Tiet 14

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (64.36 KB, 9 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

Ngày soạn: 22/8/04
Tuần: 1 - Tiết: 1

Bài 1

BÀI MỞ ĐẦU

I. Mục tiêu bài học:

-Kiến thức: .Hs thấy rõ được mục đích, nhiệm vụ, ý nghĩa của môn học

.Xác định được vị trí của con người trong tự nhiên, dựa vào cấu tạo cơ thể cũng như các hoạt
động tư duy của con người

.Nắm được phương pháp học tập đặc thù của bộ môn cơ thể người và vệ sinh
-Kỹ năng: Rèn kỹ năng hoạt động nhóm, tư duy độc lập và làm việc với sách giáo khoa
-Thái độ: Có ý thức giữ gìn vệ sinh cơ thể

II. Chuẩn bị của gv và hs:

-Gv: Giới thiệu tài liệu liên quan đến bộ môn
-Hs: Sách, vở học bài

III. Tiến trình tiết dạy:
1. Oån định lớp :

2. Kiểm tra bài cũ : không
3. Bài mới:

*Mở bài: Giới thiệu sơ qua về bộ môn cơ thể người và vệ sinh trong chương trình sinh học 8 để hs có
cách nhìn tổng quát về kiến thức sắp học để gây hứng thú.

* Phát triển bài:

-Hoạt động1: Vị trí của con người trong tự nhiên

Mục tiêu: Hs thấy được con người có vị trí cao nhất trong thế giới sv do có cấu tạo cơ thể hồn chỉnh và
các hoạt động có mục đích

Tl Hoạt động của gv Hoạt động của hs Kiến thức

10 -Em hãy kể tên các ngành đv đã học?
-Ngành đv nào có cấu tạo hồn chỉnh
nhất? Cho ví dụ cụ thể?

-Con người có những đặc điểm nào khác
biệt so với đv?

-Gv nên ghi lại ý kiến của nhiều nhóm để
đánh giá được kiến thức của hs

-Gv yêu cầu hs rút ra được kết luận về vị
trí phân loại của con người

-Hs trao đổi nhóm, vận dụng kiến
thức lớp dưới trả lời câu hỏi. Yêu
cầu: . Kể đủ sắp xếp các ngành theo
sự tiến hoá

.Lớp thú là lớp đv tiến hoá nhất,
đặc biệt là bộ khỉ

-Hs tự nghiên cứu thông tin trong sgk

trao đổi nhóm hồn thành bài tập .
u cầu: ơ đúng 1,2,3,5,7,8. Đại
diện nhóm trình bày, nhóm khác bổ
sung

-Các nhóm trình bày và bổ sung

-Lồi người
thuộc lớp thú
-Đặc điểm cơ
bản phân biệt
người và đv là
người biết chế
tạo, sử dụng
công cụ lao
động vào những
mục đích nhất
định, có tư duy,
tiếng nói, chữ
viết.

-Hoạt động 2: Nhiệm vụ của môn cơ thể người và vệ sinh

Mục tiêu:. Hs chỉ ra được điểm cơ bản của môn cơ thể người và vệ sinh.
.Biết đề ra biện pháp bảo vệ cơ thể

.Chỉ ra được mối liên quan môn học với các khoa học khác

Tl Hoạt động của gv Hoạt động của hs Kiến thức

14 -Bộ môn cơ thể người và vệ sinh cho
chúng ta những hiểu biết gì?

-Cho ví dụ mối liên quan giữa bộ môn cơ
thể người ,ø vệ sinh với các môn học khác

-Hs nghiên cứu thông tin sgk tr 15,
trao đổi nhóm u cầu nêu:

.Nhiệm vụ bộ môn.
.Biện pháp bảo vệ cơ thể

-Một vài đại diện trình bày, nhóm
khác bổ sung cho hồn chỉnh

-Hs chỉ ra mối quan hệ giữa bộ môn
với môn TDTT mà các em đang học

*Nhiệm vụ môn
học:

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

đề ra biện pháp
bảo vệ cơ thể
-Thấy rõ mối
liên quan giữa
môn học với
các khoa học
khác:y học,
TDTT, hội hoạ,
điêu khắc...

-Hoạt động 3: Phương pháp học tập bộ môn

Mục tiêu: Chỉ ra được phương pháp đặc thù bộ mơn đó là học qua tranh, mơ hình, thí nghiệm

Tl Hoạt động của gv Hoạt động của hs Kiến thức

8 -Nêu các phương pháp cơ bản để học tập
bộ mơn?

-Gv lấy ví dụ cụ thể minhhoạ cho các
phương pháp mà hs nêu ra

-Hs nghiên cứu sgk, trao đổi nhóm,
thống nhất câu trả lời

-Đại diện nhóm trả lời, nhóm khác
bổ sung

Phương pháp
học tập phù hợp
với đặc điểm bộ
môn là kết hợp
quan sát, thí
nghiệm và vận
dụng kiến thức
kỹ năng vào
thực tế cuộc
sống.

* Kết luận chung: Học sinh đọc kết luận ở sgk
- Hoạt động 4: Cũng cố

Gv yêu cầu hs trả lời:

.Việc xác định vị trí con người trong tự nhiên có ý nghĩa gì?
.Nhiệm vụ bộ mơn cơ thể người và vệ sinh là gì?

.Học bộ mơn cơ thể người và vệ sinh có ý nghĩa gì?
4. Hướng dẫn học ở nhà :

-Học bài trả lời câu hỏi sgk

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

Ngày soạn: 22/8/04
Tuần: 1 - Tiết: 2

Chương I

KHÁI QT VỀ CƠ THỂ NGƯỜI

Bài 2 CẤU TẠO CƠ THỂ NGƯỜI
I. Mục tiêu bài học:

-Kiến thức:.Hs kể tên các hệ cơ quan trong cơ thể người, xác định vị trí các hệ cơ quan trong cơ thể .
.Giải thích được vai trò của hệ thần kinh và hệ nội tiết trong sự điều hoà hoạt động cơ quan
-Kỹ năng:.Rèn kỹ năng quan sát nhận biết kiến thức

.Rèn tư duy tổng hợp logic, kỹ năng hoạt động nhóm

-Thái độ: Giáo dục ý thức giữ gìn bảo vệ cơ thể tránh tác động mạnh vào 1 số hệ cơ quan quan trọng

II. Chuẩn bị của gv và hs:

-Gv:Tranh hệ cơ quan của thú, hệ cơ quan của người, sơ đồ phóng to h2.3 tr 9 sgk
-Hs:

III. Tiến trình tiết dạy:
5. Oån định lớp :

6. Kiểm tra bài cũ :

- Cho biết nhiệm vụ bộ môn cơ thể người và vệ sinh

- Nêu những p/pháp cơ bản học tập bộ môn cơ thể người và vệ sinh
7. Bài mới:

*Mở bài: Gv giới thiệu trình tự các hệ cơ quan sẽ được nghiên cứu trong suốt năm học của môn cơ thể
người và vệ sinh. Để có khái niện chung chúng ta tìm hiểu khái quát về cấu tạo cơ thể người.

* Phát triển bài:

-Hoạt động 1: Cấu tạo

Mục tiêu:.Chỉ rõ các phần cơ thể

.Trình bày sơ lược thành phần, chức năng các hệ cơ quan

Tl Hoạt động của gv Hoạt động của hs Kiến thức

20 -Kể tên các hệ cơ quan ở đv thuộc lớp thú
-Thực hiện lêïnh trang 8 sgk

-Gv tổng kết ý kiến các nhóm và thơng
báo ý đúng.

-Cơ thể người gồm những hệ cơ quan
nào?Thành phần chức năng của từng hệ
cơ quan?

-Gv kẻ bảng 2 tr 9 để hs sửa bài

-Gv ghi ý kiến bổ sung , thông báo đáp án
-Gv tìm hiểu những nhóm có kết quả
đúng nhiều so với đáp án .

-Hs nhớ lại kiến thức kể đủ 7 hệ cơ
quan

-Hs quan sát h2.1, 2.2 sgk, Trao đổi
nhóm hồn thành câu trả lời. u
cầu nêu được:

.Cấu tạo gồm 3 phần
.Cơ hoành ngăn cách

-Đại diện nhóm trình bày, nhóm
khác bổ sung

-Hs nghiên cứu sgk, tranh, trao đổi
nhóm, hồn thành bảng 2 tr 9
-Đại diện nhóm lên ghi vào bảng,

nhóm khác bổ sung

-Gọi hs đọc trước lớp thông tin tr 9 .

I.Cấu tạo:
1.Các phần cơ
thể:

.Da bao bọc
tồn bộ cơ thể
.Cơ thể gồm 3
phần: đầu ,thân,
tay chân

.Cơ hoành ngăn
khoang ngực và
khoang bụng.
2.Các hệ cơ
quan:

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

Tiêu hoá Miệng, ống tiêu hoá, tuyến

tiêu hoá Tiếp nhận và biến đổi thức ăn thành chất dinh dưỡngcung cấp cho cơ thể
Tuần hoàn Tim, hệ mạch Vận chuyển trao đổi chất dinh dưỡng tới các tế bào,

mang chất thải, co2 từ tế bào tới cơ quan bài tiết

Hơ hấp Đường dẫn khí ,phổi Thực hiện trao đổi khí co2, o2 giữa cơ thể với mơi

trường

Bài tiết Thận, ống dẫn nước tiểu, bóng

đái Lọc từ máu các chất thải để thải ra ngoài
Thần kinh Não, tuỷ, dây thần kinh, hạch

thần kinh

Điều khiển, điều hồ hoạt đơng của cơ thể

-Hoạt động 2: Sự phối hợp hoạt động của các hệ cơ quan

Mục tiêu:Chỉ ra được vai trị điều hồ hoạt động các hệ cơ quan của hệ thần kinh và nội tiết

Tl Hoạt động của gv Hoạt động của hs Kiến thức

12 -Sự phối hợp hoạt động của các hệ cơ
quan trong cơ thể được thể hiện như thế
nào?

-Gv yêu cầu hs lấy ví dụ về một hoạt
động khác và phân tích

-Giải thích sơ đồ h2.3 tr 9 sgk
-Gv nhận xét ý kiến của hs
-Gv cần giảng giải:

.Điều hồ hoạt động là những phản xạ
.Kích thích từ mơi trường ngồi và mơi
trường trong cơ thể tác động đến cơ quan
thụ cảm trung ương tk( phân tích,

phát lệnh vận động) cơ quan phản ứng
trả lời kích thích

.Kích thích từ mơi trường cơ quan thụ
cảm tuyến nội tiết tiết hooc môn cơ
quan để tăng cường hay giảm hoạt động.

-Hs nghiên cứu sgk mục tr 9,
trao đổi nhóm. u cầu: phân tích 1
hoạt động của cơ thể đo lùà chạy:
.Tim mạch, nhịp hơ hấp

.Mồ hơi, hệ tiêu hố tham gia tăng
cường hoạt động để cung cấp đủ o2

và chất dinh dưỡng cho cơ thể hoạt
động.

-Đại diện nhóm trình bày, nhóm
khác bổ sung

-Trao đổi nhóm chỉ ra mối quan hệ
qua lại giữa các hệ cơ quan trong cơ
thể

-Đại diện nhóm trình bày, nhóm
khác bổ sung

-Hs vận dụng giải thích một số hiện
tượng như: thấy mưa chạy nhanh về

nhà, khi đi thi hay hồi hộp

II.Sự phối hợp
hoạt động:
-Các hệ cơ quan
trong cơ thể có
sự phối hợp
hoạt động.
-Sự phối hợp
hoạt động tạo
nên thể thống
nhất dưới sự
điều khiển của
hệ thần kinh và
thể dịch

* Kết luận chung: Học sinh đọc kết luận ở sgk
- Hoạt động 3: Củng cố

Hs trả lời câu hỏi:

.Cơ thể người gồm mấy hệ cơ quan, chỉ rõ thành phần và chức năng các hệ cơ quan?
.Cơ thể người là một thể thống nhất được thể hiện như thế nào?

8. Hướng dẫn học ở nhà :
-Học bài, trả lời câu hỏi sgk

-Giải thích hiện tượng đạp xe, đá bóng, chơi cầu
-Ơn tập lại cấu tạo tế bào thực vật.

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

Ngày soạn: 25/8/04
Tuần: 2 - Tiết: 3

Bài 3:

TẾ BÀO

I. Mục tiêu bài học:

-Kiến thức:.Hs nắm được thành phần cấu trúc cơ bản của tế bào bao gồm: màng sinh chất, chất tế bào
( lưới nội chất, ribôxôm, ti thể, bộ máy gôn gi, trung thể...), nhân( nhiễm sắc thể, nhân con)

.Hs phân biệt được chức năng từng cấu trúc tế bào
.Chứng minh được tế bào là đơn vị chức năng của cơ thể
-Kỹ năng: .Rèn kỹ năng quan sát tranh hình, mơ hình tìm kiến thức
.Kỹ năng suy luận lơgic, kỹ năng hoạt động nhóm

-Thái độ:Giáo dục ý thức học tập u thích bộ mơn
II. Chuẩn bị của gv và hs:

-Gv:Mơ hình hay tranh vẽ cấu tạo tế bào đv
-Hs: Đọc trước bài

III. Tiến trình tiết dạy:
9. n định lớp :

10. Kiểm tra bài cũ :

-Cơ thể người gồm mấy hệ cơ quan, chỉ rõ thành phần và chức năng của các hệ cơ quan?

-Bằng một ví dụ hãy phân tích vai trị của hệ tk trong sự điều hồ hoạt động của các hệ cơ quan trong cơ
thể?

11. Bài mới:

*Mở bài: Cơ thể dù đơn giản hay phức tạp đều được cấu tạo từ đơn vị nhỏ nhất là tế bào
* Phát triển bài:

-Hoạt động 1: Cấu tạo tế bào

Mục tiêu: Hs nắm được thành phần chính tế bào: màng, chất nguyên sinh, nhân

Tl Hoạt động của gv Hoạt động của hs Kiến thức

6 -Một tế bào điển hình gồm những cấu tạo
nào?

-Gv kiểm tra bằng cách: Treo sơ đồ câm
về cấu tạo tế bào và các mảnh bìa tương
ứng, gọi hs hồn chỉnh sơ đồ.

-Gv nhận xét và thông báo đáp án đúng

-Hs quan sát mô hình và h 3.1 sgk,
nhớ lại kiến thức

-Đại diện nhóm gắn tên các thành
phần cấu tạo tế bào, hs khác bổ sung

1.Cấu tạo tế
bào:

Tế bào gồm 3
phần:

-Màng
-Tế bào chất
gồm các bào
quan

-Nhân: nhiễm
sắc thể, nhaân
con

-Hoạt động 2: Chức năng của các bộ phận trong tế bào

Mục tiêu:.Các chức năng quan trọng của các bộ phận trong tế bào

.Thấy đượcấu tạo phù hợp chức năng, sự thống nhất giữa các thành phần của tế bào
.Cm tế bào là đơn vị chức năng của cơ thể

Tl Hoạt động của gv Hoạt động của hs Kiến thức

10 -Gv nêu câu hỏi:

.Màng sinh chất có vai trò gì?

.Lưới nội chất có vai trị gì trong hoạt
động sống của tế bào?

.Năng lượng cần cho hoạt động lấy từ đâu
.Tại sao nói nhân là trung tâm của tế bào

-Gv tổng kết ý kiến của hs, nhận xét:
.Hãy giải thích mối quan hệ thống nhất

-Hs nghiên cứu bảng 3.1 tr 11 sgk
-Trao đổi nhóm thống nhất ý kiến
-Đại diện nhóm trình bày, nhóm
khác bổ sung

-Hs trao đổi nhóm, dựa vào bảng 3
trả lời

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

của cơ thể?

-Nếu hs khơng trả lời được câu hỏi thì gv
giảng giải vì cơ thể có 4 đặc trưng cơ bản
như trao đổi chất, sinh trưởng, sinh sản, di
truyền đều được tiến hành ở tb

-Hoạt động 3: Thành phần hoá học của tế bào

Mục tiêu:Nắm được 2 thành phần chính của tế bào là chất hữu cơ và chất vô cơ

Tl Hoạt động của gv Hoạt đông của hs Kiến thức

9 -Cho biết thành phần hoá học của tế bào?
-Gv nhận xét phần trả lời của nhóm,
thơng báo đáp án đúng

-Gv hỏi:

.Các chất hố học cấu tạo nên tế bào có
mặt ở đâu?

.Tại sao trong khẩu phần ăn của mỗi
người cần có đủ prơtêin, lipit, gluxit,
vitamin, muối khống?

-Hs tự nghiên cứu tr12 sgk, trao
đổi nhóm, thống nhất câu trả lời
-Đại diện nhóm trả lời, nhóm khác
bổ sung

-Trao đổi nhóm trả lời câu hỏi. u
cầu nêu được:

.Các chất hố học có trong tự nhiên .
.Ăn đủ các chất để xây dựng tế bào .

4.Thành phần
hố học của tế
bào:

–Chất hữu cơ:
.Prơtêin: C, H,
N, O, S

.Gluxit:C, H, O
.Lipit: C, H, O
.Axit nuclêic:
ADN, ARN

-Chất vơ cơ:
muối khống
chứa Ca, K,
Na, Cu

-Hoạt động 4: Hoạt động sống của tế bào

Mục tiêu: Hs nêu được các đđiểm sống của tế bào đó là trao đổi chất, lớn lên...

Tl Hoạt động của gv Hoạt động của hs Kiến thức

10 -Gv hoûi:

.Cơ thể lấy thức ăn từ đâu?

.Thức ăn được chuyển hoá và biến đổi
như thế nào trong cơ thể?

.Cơ thể lớn lên được do đâu?

.Giữa tế bào và cơ thể có mối quan hệ
như thế nào?

-Lấy ví dụ để thấy mối quan hệ giữa chức
năng của tế bào với cơ thể và môi trường

-Hs nghiên cứu sơ đồ 3.2 tr 12 sgk
-Trao đổi nhóm, trả lời câu hỏi. Yêu
cầu nêu được: hoạt động sống của cơ
thể đều có ở tế bào

-Đại diện nhóm trình bày, nhóm
khác bổ sung

4.Hoạt động
sống của tế 
bào;

Hoạt động sống
của tế bào gồm:
trao đổi chất,
lớn lên, phân
chia, cảm ứng

* Kết luận chung: Học sinh đọc kết luận ở sgk
- Hoạt động 5: Củng cố

Yêu cầu hs làm bài tập 1 tr 13 sgk
12. Hướng dẫn học ở nhà :

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

Ngày soạn: 22/8/04

Tuaàn: 2 - Tieát: 4

Bài 4

MÔ

I. Mục tiêu bài học:

-Kiến thức: .Hs phải nắm được khái niệm mô, phân biệt các loại mơ chính trong cơ thể.
.Nắm cấu tạo và chức năng các loại mô.

-Kỹ năng: Rèn kỹ năng quan sát kênh hình tìm kiến thức, kỹ năng khái qt hố, hoạt động nhóm.
-Thái độ: Giáo dục ý thức giữ gìn bảo vệ sức khoẻ.

II. Chuẩn bị của gv và hs:

-Gv: Tranh hình sgk,phiếu học tập, tranh một số loại tế bào
Phiếu học tập

Noäi dung Mô biểu bì Mô liên kết Mô cơ Mô thần kinh
1.Vị trí

2. Cấu tạo
3.Chức năng

-Hs: Sưu tầm tranh ảnh tập đồn vơn vốc, đv đơn bào
III. Tiến trình tiết dạy:

13. Oån định lớp :
14. Kiểm tra bài cũ :

-Cho biết cấu tạo và chức năng các bộ phận tế bào?

-Cm trong tế bào có các hoạt động sống: Trao đổi chất, lớn lên, phân chia cảm ứng
15. Bài mới:

*Mở bài: Gv cho hs quan sát tranh tập đồn vơn vốc, đv đơn bào, nêu câu hỏi: sự tiến hố của tập đồn
so với đv đơn bào là gì? Gv giảng giải thêm: tập đồn vơn vốc đã có sự phân hốvề cấu tạo và chun
hố về chức năng. Đó là cơ sở hình thành mơ ở đv đơn bào.

* Phát triển bài:

-Hoạt động 1: Khái niệm mơ

Mục tiêu: Hs nêu được khái niệm mơ, cho được ví dụ mơ ở tv

Tl Hoạt động của gv Hoạt động của hs Kiến thức

3 -Thế nào là mô?

-Gv giúp hs hồn thành khái niệm mô và
liên hệ trên cơ thể người, đv, tv.

-Gv bổ sung: trong mơ, ngồi các tb cịn
có yếu tố khơng có cấu tạo tb gọi là phi
bào.

-Hs nghiên cứu thông tin trong sgk tr
14, kết hợp tranh hình trên bảng
-Trao đổi nhóm, trả lời câu hỏi. Lưu
ý: tuỳ chức năng mà tb phân hoá.
-Đại diện nhóm trình bày, nhóm
khác bổ sung.

-Hs kể tên các mơ ở tv như: Mơ biểu
bì, mơ che chở, mơ nâng đỡ ở lá

1.Khái niệm
mô:

-Mơ là 1 tập
hợp tb chun
hố có cấu tạo
giống nhau,
đảm nhiệm
chức năng nhất
định.

-Mô gồm tb và
phi bào

-Hoạt động 2: Các loại mơ

Mục tiêu: Hs phải chỉ rõ cấu tạo chức năng của tưng loại mô, thấy được cấu tạo phù hợp chức năng .

Tl Hoạt động của gv Hoạt động của hs Kiến thức

28 -Cho biết cấu tạo chức năng các loại mô
trong cơ thể?

-Gv thu phiếu, nhận xét kết quả các nhóm

-Hs tự nghiên cứu thông tin sgk tr 14,
15, 16. Quan sát h 4.1- 4.4

-Trao đổi nhóm, hồn thành nội dung
phiếu học tập.

-Đại diện nhóm trình bày đáp án,
nhóm khác nhận xét bổ sung

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

.Tại sao máu gọi là mơ liên kết lỏng?
.Mơ sụn, xương,mơ xốp có đặc điểm gì?
Nó nằm ở phần nào của cơ thể?

.Mơ sợi thường thấy ở bộ phận nào?

.Mơ xương cứng có vai trị trong cơ thể?
.Giữa mơ cơ vân, trơn, tim có đđiểm nào
# về cấu tạo và chức năng?

.Tại sao muốn tim dừng lại không được?
-Gv cần bổ sung thêm kiến thức nếu hs
trả lời còn thiếu. Đánh giá hoạt động của
nhóm.

Yêu cầu nêu được:

.Trong máu phi bào nhiều hơn nên
được gọi là mô liên kết

.Mô sụn: gồm 2-4 tb tạo thành nhóm
lẫn trong chất đặc cơ bản , có ở đầu
xương.

.Mơ xương xốp: có các nan xương
tạo thành ơ trống chứa tuỷ, có ở đầu
xương dưới sụn.

.Mơ xương cứng: tạo nên các ống

xương, đặc biệt là xương ống.
.Mô cơ vân và mơ cơ tim: tb có vân
ngang, hoạt động theo ý muốn
.Mơ cơ trơn: tb có hình thoi nhọn,
hoạt động ngồi ý muốn

.Vì cơ tim có cấu tạo giống cơ vân
nhưng hoạt động như cơ trơn

-Đại diện nhóm trả lời câu hỏi, nhóm
khác nhận xét, bổ sung.

Phiếu học tập
Nội

dung Mô biểu bì Mô liên kết Mô cơ Mô thần kinh

Vị
trí

Phủ ngồi da, lót trong
các cơ quan rỗng như:
ruột, bóng đái, đường hơ
hấp

Có ở khắp cơ thể rãi
rác trong chất nền

Gắn vào xương,
thành ống tiêu hố,

mạch máu, bóng
đái , tử cung, tim

Nằm ở não, tuỷ sống,
tận cùng các cơ quan

Cấu

tạo -Chủ yếu là tb, khơng cóphi bào
-Tb có nhiều hình dạng:
dẹt, đa giác, trụ, khối
-Các tb xếp sít nhau
thành lớp dày. Gồm biểu
bì da, biểu bì tuyến