Bài giảng Tập huấn Nghiên cứu khoa học sư phạm ứng dụng

TẬP HUẤN
1


Giới thiệu tài liệu
-

-

-

-

Tài liệu này được Dự án Việt- Bỉ tổ chức biên soạn
với sự hợp tác tích cực của các chuyên gia Quốc tế
và chuyên gia giáo dục trong nước.
Nội dung của tài liệu đã và đang được nghiên cứu, triển khai
thực hiện có kết quả tại các nước trong khu vực và Quốc tế
như: Trung Quốc, Singapo, Hồng Kông, Thái Lan…
NCKHSPUD nhắm giúp cho CBQL, GV hiểu rõ hơn về khái
niệm, ý nghĩa, quy trình, phương pháp nghiên cứu đã được
chuẩn hóa quốc tế.
Thơng qua NCKHSPUD, giáo viên và CBQL được nâng cao về
năng lực chuyên môn, có cơ hội để chia sẻ, học tập những
bài học hay, những kinh nghiệm tốt để áp dụng vào thực tế,
góp phần thúc đẩy nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo
nguồn nhân lực, bồi dưỡng nhân tài đáp ứng yêu cầu của xã
hội trong thời kì hội nhập quốc tế.

2

Mục tiêu
1.

Kiến thức:
- Hiểu được khái niệm, chu trình,
khung nghiên cứu và các phương
pháp của nghiên cứu khoa học sư
phạm ứng dụng (NCKHSPƯD) .
- Biết quy trình thực hiện đề tài
NCKHSPƯD trong dạy học.
3


Mục tiêu
Kỹ năng:
- Áp dụng quy trình NCKHSPƯD: xác định đề
tài, lựa chọn thiết kế nghiên cứu, thu thập dữ
liệu, phân tích dữ liệu, báo cáo kết quả và lập
kế hoạch NCKHSPƯD;
- Lập kế hoạch tổ chức các hoạt động tập
huấn cho giáo viên trong nhà trường.
- Tổ chức thực hiện và giám sát, đánh giá
được đề tài NCKHSPƯD của giáo viên THCS.
4


Mục tiêu
Thái độ:
- Có ý thức tích cực tham gia thực

hiện các hoạt động.
- Có ý thức áp dụng và khuyến
khích, tạo điều kiện cho giáo viên
THCS áp dụng NCKHSPƯD vào
nghiên cứu nhằm cải thiện chất
lượng dạy học.
5


NỘI DUNG
thiệu về NCKHSPƯD
 B. Cách tiến hành NCKHSPƯD
 C. Lập kế hoạch NCKHSPƯD
 D. Đánh giá đề tài NCKHSPƯD


A. Giới

6


Phương pháp tập huấn
 Nêu

và giải quyết vấn đề
 Động não
 Sơ đồ tư duy
 Thảo luận
 Thực hành

A. Giới thiệu về NCKHSPƯD
A1. Tìm hiểu về NCKHSPƯD





NCKHSPƯD là gì?
Vì sao cần NCKHSPƯD?
Chu trình NCKHSPƯD.
Khung NCKHSPƯD.

A2. Phương pháp NCKHSPƯD

8


A1. Tìm hiểu về:
Nghiên cứu khoa học
Sư phạm ứng dụng
NCKH SPUD
9


Nghiên cứu khoa học sư phạm
ứng dụng là gì ?
Nghiên cứu khoa học sư phạm ứng dụng
(NCKHSPUD) là một loại hình nghiên cứu trong giáo
dục nhằm thực hiện một tác động hoặc can thiệp sư

phạm và đánh giá ảnh hưởng của nó.
Tác động hoặc can thiệp đó có thể là sử dụng PPDH,
sách giáo khoa, phương pháp quản lí, chính sách mới
… của GV, CBQLGD.

10


Nghiên cứu KHSPUD Là gì ?





Thực hiện những
giải pháp thay thế
nhằm cải thiện
hiện trạng trong
dạy học/QLGD.
Vận dụng tư duy
sáng tạo



TÁC ĐỘNG + NGHIÊN CỨU



So sánh kết quả
của hiện trạng

với kết quả sau
khi thực hiện
giải pháp thay
thế bằng việc
tuân theo quy
trình nghiên cứu
thích hợp.
Vận dụng tư duy
phê phán
11


Vì sao cần NCKHSPUD ?


Phát triển tư duy của GV/CBQLGD một

cách hệ thống theo hướng giải quyết vấn
đề.
Tăng

cường năng lực giải quyết vấn đề

và đưa ra quyết định về chuyên mơn một
cách chính xác.


Khuyến khích GV/CBQLGD nhìn lại q

trình và tự đánh giá.

12


Vì sao? (tiếp theo)
 Tác động trực tiếp đến việc dạy học và công tác quản lý

giáo dục (lớp học, trường học).


Tăng cường khả năng phát triển chuyên

môn và nghiệp vụ của GV/CBQLGD, tiếp nhận
các chương trình, phương pháp dạy học
mới
một cách sáng tạo, có sự phê phán với thái độ
tích cực.
13


Chu trình NCKHSPUD

Suy nghĩ

. Chu trình NCKHSPƯD bao
gồm: Suy nghĩ, Thử nghiệm
và Kiểm chứng.
. Suy nghĩ: Phát hiện vấn đề
và đề xuất giải pháp thay thế.

Thử

nghiệm

Kiểm
chứng

. Thử nghiệm: Thử nghiệm
giải pháp thay thế trong lớp
học/ trường học/….
. Kiểm chứng: Tìm xem giải
pháp thay thế đó có hiệu quả
hay khơng.

14


NCKHSPƯD là một chu trình liên tục tiến
triển, khơng ngừng và dường như khơng
có kết thúc
Suy nghĩ
Suy nghĩ

Kết thúc một NCKHSPƯD này
Là khởi đầu một NCKHSPƯD mới.

Thử
Thử
nghiệm
nghiệm

Kiểm

Kiểm
chứng
chứng

Ln ln có cơ hội cải thiện!

Ln tìm ra câu trả lời mới cho vấn đề cũ

15


* Khung NCKH
1. Hiện trạng
2. Giải pháp thay thế
3. Vấn đề nghiên cứu
4. Thiết kế
5. Đo lường
6. Phân tích
7. Kết quả
16


Khung NCKHSPƯD
1. Hiện trạng

Phát hiện những hạn chế của hiện trạng trong
dạy học, quản lý GD và các hoạt động khác
của trường học/ lĩnh vực GD ở địa phương.
Xác định các nguyên nhân gây ra hạn chế.
Lựa chọn một nguyên nhân để tác động.

2. Giải pháp
thay thế

Suy nghĩ tìm các giải pháp thay thế để cải
thiện hiện trạng.
-Tham khảo các kết quả nghiên cứu đã được
triển khai thành công.
- Lựa chọn giải pháp phù hợp
- Đề xuất giải pháp thay thế

17


Khung NCKHSPƯD
3. Vấn đề
nghiên
cứu

4.Thiết kế

Xác định vấn đề nghiên cứu
- Nêu câu hỏi nghiên cứu
- Nêu các giả thuyết nghiên cứu.
Lựa chọn thiết kế phù hợp để thu thập
dữ liệu đáng tin cậy và có giá trị. Thiết
kế bao gồm việc xây dựng nội dung
tác động (tài liệu thực nghiệm), xác
định nhóm thực nghiệm và nhóm đối
chứng, quy mơ nhóm và thời gian thu

thập dữ liệu.
18


Khung NCKHSPƯD

5. Đo lường

Xây dựng công cụ đo lường và
thu thập dữ liệu theo thiết kế
nghiên cứu.( các dữ liệu thô: kết
quả kiểm tra, kq phiếu hỏi, kq
phiếu quan sát…)

6. Phân tích

Sử dụng thống kê để phân tích
các dữ liệu thơ thu thập được
và giải thích để trả lời các câu
hỏi nghiên cứu: Mô tả dữ liệu,
so sánh dữ liệu và liên hệ dữ
liệu

19


Khung NCKHSPƯD
Đưa ra câu trả lời cho câu hỏi

7.Kết quả

nghiên cứu, khẳng định giả
thuyết nghiên cứu: Đưa ra các
kết luận và khuyến nghị.

Khung NCKHSPUD ngày là cơ sở lập Kế hoạch nghiên cứu.
Áp dụng theo khung NCKHSPUD, trong quá trình triển khai
đề tài, người nghiên cứu sẽ không bỏ qua những khía cạnh
quan trọng của nghiên cứu.
20


A2. Phương pháp NCKHSPƯD

NC định tính
Phương pháp
NCKHSPƯD
NC định lượng

21


Phương pháp NCKHSPƯD

Kết quả nghiên cứu định lượng có thể giúp
nguời đọc hiểu rõ hơn về nội dung nghiên cứu.

Một số
lợi ích
của NC

định lượng

Giúp GV/CBQLGD có cơ hội được đào tạo một
cách hệ thống về kỹ năng giải quyết vấn đề,
phân tích và đánh giá - nền tảng quan trọng khi
tiến hành nghiên cứu định tính.
Thống kê được sử dụng theo các chuẩn quốc
tế - như một ngôn ngữ thứ hai - làm cho kết
quả NC được công bố trở nên dễ hiểu
22


Câu hỏi thảo luận


Anh (chị) hãy suy nghĩ và nêu một số
vấn đề hạn chế, bất cập trong dạy học,
giáo dục ở trường THCS có thể áp dụng
NCKHSPƯD để thay đổi hiện trạng?



Anh (chị) nhận thấy NCKHSPƯD có gì
khác biệt so với hoạt động nghiên cứu
(SKKN) trong lĩnh vực giáo dục mà anh
(chị) đã thực hiện từ trước đến nay?
23


Tìm hiểu hiện trạng (suy ngẫm về tình hình hiện tại)

-

Nhìn lại các vấn đề trong dạy học, giáo dục, /QLGD:
HS hay nghỉ học,
HS thụ động khơng tích cực, HS chưa hiểu bài,
HS chưa tích cực sáng tạo,
HS chưa tích cực tham gia các hoạt động trong lớp học,
HS chưa thực hiện tốt bài tập có nội dung thực tế,
HS chưa có kĩ năng tiến hành thí nghiệm nghiên cứu,
GV khơng áp dụng một số phương pháp dạy học tích cực,
Vấn đề bạo lực học đường,
Vấn đề về giới tính, học sinh yêu nhau.
Về uy tín, danh dự, phẩm chất nhà giáo…

24

24


Bảng so sánh sự giống và khác nhau giữa SKKN và NCKHSPƯD
Nội dung

Sáng kiến kinh nghiệm

NCKHSPƯD

Mục đích

Cải tiến/tạo ra cái mới
nhằm thay đổi hiện trạng,

mang lại hiệu quả cao

Cải tiến/tạo ra cái mới nhằm
thay đổi hiện trạng, mang lại
hiệu quả cao

Căn cứ

Xuất phát từ thực tiễn,
được lý giải bằng lý lẽ
mang tính chủ quan cá
nhân

Xuất phát từ thực tiễn, được
lý giải dựa trên các căn cứ
mang tính khoa học

Quy trình

Tuỳ thuộc vào kinh
nghiệm của mỗi cá nhân

Quy trình đơn giản mang
tính khoa học, tính phổ biến
quốc tế, áp dụng cho
GV/CBQLGD.

Kết quả

Mang tính định tính chủ

quan

Mang tính định tính/ định
lượng khách quan.
25