Bài tham luận: Phương pháp dạy và học thực hành theo học chế tín chỉ

TRƯỜNG ĐẠI HỌC HÙNG VƯƠNG

BÀI THAM LUẬN
PHƯƠNG PHÁP DẠY VÀ HỌC THỰC HÀNH
THEO HỌC CHẾ TÍN CHỈ

GV: Trịnh Thị Quý
Bộ môn: Chăn nuôi thú y
Khoa: Nông Lâm Ngư


PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC THỰC HÀNH THEO HỌC CHẾ TÍN CHỈ
NGÀNH NÔNG LÂM NGƯ- TRƯỜNG ĐH HÙNG VƯƠNG TRONG
ĐIỀU KIỆN HIỆN NAY



Khoa NLN là một khoa bao gồm các ngành: CNTY, Trồng
trọt và Lâm nghiệp.



Đặc thù: đây là những ngành thực nghiệm nên địi hỏi phải
có nhiều kiến thức thực tế, vì vậy thực hành là một mảng
có vai trị quan trọng đối với các ngành nghề trên.




Các ngành trên mới được thành lập, Nhà trường cũng đang
từng bước trang bị cơ sở vật chất thực hành cho các mơn

học của Khoa.



Cho nên bước đầu cịn chưa đảm bảo được các điều kiện
cơ sở vật chất phục vụ cho thực hành. Xong các cụ đã có
câu: “ Cái khó ló cái khơn”. Tùy từng điều kiện thực tế mà
chúng ta xây dựng các giờ thực hành cho phù hợp (đặc biệt
là khi chúng ta chuyển sang hình thức đào tạo theo học chế
tín chỉ).




Khi xây dựng một giờ học thực hành có hiệu quả
ta phải xác định rõ nhiệm vụ của giảng viên và
sinh viên.


1. Nhiệm vụ của giảng viên


Giảng viên dạy thực hành phải chuẩn bị kịch bản cho
từng buổi hướng dẫn thực hành, thực tập, thí nghiệm
theo u cầu từng mơn học, trong đó có nêu các vấn
đề về an tồn lao động liên quan;



Xây dựng và giao cho sinh viên chuẩn bị nội dung,

vấn đề trước khi triển khai thực hành, thực tập, thí
nghiệm


1. Nhiệm vụ của giảng viên


Chỉ đạo hoặc/và chuẩn bị các điều kiện cần thiết để
sinh viên làm thực hành, thực tập, thí nghiệm;



Hướng dẫn sinh viên làm thực hành, thực tập, thí
nghiệm;



Theo dõi, đánh giá kết quả thực hành, thực tập, thí
nghiệm của sinh viên.


2. Nhiệm vụ của sinh viên


Hồn thành cơng tác chuẩn bị cho thực hành,
thực tập, thí nghiệm theo yêu cầu của giảng viên,
đề xuất vấn đề, câu hỏi cần hỏi giảng viên;



Làm các bài thực hành, thực tập, thí nghiệm theo
yêu cầu môn học và hướng dẫn của giảng viên.
Chấp hành nghiêm chỉnh quy định về an toàn lao
động;


2. Nhiệm vụ của sinh viên


Viết báo cáo thực hành, thực tập, thí nghiệm
và nộp cho giảng viên đúng hạn;



Hồn chỉnh báo cáo thực hành, thực tập, thí
nghiệm theo góp ý, đánh giá của giảng viên.


3. Các bước để xây dựng một giờ
thực hành (TC)
Bước 1. Xác định mục tiêu dạy học của tiết học phù
hợp với hình thức tổ chức thực hiện giờ tín chỉ.
Bước 2. Trên cơ sở đề cương mơn học, hình thức
tổ chức thực hiện giờ tín chỉ lập kế hoạch chi tiết và
giáo án để xây dựng các kịch bản lên lớp.
Chuẩn bị các trang thiết bị vật chất và động vật thí
nghiệm cho giờ thực hành.


Bước 3. Lựa chọn các phương pháp phù hợp với từng nội

dung của từng bài.
Kết hợp nhiều phương pháp trong một giờ học nhằm lấy ưu
điểm của phương pháp này khắc phục những nhược điểm
của phương pháp kia và tạo sự linh hoạt, đa dạng trong một
giờ học;
Trong quá trình lựa chọn các phương pháp phù hợp, giảng
viên cần kết hợp yếu tố kiểm tra - đánh giá thường xuyên
trong suốt quá trình dạy - học. Kiểm tra - đánh giá thường
xuyên là một phương pháp bổ trợ rất hiệu quả cho các PPDH.




Ví dụ một số giờ thực hành đặc thù của ngành
chăn nuôi thú y.



Các môn học chuyên ngành của ngành chăn
ni thú y thì hầu hết các mơn đều có nội dung
thực hành:



Để chuẩn bị tốt nội dung thực hành ta cần phải
tiến hành:




Bước 1: Xác định được mục tiêu thực hành của
môn học để xây dựng đề cương và kế hoạch cho
phần thực hành của mơn học phù hợp với hình
thức tổ chức thực hiện giờ tín chỉ.



Bước 2: Chuẩn bị các trang thiết bị vật chất và
động vật thí nghiệm cho giờ thực hành.




Ví dụ: Học phần tổ chức phơi thai học: cần có
những tiêu bản để xem cấu trúc vi thể của các tổ
chức trong cơ thể.



Học phần giải phẫu động vật cần có các mơ hình
khung xương của động vật: trâu, bò, lợn, gà…để
cho sinh viên quan sát và xác định vị trí, cấu tạo và
chức năng của các cơ quan trên cơ thể động vật.




Học phần vi sinh vật cần phải có kính hiển vi, các
loại thuốc nhuộm, các tiêu bản, lam kính, la men
kính, các mơi trường, hóa chất để quan sát hình

thái của các loại vi khuẩn, tính chất bắt màu và đặc
tính sinh hóa…



Học phần Chăn ni trâu bị: cần có động vật sống
để xác định khối lượng, bình tuyển giống và mổ
khảo sát thân thịt.




Học phần Thú y cơ bản cần đến các dụng cụ để
chẩn đoán bệnh cho gia súc, gia cầm, động vật
sống để tiến hành các thao tác khám thử…



Giảng viên phát cho sinh viên tài liệu thực hành
trước, yêu cầu sinh viên về nghiên cứu trước ở nhà
để có thể nắm được nội dung thực hành.




Đồng thời giảng viên hướng dẫn cho các em
nghiên cứu tìm những tài liệu tham khảo có liên
quan đến bài và yêu cầu các em ghi những thắc
mắc dưới dạng câu hỏi và nộp lại cho giảng viên.



Giảng viên sẽ tập hợp, chọn lọc các câu hỏi và sau
đó đưa cho các nhóm cùng suy nghĩ để làm vỡ vạc
vấn đề. Giúp cho các em sẽ có một hứng thú để
chờ đón giờ thực hành.


Bước 3. Lựa chọn các phương pháp phù
hợp với từng nội dung của từng bài.


Ví dụ như thực hành học phần sinh lý vật nuôi.



Trước khi thực hành yêu cầu sinh viên nhắc lại
phần lý thuyết có liên quan đến phần thực hành.



Đồng thời yêu cầu sinh viên khái quát những
nội dung thực hành (các em đã được chuẩn bị
trước ở nhà)




Giảng viên hướng dẫn sinh viên các thao tác trên
động vật thí nghiệm. Sau đó u cầu các nhóm tự

thực hành.



Giảng viên theo dõi, kiểm tra và đánh giá hiệu quả
làm việc của từng nhóm.



Giảng viên có thể sử dụng các tư liệu như: các đoạn
video, các đĩa CD về chuyên ngành hay các hình ảnh
minh họa để tăng thêm hiệu quả của tiết học.


 Trong

điều kiện khơng có đầy đủ các trang thiết bị
thực hành, chúng ta có thể khắc phục bằng cách
vận dụng thực hành tại mọi nơi, mọi lúc có thể
được để củng cố, làm sáng tỏ cơ sở lý thuyết.




Đối với ngành chăn ni, các em có thể học hỏi
thêm tại các cơ sở chăn nuôi ở địa phương: như
các quy mơ chăn ni tại hộ gia đình nhà mình, tại
các gia trại hay trang trại lân cận trên địa bàn của
địa phương.



Mỗi kỳ nghỉ hè hay nghỉ tết ở nhà các em có thể
tham gia chăn ni cùng gia đình, tập tiêm (ban
đầu là những con vật ni nhỏ bé như gà, lợn,
chó, mèo…sau đến những con gia súc lớn như
trâu, bò, ngựa…




Các cơng việc khác như: quy trình chăn ni, quy
trình chăm sóc ni dưỡng, cách vệ sinh chuồng
trại, cách bấm răng nanh cho lợn, quy cách vệ
sinh chuồng trại, cách đỡ đẻ cho lợn.



Sinh viên muốn nâng cao tay nghề thì phải có
tinh thần ham học hỏi, say mê với nghề nghiệp và
khơng ngại khó ngại khổ thì mới mong tiến bộ.




Ngay cả những lúc các em giúp gia đình nấu cơm ngày
tết hay nấu cỗ các em có thể học hỏi được rất nhiều.



Ví dụ như khi mổ gà, các em hãy áp dụng lý thuyết như
quy trình kỹ thuật khi mổ khám gia cầm…để chúng ta xác
định vị trí, hình thái của các cơ quan bộ phận của gia
cầm, chẩn đốn các bệnh dựa vào đặc điểm bệnh tích
trên các cơ quan nội tạng.



Áp dụng lý thuyết của từng mơn học, chúng ta có thể tìm
các loại giun sán ký sinh để quan sát hình thái…




Đối với nội dung thực hành mơn sinh lý có nội dung:



Mổ nối ruột non: áp dụng trong thực tế khi chúng ta
phẫu thuật để cắt đi những đoạn ruột hoại tử.



Mổ cầu nối ruột để lấy dịch vị nghiên cứu đặc tính
của các loại men trong dịch vị.



Mổ dạ dày để lấy dịch vị nghiên cứu cũng như
nghiên cứu đặc điểm tiết dịch của từng loại vật

nuôi.




Hoặc như để rèn luyện các kỹ năng tiêm phòng
cho gia súc, gia cầm các em có thể liên hệ đến
những nơi như lò mổ trâu, bò, lợn, các gia đình
bn bán thịt gia cầm tại các chợ.



Những loại động vật sắp đưa vào giết mổ, chúng
ta có thể xin phép họ cho chúng ta tập tiêm bằng
nước cất để rèn luyện tay nghề…




Một phương pháp để học thực hành hữu hiệu là chúng ta theo
các thầy cô hay thú y cơ sở tại xã, phường, trạm thú y huyện
hay chi cục để học hỏi các kinh nghiệm chẩn đoán bệnh, dùng
thuốc để chữa bệnh như thế nào cho có hiệu quả?



Qua những lần đi điều trị chúng ta nên có một quyển sổ tay
nhỏ để ghi lại lịch trình và những bí quyết mà chúng ta đã học
được. Sau đó về so sánh với phần lý thuyết đã được học để
rút ra những kiến thức riêng cho bản thân mình.