Biện pháp tăng cường về quản lý nhà nước về hải quan đối với hoạt động kinh doanh tạm nhập tái xuất tại cục hải quan thành phố hải phòng

LỜI CAM ĐOAN
Tơi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu của riêng tôi. Các kết quả
nêu trong luận văn là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất ký cơng
trình nào khác.
Tơi xin cam đoan đoan rằng các thơng tin trích dẫn trong luận văn đều đã
được chỉ rõ nguồn gốc.
Ngày 10 tháng 09 năm 2015
Học viên

Nguyễn Thị Bích Ngọc

i


LỜI CẢM ƠN
Luận văn là kết quả quá trình học tập, nghiên cứu ở nhà trường, kết hợp với
kinh nghiệm trong q trình thực tiễn cơng tác, với sự cố gắng nỗ lực của bản thân.
Đạt được kết quả này, Tơi xin bày tỏ lịng biết ơn chân thành tới quý Thầy
giáo, quý Cô giáo trường Đại học Hàng Hải Việt Nam, Đại học Hải Phịng; các
đồng chí đồng nghiệp và bạn bè đã nhiệt tình giúp đỡ, hỗ trợ cho Tơi. Đặc biệt, Tơi
xin bày tỏ lịng biết ơn sâu sắc nhất đến Thầy giáo TS. Nguyễn Thái Sơn, là người
trực tiếp hướng dẫn khoa học. Thầy đã giúp đỡ Tơi trong suốt q trình nghiên cứu
và hồn tất luận văn thạc sĩ.
Xin chân thành cám ơn đến Lãnh đạo, cán bộ cơng chức Cục Hải quan TP.
Hải Phịng, Chi cục kiểm tra sau thơng quan, Phịng giám sát quản lý, Phòng Tổ
chức cán bộ và các doanh nghiệp đã giúp đỡ, tạo điều kiện cho Tơi hồn thành luận
văn này.
Mặc dù với sự nổ lực cố gắng của bản thân, luận văn khơng tránh khỏi
những thiếu sót. Tơi mong nhận được sự góp ý chân thành của quý Thầy, quý Cô,
đồng nghiệp và bạn bè để luận văn được hồn thiện hơn.
Xin chân thành cám ơn!

Hải Phịng, ngày 10 tháng 09 năm 2015

ii


MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................. i
LỜI CẢM ƠN .................................................................................................. ii
MỤC LỤC ....................................................................................................... iii
DANH MỤC CÁC BẢNG ............................................................................... vi
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, SƠ ĐỒ, ĐỒ THỊ ............................................ vii
LỜI MỞ ĐẦU ...................................................................................................1
CHƢƠNG 1. TỔNG QUAN QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ HẢI QUAN ĐỐI
VỚI HOẠT ĐỘNG KINH DOANH HÀNG HÓA TẠM NHẬP TÁI XUẤT ....4
1.1 Khái quát chung về quản lý nhà nước trong lĩnh vực hải quan đối với hoạt động
kinh doanh hàng hóa tạm nhập tái xuất.................................................................4
1.1.1 Khái niệm kinh doanh hàng hóa tạm nhập tái xuất ........................................4
1.1.2 Đặc điểm hàng hóa tạm nhập tái xuất...........................................................5
1.1.3 Vai trị kinh doanh hàng hóa tạm nhập tái xuất .............................................6
1.1.3 Quy trình kinh doanh hàng hóa tạm nhập tái xuất .........................................7
1.1.5 Một số quy định chung của nhà nước về kinh doanh hàng hóa tạm nhập tái
xuất ...................................................................................................................8
1.2 Vai trị của cơng tác quản lý hoạt động kinh doanh hàng hóa tạm nhập tái xuất .
.........................................................................................................................10
1.3 Quy trình quản lý nhà nước về Hải quan đối với hoạt động kinh doanh hàng
hóa tạm nhập tái xuất ........................................................................................11
1.3.1 Xác nhận doanh nghiệp có hoạt động tạm nhập tái xuất hàng hóa ...............12
1.3.2 Thực hiện thủ tục Hải quan tạm nhập hàng hóa ..........................................12
1.3.3 Giám sát, kiểm tra hàng hóa ......................................................................13
1.3.4 Thực hiện thủ tục Hải quan tái xuất hàng hóa .............................................14

1.4 Nội dung cơng tác quản lý nhà nước về Hải quan đối với hoạt động kinh doanh
tạm nhập tái xuất. ..............................................................................................14
1.4.1 Thực hiện thủ tục Hải quan, thơng quan hàng hóa tạm nhập tái xuất............14
1.4.2 Giám sát, kiểm tra hoạt động kinh doanh hàng hóa tạm nhập tái xuất ..........15
1.4.3 Xử lý vi phạm trong hoạt động kinh doanh hàng hóa tạm nhập tái xuất .......17

iii


1.5 Các chỉ tiêu đánh giá kết quả quản lý nhà nước về Hải quan đối với hoạt động
kinh doanh tạm nhập tái xuất .............................................................................18
1.5.1 Số lượng doanh nghiệp tham gia kinh doanh hàng hóa tạm nhập tái xuất, số
tờ khai tạm nhập tái xuất, kim ngạch hàng hóa tạm nhập tái xuất.........................18
1.5.2 Thời gian thực hiện thủ tục hải quan đối với hàng hóa tạm nhập tái xuất .....19
1.5.3 Số lượng hàng hóa tồn đọng ......................................................................19
1.5.4 Số lượng vi phạm phát hiện được trong quá trình kiểm tra, giám sát hàng hóa
tạm nhập tái xuất ...............................................................................................19
1.6 Các yếu tố ảnh hưởng đến công tác quản lý nhà nước về hải quan đối với hoạt
động kinh doanh tạm nhập tái xuất .....................................................................19
1.6.1. Các yếu tố khách quan .............................................................................19
1.6.2 Các yếu tố chủ quan..................................................................................21
nhập tái xuất .....................................................................................................21
CHƢƠNG 2. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ HẢI
QUAN ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG KINH DOANH TẠM NHẬP TÁI XUẤT TẠI
CỤC HẢI QUAN TP. HẢI PHÒNG ...............................................................22
2.1 Giới thiệu gvề Cục Hải quan TP. Hải Phịng .................................................22
2.1.1 Q trình hình thành và phát triển..............................................................22
2.1.2 Chức năng , nhiệm vụ và quyền hạn ..........................................................23
2.1.3 Tình hình nhân sự và cơ cấu tổ chức ..........................................................26
2.1.4 Một số kết quả hoạt động của Cục Hải quan Hải Phịng ..............................28

2.2 Thực trạng cơng tác quản lý nhà nước về Hải quan đối với hoạt động kinh
doanh hàng hóa tạm nhập tái xuất tại Cục Hải quan TP.Hải Phịng ......................29
2.2.1 Tình hình thực hiện thủ tục Hải quan, thơng quan hàng hóa tạm nhập tái xuất
.........................................................................................................................29
2.2.2 Tình hình giám sát, kiểm tra hoạt động kinh doanh hàng hóa tạm nhập tái
xuất. .................................................................................................................41
2.2.3 Tình hình xử lý vi phạm trong hoạt động kinh doanh hàng hóa tạm nhập tái
xuất ..................................................................................................................51
2.3 Đánh giá chung về công tác quản lý nhà nước về Hải quan đối với hoạt động
kinh doanh hàng hóa tạm nhập tái xuất tại Cục Hải quan TP.Hải Phòng ..............57
iv


2.3.1 Thành công ..............................................................................................57
2.3.2 Hạn chế ....................................................................................................58
2.3.3 Nguyên nhân ............................................................................................59
2.3.3.1 Nguyên nhân khách quan .......................................................................59
CHƢƠNG 3. BIỆN PHÁP TĂNG CƢỜNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ HẢI
QUAN ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG KINH DOANH TẠM NHẬP TÁI XUẤT TẠI
CỤC HẢI QUAN TP. HẢI PHÒNG ...............................................................61
3.1 Định hướng của Hải quan Việt Nam và Hải quan Hải Phòng đối với việc quản
lý nhà nước về Hải quan đối với hoạt động kinh doanh tạm nhập tái xuất. ...........61
3.2 Các biện pháp tăng cường quản lý nhà nước về Hải quan đối với hoạt động
kinh doanh tạm nhập tái xuất tại Cục Hải quan TP. Hải Phịng ............................63
3.2.1 Bổ sung, hồn thiện các quy định của pháp luậtError! Bookmark not defined.
3.2.2 Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra Hải quan ......................................63
3.2.3 Tăng cường phối hợp giữa các cơ quan Hải quan, các cơ quan chức năng và
các đơn vị khác .................................................................................................65
3.2.4 Nâng cao trình độ nghiệp vụ, quản lý; đạo đức cơng vụ của cán bộ công chức
.........................................................................................................................69

3.2.5 Đầu tư trang thiết bị, cơ sở hạ tầng ............................................................70
3.2.6 Tuyên truyền thông tin cho các doanh nghiệp, các đối tượng liên quan .......72
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .........................................................................75
TÀI LIỆU THAM KHẢO ...............................................................................78

v


DANH MỤC CÁC BẢNG
Số hiệu
bảng
2.1
2.2
2.3

Tên bảng

Trang

Tình hình nhân sự tại Cục Hải quan thành phố Hải Phòng
Một số kết quả hoạt động tại Cục Hải quan Thành phố Hải
Phòng trong giai đoạn năm 2012 - 2014
Tình hình thực hiện thủ tục Hải quan trong năm 2010-2014

27
30
32

Số lượng doanh nghiệp tham gia kinh doanh hàng hóa tạm
2.4

nhập tái xuất tại Cục Hải quan TP. Hải Phòng trong năm

34

2010-2014
2.5

2.6

2.7

2.8

2.9

Số lượng tờ khai hàng hóa tạm nhập tại Cục Hải quan TP.
Hải Phịng trong năm 2010-2014
Số lượng tờ khai hàng hóa tạm nhập theo mặt hàng tại Cục
Hải quan TP. Hải Phòng trong năm 2010-2014

36

39

Trị giá khai báo hàng hóa kinh doanh tạm nhập tái xuất
trong năm 2010-2014

43

Tình hình tái xuất hàng hóa tạm nhập tại Cục Hải quan TP.
Hải Phòng trong năm 2010-2014

45

Cửa khẩu xuất của hàng hóa tạm nhập tại Cục Hải quan TP.
Hải Phịng

47

Số lượng container hàng hóa tạm nhập tồn đọng tại địa bản
2.10

quản lý của Cục Hải quan TP. Hải Phịng trong năm 2010-

50

2014
Tình hình xử phạt vi phạm hành chính đối với hoạt động
2.11

kinh doanh hàng hóa tạm nhập tái xuất tại Cục Hải quan
TP. Hải Phòng trong năm 2010-2014

vi

55


DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, SƠ ĐỒ, ĐỒ THỊ

Số hình
1.1
1.2
2.1
2.2

2.3

2.4

2.5

2.6

2.7

Tên hình vẽ
Quy trình kinh doanh hàng hố tạm nhập tái xuất
Quy trình quản lý nhà nước về Hải quan đối với hoạt động
kinh doanh hàng hố tạm nhập tái xuất
Mơ hình tổ chức Cục Hải quan Thành phố Hải Phịng

Trang
7
11
27

Số lượng doanh nghiệp kinh doanh hàng hóa tạm nhập tái
xuất tại Cục Hải quan TP. Hải Phòng

32

Số lượng tờ khai tạm nhập tại Cục Hải quan TP. Hải
Phòng

34

Trị giá khai báo hàng hóa tạm nhập tại Cục Hải quan TP.
Hải Phịng

39

Quy trình thủ tục kiểm tra, giám sát hoạt động kinh doanh
hàng hóa tạm nhập tái xuất

43

Cửa khẩu xuất của hàng hóa tạm nhập tại Cục Hải quan
TP. Hải Phịng

47

Số lượng container hàng hóa tạm nhập tồn đọng tại địa
bản quản lý của Cục Hải quan TP. Hải Phòng

vii

50

1. Tính cấp thiết của đề tài

LỜI MỞ ĐẦU

Với xu thế hội nhập với nền kinh tế quốc tế, Việt Nam đã và đang mở rộng
giao lưu, quan hệ thương mại với các nước trên thế giới. Nhất là từ khi Việt Nam
trở thành thành viên chính thức của tổ chức thương mại thế giới WTO. Đây là cơ
hội và cũng chính là thách thức cho nền kinh tế Việt Nam. Số lượng hàng hóa xuất
nhập khẩu, chuyển khẩu, quá cảnh, tạm nhập tái xuất tăng lên nhanh chóng qua các
năm. Tuy nhiên, xu hướng gia tăng của các loại hàng hóa này cũng ẩn chứa những
rủi ro rất cao nếu không được quản lý nghiêm ngặt, đặc biệt là hàng hóa tạm nhập
tái xuất.
Nằm ở phía Đơng Bắc, Hải Phịng là một thành phố có vị trí địa lý vô cùng
thuận lợi cho việc phát triển cảng biển và các loại dịch vụ liên quan. Tại đây, kim
ngạch xuất nhập khẩu có xu hướng gia tăng nhanh, các loại hình xuất nhập khẩu
cũng rất đa dạng. Đối với loại hình kinh doanh tạm nhập tái xuất diễn ra sơi nổi
nhưng cũng phức tạp, nguy cơ rủi ro cao. Hiện nay, vẫn còn hiện tượng các doanh
nghiệp lợi dụng các kẽ hở của các quy định pháp luật để không thực hiện tái xuất
hoặc buôn lậu; gây ra những hậu quả nghiêm trọng như: gây thất thu thuế nhà
nước, ô nhiễm mơi trường, ảnh hưởng đến tình hình an ninh - kinh tế - xã hội. Do
đó, càng cần phải chú trọng đến công tác quản lý nhà nước đối với việc kinh doanh
hàng hóa tạm nhập tái xuất, đặc biệt là đẩy mạnh, tăng cường công tác quản lý nhà
nước về Hải quan đối với kinh doanh hàng hóa tạm nhập tái xuất.
Xuất phát từ thực tế đó, tác giả xin lựa chọn đề tài “Biện pháp tăng cường
quản lý nhà nước về Hải quan đối với hoạt động kinh doanh tạm nhập tái xuất
tại Cục Hải quan Thành phố Hải Phịng”
2. Mục đích nghiên cứu
Mục tiêu chung: Tìm hiểu về thực trạng công tác quản lý nhà nước về hải
quan đối với hoạt động kinh doanh hàng hóa tạm nhập tái xuất hàng hóa tại Cục
Hải quan Thành phố Hải Phịng, trên cơ sở đó đề xuất biện pháp tăng cường công

tác này tại cơ quan nghiên cứu.
Mục tiêu cụ thể:
1


- Hệ thống hoá làm rõ một số cơ sở lý luận và thực tiễn về công tác quản
lý nhà nước về hải quan đối với hoạt động kinh doanh hàng hóa tạm nhập tái xuất.
-

Đánh giá thực trạng cơng tác quản lý nhà nước về hải quan đối với hoạt

động kinh doanh hàng hóa tạm nhập tái xuất tại Cục Hải quan Thành phố Hải
Phịng, từ đó chỉ rõ thành công, hạn chế và nguyên nhân của công tác này.
- Đề xuất biện pháp tăng cường quản lý nhà nước về hải quan đối với hoạt
động kinh doanh hàng hóa tạm nhập tái xuất để cơng tác này tốt hơn, hiệu quảhơn
trong thời gian tới.
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu: Công tác quản lý nhà nước về Hải quan đối với hoạt
động kinh doanh hàng hóa tạm nhập tái xuất hàng hóa tại Cục Hải quan Thành phố
Hải Phòng.
Phạm vi nghiên cứu
- Phạm vi về nội dung: Nghiên cứu công tác quản lý nhà nước về hải quan
đối hoạt động kinh doanh hàng hóa tạm nhập tái xuất tại Cục Hải quan Thành phố
Hải Phịng.
- Phạm vi khơng gian:Nghiên cứu tại Cục Hải quan Thành phố Hải Phịng.
- Phạm vi thời gian: Thơng tin sốliệu liên quan đến các công tác quản lý nhà
nước về hải quan đối với hoạt động kinh doanh hàng hóa tạm nhập tái xuất tại Cục
Hải quan Thành phố Hải Phòng trong giai đoạn từ năm 2010 -2014.
4. Phƣơng pháp nghiên cứu
- Phương pháp duy vật biện chứng và duy vật lịch sử: Vận dụng phương

pháp duy vật biện chứng và duy vật lịch sử để trình bày các vấn đề lý luận và thực
tiễn liên quan đến hoạt động quản lý nhà nước về Hải quan đối với hoạt động kinh
doanh hàng hóa tạm nhập tái xuất. Xem xét đối tượng và nội dung nghiên cứu theo
quan điểm toàn diện, phát triển và hệ thống
- Phương pháp thu thập số liệu: Số liệu thứ cấp cần thiết phục vụ cho đề tài
được thu thập từ nguồn: Cục Hải quan TP. Hải Phòng.

2


- Phương pháp tổng hợp và phân tích: Luận văn sử dụng hệ thống các
phương pháp thống kê kinh tế, tổng hợp và phân tích số liệu.
- Tổng hợp số liệu: Dùng phương pháp phân tổ để hệ thống hoá các số liệu
thu thập được phù hợp với mục đích nghiên cứu của đề tài.
- Phân tích số liệu: Vận dụng các phương pháp phân tích thống kê kinh tế,
tổng hợp và phân tích các số liệu thu thập được
5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài
- Tổng hợp và hệ thống hóa cơ sở lý luận cơ bản của hoạt động quản lý nhà
nước về Hải quan đối với hoạt động kinh doanh hàng hóa tạm nhập tái xuất.
- Đánh giá được thực trạng công tác quản lý nhà nước về Hải quan đối với
hoạt động kinh doanh hàng hóa tạm nhập tái xuất tại Cục Hải quan TP. Hải Phòng,
chỉ ra ưu điểm, hạn chế và nguyên nhân.
- Đề xuất một số biện pháp trong ngắn hạn và dài hạn nhằm tăng cường
công tác quản lý nhà nước về Hải quan đối với hoạt động kinh doanh hàng hóa tạm
nhập tái xuất

3