SKKN tích hợp phương pháp giáo dục STEAM vào hoạt động giáo dục cho trẻ mẫu giáo nhỡ đáp ứng mô hình trường mầm non chất lượng cao

MỤC LỤC
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ:
1.

Lý do chọn đề tài.......................................................................................02

2.

Mục đích nghiên cứu.................................................................................04

3.

Đối tượng nghiên cứu................................................................................04

4.

Đối tượng khảo sát thực nghiệm...............................................................04

5.

Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu...............................................................04

6.
Phương pháp nghiên cứu...........................................................................04
PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1.

Cơ sở lý luận.............................................................................................05

2.

Thực trạng vấn đề......................................................................................07

3.

Các biện pháp thực hiện............................................................................09

4.
Hiệu quả SKKN........................................................................................14
PHẦN III: KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ.............................................................16
PHẦN IV: TÀI LIỆU THAM KHẢO.............................................................27

1


I. ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lý do chọn đề tài:
Giáo dục mầm non là cấp học đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân,
đặt nền móng cho sự phát triển về thể chất, nhận thức, tình cảm xã hội và thẩm
mỹ cho trẻ. Những kỹ năng mà trẻ được tiếp thu qua chương trình giáo dục mầm
non sẽ là nền tảng cho việc học tập và thành công sau này của trẻ. Những năm
đầu đời đóng vai trị vơ cùng quan trọng trong việc hình thành nhân cách và phát
triển năng lực của trẻ, bởi trẻ bẩm sinh đã có khả năng tiếp thu học tập, não bộ
đã được lập trình để tiếp nhận các thơng tin cảm quan và sử dụng để hình thành
hiểu biết và giao tiếp với thế giới. Giáo dục mầm non sẽ chuẩn bị cho trẻ những
kỹ năng như tự lập, sự kiềm chế, khả năng diễn đạt rõ ràng, đồng thời hình thành
hứng thú đối với việc đến trường ở bậc tiếp theo là giáo dục tiểu học, tăng khả
năng sẵn sàng để bước vào giai đoạn giáo dục phổ thông.
Ở giai đoạn mẫu giáo hầu hết các trẻ đều tò mò, hoạt động nhiều, có nhu
cầu ham học hỏi, thích tự làm việc và luôn mong muốn được khám phá thế giới
rộng lớn muôn màu sắc. Áp dụng các phương pháp giáo dục tiên tiến, tạo cơ hội

cho trẻ chủ động học tâp, rèn luyện kỹ năng theo trình độ khả năng của mỗi cá
nhân trẻ là một trong những tiêu trí của đổi mới chương trình giáo dục hiện nay.
Chính vì vậy STEAM đã bắt đầu trong vài năm qua và đang tiến lên như một
phương thức tiếp cận giáo dục mới nhằm đáp ứng nhu cầu của một nền kinh tế
thế kỷ 21. STEAM tận dụng lợi ích của STEM, thơng qua nghệ thuật, đưa
STEM lên một tầm cao mới bằng việc cho phép trẻ em ở lứa tuổi mầm non cũng
có thể tiếp cận và phát triển tồn diện.
Giáo dục STEM tập trung vào những yếu tố quan trọng như: Science
(Khoa học),Technology (Cơng nghệ), Engineering (Kỹ thuật), Math (Tốn học)
vừa là nội dung vừa là cách tiếp cận giáo dục xuyên suốt cho cả mầm non lên
đến các bậc học cao hơn trên thế giới. Theo đó, mơ hình giáo dục STEM là q
trình tích hợp kiến thức giữa các mơn khoa học, kỹ thuật, tốn học, cơng nghệ,
qua đó xây dựng cho học sinh các kỹ năng được kết hợp hài hịa từ kiến thức của
các bộ mơn nói trên để sử dụng khi làm việc trong thế giới công nghệ ngày nay.
Nhắc đến khoa học chúng ta thường nghĩ tới những vấn đề thật cao siêu như cấu
tạo trái đất ra sao hay sóng thần hình thành như thế nào? Thực tế khoa học chỉ là
quan sát những sự vật, hiện tượng xảy ra xung quanh nhằm phân tích, giải thích
cách thức hoạt động, sự tồn tại của sự vật hiện tượng đó. Dưới đơi mắt trẻ thơ,
khái niệm khoa học vô cùng đơn giản và là cả một bầu trời kiến thức thú vị cần
khám phá.

2


Thực hiện công văn của Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc triển khai thực
hiện chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” giáo viên
được lựa chọn các nội dung, hình thức mà khơng áp đặt trẻ, trong đó tích hợp
các nội dung, hình thức và chú trọng đến hoạt động trải nghiệm cho trẻ. Trong
chương trình Giáo dục mầm non, các lĩnh vực phát triển cho trẻ được tổ chức
theo các hoạt động học với 7 mơn học như sau: làm quen với tốn, tạo hình,

khám phá khoa học/khám phá xã hội, âm nhạc, làm quen văn học, làm quen chữ
cái, giáo dục thể chất. Ngồi ra các chun đề ứng dụng cơng nghệ thơng tin
trong dạy học và các chương trình cho trẻ làm quen máy tính đã được các trường
ứng dụng,sử dụng hiệu quả trong những năm qua. Với giáo dục mầm non,
STEAM có thể hiểu là tích hợp nội dung theo chủ đề với các môn như :khoa
học, công nghệ, chế tạo( xây dựng, lắp ráp), nghệ thuật ( tạo hình), tốn trong
cùng một hoạt động. Chính vì vậy, trường tơi đã xây dưng kế hoạch và triển khai
nhiều nội dung cũng như hoạt đơng thiết thực nhằm thực hiện có hiệu quả
chuyên đề. Trong đó việc áp dụng những phương pháp giáo dục tiên tiến là một
trong những nội dung được nhà trường triển khai.
Tuy nhiên qua tìm hiểu tại trường tơi thấy việc tích hợp phương pháp
giáo dục STEAM vào các hoạt động giáo dục tại các lớp học trong trường vẫn
cịn gặp nhiều khó khăn. Các học liệu, đồ dùng có sẵn nhưng chưa được sử dụng
một cách hiệu quả gây lãng phí và khơng phát huy được tính sáng tạo của trẻ
trong hoạt động. Bên cạnh đó, với mơ hình nhà trường là mơ hình trường chất
lượng cao nên địi hỏi giáo viên phải ln đổi mới môi trường học tập, phương
pháp, nội dung dạy học, tổ chức các hoạt động gây hứng thú cho trẻ và đặc biệt
là với việc thực hiện chuyên đề “xây dựng mơi trường học lấy trẻ làm trung
tâm” thì việc áp dụng các phương pháp giáo dục tiên tiến là rất quan trọng. Từ
đó thúc đẩy sự phát triển tồn diện cho trẻ về thể chất lẫn tinh thần đáp ứng với
mơ hình trường chất lượng cao, ln ln thay đổi từng ngày, từng giờ phù hợp
với xu hướng đổi mới của đất nước.
Là một giáo viên được tham gia vào lớp bồi dưỡng chuyên đề “ Phương
pháp tiếp cận học qua chơi và ứng dụng STEAM trong tổ chức các hoạt động
giáo dục theo chương trình giáo dục mầm non” do Sở Giáo Dục và Đào Tạo tổ
chức, bản thân tôi luôn ao ước đem phương pháp mới này tới cho trẻ của mình
cũng như các trẻ trong nhà trường bởi tính ưu việt, hiệu quả của phương pháp
mang lại . Tôi cũng như các giáo viên trong nhà trường ln đào sâu suy nghĩ,
tìm tịi, học hỏi, quan sát để nắm được những nhu cầu, mong muốn của trẻ từ đó
nghiên cứu, áp dụng những phương pháp giáo dục vào trong trường mình một

cách hợp lí và hiệu quả. Giáo viên luôn luôn nâng cao ý thức trách nhiệm của
3


mình đưa các hình thức, nội dung mới trong việc giáo dục nhằm tạo môi trường
thân thiện, gần gũi trong cuộc sống của trẻ và giúp trẻ trở thành những người
cơng dân tồn cầu trong tương lai.
2. Mục đích nghiên cứu:
Tích hợp phương pháp giáo dục STEAM trong hoạt động giáo dục cho trẻ
mẫu giáo nhỡ nhằm giúp trẻ phát huy tính sáng tạo, tị mị, ham hiểu biết về thế
giới xung quanh và mạnh dạn tự tin trong các hoạt động
3. Đối tượng nghiên cứu:
Tích hợp phương pháp giáo dục tiên tiến STEAM trong thiết kế và tổ
chức một số hoạt động khám phá, trò chơi học tập cho trẻ mẫu giáo.
4. Đối tượng khảo sát thực nghiệm:
Khảo sát hiệu quả việc ứng dụng phương pháp giáo dục STEAM trong
thiết kế và tổ chức một số hoạt động, trò chơi học tập cho trẻ ở trường mầm non.
Kế hoạch các hoạt động giáo dục trẻ ở trường mầm non.
5. Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu:
Nghiên cứu tại lớp mẫu giáo nhỡ 3 và khối lớp mẫu giáo nhỡ của trường
mầm non 20/10 số 40 Thợ Nhuộm – Hoàn Kiếm – Hà Nội.
Trong năm học 2019 - 2020
6. Phương pháp nghiên cứu:
Nghiên cứu lý luận: Tổng hợp các kết quả nghiên cứu, các báo cáo ; phân
tích, tổng hợp, sưu tầm các tài liệu, hoạt động liên quan đến vấn đề nghiên cứu.
Phương pháp phỏng vấn và đàm thoại: Trao đổi, lấy ý kiến của một số
giáo viên về việc ứng dụng phương pháp giáo dục STEAM trong thiết kế hoạt
động khám phá và tổ chức một số trò chơi học tập cho trẻ ở trường mầm non.
Phương pháp quan sát: Quan sát các hoạt động của trẻ một ngày ở trường
mầm non.

Phương pháp điều tra: Điều tra đối với giáo viên việc thiết kế hoạt động
khám phá và tổ chức các trò chơi học tập cho trẻ
Phương pháp thống kê: Xử lý các kết quả thu được.

4


II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1. Cơ sở lý luận:
Tầm quan trọng của việc tích hợp phương pháp giáo dục STEAM với
trẻ mẫu giáo:
Giáo dục mầm non là một khoa học và là một nghệ thuật. Khoa học này
dạy trẻ không ngừng phát triển. Do vậy địi hỏi làm cơng tác chăm sóc giáo dục
trẻ phải có năng lực tồn diện, có những phẩm chất cần thiết mới hồn thành
được nhiệm vụ giao phó, nhiệm vụ đó là đào tạo cho thế hệ trẻ dưới 0-6 tuổi
phát triển một cách toàn diện.
Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm là việc các nhà giáo dục không chỉ
truyền đạt kiến thức cho học sinh một cách thụ động mà các nhà giáo dục tạo ra
các điều kiện, các cơ hội để mọi đứa trẻ được chủ động, sáng tạo, tích cực hoạt
động, tự chiếm lĩnh kiến thức và kinh nghiệm. Để đạt được điều này, các nhà
giáo dục (giáo viên) cần nắm được hứng thú, nhu cầu, trình độ, khả năng của
từng trẻ trong lớp, trên cơ sở đó lựa chọn được nội dung, phương pháp phù hợp
với từng nhóm, từng cá nhân trẻ.
Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm cần đảm bảo: Hứng thú, nhu cầu, kỹ năng,
thế mạnh của mỗi trẻ đều được hiểu, đánh giá đúng và được tôn trọng. Mỗi đứa
trẻ đều có cơ hội tốt nhất để thành công. Để giáo dục lấy trẻ làm trung tâm được
thực hiện một cách tốt nhất và có hiệu quả nhất thì đổi mới và áp dụng các
phương pháp giáo dục tiên tiến là việc làm rất cần thiết và không thể thiếu.
Căn cứ vào công văn của Bộ giáo dục và đào tạo về việc hướng dẫn
chuyên môn Giáo dục mầm non, trong đó quy định về việc đổi mới phương

pháp giáo dục cho trẻ hoạt động trong nhóm/lớp là một phần quan trọng của
cơng văn này. Qua đó giúp giáo viên mầm non có một cách nhìn tổng quan hơn
về việc đưa và áp dụng các phương pháp giáo dục tiên tiến để giáo dục trẻ.
Căn cứ vào nhu cầu và khả năng phát triển của trẻ: tuổi 4 - 5 đây là lứa
tuổi kỳ diệu, trẻ rất hiếu động tị mị, muốn học hỏi, tìm hiểu thế giới tự nhiên và
xã hội. Trong các hoạt động của tuổi mẫu giáo: chơi giữ vai trò hoạt động chủ
đạo
giữa hoạt động vui chơi và hoạt động học tập chưa có ranh giới rõ ràng. Khác
với người lớn trẻ em thật sự học trong khi chơi, trẻ lĩnh hội các tri thức tiền khoa
học trong trường mầm non theo phương châm "Chơi bằng học, học mà chơi".
Hiện nay trên thế giới có một số mơ hình, cách tiếp cận trong giáo dục
đầu đời được các nhà chuyên gia giáo dục đánh giá cao. Điển hình như các mơ
hình đã có từ lâu nhưng hiện vẫn có giá trị là Montessori (Italy) hay các mơ hình
mới được xây dựng gồm Reggio Emilia (Italy), High Scope (Mỹ)…và phương
5


pháp giáo dục đang được chú ý rất nhiều đó là giáo dục STEM. STEM được áp
dụng tích cực trong các chương trình giáo dục ở các nước phát triển (như Mỹ,
Đức,…) Tại Việt Nam, giáo dục STEM cũng đang được Bộ giáo dục và đào tạo
định hướng để phát triển cho các em học sinh, sinh viên trong những năm gần
đây. Như vậy, giáo dục STEM đóng vai trị đặc biệt quan trong trong sự nghiệp
giáo dục. Chúng ta cần phải khai thác những điểm mạnh của giáo dục STEM.
Khái niệm ban đầu chỉ bao gồm STEM ( Khoa học, Kỹ thuật, Chế tạo,
Tốn) sau đó đặc biệt với học sinh mầm non chữ A từ Nghệ thuật ( Arts) được
đưa vào tạo thành khái niệm STEAM. STEAM cũng có nghĩa là ngồi khí cạnh
về cơng nghệ, chế tạo, khoa học và tốn, nghệ thuật được tích hợp vào trong các
hoạt động học qua chơi của học sinh mầm non. Phương pháp giáo dục STEAM
là một phương pháp giáo dục tích hợp các yếu tố về Science( khoa học),
Technology( công nghệ), Engineering (kỹ thuật) Art ( nghệ thuật) và Math

(toán) để đem cho người học những kiến thức về khoa học, tiếp cận kĩ năng toán
học để phát triển khả năng thể hiện các ý tưởng một cách chính xác và áp dụng
trong cuốc sống hàng ngày. Phương pháp này khơng phải là những cách đào tạo,
những bí quyết học cao siêu để dạy học sinh.
Thông qua cách tiếp cận giáo dục STEAM, học sinh nhận thức được sự
giao thoa giữa các ngành khoa học và toán học, thấy được sự cần thiết của các
kiến thức chuyên ngành để có thể giải quyết một vấn đề hay tạo nên một sản
phẩm. Đồng thời, nhờ được tạo cơ hội khuyến khích sáng tạo dựa trên sở thích
riêng của bản thân, nên các em học sinh tự tin hơn trong quá trình học tập và
làm việc nhóm. Điều thú vị là các chương trình giáo dục STEAM giúp học sinh
được trải nghiệm qua các cảm xúc của thất bại cũng như thành cơng trong q
trình học tập, một điều rất cần thiết cho sự phát triển trí thơng minh cảm xúc và
tạo động lực cho sự trưởng thành của trẻ.
Trong giáo dục STEAM, khi đặt các câu hỏi cho trẻ nên sử dụng những
câu hỏi ở dạng “mở” để trẻ có thể trả lời được, tránh những câu hỏi mà trẻ chỉ là
lời “có” hoặc “khơng”. Khơng nên hỏi những câu như: Đây có phải là viên kẹo
bị loang màu khơng? Quả cam này trịn à? Xe ơ tơ này chạy được vì cái bánh xe
đúng khơng? Nên hỏi những câu hỏi giúp trẻ huy động vốn kinh nghiệm, hiểu
biết, như: Con gì đây? Con biết gì về quả cam? Con có thể kể cho mẹ nghe con
đã xếp ngơi nhà này như thế nào khơng?... hay các câu hỏi kích thích trẻ tìm
hiểu, thử nghiệm, như: Tại sao con khơng thử làm xem?... hoặc khuyến khích trẻ
suy luận, phán đốn, như: Chuyện gì sẽ xảy ra nếu chúng ta cho một ít giấm vào
cốc bột nở này nhỉ?... hay khơi gợi trí tưởng tượng cho trẻ kiểu: con có thấy đĩa
kẹo bây giờ giống với thứ gì đó mà con đã biết không?
6


Con đường tới STEAM là vô cùng thú vị. Khi quan sát một đứa trẻ khi
được trải nghiệm thực làm cùng STEAM sẽ thấy chúng tập trung, say sưa, trí
tưởng tượng được sáng tỏ, trí tị mị được thỏa mãn và hơn hết tình yêu, niềm

đam mê với khoa học và cơng nghệ được nảy sinh. Tuy nhiên cũng có thể khó
khăn nếu các nhà giáo dục bao gồm cả cha mẹ không thực sự hiểu rõ về STEAM
và quan trọng hơn là hiểu về cách học của chính những đứa trẻ ở độ tuổi mầm
non để có cách hỗ trợ trẻ tốt nhất. Với những ích lợi của STEAM, một vài đơn
vị đang có những bước khai phá tiềm năng của phương pháp giáo dục này tại
Việt Nam, hứa hẹn sự nâng cấp và đổi mới trong cách dạy và học của lứa tuổi
mầm non.
Nhận rõ được tầm quan trọng của phương pháp giáo dục STEAM vào
trong hoạt động giáo dục cho trẻ, BGH trường mầm non CLC 20/10 đã có
những buổi bồi dưỡng chun mơn và lựa chọn nội dung trong việc khai thác
môi trường, nội dung giáo dục đặc biệt là hoạt động khám phá cho trẻ mẫu giáo
trong nhà trường để áp dụng phương pháp một cách hiệu quả nhất đúng với tiêu
chí “ Học qua chơi, lấy trẻ làm trung tâm” để đảm bảo là trẻ luôn được tôn
trọng, luôn được lắng nghe và giải quyết vấn đề đến cùng giúp trẻ ngày một
hứng thú, cuốn hút và mong muốn tự mình khám phá, trải nghiệm các hoạt động
đó. Chính vì lẽ đó nó địi hỏi những giáo viên chúng tôi luôn không ngừng nỗ
lực học tập tạo dựng những không gian riêng cho trẻ để trẻ được thực sự sống và
học tập với nhu cầu của trẻ bởi mơi trường giáo dục chính là tiền đề cho sự phát
triển tương lai của trẻ.
2. Cơ sở thực tiễn:
2.1. Thuận lợi:
Ban giám hiệu nhà trường luôn quan tâm, đầu tư và đổi mới môi trường,
trang thiết bị dạy và học để bắt kịp với xu thế, thời đại của ngành giáo dục nói
riêng và của đất nước nói chung. Nhà trường trang bị đầy đủ đồ dùng, hiện đại,
phịng học rộng rãi, thống mát, có đủ ánh sáng, những khu vực chơi sáng tạo
phục vụ cho các hoạt động của trẻ và có thêm cả các phòng hoạt động chuyên
biệt dành cho trẻ. Đặc biệt, với diện tích và khn viên của trường rộng rãi,
thống mát rất phù hợp cho các hoạt động khám phá, trải nghiệm cho trẻ. Với
một diện tích lớn, mơi trường thiên nhiên phong phú, cây cối đa dạng, phòng
chức năng rộng rãi, phòng khám phá khoa học, phòng truyền thống, phòng thư

viện và nhà bếp rộng, diện tích lớp học rộng rãi phù hợp cho việc xây dựng các
góc thiên nhiên rất thuận lợi trong việc cho trẻ tìm hiểu khám phá về thiên
nhiên, về một số ngành nghề trong xã hội. Trường lại nằm ở khu trung tâm của
Thủ đô, gần với nhiều khu Di tích lịch sử, Danh lam thắng cảnh của Hà Nội
7


như: Nhà tù Hỏa Lò, Hồ Gươm, Văn Miếu Quốc Tử Giám, Lăng Bác, Chùa Một
Cột, phố cổ Hà Nội…. Từ tất cả những yếu tố trên đây đã là một trong nhiều
những thuận lợi giúp cho cả giáo viên và trẻ được có cơ hội, trải nghiệm thực tế
tốt nhất trong quá trình tìm hiểu, khám phá về các hoạt động tự nhiên cũng như
các hoạt động tìm hiểu xã hội khác.
Nhà trường thường xuyên tổ chức các buổi kiến tập cho giáo viên về cách
tích hợp phương pháp STEAM gần gũi, thân thiết và đạt hiệu quả với trẻ, kiến
tập về chuyên môn nghiệp vụ, mời giáo viên trường Quốc tế UNIS, chuyên gia
nước ngoài về giảng dạy nhiều phương pháp tiên tiến trong đó có STEAM, cách
tích hợp phương pháp với mục đích “Học qua chơi, lấy trẻ làm trung tâm” .
Đội ngũ giáo viên trong nhà trường có bề dày kinh nghiệm, nhiệt tình,
tâm huyết với nghề.
2.2. Khó khăn:
Phương pháp giáo dục STEAM là một phương pháp học mới. Phương
pháp này lấy trẻ làm tâm và trẻ tham gia vào quá trình tạo dựng kiến thức thơng
qua việc tích cực tham gia hoạt động. Hiện nay trẻ mới tiếp xúc với phương
pháp này nên còn bỡ ngỡ, chưa có sự chủ động, cịn lúng túng, chưa có phản
ứng nhanh.
Giáo viên mới được tiếp cận với phương pháp này nên chưa có nhiều kinh
nghiệm trong việc thiết kế và tổ chức hoạt động và một số trò chơi học tập cho
trẻ.
Khảo sát thực tế trẻ đầu năm:
Đầu năm

Tiêu chí
Tổng Số trẻ Tỉ lệ % Số trẻ Tỉ lệ
số
đạt
chưa
%
đạt
1. Trẻ thực hiện các thử nghiệm, thí 24
8
33%
16
67%
nghiệm trong hoạt động khám phá
2. Kỹ năng sử dụng đồ dùng công 24
6
25%
18
75%
nghệ
3. Hứng thú tham gia hoạt động
24
6
25%
18
75%
Từ thực trạng trên bản thân tơi ln suy nghĩ, tìm ra những biện pháp để
trẻ được hoạt động cá nhân một cách tích cực, kiến thức của trẻ được bổ sung và
củng cố phong phú, giúp trẻ phát hiện ra nhiều điều mới lạ hơn.

8

3. Các biện pháp thực hiện:
Để giúp trẻ hoạt động tích cực sáng tạo, tích hợp phương pháp STEAM vào
hoạt động giáo dục bản thân tôi đã thực hiện và mạnh dạn đề ra một số biện
pháp như sau:
3.1. Biện pháp 1: Bồi dưỡng chun mơn nghiệp vụ:
Phải nói rằng việc tự học hỏi, nâng cao trình độ chun mơn nghiệp vụ
cho bản thân là điều đặt lên hàng đầu đối với mỗi giáo viên. Muốn thực hiện
được điều đó mỗi giáo viên phải tự tìm tịi sách báo và các phương tiện thông tin
đại chúng để trau dồi kiến thức. Bản thân phải tự tìm hiểu rõ ý nghĩa, lợi ích của
phương pháp đem lại cho trẻ, lựa chọn, áp dụng những yếu tố phù hợp với lứa
tuổi mình đảm nhận từ đó lựa chọn các hoạt động tổ chức phù hợp và đạt hiệu
quả giáo dục.
Khi được học tập tham gia các buổi tập huấn học tập STEAM do các
chuyên gia STEAM đào tạo và hướng dẫn, tôi nhận thấy để ứng dụng được
phương pháp này vào hoạt động khám phá cho trẻ thì bản thân giáo viên phải có
vốn kiến thức xã hội rất lớn và có khả năng ứng dụng công nghệ, sử dụng các
vật dụng công nghệ một cách thuần thục. Giáo viên không chỉ kết hợp hài hòa
các ứng dụng mà còn giúp trẻ được sử dụng các kiến thức công nghệ một cách
bài bản và chuyên nghiệp.
( Ảnh minh họa 1)
( Ảnh minh họa 2)
Tơi cảm thấy đây là một phương pháp có nhiều hình thức kết hợp rất hay
và sáng tạo. Chính vì vậy, tơi đã tham mưu cho Ban Giám Hiệu nhà trường- nơi
tôi công tác tạo điều kiện cơ hội cho giáo viên trên lớp như tôi được tham gia
vào các lớp tập huấn do Phòng Giáo Dục, Sở Giáo Dục tổ chức, được tham quan
học tập các bạn đồng nghiệp để trau dồi thêm kiến thức cho mình. Ngồi ra tơi
cịn tích cực nghiên cứu sách báo, sưu tầm các loại tranh ảnh, xem các kênh
truyền hình, truy cập mạng để có vốn kiến thức về STEM - STEAM được đầy

đủ và phong phú để ứng dụng vào hoạt động khám phá cho trẻ mẫu giáo được
tốt hơn. Luôn có ý thức học hỏi những người đi trước, dự giờ, tham quan các
lớp, trường bạn nhằm trau dồi kiến thức, học những điều hay, điều mới lạ để áp
dụng và thực hiện dạy trẻ có hiệu quả nhất với trẻ.
Tơi tự nhủ mình phải trân trọng và phát huy được những phương pháp
tiên tiến trong hoạt động giáo dục đồng thời không ngừng học tập hơn nữa để
đáp ứng được nhu cầu giáo dục của trường chất lượng cao.
3.2. Biện pháp 2: Lập kế hoạch:

9


Lập kế hoạch là quá trình xây dựng các mục tiêu và là cách cách tốt nhất
để thực hiện các mục tiêu đã đề ra.Lập kế hoạch có vai trị rất quan trọng nếu
chúng ta không biết tự lập kế hoạch cho bản thân mình thì chúng ta khơng thể
xác định được rõ mục tiêu của chúng ta cần phải đạt tới là gì? Với năng lực của
mình thì chúng ta cần phải làm gì để đạt được mục tiêu đó? Khơng có kế hoạch
chúng ta sẽ khơng biết phân chia thời gian hợp lý, mà để nó trơi đi một cách vơ
ích và thực hiện một cách thụ động trước sự thay đổi của môi trường xung
quanh. Vậy nên việc lập kế hoạch là rất quan trọng, và bạn cũng cần phải có kĩ
năng lập kế hoạch hiệu quả. Bạn muốn bắt đầu với cơng việc gì hay hướng tới
một mục tiêu gì thì việc đầu tiên bạn nên lập kế hoạch chi tiết và cụ thể. Lập kế
hoạch sẽ dắt tay bạn và đưa bạn đến thành công.
Với lứa tuổi mầm non việc lập kế hoạch phải dựa kế hoạch năm, kế hoạch
chủ đề. Dựa vào nội dung đó để thiết lập, tích hợp phương pháp STEAM với
mơi trường học tập phù hợp với chủ đề và phù hợp với địa điểm tổ chức hoạt
động. Muốn thực hiện các hoạt động một cách có khoa học và có hiệu quả bản
thân tôi trước hết lập ra kế hoạch cho mình. Năm học này tơi được phân cơng
phụ trách lứa tuổi mẫu giáo nhỡ (4-5 tuổi) căn cứ dựa vào nội dung kế hoạch
giáo dục của nhà trường cho từng lứa tuổi, tôi đã thiết kế những hoạt động trải

nghiệm khoa học nằm trong nội dung chương trình để tích hợp STEAM giúp trẻ
hoạt động sáng tạo
( Bảng kế hoạch chủ đề trong năm học)
Với mỗi chủ đề trong năm, tôi đã tạo dựng các môi trường học tập phù hợp
với nội dung của chủ đề, bên cạnh những khám phá khoa học có trong chủ đề,
tơi và các bạn đồng nghiệp trong khối mẫu giáo nhỡ mạnh dạn đưa dự án vào
trong hoạt động giáo dục của chủ đề nhằm tạo cơ hội cho trẻ hoạt động cũng
như giúp trẻ hào hứng và hoạt động một cách tích cực khi tham gia vào chủ đề.
Mỗi lớp lựa chọn 1-2 hoạt động phù hợp với đặc điểm của trẻ lớp mình, dự giờ,
trao đổi chun mơn giữa giáo viên các lớp về việc thực hiên hoạt động để có
những điều chỉnh phù hợp cho những hoạt động tiếp theo.
( Bảng kế hoạch lựa chọn chủ đề áp dụng hoạt động STEAM)
3.3. Tạo mơi trường hoạt động trong lớp:
Khi có mơi trường để hoạt động thì trẻ sẽ phát triển được các kỹ năng,
như: kỹ năng quan sát, so sánh, phân loại, giải quyết vấn đề, sáng tạo, ra quyết
định, làm việc nhóm, giao tiếp, khai thác các cơng cụ thơng tin truyền thơng…
Các kỹ năng đó chỉ có thể hình thành được trong quá trình “thực làm” trải
nghiệm chứ khơng thể có được khi chỉ đọc sách hay xem trên tivi.
(Ảnh minh họa 3)
10


( Ảnh minh họa 4)
Muốn trẻ được chơi tích cực, chơi sáng tạo gây ấn tượng và tạo hứng thú
cho trẻ tơi đã tạo góc chun STEAM. Ở đây, trẻ được tiếp xúc với những
nguyên liệu mới, được khám phá và thiết kế, thi cơng các sản phẩm của mình
một cách khoa học, được trải nghiệm các thí nhiệm và được thực hành. Ngay từ
đầu tơi giới thiệu vị trí góc chơi giúp trẻ chủ động tìm kiếm đồ dùng khi cần
thiết để hoàn thiện sản phẩm một cách dễ dàng.
( Ảnh minh họa 5)

( Ảnh minh họa 6)
Khi có mơi trường thì tạo điều kiện để trẻ phát triển tư duy.Trong các hoạt động
học khoa học, trẻ em được học cách quan sát, phân tích và đưa ra kết luận theo
kiểu tư duy quy nạp. Hoặc trẻ còn được học đi từ những định luật, quy luật để
rút ra những phán đốn và lời giải cho từng tình huống cụ thể theo kiểu tư duy
diễn dịch. Trong các hoạt động giáo dục khoa học tương tác, trải nghiệm, trẻ có
thể đến sở thú, bảo tàng, phịng thí nghiệm… để tìm hiểu, phân tích, và tương
tác với những người có chuyên môn. Sự háo hức, say sưa, quên hết mọi thứ
xung quanh chỉ để tập trung vào cái điều mình mong muốn đó cũng chính là
những phẩm chất của những nhà khoa học thực thụ. Trẻ em rất cần những môi
trường giáo dục tốt để được tiếp tục phát triển những phẩm chất ấy.
( Ảnh minh họa 7)
( Ảnh minh họa 8)
3.4. Biện pháp 4: Tích hợp phương pháp giáo dục STEAM vào hoạt
động khám phá cho trẻ:
Khám phá khoa học là phương tiện để giao tiếp và làm quen với môi
trường xung quanh, để giao lưu và bày tỏ nguyện vọng của mình hình thành và
nhận thức sự vật, hiện tượng xung quanh mà giáo dục thái độ ứng xử đúng đắn
với thiên nhiên, với xã hội cho trẻ. Thơng qua mơn học này hình thành cho trẻ kỉ
năng quan sát, tư duy, phân tích tổng hợp khái quát. Khám phá khoa học mang
lại nguồn biểu tượng vô cùng phong phú, đa dạng, sinh động, đầy hấp dẫn với
trẻ thơ, từ môi trường tự nhiên (cỏ cây, hoa lá, chim ….) đến môi trường xã hội
(công việc của mỗi người trong xã hội, mối quan hệ của con người với nhau …)
chính vì vậy sẽ phát triển ở trẻ năng lực quan sát, khả năng phân tích, so sánh,
tổng hợp… nhờ vậy khả năng cảm nhận của trẻ sẽ nhạy bén, chính xác, những
biểu tượng, kết quả trẻ thu nhận được trở nên cụ thể, sinh động và hấp dẫn hơn.
Qua những thí nghiệm nhỏ trẻ được tự mình thực hiện trong độ tuổi mầm non sẽ
hình thành ở trẻ những biểu tượng về tinh cam xã hội chính là cơ sở khoa học
sau này của trẻ khám phá tìm tịi. Vậy ứng dụng STEAM vào trong hoạt động
11

này như thế nào để vừa đạt được hiệu quả vừa tạo cơ hội để trẻ được trải nghiệm
sáng tạo đó là những trăn trở của giáo viên như tơi.
Trong giờ học khám phá khoa học của trẻ, tôi tạo điều kiện để trẻ tri
giác, tìm tịi và khám phá đồng thời khéo léo áp dụng phương pháp STEAM vào
trong hoạt động như: sử dụng kính hiển vi để soi khám phá những bộ phận bên
trong của hoa, tìm và ghép những bộ phận của cây hoa vào đúng vị trí của nó, sử
dụng những cây hoa có sẵn vẽ hoặc xếp để tạo thành bức tranh của mình.
( Ảnh minh họa 9)
( Ảnh minh họa 10)
Tại trường chúng tôi khám phá khoa học là một trong những chiến lược
quan trọng giúp phát triển tư duy và năng lực của trẻ, các bé không chỉ là học
hỏi những kiến thức khoa học qua hình ảnh, lời kể mà cịn trực tiếp trải nghiệm,
tìm tịi, khám phá những gì bé quan tâm, muốn tìm hiểu. Hoạt động khoa học
diễn ra đa dạng, như qua sách ảnh, video, thí nghiệm hóa học, thí nghiệm sinh
học, ứng dụng khoa học thực tiễn, khoa học thường thức… Các cô giáo gợi ý,
giúp trẻ suy nghĩ nhiều hơn về những gì các bé nhìn thấy và đang làm, kích thích
trẻ quan sát, xem xét, phỏng đốn.. và hình thành thói quen hiểu đúng, hiểu
chính xác về các hoạt động xung quanh. Các tiết học khoa học được thiết kế
theo chủ đề tuần, gồm có: Giờ học khám phá khoa học; Thí nghiệm khoa học;
Đọc sách khoa học, xem các video về các vấn đề khoa học và trẻ là người được
khám phá và trải nghiệm tìm hiểu vấn đề…
( Ảnh minh họa 11)
Một thí nghiệm khác là: Nước, dầu ăn, phẩm màu. Từ những nguyên liệu
đơn giản, quen thuộc như dầu ăn, nước và màu thực phẩm, cô giáo đã chỉ dẫn
cho cả lớp một số thí nghiệm nhỏ về cấu trúc “Phân tử”. Các bạn được tìm hiểu
những điều thú vị, được tận mắt nhìn thấy những chuyển động và biến hóa thú vị
của dầu ăn và màu thực phẩm trong nước. Thí nghiệm vật chìm- vật nổi, vì sao
vật này thì nổi trên mặt nước, vật kia thì khơng? Qua thí nghiệm khoa học kết

hợp với tranh ảnh và mơ hình trực quan, cơ giáo đã giải thích rõ ràng, thuyết
phục về đặc tính, vai trị của hiện tượng chuyển động phân tử trong cuộc sống
hằng ngày. Các con cũng hiểu các đặc tính của các loại chất lỏng khác nhau khi
quan sát trực quan mà còn được xem các phim khoa học thú vị, sinh động.
( Ảnh minh họa 12)
Tùy vào từng đối tượng, hoàn cảnh mà các kiến thức khoa học cần thể
hiện trực quan hơn, sống động hơn, đối tượng khám phá phải gần gũi với đời
sống của trẻ. Vì vậy, các cô giáo đã truyền tải kiến thức thế giới động vật qua
các bài hát, câu chuyện kể, tranh ảnh, và cả các sinh vật sống để các bé được
làm quen. Khi được quan sát, chạm vào con bướm và tự đưa ra nhận xét về cấu
12


tạo, đặc tính của nó, các bé tỏ ra hứng thú, có bạn cịn hơi sợ khi lần đầu tiên
chạm vào bướm nhỏ. Từ sự hứng thú của trẻ giáo viên đặt ra những câu hỏi: Con
bướm được hình thành từ đâu? Nếu trời mưa hay nắng thì con bướm đâu? Từ
đó trẻ tiến hành làm hoạt động STEAM làm tổ cho con bướm?
(Ảnh minh họa 13)
(Ảnh minh họa 14)
Khi nhắc đến khoa học, có thể chúng ta sẽ nghĩ đến những gì cao siêu,
những phát minh vĩ đại, nhưng bản chất của khoa học là tìm hiểu tất cả những gì
thuộc về cuộc sống hằng ngày và thí nghiệm khoa học khơng chỉ là kiến thức mà
qua đó trẻ được học cách tìm hiểu về khoa học và hình thành phản xạ tư duy. Vì
thế, khi có thời gian, bố mẹ hãy chơi đùa với các con bằng những thí nghiệm
khoa học vui, thú vị, hay giúp con khám phá thêm nhiều điều hấp dẫn, bí mật.
3.5. Biện pháp 5: Tích hợp phương pháp giáo dục tiên tiến STEAM vào
hoạt động khác cho trẻ
3.5.1. Khám phá khoa học từ các hoạt động chơi.
Trong quá trình cho trẻ khám phá khoa học, để đạt được mục đích này
việc sử dụng trò chơi là biện pháp hỗ trợ hữu hiệu nhất giúp trẻ tham gia vào

hoạt động khám phá khoa học một cách sinh động, thỏa mái và đem lại hiệu quả
cao.
Ví dụ: Trong chủ đề Thế giới động vật, cơ chuẩn bị trị chơi trong máy vi tính về
các con vật sống trong rừng. Cơ có thể tổ chức cho trẻ chơi như sau: nhìn hình
nói tên con vật, đốn xem con vật ở xa thì thế nào? Khi cơ click thì con vật nhìn
gần sẽ như thế nào? Hoặc khi cơ click vào hình con vật nào, trẻ sẽ nói về thức
ăn, cách vận động của chúng,...từ đó có thể làm STEAM làm nhà cho con vật,
làm vườn thú thông minh…
( Ảnh minh họa 15)
( Ảnh minh họa 16)
Bản thân tơi ln khuyến khích trẻ sáng tạo khi sử dụng đồ chơi, biết chơi
thành thạo, sử dụng đồ chơi phù hợp với trị chơi, đặc biệt tơi ln quan sát, theo
dõi trẻ chơi để ghi nhận, động viên trẻ, giúp đỡ trẻ khi gặp khó khăn, đáp ứng
nhu cầu của trẻ. Bên cạnh đó tơi ln hướng trẻ để trẻ nắm chắc kiến thức để sử
dụng đúng dụng cụ trực quan, dùng lời nói phù hợp khi đàm thoại với cô hoặc
bạn, hoặc cô cần kết hợp những bài thơ, câu đố... thơng qua trị chơi giúp trẻ tự
khám phá đối tượng...Việc kết hợp giữa các biện pháp làm cho giờ lượng hoạt
động khám phá khoa học của trẻ được tốt hơn, cung cấp sự khám phá mở đạt
hiệu quả cao hơn.
3.5.2. Hoạt động ở không gian sáng tạo
13


Với mơ hình trường mầm non chất lượng cao thì mơ hình khơng gian sáng
tạo là một trong những nơi giúp hoạt động khám phá của trẻ được trở nên sinh
động và thú vị. Khác với những chủ đề ở trên lớp học, chủ đề ở không gian sáng
tạo chủ yếu khai thác theo sở thích của trẻ như chủ đề những câu chuyện cổ tích,
chủ đề làng nghề truyền thống, chủ đề về sự chuyển động…trẻ được khám phá
tìm hiểu sâu kĩ về một vấn đề mà trẻ quan tâm. Dựa vào những hứng thú của trẻ,
giáo viên đưa ra các hoạt động ứng dụng STEAM để kích thích sự sáng tạo của

trẻ như thiết kế nhà bếp đa năng, làm thành phố thông minh…từ những bản thiết
kế trên giấy trẻ đã biến chúng thành những tác phẩm tuyệt vời từ các nguyên vật
liệu khác nhau. Các góc được thay đổi để phù hợp với từng chủ đề: xưởng mộc,
xưởng thời trang, làm kĩ sư tí hon lắp ráp những cơng trình, làm phát thanh
viên…Nguồn ngun vật liệu phong phú, đa dạng kích thích trẻ tham gia vào
các hoạt động sáng tạo.
( Ảnh minh họa 17)
( Ảnh minh họa 18)
( Một số hoạt động STEAM sưu tầm)
3.6. Biện pháp 6: Phối hợp với phụ huynh:
Để phụ huynh giúp đỡ, hỗ trợ, hợp tác một các tự giác và có hiệu quả, tơi
đã thơng qua chương trình giảng dạy đổi mới cho phụ huynh nắm về mục đích,
yêu cầu của phương pháp dạy mới, về chương trình ứng dụng cơng nghệ thông
tin qua bảng tuyên truyền của các lớp, của trường, qua các cuộc họp phụ huynh
định kỳ, để phụ huynh hiểu được tác dụng của việc dạy đổi mới hình thức tổ
chức giáo dục trẻ 4 – 5 tuổi như thế nào?
Tôi thông báo với phụ huynh về thời gian biểu của lớp, tuyên truyền nội
dung giảng dạy đến phụ huynh, mời phụ huynh tham quan lớp, dự giờ một số
tiết dạy, tham quan triển lãm đồ dùng để phụ huynh hiểu từ những khó khăn hạn
chế về cơ sở vật chất trang thiết bị để đáp ứng kịp thời cho nhu cầu dạy và học
hiện nay. Qua đó vận động phụ huynh tham gia đóng góp ủng hộ thêm các
nguồn sách báo tranh truyện, nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương, cây xanh cho
trường nhằm thực hiện tốt việc chăm sóc giáo dục trẻ.
( Ảnh minh họa 19)
( Ảnh minh họa 20)
4. Hiệu quả SKKN:
4.1.Về phía trẻ:
Trẻ tham gia vào các hoạt động, trò chơi một cách chủ động, tích cực. Trẻ
được thực sự thoải mái, tự nhiên, khơng bị gị bó, áp đặt khi ơn luyện các kiến
thức mà trẻ đã học. Trẻ thực sự phát huy khả năng sáng tạo, sự tập trung và say

14


mê trong khi tham gia hoạt động. Bên cạnh đó, trẻ có kỹ năng tư duy, kỹ năng
hoạt động nhóm, kỹ năng lựa chọn nguyên liệu, đồ dùng phù hợp với đề tài lựa
chọn và biết cách để tạo ra các sản phẩm theo đúng ý tưởng đề ra ban đầu.

* Kết quả cụ thể:
Cuối năm
Tổng Số trẻ Tỉ lệ %
Tiêu chí
số
đạt
1. Trẻ hoạt động tích cực vào hoạt 24
22
92%
động khám phá ( kiến thức
được bổ sung và củng cố phong phú)
2. Kỹ năng sử dụng công nghệ
24
22
92%
3. Kỹ năng sử dụng vật liệu
24
22
92%

chưa
đạt
2

Tỉ lệ
%
8%

2
2

8%
8%

4.2. Về phía giáo viên:
Thơng qua việc thiết kế và tổ chức một số hoạt động, trị chơi học tập cho
trẻ, tơi thấy mình cùng các đồng nghiệp có thêm được nhiều kinh nghiệm. Các
trị chơi được thiết kế ngày càng đa dạng, phong phú và phù hợp hơn với trẻ. Từ
đó phát huy tính tích cực, chủ động của giáo viên trong việc làm các đồ dùng
sáng tạo phục vụ cho trị chơi.
4.3. Về phía phụ huynh:
Phụ huynh thấy được sự tiến bộ của con mình rất vui và phấn khởi, con
thích đi học, u cơ, u bạn. Chính vì vậy phụ huynh rất n tâm và tin tưởng
các cô giáo ở lớp, phụ huynh đã đóng góp cho lớp rất nhiều nguyên vật liệu như:
Sách báo, giấy màu, giấy A3, A4,...Khi có thơng báo đóng góp nguyên vật liệu
hay cần chuẩn bị bài tập gì để chơi trị chơi phụ huynh đều nhiệt tình tham gia
và đóng góp cho lớp.
4.4. Về phía nhà trường:
Ban giám hiệu và nhà trường đầu tư rất nhiều đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật
liệu tạo điều kiện cho các cô và các cháu được dạy và học trong môi trường tốt
nhất. Nhà trường trang bị cơ sở vật chất đầy đủ: đồ dùng, đồ chơi, tủ, giá góc
chơi. Ban giám hiệu cũng thường xuyên tổ chức các buổi học tập, dự giờ, trao
đổi chuyên môn nhằm giúp các giáo viên được học hỏi thêm nhiều kinh nghiệm

tổ chức các hoạt động nói chung và cách thức tổ chức các trị chơi học tập nói
riêng từ đó tích lũy được nhiều kinh nghiệm cho bản thân.

15


III. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
Trên đây là một số cách tạo môi trường học tập, môi trường hoạt động do
tôi cùng với đồng nghiệp cải tiến, sáng tạo để áp dụng dạy trẻ trong các hoạt
động hàng ngày đã đạt được hiệu quả cao, tất cả các cháu đều rất thích tìm tịi,
khám phá, mạnh dạn, tự tin khi tham gia vào các hoạt động của lớp, của trường.
Các cháu đều có những bước tiến vượt bậc so với chính bản thân mình. Khi
tham gia vào mơi trường này người dạy và người học đều thu lượm được rất
nhiều bài học đáng q. Người giáo viên thì phải tìm tịi các tư liệu trên internet
và rất nhiều nguồn thông tin khác để có kiến thức khi dạy trẻ, phải đào sâu suy
nghĩ thiết kế các bài tập phù hợp, làm sao kích thích được tư duy của trẻ.
Tơi cũng rút ra được một số bài học kinh nghiệm khi thiết kế và tổ chức
một số hoạt động, trò chơi học tập cho trẻ:
- Vận dụng các kiến thức và ý tưởng để xây dựng các trò chơi học tập
- Tham khảo các tài liệu trong nước và nước ngoài để mở rộng các ý
tưởng, nguyên vật liệu làm đồ dùng, đồ chơi; nâng cao hiệu quả của hoạt động,
trò chơi học tập nhằm toàn diện cho trẻ về các mặt: thể chất, ngơn ngữ, nhận
thức, tình cảm xã hội, thẩm mĩ.
Trên đây là sáng kiến kinh nghiệm tôi rút ra trong q trình giảng dạy tại
trường mầm non 20/10. Tơi rất mong nhận được ý kiến đóng góp của các cấp lãnh
đạo, bạn bè đồng nghiệp để sáng kiến kinh nghiệm của tơi được hồn thiện hơn.

16

PHỤ LỤC
Bảng kế hoạch các chủ đề trong năm học
STT
Chủ đề/Sự
Thời gian
Nội dung khai thác
Ghi
kiện
thực hiện
chú
5 tuần
- Bản thân bé (các giác quan)
Bản thân
- Bạn bè của bé và cách ứng xử
1
với bạn bè
- Quyền và trách nhiệm của bé
- Sự an toàn của bé ở nhà, ở
trường
- Các thành viên trong gia đình
bé (tình cảm, cơng việc, nghề
nghiệp)
- SK: Tết Trung Thu
- SK: Sinh nhật trường
4 tuần
- Thế nào là sự chuyển động
2
Sự chuyển
- Những gì có thể chuyển động
động

- Làm thế nào để tạo ra sự
chuyển động
- Các cách và các điều kiện
khác nhau sẽ tạo ra sự chuyển
động khác nhau
4 tuần
- Vòng đời của con vật
3
Động vật
- Điều kiện cần cho sự phát
triển của con vật, mối liên hệ
của chúng với mơi trường sống
- Vai trị của động vật đối với
con người
SK: Ngày Nhà giáo Việt Nam
20/11
5 tuần
- Tính chất của một số chất liệu.
Chất liệu
- Chất liệu liên quan đến sản
4
phẩm của một số nghề.
- Sự thay đổi của các chất liệu
- Sk: đón Noel-chào năm mới
5 tuần
- Vòng đời phát triển của cây
5
Thực vật
- Sự nảy mầm của cây từ hạt
17

6

Nước và
HTTN

5 tuần

5 tuần

7
Những
chuyến đi

Phát sinh

2 tuần

- Vai trò của cây đối với đời
sống con người
- SK: Tết Nguyên Đán
- SK: Ngày 8/3
- Nước sạch, nước bẩn, nước ô
nhiễm
- Bảo vệ nguồn nước
- Vịng tuần hồn của nước
- Sự chuyển động của nước
- Ảnh hưởng của nước đối với
cuộc sống (ích lợi, thiên tai)

- Những chuyến đi của bé (tên,
địa danh)
- Mục đích của những chuyến đi
- Chuẩn bị cho những chuyến
đi.
- PTGT phù hợp với mỗi
chuyến đi.
- Ấn tượng về những chuyến đi
(suy nghĩ và cảm xúc)
- Một số loại hình nghệ thuật
dân gian gần gũi của VN và các
nước trong khu vực
SK: Mừng SN Bác
Thực hiện dự án phát sinh dựa
trên nhu cầu của trẻ

Bảng kế hoạch lựa chọn chủ đề áp dụng hoạt động STEAM
Chủ đề
Hoạt động STEAM
Gia đình
Làm nhà 2 tầng
Chất liệu
Làm bàn có thể đứng được
Thực vật
Làm bình tưới cây nhiều vịi
Nước và các hiện tượng tự nhiên
Làm thuyền nổi trên mặt nước
Ví dụ: Chủ đề: Nước và các hiện tượng tự nhiên
Hoạt động khám phá : Vật chìm- vật nổi
18

Hoạt động STEAM: Làm thuyền nổi trên mặt nước
Kỹ năng: Làm việc cá nhân
Bước 1: Khám phá về tàu thủy:
Cho trẻ quan sát tàu thủy, thuyền buồm qua các hình ảnh (máy tính, tranh đồ
chơi mơ phỏng..)
Tàu thủy trơng như thế nào?
Tàu thủy có những bộ phận gì?
Cột buồm làm bằng gì? Có hình gì?
Cánh buồm được làm bằng gì? Có hình gì?
Cánh buồm và cột buồm có tác dụng gì? ( người ta căng lá buồm lên cột buồm
nhờ vào hệ thống dây kéo và dịng dọc)
Các con nhìn thấy tàu thủy chạy ở đâu? Vì sao nó chạy được trên mặt nước?
Làm thế nào để nó chở được người, hàng hóa mà khơng bị đổ?
Giời thiệu đầu bài: Làm thuyền nổi được trên nước. Hoạt động cá nhân
Bước 2: Tưởng tượng và thảo luận
Các con xẽ chọn vật liệu nào để làm?
Con sẽ làm tàu thủy như thế nào? Tàu thủy có những bộ phận gì?
Thân tàu thủy con làm như thế nào? Cánh buồm con làm bằng hình gì? Làm
bằng chất liệu gì? Cột buồm con làm bằng gì? Và làm như thế nào?
Bước 3: Thiết kế
Mỗi trẻ sẽ tự vẽ 1 bản thiết kế theo sự tưởng tượng của riêng mình: trẻ vẽ
thuyền, thuyền buồm
Bước 4: Trẻ thực hiện
Giáo viên giới thiệu nguyên liệu và nơi để, trẻ lấy và thực hiện. Trong quá trình
trẻ thực hiện giáo viên chụp lại ảnh và quan sát gợi ý thêm nếu cần
Bước 5: Đánh giá
Quan sát tàu, thuyền của các con đã làm, các con đã làm được gì? So với bản
thiết kế các con thấy có thiếu gì khơng? Có cần bổ sung thêm gì khơng? Con đã

làm thế nào để tàu nổi được trên mặt nước? Tàu thủy của các con đã đủ các bộ
phận chưa? Nếu muốn thay nguyên vật liệu, con sẽ thay bằng nguyên vật liệu
gì?

19


Một số hoạt động STEAM sưu tầm:
* Làm giường ngủ hình chữ nhật có 4 chân bằng gỗ
Bước 1: Khám phá: giới thiệu nghề thợ mộc. Các dụng cụ và sản phẩm của
nghề. Dẫn dắt trẻ sang dự án STEAM
- Thảo luận, chốt bài: trị chuyện, cho trẻ xem hình ảnh ( qua máy tính,ipad,
tranh) giới thiệu giường ngủ, các loại giường khác nhau. Xem tham khảo bằng
hình ảnh thật, bằng hình mẫu của cơ (lego, xếp hình que, que đè lưỡi)
- Khám phá về cấu tạo của chiếc giường:
+ Thành giường để làm gì? Có đặc điểm gì?được đặt như thế nào so với mặt
giường?
+ Để nằm lên được thì mặt giường như thế nào? Có dạng hình gì? Phẳng hay gồ
ghề?
+ Chân giường; có mấy chân giường? Các chân giường như thế nào với nhau?
+ Làm thế nào để giường có thể đứng được? các chân giường như thế nào với
nhau?
+ Đầu giường như thế nào?có đặc điểm gì?
Chốt bài: hơm nay chúng ta sẽ làm giường ngủ có 4 chân đứng được với mặt
giường hình chữ nhật
- Chia nhóm để trị chuyện với từng loại chất liệu khác nhau
- Kỹ năng chú trọng: kĩ năng làm việc độc lập ( mỗi trẻ làm một sản phẩm)
Bước 2: Thảo luận, tưởng tượng, lên kế hoạch
- Học sinh tưởng tượng giường sẽ có màu sắc gì? trơng giống như thế nào? có
những phần nào? (thành giường, chân giường, mặt giường)

- Chiếc giường của con làm bằng nguyên liệu gì?
- Đầu giường con làm như thế nào? Hình gì?
- Mặt giường con làm bằng gì? Làm như thế nào? Chân giường và mặt giường
như thế nào với nhau? Làm thế nào để giường đứng vững?
Bước 3: Trẻ vẽ thêm 4 chân giường để hoàn thành bản thiết kế và xât dựng từ
đó.
Bước 4: Thực hiện: trong q trình thực hiện giáo viên có thể hỗ trợ trẻ thực
hiện các ý tưởng. bổ sung nguyên liệu nếu cần thay thế; gợi ý cho trẻ các cách
làm việc nếu trẻ gặp khó khăn. Bao quát trẻ thực hiện chung.
Bước 5: Đánh giá: Giáo viên đặt câu hỏi, dựa vào yêu cầu của đầu bài để hỏi trẻ:
- Cho trẻ nói về sản phẩm mà trẻ vừa làm
- Giường có hình chữ nhật và có đủ 4 chân khơng? Có đứng được khơng? Tại
sao lại không đứng được
- Chỉnh sửa: con muốn chỉnh sửa phần nào trong sản phẩm của con không?
20


* Làm gara ô tô 3 tầng
Bước 1: Khám phá gara đỗ xe ô tô
- Cho trẻ xem video về gara ơ tơ
- Thảo luận: Gara ơ tơ có cấu tạo như thế nào? Nó có mấy tầng? Vì sao nó đứng
được? Các con đốn gara ơ tơ được xây bằng nguyên liệu gì?
+ Để đỗ được nhiều xe cho thành phố, các con sẽ làm như thế nào?( xây gara
nhiều tầng)
+ Để xe lên xuống được các tầng thì gara phải như thế nào? ( có lối lên, xuống)
Bước 2: Tưởng tượng, lên kế hoạch và ý tưởng
- Con sẽ chọn ngun liệu gì để làm gara ơ tơ?
- Con định làm mấy tầng?
- Làm thế nào để tạo ra các tầng của gara? Các cột đỡ của gara phải như thế nào
với nhau?( phải cao bằng nhau, phải cách đều nhau…)

- Làm thế nào để các phần của gara dính được với nhau? Các chỗ đỗ xe phải như
thế nào để xe ơ tơ đỗ ở đó? Muốn mỗi xe có 1 chỗ đỗ các con phải làm như thế
nào?
Bước 3: Thiết kế: Mỗi trẻ tự lựa chọn và quyết định để vẽ 1 bản thiết kế của
mình sau đó lựa chọn trong nhóm thống nhất làm theo bản thiết kế của ai.
Bước 4: Trẻ thực hiện: Cho trẻ lựa chọn nguyên liệu để trẻ làm gara ô tô, giáo
viên quan sát lắng nghe cách trẻ sẽ làm và gợi ý cho trẻ nếu trẻ thấy khó khăn.
Giáo viên lưu ý hướng dẫn trẻ cách dặt vị trí các cột trụ đều nhau và lựa chọn
các ván đặt dốc phù hợp.
Bước 5: Đánh giá: Giáo viên đặt câu hỏi, dựa vào yêu cầu của đầu bài để hỏi trẻ:
- Cho trẻ nói về sản phẩm mà trẻ vừa làm
- Có đạt được u cầu đưa ra khơng?
- Chỉnh sửa: con muốn chỉnh sửa phần nào trong sản phẩm của con không?
* Làm ngôi nhà 2 tầng
Bước 1: Khám phá về các kiểu nhà
- Cho trẻ kể về ngôi nhà trẻ đang ở ( nhà chung cư, nhà tầng…)
- Cho trẻ xem hình ảnh các kiểu nhà trên máy tính. Trị chuyện, đàm thoại các
kiểu dáng nhà 9 hình dáng, vật liệu…nhà chung cư, nhà 2 tầng, nhà 3 tầng
- Các câu hỏi đàm thoại
+ Ngơi nhà có dạng hình gì?mái nhà dạng hình gì? Nhà mấy tầng
+ Cửa sổ có dạng hình gì? Cửa chính? Cửa phụ?
+ Vì sao ngơi nhà đứng được mà khơng bị đổ? Vì sao các thân nhà nó gắn liền
với nhau?

21


+ Trước khi xây nhà người ta làm gì? Khi có bề mặt vững chắc thì làm gì tiếp
theo? Làm thế nào để các bước tường gắn vào với nhau mà khơng bị đổ?
Giáo viên cho trẻ xem hình ảnh qua ipad, tivi các ngôi nhà thật để thảo luận.

Bước 2: Tưởng tượng, lên kế hoạch và ý tưởng
- Trẻ thảo luận về chọn chất liệu, nguyên liệu sẽ làm, làm ngơi nhà đó như thế
nào? Ngơi nhà có mấy tầng? Làm thế nào để ngôi nhà đứng vững và thân nhà
được gắn vào nhau? Khi làm xong có cần thêm gì khơng?
- Thân nhà có dạng hình gì? Mái nhà? Ngơi nhà có mấy tầng? Làm thế nào để
tường bao bằng nhau và ngơi nhà có thế đứng vững
Bước 3: Thiết kế: Các nhóm tự thảo luận và đưa ra ý tưởng thiết kế của nhóm
mình. Trẻ vẽ, giáo viên gợi ý cho trẻ thêm các hoạt tiết, chi tiết của ngơi nhà. Kỹ
năng tạo hình: vẽ phối hợp các nét thẳng, nét xiên, nét ngang. Cho trẻ lên chọn
ngun liệu về nhóm mình và thực hiện
Bước 4: Trẻ thực hiện: Trẻ thực hiện: trong quá trình thực hiện giáo viên có thể
hỗ trợ trẻ thực hiện các ý tưởng. bổ sung nguyên liệu nếu cần thay thế; gợi ý cho
trẻ các cách làm việc nếu trẻ gặp khó khăn. Bao quát trẻ thực hiện chung.
Bước 5: Đánh giá: Giáo viên đặt câu hỏi, dựa vào yêu cầu của đầu bài để hỏi
trẻ:
- Cho trẻ nói về sản phẩm mà trẻ vừa làm
- Có đạt được yêu cầu đưa ra không?
- Chỉnh sửa: con muốn chỉnh sửa phần nào trong sản phẩm của con không?

22


Ảnh 1

Ảnh 3

Ảnh 2

Ảnh 4

Ảnh 5

Ảnh 6

23


Ảnh 7

Ảnh 8

Ảnh 9

Ảnh 10

Ảnh 11

Ảnh 12

24


Ảnh 13

Ảnh 14

Ảnh 15

Ảnh 16

Ảnh 17

Ảnh 18

25