Một số giải pháp chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong trường mầm non nga thanh

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HĨA
PHỊNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGA SƠN

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

MỘT SỐ GIẢI PHÁP CHỈ ĐẠO
XÂY DỰNG MÔI TRƯỜNG GIÁO DỤC LẤY TRẺ
LÀM TRUNG TÂM TRƯỜNG MẦM NON NGA THANH,
HUYỆN NGA SƠN, TỈNH THANH HĨA

Người thực hiện: Mai Thị Huệ
Chức vụ: Phó Hiệu trưởng
Đơn vị công tác: Trường Mầm non Nga Thanh
SKKN lĩnh vực: Quản Lý

THANH HÓA NĂM 2021


MỤC LỤC
Mục

Nội dung

I
1
2
3
4
II
1
2

2.1
2.2
2.3
3

Mở đầu
Lý do chọn đề tài
Mục đích nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu
Phương pháp nghiên cứu
Nội dung của sáng kiến kinh nghiệm
Cơ sở lý luận
Thực trạng
Thuận lợi
Khó khăn
Kết quả của thực trạng
Các giải pháp để tổ chức thực hiện
Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng nâng cao năng lực nghiệp
vụ cho cán bộ quản lý, giáo viên trong nhà trường.
Khảo sát, đánh giá thực trạng môi trường giáo dục của
trường, lớp và xây dựng kế hoạch chỉ đạo giáo viên thực
hiện xây dựng mơi trường.
Tích cực làm tốt cơng tác tham mưu đầu tư mua sắm
trang thiết bị , đồ dùng đồ chơi và chỉ đạo giáo viên làm
thêm đồ dùng đồ chơi bằng các nguồn nguyên vật liệu, tổ
chức hơi thi đồ dùng đồ chơi sáng tạo. Góp phần xây
dựng MTGDLTLTT.
Chỉ đạo giáo viên Xây dựng môi trường vật chất bên
trong và ngồi nhóm, lớp, xây dựng mơi trường xã hội .
Hướng dẫn trẻ hoạt động thực hành trải nghiệm , sử dụng

có hiệu quả mơi trường giáo dục trong việc tổ chức thực
hiện chương trình GDMN ở mọi lúc, mọi nơi.
Phối kết hợp với phụ huynh các đoàn thể trong và ngồi
xã để triền khai thực hiện mơi trường giáo dục
Hiệu quả của sáng kiến
Kết luận, kiến nghị
Kết luận
Kiến nghị

3.1
3.2

3.3

3.4
3.5
3.6
4
III
1
3

Số
trang
1
1
2
2
2
2

2
4
4
5
5
5
5
7

9

10
15
17
18
19
19
20


1
I. MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài:
“Trẻ em hôm nay, thế giới ngày mai” Trẻ em là niềm hạnh phúc của gia đình là
tương lai của đất nước. vì vậy từ khi trẻ mới sinh ra cho đến khi trẻ thành người
cơng dân có ích cho xã hội đều một phần do giáo dục mà nên.
Mỗi đứa trẻ là một cá thể riêng biệt, chúng khác nhau về thể chất, tình
cảm, xã hội, trí tuệ, hồn cảnh gia đình, văn hóa và tâm lý. Do đó, mỗi trẻ em có
hứng thú, cách học và khả năng nhận thức khác nhau và chúng đều có thể thành
cơng. “Trẻ học bằng chơi, chơi mà học” tốt nhất khi có người lớn hỗ trợ và mở

rộng những gì chúng đang hứng thú và đang thực hiện. Song song với việc lập
kế hoạch giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, mỗi nhà trường cũng cần phải xây dựng
môi trường hoạt động cho trẻ được trải nghiệm. Môi trường giáo dục trong
trường mầm non là tổ hợp những điều kiện môi trường vật chất, môi trường xã
hội cần thiết, trực tiếp ảnh hưởng đến hoạt động ni dưỡng,chăm sóc, giáo dục
trẻ. Bởi vậy, mơi trường giáo dục trong trường mầm non phải tạo cơ hội cho trẻ
tìm tịi, khám phá, phát hiện nhiều điều mới lạ, hấp dẫn trong cuộc sống, trẻ
được tự lựa chọn hoạt động cá nhân hoặc theo nhóm một cách tích cực. Qua đó
kiến thức và kỹ năng ở trẻ dần được hình thành. Mơi trường đó phải đảm bảo an
tồn về thể chất, tâm lý,vệ sinh, tính thẩm mỹ và mang tính giáo dục cao, phải
được xây dựng trong suốt q trình thực hiện nhiệm vụ ni dưỡng, chăm sóc
giáo dục trẻ. Đặc biệt, từ khi Bộ Giáo dục và Đào tạo triển khai Chương trình
Giáo dục mầm non sau sửa đổi theo Thông tư 28 ra ngày 30/12/2016, thì vấn đề
xây dựng mơi trường giáo dục cho trẻ mầm non được đặt ra ngày càng cấp thiết
hơn, được ví như người giáo viên thứ hai tổ chức và hướng dẫn trẻ chơi, trẻ
được tham gia hoạt động trải nghiệm với mơi trường để nhận thức và phát triển
tồn diện.
Trong thực tế hiện nay, đa số giáo viên đã biết cách xây dựng môi trường
giáo dục cho trẻ hoạt động, trẻ tích cực tham gia vào các hoạt động giáo dục do
cơ giáo tổ chức. Tuy nhiên, vẫn cịn tồn tại nhiều khó khăn, bất cập; mỗi nhóm
lớp, mỗi giáo viên thực hiện theo cách thức và quan điểm riêng của mình nên
việc thực hiện chưa thật sự đi vào chiều sâu và đúng hướng. Mặt khác, vẫn còn
một số giáo viên chưa đầu tư suy nghĩ, tìm tịi,cịn ngại đổi mới, ngại sáng tạo
nên hiệu quả thực hiện xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm cịn
một số hạn chế: mơi trường cho trẻ hoạt động chưa phong phú, cịn mang tính áp
đặt, cách bố trí các góc hoạt động chưa linh hoạt, chưa khai thác hiệu quả sử
dụng của các góc, các mảng tường, đồ dùng đồ chơi chưa phong phú, đa dạng…
Là một cán bộ quản lý, hàng ngày trực tiếp chỉ đạo giáo viên thực hiện nhiệm
vụ chuyên môn nên bản thân luôn trăn trở, suy nghĩ phải xây dựng môi trường
giáo dục như thế nào để trẻ hoạt động một cách tích cực nhất, thoải mái nhất mà

đạt được hiệu quả cao nhất luôn là vấn đề mà bản thân tôi đặc biệt quan tâm. Vì
vậy. trong năm học 2020 - 2021 tôi đã chọn đề tài: “Một số giải pháp chỉ đạo
giáo viên xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong trường
Mầm Non Nga Thanh để nghiên cứu.


2
2. Mục đích nghiên cứu
- Giúp đội ngũ giáo viên trong nhà trường nâng cao nhận thức và năng lực
về quản lý, tổ chức ni dưỡng,chăm sóc - giáo dục trẻ; thực hiện có hiệu quả
chương trình Giáo dục Mầm non theo quan điểm “Giáo dục lấy trẻ làm trung
tâm” phù hợp với điều kiện cụ thể của nhóm, lớp và nhà trường.
- Giúp đội ngũ giáo viên xây dựng mơi trường giáo dục mang tính “mở”,
kích thích sự tập trung chú ý, tư duy và cảm xúc tích cực của trẻ, thúc đẩy trẻ
tham gia hiệu quả vào các hoạt động và trải nghiệm đa dạng.
- Tạo cơ hội cho trẻ được thực hành trải nghiệm, tham gia vào các hoạt
động bằng nhiều cách khác nhau phù hợp với đặc điểm, nhu cầu, hứng thú và
khả năng của trẻ.
- Xây dựng các mối quan hệ xã hội trong nhà trường thân thiện gần gũi ấm
cúng.
- Tăng cường cơ sở vật chất, trang thiết bị, đồ chơi phục vụ các hoạt động
của trẻ.
3. Đối tượng nghiên cứu
“ Một số giải pháp chỉ đạo xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung
tâm trong trường mầm non”.
- Đội ngũ giáo viên, nhân viên và các cháu ở trường mầm non xã Nga
Thanh, huyện Nga Sơn, Tỉnh Thanh Hóa.
4. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp nghiên cứu xây dựng cơ sở lý thuyết.
Bản thân lựa chọn, sưu tầm các nguồn tài liệu có nội dung liên quan đến đề tài

nghiên cứu, để vận dụng và đưa ra các biện pháp tổ chức thực hiện cho phù hợp
- Phương pháp thống kê, xử lý số liêu
Tổng hợp cụ thể từng tiêu chí, biểu bảng và điều chỉnh thực hiện cho phù hợp.
- Phương pháp sử dụng tình huống
Đưa ra các mơ hình, các biểu tượng, khn viên tình huống cụ thể, kích
thích trẻ tìm tịi suy nghĩ giải quyết vấn đề đặt ra
- Phương pháp quan sát, đàm thoại:
Sử dụng môi trường, các đồ dùng, sự vật, sự việc, đồ chơi trực quan đồ
dùng đồ chơi, cho trẻ quan sát rèn luyện sự nhạy cảm của các giác quan, thỏa
nãm nhu cầu giao tiếp, cũng như nhu cầu trải nghiệm của trẻ.
- Phương pháp phân tích sản phẩm hoạt động của trẻ:
Khi quan sát các hoạt động của trẻ giáo viêncăn cứ vào mục tiêu và nội
dung của chủ đề/ tháng
- Phương pháp nêu gương- đánh giá
Nêu gương là hình thức khen, chê đúng lúc, đúng chỗ, biểu dương là chính
Đánh giá thể hiện thái độ đồng tình hoặc chưa đồng tình trước việc làm,
hành vi, cử chỉ, từ đó đưa ra nhận xét, tự nhận xét, tình huống, hồn cảnh cụ thể.
II. NỘI DUNG CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
1. Cơ sở lý luận:
Trẻ em lứa tuổi mầm non đang hình thành và phát triển, cơ thể trẻ còn non
nớt, sự tăng trưởng và phát triển luôn chịu sự tác động mạnh mẽ của môi trường


3
xung quanh. Đặc điểm tư duy của trẻ là tư duy trực quan hành động trẻ học bằng
chơi, học bằng hình ảnh cụ thể, học ở mọi lúc, mọi nơi. Chính vì vậy nơi trẻ tiếp
xúc phải chứa đựng được tất cả các yếu tố mà trẻ có thể học tập được và môi
trường phải đảm bảo thẩm mỹ mang tính sư phạm, tính giáo dục cao.
Các nhà giáo dục đều phải thừa nhận một điều rằng cách tiếp cận tốt nhất
để giáo dục trẻ đó là “lấy trẻ làm trung tâm” và ứng dụng các phương pháp dạy

học tích cực để thúc đẩy sự phát triển tính chủ động, khả năng tư duy phân biệt
và giải quyết vấn đề cho trẻ. Các cách tiếp cận tốt thường thể hiện tính tích hợp
cao và kết nối việc học với thực tế đời sống của trẻ.
Theo kế hoạch triển khai chuyên đề “ Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ
làm trung tâm” Giai đoạn 2016 -2020 của Bộ giáo dục và đào tạo đã tổng kết
nhưng nhà trường vẫn xác định đây là chuyên đề trọng tâm và tiếp tục xây dựng
kế hoạch chỉ đạo và tổ chức thực hiện trong năm học 2020 - 2021.
Căn cứ vào chương trình giáo dục mầm non (Ban hành kèm theo Thông tư
số 28/2016/TT-BGDĐT ngày 30 tháng 12 năm 2016 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục
và Đào tạo); Căn cứ vào chương trình hướng dẫn chăm sóc giáo dục trẻ 3-36
tháng tuổi, 3 - 4T , 4 - 5T, 5 - 6 tuổi của BGD&TT năm 2020 của nhà xuất bản
giáo dục Việt Nam tài liệu hướng dẫn và tổ chức và sử dụng môi trường giáo
dục trong các cơ sở giáo dục mầm non của Bộ Giáo dục và đào tạo do nhà xuất
bản giáo dục việt nam; Chương trình BDTX mơ đun 1 “Xây dựng trường mầm
non lấy trẻ làm trung tâm” (Dành cho cán bộ quản lý)... Tổ chức môi trường
giáo dục hoạt động của trẻ trong trường, nhóm, lớp có vai trị quan trọng đối với
sự phát triển về thể chất, nhận thức, ngơn ngữ, trí tuệ, tình cảm - xã hội, khả
năng thẩm mỹ, sáng tạo của trẻ.
* Môi trường vật chất:
Môi trường cho trẻ hoạt động trong phịng, lớp. Trang trí nhóm, lớp đảm
bảo thẩm mỹ, thân thiện và phù hợp với nội dung chủ đề giáo dục, các đồ dùng,
đồ chơi, nguyên vật liệu đa dạng, phong phú, hấp dẫn trẻ; sắp xếp và bố trí đồ
dùng, đồ chơi hợp lý, đảm bảo an toàn và đáp ứng mục đích giáo dục; có khu
vực hoạt động bố trí phù hợp, linh hoạt, mang tính mở, tạo điều kiện dễ dàng
cho trẻ tự lựa chọn và sử dụng đồ vật, đồ chơi tham gia hoạt động và thuận lợi
cho sự quan sát của giáo viên.
- Môi trường cho trẻ hoạt động ngồi nhóm, lớp, ngồi nhà trường: Như
xây dựng góc tun truyền với phụ huynh, trang trí tranh, ảnh ở các mảng tường,
đồ chơi ngoài trời, sân chơi giao thông, khu phát triển vận động, vườn thiên
nhiên, vườn cổ tích, khu chơi với cát, đất, sỏi, nước, vườn rau của bé, bồn hoa,

cây cảnh, nơi trồng cây và khu vực nuôi các con vật gần gũi. Trong các sân,
vườn, bồn hoa, cây cảnh, cổng biển trường, tường rào …tất cả đều có tên gọi,
hình ảnh,tạo mơi trường chữ cho trẻ quan sát, nhận biết, để kích thích trẻ tích
cực tham gia vào các hoạt động trải nghiệm. Tất cả các nội dung này đều tạo nên
một bức tranh khơng gian bên ngồi thật phong phú, sinh động, một cảnh quan
sư phạm, môi trường xanh - sạch - đẹp, thân thiện.
* Môi trường xã hội:
Môi trường nuôi dưỡng chăm sóc, gíáo dục trong trường mầm non cần phải
đảm bảo an toàn về mặt tâm lý, tạo thuận lợi giáo dục các kỹ năng xã hội cho


4
trẻ; trẻ thường xuyên được giao tiếp, thể hiện mối quan hệ thân thiện giữa trẻ với
trẻ, giữa trẻ với cô giáo và những người xung quanh; hành vi, cử chỉ, lời nói,
thái độ của giáo viên đối với trẻ và những người xung quanh luôn mẫu mực để
trẻ noi theo và hướng dẫn trẻ thực hiện những quy tắc, ứng xử xã hộị đúng,
chuẩn mực.
- Chuyên đề xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm: tận dụng tốt
hồn cảnh và tình huống để giáo dục trẻ. Thực hiện bộ tiêu chí đánh giá giá trẻ
tich hợp giáo dục hình thành kỹ năng sống, đánh giá sự phát triển tiến bộ của trẻ,
mà không so sánh với trẻ khác.
+ Khi xây dựng và tổ chức cho trẻ hoạt động với mơi trường giáo dục trong
và ngồi nhóm, lớp giáo viên phải xác định rõ mục đích của từng loại hoạt động,
cách sử dụng phù hợp với nội dung của từng loại tranh ảnh, đồ dùng, đồ chơi để
giúp trẻ tích cực khai thác, tìm tịi khám phá nghĩ ra nhiều cách chơi, đáp ứng
việc cung cấp và củng cố kiến thức, kỹ năng cho trẻ.
2. Thực trạng
2.1.Thuận lợi:
*Cơ sở vật chất
- Trường mầm non Nga Thanh được quy hoạch và xây dựng ở trung tâm xã

thuận tiện cho việc phụ huynh đưa đón con em đến trường. Có mơi trường
khn viên rộng rãi, thống mát, có đủ các phòng học, phòng chức năng, sân
vườn, trang thiết bị đồ dùng đồ chơi phục vụ cho công tác nuôi dưỡng, chăm
sóc, giáo dục đạt ở mức tối thiểu.
*Đội ngũ cán bộ giáo viên, nhận viên
Tổng số CBGV, NV là 17 đồng chí. CBGV có trình độ chuẩn 17/17 đ/c =
100%, giáo viên trên chuẩn 14/17 đ/c 82 %, Giáo viên giỏi cấp huyện là 5 đ/c ,
Đảng viên là 13 đ/c .
Đội ngũ cán bộ quản lý - giáo viên - nhân viên nhiệt tình, ham học hỏi, tích
cực tham gia học tập qua các lớp đào tạo, tự học, tự bồi dưỡng để nâng cao trình
độ chun mơn, năng lực sư phạm hoạt động do ngành phát động, luôn đoàn kết,
nhằm xây dựng nhà trường ngày một vững mạnh.
* Phụ huynh
- Nhận thức của các bậc cha mẹ về vai trị ý nghĩa của việc chăm sóc giáo
dục trẻ ngày càng nâng cao, tích cực, nhiệt tình ủng hộ đóng góp nguồn nguyên
vật liệu cho nhà trường phế thải. Ln duy trì hoạt động tốt tạo điều kiện thuận
lợi cũng như kêu gọi các bậc phụ huynh tham gia trong các hoạt động ủng hộ
nhà trường.
* Về phía trẻ:
- Hầu hết trẻ đều đi học đúng độ tuổi quy định của các nhóm lớp nề nếp rất tốt
và nhanh nhẹn, linh hoạt trong các hoạt động cá nhân cũng như hoạt động tập thể.
- Trẻ thích chơi một cách tự nhiên, khám phá và có sáng tạo. Tham gia một
cách tích cực vào các hoạt động trải nghiệm với mơi trường .
2.2 Khó khăn:
*Cơ sở vật chất
Trường mầm non nga thanh chưa được công nhận chuẩn quốc gia nên còn
thiếu một số phòng chức năng, trang thiết bị đồ dùng do đó cũng có phần ảnh


5

hưởng đến việc xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm của nhà
trường.
*Đội ngũ giáo viên
- Năng lực chuyên môn trong đội ngũ không đồng đều. Một số giáo viên
tuổi cao, một số giáo viên trẻ mới vào nghề chưa có kinh nghiệm sự tiếp cận với
cái mới còn hạn chế, nên ảnh hưởng đến chất lượng xây dựng môi trường giáo
dục và tổ chức cho trẻ hoạt động trải nghiệm với môi trường.
*Phụ huynh
- Một bộ phận phụ huynh cịn q nng chiều con nên thường để trẻ tiếp
cận nhiều với máy tính, điện thoại, những trị chơi điện tử…dẫn đến việc trẻ
khơng hứng thú với đồ chơi theo lứa tuổi ở trường mầm non, do đó việc giáo
dục trẻ theo khoa học gặp phải khơng ít khó khăn.
*Đối với trẻ
- Một số trẻ cịn nhút nhát, chưa chủ động tham gia các hoạt động, giao lưu
với cơ và các bạn cịn hạn chế.
2.3. Kết quả của thực trạng:
Năm học 2019 - 2020 nhà trường đã triển khai chỉ đạo và tổ chức thực hiện
kết quả đạt được như sau:
+ Đối với nhà trường tự đánh giá và Kết quả phòng GD&ĐT đánh giá, xếp
loại (Thang điểm 100)

Bảng khảo sát:1 ở phụ lục minh họa
- Kết quả đánh giá các nhóm lớp và giáo viên như sau :
- Đối với cháu: Đánh giá môi trường xã hội: tổng số 270 (trong đó nhà
trẻ 50; MG 220 )
Bảng khảo sát:2 ở phụ lục minh họa
- Kết quả đánh giá các nhóm lớp và giáo viên như sau:
Bảng khảo sát 3 ở phụ lục minh họa
- Qua kết quả được đánh giá cuối năm học 2019 - 2020 những vấn đề trên
đây cũng ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng tổ chức thực hiện nội dung

chuyên đề giáo dục việc hình thành và phát triển nhân cách tồn diện cho trẻ. Vì
vậy từ kết quả về thực trạng, bản thân tôi đã chủ động xây dựng kế hoạch và tìm
ra những biện pháp chỉ đạo thích hợp, phù hợp với thực tiễn và nâng cao hơn
nữa chất lượng giáo dục của nhà trường. Chính vì vậy tơi đã quyết định lựa chọn
các giải pháp hữu hiệu cơ bản nhất triển khai thực hiện trong năm học 2020 2021 gồm các giải pháp như sau:
3. Các giải pháp để tổ chức thực hiện
3.1. Giải pháp 1: Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng nâng cao năng lực
nghiệp vụ cho cán bộ quản lý, giáo viên trong nhà trường.
Chất lượng đội ngũ giáo viên là yếu tố quan trọng mang lại thành cơng cho
cơng tác chăm sóc giáo dục trẻ. Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung
tâm là nội dung quan trọng của chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ
làm trung tâm”, chuyên đề đã làm thay đổi tư duy phần lớn cán bộ, giáo viên về
cách thức phương pháp giáo dục trẻ.
Để giúp giáo viên nắm nội dung chuyên đề, nhà trường tổ chức mở lớp
triển khai lý thuyết chuyên đề đến đội ngũ giáo viên nhằm giúp cho đội ngũ cán


6
giáo viên nắm bắt kiến thức về việc thiết lập mơi trường giáo dục cho trẻ hoạt
động có hiệu quả như: Tổ chức cho giáo viên thảo luận, trao đổi, đưa ý tưởng
xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong từng nhóm lớp, phù
hợp với cảnh quan khn viên lớp học, trình bày đề xuất, kiến nghị khó khăn
thực xây dựng mơi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm nhóm lớp mình. Sau
triển khai lý thuyết, tiến hành chỉ đạo cho đội ngũ giáo viên thực hành xây dựng
môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm như:
+ Sau khi tiếp thu lý thuyết xong đến phần thực hành. Thì tơi tiến hành chia
giáo viên làm nhiều nhóm, mỗi nhóm cử 1 nhóm trưởng phụ trách thực hành các
nội dung khác nhau. Sau ngày tổ chức thực hành, với nội dung chuẩn bị sẵn,
nhóm hồn thành việc thiết lập môi trường cho trẻ hoạt động nội dung như:
Trang trí nhóm, lớp theo nội dung chủ đề; Làm tranh bảng biểu di động lớp;

sáng tạo đồ dùng đồ chơi cho góc hoạt động; mơi trường giáo dục lớp học như:
Xây dựng góc thiên nhiên, góc vận động tạo cảnh quan môi trường phong trú để
trẻ hoạt động cách hứng thú, tích cực
Ví dụ: Tơi lên kế hoạch tổ chức mở lớp tập huấn chuyên đề đồng thời mua
vật liệu như: sơn, bút vẽ, xốp tấm, giấy đề can, dây dù….; sưu tầm lốp xe, vỏ
hộp, vỏ lon bia số vật liệu phế thải an toàn… từ kiến thức tiếp thu được, ban
giám hiệu hướng dẫn giáo viên tạo đồ dùng dạy học đồ chơi an toàn, đẹp hấp
dẫn trẻ như: xích đu, thang leo, trống, rối dẹt, cổng chui thể dục, đồ dùng trưng
bày sử dụng góc hoạt động: vật, giỏ hoa, luống rau, dụng cụ, sản phẩm nghề…
sau cho nhóm tác giả trình bày ý tưởng nhóm mình, cách thức khai thác đồ
dùng, học liệu làm sao mang lại hiệu quả cao nhất.
Khi giáo viên đã tiếp thu được kiến thức lý thuyết cũng như thực hành. Tôi
cùng nhau thống nhất xây dựng giáo án mẫu tổ chức các hoạt động thực hành,
trải nghiệm, trên môi trường đã xây dựng cho các độ tuổi từ nhà trẻ đến mẫu
giáo. Lựa chọn giáo viên có trình độ năng lực và có kinh nghiệm trong tổ chức
hoạt động giáo dục để phân cơng cho từng đồng chí chịu trách nhiệm dạy các
hoạt động theo giáo án mẫu đã xây dựng
Như: Dạy mẫu ở các hoạt động:
Hoạt động Chơi tập của nhóm trẻ 24 - 36 Tháng:
Hoạt động HĐNT: Của độ tuổi 3-4 tuổi
Hoạt động : Thí nghiệm của 4- 5 Tuổi
Hoạt động góc của độ tuổi : 5-6 tuổi
Khi tổ chức dạy mẫu xong mỗi hoạt động nhà trường tổ chức họp, trao đổi,
thảo luận, rút kinh nghiệm trong trường, tổ chuyên môn, về nội dung xây dựng
môi trường giáo dục trong trường mầm non, để rút ra được ưu, nhược điểm và
có kế hoạch chỉ đạo, tổ chức thực hiện cho thời gian tới.
Hơn thế nữa, để mở rộng tầm nhìn và tạo cơ hội học tập cho giáo viên,
chúng tơi cịn tổ chức các đợt tham quan, học tập tại các trường trong tỉnh từ đây
giáo viên đã học hỏi được nhiều điều mới mà mình chưa có, BGH có điều kiện
so sánh, bổ sung và học tập những vấn đề mà trường chưa tổ chức, thực hiện

Tôi đã tham mưu với hiệu trưởng nhà trường xây dựng kế hoạch tổ chức
cho toàn trường đi tham quan, học tập, rút kinh nghiệm ở một số trường điểm
trong huyện: Như trường MN Nga Thái, Nga Yên trường ngoài huyện: Như


7
trường MN Tân Sơn Thành phố Thanh Hóa. Qua đó để giúp cho đội ngũ CBQL,
GV, NV nhà trường mở rộng thêm tầm hiểu biết về việc XDMTGD lấy trẻ làm
trung tâm, được bồi dưỡng thêm về kiến thức và nâng cao về năng lực chuyên
môn, kỹ năng nghiệp vụ sư phạm, đặc biệt là phát huy được tính sáng tạo, sự
khéo léo và tính thẩm mỹ mang chất nghệ thuật . Sau mỗi đợt tham quan học tập
về nhà trường chỉ đạo các tổ chuyên môn sinh hoạt tổ và thảo luận đánh giá
những nội dung có thể vận dụng vào thực hiện phù hợp với thực tế tại trường
mình.
*Xây dựng lớp điểm.
Để phát huy tinh thần gương mẫu, sáng tạo của mỗi CBGV trong nhà
trường. Tôi đã lựa chọn những giáo viên có trình độ chun mơn, kỹ năng sư
phạm, có tinh thần trách nhiệm yêu nghề, mến trẻ và có khả năng sáng tạo để
xây dựng các lớp điểm đó là nhóm trẻ 24- 36 tháng tuổi do đồng chí Mai Thị
Hiên tổ trưởng tổ nhà trẻ phụ trách và 1 lớp mẫu giáo 4-5 tuổi do đồng chí
Hồng Thị Hạnh phụ trách, 1 lớp 5-6 tuổi do đồng chí Nguyễn Thị Thu tổ
trưởng tổ nhà trẻ phụ trách.
Thường xuyên theo dõi đôn đốc kiểm tra đánh giá môi trường giáo dục và
dự các hoạt động giáo dục ở các nhóm lớp để rút kinh nghiệm để thực hiện nhân
rộng trong toàn trường. Đối với trẻ mầm non dạy kỹ năng sống, kỹ năng giao
tiếp, làm giàu vốn từ và mở rộng các mối quan hệ xã hội cho trẻ là vô cùng cần
thiết. tôi luôn quan tâm đặc biệt đến việc xây dựng môi trường xã hội trong nhà
trường, xây dựng các mối quan hệ lành mạnh, gần gũi, thân thiện từ trong các
hành động, cử chỉ, lời nói giao tiếp, ăn, mặc đều mang phong cách sư phạm mỗi
cán bộ, giáo viên, nhân viên là một tấm gương sáng cho trẻ học tập. Sau mỗi học

kỳ, tổng kết năm học trường lại tổ chức họp, trao đổi, thảo luận, rút kinh nghiệm
trong trường, Tổ chuyên môn, về nội dung xây dựng môi trường giáo dục trong
trường mầm non, để rút ra được ưu, nhược điểm và có kế hoạch chỉ đạo thực
hiện tiếp theo.
Hình ảnh 1: CBGV bồi dưỡng chuyên đề lý thuyết
Hình ảnh 2: Dạy mẫu chuyên đề
*Kết quả: Khi thực hiện biện pháp này tôi thấy:
- 100% giáo viên đã tiếp thu được kiến thức hiểu các nội dung về chuyên
đề phần lý thuyết.
- 100% giáo viên thể hiện tốt bài thực hành xây dựng môi trường giáo dục
lấy trẻ làm trung tâm, đã linh hoạt, sáng tạo trong trang trí lớp, đồ dùng đồ chơi
phong phú đa dạng. Hình thức trang trí lớp, xây dựng môi trường học tập của
các lớp rất phong phú, đa dạng, phù hợp với độ tuổi, với từng chủ đề theo yêu
cầu bài ra.
3.2 Giải pháp2: Khảo sát, đánh giá thực trạng môi trường giáo dục của
trường, lớp và xây dựng kế hoạch chỉ đạo giáo viên thực hiện
Để công tác chỉ đạo đạt hiệu quả cao người quản lý phải có kế hoạch cụ thể
để điều hành công việc một cách khoa học theo đúng kế hoạch đề ra. Đồng thời
có những điều chỉnh linh hoạt trong q trình triển khai cơng việc. Căn cứ vào
kế hoạch chỉ đạo chun mơn của phịng Giáo dục và Đào tạo, căn cứ vào kết
quả khảo sát thực tế và chất lượng việc xây dựng môi trường học tập cho trẻ


8
hoạt động từ năm học trước, tôi nhận thấy giáo viên đã biết cách xây dựng môi
trường học tập cho trẻ phù hợp theo chủ đề, nhưng chưa biết tạo các góc mở và
đặc biệt là cách khai thác các góc mở cho trẻ hoạt động. Giáo viên chưa sáng tạo
trong làm đồ dùng đồ chơi và chưa biết khai thác có hiệu quả các đồ dùng, đồ
chơi đã làm được và đưa vào cho trẻ hoạt động. Giáo viên chưa biết tận dụng
triệt để sản phẩm của trẻ để trang trí mơi trường học tập cho trẻ.

Từ kết quả khảo sát đạt được của năm học 2019 - 2020 . Để có cơ sở đưa
ra kế hoạch xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm phù hợp với
thực tế của nhà trường trong năm học mới, tôi tham mưu với BGH nhà trường
xây dựng bộ tiêu chí nội dung phù hợp sát thực cụ thể để tiến hành đánh giá thực
trạng môi trường giáo dục của nhà trường trên các mặt sau:
- Đánh giá tổng thể cảnh quan chung của nhà trường (từ khâu thiết kế mặt
bằng, bố trí các phịng, sân chơi, khu hoạt động ngoài trời, khu phát triển vận
động, khu cát nước, khu trồng cây xanh, cây ăn quả ...(vườn rau, vườn hoa, cây
cảnh)....
- Đánh giá việc xây dựng, sắp xếp, trang trí, sử dụng mơi trường giáo dục
của từng nhóm lớp.
- Đánh giá môi trường xã hội của nhà trường (bao gồm các mối quan hệ
giao tiếp, ứng xử giữa cán bộ giáo viên với nhau, giữa giáo viên với trẻ, giữa trẻ
với trẻ và giữa giáo viên với phụ huynh).
Từ kết quả đánh giá này bản thân tôi đã thấy được những việc đã làm được
và chưa làm đươc của việc xây dựng môi trường và sử dụng môi trường giáo
dục trong nhà trường, để từ đó tơi xây dựng kế hoạch chỉ đạo cụ thể cho từng
nhóm lớp ở từng chủ đề giáo dục. Trên cơ sở đó tơi triển khai đến toàn bộ giáo
viên và tổ chức cho giáo viên thực hiện. Để xây dựng kế hoạch và chỉ đạo thực
hiện đạt hiệu quả tôi đã lập 1 kế hoạch cụ thể như sau:
- Trước hết tôi lên kế hoạch chỉ đạo giáo viên xây dựng kế hoạch cụ thể và
thiết kế môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm phù hợp với độ tuổi của trẻ
lớp mình phụ trách.
- Trực tiếp xuống các nhóm lớp để quan sát việc thiết lập, bố trí, sắp xếp
các phương tiện phục vụ giáo dục trẻ cho các chủ đề.
Ví dụ: Đối với môi trường giáo dục trong lớp học tôi khảo sát việc thiết lập
bố trí các góc hoạt động cho trẻ như việc bố trí các góc chơi, cách sắp xếp các
đồ chơi ở các góc hoạt động....và việc tạo cơ hội cho trẻ hoạt động trải nghiệm
hoặc đối với mơi trường ngồi lớp học tơi khảo sát vị trí trồng cây xanh cách sắp
xếp bố trí góc thiên nhiên khu vực chơi cát nước...tôi trực tiếp hướng dẫn giáo

viên cách bố trí sắp đặt sao cho đẹp mắt có tính khoa học và đặc biệt thuận tiện
trong q trình tổ chức các hoạt động giáo dục của giáo viên giúp giáo viên tổ
chức cho trẻ hoạt động vừa quan sát bao quát được trẻ một cách tốt nhất và tạo
cho trẻ sự tự tin thoải mái để tham gia hoạt động một cách chủ động tích cực.
Kết quả:. 100% CBGV đã hiểu được và lập được kế hoạch xây dựng môi
trường giáo dục ở lớp phù hợp với thực tế của từng nhóm, lớp, từng độ tuổi.
100% các đồng chí giáo viên biết cách bố trí các góc và tạo không gian
phù hợp cho trẻ hoạt động.


9
3.3. Giải pháp 3: Tích cực làm tốt cơng tác tham mưu đầu tư, mua sắm
trang thiết bị, đồ dùng đồ chơi và chỉ đạo giáo viên làm thêm đồ dùng đồ chơi
bằng các nguồn nguyên vật liệu.
* Tham mưu đầu tư mua sắm đồ dùng đồ chơi, trang thiết bị học tập
Đồ dùng đồ chơi mầm non còn là phương tiện giúp trẻ phát hiện ra những mối
quan hệ của người với người trong xã hội dần dần biết gia nhập vào các mối
quan hệ đó. Hoạt động với đồ dùng đồ chơi vừa làm thỏa mãn nhu cầu vui chơi,
vừa làm cho đôi bàn tay khéo léo, đôi chân dẻo dai cơ thể mềm mại, hình dáng
phát triển cân đối hài hòa, vừa chuẩn bị cho trẻ vào học tiểu học vừa có thể tham
gia tốt vào cuộc sống xã hội sau này. Như vậy để góp phần nâng cao chất lượng
giáo dục trong nhà trường mầm non thì đồ dùng, đồ chơi các trang thiết bị hoạt
động cho trẻ là khơng thể thiếu được.
Vì vậy, cơng tác tham mưu xây dựng cơ sở vật chất, bổ sung trang thiết bị
đồ dùng, đồ chơi có vai trị vơ cùng quan trọng trong một nhà trường nhất là
việc tiếp tục thực hiện chuyên đề “Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm trong trường mầm non”.
Là phó hiệu trưởng chỉ đạo công tác chuyên môn nhà trường ngay từ đầu năm
học tôi đã xây dựng kế hoạch tham mưu với hiệu trưởng nhà trường đầu tư mua
sắm bổ sung đầy đủ đảm bảo dung đồ chơi và các trang thiết bị đủ cho trẻ tham

gia hoạt động. Năm học 2020 - 2021 nhà trường đã cải tạo, sữa chữa lại sân
trường, tu sửa làm mới các thiết bị chơi ngồi trời như: Sơn nhà bóng, cầu trượt,
tàu hỏa,…xây dựng khu vườn cổ tích, mua sắm, bổ sung thêm đồ dùng khu phát
triển vận động , khu vườn thiên nhiên. thiết bị, đồ dùng, đồ chơi ở các nhóm lớp
như: Học liệu, bút chì, sáp màu , Tranh chuyện,tranh thơ, sách, vở, các khối
hình hộp, vịng gậy…phục vụ cho việc tổ chức các hoạt động giáo dục, tạo điều
kiện cho trẻ được khám phá, trải nghiệm.
* Phát động làm đồ dùng dùng đồ chơi bằng các nguồn nguyên vật liệu.
Để làm phong phú, đa dạng, chủng loại các thiết bị đồ dùng đồ chơi sáng
tạo trong các nhóm,lớp tôi đã chỉ đạo giáo viên tuyên truyền vận động phụ
huynh, sưu tầm thu gom các nguồn nguyên vật liệụ như: Nguồn sẵn có ở địa
phương: Cói, lõi, rơm rạ…. Nguồn phế thải: Chai lọ, sách báo…, nguồn thiên
nhiên: Lá cây, hột hạt, hoa lá…
Sau khi thu gom được đủ các nguồn nguyên vật liệu tôi chỉ đạo giáo viên
xử lý, vệ sinh sạch sẽ phân ra theo từng chủng loại…. Hướng dẫn chỉ đạo làm đồ
dùng đồ chơitừ các nguyên vật liệu đã thu gom được.
Đối với các nhóm trẻ thì tơi chỉ đạo giáo viên làm. Cịn đố với các lớp mẫu
giáo 3-4 Tuổi, 4 -5 Tuổi thì chỉ đạo cô và trẻ làm, riêng đối với lớp mẫu giáo 5-6
tuổi thì tơi chỉ đạo giáo viên cơ chức cho trẻ tự làm.
*Tổ chức hội thi đồ dùng đồ chơi tự tạo nhằm đánh giá tổng kết lại thành quả
lao động và sáng tạo miệt mài của toàn thể giáo viên trong trường nhằm nâng cao
quá trình giảng dạy của mình. Hơn nữa cũng giúp cho giáo viên có cơ hội giao lưu,
học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau về cách làm đồ dùng, đồ chơi đồ dùng đồ chơi tự tạo
góp phần XDMTDGLTLTT. Chào mừng các ngày lễ lớn như ngày 20/11, ngày
8/3, tết nguyên đán Chào mừng các ngày lễ lớn như ngày 20/11, ngày 8/3, tết
nguyên đán.


10
Bằng khả năng và bàn tay khéo léo, sáng tạo của các cô giáo đã mang đến

hội thi những bộ đồ chơi đẹp mắt, hấp dẫn thật sự có giá trị, sinh động an toàn
và hiệu quả sử dụng cao, phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý của trẻ mầm non đáp
ứng yêu cầu của việc thực hiện chương trình giáo dục trẻ mầm non theo hướng
tích hợp của các chủ đề, những đồ dùng đồ chơi thật sự thân thiện và gần gũi với
trẻ mầm non tạo cơ hội cho trẻ trải nghiệm, khám phá, sáng tạo.
Thật sự hội thi đồ dùng đồ chơi tự tạo là một ngày hội, mỗi một loại đồ dùng
mang sắc thái riêng, một vẻ đẹp riêng, thật sự là một rừng muôn màu, muôn vẻ của
các đồ chơi, nhưng tất cả đều nhằm phục vụ vào việc dạy, học của cô và trị. Qua
đó thể hiện sự khéo léo, kiên trì, u nghề mến trẻ của các giáo viên.
Hình ảnh 3: hội thi Đồ dùng đồ chơi sáng tạo
* Kết quả:
-9/9 nhóm lớp đã có các bộ đồ dùng đồ chơi tham gia hội thi đảm bảo chất
lượng có giá trị sử dụng cao.
- Nhà trường đã mua sắm bổ sung cấc đồ dùng đồ chơi đủ đr phục vụ cho
trẻ tham gia các hoạt động giáo dục
- Tu sửa cải tạo: Sơn sủa đồ chơi ngoài trời sạch đẹp: Đu quay , cầu trượt,
nhà bóng, tàu hỏa trị giá tiền 21 triệu đồng.
- 100% giáo viên đã làm và hướng dẫn trẻ làm ra được nhiều bộ đồ dùng đồ
chơi đẹp có giá trị sử dụng cao.
3.4. Giải pháp 4: Chỉ đạo giáo viên Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ
làm trung tâm.
Mơi trường sạch sẽ, an tồn, có sự bố trí các khu vực chơi và học trong
lớp ,, mở rộng hiểu biét ngoài trời phù hợp , thuận tiện, có ý nghĩa to lớn khơng
chỉ đối với sự phát triển thể chất của trẻ mà còn thỏa mãn nhu cầu nhận thức, mở
rộng hiểu biét của trẻ, kích thích trẻ hoạt động tích cực, sáng tạo. Mơi trường
giao tiếp cởi mở, thân thiện giữa giáo viên với trẻ, giữa trẻ với trẻ và giữa trẻ với
môi trường xung quanh sẽ tạo cơ hội cho trẻ được chia sẻ, giải bày tâm sự,
nguyện vọn mong ước của trẻ với giáo viên, với bạn bè. Nhờ vậy mà giáo viên
hiểu trẻ hơn, trẻ hiểu nhau hơn, hoạt động phối hợp nhịp nhàng hơn nên hoạt
động cũng cao hơn, trẻ yêu trường, yêu lớp, yêu giáo viên và bạn bè hơn. Nhận

thức được điều này tôi đã chỉ đạo giáo viên:
*.Xây dựng môi trường vật chất :
- Môi trường hoạt động bên trong nhóm lớp
Mơi trường là yếu tố góp phần tích cực trong hoạt động nâng cao chất
lượng giáo dục tồn diện cho trẻ. Trong lớp học khơng thể thiếu những mảng
trang trí, những góc chơi của trẻ, do đó để lớp học thêm lơi cuốn trẻ thì giáo viên
cần tạo một môi trường lớp học với những màu sắc sinh động, đồ dùng đa dạng
bắt mắt….Mơi trường có khơng gian, cách sắp xếp phù hợp, thuận tiện, gần gũi
quen thuộc với cuộc sống thực hàng ngày của trẻ phản ánh kinh nghiệm, văn hóa
của địa phương, ln thay đổi để tạo ra sự hấp dẫn mới lạ đối với trẻ. Vì vậy
đểvđạt được hiệu quả cao tơi đã chỉ đạo giáo viên:
+ Bố trí các góc hoạt động hợp lí: Góc hoạt động cần n tĩnh bố trí xa góc
hoạt động ồn ào, góc thư viện/sử dụng sách, tranh ở những nơi nhiều ánh sáng…


11
+ Các góc hoạt động có “ranh giới” rõ ràng, có lối đi cho trẻ di chuyển
thuận tiện khi liên kết giữa các góc chơi . Giới hạn khơng gian: Sử dụng chiếu,
giá, đồ dùng;
+ Nhiều góc sẽ ở trong phịng, nhiều góc sẽ ở ngồi trời;
+ Có đồ chơi, học liệu và phương tiện đặc trưng cho từng góc; Các góc
phải được bày biện hấp dẫn; Khơng gian để chơi và di chuyển xung quanh: Cần
giới hạn số trẻ trong những khơng gian nhỏ.
+ Sắp xếp các góc để giáo viên có thể dễ dàng quan sát/giám sát được toàn
bộ hoạt động của trẻ. Tên hoặc ký hiệu các góc đơn giản, gần gũi với trẻ, được
viết theo đúng quy định mẫu chữ hiện hành.
Học liệu và phương tiện trong góc hoạt động đóng vai trị khơng nhỏ trong
q trình học và chơi của trẻ. Vì vậy các đồ dùng và học liệu mà giáo viên cung
cấp cho các góc hoạt động cần được lên kế hoạch thật cẩn thận để hỗ trợ giáo
viên lên kế hoạch cho việc học của trẻ và để thu hút trẻ tham gia, cũng như tạo

ra các cơ hội học tập khác. Học liệu và phương tiện trong góc hoạt động cần
được hợp lý đảm bảo rằng trẻ có thể thể hiện các ý tưởng và khơng bị gị bó.
+ Hỗ trợ giáo viên lập kế hoạch học tập cho trẻ, kích thích trẻ tham gia và
làm phong phú hoạt động chơi và học của trẻ; Đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật
liệu, học liệu có giá đựng ngăn nắp, gọn gàng, để ở nơi trẻ dễ thấy, dễ lấy, dễ
dùng, dễ cất.
+ Đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu được thay đổi và bổ sung phù hợp với
mục tiêu chủ đề/hoạt động và hứng thú của trẻ. Có ngun vật liệu mang tính
mở (lá cây, cói lõi, rơm rạ, hột hạt…), sản phẩm hồn thiện, sản phẩm chưa hồn
thiện…
+ Có sản phẩm mua sẵn, sản phẩm cô và trẻ tự làm, sản phẩm của địa
phương đặc trưng văn hóa vùng miền (trang phục, dụng cụ lao động…)
Đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu an toàn, vệ sinh, phù hợp với thể chất và tâm
lí của trẻ mầm non. Có thể thay đổi tùy theo giáo viên dự định và tùy vào hứng
thú, khả năng của trẻ; Phong phú, đa dạng và được bổ sung khi cần.
Bên cạnh đó, tơi chỉ rõ cho giáo viên thiết kế môi trường giáo dục trong
nhà trường phải tuân thủ các nguyên tắc sau:
+ Cần bố trí các khu vực chơi, hoạt động trong lớp và ngoài trời phù hợp,
thuận tiện cho việc sử dụng của cô và trẻ;
+ Cần tính đến khơng gian thực tế của trường để cân đối diện tích các khu
vực;
+ Cần đảm bảo tính mục đích. Một là mơi trường giáo dục phải hướng vào
việc phát triển toàn diện của trẻ nhằm đạt được mục tiêu giáo dục mầm non nói
chung và mục tiêu cuối độ tuổi nói riêng.
+ Trang trí mơi trường lớp học cần phù hợp với tính chất của các hoạt
động, phù hợp với từng lứa tuổi. Trong lớp cần bố trí khơng gian phù hợp dành
cho hoạt động chung của lớp và hoạt động theo sở thích, khả năng của nhóm
nhỏ hoặc cá nhân. Có khu vực dành riêng để chăm sóc đối với trẻ có nhu cầu
đặc biệt. Với mỗi độ tuổi, mơi trường giáo dục sẽ có những nét riêng.
Ví dụ: với trẻ mẫu giáo bé, đồ chơi có thể khơng cần q nhiều về chủng

loại và chủ yếu là đồ chơi có sẵn cho trẻ sử dụng, nhưng với trẻ lớn hơn thì cần


12
chú ý đến sự phong phú của các loại đồ chơi đặc biệt là những nguyên vật liệu
mở và phương tiện cho trẻ được sáng tạo, tự làm đồ chơi phục vụ cho ý tưởng
chơi của trẻ;
+ Cần thu hút sự tham gia của trẻ vào việc xây dựng môi trường giáo dục
càng nhiều càng tốt. Đây là những cơ hội quý báu để trẻ ứng dụng kiến thức và
kỹ năng trẻ đã được học theo cách của mình mà khơng bị gị bó, đặc biệt vào các
thời điểm như chơi và hoạt động ở các góc vào buổi sáng và vào giờ hoạt động
chiều.
Hình ảnh 4: Mơi trường hoạt động bên trong lớp học
* Kết quả: 9/9 nhóm lớp đạt 100%, nhóm, lớp biết lựa chọn nội dung, hình
thức trang trí, xây dựng mơi trường giáo dục vật chất theo hướng mở, sắp xếp đồ
dùng, đồ chơi phù hợp với nội dung của từng chủ đề, khả năng nhận thức của trẻ
và phù hợp với điều kiện thực tiễn của địa phương, xây dựng môi trường xã hội
thân thiện, đoàn kết, vui vẻ ấm cúng tạo tâm thế cho trẻ thích đến trường.
- Xây dựng mơi trường hoạt động bên ngồi lớp học:
Mơi trường ngồi lớp học là yếu tố góp phần tích cực trong các hoạt động
nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục tồn diện trẻ. Nhà trường đã tập trung
xây dựng mơi trường giáo dục ngồi lớp học “an toàn, xanh - sạch - đẹp”, hấp
dẫn trẻ. Trong điều kiện diện tích đất cịn hạn chế, nhà trường linh hoạt bố trí
các khu vực cho trẻ hoạt động vui chơi, sinh hoạt, học tập ngoài trời một cách
khoa học và phù hợp hơn. Nhà trường đã rất chú trọng đến xây dựng mơi trường
bên ngồi các khu vực chơi khang trang, sạch đẹp, an toàn, phong phú và đạt
tính thẩm mỹ cao, tạo cơ hội cho trẻ hoạt động. Kinh phí từ xã hội hố, cá nhân
và cha mẹ. Các khu vực ngoài trời phù hợp và đảm bảo an toàn cho trẻ mầm
non. Cụ thể:
- Đối với ngoài hiên: Để hiểu được đặc điểm nhận thức của trẻ là học phải gắn

liền với trực quan hình tượng nên ở các cột tường, mảng tường, hiên chơi, gốc cây,
đường đi chúng tơi đều trang trí các chữ số, chữ cái, con vật....các mảng tường đều
trang trí hình ảnh có nội dung về các chun đề trọng tâm như: Giáo dục bảo vệ
môi trường, vệ sinh, chuyên đề vận động,....để trẻ được quan sát, học tập từ đó khắc
sâu thêm kiến thức. Tất cả các mảng tường hay góc trao đổi phụ huynh các nhóm
lớp đã biết tận dụng các nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương làm ra con vật, bông
hoa, cây, ông mặt trời làm bằng vải bò, mo cau, vải màu làm thân cây, lá cây. Hoặc
các bông hoa làm bằng hạt dẻ cười, hạt ngô, hạt đậu, xốp dạ hay hột hạt, vỏ hến,
ngao tạo thành thân cây, hoa...gắn lên các mảng tường. Mỗi tán lá, bông hoa tương
ứng với mỗi nội dung tun truyền như: chăm sóc - ni dưỡng - giáo dục trẻ.
Tất cả các khu vực trong sân, vườn trường chúng tôi đều đặt thùng rác làm
bằng thùng sơn to nhỏ quét sơn và vẽ tạo thành hình thù các con vật ngộ nghĩnh và
có nắp đậy để trẻ thuận tiện bỏ rác đúng nơi qui định góp phần bảo vệ môi trường.
- Đối với khu phát triển vận động: Ở khu này chúng tôi trải thảm cỏ nhân
tạo làm nền. Tận dụng nguyên vật liệu phế thải lốp xe ô tô cắt đôi quét các sơn
các màu xếp xung quanh sân; Lốp xe đạp, ống nước, mùn cưa, khối gỗ, gốc cây
làm nhẵn để thiết kế và trang trí ra những dụng cụ phục vụ để trẻ chơi các trò
chơi vận động như đi trên đường gồ ghề, thang leo dọc ngang, hầm chui, đi trên,
xích đu, đấm bốc, ném trúng đích, ném boling, đá bóng vào cơn, ném còn, đi


13
quốc đơi….Khu chơi với trị chơi dân gian: Chúng tơi đã thường xuyên tổ chức
cho trẻ được tham gia chơi giúp trẻ hiểu được nền văn hoá dân tộc Việt Nam độc
đáo và giàu bản sắc. Giáo viên đã biết tận dụng nguyên vật liệu của địa phương
để làm đồ dùng phục vụ các trị chơi và trang trí phía trên sân vận động rất đep,
mát mắt...Từ đó trẻ rất thích ra sân vận động để chơi.
- Khu vườn cổ tích: Chúng tơi thiết kế đường vào khu vườn được đổ và
láng bằng xi măng tren mặt đường chúng tôi dùng đá sỏi xếp tạo thành bông
hoa, bàn chân, chữ cái, chữ số, các con vật ngộ nghĩnh để trẻ vừa đi vừa gọi tên

con vật, đồ vật, chữ số, chữ cái. Trong vườn cổ tích câu chuyện gần gũi với trẻ
như: Chuyện tấm Cám, Mai An Tiêm, Bạch tuyết và bảy chú lùn,...từ những hòn
đá đắp tạo thành những quả dưa hấu trong chuyện Sự tích dưa hấu của quê
hương Nga Sơn.
- Khu vườn thiên nhiên của bé: Được thiết kế 4 khu chính: Khu trồng cây cảnh,
khu trồng cây thuộc nam, khu trồng rau, khu trồng hoa: Các khu này đã tận dụng lọ
dầu ăn, lọ nước rửa bát, chai nước ngọt…cắt tỉa tạo thành chậu trồng cây cảnh sau đó
quét sơn các màu vào trong rất là đẹp, sinh động và hấp dẫn. Hay trồng hoa tận dụng
các lốp xe máy, ô tô cũ tập thể CBGV đã trồng được rất nhiều chậu hoa. Hơn nữa còn
huy động ngày công lao động của các bậc cha mẹ, cha mẹ nào nơng nghiệp thì đến
xúc đất đổ vào lọ - lốp xe để trồng cây ở khu vườn thiên nhiên, cịn phụ huynh nào
làm thợ xây thì đến đổ các lọ hoa, chậu cảnh.
- Vườn rau của bé cũng được chúng tôi phân ra các khu: Rau ăn lá: Rau
đay, tầm tơi... Rau ăn củ đại diện là xu hào; Rau ăn quả đại diện là cà chua và
đậu đũa...các khu này chúng tôi đã lấy lọ nước khống, nước ngọt qt sơn các
màu chơn một đầu miệng lọ xuống đất hay tạo các hình con vật, bơng hoa làm
ngăn cách giữa các loại rau nhìn rất ngộ nghĩnh và mát mắt.
Ở các khu vườn đều có gắn các tên cây, tên hoa để trẻ được làm quen với
môi trường chữ viết. Ở đây các bé được thoải mái ngắm nhìn, khám phá, được
tự tay tưới, chăm sóc, bắt sâu, lau lá cho cây. Đặc biệt đường đi làm bằng miếng
ghép bằng bê tông giả thân gỗ một cách sáng tạo, các miếng ghép được viết
bằng chữ cái để trẻ học hoặc chữ số để trẻ vừa bước đi tưới rau, vừa tập đếm.
- Khu chơi với cát, đá, sỏi, nước: Ngoài việc được vui chơi trong một bầu
khơng khí giao tiếp tích cực, học tập, được khám phá mơi trường gần gũi u
thương, trẻ cịn được chơi trong khu vực phát triển cảm giác giác quan:
Ví dụ: Từ các lốp xe chúng tơi đã sơn, trang trí các hình ảnh ngộ ngĩnh và
thiết kế làm bể đựng cát, sỏi, đá, nước để trẻ được chơi in cát thành các con vật
ngộ nghĩnh, chơi đong đo nước, guồng nước, thí nghiệm xem vật chìm hoặc nổi;
xếp đá, sỏi thành các con vật; chơi câu cá.....
- Khu vực chợ quê: Hàng tháng nhà trường thường tổ chức những cuộc

ngoại khóa giao lưu vui chơi cho trẻ tổ chức phiên chợ quê.... Khu chợ quê được
bán các mặt hàng như: Hàng lưu niệm tận dụng cói đan thành giày dép, mũ, làn,
đĩa, bát,...; Hàng hoa, quả sạch: Sử dụng bằng hoa quả thật hay tận dụng vải,
bông, xốp, xốp dạ, lọ keo, ống sữa, bẹ ngơ, quả bóng bàn... làm thành nải chuối,
quả cam, quả xồi, quả bí, quả dâu tây, quả bưởi, quả mướp, quả đậu, củ khoai
tây, củ cà rốt, củ hành, quả ớt, cải bắp, xu hào,.v.v.; Hàng đặc sản quê hương: Từ
những nguyên vật liệu tự nhiên, nguyên vật liệu phế thải đã tạo ra hình ảnh sinh


14
động gần gũi đó là bánh chưng, bánh giầy, nem giị và các thực phẩm; Hàng cói,
mây tre đan; Tận dụng tre, nứa, giang đan thành rổ rá thúng mủng, làn, mẹt, dần
sàng....Ở đây, trẻ luôn được tôn trọng, khẳng định bản thân, được khuyến khích
tham gia hợp tác, giao tiếp, được bán, và mời chào khách… để cùng phát triển
môi trường xã hội một cách lành mạnh.
Để lồng ghép chuyên đề giáo dục bảo vệ môi trường nhà trường sắp xếp
các thùng rác có nắp đậy để đúng nơi quy định. Tạo thói quen cho trẻ và phụ
huynh, khi cho trẻ ăn quà xong phải biết bỏ túi, hộp vào thùng rác, không vứt
rác ra sân trường. Mỗi khi cô tổ chức cho trẻ ra chơi ở sân trường, ra thăm vườn
hoa, vườn rau… khi thấy lá rụng, môi trường bẩn cô và trẻ cùng tham gia quét
dọn vệ sinh, hót lá bỏ vào thùng rác.
+ Các mảng tường: in hình ảnh các bài thơ, câu chuyện có trong chương
trình giáo dục mầm non Như, Tích chu, Cáo thỏ gà trồng, Bài thơ Nàng tiên óc,
Cây bắp cải, Sự Tích Hồ gươm, giáo dục bảo vệ mơi trường như hình ảnh bé đang
chăm sóc cây, bé đang bỏ rác vào thùng, bé đang bắt sâu, bé yêu biển việt nam.
Các mảng tường cịn in hình ảnh các trị chơi dân gian, các điệu hát dân ca
của các vùng miền trên cả nước giúp cho trẻ chơi nhưng có cơ hội học tập nhẹ
nhàng thoải mái mang lại tính giáo dục rất hiệu quả.
Hình ảnh 5: Mơi trường hoạt động bên ngoài lớp học
* Kết quả: Nhà trường xây dựng mới và cải tạo được khn viên nhà

trường có sân vườn, vườn thiên nhiên, vườn cổ tích, sân chơi giao thông, khu
phát triển thể chất cho trẻ tương đối đầy đủ trường sân chơi có đồ chơi ngồi
trời, có cảnh quan sư phạm, vệ sinh môi trường luôn xanh - sạch - đẹp, có vườn
rau, vườn cây ăn quả của bé, vườn rau của bé.
* Xây dựng môi trường xã hội .
Môi trường xã hội bao gồm các mối quan hệ có liên quan và hỗ trợ lẫn
nhau, tạo bầu khơng khí ấm cúng, thoải mái và an tồn cho trẻ. Tôi chi đạo giáo
viên luôn tôn trọng nhu cầu, hứng thú, khả năng, thế mạnh của mỗi trẻ và thúc
đẩy phát triển mọi tiềm năng của trẻ, giáo viên nhà trường đặc biệt chú trọng
đến việc đẩy mạnh sự tương tác giữa cô và trẻ, giữa trẻ với trẻ và với mọi người
xung quanh. Mọi chi tiết nhỏ đều được chú ý như: Địa điểm nói chuyện, trị
chuyện ngang tầm với trẻ, cùng trẻ chơi trò chơi, chú ý lắng nghe trẻ, cố gắng
không làm trẻ ngắt quãng khi nói, quan tâm đến cảm xúc, khả năng và cách giao
tiếp cá nhân của trẻ, tạo cơ hội, khuyến khích trẻ rụt rè tham gia và trả lời giáo
viên bằng nhiều cách giao tiếp khác nhau…. Phân công nhiệm vụ đối với giáo
viên phù hợp, phối hợp giữa các giáo viên phụ trách trong nhóm lớp để cùng xây
dựng mơi trường giáo dục đảm bảo lấy trẻ làm trung tâm.
Bên cạnh đó, nhà trường ln tạo mối quan hệ đồng nghiệp thân thiện giữa
cán bộ, giáo viên, nhân viên trong trường. Tạo bầu khơng khí thân ái, phân cơng
trách nhiệm hợp lý rõ ràng, quan tâm đến nhau. Quan hệ giữa giáo viên và trẻ,
người lớn với trẻ phải thể hiện tình cảm u thương, thái độ tơn trọng, tin tưởng
trẻ tại cho trẻ cơ hội cho trẻ bộc lộ những suy nghĩ tâm tư nguyện vọng của
mình. Giáo viên tạo điều kiện cho trẻ giao tiếp và thẻ hiện sự quan tâm của mình
đối với mọi người, sự vật hiện tượng gần gũi xung quanh. Mọi cử chỉ, lời nói,
việc làm của giáo viên và người lớn phải ln mẫu mực để trẻ noi theo


15
Ví dụ: Khi tổ chức cho trẻ tham gia các hoạt động như hoạt động ngồi trời,
hoạt động góc, hoạt động học… Tôi chỉ đạo giáo viên tổ chức thực hiện đảm

bảo được mơi trường giao tiếp thân thiện, hịa đồng, ấm cúng, cởi mở, gần gũi,
đoàn kết tạo cơ hội, điều kiện cho trẻ được giao tiếp với nhau. Vì vậy giáo viên
phải tổ chức nhiều hoạt động tập thể cho trẻ được trải nghiệm, khi giáo viên, gặp
gỡ, trao đổi với phụ huynh phải thể hiện tình cảm thân thiện, cởi mở. Quan hệ
giữa cô và trẻ thể hiện tình thương yêu, tin tưởng, giáo viên đối xử công bằng
với trẻ. Quan hệ giữa trẻ với trẻ thể hiện sự hợp tác, thân thiện, giáo viên dần
đưa các cháu đi vào nề nếp, thói quen, có tinh thần tập thể, đoàn kết, biết thương
yêu, nhường nhịn lẫn nhau, rủ bạn cùng chơi các trị chơi mà trẻ thích thú, kỹ
năng chơi theo nhóm và sự liên kết giữa các nhóm được phát triển.
Kết quả:
- Nhà trường đã xây dựng được khối tập thể giáo viên đoàn kết, chia sẻ
thống nhất cao trong mọi hoạt động.
- 100% giáo viên luôn là tấm gương cho trẻ noi theo, nhẹ nhàng thoải mái,
thể hiện thân thiện hịa đồng cởi mở tích cực trong các mối quan hệ bạn bè
đồng nghiệp, với trẻ và các mối quan hệ xung quanh.
- 100% các cháu trong nhà tự tin, mạnh dạn tham gia các hoạt động tập thể
của lớp của nhà trường, bíết quan tâm, chia sẻ, giúp đỡ bạn bè, cô giáo và mọi
người xung quanh
3.5. Giải pháp 5: Hướng dẫn cho trẻ hoạt động, thực hành, trải nghiệm,
việc khai thác, sử dụng có hiệu quả mơi trường giáo dục trong việc tổ chức
thực hiện Chương trình GDMN ở mọi lúc, mọi nơi.
Để phát huy tối đa hiệu quả môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, tôi
đã chỉ đạo giáo viên phải tổ chức cho trẻ được tham gia vào các hoạt động một
cách tích cực. Bởi vì, một mơi trường vật chất dù được xây dựng phong phú,
nhưng chỉ để trưng bày cho đẹp mắt, không cho trẻ chạm vào vì sợ phá hỏng bao
cơng sức trưng bày thì mơi trường đó giống như những ảo ảnh khơng giúp ích
được gì cho cơ và trẻ. Do đó, giáo viên phải thiết lập mơi trường giao tiếp hịa
đồng, cởi mở, thân thiện, khuyến khích trẻ tham gia vào các hoạt động của lớp.
Khi tổ chức hoạt động góc, đối với những trẻ thụ động hoặc các độ tuổi
nhà trẻ, mẫu giáo bé thì chỉ đạo giáo viên khuyến khích trẻ chơi bằng cách nhập

cuộc vào trò chơi trong thời gian ngắn. Ví dụ ở cửa hàng ăn uống (lớp mầm),
giáo viên đóng vai khách hàng và nói với trẻ đóng vai người bán hàng: “Hơm
nay cửa hàng bác có những món ăn nào? Bác bán cho tôi một tô phở mang về
nhé!” Sau khi được phục vụ, giáo viên lại nói: “Bao nhiêu tiền vậy bác? cảm ơn
bác!”. Khi thấy cô làm như vậy trẻ sẽ bắt chước làm theo, biết cách xưng hô và
lễ phép trong giao tiếp.
Đối với trẻ ở các độ tuổi lớn hơn, giáo viên chỉ cần gợi mở để trẻ triển khai
các hoạt động chơi trong góc. Hoặc nhập cuộc vào trị chơi với tư cách là người
trung gian quan sát. Chẳng hạn: “Các chú công nhân định xây cơng trình gì?
Trong cơng trình có những khu vực nào?...”
Thường xuyên gợi mở, khuyến khích trẻ mở rộng mối quan hệ qua lại với
các góc chơi làm cho nội dung chơi thêm phong phú. Ví dụ các chú công nhân
mua vật liệu xây dựng, mua thức ăn, hoặc khám bệnh, các góc khác có thể tham


16
quan cơng trình xây dựng, hoặc tham quan triển lãm các tác phẩm tạo hình ở góc
nghệ thuật…
Ví dụ: Hoạt động góc: Trẻ tích cực hoạt động và phát huy tính sáng tạo ở
trẻ (góc sách, góc tạo hình) giáo viên gợi ý cho trẻ làm bưu thiếp chúc mừng
ngày sinh nhật của bạn của các bạn trong tháng tư gồm Bạn Lan, Bạn Linh, Bạn
Trang.. trẻ phải biết vẽ, tơ màu, cắt, dán, trang trí hình ảnh đẹp, hài hịa. trẻ thực
hiện theo từng cung đoạn, theo nhóm: Như trẻ vẻ, trẻ phối hợp xé, hoặc cắt các
chi tiết khác nhau cứ như vậy đến khi hoàn thành sản phẩm cả nhóm trang trí lại
và thống nhất đặt tên cho sản phẩm Là “Quà chúc Mừng Sinh Nhật bạn”…
Trong quá trình hoạt động giáo viên phải bao quát, chú ý đến hứng thú và
tơn trọng ý thích cá nhân, không áp đặt trẻ
Tạo cơ hội cho trẻ được thực hành, trải nghiệm, thí nghiệm là một hoạt
động khơng thể thiếu để phát triển nhận thức một cách có hệ thống cho trẻ ở lứa
tuổi mầm non. Chỉ đạo giáo viên lựa chọn hoạt động phù hợp khả năng nhận

thức của từng độ tuổi, từng nhóm lớp phù hợp với đặc điểm riêng biệt của cá
nhân trẻ phải dựa vào sự linh hoạt, sáng tạo của giáo viên.
Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm là giáo viên phải giáo dục trẻ theo phương
châm “Lấy trẻ làm trung tâm”. Trẻ được lựa chọn mình muốn học gì, giáo viên
tạo mọi điều kiện để cho trẻ tham gia nhiều hoạt động, trẻ được tự mình tìm tịi
khám phá để học hỏi... chứ không phải trẻ “Làm trung tâm” và cô giáo làm hộ
mọi việc. Để thực sự phát huy được tính tích cực của trẻ, thì tơi đã chỉ đạo giáo
viên cho trẻ trẻ được thực hành trải nghiệm, suy ngẫm, giao tiếp, trao đổi và
kích thích suy nghĩ, tư duy của trẻ thơng qua các hoạt động trong ngày.
Ví dụ: ở chủ đề Tết vả mùa xuân tôi đã tham mưu với hiệu trưởng tổ chức
“ngày hội bánh chưng xanh” để tạo cơ hội cho trẻ được thực hành, trải nghiệm
gói bánh chưng ngày tết.Sau khi triển khai kế hoạch giáo viên ở các nhóm lớp
tuyên truyền với phụ huynh ủng hộ lá dong, gạo nếp, thịt, đậu xanh…củi. Sau đó
tổ chức cho trẻ trải nghiệm gói bánh. Trẻ được tự tay gấp lá, xúc gạo đặt nhân
bánh, gói bánh và buộc dây. Khi hoàn thiện chiếc bánh chưng trẻ rất thích thú .
Khi bánh chín cơ giáo cắt cho trẻ ăn bánh .
Thu hút trẻ tham gia vào các hoạt động và thông qua hoạt động để giáo dục
và phát triển về các mặt nhân cách cũng như năm lĩnh vực giáo dục cho trẻ ở
mọi lúc, mọi nơi là một biệt pháp hiệu quả nhất mà cô giáo dục phải linh hoạt
sáng tạo. Các hoạt động học, hoạt động góc, hoạt động ngồi trời, hoạt động
đón, trả trẻ hàng ngày, lao động chăm sóc cây, hoạt động trực nhật, đi dạo, đi
thăm…đều là những cơ hội để trẻ bọc lộ cá tính, sở thích, cách ứng xử, lời ăn,
tiếng nói của trẻ với bạn và những người xung quanh do vậy tôi chỉ đạo tất cả
giáo viên phải linh hoạt, sáng tạo, có nhiều hình thức, thủ thuật, biện pháp hay
để tổ chức, hướng dẫn trẻ hoạt động, khơi gợi ở trẻ tính tị mị ham hiểu biết,
thích khám phá những điều mới lạ, luôn gần gũi và uốn nắn những sai sót của trẻ
trong mọi hoạt động, hành vi, lời nói, nhằm để kích thích trẻ chủ động, tích cực
tham gia hoạt động.
+ Các nội dung cho trẻ được khám phá mơi trường ngồi nhóm, lớp, tơi đã
tham mưu với nhà trường đã xây dựng kế hoạch thời gian cụ thể tổ chức cho trẻ

đi dạo, đi thăm cánh đồng cói, những khu di tích lịch sử của địa phương, các


17
cơng trình, đài tưởng niệm Tổ Quốc ghi cơng các Anh Hùng Liệt Sĩ để cho trẻ
được làm quen, tiếp xúc với mơi trường bên ngồi nhà trường. Qua đó để trẻ
nhận biết, phân biệt, khám phá mọi sự vật, hiện tượng ở xung quanh trẻ, kích
thích sự tị mị, ham hiểu biết và phát triển trí trí tưởng tượng, ngơn ngữ mạch
lạc, mở rộng vốn từ, giáo dục tình yêu quê hương, đất nước yêu thiên nhiên cuộc
sống đa dạng phong phú và thú vị đối với trẻ.
Bên cạnh việc cô cung cấp nội dung, yêu cầu, kiến thức, kỹ năng, cho trẻ
quan sát, đàm thoại, so sánh qua tranh ảnh, vật thật, mơ hình, hình ảnh động trên
màn chiếu. Cô luôn tổ chức cho trẻ chơi các loại trò chơi củng cố để khắc sâu
kiến thức, trẻ được thực hành trải nghiệm, tích cực tham gia vào các hoạt động
như trò chơi chọn tranh theo yêu cầu của cô, vẽ các cây trong vườn trường hoặc
cây mà trẻ yêu thích...vv
Ví dụ: Ở chủ đề thế giới thực vật khi cho trẻ hoạt động ngồi trời: Quan sát
có mục đích vườn hoa. Thì tơi chỉ đạo giáo viên ngồi việc cung cấp kiến thức
cho trẻ khi trẻ quan sát có mục đích, thì giáo viên cho trẻ được thực hành cơng
việc chăm sóc cây hoa như : Nhổ cỏ, tưới cây … trẻ hiểu được để có một vườn
hoa đẹp như vậy phải có bàn tay chăm sóc từ các cơ giáo để từ đó trẻ biết bảo vệ
giữ gìn, khơng bẻ cành, hái lá cây, hoa để cây, hoa mau tốt cho nhiều cảnh đẹp,
quả ngon, hoa đẹp...
* Kết quả: Số trẻ đạt 98% trẻ hứng thú, tích cực tham gia vào các hoạt
động khám phá trải nghiệm môi trường giáo dục, 96% số trẻ hiểu được nội
dung, có kiến thức và kỹ năng chơi các trị chơi và chơi thao tác linh hoạt ở các
góc mở. Vì vậy môi trường giáo dục đem lại hiệu quả cao ảnh hưởng trực tiếp
đến sự phát triển toàn diện của trẻ. Nếu nhà trường và giáo viên biết xây dựng
và tổ chức tốt môi trường này cho trẻ hoạt động là đã góp một phần quan trọng
trong việc hình thành và phát triển các mặt nhân cách cũng như các lĩnh vực

giáo dục của trẻ.
Hình ảnh 6: Hướng dẫn trẻ trải nghiệm môi trường giáo dục
3.6. Giải pháp 6: Phối kết hợp với các bậc phụ huynh, các ban ngành,
đoàn thể trong và ngoài nhà trường để triển khai và tổ chức thực hiện tốt
chuyên đề xâydựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong trường
mầm non.
Công tác phối kết hợp với các bậc cha mẹ, các ban, Ngành, Đồn thể có ý
nghĩa vơ cùng quan trọng và là nhiệm vụ thiết thực của từng nhóm, lớp và trường
mầm non góp phần thực hiện tốt mục tiêu chăm sóc, ni dưỡng, giáo dục trẻ. Tạo
nên sự liên kết giữa trường, lớp, nhóm và cha mẹ, cộng đồng xã hội, nhằm chia sẻ
kinh nghiệm, hỗ trợ lẫn nhau trong quá trình CS - ND - GD trẻ, đáp ứng kịp thời
những nhu cầu phát triển của trẻ về các mặt: Thể chất, tinh thần, nhận thức, tình
cảm, thẩm mỹ, ngôn ngữ, giao tiếp ứng xử, giáo dục cá biệt…tạo các điều kiện tối
ưu cho việc thực hiện có hiệu quả chất lượng toàn diện trên trẻ.
Khi bắt đầu triển khai chuyên đề nhà trường ngay trong buổi họp phụ
huynh đầu năm tôi đã tham mưu chỉ đạo giáo viên phải thơng báo rõ mục đích
u cầu của chun đề với phụ huynh và đề nghị với ban chấp hành phụ huynh
trường và hội phụ huynh từng lớp bàn biện pháp phối hợp cùng nhà trường thực
hiện tốt nội dung chuyên đề. Thống nhất kế hoạch phối hợp


18
Ví dụ. Xây dựng kế hoạch phối hợp với các bậc cha mẹ hàng năm theo
từng tháng. Tên nhóm, lớp nhóm lớp của từng độ tuổi
Giáo viên: Nguyễn Thị Thu
III. Kế hoạch cụ thể:
Thời
Hình thức và Biện
Nhận xét
Nội dung phối hợp

gian
pháp phối hợp
kết quả
Tháng 9 - Huy động số lượng trẻ ra - Thành lập hội cha - Thành lập
lớp và ăn bán trú rại trường.
mẹ của nhóm, lớp.
được hội
Huy động phụ huynh đóng Thơng qua các buổi phụ huynh
góp mua sắm ĐDĐC
họp phụ huynh
của lớp
Tháng
Phối hợp với phụ huynh thực - Thông qua các giờ Phụ huynh
10,11
hiện tốt công tác chống dịch đón trả trẻ. Thơng qua đã thu gom
co vid - 19
viết bài tren thông tin được nguồn
Huy động phụ huynh sưu tầm đại chúng Trao đổi nguyên vật
các nguyên vật liệu
trực tiếp, trao đổi trê liệu phong
nhóm zalo của lớp, phú cho lớp
góc tuyên truyền ...
Tháng ...
.......
..............
..........
Tháng 5 Huy động phụ huynh tham - Thông qua các giờ Các
phụ
gia các buổi cho trẻ tham đón trả trẻ. Thông qua huynh nhiệt
quan dã ngoại

viết bài tren thông tin tình tham ga
đại chúng Trao đổi
trực tiếp, trao đổi trê
nhóm zalo của lớp,
góc tun truyền ...
Thơng qua đó phụ huynh đã hiểu được những việc làm của nhà trường, giáo
viên tạo điều kiện tốt nhất cho sự phát triển toàn diện của trẻ. Thu hút, mở rộng sự
tham gia của cha mẹ trẻ vào quá trình giáo dục, thường xuyên tổ chức cho cha
mẹ trẻ thăm quan các hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ ở lớp.
Hình ảnh 7: Buổi tuyên truyền với phụ huynh của các lớp
* Kết quả: 100% phụ huynh ở các nhóm lớp nhận thực được tầm quan
trọng của môi trường giáo dục đối với sự phát triển của trẻ
100% phụ huynh đã tích cực, nhiệt tình đóng góp, ủng hộ về tinh thần, vật
chất cải tạo sân, vườn, ủng hộ chậu cây cảnh, cây xanh, làm vườn cổ tích. Xây
dựng vườn cổ tích, vườn thiên nhiên, khu phát triển vận động ...khang trang sạch
đẹp đảm bảo theo các tiêu chí Xây dựng mơi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.
4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm:
* Đối với hoạt động giáo dục: Sau khi áp dụng các giải pháp vào thực hiện
tại trường. Nhà trường thành lập đoàn đi kiểm tra để đánh giá, nhận xét, khảo sát
chất lượng và xếp loại cụ thể từng nhóm, lớp theo tiêu chí thực hiện chun đề
và đã thu được kết quả như sau. (Phụ Lục 2)
+ Đối với nhà trường tự đánh giá và Kết quả phòng GD&ĐT đánh giá, xếp
loại(Thang điểm 100)

(Bảng khảo sát 4 ở phụ lục minh họa)


19
* Đối với cháu: tổng số 260 (trong đó nhà trẻ 52; MG 208)
- Kết quả đánh giá các nhóm lớp và giáo viên như sau:

(Bảng khảo sát 5 ở phụ lục minh họa)
- Kết quả đánh giá các nhóm lớp và giáo viên như sau:
(Bảng khảo sát 6 ở phụ lục minh họa)
Đánh giá nhà trường:
Để đạt được kết quả trên bản thân tôi không ngừng học hỏi, tiếp tục phấn
đấu chỉ đạo nhà trường và tổ chức thực hiện tốt hơn nữa trong những năm tiếp
theo, nhằm nâng cao chất lượng toàn diện trong của nhà, giáo viên và trẻ.
* Đối với bản thân: Đã nâng cao được năng lực chuyên môn, nghiệp vụ,
kiến thức, kỹ năng sư phạm. Tích luỹ được một số kinh nghiệm về hình thức,
biện pháp chỉ đạo phù hợp với thực tế của nhà trường và địa phương từng đối
tượng trẻ, giáo viên, nhân viên.
* Đối với đồng nghiệp: Là một trong những bài học thực tế cũng như tài
liệu để cho các đồng chí quản lý và đồng nghiệp có thể sử dụng tham khảo, lựa
chọn và ứng dụng vào trong quá trình tổ chức các hoạt động của mình đem lại
hiệu quả trong giáo dục góp phần đào tạo nguồn nhân lực có chất lượng cho đất
nước.
* Đối với nhà trường: Đối với bản SKKN của tôi được hội đồng khoa học
trường đánh giá cao, có chất lượng, nên tơi đã triển khai ra diện rộng toàn hội
đồng trường cùng lắng nghe, học hỏi, rút kinh nghiệm, được dùng làm tài liệu
lưu tại trường hàng năm.
III. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
1. Kết luận
Qua năm chỉ đạo và tổ chức thực hiện xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ
làm trung tâm và thực hiện chuyên đề trong năm học 2020 - 2021, trường mầm
non Nga Thanh đã đạt những kết quả đó là:
- Mơi trường sư phạm nhà trường có sự thay đổi lớn về hình thức và nội
dung. Khn viên nhà khang trang sạch đẹp, sân chơi bãi tập được nâng cấp, các
phịng học kiên cố hóa, đồ dùng, đồ chơi đa dạng hóa về hình thức và chủng
loại, các khu vệ sinh đạt chuẩn yêu cầu.
- Trang thiết bị, đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho công tác ND - CS - GD trẻ

đủ về số lượng, đảm bảo về chất lượng, phong phú về chủng loại.
- Cán bộ giáo viên và nhân viên trong trường đã thực sự mẫu mực, lịch sự,
văn minh, là tấm gương tốt cho trẻ noi theo. Các mối quan hệ trong nhà trường
giữa cán bộ quản lý với giáo viên, giữa giáo viên với phụ huynh ngày càng gần
gũi, thân thiết và đoàn kết hơn.
Học sinh trong nhà trường mạnh dạn tự tin tích cực tham gia các hoạt động
trải nghiệm trên môi trường giáo dục, đặc biệt là giao lưu bạn bè, cô giáo và
người xung quanh một cách tự tin, thoải mái, hứng thú. Xứng với khẩu hiệu:
“Mỗi ngày đến trường là một ngày vui”.
* Bài học kinh nghiệm
Năm học 2020 -2021 để đạt được các kết quả như trên bản thân tôi tự rút ra
một số bài học kinh nghiệm như sau:


20
- Xây dựng kế hoạch thực hiện nội dung chuyên đề tổng thể theo giai đoạn
2016 - 2020 và kế hoạch thực hiện từng năm học. Bám vào nội dung kế hoạch
của nhà trường để chỉ đạo giáo viên cần xây dựng kế hoạch cụ thể, sát thực, phù
hợp với khă năng nhận thức của trẻ trong lớp.
- Bản thân nắm vững chương trình, nội dung, kiến thức kỹ năng của chuyên
đề. Tham mưu với hiệu trưởng đầu tư mua sắm trang thiết bị đồ dùng đồ chơi
đảm bảo đầy đủ cho trẻ tham gia hoạt động.
- Tổ chức tốt các hội thảo, hội thi, học tập các trường điểm trong và ngồi
huyện để tạo quang cảnh khn viên sư phạm “Xanh - sạch - đẹp” xây dựng môi
trường giáo dục ở trong và ngồi nhóm, lớp, ngồi nhà trường đảm bảo nội
dung, hình thức phong phú, mơi trường học tập thuận lợi cho trẻ.
- Tổ chức tốt “Hội thi đồ dùng, đồ chơi sáng tạo” thu hút sự quan tâm ủng
hộ và đóng góp của nhiều lực lượng trong và ngồi, nhà trường, gia đình và các
đồn thể.Tổ chức cho trẻ được thực hành trải nghiệm trên môi trường đã xây
dựng như: Tổ chức hội chợ xuân...

Thực hiện tốt công tác kiểm tra đánh giá giáo viên xây dựng kế hoạch và
thực hiện chuyên đề, để xây dựng kế hoạch bồi dưỡng tiếp theo cho phù hợp
hiệu quả.
Chỉ đạo các tổ chuyên môn lồng ghép nội dung chuyên đề vào các buổi
sinh hoạt nhằm nâng cao chất lượng toàn diện về nội dung chăm sóc, giáo dục
trẻ nói chung và nâng cao chất lượng thực hiện chuyên đề Xây dựng môi trường
giáo dục lấy trẻ làm trung tâm tại trường mầm non Nga Thanh nói riêng.
2 Kiến nghị
* Đối với Phòng giáo dục và ĐT:
- Hỗ trợ các trường học các trang thiết bị, đồ chơi ngoài trời cha các trường
mầm non. Hỗ trợ về mở các lớp bồi dưỡng kiến thức kỹ năng tạo môi trường
xanh sạch, các giờ dạy mẫu về xây dựng môi trường mầm non lấy trẻ làm trung
tâm.
Tạo điều kiện để các trường đi học tập mơ hình điểm về mơi trường cho
các trường trong tỉnh, trong huyện nhằm để nâng cao nhận thức, trách nhiệm,
năng lực chuyên môn cho CBQL, GV, NV về xây dựng môi trường giáo dục.
XÁC NHẬN CỦA
THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Nga Thanh, ngày 19 tháng 4 năm 2021
Tôi xin cam đoan SKKN này là của tôi.
Không sao chép nội dung của người khác
Người viết sáng kiến

Bùi Thị Huệ

Mai Thị Huệ


TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Chương trình giáo dục mầm non (Ban hành kèm theo Thông tư số
28/2016/TT-BGDĐT ngày 30 tháng 12 năm 2016 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và
Đào tạo).
2. Hướng dẫn tổ chức thực hiện chương trình giáo dục mầm non: Từ 3-36
tháng tuổi; Mẫu giáo bé 3-4 tuổi; Mẫu giáo nhỡ 4-5 tuổi; Mẫu giáo lớn 5-6 tuổi
(Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam).
3. Tài liệu bồi dưỡng thường xuyên dành cho quản lý modunl 1: “Xây dựng
môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm”.
4. Tài liệu bồi dưỡng thường xuyên cho cán bộ quản lý và giáo viên mầm
non theo các năm học.2019 -2021
(Bộ Giáo dục và Đào tạo- Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam)
5. Quyết định 04/VB-HN- BGD&ĐT ngày 24 tháng 12 năm 2015 của Bộ
Giáo Dục và đào tạo Quyết định ban hành điều lệ trường Mầm Non
6. Tạp chí Giáo dục mầm non số 1 năm 2019 (Bộ Giáo dục và Đào tạo)
Về sửa đổi bổ sung một số nội dung chương trình giáo dục mầm non
7. Hướng dẫn thực hành áp dụng quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
trong trường mầm non (Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam).
8. Tổ chức hoạt động vui chơi cho trẻ mầm non - Nguyễn Thị Thanh Hà
(2012), NXB Giáo dục Việt Nam
9. Hướng dẫn tổ chức và sử dụng môi trường giáo dục trong các cơ sở giáo
dục mầm non (Dành cho cán bộ quản lý và giáo viên mầm non) (Nguyễn Bá
Minh Chủ biên) Nhà xuất bản giáo dục việt Nam- Ngày 9/5/2018
dục.


DANH MỤC
CÁC ĐỀ TÀI SKKN ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG
ĐÁNH GIÁ XẾP LOẠI CẤP PHÒNG GD&ĐT, CẤP SỞ GD&ĐT
ĐÁNH GIÁ ĐẠT TỪ LOẠI C TRỞ LÊN
Họ và tên tác giả: Mai Thị Huệ

Chức vụ và đơn vị cơng tác: Phó hiệu trưởng. Trường Mầm Non Nga Thanh

TT

1

2

3

4

5

6

Tên đề tài SKKN
Một số biện pháp chỉ đạo thực hiện
chương trình giáo dục Mầm non
mới Trường mầm non Nga Hưng
Một số kinh nghiệm chỉ đạo nâng
cao chất lượng giáo dục dinh dưỡng
và vệ sinh an toàn thực phẩm trong
trường mầm non Trường mầm non
Nga Hưng
Một số biện pháp chỉ đạo thực hiện
nâng cao chất lượng hoạt động
chuyên môn trong trường mầm non
Trường Mần non Nga Hưng
Một số biện pháp nâng cao chất

lượng đội ngữ giáo viên Trường
Mầm non Nga Hưng
Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao
chất lượng cho đội ngũ giáo viên
Trường Mần non Nga Thanh
Một số giải pháp chỉ đạo giáo viên
xây dựng môi trường giáo dục lấy
trẻ làm trung tâm trong trường
Mầm Non Nga Thanh

Cấp đánh giá
xếp loại

Kết quả
đánh
giá XL

Năm học
đánh giá
xếp loại

Phòng
GD&ĐT

C

2009-2010

Phòng
GD&ĐT

B

2011-2012

Sở GD&ĐT

C

2012-2013

Phòng
GD&ĐT

A

2015-2016

Phòng
GD&ĐT

A

2017-2018

Phòng
GD&ĐT

A

2020-2021


PHỤ LỤC
* Bảng kết quả khảo sát trước khi nghiên cứu
Bảng khảo sát 1 ở phụ lục minh họa
+ Đối với nhà trường tự đánh giá và Kết quả phòng GD&ĐT đánh giá, xếp loại
(Thang điểm 100)

XDKH
chỉ đạo
20đ

18,5

Chất
lượng
Bồi
dưỡng
CBGV
20 đ

Đầu tư
CSVCTTbị, đồ
dùng, đc.
20 đ

17,5

17,5

XD khn
viên trong,
ngồi nhà
trường xanh,
sạch, đẹp
20 đ

XD các
MQH,
mơi
trường xã
hội tốt
trong
nhóm lớp
20 đ

Tổng
Điểm
đạt tự
nhận

18,5

19

91

Xếp
loại

chung

PGD xếp loại
Năm

Tốt

Điểm
đạt

Xếp
loại

90

Tốt

Tốt

Bảng khảo sát 2 ở phụ lục minh họa
- Đối với cháu: đánh giá mơi trường xã hội: tổng số 270 ( trong đó nhà trẻ 50;
MG220) ( Bảng khảo sát: 2 ở phụ lục minh họa )
Tiêu chí 1
Nề nếp chào hỏi,
nói năng, đi đứng
thể hiện thái độ,
kỹ năng giao tiếp
tình cảm, ứng xử.

NT

40
77%

Tiêu chí 2
Trẻ hứng thú, tích
cực, biểu hiện khả
năng tự lực, sáng
tạo trong khi tham
gia các hoạt động ,
trải nghiệm

MG
NT
191
40
91,8 % 77%

Tiêu chí 3
Trẻ hiểu nội dung,
có kiến thức, hình
thành và phát
triển kỹ năng chơi

MG
195
93,7%

NT
41
79%

MG
194
93%

Tiêu chí 4
Trẻ thực hiện đúng quy
tắc, cách chơi, luật chơi
của từng loại trò chơi,
biết phối hợp với bạn
trong khi chơi

NT
45
86,5%

MG
195
93,7%

Bảng khảo sát 3 ở phụ lục minh họa

TT

1
2
3
4
5
6

7
8
9

Tên giáo viên

Nguyễn Thị Thu
Phạm Thị Liên
Nguyễn Thị Liên
Mai Thị Thúy
Nguyễn Thị Hường
Mai Thị Hiên
Phạm Thị Hương
Hoàng Thị Hạnh
Trương Thị Duyệt

Nội dung
Nội dung
1
2
Môi
Xây dựng
Độ tuổi trường
kế hoạch
giáo dục
giáo dục
(27
(20 điểm)
điểm)

5 tuổi
4 tuổi
5 tuổi
3 tuổi
18-24tt
24-36tt
24-36tt
4 tuổi
3 tuổi

23
20
23
21
22
22
20
23
17

20
16
20
17
19
19
15
18
12

Nội dung 5
Sự phối hợp
Nội dung 4 giữa nhà
Nội dung 3
Công tác trường, cha
Tổ chức
đánh giá sự mẹ và cộng Tổng
hoạt động
phát triển đồng trong điểm
giáo dục
của trẻ giáo dục trẻ
(25 điểm)
(12 điểm ) lấy trẻ tâm
trung tâm
(16 điểm )

25
20
24
20
22
23
20
23
17

13
10
12
12

12
13
10
13
12

14
10
14
13
12
13
10
13
10

95
86
94
83
87
90
85
91
84

Xếp
loại

Tốt

Khá
Tốt
Khá
Khá
Tốt
Khá
Tốt
Khá