Biện pháp làm tốt công tác chủ nhiệm lớp nâng cao chất lượng học tập của học sinh lớp 3

1. Mở đầu
1.1. Lí do chọn đề tài
"Vì lợi ích mười năm trồng cây
Vì lợi ích trăm năm trồng người"
Từ lâu Bác Hồ đã dạy giáo dục là sự nghiệp" trồng người". Chính vì thế
mà từ trước đến nay Đảng và Nhà nước ta đã rất coi trọng và tạo mọi điều kiện
cho sự nghiệp giáo dục và đào tạo với mục tiêu là đào tạo những thế hệ chủ nhân
của đất nước đủ đức lẫn tài phục vụ cho công cuộc kiến thiết đất nước, đưa nước
ta sánh vai với các cường quốc năm châu trên thế giới.
Và để thực hiện được lời dạy của Bác Hồ thì người giáo viên (đặc biệt là giáo
viên chủ nhiệm) phải thực sự chủ động phối hợp nhịp nhàng vai trò của nhà trường,
gia đình và xã hội với mục tiêu tạo ra con người mới" vừa hồng vừa chuyên".
Trong thời đại tồn cầu hóa hội nhập giữa các quốc gia thì vai trò của
trường học, của người giáo viên (đặc biệt là giáo viên chủ nhiệm lớp) lại càng
được tăng thêm. Là một người giáo viên chủ nhiệm lớp tôi luôn trăn trở làm thế
nào để góp phần mình đào tạo ra những mầm xanh cho đất nước, một thế hệ biết
sống có trách nhiệm, giàu lịng u thương con người, có ý chí vươn lên trong
cuộc sống. Tơi thiết nghĩ cấp Tiểu học là nền móng cho các bậc học tiếp sau. Vì
thế hơn 20 năm được đứng trên bục giảng và nhiều năm làm công tác chủ nhệm
lớp, tôi đã có những giải pháp giúp học sinh mình tích cực hơn trong học tập, có
đủ kiến thức, kĩ năng của cấp học để các em tự tin hơn, ham học hơn khi bước
lên bậc học tiếp theo. Mỗi giáo viên muốn làm tốt cơng tác chủ nhiệm thì phải
vừa là một người giỏi về chuyên môn, vừa phải là một nhà tâm lí giỏi. Chính vì
thế mà trong những năm học qua, song song với việc giảng dạy tốt các môn học
theo qui định, tôi luôn cố gắng phấn đấu làm tốt vai trò, nhiệm vụ của một giáo
viên chủ nhiệm lớp.[2]
Với lí do trên tơi chọn đề tài: "Biện pháp làm tốt công tác chủ nhiệm
lớp nâng cao chất lượng học tập của học sinh lớp 3". Để nghiên cứu.
1.2. Mục đích của đề tài
- Nâng cao nhận thức cho GVCN thấy được sự cần thiết của việc làm tốt
cơng tác chủ nhiệm lớp để góp phần nâng cao chất lượng học tập của học sinh.

Từ đó GVCN sẽ coi trọng và làm tốt công tác chủ nhiệm lớp.
- Hệ thống hố một số vấn đề về lí luận và thực tiễn trong việc làm công
tác chủ nhiệm lớp. Tìm hiểu những tồn tại hạn chế trong cơng tác chủ nhiệm lớp
hiện nay từ đó đề xuất một số biện pháp chủ nhiệm lớp hiệu quả cao để đồng
nghiệp cùng thực hiện.
- Thông qua chủ nhiệm lớp giúp học sinh biết thực hiện tốt các nội quy,
quy định của lớp, của trường. Biết yêu thương giúp đỡ bạn bè, người thân và
ln đồn kết, chia sẻ. Các em có ý thức học tập tốt hơn, cùng nhau tiến bộ và
rèn cho các em có kĩ năng sống tốt.
1.3. Đối tượng nghiên cứu
- Học sinh lớp 3C trường Tiểu họcQuảng Lưu.
- Biện pháp làm tốt công tác chủ nhiệm lớp để nâng cao chất lượng học
tập của học sinh lớp 3 nói chung và học sinh cấp tiểu học nói riêng.
1.4. Phương pháp nghiên cứu


2

- Phương pháp nghiên cứu xây dựng cơ sở lý luận
- Phương pháp điều tra khảo sát thực tế, thu thập thông tin
- Phương pháp thống kê, xử lý số liệu
- Phương pháp thực nghiệm, đối chứng
2. Nội dung của sáng kiến kinh nghiệm
2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm [3], [4]
2.1.1. Cơ sở khoa học của đề tài nghiên cứu
Giáo dục tiểu học là bậc học nền tảng của hệ thống giáo dục quốc dân, có
nhiệm vụ xây dựng và phát triển tình cảm đạo đức, trí tuệ, thẩm mĩ và thể chất
của trẻ, nhằm hình thành cơ sở ban đầu cho sự phát triển toàn diện nhân cách
con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Giáo dục tiểu học phải đảm bảo cho học sinh nắm vững các kĩ năng nói,

đọc, viết, tính tốn, có những hiểu biết cần thiết về thiên nhiên, xã hội và con
người; có lịng nhân ái, hiếu thảo với ơng bà, cha mẹ, yêu quí anh chị em; kính
trọng thầy giáo, cô giáo, lễ phép với người lớn tuổi; giúp đỡ bạn bè, các em nhỏ;
yêu lao động, có kỉ luật; có nếp sống văn hóa; có thói quen rèn luyện thân thể và
giữ vệ sinh; yêu quê hương đất nước, u hịa bình.
Ở lứa tuổi học sinh tiểu học cơ thể của trẻ đang ở thời kí phát triển. Trẻ ở
lứa tuổi này khơng kiên trì, nhanh nhớ, nhanh qn, dễ xúc động, hiếu động,
ham hiểu biết. Đặc biệt lứa tuổi này trẻ rất hay bắt chước người lớn. Bởi vậy tất
cả những diễn biến xung quanh các em sẽ ảnh hưởng rất lớn theo hướng tích cực
hoặc tiêu cực.
Bậc Tiểu học là bậc góp phần quan trọng trong việc đặt nền móng cho
việc hình thành và phát triển nhân cách học sinh. Ở bậc học này, các em bắt đầu
phải tư duy để tiếp thu những tri thức khoa học ban đầu, những nhận thúc về thế
giới xung quanh nhằm phát triển năng lực nhận thức, hoạt động tư duy và bồi
dưỡng tình cảm tốt đẹp của con người. Đây là giai đoạn rất quan trọng giúp các
em có những kĩ năng sống tốt ngay từ ban đầu, từ đó giúp các em mạnh dạn, tự
tin hơn trong cuộc sống. Giai đoạn đầu các em phát triển tốt thì đó là nền móng
vững chắc cho sự phát triển sau này. Và để có những ảnh hưởng tích cực tới học
sinh thì trước hết ở lớp, ở trường phải có những hoạt động tích cực, bổ ích cho
các em tham gia. Mỗi giáo viên phải là tấm gương sáng cho học sinh noi theo.
Để trở thành giáo viên chủ nhiệm tốt địi hỏi giáo viên phải có phẩm chất
đạo đức tốt, tâm huyết với nghề, yêu thương tận tụy với học sinh. Giáo viên chủ
nhiệm phải hoàn thành tốt các nhiệm vụ tìm hiểu và nắm vững học sinh trong
lớp về mọi mặt, cộng tác chặt chẽ với gia đình học sinh và phối hợp với giáo
viên bộ môn, tổ chức Đội TNTP đê giáo dục học sinh trong lớp mình chủ nhiệm.
Cơng tác giáo dục học sinh, nhất là học sinh cá biệt và giúp đỡ học sinh khó
khăn đạt hiệu quả cao và đặc biệt là đưa phong trào của lớp đạt kết quả. Giáo
viên chủ nhiệm phải tích cực nghiên cứu và ứng dụng khoa học tâm lý - giáo
dục để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giáo viên chủ nhiệm lớp và các
nhiệm vụ khác. Đặc biệt phải có phẩm chất tâm lý của người làm cha, làm mẹ, là

người bạn lớn của học sinh, nắm bắt tâm, sinh lý lứa tuổi của các em, góp phần
hình thành và phát triển nhân cách của các em một các có hiệu quả….
2.1.2. Cơ sở thực tiễn của vấn đề nghiên cứu


3

Giáo viên chủ nhiệm ở Tiểu học có một vị trí vơ cùng quan trọng trong
việc hình thành cho học sinh những cơ sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn và
lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mĩ và các kĩ năng sống cơ bản để học
sinh tiếp tục bậc Trung học cơ sở.
Công việc của một giáo viên chủ nhiệm lớp ở Tiểu học là rất đa dạng vì
ngồi việc tổ chức, hướng dẫn các hoạt động học tập trên lớp xuyên suốt 5 buổi/
tuần, giáo viên chủ nhiệm lớp còn phải thường xuyên theo dõi các hoạt động
trong giờ chơi, trong các buổi sinh hoạt ngoại khóa, giao lưu tập thể,…và cả
hoạt động học tập ở nhà của học sinh.
Nếu một người giáo viên chủ nhiệm có tinh thần trách nhiệm cao, tận tâm
với học sinh của mình thì chắc chắn sẽ tìm ra được các biện pháp để thu hút học
sinh đến lớp, làm cho học sinh trở nên chăm ngoan, thích đi học và luôn cảm
thấy “Mỗi ngày đến trường là một ngày vui”. Để đạt được điều đó thì cơng tác
chủ nhiệm lớp phải được thực hiện đồng bộ từ lớp Một đến lớp Năm. Nề nếp lớp
học, phương pháp học tập, đạo đức, nhân cách và các kĩ năng sống của học sinh
phải được giáo viên chủ nhiệm chú ý xây dựng, rèn giũa ngay từ lớp Một và
phải được duy trì, phát huy xuyên suốt ở các lớp trên. [1]
2.2. Thực trạng của việc giáo dục học sinh thơng qua cơng tác chủ
nhiệm lớp
2.2.1. Đặc điểm tình hình địa phương và lớp chủ nhiệm
Quảng Lưu là một xã nằm ở phía đơng nam huyện Quảng Xương. Tồn xã
có hơn 1500 hộ với hơn 8000 nhân khẩu. Có 5 km chạy dài theo bờ biển, nền
kinh tế chính là nông nghiệp và kinh doanh buôn bán. Thu nhập của nơng dân

cịn thấp, chưa đồng đều. Một số gia đình cịn khó khăn gửi con cho ơng bà để đi
làm ăn xa nên chưa có điều kiện quan tâm đến việc học tập của con cái. Đa số
học sinh ngoài giờ học cịn phải giúp bố mẹ cơng việc gia đình.
Đầu năm học 2020-2021 tơi được phân cơng chủ nhiệm lớp 3C trường
Tiểu học Quảng Lưu. Lớp tơi có 30 học sinh, trong đó có 13 học sinh nữ. Các
em học 1 buổi /ngày. Ngay trong tuần đầu làm quen với lớp tơi đã kịp nắm một
số đặc diểm tình hình của lớp như sau:
a. Những việc đã làm được
*Về giáo viên
-Trường tiểu học Quảng Lưu, trong những năm học vừa qua, đã chú trọng
đến việc làm tốt công tác chủ nhiệm lớp. Hằng năm đều tố chức phân công giáo
viên báo cáo kinh nghiệm về công tác chủ nhiệm lớp trong tổ khối và toàn
trường để chia sẻ học tập kinh nghiệm lẫn nhau. Đầu năm nhà trường chỉ đạo
GVCN xây dựng kế hoạch chủ nhiệm cho cả năm, từng tháng và từng tuần. Cuối
tuần có tổ chức sinh hoạt lớp để đánh giá hoạt động trong tuần để nhắc nhở
những học sinh thực hiện chưa tốt các nề nếp, phong trào của lớp, tuyên dương
những học sinh tiêu biểu trong tuần.
- Ngay từ đầu năm tôi đã xây dựng được hội đồng tự quản học sinh năng
động, nhiệt tình, gương mẫu trong mọi hoạt động của lớp.
* Về học sinh
- Lớp 3C tơi phụ trách có 30 học sinh, đa số các em ngoan, chăm học.
Trong cuộc họp phụ huynh đầu năm tôi đã quán triệt tinh thần về việc chuẩn bị


4

các điều kiện cho con em mình học tập tốt nên lớp tơi 100% học sinh có đủ sách
giáo khoa phục vụ các môn học. Tôi đã xây dựng được nề nếp học tập trong lớp
nhờ đó các em đã có thói quen học tập theo nhóm, hỗ trợ nhau cùng tiến bộ. Vì
vậy khi tổ chức các trị chơi, các phong trào thi đua các em rất yêu thích và tích

cực tham gia.
- Các em học sinh được bầu làm hội đồng tự quản học sinh năng động,
nhiệt tình, gương mẫu trong mọi hoạt động của lớp. Vì vậy lớp tôi chủ nhiệm
thực hiện tốt nhiệm vụ của từng ban trong các giờ học cũng như tổ chức các hoạt
động NGLL.
b. Những tồn tại, hạn chế
Đa số học sinh trong lớp là con gia đình thuần nơng, điều kiện kinh tế cịn
khó khăn, bố mẹ đi làm ăn xa để con ở với ông bà nội (ngoại)như em: Bảo Yến,
Đức Long.... Bố mẹ bỏ nhau như em: Quỳnh Anh, vì thế khơng có thời gian
chăm lo đến việc học của con em mình. Cũng qua vài tuần thực học đầu năm tôi
nắm được lực học cũng như ý thức học tập của các em như sau: phần đông các
em còn ham chơi, chưa ý thức được việc học, hay nói chuyện riêng và ít chú ý
nghe cơ giáo giảng bài, hay làm việc riêng trong giờ học (Chưa tích cực xây
dựng bài vì các em chưa chuẩn bị bài ở nhà. Các em chưa có ý thức học cao,
chưa có phương pháp học tập tích cực); một số em tính tốn cịn chậm như em
Bá Bảo, Tấn Phát, Duy Trường (nguyên nhân là do các em chưa thuộc bảng cửu
chương); một số em viết chữ chưa đúng mẫu, sai nhiều lỗi như em Đình Quân,
Đức Long, Huyền Trang, Nguyên,... ( vì các em chưa luyện viết tích cực). Lớp
có nhiều nam nên các em còn hiếu động và hay chọc ghẹo bạn như em Tơ Huy
Hùng, Hồng Lê Thiên. Một số em kĩ năng sống còn hạn chế chưa tự tin, chưa
có tính tập thể.
- Nhiều học sinh cịn chưa tự giác học tập, ý thức học trên lớp chưa tốt,
thường xuyên để cô phải nhắc nhở. Về nhà cũng chưa có ý thức ơn tập bài,
thường xun qn sách vở, đồ dùng học tập. Nhiều học sinh chưa có ý thức tự
giác và biết sắp xếp thời gian biểu hợp lý, khoa học.
Đầu năm tôi tổ chức khảo sát thực tế và điều tra kết quả về năng lực phẩm
chất, hồn cảnh gia đình của học sinh, kết quả như sau:
Bảng 1: Khảo sát kết quả về năng lực phẩm chất, hồn cảnh gia đình(Thời
điểm tháng 9/2020)
Xếp loại đầu năm về năng lực

phẩm chất
TS
học
sinh

30

Nữ

13

Tốt

Đạt

SL

TL

SL

TL

12

40

11 36.7

CĐ

Hồn cảnh gia đình
Điều kiện
sống tốt, rất
quan tâm
việc học
của con em

Điều kiện
sốngmức
bình thường,
có quan tâm
đến việc học
của con em

SL TL

SL

TL

SL

TL

7

10

33.3

16

53.3

23.3

Điều kiện
sống
khókhăn
khơng quan
tâm đến việc
học tập của
con
SL
TL

4

13.3


5

Qua bảng khảo sát ta thấy số học sinh xếp loại đầu năm về phẩm chất
năng lực loại tốt có 12/40%; loại đạt có 11/36.7%; loại chưa đạt có 7/23.3%. Về
hồn cảnh gia đình học sinh số gia đình có điều kiện sống tốt, quan tâm việc học
của con em có 10/33.3%; Số gia đình có điều kiện sống mức bình thường, ít
quan tâm đến việc học của con em là 16/53.3%; Số gia đình có điều kiện sống
khó khăn không quan tâm đến việc học tập của con là 4/13.3%. Như vậy qua

khảo sát số học sinh có năng lực phẩm chất chưa đạt còn chiếm tỷ lệ cao 23.3%;
số gia đìnhđiều kiện sống khó khăn khơng quan tâm đến việc học tập của con là
13.3%.
2.3. Các biện pháp thực hiện để làm tốt công tác chủ nhiệm lớp.
Như chúng ta đã biết điều quan trọng nhất đối với giáo viên chủ nhiệm là
phải tâm huyết với học sinh. Khơng có cơng thức nào chung nhất cho cơng tác
chủ nhiệm nhưng trước tiên phải thực sự yêu nghề, mến trẻ, nhiệt tình và tận
tâm với cơng việc, gần gũi và tôn trọng học sinh, phải đối xử công tâm đối với
tất cả học sinh và điều quan trọng là phải có phương pháp giáo dục hợp lý. Có
như vậy thì hiệu quả trong cơng tác chủ nhiệm mới cao. Sau đây là một số giải
pháp mà tôi đã thực hiện :
2.3.1. Chuẩn bị bước đầu cho công tác giáo dục đúng đối tượng học
sinh
Trong công tác chủ nhiệm đầu năm, việc đầu tiên của một người giáo viên
chủ nhiệm là nắm tình hình hồn cảnh gia đình của từng em, công việc của cha
mẹ các em, cách sống và quan hệ gia đình. Vì đây là yếu tố, là môi trường tác
động đến kết quả học tập của các em. Ngồi việc tìm hiểu thơng tin học sinh qua
giáo viên chủ nhiệm năm học trước tơi cịn thực hiện ngay công tác điều tra
thông qua phiếu sau đây. Tôi phát cho mỗi em một phiếu điều tra và yêu cầu các
em điền đầy đủ những thông tin trong phiếu.
GIỚI THIỆU BẢN THÂN
1. Họ và Tên:……................ .......... Ngày sinh:.......................................
2. Là con thứ……trong gia đình.
3. Họ và tên cha:..............................Nghề nghiệp........................Số ĐT..........
4. Họ và tên mẹ:..............................Nghề nghiệp........................Số ĐT..........
5. Hồn cảnh gia đình (khá giả, đủ ăn, nghèo).............................................
6. Kết quả học tập năm lớp 3: .....................................................................
7. Mơn học u thích:..................................................................................
8. Mơn học cảm thấy khó:...........................................................................
9. Góc học tập ở nhà: (Có, khơng)..............................................................

10. Những người bạn thân nhất trong lớp:...................................................
11. Sở thích:..................................................................................................
12. Địa chỉ gia đình: .....................................................................................
Qua phiếu điều tra này, tơi nắm được đầy đủ các thông tin cần thiết về
từng học sinh để ghi vào Sổ Chủ nhiệm. Đây là cơ sở để tôi chuẩn bị lên kế
hoạch giáo dục cụ thể trên lớp với từng đối tượng học sinh xuyên suốt trong năm
học. Và quan trọng hơn cả là tôi đã hiểu một phần về học sinh của mình, điều đó
rất có lợi cho tơi trong cơng tác giảng dạy và giáo dục học sinh.


6

Khi đã nắm bắt được hồn cảnh gia đình của các em, tôi sẽ đưa ra cách giáo dục
phù hợp với từng nhóm đối tượng cụ thể:
+ Nhóm học sinh có khả năng đặc biệt.
+ Nhóm học sinh có hồn cảnh khó khăn.
+ Nhóm học sinh cá biệt về đạo đức.
+ Nhóm học sinh tiếp thu kiến thức chậm.
+ Nhóm học sinh có điều kiện học tập...
Dù thuộc đối tượng nào tôi cũng dùng những phương pháp tác động nhẹ
nhàng, tình cảm, động viên và uốn nắn kịp thời để các em tự tin hơn trong học
tập và sinh hoạt với các bạn.
2.3.2. Nắm thông tin kết quả học tập của các em từ năm học trước
Kết quả học tập từ năm học trước sẽ giúp tơi có định hướng cụ thể hơn
trong việc tổ chức phân chia tổ, nhóm thảo luận, sắp xếp chỗ ngồi hợp lí để các
em có thể hỗ trợ tốt cho nhau trong học tập. Để nắm được kết quả học tập của
các em từ năm học trước tôi đã nghiên cứu học bạ, trao đổi với giáo viên chủ
nhiệm năm học cũ. Đồng thời tôi ra một số bài tập kiểm tra đầu năm để khảo sát
lại kiến thức cơ bản của học sinh lớp mình. Qua kết quả kiểm tra đó mà tơi kịp
thời bồi dưỡng, uốn nắn và giúp đỡ các em theo đúng đối tượng.

2.3.3. Xây dựng đội ngũ Hội đồng tự quản học sinh nhiệt tình, năng
động, giỏi quản lí.
Việc lựa chọn và xây dựng một đội ngũ Hội đồng tự quản học sinh, tổ
chức, kiểm tra sẽ góp phần quan trọng cho chất lượng học tập, rèn luyện của cả
một tập thể. Nếu người giáo viên chủ nhiệm lựa chọn được đúng đội ngũ cán bộ
lớp gương mẫu, kỷ luật, nhiệt tình, thân ái thì sẽ là "địn bẩy" cho tập thể lớp noi
theo. Tôi muốn tạo dựng và rèn luyện cho các em thể hiện tinh thần dân chủ và ý
thức trách nhiệm đối với tập thể nên tôi tổ chức cho các em ứng cử và bầu cử để
chọn lựa Ban cán sự của lớp. Tiến trình bầu chọn Ban cán sự lớp được diễn ra
như sau:
- Trước hết, những học sinh được bầu chọn làm Chủ tịch hội đồng tự quản
phải gương mẫu về mọi mặt: học tập tốt, ý thức kỷ luật cao, nhiệt tình trong mọi
hoạt động và thân ái, đoàn kết với bạn bè. Tơi phân tích để các em hiểu rõ về vai
trò và trách nhiệm của Chủ tịch hội đồng tự quản, phó Chủ tịch hội đồng tự
quản, các trưởng ban.
- Tơi khuyến khích các em xung phong ứng cử. Sau đó chọn 5 học sinh
tiêu biểu để cả lớp bầu chọn.
- Tổ chức cho học sinh bầu chọn những bạn mà mình tín nhiệm.
- 3 học sinh đạt số phiếu cao nhất sẽ được tôi giao chức vụ theo đúng
năng lực, sở trường (Chủ tịch hội đồng tự quản, phó Chủ tịch hội đồng tự quản).
Việc để cho các em có chính kiến riêng sẽ tạo cho các em niềm tin và sự
tín nhiệm cao đối với Chủ tịch hội đồng tự quản. Từ đó sẽ phối hợp nhịp nhàng
hơn trong tất cả các hoạt động, phong trào của lớp .
Để giúp Chủ tịch hội đồng tự quản,hoạt động hiệu quả tôi hướng dẫn từng
em cách ghi chép trong sổ theo dõi một cách khoa học, cụ thể, rõ ràng. Mỗi em
sẽ làm đúng các nhiệm vụ của mình. Và điều quan trọng là sự đồng thuận và


7

thống nhất ý kiến cũng như sự đoàn kết và hợp tác chặt chẽ của Chủ tịch hội
đồng tự quảntrong công việc chung.
Cuối mỗi tuần, vào tiết sinh hoạt Chủ tịch hội đồng tự quản, phó Chủ tịch
hội đồng tự quản báo cáo các mặt hoạt động của lớp. Qua báo cáo của từng em,
tôi nắm được khả năng quản lí lớp của các em. Từ đó kịp thời phát huy vai trò tự
quản của Ban cán sự lớp.
2.3.4 Xây dựng “Lớp học thân thiện, học sinh tích cực"
Muốn phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” ở
mỗi trường đạt hiệu quả thì mỗi giáo viên chủ nhiệm phải tích cực “xây dựng
lớp học thân thiện, học sinh tích cực”. Có nhiều “lớp học thân thiện, học sinh
tích cực” thì mới có “trường học thân thiện, học sinh tích cực”.
Nếu người giáo viên chủ nhiệm lớp xây dựng được lớp học thân thiện tức là
đã tạo ra mơi trường học tập thân thiện, an tồn, gần gũi cho các em học sinh, làm
cho học sinh cảm thấy “mỗi ngày đến trường là một niềm vui". Công việc “xây
dựng lớp học thân thiện, học sinh tích cực” được tơi tiến hành từng bước như sau:
a. Trang trí lớp học xanh - sạch - đẹp
Trang trí lớp theo chủ điểm hàng tháng. Lớp học thân thiện phải luôn sạch
sẽ, ngăn nắp và được trang trí đẹp, đảm bảo tính thẩm mĩ và tính giáo dục cao.
b. Xây dựng mối quan hệ thầy - trò và bạn bè trong lớp
* Xây dựng mối quan hệ thầy - trò:
- Trong suy nghĩ cũng như trong nhận thức của các em học sinh (đặc biệt là
học sinh Tiểu học), giáo viên như là một hình mẫu để các em noi theo. Hành vi
của giáo viên sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến tâm lí cũng như sự hình thành tính cách
của trẻ. Vì vậy, khi lên lớp, tơi ln chú ý đến cả cách đi đứng, nói năng, cách
ăn mặc, cách cầm sách, chữ viết, thái độ, cử chỉ...của mình.
- Đối với những học sinh làm bài chưa đúng tôi luôn giúp đỡ, hướng dẫn
các em làm lại ngay tại lớp. Khi học sinh có hành vi đạo đức chưa đúng hay có
hiện tượng lơ là trong học tập tơi sẽ tìm hiểu nguyên nhân và có biện pháp giúp
đỡ các em sửa chữa. Tơi chưa bao giờ có những lời nói, cử chỉ xúc phạm các
em.

- Khi nói chuyện, khi giảng, cũng như khi nghiêm khắc phê bình lỗi lầm của
học sinh, tơi ln thể hiện cho các em thấy tình cảm u thương đối với học trị.
Tơi tạo cơ hội để trẻ trình bày ý kiến, lắng nghe và góp ý chân tình để tạo sự gần
gũi, tin tưởng cho các em.


8

Hình ảnh cơ trị đeo khẩu trang chung tay phịng chống covid 19

* Xây dựng mối quan hệ bạn bè:
Là một giáo viên chủ nhiệm, tôi luôn quan tâm đến vấn đề này. Xây dựng
được mối quan hệ bạn bè đồn kết, gắn bó giữa các thành viên trong lớp tức là tôi
đã xây dựng được môi trường học tập thân thiện. Từ mơi trường học tập thân
thiện đó, các em sẽ mạnh dạn, tự tin trao đổi, thảo luận cũng như giúp đỡ lẫn nhau
cùng tiến bộ và như thế chất lượng học tập của lớp chắc chắn sẽ được nâng cao.
Để xây dựng mối quan hệ bạn bè thân thiết, đồn kết, gắn bó, sẵn sàng
giúp đỡ nhau trong học tập, tôi luôn tạo ra các hoạt động, các vấn đề đòi hỏi sự
hợp tác của nhiều học sinh. Cách làm cụ thể như sau:
- Tôi sắp xếp chỗ ngồi sao cho có những em thơng minh, nhanh nhẹn
ngồi bên cạnh bạn học chậm, nhút nhát để kịp thời giúp đỡ.
- Trong mỗi tiết học, tôi thường xuyên chia nhóm ngẫu nhiên. Tiết học này,
các em chung nhóm với bạn này, nhưng tiết sau, các em lại chung nhóm với bạn
khác.
- Với câu tục ngữ: "Học thầy khơng tày học bạn"; “Đôi bạn cùng tiến” tôi
đã hướng dẫn các em xây dựng những đôi bạn cùng tiến, thành lập nhiều nhóm
bạn cùng học cùng chơi để thi đua với nhau. Sau đó sẽ bình bầu đơi bạn cùng
tiến nào tiến bộ nhất để cả lớp khen ngợi, tuyên dương.
c. Tổ chức cho các em được thường xuyên tham gia các trò chơi dân
gian cũng như các hoạt động tập thể khác thơng qua các tiết học ngoại

khóa, các buổi sinh hoạt tập thể...
“Học mà chơi, chơi mà học” là nhu cầu, là sở thích của các em học sinh
(nhất là học sinh Tiểu học). Thơng qua những trị chơi dân gian giáo viên sẽ
truyền thụ kiến thức, năng lực, phẩm chất đến các em một cách nhẹ nhàng, tự
nhiên. Ngoài ra, tổ chức sinh hoạt tập thể và chơi các trò chơi dân gian còn giúp
các em phát triển và hoàn thiện nhân cách, bồi dưỡng năng khiếu và tài năng
sáng tạo. Đó cịn là sợi dây gắn kết các em lại với nhau tạo nên một tập thể lớp
vững mạnh.


9

Lớp 3C đang chơi trò chơi đá cầu

Lớp 3C đang chơi trò chơi kéo co

2.3.5. Phối kết hợp với phụ huynh học sinh để làm tốt công tác giáo
dục đạo đức, kĩ năng sống và nâng cao chất lượng cho học sinh
- Thông qua cuộc họp phụ huynh đầu năm, phụ huynh sẽ bầu chọnban đại
diện phụ huynh của lớp. Ban đại diện phụ huynh lớp sẽ hỗ trợ GVCN làm tốt
cơng tác xã hội hóa giáo dục, làm tốt các phong trào thi đua. Tổ chức thăm hỏi,
động viên những học sinh ốm đau, hồn cảnh khó khăn.Phối hợp với phụ huynh
giáo dục đạo đức cho học sinh.


10

- Đối với từng phụ huynh học sinh cũng thông qua cuộc họp đầu năm tôi đã
đưa ra một số đề nghị và mong muốn tất cả phụ huynh nhiệt tình phối hợp, đó là:
- Kiểm tra sách vở của con em hằng ngày.

- Nhắc nhở con em học bài và soạn bài trước khi đến lớp.
- Giáo dục ý thức ham học, ngăn nắp, gọn gàng cho con em.
- Có những trao đổi kịp thời với giáo viên chủ nhiệm lớp trước những
biểu hiện khác thường của con em.(Có thể trao đổi trực tiếp, trao đổi qua sổ liên
lạc điện tử, hoặc trao đổi với GVCN và học sinh cả lớp).
- Ngoài việc học tập ở lớp, ở trường giáo viên phối hợp với phụ huynh
hướng dẫn và giao việc làm cho con em mình, ít nhất mỗi ngày phải làm được
một việc. Trước khi đến lớp báo cáo với GVCN, GVCN sẽ có sổ theo dõi cuối
mỗi tuần tổng hợp em nào làm được nhiều việc thì sẽ được tun dương trước
lớp. Hàng tháng gia đình có phiếu nhận xét gửi đến GVCN. Cách làm như vạy
sẽ rèn cho các em kĩ năng lao động, làm những việc đơn giản phù hợp với sức
của mình.
2.3.6. Quan tâm đến từng đối tượng học sinh, đặc biệt làm tốt công
tác bồi dưỡng học sinh có năng khiếu và phụ đạo học sinh tiếp thu chậm.

GVGiúp đỡ học sinh khó khăn về học trong giờ học tốn

Trong từng tiết dạy tơi luôn gần gũi, quan tâm đến từng đối tượng học
sinh, tạo cho các em cảm giác nhẹ nhàng, tự tin trong học tập cũng như trình bày
những suy nghĩ, ý kiến của mình. Đặc biệt đối với những học sinh cá biệt hay
nghịch ngợm, ham chơi tôi luôn gần gũi giải thích để các em nhận ra đó là việc


11

làm sai trái và cần khắc phục. Đối với những em tiếp thu bài chậm tôi hay đến
gần và giảng lại bài để các em hiểu hơn. Còn đối với những em nhanh nhẹn,
thông minh tôi sẽ tạo điều kiện để các em phát huy bằng cách đưa ra những bài
tốn nâng cao, những câu đố vui địi hỏi sự tư duy... Tôi luôn gần gũi, quan tâm
đến tất cả các em học sinh trong lớp, tìm hiểu tâm tư, nguyện vọng của từng em

để từ đó có những biện pháp thiết thực hỗ trợ kịp thời, giúp chất lượng của lớp
ngày càng nâng cao hơn.
Tuyệt đối không quát nạt học sinh, không bỏ mặc học sinh, phải khuyên
răn, nhắc nhở, động viên, an ủi các em. Bởi vì các em còn nhỏ tâm sinh lý các
em chưa ổn định nếu GVCN khơng tìm hiểu ngun nhân lý do để có biện pháp
giáo dục cho phù hợp thì các em dẫn đến thiếu tự tin, sợ sệt làm cho việc học tập
của các em sẽ tốt.
2.3.7. Tăng cường nêu gương và khen thưởng kịp thời
Như chúng ta đều biết tâm lí của học sinh Tiểu học là rất thích được khen
và được thưởng. Trong từng tiết học cụ thể tôi thường động viên, tuyên dương
trước lớp những em phát biểu đúng hay tiến bộ trong học tập bằng những tràng
pháo tay khích lệ.
Tổ chức thi đua hàng tuần, cuối tuần bình xét danh sách tun dương để đồn
đội tun dương trước cờ.Hàng tháng giáo viên chủ nhiệm kết hợp với giáo viên
bộ môn, Hội đồng tự quản học sinh để đánh giá các mặt hoạt động của từng cá
nhân, sau đó tổ chức bình bầu, khen thưởng (Mỗi tháng sẽ tổng kết và tặng cho
bạn nào gương mẫu, chăm ngoan hay có những tiến bộ vượt bậc nhất của tháng,
phần thưởng là một cây bút hay một quyển vở...)
2.3.8. Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà
Một học sinh muốn có kết quả học tập tốt ngồi việc tiếp thu những kiến
thức ở trên lớp thôi chưa đủ mà việc học bài cũ, chuẩn bị bài mới tại nhà cũng
vô cùng quan trọng. Theo kinh nghiệm cho thấy nếu em học sinh nào có góc học
tập riêng thì sẽ học tập tốt hơn .Vì thế thơng qua các cuộc họp phụ huynh tơi
kêu gọi các gia đình tạo cho con em mình có góc học tập riêng. Góc học tập là
nơi để các em học bài, nghiên cứu bài và làm bài tập ở nhà. Có góc học tập sẽ
giúp các em hứng thú và có ý thức cao hơn trong việc học ở nhà. Ngồi ra, góc
học tập cịn là nơi để các em rèn luyện tính cẩn thận, ngăn nắp và phát triển óc
thẩm mĩ của bản thân. Phụ huynh chỉ cần mua cho con em của mình một cái bàn
và một cái ghế nhựa đặt ở một góc thống mát và đủ ánh sáng để tạo hứng thú
học tập cho các em.

12

Hình ảnh minh họa góc học tập ở nhà của em Tô Văn Huy lớp 3C

2.3.9. Thường xuyên đổi mới phương pháp dạy học
Tơi ln mạnh dạn đăng kí những tiết dạy tốt để nâng cao tay nghề cũng
như học hỏi các bạn đồng nghiệp. Qua các tiết học ấy các em sẽ thi đua nhiều
hơn và mạnh dạn hơn trong giao tiếp trước đám đơng, tạo được thói quen tốt
trong học tập.


13

Hình ảnh cơ và trị lớp 3C trong giờ học tốt.

2.3.10. Tích cực tham gia các phong trào thi đua, các hoạt động ngoài
giờ lên lớp
- Tổ chức cũng như chăm sóc cây xanh, cơng trình măng non, tham gia
lao động vệ sinh trường lớp sạch đẹp...
- Tham gia thực hành tham gia giao thơng đi qua ngã tư có tín hiệu đèn,
vẽ tranh về ATGT do liên đội tổ chức, tham gia trồng rau, thăm quan vườn rau
sạch của nhà trường. Tổ chức đọc sách tại thư viện. Tổ chức thực hành về các kĩ


14

năng như thoát hiểm, kĩ năng mặc áo phao, kĩ năng đội mũ bảo hiểm khi tham
gia giao thông.

- Trong lớp tổ chức các phong trào thi đua:”Nói lời hay, làm việc tốt”;
“Đôi bạn cùng tiến”; “Xây dựng lớp học thân thiện, học sinh tích cực”....Qua
các hoạt động NGLL các em được trải nghiệm, được giao lưu, được thực hành
để gắn kết sự đoàn kết, chia sẻ của bạn bè trong lớp. Tạo mơi trường lớp học
“Vui mà học”

Cơ trị lớp 3C cùng chăm sóc cơng trình măng non của lớp

Hướng dẫn học sinh lớp 3C vào thư viện đọc sách


15

2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục,
với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường
Từ việc vận dụng tốt các giải pháp trên, bước đầu tôi đã gặt hái những thành
công nhất định trong cơng tác chủ nhiệm lớp của mình, tơi thấy kết quả học tập của
học sinh ngày càng tiến bộ rõ rệt, các em ngày càng chăm ngoan. Điều đó làm tôi rất
vui mừng và vơi đi những vất vả, mệt nhọc. Tình cảm thầy - trị, bạn bè ngày càng
gắn bó và thân thiện.
Trong nhiều năm liền lớp tơi ln duy trì sĩ số 100%, học sinh lên lớp
thẳng đạt 100%, khơng có học sinh chưa hồn thành; tỉ lệ học sinh hoàn thành
tốt cao hơn nhiều. 100% học sinh lớp đều tích cực tham gia các buổi sinh hoạt
tập thể, các buổi học ngoại khóa. Kĩ năng sống của cá em cũng được nâng lên
như các em tự tin, biết hợp tác, chia sẻ với bạn bè
So với đầu năm học chất lượng về năng lực phẩm chất hoàn thành tốt có
sự chuyển biến rõ rệt, nhiều em đã tính tốn nhanh và đúng hơn. Chữ viết của
các em cũng rõ ràng hơn. Nhận thức về việc học cũng nâng lên. Cụ thể là sau
đợt kiểm tra học kì I vừa qua kết quả của lớp 3C đạt được như sau:
a. Kết quả giáo dục

* Về học tập
Tổng số
HS
30

Hoàn thành tốt

Hoàn thành

Chưa hoàn thành

SL

Tỉ lệ

SL

Tỉ lệ

SL

Tỉ lệ

20

66,7

10

33,3

0

0

* Về năng lực
Tổng số
HS
30

Loại Tốt

Loại Đạt

Chưa đạt

SL

Tỉ lệ

SL

Tỉ lệ

SL

Tỉ lệ

20

66,7

10

33,3

0

0

* Về phẩm chất
Tổng số
HS

Loại Tốt
SL

Tỉ lệ

Loại Đạt
SL

Tỉ lệ

Chưa đạt
SL

Tỉ lệ

30

22
73.3
8
26.7
0
0
b. Kết quả các phong trào
- Trong đợt thi đua đua chào mừng ngày Nhà giáo Việt Nam 20.11 lớp tôi
đạt giải nhất về thi viết chữ đẹp cấp trường. Tổ chức trung thu đạt giải nhì về
làm và giới thiệu về mâm cỗ trong thu. Đặc biệt lớp tôi được nhà trường tặng


16

khen là lớp dẫn đầu về phong trào: “giữ vở sạch - Viết chữ đẹp” tồn khối và
giải nhì tồn trường cuối năm học.
3. Kết luận, kiến nghị
3.1. Kết luận
Trong giai đoạn hiện nay, công tác chủ nhiệm lớp ngày càng địi hỏi sự dày
cơng của giáo viên bởi u cầu ngày càng cao của xã hội đang phát triển, bởi tình
hình cuộc sống vẫn đang tồn tại những tác động xấu đến học sinh, bởi những mưu
sinh của gia đình nên khơng ít phụ huynh có tư tưởng giao phó việc giáo dục con
cái cho nhà trường. Là một giáo viên với tuổi nghề chưa cao nên tơi khó tránh khỏi
những hạn chế trong cơng tác quản lí, giáo dục học sinh. Tôi mạnh dạn đưa ra
những giải pháp mà mình đã áp dụng trong suốt thời gian làm cơng tác giảng dạy
cũng như chủ nhiệm của mình qua đề tài này với mong muốn được sẻ chia cũng
như nhận được sự góp ý chân thành từ các đồng nghiệp.
Bắt nguồn từ tinh thần trách nhiệm của một giáo viên chủ nhiệm lớp, từ
tình u đối với học trị, tôi luôn cố gắng làm việc một cách nghiêm túc và đã
gặt hái được một số thành công trong công tác chủ nhiệm cũng như trong giảng

dạy của mình. Có được thành cơng đó là nhờ vào sự nỗ lực của bản thân. Nhưng
bên cạnh đó, tơi cũng ln nhận được sự động viên, giúp đỡ của các đồng
nghiệp đã có thâm niên trong nghề; sự quan tâm, khích lệ của cán bộ quản lí nhà
trường; sự chia sẻ đóng góp từ các giáo viên trong tổ chun mơn.
Lao động của một giáo viên chủ nhiệm lớp nói chung và giáo viên chủ
nhiệm lớp ở Tiểu học nói riêng là lao động sáng tạo khơng ngừng, sự sáng tạo
đó địi hỏi phải toàn diện: sáng tạo trong soạn giảng, trong tổ chức các hoạt động
học tập, vui chơi, trong sinh hoạt tập thể và đặc biệt là trong các biện pháp giáo
dục và rèn luyện kĩ năng sống cho học sinh. Vì vậy chỉ có những giáo viên thực
sự tâm huyết với nghề, thực sự thương yêu học sinh của mình thì mới có thể
hồn thành tốt nhiệm vụ.
Cơng tác giáo dục học sinh tiểu học là một công việc địi hỏi sự kiên trì,
bình tĩnh, mềm mỏng và phải thật sự yêu trẻ, là người bạn của trẻ. Khi ta trao
yêu thương sẽ nhận lại yêu thương; khi ta gieo thói quen tốt sẽ nhận được những
nhân cách tốt. Vì vậy hãy giáo dục học sinh bằng tất cả tình thương của một
người mẹ đối với các con để câu hát này mãi ngân vang trong tâm hồn trẻ thơ:
"Lúc ở nhà mẹ cũng là cô giáo.
Khi đến trường cô giáo như mẹ hiền.
Cô và mẹ là hai cô giáo.
Mẹ và cô ấy hai mẹ hiền".
3.2. Kiến nghị
* Đối với giáo viên
Mỗi giáo viên phải có một cuốn sổ tay theo dõi từng học sinh về học tập,
rèn luyện. Vào đầu năm học giáo viên cần khảo sát để nắm bắt kịp thời những
biểu hiện của từng học sinh. Từ những sai sót của học sinh xây dựng kế hoạch
cụ thể theo tuần học của chuyên môn để rèn các kỹ năng, các nội dung cho học
sinh sao cho phù hợp, không ôm đồm cùng thực hiện quá nhiều các nội dung rèn


17

luyện cùng một lúc. Phải có sự chuẩn bị chu đáo và cẩn thận các hoạt động giáo
dục của giáo viên và học sinh, quan tâm tới tất cả các đối tượng học sinh, theo
dõi uốn nắn kịp thời những sai sót của học sinh. Ln tạo cơ hội cho học sinh tự
bộc lộ tâm tư, tình cảm, đánh giá và được đánh giá lẫn nhau.
*Đối với nhà trường
- Tổ chức chuyên đề về công tác chủ nhiệm để giáo viên học hỏi kinh
nghiệm lẫn nhau.
- Có hình thức khen thưởng các giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm để
động viên, khuyến khích .
*Đối với Phịng Giáo Dục và cụm chun mơn
Phịng Giáo dục và Đào tạo và cụm chuyên môn nên tổ chức hội thảo
chuyên đề về nội dungcông tác chủ nhiệm lớpđể giáo viên các nhà trường có cơ
hội học tập, tham khảo, rút kinh nghiệm lẫn nhau giúp cho chất lượng công tác
chủ nhiệm của giáo viên trong các nhà trường Tiểu học đạt kết quả cao hơn.
Trên đây là một số kinh nghiệm của bản thân qua thực tế làm công tác chủ
nhiệm học sinh lớp 3 tại trường Tiểu học Quảng Lưu. Hoàn thành được đề tài
này tôi được sự giúp đỡ của các đồng chí trong Ban giám hiệu, tổ trưởng chun
mơn nhà trường và các bạn đồng nghiệp, các bậc phụ huynh lớp 3C. Mặc dù đó
cố gắng rất nhiều nhưng chắc chắn khơng tránh khỏi những thiếu sót. Tơi rất
mong được sự góp ý của các đồng chí trong Hội đồng khoa học các cấp để đề tài
này hoàn thiện hơn. Được áp dụng rộng rãi vào thực tế các nhà trường Tiểu học
trong huyện nhà, góp phần cho cơng tác chủ nhiệm lớp đạt kết quả cao nhất./.
Xin chân thành cảm ơn!
Quảng Xương, ngày 15 tháng 4 năm
XÁC NHẬN CỦA HIỆU TRƯỞNG
2021
Tôi xin cam đoan đây là Sáng kiến kinh
nghiệm của mình viết, khơng sao chép
nội dung của người khác.

Nguyễn Thị Oanh


18

MỤC LỤC
TT
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

11
12
13

Nội dung
1. Mở đầu.
1.1 Lí do chọn đề tài
1.2 Mục đích của đề tài
1.3 Đối tượng nghiên cứu
1.4 Phương pháp nghiên cứu.
2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm

2.1.Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm
2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến
kinh nghiệm
2.3.Các sáng kiến kinh nghiệm hoặc các giải pháp đã
sử dụng để giải quyết vấn đề
2.4.Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt
động giáo dục,với bản thân,đồng nghiệp và nhà
trường.
3. Kết luận, kiến nghị
3.1. Kết luận
3.2. Kiến nghị
Tài liệu tham khảo

Trang
1
1
1
1
1
2
2
3
5
15

16
16
16

19

TÀI LIỆU THAM KHẢO

[1]. Sổ chủ nhiệm lớp 3C năm học 2020 -2021.
[2]. Tài liệu tập huấn công tác chủ nhiệm lớp cho cán bộ quản lí và giáo viên
Tiểu học năm học 2013-2014.
[3]. Tài liệu BDTX Module TH 34: Công tác chủ nhiệm lớp trường tiểu học.
[4]. Tài liệu BDTX Module TH 35: GVCN trong các hoạt động ở trường tiểu
học