Một số giải pháp nâng cao chất lượng dạy học môn TNXH lớp 3 thông qua hướng dẫn kỹ năng quan sát cho học sinh lớp 3b trường tiểu học nga trung huyện nga sơn tỉnh thanh hóa

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HĨA

PHỊNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGA SƠN

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

MỘT SỐ GIẢI PHÁP
NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ
TIẾT DẠY THỂ DỤC CHO HỌC SINH KHỐI 4-5
Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC NGA TRUNG, HUYỆN NGA SƠN,
TỈNH THANH HÓA

Người thực hiện: Phạm Văn Nam
Chức vụ:
Giáo viên
Đơn vị công tác: Trường Tiểu học Nga Trung
SKKN thuộc lĩnh vực (mơn): Thể dục

THANH HỐ NĂM 2021
1


MỤC LỤC
Nội dung
1. Mở đầu
1.1. Lí do chọn đề tài
1.2. Mục đích nghiên cứu
1.3. Đối tượng nghiên cứu
1.4. Phương pháp nghiên cứu
2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm
2.1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm

2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm
2.3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề
2.3.1. Giáo viên không ngừng tự học, tự bồi dưỡng để nâng cao
trình độ chun mơn, nghiệp vụ, đổi mới phương pháp dạy học.
2.3.2. Đảm bảo các điều kiện cơ sở vật chất và thiết bị dạy học.
2.3.3. Tuyên truyền nâng cao nhận thức tới phụ huynh về vai trị
của mơn thể dục đối với sự phát triển toàn diện của học sinhl.
2.3.4.Giáo viên dạy đúng qui trình, chuẩn về kĩ thuật động tác.
2.3.5. Tổ chức lớp học khoa học, hợp lí.
2.3.6. Giáo dục niềm đam mê học tập mơn học cho học sinh.
2.3.7. Sử dụng các trò chơi phù hợp với nội dung.
2.3.8. Biểu dương khen thưởng đúng kịp thời.
2.3.9. Phối hợp với giáo viên chủ nhiệm và Liên đội nhà trường để
thực hiện tốt nhiệm vụ Giáo dục thể chất.
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm với hoạt động giáo dục.
3. Kết luận, kiến nghị
3.1 Kết luận
3.2 Kiến nghị
TÀI LIỆU THAM KHẢO
DANH MỤC SKKN ĐÃ ĐƯỢC HĐ SKKN NGÀNH GD XẾP
LOẠI

Trang
1
1
2
2
2
2
2

3
4
4
5
6
6
7
8
8
9
10
11
12
12
12

2


1. Mở đầu
1.1. Lí do chọn đề tài
Bác Hồ đã từng nói “Sức khỏe là vốn quý giá nhất của con người”. Thật
vậy, nếu khơng có sức khỏe thì con người ta khơng thể làm tốt được bất cứ việc
gì. Lúc sinh thời Bác Hồ đã kêu gọi toàn dân tham gia luyện tập thể dục thể thao
nâng cao sức khỏe. Muốn có sức khỏe tốt thì phải chăm chỉ luyện tập. Và chính
cuộc sống hàng ngày của Bác là tấm gương sáng cho chúng ta noi theo về tinh
thần luyện tập Thể dục thể thao. Để rèn luyện sức khỏe cho bản thân, Bác đã tự
tìm cho mình những bài tập với nhiều hình thức tập luyện khác nhau. Một con
người có nghị lực phi thường, một tấm gương sáng chói nhất về tinh thần tập
luyện thể dục, thể thao mà bất cứ người dân Việt Nam nào cũng biết.

Hiện nay, đất nước ta đang trên đà phát triển mạnh mẽ về mọi mặt: Kinh tế,
chính trị, văn hóa, thể thao. Để đáp ứng những yêu cầu trong thời đại cơng
nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước, con người cần phải được phát triển toàn diện
về thể chất cũng như tinh thần. Người lao động, người chủ tương lai của đất
nước phải có đủ yêu cầu về “Đức - Trí - Thể - Mỹ”. Vì vậy mơn Thể dục trong
trường Tiểu học đã được quan tâm và chú trọng nhiều hơn để ngày càng tìm ra
được những phương pháp dạy học phù hợp để đáp ứng những yêu cầu phát triển
của xã hội. Trong thời gian trực tiếp giảng dạy, tôi nhận thấy thực trạng ở
trường Tiểu học Nga Trung cũng như một số trường khác ý thức tập luyện thể
dục của học sinh chưa cao, hầu hết các em chưa ý thức được việc rèn luyện thân
thể cho bản thân. Chính vì thế Ban giám hiệu nhà trường cũng như các thầy cô
trong trường luôn nỗ lực hết sức để nâng cao chất lượng dạy học nói chung và
chất lượng dạy học mơn Thể dục nói riêng nhưng kết quả chất lượng môn Thể
dục vẫn chưa cao như mong muốn.
Nguyên nhân khách quan là do quan niệm lệch lạc của phần lớn phụ huynh,
coi môn Thể dục như là mơn phụ. Có người cịn cho rằng: Học sinh nông thôn ở
nhà lao động chân tay nhiều rồi, cần gì phải học Thể dục cho lãng phí thời gian,
để thời gian đó cho mơn học khác như Tốn, Tiếng việt, Tiếng Anh… Từ quan
niệm đó dẫn đến ý thức của học sinh chưa cao, các em chưa thấy được tầm quan
trọng của môn Thể dục đối với việc phát triển tồn diện nhân cách con người,
Thêm vào đó, những năm trước đây, các cấp, các đồn thể ít tổ chức các cuộc thi
Thể dục thể thao (đá bóng mi ni, điềnkinh, đá cầu, cờ vua…) nên phong trào thể
thao và luyện tập thể dục chưa được quan tâm đúng mức. Bản thân tôi là giáo
viên Thể dục, là người địa phương, nhưng công tác vận động các bậc phụ huynh
cho con em của họ tham gia là một vấn đề khó ln được đặt ra hàng đầu. Vì
phần lớn phụ huynh không muốn cho con em họ tham gia thi những mơn này.
Từ đó dẫn đến tình trạng các em khơng thích học mơn Thể dục. Xuất phát từ
thực tế đó và là giáo viên giảng dạy mơn Thể dục trong nhà trường,tơi nghĩ
mình phải có trách nhiệm làm thay đổi một số nhận thức của học sinh trong việc
học tập môn Thể dục. Đồng thời thắp sáng niềm say mê học tập môn thể dục cho

mỗi em, giúp các em tự giác luyện tập để đảm bảo hồn thành tốt u cầu về
kiến thức kỹ năng mơn học trong nhà trường tiểu học và nâng cao thể lực, sức
khỏe cho bản thân.
1


Vì vậy tơi mạnh dạn nghiên cứu đề tài sáng kiến kinh nghiệm “Một số
giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả tiết dạy thể dục cho học sinh khối 4-5 ở
trường tiểu học Nga Trung, huyện Nga Sơn, tỉnh Thanh Hóa”.
1.2. Mục đích nghiên cứu
Đề tài tơi nghiên cứu nhằm mục đích tạo ra khơng khí thi đua sơi nổi
trong tiết học; giúp các em học tập một cách say mê hứng thú, thoải mãi, tích
cực và cải thiện sức khỏe của học sinh hiện nay. Qua đó góp một phần sức mình
vào việc nâng cao hiệu quả tiết dạy thể dục trong trường tiểu học Nga Trung nói
riêng và trong các nhà trường nói chung.
1.3. Đối tượng nghiên cứu
Nghiên cứu và tổng kết và đánh giá hiệu quả sự tích cực học tập và tập
luyện mơn Thể dục của 95 học sinh nam và nữ lớp 4 - lớp 5 trường tiểu học Nga
Trung- Nga Sơn - Thanh Hóa.
1.4. Phương pháp nghiên cứu
Để thực hiện mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu đề tài, tôi đã sử dụng các
phương pháp sau:
- Phương pháp nghiên cứu lý luận: Sưu tầm, nghiên cứu, phân tích,
tổng hợp, hệ thống hóa các văn kiện, nghị quyết, chỉ thị và các văn bản pháp
quy, tài liệu khoa học có liên quan để có cơ sở chuyên môn cần thiết phục vụ
cho đề tài nghiên cứu.
- Phương pháp nghiên cứu thực tiễn: Quan sát, điều tra, nghiên cứu thu
thập thông tin, số liệu cần thiết để kiểm tra, phân tích thực trạng, tổng kết kinh
nghiệm đánh giá mức độ hứng thú học tập môn thể dục của đối tượng nghiên
cứu.

- Phương pháp thống kê: Thống kê tốn học, biểu đồ, sơ đồ nhằm mục
đích sử lý các số liệu đã thu thập được trong quá trình nghiên cứu để đánh giá
về mặt chất lượng của đối tượng nghiên cứu.
2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm
2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm
Giáo dục thể chất góp phần hình thành các phẩm chất chủ yếu và năng lực
chung cho học sinh.Thông qua hoạt động thể dục thể thao trong và ngoài nhà
trường, học sinh có ý thức tự giác, sống có trách nhiệm, tự tin, trung thực, dũng
cảm, có tinh thần hợp tác thân thiện, thể hiện khát khao vươn lên, từ đó có
những định hướng cho tương lai phù hợp với năng lực, sở thích cá nhân, đáp
ứng xu thế hội nhập tồn cầu.
Mơn Giáo dục thể chất góp phần thực hiện mục tiêu giáo dục phát triển
phẩm chất và năng lực của học sinh, trọng tâm là: trang bị cho học sinh kiến
thức và kĩ năng chăm sóc sức khoẻ; kiến thức và kĩ năng vận động; hình thành
thói quen tập luyện, khả năng lựa chọn môn thể thao phù hợp để luyện tập nâng
cao sức khoẻ, phát triển thể lực và tố chất vận động; trên cơ sở đó giúp học sinh
có ý thức, trách nhiệm đối với sức khoẻ của bản thân, gia đình và cộng đồng,
thích ứng với các điều kiện sống, sống vui vẻ, hoà đồng với mọi người.
2


Nội dung chủ yếu của môn Giáo dục thể chất là rèn luyện kĩ năng vận
động và phát triển tố chất thể lực cho học sinh bằng những bài tập thể chất đa
dạng như: các bài tập đội hình đội ngũ, các bài tập thể dục, các trò chơi vận
động, các mơn thể thao và kĩ năng phịng tránh chấn thương trong hoạt động thể
dục thể thao.
Nội dung giáo dục thể chất được phân chia theo hai giai đoạn: Giai đoạn
giáo dục cơ bản và giai đoạn giáo dục định hướng nghề nghiệp.
- Giai đoạn giáo dục cơ bản: Môn Giáo dục thể chất giúp học sinh biết
cách chăm sóc sức khoẻ và vệ sinh thân thể; hình thành thói quen tập luyện nâng

cao sức khoẻ; thơng qua các trị chơi vận động và tập luyện thể dục, thể thao
hình thành các kĩ năng vận động cơ bản, phát triển các tố chất thể lực, làm cơ sở
để phát triển toàn diện. Học sinh được lựa chọn nội dung hoạt động thể dục thể
thao phù hợp với thể lực của mình và khả năng đáp ứng của nhà trường.[1]
Trong giai đoạn giáo dục cơ bản, đối với học sinh tiểu học, môn Giáo dục
thể chất giúp học sinh biết cách chăm sóc sức khoẻ và vệ sinh thân thể, bước đầu
hình thành các kĩ năng vận động cơ bản, thói quen tập luyện thể dục thể thao,
tham gia tích cực các hoạt động thể dục, thể thao nhằm phát triển các tố chất thể
lực, làm cơ sở để phát triển toàn diện và phát hiện năng khiếu thể thao.
Nội dung học tập Thể dục lớp 4- 5 là sự tiếp nối, kế thừa các nội dung đã
học ở lớp 1, 2, 3 và phát triển cao hơn các tố chất thể lực, tiếp tục hình thành
thói quen thường xun tập luyện thể dục thể thao cho các em.
Để học sinh có thể lĩnh hội, khám phá các kiến thức, kĩ năng thì người
giáo viên phải thường xun có giải pháp gây hứng thú giúp học sinh tự giác
tích cực trong giờ học Thể dục nhằm nâng cao chất lượng tiết dạy học thể dục..
2.2 Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng sáng kiếnkinh nghiệm
Môn học Giáo dục thể chất (Thể dục) ở Trường Tiểu học là một trong
những môn học đặc thù ở trường tiểu học. Môn học đã có giáo viên chun trách
nhiệt tình, trách nhiệm và bản thân tôi cũng được đi học thêm chuyên ngành Thể
dục để trở thành một giáo viên chuyên trách dạy môn Giáo dục thể chất. Mấy
năm gần đây cứ 2 năm 1 lần lại có “Hội khỏe Phù Đổng” được tổ chức ở các
cấp, là động lực để thầy trò phấn đấu và thúc đẩy sự hăng luyện tập thể dục thể
thao ở các nhà trường. Về cơ bản cơ sở vật chất luôn được nhà trường quan tâm
phần nào đã đáp ứng được nhiệm vụ dạy học cơ bản.
Tuy nhiên, quan niệm của phụ huynh còn xem nhẹ về môn thể dục, chưa
quan tâm đến việc học thể dục của con em mình dẫn đến ý thức của học sinh khi
tham gia môn học chưa tốt. Nhiều bậc phụ huynh chạy theo tâm lý mong muốn
con mình học hành đỗ đạt cao mà không quan tâm đến thể lực của các em. Tình
trạng cho con em học thêm tràn lan khiến cho học sinh khơng cịn thời gian vui
chơi chứ chưa nói gì đến rèn luyện thể dục thể thao để nâng cao sức khỏe.

Mặt khác có thể Giáo viên dạy chưa tìm ra các giải pháp hữu hiệu nên
chưa gây hứng thú cho học sinh học tập, chưa làm cho học sinh yêu thích để
hăng say tập luyện thể thao, trong giảng dạy cịn gị bó, áp đặt bắt học sinh phải
nắm ngay kỹ thuật động tác giáo viên vừa giảng, chưa động viên khích lệ học
sinh kịp thời…
3


Học sinh coi môn học Thể dục là môn phụ, chưa có ý thức tự giác luyện
tập thể dục dẫn đến thực trạng nhiều học sinh sức khỏe yếu, lười vận động,
khơng thích gị bó...
Điều kiện về cơ sở vật chất, sân bãi, dụng cụ, trang thiết bị phục vụ cho
mơn học cịn thiếu và nhiều hạn chế nên chưa đáp ứng được nhu cầu học tập,
luyện tập của học sinh và thực sự là chưa tạo được hứng thú cho học sinh say mê
mơn học.
Chính những điều đó đã gây ảnh hưởng không tốt đến chất lượng giảng
dạy môn học Thể dục ở Tiểu học.
Qua thời gian dạy môn Thể Dục ở Tiểu học đặc biệt là lớp 4 -5, trong năm
học 2019- 2020 ở trường, tôi nhận thấy nhiều học sinh học giờ Thể dục một
cách bắt buộc, một số học sinh nêu ý kiến “không muốn học Thể dục”. Thực tế
trên dẫn đến kết quả kiểm tra kết thúc mỗi tiết học chưa đạt kết quả cao.
Kết quả khảo sát thực tế đối với khối 4-5 của học sinh trường tiểu học
Nga Trung năm học 2019- 2020 như sau:
Bảng 1:
Số HS
Số HS
TT
Lớp Sĩ số
Tỷ lệ
Tỷ lệ

thích học
khơng thích học
1
4A
24
7
29.1 %
17
70.9 %
2
4B
23
9
39,1 %
14
60,9%
3
5A
24
10
41.6%
14
58.4 %
4
5B
24
8
33,3%
16
66,7%

Tổng
95
34
35.7%
61
64.3%
Như vậy, qua bảng 1 ta thấy học sinh không hứng thú học môn Thể dục
cịn rất nhiều.
Thực trạng trên đã thơi thúc tơi tìm các giải pháp để nâng cao chất lượng
dạy và học môn Thể dục trong trường Tiểu học ngay tại trường mình đang cơng tác.
2.3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề
2.3.1. Giáo viên không ngừng tự học, tự bồi dưỡng để nâng cao trình
độ chun mơn, nghiệp vụ, đổi mới phương pháp dạy học
Chúng ta đều biết Thể dục thể thao là một lĩnh vực khoa học. Khơng có
kiến thức khoa học về thể dục thể thao, khơng có niềm tin mãnh liệt vào lợi ích,
tác dụng kì diệu của thể dục thể thao đối với sức khỏe con người, khơng xây
dựng cho mình một nếp sống khoa học, nếp sống hằng ngày rèn luyện thân thể
đều đặn, thì sẽ khơng có sức khỏe tốt. Mặt khác giáo dục thể chất là con dao hai
lưỡi, người giáo viên hướng dẫn học sinh tập luyện mà không nắm bắt được tình
hình sức khỏe, đặc điểm tâm sinh lí của học sinh thì dễ đưa đến hậu quả khó
lường, nguy hại đến sự phát triển tố chất của học sinh.
Để thực hiện chương trình và giảng dạy cho học sinh tập luyện có hiệu
quả điều quan trọng có tính quyết định là phải có giáo viên dạy Thể dục có trình
độ vững vàng, u thích thể dục thể thao, có sức khỏe tốt.
Giáo viên Thể dục cũng phải thường xuyên tự học, tự bồi dưỡng để nâng
cao trình độ nghiệp vụ, nâng cao chất lượng các giờ dạy, phải dự giờ trao đổi
4


kinh nghiệm, tham khảo các bài giảng mẫu. Phải luôn ln tìm tịi, phải dạy phù

hợp với điều kiện thực tiễn, khơng áp đặt, khơng máy móc với học sinh.
Đặc biệt là giáo viên phải tích cực đổi mới phương pháp dạy học để nâng
cao hiệu quả luyện tập cho học sinh. Yêu cầu cơ bản của đổi mới phương pháp
là phát huy tính tự giác, tích cực, chủ động sáng tạo của học sinh, rèn luyện năng
lực tự học, tự tập luyện cho học sinh, giúp các em có cơ hội phát triển năng lực
thể chất. Để thực hiện được u cầu này, giáo viên đóng vai trị thiết kế, tổ chức,
cố vấn, trọng tài, hướng dẫn hoạt động tập luyện cho học sinh, tạo môi trường
học tập thân thiện và những tình huống có vấn đề để khuyến khích học sinh tích
cực tham gia vào các hoạt động học tập, tự mình trải nghiệm, tự phát hiện bản
thân và phát triển.
Vì lẽ đó, trong những năm qua, bản thân tôi không ngừng tự học, tự bồi
dưỡng nhằm nâng cao trình độ chun mơn nghiệp vụ. Tự học qua nghiên cứu
tài liệu bồi dưỡng thường xuyên, qua mạng Internet, qua dự giờ thăm lớp đồng
nghiệp, nghiên cứu kĩ nội dung chương trình, tìm hiểu kĩ tâm sinh lí lứa tuổi học
sinh Tiểu học nói chung và học sinh khối 4-5 nói chung,đặc biệt là ln đổi mới
phương pháp để phù hợp với điều kiện nhà trường và đối tượng học sinh, nâng
cao hơn nữa chất lượng dạy học.
2.3.2. Đảm bảo các điều kiện cơ sở vật chất và thiết bị dạy học
Giáo dục thể chất là môn học liên quan chủ yếu tới sự vận động của cơ
thể, trong suốt quá trình học tập và rèn luyện; đặc thù riêng của môn học là cần
dụng cụ để tập luyện các mơn như bóng rổ, bóng chuyền, bóng ném, bóng đá,
bóng bàn, cầu lơng, đá cầu, võ, điền kinh,... kèm theo là nhà tập hoặc sân tập
cho các môn thể thao... Vì vậy, cần phải có những thiết bị tối thiểu để phục vụ
cho công tác giảng dạy và tập luyện là hết sức cần thiết đối với các nhà trường.
Để đảm bảo công tác giáo dục thể chất cho học sinh được tốt đầu năm học
2020-2021, tôi lên kế hoạch đề xuất với nhà trường để bổ sung cơ sỏ vật chất,
trang thiết bị phục vụ cho công tác dạy học môn giáo dục thể chất và đã được
nhà trường ưu tiên đầu tư kịp thời, đã mua sắm bổ sung các dụng cụ thiết yếu,
san nền sân thể dục đảm bảo cho việc dạy học thể dục của thầy và trị; như mua
thêm cát sơng để làm hố bật xa thay thế cho đất cát thường không an toàn khi

tập luyện. Mua sắm trang phục thi đấu cho đội tuyển đi thi đấu cấp trường cũng
như cấp huyện… Bản thân tôi cùng với các thầy cô giáo và học sinh tự làm thêm
các thiết bị dụng cụ như cờ, đào hố cát, làm sân bóng đá, kẻ sân đá cầu, học sinh
tự làm cầu chinh để học môn tự chọn… trong năm học tôi thường xuyên cải tạo
và nâng cấp các sân tập đảm bảo phục vụ yêu cầu tập luyện cho học sinh góp
phần làm giàu thêm cơ sở vật chất của nhà trường, phục vụ cho mơn học, vì vậy
chất lượng dạy học mơn học đã được nâng lên rõ rệt.
Tôi sử dụng đa dạng các phương pháp nhằm tích cực hố các hoạt động
của học sinh một cách hợp lý, kết hợp các loại dụng cụ, trang thiết bị phù hợp
với điều kiện thực tế địa phương, chú trọng sử dụng hiệu quả các thành tựu của
cơng nghệ thơng tin, phương tiện nghe nhìn thơng qua các tranh ảnh kỹ thuật,
video clip... để tạo nên giờ học sinh động, hấp dẫn và hiệu quả.
5


Tôi luôn sáng tạo và linh hoạt khi xây dựng và thực hiện kế hoạch dạy học
môn Giáo dục thể chất để đảm bảo tính thực tiễn, phù hợp với thể lực của các
nhóm học sinh, cơ sở vật chất của từng địa phương cũng như thời tiết của mỗi
vùng miền, đặc biệt là các nội dung thực hành ở những trường khơng có nhà thể
chất.

Dụng cụ tập luyện

Sân bãi

2.3.3. Tuyên truyền nâng cao nhận thức tới phụ huynh về vai trị của
mơn thể dục đối với sự phát triển toàn diện của học sinh.
Việc tuyên truyền nâng cao nhận thức cho tồn thể nhân dân về vai trị của
giáo dục thể chất đặc biệt trong học sinh cần được các cấp quan tâm đầu tư hơn
nữa. Hơn thế các phương tiện thông tin đại chúng cũng cần vào cuộc, đẩy mạnh

hoạt động tuyên truyền theo một định hướng kế hoạch cụ thể để các bậc phụ
huynh và các em học sinh hiểu được sự cần thiết của môn học này để từ đó các
em thấy sự cần thiết phải rèn luyện thể thao như các môn học cơ bản. Coi giáo
dục thể chất cho học sinh đó là thế hệ tương lai, nguồn nhân công của đất nước
là sự nghiệp của toàn xã hội.
Để phụ huynh, học sinh hiểu được vai trò của giáo dục thể chất đối với sự
phát triển toàn diện cho các em, trong năm học 2020-2021, tôi đã tham mưu với
ban giám hiệu nhà trường, với giáo viên chủ nhiệm lớp, tuyên truyền qua các
buổi học phụ huynh về vấn đề này. Bản thân, trong các tiết thể dục, tôi tuyên
truyền trực tiếp đến các em. Ngồi nội dung chương trình bắt buộc tơi thường tư
6


vấn cho các em tham gia một số môn thể dục thể thao để tăng cường sức khỏe,
như chạy bộ, bơi, cầu lơng, bóng bàn,….
2.3.4.Giáo viên dạy đúng qui trình, chuẩn về kĩ thuật động tác
Trước hết, giáo viên cần nghiên cứu kỹ nội dung bài dạy, làm mẫu từng
động tác, thao tác nhuần nhuyễn, phân tích rõ ràng từng chi tiết, yếu lĩnh kĩ thuật
động tác trước khi lên lớp để học sinh hiểu và nắm bắt ngay.
Làm mẫu động tác phải chính xác, đẹp, đúng kĩ thuật có thế mới gây ấn
tượng sâu trong trí nhớ của các em. Kết hợp cho học sinh quan sát tranh, ảnh
minh họa cho động tác mẫu làm tăng sự chú ý của các em.
Khi giảng giải, phân tích kĩ thuật động tác nên ngắn gọn, chính xác, súc
tích dễ hiểu.

Giáo viên hướng dẫn kĩ thuật động tác
2.3.5. Tổ chức lớp học khoa học, hợp lí
Giáo viên cần chia lớp thành nhiều tổ nhóm học tập, cử học sinh lần lượt
thay phiên nhau làm nhóm trưởng, đội trưởng để gắn trách nhiệm của các em
vào tập thể.

Sau khi đã phân tổ nhóm học tập, giáo viên sẽ hướng dẫn các em tập
luyện theo nội dung từng tiết học cụ thể. Trong khi hướng dẫn các em giáo viên
cần phải thay đổi hình thức, cách thức tổ chức dạy học linh hoạt, thay đổi các
dạng luyện tập để tránh làm cho các em cảm thấy nhàm chán. Sau khi học sinh
đã nắm bắt được nội dung cơ bản, cần phân chia cho các em về từng nhóm để tự
tập luyện trong nhóm, sau đó tổ chức cho các em thi đua, trình diễn giữa các
nhóm. Tổ chức thi đua giữa các nhóm chính là hình thức hoạt động tập thể, địi
hỏi các em có tinh thần tự giác luyện tập, phát huy sức mạnh đồn kết cao, từ đó
các em được lơi cuốn một cách tự nhiên vào giờ học.
Các em được tham gia, nhận xét, đánh giá các bạn trong nhóm, trong tổ,
cũng như ở lớp. Từ đó xây dựng cho các em tính độc lập, tự suy nghĩ, tự tìm tịi,
sáng tạo, tự giác trong tập luyện thể dục thể thao cũng như rèn luyện bản thân
thông qua hoạt động nhận xét, đánh giá. Giáo viên cùng học sinh nhận xét đánh
giá từng học sinh.

7


Học sinh báo cáo kết quả thực hành theo nhóm
2.3.6. Giáo dục niềm đam mê học tập môn học cho học sinh
Trong hoạt động giáo dục thể chất, giáo viên cần tích hợp, sử dụng kiến
thức một số mơn học khác để nội dung luyện tập không bị đơn điệu. Ví dụ, trong
q trình tổ chức luyện tập, giáo viên nên sử dụng một số bài hát (đồng dao) khi
tổ chức trò chơi, hoặc kết hợp với âm nhạc phù hợp làm “nền” cho những thời
gian luyện tập nhất định trong giờ học, tạo khơng khí vui tươi, hưng phấn khi
tập luyện,làm cho học sinh ưa thích và đam mê luyện tập thể thao.
Để nâng cao ý thức tự giác của mỗi học sinh, tôi đã dành ra mỗi tiết
khoảng 3 phút ở đầu giờ hoặc cuối giờ hoặc xen kễ khi có thể để giảng giải cho
học sinh hiểu được tầm quan trọng của việc luyện tập thể dục thường xuyên, tác
dụng của thể dục buổi sáng, tác dụng của thể dục giữa giờ, tác dụng của việc

luyện tập thể dục thể thao thường xuyên … ngoài những giờ học thể dục chính
khóa, các em cịn phải tập thể dục giữa giờ, đây là quy định của tất cả các
trường, nhưng hầu hết các em chưa hiểu hết được tầm quan trọng của thể dục
giữa giờ nên các em tập chiếu lệ, động tác của các em hời hợt, vừa đùa, vừa trị
chuyện. Để làm cho các em có ý thức tự giác, giáo viên cần phải trò chuyện, giải
thích cho các em hiểu được thể dục giữa giờ giúp cho các em được thư giãn gân
cốt, thoải mái tư tưởng chống mệt mỏi đầu óc… Từ tự giác tập thể dục giữa giờ,
giáo viên hướng dẫn cho các em tập thể dục buổi sáng, giảng giải cho các em
hiểu rõ tác dụng của thể dục buổi sáng giúp đầu óc con người sảng khối, chống
các bệnh về tim mạch, chống được bệnh béo phì … để các em có ý thức tự luyện
tập cho bản thân mình.
Khơng chỉ giảng giải bằng lý thuyết không mà giáo viên cần sưu tầm
những mẩu chuyện về gương bền bỉ luyện tập của các trường thể thao, các vận
động viên điền kinh tiêu biểu như Vũ Thị Hương, bóng bàn có Đồn Kiến Quốc,
thể dục dục cụ như Phan Thị Hà Thanh, Bắn súng như Trần Quốc Cường, Cờ
vua như Lê Quang Liêm; các cầu thủ bóng đá nổi tiếng trong nước vừa tham gia
giải bóng đá U23 châu Á vừa qua như Nguyễn Công Phượng, Lương Xuân
Trường, Quang Hải, Bùi Tiến Dũng, Phan Văn Đức của đội tuyển U23
Việt
Nam,…và trên thế giới như Rô-nan- đô, Béc- khăm, Mét- xi…. để khuyến khích
8


tinh thần luyện tập của học sinh và bồi dưỡng niềm say mê trong từng học sinh,
chắp cánh cho những ước mơ của các em bay cao, bay xa hơn.
2.3.7. Sử dụng các trò chơi phù hợp với nội dung
Đối với học sinh Tiểu học “học mà chơi - chơi mà học” đó là cách học
mà các em cảm thấy thoải mái nhất u thích mơn học hơn. Do đó ngồi các trị
chơi trong chương trình học tơi cịn sưu tầm thêm các trò chơi dân gian, trò chơi
của địa phương. Hướng dẫn các em khơng chọn những trị chơi mất vệ sinh hoặc

nguy hiểm để bảo đảm an toàn cho học sinh khi chơi.
Chú ý khai thác các trò chơi dân gian, có nhiều trị chơi dân gian cổ
truyền nhưng học sinh rất ưa thích Trị chơi: “Rồng rồng- lên mây”; “Ơ ăn
quan”, “Trốn tìm”, “Trồng nụ, trồng hoa” ...phù hợp với nội dung của bài học để
hướng dẫn, tổ chức cho các em chơi.
Ví dụ: Trị chơi “Nhảy ô tiếp sức”.
Mục đích: Giúp các em phát triển sức bật của chân, có phản ứng nhanh
nhẹn, khéo léo.
Chuẩn bị: Sân bãi kẻ sẵn như sau:
XP
2
5
8
Đ
1
4
7
10
3
6
9
Cách chơi: Chia lớp thành hai đội chơi xếp thành 2 hàng dọc. Khi có lệnh,
các em số 1 cầm cờ bật nhảy bằng hai chân vào ơ số 1, sau đó bật nhảy bằng hai
chân vào ô số 2 và 3, nhảy chụm hai chân vào ô số 4 và cứ lần lượt nhảy như
vậy cho đến đích, thì quay lại chạy về vạch xuất phát đưa cờ cho bạn số 2 rồi
xuống cuối xếp hàng. Bạn số 2 cầm cờ bật nhảy như bạn số 1 và cứ lần lượt
(lượt đi thì nhảy lượt về thì chạy) cứ như vậy cho đến hết, hàng nào xong trước,
ít phạm quy thì hàng đó thắng cuộc.
Các trường hợp phạm quy:
+ Không nhảy đúng và đủ các ơ quy định...

Hướng dẫn học sinh tham gia trị chơi
2.3.8. Biểu dương khen thưởng đúng kịp thời
9


Đánh giá kết quả Giáo dục thể chất phải căn cứ vào mục tiêu và các yêu
cầu cần đạt trong chương trình giáo dục thể chất, bảo đảm tồn diện, khách
quan, có phân hố; phải kết hợp giữa đánh giá thường xuyên và định kỳ, kết hợp
giữa đánh giá của giáo viên và tự đánh giá của học sinh để điều chỉnh kịp thời
hoạt động dạy - học.
Việc đánh giá kết quả Giáo dục thể chất cần thúc đẩy và hỗ trợ học sinh
phát triển các phẩm chất và năng lực chung, năng lực chuyên môn, chú trọng
khả năng vận dụng kiến thức trong việc giải quyết các nhiệm vụ hoạt động vận
động của học sinh tạo được hứng thú và khích lệ tinh thần tập luyện của học
sinh, qua đó khuyến khích các em tham gia các hoạt động thể thao ở trong và
ngồi nhà trường.
Vì vậy giáo viên phải kịp thời khen ngợi động viên các nhóm đạt kết quả
tốt. Khi khen ngợi động viên người giáo viên phải thực sự cơng bằng để khuyến
khích học sinh phấn đấu hơn nữa, đạt thành tích cao hơn nữa. Nếu giáo viên
không công bằng sẽ dẫn đến chán nản cho học sinh, đi ngược lại với mục đích
của giáo dục.
Trong giờ học có những nội dung mà có học sinh đạt thành tích cá nhân
tốt, giáo viên cần cho học sinh thực hiện để các em khác học tập và cũng chính
là nêu gương trước lớp cho các em khác cố gắng.Ví dụ: động tác “bật nhảy”
giáo viên cho học sinh tập luyện nên quan sát xem có học sinh thực hiện tốt
động tác và có thành tích tốt thì phải cho học sinh đó làm mẫu hoặc làm lại cho
cả lớp quan sát sua đó giáo viên nhấn mạnh điểm then chốt của động tác để học
sinh khắc sâu hơn về thành tích cũng như bài tập vừa học xong.
Đối với học sinh Tiểu học thường các em chưa biết tự lượng sức mình,

một số em thường hay rụt rè, nhút nhát, còn một số em lại thường đánh giá quá
cao sức lực và khả năng của mình. Vì vậy giáo viên cũng cần lưu tâm hướng dẫn
các em theo dõi tình trạng sức khỏe của mình, nâng dần yêu cầu tập luyện phù
hợp với tình trạng sức khỏe của các em.
2.3.9. Phối hợp với giáo viên chủ nhiệm và Liên đội nhà trường để làm
tốt Giáo dục thể chất.
- Phối hợp cùng giáo viên chủ nhiệm để nắm bắt đặc điểm, hoàn cảnh của
học sinh để động viên các em kịp thời.
- Phối hợp cùng với giáo viên chủ nhiệm, tổng phụ trách đội để tổ chức các
hoạt động ngoại khóa của lớp cũng như của trường thơng qua các giờ học ngoại
khóa và các ngày lễ lớn theo chủ điểm trong năm học của trường.
Ví dụ: Tổ chức múa hát sân trường, đồng diễn võ thuật, thể dục nhịp điệu,
chơi các trò chơi dân gian…. tổ chức thi đua giữa các lớp, có đánh giá xếp loại,
làm được như thế chắc chắn học sinh sẽ tự giác luyện tập hăng say.
Mỗi lần tổ chức các hoạt động ngoại khóa các em học sinh khối 4-5 nói
riêng và học sinh tồn trường nói chung các em rất hồ hởi, phấn khởi và tự giác,
tích cực tham gia đơng đủ, nhiệt tình và sổi nổi.

10


Học sinh tham gia các hoạt động ngoại khóa

2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm với hoạt động giáo dục
Sau một thời gian trăn trở, băn khoăn xem làm thế nào để tạo được hứng
thú cho học sinh tập luyện trong giờ học Thể dục. Vào đầu năm học 2020 – 2021
tôi đã mạnh dạn đưa các biện pháp nêu trên vào thực nghiệm trong các giờ dạy
Thể dục cho học sinh khối 4-5 của trường tiểu học Nga Trung. Kết quả khảo sát
đầu năm học 2020-2021 thu được như sau:
Bảng 2:

STT Lớp
1
2
3
4

4A
4B
5A
5B
Tổng

Sĩ số
24
23
24
24
95

Số HS tích
cực tập
luyện
6
9
7
8
30

Tỷ lệ
25%

39.1%
29.1%
33.3%
31.5%

Số HS khơng
tích cực tập
luyện
18
14
17
16
65

Tỷ lệ
75%
60.9%
70.9%
66.7%
68.5%

Qua q trình nghiên cứu và thực hiện đổi mới để tìm ra biện pháp gây
hứng thú học môn Thể dục cho học sinh lớp 4- 5 của học sinh trường Tiểu học
Nga Trung, tôi thấy:
- Chất lượng giảng dạy và học tập môn Thể dục đạt kết quả nâng lên rõ
rệt. Điều đó được thể hiện qua việc học sinh tự giác, tích cực tập luyện trong giờ
học thể dục.
- Giáo viên tích cực học tập bồi dưỡng và vững vàng hơn về chuyên môn
luôn thay đổi hình thức, cách thức tổ chức tập luyện, mền dẻo, cơng bằng, sơi
nổi trong việc tổ chức các trị chơi để giờ học thêm sôi động gây hứng thú học

tập cho học sinh.
- Học sinh tích cực trong luyện tập trong giờ học, hứng thú, chủ động tập
luyện và lĩnh hội tri thức, các kỹ năng thực hành. Từ đó khơng khí lớp học trở
11


nên sơi nổi. Các em rất thích tiết học thể dục và mong chờ đến giờ học thể dục
để được hoạt động thể dục thể thao đó là động lực rất lớn góp phần vào việc
nâng cao chất lượng dạy và học trong nhà trường. Thầy và trò đã cảm thấy rất
thoải mái trong mỗi giờ tập luyện, hiệu quả giờ học được nâng cao lên một cách
rõ rệt. Các em hứng thú tập luyện và ngày càng yêu thích môn học hơn.Vào thời
gian cuối tháng 3 tôi đã tiến hành khảo sát ở 95 học sinh khối 4-5 học sinh
trường Tiểu học Nga Trung để kiểm nghiệm và có kết quả như sau:
Bảng 3:
Số HS tích
Số HS khơng
Tỷ lệ
Tỷ lệ
cực tập luyện
tích cực tập
1
4A
24
22
91.6%
2
8.4%
2
4B
23

20
86.9%
3
14.1%
3
5A
24
22
91.6%
2
8.4%
4
5B
24
21
87.5%
3
12.5%
Tổng
95
85
89.4%
10
10.6%
Từ kết quả khảo sát ở bảng 2 và bảng 3 cho ta thấy:
* Khi chưa vận dụng một số biện pháp nêu trên vào giảng dạy thì tổng số
học sinh tích cực tập luyện là 30 em đạt 31.5% cịn số học sinh khơng tích cực
tập luyện là 65 em đạt 68.5%.
* Sau khi vận dụng dụng các biện pháp nêu tren trong một thời gian giảng
dạy thì kết quả thu được là tổng số học sinh tích cực tập luyện là 85 em đạt

89.4% cịn số học sinh khơng tích cực tập luyện là 10 em chiếm 10.6%.
* So sánh kết quả ở bảng 1 và bảng 2 tơi có nhận xét:
- Số học sinh tích cực tập luyện ở bảng 2 là 34 em đạt 35.7%
- Số học sinh tích cực tập luyện ở bảng 3 là 85 em đạt 89.4%.
Điều đó chứng tỏ học sinh tích cực tập luyện ở bảng 3 lớn hơn bảng 2 và
sự khác biệt là có ý nghĩa.
Như vậy, các em học sinh tích cực tập luyện đồng nghĩa với giờ học thể
dục cũng đạt hiệu quả cao hơn hay chất lượng giờ học đạt hiệu quả hơn.
Kết quả trên đây là sự minh chứng cho sáng kiến “Một số giải pháp nhằm
nâng cao hiệu quả tiết dạy thể dục cho học sinh khối 4-5 ở trường tiểu học Nga
Trung”.
STT

Lớp

Sĩ Số

3. Kết luận, kiến nghị
3.1.Kết luận
Để nâng cao chất lượng giảng dạy, nhất là những môn học đặc thù như
Thể dục, điều quan trọng là làm cho học sinh bỏ qua được mặc cảm tự ty, yêu
thích, hứng thú trong luyện tập để từ đó có ý thức tự giác trong luyện tập thể dục
thể thao. Sau khi nghiên cứu SKKN này tôi tự rút ra cho mình một số kinh
nghiệm sau:
+ Giáo viên Thể dục thường dạy học sinh cả trường nên ít có thời gian,
điều kiện gần gũi học sinh, vì vậy cần có một quyển sổ tay ghi chép những tìm
hiều về tâm lý học sinh về hồn cảnh gia đình. Biết rõ tâm lý, điều kiện, hoàn
12

cảnh từng em sẽ có biện pháp thích hợp nhằm khuyến khích động viên các em
tích cực chủ động luyện tập Thể dục Thể thao hơn.
+ Trong giảng dạy, giáo viên biết vận dụng linh hoạt các phương pháp và
hình thức tổ chức dạy học phù hợp để thu hút sự chú ý của học sinh.
+ Phân chia tập luyện theo nhóm sức khỏe của học sinh.
+ Tích cực tham gia dự giờ, học hỏi kinh nghiệm các đồng nghiệp, học
hỏi qua sách báo, chuyên đề….
3.2. Kiến nghị
- Đối với nhà trường:
+ Tiếp tục sửa chữa và nâng cấp khu giáo dục thể chất của trường nhằm
phục vụ dạy học Thể dục tốt hơn.
+ Mua sắm thêm một số dụng trang thiết bị và đồ dùng dạy học để hấp
dẫn học sinh và tiết học hiệu quả hơn.
- Đối với Phòng Giáo dục: Nên mở những đợt trao đổi kinh nghiệm dạy
học tốt giữa các trường nhiều hơn nữa để nâng cao tay nghề cho giáo viên nói
chung và giáo viên dạy Thể dục nói riêng.
Tơi rất mong được sự góp ý kiến bổ sung của các đồng nghiệp, tổ khối
chuyên môn, Ban giám hiệu, hội đồng khoa học để kinh nghiệm này được hồn
thiện và có tính khả thi hơn. Đưa vào thực tiễn giảng dạy, được đồng nghiệp lưu
tâm và áp dụng nhiều hơn, góp phần nhỏ bé của mình đưa sự nghiệp giáo dục
đặc biệt là giáo dục thể chất cho học sinh ở nhà trường Tiểu học phát triển.
XÁC NHẬN
CỦA HIỆU TRƯỞNG

Nga Trung, ngày 3 tháng 4 năm 2021
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình
viết, khơng sao chép nội dung của người khác.
Người viết

Phạm Văn Nam

13


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Phương pháp nghiên cứu khoa học- trường Cao đẳng sư phạm Thể dục TW.1
2. Giáo trình phương pháp nghiên cứu khoa học thể dục thể thao – Nhà xuất bản
TDTT.
3. Kỷ yếu hội thảo khoa học về đổi mới và nâng cao chất lượng đào tạo- Nhà
xuất bản TDTT.
4. Giáo trình lý luận và phương pháp giảng dạy TDTT – nhà xuất bản giáo dục.
5. Thông tin qua mạng Internet.
6. Tuyển tập nghiên cứu khoa học giáo dục sức khỏe thể chất trong các nhà
trường các cấp – Nhà xuất bản giáo dục.
7. Sách giáo viên thể dục 4-5(Nhà xuất bản giáo dục)
8. Chương trình giáo dục phổ thông môn giáo dục thể chất.
(Ban hành kèm theo Thông tư số 32/2018/TT-BGDĐT ngày
26 tháng 12 năm 2018 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo)

14


DANH MỤC
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN
KINH NGHIỆM NGÀNH GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN, TỈNH
VÀ CÁC CẤP CAO HƠN XẾP LOẠI TỪ C TRỞ LÊN
Họ và tên tác giả: Phạm Văn Nam
Chức vụ và đơn vị công tác: Giáo viên-Trường tiểu học Nga Trung

TT

1.

2.

3.

4.

5.

Tên đề tài SKKN

Vận dụng các trò chơi vận động
trong hoạt động giáo dục thể
chất cho học sinh lớp 5 – Trường
Tiểu học Nga Trung
Áp dụng trò chơi vận động vào
huấn luyện đội tuyển chạy cự li
ngắn 60m cho học sinh trưởng
Tiểu học Nga Trung
Áp dụng trò chơi vận động vào
huấn luyện đội tuyển chạy cự li
ngắn 60m cho học sinh trưởng
Tiểu học Nga Trung
Một số giải pháp giảng dạy
nhằm nâng cao hiệu quả tiết dạy
thể dục cho học sinh khối 4, 5
Trường tiểu học Nga Trung
Một số giải pháp giảng dạy

nhằm nâng cao hiệu quả tiết dạy
thể dục cho học sinh khối 4, 5
Trường tiểu học Nga Trung

Cấp đánh giá
Kết quả
xếp loại
đánh giá
(Ngành GD
xếp loại
cấp
(A, B,
huyện/tỉnh;
hoặc C)
Tỉnh...)

Năm học
đánh giá
xếp loại

Cấp huyện

A

2013-2014

Cấp huyện

A

2014-2015

Cấp tỉnh

C

2014-2015

Cấp huyện

A

2017-2018

Cấp Tỉnh

C

2017-2018

15