SKKN ứng dụng công nghệ số trong công tác thư viện ở trường THPT

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHỆ AN
TRƯỜNG THPT NGHI LỘC 5

ĐỀ CƯƠNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
ĐỀ TÀI:
“ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ SỐ
TRONG CÔNG TÁC THƯ VIỆN Ở TRƯỜNG THPT”
LĨNH VỰC: TIN HỌC

NHÓM TÁC GIẢ
1. Lê Thị Mai
2. Lê Thị Khánh
Năm học:
2020 - 2021
Tổ: Văn phòng

Tháng 12 năm 2020


-

Các từ viết tắt trong đề tài.
TT

Chữ cái viết tắt

Chữ đầy đủ

1

CBTV

Cán bộ thư viện

2

CNTT

Công nghệ thông
tin

3

THPT

Trung học phổ
thông

4

CLB

Câu lạc bộ

PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ
I.1 Lí do chọn đề tài.

Việt Nam nói riêng và cả các nước trên thế giới nói chung, đang bước vào một
thời đại mới. Đó là là thời đại của công nghệ, của khoa học kỹ thuật, của trí tuệ,
thời đại địi hỏi đất nước phải có những người lao động với trình độ học vấn cao,
có trí thức, có bản lĩnh, có năng lực thực hiện đáp ứng mọi yêu cầu của đời sống xã

hội.
Nghị quyết 29 của BCH TW Đảng khóa XI về đổi mới căn bản, toàn diện
GD&ĐT đã nêu rõ mục tiêu cụ thể đối với giáo dục phổ thông “ Nâng cao chất
lượng giáo dục toàn diện, chú trọng giáo dục lý tưởng, truyền thống, đạo đức, lối
sống, ngoại ngữ, tin học, năng lực và kỹ năng thực hành, vận dụng kiến thức vào
thực tiễn”...
Để đáp ứng yêu cầu đổi mới đó, Thư viện trường học có vai trị quan trọng,
liên quan mật thiết với thói quen đọc sách và hình thành văn hóa đọc, thói quen tự
học, chiếm lĩnh tri thức của mỗi học sinh.
Thư viện trường học được quy định là một bộ phận cơ sở vật chất thiết yếu,
trung tâm sinh hoạt văn hóa và khoa học của nhà trường. Góp phần nâng cao chất


lượng dạy – học và xây dựng thói quen tự học, tự nghiên cứu cho học sinh, tạo cơ
sở từng bước thay đổi phương pháp dạy và học, hình thành văn hóa đọc. Góp phần
hình thành và phát triển nhân cách cho học sinh phổ thông đáp ứng yêu cầu của
công cuộc đổi mới giáo dục.
Thực trạng hiện nay, đầu sách ở các thư viện trường học có số lượng nhất định
nên khi học sinh có nhu cầu mượn đơng thư viện không đáp ứng đủ. Mặt khác, thời
gian học trên lớp, học thêm đã chiếm hầu hết thời gian trong ngày nên học sinh
khơng có thời gian lên thư viện mượn sách. Bên cạnh đó cùng với sự phát triển của
công nghệ thông tin, nhu cầu học sinh sử dụng tài liệu online và các video bài
giảng trên mạng nhiều. Nhưng vì bản thân mỗi học sinh tự tìm hiểu nên chưa có
tính chọn lọc ở tài liệu, một số em tìm tài liệu rồi lại vào những trang mạng không
tốt.
Qua khảo sát thực tế một số trường THPT, học sinh và phụ huynh mong muốn
nhà trường cung cấp nguồn tài liệu học tập có chọn lọc thuận tiện cho học sinh sử
dụng.
Với trăn trở đó tơi xin đưa ra sáng kiến kinh nghiệm” Ứng dụng công nghệ số
trong cơng tác thư viện ở trường THPT” nhằm mục đích nâng cao nguồn tài liệu

điện tử tham khảo cho học sinh và giáo viên, giúp bạn đọc tiếp cận những cuốn
sách hay. Bên cạnh đó có thể đưa các video bài giảng, tài liệu hay của giáo để
nguồn thư viện phong phú.

I.2 Mục đích nghiên cứu

Mục đích là cải thiện tiếp cận tài liệu nhanh chóng, nhiều người cùng lúc,
tiết kiệm chi phí mua tài liệu, bảo quản tài liệu lâu dài với sự hỗ trợ của công
nghệ thông tin.
I.3 Đối tượng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu:

Đối tượng nghiên cứu: Thư viện điện tử, sách điện tử, các thiết bị truy cập
sách điện tử.
Phạm vi nghiên cứu: Đề tài được nghiên cứu để xây thư viện điện tử áp
dụng cho học sinh và giáo viên trường THPT.
I.4 Phương pháp nghiên cứu
Các phương pháp được sử dụng


- Khảo sát thực tế nhu cầu sử dụng thư viện điện tử của học sinh và giáo
viên khối THPT ở một số trường trên địa bàn.
- Thu thập, nghiên cứu các cơng nghệ, tìm hiểu các phần mềm quản lý thư
viện.
- Tìm hiểu đưa ra quy trình xây dựng website.
I.5 Tính mới của đề tài.

Xây dựng thư viện điện tử đang là xu hướng tất yếu ở tất cả các nước trong
khu vực và trên thế giới.
Khi áp dụng đề tài học sinh và giáo viên sử dụng sách điện tử giảm thiểu chi
phí mua tài liệu.

PHẦN 2: NỘI DUNG CỦA ĐỀ TÀI
1. Cơ sở lý luận và thực tiễn của đề tài
1.1 Cơ sở lý luận.

Sự phát triển của công nghệ số đã tạo ra những bước đột phá lớn cho nhân loài từ
cuối thế kỷ XX. Với sự phát triển đó làm cho vai trị của nghành thư viện nói
chung cũng như thư viện trường học nói riêng có nhiều chuyển biến từ phương
thức phục vụ truyền thống đến phương thức phục vụ hiện đại.
Thư viện nhà trường là một bộ phận quan trọng góp phần vào việc nâng cao chất
lượng giáo dục trong nhà trường, là nơi hội tụ kiến thức, tri thức của lồi người.
Nó khơng chỉ giúp thầy và trị nhà trường dạy tốt, học tốt mà nó cịn góp phần mở
mang trí óc, bồi đắp nhân cách, xây dựng nền tảng và phong văn hóa cá nhân.
1.2 Cơ sở thực tiễn

Website đã đưa vào sử dụng tại thư viện trường THPT
Nghi Lộc 5.
2.

Thực trạng sử dụng thư viện của giáo viên và học sinh THPT.

Qua q trình cơng tác tại trường THPT Nghi Lộc 5 và qua tìm hiểu thực tế một số
trường THPT trên địa bàn, tôi nhận thấy một số thực trạng sử dụng thư viện của
giáo viên và học sinh như sau:
2.1 Quy trình thực hiện mượn sách của học sinh tại thư viện nhà trường
Thư viện là nơi để lưu trữ, cung cấp, truyền bá thông tin, tài liệu tới tất cả
mọi người. Thư viện trường học không nằm ngồi số ấy. Hiện nay, mỗi trường học
đều có một hệ thống thư viện, nhiều nơi còn đạt Thư viện chuẩn, nhưng vì sao thư
viện trường học vẫn chưa được học sinh mặn mà lui tới thường xuyên. Nguyên
nhân chủ yếu như sau:
Thứ nhất, thư viện của một số trưịng học do diện tích trường học nhỏ, điều

kiện chưa cho phép, có trường thư viện chỉ là tận dụng từ một phịng học cũ, có
trương thư viện được đặt ở tận cuối hành lang tầng 3. Nhiều em học sinh rất ngại


leo lên tầng 3 để lên thư viện. Thông thường ở mỗi trường giờ nghỉ giải lao giữa
các tiết học là 5 phút. Thời gian đi lại cũng đủ mệt. Do đó nhiều em đã chọn ngồi
trong lớp nói chuyện với các bạn, hay ra sân chơi hơn là lên thư viện.
Thứ hai, vốn tài liệu trong thư viện chưa nhiều, hình thức, tài liệu cịn chưa
đa dạng phong phú, số lượng sách hạn chế. Chủ yếu vẫn chỉ có sách giáo khoa và
sách tham khao, ít những tài liệu giải trí. Thêm vào đó, việc đầu tư kinh phí cịn
khiêm tốn, số lượng máy tính kết nối internet trong thư viện không nhiều, tài liệu
bổ sung không thường xuyên, liên tục... cũng làm cho chất lượng của hoạt động
thư viện chưa được nâng cao.
Thứ ba, việc mượn sách và đọc sách chỉ tập trung ở một số học sinh có ý
thức học và u thích đọc sách. Đa số học sinh thỉnh thoảng hoặc không lên thư
viện mượn sách và đọc sách. Thư viện chưa thật sự được học sinh u thích và tìm
đến , ,chưa có sự lan tỏa trong cộng đồng.
Quy trình Mượn/ trả sách của các trường như sau
1. Mượn sách về nhà (phòng mượn trả sách):
- Bạn đọc làm thủ tục đóng thẻ tại quầy phục vụ của thư viện;
- Bạn đọc tìm sách qua các “Mục lục thư viện”
- Ghi nhận tên sách, ký hiệu xếp giá vào phiếu yêu cầu;
- Xuất trình thẻ và phiếu yêu cầu cho CBTV
- Bạn đọc vào kho chọn sách cần mượn theo sự hướng dẫn của CBTV;
- Bạn đọc mang sách cần mượn đến bàn CBTV đăng ký mượn;
- Bạn đọc nhận sách, kiểm tra sách và nhận lại thẻ trước khi rời khỏi quầy.
2. Mượn sách đọc tại thư viện (phòng đọc mở)
- Bạn đọc tự chọn sách trên giá, mang sách được chọn đến bàn đọc, đọc tài thư
viện;
- Sách đọc xong để lại vị trí cũ;

- Bạn đọc nhận lại thẻ thư viện tại CBTV.
3. Mượn Báo – Tạp chí
- Lựa chọn Báo – Tạp chí tại quầy trưng bày, ghi thơng tin đầy đủ vào phiếu
yêu cầu;
- Xuất trình thẻ và phiếu yêu cầu tại CBTV;
- CBTV giữ thẻ và làm thủ tục cho mượn;
- Bạn đọc nhận Báo – Tạp chí và mang đến khu vực dành cho bạn đọc, đọc tại
thư viện.
4. Gia hạn sách
- Bạn đọc mang sách, thẻ đến gia hạn tại CBTV;
- Nếu tên sách đó cịn trong kho bạn đọc sẽ được gia hạn tiếp 10 ngày;
- Nếu tên sách đó trong kho đã hết, sẽ khơng được gia hạn thêm, Thư viện giữ
lại để bạn đọc khác mượn;


- Bạn đọc nhận lại thẻ, sách (nếu được gia hạn tiếp) và ra về.
5. Trả sách
- Bạn đọc mang sách và thẻ đến trả tại quầy CBTV;
- CBTV kiểm tra sách, làm thủ tục nhận trả;
- Bạn đọc nhận lại thẻ và ra về.
6. Trả Báo – Tạp chí
- Bạn đọc mang Báo – Tạp chí đến trả tại quầy CBTV;
- CBTV tiếp nhận và trả thẻ;
- Bạn đọc nhận lại thẻ và ra về.
Với quy trình mượn trả sách như trên thì khơng phải khi nào người học cũng có
thời gian để lên thư viện.
Ngày nay, internet ngày càng phát triển thì việc tiếp cận thơng tin trở nên dễ dàng
hơn bao giờ hết. Chúng ta những người làm về giáo dục nên biết tận dụng những
ưu điểm của cơng nghệ để hình thành định hướng cho học sinh của mình tiếp cận
nguồn thơng tin phù hợp, những tài liệu hay.

Với mục đích đưa thư viện tiến gần đến với bạn đọc, chúng tôi đã mạnh dạn đưa ra
các phương án trong SKKN “Ứng dụng công nghệ số trong công tác thư viện tại
trường THPT”.
Đề tài đưa ra những cách giải quyết sau:
-

-

Xây dựng 1 website cung cấp nguồn tài liệu có định hướng cho học sinh
Dựa vào sự phát triển của mạng xã hội, fanpage, facebook, website dưa
những bài viết, những video giới thiệu về những cuốn sách hay, tiếp cận đến
tất cả học sinh để có sự lan tỏa truyền thông.
Tiếp tục phát triển thư viện trường học, bổ sung nguồn tài liệu phong phú
( sách in và sách điện tử).

2.2 Quy trình quản lý, theo dõi, kiểm tra, đánh giá sử dụng thư viện ở trường

THPT.
Đa số các trường THPT trên địa bàn đều có thư viện sử dụng phương pháp quản lý
hồ sơ trên giấy tờ, sổ sách điều này gặp rất nhiều khó khăn trong quá trình kiểm
tra, đánh giá hiệu quả việc khai thác TBDH của giáo viên. Đặc biệt khi ta cần lọc
dữ liệu, tổng hợp, tách dữ liệu, ... Phương pháp theo dõi và quản lý dựa trên sổ
sách là phương pháp thụ động, làm cho người quản lý không chủ động được trong
công việc, đây là phương pháp đã bộc lộ rõ nhiều yếu kém cần được khắc phục.
Trong giai đoạn hiện nay công nghiệp 4.0, đây là phương phác lạc hậu cần được
thay thế.
Danh mục hồ sơ thư viện của các trường THPT như sau:
Hồ sơ chính bao gồm:
- Sổ đăng ký cá biệt sách tham khảo.

- Sổ đăng ký tổng quát.
- Sổ đăng ký theo dõi sử dụng sách báo học sinh.
- Sổ theo dõi sử dụng sách báo giáo viên.
- Sổ nhận báo hàng ngày.
- Sổ nhập kho thư viện.
2.3 Khảo sát nhu cầu sử dụng thư viện điện tử của học sinh và giáo viên khối
THPT ở một số trường trên địa bàn.
Việt Nam là một quốc gia đang trên đà phát triển mạnh mẽ trong mọi lĩnh vực,
kể cả Internet. Theo thống kê, tại khu vực châu Á, Việt Nam là quốc gia có tốc độ
phát triển kinh tế thơng qua Internet nhanh nhất. Tính đến năm 2020, số lượng
người sử dụng Internet tại Việt Nam đạt 68 triệu người và có thể tăng lên 75.7 triệu
người vào năm 2023. Trong số đó, có tới hơn 90% người dùng kết nối Internet là
để học tập, giải trí, mua sắm,…
Để khảo sát thực trạng nhu cầu sử dụng tài liệu online của học sinh khối THPT:
Tôi đã sử dụng phương pháp nghiên cứu khoa học và phương pháp điều tra hỏi ở
trường THPT Nghi Lộc 5. Với số phiếu phát ra 1012 phiếu
Qua khảo sát thu thập được kết quả như sau:
Đa phần giáo viện và học sinh hiện này đều sử dụng nguồn tài liệu online. Với
1012 GV và HS được khảo sát tại trường THPT Nghi Lộc 5, Số lượng GV và HS
sử dụng in Internet trong ngày chiếm: 98%, Số lượng GV sử dụng Internet để tìm
tài liệu và học tập ở GV: 100%, Số lượng HS sử dụng Internet để tìm tài liệu và
học tập ở hs: 49,1%. Một số quan điểm cho rằng học sinh học online nhưng loay
hoay tìm tài liệu rồi lại vào các trang mạng chơi Game,…. Số lượng GV và HS
mong muốn có nguồn tài liệu online được giáo viên chọn lọc chiếm: 78%.
Nhiều em học sinh sử dụng điện thoại, máy tính nhưng chưa biết cách khai
thác để phục vụ học tập. Các em cịn đọc và chia sẻ những thơng tin hot, tin giật
gân, những hiện tượng nổi bật trên mạng xã hội. Có em cịn đọc những thơng tin
khơng lành mạnh, khơng chính thống hoặc sa đà vào việc xem phim, xem những
video bạo lực. Điều này làm ảnh hưởng lớn đến đạo đức và kết quả học tập. Nhà

trường chưa có một trang mạng riêng để kiểm duyệt thơng tin, định hướng và giám
sát việc đọc thông tin điện tử cho học sinh.
Đọc sách không chỉ nâng cao chất lượng dạy học mà còn là một hoạt động lành
mạnh, bồi dưỡng tư tưởng tình cảm và tu dưỡng đạo đức cho con người nói chung
và học sinh nói riêng. Trong thời đại công nghệ 4.0, hoạt động của thư viện cũng
như việc đọc sách của học sinh đứng trước thử thách lớn. Muốn nâng cao hiệu quả
đọc sách trong trường học, chúng ta không chỉ chú trọng vào hoạt động của thư
viện truyền thống trong trường mà cịn phải tích cực phát triển thư viện điện tử.
3. Giải pháp ứng dụng công nghệ số trong công tác thư viên ở trường

THPT


Từ những thực trạng đã phân tích. Để đáp ứng đủ nhu cầu của bạn đọc, thuận tiện cho
giáo viên và học sinh trong thời đại 4.0 này. Cũng như qua khảo sát nhu cầu thực tế của
giáo viên và học sinh trong q trình cơng tác tơi mạnh dạn đưa ra phương án ứng dụng
công nghệ số trong công tác thư viện ở trường THPT. Với giải pháp này sẽ hỗ trợ thư
viện nhà trường giải quyết được những khó khăn, những vướng mắc đang cịn tồn tại
trong việc đáp ứng nhu cầu mượn sách của giáo viên và học sinh trên thư viện truyền
thống đồng thời giải pháp mới này có tính tiện dụng cao, thuận lợi, dễ dàng sử dụng.
Việc ứng dụng công nghệ số trong công tác thư viện là xu thế hiện nay. Với lịch học
nhiều và thời gian làm việc của giáo viên thì ứng dụng CNTT đã rút ngắn thời gian, góp
phần tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên và học sinh. Qua thực tế áp dụng đã thấy
được tính ưu việt thực sự của nó.
3.1 Thiết lập Website />Trong thực tế hiện nay mạng internet là một phần không thể thiếu trong xã
hội. Mạng internet mang lại rất nhiều lợi ích hữu dụng cho con người. Đặc biệt là
chia sẻ, trao đổi dữ liệu giữa những người dùng internet với nhau. Từ nhu cầu thiết
thực và những tiện ích hữu dụng của mạng internet tôi đã xây dựng website
nâng cao hiệu quả đọc tài liệu, sách, báo của giáo viên,
học sinh trong trường THPT. Thiết lập website có rất nhiều ưu điểm và tính tiện ích

cao. Giáo viên có thể sử dụng website mọi lúc mọi nơi với thiết bị được kết nối
mạng internet. Khi sử dụng website người dùng có thể sử dụng máy vi tính, điện
thoại thơng minh, ... có kết nối mạng internet để truy cập website và sử dụng các
chức năng trên website. Giao diện website rất đơn giản, không gây rối mắt cho
người dùng. Qua thực tế phương pháp này đã mang lại hiệu quả rất cao đảm bảo
tính khoa học, tính tiện dụng và tiết kiệm được nhiều thời gian cho giáo viên và
học sinh.
Giáo viên có thể chọn lọc tài liệu và chia sẻ lên website, website cũng là nơi
lưu trữ, chia sẻ các nguồn tài liệu hay của nhà trường, giáo viên có thể xây dựng
câu lạc bộ theo nhóm để học sinh trong câu lạc bộ vào lấy nguồn tài liệu. Đây thực
sự là một giải pháp được giáo viên và học sinh rất ủng hộ.
3.1.1 Giới thiệu giao diện website: />- Giao diện chính của website


(Hình 1: giao diện trang chủ của websize thuvienso-nl5.vn)

Giao diện trang chủ được hiển thị với các phần được sắp xếp bằng các dải màu nền
đặc trưng giúp người đọc dễ quan sát và sử dụng (xem Hình 1: giao diện trang chủ
của websize thuvienso-nl5.vn)
Về cơ bản nhiệm vụ của chúng là tổng hợp và hiển thị dữ liệu chọn lọc từ kho dữ
liệu thông tin mà thư viện trường cập nhật lên ( Các tài liệu, văn bản, videos,…).
Kho dữ liệu này ngoài việc được người đọc truy xuất nhanh theo kiểu tiêu điểm
(Mới nhất, xem nhiều nhất, download nhiều) trên trang chủ thì người dùng cũng có
thể tìm kiếm các dữ liệu theo đúng nhóm mục thơng qua hệ thống menu chính với
các menu con chi tiết giúp phân loại thông tin một cách trực quan.
- Danh mục các menu trên website.
Với tiêu chí “Tri thức là của chung của nhân loại và tri thức cần phải được chia
sẻ”, rất nhiều trường đại học và viện nghiên cứu trên thế giới đã tham gia phong
trào học liệu mở và lập lên Hiệp hội Học liệu mở (OpenCourseWare Consortium)
để chia sẻ nội dung, công cụ cũng như phương thức triển khai học liệu mở sao cho

đạt được hiệu quả cao nhất. Giảng viên, sinh viên và người tự học ở mọi nơi trên
thế giới, đặc biệt là từ các nước đang phát triển như Việt Nam, đều có cơ hội như
nhau trong việc tiếp cận các tri thức mới.
Qua xây dựng website tôi cũng rất mong muốn giáo viên khối THPT cũng nhau
chia sẻ tài liệu, cũng nhau học hỏi. Hiện tại đã có nhiều giáo viên chia sẻ lên những


tài liệu, đề thi, sáng kiến kinh nghiệm của bản thân, đây cũng là nguồn tài liệu
phong phú để nhiều giáo viên tham khảo.
Nguồn tài liệu trên website gồm các nguồn tài liệu của quản trị update lên, các sách
bản pdf, cùng với nguồi tài liệu của giáo viên đưa lên,...

(Hình 2: danh mục trên website)

Danh mục được phân loại theo môn học, theo chủ để để người đọc dễ tiếp cận tài
liệu như.
-

Tài liệu mơn Tốn
Tài liệu mơn Văn
Tài liệu mơn Hóa
Tài liệu mơn Lý
Tài liệu mơn Địa lý
Tài liệu môn Lịch sử
Tài liệu môn Tiếng anh

Bên cạnh những nguồn tài liệu các mơn học, website cịn có danh mục “Kho
sáng kiến kinh nghiệm”, tập hợp những SKKN của giáo viên các năm học làm
nguồn tài liệu tham khảo phong phú.

(Hình 3: Danh mục Kho SKKN của giáo viên
-

)

Ý tưởng KHKT của học sinh

Ngồi ra trên website có sinh hoạt các câu lạc bộ có thể thấy, mơ hình các CLB
trong trường học là một phần quan trọng trong chương trình phát triển tồn diện
của nhà trường; tạo điều kiện cho học sinh thực hành những điều đã học, cũng như
phát triển tối đa khả năng của mỗi cá nhân. Quan trọng hơn sau những trải nghiệm
cùng CLB, mỗi học sinh sẽ thêm tự tin với những kiến thức, kỹ năng thu được. Mơ
hình các CLB trong trường học góp phần xây dựng "Trường học thân thiện - Học
sinh tích cực”, hình thành những phẩm chất, năng lực cho học sinh đáp ứng yêu
cầu của thời kỳ mới.
Hiện tại nhà trường có hai câu lạc bộ đã đi vào hoạt động.
-

Câu lạc bộ Toán học do thầy giáo Nguyễn Văn Lý quản trị.

Trang CLB Toán học lập ra với mục đích là nơi chia sẻ niềm đam mê với bộ mơn
tốn của mọi người.
Các kinh nghiệm học tập, các câu hỏi hay vấn đề cần thảo luận,có thể là tiểu sử của
các nhà khoa học...vv
Chúng ta có thể chia sẻ ở đây hàng ngày, hàng giờ, mọi lúc mọi nơi.
Trang dành cho tất cả mọi người , chỉ cần đam mê và có niềm u thích với nó.
-

Câu lạc bộ SKILL CLUB do học sinh Nguyễn Thị Ngân Hà quản trị

CLB Skill club là clb về kiến thức liên môn,cũng như hoàn thiện thêm về kỹ
năng sống
Câu lạc bộ được thành lập với mục đích:
- Tạo một sân chơi cho tất cả các học sinh trong 3 khối, nơi mà các bạn có thể
học hỏi, trao đổi lẫn nhau về các vấn đề các bạn quan tâm.
- Giúp các bạn có thêm một kênh tiếp thu thơng tin và kiến thức mới.
- Rèn luyện, bổ sung những kỹ năng mềm cho các bạn học sinh.


- Giúp các bạn gắn kết với nhau hơn, tự học hỏi từ những bạn đồng trang lứa
trong trường.
3.1.2 Phần dành cho bạn đọc.
Bước 1: Đăng ký tạo tài khoản (Hình 4)
Khi bạn đọc đăng ký tạo tài khoản truy cập vào website:
Vào mục Login ở góc phải, chọn đăng ký gồm các thông tin sau:
- Họ và tên:
- địa chỉ gmail:
- Mật khẩu:
- Nhập lại mật khẩu:
Sau đó ấn vào Đăng ký
- Bạn đọc đăng ký tài khoản vào website.

(Hình 4: Đăng ký tạo tài khoản )

- Những bạn đọc đã có tài khoản thì đăng nhập vào website.


(Hình 5: Đăng nhập website)

lợi hơn. Khơng phải ra nhà sách mua hay mượn bạn bè, chỉ với vài cú click chuột
trên website các thư viện trực tuyến, bạn dễ dàng tìm được những phiên bản sách
điện tử ưng ý và miễn phí.
Website cung cấp nguồn tài liệu dành cho giáo viên và học
sinh khối THPT, người dùng sẽ khơng cịn phải lo lắng tình trạng khơng thể mang
sách ra ngồi vì q cồng kềnh mà có thể mang “kho sách” của mình đi bất cứ nơi
đâu. Bạn đọc truy cập website tìm đến tài liệu mình cần.

(Hình 6: Phần hiện thị nội dung tài liệu)


Đăng ký câu lạc bộ
Khi học sinh muốn tham gia câu lạc bộ nào của nhà trường thì đăng ký. Mỗi hình
thức sinh hoạt câu lạc bộ sẻ được thơng báo trên trang tin tức.

(Hình 7: Đăng ký tham gia CLB)

3.1.3 Phần dành cho giáo viên.
- Đăng nhập
Bước 1: Thầy cô truy cập website: click “Login”
Khi thầy/ cô truy cập vào website có thể xem tồn bộ tài liệu trên web, nhưng thầy/
cô muốn download, muốn update tài liệu thầy cơ cần phải đăng nhập hệ thống.

(Hình 8: Đăng nhập hệ thống)

Bước 2: Dùng tài khoản quản trị hệ thống cấp để đăng nhập vào website.


(Hình 9: Đăng nhập hệ thống)

Bước 3: Sau khi giáo viên đăng nhập thành cơng, chọn tên người dùng góc trên,
bên phải.

(Hình 10: chọn tên người dùng)

Sau khi giáo viên đã đăng nhập thành cơng, giáo viên có thể update tài liệu (Hình
11 ).
Update tài liệu gồm các mục
-

Tiêu đề: ghi rõ tiêu đề tài liệu cần update

-

Nội dung: mô tả về tài liệu cần update.

-

Chọn ảnh đại diện:

-

Chọn file tài liệu: file tài liệu dưới dạng video hoặc file tài liệu pdf

-

Chọn số trang:
Sau cùng ấn Submit để hoàn thành.

(Hình 11: Update tài liệu)

Sửa thơng tin tài khoản (Hình 12)
-

Avatar: Ảnh đại diện

-

Họ và tên giáo viên.

-

Ngày sinh

-

Địa chỉ

(Hình 11: Sửa thông tin tài khoản giáo viên )

Sau cũng giáo viên có thể đăng xuất tài khoản
3.2 tạo mơi trường đọc sách điện tử cho học sinh
- Đưa lên fanpage - Trường THPT Nghi Lộc 5, Những tản văn hay về
Tình yêu và cuộc sống trên facebook và mục tin tức trên trang website
/>Fanpage - trường THPT Nghi Lộc 5 hiện tại có số lượng người theo dõi và
tiếp cận rất lớn, chủ yếu là học sinh, phụ huynh và các đồng nghiệp. Vì vậy chúng


tôi đã sử dùng fanpage nhà trường như một kênh thông tin để hướng dẫn các em

tiếp cận nguồn tài liệu điện tử trên website và nguồn sách hiện có tại thư viện nhà
trường thơng qua các bài viết, hình ảnh, các bài giới thiệu về sách của các bạn học
sinh.
Qua thống kê hiện tại cho thấy số lượng người tiếp cận fanpage nhà trường
như sau.
Fanpage
Số lượng người thích fanpage
Trường THP Nghi Lộc 5
Số lượng người theo dõi fanpage
Trường THP Nghi Lộc 5
Thống kê từ 12/2/ 2021 -> 11/3/2021 số người tiếp
cận trang
Thống kê từ 12/2/ 2021 -> 11/3/2021 số lượt tương
tác bài viết

Thống kê
3526 người
3663 người
92.091 người
23.576 lượt

Qua đó, thực hiện tuyên truyền về vai trò của việc đọc sách, hướng dẫn cách
đọc sách hiệu quả cho mọi đối tượng có thể tiếp cận. Dựa vào sở thích, nhu cầu và
phản hồi của bạn đọc đồng thời dựa vào chủ đề từng tháng của nhà trường, đăng tải
lên fanpage và website có chọn lọc những bài viết chất lượng, link những tác phẩm
hay, có ý nghĩa.
Thành lập Ban kiểm duyệt gồm cán bộ thư viện, một số giáo viên. Ban kiểm
duyệt có nhiệm vụ chọn lọc những tin tức, những tác phẩm hay, có giá trị nhân văn
đăng tải lên fanpage và website của trường.
- Xây dựng các chủ đề theo tháng để có kế hoạch kết hợp giữa thư viện

điện tử và thư viện truyền thống.
+ Tháng 9: Chủ đề “Mùa khai trường”: Nhóm tác giả giới thiệu những bài
viết, tác phẩm đã được tổng hợp trên trang website: và
sách báo trên thư viện trong giờ chào cờ thứ hai đầu tuần.
+ Tháng 10: Chủ đề: “Tình cảm gia đình”: Giới thiệu tới các học sinh những
cuốn sách tiêu biểu trên website và thư viện như: Cho tôi một vé đi tuổi thơ –
Nguyễn Nhật Ánh; Từ bỏ - Nguyễn Ngọc Tư, …
Cho học sinh vào tham gia giải đề ở các câu lạc bộ Toán học trên website:
/>Đưa các chủ đề sinh hoạt câu lạc bộ: Skill club, Câu lạc bộ toán học
+ Tháng 11: Chủ đề: “Tri ân thầy cô”: Đại diện các lớp giới thiệu các cuốn
sách hay có ý nghĩa về thầy cơ như: Hồ Chí Minh về giáo dục (NXB Lao động –
xã hội); Người thầy đầu tiên – Ai-ma-tốp,


Cho học sinh vào tham gia giải đề ở các câu lạc bộ Toán học trên website:
để thi đua chào mừng 20/11.
+ Tháng 12: Chủ đề: “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh
và tư thế, tác phong của anh bộ đội cụ Hồ”. Đăng tải tư liệu là link các cuốn sách
về những tấm gương sáng đại diện cho thế hệ trẻ thời chiến như Nhật ký Đặng
Thùy Trâm, Mãi mãi tuổi 20,...
Cho học sinh vào tham gia giải đề ở các câu lạc bộ Toán học trên website:
/>+ Tháng 1; 2: Chủ đề: “Tìm hiểu lịch sử Đảng cộng sản Việt Nam và lịch sử
Đảng bộ địa phương”. Chúng tôi sưu tầm những cuốn sách về Đảng Cộng sản Việt
Nam và Đảng bộ địa phương. Những cuốn sách này được chuyển đến thư viện
từng lớp học. Ngoài ra, đăng tải những bài viết có nội dung liên quan lên trên thư
viện điện tử (fanppage và website).
Cho học sinh vào tham gia giải đề ở các câu lạc bộ Toán học trên website:
/>+ Tháng 3: Chủ đề: “Tìm hiểu về các nhà khoa học lỗi lạc trên thế giới”.
Phát động phong trào sưu tầm những cuốn sách về các nhà khoa học lỗi lạc ở Việt
Nam và trên thế giới. Phát động cuộc thi sáng tạo trẻ. Trên thư viện điện tử, đăng

tải về thành tựu của các nhà khoa học lỗi lạc, những sáng tạo nổi bật của học sinh,
sinh viên Việt Nam.
Cho học sinh vào tham gia giải đề ở các câu lạc bộ Toán học trên website:
/>+ Tháng 4: Chủ đề: “Ngày hội đọc sách”. Chúng tôi đăng tải trên thư viện
điện tử thông tin về Ngày hội đọc sách Việt Nam và những cuốn sách hay để học
sinh tìm đọc.
+ Tháng 5: Chủ đề “Tìm hiểu về danh lam thắng cảnh và di tích lịch sử địa
phương”. Chúng tơi sưu tầm cuốn sách về danh lam thắng cảnh và di tích lịch sử
Nghệ An, phát sách tới từng lớp học. Trên thư viện điện tử, đăng tải những bài viết
kết hợp với hình ảnh đẹp mắt để thu hút học sinh. Ngoài ra, kết hợp với đoàn
trường tổ chức cho học sinh viêt bài tìm hiểu về lịch sử địa phương, những bài viết
hay, ý nghĩa được đăng tải trên website.
Sau khi thực hiện biện pháp này, việc đọc sách điện tử của học sinh có
những chuyển biến tích cực, cụ thể qua bảng sau:

Lượt truy cập của
fanpage
Số lượt thích, chia sẻ,

Tháng 3/2020
1587

Tháng 2/2021
10046

685

8149

bình luận
Lượt truy cập website
164
920
Bảng 1: So sánh lượt truy cập trên Facebook và website trường

Ngồi ra, học sinh có ý thức tự giác đọc sách và tin tức bổ ích. Thông qua khảo sát,
học sinh đã biết chọn lọc những nội dung đọc phù hợp. Khi đọc những trang mạng
khơng chính thống, tin tức câu like, câu view, báo lá cải, học sinh đã biết cách nhận
biết và hạn chế đọc. Từ đó, đạo đức và học lực của học sinh được nâng cao, số học
sinh vi phạm nội quy nhà trường và mắc vào các tệ nạn xã hội có chiều hướng
giảm rõ rệt.
3.3 Tiếp tục phát triển thư viện trường học
- Bổ sung đa dạng các thể loại sách cho thư viện trường. Chúng tôi tận
dụng tối đa mọi nguồn sách như mượn ở thư viện tỉnh, đồng thời kêu gọi sự ủng hộ
từ giáo viên, học sinh và trên mạng xã hội. Đồng thời, thư viện trường cũng mua
thêm một số đầu sách mới để phục vụ bạn đọc. Tính từ tháng 8/2019 đến tháng
2/2021, Nhóm tác giả bổ sung thêm được 1152 bản sách. Tại thư viện lớp học, luân
phiên đổi sách hai tuần một lần để các bạn có thể thay đổi “món ăn tinh thần”
thường xuyên, tránh sự nhàm chán.
Khi bổ sung đa dạng các thể loại sách, học sinh đã bắt đầu chú ý đến việc
đọc sách. Các em có nhiều sự lựa chọn về thể loại sách như sách văn học, sách
tham khảo, sách về khoa học, về nấu ăn hay về giáo dục giới tính. Mỗi loại sách
này đều có giá trị thiết thực với học sinh.
Chúng tôi thực hiện khảo sát 960 học sinh và phỏng vấn 100 học sinh để
đánh giá hiệu quả của việc đọc sách. Ngoài ra, dựa vào sổ sách của thư viện, chúng
tơi có kết quả sau:
Tháng 4/2020
30 phút

Tháng 2/2021
1h30’

Thời gian đọc sách
1 ngày/ 1 học sinh
Số lượt mượn sách
218
876
Số lượt truy cập website để lấy tài
liệu
Bảng 2: So sánh thời gian đọc sách và mượn sách của học sinh

- Thực hiện nhiều cách tuyên truyền, giới thiệu sách khác nhau như giới
thiệu một cuốn sách hay, một câu chuyện ý nghĩa, qua một vở kịch, một bộ phim,
… Hoạt động tuyên truyền này thực hiện dưới cờ và trên thư viện điện tử. Trước
đây, hoạt động tuyên truyền, giới thiệu sách thực hiện rất hình thức. Chủ yếu là
những bài tuyên truyền, giới thiệu trên phịng đọc. Vì vậy, lượng học sinh tiếp cận


cịn ít. Khi thực hiện tun truyền, giới thiệu sách trên fanpage trên website với
những hình thức đa dạng đã thu hút được đa số học sinh lắng nghe, tiếp cận và tìm
đọc những cuốn sách này. Nội dung những bài tuyên truyền, giới thiệu gắn với kế
hoạch nội dung từng tháng của nhà trường nên các em đã biết đọc có định hướng
và chọn lọc. 3.4. Nâng cao hiệu quả đọc sách qua hoạt động ngoại khóa, CLB
- Thành lập câu lạc bộ Toán học
Câu lạc bộ Toán học có quy mơ lớn và hoạt động rất tích cực ở các trường
cao đẳng, đại học. Tuy nhiên, trong trường phổ thơng, câu lạc bộ vẫn cịn xa lạ. Vì
vây, cần thành lập câu lạc bộ để kết nối những học sinh có cùng sở thích, niềm đam
mê tham gia dưới sự định hướng của giáo viên.
Ngay từ tháng 4 năm 2020 ban giám hiệu đã lên kế hoạch dự thảo xây dựng

câu lạc bộ Toán học. Câu lạc bộ được thành lập từ tháng 9 của năm học 2020
-2021. Câu lạc bộ đã thu hút được 82 học sinh và 9 giáo viên tham gia. Câu lạc bộ
do một giáo viên thầy giáo Nguyễn Văn Lý chủ nhiệm. Câu lạc bộ hoạt động theo
nguyên tắc tự nguyện, thống nhất, có lịch sinh hoạt định kỳ, các số báo đưa ra
được đưa lên website . Học sinh đăng ký tham gia câu lạc
bộ bằng hình thức online, vì thế nên khơng chỉ học sinh trong trường mà học sinh
ngồi trương cũng có thể tham gia.
- Thành lập Câu lạc bộ Sáng tạo trẻ
Đây là hình thức sinh hoạt ngoại khóa của những học sinh có cùng sở thích,
niềm đam mê về các lĩnh vực như khoa học tự nhiên, khoa học xã hội,... dưới sự
định hướng của giáo viên.
Câu lạc bộ đã thu hút được 25 học sinh và 12 giáo viên tham gia. Câu lạc bộ
hoạt động theo nguyên tắc tự nguyện, thống nhất, có lịch sinh hoạt định kỳ.
Ngay từ đầu năm học các thành viên trong câu lạc bộ trình bày ý tưởng về
dự án sáng tạo, nghiên cứu khoa học của mình dưới sự định hướng của các thày cô
giáo. Câu lạc bộ thảo luận thống nhất chọn từ 2 đến 3 dự án khoa học cho một năm
học để phân công nhiệm vụ cho các thành viên, các nhóm bắt tay vào nghiên cứu,
tìm tịi, cải tiến, sáng tạo cho đến khi hoàn thành dự án.
Để thẩm định và đánh giá về dự án nghiên cứu khoa học của học sinh nhà
trường đã thành lập hội đồng đánh giá có thi đua, khen thưởng và động viên kịp
thời khuyến khích phong trào phát triển.
Hoạt động câu lạc bộ nghiên cứu khoa học này đã tạo ra cơ hội để các em
chia sẻ những kiến thức hiểu biết của mình về các lĩnh vực mà các em quan tâm,
qua đó phát triển các kỹ năng của học sinh như kỹ năng giao tiếp, kỹ năng biểu đạt
ý kiến, kỹ năng lắng nghe, kỹ năng trình bày suy nghĩ, lý tưởng, kỹ năng viết bài,
kỹ năng chụp ảnh, kỹ năng hợp tác, hoạt động nhóm,…..
Qua hoạt động sáng tạo và nghiên cứu khoa học này, các em học sinh đã xây
dựng được một số dự án khoa học có tính khả thi rất cao như

+Dự án của em Nguyễn Thùy Linh và em Phạm ĐinhTú Linh lớp 9 về đề
tài: Phòng chống xâm hại tình dục ở trẻ em. Khi thực hiện dự án khoa học này các
em đã trở thành những tuyên truyền viên rất tích cực tun truyền cho tồn bộ học
sinh, phụ huynh toàn trường (trong cuộc họp phụ huynh học sinh) về những nguy
cơ, hiểm họa mà trẻ em dễ bị xâm hại tình dục, về các cách phịng chống xâm hại
tình dục cho trẻ em. Các buổi tuyên truyền đã thu hút được tất cả học sinh tham gia
và đông đảo phụ huynh tán thưởng. Các buổi tuyên truyền đó giúp cho học sinh và
phụ huynh có thêm các kỹ năng phịng chống xâm hại tình dục với trẻ em, cho thấy
được trách nhiệm của gia đình, xã hội với vấn đề này. Giúp các em có thêm kỹ
năng giao tiếp, có thêm những phẩm chất tự tin, sống có trách nhiệm với cộng
đồng, xã hội. Dự án đạt giải Ba kì thi Khoa học kĩ thật cấp huyện.
+ Dự án “Tạo chất chỉ thị màu từ lá khoai lang tím” trong mơn Hóa học của
em Nguyễn Thu Hà và emTrần Chí Nghĩa lớp 9 cho thấy được việc học phải áp
dụng vào thực hành, từ sự tìm tịi nghiên cứu và sáng tạo các em đã tìm ra được
một chât chỉ thị màu có trong lá khoai lang tím. Dự án của các em đã tham gia dự
thi cấp tỉnh và đạt được giải nhì cấp tỉnh trong năm học 2017-2018.
- Câu lạc bộ Skill club: CLB là clb về kiến thức liên mơn, cũng như hồn
thiện thêm về kỹ năng sống.
Câu lạc bộ được thành lập với mục đích: – Tạo một sân chơi cho tất cả các học
sinh trong 3 khối, nơi mà các bạn có thể học hỏi, trao đổi lẫn nhau về các vấn
đề các bạn quan tâm, Câu lạc bộ có lịch sinh hoạt định kỳ, những bạn tham gia
CLB đăng ký trên Website, các video, sản phẩm của CLB làm ra được đưa lên
website http:// thuvienso.nghiloc5.edu.vn, fanpage nhà trường tạo hiệu ứng
cộng đồng rât cao, ngày càng có nhiều bạn học sinh tham gia.
4. Kết quả đạt được trong quá trình triển khai đề tài.
Qua thời gian áp dụng sáng kiến kinh nghiệm tại trường THPT Nghi Lộc 5 chất
lượng giáo dục đã được nâng lên rõ rệt. Điều đó thể hiện qua bảng thống kê số liệu
về hạnh kiểm, học lực:
xếp loại
Năm học

2016-2017
2017-2018
Kì I 2018-2019

Tốt
SL
284
298
365

%
82.08
83.94
87.32

Khá
SL
%
61
17.63
56
15.78
52
12.44

TB
SL
1
1
1

Yếu
%
0.29
0.28
0.24

SL
0
0
0

%

Bảng 3: Thống kê số liệu về hạnh kiểm
xếp loại
Năm học
2016-2017

Giỏi
SL
69

%
20

Khá
SL
%
115

33

TB
SL
156

Yếu
%
45

SL
6

%
2


2017-2018
Kì I 2018-2019

73
87

20.6
20.8

119
140

33.5

33.5

158
185

44.5
44.3

5
6

1.4
1.4

Bảng 4: Thống kê số liệu về học lực
Số học sinh quan tâm đến việc đọc sách trên thư viện truyền thống và thư viện điện
tử trong thời gian áp dụng sáng kiến đã tăng lên rõ rệt. Thời gian đọc sách của học
sinh cũng có sự cải thiện tích cực. Học sinh đã biết cách sử dụng điện thoại để đọc
những thơng tin bổ ích cho học tập cũng như cuộc sống. Trong thời gian từ đầu
năm học đến nay, học sinh tích cực tham gia các hoạt động ngoại khóa, CLB do
nhà trường tổ chức, từ đó tạo thói quen tìm kiếm thơng tin từ những cuốn sách phù
hợp. Học sinh bắt đầu yêu thích việc đọc sách.
Từ đó, chất lượng giáo dục của nhà trường trong hai năm áp dụng sáng kiến kinh
nghiệm đã được nâng lên rõ rệt. Về phẩm chất các em đã biết sống có trách nhiệm
hơn trong gia đình với bạn bè và xã hội, sống trung thực, thật thà, tự chủ biết vượt
khó, chăm chỉ chịu khó, biết chia sẻ động viên những người có hồn cảnh khó
khăn, biết đồn kết giúp đỡ nhau cùng tiến bộ.
Học sinh chủ động, tự giác trong học tập, từ đó làm nâng cao chất lượng giáo dục
văn hóa của nhà trường số lượng học sinh giỏi cấp trường cấp tỉnh tăng. Một thành
tích đáng phấn khởi trong năm học 2020 - 2021 trường đã có 01 học sinh đạt giải

Nhất mơn Tốn trong kì thi Học sinh giỏi cấp tỉnh. Đặc biệt là từ khi thành lập
được câu lạc bộ: “Sáng tạo trẻ” thì nhà trường đã liên tục có những dự án khoa học
của học sinh đạt giải cao trong các kỳ thi khoa học kỹ thuật cấp tỉnh như năm
2020-2021 có một dự án đạt giải nhì cấp tỉnh, 1 dự án đạt giải ba cấp tỉnh. Những
thành tích đó là niềm cổ vũ động viên rất lớn, tạo đà tiến lên trong những năm học
tiếp theo.
5. Khả năng ứng dụng và triển khai kết quả của đề tài.
Đề tài đã đưa ra thực trạng phổ biến ở các trường THPT và giải pháp phù
hợp với thực tiến hiện nay. Đề tài phù hợp với nền giáo dục hiện đại; phù hợp với
chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước và của Ngành. Vì vậy, đề tài có thể áp
dụng rộng rãi cho các trường THPT có kết nối mạng internet.


Phần III. KẾT LUẬN
1. Những kết luận trong quá trình triển khai, áp dụng SKKN.
Để hoạt động dạy học có hiệu quả qua nghiên cứu đề tài tôi nhận thấy một
số kết luận sau:
Về việc nâng cao hiệu quả đọc sách không chỉ thông qua việc đọc sách truyền
thống trong trường và tại địa phương mà cả việc đọc sách điện tử, từ đó hình thành
thói quen đọc sách cho học sinh, và bồi dưỡng tình yêu, niềm đam mê đọc sách.
Để hình thành thói quen đọc sách của học sinh chúng ta cũng phải có phương
pháp tiếp cận, với thời đại 4.0 những người làm giáo dục cũng phải tận dụng được
những lợi thế internet mang lại.
Kinh nghiệm hướng dẫn học sinh đọc sách có chủ đề, chủ điểm, có sự kiểm tra,
đánh giá của giáo viên và viết thu hoạch của bản thân.
Trong hoạt động của thư viện, cần có sự phong phú về đầu sách, chủng loại
sách để học sinh có sự lựa chọn và có hứng thú đọc sách.
Kinh nghiệm gắn đọc sách với nội dung chương trình học trên lớp và qua tổ
chức các hoạt động ngoại khóa, CLB cho học sinh và học tập cá nhân phối hợp với
học tập hợp tác thông qua hoạt động ngoại khóa để học sinh tìm nguồn kiến thức

qua sách, từ đó phát triển năng lực và phẩm chất cho học sinh.
Kết quả đạt được đã chứng tỏ giải pháp mà đề tài đưa ra thực sự là phương
pháp mang lại hiệu quả cao, phù hợp với thực tiến xã hội hiện đại, mang tính chiến
lược; Nâng cao giá trị thư viện trường học trong học sinh.

2. Kiến nghị đề xuất.
- Đây là một việc làm đòi hỏi thời gian dài và sự kiên trì, cần sự chung tay,

phối kết hợp, sự ủng hộ của phụ huynh cũng như các tổ chức xã hội. Có như vậy
mới hình thành được thói quen đọc sách ở học sinh, từ đó hướng tới việc nâng cao
khả năng tự học của các em.
Vì khả năng có hạn, tầm quan sát tổng thể chưa cao, nên sáng kiến của tơi
khó tránh khỏi thiếu sót và khiếm khuyết. Rất mong được hội đồng thẩm định
giúp đỡ và bổ sung cho tôi để sáng kiến được đầy đủ hơn có thể áp dụng được
trong các nhà trường.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC
Nghi Lộc, ngày 10 tháng 12 năm 2020
Tác giả


Lê Thị Mai
Lê Thị Khánh