Một số biện pháp rèn kỹ năng vệ sinh cá nhân cho trẻ mẫu giáo 5 6 tuổi tại trường mầm non đồng thịnh, ngọc lặc, thanh hóa

MỤC LỤC
STT
1

Nội dung

Số trang

Mở đầu

1

1.1

Lí do chọn đề tài

1

1.2

Mục đích nghiên cứu

2

1.3

Đối tượng nghiên cứu

2

1.4

Phương pháp nghiên cứu

2

Nội dung của sáng kiến kinh nghiệm

3

2.1

Cơ sở lí luận

3

2.2

Thực trạng của vấn đề

4

2

2.2.1 Thuận lợi

4

2.2.2 Khó khăn

4

2.2.3 Kết quả thực trạng

5

2.3

Một số biện pháp rèn kỹ năng vệ sinh cá nhân cho trẻ mẫu
giáo 5-6 tuổi tại Trường Mầm non Đồng Thịnh, Ngọc Lặc,
Thanh Hóa

5

2.3.1

Biện Pháp 1: Nâng cao ý thức và tự bồi dưỡng các kỹ năng
về chăm sóc vệ sinh cá nhân cho trẻ mầm non.

5

2.3.2

Biện pháp 2: Rèn kỹ năng vệ sinh cá nhân cho trẻ trong thời
điểm đón và trả trẻ.

7

Biện pháp 3: Rèn kỹ năng rửa tay, rửa mặt đúng cách và vệ
2.3.3 sinh cá nhân cho trẻ trong hoạt động ngoài trời và hoạt động
vệ sinh trước, sau khi ăn.

10

Biện pháp 4: Phối hợp với phụ huynh để giúp trẻ có thói
quen vệ sinh cá nhân tốt.

13

2.4

Hiệu quả sáng kiến

16

3

Kết luận, kiến nghị

17

3.1

Kết luận

17

3.2

Kiến nghị

17

2.3.4

1. Mở đầu.


2
1.1. Lý do chọn đề tài.
Có nhà triết học, đã từng nói:
“ Khi có sức khỏe ta có ngàn mơ ước
Khi khơng có sức khỏe ta chỉ có một ước mơ là sức khỏe”[1]
Đúng vậy, sức khỏe là tài sản vơ giá mà tạo hóa đã ban tặng cho con
người. Đầu tư cho sức khỏe là đầu tư cho sự phát triển kinh tế - văn hóa - xã
hội, nâng cao chất lượng cuộc sống của mỗi cá nhân và gia đình. Khi khơng có
sức khỏe thì thành cơng gì cũng chỉ là hư vô.
Con người ta từ xưa đến nay vẫn thường nói “Có sức khỏe là có tất cả”
[2]. Do đó chăm sóc sức khỏe là cơng việc của toàn xã hội, đặc biệt hơn trong
thời điểm hiện nay dịch bệnh covid-19 đang diễn ra phức tạp trên tồn thế giới,
nên việc quan tâm chăm sóc sức khỏe được đặt lên hàng đầu. Sức khỏe là vốn
quý nhất của con người, ngồi yếu tố di truyền, chăm sóc sức khỏe chế độ dinh
dưỡng cũng góp phần giúp cho cơ thể khỏe mạnh. Bên cạnh đấy phần lớn sức
khỏe cũng phụ thuộc vào yếu tố chăm sóc vệ sinh của mỗi người, bao gồm vệ
sinh môi trường và vệ sinh cá nhân. Vậy làm thế nào để mỗi cơ thể của con
người chúng ta có sức khỏe tốt để chống chọi với các loại bệnh tật, đó là điều
khơng chỉ riêng bản thân tôi mà tất cả chúng ta đều quan tâm.
Cơng tác chăm sóc và giáo dục vệ sinh cá nhân cho trẻ mầm non là một
việc rất quan trọng, điều quan trọng hơn là việc rèn kỹ năng đó thành những thói
quen vệ sinh tốt cho trẻ mẫu giáo đó mới là nhiệm vụ rất cần thiết với mỗi chúng
ta hiện nay. Giúp cho cơ thể trẻ phát triển tồn diện về thể chất, khỏe mạnh, có

thói quen vệ sinh, hành vi văn minh và phòng chống bệnh tật, thích nghi được
với điều kiện sống, hình thành những thói quen cơ bản về vệ sinh cá nhân sẽ
giúp trẻ có nề nếp vệ sinh tốt nhất. Việc làm này cần có sự kiên trì, tỉ mỉ của cơ
giáo, sự phối hợp rèn luyện thói quen cho trẻ của gia đình - nhà trường, sự đầu
tư trang thiết bị chăm sóc vệ sinh và các điều kiện thuận tiện cho hoạt động vệ
sinh của trẻ. Không phải trẻ nhỏ nào cũng có thói quen biết rửa tay lúc bẩn,
trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh, biết đánh răng, rửa mặt đúng quy trình, muốn
tạo được thói quen cho trẻ thì nhiệm vụ của cơ giáo là hết sức quan trọng. Cơ
giáo phải thường xun, kiên trì hướng dẫn các hoạt động chăm sóc vệ sinh cá
nhân cho trẻ, phải tận tình chăm sóc thương u trẻ như con của mình, có như
vậy trẻ mới có được những thói quen vệ sinh tốt.
Vệ sinh đúng cách đặc biệt quan trọng với trẻ em trong độ tuổi đến
trường. Không chỉ đơn giản là đảm bảo cho trẻ trông thật chỉn chu, sạch sẽ bề
ngoài mà vệ sinh cá nhân là cách hiệu quả để chủ động phòng ngừa bệnh tật. Vì
vậy việc giáo dục trẻ em có thói quen vệ sinh từ khi còn nhỏ dựa trên sự hình
thành phản xạ có điều kiện sẽ giúp trẻ có được những thói quen tốt có lợi cho
sức khỏe, trẻ có thể giữ thói quen này đến suốt đời.
Trong quá trình quan sát, tổ chức hướng dẫn cho trẻ có những kỹ năng vệ
sinh cá nhân vào đầu năm học tôi nhận thấy: Hầu hết trẻ chưa biết rửa tay đúng
quy trình 6 bước, đánh răng, rửa mặt chưa biết cách, vẫn còn trẻ chân tay bẩn
khi đến trường. Đặc biệt là mặc các trang phục chưa phù hợp như trời lạnh mà
trẻ mặc quần áo mỏng, không chịu đi tất vào mùa đông. Phụ huynh chưa quan


3
tâm thường xuyên đến việc giữ vệ sinh cá nhân cho trẻ tại nhà, vẫn để con em
mình móng chân, móng tay dài khơng cắt, chưa gội đầu và tắm rửa thường
xuyên cho trẻ.
Là giáo viên trực tiếp giảng dạy, chăm lo cho trẻ từng bữa ăn giấc ngủ,
tôi luôn trăn trở mình phải làm gì? Và làm như thế nào để giúp trẻ biết vệ sinh

cá nhân và chăm sóc sức khỏe cho bản thân mình một cách tốt nhất. Điều đầu
tiên tôi cần phải nắm bắt yêu cầu cụ thể để có kế hoạch hướng dẫn rèn luyện
thói quen vệ sinh cá nhân cho trẻ một cách nhẹ nhàng và khéo léo, kiên trì giúp
trẻ được rèn luyện thường xuyên để trẻ có ý thức tốt hơn trong việc chăm sóc
bảo vệ sức khỏe cơ thể mình. Với tinh thần trách nhiệm cao, lịng say mê nhiệt
tình ham học hỏi, tâm huyết, tận tình trong việc thực hiện nhiệm vụ, chăm sóc
và giáo dục trẻ. Tơi đã mạnh dạn lựa chọn đề tài: “Một số biện pháp rèn kỹ
năng vệ sinh cá nhân cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi tại Trường Mầm non Đồng
Thịnh, Ngọc Lặc, Thanh Hóa”.
1.2. Mục đích nghiên cứu.
Trên cơ sở nghiên cứu thực trạng về kĩ năng vệ sinh cá nhân của trẻ,
nhằm tìm tập trung nghiên cứu và tìm ra một số biện pháp rèn kỹ năng vệ sinh
cá nhân cho trẻ 5-6 tuổi tại Trường Mầm non Đồng Thịnh một cách tốt nhất.
1.3. Đối tượng nghiên cứu.
Tập trung nghiên cứu đề tài “Một số biện pháp rèn kỹ năng vệ sinh cá
nhân cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi tại Trường Mầm non Đồng Thịnh, Ngọc Lặc,
Thanh Hóa”.
1.4. Phương pháp nghiên cứu.
1.4.1. Phương pháp nghiên cứu, xây dựng cơ sở lý thuyết.
Thu thập, phân tích, tổng hợp các tài liệu lý luận về đặc điểm phát triển
của trẻ 5-6 tuổi qua các tài liệu.
1.4.2. Phương pháp khảo sát thực tế, thu thập thông tin.
Khảo sát tình hình thực tế về kĩ năng vệ sinh cá nhân của trẻ ở lớp.
1.4.3. Phương pháp thống kê xử lý số liệu.
Đánh giá kết quả đạt được và so sánh kết quả trước và sau khi áp dụng biện
pháp.
1.4.4. Phương pháp thực hành, trải nghiệm.
Vận dụng các biện pháp vào hoạt động thực tế của lớp để trẻ thực hành
một số kĩ năng vệ sinh cá nhân của trẻ.

4
2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm.
2.1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm.
Theo định nghĩa về sức khỏe của Tổ Chức Y tế Thế Giới WHO ‘‘Sức
khoẻ là một trạng thái thoải mái về thể chất, tâm thần và xã hội chứ không
phải là không bệnh tật hay tàn phế” [3] Vì vậy sức khoẻ con người là vốn q,
nó đóng vai trị vơ cùng quan trọng trong cuộc sống của mỗi chúng ta. Trong
cuộc sống này, khơng có gì quan trọng bằng sức khoẻ, một thân thể khơng bệnh
tật, một tâm hồn hướng thiện đó là hạnh phúc của con người. Như Publilius
syrus đã nói: “Sức khoẻ tốt và trí tuệ minh mẫn là hai điều hạnh phúc nhất của
cuộc đời” [4] Quả đúng như vậy, bệnh tật không trừ một ai bất kể là người giàu
hay người nghèo, người có địa vị cao hay thấp. Nếu may mắn được sở hữu một
sức khỏe tốt thì đồng nghĩa với việc ta đang cận kề với thành công về mọi lĩnh
vực.
Sức khỏe là một trạng thái về thể chất của một con người khỏe mạnh,
không bị đau yếu. Khi có nó, ta khơng cảm thấy nó là quý giá nhưng khi ta mất
nó, tức là khi ta bị bệnh tật dày vị, ta khơng cịn lành mạnh như trước, ta mới
nhận thấy một cách thấm thía và đủ đầy rằng: Sức khỏe còn hơn tiền bạc, danh
vọng mà khơng có thể lực vật chất, tinh thần nào bằng nó được “Gia tài lớn
nhất của đời người là sức khỏe. Cơ hội lớn nhất của đời người là thời gian” [5]
Mỗi chúng ta không ai sinh ra trên đời mà lại khơng mong muốn mình khỏe
mạnh cả, phải khỏe mạnh thì chúng ta mới tận hưởng cuộc sống một cách trọn
vẹn nhất. Sự khỏe mạnh là nền tảng cơ bản của một cuộc sống vui vẻ, hạnh
phúc, là cơ sở quan trọng để mỗi người thực hiện ý tưởng, ước mơ, nguyện
vọng của cuộc đời mình. Do đó, sức khỏe chính là chiếc chìa khóa quan trọng
nhất mở ra cánh cửa hạnh phúc cho mỗi người.
Đối với trẻ lứa tuổi mầm non cơ thể trẻ đang phát triển, hệ thần kinh
chưa hoàn chỉnh, sức chống đỡ với bệnh tật nói chung cũng như khả năng thích
ứng của da còn yếu nên trẻ dễ bị mắc các bệnh nhiễm khuẩn cũng như dễ bị

ảnh hưởng của yếu tố thời tiết và mơi trường. Chăm sóc sức khỏe trẻ thơ là
cơng việc của tồn xã hội, trẻ em nếu được chăm sóc ni dưỡng đầy đủ sẽ ít
ốm đau bệnh tật và phát triển tốt.
Trong cơng tác chăm sóc giáo dục tồn diện cho trẻ mẫu giáo, mục tiêu
giữ gìn sức khoẻ và phát triển thể chất cho trẻ là một trong những mục tiêu vô
cùng quan trọng. Trẻ muốn giữ gìn được sức khoẻ nhất thiết phải giữ cơ thể
sạch sẽ. Trẻ em nếu được chăm sóc ni dưỡng đầy đủ sẽ ít ốm đau bệnh tật và
phát triển tốt. Giáo dục trẻ em có thói quen vệ sinh dựa trên sự hình thành phản
xạ có điều kiện sẽ giúp trẻ có được những thói quen tốt có lợi cho sức khỏe.
Việc vệ sinh cá nhân cho trẻ em không giống với vệ sinh cá nhân của người lớn
về mức độ do đặc điểm giải phẫu sinh lý của trẻ em khác với người lớn. Ngoài
ra một trong những cách phịng tránh dịch bệnh đơn giản và ít tốn kém nhất là
tạo thói quen vệ sinh cá nhân tốt. Những công việc vệ sinh hàng ngày tưởng
như rất đơn giản như đánh răng, rửa mặt, rửa tay... nhưng lại rất cần thiết trong


5
đời sống con người. Làm tốt việc vệ sinh cá nhân không chỉ giúp tạo ấn tượng
tốt với những người xung quanh mà cịn giúp chúng ta duy trì một sức khỏe tốt.
Rèn cho trẻ có thói quen vệ sinh tốt là giúp trẻ biết cách rửa mặt, rửa tay
chân, đánh răng, chải đầu, mặc quần áo gọn gàng sạch sẽ. Có thói quen rửa tay
bằng xà phịng và nước sạch trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh và khi tay bẩn.
Biết đi giày dép khi đi ra đường, đội mũ khi đi ra ngồi nắng, uống nước đun
sơi để nguội. Biết tự mình quét dọn sau khi làm xong và đem bỏ vào thùng rác,
không vứt bừa bãi ra xung quanh. Biết dọn dẹp đồ dùng, cất đồ chơi cẩn thận
vào nơi qui định sau khi dùng hoặc chơi xong.
Muốn hình thành ở trẻ kỹ năng, thói quen vệ sinh tốt yêu cầu đối với cô
giáo là cần phải có kiến thức khoa học ni dạy trẻ và phải nắm được mục đích,
u cầu của việc chăm sóc giáo dục trẻ. Bên cạnh đó, cơ giáo phải thực sự là
người có lịng u thương trẻ, coi trẻ như con đẻ của mình; cơ giáo phải có

những kế hoạch và biện pháp cụ thể phù hợp với điều kiện ở trường, ở lớp và
đặc điểm tính cách của từng trẻ. Ngồi ra, cơ giáo cần thường xun tổ chức vệ
sinh cho trẻ một cách kiên trì và hướng dẫn trẻ tỉ mỉ các thao tác vệ sinh, cách
rửa mặt, lau mặt, rửa tay, giáo dục trẻ ý thức giữ vệ sinh môi trường.
2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm.
2.2.1. Thuận lợi.
Qua việc thực hiện biện pháp giáo dục vệ sinh cá nhân cho trẻ tại lớp tôi
đã gặp những thuận lợi sau:
Nhà trường đã trang bị đầy đủ trang thiết bị cho lớp trong việc chăm sóc
giáo dục vệ sinh cá nhân cho trẻ như: Xà phòng đủ cho trẻ dùng, mỗi trẻ đã có
một khăn mặt, bàn chải đánh răng, cốc uống nước riêng, khăn mặt được giặt
sạch sẽ hằng ngày, được phơi trực tiếp dưới ánh nắng mặt trời. Khu vệ sinh cho
trẻ ln được khơ ráo, sạch sẽ, thống mát.
Phụ huynh quan tâm đến việc chăm sóc sức khỏe cho trẻ, đa số phụ
huynh có nhận thức về mục đích, yêu cầu của công tác giáo dục vệ sinh cá nhân
cho trẻ, tin tưởng và phối hợp tốt với giáo viên và nhà trường rèn luyện thói
quen cho trẻ.
Bản thân là giáo viên nhiều năm công tác được trực tiếp chăm sóc, giáo
dục trẻ hàng ngày nên cũng có rất nhiều kinh nghiệm trong việc rèn vệ sinh cá
nhân cho trẻ. Ln tận tình, kiên trì, tỉ mỉ, trong cơng tác chăm sóc, giáo dục
trẻ, ln coi trẻ như con đẻ của mình.
2.1.2. Khó khăn.
Bên cạnh những thuận lợi trên khi thực hiện chăm sóc, giáo dục vệ sinh
cho trẻ, bản thân thân cịn gặp những khó khăn sau:
Nhà trường đã đầu tư đầy đủ cơ sở vật chất, tuy nhiên chậu rửa tay đúng
quy chuẩn cho trẻ tại các khu vệ sinh cịn ít.
Trẻ cùng độ tuổi nhưng khả năng cũng như nhận thức của trẻ không
được đồng đều một phần cũng gây khó khăn trong cơng tác rèn vệ sinh cá nhân
cho trẻ.

6
Trong thực hiện nhiệm vụ chăm sóc, giáo dục trẻ tại lớp với các hoạt
động liên tục trong các thời điểm nên việc tổ chức rèn các kỹ năng vệ sinh cho
trẻ cũng gặp khó khăn.


7
2.2.3. Kết quả thực trạng.
Năm học 2020 - 2021 lớp mẫu giáo 5 - 6 tuổi do tôi phụ trách có 26 cháu.
Q trình khảo sát về kỹ năng chăm sóc vệ sinh cá nhân của trẻ được tiến hành
vào đầu tháng 9 năm học 2020-2021 với kết quả đạt được như sau:
Mức độ % trên trẻ
Tổng
Đạt
Chưa đạt
số trẻ
ST
Nội dung khảo sát
Tỉ
Tỉ
trong
Số
Số
T
lệ
lệ
lớp
lượng
lượng

%
%
1
Trẻ đến lớp quần áo gọn
26
12
46,1
14
53,9
gàng, chân tay, mặt sạch sẽ.
2
3
4

Trẻ biết giữ vệ sinh cá nhân
trong các hoạt động trong
ngày.

26

11

42,3

15

57,7

Trẻ có kĩ năng rửa tay, rửa
mặt theo đúng quy trình.

26

9

34,6

17

65,4

Trẻ có ý thức giữ gìn vệ
sinh chung.

26

12

46,1

14

53,9

Từ kết quả khảo sát trên cho thấy kĩ năng chăm sóc vệ sinh cá nhân còn
thấp, trẻ chưa biết giữ vệ sinh cá nhân trong các hoạt động còn cao. Đặc biệt là
kỹ năng rửa tay, rửa mặt đúng quy trình cịn rất thấp. Trước kết quả trên, tơi
ln trăn trở suy nghĩ làm thế nào để rèn kỹ năng vệ sinh cá nhân cho trẻ 5-6
tuổi. Do đó tơi đã lựa chọn một số biện pháp sau cụ thể như sau.
2.3. Một số biện pháp rèn kỹ năng vệ sinh cá nhân cho trẻ mẫu giáo

5-6 tuổi tại Trường Mầm non Đồng Thịnh, Ngọc Lặc, Thanh Hóa.
2.3.1. Biện Pháp 1: Nâng cao ý thức và tự bồi dưỡng các kỹ năng về
chăm sóc vệ sinh cá nhân cho trẻ mầm non.
Có thể nói đứng trước tình hình dịch bệnh covid- 19 đang diễn biến phức
tạp như hiện nay vấn đề chăm sóc sức khỏe, phịng bệnh được đặt lên hàng đầu
và rất cấp thiết đối với mỗi chúng ta. Đặc biệt là đối với trẻ trong độ tuổi mầm
non nhằm giúp trẻ có đủ các kĩ năng để tự chăm sóc và bảo vệ sức khỏe của
mình.
Nhận thức được việc chăm sóc vệ sinh cá nhân cho trẻ là hết sức cần thiết,
nhất là trong thời điểm hiện nay. Khi được phân cơng phụ trách nhóm lớp 5-6
tuổi ngay đầu năm học tôi xác định đây là một nhiệm vụ quan trọng đầu tiên cần
phải thực hiện ngay trong những ngày đầu đến trường của trẻ. Để có những kiến
thức trong nhiệm vụ giúp trẻ có kỹ năng vệ sinh tốt, trước tiên tơi nghiên cứu
chương trình chăm sóc giáo dục mầm non. Đồng thời tìm hiểu những thơng tin
trên internet về cách chăm sóc sức khỏe, vệ sinh tay, chân, mặt và cơ thể trẻ, đặc
biệt là quy trình rửa tay, rửa mặt đúng cách tại Trường Mầm non. Trong những


8
buổi họp đầu năm tôi đã mạnh dạn trao đổi những kiến thức về cách vệ sinh
chăm sóc sức khỏe cho trẻ để trao đổi cùng đồng nghiệp, từ đó mỗi người sẽ có
được thêm những kinh nghiệm trong chăm sóc, giáo dục trẻ một cách tốt nhất.
Kiến thức và kỹ năng mỗi người sẽ có những nhận thức và hiểu biết khác
nhau, đặc biệt là cách tổ chức hướng dẫn và chăm sóc trẻ cũng khác nhau. Đối
với bản thân tơi sau khi có những kiến thức cơ bản về chăm sóc và cách hướng
dẫn trẻ biết vệ sinh cá nhân đúng cách như vậy chưa phải là tất cả, mà bản thân
ln suy nghĩ phải có cách nào hiệu quả nhất giúp tất cả trẻ lớp mình đều có ý
thức chăm sóc sức khỏe, vệ sinh cá nhân thường xuyên mới là điều tôi quan tâm
nhất.
Trong buổi sinh hoạt chuyên môn đầu năm tôi đã mạnh dạn đề xuất với

Ban giám hiệu nhà trường để tôi thực hành quy trình 6 bước rửa tay và quy trình
rửa mặt đúng cách để các đồng chí giáo viên cùng xem tham khảo và rút kinh
nghiệm. Với đề xuất này đã được Ban giám hiệu và các đồng chí giáo viên ủng
hộ nhiệt tình, tơi đã thực hành vào cuối tháng 8 trước khi đón trẻ vào đầu năm
học.

(Hình ảnh tơi đang hướng dẫn rửa ray trước ban giám hiệu và đồng nghiệp)
Sau buổi thực hành được sự hóp ý chân thành từ Ban giám hiệu và các
đồng nghiệp đã giúp tơi có nhiều kinh nghiệm hơn, đặc biệt qua đó cũng giúp
cho tất cả các đồng chí khác cũng có thêm kinh nghiệm về cách tổ chức dạy trẻ
rửa tay theo quy trình 6 bước và quy trình rửa mặt đúng cách.
Như chúng ta đã biết vấn đề vệ sinh cá nhân luôn gắn liền với ý thức con
người, vậy muốn trẻ có một ý thức tốt điều quan trọng là mỗi giáo viên chúng ta
phải làm cách nào để trẻ có một ý thức tự giác để chăm sóc, vệ sinh cho bản
thân mình. Muốn làm được điều đó giáo viên cần phải linh hoạt trong cách lựa
chọn các hình thức tuyên truyền đến trẻ các kỹ năng vệ sinh thân thể một cách
nhẹ nhàng và hiệu quả. Công tác tuyên truyền giáo dục vệ sinh cá nhân cho trẻ


9
là một việc làm quan trọng, phải thực hiện thường xun, liên tục và địi hỏi nội
dung, hình thức tun truyền phải phong phú, đa dạng. Các hình ảnh tuyên
truyền phải đẹp, hấp dẫn để trẻ dể thấm dần và thấm sâu. Từ đó có sức thuyết
phục và khích lệ tinh thần của trẻ, tạo cho các con có ý thức, có một thói quen
tốt. Để có những khu vực hay bảng và những hình ảnh tuyên truyền hấp dẫn thu
hút trẻ tơi đã lựa chọn một số hình ảnh sưu tầm và một số hình ảnh chụp trực
tiếp trẻ thực hành các quy trình rửa tay: Bé mặc quần áo, đầu tóc gọn gàng treo
ngay cửa lớp. Hình ảnh quy trình 6 bước rửa tay có hình các bạn nhỏ đang thực
hiện. Hình ảnh các thao tác rửa mặt, hình ảnh các bạn khám tay cho nhau…
được đặt ở những vị trí mà trẻ dễ quan sát. Đồng thời tôi thường xuyên sưu tầm

những tranh ảnh phù hợp để vận dụng trong một số hoạt động trong ngày để
lồng kết hợp giáo dục vệ sinh cá nhân cho trẻ.
Bên cạnh hình thức tuyên truyền như trên bản thân là một giáo viên trực
tiếp đứng lớp trong nhiều năm qua tôi luôn ý thức được rằng với trẻ mầm non cô
giáo như là tất cả đối với trẻ, cô là tấm gương để trẻ noi theo. Hiểu được tầm
quan trọng đó tơi ln phải gương mẫu từ cách ăn mặc đến lời nói chuẩn mực
trước trẻ, trang phục gọn gàng sạch sẽ, đầu tóc phù hợp. Trong q trình chăm
sóc giáo dục trẻ tôi phải thường xuyên quan tâm lồng giáo dục ý thức giữ gìn vệ
sinh cá nhân và vệ sinh lớp học cho trẻ một cách nhẹ nhàng và thường xuyên,
liên tục.
Ngoài ra để chuẩn bị tốt cho việc rèn kỹ năng vệ sinh cá nhân tốt cho trẻ
tôi cũng nghiên cứu và lựa chọn cách tuyên truyền có hiệu quả nữa đó là hình
thức nêu gương, đây có lẽ cũng là một hình thức rất hiệu quả bởi trẻ lứa tuổi này
rất thích được khen. Với một số hoạt động trong ngày khi trẻ thực hiện tốt tơi
cũng sẽ lựa chọn một số hình thức nhằm khen động viên trẻ. Tôi thiết nghĩ với
cách làm như vậy sẽ giúp trẻ tự giác và khắc sâu hơn, có ý thức tốt hơn trong
việc giữ vệ sinh cá nhân ln sạch sẽ.
Có thể nói với việc nâng cao ý thức và chuẩn bị kiến thức tốt cho nhiệm
vụ rèn kỹ năng vệ sinh cho trẻ 5-6 tuổi, đã làm cho bản thân tơi thêm tự tin và có
những kế hoạch cụ thể, nhằm giúp tôi tiến hành một số biện pháp tiếp theo một
cách hiệu quả nhất.
2.3.2. Biện Pháp 2: Rèn kỹ năng vệ sinh cá nhân cho trẻ trong thời
điểm đón và trả trẻ.
Với trẻ lứa tuổi mầm non để hình thành một thói quen cho trẻ khơng phải
một sớm một chiều mà phải cả một quá trình và phải được thực hiện thường
xuyên. Hiểu được điều đó ngay sau khai giảng năm học tôi đã lên kế hoạch cụ
thể để hướng dẫn tổ chức cho trẻ vệ sinh cá nhân theo từng tuần, tháng, từng chủ
đề và trong cả năm học. Đặc biệt trong thời điểm đón trẻ là thời gian rất thuận
lợi để rèn nề nếp vệ sinh cá nhân cho trẻ một cách rất tốt.
Nhiệm vụ đầu tiên trong những ngày đầu đón trẻ tơi đã tuyên truyền đến

tất cả các bậc phụ huynh và các bé thực hiện theo công văn chỉ đạo của nhà
trường yêu cầu các bậc phụ huynh và toàn thể các bé thực hiện việc sát khuẩn
tay và đeo khẩu trang trước khi vào lớp. Ngoài ra thực hiện giãn cách và đi tuân
theo quy định một chiều, qua đó giúp giảm thiểu được sự lây lan của dịch bệnh.


10
Với trẻ mầm non đặc biệt với trẻ 5-6 tuổi đặc điểm nhanh nhớ nhưng cũng
nhanh qn, do đó tơi đã lập kế hoạch để rèn kỹ năng vệ sinh cá nhân cho trẻ
phải đi từ dễ đến khó và được tiến hành thường xuyên theo từng tuần, từng
tháng, từng chủ đề và xuyên xuất cả năm học. Trong thời điểm đón trẻ theo từng
tuần trong từng chủ đề tơi đã lựa chọn các hình thức khác nhau để rèn cho trẻ
một cách nhẹ nhàng và hiệu quả.
+ Chủ đề Trường Mầm non: Tuần 1 trẻ mới được đến lớp và làm quen với
bạn với cô giáo nên tôi đã chọn nội dung để rèn cho trẻ là biết giữ gìn quần áo
sạch sẽ với cách làm như sau:
Ví dụ1: Tơi tổ chức ngay trong thời gian trị chuyện buổi sáng thành
chương trình : “Bé khỏe, bé đẹp” chọn thứ 4 tuần đầu tơi sẽ tổ chức cho các bé
có những trang phục đẹp và đầu tóc gọn gàng lên trình diễn thời trang trên nền
nhạc sơi động. Trẻ vừa đi trình diễn vừa xịe bàn tay, thể hiện phong cách riêng
tạo khơng khí vui vẻ cho cả lớp, các bé được lên trình diễn sẽ cảm thấy tự tin
hơn, mạnh dạn hơn, khi trình diễn xong trẻ sẽ được lên cắm cờ. Sau buổi tổ chức
cô đều gợi ý cho tất cả trẻ hiểu được vì sao bạn được lên trình diễn và được nhận
q cịn mình thì khơng được. Ở cuối tuần vào buổi chiều thứ 6 tôi cho cả lớp ơn
lại bằng hình thức cùng đi trình diễn thời trang, nếu bạn nào quần áo, đầu tóc,
gọn gàng sạch sẽ thì sẽ được thưởng một cái bé ngoan.
Đối với các tuần tiếp theo trong chủ đề đầu tôi lại tiến hành tương tự, sau
4 tuần tôi nhận thấy tất cả trẻ lớp tôi đã biết đến lớp mặt mũi, chân tay sạch sẽ,
quần áo gọn gàng. Trong thời điểm này tôi thường xuyên nhắc nhở trẻ biết chào
hỏi người lớn, biết tự giác vào lớp cất đồ dùng cá nhân của mình ngay ngắn.

Được thực hiện thường xuyên như vậy sau một thời gian trẻ lớp tôi rất ngoan và
nề nếp khi đến lớp. Với thói quen ban đầu được hình thành một cách nhẹ nhàng
mà rất khắc sâu. Tôi thường xuyên quan sát tỉ mỉ từng sự thay đổi và tiến bộ của
trẻ hàng ngày để có những điều chỉnh một cách phù hợp nhất. Đặc biệt tơi ln
khéo léo khuyến khích động viên, khen ngợi trẻ một cách rất kịp thời để tạo sự
tự tin và sự cố gắng cho trẻ.

(Hình ảnh những trẻ ăn mặc đẹp, đầu tóc gọn gàng đi trình diễn thời trang)


11
+ Chủ đề bản thân: Tơi lựa chọn hình thức rèn cho trẻ biết cách mặc trang
phục đúng mùa, biết tự chải tóc gọn gàng với cách làm như sau:
Ví dụ 2: Tuần 1 tôi chọn vào ngày thứ 3 sau khi đón trẻ xong tơi dành thời
gian 10 phút cho trẻ xem một số video tôi sưu tầm về cách trẻ mặc quần áo phù
hợp với mùa hè, mùa đơng, mùa thu và mùa xn. Sau đó tơi chuẩn bị trên bảng
các ơ cửa bí mật cho trẻ lên chọn và mở ơ cửa, đồng thời phải nói được đúng
mùa và nói mùa này mặc trang phục gì? Nếu trả lời đúng sẽ được một họp quà
và có quyền mời các bạn lên để các bạn mặc trang phục đó, các bạn lên mặc nếu
bạn nào mặc được thì được tặng một món q. Trong 4 tuần tơi chọn đúng ngày
thứ 3 để tổ chức cho trẻ thực hiện lại và đổi tổ lên thực hiện mặc trang phục phù
hợp. Mỗi một tuần vào thứ 6 tôi đều tiến hành tổ chức cho trẻ ôn luyện lại kỹ
năng tự mặc quần áo, biết mặc quần áo phù hợp theo mùa. Sau 4 tuần tơi nhận
thấy trẻ lớp tơi có kỹ năng mặc quần áo rất tốt và biết tự giác mặc trang phục
phù hợp theo mùa. Đặc biệt có những bé biết nhắc nhở ông bà mặc quần áo phù
hợp với thời tiết khi nghe phụ huynh trao đổi lại. Bản thân cảm thấy rấy vui
mừng tuy là một thành công rất nhỏ nhưng tôi cảm thấy đây cũng là một động
lực thôi thúc tôi tiếp tục lựa chọn các hình thức phù hợp cho các chủ đề tiếp
theo.
+ Trong chủ đề gia đình: Tơi chọn rèn cho trẻ biết giữ vệ sinh đôi tay, mặt

luôn sạch sẽ. Tôi cho trẻ chơi trị chơi cùng cơ để kiểm tra tay của các bạn trong
lớp với trò chơi: “Tay sạch mặt xinh” Sau khi đón trẻ xong tơi dành 15 phút để
tổ chức cho trẻ chơi.
Tay sạch tay xinh
Vẽ hình múa dẻo
Tay khéo tay đẹp
Sạch sẽ thơm tho
Bạn nào sạch nhất
Sẽ được quà to.
Mặt đẹp mặt xinh
Miệng cười chúm chím
Má hồng hây hây
Mặt không sạch sẽ
Như mèo xấu ghê- Xấu ghê ấy mà xấu ghê..
Mỗi một câu thơ tôi cho trẻ giơ tay trước mặt uốn dẽo bàn tay, xoay cổ
tay, hai tay giơ lên măt, cười tươi cho vui nhộn. Kết thúc bài thơ tất cả trẻ đều
phải giơ bàn tay trước mặt để các bạn tổ trưởng cùng cô giáo đi kiểm tra, bạn
nào tay sạch sẽ, khuôn mặt sạch sẽ được mời lên xếp hàng nhận một món q là
một bơng hoa. Kiểm tra móng tay, móng chân và khn mặt xem có bạn nào
chưa được cắt móng tay, móng chân, chưa được rửa mặt sạch sẽ khi đến trường
không. Nếu cháu nào không được cắt ngắn móng tay, móng chân, khơng rửa mặt
tơi sẽ cho các con đi rửa mặt và tơi chủ động cắt móng tay, móng chân cho trẻ
đồng nhắc các con phải ln sạch sẽ khi đến trường.


12

(Đây là hình ảnh bạn lớp trưởng đi khám tay của các bạn)
Để trẻ khắc sâu hơn tôi tổ chức mỗi tuần một lần vào thứ 3 trong giờ trò
chuyện buổi sáng và đến giờ trả trẻ thứ 6 cuối tuần tơi tiến hành tổ chức lại trị

chơi cho trẻ ôn luyện. Trong thời gian 4 tuần tôi nhận thấy khơng cịn trẻ nào
đến lớp mà mặt mũi, chân tay cịn bẩn nữa, quần áo, đầu tóc gọn gàng hơn.
Đối với các chủ đề tiếp theo tối sẽ nâng dần các kiến thức cho trẻ như:
Biết đi vệ sinh đúng nơi quy định, biết nhắc nhở khi thấy bạn không giữ vệ sinh
chung…. Từ đó giúp trẻ tự tin hơn trong việc chăm sóc vệ sinh cá nhân cho
mình và cho bạn. Với sự thay đổi từng ngày của trẻ, tuy chỉ là những thói quen
rất đơn giản nhưng đó cũng là một nềm vui rất lớn đối với bản thân tôi, giúp tôi
thêm niềm tin và tiếp tục thực hiện các biện pháp tiếp theo một cách hiệu quả
nhất.
2.3.3. Biện Pháp 3: Rèn kỹ năng rửa tay, rửa mặt đúng cách và vệ
sinh cá nhân cho trẻ trong hoạt động ngoài trời và hoạt động vệ sinh trước,
sau khi ăn.
Như chúng ta biết vệ sinh cá nhân cho trẻ không chỉ đơn giản là đảm bảo
cho trẻ trông thật chỉn chu bề ngoài mà vệ sinh cá nhân thực sự chính là một
cách hiệu quả để chủ động phịng ngừa bệnh tật và vệ sinh đúng cách đặc biệt
quan trọng với trẻ em trong độ tuổi đến trường. Phần lớn các bệnh ở trẻ em đều
lây lan từ trường học, nơi mà vi khuẩn phát tán nhanh hơn cả một đám cháy
rừng. Nếu chúng ta giáo dục con vệ sinh đúng cách ngay từ khi cịn nhỏ, trẻ có
thể giữ thói quen này đến suốt đời. Hiểu rõ được điều đó ngồi việc rèn vệ sinh
cá nhân cho trẻ trong thời điểm đón trả trẻ, tơi cịn lựa chọn thời điểm hoạt động
ngoài trời và hoạt động vệ sinh ăn ngủ để rèn kỹ năng rửa tay và rửa mặt đúng
cách cho trẻ. Vì đây cũng là những thời điểm trẻ được thực hành nhiều nên rất
thuận lợi cho việc rèn các kỹ năng trên cho trẻ một cách hiệu quả.


13
Tổ chức cho trẻ hoạt ngoài trời cần đáp ứng các nguyên tắc chung, với
mỗi nội dung hoạt động ưu tiên tập trung hỗ trợ trẻ phát triển các yêu cầu khác
nhau ngồi giúp trẻ quan sát, tìm hiểu về động vật, thực vật, một số hiện tượng
tự nhiên và sự kiện xung quanh thì cũng cần tập trung giúp trẻ được tự do lựa

chọn trò chơi, triển khai nội dung chơi theo cách của mình. Kích thích trẻ tham
gia các hoạt động thử nghiệm, khám phá, hay trải nghiệm. Do đó tơi đã lựa chọn
hoạt động này để rèn kỹ năng rửa mặt đúng cách và rửa tay theo quy trình 6
bước. Để tiến hành cho trẻ được thực hành tôi cũng lên kế hoạch cụ thể theo
từng tuần và từng chủ đề xuyên xuất hết năm học. Đầu năm kỹ năng rửa tay, rửa
mặt cho trẻ còn chưa đúng cách thì tơi tiến hành hướng dẫn trẻ, cơ thực hành và
phân tích kỹ cho trẻ quan sát về các thao tác rửa mặt, các bước rửa tay.
Để giúp trẻ có kĩ năng nhiều hơn trong hoạt động chăm sóc vệ sinh cá
nhân, ngay từ các chủ đề đầu tiên của năm học tôi đã lên kế hoạch để rèn luyện
cho trẻ ở từng chủ đề, từng tháng và trong cả năm học, cụ thể như sau:
+ Đối với chủ đề “Trường Mầm non” gồm 3 tuần, tôi đã lên kế hoạch cho
từng tuần. Vào thứ 4 hàng tuần tôi chọn là thời điểm để rèn cho trẻ thao tác rửa
tay, rửa mặt đúng cách, khi tổ chức cho trẻ hoạt động ngồi trời, tơi xác định
hơm nay rèn kĩ năng rửa tay, rửa mặt cho trẻ, nên chỉ chọn 1 hoạt động ngồi
trời là chơi trị chơi vận động. Nhận thấy rằng trẻ lớp mình chưa có kĩ năng rửa
tay, rửa mặt đúng quy cách, bản thân tôi đã ln tìm tịi ra các phương pháp mới,
hấp dẫn giúp trẻ hứng thú hơn khi tham gia hoạt động chăm sóc vệ sinh cá nhân.
Cụ thể trong tuần 1 của chủ đề “Trường Mầm non” ngay từ khi bước vào buổi
hướng dẫn, tôi cho trẻ xem các video về em bé đang rửa tay, rửa mặt theo quy
trình, trong q trình cho trẻ xem đoạn video tơi và trị chuyện với trẻ để giúp trẻ
khắc sâu được kiến thức. Tiếp theo tôi hướng dẫn cụ thể cho trẻ ngay tại khu vệ
sinh, sau khi hướng dẫn xong tôi cho từng tổ 1 thực hành để cho các tổ còn lại
quan sát. Tiến hành cho 3 tổ thực hành với sự quan sát của cô và các bạn. Sang
tuần thứ 2 tôi cũng tiến hành tương tự, hỏi trẻ lại kiến thức cơ bản của rửa tay,
rửa mặt đúng cách: “Bạn nào nhắc lại cách rửa tay, rửa mặt đúng quy trình nào?
sau đó cho tổ 2 rửa, các tổ còn lại quan sát tổ và nhận xét cho tổ bạn, ở tuần 3 tôi
cũng tiến hành như vậy và cho trẻ tổ 3 làm, trong 3 tuần của chủ đề Trường
Mầm non, tơi đã dần dần hình thành được thói quen rửa tay, rửa mặt cho trẻ.
Mặc dù các thao tác vẫn đôi lúc chưa đúng, chưa thuần thục nhưng thấy sự tiến
bộ từ trẻ cũng giúp tơi có động lực tiếp tục rèn luyện các kỹ năng rửa tay, rửa

mặt cho trẻ ở các chủ đề tiếp theo.
+ Sang chủ đề tiếp theo là chủ đề: “Bản thân” tôi lại tiếp tục lên kế hoạch
và thực hiện như sau: Tôi chọn thứ 2 tuần 1, sau khi cho trẻ tham gia hoạt động
ngoài trời vẽ bạn trai, bạn gái bằng phấn trên nền sân xong tôi tổ chức cho trẻ
tập trung trước vòi nước để cho trẻ thực hành thao tác rửa tay đúng cách. Cho
lần lượt từng tổ rửa tay theo quy trình 6 bước. Khi thực hiện cô giáo và các bạn
cùng quan sát và khen động viên khi các bạn thực hành đúng. Tôi cho trẻ thực
hiện vào các ngày thứ 2,4 hàng tuần trong hoạt động ngồi trời. Sang tuần 2 tơi
cho từng tổ thực hành và cô quay video lại để tổ chức cho trẻ xem vào chiều
thứ 6 tuần đó, khi trẻ xem tôi gợi ý cho trẻ cùng nhận xét về các thao tác rửa


14
tay của mình và của bạn. Trẻ rất thích thú khi được thấy mình và các bạn, đây
cũng là cách giúp trẻ khắc sâu hơn về kỹ năng rửa tay.
Để trẻ có được kỹ năng rửa tay, rửa mặt đúng cách và trở thành thói quen
hàng ngày địi hỏi giáo viên phải có sự kiên trì và phải được thực hiện thường
xuyên. Mỗi một chủ đề khác nhau tôi luôn lựa chọn các hình thức rèn kỹ năng
rửa mặt và cho trẻ thực hành một cách khéo léo, gây hứng thú với trẻ và luôn tạo
cảm giáo thoải mái để giúp trẻ thành một thói quan hàng ngày.
+ Tiếp theo ở chủ đề: “Gia đình” lúc này hầu như tất cả các bé đều đã có
kĩ năng rửa tay, rửa mặt đúng theo quy trình 6 bước. Tơi sẽ dành một thời gian
35 phút trong hoạt động ngoài trời vào thứ 3 tuần 1, tôi tổ chức một hội thi:
(Bàn tay đẹp ) tôi mời Ban giám hiệu phụ trách chuyên môn của nhà trường
cùng với 2 giáo viên phụ trách lớp làm ban giám khảo. Trước khi diễn ra cuộc
thi ban tô chức đưa ra thể lệ thi như sau: Lần lượt các thành viên của từng tổ
rửa tay, rửa mặt, ban giám khảo sẽ quan sát và kiểm tra các bước rửa tay, rửa
mặt của các tổ, cuối cùng nếu tổ nào có được nhiều bạn rửa sạch tay, tay khơng
bị nhớt, khơng có bọt khi chà tay vào với nhau, mặt sạch thì tổ đó giành được
một món quà mà ban tổ chức trao tặng. Lần lượt ở các tuần tiếp theo, tôi tổ

chức cho các con thi đua với nhau, giữa tổ với tổ, giữa nhóm bạn trai và nhóm
bạn gái. Sau chủ đề gia đình tơi nhận tất cả trẻ lớp tơi đã có được thói quen trửa
tay, rửa mặt tốt. Biết giữ vệ sinh cơ thể của mình sạch sẽ, gọn gàng.
* Ở thời điểm ăn, ngủ là thời điểm quan trọng đề rèn vệ sinh cho trẻ, đầu
tiên để giúp trẻ khắc sâu thêm được kiến thức tơi cho trẻ chơi trị chơi mơ
phỏng với kĩ năng rửa mặt, rửa tay sau đó đàm thoại với trẻ:
+ Chúng mình vừa chơi trị chơi gì?
+ Bạn nào nhắc lại các bước rửa tay, rửa mặt đúng cách nào?
Sau đó tơi lại cho trẻ xem đoạn video giờ ăn của các bạn nhỏ và hỏi:
+ Các bạn nhỏ khi ngồi ăn cơm như thế nào?
Từ những trò chơi, đoạn video gợi nhớ lại các kĩ năng vệ sinh cá nhân
cho trẻ. Trước khi ăn, tôi cho trẻ tự lấy khăn ăn và đĩa ăn theo kí hiệu của mình
đã được cơ quy định, thơng qua đấy trẻ vừa biết tự lấy đồ dùng cá nhân của
mình, đồng thời trẻ biết là mỗi bạn phải có đồ dùng cá nhân riêng để đảm bảo
an toàn vệ sinh cá nhân, sau đó tơi cử 3 bạn của 3 tổ giúp cơ đi khám tay đẹp,
tóc đẹp, quần áo... cho các bạn để các bạn có một tâm thế thoải mái nhất trước
khi ăn.
Trong khi ăn tôi và cô phụ luôn bao quát trẻ và động viên trẻ ăn hết xuất,
nhai kĩ và khơng nói chuyện khi ăn để giữ vệ sinh. Sau khi ăn xong nhắc trẻ cất
bát, cất ghế đúng nơi quy định, hướng dẫn các con đi xúc miệng, lau miêng,
uống nước đi vệ sinh và lấy gối lên giường ngồi khoảng 15 phút sau đó cho trẻ
ngủ, tơi cho trai và trẻ gáu ngủ riêng. Sang các tuần tiếp theo của chủ đề tôi lại
có một quy định đưa ra khó hơn với các con, đó là tơi sẽ đưa ra các hiệu lệnh ví
dụ như: Khi chuẩn bị đến giờ ăn tơi tơi sẽ mở nhạc với bài hát: “Tập rửa mặt”,
khi nghe bài hát đó trẻ biết đó là phải vệ sinh cá nhân để chuẩn bị cho giờ ăn,
hay khi trẻ ăn xong tôi bật bản nhạc: “Chickken dace” là trẻ biết là phải lau


15
miệng, xúc miệng, uống nước, đi vệ sinh… và chuẩn bị lên giường đi ngủ. Với

các hiệu lệnh tôi đã áp dụng cho các chủ đề tiếp theo của năm học.

(Hình ảnh cơ đang chia ăn cho trẻ và hình ảnh trẻ ngủ)
Cũng tương tự như các chủ đề trước tôi tiến hành quay video lúc trẻ ăn và
vệ sinh sau khi ăn để cho trẻ xem lại. Khi trẻ ăn xong cô giáo nhắc trẻ vệ sinh
mặt, tay, đi vệ sinh và uống nước đầy đủ. Có thể nói rằng ở hoạt động ăn, ngủ là
thời gian vàng để có thể rèn kĩ năng vệ sinh cá nhân cho trẻ, giúp trẻ có kĩ năng,
trong việc chăm sóc vệ sinh cá nhân cho bản thân.
Như vậy có thể nói sau một quá trình kiên trì, liên tục thường xuyên đến
thời điểm hiện tại tôi nhận thấy trẻ lớp tối có ý thức giữ gìn vệ sinh cơ thể rất
tốt. Có nề nếp rửa tay, rửa mặt và nề nếp trước, trong và sau khi ăn rất tốt, được
Ban giám hiệu đánh giá cao và được tuyên dương trong các buổi họp trường.
Được đồng nghiệp tin tưởng và áp dụng tại các lớp.
2.3.4. Biện pháp 4: Phối hợp với phụ huynh để giúp trẻ có thói quen
vệ sinh cá nhân tốt.
Không chỉ giáo dục trong nhà trường, mà giáo dục trẻ tại gia đình cũng rất
quan trọng. Nếu chỉ được giáo dục tốt ở trường mà khi về đến gia đình trẻ lại
khơng được quan tâm, chăm sóc giáo dục tốt từ bố mẹ, ơng bà thì khơng thể
đem lại hiệu quả giáo dục cao. Chính vì vậy là giáo viên phụ trách lớp tôi luôn
quan tâm đến công tác phối hợp với các bậc phụ huynh để thống nhất nội dung,
phương pháp giáo dục vệ sinh cá nhân và hình thành nề nếp thói quen vệ sinh cá
nhân cho trẻ.
Thực tế hiện nay, phụ huynh của lớp tôi chủ yếu là các cháu ở với ông bà
bố mẹ đi làm ăn xa nên chưa có sự quan tâm đến việc học tập cũng như chăm
sóc vệ sinh tại nhà cho trẻ cịn rất hạn chế. Chính vì vậy hiểu được hồn cảnh
của từng gia đình trẻ tơi đã ln cố gắng tìm hiểu, cùng kết hợp với phụ huynh
tìm ra một số biện pháp để làm tốt việc rèn kỹ năng vệ sinh cho trẻ như sau:
Để thực hiện công tác tuyên truyền được hiệu quả tôi thường sử dụng
những hình thức tun truyền như sau: Trước tiên tơi tuyên truyền cho phụ

16
huynh biết được tầm quan trọng của việc rèn kỹ năng tạo hình ở độ tuổi mẫu
giáo đặc biệt là trẻ 5-6 tuổi là rất quan trọng. Việc rèn kỹ năng cho trẻ phải có sự
quan tâm của phụ huynh, tôi luôn trao đổi cho phụ huynh hiểu rằng trẻ nhỏ cần
phải có nề nếp học tập trong đó ơng bà, cha mẹ phải luôn là tấm gương sáng để
trẻ noi theo như cha mẹ không nên mở ti vi to, khơng nói chuyện to làm ảnh
hưởng đến việc học hành của các con, và luôn gương mẫu về cách giữ gìn vệ
sinh cá nhân và vệ sinh chung trong gia đình, chịm xóm để trẻ học tập và noi
gương theo.
Ngay từ đầu năm, bản thân xác định rõ được nhiệm vụ trọng tâm của
nhóm lớp là giáo dục trẻ kĩ năng chăm sóc vệ sinh cho trẻ, nên tơi đã xây dựng
bảng tuyên truyền với nội dung phong phú, hấp dẫn về các bước rửa tay đúng
quy trình, về ý nghĩa, tầm quan trọng của việc giáo dục nề nếp, thói quen vệ sinh
cá nhân cho trẻ, chăm sóc phòng bệnh cho trẻ… Đặc biệt nhằm giúp phụ huynh
hiểu rõ hơn tơi đã sử dụng các hình ảnh gắn vào bảng truyên truyền, không
những vậy để tránh sự nhàm chán và thu hút được sự quan tâm của các bậc phụ
huynh với bảng tuyên truyền, tôi luôn thay đổi nội dung tuyên truyền phù hợp
với thực tế của lớp.
Ví dụ: Để các bậc phụ huynh hiểu rõ hơn về q trình rửa tay đúng cách,
tơi đưa ra quy tình rửa tay 6 bước và có ghi chú từng bước để phụ huynh nắm
bắt cụ thể hơn.
Thời gian đón trả trẻ là lúc tôi sử dụng để trao đổi, chia sẻ với phụ huynh
về tình hình, mức độ thực hiện vệ sinh cá nhân rửa tay của trẻ ở lớp. Trao đổi
đúng thực tế những việc trẻ lớp mình đã và chưa làm được để qua đó nhờ phụ
huynh về nhà có biện pháp giáo dục phù hợp hơn với con mình tại gia đình.

( Hình ảnh buổi họp phụ huynh đầu năm, tôi đang hướng dẫn cách rửa tay theo
quy trình 6 bước)
Tun truyền thơng qua các buổi họp phụ huynh của lớp: Ngay từ đầu

năm nhận lớp, sau khi trao đổi với phụ huynh về tình hình của lớp, tôi tuyên
truyền đến các phụ huynh về kiến thức chăm sóc giáo dục vệ sinh văn minh cho
trẻ. Để thu hút được sự quan tâm, chú ý cũng như sự đồng tình ủng hộ của phụ
huynh thì tơi đưa ra các dẫn chứng cụ thể như tình hình thực tế hiện tại của Việt
Nam cũng như trên toàn thế giới đang có dịch bệnh covid 19 đang bùng phát, có
nguy cơ lây nhiễm cao. Do đó việc chăm sóc vệ sinh cá nhân cho trẻ thực sự cần


17
thiết. Đồng thời nhấn mạnh về những lợi ích của việc giáo dục nề nếp thói quen
vệ sinh văn minh cho trẻ ở lứa tuổi mầm non, tác hại khi chúng ta không giáo
dục trẻ biết vệ sinh đúng cách, đúng quy trình nhất định. Từ đó giúp phụ huynh
thấy được tầm quan trọng là ý nghĩa lớn lao của việc giáo dục nề nếp thói quen
vệ sinh cá nhân cho trẻ trong đó có giáo dục nề nếp, thói quen vệ sinh rửa tay.
Ngồi ra tơi cịn đưa ra những đặc điểm tâm sinh lý của trẻ ở tuổi này là
trẻ có tính ỷ lại, phụ thuộc vào cha mẹ, do đó các bậc phụ huynh phải rèn cho
các con tính tự lập, tự giác chăm sóc vệ sinh cá nhân của mình tại nhà.
Để phụ huynh nắm bắt được quy trình rửa tay 6 bước, tơi làm video mẫu,
ngồi ra thơng qua các hoạt động như: Vệ sinh cá nhân của trẻ, trước và sau khi
ăn, khi hoạt động ngồi trời, tơi quay lại hình ảnh các con đang thực hiện thao
tác rửa tay, rửa mặt, đúng trình tự, gửi về với gia đình thơng qua nhóm zalo của
lớp, nhằm giúp phụ huynh nắm vững quy trình để dạy con mình ở nhà.
Tuyên truyền qua các buổi tổ chức chuyên đề vệ sinh cá nhân rửa tay: Cô
cần chuẩn bị tốt nhất mọi điều kiện về lớp học, về các đồ dùng phục vụ cho
chuyên đề, chuẩn bị tốt về giáo án, tìm tịi lựa chọn những hình thức dạy học
mới để tiết học đạt hiệu quả cao. Mời ban đại diện hội phụ huynh của lớp và
những phụ huynh khác đến dự các buổi thực hiện chuyên đề vệ sinh cá nhân rửa
tay. Qua các buổi chuyên đề như vậy phụ huynh sẽ được trực tiếp theo dõi quá
trình giảng dạy của giáo viên và khả năng nhận thức của trẻ, từ đó phụ huynh
cũng thấy rõ được trách nhiệm của mình trong việc giáo dục nề nếp thói quen vệ

sinh cá nhân cho trẻ. Thực tế qua các buổi chuyên đề tôi đã nhận được rất nhiều
sự đồng tình ủng hộ của phụ huynh, tạo nhiều thuận lợi hơn trong việc phối hợp
thống nhất quan điểm giáo dục trẻ giữa nhà trường và gia đình, nhằm đem lại
hiệu quả giáo dục cao.
Ngay từ đầu năm nhà trường đã thành lập trang wed của nhà trường, nhận
thấy tuyên truyền qua trang web của trường là một biện pháp mới đem lại hiệu
quả cao, và có sức ảnh hưởng lớp tới các bậc phụ huynh, vì trên thực tế hiện nay
công nghệ thông tin đang được phát triển mạnh mẽ và được phổ biến rộng rãi
trong toàn xã hội, qua việc truy cập trên hệ thống internet các bậc phụ huynh có
thể dễ dàng nắm bắt được các hoạt động của con em mình ngay tại nhà. Chính vì
vậy là giáo viên tơi thường xun viết bài, đăng tin và hình ảnh có nội dung giáo
dục vệ sinh rửa tay của lớp mình lên trang web và tang tên facebook của phụ
huynh lớp vào theo dõi. Từ những buổi thực hiện tổ chức chuyên đề vệ sinh cá
nhân rửa tay cho trẻ, các buổi thực hành kỹ năng vệ sinh cá nhân rửa tay, tơi đã
chụp hình ảnh, viết tin bài về nội dung tổ chức hoạt động giáo dục và nộp Ban
giám hiệu duyệt bài, sau đó đăng trên Website của nhà trường, đồng thời gửi tin
bài lên ban giám hiệu duyệt và đăng bài. Trao đổi với phụ huynh thường xuyên
để phụ huynh biết và cập nhật thông tin các hoạt động giáo dục của lớp, của
trường qua trang wed mầm non Đồng Thịnh. Để thu hút sự quan tâm, chú ý của
phụ huynh, các bài viết cần có nội dung sâu sắc, thuyết phục và mang tính giáo
dục cao. Sau khi áp dụng biện pháp này đã có nhiều phụ huynh truy cập vào
trang web của trường và thường xuyên trao đổi với giáo viên chủ nhiệm về nội
dung trang web, zalo của nhóm lớp tạo nhiều thuận lợi cho công tác tuyên
truyền của giáo viên.
Qua quá tình trao đổi, tuyên truyền đến phụ huynh như vậy tơi đã được sự
ủng hộ rất nhiệt tình từ các bậc cha mẹ học sinh. Tạo sự gần gũi, gắn kết hơn
giữa cô giáo và các bậc cha mẹ trong q trình chăm sóc và giáo dục trẻ tại
trường cũng như ở nhà. Với mục đích và mong muốn có những kiến thức tốt

18
nhất để chăm sóc trẻ, giáo dục trẻ trở thành con người tự tin, mạnh dạn và biết
cách chăm sóc bản thân mình. Từ đó giúp trẻ có một cơ thể khỏe mạnh và một
tâm hồn trong sáng, biết quan tâm, chia sẻ với mọi người xung quanh.
2.4. Hiệu quả sáng kiến.
Sau khi áp dụng các biện pháp trên, bản thân nhận thấy trẻ lớp tơi phụ
trách đã có kiến thức và kĩ năng tự chăm sóc vệ sinh cá nhân. Kết quả khảo sát
cuối năm trên trẻ đạt được như sau:

TT

Nội dung khảo sát

Tổng
số trẻ
trong
lớp

Mức độ % trên trẻ
Đạt

Chưa đạt
Tỉ
Số
lệ
lượng
%

Số
lượng

Tỉ lệ
%

26

25

96,1

1

3,9

26

25

96,1

1

3,9

3

Trẻ có kĩ năng chăm sóc vệ
sinh cá nhân ở hoạt động ăn,
ngủ tại trường.

26

24

92,3

2

7,7

4

Phụ huynh tích cực trong việc
phối kết hợp rèn kĩ năng chăm
sóc vệ sinh cá nhân cho trẻ.

26

24

92,3

2

7,7

1

2

Trẻ có kĩ năng chăm sóc vệ
sinh cá nhân sau khi tham gia
hoạt động ngoài trời.
Trẻ nhận thức được tầm quan
trọng của việc chăm sóc vệ
sinh cá nhân.

Kết quả khảo sát trên cho thấy, kiến thức và kĩ năng tự chăm sóc vệ sinh
cá nhân của trẻ đã có nhiều chuyển biến rõ rệt. Điều này đã chứng minh các
phương pháp tôi đã áp dụng ở trên là hồn tồn đúng đắn. Bên cạnh đó tơi cịn
chia sẻ cùng đồng nghiệp về biện pháp rèn kỹ năng vệ sinh cá nhân cho trẻ một
cách rất tốt và được đồng nghiệp đón nhận, đánh giá cao và ứng dụng vào lớp
của mình, đạt hiệu quả tốt.
Sự chuyển biến tích cực từ trẻ đã làm cho phụ huynh cảm thấy vui mừng,
phấn khởi, tin tưởng vào kết quả giáo dục của lớp tơi nói riêng và của nhà
trường nói chung. Tích cực tham gia các hoạt động giáo dục giúp trẻ có những
thói quen vệ sinh tốt tại gia đình. Qua đó thực hiện tốt hơn việc phối kết hợp để
chăm sóc ni dưỡng, giáo dục trẻ giữa gia đình và nhà trường.


19
3. Kết luận và kiến nghị.
3.1. Kết luận.
Như chúng ta đã biết, vệ sinh cá nhân luôn gắn liền với ý thức của con
người. Vậy muốn trẻ có 1 ý thức tốt đẹp, điều quan trọng là mỗi giáo viên chúng
ta phải làm cách nào để trẻ có một ý thức tự giác để chăm sóc vệ sinh cá nhân
cho mình, là một việc làm quan trọng, phải thực hiện thường xun, liên tục và
địi hỏi nội dung, hình thức rèn luyện phải phong phú, đa dạng, khích lệ được
tinh thần tham gia rèn luyện của trẻ.
Trong quá trình rèn luyện vệ sinh cá nhân cho trẻ, cha mẹ, người chăm

sóc trẻ, đặc biệt là cơ giáo mầm non là những người có ảnh hưởng rất lớn đến sự
phát triển của trẻ. Việc giáo dục, rèn chăm sóc vệ sinh cá nhân cho trẻ không
những phát triển được, thể lực, trí tuệ và rèn luyện cho trẻ có tính tự giác trong
việc chăm sóc vệ sinh cá nhân.
Bản thân tơi là giáo viên trực tiếp hướng dẫn trẻ tôi luôn nắm vững đặc
điểm kiến thức, kĩ năng chăm sóc vệ sinh cho trẻ theo độ tuổi, nắm bắt được tâm
sinh lý của từng phụ huynh để trao đổi các biện pháp để giúp trẻ có kiến thức, kĩ
năng chăm sóc vệ sinh cá nhân ở nhà.
Sau khi tiến hành những biện pháp trên tơi thấy trẻ đã có kĩ năng chăm
sóc vệ sinh cá nhân trong tất cả các hoạt động, biết chủ động giữ gìn vệ sinh của
bản thân, nhắc nhở bạn giữ vệ sinh chung của nhóm lớp.
Bên cạnh đó tơi cịn chia sẻ cùng đồng nghiệp về biện pháp rèn kĩ năng
chăm sóc vệ sinh cá nhân cho trẻ, được đồng nghiệp đón nhận, đánh giá cao và
ứng dụng vào lớp của mình, đạt hiệu quả tốt.
Sự chuyển biến tích cực từ trẻ đã làm cho phụ huynh cảm thấy vui mừng,
phấn khởi, tin tưởng vào kết quả rèn chăm sóc vệ sinh cá nhân của lớp. Các bậc
phụ huynh có kiến thức sâu hơn, có cái nhìn đúng đắn hơn về giáo dục vệ sinh
cá nhân cho trẻ cho trẻ. Phụ huynh hưởng ứng, thường xuyên trao đổi và cùng
phối kết hợp với giáo viên để cùng giáo dục, rèn chăm sóc vệ sinh cá nhân cho
trẻ và rất tin tưởng cô giáo bởi họ tự nhận thấy sự tiến bộ rõ rệt của con mình.
Để trẻ có tính tự giác trong việc chăm sóc vệ sinh cá nhân thì cơ giáo và
cha mẹ phải khơng ngừng học hỏi, tích luỹ kinh nghiệm, rèn luyện bản thân trở
thành tấm gương cho trẻ noi theo và học tập.
Mỗi giáo viên phải tạo mọi cơ hội cho trẻ được thực hành nhiều một số kĩ
năng cần thiết trong việc chăm sóc vệ sinh cá nhân, từ đó trẻ sẽ tự giác và có kĩ
năng trong việc thực hiện chăm sóc vệ sinh cá nhân của bản thân trẻ.
Thơng qua việc dạy cho trẻ các kĩ năng chăm sóc vệ sinh cá nhân giúp trẻ
biết cách giữ gìn bản thân mình sạch sẽ, qua đó sẽ phịng tránh được một số loại
bệnh như: Tay chân miệng, nhiễm trùng da, giun sán...Học hỏi kinh nghiệm
thơng qua báo chí, thơng qua mạng, qua đồng nghiệp để tìm ra nhiều biệp pháp

hay để rèn kĩ năng chăm sóc vệ sinh cá nhân cho trẻ đạt hiệu quả cao.
Phối hợp tốt với phụ huynh, tạo mối quan hệ gắn bó thân thiết giữa phụ
huynh và nhà trường, đồng tâm hướng tới mục tiêu chung.
3.2. Kiến nghị.
Từ những việc làm cụ thể và kết quả đạt được để rèn kỹ năng vệ sinh cá
nhân cho trẻ ở các Trường Mầm non nói chung và Trường Mầm non Đồng
Thịnh nói riêng. Tơi xin mạnh dạn đề xuất một số ý kiến nhỏ như sau:
* Đối với PGD&ĐT.


20
Tạo điều kiện để giáo viên tập huấn thường xuyên các chuyên đề rèn kỹ
năng vệ sinh cá nhân cho trẻ ở các Trường Mầm non.
*Đối với nhà trường.
Cần làm tốt hơn nữa cơng tác tham mưu với chính quyền địa phương,
tăng cường về cơ sở vật chất xây thêm các cơng trình vệ sinh, bồn rửa tay, rửa
mặt đúng quy chuẩn, để thuận lợi cho việc chăm sóc vệ sinh cá nhân cho trẻ tại
các nhóm lớp.
Trên đây là “Một số biện pháp rèn kỹ năng vệ sinh cá nhân cho trẻ mẫu
giáo trẻ 5-6 tuổi tại Trường Mầm non Đồng Thịnh, Ngọc Lặc, Thanh Hóa”
tại lớp tơi trong năm học 2020 - 2021. Những biện pháp được áp dụng đã đạt
được một số thành công ban đầu, song vẫn cịn nhiều mặt hạn chế.
Kính mong được sự đóng góp ý kiến của bạn bè đồng nghiệp và Hội đồng
khoa học các cấp. Để tôi thực hiện tốt hơn việc rèn kỹ năng vệ sinh cá nhân cho
trẻ cũng như thực hiện tốt hơn nhiệm vụ chăm sóc giáo dục trẻ, nhằm nâng cao
chất lượng phát triển toàn diện của trẻ theo mục tiêu chương trình giáo dục mầm
non.
Tơi xin chân thành cảm ơn!
XÁC NHẬN CỦA
THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

HIỆU TRƯỞNG

Đồng Thịnh, ngày 19 tháng 4 năm 2021
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của
mình viết, khơng sao chép nội dung của
người khác.
NGƯỜI THỰC HIỆN

Phạm Thị Hường

Phạm Thị Quỳnh

XÁC NHẬN CỦA PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGỌC LẶC
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………


TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1] />[2] https:// nhungcaunoihay.vn…tri-tue-minh-man-la-hai-dieu-hanh-phuc-nhatcua-cuoc-doi.html
[3]. Tuyên ngôn Alma – Ata, 1978 của Tổ chức Y Tế Thế Giới WHO.
[4]. Những câu nói hay của Publilius syrus.
[5]

Mẫu 1 (2)

DANH MỤC
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN KINH
NGHIỆM NGÀNH GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN, TỈNH VÀ CÁC
CẤP CAO HƠN XẾP LOẠI TỪ C TRỞ LÊN
Họ và tên tác giả: Phạm Thị Quỳnh
Chức vụ và đơn vị cơng tác: Gi viên Trường mầm non Đồng Thịnh

TT

Tên đề tài SKKN

Cấp đánh giá
xếp loại
(Ngành GD cấp
huyện/tỉnh; Tỉnh...)

Kết quả
đánh giá
xếp loại
(A, B, hoặc
C)

Năm học
đánh giá xếp
loại

1.

Cách hướng dẫn trẻ 5-6
tuổi làm đồ dùng đồ chơi
tại Trường Mầm non Đồng
Thịnh

Cấp huyện

B

2015 - 2016

2.

Một số biện pháp giúp trẻ
hứng thú tích cực vận động
trong hoạt động giáo dục
thể chất cho trẻ 5-6 tuổi tại
Trường Mầm non Đồng
Thịnh

Cấp Tỉnh

C

2018 - 2019