Bài giảng Quản trị kinh doanh: Chương 3 - TS. Ngô Thị Việt Nga

QUẢN TRỊ KINH DOANH

TS. NGÔ THỊ VIỆT NGA
BỘ MÔN QTKD TỔNG HỢP


CHƯƠNG 3
MÔI TRƯỜNG KINH DOANH
KHÁI LƯỢC VỀ MÔI TRƯỜNG KINH DOANH

•

CÁC ĐẶC TRƯNG CƠ BẢN CỦA MƠI TRƯỜNG KINH
DOANH NƯỚC TA HIỆN NAY VÀ TÁC ĐỘNG CỦA NÓ
TỚI HOẠT ĐỘNG KINH DOANH
•

NHẬN THỨC MƠI TRƯỜNG KINH DOANH

•


3.1. KHÁI LƯỢC VỀ MƠI TRƯỜNG 
KINH DOANH

- Mơi trường kinh doanh là tổng thể các yếu tố,
nhân tố (bên ngoài và bên trong) vận động tương
tác lẫn nhau, tác động trực tiếp và gián tiếp đến
hoạt động KD của DN.
 Môi trường KD là giới hạn khơng gian mà ở đó
DN tồn tại và phát triển.

Sự cần thiết phải nhận thức đúng đắn MTKD
MTKD tác động tích cực/tiêu cực đến HĐKD
→ Cần nhận thức đúng MTKD để ra quyết định
đúng:
Chọn nơi KD
Tìm cách thích ứng (mọi QĐ)
Góp phần cải tạo


Mơi trường
Kinh tế

Khách hàng

Nhân khẩu

Vĩ 
mơ

Vĩ 
mơ

PHẠM VI MƠI TRƯỜNG KINH DOANH
Văn hóa xã hội

Hhóa thay thế Nhà cung cấp

Doanh 

nghiệp

cạnh tranh

i 
Mơ g
ờn
t rư

Chính trị/Pluật

Tiềm ẩn

Cơng nghệ

Vĩ mơ

Mơ
trư i 
ờn
g

Liên đới

Tồn cầu hóa


CÁC LOẠI MƠI TRƯỜNG KINH DOANH

•

 MƠI TRƯỜNG KINH TẾ QUỐC DÂN

•

 MƠI TRƯỜNG NGÀNH

•

 MƠI TRƯỜNG NỘI BỘ 


MÔI TRƯỜNG KINH TẾ QuỐC DÂN
Thứ nhất, bối cảnh kinh tế
•

Tình hình kinh tế
– Thế giới
– Khu vực
– Trong nước

n

n
n

n
n

n

n

Tổng sản phẩm quốc dân
(GDP)
Chỉ số giá cả
Nhân công, việc làm, thất
nghiệp, TL
Cán cân thương mại
Lãi suất, lạm phát, tTrường tài
chính
Giá trị đồng tiền
Các khoản chi tiêu đầu tư


Thứ hai, bối cảnh chính trị và pháp lý
•

Tình hình chính trị thế giới

•

Mơi trường pháp lý
–

CLg ban hành LP

–

CLg HĐ của bộ máy hành pháp

–

•

Ban hành CS

•

Năng lực và đạo đức của cán bộ công quyền

Thể hiện ở chỉ số tạo ĐK thuận lợi cho KD


Thứ ba, bối cảnh xã hội
•

MTXH
–

Dân số như tỷ lệ sinh, tháp tuổi,…

–

XH như phân chia các giai tầng XH, các vấn đề về
VH,…

•

Tác động đến
–

Thị trường: xu hướng tđổi SP/DV

–

Ý thức, tác phong,… của:
•

Các nhà quản trị

•

Đội ngũ lao động


Thứ tư, bối cảnh đạo đức
•
Chuẩn mực đạo đức gắn với hành vi
–
–
•

Từng cá nhân
DN

Qniệm đúng→đchỉnh hvi đúng và ngược lại:
–

Ra quyết định có lợi cho bản thân, DN trên cơ sở
đảm bảo lợi ích XH hay chỉ vì mình?

Thứ năm, bối cảnh cơng nghệ
•

•

Cơng nghệ
–

Ảh QĐ đến năng suất, CLg và Hq

–

Tạo cơ sở cho cách thức/mơ hình KD mới

Thực trạng
–

Sáng tạo/chuyển giao
cơng nghệ

–

Trình độ cơng nghệ

→ Tác động trực tiếp đến HqHĐ của mọi DN


Thứ sáu, bối cảnh quốc tế

•

Tồn cầu hóa
–

Bản chất là thiết lập sân chơi chung

→ Tạo ra

•

•

Cơ hội

•

Sức ép cạnh tranh

→ Tạo sức ép thay đổi
–

Từ tư duy đến cách thức KD

–

Từ tư duy đến cách thức QT


Thứ bảy, những đối tác bên ngồi

•

Các đối tác bên ngoài
–

Cộng đồng XH

–

Các cơ quan hành pháp

–

Các hiệp hội nghề nghiệp

–

Phương tiện truyền thơng

–

Các nhóm dân tộc thiểu số

–

Tổ chức tôn giáo

→Tác động trực tiếp đến HĐKD của DN

MÔI TRƯỜNG CẠNH TRANH NGÀNH

Các thành phần tham gia
Nhà phân phối

Thế giới
kinh doanh
thực tế

Xí nghiệp & cơng ty

Internet

Cơ quan hành chính

Cửa hàng ảo
Thị trường điện tử
Cơ quan
tài chính
© TS. Phạm Thị Thanh Hồng, 2006

Chính phủ
Section 1

13


MÔI TRƯỜNG NỘI BỘ DOANH NGHIỆP

3.2. CÁC ĐẶC TRƯNG CƠ BẢN CỦA MÔI
TRƯỜNG KINH DOANH NƯỚC TA
HIỆN NAY VÀ TÁC ĐỘNG CỦA NÓ TỚI
HOẠT ĐỘNG KINH DOANH


Đặc trưng cơ bản
của mơi trường
kinh doanh mang
tính tồn cầu

Đặc trưng cơ bản
của người làm
kinh doanh

ĐẶC TRƯNG

Đặc trưng cơ bản
của quản lý
vĩ mô

Đặc trưng cơ bản
của quản tri
kinh doanh


3.2.1. Đặc trưng cơ bản của người kinh doanh

Kinh doanh với quy mô quá nhỏ bé
Kinh doanh theo kiểu phong trào

Khả năng đổi mới các sản phẩm thấp
KD khơng có tính phường hội hoặc
khơng đúng tính phường hội
Thiếu cái nhìn dài hạn về phát triển và lợi ích


3.2.2. Đặc trưng cơ bản của quản trị kinh doanh

Nước ta đang xây dựng
mơ hình kinh tế hỗn hợp.
Bản chất của mơ hình này
là dựa trên nền tảng kinh tế
thị trường

Tuy nhiên, nền kinh tế thị
trường của nước ta là nền
kinh tế thị trường định hướng
XHCN.
Vì thế, tính chất tác động của
Nhà nước vào nền kinh tế
khác với các mô hình kinh tế
hỗn hợp khác


3.2.3. Đặc trưng cơ bản của quản lý vĩ mô
Tư duy quản lý kế hoạch hố
tập trung vẫn cịn tồn tại

Thủ tục hành chính nặng nề
tồn tại trong lĩnh vực quản lý

nhà nước

   Bản chất của tư duy này là quan 
điểm quản lý nhà nước về kinh tế 
vẫn mang bản chất nhà nước tác 
động trực tiếp vào nền kinh tế và 
các hoạt động kinh doanh; khơng 
tách rời các phạm trù quản lý nhà 
nước và quản trị kinh doanh của 
DN

Điều này thể hiện rõ trong lĩnh 
vực ban hành pháp luật:
-Các quy định luật pháp chưa thực 
sự mang tính thị trường, chưa tạo 
cơng bằng cho mọi đối tượng DN
-Việc ban hành các chính sách của 
các cơ quan quản lý nhà nước đơi 
khi cịn tuỳ tiện, chưa hợp lý


3.2.4. Đặc trưng cơ bản của MTKD mang
Thứ nhất, phạm vi kinh doanh mang tính tồn
tính
tồn
cầu
cầu hố

-

-

Thứ hai, tính chất bất ổn của thị trường là rất
rõ ràng và ngày càng mạnh mẽ


3.3. NHẬN THỨC MÔI TRƯỜNG 
KINH DOANH


Thứ nhất, một DN không hoạt động một cách
3.3.1.
PHẢI
NHẬN
THỨC
biệt lậpSỰ
hayCẦN
theo THIẾT
cách thức
là một
hệ thống
đóng ĐẮN MƠI TRƯỜNG KINH DOANH
ĐÚNG
Thứ hai, trên cơ sở nhận thức đúng về môi
trường kinh doanh, NQT mới có thể ra các
quyết định kinh doanh “đúng đắn”
Ngoài ra, trên cơ sở nhận thức đúng đắn
MTKD, các NQT cịn góp phần thay đổi MTKD
theo hướng có lợi hơn cho mình
-

3.3.2. Nghiên cứu môi trường kinh doanh
-

-

Nghiên cứu trước khi khởi sự kinh doanh
Nghiên cứu khi hoạch định chiến lược
Nghiên cứu khi xây dựng kế hoạch
Nghiên cứu bất thường