Tài liệu Ngộ độc thủy ngân ở trẻ em – Kỳ 2 Hg từ nhiệt kế vỡ, dễ gây nguy hiểm pptx

Ngộ độc thủy ngân ở trẻ em – Kỳ 2


Hg từ nhiệt kế vỡ, dễ gây nguy hiểm cho trẻ. Ảnh: Gettyimages
Nguy cơ ngộ độc từ môi trường ô nhiễm
Trẻ em có thể bị ngộ độc Hg từ môi trường ô nhiễm, chế độ ăn hoặc dùng
thuốc Tây, thuốc gia truyền. Nguyên nhân do (1) Hít phải Hg nguyên tố có trong
nhiệt kế, huyết áp kế, pin. (2) Ăn thức ăn hải sản đáng chú ý là cá biển có tích tụ
lượng lớn muối Hg methylmercury hoặc. (3) Dùng thuốc, trám răng, phấn thoa da,
các chế phẩm trong thành phần có chứa muối Hg. Ngoài ra, trẻ sơ sinh cũng có thể
mắc bệnh do mẹ bị ngộ độc lúc mang thai.

Triệu chứng lâm sàng
Tùy thuộc dạng Hg gây ngộ độc, khoảng thời gian, cường độ tiếp xúc và
một vài điều kiện cơ thể mà biểu hiện lâm sàng ngộ độc biểu hiện khác nhau.
Hít Hg nguyên tố và nuốt Hg vô cơ gây ngộ độc cấp, trong khi tiếp xúc với
dạng hữu cơ như ăn phải cá chứa Hg thường gây ngộ độc mãn.
Hít phải Hg nguyên tố gây bệnh phổi nặng cấp tính. Triệu chứng đầu tiên là
sốt do khói kim loại gồm: sốt, ớn lạnh, thở khó. Những triệu chứng khác gồm:
viêm miệng, lơ mơ, co giật, nôn ói và viêm ruột. Những triệu chứng này thường
dịu đi trong vòng 1 tuần. Tuy nhiên, trong một số trường hợp diễn tiến nặng hơn
phù phổi cấp, suy hô hấp và tử vong.
Ngộ độc mãn do hít Hg nguyên tố gây tam chứng kinh điển: viêm lợi và
chảy nước miếng, run giật tay và rối loạn tâm thần kinh. Trẻ thường mất ngủ, hay
quên, tâm lý không ổn định, kém ăn, vẻ buồn bã.
Nuốt phải Hg vô cơ (điển hình là ở trẻ nuốt pin) gây phỏng niêm mạc
miệng, đau bụng, buồn nôn, nôn ra máu. Diễn tiến sau đó vài ngày hoại tử ống
thận cấp, gây suy thận, rối loạn nước và điện giải có thể gây tử vong.
Ăn thức ăn chứa Hg hữu cơ như cá biển gây bệnh cảnh ngộ độc mãn, xuất
hiện sau nhiều ngày đến nhiều tuần.
Biểu hiện thần kinh là dị cảm, thất điều, suy nhược thần kinh, giảm thính

giác, loạn vận
ngôn, thu hẹp thị trường, rối loạn tâm thần, run cơ, rối loạn cử động và có
thể tử vong. Đặc biệt, rất độc đối với thai nhi có mẹ thường xuyên ăn cá biển chứa
nhiều Hg gây sảy thai, khuyết tật thần kinh, chậm phát triển tâm thần, bại não,
biến dạng chi.

Điều trị
Điều trị ban đầu ngộ độc Hg tương tự những ngộ độc khác, phải nhanh
chóng đánh giá tình trạng hô hấp, tuần hoàn. Loại thải chất độc ở da bằng cách cởi
bỏ quần áo bị nhiễm bẩn, rửa da, mắt nếu bị nhiễm. Ngộ độc do nuốt không gây
nôn và cũng không rửa dạ dày, do nguy cơ thủng dạ dày và thủng thực quản.
Không dùng than hoạt do không có tác dụng hấp phụ kim loại. Trường hợp ngộ
độc Hg vô cơ cần được truyền dịch ngăn ngừa trụy tim mạch. Nếu tổn thương
niêm mạc hầu họng gây phù nề nhiều nên đặt nội khí quản để ngăn ngừa tắc nghẽn
hô hấp. Khi có triệu chứng toàn thân là chỉ điểm có sự chuyển đổi Hg hữu cơ
thành vô cơ trong cơ thể, phải được dùng thuốc giải độc đặc hiệu ngay.

Biện pháp phòng tránh
Vì các ảnh hưởng nguy hiểm tới sức khỏe do phơi nhiễm Hg, các ứng dụng
thương mại và công nghiệp nói chung đã được điều tiết ở nhiều nước trên thế giới.
Cần có những qui định giới hạn chất thải chứa Hg ra môi trường sống, kiểm soát
ngưỡng cho phép tiếp xúc với các dạng khác nhau của Hg, để phòng chống ngộ
độc Hg trong môi trường. Những qui định hạn chế những sản phẩm chứa Hg dễ
vỡ, các sản phẩm thuốc, phấn trong thành phần có chứa Hg để hạn chế nguy cơ trẻ
tiếp xúc với Hg. Để phòng tránh trẻ nuốt phải Hg tại nhà, các bậc phụ huynh cẩn
thận với nhiệt kế Hg: không đặt trên bàn, kệ trong tầm nhìn, tầm tay của trẻ.
Không cho trẻ chơi nghịch với nhiệt kế. Khi đo nhiệt độ cho trẻ, luôn bên cạnh trẻ
và quan sát trong suốt thời gian đo, cho đến khi có kết quả nhiệt độ. Cất giữ nhiệt
kế trong tủ cao có khóa hoặc chốt cài cẩn thận.
Nếu phát hiện trẻ nuốt Hg trong nhiệt kế, các bậc phụ huynh tuyệt đối

không móc họng, gây ói vì sẽ gây biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe của trẻ.
Nếu không hít sặc, chỉ cần theo dõi phân của trẻ trong vài ngày để xác định và
đánh giá lượng Hg đã nuốt được bài tiết ra ngoài. Lưu ý cho trẻ ăn uống đầy đủ để
tránh táo bón.