XUNG HON TRONG HOI THOAI

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (577.46 KB, 16 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1></div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

1. Kể tên các phương châm hội thoại?

Các phương châm

hội thoại

Phương

châm

về lượng

Phương

châm

về chất

Phương

châm

lịch sự

Phương

châm

quan hệ

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

2. Nối nội dung ở cột A với nội dung ở cột B để có được

nhận định đúng về các phương châm hội thoại?

Cột A

1. Phương châm

về

lượng

2. Phương châm

về

chất

3. Phương châm

quan hệ

4. Phương châm

cách thức

5.Phươngchâm

lịch sự

Cột B

a. Nói ngắn gọn, rành mạch, tránh

cách nói mơ hồ.

b. Khi nói cần tế nhị và tơn trọng

người khác.

c. Nội dung lời nói đáp ứng đúng yêu

cầu giao tiếp, khơng thiếu, khơng

thừa.

d. Khơng nói những điều mà mình

khơng tin là đúng hay khơng có bằng

chứng xác thực

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

Kiểm tra bài cũ:

3. Trong lời nói của người bà có phương châm hội thoại nào

không được tuân thủ? Tại sao?

Năm giặc đốt làng cháy tàn cháy rụi

Hàng xóm bốn bên trở về lầm lụi

Đỡ đần bà dựng lại túp lều tranh

Vẫn vững lòng bà dặn cháu đinh ninh:

“Bố ở chiến khu, bố còn việc bố,

Mày có viết thư chớ kể này, kể nọ,

Cứ bảo nhà vẫn được bình yên”

(“Bếp lửa” – Bằng Việt)

PHƯƠNG CHÂM VỀ CHẤT

: Khơng cho cháu nói sự

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

Kiểm tra bài cũ:

4.Nêu nguyên nhân của việc không tuân thủ các phương châm

hội thoại?

Ngun nhân:

+ Người nói

vơ ý, vụng về, thiếu văn hố

trong giao tiếp.

+ Người nói phải

ưu tiên

cho một phương châm hội thoại hoặc

một yêu cầu khác quan trọng hơn.

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

Tiết 18 :

A.Lí thuyết : Từ ngữ xưng hơ và 
việc vận dụng từ ngữ xưng hơ :

1.Phân tích ngữ liệu :

*Xưng hơ là một bộ phận trong lời nói:

-Xưng : tự gọi mình là gì đó .

-Hơ : là gọi người nói chuyện với mình là gì đó.
=>Biểu thị tính chất mối quan hệ trong giao tiếp

Hãy nêu một

số từ ngữ

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

Ngôi trong giao tiếp

Đại từ quen thuộc

Số ít

Số nhiều

Ngơi thứ nhất:

người nói

Ngơi thứ hai:

người nghe

Ngơi thứ ba:

người, vật

được nói đến

tơi, ta , tớ...

chúng tơi, chúng ta,

chúng tôi, chúng ta,

chúng tớ...

mày, mi....

chúng mày, bọn mi...

nó, hắn...

chúng nó, họ...

Phân loại :

Từ ngữ dùng để xưng hô trong tiếng Việt

*Đại từ nhân xưng quen thuộc:

*Từ xưng hô theo
 quan hệ xã hội

+Thân thuộc :

+Chức vị :

+Nghề nghiệp :

+...

*Từ ngữ xưng hô theo 
quan hệ tình cảm :

bố ,mẹ,chú, bác, cơ, dì, cậu, mợ ,anh, chị, ông,
 bà,con, em…

giám đốc, thủ trưởng ,chủ tịch, bí thư, tổ trưởng,
 sếp, lớp trưởng ...

ca sĩ, nhà văn, nhà báo ,hoạ sĩ...

mày – tao ; ơng ,bà – tơi...

+Suồng sã :

mình,tớ - cậu,bạn ,anh,chị - em...

+Thân mật :

+Trang trọng : quý vị, quý ông , quý bà ...

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

Xác định ngôi của từ: “

em

” trong các trường

hợp sau:

a/ Anh

em

có nhà không?

=> Từ “

em

” gọi người nghe (ngôi thứ 2).

b/ Anh

em

đi chơi với bạn rồi.

=> Từ “

em

” là người nói xưng (ngơi thứ nhất).

c/

Em

đã đi học chưa con?

=> Từ “

em

” gọi người được nói đến (ngơi thứ ba).



Danh từ khi dùng làm từ ngữ xưng hơ có thể dùng

ở cả ba

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

Ngơi

Số ít

Số nhiều

Ngơi I

Ngơi II

Ngơi

III

I

we

You

He, she, it

they



Hệ thống từ ngữ xưng hô trong tiếng Việt rất phong phú,tinh t

ế

Từ xưng hô trong tiếng Anh

Bài tập 1/sgk-39 : Nhận xét từ xưng hô trong lời mời dự đám cưới :

“ Ngày mai chúng ta làm lễ thành hôn, mời thầy đến dự.”

=>Sự nhầm lẫn khôi hài:

Trong tiếng Việt có sự phân biệt giữa phương tiện xưng hô chỉ:ngôi gộp, ngôi trừ

Chúng ta : Gồm người nói + người nghe

=>Sửa : Chúng tơi,chúng em: Chỉ có người nói, khơng có người nghe

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

Tiết 18 :

A.Lí thuyết : Từ ngữ xưng hơ và 
việc vận dụng từ ngữ xưng hơ

1.Phân tích ngữ liệu :

- Hệ thống từ ngữ xưng hô trong tiếng
Việt rất phong phú,tinh tế,

*Bt :Nhận xét từ xưng hô được nhà thơ Hồ Xuân 
Hương dùng trong câu thơ sau :

Ví đây đổi phận làm trai được
Thì sự anh hùng há bấy nhiêu

(Trich “Đề đèn Sầm Nghi Đống”)
-Xưng “đây” với Sầm Nghi Đống => quan hệ ngang 
hàng ,thể hiện thái độ coi thường, khinh thị

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

Tiết 18 :

A.Lí thuyết : Từ ngữ xưng hô và 
việc vận dụng từ ngữ xưng hơ

1.Phân tích ngữ liệu :

- Hệ thống từ ngữ xưng hô trong tiếng
Việt rất phong phú,tinh tế,

giàu sắc thái biểu cảm

Bt :Xác định từ ngữ xưng hô trong hai đoạn trích. 
Giải thích ?

Đoạn Dế Choắt Dế Mèn

Đoạn 
(a)

Đoạn 
(b)

Em - anh Ta – chú mày

Kiêu căng, hách 
dịch

Yếu thế, nhún
 nhường

bất bình đẳng

Tơi - anh Tơi - anh
 bạn bạn
 bình đẳng

Tình huống giao tiếp thay đổi, vị

thế của hai nhân vật có sự thay

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

Tiết 18 :

A.Lí thuyết : Từ ngữ xưng hơ và 
việc vận dụng từ ngữ xưng hơ

1.Phân tích ngữ liệu :

- Hệ thống từ ngữ xưng hô trong tiếng
Việt rất phong phú,tinh tế,

giàu sắc thái biểu cảm

Bt :Xác định từ ngữ xưng hơ trong hai đoạn trích. 
Giải thích

Đoạn Dế Choắt Dế Mèn

Đoạn 
(a)

Đoạn 
(b)

Em - anh Ta – chú mày

Kiêu căng, hách 
dịch

Yếu thế, nhún
 nhường

bất bình đẳng

Tơi - anh Tơi - anh
 bạn bạn
 bình đẳng

Tình huống giao tiếp thay đổi, vị

thế của hai nhân vật có sự thay

đổi=>Thay đổi cách xưng hô

-Khi sử dụng cần căn cứ vào đối

tượng , đặc điểm của tình huống
giao tiếp cụ thể để xưng hô cho phù
hợp

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

Tiết 18 :

A.Lí thuyết : Từ ngữ xưng hơ và việc vận dụng từ ngữ xưng hô

B.Luyện tập : BT 1/sgk/39
Đoạn trích:

Đứa bé nghe tiếng rao, bỗng dưng cất tiếng nói: “Mẹ ra mời sứ giả vào đây.”.Sứ 
giả vào, đứa bé bảo: “Ông về tâu với vua sắm cho ta một con ngựa sắt, một cái roi sắt và một 
tấm áo giáp sắt, ta sẽ phá tan lũ giặc này”

(Thánh Gióng)

* Với mẹ: Gọi người sinh ra mình là “mẹ”=> Cách gọi thơng thường

*Với Sứ giả: “Ông – ta” : biểu hiện về một cậu bé có dấu hiệu kì lạ, khác thường

BT 3 /sgk/40 : Phân tích cách dùng từ xưng hơ

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

Tiết 18 :

A.Lí thuyết : Từ ngữ xưng hơ và việc vận dụng từ ngữ xưng hô

B.Luyện tập : BT 1/sgk/39

BT 3 /sgk/40 : Phân tích cách dùng từ xưng hơ

BT 4/ sgk / 40 :Phân tích cách dùng từ xưng hơ và thái độ của người nói

*

Vị tướng : xưng

“con”

– hơ (gọi)

“thầy”



Kính trọng, biết ơn thầy

*

Thầy: Gọi vị tướng là

“ngài”



Tôn trọng cương vị hiện tại của vị tướng

- Cả hai người đều thể hiện cách đối nhân xử thế thấu tình đạt lí



Phương châm

xưng khiêm hơ tơn

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

Tiết 18 :

A.Lí thuyết : Từ ngữ xưng hô và việc vận dụng từ ngữ xưng hô

B.Luyện tập : BT 1/sgk/39

BT 3 /sgk/40 : Phân tích cách dùng từ xưng hô

BT 4/ sgk / 40 :Phân tích cách dùng từ xưng hơ và thái độ của người nói

BT 5/sgk/40 :Phân tích cách dùng từ xưng hơ của Bác Hồ :

Đọc bản “Tuyên ngôn Độc lập” đến nửa chừng,Bác dừng lại và bỗng hỏi:

-Tơi nói , đồng bào nghe rõ không?

Một triệu con người cùng đáp ,tiếng vang như sấm:

-Co...o... ó...!

Từ giây phút đó ,Bác cùng với cả biển người đã hoà làm một

(Những năm tháng không thể nào quên)

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

XUNG HON TRONG HOI THOAI

1. Kể tên các phương châm hội thoại?

Các phương châm

hội thoại

Phương

châm

<i><b>về lượng</b></i>

Phương

châm

<i><b>về chất</b></i>

Phương

châm

<i><b>lịch sự</b></i>

Phương

châm

<i><b>quan hệ</b></i>

<i><b> 2. Nối nội dung ở cột A với nội dung ở cột B để có được </b></i>

<i><b>nhận định đúng về các phương châm hội thoại?</b></i>

<b>Cột A</b>

1. Phương châm

về

<i><b>lượng</b></i>

2. Phương châm

về

<i><b>chất</b></i>

3. Phương châm

<i><b>quan hệ</b></i>

4. Phương châm

<i><b>cách thức</b></i>

5.Phươngchâm

<i><b>lịch sự</b></i>

<b>Cột B</b>

a. Nói ngắn gọn, rành mạch, tránh

cách nói mơ hồ.

b. Khi nói cần tế nhị và tơn trọng

người khác.

c. Nội dung lời nói đáp ứng đúng yêu

cầu giao tiếp, khơng thiếu, khơng

thừa.

d. Khơng nói những điều mà mình

khơng tin là đúng hay khơng có bằng

chứng xác thực

<b>Kiểm tra bài cũ:</b>

<i><b> 3. Trong lời nói của người bà có phương châm hội thoại nào </b></i>

<i><b>không được tuân thủ? Tại sao?</b></i>

<b> </b>

<b>Năm giặc đốt làng cháy tàn cháy rụi</b>

<b>Hàng xóm bốn bên trở về lầm lụi</b>

<b>Đỡ đần bà dựng lại túp lều tranh</b>

<b> Vẫn vững lòng bà dặn cháu đinh ninh:</b>

<i>“Bố ở chiến khu, bố còn việc bố,</i>

<i> Mày có viết thư chớ kể này, kể nọ, </i>

<i> Cứ bảo nhà vẫn được bình yên”</i>

<i>(“Bếp lửa” – Bằng Việt)</i>

<b>PHƯƠNG CHÂM VỀ CHẤT</b>

<b>: Khơng cho cháu nói sự </b>

<b>Kiểm tra bài cũ:</b>

<i><b> </b></i>

<i><b> </b></i>

<i><b>4.Nêu nguyên nhân của việc không tuân thủ các phương châm </b></i>

<i><b>4.Nêu nguyên nhân của việc không tuân thủ các phương châm </b></i>

<i><b>hội thoại?</b></i>

<i><b>hội thoại?</b></i>

<b>Ngun nhân:</b>

<b>+ Người nói </b>

<i><b>vơ ý, vụng về, thiếu văn hố</b></i>

<b> trong giao tiếp.</b>

<b>+ Người nói phải </b>

<i><b>ưu tiên</b></i>

<b> cho một phương châm hội thoại hoặc </b>

<b>một yêu cầu khác quan trọng hơn.</b>

<i><b>Tiết 18 :</b></i>

<i> Hãy nêu một </i>

<i>số từ ngữ </i>

Ngôi trong giao tiếp

Đại từ quen thuộc

Số ít

Số nhiều

<i><b>Ngơi thứ nhất:</b></i>

người nói