Tài liệu XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN GIAI CẤP CÔNG NHÂN CHÍNH LÀ XÂY DỰNG CƠ SỞ XÃ HỘI BẢO ĐẢM CHO SỰ LÃNH ĐẠO CỦA ĐẢNG pptx

XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN GIAI CẤP CÔNG NHÂN CHÍNH LÀ XÂY
DỰNG CƠ SỞ XÃ HỘI BẢO ĐẢM CHO SỰ LÃNH ĐẠO CỦA ĐẢNG
Nguồn: fpe.hnue.edu.vn
Ngày 10-12-2007, tại Quảng Ninh, Tạp
chí Cộng sản, Tỉnh ủy Quảng Ninh và Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt
Nam đồng tổ chức Hội thảo: “Xây dựng và phát triển giai cấp công nhân Việt Nam
trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế - Thực tiễn Vùng Mỏ Quảng Ninh”. Tạp chí
Cộng sản trân trọng giới thiệu Báo cáo Đề dẫn hội thảo của PGS, TS Tạ Ngọc Tấn, Ủy
viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản.
Hôm nay, tại vùng đất truyền thống của giai cấp công nhân Việt Nam - vùng mỏ Quảng
Ninh - chúng ta sẽ cùng nhau trao đổi, thảo luận về một vấn đề có ý nghĩa đặc biệt quan trọng
đối với không chỉ giai cấp công nhân, mà còn là với Đảng, với dân tộc và với cả sự nghiệp xây
dựng và phát triển đất nước hiện nay. Đó là vấn đề xây dựng và phát triển giai cấp công nhân
trong thời kỳ mới. Trước hết, cho phép tôi được thay mặt Bộ Biên tập Tạp chí Cộng sản chân
thành cảm ơn Tỉnh ủy Quảng Ninh và Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam đã
nhiệt tình, đầy trách nhiệm ủng hộ, hợp tác cùng chúng tôi tổ chức cuộc hội thảo khoa học - thực
tiễn này! Đặc biệt, việc đồng chí Nguyễn Minh Triết, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch nước Cộng
hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đến dự Hội thảo hôm nay vừa là thể hiện sự coi trọng, quan tâm
sâu sát của Đảng, Nhà nước ta đối với sự nghiệp xây dựng và phát triển giai cấp công nhân,
đồng thời cũng là sự động viên, ủng hộ đối với các cơ quan tổ chức cùng những người tham dự
cuộc Hội thảo này. Chúng tôi xin được thay mặt Ban Tổ chức Hội thảo, một lần nữa bày tỏ lòng
biết ơn sâu sắc đối với đồng chí Nguyễn Minh Triết - Ủy viên Bộ Chính trị trung ương Đảng, Chủ
tịch nước!

…

Dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, giai cấp công nhân Việt Nam đã đi tiên
phong trong cuộc cách mạng giải phóng dân tộc, liên minh đoàn kết chặt chẽ với nông dân, trí
thức và các tầng lớp nhân dân lao động yêu nước làm nên thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám
năm 1945, chiến thắng Điện Biên Phủ lừng lẫy địa cầu và Đại thắng Mùa Xuân năm 1975, giành
thống nhất, độc lập cho Tổ quốc, tự do hòa bình cho Dân tộc. Đánh giá về giai cấp công nhân

Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: Chỉ có giai cấp công nhân là dũng cảm nhất,
cách mạng nhất, luôn luôn gan góc đương đầu với bọn đế quốc thực dân.

Trung thành với chủ nghĩa Mác – Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, trong công cuộc xây
dựng, phát triển và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa hiện nay, Đảng và Nhà nước ta
luôn khẳng định quan điểm nhất quán về vai trò tiền phong lãnh đạo của giai cấp công nhân Việt
Nam - người đại diện cho phương thức sản xuất tiên tiến nhất, là lực lượng lao động làm ra
nhiều của cải vật chất nhất cho xã hội. Thực hiện đường lối đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại
hóa của Đảng, công cuộc xây dựng và phát triển đất nước ta đã thu được những thành tựu to
lớn, có ý nghĩa lịch sử. Tốc độ tăng trưởng GDP liên tục đạt trên 7% năm, môi trường đầu tư
được cải thiện, nguồn vốn đầu tư nước ngoài tăng lên hàng năm (riêng 11 tháng đầu năm nay đã
dạt trên 15 tỉ USD), cơ cấu kinh tế xã hội chuyển dần theo hướng hiện đại, trong đó công nghiệp,
dịch vụ ngày càng chiếm tỷ trọng cao. Vị thế của nước ta trên trường quốc tế ngày càng được
nâng lên. Với việc ra nhập Tổ chức Thương mại thế giới, nền kinh tế nước ta đã thực sự hội
nhập đầy đủ, toàn diện với kinh tế thế giới. Đó là những tiền đề, điều kiện thuận lợi to lớn cho sự
phát triển của công nhân nước ta.

Với đội ngũ gần 8 triệu người (7,7 triệu), chiếm khoảng 9,3% dân cư và 1/4 lực lượng lao
động toàn xã hội, hằng năm công nhân Việt Nam đã sản xuất ra khối lượng sản phẩm chiếm hơn
50% tổng sản phẩm quốc nội, bảo đảm trên 60% ngân sách nhà nước. Giai cấp công nhân có
mặt ở mọi thành phần kinh tế, từ doanh nghiệp nhà nước, tập thể, đến doanh nghiệp tư nhân và
doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài. Trình độ kỹ thuật - tay nghề, trình độ văn hóa của công
nhân trong những năm qua được nâng lên đáng kể do sự phát triển của giáo dục, dạy nghề và
yêu cầu ngày càng cao về chuyên môn kỹ thuật của nền sản xuất công nghiệp hiện đại. Trong cả
nước, mỗi năm có hơn một triệu lao động được bổ sung vào đội ngũ công nhân. Nhìn chung, đời
sống mọi mặt của công nhân, chủ yếu là công nhân các doanh nghiệp nhà nước, công nhân các
khu vực lao động ngành nghề truyền thống đã được cải thiện đáng kể.

Tuy nhiên, trong sự nghiệp đổi mới toàn diện đất nước, khi chúng ta đang xây dựng nền
kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, nhiều thành phần kinh tế cùng tồn tại, phát triển

và được bảo vệ, dẫn đến sự biến đổi về cơ cấu xã hội, sự phân tầng ngay trong nội bộ giai cấp
công nhân với những lợi ích khác nhau, và cùng với đó là mặt trái của kinh tế thị trường đang
hàng ngày, hàng giờ tác động vào cuộc sống vật chất và tinh thần của nhân dân nói chung và
nhất là giai cấp công nhân nói riêng. Trong khi đó, thế giới đang chuyển biến mạnh mẽ dưới tác
động của cách mạng khoa học và công nghệ, của xu hướng toàn cầu hóa, sự phụ thuộc lẫn
nhau trong cộng đồng quốc tế về kinh tế, chính trị, sự phát triển mạnh mẽ của kinh tế tri thức,
thúc đẩy nhanh quá trình trí thức hóa lao động công nghiệp, dịch vụ. Những xu thế đó đã tác
động mạnh mẽ đến quá trình hình thành và phát triển, mở ra những thuận lợi, cơ hội mới và
cũng đặt ra những khó khăn, thách thức mới cho giai cấp công nhân hiện đại ở Việt Nam.

Trong điều kiện đó, nhiều vấn đề nảy sinh mâu thuẫn trong thực tế cuộc sống của lực
lượng công nhân nước ta.

- Một bộ phận công nhân mà chủ yếu là lực lượng công nhân mới (những học sinh mới rời
trường phổ thông, con em nông dân và các tầng lớp nhân dân khác mới tham gia vào đội ngũ
công nhân), còn hạn chế về nhận thức, nhất là nhận thức về chính trị, xã hội, về trách nhiệm
công dân, lòng yêu nước, tự hào, tự tôn dân tộc, về ý thức trách nhiệm và kỷ luật lao động.

- Một số lượng rất lớn công nhân hiện nay ít được đào tạo về tay nghề nên chỉ làm được
những công việc giản đơn, không đòi hỏi tính sáng tạo, cùng với đó là tính chuyên nghiệp, ý thức
tự giác, kỷ luật còn thấp. Theo số liệu điều tra về trình độ học vấn, tay nghề của công nhân hiện
nay, có đến gần 3% số người lao động chưa biết chữ; 12% chưa tốt nghiệp tiểu học; 74% chưa
qua đào tạo nghề một cách chuyên nghiệp...

- Đời sống văn hóa tinh thần của công nhân chưa cao, một bộ phận đáng kể có tâm lý quá
coi trọng vật chất, tiền bạc, coi nhẹ những giá trị khác…

- Quyền sở hữu của người lao động, đặc biệt là ở các doanh nghiệp nhà nước sau cổ
phần hóa chưa được coi trọng và bảo vệ thích đáng. Cùng với đó là việc làm và quyền làm việc
của một bộ phận công nhân chưa được bảo đảm.

- Một bộ phận công nhân, nhất là công nhân ở các khu công nghiệp, khu chế xuất không
được bảo đảm về điều kiện làm việc; tiền lương thấp, không đủ bảo đảm đời sống vật chất và tái
sản xuất sức lao động; gần một nửa số công nhân chưa được hưởng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm
y tế; đời sống văn hóa tinh thần của công nhân nói chung chưa được cải thiện đáng kể; nhiều
công nhân các khu công nghiệp mới còn phải sống tạm bợ, chật chội trong các phòng trọ, không
bảo đảm các tiện nghi tối thiểu, không có các đảm bảo về chăm sóc y tế giáo dục cho con cái...
Tình trạng đình công, bãi công ngày càng tăng, chưa có biện pháp khắc phục triệt để, gây ra
những ảnh hưởng tiêu cự về dư luận xã hội và trật tự trị an nói chung.

Cũng cần nhấn mạnh là những khó khăn, phức tạp trên chủ yếu xuất hiện trong bộ phận
công nhân mới ở các khu công nghiệp, khu chế xuất, trong các doanh nghiệp liên doanh hoặc
100% vốn nước ngoài. Tuy nhiên, đây lại chính là khu vực mà nhu cầu về lao động công nghiệp
tăng nhanh nhất, lực lượng công nhân phát triển năng động nhất, nhanh nhất với những yêu cầu
chuyên môn, kỹ thuật nghề nghiệp sinh động, mới mẻ nhất.

…

Những vấn đề chúng ta trao đổi hôm nay không thể không gắn bó chặt chẽ và xuất phát từ
yêu cầu giải quyết những vấn đề thực tế trong đời sống lực lượng công nhân, cũng như đáp ứng
yêu cầu cấp bách trong việc phát triển lực lượng công nhân lao động công nghiệp, dịch vụ, phục
vụ kịp thời cho sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Tuy nhiên, nhìn về bản chất,
vấn đề xây dựng và phát triển giai cấp công nhân còn có ý nghĩa quan trọng hơn thế nhiều. Đó là
xây dựng, phát triển cơ sở xã hội của Đảng Cộng sản Việt Nam, xây dựng, phát triển nguồn
động lực về mọi mặt của Đảng, tạo nên chỗ dựa vững chắc nhất, sự ủng hộ xã hội mạnh mẽ
nhất của Đảng. Bởi vậy, xây dựng và phát triển giai cấp công nhân cũng chính là phát triển, hoàn
thiện chủ thể của sứ mệnh lịch sử cách mạng xã hội chủ nghĩa hiện đại ở nước ta - cơ sở xã hội
quyết định nhất bảo đảm cho sự lãnh đạo của Đảng, cho việc xây dựng khối đại đoàn kết toàn
dân tộc vì mục tiêu độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội và thực hiện thành công mục
tiêu công nghiệp hóa, hiện đại hóa, xây dựng đất nước dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng,

dân chủ, văn minh.

Trên cơ sở nhận thức ấy, tại Hội thảo này, chúng tôi đề nghị các đồng chí lãnh đạo, các
nhà khoa học, các cán bộ quản lý từ nhiều cơ quan, cán bộ ngành Than, Vùng Mỏ Quảng Ninh,
trên cơ sở lý luận và thực tiễn của mình, tập trung thảo luận, làm rõ những vấn đề cơ bản sau:

- Cơ sở lý luận và thực tiễn để khẳng định vị thế của giai cấp công nhân Việt Nam trong sự
nghiệp đổi mới và hội nhập kinh tế quốc tế.

- Những yêu cầu mới đối với giai cấp công nhân trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện
đại hóa đất nước.

- Tổng kết thực tiễn, đánh giá một cách toàn diện và khách quan về tình hình đời sống,
điều kiện ăn ở, việc làm của công nhân, đặc biệt là các vùng mỏ, từ đó đưa ra các giải pháp đáp
ứng các nhu cầu đó, tiến tới cải thiện căn bản đời sống cho công nhân.

- Những vấn đề cần quan tâm, giải quyết nhằm bảo đảm lợi ích của những người công
nhân hiện nay, như: quyền làm chủ, điều kiện làm việc và các lợi ích khác, đặc biệt là trong các
doanh nghiệp nhà nước sau cổ phần hóa.

- Vấn đề quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, xây dựng đội ngũ công nhân có ý thức chính trị
cao, có kỷ luật, có văn hóa và trình độ chuyên môn nghiệp vụ vững vàng, để xứng với vị thế tiên
phong của mình, đáp ứng nhu cầu phong phú và ngày càng cao về chuyên môn kỹ thuật của lực
lượng công nhân hiện đại.

- Về vai trò và phương thức lãnh đạo, quản lý của Đảng, của Công đoàn cũng như của các
tổ chức chính trị - xã hội đối với việc phát triển giai cấp công nhân trong điều kiện mới.

- Các giải pháp nhằm tăng cường mối quan hệ giữa các ngành và vùng, giữa các địa
phương với nhau trong sự nghiệp xây dựng và phát triển giai cấp công nhân Việt Nam trong bối

cảnh mới.

- Phát hiện và thảo luận để làm rõ những vấn đề đang đặt ra trong thực tiễn nhằm góp
phần xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam vững mạnh, trí tuệ, hoàn thành trọng trách của mình
trong quá trình hội nhập ngày càng sâu rộng vào kinh tế thế giới.

…

Thực tiễn và truyền thống cách mạng Việt nam cho thấy giai cấp công nhân trong mọi
hoàn cảnh và đặc biệt, trong những thời điểm bước ngoặt của lịch sử luôn là cơ sở quan trọng
nhất của Đảng, là nguồn lực bổ sung sinh lực cho Đảng. Nhìn vào sự phát triển giai cấp công
nhân ở nước ta có thể thấy hiện trạng, xu hướng và triển vọng về sự phát triển chung của Đảng,
của dân tộc và xã hội với những khả năng, năng lực, tiềm lực của nó. Quan tâm, xây dựng và
phát triển giai cấp công nhân, đặc biệt là trong giai đoạn hiện nay là nhiệm vụ sống còn của sự
nghiệp cách mạng Việt Nam. Chúng tôi mong rằng, tại cuộc Hội thảo này, với tinh thần thẳng
thắn, trách nhiệm hết mình với sự nghiệp chung, chúng ta sẽ làm rõ hơn những vấn đề đang đặt
ra, các rào cản, vướng mắc trong việc phát triển giai cấp công nhân Việt Nam nói chung và công
nhân vùng mỏ nói riêng, để giai cấp công nhân Việt Nam đóng góp nhiều hơn nữa vào sự nghiệp
xây dựng, phát triển đất nước và luôn xứng đáng là lực lượng tiên phong của cách mạng, là
động lực và cơ sở xã hội hùng mạnh của Đảng Cộng sản Việt Nam.

Nếu không có gì thay đổi, theo chương trình làm việc của Ban chấp hành Trung ương
Đảng khóa X, Hội nghị Trung ương lần thứ VI sắp tới sẽ thảo luận, ra nghị quyết về xây dựng và
phát triển giai cấp công nhân trong thời kỳ mới. Chúng tôi hy vọng rằng, những tiếng nói tâm
huyết, trách nhiệm của các đại biểu tại hội thảo này sẽ góp thêm những ý kiến kiến hữu ích, thiết
thực để Trung ương Đảng có thêm những căn cứ, cơ sở phục vụ cho việc hoạch định chủ
trương xây dựng, phát triển công nhân, đáp ứng tích cực nhất yêu cầu cách mạng trong thời kỳ
tới.