Giao an vat ly 10 co ban

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (328.56 KB, 23 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

Tiết 1. Soạn: 14/08/2011

Phần một :

CƠ HọC

Chơng I.

ĐộNG HọC CHấT ĐIểM

Bài 1:

CHUYểN ĐộNG CƠ

I. MỤC TIÊU

1. Kiến thức: - Nắm được khái niệm về : Chất điểm, chuyển động cơ, quỹ đạo của chuyển động.
- Nêu được ví dụ cụ thể về : Chất điểm, chuyển động, vật mốc, mốc thời gian.
- Phân biệt được hệ toạ độ và hệ qui chiếu, thời điểm và thời gian.

2. Kỹ năng: - Xác định được vị trí của một điểm trên một quỹ đạo cong hoặc thẳng.
- Làm các bài toán về hệ qui chiếu, đổi mốc thời gian.

II. CHUẨN BỊ: - Một số ví dụ thực tế về cách xác định vị trí của một điểm nào đó.
- Một số bài tốn về đổi mốc thời gian.

III. TIẾN TRÌNH DẠY – HỌC
Ổn định lớp.

Nêu nhiệm vụ của vật lí học và thơng báo nội dung của chương trình vạt lí 10.
Hoạt động1: Tìm hiểu khái niệm chuyển động cơ, chất điểm, quỹ đạo.

Hoạt động của GV & HS Nội dung

- HS: Nghiên cứu sgk, tìm hiểu, nêu
các khái niệm về: chuyển động cơ, chất
điểm, quỹ đạo.

- HS: Lấy ví dụ cho mỗi trường hợp.

I. Chuyển động cơ – Chất điểm
1. Chuyển động cơ

Chuyển động của một vật là sự thay đổi vị trí của vật đó so với các vật
khác theo thời gian.

2. Chất điểm

Những vật có kích thước rất nhỏ so với độ dài đường đi (hoặc với
những khoảng cách mà ta đề cập đến), được coi là chất điểm.

Khi một vật được coi là chất điểm thì khối lượng của vật coi như tập
trung tại chất điểm đó.

3. Quỹ đạo

Quỹ đạo của chuyển động là đường mà chất điểm chuyển động vạch
ra trong khơng gian.

Hoạt động2: Tìm hiểu cách xác định vị trí của vật trong khơng gian.

Hoạt động của GV & HS Nội dung

Thảo luận:

- Nêu cách xác định vị trí của vật trên quỹ đạo.
- Trả lời C2.

- Tìm hiểu về hệ tọa độ, nêu cách xác định vị trí (tọa độ)
của một điểm trong hệ tọa độ.

Chú ý: các hệ tọa độ: 1 trục, 2 trục, 3 trục được sử dụng
khi nào?

- Trả lời C3.

II. Cách xác định vị trí của vật trong không gian.
1. Vật làm mốc và thước đo

Để xác định chính xác vị trí của vật ta chọn một vật
làm mốc và một chiều dương trên quỹ đạo rồi dùng
thước đo chiều dài đoạn đường từ vật làm mốc đến
vật.

2. Hệ toạ độ

a) Hệ toạ độ 1 trục (sử dụng khi vật chuyển động trên
một đường thẳng)

Toạ độ của vật ở vị trí M: x = OM

b) Hệ toạ độ 2 trục (sử dụng khi vật chuyển động trên
một đường cong trong một mặt phẳng)

Toạ độ của vật ở vị trí M:

x =

OM

x , y =

OM

y

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

Hoạt động của GV & HS Nội dung 
- GV: Gới thiệu sự cần thiết và cách chọn mốc thời

gian khi khảo sát chuyển động .

- HS: Dựa vào bảng 1.1, phân biệt thời điểm và
khoảng thời gian.

- HS: Trả lời C4.

III. Cách xác định thời gian trong chuyển động .
1. Mốc thời gian và đồng hồ.

Để mô tả chuyển động của một vật, ta phải biêt vị trí –
tọa độ của vật đó ở các thời điểm khác nhau. Muốn thế, ta
phải chọn mốc thời gian và đo thời gian trôi đi kể từ mốc
thời gian bằng một chiếc đồng hồ.

2. Thời điểm và thời gian.

Vật chuyển động đến từng vị trí trên quỹ đạo vào những
thời điểm nhất định cịn vật đi từ vị trí này đến vị trí khác
trong những khoảng thời gian nhất định.

Hoạt động4: Xác định hệ qui chiếu

Hoạt động của GV & HS Nội dung

- GV: Giới thiệu hệ qui chiếu

- HS: Nêu ý nghóa, tầm quan trọng của hệ quy chiếu.

IV. Hệ qui chiếu.
Một hệ qui chiếu gồm :

+ Một vật làm mốc, một hệ toạ độ gắn với vật làm mốc.
+ Một mốc thời gian và một đồng hồ

Hoạt động5: Củng cố, giao nhiệm vụ về nhà.
- Trả lời các câu hỏi 1, 4.

- Về nhà soạn các câu hỏi và bài tp cũn li.

****************************************

Tiết 2. Soạn: 14/08/2011

Bài 2:

CHUYểN ĐộNG THẳNG ĐềU

I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức:

Nêu được định nghĩa của chuyển động thẳng đều. Viết được cơng thức tính qng đường đi và dạng phương trình
chuyển động của chuyển động thẳng đều.

2. Kỹ năng:

- Vận dụng được cơng thức tính đường đi và phương trình chuyển động để giải các bài tập về chuyển động thẳng đều.
- Vẽ được đồ thị của chuyển động thẳng đều.

II. CHUẨN BỊ

Chuẩn bị một số bài tập về chuyển động thẳng đều có đồ thị tọa độ khác nhau.
III. TIẾN TRÌNH DẠY – HOÏC

Ổn định lớp.

Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ:

- Làm thế nào để xác định vị trí – tọa độ của một điểm?
- Hệ quy chiếu?

Hoạt dộng 2: Tìm hiểu khái niệm tốc độ trung bình, chuyển động thẳng đều và cơng thức tính đường đi của chuyển 
động thẳng đều.

Hoạt động của
GV & HS

Noäi dung

Thảo luận:

- GV: ĐẶt bài toán như sgk.
- HS: Làm các nhiệm vụ sau.
+ Khoảng thời gian chuyển động.

+ Cách xác định tọa độ M1, M2, quãng đường M1M2.
+ Tốc độ trung bình.

+ Trả lời C1, tham khảo bảng 2.1.

I. Chuyển động thẳng đều
1. Tốc độ trung bình.

v

tb

=

s

t

Với : s = x2 – x1 ; t = t2 – t1
2. Chuyển động thẳng đều.

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

+ Chuyển động thẳng đều.
+ Cơng thức tính đường đi.

3. Quãng đường đi trong chuyển động thẳng đều.
s = vtbt = vt

Hoạt động 4: Xác định phương trình chuyển động thẳng đều và tìm hiểu đồ thị toạ độ – thời gian.

Hoạt động của GV & HS Nội dung

- GV: Nêu và phân tích bài tốn xác định
vị trí của mộât chất điểm.

- HS: Thảo luận

+ Nghiên cứu, thành lập công thức 2.3.
+ Nhận xét về bậc của hàm số x theo t,
dạng của đồ thị, đi qua điểm đặc biệt nào?
+ Kiểm chứng với bài toán ở sgk.

+ Nếu vật chuyển động theo chiều âm của
trục 0x, đồ thị có dạng như thế nào?

Chú ý: Để dơn giản, trong công thức đường
đi, v > 0 nếu chuyển động theo chiều (+) của
trục Ox và ngược lại.

II. Phương trình chuyển động và đồ thị toạ độ – thời gian.
1. Phương trình chuyển động.

x = xo + s = xo + vt

2. Đồ thị toạ độ – thời gian của chuyển động thẳng đều.
- Hàm số: x = xo + vt là hàm bậc nhất theo t.

- Đồ thị là đường thẳng xuất phát từ điểm: (0, x0).

a) Chuyển động theo chiều (+) b) Chuyển động theo chiều (-)
Hoạt động 5 : Vận dụng – củng cố

- Hướng dẫn hs viết phương trình chuyển động của 2 chất điểm trên cùng một hệ tọa độ và cùng 1 mốc thời gian.
- Yêu cầu Hs xác định thời điểm và vị trí gặp nhau của 2 chất điểm đó.

- u cầu Hs giải bằng đồ thị .

Hoạt động 6:Giao nhiệm vụ về nhà: Trả lời các câu hỏi từ 1 đến 5 và làm các bài tập 6,7,8,9 trong SGK.
****************************************

TiÕt 3. Soạn: 21/08/2011

Bài 3:

CHUYểN ĐộNG THẳNG BIếN ĐổI ĐềU (tit 1)

I. MỤC TIÊU
1.Kiến thức :

- Nắm được khái niệm vận tốc tức thời, cơng thứctính, đơn vị đo.

- Nêu được định nghĩa chuyển động thẳng biến đổi đều, chuyển động thẳng nhanh dần đều.

- Nắm được khái niệm gia tốc, công thức, đơn vị, đặc điểm của gia tốc trong chuyển động thẳng nhanh dần đều.
2.Kỹ năng

- Phân biệt các đại lượng: vận tốc tức thời, vận tốc trung bình, gia tốc, và ý nghĩa của chúng.
- Giải được bài toán đơn giản về chuyển động thẳng biến đổi đều .

II. CHUẨN BỊ

-Một máng nghiêng dài chừng 1m.

- Một hịn bi đường kính khoảng 1cm , hoặc nhỏ hơn .
- Một đồng hồ bấm dây ( hoặc đồng hồ hiện số ) .
III.TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ: Chuyển động thẳng đều là gì? Viết cơng thức tính vận tốc, đường đi và phương trình
chuyển động của chuyển động thẳng đều.

Hoạt động 2: Tìm hiểu khái niệm vận tốc tức thời và chuyển động thẳng biến đổi đều.

Hoạt động của GV & HS Nội dung

- GV: Đưa tình huống như sgk.

- HS:

+ Xác định độ lớn vận tốc tức thời.
+ Tại sao ta phải xét quãng đường
xe đi trong thời gian rất ngắn

Δt

+ Yêu cầu hs trả lời C1.
+ Đơn vị.

- GV Giới thiệu tốc kế.

- HS: Đọc sgk: Véc tơ vận tốc tức

I. Vận tôc tức thời. Chuyển động thẳng biến đổi đều.
1. Độ lớn của vận tốc tức thời.

- Trong khoảng thời gian rất ngắn t, kể từ lúc ở M vật dời được một đoạn

đường s rất ngắn thì đại lượng:

v =

Δs

Δt

là độ lớn vận tốc tức thời của vật tại M.
- Đơn vị vận tốc là m/s

2. Véc tơ vận tốc tức thời.

Véc tơ vận tốc tức thời của một vật tại một điểm là một véc tơ có gốc tại
vật chuyển động, có hướng của chuyển động và có độ dài tỉ lệ với độ lớn

t
x

x
0
0

t
x

x
0

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

thời, trả lời C2.

- HS: Đọc sgk: Chuyển động thẳng
biến đổi đều, nhanh dần đều, chậm
dần đều.

của vận tốc tức thời theo một tỉ xích nào đó.
3. Chuyển động thẳng biến đổi đều

- Chuyển động thẳng biến đổi đều là chuyển động thẳng trong đó vận tốc
tức thời hoặc tăng dần đều hoặc giảm dần đều theo thời gian.

- Vận tốc tức thời tăng dần đều theo thời gian gọi là chuyển động nhanh
dần đều.

- Vận tốc tức thời giảm dần đều theo thời gian gọi là chuyển động chậm

dần đều.

Hoạt động 3: Nghiên cứu chuyển động thẳng nhanh dần đều.

Hoạt động của GV & HS Nội dung

- GV: Nêu vấn đề
- HS: Thảo luận.

+ Xác định khoảng thời gian.
+ Xác định độ biến thiên vận tốc.

+ Làm thế nào để biết vận tốc của các vật thay đổi
nhanh chậm khác nhau? → So sánh độ biến thiên vận
tốc trong một đơn vị thời gian.

+ Nhận xét về đại lượng a trong chuyển động thẳng
biến đổi đều?

+ Các đặc điểm của

a



và đơn vị?

- HS: Suy ra cơng thức tính vận tốc từ (1)

- HS: Dựa vào (3) nhận xét đồ thị v – t , rồi vẽ đồ thị.
- HS: trả lời C3.

- GV: Nêu công thức đường đi.

Trả lời C4, C5.

II. Chuyển động thẳng nhanh dần đều.

1. Gia tốc trong chuyển động thẳng nhanh dần đều.

a) Khái niệm gia tốc.

a =

Δv

Δt

(1)

Với : v = v – vo ; t = t – to

Gia tốc của chuyển động là đại lượng xác định bằng
thương số giữa độ biến thiên vận tốc v và khoảng thời

gian vận tốc biến thiên t.

Đơn vị gia tốc là m/s2.

b) Véc tơ gia tốc.

Vì vận tốc là đại lượng véc tơ nên gia tốc cũng là đại
lượng véc tơ :

a

→

=

v

→

− v

→o

t − t

o

=

Δ v

→

Δt

(2)

Véc tơ gia tốc của chuyển động thẳng nhanh dần đều
cùng phương, cùng chiều với véc tơ vận tốc.

2. Vận tốc của chuyển động thẳng nhanh dần đều.

a) Cơng thức tính vận tốc.

v = vo + at
b) Đồ thị vận tốc – thời gian.

3. Đường đi của chuyển động thẳng nhanh dần đều.
s = vot +

1 2

at2

Hoạt động 4: Vận dụng – củng cố.
- Nhắc lại nội dụng bi hc.

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

Tiết 4. Soạn: 22/08/2011

Bài 3: CHUYểN §éNG TH¼NG BIÕN §ỉI §ỊU

I. MỤC TIÊU

1.Kiến thức :

- Nắm được khái niệm gia tốc về mặt ý nghĩa của khái niệm, cơng thức tính, đơn vị đo và đặc điểm.
- Viết được phương trình vận tốc, vẽ được đồ thị vận tốc – thời gian trong chuyển động thẳng biến đổi đều.

- Viết được cơng thức tính qng đường đi trong chuyển động thẳng nhanh dần đều; mối quan hệ giữa gia tốc, vận tốc
và quãng đường đi được ; phương trình chuyển động của chuyển động thẳng biến đổi đều.

2.Kỹ năng

- Bước đầu giải được bài toán đơn giản về chuyển động thẳng nhanh dần đều. Biết cách viết biểu thức vận tốc từ đồ thị
vận tốc – thời gian và ngược lại .

- Giải được bài toán đơn giản về chuyển động thẳng biến đổi đều .
II. CHUẨN BỊ : Các câu hỏi hướng dẫn, định hướng HS nghiên cứu.
III.TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

Ổn định lớp.

Hoạt động 1:Kiểm tra bài cũ: - Chuyển động thẳng nhanh, chậm dần đều?

- Viết cơng thức tính gia tốc trong chuyển động thẳng biến đổi đều, ý nghĩa của gia tốc?
- Nêu các đặc điểm của véc tơ gia tốc trong chuyển động thẳng nhanh dần đều.
Hoạt động 2: Tìm mối liên hệ giữa a, v, s. Lập phương trình chuyển động.

Hoạt động của GV & HS Nội dung

HS: Thảo luận

- Nhóm 1: Chuyển động

thẳng nhanh dần đều.
- Nhóm 2: Chuyển động
thẳng chậm dần đều.

+ Biểu thức định nghĩa gia
tốc, ý nghĩa, đơn vị, đặc
điểm, giá trị?

+ Véc tơ gia tốc và các đặc
điểm (chú ý hướng véc tơ
gia tốc)?

+ Suy ra cơng thức tính vận
tốc, đường đi (Chú ý mốc
thời gian)? và nhận xét về
bậc của hàm số, từ đó nêu
kết luận về đồ thị (Chú ý
chiều chuyển động) v–t, x–t.

+ Tìm, chứng minh mối liên
hệ giữa v, a, s.

+ Lập phương trình chuyển
động.

1. Gia tốc trong chuyển động thẳng
nhanh dần đều.

a) Khái niệm gia tốc.
a =

Δv

Δt

b) Véc tơ gia tốc:

a

→

=

v

→

− v

→o

t − t

o

=

Δ v

→

Δt

Véc tơ gia tốc
cùng chiều với véc tơ vận tốc.

2. Vận tốc của chuyển động thẳng
nhanh dần đều.

a) Cơng thức tính vận tốc.
v = vo + at , a cùng dấu với v
b) Đồ thị vận tốc – thời gian.

3. Đường đi.
s = vot +

1

2

at2

4. Công thức liên hệ giữa a, v và s .
v2 – v

o2 = 2as
5. Phương trình chuyển động.
x = xo + vot +

1

2

at2

1. Gia tốc của chuyển động thẳng chậm
dần đều.

a) Công thức tinh gia tốc.
a =

Δv

Δt

=

v − v

o

t

b) Véc tơ gia toác: →

a

=

Δ v

→

Δt

Véc tơ gia tốc ngược chiều với véc tơ vận
tốc.

2. Vận tốc của chuyển động thẳng chậm
dần đều.

a) Công thức tính vận tốc.

v = vo + at, a ngược dấu với v.
b) Đồ thị vận tốc – thời gian.

3. Đường đi.
s = vot +

1 2

at2

4. Công thức liên hệ giữa a, v và s.
v2 – v

o2 = 2as
5. Phương trình chuyển động 
x = xo + vot +

1

2

at2
Hoạt động 3: Vận dụng – củng cố: HS trả lời câu hỏi : 1,2,10 Trong SGK

Hoạt động 4: Hướng dẫn về nhà.

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

TiÕt 5. Soạn: 28/08/2011

Bài 4

:

Sự RƠI Tự DO

I. MUẽC TIEU

1. Kiến thức : Trình bày, nêu ví dụ và phân tích được các đặc điểm của chuyển động sự rơi tự do.
2. Kỹ năng : Nhận xét, phán đốn

II. CHUẨN BỊ

Giáo viên : Những dụng cụ thí nghiệm trong bài có thể thực hiện được.
III. TIẾN TRÌNH DẠY – HỌC

Ổn định lớp

Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ:

- Viết biểu thức và nêu các đặc điểm của véc tơ gia tốc trong chuyển động thẳng nhanh dần đều, chậm dần đều.
- Viết công thức v, s, liên hệ v-a-s (vật chuyển động theo chiều dương của trục tọa độ).

Ho t d ng 2ạ ộ : Tìm hiểu sự rơi trong khơng khí.

Hoạt động của GV & HS Nội dung

- GV: Khi thả một vật, nó sẽ rơi xuốâng do tác dụng của
lực nào?

- GV: Trong không khí, các vật nặng nhẹ khác nhau có rơi
nhanh, chậm khác nhau? Ví sao?

- HS: Trả lời.

- GV: Làm thí nghiệm kiểm chứng (SGK).

- HS: Kết luận về sự rơi của các vật trong không khí, tìm
các yếu tố ảnh hưởng đến sự rơi của các vật.

I. Sự rơi trong khơng khí và sự rơi tự do.
1. Sự rơi của các vật trong không khí.

+ Trong không khí không phải các vật nặng nhẹ
khác nhau thì rơi nhanh chậm khác nhau.

+ Yếu tố quyết định đến sự rơi nhanh chậm của các
vật trong không khí là lực cản khơng khí lên vật và
trọng lực tác dụng lên vật.

Ho t d ng 3ạ ộ : Tìm hiểu sự rơi trong chân khơng.

Hoạt động của GV & HS Nội dung

- GV: Đặt vấn đề: Nếu loại bỏ ảnh hưởng của khơng khí, các
vật sẽ rơi như thế nào? → Mơ tả thí nghiệm ống Niu-tơn và
thí nghiệm của Ga-li-lê

- HS: Dự đốn sự rơi của các vật khi khơng có ảnh hưởng của
khơng khí.

→ Nghiên cứu thí nghiệm Ống Newton → Kết luận.
- HS: Yêu cầu trả lời C2

2. Sự rơi của các vật trong chân không (sự rơi
tự do).

+ Nếu loại bỏ được ảnh hưởng của khơng khí thì
mọi vật sẽ rơi nhanh như nhau. Sự rơi của các
vật trong trường hợp này gọi là sự rơi tự do.
+ Sự rơi tự do là sự rơi chỉ dưới tác dụng của
trọng lực.

Hoạt dộng 4: Củng cố và giao nhiệm vụ về nhà:
- Thế nào là rơi tự do?

- Nhận xét về tính chất chuyển động rơi tự do.

- Về nhà nghiên cứu lại các nội dung về chuyển động thẳng biến đổi đều, chuyển động rơi tự do.
****************************************

Tiết 6. Soạn: 28/08/2011

Bài 4

:

Sự RƠI Tự DO

I. MUẽC TIEÂU

1. Kiến thức : Phát biểu được định luật rơi tự do. Biết được những đặc điểm của sự rơi tự do.
2. Kỹ năng : Giải được một số bài tập đơn giản về sự rơi tự do.

II. CHUAÅN BÒ:

GV: Một số bài tập về rơi tự do

HS: Các kiến thức về chuyển động thẳng biến đổi đều

III. TIẾN TRÌNH DẠY – HỌC

Ổn định lớp.

Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ.

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

Ho t d ng 2ạ ộ : Tìm hiểu các đặc điểm của sự rơi tự do, xây dựng các công thức của chuyển động rơi tự
do.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung

Yeâu caàu hs xem sgk.

Hướng dẫn xác định phương
thẳng đứng bằng dây dọi.

Giới thiệu phương pháp chụp
ảnh bằng hoạt nghiệm.

Gợi ý nhận biết chuyển động
thẳng nhanh dần đều.

Gợi ý áp dụng các công thức
của chuyển động thẳng nhanh
dần đều cho vật rơi tự do.

Nhận xét về đặc điểm của

chuyển động rơi tự do.

Tìm phương án xác định
phương chiều của chuyển động
rơi tự do.

Làm việc nhóm trên ảnh hoạt
nghiệm để rút ra tính chất của
chuyển động rơi tự do.

Xây dựng các công thức của
chuyển động rơi tự do khơng
có vận tốc ban đầu

II. Nghiên cứu sự rơi tự do của các vật.
1. Những đặc điểm của chuyển động rơi
tự do.

+ Phương của chuyển động rơi tự do là
phương thẳng đứng (phương của dây dọi).
+ Chiều của chuyển động rơi tự do là
chiều từ trên xuống dưới.

+ Chuyển động rơi tự do là chuyển động
thẳng nhanh dần đều.

2. Các công thức của chuyển động rơi tự
do.

v = g,t ; h =

1 2

gt

2 ; v2 = 2gh

Ho t d ng 3ạ ộ : Tìm hiểu độ lớn của gia tốc rơi tự do.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung

Giới thiệu cách xác định độ
lớn của gia tốc rơi tự do bằng
thực nghiệm.

Neâu các kết quả của thí
nghiệm.

Nêu cách lấy gần đúng khi
tính tốn.

Ghi nhận cách làm thí
nghiệm để sau này thực hiện
trong các tyiết thực hành.
Ghi nhận kết quả.

Ghi nhận và sử dụng cách
tính gần đúng khi làm bài tập

2. Gia tốc rơi tự do.

+ Tại một nơi trên nhất định trên Trái Đất

và ở gần mặt đất, các vật đều rơi tự do với
cùng một gia tốc g.

+ Ở những nơi khác nhau, gia tốc rơi tự do sẽ
khác nhau :

- Ở địa cực g lớn nhất : g = 9,8324m/s2.
- Ở xích đạo g nhỏ nhất : g = 9,7872m/s2
+ Nếu khơng địi hỏi độ chính xác cao, ta có
thể lấy g = 9,8m/s2 hoặc g = 10m/s2.

Ho t d ng 4ạ ộ : Củng cố và giao nhiệm vụ về nhaø.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh

Yêu cầu nêu các đặc điểm của chuyển động rơi tự do.
Nêu câu hỏi và bài tập về nha: SGK, SBTø.

Trả lời câu hỏi.

Ghi các câu hỏi và bài tập về nhà.
****************************************

TiÕt 7. So¹n: 10/09/2011

BÀI TẬP

I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức

- Nắm vững các khái niệm chuyển động biến đổi, vận tốc tức thời, gia tốc.

- Nắm được các đặc điểm của véc tơ gia tốc trong chuyển động nhanh dần đều, chậm dần đều.
2. Kỹ năng

- Trả lời được các câu hỏi trắc nghiệm khách quan liên quan đến chuyển động thẳng biến đổi đều.
- Giải được các bài tập có liên quan đến chuyển động thẳng biến đổi đều.

II. CHUAÅN BÒ

- Xem lại các bài tập phần chuyển động thẳng biến đổi đều trong sgk và sbt.
- Chuẩn bị thêm một số bài tập khác có liên quan.

III. TIẾN TRÌNH DẠY – HỌC

Hoạt động1: Hệ thống hố lại những kiến thức đã học :
+ Phương trình chuyển động của vật chuyển động thẳng đều?
+ Các công thức trong chuyển động thẳng biến đổi đều?

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

Chuyển động chậm dần đều a ngược dấu với v và vo.
Hoạt động 2:

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung 
Yêu cầu học sinh đọc, tóm tắt

bài toán.

Hướng dẫn hs cách đổi đơn
vị từ km/h ra m/s.

Yêu cầu giải bài toán.

Gọi một học sinh lên bảng
giải bài toán.

Theo giỏi, hướng dẫn.

Yêu cầu những học sinh
khác nhận xét.

Cho hs đọc, tóm tắt bài tốn.
Yêu cầu tính gia tốc.

Yêu cầu giải thích dấu “-“
u cầu tính thời gian.

Đọc, tóm tắt bài toán.

Đổi đơn vị các đại lượng đã cho
trong bài toán ra đơn vị trong hệ SI
Giải bài toán.

Giải bài toán, theo giỏi để nhận
xét, đánh giá bài giải của bạn.

Đọc, tóm tắt bài tốn (đổi đơn vị)
Tính gia tốc.

Giải thích dấu của a.
Tính thời gian hãm phanh.

Bài 12 trang 22

a) Gia tốc của đoàn tàu :
a = v − vo

t − to

=11,1−0

60−0 = 0,185(m/s2)
b) Quãng đường đoàn tàu đi được :

s = vot +

1

2

at2 =

1

2

.0,185.602 =
333(m)

c) Thời gian để tàu vận tốc 60km/h :

t =

v

− v

a

=

16 ,

7 −

11 ,

1

0 ,

185

= 30(s)
Baøi 14 trang 22

a) Gia tốc của đoàn tàu :
a =

v − v

o

t − t

o

=

0 −

11 ,

1

60 −

0

= -0,0925(m/s2)
b) Quãng đường đoàn tàu đi được :
s = vot +

1

2

at2 = 667(m)
Bài 15 trang 22

a) Gia tốc của xe:
a =

v

− v

o
2

2 s

=

0 −

100 2 . 20

= - 2,5(m/s
2)
b) Thời gian hãm phanh :

t =

v − v

o

a

=

0 −

10 −

2,5

= 4(s)

Bài 12 trang 27 SGK

Hoạt động của GV & HS

Nội dung

- HS: thảo luận

+ Phương pháp giải loại BT: tìm quãng đường vật đi

trong giây cuối?

+ Áp dụng co BT này?

Gọi thời gian rơi: t (s)

Độ cao (quãng đường rơi trong thời gian t):

h = gt

/2

Quãng đường rơi trong thời gian t-t (s) đầu:

h’ = g(t-1)

/2

Quãng đường rơi trong giây cuối:

h – h’ = 15m



t = 2 s, h = 20 m

Hoạt động 3: Kiểm tra 15 phút:

Một vật chuyển động thẳng nhanh đần đều không vận tốc ban đầu, gia tốc a = 2m/s

.

a/ Tìm vận tốc và quàng đường vật đi được sau 2 s.

b/ Tìm quãng đường vật đi được trong giây thứ 2.

ĐS: v = 4m/s; 4m;

3m

Hoạt động 4:

G

iao nhiệm vụ về nhà: giải BT SBT

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

Tiết 8. Soạn: 13/09/2011

Bài 5

:

CHUYểN ĐộNG TRòN ĐềU

I. MC TIÊU
1. Kiến thức

- Viết được cơng thức tính độ lớn của tốc độ dài và trình bày đúng được hướng của véc tơ vận tốc của chuyển động
tròn đều.

- Phát biểu được định nghĩa, viết được công thức và nêu được đơn vị của tốc độ góc trong chuyển động trịn đều.
- Phát biểu được định nghĩa, viết được cơng thức và nêu được đơn vị đo của chu kì và tần số.

- Viết được công thức liên hệ giữa được tốc độ dài và tốc độ góc.
2. Kỹ năng

- Chứng minh được các công thức (5.4), (5.5), (5.6) và (5.7) SGK cũng như sự hướng tâm của véc tơ gia tốc.
- Giải được các bài tập đơn giản về chuyển động tròn đều.

- Nêu được một số vd thực tế về chuyển động trịn đều.

II. CHUẨN BỊ: Hình vẽ 5.5 trên giấy khổ lớn dùng cho HS trình bày cách chứng minh của mình trên bảng.
III. TIẾN TRÌNH DẠY – HỌC

Hoạt động 1: Tìm hiểu chuyển động trịn, chuyển động tròn đều.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung 
Tiến hành một số thí nghiệm

minh hoạ chuyển động trịn.
u cầu hs nhắc lại k/n vận
tốc trung bình đã học.

Cho hs định nghĩa tốc độ
trung bình trong chuyển động
tròn.

Giới thiệu chuyển động tròn
đều.

Yêu cầu trả lời C1

Phát biểu định nghĩa chuyển
động tròn, chuyển động tròn đều.
Nhắc lại định nghĩa.

Định nghĩa tốc độ trung bình của
chuyển động trịn.

Ghi nhận khái niệm.
Trả lời C1.

I. Định nghĩa.
1. Chuyển động tròn.

Chuyển động tròn là chuyển động có
quỹ đạo là một đường trịn.

2. Tốc độ trung bình trong chuyển động trịn.

Tốc độ trung bình của chuyển động trịn
là đại lượng đo bằng thương số giữa độ
dài cung tròn mà vật đi được và thời gian
đi hết cung trịn đó.

vtb =

Δs

Δt

3. Chuyển động tròn đều.

Chuyển động tròn đều là chuyển động
có quỹ đạo trịn và có tốc độ trung bình
trên mọi cung trịn là như nhau.

Hoạt động 2: Tìm hiểu các đại lượng của chuyển động tròn đều.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung 
Vẽ hình 5.3

Mơ tả chuyển động của chất
điểm trên cung MM’ trong

thời gian t rất ngắn.

Nêu đặc điểm của độ lớn
vận tốc dài trong CĐTĐ.
Yêu cầu trả lời C2.

Hướng dẫn sử dụng cơng
thức véc tơ vận tốc tức thời.

Vẽ hình 5.4

Nêu và phhân tích đại lượng

Xác định độ lớn vận tốc của
chuyển động tròn đều tại điểm M
trên quỹ đạo.

Vẽ hình 5,3
Trả lời C2.

Ghi nhận khái niệm.

II. Tốc độ dài và tốc độ góc.
1. Tốc độ dài.

v =

Δs

Δt

Trong chuyển động trịn đều tốc độ dài
của vật có độ lớn khơng đổi.

2. Véc tơ vận tốc trong chuyển động trịn đều.

v

→

Δ s

→

Δt

Véc tơ vận tốc trong chuyển động trịn
đều ln có phương tiếp tuyến với đường
tròn quỹ đạo.

Trong chuyển động tròn đều véc tơ vận
tốc có phương ln ln thay đổi.

3. Tần số góc, chu kì, tần số.

a) Tốc độ góc.

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

tốc độ góc.

Yêu cầu trả lời C3.

Yêu cầu nhận xét tốc độ góc
của chuyển động trịn đều.

Nêu đơn vị tốc độ góc.
Định nghĩa chu kì.
Yêu cầu trả lời C4.

Yêu cầu nêu đơn vị chu kì.

Định nghĩa tần số.
Yêu cầu trả lời C5.

Yêu cầu nêu đơn vị tần số.
Yêu cầu nêu mối liên hệ
giữa chu kì và tần số.

Yêu cầu trả lời C6.

Trả lời C3.

Nêu đặc điểm tốc độ góc của
chuyển động tròn đều.

Ghi nhận đơn vị tốc độ góc.
Ghi nhận định nghĩa chu kì.
Trả lời C4.

Nêu đơn vị chu kì

Ghi nhận định nghĩa tần số.
Trả lời C5.

Nêu đơn vị tần số.

Nêu mối liên hệ giữa T và f.
Trả lời C6.

quét được trong một đơn vị thời gian.

ω

=

Δα

Δt

Tốc độ góc của chuyển động trịn đều là
một đại lượng khơng đổi.

Đơn vị tốc độ góc là rad/s.

b) Chu kì.

Chu kì T của chuyển động trịn đều là
thời gian để vật đi được một vòng.

Liên hệ giữa tốc độ góc và chu kì :
T =

2 ω

π

Đơn vị chu kì là giây (s).

c) Tần số.

Tần số f của chuyển động tròn đều là số
vòng mà vật đi được trong 1 giây.

Liên hệ giữa chu kì và tần số : f =

T

1

Đơn vị tần số là vòng trên giây (vòng/s)
hoặc héc (Hz).

d) Liên hệ giữa tốc độ dài và tốc độ góc.

v = r

Ho t d ng 3ạ ộ : Củng cố và giao nhiệm vụ về nhà.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh

Yêu cầu nêu định nghĩa các đại lượng của CĐTĐ.
Nêu câu hỏi và bài tập về nhà.

Yêu cầu hs chẩn bị bài sau.

Trả lời câu hỏi.

Ghi các câu hỏi và bài tập về nhà.
Ghi nhng chun b cho bi sau.
****************************************

Tiết 9. Soạn: 13/09/2011

Bài 5

:

CHUYểN ĐộNG TRòN ĐềU

I. MC TIấU
1. Kin thc

Bit c hướng của gia tốc trong chuyển động tròn đều và viết được công thức của gia tốc hướng tâm
2. Kỹ năng

- Giải được các bài tập đơn giản về chuyển động tròn đều.
- Nêu được một số vd thực tế về chuyển động trịn đều.
II. CHUẨN BỊ:

- Vẽ hình 5.5

- Các ví dụ và bài tập về chuyển động trịn đều
III. TIẾN TRÌNH DẠY – HỌC

Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ : Nêu định nghĩa chuyển động tròn đều và các đại lượng của chuyển động tròn đều.
Hoạt động 2: Tìm hiểu gia tốc hướng tâm của chuyển động tròn đều.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung 
 Vẽ hình 5.5

Yêu cầu biểu diễn →

v

1 và

v

→
2

Yêu cầu xác định độ biến
thiên vận tốc.

Biểu diễn →

v

1 và

v

→
2
Xác định độ biến thiên vận tốc.
Xác định hướng của véc tơ gia
tốc của chuyển động tròn đều.

II. Gia tốc hướng tâm.

1. Hướng của véc tơ gia tốc trong chuyển
động tròn đều.

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

Yêu cầu xác định hướng của
véc tơ gia tốc.

Yêu cầu biểu diễn véc tơ gia
tốc của CĐTĐ tại 1 điểm.
Vẽ hình 5.6

u cầu trả lời C7

Biểu diễn véc tơ gia tốc.
Trả lời C7.

đều luôn hướng vào tâm của quỹ đạo nên
gọi là gia tốc hướng tâm.

2. Độ lớn của gia tốc hướng tâm.
aht =

v

r

Ho t d ng 3ạ ộ : Vận dụng, củng cố.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh

Gợi ý : Độ lớn của vận tốc dài của một điểm trên
vành bánh xe bằng độ lớn vận tốc chuyển động trịn
đều của xe.

Làm các bài tập : 8, 10, 12 sgk.
Ho t d ng 4ạ ộ : Giao nhiệm vụ về nhà.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh

Nêu câu hỏi và bài tập về nhà.

Yêu cầu hs chẩn bị bài sau. Ghi các câu hỏi và bài tập về nhà. Ghi những chuẩn bị cho bi sau.
****************************************

Tiết 10. Soạn: 20/09/2011

Bài 5:

TíNH TƯƠNG ĐốI CủA CHUYểN ĐộNG. CÔNG THứC CộNG VậN TốC

I. MC TIấU
1. Kin thc

- Hiểu tính tương đối của chuyển động.

- Hiểu, xác định được hệ quy chiếu đứng yên, hệ quy chiếu chuyển động.

- Viết được đúng công thức cộng vận tốc cho từng trường hợp cụ thể của các chuyển động cùng phương.
2. Kỹ năng : - Giải được một số bài tốn cộng vận tốc cùng phương

- Giải thích được một số hiện tượng liên quan đến tính tương đối của chuyển động.
II. CHUẨN BỊ:

Các hình vẽ SGK

III. TIẾN TRÌNH DẠY – HỌC

Hoạt động 1: Tìm hiểu tính tương đối của chuyển động.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung 
Nêu và phân tích về tính

tương đối của quỹ đạo.

Mơ tả một vài ví dụ về tính
tương đối của vận tốc.

Nêu và phân tích về tính
tương đối của vận tốc.

Quan sát hình 6.1 và trả lời C1
Lấy thêm ví dụ minh hoạ.

Lấy ví dụ về tính tương đối của
vận tốc.

I. Tính tương đối của chuyển động.
1. Tính tương đối của quỹ đạo.

Hình dạng quỹ đạo của chuyển động
trong các hệ qui chiếu khác nhau thì khác
nhau – quỹ đạo có tính tương đối

2. Tính tương đối của vận tốc.

Vận tốc của vật chuyển động đối với
các hệ qui chiếu khác nhau thì khác nhau.
Vận tốc có tính tương đối

Hoạt động 2: Phân biệt hệ qui chiếu đứng yên và hệ qui chiếu chuyển động.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung

Yeâu cầu nhắc lại khái niệm
hệ qui chiếu.

Phân tích chuyển động của
hai hệ qui chiếu đối với mặt
đất.

Nhắc lại khái niệm hệ qui chiếu.
Quan sát hình 6.2 và rút ra nhận
xét về hai hệ qui chiếu có trong

hình.

II. Cơng thức cộng vận tốc.

1. Hệ qui chiếu đứng yên và hệ qui chiếu
chuyển động.

Hệ qui chiếu gắn với vật đứng yên gọi
là hệ qui chiếu đứng yên.

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung 
Giới thiệu công thức cộng

vận tốc.

Trường hợp các vận tốc cùng
phương, cùng chiều :

v1,3 = v1,2 + v2,3

Trường hợp các vận tốc cùng
phương, ngược chiều :

|v1,3| = |v1,2 - v2,3|

Ghi nhận công thức.

Áp dụng công thức trong những
trường hợp cụ thể.

2. Công thức cộng vận tốc.

Nếu một vật (1) chuyển động với vận
tốc →

v

1,2 trong hệ qui chiếu thứ nhất
(2), hệ qui chiếu thứ nhất lại chuyển
động với vận tốc →

v

2,3 trong hệ qui
chiếu thứ hai (3) thì trong hệ qui chiếu
thứ hai vật chuyển động với vận tốc

v

→

1,3 được tính theo công thức :

v

→

1,3
= →

v

1,2 +

v

→

2,3
Ho t d ng 4ạ ộ : Củng cố và giao nhiệm vụ về nhà.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh

Cho hs trả lời các câu hỏi 1, 2, 3 trang 37

Cho câu hỏi, bài tập và những chuẩn bị cho bài sau.

Trả lời các câu hỏi.

Ghi những yêu cầu của thầy cô.
****************************************

TiÕt 11. Soạn: 25/09/2011

Bài 6:

SAI Số CủA PHéP ĐO CáC ĐạI LƯợNG VậT Lý

I. MC TIấU
1. Kin thc:

Phỏt biểu được định nghĩa về phép đo các đại lượng vật lí.
Phân biệt phép đo trực tiếp và phép đo gián tiếp.

2. Kỹ năng : Cách xác định sai số dụng cụ, sai số ngẫu nhiên.
Tính sai số của phép đo trực tiếp.

Tính sai số phép đo gián tiếp.

Biết cách viết đúng kết quả phép đo, với số các chữ số có nghĩa cần thiết.
II. CHUẨN BỊ

- Một số dụng cụ đo như thước, nhiệt kế.
- Bài tốn tính sai số để HS vận dụng.
III. TIẾN TRÌNH DẠY – HỌC

Hoạt động1: Tìm hiểu các đại lượng của phép đo

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung

Yêu cầu hs trình bày các khái
niệm.

Hướng dẫn pháep đo trực tiếp
và gián tiếp.

Giới thiệu hệ đơn vị SI.

Giới thiệu các đơn vị cơ bản
trong hệ SI.

Yêu cầu hs trả lời một số đơn
vị dẫn suất trong hệ SI.

Tìm hiểu và ghi nhớ các khái
niệm : Phép đo, dụng cụ đo.

Lấy ví dụ về phép đo trực
tiếp, gián tiếp, so sánh.

Ghi nhận hệ đơn vị SI và và
các đơn vị cơ bản trong hệ SI.
Nêu đơn vị của vận tốc, gia

tốc, diện tích, thể tích trong hệ
SI.

I. Phép đo các đại lượng vật lí – Hệ đơn vị SI.

1. Phép đo các đại lượng vật lí.

Phép đo một đại lượng vật lí là phép so
sánh nó với đại lượng cùng loại được qui
ước làm đơn vị.

+ Công cụ để so sánh gọi là dụng cụ đo.
+ Đo trực tiếp : So sánh trực tiếp qua dụng
cụ.

+ Đo gián tiếp : Đo một số đại lượng trực tiếp
rồi suy ra đại lượng cần đo thông qua công thức.
2. Đơn vị đo.

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung

Yêu cầu trả lời C1.

Giới thiệu sai số dụng cụ và
sai số hệ thống.

Giới thiệu về sai số ngẫu
nhiên.

Giới thiệu cách tính giá trị gần
đúng nhất với giá trị thực của
một phép đo một đại lượng.
Giới thiệu sai số tuyệt đối và
sai số ngẫu nhiên.

Giới thiệu cách tính sai số
tuyệt đối của phép đo.

Giới thiệu cách viết kết quả
đo.

Giới thiệu sai số tỉ đối.

Giới thiệu qui tắc tính sai số
của tổng và tích.

Đưa ra bài tốn xác định sai số
của phép đo gián tiếp một đại
lượng.

Quan sát hình 7.1 và 7.2 và
trả lời C1.

Phân biệt sai số dụng cụ và
sai số ngẫu nhiên.

Xác định giá trị trung bình
của đại lượng A trong n lần đo
Tính sai số tuyệt đói của mỗi

lần đo.

Tính sai số ngẫu nhiên của
của phép đo.

Tính sai số tuyệt đối của
phép đo.

Viết kết quả đo một đại
lượng.

Tính sai số tỉ đối của phép
đo

Xác định sai số của phép đo
gián tiếp.

II. Sai số của phép đo.

1. Sai số hệ thống.

Là sự sai lệch do phần lẻ khơng đọc được
chính xác trên dụng cụ (gọi là sai số dụng
cụ A’) hoặc điểm 0 ban đầu bị lệch.

Sai số dụng cụ A’ thường lấy bằng nữa

hoặc một độ chia trên dụng cụ.
2. Sai số ngẫu nhiên.

Là sự sai lệch do hạn chế về khả năng
giác quan của con người do chịu tác động
của các yếu tố ngẫu nhiên bên ngoài.
3. Giá trị trung bình.

A

=

A

+

A

+. ..+

A

n

4. Cách xác định sai số của phép đo.
Sai số tuyệt đối của mỗi lần đo :

A1 =

|

A − A

|

; A1 =

|

A − A

|

;
… .

Sai số tuyệt đối trung bình của n lần đo :

Δ A

=

ΔA

+

ΔA

+

.. .+

ΔA

n

Sai số tuyệt đối của phép đo là tổng sai số
tuyệt đối trung bình và sai số dụng cụ :

ΔA

=

ΔA

+

ΔA '

5. Cách viết kết quả đo: A = A ± ΔA
6. Sai số tỉ đối.

δA

=

ΔA

A

.100 %

7. Cách xác định sai số của phép đo gián tiếp.

Sai số tuyệt đối của một tổng hay hiệu thì
bằng tổng các sai số tuyệt đối của các số
hạng.

Sai số tỉ đối của một tích hay thương thì
bằng tổng các sai số tỉ đối của các thừa số.
Nếu trong cơng thức vật lí xác định các đại
lượng đo gián tiếp có chứa các hằng số thì
hằng số phải lấy đến phần thập phân lẻ nhỏ
hơn

1

10

ttổng các sai số có mặt trong
cùng cơng thức tính.

Nếu cơng thức xác định đại lượng đo gián
tiếp tương đối phức tạp và các dụng cụ đo
trực tiếp có độ chính xác tương đối cao thì
có thể bỏ qua sai số dụng cụ.

Ho t d ng 3ạ ộ : Củng cố và Giao nhiệm vụ về nhà.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh

Cho hs trả lời các câu hỏi 1 trang 44

Cho câu hỏi, bài tập và những chuẩn bị cho bài sau. Trả lời câu hỏi. Ghi những yêu cầu của thầy cô.
****************************************

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức

- Nắm được tính năng và nguyên tắc hoạt động của đồng hồ đo thời gian hiện số sử dụng cơng tắc đóng ngắt
và cổng quang điện.

- Vẽ được đồ thị mô tả sự thay đổi vận tốc rơi của vật theo thời gian t và quãng đường đi s theo t2. Từ đó rút ra 
kết luận về tính chất của chuyển động rơi tự do là chuyển động thẳng nhanh dần đều.

2. Kỹ năng

- Rèn luyện kĩ năng thực hành: thao tác khéo léo để đo được chính xác quãng đường s và thời gian rơi tự do
của vật trên những quãng đường s khác nhau.

- Tính g và sai số của phép đo g.
II. CHUẨN BỊ

Cho mỗi nhóm HS:

- Đồng hồ đo thời gian hiện số.

- Hộp cơng tắc đóng ngắt điện một chiều cấp cho nam châm điện và bộ đếm thời gian.
- Nam châm điện N

- Cổng quang điện E.

- Trụ hoặc viên bi (bằng thép) làm vật rơi tự do.
- Quả dọi.

- Giá đỡ thẳng đứng có vít điều chỉnh thăng bằng.
- Hộp đựng cát khô.

- Giấy kẻ ơ li để vẽ đồ thị

- Kẻ sẵn bảng ghi số liệu theo mẫu trong bài 8 SGK
III. TIẾN TRÌNH DẠY – HỌC

Hoạt động1: Hồn chỉnh cơ sở lí thuyết của bài thực hành.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh

Gợi ý Chuyển động rơi tự do là chuyển động thẳng
nhanh dần đều có vận tốc ban đầu bằng 0 và có gia tốc
g.

Xác định quan hệ giữ quãng đường đi được và
khoảng thời gian của chuyển động rơi tự do.

Hoạt động 2 : Tìm hiểu bộ dụng cụ.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh

Giới thiệu các dụng cụ.

Giới thiệu các chế độ làm việc của đồng hồ hiện số. Tìm hiểu bộ dụng cụ. Tìm hiểu chế độ làm việc của đồng hồ hiện số sử
dụng trong bài thực hành.

Hoạt động 3: Xác định phương án thí nghiệm.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh

Hồn chỉnh phương án thí nghiệm chung. Mỗi nhóm học sinh trình bày phương án thí nghiệmcủa nhóm mình.
Các nhóm khác bổ sung.

****************************************

TiÕt 13. Soạn: 27/09/2011

Bài 6:

Thực hành

: KHảO SáT CHUYểN ĐộNG RƠI Tự DO. XáC ĐịNH GIA TốC RƠI Tự DO

I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức

- Nắm được tính năng và nguyên tắc hoạt động của đồng hồ đo thời gian hiện số sử dụng cơng tắc đóng ngắt
và cổng quang điện.

2. Kỹ năng

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

- Tính g và sai số của phép đo g.
II. CHUẨN BỊ

Cho mỗi nhóm HS:

- Đồng hồ đo thời gian hiện số.

- Hộp công tắc đóng ngắt điện một chiều cấp cho nam châm điện và bộ đếm thời gian.
- Nam châm điện N

- Coång quang điện E.

- Trụ hoặc viên bi (bằng thép) làm vật rơi tự do.
- Quả dọi.

- Giá đỡ thẳng đứng có vít điều chỉnh thăng bằng.
- Hộp đựng cát khơ.

- Giấy kẻ ơ li để vẽ đồ thị

- Kẻ sẵn bảng ghi số liệu theo mẫu trong bài 8 SGK
III. TIẾN TRÌNH DẠY – HỌC

Hoạt động1: Tiến hành thí nghiệm.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh

Giúp đở các nhóm. Đo thời gian rơi tương ứng với các quãng đườngkhác nhau.
Ghi kết quả thí nghiệm vào bảng 8.1

Hoạt động 2: Xữ lí kết quả.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh

Hướng dẫn : Đồ thị là đường thẳng thì hai đại lượng là
tỉ lệ thuận.

Có thể xác định : g = 2tan với  là góc nghiêng của

đồ thị.

Hồn thành bảng 8.1
Vẽ đồ thị s theo t2 và v theo t

Nhận xét dạng đồ thị thu được và xác định gia tốc
rơi tự do.

Tính sai số của phép đo và ghi kết quả.
Hoàn thành báo cáo thực hành.

Ho t d ng 3ạ ộ : Củng cố và Giao nhiệm vụ về nhà.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh

Cho hs trả lời các câu hỏi 1, 3 trang 50

Cho câu hỏi, bài tập và những chuẩn bị cho bài sau.

Trả lời các câu hỏi.

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

TiÕt 14. So¹n: 03/10/2011

BÀI TẬP

I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức :

-Hệ thống được kiến thức của chương
- Giải các BT liên quan.

2. Kỹ năng : Tính tốn, lập luận, viết lời giải.
II. CHUẨN BỊ

Chuẩn bị các câu hỏi và các bài tập trong sách gk và trong sách bài tập.
III. TIẾN TRÌNH DẠY – HỌC

Hoạt động1: Tóm tắt kiến thức:

+ Các công thức về chuyển động thẳng đều, thẳng biến đổi đều

+ Các công thức của chuyển động rơi tự do : v = g,t ; h =

1 2

gt2 ; v2 = 2gh
+ Các công thức của chuyển động tròn đều :  =

2 π

T

= 2f ; v =

2 π

.

r

T

= 2fr = r ; aht =

v

r

+ Công thức cộng vận tốc : →

v

1,3 =

v

→

1,2 +

v

→

2,3

Hoạt động 2: Giải các bài tập:

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung 
u cầu tính vận tốc góc và

vận tốc dài của kim phút.

u cầu tính vận tốc góc và
vận tốc dài của kim giờ.

Yêu cầu xác định vật, hệ qui
chiếu 1 và hệ qui chiếu 2.
Yêu cầu chọn chiều dương và
xác định trị đại số vận tốc của
vật so với hệ qui chiếu 1 và hệ
qui chiếu 1 so với hệ qui chiếu 2.
Tính vận tốc của vật so với hệ
qui chiếu 2.

Tính vận tốc góc và vận tốc
dài của kim phút.

Ttính vận tốc góc và vận
tốc dài của kim giờ.

Tính vận tốc của ơtơ B so
với ơtơ A.

Tính vận tốc của ơtơ A so
với ơtơ B.

Bài 13 trang 34
Kim phuùt :
p =

2 π

T

p

=

2. 3

,

14

60

= 0,00174 (rad/s)

vp = rp = 0,00174.0,1 = 0,000174 (m/s)
Kim giờ :

h =

2 π

T

h

=

2. 3

,

14 3600

= 0,000145

(rad/s)

vh = rh = 0,000145.0,08 = 0,0000116 (m/s)

Baøi 7 trang 38

Chọn chiều dương là chiều chuyển động
của ôtô B ta có :

Vận tốc của ơ tơ B so với ô tô A :
vB,A = vB,Đ – vĐA = 60 – 40 = 20 (km/h)
Vận tốc của ôtô A so với ôtô B :

vA,B = vA,Ñ – vÑ,B = 40 – 60 = - 20 (km/h)

Hoạt động 3: Nhiệm vụ về nhà:
+ Ôn tập chương.

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17>

TiÕt 15. So¹n: 08/10/2011

KIĨM TRA 1 TIÕT

I. MỤC TIEÂU:

Kiểm tra kết quả giảng dạy và học tập phần động học chất điểm từ đó bổ sung kịp thời những thiếu sót, yếu điểm.
II. CHUẨN BỊ:

1. Nội dung chương theo chuẩn KTKN

2. Ma trận đề kiểm tra: KHUNG MA TRẬN ĐỀ KIỂM TRA
Mơn: Vật lý. Lớp: 10

(Thời gia: 45 phút )

Tên Chủ đề

Động học chất

điểm

Nhận biết

(cấp độ 1)

Thông hiểu

(cấp độ 2)

Vận dụng

Cộng

Cấp độ thấp

(cấp độ 3)

Cấp độ cao

(cấp độ 4)

Chủ đề

1

Chuyển động

thẳng đều

Phương trình

chuyển động.

Tính quãng

đường, vận tốc, thời

gian chuyển động.

Số câu

Số điểm Tỉ lệ

%

Số câu: 1

Số điểm: 2

Số câu: 1

Số điểm: 1

Số câu: 2 (1

bài).

điểm: 3 = 30

%

Chủ đề

2

Chuyển động

thẳng biến đổi

đều

Công thức vận

tốc, đường đi;

Phương trình

chuyển động.

Tính gia tốc;

vận tốc, thời

gian.

Tính quãng

đường;

Vẽ đồ thị

vận tốc

Số câu

Số điểm Tỉ lệ

%

Số câu:1

Số điểm: 2

Số câu:1

Số điểm: 2

Số câu: 1

Số điểm: 1

Số câu: 3(1

bài)

điểm: 5 = 50

%

Chủ đề

3

Rơi tự do

thời gian rơi.

Tính vận

tốc;

quãng

đường

Số câu

Số điểm Tỉ lệ

%

Số câu:1

Số điểm: 1

Số câu:1

Số điểm: 1

Số câu: 2(1

bài)

điểm: 2 = 20

%

Tổng số câu

Tổng số điểm

Tỉ lệ %

Số câu: 0

Số điểm: 0

0%

Số câu: 2

Số điểm: 4

40 %

Số câu: 3

Số điểm: 4

40%

Số câu: 2

Số điểm: 2

20%

Số câu: 7

Số điểm: 10

3. Đề và áp án:đ

</div>
(18)<div class='page_container' data-page=18>

trêng thpt diễn châu 4

Môn: VậT Lý 10

Bi 1. Một ô tô xuất phát từ A đi về B với vận tốc 60km/h. 
a. Lập phương trình chuyển động của ơ tơ.

b. Xác định vị trí ơ tơ sau 2h kể từ lúc bắt đầu chuyển động.

Bài 2.

Chuyển động của một chất điểm được biểu diễn theo

đồ thị bên. Hãy mô tả chuyển động của chất điểm

Bài 3.

Từ một vị trí cách mặt đất một độ cao h, người ta thả

rơi một vật, sau 3s vật chạm đất. Lấy g = 10 m/s

, bỏ qua sức

cản của khơng khí. Tính h và vận tốc của vật khi chạm đất

Đáp án:

Bài 1

a. Chọn hqc

Lập pt: x = 60t

1 b. x = 120 km

1 Bài 2

AB: Thẳng đều theo chiều dương

BC: Đứng yên

CD: Thẳng đều theo chiều dương

1 Bài 3

h = g.t

/2 = 45 m

2 v = gt = 30 m/s

2 Së GD & §T NghƯ An

trờng thpt diễn châu 4

đề kiểm tra 1 tiết (đề 2)

Môn: VậT Lý 10

Bài 1. Một ô tô xuất phát từ A đi về B với vận tốc 60km/h , A và B cách nhau 240km. 
a. Lập phương trình chuyển động của ô tô.

b. Xác định thời điểm ô tô tới B.

Bài 2.

Một viên bi chuyển động nhanh dần đều không vận tốc ban đầu, độ lớn gia tốc 0,4 m/s

.

a. Xác định vận tốc của bi sau 3s.

b. Tính quãng đường đi được của viên bi trong thời gian 3s và trong giây thứ tư kể từ lúc bắt đầu chuyển

động.

Bài 3.

Một vật rơi tự do từ độ cao 45m. Lấy g = 10 m/s

. Tính:

Tthời gian rơi của vật và vận tốc của vật khi chạm đất.

Đáp án:

Bài 1

a. Chọn hqc

Lập pt: x = 60t

1 b. x = 240 km



t = 4 h

1 Bài 2

a. v = 0,4t = 1,2 m/s

b. s

= at

/2 = 1,8 m

s

= 3,2 m



Δs = 1,4 m

1 Bài 3

h = g.t

v = gt = 30 m/s

/2 = 45 m



t = 3 s

2 1

A

1 2,5 3,5 t(s)

O

B

C

D

x (m)

</div>
(19)<div class='page_container' data-page=19>

Së GD & §T NghÖ An

trờng thpt diễn châu 4

đề kiểm tra 1 tiết (đề 3)

Môn: VậT Lý 10

Bài 1. Lúc 8h tại hai điểm A và B cách nhau 40km có hai ơtơ chạy cùng chiều (từ A tới B) trên đường thẳng AB. Tốc 
độ của ôtô chạy từ A là 60km/h và tốc độ của ôtô chạy từ B là 40km/h. Chọn A làm gốc toạ độ, gốc thời gian lúc 8h,
chiều dương từ A đến B.

a. Lập phương trình chuyển động của hai xe.
b. Xác định vị trí và thời điểm hai xe gặp nhau.

Bài 2.

Một viên bi chuyển động nhanh dần đều không vận tốc ban đầu, độ lớn gia tốc 0,2 m/s

.

a. Xác định vận tốc của bi sau 3s.

b. Tính quãng đường đi được của viên bi trong thời gian 3s và trong giây thứ tư kể từ lúc bắt đầu chuyển

động.

</div>
(20)<div class='page_container' data-page=20>

Së GD & §T NghƯ An

trờng thpt diễn châu 4

đề kiểm tra 1 tiết (đề 4)

Môn: VậT Lý 10

Bài 1. Lúc 6h tại hai điểm A và B cách nhau 40km có hai ơtơ chạy cùng chiều (từ A tới B) trên đường thẳng AB. Tốc 
độ của ôtô chạy từ A là 60km/h và tốc độ của ôtô chạy từ B là 40km/h. Chọn A làm gốc toạ độ, gốc thời gian lúc 6h,
chiều dương từ A đến B.

a. Lập phương trình chuyển động của hai xe.
b. Xác định vị trí và thời điểm hai xe gặp nhau.

Bài 2. Một người đi xe đạp lên dốc dài 50m chuyển động thẳng chậm dần đều. Vận tốc lúc bắt đầu lên dốc là 5m/s, ở 
cuối dốc là 3m/s. Tính gia tốc và thời gian lên dốc của xe đạp.

Bài 3.

Từ một vị trí cách mặt đất một độ cao h, người ta thả rơi một vật. Lấy g = 10 m/s

, bỏ qua sức cản của

khơng khí

a. Tính quảng đường vật rơi trong 2 giây đầu tiên

b. Trong 1 giây trước khi chạm đất vật rơi được 20m. Tính thời gian rơi của vật , từ đó suy ra độ cao nơi thả

vật

Së GD & §T NghÖ An

trờng thpt diễn châu 4

đề kiểm tra 1 tiết (đề 5)

Môn: VậT Lý 10

Bài 1.

Một vật chuyển động biến đổi đều theo phương trình:

x = 50 + 30t + 2t

(cm).

a. Xác định tính chất chuyển động, gia tốc, vận tốc ban đầu của

vật?

b. Xác định vận tốc của vật lúc 5s?

Bài 2.

Chuyển động của một chất điểm được biểu diễn theo đồ thị

bên. Hãy mô tả chuyển động của chất điểm (Tính chất chuyển

động, vận tốc ban đầu, gia tốc của chất điểm trong từng giai đoạn

chuyển động).

Bài 3.

Từ một vị trí cách mặt đất một độ cao h, người ta thả rơi một

vật. Lấy g = 10 m/s

, bỏ qua sức cản của khơng khí

a. Tính quảng đường vật rơi trong 2 giây đầu tiên

b. Trong 1 giây trước khi chạm đất vật rơi được 20m. Tính thời

gian rơi của vật , từ đó suy ra độ cao nơi thả vật

1. Trường hợp nào dưới đây có thể vật là chất điểm?
. Trái Đất chuyển động tự quay quanh mình nó.

1

2 ,5

t(

s)

O

B

C

x (

m

)

20

40

50

</div>
(21)<div class='page_container' data-page=21>

. Hai hòn bi lúc va chạm với nhau.

. Người nhảy cầu lúc đang rơi xuống nước.
. Giọt nước mưa đang rơi.

2. Trong chuyển động thẳng đều.

. Tọa độ x phụ thuộc vào cách chọn gốc toạ độ.
. Đường đi được không phụ thuộc vào vận tốc v.
. Tọa độ x tỉ lệ thuận với thời gian chuyển động t.
. Đường đi được s phụ thuộc vào mốc thời gian.

3. Phương trình chuyển động của một chất điểm dọc theo trục Ox có dạng : x = 5 + 60t ; (x đo bằng kilômét và t
đo bằng giờ). Toạ độ ban đầu và vận tốc chuyển động của chất điểm là :

. 0 km vaø 5 km/h . 0 km vaø 60 km/h

. 5 km 60 km/h . 5 km 5 km/h

4. Sử dụng vận tốc trung bình s ta có thể :

. Xác định chính xác vị trí của vật tại một thời điểm t bất kỳ.
. Xác định được thời gian vật chuyển động hết quãng đường s.
. Xác định được vận tốc của vật tại một thời điểm t bất kỳ.

. Xác định được quãng đường đi của vật trong thời gian t bất kỳ.
5. Trong chuyển động biến đổi, vận tốc trung bình trên đoạn đường s là :

. Thương số giữa quãng đường s và thời gian đi hết quãng đường s.
. Trung bình cộng của các vận tốc đầu và cuối.

. Vận tốc tức thời ở chính giữa quãng đường s.
. Vận tốc tức thời ở đầu quãng đường s.

6. Hai xe chạy từ A đến B cách nhau 60km. Xe (1) có vận tốc 20km/h và chạy liên tục khơng nghỉ, Xe (2) khởi
hành sớm hơn 1 giờ nhưng dọc đường phải dừng lại 2 giờ. Xe (2) phải có vận tốc bao nhiêu để tới B cùng lúc với
xe (1).

.15km/h . 20km/h . 30km/h .40km/h

7. Trong chuyển động thẳng biến đổi đều, véc tơ gia tốc →

a

có tính chất nào sau đây :
. →

a

= 0. . →

a

ngược chiều với →

v

. →

a

cùng chiều với →

v

. →

a

có phương, chiều và độ lớn khơng đổi.

8. Cơng thức nào dưới đây là công thức liên hệ giữa vận tốc, gia tốc và quãng đường đi được của chuyển động
thẳng nhanh dần đều :

. v + v0 =

√

2as

. v2 = 2as + v ❑o2
. v - v0 =

√

2as

. v2 + v

❑

o2 = 2as

9. . Một viên vi sắt rơi tự do từ độ cao 78,4m. Lấy g = 9,8 m/s2. Vận tốc của vật khi chạm đất là :
. 40 m/s . 80 m/s . 39,2 m/s . 78,4 m/s

10. Độ lớn của gia tốc rơi tự do :

. Được lấy theo ý thích của người sử dụng.
. Khơng thay đổi ở mọi lúc, mọi nơi.
. Bằng 10m/s2.

. Phụ thuộc vào vĩ độ địa lí trên Trái Đất.
11. Chỉ ra câu sai.

Chuyển động trịn đều có các đặc điểm sau:
. Vectơ vận tốc không đổi.

. Quỹ đạo là đường trịn.
. Tốc độ góc khơng đổi.

. Vectơ gia tốc ln hướng vào tâm.

</div>
(22)<div class='page_container' data-page=22>

. 6 km/h . 8,5 km/h . 3,5 km/h . 4,5 km/h

II. Câu hỏi giáo khoa : Nêu những điểm giống nhau và khác nhau giữa vận tốc tức thời trong chuyển động thẳng
biến đổi đều và tốc độ dài trong chuyển động trịn đều.

III. Các bài tốn : 1. Một đoàn tàu đang chuyển động với vận tốc 72 km/h thì hãm phanh. Sau khi đi được
quãng đường 200m tàu dừng lại.

a) Tính gia tốc của tàu và thời gian từ lúc hãm phanh đến lúc dừng lại.

b) Tính quãng đường tàu đi được từ đầu giây thứ 5 đến cuối giây thứ 9 kể từ khi hãm phanh.

2. Một vật rơi tự do từ độ cao h. Trong 3 giây cuối cùng trước khi chạm đất vật rơi được
quãng đường bằng

21 25

độ cao h đó. Lấy g = 10m/s2. Tính thời gian rơi, độ cao h và vận tốc của vật lúc chạm
đất.

</div>
(23)<div class='page_container' data-page=23></div>

Giao an vat ly 10 co ban

<b>Phần một : </b>

CƠ HọC

<b>Chơng I. </b>

ĐộNG HọC CHấT ĐIểM

<b>Bài 1: </b>

CHUYểN ĐộNG CƠ

OM

OM

<b>Bài 2:</b>

CHUYểN ĐộNG THẳNG ĐềU

<i>v</i>

=

<i>s</i>

<i>t</i>

<b>Bài 3:</b>

<i>Δt</i>

<i>Δs</i>

<i>Δt</i>

<i>a</i>

<i>Δv</i>

<i>Δt</i>

<i>a</i>

=

<i>v</i>

<i>− v</i>

<i>t − t</i>

=

<i>Δ v</i>

<i>Δt</i>

1

<sub>2</sub>

<b>Bài 3: CHUYểN §éNG TH¼NG BIÕN §ỉI §ỊU</b>

<i>Δv</i>

<i>Δt</i>

<i>a</i>

=

<i>v</i>

<i>− v</i>

<i>t − t</i>

=

<i>Δ v</i>

<i>Δt</i>

1

2

1

2

<i>Δv</i>

<i>Δt</i>

<i>v − v</i>

<i>t</i>

<i><sub>a</sub></i>

<sub>=</sub>

<i>Δ v</i>

<i>Δt</i>

1

<sub>2</sub>

1

2

<b>Bài 4</b>

<b>: </b>

Sự RƠI Tự DO

<b>Bài 4</b>

<b>: </b>

Sự RƠI Tự DO

1

<sub>2</sub>

gt

<b>BÀI TẬP</b>

1

2

1

2

<i>v</i>

<i>− v</i>

<i>a</i>

=

16

<i>,</i>

7