Tài liệu Sao thiên hà pdf

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.84 MB, 47 trang )

Ki
Ki
Ể
Ể
M
M
TRA B
TRA B
À
À
I C
I C
Ũ
Ũ
H
H
ệ
ệ
m
m
ặ
ặ
t
t
tr
tr
ờ
ờ
i
i

bao
bao
g
g
ồ
ồ
m
m
c
c
á
á
c
c
lo
lo
ạ
ạ
i
i
thiên
thiên
th
th
ể
ể
n
n
à
à

o
o
?
?
Trả lời:Hệ mặttrờibaogồmcácloại:
*Mặttrờilàtrungtâm.
*Tám hành tinh
*Tiểuhànhtinh
*Sao chổi
*Thiên thạch
Các sao có gì
khác nhau ?
MỘT GÓC CỦA VŨ TRỤ
Có bao nhiêu
sao ?
B
B
À
À
I 60
I 60
1.SAO
*Khái niệm: saolàkhốikhí
nóng sáng (ví dụ :mặttrời)
*gầnnhất: cậntinh: chụctỷ km
*xa nhất: 14 tỷ năm ánh sáng( 14.10
21
km)
* xung quanh sao có các hành tinh chuyển
động

*khốilượng từ 0,1m
mt
=> vài chụclầnm
mt
*Sao chắt(R =0,001R
mt
)
* sao kềnh (R= 1000R
mt
)
a/Sao
a/Sao
siêu
siêu
m
m
ớ
ớ
i
i

Sao siêu mớilàsaođang chết. Trung tâm của
sao chứa Hélium và chấtnàybịđốthếtdần.
Khi sao không còn chất khí này nữa, sao sẽ
sụp đổ dưới chính trọng lượng củanóvàcó
thể có khốilượng gấp 10 lầnMặttrời


*
*

Đa
Đa
s
s
ố
ố
:
:
t
t
ồ
ồ
n
n
t
t
ạ
ạ
i
i
ở
ở
tr
tr
ạ
ạ
ng
ng
th
th

á
á
i
i
ổ
ổ
n
n
đ
đ
ị
ị
nh
nh
(
(
Nhi
Nhi
ệ
ệ
t
t
đ
đ
ộ
ộ
,
,
k
k

í
í
ch
ch
thư
thư
ớ
ớ
c
c
…
…
không
không
đ
đ
ổ
ổ
i
i
)
)
2.C
2.C
á
á
c
c
lo
lo

ạ
ạ
i
i
sao
sao
Lí thuyếtchorằng sao mới, saosiêumớilàmột
pha độtbiến trong quá trình tiến hóa củamộthệ
sao.
b/ Sao biến quang là sao có độ sáng thay đổi,
có hai loại:
¾Sao biến quang do che khuất
. là mộthệ sao
đôi (gồm sao chính và sao vệ tinh), mỗisaocó
độ sáng không đổi, nhưng do sao vệ tinh
chuyển động quanh sao chính, nên khi quan
sát trong mặtphẳng chuyển động củasaovệ
tinh, thì lầnlượtsaovệ tinh che khuấtsao
chính hoặcbị khuất sau sao chính.
Vì vậy, độ sáng tổng hợpmàtathuđượcsẽ
biến thiên có chu kì.
¾Sao biến quang do nén dãn
có độ sáng thay
đổithựcsự theo một chu kì xác định.
Sao đôi trong chòm Nhân mã
c/.Punxa, sao nơtron là sao bứcxạ năng lượng
dướidạng những xung sóng điệntừ rấtmạnh.
Sao nơtron
đượccấutạobởicáchạtnơtron
vớimật độ cựckìlớn(10

14
g/cm
3
).
Punxa (pulsar)
là lõi sao nơtron (với bán kính
10km) tự quay vớivậntốccóthể tới 640
vòng/s và phát ra sóng điệntừ mạnh.
Bứcxạ thu được trên Trái Đấtcódạng từ
xung sáng giống như ánhsángcủamột
ngọnhải đăng mà tàu biểnnhận được.
d) Ngoài ra, trong hệ thống các thiên thể
trong vũ trụ còn có lỗđen và tinh vân.
Lỗđen là một thiên thểđược tiên đoán bởilí
thuyết, cũng đượccấutạobởicácnơtron,
có trường hấpdẫnlớn đếnnỗi thu hút mọi
vậtthể, kể cả ánh sáng.
Vì vậy, thiên thể này tối đen, không phát ra
bất kì sóng điệntừ nào. Ngườitachỉ
phát
hiện đượcmộtlỗđen nhờ tia X phát ra, khi
lỗđen
đó hút một thiên thể gần đó.
Lỗđen
--Những Sao không phát sáng: Các Punxa và các Lỗđen
d) Trên bầutrời, ta còn thấycónhững
“đám mây sáng”, gọi là tinh vân.
Đólà
các đám bụikhổng lồđượcrọisángbởi
các ngôi sao ở gần đó, hoặclàcácđám

khí bị ion hóa được phóng ra từ mộtsao
mới hay sao siêu mới.
Đây
Đây
l
l
à
à
m
m
ộ
ộ
t
t
đ
đ
á
á
m
m
mây
mây
kh
kh
í
í
b
b
ụ
ụ

i
i
h
h
ì
ì
nh
nh
chi
chi
ế
ế
c
c
đ
đ
ồ
ồ
ng
ng
h
h
ồ
ồ
c
c
á
á
t
t

(
(
đư
đư
ợ
ợ
c
c
g
g
ọ
ọ
i
i
l
l
à
à
tinh
tinh
vân
vân
lư
lư
ỡ
ỡ
ng
ng
c
c

ự
ự
c
c
),
),
v
v
ớ
ớ
i
i
m
m
ặ
ặ
t
t
c
c
ắ
ắ
t
t
th
th
ể
ể
hi
hi

ệ
ệ
n
n
hai
hai
c
c
á
á
i
i
n
n
ó
ó
n
n
n
n
ằ
ằ
m
m
đ
đ
ố
ố
i
i

đ
đ
ỉ
ỉ
nh
nh
nhau
nhau
.
.
Đ
Đ
á
á
m
m
mây
mây
kh
kh
í
í
b
b
ụ
ụ
i
i
n
n

à
à
y
y
t
t
ỏ
ỏ
a
a
s
s
á
á
ng
ng
r
r
ự
ự
c
c
r
r
ỡ
ỡ
nh
nh
ờ
ờ

ngôi
ngôi
sao
sao
n
n
ằ
ằ
m
m
ở
ở
tâm
tâm
c
c
ủ
ủ
a
a
n
n
ó
ó
.
.
Tinh vân con Cua
*
*
Sao

Sao
l
l
ù
ù
n
n
(Dwarf)
(Dwarf)
l
l
à
à
c
c
á
á
c
c
sao
sao
c
c
ó
ó
đ
đ
ộ
ộ
trưng

trưng
y
y
ế
ế
u
u
(
(
x
x
ấ
ấ
p
p
x
x
ỉ
ỉ
c
c
ỡ
ỡ
M
M
ặ
ặ
t
t
Tr

Tr
ờ
ờ
i
i
ho
ho
ặ
ặ
c
c
y
y
ế
ế
u
u
hơn
hơn
).
).
C
C
á
á
c
c
sao
sao
n

n
à
à
y
y
c
c
ó
ó
kh
kh
ố
ố
i
i
lư
lư
ợ
ợ
ng
ng
riêng
riêng
trung
trung
b
b
ì
ì
nh

nh
ho
ho
ặ
ặ
c
c
l
l
ớ
ớ
n
n
.
.
Ch
Ch
ú
ú
ng
ng
n
n
ằ
ằ
m
m
trong
trong
dãy

dãy
ch
ch
í
í
nh
nh
c
c
ủ
ủ
a
a
bi
bi
ể
ể
u
u
đ
đ
ồ
ồ
Hertzsprung
Hertzsprung
-
-
Rusell
Rusell
v

v
ớ
ớ
i
i
đ
đ
ộ
ộ
trưng
trưng
tương
tương
đ
đ
ố
ố
i
i
y
y
ế
ế
u
u
(
(
không
không
th

th
ể
ể
l
l
ớ
ớ
n
n
hơn
hơn
1000
1000
l
l
ầ
ầ
n
n
M
M
ặ
ặ
t
t
Tr
Tr
ờ
ờ
i).M

i).M
ặ
ặ
t
t
Tr
Tr
ờ
ờ
i
i
c
c
ủ
ủ
a
a
ch
ch
ú
ú
ng
ng
ta
ta
c
c
ũ
ũ
ng

ng
l
l
à
à
1
1
sao
sao
l
l
ù
ù
n
n
*Sao lùn trắng
(White Dwarf): là những sao nhỏ,
bán kính khoảng 500km, đặcvàcóđộ trưng rất
yếu. Sao lùn trắng là giai đoạncuối đờicủasaocó
khốilượng nhỏ hơnhoặcbằng 1,4 khốilượng Mặt
Trời(giớihạn Chandrasekhar). Sao này phát ra
ánh sáng trắng do chuyển động của các electron
*Sao
*Sao
l
l
ù
ù
n
n