Một số giải pháp khai thác kênh hình sách giáo khoa trong giảng dạy phân môn lịch sử lớp 4 ở trường tiểu học yên phong

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN YÊN ĐỊNH

TRƯỜNG TIỂU HỌC YÊN PHONG

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

MỘT SỐ GIẢI PHÁP KHAI THÁC KÊNH HÌNH SÁCH
GIÁO KHOA TRONG GIẢNG DẠY PHÂN MƠN LỊCH SỬ
LỚP 4 Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC YÊN PHONG

Người thực hiện: Trịnh Thị Hưng
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị công tác: Trường Tiểu học Yên Phong
SKKN thuộc lĩnh mực (môn): Lịch sử

MỤC LỤC
YÊN ĐỊNH, NĂM 2021
Tên nội dung
I. MỞ ĐẦU

Trang


1. Lí do chọn đề tài
2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài
3. Đối tượng nghiên cứu
4. Phương pháp nghiên cứu
II. NỘI DUNG
1. Cơ sở lí luận
2. Thực trạng
2.1 Thuận lợi

2.2 Khó khăn
3. Một số giải pháp khai thác kênh hình sách giáo khoa trong giảng
dạy phân mơn Lịch sử lớp 4 ở trường Tiểu học Yên Phong
3.1 Mục tiêu của giải pháp, biện pháp
3.2 Nội dung, điều kiện và cách thực hiện biện pháp, giải pháp
3.2.1 Phân định dạng bài và các nhóm kênh hình trong sách giáo
khoa đối với phân môn Lịch sử lớp 4
3.2.2. Hướng dẫn học sinh khai thác kênh hình sách giáo khoa theo
quy trình
3.2.3. Cung cấp một số tư liệu, kênh hình ngồi sách giáo khoa
3.3. Điều kiện để thực hiện các biện pháp, giải pháp
3.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm
III. KẾT LUẬN – KIẾN NGHỊ
1. Kết luận
2. Kiến nghị
Tài liệu tham khảo

1
2
2
2
3
3
3
3
4
4
4
4
4

15
18
19
19
19


1

I. MỞ ĐẦU
1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
“Dân ta phải biết sử ta
Cho tường gốc tích nước nhà Việt
Đây khơng chỉ là lời kêu gọi của Bác Hồ kính yêu mà cịn là chân lí, là khoa
học, là mĩ học và là yêu cầu của Bác với toàn thể nhân dân Việt Nam. Là người
Việt Nam phải biết cho tường tận, cụ thể gốc tích lịch sử nước nhà Việt Nam mà
cốt lõi là Bộ Giáo dục và Đào tạo phải có quyết định rõ ràng làm cho tồn thể nhân
dân Việt Nam, đặc biệt là thế hệ học sinh phải hiểu rõ được lịch sử Việt Nam, bởi
lẽ lịch sử là những gì thuộc về q khứ nếu khơng có q khứ sẽ khơng có hiện tại
và tương lai. “Biết” quá khứ để rút kinh nghiệm mà vận dụng cho hiện tại và tương
lai.
Chính vì thế mà mục tiêu của phần Lịch sử trong chương trình Tiểu học là
cung cấp cho học sinh một số kiến thức cơ bản, thiết thực về các sự kiện, hiện
tượng, nhân vật tiêu biểu, tương đối có hệ thống theo dịng thời gian của lịch sử
Việt Nam từ buổi đầu dựng nước cho đến thời Nguyễn. Mối quan hệ giữa các sự
kiện, nhân vật lịch sử trong quá khứ và hiện tại của xã hội lồi người. Từ đó góp
phần bồi dưỡng và phát triển ở học sinh thái độ và thói quen ham học hỏi, tìm hiểu
để biết về mơi trường xung quanh, yêu thiên nhiên, con người, yêu quê hương đất
nước, lòng tự hào về truyền thống lịch sử dân tộc. Tơn trọng, bảo vệ các di tích lịch
sử của đất nước

Với tình hình chung, đổi mới phương pháp giảng dạy của bộ môn Lịch sử
cũng đã được sự quan tâm đúng mức. Nhiều phương pháp mới theo hướng phát
huy tính tích cực của học sinh đã được sử dụng, đặc biệt là ứng dụng công nghệ
thông tin trong dạy học.
Cũng phải thấy rằng, việc nâng cao chất lượng dạy học bộ mơn Lịch sử là sự
kết hợp hài hồ, nhuần nhuyễn của cả hệ thống phương pháp, mỗi phương pháp
đều có vai trị nhất định riêng. Trong đó phương pháp khai thác kênh hình trong
sách giáo khoa Lịch sử phục vụ cho giảng dạy, góp phần tích cực đổi mới phương
pháp dạy học hiện nay, bởi lẽ:
Kênh hình trong sách giáo khoa không những minh hoạ, làm cơ sở cho việc
tạo biểu tượng lịch sử mà còn là một nguồn cung cấp kiến thức cho học sinh, vì
một số bài viết trong sách giáo khoa cịn có nhiều nội dung bỏ ngỏ, yêu cầu học
sinh thông qua làm việc với tranh ảnh, lược đồ, sơ đồ... để tìm tịi, khám phá những
kiến thức mới, cần thiết liên quan đến nội dung bài học. Ngồi ra việc khai thác tốt
kênh hình sẽ tạo nên một không gian sinh động trong giờ học, giúp học sinh chủ
động tiếp thu kiến thức và học sinh sẽ nhớ kĩ, hiểu sâu hơn những kiến thức đã
học. Bên cạnh đó, cịn góp phần phát triển kĩ năng quan sát, phân tích, nhận xét,
đánh giá và tư duy ngôn ngữ cho học sinh...
Đối với học sinh Tiểu học vấn đề am hiểu lịch sử của học sinh còn hạn chế,
mức độ tư duy của các em chậm, cho nên việc khai thác và sử dụng kênh hình của
giáo viên là vơ cùng cần thiết nhằm tạo biểu tượng lịch sử, khơi phục hình ảnh q
khứ giúp học sinh hiểu về lịch .
Xác định được vị trí của phân mơn Lịch sử trong nội dung chương trình giáo
dục Tiểu học và tầm quan trọng của kênh hình sách giáo khoa trong giảng dạy Lịch


2
sử lớp 4 nên tôi mạnh dạn viết về “Một số giải pháp khai thác kênh hình sách
giáo khoa trong giảng dạy phân môn Lịch sử lớp 4 ở Trường Tiểu học Yên
Phong”.

2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU
Với đề tài này, tơi muốn góp phần nhỏ vào việc nâng cao chất lượng dạy học
phân mơn Lịch sử để tìm ra phương pháp khai thác kênh hình sách giáo khoa trong
giảng dạy, cụ thể:
- Nghiên cứu nội dung chương trình, mục tiêu của phân môn Lịch sử, mối
quan hệ các sự kiện, hiện tượng, nhân vật lịch sử tiêu biểu theo dòng thời gian của
lịch sử Việt Nam từ buổi đầu dựng nước cho tới thời Nguyễn.
- Nghiên cứu phương pháp dạy học mơn Lịch sử từ đó tìm ra phương pháp
dạy học phù hợp với đối tượng học sinh.
- Cách sử dụng kênh hình sách giáo khoa giúp học sinh có ý thức tìm tịi, u
thích lịch sử dân tộc, nâng cao chất lượng học tập của học sinh và làm nền tảng
vững chắc cho những năm học tiếp theo.
3. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
Học sinh lớp 4C năm học 2020 - 2021
Trường Tiểu học Yên Phong, huyện Yên Định, tỉnh Thanh Hóa.
4. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
- Phương pháp nghiên cứu lí luận
- Phương pháp quan sát
- Phương pháp phân tích
- Phương pháp điều tra giáo dục
- Phương pháp kiểm tra, thống kê kết quả
- Phương pháp tổng kết kinh nghiệm
- Phương pháp thực nghiệm


3

II. NỘI DUNG
1. CƠ SỞ LÍ LUẬN
Mục tiêu học tập của mơn Lịch sử nhằm hình thành và phát triển cho học sinh

những kĩ năng cần thiết: Nhận biết đúng đắn các nhân vật, sự kiện, hiện tượng lịch
sử, biết trình bày lại kết quả học bằng lời nói, bài viết, sơ đồ, bảng thống kê, biết
vận dụng kiến thức đã học vào thực tiễn đời sống. Đặc thù của môn Lịch sử là
không thể trực tiếp quan sát các sự kiện, hiện tượng, nhân vật trong quá khứ. Mục
đích của việc dạy học lịch sử không phải là cung cấp cho học sinh những kiến thức
sẵn có trong sách giáo khoa mà mục đích cuối cùng là giúp học sinh biết tái hiện
lại những vấn đề có liên quan để hiểu được lịch .
Sử dụng kênh hình trong giảng dạy phân mơn Lịch sử phát huy tính tích cực
của các đối tượng nhằm tạo hứng thú và làm cho giờ học sinh động hơn. Khai thác
và sử dụng hiệu quả bản đồ, lược đồ, tranh ảnh minh họa sách giáo khoa sẽ giúp
giáo viên và học sinh tốn ít thời gian, công sức mà chất lượng dạy học trong từng
bài có tính chiều sâu, đạt hiệu quả cao về mục tiêu của môn .
2. THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ
2.1. Thuận lợi
Về lãnh đạo: Được sự chỉ đạo sát sao của Ban giám hiệu nhà trường Tiểu học
Yên Phong nên ngay từ đầu năm học các em đã đi vào nề nếp và có ý thức trong
học tập cũng như các hoạt động khác.
Về giáo viên: Đa số giáo viên đều có thể chủ động tổ chức được tiết dạy một
cách thành thạo, tự tin và biết cách khai thác triệt để kênh hình SGK giúp các em
dễ hiểu, nhớ lâu và nắm được bài ngay tại lớp. Giúp giáo viên tích lũy được vốn
kiến thức về Lịch sử Việt Nam, học sinh mạnh dạn, tự tin.
Về học sinh: 100% học sinh được học 2 buổi/ngày. Ngoài ra, các bậc phụ
huynh cũng rất quan tâm đến việc học hành của con em mình, ln tạo điều kiện
cho các em học tập.
Về sách giáo khoa: Màu sắc đẹp, kênh hình phong phú, kênh chữ rõ ràng,…
Câu hỏi yêu cầu in nghiêng giúp giáo viên tổ chức cho học sinh khai thác thông tin
dễ dàng. Hệ thống câu hỏi cuối bài tổng hợp được kiến thức của bài học. Phần nội
dung bài dễ học.
Mục tiêu nội dung chương trình phù hợp với lứa tuổi học sinh Tiểu học.
2.2. Khó khăn

- Về giáo viên: Ngại dạy phân môn Lịch sử. Một số giáo viên không nắm
chắc các nhân vật, sự kiện lịch sử, chưa hiểu hết ý tưởng tác giả nên chưa khai thác
triệt để các nội dung kênh hình trong sách giáo khoa, mới chỉ dừng lại ở mức độ
giới thiệu là chủ yếu. Nhiều giáo viên nhận thức đầy đủ giá trị ý nghĩa của kênh
hình nhưng lại ngại sử dụng, sợ mất thời gian,…
Cách tổ chức dạy học của một số ít giáo viên vẫn cịn mang tính hình thức,
rập khuôn.
- Về học sinh: Chưa coi trọng phân môn Lịch sử, xem đây là môn phụ, chưa


4
hiểu hết ý nghĩa của môn học. Phần đa bố mẹ các em có trình độ văn hố thấp nên
sự hướng dẫn các em còn nhiều hạn chế cả về thời gian và phương pháp học.
3. MỘT SỐ GIẢI PHÁP KHAI THÁC KÊNH HÌNH SÁCH GIÁO
KHOA TRONG GIẢNG DẠY PHÂN MÔN LỊCH SỬ LỚP 4 Ở TRƯỜNG
TIỂU HỌC YÊN PHONG
3.1 Mục tiêu của giải pháp, biện pháp
Việc khai thác kênh hình trong giảng dạy phân mơn Lịch sử là một việc làm
có hiệu quả nhằm gây hứng thú cho học sinh. Các kênh hình về bản đồ lịch sử, về
nhân vật lịch sử với ưu thế của nó: rõ ràng, sinh động, dễ nhớ, dễ ấn tượng, dễ đi
vào lòng người… sẽ là một thế mạnh trong việc hỗ trợ đắc lực cho việc truyền thụ
kiến thức lịch sử, thông qua đó các em biết được cội nguồn của tổ tiên, cha ơng,
cội nguồn của dân tộc mình. Biết được tổ tiên, cha ông ta đã sống, chiến đấu, lao
động như thế nào trong quá khứ để tạo nên đất nước hôm nay. Giúp học sinh phát
triển các kĩ năng: tường thuật, miêu tả, kể chuyện, hoặc nêu đặc điểm của nhân vật
lịch sử.... Từ đó các em biết yêu q những gì mình đang có, biết ơn những người
đã đem lại cuộc sống ấm no hạnh phúc cho chúng ta và tự hào về truyền thống dân
tộc, cũng như biết mình phải có trách nhiệm là cần phải làm gì cho Tổ quốc thân
yêu.
3.2 Nội dung, điều kiện và cách thực hiện biện pháp, giải pháp

3.2.1 Phân định dạng bài và các nhóm kênh hình trong sách giáo khoa đối
với phân môn Lịch sử lớp 4
* Dạng bài: Chương trình Lịch sử lớp 4, được chia thành 3 dạng cơ bản sau:
- Dạng 1: Cung cấp kiến thức về nhân vật lịch sử, các sự kiện lịch sử tiêu
biểu trong quá trình dựng nước và giữ nước. (Từ buổi đầu dựng nước đến Buổi đầu
thời Nguyễn)
- Dạng 2: Ôn tập - Kiểm tra.
- Dạng 3: Tìm hiểu lịch sử địa phương (Phần này khơng có trong SGK,
SGV). Giáo viên tự tìm hiểu và tái hiện lại cho học sinh biết được qua trình hình
thành và phát triển của địa phương nơi em ở như thế nào,...
* Các dạng kênh hình trong sách giáo khoa Lịch sử: Trong sách giáo khoa
phân mơn Lịch sử lớp 4 có thể kể đến một số dạng kênh hình cơ bản :
- Bản đồ hành chính.
- Lược đồ địa phận các vùng miền, lược đồ các trận đánh, các chiến dịch, biểu
đồ.
- Tranh, ảnh minh họa một số di vật, di tích, nhân vật lịch sử tiêu biểu hoặc
mơ phỏng một số nét chính về hình thái, kinh tế, chính trị xã hội trong các thời kỳ
dựng nước.
3.2.2. Hướng dẫn học sinh khai thác kênh hình sách giáo khoa theo quy
trình
Do đặc trưng của phân môn Lịch sử là “Con người không thể tri giác trực
tiếp những gì thuộc về quá khứ”, muốn học sinh của mình hiểu và nhớ lâu những
kiến thức lịch sử ấy thì tranh ảnh, lược đồ, bản đồ… là phương tiện hữu ích nhất
giúp giáo viên khai thác nội dung bài. Trong chương trình của phân mơn Lịch sử
lớp 4, các bài học về các sự kiện, nhân vật lịch sử tiêu biểu, phản ánh những dấu ấn
về sự phát triển của các giai đoạn lịch sử, những thành tựu nổi bật trong sự nghiệp


5
dựng nước (kinh tế, chính trị, văn hóa) và giữ nước (Chống giặc ngoại xâm) từ

buổi đầu dựng nước cho tới thời . Khi dạy những kiểu bài này tôi thường sử dụng
và khai thác các các nhóm kênh hình theo từng bước sau:
Bước 1: Nắm vững mục tiêu cần đạt của bài học, xây dựng hệ thống đồ dùng
dạy học cần có và chú ý sắp xếp chúng theo từng hoạt động của bài dạy trong thiết
kế bài dạy của mình.
Ví dụ: Bài 14 “Cuộc kháng chiến chống qn xâm lược Mông - Nguyên”
(Lịch sử lớp 4 – Trang 40)
* Mục tiêu bài học: Học xong bài này, học sinh biết:
+ Kiến thức: Biết được tầm quan trọng của cuộc kháng chiến chống quân xâm
lược Mông - Nguyên. Biết sơ lược diễn biến và ý nghĩa của cuộc kháng chiến
chống quân xâm lược Mông - Nguyên.
+ Kĩ năng: Nêu được sơ lược diễn biến và ý nghĩa của cuộc kháng chiến
chống quân xâm lược Mông – Nguyên.
+ Thái độ: Giáo dục lòng yêu nước, tự hào về truyền thống đấu tranh chống
giặc ngoại xâm vẻ vang của dân tộc ta.
* Đồ dùng dạy học:
+ Hình 1: Bức ảnh được sử dụng để dạy học về người lãnh đạo cuộc kháng
chiến chống quân Mông - Nguyên

Thái sư Trần Thủ Độ
Trần Hưng Đạo
+ Hình 2: Bức ảnh được sử dụng để dạy học về cuộc họp của các Bô lão trong
Hội nghị Diên Hồng

Cuộc họp của các Bô lão trong Hội nghị Diên Hồng
+ Hình 3: Hình ảnh được sử dụng để dạy học về diễn biến của cuộc kháng
chiến chống quân Mông - Nguyên .


6

Lời thề Sát Thát

Quân Mông – Nguyên rút chạy

Tướng giặc Thốt Hoan phải chui vào
Chiến thắng trên sơng Bạch Đằng
ống đồng để thốt thân
+ Hình 4: Hình ảnh cọc gỗ được cắm ở sông Bạch Đằng (trưng bày tại viện
Bảo tàng Lịch sử

Cọc gỗ được cắm ở sông Bạch Đằng (trưng bày tại viện Bảo tàng Lịch sử)
Bước 2: Xác định nội dung trọng tâm của bài học sinh cần phải hiểu thơng
qua kênh hình.
Bước 3: Giáo viên phải nói rõ mục đích, u cầu cách thức tìm kiếm thơng tin
trên kênh hình để học sinh khơng bị phân tán sự chú ý sang nội dung khác, điều
này giáo viên càng phải đặc biệt quan tâm trong những bài có nhiều tranh ảnh
minh họa trong sách giáo khoa.
Ví dụ: Bài 14 “Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông - Nguyên”
(Lịch sử lớp 4)
Khi khai thác hình này nếu giáo viên khơng nêu rõ mục đích, u cầu khi
quan sát thì học sinh rất dễ chăm chú quan sát xem các bơ lão đang làm gì, hoặc
cùng một lúc sẽ quan sát và bàn tán với nhau về nhiều bức ảnh khác bên cạnh đó


7

Hình 1: Cảnh các bơ lão trong Hội nghị Diên Hồng
Vì vậy, giáo viên cần giới thiệu khái quát bức ảnh: “Bức ảnh các bơ lão đang bàn
luận nên hịa hay nên đánh. Lúc đó qn xâm lược Mơng – Nguyên đang tung

hoành khắp châu Âu và châu Á. Khi quân Mông – Nguyên tràn vào nước ta chúng
trang bị lực lượng quân chiến đấu lên đến hơn 50 vạn, bao gồm quân từ Tống
xuống, từ Chiêm Thành lên. Chúng ráo riết muốn chinh phạt và biến nước ta
thành thuộc địa của chúng. Quân Tống thường xuyên đưa ra các yêu sách đòi hỏi
các vua Trần sang chầu. Trước sức mạnh khủng khiếp ấy nhà Trần triệu tập Hội
nghị Diên Hồng nhằm nghị sự về cuộc kháng chiến sắp tới. Hội nghị Diên Hồng
được diễn ra tại điện Diên Hồng nằm trong kinh thành Thăng Long ( Hiện nay là
thủ đô Hà Nội). Hội nghị được tiến hành năm 1284 do Thượng hồng Trần Thánh
Tơng triệu họp. Thành viên tham dự hội nghị là các bô lão trong cả nước”. Sau đó,
hướng dẫn học sinh quan sát rồi nêu câu hỏi để học sinh trao đổi:
- Quan sát hình 1 em thấy những gì?
- Các cụ đang bàn luận rất sơi nổi, có
nhiều cánh tay giơ lên cao...
- Ý chí quyết chiến của các bô lão thể - Các bô lão đều đồng lịng hơ: Xin đánh
hiện ở chi tiết nào?
- Quân và dân ta một lòng, một dạ quyết
- Qua bức tranh, em có nhận xét gì về tâm kháng chiến chống quân Mông tinh thần của dân công ta?
nguyên
Chốt: Hình ảnh này minh chứng cho
việc quân và dân ta một lịng, một dạ
quyết tâm kháng chiến chống qn
Mơng - nguyên
Bước 4: Đưa ra hệ thống câu hỏi để khai thác hết các khía cạnh tích cực của
hình ảnh. Hệ thống câu hỏi và các “góc” khai thác của giáo viên có tác dụng định
hướng để học sinh tư duy, làm việc tích cực với đồ dùng, chủ động nắm bắt và ghi
nhớ kiến thức lịch sử theo đúng mục đích cần đạt của bài học Đặc biệt phải ln có
phương án điều chỉnh câu hỏi cho phù hợp với các đối tượng học sinh trong lớp,
đảm bảo tính vừa sức vừa đảm bảo tính phát triển.
Vì vậy, để học sinh làm việc với bản đồ, lược đồ một cách có hiệu quả, tơi
chú ý hướng dẫn các em một số kiến thức, kĩ năng cần thiết như

Thứ nhất, phải giúp học sinh biết xác định phương hướng trên bản đồ,
lược đồ: Theo quy ước đơn giản phía trên là hướng Bắc, phía dưới là hướng Nam,
bên phải là hướng Đông, bên trái là hướng Tây. Ở bài Làm quen với bản đồ trong


8
sách Lịch sử và Địa lí lớp 4 các em đã được học nhưng giáo viên cũng cần củng cố
thường xuyên kĩ năng này. Chẳng hạn khi học sinh xác định được phương hướng
trên bản đồ, lược đồ thì các em có thể tự biết được tại sao gọi là giặc phong kiến
phương Bắc, hoặc cụ thể như trong bài “Cuộc kháng chiến chống quân Tống xâm
lược lần thứ hai (1075-1077)”. Khi yêu cầu thuật lại cuộc chiến đấu trên sơng Như
Nguyệt thì học sinh dễ dàng xác định được vị trí phịng tuyến của qn ta là ở bờ
Nam, quân giặc là ở bờ Bắc sông Như Nguyệt.
Thứ hai, hướng dẫn học sinh đọc chú giải để hiểu được ý nghĩa biểu thị
của các kí hiệu trên lược đồ: Khi nắm được ý nghĩa biểu thị của các kí hiệu, các
em sẽ làm tốt các bài tập yêu cầu thuật lại diễn biến cuộc chiến đấu hoặc cuộc khởi
nghĩa.
Ví dụ: Dựa vào lược đồ, em hãy trình bày lại trận chiến tại phịng tuyến
sơng Như Nguyệt (bài Cuộc kháng chiến chống quân Tống xâm lược lần thứ
hai (1075-1077) trang 34, SGK Lịch sử và Địa lí 4, tơi hướng dẫn như sau:

- Yêu cầu học sinh quan sát lược đồ trong SGK trang 35, xem bảng chú giải
biết các kí hiệu thể hiện trên lược đồ để các em phân biệt được mũi tên biểu thị
quân ta và mũi tên biểu thị giặc Tống Cụ thể;
+ Mũi tên màu đen
là biểu thị quân Tống tiến công
+ Mũi tên màu đỏ
nhà Lý chặn đánh….
Sau khi hướng dẫn xem chú giải, đọc thông tin trong sách giáo khoa tôi
hướng dẫn học sinh bằng hệ thống câu hỏi như sau:

+ Lý Thường Kiệt cho xây dựng phòng tuyến ở đâu ?
+ Lực lượng của quân Tống như thế nào ?
+ Do ai chỉ huy ?
+ Chỉ vị trí trận tuyến quân Tống trên lược đồ ?
+ Chỉ trên lược đồ vị trí mà qn nhà Lý phịng ngự, chặn đánh, tiến cơng,
đường rút chạy của giặc ?
Từ việc trả lời các câu hỏi theo gợi ý của giáo viên, học sinh nắm được diễn
biến chính của trận chiến đấu. Các em sẽ dựa vào lược đồ thuật lại rất tốt kể cả đối
tượng học sinh trung bình mà khơng cần nhớ từng câu, chữ trong sách giáo khoa.
Ngoài việc rèn cho học sinh kĩ năng sử dụng bản đồ, lược đồ thì giáo viên cần
chú ý hướng dẫn khai thác kiến thức từ tranh ảnh bởi lịch sử là việc đã xảy ra, có
thật và tồn tại khách quan. Nhận thức lịch sử là phải thông qua các “dấu vết” của


9
quá khứ, những chứng cứ về sự tồn tại của các sự kiện, hiện tượng đã diễn ra, do
đó việc đầu tiên, tất yếu không thể bỏ qua là cho học sinh tiếp xúc với tranh ảnh.
*Khai thác ở khía cạnh thứ nhất: Hệ thống câu hỏi khai thác kiến thức từ
bản đồ:
Ví dụ: Bài 11. “Cuộc kháng chiến chống quân Tống xâm lược lần thứ 2
(1075-1077) Lịch sử lớp 4
* Mục tiêu
+ Kiến thức: Nắm được mốc thời gian, nguyên nhân, diễn biến và kết quả
của cuộc kháng chiến chống quân Tống dưới thời nhà Lý. Ta thắng được qn
Tống bởi tinh thần dũng cảm và trí thơng minh của quân dân ta. Người anh hùng
tiêu biểu của cuộc kháng chiến này là Lý Thường Kiệt.
+ Kỹ năng: Biết tường thuật sinh động trận quyết chiến trên phịng tuyến
sơng Cầu.
+ Thái độ: Tự hào về truyền thống anh hùng bất khuất của của cha ông ta thời
xưa.

* Đồ dùng dạy học:
- Bản đồ hành chính
- Lược đồ trận chiến tại phịng tuyến sơng Như Nguyệt.
* Xác định kiến thức trong bài mà học sinh cần nắm được qua khai thác đồ
dùng:
- Nhận biết được vị trí của sơng Như Nguyệt trên bản đồ hành chính và tầm
quan trọng của phịng tuyến sơng Như Nguyệt tại khu vực này.
- Nắm chắc vị trí phịng tuyến sơng Như Nguyệt, vị trí trận tuyến của qn
địch, vị trí qn nhà Lý phịng ngự, các mũi tiến công và chặn đánh của ta; mũi
tiến công và đường rút chạy của địch.
- Thấy được trí thơng minh, tài thao lược trong xây dựng phịng tuyến và việc
chỉ huy nghĩa quân của Lý Thường Kiệt.
- Sơng Như Nguyệt nằm ở vị trí nào của - Sơng Như Nguyệt nằm ở phía Bắc
đất nước?
của đất nước.
- Sông Như Nguyệt là một đoạn của con - Sông Như Nguyệt là một khúc
sông nào ?
của con sông Cầu.
- Vị trí của phịng tuyến sơng Như Nguyệt - Phịng tuyến sơng Như Nguyệt
có tầm quan trọng như thế nào đối với được coi như một tấm lá chắn
kinh thành Thăng Long?
vững chắc cho kinh thành Thăng
- Chỉ trên bản đồ vị trí phịng ngự của Long.
qn nhà Lý? Các hướng tiến công và - Học sinh chỉ
chặn đánh của quân ta, đường tiến công
và rút chạy của quân Tống ?
- Tại sao quân ta chọn và chủ động xây
dựng phòng tuyến này? Tại sao Lý
Thường Kiệt lại cho quân chủ động đánh - Phịng tuyến sơng Như Nguyệt
úp qn giặc trong đêm khuya? (HS Khá được coi như một tấm lá chắn

- Giỏi)
vững chắc cho kinh thành Thăng
- Bài thơ được cất lên trong đêm khuya có Long; đánh úp quân giặc vào đêm
tác dụng gì?
khuya làm cho giặc trở tay không


10
- Dựa vào lược đồ, hãy tường thuật lại kịp…
cuộc chiến đấu bảo vệ phịng tuyến trên - Kích động lịng qn sĩ, làm
bờ phía Nam sơng như Nguyệt của quân hoang mang ý trí của kẻ thù.
ta?
- Học sinh thuật lại
Từ việc khai thác lược đồ theo theo hệ thống các câu hỏi như trên, đã có
nhiều học sinh tham gia xây dựng bài, số lượng học sinh biết tường thuật lại trận
đánh tăng lên. Điều đó chứng tỏ rằng kiến thức lịch sử tại bài học này đã được các
em ghi nhớ sâu sắc.
* Khai thác ở khía cạnh thứ 2: Kỹ năng đọc và làm việc với tranh ảnh,
lược đồ, bản đồ
Ví dụ: Bài 4: “Khởi nghĩa Hai Bà Trưng Lịch sử lớp 4
Minh họa cho sự kiện: Hai Bà Trưng phất cờ khởi nghĩa được nhân dân hưởng
ứng và khởi nghĩa thành công. Đây là lần đầu tiên nhân dân ta đã giành được độc
lập.
Bức ảnh được sử dụng để dạy học về chiến thắng của cuộc khởi nghĩa Hai Bà
Trưng. Tôi đã hướng dẫn quan sát ảnh và gợi ý các câu hỏi để học sinh trả lời:
- Quan sát bức ảnh, em thấy những hình - Hai Bà Trưng cưỡi voi đánh trận
ảnh gì?
rất dũng mãnh
- Việc cuộc khởi nghĩa hai Bà Trưng - Tinh thần chiến đấu và thành
thắng lợi nói lên điều gì?

tích chiến đấu của nhân dân ta.
Chốt: Tiếp đó, cho học sinh thảo luận - Lần đầu tiên nhân dân ta giành
câu hỏi: Ý nghĩa của chiến thắng Hai Bà được độc lập.
Trưng là gì?
Bước 5: Dựa trên hệ thống câu hỏi, tổ chức để học sinh được trình bày ý kiến
của mình với nhóm bạn hoặc với lớp trước khi giáo viên đưa ra kết luận cuối cùng.
Điều này hết sức quan trọng trong việc tạo niềm tin cho học sinh, giúp học sinh
mạnh dạn trong việc trình bày những kiến thức lịch sử mà mình nắm được. Từ đó
giúp giáo viên có được những điều chỉnh phù hợp với đối tượng học sinh
Bước 6: Đối với kiểu bài trình bày tương đối tồn diện về một triều đại hay
một giai đoạn lịch sử nào đó có thể sắp xếp các tranh ảnh minh họa trong bài theo
một kịch bản và dạy học sinh theo kịch bản bằng tranh ảnh đó
Ví dụ: Bài 1 “Nước Văn Lang - Lịch sử lớp 4
Với bài này tôi vẽ đường trục phân biệt các hướng Bắc, Nam, Đông, Tây lên
bảng. Yêu cầu HS dựa vào đường trục, kênh hình, chữ ghi trên lược đồ và SGK để
trả lời các câu hỏi: Nước Văn Lang nằm trên địa phận nào trên lược đồ? ( Địa
phận Bắc bộ và Bắc Trung Bộ
Sau khi trao đổi GV kẻ tiếp trục thời gian lên bảng để phân biệt năm công
nguyên và năm trước công nguyên, sau công nguyên, yêu cầu HS xác định thời
điểm ra đời của nước Văn Lang.
Được sử dụng khi giới thiệu về người đứng đầu nhà nước và tình hình xã hội
nước Văn Lang. Yêu cầu học sinh quan sát và trả lời:
- Lăng vua Hùng được xây dựng ở đâu?
- Nhân dân ta xây dựng lăng để làm gì?
Chốt: Dù ai đi ngược về xuôi, nhớ ngày giỗ Tổ mồng 10 tháng 3 và ngày nay
đã trở thành ngày Quốc giỗ của dân tộc.


11
Hình 3: Lưỡi cày đồng

Hình lưỡi cày đồng được sử dụng khi miêu tả về đời sống sản xuất của người
Văn Lang. Yêu cầu học sinh quan sát hình trả lời câu hỏi:
- Hình dáng của lưỡi cày như thế nào?
- Lưỡi cày dùng để làm gì?
- Việc chế tạo lưỡi cày đồng chứng tỏ điều gì?
Kết hợp với hình 7 (cảnh giã gạo) để giới thiệu những sản vật mà người Văn
Lang sản suất được.
Hình 4: Rìu lưỡi xéo bằng đồng
Được sử dụng khi dạy về cuộc sống của người Văn Lang. Yêu cầu học sinh
trả lời câu hỏi:
- Hình dáng của lưỡi rìu thế nào?
- Rìu dùng để làm gì?
Hình 5: Mi (vá, mơi) bằng đồng
Sử dụng mơ tả đời sống vật chất và đời sống tinh thần của người Văn Lang.
Câu hỏi thảo luận:
- Hình dáng của chiếc mi như thế nào?
- Mi dùng để làm gì?
Hình 8: Vòng trang sức bằng đồng
Sử dụng khi giới thiệu đời sống vật chất của người Văn Lang.
Hình 10: Cảnh người nhảy múa trên thuyền
Sử dụng khi dạy về đời sống ăn mặc, vui chơi. Câu hỏi:
- Hình nhà sàn thể hiện người Lạc Việt ở như thế nào?
- Cảnh giã gạo của đôi nam nữ chứng tỏ người Lạc Việt ăn bằng gì?
- Hình 10 thể hiện người Lạc Việt đang làm gì?
Kết hợp các hình 3, 4, 5, 6 nêu câu hỏi:
- Người Lạc Việt biết làm những cơng cụ và vũ khí gì để phục vụ và bảo vệ cuộc
sống?
- Việc chế tạo ra lưỡi cày, rìu, mi, vịng trang sức,... bằng đồng chứng tỏ
người Lạc Việt đã biết làm nghề gì? (nghề đúc đồng)
Hình 9: Đồ gốm thời Hùng Vương

Sử dụng khi trình bày về các nghề thủ cơng của người Lạc Việt. Câu hỏi:
- Hình dáng đồ gốm trong ảnh như thế nào?
- Đồ gốm được làm từ chất liệu gì? Chúng được dùng để làm gì?
* Qua những cơng cụ đó và cả cách trang trí trên trống đồng, em hình dung
như thế nào đời sống của người Lạc Việt ? (Các em đã có nhiều ý kiến như: Đồ
dùng của họ khác với ngày nay/ Đồ dùng phục vụ cuộc sống còn đơn giản/ Từ xưa
họ đã có tục lệ đua thuyền, và còn biết đeo cả trang sức để làm đẹp,…)
Như vậy, từ việc khai thác tranh ảnh đó, học sinh có thể hình dung phần nào
về đời sống, vật chất và tinh thần của người Lạc Việt dưới thời vua Hùng
Bước 7: Xác định vị trí đặt đồ dùng cho cân đối, đúng tầm nhìn của học sinh.
Sử dụng vào thời điểm cần thiết nhất để cung cấp kiến thức và khai thác thông tin,
hơn nữa thời gian trưng bày đồ dùng phải ăn khớp nhịp nhàng với hoạt động khai
thác
Ví dụ: Bài 5 “Chiến thắng Bạch Đằng do Ngô Quyền lãnh đạo” Lịch sử lớp 4.


12
Sử dụng bức tranh khi dạy về diễn biến trận chiến trên sơng Bạch Đằng. Khi
trình bày chi tiết thuyền giặc bị bãi cọc chặn lại, quân mai phục của ta đổ ra đánh
quyết liệt thì kết hợp sử dụng bức tranh. Tôi hướng dẫn quan sát bức tranh, chỉ cho
học sinh thuyền của ta, của giặc và đặt câu hỏi
- Em thấy thuyền của ta thế nào?
- Thuyền của giặc như thế nào?
- Thuyền của ta nhỏ, nhẹ có lợi như thế nào?
- Điều gì sẽ xảy ra với thuyền của địch khi thủy triều rút?
Ví dụ: Bài 25: “Quang Trung đại phá quân Thanh (năm 1798)” - Lịch sử
lớp 4.
Sử dụng khi dạy về diễn biến trận Quang Trung đánh tan quân Thanh xâm
lược. Câu hỏi: - Ngày 20 tháng chạp năm Mậu Thân, khi hành quân ra đến Tam
Điệp, Quang Trung đã làm gì?

- Quang Trung chia quân làm 5 đạo do những ai chỉ huy?
- Ngày mồng 3 Tết Kỷ Dậu ta đánh đồn nào?
- Sáng mồng 5 Tết ta tấn công đồn nào?
- Cùng lúc đánh tàn quân Ngọc Hồi bỏ chạy về Thăng Long, ta tấn công đồn
nào? Kết quả của trận chiến là gì?
Sử dụng khi trình bày kết quả của sự kiện Quang Trung đại phá quân Thanh.
Giáo viên hướng dẫn học sinh quan sát bức ảnh và giới thiệu: Từ Nam Đồng đến
Thịnh Quang, xác giặc la liệt. Nhân dân ở đây đã thu nhặt xác đem chôn vào các
hố và đắp cao lên thành gò. Tướng giặc là Sầm Nghi Đống treo cổ tự tử cùng mấy
trăm thân binh trên gò Đống Đa. Với lòng khoan dung và giữ mối bang giao hữu
hảo với nhà Thanh, vua Quang Trung đã cho lập đền thờ Sầm Nghi Đống ngay tại
gò Đống Đa
Sử dụng khi dạy về công lao của Quang Trung – Nguyễn Huệ. Câu hỏi:
- Em có suy nghĩ gì về công lao của Quang Trung? (đánh tan quân Thanh bảo
vệ đất nước).
- Vì sao nhân dân ta lại dựng tượng Quang Trung? (để ghi nhớ công lao của
ông)
Chốt: Hằng năm, cứ đến ngày mồng 5 Tết, ở Gò Đống Đa nhân dân ta lại tổ
chức giỗ trận để tưởng nhớ ngày Quang Trung đại phá quân Thanh.
3.2.3 Cung cấp một số tư liệu, kênh hình ngồi sách giáo khoa
Đối với những dạng bài cung cấp kiến thức về nhân vật lịch sử, các sự kiện
lịch sử tiêu biểu trong quá trình dựng nước và giữ nước và dạng bài tìm hiểu lịch
sử địa phương thì chúng ta cần cung cấp thêm tư liệu, kênh hình ngồi sách giáo
khoa nhằm khắc sâu kiến thức bài dạy, liên hệ giáo dục đạo đức, lịng tự hào dân
tộc. Những tư liệu, hình ảnh này giáo viên cần sưu tầm ở sách tham khảo, Viện bảo
tàng Lịch sử, mạng Internet,..
Ví dụ: Bài Lịch sử địa phương: “Thanh Hóa xưa và nay” lớp


13

Ví dụ: Một số hình ảnh tơi đã sưu tầm thêm nhằm khắc sâu kiến thức bài học.
Bài 28. “Xây dựng nhà máy nhiệt điện Nghi Sơn”, Lịch sử lớp 4.
3.3 Điều kiện để thực hiện giải pháp, biện pháp
Trong giảng dạy phân mơn Lịch sử lớp 4 địi hỏi người giáo viên phải tư
duy, sáng tạo và đặc biệt phải chú trọng đến việc khai thác và sử dụng tốt kênh
hình trong sách giáo khoa để dạy học. Phải tạo cho học sinh niềm hứng khởi cùng
tham gia vào hoạt động học tập thông qua các phương pháp dạy học phù hợp. Nếu
khai thác và sử dụng kênh hình đạt hiệu quả tức là thực hiện tốt việc đổi mới
phương pháp dạy học và chất lượng giờ học được nâng cao. Từ đó, các em thấy
u thích mơn học, u thích lịch sử dân tộc, có niềm tin vào sự phát triển hợp quy
luật của lịch sử dân tộc và tự xây dựng ý thức giữ gìn, bảo tồn và phát huy truyền
thống dân tộc.
* Tóm lại: Khi làm việc với kênh hình thì:
+ Lời dẫn phải xúc tích, giàu tính khái qt và giàu hình ảnh.
+ Phải đề cập tới cốt lõi của bài học.
+ Tạo ấn tượng, gợi ý tò mò của học sinh.
+ Tổ chức cho học sinh tiếp cận nguồn dữ liệu (kênh chữ, kênh hình, sách
giáo khoa) để có những hình ảnh cụ thể về sự kiện, hiện tượng lịch sử.
Và cần thực hiện theo các bước :
- Giới thiệu sơ lược về kênh hình.
- Nêu mục đích làm việc với kênh hình.
- Đưa ra câu hỏi gợi ý để HS có cơ sở khai thác kiến thức từ kênh hình.
- Gọi HS trả lời các câu hỏi.
- Mời HS khác nhận xét, bổ sung trước khi GV đưa ra kết luận.
* Chú ý: Hiện nay việc tìm tranh ảnh, lược đồ trên Internet khơng khó nhưng
trước khi tìm thêm những tranh ảnh khác để bổ trợ thêm kiến thức, giáo viên cần
sử dụng khai thác hết ý đồ kênh hình trong sách giáo khoa.
3.4 Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm
Qua việc áp dụng đề tài về sử dụng và khai thác kênh hình dạy học phân
mơn Lịch sử lớp 4 ở trường Tiểu học Yên Phong tôi thấy rõ: Chất lượng học sinh

học phân môn Lịch sử tăng đáng kể cả về số lượng và chất lượng. Phong trào sử
dụng đồ dùng dạy học nói chung của trường đã đi vào chiều sâu. Giáo viên và học
sinh cùng hào hứng trong việc dạy, học phân môn Lịch sử. Học sinh tự tin, mạnh
dạn và linh hoạt hơn rất nhiều trong kỹ năng làm việc với bản đồ, lược đồ, tranh
ảnh.
Trong quá trình áp dụng kinh nghiệm này, tôi khẳng định rằng: Việc sử
dụng kênh hình dạy học trong phân mơn Lịch sử đã đem lại hiệu quả thực sự trong
giảng dạy, giúp giáo viên tự tin hơn, bản lĩnh hơn trong mỗi tiết dạy Lịch sử; kiến
thức về các giai đoạn lịch sử, các sự kiện lịch sử nổi bật được các em học sinh ghi
nhớ tốt hơn và sáng tạo hơn.
Kết quả khảo nghiệm cụ thể như sau:
Sĩ số
Mức độ đạt được của học sinh
Trước khi thực Sau khi thực
hiện
hiện
SL
TL
SL
TL


28

14
u thích hứng thú học mơn Lịch
sử
Học chỉ vì u cầu của thầy cơ
Khơng thích học mơn Lịch sử

14

50

23

82.1

8
6

28.6
21.4

4
1

14.3
3.6

III. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
1. KẾT LUẬN:
Là môn học thuôc lĩnh vực khoa học xã hội, phân mơn Lịch sử có ý nghĩa và
vị trí quan trọng trong nội dung chương trình cấp Tiểu học. Nó góp phần tạo nền
móng cho việc đào tạo thế hệ trẻ, giúp thế hệ trẻ hiểu rõ, hiểu sâu về lịch sử dân
tộc. Từ đó giáo dục, bồi dưỡng lòng yêu quê hương đất nước, yêu truyền thống dân
tộc và thái độ ứng xử đúng đắn trong cộng đồng, trong xã hội. Điều cốt lõi để nâng
cao chất lượng dạy học phân môn Lịch sử là nâng cao trình độ, nghiệp vụ, và ý
thức nghề nghiệp của giáo viên; đổi mới nội dung, phương pháp dạy học phải
được đặt lên hàng đầu, trong đó sử dụng kênh hình dạy học là một khâu quan trọng

trong quá trình dạy học phân mơn Lịch sử.
Để có được một tiết học thành công ở phân môn Lịch sử cần đảm bảo một số
yêu cầu sau:
* Về phía giáo viên
Nắm vững đặc trưng riêng biệt của phân môn Lịch sử, hiểu được đồ dùng
dạy học là con đường ngắn nhất giúp tái hiện hình ảnh lịch sử. Nó giúp giáo viên
và học sinh tiết kiệm được thời gian mà lượng kiến thức vẫn được truyền tải nhiều
hơn, hấp dẫn hơn.
Nắm vững mục tiêu bài học, xây dựng hệ thống đồ dùng cần sử dụng trong
quá trình chuẩn bị bài dạy.
Xác định nội dung trọng tâm của bài cần khai thác thông qua tranh ảnh,
lược đồ, bản đồ.
Chọn cách giới thiệu ngắn gọn, sinh động khi đưa ra tranh ảnh, đồ dùng dạy
học, phiếu giao việc.
Nêu rõ mục đích, yêu cầu và cách thức tìm kiếm thơng tin trên tranh ảnh,
bản đồ, lược đồ, giao việc rõ ràng.
Xác định chính xác vị trí treo tranh ảnh, bản đồ, lược đồ đúng thời gian và
thời điểm sử dụng hình ảnh đó trong mỗi hoạt động khai thác bài sao cho hiệu quả.
Tạo bầu khơng khí thân thiện, thái độ, tư thế sẵn sàng hợp tác và trao đổi
giữa cá nhân với nhóm, lớp; giữa giáo viên với cá nhân, với nhóm và với lớp trong
quá trình cùng sử dụng đồ dùng dạy học. Luôn luôn đổi mới, sáng tạo trong công
tác tự học tự nghiên cứu và trong giảng dạy. Dần dần bồi dưỡng cho học sinh niềm
say mê, yêu thích phân môn Lịch sử, giúp các em hiểu đúng về quá khứ lịch sử hào
hùng của dân tộc.
* Về phía học sinh


15
Có thái độ học tập đúng đắn đối với phân mơn Lịch sử.
Tích cực tham gia học tập và các hoạt động ngoại khóa mơn học. Thơng qua

phương pháp dạy học của thầy cô, biết lựa chọn cách học tốt nhất cho mình.
Có ý thức chủ động tìm tịi, khám phá khoa học nói chung và lịch sử Việt
Nam nói riêng.
2. KIẾN NGHỊ
Cung cấp tư liệu, hình ảnh, băng đĩa,... chương trình dạy Lịch sử lớp 4. Đặc
biệt là các tư liệu về dạy học Lịch sử địa phương.
Triển khai, nhân rộng các chuyên đề sử dụng đồ dùng dạy học đối với phân
môn Lịch sử.
Tổ chức tập huấn cho giáo viên cách sử dụng thiết bị dạy học hiện đại để bổ
trợ thêm vào một số hoạt động có liên quan đến khai thác kênh hình trong bài
giảng của giáo viên.
Trong q trình thực hiện đề tài này khơng thể tránh khỏi những thiếu sót. Tơi
rất mong được sự góp ý chân thành của Hội đồng khoa học các cấp để tơi có thể rút
kinh nghiệm và vận dụng vào giảng dạy ngày càng tốt hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Xác nhận của BGH nhà trường

Yên Định, ngày 16 tháng 4 năm 2021
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết,
khơng sao chép nội dung của người khác
Người thực hiện

Trịnh Thị Hưng

NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN CẤP HUYỆN
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
…………………………………………....................................................................

CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN
(Ký tên, đóng dấu)


16

TÀI LIỆU THAM KHẢO
TT

Tài liệu

Tác giả

- Bộ Giáo dục và Đào tạo,
NXB Giáo dục năm 2010
- Bộ Giáo dục và Đào tạo,
NXB Giáo dục năm 2007

1

Sách giáo khoa Lịch sử và Địa lý 4

2

Sách giáo viên Lịch sử 4

3

Thiết kế bài giảng Lịch sử 4

- Nhà xuất bản Hà Nội 2006

4

Chuẩn kiến thức, kỹ năng Lịch sử 4

- Bộ Giáo dục và Đào tạo

5

Hướng dẫn số 5842/BGDĐT V/v thực
hiện điều chỉnh nội dung chương trình
Lịch sử lớp 4

- Bộ Giáo dục và Đào tạo

6

Tài liệu bồi dưỡng Lịch sử

- Nhà xuất bản Giáo dục

7

Kiến thức lịch sử cho GV Tiểu học.

8
9

Hướng dẫn sử dụng Tranh ảnh, lược đồ

SGK Lịch sử và Địa lí lớp 4
Tìm hiểu qua sách, báo Giáo dục, mạng
Internet.

- NXB Đại học Quốc gia Hà
Nội
- NXB Giáo dục


17


DANH MỤC SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM HẰNG NĂM
Xế
p
loại

Cấp

B

Huyệ
n

“Hướng dẫn học sinh
lớp 4 giải tốn điển hình
bằng sơ đồ đoạn thẳng”

B

Huyệ
n

2006- 2007

“Phương pháp giải tốn
có lời văn cho học sinh
lớp 1”

B

Huyệ
n

2008-2009

“Phương pháp dạy học
phần phân số lớp 4”

C

Huyệ
n

2009- 2010

“Một số trò chơi trong
dạy học Luyện từ và câu
lớp 2”

C

Huyệ
n

2010- 2011

“Tổ chức một số trị chơi
trong dạy học Tốn cho
học sinh lớp 1”

C

Huyệ
n

2011- 2012

“Một số biện pháp giúp
học sinh lớp 2 giải tốn
có lời văn”

C

Huyệ
n

2019-2020

“Một số giải pháp rèn kỹ

năng sử dụng tốt biện
pháp nhân hóa cho học
sinh lớp 3 ở Trường Tiểu
học Yên Phong”

B

Huyệ
n

2020-2021

Một số giải pháp khai
thác kênh hình sách giáo
khoa trong giảng dạy
phân môn Lịch sử lớp 4 ở
Trường Tiểu học Yên
Phong

A

Huyệ
n

Năm học
2002- 2003
2004- 2005

Tên đề tài, Sáng kiến
“Dạy học tính nhanh cho

học sinh lớp 4”

Số, ngày, tháng, năm của quyết
định công nhận, cơ quan ban
hành QĐ

QĐ số: 132/QĐ-PGD&ĐT ngày
21/5/2012