Kỹ thuật trồng cây Trầm Hương
Nguồn: hoind.tayninh.gov.vn
1. Cây Gió Bầu (Trầm Hương): Aquilaria Crasna Pierre, thuộc họ
Thymeleaceae, bộ Thymealas, lớp Song tử diệp.
Ngoài ra, cây Gió Bầu còn có tên gọi khác tùy theo tính chất và hình thể
như: Gió Me, Gió Nghệ, Gió Dây ... Cây Gió Bầu có thịt gỗ màu trắng và mềm,
còn gió nghệ thị thịt có màu vàng và cứng. khi cây tạo trầm thì tùy chất lượng và
hình thể được gọi là Trầm kỳ, Trầm bắp, loại 1, 2, 3, 4, 5, 6...
Trầm có nghĩa là chìm, khi đốt thì có mùi hương thơm nên gọi là Trầm
Hương.
Cây Gió Bầu hay cây Trầm Hương ngoài mọc tự nhiên ở miền Trung, nay
còn được trồng ở Tây nguyên, Miền Đông và cả Miền Tây Nam bộ.
2. Kỹ thuật trồng
a. Ươm giống
Cây Gió Bầu 5 tuổi mới ra hoa kết trái. Ra hoa vào đầu tháng 3 - 5 âm lịch,
trái chín và kết hạt vào cuối tháng 5 - âm lịch. Trái chín sẽ tách ra làm 2 và bên
trong có 2 hạt màu nâu sậm, có thể tự rụng. Muốn thu hạt dễ nhất là trải nilon ở
dưới gốc cây hứng hạt rơi xuống đe, gieo trồng.
-
Chú ý: Hạt không được phơi khô, mà phải gieo ngay.
-
Cách gieo:
+ Hàng cách hàng 10 cm; hạt cách hạt 2 cm.
+ Rải một lớp đất trên hạt dày 1 cm.
+ Nếu có che đậy thì tưới 1 lần/ ngày. Nếu không 3 lần/ ngày.
+ Ươm được 6 tháng tuổi mới đem trồng.
b. Cách trồng
- Đào hố 25 x 25 x 25 (cm)
- Hàng cách hàng 5 m; Trồng cây cách cây 4 m. Có thể 3 x 3 (m) hoặc 3 x 6
(m).
- Mặt bầu cách mặt đất 5 cm.
- Kiểm tra từ 1 đến 2 tháng sau khi trồng nếu thấy cây chết thì trồng dặm.
c. Bón phân
- Sau khi trồng 20 ngày bón phân urê 1 muỗng café/ gốc.
- 20 ngày kế tiếp bón NPK cũng 1 muỗng café/ gốc.
- Cây đạt 1 năm tuổi, tưới 2 lần/ tháng. Cây 2 năm tuổi tưới 1 lần/ tháng. Từ
năm thứ 3 trở đi không cần tưới.
- Cây 4 - 5 tuổi thì chăm sóc tỉa cành để lấy hạt giống.
3. Xử lý tạo trầm
Cây 2 năm tuổi thì bắt đầu tỉa nhánh. Mỗi cây chỉ chừa lại 15 - 20 nhánh
chính mọc từ thân cây. Mỗi năm tỉa 4 đợt (1 lần/ quí). Chỗ cắt nhánh cũng được
trầm gọi là Trầm mắt kiếng.
Dựa vào cách tạo trầm tự nhiên của cây Gió Bầu như gió bão gẫy cành hoặc
bom đạn làm cây bị thương tích mà tạo Trầm.
-
Cách tạo trầm: Dùng khoan đề khoan vào thân cây 2 - 3 lỗ, mỗi lỗ cách
nhau 2 - 3 cm, khoan theo chiều ngang, độ sâu phụ thuộc vào cây lớn hay nhỏ.
Khoan cách dọc theo thân cây ta khoan lỗ chừa từ 20 - 30 cm để sau này dễ cưa
khúc lấy trầm.
- Cách cây tạo trầm: Chỗ lỗ khoan người ta cho dung dịch hóa chất vào,
thịt cây thối rửa, quanh vùng thối rửa sẽ tạo một lớp viền có màu đen, đó chính là
trầm. Nếu để lâu hơn sẽ có những chỉ đen chạy dọc theo thân cây tạo một lớp trầm
mới.
Tóm lại, cây không có sự cố gây thương tích thì chắc chắn sẽ không tạo
được trầm.
4. Giá trị của Trầm
- 1 kg hạt Gió Bầu có từ 7.000 đến 7.500 hạt được bán với giá 5 - 7 triệu
đồng.
- 1 kg hạt nếu gieo đạt tỷ lệ 80% thì được 5.600 cây giống. Giá trị 1 cây là
5.000 đồng thì được 28 triệu đồng. Nếu trừ chi phí cũng còn được 15 triệu đồng.
- 1 ha trồng 1.000 cây giống. Cây Gió Bầu 12 - 15 tuổi có đường kính từ 25
- 30 cm, cao 8 - 10 m. Bình quân mỗi cây có từ 50 - 80 kg trầm. Tính ra mỗi cây
có 60 - 70 kg trầm, nếu bán 100.000 đồng/ kg thì sẽ có 6 - 7 triệu đồng/ cây.
- Tính ra 1 ha ta lấy 6 triệu đồng x 1.000 cây = 6 tỉ đồng. nếu trừ chi phí ra
còn lại 5 tỉ đồng.
- Trầm loại 1, 2, 3, 4, 5 ,6 giá bán cũng được hàng trăm USD/ kg.
Ngoài ra trong y học trầm còn dùng làm thuốc trị huyết áp, sưng phổi, thấp
khớp, đau tim, suyễn, bí tiểu tiện...
Phổ thông người ta dùng thân lá cây Gió Bầu xây bột làm nhanh thơm.