giao an tu chon mon ngu van 9 hay

<span class='text_page_counter'>(1)</span>GV Phạm Thị Trung chủ đề BÁM SÁT. HỆ THỐNG HOÁ MỘT SỐ VẮN ĐỀ VỀ LỊCH SỬ VĂN HỌC VIỆT NAM Thời lượng 6 tiết so¹n:15/10/2009 TiÕt 1. Mục đích, ý nghĩa, nội dung chủ đề 1 A. Môc tiªu:. Để hoàn thành tốt chủ đề 1, HS cần đạt những mục tiêu sau: + KiÕn thøc: Cñng cè, më réng vµ n©ng cao mét sè kiÕn thøc c¬ b¶n t¸c phÈm v¨n häc trong ch¬ng tr×nh Ng÷ v¨n 6,7,8.H×nh thµnh mét sè kiÕn thøc vÒ lÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña v¨n häc ViÖt Nam. + Kĩ năng: Hình thành phơng pháp tìm hiểu bài văn học sử. Thấy đợc mối quan hệ giữa văn học sử víi t¸c phÈm v¨n häc. RÌn t duy kh¸i qu¸t, tæng hîp. Båi dìng kÜ n¨ng thùc hµnh trªn c¸c bµi tËp cô thÓ.. + Thái độ: Nhận thức đúng đắn, khoa học, hệ thống về lịch sử văn học Việt nam, trân trọng, tù hµo vÒ nÒn v¨n häc d©n téc. B. ý nghĩa của chủ đề:. - Chñ. đề này đợc lựa chọn dạy trong những tuần đầu của năm học xuất phát từ ý nghĩa và tầm quan trọng của nó.Từ hệ thống tác giả, tác phẩm đã học trong chơng trình chính khoá, hớng dẫn HS khái quát đợc quá trình hình thành và phát triển của văn học Việt Nam trên trục thời gian, trục lịch sử xã héi. - Từ những kiến thức trên, HS vận dụng vào quá trình đọc - hiểu và tạo lập văn bản dới ánh sáng của v¨n häc sö. - Đây là chủ đề bám sát : Các hoạt động đặt trên nền tảng của hệ thống văn bản trong chơng trình chÝnh kho¸. - Hình thức dạy học: Trình bày, trao đổi, thảo luận và làm bài tập thực hành. C Tµi liÖu tham kh¶o: 1. “Nh×n chung vÒ nÒn v¨n häc ViÖt Nam qua c¸c thêi k× lÞch 2. “§¹i c¬ng vÒ v¨n häc d©n gian”- Chu Xu©n Diªn.. sö”- NguyÔn §¨ng M¹nh.. 3. “Khái quát văn học Việt Nam từ thế kỉ X đến hết thế kỉ XIX”- Nguyễn Đình Chú 4. “V¨n häc ViÖt nam 1945- 1954” - M· Giang L©n 5. Khái quát văn học VN từ đầu thế kỉ XX đến cách mạng tháng Tám năm 1945. 6. MÊy nÐt kh¸i qu¸t vÒ v¨n häc ViÖt Nam tõ sau c¸ch m¹ng th¸ng T¸m n¨m 1945- §ç B×nh TrÞ. 7. V¨n häc d©n gian trong nhµ trêng.- NXBGD, 1998. D Phân lợng nội dung chủ đề:. 1 2 3 4 5 6. Mục đích, ý nghĩa, phân lợng chủ đề 1 Nh×n chung vÒ nÒn v¨n häc ViÖt Nam V¨n häc d©n gian Văn học trung đại Văn học hiện đại Hớng dẫn tổng kết, rút kinh nghiệm chủ đề.. E. Bµi tËp Thùc hµnh Nhóm em hãy nhớ lại và thống kê các văn bản đã học trong Ngữ văn 6,7,8 vào bảng sau: Giai ®o¹n VB tù sù VB biÓu c¶m V¨n häc d©n gian ViÖt Nam. VHVn tõ thÕ kØ X- hÕt thÕ kØ XIX. V¨n häc viÖt nam tõ ®Çu. + truyÒn thuyÕt + ThÇn tho¹i. + Cæ tÝch + Ca dao + Ngô ng«n. + TruyÖn cêi + ThÇy thuèc giái cèt nhÊt ë +S«ng nói níc Nam- LTK tÊm lßng. + C«n S¬n ca- N. Tr·i. + Con Hæ cã nghÜa + Sau phót chia li + B¸nh tr«i níc. + Qua đèo Ngang + Bạn đến chơi nhà... + DÕ MÌn phiªu lu kÝ + §ªm nay B¸c kh«ng ngñ. Vb nghÞ luËn. + Tôc ng÷ + Thiên đô chiếu. + HÞch tíng sÜ + níc §¹i ViÖt ta ( BN§C) + Tinh thÇn yªu n-.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> thÕ kØ XX đến nay. + Bøc tranh cña em g¸i t«i. + Sèng chÕt mÆc bay. + L·o H¹c. + Tắt đèn + Trong lßng mÑ (NNT¢).... +Lîm + Ma + C¶nh khuya + TiÕng gµ tra. +Muèn lµm th»ng cuéi + Nhí rõng + quª h¬ng + Khi con tu hó + Tøc c¶nh P¸c bã. + Ngắm trăng + Đi đờng.... íc cña nh©n d©n ta. + §øc tÝnh gi¶n di cña b¸c Hå. + Sự giàu đẹp của TiÕng ViÖt. + ý ngi· cña v¨n ch¬ng.... H. Híng dÉn vÒ nhµ:. 1.Hoµn chØnh b¶ng thèng kª, dùa vµo b¶ng h·y «n l¹i c¸c t¸c phÈm trªn. 2. T×m hiÓu sù ph¸t triÓn cña VHVn qua c¸c thêi k× lÞch sö? 3. Su tÇm, nghiªn cøu c¸c tµi liÖu cã liªn quan d· híng dÉn ë trªn.. ---------------------------------------. TiÕt 2. Nh×n chung vÒ nÒn v¨n häc viÖt nam qua c¸c thêi k× lÞch sö A. Môc tiªu. + kiÕn thøc: Trªn c¬ së b¶ng hÖ thèng tiÕt 1, GV híng dÉn HS t×m hiÓu sù h×nh thµnh nÒn v¨n häc d©n téc vµ kh¸i qu¸t néi dung c¬ b¶n cña v¨n häc VN + Kü n¨ng: H×nh thµnh kÜ n¨ng kh¸i qu¸t, tæng h¬p, nhËn xÐt...cho HS. + thái độ: Bồi dỡng lòng tự hào về nền văn học dân tộc. Giáo dục ý thức gìn giữ, phát huy truyền thống ViÖt nam. B. Néi dung bµi häc:. I. C¸c thêi k× ph¸t triÓn cña v¨n häc ViÖt Nam - Quan s¸t vµo b¶ng hÖ thèng ë tiÕt 1, em h·y cho - HS quan s¸t b¶ng thèng kª ë tiÕt 1. biết văn học Việt Nam đã trải qua những thời kì lớn nµo? - HS tr×nh bµy ý kiÕn c¸ nh©n. - Gäi HS tr×nh bµy. - NhËn xÐt. - Gäi HS nhËn xÐt, bæ sung GV: V¨n häc ViÖt Nam gåm 2 bé phËn chÝnh cÊu thµnh lµ v¨n häc d©n gian vµ v¨n häc viÕt. V¨n häc viết Việt Nam đợc chia làm giai đoạn lớn gắn bó với lịch sử dân tộc : Văn học trung đại ( Từ thế kỉ XX đến hết thế kỉ XIX ), văn học hiện đại ( Từ đầu thế kỉ XX đến nay). II. Néi dung ph¶n ¸nh cña v¨n häc ViÖt Nam Bài đọc Lịch sử văn học dân tộc , xét đến cùng , là lịch sử tâm hồn của dân tộc ấy. Lòng yêu nớc, tinh thần dân tộc là đặc điểm sâu sắc nhất của tâm hồn Việt Nam. Tríc n¹n ngo¹i x©m, tinh thÇn Êy thÓ hiÖn qua nh÷ng ¸ng hïng v¨n s«i næi tinh thÇn quyÕt chiÕn, quyÕt th¾ng vµ nh÷ng h×nh tîng anh hïng cøu níc. Nhng lßng yªu níc, tinh thÇn d©n téc Êy cßn thÓ hiện ở nhiều mức độ và ở nhiều dạng thức khác nữa. Có khi đó là tình yêu đối với một vùng trời đất cụ thể nào đó của quê hơng mình, có khi làm sống dậy những phong tục đẹp hay những giá trị văn hoá cổ truyền của dân tộc. Có khi là sự phát hiện những nét riêng đáng yêu của dân tộc Việt Nam, cái duyên dáng của con ngời Việt Nam. Và có khi đó còn là nỗi buồn đau da diết của một thời mất nớc tối tăm, là tấm lòng thành kính thiết tha đói với đất nớc, đối với cha ông chỉ biết dồn nén vào lòng yêu tiếng mẹ đẻ. ë ngêi ViÖt Nam, lßng yªu níc g¾n liÒn víi t×nh nh©n ¸i. Mét d©n téc lu«n ph¶i cÇm g¬m, cÇm súng, nhng thơ văn lại nói nhiều hơn đến lòng nhân ái, đến tình yêu, đến thân phận ngời phụ nữ trong xã họi bất công. Không phải ngẫu nhiên trên đất nớc này, những nhà văn lớn từ Nguyễn Trãi, Nguyễn Du đến Hồ Chí Minh đều là những nhà nhân đạo chủ nghĩa lớn. Sæng ë mét níc n«ng nghiÖp, ngêi ViÖt Nam lu«n g¾n bã víi thiªn nhiªn . V¨n ch¬ng ViÑt Nam v× thế có những tác phẩm đầy tài hoa từ ca dao dân ca đến thơ Nguyễn Trãi, Bà Huyện Thanh Quan, Nguyễn Khuyến, Tản Đà, Hàn Mặc Tử, Tố Hữu, văn xuôi Nguyễn Tuân, Tô Hoài...đã ghi lại đ ợc những nét bút thật tinh tế cảnh sắc thi vị của quê hơng đất nớc. Sèng triÒn miªn trong khã kh¨n vÊt v¶, nhiÒu c¬ cùc, l¹i tr¶i qua mét lÞch sö ®Çy sãng giã, b·o t¸p, ngời Việt Nam vẫn luôn yêu đời, vui sống, luôn tin tởng ở lẽ tất thắng của điều thiện, của chính nghÜa.Trong v¨n häc ViÖt Nam, tiÕng cêi kh«ng mÊy khi døt h¼n vµ còng cã l¾m cung bËc. TruyÖn tiÕu l©m, truyÖn Tr¹ng Quúnh,th¬ Hå Xu©n H¬ng, Tó X¬ng... v¨n NguyÔn C«ng Hoan, Vò Träng Phông ...Tuy nhiªn hoµn c¶nh thùc tÕ kh¾c nghiÖt kh«ng cho phÐp hä l¹c quan mét c¸ch dÔ d·i. V× thÕ nh÷ng t¸c phÈm v¨n ch¬nglín nhÊt, tiªu biÓu nhÊt cña d©n téc trong qu¸ khø phÇn nhiÒu l¹i lµ nh÷ng thiªn truyÖn, bµi th¬ viÕt vÒ nçi buån ®au cña nh÷ng kiÐp ngêi chÞu nhiÒu oan tr¸i, bÊt h¹nh. Vµ tiÕng cêi nãi trªn còng kh«ng h¼n lµ tiÕng cêi mµ chØ lµ “ Khi vui muèn khãc, buån tªnh l¹i cêi”NguyÔn C«ng Trø..

<span class='text_page_counter'>(3)</span> NguyÔn §¨ng M¹nh. Bài tập: Qua tìm hiểu bài đọc, em hãy khái quát lại những nội dung chủ yếu của văn häc ViÕt Nam? - Cho HS tìm hiểu kĩ bài đọc và vận dụng kiến thức - HS tìm hiểu bài đọc và vận dụng kiến thức. đã học để trả lời câu hỏi? - Gäi HS tr×nh bµy kÕt hîp nªu dÉn chøng minh - HS tr×nh bµy ý kiÕn c¸ nh©n. ho¹. - NhËn xÐt. - Gäi HS nhËn xÐt, bæ sung GV: Néi dung chñ yÕu cña v¨n häc ViÖt Nam : + Lòng yêu nớc, tinh thần dân tộc là đặc điểm sâu sắc nhất của tâm hồn Việt Nam +Lßng yªu níc g¾n liÒn víi t×nh nh©n ¸i. +Ngêi ViÖt Nam lu«n g¾n bã víi thiªn nhiªn +Ngời Việt Nam luôn yêu đời, vui sống, luôn tin tởng ở lẽ tất thắng của điều thiện, của chính nghĩa C. híng dÉn vÒ nhµ. 1. Dùa vµo bµi häc, h·y giíi thiÖu vÒ nÒn v¨n häc ViÖt Nam?. 2. Mîn SGK Ng÷ v¨n líp 6-7, «n l¹i phÇn v¨n häc d©n gian: Nguån gèc, thÓ lo¹i, c¸c văn bản đã học. TiÕt 3. V¨n häc d©n gian viÖt nam A. Môc tiªu:. Trên cơ sở bảng hệ thống tiết 1,bài đọc tham khảo GV hớng dẫn HS tìm hiểu sự phát triển của văn học dân gian trong đời sống tinh thần ngời Việt Nam.. + Kü n¨ng: H×nh thµnh kÜ n¨ng kh¸i qu¸t, tæng h¬p, nhËn xÐt...cho HS + Thái độ: Bồi dỡng lòng say mê văn học dân gian Việt Nam + kiÕn thøc:. II. Néi dung bµi häc. I.Bài đọc. vị trí của văn học dân gian trong đời sống văn hoá và lịch sử văn học dân tộc.. Chu Xu©n Diªn Nh chúng ta đã biết , văn học dân gian đợc sáng tác phổ biến và lu truyền bằng con đờng truyền miệng. Do đợc tiếp nhận bằng con đờng truyền miệng mà văn học dân gian còn đợc xem nh một loại văn học diễn xớng: VHDG thờng đợc kể, đợc hát, đợc trình diễn trong các sinh hoạt văn hoá của nhân dân( nh hình thức diễn xớng các sự tích thời các vua Hùng dựng nớc, sự tích Thánh Gióng đánh giặc Ân ở hội đền Hùng, hội Gióng...nh hát hò trong lao động, hát đối đáp nam nữ trong các hội xuân, hội thu, hát ru con, ru em trong sinh hoạt gia đình...)Văn học dân gian nh một thành phần nằm trong tổng thể văn hoá dân gian từ thời viễn cổ và tiếp tục đợc bảo tồn, phát triển về sau này, nên nó có vị trí quan trọng trong đời sống văn hoá dân tộc, in đậm dấu ấn bản sắc văn hoá dân tộc. V¨n häc d©n gian thêng cã néi dung phong phó, ph¶n ¸nh nhiÒu mÆt cña cuéc sèngvµ lÝ tëng xã hội , đạo đức truyền thống của các tầng lớp nhân dân lao động qua các thời kì lịch sử, thông qua sự khái quát hoá nghệ thuật. Do đó văn học dân gian có những giá trị xã hội to lớn, những giá trị này thờng đợc qui thành ba mặt chính là : giá trị nhận thức, giá trị giáo dục, giá trị thẩm mĩ. Những giá trị đó khiến văn học dân giankhông những luôn tồn tại và phát triển song song với văn học viết mà còn có sự tác động to lớn tới sự hình thành và phát triển của văn học viết. II. Bµi tËp. 1. Qua bài đọc, nhóm em nhận thức đợc gì về vị trí , vai trò của văn học dân gian trong. đời sống văn hoá và trong lịch sử văn học dân tộc? - Cho HS th¶o luËn theo nhãm 4 em. - 4 nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶ lªn b¶ng. - Gäi c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung ý kiÕn.. * Trong đời sống văn hoá: + Phản ánh đời sống tinh thần của ngời VN. + Bồi dỡng,vun đắp tâm hồn các thế hệ ngời VN. * §èi víi v¨n häc: + §Æt nÒn mãng cho v¨n häc viÕt. + Tác động tới quá trình hình thành và phát triển của v¨n häc viÕt.. 2.Bằng một đoạn văn nói, hãy chứng minh rằng: Truyện cổ tích là giấc mơ đẹp. - Cho HS xác định yêu cầu đề bài. - Xác định đối tợng, nội dung, cách trình bày bµi nãi? - xây dựng dàn ý đại cơng cho bài nói. - Gợi ý: Em đã biết những truyện cổ tích nào? ở những truyện đó ngời lao động gửi gắm mơ ớc. - Truyện cổ tích ra đời khi xã hội phân chia giai cấp. Nó phản ánh cuộc đấu tranh giai cấp, cuộc đấu tranh chống cái ác, cái xấu trong xã hội . - TruyÖn cæ tÝch lµ giÊc m¬ vÒ c«ng b»ng, c«ng lÝ, chÝnh nghi·. - GiÊc m¬ c¸i thiÖn chiÕn th¾ng c¸i ¸c, ë hiÒn gÆp.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> khát vọng gì? Nhân vật nào thể hiện ớc mơ đó? lành. - Gäi HS kh¸ - giái tr×nh bµy. - Nh©n vËt: TÊm, Th¹ch Sanh, Sä Dõa... c¸c thÕ lùc - Líp nhËn xÐt rót kinh nghiªm. siªu nhiªn: Bôt, Tiªn... 3. Theo nhãm em, khi §äc - HiÓu truyÖn d©n gian, cÇn chó ý g×? cho vÝ dô minh ho¹? - Cho HS đọc kĩ câu hỏi. - Nắm vững đặc trng của tự sự dân gian. - Tãm t¾t cèt truyÖn. - Cho HS th¶o luËn trong nhãm 4 em. - Nắm vững diễn biến cuộc đời nhân vật chính, diễn biến, sù kiÖn quan träng. ( Nh©n vËt trong truyÖn d©n gian lµ - Gọi đại diện nhóm trình bày ý kiến. con ngời hành động, con ngời chức năng, cha có đời sống - c¸c nhãm kh¸c bæ sung. néi t©m...) - c¸ch kÕt thóc truyÖn... C. Híng dÉn vÒ nhµ: Trong bµi nãi chuyÖn t¹i “ Héi nghÞ c¸n bé v¨n ho¸” ngµy 30 / 10/ 1958, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh nãi: “ QuÇn chóng lµ nh÷ng ngêi s¸ng t¹o, c«ng n«ng lµ nh÷ng ngêi s¸ng t¹o. nhng quÇn chóng kh«ng ph¶i chØ s¸ng t¹o ra cña c¶i vËt chÊt cho x· héi . QuÇn chóng cßn lµ nh÷ng ngêi s¸ng t¸c n÷a... Nh÷ng s¸ng t¸c Êy lµ nh÷ng hßn ngäc quÝ” Chọn một số câu tục ngữ, ca dao mà em biết để chứng minh cho nhận định trên. ---------------------------------------------------------TuÇn 4 TiÕt 4. Văn học trung đại việt nam A. Môc tiªu:. Trên cơ sở bảng hệ thống tiết 1,bài đọc tham khảo GV hớng dẫn HS tìm hiểu sự phát triển của văn học trung đại Việt Nam, tác giả tác phẩm, nội dung văn học... + Kü n¨ng: H×nh thµnh kÜ n¨ng kh¸i qu¸t, tæng h¬p, nhËn xÐt...cho HS + Thái độ: Bồi dỡng lòng say mê văn học trung đại Việt Nam + kiÕn thøc:. B. Néi dung d¹y häc:. * KiÓm tra nhanh phÇn bµi tËp vÒ nhµ cña HS. Bài đọc: Mấy nét cơ bản về văn học trung đại Việt Nam Từ thế kỉ X đến hết thế kỉ XIX, nền văn học Việt Nam phát triển trong môi trờng xã hội phong kiến trung đại. Qua nhiều gian đoạn nhng về cơ bản nớc ta vẫn là một quốc gia phong kiến độc lập. Văn học trung đại có nhiều đặc điểm chung về t tỏng quan niệm thẩm mĩ, hệ thống thể loại vµ ng«n ng÷. Từ thế kỉ X đến thế kỉ XV, dân tộc ra giành tự chủ, giai cấp phong kiến có vai trò tích cực trong việc lãnh đạo nhân dân chống Tống, Nguyên , Minh. Văn học thời kì này tập trung ca ngợi chủ nghĩa yêu nớc thời phong kiến, ý thức về độc lập chủ quyền biên cơng lãnh thổ ( Nam quốc sơn hà - Lý Thờng Kiệt ), lòng căm thù giặc xâm lợc, tinh thần chiến đấu ( Hịch tớng sĩ - Trần Quốc Tuấn, Bình Ngô đại cáo - Nguyễn Trãi ). Từ thế kỉ XVI đến nửa đầu thế kỉ XVIII, giai cấp phong kiến Việt Nam mâu thuẫn với nhân dân và mâu thuẫn nội bộ. Khởi nghĩa nông dân và chiến tranh phong kiến triền miên, đời sống nhân dân lầm than, cực khổ, đất nớc tạm thời chia cắt. Văn học giai đoạn này thể hiện sự bất mãn với triều đình phong kiÕn, c¶m th«ng víi nçi thèng khæ cña nh©n d©n, hi väng phôc håi nÒn trÞ b×nh x· héi, thèng nhất đất nớc. Văn học xuất hiện thể loại mới là truyền kì ( Truyền kì mạn lục - Nguyễn Dữ), tuỳ bút ( Vũ trung tuỳ bút - Phạm Đình Hổ). Nửa cuối thế kỉ XVIII đến nửa đầu thế kỉ XIX là giai đoạn bão táp sôi động của lịch sử. Chế độ phong kiến khủng hoảng trầm trọng, phong trào khởi nghĩa nông dân bïng næ ë kh¾p n¬i ( tiªu biÓu lµ khëi nghÜa T©y S¬n ). Thùc d©n Ph¸p x©m lîc. V¨n häc ch÷ H¸n, chữ Nôm phát triển rầm rộ. Truyện kí phát triển mạnh mẽ. Nổi bât là trào lu nhân đạo với hai nội dung : Phê phán các thế lực phong kiến, đề cao quyền sống con ngời, đặc biệt là ngời phụ nữ. Tiêu biÓu lµ “TruyÖn KiÒu” cña NguyÔn Du, “Hoµng Lª nhÊt thèng chÝ” cña Ng« Gia v¨n ph¸i, th¬ Hå Xu©n H¬ng, “Cung o¸n ng©m khóc”- NguyÔn Gia ThiÒu, “Chinh phô ng©m khóc” cña §Æng TrÇn Côn, Đoàn Thị Điểm...Đến nửa cuối thế kỉ XIX, nhân dân đánh Pháp. Văn học tập trung đề cao tinh thần yêu nớc chống ngoại xâm, đả kích những thói lố lăng hủ bại của xã hội phong kiến thự dân. Tiêu biÓu : NguyÔn §×nh ChiÓu, TrÇn TÕ X¬ng... Suốt chặng đờng dài 9 thế kỉ, văn học viết Việt Nam hình thành, phát triển và đạt nhiều thành tùu rùc rì. II.Bµi tËp thùc hµnh: 1. Qua bài đọc, nhóm em hãy xác định các thời kì nhỏ của văn học trung đại Việt. Nam? Sắp xếp các tác phẩm VHTĐ trong chơng trình đã học vào mỗi thời kì đó?. + Từ thế kỉ X đến thế kỉ XV: “ Nam quốc sơn hà” ( Lí Thờng KiÖt), “HÞch tíng sÜ” (TrÇn Quèc TuÊn), “ Níc §¹i ViÖt ta” - Híng dÉn HS lµm viÖc c¸ nh©n : ( NguyÔn Tr·i)... Dựa vào nội dung bài đọc, kiến thức đã + Từ thế kỉ XVI đến nửa đầu thế kỉ XVIII: “ Truyền kì mạn - Cho HS đọc kĩ yêu cầu bài tập..

<span class='text_page_counter'>(5)</span> học để hoàn thiện bài tập trên?. lôc”( NguyÔn D÷),“Vò trung tuú bót”( Ph¹m §×nh Hæ) +N ửa cuối thế kỉ XVIII đến nửa đầu thế kỉ XIX “Truyện Kiều”( NguyÔn Du), “Hoµng Lª nhÊt thèng chÝ” cña Ng« Gia v¨n ph¸i, th¬ Hå Xu©n H¬ng, “Cung o¸n ng©m khóc”- NguyÔn Gia ThiÒu... + Nöa cuèi thÕ kØ XIX: NguyÔn §×nh ChiÓu, TrÇn TÕ X¬ng.... - Gäi HS tr×nh bµy.. -Gäi HS nhËn xÐt, bæ sung. 2. Quan sát, bảng thống kê ở tiết 1và nội dung bài đọc, hãy xác định các chủ đề lớn của. văn học trung đại Việt Nam?. - Cho HS lµm viÖc theo nhãm 4 em. + §äc kÜ yªu cÇu c©u hái. + Chủ đề lớn trong văn học trung đại? + Các khía cạnh của chủ đề? + T¸c gi¶ t¸c phÈm tiªu biÓu? + DÉn chøng minh ho¹?. *Chñ nghÜa yªu níc, tinh thÇn d©n téc: - ý thức về đọc lập chủ quyền, biên cơng lãnh thổ... - Tinh thÇn chèng ngo¹i x©m. - lßng tù hµo d©n téc. - Tình yêu thiên nhiên đất nớc. * Tinh thần nhân đạo: - Lên án các thế lực tàn bạo trà đạp lên quyền sống - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy ý kiÕn . con ngêi. - Cảm thông với nỗi bất hạnh của con ngời,đặc biệt là ngêi phô n÷. - Gäi c¸c nhãm nhËn xÐt, bæ sung. - Ca ngợi tình yêu tự do, ca ngợi vẻ đẹp tâm hồn, nh©n c¸ch con ngêi ViÖt Nam 3. Từ bản tuyên ngôn độc lập “ Sông núi nớc Nam” của Lí Thờng Kiệt đến “ Nớc Đại Việt ta” ( Bình Ngô đại cáo- Nguyễn Trãi) đã thể hiện bớc phát triển mới trong ý thức về nền đễc lập dân. téc. H·y chøng minh ý kiÕn trªn b»ng mét ®o¹n v¨n nãi?. - Cho HS xác định yêu cầu đề bài. “ Sông núi nớc Nam”: Lãnh thổ, chủ quyền( đế v- Xác định đối tợng, nội dung, cách trình bày bài ơng),bất khả xâm phạm. nãi? “ Níc §¹i ViÖt ta”: Bæ sung thªm : v¨n hiÕn, phong - Xây dựng dàn ý đại cơng cho bài nói. tôc tËp qu¸n vµ tuyÒn thèng lÞch sö. §Æc biÖt nhÊn hiện ớc mơ đó? m¹nh ë t tëng nh©n nghÜa( yÕu tè cèt lâi, c¬ b¶n) - Gäi HS kh¸ - giái tr×nh bµy. - Líp nhËn xÐt rót kinh nghiªm. 1. Hoµn thµnh c¸c bµi tËp trªn. 2. ôn lại phần văn học hiện đại.. C. híng dÉn vÒ nhµ:. -----------------------------------------------TiÕt 5. văn học hiện đại việt nam A. Môc tiªu. Trên cơ sở bảng hệ thống tiết 1,bài đọc tham khảo GV hớng dẫn HS tìm hiểu sự phát triển của văn học hiện đại Việt Nam, tác giả tác phẩm, nội dung văn học... + Kü n¨ng: H×nh thµnh kÜ n¨ng kh¸i qu¸t, tæng h¬p, nhËn xÐt...cho HS + Thái độ: Bồi dỡng lòng say mê văn học Việt Nam + kiÕn thøc:. B. néi dung bµi häc. * KiÓm tra bµi tËp vÒ nhµ cña HS I. Bài đọc: Giới thiệu chung về văn học hiện đại Việt Nam ( Từ đầu thế kỉ XX đến nay) Từ đầu thế kỉ XX đến cách mạng tháng Tám năm 1945, tình hình văn hoá xã hội Việt Nam có nhiều biến đổi. Xã hội Việt Nam chứa đầy mâu thuẫn : Mâu thuẫn giữa dân tộc với thực dân Pháp, m©u thuÉn gi÷a n«ng d©n víi phong kiÕn, m©u thuÉn néi bé giai cÊp phong kiÕn. Phong trµo c¸ch mạng sôi nổi, rộng khắp. Đảng cộng sản Việt Nam ra đời. Bên cạnh đó, nền văn hoá đợc mở rộng, tiÕp cËn víi v¨n ho¸ ph¬ng T©y, tÇng líp trÝ thøc T©y ho¸ thay dÇn líp nhµ Nho, ch÷ quèc ng÷ thay dần chữ Hán. Văn học thời kì này đợc đổi mới theo hớng hiện đại hoá. Sự ra đời của văn xuôi quốc ngữ theo lối viết truyện phơng Tây khác với lối viết trong văn học cổ. Phong trào “Thơ mới” đợc coi là cuộc cách mạng trong Thơ ca. Nguồn cảm xúc tự nhiên, cởi mở, chân thành của cái “tôi” đã gạt bỏ những quy tắc gò bó, lối diễn đạt ớc lệ trớc đó. Đây là quá trình góp phần làm cho văn học Việt Nam mang tính hiện đại và hoà nhập với nền văn học thế giới. Có thể nói, thời kì này, văn học đổi mới mau lẹ, toàn diện, nhanh chóng kết tinh đợc những thành tựu xuất sắc ở cả thơ và văn xuôi. Từ sau cách mạng tháng Tám năm 1945 đến nay: nền văn học của thời đại mới, thời đại độc lËp d©n téc, d©n chñ vµ ®i lªn chñ nghÜa x· héi. V¨n häc ViÖt Nam cã thÓ chia lµm hai thêik× nhá: 1945- 1975 vµ 1975- nay..

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Từ 1945 - 1975, cả dân tộc tiến hành hai cuộc kháng chiến trờng kì chống thực dân Pháp và đế quốc Mĩ xâm lợc, bảo vệ độc lập dân tộc, thống nhất đất nớc. Văn học đã phục vụ tích cực cho hai cuéc kh¸ng chiÕn , c¸c nhiÖm vô c¸ch m¹ng, nªu cao tinh thÇn yªu níc, chñ nghÜa anh hïng, lßng nhân ái, đức hi sinh, đã sáng tạo đợc những hình ảnh cao đẹp về đất nớc, con ngời Việt Nam thiộc nhiều thế hệ trong kháng chiến và lao động dựng xây. Một lớp nhà văn , nhà thơ chiến sĩ trởng thành trong thêi k× nµy : NguyÔn Tu©n, T« Hoµi, NguyÔn Thi, Tè H÷u, Ph¹m TiÕn DuËt, B»ng ViÖt... Từ 1975 đến nay, văn học bớc vào thời kì đổi mới, mở rộng phạm vi, tiếp cận đời sống một cách toµn diÖn, kh¸m ph¸ con ngêi ë nhiÒu mÆt, híng tíi sù thøc tØnh c¸ nh©n vµ tinh thÇn d©n chñ. Tiªu biÓu: NguyÔn Minh Ch©u, Lª Lùu, NguyÔn M¹nh TuÊn, H÷u ThØnh, NguyÔn Duy... Có thể khẳng định: văn học hiện đại Việt Nam ngày càng phát triển hoàn thiện, bắt nhịp cùng sự ph¸t triÓn cña v¨n häc thÕ giíi. II. Bµi tËp thùc hµnh. 1. Dựa vào nội dung bài đọc và bảng thống kê ở tiết 1, hãy hoàn thiện và giới thiệu sơ. đồ sau:. VHVN ®Çu thÕ kØ XX. Khu vùc hîp ph¸p. Khu vùc bÊt hîp ph¸p Trµo lu VH c¸ch m¹ng. Trµo lu VH l·ng m¹n. Trµo lu VH hiÖn thùc. Lµ tiÕng nãi c¸ nh©n giµu c¶m xóc , kh¸t väng, bÊt hoµ víi thùc t¹i...ngîi ca t×nh yêu thiên nhiên, lứa đôi ( T¶n §µ, ThÕ L÷, Xu©n DiÖu,Hµn MÆc Tö, ...). Ph¬i bµy thùc tr¹ng XH bÊt c«ng, thèi n¸t vµ c¶m th«ng víi nçi thèng khæ cña nh©n d©n ( Nam Cao, Ng« TÊt Tè, Vò Träng Phông...). VH bÝ mËt, chñ yÕu lµ s¸ng t¸c cña c¸c chiÕn sÜ trong tï. VH thÓ hiÓn lßng yªu níc th¬ng d©n, kh¸t väng tù do ( Tè H÷u, Hå ChÝ Minh...). 2. Vì sao: “ Nhớ rừng” của Thế Lữ và “ Ông đồ” của Vũ Đình Liên lại gọi là “ thơ mới” ? Dựa vào hai bài thơ trên, hãy nêu một số đặc điểm của thơ mới bằng bài văn nói? - Cho HS xác định yêu cầu đề bài. * Th¬ §êng: quy t¾c gß bã, c«ng thøc- lèi diÔn - Xác định đối tợng, nội dung, cách trình bày bài đạt ớc lệ, xáo mòn...Cho VD.... nãi? * Th¬ míi: - Xây dựng dàn ý đại cơng cho bài nói. - Nguån c¶m xóc tù nhiªn, cëi më, ch©n thµnh cña hiện ớc mơ đó? c¸i “t«i”. Cho VD... - Gäi HS kh¸ - giái tr×nh bµy. - Xo¸ bá quy t¾c gß bã, c«ng thøc vÒ c©u ch÷, - Líp nhËn xÐt rót kinh nghiªm. niªm luËt, vÇn nhÞp... Cho VD... 1. Hoµn thµnh c¸c bµi tËp trªn.. C. híng dÉn vÒ nhµ:. 2. ôn lại nội dung chủ đề. TiÕt 6. Hớng dẫn học sinh tổng kết, rút kinh nghiệm và kiểm tra đánh giá về chủ đề. A. Môc tiªu. + kiÕn thøc: Híng. dẫn học sinh tự hệ thống ,đánh giá rút kinh nghiệm sau khi hoàn thành chủ đề, thấy đợc nhng điều mình tâm đắc và những vấn đề còn tiếp tục tìm hiểu. + Kü n¨ng: H×nh thµnh kÜ n¨ng tù häc, tù nghiªn cøu cho HS + Thái độ: Bồi dỡng lòng say mê môn Ngữ văn. ý thức vận dụng các kiến thức hỗ trợ trong quá trình học tËp bé m«n. B. néi dung bµi häc. I.Tổng kết chủ đề 1. Nêu tên chủ đề vừa học và các nội dung cơ bản trong chủ đề? - Gäi 3HS tr×nh bµy. - Gäi HS nhËn xÐt, bæ sung. 2. Trong chủ đề , em đợc củng cố những kiến. -. HS nhí l¹i kiÕn thøc tr¶ lêi. HS nhËn xÐt. Bæ sung..

<span class='text_page_counter'>(7)</span> thøc nµo vÒ v¨n häc ? Em đợc mở rộng và nâng cao những nội dung gì? - Hs khá giỏi trình bày kiến thức đã thu - Gäi 2 HS tr×nh bµy. hoạch trong chủ đề. - Líp nhËn xÐt, bæ sung. - Líp nhËn xÐt. 3. Qua tìm hiểu chủ đề, em thấy tâm đắc nhất nội dung nào? Nội dung nào cần trao đổi tiếp? - Cho HS viÕt ra giÊy nh¸p. - GV tËp hîp ý kiÕn. - HS tr×nh bµy ra giÊy nh¸p. (Có thể giải quyết trớc lớp hoặc để tiếp tục trong - Nªu ý kiÕn tríc líp. c¸c tiÕt sau.) 4 . Chủ đề trên giúp em thuận lợi gì trong quá tr×nh §äc -HiÓu vµ t¹o lËp v¨n b¶n c¶m thô v¨n häc ? - Tr×nh bµy ý kiÕn , nhËn thøc c¸ nh©n. - Gäi HS nªu ý kiÕn c¸ nh©n? - NhËn xÐt, bæ sung. GV tæng hîp ý kiÕn: Chủ đề 1 nhằm hệ thống hoá, mở rộng, nâng cao một số kiến thức , kĩ năng về sự hình thành và ph¸t triÓn cña v¨n häc ViÖt Nam qua c¸c thêi k× lÞch sö.. Chóng ta cã c¸i nh×n tæng thÓ tõ v¨n häc dân gian, văn học trung đại đến văn học hiện đại... văn học Việt Nam luôn gắn liền với lịch sử phát triÓn cña x· héi . Nã tiÕng nãi cña t©m hån d©n téc. Văn học Việt Nam ngày càng phát triển phong phú, đạt nhiều thành tựu rực rỡ, bắt nhịp với nền văn học thế giới mà vẫn giữ đợc nét tinh hoa của văn hoá Việt Nam.. II.Rót kinh nghiÖm - Qua tìm hiểu chủ đề 1, em hãy liên hệ và chỉ ra nh÷ng u- nhîc ®iÓm cña b¶n th©n trong qu¸ tr×nh - HS suy nghÜ , liªn hÖ vµo qu¸ tr×nh vËn dông §äc - HiÓu vµ t¹o lËp v¨n b¶n nghÞ luËn ? của bản thân để trả lời câu hỏi. - Gäi HS tr×nh bµy tríc líp ý kiÕn c¸ nh©n. - Bæ sung ý kiÕn . Gîi ý: + mèi quan hÖ gi÷a v¨n häc sö víi t¸c phÈm cô thÓ. + Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học vào cảm thụ các văn bản nghị luận ? + N¾m c¸c th«ng tin ngoµi v¨n b¶n nhng liªn quan, chi phèi dÕn gi¸ trÞ t¸c phÈm ( lÞch sö, x· héi, nhµ v¨n, ...) +§Æt t¸c phÈm vµo thêi diÓm s¸ng t¸c - trong mèi quan hÖ víi c¸c t¸c phÈm cïng thêi... + KÕt hîp häc trªn líp víi tù häc n©ng cao. §äc tµi liÖu tham kh¶o? .III.Kiểm tra đánh giáchủ đề 1 Tóm tắt một tác phẩm tự sự trung đại trong chơng trình Ngữ Văn 9. Phân tích một nội dung mà em tâm đắc nhất trong tác phẩm đó? IV. Híng dÉn vÒ nhµ:. 1. Tiếp tục ôn lại các kiến thức trong chủ đề 1 2. Vận dụng kiến thức đã học vào quá trình học tập bộ môn. 3. Chuẩn bị chủ đề 2: Những sáng tạo của Nguyễn Du trong “ Truyện Kiều” : Su tầm tài liệu liªn quan. ----------------------------------------------.

<span class='text_page_counter'>(8)</span>