GIAO AN NGU VAN 7 RAT HAY THEO CHUAN

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.26 MB, 249 trang )

(1)Ngày soạn : Ngaøy dạy:………………..7A3,7A4 TUAÀN 12 - TIEÁT 46. ĐỀ KIỂM TRA 1 TIẾT I.MỤC TIÊU: - Thu thập thông tin để đánh giá mức độ đạt chuẩn kiến thức,kĩ năng trong chương trình học kì I ,phân môn tiếng việt. - Khảo sát bao quát một số nội dung kiến thức ,kĩ năng trọng tâm của phân môn tiếng việt học kì I theo các nội dung đã học với mục đích đánh giá năng lực nhận biết ,thong hiểu và vận dụng tạo lập văn bản của học sinh thong qua hình thức kiểm tra trắc nghiệm và tự luận . II.HÌNH THỨC : - Hình thức kiểm tra : trắc nghiệm và tự luận - Cách tổ chức kiểm tra : học sinh làm bài tại lớp trong thời gian 45 phút. III.THIẾT LẬP MA TRẬN: - Liệt kê tất cả các đơn vị bài học của phân môn tiếng việt trong Ngữ Văn 7 đã học : Từ ghép ,từ láy ,từ hán việt,từ đồng nghĩa ,từ trái nghĩa,từ đồng âm,từ loại ,đại từ,quan hệ từ,chửa lỗi về quan hệ từ . - Chọn các nội dung cần đánh giá và thực hiện các bước thiết lập ma trận đề kiểm tra. - Xác lập khung ma trận: Nhận Biết Thông Hiểu Vận dụng TN Chủ đề TN TL TN TL Caáp Cấp độ Cộng độ cao thaáp Câu 4 Chủ đề 1 câu 5 Văn bản nhật dụng. Soá caâu Soá ñieåm Tæ leä % Chủ đề 2 Thơ trung đại. 1 câu 0.25 đ. 1 câu 0.25 đ. 2 câu 0.5 đ. Câu 3,6,7,12. Câu 1. Câu 1,2,8,9,10,11. Câu 2. Câu 3. Soá caâu Soá ñieåm Tæ leä %. 4 1đ. 1 3đ. 6 1.5 đ. 1 3đ. 1 1đ. 13 9.5 đ.

(2) Toång soá caâu Toång soá ñieåm Tæ leä %. Soá caâu: 5 Soá ñieåm : 4 %. Soá caâu: 7 Soá ñieåm :4.5 đ %. Soá caâu: 1 Soá ñieåm : 1 đ %. Soá caâu: 15 Soá ñieåm:10 100 %. IV. BIÊN SOẠN ĐỀ KIỂM TRA: TRƯỜNG THCS BÌNH CHÁNH LỚP : 7A Họ&tên: ĐIỂM. Thứ. ngày. tháng 11 năm 2011. KIỂM TRA 1 TIẾT MÔN : TIẾNG VIỆT 7 LỜI PHÊ. I.TRẮC NGHIỆM: ( 3 điểm) Đọc kĩ các câu sau và trả lời câu hỏi bằng cách khoanh tròn các chữ cái với ý đúng nhất sau mỗi câu hỏi. 1. Trong các từ ghép sau từ ghép nào là từ ghép đẳng lập? a. Xe đạp b.Quần áo c. Cá chép d.Cây bang 2. Từ “thiên “ trong từ nào sau đây không có nghĩa là trời? a.Thiên lí b.Thiên thư c. Thiên hạ d. Thiên thanh 3. Từ nào sau đây không phải là từ láy? a.Man mác b. Đùng đục c. Sáng sủa d. Tươi tốt 4. Các đại từ :nó , hắn thuộc đại từ trỏ người ngôi thứ mấy? a. Ngôi thứ nhất số ít. b. Ngôi thứ ba số ít. c. Ngôi thứ hai số ít. d. Ngôi thứ ba số nhiều. 5. Từ nào sau đây có thể thay thế cho từ “ chết “ trong câu “ Chiếc ô tô bị chết máy.” a. Hỏng b. Mất c. Đi d. Qua đời 6. Từ Hán – Việt nào sau đây không phải là từ ghép đẳng lập? a. xã tắc b. quốc kì c. sơn thủy d. giang sơn. 7. Trong những câu sau , câu nào không sử dụng quan hệ từ? a. Ô tô buýt là phương tiện giao thông tiện lợi của con người. b. Mẹ tặng em rất nhiều quà trong ngày sinh nhật. c. Tôi giữ mãi bức ảnh bạn tặng tôi. d. Sáng nay bố tôi làm việc ở nhà. 8.Cặp từ nào sau đây không phải cặp từ trái nghĩa ? a. Chạy – nhảy b. Trẻ - già c. Sáng – tối d. Sang - hèn 9. Trong các từ sau đây, từ nào là từ đồng nghĩa với từ chết (nhưng mang sắc thái tôn kính, trân troïng) a.Boû maïng b.Cheát c.Maát d.Hi sinh 10. Các cặp từ sau cặp nào là từ trái nghĩa ?.

(3) a.Maäp vaø beùo c.Mập và bự 11. Từ nào đồng nghĩa với từ “tê buốt” ? a. Laïnh giaù c. Thời tiết 12. Trong các từ sau đây, từ nào trái nghĩa với từ “yêu thương” ? a. Đồng cảm c. Caêm thuø. b.Maäp vaø oám d.Maäp vaø to b. AÁm noùng d. Khoâng khí b. Traân troïng d. Coi thường. II. TỰ LUẬN : (7điểm) Câu 1: Thế nào là từ đồng âm ? Cho ví dụ về từ đồng âm ? (3đ) Câu 2: Các từ in đậm sau nay có phải là từ đồng âm không ? Vì sao ? (1đ) Trời mưa, ướt bụi, ướt bờ Ướtcây, ướt cối, ai ngờ ướt em (Ca dao) Câu 3: Viết 1 đoạn văn ngắn trong đó có sử dụng từ đồng âm, từ trái nghĩa, từ đồng nghĩa và từ Hán Việt thích hợp . Gạch dưới các từ đó (3đ) BÀI LÀM …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………….

(4) …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… -GV thu baøi. -Nhận xét giờ kiểm tra * Daën doø: (1') -Những câu chưa thực hiện được về xem lại kiến thức. -Soạn bài mới : "Trả bài viết TLV số 2" + Nhớ lại đề, lập dàn ý V. ĐÁP ÁN + THANG ĐIỂM: I. Trắc nghiệm: (3 điểm) Mỗi câu đúng 0, 25 điểm Caâu 1 : B Caâu 2 : A Caâu 3 : D Caâu 4 : B Caâu 7: C Caâu 8: A Caâu 9: D Caâu 10: B II. Tự luận: (7 điểm ). Caâu 5 : A Caâu 11: A. Caâu 6 : B Caâu 12: A. Câu 1: (3đ): Nêu đúng định nghĩa (1đ) Cho ví dụ (1đ) có phân tích (1đ) Câu 2: (1đ) Xác định từ ướt không phải là từ đồng âm vì từ này có 1 nghĩa duy nhất và được lặp lại nhiều lần (Điệp từ) hay phép lặp Câu 3: (3 đ) Viết đoạn văn đầy đủ theo yêu cầu câu hỏi (2,5đ) (hình thức đẹp không sai lỗi chính tả: Nội dung diễn đạt ý tương đối hoàn chỉnh +0,5đ. * Ruùt kinh nghieäm tieát 46:.

(5) Ngày soạn : Ngaøy dạy:.................- 7ª3,7ª4 TUAÀN 12 - TIEÁT 47. TRAÛ BAØI TAÄP LAØM VAÊN SOÁ 2 I MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: Giúp học sinh. 1 Kiến thức:. - Thấy được năng lực của mình trong việc làm văn biểu cảm. - Tự đánh giá được ưu khuyết điểm của bản thân về khả năng viết văn biểu cảm về các mặt kiến thức như lập ý, bố cục vận dụng các biện pháp tu từ dưới sự HD, phân tích của GV .. 2 Kó naêng:. - Củng cố kiến thức về văn biểu cảm, kĩ năng liên kết văn bản. II. CHUAÅN BÒ:. GV: Chaám baøi, thoáng keâ loãi, choïn baøi hay, baøi keùm. HS: Xem lại phương pháp làm văn biểu cảm, lập dàn ý cho đề. III.TIẾN TRÌNH THỰC HIỆN: HOẠT ĐỘNG CỦA GV Hoạt động 1: (7') Khởi động * MỤC TIÊU: Tạo tâm thế để học sinh vaøo baøi môí -Ổn định tổ chức lớp . (1') -Kiểm tra tập soạn của HS (5') -Lời vào bài mới : (1') Ở tiết 31, 32 các em đã viết văn biểu cảm kết hợp tự sự, miêu tả tiết 47 đi vào trả bài viết trên để giúp các em tháy rõ những ưu điểm và khuyeát ñieåm trong baøi vieát cuûa mình để rút ra kinh nghiệm cho bản thân ở những bài văn sau. Hoạt động 2: (7') HDHS lập dàn yù. * MUÏC TIEÂU: Giuùp hoïc sinh laäp daøn yù cho baøi vieát soá 2 H.Nhắc lại đề bài viết số 2? H.Các bước làm 1 bài văn biểu caûm ? H.Bước 1 em sẽ làm gì ?. HOẠT ĐỘNG CỦA HS. NOÄI DUNG GHI BAÛNG. -Lớp trưởng báo cáo sỉ số . -4 HS nộp tập soạn để GV kieåm tra.. Đề: Loài cây em yêu . -Loài cây em yêu. -4 bước: Tìm hiểu đề, tìm y,ù lập dàn ý, viết bài, đọc và sửa chữa văn bản. -Tìm hiểu đề, tìm ý: Đề thuộc thể loại văn biểu cảm có tự sự, miêu tả. Nội dung bài.

(6) "Loài cây em yêu"(Dừa, cam, xoài, bưởi….) -Laäp daøn yù: 3 phaàn H.Bước 2 là gì ? + MB: Giới thiệu loài cây em H.Daøn baøi cuûa baøi vaên bieåu caûm yeâu, lí do . có mấy phần ? Nhiệm vụ từng + TB: phaàn ? . Tình cảm đối với loài cây. . Các đặc điểm loài cây + tình caûm. .Công dụng loài cây đối với đời sống con người, đối với baûn thaân em. + KB: Khaúng ñònh tình caûm của em đối với loài cây, cách chaêm soùc. -Bieåu caûm, mieâu taû caùc ñaëc điểm loài cây, kể 1 kỉ niệm đối với loài cây của em.. H.Trong baøi vaên yeáu toá naøo laø chính ? Ngoài ra em còn sử dụng những phương thức biểu đạt nào ? Chæ ra ? -HS nghe Hoạt động 3: (4') Nhận xét bài laøm cuûa HS. * MUÏC TIEÂU: Giuùp hoïc sinh nhaän roõ öu vaø khuyeát ñieåm cuûa baøi vieát. * Öu ñieåm: + So với bài viết trước bài này ít loãi hôn. + Đa số làm đúng yêu cầu đề, không bị lạc đề. + Một số bài hay, có ấn tượng. * Haïn cheá: + Moät soá baøi vaãn coøn loãi chính taû, hình thức. + Moät soá baøi vieát caåu thaû, noäi dung chưa sâu, diễn đạt lủng cuûng, daøi doøng. + Một số bài nội dung yêu cầu -Cần kẻ tờ giấy làm bài theo mở bài, kết bài chưa phù hợp. yêu cầu, chừa dòng 2 ô tập từ. * Daøn baøi: a) MB: Giới thiệu loài cây em yeâu, lí do. (1,5ñ) b) TB: (7ñ) + Tình cảm đối với loài cây. (1ñ) + Các đặc điểm của loài cây + bieåu caûm .(3ñ) + Công dụng của loài cây đối với đời sống con người, bản thaân em .(1,5ñ) + Kỉ niệm của cây đôi với em .(1,5ñ) c) KB: Khaúng ñònh tình caûm của em đối với loài cây. (1,5ñ).

(7) Hoạt động 4: (20') HDHS chữa loãi baøi vieát . * MUÏC TIEÂU: Giuùp hoïc sinh chữa lỗi bài viết 1. HD chữa lỗi về hình thức: a) Chöa bieát caùch trình baøy: ………………………………………………………. ………………………………………………………. …………………………………………………………. -> GV cho HS quan saùt baøi ruùt ra cách chữa. b) Baøi laøm dô, vieát taét, vieát kí hieäu, vieát soá: ……………………………………………………….... …………………………………………………………. …………………………………………………………… c) Chữ cẩu thả: …………………………………………………………. …………………………………………………………. ……………………………………………………………. d)Loãi chính taû: -GV sử dụng bảng phụ thống kê lỗi chính tả ở các bài viết. …………………………………………………………… …………………………………………………………… …………………………………………………………… e) Loãi daáu caâu: Baøi vieát khoâng coù daáu caâu : ……………………………………………………………… ……………………………………………………………. …………………………………………………………… g) Không tách đoạn văn: …………………………………………………………….. …………………………………………………………… ………………………………………………………….. i) Lỗi lặp từ: …………………………………………………………… ………………………………………………………….. …………………………………………………………. 2) Loãi noäi dung: a) Chưa đúng yêu cầu nhiệm vụ MB, KB: …………………………………………………………….. ……………………………………………………………. ……………………………………………………………. lề đỏ vào .. -Không được tẩy xóa lung tung trong baøi laøm, vieát taét, vieát soá.. -Các chữ viết cần rõ nét, cẩn thaän veà daáu ngaõ, hoûi .. -Quan sát bảng phụ và chữa loãi chính taû.. - Nghe vaø ñaët daáu caâu thích hợp.. -GV đọc bài văn HS nghe và tách đoạn văn giúp bạn.. -HS giuùp baïn laøm phaàn MB, KB.. -Nhaän xeùt baøi cuûa baïn .. -HS chữa lại những chỗ dài doøng.. -HS nghe và tự chấm bài làm.

(8) b) Baøi chöa bieåu caûm: …………………………………………………………… …………………………………………………………….. ……………………………………………………………. c) Baøi daøi doøng: …………………………………………………………… ……………………………………………………………. ………………………………………………………….. cuûa mình.. -Nhaän baøi vaø neâu thaéc maéc (neáu coù ).. Hoạt động 5: (5')Nêu thang điểm, đọc bài hay, tự sửa bài * MUÏC TIEÂU: Giuùp hoïc sinh laøm quen với cách tự chấm bài của mình để nhận biết chỗ sai sót của baøi vieát. -GV nêu thang điểm (Ở dàn bài) * Chuù yù: + Hình thức sạch đẹp, không lỗi -Nghe dặn dò và thực hiện . chính taû +0,5ñ + Diễn đạt hay, biểu cảm + 1đ + Sai 2 loãi chính taû - 0,5ñ -Gọi HS đọc bài hay: …………………………………………………………… -GV traû baøi cho HS -Giải đáp thắc mắc -Ghi ñieåm vaøo soå * Củng cố: (1') Theo những ưu điểm, hạn chế của lớp . * Daën doø: (1') -Soạn bài: "Thành ngữ" + Xem trước bài tập + Khái niệm về thành ngữ * THOÁNG KEÂ ÑIEÅM: Ñieåm Lớp 1 2 3 7A 7A * Ruùt kinh nghieäm tieát 47:. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

(9) ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………… *************************************.

(10) - Ngày soạn: 14/8/2011 - Ngày dạy: Thứ ba, 16/8/2011 Tuaàn 1. Tieát chöông trình 1 (Vaên hoïc) Baøi 1: Vaên baûn:. CỔNG TRƯỜNG MỞ RA - Lí Lan-. A- MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: 1. Kiến thức: - Tình cảm sâu nặng của cha mẹ, gia đình với con cái, ý nghĩa lớn lao của nhà trường đối với cuộc đời mỗi con người, nhất là với tuổi thiếu niên, nhi đồng. - Lời văn biểu hiện tâm trạng người mẹ đ/v con trong vb 2. Kó naêng: - Đọc – hiểu 1 vb biểu cảm được viết như những dòng nhật kí của 1 người mẹ. - Phân tích 1 số chi tiết tiêu biểu diễn tả tâm trạng của người mẹ trong đêm chuẩn bị cho ngày khai trường đầu tiên của con. - Lieân heä vaän duïng khi vieát 1 baøi vaên bieåu caûm. 3. Thái độ: trân trọng, yêu mến, biết ơn mẹ. B- CHUAÅN BÒ: - GV soạn giáo án, tham khảo tài liệu. - HS chuẩn bị bài ở nhà C- TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định tổ chức: SS lớp 7A. HD: / 2. Kiểm tra sách vở:(bao bìa, dán nhãn), kiểm tra việc soạn bài “Cổng trường mở ra” 3. Giới thiệu bài mới: Mẹ luôn lúc nào cũng dành cho con một tình thương ưu ái nhất. Hôm nay, qua tiết học này các em sẽ hiểu được: Mẹ đã làm gì và nghĩa những gì trong đêm trước ngày khai trường vào lớp 1 của con qua văn bản “Cổng trường mở ra” HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS * GV: Giới thiệu, cung cấp thông tin về tác giả để hs biết, cảm nhận. ? Em coù bieát trong xh ngaøy nay gd coù vai troø ntn khoâng. ? Hãy cho biết vb này thuộc kiểu loại vb nào mà em đã học ở lớp 6 và cho biết vb đề cập đến những mối quan hệ nào.  Vb nhật dụng: n/d ứng dụng hằng ngày * Gv và hs cùng đọc văn bản. * Sau đó gv tóm tắt n/d chính của vb.. BAØI GHI CUÛA HS I- Tìm hieåu chung: 1. Tác giả: “Lý Lan” là người viết báo đạt giải ở TP. Hồ Chí Minh năm 2000. - Gd có vai trò to lớn đối với sự phát triển của xh. Ở VN ngày nay, gd đã trở thành sự nghiệp của toàn xh. - Vb “Cổng trường mở ra” là vb nhật dụng đề cập đến những mối quan hệ giữa gia đình, nhà trường và trẻ em. II- Đọc - hiểu văn bản:.

(11) Bài văn ghi lại tâm trạng của một người mẹ, trong một đêm chuẩn bị cho con bước vào ngày khai trường đầu tiên. Không có cốt truyeän, chuû yeáu laø taâm traïng hoài hoäp, phaáp phỏng đón chờ ngày khai trường. Người mẹ khoâng nguû phaàn vì lo chuaån bò cho con nhöng phần vì cả tuổi thơ áo trắng đến trường của chính mình sống dậy: Cứ nhắm mắt lại là mẹ dường như nghe tiếng đọc bài trầm bổng.. 1/ Noäi dung:. ? Căn cứ vào n/d cô vừa tóm tắt, em hãy cho a/ Hoàn cảnh nảy sinh tâm trạng người mẹ: biết hoàn cảnh nào đã làm nảy sinh tâm trạng Vào đêm trước ngày khai trường của con, mẹ của người mẹ. không ngủ được. Thaûo luaän: Em coù nhaän xeùt gì veà tình caûm b/ Những tình cảm dịu ngọt người mẹ dành của người mẹ dành cho con trong vb? Mẹ rất thương con, luôn dành những tình cho con: caûm dòu ngoït cho con. ? Vậy em hãy tìm những chi tiết chứng tỏ - Trìu mến, quan sát những việc làm của cậu học meï raát yeâu con. trò ngày mai vào lớp Một (giúp mẹ thu dọn đồ chơi, háo hức về việc ngày mai thức dậy cho kịp giờ…). - Vỗ về để con ngủ, xem lại những thứ đã chuẩn bị cho con ngày đầu tiên đến trường. c/ Tâm trạng của người mẹ trong đêm không * Thảo luận: Trong đêm trước ngày khai trường vào lớp Một của con, tâm trạng của ngủ được: người mẹ ntn? Mẹ thao thức không ngủ được. ? Em hãy tìm những chi tiết thể hiện tâm - Mẹ suy nghĩ về việc làm cho ngày đầu tiên con trạng của người mẹ. đi học thật sự có ý nghĩa (chuẩn bị chu đáo, luôn mang đến cho con những kỉ niệm đẹp để sau này khi con lớn lên con sẽ nhớ mãi) - Mẹ hồi tưởng lại kỉ niệm sâu đậm, không thể nào quên của bản thân về ngày đầu tiên đi học (bà ngoại đưa mẹ đến trường. Gv: Như vậy, các em đã thấy tình mẫu tử 2 thế hệ đã chập chờn trong tâm hồn mẹ. Khiến cho mẹ dâng tràn 1 cảm xúc đẹp “Con dù lớn vaãn laø con cuûa meï Đi hết đời lòng mẹ vẫn theo con”. d/ Tầm quan trọng to lớn của nhà trường đối.

(12) Gv: Trẻ em chủ nhân tương lai của đất với thế hệ trẻ: - Từ câu chuyện về ngày khai trường ở Nhật, nước. Đúng như BH có nói: “Non sông…cháu” ? Từ câu chuyện về ngày khai trường ở Nhật suy nghĩ về vai trò gd đ/v thế hệ tương lai. như muốn nhắc nhớ đến chúng ta điều gì. 2/ Ngheä thuaät: - Lựa chọn hình thức tự bạch như những dòng * Trong vb mẹ không nói trực tiếp với con, nhật kí của người mẹ nói với con mẹ nói độc thoại với chính mình.  Cách nói độc thoại đã làm nổi bật tâm trạng, tâm tư, tình cảm, những điều sâu thẳm trong tấm lòng người mẹ. - Sử dụng ngôn ngữ biểu cảm. ? Hãy cho biết trong vb đã sử dụng ngôn ngữ 3/ YÙ nghóa vb: Vb theå hieän taám loøng, tình caûm tự sự, miêu tả, biểu cảm hay nghị luận. của người mẹ đ/v con, đồng thời nêu lên vai trò to lớn của nhà trường đ/v c/s của mỗi con người. III. Toång keát: SGK/9 * Hs đọc to ghi nhớ rồi chép vào vở. III- Hướng dẫn tự học: - Viết 1 đoạn văn ghi lại suy nghĩ của bản thân về ngày khai trường đầu tiên. - Sưu tầm và đọc 1 số vb về ngày khai trường. * Luyeän taäp: 1. SGK/ 9. - Em tán thành: Vì kỉ niệm khó quên trong đời. Đến đây tôi bỗng dưng nhớ đến bài thơ: “Ngày đầu tiên đi học” (Thơ: Viễn Phương. Nhạc: Nguyễn Ngọc Thiện) Ngày đầu tiên đi học, Ngày đầu tiên đi học, Mẹ dắt tay tới trường. Meï coâ cuøng voã veà. Em vừa đi, vừa khóc, 2/ SGK/ 9. GV hướng dẫn học sinh Meï doã daønh beân em. veà nhaø laøm. 3/ Theâm: Caâu hoûi soá 6 trong phaàn Ngày đầu tiên đi học, đọc – hiểu vb (SGK/8) Em mắt ướt lệ nhoà. Đáp: Nhà trường sẽ mang lại cho Coâ voã veà, an uûi, em những tri thức, tư tưởng, tình cảm đạo Chao oâi! Sao thieát tha! lyù veà tình baïn, tình thaày troø (noùi chung theá giới kì diệu ở đây là điều hay lẽ phải) . Ngày đầu như thế đó, - GV chốt lại: vai trò to lớn của nhà Coâ giaùo nhö meï hieàn. trường … Em bây giờ cứ ngỡ, * Cuûng coá: Coâ giaùo laø coâ tieân. - Cho HS đọc lại từ: “Thực sự mẹ không… bước vào” Em bây giờ khôn lớn. - Qua văn bản em thấy mẹ là người như Bỗng nhớ về ngày xưa, theá naøo?.

(13) - Em sẽ làm gì để đến đáp lại tình cảm cuûa meï daønh cho em. * Dặn dò: Học bài và soạn bài: “Mẹ toâi”. * RUÙT KINH NGHIEÄM: .................................................................... .................................................................... .................................................................... .................................................................... ........................................................ - Ngày soạn: 14/8/2011 - Ngày dạy: Thứ ba, 16/8/2011 Tieát chöông trình 2 . Vaên hoïc. Vaên baûn:. MEÏ TOÂI. Thứ năm , ngày 10 tháng 11. - Et.moân.ñoâ. ñô Amixi- (Nhaø vaên YÙ.). A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: 1. Kiến thức: - Sô giaûn veà taùc giaû Et.moân.ñoâ ñô Amixi - Cách giáo dục vừa nghiêm khắc vừa tế nhị, có lí và có tình của người cha khi con maéc loãi. - Nghệ thuật biểu cảm trực tiếp qua hình thức 1 bức thư. 2. Kó naêng: - Đọc – hiểu 1 vb viết dưới hình thức 1 bức thư. - Phaân tích 1 soá chi tieát lieân quan đến hình ảnh người cha (tác giả bức thư) và người mẹ nhắc đến trong bức thư. 3. Thái độ: yêu thương mẹ, không laøm meï buoàn. B. CHUAÅN BÒ:. - GV soạn giáo án, tham khảo tài lieäu. - HS chuẩn bị bài ở nhà D. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định tổ chức: 2. KTBC: - Những tình cảm dịu ngọt người mẹ daønh cho con trong vb. - Tâm trạng của người mẹ trong đêm không ngủ được ntn? - Ngheä thuaät vaø yù nghóa cuûa vb. 3. Giới thiệu bài mới: Hình ảnh mẹ lớn lao, thiêng liêng và cao cả . nhưng có lúc vì vô tình hay tự nhiên ta phạm lỗi lầm đối với cha mẹ. Bài văn “Mẹ tôi” sẽ cho ta thấy được tình cảm của mẹ đối với ta như thế nào? để ta đền đáp: phải hiếu thảo, vâng lời. HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS. I. Tìm * Cho HS đọc chú thích. Để nắm được - Et những nét chính về cuộc đời cũng như sự li-a (Y nghieäp saùng taùc cuûa oâng. tieáng saùch g đó nha baèng m - Ta Baøi ho thö cuûa * Gv hướng dẫn hs đọc giọng chậm rãi, II. Ñ tình caûm, tha thieát, trang nghieâm. Chuù yù caùc câu cảm, câu cầu khiến, đọc với giọng thích hợp. 1.. ? Hãy cho biết hoàn cảnh, nguyên nhân - En nào đã khiến bố phải viết thư cho Enricô. giaùo ñe ? Boá vieát thö cho con nhaèm muïc ñích gì. *M chữa lo * Thảo luận: Tại sao khi đọc thư của bố, Enricô vô cùng xúc động..

(14) Đáp: Vì mỗi dòng thư đều là những lời của người cha: cảnh cáo, phê phán một cách nghiêm khắc thái độ sai trái của con. ? Vaäy caùc em haõy cuøng nhau tìm hieåu xem bố đã nói những lời ntn trong bức thư.. ? Tìm xem trong vb, bố có những lời khuyeân naøo ñ/v Enricoâ.. * Thảo luận: Theo các em sự việc Enricô phạm lỗi với mẹ trong vb là có thật không? Do taùc giaû saùng taïo neân. GV: Đấy cũng là 1 nghệ thuật dựng nên tình huoáng truyeän. Nội dung bức thư là 1 câu chuyện. ? Cho biết phương thức biểu đạt chính. * Qua tìm hieåu, hs ruùt ra yù nghóa vb.. * Cho hs đọc to ghi nhớ rồi chép vào vở.. * Hướng dẫn tự học: Sưu tầm những bài ca dao, thô noùi veà tình caûm cuûa cha meï. daønh cho con vaø tình caûm cuûa con ñ/v cha meï. “Ñi khaép theá gian khoâng ai toát baèng meï Gánh nặng cuộc đời không ai khổ bằng cha Tần tảo sớm hôm mẹ nuôi con khôn lớn Dang cả tấm thân gầy cha che chở đời con Nước biển mênh mông không đong đầy tình meï Mây trời lồng lộng không phủ kín công cha Ai còn mẹ xin đừng làm mẹ khóc Đừng để buồn lên mắt mẹ nghe không!” * Luyeän taäp: 1/ Chọn một đoạn nội dung thể hiện vai trò vô cùng lớn lao của người mẹ đối với con và học thuộc đoạn đó. 2/ Từ trước đến nay em có làm gì có lỗi với mẹ không? Kể lại một lỗi lầm mà em đã phạm phải. Em đã làm gì để sửa chữa lỗi lầm đó. Ví dụ: Cãi, không vâng lời, lừa doái meï… * Cuûng coá: Cho học sinh đọc thêm “ Thư gửi meï” vaø “ Vì sao hoa cuùc coù nhieàu caùnh nhoû” * Daën doø: Hoïc baøi vaø chuaån bò: Tieát 3: “Từ ghép” * RUÙT KINH NGHIEÄM: .................................................................. .................................................................. .................................................................. .................................................................. .............................................................

(15) 1. Ổn định tổ chức: 2. Kieåm tra baøi cuõ: - Cho bieát noäi dung, ngheä thuaät trong vb “Meï toâi” cuûa EÙt-moân-ñoâ ñô Amixi - Neâu yù nghóa vb. 3. Giới thiệu bài mới: Ở lớp 6 các em học qua “ Cấu tạo của từ” đã nắm được khái niệm “ Từ ghép”. Để giúp các em có kiến thức sâu rộng hơn về cấu tạo, trật tự sắp xếp và nghĩa của từ ghép. Chuùng ta seõ tìm hieåu qua tieát hoïc naøy. HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS. - Ngày soạn: 18/8/2011 - Ngày dạy: Thứ bảy, 20/8/2011. * Cho HS đọc ví dụ: 1 và 2 (SGK/ 13)  Chú ý những từ in đậm. GV ghi những từ in đậm lên bảng. ? Trong từ ghép “Bà ngoại”, “Thơm phức”. Tiếng naøo laø tieáng chính, tieáng naøo laø tieáng phuï boå sung yù nghóa cho tieáng chính.. Tieát chöông trình 3: Tieáng Vieät. TỪ GHÉP ***. A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: 1. Kiến thức: - Cấu tạo của từ ghép chính phụ, từ ghép đẳng lập. - Đặc điểm về nghĩa của các từ gheùp chính phuï vaø ñaúng laäp. 2. Kó naêng: - Nhận diện các loại từ ghép - Mở rộng, hệ thống hóa vốn từ - Sử dụng từ: dùng từ ghép chính phụ khi cần diễn đạt cái cụ thể, dùng từ ghép đẳng lập khi cần diễn đạt cái khái quaùt. 3. Thái độ: trân trọng sự phong phuù vaø ña daïng cuûa tieáng Vieät. C. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG:. ? Em hãy cho biết trật tự các tiếng trong hai từ ghép chính phuï treân. * Cho hs đọc 2 ví dụ mục 2 (SGK/14). Chú ý những từ in đậm, gv ghi lên bảng những từ đó. ? Các tiếng trong 2 từ ghép trên có phân ra tiếng chính, tieáng phuï khoâng.. ? So sánh nghĩa của từ “bà ngoại” với nghĩa của từ “bà”. Nghĩa của từ “thơm phức” với nghĩa của từ “thôm”, em thaáy coù gì khaùc nhau.. ? So sánh nghĩa của từ “quần áo” với nghĩa của mỗi tiếng “quần”, “áo” và “trầm bổng” với “trầm”,.

(16) d/ Không phải mọi loài cá vàng đều “boång”. Em thaáy coù gì khaùc nhau. gọi là cá vàng. Mà cá vàng là một loại cá Gv: “quaàn aùo”: chæ chung. cảnh, thường nuôi trong chậu. “quaàn”, “aùo”: chæ rieâng. “trầm bổng”: chỉ chung âm thanh nghe rất êm 6. Mát tay: - Khí hậu ôn hoà, đều, dễ chòu. tai. - Laø moät boä phaän cuûa cô “traàm”, “boång”: chæ rieâng khi traàm, khi boång. theå. Gv: Chuùng ta khoâng neân suy luaän maùy moùc nghóa Nóng lòng: - Có nhiệt độ cao. của từ ghép chính phụ từ nghĩa của các tiếng. - Daï, boä phaän beân trong Lưu ý: Có hiện tượng mất nghĩa, mờ nghĩa của a cô theå. tiếng đứng sau ở 1 số từ ghép chính phụ: dưa hấucủ , caù trích, ốc bươu… nhưng vẫn xem là từ ghép chính phụ. Gang thép: - 2 loại chất liệu của sản phẩm cứng. II- Luyeän taäp:  Nhöng khi noùi: Anh aáy laø moät chieán só 1. Xếp các từ: gang thép. Tức là anh ấy gan dạ, anh gheùp chính phuï Lâu đời, xanh ngắt, nhà máy, nhà ăn, cườdũ i nuï ng,. kiên cường, cứng rắn. gheùp ñaúng laäp Suy nghĩ, chài lưới, cây cỏ, ẩm ướt, đầu đuôi. - Một tay chân thân tính. Tức là: 2. Điền thêm để tạo TGCP: người bên trong gần gũi. Bút chì – thước kẻ – mưa rào – làm quen 7. – ăn bám – trắng xoá – vui tai – nhát Máy hơi nước Than toå ong Baùnh ña nem gan. 3. Điền thêm để tạo TGĐL: Nuùi soâng (non) – Ham muoán (thích) – III. Hướng dẫn tự học: Nhận diện từ Xinh đẹp (tươi) – Mặt mũi (mài) – Học haønh (hoûi) – Tươi đẹp (vui) ghép trong mỗi vb đã học. 4. Coù theå noùi moät cuoán saùch, moät cuoán * Củng cố: Cho Hs đọc phần đọc thêm. vở. Vì sách và vở là 2 danh từ. SGK / 16,17. Không thể nói một cuốn sách vở vì * Dặn dò: Học bài. Hoàn tất các bài tập, sách vở là từ ghép đẳng lập có nghĩa tổng xem trước bài: hợp. “Lieân keát trong vaên baûn” 5. a/ Không phải mọi thứ hoa có màu * RUÙT KINH NGHIEÄM: hồng mới gọi là hoa hồng. Tượng trưng .................................................................. cho loài hoa đẹp. Có thể trắng, vàng, đỏ .................................................................. saäm, hoàng… .................................................................. b/ Nam noùi: “Caùi aùo daøi cuûa chò em .................................................................. ngắn quá” là đúng vì áo dài là tên của ............................................................ một loại áo. Nói ngắn quá tức chiều dài ngắn hơn bình thường. c/ Không phải mọi loại “cà chua” đều chua. Đây chỉ là tên gọi. Từ chua không còn rõ nghĩa nữa. Nên có thể nói quaû caø naøy ngoït..

(17) HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS. - Ngày soạn: 18/8/2011 - Ngày dạy: Thứ bảy, 20/8/2011. Tieát chöông trình 4. Taäp laøm vaên. LIEÂN KEÁT TRONG VAÊN BAÛN ***. A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: 1. Kiến thức: - Khaùi nieäm lieân keát trong vb - Yeâu caàu veà lieân keát trong vb. 2. Kó naêng: - Nhaän bieát vaø phaân tích tính lieân keát cuûa caùc vb. - Viết các đoạn văn, bài văn có tính lieân keát. 3. Thái độ: biết chủ động khi trình bày đoạn văn phải có tính liên kết. B. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định tổ chức: 2. Kieåm tra baøi cuõ: - Nêu cấu tạo, trình tự sắp xếp và nghĩa của từ gép chính phụ . Cho ví duï. - So sánh sự khác biệt về cấu tạo, ý nghĩa của hai loại TGCP vaø TGÑL. 3. Giới thiệu bài mới: Văn bản phaûi coù tính lieân keát, maïch laïc nhaèm đạt mạc đích dao tiếp. Để thấy rõ tầm quan trọng của vấn đề này. Chuùng ta seõ cuøng tìm hieåu qua baøi “ Lieân keát trong vaên baûn”. * HS đọc đoạn văn (phần a) SGK/17. ? Theo em, khi đọc xong đoạn văn gồm 5 caâu. Enricoâ (cuõng nhö em) coù hieåu roõ boá muoán noùi gì khoâng? ? Neáu khoù hieåu thì haõy cho bieát vì lí do naøo? ? Vậy theo em muốn cho đoạn văn có thể hiểu được thì phải có tính chất gì? * Cho HS đọc các câu văn SGK/18 (HS kết hợp xem lại văn bản gốc) ? Em hãy cho biết đoạn văn ấy gồm bao nhieâu caâu. ? Em thấy giữa câu 1 và câu 2 đã thiếu từ gì khiến chúng không được liên kết (Chú ý phép nghịch đối) ? Caâu 3 theá yù cho caâu 2 nhö theá laø phuø hợp chưa. ? Vậy muốn cho các câu văn được dễ hieåu ta phaûi chuù yù ñieàu gì.. * En ñö lie mo. ñö ca. (S. ba. “ñ. ke. * Qua tìm hieå u cho * Ghi nhớhs : nắm được ý nghĩa baøi hoïc. - Liên kết là một trong những tính chaát quan troïng nhaát cuûa vb, laøm cho vb trở nên có nghĩa, dễ hiểu. Liên kết là làm cho nội dung các câu, các đoạn thống nhất và gắn bó chặt chẽ với nhau. Liên kết trong vb được thể hiện ở hai phương diện: nội dung và hình thức. - Phương tiện liên kết: các từ ngữ, câu văn thích hợp. II- Luyeän taäp: 1. SGK/18: Sửa lại: 1 – 4 – 2 – 5 – 3. 2. Đoạn văn: gồm 4 câu: - Caâu 1 vaø 2: 1 yù..

(18) -. -. Caâu 3: 1 yù. Vì theá caùc caâu vaên khoâng coù tính lieân keát (goàm 3 noäi dung) Caâu 4: 1 yù. 3. Thực hiện trong SGK. 4. “Ñeâm nay meï khoâng nguû được. Ngày mai là ngày khai trường lớp 1 của con”.  Tuy hai câu là 2 ý. Nhưng được xem laø lieân keát vaø ñaët caïnh nhau trong vaên baûn, vì: neáu taùch ra thì có vẻ rời rạc. Nhờ có câu thứ 3 đứng tiếp theo làm rõ nghĩa thêm giuùp cho 2 caâu treân lieân keát chaët cheõ nhau. 5. Chuyện vui: Lí giải vì sự liên keát trong vaên baûn thoâng qua hình ảnh cây tre trăm đốt. Muốn có một cây tre trăm đốt thì trăm đốt tre phải được nối liền. Thế cho neân moät vaên baûn muoán deã hieåu thí cấn phải có sự liên kết. III. Hướng dẫn tự học: Tìm hieåu, phaân tích tính lieân kết trong 1 vb đã học. * Cuûng coá: - Theá naøo laø lieân keát trong vaên baûn. - Muoán laøm cho vaên baûn coù tính liên kết ta phải thực hiện như thế naøo? * Daën doø: - Hoïc baøi: laøm BT coøn laïi. - Soạn bài: “Cuộc chia tay. của những con búp bê” * RUÙT KINH NGHIEÄM:. ............................................................ ............................................................ ............................................................ ............................................................. ............................................................ .......... - Ngày soạn: 22/8/2011 - Ngày dạy: Thứ ba, 23/8/2011 Tieát chöông trình: 5, 6. Vaên hoïc. Baøi 2:. Vaên baûn:. CUOÄC CHIA TAY CUÛA NHỮNG CON BÚP BEÂ. -. Theo. Khaùnh Hoài A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: 1. Kiến thức: - Tình caûm anh em ruoät thòt thaém thieát, saâu naëng vaø noãi ñau khoå của những đứa trẻ không may rơi vào hoàn cảnh bố mẹ li dị. - Ñaëc saéc ngheä thuaät cuûa vb. 2. Kó naêng: - Đọc – hiểu vb truyện, đọc diễn cảm lời đối thoại phù hợp với taâm traïng cuûa caùc nhaân vaät. - Keå vaø toùm taét truyeän. 3. Thái độ: trân trọng hạnh phuùc gia ñình. B. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG:.

(19) 1. Ổn định tổ chức. 2. Kieåm tra baøi cuõ: - Lieân keát trong vaên baûn laø gì? - Muoán vaên baûn coù tính lieân kết phải nhờ vào hai yếu tố nào? 3. Giới thiệu bài mới: Để hiểu rõ hoàn cảnh éo le, ngang trái của cuộc đời đã tác động đến tuổi thơ cuûa Thuyû vaø Thaønh nhö theá naøo. Chuùng ta seõ cuøng tìm hieåu vaên baûn “Cuộc chia tay của những con búp beâ”. HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS Gv giới thiệu cho hs về truyện ngắn “CCTCNCBB”. * Gv: Hạnh phúc gia đình là chủ đề muôn thuở ai cũng luôn mơ ước. Theo em cha meï li hoân seõ laøm khoå cho ai? ? “CCTCNCBB” giống kiểu loại vb nào mà em đã học và cho biết phương thức biểu đạt.. ? Em hãy cho biết hoàn cảnh nào đã dẫn đến xảy ra các sự việc trong truyện. ? Em hãy nêu tóm tắt diễn biến các sự vieäc trong vb.. ? Theo em, truyeän chuû yeáu keå veà cuoäc chia tay cuûa boá meï Thaønh vaø Thuûy hay keå veà cuoäc chia tay cuûa 2 anh em Thaønh vaø Thuûy. ? Haõy cho bieát taâm traïng cuûa Thaønh vaø Thủy ntn trong những ngày xa nhau.. ? Haõy tìm moät soá chi tieát trong truyeän khiến Thành luôn nhớ mãi về em trong taâm trí.. anh:. anh. vừa. phaûi. ? Em có nhận xét gì về lời nói và hành động của Thủy qua chi tiết chia đôi vệ sĩ vaø em nhoû.. nguû: v.v… -C T. muo chuùn gia ñ 2 ? Em có nhận xét gì về nghệ thuật xây dựng nhân tình huoáng truyeän. -K ? Truyện kể theo ngôi thứ mấy. keå ch  kể theo ngôi thứ nhất  tăng tính chân thật và tính thuyeát phuïc cao. -K ? Từ hình tượng Thành và Thủy đã làm nổi Thủy baät leân ñieàu gì trong vb. nhữn ? Em có nhận xét gì về lời kể trong vb. * Qua tìm hieåu, hs ruùt ra yù nghóa vb. -L 3. cho n caàn ñ * Gọi hs đọc ghi nhớ (SGK/27) rồi chép vào phải vở. III. IV. Hướng dẫn tự học: - Ñaët nhaân vaät Thuûy vaøo ngoâi thứ nhất để kể tóm tắt câu chuyện. - Tìm caùc chi tieát cuûa truyeän theå hieän tình caûm gaén boù cuûa 2 anh em Thaønh vaø Thuûy.

(20) * Cuûng coá: - Cho HS đọc thêm: 1. Traùch nhieäm cuûa boá meï (SGK/27) 2. Thế giới rộng vô cùng (SGK/28) * Daën doø: - Taäp toùm taét truyeän. Hoïc thuoäc loøng toång keát. - Xem trước “Bố cục và mạch lạc trong vaên baûn”. * RUÙT KINH NGHIEÄM: ............................................................ ............................................................ ............................................................ ............................................................ ............................................................ ........... 3. Thái độ: B. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định tổ chức: 2. Kieåm tra baøi cuõ: - Toùm taét noäi dung vaên baûn “Cuộc chia tay của những con búp beâ” ngaén goïn. - Caûm nhaän cuûa em qua vaên baûn. 3. Giới thiệu bài mới: Trong moät vaên baûn boá cuïc coù taàm quan trọng rất lớn. Nó giúp ta xây dựng được nội dung văn bản rành mạch, hợp lí gồm 3 phần: MB, TB, KB. Điều ấy sẽ được chúng ta tìm hiểu qua tieát hoïc naøy. HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS. * Cho HS đọc mục a (SGK/28). - Ngày soạn: 19/8/2010 - Ngày dạy: Thứ bảy, 21/8/2010 Tieát chöông trình 7. Taäp laøm vaên.. BOÁ CUÏC TRONG VAÊN BAÛN. A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: 1. Kiến thức: Tác dụng của việc xây dựng bố cục. 2. Kó naêng: - Nhaän bieát, phaân tích boá cuïc trong vb - Vận dụng kiến thức về bố cục trong việc đọc – hiểu vb, xây dựng bố cục cho 1 vb nói (viết) cụ theå.. ? Hãy cho biết khi viết một lá đơn để xin gia nhập Đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh. Diễn biến lá đơn đó cần sắp xếp theo một trật tự không? Ta có thể đảo vị trí trước sau n/d lá đơn không. * Gv chốt lại: Sự sắp xếp ấy người ta goïi laø “Boá cuïc” - Quốc hiệu, tiêu ngữ. - Teân laù ñôn. - Đơn gửi ai? - Ai gửi đơn? - Muïc ñích vieát ñôn. - Yêu cầu, nguyện vọng, lời hứa… - Ñòa ñieåm, ngaøy… thaùng… naêm… - Kí teân, ghi roõ hoï teân. ? Vì sao khi xây dựng văn bản cần phải quan tâm đến bố cục?. I- T 1 a/ Ñ Hoà C -D moät t. - Sö. Bởi b vaán ñ. 2 *X.

(21) * Cho HS đọc 2 câu chuyện (SGK/29) ? Hai câu chuyện trên đã có bố cục chöa? ? Cách kểt chuyện bất hợp lí ở chỗ naøo? ? Theo em neân saép xeáp boá cuïc 2 caâu chuyeän treân nhö theá naøo? Minh hoạ: - Có một con ếch sống lâu ngaøy trong moät gieáng noï. Xung quanh noù kà những con vật bé nhỏ. Hằng ngày tiếng nó vang động cả giếng. Khiến các con vật kia rất sợ. Ếch tưởng bầu trời trên đầu chỉ bé bằng chiếc vung  còn noù thì oai nhö moät vò chuùa teå. - Một năm nọ, trời mưa to  tràn bờ. Đưa ếch ta ra ngoài. - Nghênh ngang  nhìn trời  không thèm để ý đến xung quanh  bị trâu giaãm beïp. (SGK/10 – lớp 6) - Coù anh tính hay khoe cuûa  may được cái áo mới  đem ra mặc  đợi người ta khen  nhưng không ai hỏi  anh tức lắm. - Đang tức tối, chợt thấy một anh tính cũng hay khoe hỏi: về việc mất lợn cưới. - Anh liền giơ ngay vạt áo ra, bảo: “Từ lúc tôi mặc cái áo mới… cả!” (SGK/126 – lớp 6) ? Em haõy neâu nhieäm vuï cuûa 3 phaàn. MB, TB, KB trong vaên baûn mieâu taû vaø văn bản tự sự?. * HS chép ghi nhớ vào vở (Sách chuaån). II- Luyeän taäp: 1. SGK/30. 2. Ghi boá cuïc cuûa truyeän: “Cuộc chia tay của những con buùp beâ”. Coù theå keå theo cách khác được khoâng? - MB: “Mẹ tôi… khóc nhiều”. Giới thiệu hoàn cảnh bất hạnh của 2 anh em Thaønh vaø Thuyû. - TB: “Ñeâm qua… ñi thoâi con”. Cảnh chia đồ chơi của 2 anh em và cảnh chia tay của Thuỷ với lớp học. - KB: “Phaàn coøn laïi”. Cuoäc chia tay đầy xúc động của 2 anh em. * Bố cục: rành mạch và hợp lí. Không kể theo cách khác được. 3. Nhaän xeùt veà boá cuïc cuûa vaên baûn baùo caùo. Chưa rành mạch và hợp lí ở điểm 1, 2, 3: mới kể lại việc học tốt chứ không trình baøy kinh nghieäm hoïc toát. - Ñieåm 4: Khoâng noùi veà kinh nghieäm hoïc taäp maø chæ noùi veà thaønh tích. * Ghi nhớ: - Văn bản được viết phải có bố cục rõ ràng. Bố cục là sự bố trí, sắp xếp các phần, các đoạn theo 1 trình tự rành mạnh và hợp.

(22) III. Hướng dẫn tự học: Xác định bố cục của một vb tự chọn, nêu nhận xét về bố cục của văn bản đó. * Cuûng coá: Theo em nhö theá nào là một bố cục rành mạch và hợp lí. * Dặn dò: - Học thuộc ghi nhớ. - Xem trước tieát 8: “Maïch laïc trong vaên baûn” * Caâu hoûi chuaån bò baøi: - Đọc mục a và b SGK/31. Cho bieát em seõ choïn muïc naøo laøm khaùi nieäm cho maïch laïc trong vaên baûn. - Tìm hiểu sự mạch lạc trong văn bản “Cuộc chia tay của những con buùp beâ”. - Đọc và tìm hiểu ghi nhớ SGK/32.. -. Ngày soạn: 19/8/2010 Ngày dạy: Thứ bảy, 21/8/2010. Tieát chöông trình 8. Taäp laøm vaên.. MAÏCH LAÏC TRONG VAÊN BAÛN A- Mức độ cần đạt:Giúp HS - Có những hiểu biết bước đầu về mạch lạc trong văn bản và sự cần thieát phaûi laøm cho vaên baûn coù maïch lạc, không đứt đoạn hoặc quẩn quanh. - Vận dụng kiến thức về mạch lạc trong vb vào đọc – hiểu vb và thực tiễn tạo lập vb viết, nói. B- Trọng tâm kiến thức, kĩ năng: 1. Kiến thức: - Maïch laïc trong vb vaø sự cần thiết của mạch lạc trong vb - Điều kiện cần thiết để 1 vb coù tính maïch laïc. 2. Kó naêng: Reøn kó naêng noùi, vieát maïch laïc. C. Tiến trình tổ chức các hoạt động: 1. Ổn định tổ chức: 2. KTBC: Cho bieát nhieäm vuï cuûa boá cuïc: MB –TB –KB cuûa vaên bản tự sự và văn bản miêu tả. 3. Giới thiệu bài mới: Ở lớp 7 các em thấy, nói đến bố cục là nói đến sự sắp xếp, sự phân chia. Nhưng vaên baûn laïi khoâng theå khoâng lieân kết: đòi hỏi các phần, các đoạn thông suốt , liên tục, không đứt quãng. Điều ấy sẽ được tìm hiểu qua tiết học naøy. Hoạt động của giáo viên và học sinh.

(23) * Cho HS đọc (a) và (b) (SGK/31) - HS có những hiểu biết bước đầu về khaùi nieäm: “Maïch laïc trong vaên baûn” (theo hướng dẫn đã nêu SGK) ? Sau khi đọc mục (a) và (b): em sẽ choïn muïc naøo laøm khaùi nieäm cho maïch laïc trong vaên baûn. - Choïn muïc b.. ? Em đã đọc xong văn bản: “Cuộc chia tay của những con búp bê”. Biết được văn bản này kể về nhiều sự việc. Vậy: Em hãy cho biết đó là những sự việc naøo?. ? Văn bản tuy có kể về nhiều sự việc như đã biết. Nhưng toàn bộ sự việc trong văn bản xoay quanh sự việc chính nào? * Thaûo luaän: ? Nhờ những từ ngữ nào lặp đi, lặp lại trong vaên baûn. giuùp vaên baûn taäp trung bám sát đề tài, nội dung chính.  Đó là những từ: . Chia tay, chia đồ chơi, chia ra, chia đi, chia reõ, xa nhau, khoùc. . Anh cho em taát, chaüng muoán chia boâi. . Chuùng laïi thaân thieát quaøng tay leân vai nhau. . Không bao giờ để chúng cách xa. nhau.v.v… ? Em thấy các ý triển khai: đề tài, nội dung chính có tập trung ở một phần của vaên baûn khoâng?. * Ca khoân maø l phaàn. * Ghi nhớ: - Vb caàn phaûi maïch laïc.. * Cho HS cheù- pÑieà ghiu nhớ ). coù tính maïch kieän(Saù đểch coùchuaå moätnvb laïc:. + Các phần, các đoạn, các câu trong vb đều nói về 1 đề tài, biểu hiện 1 chủ đề chung xuyeân suoát. + Các phần, các đoạn, các câu trong vb được nối tiếp nhau theo 1 trình tự rõ ràng, hợp lí, trước sau hô ứng nhau nhằm làm cho chủ để liền mạch và gợi được nhiều hứng thú cho người đọc (người nghe). II- Luyeän taäp: 1. Haõy tìm hieåu tính maïch laïc cuûa: a. Vaên baûn “Meï toâi” (EÙtmoânñoâ ñô amixi)  Căn cứ vào phần tóm tắt nội dung vaên baûn “Meï toâi” ta thaáy noäi dung văn bản được trình bày theo một hệ thoáng: maïch laïc raát roõ. b. SGK/33. * Choïn caâu (1) “Laõo noâng vaø caùc con” - Noäi dung caâu chuyeän laø moät bài thơ nối tiếp nhau một cách tự nhiên và hợp lí (bố cục rành mạch, maïch laïc)  MB: 2 dòng đầu  khuyên mọi người hãy lao động.  TB: 14 dòng kế  lời dạy khôn ngoan cuûa laõo noâng..

(24)  KB: 4 doøng cuoái  laõo noâng laáy câu “Lao động là vàng” dạy con. III. Hướng dẫn tự học: Tìm hiểu tính mạch lạc trong 1 vb đã học. * Cuûng coá: Haõy cho bieát vaên baûn trình baøy nhö theá naøo thì coù tính maïch laïc cao. * Dặn dò: - Hoàn thành bài taäp 2. - Học thuộc lòng ghi nhớ. - Soạn bài và sưu tầm các bài ca dao coù noäi dung noùi veà “Tình. caûm gia ñình”. * Caâu hoûi chuaån bò baøi: - Tìm hieåu khaùi nieäm ca dao laø gì? Daân ca laø gì? Tìm hieåu noäi dung ngheä thuaät cuûa 4 baøi ca dao trong vaên baûn. - Đọc tổng kết SGK/36 - Tìm hieåu phaàn luyeän taäp.. -. Ngày soạn: 22/8/2010 Ngày dạy: Thứ hai, 23/8/2010. Tuaàn 3. Tieát chöông trình 9. Vaên hoïc. Baøi 3: Vaên baûn:. CA DAO – DAÂN CA NHỮNG CÂU HÁT VỀ TÌNH CAÛM GIA ÑÌNH. A. Mức độ cần đạt: Giúp HS:. - Hiểu được khái niệm daân ca - ca dao - Nắm được giá trị tư tưởng, nghệ thuật của những câu ca dao, daân ca veà tình caûm gia ñình. B. Trọng tâm kiến thức, kĩ naêng: 1. Kiến thức: - Khaùi nieäm ca dao, daân ca - Noäi dung, yù nghóa vaø 1 số hình thức nghệ thuật tiêu biểu của những bài ca dao về tình cảm gia ñình. 2. Kó naêng: - Đọc – hiểu và phân tích ca dao, dân ca trữ tình. - Phaùt hieän veà phaân tích những hình ảnh so sánh, ẩn dụ, những mô típ quen thuộc trong các bài ca dao trữ tình về tình cảm gia ñình. C. Tiến trình tổ chức các hoạt động: 1. Ổn định tổ chức: 2. KTBC : - Vaên baûn muoán deã hieåu, deã naém thì caàn phaûi ntn? - Maïch laïc trong vaên baûn laø gì? 3. Giới thiệu bài mới: Mỗi người sinh ra từ chiếc nôi gia đình, lớn lên trong vòng tay yêu thương của mẹ, của cha, sự đùm bộc nâng niu cuûa anh chò em ruoät thòt. Maùi aám gia đình dù có đơn sơ nhưng ở đấy đã chất chứa bao kỉ niệm, thương yêu. Baøi hoïc seõ giuùp caùc em thaám nhuaàn kỷ niệm hết sức êm đềm, thân thöông aáy. Hoạt động của giáo viên và học sinh..

(25) * Trước khi vào bài học: GV minh hoạ baèng ví duï cho HS thaáy vaøi caâu ca dao vaø haùt vaøi baøi daân ca (coù theå HS)  Qua đó HS nắm, hiểu, cảm được và đi đến khái niệm về “ca dao, dân ca” ? Ca dao, daân ca noùi veà tình caûm gia đình là 1 trong những chủ đề góp phần theå hieän ñieàu gì. * Hs đọc vb – tìm hiểu từ khó. ? Lời của từng bài ca dao là lời của ai đối với ai? Căn cứ vào đâu em khẳng định được như vậy?. ? Tình caûm maø baøi 1 muoán dieãn taû laø tình caûm gì? * HS sưu tầm những câu ca dao  công lao cha meï. ? Em hãy cho biết tâm trạng của người phụ nữ lấy chống xa quê được bộc ntn.. ? Bài 3 diễn tả nỗi nhớ và sự kính yêu đối với ông bà. Hãy cho biết tình cảm đó được diễn tả như thế nào? ? Trong baøi 4 tình caûm anh em thaân thương được diễn tả như thế nào? Bài ca dao nhắc nhở chúng ta điều gì? Qua ñình ngaõ… Qua caàu…. ? Em coù nhaän xeùt gì veà gioïng ñieäu. ? Cho biết 4 bài ca dao đã sử dụng những thể thơ nào.. * Qua tìm hiểu, hs rút ra được ý nghĩa cuûa caùc vb.. III. Hướng dẫn tự học: - Hoïc thuoäc caùc baøi ca dao được học. - Söu taàm 1 soá baøi ca dao, daân ca khác có nội dung tương tự và học thuoäc. IV- Luyeän taäp: 1. SGK/36. Tình cảm được diễn tả trong 4 baøi ca dao laø tình caûm gia đình. Đây là một tình cảm hết sức thiêng liêng, thắm đượm tình ruột thòt. 2. SGK/36. “ Chiều chiều ra đứng bên sông. Muốn về quê mẹ mà không có đò” “Đói lòng ăn hột chà là Để cơm cho mẹ, mẹ già yếu răng” “ Ngày nào em bé cỏn con… ước ao.” * Củng cố: cho HS đọc thêm (SGK/37) * Dặn dò: học bài và soạn bài: “Những câu hát… con người”. * Caâu hoûi chuaån bò baøi: - Đọc trước 4 bài ca dao. Những câu hát về tình yêu quê hương, đất nước, con người. trong nghie bieán. Tì em v với c naëng moãi.

(26) - Tìm hieåu noäi dung vaø ngheä thuaät 4 baøi ca dao treân.. -. Ngày soạn: 28/8/2010 Ngày dạy: Thứ hai, 30/8/2010 Tieát chöông trình 10. Vaên hoïc. Vaên baûn:. NHỮNG CÂU HÁT VEÀ TÌNH YEÂU QUEÂ HƯƠNG, ĐẤT NƯỚC, CON NGƯỜI A- Mức độ cần đạt: Giúp HS: Nắm được giá trị tư tưởng, nghệ thuật của những câu ca dao, dân ca về tình yêu quê hương, đất nước, con người B- Trọng tâm kiến thức, kĩ năng: 1. Kiến thức: Nội dung, ý nghĩa và 1 số hình thức nghệ thuật tiêu biểu của những bài ca dao về tình yêu quê hương, đất nước, con người. 2. Kó naêng: - Đọc – hiểu và phân tích ca dao, dân ca trữ tình. - Phaùt hieän vaø phaân tích những hình ảnh so sánh, ẩn dụ, những mô típ quen thuộc trong các. bài ca dao trữ tình về tình yêu quê hương, đất nước, con người. C. Tiến trình tổ chức các hoạt động: 1. Ổn định tổ chức: 2. KTBC: - Đọc thuộc lòng 4 bài ca dao veà tình caûm gia ñình. - Cho bieát noäi dung vaø ngheä thuaät 1 baøi maø em thích. Neâu yù nghóa cuûa caùc vaên baûn. 3. Giới thiệu bài mới: Trong moãi chuùng ta, ai cuõng coù loøng yeâu thương quê hương đất nước, con người. Quê hương của mỗi người chỉ moät nhö laø chæ moät meï thoâi. Baøi hoïc seõ giúp các em hiểu được tình cảm tươi đẹp của con người dành cho quê hương rất sâu đậm.. Hoạt động của giáo viên và học sinh * Hs hiểu được “những câu hát về tình yêu quê hương, đất nước, con người” là 1 trong những chủ đề thể hiện đời sống tâm hồn, tình cảm của người VN. * HS đọc vb. Tìm hiểu những từ khó ? Nhận xét về bài 1, em đồng ý với ý kieán naøo? a, b, c, d (SGK/39)  YÙ kieán b, c đúng. * Thảo luận: Nêu thêm dẫn chứng để chứng minh ý kiến c là đúng: - Đố anh chi sắc hơn dao… - Em hỏi anh: trong các thứ dầu… ? Trong baøi 1 vì sao chaøng trai, coâ gaùi lại dùng những địa danh với những đặc điểm của từng địa danh như vậy để hỏi đáp. * Đây là dịp để họ bày tỏ tình cảm. Đồng thời cho thấy họ rất lịch lãm và tế nhò.. I- T. ngöô theå h ngöô IIB -. * chaøn danh töôi veát l  N ngöô.

(27) * HS nhận biết được “Hồ Gươm” một thắng cảnh thiên nhiên có giá trị lịch sử và văn hóa ở giữa lòng thủ đô Hà Nội. ? Neâu nhaän xeùt cuûa em veà caùch taû trong baøi ca dao naøy. ? Phân tích cụm từ “Rủ nhau”, em hiểu ntn về người rủ và người được rủ? ? Bài ca dao đã gợi lên những địa danh và cảnh trí nào ở Hồ Gươm.. ngaùt meânh moâng. - So saùnh: thaân em nhö cheõn. - Đối xứng: ni – tê; tê – ni. * Thảo luận: bài 4 là lời của ai? Người aáy muoán bieåu hieän tình caûm gì?  Lời cô gái trước cánh đồng rộng lớn mênh mông, cô nghĩ đến mình cũng đẹp và sau này bến chờ của người con gái sẽ ra sao? ? Em coù bieát caùch hieåu naøo khaùc khoâng?  Có thể là lời của một chàng trai vắng mặt nào đó đã ngợi ca cánh đồng và ngợi ca vẻ đẹp của người con gái.. b/ N -S mời, taû. -C -C bieán c tình queâ h. ? Địa danh và cảnh trí trong bài đã gợi leân nhaèm muïc ñích gì. ? Suy ngaãm cuûa em veà caâu cuoái baøi ca dao “hỏi ai gây dựng nên non nước này” * Đúng như Bác Hồ có nói: “Các vua Huøng…” ? Nhaän xeùt cuûa em nhö theá naøo veà caûnh trí xứ Huế và cách tả cảnh trong bài 3.. ? Em hãy phân tích đại từ “Ai” và chỉ ra tình cảm ẩn chứa trong lời mời, lời nhắn nhủ: “Ai vô xứ Huế thì vô…”. ? Hai dòng thơ đầu bài 4 có gì đặc biệt về từ ngữ khi em đọc lên? Sự kéo dài ấy coù taùc duïng vaø yù nghóa nhö theá naøo? ? Phaân tích hình aûnh coâ gaùi trong 2 doøng cuoái? ? Cho biết bài ca dao đã sử dụng nghệ thuật của phép tu từ nào? - Đứng bên (2 lần) - Đảo ngữ: mênh mông bát ngát  bát. III- Hướng dẫn tự học: Sưu taàm 1 soá baøi ca dao, daân ca khaùc coù nội dung tương tự và học thuộc. IV- Luyeän taäp: 1. (SGK/40) - Baøi 1: luïc baùt bieán theå (soá tiếng ở dòng bát đôi khi 9 tiếng) - Baøi 2: Theå thô luïc baùt. - Baøi 3: Keát thuùc laø doøng 6 (không là dòng 8 như thường thấy) - Bài 4: Thể thơ tự do (2 dòng đầu) 2. (SGK/40) Tình yeâu vaø niềm tự hào về quê hương, đất nước, con người..

(28) * Cuûng coá: - Haõy neâu laïi moät soá biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong 4 bài ca dao (minh hoạ cụ thể) - Cho HS đọc những bài ca dao (SGK/40,41) * Daën doø: - Hoïc baøi. Hoïc thuoäc ghi nhớ. - Söu taàm moät soá baøi ca dao có cùng chủ đề. - Chuẩn bị bài: “Từ laùy” * Caâu hoûi chuaån bò baøi: - Tìm hiểu những từ in đậm trong 2 vd SGK/41 (ñaêm ñaêm, meáu máo, liêu xiêu) chúng thuộc từ láy gì? - Tìm hiểu nghĩa của từ láy (ha haû, oa oa, tích taéc, gaâu gaâu.. -. Ngày soạn: 29/8/2010 Ngày dạy: Thứ hai, 31/8/2010. Tieát chöông trình 11. Tieáng Vieät. TỪ LÁY. A- Mức độ cần đạt: Giúp HS: - Nhận diện được 2 loại từ láy. Từ láy toàn bộ và từ láy bộ phận (láy phụ âm đầu, láy vần) - Nắm được đặc điểm về nghĩa từ láy. - Hiểu được giá trị tượng thanh, gợi hình, gợi cảm của từ láy; biết cách sử dụng từ láy. Có ý thức rèn luyện, trau dồi vốn từ láy. B- Trọng tâm kiến thức, kĩ năng: 1. Kiến thức: - Khái niệm từ láy - Các loại từ láy. 2. Kó naêng: - Phân tích cấu tạo từ, giá trị tu từ của từ láy trong vb. - Hiểu được và biết cách sử dụng 1 số từ láy quen thuộc để tạo giá trị gợi hình, gợi tiếng, biểu cảm, để nói giảm hoặc nhấn mạnh. C. Tiến trình tổ chức các hoạt động: 1. Ổn định tổ chức: 2. Kieåm tra baøi cuõ: - Đọc thuộc lòng những câu hát về tình yêu quê hương, đất nước, con người. - Nêu ghi nhớ. 3. Giới thiệu bài mới: Khái niệm về từ láy các em đã được học ở lớp 6. Hôm nay, chúng ta tìm hiểu thêm về bài học này để nắm được cấu tạo của từ láy và cơ chế tạo nghóa cuûa noù. Hoạt động của giáo viên và học sinh * Cho HS nhắc lại khái niệm về từ láy đã học ở lớp 6  Từ láy là những từ phức có sự hoà phối âm thanh giữa các tiếng.. I- T.

(29) * Cho HS đọc 2 ví dụ mục 1. ? Hãy cho biết những từ láy in đậm thuộc từ láy gì.. treân soâng. ? So sánh nghĩa của các từ láy “mềm mại”, “đo đỏ” với nghĩa của các tiếng gốc “mềm” và “đỏ”, em thấy thế nào?. * Cho HS đọc 2 ví dụ mục 3 SGK/42. ? Vì sao các từ láy in đậm bần bật, thăm thẳm  không nói được là bật bật, thẳm thẳm  chúng là từ láy gì? * Lưu ý: nhằm tạo ra một sự hài hoà về aâm thanh vaø saéc thaùi yù nghóa neân moät soá từ láy toàn bộ có biến đổi. Ví dụ thêm: - Đỏ đỏ = đo đỏ. - Xoáp xoáp = xoâm xoáp. * Dựa vào sự phân tích, tìm hiểu trên hs đi đến khái niệm về từ láy. ? Nghĩa của các từ láy: ha hả, oa oa, tích tắc, gâu gâu được tạo thành do đặc ñieåm gì veà aâm thanh. - Ha hả: tiếng cười lớn. - Oa oa: tieáng khoùc cuûa treû. - Tích tắc: tiếng kêu nhỏ (đồng hồ) - Gaâu gaâu: tieáng vang (choù) * Cho HS đọc các từ láy ở nhóm a (SGK/42) ? Các từ láy trong nhóm a có đặc điểm gì chung veà aâm thanh? * Cho HS đọc các từ láy ở nhóm b. ? Các từ láy trong nhóm b có đặc điểm chung gì veà nghóa? * HS cuøng tìm hieåu nghóa rieâng cuûa caùc từ láy ở nhóm a và b. - Lí nhí: noùi raát nhoû. - Li ti: Raát nhoû, nhìn khoâng roõ. - Ti hí: mắt mở nhỏ. + Nhaáp nhoâ: luùc nhoâ leân, luùc khuaát xuoáng. + Phaäp phoàng: luùc phoàng leân, luùc co laïi. + Bập bềnh: vật trôi nổi nhè nhẹ, từ từ. 3.. tieáng. “đỏ” II. Hướng dẫn tự học: Nhận diện từ láy trong 1 vb đã học. III- Luyeän taäp: 1. SGK/43. a/ Tìm các từ láy trong đoạn văn đó: bần bật, thăm thẳm, nức nở, tức tưởi, rón rén, lặng lẽ, rực rỡ, chiền chiện, nhảy nhót, chim chíp, ríu ran. b/ Xếp các từ láy (a) theo baûng: Từ láy toàn bộ Từ láy bộ phận. Baàn baät, thaêm thaúm, chieàn chi Nức nở, tức tưởi, rón rén, lặng. 2. SGK/43. Ñieàn caùc tieáng: laáp, nho, nhoái, khang, thaâm, cheânh, anh. Lưu nhớ: Đèm đẹp, nhàn nhạt, đo đỏ, khe khẽ, tim tím  đều là từ láy toàn bộ. 3. SGK/43. a. Nheï nhaøng a. Xaáu xa a. Tan taønh b. Nheï nhoõm b. Xaáu xí b. Tan taùc 4. Ñaët caâu:.

(30) - Baïn Lan coù thaân hình nhoû nhaén.. - Chúng ta đừng nghĩ đến chuyện nhỏ nhặt ấy nữa. - Söông aên nhoû nheû từng miếng. - Baïn aáy raát ích kæ nhoû nhen. - Moùn tieàn nhoû nhoi naøy em seõ giuùp caùc baïn hoïc sinh ngheøo. 5. Tất cả đều là từ ghép. 6. Tìm nghóa cuûa caùc tieáng: - Chieàn: chuøa. - Neâ: no (tieáng ñòa phöông Ngheä Tónh) - Rớt: rơi. - Haønh: laøm.  Chùa chiền, no nê, rơi rớt, học hành: tất cả đều là từ ghép. * Củng cố: cho HS đọc thêm dùng dấu hỏi, dấu ngã đúng chính tả ở từ láy. * Daën doø: - Hoïc baøi. - Vieát baøi TLV số 1 (làm ở nhà) * Caâu hoûi chuaån bò baøi: - Tìm hiểu khi nào thì người ta coù nhu caàu taïo laäp vaên baûn. - Cho bieát quaù trình taïo laäp văn bản có mấy bước? Mỗi bước gồm những yếu tố nào?. -. Ngày soạn: 4/9/2010 Ngày dạy: Thứ hai, 6/9/2010. Tieát chöông trình 12. Taäp laøm vaên.. QUAÙ TRÌNH TAÏO LAÄP VAÊN BAÛN A. Mức độ cần đạt: Giúp HS: - Nắm được các bước của quá trình tạo lập một vb để có thể tập vieát vb moät caùch coù phöông phaùp vaø coù hieäu quaû hôn - Củng cố lại những kiến thức và kĩ năng đã được học về liên kết, boá cuïc vaø maïch laïc trong vb. Vaän dụng những kiến thức đó vào việc đọc – hiểu vb và thực tiễn nói. B. Trọng tâm kiến thức, kĩ năng:.

(31) 1. Kiến thức: Các bước tạo lập vb trong giao tieáp vaø vieát baøi taäp laøm vaên 2. Kó naêng: Taäp laäp vb coù boá cuïc, lieân keát, maïch laïc. C. Tiến trình tổ chức các hoạt động: 1. Ổn định tổ chức: 2. KTBC: - Phân loại từ láy. Mỗi loại cho ví dụ minh hoạ. - Kieåm tra BT4 3. Giới thiệu bài mới: Các em vừa được học về liên kết, bố cục và mạch lạc trong văn bản. Để giúp các em hiểu rõ và nắm vững hơn. Bài hoïc hoâm nay cuõng khoâng xa laï, moät việc mà các em vẫn làm đó là: “ Quaù trình taïo laäp vaên baûn” Hoạt động của giáo viên và học sinh * Thaûo luaän: ? Khi nào thì người ta có nhu cầu tạo laäp vaên baûn? Đáp: - Viết một tác phẩm văn học. - Phaùt bieåu yù kieán. - Vieát thö cho baïn. - Vieát baøi taäp laøm vaên. - Viết báo tường… ? Để viết tốt một văn bản: đòi hỏi ñieàu gì?  Vaên baûn phaûi coù noäi dung cuï theå. Giáo viên: Để tạo lập 1 văn bản ta sẽ trãi qua 4 bước. ? Căn cứ vào ghi nhớ hãy cho biết bước 1 ta làm điều gì? ? Em sẽ định hướng nội dung như thế naøo?. ? Neáu thieáu 1 trong 4 noäi dung treân thì có thành văn bản hoàn chỉnh và dễ hiểu khoâng? ? Căn cứ vào ghi nhớ, cho biết bước 2 ta laøm ñieàu gì? ? Sau khi đã định hướng được nội dung ta cần phải làm những việc gì để viết được văn bản?. ? Khi xây dựng được bố cục, tiếp tục bước 3 ta sẽ làm gì? ? Khi đã làm bài xong, em cần làm công việc gì nữa (bước 4). *N khoân. Bö. theo    B cuïc) B C ngữ vaên h. *G * Từ sự tìm hiểu qua hoạt động của giaùo vieân vaø hoïc sinh. Cho HS hình thaønh ghi nhớ (SGK/46). II- Luyeän taäp: 1.SGK/46: (GV thaûo luaän cuøng HS) 2.SGK/46.  Baûn baùo caùo cuûa baïn nhö thế là không phù hợp. * Lyù do: Baïn xaùc ñònh khoâng đúng đối tượng giao tiếp: Báo cáo trước bạn chớ không phải trước thầy coâ.  Baïn thuaät laïi coâng vieäc hoïc taäp vaø baùo caùo thaønh tích hoïc taäp laø chưa đủ. Cần thêm việc: Từ thực tế rút ra những kinh nghiệm học tập để giuùp caùc baïn khaùc hoïc taäp toát hôn. 3. SGK/ 46- 47: Thaûo luaän. 4. SGK/ 47..

(32) Gợi ý: Thứ hai, ngày 12/9/2009 Boá kính yeâu…! Nhận được thư bố, con vừa hối hận vừa đau khổ. Con biết rằng mình đã vô tình vô lễ với mẹ kính yêu, không có một tội lỗi nào to lớn và naëng neà hôn vieäc con caùi xuùc phaïm đến bố mẹ. Không có một hình phạt nào trừng phạt con cho vừa bố ạ. Con thật là một đứa trẻ ngỗ nghịch. Nhưng con mong rằng với tình thöông yeâu bao la cuûa boá vaø meï daønh cho con, bố mẹ sẽ tha thứ cho con lỗi laàm treân. Từ việc này con sẽ rút ra cho mình moät baøi hoïc saâu saéc laø con caùi phaûi thöông yeâu, kính troïng vaø hieáu thảo với cha mẹ. Con sẽ gặp mẹ thành khẩn xin mẹ tha thứ và nhận lại nơi con những cái hôn nồng thắm, đầy kính yêu, cả bố nữa bố nhé! Con cuûa boá. X. (Enricoâ) * Cuûng coá: - Haõy trình baøy laïi 4 bước của quá trình tạo lập văn bản. - Trong quaù trình taïo laäp vaên baûn. em thaáy khaâu naøo laø quan troïng nhaát. * Daën doø: + Hoïc thuoäc loøng ghi nhớ. + Thử làm BT4, làm bài viết số 1 (ở nhà) + Soạn bài: “Những câu hát than thân” (SGK/47,48). III. Hướng dẫn tự học: Tập viết 1 đoạn văn có tính mạch lạc. * Caâu hoûi chuaån bò baøi: - Đọc 3 bài ca dao những câu haùt than thaân. - Tìm hieåu noäi dung vaø ngheä thuaät 3 baøi ca dao aáy.. VIEÁT BAØI TAÄP LAØM VAÊN SỐ 1 – VĂN TỰ SỰ VAØ MIEÂU TAÛ (Làm ở nhà) A. Mức độ cần đạt: Giúp HS: - Coù dòp oân taäp veà caùch laøm bài văn tự sự và bài văn miêu tả, về cách dùng từ, đặt câu và liên kết trong vaên baûn. - Qua vieäc laøm baøi taäp coù điều kiện vận dụng những kiến thức đó vào việc tập làm bài văn cụ thể và hoàn chỉnh. B. Tiến trình tổ chức các hoạt động: 1. Sau baøi hoïc: “Quaù trình taïo laäp vaên baûn”..

(33) - GV ghi đề bài lên baûng. - Hướng dẫn gợi ý cho HS veà nhaø laøm. Đề bài: Miêu tả chân dung một người bạn em. * Gợi ý: MB: Giới thiệu về bạn thân cuûa em (Baïn em teân gì?) Em quen thân với bạn trong hoàn cảnh nào? Giới thiệu sơ lược về ngoại hình và tính cách của bạn. TB: Miêu tả cụ thể về ngoại hình vaø tính caùch cuûa baïn. KB: Caûm nghó cuûa em veà baïn. 2. Thời gian nộp bài: Sau 3 ngaøy HS noäp baøi cho GV. * Dặn dò: Xem trước tiết 13 vaø 14:. “Những câu hát than thaân”. “Những câu hát châm bieám”. -. Ngày soạn: 8/9/2010. -. Ngày dạy: Thứ sáu, 10/9/2010. Tuaàn 4: Tieát chöông trình 13. Vaên. hoïc. Baøi 4: Vaên baûn:. NHỮNG CÂU HÁT THAN THAÂN. A. Mức độ cần đạt: Giúp hs: Hiểu giá trị tư tưởng, nghệ thuật đặc sắc của những câu hát than thaân. B. Trọng tâm kiến thức, kĩ năng: 1. Kiến thức: - Hiện thực về đời sống của người dân lao động qua các bài haùt than thaân - Moät soá bieän phaùp ngheä thuaät tieâu bieåu trong vieäc xaây dựng hình ảnh và sử dụng ngôn từ cuûa caùc baøi ca dao than thaân. 2. Kó naêng: - Đọc – hiểu những câu haùt than thaân. - Phaân tích giaù trò noäi dung và nghệ thuật của những caâu haùt than thaân trong baøi hoïc. C. Tiến trình tổ chức các hoạt động: 1. Ổn định tổ chức: 2. KTBC: - Đọc thuộc những bài ca dao thuộc chủ đề: “ Tình yêu quê hương, đất nước, con người”. - Phaân tích noäi dung vaø ngheä thuaät 1 baøi. 3. Giới thiệu bài mới: Ca dao- daân ca raát ña daïng vaø phong phuù. Baøi hoïc seõ giuùp caùc em caûm nhận được cuộc đời đau khổ, đắng.

(34) cay của người nông dân, người phụ nữ… Đồng thời còn mang ý nghĩa tố caùo XHPK. Hoạt động của GV và HS * Hs hiểu được đời sống của người lao động dưới chế độ cũ. * Những câu hát than thân thể hiện nỗi niềm tâm sự của ai? * Hs đọc vb, tìm hiểu từ khó. ? Em haõy söu taàm moät soá baøi ca dao maø người nông dân xưa thường mượn hình ảnh con cò để diễn tả cuộc đời, thân phận cuûa mình?  Con cò lặn lội bờ sông Gaùnh gaïo ñöa choàng tieáng khoùc næ non.  Con coø maø ñi aên ñeâm…  Trời mưa quả dừa vẹo vọ Con oác naèm co Con tôm đánh đáo Con coø kieám aên. ? Cho biết ở bài 1, cuộc đời lận đận, vất vả của con cò được diễn tả như thế nào. Ý nói con cò kiếm sống trong hoàn cảnh ra sao. Minh họa: “lên non… đốn rồi” “xuoáng soâng… khe khoâ” ? Cách nói ẩn dụ mượn hình ảnh con cò để nói đến số phận của ai trong xh cũ. * HS đọc lại bài ca dao số 2: ? Trong bài ca dao số 2: Cụm từ “thương thay” lặp lại mấy lần? Khi đọc leân em seõ hieåu nhö theá naøo? ? Hãy phân tích những nỗi thương thân của người lao động qua các hình ảnh ẩn duï trong baøi 2. - Tằm: bị bòn rút sức lao động.. -. Kiến: lao động vất vả, xuôi ngược vaãn ngheøo. - Hạc: phiêu bạc, lận đận, cố gắng vô vọng của người lao động. - Cuốc: thấp cổ bé họng không được leõ coâng baèng naøo soi toû. * Cho HS söu taàm moät soá baøi ca dao mở đầu bằng cụm từ “thân em” - “Thaân em nhö haït… ruoäng caøy” - “Thaân em nhö taám … tay ai” - “Thân em như giếng… rửa chân” ? Những bài ca dao mở đầu bằng “thân em”, thường nói về ai, về điều gì và thường giống nhau như thế nào về ngheä thuaät? ? Hình aûnh so saùnh trong baøi naøy coù gì ñaëc bieät? GV: Caùc em bieát trong ca dao “traùi bần”, “mù u”, “sầu riêng”  thường gợi đến cuộc đời, thân phận đau khổ đắng cay. ? Qua đây: em thấy cuộc đời người phụ nữ trong XH phong kiến như thế naøo? * Người phụ nữ như trái bần nhỏ bé bị “gioù daäp soùng doài” bieát taáp vaøo ñaâu. * Hs phát hiện trong 3 bài ca dao có sử dụng các phép tu từ nào?. * Minh hoïa: - “Leân thaùc” >< “xuoáng gheành”. - “Đầy” >< “cạn”. - “Lận đận”: từ láy. - “Ai làm … con”: câu hỏi tu từ. - “Thaân em nhö…” * Qua tìm hiểu hs đi đến ý nghĩa của các vb. daân ñau m toû tr thöôn. B. thườ ñau thuaät. “traùi khoù.. *. phuï được. 2 khoù: xuoán laùy, c. 3 -M dao thoân caûnh.

(35) II. Hướng dẫn tự học: - Sưu tầm, phân loại và học thuoäc 1 soá baøi ca dao than thaân. - Vieát caûm nhaän veà baøi ca dao than thân khiến em cảm động nhất. * Luyeän taäp: 1. SGK/ 50. - Nội dung: Cả 3 bài đều diễn tả cuộc đời, thân phận con người trong XH cũ. Ngoài ý nghĩa than thân coøn coù yù nghóa phaûn khaùng - Ngheä thuaät: . Đều sử dụng thể thơ lục baùt. . Mỗi bài có sử dụng nghệ thuaät rieâng nhö: hình aûnh so saùnh, aån dụ , câu hỏi tu từ. . Cả 3 bài đều có hình thức câu hỏi tu từ . . Mỗi bài có sử dụng nhóm chữ mang tính truyền thống được duøng nhieàu trong ca dao: “ leân thaùc xuoáng gheành”, “thöông thay”, “ thaân em”. 2.SGK/50  Hoïc thuoäc caùc baøi ca dao đã học. * Củng cố: Đọc diễn cảm lại văn bản + Đọc thêm (SGK/50) * Dặn dò: Học bài và soạn bài: “ Những câu hát châm biếm” * Caâu hoûi chuaån bò baøi: - Đọc vb, tìm hiểu từ khó. - Tìm hieåu noäi dung – ngheä thuaät 4 baøi ca dao trong vb.. -. Ngày soạn: 14/9/2009 Ngày dạy: Thứ năm, 16/9/2010 Tieát chöông trình 14. Vaên hoïc. Vaên baûn:. NHỮNG CÂU HÁT CHAÂM BIEÁM. A. Mức độ cần đạt: Giúp HS: - Hiểu giá trị tư tưởng, nghệ thuật đặc sắc của những câu hát chaâm bieám. - Biết cách đọc diễn cảm và phaân tích ca dao chaâm bieám. B. Trọng tâm kiến thức, kĩ năng: 1. Kiến thức:.

(36) - Ứng xử của tác giả dân gian trước những thói hư, tật xấu, những huû tuïc laïc haäu. - Moät soá bieän phaùp ngheä thuaät tiêu biểu thường thấy trong các bài ca dao chaâm bieám. 2. Kó naêng: - Đọc – hiểu những câu hát chaâm bieám. - Phân tích được giá trị nội dung và nghệ thuật của những câu haùt chaâm bieám trong baøi hoïc. C. Tiến trình tổ chức các hoạt động: 1. Ổn định tổ chức: 2. KTBC: - Đọc thuộc lòng 3 bài ca dao chủ đề than thân. - Tìm hieåu noäi dung – ngheä thuaät 1 trong 3 baøi. 3. Giới thiệu bài mới: Những caâu haùt chaâm bieám xuaát hieän trong ca dao- daân ca. Nhaèm phôi baøy caùc hiện tượng đáng cười trong XH. Nội dung ấy sẽ được chúng ta tìm hiểu qua vaên baûn naøy. Hoạt động của GV và HS Hs nắm được thái độ, tình cảm của người bình dân VN trong ca dao châm bieám. * HS đọc VB –Tìm hiểu từ khó  Đi đến tìm hieåu VB ? Bài 1 giới thiệu tổng quát về chú tôi nhö theá naøo.. ? Cho biết 2 dòng đầu có ý nghĩa gì.. ? Bài này châm biếm hạng người nào trong XH. ? Bài 2 nhại lời của ai nói với ai. ? Qua nội dung của lời thầy bói. Em có nhận xét gì về từng lời của ông ta? Chứng tỏ thầy bói là người như thế nào? ? Theo em bài này phê phán những ai và phê phán hiện tượng nào trong XH của chuùng ta.. * Thảo luận:.ChoHS tìm những bài ca dao khác có nội dung tương tự. Hòn đất mà biết nói năng Thì thaày ñòa lí haøm raêng chaúng coøn.  Tử vi xem bói cho người Số thầy thì để cho ruồi nó bâu.  Chaäp chaäp… maát thieâng.v.v. ? Mỗi con vật trong bài 3 tượng trưng cho ai, hạng người nào trong XH xưa. -Con cò: tượng trưng cho người nông dân, dân thường. -Cà cuống:kẻ tai to, mặt lớn như: xã trưởng. Hoặc ông cống trong truyện ngụ ngoân “Ñeo nhaïc cho meøo”. -Chim ri, chào mào: liên tưởng đến cai leä, lính leä. -Chim chích: gợi nghĩ đến những anh ñi rao vieäc laøng. ? Bằng sự hiểu biết của em, hãy cho biết hình ảnh con cò là tượng trưng cho ai. .Ö -H sieâng vaàn nhaân  nhữn động. *B -B với n ñieàu Chứn chuy  Ba . keû ha hieåu khoa. * Ba. daân,.

(37) trong xh xöa.. ? Cảnh tượng trong bài “Con cò chết rũ trên cây” (chết khô không rõ thời gian) cò con lại tổ chức đám tang. Theo em sự việc đó có phù hợp không. ? Theo em baøi ca dao pheâ phaùn, chaâm bieám ñieàu gì.. * Thaûo luaän: Trong baøi 4, chaân dung cậu cai được miêu tả ntn? . Đầu đội:nón lông gà. Ngón tay đeo nhaãn  trang phuïc ra veû quyeàn uy vaø trang troïng. . Ba năm một chuyến sai. Mượn áo, thueâ quaàn  caùch noùi chaâm bieám, phoùng đại cho thấy quyền hành rất thấp, thân phaän thaûm khoå. ? Nhö vaäy, em coù nhaän xeùt gì veà nhaân vật cậu cai trong 2 câu thơ đầu và 2 câu thô cuoái.. ? Em coù nx gì veà ngheä thuaät chaâm bieám saâu xa trong baøi ca dao naøy.. - Sưu tầm, phân loại và học thuoäc 1 soá baøi ca dao chaâm bieám. - Vieát caûm nhaän cuûa em veà 1 baøi ca dao chaâm bieám tieâu bieåu trong baøi hoïc. III- Luyeän taäp: 1. SGK/53  Ý c đúng. 2. Những câu hát châm biếm trong vaên baûn coù ñieåm giống truyện cười dân gian  đều tạo cho người đọc một trận cười vui thoả mái hoặc giễu cợt những thói hö taät xaáu trong xaõ hoäi. * Cuûng coá: - Đọc diễn cảm 4 bài ca dao. - Đọc thêm SGK/53,54 * Daën doø: Hoïc baøi – xem trước bài “Đại từ” * Caâu hoûi chuaån bò baøi: - Đọc vd a, b, c, d SGK/54,55. Tìm hiểu đại từ là từ dùng để trỏ ñieàu gì. - Tìm hiểu vai trò ngữ pháp của đại từ. - Tìm hiểu đại từ gồm có mấy loại.. ? Cho biết bài 2 đã sử dụng cách nói ntn. ? Cách nói hàm ý được sử dụng trong baøi naøo. ? Tiếng cười châm biếm hài hước là bài naøo. * Qua tìm hieåu, hs ruùt ra yù nghóa cuûa caùc vb.. II. Hướng dẫn tự học:. - Ngày soạn: 15/9/2010.

(38) - Ngày dạy: Thứ sáu, 17/9/2010 Tieát chöông trình 15. Tieáng Vieät.. ĐẠI TỪ. A- Mức độ cần đạt: Giúp HS - Nắm được khái niệm đại từ, các loại đại từ. - Có ý thức sử dụng đại từ phù hợp với yêu cầu giao tiếp. B. Trọng tâm kiến thức, kĩ năng: 1. Kiến thức: - Khái niệm đại từ. - Các loại đại từ. 2. Kĩ năng: - Nhận biết đại từ trong vb nói và viết. - Sử dụng đại từ phù hợp với yêu cầu giao tiếp. C. Tiến trình tổ chức các hoạt động: 1. Ổn định tổ chức: 2. KTBC: Cho bieát noäi dung và nghệ thuật của những bài ca dao thuộc chủ đề châm biếm. 3. Giới thiệu bài mới: Trong khi nói và viết. Ta thường dùng những đại từ để xưng hô hoặc để trỏ để hỏi. Vậy đại từ là gì? Chúng ta sẽ cuøng nhau tìm hieåu qua tieát hoïc naøy. Hoạt động của GV và HS * Cho HS đọc ví dụ: SGK/54.55. Chú ý những từ in đậm. ? Từ “nó” ở ví dụ a trỏ ai. Giữ vai trò ngữ pháp gì trong câu. ? Từ “nó” ở ví dụ b trỏ con vật gì. Giữ vai trò ngữ pháp gì trong câu. ? Nhờ đâu mà em biết được nghĩa của 2 từ “nó” trong 2 ví dụ trên. ? Từ “ thế” ở ví dụ c trỏ sự việc gì. Giữ. vai trò ngữ pháp gì trong câu. ? Từ “ai” ở ví dụ d dùng để làm gì. Giữ vai trò ngữ pháp gì trong câu. Ví dụ thêm: Người học giỏi nhất lớp là noù. (noù: DT laøm VN) * Qua tìm hiểu, hs đi đến khái niệm về đại từ và vai trò ngữ pháp của đại từ trong caâu.. * Cho HS đọc ví dụ ? Các đại từ của mỗi nhóm ví dụ a, b, c troû gì?. * Cho HS đọc ví dụ (SGK/56) ? Các đại từ của mỗi nhóm ví dụ a, b, c hoûi veà gì?. Gv nêu những điểm lưu ý cho hs nắm.. ñem độn ngö.

(39) III- Luyeän taäp: 1. a/ (SGK/56) Ngoâi. Soá ít. Soá 1 2. Tôi, tao, tớ Maøy. b/ SGK/ 57. Sự khác nhau: - “ Cậu giúp đỡ mình với nhé !  Đại từ mình ngôi thứ nhất. -Mình veà coù nhớ ta chăng, Ta về ta nhớ hàm răng mình cười.  Đại từ mình ngôi thứ hai. 2. ( SGK/ 57): Khi xöng hoâ một số danh từ chỉ người như: Ông , baø, cha, meï, chuù, baùc,coâ,dì, con ,cháu… cũng được sử dụng như đại từ xöng hoâ. * Tìm theâm ví duï: Chaùu ñi lieân laïc, Vui laém chuù aø. Ở đồn Mang caù, Thích hơn ở nhà. 3. Dùng những đại từ dùng để hỏi sau: ai, sao, bao nhiêu vào những trường hợp dùng để trỏ chung. -Ai cuõng phaûi ñi hoïc. -Bao nhiêu cũng được. Nó lí sự làm sao. 4. Đối với các bạn cùng lớp, cùng lứa tuổi với em, nên xưng hô tớ, mình ,tôi cho lịch sự. - Hiện tượng xưng hô thiếu lịch sự: mày, họ tao, nó. Nhắc nhở bạn sửa sai. IV. Hướng dẫn tự học: - Xác định đại từ trong vb Những câu hát về tình cảm gia đình. Những câu hát về Soá nhieàu tình yeâu queâ höông, đất nước, con người. Chúng tôi, chúng tao, chúng tớ Chuùng maøy.

(40) * Cuûng coá. GV cho HS đọc lại tất cả 3 khung ghi nhớ trong SGK. * Daën doø: - Hoïc thuoäc loøng các ghi nhớ trong SGK -Hoàn tất các bài taäp. - Xem phần đọc theâm vaø baøi:. “Luyeän taäp taïo laäp vaên baûn”. * Caâu hoûi chuaån bò baøi: - Cho bieát quaù trình taïo laäp văn bản gồm có mấy bước? - Thực hành tạo lập vb qua tình huoáng: Em haõy vieát thö cho người bạn để bạn hiểu về đất nước mình. - Ngày soạn: 18/9/2009 - Ngày dạy: Thứ hai, 20/9/2010 Tieát chöông trình 16. Taäp laøm vaên. LUYEÄN TAÄP TAÏO LAÄP VAÊN BAÛN A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: giúp hs: - Củng cố lại những kiến thức có liên quan đến việc tạo lập văn bản và làm quen hơn nữa với các bước của quá trình taïo laäp vaên baûn. - Biết tạo lập 1 vb tương đối đơn giản, gần gũi về đời sống và công việc hoïc taäp cuûa hs. B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NAÊNG: 1. Kiến thức: Vb và quy trình tạo laäp vb. 2. Kó naêng: Tieáp tuïc reøn luyeän kó naêng taïo laäp vb.. C. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: Đại từ là gì? Các loại đại từ. 3. Giới thiệu bài mới: Ở bài trước, các em đã làm quen tiết “Tạo lập văn bản”. Để tạo ra cho mình một sản phẩm hoàn chỉnh. Tiết học này chúng ta sẽ đi vaøo phaàn luyeän taäp. Hoạt động của GV và HS Hoạt động 1: HS chuẩn bị ở nhà tình huống ( SGK/ 59) Hoạt động 2: Trứoc khi đi vào phần thực hành trên lớp. Cho HS nhắc lại 4 bước của quá trình taïo laäp vaên baûn. Bươc1: Định hướng chính xác Bước 2: Xây dựng bố cục rành mạch hợp lý theo định hướng. Bước 3: Diễn đạt thành văn. Bước 4: KT lại văn bản. * C baïn ñ 1 a/ ? Cho biết tình huống trên thuộc kiểu văn từ “ v baûn gì ? Do ñaâu em bieát ? ? Yeâu caàu vieát veà noäi dung gì? ? Vieát cho ai? ngoa ? Noäi dung coù qui ñònh daøi ngaén bao nhieâu  khoâng? ? Em định viết về chủ đề gì ? b/ C Gợi ý:  viết về con người VN yêu chuộng hoà bình, caàn cuø chòu khoù.  Truyền thống lịch sử.  Danh lam thaéng caûnh.  Những đặc sắc về văn hoá và phong tục ? Mục đích viết thư cho bạn nước ngoài để * M.

(41) laøm gì. ? Bố cục cụ thể của bức thư như thế nào? (cho các em xây dựng một bố cục rành mạch, hợp lí thể hiện đúng định hướng trên). - Ngày soạn: 19/9/2010 - Ngày dạy: Thứ ba, 21/9/2010 Tuaàn 5. Tieát chöông trình 17. Vaên hoïc. Baøi 5. Vaên baûn: . SÔNG NÚI NƯỚC NAM. (Nam quoác sôn haø). * HS tham gia phát biểu viết đoạn xây dựng bài( viết ở lớp theo định hướng trong phần nội dung naøy). * Trên cơ sở bố cục ở bước 2. HS tập viết thaønh vaên.. III- Luyện tập: Cho HS đọc bài tham khaûo SGK/ 60. 61 ( Laù thö ) IV. Hướng dẫn tự học: bổ sung, sửa lại dàn bài cho hoàn chỉnh. * Cuûng coá. Cho HS nhaéc laïi “ Caùc bước tạo lập văn bản” * Dặn dò: Soạn bài:. “ Sông núi nước Nam” “Phoø giaù veà kinh”. * Caâu hoûi chuaån bò baøi: - Nhận dạng 2 bài thơ. Bài thơ được xem là bản Tuyên ngôn độc lập. Vậy em hiểu Tuyên ngôn độc lập là gì? - Tìm hieåu noäi dung ngheä thuaät 2 baøi thô.. Tương truyền: - Lý Thường KiệtA. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: giúp hs: - Bước đầu tìm hiểu về thơ trung đại. - Cảm nhận được tinh thần, khí phaùch cuûa daân toäc ta qua baûn dòch baøi thô chữ Hán Nam quốc sơn hà. B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NAÊNG: 1. Kiến thức: - Những hiểu biết bước đầu về thơ trung đại. - Đặc điểm thể thơ thất ngôn tứ tuyeät. - Chủ quyền về lãnh thổ của đất nước và ý chí quyết tâm bảo vệ chủ quyền đó trước kẻ thù xâm lược. 2. Kó naêng: - Nhận biết thể thơ thất ngôn tứ tuyệt Đường luật. - Đọc – hiểu và phân tích thơ thất ngôn tứ tuyệt Đường luật chữ Hán qua bản dòch tieáng Vieät. C. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: Em đã diễn đạt thành văn lá thư gửi cho bạn. Hạy trình baøy cho caùc baïn cuøng nghe. 3. Giới thiệu bài mới: Đây là 2 bài thơ ra đời trong giai đoạn lịch sử dân tộc.

(42) thoạt khỏi ách đô hộ ngàn năm của PK phương Bắc. Đất nước trên đường xây dựng. Tiết học này sẽ giúp các em thấy rõ tinh thần độc lập, khí phách hào hùng và khát vọng lớn lao của dân tộc.. - Ba chính n - B ngoân ño. * Bài thơ được xem như là bản tuyên ngôn độc lập. ? Vậy: Tuyên ngôn độc lập là gì?. II. Hướng dẫn tự học: - Học thuộc lòng – đọc diễn cảm vb dòch thô. - Nhớ được 8 yếu tố Hán trong vb. * Luyeän taäp: 1. SGK/65 Vua Nam: nguyên văn là Nam Đế: tức là vua nước Nam. Đại diện cho nhân dân. Có vua thì phải có dân. Do đó bài thơ không phải có mình vua Nam ở mà cả người Nam ở. 2. Hoïc thuoäc loøng caû 3 baûn. - Đọc thêm: SGK/65. * Cuûng coá: - Em hieåu theá naøo veà thế thơ Thất ngôn tứ tuyệt Đường luật. - Noäi dung baøi thô. * Daën doø: Hoïc thuoäc loøng baøi thô. Naém noäi dung baøi thô.. ? Hãy tìm hiểu nội dung Tuyên ngôn độc laäp trong baøi thô naøy laø gì.. . PHOØ GIAÙ VEÀ KINH (Tuïng giaù. Hoạt động của GV & HS * Cho HS đọc diễn cảm bài thơ của 3 bản: phieân aâm – dòch nghóa – dòch thô: moät caùch doõng daïc nhaèm gaây khoâng khí trang nghieâm.  Sau đó đọc chú thích. * Căn cứ vào lời giới thiệu sơ lược về thể thơ thất ngôn tứ tuyệt ở chú thích: ? Haõy nhaän daïng baøi thô (baûn phieân aâm)  Thể thơ, số câu, số chữ và cách hiệp vaàn.. hoàn kinh sư). - Traàn Quang Khaûi-. * HS nắm được biểu ý của bài thơ. ? Bài thô vieát ra nhaèm muïc ñích gì? ? Ngoài biểu ý, bài thơ có biểu cảm (bày toû caûm xuùc) khoâng? Neáu coù thì thuoäc traïng thaùi naøo?  loä roõ hay aån kín. ? Sau khi đọc xong. Càng ngẩm kĩ bài thô, em thaáy theá naøo? ? Nhaän xeùt gì veà gioïng ñieäu baøi thô?. Hoạt động của GV & HS * Cho HS đọc diễn cảm bài thơ cả 3 baûn: ? Cho HS nhaän daïng baøi thô ( baûn phieân aâm). HS tìm hiểu sự khác biệt về nội dung: Hai câu đầu và hai câu cuối bài thơ.. I. Tìm hieå 1. Nhaän - Theå t chữ) - Caùch chữ cuối : ( 2. Noäi d.

(43) - Em hiểu gì về thể thơ “Ngũ ngôn tứ tuyeät”. ở thời Trầ n iđượ c tái hiện qua những sự kiện lịch sử - Noä dung? choáng giaëc *Moâ ngn –doø Nguyeâ m clượ danh Daë : Hoïcn xaâ thuoä loøcn.gHai baøiñòa thô. ? Khi đất nước thanh bình. Lời động đã làm Nắ neânmchieá ng “ Chöông Döông”; đượnc thắ yù nghóa baøi thô. Xem trướ“c Hà baøim vieân theå hieän trong 2 caâu cuoái nhö theá tử”. naøo. “ Từ Hán Việt” thanh bình thì phải cùng nhau xây dựng và phát triển đất nước. ? Haõy nhaän xeùt veà bieåu yù, bieåu caûm,  gioïng ñieäu baøi thô. vững muôn đời của đất nước. 3. - Bieåu y Ngày soạn: 21/9/2010 hoà bình. Ngày dạy: Thứ năm, 23/9/2010 - Bieåu caûm - Gioïng ñieäu Tieát chöông trình 18. Tieáng vieät. 4. Qua tìm hieåu, hs ruùt ra yù nghóa cuûa TỪ HAÙ N trò VIEÄ Tn tộc ta ở về 1 đất nước thá i bình, thònh cuûa daâ vb. A. MỨ thời nhà TrầnC. ĐỘ CẦN ĐẠT: giúp hs - Hieåu theá naøo laø yeáu toá Haùn Vieät. - Biết phân biệt hai loại từ ghép II. Hướng dẫn tự học: Hán Việt: từ ghép đẳng lập và từ ghép - Học thuộc lòng – đọc diễn cảm vb chính phuï. dòch thô. - Có ý thức sử dụng từ Hán Việt - Nhớ được 8 yếu tố Hán trong vb. đúng nghĩa, phù hợp với hoàn cảnh giao - Trình baøy suy nghóa veà yù nghóa tieáp. thời sự của hai câu thơ “Thái bình tu trí B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ lực – Vạn cố thử giang san” trong cuộc NAÊNG: soáng hoâm nay. 1. Kiến thức: Luyeän taäp: - Khái niệm từ Hán Việt, yếu tố * Caùch bieåu yù vaø bieåu caûm trong 2 baøi Haùn Vieät. thô: “ Phoø giaù veà kinh”, “ Soâng nuùi - Các loại từ ghép Hán Việt. nước Nam” 2. Kó naêng:  Giống nhau: cả hai đều thể hiện bản - Nhận biết từ Hán Việt, các loại từ lónh cuûa daân toäc. Caûm xuùc neùn beân trong yù gheùp Haùn Vieät. tưởng: càng nghĩ càng tự hào. - Mở rộng vốn từ Hán Việt. * Cách nói giản dị, cô đúc của bài thơ: C. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC Có tác dụng thể hiện mạnh mẽ lòng tự HOẠT ĐỘNG: hào và những chiến thắng vẽ vang của 1. Ổn định tổ chức: dân tộc, cũng như tư thế lớn mạnh của dân 2. KTBC: toäc. * Cuûng coá. ? Baøi thô goàm 4 caâu, coù 2 yù khaùc bieät. Em hiểu gì về nội dung của 2 câu đầu..

(44) - Đọc thuộc lòng VB “ Phò giá về kinh” baûng phieân aâm. Nhaän daïng baøi thô. Naém noäi dung. - Ngheä thuaät: Bieåu yù, bieåu caûm, gioïng ñieäu… 3 Giới thiệu bài mới: Ở lớp 6, các em đã biết thế nào là từ Hán Việt. Tiết hoïc naøy chuùng ta seõ tìm hieåu veà yeáu toá cấu tạo từ Hán Việt và từ ghép Hán Việt.. T nhau ? “AÙi quoác”, “thuû moân”, “chieán thaéng” thuoäc 2.a loại từ ghép gì? * Giống với trật tự TGCP thuần Việt cùng  loại. sau. b/. Hoạt động của GV và HS * Cho HS đọc bài thơ chữ Hán “ Nam quốc sôn haø” ? Caùc tieáng: Nam, quoác, sôn,haø nghóa laø gì.. * Khác với trật tự của TGCP thuần Việt cùng loại. Ví dụ thêm: - Quốc kỳ: cờ nước (phụ – chính) - Ngư ông: ông lão đánh cá (phuï – chính). ? Tiếng nào có thể dùng như một từ đơn để đặt câu(dùng độc lập)? Tiếng nào không? GV giaûng theâm: - Treøo nuùi khoâng noùi treøo non. - Loäi xuoáng soâng khoâng noùi loäi xuoáng haø. - Cụ là một nhà thơ yêu nước không nói yêu quoác. ? Vậy tiếng để tạo ra từ Hán việt gọi là gì. ? “ Thieân” trong “thieân thö” nghóa laø gì? ? “Thieân” trong “ thieân nieân kæ”, “thieân lí maõ” nghóa laø gì? ? “ Thieân” trong “ thieân ñoâ veà Thaêng Long”?. * Cho HS đọc ghi nhớ: Nắm ý chính rồi chép vào vở. ? “ Sôn haø”, “xaâm phaïm”, “giang sôn” thuoäc loại TGCP hay TGĐL? Căn cứ vào đâu mà em bieát.. III- Luyeän taäp: 1. (SGK/70) * Hoa1: (SGK)  Quaû vaø hoa. Hoa2: (SGK)  Đẹp, toát. * Phi1: (SGK  Bay. Phi2: (SGK)  Traùi với, không phải là. Phi3: (SGK)  Vợ lẽ cuûa vua. * Tham 1: (SGK)  Tham muốn vươn tới một mục đích nào đó. Tham2: (SGK)  Dựa vaøo, xen vaøo. * Gia 1: (SGK)  Chuû nhà, loài thú nuôi trong nhà. Gia2: (SGK)  Vò thêm vô thức ăn, thêm lên. 2. (SGK/71) - “Quoác”: quoác kyø, quốc tịch, ái quốc, cường quốc, quốc gia, quoác ca….  trước. *G.

(45) - “Sôn”: giang sôn, sôn haøo haûi vò, sôn laâm, sôn taëc, sôn cước, sơn khê, sơn hà, sơn dương… - “Cö”: cö truù, cö nguï, taûn cö, ñònh cö, di cö, daân cö… - “Baïi”: thaønh baïi, thaát baïi, chieán baïi, baïi traän… 3. (SGK/71) a. Từ có yếu tố chính trước – phụ sau: hữu ích, phát thanh, bảo mật, phòng hoả. b. Từ có yếu tố phụ trước – chính sau: thi nhân, đại thắng, tân binh, hậu đãi. 4. (SGK/71) * 5 từ ghép Hán Việt chính trước – phụ sau: - Đại diện  thay mặt. - Hieáu hoïc  ham hoïc. - Saùt nhaân  gieát người. - Quốc gia  nước nhà. - AÙi nguyeät  yeâu traêng. * 5 từ ghép Hán Việt phụ trước – chính sau: - Haûi caåu  choù bieån. - Nha khoa  khoa raêng. - Ngö nghieäp  ngheà caù. - Sinh nhaät  ngaøy sinh. - Đại thắng  thắng lớn. IV. Hướng dẫn tự học: Tìm hiểu nghóa cuûa caùc yeáu toá Haùn Vieät xuaát hiện nhiều trong các vb đã học. * Cuûng coá: - Theá naøo laø yeáu toá Haùn Việt? Yếu tố Hán Việt được sử dụng nhö theá naøo?. - Có mấy loại: Từ ghép Hán Việt? Cho ví dụ. Trật tự của các yeáu toá. * Daën doø: Học bài. Xem trước bài: “Tìm hiểu -. chung veà vaên bieåu caûm”. Ngày soạn: 22/9/2010 Ngày dạy: Thứ sáu, 24/9/2010 Tieát chöông trình 19. Taäp laøm vaên -. TRAÛ BAØI TAÄP LAØM VAÊN SOÁ 1. A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: giúp hs: - Củng cố kiến thức và kĩ năng đã học về văn tự sự. - Đánh giá được bài làm của mình so với yêu cầu của đề bài. Nhờ đó có đước kinh nghiệm và quyết tâm cần thiết để làm tốt hơn những baøi sau. B. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: Từ ghép Hán Việt có mấy loại? Kể ra? Cho ví dụ. 3. Hoạt động của tiết trả bài: * Giáo viên ghi đề bài lên bảng.. Icaâu c gaëp t * Cho HS nhaéc laïi: Quaù trình taïo laäp vaên 1. Ñ bản cần phải thực hiện lần lượt qua các bước nào? (4 bước) -. .. Caâu chứn vaät t 2. -.

(46) Chọn đọc 1 bài làm của HS hoàn chỉnh nhất. Giaùo vieân nhaän xeùt öu, khuyeát ñieåm chính trong bài làm của HS: những yêu cầu đã đạt hoặc chưa đạt. - Ngày soạn: 23/9/2010 - Ngày dạy: Thứ bảy, 25/9/2010 Tieát chöông trình 20. Taäp laøm vaên.. TÌM HIEÅU CHUNG VEÀ VAÊN BIEÅU CAÛM.  GV sửa những lỗi đã mắc trong bài làm để học sinh nắm.  Đặt ra kế hoạch phấn đấu để bài làm sau đạt kết quả cao hơn.. * Bước 4: Về nhà xem trước bài:. “ Tìm hieåu chung veà vaên bieåu caûm”. A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: giúp hs: - Hieåu vaên bieåu caûm naûy sinh do nhu cầu biểu cảm của con người. - Biết phân biệt biểu cảm trực tiếp vaø bieåu caûm giaùn tieáp cuøng nhö phaân bieät các yếu tố đó trong văn bản. B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NAÊNG: 1. Kiến thức: - Khaùi nieäm vaên bieåu caûm. - Vai troø, ñaëc ñieåm cuûa vaên bieåu caûm. - Hai cách biểu cảm trực tiếp và giaùn tieáp trong vaên bieåu caûm. 2. Kó naêng: - Nhaän bieát ñaëc ñieåm chung cuûa vb biểu cảm và 2 cách biểu cảm trực tiếp và giaùn tieáp trong caùc vb bieåu caûm cuï theå. - Tạo lập vb có sử dụng các yếu tố bieåu caûm. C. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định lớp: 2. Kieåm tra baøi cuõ: - Theá naøo laø yeáu toá Haùn Vieät. - Từ ghép Hán Việt có mấy loại? Cho ví dụ mỗi loại?.

(47) 3. Giới thiệu bài mới: Trong cuộc sống ai cũng có tình cảm. Tình cảm đối với cảm, đối với vật, đối với mọi người xung quanh… Khi coù tình caûm doàn neùn, chất chứa, không nói được thì ta làm thơ, văn để bộc lộ tình cảm. Loại văn thơ đó là vaên thô bieåu caûm. Vaäy vaên bieåu caûm laø loại văn như thế nào? chúng ta tìm hiểu qua tieát hoïc naøy. Hoạt động của GV & HS. * Cho HS đọc những câu ca dao (SGK) ? Caâu ca dao naøy thoå loä tình caûm, caûm xuùc gì?. ? Boán caâu ca dao naøy thoå loä tình caûm, caûm xúc gì của người con gái trong bài?. ? Người ta thổ lộ tình cảm để làm gì? ? Theo em: Khi nào thì con người cảm thấy caàn laøm vaên bieåu caûm. Thảo luận: Trong thư từ gửi cho bạn bè, em có thường biểu lộ tình cảm không? Đáp: Có  Phöông tieän bieåu caûm raát ña daïng vaø phong phú: Thơ, văn, ca hát, vẽ tranh, đánh đàn, thổi sáo v.v… * Cho HS đọc hai đoạn văn (SGK/72)  Cho HS chú ý đoạn (1) trước: ? Em thấy đoạn văn (1) biểu đạt những nội dung gì? ? Nội dung ấy có đặc điểm gì khác so với nội. dung của văn bản tự sự và miêu tả.. chænh taû ch - Ño  HS chú ý đoạn văn 2.  N ? Em thấy đoạn văn 2 biểu đạt những nội gái v dung gì. dung “gaén *C caûm, (tình * PT ? Em có nhận xét gì về phương thức biểu đạt  tình cảm, cảm xúc ở hai đoạn văn trên. . * HS đọc ghi nhớ rồi chép vào vở II. Luyeän taäp: 1. (SGK/73) a/ Đoạn a: không phải là văn biểu cảm vì: chæ neâu ñaëc ñieåm, hình daùng vaø coâng dụng của cây Hải Đường  chưa bộc lộ được cảm xúc. b/ Đoạn b: là văn biểu cảm. Vì có đầy đủ những đặc điểm của văn biểu cảm. * Chỉ ra nội dung biểu cảm đoạn b: - Kể chuyện: Từ cổng vào. Lần nào tôi cũng phải dừng lại ngắm cây Hải Đường. - Miêu tả: màu đỏ thắm, lá to thật khoeû. - So saùnh: caùnh hoa khum khum nhö muốn phong lại cái nụ cười má lúm đồng tieàn. - Liên tưởng: Bỗng nhớ năm xưa, lần đầu từ Miền Nam ra Bắc lên thăm đền Hùng. Tôi đã ngẩn ngơ đứng ngắm hoa Hải Đường. Tóm lại: Cảm xúc của người viết cảm nhận được vẽ đẹp rực rỡ của cây Hải Đường làm xao xuyến lòng người. 2. (SGK/ 74).

(48)  Cả hai bài đều là biểu cảm trực tiếp. Vì hai bài đều trực tiếp nói lên tư tuởng, tình cảm ( không thông qua miêu tả hay keå chuyeän) 3. (SGK/ 74) OÂi ! Coâ giaùo kính yeâu cuûa em. Không, chẳng bao giờ em lại quên cô được. Sau này, khi em đã lớn em vẫn sẽ nhớ đến cô và em sẽ tìm gặp cô giữa một đám học trò nhỏ. Mỗi bận đi ngang qua một trường học và nghe tiếng cô giáo giảng bài. Em sẽ tưởng tượng như nghe tiếng nói của cô.  Biểu cảm trực tiếp. III. Hướng dẫn tự học: - Sưu tầm các bài văn, đoạn văn biểu cảm trên báo chí, tìm được đối tượng biểu cảm và tình cảm được biểu hiện trong các vb đó. - Vận dụng những kiến thức về văn biểu cảm vào tìm hiểu vb biểu cảm đã hoïc. * Cuûng coá. Trong vaên bieåu caûm coù cho pheùp em dùng yếu tố kể và tả không? Nếu được thì em keå taû nhö theá naøo. * Dặn dò. Học bài và soạn bài:. “ Coân Sôn ca”. - Ngày soạn: 18/9/2010 - Ngày dạy: Thứ hai, 20/9/2010. Tuaàn 6. Tieát chöông trình 21. Vaên hoïc. Baøi 6. Vaên baûn:. BAØI CA COÂN SÔN. A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: giúp hs: Cảm nhận được sự hòa nhập giữa tâm hồn Nguyễn Trãi với cảnh trí Côn Sơn qua một đoạn trích được dịch theo thể thô luïc baùt. B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NAÊNG: 1. Kiến thức: - Sô giaûn veà taùc giaû Nguyeãn Traõi. - Sô boä veà ñaëc ñieåm theå thô luïc baùt. - Sự hòa nhập giữa tâm hồn Nguyễn Trãi với cảnh trí Côn Sơn được theå hieän trong vb. 2. Kó naêng: - Nhaän bieát theå thô luïc baùt. - Phân tích đoạn thơ chữ Hán được dòch sang tieáng Vieät theo theå thô luïc baùt. C. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định tổ chức: 2. KTBC: - Khi nào thì con người caûm thaáy caàn laøm vaên bieåu caûm. - Tình caûm trong vaên bieåu caûm phaûi nhö theá naøo. 3. Giới thiệu bài mới: “ Côn Sơn ca” là sản phẩm tinh thần cao đẹp của một cuộc đời lớn sẽ đem lại cho chúng ta những ñieàu lí thuù vaø boå ích. Vaên baûn giuùp ta caûm nhận được tâm hồn và tính cách của Nguyễn Trãi ( một danh nhân văn hoá thế giới). Hoạt động của GV và HS * Cho HS đọc phần tác giả, tác phẩm trong phaàn chuù thích ( SGK/ 79)  HS ghi nhaän vaøi neùt veà taùc giaû.. I. T. -N.

(49) - Nguyeãn Traõi – anh huøng daân toäc, nhaø quaân sự tài ba, nhà thơ, danh nhân vh thế giới, là người có công lao to lớn trong cuộc kháng chiến chống giặc Minh xâm lược. Nguyễn Trãi để lại 1 sự nghiệp văn chương đồ sộ, phong phuù. Naêm 1442, Nguyeãn Traõi bò gieát thaûm khốc và năm 1464, ông được Lê Thánh Tông rửa oan. ? Hãy cho biết hoàn cảnh sáng tác bài thơ.. * Dựa vào lời giới thiệu sơ lược về thể thơ lục bát ở chú thích. ? Nhận dạng thể thơ của đoạn thơ về số câu, số chữ trong câu và cách hiệp vần.. ? Cảnh trí Côn Sơn được gợi tả bằng những chi tiết nào. Hãy nhận xét về cảnh tượng Côn Sôn.. ? Em thaáy hình aûnh vaø taâm hoàn cuûa nhaân vaät “ta” hiện lên trong đoạn thơ thế nào.. ? Chi tiết nào chứng tỏ tác giả rất ung dung và laïc quan. Caùch noùi ví von treân giuùp em caûm nhận được điều gì về tác giả.. Hs phát hiện những nét nghệ thuật đặc sắc trong vb.. trong ngữ c - Gi 3/ Sö nhieâ hoàn t * Luyeän taäp: 1. SGK/81: Nhaän xeùt: * Gioáng nhau: caû hai taùc giaû đều có tâm hồn hoà nhập vời thiên nhieân vaø raát yeâ7 quyù thieân nhieân. Caû hai nhaø thô cuøng nghe tieáng suoái maø nhö nghe tieáng nhaïc. * Khaùc nhau: - Nhaïc trong thô cuûa Nguyễn Trãi là “đàn cầm” - Nhaïc trong thô cuûa Hoà Chí Minh laø “tieáng haùt” 2. SGK/81: Hoïc sinh hoïc thuoäc lòng đoạn trích “Bài ca Côn Sơn”. III. Hướng dẫn tự học: - Học thuộc lòng – đọc diễn caûm vb dòch thô. - Trình baøy nhaän xeùt veà hình ảnh nhân vật “ta” được miêu tả trong baøi thô. * Củng cố: Cho HS đọc thêm baøi thô cuûa Traàn Ñaêng Khoa (SGK/81) * Daën doø: Hoïc baøi.. Hướng dẫn đọc thêm. Vaên baûn:. BUỔI CHIỀU ĐỨNG Ở PHỦ THIÊN TRƯỜNG TROÂNG RA.

(50) (Thiên Trường vãn vọng). -. Traàn Nhaân ToângA- Vaøo baøi: 1. Giới thiệu bài: Sử sách đã ca ngợi nhà vua yêu nước, anh hùng, nổi tiếng khoan hoà, nhân ái. Đó chính là vua Trần Nhân Tông. Để hieåu roõ hôn veà taâm hoàn, tính caùch cuûa oâng. Chuùng ta seõ tìm hieåu qua văn bản này bằng cách đọc thêm. 2. Hoạt động dạy và học: Hoạt động của giáo viên và học sinh * Học sinh nắm “Thiên Trường” là quê cuõ cuûa taùc giaû (thuoäc tænh Nam Ñònh ngaøy nay). - Học sinh nắm được hoàn cảnh sáng taùc baøi thô. ? Bài thơ này thuộc thể thơ nào? Căn cứ vaøo ñaâu maø em bieát. ? Cho bieát caùch hieäp vaàn.. * HS chú ý hai câu thơ đầu.  Tìm hiểu nghĩa từng yếu tố trong 2 câu thơ. Đi đến thống nhất về mặt nội dung. * HS chuù yù hai caâu sau: - Hai câu sau đã hé lên sự sống con người hoà hợp với cảnh thiên nhiên. ? Hãy cho biết đó là 2 hình ảnh nào?. * Luyeän taäp: (SGK/77) Buổi chiều khi hoàng hôn buông xuống, ông mặt trời cũng khuất dần trong vách núi. Đó là lúc các mục đồng đưa trâu về nhà nghỉ. Xa xa trông thật đẹp làm sao. Các chú mục đồng ngồi trên lưng trâu vừa thổi sáo đi trên con đường ngoằn ngoèo bên những đám ruộng và những cây xanh. Tiếng sáo ngân vang hoà trong không gian quả là một phong cảnh tình tứ làm ngất ngây lòng người. * Đọc thêm:(SGK/77,78). - Ngày soạn: 20/9/2010 - Ngày dạy: Thứ năm, 23/9/2010 Tieát chöông trình 22. Tieáng Vieät.. TỪ HÁN VIỆT (TT) A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: giúp hs 1. Kiến thức: - Tác dụng của từ Hán Việt trong vb. - Tác hại của việc lạm dụng từ Haùn Vieät. 2. Kó naêng: - Sử dụng từ Hán Việt đúng nghĩa, phù hợp với ngữ cảnh. - Mở rộng vốn từ Hán Việt. B. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định lớp:.

(51) 2. Kiểm tra bài cũ: - Giới thiệu tác giả Nguyễn Trãi và hoàn cảnh sáng tác đoạn thô. - Đọc thuộc lòng. Cho biết nội dung và nghệ thuật của đoạn thơ. 3. Giới thiệu bài mới: Từ Hán Việt mang sắc thái ý nghĩa như thế nào và sử dụng nó như thế nào cho phù hợp. Đó là điều raát quan troïng trong cuoäc soáng cuûa chuùng ta. Điều ấy sẽ được tìm hiểu qua tiết học naøy.. Hoạt động của giáo viên và học sinh. * Cho HS đọc 2 VD: a.b ( SGK/ 81. 82) ? Tại sao các câu ở ví dụ a dùng các từ Hán Việt in đậm mà không dùng các từ thuần Việt tương ứng.. ? Các từ Hán Việt in đậm trong ví dụ b tạo được sắc thái gì cho đoạn văn trích. * HS đọc ghi nhớ rồi chép vào vở. * Cho HS đọc ví dụ a và b theo từng cặp. ? Hãy cho biết dùng từ “ đề nghị” khi nói với mẹ như vậy có phù hợp không. ? Hai cách nói ở ví dụ b em nên chọn caùch noùi naøo? Nhaèm muïc ñích noùi gì. * HS đọc ghi nhớ 2 chép vào vở.. II. Luyeän taäp: 1. (SGK/ 83): - Meï Phu nhaân - Saép cheát - Giaùo huaán - Thân mẫu Vợ Saép cheát - Daïy baûo - Laâm chung 2. ( SGK/ 83) -Người Việt Nam thích dùng từ Hán Việt để đặt tên người, tên địa lí: Baøi ghi cuûa hoïc sinh I. Sử dụng từ Hán Việt: 1. Sử dụng từ Hán Việt để tạo sắc thái bieåu caûm: a.(SGK/ 81.82) - Phụ nữ, từ trần, mai táng:Sắc thái trân trọng, tôn kính, lịch sự. - Tử thi: tránh gây cảm giác ghê sợ. b. ( SGK/ 82)  Kinh ñoâ, yeát kieán, traãm, beä haï, thaàn, thaàn: taïo saéc thaùi coå. * Ghi nhớ: ( SGK/ 82) 2. Không nên lạm dụng từ Hán Việt: a. ( SGK/ 82)  Dùng “ dề nghị”: khi nói với mẹ làm cho lời nói thiếu tự nhiên. b. (SGK/ 82) - Dùng “ trẻ em” để giữ gìn sự trong sáng cuûa tieáng Vieät. * Ghi nhớ: ( SGK/ 83). để mang sắc thái trang trọng..

(52)  Tên người: Nguyễn Thanh Vân, Lí Chieán Thaéng, Traàn Thò Thanh Nguyeät …  Tên địa lí: Hồ Hoàn Kiếm, dãy Trường Sơn, Thăng long … 3. (SGK/ 84)  Giảng hoà, cầu hôn, hoà hiếu, nhan saéc, tuyeät traàn. 4. Thay từ: Bảo vệ = giữ gìn. Mỹ lệ = đẹp đẽ. III. Hướng dẫn tự học: Tiếp tục tìm hieåu nghóa cuûa caùc yeáu toá Haùn Vieät xuất hiện nhiều trong các vb đã học. * Cuûng coá.  Hãy thay những từ Hán Việt sau bằng từ thuần Việt tương ứng: Độc lập, hoả táng, phi cơ, phi trường, bệnh viện …. * Dặn dò: Xem trước bài: “Đặc ñieåm cuûa vaên baûn bieåu caûm”.. -. Ngày soạn: 23/9/2010 Ngày dạy: Thứ bảy, 25/9/2010. Tieát chöông trình 23. Taäp laøm vaên. ÑAËC ÑIEÅM CUÛA VAÊN BIEÅU CAÛM. A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: 1. Kiến thức: - Boá cuïc cuûa baøi vaên bieåu caûm. - Yeâu caàu cuûa vieäc bieåu caûm. - Caùch bieåu caûm giaùn tieáp vaø caùch biểu cảm trực tiếp. 2. Kó naêng: Nhaän bieát caùc ñaëc ñieåm cuûa baøi vaên bieåu caûm. B. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định lớp: 2. Kieåm tra baøi cuõ:. - Sử dụng từ Hán Việt đúng chỗ sẽ giúp tạo ra những sắc thái gì? - Lạm dụng từ Hán Việt có những taùc haïi nhö theá naøo? 3. Giới thiệu bài mới: Văn bản biểu cảm có những đặc điểm gì và cách làm văn biểu cảm, đánh giá ra sau. Chúng ta haõy cuøng nhau tìm hieåu qua tieát hoïc naøy. Hoạt động cùa giáo viên và học sinh. Icaûm * Cho HS đọc bài văn: ( SGK/ 84. 85) 1 ? Bài văn “ Tấm gương” biểu đạt tình cảm a gì. ngợi xu nò ? Qua việc đem gương mà ví với người bạn trung thực. Em có biết ca ngợi gương chính là ngươ ca ngợi ai không. ? Theo em đây là biểu cảm trực tiếp hay gián tieáp. ? Boá cuïc baøi vaên goàm maáy phaàn. b.. ? Phần MB và KB có quan hệ với nhau như  theá naøo. noùi v ? Nhieäm vuï phaàn thaân baøi? P vaên. ? Em thấy phần TB đã nêu lên được những ý - (1 gì. - (2 - (4 ? Những ý trong phần TB có bám sát chủ đề thực cuûa baøi vaên khoâng. - (5 ? Tình cảm và sự đánh giá của tác giả trong lươn bài có rõ ràng chân thật không? Điều đó có ý * nghĩa như thế nào đối với giá trị của bài văn. đề “ * Cho HS đọc đoạn văn SGK c. T ? Cho biết đoạn văn biểu đạt tình cảm gì. baøi: baøi ? Tình cảm ở đây biểu hiện trực tiếp hay gián 2. Ñ.

(53) tiếp? Dựa vào đâu mà em biết. GV: - Nếu chọn hình ảnh: đồ vật, loài cây hay một hiện tượng nào đó để gởi gấm tình caûm  bieåu caûm giaùn tieáp. - Gọi thẳng đối tượng biểu cảm  biểu cảm trực tiếp. * Qua tìm hiểu. Cho HS đọc ghi nhớ  chép vào vở. II. Luyeän taäp: * Đọc bài văn “ Hoa học trò” và trả lời câu hỏi: a. Baøi vaên theå hieän tình caûm gì?  Noãi buoàn khi xa baïn vaøo luùc nghæ heø. ? Việc miêu tả hoa phượng đóng vai trò gì trong bài văn.  Nhằm khêu gợi tình cảm: buồn nhớ, lưu luyến, không muốn rời xa (mượn hình ảnh hoa phượng để bộc lộ tình cảm bạn bè) ? Vì sao tác giả gọi “hoa phượng” là hoa học trò?  Vì khi hoa phượng nở, tuoåi hoïc troø laïi phaûi chia tay. b. Haõy tìm maïch yù cuûa baøi vaên. - Đoạn 1: Nỗi buồn của người học trò khi “phượng cứ nở, phượng cứ rơi” vaø heø veà. - Đoạn 2: Vai trò của hoa phượng nơi sân trường. - Đoạn 3: Nỗi buồn chất ngất của hoa phượng. c. Theo em, baøi vaên naøy bieåu caûm trực tiếp hay gián tiếp?  Biểu cảm gián tieáp. III. Hướng dẫn tự học: Tìm hiểu đặc điểm vb biểu cảm trong 1 vb đã học. * Cuûng coá: - Tình cảm biểu đạt trong văn biểu cảm được thể hiện qua 2 phương thức biểu đạt nào? - Yếu tố kể và tả đóng vai trò gì trong vaên bieåu caûm?. * Daën doø: hoïc baøi vaø chuaån bò baøi mới: “Đề văn biểu cảm và cách làm baøi vaên bieåu caûm” - Ngày soạn: 25/9/2010 - Ngày dạy: Thứ hai, 27/9/2010 Tieát chöông trình 24. Taäp laøm vaên. ĐỀ VĂN BIỂU CẢM VAØ CAÙCH LAØM BAØI VAÊN BIEÅU CAÛM A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: 1. Kiến thức: - Đặc điểm, cấu tạo của đề văn bieåu caûm. - Caùch laøm baøi vaên bieåu caûm. 2. Kó naêng: - Nhận biết đề văn biểu cảm. - Bước đầu rèn luyện các bước làm baøi vaên bieåu caûm. B. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định tổ chức: 2. KTBC: - caùch laøm baøi vaên bieåu caûm coù maáy caùch. - HS đọc phần ghi nhớ. 3. Giới thiệu bài mới: Để giúp các em nhận dạng được nội dung yêu cầu của đề và cách làm bài văn biểu cảm như thế naøo? Chuùng ta seõ cuøng nhau tìm hieåu qua tieát hoïc naøy. Hoạt động của GV và HS. vaên 1 * Cho HS đọc to, rõ đề văn biểu cảm * (SGK/88) ? Hãy chỉ ra đối tượng được biểu cảm trong -Ñ.

(54) các đề văn trên? - Bieåu caûm veà caùi gì? - Veà ai?. ? Hãy chỉ ra từ ngữ nào cho em biết tình cảm cần biểu hiện trong các đề văn trên? (yêu cầu của đề). ? Đối tượng phát biểu cảm nghĩ mà đề văn nêu ra là gì? (đề yêu cầu phát biểu cảm nghĩ veà ai?) ? Chỉ ra từ ngữ báo hiệu tình cảm cần thể hieän. Gợi ý: HS tìm hiểu tình huống này: - Khi em đạt được điểm 10. - Khi em ngoan, em tieán boä. - Khi thaáy em ñi hoïc. - Khi thaáy em hoïc gioûi. - Khi nghe em keå chuyeän. - Khi nhìn thấy em chào đời.. ? Hãy sắp xếp các ý đã tìm được thành một daøn yù theo boá caùc 3 phaàn: MB, TB, KB.. ? Hãy dự kiến cách viết các phần MB, TB, c/ V KB như thế nào: để bày tỏ cho hết niềm yêu thương, kính trọng đối với mẹ. ? Sau khi viết xong, em có cần đọc lại và d/ sửa chữa bài viết hay không? Vì sao? taû. * HS đọc ghi nhớ  chép vào vở. *G II- Luyeän taäp: Đọc bài văn và trả lời câu hỏi: a/ (SGK/90) - Bài văn thổ lộ tình cảm tha thiết đối với quê hương An Giang (biểu cảm trực tiếp rất tha thiết) - Nhan đề: “Tình yêu quê hương” - Đề văn: Hãy phát biểu cảm nghĩ về quê hương An Giang tươi đẹp và mến yeâu cuûa em. b/ (SGK/90) . MB: Giới thiệu tình yêu quê hương An Giang. . TB: Bieåu hieän tình yeâu meán queâ höông. - Tình yêu quê hương từ tuổi thô. - Trong chiến đấu. - Những tấm gương yêu nước. . KB: Tình yêu quê hương với nhận thức của người từng trãi, trưởng thành. III. Hướng dẫn tự học: Tiếp tục rèn luyện các bước làm bài văn biểu cảm từ 1 đề văn biểu cảm cụ thể. * Cuûng coá: - Đề văn biểu cảm thường gồm có mấy phần. Đó là những phần nào? - Các bước làm bài văn biểu cảm: gồm mấy bước * Daën doø: - Xem laïi baøi. Hoïc ghi nhớ. – Xem trước bài: “Bánh trôi nước”.

(55) tiếng, tiêu biểu cho tư tưởng nghệ thuật của tác giả. Tất cả sẽ được chúng ta tìm hieåu qua tieát hoïc naøy. Hoạt động của GV và HS. I. Tì * Trong nền vh trung đại VN, thơ viết bằng chữ Nôm ngày càng được sáng tác nhiều và có giaù trò.. 1.. - Ngày soạn: 29/9/2010 - Ngày dạy: Thứ năm, 30/9/2010 Tuaàn 7. Tieát chöông trình 25. Vaên hoïc. Baøi 7: Vaên baûn:. BÁNH TRÔI NƯỚC. - Hồ Xuân HươngA. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: 1. Kiến thức: - Sô giaûn veà taùc giaû Hoà Xuaân Höông. - Vẻ đẹp về thân phận chìm nổi của người phụ nữ qua bài thơ Bánh trôi nước. - Tính chất đa nghĩa của ngôn ngữ và hình tượng bài thơ. 2. Kó naêng: - Nhận biết thể loại của vb. - Đọc – hiểu, phân tích vb thơ Nôm Đường luật. B. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định tổ chức: 2. KTBC: - Đề văn biểu cảm thường goàm coù 2 phaàn. Haõy chæ ra 2 phaàn aáy - Trình bày các bước làm baøi vaên bieåu caûm. 3. Giới thiệu bài mới: Bài thơ “Bánh trôi nước” là một trong những bài thơ nổi. * Cho HS đọc chú thích ( SGK/ 95). Nắm được đôi nét về tác giả. roõ. G gaàn H 2. ? Em hãy cho biết nguồn gốc xuất xứ của VB Việt naøy. 1963 II.. * Cho HS đọc VB. Trả lời câu hỏi. ? Cho bieát baøi thô thuoäc theå thô naøo? Vì sao em bieát. caâu 7 ? Nhaän xeùt caùch gieo vaàn (hieäp vaàn)?. ( troøn. * * HS nắm được 2 lớp nghĩa của bài thơ đã gợi ý trong phần đọc hiểu VB ( câu 2 ) a ? Với nghĩa thứ nhất bánh trôi nước đã Bánh được miêu tả như thế nào? ( chú ý các từ ngữ: -“ traéng, troøn, chìm, noåi, raén,naùt, loøng son) chín -“ ngöô -L * Tóm lại: Dù trong cảnh ngộ nào khi thành giữ đ phaåm. Chieác baùnh vaãn laø maøu gì vaø hình daïng nhö theá naøo? Chuyeån yù: ? Trong ca dao bắt đầu bằng từ “ Thân em”. Từ này gợi đến đối tượng nào trong XH? .

(56) Người phụ nữ  Vậy ta sẽ tìm hiểu nghĩa thứ 2. ? Với nghĩa thứ 2: Vẻ đẹp, phẩm chất cao quí và thân phận chìm nổi của người phụ nữ được gợi lên như thế nào.. ? Cho biết trong 2 lớp nghĩa. Nghĩa nào quyết ñònh giaù trò baøi thô? Taïi sao?. Thaân em nhö cuû aáu gai, nữ Ruột trong thì trắng, vỏ ngoài thì ñen. - Thân em như giếng giữa đàng Người thanh rữa mặt, người phàm rữa chân. 2/ Hoïc thuoäc loøng baøi thô. * Cuûng coá: Trình baøy tính ña nghóa trong baøi thô. * Dặn dò:- Học bài. Học ghi nhớ. - Xem trước: “ Sau. phuùt chia li”. ? Em có nhận xét gì về ngôn ngữ trong bài thô.. - Ngày soạn: 30/9/2010 - Ngày dạy: Thứ bảy, 2/10/2010 Luyeän taäp: 1/ ( SGK/ 96 ) - Thaân em nhö traùi baàn troâi, Gioù daäp soùng doài bieát taáp vaøo ñaâu. - Thaân em nhö haït möa sa, Hạt vào đài các, hạt ra ruộng cày.  Mối quan hệ trong cảm xúc giữa những câu Thaân em nhö haït möa raøo hát than thân với cảm xúc trong bài thô:Cuøng Hạt rơi xuống giếng, hạt vào vừa hoa. Sự đồng cảm sâu sắc đối với người phụ. Tieát chöông trình 26. Vaên hoïc Văn bản: Hướng dẫn đọc thêm:. SAU PHUÙT CHIA LI (Trích: “Chinh phuï ngaâm khuùc”) Taùc giaû: Ñaëng Traàn Coân - Dịch giả: Đoàn Thị. Ñieåm A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: 1. Kiến thức:.

(57) - Ñaëc ñieåm cuûa theå thô song thaát luïc baùt. - Sô giaûn veà Chinh phuï ngaâm khuùc, tác giả Đặng Trần Côn, vấn đề người dịch Chinh phuï ngaâm khuùc. - Niềm khao khát hạnh phúc lứa đôi của người phụ nữ có chồng đi chinh chiến ở nơi xa và ý nghĩa tố cáo chiến tranh phi nghĩa được thể hiện trong vb. - Giá trị nghệ thuật của 1 đoạn thơ dòch taùc phaåm Chinh phuï ngaâm khuùc. 2. Kó naêng: - Đọc – hiểu vb viết theo thể ngâm khuùc. - Phaân tích ngheä thuaät taû caûnh, taû tâm trạng trong đoạn trích thuộc tác phẩm dòch Chinh phuï ngaâm khuùc. B. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG : 1. Ổn định tổ chức: 2. KTBC: - Đề văn biểu cảm bao giờ cũng gồm có 2 phần. Đó là phần nào. - Các bước làm bài văn bieåu caûm. 3. Giới thiệu bài mới: “ Chinh phụ ngâm khúc” là khúc ngâm của người vợ có chồng ra trận. Để tìm hiểu tác giả và dịch giả, thể loại và nội dung. Chúng ta sẽ cuøng nhau tìm hieåu qua vaên baûn naøy. Hoạt động của GV và HS * Hs nắm được đôi nét chính về cuộc đời tác giaû. ? Hãy cho biết nội dung vb biểu đạt.. * HS đọc khổ thơ 1 (SGK/ 91) ? Hãy cho biết người phụ nữ cảm nhận như thế nào về nỗi cách xa chồng vợ. * HS đọc khổ thơ 2 ( SGK/ 91) ? Em thấy nỗi sầu chia li tiếp tục được gợi tả theâm nhö theá naøo. * HS đọc khổ thơ 3 ( SGK/ 91) ? Sự cách ngăn của đôi vợ chồng vào thời điểm này đã được gợi lên như thế nào.. ? Em coù caûm nhaän gì veà taám loøng öu aùi caûm thông sâu sắc của tác giả dành cho người phụ nữ trong bài thơ. ? Em hieåu gì veà theå thô song thaát luïc baùt.  Hai câu 7 chữ tiếp liền câu 6 và 8, 4 câu làm thaønh 1 khoå thô. ? Em hiểu thế nào là điệp ngữ, câu hỏi tu từ. ? Em coù nhaän xeùt gì veà gioïng ñieäu baøi thô.. ? Qua tìm hieåu, hs cho bieát yù nghóa vb.. III. Hướng dẫn tự học: - Học thuộc lòng đoạn thơ dịch. - Phaân tích taùc duïng cuûa 1 vaøi chi tiết nghệ thuật tiêu biểu trong đoạn trích (điệp ngữ, đối lập, câu hỏi tu từ…) - Nhận xét về các mức độ tình cảm của người chinh phụ được diễn tả qua các khổ thơ song thất lục bát trong đoạn trích. * Daën doø: Hoïc baøi vaø chuaån bò bài mới: “Quan hệ từ”. phuùt nhau *K C quay bòn r *K Cö aûnh, Cho truøng *K No nhau b noãi n -T choàn -Ñ 2. -S. -D -G 3. Ñ ngöô nghóa saéc c.

(58) - Ngày soạn: 2/10/2010 - Ngày dạy: Thứ hai, 4/10/2010 Tieát chöông trình 27. Tieáng Vieät.. QUAN HỆ TỪ. A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: 1. Kiến thức: - Khái niệm quan hệ từ. - Việc sử dụng quan hệ từ trong giao tieáp vaø taïo laäp vb. 2. Kó naêng: - Nhận biết quan hệ từ trong caâu. - Phân tích được tác dụng của quan hệ từ. B. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định tổ chức: 2. KTBC: - Đọc thuộc lòng bài thơ “ Bánh trôi nước”. Giới thiệu qua về tác giả Hoà Xuaân Höông. - Tính ña nghóa cuûa baøi thô. 3. Giới thiệu bài mới: QHT là gì? QHT là từ như thế nào? Nó có cần thiết trong khi nói hoặc viết hay khoâng? Chuùng ta seõ cuøng nhau tìm hieåu taàm quan troïng cuûa noù qua tieát hoïc naøy. Hoạt động của GV và HS * Cho HS đọc 3 ví dụ ( SGK) ? Dựa vào kiến thức đã học ở bậc tiểu học. Hãy xác định quan hệ từ trong 3 ví duï treân. a. “ cuûa” ; b. “nhö” ; c. “vaø” ? Các quan hệ từ trên liên kết những từ ngữ hay những câu nào với nhau? Nêu ý nghĩa của mỗi quan hệ từ.. thuoä. * Qua tìm hieåu HS phaùt bieåu choát laïi phần ghi nhớ 1. * Cho HS đọc 8 trường hợp ( SGK/ 97) ? Trong 8 trường hợp ấy, trường hợp nào bắt buột phải có QHT, trường hợp nào khoâng baét buoät phaûi coù. * Cho HS tìm QHT coù theå duøng thaønh cặp với các quan hệ từ cho sẵn.. * HS tập đặt câu với các cặp QHT vừa tìm được ( GV hướng dẫn). * HS đọc to ghi nhớ 2  chép vào vở. III. Luyeän taäp: 1. SGK/ 98. “ Còn bây giờ”, “với”, “ cuûa”, “ vaø”, “nhö”, “ maø”, “nhöng”, “cuûa”, “nhö”. 2.3. (SGK/ 98)  thực hiện trong SGK 4. Viết đoạn văn ngắn 5. SGK/ 99. * Saéc thaùi bieåu caûm khaùc nhau:  Noù gaày nhöng khoeû. ( Toû yù khen). quan caâu ). II 1/ - T b.d. - Tr 2/ * * * * * 3/ - N nhie - Vì - Tu coá g - He - Sô hoïc. *.

(59)  Noù khoeû nhöng gaày. (Toû yù cheâ) IV. Hướng dẫn tự học: Phân tích ý nghĩa của câu văn có sử dụng quan hệ từ. * Cuûng coá: - Gọi HS đọc đoạn văn tự viết baøi taäp 4. - Trao đổi nội dung. * Daën doø: Hoïc baøi. Chuaån bò baøi mới: “Luyện tập: Cách làm văn. baûn bieåu caûm”. Ngày soạn: 6/10/2010 Ngày dạy: Thứ năm, 7/10/2010 Tieát chöông trình 28. Taäp laøm vaên. LUYEÄN TAÄP: CAÙCH LAØM VAÊN BAÛN BIEÅU CAÛM. A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: 1. Kiến thức: - Đặc điểm thể loại biểu cảm. - Caùc thao taùc laøm baøi vaên biểu cảm, cách thể hiện những tình caûm, caûm xuùc. 2. Kó naêng: Reøn luyeän kó naêng laøm baøi vaên bieåu caûm. B. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định lớp: 2. Kieåm tra baøi cuõ: - Thế nào là quan hệ từ. - Sử dụng quan hệ từ phải lựa choïn nhö theá naøo? 3. Giới thiệu bài mới: Để cho bài văn, lời văn của chúng ta được gợi cảm và. sinh động. Bài học này sẽ giúp chúng ta luyeän taäp caùch laøm baøi vaên bieåu caûm. Hoạt động của giáo viên và học sinh * HS chuẩn bị ở nhà. Đề bài: Loài cây em yêu. * GV hướng dẫn học sinh thực hiện trên lớp theo các bước  GV ghi đề lên bảng.. Ñe 1/ T a/ ? Cho biết đề yêu cầu viết về điều gì? -Ñ yeâu. ? Đề đã cho biết cây gì chưa? (chưa). Vậy -Ñ em ñònh choïn caây gì? ? Vì sao em yêu “cây phượng” hơn các cây * khaùc? nhieâ * HS tìm ý theo gợi ý (SGK/99) b/ Lợi ích vật chất: cho củi * HS tham khảo dàn bài (SGK/99) để lập 2/ L daøn yù. a/ ? Cho biết em định nêu những ý nào trong . phần mở bài? . . b/ . * Chuù yù: khoâng taû chi tieát. M roäng P naéng. cho khoân . T maùt. H.

(60) * HS nêu những tình cảm của mình đồi với loài cây phượng mà em yêu.. Trên cơ sở dàn ý. Giáo viên cho HS tập viết đoạn mở bài và kết bài.. hình thaønh daøn baøi, chuù yù maïch caûm xuùc, trình tự các ý cần được sắp xếp mạch lạc. - Dựa vào dàn ý, chọn viết 1 đoạn văn mở bài hoặc kết bài. - Đọc lại và sửa chữa. * Luyện tập: Cho HS đọc bài tham khảo: “Caây saáu Haø Noäi” * Củng cố: Khi làm đề bài văn biểu cảm. Em phải trãi qua các bước nào? * Daën doø: Xem laïi baøi. Chuaån bò baøi:. “Qua Đèo Ngang” * Baøi tham khaûo:  Mở bài: Ở sân trường em có trồng nhiều loại cây. Nhưng trong những loài cây đó em thích nhất là “cây phượng”. Bởi phượng gắn bó bao nhiêu kỉ nieäm cuûa tuoåi hoïc troø: ngaây thô, hoàn nhieân đáng yêu. Xa phượng cũng chính la xa tuoåi hoïc troø, thaày coâ, baïn beø. Neân em cũng chẳng muốn xa. Và bây giờ em xin được nói lên cảm nghĩ của mình về loài caây em yeâu naøy.  Keát baøi: Em raát yeâu “caây phượng” bởi sức chụi đựng mưa nắng và luôn toả bóng mát che chở cho chúng em. Hình ảnh phượng gợi thương, gợi nhớ của tuổi học trò. Mỗi lần chia tay với cây phượng thân yêu để bước vào nghỉ hè. Loøng em xao xuyeán, baâng khuaâng. * Hướng dẫn tự học: - Chuaån bò cho baøi vieát vaên bieåu caûm. - Tìm hiểu đề, lập ý: tìm đối tượng biểu cảm và tình cảm cần biểu đạt. Hình dung đối tượng biểu cảm trong các trường hợp để tìm những biểu hiện tình cảm cụ theå. - Lập dàn bài (bố cục) với đầy đủ caùc phaàn MB, TB, KB. Trong quaù trình. Ngày soạn: 7/10/2010 Ngày dạy: Thứ bảy, 9/10/2010 Tuaàn 8. Tieát chöông trình 29. Vaên hoïc. Baøi 8. Vaên baûn:. QUA ĐÈO NGANG - Baø. Huyện Thanh QuanA. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT:.

(61) 1. Kiến thức: - Sô giaûn veà taùc giaû Baø Huyeän Thanh Quan. - Ñaëc ñieåm thô Baø Huyeän Thanh Quan qua bài thơ Qua Đèo Ngang. - Cảnh Đèo Ngang và tâm traïng taùc giaû theå hieän qua baøi thô. - Ngheä thuaät taû caûnh, taû tình độc đáo trong vb. 2. Kó naêng: - Đọc – hiểu vb thơ Nôm viết theo thể thơ thất ngôn bát cú Đường luaät. - Phaân tích 1 soá chi tieát ngheä thuật độc đáo trong bài thơ. B. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định tổ chức: 2. KTBC: Đọc bài “Bánh trôi nước”. Cho biết 2 lớp nghĩa trong baøi thô. 3. Giới thiệu bài mới: Đèo Ngang thuộc dãy núi Hoành Sơn phân cách địa giới hai tỉnh Hà Tỉnh vaø Quaûng Bình ( laø moät ñòa danh noåi tiếng trên đất nước ta. Có nhiều thi nhân làm thơ ở vịnh Đèo Ngang. Nhưng tựu trung, được nhiều người bieát vaø yeâu thích nhaát vaãn laø baøi “ Qua Đèo Ngang” của Bà Huyện Thanh Quan. Hoạt động của GV & HS. * Giáo viên cung cấp thêm về hoàn caûnh saùng taùc.  Đèo Ngang nằm ở vị trí địa lí đặc biệt, phân cách địa giới giữa 2 tỉnh: Hà Tĩnh vaø Quaûng Bình. * Cho HS đọc bài thơ. ? Haõy cho bieát baøi thô thuoäc theå thô gì? (618 -907)  Số câu, số chữ trong câu. ? HS tìm hieåu veà caùch gieo vaàn? ? HS tìm hiểu về phép đối giữa câu 3 với câu 4, câu 5 với câu 6.  Em thấy chúng đối nhau về điều gì? * Cho HS đọc lại 2 câu đầu bài thơ. ? Hãy cho biết cảnh Đèo Ngang được miêu tả ở thời điểm nào trong ngày?. ? Em có nhận xét gì về bức tranh cảnh vật ở đây vào buổi chiều kết hợp với điệp từ “chen” và điệp âm: tà, đá, lá, hoa. * HS đọc 2 câu thực: 3 và 4. ? Ở câu 3 và 4 em thấy hiễn lên những chi tieát naøo? * GV: Như chúng ta đã biết cảnh Đèo Ngang rất rộng lớn và bạt ngàn. ? Qua các từ láy: “lom khom”, “lác đác” em thấy sự sống của con người ở đây ra sau?. * HS đọc chú thích SGK/102: để nắm sơ lược về tác giả * HS đọc 2 câu luận: 5 và 6. Giáo viên: Tức cảnh ở câu 1, 2, 3 ,4 sinh tình 5, 5, 7 ,8. ? Trong câu 5 và 6 khi diễn đạt tg đã. laø nö VN t 2 Ta “Cun cung chaân II1/ -T (8 ca -C 8 vaàn -P nhau. 2/ N a - Ca +C ñieåm +H ñieäp vaät t. - Caâu + Dö + Be. * Qu Cho chöa nhieâ. b/ T - Ca + D.

(62) dùng những phép tu từ nào không? ? En có biết từ nỗi lòng của chim cuốc và chim đa đa để nói lên tiếng lòng của ai khoâng? * HS đọc 2 câu kết: (7 và 8) ? Cho bieát trong 2 caâu thô naøy coù 2 hình ảnh đối lập đó là 2 hình ảnh nào? ? Em hiểu cụm từ “ta với ta” có nghĩa nhö theá naøo khoâng? * Từ việc tìm hiểu bài. HS đi đến ý nghĩa VB. Luyeän taäp: 1. SGK/104: Hàm nghĩa của cụm từ “ta với ta”: bộc lộ độ cô đơn gần như tuyệt đối của tác giả. 2. Hoïc thuoäc loøng baøi thô: “Qua Đèo Ngang”. * Hướng dẫn tự học: - Hoïc thuoäc loøng baøi thô. - Nhaän xeùt veà caùc caùch bieåu loä caûm xuùc cuûa Baø Huyeän Thanh Quan trong baøi thô. * Cuûng coá: Taâm traïng cuûa Baø Huyeän Thanh Quan khi đi qua Đèo Ngang nhö theá naøo? * Daën doø: - Hoïc thuoäc loøng baøi thơ và ghi nhớ. – Soạn bài:. “Bạn đến chơi nhà” - Ngày soạn: 07/10/2010 - Ngày dạy: Thứ bảy, 09/10/2010 Tieát chöông trình 30. Vaên hoïc. Vaên baûn:. BẠN ĐẾN CHƠI NHAØ - Nguyễn KhuyếnA. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: 1. Kiến thức: - Sô giaûn veà taùc giaû Nguyeãn Khuyeán. - Sự sáng tạo trong việc vận dụng thể thơ Đường luật, cách nói hàm ẩn sâu saéc, thaâm thuùy cuûa Nguyeãn Khuyeán trong baøi thô. 2. Kó naêng: - Nhận biết được thể loại của vb. - Đọc – hiểu vb thơ Nôm Đường luaät thaát ngoân baùt cuù. - Phân tích 1 bài thơ Nôm Đường luaät. B. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định tổ chức: 2. KTBC: - Đọc thuộc “ Qua Đèo Ngang” cuûa Baø Huyeän Thanh Quan. Cho bieát vaøi neùt veà taùc giaû. - Taâm traïng cuûa taùc giaû khi đi qua Đèo Ngang. 3. Giới thiệu bài mới: Trong cuộc sống, con người sẽ được hạnh phúc khi có bạn hợp ý mình. “ Bạn đến chơi nhà” của Nguyễn Khuyến là một bài thơ thuộc loại hay nhất trong đề tài tình bạn và cũng là thuộc loại hay nhất trong thơ nguyễn Khuyến nói riêng, thơ Nôm Đường luật VN nói chung. Tất cả sẽ được thể hiện qua tieát hoïc naøy. Hoạt động của GV và HS. I. T * HS đọc chú thích SGK/104. Nắm được –.

(63) hiểu được đôi nét về tác giả.. * HS nắm được bố cục của bài thơ.. * Cho HS đọc bài thơ ( SGK) ? Baøi thô thuoäc theå thô gì. Vì sao em bieát? ? Giống như bài thơ “Qua Đèo ngang” em haõy nhaän xeùt veà caùch gieo vaàn? * Tìm hieåu noäi dung theo boá cuïc : 1 - 6 - 1. * HS hieåu nghóa ( Baùc = anh) ? Khi đọc câu 1 lên, em có nhận xét, suy nghĩ gì về lời chào bạn của tác giả. Thaûo luaän: Sau khi chaøo hoûi xong, Nguyeãn Khuyến sẽ tiếp đãi bạn ntn khi bạn đến chơi? Trả lời: đàng hoàng, ân cần, chu đáo cả về vaät chaát laãn tinh thaàn. * Vaäy chuùng ta seõ tìm hieåu xem taùc giaû seõ tieáp baïn ntn qua caâu 2,3,4,5,6,7. * HS đọc 6 câu tiếp theo. ? Nhưng qua 6 câu tiếp theo thì hoàn cảnh Ngyeãn Khuyeán laïi laø theá naøo. * Thaûo luaän: 1. Hãy liệt kê các chi tiết nói lên sự thiếu thoán cuûa taùc giaû. - Trẻ không có nhà  sai . Chợ  xa. - Không chày được cá  ao sâu. - Không bắt được gà  vườn rộng. - Khoâng caûi, khoâng caø, khoâng baàu, khoâng mướp. - Keå caû mieáng traàu tieáp khaùch cuõng khoâng coù noát. 2. Theo em sự thiếu thốn ấy có thật hay không? Có đúng thực tế không?  Chắc là không đúng đâu ạ. ? Theo em tác giả đã có dụng ý gì khi tạo ra tình huoáng quaù ñaëc bieät nhö theá.. * HS Đọc câu 8 ( câu cuối) ? Caû caâu thô cuoái naøy coù yù nghóa nhö theá naøo? ( Khaúng ñònh ñieàu gì veà tình baïn cuûa nhaø thô) ? Cụm từ “Ta với ta”  chỉ những ai.. laøm thie *  cha C. nieäm ngh ngö III * Luyeän taäp: 1. a/ Ngôn ngữ “ Bạn đến chơi nhà”  ngôn ngữ đời thường. Ngôn ngữ đoạn thơ “ Sau phút chia li”  ngôn ngữ Bác học. b/ “ Ta với ta” - Nguyễn Khuyến  Ta với bạn . “ Ta với ta” - Bà Huyện Thanh Quan -  moät mình taùc giaû. 2. Học thuộc lòng bài thơ “ Bạn đến chôi nhaø” * Hướng dẫn tự học: - Học thuộc lòng bài thơ, tìm đọc theâm 1 soá baøi thô khaùc vieát veà tình baïn cuûa Nguyeãn Khuyeán vaø cuûa caùc taùc giaû khaùc. - Nhận xét về ngôn ngữ và giọng điệu của bài Bạn đến chơi nhà. * Cuûng coá. - Cho HS đọc bài đọc thêm. - Giới thiệu đôi nét về tác giả. Tình baïn trong thô taùc giaû Nguyeãn Khuyeán. * Daën doø: - Hoïc thuoäc loøng baøi thô. - Naém hieåu baøi hoïc và ghi nhớ. - Chuaån bò laøm baøi vieát soá 2 “ Vaên bieåu caûm”..

(64) [. - Ngày thực hiện: Thứ hai, 11/10/2010 Tieát chöông trình 31,32. Taäp laøm vaên. VIEÁT BAØI TAÄP LAØM VAÊN SOÁ 2. VAÊN BIEÅU CAÛM (Làm tại lớp). Đề bài: Nêu cảm nghĩ về loài cây em yêu. Chú ý: Chọn bất kì cây gì ở làng queâ Vieät Nam: khoâng vieát laïi caây saáu. Hướng dẫn: - Em chọn loài cây mà em thật sự yêu meán, thích thuù. - Có hiểu biết về cây đó. Nêu cho được tình cảm của mình đối với cây đó. - Lí do mà em yêu cây đó. - Mieâu taû veà caây. - Tình người đối với cây. Löu yù: Tình caûm bieåu hieän phaûi chaân thaønh.. CHỮA LỖI VỀ QUAN HỆ TỪ A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: 1. Kiến thức: 1 số lỗi thường gặp khi dùng quan hệ từ và cách sửa lỗi. 2. Kó naêng: - Sử dụng quan hệ từ phù hợp với ngữ cảnh. - Phát hiện và chữa được 1 số lỗi thông thường về quan hệ từ. B. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: Đọc thuộc lòng bài thơ “Bạn đến chơi nhà” của Nguyễn Khuyeán. Neâu noäi dung baøi thô. 3. Giới thiệu bài mới: Ở tiết trước các em đã đi vào tìm hiểu và biết được thế nào là quan hệ từ , các loại quan hệ từ. Để củng cố những kĩ năng đã học. Hoâm nay, chuùng ta seõ ñi vaøo tieát luyeän taäp. Hoạt động của GV & HS. * Cho HS đọc 2 ví dụ ( SGK/ 106) ? Hai ví dụ trên thiếu quan hệ từ ở chỗ nào? Hãy chữa lại cho đúng.. - Ngày soạn: 16/10/2010 - Ngày dạy: Thứ hai, 18/10/2010 Tuaàn 9. Tieát chöông trình 33. Tieáng Vieät.. Baøi 9:. * Cho HS đọc 2 ví dụ ( SGK/ 106) ? Các QHT “ và”, “để” có diễn đạt đúng quan hệ ý nghĩa giữa các bộ phận trong câu khoâng? ( Neáu khoâng) neân thay baèng quan heä từ nào.. I. C 1 *H Chö - Ñö keû k - Ca đối. ngh *H Ch.

(65) * Cho HS đọc 2 ví dụ. ? Vì sao 2 ví duï treân thieáu CN. * Hãy chữa lại cho câu văn được hoàn chỉnh. Coù CN – VN roõ raøng.. * HS đọc 2 ví dụ ( SGK) ? Các câu in đậm trong 2 ví dụ sai ở chỗ nào? Hãy chữa lại cho đúng? Lưu ý:Căn cứ vào văn cảnh ( cả hai ví dụ). * HS hệ thống lại các lỗi thường gặp về QHT qua phần ghi nhớ.. II. Luyeän taäp: 1. SGK/107: - Noù chaêm chuù nghe keå chuyeän từ đầu đến cuối. - Con xin báo một tin vui để (cho) cha mẹ mừng. 2. ( SGK/ 107) - Với = như - Tuy = duø - Baèng = veà. 3. ( SGK/ 108) - Vì baûn thaân em coøn nhieàu thieáu soùt nên em hứa sẽ tích cực sửa chữa. - Câu tục ngữ “ Lá lành đùm lá rách” đã cho em hiểu đạo lí làm người là phải giúp đỡ người khác. - Tình cảm của Bác Hồ đối với thiếu nhi được thể hiện qua bài thơ này. 4. (SGK/ 108) a. ( + )  đúng b. ( + ). c. ( _ )  Nên bỏ từ “ cho” d. ( + ) e. ( _ )  Nên viết lại : Quyền lợi cuûa baûn thaân mình. g. ( _ )  Thừa từ “ của” h. ( + ) i. ( _ )  Boû “giaù”. Vì noù chæ duøng khi điều kiện thuận lợi. III. Hướng dẫn tự học: Nhận xét cách dùng quan hệ từ trong bài làm văn cụ thể. Nếu bài làm có lỗi dùng quan hệ từ thì nêu cách sửa chữa. * Cuûng coá: - Các lỗi thường gặp về QHT đó là những lỗi nào? - Cho ví dụ đã dùng thiếu QHT. * Daën doø:- Veà nhaø laøm BT 5 ( SGK/ 108 ) - Xem laïi baøi hoïc. - Chuẩn bị: Đọc theâm. “ Xa ngaém Thaùc Nuùi Lö” vaø “ Phong Kieàu daï baïc” - Ngày soạn: 19/10/2010 - Ngày dạy: Thứ năm, 21/10/2010 Tieát chöông trình 34. Vaên hoïc.. Hướng dẫn đọc thêm Vaên baûn:. XA NGAÉM THAÙC NUÙI LÖ (Lí -. Baïch). - PHONG. KIEÀU DAÏ BAÏC (Tröông Keá).

(66) A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: 1. Kiến thức: - Sô giaûn veà taùc giaû Lí Baïch. - Vẻ đẹp độc đáo, hùng vĩ, tráng lệ của thác núi Lư qua cảm nhận đầy hứng khởi của thiên tài Lí Bạch, qua đó phần nào hiểu được tâm hồn phóng khoáng, laõng maïn cuûa nhaø thô. 2. Kó naêng: - Đọc – hiểu vb thơ Đường qua bản dòch tieáng Vieät. - Sử dụng phần dịch nghĩa trong vieäc phaân tích taùc phaåm vaø phaàn naøo bieát tích lũy vốn từ Hán Việt. B. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định tổ chức: 2. KTBC: - Cho biết các lỗi thường gaëp veà QHT? - Cho ví dụ một vài trường hợp. 3. Giới thiệu bài: - Đây là bài đầu tiên trong cụm bài thơ Đường thuộc phần thơ trữ tình trung đại. Hôm nay, các em sẽ tìm hiểu bài thơ này của Lí Bạch được Tương Như dịch để thấy được vẻ đẹp của cảnh vaø taâm hoàn, tính caùch cuûa Lí Baïch. - Tình yeâu queâ huông cuûa khaùch xa queâ. Hoạt động của GV và HS. ? Câu thơ thứ nhất tả cái gì và tả như thế nào.. nào ở câu 2 và câu 3 này.. ? Trước cảnh đẹp trên cảm giác của tác giả được thể hiện trong câu thơ cuối này như thế T naøo. caûnh ? Tất cả cho ta thấy tác giả là người như thế như naøo. traàn. Hs phát hiện những nét nghệ thuật trong bài Ngươ thô. 2. -S -L Qua tìm hieåu, hs neâu leân yù nghóa vb. leân t 3 thô k thieân * HS đọc bài 2: boång  Tìm hieåu noäi dung, yù nghóa baøi thô naøy? * Ba No động nhìn thức Phon Chú thích: - Phong Kiều: địa danh ở phía taây thaønh Coâ Toâ ( thuoäc thaønh phoá Toâ Chaâu, tænh Giang Toâ ngaøy nay) - Tröông Keá: Soáng khoảng giữa thế kỉ VIII , người Tương Châu, tỉnh Hồ Bắc, đỗ tiến sĩ, có làm chức quan nhỏ. Thơ ông thường tả phong cảnh là chủ yếu. * Hướng dẫn tự học: - Hoïc thuoäc loøng baûn dòch baøi thô.. ? Vẻ đẹp của thác nước được miêu tả như thế. M nước luïa ñ veû ñe c./..

(67) - Nhớ được 10 từ gốc Hán trong baøi thô. - Nhaän xeùt veà hình aûnh thieân nhieân trong baøi thô.. - Ngày soạn: 21/10/2010 - Ngày dạy: Thứ bảy, 23/10/2010 Tieát chöông trình 35. Tieáng Vieät. TỪ ĐỒNG NGHĨA. A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: 1. Kiến thức: - Khái niệm từ đồng nghĩa. - Từ đồng nghĩa hoàn toàn và từ đồng nghĩa không hoàn toàn. 2. Kó naêng: - Nhận biết từ đồng nghĩa trong vb. - Phân biệt từ đồng nghĩa hoàn toàn và từ đồng nghĩa không hoàn toàn. - Sử dụng từ đồng nghĩa phù hợp với ngữ cảnh. - Phát hiện lỗi và chữa lỗi dùng từ đồng nghĩa. B. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định lớp: 2. Giới thiệu bài mới: Để hiểu được từ động nghĩa và cách dùng nó như thế naøo cho chính xaùc. Tieát hoïc naøy seõ giuùp chuùng ta tìm hieåu roõ hôn. Hoạt động của GV & HS * HS đọc lại bản dịch thơ “Xa ngắm thác núi Lö” cuûa Töông Nhö. ? Dựa vào kiến thức đã học ở bậc tiểu học. Hãy tìm từ động nghĩa “rọi”, “trông”. * Từ “trông” trong bản dịch thơ của Tương Nhö: laø nhìn. (Nhoùm naøy: ngoù, nhoøm, doøm, lieác)  Từ “trông” còn có những nghĩa sau. Hãy tìm. ? Từ đồng nghĩa với từ “trông” thuộc nhóm:  coi sóc, giữ gìn cho yên ổn. gìn c ? Từ đồng nghĩa với từ “trông” thuộc nhóm:  mong. voïng GV chốt lại vấn đề: Nếu gặp từ nhiều nghĩa thì từ đồng nghĩa còn phải lệ thuộc vào nhóm nghóa cuûa noù. * HS đọc ghi nhớ  chép vào vở. *G II* HS đọc 2 ví dụ (SGK/114) 1/ ? “Quaû” vaø “traùi”em thaá nghaõi cuûa noù nhö cuûa t theá naøo?  hoàn * HS đọc ví dụ (SGK?114) 2/ ? “Boû maïng” vaø “hi sinh” coù choã naøo gioáng - Gi nhau? Coù choã naøo khaùc nhau? - K khoân *G * HS đọc ghi nhớ2. III? Thử thay thế “quả” và từ “trái”, “bò mạng” và “hi sinh” trong các ví dụ ở mục II cho nhau vaø ruùt ra nhaän xeùt. - “Quả” và “trái”: thay thế được cho nhau. - “Boû maïng” vaø “hi sinh”: khoâng thay theá được vị trí cho nhau. . Vì quaân Thanh (boû maïng) . Coâng chuùa Habana (hi sinh)  Hai từ “bỏ mạng” và “hi sinh” có sắc thaùi bieåu caûm khaùc nhau. * Trong vaên baûn “Sau phuùt chia li” taïi sau không lấy tiêu đề là “Sau phút chia tay”? . Chia li: khoâng gaëp laïi. . Chia tay: coøn gaëp laïi.  Cả 2 đều có nghĩa rời nhau. Mỗi người đi moät nôi. Nhöng saéc thaùi “chia li” maïnh hôn. Diễn tả nỗi sầu của người vợ là rất lớn..

(68) * Daën doø: - Hoïc baøi vaø laøm. * HS đọc ghi nhớ3 (SGK/115) BT. IV- Luyeän taäp: 1. Tìm từ Hán việt đồng nghĩa với các từ sau: - Gan daï = duõng caûm - Choù bieån = haûi caåu - Nhaø thô = thi só - Đòi hỏi = yêu cầu - Moå xeû = phaãu thuaät - Năm học = niên khoá - Cuûa caûi = taøi saûn - Loài người = nhân loại - Nước ngoài = ngoại quốc - Thay mặt = đại diện 2. (SGK/ 115 ) - Maùy thu thanh = Ra-ñi-oâ - Sinh toá = Vi-ta-min - Xe taûi = OÂ-toâ - Döông caàm = Pi-a-noâ. 3. (SGK/ 115 ) - Boá = cha, ba, tía, thaày. - Baøn uûi = baøn laø - Bao dieâm = hoäp queït. 4. (SGK/ 115) - “ Ñöa” thay = “ trao” - “ Ñöa” thay = “ tieãn” - “ Keâu” thay = “la” hoặc “ than” - “ Nói” thay = “ quở” - “ Ñi” thay = “ maát” V. Hướng dẫn tự học: Tìm trong 1 số vb đã học những cặp từ đồng nghĩa. * Củng cố: * Từ đồng nghĩa? * Từ đồng nghĩa có mấy loại? Cho một số ví dụ về từ đồng nghĩa.. - Chuaån bò tieát 36. “ Caùch laäp yù cuûa baøi vaên bieåu caûm”. - Ngày soạn: 21/10/2010 - Ngày dạy: Thứ bảy, 23/10/2010 Tieát chöông trình 36. Taäp laøm vaên. CAÙCH LAÄP YÙ CUÛA BAØI VAÊN BIEÅU CAÛM. A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: 1. Kiến thức: - YÙ vaø caùch laäp yù trong baøi vaên bcaûm. - Những cách lập ý thường gặp cuûa baøi vaên bieåu caûm. 2. Kó naêng: Bieát vaän duïng caùc cách lập ý hợp lí đối với các đề văn cuï theå. B. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định lớp: 2. Kieåm tra baøi cuõ: - Thế nào là từ động nghĩa? Có mấy loại? Cho ví dụ. - Sửa bài tập (về nhà) 3. Giới thiệu bài mới: Văn biểu cảm có nhiều cách lập ý. Để giúp các em mở rộng pham vi và kĩ năng biểu cảm. Tieát hoïc naøy seõ giuùp caùc em tìm hieåu:.

(69) “Caùc daïng laäp yù cuûa baøi vaên bieåu caûm, đánh giá”. Hoạt động của GV & HS. * Cho HS đọc đoạn văn: “Nêu cảm nghĩ về caây tre” ( SGK/ 117. upload.123doc.net ) ? Để nói lên cảm nghĩ của mình về cây tre tác giả đã lập ý như thế nào? Gợi ý: Việc liên tưởng đến tương lai công nghiệp hoá đã khơi gợi cho tác giả những cảm xuùc gì veà caây tre. * Cho HS đọc đoạn văn ( SGK/ upload.123doc.net ) ? Tác giả đã say mê con gà đất như thế nào? ? Để nói lên cảm xúc của mình đối với con gà trống tác giả đã lập ý như thế nào. Gợi ý: Việc hồi tưởng quá khứ đã gợi lên caûm xuùc gì cho taùc giaû .. * Cho HS đọc đoạn văn ( SGK ) ? Để bày tỏ lòng yêu mến cô giáo. Người viết đã lập ý bằng cách nào. (GV chỉ cho HS những chỗ lập ý). II. Luyeän taäp: 1. Taäp laäp yù baøi vaên bieåu caûm: ( Chọn đề c  cảm xúc về người thaân ) - Mở bài: . Giới thiệu người thaân. . Neâu tình caûm vaø aán tượng của em đối với người ấy. - Thaân baøi: . Miêu tả những nét tiêu biểu của người ấy và bộc lộ suy nghĩ cuûa em. . Keå laïi moät vaøi neùt veà ñaëc ñieåm thoùi quen, tính tình phaåm chaát của người ấy . Gợi lại những kỉ niệm giữa em và người ấy . . Nêu lên những suy nghó vaø mong muoán cuûa em, moái quan heä giữa em và người thân này.v.v. - Kết bài: Ấn tượng và cảm xúc của em về người thân. III. Hướng dẫn tự học: Tìm ví dụ chứng toû caùch laäp yù ña daïng trong caùc baøi vaên bieåu caûm. * Cuûng coá. Haõy neâu 4 caùch laäp yù thường gặp của bài văn biểu cảm. * Dặn dò: - Học ghi nhớ ( SGK/ 121 ). - Soạn bài “ Cảm. nghó trong ñeâm thanh tónh”. * HS đọc đoạn văn (SGK) ? Để nói lên tình cảm của mình đối với mẹ kính yêu. Người viết đã lập ý bằng cách nào.. * HS chốt lại những điều đã tìm hiểu qua phần ghi nhớ (ù SGK/ 121 ). - Ngày soạn: 23/10/2010 - Ngày dạy: Thứ hai, 25/10/2010 Tuaàn 10. Tieát chöông trình 37. Vaên hoïc. Baøi 10. Vaên baûn:.

(70) CAÛM NGHÓ TRONG ÑEÂM TRAÊNG THANH TÒNH. (Tĩnh dạ tứ). -Lí Baïch-. A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: 1. Kiến thức: - Tình quê hương được thể hiện 1 caùch chaân thaønh, saâu saéc cuûa Lí Baïch. - Nghệ thuật đối và vai trò của câu keát trong baøi thô. - Hình aûnh vaàng traêng – vaàng traêng tác động tới tâm tình nhà thơ. 2. Kó naêng: - Đọc – hiểu bài thơ cổ thể qua bản dòch tieáng Vieät. - Nhận ra nghệ thuật đối trong bài thô. - Bước đầu tập so sánh bản dịch thơ và bản phiên âm chữ Hán, phân tích tác phaåm. B. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định tổ chức: 2. KTBC: Cho biết những cách lập ý thường gặp của bài văn biểu cảm. 3. Giới thiệu bài mới: Hình ảnh vầng trăng cô đơn trên bầu trời trong đêm khuya thanh tĩnh đã đủ gợi lên nỗi sầu xa xứ. Tình cảnh “ trong trăng nhớ quê” của tác giả đã được thể hiện qua bài học này. Hoạt động của GV và HS. - HS xem lại chú thích : Bài đọc thêm “ Xa ngaém thaùc Nuùi Lö” - HS đọc chú thích của bài ( SGK/ 123. 124 để biết thêm về tác giả ). queân. ? Căn cứ vào chú thích. Hãy cho biết tác giả sáng tác bài thơ này trong hoàn cảnh nào. sống nhớ q * HS nhaän daïng theå thô cuûa baøi thô. buoäc * Cho HS đọc VB: Phiên âm – dịch nghĩa – II. dòch thô ( Gioïng dieãn caûm theå hieän noãi buoàn meânh mang ) - HS hiểu nghĩa từng yếu tố Hán Việt.  Lần lược tìm hiểu hai câu đầu. 1. ? Taùc giaû mieâu taû caûnh gì? Taùc giaû taû caûnh aáy  nhö theá naøo? vaéng thô m C ? Lúc đó: Tác giả ngỡ ánh sáng của trăng như ánh vaät gì? đất.. N ? Ở hai câu cuối, tác giả nghiêng về điều gì. ? Tác giả ngẩng đầu để làm gì? Và người suy nghó: nghó nhö theá naøo. (ngö. ? Haõy cho bieát taùc giaû suy nghó gì theå hieän leân t qua caâu cuoái baøi thô. trong. ? Qua nội dung bài thơ: Em thấy nhà thơ đã “Taùc thể hiện mối quan hệ giữa cảnh và tình như thế nào? (giữa 2 câu đầu và 2 câu cuối có quan hệ với nhau hay không?) * HS chuù yù baûn dòch thô: c ? Hãy chỉ ra các phép đối trong 2 câu thơ 3 vaø 4? (hai. 2 X nhieâ 3 N.

(71) Luyện tập: Có người dịch Tĩnh dạ tứ thành 2 câu thơ: “Ñeâm thu traêng saùng nhö göông Lí Bạch ngắm cảnh nhớ thương quê nhaø” * Nhận xét: Hai câu thơ đã nêu được tương đối đủ ý, tình cảm cuûa baøi thô. * Haõy dòch thaønh 4 caâu thô: (Theo nguyên thể: nội dung; hoặc thể thô luïc baùt) “AÙ nh traêng chiếu đầu giường Ngỡ söông truøm maët đất Nhì n traê ng thaá y coâ ñôn Cuùi đầu nhớ queâ cuõ” III. Hướng dẫn tự học: - Hoïc thuoäc loøng baøi thô theo baûn dòch. - Dựa vào phần dịch nghĩa, tập so sánh để thấy được sự khác nhau giữa bản dịch thơ và nguyên tắc. * Cuûng coá. - HS đọc lại văn bản: 3 bản (phiên aâm, dòch nghóa, dòch thô). Naém noäi dung baøi thô: . Hai caâu đầu. . Hai caâu cuoái. * Daën doø: Hoïc baøi vaø chuaån bò. baøi:. “Hoài höông ngaãu thö”. - Ngày soạn: 23/10/2010 - Ngày dạy: Thứ hai, 25/10/2010 Tieát chöông trình 38. Vaên hoïc. Vaên baûn:. NGAÃU NHIEÂN VIEÁT NHÂN BUỔI MỚI VỀ QUEÂ. (Hoài höông ngaãu thö) -. Haï. Tri. Chương A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: 1. Kiến thức: - Sô giaûn veà taùc giaû Haï Tri Chöông. - Nghệ thuật đối và vai trò của câu keát trong baøi thô. - Nét độc đáo về tứ của bài thơ. - Tình caûm queâ höông laø tình caûm sâu nặng, bền chặt suối cả cuộc đời. 2. Kó naêng: - Đọc – hiểu bài thơ tuyệt cú qua baûn dòch tieáng Vieät. - Nhận ra nghệ thuật đối trong bài thơ Đường - Bước đầu tập so sánh bản dịch thơ và bản phiên âm chữ Hán, phân tích tác phaåm..

(72) B. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: - Đọc phiên âm và dịch thơ bài “Tĩnh dạ tứ” - Neâu noäi dung và ghi nhớ. 3. Giới thiệu bài mới: “Quê hương” hai tieáng thaân thöông luoân canh caùnh trong lòng người xa xứ. Hạ Tri Chương khi từ quan về. Tình cảm của tác giả được tăng lên gấp bội. Chúng ta sẽ được rõ hơn sự vieäc qua baøi thô naøy. Hoạt động của GV & HS * HS đọc chú thích. Nắm đôi nét về tác giả. “Ai là người xa cố hương Sẽ đồng cảm với tâm hồn của ta”. * HS tìm hieåu taùc giaû saùng taùc baøi thô naøy trong hoàn cảnh nào?. * Cho HS đọc văn bản (phiên âm – dịch nghóa – dòch thô) Thaûo luaän: Haõy cho bieát nghóa thuaàn Vieät của những từ ở nhan đề bài thơ. - Hồi: trở lại. - Höông: laøng, queâ höông. - Ngẫu: tình cờ, ngẫu nhiên. - Thö: cheùp, vieát, ghi laïi. ? Qua nội dung tiêu đề. Em thấy tình cảm của tác giả đối với quê hương có gì độc đáo? ? Chứng minh 2 câu thơ đầu đã dùng phép đối trong từng câu?. -C nhaø). * * HS nắm được câu 1 (câu kể). Câu 2 (câu tả) + ? Nêu tác dụng của việc dùng phép đối? Gợi ý: Qua cách dùng phép đối đã làm nổi quê l + bật lên nội dung 2 câu thơ đầu này như thế nhớ naøo? tuoåi * Cho HS đọc lại 2 câu thơ cuối. noùi q 3 - Gi ? Em coù nhaän xeùt gì veà gioïng ñieäu hai caâu thô cuoái. -K ? Phân tích xem vì sao chỉ có nhi đồng xuất đón. hiện để đón khi tác giả trở lại quê nhà còn đời ( những người cùng thời với tác giả sao không thể n ra đón. -C ? Các em nhỏ xuất hiện cùng tiếng cười và nhiê caâu hoûi hoàn nhieân, ngaây thô coù laøm cho taùc giaû xoùt x vui leân khoâng? bò xe. nhữn cuûa c III. * Qua tìm hiểu, hs đọc ghi nhớ (SGK/128) thật rồi chép vào vở. yeâu queâ chaân. * Luyeän taäp: 1. Cho biết phương thức biểu đạt cuûa caâu thô 1 vaø 2 trong baøi thô: Câu 1: Tự sự- biểu cảm- biểu cảm qua tự sự. Caâu 2: Mieâu taû- bieåu caûm- bieåu caûm qua mieâu taû..

(73) 2. Sự biểu hiện của tình quê hương ở 2 câu trên và 2 câu dưới có gì khác nhau veà gioïng ñieäu: - Hai câu trên: bề ngoài dường như bình thaûn, khaùch quan nhöng phaûng phaát buoàn. - Hai câu dưới: Hình ảnh vui tươi, âm thanh vui tươi để thể hiện tình cảm ngaäm nguøi cuûa taùc giaû (gioïng ñieäu bi haøi, hoùm hænh) 3. So saùnh: Hai baûn dòch thô cuûa Phaïm Só Vó vaø Traàn Troïng San. - Baûn dòch thô: Phaïm Só Vó  caâu 3 (xem laïi) - Baûn dòch thô: Traàn Troïng San  câu 3 khớp với câu 3 phần dịch nghĩa. 4. Keå thaønh vaên xuoâi vaên baûn: “Hoài höông ngaãu thö” Haï Tri Chöông xa queâ nhaø luùc coøn trẻ, làm quan ở kinh đô Trường An. Lúc già trở về quê nghỉ ngơi. Giọng quê không đổi, nhưng thay đổi vóc người… Trẻ trong làng chẳng biết lão là ai, khúc khích cười rồi hỏi: “Khách nơi nào đến chơi” làm cho người ngỡ ngàng, xót xa, tái tê trong tấc daï… IV. Hướng dẫn tự học: - Hoïc thuoäc loøng 1 trong 2 baûn dòch thô. - Phaân tích taâm traïng cuûa taùc giaû trong baøi thô. * Củng cố: - HS đọc lại 2 bản dịch thô. - Noäi dung baøi thô. * Daën doø: Hoïc baøi vaø chuaån bò:. “Từ trái nghĩa”. - Ngày soạn: 26/10/2010 - Ngày dạy: Thứ năm, 28/10/2010 Tieát chöông trình 39. Tieáng Vieät. TỪ TRÁI NGHĨA. A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: 1. Kiến thức: - Khái niệm từ trái nghĩa. - Tác dụng của việc sử dụng từ trái nghóa trong vb. 2. Kó naêng: - Nhận biết từ trái nghĩa trong vb. - Sử dụng từ trái nghĩa phù hợp với ngữ cảnh. B. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định lớp: 2. Kieåm tra baøi cuõ: - Đọc thuộc lòng “Hồi hường ngẫu thư” và giới thiệu tác giả Hạ Tri Chöông. - Noäi dung baøi thô. 3. Giới thiệu bài mới: Để giúp các em hiểu được thế nào là “Từ trái nghĩa”. Nắm được cách sử dụng chúng như thế naøo? Chuùng ta seõ cuøng nhau tìm hieåu qua tieát hoïc naøy. Hoạt động của GV & HS * Cho HS đọc lại bản dịch thơ “Cảm nghĩ…”, “Ngaãu nhieân…”. ? Dựa vào các kiến thức đã học ở tiểu học. Hãy tìm các cặp từ trái nghĩa trong 2 bản dịch thơ đó. ? HS tìm từ trái nghĩa với từ “già” trong trường hợp “rau già”, “cau già”  Từ đó HS hình thành ghi nhớ 1. ? Trong hai bài thơ dịch trên, việc sử dụng các từ trái nghĩa có tác dụng gì? ( Cũng như trong thực tế ) Thảo luận: Tìm trong thơ văn có dùng từ. I- T 1. Ñ * .N .T .Ñ 2. R *G. II. -.

(74) traùi nghóa. . Nước non lận đận một mình Thaân coø leân thaùc xuoáng gheành baáy nay. Ai làm cho bể kia đầy Cho ao kia caïn, cho gaày coø con. .. Trên đồng cạn, dưới đồng sâu Choàng caøy …. . Baïn beø phaûi bieát chia seû vui buoàn coù nhau. . Dòng sông bên lở bên bồi Bên lở thì đục, bên bồi thì trong. . Thieáu taát caû ta raát giaøu duõng khí Sống chẳng cúi đầu, chết vẫn ung dung Giặc muốn ta nô lệ, ta lại hoá anh hùng Sức nhân nghĩa mạnh hơn cường bạo * Từ đó HS hình thành ghi nhớ 2 (SGK/ 128 ) III. Luyeän taäp: 1. Tìm những từ trái nghĩa trong các câu ca dao, tục ngữ: - Laønh >< raùch - Ñeâm >< ngaøy - Giaøu >< ngheøo - Saùng >< toái - Ngaén >< daøi * Chuù yù: Quaàn vaø aùo  khoâng phaûi laø cặp từ trái nghĩa. 2. SGK/ 129 : - Caù töôi >< caù öôn - Học lực yếu >< học lực khá ( giỏi ) - Hoa töôi >< hoa heùo - Chữ xấu >< chữ đẹp - Aên yeáu >< aên khoeû - Đất xấu >< đất tốt 3. SGK/ 129: - Chân cứng đá mềm - Vô thưởng vô phạt. Coù ñi coù veà - Beân troïng beân khinh - Gaàn nhaø xa ngoõ - Buổi đực buổi cái - Mắt nhắm mắt mở - Bước thấp bước cao - Chạy sắp chạy ngửa - Chân ướt chân khô ( ráo) IV. Hướng dẫn tự học: Tìm các cặp từ trái nghĩa được sử dụng để tạo hiệu quả diễn đạt trong 1 số vb đã học. * Cuûng coá: HS nhaéc laïi 2 ghi nhớ. * Daën doø: - Hoïc baøi. - Làm BT4 ở nhà; xem trước bài mới. - Ngày soạn: 28/10/2010 - Ngày dạy: Thứ bảy, 30/10/2010 Tieát chöông trình 40. Taäp laøm vaên.. LUYEÄN NOÙI: VAÊN BIEÅU CẢM VỀ SỰ VẬT, CON NGƯỜI. A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: 1. Kiến thức: - Các cách biểu cảm trực tiếp vaø giaùn tieáp trong vieäc trình baøy vaên noùi bieåu caûm. - Những yêu cầu khi trình bày vaên noùi bieåu caûm. 2. Kó naêng: - Tìm yù, laäp daøn yù baøi vaên biểu cảm về sự vật và con người. - Bieát caùch boäc loä tình caûm veà sự vật và con người trước tập thể. B. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định lớp:.

(75) 2. Kiểm tra bài cũ: - Từ trái nghĩa? Cho ví duï. - Cách sử dụng từ trái nghĩa. 3. Giới thiệu bài mới: Các em đã có năng lực viết. Chúng ta cần phải rèn luyện thêm năng lực nói. Vì đó là phương tiện giao tiếp hữu hiệu. Tiết học này sẽ giúp các em đi vào luyện tập theo chủ đề bieåu caûm. Hoạt động của GV & HS Mỗi em chọn một trong hai đề (SGK/ 129. 130 ). Lập dàn bài tập nói ở nhà theo tinh thần một bài phát biểu trước lớp.. Luôn kính trọng và yêu quí cô như người mẹ thứ 2 trong đời. Luôn chăm ngoan, học tốt để cô vui lòng. Nêu bật tình cảm của mình đối với cô (luôn dành những tình cảm chân thành nhất đối với cô). Mai sau, dù đã lớn nhưng hình ảnh cô luôn đọng mãi trong tâm trí em.. - Co tích - Co kæ lu - Co - Co …  caûm que laø“M thöô coøn 3 heä que gì?.  Khi phát biểu bài nói trước lớp. GV hướng daãn HS: - Thöa thaày ( coâ ), chaøo caùc baïn ! Em xin trình baøy baøi noùi cuûa mình nhö sau. - Xin cám ơn thầy ( cô ) và các bạn đã chú yù laéng nghe.. * Chọn đề số 1: Cảm nghĩ về thầy cô giáo  “những người lái đò” đưa thế hệ trẻ “ cập bến töông lai”. Gợi ý: - Hình daùng: thanh cao, thon thaû… - Tính tình: vui vẻ, cởi mở, dịu dàng… - Kỉ niệm khó quên: được cô chăm sóc khi bò oám…. IV. Hướng dẫn tự học: Tự luyện nói biểu cảm ở nhà với nhóm bạn hoặc nói trước göông. * Củng cố. Cho biết những ý nào được trình bày trong phần MB- TB- KB của bài văn biểu cảm về “Con người”. * Dặn dò: Chuẩn bị trước “Bài ca. nhaø tranh bò gioù thu phaù”.

(76) nay seõ giuùp chuùng ta tìm hieåu taâm hoàn vaø tính caùch nhaø thô qua vaên baûn thô: “Baøi ca nhaø tranh bò gioù thu phaù” Hoạt động của GV & HS - Ngày soạn: 30/10/2010 - Ngày dạy: Thứ hai, 2/11/2010 Tuaàn 11. Tieát chöông trình 41. Vaên hoïc. Baøi 11. Vaên baûn:. BAØI CA NHAØ TRANH BÒ GIOÙ THU PHAÙ (Mao ốc vị thu phong sở phá ca) - Đỗ Phủ A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: 1. Kiến thức: - Sơ giản về tác giả Đỗ Phủ. - Giá trị hiện thực: phản ánh chân thật cuộc sống của con người. - Giá trị nhân đạo: thể hiện hoài bão cao cả và sâu sắc của Đỗ Phủ, nhà thơ của những người nghèo khoå, baát haïnh. - Vai troø vaø yù nghóa cuûa yeáu toá miêu tả và tự sự trong thơ trữ tình; đặc điểm bút pháp hiện thực của nhà thơ Đỗ Phủ trong bài thơ. 2. Kó naêng: - Đọc – hiểu vb thơ nước ngoài qua bản dịch TV. - Rèn kĩ năng đọc – hiểu, phaân tích baøi thô qua baûn dòch TV. B. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định lớp: 2. Giới thiệu bài mới: Thơ của Đỗ Phuû phaûn aùnh moät caùch chaân thaät, saâu saéc bộ mặt lịch sử đương thời. Tiết học hôm. I- T * Cho HS đọc phần chú thích (SGK/132,133) 1.  Để nắm được tác giả và văn bản. -Ñ Đườn Nam -O 2. ? Bài thơ được ra đời trong lúc tình hình XH B lúc bấy giờ như thế nào? loạn. - Nội dung bài thơ đã toát lên điều gì? cuoäc ở Th cuûa o II* Cho HS đọc văn bản (SGK) 1. ? Căn cứ vào hình thức cách quãng của bài thô. Haõy cho bieát boá cuïc. Xaùc ñònh noäi dung - Kh và phương thức biểu đạt. .N. * Cho HS đọc 18 câu đầu:. cuûa c . PT - Kh .N vaøo l . PT - Kh .N trong . PT - Kh . No . PT. 18 ca ? Hãy cho biết trong 18 câu thơ đầu nhà thơ -K có những nỗi khổ nào. Những chi tiết, hình nhaø ảnh, sự việc nào chứng tỏ cho từng nỗi khổ doät ö cuûa oâng. -K ? Nỗi khổ thứ 2 này được thể hiện qua 2 câu.

(77) thơ nào trong 18 câu thơ đầu. ? Theo em, trong 2 noãi khoå treân, noãi khoå naøo laø ñieåm chính laøm nhaân leân gaáp boäi cho noãi khoå cuûa taùc giaû. * Cho HS đọc lại khổ thơ cuối. Gv: Giá thử không có 5 dòng thơ cuối thì ý nghóa, giaù trò bieåu caûm cuûa baøi thô seõ giaûm ñi như thế nào? (Sẽ giảm đi hoàn toàn vì đây là linh hoàn ñieåm saùng cuûa baøi thô) ? Tình cảm cao quí của nhà thơ được biểu hiện ở phần cuối này như thế nào?. - Trình baøy caûm nghó veà taám loøng của nhà thơ đối với những người nghèo khoå. * Cuûng coá. - Haõy cho bieát taùc giaû coù bao nhieâu noãi khoå? Keå ra. - Tác giả ước mơ gì cho cuộc sống của con người. * Daën doø: Hoïc baøi, chuaån bò tieát sau laøm kieåm tra Vaên. * Giới hạn học bài kiểm tra Văn: Bánh trôi nước. Baøi ca nhaø tranh bò gioù thu phaù. Bạn đến chơi nhà.. * Tóm lại: Ước mơ của tác giả hết sức chan chứa nghĩa tình. Tác giả luôn mưu cầu hạnh phúc cho muôn người, không nghĩ gì đến bản thaân gia ñình mình. Hs phaùt hieän neùt ngheä thuaät cuûa baøi thô.. Qua tìm hieåu, hs neâu leân yù nghóa vb.. - Ngaøy kieåm tra: 5/11/2010 Tieát chöông trình 42.. KIEÅM TRA VAÊN HOÏC Thời gian: 45 phút.. Học sinh chốt lại phần ghi nhớ (SGK/134) Luyeän taäp: 1. Đọc diễn cảm 2 phần cuối. 2. Đoạn văn: (SGK/134,135)  YÙ chính: Tình caûm cuûa taùc giaû luoân lo cho vận mệnh đất nước, vận mệnh của nhân dân là trên cả  hơn cả hoàn cảnh gia ñình cuûa taùc giaû. IV. Hướng dẫn tự học: - Hoïc thuoäc loøng baøi thô.. PHAÀN I: Traéc nghieäm: (7 caâu, moãi câu đúng được 1 điểm. Tổng 7 điểm) Đọc kĩ các câu hỏi, sau đó trả lời bằng cách khoanh tròn chữ cái của câu trả lời đúng nhất ở mỗi câu hoûi: “Đã bấy lâu nay, bác đến nhà, … ta với ta!”. Khuyeán). (Nguyeãn.

(78) 1. Bài thơ “Bạn đến chơi nhà” được viết theo phương thức biểu đạt naøo? A. Bieåu caûm B. Nghò luaän. C. Mieâu taû. D. Tự sự. 2. Vì sao em bieát baøi thô “Baïn đến chơi nhà” thuộc phương thức biểu đạt mà em khoanh tròn ở câu (1)? A. Vì nêu ý kiến đánh giaù, baøn luaän. B. Vì taùi hieän traïng thaùi sự vật, con người. C. Vì baøy toû tình caûm, caûm xuùc. D. Vì trình baøy dieãn biến sự việc. 3. Bài thơ “Bạn đến chơi nhà” được viết theo thể thơ gì? A. Theå thô song thaát luïc baùt. B. Theå thô thaát ngoân bát cú Đường luật. C. Thể thơ thất ngôn từ tuyệt Đường luật. D. Thể thơ ngũ ngôn tứ tuyệt Đường luật. 4. Bài thơ “Bạn đến chơi nhà” gieo vần gì? Và gieo ở các tiếng thứ maáy trong baøi thô. A. Vaàn löng. B. Vaàn chaân. C. Tieáng cuoái caâu 1, 2, 4, 6, 8. D. Tieáng cuoái caâu 3, 5, 7. 5. Trong bài thơ “Bạn đến chôi nhaø” cuûa Nguyeãn Khuyeán coù mấy câu thơ nói về việc bạn đến. thăm mà nhà thơ không có gì để đãi baïn? A. Boán caâu thô. B. Naêm caâu thô. C. Saùu caâu thô. D. Baûy caâu thô. 6. Boá cuïc cuûa baøi thô “Baïn đến chơi nhà” là: A. 2- 2- 2- 2. B. 2- 4- 2. C. 1- 6- 1. D. 2- 5- 1. 7. Trong bài thơ “Bạn đến chôi nhaø”, tình baïn chaân thaønh, thaém thieát cuûa nhaø thô Nguyeãn Khuyeán được thể hiện trong câu thơ: A. Đã bấy lâu nay bác tới nhà. B. Bác đến chơi đây, ta với ta. C. Đầu trò tiếp khách, traàu khoâng coù. D. Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa. PHẦN II: Tự luận: (3 điểm) Viết 1 đoạn văn ngắn nói lên cảm xúc của em đối với thầy, cô giáo trong luùc coâ (thaày) ñang say söa giảng bài trên lớp. Đáp án: 1. Traéc nghieäm: Caâu 1: A. Caâu 4: B, C. Caâu 7: B. Caâu 2: C. Caâu 5: C. Caâu 3: B. Caâu 6: C. 2. Tự luận: (Gợi ý) Em raát yeâu quyù coâ giaùo chuû nhiệm của em. Đó là cô Mai. Em yêu laém laø trong luùc coâ say söa giaûng baøi.

(79) trên lớp. Giọng nói nhỏ nhẹ, trìu meán. Coâ taän tuî, sieâng naêng vaø luoân mong chuùng em hieåu baøi. Ñaëc bieät trong giờ học của cô, cô như luôn quan tâm đến từng học sinh của mình. Thế cho nên trong tâm tưởng cuûa em, em raát yeâu quyù coâ vaø luoân suy nghĩ cô là kĩ sư tâm hồn. Người láy đò đưa thế hệ trẻ cặp bến tương lai..

(80) Ngày soạn: 2/11/2011 Ngaøy daïy: 3/11/2011 – 7A3,7A4 Tuần 11 – Tiết 43 Tiếng Việt. TỪ ĐỒNG ÂM. A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: 1. Kiến thức: - Khái niệm từ đồng âm. - Việc sử dụng từ đồng âm. 2. Kó naêng: - Nhận biết từ đồng âm trong vb; phân biệt từ đồng âm với từ nhieàu nghóa. - Đặt câu phân biệt từ đồng aâm. - Nhận biết hiện tượng chơi chữ bằng từ đồng âm. B.CHUẨN BỊ: 1. GV: giáo án, bảng phụ, … 2. HS: soạn bài theo yêu cầu của SGK C. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định lớp: 2. Kieåm tra baøi cuõ: - Giới thiệu tác giả Đỗ Phủ và hoàn cảnh ra đời bài thơ: “Bài ca nhà tranh bị gioù thu phaù”. - Ước mơ cao cả của nhà thơ Đỗ Phủ. 3.* Giới thiệu bài mới: Bài học hoâm nay seõ giuùp chuùng ta bieát theâm moät loại từ, nghĩa của nó khác xa nhau nhưng laïi phaùt aâm gioáng nhau. Hoạt động của GV & HS * Hoạt động 1:Hướng dẫn HS hình thành khái niệm từ đồng âm - Cho HS đọc 2 ví dụ: (SGK/135) - Thảo luận: ? Từ “lồng” trong 2 ví dụ trên giống nhau về cái gì? Khác nhau ở chỗ nào? HS: Gioáng: aâm thanh. Khaùc: nghóa. ? Nhờ đâu mà em phân biệt được nghĩa của. chúng? HS: Nhờ văn cảnh.( câu văn cụ thể) ? Trong cuộc sống em có biết thêm từ đồng âm nào nữa không? - Bình mực. Con mực. - Đường (ăn). Đường (đi) - Traän (boùng). Soi (boùng) ? Qua tìm hiểu em thấy nghĩa của các từ “lồng” trên có gì liên quan đến nhau không? ? Từ đó: hãy phát biểu thế nào gọi là từ đồng âm (ghi nhớ) HS:-> gọi HS đọc lại ghi nhớ * Hoạt động 2: Hướng dẫn HS tìm hiểu cách sử dụng từ đồng âm * Thaûo luaän: ? 1. Nhờ đâu mà em phân biệt được nghĩa của các từ “lồng” trong 2 câu trên?  Nhờ vào ngữ cảnh. ? Caâu “Ñem caù veà kho!” neáu taùch ra khoûi ngữ cảnh có thể hiểu thành mấy nghĩa? (2 nghóa) HS: - Kho: chế biến thức ăn. - Kho: nơi chứa cá. ? Em có thể thêm vào câu này 1 vài từ để câu trở thành đơn nghĩa? HS suy nghĩ đặt câu ? Để tránh những hiểu lầm do hiện tượng đồng aâm gaây ra, caàn phaûi chuù yù ñieàu gì khi giao tieáp? * HS đọc ghi nhớ  chép vào vở. * Hoạt động 3:Hướng dẫn luyện tập III- Luyeän taäp: 1) SGK/136. - Thu: Muøa thu. - Ba: Ba taàng laàu. Thu tieàn. Soá 3. Thu gom. Ba cuûa em.. 2. quan *G. II- S. * ngữ c -K -K.  Ñe -Ñ -Ñ. *Ñ caûnh. *G.

(81) - Cao: Cao thaáp. - Tranh: bức tranh, tranh ăn, tranh giaûi. Hoïc cao. Cao tay aán. - Sang: giaøu sang, sang soâng, sang troïng. - Nam: người nam, hướng nam. - Sức: sức khoẻ. - Nhè: khoùc nhè, nheø nheï. - Tuoát: tuoát luùa, tuoát göôm. - Moâi: moâi (mieäng), traùi oâi moâi. 2) SGK/136: a) Tìm caùc nghóa khaùc nhau của danh từ “cổ”. - “Cổ” (danh từ): phần nối đầu với thaân theå. - “Cổ đại” (dt): thời đại xưa nhất của lịch sử. - “Cổ đông” (dt): người có cổ phần trong 1 coâng ty. - Cổ họng: phần ở cổ dẫn thức ăn xuống thực quản. - Cổ nhân: người xưa. - Coå phaän: phaàn tieàn cuûa caùc coå ñoâng góp vào vốn của tổ chức kinh doanh. - Cổ tay: phần nối cánh tay với bàn tay. - Cổ thụ: cây to sống đã lâu năm. - Cổ truyền: từ xưa truyền lại. - Cổ hướng: chứng bệnh bụng phình to. b) Tìm từ đồng âm với danh từ “coå”: khaên quaøng coå, höu cao coå, coå aùo, coå chai, coå hoïng. 3) Ñaët caâu: - Chúng em ngồi trên bàn để bàn vieäc caám traïi. - Con chim sâu em bặt được từ đồng saâu.. - Năm nay, em tôi đã được năm tuổi roài. 4) Nếu ngữ cảnh được nói chặt cheõ, roõ raøng:  Vaïc (caùi noài) cuûa oâng haøng xoùm là: vạc bằng đồng.  Anh chàng mượn sẽ thua.  Hoạt động 4: Củng cố bài học - Thế nào là từ đồng âm? - Khi sử dụng từ đồng âm cần chú ý điều gì? * Hoạt động 5:. Hướng dẫn tự học: Tìm 1 bài ca dao (hoặc thơ, tục ngữ, câu đối…) trong đó có sử dụng từ đồng âm để chơi chữ và nêu giá trị mà các từ đồng âm đó mang lại cho vb. * Daën doø: Hoïc baøi vaø chuaån bò bài mới:. “Các yếu tố tự sự, miêu tả trong vaên bieåu caûm”.

(82) Ngày soạn: 2/11/2011 Ngaøy daïy: 3/11/2011 – 7A3,7A4 Tuần 11 – Tiết 44. CÁC YẾU TỐ TỰ SỰ, MIEÂU TAÛ TRONG VAÊN BAÛN BIEÅU CAÛM. A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: 1. Kiến thức: - Vai trò của các yếu tố tự sự, miêu taû trong vb bieåu caûm. - Sự kết hợp các yếu tố biểu cảm, tự sự, miêu tả trong vb biểu cảm. 2. Kó naêng: - Nhaän ra taùc duïng cuûa caùc yeáu toá miêu tả và tự sự trong 1 vbbc. - Sử dụng kết hợp các yếu tố miêu tả, tự sự trong làm văn biểu cảm. B. CHUẨN BỊ: 1.GV: giáo án, nghiên cứu sgk,sgv,… 2.HS: soạn bài C. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: Thế nào là từ đồng âm? Nhờ đâu ta có thể xác định rõ nghĩa của từ đồng âm. 3. Giới thiệu bài mới: Bài học hôm nay seõ giuùp chuùng ta thaáy vai troø cuûa caùc yếu tố tự sự, miêu tả trong văn bản biểu caûm. Hoạt động của GV & HS * Hoạt động 1:Hướng dẫn HS tìm hiểu nội dung bài học - Hướng dẫn HS xác định các phương thức biểu đạt trong bài thơ * Cho HS đọc lại văn bản: “Bài ca nhà tranh bò gioù thu phaù” ? Haõy nhaéc laïi vaên baûn chia laøm maáy phaàn? (4 phaàn). -. 5 câu đầu. 5 caâu keá. 8 caâu keá. (Mie 5 caâu cuoái. ? Chỉ ra các yếu tố tự sự, miêu tả trong phần caûm: (1), (2), (3). - P 6 caâu - Hướng dẫn HS phân tích ý nghĩa của các yếu tố tự sự và miêu tả *T ? Cho biết yếu tố tự sự và miêu tả được sử nền dụng trong bài thơ có tác dụng gì đối với khổ cuối) cuoái? (ñieåm saùng cuûa baøi thô) 2. - Hướng dẫn HS xác định các yếu tố tự sự và -Ñ miêu tả trong đoạn văn dữ liệu  Y * Cho HS đọc đoạn văn (SGK) taám” ? Cho biết đoạn văn này phát biểu cảm nghĩ  Ye veà ai?HS:->bố .“ ? Hãy chỉ ra các yếu tố tự sự và miêu tả chân trong đoạn văn. . “B HS:->dựa vào ngữ liệu sgk tìm laøm * Ngöô thöôn ? Cho biết câu nào nêu cảm xúc của người con đối với bố? -N HS:->HS tìm khoân ` ? Nếu không có yếu tố miêu tả và tự sự làm neàn thì tình caûm kính yeâu boá coù theå boäc loä heát được hay không? * GV chốt lại: Tự sự và miêu tả trong văn biểu cảm: nhằm khơi gợi cảm xúc. Chứ không thể miêu tả đầy đủ, chi tiết: sự việc, phong caûnh.  Từ tìm hiểu 2 bài tập trên cho HS đi đến bài học: qua phần ghi nhớ.. * Hoạt động 2: Hướng dẫn luyện tập II- Luyeän taäp:. boá.. * Gh.

(83) 1. (SGK/138). Trong moät traän gioâng bão của một ngày tháng 8. Căn nhà tôi ở bị gió cuốn tung mái, tranh bay tứ tán khắp nơi. Bọn trẻ ranh hè nhau cướp giật, maëc cho toâi moâi khoâ, mieäng chaùy theùt gaøo và đêm mưa ấy mưa ào ào đổ xuống không dứt. Nỗi khổ của tôi lên đến tột cùng. Nếu được ước một điều tôi sẽ ước một ngôi nhà rộng ngàn vạn gian vững vàng như thạch bàn để những người có cuoäc soáng khoán cuøng nhö toâi haân hoan, vui sống ở đó. * Hoạt động 3:Hướng dẫn tự học: Trên cơ sở 1 vb có sử dụng yếu tố tự sự, viết lại thaønh baøi vaên bcaûm. - Củng cố: HS đọc lại phần ghi nhớ. - Dặn dò: - Học thuộc ghi nhớ. - Veà nhaø laøm baøi taäp soá 2.. khuya” gieâng”. - Chuaån bò “Caûnh. vaø. “Raèm. thaùng.

(84) Ngày soạn: 05/11/2011 Ngày dạy: Thứ hai, 7/11/20117A3,7A4 Tuần 12 – Tiết 45 Baøi 12. Vaên baûn:. CAÛNH KHUYA. RAÈM THAÙNG GIEÂNG - Hoà Chí. Minh-. A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: 1. Kiến thức: - Sô giaûn veà taùc giaû HCM. - Tình yeâu thieân nhieân gaén liền với tình cảm CM của Chủ tịch HCM. - Taâm hoàn chieán só – ngheä só vừa tài hoa tinh tế vừa ung dung, bình tónh, laïc quan. - Ngheä thuaät taû caûnh, taû tình; ngôn ngữ và hình ảnh đặc sắc trong baøi thô. 2. Kó naêng: - Đọc – hiểu tác phẩm thơ hiện đại viết theo thể thơ thất ngôn tứ tuyệt Đường luật. - Phân tích để thấy được chiều sâu nội tâm của người chiến sĩ CM và vẻ đẹp mới mẻ của những chất lieäu coå thi trong saùng taùc cuûa laõnh tuï HCM. - So sánh sự khác nhau giữa nguyeân taùc vaø vb dòch baøi thô Raèm thaùng gieâng. 3. Thái độ:Giáo dục HS tình yêu thiên nhiên, yêu vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc. B. CHUẨN BỊ: 1.GV: giáo án, tranh Bác Hồ ngắm trăng ( nếu có ), sgv,sgk,…. 2.HS: soạn bài C.PHƯƠNG PHÁP: vấn đáp , gợi mở, thuyết trình D. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: - Đọc ghi nhớ. Từ đó nhận xét vai trò của tự sự và miêu taû trong vaên baûn bieåu caûm. - Keå laïi baèng vaên xuoâi: “Baøi ca nhaø tranh bò gioù thu phaù” 3. Giới thiệu bài mới: Hôm nay, chúng ta sẽ tìm hiểu về thơ hiện đại VN “ Caûnh khuya” vaø “ Raèm thaùng gieâng” cuûa Hồ Chí Minh để thấy được tình yêu thiên nhiên gắn liền lòng yêu nước, phong thái ung dung cuûa Baùc Hoà.. Hoạt động của GV và HS * Hoạt động 1: Hướng dẫn tìm hiểu chung về I. Tì văn bản * Cho HS đọc chú thích ( SGK ) để nắm được - Ho ñoâi neùt veà taùc giaû Queâ Nghe yeâu n -N laõnh Danh nhaân VHTG: Baùc Hoà, Nguyeãn Du, Danh Nguyeãn Traõi. ? HS cho biết hoàn cảnh sáng tác 2 bài thơ. “ Ra ? Caû 2 baøi thô thuoäc theå thô gì. * Hoạt động 2:Hướng dẫn HS tìm hiểu chi tiết văn bản * Cho HS đọc bài thơ thứ nhất. ? Phân tích ý nghĩa 2 câu thơ đầu.. cuoäc Vieät. tuyeä II. Ñ. a.  Chuù yù aâm thanh vaø caùch so saùnh trong caâu sức đ thứ nhất. từ xa.

(85) ? Vẻ đẹp của hình ảnh trong câu thơ thứ 2 được tác giả miêu tả như thế nào. HS:-> dựa vào ngữ liệu tìm các chi tiết GV bình: Cảnh núi rừng Việt bắc thật đẹp ,thật lãng mạn bởi nhiều hình ảnh sống động, có đường nét, hình khối đa dạng với hai mảng màu sang , to61icu3a âm thanh tiếng suối, ánh trăng lồng cổ thụ, bong lồng hoa,…. GV chuyển ý qua hai câu cuối - Cho HS đọc lại 2 câu thơ cuối. - Nước lẫn  mặt nước - Màu trời  bầu trời. GV bình:Cảnh bầu trới ,dòng sông hiện lên lồng lộng, sang tỏ, tràn ngập ánh trăng đêm rằm tháng giêng.Không gian bát ngát, cao rộng và sắc xuân hòa quyện trong từng sự vật, trong dòng nước, trong màu trời... ? Cho biết hai câu thơ cuối đã biểu hiện tâm traïng gì cuûa taùc giaû.. chuû ? Trong câu thơ thứ 4  trước cảnh thiên thưở nhiên tươi đẹp. Tâm hồn và phong thái của Bác như thế nào. ( Mặc dù hoàn cảnh như trên đã nói) yeâu ñ  Qua tìm hiểu em thấy Bác là người như 2 theá naøo? - Sö GV chốt lại nội dung hai câu cuối - Hãy nêu những đặc sắc nghệ thuật thể hiện - Lö 3 trong bài thơ?Ý nghĩa văn bản? đẹp đẹp cuoäc nhieà III. T  Hoạt động 5: Hệ thống kiến thức đã học Hãy nêu lại nội dung và nghệ thuật được thể hiện qua bài thơ? HS dựa vào ghi nhớ trả lời. ? Trong 2 câu thơ cuối có từ nào được lặp lại. Điều đó có tác dụng như thế nào đối với vieäc theå hieän taâm traïng cuûa taùc giaû.  GV chốt lại vấn đề: Tức cảnh (câu 1&2) sinh tình ( câu 3&4 ). Trước vẻ đẹp của cảnh răng rừng đã biến thành nét đẹp trong taâm hoàn cuûa Baùc. ?Hãy nêu lại những đặc sắc nghệ thuật được sử dụng trong bài thơ?. * Hoạt động 3:Hệ thống kiến thức đã tỉm hiểu qua bài học - Qua phần phân tích ở trên em rút ra được điều gì về nội dung và nghệ thuật của bài thơ? -> HS trả lời dựa vào ghi nhớ - Cho HS đọc lại ghi nhớ * Hoạt động 4: Hướng dẫn HS tìm hiểu bài thơ “ Rằm tháng giêng” * HS đọc bài thơ thứ 2. ? Haõy nhaän xeùt veà hình aûnh khoâng gian vaø cách miêu tả không gian ở câu thơ 1 &2 Gợi ý: Những từ ngữ “ Sông xuân”, “Nước lẫn”, “ Màu trời” ở câu thơ thứ 2 đã giúp gợi lên vẻ đẹp như thế nào? - Soâng xuaân  con soâng. b./ C “giữ ? Bác Hồ của chúng ta đang bàn việc nước bí ma trong hoàn cảnh như thế nào.. * Luyeän taäp: 1. ( SGK/ 143 )  Hoïc thuoäc loøng 2 baøi thô ( Baøi 2 chæ caàn thuoäc baûn dòch thô ) 2. ( SGK/ 143 )  Trong tù không rượu cũng khoâng hoa Cảnh đẹp đêm nay khó hững hờ Người ngắm trăng soi ngoài cửa sổ.

(86) Trăng nhòm khe cửa ngaém nhaø thô.  Đi đường mới biết gian lao Nuùi cao roài laïi nuùi cao traäp truøng Núi cao lên đến tận cùng Thu vaøo taàm maét muoân truøng nước non. v.v. * Hoạt động 6: Hướng dẫn tự học bài ở nhà - Hoïc thuoäc loøng 2 baøi thô treân. - Học 5 từ Hán được sử dụng trong baøi thô Nguyeân tieâu. - Tập so sánh sự khác nhau về thể loại giữa nguyên tác và bản dịch bài thơ Nguyeân tieâu. * Củng cố: Hai bài thơ đã giúp em hieåu gì veà taùc giaû Hoà Chí Minh? * Daën doø: - Hoïc baøi. - Tieát sau laøm kieåm tra Tieáng Vieät 1 tieát. * Giới hạn học bài kiểm tra:  Từ ghép.  Từ đồng nghĩa  Từ láy  Từ trái nghĩa  Từ Hán Việt  Từ đồng âm.

(87) Ngày soạn : Ngaøy dạy:………………..7A3,7A4 TUAÀN 12 - TIEÁT 46. ĐỀ KIỂM TRA 1 TIẾT TIẾNG VIỆT I.MỤC TIÊU: - Thu thập thông tin để đánh giá mức độ đạt chuẩn kiến thức,kĩ năng trong chương trình học kì I ,phân môn tiếng việt. - Khảo sát bao quát một số nội dung kiến thức ,kĩ năng trọng tâm của phân môn tiếng việt học kì I theo các nội dung đã học với mục đích đánh giá năng lực nhận biết ,thong hiểu và vận dụng tạo lập văn bản của học sinh thong qua hình thức kiểm tra trắc nghiệm và tự luận . II.HÌNH THỨC :. Chủ đề 4 - Từ đồng âm Chủ đề 5 - TTN Chủ đề 6 -Đại từ Chủ đề 7 - QHT Chủ đề 7 - từ đồng âm. -Câu 5,9. Soá caâu Soá ñieåm Tæ leä %. 7 Câu 1.75 đ. 5 Câu 1.25 đ. Toång soá caâu Toång soá ñieåm Tæ leä %. Soá caâu: 7 Soá ñieåm : 1.75 %. Soá caâu: 5 Soá ñieåm :1.25 đ %. -Câu 8,10 -Câu 4. - câu 11. -. cău 12. Câu 7. TRƯỜNG THCS BÌNH CHÁNH LỚP : 7A Họ&tên: IV. BIÊN SOẠN ĐỀ KIỂM TRA: - Hình thức kiểm tra : trắc nghiệm và tự luận Thứ ngày tháng 11 năm 2011 KIỂM TRA 1 - Cách tổ chức kiểm tra : học sinh làm bài TIẾT tại lớp trong thời gian 45 phút. MÔN : TIẾNG VIỆT III.THIẾT LẬP MA TRẬN: 7 - Liệt kê tất cả các đơn vị bài học của phân môn tiếng việt trong Ngữ Văn 7 đã học : Từ ghép ,từ láy ,từ hán việt,từ ĐIỂM đồng nghĩa ,từ trái nghĩa,từ đồng âm,từ loại ,đại từ,quan hệ từ,chửa lỗi về quan hệ từ . - Chọn các nội dung cần đánh giá và thực hiện các bước thiết lập ma trận đề kiểm tra. I.TRẮC NGHIỆM: ( 3 điểm) - Xác lập khung ma trận: Đọc kĩ các câu sau và trả lời câu hỏi bằng cách Nhận Biết Thông Hi khoanh tròn các chữ cái với ý đúng nhất sau Chủ đề TN TL TN mỗi câu hỏi. 1.Trong các từ ghép sau từ ghép nào là từ ghép đẳng lập? b. Xe đạp b.Quần áo Chủ đề 1 c. Cá chép -Câu 1 -Từ ghép d.Cây bang Chủ đề 2 2.Từ “thiên “ trong từ nào sau đây không -Câu 3 - Từ láy có nghĩa là trời? - Câu 6 Chủ đề 3 -Câu 2 a.Thiên lí -Từ Hán Việt b.Thiên thư.

(88) c. Thiên hạ d. Thiên thanh 3. Từ nào sau đây không phải là từ láy? a.Man mác b. Đùng đục c. Sáng sủa d. Tươi tốt 4. Các đại từ :nó , hắn thuộc đại từ trỏ người ngôi thứ mấy? a. Ngôi thứ nhất số ít. b. Ngôi thứ ba số ít. c. Ngôi thứ hai số ít. d. Ngôi thứ ba số nhiều. 5. Từ nào sau đây có thể thay thế cho từ “ chết “ trong câu “ Chiếc ô tô bị chết máy.” a. Hỏng b. Mất c. Đi d. Qua đời 6. Từ Hán – Việt nào sau đây không phải là từ ghép đẳng lập? a. xã tắc b. quốc kì c. sơn thủy d. giang sơn. 7. Trong những câu sau , câu nào không sử dụng quan hệ từ? a. Ô tô buýt là phương tiện giao thông tiện lợi của con người. b. Mẹ tặng em rất nhiều quà trong ngày sinh nhật. c. Tôi giữ mãi bức ảnh bạn tặng tôi. d. Sáng nay bố tôi làm việc ở nhà. 8.Cặp từ nào sau đây không phải cặp từ trái nghĩa ? a. Chạy – nhảy b. Trẻ - già c. Sáng – tối d. Sang - hèn 9. Trong các từ sau đây, từ nào là từ đồng nghĩa với từ chết (nhưng mang sắc thái tôn kính, traân troïng) a.Boû maïng b.Cheát c.Maát d.Hi sinh 10. Các cặp từ sau cặp nào là từ trái nghĩa ? a.Maäp vaø beùo b.Maäp vaø oám. c.Maäp vaø bự d.Maäp vaø to 11. Từ nào đồng nghĩa với từ “tê buốt” ? a. Laïnh giaù b. AÁm noùng c. Thời tieát d. Khoâng khí 12. Trong các từ sau đây, từ nào trái nghĩa với từ “yêu thương” ? a. Đồng caûm b. Traân troïng c. Caêm thuø d. Coi thường II. TỰ LUẬN : (7điểm) Câu 1: Thế nào là từ đồng âm ? Cho ví dụ về từ đồng âm ? (3đ) Câu 2: Các từ in đậm sau đâycó phải là từ đồng âm không ? Vì sao ? (1đ) Trời mưa, ướt bụi, ướt bờ Ướtcây, ướt cối, ai ngờ ướt em (Ca dao) Câu 3: Viết 1 đoạn văn ngắn trong đó có sử dụng từ đồng âm, từ trái nghĩa, từ đồng nghĩa và từ Hán Việt thích hợp . Gạch dưới các từ đó (3đ) B ÀI LÀM ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………….

(89) ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… …………………………………………………. ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… …… -GV thu baøi. -Nhận xét giờ kiểm tra * Daën doø: (1') -Những câu chưa thực hiện được về xem lại kiến thức. -Soạn bài mới : "Trả bài viết TLV số 2" + Nhớ lại đề, lập dàn ý V. ĐÁP ÁN + THANG ĐIỂM: I. Traéc nghieäm: (3 ñieåm) Moãi caâu đúng 0, 25 điểm Caâu 1 : B Caâu 2 : A Caâu 3 : D Caâu 4 : B Caâu 5 : A Caâu 6 : B Caâu 7: C Caâu 8: A Caâu 9: D Caâu 10: B Caâu 11: A Caâu 12: A II. Tự luận: (7 điểm ) Câu 1: (3đ): Nêu đúng định nghĩa (1đ) Cho ví duï (1ñ) coù phaân tích (1ñ).

(90) Câu 2: (1đ) Xác định từ ướt không phải là từ đồng âm vì từ này có 1 nghĩa duy nhất và được lặp lại nhiều lần (Điệp từ) hay phép lặp Câu 3: (3 đ) Viết đoạn văn đầy đủ theo yêu caàu caâu hoûi (2,5ñ) (hình thức đẹp không sai lỗi chính tả: Nội dung diễn đạt ý tương đối hoàn chỉnh +0,5ñ. * Ruùt kinh nghieäm tieát 46:.

(91) Ngày soạn : Ngaøy dạy:.................- 7ª3,7ª4 TUAÀN 12 - TIEÁT 47. TRAÛ BAØI TAÄP LAØM VAÊN SOÁ 2 A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: - Thấy được năng lực của mình trong việc làm văn biểu cảm, những ưu điểm và nhược điểm. - Hieåu caùch laøm vaên bieåu caûm treân caùc maët: hieåu bieát, laäp yù, boá cuïc, vaän dụng các phép tu từ… với sự hướng dẫn, phaân tích cuûa GV. B. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: Đọc bài thơ “Caûnh khuya” vaø “Raèm thaùng gieâng” cuûa Hoà Chí Minh. Cho bieát noäi dung moãi baøi. 3. Trả bài: GV chép lại đề lên baûng: Đề bài: Nêu cảm nghĩ về của em về loài cây em yêu. I. Định hướng: 1/ Thể loại: Văn biểu cảm. 2/ Noäi dung: Bieåu caûm veà loài cây. II. Daøn baøi: 1/ Mở bài: - Nêu tên loài cây. - Lí do maø em yeâu thích. Gợi ý: Trong thiên nhiên có rất nhiều loài cây có ích mà em đã trông thấy. Những em thích nhất là cây tre. 2/ Thaân baøi: a. Miêu tả những nét noåi baät cuûa caây:. - Nêu những đặc ñieåm, phaåm chaát cuûa caây. - Ích lợi của cây. - Mối quan hệ hoặc kỉ niệm của em với loài cây ấy. b. Caûm nghó cuûa em đối với cây tre như thế nào? 3/ Keát baøi: Khaúng ñònh tình cảm của em đối với cây mà em yêu thích. III. Nhaän xeùt: * Öu ñieåm: - Tuy là bài làm đầu tiên về văn bieåu caûm nhöng caùc em laøm baøi khaù toát. Nắm được thể loại biểu cảm và viết đúng thể loại. - Diễn đạt lưu loát, có hình ảnh và caûm xuùc, yù phong phuù. - Moät soá baøi coù yù saùng taïo ñaëc bieät (biết liên hệ với thực tế) - Phaùt bieåu caûm nghó toát (phaàn nhieàu caùc em bieåu caûm toát veà caây maø em yeâu thích) * Khuyeát ñieåm: Moät soá baøi coøn mieâu taû nhieàu, chöa nhắc đến kỉ niệm hay ích lợi của cây và chưa nêu bật được cảm xúc về đối tượng. * Keát quaû: Treân trung bình 100% Bước 4: Củng cố: Đọc cho các em nghe một vaøi baøi cuûa caùc baïn khaù, gioûi. 5. Daën doø: Chuaån bò tieát 48:. “Thành ngữ”.

(92) Ngày soạn: ….7./11/2011 Ngày dạy: Thứ năm, 10/11/2011- Tiết 1,2 7A3;Tiết 3,4 7A4 Tuần 12 – Tiết 48. THAØNH NGỮ A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: 1. Kiến thức: - Khái niệm thành ngữ. Nghĩa của thành ngữ. - Chức năng của thành ngữ trong câu. Đặc điểm diễn đạt và tác dụng của thành ngữ. 2. Kó naêng: - Nhận biết thành ngữ. - Giaûi thích yù nghóa cuûa 1 soá thaønh ngữ thông dụng. B. CHUẨN BỊ: 1.GV: GIÁO ÁN, SGV,SGK,,.. 2.HS: SOẠN BÀI C. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định lớp: 2. Kieåm tra baøi cuõ: (thoâng qua) 3. Giới thiệu bài mới: Thành ngữ là gì? Để hiểu rõ về thành ngữ với những ñaëc ñieåm cuûa noù. Chuùng ta seõ cuøng nhau tìm hieåu qua tieát hoïc naøy. Hoạt động của GV và HS * Hoạt động 1: Tìm hiểu khái niệm thành ngữ * Cho HS đọc câu ca dao (SGK/143) ? Nhận xét cấu tạo của cụm từ: in đậm. a/ - Có thể thay một vài từ? - Chen thêm một vài từ khác? - Thay đổi vị trí. -> HS suy nghĩ trả lời ? b/ Từ nhận xét trên, em rút ra được kết luận gì về đặc điểm cấu tạo của cụm từ “Lên. thaùc xuoáng gheành” * Coù theå: giuùp HS hieåu:  Khoâng theå noùi: “Leân thaùc xuoáng thaùc” “ Xuoáng gheành leân thaùc”. 2. N a vaû, c ? Cụm từ “lên thác xuống ghềnh” có nghĩa b/ laø gì? N ? “Nhanh như chớp” có nghĩa là gì? nghóa ? Qua tìm hiểu nghĩa của thành ngữ. Em có * G nhaän xeùt gì khoâng? * HS đọc ghi nhớ1  chép vào vở. * GV cung caáp theâm HS naém:  Nghĩa của thành ngữ được hiểu trực tiếp: . “Tham sống sợ chết” . “Bùn lầy nước đọng” . “Mưa to gió lớn” . “Mẹ goá con côi”  Nghĩa của thành ngữ hiểu trên cơ sở nghĩa chuyeån: . “Ñi guoác trong buïng” . “Rán dầu ra mỡ” . “ Khaåu phaät taâm xaø” . “Vung tay quaù traùn” . “Loøng lan daï thuù” . “Naêm chaâu boán beå” (roäng) C * Cho HS đọc chú ý (SGK/144) ngữ.  HS thaáy beân caïnh tính coá ñònh cuûa thaønh “C ngữ. Cũng có một số thành ngữ có thể biến “C đổi. “C * “Sống để bụng chết mang theo” *“ “ Sống để dạ chết mang theo” “ “ Sống để dạ chết chôn theo” “ * Hoạt động 2: Hướng dẫn tìm hiểu cách sử IIdụng thành ngữ 1 * Cho HS đọc ví dụ (SGK) (2 ví -“ “khi” 2 * GV cho HS so sánh: cách nói bằng thành ngữ: ngữ và cách nói thường cùng nghĩa. Em thấy và bi theá naøo?.

(93)  “Baûy noåi ba chìm” = long ñong phieâu daït.  “Tắt lửa tối đèn” = khó khăn, hoạn nạn. Đáp: Cách nói bằng thành ngữ hay hơn. Vì: nó bóng bẩy, giàu hình tượng và biểu cảm. * HS đọc ghi nhớ  chép vào vở. * Hoạt động 3: Hướng dẫn luyện tập II- Luyeän taäp: 1. (SGK/145) a/ - “Sơn hào hải vị”: những món ăn ngon lạ quý hiếm ở rừng núi và bieån caû. - “Nem công chả phượng”: Những món ăn rất ngon quí và hiếm. b/ - “Tứ cố vô thân”: nhín lại boán beân chaúng ai laø thaân thuoäc caû (coâ ñôn) c/ “Da moài tóc söông”: giaø (da đốm sẫm, tóc bạc) 2. Keå chuyeän. 3. (SGK/145) Các câu thành ngữ: - Lời ăn tiếng nói. - No côm aám aùo. - Moät naéng hai söông. - Baùch chieán baùch thaéng. - Ngaøy laønh thaùng toát. - Sinh cô laäp nghieäp. 4. (SGK/145) - Được voi đòi tiên. -AÊn khoâng ngoài roài - Haù mieäng maát quai. - AÊn oác noùi moø. - Đứt đuôi con nòng nọc. - Maát caû chì laãn chaøi. - Nhaát beân troïng, nhaát beân khinh. - Gioû nhaø ai quai nhaø aáy. - Ăn gửi nằm nhờ: lối sống tạm bợ chỉ tính chuyện trước mắt, không tính lâu daøi.. - Nồi da nấu thịt: Những người trong cùng 1 nhà, 1 nước sát hại lẫn nhau. * Hoạt động 4:Hướng dẫn tự học ở nhà: Sưu tầm thêm ít nhất 10 thành ngữ chưa được giới thiệu trong các bài học và giải nghĩa của các thành ngữ ấy. * Củng cố: Thành ngữ và tục ngữ khaùc nhau nhö theá naøo? * Daën doø: Hoïc baøi, laøm baøi taäp. Chuẩn bị bài mới..

(94) - Ngày soạn: 10/11/2011 - Ngày dạy: Thứ hai, 14/11/2011- Tiết 1,2 7A3; Tiết 3,4 7A4 Tuần 13 – Tiết 49 Baøi 12:. TRAÛ BAØI KIEÅM TRA VAÊN BAØI KIEÅM TRA TIEÁNG VIEÄT. A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: Giúp học sinh. 1 Kiến thức: - Củng cố lại kiến thức văn học và tiếng Việt đã làm. - Tự nhận xét, đánh giá lại khả năng tiếp thu của bản thân để đề ra những phương pháp học tập phù hợp. 2 Kĩ năng : - Luyện kĩ năng phát hiện lỗi và sửa lỗi về từ, câu.. thức có trong 2 bài kiểm tra, qua đó các em có kĩ năng đánh giá chính xác bài làm cuûa mình……. Hoạt động 2: (24') Trả bài kieåm tra vaên. * MỤC TIÊU: Giúp học sinh kiểm tra lại keát qủa baøi laøm cuûa mình. -GV traû baøi cho HS . -Gọi HS nhắc lại cơ cấu đề kieåm tra vaên. -Lần lượt gọi HS nêu câu hỏi traéc nghieäm vaø neâu keát quaû . -Goïi HS nhaän xeùt. -GV nhaän xeùt.. B. CHUAÅN BÒ: GV: Chaám baøi, thoáng keâ ñieåm.. -Goàm 2 phaàn: Tr và tự luận. -Trình bày đáp a caâu traéc nghieäm. -Lớp nhận xét . -Nghe nhaän xeùt ñ kiến thức . -Trình baøy. -Nhaän xeùt. -Đọc bảng phụ đ kiến thức 1 lần nữ. HS: Nhớ lại đề, ôn lại những kiến thức. đã kiểm tra. C. TIEÁN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG: HOẠT ĐỘNG CỦA GV. -Gọi HS đọc và trình bày kết -Trình bày bài quả phần tự luận. höông ngaãu thö".. HOẠT ĐỘNG CỦA HS. Hoạt động 1: (7') Khởi động -GV sử dụng bảng phụ ghi lại * MỤC TIÊU: Tạo tâm thế để đáp án và treo cho lớp quan học sinh vào bài mới. saùt. -Ổn định tổ chức lớp. ( (1') -Caâu 2 GV cuõng HD hoïc sinh -Kieåm tra baøi cuõ: theo cách giải ở câu 1. + Thành ngữ là gì ? Nghĩa -Lớp trưởng báo cáo sỉ số . của thành ngữ cấu tạo ra -2 HS trả bài cũ. sao? Cho ví duï ? -Lời vào bài mới: (1') -Gọi HS đọc câu 3. Ở tiết 42 và 46 các em đã -Goïi 2 HS trình baøy yù kieán . laøm kieåm tra vaên vaø kieåm tra -GV nhaän xeùt . tiếng Việt. Hôm nay, để giúp -Ghi tựa bài mới . -Neâu thang ñieåm vaø ghi leân các em giải đáp những kiến baûng.. -Neâu noäi dung vaø baøi thô . -HS đọc. -2 HS trình baøy ..

(95) -> GV nhaän xeùt chung baøi vaên bieåu caûm veà taùc phaåm laøm cuûa HS, ña soá coù chuaån vaên hoïc". bò baøi cuõ toát, ñieåm khaù cao nhưng 1 số bài thiếu đầu tư, điểm dưới trung bình, câu 3 hay laøm sai. - Ngày soạn:10/11/2011 Hoạt động 3: (19') Trả bài - Ngaøy daïy:14/11/2011 – Tiết 1,2 kieåm tra tieáng Vieät . 7A3;Tiết 3,4 7A4 * MỤC TIÊU: Giúp học sinh TUẦN 13 – TIẾT 50 kiểm tra lại keát qauû baøi laøm cuûa mình. CAÙCH LAØM BAØI VAÊN BIEÅU -Goïi HS nhaéc laïi cô caáu baøi . CAÛM VEÀ TAÙC PHAÅM VAÊN -GVHD giải đề trắc nghiệm -2 phần: Trắc nghiệm và tự HỌC như ở phần văn. luaän. -Trình bày. A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: giúp hs -Gọi HS đọc và trình bày kết - Bieát trình baøy caûm nghó veà taùc quả câu 1 phần tự luận . phaåm vaên hoïc. -Gọi HS đọc và trình bày kết -Trình bày. - Taäp trình baøy caûm nghó veà moät soá quaû caâu 2. tác phẩm văn học đã học trong chương trình. -Gọi HS đọc câu 3. -HS đọc. B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ -GV treo baûng phuï coù ghi noäi NĂNG: dung đoạn văn theo yêu cầu . -Gọi HS xác định các từ theo yêu cầu đoạn văn. -GV neâu thang ñieåm. -Nhaän xeùt baøi laøm cuûa HS .Caâu 3 phaàn II chöa toát coøn chưa đưa ra được những từ có trong yêu cầu đoạn văn, 1 số đoạn văn thiếu chủ đề . * Cuûng coá: * Daën doø: (1') -Xem laïi baøi laøm cuûa mình so với đáp án những phần chöa naém roõ caàn tìm hieåu kó hôn. -Soạn bài mới:"Cách làm bài. 1. Kiến thức: -Yêu cầu của bài văn biểu cảm về tác phẩm -Quan sát, đọcvăn noäihọc. dung baûng - Cáchtoâlàm dạng phuï "Saùng nay, i….queâ n bài biểu cảm về tác phẩm văn học. nhau". 2.Kĩ năng: -Xaùc ñònh . - Cảm thụ tác phẩm văn học đã học. - Viết được những đoạn văn ,bài văn biểu -Ghi nhaän. cảm về tpvh. - Làm được bài văn biểu cảm về tpvh. C. PHƯƠNG PHÁP: vấn đáp, thuyết trình D. TIEÁN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định lớp: 2. Giới thiệu bài mới: Bài học sẽ giúp các em thấy được cách làm bài văn biểu cảm về tác phẩm văn học dựa trên cơ sở: Nội dung và hình thức của tác phẩm đó..

(96) Hoạt động của GV & HS * Hoạt động 1:Hướng dẫn HS tìm hiểu mục I qua đoạn văn ngữ liệu sgk - Cho HS đọc bài văn (SGK/146,147)  Mỗi em đọc 1 đoạn, đọc đúng, diễn cảm. ? Bài văn viết về bài ca dao nào? hãy đọc liền mạch bài ca dao đó. (ca dao không có tiêu đề  câu 1 là tiêu đề.). ? Khi PBCN tác giả đã chia bài ca dao ra thaønh maáy phaàn, moãi phaàn maáy caâu? * HS chú ý hai câu đầu. ? Hai câu đầu có nội dung như thế nào?. ? Từ nội dung, tác giả đã có cảm xúc như thế naøo? * HS chuù yù caâu 3 vaø 4. ? HS tìm hiểu nội dung được triển khai trong 2 caâu thô naøy. ? Từ nội dung được triển khai. Tác giả đã naûy sinh tình caûm nhö theá naøo? * HS chuù yù caâu 5 vaø 6.  Thông qua nội dung, tác giả đã đi vào cảm xuùc. Haõy cho bieát caûm xuùc cuûa taùc giaû.. * HS chuù yù caâu 7 vaø 8. ? Taùc giaû trình baøy caûm xuùc cuûa mình baèng caùch suy ngaãm nhö theá naøo?. * HS đọc ghi nhớ  chép vào vở. * Hoạt động 2 :Hướng dẫn luyện tập II- Luyeän taäp: 1. Choïn PBCN veà baøi thô “Caûnh khuya” cuûa Hoà Chí Minh. Tieáng suoâí trong nhö tieáng haùt xa Traêng loàng coå thuï boùng loàng hoa Caûnh khuya như vẽ người chưa ngủ. Chöa nguû vì lo nỗi nước nhà. Hoà Chí Minh GỢI Ý DAØN Ý: A- Mở bài: - Giới thiệu sơ lược về tác giả Hồ Chí Minh: là nhà yêu nước, một vị lãnh tụ vĩ đại của cách mạng và dân tộc Việt Nam. Người còn là nhà văn, nhà thơ lớn. Ai cũng tự hào về Bác. - Hoàn cảnh ra đời bài thơ: Bác viết ở chiến khu Việt Bắc năm 1947. - Hoàn cảnh tiếp xúc tác phẩm: em được học trong chương trình lớp 7. - Caûm nghó chung cuûa em: em raát thích bài thơ. Bởi bài thơ đã giúp em hiểu được tâm hồn và tính cách của Bác. B- Thaân baøi: 1. 2 câu đầu: - Nội dung: ? - Caûm nghó: hình aûnh tieáng suối mang bóng dáng con người, thật thân thöông trong caûm nhaän cuûa chuùng ta.  Ánh trăng hiện lên rất đẹp, thơ moäng. Ai coù taâm hoàn yeâu thieân nhieân seõ khoâng khoûi ñaém say vaø ngaây ngaát. 2. 2 caâu cuoái: - Noäi dung: ?. nước *G.

(97) - Caûm xuùc: Baùc ñang thao thức (chưa ngủ) cùng con suối, vần trăng, caây coå thuï, hoa laù. Chính laø Baùc ñang thao thức cùng non sông, đất nước: lo cho vận mệnh của đất nước và nhân dân. Nên ai ai cuõng yeâu meán vaø kính troïng Baùc. C- Keát baøi: - Những vần thơ của Bác bộc lộ tình yeâu thieân nhieân, yeâu Toå quoác. Chuùng ta thật sự cảm phục và kính yêu Bác. - Để đền đáp lại công ơn cao cả của Baùc em phaûi laøm gì? Bước 3: Củng cố: Hãy cho biết các ý được trình baøy trong 3 phaàn: MB, TB, KB trong vaên bieåu caûm.  Hoạt động 3: Hướng dẫn tự học ở nhà và chuẩn bị bài mới -Dựa vào dàn ý đã lập , viết một đoạn văn phát biểu cảm nghĩ về một bài văn, bài thơ đã học. - Xem laïi baøi hoïc.. - Chuẩn bị 2 tiết tới làm bài viết: TLV. số 3 tại lớp (Văn biểu cảm).

(98) Ngày soạn:12/11/2011 Ngày kiểm tra: Thứ năm, 17/11/2011 – Tiết 1,2 7A3; Tiết 3,4 7A4 Tieát chöông trình 51, 52. Taäp laøm vaên.. VIEÁT BAØI TAÄP LAØM VAÊN SOÁ 3 – VAÊN BIEÅU CAÛM (Làm tại lớp). I.MỤC TIÊU: - Thu thập thông tin để đánh giá mức độ đạt chuẩn kiến thức,kĩ năng trong chương trình học kì I ,phân môn tập làm văn. - Khảo sát bao quát một số nội dung kiến thức ,kĩ năng trọng tâm của phân môn TLV học kì I theo các nội dung đã học với mục đích đánh giá năng lực nhận biết ,thong hiểu và vận dụng tạo lập văn bản của học sinh thong qua hình thức kiểm tra tự luận . II.HÌNH THỨC : - Hình thức kiểm tra : tự luận - Cách tổ chức kiểm tra : học sinh làm bài tại lớp trong thời gian 90 phút. III.THIẾT LẬP MA TRẬN: - Liệt kê tất cả các đơn vị bài học của phân môn TLV trong Ngữ Văn 7 đã học :Văn biểu cảm - Chọn các nội dung cần đánh giá và thực hiện các bước thiết lập ma trận đề kiểm tra. - Xác lập khung ma trận: Chủ đề Nhận biết Văn biểu cảm Tổng số câu Tổng số điểm Tỷ lệ %. IV.BIÊN SOẠN ĐỀ KIỂM TRA: GV ghi đề lên bảng (Thời gian: 90 phút) Đề: Em hãy nêu cảm nghĩ của em về một người thân (ông, bà, cha, mẹ, anh chò, thaày, coâ) (Lưu ý: Chỉ chọn 1 người) Gợi ý:. - Xem daøn yù:  Taäp laäp yù cuûa baøi vaên bieåu caûm (phaàn luyeän taäp tuaàn 9)  Caùc daïng laäp yù baøi vaên bieåu cảm, đánh giá (tuần 9) * Thu bài: khi hết giờ. *. Dặn dò: Chuẩn bị trước bài:. “Tieáng gaø tröa” cuûa taùc giaû Xuaân Quyønh. - Ngày soạn:….. /11/2011 - Ngày dạy: Thứ hai,….. /11/2011- tiết 1,2 7A3; Tiết 3,4 7A4 Tuaàn 14: Tieát 53, 54 . Vaên hoïc Baøi 13: Vaên baûn. TIEÁNG GAØ TRÖA. -Xuaân Quyønh-. A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: giúp hs - Cảm nhận được vẻ đẹp trong sáng, đằm thắm của những kỉ niệm về tuoåi thô vaø tình caûm baø chaùu theå hieän trong baøi thô. - Ngheä thuaät bieåu hieän tình caûm, caûm xuùc qua những chi tiết tự nhiên , bình dị. B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG : 1. Kiến thức: - Sơ giản về tác giả Xuân Quỳnh. - Cơ sở của long yêu nước, sức mạnh của người chiến sĩ trong cuộc kháng chiến chống Mĩ: những kỉ niệm tuổi thơ trong sang, sâu nặng nghĩa tình. - Nghệ thuật sử dụng điệp từ, điệp ngữ, điệp câu trong bài thơ. 2. Kĩ năng:.

(99) - Đọc – hiểu, phân tích văn bản thơ trữ tình có sử dụng các yếu tố tự sự. - Phân tích các yếu tố biểu cảm trong văn bản. C. PHƯƠNG PHÁP: vấn đáp, thuyết giảng, gợi mở D. TIEÁN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định tổ chức: 2. KTBC :KT việc soạn bài “ Tiếng gaø tröa” cuûa Xuaân Quyønh. 3. Giới thiệu bài mới: Để cảm nhận được trái tim chân thành, tha thiết của tác giả về “Những kỉ niệm tuổi thơ với tình bà chaùu”. Chuùng ta cuøng tìm hieåu baøi thô “Tieáng gaø tröa” Hoạt động của GV và HS * Hoạt động 1:Tìm hiểu chung về văn bàn: - Cho HS đọc chú thích: Rút ra đôi nét về tác giả và hoàn cảnh ra đời , xuất xứ bài thơ. -> HS dựa vào phần chú thích * sgk GV giới thiệu thêm về tác giả: Mồ côi mẹ, cha đi làm ăn xa, tuổi thơ sống với bà. Quê quán ở tỉnh Hà Tây. Người là nhà thơ nữ xuất sắc trong nền thơ hiện đại VN. Thơ của bà thường viết về đời sống gia đình và cuộc sống thường ngày. Bài thơ được viết trong thời kỳ đầu của cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ, in lần đầu trong tập thơ “ Hoa dọc chiến hào” 1968 * Hoạt động 2:Hướng dẫn tìm hiểu chi tiết văn bản * HS chú ý khổ thơ thứ I  VI. ? Cảm hứng của tác giả trong bài thơ được khơi gợi từ sự việc gì. -> HS:Người chiến sĩ trên đường hành quân, khi nghe tiếng gà  nhớ về kỉ niệm ấu thơ, nhớ người bà kính yêu. ? Haõy cho bieát maïch caûm xuùc aáy trong baøi thô dieãn bieán nhö theá naøo. -> HS:- Maïch caûm xuùc:  Khổ 1 &2 : Nhớ về tuổi thơ và hình ảnh. những con gà mái mơ, mái vàng.  Khổ 3 : Nhớ kỉ niệm tò mò xem gà đẻ.  Khổ 4 : Nhớ hình ảnh bà chắt chiu dành duïm.  Khổ 5 & 6 : Nhớ sự lo lắng của bà đối với đàn gà và niềm vui của cháu được quần áo mới từ tiền bán gà.  Khoå 7 & 8 : “ Tieáng gaø tröa” theo taùc giaû vào trong chiến đấu. - Những hình ảnh và kỉ niệm gì trong tuổi thơ đã được gợi lại từ tiếng gà.?  HS trả lời: =>Hình ảnh người bà và tình bà cháu ( những kỉ niệm HS dựa vào ngữ liệu sgk ) GV giảng thêm: Bà là người: Siêng năng, gioûi giang, caàn kieäm, daønh duïm, thöông chaùu. Tình cảm giữa bà và cháu: Bà thương yêu lo laéng cho chaùu taän tình. Chaùu thöông yeâu, kính troïng bieát ôn baø.  HS đọc lại 2 khổ thơ cuối. ? HS tìm hieåu yù nghóa cuûa khoå thô 7. ? Cho biết nay trưởng thành cháu trở thành chieán só. Nguyeân nhaân naøo chaùu tình nguyeän laøm chieán só. -Bài thơ trên đã sử dụng những biện pháp nghệ thuật gì? Gợi ý câu hỏi:? Xác định thể thơ  có những chỗ biến đổi khá linh hoạt đó là chỗ nào? ? Câu thơ “Tiếng gà trưa” được lặp lại nhiều lần trong bài ở những vị trí nào và có tác dụng ra sao. ? HS nhận xét về lời thơ. Tác giả sử dụng phép tu từ gì trong suốt bài thơ. - Nh đđược dành đến x. - Tâm trận v. 2. N - S tác lần - Vi kể c. -> HS dựa vào những hình ảnh đã phân tích - Với những kỉ niệm về người bà , tình cảm đằm thắm của bà cháu có tác dụng như thế nào đối với người chiến sĩ? * Hoạt động 3:Hệ thống kiến thức đã học. 3. Ý Nhữ thươ trên.

(100) - Qua tìm hiểu cho HS đọc lại ghi nhớ * Hoạt động 4:Luyeän taäp: 1. Choïn hoïc thuoäc loøng moät đoạn của bài thơ khoảng 10 doøng. 2. Caûm nghó cuûa em veà tình baø chaùu trong baøi thô naøy. *:Cuûng coá: Haõy neâu caûm nghó cuûa em sau khi hoïc xong baøi thô naøy. *Hoạt động 5: Hướng dẫn HS tự học ở nhà và chuẩn bị bài - Học thuộc long bài thơ - Phân tích hiệu quả nghệ thuật của các điệp từ, điệp ngữ trong bài thơ. - Viết đoạn văn ngắn ghi lại một kỉ niệm về bà ( bà nội hoặc bà ngoại) - Chuẩn bị bài :” Điệp ngữ” - Xem trước tiết 55:. “Điệp ngữ”. Ngày soạn: ……./11/2011 Ngaøy daïy:….. /……../2011 – Tiết 1,2 7A3; Tiết 3,4 7A4 Tuần 14 - Tieát 55. Tieáng Vieät.. ĐIỆP NGỮ. A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: giúp hs - Hiểu được thế nào là điệp ngữ và tác dụng của điệp ngữ. - Biết cách vận dụng phép điệp ngữ vào thực tiễn nói và viết. B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC , KĨ NĂNG: 1.Kiến thức: - Khái niệm điệp ngữ. - Các loại điệp ngữ. - Tác dụng của điệp ngữ trong văn bản. 2.Kĩ năng:. - Nhận biết phép điệp ngữ. - Phân tích tác dụng của điệp ngữ. - Sử dụng được phép điệp ngữ phù hợp với ngữ cảnh. C. CHUẨN BỊ: 1.GV: soạn giáo án, sgk,sgv 2. HS: soạn bài theo sgk D. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định tổ chức: 2. KTBC: - Đọc thuộc lòng một đoạn khoảng 10 câu “ Tiếng gà trưa” - Đọc ghi nhớ. 3. Giới thiệu bài mới: Khi tiếp xúc với các bài văn xuôi, thơ, ca dao …. Ta bắt gặp một số từ ngữ được lặp đi lặp lại với một dụng ý, một mục đích nào đấy. Sẽ gây cho ta sự chú ý. Đó là nội dung bài hoïc maø coâ muoán trình baøy cuøng caùc em “ Điệp ngữ”. Hoạt động của GV và HS * Hoạt động 1: Hướng dẫn HS tìm hiểu mục I I. Ñ *V * Cho HS đọc lại khổ thơ đầu và khổ thơ . cuoái cuûa baøi “ Tieáng gaø tröa” ? Cho biết có những từ ngữ nào được lặp đi “Vì” *V lặp lại. Từ lặp đi lặp lại như thế người ta gọi là Taùc gì? =>HS: nghe, vì ( taùc ? Cho biết: Lặp đi lặp lại từ ngữ như thế có taùc duïng gì. ngöô =>HS: nhấn mạnh - Qua tìm hiểu các vd , em hãy cho biết thế nào là điệp ngữ, tác dụng của điệp ngữ? - Cho HS đọc lại ghi nhớ 1 II. C * Hoạt động 2:Hướng dẫn HS tìm hiểu mục II *K - So sánh điệp ngữ trong khổ thơ đầu của bài “ Tiếng gà trưa” với điệp ngữ trong 2 đoạn thơ a & b ( SGK/ 152 ) => HS dựa vào vd trả lời *V ? HS tìm điệp ngữ và cho biết đặc điểm của đậm mỗi dạng điệp ngữ. *.

(101) * Cho HS đọc lại khổ thơ cuối bài thơ “ Tiếng gaø tröa” ? Tìm điệp ngữ và cho biết nó thuộc dạng naøo.  Vì1, vì2 : ÑN noái tieáp  Vì2, vì3, vì4 : ÑN caùch quaõng. => Qua tìm hiểu , em hãy cho biết có mấy dạng điệp ngữ? * HS đọc ghi nhớ 2  chép vào vở..  Hoạt động 3: Hướng dẫn luyện tập III. Luyeän taäp: 1/ SGK/ 153: * - “ Một dân tộc đã gan góc” : Lặp 2 laàn. Nhaán maïnh daân toäc VN raát anh hùng đứng lên chống Pháp xâm lược. - “ Dân tộc đó phải được” : Lặp 2 lần. Nhấn mạnh khẳng định dân tộc (đất nước) VN phải được độc lập,chủ quyền. * “ Ñi caáy”: Laëp 2 laàn “ Troâng”: Laëp 9 laàn.  Nhaán maïnh sự lo lắng của người nông dân trông ngoùng cho thời tiết được thuận lợi để công việc cày cấy đỡ vất vả. 2/ SGK/ 153: - “ Xa nhau”  2 laàn  ÑN caùch quaõng. - “ Moät giaác mô”  2 laàn  ÑN voøng troøn. 3/ Đoạn văn: SGK/ 153 - Việc lặp lại một số từ ngữ khoâng coù taùc duïng bieåu caûm:  Hai câu đầu đoạn văn trùng nhau về yù  Neân choïn moät thoâi.  “ Em troàng” laëp laïi quaù nhieàu ( hiện tượng lỗi lặp)  không cần thiết * Sửa lại:. Mảnh vườn ở phía sau nhà em trồng rất nhiều hoa. Em trồng hoa thược dược, hoa đồng tiền, hoa hồng và em trồng cả hoa lay ơn nữa. Ngày phụ nữ quốc tế, em ra sau vườn nhà hái hoa tặng meï vaø chò. *** Cuûng coá: - Thế nào là điệp ngữ? Tác dụng của điệp ngữ. - Các dạng điệp ngữ. # Cho bieát trong baøi thô naøy những từ ngữ nào lặp đi lặp lại: “ Khaên thöông nhớ ai ! Khaên rôi xuoáng đất Khaên thöông nhớ ai ! Khaên vaét treân vai  Tất cả đều là ĐN cách quaõng. Nhaán Đèn thương nhớ ai ! maïnh tình caûm yeâu thöông, nhớ nhung vô Mà đèn không taét. bờ khó bộc bạch. Maét thöông nhớ ai ! Maø maét khoâng nguû # Tre giữ làng, giữ nước, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín. Tre hy sinh để bảo vệ con người. Tre anh hùng lao động ! Tre, anh hùng chiến đấu.  “ Tre”: Lặp 4 lần  đầu câu ( ÑN noái tieáp )  “ Giữ” :Lặp 4 lần  ĐN cách quaõng  “ Anh huøng”: Laëp 2 laàn  ÑN caùch quaõng.  Hoạt động 4 : Hướng dẫn HS tự học và chuẩn bị bài mới.

(102) -. Viết một đoạn văn ngắn có sử dụng điệp ngữ. Nhận xét về cách sử dụng điệp ngữ trong một đoạn văn đã học. Học thuộc hai ghi nhớ Làm các bài tập còn lại -Xem trước:“ Luyện nói phát. bieåu caûm nghó veà taùc phaåm vaên hoïc”. Ngày soạn: …../……./2011 Ngaøy daïy:……./…………/2011 – Tiết 1,2 7A3; Tiết 3,4 7A4 Tuần 14 -Tieát 56. Taäp laøm vaên.. LUYEÄN NOÙI: PHAÙT BIEÅU CAÛM NGHÓ VEÀ TAÙC PHAÅM VAÊN HOÏC A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: giúp hs - Củng cố kiến thức về cách làm bài phát biểu cảm nghĩ về tpvh. - Luyện tập phát biểu miệng trước tập thể, bày tỏ cảm xúc, suy nghĩ về tpvh. B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: - Giá trị nội dung và nghệ thuật của một số tác phẩm văn học. - Những yêu cầu khi trình bày văn nói biểu cảm về một tác phẩm văn học. 2. Kĩ năng: - Tìm ý, lập dàn bài văn biểu cảm về một tác phẩm văn học. - Biết cách bộc lộ tình cảm về một tác phẩm văn học trước tập thể. - Diễn đạt mạch lạc, rõ ràng những tình cảm của bản thân về một tác phẩm văn học bằng ngôn ngữ nói. C. CHUẨN BỊ: 1.GV: soạn bài, nghiên cứu sgk, sgv. 2. HS: soạn bài theo yêu cầu của gv D. PHƯƠNG PHÁP: vấn đáp, thuyết trình, …. E. TIEÁN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định lớp: 2. Kieåm tra baøi cuõ: Kieåm tra vieäc chuẩn bị bài tập ở nhà của HS. 3. Bài mới: Trong tiết này, các em sẽ nêu lên những cảm xúc , những suy nghó cuûa mình qua moät trong 2 baøi thô “ Caûnh khuya” vaø “ Raèm thaùng gieâng” cuûa Hoà Chí Minh.. Hoạt động của GV và HS * HS chuẩn bị ở nhà hai bài thơ “ Cảnh khuya” vaø “ Raèm thaùng gieâng” cuûa C “ Ra. I. M * Giới thiệu tác phẩm. - Hoàn cảnh sáng tác bài thơ Vieät - Hoàn cảnh nào em tiếp xúc bài thơ này chươ * Ấn tượng cảm xúc của em ( cảm nghĩ chung cuûa em veà baøi thô naøy ) leân t phon II. T * HS đọc lại hai câu thơ đầu bài thơ. GV ghi leân baûng. So ? HS tìm hiểu nội dung để làm nền cho * caûm nghó. * vaø 2 đẹp ? Trước vẻ đẹp của hai câu thơ. Em hãy moïi phaùt bieåu caûm xuùc cuûa mình. trước mình * Tìm hiểu nội dung để dẫn đến cảm nghĩ  Đã hiểu được Bác em hãy PBCN của em đối với Bác.. Khu. thô..

(103) * Khẳng định tình cảm của em đối với bài thơ và đối với Bác một lần nữa. Thực hành trên lớp: (Của HS )  Đây laø phaàn chính cuûa tieát hoïc naøy. 1/ Yeâu caàu: Phaùt bieåu roõ raøng, mạch lạc, giọng nói có cảm xúc, tự nhiên. 2/ Tiến hành: - HS phát biểu trước lớp. - GV nhận xét, đánh giaù toång keát tieát hoïc. Bước 4: Dặn dò. Chuẩn bị VB. “ Một thứ quà của lúa non: Cốm”.

(104) Ngày soạn: ……../11/2011 Ngày dạy: Thứ ……, …………./11/2009 - Tiết 1,2 7A3; Tiết 3,4 7A4 Tuaàn 15- Tiết 57. Vaên hoïc. Baøi 14. Vaên baûn:. MỘT THỨ QUAØ CỦA LÚA NON: COÁM. hiểu qua VB “ Một thứ quà của lúa non: Coám”. Hoạt động của GV và HS * Hoạt động 1: Hướng dẫn HS tìm hiểu I. chung về tác giả, tác phẩm * Cho HS đọc chú thích ( SGK/ 161 ) ? Cho bieát ñoâi neùt veà taùc giaû. Nguy. văn l được CM cảm,t. - Thaïch Lam-. A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: giúp hs - Có hiểu biết bước đầu về thể văn tùy bút. - Cảm nhận được phong vị đặc sắc, nét đẹp văn hoá trong một thứ quà độc đáo và giản dị qua lối viết tùy bút tài hoa, độc đáo của nhà văn Thạch Lam. B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: -Sơ giản về tác giả Thạch Lam. - Phong vị đặc sắc, nét đẹp văn hóa truyền thống của Hà Nội trong món quà độc đáo , giản dị : cốm - Cảm nhận tinh tế , cảm xúc nhẹ nhàng, lời văn duyên dáng, thanh nhã, giàu sức biểu cảm của nhà văn Thạch Lam trong văn bản. 2. Kĩ năng: - Đọc – hiểu văn bản tùy bút có sử dụng các yếu tố miêu tả và biểu cảm. - Sử dụng các yếu tố biểu cảm giới thiệu một sản vật của quê hương. C. CHUẨN BỊ: 1.GV: giáo án, sgk, sgv 2.HS: soạn bài, đddh D. PHƯƠNG PHÁP: VẤN ĐÁP, THUYẾT GIẢNG E.. TIEÁN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG:: 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra sự chuaån bò baøi cuûa HS 3. Giới thiệu bài mới: Để hiểu rõ hôn veà “ Coám” moät ñaëc saûn quyù baùu cuûa người VN. Chúng ta sẽ cùng phân tích, tìm. ? HS cho biết nguồn gốc, xuất xứ của văn baûn. * Tuỳ bút thường thiên về biểu cảm: Thể - Tùy hiện cảm xúc, tình cảm, suy nghĩ của người thiên tình vieát vấn hình - VB phoá p. * Cho HS đọc bài văn ( Đọc diễn cảm )  luùa n Chia boá cuïc. con n. thanh * Hoạt động 2: Hướng dẫn HS tìm hiểu chi tiết văn bản Thaûo luaän: ? Bài tuỳ bút này nói về đối tượng nào? => HS :“ Coám” ? Để nói về đối tượng ấy, tác giả đã sử dụng những PTBĐ nào? => HS: suy nghĩ trả lời( Mieâu taû, thuyeát minh, biểu cảm, bình luận)  Phương thức chủ yếu laø : Bieåu caûm. * HS chú ý: “ Từ đầu … trong sạch của trời” ? Tác giả mở đầu bài viết giới thiệu về cốm bằng những hình ảnh và chi tiết nào. ? Từ hương thơm của lá sen đã khiến tác giả. II. 1. Nộ. - Cốm sạch nhữn -.

(105) gợi nhắc đến hương vị nào. =>HS: - Nhaän xeùt cuûa taùc giaû: “hoàng”, “coám” toát ñoâi.  “Hồng” màu ngọc lựu già. Hương vị ngoït saéc.  “Cốm” làm bằng gạo ( lộc của trời) màu ngọc thạch. Hương vị thanh đạm (béo) - “ Hồng”, “cốm” hoà hợp biểu trưng cho sự gắn bó, hài hoà, hạnh phúc. - Em có nhận xét gì về sản vật cốm? => HS: mang đậm nét văn hóa con người Việt Nam., người Hà Nội GỢI Ý: * HS hiểu: “ Đồ sêu tết”  nhà trai đưa lễ vật đến nhà gái trong dịp lễ, tết khi chưa cưới. * HS chú ý: “Cốm là thức quà … nhũn nhaën” ? Taùc giaû nhaän xeùt nhö theá naøo veà tuïc leä dùng “Hồng”, “Cốm” làm đồ sêu tết của nhân daân ta. ? Em thấy “hồng”, “cốm” hoà hợp biểu trưng cho điều gì trong hạnh phúc lứa đôi. ? Em coù bieát nhaân ñaây taùc giaû muoán pheâ phaùn ñieàu gì ? =>Thói chuộng ngoại, không biết thưởng thức và trân trọng những sản vật cao quí kín đáo của dân tộc. * HS chuù yù: “ Coám khoâng phaûi … heát” ? Khi dùng cốm phải ăn và thưởng thức nhö theá naøo. => Dùng “Cốm” từng chút, thong thả và ngẫm nghĩ (cái nhìn hết sức văn hoá trong ẩm thực) ? Từ đó tác giả đưa ra lời đề nghị với người mua “cốm” như thế nào. => - Người mua “cốm” nhẹ nhàng, trân trọng. Vì đây là lộc của trời và cái khéo léo của con người làm ra. - Em hãy nêu một số nét nghệ thuật độc đáo được sừ dụng trong tác phẩm? => HS : trao đổi phát biểu. -. - Qua phần tìm hiểu chi tiết văn bản , các em rút Bài v ra được ý nghĩa gì về văn bản? giác => HS suy nghĩ Lam * Hoạt động 3:Tổng kết nội dung và nghệ thuật - Em hãy rút ra nội dung và nghệ thuật của văn bản ? => HS dựa vào ghi nhớ SGK và đọc lại ghi nhớ. * Hoạt động 4: Hướng dẫn luyện tập IV. Luyeän taäp: 1/ Chọn học thuộc lòng một đoạn văn trong bài khoảng 5  6 dòng. 2/ Em coù caûm nhaän nhö theá naøo veà nhận xét của tác giả: “Cốm là thức quà rieâng bieät … An Nam” Đáp: Chỉ có nước ta mới có thứ quà rất đặc biệt này. Đây là thức ăn được kết tinh từ hạt ngọc do trời đất ban tặng. Noù laø saûn phaåm do chính baøn tay cuûa những người nông dân một nắng hai sương tạo thành, nó có mặt ở khắp mọi làng quê VN. ***Cuûng coá. Em hieåu nhö theá naøo veà vieäc tuïc dùng “hồng”, “cốm” làm đồ sêu tết của nhân dân ta là rất tốt, rất đẹp.  Hoạt động 5 : Hướng dẫn tự học ở nhà - Đọc diễn cảm nhiều lần bài văn. - Đọc tham khảo một số đoạn văn của tác giả Thạch Lam viết về Hà Nội. Hoïc baøi vaø chuaån bò tieát 58: “. Chơi chữ”.

(106) Ngày soạn: Ngày dạy: Thứ ….., ………………..- Tiết 1,2 7A3; Tiết 3,4 7A4 Tieát 58 - Tieáng Vieät. CHƠI CHỮ. A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: giúp hs. - Hiểu được thế nào là chơi chữ và tác dụng của chơi chữ. - Nắm được một số lối chơi chữ thường dùng. - Biết cách vận dụng các phép chơi chữ vào thực tiễn nói và viết. B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC , KĨ NĂNG: 1.Kiến thức: - Khái niệm chơi chữ. - Các lối chơi chữ. - Tác dụng của phép chơi chữ. 2. Kĩ năng: - Nhận biết phép chơi chữ. - Ghi rõ cách nói chơi chữ trong văn bản. C. CHUẨN BỊ: 1.GV: giáo án, sgv, sgk… 2. HS:soạn bài, đdht D. TIEÁN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định tổ chức: 2. KTBC: Nhaän xeùt giaù trò cuûa vieäc dùng “hồng” và “cốm” làm đồ sêu tết như theá naøo? 3. Giới thiệu bài mới: Chơi chữ là gì? Để giúp các em hiểu thế nào là chơi chữ và cách vận dụng nó trong đời sống. Chúng ta hãy cùng nhau tìm hiểu phép chơi chữ. Hoạt động của GV và HS * Hoạt động 1: Hướng dẫn HS tìm hiểu thế nào là chơi chữ * Cho HS đọc bài ca dao: (SGK) ? Em có nhận xét gì về nghĩa của các từ “Lợi” trong bài ca dao này?. * GV giaûng: Câu: “Lợi thì có lợi (nhưng) răng không coøn”  Mới nghe vế đầu ta tưởng lời đáp đúng theo ý muốn của bà già (TT). Nhưng khi đọc vế sau thì ta mới bật ngửa “Lợi” ở đây chỉ .C “nứu răng” (danh từ) treân ? Việc sử dụng từ “lợi” ở câu cuối bài ca dao gọi l đã dựa trên hiện tượng gì của từ ngữ? .T. ? Việc sử dụng từ “lợi” để chơi chữ như thế *G coù taùc duïng gì? II * HS phát biểu ghi nhớ  chép vào vở. V * Hoạt động 2: Hướng dẫn HS tìm hiểu các lối 1. chơi chữ aâm ( 2. “ * Cho HS đọc ví dụ (SGK/164). 3. “ ? Ngoài lối chơi chữ “Đồng âm khác nghĩa”. “ Còn những lối chơi chữ nào khác? Hãy tìm từ 4. “ ngữ nào đã dùng chơi chữ và tìm lối chơi chữ. *G * Tham khaûo theâm: - Nhớ nước đau lòng con quốc quốc. - Thöông nhaø moûi mieäng caùi gia gia. - Traêng bao nhieâu tuoåi traêng giaø. - Nuùi bao nhieâu tuoåi goïi laø nuùi non. - Bà ba béo bán bánh bèo bên bờ biển. - Bí maät roài cuõng baät mí. - Khi ñi cöa ngoïn, khi veà cuõng cöa ngoïn. - Trên trời rớt xuống mau co.. * Hoạt động 3:Hướng dẫn luyện tập III- Luyeän taäp: 1. (SGK/165) Liu điu, rắn, hổ lửa, mai gaàm, raùo, laèn, traâu loã, hoå mang…  Chơi chữ theo lối dùng các từ có nghĩa gần gũi nhau (các từ chỉ các loài rắn) 2. Những tiếng nào chỉ các sự vật gaàn guõi nhau: * Thịt, mỡ, nem, chả..

(107) * Nứa (mía), tre, trúc. 3. Söa taàm: - Chuoàng gaø keâ saùt chuoàng vòt. - Ruồi đậu mâm xôi, mâm xôi đậu - Kieán boø ñóa thòt, ñóa thòt boø. 4. - Khoå: ñaéng - Taän heát. - Cam: ngọt.  Thành ngữ “ Khổ tận cam lai”: Hết khổ sở đến lúc sung sướng - Lai: đến. ( Baøi thô đã sử dụng lối chơi chữ đồng âm ) * Củng cố. + Thế nào là chơi chữ? + Choví duï moät soá loái chơi chữ khác mà em có thú vị.  Hoạt động 4 : Hướng dẫn tự học ở nhà - Sưu tầm các câu ca dao có sử dụng lối chơi chữ và phân tích giá trị của chúng. - Hoïc baøi vaø chuaån bò tieát 59, 60: “. Laøm thô luïc baùt”.

(108) Ngày soạn: Ngaøy daïy:……………………………- tiết 1,2 7A3; tiết 3,4 7A4 Tieát 59,60. Vaên hoïc.. LAØM THÔ LUÏC BAÙT. A.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: giúp hs – Biết nhận diện , phân tích vần, luật bằng trắc, nhịp thơ lục bát. - Tập viết được những câu , đoạn,bài thơ lục bát ngắn đúng luật, có cảm xúc. B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1.Kiến thức: Sơ giản về vần, nhịp, luật bằng trắc của thơ lục bát. 2.Kĩ năng: Nhận diện , phân tích, tập viết thơ lục bát C. TIEÁN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: - Chơi chữ là gì? Cho ví duï? - Có những lối chơi chữ nào? 3. Giới thiệu bài mới: Lục bát là thể thơ độc đáo của dân tộc Việt Nam.,rất thoâng duïng. Vì vaäy taäp laøm thô luïc baùt laø một yêu cầu chính đáng không thể thiếu của dân tộc Việt. Các em sẽ được tìm hiểu qua tieát hoïc naøy. Hoạt động của GV & HS * Hoạt động 1: Hướng dẫn HS tìm hiểu luật thơ lục bát * HS đọc câu ca dao (SGK/155) ? Caëp caâu thô luïc baùt moãi doøng coù maáy tieáng? Vì sao laïi goïi laø luïc baùt?. * Tìm hiểu cách viết: kẻ sơ đồ và điền các kí hieäu B - T –V  Ứng với mỗi tiếng của bài ca dao vào các oâ.. Löu yù: - Thanh baèng: khoâng daáu vaø daáu huyeàn. - Thanh traéc: Saéc, hoûi, ngaõ, naëng.. ? Hãy nhận xét tương quan thanh điệu giữa tiếng thứ 6 và tiếng thứ 8 (trong câu 8). c. * -D. Ví d. * -S (6-8) ? Nhaän xeùt veà soá caâu. - So - So ? Soá tieáng trong moãi caâu. cuûa c ? Soá vaàn. T (cứ t - Vò - Lu ? Vò trí vaàn. .T ? HS cho bieát: caùc tieáng baét buoäc theo luaät traéc. “baèng- traéc” vaø caùc tieáng khoâng baét buoäc? . Ti Đáp: * Nhất, tam, ngũ: bất luận. - Ca * Nhị, tứ, lục: phân minh. *G ? Nhaän xeùt veà caùch ngaét nhòp?. * Hoạt động 2: Hướng dẫn luyện tập II- Luyeän taäp: 1. (SGK/157). Em ôi ñi hoïc đường xa Cố học cho giỏi kẻo bà (ở nhà) mẹ mong. - Anh ơi phấn đấu cho bền Mỗi năm mỗi lớp cố lên thành người. - Ngoài vườn ríu rít tiếng chim,.

(109) Con bay, con nhaûy, con tìm baét saâu. 2. (SGK/157). Hai câu đều gieo vần sai. Nên sửa lại như sau: - Vườn em cây quí đủ loài Có cam, có quýt, có xoài, có na - Thieáu nhi laø tuoåi hoïc haønh. Chúng em phần đấu cố thành troø ngoan. 3. Đội A xướng câu lục. Đội B xướng câu bát. (GV làm trọng tài) * Hoạt động 3 :Cuûng coá: - Cho HS đọc bài tham khảo (SGK/157) - Trình baøy luaät cuûa thô luïc baùt. * Hoạt động 4: Hướng dẫn tự học ở nhà - Phân tích thi luật một bài ca dao - Tập viết bài thơ lục bát ngắn theo đề tài tự chọn. - Học bài (mỗi em đặt hoặc sưu tầm 2 baøi ca dao duøng theå luïc baùt) - Chuaån bò baøi:. “Chuẩn mực sử dụng từ”. Ngày soạn:………… Ngày dạy:…………………- Tiết 1,2 7A3; Tiết 3,4 7A4 Tieát 61. Taäp laøm vaên. TRAÛ BAØI TAÄP LAØM VAÊN SOÁ 3. A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: giúp hs - Thấy được năng lực làm văn biểu cảm về một con người, những ưu điểm, nhược điểm của bài viết. - Baùm saùt yeâu caàu, vaän duïng phương pháp tự sự, miêu tả. B. CHUẨN BỊ:. 1. GV: bài kt HS 2.HS : đdht C. TIEÁN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: Khi đọc xong vaên baûn “Muøa xuaân cuûa toâi” cuûa Vuõ Baèng. Neáu coù khi xa queâ höông. Em coù suy nghó gì khi aáy. 3. Giới thiệu bài mới: “TRẢ BAØI VIEÁT SOÁ 3”. Hoạt động của GV & HS * Hoạt động 1: Giáo viên nêu lại đề bài Ñe TLV vaø neâu yeâu caàu veà noäi dung. cứ n baûn, - GV neâu yeâu caàu cuûa baøi laøm. *Y neàn c -H taû” *B * Hoạt động 2: Cho HS nhắc lại bố cục chung cho bài văn biểu cảm về con người. 1/ M bieåu -T 2/ T * Löu yù: khoâng taû chi tieát. neát) -K gieo toát ñ  Tö em ñ 3/ K -C laàn n -E * Hoạt động 3: GV nhận xét chung về bài * N laøm.  Öu Coù c bình..

(110) * Hoạt động 4: GV chữa lỗi cho HS tại lớp.. * Hoạt động 5: Chọn đọc những bài làm hoàn chỉnh đạt yêu cầu.. * Cuûng coá: Haõy nhaéc laïi yeâu caàu cô baûn của một bài văn biểu cảm về con người. * Hoạt động 6:Chuaån bò bài “ Chuẩn mực sử dụng từ”.

(111) Ngày soạn: Ngaøy daïy:………………………….- Tiết 1,2 7A3; Tiết 3,4 7A4 Tuaàn 16- Tieát 62- Tieáng Vieät.. ? Các từ in đậm trong 3 ví dụ trên đã dùng sai nhö theá naøo?. CHUẨN MỰC SỬ DỤNG TỪ A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: giúp hs - Hiểu được các yêu cầu trong việc sử dụng từ đúng chuẩn mực. - Có ý thức dùng từ đúng chuẩn mực B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1.Kiến thức: Các yêu cầu của việc sử dụng từ đúng chuẩn mực. 2.Kĩ năng: - Sử dụng từ đúng chuẩn mực - Nhận biết được các từ được sử dụng vi phạm các chuẩn mực sử dụng từ C. CHUẨN BỊ: 1.GV: giáo án, sgk,sgv,… 2.HS: soạn bài D. TIEÁN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định lớp: 2. Kieåm tra baøi cuõ: - Haõy trình baøy luaät thô luïc baùt. - Ñieàn theâm cho đủ cặp thơ lục bát: “Ngoài vườn ríu rít tieáng chim ……………………………………………………………………… 3. *Giới thiệu bài mới: Để giúp các em nói và viết đúng khi giao tiếp. Chúng ta haõy cuøng nhau tìm hieåu baøi: “Chuaån mực sử dụng từ”. Hoạt động của Gv & HS * Hoạt động 1: Hướng dẫn HS tìm hiểu mục I * Gọi HS đọc phần I (SGK). Chú ý các từ in đậm).. N ? Cho biết nguyên nhân nào dẫn đến sai âm, do ph sai chính taû. Ví duï: - Caây tre: che. - Giữ gìn: dữ dìn. II- S * Hoạt động 2: Hướng dẫn mục II *B * Cho HS đọc phần II (SGK) ? Các từ in đậm trong 3 ví dụ đã dùng sai nghĩa như thế nào? Hãy sửa lại.. Tö (du. “Sa. “C. “B. III * Hoạt động 3: Hướng dẫn HS tìm hiểu mục III cuûa t * Cho HS đọc 4 ví dụ (SGK). Chú ý các từ in *B đậm). ? Các từ in đậm trong 4 ví dụ trên dùng sai như thế nào? Hãy tìm cách sửa lại cho đúng? Tö (d. “Ha.

(112) * Tóm lại: Muốn sử dụng từ 1 cách chuẩn mực ta phải lưu ý mấy điều? (5 điều) thieáu  HS đọc ghi nhớ: (SGK/167) giao. *G. “Thảm hại”: là bổ ngữ cho động từ “chết”. * Hoạt động 4: Hướng dẫn HS tìm hiểu mục IV. * Cho HS đọc 2 ví dụ (SGK) ? Cho biết: Các từ in đậm sai như thế nào? Hãy tìm những từ thích hợp để thay thế.. * Hoạt động 5:Hướng dẫn mục V ? Trong các trường hợp thì không nên lạm dụng từ địa phương? * Ñieån hình: - Baày choa coù choä moâ moà = baïn tao coù thaáy ñaâu naøo. - Cheát giaác = ngaát. - Caùi boàn = caùi thau. - Cöôi = xa. - Ngaùi = saân ? Tại sao không nên lạm dụng từ Hán Việt? Ví dụ: Trẻ em (không dùng) nhi đồng.. *Củng cố: Cho biết các chuẩn mực khi sử dụng từ ? * Hướng dẫn tự học ở nhà: -Viết một đoạn văn ngắn trong đó sử dụng chính xác 3 từ cụ thể -Chuaån bò kó tieát 63: “OÂn taäp vaên bieåu caûm”.

(113) Ngày soạn: Ngaøy daïy: Tieát 63 - Taäp laøm vaên.. OÂN TAÄP VAÊN BẢN BIEÅU CAÛM. A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: giúp hs Hệ thống hóa toàn bộ kiến thức, kĩ năng đã học ở phần đọc – hiểu các văn bản trữ tình trong HKI B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kĩ năng: - Văn tự sự, miêu tả và các yếu tố tự sự, miêu tả trong văn biểu cảm. - Cách lập ý và lập dàn bài cho một đề văn biểu cảm. - Cách diễn đạt trong một bài văn biểu cảm. 2. Kĩ năng: - Nhận biết, phân tích đặc điểm của văn bản biểu cảm. - Tạo lập văn bản biểu cảm. C. CHUẨN BỊ: 1.GV: giáo án, sgk, sgv,.. 2.HS: soạn bài, đdht,…thuyết giảng D. PHƯƠNG PHÁP: vấn đáp, thuyết giảng E. TIEÁN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: Khi sử dụng từ phải chú ý những chuẩn mực nào? 3. Giới thiệu bài mới: Bài học sẽ giúp chúng ta hệ thống lại kiến thức: nắm vững sự khác nhau, cũng như mối quan hệ giữa văn biểu cảm, tự sự, miêu tả. Đặc bieät laø vaên bieåu caûm. Hoạt động của GV & HS * Hoạt động 1: Hướng dẫn HS tìm hiểu sự khác nhau giữa văn miêu tả và biểu cảm * Cho HS đọc câu hỏi số 1 (SGK/168) Thaûo luaän: ? Từ đó phân biệt văn “miêu tả” và văn “bieåu caûm” khaùc nhau nhö theá naøo? Đáp: - Tái hiện lại sự vật, sự việc, con. người, phong cảnh. - Noùi leân caûm xuùc.  Từ thảo luận đi đến kết luận (câu hỏi 1) * Hoạt động 2: Hướng dẫn HS tìm hiểu sự II- S khác nhau giữa văn biểu cảm và tự sự: tự sư * HS đọc lại bài “Kẹo mầm” (bài 11) -V neàn c ? Cho biết văn biểu cảm khác với văn tự sự ở - V ñieåm naøo? đầu – *Hoạt động 3: Hướng dẫn HS tìm hiểu sự IIIquan trọng của yếu tố tự sự miêu tả trong văn taû tr tự sự Thaûo luaän: Em thaáy trong vaên baûn bieåu caûm -V có cần yếu tố tự sự và miêu tả hay không? vaên b Đáp: Rất cần. caûm. ? Tự sự và miêu tả trong văn biểu cảm đóng -N vai troø gì? vaên khan ? Nếu thiếu yếu tố tự sự và miêu tả thì bài vaên bieåu caûm seõ nhö theá naøo? Thaûo luaän: Nếu gặp đề văn biểu cảm như thế em sẽ thực hiện bài qua những bước nào? Đáp: Gồm 4 bước: - Tìm hiểu đề, tìm ý. - Laäp daøn baøi. - Vieát baøi. - Đọc lại và sửa chữa.  Sau khi thảo luận  Cho HS thực hieän muïc IV. IV- Cho đề bài: “Cảm nghĩ về mùa xuaân” 1. Bước 1: Tìm hiểu đề, tìm ý. - Đối tượng miêu tả: Mùa xuân - Tình cảm được biểu hiện: Cảm nghĩ.  Tìm yù: - Mùa xuân có ý nghĩa như thế nào đối với con người? - Vì sao em yeâu muøa xuaân? - Mùa xuân có mang đến cho em điều gì khoâng?.

(114) 2. Bước 2: Lập dàn bài. a/ Mở bài: - Mùa xuân là mùa mở đầu cho một năm, mở đầu cho một kế hoạch, một dự định. - Muøa xuaân khoâng khí trong laønh, töôi maùt.  Neân ai cuõng yeâu meán muøa xuaân. Đúng như Vũ Bằng đã nói “ Ai bảo được non đừng thương nước”, “Bướm đừng thương hoa” … thì mới hết được người mê luyeán muøa xuaân. b/ Thaân baøi: - Mùa xuân đem đến cho mọi người một tuổi trong đời  đối với thiếu nhi mùa xuân là mùa đánh dấu sự trưởng thành. - Mùa xuân xoá đi không khí nóng nực đem đến sự mát mẻ, vui tươi  giúp cây coái ñaâm choøi, naåy loäc, laø muøa sinh soâi của muôn loài .v.v. - Mùa xuân đem đến cho em biết bao suy nghó veà mình * Chính moïi ñieàu toát laønh do muøa xuân mang lại  dẫn đến nẩy sinh tình caûm “ Em yeâu nhieàu laém muøa xuaân” c/ Keát baøi: - Mùa xuân mang đến cho muôn người, muôn vật, muôn loài bao điều tốt laønh, lí thuù  Chuùng ta khoâng theå soáng thieáu muøa xuaân. - Khẳng định một lần nữa ai cũng yêu meán muøa xuaân Bước 3: Viết bài Bước 4: Đọc lại và sửa chữa  HS thực hiện. * Luyeän taäp: ? Bài văn biểu cảm thường sử dụng biện pháp tu từ nào?  So sánh, nhân hoá, ẩn dụ, điệp ngữ. ? Người ta nói ngôn ngữ văn biểu cảm gần với thơ, em có đồng ý không? Vì. sao?  Rất đúng. Vì văn biểu cảm còn được gọi là văn bản trữ tình. * Hoạt động 4: Cuûng coá: - Cho biết yếu tố nào làm giá đỡ, làm nền cho cảm nghĩ phát sinh? (Tự sự vaø mieâu taû)  Không tả chi tiết, không kể hoàn chỉnh. - Nếu thiếu: ảnh hưởng như thế naøo?  - Tự sự: mơ hồ không cụ thể. - Mieâu taû: khoâ khang khoâng phong phuù. * Hoạt động 5: Hướng dẫn tự học ở nhà - Xem laïi baøi hoïc. - Tìm ý và sắp xếp ý để làm một bài văn theo đề bài văn biểu cảm - Soạn bài: “Mùa xuân của tôi”.

(115) Ngày soạn: Ngaøy daïy: Tuần 16 - Tieát 64. Vaên hoïc. Vaên baûn:. MUØA XUAÂN CUÛA TOÂI -Vũ BằngA. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: giúp hs Cảm nhận được tình yêu quê höông của một người mieàn Baéc sống ở miền Nam qua lối viết tùy bút tài hoa, độc đáo.. B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1.Kiến thức: - Một số hiểu biết bước đầu về tác giả Vũ Bằng. - Cảm xúc về những nét riêng của cảnh sắc thiên nhiên, không khí mùa xuân Hà Nội, về miền Bắc qua nỗi lòng “ sầu xứ” , tâm sự day dứt của tác giả. - Sự kết hợp tài hoa giữa miêu tả và biểu cảm ; lời văn thấm đẫm cảm xúc trữ tình, dào dạt chất thơ. 2. Kĩ năng: - Đọc – hiểu văn bản tùy bút. - Phân tích áng văn xuôi trữ tình giữa chất thơ,nhận biết và làm rõ vai trò của các yếu tố miêu tả trong văn biểu cảm. C.CHUẨN BỊ: 1.GV: giáo án, sgk,sgv,… 2. HS: soạn bài, đdht,….. D. PHƯƠNG PHÁP: vấn đáp, thuyết giảng,… E.. TIEÁN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: Yếu tố tự sự và mieâu taû coù caàn thieát trong vaên bieåu caûm khoâng? Vì sao? (Raát caàn thieát. Vì hai yeáu tố này làm nền để nảy sinh tình cảm) 3.* Giới thiệu bài mới: Để thấy rõ vẻ đẹp riêng biệt, bản sắc văn hoá tinh tế, độc đáo của một vùng đất nước và cũng là. cuûa caû daân toäc. Chuùng ta seõ tìm hieåu veà thuû ñoâ Haø Noäi qua baøi tuyø buùt: “Muøa xuaân cuûa toâi”. Hoạt động của GV & HS * Hoạt động 1: Hướng dẫn HS tìm hiểu tác I- Giô giả và tác phẩm 1. Ta * Cho HS đọc chú thích *: tìm hiểu về tác - Vũ B giả và vị trí đoạn trích. Baèng, s từ trước về truyệ => Sở trường của tác giả: truyện ngắn, tuỳ ơng vừ mạng ở buùt, buùt kí. * Cả tập tuỳ bút có 12 bài: có tựa “Thương về miền 2. Tá nhớ 12” Thương của nh nước b của mìn viết về được tr non rét * HS đọc văn bản. Cho biết văn bản chia nhớ mư làm mấy phần? Nêu nội dung từng phần. Boá cuïc: 3 phaàn. a/ “Từ đầu … mê luyến mùa xuân”  Tình cảm của con người với bản Mùa xuân mùa xuân là một quy luật tất yếu, tự nhiên. b/ “Tôi yêu sông xanh … mở hội liên hoan”  Caûnh saéc khoâng khí muøa xuaân vaø loøng người. c/ “Phần còn lại”  Cảnh sắc riêng của đất trời mùa xuân miền Bắc từ khoảng sau ngày raèm thaùng gieâng. * Hoạt động 2: Hướng dẫn tìm hiểu chi tiết II- Đọc 1. N văn bản - Tìn Nộ ? Baøi vaên naøy vieát veà caûnh saéc vaø khoâng khí - Nỗ mùa xuân ở đâu? lòn ? Hoàn cảnh và tâm trạng của tác giả khi + Nhữ vieát baøi naøy nhö theá naøo? Bắc lú * Cho HS đọc phần 2. + Nhữ một n.

(116) ? Caûnh saéc muøa xuaân Haø Noäi vaø mieàn Baéc đã được gợi tả như thế nào, qua những chi tieát naøo? =>HS:Caûnh thieân nhieân: möa rieâu rieâu, gioù lành lạnh  Từ mùa đông còn vương lại, ấm áp lòng người. - AÂm thanh: tieáng nhaïn keâu, tieáng troáng, caâu haùt hueâ tình.. ? Mùa xuân đã khơi dậy sức sống trong thiên nhiên và con người như thế nào? => HS: Mùa xuân đem đến cho tất cả sức soáng voâ cuøng maïnh meõ: . Nhựa sống ở trong người căng lên. . Maàm non cuûa caây coái troài ra. - Không khí gia đình đoạn tụ tràn ngập yêu thöông. ? Nhận xét giọng điệu và ngôn ngữ của đoạn 2 này? * Giọng điệu: sôi nổi, thiết tha. Ngôn ngữ hết sức gợi cảm. * HS chuù yù phaàn 3 (phaàn cuoái) ? Không khí và cảnh sắc thiên nhiên từ sau thời điểm sau ngày rằm tháng giêng được taùc giaû mieâu taû nhö theá naøo? => HS: Taùc giaû mieâu taû raát tinh teá:  Tết đến… hẳn.  Đào… phong.  Cỏ không mướt xanh…  Möa xuaân… möa phuøn  Treân giaøn hoa lí… nhò hoa.  Bữa cơm giản dị… vào lòng.  Caùnh maøn ñieàu haï xuoáng… ? Qua việc tái hiện những cảnh sắc và không khí ấy. Em thấy tác giả là người như theá naøo? => HS: * Taát caû cho thaáy: Taùc giaû quan saùt cảnh vật tinh tế. Trân trọng sự sống, biết tận hưởng vẻ đẹp của cuộc sống. Tác giả cũng rất yêu quê hương, đất nước.. ngư - Hãy nêu những đặc sắc nghệ thuật được thể hiệ hiện trong văn bản? => HS: dựa vào ghi nhớ trả lời * Hoạt động 3: Hướng dẫn HS tổng kết nội III- T dung và nghệ thuật : * HS toång keát giaù trò veà noäi dung vaø ngheä thuaät cuûa baøi vaên. IV.Luyeän taäp: 1. Đọc diễn cảm bài văn. 2. Söu taàm vaø cheùp laïi moät soá đoạn văn, câu thơ hay về mùa xuaân. 3. (SGK/178) ***Cuûng coá: Đọc theâm “Xuaân veà” (SGK/178,179) - Mỗi khi mùa xuân đến, không có dịp về thăm quê thì tình cảm gì đã trỗi daäy maïnh meõ trong loøng taùc giaû?  Muoán phaùt ñieân. Ngoài yeân không được.  Nhựa sống trong người caêng leân… * Hoạt động 4 : Hướng dẫn HS tự học ở nhà - Nhận xét về việc lựa chọn, sử dụng ngôn ngữ trong văn bản. - Hoïc baøi. - Xem trước bài đọc thêm “Sài Gòn tôi yeâu”. - Chuẩn bị: “Luyện tập sử dụng từ” Ngày soạn: Ngaøy daïy: Tuần 17 - Tieát 65. Vaên hoïc. SAØI GOØN TOÂI YEÂU ( Hướng dẫn đọc thêm). -Minh HươngA. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: giúp hs.

(117) - Thấy được vẻ đẹp của cảnh sắc, thiên nhiên, con người và tình cảm đậm đà, sâu sắc của tác giả với Sài Gòn. - Nắm được nghệ thuật biểu hiện tình cảm, cảm xúc của tác giả. B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: - Những nét đẹp riêng của thành phố Sài Gòn : thiên nhiên , khí hậu, cảnh quan và phong cách con người. - Nghệ thuật biểu cảm nồng nhiệt , chân thành của tác giả. 2. Kĩ năng: - Đọc – hiểu văn bản tùy bút có sử dụng các yếu tố miêu tả và biểu cảm. - Biểu hiện tình cảm, cảm xúc về một sự việc qua những hiểu biết cụ thể. C. CHUẨN BỊ: 1.GV: giáo án, sgv,sgk,… 2. HS: soạn bài, đdht,… D. PHƯƠNG PHÁP: vấn đáp E. TIEÁN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định lớp: 2. Kieåm tra baøi cuõ: - Cho bieát taùc giả Vũ Bằng đã tái hiện không khí mùa xuân trong tháng giêng ở Hà Nội và miền Baéc nhö theá naøo? - Hoàn cảnh và taâm traïng cuûa taùc giaû luùc aáy ra sao? 3. * Giới thiệu bài mới: Bài học sẽ giúp các em tiếp cận với những nét đẹp của cảnh quan thiên nhiên, sinh hoạt và phong cách con người ở một thành phố phöông Nam cuûa Toå quoác. Hoạt động của GV & HS * Giúp HS thấy tác giả không phải là người Saøi Goøn  Nhaän xeùt veà Saøi Goøn nhö trong vaên bản. Quả là tuyệt và mức độ chính xác rất cao. ? Qua bài văn. Cho biết tác giả đã cảm nhận Sài Gòn về những phương diện nào?. Thaûo luaän: ? Ở phương diện thứ nhất được tác giả cảm nhaän nhö theá naøo?  Rất đẹp và đáng yêu: nắng sớm ngọt ngào. Buổi chiều lộng gió. Trời ui ui bổng trong vắt. ? Ở phương diện thứ 2, tác giả đã nhận xét nhö theá naøo.  Buổi sáng tinh sương tĩnh lặng. Giờ cao điểm náo nhiệt. Đêm khuya thưa thớt tiếng ồn ? Ở phương diện thứ 3, tác giả tập trung nói về phong cách người Sài Gòn. Đó là những phong caùch naøo?  Người dân Sài Gòn không phân biệt nguồn gốc: nơi hội tụ người 4 phương.  Cách ăn nói tự nhiên, hề hà, dễ dãi, chơn thành, bộc trực.  Các cô gái Sài Gòn ăn mặc lịch sự, ý nhị. Rất lịch sự khi chào người quen hay khách lạ.. * Qua tìm hiểu, HS đi đến ghi nhớ (SGK/173). nhữn -. *Ñ Saøi G baát k III-.

(118) Ngày soạn: Ngaøy daïy: Tuaàn 17 – Tieát 66 . Tieáng Vieät.. LUYỆN TẬP SỬ DỤNG TỪ. A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: giúp hs -Tự thấy được nhược điểm của bản thân trong việc sử dụng từ - Nhận biết và sửa chữa được những lỗi về sử dụng từ. - Có ý thức dùng từ đúng chuẩn mực. B TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: - Kiến thức về âm, chính tả, ngữ pháp, đặc điểm ý nghĩa của từ. - Chuẩn mực sử dụng từ. - Một số lỗi dùng từ thường gặp và cách chữa 2. Kĩ năng: Vận dụng các kiến thức đã học về từ để lựa chọn, sử dụng từ đúng chuẩn mực C. CHUẨN BỊ: 1.GV: giáo án, sgv, sgk,… 2.HS: soạn bài, đdht,…. D. PHÖÔNG PHAÙP: - Vấn đáp. HS bàn bạc, đối thoại và tranh luaän. - GV khích leä khaû naêng phaùt hieän, sửa chữa từ, uốn nắn kịp thời. E. TIEÁN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định lớp: 2. Kieåm tra baøi cuõ: Em haõy neâu laïi 5 chuẩn mực cần phải có khi sử dụng từ trong tiếng Việt (ở tiết 61). có thể sử dụng thật chính xác ngôn từ của tieáng Vieät. Ta seõ tìm hieåu qua tieát hoïc naøy. Hoạt động của GV & HS * HÑ1: Em naøo coù theå nhaéc laïi caùc chuaån mực sử dụng từ ở tiết 61. - Đúng âm, đúng chính tả.. - Đúng nghĩa. - Đúng sắc thái biểu cảm, hợp phong cách. - Đúng tính chất ngữ pháp của từ. - Không lạm dụng từ địa phương, từ Hán Việt * HĐ2: HS đọc các bài tập làm văn của mình (Các bạn trong lớp cũng lấy bài tập làm văn của mình ra) từ đầu năm  nay. Ghi nhận những từ đã dùng sai và nêu cách sửa chữa.. Maãu: (SGK/179) Câu văn có từ sai Tôi tên là Lượm, tôi làm nghĩa vụ liên lạc cho Caùch Maïng. Hồng là một trong những loài hoa rất hoa lệ của Đà Lạt Em raát quyù troïng caây tre. Em mong raèng Chính Phuû seõ coù nhieàu bieän phaùp baøo veä caây tre. Trong sân trường, cây phượng luôn toả bóng mát tre trở cho các em học sinh. Tiến lên công nghiệp quá, hiện đại quá đất nước. Dế trũi chen lấn vào giữa đám cỏ để tránh kẻ thù theo doõi. Baày choa coù choä moâ moà.. S n L V S c S t S S. L p AÊn maëc cuûa Baùc Hoà thaät giaûn dò. S p k l Ăn nói của người Sài Gòn thật tự nhiên, hề hà, dễ S daõi, chôn thaønh. p t Văn học dân gian là kho tàn kiến thức cao cả của D nhân loại. v ñ Nam maëc boä quaàn aùo maøu saéc trong vaên minh D tieán boä laøm sao. ñ n.

(119) ***Củng cố: HS nhắc lại các chuẩn mực cần phải có khi sử dụng từ trong tiếng Vieät. * Hướng dẫn tự học ở nhà: - Xem lại các bài tập đã thực hieän trong tieát naøy.. - Soạn bài: “Ôn tập tác. phẩm trữ tình”.

(120) Ngày soạn: Ngaøy daïy: Tuần 17 - Tieát 67,68 Vaên hoïc.. - “Caûnh khuya” - “Ngaãu nhieân … queâ” - “Bạn đến chơi nhà” - “Buoåi chieàu… ra” - “Baøi ca… phaù”. ÔN TẬP TÁC PHẨM TRỮ TÌNH. A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: giúp hs Hệ thống hóa những tác phẩm trữ tình dân gian, trung đại, hiện đại đã học trong học kì I lớp 7 , từ đó hiểu rõ hơn , sâu hơn giá trị nội dung, nghệ thuật của chúng. B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1.Kiến thức: - Khái niệm tác phẩm trữ tình , thơ trữ tình. - Một số đặc điểm chủ yếu của thơ trữ tình. - Một số thể thơ đã học. - Giá trị nội dung, nghệ thuật của một số tác phẩm trữ tình đã học. 2. Kĩ năng: - Rèn các kĩ năng ghi nhớ, hệ thống hóa, tổng hợp, phân tích, chứng minh. - Cảm nhận , phân tích tác phẩm trữ tình C. CHUẨN BỊ: 1.GV: giáo án, sgv,.. 2.HS: soạn bài D. TIEÁN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định lớp: 2. Giới thiệu bài mới: Để giúp các em hệ thống hoá lại kiến thức đã học. Đặc biệt là cách tiếp cận tác phẩm trữ tình. Chuùng ta seõ cuøng tìm hieåu qua tieát hoïc naøy. Hoạt động của GV & HS * Cho HS đọc câu hỏi số 1 (SGK/180). * Cho HS đọc câu hỏi số 2.  Cột nội dung là đúng.  Coät taùc phaåm laø sai. ? Haõy saép xeáp laïi teân taùc phẩm cho phù hợp với nội dung.. II- Sắp xếp lại để tên Taùc phaåm. Noäi dung. -Baøi ca Coân Nhaân ca Sôn. với thiên -Raèm thaùng Tình ye gieâng vaø vaø phong Caûnh khuya -Caûm nghó Tình caû … tónh. khaéc ñeâm -Baøi ca...phaù Tinh tha - Qua Đèo Noãi nhô Ngang ñôn leõ tha - Soâng nuùi Ý thức nước Nam địch. - Ngaãu nhieân Tình caûm … queâ. xa khi mô - Tieáng gaø Tình caûm tröa. niệm đẹp III- Sắp xếp lại để tên Taùc phaåm - Baøi ca Coân Sôn - Sông núi nước Nam.. I- Xaùc ñònh taùc giaû cuûa caùc taùc phaåm cho saün - Sau phuùt chia li Teân taùc phaåm. ? Haõy neâu teân taùc giaû cuûa - “Caûm nghó … tónh” những tác phẩm đã cho - “Phò giá… kinh” saün. - “Tieáng gaø tröa”. Taùc -giaû Qua Đèo Ngang. Lí Baï ch ng gaø tröa. - Tieá Traàn Quang Khaûi Xuaân Quyønh.

(121) - Caûm nghó trong ñeâm thanh tónh.. Ngũ ngôn tứ tuyệt.. IV- Baøi taäp soá 4 (SGK/181,182) * Chín yù kieán trong SGK. HEÁT TIEÁT 67. CHUYEÅN TIEÁT 68.  Những ý kiến khô g chính : a, e,Ci, PHAÅ k. OÂnN TAÄxaù P cTAÙ M TRỮ. TÌNH (TT). * HS đọc câu hỏi số 3.  Cột thể thơ là đúng.  Coät taùc phaåm laø sai. ? Haõy saép xeáp laïi teân taùc phẩm cho phù hợp với thể thô.. ? Coøn 2 baøi thô “Tieáng gaø tröa” vaø “Caûm nghó … tónh” thuộc thể thơ gì ngoài các loại trên. * HS đọc những ý kiến: 9 ý kieán (SGK/181,182) ? Hãy tìm những ý kiến maø em cho laø khoâng chính xaùc.. * HS đọc 3 ví dụ (SGK/182). V- Ñieàn vaøo choã troáng Hoạt động của GV & HS Caâu a, b, c (SGK/182) * HS đọncg (2) 4 caâu thô cuûa Nguyeãn Traõi I- B  a: taäp theå (1) vaø truyeà n mieä (SGK/192)  b: luïc baùt. ? Tìm  c: so sánh, điệp ngữ , aånhieå dụu. nội dung trữ tình và hình thức thể - N hieän 4 caâu thô aáy. laø tie noãi l thöôn - Hì H H * HS đọc câu hỏi số 2 (SGK/192) II? So saùnh tình yeâu queâ höông vaø caùch theå queâ h hieän tình caûm trong 2 baøi thô.  Caûm nghó trong ñeâm thanh tónh. - “C  Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê. nheï caûm -“ bieåu nguøi luùc m * HS đọc câu hỏi số 3. III- “Ñ theâm - “R * C khuy *M động *T nguû ñ thaønh IVC.

(122) * Cho HS đọc ghi nhớ (SGK/182)  Củng cố: Dựa vào phần ghi nhớ. Hãy cho biết thế nào là “Thơ trữ tình”, “Văn xuôi trữ tình”, “Ca dao trữ tình”.  Dặn dò: Xem lại bài học và soạn bài:. “OÂn taäp Tieáng Vieät”.

(123) Ngày soạn: Ngaøy daïy: Tuaàn 18. Tieát 69. Tieáng Vieät.. OÂN TAÄP TIEÁNG VIEÄT (SGK/183). Kết hợp: ÔN TẬP. TIEÁNG VIEÄT (TT- SGK/193). A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT;: - Hệ thống lại những kiến thức đã học ở HK I. B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1.Kiến thức; Hệ thống kiến thức về: - Cấu tạo từ ( từ ghép,từ láy) - Từ loại ( đại từ, quan hệ từ) - Từ đồng nghĩa , từ trái nghĩa, từ đồng âm , thành ngữ. - Từ Hán Việt - Các phép tu từ. 2. Kĩ năng: - Giải nghĩa một số yếu tố Hán Việt đã học. - Tìm thành ngữ theo yêu cầu C. CHUẨN BỊ: 1.GV: giáo án, sgv,sgk,… 2.HS: soạn bài D. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định tổ chức: 2. KTBC: Tác phẩm trữ tình là gì? Gồm có những thể loại nào? 3. Giới thiệu bài mới: Hôm nay, caùc em seõ coù moät tieát oân taäp. Giuùp chúng ta hệ thống và củng cố lại những kiến thức đã học ở HK I. Baøi ghi cuûa HS: I- Sơ đồ: (SGK/183)  HS tìm ví duï ñieàn vaøo choã troáng. II- Lập bảng so sánh quan hệ từ với danh từ, động từ, tính từ về ý nghĩa và chức năng:. Từ loại Ý nghĩa & chức năng YÙ nghóa. Quan hệ từ. Bieåu thò yù nghóa quan he. Lieân keát caùc thaønh phaàn từ, của câu. III. BT soá 3 ( SGK/184 )  laøm trong SGK. * Tieáp theo( SGK/ 193) 1. Từ đồng nghĩa: Có nghĩa giống hoặc gần giống nhau.  Từ đồng nghĩa có 2 loại: Đồng nghĩa hoàn toàn và đồng nghĩa không hoàn toàn. 2. Từ trái nghĩa: Có nghĩa trái ngược nhau dựa trên cơ sở chung nào đó. 3. Từ đồng nghĩa, trái nghĩa với: - Bé: Đồng nghĩa với nhỏ. Trái nghĩa với to, lớn. - Thắng: Đồng nghĩa với được. Trái nghĩa với thua. - Chăm chỉ: Đồng nghĩa với siêng năng. Trái nghĩa với lười biếng. 4. Từ đồng âm: Phát âm giống nhau nhöng nghóa khaùc xa nhau. 5. Thành ngữ: Có tính cố định, tính hình tượng và biểu cảm. 6. Tìm thành ngữ thuần Việt đồng nghĩa thành ngữ Hán Việt sau: - Baùch chieán baùch thaéng = Traêm traän traêm thaéng. - Bán tín bán nghi = Nửa tin nửa ngờ. - Kim chi ngoïc dieäp = Caønh vaøng laù ngoïc. - Khaåu phaät taâm xaø = Mieäng nam moâ buïng boà dao gaêm. Chức năng.

(124) 7. Thay những từ ngữ in đậm bằng những thành ngữ có nghĩa tương ñöông: - Đồng ruộng mênh mông và vắng lặng = Đồng không mông quạnh. - Phải cố gắng đến cùng = Còn nước coøn taùt. - Laøm cha laøm meï phaûi chòu traùch nhiệm về hành động sai trái của con cái = Con daïi caùi mang. - Giaøu coù, nhieàu tieàn baïc, trong nhaø không thiếu thứ gì = Giàu nứt trứng ( Hoặc giàu nứt đố đổ vách ). 8. Điệp ngữ: Là cách lặp lại từ ngữ. Điệp ngữ có 3 dạng: Noái tieáp - caùch quaõng - voøng troøn. 9. Chơi chữ: Là lợi dụng đặc sắc về âm, về nghĩa để tạo ra sắc thái dí dỏm, hài hước. Ví dụ: Trên trời rớt xuoáng mau co = mo cau ..

(125) Ngày soạn: Ngaøy daïy: Tuần 18 -Tieát 70. Tieáng Vieät.. Lưu ý : ở bước chuẩn bị, giáo viên phải đặt ra yêu cầu : các sản phẩm sưu tầm phải được ghi trên giấy và mỗi thể loại, học sinh ghi một tờ giấy riêng. Nếu không làm tốt khâu này, các bước tiếp theo sẽ mất rất nhiều thời gian, tiết học có thể không đạt được mục tiêu đề ra.. THỰC HÀNH SƯU TẦM VĂN HỌC DÂN GIAN AN GIANG. 3. Tiếp theo, các học sinh loại bỏ các câu (bài) trùng lặp :. CHÖÔNG TRÌNH ÑÒA PHÖÔNG. A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: giúp hs 1. Kiến thức: Nắm sơ lược các tác phẩm văn học dân gian được sáng tác tại An Giang. 2. Kĩ năng : Rèn kĩ năng tiếp thu , sưu tầm , xử lý thông tin tác phẩm văn học . B.CHUẨN BỊ: 1.GV: 2.HS: C. TIEÁN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định lớp: 2. Kieåm tra baøi cuõ: - Giaûi nghóa moät soá yeáu toá Hán Việt đã học. - Điệp ngữ và chơi chữ .v.v.. 3. Giới thiệu bài mới: Hướng dẫn thực hành trên lớp Trên cơ sở tập hợp sản phẩm sưu tầm được của học sinh, mỗi Tổ tiến hành hoạt động nhóm (nhóm lớn, mỗi Tổ hình thành một nhóm). Để các nhóm hoạt động hiệu quả và có tính đồng loạt, giáo viên hướng dẫn học sinh thực hành theo từng bước – có dự kiến thời gian hoàn thành. 1. Tổ trưởng tập hợp sản phẩm của các bạn trong tổ. 2. Dưới sự điều hành chung của Tổ trưởng, các bạn trong tổ tiến hành sắp xếp, phân loại sản phẩm theo từng thể loại.. Học sinh đọ xem các sản phẩm với nhau. Đối với các câu trùng lặp nhau, các em gạch bỏ bớt chỉ giữ lại một câu (bài). 4. Sắp xếp các câu (bài) đó theo từng chủ đề của thể loại. Thí dụ : - Với các bài ca dao, các em sắp xếp riêng các câu (bài) có cùng chủ đề, như chủ đề than thân, chủ đề châm biếm, chủ đề tình yêu quê hương đất nước, chủ đề tình cảm gia đình, chủ đề tình yêu nam nữ,… - Với tục ngữ, các em sắp xếp riêng các câu (bài) có cùng chủ đề, như chủ đề kinh nghiệm về lao động sản xuất, chủ đề kinh nghiệm về cuộc sống,… ... 5. Tiếp theo, ở mỗi chủ đề, học sinh chọn sắp xếp thứ tự các bài theo trật tự A, B, C của chữ cái đầu tiên của bài. Thí dụ : Chủ đề ca dao : I. Những câu hát về tình yêu quê hương, đất nước, con người [1]. Ai. về. Châu Đốc An Giang Đừng quên gấm lụa mặt hàng Tân Châu. [2]. An Giang. phong cảnh hữu tình Có chùa Phú Mĩ, có đình Phú Hưng. [3] quạ nói với diều. Bao phen.

(126) Cù Chưởng có nhiều cá tôm. [4]. lao. Ông. Dù ai lặn. lội phương xa Chớ quên lễ vía (1). Chùa Bà núi Sam Dù. cho. cách trở đò ngang Nhớ ngày lễ hội An Giang tháng mười. 6. Sau khi sắp xếp xong, các tổ ghi lại thành một bản sản phẩm chung. Giáo viên có thể gợi ý các em nên về nhà đánh máy vi tính rồi in ra cho tất cả các bạn trong tổ mỗi người một bản và thêm một bản nộp cho ban cán sự lớp. Cuối cùng, ban cán sự lớp tập hợp sản phẩm của các tổ, sửa chữa (nếu có) thành tài liệu chung cho cả lớp.. (.

(127) Ngày soạn: Ngày dạy: Tuần 18 - Tieát 71,72. KIEÅM TRA HOÏC KÌ I (Đề tổng hợp). Phaàn I: Traéc nghieäm (3 ñieåm) Toång coäng coù 11 caâu, moãi caâu trả lời đúng được 0,25 điểm. Riêng caâu 11: 0,5 ñieåm. Khoanh troøn vaøo chỉ một chữ cái trước câu trả lời đúng. 1. Bài thơ Sông núi nước Nam thường được gọi là gì? A. Hoài keøn xung traän. B. Khúc ca khải hoàn. C. Aùng thieân coå huøng vaên. D. Bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên. 2. Bài Sông núi nước Nam được viết cùng thể thơ với bài nào? A. Phoø giaù veà kinh. C. Bánh trôi nước. B. Baøi ca Coân Sôn. D. Qua Đèo Ngang. 3. Bài thơ Sông núi nước Nam ra đời trong hoàn cảnh nào? A. Ngô Quyền đánh quân Nam Haùn treân soâng Baïch Ñaèng. B. Lí Thường Kiệt chống quaân Toáng treân soâng Nhö Nguyeät. C. Traàn Quang Khaûi choáng giặc Nguyên ở bến Chương Dương. D. Quang Trung đại phá quaân Thanh. 4. Bài thơ Sông núi nước Nam đã neâu baät ñieàu gì? A. Nước Nam là đất nước có chuû quyeàn vaø khoâng moät keû thuø naøo xâm phạm được. B. Nước Nam là một đất nước có truyền thống văn hiến từ ngaøn xöa. C. Nước Nam rộng lớn và hùng mạnh, có thể sánh ngang với các cường quốc khác D. Nước Nam có nhiều anh hùng sẽ đánh tan giặc ngoại xâm. 5. Từ nào sau đây không đồng nghĩa với từ Sơn Hà? A. Giang sôn. C. Đất nước. B. Soâng nuùi D. Sôn thuyû. 6. Ngheä thuaät noåi baät cuûa baøi thô Sông núi nước Nam là gì? A. Sử dụng nhiều biện pháp tu từ và ngôn ngữ giàu cảm xúc. B. Sử dụng điệp ngữ và các yeáu toá truøng ñieäp. C. Ngôn ngữ sáng rõ, cô đúc, hoà trộn giữa ý tưởng và cảm xuùc. D. Nhieàu hình aûnh aån duï, tượng trưng. 7. Trong caùc baøi thô sau, baøi naøo là thơ Đường? A. Phoø giaù veà kinh. B. Caûm nghó trong ñeâm thanh tónh. C. Caûnh khuya. D. Raèm thaùng gieâng. 8. Nhaän xeùt naøo sau ñaây khoâng đúng về tác phẩm trữ tình? A. Tác phẩm trữ tình thuộc kieåu vaên baûn bieåu caûm. B. Tác phẩm trữ tình chỉ dùng lối bày tỏ trực tiếp tình cảm, caûm xuùc..

(128) C. Tác phẩm trữ tình có ngôn ngữ giàu hình ảnh, giàu sức gợi caûm D. Tác phẩm trữ tình có thể có yếu tố tự sự và miêu tả. 9. Thành ngữ trong câu “ Mẹ đã phải một nắng hai sương với chúng con” giữ vai trò gì? A. Chủ ngữ C. Bổ ngữ B. Vị ngữ D. Trạng ngữ 10. Lối chơi chữ nào được sử dụng trong hai caâu sau: “Con cá đối bỏ trong cối đá Con meøo caùi naèm treân maùi keøo” A. Từ ngữ đồng âm C. Noùi laùy B. Cặp từ trái nghĩa D. Ñieäp aâm. 11. Nối nội dung ở cột (A) với nội dung thích hợp ở cột (B) để có kết quả (C) đúng (0,5điểm). (Phòng Giáo Dục ra đề, năm hoïc 2007-2008) Đáp án: A- Phaàn traéc nghieäm: (3 điểm). Mỗi câu đúng được 0.25 điểm, rieâng caâu 11 (0.5 ñieåm) - Caâu 1: D - Caâu 7: B - Caâu 2: C - Caâu 8: B - Caâu 3: B - Caâu 9: B - Caâu 4: A - Caâu 10: C - Caâu 5: D - Caâu 11: 1. Noái d 3. Noái b - Caâu 6: C 2. Noái a 4. Noái c.. * Lưu ý: Đối với câu 11 thang điểm được qui định như sau: - Nối đúng một ý không tính ñieåm. - Nối đúng từ hai đến ba ý được 0,25 điểm. Coät (A) Coät (B) - Nối đúng 4 ý được 0,5 1. Mieâu taû A. Baøy toû tình caûm, caûm xuùc 2. Bieåu caûm B. Trình bày diễn biến sự việđiể c m. 3. Tự sự C.Nêu ý kiến, đánh giá, bàn luận. B- Phần tự luận: (7 điểm) 4. Nghò luaän D.Tái hiện trạng thái, sự vật, con người * Câu 1: ( 2 điểm ). Phép điệp nhữ trong bài thơ “Tiếng gà tröa” cuûa Xuaân Quyønh  HS coù theå Phần II: Tự luận (7 điểm) ñöa 1 trong caùc ví duï tieâu bieåu. Caâu 1: (2 ñieåm): Tìm moät ví duï - Cụm từ “ Tiếng gà trưa”  về phép điệp ngữ trong bài thơ Tiếng lặp đi lặp lại 4 lần ở đầu các khổ thơ. gaø tröa cuûa Xuaân Quyønh vaø neâu taùc Taùc duïng: - Taïo nhòp ñieäu cho dụng của phép điệp ngữ đó. baøi thô caøng luùc caøng doàn daäp, loâi Caâu 2: (5 ñieåm): Phaùt bieåu cuoán. cảm nghĩ về ngôi trường em yêu. - Tạo sự liên kết giữa các hình ảnh liên tưởng, các kỉ.

(129) nieäm trong baøi thô. Daãn daét doøng cảm xúc của nhân vật trữ tình. ( HS coù theå tìm điệp ngữ chỗ khác) * Caâu 2: (5 ñieåm) - Yeâu caàu chung: Vaên bieåu cảm về sự vật và con người, đòi hỏi phải chú ý tới sự vật và con người một cách đầy đủ. Phải có sự vật (ngôi trường), có con người ( thầy, cô giáo, bạn bè) làm nền cho những caûm xuùc, suy nghó. Khi laøm baøi, HS phải chú ý đến yếu tố tự sự và miêu tả. Cần vận dụng yếu tố hồi tưởng, tưởng tượng, liên tưởng để biểu cảm.  Tập vận dụng những hình thức biểu cảm như: So sánh, hình thức cảm thán. - Yeâu caàu cuï theå: 1/ Hình thức: ( 1 điểm)  Duø ngaén hay daøi, baøi vieát phải được trình bày sạch sẽ, có đầy đủ 3 phần: MB- TB- KB. Chữ viết rõ raøng, ngay ngaén, ít sai chính taû, ít dùng từ sai, câu đúng ngữ pháp. 2/ Noäi dung: (4 ñieåm) - Trình bày được cảm xúc cá nhân về chủ đề đã chọn. - Đưa được yếu tố tự sự, miêu tả … vào bài viết một cách hợp lí. - Diễn đạt có cảm xúc..

(130) Ngày soạn: Ngaøy daïy: Tuaàn 19 - Tieát 73. Vaên hoïc. Baøi 18. Vaên baûn:. TỤC NGỮ VỀ THIÊN NHIÊN VAØ LAO ĐỘNG SAÛN XUAÁT A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: 1. Kiến thức: - Nắm được khái niệm tục ngữ. - Thấy được giá trị noäi dung, tö tưởng, ý nghĩa triết lí và hình thức nghệ thuật của những câu tục ngữ về thiên nhiên và lao động sản xuất. - Biết tích lũy thêm kiến thức về thiên nhiên và lao động sản xuất qua các câu tục ngữ. 2. Kó naêng: - Đọc – hiểu, phân tích các lớp nghĩa của tục ngữ về thiên nhiên và lao động sản xuất. - Vận dụng được ở mức độ nhất định 1 số câu tục ngữ về thiên nhiên và lñsx vaøo ñ/s. 3. Thái độ: trân trọng những kinh nghiệm của ông cha đã đúc kết. B. CHUẨN BỊ: 1.GV: giáo án, sgv, sgk,… 2.HS: soạn bài , đdht,… C. PHƯƠNG PHÁP: vấn đáp, thuyết giảng,…. D. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định lớp: 2. * Giới thiệu bài mới: Tục ngữ là một thể loại văn học dân gian, là kho báu của kinh nghiệm và trí tuệ con người. Tục ngữ có nhiều chủ đề. Tiết học này chúng ta sẽ tìm hiểu 8 câu tục ngữ nói về thiên nhiên và lao động sản xuất.. Hoạt động của GV & HS * Hoạt động 1:Hướng dẫn HS tìm hiểu khái I- T niệm tục ngữ - HS đọc chú thích SGK. Để nắm: định, - Tục ngữ là gì? nhớ đ - Nghĩa những từ khó. . Tục: thói quen có lâu đời, được mọi người coâng nhaän. II. Ngữ: lời nói. * Nộ *Hoạt động 2: Hướng dẫn HS tìm hiểu văn bản - HS đọc văn bản. Đi đến tìm hiểu văn bản. Thaûo luaän: ? Có thể chia 8 câu tục ngữ trong bài làm mấy nhóm, gồm những nhóm nào? Gọi tên từng nhóm đó? Đáp: + Nhóm 1: Câu 1, 2, 3, 4: về thiên 1. “ nhieân. * + Nhóm 2: Câu 5, 6, 7, 8: về lao động -T saûn xuaát. -T . HS đọc lại câu tục ngữ số 1. ? HS tìm hiểu nghĩa của câu tục ngữ? chuùn hợp. 2. “ ? Qua câu tục ngữ, em rút kinh nghiệm gì * trong cuoäc soáng? -Ñ -Ñ Phụ hoạ: “Chuồn chuồn bay khắp thì mưa, * bay cao thì nắng, bay vừa thì râm” tieát ( 3. “ * maët gaø. Ñ Phụ hoạ: “Mỡ gà thì gió, mỡ chó thì mưa” * giữ g 4. “ * (thöô 5. “ . Muøa luõ xaûy ra vaøo thaùng 7 aâm lòch: coù naêm keùo daøi sang thaùng 8..

(131) . Biện pháp nghệ thuật được sử dụng: ẩn dụ và phóng đại. . Giá trị của đất: để ở, cấy cày, làm ăn. Đất nuôi sống con người: “Ai ơi chớ bỏ… bấy nhieâu!”. Phụ hoạ: “Muốn giàu nuôi cá, mới khá nuôi heo, muoán ngheøo nuoâi vòt”. Phụ hoạ: “Mồng chín tháng chín không mưa. Bỏ cả cày bừa mà nhổ lúa lên”. Phụ hoạ: “Ăn kỹ no lâu, cày sâu tốt lúa” Củng cố: Trao đổi lại nội dung, ý nghĩa 8 câu tục ngữ đã học.  Hoạt động 3: Tìm hiểu ý nghĩa.  Hoạt động 4: Qua tìm hieåu noäi dung yù nghĩa. HS đi đến tổng kết (SGK/5) (Gọi HS đọc ghi nhớ) Luyeän taäp: * Sưu tầm 1 số câu tục ngữ… möa, naéng, baõo, luït. . Naéng choùng tröa, möa choùng toái. . Mau sao thì naéng, vaéng sao thì möa. . Mống dai trời nắng, mống ngắn trời mưa. . Kiến cánh vỡ tổ bay ra, bão táp mưa sa gần tới. . Gioù baác hiu hiu, seáu keâu thì reùt.. . Quaï taém thì raùo, saùo taém thì möa.v.v.. * Đọc thêm: (SGK/5,6) * Hoạt động 5: Hướng dẫn học sinh học bài ở nhà và chuẩn bị bài mới: - Hoïc thuoäc loøng taát caû caùc câu tục ngữ trong bài học. - Tập sử dụng 1 vài câu tục ngữ trong bài học vào những tình huoáng giao tieáp khaùc nhau, vieát thành những đoạn đối thoại ngắn. - Sưu tầm 1 số câu tục ngữ về tnhieân vaø lñsx. * Daën doø: Hoïc baøi..

(132) Ngày soạn: Ngaøy daïy: Tuần 19 – Tiết 74,75 . Taäp laøm vaên.. TÌM HIEÅU CHUNG VEÀ VAÊN NGHÒ LUAÄN. A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: 1. Kiến thức: - Khaùi nieäm vb nghò luaän. - Nhu caàu nluaän trong ñ/s - Những đặc điểm chung của vbnl. 2. Kó naêng: Nhaän bieát vbnl khi đọc sách báo, chuẩn bị để tiếp tục tìm hieåu saâu, kó hôn veà kieåu vb quan troïng naøy. 3. Thái độ: chú ý theo dõi kiểu vbnl lần đầu tiên được học. B. CHUẨN BỊ: 1.GV: giáo án, sgv,sgk,… 2. HS: soạn bài, đdht,.. C. PHƯƠNG PHÁP: vấn đáp, thuyết giảng,./ D. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định lớp: 2. Kieåm tra baøi cuõ: Haõy haùt moät baøi daân ca Nam boä maø em thích nhaát. 3. Giới thiệu bài mới: Trong đời sống của chúng ta nghị luận đóng vai trò khaù quan troïng: duøng lí leõ, yù kieán cuûa mình để thuyết phục người khác. Bài học sẽ giúp chúng ta nắm vững nhu cầu nghị luận trong đời sống cũng như trong văn baûn nghò luaän. Hoạt động của GV & HS * Hoạt động 1:Hướng dẫn tìm hiểu nhu cầu nghị luận và văn bản nghị luận * Cho HS đọc tình huống (SGK/7) ? Trong đời sống em có gặp những vấn đề và caâu hoûi nhö theá khoâng?  Coù.. ? Gặp các vấn đề và câu hỏi loại đó. Em trả lời bằng các kiểu văn bản: kể chuyện, miêu tả, biểu cảm được hay không? Hãy giải thích vì sao? ? Để trả lời những câu hỏi như thế, trên báo, trên đài em thường gặp những kiểu văn bản naøo? keå teân moät vaøi vaên baûn maø em bieát?. * HS đọc văn bản: (SGK/7) Thaûo luaän: ? Baùc Hoà vieát baøi naøy nhaèm muïc ñích gì? Đáp: Để chống giặc dốt – một trong ba thứ giặc rất nguy hiểm (giặc đói, giặc dốt, giặc ngoại xâm) ? Để thực hiện mục đích ấy. Bài viết nêu ra luận điểm như thế nào? (Tức vấn đề được nêu ra để bàn trong văn bản) Đáp: “Tựa bài” ? Để luận điểm có sức thuyết phục (quan điểm của tác giả đưa ra là đúng), tác giả đưa ra những lí lẽ nào? (tức là luận cứ). sự, m thuye đề. c/ N treân 2/ *V. -L neâu r. -L luaän K ta kh loät.  N trí… M xaây quoác  Ng  Ng M N được. * Hoạt động 2 : Hướng dẫn HS tổng kết Thảo luận: Các loại văn bản kể chuyện, miêu tả, biểu cảm có thể vận dụng làm luận cứ để saùng toû luaän ñieåm khoâng? Đáp: Khó có thể giải quyết được vấn đề kêu * Gh gọi mọi người chống nạn thất học. * Qua tìm hiểu HS đi đến ghi nhớ..

(133) - HS đọc lại ghi nhớ SGK / 9  Hoạt động 3 : Hướng dẫn HS làm luyện tập II- Luyeän taäp: 1/ Đọc văn bản: “Cần tạo thói quen tốt trong đời sống xã hội” * Trả lời câu hỏi: a/ Ñaây chính laø vaên baûn nghò luaän. Vì: vấn đề nêu ra để bàn luận giải quyết là một vấn đề xã hội. b/ Luận điểm: “Nhan đề” c/ Luận cứ: - Thói quen tốt: luôn dậy sớm, luôn đúng hẹn, giữ lời hứa, luôn đọc sách. - Thoùi quen xaáu: huùt thuoác laù, hay caùu giaän. * Caùch luaän luaän cuûa taùc giaû: So sánh hai thói quen của con người. Nhắm nhắc nhở mọi người khắc phục những thói quen xấu để hình thành những thoùi quen toát. 2/ Boá cuïc cuûa vaên baûn treân: - Mở bài: nhan đề. - Thaân baøi: “Coù thoùi quen toát… nguy hieåm” - Kết bài: “Tạo được  hết” 3/ Sưu tầm hai đoạn văn nghị luận. 4/ “Hai bieån hoà” * Cho HS đọc bài văn. ? Bài văn là văn bản tự sự hay nghị luaän. Đáp: Văn bản: “Hai biển hồ” có tả hồ, tả cuộc sống tự nhiên và con người quanh vuøng hoà. Nhöng khoâng nhaèm taû, keå, bieåu caûm veà hoà.  Vaên baûn: “Hai bieån hoà” nhaèm laøm saùng toû veà hai caùch soáng: caù nhaân vaø cách sống sẻ chia của con người.. * Hoạt động 4 : Hướng dẫn học sinh học bài và chuẩn bị bài ở nhà: phân biệt văn nluận và văn tsự ở những vb cụ thể. * Củng cố: Trong đời sống nếu gặp caùc tình huoáng nhö: “Treû em huùt thuoác laù là tốt hay xấu, lợi hay hại”. Em sẽ trả lời baèng vaên baûn naøo?  Vaên baûn nghò luaän giaûi thích. * Daën doø: Hoïc baøi vaø chuaån bò tieát 77:. “Tục ngữ về con người và xã hội”.

(134) Ngày soạn: Ngaøy daïy: Tuaàn 19 -Tieát 76 . Vaên hoïc.. TỤC NGỮ VỀ CON NGƯỜI VAØ XAÕ HOÄI. A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: 1. Kiến thức: - N/d của tục ngữ về con người và xh. - Đặc điểm, hình thức của câu tngữ về cngười và xh. 2. Kó naêng: - Cuûng coá, boå sung theâm hieåu bieát về tngữ. - Đọc – hiểu, phân tích các lớp nghĩa của tngữ về cngười và xh. - Vdụng ở 1 mức độ nhất định tngữ về cngười và xh trong đ/s. 3. Thái độ: trân trọng những kinh nghiệm của ông cha đã đúc kết. B. CHUẨN BỊ: 1.GV: giáo án, sgv,sgk,.. 2. HS : soạn bài, đdht ,.. C. PHƯƠNG PHÁP: vấn đáp , thuyết giảng,.. D. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định lớp: 2. Kieåm tra baøi cuõ: - Theá naøo laø vaên baûn nghò luaän? - Trong đời sống em thường gặp văn nghị luận ợ những dạng nào? 3.* Giới thiệu bài mới: Tục ngữ là lời vàng, ý ngọc, sự kết tinh kinh nghiệm, trí tụê của nhân dân qua bao đời. Hôm nay, các em sẽ tìm hiểu thêm những câu tục ngữ thuộc chủ đề: “Con người và xã hoäi”. Hoạt động của GV & HS * Hoạt động 1 : Hướng dẫn tìm hiểu văn bản * Cho HS đọc văn bản: gồm 9 câu tục ngữ. ? Tìm hiểu nghĩa của câu tục ngữ thứ I.. I.Đọ * Nộ 1/ -Y thứ c laàn ( ? Giá trị kinh nghiệm mà câu tục ngữ thể -G hieän. coi t troïng maát * Sưu tầm tục ngữ có ý nghĩa tương tự:  “Người làm ra của… người”  “Người sống hơn đống vàng”  “Laáy cuûa che thaân… che cuûa”  “Người là vàng, của là ngãi”.v.v… * HS đọc lại câu tục ngữ số II. Ngẫm xem câu 2/ tục ngữ có mấy lớp nghĩa? *N tình t . khoe . phô: “Moät yeâu toùc boû ñuoâi gaø, . Hai yeâu raêng traéng nhö ngaø deã thöông” goâm đòi a *N theå h ? Theo em, câu tục ngữ khuyên nhủ, nhắc  Ca nhở chúng ta điều gì? cho nhaän * HS nhận xét hai lớp nghĩa của câu tục ngữ. 3/  Đói, rách: thiếu ăn, thiếu mặc. *N  Sạch, thơm: điều tốt, con người cần giữ gìn. Kho * Câu tục ngữ có ý nghĩa giáo dục con người uống phải có lòng tự trọng.  HS hieåu: - “Học ăn”: ăn trông nồi… hướng. - “Học nói”: Lời nói… nhau. - “Học gói, học mở”: học để biết làm, thành thaïo trong coâng vieäc.. . 7/ Kh.

(135)  Từ đó đi đến chốt lại điều muốn nói.. HS đọc lại 2 câu tục ngữ: nắm ý nghĩa để rồi so saùnh. ? Theo em: Những điều đã khuyên răn trong hai câu tục ngữcó mâu thuẫn với nhau không? * HS tìm những câu tục ngữ tương tự: tưởng ngược nhau nhưng lại bổ sung cho nhau. “Maùu chaûy ruoät meàm Baùn anh em xa mua laùng gieàng gaàn” “Có mình thì giữ Sẻ đàn tan nghé” * HS tìm hiểu nghĩa của câu tục ngữ. ? Em có suy nghĩ gì về nghĩa của câu tục ngữ naøy? * Tình huoáng:  Con cháu đối với: ông, bà, cha, mẹ.  Học trò đối với thầy cô giáo.  Nhân dân đối với bật anh hùng liệt sĩ. - HS hiểu nghĩa của câu tục ngữ. - GV kể chuyện “Bó đũa” ? Xác định cách diễn đạt của 9 câu tục ngữ. * Hoạt động 2 Tìm hiểu nghệ thuật và tổng kết Cuûng coá: HS hieåu noäi dung vaø ngheä thuaät 1 số câu tục ngữ trong bài. * HS đi đến tổng kết: (SGK/13) phần ghi nhớ. Luyeän taäp: * Tìm những câu tục ngữ đồng nghĩa hoặc trái nghĩa với một trong những câu tục ngữ trong bài 19 đã học: “Một mặt người bằng mười mặt cuûa” * Đồng nghĩa: “Người sống hơn đống vàng” “ Laáy cuûa che thaân chớ không lấy thân che của” * Traùi nghóa: “Cuûa troïng hôn người” “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”. * Đồng nghĩa: “Uống nước nhớ nguoàn” “ Uống nước nhớ kẻ đào giếng” * Trái nghĩa: “Được chim bẻ ná, được cá quên nơm” * Đọc thêm tục ngữ Việt Nam và tục ngữ nước ngoài. * Hoạt động 3:Hướng dẫn hs học bài và chuẩn bị bài ở nhà: - Hoïc thuoäc loøng taát caû caùc caâu tngữ trong bhọc. - Vdụng các câu tngữ đã học trong những đoạn đối thoại gtiếp. - Tìm câu tngữ gần nghĩa, câu tngữ trái nghĩa với 1 vài câu tngữ trog bhọc. - Đọc thêm và thiểu ý nghĩa của các câu tngữ VN và nước ngoài. - Tìm những câu tngữ VN có ý nghĩa gần gũi với nhữg câu tngữ nước ngoài trên. * Dặn dò: Học bài và chuẩn bị bài mới. Ngày soạn: Ngaøy daïy: Tuần 20 - Tieát chöông trình 77. Tieáng Vieät.. RUÙT GOÏN CAÂU. A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: 1. Kiến thức: - K/n caâu ruùt goïn. - T/d cuûa vieäc ruùt goïn caâu vaø caùch duøng caâu ruùt goïn. 2. Kó naêng: - Nhaän bieát vaø phaân tích caâu ruùt goïn. - Rút gọn câu phù hợp với hoàn caûnh gtieáp. 3. Thái độ: có ý thức dùng câu rút goïn khi caàn thieát..

(136) B. CHUẨN BỊ: 1.GV: giáo án. Sgv,sgk,.. 2.HS : soạn bài,đdht,.. C. PHƯƠNG PHÁP: vấn đáp , thuyết giảng D. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định lớp: 2. Kieåm tra baøi cuõ: - Đọc thuộc lòng 9 câu tục ngữ về con người và xã hội. - Neâu noäi dung vaø ngheä thuaät moät số câu tục ngữ. 3. Giới thiệu bài mới: Nhằm làm cho câu được gọn hơn mà vẫn không làm cho người nghe, người đọc hiểu sai hoặc hiểu không đầy đủ nội dung câu nói. Chuùng ta seõ tìm hieåu qua baøi hoïc naøy. Hoạt động của GV & HS * Hoạt động 1 :hướng dẫn tìm hiểu khái niệm câu rút gọn * Cho HS đọc 2 ví dụ a và b. GV chép lên baûng. ? Caáu taïo cuûa hai ví duï a vaø b coù gì khaùc nhau?  Câu a: vắng chủ ngữ. Câu b: có chủ ngữ. Thaûo luaän: ? Hãy tìm những từ ngữ có thể làm chủ ngữ trong caâu a?  Chuùng ta……  Người Việt Nam……  Em……  Chuùng em…… ? Câu a thiếu chủ ngữ có làm người đọc, người nghe hiểu sai nội dung không? ? Vì sao chủ ngữ trong câu a bị lược bỏ?  - Câu a thiếu chủ ngữ không ảnh hưởng gì đến nội dung của câu. - Vì tục ngữ đúc kết kinh nghiệm chung, không nói riêng về một ai. Vắng chủ ngữ không ảnh hưởng gì.. . Cho HS đọc ví dụ a và b mục 4  GV ghi 2/ leân baûng. boán n ngữ. . HS chú ý câu in đậm. b ? Trong những câu in đậm, thành phần nào của câu được lược bỏ? laãn vò ? Tại sao lược bỏ như thế? ? Nhờ đâu em vẫn hiểu được? * HS đọc ghi nhớ (SGK/15)  chép vào vở. * Hoạt động 2: Hướng dẫn tìm hiểu cách dùng câu rút gọn * Cho HS đọc ví dụ ở mục 1 & 2 (SGK/15&16). Chú ý câu in đậm. ? Những câu in đậm trong hai ví dụ thiếu thaønh phaàn naøo?. “Bài kiểm tra toán”  Cụm động từ. Thiếu thành phần chủ ngữ và vị ngữ. ? Để câu trả lởi thể hiện được thái độ lễ phép của con đối với mẹ em cần thêm những từ ngữ nào? * Từ hai ví dụ trên. Hãy cho biết: khi rút gọn câu, cần chú ý những điều gì?  - Chuẩn bị ngữ cảnh rõ ràng. - Chú ý quan hệ vai giữa hai người đối thoại là bằng vai hay vai trên - dưới  Hoạt động 3 : Hướng dẫn luyện tập II- Luyeän taäp: 1/ Tìm caâu ruùt goïn? Ruùt goïn thaønh phần nào? Rút gọn để làm gì? b/ ? /ăn quả nhớ kẻ trồng caây Chuùng ta c/ ? Nuôi lợn aên côm naèm, nuoâi taèm ăn cơm đứng.  Löô  Ta * Gh II- C Ví dụ chức c Chaïy  Ba hieåu  * -M -C theá? -B  Kho Sửa l toán a. * Gh.

(137) nhö. Coâng vieäc. nhö. d/ ? / taác đất tấc vàng Chúng ta// nên nhớ rằng 2/ Tìm caâu ruùt goïn vaø khoâi phuïc: a/ Ta / bước tới Đèo Ngang bóng xeá taø, Ta / dừng chân đứng lại trời, non, nước. * Trong thơ, ca dao thường gặp nhiều câu rút gọn bởi cần sự diễn đạt súc tích, số chữ chắt lọc, hạn chế. b/ Người ta / khen rằng: “Ấy mới tài” Quan tướng / đánh giặc thì chạy trước tiên. Quan tướng / trở về gọi mẹ moå gaø khao quaân. 3/ Những câu rút gọn: Tựa: - Giấy tờ / mất rồi. - Tờ giấy / mất rồi - Thưa tờ giấy mất toái hoâm qua. - Tờ giấy mất vì chaùy aï. Löu yù: phaûi caån thaän khi duøng. Traùnh gaây hieåu nhaèm. * Hoạt động 4:Hướng dẫn hs học bài và chuẩn bị bài ở nhà: Tìm vd về việc sử duïng caâu ruùt goïn thaønh caâu coäc loác, khieám nhaõ. * Cuûng coá: - Caâu ruùt goïn laø gì? - Caùch duøng caâu ruùt goïn. * Daën doø: Hoïc baøi vaø chuaån bò baøi mới..

(138) Ngày soạn: Ngaøy daïy: Tuần 20 - Tieát chöông trình 78. Taäp laøm vaên.. ÑAËC ÑIEÅM CUÛA VAÊN BAÛN NGHÒ LUAÄN A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: 1. Kiến thức: đặc điểm của vbnl với các yếu tố luận điểm, luận cứ và lập luận gắn bó mật thiết với nhau. 2. Kó naêng: - Biết xác định lđiểm, lcứ và lluận trong 1 vbnl. -Bước đầu biết xác định lđiểm, xây dựng hệ thống lđiểm, lcứ và lluận cho 1 đề bài cụ thể. 3. Thái độ: HS yêu thích kiểu văn baûn nghò luaän B. CHUẨN BỊ: 1.GV : giáo án , sgv,.. 2. HS: soạn bài , đdht C. PHƯƠNG PHÁP: vấn đáp, thuyết giảng,… D. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định lớp: 2. Kieåm tra baøi cuõ: - Muïc ñích cuûa vieäc duøng caâu ruùt goïn. Cho ví duï. - Khi ruùt goïn caâu caàn chuù yù ñieàu gì? 3. Giới thiệu bài mới: Để hiểu được tầm quan trọng của luận điểm, luận cứ và laäp luaän trong baøi vaên nghò luaän. Chuùng ta seõ cuõng nhau tìm hieåu qua tieát hoïc naøy. Hoạt động của GV & HS * Hoạt động 1 : Tìm hiểu khái niệm luận điểm , luận cứ và lập luận * Cho HS đọc câu đầu tiên của mục 1  để. bieát luaän ñieåm laø gì ? * Cho HS đọc văn bản “Chống nạn thất học” (Baøi 18) ? Luaän ñieåm chính cuûa baøi vieát laø gì? Luaän điểm đó được nêu ra ở dạng nào? Thảo luận: Luận điểm đó được cụ thể hoá thành những câu văn như thế nào? Đáp: - Mọi người VN … - Những người đã biết chữ … - Những người chưa biết chữ … ? Luận điểm đóng vai trò gì trong bài nghị luaän.. hoïc”. ñieåm. hieän luaän.. ? Muốn có sức thuyết phục thì luận điểm phải phải đạt yêu cầu gì. 2/ * HS đọc ý thứ nhất trong mục 2 để biết luận cứ là gì. - Lu ? Em hãy chỉ ra những luận cứ trong văn  “ K baûn “ Choáng naïn thaát hoïc” - Lu  Na *D ? Ngoài 2 luận cứ trên tác giả còn dẫn làm: chứng cụ thể bằng hành động và việc làm  M naøo?  Ng  Ng  Ph . V ? Qua tìm hiểu em thấy luận cứ đóng vai trò chứn gì trong vaên baûn nghò luaän. .M ? Muốn có sức thuyết phục thì luận cứ phải thật, đạt những yêu cầu gì? 3/ * HS đọc ý thứ nhất trong mục 3 để biết lập - Lu luaän laø gì? - Lu * Hãy chỉ ra trình tự lập luận của văn bản: - Da “Choáng naïn thaát hoïc”  La * Em hieåu gì veà caùch laäp luaän trong vaên baûn caùc l nghò luaän. *Ñ * Để văn bản có sức thuyết phục thì lập luận phải phaûi nhö theá naøo? * Củng cố: Em hiểu luận điểm – luận cứ – laäp luaän trong baøi vaên nghò luaän nhö theá naøo?. *G.

(139) *Hoạt động 2: Tổng kết ghi nhớ * Qua tìm hiểu, HS đi đến ghi nhớ (SGK/19)  Hoạt động 3: hướng dẫn luyện tập III- Luyeän taäp: Vaên baûn: “Caàn taïo thoùi quen tốt trong đời sống xã hội” (Bài 18) - Luận điểm: nhan đề. - Luận cứ1: Có thói quen tốt vaø thoùi quen xaáu. - Luận cứ2: Có người biết phân biệt tốt và xấu, nhưng vì đã thành thoùi quen xaáu thì deã. - Laäp luaän: . Luôn dậy sớm… là thói quen toát. . Huùt thuoác laù … laø thoùi quen xaáu. . Moät soá quen xaáu ta thường gặp hàng ngày. * Hướng dẫn hs học bài và chuẩn bị bài ở nhà: - Nhớ được đặc điểm của các vbnl qua các vbnl đã học. - Sưu tầm các bài văn, đoạn văn nluaän ngaén treân baùo chí, tìm hieåu ñaëc điểm nl của vb đó * Daën doø: Hoïc baøi vaø chuaån bò baøi mới.. ĐỀ VĂN NGHỊ LUẬN VAØ VIEÄC LAÄP YÙ CHO BAØI VAÊN NGHÒ LUAÄN A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: 1. Kiến thức: đặc điểm và cấu tạo của đề bài văn nghị luận, các bước tìm hiểu đề và lập ý cho 1 đề văn nluận. 2. Kó naêng: - Nhaän bieát lñieåm, bieát caùch tìm hiểu đề và cách lập ý cho bài văn nluận. - So sánh để tìm ra sự khác biệt của đề văn nluận với các đề tsự, mtả, bcảm B. CHUẨN BỊ: 1.GV : giáo án , sgv,.. 2. HS: soạn bài , đdht C. PHƯƠNG PHÁP: vấn đáp, thuyết giảng,… .D. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định lớp: 2. Kieåm tra baøi cuõ: Vai troø cuûa luaän điểm, luận cứ và lập luận trong bài văn nghò luaän. 3. Giới thiệu bài mới: văn nghị luận cũng như các loại văn khác. Trước khi làm bài ta phải tìm hiểu kỹ đề và yêu cầu của đề. Điều đó sẽ được chúng ta tìm hiểu qua tieát hoïc naøy. Hoạt động của GV & HS * Hoạt động 1: Hướng dẫn tìm hiểu đề văn nghò luaän. Ngày soạn: Ngaøy daïy: Tuần 20 - Tieát chöông trình 79. Taäp laøm vaên.. I- T 1/ luaän *Ñ * Cho HS đọc 11 đề văn nghị luận (SGK/21) -C ? Các đề văn nêu trên có thể xem là đề bài, một đầu đề được không? ? Nếu dùng làm đề bài cho bài văn sắp viết có được không?  Được. -Ñ ? Căn cứ vào đâu để nhận ra các đề trên là vào n.

(140) đề văn nghị luận? ? Tính chất của đề văn có ý nghĩa gì đối với vieäc laøm vaên? * HS đọc đề bài. ? Đề nêu lên vấn đề gì? - Nghóa ñen: caàn phaûi khieâm toán. - Nghóa boùng: khoâng neân yû mình, leân tay, lên mặt, phải khiêm nhường, khiêm tốn. ? Đối tượng và phạm vi nghị luận ở đây là gì? ? Khuynh hướng tư tưởng của đề là khẳng định hay phủ định? Đề đòi hỏi người viết phải laøm gì? * Hoạt động 2 : Hướng dẫn cách lập ý cho bài vaên Nl Nếu em tán thành với ý kiến trong đề, em haõy xaùc ñònh luaän ñieåm. ? Hãy nêu các luận điểm gần gũi với luận điểm của đề bài để mở rộng suy nghĩ. - “Kiêu căng, tự phụ” - “Leân maët tieàn boùi” Giáo viên: Đây là đề bài nghị luận giải thích. Thông thường người ta nêu ra các câu hỏi. ? Tự phụ là gì? ? Vì sao khuyên con người chớ nên tự phụ? ? Tự phụ có hại như thế nào?. ? Tự phụ có hại cho ai? HS hiểu thêm: Nếu tự phụ quá mức người ấy sẽ trở nên cô độc, lẻ loi  Đượm buồn. GV: Để xây dựng lập luận cho đề bài. Có hai caùch.. Ví duï: - Chuyeän “ Hoøn bi ve” - Hai cô chị truyện “ Sọ dừa” * Hoạt động 3 : tổng kết * HS đọc ghi nhớ  rồi chép vào vở.. * Hoạt động 4 : hướng dẫn luyện tập III. Luyeän taäp: * Hãy tìm hiểu đề và lập ý cho đề bài: “ Sách là người bạn lớn của con người”. Gợi ý làm bài: Trả lời câu hỏi. - Saùch laø gì? - Baïn laø gì ? - Theá naøo laø baïn? - Taïi sao saùch lại có thể là bạn của con người? * Cho HS đọc bài tham khảo: “ Lợi ích của việc đọc sách” (SGK/ 23) * Hoạt động 5: Hướng dẫn hs học bài và chuẩn bị bài ở nhà: đọc vb và xác định lñieåm chính cuûa 1 vbnl cuï theå. * Daën doø: Chuaån bò tieát 81: “ Tinh. thần yêu nước của nhân dân ta”.. *C   *.

(141) Ngày soạn: Ngaøy daïy: Tuaàn 20. Tieát chöông trình 80-. Vaên hoïc. Baøi 20. Vaên baûn.. TINH THẦN YÊU NƯỚC CUÛA NHAÂN DAÂN TA. A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: 1. Kiến thức: - Nét đẹp truyền thống yêu nước cuûa nhaân daân ta. - Ñaëc ñieåm ngheä thuaät vaên nghò luaän HCM qua vb. 2. Kó naêng: - Nhaän bieát vbnlxh - Đọc – hiểu vbnlxh - Chọn, trình bày dẫn chứng tạo lập vbnl chứng minh. B. CHUẨN BỊ: 1.GV : giáo án , sgv,.. 2. HS: soạn bài , đdht C. PHƯƠNG PHÁP: vấn đáp, thuyết giảng,… D. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: Đọc thuộc lòng 9 câu tục ngữ về con người và xã hội. Giải thích nghóa ñen, nghóa boùng moät soá caâu maø em cho laø thuù vò nhaát. 3. Giới thiệu bài mới: Chúng ta rất tự hào vì dân tộc tacó lòng yêu nước. Luôn chiến thắng bọn xâm lược (từ xưa  nay). Đó là điều chúng ta sẽ tìm hiểu qua tieát hoïc naøy. Hoạt động của GV & HS * Hoạt động 1 : Tìm hiểu chung ? Ở HKI, các em đã được học những bài thơ naøo cuûa taùc giaû Hoà Chí Minh?  Caûnh khuya,. Raèm thaùng gieâng. ? Vậy em hãy giới thiệu sơ lược về Bác. ? Căn cứ vào chú thích: hãy cho biết nguồn 2 gốc, xuất xứ văn bản. cuûa n cuûa c thaùng HS nắm được thể loại. 3/ moät * Cho HS đọc văn bản: Nắm được bố cục: 4/ B chia mấy phần. Nắm được nội dung mỗi phần. *M *T chứn *K giữ g * Hoạt động 2 : Hướng dẫn chi tiết văn bản II? Bài văn này nghị luận về vấn đề gì? (vấn đề nêu ra để bàn) 1/ L  Em hãy tìm ở phần mở bài câu chốt thâu yêu toùm noäi dung nghò luaän trong baøi. ta” ? Để chứng minh cho luận điểm, tác giả đã nêu ra những dẫn chứng nào?. 2/ L - Ne trong Đạo,. ? Em coù nhaän xeùt gì veà caùch saép xeáp theo cuoäc trình tự của các cuộc khởi nghĩa ở luận cứ 1 đến g naøy. -N daân tuye Thaûo luaän: ? Hãy nêu những tấm gương tiêu biểu trong toàn dân. Đó là những tấm gương nào. Đáp: - Từ các cụ già đến các cháu nhi đồng. - Từ những kiều bào đến đồng bào ở vùng taïm bò chieám. - Từ nhân dân miền ngược đến nhân dân mieàn xuoâi. - Từ những chiến sĩ ngoài mặt trận đến những công chức ở hậu phương..

(142) - Từ những phụ nữ đến các bà mẹ chiến sĩ. - Từ những nam nữ công nhân và nông dân đến đồng bào điền chủ. ? Các sự việc và con người được liên kết theo mô hình: “ Từ … đến” có mối quan hệ với nhau nhö theá naøo. ? Hãy chỉ ra câu văn nào giúp cho luận cứ 1 và luận cứ 2 liên kết chặt chẽ, mật thiết với nhau. Đáp: “ Đồng bào ta ngày nay cũng rất xứng đáng với tổ tiên ta ngày trước” ? Em có nhận xét gì về câu văn cuối đoạn của luận cứ 2. Đáp: Tổng kết lại “ Những cử chỉ cao quí đó tuy khác nhau nơi việc làm, nhưng đều giống nhau nơi lòng nồng nàn yêu nước”. ? Theo em nghệ thuật nghị luận ở bài này có những đặc điểm gì nổi bật.. đội ngũ giáo viên giỏi và có tiếng trong huyện. Từ giáo viên dạy giỏi cấp huyện đến giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh. Từ các giáo viên mới ra trường đến giáo viên dạy giỏi cấp trường. Từ công nhân viên đến BGH. Từ HS lớp 6 đến HS lớp 9 đều đồng lòng đoàn kết, tương trợ lẫn nhau …. Nên trường luôn là lá cờ đầu của Huyện. * Hoạt động 4 :Hướng dẫn hs học bài và chuẩn bị bài ở nhà: - Keå teân 1 soá vbnlxh cuûa Chuû tòch HCM - Phân tích tác dụng của các từ ngữ, caâu vaên nluaän giaøu hình aûnh trong vb. * Daën doø. Hoïc baøi vaø chuaån bò :. “ Caâu ñaëc bieät”. Ngày soạn: Ngaøy daïy: Tuaàn 21 - Tieát chöông trình 81. Tieáng Vieät.. CAÂU ÑAËC BIEÄT. ? Ở luận cứ 1 & luận cứ 2 khi đưa ra dẫn chứng để chứng minh làm sáng tỏ luận điểm. Tác giả đã dùng phép tu từ nào. * Cuûng coá. - Luaän ñieåm laø gì? - Luận cứ là gì?. * Hoạt động 3 : Luyện tập: 1. Học thuộc lòng đoạn văn: Từ đầu  “ Tiêu biểu của một dân tộc anh huøng”. 2.Viết một đoạn văn theo lối liệt kê khoảng 4  5 câu có sử dụng mô hình liên kết “ Từ … đến”. Em rất hãnh diện, tự hào được học ở trường THCS Bình Mỹ. Bởi trường có. A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: giúp hs 1. Kiến thức; - Khaùi nieäm caâu ñaëc bieät - Tác dụng của việc sử dụng câu đặc biệt ttrong vaên baûn 2. Kó naêng: - Nhaän bieát caâu ñaëc bieät - Phaân tích taùc duïng cuûa caâu ñaëc bieät trong vaên baûn. - Sử dụng câu đặc biệt phù hợp với hoàn caûnh giao tieáp. 3. Thái độ: B.CHUAÅN BÒ; 1.GV: giaùo aùn, sgv,sgk,… 2. HS: soạn bài , đdht,.. C.PHƯƠNG PHÁP: vấn đáp , thuyết giaûng,...

(143) D. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định tổ chức: 2. KTBC: Tìm những luận cứ chứng minh cho luận điểm: “ Dân ta có một lòng nồng nàn yêu nước. Đó là truyền thoáng quyù baùu cuûa ta” 3.* Giới thiệu bài mới: Hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu một loại câu mà ta không thể nào khôi phục chủ ngữ và vị ngữ của nó được. Đó là câu đặc biệt. Hoạt động của GV và HS * Hoạt động 1 : Hướng dẫn tìm hiểu khái nieäm caâu ñaëc bieät * HS đọc 3 câu văn (SGK ) * GV ghi lên bảng  câu in đậm ? Chobiết câu in đậm có cấu tạo như thế naøo. ? Caâu ñaëc bieät laø caâu khoâng theo moâ hình nào. Ta có thể khôi phục CN & VN được khoâng. * Hoạt động 2: Tìm hiểu tác dụng câu đặcbiệt * HS xem baûng (SGK/ 28 )  Chuù yù caâu in đậm. ? Đánh dấu X vào ô trống ? HS xác định các câu đặc biệt in đậm trong 4 ví dụ. Nêu tác dụng của từng câu đặc bieät. taäp. * Hoạt động 3 :Hướng dẫn luyện. III. Luyeän taäp: 1. Tìm những câu đặc biệt và câu ruùt goïn: a/ - Caâu ñaët bieät: Khoâng coù - Caâu ruùt goïn:.  TTYN / coù khi … deã thaáy.  TTYN / cuõng coù khi trong hoøm.  Boån phaän cuûa chuùng ta / laø phaûi khaùng chieán. b/ - Caâu ruùt goïn: Khoâng coù. - Caâu ñaëc bieät: Ba giaây… Boán giaây… Laâu quaù! (4 caâu ñaëc bieät) c/ - Caâu ñaëc bieät: Laù ôi! - Caâu ruùt goïn: Baïn / haõy keå chuyeän… nghe ñi! Cuộc đời tôi / bình thường lắm… Kể ñaâu. 2. Taùc duïng cuûa caâu ñaëc bieät: b/ Xaùc ñònh tình caûm vaø caûm xuùc. c/ Caûm xuùc. d/ Gọi đáp. * Củng cố: Cho HS viết đoạn văn ngắn. * Hoạt động 4 : Hướng dẫn học bài ở nhà - Tìm trong một văn bản đã học những câu ñaëc bieät vaø neâu taùc duïng cuûa chuùng. - Nhaän xeùt veà caáu taïo cuûa caâu ñaëc bieät vaø caâu ruùt goïn - Hoïc baøi vaø chuaån bò tieát 82 - 83: “ Luyeän taäp veà phöông phaùp laäp luaän trong vaên nghò luaän” “Boá cuïc vaø phöông phaùp laäp luaän trong baøi vaên nghò luaän”.

(144) Ngày soạn: Ngaøy daïy: Tuaàn 21 - Tieát 82, 83. Taäp laøm vaên.. LUYEÄN TAÄP VEÀ PHÖÔNG PHAÙP LAÄP LUAÄN TRONG VAÊN NGHÒ LUAÄN. A.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: giúp hs 1. Kiến thức: - Ñaëc ñieåm cuûa luaän ñieåm trong vaên nghò luaän - Caùch laäp luaän trong vaên nghò luaän. 2.Kó naêng: - Nhận biết được luận điểm , luận cứ trong vaên baûn nghò luaän. - Trình bày được luận điểm, luận cứ trong baøi laøm vaên nghò luaän. B.CHUAÅN BÒ: 1. GV: giaùo aùn , sgv,sgk,.. 2. HS : bài soạn, đdht,.. C. PHƯƠNG PHÁP: vấn đáp , thuyết giaûng,.. D. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG; 1. Ổn định lớp: 2. Kieåm tra baøi cuõ: - Boá cuïc baøi vaên nghò luaän goàm coù maáy phaàn? - Trong vaên nghò luận ta thường dùng những cách lập luận naøo? 3. * Giới thiệu bài mới: Để rèn luyện tốt cho việc lập luận điểm – luận cứ – laäp luaän. Chuùng ta seõ tìm hieåu qua tieát hoïc naøy..

(145) Hoạt động của GV & HS Baøi ghi cuûa HS * Hoạt động 1 : Tìm hiểu lập luận trong đời I- Lập luận trong đời sống: sống 1/ Đọc các ví dụ: a, b, c. (SGK/32) * HS đọc các ví dụ. a/ Hôm nay trời mưa, chúng ta không đi chơi ? HS xác định luận điểm – lập cứ trong ba ví công viên nữa. duï treân.  Hôm nay trời mưa  luận cứ.  Chúng ta không đi chơi công viên nữa  luaän ñieåm..

(146)  Thầy sờ ngà: con voi giồng đòn caøn.  Thầy sờ chân: con voi giống cột nhaø.. * Hoạt động 3 : Hướng dẫn luyện tập III . Luyeän taäp: 1/ Xaùc ñònh luaän ñieåm, xaùc ñònh laäp luaän truyeän nguï ngoân “Thaày boùi xem voi” * Luaän ñieåm: “Bieát moät maø suy ra mười là không tốt” * Luận cứ: dẫn ra câu chuyeän: coù 5 oâng thaày boùi muø cuøng nhaän xeùt hình daùng con voi..  Thầy sờ đuôi: con voi giống cái choåi sueå cuøng.  Thầy sờ tai: con voi bè bè như caùi quaït thoùc.  Thầy sờ vòi: con voi sun sun như con ñóa. Cuối cùng: đánh nhau toát đầu chảy máu. * Caùch laäp luaän: baèng caùch keå ra moät caâu chuyeän roài ruùt ra luaän ñieåm moät caùch thaâm traàm, saâu saéc vaø thuù vò. 2/ Haõy laäp luaän cho luaän ñieåm : “Sách là người bạn lớn của con người” * Luận điểm: tiêu đề. * Luận cứ: - Sách là gì? Sách là nguồn tri thức vô tận, đúc kết tinh hoa, trí tuệ của con người. Sách ghi lại những hiểu biết quí giá nhất mà con người thâu hái được trong mọi lĩnh vực. - Baïn laø gì? - Taïi sao noùi saùch là người bạn tốt của con người. - Liên hệ những câu chuyện về người đọc sách. * Cuûng coá: - Luaän ñieåm laø gì? - Luận cứ là gì? - Laäp luaän laø gì? * Hướng dẫn học bài ở nhà: - Đọc một truyện ngụ ngôn và rút ra kết luận làm thành luận điểm ,sau đó trình bày lập luận làm sáng rõ luận điểmđó. - Hoïc baøi vaø chuaån bò tieát 84:. “Sự giàu đẹp của tiếng Việt”.

(147) Tiết 83 - BOÁ CUÏC VAØ PHÖÔNG PHAÙP LAÄP LUAÄN TRONG BAØI VAÊN NGHÒ LUAÄN (tự học có hướng dẫn ) A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: giúp hs 1. Kiến thức: - Bố cục chung của một bài văn nghị luận. - Phương pháp lập luận. - Mối quan hệ giữa bố cục và lập luận. 2. Kĩ năng: - Viết bài văn nghị luận có bố cục rõ rang - Sử dụng các phương pháp lập luận. B. CHUẨN BỊ: 1.GV: giáo án, sgv,sgk,… 2. HS : soạn bài, đdht,… C. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định lớp: 2. Kieåm tra baøi cuõ: - Theá naøo laø caâu ñaëc bieät? Cho ví duï. - Taùc duïng cuûa caâu ñaëc bieät. 3.* Giới thiệu bài mới: Trong bài vaên nghò luaän neáu ta khoâng bieát trình baøy boá cuïc vaø caùch laäp luaän thì raát khoù khi xaây dựng bài văn nghị luận. Để tìm hiểu tác duïng cuûa noù. Chuùng ta seõ cuøng nhau tìm hieåu qua tieát hoïc naøy. Hoạt động của GV & HS * Hoạt động 1 : Tìm hiểu mục I * Cho HS đọc lại bài văn: “Tinh thần yêu nước của nhân dân ta” * HS xem sơ đồ: Theo hàng ngang, hàng dọc vaø cho nhaän xeùt veà boá cuïc vaø caùch laäp luaän. ? Bài có mấy phần? Mỗi phần có mấy đoạn? Mỗi đoạn có những luận điểm nào?. C khứ. C taïi. .K gìn v - Nh * HS xem sơ đồ. *X ? Haøng ngang (1), (2) laäp luaän theo quan heä  H gì? Vì sao em bieát? (Vì – H (Bởi ? Haøng ngang (3) laäp luaän theo quan heä gì?  Ha ? Haøng ngang (4) laäp luaän theo daïng naøo?  Ha ? Haøng doïc (1) laäp luaän theo caùch naøo?  H doøng * Qua tìm hiểu, HS đọc ghi nhớ  chép vào * G vở. * Hoạt động 2 : Hướng dẫn luyện tập II- Luyeän taäp: * Đọc bài văn: “Học cơ bản mới có thể trở thành tài lớn” (SGK/31) a/ - Tư tưởng bài văn: “Có chí thì thaønh”. - Luaän ñieåm cuûa baøi vaên: Tiêu đề. b/ Tìm hieåu boá cuïc: - Mở bài: Đoạn 1 (1 doøng) - Thân bài: Đoạn kế. - Kết bài: Đoạn kết. * Tìm hieåu veà caùch laäp luaän:  Mở bài: Lập luận tương phản: “nhieàu” / “ít”  Thaân baøi: Caâu chuyeän Ñô Vanh xi vẽ trứng đóng vai trò luận cứ để chứng minh, laøm saùng toû luaän ñieåm.  Keát baøi: Nguyeân nhaân – keát quaû. Từ “Câu chuyện… thật tin” / thì mới có tiền đồ..

(148) Nguyeân nhaân. keát. quaû. “ … chæ coù thaày gioûi / mới đào tạo được trò giỏi. Nguyeân nhaân keát quaû.  Cuûng coá: Neâu laïi boá cuïc baøi vaên nghò luận và ý nghĩa trong từng phần  Daën doø: Hoïc baøi vaø chuaån bò tieát 84:. “Sự giàu đẹp của Tiếng Việt ”. Ngày soạn: Ngaøy daïy: Tuaàn 21. Tieát chöông trình 84 - Vaên hoïc. Baøi 21. Vaên baûn.. SỰ GIAØU ĐẸP CỦA TIẾNG VIEÄT ( ĐỌC THÊM) A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: giúp hs 1. Kiến thức: -Sơ giản về tác giả Đặng Thai Mai. - Những đặc điểm của Tiếng Việt. - Những điểm nổi bật trong nghệ thuật nghị luận của bài văn. 2. Kĩ năng: - Đọc – hiểu văn bản nghị luận. - Nhận ra được hệ thống luận điểm và cách trình bày luận điểm trong văn bản. - Phân tích được lập luận thuyết phục của tác giả trong vb. B. CHUẨN BỊ: 1. GV: giáo án, sgv, sgk 2. HS : soạn bài,đdht,.. C. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định lớp: 2. Giới thiệu bài mới: Hôm nay, chuùng ta seõ cuøng nhau tìm hieåu vaên baûn nghị luận làm sáng tỏ vấn đề: “Sự giàu. đẹp của tiếng Việt”. Để chúng ta cùng tự hào về tiếng mẹ đẻ của mình. Hoạt động của GV & HS. I- G * HS đọc chú thích nắm được đôi nét về tác 1/ giaû vaø taùc phaåm. - Ña Nghe - OÂn tieáng * HS xác định vị trí của đoạn trích. 2/ baøi t hồn c * HS đọc VB  tìm bố cục văn bản. Lưu ý: Đoạn trích chỉ có mở bài và thân baøi khoâng coù keát baøi * Boá cuïc: - Mở bài: “ Từ đầu … qua các thời kỳ lịch sử”. Nêu luận điểm và giải thích rõ luận điểm - Thân bài: “ Còn lại”. Chứng minh làm II. Đ saùng toû luaän ñieåm. 1 * HS chú ý mở bài: ? Chobiết tác giả nêu luận điểm như thế đẹp, nào. Luận điểm được giải thích cụ thể trong đoạn này ra sao? ñieäu. ngöô. saùng a/ ? Để chứng minh làm sáng tỏ luận điểm - N cha tác giả đã đưa ra những luận cứ nào. - Nh     phu b/ ? Để chứng minh cho cái hay ( phong phú đa dạng của TV) tác giả đưa ra những luận cứ từ n naøo. * HS chuù yù thaân baøi..

(149) * Giaûi thích:“Noùi theá coù nghóa laø noùi raèng …” * Bình luaän: “ Hoï khoâng hieåu tieáng ta … xaõ giao”. Luyeän taäp: 1/ Sưu tầm ghi lại những ý kiến nói về sự giàu đẹp, phong phú của TV. ( Mỗi người VN ta hiện nay ai cũng có một kho tục ngữ, ca dao trong buïng) 2/ Cho HS veà nhaø laøm. * Cuûng coá: - Trong baøi vaên nghò luaän : Luaän điểm đóng vai trò gì? Luận cứ đóng vai troø gì? - Đọc thêm ( SGK/ 38) * Hướng dẫn tự học: - So sánh cách sắp xếp lí lẽ , chứng cứ của văn bản Sự giàu đẹp của tiếng Việt với văn bản Tinh thần yêu nước của nhân dân ta. - Hoïc baøi vaø chuaån bò tieát 85:. “Thêm trạng ngữ cho câu”. Ngày soạn: Ngaøy daïy: Tuần 22 - Tieát chöông trình 85. Tieáng Vieät.. THÊM TRẠNG NGỮ CHO CAÂU. A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: giúp hs 1. Kiến thức: - Một số trạng ngữ thường gặp. - Vị trí của trạng ngữ trong câu. 2.Kĩ năng: - Nhận biết thành phần trạng ngữ của câu. - Phân biệt các loại trạng ngữ. B. CHUẨN BỊ: 1. GV:giáo án, sgv,sgk,… 2. HS : soạn bài , đdht,… C. TIEÁN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: - Để chứng minh làm sáng tỏ tiếng Việt đẹp, tiếng Việt hay tác giả đã đưa ra những luận cứ naøo? - Ngheä thuaät laäp luaän trong baøi vaên. 3. Giới thiệu bài mới: Các loại trạng ngữ em đã được học ở bậc tiểu học. Baøi hoïc hoâm nay seõ giuùp chuùng ta bieát phân loại trạng ngữ theo nội dung mà nó bieåu thò.. Hoạt động của GV & HS * Hoạt động 1 : Tìm hiểu đặc điểm trạng ngữ I- Ñ * Cho HS đọc đoạn trích: to, rõ. *Ñ ? Dựa vào kiến thức đã học ở bậc tiểu học. 1/ Em hãy xác định trạng ngữ trong mỗi câu trên. - Dư  Các trạng ngữ vừa tìm được bổ sung cho câu những nội dung gì? … đờ TN - Tö T ? Hãy cho biết vị trí của trạng ngữ trong câu. 2/ * HS thử chuyển đổi vị trí của các trạng ngữ – cuo trên sang: đầu – giữa – cuối câu. Hệ thống hoá kiến thức. GV yêu cầu 2  3 *G HS tóm tắt nội dung ghi nhớ  chép vào vở.  Hoạt động 2 : Hướng dẫn luyện tập II- Luyeän taäp:.

(150) 1/ Cụm từ “Mùa xuân” giữ nhiệm vuï gì trong boán caâu sau ñaây: a/ Mùa xuân: CN (đầu câu) Mùa xuân: VN (sau từ “laø”) b/ Mùa xuân: VN (đầu câu) Mùa xuân: TN (đầu câu) c/ Mùa xuân: bổ ngữ cho ĐT “chuoäng” Muøa xuaân: caâu ñaëc bieät (đầu câu) 2/ Tìm trạng ngữ trong các đoạn trích sau: Kết hợp câu 3/ a. Phân loại trạng ngữ vừa tìm ở bài tập 2. a/ Như báo trước mùa về của một thứ quà thanh nhã và tinh khiết.  Trạng ngữ cách thức. Khi đi qua những cánh đồng xanh.  Trạng ngữ thời gian. Trong caùi voû xanh kia.  Trạng ngữ không gian. Dưới ánh nắng.  Trạng ngữ khoâng gian. b/ Với khả năng thích ứng với hoàn cảnh lịch sử như chúng ta vừa nói trên đây.  Trạng ngữ cách thức. 3/ b/ Kể thêm những loại trạng ngữ mà em đã biết  cho ví dụ. - Trạng ngữ thời gian – khoâng gian. - Trạng ngữ chỉ cách thức. - Trạng ngữ chỉ nguyên nhaân. - Trạng ngữ chỉ nhượng bộ, taêng tieán. - Trạng ngữ chỉ tình thế. Ví duï: Gaëp nguy hieåm noù lieàn boû chaïy. - Trạng ngữ chỉ phương tiện. - Trạng ngữ chỉ mục đích.. * Củng cố. Thế nào là trạng ngữ. Cho một ví dụ có trạng ngữ chỉ thời gian và một ví dụ có trạng ngữ chỉ không gian. * Daën doø: Hoïc baøi vaø chuaån bò tieát 86, 87:. “Tìm hieåu chung veà pheùp laäp luaän chứng minh”. Ngày soạn: Ngaøy daïy: Tuần 22 - Tieát 86, 87. Taäp laøm vaên.. TÌM HIEÅU CHUNG VEÀ PHÉP LẬP LUẬN CHỨNG MINH A.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: giúp hs 1. Kiến thức: - Đặc điểm của phép lập luận chứng minh trong bài văn NL . - Yêu cầu cơ bản về luận điểm , luận cứ của phương pháp lập luận CM. 2. Kĩ năng: - Nhận biết pp lập luận chứng minh trong vb nghị luận. - Phân tích phép lập luận chứng minh trong vb nghị luận. B.CHUẨN BỊ: 1.GV: giáo án, sgv,sgk,.. 2. HS : soạn bài C. PHƯƠNG PHÁP: vấn đáp, thuyết giảng D. TIEÁN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: - Trạng ngữ thêm vào câu để thông báo về nội dung gì? Cho ví dụ một câu có trạng ngữ thời gian. - Vị trí của trạng ngữ trong câu. 3. Giới thiệu bài mới: bài học này sẽ giúp các em biết dùng những chân lí, lí.

(151) lẽ, dẫn chứng… đã biết để suy ra cái chưa biết và xác nhận cái đó có tính chân thật.. là gì? (là làm cho người đọc tin luận điểm mà mình nêu ra là đúng) * Qua tìm hiểu HS đi đến ghi nhớ: (SGK/42). Hoạt động của GV & HS. *G. Chuyeån tieáp 88: ? Haõy neâu ví duï: Baèng caùch keå moät caâu chuyện để chứng minh một điều gì đó là đúng (GV thức hiện) ? Trong đời sống, khi nào người ta cần chứng minh. ? Khi cần chứng minh cho ai đó tin rằng lời noùi cuûa em laø thaät, em phaûi laøm nhö theá naøo? ? Trong văn nghị luận: chỉ dùng lời văn (không được dùng nhân chứng) thì phải làm nhö theá naøo? Cho HS đọc bài văn (SGK/42) ? Cho bieát luaän ñieåm cô baûn cuûa baøi vaên naøy laø gì? Thảo luận: Hãy tìm những câu mang luận điểm đó. Đáp: - “Đã bao lần … hề nhớ” - “ Vaäy xin baïn … thaát baïi” - “ Điều đáng sợ hơn … hết mình” ? Để khuyên người ta “Đừng nên nản lòng khi thất bại”. Bài văn đã lập luận bằng cách đưa ra những luận cứ nào?. Thaûo luaän: . Em haõy cho bieát nhaän xeùt: caùc sự thật được dẫn ra có đáng tin không? Và có sức thuyết phục không? (Rất đáng tin và có sức thuyết phục cao) . Qua đó: Em hiểu phép lập luận chứng minh. IICho HS đọc bài văn. *Ñ ? Baøi vaên neâu leân luaän ñieåm gì? 1/ L ? Khi đọc luận điểm này em nhớ đến những Nh câu nói nào tương tự. - “C - “T ? Để chứng minh cho luận điểm của mình. 2/ L Người viết đã đưa ra những luận cứ nào? -D thực tự la - Da .B . ngoa . M khoân Toùm . Tu - Ti .K được tay  baïi l . … nghie Thảo luận: Những luận cứ nêu ra có hiển nhiên, có sức thuyết phục không? (Luận cứ toàn là những lời lẽ rất hợp lí, giàu sức thuyết phuïc) ? So sánh : Cách lập luận chứng minh của bài 3/ C này có gì khác so với bài “Đừng sợ vấp ngã” - Ba  Ñö - Ba  Gi.

(152) Luyện tập: Đọc thêm: “Có hiểu đời mới hiểu văn” (SGK/44) * Hướng dẫn tự học ở nhà: Hoïc baøi vaø chuẩn bị bài mới:. “Thêm trạng ngữ cho câu” (TT). Ngày soạn: Ngaøy daïy: Tuaàn 22 - Tieát 88 -Tieáng Vieät. Baøi 22.. THÊM TRẠNG NGỮ CHO CAÂU (tt). A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: giúp hs 1. Kiến thức: - Công dụng của trạng ngữ. - Cách tách trạng ngữ thành câu riêng. 2. Kĩ năng: - Phân tích tác dụng của thành phần trạng ngữ của câu - Tách trạng ngữ thành câu riêng. B.CHUẨN BỊ: 1. GV: GIÁO ÁN, SGV,SGK,.. 2. HS: SOẠN BÀI C. PHƯƠNG PHÁP: vấn đáp , thuyết giảng,.. D. TIEÁN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG: 1/ Ổn định tổ chức: 2/ KTBC: Để làm sáng tỏ luận điểm người ta có mấy cách lập luận. Đáp: - Dẫn chứng cụ thể để chứng minh. - Dùng lí lẽ để diễn giải làm sáng tỏ luận điểm  Dẫn chứng chứng minh. 3/ Giới thiệu bài mới: Để hiểu được công dụng của trạng ngữ: Bổ sung thông tin cần thiết cho caâu vaø coøn giuùp noái keát caùc caâu trong đoạn văn. Chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu qua tieát hoïc naøy.. Hoạt động của GV & HS I. * Cho HS đọc ví dụ a & b (SGK/ 45, 46 ) ? Trạng ngữ không phải là thành phần bắt buoäc cuûa caâu. Nhöng vì sao trong ví duï a &b ta không nên hoặc không thể lược bỏ trạng ngữ. Đáp: Vì những TN ấy bổ sung những thông tin caàn thieát cho caâu. Giuùp noäi dung cuûa caâu chính xaùc hôn. ? Vậy em hãy tìm những trạng ngữ trong ví duï a & b. Cho bieát chuùng boå sung thoâng tin gì cho caâu.. * -C. * HS chú ý: Ba trạng ngữ ở hai câu cuối đoạn -C văn a. Ngoài công dụng bổ sung thông tin về thời gian, không gian cho câu, nó còn có công dụng gì nữa không? vaên chín tron caâu maïch * Cho HS đọc ghi nhớ  rồi chép vào vở. * Cho HS đọc ví dụ ? Em thấy câu in đậm có gì đặc biệt. II. T.  vaøo t C lieàn haøo ? Cho bieát vieäc taùch TN ra thaønh caâu rieâng coù yù nhaèm muïc ñích gì. sau. * Cho HS đọc ghi nhớ  rồi chép vào vở..

(153) III. Luyeän taäp: 1. Nêu những công dụng của trạng ngữ: a/ - Ở loại bài thứ nhất. - Ở loại bài thứ hai. * Công dụng: liên kết hai luận cứ giuùp roõ raøngdeã hieåu trong maïch laäp luaän. b/ - Đã bao lần  TNTG. - Lần đầu tiên chập chững bieát ñi  TNTG. - Lần đầu tiên tập bơi  TNTG. - Lần đầu tiên chơi bóng bàn  TNTG. - Luùc coøn hoïc phoå thoâng  TNTG. - Về môn toán  TN cách thức. * Công dụng: bổ sung những thông tin cho caâu. 2. Công dụng của trạng ngữ được tách thành câu riêng: a/ Naêm 72.  Nhaán maïnh thời điểm hi sinh của nhân vật Bố. b/ Trong luùc … boàn choàn.  Làm nổi bật thông tin ở nòng cốt câu về thời gian. * Củng cố. – Công dụng của trạng ngữ trong caâu. – Trạng ngữ được tách thaønh caâu rieâng nhaèm muïc ñích gì? * Daën doø: Hoïc baøi vaø chuaån bò tieát 89: “Kieåm tra tieáng Vieät 1 tieát” * Giới hạn học bài kiểm tra: - Caâu ruùt goïn. Thêm trạng ngữ cho câu. - Caâu ñaëc bieät. Thêm trạng ngữ cho câu (TT) Ngaøy soạn: Ngày dạy:. Tuần 23 - Tieát chöông trình 89. Tieáng Vieät.. KIEÅM TRA TIEÁNG VIEÄT Thời gian: 45 phút. I.MỤC TIÊU: - Thu thập thông tin để đánh giá mức độ đạt chuẩn kiến thức,kĩ năng trong chương trình học kì II ,phân môn tiếng việt. - Khảo sát bao quát một số nội dung kiến thức ,kĩ năng trọng tâm của phân môn tiếng việt học kì II theo các nội dung đã học với mục đích đánh giá năng lực nhận biết ,thong hiểu và vận dụng tạo lập văn bản của học sinh thong qua hình thức kiểm tra trắc nghiệm và tự luận . II.HÌNH THỨC : - Hình thức kiểm tra : trắc nghiệm và tự luận - Cách tổ chức kiểm tra : học sinh làm bài tại lớp trong thời gian 45 phút. III.THIẾT LẬP MA TRẬN: - Liệt kê tất cả các đơn vị bài học của phân môn tiếng việt trong Ngữ Văn 7 đã học : câu rút gọn, câu đặcbiệt , trạng ngữ - Chọn các nội dung cần đánh giá và thực hiện các bước thiết lập ma trận đề kiểm tra. - Xác lập khung ma trận: Nhận Biết Thông Hiểu Chủ đề TN TL TN. Chủ đề 1 Câu rút gọn. Soá caâu Soá ñieåm Tæ leä % Chủ đề 2 Câu đặc biệt Chủ đề 3.

(154) C. Ngụ ý đặc điểm, hành động nói trong caâu laø cuûa chung moïi Soá caâu người. Soá ñieåm D. Ý A, B, C đều đúng. Tæ leä % Caâu 4: Caâu naøo trong caùc caâu sau laø caâu ruùt goïn? A. Ai cũng phải học đi đôi với Toång soá caâu Soá caâu: Soá caâu: haønh. Toång soá ñieåm Soá ñieåm : Soá ñieåm : B. Anh trai tôi học đi đôi với hành. Tæ leä % % % C. Học đi đôi với hành. D. Rất nhiều người học đi đôi với IV. BIÊN SOẠN ĐỀ KIỂM TRA: haønh. Caâu 5: Caâu ñaëc bieät laø gì? I- TRAÉC NGHIEÄM: (3 ñieåm). Haõy A. laø caâu coù caáu taïo theo moâ hình khoanh tròn vào câu trả lời đúng nhất chủ ngữ – vị ngữ. sau moãi caâu hoûi. B. Laø caâu khoâng caáu taïo theo moâ Caâu 1: Caâu ruùt goïn laø caâu: hình chủ ngữ – vị ngữ. A. Chæ coù theå vaéng C. Là câu chỉ có chủ ngữ. chủ ngữ. D. Là câu chủ có vị ngữ. B. Chæ coù theå vaéng Câu 6: Trong các câu dưới đây, câu vị ngữ. naøo laø caâu ñaëc bieät? C. Coù theå vaéng caû A. Có khi được trưng bày trong tủ chủ ngữ lẫn vị kính, trong bình pha leâ, roõ raøng ngữ. deã thaáy. D. Chæ coù theå vaéng caùc thaønh phaàn B. Nhöng cuõng coù khi caát giaáu kín phuï. đáo trong rương, trong hòm. Caâu 2: Caâu ruùt goïn: “Hoïc aên, hoïc noùi, C. Trời đất ơi! học gói, học mở” đã lược bỏ thành phần D. Ý A, B, C đều đúng. naøo? Caâu 7: Trong caùc doøng sau, doøng naøo A. Chủ ngữ. không nói lên tác dụng của việc sử dụng C. Chủ ngữ và caâu ñaëc bieät? vị ngữ. A. Boäc loä caûm xuùc. B. Vị ngữ. B. Gọi đáp. D. Trạng ngữ. C. Làm cho lời nói được gọn hơn. Câu 3: Việc lược bỏ một số thành D. Liệt kê, thông báo sự tồn tại của phần câu để tạo thành câu rút gọn sự vật, hiện tượng. nhaèm muïc ñích gì? Caâu 8: Caâu ñaëc bieät: “Chò An ôi!” A. Laøm cho caâu goïn hôn, thoâng tin được dùng để làm gì? được nhanh hơn. A. Để nêu lên thời gian, nơi chốn B. Tránh lặp lại những từ đã xuất diễn ra sự việc được nói đến hiện ở những câu đứng trước. trong đoạn. Trạng ngữ.

(155) B. Để liệt kê, thông báo sự tồn tại của sự vật, hiện tượng. C. Để gọi đáp. D. Để bộc lộ cảm xúc. Câu 9: Trạng ngữ là gì? A. Laø thaønh phaàn chính cuûa caâu. B. Laø thaønh phaàn phuï cuûa caâu. C. Là biện pháp tu từ trong câu. D. Là một trong số các từ loại tiếng Vieät. Câu 10: Có thể phân loại trạng ngữ theo cơ sở nào? A. Theo noäi dung maø chuùng bieåu thò. B. Theo vò trí cuûa chuùng trong caâu. C. Theo thaønh phaàn chính maø chúng đứng liền trước hoặc liền sau. D. Ý A, B, C đều đúng. Câu 11: Về ý nghĩa trạng ngữ trong câu: “Ba ngày nữa, em đi thi học sinh giỏi” được thêm vào câu để làm gì? A. Để xác định thời gian. B. Để xác định mục đích. C. Để xác định nguyên nhân. D. Để xác định nơi chốn. Câu 12: Dòng nào là trạng ngữ trong câu: “Dần đi ở từ năm 12 tuổi. Khi ấy đầu nó còn để hai trái đào”? A. Dần đi ở từ năm 12 tuổi. B. Khi aáy. C. Đầu nó còn để hai trái đào. D. Ý A, B, C đều đúng. II- TỰ LUẬN: (7 điểm) Viết một đoạn văn ngắn tả cảnh queâ höông em, coù duøng caâu ñaëc bieät, traïng ngữ, câu rút gọn. (Nhớ gạch dưới những thành phần đó) Ngày soạn: Ngaøy daïy:. Tuần 23 - Tieát chöông trình 90 . Taäp laøm vaên.. CAÙCH LAØM BAØI VAÊN LẬP LUẬN CHỨNG MINH A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: giúp hs 1. Kiến thức: Các bước làm bài văn lập luận chứng minh 2. Kĩ năng: Tìm hiểu đề, lập ý,lập dàn ý và viết các phần , đoạn trong bài văn chứng minh. B. CHUẨN BỊ: 1.GV: giáo án, sgv, sgk,.. 2.HS: soạn bài,đdht,… C. PHƯƠNG PHÁP: vấn đáp, thuyết giảng,.. D. TIEÁN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định lớp: 2. *Giới thiệu bài mới: Để thành coâng trong vieäc laøm baøi vaên nghò luaän chứng minh. Tiết học này sẽ giúp các em hiểu được qui trình các bước của nó. (4 bước). Hoạt động của GV & HS * Hoạt động 1 : Hướng dẫn mục I I- GV cho HS nhắc lại văn chứng minh là gì? minh => Gợi ý : Văn CM là phép lập luận dùng các Ch lý lẽ, chứng cứ xác thực, đáng tin cậy, được mọi chí t người thừa nhận để chứng tỏ một luận điểm nào cuûa c đó là đúng hay sai , có lợi hay có hại , đáng tin 1/ T hay không đáng tin. a/ T => -Y * HS đọc đề văn (SGK/48) -L * GV chép đề lên bảng. chí t qua t b/ T *L ? Xác định xem yêu cầu của đề. ? Xác định luận điểm (vấn đề cần chứng hướn minh).

(156) ? Để làm sáng tỏ luận điểm của đề văn. Em sẽ chuẩn bị những luận cứ nào?. * GV nói thêm: Tất cả những ví dụ trong bài “Đừng sợ vấp ngã” đều là những tấm gương kiên trì làm việc. Nên đã thành công trong sự vieäc. - GV chốt :Đặc điểm của văn chứng minh? => Gợi ý : Muốn làm bvcm cần phải nắm vững vấn đề cần chứng minh . Đó là vấn đề gì? Sau đó tìm các dẫn chứng và lý lẽ, cách lập luận ( trình bày dẫn chứng sao cho tập trung và chặt chẽ => nghệ thuật lập luận của người viết)  Hoạt động 2: Hướng dẫn luyện tập II. Luyeän taäp: Cho hai đề văn: 1 và 2( SGK/51)  Hai đề này cùng giống nhau: “ Có chí thì nên” với ý: khuyên nhủ con người phaûi beàn loøng, khoâng naûn chí seõ thaønh coâng. . Đề 1: Hiểu một chiều : có lòng beàn bæ  thaønh coâng. . Đề 2: Hiểu 2 chiều : - Lòng bền bỉ không làm được việc: hai câu đầu. - Quyeát chí dù việc lớn cũng thành công: hai câu sau. * Laäp daøn baøi: . Đề 1: 1/ Mở bài: Nêu vai trò quan trọng của lí tưởng, ý chí và nghị lực trong cuộc sống mà câu tục ngữ đã đúc kết. Đó laø moät chaân lí. 2/ Thaân baøi: * Luận cứ: - Dieãn giaûi: duøng hình aûnh “saét”, “kim” để nêu lên một vấn đề “kiên trì”.. Lòng kiên trì sẽ giúp con người vượt qua tất cả. Không kiên trì thì không làm được vieäc gì. - Dẫn chứng:… 3/ Kết bài: Mọi người nên có tính kiên trì. Bắt đầu từ những việc nhỏ, để khi ra đời làm được việc lớn.  Hoạt động 3: Củng cố - Hãy nêu các bước làm bài văn lập luận chứng minh - Bố cục của bài văn lập luận chứng minh  Hoạt động 4 : Hướng dẫn tự học ở nhà - Sưu tầm một số văn bản chứng minh - Xác định luận điểm, luận cứ trong một bài văn nghị luận chứng minh. Ngày soạn: Ngaøy daïy: Tuần 23 - Tieát chöông trình 91. Taäp laøm vaên.. LUYEÄN TAÄP: LAÄP LUAÄN CHỨNG MINH A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: giúp hs 1.Kiến thức: Cách làm bài văn lập luận chứng minh cho một nhận định , một ý kiến về một vấn đề xã hội gần gũi , quen thuộc. 2. Kĩ năng :Tìm hiểu đề, tìm ý , lập dàn ý và viết các phần , đoạn trong bài văn chứng minh. B. CHUẨN BỊ : 1.GV: giáo án, sgv,sgk,.. 2. HS: soạn bài, đdht,.. C.. TIEÁN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG : 1. Ổn định lớp: 2.** Giới thiệu bài mới: Tiết học này sẽ giúp các em nắm được các bước làm một bài văn chứng minh.. Hoạt động của GV & HS.

(157) - HS đọc kĩ đề văn. - HS chuẩn bị ở nhà theo 4 bước đã học ở tiết 91. ? Em hãy cho biết đề yêu cầu chứng minh vấn đề gì? - Đề có 2 lớp nghĩa. ? Xác định yêu cầu của đề. Luận cứ: - Lí lẽ diễn giải. - Dẫn chứng cụ thể. c đúng 4/ Ñ * Củng cố: Nhắc lại 4 bước của quá trình taïo laäp vaên baûn. * Daën doø: Chuaån bò tieát 92. “Đức tính giản dị của Bác Hồ”. Ngày soạn: Ngaøy daïy: Tuaàn 23. Tieát chöông trình 92. Vaên hoïc. Baøi 23. Vaên baûn.. ĐỨC TÍNH GIẢN DỊ CỦA BAÙC HOÀ. - Dùng dẫn chứng xác thực làm sáng tỏ luận ñieåm. Boå sung: Gioã toå Huøng Vöông muøng 10/3 aâm lòch.. Cho hs taïi vieát 3phaàn cuûa baøi vaên: MB – TB – KB. Động viên, khích lệ việc viết bài văn của HS. - HS chuẩn bị trình bày những điều của mình. - GV nhaän xeùt.. - Phạm Văn Đồng A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: giúp hs 1.Kiến thức: - Sơ giản về tác giả Phạm Văn Đồng. - Đức tính giản dị của Bác Hồ được biểu hiện trong lối sống , trong quan hệ với mọi người , trong việc làm, và trong sử dụng ngôn ngữ nói, viết hằng ngày. - Cách nêu dẫn chứng và bình luận , nhận xét ; giọng văn sôi nổi nhiệt tình của tác giả. 2. Kĩ năng: - Đọc – hiểu văn bản nghị luận xã hội . - Đọc diễn cảm và phân tích nghệ thuật nêu luận điểm và luận chứng trong văn bản nghị luận. B. CHUẨN BỊ: 1.GV: giáo án , sgv, tư liệu liên quan Bác Hồ. 2. HS : soạn bài, đdht,.. C. PHƯƠNG PHÁP: vấn đáp, thuyết giảng,.. C. TIEÁN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định lớp:.

(158) 2. Kieåm tra baøi cuõ: Muoán laøm baøi văn chứng minh ta phải thực hiện những bước nào? 3.*** Giới thiệu bài mới: Bác Hồ là vò laõnh tuï kính yeâu cuûa daân toäc Vieät Nam. Theá nhöng cuoäc soáng cuûa Baùc sao maø raát bình thường và giản dị. Điều ấy sẽ thể hieän qua tieát hoïc naøy. Hoạt động của GV & HS Cho HS đọc chú thích. Nắm được đôi nét về taùc giaû.. ? Cho biết xuất xứ bài học.. Cho HS đọc văn bản: to, rõ (chú ý cách phát âm – đọc diễn cảm) ? Cho bieát vaên baûn trích chia laøm maáy phaàn? Ý nghĩa từng phần.  Vaên baûn coù phaàn keát khoâng? Vì sao? (Không. Vì đây là đoạn trích) Bố cục: chia 2 đoạn. - Đoạn 1: “Từ đầu … tuyệt đẹp”. Cuộc sống voâ cuøng giaûn dò vaø khieâm toán cuûa Baùc Hoà. - Đoạn 2: “Con người của Bác … hết”. Chứng minh cuoäc soáng giaûn dò cuûa Baùc. Cho HS đọc lại đoạn đầu văn bản. ? Cho biết luận điểm chính của toàn bài? Cho HS đọc đoạn 2. ? Để làm rõ đức tính giản dị của Bác Hồ, tác giả đã chứng minh ở những phương diện nào trong đời sống và con người của Bác? Bữa. cơm, đồ dùng, cái nhà, lối sống.. -V caùc c coâng c/ G - “K - “N. HS chú ý đoạn 2. ? Tìm xem caâu vaên naøo cho thaáy Baùc Hoà raát giản dị trong lời nói và bài viết. GV cung caáp theâm: - “Toâi coù moät ham muoán… hoïc haønh” - “Tôi nói đồng bào nghe rõ không?” - “Khoâng coù vieäc gì khoù… laøm neân” - “Miền Nam ở trong trái tim tôi”. GV chæ cho HS naém. - “Ở việc làm nhỏ đó… người phục vụ”: Nhận xét đánh giá. - “Một đời sống … biết bao”: Bình luận. 3/ Ng - “Nhưng chớ hiểu… thế giới ngày nay”: Cả - Da đoạn giải thích, bình luận. - Ke * GV hướng dẫn HS chốt lại nghệ thuật và ý nghĩa văn bản 4/ Ý -. III- T. * Luyeän taäp: 1. Hãy tìm một số ví dụ để chứng minh sự giản dị trong thơ văn của Bác: - “AÊn khoeû nguû ngon, laøm vieäc khoeû Traàn maø nhö theá keùm gì tieân.” ( 60 tuoåi) - “ Sáng ra bờ suối … là sang” ( Tức cảnh Pác bó ).

(159) - Bác để tình thương cho chuùng con Một đời thanh bạch chaúng vaøng son. Mong manh aùo vaûi hồn muôn trượng Hơn tượng đồng phơi những lối mòn. ( Tố Hữu – Bác ơi ) - Thaùng 1 naêm 1946, Baùc phaùt bieåu với các nhà báo: “ Tôi chỉ có một sự ham muoán, ham muoán toät baäc, laø laøm sao cho nước ta được hoàn toàn giải phóng, độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng baøo ai cuõng coù côm aên aùo maëc, ai cuõng được học hành. Riêng phần tôi thì làm moät caùi nhaø nho nhoû, nôi coù non xanh, nước biếc để câu cá, trồng hoa, sớm chiều làm bạn với các cụ già hái củi, em trẻ chăn trâu, không dính líu gì đến vòng danh lợi. 2. Đọc thêm: “ Hồ Chủ Tịch, hình aûnh cuûa daân toäc” (SGK/ 56 ) *Củng cố: HS nắm được luận điểm, luận cứ. * Daën doø: Hoïc baøi vaø chuaån bò tieát 94: - Sưu tầm một số tác phẩm, bài viết về đức tính giản dị của HCM. - Học thuộc long những câu văn trong vb - Hoïc baøi vaø chuaån bò tieát 94: “ Chuyeån. đổi câu chủ động thành câu bị động”.

(160) Ngày soạn: Ngaøy daïy: Tuần 24 - Tieát PPCT 93. Tieáng Vieät.. CHUYỂN ĐỔI CÂU CHỦ ĐỘNG THAØNH CÂU BỊ ĐỘNG. A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: giúp hs 1.Kiến thức: - Khái niệm câu chủ động và câu bị động. - Mục đích của việc chuyển đổi câu chủ động thành câu bị độngvà ngược lại. 2. Kĩ năng: Nhận biết câu chủ động và câu bị động. B.CHUẨN BỊ: 1.GV: giáo án, sgv, sgk,.. 2. HS : soạn bài , đdht,… C. PHƯƠNG PHÁP: vấn đáp, thuyết giảng,.. D. TIEÁN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định tổ chức: 2. KTBC: - Giới thiệu tác giả + xuất xứ văn bản: “ Đức tính giản dị của Bác Hồ” - Luận điểm và các luận cứ trong vaên baûn. 3. **Giới thiệu bài mới: Câu chủ động và câu bị động là hai kiểu câu có những khác biệt về hình thức và nội dung. Sự khác biệt đó sẽ được thể hiện qua tiết học naøy.. động ? -> đối tượng của h/ đ ** GV khái quát: Câu có CN là ng hay vật thực hiện hướng vào ng, vật khác thì gọi là CCĐ. ? Vậy câu chủ động?  HS trả lời ? Tương tự vd b.Xác định CN,VN trong vd trên trong câu này là ai ? Đó là người hay vật ?CN đượ của ng tác động hay CN thực hiện h/đ tác động v khác? =>GV chốt: câu có CN là ….là CBĐ ? Vậy CBĐ là gì? - HS chốt lại phần ghi nhớ HS đọc ghi nhớ  chép vào vở.. * Hoạt động 2 : Tìm hiểu mục đích Cho HS đọc đoạn văn (SGK) ? ĐV này được trích từ văn bản nào của Khánh Hoài? => Cuộc chia tay ….. ? Em sẽ chọn câu a hay câu b để điền vào chỗ tro dấu ba chấm trong đoạn trích.. ? Giaûi thích vì sao em choïn caâu b. => Vì hợp lí và dễ hiểu hơn, để đv được mạch lạc thốn với nhau.. Hoạt động của GV và HS * Hoạt động 1: Khái niệm CCĐ và CBĐ Cho HS đọc 2 ví dụ ( SGK/57 ) * Hoạt động 3 : Hướng dẫn LT ? Xác định chủ ngữ trong câu a ? CN ch III. Luyện tập: vật ? * Tìm câu bị động trong 2 đoạn trích  a. Mọi người ( mọi người , người ta gọi là chủ dưới đâthể y.Các câu trên thuộc kiểu câu gì em hoạt động) đã học? Giaûi thích vì sao taùc giaû choïn ? Chủ thể mọi người thể hiện hoạt động gì ? caùch vieát nhö vaäy.  yêu mến ? Hoạt động yêu mến này hướng đến ai?  Em. Vậy em là chủ thể hoạt động hay đt hoạt.

(161) - Có khi tinh thần yêu nước được trưng bày trong tủ kính , trong bình pha leâ, roõ raøng deã thaáy.  Taùc giaû choïn caùch vieát duøng caâu bò động như thế: Tránh lặp lại kiểu câu đã dùng trước đó. - Taùc giaû “ Maáy vaàn thô” / lieàn được tôn làm đương thời đệ nhất thi sĩ . Người  Dùng câu bị động như thế: Tránh lặp mô hình câu 1 và tạo sự liên kết giữa các câu trong đoạn 2. * Bài tập thêm: Tìm câu bị động: - Thaày giaùo khen Nam. - Nam được thầy giáo khen. * Củng cố: Chủ ngữ của câu chủ động và câu bị động khác nhau như thế nào? * Daën doø: Hoïc baøi vaø chuaån bò laøm baøi vieát soá 5 (Tieát sau). Ngày soạn: Ngaøy daïy: Tuần 24 - Tieát 94,95 . Taäp laøm vaên.. VIEÁT BAØI TAÄP LAØM VAÊN SOÁ 5 – VĂN NGHỊ LUẬN CHỨNG MINH. (Làm tại lớp). Thời gian: 90 phút. I.MỤC TIÊU: - Thu thập thông tin để đánh giá mức độ đạt chuẩn kiến thức,kĩ năng trong chương trình học kì II ,phân môn tập làm văn - Khảo sát bao quát một số nội dung kiến thức ,kĩ năng trọng tâm của phân môn TLV theo các nội dung đã học với mục đích đánh giá năng lực nhận biết ,thong hiểu và vận dụng tạo lập văn bản của học sinh thong qua hình thức kiểm tra tự luận . II.HÌNH THỨC :. -. Hình thức kiểm tra : tự luận Cách tổ chức kiểm tra : học sinh làm bài tại lớp trong thời gian 90 phút. III.THIẾT LẬP MA TRẬN: - Liệt kê tất cả các đơn vị bài học của phân môn tiếng việt trong Ngữ Văn 7 đã học : VĂN CHỨNG MINH - Chọn các nội dung cần đánh giá và thực hiện các bước thiết lập ma trận đề kiểm tra. - Xác lập khung ma trận:. Chủ đề Văn chứng minh. Nhận biết. IV. ĐỀ KIỂM TRA: GV chép đề lên bảng: Cho đề bài: Baùc Hoà daïy thanh nieân: “Khoâng coù vieäc gì khoù Chỉ sợ lòng không bền Đào núi và lập biển. Quyeát chí aét laøm neân” Hãy chứng minh làm sáng tỏ lời daïy treân cuûa Baùc. * Đáp án: - Mở bài: + Nêu vai trò quan troïng cuûa yù nghóa vaø quyeát taâm cuûa mọi hoạt động của con người. + Lời dạy nhö moät chaân lí. - Thaân baøi: + Giaûi thích lời dạy. + Luận cứ: trong học tập, lao động, chiến đấu. - Keát baøi: + Khaúng ñònh vai troø cuûa kieân trì, yù chí quyeát taâm. + Reøn luyeän đức tính kiên trì. Ngày soạn: Ngaøy daïy:.

(162) Tuaàn 24. Tieát chöông trình 96. Vaên hoïc. Baøi 24. Vaên baûn:. YÙ NGHÓA VAÊN CHÖÔNG A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: giúp hs 1. Kiến thức: - Sơ giản về nhà văn Hoài Thanh. - Quan niệm của tác giả về nguồn gốc , ý nghĩa , công dụng của văn chương. - Luận điểm và cách trình bày luận điểm về một vấn đề văn học trong một vb nghị luận của nhà văn Hoài Thanh. 2.Kĩ năng: - Đọc – hiểu vb nghị luận văn học. - Xác định và phân tích luận điểm được triển khai trong văn bản nghị luận. - Vận dụng trình bày luận điểm trong bvnl. B. CHUẨN BỊ: 1. GV: 2. HS: C. PHƯƠNG PHÁP: vấn đáp, thuyết giảng D.. TIEÁN TRÌNH : 1. Ổn định lớp: 2. Giới thiệu bài mới: Bài học sẽ giuùp chuùng ta hieåu vaên chöông coù nguoàn gốc từ đâu? Văn chương là gì? Văn chương có công dụng gì trong lịch sử. Hoạt động của GV & HS * Hoạt động 1 : Tìm hiểu tg và tp - HS đọc chú thích, nắm đôi nét về tác giả. Xem chân dung Hoài Thanh.. - Nguồn gốc xuất xứ của văn bản.. Cho HS đọc văn bản. Tìm bố cục. Đây là đoạn trích nên không có phần kết bài. * Boá cuïc: 2 phaàn:. - Phần 1: “Từ đầu… muôn loài”. Nguồn gốc coát yeáu cuûa vaên chöông. - Phần 2: “Còn lại”. Phân tích, chứng minh ý nghĩa và công dụng của văn chương đối với đời sống con người. II* Hoạt động 2 : Đọc hiểu văn bản 1 HS hiểu: Thể loại: Nghị luận văn chương. chöô ? Theo taùc giaû: Nguoàn goác coát yeáu cuûa vaên chương là gì? (Đọc 4 dòng đầu của văn bản. Tìm ý trả lời) Thảo luận: Quan điểm đó có đúng không? (Đúng. Nhưng chỉ là cốt yếu chưa phải là tất cả. Vì vẫn có những quan điểm khác)  Có thể là từ cuộc sống lao động của con người: “Cày đồng…” “ Trên đồng cạn…” * HS chú ý đoạn 2. ? Để chứng minh làm sáng tỏ luận điểm tác 2/ L giả đã lập luận cứ như thế nào? a/ => HS trả lời -V laø ph - V dựng b/ -M mình giaän… -V khoân * HS đọc đoạn văn: “ Vậy thì … hết” 3/ ? Cho biết văn chương có những công dụng -V như thế nào đối với đời sống con người. loøng -B cuûa t -N thaàn 4/ ? Qua baøi hoïc: Em thaáy vaên nghò luaän cuûa taùc - Ca giả Hoài Thanh có gì đặc sắc. nhieâ Gợi ý: - Cách vào bài của tác giả. - Ng.

(163) ? Để chứng minh làm sáng tỏ luận điểm. Tác giả đã dùng nghệ thuật lập luận như thế naøo. * Hoạt động 3: Hướng dẫn tổng kết HS dựa vào ghi nhớ trình bày Luyeän taäp: Giải thích và tìm dẫn chứng để chứng minh cho 2 câu nói: - “ Vaên chöông gaây cho ta những tình cảm ta không có”. - “ Vaên chöông luyeän những tình cảm ta sẵn có”. Trả lời - Văn chương gây cho ta những tình cảm ta không có. Thật vậy, khi ta đọc hoặc thưởng thức tác phẩm văn chöông thì tình caûm seõ naåy sinh trong ta. Bởi văn chương phản ánh cuộc sống chẳng hạn: Một người hàng ngày chỉ cặm cuïi lo laéng vì mình, khi xem truyeän hay ngâm thơ lại phải vui buồn, mừng, giận … - Văn chương luyện những tình caûm ta saün coù. Thaät vaäy, giuùp boài ñaép tình cảm đang có được bộc lộ. Chẳng hạn nhờ văn chương thể hiện mà em biết căm thù lão trưởng giả hơn qua truyện cổ tích “ Cây tre trăm đốt”. Hoặc từ lâu em rất thích tieáng suoái, tieáng chim, nuùi non, hoa cỏ … nhờ văn chương thể hiện cái đẹp, cái hay cuûa noù. Neân em caøng say meâ vaø thích thuù nhieàu hôn. Bước 3: Củng cố: Công dụng của vaên chöông. Bước 4: Dặn dò: Học bài. Chuẩn bị tieát 98  Kieåm tra vaên 1 tieát. * Giới hạn kiểm tra văn 1 tiết.  Hoïc 4 vaên baûn nghò luaän: + Tinh thần yêu nước của nhân dân ta. + Đức tính giản dị của Bác Hồ.. + YÙ nghóa vaên chöông.  Học: - Tục ngữ về thiên nhiên và lao động sản xuất. - Tục ngữ về con người và XH..

(164) Ngày soạn: Ngaøy daïy: Tuần 25 - Tieát PPCT 97. Vaên hoïc.. Soá caâu Soá ñieåm Tæ leä %. KIEÅM TRA VAÊN HOÏC. I.MỤC TIÊU: - Thu thập thông tin để đánh giá mức độ đạt chuẩn kiến thức,kĩ năng trong chương trình học kì II ,phân môn Văn học. - Khảo sát bao quát một số nội dung kiến thức ,kĩ năng trọng tâm của phân môn văn học học kì II theo các nội dung đã học với mục đích đánh giá năng lực nhận biết ,thông hiểu và vận dụng tạo lập văn bản của học sinh thông qua hình thức kiểm tra trắc nghiệm và tự luận . II.HÌNH THỨC : - Hình thức kiểm tra : trắc nghiệm và tự luận - Cách tổ chức kiểm tra : học sinh làm bài tại lớp trong thời gian 45 phút. III.THIẾT LẬP MA TRẬN: - Liệt kê tất cả các đơn vị bài học của phân môn văn học trong Ngữ Văn 7 đã học : tục ngữ , ca dao ,dân ca, văn nghị luận. - Chọn các nội dung cần đánh giá và thực hiện các bước thiết lập ma trận đề kiểm tra. - Xác lập khung ma trận: Nhận Biết Thông Hi Chủ đề TN TL TN Chủ đề 1 Tục ngữ. Soá caâu Soá ñieåm Tæ leä % Chủ đề 2 Ca dao,dân ca Chủ đề 3 Văn nghị luận. Toång soá caâu Toång soá ñieåm Tæ leä %. Soá caâu: Soá ñieåm : %. Soá caâu: Soá ñieåm : %. IV. BIÊN SOẠN ĐỀ KIỂM TRA: I. TRAÉC NGHIEÄM: (3 ñieåm) Chọn câu trả lời đúng nhất bằng cách khoanh tròn chữ cái đầu câu. 1/ Đọc đoạn trích sau và cho bieát thuoäc vaên baûn naøo? “ Con người của Bác, đời sống của Bác giản dị như thế nào, mọi người chúng ta đều biết: bữa cơm, đồ dùng, cái nhà, lối sống. Bữa cơm chỉ có vài ba món rất giản đơn, lúc ăn Bác không để rơi vãi một hột cơm, ăn xong, cái bát bao giờ cũng sạch và thức ăn còn lại thì được sắp xếp tươm tất. Ở việc làm nhỏ đó, chúng ta caøng thaáy Baùc quyù troïng bieát bao keát quaû sản xuất của con người và kính trọng như thế nào người phục vụ. Cái nhà sàn của Baùc veûn veïn chæ coù vaøi ba phoøng, vaø trong lúc tâm hồn của Bác lộng gió thời đại, thì cái nhà nhỏ đó luôn lộng gió và ánh sáng, phảng phất hương của hoa vườn, một đời soáng nhö vaäy thanh baïch vaø tao nhaõ bieát bao!”.

(165) A. Muøa xuaân cuûa toâi. C. Saøi Goøn toâi yeâu. B. Tinh thần yêu nước của nhân D. Đức tính giản dị của Bác Hồ. daân ta. 2/ Tác giả của đoạn trích trên là ai? A. Theo Lí Lan. C. Phạm Văn Đồng. B. Hoà Chí Minh. D. Xuaân Quyønh. 3/ Đoạn trích trên làm rõ đức tính giản dị nào của Bác ? A. Giản dị trong sinh hoạt. C. Giản dị trong lời nói, bài viết. B. Giản dị trong quan hệ với mọi D. Tất cả đều đúng. người. 4/ Đoạn trích trên sử dụng biện pháp nào trong các biện pháp dưới đây ? A. Điệp ngữ. B. Chơi chữ. C. Lieät keâ. D. Tất cả đều đúng. 5/ Dòng nào dưới đây diễn đạt đúng đức tính giản dị của Bác ? A. Đời sống rất thanh bạch và tao C. Đời sống rất khắc khổ và thiếu nhaõ. thoán. B. Đời sống rất tiện tặn và thiếu D. Tất cả đều sai. thoán. 6/ Đoạn trích trên sử dụng phương pháp lập luận nào ? A. Giaûi thích. B. Chứng minh. C. Bình luaän. D. Tất cả đều đúng. 7/ Bài “Tinh thần yêu nước của nhân dân ta” do ai sáng tác ? A. Phạm Văn Đồng C. Nguyeãn AÙi Quoác. B. Hoà Chí Minh. D. Tô Hoài.. 8/ Luaän ñieåm chính trong baøi “ YÙ nghóa vaên chöông” laø: A. Vaên chöông gaây cho ta tình caûm ta khoâng coù, luyeän tình caûm ta saún coù. B. Văn chương hình dung sáng tạo ra sự sống. C. Nguồn gốc của văn chương là lòng thương người, lịng vị tha. D. Câu A, B, C đúng 9/ Em hiểu thế nào là tục ngữ ? A.Là những câu nói ngắn gọn, ổn định, có nhịp điệu, hình ảnh. B.Là những câu nói thể hiện kinh nghiệm của nhân dân về mọi mặt. C.Là một thể loại văn học dân gian. D.Là những câu nói dân gian ngắn gọn, có hình ảnh, nhịp điệu, thể hiện kinh nghieäm cuûa nhaân gian veà moïi maët. 10/ Câu nào sau đây không phải là tục ngữ? A.Khoai đất lạ, mạ đất quen. C.Moät naéng hai söông. B.Chớp đông nhay nháy, gà gáy thì D.Thứ nhất cày ải, thứ nhì vãi möa. phaân. 11/ Với cách lập luận của Hoài Thanh qua văn bản “Ý nghĩa văn chương” có gì ñaëc saéc?.

(166) A. Laäp luaän chaët cheõ. C. Vừa có lí lẽ, vừa có cảm xúc. B. Laäp luaän chaët cheõ, saùng suûa vaø D. Lập luận chặt chẽ, vừa có lí lẽ, giaøu caûm xuùc. vừa có cảm xúc, có hình ảnh 12/ Tục ngữ – ca dao, dân ca khác nhau như thế nào? A. Tục ngữ thì ngắn – ca dao – dân ca dài. B. Tục ngữ thiên về tích luỹ và truyền bá kinh nghiệm dân gian – ca dao, dân ca là tiếng hát tâm hồn của người bình dân cổ truyền thiên về trữ tình. C. Tục ngữ thiên về 2 nghĩa – Ca dao, dân ca thì chỉ 1 nghĩa. D. Tất cả đều sai. II- TỰ LUẬN: (7 điểm). CÂU 1: (1đ) Tìm câu tục ngữ trái nghĩa với câu tục ngữ "Uốâng nước nhớ nguồn" ? Tìm câu tục ngữ đồng nghĩa với câu tục ngữ " Uống nước nhớ nguồn" ? ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………… CÂU 2 : Em học được ở Bác đức tính gì qua văn bản "Đức tính giản dị của Bác Hồ"?. Kể những việc làm cụ thể của em thể hiện đức tính đó ?( 2 đ) …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………… CÂU 3: a) Chép 3 câu tục ngữ về thiên nhiên và lao động sản xuất? (2 điểm) b/ Chép 3 câu tục ngữ về con người và xã hội? (2 điểm) ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………. V. ĐÁP ÁN, THANG ĐIỂM I. TRAÉC NGHIEÄM: (3ñ) moãi caâu 0,25ñ Câu Đáp án. 1. 2. II. TỰ LUẬN:(7đ). CAÂU 1: (1ñ). 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12.

(167) Câu a: (0,5đ) Ăn cháo đá bát , Vong ân bội nghĩa Câu b: (0,5đ) Ăn quả nhớ kẻ trống cây CAÂU 2: (2ñ) - Đức tính giản dị (1đ) - Vieäc laøm (1ñ) + Khoâng tieâu xaøi hoang phí, aên maëc loøe loeït + Sử dụng tập sách cẩn thận CAÂU 3: (4ñ) HS ghi lại các câu tục ngữ trong sgk hoặc do trình độ hiểu biết của HS Ngày soạn: Ngaøy daïy: Tuần 25 - Tieát CT 98 . Tieáng Vieät.. CHUYỂN ĐỔI CÂU CHỦ ĐỘNG THAØNH CÂU BỊ ĐỘNG (TT) A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: giúp hs 1. Kiến thức: Quy tắc chuyển đổi câu chủ động thành mỗi kiểu câu bị động 2.Kĩ năng: - Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động và ngược lại. - Đặt câu ( chủ động hay bị động ) phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp. B .CHUẨN BỊ: 1. GV: giáo án , bảng phụ , sgv, sgk 2. HS : soạn bài C. PHƯƠNG PHÁP: vấn đáp , thuyết giảng. D. TIEÁN TRÌNH CÁC HOẠTĐỘNG: 1. Ổn định tổ chức: 2.* KTBC: - Nguoàn goác coát yeáu cuûa vaên chöông? - Coâng duïng cuûa vaên chöông? 3.* Giới thiệu bài mới: Bài học sẽ giúp các em biết cách chuyển đổi câu qua bài tập.. Hoạt động của GV & HS Baøi ghi cuûa HS * Hoạt động 1 : tìm hiểu cách chuyển đổi CCĐ I. Cách chuyển đổi câu chủ động thành câu và CBĐ bị động: * Cho HS đọc 2 ví dụ. 1/ Ví duï: a &b ( SGK/ 64 ) - Em đã tìm hiểu khái niệm câu chủ động, - Giống nhau: Đều là câu bị động. Vì “ Cánh câu bị động, vậy hãy cho biết 2 câu trên màn điều” : CN  đều là đối tượng của hoạt thuoäc kieåu caâu gì ? động “ hạ” - Khác nhau: Câu a: Có từ “ được” => CBĐ.

(168) Câu b: Không có từ “ được” - Tìm câu chủ động của 2 ví dụ trên ? * Chuyển sang câu chủ động: => Người ta .....hóa vàng Người ta / đã hạ cánh màn điều treo ở đầu - Xác định chủ thể hoạt động, đối tượng hoạt động và hoạt động có trong câu chủ bàn thờ ông vải xuống từ hôm “hoá vàng” 2/ Nguyên tắc chuyển đổi câu chủ động động trên ?. - Người ta đã chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động bằng cách nào ? -> Đó là cách 1, GVHD từ người ta có thể lược bỏ vì nội dung không thay đổi. - Caùch 2 laø caùch gì ? - Vậy có mấy cách chuyển đổi từ câu chủ động sang câu bị động ? Trình bày nội dung từng cách ? -> Đó là nội dung ghi nhớ SGK. - Gọi HS đọc ghi nhớ SGK. Tích hợp: Trở lại ví dụ - Cho biết bạn đã sử dụg cách nào để chuyển câu chủ động thành câu bị động ? => Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động ( theo 2 cách ) * Đưa đối tượng của HĐ lên đầu câu thêm “ bị”, “ được” vào sau. * Đưa đối tượng của HĐ lên đầu câu & lược bỏ chủ thể của HĐ. * HS đọc 2 ví dụ a & b (SGK) ? Hai ví dụ a& b có phải là câu bị động khoâng? Vì sao? ( Khoâng ). thành mỗi kiểu câu bị động: Ví dụ: Một nhà sư vô danh / đã xây ngôi chùa ấy từ TK XIII.  Câu chủ động. Cách 1: Ngôi chùa ấy được một nhà sư vô danh xây từ TK XIII.  Cách 2: Ngôi chùa ấy xây từ TK XIII.  Câu bị động. 3/ Phân biệt câu bị động với câu bình thường: a. Bạn em / được giải nhất trong kỳ thi HS gioûi. b. Tay em bò ñau. * Cả hai câu tuy có “ bị” và “ được” và CN là đối tượng của HĐ. Nhưng đều là câu chủ động.  Vì trong tieáng Vieät khoâng coù caâu chuû động nào khác tương ứng. * Ghi nhớ: ( SGK/ 65 ). * Hoạt động 2 : Hướng dẫn luyện tập II. Luyeän taäp: BT (1) vaø (2) – SGK/65: 1. b/ Người ta làm tất cả cánh cửa chùa bằng gỗ lim. * Cách 1: Tất cả cánh cửa chùa được người ta làm bằng gỗ lim. * Cách 2: Tất cả cánh cửa chùa làm bằng gỗ lim. c/ Chàng kị sĩ buộc con ngựa bạch bên gốc đào. * Cách 1: Con ngựa bạch được chàng kị sĩ buộc bên gốc đào. * Cách 2: Con ngựa bạch buộc bên gốc đào..

(169) 2. a/ Thaày giaùo pheâ bình em.  Em bị thầy giáo phê bình. (Hàm ý đánh giá tiêu cực)  Em được thầy giáo phê bình. (Hàm ý đánh giá tích cực) BT 3. Viết đoạn văn ngắn: Văn học dân gian là kho tàng trí tuệ của nhân dân, là túi khôn của nhân dân được tích luỹ bao đời. Học VHDG ta như mở rộng ra thêm một sự hiểu biết kì diệu trong cuộc sống. Chính vì thế, văn học dân gian / được em vô cùng thích thú và say mê. Câu bị động  Hoạt động 3 :Nhắc lại 2 cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động.  Hoạt động 4: - Hoïc baøi - Viết một đoạn văn ngắn theo chủ đề nhất định trong đó có sử dụng ít nhất một câu bị động . - Chuaån bò tieát 99:. “Luyện tập viết đoạn văn chứng minh”.

(170) Ngày soạn: Ngaøy daïy: Tuần 25 - Tieát CT 99. Taäp laøm vaên.. LUYỆN TẬP VIẾT ĐOẠN VĂN CHỨNG MINH. A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: giúp hs 1.Kiến thức: - Phương pháp lập luận chứng minh. - Yêu cầu đối với một đoạn văn chứng minh. 2. Kì năng: Rèn kĩ năng viết đoạn văn chứng minh. B. CHUẨN BỊ: 1. GV: giáo án,sgv, sgk,… 2. HS : soạn bài C. PHƯƠNG PHÁP:vấn đáp, thuyết giảng D. TIEÁN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: Cho ví dụ một câu chủ động. Rồi chuyển thành câu bị động theo 2 cách đã học. 3. Giới thiệu bài mới: Qua việc luyện tập, bài học sẽ giúp các em giải quyết trọn vẹn một đề bài lập luận chứng minh một vấn đề xã hội đơn giản trên lớp. Hoạt động của GV & HS Baøi ghi cuûa HS * GV giúp HS củng cố lại kiến thức: I- Chuẩn bị ở nhà: - Đoạn văn không tồn tại độc lập, riêng biệt * 8 đề: (SGK/ 65, 66) mà chỉ là một bộ phận của bài văn.KHi viết , cần hình dung đv đó nằm ở vị trí nào của bài để viết thành phần chuyển đoạn. - Cần có câu chủ đề nêu rõ luận điểm của đvăn. Các câu khác trong đv phải tập trung làm sang tỏ sự đúng đắn của luận điểm. * Mỗi HS viết một đoạn văn ngắn chứng II- Thực hành trên lớp: minh theo một trong 8 đề (SGK/ 65, 66) HS viết đoạn văn trình bày luận điểm.  HS đọc đoạn văn đã chuẩn bị cho các bạn cuøng nghe vaø goùp yù.  GV hướng dẫn sửa chữa chung. * Tham khaûo: Đề 1: “Đi một ngày đàng, học một sàng khôn”. Có lẽ như thế, chúng ta có đi đây đi đó nhiều, có tiếp xúc rộng rãi ngoài xã hội, sẽ học được nhiều điều hay, điều tốt. Nên nhớ ta chỉ tiếp nhận những điều tốt và loại trừ những điều không hay. Đặc biệt là trong quá trình đi nếu ta không có ý chí học tập thì có đi bao nhiêu đi nữa cũng hoài công..

(171) Đề 4: “Nói dối có hại cho bản thân”. Trong đời sống của chúng ta chữ uy tín rất quan trọng. Nếu ta nói dối thì rất có hại. Bởi vì, mọi người không còn tin ta nữa. Đến khi ta nói thật người ta cũng tưởng ta nói dối.  Dẫn câu chuyện: “Chó sói và cừu non”. Đề 5: “Bác Hồ luôn thương yêu thiếu nhi”. Mỗi năm khi tết đến Bác Hồ thường viết thư thăm các cháu thiếu nhi, chúng các cháu học giỏi. Tình cảm thương yêu của Bác đối với các cháu thiếu nhi là rất nhiều. Dường như thiếu nhi ở khắp mọi miền đều được đón nhận tình thương của Bác. Cảm động vô cùng, giữa bao bộn bề công việc Bác vẫn không quên lời hứa với một em thiếu nhi ở Cao Bằng: sẽ tặng cho bạn ấy một chiếc vòng bạc. Đề 6: “Bác Hồ là người rất yêu cây cối”. Thật vậy, Bác đã để lại cho chúng ta những bài thơ về phong cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp như “Cảnh khuya”, “Rằm tháng giêng”.v.v… Chúng ta lại càng thấy rõ tính cách của Bác rất yêu muôn loài cây cỏ, cũng nhö Baùc raát yeâu traêng “Ngaém traêng” Đề 7: “Cần phải chọn sách mà đọc”. Thật vậy, đọc sách tốt ta sẽ có được những hiểu biết đúng đắn về cuộc sống. Từ đó tình cảm yêu ghét sẽ đúng chỗ. Sách tốt góp phần giáo dục ta biết sống nhân ái, có những ước mơ, lí tưởng tốt đẹp. Còn sách xấu là loại sách khoâng daïy ta ñieàu hay leõ phaûi maø laïi laøm ñen toái taâm hoàn trong saùng cuûa thanh thieáu nieân. Đề 8: “Bảo vệ môi trường thiên nhiên là bảo vệ cuộc sống của con người”. Đúng như thế, nếu tiêu diệt hết cây xanh thì cuộc sống của chúng ta sẽ rất khó thở và chặt phá hết cây cối thì lũ lụt sẽ dâng tràn. Bên cạnh đó nếu con người không có ý thức BVMT xanh, sạch, đẹp như: rác, ô nhiễm nguồn nước.v.v… thì dễ bị mắc bệnh. Chúng ta phải bảo vệ môi trường như bảo vệ chính bản thân mình. Bởi cái ăn, cái uống, cái thở của con người đều phụ thuộc vào môi trường và thiên nhiên..

(172) Ngày soạn: Ngaøy daïy: Tuần 25 - Tieát chöông trình 100.. OÂN TAÄP VAÊN NGHÒ LUAÄN. A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: giúp hs 1.Kiến thức: - Hệ thống các vb đã học , nội dung cơ bản,đặc trưng thể loại ,hiểu được giá trị tư tưởng và nghệ thuật của từng văn bản. - Một số kiến thức lien quan đến đọc- hiểu văn bản như nghị luận văn học ,nghị luận xã hội. - Sự khác nhau căn bản giửa kiểu văn bản nghị luận và kiểu vb tự sự và trữ tình . 2.Kĩ năng : - Khái quát , hệ thống hóa , so sánh , đối chiếu, về tác phẩm nghị luận văn học và nghị luận xã hội. - Nhận diện và phân tích được luận điểm , pp lập luận trong các vb đã học. - Trình bày , lập luận có lí , có tình. B. CHUẨN BỊ: 1. GV:giáo án , bảng phụ , sgv,.. 2. HS : soạn bài ,.. C. PHƯƠNG PHÁP: vấn đáp , thuyết giảng,.. D. TIEÁN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG : 1. Ổn định tổ chức: 2. KTBC: Đặt một câu chủ động. Rồi chuyển thành câu bị động theo hai cách đã học. 3. Giới thiệu bài mới:GV nhắc lại nhan đề các văn bản nghị luận bài 20, 21, 23, 24 vaø neâu yeâu caàu cuûa vieäc oân taäp. Hoạt động của GV và HS. * HS đọc lại các bài văn nghị luận đã học ( Baøi 20, 21, 23, 24 ) vaø ñieàn vaøo baûng keâ theo maãu. STT 1. Teân baøi Taùc giaû Tinh thần yêu nước của Hồ Chí Minh nhaân daân ta. 2. Sự giàu đẹp của TV. Ñaëng Thai Mai. 3. Đức tính giản dị của Phạm Văn Đồng Baùc Hoà.. Baøi ghi cuûa HS I. Hệ thống các văn bản nghị luận đã học:. Luaän ñieåm chính Daân ta coù moät loøng nồng nàn yêu nước. Đó là một truyền thoáng quí baùu cuûa ta. TV một thứ tiếng đẹp, một thứ tiếng hay. Cuoäc soáng giaûn dò vaø khieâm toán cuûa Baùc Hoà. PP laäp luaän Chứng minh. Chứng minh kết hợp giải thích Chứng minh kết hợp giải thích và bình luaän.

(173) 4. YÙ nghóa vaên chöông. Hoài Thanh. Nguồn gốc cốt yếu Chứng minh kết của văn chương là tình hợp giải thích. caûm , laø loøng vò tha.. II. Nêu tóm tắt nhữmg nét đặc sắc nghệ thuật của 4 bài nghị luận trên: * Baøi 1: - Boá cuïc: Chaët cheõ, roõ raøng. - Dẫn chứng: Tiêu biểu, toàn diện, xác thực. - Hình ảnh so sánh độc đáo. * Bài 2: Lí lẽ, chứng cứ chặt chẽ, toàn diện. * Bài 3: Chứng cứ cụ thể và nhận xét sâu sắc. * Bài 4: - Vào bài bất ngờ, tự nhiên. - Vừa diễn giải, vừa dẫn chứng, vừa cảm xúc. III. Văn bản tự sự, văn bản trữ tình và văn bản nghị luận: *HS cần nắm: - Truyện, kí  Tự sự. - Thơ trữ tình, tuỳ bút  Trữ tình. ? Căn cứ vào sự hiểu biết của em. Hãy chọn trong cột bên phải những yếu tố có trong mỗi thể loại ở cột bên trái. Thể loại * Truyện, kí: ( Tự sự )  Truyeän  Kí * Thơ tự sự, thơ trữ tình, tuỳ bút ( Văn thơ trữ tình )  Thơ tự sự.  Thơ trữ tình.  Tuyø buùt. * Nghò luaän: Từ việc nhận thức bài học  cho HS đọc ghi nhớ và chép vào vở.. Yeáu toá Coát truyeän – nhaân vaät – nhaân vaät – keå chuyeän Nhaân vaät – nhaân vaät keå chuyeän.. Keå chuyeän – vaàn nhòp. Vaàn nhòp. Cảm hứng – cảm xúc Luận điểm – luận cứ. * Ghi nhớ: (SGK/ 67). Luyeän taäp: 1/ Hãy phân biệt sự khác nhau căn bản giữa văn nghị luận và các thể loại tự sự, trữ tình: - Văn nghị luận: Lập luận đưa ra lí lẽ và dẫn chứng. Nhằm thuyết phục người đọc, người nghe - Tự sự, trữ tình: Cốt truyện, vần nhịp. 2/ Những câu tục ngữ trong bài 18 . 19 có thể coi là loại văn bản nghị luận đặc biệt khoâng? Vì sao?.

(174)  Đó được xem là văn bản nghị luận đặc biệt, ngắn gọn. Vì nó đã thuyết phục được người nghe bằng nhận thức. * Củng cố. Trong bài văn nghị luận. Em hiểu như thế nào: Luận điểm – Luận cứ – Lập luaän. * Daën doø. - Xem laïi baøi hoïc. - Xác định hệ thống luận điểm , lập dàn ý tìm dẫn chứng lập dàn ý dựa trên một đề văn nghị luận , viết thành bài văn hoàn chỉnh. - Chuaån bò tieát 101:. “Dùng cụm chủ vị để mở rộng câu”..

(175) Ngày soạn: Ngaøy daïy: Tuần 26 - Tieát chöông trình 101. Tieáng Vieät.. DÙNG CỤM CHỦ - VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU. A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: giúp hs 1. Kiến thức; - Mục đích của việc dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu. - Các trường hợp dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu. 2. Kĩ năng: - Nhận biết các cụm chủ - vị làm thành phần câu . - Nhận biết các cụm chủ - vị làm thành phần của cụm từ . B. CHUẨN BỊ: 1. GV: 2. HS: C. PHƯƠNG PHÁP: vấn đáp, thuyết giảng ,… D. TIEÁN TRÌNH HOẠT ĐỘNG : 1. Ổn định lớp: 2.* Giới thiệu bài mới: Câu đơn bình thường và câu đã được mở rộng là những loại caâu nhö theá naøo? chuùng ta cuøng nhau tìm hieåu qua baøi hoïc naøy. Hoạt động của GV & HS Baøi ghi cuûa HS HĐ 1 / tìm hiểu thế nào là dùng cụm chủ vị I- Thế nào là dùng cụm chủ – vị để mở để mở rộng câu roäng caâu? Ví duï: * HS đọc ví dụ  GV ghi lên bảng. Văn chương / gây cho ta những tình cảm ta H.Tìm những cụm từ có trong câu trên ? CN VN1 H.Vì sao em cho đó là cụm danh từ ? không có, luyện những tình cảm ta sẵn có. GVHD: Cụm từ có danh từ là trung tâm, VN2 người ta gọi là cụm danh từ, còn các yếu tố * Hai cụm danh từ có trong câu: khác tạo nên cụm danh từ người ta gọi là - Những tình cảm ta / không có Đầu DTTT C V phụ ngữ Cuoái H.Phân tích cấu tạo của 2 cụm từ trên ? GV chốt: Trước danh từ trung tâm là từ chỉ - Những tình cảm ta / sẵn có. Đầu DTTT C V lượng, phụ ngữ đứng sau là 1 cụm C-V. Cuoái H.Vậy khi nói và viết người ta dùng cụm  Ghi nhớ1: (SGK/68) C-V để làm gì ?. - Cho HS quan saùt baûng phuï: Cô Liên-Cô giáo mới đến thì rất trẻ. H.Cụm C-V trong ví dụ trên dùng để làm gì ?.

(176) H.Khi nói và viết người ta có thể dùng nhữmg cụm C-V như những câu đơn bình thường để làm gì ? -> Đó là nội dung ghi nhớ. - Gọi HS đọc ghi nhớ SGK. II- Các trường hợp dùng cụm C – V để mở - GV sử dụng bảng phụ có ghi 4 ví dụ SGK. roäng caâu: * Hoạt động 2: Tìm hiểu các trường hợp a/ Chị ba / đến // (khiến) tôi / rất vui và vững dùng cụm C- V mở rộng câu C V C V H.Tìm cụm C-V làm thành phần câu hoặc CN VN tp cụm từ trong câu sau đây. Cho biết trong tâm. moãi caâu cuïm C-V laøm thaønh phaàn gì ? * Cụm chủ vị làm thành phần chủ ngữ. - GV nhaän xeùt. * Cụm chủ vị làm thành phần vị ngữ. H.Vậy có những trường hợp dùng cụm C-V b/ Khi bắt đầu kháng chiến, nhân dân ta // để mở rộng câu nào ? TNTG CN HS coù theå noùi: sinh lá sen / để bao bộc cốm. ÑT C V sinh coám / naèm uû trong laù sen ÑT C V. từ ngày Cách mạng tháng 8/ thành công PT DTTT C V Phuï sau. -> Đó là nội dung ghi nhớ SGK . - Gọi HS đọc ghi nhớ. tinh thaàn / raát haêng haùi C V VN * Cụm chủ vị làm thành phần vị ngữ. c/ Chúng ta // có thể nói (rằng) trời / sinh lá CN ÑT C sen để bao bọc cốm, (cũng như) trời / sinh cốm VN C naèm uû trong laù sen. V * Cụm chủ vị làm phụ ngữ sau cho cụm động từ (bổ ngữ) d/ Nói cho đúng thì phẩm giá của tiếng Việt CN // chỉ mới thực sự được xác định và đảm bảo từ VN (ngaøy) Caùch maïng thaùng 8 / thaønh coâng. C V * Cụm chủ vị làm phụ ngữ sau cho cụm danh từ (định ngữ) * Ghi nhớ2: (SGK/69). HĐ 3 / III- Luyeän taäp: 1/ Tìm cụm chủ vị làm thành phần câu, cụm chủ vị làm thành phần cụm từ trong các câu sau: a/ Đợi đến lúc vừa nhất, (mà chỉ riêng) những người chuyên môn // mới định được, người.

(177) TNTG. CN. VN. C ta / gaët mang veà. V * Cụm chủ vị làm thành phần vị ngữ. b/ Trung đội trưởng Bính // khuôn mặt / đầy đặn. CN C V VN * Cụm chủ vị làm thành phần vị ngữ. c/ (Khi) các cô gái Vòng / đỗ gánh, giở từng lớp lá sen, chúng ta / (thấy) hiện ra / từng lá C V1 V2 C ÑT V C coám, saïch seõ vaø tinh khieát, khoâng coù maûy may moät chuùt buïi naøo. V * Cụm chủ vị làm định ngữ trong cụm danh từ. * Cụm chủ vị làm bổ ngữ trong cụm động từ. d/ Bỗng một bàn tay / đập vào vai // khiến hắn / giật mình. C V ÑT C V CN VN  Cụm chủ vị làm thành phần chủ ngữ. * Cụm chủ vị làm bổ ngữ trong cụm động từ. Ngày soạn: Ngaøy daïy: Tieát chöông trình 102. Taäp laøm vaên.. TÌM HIEÅU CHUNG VEÀ PHEÙP LAÄP LUAÄN GIAÛI THÍCH A.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: giúp hs 1. Kiến thức: Đặc điểm của một bài văn lập luận giải thích và yêu cầu cơ bản của phép lập luận giải thích. 2. Kĩ năng:- Nhận diện một bài văn giải thích để hiểu đặc điểm của kiểu vb này. - Biết so sánh để phân biệt lập luận giải thích với lập luận CM. B.CHUẨN BỊ: 1.GV: 2. HS: C.TIEÁN TRÌNH HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định tổ chức: 2. Giới thiệu bài mới: Bài học hôm nay, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu một kiểu bài nghị luận. Đó là nghị luận giải thích. Như vậy, giải thích là gì. Bài học sẽ giải đáp giúp ta..

(178) Hoạt động của GV và HS.. Baøi ghi cuûa HS I. Muïc ñích vaø phöông phaùp giaûi thích: ? Trong đời sống, những khi nào người ta 1/ Muïc ñích giaûi thích: cần được giải thích. - Trong đời sống, khi cần hiểu rõ những ñieàu chöa bieát. Ta coù nhu caàu giaûi thích. HS coù theå neâu moät soá caâu hoûi veà nhu caàu - Caâu hoûi duøng trong giaûi thích: Vì sao? giaûi thích haøng ngaøy. Để làm gì? Là gì? Có ý nghĩa gì? ? Muốn giải thích được vấn đề như: - Vì sao lại có nguyệt thực? - Vì sao nước biển mặn?  Đòi hỏi phải có tri thức gì? ( Phải hiểu, phải đọc, phải có tri thức khoa học ) 2/ Phöông phaùp giaûi thích: * HS đọc bài văn. * Đọc bài văn: “Lòng khiêm tốn” ? Xaùc ñònh boá cuïc baøi vaên. (SGK/70)  Học được phương pháp làm bài. MB + - Boá cuïc baøi vaên: TB + KB. Moãi phaàn coù nhieäm vuï nhö theá a/ Mở bài: “ Từ đầu … mọi người”. naøo? Khẳng định khiêm tốn có lợi cho con người  nâng cao giá trị con người. b/ Thân bài: Gồm 3 đoạn kế. - Đoạn 1: Nêu định nghĩa ( Vậy khiêm tốn laø gì? ) - Đoạn 2: Kể ra các biểu hiện của người coù loøng khieâm toán. - Đoạn 3: Giải thích ( Tại sao con người lại phaûi khieâm toán nhö theá? ) c/ Keát baøi: Phaàn coøn laïi. Tóm lại: Khẳng định đức tính khiêm tốn là cao quí. Đó là đức tính không thể thiếu của con người. * Qua những điều tìm hiểu trên. Giúp em * Ghi nhớ: ( SGK/ 71) hieåu muïc ñích vaø phöông phaùp giaûi thích qua phần ghi nhớ. II. Luyeän taäp: Bài văn: “ Lòng nhân đạo” ( SGK/72) ? Cho biết vấn đề được giải thích và phương pháp giải thích: - Vấn đề được giải thích: “ Lòng nhân đạo” - Phương pháp giải thích: Nêu ví dụ cụ thể. Tức là đưa ra những dẫn chứng để giải thích. 3/Củng cố: Cho HS đọc 2 bài đọc thêm (SGK?72, 73, 74).

(179) 4/Daën doø: Hoïc baøi vaø chuaån bò baøi :. “Soáng cheát maëc bay”. Ngày soạn : 6/3 Ngaøy daïy: 8/3 – 7A3,7A4 Tuaàn 26 - Tieát CT 103 - 104. Vaên hoïc.. SOÁNG CHEÁT MAËC BAY - Phaïm Duy Toán-. A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: Giúp học sinh. 1. Kiến thức:. - Sơ giản về tác giả Phạm Duy Tốn. -Hiện thực về tình cảnh khốn khổ của nhân dân trước thiên tai và sự vô trách nhiệm của bọn quan lại dưới chế đô cũ. - Những thành công nghệ thuật của truyện ngắn SCMB – một trong những tácphẩm được coi là mở đầu cho thể loại truyện ngắn VN hiện đại. - Nghệ thuật xây dựng tình huống truyện nghịch lí. 2. Kó naêng:. - Đọc – hiểu một truyện ngắn hiện đại đầu TK XX. -Kể tóm tắt truyện. - Phân tích nhận vật, tình huống truyện qua các cảnhh đối lập – tương phản và tăng cấp. 3. Thái độ:. - Căm ghét xã hội bất công, có trách nhiệm đối với cuộc sống, yêu Đảng, yêu cuộc sống và xây dựng xã hội tốt đẹp B. CHUAÅN BÒ: 1.GV: Nghiên cứu SGK, SGV, soạn giáo án.. 2.HS: Đọc trước văn bản, trả lời câu hỏi SGK, tìm hiểu tg, tp, từ khó . C. PHƯƠNG PHÁP: vấn đáp, thuyết giảng, nêu vấn đề D. TIEÁN TRÌNH HOẠT ĐỘNG:. 1.Ổn định tổ chức lớp. (1') 2. Kieåm tra baøi cuõ: (5') + Nghị luận giải thích là gì ? Yêu cầu đối với bài văn nghị luận GT ? Cách lập luận chính GT ? 3. Bài mới:* Lời vào bài mới: (1') Nếu như ở các tiết học trước các em đã được học về văn bản nghị luận thì tiết học hôm nay cô sẽ HD các em tìm hiểu 1 thể loại văn mới đó là truyện ngắn hiện đại. Để học tốt loại vb này các em phải được 2 phép nghệ thuật tương phản và tăng cấp mà truyện sử dụng thành công qua bài học đầu tiên của loại vb này đó là "Sống chết mặc bay"….

(180) HOẠT ĐỘNG CỦA GV. HOẠT ĐỘNG CỦA HS. Hoạt động 1: (5') HDHS tìm hiểu phần đọc hiểu chú thích - Gọi HS đọc chú thích * MUÏC TIEÂU: Giuùp hoïc sinh tìm hiểu và nắm vững về tác giaû, taùc phaåm cuûa baøi. H.Tóm tắt những ý chính về tg, tp ? - GV yêu cầu HS lần lượt giải thích từ khó SGK. : 1, 2, 3, 13, 19, 37, 75. Hoạt động 2 : (61') HDHS phần đọc hiểu văn bản. - GVHD đọc: Diễn cảm, chậm, rõ ràng, đoạn miêu tả chậm, rõ ràng, chú ý lời thoại nhân vật, đoạn đê vỡ nhanh gaáp gaùp. - GV đọc 1 đoạn. - Gọi HS đọc tiếp. H.Tóm tắt ngắn gọn nội dung - HS đọc. - HS đọc văn bản, lớp nhận truyeän ngaén ? xét giọng đọc của bạn. - Xảy ra ở phía Bắc Bộ vào lúc 1. H.Xaùc ñònh boá cuïc vb ?. giờ đêm, nước sông Nhị Haø daâng leân to quaù, khuùc ñeâ thuoäc phủ x chuẩn bị vỡ, người dân phu rất lo sợ, đối lập trong đình đèn đuốc sáng trưng, quan đang đánh tổ tôm thờ ơ trước cảnh tượng nhốn nháo lo sợ của dân chúng hộ đê, đê vỡ nhân dân lâm vào cảnh nghìn saàu muoân thaûm. - 3 phần: P1: từ đầu…hỏng mắt -> Nguy cơ đê vỡ. P2: Tieáp theo…..ñieáu maøy -> Sự chống trả của người dân. H.Nhìn vaøo boá cuïc vb em P3: Còn lại -> Cảnh đê vỡ hãy cho biết miêu tả ở phần. NOÄI DUNG GHI BAÛNG I.ĐỌC-HIỂU CHÚ THÍCH. 1) Taùc giaû: Phaïm Duy Toán (1883-1924), một trong những nhà văn mở đường cho nền văn xuôi quốc ngữ hiện đại Việt nam. 2) Taùc phaåm: là một trong những truyện ngắn hiện đại, thaønh coâng nhaát cuûa oâng. II. ĐỌC- HIỂU VĂN BẢN:.

(181) naøo ?. nhaân daân rôi vaøo caûnh thaûm GVHD: Trong đoạn trích này sầu. tác giả sử dụng chủ yếu nghệ - Phần 2. thuaät töông phaûn + taêng tieán H.Töông phaûn laø gì ? Chæ ra sự đối lập trong vb ? H.Taêng tieán laø gì ? GVHD phân tích: Phân tích - HS dựa trên SGK để trả lời. mặt tương phản ở truyện là 2 cảnh ngoài đê- trong đình. - Gọi HS đọc lại đoạn 1. H.Đại ý đoạn 1. H.Thời gian diễn ra vỡ đê ? H.Quang cảnh trời đêm lúc - HS đọc. đó ra sao ? - Cảnh đê vỡ. H.Tìm những chi tiết miêu tả - Gần 1 giờ đêm. trời mưa ? - Trời mưa tầm tã. H.Mực nước sông thì sao ? - Möa vaãn taàm taõ, vaãn möa H.Tìm những chi tiết miêu tả ngày 1 tăng. mực nước sông ? - Mực nước sông mỗi lúc 1 daâng cao. H.Khoâng khí hoä ñeâ ra sao ? - Nước sông Nhị Hà lên to H.Tìm những chi tiết thể quá, dưới sông nước cứ cuồn hiện điều đó ? cuoän boác leân. - Nhoán nhaùo, caêng thaúng - AÂm thanh moãi luùc 1 aàm ó, H.Sức người lúc đó ra sao ? tieáng troáng oác thoåi lieân hoài, H.Thế đê lúc đó ra sao ? tiếng người xao xác gọi nhau. - Người mỗi lúc 1 yếu đi. H.Em có nhận xét gì về cách - Nguy cơ đê vỡ ngày càng mieâu taû cuûa taùc giaû ? đến gần -> cuối cùng cũng đến. - Caùch mieâu taû cuûa tg theo H.Đó là nghệ thuật gì ? Tác chiều hướng tăng dần: các sự duïng ? vaät ngaøy caøng nhieàu, caøng doàn daäp.. 1. Nội dung: a) Cảnh vỡ đê: - Thời gian: Gần 1 giờ khuya - Trời mưa tầm tã, nước sông dâng cao, đất bùn lầy ngập khuyûu chaân.. - Khoâng khí hoä ñeâ caêng thaúng, nhoán nhaùo.. - Sức người mỗi lúc 1 yếu ñuoái. - Nguy cơ đê vỡ ngày càng đến gần -> Vỡ đê. => Miêu tả theo cấp độ ngày caøng taêng cho thaáy nguy cô vỡ đê ngày càng đến gần và việc vỡ đê là 1 tất yếu. b) Caûnh trong ñình:.

(182) - Gọi HS đọc lại đoạn "Lũ con…….ñieáu maøy". H.Bọn quan phủ đang ở địa ñieåm naøo ? H.Ngôi đình được tg miêu tả ra sao ? H.Khoâng khí trong ñình luùc đó ra sao ? H.Đồ dùng dành cho những teân quan phuû laø gì ?. -> Tăng tiến - Sự vội vã, gấp gáp ngày càng nguy kịch của - Ngôi đình rất vững chãi, con đê. đèn thắp sáng trưng, đầy đủ - HS đọc. tieän nghi. - Khoâng khí trang nghieâm, - Trong ñình. nhaøn nhaõ. - Ñình aáy….vieäc gì . - Trang nghiêm, nhàn nhã, đường. bệ, đầy đủ nghi thức trật tự không ai toû ra voäi vaõ, lo aâu. - Bát yến hấp đường phèn để trong khai khaûm khoùi bay nghi ngút, tráp đồi mồi để mở những H.Qua những đồ dùng ấy em trầu vàng, cau đậu, rễ tía, ống có nhận xét gì về cách tiêu thuốc bạc, đồng hồ vàng, dao - Quan phủ ăn chơi phung xaøi cuûa teân quan phuû ? chuoâi gaø, oáng voâi chaïm. phí, ngoài cheãm cheä baát caàn. H.Tìm những chi tiết miêu tả - Rất phung phí . daùng ngoài cuûa teân quan phuû ? H.Quan phuû nhö vaäy coøn quan phuï maãu vaø lính leä thì sao ? H.Tìm những chi tiết tả cảnh toå toâm cuûa boïn chuùng ? H.Qua đó, cho thấy quan phụ mẫu có thái độ như thế nào đối với trò chơi tổ tôm ? H.Tìm những chi tiết thể hiện sự đam mê tổ tôm của quan phuï maãu ? GV Định hướng: Hay tin đê vỡ quan vẫn vui vì quan thaéng toå toâm. H.Nhaän xeùt caùch mieâu taû cuûa tg ? Taùc duïng ? Bình: Và đó chính là thái độ "Soáng cheát maëc bay" maø tg. bieát vieäc gì khaùc.. - Treân saäp….. maø gaõi. -> An nhaøn baát caàn bieát vieäc gì khaùc. - Hoï ñang chôi toå toâm. - Nghe tin đê vỡ bọn chúng dửng dưng, mặc nhiên không - OÂi ! Traêm hai möôi….thuù vò. coù traùch nhieäm. - Raát ñam meâ. - Mê cờ bạc vì khonâg chứng kiến cảnh đê vỡ đã đành -> Khi mưa trút xuống trước sân đình mà hắn coi nhö khoâng khoâng bieát -> daân phu vào cho hay đê vỡ hắn vẫn thờ ô, leân gioïng quaùt roài vaãn thong thaû quay laïi toå toâm: "UØ thoâng toâm chi naûy". => Với nghệ thuật tương phản, đối lập, tg đã lên án những tên quan lòng lang dạ thú ,vô trách nhiệm trước sự -> Nghệ thuật tăng cấp làm sống chết của người dân, thể bản chất sự đam mê của hiện sự đồng cảm của tác giả.

(183) đã lột tả được. H.Em có nhận xét gì về sự việc sử dụng nghệ thuật mieâu taû cuûa tg ? Taùc duïng cuûa bieän phaùp ngheä thuaät đó? GV diễn giảng thêm: đồng thời. nhân vật từ từ hiện ra như trong cơn hoạn nạn. con thuù. - Sự kết hợp nghệ thuật tăng tieán vaø töông phaûn. - Ngheä thuaät taêng tieán töông phaûn được sử dụng khéo léo: Miêu tả khêu gợi ở người đọc sự căm phẩn cảnh vỡ đê, không khí hồi hộp, đối với những tên quan và tình nhốn nháo tương phản cảnh vỡ đê thương sâu xa trước tai họa của >< cảnh trong đình-> Tội ác của những tên quan. người dân. - Leân aùn teân quan phuû loøng lang III. TOÅNG KEÁT: dạ thú và bày tỏ tình cảm đối với Hoạt động 3: (10') HDHS người dân. phaàn toång keát - Ngôn ngữ trong sáng dễ hiểu, H.Chỉ ra đặc sắc nghệ thuật gần lời ăn tiếng nói.. cuûa vaên baûn ? Tích hợp: Nghệ thuật tương phản, đối lập trong vb Va ren vaø PBC .. H.Noäi dung baøi noùi leân ñieàu gì ? H.Truyện đề cập những giá trò naøo ? -> Đó là nội dung ghi nhớ. - Gọi HS đọc ghi nhớ SGK. GV tích hợp: Thực tế Đảng và. * Ghi nhớ : SGK / 83. - Giá trị hiện thực : Cuộc sống đối lập của người dân vaø boïn quan laïi. - Giá trị nhân đạo: tình thương yêu của tg đối với người dân, sự lên án gay gắt những tên quan vô trách Nhà Nước ta luôn quan tâm đến nhiệm. đời sống của nhân dân : đắp đê, phòng chống bão lụt, cứu đói, thuoác men cho daân sau baõo, xuống tận nơi cùng nhân dân - Yêu Đảng, yêu cuộc sống, xây dựng xã hội ngày càng phoøng choáng baõo …... H.Qua đó, em có tình cảm gì tốt đẹp đối với Đảng và Nhà Nước ta?. Luyeän taäp: 1/ Những hình thức ngôn ngữ đã được vận dụng trong truyện: Hình thức ngôn ngữ. Coù. Khoâng.

(184) Ngôn ngữ tự sự + Ngôn ngữ miêu tả + Ngôn ngữ biểu cảm + Ngôn ngữ người dẫn chuyện + Ngôn ngữ nhân vật + Ngôn ngữ độc thoại nội tâm Ngôn ngữ đối thoại + 2/ Qua ngôn ngữ đối thoại của quan phủ. Ta thấy tính cách của nhân vật quan phủ : - Ngôn ngữ: hách dịch, quát nạt đối với nhân dân vừa vui vẻ khi chơi bài. - Tính cách: tàn nhẫn, thờ ơ, vô trách nhiệm, ham chơi bài bạc, xa hoa, học đòi … 4. Cuûng coá. Haõy noùi leân caûm nghó cuûa em sau khi hoïc xong vaên baûn naøy. 5.Daën doø: Hoïc baøi vaø chuaån bò tieát 106: “ Caùch laøm baøi vaên laäp luaän giaûi thích”. Ngaøy dạy: Tuần 26 -Tieát CT 105. Taäp laøm vaên.. TRAÛ BAØI TAÄP LAØM VAÊN SOÁ 5, KIEÅM TRA TIEÁNG VIEÄT, KIEÅM TRA VAÊN. A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: giúp HS: 1. Kiến thức: Củng cố lại những kiến thức và kĩ năng đã học về văn bản lập luận chứng minh:Việc tạo lập văn bản, từ ngữ, đặt câu. 2.Kĩ năng: HS tự nhận xét, đánh giá và tự sửa chữa bài làm của mình theo sự hướng daãn cuûa GV. B. CHUẨN BỊ: 1. GV: bài kt hs 2 HS: đdht C . TIEÁN TRÌNH HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định tổ chức: 2. GV ghi đề bài lên bảng: Đề bài: Bác Hồ dạy thanh niên: “ Khoâng coù vieäc gì khoù, Chỉ sợ lòng không bền. Đào núi và lấp biển, Quyeát chí aét laøm neân !” Hãy chứng minh làm sáng tỏ lời dạy của Bác. I/ Nhận xét về nội dung và hình thức: 1. Noäi dung: - HS nắm được vấn đề cần chứng minh: Luận điểm, luận cứ, lập luận … - Lí lẽ đưa ra chặt chẽ, có sức thuyết phục. - Có rút ra được bài học sâu sắc, bổ ích. 2. Nghệ thuật nghị luận – hình thức trình bày:.

(185) - Bố cục cân đối: MB – TB – KB rõ ràng, rành mạch. - Giữa các đoạn trong phần thân bài liên kết chặt chẽ. * Loãi chính taû: - S / X ; ch / tr. - Viết hoa không đúng chỗ. - Vieát doái; maát neùt. - Vieát taét: .v.v. * GV bieåu döông öu ñieåm cuûa HS. - Chỉ ra khuyết điểm cụ thể ( phân tích nguyên nhân và nêu hướng sửa chữa moät caùch coù troïng ñieåm ). - Chọn đọc – bình một bài viết thành công nhất: Ba đoạn thành công. II. Keát quaû: 65% treân trung bình. 3. Dặn dò: Xem trước tiết 106.

(186) Ngày soạn: Ngaøy daïy: Tuần 26 - Tieát chöông trình 106 . Taäp laøm vaên.. CAÙCH LAØM BAØI VAÊN LAÄP LUAÄN GIAÛI THÍCH. A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: giúp hs 1.Kiến thức: Các bước làm bài văn lập luận giải thích 2.Kĩ năng: Tìm hiểu đề, lập ý,lập dàn ý và viết các phần , đoạn trong bài văn giải thích B.CHUẨN BỊ: 1.GV: giáo án ,sgv,.. 2.HS: soạn bài C. PHƯƠNG PHÁP: vấn đáp , thuyết giảng , nêu vấn đề D. TIEÁN TRÌNH HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: - Hai cảnh tượng đối lập, tương phản trong bài: “Sống chết mặc bay” - Giá trị, hiện thực, nhân đạo, nghệ thuật,… 3. Giới thiệu bài mới: Qui trình làm một bài nghị lập luận giải thích cũng như nghị luận chứng minh. Nhưng ở giải thích có những đặc thù riêng. Bài học hôm nay sẽ giúp các em nắm vững từng bước, từng khâu trong bài nghị luận giải thích. Hoạt động của GV & HS Baøi ghi cuûa HS HĐ1/ Củng cố kiến thức và cách làm bài văn I- Các bước làm bài văn nghị luận giải nghị luận giải thích thích: - văn giải thích là gì ? Cho đề bài: Nhân dân ta có câu tục ngữ: “Đi - Cho HS đọc đề bài (SGK/84) một ngày đàng, học một sàng khôn”. Hãy giải - GV ghi leân baûng. thích nội dung câu tục ngữ đó. 1/ Bước 1: Tìm hiểu đề và tìm ý: a/ Tìm hiểu đề: - Yêu cầu của đề: giải thích câu tục ngữ. - Câu tục ngữ có 3 lớp nghĩa: nghĩa đen + ? HS xác định yêu cầu vấn đề gì? nghóa boùng + nghóa saâu xa. ? HS cho biết câu tục ngữ có những lớp nghĩa naøo? * Nghĩa đen: đi xa, học được nhiều điều mới laï. * Nghĩa bóng: đi đây, đi đó nhiều, tiếp xúc rộng rãi ngoài XH thì mở rộng tầm hiểu biết, khôn ngoan từng trãi. * Nghĩa sâu xa: câu tục ngữ khích lệ mọi.

(187) người nên đi đây đi đó. Thảo luận: Để tìm ý cho bài làm, ta có thể liên hệ với các câu ca dao, tục ngữ tương tự naøo?  “Làm trai cho đáng nên trai Phú Xuân cũng trải, Đồng Nai cũng từng”  “Đi cho biết đó biết đây. Ở nhà với mẹ biết ngày nào khôn?” ? Theo phương pháp đặt câu hỏi, em sẽ dự tính đặt những câu hỏi nào để tìm ý cho đề bài treân?. b/ Tìm yù:. * Nghóa ñen: - Đi một ngày đàng nghĩa là gì? - Moät saøng khoân laø gì? * Nghóa boùng: - Vì sao lại đi một ngày đàng học một sàng khoân? - Ñi nhö theá naøo? - Hoïc nhö theá naøo? 2/ Bước 2: Lập dàn bài: a/ Mở bài: * Cho HS đọc lời gợi ý (SGK/84) phần mở - Để đề cao sự cần thiết và vai trò to lớn của bài. Để trên cơ sở đó HS tập viết phần mở bài. việc đi vào cuộc sống giúp con người mở man hieåu bieát. - Từ xưa nhân dân có câu tục ngữ: “…” * Dẫn câu tục ngữ vào. - Câu tục ngữ có ý nghĩa như thế nào? Chúng * Chuyeån yù. ta haõy cuøng nhau giaûi thích. b/ Thaân baøi: (trieån khai vieäc giaûi thích) * Nghóa ñen: - “Đi một ngày đàng”  đi xa. - “Một sàng khôn”  nhiều điều mới lạ. * Nghóa boùng: - Vì sao lại “Đi một ngày đàng, học một sàng khôn”?  Đi đây, đi đó nhiều … từng trãi. - Ñi nhö theá naøo: tham quan, du lòch, tieáp xuùc rộng rãi ngoài XH… - Học như thế nào?  Tiếp nhận những điều hay, tránh xa những điều không tốt. * Ý nghĩa sâu xa: Câu tục ngữ khích lệ mọi người nên đi đây đi đó. c/ Keát baøi: - Câu tục ngữ không chỉ đúc kết kinh nghiệm mà còn là một lời khuyên hướng tới mọi người - Câu tục ngữ ngày xưa vẫn còn có ý nghĩa đối với hôm nay..

(188) * HS tham khảo cách viết mở bài, thân bài, keát baøi (SGK/85) * Qua tìm hiểu, HS đi đến ghi nhớ (SGK/86). 3/ Bước 3: Viết bài: 4/ Bước 4: Đọc và sửa chữa. * Ghi nhớ: (SGK/86). HD2/ II- Luyện tập: Hãy tự viết thêm cách kết bài khác cho đề bài trên. Rõ ràng “Đi … khôn” là một chân lí không bao giờ cũ. Ngày xưa con người đã cần đi để học. Ngày nay, trong một XH đang phát triển mạnh mẽ, con người lại càng cần phải đi nhiều “ngày đàng” hơn nữa để học lấy nhiều “sàng khôn”. Nếu không bản thân mình sẽ bị boû rôi laïi phía sau. 4. Củng cố: Nhắc lại các bước làm bài văn lập luận giải thích và về nhà học ghi nhớ 5. Dặn dò: Học bài và xem trước tiết 107. “Luyeän taäp laäp luaän giaûi thích”.

(189) Ngày soạn: Ngaøy daïy: Tuần 27 - Tieát CT 107. Taäp laøm vaên.. LUYEÄN TAÄP LAÄP LUAÄN GIAÛI THÍCH. I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: giúp hs 1.Kiến thức: Cách làm bài văn lập luận giải thích một vấn đề. 2. Kĩ năng:Tìm hiểu đề, lập ý,lập dàn ý và viết các phần, đoạn trong bài văn giải thích. II. CHUẨN BỊ: 1. GV: giáo án, sgv,.. 2. HS: soạn bài ,…. III. PHƯƠNG PHÁP: vấn đáp, thuyết giảng,… IV. TIEÁN TRÌNH HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định tổ chức: 2. KTBC: Dàn bài văn giải thích gồm mấy phần và cho biết nhiệm vụ của từng phần. 3. Giới thiệu bài mới: Baøi hoïc hoâm nay seõ giuùp cho caùc em laøm saùng toû noäi dung caâu noùi” “ Saùch laø ngọn đèn sáng bất diệt của trí tuệ con người” (Chúng ta sẽ thực hành qua 4 bước của quá trình taïo laäp vaên baûn) Hoạt động của GV và HS. Baøi ghi cuûa HS - Gọi HS đọc những đề SGK/87 Cho đề văn: Một nhà văn có nói: “ Sách là H.Đề yêu cầu ta giải thích vấn đề gì? ngọn đèn sáng bất diệt của trí tuệ con người”. Hãy giải thích nội dung câu nói đó. 1/ Bước 1: Tìm hiểu đề và tìm ý. H.Căn cứ vào đâu em biết đề yêu cầu ta điều đó ? a. Tìm hiểu đề: "Để giải thích người ta đã đưa ra các gợi ý trong - Đề yêu cầu giải thích: “ Sách là ngọn đèn SGK". - Thảo luận: Căn cứ vào đâu để nhận ra được sáng bất diệt của trí tuệ con người” yêu cầu của đề..  Căn cứ vào các từ then chốt và các ý b. Tìm yù: Ñaët caâu hoûi. quan troïng. * Vì sao sách lại là ngọn đèn sáng bất diệt? - Gọi HS đọc các gợi ý SGK đó. H.Ngoài những luận điểm trong SGK em có thể có * Vì sao nói đến sách người ta liền nghĩ đến trí tuệ con người? hướng tìm ý nào khác.  Tìm những ví dụ cho thấy sách là trí tuệ con người. * Coù phaûi saùch naøo cuõng toát khoâng? * Ta phải chọn sách để đọc như thế nào? 1/ Bước 2: Lập dàn bài. a. Mở bài: - Nêu giá trị của sách: Nguồn tri thức vô “ Ngọn đèn sáng bất diệt”.

(190) * Nghĩa đen: “ Ngọn đèn sáng mãi không bao giờ tắt” * Nghĩa bóng: “Aùnh sáng đưa con người vươn tới cái hiểu biết”. “ Trí tuệ con người  chính là tinh hoa của sự hiểu biết.. tận, đúc kết bằng tinh hoa trí tuệ của con người. - Sách ghi lại những hiểu biết quí giá nhất mà con người thâu hái được trong mọi lĩnh vực. - Daãn caâu noùi vaøo. H.Dàn bài có mấy phần ? Nhiệm vụ từng phần ? b. Thaân baøi: H.Trước hết em sẽ giải thích gì ? (từ hay câu) Vì - “ Sách là ngọn đèn sáng bất diệt”: Sách soi sao ? đường đưa con người vươn tới cái hiểu biết. Aùnh sáng của tri thức là bất diệt không bao giờ tắt từ đời này sang đời khác. H.Vậy em hãy thử giải thích câu này ? - “ Sách là trí tuệ của con người”. Vì trong sách đã ghi lại vô vàn sự hiểu biết của con người trong mọi lĩnh vực của đời sống Ví dụ: + Tục ngữ, ca dao. + Saùch khoa hoïc. H.Tieáp theo em seõ giaûi thích gì ? + Saùch truyeän thieáu nhi … H.Em thử giải thích câu đó ? H.Có phải mọi loại sách đều là nguồn sáng của tri - Không phải sách nào cũng tốt, phải chọn thức con người hay không ? "Đó là cơ sở chân lí sách mà đọc. cuûa caâu noùi" c. Keát baøi: Gợi ý :HS nêu được giá trị của sách. - Khaúng ñònh giaù trò cuûa saùch: Saùch toát khoâng Sách ghi lại những hiểu biết gì? chỉ có ích cho một thời mà còn có ích cho đời * Kinh nghiệm tình cảm tốt đẹp. sau vaø maõi maõi. * Mở mang kiến thức, hiểu biết đời sống. - Tình cảm, thái độ của em đối với sách. * Thư giãn sau lao động, học tập.v.v. 3/ Bước 3: Viết bài HS nói lên được giá trị của sách. HS nêu được tình cảm của mình. 4/ Bước 4: Đọc lại và sửa chữa. * HS dựa vào bước 2 để viết thành một bài văn hoàn chỉnh. 4/Củng cố. Vì sao nói đến sách người ta liền nghĩ đến trí tuệ cin người. 5/Dặn dò. Về nhà làm: “Viết bài TLV số 6: Văn lập luận giải thích (làm ở nhà)  chọn 1 trong 5 đề ( SGK/ 88 ) để làm.. VIEÁT BAØI TAÄP LAØM VAÊN SOÁ 6 – VAÊN NGHÒ LUAÄN GIAÛI THÍCH. (Làm ở nhà). * Đề: Nhân dân ta có câu ca dao:"Bầu ơi thương lấy bí cùng, Tuy raèng khaùc gioáng nhöng chung 1 giaøn". Em hieåu nhaân daân ta muoán nhaén nhuû ñieàu gì qua caâu ca dao treân. * Daøn baøi + Thang ñieåm: a) Mở bài: Giới thiệu câu ca dao và phương hướng giải thích. (1,5đ).

(191) b) Thaân baøi: (6ñ) - Giải thích nghĩa đen câu tục ngữ : Bầu, bí là 2 giống khác nhau nhưng thuộc cùng 1 họ thân leo và được người nông dân trồng chung 1 giàn tức là cùng hoàn cảnh, điều kiện sống ->Yeâu thöông nhau. (1,5ñ) - Giải thích nghĩa bóng câu tục ngữ : Con người phải yêu thương, giúp đỡ lẫn nhau. (1,5đ) - Vì sao con người phải yêu thương nhau vì đó là điều kiện để con người tồn tại. (1đ) + Dẫn chứng: Từ lịch sử đấu tranh. (1đ) + Dẫn chứng: Từ thực tiễn cuộc sống (Bão, lũ lụt). (1đ) c) Keát baøi: (1,5ñ) - Khẳng định ý nghĩa câu tục ngữ. * Hình thức trình bày sạch đẹp, ít lỗi chính tả, lập luận chặt chẽ.(1đ). Ngày soạn: Ngaøy daïy: Tuần 27 - Tieát 108. Tieáng Vieät.. DÙNG CỤM CHỦ – VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU : LUYỆN TẬP (TT). I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: giúp hs. 1.Kiến thức: - Cách dùng cụm chủ vị để mở rộng câu. - Tác dụng của việc dùng cụm chủ vị để mở rộng câu. 2. Kĩ năng: - Mở rộng câu bằng cụm chủ vị - Phân tích tác dụng của việc dùng cụm chủ vị để mở rộng câu. II. CHUẨN BỊ: 1.GV: giáo án, sgv,sgk,.. 2.HS: soạn bài,… III. PHƯƠNG PHÁP: vấn đáp , thuyết giảng,.. IV. TIEÁN TRÌNH HOẠT ĐỘNG:. 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: - Thực chất lời hứa của Varen ở đoạn 1 ntn? - Đối lập tương phản giữa Varen và PBC. 3. Giới thiệu bài mới: Bài học sẽ giúp các em thực hành bài tập để nắm vững thêm cách dùng cụm C- V để mở rộng câu mà ta đã học ở tiết 102. BT1/ Tìm cụm C- V làm thành phần câu ( hoặc ) cụm C- V làm thành phần cụm từ: Cho bieát trong moãi caâu, cuïm C- V laøm thaønh phaàn gì? a. Khí hậu nước ta / ấm áp // cho phép ta / quanh năm trồng trọt, thu hoạch bốn mùa C V ÑT C V _______________ CN VN * Cụm chủ vị làm thành phần câu được mở rộng: TPCN..

(192) * Cụm chủ vị làm thành phần trong cụm động từ được mở rộng. b. Có kẻ nói từ khi các thi sĩ / ca tụng cảnh núi non, hoa cỏ, núi non, hoa cỏ / trông mới đẹp DT C1 V1 C2 V2 ; từ khi con người lấy tiếng chim kêu, tiếng suối chảy làm đề ngâm vịnh, tiếng chim, tiếng suoái DT C1 V1 C2 / nghe mới hay. V2 * Có bốn cụm chủ vị làm thành phần trong cụm từ được mở rộng: cụm danh từ. c. Thật đáng tiếc khi chúng ta // thấy những tục lệ tốt đẹp ấy / mất dần, (và) những thức quyù CN ÑT C V CN của đất mình // thay dần (bằng) những thức bóng bẩy hào nháng và thô kệch / bắt chước người ngoài. ÑT C V VN * Có hai cụm chủ vị làm thành phần trong cụm từ được mở rộng: cụm động từ. BT 2- Gộp các câu cùng cặp thành 1 câu có cụm chủ vị làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ: a/ Chuùng em / hoïc gioûi laøm (cho) cha meï & thaày coâ / raát vui loøng. C V ÑT C V b/ Nhà văn Hoài Thanh // khẳng định (rằng) cái đẹp / là cái có ích. CN ÑT C V  CN c/ Tiếng Việt / rất giàu thanh điệu khiến (cho) lời nói của người Việt Nam ta / du dương, traàm boång C V C V nhö moät baûn nhaïc. d/ Cách mạng tháng 8 / thành công (đã) giúp cho tiếng Việt / có một bước phát triển mới, moät soá phaän C V ÑT C V mới. BT3/- Gộp các câu thành câu có cụm chủ vị làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ: a/ Anh em / hoà thuận khiến cho cha mẹ / vui vầy. C V ÑT C V b/ Đây là cảnh một rừng thông // biết bao nhiêu người / qua lai, ngày ngày. CN C V TNTG VN c/ Hàng loạt vở kịch như “Tay người đàn bà”, “Giác ngộ”, “Bên kia sông Đuống”… // ra.

(193) đời (đã) CN sưởi ấm (cho) ánh đèn sân khấu / ở khắp mọi miền đất nước. ÑT C V VN 4/ Cuûng coá: - Theá naøo laø caâu ñôn? - Thế nào là dùng cụm chủ vị để mở rộng câu. Cụm chủ vị được mở rộng có mấy dạng  Cụm chủ vị được mở rộng làm thành phần câu và Cụm chủ vị được mở rộng làm thành phần cụm từ. 5/ Daën doø: HS chuaån bò theo SGK tieát 109,110 “ Những trò lố hay là Varen và Phan Bội Châu”.

(194) Ngày soạn: Ngaøy daïy: Tuaàn 28 - Tieát CT 109- 110 - Vaên hoïc.. NHỮNG TRÒ LỐ HAY LAØ VAREN VAØ PHAN BỘI CHÂU ( Đọc thêm). I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: giúp hs 1. Kiến thức: - Bản chất xấu xa, đê hèn của Va – ren. - Phẩm chất, khí phách của người chiến sĩ cách mạng Phan Bội Châu. - Nghệ thuật tưởng tượng, sáng tạo tình huống truyện độc đáo, cách xây dựng hình tượng nhân vật đối lập, cách kể, giọng kể hóm hỉnh, châm biếm. 2. Kĩ năng: - Đọc kể diễn cảm văn xuôi tự sự ( truyện ngắn châm biếm) bằng giọng điệu phù hợp. - Phân tích tính cách nhân vật lời nói , cử chỉ và hành động. II. CHUẨN BỊ: 1.GV:giáo án, sgv,sgk,.. 2.HS : soạn bài, đdht,… III. TIEÁN TRÌNH HOẠT ĐỘNG: Hoạt động 1: (7') Khởi động - Ổn định tổ chức lớp (1') - Kieåm tra baøi cuõ: (5') + Chæ ra ngheä thuaät töông phaûn vaø vaø taêng tieán cuûa vb ? + Neâu noäi dung vaên baûn "Soáng cheát maëc bay". - Lời vào bài mới: (1') Chủ tịch HCM trên đường trở thành 1 lãnh tụ HCM vĩ đại, 1 nhà thơ lớn 1925 với bút danh NAQ đã viết truyện ngắn "Những trò lố hay Va ren và PBC " Ñaây laø truyeän ngaén chaâm bieám xuaát sắc được viết bằng tiếng Pháp… Hoạt động 2: (8') HDHS phần đọc hieåu chuù thích. - Gọi HS đọc phần chú thích H.Tóm tắt những ý chính về tg, tp ? Giảng: Sau khi TDP xâm lược nước ta chúng liên tục tiến hành những cuộc vơ vét nước thuộc địa trong đó có VN, chúng ra sức bắt những người yêu nước. PBC là người yêu nước lãnh đạo phong trào Đông Du, Đông Kinh nghĩa thục …. Những phong trào đó các em sẽ được học ở chương trình 9.. - Lớp trưởng báo cáo sỉ số . - 2 HS traû baøi cuõ.. - Ghi tựa bài mới.. I.ĐỌC- HIỂU CHÚ THÍCH. - HS đọc. - HS tóm tắt, lớp nhận xét.. 1) Taùc giaû: Nguyeãn AÙi Quoác (1890-1969) nhaø CM vò laõnh tuï vó đại, danh nhân văn hóa thế giới. Bút danh NAQ có từ thời kì 19191945. 2) Taùc phaåm: Saùng taùc trong dòp nhà CM PBC vừa bị bắt ở TQ về giam ở Hỏa Lò và bị án tử hình, còn Va-ren thì sắp nhận chức toàn quyền.

(195) Giảng: Sau đó chúng đem cụ về giam lỏng ở Bến Ngự kinh đô Huế cho đến ngày qua đời 1940. Hoạt động 3: (58')HDHS phần đọc hieåu vaên baûn. - GVHD đọc : Giọng mỉa mai châm bieám… - GV đọc 1 đoạn. - Goïi HS toùm taét vb. - Nhaän xeùt. H.Xaùc ñònh boá cuïc vb ? - GV giảng về sự đối lập trong bài. H.Va-ren ñang chuaån bò laøm gì ? Coøn PBC lúc đó ra sao ? H.Khối lượng ngôn ngữ miêu tả Varen và PBC ai nhiều hơn ?. Chuyển ý: Ta đi vào phân tích từng phaàn cuï theå. H.Troø loá laø gì ? - Yêu cầu học sinh quan sát đoạn 1. H.Va-ren có tự hứa chăm sóc PBC không ? Vì sao hắn hứa? H.Hắn có chính thức hứa không ? Hứa như thế nào ? H.Mà có chính thức hứa thì sao ? -> Và đây là trò lố bịch đầu tiên của Va-ren. H.Va ren có hứa chính xác là khi nào giuùp PBC ? "Nhöng bieát khi naøo haén yeân vò được". H.Khoảng thời gian bao lâu hắn mới đến Đông Dương để thực hiện lời hứa ? H.Trong suốt thời gian đó PBC ra sao ? - Yeâu caàu HS quan saùt phaàn 2. H.Phaàn naøy noùi veà vieäc gì cuûa Varen ? GVHD: Và đây là trung tâm đoạn trích. H.Trong thực tế có diễn ra cuộc gặp. Ñoâng Döông.. 3) Hiểu từ khó: 1, 2 SGK II. ĐỌC- HIỂU VĂN BẢN: - HS lần lượt giải thích những từ khó 1) Đọc: SGK. - Đọc vb theo HD của GV. 2) Toùm taét truyeän: - Lớp nhận xét. - HS toùm taét. - Boá cuïc: 4 phaàn 3) Boá cuïc: + P1: Từ đầu……vẫn bị giam trong tù -> Va ren nhận chức ở Đông Dương và lời hứa của hắn. + P2: Tieáp theo……. PBC -> Va- ren đến Sài Gòn , cảnh dân đổ ra đường xem maët Va-ren. + P3: Tiếp theo ….vẫn nằm tù-> Varen trên đường ra Hà Nội dừng lại ở Huế được được triều đình Huế ngheânh tieáp vaø phong taëng meà ñay. +P4: Coøn laïi -> Va-ren vaøo nguïc gaëp PBC. - Va-ren là viên toàn quyền, 1 kẻ thống trị được nghênh tiếp long 4) Hiểu văn bản: trọng, là kẻ bất lương, còn PBC là a) Va-ren và những trò lố trước người CM vĩ đại nhưng thất bại, bị khi gặp PBC: đàn áp. - Va-ren nhaän chaêm soùc vuï PBC "do - Hầu hết ngôn ngữ dành để khắc sức ép công luận Pháp ở Đông hoïa tính caùch Va-ren vaø PBC thì im Döông". lặng làm phương thức đối lập. - Đó là những trò lố quá sự việc bình hường mà gây cho người khác nực cười, khinh bỉ. - Không mà vì do sức ép của công luaän Phaùp vaø Ñoâng Döông . - Nữa chính thức hứa. - Có chính thức hứa thì chắc gì giữ được lời hứa. - Hắn hứa sẽ chăm sóc khi yên vị ở beân aáy. - 4 tuaàn leã .. - Vaãn bò giam trong tuø. - HS quan saùt. - Va-ren đến nhà lao gặp PBC. - Khoâng.. b) Va-ren gaëp Phan Boäi Chaâu: - Va-ren noùi huyeân thuyeân, PBC thì im laëng..

(196) naøy khoâng ? H.Cuộc gặp gỡ này do đâu ? H.Đoạn này miêu tả sự lố bịch của Va ren ở khía cạnh nào ? (phương dieän naøo ?) H.Vậy khi gặp PBC, Va-ren đã nói những gì ? H.Coøn PBC thì sao ? GV tích hợp: Im lặng tỏ thái độ -> hội thoại. H.Em có nhận xét gì về khối lượng ngôn ngữ giữa Va-ren và PBC ? H.Va-ren noùi 1 mình - noùi 1 mình người ta gọi là gì ? Mục đích ? H.Vậy để dụ dỗ PBC, Va-ren đã làm gì ? H.Nguyeãn Baù Traùc vaø Va -ren laø những người như thế nào ? H.Qua chi tieát naøy, em coù nhaän xeùt gì veà Va-ren ? GDHS: Chúng ta phải khiêm nhường có ai tự khen mình tốt, tự đề cao nêu mình là tấm gương và yêu cầu người khaùc hoïc theo. Huoáng chi baûn thaân mình chaû toát, teân phaûn boäi xaáu xa maø cũng làm gương-> hành động lố bịch. Chuyển ý: Ngoài những lời nói lố bịch còn có những hành động lố bịch. H.Tìm những hành động lố bịch của Va-ren khi gaëp PBC (toâi ñem….aûm đạm) ? H.Em có nhận xét gì về hành động cuûa Va-ren ? Chuyển ý: Đó là Va-ren còn PBC thì sao ? H.Trước những hành động, lời nói lố bòch cuûa Va-ren, PBC nhö theá naøo ? H.Im lặng tỏ thái độ gì của PBC với Va-ren ? GV đọc đoạn: "Ừ thì…….Bội Châu". H.Đây là lời của ai ? H.Theo lời bình của tg những lời nói huyeân thuyeân cuûa Va- ren coù keát quaû ra sao ? H.Còn sự im lặng, dửng dưng của PBC coù keát quaû ra sao ? H.Em coù nhaän xeùt gì veà gioïng ñieäu bình cuûa taùc giaû ?. - Do trí tưởng tượng của tác giả. - Lời nói, hành động.. - Tôi đem tự do cho ông đây "Nhöng…". - Im laëng.. - Va-ren huyeân thuyeân, PBC im laëng.. - Va-ren duï doã thuyeát phuïc duï doã PBC đầu hàng bằng chính tấm gương cuûa baûn thaân mình vaø cuûa baïn -> ñaây laø troø loá bòch nhaát.. - Va-ren giô tay phaûi baét tay PBC, coøn tay traùi naâng goâng to keäch ñang xieát chaët PBC.. - Độc thoại - dụ dỗ PBC thuyết phục => Hành động lố bịch. đầu hàng. - Đưa ra những tấm gương Nguyễn Bá Trác, những người bạn của ông vaø baûn thaân oâng. - Những tên phản bội xấu xa. - PBC vẫn im lặng tỏ thái độ khinh bỉ - Đây là tên lố bịch (không ai tự lấy và bản lĩnh kiên cường trước kẻ thù. mình laøm göông-göông xaáu).. - Giô tay phaûi ra baét tay PBC, tay traùi thì naâng caùi goâng to keäch ñang xieát chaët PBC. - Những hành động lố bịch, hắn cố tỏ vẻ ra mình là người thân thiện phỉnh phờ nhân đạo giả dối của bọn Thực Daân. - Vaãn im laëng. - Sự khinh bỉ và bản lĩnh kiên cường trước kẻ thù. - HS nghe.. - PBC cười ruồi -> mỉa mai, khinh bỉ Va-ren.. - Của tg lời bình. - Nước đổ lá khoai. - Làm Va-ren sửng sốtcả người. - Gioïng ñieäu mæa mai, chaâm bieám. - Làm rõ thêm tính cách, thái độ của PBC.. - PBC nhoå vaøo maët Va-ren. -> Sự căm ghét tột cùng..

(197) H.Bình với giọng điệu mỉa mai châm bieám coù taùc duïng gì ? H.Giaûi thích vì sao Va-ren vaø PBC khoâng hieåu nhau ? H.Nếâu tp chỉ kết thúc ở việc Va ren và PBC không hiểu nhau có được khoâng ?Vì sao? H.Taùc phaåm keát thuùc baèng chi tieát naøo ? H.Vì sao PBC cười ? (cười tỏ thái độ gì ?). - Vì 2 người có tính cách trái ngược nhau. - Khoâng vì tính caùch cuûa PBC chöa thaät noåi baät.. - Anh lính doõng AnNam thaáy ñoâi ngọn ria mép của người tù ……..lần thôi -> Cười ruồi. - Vì khinh bỉ, mỉa mai, hàm ý PBC đã bieát roõ tim ñen cuûa Va-ren. - Tg đã sử dụng nghệ thuật tăng cấp - Nhoå vaøo maët Va-ren. laøm roõ tính caùch cuûa PBC 1 vò anh H.Cuối cùng PBC có hành động gì ? -> Sự căm ghét tột cùng. hùng bất khuất hiên ngang trước kẻ Hành động đó thể hiện điều gì ở thuø. PBC ? Bình: Chỉ im lặng, dửng dưng chưa đủ mà còn phải nhổ vào nó, cách dẫn chuyeän nhö theá thaät hoùm hænh vaø thuù vò vaø laøm phaùt trieån yù nghóa cuûa vaán đề : Nhổ vào mặt Va- ren cũng chính là hành động của tác giả, tác giả để hành động này tách ra trong phần tái bút để làm nổi bật tính chất quan troïng cuûa noù. H.Em coù nhaän xeùt gì veà ngheä thuaät III. TOÅNG KEÁT: laäp luaän cuûa tg ? Taùc duïng ? - Taêng caáp - theå hieän roõ tính caùch cuûa Hoạt động 4: (8')HDHS phần tổng PBC: Một vị anh hùng dân tộc -1 vị thiên sứ. keát. H.Tác giả đã xây dựng truyện bằng - Tưởng tượng, hư cấu. hình thức nào ? H.Truyện đã khắc họa 2 nhân vật có * Ghi nhớ : SGK tính caùch nhö theá naøo ? IV. LUYEÄN TAÄP: -> Đó là nội dung ghi nhớ. - Gọi HS đọc ghi nhớ. Hoạt động 5: (7') HDHS phần luyện taäp. - Gọi HS đọc yêu cầu BT1 H.Trong truyện thái độ của PBC như - Đọc ghi nhớ SGK. thế nào ? Căn cứ vào đâu mà em bieát. - Gọi HS đọc BT2. - Bài 2 đã kết hợp giải thích trong quaù trình phaân tích. - HS đọc. * Cuûng coá: (1') H.Em có tình cảm gì đối với PBC ? - HS thảo luận theo bàn. - HS trình baøy. Vì sao ? - Lớp nhận xét. * Daën doø: (1') - Hoïc thuoäc noäi dung baøi ghi. - Laøm baøi taäp phaàn luyeän taäp..

(198) - Soạn bài mới: Luyện nĩi giải thích một vấn đề. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. Tuần 28 - Tieát CT 111. Taäp laøm vaên. LUYỆN NÓI : BAØI VĂN GIẢI THÍCH MỘT VẤN ĐỀ I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: giúp hs 1.Kiến thức: - Các cách biểu cảm trực tiếp và gián tiếp trong việc trình bày văn nói giải thích một vấn đề. - Những yêu cầu khi trình bày văn nói giải thích một vấn đề. 2. Kĩ năng: - Tìm ý , lập dàn ý bài văn giải thích một vấn đề. - Biết cách giải thích một vấn đề trước tập thể. - Diễn đạt mạch lạc, rõ rang một vấn đề mà người nghe chưa biết bằng ngôn ngữ nói II. CHUẨN BI: 1. gv: giáo án,… 2. hs: soạn bài phát biểu trước lớp. III. TIẾN TRÌNH HOẠT ĐỘNG:. 1. Ổn định tổ chức: 2. KTBC: GV kiểm tra để nắm được sự chuẩn bị của HS. 3. Giới thiệu bài mới: Tiết học này sẽ giúp các em bình tĩnh, tự tin luyện nói trước đông người, không chỉ trong thời gian học tập ở nhà trường mà còn là hành trang trong suốt thời gian sống và laøm vieäc sau naøy.. Hoạt động của GV và HS Baøi ghi cuûa HS * HS chuẩn bị ở nhà 4 đề văn giải thích ( Đề bài: ( Đề a. SGK / 98 ) SGK/ 98 ) Chọn giải thích câu tục ngữ: “ Đói cho sạch, raùch cho thôm”.  Các em có thể xem phần gợi ý. I. Mở bài: * Đến lớp: Mỗi HS tự thống nhất theo ý - Khẳng định tầm quan trọng của uy tín đối với mình  chọn 1 đề để trình bày ( nói )trên lớp.  Chọn đề a: Giải thích câu tục ngữ: “ Đói con người. ( Vật chất đầy đủ và đời sống tinh thần cuõng quan troïng khoâng keùm ). cho saïch, raùch cho thôm”. Cho nên tục ngữ có câu: “ …”. - Dẫn câu tục ngữ vào. - Caâu TN coù yù nghóa ra sao? Do ñaâu maø coù theå noùi nhö theá, chuùng ta seõ cuøng nhau giaûi thích. II. Thaân baøi: 1/ Giải thích câu tục ngữ: “ Đói cho sạch, rách cho thôm”. - Đói, rách: Khó khăn, thiếu thốn vật chất, điều kieän soáng. - Sạch, thơm: Phẩm chất tốt đẹp, danh dự con.

(199) người.  Ý cả câu: Dù gặp hoàn cảnh khó khăn, thiếu thốn, nghèo khó … phải gắng giữ gìn phẩm chất, danh dự, lòng tự trọng, lương tâm ,đạo đức con người. HS giải thích: Đói, rách là gì? 2/ Caâu TN ñaët ra nhaèm muïc ñích gì? Saïch, thôm laø gì? Ông cha ta đặt ra câu tục ngữ nhằm mục đích: Động viên, nhắc nhở nhau. Dù nghèo khó vẫn giữ được phẩm chất của mình. * Từ việc hiểu nghĩa của từng yếu tố  hiểu * Chớ nên: “ Đói ăn vụng, túng làm liều” nghĩa của cả câu tục ngữ. “ Bần cùng sinh đạo tậc” III. Keát baøi: - Khẳng định câu tục ngữ là hoàn toàn đúng: ? Ông cha ta đặt ra câu tục ngữ này nhằm Không chỉ trong việc nghèo khó mà ở bất cứ hoàn caûnh naøo cuõng vaäy. muïc ñích gì? - Cảm ơn ông cha đã đúc kết được câu TN có ý nghóa saâu xa. Chuùng ta maõi maõi khaéc ghi caâu TN quí giaù naøy. IV. Luyeän taäp: Đề c: ( SGK/ 98). Vì sao nhà văn Phạm Duy Tốn lại đặt đề “Sống chết mặc bay” cho truyện ngaén cuûa mình.. 1. Mở bài: “Sống chết mặc bay” là tác phẩm hiện đại thành công nhất của tác giả Phạm Duy Tốn, đã lên án gay gắt tên quan phủ trước cảnh nghìn sầu muôn thảm của nhân dân. Cho nên tác giả đặt nhan đề của truyện ngắn: “Sống chết mặc bay”. Vậy: Nhan đề có ý nghĩa như thế nào ta sẽ làm rõ bằng cách giải thích. 2. Thaân baøi: - Ý nghĩa nhan đề: “Sống chết mặc bay” là phần đầu của câu tục ngữ: “Sống chết maëc bay, tieàn thaày boû tuùi” - Vì sao tác giả lựa chọn và đặt nhan đề như vậy? Xuất xứ từ nội dung của truyện: Quan phụ mẫu là người đại diện cho cha mẹ của dân. Thế mà trong lúc nhân dân lâm vào cảnh khốn khổ: đê sắp vỡ do mưa to gió lớn. Hàng 100 dân phu đối chọi với thiên tai: phải chịu cảnh đói, khát, mệt… Quan không quan tâm đến: trong đình đèn thấp sáng trưng thản nhiên chơi bài một cách vui vẻ mặc cho nhân dân thế nào cũng được. - YÙ nghóa pheâ phaùn cuûa truyeän : Vaïch traàn thoùi soáng xa hoa, phôi baøy toäi aùc cuûa teân quan phuû. 3. Kết bài:- “Sống chết mặc bay” là một nhan đề hay, có nhiều ý nghĩa sâu sắc, góp phần tạo nên sự hấp dẫn và lí thú của tác phẩm. - Cảm nhận của chúng ta: Rất căm ghét bọn quan lại và thông cảm trước cảnh khoå cuûa nhaân daân. - Ngày nay, ta được sống trong thời đại nhà nước và chính quyền luôn quan tâm đến đời sống nhân dân. Ta cảm thấy vui sướng, tự hào và hạnh phúc. Đề b: (SGK/ 98). Vì sao những tấn trò mà Varen bày ra với PBC lại được Nguyễn Ái Quốc gọi là “những trò lố”..

(200) Vì Varen sang nhận chức toàn quyền Đông Dương và hứa sẽ chăm sóc vụ án PBC. Nhưng lời hứa không đúng với việc làm. Qua nhiều chi tiết dối trá, khi đến nhà giam Hoả Lò (Hà Nội) gặp PBC thì Varen toàn đưa ra những lời nói đanh đá đáng ghét để thuyết phục PBC nhưng không lai chuyển được ý chí sắc đá của người anh hùng CM cao cả.. Ngày soạn: Ngaøy daïy: Tuaàn 28. Tieát 112. Vaên hoïc.. CA HUEÁ TREÂN SOÂNG HÖÔNG. - Theo Haø AÙnh Minh -. I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: giúp hs 1. Kiến thức: - Khái niệm thể loại bút kí. - Giá trị của văn hóa nghệ thuật của ca Huế. - Vẻ đẹp của con người xứ Huế. 2.Kĩ năng: - Đọc hiểu văn bản nhật dụng viết về di sản văn hóa dân tộc. - Phân tích văn bản nhật dụng ( kiểu loại thuyết minh). - Tích hợp kiến thức tập làm văn để viết bài văn thuyết minh II.CHUẨN BỊ : 1.gv: giáo án, sgv,sgk,.. 2. hs: soạn bài, đdht,.. III. TIEÁN TRÌNH HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: Đặt 2 câu mở rộng:- 1. Có cụm C-V làm CN. - 2. Có cụm C-V làm thành tố phụ trong cụm ĐT hoặc cụm DT. 3. Giới thiệu bài mới: Hôm nay, các em sẽ được học một thể loại bút kí. Như các em đã biết đất nước ta đâu đâu cũng đẹp. Mỗi nơi có nét đẹp riêng. Tiết học hôm nay sẽ đưa chúng ta đến với xứ Huế. Nơi đây có nhiều vẻ đẹp, mệnh danh qua “ Một đêm ca Huế trên Sông Hương”. Hoạt động của GV và HS. HĐ1 : Giới thiệu chung - Hãy cho biết bút kí là gì? - Em có biết gì về Huế? =>GV giới thiệu sơ lược về Huế HĐ2/Đọc – hiểu văn bản * HS đọc văn bản và hiểu được các chú thích. ? Dựa vào chú thích em hãy cho biết ca Huế dieãn ra nhö theá naøo.. Baøi ghi cuûa HS I. Giới thiệu chung : - Bút kí :thể loại văn học ghi chép lại con người và sự việc mà nhà văn đã tìm hiểu, nghiên cứu cùng với những cảm nghĩ của mình nhằm thể hiện một tư tưởng nào đó. - Ca Huế là một trong những di sản văn hóa đáng tự hào của người dân xứ Huế. II. Đọc - hieåu vaên baûn:. 1/ Ca Huế: Người nghe và người hát cùng ? Hãy thống kê tên các làn điệu dân ca Huế ngồi thuyền đi trên Sông Hương. Thường diễn và tên những dụng cụ âm nhạc được nhắc tới ra vào ban đêm. Hát các làn điệu dân ca Huế..

(201) trong baøi vaên.. 2/ Thoáng keâ caùc laøn ñieäu daân ca Hueá vaø tên những dụng cụ âm nhạc được nhắc trong baøi: * Laøn ñieäu: - Cheøo caïn, baøi thai, hoø ñöa linh: Buoàn baõ. - Hoø giaõ gaïo, ru em, giaõ voâi, giaõ ñieäp,baøi chòi,bài tiệm, nàng vung: Náo nức nồng hậu tình người. - Hò lơ, hò ô, xay lúa, hò nện : Gần gũi với ca dao Ngheä Tónh.  Caùc ñieäu lí: + Lí con sáo, lí Hoài Xuân, lí Hoài Nam: Vui vui. +Nam ai, nam bình, quaû phuï, nam xuaân, töông tö khuùc, haønh vaân: Thöông caûm, bi ai. + Tứ đại cảnh: Không vui, không buồn. ? Qua thống kê, em có thể nhớ hết tên các * Dụng cụ: Đàn tranh, đàn nguyệt, tì bà, nhị, làn điệu ca Huế và các dụng cụ âm nhạc đàn tam, đàn bầu, sáo và cặp sanh. khoâng. (Khoâng aï!) Nhö vaäy: Ca Hueá ña daïng vaø phong phuù, * GV choát laïi: khó lòng nhớ hết. Mỗi làn điệu mang vẻ đẹp ? Qua tìm hiểu em có nhận xét gì về vùng đất riêng, âm hưởng riêng. này và con người nơi đây.  Cố đô Huế có nét đẹp văn hoá “ Ca huế trên Sông Hương” và con người nơi đây rất tài ? Hãy cho biết ca Huế được hình thành từ hoa ( giỏi ). ñaâu. 3/ Nguoàn goác ca Hueá: Thảo luận: Cho biết thế nào là nhạc dân - Ca Huế được hình thành từ nhạc “dân gian” gian. Theá naøo laø nhaïc cung ñình? vaø nhaïc “cung ñình”. - Nhaïc daân gian:soâi noåi, laïc quan. - Nhaïc cung ñình: saéc thaùi trang troïng, uy nghi. ? Tại sao có thể nói nghe ca Huế là một thú - Nghe ca Huế là một thú tao nhã thể hiện sự thanh cao, lịch sự  vì nó đẹp từ nội dung đến tao nhaõ. Thảo luận: Cho biết: Xem trực tiếp ca Huế so hình thức. + Noäi dung: gioïng ca, ca coâng, nhaïc coâng. với cách nghe qua băng ghi âm hoặc xem +Hình thức: cách biểu diễn, cách ăn mặc, băng hình cách nào độc đáo và lí thú hơn.  Xem trực tiếp lí thú hơn. Vì: được thưởng cách thưởng thức, trang điểm … thức cách biểu diễn , giọng ca, trang điểm, ăn mặc, ca công, nhạc công và được nhìn thấy cảnh sông nước đẹp, huyền ảo và thơ mộng. * Qua tìm hiểu, HS chốt lại qua phần ghi nhớ III- Tổng kết: Ghi nhớ: (SGK/104).

(202) (SGK/104) Luyện tập: - Nơi địa phương em đang sinh sống có những làn điệu dân ca: + Hò đối đáp: trong lao động. + Đàn ca tài tử: hát vọng cổ trong những dịp vui, hoặc khi đám ma, đám cưới, đám giỗ, tựu điểm tài tử… - HS tập một làn điệu dân ca: GV có thể mời HS hát một làn điệu dân ca quê mình: “Nam boä” 4/Cuûng coá: - Theá naøo laø nhaïc daân gian. Nhaïc cung ñình? - Em hiểu gì về vùng đất cố đô Huế: nét đẹp khác của con người ở đây. 5/ Dặn dò: Học bài và chuẩn bị bài mới: “Liệt kê”.

(203) Ngày soạn: Ngaøy daïy: Tuần 29 - Tieát 113 - Tieáng Vieät.. LIEÄT KEÂ. I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: giúp hs. 1.Kiến thức:. - Khái niệm liệt kê. - Các kiểu liệt kê.. 2. Kĩ năng: - Nhận biết phép liệt kê, các kiểu liệt kê. - Phân tích giá trị của phép liệt kê. - Sử dụng phép liệt kê trong nói và viết. II. CHUẨN BỊ: 1.GV:giáo án, sgv,sgk,.. 2.HS : soạn bài, đdht,… III. TIEÁN TRÌNH HOẠT ĐỘNG: Hoạt động 1: (7') Khởi động - Ổn định tổ chức lớp. (1') - Kieåm tra baøi cuõ: (5') + GV cho baøi taäp hoïc sinh xaùc ñònh (baøi taäp 1, 2). - Lời vào bài mới: (1') hôm nay em học những môn học nào ? -> Đó là bạn đã sử dụng phương pháp liệt kê. Vậy liệt kê là gì có những cách liệt kê nào ? Tác dụng ? Đó là noäi dung baøi hoïc hoâm nay…. Hoạt động 2: (10') HDHS tìm hiểu theá naøo laø lieät keâ, muïc ñích cuûa lieät keâ ? - Gọi HS đọc yêu cầu 1 SGK. H.Cấu tạo của các phần in đậm có gì giống nhau ? Đây là từ hay cụm từ ? H.Về ý nghĩa các cụm từ này có giống nhau khoâng ? -> Việc sắp xếp hàng loạt các từ, cụm từ cùng loại như vậy người ta goïi laø lieät keâ. H.Lieät keâ laø gì ?. - Lớp trưởng báo cáo sỉ số lớp. - 2 HS traû baøi cuõ. - Ghi tựa bài mới.. I. THEÁ NAØO LAØ LIEÄT KEÂ: - HS đọc. - Cụm từ. - Ý nghĩa: chỉ đồ vật.. * Ví duï: SGK TR 104 1) Gioáng nhau: + Cấu tạo: Cụm từ. + Ý nghĩa: Chỉ đồ vật. => Liệt kê. - Laø saép xeáp noái tieáp haøng loạt các từ, cụm từ cùng loại. - HS đọc. - Gọi HS đọc yêu cầu 2. 2) Taùc duïng: Laøm roõ hôn, saâu H.Việc sắp xếp nối tiếp, linh hoạt các - Làm rõ sâu sắc hơn sự phung phí cuûa teân quan phuû. sắc hơn sự phung phí của tên quan.

(204) cụm từ cùng loại như vậy có tác dụng gì ? - Diễn tả được đầy đủ hơn, H.Vaäy muïc ñích cuûa liệt kê laø gì ? sâu sắc hơn những khía cạnh khác nhau của thực tế hay tư H.Lieät keâ laø gì ? Taùc duïng ? tưởng tình cảm. -> Đó là nội dung ghi nhớ SGK. - Đọc ghi nhớ. - Gọi HS đọc ghi nhớ SGK tr 105 - Gia ñình em coù: OÂng, baø, H.Cho ví duï veà lieät keâ ? Ví duï : Gia cha, meï, anh, em. đình em gồm những ai ? H.Em có thể đảo trật tự liên kết đó - Có - không. (gia ñình em coù : anh, em, meï, cha, bà, ông được không ?) Chuyển ý: Để lí giải thắc mắc của các em chuùng ta seõ tìm hieåu phaàn II. Hoạt động 3: (10')HDHS tìm hiểu các - HS đọc. kieåu lieät keâ. - HS xaùc ñònh. - Gọi HS đọc yêu cầu 1 SGK. H.Tìm bieän phaùp lieät keâ coù trong 2 - Liệt kê ở đoạn a không có từ đoạn trích trên ? H.Xét về cấu tạo các phép liệt kê trên "và" ,b có từ "và". coù gì khaùc nhau ? -> LK không có từ "và" người ta gọi là liệt kê không theo từng cặp, LK có từ "và" người ta gọi là LK từng - Hay, với. caëp H.Ngoài từ và, em còn biết quan hệ từ nào để liên kết khác nữa ? -> Đó là về cấu tạo ,còn về ý nghĩa - HS đọc. thì sao ? - Vầu, mai, trúc, nứa, tre, mây - Gọi HS đọc yêu cầu 2 SGK. H.Thử đảo trật tự của phép LK trong mọc thẳng. - Không vì các từ sắp xếp đoạn văn a ? H.Khi đảo trật tự LK, như vậy về sắc theo quan hệ ngang hàng. thái ý nghĩa câu có thay đổi không ? Vì sao ? => khi đảo trật tự phép LK không thay đổi người ta gọi là liệt kê - Trưởng thành và hình thành. khoâng taêng tieán. H.Thử đảo trật tự LK ở đoạn văn b em Làng xóm, họ hàng -> Không nhận xét về ý nghĩa câu em vừa đảo phù hợp vì các cụm từ đó được sắp xếp theo cấp độ so với câu SGK ? tăng dần của mức độ không gian. - Không, không phù hợp với Trở lại ví dụ chuyển ý: H.Đảo trật tự sắc thái tôn trọng. có được không?. phuû.. * Ghi nhớ : SGK tr 105. II. CAÙC KIEÅU LIEÄT KEÂ: * Tìm hieåu ví duï: SGK/105 1a) Tinh thần, lực lượng, tính mạng + của cải -> Liệt kê từng caëp.. 2a) Vầu, mai, trúc, nứa, mây mọc thaúng. -> Đảo trật tự liệt kê: Sắc thái ý nghĩa câu không đổi. => Lieät keâ khoâng taêng tieán.. b) Hình thành, trưởng thành, gia ñình, hoï haøng, laøng xoùm. -> Đảo trật tự liệt kê: ý nghĩa câu thay đổi (không phù hợp với ngữ caûnh). => Liệt kê tăng tiến * Ghi nhớ : SGK tr 105.

(205) Ngày soạn: Ngaøy daïy: Tuaàn 29 - Tieát 114- Taäp laøm vaên.. TÌM HIEÅU CHUNG VEÀ VAÊN BAÛN HAØNH CHÍNH. I.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: giúp hs 1. Kiến thức: Nắm được đặc điểm của vb hành chính: hoàn cảnh , mục đích , nội dung, yêu cầu và các loại vb hành chính thường gặp trong cuộc sống. 2.Kĩ năng : Nhận biết được các loại văn bản hành chính thường gặp trong cuộc sống. Viết được văn bản hành chính đúng quy cách. II. CHUẨN BỊ: 1.GV:giáo án, sgv,sgk,.. 2.HS : soạn bài, đdht,… III. TIẾN TRÌNH HOẠT ĐỘNG: Hoạt động 1: (7') Khởi động - Ổn định tổ chức lớp. (1') - Kieåm tra baøi cuõ: (5') + Kiểm tập soạn của HS. - Lời vào bài mới: (1') Từ bậc tiểu học đến lớp 6 em đã được tìm hiểu những loại văn bản hành chính nào ? -> Ở chương trình lớp 7 này em sẽ có 3 tiết về văn bản hành chánh nữa. Mà tieát hoïc hoâm nay, em seõ hieåu……. Hoạt động 2: (21')HDHS tìm hiểu thế naøo laø vb haønh chính. - Gọi HS đọc 3 vb SGK H.Khi nào người ta viết văn bản thông baùo H.Khi nào người ta viết văn bản đề nghò ? H.Khi nào người ta viết văn bản báo caùo ? H.Văn bản thông báo được viết ra với muïc ñích gì ? H.Văn bản đề nghị được viết ra nhằm muïc ñích gì ?. - Lớp trưởng báo cáo sỉ số. - 2 HS nộp tập soạn để GV kieåm tra. - Ñôn xin nghæ hoïc, ñôn xin gia nhaäp ÑTNCSHCH, taäp ñieàn maãu ñôn coù saún. - Ghi tựa bài mới.. - HS đọc. - Khi cần truyền đạt 1 vấn đề gì đó (thường là quan trọng) xuoáng caáp thaáp hôn. - Khi cần truyền đạt 1 nguyện vọng chính đáng nào đó của caù nhaân. - Khi caàn thoâng baùo veà 1 vaán đề gì đó lên cấp cao hơn thì người ta dùng vb báo cáo. - Phoå bieán 1 noäi dung.. I. THEÁ NAØO LAØ VAÊN BAÛN HAØNH CHÍNH: 1) Đọc 3 vb: SGK 2) Trả lời câu hỏi: a) Khi cần truyền đạt 1 vấn đề gì đó(thường là quan trọng) xuống caáp thaáp hôn thì duøng vb thoâng baùo: - Khi cần đề đạt 1 nguyện vọng chính đáng của cá nhân hay tập theå leân caù nhaân, ñôn vò cao hôn coù thaåm quyeàn giaûi quyeát thì duøng vb đề nghị. - Khi cần thông báo 1 vấn đề gì.

(206) H.Văn bản báo cáo được viết ra với muïc ñích gì ? -> Văn bản mà dùng để truyền đạt những nội dung và yêu cầu nào đó từ cấp trên xuống hoặc bày tỏ những ý kiến nguyện vọng của cá nhân hay tập thể tới người, cơ quan coù quyeàn haïn giaûi quyeát goïi laø vb haønh chính. H.Vaên baûn haønh chính laø gì ?. - Đề xuất 1 ý kiến, 1 nguyện voïng. - Tổng kết lại, đánh giá những gì đã làm được lên cấp treân.. Chuyển ý: Đó là định nghĩa vb hành chính còn hình thức và nội dung vb thì sao ? - Gọi HS đọc câu c. H.3 vb này giống nhau ở điểm nào ? Khác nhau ở điểm nào ? H.Về hình thức trình bày 3 vb này có gì khác với vb truyện, thơ em đã học ?. - Là vb dùng để truyền đạt nội dung, yêu cầu nào đó từ cấp trên xuống hoặc bày tỏ 1 yù kieán nguyeän voïng cuûa taäp thể lên cơ quan hoặc người có thaåm quyeàn . c) 3 vb giống nhau là đều trình baøy theo maãu, khaùc veà muïc ñích, noäi dung: - HS đọc câu c. - Giống: Đều có tiêu ngữ, địa - Văn bản hành chính: Hình thức điểm, thời gian, tên vb ? trình baøy qui ñònh saún coøn truyeän, - Khaùc: Noäi dung, yeâu caàu - Truyeän, thô khoâng vieát theo thô thì khoâng. mẫu sẳn, ngôn ngữ thì bóng bẩy, ttruyện và thơ do tưởng tượng, hư cấu còn ngôn ngữ vb haønh chính thì caàn chính xác, cụ thể, có hình thức trình baøy theo maãu qui ñònh saún không được thay đổi. - HS trình baøy. - HS quan saùt baûng phuï. - Quoác hieäu vaø tieâu ngö.õ - Ñòa ñieåm laøm vb: ngaøy thaùng naêm, teân vb. - Họ tên, chức vụ của người nhaän hay cô quan nhaän vb. - Tên cơ quan , chức vụ của người gửi vb. - Nội dung thông báo, đề * Ghi nhớ : SGK tr 110 nghò, baùo caùo. - Chữ kí người gửi vb. II. LUYEÄN TAÄP: - Đọc ghi nhớ SGK. - Giaáy khai sinh, sô yeáu lí - Tình huoáng 3, 6 khoâng duøng vb. H.Vậy em hãy rút ra hình thức trình baøy cuûa 3 vb haønh chính noùi chung ? GVsử dụng bảng phụ có ghi hình thức vaên baûn.. -> Đó là ghi nhớ SGK. - Gọi HS đọc ghi nhớ SGK. H.Keå teân caùc vb haønh chính khaùc maø em bieát ? Hoạt động 3: (15') HDHS phần luyện taäp. - Gọi HS đọc yêu cầu phần luyện tập. - Yeâu caàu HS thaûo luaän nhoùm. - GV kieåm tra keát quaû thaûo luaän. đó lên cấp cao hơn thì người ta duøng vb thoâng baùo. b) Thoâng baùo nhaèm phoå bieán 1 noäi dung: - Đề nghị, đề xuất 1 ý kiến nguyeän voïng. - Baùo caùo nhaèm toång keát neâu leân những gì đã làm được lên cấp treân..

(207) nhoùm. - GV nhaän xeùt .. lịch, bản hợp đồng, biên bản, giấy chứng nhận. - HS đọc. - HS hình thaønh 4 nhoùm thaûo luaän: + Noäi dung yeâu caàu phaàn luyeän taäp. + Hình thức: Cử nhóm trưởng * Cuûng coá: (1') ghi noäi dung vaøo baûng phuï H.Vaên baûn haønh chiùnh laø gì? Những nội dung cần có trong vb hành treo lên bảng. + Thời gian: 7' chính ? - Nghe dặn và thực hiện. * Daën doø: (1'). haønh chính: 1.Thoâng baùo. 2. Baùo caùo. 4. Ñôn xin nghæ hoïc. 5. Đề nghị.. - Chép ghi nhớ vào tập và học thuộc. - Làm 1 giấy đề nghị cho lớp em được tham quan du lịch lên đoàn trường. - Soạn bài mới :"Quan âm thị kính”. Ngày soạn: Ngaøy daïy: Tuaàn 29. Tieát 115, 116. Vaên hoïc. QUAN ÂM THỊ KÍNH ( ĐỌC THÊM) I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: giúp hs 1. Kiến thức: - Sô giaûn veà cheøo coå. - Giá trị nội dung và những đặc điểm nghệ thuật tiêu biểu của vở chèo Quan âm thị kính - Nội dung ý nghĩa và một vài đặc điểm nghệ thuật của đoạn trích Nỗi oan hại chồng 2. Kó naêng: - Đọc diễn cảm kịch bản chèo theo lối phân vai. - Phân tích mâu thuẫn , nhân vật, và ngôn ngữ thể hiện trong một trích đoạn chèo. II. CHUẨN BỊ: 1.GV:giáo án, sgv,sgk,.. 2.HS : soạn bài, đdht,… III. TIẾN TRÌNH HOẠT ĐỘNG: HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS Hoạt động 1: (7') Khởi động - Lớp trưởng báo cáo sỉ số. - Ổn định tổ chức lớp. (1') - 2 hs traû baøi cuõ. - Kieåm tra baøi cuõ: (5') + Taïi sao nghe ca Hueá laø 1 thuù vui. NOÄI DUNG GHI BAÛNG.

(208) tao nhaõ ? Keå teân 1 soá laøn ñieäu daân ca maø em bieát ? - Lời vào bài mới: (1') Chèo là 1 trong những loại hình sân khấu dân gian được phổ biến rất rộng rãi ở Bắc Bộ. Sân khấu chèo cũng được người dân các vùng khác treân Toå Quoác cuûa chuùng ta yeâu thích. Bạn bè các nước trên thế giới cũng đã nhiều lần khẳng định và ca ngợi sự độc đáo của chèo VN. - Trong kòch saân khaáu cheøo QATK là vở diễn rất nổi tiếng. Vở diễn này tiêu biểu cho sân khaáu cheøo veà nhieàu phöông dieän : Tính truyeän, kòch tính nhaân vaät, laøn ñieäu…..Baøi naøy seõ giuùp caùc em hiểu sơ lược nội dung vở chèo và noäi dung yù nghóa cuõng nhö 1 soá ñaëc ñieåm ngheä thuaät tieâu bieåu cuûa đoạn trích nỗi oan hại chồng. Hoạt động 2: (10') HDHS phần đọc hiểu chú thích. H.Xác định thể loại vb ? - Gọi HS đọc chú thích * H.Cheøo laø gì ? H.Kể tên 1 số vở chèo tiêu biểu ở nước ta ? H.Noäi dung cuûa cheøo ? H.Nhaân vaät trong cheøo ? H.Những đặc điểm của chèo? -> GV cung caáp theâm ñaëc ñieåm cuûa cheøo. H.Đó là những nhân vật nào với tính caùch ra sao ?. - HS nghe.. - Ghi tựa bài mới.. I. ĐỌC-HIỂU CHÚ THÍCH - Thuoäc theå cheøo. - HS đọc. - HS dựa trên SGK trả lời. - QATK, Từ Thức, Trương Viên, Kim Nham, Toáng Traân, Cuùc Hoa……. - SGK đoạn 2/upload.123doc.net. - Thư sinh, nữ chinh, nữ lệch, mụ aùc, heà. - Xaùc ñònh SGK. - HS ghi taäp.. - Thư sinh: Nho nhã, điềm đạm. - Nữ chinh: Đức hạnh, nết na. -> GV lần lượt yêu cầu HS giải - Nữ lệch: Lẳng lơ, bạo dạn. nghĩa những từ khó 1, 2, 3, 9, 11, - Mụ ác: Tàn nhẫn, độc địa. - Hề: Mang tiếng cười mỉa mai. 16. Hoạt động 2: (56') GVHD * Cách đọc: To, rõ ràng, chú ý tính cách nhân vật qua lời thoại. - Gọi HS phân vai đoạn trích.. 1) Chèo: Loại kịch hát múa dân gian, keå chuyeän ñieån tích baèng hình thức sân khấu và trước kia thường được diễn ở sân đình nên còn được gọi là chèo sân đình. Cheøo coù ñaëc ñieåm sau : + Chèo là hình thức sân khấu tổng hợp các hình thức kịch, hát, múa. + Chèo thuộc loại sân khấu ước lệ vaø caùch ñieäu cao. + Chèo thuộc loại sân khấu kể chuyện để khuyến giáo đạo đức. + Chèo có 1 số loại nhân vật truyền thống với những đặc trưng tính caùch rieâng. 2) Hiểu từ khó: 1, 2, 3, 9, 11, 16. II. ĐỌC- HIỂU VĂN BẢN: 1) Đọc:.

(209) - Nhận xét giọng đọc cuûa HS. H.Em hãy tóm tắt lại nội dung vở cheøo QATK ? GVHD: Vaên baûn chæ yeâu caàu chuùng ta tìm hieåu noãi oan thuù I cuûa thò Kính "Noãi oan haïi choàng". Vậy đó là nỗi oan gì? Cách giải quyeát cuûa Thò Kính ra sao ? H.Trích đoạn "Nỗi oan hại chồng" coù maáy nhaân vaät ? Ai laø nhaân vaät chính taäp trung theå hieän roõ xung đột kịch ?. - HS đọc phần tóm tắt vở chèo QATK. - Lớp nhận xét giọng đọc. - Thị Kính trở thành Quan Âm, Thiện Sĩ trở thành con vâït trên vai QA.. 2) Tóm tắt nội dung vở chèo QATK:. 3) Hieåu vaên baûn:. - 5 nhaân vaät : Thò Kính, Suøng oâng, Suøng baø, Thieän Só, Maõng oâng. Caû 5 nhân vật đều tham gia vào quá trình tạo nên xung đột kịch nhưng có 2 nhân vật chính được thể hiện xung đột cơ bản của vở chèo là Suøng baø vaø Thò Kính. H.Những nhân vật đó thuộc các - Sùng bà thuộc vai mụ ác, đại loại vai nào trong chèo và đại diện cho tầng lớp địa chủ PK. Thị dieän cho ai ? Kính đại diện cho người phụ nữ lao động, người dân thường, nữ GV daãn: Vaäy khi noãi oan xaûy ra chính. a) Nhaân vaät Suøng baø: Sùng bà đã xuất hiện, bà đã có - Hành động: Dúi đầu Thị Kính những hành động và ngôn ngữ xuống, bắt Thị Kính ngửa mặt lên, nào đối với Thị Kính ? khoâng cho Thò Kính phaân bua, duùi H.Nhận xét những hành động và - Hành động của Sùng bà rất tàn tay đẩy TK ngã khuỵu xuống. ngôn ngữ đó của bà? baïo. -> Hành động tàn nhẫn thô bạo. - Yêu cầu HS thảo luận nhóm: (5') - Ngôn ngữ: - Ngôn ngữ : Toàn là những lời + Giống nhà phượng, giống công. đay nghiến, mắng nhiếc, xỉ vả. + Mèo mã gà đồng. + Nhaø baø cao moân leäch toäc. + Maøy laø con nhaø cua oác. H.Qua lí lẽ của mụ, em hiểu gì về + Trứng rồng lại nở…rồng. quan hệ giữa thị Kính với Sùng bà + Liu điu……liu điu. bấy giờ ? -> Lời lẽ phân biệt đối xử. Bình: Lời lẽ của mụ qua các làn - Quan hệ giữa mụ và Thị Kính điệu hát sắp, nói lệch múa hát sắp vượt qua quan hệ mẹ chồng nàng chợt càng bộc lộ thái độ trấn áp dâu mà đó là quan hệ giai cấp tàn nhẫn phủ phàng, khinh người Vì Thị Kính không phải là con nghèo khổ, bà đã thể hiện rõ sự nhà giàu "Lấy vợ cho con còn phân chia giai cấp đã bám rễ vào phải kén họ kia mà". vấn đề hôn nhân PK thật sâu sắc. => Sùng bà đại diện cho giai cấp H.Qua ngôn ngữ và hành động đó, - Độc ác, tàn nhẫn đại diện cho PK: Độc ác, tàn nhẫn không chút em thấy Sùng bà là người như thế tầng lớp PK : mất hết tính người. tình người. naøo? -> Baø laø keû taïo ra luaät leä trong.

(210) nhaø. Chuyển ý: H.Đối lập với Sùng bà (đại diện ch gc PK độc ác) là ai ? H.Khung cảnh ở đầu trích đoạn là khung caûnh gì ? - Yêu cầu HS quan sát đoạn "Từ đầu…..một mực". H.Tìm những cử chỉ và lời nói của Thị Kính đối với chồng ? H.Qua lời nói, cử chỉ của Thị Kính em thấy Thị Kính là người như thế naøo ?. Chuyển ý: Nhưng ước mơ ấy lại đổ vỡ vì nổi oan hại chồng. H.Vaäy khi noãi oan xaûy ra Thò Kính đã có mấylần kêu oan? H.Nhận xét mhững lần kêu oan của Thị Kính ? (Định hướng: Thị Kính kêu oan với ai ? Có ai có tình cảm với Thị Kính không ? ). - Thị Kính- người dân thường, người lao động chất phát. - Khung cảnh sinh hoạt gia đình aám cuùng. - HS quan saùt.. b) Nhaân vaät Thò Kính:. - Lời nói: "Đạo…. 1 mực". - Cử chỉ : Ngồi quạt cho chồng, - Ân cần, dịu dàng khi chăm sóc laáy dao caét raâu cho choàng. cho choàng. - AÂn caàn, dòu daøng, tình caûm chaân thật, tự nhiên.. - Thò Kính coù 5 laàn keâu oan nhöng - 5 laàn: noãi oan caøng choàng chaát. + L1: Mẹ chồng "Giời ơi….. mẹ ôi". + L2: Meï choàng "Oan cha…. meï ôi". L3: Choàng -> nhöng Thieän Só laø tên đớn hèn, nhu nhược bỏ mặc người vợ từng yêu thương. L4: Meï choàng -> nhöng caøng keâu oan, noãi oan caøng daøy, baø caøng coù cớ để đay nghiến Thị Kính. + L5: Maõng oâng -> Thò Kính nhaän được sự cảm thông nhưng đó là sự cảm thông đau khổ và bất lực "Con ơi…. nhường nào". - Mối tình chồng vợ tan vỡ, Thị Kính bò ñuoåi ra khoûi nhaø choàng. -> Mối tình chồng vợ tan vỡ, Thị H.Keát cuïc cuûa noãi oan thì sao? kính bò ñuoåi khoûi nhaø choàng. -> Đó là nổi đau thứ I vậy nỗi đau - Lừa Mãng ông sang ăn cử cháu, thứ II là gì ? kì thực là bắt Mãng ông sang H.Trước khi đuổi Thị Kính, Sùng nhận con về. bà và Sùng ông còn dựng lên 1 vở kịch đó là vở kịch gì ? - Taøn aùc, laøm cho Maõng oâng, Thò H.Em coù nhaän xeùt gì veà haønh Kính nhuïc nhaõ eâ cheà. động đó ? - Suøng oâng duùi ngaõ….than khoùc. H.Tiếp theo Sùng ông đã có hành -> Hành động vũ phu, quan hệ động gì ? thông gia bị thay đổi nhanh chóng. - Nỗi đau rơi vào cực điểm: Nỗi - Thị Kính thấy Sùng ông và sùng đau oan ức, nỗi đau tình chồng vợ bà lừa cha mình sang ăn cử cháu tan vỡ, nỗi đau cha già yếu bị và bị Sùng ông dúi ngã -> TK rơi H.Qua đó em nhận xét gì về nỗi chính cha chồng hành hạ. vào cực điểm của nỗi đau..

(211) đau của Thị kính lúc bấy giờ ? -Mang yù nghóa toá caùo saâu saéc. - Thị Kính dẫn cha đi được 1 H.Vậy trước khi ra khỏi nhà quãng, Thị Kính đi theo cha Thiện Sĩ, Thị Kính có những cử …..bóp chặt trong tay. chỉ, lời nói gì ? - Lời nói " Thương ôi ….lẻ loi -> Một bên là thời gian dài hạnh phúc, bên kia là khoảnh khắc chớp nhoáng của sự đau khổ, 1 bên là vợ chồng hạnh phúc, 1 bên vợ chồng chia lìa " trách loøng….laøm ñoâi". - Con người vô định, bơ vơ trước cuộc đời. H.Em hiểu gì về những lời bộc bạch này của Thị Kính ? (lời bộc bạch gợi lên số phận của Thị Kính từ đây như thế nào ?) - Ñi tu. H.Để giải quyết cho nỗi oan của + Ưu điểm: Mình là người doan mình Thị Kính đã chọn cách giải chính. quyết nào ? Nhận xét cách giải + Hạn chế: Cam chịu bằng sự quyeát aáy ? nhẫn nhục, hành động đấu tranh - Yêu cầu HS thảo luận nhóm chỉ dừng lại ở việc trách móc số theo baøn. phaän "Phaän aåm duyeân oâi"vaø coù Bình: Thị Kính thiếu cái khỏe ước muốn 'Nhật nguyệt sáng soi"khoắn, lạc quan của những người > Ước muốn thụ động. vợ "Tấm Cám" trong ca dao, thiếu - Thị Kính là tiêu biểu cho hình cái bản lĩnh dũng cảm của Thị ảnh người phụ nữ dịu dàng, chịu Phöông trong cheøo Tröông Vieân, nhieàu noãi baát coâng ngang traùi không có nghị lực đứng lên chống trong xã hội PK. lại những oan trái bất công. - 2 HS neâu yù kieán veà ngheä thuaät H.Mặc dù có những hạn chế nhất bài. ñònh trong caùch giaûi quyeát nhöng Thị Kính vẫn là người phụ nữ tiêu bieåu cho ñieàu gì ? Hoạt động 4: (5') HDHS tổng kết. - Nêu nội dung bài. H.Neâu ñaëc saéc veà ngheä thuaät cuûa - Đọc ghi nhớ SGK. baøi ? - Noäi dung baøi noùi leân ñieàu gì ? - Gọi HS đọc ghi nhớ SGK. Hoạt động 5: (10') HDHS làm bài - HS đọc. taäp. - 2 HS toùm taét. - Gọi HS đọc bài tập 1. H.Tóm tắt ngắn gọn trích đoạn: 'Noãi oan haïi choàng" - HS đọc. GV nhaän xeùt, ghi ñieåm HS toát.. - Trước khi ra khỏi nhà Thiện Sĩ: + Nhìn lại những đồ vật cu.õ + Nói những lời bộc bạch chân thaønh. -> Hình ảnh con người bơ vơ vô định trước cuộc đời.. - TK giaûi quyeát noãi oan baèng caùch ñi tu. + Ưu điểm: Muốn sống để chứng minh mình là người đoan chính. + Hạn chế: Hành động đấu tranh chỉ dừng lại ở trách móc số phận>ước muốn thụ động. - TK là tiêu biểu của người phụ nữ dịu dàng hiền hậu, đảm đang nhöng chòu nhieàu noãi baát coâng oan traùi trong xaõ hoäi cuõ. III. TOÅNG KEÁT:  Ghi nhớ : SGK IV. LUYEÄN TAÄP: 1) Tóm tắt ngắn gọn trích đoạn: "Noåi oan haïi choàng".. 2) Chủ đe àtrích đoạn: "Nỗi oan hại.

(212)

(213) Ngày soạn: Ngaøy daïy: Tuần 30 - Tieát 117. Tieáng Vieät.. DẤU CHẤM LỬNG VAØ DẤU CHẤM PHẨY. I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: giúp hs. 1.Kiến thức :Công dụng của dấu chấm lửng , dấu chấm phẩy trong văn bản. 2. Kĩ năng: Sử dụng dấu chấm lửng, dấu chấm phẩy trong tạo lập văn bản. Đặt câu có dấu chấm lửng , dấu chấm phẩy. II. CHUẨN BỊ:. 1.GV:giáo án, sgv,sgk,.. 2.HS : soạn bài, đdht,…. III. TIEÁN TRÌNH HOẠT ĐỘNG:. 1/ Ổn định tổ chức: 2/ KTBC: - Sùng Bà và Thị Kính thuộc vai nào trong chèo và đại diện cho tầng lớp nào trong XH. - Việc người phụ nữ lao động, người dân thường trong XHPK đã quyết chọn con đường đi tu có mặt tích cực và tiêu cực như thế nào? 3/ Giới thiệu bài mới: Khi nào ta dùng dấu chấm lửng và khi nào ta dùng dấu chấm phẩy. Bài học này sẽ giúp các em hiểu rõ được 2 loại dấu câu trên. Hoạt động của GV và HS HĐ 1/ Tìm hiểu dấu chấm lửng Cho HS đọc ví dụ: a, b, c ( SGK/ 121 ). Baøi ghi cuûa HS I. Dấu chấm lửng: ( … ) 1/ Ví duï: a, b, c ( SGK/ 121 ) * Coâng duïng: ? Trong các ví dụ trên ,dấu chấm lửng  a: Tỏ ý còn nhiều vị anh hùng dân tộc nữa được dùng để làm gì. chöa lieät keâ heát.  b: Biểu thị sự ngắt quãng trong lời nói của nhân vật do quá mệt và hoảng sợ.  c: Biểu thị sự bất ngờ ( một cuốn tiểu thuyết được viết trên một tờ bưu thiếp ).  Từ tìm hiểu 3 ví dụ trên, rút ra kết luận về 2/ Ghi nhớ 2: (SGK/ 122) công dụng của dấu chấm lửng qua ghi nhớ 1. HĐ 2/ Tìm hiểu dấu chấm phẩy II. Daáu chaám phaåy: (;) Cho HS đọc ví dụ a & b ( SGK / 122 ) 1/ Ví duï: a, b (SGK/ 122) ? Haõy cho bieát daáu chaám phaåy trong 2 ví duï a * Coâng duïng: & b dùng để làm gì.  a: Đánh dấu ranh giới giữa 2 vế trong moät caâu gheùp. Thaûo luaän:Theo em coù theå thay daáu chaám phẩy ở câu a thành dấu phẩy được không.  Không. Vì sẽ nhằm lẫn với dấu phẩy ở vế.

(214) câu thứ 2 trong câu.  b: Dùng để ngăn cách các bộ phận trong * Ở ví dụ b này ta cũng không nên thay dấu phép liệt kê. chaám phaåy baèng daáu phaåy vì:  Dấu phẩy dùng để ngăn cách các thành phần đồng chức.  Dấu chấm phẩy dùng để ngăn cách từng bộ phaän lieät keâ. 2/ Ghi nhớ 2: (SGK/122) * Từ việc tìm hiểu hãy rút ra kết luận về công dụng của dấu chấm phẩy qua ghi nhớ 2. III. Luyeän taäp: 1/ Trong mỗi câu dưới đây dấu chấm lửng dùng để làm gì? b. Biểu thị lời nói bị đứt quãng do sợ hãi, lúng túng. c. Biểu thị câu nói bị bỏ dở. d. Biểu thị sự liệt kê chưa hết. 2/ Neâu coâng duïng cuûa daáu chaám phaåy: a, b, c  Cả 3 câu dấu chấm phẩy đều dùng để đánh dấu ranh giới giữa các vế của một câu ghép có cấu tạo phức tạp. 3/ Viết đoạn văn ngắn: Về “ Ca Huế trên Sông Hương” có dùng dấu chấm lửng và daáu chaám phaåy. “ Ai đã một lần đến Huế, được nghe và nhìn thấy cảnh ca Huế trên sông Hương; chắc hẳn là người ấy sẽ nhớ mãi không quên loại hình văn hoá đặc sắc và đa dạng: hò giã gạo, ru em, giaõ voâi, giaõ ñieäp … 4/ Củng cố. Nhắc lại công dụng của dấu chấm lửng và công dụng của dấu chấm phẩy. - Học bài và làm các bt còn lại 5/ Daën doø: - Hoïc baøi - Viết một đoạn văn miêu tả có sử dụng dấu chấm lửng và dấu chấm phẩy . - Chuaån bò tieát upload.123doc.net:. “Văn bản đề nghị”.

(215) Ngày soạn: Ngaøy daïy: Tuần 30 - Tieát upload.123doc.net. Taäp laøm vaên.. VĂN BẢN ĐỀ NGHỊ. I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: giúp hs. 1. Kiến thức: Đặc điểm của văn bản đề nghị : hoàn cảnh, mục đích , yêu cầu , nội dung và cách làm loại văn bản này. 2. Kĩ năng: - Nhận biết văn bản đề nghị. - Viết văn bản đề nghị đúng quy cách. - Nhận ra được những sai sót thường gặp khi viết vb đề nghị. II. CHUẨN BỊ:. 1.GV:giáo án, sgv,sgk,.. 2.HS : soạn bài, đdht,…. III. TIEÁN TRÌNH HOẠT ĐỘNG:. 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: Nêu công dụng của dấu chấm lửng và công dụng của dấu chấm phaåy 3. Giới thiệu bài mới: Ở tiết 115: “Tìm hiểu chung về văn bản hành chính” các em đã hiểu được thế nào là văn bản đề nghị, kiến nghị. Bài học hôm nay sẽ giúp các hiểu và khắc sâu hơn về loại văn bản này. Hoạt động của GV & HS HĐ 1/Đặc điểm của văn bản đề nghị: * Cho HS đọc văn bản: 1& 2(SGK/ 124, 125)  Sau khi đọc xong: GV hướng dẫn các em trả lời câu hỏi. ? Viết giấy đề nghị(văn bản đề nghị) khi naøo? Vieát nhaèm muïc ñích gì? Đáp: - Khi có nhu cầu chính đáng. - Mục đích: mong được giúp đỡ, xem xeùt, thay theá. * Cuï theå: 1/ TT lớp 7c kiến nghị với GVCN sơn lại baûng. 2/ TT gia đình trong khu TT đề nghị UBND phường giải quyết kịp thời: việc làm gây ô nhieãm.  Qua tìm hieåu cho HS ghi yù naøy.. Baøi ghi cuûa HS I. Đặc điểm của văn bản đề nghị: Vaên baûn: 1 & 2(SGK/ 124, 125). - Viết văn bản đề nghị nhằm mục đích: Khi cần đề đạt nguyện vọng với cấp trên hoặc người có thẩm quyền mong được xem xét, giúp đỡ, thay đổi. - Yeâu caàu veà noäi dung: ngaén goïn, trang troïng. - Yêu cầu về hình thức: sáng sủa, cân đối..

(216) ? Văn bản đề nghị cần chú ý gì về nội dung và hình thức trình bày. HĐ 2/ Cách làm văn bản đề nghị: II. Cách làm văn bản đề nghị: Thaûo luaän: caâu c (SGK/ 125) 1/ Tìm hieåu caùch laøm: Đáp: TT lớp kiến nghị GVCN xuất tiền quỹ Theo thứ tự: lớp mua tặng bạn Nam 5 quyển vở (gia đình a. Quốc hiệu và tiêu ngữ. Nam ngheøo). Cộng hoà … (Quốc hiệu) Thaûo luaän: caâu 3 (SGK/ 125) Độc lập … (Tiêu ngữ) Đáp: Chọn ý a & c b. Địa điểm làm giấy đề nghị và ngày tháng * HS đọc hoặc nhìn lại 2 văn bản trên và điểm c. Tên văn bản: giấy đề nghị (hoặc bản kiến lại xem các mục được trình bày như thế nào? nghò) d. Nơi nhận đề nghị. ? Em haõy cho bieát caû 2 vaên baûn treân coù e. Người (tổ chức) đề nghị. những điểm gì giống nhau và khác nhau. g. Nêu sự việc, lí do và ý kiến cần đề nghị Đáp: với nơi nhận. - Giống: hình thức: “các mục và thứ tự của h. Kí teân. caùc muïc” - Khác: nội dung: “các lí do, sự việc, nguyện voïng” Thaûo luaän: Qua tìm hieåu em haõy cho bieát những phần nào là phần quan trọng cả 2 văn bản đề nghị. Đáp: . Đề nghị ai? – Nơi nhận. . Ai đề nghị? – Nơi gửi. . Đề nghị điều gì? – Nội dung. 2/ Löu yù: . Đề nghị để làm gì? – Nguyện vọng. - Quoác hieäu + teân vaên baûn  vieát in hoa, khoå HS đọc mục (3). Lưu ý: Để cùng nhau rút ra chữ to. những điều cần lưu ý của văn bản đề nghị. Tiêu ngữ  viết thường (hoa chữ đầu). * Từ việc tìm hiểu trên. Hãy rút ra ghi nhớ(SGK/126). - Chú ý cách trình bày, độ cách nhau giữa các phaàn. - Khoâng vieát saùt leà giaáy. - Không bỏ khoảng trống quá lớn. - Chú ý những phần quan trọng: Đề nghị ai? Ai đề nghị? Đề nghị điều gì? Đề nghị để làm gì? * Ghi nhớ: (SGK/ 126). III. Luyeän taäp: 1/ Đọc và suy nghĩ về 2 tình huống: a & b (SGK/ 127). ? So sánh lí do viết đơn và lí do viết đề nghị giống nhau và khác nhau như thế nào? Đáp: * Giống nhau: Cả 2 đều là những nhu cầu nguyện vọng chính đáng..

(217) * Khaùc nhau: a/ Nguyeän voïng caù nhaân. b/ Nhu caàu cuûa TT. Lưu ý: a/ Nguyện vọng cá nhân  nghỉ phép không đi học được do bị ốm nên viết đơn. b/ Nhu cầu của TT  không tự giải quyết được phải viết đề nghị lên cấp trên. 2/ GV cùng HS thảo luận rút kinh nghiệm  các lỗi thường mắc ở văn bản đề nghị. 4/Củng cố:HS nhắc lại dàn mục một văn bản đề nghị. 5/ Daën doø: - Hoïc baøi - Nắm được đặc điểm văn bản đề nghị. - Sưu tầm một số văn bản đề nghị làm tài liệu học tập - Chuaån bò tieát 120: “OÂn taäp vaên học”. Ngày dạy: …………7A3,7A4 Tuần 30 – Tiết 119. TRẢ BÀI TẬP LÀM VĂN SỐ 6 I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: Giuùp HS - Nhận ra được những ưu điểm, nhược điểm trong bài viết của mình về nội dung và hình thức. trình baøy. - Thấy được phương hướng khắc phục, sửa chữa lỗi. - Oân tập lại kiến thức lý thuyết và kỹ năng đã học và rèn luyện kỹ năng viết văn giải thích . II/ TIẾN TRÌNH HOẠT ĐỘNG: 1/ Ổn định lớp: 2/ KTBC: 3/ Bài mới:. * Nhaän xeùt chung: * Sửa và lập dàn ý: a) Öu ñieåm : - Làm đúng thể loại: giải thích một vấn đề.( câu ca dao ) - Nhìn chung bài làm đầy đủ 3 phần bố cục - Bieát lieân hệ thực tế, dẫn chứng… b) Haïn cheá : - Một số bài viết cẩu thả, chữ xấu, nhiều lỗi chính tả. - Moät soá baøi noäi dung sô saøi, chưa sâu , còn thiếu ..... - Ở một số bài còn mắc lỗi dùng từ. - Moät soá baøi thiếu luận điểm GV nêu các lỗi cụ thể để HS sửa chữa. Chọn bài viết khá nhất đọc cho cả lớp nghe..

(218) 4/ Chuẩn bị bài mới: Ôn tập phần Văn Đọc và thực hiện theo các câu hỏi trong SGK.

(219) Ngaøy daïy: Tuaàn 30. Tieát 120,121- Vaên hoïc.. OÂN TAÄP PHAÀN VAÊN I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: giúp hs 1. Kiến thức : - Một số khái niệm thể loại liên quan đến đọc – hiểu văn bản như ca dao , dân ca , tục ngữ, thơ trữ tình , thơ Đường luật, thơ lục bát , thơ song thất lục bát, phép tương phản và tăng cấp trong nghệ thuật. - Sơ giản về thể loại thơ Đường luật. - Hệ thống vb đã học , nội dung cơ bản và đặc trưng thể loại ở từng vb. 2. Kĩ năng : - Hệ thống hóa , khái quát hóa kiến thức về các vb đã học - So sánh , ghi nhớ, học thuộc lòng các vb tiêu biểu. - Đọc – hiểu các vb tự sự, miêu tả, biểu cảm, nghị luận ngắn. II.CHUẨN BỊ : 1.GV : sgv,sgk,.. 2. HS: soạn bài,… III. TIEÁN TRÌNH HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: Em hãy trình bày lại thứ tự dàn mục văn bản đề nghị. 3. Giới thiệu bài mới: Hôm nay, lớp ta sẽ tìm hiểu bài học qua hình thức trả lời câu hỏi. Bài ôn tập các em đã được giáo viên hướng dẫn trước một tuần. Hoạt động của GV & HS ? HS ghi lại tất cả các văn bản đã được đọc hiểu trong cả năm. Đáp: Hoïc kyø I: 25 vaên baûn 1/ Cổng trường … 2/ Meï toâi.  3 vaên baûn vaên xuoâi 3/ Cuoäc chia tay … 4/ Những câu hát về tình cảm gia đình. 5/ Những câu hát về tình yêu quê hương, đất nước, con người. 6/ Những câu hát than thân. 7/ Những câu hát châm biếm. (4 baøi ca dao- daân ca) 8/ Nam Quoác Sôn Haø. 9/ Tụng giá hoàn kinh sư. 10/ Thiên Trường vãn vọng. 11/ Coân Sôn Ca. 12/ Chinh phuï ngaâm khuùc. (trích) 13/ Bánh trôi nước. 14/ Qua Đèo Ngang. 15/ Bạn đến chơi nhà. 16/ Voïng Lö Sôn boäc boá.. Baøi ghi cuûa HS I. Các văn bản đã học trong cả năm: * Hoïc kyø I: 25 vaên baûn. * Hoïc kyø II: 10 vaên baûn  Toång coäng caû naêm: 35 vaên baûn. Cuï theå: -Văn bản tự sự văn xuôi: 9 - Ca dao daân ca: 4 - Thơ trữ tình trung đại: 12 - Thơ trữ tình hiện đại: 3 - Vaên baûn nghò luaän: 4 - Tục ngữ: 2 - Cheøo Baéc Boä: 1.

(220) 17/ Tĩnh dạ tứ. 18/ Hoài höông ngaãu thö. 19/ Mao ốc vị thu phong sở phá ca. (12 bài thơ trữ tình trung đại) 20/ Nguyeân tieâu. (Raèm thaùng gieâng) 21/ Caûnh khuya. 22/ Tieâng gaø tröa. (3 bài thơ trữ tình hiện đại) 23/ Một thứ quà của lúa non: Cốm. 24/ Saøi Goøn toâi yeâu.  3 vaên baûn vaên xuoâi. 25/ Muøa xuaân cuûa toâi. Hoïc kyø II. 10 vaên baûn. 1/ TN về thiên nhiên và lao động sản xuất. 2/ TN về con người và XH. ( 2 baøi TN) 3/ Tinh thần yêu nước của nhân dân ta. 4/ Sự giàu đẹp của TV. 5/ Đứctính giản dị của Bác Hồ. 6/ YÙ nghóa vaên chöông. (4 baøi vaên nghò luaän) 7/ Soáng cheát maëc bay. 8/ Những trò lố …  3 văn bản văn xuôi 9/ Ca Hueá … 10/ Quan AÂm Thò Kính.  1 vaên baûn cheøo. ? HS nhớ lại định nghĩa một số khái niệm thể loại văn học và biện pháp nghệ thuật đã học. - Ca dao: ? - Dân ca: là lời hát có điệu lí, tiếng đệm đưa hơi bắt nguồn từ ca dao. - Tục ngữ: ? - Thơ trữ tình: phản ánh cuộc sống bằng cảm xúc trực tiếp của người sáng tác. - Thơ thất ngôn tứ tuyệt Đường luật:? - Thơ ngũ ngôn tứ tuyệt Đường luật: ? - Thô thaát ngoân baùt cuù:? - Thơ lục bát: Kết cấu theo từng cặp 6-8 (không giới hạn số câu). - Thô song thaát luïc baùt: moät khoå 4 caâu. Hai caâu 7 tieáng tieáp lieàn moät caëp 6-8. - Phép tương phản trong nghệ thuật : là sự đối lập các hình ảnh, chi tiết, nhân vật … trái ngược nhau: để tô đậm, nhấn mạnh một đối tượng hoặc cả hai. - Pheùp taêng caáp trong ngheä thuaät : laø quaù trình tăng dần từ thấp đến cao của hành động, lời nói,. II. Ñònh nghóa:. - Ca dao: - Daân ca: - Tục ngữ: - Thơ trữ tình: - Thơ thất ngôn tứ tuyệt Đường luật: - Thơ ngũ ngôn tứ tuyệt Đường luật: - Thô thaát ngoân baùt cuù: - Thô luïc baùt: - Thô song thaát luïc baùt: - Pheùp töông phaûn trong ngheä thuaät:. - Pheùp taêng caáp trong ngheä thuaät:.

(221) * HS lập bảng theo mẫu (SGK/128)  HS nhớ lại phần thống kê câu 1: Có 9 văn bản. VI. Thống kê các văn bản văn xuôi (trừ văn nghị luận): Soá TT 1. Nhan đề văn bản Cổng trường mở ra. Noäi dung chính Mẹ thương con, thao thức trong đêm trước ngày khai trường của con.. 2. Meï toâi. Phải yêu thương, kính trọng Người con hối hận qua thư của bố. meï. 3. Cuoäc chia tay cuûa Tình caûm gia ñình voâ cuøng những con búp bê quí giaù vaø quan troïng. Caùc baäc cha meï haõy vì con coá gắng tránh những cuộc chia tay (li dò) Một thứ quà của lúa Ca ngợi, miêu tả vẻ đẹp thức non: Coám quaø ñaëc saûn maø quen thuoäc VN Saøi Goøn toâi yeâu Tình cảm sâu đậm của tác giả đối với Sài Gòn qua sự gắn bó lâu bền ở Thành Phố này. Muøa xuaân cuûa toâi Vẻ đẹp độc đáo của mùa xuaân Mieàn Baéc & HN qua noãi sầu xa xứ của một người HN. Soáng cheát maëc bay Leân aùn teân quan phuû & caûm thoâng noãi khoå cuûa nhaân daân Những trò lố … PBC Đả kích tên toàn quyền VaRen. Ca ngợi người anh huøng CM PBC. Ca Huế trên Sông Giới thiệu ca Huế-một sinh Höông hoạt và thú vui văn hoá rất tao nhã ở đất cố đô -. 4. 5. 6. 7 8. 9. Ngheä thuaät chính Nội tâm người mẹ. Mượn vật để nói đến người.. Tuỳ bút hay về văn hoá ẩm thực. Kể- tả - giới thiệu & biểu cảm kết hợp khéo léo, nhịp nhàng (lời văn giaûn dò). Hồi ức trữ tình.. Töông phaûn vaø taêng caáp. Töông phaûn vaø taêng caáp: Keå chuyeän theo haønh trình chuyeán ñi cuûa VaRen Giới thiệu, thuyết minh.. * Luyeän taäp: GV hướng dẫn HS về nhà làm các bài tập 7, 8 ,9 (SGK/ 129). 4/ Củng cố. Cho HS đọc bảng tra cứu các yếu tố Hán Việt ở cuối SGK ngữ văn 7 tập II 5/ Daën doø. Hoïc baøi vaø chuaån bò baøi: “Daáu gaïch ngang”.

(222) Ngaøy daïy: Tuần 31 - Tieát 122. Tieáng Vieät.. DAÁU GAÏCH NGANG I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: giúp hs 1. Kiến thức: Công dụng của dấu gạch ngang trong vb. 2. Kĩ năng : - Phân biệt dấu gạch ngang với dấu gạch nối. - Sử dụng dấu gạch ngang trong tạo lập vb.. II. CHUẨN BỊ : 1.GV: sgv, sgk,.. 2.HS : soạn bài III . TIEÁN TRÌNH HOẠT ĐỘNG:. 1. Ổn định lớp: 2. Kieåm tra baøi cuõ: - Thế nào là thơ thất ngôn bát cú Đường luật? Hãy đọc minh hoạ một bài thơ. - Nêu nhan đề một văn bản văn xuôi. Cho biết nội dung chính và nghệ thuật chính. 3. Giới thiệu bài mới: Sự cần thiết của dấu câu đó là khi viết thì bỏ dấu, khi nói thì ngừng. Bài học sẽ giúp các em sử dụng đúng dấu câu trong văn viết. Đó là “Dấu gạch ngang” một trong những dấu câu tiếng Việt. HOẠT ĐỘNG CỦA GV Hoạt động 1: - Lời vào bài mới: (1') GV đưa ra 2 ví dụ để học sinh quan sát. H.Ở ví dụ 1 tg sử dụng nghệ thuật gì ? (liệt kê) và người viết dùng dấu gạch ngang để liệt kê nhiệm vụ của người học sinh. H.Vậy ở ví dụ 2 đó có phải là dấu gaïch ngang khoâng ? Tìm hieåu baøi hoïc ……. Hoạt động 2: (8') HDHS tìm hiểu coâng duïng cuûa daáu gaïch ngang. - Gọi HS đọc yêu cầu 1 SGK. - Quan saùt ví duï a. H.Mùa xuân đẹp đó là mùa xuân naøo ? H.Vaäy veá "Muøa xuaân…tình yeâu" laøm nhieäm vuï gì trong caâu ? H.Vậy giữa tác phẩm được giải thích với bộ phận được giải thích cách nhau bởi dấu gì ? Nó nằm ở vò trí naøo ? H.Hay noùi khaùc ñi coâng duïng daáu gạch ở VD a là gì ? - Quan saùt ví duï b.. HOẠT ĐỘNG CỦA HS. NOÄI DUNG GHI BAÛNG. - 1 Nhieäm vuï cuûa HS : - Học bài, làm bài đầy đủ. - Chấp hành nội qui nhà trường. 2 Lu-i-pa-xtô. - HS ghi tựa bài mới . I. COÂNG DUÏNG CUÛA DAÁU GAÏCH NGANG: - HS đọc. - HS quan saùt. - Muøa xuaân cuûa HN tình yeâu. - Giải thích cho vế câu trước đó. - Dấu gạch ngang - giữa câu.. - Đánh dấu bộ phận giải thích trong caâu. - HS quan saùt.. * Tìm hieåu ví duï: SGK a) Đặt ở giữa câu để đánh dấu bộ phaän giaûi thích chuù thích..

(223) H.Trong đoạn trích b có mấy lần nhân vật tôi thể hiện lời nói trực tieáp ? H.Dựa vào đặc điểm hình thức nào em biết ? Nó nằm ở vị trí nào ? H.Vậy trong trường hợp này dấu gaïch ngang coù taùc duïng gì ? H.Biện pháp tu từ gì đã được sử duïng trong ví duï c ? H.Trước những câu liệt kê có dấu gì ? H.Trường hợp này, dấu gạch ngang coù taùc duïng gì ? Vò trí? H.Xác định từ loại của 2 từ VPBC ? -> Vậy cụm từ gồm 2 danh từ trở lên được nối lại với nhau người ta goïi laø cuïm lieân danh H.Giữa danh từ trong cụm liên danh caùch nhau baèng daáu gì ? H.Dấu gạch ngang trong trường hợp này có tác dụng gì ? H.Vaäy coâng duïng cuûa daáu gaïch ngang laø gì ? -> Đó là nội dung ghi nhớ SGK. - Gọi HS đọc ghi nhớ SGK. Chuyeån yù: Chuùng ta hay nhaàm laãn giữa ….để phân biệt 2 dấu câu này chuùng ta sang II. Hoạt động 3: (8') HDHS phân biệt dấu gạch ngang với bộ phận gạch noái. - Trở lại ví dụ phần vào bài H.Vaäy trong 2 ví duï treân ñaâu laø daáu gaïch ngang ? -> Ở Ví dụ 2 đó không phải là dấu câu mà đó là dấu gạch nối, dùng để nối các tiếng của 1 từ mượn goàm nhieàu tieáng. H.Coâng duïng cuûa daáu gaïch noái laø gì ? H.Về hình thhức dấu gạch ngang với dấu gạch nối có gì khác nhau ? H.Để phân biệt dấu gạch ngang với dấu gạch nối cần chú ý điều gì ? - Yêu cầu HS đọc ghi nhớ . Hoạt động 4: (20') HDHS làm bài taäp.. - 2 laàn.. b) Đặt ở đầu dòng để đánh dấu lời nói trực tiếp của nhân vật.. - Có dấu gạch ngang đầu câu. - Đặt ở đầu dòng …. - Quan saùt ví duï c. - Lieät keâ. - Gaïch ngang.. c) Đặt ở đầu dòng để liệt kê (liệt kê công dụng của dấu chấm lửng).. - Quan saùt ví duï d. - Danh từ.. - Daáu gaïch ngang.. - Nối các từ trong 1 liên danh.. d) Nối các từ trong 1 liên danh.. - HS lieät keâ coâng duïng daâu gaïch ngang. - Đọc ghi nhớ SGK.. * Ghi nhớ : SGK II. PHAÂN BIEÄT DAÁU GAÏCH NGANG VỚI DÂU GẠCH NỐI:. - VD1 laø daáu gaïch ngang VD2 laø * Tìm hieåu ví duï: SGK daáu gaïch noái. -VD: Lo-ren, in-tơ-nét, ma két- 1) Dấu gạch nối dùng để nối các tinh. tiếng trong những từ mượn gồm nhieàu tieáng. - Nối các tiếng trong những từ 2) Cách viết dấu gạch nối ngắn mượn gồm nhiều tiếng. hôn daáu gaïch ngang. - Daáu gaïch noái ngaén hôn daáu gaïch ngang. - Daáu gaïch noái khoâng laø 1 daáu câu. Nó chỉ dùng nối các từ gồm nhiều tiếng - Nó ngắn hơn dấu * Ghi nhớ : SGK gaïch ngang. III. LUYEÄN TAÄP: - Đọc ghi nhớ SGK. Baøi 1: Coâng duïng cuûa daáu gaïch ngang:.

(224) - Gọi HS đọc yêu cầu bài tập 1, 2 - HS đọc. SGK. - Lớp hình thành 4 nhóm thảo - Yeâu caàu HS thaûo luaän nhoùm. luaän: + Noäi dung: Yeâu caàu BT1, 2. - GV kiểm tra kết quả thảo luận + Hình thức: Nhóm trưởng ghi ý nhoùm. kieán cuûa nhoùm vaøo baûng phuï. - GV nhaän xeùt. + Thời gian: 7'. a) Để đánh dấu bộ phận giải thích chuù thích. b) Dùng để đánh dấu nbộ phận giaûi thích chuù thích. c)Dùng để đánh dấu lời nói trực tieáp cuûa nhaân vaät vaø boä phaän chuù thích giaûi thích. d) Dùng để nối các bộ phận trong 1 lieân danh. * Cuûng coá: (1') H.Nhắc lại công dụng dấu gạch - Công dụng dấu gạch ngang, dấu e) Dùng để nối các bộ phận trong gaïch noái. 1 lieân danh. ngang ? Baøi 2: Coâng duïng daáu gaïch noái : H.Phaân bieät daáu gaïch ngang, daáu - Dùng để nối các tiếng trong 1 từ gaïch noái baèng daáu hieäu gì ? chỉ tên riêng được phiên âm từ * Daën doø: (1') - Leân baûng ñaët caâu. tiếng nước ngoài. - Học thuộc lòng 2 ghi nhớ. - Nhaän xeùt. Bài 3: Đặt câu có sử dụng dấu - Laøm laïi taát caû caùc baøi taäp. gaïch ngang. - Soạn bài mới: "Ôn tập tiếng - Nghe dặn và thực hiện. Vieät". + Học lại tất cả những kiến thức tieáng Vieät coù lieân quan trong tieát oân taäp..

(225) Ngaøy daïy: Tuần 31 - Tieát 123. Tieáng Vieät. OÂN TAÄP TIEÁNG VIEÄT I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: giúp hs 1. Kiến thức: - Các dấu câu. - Các kiểu câu đơn. 2. Kĩ năng: Lập sơ đồ hệ thống hóa kiến thức. II. CHUẨN BỊ: 1. GV: SGV, SGK,.. 2. HS : SOẠN BÀI. III. TIEÁN TRÌNH HOẠT ĐỘNG : 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: Đặt một ví dụ có dùng dấu gạch ngang để đánh dấu bộ phận chú thích . 3. Giới thiệu bài mới: Người ta nói: Phong ba bão táp không bằng ngữ pháp Việt Nam. Đúng như vậy, trong tiếng Việt dùng đúng kiểu câu và dấu câu là rất quan trọng. Bài học sẽ giúp các em hiểu và dùng đúng kiểu câu và dấu câu. HOẠT ĐỘNG CỦA GV Hoạt động 1: - Lời vào bài mới: (1') Nếu phân chia theo muïc ñích noùi thì caâu ñôn goàm những kiểu nào ? (Nghi vấn, cầu khieán, traàn thuaät, caûm thaùn ). H.Kể tên những dấu câu em đã học ? (Dấu phẩy, chấm phẩy, chấm lửng, daáu gaïch ngang). -> Tieát hoïc hoâm nay seõ HD caùc em ôn lại 2 kiến thức đó. Hoạt động 2: (20') HDHS ôn tập lí thuyết các kiểu câu đơn đã học. . - GV sử dụng phương pháp phát vấn để hỏi HS. - GV ghi baûng. H.Caâu nghi vaán laø gì ? Daáu hieäu keát thuùc caâu ? H.Cho ví duï veà caâu nghi vaán? Hoạt động 3: (16') HDHS ôn tập những kiến thức về các dấu câu đã hoïc. H.Trình baøy coâng duïng cuûa daáu phẩy, chấm, chấm phẩy, chấm lửng, gaïch ngang cho ví duï ? - GV nhaän xeùt vaø ghi baûng.. HOẠT ĐỘNG CỦA HS. - Nghe và trả lời câu hỏi . - Ghi tựa bài mới.. - HS trả lời.. - Là câu có từ nghi vấn: ai, gì, nào, sao, dùng để hỏi. - Caâu NV keát thuùc baèng daáu chaám hoûi. VD: Mấy giờ rồi ? - HS dựa trên bài soạn trả lời. - Lớp bổ sung. - HS ghi taäp.. NOÄI DUNG GHI BAÛNG.

(226) Phaân theo muïc ñích noùi 1.Câu nghi vấn: Là câu có từ nghi vấn : ai. gì, nào, không, sao…….dùng để hỏi. Câu nghi vấn kết thúc bằng daáu chaám hoûi. VD: Mấy giờ rồi ? 2.Câu trần thuật: Là câu không có dấu hiệu hình thức của các kiểu câu khác dùng để trình bày, nêu nhận định, đánh giá đúng hay sai. Câu trần thuật kết thúc bằng dấu chấm. VD: Anh aáy laøm theá laø toát.. Phaân theo caáu taïo 1.Câu bình thường: Là câu có cấu tạo theo moâ hình CN-VN. VD: Toâi/ ñi hoïc. C V 2.Caâu ñaëc bieät: Khoâng coù caáu taïo theo moâ hình CN-VN VD: Đêm. Thành phố đầy sao.. 3.Câu cầu khiến: Là câu có từ cầu khiến : hãy, đừng, chớ, đi, thôi, nào, dùng để đề nghị, yêu cầu, ra lệnh, khuyên bảo người nghe thực hiện yêu cầu được nói đến trong caâu. Caâu caàu khieán keát thuùc baèng daáu chaám than. VD: Thoâi im laëng ! 4.Câu cảm thán: Là câu có chứa từ cảm thán : ôi, chao, 2) Daáu caâu: eo ôi, trời ơi……dùng bộc lộ cảm xúc. Câu cảm thán kết thuùc baèng daáu chaám than. Teân daáu caâu H.Thức Coâng duïng VD: Ôi ! Mẹ đã về ! 1.Daáu phaåy , - Đánh dấu ranh giới giữa các thành phần phụ của câu với CN, VN. - Giữa các từ ngữ có cùng chức vụ trong câu. - Giữa từ ngữ với bộ phận chú thích của nó, các vế cuûa caâu gheùp. 2.Daáu chaám . - Đánh dấu sự kết thúc của câu(câu trần thuật). 3.Chaám phaåy. ;. 4.Chấm lửng. …….. 5.Gaïch ngang. -. - Ngăn cách giữa 2 vế của 1 câu ghép. - Ngăn cách các vế của 1 phép liệt kê phức tạp.. Ví duï Vaân, Vy /laø HS gioûi. CN VN. Chúng ta chăm học để thầy coâ cha meï vui loøng. Nhieäm vuï cuûa HS laø laøm bài đầy đủ ; học bài có trọng tâm; chấp hành đúng nội qui nhà trường. Bẩm quan lớn, con vịt đứng…… hai chân.. - Tỏ ý cỏn nhiều sự vật, hiện tượng chưa liệt kê hết. - Thể hiện lời nói bị bỏ dở hay ngập ngừng ngắt quaõng. - Làm giãn nhịp điệu của câu nói chuẩn bị cho sự xuất hiện của 1 từ ngữ biểu thị 1 nội dung bất ngờ hay hài hước châm biếm. - Đánh dấu bộ phận giải thích, chú thích trong câu. Phaùp - Nhaät (lieân danh) - Đánh dấu lời nói trực tiếp của nhân vật hay để liệt Học - Hành là nhiệm vụ keâ. cuûa hoïc sinh. - Nối các từ trong 1 liên danh.. * Củng cố: (1') H.Cách phân loại câu đơn ? Cách phân loại đó có những kiểu câu nào ? H.Kể tên và công dụng của các dấu câu đã học ?.

(227) * Daën doø : (1') - Học lại những kiến thức đã ôn và cho ví dụ từng trường hợp. - Soạn bài mới: "Văn bản báo cáo" theo HD SGK. + Viết đoạn văn có sử dụng những kiểu câu dạng câu đã học ..

(228) Ngaøy daïy:. Tuần 31 - Tieát 124. Taäp laøm vaên.. VAÊN BAÛN BAÙO CAÙO I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: giúp hs 1. Kiến thức: Đặc điểm của vb báo cáo : hoàn cảnh , mục đích, yêu cầu , nội dung và cách làm loại vb này. 2.Kĩ năng: - Nhận biết vb báo cáo - Viết vb báo cáo đúng quy cách. - Nhận ra được những sai sót thường gặp khi viết vb báo cáo. II. CHUẨN BỊ:. 1. GV: sgv, sgk,… 2. HS: soạn bài. III. TIEÁN TRÌNH HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: - Kể các kiểu câu đơn đã học. - Kể các dấu câu mà em đã biết. 3. Giới thiệu bài mới:Bài học sẽ giúp các em khi nào, trường hợp cần thiết nào. Ta cần viết văn bản baùo caùo.. Hoạt động của GV & HS Cho HS đọc 2 văn bản (SGK/123, 124) ? Về mục đích: viết báo cáo để làm gì. * Cuï theå:  Văn bản 1: Lớp trưởng thay mặt lớp 7B trình bày kết quả hoạt động chào mừng ngày 20 – 11 của lớp lên BGH.  Văn bản 2: Lớp trưởng thay mặt lớp 7C trình bày keát quaû quyeân goùp uûng hoä caùc baïn HS vuøng luõ luït leân tổng phụ trách đội. ? Báo cáo cần phải chú ý những yêu cầu gì về “nội dung” và “hình thức” trình bày. Thaûo luaän: 1/ Em haõy daãn ra tình huoáng caàn vieát vaên baûn baùo caùo trong sinh hoạt và học tập ở trường, ở lớp. Ví dụ: Lớp trưởng báo cáo lên tổng phụ trách đội: Tổng kết đợt phát động thi đua công tác kế hoạch nhỏ “Thu gom giấy vụn của lớp”. 2/ Trong caâu hoûi soá 3 (SGK/ 134, 135) coù 3 tình huoáng: a, b, c. Theo em tình huoáng naøo phaûi vieát vaên baûn baùo caùo. Đáp: a. Phải viết văn bản đề nghị. b. Vieát vaên baûn baùo caùo. c. Vieát vaên baûn ñôn xin nhaäp hoïc.. Baøi ghi cuûa HS I. Ñaëc ñieåm cuûa vaên baûn baùo caùo: Vaên baûn: 1 & 2 (SGK/ 133, 134) - Mục đích: Trình bày về tình hình, sự việc và các kết quả đã làm được của một cá nhân hay của một tập theå.. - Noäi dung:phaûi neâu roõ: Ai vieát, ai nhaän, nhaän veà vieäc gì vaø keát quaû ra sao. - Hình thức: phải đúng mẫu,sáng sủa, rõ ràng.. II. Caùch laøm vaên baûn baùo caùo:.

(229) Thaûo luaän: 1/ Cho biết 2 văn bản báo cáo trên trình bày theo thứ tự nào? Đáp: a. Quốc hiệu và tiêu ngữ. b. Ñòa ñieåm laøm baùo caùo vaø ngaøy thaùng. c. Teân vaên baûn: Baùo caùo veà … d. Nôi nhaän baùo caùo. e. Người (tổ chức) báo cáo. g. Nêu lí do, sự việc và kết quả đã làm được. h. Kí teân. 2/ Cả hai văn bản có những điểm gì giống nhau và khaùc nhau? Đáp: * Giống: hình thức, thứ tự trình bày. * Khaùc: noäi dung. 3/ Theo em, những phần nào là quan trọng, cần chú yù trong caû hai vaên baûn treân? Đáp: - Báo cáo với ai? - Ai baùo caùo? - Báo cáo về vấn đề gì? - Báo cáo để làm gì? * Từ sự tìm hiểu: GV cho HS rút ra cách làm (dàn muïc) moät vaên baûn baùo caùo. * GV cho HS đọc phần 3/ lưu ý (SGK/135) ? Cho bieát teân vaên baûn caàn vieát nhö theá naøo? ? Cách trình bày như thế nào để văn bản sáng sủa, cân đối, đẹp.. * Gọi HS đọc to ghi nhớ  chép vào vở.. 1/ Tìm hieåu caùch laøm vaên baûn baùo caùo:. DAØN MUÏC  a, b, c, d, e, g, h (xem bên thứ tự trình bày để ghi vào vở) 2/ Löu yù: - Tên văn bản cần viết chử in hoa, khổ chữ to. - Trình bày các phần cách nhau không nên có khoảng trống quá lớn, không viết sát lề giấy. - Keát quaû baùo caùo phaûi ghi cuï theå, khoâng noùi chung chung. * Ghi nhớ: (SGK/136). III- Luyeän taäp: 1/ Sưu tầm và giới thiệu trước lớp một văn bản báo cáo nào đó (chỉ ra nội dung, hình thức, phần, mục để trình bày trong văn bản đó) CỘNG HOAØ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập – Tự do – Hạnh phúc Nam Ñònh, ngaøy 8 thaùng 9 naêm 2003 BAÙO CAÙO (Về vụ cháy lúc 23 giờ ngày 8 tháng 9 năm 2003 tại thành phố Nam Định) Kính gởi: - UBND thành phố Nam Định. - Đồng kính gởi UBND Quận. Vào 23 giờ ngày 8 tháng 9 năm 2003 đã xảy ra một vụ cháy tại số nhà 07, hẻm 12, thuộc phường X. sau một giờ đồng hồ, nhờ lực lượng phòng cháy, chữa cháy ngọn lửa đã được dập tắt. Theo kết quả điều tra ban đầu, nguyên nhân là do sự bất cẩn của chủ nhà bị chập đường dây điện. Haäu quaû cuûa vuï chaùy laø: - Về người: có 2 người bị bỏng nặng, 3 người bị thương nhẹ. - Về tài sản: ước tính thiệt hại khoảng 20 triệu đồng..

(230) Chúng tôi đã kịp thời đưa những người bị bỏng nặng đi cấp cứu. Trước mắt đã tổ chức quyên góp giúp các gia đình bị nạn một số tiền là 5 triệu đồng. Nay UBND phường X xin báo cáo sơ bộ tình hình vụ cháy để UBND thành phố và UBND Quận được rõ. Chúng tôi sẽ tiếp tục chỉ đạo các ngành chức năng có biện pháp khắc phục hậu quả vụ cháy và tích cực phòng ngừa không để xảy ra các vụ việc tương tự. Thay mặt UBND phường X Chủ tịch phường A Nguyeãn Vaên A * Chæ ra caùc phaàn, muïc trong vaên baûn baùo caùo treân . - Người nhận. - Noäi dung. - Haäu quaû. - Caùch giaûi quyeát. - Người (tổ chức) gởi - Bieän phaùp khaéc phuïc. * Lưu ý: Đây là loại báo cáo đột xuất. 2/ Neâu vaø phaân tích caùc loãi caàn traùnh khi vieát moät vaên baûn baùo caùo. Baøi taäp naøy GV coù theå ñöa ra một văn bản có điểm chưa đúng. HS phát hiện chỗ sai và sửa chữa. 4./Cuûng coá: - hãy nêu những nội dung chính cần phải có trong văn bản báo cáo. - Cho biết thứ tự các mục trong văn bản báo cáo. 5./ Daën doø: Veà nhaø caùc em hoïc baøi vaø chuaån bò tieát 125, 126: “OÂn taäp taäp laøm vaên”.

(231) Ngaøy daïy: Tuaàn 32 - Tieát 125, 126. Taäp laøm vaên.. OÂN TAÄP TAÄP LAØM VAÊN I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: giúp hs. 1. Kiến thức: - Hệ thống kiến thức về văn biểu cảm. - hệ thống kiến thức về văn nghị luận . 2. Kĩ năng: - Khái quát, hệ thống các vb biểu cảm và văn nghị luận đã học. - Làm bài văn biểu cảm và văn nghị luận. II. CHUẨN BỊ: 1. GV : sgv, sgk,… 2. HS: soạn bài III.TIẾN TRÌNH HOẠT ĐỘNG: 1/ Ổn định tổ chức: 2/ KTBC: Gọi HS trình bày bài tập số 2: Về nhà tập viết 2 loại văn bản đề nghị và báo cáo (tình huống đã dẫn ở bài tập 1). 3/ Giới thiệu bài mới:Bài học sẽ giúp các em ôn lại 2 loại văn bản chủ yếu đã học trong chương trình lớp 7. Đó là văn bản biểu cảm và văn bản nghị luận. HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS NOÄI DUNG GHI BAÛNG.

(232) Hoạt động 1:. - Lời vào bài mới :(1') Chương trình TLV lớp 7 các em đã học về 2 văn baûn bieåu caûm vaø nghò luaän. Chöông trình dành 2 tiết để giúp các em ôn tập lại những kiến thức về 2 loại văn baûn treân…. Hoạt động 2: (40' HDHS ôn tập lí thuyeát vaên bieåu caûm. - Gọi HS đọc yêu cầu 1 SGK H.Vaên bieåu caûm laø gì ? H.Kể tên các văn bản biểu cảm đã học ở lớp 7 ? (tác phẩm văn xuôi). I. VAÊN BIEÅU CAÛM:. - HS đọc. - Là văn viết ra nhằm biểu đạt tình cảm, cảm xúc, sự đánh giá của con người đối với thế giới xung quanh và khêu gợi lòng đồng cảm của người đọc. - Gọi HS đọc và làm yêu cầu 2 SGK. - Một thứ quà của lúa non : Cốm. - Saøi Goøn toâi yeâu. - GV nhaän xeùt choát vaø ghi baûng. GV giaûng: VD: "Coám" taùc giaû choïn - Muøa xuaân cuûa toâi. hình ảnh chiếc bánh cốm để nói lên tình yêu của mình đối với HN. H.Yếu tố miêu tả, tự sự có vai trò gì - HS đọc và trình bày. trong vaên baûn bieåu caûm ? - GV đưa ra dc về điều mới ghi bảng bằng cách yêu cầu học sinh đọc và laøm baøi taäp 5 SGK. H.Ngôn ngữ biểu cảm đòi hỏi phải sử dụng biện pháp tu từ như thế nào ? H.Đối với câu hỏi 7, 8 yêu cầu học - Khêu gợi cảm xúc. sinh trình bày trước lớp GV chỉnh sửa vaø cho HS ghi vaøo taäp. - GV sử dụng bảng phụ có kẻ sẳn nội - HS đọc và trình bày: phải nêu lên đặc điểm của con người đó (miêu tả) dung cuûa 2 yeâu caàu treân. keå 1 vaøi khaùi nieäm saâu saéc cuûa người, sự vật hiện tượng, đối với bản thaân mình. - Phương tiện tu từ: Giàu hình ảnh, biểu cảm, sử dụng từ ngữ gợi hình gợi cảm.. * Vaên bieåu caûm laø vaên vieát ra nhaèm biểu đạt tình cảm, cảm xúc, sự đánh giá của con người đối với thế giới xung quanh, khêu gợi lòng đồng cảm nơi người đọc. 1) Các văn bản văn xuôi đã học: -Một thứ quà của lúa non: Cốm. - Saøi Goøn toâi yeâu. - Muøa xuaân cuûa toâi. 2) Ñaëc ñieåm vaên bieåu caûm: - Mỗi văn bản tập trung biểu đạt 1 tình caûm chuû yeáu. - Để thổ lộ tình cảm ấy người viết có thể dùng hình ảnh ẩn dụ, tượng trưng hoặc thổ lộ trực tiếp. - Baøi vaên bieåu caûm coù boá cuïc 3 phaàn : MB, TB, KB. - Tình caûm trong baøi vaên roõ raøng, trong sáng, chân thực. 3) Yếu tố tự sự, miêu tả có vai trò khêu gợi cảm xúc trong văn biểu caûm. 4) Trước hết phải nêu được đặc điểm của con người, sự vật hiện tượng đó đáng yêu như thế nào ?.....(miêu tả). - Kể 1 vài kỉ niệm sâu sắc đối với con người, sự vật đó (tự sự). 5) Ngôn ngữ biểu cảm: Thường sử dụng các biện pháp tu từ giàu hình ảnh, cảm xúc: VD: ẩn dụ, tượng tröng….. VD: Saøi Goøn toâi yeâu, Muøa xuaân cuûa toâi 6. ND bieåu caûm Caûm xuùc con người đv TN, SV, sự đánh giá của con người đv TN Mục đích biểu Khêu gợi lòng caûm đồng cảm đv người đọc P.tieän biểu Ẩn dụ, tượng caûm trưng, bộc lộ trực tieáp 7. MB Giới thiệu tpvh + hoàn cảnh.

(233) Hoạt động 3: (41') HDHS ôn tập phaàn nghò luaän. H.Nhaéc laïi khaùi nieäm vaên baûn nghò luaän ? H.Haõy keå teân caùc vaên baûn nghò luaän đã học và đọc trong ngữ văn 7 tập 2 ? - Gọi HS đọc và trình bày câu hỏi 2 SGK. - GV nhaän xeùt vaø cho HS ghi taäp. H.Trong baøi vaên nghò luaän phaûi coù những yếu tố cơ bản nào ? Yếu tố naøo laø chuû yeáu? H.Luaän ñieåm laø gì ?. - Văn nghị luận là văn được viết ra nhằm xác lập cho người đọc người nghe 1 tư tưởng, quan điểm nào đó. - HS lieät keâ.. - HS trình baøy. - Luận điểm, luận cứ, lập luận, luận ñieåm laø chuû yeáu.. - Luaän ñieåm: Laø yù kieán theå hieän tö tưởng, quan điểm của người viết chỉ H.Trong 4 ví dụ SGK, trường hợp đạo cho bài viết. - Trường hợp a, d là luận điểm vì nó naøo laø luaän ñieåm ? Vì Sao ? thể hiện tư tưởng quan điểm của - Gọi HS đọc và làm yêu cầu 5 SGK. người viết còn b là câu cảm thán. - GV giảng và sửa chữa, chốt ý cho hoïc sinh ghi vaøo taäp. - HS ghi.. - Gọi HS đọc yêu cầu 6 H.Nhiệm vụ giải thích và chứng - HS đọc minh khaùc nhau nhö theá naøo ? - Giải thích: Chủ yếu dùng lí lẽ để giải thích cho người đọc hiểu vấn đề * Cuûng coá: (1') H.Văn bản biểu cảm là gì ? Các đặc cần giải thích, còn chứng minh là yếu toá phuï. ñieåm cuûa vaên bieåu caûm ? H.Văn nghị luận là gì ?Các đặc điểm - Chứng minh: Thì chủ yếu dùng dẫn chứng để làm sáng tỏ điều chứng cuûa vaên nghò luaän ? minh, giaûi thích laø yeáu toá phuï. * Daën doø: (1') - Học lại những kiến thức đã ôn. - Xem và lập dàn ý cho các đề trong SGK coøn laïi. - Soạn bài mới: "Ôn tập tiếng Việt" tieáp theo.. giao tiếp với tp TB Những cảm xúc, suy nghĩ do tp gợi lên MB Ấn tượng chung về tp II. VAÊN NGHÒ LUAÄN: 1) Văn nghị luận là văn được viết ra nhằm xác lập cho người đọc người nghe 1 tư tưởng quan điểm nào đó. - Các văn bản nghị luận đã học và đọc ở Ngữ văn 7 tập 2 + Tinh thần yêu nước của nhân dân ta. + Sự giàu và đẹp của tiếng Việt. + Đức tính giản dị của BH. + YÙ nghóa vaên chöông. 2) VD caùc vaên baûn nghò luaän trong đời sống: Báo cáo các bài xã luận, bình luaän vaên hoïc, xaõ hoäi 3) Trong vb nghị luận phải có những yếu tố: luận điểm, luận cứ, lập luận trong đó luận điểm là quan trọng. 4) Luaän ñieåm: Laø yù kieán theå hieän tö tưởng, quan điểm của người viết, chỉ đạo cho bài viết. 5) CM trong văn nghị luận đòi hỏi phaûi phaân tích dieãn giaûi sao cho daãn chứng nói lên điều mình muốn chứng minh. Điều cần lưu ý là dẫn chứng phaûi tieâu bieåu. Caâu ca dao treân laøm theo theå thô luïc baùt tieâu bieåu cho tiếng Việt đẹp về thanh điệu, vần löng, nhòp chaún nhöng phaûi dieãn giaûi thì câu ca dao mới có sức chứng minh. 6. Giaûi thích: Chuû yeáu laø duøng lí leõ để diễn giải cho người đọc, nghe hiểu vấn đề cần giải thích, chứng minh laø yeáu toá phuï phuïc vuï cho giaûi thích. - Chứng minh: Chủ yếu là dùng dẫn chứng để làm sáng tỏ điều mình nói, giaûi thích laø yeáu toá phuï phuïc vuï cho CM..

(234)

(235) Ngaøy daïy: Tuần 32 - Tieát 127. Tieáng Vieät.. OÂN TAÄP TIEÁNG VIEÄT (TT) I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: giúp hs 1. Kiến thức: Các phép biến đổi câu, các phép tu từ cú pháp 2. Kĩ năng: Lập sơ đồ hệ thống hoá những kiến thức về các phép biến đổi câu và các phép tu từ cú pháp đã học.. II.CHUẨN BỊ : 1.GV : sgv,sgk,... 2. HS: soạn bài,…. III. TIEÁN TRÌNH HOẠT ĐỘNG: 1. Ổn định lớp: 2. Kieåm tra baøi cuõ: - Yếu tố tự sự và miêu tả đóng vai trò gì trong văn biểu cảm. - Trong văn nghị luận chứng minh : để làm sáng tỏ luận điểm cần hội tụ những yếu tố nào? 3. Giới thiệu bài mới: Bài học sẽ giúp các em ôn lại các phép biến đổi câu và các phép tu từ cú pháp về câu để vận dụng thực hành trong văn bản. Hoạt động của GV & HS - Cho HS đọc bảng các phép biến đổi câu đã học (SGK/144) - HS đọc bảng SGK/144. ? HS nhaéc laïi theá naøo laø caâu ruùt goïn? Cho ví duï.. Baøi ghi cuûa HS (TT tieát 123) I- Noäi dung: 3/ Các phép biến đổi câu đã học: (Baûng SGK/144) 4/ Các phép tu từ cú pháp đã học: (Baûng SGK/144) II- Tìm hieåu chi tieát: 1/ Rút gọn câu: Là trong khi nói hoặc viết ta có thể lược bỏ một số thành phần câu. Ví duï: * ?/ Thương người như thể thương thân.  Lược bỏ CN. * Hai, ba người / đuổi theo nó. Rồi ba bốn người, năm sáu người/ ?  Lược bỏ VN. 2/ Mở rộng câu: - Chiếc xe này // máy / đã hỏng rồi.  Cụm chủ – vị làm thành phần VN CN C V VN - Quả bóng / lăn tròn // trông thật đẹp mắt.  Cụm chủ – vị làm CN. - Con meøo / nhaûy maïnh // laøm beå bình boâng.  Cuïm chuû – vò laøm CN. - Tôi // cứ tưởng tôi / ghê gớm lắm.  Cụm chủ – vị làm bổ ngữ. ÑT - Tôi thấy anh bọ ngựa / trịnh trọng tiến vào.  Cụm chủ – vị làm bỗ ngữ. - Văn chương // gây cho ta những tình cảm ta / không có.  Cụm chủ – vị làm định ngữ. CN DT C V 3/ Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động: - Hùng Vương // quyết định truyền ngôi cho Lang Liêu.  Câu chủ động : vì chủ ngữ là chủ thể của hoạt động..

(236) - Lang Liêu // được Hùng Vương truyền ngôi.  Câu bị động : vì chủ ngữ làm đối tượng của hoạt động. 4/ Thêm trạng ngữ: Trạng ngữ là thành phần phụ của câu bổ sung ý nghĩa cho nòng cốt câu. Ví duï: - Treân giaøn hoa lí, maáy chuù chim non // ñang hoùt. TNKG - Đêm qua, trời // mưa to quá. TNTG CN VN - Vì trời mưa to, nước sông // dâng cao. TN nguyeân nhaân CN VN - Để cha mẹ vui lòng, Lan // cố gắng học giỏi. TN muïc ñích CN VN - Baèng thuyeàn goã, hoï // vaãn ra khôi. TN phöông tieän CN VN - Với quyết tâm cao, Nam // đã đi tìm chân lí. TN cách thức CN VN. 5/ Điệp ngữ: Ví duï: - Mai sau Mai sau  Điệp ngữ nối tiếp Mai sau Đất xanh tre mãi xanh màu tre xanh.  ĐN cách quãng. - Cuøng troâng laïi maø cuøng chaúng thaáy Thấy xanh xanh những mấy ngàn dâu. Ngàn dâu xanh ngắt một màu…  ĐN vòng tròn: lặp lại từ ngữ cuối câu trước và đầu câu sau. 6/ Lieät keâ: - Tinh thần, lực lượng, tính mạng, của cải.  Liệt kê không theo từng cặp. - Tinh thần và lực lượng, tính mạng và của cải.  Liệt kê theo từng cặp. - Tre, nứa, trúc, mai, vầu…  Liệt kê không tăng tiến. - Ho rũ rượi, ho như xé phổi, ho không còn khóc được nữa.  Liệt kê tăng tiến..

(237) Ngaøy daïy: Tuần 32 - Tieát 128. HƯỚNG DẪN LAØM BAØI KIỂM TRA TỔNG HỢP I- Giới hạn học thi: I- Vaên hoïc: 1. Tinh thần yêu nước của nhân dân ta (Hồ Chí Minh) 2. Đức tính giản dị của Bác Hồ (Phạm Văn Đồng) 3. Soáng cheát maëc bay (Phaïm Duy Toán) 4. Ý nghĩa văn chương 5. Tục ngữ II- Tieáng Vieät: 1/ Ruùt goïn caâu. 2/ Caâu ñaëc bieät. 3/ Thêm trạng ngữ cho câu. 4/ Dùng cụm chủ vị để mở rộng câu III- Tập làm văn: Học phần văn nghị luận: chứng minh và giải thích. Đề 1: Nhân dân ta có câu tục ngữ: “Đi một ngày đàng, học một sàng khôn”. Hãy giải thích câu tục ngữ đó. Đề 2: Chứng minh rằng nhân dân Việt Nam từ xưa đến nay luôn luôn sống theo đạo lí “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”, “Uống nước nhớ nguồn”. Đề 3:. “Nhieãu ñieàu phuû laáy giaù göông, Người trong một nước phải thương nhau cùng” Hãy tìm hiểu người xưa muốn nhắn nhủ điều gì qua câu ca dao ấy. B- Troïng taâm caàn naém: I- Vaên hoïc: - Nhận biết đoạn văn được dẫn trích từ văn bản nào? - Tác giả đoạn văn được dẫn là ai? - Bài văn của đoạn văn được dẫn viết theo phương thức biểu đạt nào? (Tự sự, miêu tả, biểu caûm, nghò luaän.) - Tại sao em biết bài văn thuộc phương thức biểu đạt ấy? II- Tieáng Vieät: 1/ Ruùt goïn caâu: * Caàn naém : - Theá naøo laø ruùt goïn caâu? - Nhận biết câu văn, đoạn văn đã lược bỏ thành phần nào? 2/ Caâu ñaëc bieät: * Caàn naém: - Theá naøo laø caâu ñaëc bieät? - Tính chất của câu đặc biệt?  (Không thể nào khôi phục được chủ ngữ và vị ngữ) 3/ Thêm trạng ngữ cho câu: * Caàn naém: - Vị trí của trạng ngữ trong câu. - Nhận biết trạng ngữ thuộc loại trạng ngữ gì? (Trạng ngữ thời gian, không gian, nguyên nhân, mục đích, phương tiện, cách thức.) 4/ Lieät keâ: * Caàn naém: - Theá naøo laø pheùp lieät keâ? Xeùt theo caáu taïo coù maáy kieåu lieät keâ? Xeùt theo yù nghóa coù maáy kieåu lieät keâ? (Keå ra).

(238) - Biết đặt câu có sử dụng phép tu từ liệt kê. - Bieát nhaän daïng pheùp lieät keâ. III- Tập làm văn: GV hướng dẫn HS cách làm 4 đề giới hạn trên. * Löu yù: - Phaàn I: Traéc nghieäm (3 ñieåm) - Phần II: Tự luận (7 điểm).

(239) Ngaøy daïy: Tuaàn 33. Tieát 129, 130. Taäp laøm vaên.. LUYỆN TẬP LAØM VĂN BẢN ĐỀ NGHỊ VAØ BÁO CÁO. I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: Giúp học sinh 1. Kiến thức: - Tình huống viết vb báo cáo và vb đề nghị. - Cách làm vb đề nghị và báo cáo.Tự rút ra những lỗi thường mắc , phương hướng và cách sửa chữa các lỗi thường mắc khi viết hai loại vb này. - Thấy được sự khác nhau giữa hai vb trên. 2. Kó naêng: Rèn luyện kĩ năng viết văn bản báo cáo và đề nghị đúng quy cách. II. CHUAÅN BÒ: GV: Đọc SGK, SGV, soạn giáo án. HS: Đọc và trả lời những câu hỏi SGK. III. TIEÁN TRÌNH HOẠT ĐỘNG : HOẠT ĐỘNG CỦA GV Hoạt động 1: (7') Khởi động - Ổn định tổ chức lớp. (1') - Kieåm tra baøi cuõ: (5') + Vaên baûn baùo caùo laø gì ? Trình baøy caùch laøm vaên baûn baùo cáo ? Những lưu ý khi làm loại văn baûn naøy ? - Lời vào bài mới: (1') Ở 2 tiết TLV trước các em đã được tìm hiểu về văn bản đề nghị và văn bản báo cáo. Đến tiết học này chúng ta đi vào thực hành làm 2 loại văn bản trên…….. Hoạt động 2: (20') HDHS ôn tập phaàn lí thuyeát. - Gọi HS đọc những yêu cầu của phaàn lí thuyeát. - GV chia lớp thành 4 nhóm thảo luaän.. - GV kieåm tra keát quaû thaûo luaän cuûa HS. - GV nhaän xeùt.. HOẠT ĐỘNG CỦA HS. NOÄI DUNG GHI BAÛNG. - Lớp trưởng báo cáo sỉ số . - 2 HS traû baøi cuõ. - HS ghi tựa bài mới.. I. OÂN TAÄP LÍ THUYEÁT VEÀ VAÊN BẢN ĐỀ NGHỊ VAØ BÁO CÁO: - HS đọc. 1) Mục đích viết văn bản đề nghị và báo cáo khác nhau ở điểm: - Lớp hình thành 4 nhóm thảo luận: - Đề nghị: Là đề xuất ý kiến, nguyện + Noäi dung: Nhoùm 1 caâu 1, nhoùm 2 voïng cuûa caù nhaân, taäp theå leân caáp caâu 2, nhoùm 3 caâu 3, nhoùm 4 caâu 4. cao giaûi quyeát. + Hình thức: Nhóm thảo luận và cử - Báo cáo: Trình bày kết quả của cá nhóm trưởng ghi vào bảng phụ. nhaân hay taäp theå. + Thời gian:7' 2) Noäi dung cuûa vaên baûn baùo caùo coù theâm phaàn trình baøy roõ raøng cuï theå kết quả đã làm được của tập thể, cá nhân còn đề nghị thì không 3) Hình thức: + Giống: là đều theo mẫu qui định.

(240) Hoạt động 3: (61') HDHS phần luyeän taäp. - Gọi HS đọc yêu cầu 1 SGK. H.Hãy nêu 1 tình huống thường gặp - HS đọc. trong cuoäc soáng maø em cho laø caàn - Baùo caùo: Keát quaû vieäc tham gia caùc phong trào ngày 20/11 của đội. viết văn bản đề nghị và báo cáo ? - Đề nghị: Chuyển lịch học bù. - HS đọc. - Gọi HS đọc yêu cầu 2. - Yêu cầu HS làm việc độc lập thực - HS viết văn bản trên cơ sở đã chuẩn bị sẳn ở nhà. haønh vieát 2 vaên baûn treân. - HS trao đổi 2 văn bản trên cho nhau - GV goïi 1 vaøi HS kieåm tra. - GV chọn mỗi loại 1 văn bản để sửa để bạn kế bên ghi và sửa chữa lỗi cho vb cuûa mình. trước lớp. - HS đọc. - Gọi HS đọc yêu cầu 3. - Lớp thảo luận theo bàn BT3. - GV gọi đại diện nhóm trình bày. - Đại diện nhóm trình bày: - GV nhaän xeùt. a : Ñôn xin giaûm hoïc phí. b : Caàn vieát baùo caùo. c : Giấy đề nghị. * Cuûng coá: (1') H.Văn bản đề nghị, văn bản báo cáo là gì ? Cách làm 2 loại văn bản trên ? H.Những sai sót thường gặp khi viết 2 loại văn bản trên ? * Daën doø: (1') - Tự cho những tình huống và thực hành viết văn bản đề nghị, báo cáo. - Học lại lí thuyết về 2 loại văn bản naøy. - Soạn bài mới: Thực hành giới thiệu văn học dân gian An Giang.. saún. + Khác: Tên văn bản: 1 là đề nghị, 1 laø baùo caùo. 4) Cả 2 khi viết cần chú ý những lỗi hình thức trình bày, cỡ chữ, kiểu chữ, thứ tự các phần: - Những mục cần chú ý: Gửi ai, ai gửi, nội dung gửi. II. LUYEÄN TAÄP: Thực hành viết văn bản: - Đề nghị: GV bộ môn đổi lịch học buø. - Báo cáo: Kết quả của lớp trong việc tham gia caùc phong traøo ngaøy 20/11..

(241) Ngaøy kieåm tra: Tuần 33 - Tieát 131, 132. KIỂM TRA TỔNG HỢP CUỐI NĂM I.MỤC TIÊU: - Thu thập thông tin để đánh giá mức độ đạt chuẩn kiến thức,kĩ năng trong chương trình học kì II ,cả ba phân môn . - Khảo sát bao quát một số nội dung kiến thức ,kĩ năng trọng tâm của 3 phân học kì II theo các nội dung đã học với mục đích đánh giá năng lực nhận biết ,thông hiểu và vận dụng tạo lập văn bản của học sinh thông qua hình thức kiểm tra trắc nghiệm và tự luận . II.HÌNH THỨC : - Hình thức kiểm tra : trắc nghiệm và tự luận - Cách tổ chức kiểm tra : học sinh làm bài trong thời gian 90 phút. III.THIẾT LẬP MA TRẬN: - Liệt kê tất cả các đơn vị bài học của 3 phân môn trong Ngữ Văn 7 đã học : tục ngữ, tinh thần yêu nước của nhân dân ta, Đức tính giản dị của Bác Hồ, ý nghĩa văn chương, Sống chết mặc bay, câu rút gọn, trạng ngữ, câu đặc biệt, dùng cụm C-V để mở rộng câu. - Chọn các nội dung cần đánh giá và thực hiện các bước thiết lập ma trận đề kiểm tra. - Xác lập khung ma trận:. IV. Đề:. I/ Traéc nghieäm (3 ñieåm) Đọc kĩ đoạn văn và các câu hỏi, sau đó trả lời bằng cách khoanh tròn chữ cái của câu trả lời đúng nhất trong bốn câu trả lời sau mỗi câu hỏi.. “Con người của Bác, đời sống của Bác giản dị như thế nào, mọi người chúng ta đều biết : bữa cơm, đồ dùng, cái nhà, lối sống. Bữa cơm chỉ có vài ba món rất giản đơn, lúc ăn Bác không để rơi vãi một hột cơm, ăn xong, cái bát bao giỡ cũng sạch và thức ăn còn lại thì được sắp xếp tươm tất. Ở việc làm nhỏ đó, chúng ta càng thấy Bác quý trọng biết bao kết quả sản xuất của con người và kính trọng như thế nào người phục vụ. Cái nhà sàn của Bác vẻn vẹn chỉ có vài ba phòng và trong lúc tâm hồn của Bác lộng gió thời đại, thì cái nhà nhỏ đó luôn luôn lộng gió và ánh sáng, phảng phất hương thơm của hoa vườn, một đời sống như vậy thanh bạch và tao nhã biết bao! … Trong đời sống của mình, việc gì Bác tự làm được thì không cần người giúp, cho nên bên cạnh Bác người giúp việc và phục vụ có thể đếm trên đầu ngón tay, và Bác đặt cho số đồng chí đó những cái tên mà gộp lại là ý chí chiến đấu và chiến thắng: Trường, Kì, Kháng, Chiến, Nhất, Định, Thắng, Lợi !. (SGK/53 – Ngữ Văn 7 tập II). (3)?. 1. Đoạn văn trên được trích từ văn bản nào? A. Tinh thần yêu nước của nhân dân ta. B. Đức tính giản dị của Bác Hồ. C. Sự giàu đẹp của tiếng Việt. D. YÙ nghóa vaên chöông. 2. Tác giả của đoạn văn trên là ai? A. Phạm Văn Đồng C. Hoà Chí Minh C. Hoài Thanh D. Ñaëng Thai Mai 3. Bài văn của đoạn văn trên được viết theo phương thức biểu đạt nào? A. Tự sự B. Mieâu taû C. Bieåu caûm D. Nghò luaän 4. Vì sao em biết bài văn của đoạn văn trên thuộc phương thức biểu đạt mà em đã khoanh tròn ở câu A. Vì bài văn trình bài diễn biến sự việc. B. Vì bài văn nêu ý kiến đánh giá, bàn luận. C. Vì bài văn tái hiện trạng thái sự vật, con người..

(242) D. Vì baøi vaên baøy toû tình caûm, caûm xuùc. 5. Cho biết luận điểm của đoạn văn trên thể hiện rõ ở dòng nào? A. Baùc suoát ngaøy laøm vieäc, suoát ngaøy laøm vieäc. B. Baùc Hoà raát tieát kieäm. C. Baùc Hoà raát thöông yeâu caùc chaùu mieàn Nam. D. Bác Hồ có đời sống vô cùng giản dị. 6. Trong đoạn văn: “Con người của Bác, đời sống của Bác giản dị như thế nào, mọi người chúng ta đều biết: bữa cơm, đồ dùng, cái nhà, lối sống… tác giả đã sử dụng biện pháp tu từ nào ? A. So saùnh C. Nhân hoá. B. Lieät keâ D. Điệp ngữ. 7. Nhìn lại đoạn văn và cho biết câu: “… càng thấy Bác quý trọng biết bao kết quả sản xuất của con người và kính trọng như thế nào người phục vụ.” đã lược bỏ thành phần nào ? A. Trạng ngữ C. Chủ ngữ. B. Chủ ngữ và vị ngữ D. Vị ngữ 8. Theá naøo laø caâu ñaëc bieät? A. Có đầy đủ chủ ngữ và vị ngữ. B. Có chủ ngữ, không có vị ngữ. C. Có vị ngữ, không có chủ ngữ. D. Là câu không cấu tạo theo mô hình chủ ngữ – vị ngữ. 9. Caâu naøo laø caâu ñaëc bieät trong 4 caâu sau: A. Chuùng em ñi taäp theå duïc. B. Chò An ôi! C. Có khi được trưng bày trong tủ kính, trong bình pha lê, rõ ràng dễ thấy. D. Ý A, B, C đều sai. 10. Câu: “Trong đời sống của mình, việc gì Bác tự làm được thì không cần người giúp.” Có trạng ngữ thuộc loại trạng ngữ nào? A. Trạng ngữ mục đích. B. Trạng ngữ nguyên nhân. C. Trạng ngữ không gian. D. Trạng ngữ thời gian. 11. Hãy cho biết vị trí của trạng ngữ ở trong câu: A. Đứng ở đầu câu. B. Đứng ở giữa câu. C. Đứng ở cuối câu. D. Có thể đứng ở đầu câu, giữa câu và cuối câu. 12. Việc lược bỏ một số thành phần câu để tạo thành câu rút gọn nhằm mục đích gì? A. Làm cho câu gọn hơn, thông tin được nhanh hơn. B. Giúp cho tránh lập những từ ngữ đã xuất hiện trong những câu đứng trước C. Ngụ ý hành động, đặc điểm, nói trong câu là của chung mọi người. D. Ý A, B, C đều đúng. B- PHẦN II: Tự luận: (7 điểm) Đề bài: Chứng minh rằng nhân dân ta từ xưa đến nay luôn luôn sống theo đạo lí “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”, “Uống nước nhớ nguồn”.

(243) Ngaøy daïy: Tuaàn 34. Tieát 133, 134. Vaên hoïc vaø Taäp laøm vaên.. CHÖÔNG TRÌNH ÑÒA PHÖÔNG:. THỰC HÀNH GIỚI THIỆU VĂN HỌC DÂN GIAN AN GIANG I. Mục tiêu cần đạt:. - Hiểu biết sâu rộng hơn địa phương mình về các mặt đời sống vật chất & văn hoá tinh thaàn … - Bồi dưỡng tình yêu quê hương, giữ gìn và phát huy bản sắc và tinh hoa của địa phöông.. II/ Chuẩn bị: Để tiết học diễn ra có kết quả, trong tiết trước, giáo viên cần dặn dò kĩ : 1. Học sinh mang theo đầy đủ sản phẩm chung của tổ (mỗi học sinh một bản). 2. Các tổ họp nhóm chuẩn bị bài soạn và đề cử các bạn lên trình bày trước lớp. Yêu cầu, học sinh lên trình bày phải chuẩn bị sẵn đề cương và trình bày nói trước lớp. Học sinh không được đọc lại nguyên xi tài liệu đã chuẩn bị sẵn.. III/ Tiến trình hoạt động: 1. Đại diện từng tổ lên báo cáo kết quả sưu tầm của tổ. Giáo viên nên gợi ý học sinh trình bày theo thứ tự : - Phương pháp (cách thức) sưu tầm của các bạn trong tổ. - Kết quả sưu tầm (tất cả được bao nhiêu bài/ thể loại ; sau khi bỏ bớt các câu trùng lặp còn lại bao nhiêu bài/ thể loại ; tất cả các bài đã được sắp xếp, phân loại đúng thể loại, đề tài hay chưa…). - Nhận xét, đánh giá về cách thức sưu tầm, cách sắp xếp, phân loại sản phẩm của các bạn trong tổ và kết quả đạt được của cả tổ (ưu điểm, hạn chế). 2. Thảo luận về những đặc sắc của văn học dân gian Các bước hoạt động : - Học sinh đại diện tổ lên trình bày trước lớp về thể loại sưu tầm được : + Đọc các bài sưu tầm được (có thể trình bày bằng cách ghi bảng phụ hay trình chiếu) + Nhận xét, đánh giá cái hay về nội dung và nghệ thuật của các bài sưu tầm được (yêu cầu nhận xét, đánh giá cụ thể, không chung chung). - Học sinh các tổ khác nhận xét, góp ý về phần trình bày đó. 3. Cuối cùng, giáo viên tổng kết, rút kinh nghiệm chung. Để hoạt động này diễn ra một cách suôn sẽ, không trùng lắp, giáo viên nên phân công cụ thể nội dung trình bày cho từng tổ. * Hướng dẫn đọc thêm về Ca dao.

(244) Vì hạn chế về thời gian nên phần hướng dẫn đọc thêm này chỉ yêu cầu đọc thêm ở thể loại ca dao. 1. Giáo viên gợi ý học sinh tìm và chỉ ra những danh lam thắng cảnh nổi tiếng của An Giang trong các câu (bài) ca dao. Thí dụ : - Câu [2] : chùa Phú Mỹ, đình Phú Hưng. - Câu [4] : Chùa Bà Núi Sam. - Câu [7] : vườn Tao Ngộ, đồi Bạch Vân. Lưu ý, yêu cầu ở đây là danh lam thắng cảnh, chứ không phải chỉ là địa danh. 2. Giáo viên hướng dẫn học sinh tìm và kể tên các lễ hội truyền thống ở An Giang được nhắc đến trong các bài ca dao, thí dụ : - Câu [4] :. lễ vía Chùa Bà Núi Sam.. - Câu [10] : Tri Tôn có hội đua bò Vàm Nao có hội đua đò qua sông. Những lễ hội truyền thống đó nhắc nhở thế hệ mai sau phải biết tự hào về nền văn hóa của địa phương và phải ra sức bảo tồn, phát huy vốn quý này. Ngoài ra, qua các bài và thể loại của tư liệu đọc thêm này, giáo viên nên hướng dẫn đến học sinh : - Cách sắp xếp thứ tự các bài của từng chủ đề - Các bài đặc trưng nói về địa phương (địa danh, từ dùng, cách nói,…) - Thái độ trân trọng, gìn giữ các tác phẩm dân gian, vốn quý của địa phương, dân tộc.. Ngày soạn: Ngaøy daïy: Tuần 34 - Tieát 135- 136. Vaên hoïc. HOẠT ĐỘNG NGỮ VĂN. I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: giúp hs Tập đọc rõ ràng, đúng dấu câu, dấu giọng và phần nào thể hiện tình cảm ở những choã caàn nhaán gioïng. II. TIEÁN TRÌNH HOẠT ĐỘNG: 1/ Ổn định tổ chức: 2/ Tiến hành hoạt động: Hoạt động của GV và HS. Baøi ghi cuûa HS.

(245) * Moãi HS choïn moät trong 3 baøi vaên nghò luận sau để đọc diễn cảm. - “Tinh thần yêu nước của nhân dân ta” - “Sự giàu đẹp của tiếng Việt” - “YÙ nghóa vaên chöông”. * Mỗi tổ cử người đọc hay nhất để đọc trước lớp. Các bạn nhận xét. GV đánh giá, nhận xét, biểu dương người đọc hay.. Đọc diễn cảm văn nghị luận: 1/ Đọc diễn cảm 3 bài văn nghị luận: - Tinh thần yêu nước của nhân dân ta. - Sự giàu đẹp của tiếng Việt. - YÙ nghóa vaên chöông. 2/ Yeâu caàu: a. Yeâu caàu chung cuûa caû 3 baøi:  Phát âm đúng, ngắt câu đúng, mạch laïc roõ raøng.  Đọc diễn cảm: Thể hiện rõ từng luận điểm trong mỗi văn bản, giọng riêng của từng vaên baûn. b. Giọng điệu từng bài: - Bài 1: “Tinh thần yêu nước của nhân dân ta”  hào hùng, phấn chấn, dứt khoát, rõ ràng - Bài 2: “Sự giàu đẹp của tiếng Việt”. Giọng chậm rãi, điềm đạm, tình cảm tự hào. - Baøi 3: “YÙ nghóa vaên chöông”. Gioïng chậm, trữ tình, giản dị, tình cảm sâu lắng và thaám thía. 3/ Hoạt động trên lớp:. 4/ GV tổng kết chung 2 tiết hoạt động luyện tập đọc diễn cảm văn nghị luận . - Chất lượng đọc: đa số HS đọc diễn cảm đạt yêu cầu. Là văn bản nghị luận nhưng giọng đọc vẫn thể hiện được cảm xúc và truyền cảm. - Kĩ năng đọc: đọc trôi chảy, rõ ràng, làm nổi bật các câu luận điểm, tư tưởng , tình cảm gây chú ý, các dẫn chứng (HS có chú ý các dấu câu, chỗ ngừng sau dấu chấm và chỗ xuoáng doøng). 5/ Hướng dẫn luyện đọc ở nhà: - Học thuộc lòng mỗi văn bản một đoạn mà em thích nhất. - Tìm đọc diễn cảm văn bản:. “Tuyên ngôn độc lập”.

(246) Ngày soạn: Ngaøy daïy: Tuaàn 35. Tieát 137- 138. Tieáng Vieät.. CHÖÔNG TRÌNH ÑÒA PHÖÔNG (Phaàn. tieáng Vieät) Reøn luyeän chính taû ( Viết đúng âm đầu,âm chính, âm cuối ). I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: giúp hs. Khắc phục được một số lỗi chính tả do ảnh hưởng của cách phát âm địa phương.. II. TIEÁN TRÌNH HOẠT ĐỘNG:. 1/ Ổn định tổ chức: 2/ Vào bài: Bài học sẽ giúp các em viết đúng chính tả. Tránh trường hợp viết sai, ảnh hưởng do nhiều nguyên nhân như : phát âm sai, liên tưởng sai .v.v. Hoạt động của GV và HS. Baøi ghi cuûa HS.

(247) I. Noäi dung luyeän taäp:. * Cho HS đọc các ý phần nội dung luyện tập (SGK/ 148)  Giúp HS nắm được các lỗi chính tả Khắc phục các lỗi chính tả đối với các thường mắc đối với các tỉnh: Miền Bắc, miền tỉnh: Miền Bắc, miền Trung, miền Nam. Trung, mieàn Nam. II. Một số hình thức luyện tập: GV đọc – HS nghe và viết một đoạn hoặc 1/ Viết những đoạn, bài chứa các âm, dấu một bài thơ hoặc văn xuôi. thanh deã maéc loãi: Ví dụ: Qua Đèo Ngang (Bà Huyện Thanh  Nghe viết: “ QUA ĐÈO NGANG” Quan) - Bà Huyện Thanh Quan Bước tới Đèo Ngang, bóng xế tà, Cỏ cây chen đá, lá chen hoa. Lom khom dưới núi, tiều vài chú, Lác đác bên sông, chợ mấy nhà. Nhớ nước đau lòng, con quốc quốc, Thöông nhaø moûi mieäng, caùi gia gia. Dừng chân đứng lại, trời, non, nước, Một mảnh tình riêng, ta với ta. * HS tự nhớ và viết một đoạn hoặc bài thơ  Nhớ viết: “BAØI CA NHAØ TRANH BỊ hoặc văn xuôi. GIÓ THU PHÁ” ( Đỗ Phủ) Ví duï: Baøi ca nhaø tranh bò gioù thu phaù. - SGK/131 tập I lớp 7 - Đỗ Phủ -. ? HS điền “ch” hoặc “tr” vào chỗ trống.. ? HS điền dấu hỏi hoặc dấu ngã trên những tiếng được in đậm.. ? HS chọn tiếng thích hợp trong ngoặc đơn ñieàn vaøo choã troáng.. ? HS điền “sĩ” hoặc “sỉ” vào chỗ thích hợp.. 2/ Laøm caùc baøi taäp chính taû: a. Ñieàn vaøo choã troáng: * - Chaân lí - Traân troïng - Chaân thaønh - Traân chaâu * -Maåu chuyeän - Thaân maãu - Tình mẫu tử - Maåu buùt chì * - Daønh duïm - Để dành - Tranh giaønh - Giành độc lập * - Lieâm sæ - Duõng sæ - Só khí - Sæ vaû b. Tìm từ theo yêu cầu:.

(248) TuẦn 35 - Tieát 139 -140. TRẢ BAØI KIỂM TRA TỔNG HỢP CUỐI NĂM. I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: giúp hs - Đánh giá được những ưu điểm và nhược điểm bài thi của mình: Nội dung kiến thức, kỹ năng cơ bản của 3 phần: Văn – tiếng Việt – tập làm văn trong SGK ngữ văn 7, chủ yeáu taäp II. - Ôn và nắm được kỹ năng làm bài Kiểm tra tổng hợp. II. TIEÁN TRÌNH HOẠT ĐỘNG:. 1/ Ổn định tổ chức: 2/ Phaùt baøi: * Hoạt động 1: GV hướng dẫn HS đưa ra cách trả lời đúng các câu hỏi trắc nghiệm. I. Traéc nghieäm: 12 caâu (3 ñieåm) Caâu soá 1 2 3 4 5 6. Câu đúng B A D B D B. Caâu soá 7 8 9 10 11 12. Câu đúng C D B C D D. * Hoạt động 2: GV hướng dẫn HS phân tích đề, lập dàn ý, cách thức làm bài phần tự luaän II. Tự luận: ( 7 điểm) Đề: Chứng minh rằng nhân dân Việt Nam từ xưa đến nay luôn luôn sống theo đạo lí “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”, “Uống nước nhớ nguồn” 1. Mở bài: - Con người khi sinh ra và lớn lên đã tận hưởng mọi điều tốt đẹp của những người xung quanh. Nhớ ơn người mang đến thành quả cho ta được hưởng là bổn phận của chúng ta. - Để nhắc nhở và động viên nhau. Dân gian ta có câu tục ngữ mang đầy ý nghĩa và sâu sắc như một chân lí: “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”, “Uống nước nhớ nguồn”. 2. Thaân baøi: a/ Lí lẽ diễn giải: Hai câu tục ngữ diễn đạt không giống nhau. Nhưng cùng nêu lên một bài học về lẽ sống, về đạo đức và tình nghĩa cao đẹp của con người. Đó là lòng biết ơn, nhớ veà coäi nguoàn. “Ăn quả chín thơm nhớ ơn người trồng trọt”.

(249) “Uống ngụm nước mát nhớ nguồn xuất phát” b/ Chứng minh: dẫn chứng trong đời sống. - Con cháu đối với ông bà. - Các ngày cúng giỗ và gia đình để tưởng niệm và biết ơn. - Tôn trọng và nhớ ơn các anh hùng liệt sĩ (27/7) - Toàn dân biết ơn Đảng, Bác Hồ, Cách mạng. - Con biết ơn cha mẹ nuôi dưỡng, học hành thành tài. - Hoïc troø bieát ôn thaày.v.v… * Thêm: Hai câu tục ngữ đã gợi nhớ những câu tương tự: “Ăn bát cơm dẻo nhớ nẻo đường đi” “ Ơn ai một chút chớ quên Oán ai một chút để bên dạ này” “Sang đò nhớ ơn người chèo chống”.v.v… 3/ Keát baøi: - Khẳng định hai câu tục ngữ rất đúng đắn. - Con người phải ghi nhớ để đền đáp. * Hoạt động 3: phát bài. * Hoạt động 4: GV nhận xét ưu – khuyết điểm của HS. Hết chương trình Ngữ văn 7..

(250)

GIAO AN NGU VAN 7 RAT HAY THEO CHUAN

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về