Anh huong lan nhau giua cac sinh vat

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Héi gi¶ng gi¸o viªn giái cÊp huyÖn N¨m häc 2006 – 2007. Côm t©n tiÕn. Ngườiưthựcưhiện:ưGvư Nguyễn Việt Dũng. TrườngưTHCSưĐiệpưNông H­ng­Hµ­-­Th¸i­B×nh.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> KiÓm tra bµi cò Em­h·y­®iÒn­th«ng­tin­cßn­thiÕu­vµo­b¶ng­sau:. C¸c nh©n tè sinh th¸i. (II). (I) Nhãm nh©n Tè v« sinh. Nhãm nh©n tè h÷u sinh. (1) Nhãm nh©n tè con ngêi. - Khí hậu: Nhiệt độ, ánh sáng, gió... - Níc: Nước ngät, níc mÆn, níc lî. - Thổ nhỡng: Đất, đá, thành phần cơ giới, tính chất lý, hoá của đất… - Địa hình : Độ cao, độ dốc, hớng phơi của đất…. * Tác động tích cùc: B¶o vÖ, nu«i dìng …. (2). Nhãm nh©n tè c¸c sinh vËt kh¸c. Thùc vËt §éng vËt. * Tác động tiêu cực: Săn bắt, đốt ph¸…. Vi sinh vËt.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> TuÇn 23 – tiÕt 46. Bµi 44. ¶nh hëng lÉn nhau gi÷a c¸c sinh vËt.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Bµi 44: ¶nh hëng lÉn nhau gi÷a c¸c sinh vËt I. Quan hÖ cïng loµi C¸c­sinh­vËt­cïng­loµi­sèng­gÇn­nhau­h×nh­thµnh­nªn­nhãm­c¸­thÓ.­. Quan hÖ cïng loµi Trong­mét­nhãm­c¸­thÓ. Hç­trî. C¹nh­tranh.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Bµi 44: ¶nh hëng lÉn nhau gi÷a c¸c sinh vËt I. Quan hÖ cïng loµi. 1. Hỗ trợ. Thùc vËt sèng thµnh nhãm. Khi cã giã b·o, thùc vËt sèng thµnh nhãm cã lîi g× so víi sèng riªng rÏ?. Thùc vËt sèng riªng rÏ. Khi cã giã b·o, thùc vËt sèng thµnh nhãm cã t¸c dông gi¶m bít søc thæi cña giã, lµm c©y không bị đổ..

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Bµi 44: ¶nh hëng lÉn nhau gi÷a c¸c sinh vËt I. Quan hÖ cïng loµi. 1. Hỗ trợ Trong tự nhiên, động vật sống thành bầy đàn có lợi gì?. §µn c¸ heo. §µn hång h¹c. §µn tr©u rõng. Tìm kiếm đợc nhiÒu thøc ¨n h¬n. Ph¸t hiÖn kÎ thï nhanh h¬n. Tù vÖ tèt h¬n. Động vật sống thành bầy đàn có lợi.

<span class='text_page_counter'>(7)</span>

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Bµi 44: ¶nh hëng lÉn nhau gi÷a c¸c sinh vËt I. Quan hÖ cïng loµi.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Bµi 44: ¶nh hëng lÉn nhau gi÷a c¸c sinh vËt I. Quan hÖ cïng loµi. 1. Hỗ trợ 2. C¹nh tranh Quan hÖ hç trî cïng loµi tån t¹i khi cã ®iÒu kiÖn nµo sau ®©y?. Khi số lợng cá thể trong đàn vợt quá giíi h¹n th× sÏ n¶y sinh quan hÖ c¹nh tranh cïng loµi: Thøc ¨n, n¬i ë, ¸nh s¸ng,…. HËu qu¶ A. Khi sè lîng c¸ thÓ Ýt. B. Khi sè lîng c¸ thÓ nhiÒu. C. Khi sè lîng c¸ thÓ trong loµi phï hîp víi ®iÒu kiÖn sèng cña m«i trêng. D. Cả ba ý trên đều sai.. Thùc vËt: hiÖn tîng tØa tha tù nhiªn.. §éng vËt: hiÖn tîng mét sè c¸ thÓ t¸ch khỏi bầy đàn..

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Bµi 44: ¶nh hëng lÉn nhau gi÷a c¸c sinh vËt I. Quan hÖ cïng loµi. 1. Hỗ trợ 2. C¹nh tranh. Hãy tìm câu đúng trong số các câu sau: 1 – HiÖn tîng c¸ thÓ t¸ch ra khái nhãm lµm t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh gi÷a c¸c c¸ thÓ.. 2 – HiÖn tîng c¸ thÓ t¸ch ra khái nhãm lµm cho nguån thøc ¨n c¹n kiÖt nhanh chãng. 3 – HiÖn tîng c¸ thÓ t¸ch ra khái nhãm lµm gi¶m nhÑ sù c¹nh tranh gi÷a c¸c c¸ thÓ, h¹n chÕ sù c¹n kiÖt nguån thøc ¨n trong vïng..

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Bµi 44: ¶nh hëng lÉn nhau gi÷a c¸c sinh vËt I. Quan hÖ cïng loµi.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Bµi 44: ¶nh hëng lÉn nhau gi÷a c¸c sinh vËt I. Quan hÖ cïng loµi. KÕt luËn. + C¸c sinh vËt cïng loµi sèng gÇn nhau, h×nh thµnh nªn nhãm c¸ thÓ. + Trong mét nhãm cã nh÷ng mèi quan hÖ: * Hỗ trợ: sinh vật đợc bảo vệ tốt hơn, kiếm đợc nhiều thức ăn. * C¹nh tranh: ng¨n ngõa gia t¨ng d©n sè, sè lîng c¸ thÓ vµ sù c¹n kiÖt nguån thøc ¨n..

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Bµi tËp Tr¾c nghiÖm Chọn đáp án đúng nhất trong mỗi câu sau đây:. C©u 1: Gi÷a c¸c c¸ thÓ cïng loµi thêng cã nh÷ng mèi quan hÖ nµo sau ®©y? A. Hç trî vµ c¹nh tranh. C. Céng sinh vµ c¹nh tranh. B. C¸ thÓ nµy ¨n c¸ thÓ kh¸c, ký sinh. D. C¶ B vµ C.. C©u 2: Nguyªn nh©n chñ yÕu cña c¹nh tranh cïng loµi lµ: A. Do đối phó với kẻ thù. C. Do mật độ cao. B. Do chèng l¹i ®iÒu kiÖn bÊt lîi. D. Do cã cïng nhu cÇu sèng..

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Bµi 44: ¶nh hëng lÉn nhau gi÷a c¸c sinh vËt I. Quan hÖ cïng loµi II. Quan hÖ kh¸c loµi Quan­hÖ Céng­sinh Hç trî. §èi địch. §Æc­®iÓm Sù hîp t¸c cïng cã lîi gi÷a c¸c loµi sinh vËt.. Héi­sinh. Sự hợp tác giữa hai loài sinh vật, trong đó một bên cã cã lîi, cßn bªn kia kh«ng cã lîi còng kh«ng cã h¹i.. C¹nh­tranh. C¸c sinh vËt kh¸c loµi tranh giµnh nhau thøc ¨n, n¬i ë vµ c¸c ®iÒu kiÖn sèng kh¸c cña m«i trêng. C¸c loµi k×m h·m sù ph¸t triÓn cña nhau.. Kí sinh, nöa kí sinh. Sinh vËt sèng nhê trªn c¬ thÓ cña sinh vËt kh¸c, lÊy các chất dinh dỡng, máu… từ sinh vật đó.. Sinhưvậtưăn Gồm các trờng hợp: động vật ăn thịt con mồi, động sinh­vËt­kh¸c vËt ¨n thùc vËt, thùc vËt b¾t s©u bä..

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Bµi 44: ¶nh hëng lÉn nhau gi÷a c¸c sinh vËt I. Quan hÖ cïng loµi II. Quan hÖ kh¸c loµi. Quan hÖ hç trî. Vi­khuẩn­trong­nốt­sần­của­rÔ­c©y­họ­đậu. Vi khuÈn sèng trong nèt sÇn cña rÔ c©y họ đậu, có thể tự tổng hợp nên đạm từ nit¬ cã trong kh«ng khÝ.. §Þa­y­sèng­b¸m­trªn­th©n­c©y. §Þa y nhê th©n c©y lµm chç b¸m. Trong địa y có sự hợp tác chặt chẽ gi÷a nÊm vµ t¶o.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Bµi 44: ¶nh hëng lÉn nhau gi÷a c¸c sinh vËt I. Quan hÖ cïng loµi II. Quan hÖ kh¸c loµi. Quan hệ đối địch.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Bµi 44: ¶nh hlÉn ëng nhau lÉn nhau gi÷a c¸csinh sinh vËt vËt ¶nh hëng gi÷a c¸c I. Quan hÖ cïng loµi II. Quan hÖ kh¸c loµi §èi chiÕu b¶ng 44 vµ ®iÒn th«ng tin thÝch hîp vµo b¶ng sau: TT. VÝ dô. Quan hÖ. 1. Hình thức sống giữa nấm và tảo trong địa y.. Céng sinh. 2. Trên cánh đồng lúa, khi cỏ dại phát triển, năng suất lóa gi¶m.. C¹nh tranh. 3. H¬u, nai vµ hæ cïng sèng trong mét c¸nh rõng.. 4. RËn vµ bÐt sèng b¸m trªn da tr©u, bß.. 5. §Þa y sèng b¸m trªn cµnh c©y.. Héi sinh. 6. C¸ Ðp b¸m vµo rïa biÓn.. Héi sinh. 7. Dê và bò cùng ăn cỏ trên một cánh đồng.. 8. Giun đũa sống trong ruột ngời.. 9. Vi khuÈn sèng trong nèt sÇn cña rÔ c©y hä §Ëu.. 10. C©y n¾p Êm b¾t c«n trïng.. §éng vËt ¨n thÞt – con måi KÝ sinh. §éng vËt ¨n thùc vËt C¹nh tranh KÝ sinh Céng sinh Thùc vËt b¾t s©u bä.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Bµi tËp Tr¾c nghiÖm Chọn đáp án đúng nhất trong mỗi câu sau đây:. Câu 1: Trờng hợp nào sau đây thờng dẫn đến tiêu diệt lẫn nhau? A. Ký sinh – vËt chñ. C. §éng vËt ¨n thÞt – con måi. B. X©m chiÕm l·nh thæ. D. Thùc vËt b¾t s©u bä.. C©u 2: D¹ng quan hÖ nµo díi ®©y lµ nöa ký sinh? A. §Þa y. C. D©y t¬ hång trªn c©y nh·n. B. TÇm göi trªn c©y bëi. D. Giun s¸n trong ruét ngêi.. TÇm göi dïng rÔ cña nã hót níc vµ muèi kho¸ng cña c©y chñ, sau đó nhờ lá của nó tổng hợp thành chất hữu cơ nuôi cây..

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Th«ng tin thªm:. Quan hÖ hç trî cïng cã lîi. ++. Céng sinh. Quan hÖ gi÷a c¸c sinh vËt. Quan hÖ hç trî mét bªn cã lîi vµ bªn kia kh«ng bÞ h¹i +0. Héi sinh. Quan hệ đối địch mét bªn cã lîi vµ bªn kia bÞ h¹i +-. Sinh vËt ¨n sinh vËt kh¸c. Quan hệ đối địch cả hai bên đều bÞ h¹i --. C¹nh tranh. KÝ sinh. Nöa kÝ sinh. Ghi chó: DÊu (+) cã lîi; dÊu (-) cã h¹i; (o) kh«ng bÞ h¹i.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Ghi nhí Trong tù nhiªn, thêng kh«ng cã sinh vËt nµo sèng t¸ch biÖt víi c¸c sinh vËt kh¸c. Th«ng qua c¸c mèi quan hÖ cïng loµi vµ kh¸c loµi, c¸c sinh vËt lu«n lu«n hç trî hoÆc c¹nh tranh lÉn nhau. C¸c sinh vËt cïng loµi hç trî lÉn nhau trong c¸c nhãm c¸ thÓ. Tuy nhiªn, khi gÆp ®iÒu kiÖn bÊt lîi c¸c c¸ thÓ cïng loµi c¹nh tranh nhau dÉn tíi mét sè c¸ thÓ sèng t¸ch ra khái nhãm. Trong mối quan hệ khác loài, các sinh vật hoặc hỗ trợ hoặc đối địch víi nhau. Quan hÖ hç trî lµ mèi quan hÖ cã lîi (hoÆc Ýt nhÊt kh«ng cã hại) cho tất cả các sinh vật. Trong quan hệ đối địch, một bên sinh vật đ îc lîi cßn bªn kia bÞ h¹i hoÆc c¶ hai bªn cïng bÞ h¹i..

<span class='text_page_counter'>(21)</span> KiÓm tra cuèi bµi H·y chØ ra nh÷ng mèi quan hÖ gi÷a c¸c loµi sinh vËt cã trong bøc tranh sau:. Chim Tr©u. RËn,­bÐt. Cá. Giun,­s¸n. Tr©u­–­cá Chim­–­tr©u RËn,­bÐt­–­tr©u Chim­–­rËn,­bÐt Giun,­s¸n­–­tr©u. :…………………………………….. :…………………………………….. :……………………………………. :……………………………………. :……………………………………... Cïng xem vµ suy ngÉm!.

<span class='text_page_counter'>(22)</span> KiÓm tra cuèi bµi Nh÷ng mèi quan hÖ gi÷a c¸c loµi sinh vËt cã trong bøc tranh:. Chim Tr©u. RËn,­bÐt Giun,­s¸n. Cá. Tr©u­–­cá Chim­–­tr©u RËn,­bÐt­–­tr©u Chim­–­rËn,­bÐt Giun,­s¸n­–­tr©u. :­§éng­vËt­¨n­thùc­vËt. :­Céng­sinh­(thùc­chÊt­lµ­quan­hÖ­hîp­t¸c). :­KÝ­sinh. :­§éng­vËt­¨n­thÞt­–­con­måi. :­KÝ­sinh..

<span class='text_page_counter'>(23)</span> Híng dÉn häc bµi ë nhµ 1. Häc bµi theo néi dung SGK. 2. Tr¶ lêi c©u hái 1, 2, 3, 4 SGK. 3. §äc môc “Em cã biÕt?” 4. Su tÇm tranh ¶nh vÒ sinh vËt sèng ë c¸c m«i tr êng. 5. Mçi nhãm chuÈn bÞ dông cô thùc hµnh theo néi dung chuÈn bÞ bµi 45 – 46 SGK trang 135..

<span class='text_page_counter'>(24)</span> Ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c thÇy, c¸c c« vµ c¸c em häc sinh!. KÝnh chóc c¸c thÇy, c¸c c« vµ c¸c em m¹nh khoÎ!.

<span class='text_page_counter'>(25)</span>

<span class='text_page_counter'>(26)</span>

<span class='text_page_counter'>(27)</span>

<span class='text_page_counter'>(28)</span>