Giao an dai chuong 12 hoan chinh 20101011

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (934.54 KB, 95 trang )

(1)§¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. Ngµy so¹n : 14 / 08 / 2010. Ch¬ng I c¨n bËc hai. c¨n bËc ba TiÕt 1 §1. c¨n bËc hai I. Môc tiªu:. kiÕn thøc: Hiểu khái niệm căn bậc hai của số không âm, kí hiệu căn bậc hai, phân biệt đợc căn bậc hai dơng và căn bậc hai âm của cùng một số dơng, định nghĩa căn bậc hai số học. kü n¨ng: Tính đợc căn bậc hai của số hoặc biểu thức là bình phơng của số hoặc bình phơng của biểu thøc kh¸c. Thái độ: tự tin tiếp thu một cách chăm chú, tự giác II. ChuÈn bÞ cña gv vµ hs: - GV: B¶ng phô. M¸y tÝnh bá tói - HS: B¶ng phô nhãm, bót d¹, m¸y tÝnh bá tói. III- Ph¬ng ph¸p: + Vấn đáp + dạy học phát hiện và giải quyết vấn đề IV. TiÕn tr×nh d¹y - häc: * Hoạt động 1: Giíi thiÖu ch¬ng tr×nh vµ c¸ch häc bé m«n (5 phót) Đvđ : Ta đã biết phép toán ngợc của phép toán cộng là phép toán trừ, phép toán ngợc của phÐp to¸n nh©n lµ phÐp to¸n chia, vËy th× phÐp to¸n ngîc cña phÐp b×nh ph¬ng lµ phÐp to¸n nµo ta cïng vµo bµi häc míi. Néi dung Hoạt động của GV Hoạt động của HS HS nghe GV giíi thiÖu - Vµo bµi míi: “C¨n bËc hai” * Hoạt động 2. 1. Căn bậc hai số học (13 phút) - GV: Hãy nêu định nghĩa căn - HS: Căn bậc hai của một số a Với a > 0 thì √ a là CBHSH cña a. bËc hai cña mét sè a kh«ng ©m kh«ng ©m lµ sè x sao cho x2 = a Sè 0 lµ CBHSH cña 0 * Chó ý: - Víi sè a d¬ng, cã mÊy c¨n x=√ a ⇔ bËc hai? Cho vÝ dô. x≥0 H·y viÕt díi d¹ng kÝ hiÖu. - HS 1 tr¶ lêi x 2=a ¿{ - NÕu a = 0, sè 0 cã mÊy c¨n - HS 2 tr¶ lêi Víi a ≥ 0 bËc hai? - T¹i sao sè ©m kh«ng cã c¨n - HS 3 tr¶ lêi bËc hai? - GV yªu cÇu HS lµm ?1 - Lµm ra nh¸p GV nªn yªu cÇu HS gi¶i thÝch - HS nghe GV giíi thiÖu, ghi l¹i mét vÝ dô: T¹i sao 3 vµ - 3 l¹i lµ c¸ch viÕt hai chiÒu vµo vë. ?2(tr 5 – sgk) c¨n bËc hai cña 9. c / √ 81=9 - GV giới thiệu định nghĩa căn - HS làm vào vở. Hai HS lên d / √ 1, 21=1,1 bËc hai sè häc cña sè a b¶ng lµm ?3(tr5 –sgk) (víi a  0) nh SGK. - HS: PhÐp khai ph¬ng lµ phÐp - CBH cña 64 lµ 8 vµ -8 - CBH cña 81 lµ 9 vµ -9 GV đa định nghĩa, chú ý để toán ngợc của phép bình phơng. - CBH của 1,21 là 1,1 và -1,1 kh¾c s©u cho HS hai chiÒu cña - §Ó khai ph¬ng mét sè ta cã định nghĩa thÓ dïng m¸y tÝnh bá tói hoÆc - GV yªu cÇu HS lµm ?2 c©i a b¶ng sè.. -1-.

(2) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. VËy phÐp khai ph¬ng lµ phÐp to¸n ngîc cña phÐp to¸n nµo? - §Ó khai ph¬ng mét sè, ngêi ta cã thÓ dïng dông cô g×? - GV yªu cÇu HS lµm ?3 - GV cho HS lµm bµi 6 tr4 SBT. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. - HS lµm ?3, tr¶ lêi miÖng. * Hoạt động 3 2. So s¸nh c¸c c¨n bËc hai sè häc (12 phót) *§Þnh lý: GV: Cho a, b  0 HS: Cho a, b  0❑¿ Cho a, b ≥ 0, √b NÕu a 15=> √ 16> √ 15 mµn h×nh - HS gi¶i ?4 Hai HS lªn b¶ng => 4> √ 15 GV cho HS đọc Ví dụ 2 SGK lµmb/11> 9=> √ 11> √ 9 - GV yªu cÇu HS lµm ?4 => √ 11> 3 - GV yêu cầu HS đọc Ví dụ 3 ?5.(tr 6 – sgk) vµ gi¶i trong SGK Sau đó làm ?5 để củng cố HS gi¶i ?5 * Hoạt động 4: LuyÖn tËp (12 phót) Bµi 1. Trong c¸c sè sau, nh÷ng sè nµo cã c¨n bËc hai? 3; √ 5; 1,5; √ 6 ; -4; 0; Lµm bµi 3 tr6 SGK Lµm bµi 5 tr7 SGK => Hoạt động nhóm.. - HS tr¶ lêi miÖng Nh÷ng sè cã c¨n bËc hai lµ: 3; √ 5; 1,5; √ 6 ; 0 HS dïng m¸y tÝnh bá tói tÝnh, làm tròn đến chữ số thập phân thø ba. Sau khoảng 5 phút, GV mời đại diÖn hai nhãm tr×nh bµy bµi gi¶i HS đọc đề bài và quan sát hình vÏ trong SGK. * Hoạt động 5: Híng dÉn vÒ nhµ (3 phót) 1. Nắm vững các định nghĩa định lý so sánh các căn bậc hai số học, hiểu các ví dụ áp dụng. 2. Bµi tËp vÒ nhµ sè 1, 2, 4 tr6.7 SGK; 1, 4, 7, 9 tr3. 4 SGK 3. §äc tríc bµi míi.: +, Ôn lại giá trị tuyệt đối của một số hữu tỉ Ngµy so¹n: 15.8.2010.. TiÕt 2 §1. c¨n thøc bËc hai và hằng đẳng thức √ A 2=| A|. I. Môc tiªu: kiến thức: HS biết cách tìm điều kiện xác định (hay điều kiện có nghĩa) của √ a và √ a2=|a| kĩ năng : thực hiện điều đó khi biểu thức A không phức tạp (bậc nhất, phân thức mà tử hoặc mẫu là bËc nhÊt cßn mÉu hay tö cßn l¹i lµ h»ng sè , bËc hai d¹ng a2+m hay -(a2 + m) khi m d¬ng) -2-.

(3) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. Thái độ: tiếp thu chủ động , vân dụng linh hoạt ,thấy đợc vai trò của định lý 2 Biết cách chứng minh định lý √ a =|a| và biết vận dụng hằng đẳng thức √ A=| A| để rót gän biÓu thøc. II. ChuÈn bÞ cña gv vµ hs: - GV: B¶ng phô ghi bµi tËp, chó ý. - HS: - Ôn tập định lý Py-ta-go, quy tắc tính giá trị tuyệt đối của một số. - B¶ng phô nhãm, bót d¹. III- Ph¬ng ph¸p: + Vấn đáp + dạy học phát hiện và giải quyết vấn đề Iv. TiÕn tr×nh d¹y - häc: Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. Néi dung. * Hoạt động 1: KiÓm tra (7 phót) GV nªu yªu cÇu kiÓm tra Hai HS lªn kiÓm tra HS1: - Định nghĩa căn bậc hai HS1: - Phát biểu định nghĩa sè häc cña a. ViÕt díi d¹ng kÝ SGK tr4 hiÖu. HS2: - Phát biểu định lý tr5 HS2: - Phát biểu và viết định lý SGK so s¸nh c¸c c¨n cø bËc hai sè häc. - Ch÷a bµi sè 4 SGK - Ch÷a bµi sè 4 tr7 SGK - GV nhËn xÐt, cho ®iÓm * Hoạt động 2 1. c¨n thøc bËc hai (12 phót) GV y/c HS đọc và trả lời ?1. - Một HS đọc to ?1. + ?1(tr 8 –sgk). Trong tam gi¸c vu«ng ABC theo Pitago cã AB2 + BC2 = AC2 hay AB2 + x2 = 52 => AB2 = 52 – x2 => AB = √ 25− x 2. *Tæng qu¸t : (SGK/8) A là một biểu thức thì √ A đợc gọi là một căn thức bậc hai cña A. GV yêu cầu một HS đọc “Một - Một HS đọc to “Một cách √ A xác định khi A không c¸ch tæng qu¸t” (3 dßng ch÷ in tæng qu¸t” SGK. ©m * VD1: (SGK) nghiªng tr8 SGK) + ?2(tr 8 –sgk).. GV nhÊn m¹nh: √ a chØ x¸c √ 5− 2 x xác định  5-x 0 định đợc nếu a  0 x 5,2 GV cho HS lµm ?2 Mét HS lªn b¶ng tr×nh bµy Bµi 6 / SGK- 10 a cã nghÜa  GV yªu cÇu HS lµm bµi tËp 6 HS tr¶ lêi miÖng a/ 3 tr10 SGK. √. -3-.

(4) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. a ≥ 0⇔a≥ 0 3 b/ √ −5 a cã nghÜa khi va chØ khi -5a 0  a 0 * Hoạt động 3: 2 2. Hằng đẳng thức √ A =| A| (18 phút) + ?3( 8 –sgk). GV cho HS lµm ?3 Hai HS lªn b¶n ®iÒn *§Þnh lý: GV yªu cÇu HS nhËn xÐt bµi HS nªu nhËn xÐt Víi mäi sè a ta cã 2 làm của bạn, sau đó nhận xét Nếu a < 0 thì √ a = - a √ a2=|a| 2 2 quan hÖ gi÷a √ a vµ a. NÕu a  0 th× √ a = a Chøng minh : ( SGK/9) VD2 : ( SGK/9) Ta có định lý: HS chøng minh VD3 : ( SGK/9) 2 Víi mäi sè a, ta cã √ a =|a| Bµi 7 /SGK – 10: GV híng dÉn HS chøng minh GV cho HS lµm bµi tËp 7 tr10 SGK HS lµm bµi tËp 7 SGK GV nªu “Chó ý” tr10. SGK GV giíi thiÖu VÝ dô 4 HS ghi “Chó ý” vµo vë GV yªu cÇu HS lµm bµi tËp 8 VÝ dô 4 (c, d) SGK Hai HS lªn b¶ng lµm. 2. a/ √ ( 0,1 ) =|0,1|=0,1 2. b / √ ( −0,3 ) =|− 0,3|=0,3 2. c / − √ ( −1,3 ) =−|−1,3|=− 1,3 *Chó ý: ( SGK/10) √ A 2=|A| = A nÕu A 0 √ A 2=|A| =-A nÕu A < 0 VD4 ( tr10 – sgk):. * Hoạt động 4 - Luyện tập củng cố (6 phút). - GV nªu c©u hái: + C¨n bËc hai cña biÓu thøc A cã nghÜa khi nµo? + √ A 2 b»ng g× khi A > 0; A < 0 - Yªu cÇu H h/® nhãm lµm bµi 9 SGK_11 ( Nöa líp lµm c©u a vµ c,Nöa líp lµm c©u b vµ d BTTN:KÕt qu¶ cña phÐp khai c¨n √ ( a −5 )2 lµ: A. a-5; B.5-a; C./a-5/; D. Cả 3 câu đều sai. * Hoạt động 5 -Hớng dẫn về nhà (2 phút) - HS cần nắm vững điều kiện để có nghĩa, hằng đẳng thức - Hiểu cách chứng minh định lý √ a2=|a| với mọi a. Bµi tËp vÒ nhµ sè 8(a, b), 10, 11, 12, 13 tr10/SGK. Ngµy so¹n : 16/ 8 / 2010. 1 14 34 49 64 196 3 .2 .2  . . 16 25 81 16 25 81. TiÕt 3. luyÖn tËp I. Môc tiªu: Kiến thức: HS biết cách tìm điều kiện xác định (hay điều kiện có nghĩa) của √ a và Kĩ năng :HS đợc rèn kĩ năng tìm điều kiện của x để căn thức có nghĩa, biết áp dụng hằng đẳng thức √ A 2=|A| để rút gọn biểu thức. HS đợc luyện tập về phép khai phơng để tính giá trị biểu thức số, phân tích đa thức thành nh©n tö, gi¶i ph¬ng tr×nh. Thái độ : H/ s chú ý tự giác , độc lập suy nghĩ làm bài . II. ChuÈn bÞ cña gv vµ hs: - GV: B¶ng phô ghi c©u hái, bµi tËp, hoÆc bµi gi¶i mÉu. - HS: - Ôn tập các hằng đẳng thức đáng nhớ và bảng phụ. -4-.

(5) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. III- Ph¬ng ph¸p:. + Vấn đáp + dạy học phát hiện và giải quyết vấn đề Iv. TiÕn tr×nh d¹y - häc: Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. Néi dung. * Hoạt động 1:Kiểm tra (10 phút). GV nªu yªu cÇu kiÓm tra HS1: - Nêu điều kiện để √ A cã nghÜa HS2: - Điền vào chỗ (...) để đợc khẳng định đúng: √ A 2 = ... = ... nÕu A  0 ... nÕu A < 0 - Ch÷a bµi tËp 8 (a, b) SGK GV nhËn xÐt, cho ®iÓm. Hai HS lªn kiÓm tra HS2: - §iÒn 7 8 14 196 16 vµo chç (...) . .  4 . 4 5 9 45 45 = A = A nÕu A  0 - A nÕu A < 0 - Ch÷a bµi tËp 8 (a, b) SGK HS líp nhËn xÐt bµi lµm cña c¸c b¹n. * Hoạt động 2: Luyện tập (33 phút) Bµi 11 SGK_11 Bµi tËp 11 tr 11 SGK. TÝnh HS: Thùc hiÖn khai ph¬ng tríc, TÝnh: a. 216.81.16.6  216.6. 81. 16 tiÕp theo lµ nh©n hay chia råi a / √ 16 . √25+ √ 196 : √ 49 2 b. 36 : √ 2. 3 . 18 − √ 169 đến cộng hay trừ, làm từ trái b/36 : √ 2 . 32 . 18 − √ 169 a/ = 4.5 + 14:7 GV hái: H·y nªu thø thù thùc sang ph¶i. = 20 + 2 = 22 b/ = 36:18 – 13 hiÖn phÐp tÝnh ë c¸c biÓu thøc Hai HS lªn b¶ng tr×nh bµy = -11 trªn a. √ 16. √ 25+ √ 196 : √ 49 c / √ √ 81=√ 9=3 GV yªu cÇu HS tÝnh gi¸ trÞ c¸c = 4. 5 + 14: 7= 20 + 2 = 22 d / √ 32+ 4 2=√ 9+16=5 2 biÓu thøc b. 36 : √ 2. 3 . 18 − √ 169 = GV gäi tiÕp hai HS kh¸c lªn 36 : √ 18 2 −13 = 36: 18 – 13 b¶ng tr×nh bµy = 2 – 13 = -11. Hai HS kh¸c tiÕp tôc lªn b¶ng c. √ √81=√ 9=3 d.. √ 32+ 4 2=√ 9+16=√ 25=5 HS tr¶ lêi miÖng HS hoạt động theo nhóm §¹i diÖn mét nhãm tr×nh bµy bµi lµm. HS nhËn xÐt, ch÷a bµi. 1 Lµm bµi tËp 12 tr11 SGK cã nghÜa khi −1+ x GV cã thÓ cho thªm bµi tËp 1 >0 16(a, c) tr5 SBT − 1+ x. √. §a vÒ bµi to¸n gi¶i bpt. -5-. Bµi 12 SGK_11. Tìm x để các biểu thức có nghÜa 1 −1+ x 1 Bt cã nghÜa khi −1+ x 1 >0 => -1 + x > 0 − 1+ x => x > 1 d/ √ 1+ x 2 Cã 1 + x2 > 0 víi mäi x => BiÓu thøc √ 1+ x 2 cã nghÜa víi mäi x Bµi 13 SGK_13 Rót gän c¸c biÓu thøc: a/ 2 √ a2 −5 a víi a < 0 =2 a/. √ √.

(6) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. 1 + x2 > 0 víi mäi x. |a|− 5 a=− 2 a− 5 a=−7 a ( v× a < 0) b/ √ 25 a2 +3 a víi a > 0 HS tiếp tục hoạt động theo = |5 a| +3a = 5a + 3a = 8a nhãm để gi¶i bµi tËp (v× a > 0) Bµi tËp 13 tr11 SGK Bµi 14 SGK_11 Ph©n tÝch thµnh nh©n tö a/ x2 – 3 Bµi tËp 14 tr11 SGK = x2 - ( √ 3 )2=( x − √3)(x + √ 3) Ph©n tÝch thµnh nh©n tö d / x2 −2 √ 5 x +5 Yêu cầu HS hoạt động nhóm ¿ x − √5 ¿2 lµm bµi tËp 19 tr6 SBT 2 Bµi 15 SGK_11 x 2 −2 √ 5 x + ( √ 5 ) =¿ GV ®i kiÓm tra c¸c nhãm lµm Gi¶i ph¬ng tr×nh a/ x2 – 5 = 0 viÖc, gãp ý, híng dÉn b/ x2 - 2 √ 11 x +11=0 Bg Bµi tËp 15 tr11 SGK ( x − √5 )( x + √ 5 )=0 ⇔ x − √5=0 ¿ x + √ 5=0 ¿ ⇔ ¿ a, x=√ 5 ¿ x=− √ 5 ¿ ¿ ¿ ¿ ¿ ¿ ¿¿ b, ⇔ x= √11 * Hoạt động 3 Híng dÉn vÒ nhµ (2 phót) 2. - ¤n l¹i kiÕn thøc cña §1 vµ § 2.. b/⇔ ( x − √11 ) =0 ⇔ x − √ 11=0 ⇔ x=√ 11. - Bµi tËp vÒ nhµ 16 tr12 SGK sè 12, 14, 15, 16(b, d) 17(b, c, d) tr5,6 SBT. §äc tríc bµi liªn hÖ phÐp nh©n vµ phÐp khai ph¬ng. Ngµy so¹n : ....22/ 8 / 2010. TiÕt 4 §3. Liªn hÖ gi÷a phÐp nh©n vµ phÐp khai ph¬ng I. Môc tiªu: Kiến thức : HS nắm đợc nội dung và cách chứng minh định lý về liên hệ giữa phép nhân và phÐp khai ph¬ng. KÜ n¨ng: dïng c¸c quy t¾c khai ph¬ng mét tÝch vµ nh©n c¸c c¨n bËc hai trong tÝnh to¸n vµ biến đổi biểu thức. Thái độ: Tiếp thu chủ động vận dụng kiến thức thành thạo vào bài tập ,tự tin tiếp thu một c¸ch ch¨m chó, tù gi¸c. -6-.

(7) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. II. ChuÈn bÞ cña gv vµ hs: - GV: Bảng phụ ghi định lý, quy tắc. - HS: B¶ng phô nhãm, bót d¹. III- Ph¬ng ph¸p: + Vấn đáp + dạy học phát hiện và giải quyết vấn đề Iv. TiÕn tr×nh d¹y - häc: * Hoạt động 1: kiÓm tra (5 phót) GV nªu yªu cÇu kiÓm tra §iÒn dÊu “x”vµo « thÝch hîp Mét HS lªn b¶ng kiÓm tra C©u Néi dung 1. §óng. Sai. 3 √ 3− 2 x xác định khi x ≥ 2. Sai. Söa. x≤. 3 2. 1 xác định khi x  0 §óng 2 2 x −0,3 ¿ ¿ 3 = 1,2 §óng 4 √4¿ −2 ¿ 4 Sai. Söa: - 4 =4 ¿ − √√¿2¿2 1− ¿ 5 §óng ¿ GV cho líp√ ¿nhËn xÐt bµi lµm cña b¹n vµ cho ®iÓm Giới thiệu bài: ở các tiết học trớc ta đã đợc học định nghĩa CBHSH, CBH của một số không âm, căn thức bậc hai. Hôm nay chúng ta sẽ học định lý liên hệ giữa phép nhân và phép khai phơng và các áp dụng của định lý đó. 2. √. * Hoạt động 2 1. §Þnh lý (10 phót) Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. GV cho HS lµm ?1 tr12 SGK. HS thùc hiÖn √ 16 . 25=√ 400=20 √ 16 . √25=4 .5=50 => √ 16 . 25= √16 . √ 25 GV: §©y chØ lµ mét trêng hîp HS đọc định lý tr12 SGK cô thÓ GV đa nội dung định lí SGK tr12 lªn mµn h×nh GV híng dÉn HS chøng minh GV: định nhiều số không âm. §ã chÝnh lý trªn cã thÓ më réng cho tÝch lµ chó ý tr13 SGK. - V× a, b kh«ng ©m cã nhËn xÐt g× vÒ c¨n a, c¨n b vµ tÝch hai c¨n?. Néi dung Víi a, b kh«ng ©m ta cã √ a .b=√ a . √ b. + c/m: sgk/13 HS chøng minh VD: a, b, c  0 th× √ a , b , c=√ a . √ b . √ c HS: Dựa trên định nghĩa CBHSH cña mét sè kh«ng ©m *Chó ý(SGK_13) -HS nh¾c l¹i a , b , c ≥ 0 : √ a . b .c =√ a. √ b . √ c √ a=x ⇔ x≥0 2 x =a ¿{. -7-.

(8) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. a≥0 * Hoạt động 3 2. ¸p dông (20 phót) GV chỉ vào định lý và nói: Với hai số a,b ≥ 0 định lý cho ta phÐp suy luËn theo hai chiÒu ngợc nhau do đó ta có 2 quy tắc sau: a. Quy t¾c khai ph¬ng mét tÝch GV gọi 1 HS đọc GV híng dÉn HS lµm vÝ dô 1 ¸p dông quy t¾c khai ph¬ng mét tÝch h·y tÝnh. GV gäi mét HS lªn b¶ng lµm c©u b GV yªu cÇu HS lµm ?2 b»ng c¸ch chia nhãm häc tËp GV nhËn xÐt c¸c nhãm lµm bµi. a/ Quy t¾c khai ph¬ng mét tÝch Một HS đọc lại quy tắc SGK. VÝ dô 1: TÝnh a / √ 49 . 1 , 44 .25=√ 49 . √ 1 , 44 . √ 25 ¿ 7. 1,2 .5=42 b / √ 810. 40=√ 81. 4 .100 HS lªn b¶ng lµm bµi: ¿ 81 . √ 4 . √ 100=9 .2 . 10=180 √ Nöa líp lµm c©u a ?2 (tr 13 – sgk) Nöa líp lµm c©u b a/ √ 0 .16 . 0 , 64 .225 ¿ √ 0 ,16 . √ 0 , 64 . √ 225 HS đọc và nghiên cứu quy tắc ¿ 0,4 . 0,8 . 15=4,8 b / √250 . 360 HS hoạt động nhóm ¿ √ 25. 10 .36 . 10 §¹i diÖn mét nhãm tr×nh bµy ¿ √ 25. √ 36 . √ 100 ¿ 5. 6 . 10=300 bµi. b. Quy t¾c nh©n c¸c c¨n thøc b/ Quy t¾c nh©n c¸c c¨n thøc bËc hai bËc hai VÝ dô 2: TÝnh GV híng dÉn HS lµm vÝ dô 2 a/ √5 . √ 20=√ 5 .20=√ 100=10 b/ √ 1,3 . √52 . √ 10= √1,3 . 52. 10 ¿ √ 13 .13 . 4=26 GV cho HS hoạt động nhóm ?3 (tr 13 – sgk) làm ?3 để củng cố quy tắc trên. a/ √ 3. √ 75=√ 3 .75=√ 225 GV nhËn xÐt c¸c nhãm lµm bµi ¿ 15 b/ √ 20 . √72 . √ 4,9 ¿ √ 20. 72. 4,9=√ 2. 2 .36 . 49 ¿ √ 4 . √ 36 . √49=2 .6 . 7 ¿ 84 *Chó ý: Víi A, B 0 Ta cã √ A . B= √ A . √ B §Æc biÖt víi A 0 ta cã 2 2 ( √ A ) =√ A = A VÝ dô 3: Rót gän. √. 2. b/ √ a6 = ( a3 ) =|a3|=− a3 V× a < 0 ?4 (tr 14 – sgk). - GV giíi thiÖu “Chó ý” tr14 SGK HS nghiªn cøu Chó ý SGK tr14. GV cho HS làm ?4 sau đó gọi 2 em HS lªn b¶ng tr×nh bµy bµi Hai HS lªn b¶ng tr×nh bµy lµm HS thùc hiÖn: GV: C¸c em còng cã thÓ lµm theo c¸ch kh¸c vÉn cho ta kÕt. -8-.

(9) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. qu¶ duy nhÊt * Hoạt động 4- Luyện tập củng cố (8 phút) Bµi 17/14 SGK GV đặt câu hỏi củng cố: - HS phát biểu định lý tr12 b) 2 - Phát biểu và viết định lý. SGK √ 24 . ( − 72 )= ( 22 ) . √( − 72 )=22 . 7 - Định lý đợc tổng quát nh thế - Một HS lên bảng viết định lỹ 28 c) nµo? - Víi biÓu thøc A, B kh«ng ©m √ 12, 1. 360=√12 , 1. 10 .36=√ 121. 36 ❑ - Ph¸t biÓu quy t¾c khai ph¬ng √ A . B= √ A . √ B ¿ √ 121. √ 36=11 . 6=66 mét tÝch vµ quy t¾c nh©n c¸c HS ph¸t biÓu hai quy t¾c nh Bµi 19/15 SGK b) c¨n bËc hai? SGK a4 ( 3 −a )❑ voia≥ 3 GV yªu cÇu HS lµm bµi 17 b, c; 2 bµi 19 b,d nÕu cßn thêi gian 2 ¿ ( a2 ) . √ ( 3 − a ) =|a2|.|3 − a| a2 . ( a −3 ) via ≥3 1 d) a4 ( a − b )2 voia >b √ a− b 2 a− b ¿ a2 ¿ ¿ 1 ¿ .|a2 (a −b)| a− b ¿ ¿ 1 √¿ a−b ( v× a >b) = a2 * Hoạt động 5 Híng dÉn vÒ nhµ (2 phót) - Học thuộc định lý và các quy tắc, học chứng minh định lý. - Lµm bµi tËp 18, 19 (a, c), 20, 21, 22, 23 vµ 23, 24 SBT Ngµy so¹n : 23/ 8 /2010.. √. √. 2. √. TiÕt 5: LuyÖn tËp I.Môc tiªu. Kiến thức : HS nắm đợc nội dung và cách chứng minh định lý về liên hệ giữa phép nhân và phÐp khai ph¬ng.. -KÜ n¨ng: Cñng cè cho HS kÜ n¨ng dïng c¸c quy t¾c khai ph¬ng mét tÝch vµ nh©n c¸c c¨n thức bậc hai trong tính toán và biến đổi biểu thức. - Thái độ:Về mặt rèn luyện t duy, tập cho HS cách tính nhẩm, tính nhanh, vận dụng làm các bµi tËp chøng minh, rót gän, t×m x vµ so s¸nh hai biÓu thøc. II. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS: GV: §Ìn chiÕu, giÊy trong (hoÆc b¶ng phô) ghi bµi tËp. HS: B¶ng phô nhãm, bót d¹. III.Ph¬ng ph¸p: + Vấn đáp, hợp tác nhóm nhỏ , luyện tập thực hành. IV. TiÕn tr×nh d¹y – häc: * Hoạt động 1 KiÓm tra (8 phót). -9-.

(10) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Hoạt động của GV GV nªu yªu cÇu kiÓm tra HS1: - Phát biểu định lí liên hệ gi÷a phÐp nh©n vµ phÐp khai ph¬ng - Ch÷a bµi tËp 20(d) tr15 SGK HS2: - Ph¸t biÓu quy t¾c khai ph¬ng mét tÝch vµ quy t¾c nh©n c¸c c¨n bËc hai - Ch÷a bµi tËp 21 tr15 SGK. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. Hoạt động của HS Hai HS lÇn lît liªn kiÓm tra HS1: - Nêu định lý tr12 SGK - Ch÷a bµi tËp 20 (d) - HS2: Ph¸t biÓu quy t¾c tr13 SGK Chän (B) .120. : Lª Hång Phong. Néi dung + Bµi 20(d)/15 - sgk ( 3 −a )2 − √ 0,2 . √ 180 a2 2 2 9 −6 a+a − √ 0,2. 180 a 9− 6 a+a2 − √ 36 a2 9 − 6 a+a 2 −6|a|(1). NÕu: +,. +,. a≥0 ⇒ |a|=a ;(1) ¿ 9 −6 a+ a2 −6 a 9 −12 a+ a2 a<0 =>|a| − a; (1) 9 −6 a+ a2 +6 a 9+a 2. * Hoạt động 2 LuyÖn tËp (30 phót) Lµm bµi 22 (a, b) tr15 SGK GV gọi hai HS đồng thời lên b¶ng lµm bµi GV kiểm tra các bớc biến đổi vµ cho ®iÓm HS ? Biểu thức dưới dấu căn có daïng gì ? Hãy biền đổi rồi tính. ? Moät HS leân baûng laøm. -GV kiểm tra các bước biến đổi và cho điểm. -HS làm dưới sự hướng dãn cuûa GV ? Haõy tính giaù trò cuûa bieåu thức. Bµi 23 (b) tr15 SGK GV: ThÕ nµo lµ hai sè nghÞch đảo của nhau?. Lµm bµi 26 tr16 SGK. GV ghi đề bài 26, yêu cầu HS thực hiện phÇn a/ GV: vËy víi hai sè d¬ng 25 vµ 9 th× CBH cña tæng hai sè nhá h¬n tæng hai c¨n bËc hai cña hai số đó, ta có bài toán tổng qu¸t, GV ghi phÇn b/ vµ híng dÉn HS. HS1: a) 5 HS2: b) 15 Lµm bµi 24 tr15 SGK. HS: Hai số là nghịch đảo của nhau khi tÝch cña chóng b»ng 1. - H/s thùc hiÖn. * D¹ng 1. TÝnh gi¸ trÞ c¨n thøc + Bµi 22(a,b )/15 – sgk a/ √ 132 − 122 √(13 −12)(13+12) √25=5 ¿ b/ √ 172 − 82 √(17 − 8)(17+8) 5 . 3 ¿2 ¿ ¿ √ 25 . 9=√ ¿ * D¹ng 2.chøng minh + Bµi 23(b )/15 – sgk CM 2 sè: ( √ 2006 - √ 2005 ) vµ ( √ 2006 + √ 2005 ) Là hai số nghịch đảo của nhau: Bµi lµm: XÐt tÝch: ( √ 2006 - √ 2005 ) ( √ 2006 + √ 2005 ) = 2006 – 2005 = 1 Vậy hai số đã cho là nghịch đảo của nhau. Bµi 26 (SGK - 16) a. So s¸nh : vµ √ 25 + √ 9 25+9 √ Cã √ 25+9 = √ 34 √ 25 + √ 9 = 5 + 3 = 8 = √ 64 mµ √ 34 < √ 64 Nªn √ 25+9 < √ 25 + √ 9 .. b/ Víi a > 0, b > 0 .CMR. -10-.

(11) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. -H/s hoạt động nhóm. đại diện trình bày -Haõy vaän duïng ñònh nghóa veà căn bậc hai để giải. -GV yêu cầu họat động nhóm. -GV kieåm tra baøi laøm cuûa caùc nhóm, sửa chữa, uốn nắn sai soùt cuûa HS (neáu coù) ? Tìm x thoûa maõn: 2. 2.  2  3  2.( 3)  5 ( 1) 2. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. √ a+b< √ a+ √ b Vi :a>0 , b> 0=> 2 √ ab>0 => a+b+2 √ ab> a+b ¿ √a+ b ¿2 ¿ √ a+ √ b ¿ 2> ¿ => ¿ * D¹ng 3. T×m x + Bµi 25(a,d )/16 – sgk √ 16 x = 8 §KX§: x 83 2 10 2 5 0. a. 5. 16x =82. 2 2  3  3 2  5.( 1)2. 16 x = 64. 2.(3  2) 3 2  5. x=4 (TM§KX§). VËy S = C¸ch 2:. 4. ? Nhaéc laïi ñònh nghóa CBHSH. GV: Theo em cßn c¸ch lµm nµo n÷a kh«ng?. 4. √ 16 x = 8 2 2 3 2  5 √ 16 . √ x =8 4 . √ x = 8  x=4 √x = 2 b. √ x −3 + √ 9 x −27 + √ 16 x − 48 = 16 3m b)B 1  m2  4m  4 m 2. 13m N Õu m >2 1 3m NÕu m <2. 1 . §K: x 1 . - H/s suy nghÜ. 3m m 2 m 2. 3m bB) 1 m2  4m 4 m 2. 3m (m  2)2 m 2. 3. √ x −3 + √ 9(x − 3) +. √ 16(x − 3). = 16. √ x −3 (1 + √ 9 + √ 16 )=16 √ x −3 (1 +3 + 4) =16 GV ®a ®Çu bµi lªn b¶ng. yªu cÇu HS suy nghÜ vµ nªu c¸ch lµm. Gîi ý: - T×m TX§ - BĐ 2 vế đều dơng và bình phơng 2 vế. - Thu gän råi l¹i b×nh ph¬ng 2 vÕ. KÕt qu¶ nghiÖm cña ph¬ng tr×nh ntn?. 16 √ x −3 = 8. f (0) f (1),. . . . f (a) .. x- 3 = 4 y 2x x = 7 (TM§K) + Bµi tËp n©ng cao: T×m x, y Bµi 12: T×m x, y sao cho: √ x+ y −2 = √ x + √ y - √ 2 (1) §KX§: x y 2x 3 0; y Cã (1) +. y. 3 x. 0; x + y y  f (x) 2. y g ( x ). √ x+ y −2 + √ 2 = √ x √y. x +y - 2 + 2 + 2 =x+y+2 1 y  f ( x)  x  5 2. √ 2(x+ y − 2). √ xy. √ 2(x+ y − 2). =. √ xy. 2 ( x + y - 2) = xy 1 0  5 5 2 1 1  5 5, 5 2 1 2  5 6 2. f (0)  f (1) . f (2) . 2x + 2y – 4- xy = 0. f (3) 6, 5 f (  2) 4 f (  10) 0. y  f ( x). -11-. 2x – xy + 2y - 4 = 0 x (2 - y) - 2(y- 2) = 0.

(12) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS y  f ( x). : Lª Hång Phong. (2 - y) (x - 2) = 0.  x 2   y 2 VËy x = 2 vµ y y 2x 0 hoÆc x 0 vµ y = 2 lµ nghiÖm cña ph¬ng tr×nh. * Hoạt động 3 Híng dÉn vÒ nhµ (2 phót) - Xem lại các bài tập đã luyện tập tại lớp. - Lµm bµi tËp 22(c, d), 24 (b), 25(b, c) 27 SGK tr 15,16; bµi tËp 30* tr7 SBT. - Nghiªn cøu tríc bµi 4. Ngµy so¹n : 24/ 8 / 2010. TiÕt 6 §4. liªn hÖ gi÷a phÐp chia vµ phÐp khai ph¬ng I. Môc tiªu -Kiến thức: HS nắm đợc nội dung và cách chứng minh định lí về liên hệ giữa phép chia và phÐp khai ph¬ng. - kÜ n¨ng: dïng c¸c quy t¾c khai ph¬ng mét th¬ng vµ chia hai c¨n bËc hai trong tÝnh to¸n vµ biến đổi biểu thức. Thái độ: Tiếp thu chủ động vận dụng kiến thức thành thạo vào bài tập II. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS: GV: Đèn chiếu, giấy trong (hoặc bảng phụ) ghi định lý quy tắc hai phơng một thơng, quy tắc chia hai c¨n bËc hai vµ chó ý. HS: B¶ng phô nhãm, bót d¹. III- Ph¬ng ph¸p: + Vấn đáp + dạy học phát hiện và giải quyết vấn đề IV. TiÕn tr×nh d¹y – häc: * Hoạt động 1: Kiểm tra (7 phút). Hoạt động của GV Hoạt động của HS Néi dung GV nªu yªu cÇu kiÓm tra. Bµi tËp 25 (b, c) tr16SGK. HS1: Ch÷a bµi tËp 25 (b, c) T×m x biÕt: Hai HS đồng thời lên bảng tr16SGK. T×m x biÕt: b. √ 4 x= √5 5 b. √ 4 x= √5 §¸p: x= 4 5 §¸p: x= c. 9(x − 1)=21 => x = 50 4 √ c. √ 9(x − 1)=21 => x = 50 Bµi tËp 27 (a,b) tr16SGK HS2: Ch÷a bµi tËp 27 tr16 SGK. 4 §¸p: So s¸nh a) 4 vµ 2 √ 3 2 √3 b. − √ 5 vµ - 2 §¸p − √ 5 - N/x cho ®iÓm ĐVĐ: ở tiết học trớc ta đã học liên hệ giữa phép nhân và phép khai phơng. -12-.

(13) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. TiÕt häc nµy ta häc tiÕp liªn hÖ gi÷a phÐp chia vµ phÐp khai ph¬ng. * Hoạt động 2: 1. Định lý (10 phút) + ?1 tr16 SGK GV cho HS ?1 tr16 SGK HS lªn b¶ng 16 4 2 4 TÝnh vµ so s¸nh : = = 25 5 5 2 √ 16 = √ 4 = 4 vµ √ 25 √ 52 5 §©y lµ chØ mét trêng hîp cô thÓ. 16 √ 16 Tổng quát ta chứng minh định lý => = sau 25 √ 25 GV ®a néi dung §L tr16SGK + §Þnh lÝ Víi a kh«ng ©m vµ b d¬ng lªn mµn h×nh m¸y chiÕu GV: ở tiết trớc ta đã chứng Ta cã a = √ a b √b minh định lý khai phơng một HS đọc ĐL Chøng minh HS dựa trên định nghĩa căn bậc Vì a ≥ 0 và b > 0 nên tÝch dùa trªn c¬ së nµo? hai sè häc cña mét sè kh«ng √a xác định và không âm GV cũng dựa trên cơ sở đó. ©m √b H·y chøng minh §L liªn hÖ 2 2 (√ a) a √ a Ta cã: gi÷a phÐp chia vµ phÐp khai = = 2 b b √ ( ) b √ HS: V× a  0 vµ b > 0 nªn ph¬ng VËy: √ a lµ CBHSH cña GV hãy so sánh điều kiện của a xác định và không âm. Ta có: √b 2 2 và b trong hai định lý. Giải (√ a) a a Ta cã: √ a = = 2 b thích điều đó √ b (√ b) b a √ a (*) Hay: = VËy: √a lµ CBHSH cña b √b √b a b a √a Hay: = b √b HS: ở định lý khai phơng một tÝch a 0 và b  0. Còn ở định lý liªn hÖ gi÷a phÐp chia vµ phÐp khai ph¬ng a  0 và b > 0 để (*)có nghĩa (MÉu  0). √ √( ). y 2x 1 x  R. √. √. y 2x 1. ( ). ( ). √. √. * Hoạt động 3: 2. áp dụng (16 phút) a) Quy taéc khai phöông moät GV giới thiệu quy tắc khai ph- HS đọc quy tắc thöông: (SGK) ¬ng mét th¬ng trªn mµn h×nh Với x  R ta có m¸y chiÕu GV híng dÉn HS lµm vÝ dô 1. H/s lµm vd 1 * Ví duï 1: Haõy tính. ¸p dông quy t¾c khai ph¬ng mét th¬ng, h·y tÝnh. y  2x 1. y  2x 1. GV cho tổ chức HS hoạt động nhóm làm ?2 r17 SGK để củng cè quy t¾c trªn. Kết quả hoạt động nhóm ?2. y  f (x) 2x. + ?2 ( tr 17 – sgk). -13-.

(14) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. GV cho HS ph¸t biÓu l¹i quy HS ph¸t biÓu quy t¾c t¾c khai ph¬ng mét th¬ng HS đọc quy tắc GV giíi thiÖu quy t¾c chia hai c¨n bËc hai trªn mµn h×nh chiÕu. HS đọc cách giải GV cho HS làm ?3 tr18 SGK để HS lớp làm bài tập cñng cè quy t¾c trªn Hai HS lªn b¶ng tr×nh bµy GV gọi 2 HS đồng thời lên b¶ng. GV giíi thiÖu chó ý trong SGK tr18 trªn mµn h×nh m¸y chiÕu GV: Mét c¸ch tæng qu¸t víi biÓu thøc A kh«ng ©m vµ biÓu A √A = thøc B d¬ng th× B √B GV ®a vÝ dô 3 lªn mµn h×nh m¸y chiÕu GV: Em hãy vận dụng để giải - H/s lªn tr×nh bµy bµi tËp ë ?4 GV gọi 2 HS đồng thời lên b¶ng. Rót gän.. √. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. 225 √225 15 = = 256 √256 16 196 b / √0 , 0196= 10000 196 14 ¿ √ = =0 , 14 √ 10000 100 b) Quy taéc chia caùc caên thức bậc hai : (SGK) Với y  f ( x)  2 x ta có a/. √. √. y  f ( x) * Ví duï 2: (SGK) + ? 3( tr 18 –sgk) 999 = a, √ 9 =3. 111 52 b. √ 52 = = 117 √117 4 = 2 3 9 + Chó ý. √. √. √. Với x  R ta có. x1 , x2 * Ví duï 3 (SGK). x1  x2 + ? 4 ( tr 18 –sgk) 2 a2 b 4 a2 b4 a/ = 50 25 2 4 √a b √ 25 |a| b2 5 2 2ab 2 ab2 b/ √ = √ 162 162. √. √. √. ab √ab 2 = 81 √81 |b|√ a 9 VD: Rót gän c¸c biÓu thøc sau:. √. 2. f (x1)  f (x2 ) =. √16 a 2 √9. 4 4|a| = |a| 3 3 Hoạt động 4: Luyện tập, củng cố (10 phút) =. . C©u. Néi dung. §óng Sai. -14-. Söa.

(15) §¹i sè 9 1 2 3 4 5. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Víi a ≥ 0; b ≥ 0 ta cã. √6. 5. √23 .3. √. a √a = b √b. =2 5. x4 =x 2 y Víi y < 0 2 4y 1 5 √3 : √ 15=5 5 2 √ 45 mn =− 3 n Víi m > 0; n > 0 2 √ 20 m 2 y2 .. √. √. Trêng THCS. : Lª Hång Phong Sai. (Söa b>0). § Sai ( Söa –x2y ) § Sai (Söa 3 n ) 2. GV đặt câu hỏi củng cố: HS ph¸t biÓu nh SGK tr16 + Bµi - Ph¸t biÓu §L liªn hÖ gi÷a Tæng qu¸t: Víi A  0; B > 0 phÐp chia vµ phÐp khai ph¬ng Bµi 28 ( 18 – sgk) tæng qu¸t 14 8 8,1 9 a/ 2 = ;d/ = GV yªu cÇu HS lµm bµi tËp 28 HS lµm bµi tËp 28 (b,d) SGK 25 5 1,6 4 KÕt qu¶: Bµi 30 Rót gän: (b, d) tr18SGK y x 2 víi x> 0, y  Bµi 30 (a) tr19SGK a. . x 2 y4 x x HS lµm bµi tËp Rót bän biÓu thøc 0 y y4 y x2 = y . víi x > 0, = . x x y4 y0 |x| xy 1 GV nhËn xÐt cho ®iÓm HS = = 2 2 y |y | xy. √. √. √ √. √. √. c. 5xy . >0 = 5xy. √25 x 2 √ y6. = 5xy . = - 5x2 * Hoạt động 5:Hớng dẫn về nhà (2 phút) - Học thuộc bài (định lý, chứng minh định lý, các quy tắc) - Lµm bµi tËp 28 (a, c); 29 (a, b, c); 30 (c, d); 31 tr18, 19 SGK bµi tËp 36,37, 40 (a, b, d) tr8, 9 SBT.. -15-. 25 x 2 y6. −5x y. víi x < 0, y. = 5xy. 5|x| | y3|.

(16) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. Ngµy so¹n : 28 / 8 /2010 .. LuyÖn tËp. TiÕt 7. I. Môc tiªu: -Kiến thức: HS đợc củng cố các kiến thức về khai phơng một thơng và chia hai căn bậc hai. -KÜ n¨ng: thµnh th¹o vËn dông hai quy t¾c vµo c¸c bµi tËp tÝnh to¸n, rót gän biÓu thøc vµ gi¶i ph¬ng tr×nh. -Thái độ: Tiếp thu chủ động vận dụng kiến thức thành thạo vào bài tập II. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS: GV: §Ìn chiÕu, giÊy trong (hoÆc b¶ng phô) ghi s½n bµi tËp tr¾c nghiÖm, líi « vu«ng h×nh 3 tr20 SGK. HS: B¶ng phô nhãm, bót d¹. III- Ph¬ng ph¸p: + Vấn đáp, hợp tác nhóm nhỏ , luyện tập thực hành IV.TiÕn tr×nh d¹y – häc:. 1)ổn định tổ chức 2) KiÓm tra bµi cò. * Hoạt động 1: Kiểm tra – chữa bài tập (8 phút). Hoạt động của G HS1: - Ph¸t biÓu §L khai ph¬ng mét th¬ng - Ch÷a bµi 30 (c, d) tr19 SGK HS2: Ch÷a bµi 28 (a) vµ bµi 29 (c) SGK - Ph¸t biÓu quy t¾c khai ph¬ng mét th¬ng vµ quy t¾c chia hai c¨n bËc hai. GV nhËn xÐt cho ®iÓm HS. 3) Bµi míi. Hoạt động của H. Néi dung. Hai HS lªn b¶ng kiÓm tra - Ch÷a bµi 30 (c, d) 2 HS1: Ph¸t biÓu §L nh trong KÕt qu¶: c) − 25 x d) 2 y SGK 17 HS2: Ch÷a bµi tËp KÕt qu¶ 28(a) , bµi 29 (x) . 5 15 - Ph¸t biÓu hai quy t¾c tr17 SGK HS nhËn xÐt bµi lµm cña b¹n.. * Hoạt động 2: Luyện tập (16 phút). Yªu cÇu H lªn b¶ng lµm phÇn a H thùc hiÖn G: Cã nhËn xÐt g× vÒ tö vµ mÉu H: Tö vµ mÉu cña biÓu thøc của biểu thức lấy căn ở phần d ? dới dấu căn là các hằng đẳng -Hãy vận dụng hằng đẳng thức thức hiệu hai bình phơng đó tính ?. G treo bảng phụ ghi đề bài36 H tr×nh bµy Yêu cầu HS đứng tại chỗ trả lời miÖng H tr¶ lêi: Mỗi khẳng địhh sau đúng hay. D¹ng 1: TÝnh Bµi 32(SGK/19) : TÝnh 9 4 25 49 1 a / 1 .5 . 0 ,01= . . 16 9 16 9 100 25 49 1 5 7 1 7 ¿ . . = . . = 16 9 100 4 3 10 24 1492 −76 2 225 .73 225 d/ = = 2 2 841 .73 841 457 −384 √225 =15 √ 841 29. √ √ √ √ √ √ √ √. Bµi 36( SGK/20 ) :. -16-.

(17) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. sai? a. 0 , 01=√ 0 , 0001 b. −. 0,5= √ − 0 ,25 c. √ 39 < 7 vµ √ 39 > 6 13 4− √¿ ¿ d. ¿ ¿ ¿ √3 ¿. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. H thùc hiÖn. a. §óng b. Sai, v× vÕ ph¶i kh«ng cã nghÜa c. Đúng. Có ý nghĩa để ớc lợng gần đúng gía trị √ 39 d. §óng. Do chia 2 vÕ cña BPT cho cùng 1 số dơng và không đổi chiếu BPT đó. * D¹ng 2: Gi¶i ph¬ng tr×nh H thùc hiÖn trªn b¶ng. Bµi 33 (SGK/19) H díi líp nhËn xÐt , bæ sung kÕt Gi¶i ph¬ng tr×nh qu¶ . b/ √ 3 x + √ 3=√12+ √ 27 ⇔ √ 3 x+ √ 3=2 √3+3 √3 ⇔ √ 3 x=4 √ 3 ⇔ x=4 Yªu cÇu mét H lªn b¶ng tr×nh 2 bµy phÇn (b) c / √ 3 x − √ 12=0 2 2 ⇔ √ 3 x =2 √3 ⇔ x =2 x 1= √2 ; x2 =− √ 2 VËy tập nghiệm của pt đã cho là : H : Nªu c¸ch lµm. S = { − √2 ; √2 } §¹i diÖn H ch÷a trªn b¶ng Bµi 35 (SGK/20) Gi¶i ph¬ng tr×nh : x −3 ¿2 G: Hãy áp dụng hằng đẳng thức ¿ 2 ¿=9 để biÕn đổi ph¬ng √ A =| A| ¿ tr×nh trong bµi 35(a)? ⇔|x −3|=9 ⇔ ¿ x −3=9 ¿ x −3=−9 H hoạt động nhóm ¿ 2H đại diện lên chữa 2 phần. x=12 ¿ : x=− 6 G yªu cÇu H lµm bµi 34 H díi líp nhËn xÐt , bæ sung ¿ G tổ chức cho H hoạt động ¿ nhãm ( lµm trªn b¶ng nhãm) ¿ Mét nöa líp lµm c©u a ¿ Mét nöa líp lµm c©u c √¿ ¿ ¿ ¿ a /¿ Vậy pt đã cho có nghiệm là :-6 ; 12 G nhËn xÐt c¸c nhãm * D¹ng 3:: Rót gän biÓu thøc: Bµi 34(SGK/19) Rót gän biÓu thøc 3 3 a/ab2 2 4 =ab2 . √2 4 a b √a b √ 3 √ 3 ab2 . 2 =ab2 . =− √ 3 |ab | −ab 2. √. c/. √. ( 3+2 a )2 9+12 a+ 4 a 2 = b2 b2 2a+ 3 −b. * Hoạt động 3: Bài tập nâng cao, phát triển t duy (8 phút). -17-. √.

(18) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. : Lª Hång Phong. Bµi 43* (a) tr10 SBT T×m x t/m ®k: 2 x−3 =2 x−1. √. T×m x tho¶ m·n ®iÒu kiÖn 2 x−3 =2 x−1. √. Trêng THCS. HS. √. 2 x−3 x−1. 0. 2 x −3 ≤ 0 ¿ 0 2 x −3 ≥ 0 x−1 ¿ no hoÆc * ¿ ¿ x −1 { ¿{ ¿ ¿ GV h·y nªu cô thÓ ¿ ¿ 3 3 Gäi 2 HS lªn b¶ng gi¶i víi hai trêng hîp trªn x≥ x≤ 2 2 <=> x >1 x <1 2 x−3 GV: Víi ®iÒu kiÖn nµo cña x th× ¿{ ¿{ x−1 ¿ ¿ 3 xác định? ⇔x≥ ⇔ x <1 2 3 HS: Víi x < 1 hoÆc x ≥ th× 2 định GV điều kiện xác định. √. 2 x−3 x−1. lµ g×?. √. GV: Hãy dựa vào định nghĩa căn bậc hai số häc gi¶i PT trrªn. x≥ HS:. √. 2 x−3 =2 ®k x−1. 3 2. ¿ x <1 ¿ ¿ ¿ ¿. 1 2 * Hoạt động 4. Hớng dẫn về nhà (3 phút) G chốt lại các dạng bài tập đã chữa . ? Qua tiết học đã củng cố các kiến thức cơ bản nào ? - Xem lại các BT đã làm tại lớp. Làm bài 32 (b, c); 33 (a, d); 35(b); 37 tr19,20 - §äc tríc bµi : B¶ng c¨n bËc 2, ChuÈn bÞ b¶ng sè , m¸y tÝnh cã tÝnh sin , cos GV gäi tiÕp HS thø ba lªn b¶ng. Gi¶i ra x =. Ngµy so¹n : 29 / 8 / 2010 TiÕt 8. §5. b¶ng c¨n bËc hai. -18-. √. 2 x − 3 x¸c x−1.

(19) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. I. Môc tiªu -Kiến thức : HS hiểu đợc cấu tạo của bảng căn bậc hai. - Kĩ năng: tra bảng để tìm căn bậc hai của một số không âm - Thái độ: Tiếp thu chủ động vận dụng kiến thức thành thạo vào bài tập II. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS: GV: - §Ìn chiÕu, giÊy trong (hoÆc b¶ng phô) ghi bµi tËp. - B¶ng sè, ª ke hoÆc tÊm b×a cøng h×nh ch÷ L HS: - B¶ng phô nhãm, bót d¹. - B¶ng sè, ª ke hoÆc tÊm b×a cøng h×nh ch÷ L iii. Ph¬ng ph¸p: + Vấn đáp + dạy học phát hiện và giải quyết vấn đề Iv.TiÕn tr×nh d¹y – häc: 1. KiÓm tra bµi cò * Hoạt động 1: Kiểm tra (5 phút) Néi dung Hoạt động của GV Hoạt động của HS HS2: Ch÷a bµi 43*(b). √2 x − 3 c/nghÜa √x − 1 GV nªu yªu cÇu kiÓm tra HS1 ch÷a BT 35(b) tr20 SGK T×m x biÕt √ 4 x 2 +4 x +1=6 HS2 ch÷a BT 43* (b)tr20SBT. T×m x tho¶ m·n ®iÒu kiÖn √ 2 x − 3 =2 √x− 1. Hai HS đồng thời lên bảng HS1 ch÷a bµi 35(b) §S: §a vÕ |2 x+1|=6 Gi¶i ra ta cã x1 = 2,5; x2 = - 3,5. ⇔ 2 x −3 ≥ 0 x −1>0 ¿{ ⇔ x ≥ 1. 5 x ≻1 ⇔ x ≥1,5 ¿{ Gi¶i PT:. √ 2 x − 3 =2 tìm đợc x = 0,5 √x− 1. kh«ng TM§K => lo¹i. 2/ Bµi míi. * Hoạt động 2: 1. Giới thiệu bảng (2 phút). §Ó t×m c¨n bËc hai cña mét sè d¬ng ngêi ta cã thÓ sö dông b¶ng tÝnh s½n c¸c c¨n bËc hai trong cuèn “ B¶ng sè víi bèn ch÷ sè thËp ph©n cña Bra®i - x¬”, vËy c¸ch t×m nh thÕ nµo. b/ Bµi gi¶ng GV yªu cÇu HS më b¶ng IV căn bậc hai để viết về cấu tạo b¶ng. GV: Em h·y nªu cÊu t¹o cña b¶ng? -GV nhấn mạnh: Ta quy ước goïi teân caùc haøng (coät) theo số được ghi ở cột đầu tiên.. HS më b¶ng t×m hiÓu HS: Bảng căn bậc hai đợc chia thµnh c¸c b¶ng vµ cac cét, ngoµi ra cßn chÝn cét hiÖu chÝnh. 1. Giíi thiÖu b¶ng: sgk. * Hoạt động 3: 2. Cách dùng bảng (25 phút) 2. C¸ch dïng b¶ng a/ T×m c¨n bËc hai cña sè lín h¬n 1 -GV hướng dẫn HS cách -HS làm dưới sự hướng dẫn của vµ nhá h¬n 100 GV. tìm. GV cho HS lµm -Laø : 1,296 Maãu 1 vÝ dô 1. T×m √ 1, 68 ? Tìm haøng 1,6;? Tìm coät Ví du 1ï: Tìm y  3x  1 1,96 -HS tự làm 8 … 8 … N -19-.

(20) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. ?Tìm giao cuûa haøng 1,6 vaø coät 8 laø soá naøo?. y  f ( x). :. √ 4,9  2,214 √ 8 , 49  2,914. ? - Cho HS laøm tieáp ví duï 2 ? Tìm giao cuûa haøng 39 vaø coät 1. -HS: laø soá 6,235 x1  x2 -GV ta coù: ? Taïi giao cuûa haøng 39 vaø coät 8 hieäu chính laø soá -HS: laø soá 6 maáy? GV tÞnh tiÕn ªke hoÆc ch÷ -HS ghi L sao cho sè 39 vµ 8 n»m trªn 2 c¹nh gãc vu«ng. GV: Ta dủng số 6 này để hiÖu chÝnh ch÷ sè cuèi ë sè 6,253 nh sau: 6,253 + 0,006 = 6,259 f ( x1 )  f ( x2 ) Vaäy -HS tra bảng để tính. y  f ( x ) VËy √ 39 ,18  6,259 ? Haõy tính: -HS tự đọc s 50t  8 39,82  -GV yêu cầu HS đọc SGK ví duï 3 -GV Để tìm s 50t  8 người ta đã phân tích: 1680 = 16,8.100. GV: Để tìm √ 1680 ngời ta đã phân tích 1680 – 16,8.100 v× trong tÝch nµy chØ cÇn tra b¶ng √ 16 ,8 cßn 100 = 102 (luü thõa bËc ch½n cña 10) ? Cơ sở nào làm như vậy. -GV cho HS họat động nhoùm ?2 Tr 19 SGK Nöa líp lµm phÇn a. T×m √ 911 Nöa líp lµm phÇn b. T×m √ 988. -GV cho HS đọc ví dụ 4. T×m √ 0 , 00168 -GV hướng dẫn HS cách phaân tích soá 0,00168. GV gäi mét HS lªn b¶ng. : Lª Hång Phong. nhờ quy tắc khai phương một tích -HS họat động nhóm. 1,6 : : Maãu 2. Ví duï 2: Tìm x  R N … 1 … 8 : : 39 6,253 6 : :. HS: √ 0 , 00168=√ 16 , 8 : √10000  4,009 : 100  0.04099. -20-. …. ? 1( tr21 – sgk) x ,x R Haõy tính: 1 2 3,120 x1  x2 3,081  x2  x1  0 6,311. b)Tìm CBH của số lớn hơn 100. Ví duï 3: Tìm f ( x2 )  f ( x1 ) Ta bieát : 1680 = 16,8.100. Do đó. HS: Nhê quy t¾c khai p h ¬ng mét tÝch Kết quả hoạt động nhóm a) √ 911 = √ 9 ,11 . √ 100=10 √ 9 , 11  10.3,018  30,18 b. √ 988 = √ 9 , 88. √ 100=10 √ 9 , 88  10.3,143  31,14 §¹i diÖn hai nhãm tr×nh bµy bµi.. 1,296. ( 3x2 1)  ( 3x1 1). ? 2( tr22 – sgk): a , √ 911=√ 9 ,11 √100=10. √ 9 , 11 10 .3 , 018 ≈ 30 ,18 b , √ 988= √ 9 , 88 . √100=10. √ 9 , 88 10 .3 , 143 ≈ 31, 14. c)Tìm CBH cuûa soá khoâng aâm vaø nhoû hôn 1  3( x2  x1 )  0 Ví duï 4: Tìm Ta bieát 0,00168 = 16,8:10000.

(21) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. lµm tiÕp theo quy t¾c khai ph¬ng 1 th¬ng GV ®a chó ý lªn mµn h×nh m¸y chiÕu -GV yeâu caàu HS laøm ? 3 Dïng b¶ng c¨n bËc hai, t×m gi¸ trÞ gÇn dóng cña nghiÖm PT: x2 = 0,3982 GV: Em làm nh thế nào để tìm giá trị gần đúng của x VËy nghiÖm PT x2 = 0,3982 bao nhiªu. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. Dođó. HS đọc chú ý HS: T×m √ 0 ,3982  0,6311 NghiÖm cña PT lµ: x2 = 0,3982 lµ x1  0,6311 vµ x2 = - 0,6311.  f ( x1 )  f ( x2 ) *Chuù yù: (SGK). ? 3( tr22 – sgk): x2 = 0,3982 lµ x1  0,6311 vµ x2 = - 0,6311. * Hoạt động 4: Luyện tập (10 phút) GV đa bảng phụ có ghi bài tập: Nối mỗi ý cột A với cột B để đợc kết quả đúng( Dùng bảng số) Cét A Cét B §¸p sè a/ 5,568 1–e 1/ √ 5,4 b/ 98,45 2–a 2/ √ 31 c/ 0,8426 3–g d/ 0,03464 4–b 3 / √ 115 e/ 2,324 5–c 4 / √ 9691 g/ 10,72 6–d 5/ √ 0 , 71 6/ √ 0 , 0012. BiÕt √ 9 ,119  3,019. H·y tÝnh HS: ¸p dông chó ý vÒ quy Bµi 41 tr23 SGK tắc dời dấu phẩy để xác √ 9 ,119  3,019 (dêi √ 9 ,119 ; √ 91190 ; √ 0 ,09119 ; √ 0 , 0009119 định kết quả. dÊu phÈy sang ph¶i 1 ch÷ sè GV dựa trên cơ sở nào có thể xác định đở kết quả) îc ngay kÕt qu¶? GV gọi HS đứng tại chỗ trả lời √ 91190  301,9 √ 0 , 09119  0,3019 √ 0 , 0009119  0,03019 Bµi 42 tr23 SGK Dùng bảng căn thức bậc hai để tìm giá §¸p sè: a. x1 = √ 3,5 ; x2 trị gần đúng của nghiệm mỗi PT sau 2 2 = a. x = 3,5; b. x = 132 − √ 3,5 GV: Bµi nµy c¸ch lµm t¬ng tù nh ?3 GV Tra b¶ng √ 3,5  1,871 gäi 2 em HS lªn b¶ng lµm VËy x1  1,871; x2  1,871 b. x1  11,49; x2  -11,49 * Hoạt động 5: Hớng dẫn về nhà (1 phút) - Học bài để biết khai căn bậc hai bằng bảng số. - Làm bài tập 47, 48, 53, 55 tr11SBT. GV h ớng dẫn HS đọc bài 52tr11 SBT để chứng minh số (Dïng m¸y tÝnh bá tói kiÓm tra l¹i kÕt qu¶ tra b¶ng). √ 2 lµ sè v« tØ. - §äc môc Cã thÓ em cha biÕt. - §äc tríc §6 tr24 SGK t×m hiÓu c¸ch ®a thõa sè ra ngoµi dÊu c¨n nh thÕ nµo? Ngµy so¹n Líp d¹y Ngµy d¹y 17.9.2010 8/ 9 / 2010 9D4 TiÕt 9 Đ6. biến đổi đơn giản biểu thức chøa c¨n bËc hai I. Môc tiªu: -KiÕn thøc: + HS biết đợc cơ sở của việc đa thừa số ra ngoài dấu căn và đa thừa số vào trong dấu căn. -Kü n¨ng: + Thực hiện đợc các phép biến đổi đơn giản về căn bậc hai: đa thừa số ra ngoài dấu căn, đa thừa số vµo trong dÊu c¨n.. -21-.

(22) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. + Biết vận dụng các phép biến đổi trên để so sánh hai số và rút gọn biểu thức - T duy, thái độ : + Biết đa những kiến thức, kĩ năng mới , kĩ năng quen thuộc vận dụng các hệ thức trên để giải bài tập chủ động. + Cẩn thận, chính xác, linh hoạt khi học bài. Chủ động phát hiện, chiếm lĩnh tri thức mới. II. ChuÈn bÞ: GV: 9 slides tr×nh chiÕu, bµi tËp tr¾c nghiÖm. HS: B¶ng phô nhãm, bót d¹. B¶ng c¨n bËc hai, häc bµi vµ lµm bµi tËp. III- Ph¬ng ph¸p: + Trình diễn , thuyết trình, giảng giải, gợi mở, vấn đáp, nêu vấn đề. + Tổ chức các hoạt động của học sinh, rèn phơng pháp tự học, +Luyện tập và thực hành, tăng cờng học tập cá thể, phối hợp với hoạt động hợp tác. Iv. TiÕn tr×nh bµi häc: 1, ổn định lớp - KiÓm tra sÜ sè, kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh. 2, KiÓm tra bµi cò * Hoạt động 1: kiểm tra ( 5 phút). y  3x 1 Hoạt động của thầy – của trò. Ghi b¶ng. 2. Ở bài tập này em đã áp dụng đẳng thức nào ? Bài hôm nay chúng ta áp dụng những đẳng thức đó để biến đổi đõn giản biểu thức chứa căn bậc hai.. 3, Bµi míi:. * Hoạt động 2: 1. Đa thừa số ra ngoài dấu căn (12 phút) GV cho HS lµm ?1 tr24 SGK HS lµm ?1 1. Đưa thừa số ra ngòai dấu căn: Víi a  0, b  0 h·y chøng tá y  f ( x ) 3 x  1 √ a2 b=a √b 2 2 √ a b= √a . √ b=|a|. √b=a √b (v× a 0, (V× x  R ) b 0) GV: Đẳng thức trên đợc chứng minh dựa trªn c¬ së nµo? HS: Dựa trên định lí khai phơng một tích và định lý √ a2=|a| GV: §¼ng thøc √ a2 b=a √ b trong ?1 cho phép ta thực hiện phép biến đổi √ a2 b=a √b Phép biến đổi này đợc gọi là phép đa thừa số ra ngoµi dÊu c¨n Hãy cho biết thừa số nào đã đợc đa ra ngoài. -22-.

(23) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. dÊu c¨n? HS: Thõa sè a GV: H·y ®a thõa sè ra ngoµi dÊu c¨n VÝ dô 1: a) √ 32 . 2 a) √ 32 . 2 = 3 √ 2 b). √ 20=4 √ 5=❑√ 22 . 5=2 ❑√5. HS theo dâi GV minh ho¹ b»ng vÝ dô. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. VÝ dô 1:. x1 , x2  R. x1  x2 GV yêu cầu HS đọc ví dụ 2 SGK HS đọc ví dụ 2 SGK Rót bän biÓu thøc 3 √5+ ❑√ 20+ √ 5.  x2  x1  0 VÝ dô 2:. f (x2) f (x1) 3(x2  x1)  0. y  f (x) 3x 1. GV yêu cầu HS hoạt động nhóm làm ?2 tr25 SGK HS hoạt động nhóm KÕt qu¶: Rót gän biÓu thøc Nöa líp lµm phÇn a a) √ 2+ √8+ ❑√ 50=8 √2 Nöa líp lµm phÇn b b) 4 √ 3+ √27 − √ 45+ ❑√ 5=7 √ 3− 2 √ 5 GV híng dÉn HS lµm vÝ dô 3. §a thõa sè ra + ?2 ( tr 25 – sgk) ngoµi dÊu c¨n a. √ 4 x 2 y víi x  0; y  0 *Trường hợp tổng quát (SGK) 2 x ¿2 y ¿ = b. √ 18 xy 2 ¿ √¿ víi x  0; y < 0 GV gäi HS lªn b¶ng lµm c©u b HS: 3 y ¿2 VÝ dô 3: ¿ ¿ y 1  5x với y  1 x 2 2 √ 18 xy =√ ¿ (víi x 0; y < 0) y mx  2 GV cho HS lµm ?3 tr25 SGK HS lµm ?3 vµo vë (m 0) với 30  x Hai HS lªn b¶ng tr×nh bµy Gọi đồng thời hai HS lên bảng làm bài HS1: √ 28 a4 b2 víi b  0 (với  2 ). = .. . ..=|2 a2 b|√ 7=2 a2 b √ 7 víi b  0 HS2: √ 72a 2 b 4 víi a < 0 = .. .=|6 ab2|√ 2=−6 ab 2 √ 2 (v× a < 0) + ?3 ( tr 25 – sgk). 20 . -23-. x.

(24) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. * Hoạt động 3: 2. Đa thừa số vào trong dấu căn (11 phút) GV ®a lªn mµn h×nh m¸y chiÕu d¹ng tæng 2. Đưa thừa số vào trong dấu căn: qu¸t * Với  1 ta có HS nghe GV tr×nh bµy vµ ghi bµi 0, 5 Víi A  0 vµ B  0 ta cã. A √ B=√ A 2 B. y  f ( x) . 2. A √ B=− √ A B GV ®a vÝ dô 4 lªn mµn h×nh m¸y chiÕu yªu cÇu HS tù nghiªn cøu lêi gi¶i trong SGK tr26 HS tù nghiªn cøu vÝ dô 4 trong SGK GV cho HS hoạt động nhóm là ?4 để củng cổ phép biến đổi đa thừa số vào trong dấu căn. HS hoạt động theo nhóm. Nöa líp lµm c©u a, c, Nõa líp lµm c©u b, d KÕt qu¶: Víi A < 0 vµ B  0 ta cã. * Với. 2 x 3. ta có. y . 2 x 3 3. VÝ dô 4: + ?4 ( tr 25 – sgk). a) 3 √ 5=√ 32 . 5= √ 9. 5= √ 45 c) ab 4 √ a. víi a  0. ab 4 ¿ 2 . a ¿ = ¿ √¿ b) 1,2 √5=.. .=√ 7,2 d) −2 ab2 √5 a=. ..=− √ 20 a3 b4 GV nhËn xÐt c¸c nhãm lµm bµi tËp §¹i diÖn hai nhãm tr×nh bµy bµi VÝ dô 5: GV: §Ó so s¸nh hai sè trªn em lµm nh thÕ nµo?. VÝ dô 5:. HS: Tõ 3 √ 7 ta ®a 3 vµo trong dÊu c¨n råi so s¸nh GV: Cã thÓ lµm c¸ch kh¸c thÕ nµo? HS tõ √ 28 , ta cã thÓ ®a thõa sè ra ngoµi dÊu c¨n råi so s¸nh GV gäi 2 HS lªn lµm theo hai c¸ch HS1: 3 √ 7=√ 32 .7=√ 63 V× √ 63> √ 28⇒ 3 √7> √ 28 HS2: √ 28=√ 4 .7=2 √ 7 V× 3 √ 7 >2 √ 7 ⇒ 3 √ 7> √ 28. y 5  2 x 2 Vì. . y . y . 3. 2  10. x.  x 1 2. . 3x Vì y  4. Cñng cè toµn bµi: LuyÖn tËp, cñng cè (15 phót) Bµi 43 (d, e) tr27 SGK Bµi 43 (d, e) SGK d) −0 , 05 √ 28800=− 6 √2 Gäi 2 HS lªn b¶ng lµm bµi e) √ 7. 63 . a2= √ 7 . 9 .7 a 2=21|a| Bµi 44. §a thõa sè vµo trong dÊu c¨n HS1: −5 √ 2=− √ 52 . 2=− √ 25 .2=− √ 50 -24-.

(25) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. 2 2 2 HS2: − 2 √ xy=− 2 xy =− 4 xy √ xy ; x 3 x 3 3 9 Víi x > 0 vµ y  0 GV gọi đồng thời ba em HS lên bảng trình Với x > 0; y  0 thì √ xy có nghĩa bµy HS3: x 2 =√ x 2 . 2 =√ 2 x x x 2 cã nghÜa Víi x > 0 th× x Bµi 46tr27SGK: Rót gän c¸c biÓu thøc sau HS: Víi x  0 th× √ 3 x cã nghÜa víi x  0 a) 2 √ 3 x − 4 √3 x +27 −3 √ 3 x =27 −5 √ 3 x GV yªu cÇu HS lµm bµi vµo vë vµ gäi hai HS b. Víi x  0 th× √ 2 x cã nghÜa lªn b¶ng tr×nh bµy 3 √2 x − 5 √8 x +7 √ 18+28=. . .=14 √ 2 x+28 - Bài tập đúng sai ( chiếu trên màn hình). −5 √ 2; −. √. √( ) √. √. √. 5, Híng dÉn häc bµi vµ lµm bµi tËp ë nhµ (2 phót): - Häc bµi - Lµm bµi tËp 45, 47 tr27 SGK; bµi tËp 59, 60, 61, 63, 65 tr12 SBT - Đọc trớc bài 7. Biến đổi đơn giản biểu thức chứa căn bậc hai (tiếp theo) G chó ý: C¸c phÐp tÝnh vÒ c¨n bËc hai t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc rót gän biÓu thøc cho tríc. 6.Rót kinh NghiÖm: ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ......................................................................................................................................................... -25-.

(26) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Ngµy so¹n 9 / 9 / 2010 TiÕt 10. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. Líp d¹y Ngµy d¹y 18.9.2010 9D4 Đ7. biến đổi đơn giản biểu thức chøa c¨n bËc hai. I. Môc tiªu: -KiÕn thøc: + H biÕt c¸ch khö mÉu cña biÓu thøc lÊy c¨n vµ trôc c¨n thøc ë mÉu. + Bớc đầu biết cách phối hợp và sử dụng các phép biến đổi nói trên. + Biết vận dụng các phép biến đổi trên để so sánh hai số và rút gọn biểu thức. -Kü n¨ng: + Thực hiện đợc các phép biến đổi đơn giản về căn bậc hai: khử mẫu của biểu thức lấy căn, trục c¨n thøc ë mÉu. + Có kỹ năng thành thạo trong việc phối hợp và sử dụng các phép biến đổi trên. - T duy, thái độ : + Biết đa những kiến thức, kĩ năng mới , kĩ năng quen thuộc vận dụng các hệ thức trên để giải bài tập chủ động. + Cẩn thận, tỉ mỉ, chính xác, linh hoạt khi học bài. Chủ động phát hiện, chiếm lĩnh tri thức mới. II. ChuÈn bÞ: GV: B¶ng phô ghi s½n tæng qu¸t, hÖ thèng bµi tËp, m¸y tÝnh. HS: B¶ng phô nhãm, bót d¹. B¶ng c¨n bËc hai, häc bµi vµ lµm bµi tËp, m¸y tÝnh. III- Ph¬ng ph¸p: + Trình diễn , thuyết trình, giảng giải, gợi mở, vấn đáp, nêu vấn đề. + Tổ chức các hoạt động của học sinh, rèn phơng pháp tự học, +Luyện tập và thực hành, tăng cờng học tập cá thể, phối hợp với hoạt động hợp tác. Iv. TiÕn tr×nh bµi häc: 1, ổn định lớp - KiÓm tra sÜ sè, kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh. 2, KiÓm tra bµi cò * Hoạt động 1: kiểm tra ( 8 phút) Hoạt động của thầy – của Ghi b¶ng trß HS1: Ch÷a bµi 45 (SGK_27)/a, c - So s¸nh : HS2: Ch÷a bµi 47 (SGK_47)/a,b Rót gän a / √ 12= √ 4 .3=2 √3< 3 √3 => 3 √ 3> √12 x + y ¿2 ¿ 1 1 17 c / √ 51= .51= ¿2 3 9 3 ¿ 1 1 17 a, 3 ¿ .150=√ 6> √ 150= ¿ 5 25 3 ¿ 1 1 2 √ => √150> √51 ¿ 5 3 x2 − y2 2 b. √5 a2 (1− 4 a+4 a2) 2 a −1 ⇒ |a|=a vµ |1 −a|=2 a −1. √. √. √. √. 3, Bµi míi: + Giới thiệu bài: Trong tiết truớc chúng ta đã học hai phép biến đổi đơn giản là đa thừa số ra ngoài hay vào trong dấu căn. Hôm nay ta tiếp tục học hai phép biến đổi đơn giản biểu thức chứa căn thức bậc hai, đó là khử mẫu của biểu thức lấy căn . -26-.

(27) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. * Hoạt động 2: 1. Khử mẫu của biểu thức lấy căn (27. phót). - GV giíi thiÖu phÐp khö mÉu b»ng VD 1 VÝ dô 1: Khö mÉu cña biÓu thøc lÊy c¨n 2 2. 3 √ 6 √ 6 2 a) = = = 3 3 32 √ 3 2 3 5a b) 7b. √ √ √ √. y  3x cã biÓu thøc lÊy c¨n lµ bao nhiªu? mÉu lµ bao nhiªu? - Làm thế nào để khử mẫu 97b) của biểu thøc lÊy c¨n HS: Ta ph¶i nh©n c¶ tö vµ mÉu víi 7b - GV yªu cÇu mét HS lªn tr×nh bµy HS lªn b¶ng lµm 2 7b¿ ¿ ¿ 5 a .7 b ¿ 5a √ = ¿ 5b ë kÕt qu¶, biÓu thøc lÊy c¨n lµ 35ab kh«ng cßn chøa mÉu n÷a - GV hái: Qua c¸c vÝ dô trªn, em h·y nªu râ cách làm để khử mẫu của biểu thức lấy căn. HS: §Ó khö mÉu cña biÓu thøc lÊy c¨n ta phải biến đổi biểu thức sao cho mẫu đó trở thµnh b×nh ph¬ng cña mét sè hoÆc biÓu thøc råi khai ph¬ng mÉu vµ ®a ra ngoµi dÊu c¨n. GV ®a c«ng thøc tæng qu¸t lªn b¶ng phô (hoÆc m¸y chiÕu) Víi A, B lµ biÓu thøc, A, B  0; B  0 HS đọc lại công thức tổng quát A A . B √ AB = = B |B| B2 GV yêu cầu HS làm ?1 để củng cố kiến thức trªn HS lµm ?1 vµo vë GV yêu cầu ba em HS đồng thời lên bảng HS1: 4 4.5 1 2 a) = = .2 √ 5= √5 2 5 2 5 5 GV lu ý cã thÓ lµm c©u b ?1 theo c¸ch sau: 3 3. 5 3 . 5 √ 15 = = = 2 125 125 .5 25 25 b) 3 3. 125 5 ❑√ 15 √ 15 25 = =. ..= = ❑ 125 125 .125 125. 1. Khö mÉu cña biÓu thøc lÊyc¨n * VÝ dô 1: Khö mÉu cña biÓu thøc lÊy c¨n 2 2 .3 √ 6 a/ = = 2 3 3 3. √ √. b/. 5a 5 a . 7 b √ 35 ab √35 ab = = = 2 7b |7 b| 7|b| ( 7 b). √ √. .. √. √ √. √ √ √ √ √ √. HS3: c). √. √. *Tæng qu¸t:Víi c¸c biÓu thøc A.B ≥ 0 vµ B ≠ 0, ta cã : A √ AB = B |B|. √. ?1. 4 4 .5 √ 20 2 √ 5 = = = 5 5 5 52 3 3 .125 5 15 15 b/ = = √ =√ 125 125 . 125 125 25 3 3 . 2a 6a c/ = = 3 3 2a 2a .2a 4 a4 √ 6 a (a> 0) 2a 2. √ √ √ √ a/. √ √. √. 3 6a =. .. .= √ 2 (Víi a > 0) 2 2a 2a. 4. Cñng cè toµn bµi: LUyÖn tËp cñng cè (8 phót). GV ®a bµi tËp lªn b¶ng phô .HS lµm bµi tËp Bµi 1: Khö mÉu cña biÓu thøc lÊy c¨n. -27-.

(28) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Hai HS lªn b¶ng tr×nh bµy HS1 lµm c©u a – c; HS2 lµm c©u b – d Bµi 1: Khö mÉu cña biÓu thøc lÊy c¨n 1− √3 ¿ ¿ 3 ; c) ¿ 50 ¿ √¿. a). 2. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. 1 1 .6 1 = = √6 2 600 100 . 6 60. √ √ √√√. 3 3.2 1 = = √6 2 50 25 . 2 10 a) 2 1− 3 ¿ ¿ ¿ 27 c) ¿ d) ab a b ¿ √¿ d) ab a =ab ab2 =ab √ ab b b |b| 5, Híng dÉn häc bµi vµ lµm bµi tËp ë nhµ (2 phót): - Häc bµi. ¤n l¹i c¸ch khö mÉu cña biÓu thøc lÊy c¨n. - Lµm bµi tËp c¸c phÇn cßn l¹i cña bµi 48, 49 tr29,30 SGK - Lµm bµi tËp 68 tr14 SBT. - T×m hiÓu c¸ch trôc c¨n thøc ë mÉu G chó ý: - C¸c phÐp tÝnh vÒ c¨n bËc hai t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc rót gän biÓu thøc cho tríc. - Khi tÝnh c¨n bËc hai cña sè d¬ng nhê b¶ng sè hoÆc m¸y tÝnh bá tói, kÕt qu¶ thêng lµ gi¸ trÞ gÇn đúng. 6.Rót kinh nghiÖm: ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ √. 1 ; b) 600. √. b). √. √ √. Ngµy so¹n 14 / 9 / 2010 TiÕt 11. Líp d¹y Ngµy d¹y 24 . 9.2010 9D4 Đ7. biến đổi đơn giản biểu thức chøa c¨n bËc hai. I. Môc tiªu: -KiÕn thøc: + H biÕt c¸ch khö mÉu cña biÓu thøc lÊy c¨n vµ trôc c¨n thøc ë mÉu. + Bớc đầu biết cách phối hợp và sử dụng các phép biến đổi nói trên. -28-.

(29) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. + Biết vận dụng các phép biến đổi trên để so sánh hai số và rút gọn biểu thức. -Kü n¨ng: + Thực hiện đợc các phép biến đổi đơn giản về căn bậc hai: trục căn thức ở mẫu. + Có kỹ năng thành thạo trong việc phối hợp và sử dụng các phép biến đổi trên. - T duy, thái độ : + Biết đa những kiến thức, kĩ năng mới , kĩ năng quen thuộc vận dụng các hệ thức trên để giải bài tập chủ động. + Cẩn thận, tỉ mỉ, chính xác, linh hoạt khi học bài. Chủ động phát hiện, chiếm lĩnh tri thức mới. II. ChuÈn bÞ: GV: B¶ng phô ghi s½n tæng qu¸t, hÖ thèng bµi tËp, m¸y tÝnh. HS: B¶ng phô nhãm, bót d¹. B¶ng c¨n bËc hai, häc bµi vµ lµm bµi tËp, m¸y tÝnh. III- Ph¬ng ph¸p: + Trình diễn , thuyết trình, giảng giải, gợi mở, vấn đáp, nêu vấn đề. + Tổ chức các hoạt động của học sinh, rèn phơng pháp tự học, +Luyện tập và thực hành, tăng cờng học tập cá thể, phối hợp với hoạt động hợp tác. Iv. TiÕn tr×nh bµi häc: 1, ổn định lớp - KiÓm tra sÜ sè, kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh. 2, KiÓm tra bµi cò * Hoạt động 1: kiểm tra ( 8 phút) Hoạt động của thầy – của trß - HS1: ? ViÕt d¹ng tæng qu¸t cña biÓu thøc lÊy c¨n ? Khö mÉu cña biÓu thøc lÊy c¨n sau: 11 ; b) 5 ; c, 3xy 2 a) 540 98 xy ( Gi¶ thiÕt biÓu thøc cã nghÜa) - HS n/x. - GV nhËn xÐt vµ cho ®iÓm. √. √. Ghi b¶ng - HS2: ? ViÕt d¹ng tæng qu¸t cña biÓu thøc lÊy c¨n ? Khö mÉu cña biÓu thøc lÊy c¨n sau: 3 1 1 a b 9a a, b, + 2 c, b b b a 36 b ( Gi¶ thiÕt biÓu thøc cã nghÜa). √. √. √. √. 3, Bµi míi: + Giới thiệu bài: Trong tiết truớc chúng ta đã học khử mẫu của biểu thức lấy căn H«m nay ta tiÕp tôc häc trôc c¨n thøc ë mÉu. * Hoạt động 2: 2. Trục căn thức ở mẫu (27 phút). GV: Việc biến đổi làm mất căn thức ở mẫu gäi lµ trôc c¨n thøc. GV ®a vÝ dô 2. Trôc c¨n thøc ë mÉu vµ lêi gi¶i tr28 SGK lªn b¶ng phô HS đọc ví dụ 2 trong SGK tr28. GV giíi thiÖu biÓu thøc liªn hîp. T¬ng tù ë c©u c, ta nh©n c¶ tö vµ mÉu víi biÓu thøc liªn hîp cña √ 5− √ 3 lµ biÓu thøc nµo? HS: lµ biÓu thøc √ 5+ √ 3 GV ®a lªn mµn h×nh m¸y chiÕu kÕt luËn: Tæng qu¸t tr29SGK HS đọc tổng quát GV: H·y cho biÕt biÓu thøc liªn hîp cña √ A +B ? √ A − B ? √ A + √ B ? √ A − √ B?. 2. Trôc c¨n thøc ë mÉu + VÝ dô 2( tr28-1gk) + Tæng qu¸t: ( SGK/29) a) Víi c¸c biÓu thøc A,B mµ B > 0 ta cã. y  3x b) Víi c¸c biÓu thøc A,B, C mµ A m 1 A y  5 mx 1 y m  1 x 3,5 ta cã:. . y ax 3. . y  1 5 x  1 c) Víi c¸c biÓu thøc A,B, C mµ A x1 5 0 , B y  5 0 vµ A 2 B ta cã:. OC OB  2. -29-. 0 vµ.

(30) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. HS: BiÓu thøc liªn hîp cña √ A +B lµ √ A − B ; cña. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. √ A − B lµ. √ A +B . .. GV yêu cầu HS hoạt động nhóm làm ?2. Trục c¨n thøc ë mÉu HS hoạt động nhóm- Bài làm của các nhóm GV chia líp thµnh ba nhãm, mçi nhãm lµm mét c©u GV kiểm tra và đánh giá kết quả làm việc của c¸c nhãm. §¹i diÖn 3 nhãm tr×nh bµy bµi. ?2. Trôc c¨n thøc ë mÉu: 5 √8 5 √8 = 3 √ 8 3 . 8 24 2 2√b = (b> 0) √b b 2 √ 3 ¿2 ¿ 25+10 √ 3 ¿ 13 ¿ 2 a (1+ √ a) 2a = 1−a 1− √ a ¿ ¿ 25 −¿ 5(5+ 2 √ 3) 5 b/ = ¿ 5 −2 √3 a/. c). 5. =. 5 √7 − √¿ ¿ 5 √7 − ❑√¿ 4¿ 4 =¿ ❑ √ 7+ √ 5. b 2 √ a+ √ ¿ ¿ * 6a¿ 6a =¿ 2 √ a − √b (Víi a > b > 0) 4. Cñng cè toµn bµi: LUyÖn tËp cñng cè (8 phót). - Muèn khö mÉu cña biÓu thøc lÊy c¨n ta lµm ntn? - Phân biệt hai phép biến đổi khử mẫu của biểu thức lấy căn và trục căn thức ở mẫu? - Muèn trôc c¨n thøc ë mÉu lµm ntn?. OC 2. CD 1. ¸p dông: vµ - GV đa bảng phụ ghi nội dung bài tập:Các kết quả sau đúng hay sai? Nếu sai hãy sửa lại cho đúng ( Giả thiết các biểu thức đều có nghĩa ). C©u 1 2. Trôc c¨n thøc ë mÉu 5. 5 =√ 2 √5 2 2 √ 2+2 2+ √2 = 10 5 √2. -30-. §óng. Sai.

(31) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. 2 = √3 −1 √3 −1 4 p( 2 √ p+1) p = 4 p −1 2√p−1 5 1 x+ y =√ √ √x− √ y x − y 5, Híng dÉn häc bµi vµ lµm bµi tËp ë nhµ (2 phót): - Häc bµi. ¤n l¹i c¸ch khö mÉu cña biÓu thøc lÊy c¨n vµ trôc c¨n thøc ë mÉu. - Lµm bµi tËp c¸c phÇn cßn l¹i cña bµi 50, 51, 52 tr29,30 SGK - Lµm bµi tËp 69, 70 (a, c) tr14 SBT. - TiÕt sau luyÖn tËp. 3. G chó ý:. - §Ò phßng sai lÇm do t¬ng tù khi cho r»ng:.  = OD  3 OE OD  3. - Kh«ng nªn xÐt c¸c biÓu thøc qu¸ phøc t¹p. Trong trêng hîp trôc c¨n thøc ë mÉu, chØ nªn xÐt mÉu lµ tæng hoÆc hiÖu cña hai c¨n bËc hai. 6.Rót kinh nghiÖm: ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ Ngµy so¹n 15 / 9 / 2010. Líp d¹y 9D4. Ngµy d¹y 25 . 9.2010 TiÕt 12 luyÖn tËp. I. Môc tiªu: -KiÕn thøc: + HS vËn dông thµnh th¹o ®a thõa sè ra ngoµi, vµo trong dÊu c¨n. + HS đợc củng cố các kiến thức về biến đổi đơn giản biểu thức chứa căn bậc hai: đa thừa số ra ngoài dÊu c¨n vµ ®a thõa sè vµo trong dÊu c¨n, khö mÉu cña biÓu thøc lÊy c¨n vµ trôc c¨n thøc ë mÉu. -Kü n¨ng: + VËn dông ®a thõa sè ra ngoµi dÊu c¨n vµ ®a thõa sè vµo trong dÊu c¨n, rót gän c¸c sè, c¸c biÓu thøc c¨n . + Thực hiện đợc các phép biến đổi đơn giản về căn bậc hai: khử mẫu của biểu thức lấy căn, trục c¨n thøc ë mÉu. + Có kỹ năng thành thạo trong việc phối hợp và sử dụng các phép biến đổi trên. - T duy, thái độ : + Biết đa những kiến thức, kĩ năng mới , kĩ năng quen thuộc vận dụng các hệ thức trên để giải bài tập chủ động. + Cẩn thận, tỉ mỉ, chính xác, linh hoạt khi học bài. Chủ động phát hiện, chiếm lĩnh tri thức mới. II. ChuÈn bÞ: GV: B¶ng phô ghi s½n tæng qu¸t, hÖ thèng bµi tËp, m¸y tÝnh.. -31-.

(32) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. HS: B¶ng phô nhãm, bót d¹. B¶ng c¨n bËc hai, häc bµi vµ lµm bµi tËp, m¸y tÝnh. III- Ph¬ng ph¸p: + Trình diễn , thuyết trình, giảng giải, gợi mở, vấn đáp, nêu vấn đề. + Tổ chức các hoạt động của học sinh, rèn phơng pháp tự học, +Luyện tập và thực hành, tăng cờng học tập cá thể, phối hợp với hoạt động hợp tác. Iv. TiÕn tr×nh bµi häc: 1, ổn định lớp - KiÓm tra sÜ sè, kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh. 2, KiÓm tra bµi cò * Hoạt động 1: kiểm tra ( 5 phút) Hoạt động của thầy – của trò GV nªu yªu cÇu kiÓm tra HS1: viÕt d¹ng tæng qu¸t ®a thõa sè ra ngoµi dÊu c¨n, ®a thõa sè vµo trong dÊu c¨n , Khö mÉu cña biÓu thøc lÊy c¨n, trôc c¨n thøc ë mÉu. GV nªu yªu cÇu kiÓm tra HS 2: Ch÷a bµi tËp 68 (b, d) SBT HS 3: Ch÷a bµi tËp 69 (a, c) SBT. Ghi b¶ng Ba HS đồng thời lên bảng HS1: viÕt TQ HS2: Ch÷a bµi 68 (b, d) 1 KÕt qu¶: b) x√5; 5 1 |x|√ 42 7 HS3: Ch÷a bµi 69 (a, c) KÕt qu¶: a) √ 10 − √ 6 ; c) 2. 3, Bài mới: Để củng cố kiến thức đã học cùng luyện tập * Hoạt động 2: Luyện tập (38 phút):. -32-. d). √10 2.

(33) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. y x. * D¹ng 1: §a thõa sè ra ngoµi dÊu c¨n : GV: Víi bµi nµy ph¶i sö dông nh÷ng kiÕn thøc nào để rút gọn biểu thức?. Bµi 43/27. -3 Häc sinh lµm bµi a, ,b ,c bµi 43/27 - C¸c häc sinh nhËn xÐt , GV söa sai - 2 Häc sinh lµm phÇn d, e,bµi 43 /27 - C¸c häc sinh Nx vµ söa sai * D¹ng 2: §a thõa sè vµo trong dÊu c¨n : - 2 Häc sinh lµm bµi a,b , bµi 44/27. Bµi 44/27. y 2 x. - C¸c häc sinh nhËn xÐt , GV söa sai - 2 Häc sinh lµm phÇn c, d,bµi 44 /27 - C¸c häc sinh nx vµ söa sai * D¹ng 3: So s¸nh + Bµi 45/27 - 4 Häc sinh lµm phÇn bµi 45 /27 - C¸c häc sinh Nx vµ söa sai. + Bµi 45/27. - C¶ líp lµm bµi vµo vë. Bµi 56 tr30SGK a. 2 √ 6< √29< 4 √ 2<3 √ 5 b. √ 38<2 √ 14 <3 √ 7< 6 √2. + Bµi 56 tr30SGK S¾p xÕp theo thø tù t¨ng dÇn GV hỏi: làm thế nào để sắp xếp đợc các căn thức theo thø tù t¨ng dÇn? HS tr¶ lêi. -33-.

(34) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. * D¹ng 4: Rót gän: -Häc sinh lµm bµi a,b bµi 47/27. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. Bµi 47/27. - C¸c häc sinh nhËn xÐt , GV söa sai. Víi x ≥0; y≥0. OAOBAB2542 2 V× x ≥0; y≥0 =>x+y≥0. ? Lµm bµi 53 (a, d) tr30SGK GV: Víi bµi nµy ph¶i sö dông nh÷ng kiÕn thøc nào để rút gọn biểu thức? GV gäi HS1 lªn b¶ng tr×nh bµy. C¶ líp lµm bµi vµo vë HS: Sử dụng hằng đẳng thức √ A 2=| A| và phép biến đổi đa thừa số ra ngoài dấu căn. d) a+ √ ab √a+ √ b ? Víi bµi nµy em lµm ntn. ? H·y cho biÕt biÓu thøc liªn hîp cña mÉu GV yªu cÇu c¶ líp lµm bµi vµ gäi HS2 lªn b¶ng tr×nh bµy a+ √ ab ( a+ √ ab)( √ a − √ b) = √ a+ √ b (√ a+ √b)( √ a − √ b) = a √ a− a √ b+a √ b − b √ a = √ a (a −b) = √a a−b a−b Cã c¸ch nµo lµm nhanh h¬n kh«ng? Nếu HS không nêu đợc cách 2 thì GV hớng dẫn GV nhÊn m¹nh: Khi trôc c¨n thøc ë mÉu cÇn chó ý dïng ph¬ng ph¸p rót gän (nÕu cã thÓ) th× c¸ch gi¶i sÏ gän h¬n GV hỏi: để biểu thức có nghĩa thì a và b cần điều kiÖn g×? * D¹ng 5: Ph©n tÝch thµnh nh©n tö ? Lµm bµi 55 tt30 SGK a)ab  b a  a  1. ( Víi a > 0 ). Bµi 53 (a, d) tr30SGK. 12,13(cm) a+ √ ab √ a+ √ b - C¸ch 1: d). 1 2 SOAB  4 2 4(cm ) 2 - C¸ch 2:. y ax  3. b) x 3  y 3  x 2 y  xy 2 GV yêu cầu HS hoạt động nhóm 3’, yêu cầu đại diÖn mét nhãm lªn tr×nh bµy * D¹ng 6: T×m x Lµm bµi 57 tr30 SGK Hãy chọn câu trả lời đúng. OB . 4 2  4 2 4. 2. OA . 2 2  4 2 2. 5. x bằng (A)1; (B)3; (C)9; (D)81 Gi¶i thÝch HS chän (D) v× => x = 81. Bµi 55 tt30 SGK a) ( √ a+1)(b √ a+1) b) ( √ x+ √ y )(x − y). √ 25 x − √ 16 x=9 Bµi 57 tr30 SGK. x 1, y 2, 5 x bằng. -34-.

(35) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. a2,5.13 4. Cñng cè toµn bµi: LUyÖn tËp cñng cè (1 phót). - Muèn khö mÉu cña biÓu thøc lÊy c¨n ta lµm ntn? - Phân biệt hai phép biến đổi khử mẫu của biểu thức lấy căn và trục căn thức ở mẫu? 5, Híng dÉn häc bµi vµ lµm bµi tËp ë nhµ ( 1 phót): - C¸c d¹ng tæng qu¸t ®a thõa sè ra ngoµi dÊu c¨n , vµo trong dÊu c¨n - Xem lại các bài tập đã chữa trong bài hôm nay. - Lµm c¸c bµi tËp cßn l¹i trong sgk - Nghiªn cøu : §8. rót gän biÓu thøc chøa c¨n bËc hai 6.Rót kinh nghiÖm: ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ Ngµy so¹n 19 / 9 / 2010. Líp d¹y Ngµy d¹y 1 . 10 .2010 9D4 TiÕt 13 §8. rót gän biÓu thøc chøa c¨n bËc hai. I. Môc tiªu: -KiÕn thøc: + HS biết phối hợp các kĩ năng biến đổi biểu thức chứa căn thức bậc hai. + Học sinh sử dụng kỹ năng biến đổi biểu thức chứa căn thức bậc hai để giải các bài toán liên quan. -Kü n¨ng:. -35-.

(36) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. + HS biết sử dụng kĩ năng thành thạo trong việc phối hợp và sử dụng các phép biến đổi biểu thức. - T duy, thái độ : + Biết đa những kiến thức, kĩ năng mới , kĩ năng quen thuộc vận dụng các hệ thức trên để giải bài tập chủ động. + Cẩn thận, tỉ mỉ, chính xác, linh hoạt khi học bài. Chủ động phát hiện, chiếm lĩnh tri thức mới. II. ChuÈn bÞ: - GV: Bảng phụ ghi các phép biến đổi căn bậc hai đã học, đề bài tập. - HS: Ôn tập các phép biến đổi đơn giản biểu thức chứa căn thức bậc hai, bảng nhóm. III- Ph¬ng ph¸p: + Trình diễn , thuyết trình, giảng giải, gợi mở, vấn đáp, nêu vấn đề. + Tổ chức các hoạt động của học sinh, rèn phơng pháp tự học, +Luyện tập và thực hành, tăng cờng học tập cá thể, phối hợp với hoạt động hợp tác. Iv. TiÕn tr×nh bµi häc: 1, ổn định lớp - KiÓm tra sÜ sè, kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh. 2, KiÓm tra bµi cò * Hoạt động 1: kiểm tra ( 8 phút) -HS1: Điền vào chỗ (…) để hoàn thành các công thức sau:.  a 0,5 a 0,5 y  5  m  x  1. HS2: Rót gän => Nhận xét, đánh giá.. ( §S: 3 ). 3, Bµi míi Đặt vấn đề: Trên cơ sở các phép biến đổi căn thức bậc hai, ta phối hợp để rút gọn các biểu thức chøa c¨n bËc hai. * Hoạt động 2: Rút gọn biểu thức chứa căn thức bậc hai (30 phút) Hoạt động của thầy – của trò Ghi b¶ng VÝ dô 1: Rót gän. a a 5 √ a+6 −a + √ 5 víi a > 0. 4 4 ? T¹i sao a > 0. (C¸c c¨n bËc hai cã nghÜa) Ban đầu, ta cần thực hiện phép biến đổi nào? - Ta cÇn ®a vµ khö mÉu cña biÓu thøc lÊy c¨n. H·y thùc hiÖn HS: Tr¶ lêi : KÕt qu¶ = 6 √ a+ √ 5 GV cho HS lµm ?1. Rót gän HS lµm bµi, mét HS lªn b¶ng GV yªu cÇu HS lµm bµi tËp 58 (a, b) SGK vµ bµi 59 SGK. + VÝ dô 1( tr31 – sgk). √ √. + ?1( tr31 – sgk) B =  y  5  m .x . -36-. 5 m.

(37) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. ( treo bảng phụ) HS hoạt động theo nhóm Nöa líp lµm bµi 58 (a) vµ 59(a) 9 Bµi 58: a) 3 √ 5 b) √2 2 Nöa líp lµm bµi 58(b) vµ 59(b) Bµi 59: a) − √ a b) −5 ab √ ab GV kiÓm tra c¸c nhãm §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy.. ? Lµm VD 2 ? Khi biến đổi vế trái ta áp dụng hằng đẳng thức nµo.. (A – B)(A+B) = A2 - B2 Và (A+B)2 = A2 +2AB + B2. GV yªu cÇu HS lµm ?2 ? Để c/m đẳng thức ta làm nh thế nào. - Biến đổi vế trái thành vế phải. ? Cã nhËn xÐt g× vÒ vÕ tr¸i. ? H·y nªu trêng hîp tæng qu¸t. ? Hãy C/m đẳng thức. GV cho lµm tiÕp vÝ dô 3 H·y nªu thø tù thùc hiÖn phÐp to¸n trong P. HS tr¶ lêi 1− a a) P= b) P < 0  a > 1 √a GV yªu cÇu HS lµm ?3 HS lµm bµi tËp. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. =  a  5  m 0 =  5  m  0   m  5  m  5 . Bài 58 , 59 SGK. m 1 y  x  3,5 m 1 m 1  0 m 1 + VÝ dô 2 : ( SGK / 31) ?2-SGK: Chứng minh đẳng thức  m  1 0    m  1 0 (víi a, b > 0) Giải. Biến đổi vế trái, ta có.  m 1. . y  1 =. . 5 x 1. 5 = 1 5  1 1  => VP = VT. Vậy đẳng thức đợc chứng minh. +VÝ dô 3( SGK / 31). ?3-SGK: Rót gän. a). b).  1. 5  0..  x 1 . = ( víi y 1 51 5   1 vµ  y 1  5  1  5 ). 5. 4. Cñng cè toµn bµi: *Hoạt động 3- LUyện tập củng cố (5 phút). ? Muèn rót gän biÓu thøc chøa c¨n thøc ta lµm Bµi 60 tr33 SGK ntn ? HS lµm bµi tËp TL: + Biến đổi đa về căn thức đồng dạng. Rót gän: a) B = 4 √ x +1 víi x  1 + NÕu biÓu thøc cã d¹ng ph©n thøc th× quy b) B = 16  x = 15 đồng hoặc phân tích tử và mẫu về dạng tích. Lµm bµi 60 tr33 SGK 5, Híng dÉn häc bµi vµ lµm bµi tËp ë nhµ ( 2 phót): -37-.

(38) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. - Xem kĩ các ví dụ đã chữa. - Lµm bµi tËp 58; 59; 60; 61 - SGK (32) + 80; 81; 82 - SBT (25). - HS kh¸ giái : Cho biÓu thøc. y . 5. B= a) Tìm ĐK để B có nghĩa. b) Rót gän B.. .. . 5  1 5 x  1 c) Víi gi¸ trÞ nµo cña b th× B = ? HD bµi 61b- SGK:+) Khö mÉu cña biÓu thøc lÊy c¨n. +) Thu gän c¸c c¨n thøc +) Thùc hiÖn phÐp chia.. 6.Rót kinh nghiÖm: ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................. Ngµy so¹n 20 / 9 / 2010. Líp d¹y 9D4 TiÕt 14 luyÖn tËp. Ngµy d¹y 2. 10 .2010. I. Môc tiªu: -KiÕn thøc: + TiÕp tôc rÌn kÜ n¨ng rót gän c¸c biÓu thøc cã chøa c¨n thøc bËc hai, chó ý t×m §KX§ cña c¨n thøc, cña biÓu thøc. + Học sinh biết phối hợp các kỹ năng biến đổi biểu thức chứa căn bậc hai. HS sử dụng kỹ năng biến đổi biểu thức chứa căn thức bậc hai để giải bài toán liên quan. -Kü n¨ng: + Sử dụng kết quả rút gọn để chứng minh đẳng thức, so sánh giá trị của biểu thức với một h»ng sè, t×m x... vµ c¸c bµi to¸n liªn quan. + Có kỹ năng thành thạo trong việc phối hợp và sử dụng các phép biến đổi trên. - T duy, thái độ : + Biết đa những kiến thức, kĩ năng mới , kĩ năng quen thuộc vận dụng các hệ thức trên để giải bài tập chủ động. + Cẩn thận, tỉ mỉ, chính xác, linh hoạt khi học bài. Chủ động phát hiện, chiếm lĩnh tri thức mới. II. ChuÈn bÞ: - GV:.- Bảng phụ hoặc đèn chiếu , giáo án, phấn màu, thớc, máy tính bỏ túi - HS: - ¤n tËp c¸c lý thuyÕt tiÕt 12, b¶ng phô nhãm, m¸y tÝnh III- Ph¬ng ph¸p:. -38-.

(39) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. + Trình diễn , thuyết trình, giảng giải, gợi mở, vấn đáp, nêu vấn đề. + Tổ chức các hoạt động của học sinh, rèn phơng pháp tự học, +Luyện tập và thực hành, tăng cờng học tập cá thể, phối hợp với hoạt động hợp tác. Iv. TiÕn tr×nh bµi häc: 1, ổn định lớp - KiÓm tra sÜ sè, kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh. 2, KiÓm tra bµi cò * Hoạt động 1: kiểm tra ( 8 phút). - HS1: Ch÷a bµi tËp 58 (c, d) tr32 SGK HS1: Lªn b¶ng - HS2: Ch÷a bµi 62 (c, d) SGK - HS2: Lªn b¶ng - HS nhËn xÐt bµi lµm cña b¹n - GV nhËn xÐt, cho ®iÓm Hoạt động của thầy – của trò Ghi b¶ng 3.Bµi míi * Hoạt động 2: Luyện tập (35 phút) - GV: Yêu cầu HS quan sát đề bài 62 (a) 63 ( b) * D¹ng 1- Rót gän biÓu thøc - HS: Đọc đề bài. + Bµi 62a)   ? Nªu c¸ch rót gän tõng bµi ?   - HS: Đa về căn thức đồng dạng rồi rút gọn.      - 2HS: Lªn b¶ng lµm bµi tËp, HS cßn l¹i lµm bµi A= tËp vµo vë. 2 * Chó ý bµi 63b nÕu ®a (1-x) ra ngoµi dÊu c¨n phải có dấu giá trị tuyệt đối. - GV: Yªu cÇu Hs quan s¸t = - HS: Theo dâi, ghi nhí. * Lu ý t¸ch ë biÓu thøc lÊy c¨n c¸c thõa sè lµ a 0 = chính phơng để đa ra ngoài dấu căn. => NhËn xÐt bµi trªn b¶ng. = + Bµi 63b) 1. . 5. x . 5 1. 1. . 5 1 x   1 5. .  1 2 5 5 x   1 5. . 1. 5. 2. 5. 1. 3. 5. 5. 2. a 0 . . . a 0. B= Lµm bµi 65 tr34SGK (B¶ng phô) GV híng dÉn c¸ch lµm gäi 1 HS lªn b¶ng 1 HS lªn b¶ng 1 1 a+1 M= + : √ a − √a √ a −1 a − 2 √ a+1 ? H·y nªu c¸c bíc rót gän M ? - HS: tr¶ lêi ? H·y ph©n tÝch tö, mÉu thµnh tÝch? + Ph©n tÝch tö, mÉu thµnh tÝch + Quy đồng , thu gọn tử + Rót gän. - GV: Gäi HS lªn b¶ng lµm. => NhËn xÐt. ? H·y so s¸nh M víi 1 - GV: HD:Víi x > 0 th× (1- x ) so víi 1 ntn? - HS: 1- x < 1. ? H·y biÓu diÔn M díi d¹ng 1 - x ? - GV: Gäi HS lªn lµm; => NhËn xÐt. + Bµi tËp lµm thªm - GV yêu cầu HS hoạt động nhóm làm bài tập sau: HS hoạt động theo nhóm 1 1 a+1 √ a+2 Q= − : √ − √ a −1 √a √ a −2 √a − 1 a. Rót gän Q víi a > 0, a  1 vµ a 4 b. Tìm x để Q = - 1 c. Tìm a để Q > 0. [. [. ]. ][. ]. =. a 0. a 0 y 2 x. = + Bµi 65-SGK: * Rót gän: 1+ √ a ¿ 2 a −1 ¿ √ M= ¿ ¿ ¿ ¿. * So s¸nh M víi 1 M – 1 = ... = -. 1 <0 √a. => M < 1. + Bµi tËp lµm thªm. -39-. v× m>0.

(40) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. GV ®i kiÓm ra c¸c nhãm nhËn xÐt, gãp ý. Gäi mçi a) Rót gän Q = √ a − 2 nhãm tr×nh bµy 1 c©u 3 √a - GV: Yêu cầu Hs quan sát đề bài 66-SGK . - HS: Đọc đề bài. 1 b) Q = - 1 ...  a= (TM§K) ? Muốn chọn đợc câu trả lời đúng ta làm ntn 4 - HS: Rót gän biÓu thøc råi so s¸nh. c) Q > 0 ...  a > 4 (TM§K) - GV: Cho HS lµm c¸ nh©n 3 phót. - HS: Lµm bµi tËp. - Gäi HS tr¶ lêi.=> NhËn xÐt. + Bµi 66- SGK. Chän (D). Treo bảng phụ đề bài 64 tr33 SGK * D¹ng 2- Chøng minh d¼ng thøc ? Nêu phơng pháp làm bài chứng minh đẳng thức? + Bài 64: - HS: Biến đổi vế này về vế kia. ? Thờng biến đổi vế nào ? - HS: Biến đổi vế phức tạp . ? Cã nhËn xÐt g× vÒ biÓu thøc ë vÕ tr¸i? a) ( víi y 2 x  3 vµ y 2x  3 ) y  2 x Cô thÓ biÓu thøc ? Gi¶i: Ta cã - HS: Cã d¹ng A3- B3 vµ A2- B2. - GV: Yêu cầu Hs hoạt động nhóm trong 3 phút. ? Cã c¸ch lµm nµo kh¸c kh«ng? - GV: Chốt sử dụng linh hoạt hằng đẳng thức . VT =. y 2 x y 2 x. - HS: Lµm bµi tËp theo nhãm vµ tr×nh bµy kÕt qu¶ nhãm. - HS: Có thể quy đồng, nhóm, phân tích thành nh©n tö råi rót gän.. Lµm bµi 82 (b) tr15 SBT (B¶ng phô) GV hớng dẫn HS biến đổi HS nghe GV híng dÉn vµ ghi b¶ng. =. =. y 2 x y 2 x  3. y 2 x  3 x 0  y 2.0  3 3 = VP =>®pcm = =. * D¹ng 3: Ph¸t triÓn t duy + Bµi 82 (b) tr15 SBT b) GTNN cña x2 + x. √ 3+1=. 1 4. 3 x=− √ 2 4. Cñng cè toµn bµi: *Hoạt động 3- LUyện tập củng cố (5 phút). ? Nªu c¸c bíc rót gän biÓu thøc chøa c¨n thøc bËc hai? ? So s¸nh d¹ng c©u hái rót gän vµ chøng minh đẳng thức? - GV chèt l¹i c¸ch lµm. . 5, Híng dÉn häc bµi vµ lµm bµi tËp ë nhµ ( 2 phót): - Xem kĩ các bài tập đã chữa. - Lµm c¸c bµi tËp cßn l¹i trong SGK + 83; 84; 85; 86; 87 - SBT (26). - HS kh¸ giái lµm bµi:. -40-.

(41) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. y 2 x  3. Cho A = a) Tìm ĐK của x để A có nghĩa. b) Rót gän A.. 6.Rót kinh nghiÖm: .................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................. ........................................................................................................................................................ Ngµy so¹n Líp d¹y Ngµy d¹y 8. 10 .2010 28 / 9 / 2010 9D4 TiÕt 15 §9. c¨n bËc ba I. Môc tiªu: . -KiÕn thøc: + HiÓu kh¸i niÖm c¨n bËc ba cña mét sè thùc. + Kiểm tra đợc một số là căn bậc ba của số khác.Biết đợc một số t/c của căn bậc ba. + Học sinh đợc giới thiệu cách tìm căn bậc ba nhờ bảng số và máy tính bỏ túi. -Kü n¨ng: + Tính đợc căn bậc ba của các số biểu diễn đợc thành lập phơng của số khác. + RÌn kÜ n¨ng tÝnh to¸n biÓu thøc chøa c¨n bËc ba. + Có kỹ năng thành thạo trong việc phối hợp và sử dụng các phép biến đổi trên. - T duy, thái độ : + Biết đa những kiến thức, kĩ năng mới , kĩ năng quen thuộc vận dụng các hệ thức trên để giải bài tập chủ động. + Cẩn thận, tỉ mỉ, chính xác, linh hoạt khi học bài. Chủ động phát hiện, chiếm lĩnh tri thức mới. II. ChuÈn bÞ: - GV:. + Bảng phụ ghi bài tập, định nghĩa và bảng số Brađixơ. Máy tính bỏ túi - HS: + Ôn tập các phép biến đổi căn thức bậc hai. Bảng phụ. III- Ph¬ng ph¸p: + Trình diễn , thuyết trình, giảng giải, gợi mở, vấn đáp, nêu vấn đề. + Tổ chức các hoạt động của học sinh, rèn phơng pháp tự học, +Luyện tập và thực hành, tăng cờng học tập cá thể, phối hợp với hoạt động hợp tác. Iv. TiÕn tr×nh bµi häc: 1, ổn định lớp - KiÓm tra sÜ sè, kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh. 2, KiÓm tra bµi cò * Hoạt động 1: kiểm tra ( 5 phút). ? Nêu định nghĩa căn bậc hai của một số a không âm.Với a > 0, a = 0 mỗi số có mấy căn bậc hai? Ch÷a bµi tËp 84(a) SBT HS nhËn xÐt bµi lµm cña b¹n GV nhËn xÐt, cho ®iÓm. 3. Bµi míi. (30 phót) *§V§: C¨n bËc ba cã g× kh¸c c¨n bËc hai kh«ng? * Hoạt động 2. 1. Khái niệm căn bậc ba (18 phút) Hoạt động của thầy – của trò Ghi b¶ng - GV: Treo b¶ng phô ghi bµi to¸n SGK 1- Kh¸i niÖm c¨n bËc ba - HS Quan sát đề bài. ? H·y ®iÒn vµo chç trèng - HS: §iÒn tõ vµo chç trèng trong bµi gi¶i. * Bµi to¸n: (SGK- 34) * Bµi to¸n: (SGK- 34) Cho V = 64 (l) T×m x = ? (dm). -41-.

(42) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. Một HS đọc Bài toán SGK và tóm tắt đề bài ThÓ tÝch h×nh lËp ph¬ng tÝnh theo c«ng thøc nµo? Híng dÉn HS lËp vµ gi¶i ph¬ng tr×nh. X. Ta cã 43 = 64. Khi đó 4 gọi là căn bậc ba của 64.. Vậy độ dài cạnh của thùng là 4 dm - GV: Giíi thiÖu 4 lµ c¨n bËc ba cña 64. - HS: Theo dâi. - VËy c¨n bËc ba cña mét sè a lµ mét sè x nh thÕ nµo? - HS: Nêu định nghĩa. ? H·y t×m c¨n bËc ba cña 8, cña 0, cña – 1, cña –125, gi¶i thÝch? - HS: Tr¶ lêi… - GV giíi thiÖu kÝ hiÖu c¨n bËc ba. HS: Theo dâi. ? - Víi a > 0, a = 0, a < 0, mçi sè a cã bao nhiªu c¨n bËc ba? Lµ c¸c sè nh thÕ nµo?.  a ? 3. 3. ?. * §Þnh nghÜa: (SGK) C¨n bËc ba cña a lµ x\ x3 = a. + VÝ dô 1. 2 lµ c¨n bËc ba cña 8, v× 23 = 8. -5 lµ c¨n bËc ba cña -125 v× (-5)3 = -125 + KÝ hiÖu: y 2x  3. + Chó ý: Mçi sè a cã duy nhÊt mét c¨n bËc ba.. HS: Tr¶ lêi…. - GV: Chèt chó ý SGK( HS: Ghi nhí).. y 2 x ?1-SGK:. - GV: H·y lµm ?1 SGK ? - GV gäi HS lªn lµm, HS kh¸c lµmvµo vë. - 1HS: Lªn b¶ng lµm bµi tËp, HS cßn l¹i lµm bµi tËp vµo vë. - GV: Yªu cÇu HS nhËn xÐt. ? Cã nhËn xÐt g× vÒ c¨n bËc ba cña mét sè d¬ng, sè ©m, sè 0? HS: NhËn xÐt. - GV: Giíi thiÖu nhËn xÐt SGK. - HS: Ghi nhí.. a). a 0. b). b 0. c). a 0. b 0. d) * NhËn xÐt: (SGK) * Hoạt động 3. 2. Tính chất (12 phút). GV nªu bµi tËp (B¶ng phô) Điền vào dấu chấm (...) để hoàn thành các công thøc sau. HS lµm bµi tËp vµo giÊy nh¸p. Mét HS lªn b¶ng ®iÒn Víi a, b  0 a 0 a a =¿ √ b √b √¿ ? C¨n bËc ba cã tÝnh chÊt nh c¨n bËc hai kh«ng? - HS: Quan s¸t sgk tr¶ lêi: Cã - GV: Gäi HS viÕt c¸c c«ng thøc thÓ hiÖn tÝnh chÊt cña c¨n bËc ba. - 1HS: Lªn b¶ng viÕt c¸c c«ng thøc. GV lu ý: Tính chất này đúng với mọi a, b  R ? C¸c tÝnh chÊt trªn cã øng dông g×? - HS: Dùng để so sánh, tính toán, … GV: C«ng thøc nµy cho ta hai quy t¾c nµo? - Khai c¨n thøc bËc ba 1 tÝch. - Nh©n c¸c c¨n thøc bËc 3 ? H·y lµm vÝ dô 2 - SGK ?. 2- TÝnh chÊt a) a < b. b). a 0. b 0. c) Víi b y 2x  3 , ta cã. -42-. y  2x  3.

(43) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. => NhËn xÐt. - Hs: Lµm vÝ dô 2, nhËn xÐt.. * VÝ dô 2. So s¸nh 2 vµ y  2x  3 .. - H·y lµm vÝ dô 3 SGK ?. Gi¶i. Ta cã 2 =. - HS: Lµm vÝ dô 3 - GV: Ghi đề ?2 - SGK. ? Cã c¸ch lµm nµo ? TL: +C1: Khai c¨n råi tÝnh +C2: ¸p dông quy t¾c chia hai c¨n thøc. - GV gäi hai HS lªn lµm. => NhËn xÐt. - 2HS: Lªn b¶ng lµm bµi tËp, HS cßn l¹i lµm bµi tËp vµo vë.. VËy 2 > b 0 . * VÝ dô 3. Rót gän. P (0; b ) + ?2-SGK: +) +). 4. Cñng cè toµn bµi: Lµm bµi tËp 68 tr36 SGK. y 2 x  3. b 0 ; mµ 8 > 7 nªn a 0 ..  Q   . b a.  ; 0  . y 2 x  3. * Hoạt động 4. Luyện tập (5 phút) Bµi 68 tr36 SGK TÝnh KÕt qu¶ a) 0 b) – 3. HS lµm bµi tËp, hai HS lªn b¶ng, mçi HS lµm mét phÇn Bµi 69 tr36 SGK : So s¸nh Bµi 69 tr36 SGK 3 a) 5> √ 123. a) 5 và  3 3 b) 5 27 và y  2x  3. 3 3 b) 5 √ 6 <6 √ 5. HS tr×nh bµy miÖng ? So s¸nh c¨n bËc ba víi c¨n bËc hai cña mét sè? 5, Híng dÉn häc bµi vµ lµm bµi tËp ë nhµ ( 2 phót): - Häc bµi theo SGK vµ vë ghi. - Lµm c¸c bµi tËp cßn l¹i trong SGK + 88; 89; 90; 92; 93 - SBT trang 17. - Đọc phần bài đọc thêm- sgk - Lµm c¸c c©u hái phÇn «n tËp ch¬ng, tiÕt sau «n tËp.. 6.Rót kinh nghiÖm:. ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................. Ngµy so¹n 29 / 9 / 2010. Líp d¹y 9D4. Ngµy d¹y 11. 10 .2010. TiÕt 16 «n tËp ch¬ng i- C¨n bËc hai, c¨n bËc ba I. Môc tiªu: -KiÕn thøc: + Ôn lý thuyết 3 câu đầu và các công thức biến đổi căn thức. + HS Nắm đợc những kiến thức cơ bản về căn bậc hai một cách có hệ thống, ôn tập các công thức biến đổi căn thức. -Kü n¨ng:. -43-.

(44) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. + Biết tổng hợp các kĩ năng đã có về tính toán, biến đổi biểu thức số và biểu thức chữ có chøa c¨n thøc bËc hai. ph©n tÝch ®a thøc thµnh nh©n tö, gi¶i ph¬ng tr×nh. +VËn dông: Ph¸t triÓn t duy tæng hîp cho HS. - T duy, thái độ : + Biết đa những kiến thức, kĩ năng mới , kĩ năng quen thuộc vận dụng các hệ thức trên để giải bài tập chủ động. + Cẩn thận, tỉ mỉ, chính xác, linh hoạt khi học bài. Chủ động phát hiện, chiếm lĩnh tri thức mới. II. ChuÈn bÞ: - GV:. + 15 slides tr×nh diÔn , m¸y tÝnh bá tói. - HS: + ¤n tËp ch¬ng , c©u hái «n tËp ch¬ng. III- Ph¬ng ph¸p: + Thuyết trình, giảng giải, gợi mở, vấn đáp, nêu vấn đề. + Tổ chức các hoạt động của học sinh, rèn phơng pháp tự học, +Luyện tập và thực hành, tăng cờng học tập cá thể, phối hợp với hoạt động hợp tác. Iv. TiÕn tr×nh bµi häc: 1, ổn định lớp - KiÓm tra sÜ sè, kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh. 2, KiÓm tra bµi cò * Hoạt động 1: kiểm tra ( 10 phút).. 1 14 34 49 64 196 3 .2 .2  . . 16 25 81 16 25 81 -44-.

(45) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. 3. Bµi míi. * Hoạt động 2. Phần 2(30 phút): ¤n luyÖn mét sè d¹ng to¸n c¬ b¶n Hoạt động của thầy – của trò Ghi b¶ng Trong qu¸ tr×nh lµm bµi tËp G hái c¸c kiÕn thøc * D¹ng 1: T×m gi¸ trÞ cña biÓu thøc s/d trong mçi bµi tËp. 25 16 196 1 14 34 * D¹ng 1: T×m gi¸ trÞ cña biÓu thøc . . 3 .2 .2 81 49 9 16 25 81 * Ph¬ng ph¸p: - Sö dông quy t¾c khai ph¬ng cña mét tÝch, √640 . √34 ,3 quy t¾c nh©n c¨n bËc hai vµ quy t¾c khai ph¬ng 21, 6 . √ 810. √ 112 − 52 + √ √ 567 một thơng, quy tắc chia hai căn bậc hai để tính. Bµi 70 (SGK-40) T×m gi¸ trÞ cña biÓu thøc * Mét sè chó ý khi lµm d¹ng to¸n 1 sau bằng cách biến đổi, rút gọn thích hợp: - NhËn xÐt c¸c biÓu thøc trong c¨n. Ph¸n ®o¸n phân tích nhanh để đa ra hớng làm cho loại toán: a) b) 7 8 14 196 16 . .  4 . 4 5 9 45 45 - Ph©n tÝch c¸c biÓu thøc sè, t×m c¸ch c) d) để đa về các số có căn bậc hai đúng hoặc đa về hằng đẳng thức. §¸p ¸n - Luôn chú ý tới dấu hiệu chia hết để thuận tiện 40 cho viÖc ph©n tÝch. a, §S: 27 - Triệt để sử dụng các phép biến đổi căn thức nh: “Nh©n chia hai c¨n thøc bËc hai, ®a thõa sè vµo 1 14 34 49 64 196 trong hay ra ngoµi dÊu c¨n, khö mÉu cña c¨n thøc, 3 .2 .2  . . 16 25 81 16 25 81 trôc c¨n thøc ë mÉu”... b) 7 8 14 196 16 . .  4 . 45 45 = 4 5 9. √. * D¹ng 2: Rót gän biÓu thøc Ph¬ng ph¸p: - Thực hiện các phép bến đổi đơn giản Của căn bậc hai để làm xuất hiện căn thức đồng dạng. - Cộng trừ các căn thức đồng dạng.. √. c,. √. d). 640. 34 , 3 64 .343 64 . 49 8 .7 56 = = = = 567 567 81 9 9. √. √. = 216.81.16.6  216.6. 81. 16 = 36 . 9 . 4 = 1296. * D¹ng 2: Rót gän biÓu thøc. ( 12 . √ 12 − 32 . √ 2+ 45 . √ 200 ): 18. −10 ¿2 .3 ¿ √ 3− √ 5 ¿ 2 B ¿ ¿ 0,2 √ ¿. µi 71(SGK – 40) ( √ 8 −3 . √ 2+ √ 10) √ 2 − √ 5 + Rót gän c¸c biÓu thøc( d¹ng sè) a). Chó ý khi rót gän biÓu thøc (d¹ng ch÷) - Ph©n tÝch biÓu thøc díi dÊu c¨n bËc hai, chu ý ®a b) vÒ d¹ng b×nh ph¬ng cña mét tæng ,hoÆc b×nh ph¬ng cña mét hiÖu. c) - Triệt để sử dụng các phép biến đổi căn thức nh©n c¨n bËc hai, chia c¨n bËc hai, ®a thõa sè vµo trong dÊu c¨n.... 2 d,. . . 2 3. . 2. §¸p ¸n 8  3 2  10. a, = -2 + √ 5 = b, 2 √ 5 c, 54 √ 2. -45-.  2.(  3) 2  5 (  1) 4. . 2. √ 5 - 2.. 5 5.

(46) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ d,. 1 14 34 49 64 196 3 .2 .2  . . 16 25 81 16 25 81. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. 2 2  3  3 2  5.( 1) 2. = 2.(3  2)  3 2  5 = 6  2 2  3 2  5 = 1 + √2 + Rót gän biÓu thøc ( D¹ng ch÷) 3m b) B 1  m 2  4m  4 m 2 + Bµi 73(b) Rót gän råi tÝnh gi¸ trÞ cña biÓu thøc T¹i m=1,5. BL b) B 1 . 3m m 2  4m  4 m 2. 1 . 3m ( m  2) 2 m 2. 1 . 3m m 2 m 2. Õu m >2  1133mm NNÕu m <2. - Thay m = 1,5 => kq: -3,5 * D¹ng 3: Gi¶i ph¬ng tr×nh (T×m x) + Bµi 74 ( tr 40 – sgk) a, §a vÒ |2 x −1| = 3. Suy ra x1= 2; x2= -1 1 b, §a vÒ √ 15 x=2⇔ √15=6 ⇒ x=2,4 3 c, VÒ nhµ * D¹ng 4: Ph©n tÝch thµnh nh©n tö + Bµi 72 - sgk a, ( √ x −1 ) ( y √ x+1 ) víi x > 0. b, ( √ x − √ y ) ( √ a+ √ b ) với x, y , a, b đều kh«ng ©m. c,. 4. Cñng cè toµn bµi:. √ a+b ( 1+ √ a − b ) víi a >b > 0.. d, ( 3 − √ x )( 4+ √ x ) * Hoạt động 4. Luyện tập (5 phút). -46-.

(47) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. + Bµi 96, bµi 97 –sbt. 5, Híng dÉn häc bµi vµ lµm bµi tËp ë nhµ ( 2 phót): * Tiếp tục ôn tập chơng I theo các câu hỏi và các công thức biến đổi căn thức bậc hai. * Xem lại các dạng bài đã làm * Lµm bµi tËp 73, 75(SGK- 40, 41) 100, 102 (SBT - 19). 6.Rót kinh nghiÖm: ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................. Ngµy so¹n 3/ 10/ 2010. Líp d¹y 9D4. Ngµy d¹y 16. 10 .2010. TiÕt 17 «n tËp ch¬ng i- C¨n bËc hai, c¨n bËc ba I. Môc tiªu: -KiÕn thøc: + HS đợc tiếp tục củng cố các kiến thức cơ bản về căn bậc hai, ôn lí thuyết câu 4 và 5. + HS Nắm đợc những kiến thức cơ bản về căn bậc hai một cách có hệ thống, ôn tập các công thức biến đổi căn thức. -Kü n¨ng:. -47-.

(48) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. + TiÕp tôc rÌn luyÖn c¸c kÜ n¨ng vÒ rót gän biÓu thøc cã chøa c¨n bËc hai, t×m ®iÒu kiÖn x¸c định (ĐKXĐ) của biểu thức, giải phơng trình, giải bất phơng trình. +VËn dông: Ph¸t triÓn t duy tæng hîp cho HS. - T duy, thái độ : + Biết đa những kiến thức, kĩ năng mới , kĩ năng quen thuộc vận dụng các hệ thức trên để giải bài tập chủ động. + Cẩn thận, tỉ mỉ, chính xác, linh hoạt khi học bài. Chủ động phát hiện, chiếm lĩnh tri thức mới. II. ChuÈn bÞ: - GV:. + B¶ng phô ghi bµi tËp, c©u hái, mét vµi bµi gi¶i mÉu, m¸y tÝnh bá tói. - HS: + ¤n tËp ch¬ng , c©u hái «n tËp ch¬ng. III- Ph¬ng ph¸p: + thuyết trình, giảng giải, gợi mở, vấn đáp, nêu vấn đề. + Tổ chức các hoạt động của học sinh, rèn phơng pháp tự học, +Luyện tập và thực hành, tăng cờng học tập cá thể, phối hợp với hoạt động hợp tác. Iv. TiÕn tr×nh bµi häc: 1, ổn định lớp - KiÓm tra sÜ sè, kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh. 2, KiÓm tra bµi cò. * Hoạt động 1: ôn tập lý thuyết và bài tập trắc nghiệm (8 phút) GV nªu c©u hái kiÓm tra HS1: Câu 4/ Phát biểu và chứng minh định lý về HS1 trả lời mèi liªn hÖ gi÷a phÐp nh©n vµ phÐp khai ph¬ng. Cho vÝ dô. HS2: HS2 tr¶ lêi c©u 5 Câu 5: Phát biểu và chứng minh định lý về mối liên Bài tập. Giá trị của biểu thức hÖ gi÷a phÐp chia vµ phÐp khai ph¬ng. 1 1 − b»ng: 2+ √3 2− √3 A.4; B. −2 √ 3 ; C. 0 A.4; B. −2 √ 3 ; C. 0 Hãy chọn kết quả đúng 3. Bµi míi. * Hoạt động 2. Luyện tập (35 phút) Bµi 73 tr40 SGK. Rót gän råi tÝnh gi¸ trÞ cña biÓu * D¹ng 1: Rót gän biÓu thøc tÝnh gi¸ trÞ thøc sau: cña biÓu thøc:. -48-.

(49) §¹i sè 9 a). Gi¸o viªn:. 2. √ −9 a − √9+ 12a+ 4 a. Mai Thuý Hoµ. HS lµm díi sù híng dÉn cña GV GV lu ý HS tiÕn hµnh theo 2 bíc - Rót gän - TÝnh gi¸ trÞ cña biÓu thøc - Bµi 76 tr41 SGK Cho biÓu thøc a a b Q= 2 2 − 1+ 2 2 : √ a −b √ a −b a − √ a 2 −b 2 HS lµm díi sù híng dÉn cña GV Víi a > b > 0 Víi a, b > 0 vµ a  b a) Rót gän Q b) Xác định giá trị của Q khi a = 3b GV: - Nªu thø tù thùc hiÖn phÐp tÝnh trong Q - Thùc hiÖn rót gän C©u b, GV yªu cÇu HS tÝnh + Bµi 108 (tr 20 – sbt): Cho biÓu thøc √ x + x+ 9 : 3 √ x +1 − 1 C= 3+ √ x 9− x x −3 √ x √ x Víi x > 0 vµ x 9 . a, Rót gän C. b, T×m x sao cho C < -1 - GV hêng dÉn häc sinh ph©n tÝch biÓu thøc, n/x vÒ thø tù thùc hiÖn phÐp tÝnh, vÒ c¸c mÉu thøc vµ x/® mÉu thøc chung.. (. [. 1+. )(. a+ √ a a −√ a . 1− a+1 √ √ a −1. ][. √ 9 .(−a)− √ ¿ Thay a = -9 vào biểu thức rút gọn, ta đợc: 3 ❑√− 9(− 9) −|3+ 2(−9)|=−6 Bµi 76 tr41 SGK. ). a −b √ a2 −b 2 b) Thay a = 3b vµo Q a, KÕt qu¶:. A=. √3 b − b = 2 b = √ 2 √ 3 b+b 4 b 2. √. Q=. + Bµi 108 (tr 20 – sbt). ). Bµi 75 (c, d) tr41 SGK HS hoạt động theo nhóm . Chứng minh các đẳng thức sau: 1 c) a √b +b √ a : =a− b √ ab √a −√b Nöa líp lµm c©u c. d). : Lª Hång Phong. Bµi 73 tr40 SGK. 3+ 2a ¿ a) ¿. t¹i a = - 9. (. Trêng THCS. ]. − 3√x 2( √ x +2) − 3√x b,C < -1 <=> <-1 2( √ x +2) ( §K x > 0 vµ x 9 ) − 3 √x <=> +1<0 2( √ x +2) − 3 √ x +2 √ x + 4 <=> <0 2( √ x +2) 4 − √x <=> <0 2( √ x +2) Cã 2 ( √ x+2 ¿ > 0 víi mäi x §KX§. => 4 - √ x < 0 <=> √ x > 4. <=> x > 16 ( TM§K) * Dạng 2: Chứng minh đẳng thức + Bµi 75 (c, d) tr41 SGK. a, C =. c) Biến đổi vế trái √ab ( √ a+ √ b) .( a − b) √ √ √ab = ( √ a+ √ b)( √ a − √b) = a – b Sau khi biến đổi vế trái bằng vế phải . Vậy đẳng thức đã đợc chứng minh √ a( √a+ 1) . 1 − √ a( √a − 1) d) 1+ √ a+1 √ a− 1. [. =1–a. ][. Víi a  0; a 1 = ( 1+ √ a ¿ .(1− √ a) = 1 – a Nöa líp lµm c©u d Sau khi biến đổi vế trái bằng vế phải . §¹i diÖn 2 nhãm lªn tr×nh bµy bµi gi¶i. Vậy đẳng thức đã đợc chứng minh HS líp nhËn xÐt, ch÷a bµi 4. Cñng cè toµn bµi: ? Nh¾c l¹i c¸c kiÕn thøc s/d trong tiÕt «n tËp ch¬ng.. -49-. ].

(50) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. 5, Híng dÉn häc bµi vµ lµm bµi tËp ë nhµ ( 2 phót) - TiÕt sau kiÓm tra 1 tiÕt ch¬ng I §¹i sè. - ¤n tËp c¸c c©u hái «n tËp ch¬ng, c¸c c«ng thøc. - Xem lại các dạng bài tập đã làm (bài tập trắc nghiệm và tự luận) - Bµi tËp vÒ nhµ sè 103, 104, 106 tr19,20 SBT. 6.Rót kinh nghiÖm: ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................. Ngµy so¹n 10/ 10/ 2010. Líp d¹y 9D4. Ngµy d¹y 18. 10 .2010. TiÕt 19 §1. nh¾c l¹i vµ bæ sung c¸c kh¸i niÖm vÒ hµm sè I. Mục tiêu: HS đợc ôn lại và phải nắm vững các nội dung sau: -KiÕn thøc: + Các khái niệm về “hàm số,” “biến số” “đồ thị hàm số” ;hàm số có thể đợc cho bằng bảng, b»ng c«ng thøc. - Khi y lµ hµm sè cña x, th× cã thÓ viÕt y = f(x); y = g(x)... Gi¸ trÞ cña hµm sè y = f(x) t¹i x 0, x1, ... đợc kí hiệu là f(x0), f(x1)... - §å thÞ cña hµm sè y = f(x) lµ tËp hîp tÊt c¶ c¸c ®iÓm biÓu diÔn c¸c cÆp gi¸ trÞ t¬ng øng (x; f(x)) trên mặt phẳng toạ độ. - Bớc đầu nắm đợc khái niệm hàm số đồng biến trên R, nghịch biến trên R. Chỉ ra đợc một hàm số đồng biến hay nghịch biến dựa vào các gía trị của hàm số đó. -Kü n¨ng: + Sau khi «n tËp, yªu cÇu cña HS biÕt c¸ch tÝnh vµ tÝnh thµnh th¹o c¸c gi¸ trÞ cña hµm sè khi cho trớc biến số; biết biểu diễn các cặp số (x; y) trên mặt phẳng toạ độ; biết vẽ thành thạo đồ thị hµm sè y = ax. - T duy, thái độ : + Biết đa những kiến thức, kĩ năng mới , kĩ năng quen thuộc vận dụng các hệ thức trên để giải bài tập chủ động. + Cẩn thận, tỉ mỉ, chính xác, linh hoạt khi học bài. Chủ động phát hiện, chiếm lĩnh tri thức mới. II. ChuÈn bÞ: - GV:. + B¶ng phô ghi bµi tËp, c©u hái, mét vµi bµi gi¶i mÉu, m¸y tÝnh bá tói. - HS: + Ôn lại phần hàm số đã học ở lớp 7. Mang theo máy tính bỏ túi CASIO fx – 220 (hoặc CASIO fx – 500A) để tính nhanh giá trị của h/s III- Ph¬ng ph¸p:. -50-.

(51) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. + Thuyết trình, giảng giải, gợi mở, vấn đáp, nêu vấn đề. + Tổ chức các hoạt động của học sinh, rèn phơng pháp tự học, +Luyện tập và thực hành, tăng cờng học tập cá thể, phối hợp với hoạt động hợp tác. Iv. TiÕn tr×nh bµi häc: 1, ổn định lớp - KiÓm tra sÜ sè, kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh. 2, KiÓm tra bµi cò 3. Bài mới Đặt vấn đề và giới thiệu chơng (2 phút) GV giíi thiÖu néi dung ch¬ng Hoạt động của Thầy- của trò Ghi B¶ng Hoạt động 1: 1. khái niệm hàm số (20 phút) -Khi nào đại lợng y đợc gọi là hàm số của 1. Kh¸i niÖm hµm sè: đại lợng thay đổi x ? HS: Nếu đại lợng y phụ thuộc vào đại lợng thay đổi x sao cho với mỗi giá trị của x ta luôn xác định đợc một giá trị tơng ứng của y thì y đợc gọi là hàm số của x và x đợc gọi là biÕn sè. -Hàm số có thể đợc cho bằng những cách nµo ? HS: Hàm số có thể đợc cho bằng bảng hoặc b»ng c«ng thøc - GV yªu cÇu HS nghiªn cøu VÝ dô 1a); 1b) SGKtr42 Ví dụ là: y là hàm số của x đợc cho bằng bảng. Em hãy giải thích vì sao y là hàm số + VD1: y là hàm số của x đợc cho bằng bảng sau: cña x? -1 1 2 3 HS: Vì có đại lợng y phụ thuộc vào đại lợng x 3 -3 -6 -9 thay đổi x, sao cho với mỗi gía trị của x ta y luôn xác định đợc chỉ một giá trị tơng ứng cña y. VÝ dô 1b (cho thªm c«ng thøc, y = √ x −1 ): y là hàm số của x đợc cho bëi mét trong bèn c«ng thøc. Em h·y gi¶i thÝch v× sao c«ng thøc y = 2x lµ mét hµm sè? - C¸c c«ng thøc kh¸c t¬ng tù. -Cho b¶ng sau: + VD 2: y là hàm số của x đợc cho bằng công x 3 4 3 5 8 thøc y 6 8 4 8 16 3 B¶ng nµy cã x® y lµ hµm sè cña x kh«ng ? y V× sao? y 2 x , y 2 x  3 , x GV: Qua vÝ dô trªn ta thÊy hµm sè cã thÓ ®*Lu ý: Khi y lµ hµm sè cña x ta cã thÓ viÕt îc cho b»ng b¶ng nhng ngîc l¹i kh«ng ph¶i y  f ( x ) y  g ( x ) b¶ng nµo ghi c¸c gi¸ trÞ t¬ng øng cña x vµ y , , ....... còng cho ta mét hµm sè y cña x. -Khi x thay đổi mà y luôn nhận 1 giá trị Nếu hàm số đợc cho bằng công thức không đổi thì y đợc gọi là hàm hằng y = f(x), ta hiÓu r»ng biÕn sè x chØ lÊy nh÷ng giá trị mà tại đó f(x) xác định. ở ví dụ 1b, biểu thức 2x xác định với mọi gi¸ trÞ cña x, nªn hµm sè y = 2x, biÕn sè x cã thÓ lÊy c¸c gi¸ trÞ tuú ý. GV híng dÉn HS xÐt c¸c c«ng thøc cßn l¹i: - ë hµm sè y = 2x + 3, biÕn sè x cã thÓ lÊy c¸c gi¸ trÞ tuú ý, v× sao? HS: Biểu thức 2x + 3 xác định với mọi giá trị cña x. 4 - ë hµm sè y = , biÕn sè x cã thÓ lÊy x c¸c gÝa trÞ nµo? V× sao? HS: BiÕn sè x chØ lÊy nh÷ng gi¸ trÞ x 0. V× 4 biÓu thøc không xác định khi x = 0. x ? Em hiÓu ntn vÒ ký hiÖu f (0) , f (1),....... f (a) ?. -51-.

(52) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. -GV yªu cÇu HS lµm ?1 (SGK) -Gäi hai häc sinh lªn b¶ng lµm, mçi HS tÝnh 3 phÇn - GV kÕt luËn. - Hái nh trªn víi hµm sè y = √ x −1 - §¸p sè: BiÕn sè x chØ lÊy nh÷ng gi¸ trÞ x1 - C«ng thøc y = 2x ta cßn cã thÓ viÕt y = f(x) = 2x.. : Lª Hång Phong. ?1 (tr43-sgk): Cho h.sè 1 y  f ( x)  x  5 2 1 f (0)  0  5 5 2 1 f (1)  1  5 5,5 2 1 f (2)  2  5 6 2 ; f (3) 6,5 f ( 2) 4 f ( 10) 0 *Hoạt động 2 :2. Đồ thị của hàm số (10 phút) GV yªu cÇu HS lµm bµi ?2. KÎ s½n 2 hÖ to¹ 2. §å thÞ hµm sè: độ Oxy lên bảng (bảng có sẵn lới ô vuông) ?2: a) Biểu diễn các điểm trên mp tọa độ Oxy ?2. HS1a) BiÓu diÔn thøc c¸c ®iÓm sau trªn mặt phẳng toạ độ 1 1 A ( ; 6) ; B ( ; 4); C(1; 2) 3 2 2 1 D(2 ; 1) ; E(3 ; ) ; F ( 4 ; ) 3 2 - GV gọi 2 HS đồng thời lên bảng, mỗi HS lµm mét c©u a, b - GV yªu cÇu HS díi líp lµm bµi ?2 vµo vë. -Thế nào là đồ thị hàm số y  f ( x) ? GV kÕt luËn. HS phát biểu định nghĩa đồ thị hàm số y  f ( x) b) Vẽ đồ thị hàm số y 2 x. -52-.

(53) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. Hoạt động 3. 3. hàm số đồng biến, nghịch biến (10 phút) GV yªu cÇu HS lµm ?3 3. Hàm số đồng biến, n/biến + Yªu cÇu c¶ líp tÝnh to¸n vµ ®iÒn bót ch× ?3 (tr43-sgk): vµo b¶ng ë SGK tr43. *NhËn xÐt: HS ®iÒn vµo b¶ng tr43 SGK Biểu thức 2x + 1 xác định với những giá trị -H.số y 2 x  1 xác định với mọi x  R và nµo cña x? khi x t¨ng th× y còng t¨ng Biểu thức 2x + 1 xác định với mọi xR Hãy nhận xét: Khi x tăng dần các giá trị tơng Ta nói y 2 x  1 đồng biến /R øng cña y = 2x + 1 thÕ nµo? Khi x t¨ng dÇn th× c¸c gi¸ trÞ t¬ng øng cña y = 2x + 1 còng t¨ng GV giới thiệu: Hàm số y = 2x + 1 đồng biến trªn tËp R. - XÐt hµm sè y = -2x + 1 t¬ng tù. - Biểu thức –2x + 1 xác định với mọi x  R - Khi x t¨ng dÇn th× c¸c gi¸ trÞ t¬ng øng cña -Hµm sè y  2 x  1 x® víi mäi x  R vµ khi y = -2x + 1 gi¶m dÇn. x t¨ng th× y gi¶m. Ta nãi y  2 x  1 nghÞch biÕn trªn R + Tæng qu¸t: SGK 4. Cñng cè toµn bµi: (1’)? Nh¾c l¹i k/n, TQ 5, Híng dÉn häc bµi vµ lµm bµi tËp ë nhµ ( 2 phót) - Nắm vững khái niệm hàm số, đồ thị hàm số, hàm số đồng biến, hàm số nghịch biến - BTVN: 1, 2, 3 (SGK) vµ 1, 3 (SBT) - Gîi ý: Bµi 3 (SGK) C¸ch 1: LËp b¶ng nh ?3 (SGK) Cách 2: Xét hàm số y  f ( x) 2 x và hàm số y  f ( x)  2 x theo định nghĩa hàm số đồng biến và hàm số nghịch biến D.Rót kinh nghiÖm: ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................. -53-.

(54) §¹i sè 9. Ngµy so¹n 11/ 10/ 2010. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Líp d¹y 9D4. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. Ngµy d¹y 23. 10 .2010. TiÕt 20 §2. hµm sè bËc nhÊt I. Môc tiªu: -KiÕn thøc: Yªu cÇu HS n¾m v÷ng c¸c kiÕn thøc sau: + Hµm sè bËc nhÊt lµ hµm sè cã d¹ng y = ax + b, a  0. + Hàm số bậc nhất y = ax + b luôn xác định với mọi giá trị của biến số x thuộc R. + Hàm số bậc nhất y = ax + b đồng biến trên R khi a > 0, nghịch biến trên R khi a < 0. + C¸c tÝnh chÊt cña hµm sè bËc nhÊt -Kü n¨ng: + Yêu cầu HS hiểu và chứng minh đợc hàm số y = -3x + 1 nghịch biến trên R, hàm số y = 3x + 1 đồng biến trên R. Từ đó thừa nhận trờng hợp tổng quát: Hàm số y = ax + b đồng biến trên R khi a > 0, nghÞch biÕn trªn R khi a < 0. + Về thực tiễn: HS thấy tuy Toán là một môn khoa học trừu tợng nhng các vấn đề trong Toán học nói chung cũng nh vấn đề hàm số nói riêng lại thờng xuất phát từ việc nghiên cứu các bài toán thùc tÕ. - T duy, thái độ : + Biết đa những kiến thức, kĩ năng mới , kĩ năng quen thuộc vận dụng các hệ thức trên để giải bài tập chủ động. + Cẩn thận, tỉ mỉ, chính xác, linh hoạt khi học bài. Chủ động phát hiện, chiếm lĩnh tri thức mới. II. ChuÈn bÞ: - GV: GV: SGK-thíc th¼ng-b¶ng phô-phÊn mµu . - HS: + SGK-thíc th¼ng-MTBT III- Ph¬ng ph¸p: + Thuyết trình, giảng giải, gợi mở, vấn đáp, nêu vấn đề. + Tổ chức các hoạt động của học sinh, rèn phơng pháp tự học, +Luyện tập và thực hành, tăng cờng học tập cá thể, phối hợp với hoạt động hợp tác. Iv. TiÕn tr×nh bµi häc: 1, ổn định lớp - KiÓm tra sÜ sè, kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh. 2, KiÓm tra bµi cò: *Hoạt động 1: Kiểm tra (5 phút) HS1: Hµm sè lµ g×? LÊy vÝ dô vÒ hµm sè cho bëi c«ng thøc Bài tập: Điền vào chỗ trống:Cho hàm số y  f ( x) xác định với mọi x  R ;Với mọi x1 , x2 bất kỳ thuéc R + NÕu x1  x2 mµ f ( x1 )  f ( x2 ) th× hµm sè y  f ( x) ................trªn R + NÕu x1  x2 mµ f ( x1 )  f ( x2 ) th× hµm sè y  f ( x) ................trªn R 3. Bµi míi Hoạt động của Thầy- của trò Ghi B¶ng *Hoạt động 2: 1. Khái niệm về hàm số bậc nhất (15 phút) - Để đi đến định nghĩa hàm số bậc nhất, ta xét 1. K/niệm về h.số bậc nhất bµi to¸n thùc tÕ sau: + Bµi to¸n: - GV ®a bµi to¸n -GV vẽ sơ đồ chuyển động nh SGK và hớng dÉn häc sinh lµm ?1 vµ ?2 (SGK) Học sinh đọc yêu cầu ?1 và điền vào chỗ trống ?1: Điền vào chỗ trống: -54-.

(55) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. cho đúng, rồi tính toán làm ?2 -Hãy giải thích vì sao đại lợng s là hàm số của đại lợng t ? -GV giíi thiÖu s 50t  8 lµ 1 hµm sè bËc nhÊt. ?2 §iÒn b¶ng: HS đọc kết quả để GV điền vào bảng .. t S = 50t + 8. 1 58. 2 109. 3 158. 4... 209.... Trêng THCS. : Lª Hång Phong. -Sau 1h, ô tô đi đợc 50 (km) -Sau t(h) ô tô đi đợc 50t (km -Sau t(h), « t« c¸ch tt Hµ Néi lµ s 50t  8. ?2: TÝnh c¸c g/trÞ t/øng cña s t 1h 2h 3h 4h s 58 108 158 208. ... .... -ThÕ nµo lµ hµm sè bËc nhÊt ? HS phát biểu định nghĩa hàm số bậc nhất -C¸c c«ng thøc sau cã ph¶i lµ hµm sè bËc nhÊt kh«ng? V× sao ? GV kÕt luËn. H/s nhËn d¹ng hµm sè bËc nhÊt vµ gi¶i thÝch GV yêu cầu một HS đọc lại định nghĩa. + BT: H.sè nµo lµ h.sè bËc nhÊt a) y=x 2 − 3 x+1 b) y=− 3 x +1 3 c) y=2 − x d) y=1 *§Þnh nghÜa: SGK 4 *Chó ý: SGK e) y=1+ √ 5 x f) y=1+ √ 5 x . g, y=1 −5 x *Hoạt động 3. 2. Tính chất (22 phút) - §Ó t×m hiÓu tÝnh chÊt cña hµm sè bËc nhÊt, ta 2. TÝnh chÊt: xÐt vÝ dô sau ®©y: + VD1: XÐt hµm sè y  3 x 1 VÝ dô: XÐt hµm sè y = f(x) = -3x + 1 - GV híng dÉn HS b»ng ®a ra c¸c c©u hái: -Hµm sè lu«n x® víi x  R + Hàm số y = -3x + 1 xác định với những giá trị nµo cña x? V× sao? Víi x1 , x2  R sao cho x1  x2 - Hàm số y = -3x + 1 xác định với mọi giá trị của  x  x  0 2 1 x  R, vì biểu thức –3x + 1 xác định với mọi . gÝa trÞ cña x thuéc R. f ( x )  f ( x1 ) 2 - H·y chøng minh hµm sè y = -3x + 1 nghÞch Ta cã: biÕn trªn R? ( 3x2  1)  ( 3 x1  1) HS nªu c¸ch chøng minh - Nếu HS cha làm đợc, GV có thể gợi ý: + Ta lấy  3( x2  x1 )  0 x1, x2  R sao cho  f ( x1 )  f ( x2 ) x1 < x2, cÇn chøng minh g×? (f(x1)> f(x2)). VËy h.sè y  3 x  1 nghÞch biÕn trªn R - LÊy x1, x2  R sao cho x1 < x2 => f(x1) = -3x1 + 1 ?3: Cho y  f ( x) 3 x 1 f(x2) = -3x2 + 1 -Hµm s« trªn x® víi x  R Ta cã: x1 < x2 + H·y tÝnh f(x1), f(x2) Víi x1 , x2  R sao cho x1  x2 => -3x1 > -3x2=> -3x1 + 1 > -3x2 + 1 => f(x1) > f(x2)  x2  x1  0 . V× x1 < x2 suy ra f(x1) > f(x2) nªn hµm sè y = -3x + 1 nghÞch biÕn trªn R. Cã: f ( x2 )  f ( x1 ) 3( x2  x1 )  0 - GV gi¶i theo c¸ch tr×nh bµy cña SGK - 1 HS đứng lên đọc. Vậy h.số y  f ( x) 3x  1 đồng biến trên R - GV yªu cÇu HS lµm ?3 - HS hoạt động theo nhóm - GV chèt l¹i: ë trªn, phÇn ?3 ta chøng minh hµm số y = 3x + 1 đồng biến theo khái niệm hàm số đồng biến, sau khi có kết luận này, để chỉ ra hàm số bậc nhất đồng biến hay nghịch biến ta chỉ cần xem xét a > 0 hay a < 0 để kết luận - Quay l¹i bµi tËp *: H·y xÐt xem trong c¸c hµm sè sau, hµm sè nµo đồng biến, hàm số nào nghịch biến? Vì sao? - GV nhắc lại các kiến thức đã học gồm: Định nghÜa hµm sè bËc nhÊt, tÝnh chÊt hµm sè bËc nhÊt Quay trë l¹i phÇn g, g) Hµm sè y = -5x + 1 nghÞch biÕn v× a = -5 < 0. -55-.

(56) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. 1 1 x đồng biến vì a = >0 +TÝnh chÊt: SGK 2 2 c) Hàm số y = mx + 2 (m  0) đồng biến khi m VD: Hàm số y 1  5 x nghịch biến trên R 1 > 0, nghịch biến khi m < 0 HS nhắc lại định y x 2 đồng biến /R nghÜa tÝnh chÊt cña hµm sè bËc nhÊt -Hµm sè -Hµm sè y mx  2 (m 0) +đồng biến khi m > 0 +nghÞch biÕn khi m < 0 4. Cñng cè toµn bµi( 1’): ? Nh¾c l¹i kh¸i niÖm vµ tÝnh chÊt cña hµm sè bËc nhÊt 5, Híng dÉn häc bµi vµ lµm bµi tËp ë nhµ ( 2 phót) - Học thuộc và nắm vững định nghĩa và tính chất của hàm số bậc nhất - BTVN: 9, 10 (SGK) vµ 6, 8 (SBT) - Gîi ý: Bµi 10 (SGK) + ChiÒu dµi ban ®Çu lµ 30 (cm). Sau khi 30cm bít x(cm), chiÒu dµi lµ 30  x (cm) + T¬ng tù khi bít ®i x (cm), chiÒu réng lµ 20  x (cm) + CT tÝnh chu vi P = (dµi + réng)x2 20cm b) y =. D.Rót kinh nghiÖm: ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................. Ngµy so¹n 18/ 10/ 2010. Líp d¹y 9D4. Ngµy d¹y. TiÕt 21 LuyÖn tËp §1, §2 I. Môc tiªu: -KiÕn thøc: Yªu cÇu HS n¾m v÷ng c¸c kiÕn thøc sau: + Củng cố các khái niệm: “hàm số”, “biến số”, “đồ thị của hàm số”, hàm số đồng biến trên R, hµm sè nghÞch biÕn trªn R. + Củng cố định nghĩa hàm số bậc nhất, tính chất của hàm số bậc nhất. -Kü n¨ng: + Tiếp tục RL KN tính giá trị của hàm số, kĩ năng vẽ đồ thị hàm số, kĩ năng “đọc” đồ thị.. -56-.

(57) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. + TiÕp tôc rÌn luyÖn kü n¨ng “nhËn d¹ng” hµm sè bËc nhÊt, kü n¨ng ¸p dông tÝnh chÊt hµm số bậc nhất để xét xem hàm số đó đồng biến hay nghịch biến trên R (xét tính biến thiên của hàm số bậc nhất), biểu diễn điểm trên mặt phẳng toạ độ. - T duy, thái độ : + Biết đa những kiến thức, kĩ năng mới , kĩ năng quen thuộc vận dụng các hệ thức trên để giải bài tập chủ động. + Cẩn thận, tỉ mỉ, chính xác, linh hoạt khi học bài. Chủ động phát hiện, chiếm lĩnh tri thức mới. II. ChuÈn bÞ: GV: + Thớc thẳng, compa, phấn màu, máy tính bỏ túi, 2 tờ giấy trong vẽ sẵn hệ trục toạ độ Oxy cã líi « vu«ng. HS: + Ôn tập các kiến thức có liên quan: “hàm số”, “đồ thị hàm số”, hàm số đồng biến, hµm sè nghÞch biÕn trªn R. + Thíc kÎ, compa, m¸y tÝnh bá tói CASIO fx 220 hoÆc CASIO fx500A. III- Ph¬ng ph¸p: + Thuyết trình, giảng giải, gợi mở, vấn đáp, nêu vấn đề. + Tổ chức các hoạt động của học sinh, rèn phơng pháp tự học, +Luyện tập và thực hành, tăng cờng học tập cá thể, phối hợp với hoạt động hợp tác. Iv. TiÕn tr×nh bµi häc: 1, ổn định lớp - KiÓm tra sÜ sè, kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh. 2, KiÓm tra bµi cò: *Hoạt động 1: Kiểm tra (15 phút) HS1: §iÒn vµo « trèng: x 0 1 2 3 2 1 0,5 2 y  f ( x)  x 3 2 y  x 3 3 H: Có nhận xét gì về giá trị của 2 hàm số đã cho khi biến x cùng lấy một giá trị? HS2: Cho c¸c c«ng thøc sau, c«ng thøc nµo lµ hµm sè bËc nhÊt, råi cho biết hàm số nào đồng biến, hàm số nào nghịch biến trên R 2 y  2  10 x  1 y  3 x 2 a) y 5  2 x b) c) HS3: Ch÷a bµi 2 (SGK); HS4 Ch÷a bµi tËp 1 (SGK) - §¸p ¸n bµi 1: -2 -1 0 1 2 3 1 2 0 2 2 1 2 1 2 4 y = f(x) = x -1 3 3 3 3 3 3 0 + 3 2+3 2 1 2 1 2 4 y = g(x) = x+ - 1 +3 +3 +3 3 3 3 3 3 3 3 +3 +3 2 Víi cïng 1 gi¸ trÞ cña biÕn x, gi¸ trÞ cña hµm sè y = g(x) = x + 3 lu«n lu«n lín h¬n gi¸ trÞ cña 3 h/s 2 y = f(x) = x là 3 đơn vị. 3 - Bµi tËp 2: x - 2,5 -2 -1,5 -1 -0,5 0 0,5 1 1,5 2 2,5 y = g(x) = 4,25 4 3,75 3,5 3,25 3 2,75 2,5 2,25 2 1,75 1 x+3 2. . -57-. . . .

(58) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. b, Khi x lần lợt nhận các giá trị tăng lên thì giá trị tơng ứng của hàm số lại giảm đi. Vậy hàm số đã 1 cho nghÞch biÕn trªn R. ( hoÆc cã thÓ gi¶i thÝch do a = < 0) 2 3. Bµi míi *Hoạt động 1: Luyện tập (28 phút) Hoạt động của thầy -của trò -GV dïng b¶ng phô nªu h×nh vÏ 4 (SGK) lªn b¶ng Học sinh đọc yêu cầu đề bài BT4 (SGK) -Yªu cÇu häc sinh t×m hiÓu vµ tr×nh bµy l¹i các bớc vẽ đồ thị hàm số y  3 x HS hoạt động nhóm, trao đổi tìm hiểu cách vÏ tõ h.4 (SGK) -GV yêu cầu một học sinh lên bảng dùng thớc thẳng và com pa vẽ lại đồ thị hàm số y  3 x lªn b¶ng -§¹i diÖn 1 nhãm tr×nh bµy -HS vẽ đồ thị hàm số y  3 x vào vở -GV yêu cầu học sinh đọc đề bài và làm bài tËp 5 (SGK). Ghi b¶ng Bµi 4 (SGK). B. -Vẽ hình vuông cạnh 1 đ.vị đỉnh O đờng chéo OB có độ dài 2 -Trên Ox đặt điểm C sao cho OC OB  2 -Vẽ hình chữ nhật có 1 đỉnh là O, cạnh OC  2 , CD 1  đờng chéo OD  3. - HS đọc đề bài bài tập 5 -GV vẽ sẵn 1 hệ tọa độ Oxy lên bảng (có lới « vu«ng) -Gọi 1 học sinh lên bảng vẽ đồ thị của 2 h/số -Mét HS lªn b¶ng lµm c©u a, häc sinh cßn l¹i vÏ vµo vë HS líp nhËn xÐt bµi b¹n -GV kÎ ®t song song víi trôc Ox theo yªu cầu của đề bài Häc sinh quan s¸t h×nh vÏ vµ tr¶ lêi miÖng +Xác định tọa độ điểm A, B? +TÝnh chu vi vµ diÖn tÝch cña t/g OAB ? -HS x¸c ®inh OA, OB, AB råi tÝnh chu vi cña OAB.. -Trên tia Oy đặt điểm E sao cho OE OD  3 Bµi 5 (SGK) a) Vẽ đồ thị của các hàm số y x và y 2 x trên cïng mp. b) A(2; 4), B(4; 4) OB  42  42 4 2. -GV treo b¶ng phô kÎ s½n b¶ng bµi 6 (SGK) häc sinh lªn ®iÒn. Häc sinh lµm bµi tËp 6-SGK -Nªu c¸ch lµm cña BT ? ? Tr¶ lêi phÇn b,. 2 2 Ta cã: OA  2  4 2 5 -Chu vi tam gi¸c OAB lµ: OA  OB  AB 2 5  4 2  2 12,13(cm) 1 SOAB  4 2 4(cm 2 ) 2 -DiÖn tÝch tam gi¸c OAB lµ: + Bµi 6 (SGK). -58-.

(59) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. GV kÕt luËn. -GV yªu cÇu häc sinh lµm bµi 8 (SGK) -GV yªu cÇu häc sinh lµm bµi 9 (SGK) tr¶ lêi nhanh dùa vµo t/c -GV yªu cÇu häc sinh lµm bµi 12 (SGK) Cho h.sè bËc nhÊt y ax  3 . T×m a biÕt r»ng khi x = 1 th× y = 2,5 -Nªu c¸ch t×m a ? Häc sinh thay gi¸ trÞ cña x, y vµo CT hµm sè råi tÝnh a. -GV yªu cÇu häc sinh lµm bµi 13 (SGK) ( h/® nhãm 2 HS) y  5  m  x  1 -Muèn xÐt xem hµm sè lµ hµm bËc nhÊt víi gi¸ trÞ nµo cña m ta lµm ntn? HS: Khi hÖ sè a ph¶i kh¸c 0 m 1 y x  3,5 m 1 -Tơng tự đối với hàm số ? - §¹i diÖn nhãm lªn tr×nh bµy Häc sinh n/x -> GV kÕt luËn -GV yªu cÇu häc sinh lµm bµi 14 (SGK) ( h/® nhãm 5 HS) y  1 5 x  1 -Hµm sè đồng biến hay nghÞch biÕn? -Nªu c¸ch lµm cña BT ? -Hai häc sinh lªn b¶ng lµm bµi HS: ta ®i so s¸nh hÖ sè a víi sè 0 -TÝnh gi¸ trÞ cña y nÕu biÕt x 1  5 ? Häc sinh thay gi¸ trÞ cña x vµo CT hµm sè råi tÝnh -TÝnh gi¸ trÞ cña x khi y  5 Học sinh các nhóm tính toán đọc kết quả -Để rút gọn x ta đã sử dụng phép biến đổi c¨n thøc bËc hai nµo ? HS: Trôc c¨n thøc ë mÉu GV kÕt luËn.. . . Trêng THCS. : Lª Hång Phong. a, §iÒn vµo b¶ng b, Khi biÕn x lÊy cïng 1 gi¸ trÞ th× gi¸ trÞ t¬ng øng cña hµm sè y = 0,5x + 2 lu«n lín h¬n gi¸ trÞ t¬ng ứng của hàm số y = 0,5x là 2 đơn vị. + Bµi 8 (SGK): a, lµ hµm sè bËc nhÊt nghÞch biÕn trªn R b, lµ hµm sè bËc nhÊt nghÞch biÕn trªn R c là hàm số bậc nhất đồng biến trên R + Bµi 9 ( sgk) - §ång biÕn khi m >2 - NghÞch biÕn khi m < 2 + Bµi 12 (SGK) -Cho hµm sè y ax  3 Khi x 1, y 2,5 ta cã: 2,5 a.1  3   a 3  2,5   a 0,5  a  0,5 HÖ sè a cña hµm sè lµ -0,5 Bµi 13 (SGK) y  5  m  x  1 a)  y  5  m .x  5  m lµ hµm sè bËc nhÊt  a  5  m 0  5 m  0   m   5  m 5 m 1 m 1 y x  3,5  0 m 1 m 1 b) lµ hµm sè bËc nhÊt m  1 0  m  1 0  m 1 Bµi 14 (SGK) Cho hµm sè bËc nhÊt y  1 5 x  1 (1) a) Ta cã: 1  5  1  1  5. . .  1. 5  0  hµm sè (1) nghÞch biÕn trªn R b) Thay x 1  5 vào CT (1) ta đợc:. . y  1. . . 5 1 5  1.  y 1  5  1  5 c) Khi y  5 ta cã: 5  1 5 x  1. . .  1. . . 5 x  5 1. . . 2. 1 5 5 1  x  1 5 1 5 1 5. . . . . . 1 2 5 5  3  5  x  1 5 2 5, Híng dÉn häc bµi vµ lµm bµi tËp ë nhµ ( 2 phót) - Xem lại các dạng bài tập đã chữa - Ôn lại các kiến thức đã học: Hàm số, hàm số đồng biến, nghịch biến trên R. - ¤n tËp c¸c kiÕn thøc: §å thÞ cña hµm sè lµ g×?  a 0  cã d¹ng nh thÕ nµo ? C¸ch vÏ ? §å thÞ hµm sè y = ax  a 0  ” - §äc tríc bµi: “§å thÞ hµm sè y = ax +b -59-.

(60) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. - Lµm bµi tËp vÒ nhµ: Sè 6, 8 tr47, 48 SGK; Sè 4, 5 tr56, 57 SBT D.Rót kinh nghiÖm: ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................. Ngµy so¹n 18/ 10/ 2010. Líp d¹y 9D4. Ngµy d¹y. TiÕt 22: Đ3. đồ thị của hàm số y =. ax + b (a  0). I. Môc tiªu: -KiÕn thøc: Yªu cÇu HS n¾m v÷ng c¸c kiÕn thøc sau: + Đồ thị của hàm số y = ax + b (a  0) là một đờng thẳng luôn cắt trục tung tại điểm có tung độ là b, // với đờng thẳng y = ax nếu b  0 hoặc trùng với đờng thẳng y = ax nếu b = 0. + Đồ thị hàm số bậc nhất y = ax + b là đờng thẳng nên để vẽ đồ thị chỉ cần xác định đợc hai điểm thuộc đồ thị . -Kü n¨ng: + Biết cách vẽ và vẽ đúng đồ thị hàm số y = ax + b bằng cách xác định hai điểm phân biệt thuộc đồ thị. - T duy, thái độ : + Biết đa những kiến thức, kĩ năng mới , kĩ năng quen thuộc vận dụng các hệ thức trên để giải bài tập chủ động. + Cẩn thận, tỉ mỉ, chính xác, linh hoạt khi học bài. Chủ động phát hiện, chiếm lĩnh tri thức mới. II. ChuÈn bÞ: GV: - Bảng phụ vẽ sẵn hình 7, “Tổng quát”, cách vẽ đồ thị của hàm số, câu hỏi, đề bài. - Bảng phụ có kẻ sẵn hệ trục toạ độ Oxy và lới ô vuông. - Thíc th¼ng, ª ke, phÊn mµu. HS: - Ôn tập đồ thị hàm số, đồ thị hàm số y = ax và cách vẽ. - Thíc kÎ, ª ke, bót ch×. III- Ph¬ng ph¸p: + Thuyết trình, giảng giải, gợi mở, vấn đáp, nêu vấn đề. + Tổ chức các hoạt động của học sinh, rèn phơng pháp tự học, +Luyện tập và thực hành, tăng cờng học tập cá thể, phối hợp với hoạt động hợp tác.. -60-.

(61) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. Iv. TiÕn tr×nh bµi häc: 1, ổn định lớp - KiÓm tra sÜ sè, kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh. 2, KiÓm tra bµi cò: *Hoạt động 1: Kiểm tra (5 phút) §å thÞ hµm sè y = f(x) lµ g× ? §å thÞ hµm sè y = ax ( a 0 ) cã d¹ng nh thÕ nµo? Nêu cách vẽ đồ thị hàm số y = ax ( a 0 ) Lớp 7 ta đã biết dạng đồ thị của hàm số y = ax (a  0) và biết cách vẽ đồ thị này. Dựa vào đồ thị hàm số y = ax ta có thể xác định đợc dạng đồ thị hàm số y = ax + b hay không, vẽ đồ thị hàm này nh thế nào, đó là nội dung bài học hôm nay.. 3, Bµi míi * Hoạt động 2: §å thÞ hµm sè y = ax + b ( a 0 ) (20’) Hoạt động của thầy- của trò Ghi b¶ng - GV ®a bµi ?1: BiÓu diÔn c¸c ®iÓm sau trªn 1. §å thÞ h.sè y = ax + b cùng một mặt phẳng toạ độ A(1;2); B(2; 4); C(3; 6); A’(1; 2 + 3); B’(2; 4 + 3); C’(3; 6 + 3) ?1: Bd c¸c ®iÓm trªn mp.... -GV yªu cÇu HS thùc hiÖn ?1 (SGK) Học sinh đọc đề bài và làm ?1 (SGK) vào vở -Gäi 1 häc sinh lªn b¶ng lµm -Mét HS lªn b¶ng lµm -Em cã nhËn xÐt g× vÒ vÞ trÝ c¸c ®iÓm A, B, C? T¹i sao ? -Cã nhËn xÐt g× vÒ vÞ trÝ c¸c ®iÓm A’, B’, C’ GV gîi ý: Chøng minh c¸c tø gi¸c AA’B’B, BB’C’C lµ h×nh b×nh hµnh. HS: A, B, C thẳng hàng. Vì chúng có tọa độ T/m công thức y 2 x -> A, B, C cùng nằm trên đồ thÞ h.sè y 2 x hay cïng n»m trªn 1 ®t ? Hãy chứng minh nhận xét đó. HS chứng minh tơng tự để có A’, B’, C’ thẳng hµng ... GV rót ra n/xÐt: NÕu A, B, C cïng thuéc ®t (d) th× A’, B’, C’ cïng thuéc ®t (d’) song song víi (d). -GV yªu cÇu häc sinh lµm ?2 (đề bài đa lên bảng phụ) Häc sinh lµm ?2 (SGK) -Mét HS lªn b¶ng ®iÒn k/q GV: Víi cïng gi¸ trÞ cña biÕn, gi¸ trÞ t¬ng øng cña hµm sè y 2 x vµ y 2 x  3 quan hÖ nh thÕ nµo ? HS: gi¸ trÞ cña h.sè y 2 x  3 h¬n gi¸ trÞ t¬ng ứng của hàm số y 2 x là 3 đơn vị -Có nhận xét gì về đồ thị hàm số y 2 x và đồ thÞ hµm sè y 2 x  3 ? HS: Là đt đi qua gốc tọa độ -§t y 2 x  3 c¾t trôc tung t¹i ®iÓm nµo ?. x. -4. -3. -2. -1. ?2: §iÒn vµo b¶ng sau:. 0. 0,5. 1. 2. 3. 4. y=2x. -8. -6. -4. -2. 0. 1. 2. 4. 6. 8. y=2x+3. -5. -3. -1. 1. 3. 4. 5. 7. 9. 11. + NhËn xÐt: §å thÞ hµm sè y 2 x  3 lµ 1 ®t song song víi ®t y 2 x vµ c¾t trôc tung t¹i ®iÓm có tung độ bằng 3 -61-.

(62) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. HS: Víi x 0  y 2.0  3 3 ->đt y 2 x  3 cắt trục tung tại điểm có tung độ b»ng 3 -GV giíi thiÖu trêng hîp TQ vµ nªu chó ý *Tæng qu¸t: SGK-50 (SGK) HS đọc chú ý (SGK) *Chó ý: SGK-50 GV kÕt luËn.. * Hoạt động 3: Cách vẽ đồ thị hàm số y = ax + b ( a 0 )(18’) -Khi b 0 th× hµm sè cã d¹ng y = ax ( a 0 ) -Muốn vẽ đồ thị hàm số này ta làm nh thế nào ? HS: Ta vÏ ®t ®i qua O(0; 0) vµ A(1; a) -Khi b 0 làm thế nào để vẽ đợc đồ thị hàm số y = ax + b HS đa ra các phơng án vẽ đồ thị hàm số y = ax + b víi a 0 vµ b 0 -GV yêu cầu HS đọc 2 bớc vẽ đồ thị hàm số y = ax + b (SGK-51) -HS đọc cách vẽ (SGK) -GV híng dÉn häc sinh lµm ?3 (SGK) phÇn a, Häc sinh lµm theo híng dÉn cña gi¸o viªn -Hàm số y 2 x  3 đồng biến hay nghịch biÕn ? V× sao? HS: Hàm số này đồng biến. Vì: a = 2 > 0 -Có nhận xét gì về đồ thị của hàm số này ? HS: §å thÞ cña hµm sè nµy tõ tr¸i sang ph¶i cã híng ®i lªn (x t¨ng th× y t¨ng) -Gäi mét häc sinh lªn b¶ng lµm phÇn b, Mét HS lªn b¶ng lµm phÇn b, HS cßn l¹i lµm vµo vë vµ nhËn xÐt bµi b¹n -XÐt sù biÕn thiªn cña hµm sè y  2 x  3 ?. 2. Cách vẽ đồ thị .... *NÕu b 0 th× y = ax. §å thÞ hµm sè y = ax lµ ®t ®i qua O(0; 0) vµ A(1; a) *NÕu a 0 vµ b 0  b  Q   ;0  -X/định P(0; b) và  a  trên mặt phẳng tọa độ -Vẽ đt đi qua 2 điểm P và Q ta đợc đồ thị h.số y = ax + b ?3: Vẽ đồ thị của hàm số: a) y 2 x  3 x 0 y 2 x  3 3. HS quan sát đồ thị hàm số y  2 x  3 và nhận xÐt sù biÕn thiªn cña hµm sè b) y  2 x  3 -Có nhận xét gì về đồ thị của hàm số này ? x - GV chèt l¹i: + Đồ thị hàm số y = ax + b (a  0) là một đờng y  2 x  3 thảng nên muốn vẽ nó, ta chỉ cần xác định 2 điểm phân biệt thuộc đồ thị. + Nhìn đồ thị ?3 a) ta thấy a > 0 nên hàm số y = 2x – 3 đồng biến: từ trái sang phải đờng thẳng y = ax ®i lªn (NghÜa lµ x t¨ng th× y t¨ng). + Nhìn đồ thị ?3 b) ta thấy a < 0 nên hàm số y = -2x + 3 nghÞch biÕn trªn R. Tõ tr¸i sang ph¶i, đờng thẳng y = ax + b đi xuống (Nghĩa là x t¨ng th× y gi¶m). 0 3. 1,5 0. 1,5 0. 5, Híng dÉn häc bµi vµ lµm bµi tËp ë nhµ ( 2 phót) - Nắm vững cách vẽ và dạng của đồ thị hàm số y = ax + b ( a 0 ) - BTVN: 15, 16 (SGK-51) vµ 14 (SBT-58). D.Rót kinh nghiÖm:. ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ -62-.

(63) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................. Ngµy so¹n 25/ 10/ 2010. Líp d¹y 9D4. Ngµy d¹y TiÕt 23 LuyÖn tËp. I. Môc tiªu: -KiÕn thøc: Yªu cÇu HS n¾m v÷ng c¸c kiÕn thøc sau: + HS đợc củng cố: Đồ thị hàm số y = ax + b (a 0) là một đờng thẳng luôn cắt trục tung tại điểm có tung độ là b, song song với đờng thẳng y = ax nếu b 0 hoặc trùng với đờng thẳng y = ax nÕu b = 0. -Kü n¨ng: + Biết cách vẽ và vẽ đúng đồ thị của hàm số bậc nhất y = ax + b - T duy, thái độ : + Biết đa những kiến thức, kĩ năng mới , kĩ năng quen thuộc vận dụng các hệ thức trên để giải bài tập chủ động. + Cẩn thận, tỉ mỉ, chính xác, linh hoạt khi học bài. Chủ động phát hiện, chiếm lĩnh tri thức mới. + Thái độ: tự tin tiếp thu một cách chăm chú, tự giác II. ChuÈn bÞ: GV: + Kẻ sẵn hệ toạ độ Oxy có lới ô vuông + GiÊy vÏ s½n bµi lµm cña bµi 15, 16, 19 HS: + Một số trang giấy của vở ô ly hoặc giấy kẻ để vẽ đồ thị rồi kẹp vào vở. Máy tính bỏ túi. + Thíc kÎ, compa, m¸y tÝnh bá tói CASIO fx 220 hoÆc CASIO fx500A. III- Ph¬ng ph¸p: + Thuyết trình, giảng giải, gợi mở, vấn đáp, nêu vấn đề. + Tổ chức các hoạt động của học sinh, rèn phơng pháp tự học, +Luyện tập và thực hành, tăng cờng học tập cá thể, phối hợp với hoạt động hợp tác. Iv. TiÕn tr×nh bµi häc: 1, ổn định lớp - KiÓm tra sÜ sè, kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh. 2, KiÓm tra bµi cò: * Hoạt động 1: kiểm tra và chữa bài tập (15 phút) Hoạt động của GV- của HS Néi dung GV chuÈn bÞ hai b¶ng phô cã kÎ s½n hÖ trôc to¹ độ Oxy và lới ô vuông để kiểm tra bài. GV nªu yªu cÇu kiÓm tra Hai HS lªn kiÓm tra HS1: Ch÷a bµi tËp 15 tr51 SGK a) Vẽ đồ thị của các hàm số sau trên cùng một mặt phẳng tọa độ y 2 x ; y . 2 x 3 ;. y . y 2 x  5 ;. 2 x 5 3. b) Bốn đờng thẳng trên cắt nhau tạo thành tứ gi¸c OABC. Tø gi¸c OABC lµ h×nh g× ? V× sao?. -63-.

(64) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. 0. M. x. 0. 1. y = 2x. 0. 2. 0. N. 0. 1. 0. 2 − 3. x 2 y− x 3. B. E. x. 0. -2,5. y = 2x + 5. 5. 0. B. F. 0. 7,5. 5. 0. x 2 y=− x+5 3. E. Trong khi HS1 vẽ đồ thị, GV yêu cầu HS trong từng bàn đổi vở, kiểm tra bài làm của bạn.. : Lª Hång Phong. A. 2,5 y. 2. 5. O. B. O M. 1 N. C. F 7,5 x. b) Bốn đờng thẳng trên cắt nhau tạo thành tứ b) Tứ giác ABCO là hình bình hành vì: gi¸o OABC. Tø gi¸c OABC cã lµ h×nh b×nh Ta cã: - §êng th¼ng y = 2x + 5 song song víi ®hµnh kh«ng? V× sao? êng th¼ng y = 2x. - Cho HS nhËn xÐt bµi b¹n 2 Đờng thẳng y=− x+5 song song với đờng 3 th¼ng. y=−. 2 x 3. Tứ giác có 2 cặp cạnh đối song song là hình bình hµnh. HS2: a) §å thÞ hµm sè y = ax + b (a 0) lµ g× ? Nêu cách vẽ đồ thị y = ax + b với a 0, b 0.. b) Ch÷a bµi tËp 16(a, b) trg51 SGK. HS2: a) §å thÞ hµm sè y = ax + b (a 0) lµ mét đờng thẳng: - Cắt trục tung tại điểm có tung độ bằng b. - Song song với đờng thằng y = ax, nếu b 0; trùng với đờng thẳng y = ax nếu b = 0. + Cách vẽ đồ thị y = ax + b với a 0; b 0: ta thờng xác định 2 điểm, đặc biệt là giao điểm của đồ thị với 2 trục toạ độ. b) Ch÷a bµi tËp 16 (a, b) tr51 SGK. -64-. x. 0. 1. x. 0. -1. y=x. 0. 1. y = 2x+2. 2. 0.

(65) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. y B. H. 2 C. -2. 1 -1. A (-2; 2). M O 1. 2. x. * Hoạt động 2. Luyện tập (21 -2 phót) -GV cïng häc sinh ch÷a tiÕp bµi 16c, (SGK) Bµi A 16 (SGK) Häc sinh lµm bµi, vÏ h×nh theo sù híng dÉn cña GV GV vẽ đờng thẳng đi qua B(0; 2) song song với Ox -Hãy xác định tọa độ điểm C? HS xác định tọa độ điểm C -TÝnh diÖn tÝch ABC ? HS nªu c¸ch tÝnh S ABC 1 S ABC  AH .BC 2 C1: C2: S ABC S AHC  S AHB -GV yªu cÇu häc sinh tÝnh thªm chu vi ABC HS xác định các độ dài AB, AC rồi tính chu vi cña ABC. c) Tọa độ điểm C là C(2; 2) XÐt ABC cã BC 2(cm) chiÒu cao t¬ng øng AH 4 1  S ABC  AH .BC 4(cm2 ) 2 d) TÝnh chu vi ABC AB  42  22 2 5(cm) AC  42  42 4 2(cm)  ABC  AB  AC  BC. -GV yêu cầu học sinh hoạt động nhóm làm bài 18 (SGK) Học sinh hoạt động nhóm làm bài tập 18 (SGK) -Nöa líp lµm bµi 18a, -Nöa líp lµm bµi 18b, -GV yêu cầu học sinh hoạt động theo nhóm khoảng 5 phút rồi các nhóm cử đại diện lên tr×nh bµy bµi -§¹i diÖn hai nhãm lªn b¶ng tr×nh bµy bµi gi¶i GV kiểm tra hoạt động của các nhóm -Yªu cÇu häc sinh líp nhËn xÐt bµi b¹n -Häc sinh líp nhËn xÐt bµi b¹n. 2 5  4 2  2 12,13(cm) Bµi 18 (SGK) a) Cho hµm sè y 3x  b Víi x 4  y 3.4  b 11  b  1 Hµm sè cÇn t×m lµ y 3x  1 x 0 1 y 3x  1. -65-. 1/ 3 0.

(66) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. -GV yêu cầu học sinh đọc đề bài và làm bài 16 (SBT) HS đọc đề bài bài 16 (SBT) -Xác định a để đồ thị của hàm số cắt trục tung tại điểm có tung độ bằng 2 ? HS: §å thÞ h.sè y = ax + b ( a 0 ) lµ 1 ®t c¾t trục tung tại điểm có tung độ bằng b  a 2 -Xác định a để đồ thị của hàm số cắt trục hoành tại điểm có hoành độ bằng -3? HS thay x  3 , y 0 vµo CT hµm sè råi tÝnh a GV kÕt luËn. -Gọi 1 hs lên bảng xác định các giao điểm với các trục toạ độ. -1 hs lên bảng xác định các giao điểm. -NhËn xÐt? -Gäi 1 hs lªn b¶ng vÏ ®t cña hai h/s trªn cïng một hệ trục toạ độ -1 hs lªn b¶ng vÏ ®t cña hai h/s trªn cïng mét hệ trục toạ độ. -Díi líp lµm vµo vë. -Díi líp lµm vµo vë. -NhËn xÐt . -KiÓm tra häc sinh díi líp. -NhËn xÐt? -Xác định các điểm A, B, C? A(1; 0) , B(3; 0), C(1; 2). -NhËn xÐt? -  ABC là  gì? đã biết các yếu tố nào? -TÝnh chu vi? DiÖn tÝch? -…lµ  vu«ng. -…biết độ dài các cạnh. -Mét hs tÝnh chu vi, diÖn tÝch. -NhËn xÐt? -GV nhËn xÐt.. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. b) §å thÞ hµm sè y ax  5 ®i qua A( 1;3) nªn ta cã: 3 a.( 1)  5  a 2 CT hµm sè lµ: y 2 x  5 x 0  2,5 5 0 y 2 x  5. Bµi 16 (SBT) Cho hµm sè y (a  1) x  a a) Với a 2 thì đồ thị hàm số trên cắt trục tung tại điểm có tung độ bằng 2 b) Khi x  3 th× y 0 , nªn: 0 (a  1).(  3)  a  3a  3  a 0  2a 3  a 1,5 VËy víi a 1,5 th× ...... Bµi 17.tr 51 sgk. Vẽ đồ thị hai h/s y = x + 1 và y = -x + 3 trên cùng một hệ trục toạ độ. *VÏ ®t h/s y = x + 1. -Giao Oy : x = 0 ta cã y = 1, -Giao Ox: y = 0 ta có x = -1, vậy đồ thị hs đi qua hai ®iÓm ( 0; 1) vµ ( -1;0). *VÏ ®t h/s y = - x + 3. -Giao Oy : x = 0 ta cã y = 3, -Giao Ox: y = 0 ta có x = 3, vậy đồ thị hs đi qua hai ®iÓm ( 0; 3) vµ (3 ;0).. -Cho hs th¶o luËn theo nhãm.. -66-.

(67) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. -Quan sát độ tích cực của hs. -ChiÕu bµi cña 3 nhãm lªn mc. -NhËn xÐt. GV nhËn xÐt.. : Lª Hång Phong. y 3. C. 2 1. y = -x + 3 3. -1. O. A1. x. B. y = x+ 1. b) Dựa vào đồ thị ta thấy A(1; 0), B(3; 0), C(1; 2). c) DÔ thÊy  ABC vu«ng t¹i A cã AB = AC =2 nªn BC = 2 2 . VËy: Chu vi  ABC lµ 2+ 2 + 2 2 = 4 + 2 2 cm. 1 .2.2 2 DiÖn tÝch  ABC lµ 2 cm2. Bµi 19 tr 52 sgk. C¸ch vÏ : -Xác định điểm A(1; 1). -vÏ (O, OA) c¾t Ox t¹i ®iÓm. 2.. -Xác định điểm B( 2 ; 1). -VÏ (O, OB) c¾t Oy t¹i ®iÓm. 3.. -VÏ ®t ®i c¾t trôc Ox t¹i -1, c¾t trôc Oy t¹i ờng thẳng đó chính là đồ thị của hàm số y = +. 3 . ®3x. 3.. 4. Cñng cè (7 phót) ?Nêu cách vẽ đồ thị hàm số bậc nhất? -Vẽ điểm B(0; 2 ) , Qua B vẽ 1 đt // Ox , cắt đt y = x tại C. Tìm toạ độ C và S  ABC. 5, Híng dÉn häc bµi vµ lµm bµi tËp ë nhµ ( 2 phót) - Xem lại các bài tập đã chữa, Bt 14, 15 (SBT) - Gợi ý: Bài 19 (SGK) Vẽ đồ thị hàm số y  5 x  5 D.Rót kinh nghiÖm: ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................. Ngµy so¹n 26/ 10/ 2010. Líp d¹y 9D4. Ngµy d¹y. TiÕt 24 Đ4. đờng thẳng song song và đờng thẳng cắt nhau I. Môc tiªu: -KiÕn thøc: Yªu cÇu HS n¾m v÷ng c¸c kiÕn thøc sau:. -67-.

(68) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. + HS nắm vững điều kiện hai đờng thẳng y = ax + b (a  0) và y = a’x + b’ (a’  0) cắt nhau, song song víi nhau, trïng nhau. -Kü n¨ng: + HS biết chỉ ra các cặp đờng thẳng song song, cắt nhau. HS biết vận dụng lí thuyết vào việc tìm các giá trị của tham số trong các hàm số bậc nhất sao cho đồ thị của chúng là hai đờng thẳng cắt nhau, song song víi nhau, trïng nhau. - T duy, thái độ : + Biết đa những kiến thức, kĩ năng mới , kĩ năng quen thuộc vận dụng các hệ thức trên để giải bài tập chủ động. + Cẩn thận, tỉ mỉ, chính xác, linh hoạt khi học bài. Chủ động phát hiện, chiếm lĩnh tri thức mới. + Thái độ: tự tin tiếp thu một cách chăm chú, tự giác II. ChuÈn bÞ: GV: - Bảng phụ có kẻ sẵn ô vuông để kiểm tra HS vẽ đồ thị. - Vẽ sẵn trên bảng phụ các đồ thị của ?2, các kết luận, câu hỏi, BT. - Thíc th¼ng, phÊn mµu. HS: - Ôn kĩ năng vẽ đồ thị hàm số y = ax + b (a  0) - B¶ng phô nhãm. Thíc kÎ, compa. III- Ph¬ng ph¸p: + Thuyết trình, giảng giải, gợi mở, vấn đáp, nêu vấn đề. + Tổ chức các hoạt động của học sinh, rèn phơng pháp tự học, +Luyện tập và thực hành, tăng cờng học tập cá thể, phối hợp với hoạt động hợp tác. Iv. TiÕn tr×nh bµi häc: 1, ổn định lớp - KiÓm tra sÜ sè, kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh. 2, KiÓm tra bµi cò:. * Hoạt động 1: kiểm tra ( 5 phút) HS1: Vẽ đồ thị của hai hàm số sau trên cùng một mặt phẳng tọa độ y 2 x vµ y 2 x  2 Nêu nhận xét về đồ thị của hai hàm số này? GV (§V§) -> vµo bµi * Hoạt động 2: §êng th¼ng song song (10 phót). Hoạt động của thầy- của trò -GV yªu cÇu 1 häc sinh kh¸c lªn b¶ng vÏ tiÕp đồ thị hàm số y 2 x  3 trên cùng 1 mp tọa độ. Ghi b¶ng 1. §êng th¼ng song song a) Vẽ đồ thị các hàm số. với 2 đồ thị y 2 x và y 2 x  2 đã vẽ Häc sinh c¶ líp lµm ?1a, vµo vë -Một hS lên bảng vẽ tiếp đồ thị hàm số y 2 x  3 vào mp tọa độ đã vẽ ở trên -V× sao 2 ®t y 2 x  2 vµ y 2 x  3 song song víi nhau HS: V× chóng cïng song song víi ®t y 2 x. -68-.

(69) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. b) 2 ®t y 2 x  3 vµ y 2 x  2 song song víi nhau. V× cïng song song víi ®t y 2 x *KÕt luËn: SGK-53 (d): y = ax + b ( a 0 ) GV kÕt luËn. (d’): y = a’x + b’ ( a ' 0 ) (d ) / /(d ')  a a '; b b ' (d ) (d ')  a a '; b b ' * Hoạt động 3: §êng th¼ng c¾t nhau ( 15phót) -GV yªu cÇu häc sinh lµm ?2 2. §êng th¼ng c¾t nhau: -T×m c¸c cÆp ®t song song, c¸c cÆp ®t c¾t nhau? ?2: đt y 0,5 x  2 và đờng thẳng y 0,5 x  1 song Gi¶i thÝch v× sao ? Häc sinh nhËn biÕt c¸c ®t song song, c¸c ®t c¾t song víi nhau nhau (kÌm theo gi¶i thÝch) -®t y 0,5 x  2 vµ y 1,5 x  2 c¾t nhau -GV đa h.vẽ sẵn đồ thị của 3 hàm số trên để minh häa -®t y 0,5 x  1 vµ y 1,5 x  2 c¾t nhau Học sinh quan sát đồ thị trên bảng phụ -Khi nµo 2 ®t y = ax + b ( a 0 ) vµ y = a’x + b’ *KÕt luËn: SGK-53 (d): y = ax + b ( a 0 ) ( a ' 0 ) c¾t nhau? (d’): y = a’x + b’ ( a ' 0 ) HS: Khi a a ' -Khi nµo chóng c¾t nhau t¹i 1 ®iÓm trªn trôc (d) c¾t (d’)  a a ' tung? *Chó ý: SGK HS quan sát đồ thị của 2 hàm số y 1,5 x  2 vµ y 0,5 x  2 -> tr¶ lêi c©u hái -Khi nµo ®t y = ax + b ( a 0 ) vµ y = a’x + b’ ( a ' 0 ) song song víi nhau? khi nµo trïng nhau? HS nªu kÕt luËn (SGK). -GV chỉ vào đồ thị hàm số y 1,5 x  2 và y 0,5 x  2 cho HS thÊy râ vµ KL * Hoạt động 4 LuyÖn tËp-cñng cè (10 phót) -GV yªu cÇu häc sinh lµm bµi tËp 20 (SGK) +Bµi 20 (SGK) (yªu cÇu gi¶i thÝch râ v× sao chóng song song, *C¸c cÆp ®t c¾t nhau lµ: chóng c¾t nhau) Học sinh đọc kỹ đề bài và đứng tại chỗ làm y 1,5 x  2 vµ y x  2 miÖng bµi to¸n (cã gi¶i thÝch) y 1,5 x  2 vµ y 0,5 x  3 -Gọi HS đứng tại chỗ lần lợt trả lời. y 0,5 x  3 vµ y x  2 *C¸c cÆp ®t song song lµ: y 1,5 x  2 vµ y 1,5 x  1 y  x  2 vµ y  x  3 Treo b¶ng phô cã ghi bµi lµm thªm y 0,5 x  3 vµ y 0,5 x  3 Cho các đờng thẳng: ( d1) : y =2x + 1 ( d2 ): y = - x + 1 + Bµi lµm thªm : ( d3 ): y=2x - 3 * Song song : ( d1) vµ ( d3 ). Không vẽ các đờng thẳng đó, hãy cho biết * C¾t nhau; ( d1) vµ ( d2), ( d3 )vµ ( d2), chúng có vị trí nh thế nào đối với nhau. 4. Cñng cè (3 phót) ? Khi nào hai đờng thẳng: y = ax + b ( a 0 ) và y = a’x + b’ ( a ' 0 ) song song với nhau, trùng nhau, c¾t nhau. 5, Híng dÉn häc bµi vµ lµm bµi tËp ë nhµ ( 2 phót) - Nắm vững điều kiện về các hệ số để hai đờng thẳng song song, cắt nhau, trùng nhau - BTVN: 22, 23, 24 (SGK) vµ 18, 19 (SBT). - Tiết sau luyện tập, mang đủ các dụng cụ để vẽ đồ thị. D.Rót kinh nghiÖm: ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................. -69-.

(70) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................. Ngµy so¹n 28 / 10/ 2010. Líp d¹y 9D4. Ngµy d¹y TiÕt 25 LuyÖn tËp. I. Môc tiªu: -KiÕn thøc: + HS đợc củng cố điều kiện để hai đờng thẳng y = ax + b (a  0) và y = a’x + b’ (a’  0) cắt nhau, song song víi nhau, trïng nhau. + HS biết xác định các hệ số a, b trong các bài toán cụ thể. -Kü n¨ng: + Rèn kĩ năng vẽ đồ thị hàm số bậc nhất. Xác định đợc giá trị của các tham số đã cho trong các hàm số bậc nhất sao cho đồ thị của chúng là hai đờng thẳng cắt nhau, song song với nhau, trùng nhau. - T duy, thái độ : + Biết đa những kiến thức, kĩ năng mới , kĩ năng quen thuộc vận dụng các hệ thức trên để giải bài tập chủ động. + Cẩn thận, tỉ mỉ, chính xác, linh hoạt khi học bài. Chủ động phát hiện, chiếm lĩnh tri thức mới. + Thái độ: tự tin tiếp thu một cách chăm chú, tự giác II. ChuÈn bÞ: GV: - Bảng phụ có kẻ sẵn ô vuông để thuận lợi cho việc vẽ đồ thị. - Thíc kÎ, phÊn mµu. HS: - Thíc kÎ, compa. - B¶ng phô nhãm III- Ph¬ng ph¸p:. -70-.

(71) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. + Thuyết trình, giảng giải, gợi mở, vấn đáp, nêu vấn đề. + Tổ chức các hoạt động của học sinh, rèn phơng pháp tự học, +Luyện tập và thực hành, tăng cờng học tập cá thể, phối hợp với hoạt động hợp tác. Iv. TiÕn tr×nh bµi häc: 1, ổn định lớp - KiÓm tra sÜ sè, kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh. 2, KiÓm tra bµi cò: * Hoạt động 1: kiểm tra ( 5’) Hoạt động của GV – của Học sinh Hoạt động của HS GV nªu yªu cÇu kiÓm ra Hai HS lªn kiÓm tra HS1: - Cho hai đờng thẳng y = ax + b (d) với a  0 và y HS1: (d )// (d ' )⇔ = a’x + b’ (d’) víi a’  0. Nªu ®iÒu kiÖn vÒ c¸c các hệ số để: a=a ' (d) // (d’) b ≠b ' (d)  (d’) ¿{ (d) c¾t (d’) ¿ (d )≡(d ' ) ⇔ a=a ' - Ch÷a bµi tËp 22 (a) SGK b=b ' HS2: Ch÷a bµi tËp 22(b) SGK ¿ Hỏi thêm: Đồ thị hàm số vừa xác định đợc và đờng ¿ thẳng y = -2x có vị trí tơng đối nh thế nào với { nhau? V× sao ¿ Hàm số đó là: y =2x + 3 Đồ thị hàm số y = ax + 3 và y = -2x là hai đờng (d) cắt (d’)  a  a’ th¼ng c¾t nhau v× cã a  a’ Bµi tËp 22 (a) SGK GV nhËn xÐt, cho ®iÓm. HS líp nhËn xÐt bµi lµm cña c¸c b¹n. Đồ thị của hàm số y = ax + 3 song song với đờng thẳng y = -2x khi và chỉ khi a = -2 (đã có 3  0) b, Ta thay x = 2 vµ y = 7 vµo hµm sè y = ax + 3 =>7 = a. 2 +3 =>-2a = -4 =>a = 2 3, Bµi míi * Hoạt động 2 Bµi to¸n ¸p dông (10 phót) -GV yêu cầu HS đọc đề bài bài toán 3. Bµi to¸n ¸p dông: -HS đọc đề bài bài toán Cho hai hµm sè bËc nhÊt: -ChØ râ c¸c hÖ sè a, b, a’, b’ cña 2 hµm sè trªn? y 2mx  3 vµ y  m  1 x  2 HS: a = 2m, b=3 a’ = m + 1, b’ = 2 §K: m 0 vµ m  1 -Tìm đk của m để 2 hàm số trên là hàm số bậc a) §å thÞ 2 h.sè trªn c¾t nhau nhÊt ?  2m m  1  m 1  2m 0  m 0    VËy m 0 , m 1 th× ...... m  1  0 m  1   b) §å thÞ 2 hµm sè trªn song song víi nhau HS: -GV híng dÉn HS lµm bµi to¸n  2m m  1  m 1 Häc sinh lµm bµi theo gîi ý cña GV VËy m = 1 th× 2 ®t trªn song2 GV kÕt luËn. 4, LuyÖn tËp * Hoạt động 3 LuyÖn tËp ( 25’) -Xác định hệ số b của hàm số biết đồ thị h.số cắt Bài 23 (SGK) trục tung tại điểm có tung độ bằng -3? Cho hµm sè y 2 x  b HS tr¶ lêi miÖng c©u a, a) Đồ thị h.số cắt trục tung tại điểm có tung độ (Tìm đợc b  3 ) b»ng -3 A (1;5)  b  3 -Tìm b biết đồ thị hàm số đi qua ? Nªu c¸ch lµm ? A(1;5) nªn ta cã: HS: Thay tọa độ điểm A vào trong CT hàm số -> b) Đồ thị h.số đi qua 5 2.1  b  b 3 t×m b Bµi 24 Cho 2 h.sè bËc nhÊt -71-.

(72) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. -GV yêu cầu học sinh đọc đề bài và làm BT 24 (SGK) Học sinh đọc đề bài BT 24 y  2m  1 x  2k  3 -ĐK để lµ hµm sè bËc nhÊt? 1 2m  1 0  m  2 HS: HS: Khi 2m 1 2  ...... -Hai ®t (d) vµ (d’) c¾t nhau khi nµo ? 2m  1 2  ....  3 k  2 k  3  HS: Khi -Víi ®k nµo cña m vµ k th× 2 ®t (d) vµ (d’) song song? 2m 1 2  ....  3 k  2 k  3  HS: Khi -Với đk nào của m và k để hai đt (d) và (d’) trùng nhau? 2m 1 2 (d ) ( d ')   3k 2k  3 =>... -GV yªu cÇu häc sinh lµm BT 25 (SGK) Học sinh đọc đề bài BT 25 -Gọi 1 HS lên bảng vẽ đồ thị của các hàm số trên cùng một mp tọa độ -Mét HS lªn b¶ng lµm c©u a, cña BT 25 -GV vÏ h×nh theo yªu cÇu phÇn b, lªn b¶ng -Hãy xác định tọa độ điểm M và điểm N ? HS vẽ hình vào vở và xác định tọa độ điểm M và N. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. y 2 x  3k. (d). y  2m  1 x  2k  3. (d’) 1 2m  1 0  m  2 §K: a) (d) c¾t (d’)  2m  1 2  m 1 2 1 m  2 th× (d) c¾t (d’) VËy 2m  1 2 (d ) / /(d ')   3k 2k  3 b) m  1 2  k  3. 1  2m 1 2  m  2 (d ) ( d ')   k  3 3k 2k  3 c) Bµi 25 (SGK) a) Vẽ đồ thị các hàm số:. 2 y  x2 3 b) Thay y 1 vµo CT hµm sè , tÝnh 3 x  2 đợc  3  -GV yªu cÇu HS lµm tiÕp bµi tËp 26 (SGK) M   ;1  Học sinh đọc đề bài BT 26 ( HS hoạt động nhóm) Tọa độ điểm M là  2  -Hãy xác định hệ số a. Biết đồ thị h.số cắt đt 2  y 2 x  1 tại điểm có hoành độ bằng 2? N  ;1 *T¬ng tù cã  3  Nªu c¸ch lµm? Bµi 26 Cho h.sè bËc nhÊt: HS suy nghÜ, th¶o luËn HS: AD cách làm đại số, chỉ ra x = 2 là nghiệm y ax  4 (1) cña PT ax  4 2 x  1 -> t×m a a) §å thÞ hµm sè (1) c¾t ®t y 2 x  1 t¹i ®iÓm -Xác định hệ số a, biết đồ thị hàm số cắt đt có hoành độ bằng 2  x 2 là nghiệm của PT: y  3 x  2 tại điểm có tung độ bằng 5 ax  4 2 x  1 (GV gîi ý c¸ch lµm vµ c¸ch tr×nh bµy phÇn b) 2.a  4 2.2  1 Hay HS lµm theo gîi ý cña GV lµm bµi vµo vë  2a 7  a 3,5 GV còng cã thÓ gîi ý HS rót x tõ 2 CT hµm sè ra -> t×m a. b) §å thÞ hµm sè (1) c¾t ®t y  3 x  2 t¹i ®iÓm - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy có tung độ bằng 5. Có nghĩa là với x là nghiệm GV kÕt luËn. cña PT ax  4  3x  2   a  3 x 6  x. -72-. 6 a  3 . §K: a  3.

(73) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. 6 5  3  2  a 3 Nªn 18  3  a  3  6  a  9 a 3 4. Cñng cè (3 phót) ?Hai ®t y = ax + b (a  0 ) vµ y = a’x + b’ ( a’  0) khi nµo c¾t nhau, song song nhau, trïng nhau? Bµi 20 tr 54 sbt.C¸c ®t c¾t nhau lµ y = 1,5x + 2 vµ y = x + 2; lµ y = 1,5x + 2 vµ y = 0,5x. Các đờng thẳng song song nhau là y = 2x + 3 và y = 2x – 1 . 5, Híng dÉn häc bµi vµ lµm bµi tËp ë nhµ ( 2 phót) -Häc thuéc lÝ thuyÕt.-Xem l¹i c¸c VD vµ BT. -Làm các bài 24 tr 55 sgk, bài 18,19 tr 59 sbt.Tiết sau luyện tập, mang đủ các dụng cụ để vẽ đồ thị. D.Rót kinh nghiÖm: ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ Ngµy so¹n Líp d¹y Ngµy d¹y 29 / 10/ 2010 9D4 TiÕt 26 Đ5. hệ số góc của đờng thẳng y = ax + b (a  0) I. Môc tiªu: -KiÕn thøc: + Hiểu hệ số góc của đờng thẳng y= ax + b (a  0). + Sử dụng hệ số góc của đờng thẳng để nhận biết sự cắt nhau hoặc song song của hai đờng thẳng cho tríc. -Kü n¨ng: + HS biết tính góc  hợp bởi đờng thẳng y = ax + b và trục Ox trong trờng hợp hệ số a > 0 theo c«ng thøc  = tg. T rêng hîp a < 0 cã thÓ tÝnh gãc  mét c¸ch gi¸n tiÕp. - T duy, thái độ : + Biết đa những kiến thức, kĩ năng mới , kĩ năng quen thuộc vận dụng các hệ thức trên để giải bài tập chủ động. + Cẩn thận, tỉ mỉ, chính xác, linh hoạt khi học bài. Chủ động phát hiện, chiếm lĩnh tri thức mới. + Thái độ: tự tin tiếp thu một cách chăm chú, tự giác II. ChuÈn bÞ: GV: - GAĐT đã vẽ sẵn hình 10 và hình 11. Máy tính bỏ túi, thớc thẳng, phấn màu. HS: - Ôn tập cách vẽ đồ thị hàm số y = ax + b (a  0) - B¶ng phô nhãm, bót d¹, m¸y tÝnh bá tói (hoÆc b¶ng sè) III- Ph¬ng ph¸p: + Thuyết trình, giảng giải, gợi mở, vấn đáp, nêu vấn đề. + Tổ chức các hoạt động của học sinh, rèn phơng pháp tự học, +Luyện tập và thực hành, tăng cờng học tập cá thể, phối hợp với hoạt động hợp tác. Iv. TiÕn tr×nh bµi häc: 1, ổn định lớp - KiÓm tra sÜ sè, kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh. 2, KiÓm tra bµi cò: * Hoạt động 1: kiểm tra ( 7’ ) Hoạt động của GV – của HS Ghi b¶ng ? Vẽ trên cùng một mặt phẳng toạ độ, dồ thị hai hµm sè y = 0,5x + 2 vµ y = 0,5x – 1 y = 0,5x + 2. -73-. y.

(74) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. ? Nêu nhận xét về hai đờng thẳng này.. -4. Trêng THCS. O. GV nhËn xÐt cho ®iÓm. 2. : Lª Hång Phong. y = 0,5xx- 1. -1. Nhận xét: Hai đờng thẳng trên song song với nhau v× cã a = a’ (0,5 = 0,5) vµ b  b’ (2  - 1) * Hoạt động 2: Kh¸i niÖm hÖ sè gãc cña ®t y = ax + b ( a 0 ) (20 phót) -GV giíi thiÖu h.10 (SGK) 1. Kh¸i niÖm hÖ sè gãc .... HS quan s¸t h×nh vÏ vµ nghiªn cøu SGK môc 1 a) Gãc t¹o bëi ®t y ax  b ... y  ax  b -Gãc t¹o bëi ®t ( a 0 ) vµ trôc Ox lµ gãc nµo? HS tr¶ lêi c¸c c©u hái cña GV - Góc đó có phụ thuộc vào các hệ số của hàm số kh«ng?. -Với a > 0 thì góc  có độ lớn nh thế nào ? HS: a > 0   lµ gãc nhän -Tơng tự đối với TH a < 0 ? a < 0   lµ gãc tï -GV cho HS xđ các góc  của 2 đồ thị ở phần k.tra HS xác định góc  của 2 đt y 0,5 x  2 và.  lµ gãc t¹o bëi ®t y ax  b ( a 0 ) vµ trôc Ox +) a > 0   lµ gãc nhän +) a < 0   lµ gãc tï b) HÖ sè gãc -C¸c ®t cã cïng hÖ sè a (a lµ hÖ sè cña x) th× t¹o víi trôc Ox c¸c gãc b»ng nhau -> a là hệ số góc của đờng thẳng y ax  b ? ( tr 56 – sgk) h.11a, trêng hîp a > 0 +) y 0,5 x  2 cã a1 0,5. y 0,5 x  1 -Cã nhËn xÐt g× vÒ 2 gãc nµy? Gi¶i thÝch? N/xét đợc các góc  này bằng nhau (Vì là 2 góc đồng vị của 2 đt song song) -GV giíi thiÖu hÖ sè gãc nh SGK -GV yªu cÇu HS lµm ? (SGK) (§Ò bµi vµ h×nh vÏ ®a lªn m¸y chiÕu – HS ho¹t động nhóm – chấm chéo) -Qua bµi tËp nµy rót ra nhËn xÐt g× ? HS rót ra nhËn xÐt nh SGK -GV giíi thiÖu a lµ hÖ sè gãc cña ®t y ax  b HS nghe gi¶ng vµ ghi bµi GV kÕt luËn.. +) y x  2 cã a2 1 a 2 +) y 2 x  2 cã 3  a1  a2  a3 . MÆt kh¸c. 1   2   3  900 h.11b, trêng hîp a < 0 Cã a1  a2  a3 0 vµ 1   2  3  180 *NhËn xÐt: SGK-57 *Chó ý: SGK-57. * Hoạt động 3: -GV nªu vÝ dô 1 (SGK) Học sinh đọc đề bài VD1 -Gọi một học sinh lên bảng vẽ đồ thị của h.số y 3x  2 -HS lên bảng vẽ đồ thị hàm số y 3x  2 , số còn l¹i vÏ vµo vë -TÝnh gãc t¹o bëi ®t y 3x  2 víi trôc Ox (làm tròn đến phút) AOB Oˆ 900 -XÐt ta có thể tính đợc tỉ số lợng. . VÝ dô (15 phót) 2. VÝ dô: VD1: Cho hµm sè y 3x  2. . -74-.

(75) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. giác nào của góc  ? Từ đó  = ? HS xác định góc  ->tÝnh tg -> tÝnh  (b»ng MTBT). -GV nªu vÝ dô 2 (SGK) Học sinh đọc đề bài VD2 -Gọi một HS lên bảng vẽ đồ thị hàm số y  3x  3 -Một HS lên bảng vẽ đồ thị hàm số y  3 x  3 -Nªu c¸ch tÝnh gãc  ? HS TÝnh gãc AOB ˆ   1800  ABO. VD2: Cho hµm sè y  3x  3. GV kÕt luËn.. 4. Cñng cè (3 phót). * Hoạt động 4 : Củng cố. GV: Cho hàm số y = ax + b (a  0). Vì sao nói a đợc gọi là hệ số góc của đờng thẳng y = ax a là hệ số góc của đờng thẳng + b v× gi÷a a vµ gãc  cã mèi liªn quan rÊt y = ax + b mËt thiÕt. a > 0 th×  nhän a < 0 th×  tï. Khi a > 0, nÕu a t¨ng th× gãc  còng t¨ng nhng Khi a < 0, nÕu a t¨ng th× gãc  còng t¨ng nhng nã vÉn nhá h¬n 900 vÉn nhá h¬n 1800 Víi a > 0, tg = a 5, Híng dÉn häc bµi vµ lµm bµi tËp ë nhµ ( 2 phót) - CÇn ghi nhí mèi quan hÖ gi÷a sè a vµ  - Bµi tËp vÒ nhµ sè 27, 28, 29 tr58, 59 SGK. - TiÕt sau luyÖn tËp, mang thíc kÎ, compa, m¸y tÝnh bá tói. D.Rót kinh nghiÖm: ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................. -75-.

(76) §¹i sè 9. Ngµy so¹n 6 / 11/ 2010. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Líp d¹y 9D4. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. Ngµy d¹y TiÕt 27 LuyÖn tËp. I. Môc tiªu: -KiÕn thøc: + Học sinh đợc củng cố mối liên quan giữa hệ số a và góc  (góc tạo bởi đờng thẳng y ax  b với trục Ox) -Kü n¨ng: + Học sinh đợc rèn luyện kỹ năng xác định hệ số góc a của hàm số y ax  b , vẽ đồ thị hàm số y ax  b , tính góc  , tính chu vi và diện tích tam giác trên mặt phẳng tọa độ - T duy, thái độ : + Nghiªm tóc, cÈn thËn, tù tin tiÕp thu mét c¸ch ch¨m chó, tù gi¸c II. ChuÈn bÞ: GV: - SGK-thớc thẳng, phấn màu- Bảng phụ có kẻ sẵn ô vuông để vẽ đồ thị. HS: - SGK-thíc th¼ng-MTBT (b¶ng sè) III- Ph¬ng ph¸p: + Thuyết trình, giảng giải, gợi mở, vấn đáp, nêu vấn đề. + Tổ chức các hoạt động của học sinh, rèn phơng pháp tự học, +Luyện tập và thực hành, tăng cờng học tập cá thể, phối hợp với hoạt động hợp tác. Iv. TiÕn tr×nh bµi häc: 1, ổn định lớp - KiÓm tra sÜ sè, kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh. 2, KiÓm tra bµi cò: Hoạt động 1: kiểm tra (8 phút) HS1: a) Điền vào chỗ (...) để đợc khẳng định đúng. HS1: a) §iÒn vµo chç (..) Cho đờng thẳng y = ax + b (a  0). Gọi  là góc tạo bởi đờng thẳng y = ax + b vµ trôc Ox 1. NÕu a > 0 th× gãc  lµ gãc nhän. HÖ sè a cµng lín th× gãc  cµng lín nhng vÉn nhá h¬n 900. tg = ... (tg = a) 2. NÕu a < 0 th× gãc  lµ gãc tï. HÖ sè a cµng lín th× gãc  cµng lín nhng vÉn nhá h¬n 1800. b) Cho hàm số y = 2x – 3. Xác định hệ số góc của hàm số và tính góc  (làm tròn đến phút) b) Hµm sè y = 2x – 3 cã hÖ sè gãc a = 2 tg = 2 =>   63026’ HS2: Ch÷a bµi tËp 28 tr58 SGK HS2: y a) Vẽ đồ thị hàm số y = -2x + 3 b) XÐt tam gi¸c vu«ng OAB 3 A OA 3 cã tgOBA = = =2 OB 1,5 => OBA  63026’ =>   116034’ GV nhËn xÐt, cho ®iÓm. O B HS líp nhËn xÐt bµi lµm cña b¹n, ch÷a bµi. x. 2, bài tập mới * Hoạt động 2: Hoạt động của thầy – của trò. -76-. LuyÖn tËp (35 phót) Ghi b¶ng.

(77) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Nöa líp lµm bµi 27 (a) vµ bµi 29 (a) SGK HS hoạt động theo nhóm. H: §å thÞ hµm sè y ax  b c¾t trôc hoµnh tại điểm có hoành độ bằng 1,5 vậy tung độ của điểm đó là ? HS: Khi đó tung độ của nó bằng 0 Bµi lµm cña c¸c nhãm kiÓm tra chÊm chÐo.. -GV yêu cầu học sinh đọc đề bài và làm bài 29 (b, c) (SGK) -GV yªu cÇu 1 HS lªn b¶ng lµm phÇn b, -§å thÞ hµm sè y ax  b song song víi ®t y  3.x , khi đó hệ số a = ? HS: a  3 - 1 HS lªn b¶ng lµm tiÕp (t¬ng tù phÇn b,) -GV yªu cÇu HS lµm bµi 30 (SGK) -GV yêu cầu 1 HS lên bảng vẽ đồ thị của 2 hàm số trên cùng một mp tọa độ Một HS lên bảng vẽ đồ thị của 2 hàm số trên mp tọa độ HS c¶ líp vÏ vµo vë -Hãy xác định tọa độ các điểm A, B, C ? -HS quan sát đồ thị hai hàm số, đọc tọa độ ®iÓm A, B, C -H·y tÝnh sè ®o c¸c gãc cña ABC ? (Làm tròn đến độ) HS: ¸p dông ®/n tØ sè lîng gi¸c tg cña 1 gãc nhän, tÝnh ¢, B̂ -> tÝnh Ĉ -Nªu c¸ch lµm ? HS: P  AB  AC  BC (AD định lí Py-ta-go để tính các cạnh AC, BC) -Tính chu vi và diện tích của ABC (đơn vị đo trên các trục tọa độ là xentimet) HS tính toán đọc kết quả -Chu vi cña ABC tÝnh ntn? +Nªu c¸ch tÝnh tõng c¹nh cña ABC ? -Khi đó diện tích ABC là ?. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. + Bµi 27- a (SGK) §å thÞ hµm sè ®i qua ®iÓm A(2, 6) => x = 2; y = 6 Ta thay x = 2; y = 6 vµo ph¬ng tr×nh: y = ax + 3 6 = a. 2 + 3 => 2a = 3 a = 1,5 VËy hÖ sè gãc cña hµm sè lµ a = 1,5 Bµi 29 (SGK) a) §å thÞ hµm sè y ax  b c¾t trôc hoµnh t¹i điểm có hoành độ bằng 1,5  Víi x 1,5; y 0 ta cã: 0 2.1,5  b  b  3 VËy CT h.sè lµ y 2 x  3 b) §å thÞ h.sè ®i qua A(2; 2)  Víi x 2; y 2 ta cã: 2 3.2  b  b  4 VËy CT h.sè lµ: y 3 x  4 c) §å thÞ h.sè song2 víi ®t y  3.x  a  3 B 1; 3  5 Mµ nã cßn ®i qua  Víi x 1; y  3  5 ta cã. . . 3  5  3.1  b  b 5 VËy CT h.sè lµ y  3x  5 Bµi 30 (SGK) 1 y  x2 2 a) Vẽ đồ thị của vµ y  x  2 trªn cùng mp tọa độ. A   4; 0  B  2;0  C  0; 2  ; ; OC 2 tgA   0,5  Aˆ 270 OA 4 OC 2 tgB   1  Bˆ 450 Ob 2 Cˆ 1800  Aˆ  Bˆ 1080. b). . . P  AB  AC  BC. c) AB  AO  OB 4  2 6(cm) -GV vẽ sẵn trên bảng phụ đồ thị các hàm số. AC  OA2  OC 2  20 2 5 BC  OC 2  OB 2  8 2 2. -77-.

(78) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. 1 x 3 y  x  1; y  3 x  3 3 -yªu cÇu häc sinh lµm phÇn b bµi tËp 31 (SGK) HS đọc đề bài bài 31 (SGK -Không cần vẽ đồ thị của chúng có xác định đợc các góc  ;  ;  hay không? Vì sao? HS quan sát đồ thị 3 hàm số HS lập các CT tính tg , tg  , tg . Từ đó y. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. VËy P 6  2 5  2 2 13,3(cm) 1 1 S ABC  AB.OC  .6.2 6(cm 2 ) 2 2 Bµi 31 (SGK) a) Vẽ đồ thị. suy ra  ?  ?  ? HS: Cã.V× tg a -> TÝnh theo a GV kÕt luËn.. OA 1 tg   1   450 GV giíi thiÖu néi dung bµi 26tr61 SBT OB 1 b) HS nghe GV giíi thiÖu - C¸ch chøng minh: tù lµm hoÆc tham gia OC 3 1 SBT tg       300 VÝ dô: y = -2x vµ y = 0,5x OD 3 3 có a.a’= (-2). 0,5 = - 1 nên đồ thị hàm số ˆ  OE  3   600 này là hai đờng thẳng vuông góc với nhau.... tg tgOFE Hãy lấy ví dụ khác về hai đờng thẳng vuông ß gãc víi nhau trªn cïng mét mÆt ph¼ng to¹ Bµi 26tr61 SBT độ. HS lấy ví dụ, chẳng hạn hai đờng thẳng: 1 y = 3x + 3 vµ y − x +1 3 y = x + 2 vµ y = - x + 2 3, Híng dÉn häc bµi vµ lµm bµi tËp ë nhµ ( 2 phót) - Về nhà làm đề cơng ôn tập chơng I, tiết sau ôn tập chơng - Xem lại các bài tập đã chữa - Lµm BTVN: 32, 33, 34, 35, 36, 37 (SGK) vµ 29 (SBT) D.Rót kinh nghiÖm: ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................. Ngµy so¹n 7 / 11/ 2010. Líp d¹y 9D4. Ngµy d¹y TiÕt 28 «n tËp ch¬ng II.. I. Môc tiªu: -KiÕn thøc: + HÖ thèng hãa c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n cña ch¬ng gióp häc sinh hiÓu s©u h¬n, nhí l©u h¬n vÒ các khái niệm hàm số, biến số, đồ thị của hàm số, khái niệm hàm số bậc nhất y = ax + b, tính đồng biến, nghịch biến của hàm số bậc nhất. Giúp học sinh nhớ lại các điều kiện hai đờng thẳng cắt nhau, song song, trïng nhau, vu«ng gãc víi nhau -Kü n¨ng: + Học sinh biết vẽ thành thạo đồ thị hàm số bậc nhất, xác định đợc góc tạo bởi đờng thẳng y = ax + b với trục Ox, xác định đợc hàm số y = ax + b thỏa mãn điều kiện của đề bài - T duy, thái độ :. -78-.

(79) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. + Biết đa những kiến thức, kĩ năng mới , kĩ năng quen thuộc vận dụng các hệ thức trên để giải bài tập chủ động. + Cẩn thận, tỉ mỉ, chính xác, linh hoạt khi học bài. Chủ động phát hiện, chiếm lĩnh tri thức mới. II. ChuÈn bÞ: GV: - B¶ng tãm t¾t c¸c kiÕn thøc cÇn nhí (tr60, 61 SGK) - Bảng phụ có kẻ sẵn ô vuông để vẽ đồ thị. - Thíc th¼ng, phÊn mµu, m¸y tÝnh bá tói. HS: - ¤n tËp lÝ thuyÕt ch¬ng II vµ lµm bµi tËp. B¶ng phô nhãm, bót d¹, thíc kÎ, m¸y tÝnh bá tói. III- Ph¬ng ph¸p: + Thuyết trình, giảng giải, gợi mở, vấn đáp, nêu vấn đề. + Tổ chức các hoạt động của học sinh, rèn phơng pháp tự học, +Luyện tập và thực hành, tăng cờng học tập cá thể, phối hợp với hoạt động hợp tác. Iv. TiÕn tr×nh bµi häc: 1, ổn định lớp - KiÓm tra sÜ sè, kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh. 2, KiÓm tra bµi cò: * Hoạt động 1: ¤n tËp lý thuyÕt (14 phót) 1. Nêu định nghĩa về hàm số 1) SGK 2. Hàm số thờng đợc cho bởi những cách nào? 2) SGK Nªu vÝ dô cô thÓ VÝ dô: y = 2x2 – 3 x 0 1 4 6 9 ❑ y 0 1 2 3 √6 3. §å thÞ cña hµm sè y = f(x) lµ g×? 3) SGK 4. ThÕ nµo lµ hµm sè bËc nhÊt? 4) SGK Cho vÝ dô VÝ dô: y = 2x y = -3x + 3 5. Hµm sè bËc nhÊt y = ax + b (a  0) cã nh÷ng 5) SGK tÝnh chÊt g×? Hµm sè y = 2x Hàm số y = 2x có a = 2 > 0 => Hàm số đồng y = -3x + 3 biÕn đồng biến hay nghịch biến? Vì sao? Hµm sè y = -3x + 3 cã a = -3 < 0 => Hµm sè nghÞch biÕn 6) SGK cã kÌm theo h×nh 14 SGK 6) Góc  hợp bởi đờng thẳng y= ax + b và trục Ox đợc xác định nh thế nào? 7) Giải thích vì sao ngời ta gọi a là hệ só góc 7) Ngời ta gọi a là hệ số góc của đờng thẳng y = của đờng thẳng y = ax + b ax + b (a  0) v× gi÷a hÖ sè a vµ gãc  cã liªn quan mËt thiÕt. a > 0 th× gãc  lµ gãc nhän a cµng lín th× gãc  cµng lín (nhng vÉn nhá h¬n 900) tg = a a < 0 th× gãc  lµ gãc tï a cµng lín th× gãc  cµng lín (nhng vÉn nhá h¬n 1800) tg’ = |a| = -a víi ’ lµ gãc kÒ bï cña .. 8) Khi nào hai đờng thẳng y = ax + b (d) a  0 vµ y = a’x + b’ (d’) a’  0 a) C¾t nhau b) Song song víi nhau c) Trïng nhau d) Vu«ng gãc víi nhau. 2, Bµi tËp. Bæ sung d) (d)  (d’)  a.a’ = -1 * Hoạt động 2:. LuyÖn tËp (30 phót). -79-.

(80) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. -Giáo viên cho học sinh hoạt động theo nhóm lµm c¸c bµi tËp 32, 33, 34, 35 (SGK-61) -Học sinh hoạt động nhóm làm các bài tập 32 -> 35 (SGK) trªn phiÕu häc tËp -Gi¸o viªn kiÓm tra bµi lµm cña c¸c nhãm, gîi ý híng dÉn häc sinh c¸ch lµm, c¸ch tr×nh bµy bµi -Các nhóm hoạt động trong khoảng 7’ thì đại diÖn c¸c nhãm lÇn lît lªn b¶ng tr×nh bµy bµi lµm cña nhãm m×nh -Gọi đại diện các nhóm lên bảng chữa bài -Häc sinh nhËn xÐt, ch÷a bµi -Cho häc sinh líp nhËn xÐt bµi b¹n -GV yªu cÇu häc sinh lµm tiÕp bµi 37 (SGK). Trêng THCS. : Lª Hång Phong. Bµi 32 (SGK) y  m  1 x  3 a) Hµm sè đồng biến  m  1  0  m 1 y  5  k  x  1 b) H.sè nghÞch biÕn  5 k  0  k 5 Bµi 33 (SGK) Cho 2 ®t: (d) y 2 x  (3  m) (d’) y 3x  (5  m) Ta cã (d) vµ (d’) c¾t nhau t¹i mét ®iÓm trªn trôc tung  3  m 5  m  2m 2  m 1 Bµi 34 (SGK) Cho 2 ®t:  a 1 (d) y (a  1) x  2.  a 3 (d’) y (3  a ) x  1 Ta cã (d) // (d’)  a  1 3  a 2a 4  a 2 Bµi 35 (SGK) Cho 2 ®t:  k 0  (d) y kx  (m  2) -GV gọi 1 HS lên bảng vẽ đồ thị 2 hàm số y 0,5 x  2 vµ y 5  2 x trªn cïng mét mp tọa độ -Một HS lên bảng vẽ đồ thị của 2 hàm số trên cùng một mặt phẳng tọa độ -HS cßn l¹i vÏ vµo vë -Hãy xác định tọa độ các điểm A, B, C? -HS xác định tọa độ A, B, C -Để xác định tọa độ điểm C ta làm ntn? HS: C là giao điểm của 2 đt nên hoành độ ®iÓm C lµ nghiÖm cña PT: 0,5 x  2  2 x  5 -Tính độ dài các đoạn thẳng AB, AC, BC (đ.vị là cm, làm tròn đến CSTP thứ 2) HS tính toán, đọc kết quả.  k 5 (d’) y (5  k ) x  (4  m)  k 5  k   (d) (d’)  m  2 4  m  2k 5  k 2,5    2m 6  m 3 (T/m) Bµi 37 (SGK) a) Vẽ đồ thị các hàm số. GV kÕt luËn. tạo bởi đờng thẳng (1) và (2) với trục Ox. b) Ta cã: A( 4;0) B (2,5;0) Hoành độ điểm C là nghiệm của PT: 0,5 x  2  2 x  5  2,5 x 3  x 1, 2 -Thay x 1, 2 vµo y 0,5 x  2 ta cã: y 0,5.1, 2  2 2, 6 VËy C (1, 2; 2, 6) c). AC  2, 6 2  5, 22 5,18  cm . BC  2, 62  1, 32 2,91  cm . TiÕp theo GV cho toµn líp lµm bµi 36 tr61 HS tr¶ lêi miÖng bµi 36. b) Với giá trị nào của k thì đồ thị của hai hàm số là hai đờng thẳng cắt nhau. AB  AO  OB 6,5(cm) d) Gọi  là góc tạo bởi đờng thẳng (1) với trục Ox tg = 0,5 =>   26024’. Gọi  là góc tạo bởi đờng thẳng (2) với trục Ox và ’ là góc kề bù với nó.. -80-.

(81) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. c) Hai đờng thẳng nói trên có thể trùng nhau đợc không? Vì sao?. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. tg’ = |−2| = 2=> ’  63026’ =>   1800 – 63026’=> ’  116034’ Bµi 36 (SGK) a) Đồ thị của hai hàm số là hai đờng thẳng song 2 song  k + 1 = 3 – 2k  3k = 2  k = 3 b) Đồ thị của hai hàm số là hai đờng thẳng cắt nhau. ⇔ k +1 ≠ 0 3 − 2k ≠ 0 k +1 ≠ 3− 2 k ⇔ ¿ k ≠− 1 k ≠ 1,5 2 k≠ 3 ¿{{ c) Hai đờng thẳng nói trên không thể trùng nhau, vì chúng có tung độ gốc khác nhau (3  1) 3, Híng dÉn häc bµi vµ lµm bµi tËp ë nhµ ( 1 phót) - TiÕt sau mang s¸ch gi¸o khao To¸n tËp 2- BTVN: 37 ( d), 38 (SGK) vµ 34, 35 (SBT) - §äc tríc bµi: “Ph¬ng tr×nh bËc nhÊt mét Èn” D.Rót kinh nghiÖm: ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................. -81-.

(82) §¹i sè 9. Ngµy so¹n 15 / 11/ 2010. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Líp d¹y 9D4. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. Ngµy d¹y. Ch¬ng III hÖ hai ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn TiÕt 30 §1. ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn I. Môc tiªu: -KiÕn thøc: + Häc sinh hiÓu kh¸i niÖm ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn, nghiÖm vµ c¸ch gi¶i ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn -Kü n¨ng: + Biết cách tìm công thức nghiệm tổng quát và vẽ đờng thẳng biểu diễn tập nghiệm của một phơng trình bậc nhất hai ẩn trên mặt phẳng tọa độ - T duy, thái độ : + Biết đa những kiến thức, kĩ năng mới , kĩ năng quen thuộc vận dụng các hệ thức trên để giải bài tập chủ động. + Cẩn thận, tỉ mỉ, chính xác, linh hoạt khi học bài. Chủ động phát hiện, chiếm lĩnh tri thức mới. II. ChuÈn bÞ: GV: - SGK-thíc th¼ng-phÊn mµu-b¶ng phô HS: - SGK-thíc th¼ng-com pa III- Ph¬ng ph¸p: + Thuyết trình, giảng giải, gợi mở, vấn đáp, nêu vấn đề. + Tổ chức các hoạt động của học sinh, rèn phơng pháp tự học, +Luyện tập và thực hành, tăng cờng học tập cá thể, phối hợp với hoạt động hợp tác. Iv. TiÕn tr×nh bµi häc: 1, ổn định lớp - KiÓm tra sÜ sè, kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh. 2, KiÓm tra bµi cò: * Hoạt động 1: Đặt vấn đề và giới thiệu nội dung chơng III (5 phút) GV: Chúng ta đã đợc học về phơng trình bậc nhất một ẩn. Trong thực tế, còn có các tình huống dẫn đến phơng trình có nhiều hơn một ẩn, nh phơng trình bậc nhất hai ẩn VÝ dô trong bµi to¸n cæ: “Võa gµ võa chã, Bã l¹i cho trßn, Ba m¬i s¸u con, Mét tr¨m ch©n ch½n” Hái cã bao nhiªu gµ, bao nhiªu chã? NÕu ta kÝ hiÖu sè gµ lµ x, sè chã lµ y th× - Giả thiết có 36 con vừa gà vừa chó đợc mô tả bởi hệ thức x + y = 36 - Giả thiết có tất cả 100 chân đợc mô tả bởi hệ thức 2x + 4y = 100. -82-.

(83) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. Đó là các ví dụ về phơng trình bậc nhất có hai ẩn số. Sau đó GV giới thiệu nội dung chơng III 3, Bµi míi * Hoạt động 2: Khái niệm về phơng trình bậc nhất hai ẩn (15 phút) 1. K/n vÒ PT bËc nhÊt 2 Èn GV: Ph¬ng tr×nh: x + y = 36; 2x + 4y = 100 -PT bËc nhÊt 2 Èn cã d¹ng ax  by c (1) Lµ c¸c vÝ dô vÒ PT bËc nhÊt hai Èn a , b , c  R Trong đó: Gäi a lµ hÖ sè cña x; b lµ hÖ sè cña y; c h»ng sè a 0 hoÆc b 0 Mét c¸ch tæng qu¸t, ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn x vµ y lµ hÖ thøc d¹ng ax + by = c a, b, c là các số đã biết (a  0 hoặc b  0) 2 x  y 1 a 2, b  1, c 1 HS nhắc lại đ/n ptrình bậc nhất hai ẩn và đọc ví + VD 1 : dô 1 tr5 SGK 3x  4 y 0  a 3, b 4, c 0  HS lÊy vÝ dô vÒ PT bËc nhÊt hai Èn ?Trong c¸c ph¬ng tr×nh sau, PT nµo lµ PT bËc nhÊt hai Èn. a) 4x – 0,5y = 0; b) 3x2 + x = 5; c) 0x + 8y = 8; d) 3x + 0y = 0; e) 0x + 0y = 2; f) x + y – z = 3 XÐt p/ tr×nh x + y = 36 ta thÊy x = 2; y = 34 th× gi¸ trÞ cña vÕ tr¸i b»ng vÕ ph¶i, ta nãi cÆp sè x = 2, y = 34 hay cÆp sè (2; 34) lµ mét nghiÖm cña ph¬ng tr×nh. Hãy chỉ ra một nghiệm khác của PT đó. -NÕu x  x0 , y  y0 PT(1) cã gi¸ trÞ vÕ tr¸i b»ng HS cã thÓ chØ ra nghiÖm : (1; 35); (6; 30) x ;y  - Vậy khi nào cặp số (x0,y0) đợc gọi là một vế phải thì 0 0 là một nghiệm của (1) nghiÖm cña PT? - NÕu t¹i x = x0, y = y0 mµ gi¸ trÞ hai vÕ cña PT bằng nhau thì cặp số (x0, y0) đợc gọi là một nghiÖm cña PT - GV yêu cầu HS đọc khái niệm nghiệm của PT bËc nhÊt hai Èn vµ c¸ch viÕt tr5 SGK. - HS đọc SGK - VÝ dô 2: Cho PT: 2x – y = 1 Ta thay x = 3; y = 5 vµo vÕ tr¸i PT 2.3 –5 = 1 Chøng tá cÆp sè (3; 5) lµ mét nghiÖm cña PT VËy vÕ tr¸i b»ng vÕ ph¶i nªn cÆp sè (3; 5) lµ mét nghiÖm cña PT. - GV nªu chó ý. GV yªu cÇu HS lµm ?1 a) KiÓm tra xem cÆp sè (1; 1) vµ (0,5; 0) cã lµ nghiÖm cña PT 2x – y = 1 hay kh«ng? a) CÆp sè (1; 1) Ta thay x = 1; y = 1 vµo vÕ tr¸i PT 2x – y = 1, đợc 2.1 – 1 = 1 = vế phải => CÆp sè (1; 1) lµ mét nghiÖm cña PT * CÆp sè (0,5; 0) T¬ng tù nh trªn => CÆp sè (0,5; 0) lµ mét nghiÖm cña PT. b) T×m thªm mét nghiÖm kh¸c cña PT.. + VD 2. *Chó ý: SGK ?1: Cho PT: 2 x  y 1 a) Thay x 1, y 1 vào VT của PT ta đợc: 2.1  1 1 VP VËy (1; 1) lµ 1 nghiÖm cña pt *Thay x 0,5; y 0 vào VT của PT đợc 2.0,5  0 1 VP VËy (0,5; 0) lµ nghiÖm cña pt b) (2; 3), (0;  1) , ..... ?2: Ph¬ng tr×nh 2 x  y 1 cã v« sè nghiÖm. Mçi nghiÖm lµ mét cÆp sè. -83-.

(84) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. GV cho HS lµm tiÕp ?2. Nªu nhËn xÐt vÒ sè nghiÖm cña PT 2x – y = 1 b) HS cã thÓ t×m nghiÖm kh¸c (0; -1); (2; 3)... - Ph¬ng tr×nh 2x – y = 1 cã VSN, mçi nghiÖm lµ mét cÆp sè - GV nªu: §èi víi PT bËc nhÊt hai Èn, kh¸i niÖm tập nghiệm, PT tơng đơng cũng tơng tự nh đối với PT một ẩn. Khi biến đổi PT, ta vẫn có thể áp dụng qtắc chuyển vế và quy tắc nhân đã học Nhắc lại: ? Thế nào là hai PT tơng đơng? ? Qui tắc ch/vế, qui tắc nhân khi biến đổi PT. * Hoạt động 3: TËp nghiÖm cña ph¬ng tr×nh bËc nhÊt 2 Èn (18 phót) GV: Ta đã biết, phơng trình bậc nhất hai ẩn có vô 2. Tập nghiệm của PT ... số nghiệm số, vậy làm thế nào để biểu diễn tập Tập nghiệm của PT (2) là: nghiÖm cña PT? S   x; 2 x  1 / x  R Ta nhËn xÐt PT 2x – y = 1 (2) BiÓu thÞ y theo x HS: y = 2x – 1 GV yªu cÇu HS lµm ?3 §Ò bµi ®a lªn b¶ng phô VËy ph¬ng tr×nh (2) cã nghiÖm tæng qu¸t lµ ¿ x ∈R y=2 x − 1 ?3: §iÒn vµo b¶ng sau: ¿{ Ta cã: ( 1;  3) , (0;  1) , (0,5; 0), (1; 1), (2, 3), ¿ hoÆc (x; 2x – 1) víi x  R. Nh vËy tËp nghiÖm (2,5; 4) cña PT (2) lµ: S = (x; 2x – 1)/x  R Có thể chứng minh đợc rằng: Trong mặt phẳng toạ độ Oxy, tập hợp các điểm biểu diễn các nghiệm của PT (2) là đờng thẳng (d): y = 2x – 1. Đờng thẳng (d) còn gọi là đờng th¼ng 2x – y = 1. GV yêu cầu HS vẽ đờng thẳng 2x – y = 1 trên hệ trục toạ độ (kẻ sẵn) HS vẽ đờng thẳng 2x – y = 1 VÝ dô: Mét HS lªn b¶ng vÏ * XÐt PT 0x + 2y = 4 (4) a) PT: 0 x  2 y 4 cã nghiÖm tæng qu¸t lµ Em h·y chØ ra vµi nghiÖm cña PT (4) VËy nghiÖm tæng qu¸t cña PT (4) biÓu thÞ thÕ  x  R nµo?   y 2 HS nªu vµi nghiÖm cña PT nh (0; 2); (-2; 2); (3; 2)... ¿ x∈R HS y=2 ¿{ ¿ Hãy biểu diễn tập nghiệm của PT bằng đồ thị. HS vẽ đờng thẳng y = 2 Mét HS lªn b¶ng vÏ GV giải thích: PT đợc thu gọn là:0x + 2y = 4 < => 2y = 4 <=> y = 2 §êng th¼ng y = 2 song song víi trôc hoµnh, c¾t trục tung tại điểm có tung độ bằng 2. GV ®a lªn b¶ng phô. b) PT: 2 x  0 y 1 cã nghiÖm tæng qu¸t lµ * XÐt ph¬ng tr×nh 2x - 0 y = 1 HS suy nghÜ, tr¶ lêi  x 0,5  - Nªu nghiÖm tæng qu¸t cña PT - §êng th¼ng biÓu diÔn tËp nghiÖm cña PT lµ ®-  y  R. -84-.

(85) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. êng nh thÕ nµo? - Đờng thẳng biểu diễn tập nghiệm của PT là đờng thẳng y = 0, trùng với trục hoành. c) PT: 3x  y 2 cã nghiÖm tæng qu¸t lµ: * XÐt PT 3x - y = 2 (5) - Nªu nghiÖm tæng qu¸t cña PT. x  R - §êng th¼ng biÓu diÔn tËp nghiÖm cña PT lµ  đờng nh thế nào?  y 3x  2 Sau đó GV giải thích với a  0; b  0; phơng *Tổng quát: SGK-7 tr×nh ax + by = c  by = - ax + c a c  y = − x+ b b 4, Cñng cè toµn bµi * Hoạt động 4. Củng cố (5 phút) - ThÕ nµo lµ PT bËc nhÊt hai Èn? NghiÖm cña PT bËc nhÊt hai Èn lµ g×? HS tr¶ lêi c©u hái - PT bËc nhÊt hai Èn cã bao nhiªu nghiÖm sè. - Một HS vẽ đờng thẳng 3x – y = 2 ( ở phần c) 5, Híng dÉn häc bµi vµ lµm bµi tËp ë nhµ ( 2 phót) - Nắm vững định nghĩa: nghiệm, số nghiệm của phơng trình bậc nhất hai ẩn. Biết viết nghiệm tổng quát của phơng trình và biểu diễn tập nghiệm bằng đờng thẳng - BTVN: 1, 2, 3 (SGK) vµ 1, 2, 3, 4 (SBT) D.Rót kinh nghiÖm: ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................. Ngµy so¹n 22 / 11/ 2010. Líp d¹y 9D4. Ngµy d¹y. TiÕt 31 §2. hÖ hai ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn I. Môc tiªu: -KiÕn thøc: + HiÓu kh¸i niÖm hÖ hai ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn vµ nghiÖm cña hÖ hai ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn. -Kü n¨ng:. -85-.

(86) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. x ;y  + Nhận biết đợc khi nào thì một cặp số 0 0 là một nghiệm của hệ hai phơng trình bậc nhất hai ẩn. Biết dùng vị trí tơng đối giữa hai đờng thẳng biểu diễn tập nghiệm của hai phơng trình trong hệ để đoán nhận số nghiệm của hệ - T duy, thái độ : + Biết đa những kiến thức, kĩ năng mới , kĩ năng quen thuộc vận dụng các hệ thức trên để giải bài tập chủ động. + Cẩn thận, tỉ mỉ, chính xác, linh hoạt khi học bài. Chủ động phát hiện, chiếm lĩnh tri thức mới. II. ChuÈn bÞ: GV: - Bảng phụ ghi câu hỏi, bài tập, vẽ đờng thẳng. - Thíc th¼ng, ªke, phÊn mµu. HS: - Thíc kÎ, ª ke. B¶ng phô nhãm, bót d¹ III- Ph¬ng ph¸p: + Thuyết trình, giảng giải, gợi mở, vấn đáp, nêu vấn đề. + Tổ chức các hoạt động của học sinh, rèn phơng pháp tự học, +Luyện tập và thực hành, tăng cờng học tập cá thể, phối hợp với hoạt động hợp tác. Iv. TiÕn tr×nh bµi häc: 1, ổn định lớp - KiÓm tra sÜ sè, kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh. 2, KiÓm tra bµi cò: * Hoạt động 1: KiÓm tra (8 phót) HS1: §Þnh nghÜa ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn? Cho vÝ dô? -ThÕ nµo lµ nghiÖm cña PT bËc nhÊt 2 Èn? Sè nghiÖm cña nã? -¸p dông: Cho ph¬ng tr×nh: 3 x  2 y 6 . H·y viÕt nghiÖm TQ vµ vÏ ®t biÓu diÔn tËp nghiÖm cña PT? HS2: Cho hai PT: x  2 y 4 (1) x  y 1 (2) Vẽ 2 đt biểu diễn tập nghiệm của 2 PT đó trên cùng mp tọa độ. Xác định tọa độ giao điểm của 2 đờng thẳng đó? 3,Bài mới * Hoạt động 2: Kh¸i niÖm vÒ hÖ hai PT bËc nhÊt hai Èn (7 phót) Hoạt động của thầy – của trò Ghi b¶ng GV giíi thiÖu cÆp sè (2; 1) võa lµ nghiÖm 1. Kh¸i niÖm: cña PT(1) võa lµ nghiÖm cña PT(2) (phÇn -XÐt hai PT: 2 x  y 3 (1) kiÓm tra HS2) -Ta nãi cÆp sè (2; 1) lµ mét nghiÖm cña hÖ vµ x  2 y 4 (2)  x  2 y 4  PT  x  y 1 Häc sinh nghe gi¶ng -GV yªu cÇu HS lµm ?1-SGK ( x; y )  2;  1 + ?1: CÆp sè Häc sinh lµm ?1 vµo vë -Mét HS lªn b¶ng lµm bµi -Thay x 2; y  1 vµo VT cña PT 2 x  y 3 ta ® 2;  1 ? îc: -T¬ng tù cã nhËn xÐt g× vÒ cÆp sè 2.2  (  1) 3 VP 2 x  y 3  2;  1 lµ nghiÖm cña hÖ PT  x  2 y 4 -Thay x 2; y  1 vµo VT cña PT x  2 y 4 ta ®HS: îc: 2  2.( 1) 4 VP -GV giíi thiÖu phÇn TQ  2;  1 lµ nghiÖm cña hai ph¬ng tr×nh VËy -HS đọc phần tổng quát + TQ: HÖ hai PT bËc nhÊt 2 Èn cã d¹ng: GV kÕt luËn.  ax  by c   a ' x  b ' y c ' * Hoạt động 3: Minh họa hình học tập nghiệm của hệ PT bậc nhất 2 ẩn (20’). -86-.

(87) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. GV quay l¹i h.vÏ cña HS2. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. 2. Minh häa h×nh häc ..... H: Mçi ®iÓm thuéc ®/th¼ng x  2 y 4 cã täa độ ntn với PT x  2 y 4 ? HS: Có tọa độ thỏa mãn PT x  2 y 4 hoặc có tọa độ là nghiệm của PT x  2 y 4 -Mét hÖ PT cã thÓ cã bao nhiªu nghiÖm? HS suy nghÜ vµ tr¶ lêi c©u hái -GV giíi thiÖu VD1 -Có n/xét gì về vị trí tơng đối của (d1) và (d2)? Nêu cách xđ vị trí tơng đối của 2 đt đó HS: C1: VÏ (d1) vµ (d2) C2: ®a vÒ hµm sè bËc nhÊt, so s¸nh hÖ sè gãc -Tọa độ giao điểm là? -KiÓm tra xem (2; 1) cã lµ nghiÖm cña hÖ PT đã cho ko? -Mét HS lªn b¶ng kiÓm tra HS biến đổi các PT và dạng h.số bậc nhất (rút y theo x) -GV giíi thiÖu VD2 -Hãy biến đổi các PT trên về dạng h.số bậc nhÊt? -Nhận xét về vị trí tơng đối của 2 đt? HS: (d3) // (d4) V× cã hÖ sè gãc b»ng nhau vµ tung độ gốc khác nhau. -GV giíi thiÖu VD3 -Hai ®t biÓu diÔn tËp nghiÖm cña 2 PT nµy ntn? HS: 2 ®t trïng nhau Vậy hệ đã cho có bao nhiêu nghiệm? HS: HÖ PT cã v« sè nghiÖm GV giíi thiÖu phÇn TQ vµ KL HS đọc phần tổng quát.  x  y 3  +VD1: XÐt hÖ PT:  x  2 y 0. VËy hÖ cã 1 nghiÖm duy nhÊt lµ (2; 1) 3 x  2 y  6  +VD2: XÐt hÖ PT 3 x  2 y 3 3 3x  2 y  6  y  x  3 2 Ta cã: (d3) 3 3 3x  2 y 3  y  x  2 2 (d4)   d3  / /(d 4 ) . (d3) vµ (d4) kh«ng cã ®iÓm chung  hÖ ph¬ng tr×nh v« nghiÖm 2 x  y 3  + VD3: XÐt hÖ PT  2 x  y  3 Tập nghiệm của hệ đợc bd bởi đt y 2 x  3. *Tæng qu¸t: SGK * Hoạt động 4: Hệ phơng trình tơng đơng (3 phút) -Thế nào là 2 PT tơng đơng 3. Hệ PT tơng đơng: HS phát biểu đ/n PT tơng đơng *§Þnh nghÜa: SGK-11 -Tơng tự hãy định nghĩa hai hệ PT tơng đơng?  2 x  y 1 2 x  y 1 HS nêu định nghĩa   GV lu ý HS: Mçi nghiÖm cña hÖ lµ mét cÆp sè VD:  x  2 y  1  x  y 0 4, Cñng cè toµn bµi * Hoạt động 5: luyện tập (5 phút) -GV yªu cÇu häc sinh lµm bµi 4 (SGK) Bµi 4 (SGK) Häc sinh lµm bµi 4 vµo vë  y 3  2 x -Lần lợt đại diện HS đứng tại chỗ trả lời miệng  -HS líp nhËn xÐt, bæ sung  y 3x  1 a) GV kÕt luËn Hai ®t nµy c¾t nhau.V×:  2 3  HÖ PT cã 1 nghiÖm b) HÖ PT v« nghiÖm c) HÖ PT cã 1 nghiÖm d) HÖ v« sè nghiÖm 5, Híng dÉn häc bµi vµ lµm bµi tËp ë nhµ ( 2 phót) - Nắm đợc khái niệm hệ phơng trình bậc nhất hai ẩn. Nắm vững số nghiệm của hệ phơng trình ứng với vị trí tơng đối của hai đờng thẳng - BTVN: 5, 6, 7 (SGK) vµ 8, 9 (SBT) D.Rót kinh nghiÖm: ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................. -87-.

(88) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ -. Ngµy so¹n 23 / 11/ 2010. Líp d¹y 9D4. Ngµy d¹y TiÕt 32 LuyÖn tËp § 1, 2. I. Môc tiªu: -KiÕn thøc: + Học sinh đợc củng cố khái niệm hệ hai phơng trình bậc nhất hai ẩn và nghiệm của hệ hai ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn. -Kü n¨ng: + Có kĩ năng dùng vị trí tơng đối giữa hai đờng thẳng biểu diễn tập nghiệm của hai phơng trình trong hệ để đoán nhận số nghiệm của hệ - T duy, thái độ : + Nghiªm tóc, cÈn thËn, tù tin tiÕp thu mét c¸ch ch¨m chó, tù gi¸c II. ChuÈn bÞ: GV: - SGK-thíc th¼ng, phÊn mµu- B¶ng phô. HS: - SGK-thíc th¼ng-MTBT (b¶ng sè) III- Ph¬ng ph¸p: + Thuyết trình, giảng giải, gợi mở, vấn đáp, nêu vấn đề. + Tổ chức các hoạt động của học sinh, rèn phơng pháp tự học, +Luyện tập và thực hành, tăng cờng học tập cá thể, phối hợp với hoạt động hợp tác. Iv. TiÕn tr×nh bµi häc: 1, ổn định lớp - KiÓm tra sÜ sè, kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh. 2, KiÓm tra bµi cò: Hoạt động 1: kiểm tra (8 phút) -88-.

(89) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. Hoạt động của thầy – của trò Ghi B¶ng ? §äc kÕt qu¶ bµi tËp 1 ( tr7 – sgk). + Bµi 5 ( tr 11 – sgk) ? Mét hÖ ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn cã thÓ cã a, HÖ cã nghiÖm (x; y) = ( 1: 1). bao nhiªu nghiÖm, mçi trêng hîp øng víi vÞ trÝ t2x - y = 1 ơng đối nào của hai đờng thẳng. y ? Bµi 5 ( tr 11 – sgk) HS tr¶ lêi vµ lµm bµi tËp Dù ®o¸n trªn h×nh råi thö l¹i 1. x - 2y = - 1 x. -1. 1. b, tù vÏ. Hai đờng thẳng cắt nhau tại M ( 1; 2) Thö l¹i : Thay x =1 ; y = 2 vµo vÕ tr¸i ph¬ng tr×nh ( 1). - Thay x = 1, y = 2 vµo vÕ ph¬ng tr×nh (2) Vậy cặp số ( 1; 2) là nghiệm của phơng trình đã cho.. 2, bµi tËp míi * Hoạt động 2: LuyÖn tËp (35 phót) GV yªu cÇu häc sinh lªn viÕt nghiÖm tæng qu¸t + Bµi 2 ( tr 7- sgk) cña Bµi 2 (a,b, c )( tr 7- sgk): ¿ ¿ x ∈R x=−5 y +3 a, y=3 x − 2 b, y∈R ¿{ ¿{ ¿ ¿ ¿ ¿ - GV treo bảng phụ. Yêu cầu HS đọc đề bài. x∈R 3 1 hai HS lªn b¶ng, mçi häc sinh t×m nghiÖm tæng x= y − qu¸t cña mét ph¬ng tr×nh. 4 1 4 4 c, y= x + hoÆc - GV ch÷a phÇn ®Çu vµ hái: Cßn c¸ch nµo kh¸c 3 3 y∈ R kh«ng ( HS cã thÓ viÕt nghiÖm tæng qu¸t lµ y ¿{ ¿{ R, råi biÓu thÞ x theo y) ¿ ¿ - HS 3 lên vẽ đờng thẳng biểu diễn tập nghiệm + Bµi 7 (tr 12/ SGK): cña hai ph¬ng tr×nh trong cïng mét hÖ trôc to¹ - Ph¬ng tr×nh 2x + y = 4 . độ rồi xác định nghiệm chung của chúng. NghiÖm tæng qu¸t : ¿ x ∈R y=− 2 x +4 ¿{ ¿ - Ph¬ng tr×nh 3x + 2y = 5 NghiÖm tæng qu¸t : ¿ x ∈R 3 5 y=− x+ 2 2 ? Hãy thử lại để xác định nghiệm chung của hai ¿{ ph¬ng tr×nh. ¿ HS tr¶ lêi miÖng : Thay x = 3 ; y = -2 vµo vÕ tr¸i cña ph¬ng tr×nh 2x + y = 2.3 – 2 = 4 = VP. Thay x = 3 ; y = -2 vµo vÕ tr¸i cña ph¬ng tr×nh 3x + 2y = 3.3 + 2 ( -2) = 5 = VP. VËy cÆp sè ( 3 ; -2) Lµ nghiÖm duy nhÊt cña hÖ ph¬ng tr×nh:. -89-.

(90) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. y. ¿ 2 x+ y=4 3 x+2 y=5 ¿{ ¿ - GV treo bảng phụ đề bài 8. Yêu cầu học sinh đọc đề bài. - GV yêu cầu hoạt động nhóm + Nöa líp lµm c©u a, nöa líp lµm c©u b. - Nh¾c c¸c nhãm thö l¹i vµ kÕt luËn. a,VËy nghiÖm cña hÖ ph¬ng tr×nh lµ ( 2; 1). 4. 5/2. 1. O. 2. 3. 5/3. M. 2x + y = 4. b, VËy nghiÖm cña hÖ ph¬ng tr×nh lµ (- 4; 2) - Kiểm tra các nhóm hoạt động sau 5’. - §¹i diÖn nhãm lªn tr×nh bµy.. 3x + 2y = 5. Hai đờng thẳng cắt nhau tại M ( 3; -2) + Bµi 8 (SGK): a, §o¸n nhËn: HÖ ph¬ng tr×nh cã 1 nghiÖm duy nhất vì đờng thẳng x = 2 song song với trục tung, còn đờng thẳng 2x – y = 3 cắt trục tung tại điểm ( 0; - 3) nên cũng cắt đờng thẳng x = 2. 2x -y = 3 y. 1. O. x. 1. 2. l. - Treo bảng phụ bài 9 – HS đọc đề bài: §Ó ®o¸n nhËn sè nghiÖm cña hÖ ph¬ng tr×nh nµy ta cÇn lµm g× ? HS: Ta cÇn ®a c¸c ph¬ng tr×nh trªn vÒ d¹ng hµm số bậc nhất rồi xét vị trí tơng đối giữa hai đờng th¼ng. - GV yªu cÇu HS vÒ nhµ gi¶i tiÕp phÇn b. - Treo bảng phụ bài 10 – HS đọc đề bài §o¸n nhËn sè nghiÖm cña mçi hÖ ph¬ng tr×nh sau, gi¶i thÝch v× sao? - 1 HS lªn b¶ng tr×nh bµy.. -3. x=2. b, §o¸n nhËn: hÖ ph¬ng tr×nh cã nghiÖm duy nhÊt vì đờng thẳng 2y = 4 hay y = 2 song song với trục hoành, còn đờng thẳng x + 3y = 2 cắt trục hoành tại điểm ( 2 ; 0) nên cũng cắt đờng thẳng 2y = 4 y. - C¸c nghiÖm cña ph¬ng tr×nh ph¶i tho¶ m·n P 2 c«ng thøc nµo? Nªu c«ng thøc nghiÖm tæng qu¸t cña hÖ ph¬ng tr×nh. 2/3 - NghiÖm tæng qu¸t cña hÖ lµ: ¿ O 1 2 -4 x∈ R 1 y=x − 2 ¿{ + Bµi 9 (SGK/ 12): ¿ - GV đa KL của bài 11 tr 5- sbt lên bảng phụ để ¿ ¿ HS nắm đợc và vận dụng. y=− x +2 x+ y =2 2 a, 3 x+3 y =2 <=> y=− x+ 3 ¿{ ¿ { ¿ ¿ -90-. x.

(91) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. Hai đờng thẳng trên có hệ số góc bằng nhau, tung độ góc khác nhau => Hai đờng thẳng song song => hÖ ph¬ng tr×nh v« nghiÖm b, t¬ng tù + Bµi 10 (SGK/ 12): ¿ 1 ¿ y=x − 4 x −4 y=2 2 a, −2 x+ 2 y =−1 <=> 1 y=x − ¿{ 2 ¿ ¿{ ¿ Hai đờng thẳng trên có hệ số góc bằng nhau, tung độ gốc bằng nhau => hai đờng thẳng trùng nhau => HÖ ph¬ng tr×nh v« sè nghiÖm. b, t¬ng tù + Bµi 11 (SGK/ 12): - HÖ ph¬ng tr×nh cã v« sè nghiÖm, v× hÖ cã hai nghiệm phân biệt nghĩa là hai đờng thẳng biểu diÔn tËp nghiÖm cña chóng cã hai ®iÓm chung ph©n biÖt, suy ra chóng trïng nhau. 3, Híng dÉn häc bµi vµ lµm bµi tËp ë nhµ ( 2 phót) - Nắm vững KL mối liên hệ giữa các hằng số để hệ phơng trình có nghiệm duy nhất, vô nghiÖm, v« sè nghiÖm - Bµi tËp vÒ nhµ : 10, 12.13 ( tr 5, 6 – sbt). - Nghiªn cøu bµi 3: Gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh b»ng ph¬ng ph¸p thÕ. D.Rót kinh nghiÖm: ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ Ngµy so¹n Líp d¹y Ngµy d¹y 26 / 11/ 2010 9D4 TiÕt 33 «n tËp häc kú I I. Môc tiªu: -KiÕn thøc: + Ôn tập cho học sinh các kiến thức về căn bậc hai, căn thức bậc hai và các phép biến đổi c¨n thøc bËc hai + TiÕp tôc cñng cè c¸c bµi tËp rót gän tæng hîp cña biÓu thøc c¨n + Ôn tập cho học sinh các kiến thức về: Khái niệm hàm số bậc nhất y = ax + b, tính đồng biến, nghịch biến của hàm số bậc nhất, điều kiện để hai đờng thẳng song song, cắt nhau, trùng nhau. -Kü n¨ng: + Luyện tập các kỹ năng: tình giá trị biểu thức, biến đổi biểu thức có chứa căn thức bậc hai, tìm x và các câu hỏi liên quan đến rút gọn biểu thức. + Rèn kỹ năng xác định phơng trình đờng thẳng, vẽ đồ thị hàm số bậc nhất. - T duy, thái độ : + Nghiªm tóc, cÈn thËn, tù tin tiÕp thu mét c¸ch ch¨m chó, tù gi¸c II. ChuÈn bÞ: GV: - SGK-thíc th¼ng, phÊn mµu- B¶ng phô. HS: - Ôn tập các công thức biến đổi căn thức bậc hai, thớc thẳng, com pa III- Ph¬ng ph¸p: + Thuyết trình, giảng giải, gợi mở, vấn đáp, nêu vấn đề. + Tổ chức các hoạt động của học sinh, rèn phơng pháp tự học, +Luyện tập và thực hành, tăng cờng học tập cá thể, phối hợp với hoạt động hợp tác. Iv. TiÕn tr×nh bµi häc: 1, ổn định lớp - KiÓm tra sÜ sè, kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh. -91-.

(92) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. 2, KiÓm tra bµi cò: * Hoạt động 1: ¤n tËp lý thuyÕt c¨n bËc hai th«ng qua bµi tËp t¾c nghiÖm ( 5’) -GV dùng bảng phụ nêu đề Bài tập: Xét xem các câu sau đúng hay sai? Giải thích? bµi bµi tËp: Nếu sai hãy sửa lại cho đúng H·y xÐt xem c¸c c©u sau (§) 4 2 đúng hay sai? Giải thích?   x 0 -Nếu sai hãy sửa lại cho đúng 1) Căn bậc hai của 25 là 5 a x   2 2  x a (S) Söa: 2) a  x  x a (§) -GV yªu cÇu lÇn lît HS tr¶ 2  avoia  2  2 lêi c©u hái, cã gi¶i thÝch,  a  2   thông qua đó ôn lại: a  2voia  2 (S) Söa: A 0; B 0 3) +§/n CBH cña mét sè  A 0 +CBH sè häc cña 1 sè ko ©m 4) A.B  A. B nÕu A.B 0  2 A A A  0  (S) Söa: nÕu  B  0 A A +Hằng đẳng thức   +Các CT biến đổi căn thức B B nÕu  B 0 5) (§) bËc hai +ĐK để bt chứa căn xác định 5 2 9  4 5 .............. (§) 5  2 GV kÕt luËn. 6) x  0 2  1 3 3 1 (S) Söa:  x 4   3 3 3 7) x 1  x 0  x 2 x 8) x® khi  x 4 * Hoạt động 2: ¤n tËp vÒ c¨n thøc ( 15’) Hoạt động của thầy Ghi b¶ng. . . . . -92-.

(93) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. -GV nªu bµi tËp 1, yªu cÇu häc sinh tÝnh Häc sinh lµm bµi tËp 1 vµo vë -Gäi hai häc sinh lªn b¶ng lµm bµi tËp -Hai HS lªn b¶ng lµm bµi, mçi häc sinh lµm 2 phÇn -Cho biết đã áp dụng những phép biến đổi đơn giản căn thức bậc hai nào? Häc sinh líp nhËn xÐt vµ tr¶ lêi c©u hái. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. *D¹ng 1: Rót gän biÓu thøc, tÝnh GTBT Bµi 1: TÝnh: 12,1.250  121.25 55 a) 27.5.15 2, 7. 5. 1,5  100 b) . 81. 25 9.5  4,5 10 100. 2 2   117  108   117  108  c) 117  108  225.9  225. 9 15.3 45. -GV nªu bµi tËp 2, yªu cÇu häc sinh rót gän biÓu thøc -HS lµm bµi tËp vµo vë -TiÕp tôc gäi hai häc sinh lªn b¶ng lµm bµi tËp -Hai HS lªn b¶ng lµm bµi, mçi HS lµm 2 phÇn -HS líp nhËn xÐt, gãp ý -GV kiÓm tra vµ nhËn xÐt. 14 1 64 49 3   25 16 25 16 d) 8 7 14    2,8 5 4 5 Bµi 2 Rót gän biÓu thøc: a) 75  48  300 5 3  4 3  10 3  3 2.  2  3. b). 2.  4  2 3 2 . . -GV nªu bµi tËp 3, yªu cÇu häc sinh gi¶i ph¬ng tr×nh Häc sinh suy nghÜ, t×m c¸ch lµm cña bµi tËp -GV yªu cÇu häc sinh t×m ®iÒu kiÖn cña x để các biểu thức có nghĩa HS tìm điều kiện của x để mỗi biểu thức cã nghÜa vµ nªu c¸ch lµm cña tõng phÇn -Nªu c¸ch lµm cña tõng phÇn? -GV gọi hai HS đứng tại chỗ làm miệng bµi tËp GV kÕt luËn.. 3  3  1 1. . 15 200  3 450  2 50 : 10 c) 15 20  3 45  2 5 23 5 3 2 * 5 a  4b 25a  5a 9ab  2 16a 5 a  20ab a  15ab a  8 a.  a  3  5ab  *D¹ng 2: T×m x biÕt: Bµi 3: Gi¶i ph¬ng tr×nh: a) 16 x  16  9 x  9  4 x  4   x  1 8 (§K: x 1 )   4  3  2  1 x  1 8  4 x  1 8  x  1 2  x  1 4  x 5 (T/m §K) b) 12  x  x 0 (§K: x 0 )  x  x  12 0  x  4 x  3 x  12 0 . . x 4. . . x  3 0. Cã x  4  0 víi mäi x 0  x  3 0  x 3  x 9 (T/m §K) * Hoạt động 2: Ôn tập về hàm số bậc nhất (23 phút) GV: ThÕ nµo lµ hµm sè bËc nhÊt? Hµm sè đồng biến khi nào? Nghịch biến khi nào? HS tr¶ lêi c¸c c©u hái -GV nªu bµi tËp 5, yªu cÇu HS lµm Bµi 5: Cho hµm sè Häc sinh lµm bµi 1 vµo vë y  m  6  x  7 a) y lµ hµm sè bËc nhÊt. -93-.

(94) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. -GV nªu tiÕp bµi 6 (§Ò bµi ®a lªn b¶ng phô) -Mét HS lªn b¶ng tr×nh bµy bµi lµm -Víi gi¸ trÞ nµo cña m th× ®g th¼ng (d) ®i qua ®iÓm A(2; 1) HS: thay tọa độ điểm A vào PT đ/thẳng -> tìm m -Víi gi¸ trÞ nµo cña m th× (d) t¹o víi trôc Ox mét gãc nhän Gãc tï? HS: ®t y = ax + b t¹o víi trôc Ox mét gãc nhän  a  0 -t¹o víi Ox mét gãc tï khi a < 0 -Tìm m để (d) cắt trục tung tại điểm B có tung độ bằng 3? HS: ®t y = ax + b lu«n c¾t trôc tung t¹i ®iÓm có tung độ bằng b -Tìm m để (d) cắt trục hoành tại điểm có hoành độ bằng -2 HS n/xét : khi đó giao điểm có tọa độ (2; 0) ->thay vµo hµm sè -> tÝnh to¸n -Víi hai ®t: y = ax + b (d) vµ y = a’x + b’ (d’) víi a 0 vµ a ' 0 . Khi nµo (d) vµ (d’) c¾t nhau, song song, trïng nhau? HS tr¶ lêi c¸c c©u hái. -GV nªu bµi tËp 7, yªu cÇu häc sinh lµm bµi tËp. Một học sinh đứng tại chỗ làm miệng bài tập -Víi ®k nµo th× 2 hµm sè trªn lµ c¸c hµm bËc nhÊt? HS: khi k 5  k .... -Khi nµo (d1) c¾t (d2) ?  k 5  k  HS: khi  m  2 4  m ..... -Khi nµo (d1)// (d2) ?  k 5  k  HS: khi  m  2 4  m ...... -Khi nµo th× (d1) (d2) ? a = a’, b = b’ -Viết PT đờng thẳng đi qua điểm A(1; 2) và B(3; 4)? HS thay tọa độ A và B vào PT đ/thẳng -> xđ hÖ PT ->gi¶i hÖ PT ->..... -NÕu cßn th/gi GV yªu cÇu HS vÏ ®/th¼ng AB rồi xđ tọa độ giao điểm của đt với 2 trục tọa độ. - GV kÕt luËn.. Trêng THCS. : Lª Hång Phong.  m  6 0  m  6 b) Hàm số y đồng biến khi m6  0  m   6 -Hµm sè y nghÞch biÕn khi m6  0  m   6 Bài 6: Cho đờng thẳng: y  1  m  x  m  2 (d) a) §êng th¼ng (d) ®i qua ®iÓm A(2; 1)  x 2, y 1 -Thay x 2, y 1 vào (d) đợc. 1 m 2  m . 2 1.  2  2m  m  2 1   m 1  m  1 *(d) t¹o víi Ox mét gãc nhän  1 m  0  m 1 *(d) t¹o víi Ox mét gãc tï  1 m  0  m  1 c) (d) cắt trục tung tại điểm có tung độ bằng 3  m  2 3  m 5 d) (d) cắt trục hoành tại điểm C có hoành độ bằng -2  x  2, y 0 -Thay x  2, y 0 vµo (d) cã.  1  m  .   2   m  2 0   2  2m  m  2 0 4  3m 4  m  3 Bài 7: Cho hai đờng thẳng: y kx  (m  2) (d ) 1. y (5  k ) x  (4  m). (d2) y  kx  ( m  2) Ta cã: lµ h/sè bËc nhÊt  k 0 + y (5  k ) x  (4  m) lµ h/sè bËc nhÊt  5  k 0  k 5 a) (d1) c¾t (d2)  k 5  k  k 2,5  k 5  k   m  2 4  m b) (d )// (d ) 1. 2.  k 2,5   m 3  k 5  k  k 2,5    m  2 4  m  m 3 c) (d1) (d2) Bµi 4: a) PT ®/th¼ng cã d¹ng y ax  b A(1; 2) => thay x 1; y 2 vào PT đợc: 2 = a + b B(3; 4) => thay x 3; y 4 vào PT đợc: 4 = 3a + b Ta cã hÖ PT:  a  b 2  a 1   3a  b 4 b 1. -94-.

(95) §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. PT ®/th¼ng AB lµ y = x + 1 3, Híng dÉn häc bµi vµ lµm bµi tËp ë nhµ ( 2 phót) - Ôn tập kỹ lý thuyết và các dạng bài tập để kiểm tra tốt học kỳ môn Toán - Lµm l¹i c¸c d¹ng bµi tËp (tr¾c nghiÖm, tù luËn). - Xem lại các dạng bài tập đã chữa + Làm BT: 30 -> 34 (SBT-62)  2 x x 3x  3   2 x  2  P     1  :  x  9 x  3 x  3 x  3     - Lµm bµi tËp: Cho biÓu thøc a) Rót gän P b) TÝnh gi¸ trÞ cña P khi x 4  2 3 1 2 c) Tìm x để d) T×m GTNN cña P P. D.Rót kinh nghiÖm: ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................. -95-.

(96)

Giao an dai chuong 12 hoan chinh 20101011

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về