BOI DUONG VAN 8

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (361.44 KB, 62 trang )

(1)KÕ ho¹ch th¸ng 11 TiÕp tôc «n tËp theo kÕ ho¹ch cña nhµ trêng. Gióp HS: - Cñng cè kiÕn thøc vÒ v¨n tù sù kÕt hîp miªu t¶, biÓu c¶m, kÓ chuyÖn theo ng«i kÓ kÕt hîp miªu t¶ biÓu c¶m - Rèn kĩ năng diễn đạt, trình bày một vấn đề trớc tập thể. - Kh¾c s©u kiÕn thøc vÒ v¨n thuyÕt minh, c¸ch lµm bµi v¨n thuyÕt minh. - Cã ý thøc häc hái, t×m hiÓu, vËn dông tri thøc n©ng cao kÜ n¨ng viÕt v¨n thuyÕt minh. - RÌn kÜ n¨ng viÕt ®o¹n, kÜ n¨ng viÕt bµi v¨n thuyÕt minh§îc rÌn luyÖn chÝnh t¶, h×nh thành thói quen viết đúng chính tả khi làm bài Có ý thức diễn đạt gãy gọn, đúng ngữ pháp, tránh những lỗi diễn đạt thông thờng Th¸ng. TuÇn I. 11. II III IV. Néi dung båi dìng LuyÖn nãi , kÓ chuyÖn theo ng«i kÓ kÕt hîp mt¶ , biªñ c¶m. ¤n tËp, thùc hµnh C©u ghÐp C¸ch lµm bµi v¨n thuyÕt minh (tiÕp theo ¤n tËp, thùc hµnh dÊu c©u RÌn luyÖn kÜ n¨ng ph©n tÝch, c¶m thô t¸c phÈm v¨n häc Rèn chính tả, diễn đạt. Ngµy so¹n : 04/11/2009 Ngµy d¹y 06/11/2009. Buæi 1 LuyÖn nãi , kÓ chuyÖn theo ng«i kÓ kÕt hîp mt¶ , biªñ c¶m ¤n tËp, thùc hµnh C©u ghÐp A. Mục tiêu cần đạt:. Gióp HS: - Cñng cè kiÕn thøc vÒ v¨n tù sù kÕt hîp miªu t¶, biÓu c¶m, kÓ chuyÖn theo ng«i kÓ kÕt hîp miªu t¶ biÓu c¶m - Rèn kĩ năng diễn đạt, trình bày một vấn đề trớc tập thể..

(2) - Củng cố kiến thức đã học về câu ghép, cách nối các vế câu ghép. - Nhận diện, phân tích đợc câu ghép, tác dụng của nó B. Néi dung: * LuyÖn nãi , kÓ chuyÖn theo ng«i kÓ kÕt hîp mt¶ , biªñ c¶m I.Yªu cÇu: - Chän ng«i kÓ phï hîp (ng«i thø nhÊt hoÆc ng«i thø ba) tríc khi nãi hoÆc viÕt kiÓu bµi. - Khi nói cần nói to, lu loát, dễ nghe. Có đổi giọng khi xuất hiện yếu tố miêu tả, biÓu c¶m trong bµi nãi. II. LuyÖn tËp: Bµi tËp 1.Cã c©u chuyÖn vui sau: Cô giáo đặt câu hỏi nh sau với học sinh A: - Em đã bao giờ thực hiện theo câu nói: “Có công mài sắt có ngày nên kim” cha? Häc sinh A nhanh nh¶u tr¶ lêi: - D¹, cha bao giê ¹! C« gi¸o ng¹c nhiªn: “T¹i sao vËy?” Häc sinh A tr¶ lêi: - Tha c«, v× lµm nh thÕ l©u l¾m nªn em ®i mua kim cho nhanh ¹ ! GV cho đại diện từng tổ lên trớc lớp thi kể. Các tổ nhận xét đánh giá bài của nhau. GV cho ®iÓm. Bµi tËp 2.Cho phÇn v¨n b¶n tù sù sau: MiÒn §Êt §á xÝch l¹i gÇn m·i. §êng ®i chuyÓn dÇn tõ mµu c¸t ng¶ sang mµu n©u nhạt, và đến ngày thứ t thì đỏ hẳn lên. Đất Đỏ không còn xa chúng tôi nữa. Tên đất nghe sao nh nỗi đắng cay lắng đọng, nh mồ hôi, nh màu cờ hoà chan với máu. Miền đất rất giàu mà đời ngời thì lại rất nghèo. Xa nay, máu không khi nào ngơi tới đẫm gốc cao su. Tôi biết đó là một miền đất anh hùng nh mọi miền đất khác của Tổ quốc. Tại đó có một ngời con gái chết rồi mà bất tử. Ngời con gái vẫn còn sống m·i trong bµi h¸t ngîi ca nh mét kØ niÖm rng rng: “ Mïa hoa lª-ki-ma në, quª ta miÒn Đất Đỏ…” Hôm nay, lời ca đó đang mấp máy trên môi chúng tôi khi cầm súng tiến về nơi đã sinh ra ngời nữ anh hùng thời kháng Pháp. (Anh §øc) Hãy kể thành lời phần văn bản tự sự trên và cho biết: Tác giả đã sử dụng ngôi kể nµo? Ng«i kÓ Êy cã thuËn lîi g× cho viÖc sö dông kÕt hîp yÕu tè miªu t¶ vµ yÕu tè biÓu c¶m? (- Khi kể chú ý biểu đạt cảm xúc thực sự nhạp vai vào nhân vật “tôi” để bày tỏ những suy nghÜ trong lßng m×nh. - Dựa vào đại từ “tôi”, “chúng tôi” xác định đợc ngôi kể thứ nhất số ít và số nhiều. - T¸c dông cña ng«i kÓ; trùc tiÕp gîi t¶ h×nh ¶nh thiªn thiªn vµ bµy tá nh÷ng suy nghÜ,c¶m xóc ®ang diÔn ra trong lßng m×nh). Bµi tËp 3.TËp kÓ ®o¹n truyÖn tõ “Vµo n¨m häc cuèi cïng……ch©n trêi xa th¼m biªng biÕc kia ” (TrÝch Hai c©y phong cña Ai-ma-t«p, Ng÷ v¨n 8 tËp I) theo ng«i kÓ thø nhÊt sè nhiÒu (chó ý chi tiÕt miªu t¶ vµ biÓu c¶m). Bµi 4. ViÕt mét ®o¹n v¨n tù sù cã sö dông yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m. ->tr×nh bµy miÖng tríc líp * ¤n tËp, thùc hµnh C©u ghÐp I. KiÕn thøc c¬ b¶n. Cho HS nh¾c l¹i: 1 .Kh¸i niÖm c©u ghÐp: - Cã tõ 2 côm C – V trë lªn. C¸c côm C-V kh«ng bao nhau. - Mçi côm C-V lµ mét vÕ c©u. 2. C¸ch nèi c¸c vÕ c©u: a. Dïng tõ cã t¸c dông nèi. - Nèi b»ng mét QHT: (vµ, cßn, song, nhng, råi hay….) VD: L·o/ kh«ng hiÓu vµ t«I/ cµng buån l¾m..

(3) Vî t«I/ kh«ng ¸c nhng thÞ/ khæ qu¸ råi. Trời/ nổi gió rồi một cơn ma/ập đến. - Nèi b»ng cÆp QHT. +NN( V×….nªn…) +§K( NÕu…th×….) + TP ( Tuy….nhng…) +TT( Kh«ng nh÷ng….mµ…) - Nối bằng cặp phó từ hay đại từ: Cµng…cµng cã…míi bao nhiªu…bÊy nhiªu Cha…đã ai….nÊy VD.Ngời ta vừa mở miệng nói anh đã cắt ngang. B¹n A cµng nãi mäi ngêi cµng chó ý. Lớp đóng góp bao nhiêu tôi đóng góp bấy nhiêu. b. Kh«ng dïng tõ nèi.( Gi÷a c¸c vÕ c©u dïng dÊu phÈy, dÊu chÊm phÈy, dÊu hai chÊm). VD:- Chồng tôi đau ốm, ông không đợc phép hành hạ. -Tôi lại im lặng cúi đầu xuống đất: lòng tôi càng thắt lại, khoé mắt cay cay. - Đây là cái vờn mà ông cụ thân sinh ra anh dã cố để lại cho anh trọn vẹn; cụ thà chÕt chø kh«ng chÞu b¸n ®i mét sµo. Bµi tËp 1.Ph©n tÝch c©u ghÐp vµ t×m quan hÖ gi÷a c¸c vÕ c©u: a. Dù chúng có cao đến đâu đi chăng nữa, đứng xa cũng khó lòng trông đợc nhng tôi thì bao giờ cũng cảm biết đợc chúng, lúc nào cũng nhìn rõ. b. Chỉ khác là với một thanh niên Mỹ, một đô la mua một bao thuốc lá là một khoản tiền nhỏ còn đối với một thiếu niên Việt Nam, muốn có 15.000đ mua một bao 555- vì đã hót th× ph¶i hót sang- th× chØ cã mét c¸ch lµ trém cíp. c. MÆc dï non mét n¨m rßng mÑ t«i kh«ng göi cho t«i lÊy mét l¸ th, nh¾n ngêi th¨m tôi lấy một lời và gửi cho tôi một đồng quà nhng đời nào lòng thơng yêu và kính mến mẹ tôi lại bị những rắp tâm tanh bẩn xâm phạm đến.Bài tập 2.Viết một đoạn văn(7-10) câu cã dïng Ýt nhÊt mét c©u ghÐp kÓ vÒ sù viÖc mét cËu bÐ (c« bÐ) th¶ con chim nhá vÒ bÇu trêi tù do. Bài tập 3.Dùng các câu đơn sau tạo thành câu ghép (có thể dùng QHT cần thiết để nèi c¸c vÕ c©u). a. Bè mÑ th¬ng con nhiÒu l¾m. b. Con cÇn cå g¾ng h¬n n÷a. c. Trêi h«m nay ma to. d. Hằng ngày con thờng giúp đỡ mọi ngời. e. Em nªn mÆc ¸o ma mµ ®i häc. f. Giã thæi m¹nh. g. Níc s«ng lªn to qu¸. h. Những cây mới trồng khó mà sống đợc. Bài tập 4.Xác định các câu ghép trong đoạn trích sau đây: Nh÷ng ý tëng Êy t«i cha lÇn nµo ghi lªn giÊy, v× håi Êy t«i kh«ng biÕt ghi vµ ngµy nay tôi không nhớ hết. Nhng mỗi lần thấy mấy em nhỏ rụt rè núp dới nón mẹ lần đàu tiên đi đến trờng ,lòng tôi lại tng bừng rộn rã. Buổi mai hôm ấy, một buổi mai đầy sơng thu và gió lạnh, mẹ tôi âu yếm nắm tay tôidẫn đi trên con đờng làng dài và hẹp. Con đờng này tôi đã quen đi lại lắm lần, nhng lần này tự nhiên thấy lạ. Cảnh vật chung quanh tôi đều thay đổi, vì chính lòng tôi đang có sự thay đổi lớn: hôm nay tôi đi học.( Thanh TÞnh) Bµi tËp 5. Trong nh÷ng c©u sau c©u nµo lµ c©u ghÐp, c©u nµo kh«ng ph¶i lµ c©u ghÐp? V× sao? a. ThØnh tho¶ng kh«ng cã viÖc lµm, l·o b¾t giËn cho nã hay ®en nã ra ao t¾m. b. UÓ o¶i, chèng tay xuèng ph¶n, anh võa rªn võa ngáng ®Çu lªn. c. HuÕ cßn næi tiÕng víi nh÷ng mãn ¨n chØ riªng Hóª míi cã. d. Từ đèo Hải Vân mây phủ,chúng ta nghe tiếng sóng biển rì rào..

(4) e. Nơi chúng em đứng, mọi ngời đều trông rất rõ. g. H¾n lµm nghÒ ¨n trém nªn h¾n kh«ng a l·o H¹c bëi v× l·o l¬ng thiÖn qu¸.<CG> Bµi tËp 6.ViÕt ®o¹n v¨n giíi thiÖu mét lo¹i c©y quÝ ë quª em cã sö dông Ýt nhÊt mét c©u ghÐp (7-10 c©u). Ngµy so¹n : 08/11/2009 Ngµy d¹y :10/11/2009. Buæi 2. C¸ch lµm bµi v¨n thuyÕt minh ¤n tËp, thùc hµnh dÊu c©u A.Mục tiêu cần đạt.. Gióp HS: - Kh¾c s©u kiÕn thøc vÒ v¨n thuyÕt minh, c¸ch lµm bµi v¨n thuyÕt minh. - Cã ý thøc häc hái, t×m hiÓu, vËn dông tri thøc n©ng cao kÜ n¨ng viÕt v¨n thuyÕt minh. - RÌn kÜ n¨ng viÕt ®o¹n, kÜ n¨ng viÕt bµi v¨n thuyÕt minh. - Củng cố kiến thức về các dấu câu đã học: dấu ngoặc đơn, dấu hai chấm, dấu ngoặc kép. - LuyÖn ph¸t hiÖn, ®iÒn dÊu vµ nªu c«ng dông cña 3 lo¹i trªn. Cã ý thøc sö dông hiÖu qu¶ 3 lo¹i dÊu nµy trong giao tiÕp B. Néi dung.. C¸ch lµm bµi v¨n thuyÕt minh I. KiÕn thøc cÇn n¾m. Cho HS nh¾c l¹i: 1. §Ó lµm tèt bµi v¨n thuyÕt minh, ngêi viÕt cÇn lµm g×? (Cần quan sát, tìm hiểu sự vật, hiện tợng cần thuyết minh, nhất là phảI nắm bắt đợc bản chất, đắc trng của chúng. Dùng các phơng pháp thuyết minh thích hợp, ngôn từ chÝnh x¸c, dÔ hiÓu) 2. Cã nh÷ng ph¬ng ph¸p thuyÕt minh nµo? (Nêu định nghĩa, giải thích, liệt kê, nêu ví dụ, dùng số liệu, so sánh, phân tích, phân lo¹i…) 3. Bè côc cña bµi v¨n thuyÕt minh: - MB: giới thiệu đối tợng thuyết minh. - TB: trình bày cấu tạo, đặc điểm, lợi ích…của đối tợng. - KB: bày tỏ thái độ đối với đối tợng. II.LuyÖn tËp. Bài tập1. Cho dàn ý của đề văn thuyết minh về con mèo nh sau: a. Mèo là động vật bốn chân thuộc lớp thú, mình nó khoác bộ lông dày mợt mà. Bộ l«ng Êy cã thÓ mµu ®en tr¾ng ( mÌo khoang) cã thÓ mµu tro (mÌo míp) vµ còng cã khi lµ 3 mµu kh¸c nhau ( mÌo tam thÓ) . b. MÌo cã bé ria mÐp dµi, tr¾ng nh cíc. Nã còng lµ trî thñ gióp mÌo b¾t chuét trong đêm. c. Khi mọi ngời đi ngủ, màn đêm buông xuống là lúc mèo bắt đầu hoạt động. d. Ngoài bộ ria nhạy bén, tai và mũi mèo cũng góp phần quan trọng, đắc biệt là tai mèo nghe đợc mọi cử động của chuột. e. Mèo cử động nhẹ nhàng, sinh con, nuôi con rất khéo. Nó thể hiện rõ nét về tình mÉu tö. *H·y nhËn xÐt vÒ tr×nh tù ý. *Dùa vµo tr×nh tù ý trªn viÕt thµnh ®o¹n v¨n hoµn chØnh giíi thiÖu vÒ con mÌo. Bài tập 2. Hãy thuyết minh về một thứ đồ dùng của gia đình: chiếc phích nớc.  Mét nhãm HS dù kiÕn dµn ý bµi viÕt nh sau: - C¸ch b¶o qu¶n phÝch níc: + §Ó chç an toµn, tr¸nh va ®Ëp, r¬i vì. + Chú ý cách rửa ruột phích khi đóng cặn can-xi ở đáy phích. - CÊu t¹o cña phÝch níc:.

(5) + Vá phÝch, tay cÇm. + Ruét phÝch, nót phÝch. - T¸c dông cña phÝch níc: Phích có thể giữ nóng đợc bao lâu, tiện lợi nh thế nào? a. Em có đồng ý với dàn ý trên không? Vì sao? b. H·y söa vµ bæ sung theo ý em. c. Dựa vào dàn ý đã sửa, viết bài thuyết minh hoàn chỉnh. ¤n tËp, thùc hµnh dÊu c©u I. KiÕn thøc c¬ b¶n. GV cho HS nh¾c l¹i vÒ c«ng dông cña 3 lo¹i dÊu. 1. Dấu ngoặc đơn dùng để đánh dấu phần chú thích (giải thích, thuyết minh, bổ sung thªm). 2. Dấu hai chấm dùng để: - Đánh dấu (báo trớc) phần giải thích, thuyết minh cho một phần trớc đó. - Đánh dấu (báo trớc) lời dẫn trực tiếp (dùng với dấu ngoặc kép) hay lời đối thoại (dïng víi dÊu g¹ch ngang). 3. Dấu ngoắc kép dùng để: -§¸nh dÊu tõ ng÷, c©u, ®o¹ndÉn trùc tiÕp. - Đánh dấu từ ngữ đớc hiểu theo nghĩa đắc biệt hay có hàm ý mỉa mai. - Đánh dấu tên tác phảm, tờ báo, tập san…đợc dẫn. II. LuyÖn tËp. Bµi tËp 1. Nãi râ t¸c dông cña dÊu hai chÊm trong c¸c trêng hîp sau: a. Tôi lại im lặng cúi đầu xuống đất : lòng tôi thắt lại, khoé mắt tôi đã cay cay. b. ThØnh tho¶ng nghe tiÕng quan phô mÉu gäi : “§iÕu, mµy”; tiÕng tªn lÝnh tha : “D¹” ; tiếng thầy đề hỏi : “Bẩm, bốc” ; tiếng quan lớn truyền : “Ư”. Kẻ này : “Bát sách ! Ăn”. c. Con lín lªn con biÕt lÏ råi: Nớc mất nhà tan, đời khổ thế Không làm nô lệ đứng lên thôi. d. KÝnh göi: ThÇy HiÖu trëng Trêng THCS Ba §×nh. (§¸nh dÊu bé phËn:C©u a: gi¶i thÝch, c©u b: lêi dÉn trùc tiÕp, c©u c-d: bæ sung) Bµi tËp 2.Thªm dÊu thÝch hîp trong nh÷ng trêng hîp sau: a. Lan bạn tôi rất tự tin khi đứng lên phát biểu trớc mọi ngời. b. Ngay sau chiÕn tranh thÕ giíi thø nhÊt, t«i lµm thuª ë Pa-ri, khi th× lµm cho mét cửa hàng phóng đại ảnh, khi thì vẽ “đồ cổ mĩ nghệ Trung Hoa” do một xởng của ngêi Ph¸p lµm ra. c. Sau nữa, việc săn bắt thứ “vật liệu biết nói” đó, mà lúc bấy giờ ngời ta gọi là “chế độ lính tình nguyện” danh từ mỉa mai một cách ghê tởm đã gây ra những vụ nhũng l¹m hÕt søc tr¾ng trîn. d. Tªn Hu©n kÓ l¹i cho t«i nghe c¸i chÕt cña Hiªn mét c¸ch thµnh thùc, cã trêi mµ hiểu đợc tại sao hắn lại tỏ ra thành thực nh vậy. e. Một tờ báo Thái Lan đã gọi cầu thủ trẻ tuổi nhất đội tuyển Việt Nam 18 tuổi Phạm V¨n QuyÕn nh vËy tríc khi vµo gi¶i. Bµi tËp 3. C¸c trêng hîp sau thiÕu dÊu c©u nµo? H·y bæ sung. a. Bµi H¹t g¹o lµng ta cña TrÇn §¨ng Khoa lµ mét bµi th¬ hay. b. Trong một đêm đầy phong độ, thủ thành O.V.Chin-ni-cop mua đứt các cú sút của In-ten. c. Chúng đề xớng nào là văn nghệ chủ quan, viễn kiến hay nào là triết lí duy linh. Bµi tËp 4.ViÕt mét ®o¹n v¨n (7-10 c©u) hoÆc mét c©u chuyÖn ng¾n cã dïng 3 lo¹i dÊu trªn.. Buæi 4. Ngµy so¹n : 08/11/2009 Ngµy d¹y :17/11/2009. RÌn luyÖn kÜ n¨ng ph©n tÝch c¶m thô t¸c phÈm v¨n häc.

(6) A.Mục tiêu cần đạt. Giúp HS:. - Củng cố lại những kiến thức đã học về bài thơ. Nắm vững những nét tiêu biểu về nội dung, nghÖ thuËt bµi th¬. - Rèn kĩ năng đọc, hiểu, cảm thụ thơ. B.Néi dung.. I.KiÕn thøc c¬ b¶n: 1. Hoµn c¶nh s¸ng t¸c: Khi PBC bÞ b¾t giam ë nhµ ngôc Qu¶ng §«ng «ng nghÜ m×nh khó có thể thoát chết. Ông viết tác phẩm “Ngục trung th” nhằm để lại một bức th tuyệt mệnh tâm huyêt cho đồng bào, đồng chí. Theo PBC, ông làm bài thơ này để “tự an ủi mình” nên khi làm xong ông “ngâm nga lớn tiếng rồi cời vang động cả 4 vách hầu nh kh«ng biÕt m×nh ®ang trong tï ngôc”. Nh B¸c Hå: Ng©m th¬ ta vèn kh«ng ham Nhng mµ trong ngôc biªt lµm chi ®©y Ngµy dµi ng©m ngîi cho khu©y Vừa ngâm vừa đợi đến ngày tự do. 2.Nội dung: Bài thơ thể hiện phong thái ung dung, đờng hoàng và khí phách kiên cờng, bÊt khuÊt vît lªn trªn c¶nh tï ngôc khèc liÖt cña nhµ chÝ sÜ yªu níc PBC. 3. NghÖ thuËt: - ThÓ th¬ thÊt ng«n b¸t có. - Giäng ®iÖu hµo hïng cã søc l«i cuèn m¹nh mÏ. - Hình ảnh thơ mạnh mẽ, khoáng đạt. II. LuyÖn tËp. 1.Bài thơ cho ta thấy thái độ của PBC đối với thân phận tù đày của mình nh thế nào? (4 c©u ®Çu) C¶nh tï ngôc, xiÒng xÝch kh«ng lµm «ng bÞ khuÊt phôc. Tr¸i l¹i, «ng tù coi m×nh lµ hµo kiÖt, phong lu, lµ kh¸ch kh«ng nhµ trong bèn biÓn, ngêi cã téi gi÷a n¨m ch©u. ¤ng coi vào tù chỉ là bớc dừng chân trên con đờng bôn tẩu dày đặc: Chạy mỏi chân thì hãy ở tù. Vấn đè nghiêm trọng liên quan tới cả mạng sống mà lại đợc PBC nhắc bằng giọng đùa cợt, hài hớc. Một t thế chủ động, đờng hoàng. Một phong thái ung dung tự tại. Một bản lĩnh của bậc đại anh hùng không bao giờ chịu khuất phục trớc bất cứ hoàn cảnh nào. 2. ViÕt mét bµi v¨n ng¾n ph¸t biÓu c¶m nghÜ cña em vÒ khÝ ph¸ch cña ngêi chÝ sÜ yªu níc PBC qua bµi th¬ “Vµo nhµ ngôc Qu¶ng §«ng c¶m t¸c”. Yªu cÇu: - VÒ thÓ lo¹i: v¨n biÓu c¶m (cã xen tù sù, nghÞ luËn). - Về nội dung: Phải làm toát lên đợc tinh thần, khí phách kiên cờng bất khuất của tác giả. Qua đó thể hiện thái độ ca ngợi, khâm phục của bản thân. - Về hình thức: có đủ 3 phần MB - TB – KB. Ngµy so¹n : 08/11/2009 Ngµy d¹y :24/11/2009. Buæi 4 Rèn chính tả, diễn đạt A.Mục tiêu cần đạt. Giúp HS:. - Đợc rèn luyện chính tả, hình thành thói quen viết đúng chính tả khi làm bài - Có ý thức diễn đạt gãy gọn, đúng ngữ pháp, tránh những lỗi diễn đạt thông thờng.. B. Néi dung.. Bài tập 1. Chép đúng chính tả đoạn văn sau: Anh chµng cã c¸i mÆt tr«ng d¬ d¸ng thËt. MÆt g× mµ nÆng ch×nh chÞch nh mÆt ngêi phï, da nh da con t»m bñng, l¹i lÊm tÊm ®Çy nh÷ng tµn nhang. C¸i tr¸n ng¾n ngñn, ng¾n ngïn, l¹i gå lªn. §«i m¾t th× hÝp l¹i nh m¾t lîn sÒ. M«i në cong lªn, bÞt gÇn kÝn hai c¸i lç mòi con con, khiÕn anh ta thë khß khÌ. Nhng còng cha tÖ b»ng lóc anh ta cêi. Bëi vì lúc anh cời thì cái trán chau chau, đôi mắt đã híp lại híp thêm, hai mí gần nh dính tịt l¹i víi nhau, m«i cµng lín thªm lªn, mµ tiÕng cêi toµn b»ng h¬i thë, tho¸t ra kh×n khÞt..

(7) Trời đất ơi! Cái mặt ấy dẫu cho mỗi ngày rửa ba lợt xà phòng, bà cựu trông thấy vẫn còn buån möa. Huèng chi anh chµng l¹i bÈn gím, bÈn ghª. (Lang RËn – Nam Cao) Bài tập 2. Phát hiện và sửa lỗi diễn đạt trong các câu sau: a. Khu nhµ nµy thËt lµ hoang mang. b. Trong dßng v¨n häc hiÖn thùc ViÖt Nam, Nam Cao lµ mét c©y bót suÊt s¾c. c. Trong tác phẩm (Tắt đèn) của Ngô Tất Tố đã thể hiện thật sinh động tình cảnh khèn cïng cña ngêi n«ng d©n tríc c¸ch m¹ng. d. Qua bài thơ “Quê hơng” đã gửi gắm nỗi nhớ ra riết cái làng chài ven biển tỉnh Qu¶ng ng·i cña «ng. Bài tập 3.Chép lại đọan văn sau khi đã sửa lỗi diễn đạt: Cuộc đời lão Hạc là một chuỗi những đau khổ và bất hạnh. Một kiếp đời chao chát và đắng cay. Vợ mất sớm, một mình lão gà chống nuôi con trong cảnh đói nghèo, lam lò, nh÷ng mong con kh«n lín trëng thµnh lµm chç l¬ng tùa lóc èm ®au, khi tuæi giµ. Nhng hạnh phúc nhỏ nhen ấy đã không đến với lão.Không đủ tiền cới vợ, anh con trai phẫn chí bỏ nhà đi đào vàng. Cảnh chia ly của cha con lão hạc không hẹn ngày sum họp, l·o H¹c mÊt vî nay l¹i mÊt con. C¶nh khæ vËt chÊt hoµ trong nçi ®au tinh thÇn thµnh dòng lệ chảy trong trái tim chờ đợi khắc khoải của ngời cha. Đoạn văn sau khi đã sửa lỗi: Cuộc đời lão Hạc là một chuỗi những đau khổ và bất hạnh. Một kiếp đời chua chát và đắng cay. Vợ mất sớm, một mình lão gà trống nuôi con trong cảnh đói nghèo, lam lũ, nh÷ng mong con kh«n lín trëng thµnh lµm chç n¬ng tùa lóc èm ®au, khi tuæi giµ. Nhng hạnh phúc nhỏ nhoi ấy đã không đến với lão. Vì không đủ tiền cới vợ, anh con trai phẫn chí bỏ đi đồn điền cao su. Cảnh chia ly của cha con lão Hạc không hẹn ngày sum họp. L·o H¹c mÊt vî nay l¹i mÊt con. C¶nh khæ vËt chÊt hoµ trong nçi ®au tinh thÇn thµnh dòng lệ chảy trong trái tim chờ đợi khắc khoải của ngời cha. Bµi tËp 4.ViÕt ®o¹n v¨n tr×nh bµy c¶m nhËn cña em vÒ nh©n vËt c« bÐ b¸n diªm. +§a cho b¹n chÊm bµi cña m×nh , cßn m×nh chÊm bµi cña b¹n vµ söa lçi chÝnh t¶ cho nhau.

(8) KÕ ho¹ch th¸ng 12 TiÕp tôc «n tËp theo kÕ ho¹ch cña nhµ trêng. Gióp HS: - Rèn kĩ năng diễn đạt, trình bày một vấn đề trớc tập thể. - Kh¾c s©u kiÕn thøc vÒ v¨n thuyÕt minh, c¸ch lµm bµi v¨n thuyÕt minh. - Cã ý thøc häc hái, t×m hiÓu, vËn dông tri thøc n©ng cao kÜ n¨ng viÕt v¨n thuyÕt minh. - RÌn kÜ n¨ng lµm bµi v¨n c¶m thô - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc trong bµi Vµo nhµ ngôc Qu¶ng §«ng C¶m t¸c - Ôn tập lại các kiến thức trong bài Đập đá ở Côn Lôn Có ý thức diễn đạt gãy gọn, đúng ngữ pháp, tránh những lỗi diễn đạt thông thờng Th¸ng. 12. Buæi 1 I. Trî tõ.. TuÇn I. Néi dung båi dìng Trî tõ – th¸n tõ – t×nh th¸i tõ. II. Ph¬ng ph¸p lµm v¨n thuyÕt minh (tiÕp theo). III IV. Ph¬ng ph¸p lµm v¨n thuyÕt minh (tiÕp theo) Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác. Đạp đá ở Côn Lôn. Ngµy so¹n : 05/12/2009 Ngµy d¹y :06/12/2009 Trî tõ – th¸n tõ – t×nh th¸i tõ.

(9) 1. Kh¸i niÖm. - Lµ nh÷ng tµ ng÷ ®i kÌm víi nh÷ng tõ ng÷ kh¸c trong c©u. + để nhấn mạnh. Trî tõ thêng do c¸c tõ lo¹i chuyÓn + Hoặc biểu lộ đánh giá SV, SV trong câu. thµnh. 2. C¸c lo¹i trî tõ. - Trợ từ để nhấn mạnh : những, cái, thì, mà, là… VD: Ngêi hay nãi chuyÖn riªng lµ nã. - Trợ từ biểu thị thái độ đánh giá SV, SV : chính, đích, ngay… VD: Chính anh ấy là ngời đã làm việc đó. * Bµi tËp ¸p dông: Bµi tËp 1,2 ( S¸ch mét sè kiÕn thøc kü n¨ng vµ Bµi tËp n©ng cao Ng÷ v¨n 8 – tr 40, 41 ) II. Th¸n tõ. 1. Khái niệm : Là những từ dùng để bộc lộ cảm xúc hoặc gọi đáp. 2. VÞ trÝ cña th¸n tõ. - Thán từ tách ra thành câu đặc biệt. VD: - ¸i t«i ®au qu¸ ! - Trêi ¬i ! t«i biÕt lµm sao b©y giê. - Thán từ là một bộ phận trong câu có thể đứng ở đầu câu ( giữa ) VD: Này, cậu đi đâu đấy ? 3. C¸c lo¹i th¸n tõ. a, Th¸n tõ béc lé c¶m xóc, t×nh c¶m. VD: ¤i, ¸i, trêi ¬i, chao «i… b, Thán từ gọi đáp VD: hìi ¬i, hìi, v©ng, d¹… * Bµi tËp ¸p dông: §Æt c©u cã c¸c th¸n tõ sau: µ, ói chµ, chÕt thËt, eo ¬i, ¬i, trêi ¬i, v©ng, bí ngêi ta. III. H×nh th¸i tõ. 1. Kh¸i niÖm. Tình thái từ là những từ thêm vào câu để cấu tạo câu theo mục đích nói “nghi vấn, cầu khiÕn, c©u c¶m th¸n”. - BiÓu lé s¾c th¸i t×nh c¶m cña ngêi nãi. VD: U b¸n con thËt ? 2. Chøc t×nh th¸i tõ. a, Chức năng cấu tạo câu mục đích nói. - Chøc n¨ng cÊu t¹o c©u nghi vÊn: h¶, hö, µ, õ, ch¨ng. - Chøc n¨ng cÊu t¹o c©u cÇu khiÕn : ®i, nµo, th«i, nhÐ, nghe. - Chøc n¨ng cÊu t¹o c©u c¶m th¸n: thay, sao, thËt. b, Chøc n¨ng biÓu thÞ s¾c th¸i t×nh c¶m: µ, a, nhÐ, c¬ mµ. - Sử dụng tình thái từ phù hợp với tình huống giáo tiếp cụ thể mới đạt hiệu quả cao. 3. Sö dông t×nh th¸i tõ. - Khi thÓ hiÖn sù lÔ phÐp, kÝnh träng, thêng dïng tõ “¹” . - Khi bµy tá ý 1 ý kh¸c, ngêi ta thêng dïng tõ “ kia”. - Khi bµy tá sù miÔn cìng thêng dïng tõ “ vËy”. - Khi bµy tá sù ph©n t©m, gi¶i thÝch thêng dïng tõ “ mµ”. => Gi¸o viªn chó ý: ®i tõ VD råi ®a c¸ch sö dông. * Bµi tËp : 1,2,3,4,5 ( S¸ch kiÕn thøc c¬ b¶n… tr 47 ) Ngµy so¹n : 12/12/2009 Buæi 2+3 Ngµy d¹y : 13/12/2009. Ph¬ng ph¸p lµm v¨n thuyÕt minh. I. LÝ thuyÕt chung.. 1. Kh¸i niÖm: * Kh¸i niÖm: Lµ lo¹i v¨n b¶n th«ng dông, tr×nh bµy vÒ cÊu t¹o, tÝnh chÊt, c¸ch dïng, lÝ do ph¸t sinh, tiÕn tr×nh ph¸t triÓn, biÕn ho¸….. nh¾m cung cÊp hiÓu biÕt cho con ngêi..

(10) * §Æc trng: Cã tÝnh kh¸ch quan, thùc dông, cã kh¶ n¨ng cung cÊp tri thøc h÷u Ých cho con ngêi, mang t duy khoa häc. * Yêu cầu: Trình bày rõ ràng, hấp dẫn những đặc điểm cơ bản của đối tợng thuyết minh. * Ngôn ngữ: Cô đọng, chặt chẽ, chính xác. 2. Yªu cÇu vµ c¸c ph¬ng ph¸p thuyÕt minh. a. Yªu cÇu: - Tri thøc: - Phân biệt các đặc điểm. b. Ph¬ng ph¸p : - Là vấn đề quan trọng, quyết định của bài văn thuyết minh => Biết phải làm nh thế nào tríc, thuyÕt minh phÇn nµo tríc, phÇn nµo sau. - Nếu muốn hiểu cấu tạo sự vật thì trình bày theo quá trình hình thành từ trớc đến sau. - Nếu sự vật có nhiều phơng diện thì lần lợt trình bày các phơng diện cho đến hết. * C¸c ph¬ng ph¸p thuyÕt minh: - Nêu định nghĩa, giải thích: Giới thiệu tổng quát về sự vật cần thuyết minh, chỉ ra những đặc trng của sự vật. - Liệt kê, nêu ví dụ, số liệu: Làm vấn đề trừu tợng trở nên cụ thể, dễ nắm bắt, có sức thuyÕt phôc. - So sánh: Nhằm tô đậm một đặc điểm, tính chất của sự vật. - Phân tích, phân loại: Chia nhỏ đối tợng thành nhiều phần, nhiều phơng diện……. 3. C¸ch lµm bµi v¨n thuyÕt minh. * Bớc 1: Tìm hiểu đề: - Xác định đối tợng cần thuyết minh. Các đối tợng thuyết minh thờng gặp : + ThÓ lo¹i: Th¬, v¨n….. + Đồ dùng: Gia đình, học tập… + C¸ch lµm: §å ch¬i, mãn ¨n…. + Di tÝch lÞch sö, danh lam th¾ng c¶nh. + Tr×nh bµy ë hiÖu s¸ch, ng«i trêng,…… + S¶n phÈm: tËp th¬, t¸c gi¶, danh nh©n….. * Bớc 2: Thu thập tri thức, t liệu về đối tợng ( Yêu cầu: Phải khách quan, chính xác) * Bớc 3: Xác định cách trình bày. * Bíc 4: LËp dµn ý: - Mở bài: Giới thiệu chung về đối tợng cần thuyết minh. - Thân bài: Thuyết minh từng chi tiết của đối tợng: Đặc điểm, cấu tạo, công dông….. - Kết luận: Bày tỏ thái độ về đối tợng, nêu ý nghĩa, vị trí quan trọng của đối tîng víi cuéc sèng. * Bíc 5: ViÕt thµnh bµi v¨n hoµn chØnh. * Bíc 6: Söa bµi. 4. Vai trß, vÞ trÝ cña c¸c yÕu tè trong bµi viÕt. C¸c yÕu tè: Miªu t¶, tù sù, nghÞ luËn( b×nh luËn), ph©n tÝch, gi¶i thÝch -> c¸c yÕu tố này không thể thiếu trong văn bản thuyết minh, chiếm 1 tỉ lệ nhỏ và đợc sử dụng hợp lÝ. II. C¸c d¹ng bµi v¨n thuyÕt minh vµ c¸ch lµm.. 5.1. Thuyết minh về một thứ đồ dùng. * Mở bài: Giới thiệu khái quát về đồ dùng ( Thuộc loại đồ dùng gì?). * Th©n bµi: LÇn lît tr×nh bµy c¸c néi dung: - ChÊt liÖu chÕ t¹o. - §Æc ®iÓm cÊu t¹o : Trong Ngoµi - TÝnh n¨ng, c¸ch sö dông, c¸ch b¶o qu¶n. * Kết luận : Nêu lợi ích của đồ dùng. VD : Thuyết minh về chiếc bóng đèn điện tròn..

(11) - Mở bài : Giới thiệu về chiếc bóng đèn điện tròn. - Th©n bµi : + Nêu cấu tạo : Bóng đèn làm bằng thuỷ tinh, ở trong có rút chân không Đuôi đèn làm bằng kim loại. Cuối đèn có hai dây. D©y tãc lµm b»ng f«ngram. + C¸ch sö dông : Tuæi thä 1000 h. Nêú dùng hiệu điện thế cao đèn sẽ cháy. Nêú dùng hiệu điện thế thấp thì bóng đèn tuổi thọ cao. + C¸ch b¶o qu¶n : Treo đèn trên cao. Dùng chụp để che bụi. - Kết bài: ý nghĩa của chiếc bóng đèn. Bµi tËp ThuyÕt minh kÝnh m¾t a. Më bµi: Chiếc mắt kính là một vật dụng quen thuộc với đời sống hằng ngày. Không chỉ có kh¶ n¨ng ®iÒu trÞ c¸c tËt khóc x¹,kÝnh cßn ®em l¹i thÈm mü qua nhiÒu läai cã kiÓu d¸ng ,mµu s¾c phong phó. b. Th©n bµi Đa số ngời mang kính cận, viễn, loạn,... đều lấy làm vui mừng nếu họ không phải mang kÝnh. Mét sè ngêi ph¶i bá ra mét sè tiÒn lín lµm phÉu thuËt nh»m tho¸t khái c¶nh nhìn đời qua hai mảnh ve chai. S¶n phÈm míi nµo sÏ xuÊt hiÖn vµ kh¸ch hµng cña lo¹i s¶n phÈm míi nµy lµ ai, nÕu chóng ta thö c¾t bá thµnh phÇn chÝnh yÕu nhÊt cña trßng kÝnh thuèc ? C©u tr¶ lêi lµ s¶n phÈm míi sÏ lµ lo¹i kÝnh ®eo m¾t cã trßng kÝnh 0 ®i-èp vµ kh¸ch hµng cña lo¹i kÝnh nµy sÏ lµ mét sè ngêi thÝch ®eo kÝnh !!! T¹i sao cã ngêi l¹i thÝch ®eo kÝnh trong khi một số ngời khác phải tốn tiền để tháo bỏ kính ??? Lý do là những ngời này khi mang kính họ trông có vẻ thông minh, trí thức, đẹp trai, thời trang hơn,..... hay họ thích đeo kính cho giống thần tợng của họ. Ví dụ rất nhiều em nhỏ sẽ rất thích đeo kính để gièng nh Harry Potter. Mét s¶n phÈm míi, mét thÞ trêng míi më ra cho c¸c h·ng s¶n xuÊt kÝnh víi sè tiÒn ®Çu t vµo nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn hÇu nh b»ng 0 !!!!!! Ngày nay hầu hết các chính khách và những ngời nổi tiếng đều đeo kính thì phải. Thật thú vị nếu biết đợc rằng lịch sử sẽ đi theo hớng nào nếu ngày xa các bậc vua chúa đều đeo kính (tất nhiên nếu nh thật sự họ cần đến kính). Vì nh vậy họ đã có thể nhìn mọi vật, mọi việc tốt hơn và chắc hẳn đã trị vì các quốc gia tốt hơn! Kh«ng ai biÕt tªn cña ngêi lµm ra cÆp kÝnh ®Çu tiªn. ChØ biÕt r»ng vµo n¨m 1266 «ng Rodger Becon đã dùng chiếc kính lúp để có thể nhìn rõ hơn các chữ cái trên trang sách. Cßn vµo n¨m 1352 trªn mét bøc ch©n dung ngêi ta nh×n thÊy hång y gi¸o chñ Jugon cã đeo một đôi kính có hai mắt kính đợc buộc vào một cái gọng. Nh vậy chúng ta chỉ có thể biết đợc rằng đôi kính đợc làm ra đâu đó giữa năm 1266 và 1352. Khi những cuốn sánh in ra đời thì những đôi kính cũng trở nên rất cần thiết. Vào thế kỷ XV những căp kính chủ yếu đợc sản xuất tại miền bắc nớc ý và miền nam nớc Đức, là những nơi tập trung nhiều ngời thợ giỏi. Năm 1629 vua Charles I của nớc Anh đã ký sắc lÖnh thµnh lËp hiÖp héi cña c¸c thî lµm kÝnh m¾t. Cßn vµo n¨m 1784 Bedzamin Franklin đã sáng tạo ra những đôi kính có hai tiêu điểm. Ngày nay ngoài việc giúp con ngời đọc và nhìn tốt hơn , những chiếc kính còn đợc sử dụng vào những mục đích khác nhau. Những chiếc kính dâm giúp chúng ta đỡ chói mắt vµ c¶n nh÷ng tia n¾ng mÆt trêi cã thÓ lµm h¹i m¾t. Ngêi ta cßn s¶n xuÊt nh÷ng chiÕc kÝnh đặc biệt cho những ngời thợ thổi thuỷ tinh, những ngời trợt tuyết, các phi công, các nhà thám hiểm vùng cực... để bảo vệ mắt khỏi những tia cực tím và tia hồng ngoại. Chúng ta còn có thể kể ra đây rất nhiều ngành nghề cần có những đôi kính đặc biệt để đảm bảo sức khoẻ và an toàn lao động. Các bác sĩ mắt cảnh báo, không hiểu do tiết kiệm tiền hay không đợc t vấn sử dụng mà rất nhiều bạn trẻ dùng kính áp tròng mà không có dung dịch ngâm rửa và nhỏ mắt. Khi đeo kính áp tròng nếu không đủ nớc sẽ làm mắt khô, kính cọ xát vào giác mạc dễ gây viêm, sng đỏ và rách giác mạc..

(12) NhiÒu b¹n trÎ kh«ng hÒ hay biÕt lµ ®eo kÝnh ¸p trßng trong vßng tõ 10-12 tiÕng, ngêi sö dông ph¶i nhá m¾t tõ 6-8 lÇn. KÝnh ¸p trßng ®a th¼ng vµo m¾t nªn ph¶i lu«n lu«n ng©m trong dung dÞch, nÕu kh«ng sÏ rÊt dÔ b¸m bôi g©y ®au m¾t, nhiÔm trïng c¸c vÕt xíc… c. KÕt bµi: Bạn cũng không nên đeo loại kính lão có độ làm sẵn vì loại kính này đợc lắp hàng loạt theo những số đo nhất định nên cha chắc đã phù hợp với từng ngời. KÝnh ®eo m¾t phï hîp sÏ gióp chóng ta rÊt nhiÒu khi sö dông m¸y tÝnh, nh gióp ta tr¸nh khái nhøc mái m¾t, ®au ®Çu, mái g¸y, mái cæ... 2. Bµi tËp 2:ThuyÕt minh vÒ c¸i b×nh thñy * LËp dµn ý: 1. MB: Là thứ đồ dùng thờng có, cần thiết trong mỗi gia đình. 2. TB: + CÊu t¹o: - ChÊt liÖu cña vá b»ng s¾t, nhùa - Màu sắc: trắng, xanh, đỏ... - Ruột: Bộ phận quan trọng để giữ nhiệt nên có cấu tạo 2 lớp thuỷ tinh, ở trong là chân kh«ng, phÝa trong líp thuû tinh cã tr¸ng b¹c - MiÖng b×nh nhá: gi¶m kh¶ n¨ng truyÒn nhiÖt + Công dụng: giứ nhiệt dùng trong sinh hoạt, đời sống. + C¸ch b¶o qu¶n. 3. KÕt luËn: - vật dụng quen thuộc trong đời sống của ngời Việt nam . * ViÕt bµi. a. Më bµi: Bên cạnh sự phát triển của khoa học kỹ thuật nhiều đồ dùng hiện đại phục vụ đời sống sinh hoạt trong gia đình đã ra đơì song đa số trong các gia đình vẫn còn tận dụng những đồ dùng truyền thống. Một trong những đồ dùng nhỏ bé nhng vô cùng cần thiết không thể thiếu trong sinh hoạt hàng ngày của mỗi gia đình đó là cái phích nớc . b. Th©n bµi c. KÕt bµi Có cấu tạo đơn giản, giá cả một cái phích rất phù hợp với túi tiền của đại đa số ngời lao động nhất là bà con nông dân. Vì vậy từ lâu cái phích trở thành một vật dụng quen thuộc trong nhiều gia đình ngời Việt Nam chúng ta. 5.2. ThuyÕt minh vÒ mét thÓ lo¹i, t¸c phÈm v¨n häc. 5.2.1. ThÓ lo¹i: * Mở bài: Nêu định nghĩa về thể loại. * Th©n bµi: Tr×nh bµy c¸c yÕu tè h×nh thøc thÓ lo¹i. - Th¬: VÇn, nhÞp, luËt b»ng tr¾c….. - TruyÖn: Cèt truyÖn, nh©n vËt, t×nh huèng truyÖn…… - ChÝnh luËn: Bè côc, luËn ®iÓm, ph¬ng ph¸p lËp luËn… * Kết luận: Tác dụng của hình thức thể loại đối với việc thể hiện chủ đề. 5.2.2. T¸c phÈm. * Mở bài: Tác giả, hoàn cảnh ra đời tác phẩm. * Th©n bµi: - Tãm t¾t: néi dung t¸c phÈm ( tr÷ t×nh). t¸c phÈm ( v¨n xu«i) - Trình bày đặc điểm của tác phẩm : + Néi dung CÇn cã dÉn chøng. + H×nh thøc nghÖ thuËt * KÕt luËn : T¸c dông cña t¸c phÈm víi cuéc sèng. III. LuyÖn tËp : 1. Bµi tËp 1 : ThuyÕt minh mét mãn ¨n d©n téc. 2. Bài tập 2: Thuyết minh về một đò dùng học tập( cái bút máy, cái com – pa, cái cÆp s¸ch…..).

(13) 3. Bµi tËp 3: ThuyÕt minh vÒ mét anh hïng d©n téc, danh nh©n v¨n ho¸ ( NguyÔn Tr·i, Hå ChÝ Minh…..) 4. Bµi tËp 4: Th«ng qua bµi th¬: “ C¶m t¸c vµo nhµ ngôc Qu¶ng §«ng”, h·y thuyÕt minh về thể thơ thất ngôn bát cú đờng luật? Ngµy so¹n : 22/12/2009 Buæi 4 Ngµy d¹y :23/12/2009 RÌn luyÖn kÜ n¨ng ph©n tÝch, c¶m thô t¸c phÈm v¨n häc(tiÕp) A.Mục tiêu cần đạt. Giúp HS:. - Củng cố lại những kiến thức đã học về bài thơ. Nắm vững những nét tiêu biểu về nội dung, nghÖ thuËt bµi th¬. - Rèn kĩ năng đọc, hiểu, cảm thụ thơ. B.Néi dung.. * Văn bản :Vào nhà ngục Quảng đông cảm tác I.KiÕn thøc c¬ b¶n: 1. Hoµn c¶nh s¸ng t¸c: Khi PBC bÞ b¾t giam ë nhµ ngôc Qu¶ng §«ng «ng nghÜ m×nh khó có thể thoát chết. Ông viết tác phẩm “Ngục trung th” nhằm để lại một bức th tuyệt mệnh tâm huyêt cho đồng bào, đồng chí. Theo PBC, ông làm bài thơ này để “tự an ủi mình” nên khi làm xong ông “ngâm nga lớn tiếng rồi cời vang động cả 4 vách hầu nh kh«ng biÕt m×nh ®ang trong tï ngôc”. Nh B¸c Hå: Ng©m th¬ ta vèn kh«ng ham Nhng mµ trong ngôc biªt lµm chi ®©y Ngµy dµi ng©m ngîi cho khu©y Vừa ngâm vừa đợi đến ngày tự do. 2.Nội dung: Bài thơ thể hiện phong thái ung dung, đờng hoàng và khí phách kiên cờng, bÊt khuÊt vît lªn trªn c¶nh tï ngôc khèc liÖt cña nhµ chÝ sÜ yªu níc PBC. 3. NghÖ thuËt: - ThÓ th¬ thÊt ng«n b¸t có. - Giäng ®iÖu hµo hïng cã søc l«i cuèn m¹nh mÏ. - Hình ảnh thơ mạnh mẽ, khoáng đạt. II. LuyÖn tËp. 1.Bài thơ cho ta thấy thái độ của PBC đối với thân phận tù đày của mình nh thế nào? (4 c©u ®Çu) C¶nh tï ngôc, xiÒng xÝch kh«ng lµm «ng bÞ khuÊt phôc. Tr¸i l¹i, «ng tù coi m×nh lµ hµo kiÖt, phong lu, lµ kh¸ch kh«ng nhµ trong bèn biÓn, ngêi cã téi gi÷a n¨m ch©u. ¤ng coi vào tù chỉ là bớc dừng chân trên con đờng bôn tẩu dày đặc: Chạy mỏi chân thì hãy ở tù. Vấn đè nghiêm trọng liên quan tới cả mạng sống mà lại đợc PBC nhắc bằng giọng đùa cợt, hài hớc. Một t thế chủ động, đờng hoàng. Một phong thái ung dung tự tại. Một bản lĩnh của bậc đại anh hùng không bao giờ chịu khuất phục trớc bất cứ hoàn cảnh nào. 2. ViÕt mét bµi v¨n ng¾n ph¸t biÓu c¶m nghÜ cña em vÒ khÝ ph¸ch cña ngêi chÝ sÜ yªu níc PBC qua bµi th¬ “Vµo nhµ ngôc Qu¶ng §«ng c¶m t¸c”. Yªu cÇu: - VÒ thÓ lo¹i: v¨n biÓu c¶m (cã xen tù sù, nghÞ luËn). - Về nội dung: Phải làm toát lên đợc tinh thần, khí phách kiên cờng bất khuất của tác giả. Qua đó thể hiện thái độ ca ngợi, khâm phục của bản thân. - Về hình thức: có đủ 3 phần MB - TB – KB.. “Ông đồ”. *V¨n b¶n I. KiÕn thøc c¬ b¶n..

(14) 1. Bèi c¶nh x· héi: Tõ ®Çu thÕ kØ XX, ch÷ nho ngµy cµng mÊt vÞ thÕ quan träng trong đời sống văn hoá Việt Nam. Các nhà nho từ chỗ là nhân vật trung tâm của đời sống văn hoá dân tộc, đợc xã hội tôn vinh, bỗng trở nên lạc lõng trong thời đại mới, bị cuộc đời bỏ quên, cuối cùng là vắng bóng. Số phận của ông đồ trong bài thơ cũng nh vậy. Trong bµi th¬, t¸c gi¶ kh«ng bµn b¹c vÒ sù hÕt thêi cña ch÷ nho, nhµ nho mµ chØ thÓ hiện tâm trạng ngậm ngùi, day dứt trớc sự tàn tạ rồi vắng bóng của ông đồ, con ngời của một thời đã qua. “Ông đồ chính là cái di tích tiều tuỵ đáng thơng của một thời tàn” 2.Nội dung: Bài thơ thể hiện sâu sắc tình cảnh đáng thơng của ông đồ , qua đó toát lên niÒm c¶m th¬ng ch©n thµnh tríc mét líp ngêi ®ang tµn t¹ vµ nçi tiÕc nhí c¶nh cò ngêi xa cña nhµ th¬. 3. Nghệ thuật:- Thể thơ ngũ ngôn bình dị, cô đúc mà gợi cảm. - KÕt cÊu gi¶n dÞ, chÆt chÏ. - Ng«n ng÷ trong s¸ng, hµm sóc, d ba. II. LuyÖn tËp. 1.§äc thuéc lßng vµ diÔn c¶m bµi th¬. 2. Nêu ý nghĩa của hình ảnh ông đồ qua bài thơ? - Là thầy đồ bán chữ nho ngày Tết. - Lµ h×nh ¶nh tiªu biÓu cho líp ngêi xa mét thêi vang bãng. - Là hình ảnh tiêu biểu cho nét đẹp trong văn hoá cổ truyền của dân tộc. - Lµ di tÝch cña mét thêi. 3. Ph©n tÝch c¸i hay cña hai c©u th¬: Giấy đỏ buồn không thắm Mực đọng trong nghiên sầu. Gợi ý: Nỗi buồn tủi lan sang cả những vật vô tri vô giác. Tờ giấy đỏ cứ phơi ra đấy mà chẳng đợc đụng đến trở thành bẽ bàng, màu đỏ của nó trở thành vô duyên, không thắm lên đợc. Nghiên mực cũng vậy, không đợc bút lông chấm vào nên mực đọng lại bao sầu tủi và trở thành nghiên sầu. Biện pháp nghệ thuật nhân hoá đợc dùng rất đắt. 4. Nªu c¶m nhËn cña em vÒ khæ th¬: Ông đồ vẫn ngồi đấy Qua đờng không ai hay L¸ vµng r¬i trªn giÊy Ngoµi giêi ma bôi bay. (Ông đồ vẫn ngồi đấy nh xa , nhng cuộc đời đã hoàn toàn khác xa. Đờng phố vẫn đông ngời qua nhng không ai biết đến sự có mặt của ông. Ông vẫn cố bám lấy sự sống, vẫn muốn có mặt với cuộc đời nhng cđời đã quên hẳn ông. Ông ngồi đấy mà vô cùng lạc lõng, lẻ loi. Ông ngồi đấy lặng lẽ mà trong lòng là một tấn bi kịch. Trời đất cũng ảm đạm, lạnh lẽo nh lòng ông. Lá vàng rơi vốn đã gợi sợ tàn tạ, buồn bã, đây lại rơi trên những tờ giấy dành viết câu đối của ông đồ. Vì ông ế khách, tờ giấy đổ cứ phơi ra đấy hứng lá vàng rơi ông cũng bỏ mặc. Ngoài trời chỉ là ma bụi bay rất nhẹ mà sao ảm đạm, l¹nh lÏo tíi buèt gi¸)..

(15) KÕ ho¹ch th¸ng 1- 2010 TiÕp tôc «n tËp theo kÕ ho¹ch cña nhµ trêng. Gióp HS: - Rèn kĩ năng diễn đạt, trình bày một vấn đề trớc tập thể. - Kh¾c s©u kiÕn thøc vÒ v¨n thuyÕt minh, c¸ch lµm bµi v¨n thuyÕt minh. - Cã ý thøc häc hái, t×m hiÓu, vËn dông tri thøc n©ng cao kÜ n¨ng viÕt v¨n thuyÕt minh. - RÌn kÜ n¨ng lµm bµi v¨n c¶m thô Nhí Rõng Khi con tu hó, Tøc c¶nh P¸c Bã - Ôn tập lại các kiến thức trong bài Có ý thức diễn đạt gãy gọn, đúng ngữ pháp, tránh những lỗi diễn đạt thông thờng Th¸ng. TuÇn I II. 12. III IV. Néi dung båi dìng HS tù «n tËp – Gv KiÓm tra s¸ch vë k× II ¤n tËp bµi: Quª h¬ng C©u cÇu khiÕn ¤n tËp bµi Tøc c¶nh P¸c Bã C©u cÇu khiÕn ¤n tËp bµi: «n tËp v¨n b¶n thuyÕt minh.

(16) Buæi 2. ¤n tËp bµi: Quª h¬ng C©u cÇu khiÕn. Ngµy so¹n 08/01/2010 Ngµy d¹y:10/01/2010. A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp l¹i kiÕn thøc vÒ c©u nghi vÊn - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vµ rÌn kÜ n¨ng c¶m thô v¨n qua bµi Quª h¬ng B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò Néi dung ? ThÕ nµo lµ c©u nghi vÊn? 1. Bµi tËp 1 C¸c chøc n¨ng cña c©u nghi - C©u nghi vÊn lµ c©u cã c¸c tõ nghi vÊn, cã chøc vÊn? năng chính là dùng để hỏi, khi viết thờng kết thúc b»ng dÊu hái. +Nã ë ®©u ? +Tiếng ta đẹp nh thế nào? +Ai biÕt ? +Nã t×m g× ? +C¸ b¸n ë ®©u ? - Trong nhiÒu truêng hîp, c©u nghi vÊn kh«ng dïng để hỏi mà dùng để cầu khiến, khẳng định, phủ định, đe doạ, bộc lộ t/c cảm xúc…và không cần ng ời đối tho¹i tr¶ lêi. - Nếu không dùng để hỏi thì trong một số trờng hợp, c©u nghi vÊn cã thÓ kÕt thóc b»ng dÊu chÊm than, dÊu chÊm, dÊu chÊm löng. §Ò bµi: C¶m nhËn cña em vÒ 2. Bµi tËp 2 bài thơ “Quê hơng” của Tế *.Tìm hiểu đề Hanh? - ThÓ lo¹i: C¶m thô t¸c phÈm v¨n häc - Néi dung cÇn lµm s¸ng tá: Víi nh÷ng vÇn th¬ b×nh dị mà gợi cảm, bài thơ Quê hơng của TH đã vẽ lên mét bøc tranh t¬i s¸ng vÒ mét lµng quª miÒn biÓn, trong đó nổi bật lên h/a khoẻ khoắn, đầy sức sống của ngời dân làng chài và sinh hoạt lao động làng chµi. Bµi th¬ cho ta thÊy t/c quª h¬ng trong s¸ng tha thiÕt cña nhµ th¬. - C¸ch lµm: ph©n tÝch c¸c yÕu tè NT lµm s¸ng tá ND. LÇn lît ph©n tÝch bµi th¬ theo tõng khæ th¬. HS dựa vào kiến thức đợc *. Dàn ý tìm hiểu để lập dàn bài đảm a. Mở bài b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau - Giíi thiÖu vÒ bµi th¬ vµ néi dung chÝnh b. Th©n bµi 1 H×nh ¶nh quª h¬ng a. Giíi thiÖu chung vÒ lµng quª - H/a quê hơng đợc tác giả giới thiệu: làm nghề chài líi, níc bao v©y ... s«ng. C¸ch giíi thiÖu rÊt tù nhiªn bình dị về nghề nghiệp và vị trí địa lí của làng ta thấy ®©y lµ mét lµng chµi ven biÓn. b. Cảnh đoàn thuyền ra khơi đánh cá - Đoàn thuyền đánh cá ra khơi trong khung cảnh: trời trong, gió …hồng => một buổi sáng đẹp trời hứa.

(17) HS dựa vào kiến thức đợc tìm hiểu để viết bài đảm bảo c¸c ý c¬ b¶n trong dµn bµi. hÑn mét chuyÕn ra kh¬i ®Çy th¾ng lîi. -Trên đó nổi bật là h/a chiếc thuyền và cánh buồm, chiếc thuyền đợc diễn tả thật ấn tợng: ChiÕc thuyÒn nhÑ ….m· Ph¨ng m¸i…..giang khÝ thÕ b¨ng tíi dòng m·nh lµm to¸t lªn mét søc sống mạnh mẽ, một vẻ đẹp hùng tráng đầy hấp dẫn. - Cánh buồm đợc tác giả so sánh, nhân hoá: giơng to nh……giã. Sù c¶m nhËn tinh tÕ, cïng sù liªn t ëng độc đáo cánh buồm căng hiện lên với một vẻ đẹp l·ng m¹n, bÊt ngê, h/a c¸nh buåm tr¾ng c¨ng giã biÓn kh¬i quen thuéc bçng trë lªn lín lao, thiªng liêng và rất thơ mộng. TH nh nhận ra đó chính là biÓu tîng cña linh hån lµng chµi. Nhµ th¬ võa vÏ chính xác cái hình vừa cảm nhận đợc cái hồn của sự vËt. c. Cảnh đoàn thuyền đánh cá trở về - Dân làng đón đoàn thuyền đánh cá trở về trong không khí ồn ào, tấp nập => cảnh đông vui náo nhiệt .Cảnh làng chài đón đoàn thuyền cá trở về là bức tranh sinh động, náo nhiệt, đầy ắp niềm vui và sự sống và họ nh thầm cảm ơn trời biển đã cho ngời dân lµng chµi trë vÒ an toµn vµ c¸ ®Çy ghe - Ngời dân làng chài đợc miêu tả với làn da ngăm r¸m n¾ng, th©n ….vÞ xa x¨m.Víi bót ph¸p võa t¶ thực vừa sáng tạo độc đáo, ngời lao động làng chài thật đẹp với nớc da nhuộm nắng gió, thân hình vạm vì thÊm ®Ëm vÞ mÆn mßi, nång to¶ vÞ xa x¨m cña biÓn, trë nªn cã tÇm vãc phi thêng. - Con thuyền sau chuyến đi vất vả đợc tác giả miêu t¶: im …n»m, nghe …vá. NghÖ thuËt nh©n ho¸ miªu tả con thuyền có hồn nh một phần sự sống lao động cña lµng chµi. Con thuyÒn còng gièng nh con ngêi sau mét chuyÕn ra kh¬i ®Çy mÖt mái, nã n»m nghØ ng¬i vµ c¶m nhËn vÞ mÆn mßi cña biÓn kh¬i ®ang lan to¶ trong thí vá - Ngêi viÕt cã t©m hån tinh tÕ, tµi hoa vµ nhÊt lµ cã tÊm lßng g¾n bã s©u nÆng víi quª h¬ng 2. Nçi nhí quª h¬ng(khæ cuèi) - Xa quª nhng t¸c gi¶ “lu«n tëng nhí” quª h¬ng. Lèi biÓu c¶m trùc tiÕp béc lé nçi nhí ch©n thµnh, tha thiÕt cña nhµ th¬ nªn lêi th¬ gi¶n dÞ, tù nhiªn. - Nhí vÒ quª h¬ng t¸c gi¶ nhí vÒ: Nhí mµu níc ….vôi.Nhớ con …quá đặc biệt là về ''cái mùi nồng mặn''. Dù đi xa, đứa con hiếu thảo của quê hơng luôn tởng nhớ ''mùi nồng mặn'' đặc trng của quê hơng Đó là hơng vị riêng đầy quyến rũ, mùi riêng của làng biển rất đặc trng... * Quª h¬ng lµ nçi nhí thêng trùc trong t©m hån t¸c gi¶, «ng lu«n nhí tíi nh÷ng h/a th©n thuéc trong cuéc sèng cña ngêi d©n lµng chµi. c. KÕt bµi - Kh¸i qu¸t l¹i gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt 3. ViÕt bµi a. Më bµi - TH cã mÆt trong phong trµo th¬ míi víi nh÷ng bµi thơ mang nặng nỗi buồn và t/y quê hơng đất nớc..

(18) ''Quê hơng'' là bài thơ đợc in trong tập ''Hoa niên'' xuÊt b¶n n¨m 1945 më ®Çu cho nguån c¶m høng lín trong suốt đời thơ Tế Hanh. b. Th©n bµi c. KÕt bµi Víi nh÷ng vÇn th¬ b×nh dÞ mµ gîi c¶m, bµi th¬ Quª hơng của TH đã vẽ lên một bức tranh tơi sáng về một làng quê miền biển, trong đó nổi bật lên h/a khoẻ kho¾n, ®Çy søc sèng cña ngêi d©n lµng chµi vµ sinh hoạt lao động làng chài. Bài thơ cho ta thấy t/c quê h¬ng trong s¸ng tha thiÐt cña nhµ th¬. GV gọi một số HS đọc bài và 4.Đọc và chữa bài cïng nhËn xÐt, ch÷a bµi hoµn chØnh 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Häc bµi, chuÈn bÞ «n tËp c¸c kiÕn thøc Khi con tu hó. Ngµy so¹n 16/01/2010 Ngµy d¹y:18/01/2010. Buæi 3. ¤n tËp bµi: Tøc c¶nh P¸c Bã C©u cÇu khiÕn. A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vÒ c©u cÇu khiÕn - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vµ rÌn kÜ n¨ng c¶m thô v¨n qua bµi Tøc c¶nh P¸c Bã B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò Néi dung ? ThÕ nµo lµ c©u cÇu khiÕn? 1. Bµi tËp 1 Chøc n¨ng? VD? - C©u cÇu khiÕn lµ c©u cã nh÷ng tõ cÇu khiÕn nh: hãy, đừng, chớ…nào…hay ngữ điệu cầu khiến, dùng để yêu cầu, ra lệnh, khuyên bảo - Khi viÕt c©u cÇu khiÕn thêng kÕt thóc b»ng dÊu chấm than, nhng khi ý kiến không đợc nhấn mạnh th× cã thÓ kÕt thóc b»ng dÊu chÊm. VD: Thôi đừng lo lắng – khuyên bảo. Cø vÒ ®i. – yªu cÇu. §i th«i con. – yªu cÇu §Ò bµi: C¶m nhËn cña em vÒ 2. Bµi tËp 2 bài thơ “Tức cảnh Pác Bó” *.Tìm hiểu đề cña HCM? - ThÓ lo¹i: C¶m thô t¸c phÈm v¨n häc - Néi dung cÇn lµm s¸ng tá: Tøc c¶nh P¸c Bã cho thÊy tinh thÇn l¹c quan, phong th¸i ung dung cña BH.

(19) HS dựa vào kiến thức đợc tìm hiểu để lập dàn bài đảm b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau. HS dựa vào kiến thức đợc tìm hiểu để viết bài đảm bảo c¸c ý c¬ b¶n trong dµn bµi. trong cuéc sèng CM gian khæ ë P¸c Bã.Víi Ngêi lµm CM vµ sèng hoµ hîp víi thiªn nhiªn lµ niÒm vui lín. - C¸ch lµm: ph©n tÝch c¸c yÕu tè NT lµm s¸ng tá ND. LÇn lît ph©n tÝch bµi th¬ theo tõng c©u th¬. 2. Dµn ý a. Më bµi - HCM (1890- 1969) quª ë lµng Kim Liªn – Nam Đàn – Nghệ An, là nhà lãnh tụ vĩ đại, nhà thơ lớn, nhµ CM cña d©n téc VN. Bµi th¬ Tøc c¶nh P¸c Bã ra đời trong thời gian Bác sống và làm việc tại hang P¸c Bã – Cao B»ng (2/1941). Bµi th¬ t¶ c¶nh sinh ho¹t, lµm viÖc vµ c¶m nghÜ cña B¸c trong nh÷ng ngµy H§CM gian khæ ë P¸c Bã. b. Th©n bµi - Câu thơ 1 sử dụng phép đối về không gian và đối về thời gian, ngắt nhịp 4/3 sóng đôi tạo cảm giác nhịp nhµng gióp ta hiÓu vÒ cuéc sèng cña B¸c. §ã lµ cuéc sèng hµi hoµ th th¸i, ung dung hoµ ®iÖu víi nhÞp sèng cña nói rõng. - C©u th¬ 2 nãi vÒ chuyÖn ¨n cña B¸c ë P¸c Bã. Thøc ¨n chñ yÕu lµ ch¸o bÑ, rau m¨ng. §©y lµ nh÷ng thøc ¨n cã s½n hµng ngµy trong b÷a ¨n cña B¸c. Giäng điệu đùa vui: lơng thực, thực phẩm ở đây đầy đủ và d thừa. Bữa ăn của Bác thật đạm bạc giản dị mà chan chứa tình cảm đó là toàn là sản vật của thiên nhiên ban tÆng cho con ngêi. §ã còng lµ niÒm vui cña ngêi chiÕn sÜ CM lu«n g¾n bã víi cuéc sèng cña thiªn nhiªn - C©u th¬ 3 nãi vÒ ®iÒu kiÖn lµm viÖc cña B¸c. B¸c làm việc bên bàn đá chông chênh rất giản dị, đơn sơ. Hình tợng ngời chiến sĩ đợc khắc hoạ thật nổi bật vừa chân thực vừa sinh động lại vừa nh có một tầm vãc lín lao, mét t thÕ uy nghi, lång léng, gièng nh một bức tợng đài về vị lãnh tụ CM. HCM đang dịch sö §¶ngCéng s¶n Liªn X« lµm tµi liÖu huÊn luyÖn cán bộ đồng thời chính là xoay chuyển lịch sử VN. - Câu thơ thứ 3 là suy nghĩ của Bác về cuộc đời cách m¹ng. §ã lµ cuéc sèng gian khæ nhng lµ niÒm vui giữa chốn núi rừng – cuộc đời “ sang” - sang trọng giàu có. Đó là TT, cuộc đời làm CM lấy lý tởng cứu níc lµm lÏ sèng kh«ng hÒ bÞ gian khæ khuÊt phôc. Cuộc đời CM của Bác thật gian khổ nhng Bác thấy đó là niềm vui của ngời chiến sĩ CM giữa chốn lâm tuyền. Bác là ngời CM sống lạc quan tự tin yêu đời. c. KÕt bµi - là bài thơ tứ tuyệt bình dị pha lẫn giọng đùa vui Tøc c¶nh P¸c Bã cho thÊy tinh thÇn l¹c quan, phong th¸i ung dung cña BH trong cuéc sèng CM gian khæ ë P¸c Bã.Víi Ngêi lµm CM vµ sèng hoµ hîp víi thiªn nhiªn lµ niÒm vui lín. 3. ViÕt bµi a. Më bµi - HCM (1890- 1969) quª ë lµng Kim Liªn – Nam Đàn – Nghệ An, là nhà lãnh tụ vĩ đại, nhà thơ lớn, nhµ CM cña d©n téc VN. Bµi th¬ Tøc c¶nh P¸c Bã ra đời trong thời gian Bác sống và làm việc tại hang.

(20) P¸c Bã – Cao B»ng (2/1941). Bµi th¬ t¶ c¶nh sinh ho¹t, lµm viÖc vµ c¶m nghÜ cña B¸c trong nh÷ng ngµy H§CM gian khæ ë P¸c Bã. b. Th©n bµi c. KÕt bµi - Tøc c¶nh P¸c Bã lµ bµi th¬ tø tuyÖt b×nh dÞ pha lÉn giọng đùa vui, cho thấy tinh thần lạc quan, phong th¸i ung dung cña BH trong cuéc sèng CM gian khæ ë P¸c Bã.Víi Ngêi lµm CM vµ sèng hoµ hîp víi thiªn nhiªn lµ niÒm vui lín. 4.§äc vµ ch÷a bµi. GV gọi một số HS đọc bài và cïng nhËn xÐt, ch÷a bµi hoµn chØnh 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Häc bµi, - chuẩn bị ôn tập các kiến thức của bài Ngắm trăng, Đi đờng. Ngµy so¹n 16/01/2010 Ngµy d¹y:18/01/2010. Buæi 4 Ph¬ng ph¸p lµm v¨n thuyÕt minh I. LÝ thuyÕt chung. 1. Kh¸i niÖm:.

(21) * Kh¸i niÖm: Lµ lo¹i v¨n b¶n th«ng dông, tr×nh bµy vÒ cÊu t¹o, tÝnh chÊt, c¸ch dïng, lÝ do ph¸t sinh, tiÕn tr×nh ph¸t triÓn, biÕn ho¸….. nh¾m cung cÊp hiÓu biÕt cho con ngêi. * §Æc trng: Cã tÝnh kh¸ch quan, thùc dông, cã kh¶ n¨ng cung cÊp tri thøc h÷u Ých cho con ngêi, mang t duy khoa häc. * Yêu cầu: Trình bày rõ ràng, hấp dẫn những đặc điểm cơ bản của đối tợng thuyết minh. * Ngôn ngữ: Cô đọng, chặt chẽ, chính xác. 2. Yªu cÇu vµ c¸c ph¬ng ph¸p thuyÕt minh. a. Yªu cÇu: - Tri thøc: - Phân biệt các đặc điểm. b. Ph¬ng ph¸p : Là vấn đề quan trọng, quyết định của bài văn thuyết minh => Biết phải làm nh thế nµo tríc, thuyÕt minh phÇn nµo tríc, phÇn nµo sau. - NÕu muèn hiÓu cÊu t¹o sù vËt th× tr×nh bµy theo qu¸ tr×nh h×nh thµnh tõ tríc đến sau. - Nếu sự vật có nhiều phơng diện thì lần lợt trình bày các phơng diện cho đến hÕt. * C¸c ph¬ng ph¸p thuyÕt minh: - Nêu định nghĩa, giải thích: Giới thiệu tổng quát về sự vật cần thuyết minh, chỉ ra những đặc trng của sự vật. - Liệt kê, nêu ví dụ, số liệu: Làm vấn đề trừu tợng trở nên cụ thể, dễ nắm bắt, có søc thuyÕt phôc. - So sánh: Nhằm tô đậm một đặc điểm, tính chất của sự vật. - Phân tích, phân loại: Chia nhỏ đối tợng thành nhiều phần, nhiều phơng diện……. 3. C¸ch lµm bµi v¨n thuyÕt minh. * Bớc 1: Tìm hiểu đề: - Xác định đối tợng cần thuyết minh. Các đối tợng thuyết minh thờng gặp : + ThÓ lo¹i: Th¬, v¨n….. + Đồ dùng: Gia đình, học tập… + C¸ch lµm: §å ch¬i, mãn ¨n…. + Di tÝch lÞch sö, danh lam th¾ng c¶nh. + Tr×nh bµy ë hiÖu s¸ch, ng«i trêng,…… + S¶n phÈm: tËp th¬, t¸c gi¶, danh nh©n….. * Bớc 2: Thu thập tri thức, t liệu về đối tợng ( Yêu cầu: Phải khách quan, chính xác) * Bớc 3: Xác định cách trình bày. * Bíc 4: LËp dµn ý: - Mở bài: Giới thiệu chung về đối tợng cần thuyết minh. - Thân bài: Thuyết minh từng chi tiết của đối tợng: Đặc điểm, cấu tạo, công dông….. - Kết luận: Bày tỏ thái độ về đối tợng, nêu ý nghĩa, vị trí quan trọng của đối tợng víi cuéc sèng. * Bíc 5: ViÕt thµnh bµi v¨n hoµn chØnh. * Bíc 6: Söa bµi. 4. Vai trß, vÞ trÝ cña c¸c yÕu tè trong bµi viÕt. C¸c yÕu tè: Miªu t¶, tù sù, nghÞ luËn( b×nh luËn), ph©n tÝch, gi¶i thÝch -> c¸c yÕu tố này không thể thiếu trong văn bản thuyết minh, chiếm 1 tỉ lệ nhỏ và đợc sử dụng hợp lÝ. 5. C¸c d¹ng bµi v¨n thuyÕt minh vµ c¸ch lµm. 5.1. Thuyết minh về một thứ đồ dùng. * Mở bài: Giới thiệu khái quát về đồ dùng ( Thuộc loại đồ dùng gì?). * Th©n bµi: LÇn lît tr×nh bµy c¸c néi dung: - ChÊt liÖu chÕ t¹o. - §Æc ®iÓm cÊu t¹o : Trong.

(22) Ngoµi - TÝnh n¨ng, c¸ch sö dông, c¸ch b¶o qu¶n. * Kết luận : Nêu lợi ích của đồ dùng. VD : Thuyết minh về chiếc bóng đèn điện tròn. - Mở bài : Giới thiệu về chiếc bóng đèn điện tròn. - Th©n bµi : + Nêu cấu tạo : Bóng đèn làm bằng thuỷ tinh, ở trong có rút chân không Đuôi đèn làm bằng kim loại. Cuối đèn có hai dây. D©y tãc lµm b»ng f«ngram. + C¸ch sö dông : Tuæi thä 1000 h. Nêú dùng hiệu điện thế cao đèn sẽ cháy. Nêú dùng hiệu điện thế thấp thì bóng đèn tuổi thọ cao. + C¸ch b¶o qu¶n : Treo đèn trên cao. Dùng chụp để che bụi. - Kết bài: ý nghĩa của chiếc bóng đèn. 5.2. ThuyÕt minh vÒ mét thÓ lo¹i, t¸c phÈm v¨n häc. 5.2.1. ThÓ lo¹i: * Mở bài: Nêu định nghĩa về thể loại. * Th©n bµi: Tr×nh bµy c¸c yÕu tè h×nh thøc thÓ lo¹i. - Th¬: VÇn, nhÞp, luËt b»ng tr¾c….. - TruyÖn: Cèt truyÖn, nh©n vËt, t×nh huèng truyÖn…… - ChÝnh luËn: Bè côc, luËn ®iÓm, ph¬ng ph¸p lËp luËn… * Kết luận: Tác dụng của hình thức thể loại đối với việc thể hiện chủ đề. 5.2.2. T¸c phÈm. * Mở bài: Tác giả, hoàn cảnh ra đời tác phẩm. * Th©n bµi: - Tãm t¾t: néi dung t¸c phÈm ( tr÷ t×nh). t¸c phÈm ( v¨n xu«i) - Trình bày đặc điểm của tác phẩm : + Néi dung CÇn cã dÉn chøng. + H×nh thøc nghÖ thuËt * KÕt luËn : T¸c dông cña t¸c phÈm víi cuéc sèng. 5.3. ThuyÕt minh vÒ mét ph¬ng ph¸p ( c¸ch lµm). * Më bµi : Giíi thiÖu kh¸i qu¸t vÒ ph¬ng ph¸p ( c¸ch lµm). *Th©n bµi: - Nguyªn vËt liÖu ( chuÈn bÞ) - C¸ch lµm: + Lµm b¾t ®Çu tõ ®©u? ( c¸i g× tríc, c¸i g× sau ?) + Lµm nh thÕ nµo? ( trật tự nhất định, phù hợp) + Yªu cÇu( Víi s¶n phÈm vËt chÊt) * KÕt bµi : Nªu vai trß, ý nghÜa cña ph¬ng ph¸p. 5.4. ThuyÕt minh vÒ mét danh lam th¾ng c¶nh. * Mở bài: Giới thiệu khái quát về danh lam thắng cảnh ( Thể hiện sự độc đáo, hấp dẫn). * Th©n bµi: - Giới thiệu vị trí địa lí, diện tích, lai lịch ( Tiểu sử: Bắt đầu từ năm nào, gắn với nh÷ng sù kiÖn g×?) ( Ph¶i chó ý gi¶i thÝch c¸c kh¸i niÖm). - Nêu cảnh quan hiện nay ( đặt di tích trong quần thể cảnh vật hiện nay). * Kết luận: Nêu giá trị của thắng cảnh đối với đất nớc, đời sống con ngời. 5.5. ThuyÕt minh vÒ t¸c gi¶, anh hïng lÞch sö, tËp s¸ch… * Mở bài: Giới thiệu nét khái quát về đối tợng thuyết minh. * Th©n bµi: - Con ngêi : ( T¸c gi¶, anh hïng):.

(23) + Giới thiệu năm sinh, năm mất, quê quán, truyền thống gia đình. + Giới thiệu tài năng, sự cống hiến của ngời đó trên lĩnh vực nào ? - TËp s¸ch : + CÊu tróc ( gåm bao nhiªu bµi, bao nhiªu phÇn) + Néi dung : + H×nh thøc : ( in trªn giÊy g× ? mµu g×?) * KÕt luËn: - Tập sách: Nêu giá trị với cuộc sống, tình cảm với đối tợng ( biểu cảm). - Con ngời: Sự đánh giá về ngời đó, tình cảm với ngời đó( biểu cảm). 5.6. ThuyÕt minh vÒ mét cöa hiÖu, c¨n nhµ……. ( vÒ c¸ch tr×nh bµy) * Mở bài : Giới thiệu về đối tợng cần thuyết minh. * Thân bài : Lần lợt trình bày cách sắp xếp của đối tợng thuyết minh : + Mét phÇn kh¸i qu¸t. + C¸ch tr×nh bµy cô thÓ. * Kết luận : Thể hiện cảm nhận, sự đánh giá của ngời viết, ý nghĩa của cách trình bày. II. LuyÖn tËp : 5. Bµi tËp 1 : ThuyÕt minh mét mãn ¨n d©n téc. 6. Bài tập 2: Thuyết minh về một đò dùng học tập( cái bút máy, cái com – pa, cái cÆp s¸ch…..) 7. Bµi tËp 3: ThuyÕt minh vÒ mét anh hïng d©n téc, danh nh©n v¨n ho¸ ( NguyÔn Tr·i, Hå ChÝ Minh…..) 8. Bµi tËp 4: Th«ng qua bµi th¬: “ C¶m t¸c vµo nhµ ngôc Qu¶ng §«ng”, h·y thuyÕt minh về thể thơ thất ngôn bát cú đờng luật?.

(24) Buæi 23. A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vÒ c©u cÇu khiÕn - Ôn tập lại các kiến thức và rèn kĩ năng cảm thụ văn qua bài Ngắm trăng, Đi đờng B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò Néi dung Ca1 1. Bµi tËp 1 ? ThÕ nµo lµ c©u cÇu khiÕn? - C©u cÇu khiÕn lµ c©u cã nh÷ng tõ cÇu khiÕn nh: Cho VD? hãy, đừng, chớ…nào…hay ngữ điệu cầu khiến, dùng để yêu cầu, ra lệnh, khuyên bảo - Khi viÕt c©u cÇu khiÕn thêng kÕt thóc b»ng dÊu chấm than, nhng khi ý kiến không đợc nhấn mạnh th× cã thÓ kÕt thóc b»ng dÊu chÊm. VD a. Thôi đừng lo lắng – khuyên bảo. b. Cø vÒ ®i. – yªu cÇu. c. §i th«i con. – yªu cÇu 2. Bµi tËp 2 Đề bài: Phân tích bài thơ *.Tìm hiểu đề Ngắm trăng, Đi đờng của - Thể loại: Cảm thụ tác phẩm văn học HCM để thấy phong thái ung - Nội dung cần làm sáng tỏ: là bài thơ tứ tuyệt giản dung, tinh thÇn l¹c quan cña dÞ mµ hµm sóc Ng¾m tr¨ng cho thÊy t/y thiªn nhiªn đến say mê và phong thái ung dung của BH ngay cả ngêi chiÕn sÜ cm? trong cảnh ngục tù khổ tăm tối. Đi đờng mang ý nghĩa t tởng sâu sắc, từ việc đi đờng núi đã gợi ra một chân lí đờng đời : vợt qua gian lao chồng chất sẽ tíi th¾ng lîi vÎ vang. - C¸ch lµm: ph©n tÝch c¸c yÕu tè NT lµm s¸ng tá ND. LÇn lît ph©n tÝch bµi th¬ 2. Dµn ý a. Më bµi HS dựa vào kiến thức đợc - Từ 8- 1942 đến tháng 9-1943, Bác Hồ bị tìm hiểu để lập dàn bài đảm chính tháng quyÒn TGT b¾t giam trong c¸c nhµ lao tØnh b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau Quảng Tây. Trong bóng tối của lao tù, Ngời đã viết ra nh÷ng dßng ¸nh s¸ng. §ã lµ nh÷ng dßng th¬ trong Nhật kí trong tù. Ngắm trăng, Đi đờng là hai bài thơ tiªu biÓu cña tËp th¬ cho thÊy phong th¸i ung dung, tinh thÇn l¹c quan cña ngêi chiÕn sÜ cm. b. Th©n bµi.

(25) * Ng¾m tr¨ng - BH ngắm trăng trong một hoàn cảnh hết sức đặc biÖt: trong tï ngôc. BËc tao nh©n mÆc kh¸ch thëng thức trăng đang trong cảnh tù ngục bị đày đoạ vô cùng cực khổ. Không vớng bận với vật chất tầm thờng mà vẫn hoà lòng mình để ngắm trăng. - Câu thơ thứ 2 Vừa để hỏi vừa để bộc lộ cảm xúc của tác giả trớc cảnh đêm trăng đẹp. cã c¸i xèn xang bèi rèi rÊt nghÖ sÜ cña HCM tríc cảnh đêm trăng quá đẹp. Chứng tỏ Ngời yêu thiên nhiên một cách say đắm nên đã rung động trớc cảnh đêm trăng đẹp dù là trong tù ngục.- Cảm xúc xao xuyến của nhà thơ, không cầm đợc lòng trớc cảnh trăng đẹp. - Bất chấp mọi khó khăn thiếu thốn Ngời đã thả tâm hồn mình ra ngoài cửa sắt của nhà tù để tìm đến ngắm trăng tức là để giao hoà với thiên nhiên. - VÇng tr¨ng còng vît ra qua song cöa s¾t cña nhµ tï để đến với nhà thơ. Cả Ngời và trăng chủ động tìm đến nhau giao hoà với nhau. Ngời chủ động đến với trăng, trăng chủ động tìm đến với Ngời Dờng nh họ đã trở thành tri âm tri kỉ với nhau. => B¸c rÊt yªu thiªn nhiªn vµ g¾n bã víi thiªn nhiªn. * Đi đờng - Giäng suy ngÉm, nhÞp 4/3.Võa ®i hÕt nói nµy l¹i đến một lớp núi khác cứ thế khó khăn chồng chất khã kh¨n, gian lao liªn tiÕp gian lao.khã kh¨n gian khæ dêng nh lµ bÊt tËn. - Câu thơ mở ra ý nghĩa chủ đạo của bài thơ đó là nỗi gian lao của ngời đi đờng. Đó là suy ngẫm thấm thía rút ra từ bao cuộc đi đờng đầy khổ ải của nhà thơ. - giäng ®iÖu khÈn tr¬ng thanh tho¸t h¬n, mäi gian lao đã kết thúc, lùi về phía sau, ngời đi đờng lên đến đỉnh cao chót vót là lúc gian lao nhất nhng đồng thời cũng là lúc mọi khó khăn vừa kết thúc, ngời đi đờng đã đứng trên cao điểm tột cùng. - Cả một chặng đờng gian lao đã kết thúc, h/a nhân vật trữ tình không còn là ngời đi đờng núi vô cùng cực khổ trớc mắt sau lng đều là núi non, mà đã trở thành ngời khách du lịch đã đi đến đợc vị trí cao nhất để tha hồ thởng ngoạn phonh cảnh núi non hùng vĩ bao la tr¶i ra tríc m¾t. - Câu thơ diễn tả sự vui sớng đặc biệt bất ngờ đó là h¹nh phóc v« cïng lín lao cña ngêi chiÕn sÜ c¸ch m¹ng hoµn toµn th¾ng lîi qua bao gian khæ hi sinh. Câu thơ thấp thoáng hiện ra h/a con ngời đứng trên đỉnh cao thắng lợi với t thế làm chủ thiên nhiên. c. KÕt bµi - lµ bµi th¬ tø tuyÖt gi¶n dÞ mµ hµm sóc Ng¾m tr¨ng cho thấy t/y thiên nhiên đến say mê và phong thái ung dung cña BH ngay c¶ trong c¶nh ngôc tï khæ tăm tối. Đi đờng mang ý nghĩa t tởng sâu sắc, từ việc đi đờng núi đã gợi ra một chân lí đờng đời : vợt qua gian lao chång chÊt sÏ tíi th¾ng lîi vÎ vang. 3. ViÕt bµi HS dựa vào kiến thức đợc.

(26) tìm hiểu để viết bài đảm bảo 4.Đọc và chữa bài c¸c ý c¬ b¶n trong dµn bµi GV gọi một số HS đọc bài và cïng nhËn xÐt, ch÷a bµi hoµn chØnh 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Häc bµi - Ôn tập câu trần thuật, câu phủ định, chiếu dời đô.. TuÇn 25 Ngµy so¹n: 18/2/09 Ngµy d¹y:. Buæi 24. A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vµ rÌn kÜ n¨ng c¶m thô v¨n qua bµi kiÓm tra trªn líp. B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: * KiÓm tra: sù chuÈn bÞ * ¤n tËp I. §Ò bµi: 1. Bài tập 1: Khoanh tròn vào chữ cái chọn câu trả lời đúng C©u 1: Tõ nµo trong c©u th¬ sau thÓ hiÖn râ nhÊt sù c¨m hên cña Chóa s¬n l©m trong bµi th¬ "Nhí rõng" cña ThÕ L÷ ? “GËm mét khèi c¨m hên trong còi s¾t” A. Tõ còi s¾t. B. Tõ c¨m hên, C. Tõ khèi. D. Tõ gËm. Câu 2: Biện pháp nghệ thuật gì đợc sử dụng, tác dụng của nó nh thế nào trong hai câu th¬ sau: ChiÕc thuyÒn nhÑ h¨ng nh con tuÊn m·, Ph¨ng m¸i chÌo m¹nh mÏ vît trêng giang. (Quª h¬ng – TÕ Hanh). A. Nh©n ho¸: gîi h×nh ¶nh con ngêi. B. So s¸nh: thÓ hiÖn sù khoÎ kho¾n, m¹nh mÏ cña con thuyÒn. C. Èn dô: t¹o nªn søc gîi c¶m. D. Ho¸n dô: t¹o nªn ý nghÜa s©u xa. Câu 3: Biện pháp đối có tác dụng gì cho hai câu thơ cuối trong bài “Ngắm trăng” của Hồ ChÝ Minh. A.T¹o ©m hëng vang väng. B. Gîi ra sù tr¸i ngîc gi÷a ngêi vµ tr¨ng. C.Tạo sự cân xứng, hài hoà, đăng đối về hình thức; gợi ra sự giao hoà đặc biệt gia ngời và trăng. D.Tạo nên màu sắc hiện đại cho hai câu thơ. C©u 4: C©u nµo trong c¸c c©u sau lµ c©u cÇu khiÕn: A. L·o kh«ng hiÓu t«i. B. T«i buån l¾m C. ThÕ nã cho b¾t µ ? D. Anh ®i ®i! Câu 5: Bài văn “Chiếu dời đô” của Lý Công Uẩn đợc viết bằng thể loại:.

(27) A C¸o; B. HÞch; C. V¨n tÕ; D. ChiÕu. Câu 6: Câu trần thuật sau đây dùng để làm gì ? “Mặt lão đột nhiên co rúm lại”. A. KÓ B. Béc lé c¶m xóc C. Miªu t¶ D. §Ò nghÞ. Câu 7:Yếu tố nào sau đây có thể đợc đa vào trong văn bản nghị luận ? A. Tình cảm, cảm xúc, thái độ. B. NiÒm h¹nh phóc. C. Nçi ®au buån. D. Sù tr©n träng. 2. Bài tập 2: Chuyển các câu khẳng định sau thành câu phủ định và giữ nguyên ý câu khẳng định. a. T«i ®i ch¬i. b. Nam häc b×nh thêng. c. Lan ®ang ë bªn trong. d. C« Êy h¸t hay. 3. Bài tập 3: Nối một ý cột A với một ý cột B để có nhận định đúng về tác giả và thể lo¹i trong c¸c thÓ lo¹i v¨n häc cæ: A B a. TriÒu thÇn tr×nh lªn nhµ vua. b. Vua dïng ban bè mÖnh lÖnh. 1. HÞch, c. Vua chúa hay thủ lĩnh viết ra để 2. C¸o, c«ng bè mét kÕt qu¶ hay mét sù 3. ChiÕu, nghiÖp cho mäi ngêi biÕt. 4. TÊu sí. d.Do vua chóa, thñ lÜnh viÕt kªu gäi mäi ngêi chèng thï trong,giÆc ngoµi. 4. Bµi tËp 4: C¶m nhËn cña em vÒ bµi th¬ "Khi con tu hó" cña Tè H÷u. 5. Bµi tËp 5: Giíi thiÖu vÒ mét danh lam th¾ng c¶nh em yªu thÝch. II. §¸p ¸n 1. Bµi tËp 1: 1D , 2B, 3C, 4D, 5D, 6C, 7A 2.Bµi tËp 2: ChuyÓn nh sau: 1. T«i kh«ng ph¶i kh«ng ®i ch¬i. 2. Nam häc kh«ng giái còng kh«ng dèt. 3. Lan kh«ng ë bªn ngoµi. 4. C« Êy h¸t kh«ng ph¶i kh«ng hay. 3. Bµi tËp 3: 1d , 2c, 3b, 4a 4. Bµi tËp 4 a. Më bµi - Tố Hữu đợc coi là lá cờ đầu của thơ ca cách mạng và kháng chiến. Bài thơ Khi con tu hú đợc viết trong nhà lao Thừa Phủ(Huế) khi tác giả đơng hoạt động cách mạng, mới bị b¾t giam (7/1939) thÓ hiÖn t©m tr¹ng bøc xóc, híng tíi cuéc sèng bªn ngoµi b. Th©n bµi - Cảnh mùa hè đợc tác giả gợi ra bằng âm thanh của tiếng tu hú - tiếng chim đặc trng báo hiÖu hÌ vÒ - Tiếng chim tu hú đã thức dậy trong tâm hồn ngời chiến sĩ trẻ trong tù một khung cảnh mùa hè đẹp với tiếng ve kêu râm ran trong vờn cây, lúa chiêm chín vàng trên cánh đồng, bÇu trêi cao réng víi c¸nh diÒu chao lîn, …§©y lµ mïa hÌ rén r· ©m thanh, rùc rì mµu sắc và hơng vị ngọt ngào, bầu trời khoáng đạt tự do…Cuộc sống thanh bình đang sinh sôi, nảy nở, ngọt ngào tràn trề nhựa sống đang sôi động trong tâm hồn ngời tù. Nhng tất cả đều trong tâm tởng. - Nhà thơ đã đón nhận mùa hè bằng thính giác, bằng tâm tởng, bằng sức mạnh của tâm hån nång nhiÖt víi t×nh yªu cuéc sèng tù do:“Ta nghe…lßng”.ChÝnh v× thÕ nhµ th¬ ngêi chiÕn sÜ c¸ch m¹ng trong tï cã t©m tr¹ng ngét ng¹t: Mµ ch©n …uÊt th«i. Nhịp thơ 6/2; 3/3, động từ mạnh (đạp tan phòng, chết uất), sử dụng nhiều thán từ (ôi, thôi, làm sao) ta cảm nhận đợc tâm trạng ngột ngạt uất ức cao độ, khao khát thoát cảnh tï ngôc trë vÒ víi cuéc sèng tù do ë bªn ngoµi. - Mở đầu và kết thúc bài thơ đều có tiếng chim tu hú. Tiếng chim tu hú ở đầu bài là tiếng chim b¸o hiÖu hÌ vÒ mét mïa hÌ trµn ®Çy søc sèng vµ tù do.TiÕng chim tu hó ë cuèi bµi l¹i khiÕn cho ngêi chiÕn sÜ ®ang bÞ giam c¶m thÊy hÕt søc ®au khæ, bùc béi  t©m hån ®ang ch¸y lªn kh¸t väng sèng tù do. * TiÕng chim lµ tiÕng gäi tha thiÕt cña tù do, cña thÕ giíi sù sèng ®Çy quyÕn rò, th«i thóc giôc gi· muèn ngêi tï vît ngôc ra ngoµi víi c/s tù do. c. KÕt bµi: Khi con tu hó cña TH lµ bµi th¬ lôc b¸t gi¶n dÞ, thiÕt tha, thÓ hiÖn s©u s¾c lßng yªu cuéc sèng vµ niÒm kh¸t khao tù do ch¸y báng cña ngêi chiÕn sÜ c¸ch m¹ng trong c¶nh tï ®Çy.

(28) 5. Bµi tËp 5 a) Mở bài: Giới thiệu đối tợng cần đợc thuyết minh (có thể là một danh lam thắng cảnh: Hµ Néi, vÞnh H¹ Long, TP H¶i Phßng, HuÕ, Vòng Tµu, TP Hå ChÝ Minh, ... b) Th©n bµi: - Giíi thiÖu vÞ trÝ, - Nguån gèc h×nh thµnh xuÊt xø tªn gäi vµ sù tÝch(nÕu cã) - đặc điểm - qu¸ tr×nh trïng tu - gi¸ trÞ vª kinh tÕ, du lÞch, v¨n ho¸ truyÒn thèng; - bµi häc vÒ sù gi÷ g×n vµ t«n t¹o. c) Kết bài: có thể là lời đánh giá danh thắng đó. *. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Học bài, chuẩn bị ôn tập các kiến thức của bài câu trần thuật, câu phủ định, Chiếu dời đô - Giê sau kiÓm tra. TuÇn 26 Ngµy so¹n: 24/ 2/09 Ngµy d¹y:. Buæi 25. A. Mục tiêu cần đạt: - Ôn tập lại các kiến thức về câu trần thuật, câu phủ định - Rèn kĩ năng cảm thụ văn qua bài Chiếu dời đô B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò Néi dung Ca 1 1. Bµi tËp 1 ? ThÕ nµo lµ c©u trÇn thuËt? - C©u trÇn thuËt kh«ng cã kiÓu c©u cña c©u nghi vÊn, LÊy VD? câu cầu khiến, câu cảm thán, thờng để kể thông báo, nhận định, miêu tả… - Ngoµi chøc n¨ng chÝnh trªn ®©y, c©u trÇn thuËt cßn dùng để yêu cầu, đề nghị hay bộc lộ t/c cảm xúc… ( vèn lµ chøc n¨ng chÝnh cña c¸c kiÓu c©u kh¸c) - Khi viÕt, c©u trÇn thuËt thêng kÕt thóc b»ng dÊu chấm, nhng đôi khi nó có thể kết thúc bằng dấu chÊm tham hoÆc dÊu chÊm löng. - Đây là kiểu câu cơ bản và đợc dùng phổ biến nhất trong giao tiÕp. VD: - ¤ng Êy lµ mét ngêi tèt. - Ngay mai cả lớp đi lao động. ? Thế nào là câu phủ định? 2. Bài tập 2 LÊy VD? - Câu phủ định là câu chứa những từ ngữ phủ định nh: kh«ng, cha, ch¼ng, ch¶, kh«ng ph¶i, ch¼ng ph¶i (lµ) ®©u cã ph¶i (lµ),….. - Câu phủ định dùng để : + Th«ng b¸o x¸c nhËn kh«ng cã sù vËt, sù viÖc, tÝnh chất, quan hệ nào đó ( câu phủ định miêu tả) + Phản bác một ý kiến, một nhận định( câu phủ định.

(29) Đề bài: Qua bài Chiếu dời đô em h·y lµm s¸ng tá vai trß của LCU trong việc dời đô?. HS dựa vào kiến thức đợc tìm hiểu để lập dàn bài đảm b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau. b¸c bá) VD: Nã kh«ng ®i Hµ Néi. T«i cha bao giê ch¬i th©n víi nã. 3. Bµi tËp 3 *.Tìm hiểu đề - ThÓ lo¹i: NL - Néi dung cÇn lµm s¸ng tá: vai trß cña LCU trong việc dời đô. - Cách làm: phân tích các luận điểm để thấy đợc sự thuyÕt phôc khÐo lÐo, lùa chän s¸ng suèt cña LCU. *. Dµn ý a. Më bµi - LCU ( 974- 1028) tøc LÝ Th¸i Tæ, quª ë §×nh B¶ng – Tõ S¬n – B¾c Ninh. ¤ng lµ ngêi th«ng minh, nh©n ¸i, cã chÝ lín cã c«ng s¸ng lËp ra v¬ng triÒu LÝ. Năm 1010 LCU viết Chiếu Dời Đô để thuyết phục nhân dân tuân theo mệnh lênh của nhà vua dời đô từ Hoa L vÒ Thµnh §¹i La b. Th©n bµi - Để thuyết phục dời đô LCU đã nêu việc dời đô của các triều đại xa ở TQ: Nhà Thơng : 5 lần dời đô, Nhà Chu : 3 lần dời đô.Theo LCU việc dời đô về trung tâm của các triều đại TQ phù hợp với qui luật kh¸ch quan trªn v©ng lÖnh trêi, díi theo ý d©n, nh»m mục đích mu toan nghiệp lớn, xây dựng vơng triều phån thÞnh, tÝnh kÕ l©u dµi cho thÕ hÖ sau cho nªn kÕt qu¶ vËn níc l©u dµi, phong tôc phån thÞnh quèc gia giàu mạnh, đất nớc bền vững, phát triển thịnh vợng. Việc dời đô của các triều đại này chứng tỏ dời đô là việc làm thờng xuyên của các triều đại.Trong lịch sử cũng từng có chuyện dời đô và đã từng đem lại những điều tốt đẹp. Vậy việc dời đô của LTT không cã g× lµ kh¸c thêng. - LTT phê phán việc không dời đô của 2 triều Đinh và Lê cứ đóng yên đô thành ở vùng núi Hoa L, kh«ng theo mÖnh trêi, kh«ng häc ngêi xa nªn triÒu đại ngắn ngủi, nhân dân khổ cực, vạn vật không thÝch nghi, kh«ng thÓ ph¸t triÓn thÞnh vîng trong vùng đất chật chội. Soi sử sách vào tình hình thực tế thì thực ra 2 triều đó thế và lực cha đủ mạnh để ra nơi đồng bằng, đất phẳng, nơi trung tâm của đất nớc phải dựa vào thế núi rừng hiểm trở. Thời Lí, trong đà phát triển đi lên của đất nớc, việc đóng đô ở Hoa L kh«ng cßn phï hîp n÷a - Bên cạnh lí là tình ''Trẫm rất đau xót về việc đó'', lời văn tác động cả tới tình cảm ngời đọc, tác giả bộc lộ khát vọng xây dựng đất nớc lâu bền, hùng cờng. - Theo LCU thành Đại La có nhiều lợi thế để chọn làm kinh đô của đất nớc: + Về vị thế địa lí : ở nơi trung tâm đất trời, mở ra bốn hớng, lại có núi có sông, đất rộng mà bằng phẳng, cao mà thoáng tránh đợc nạn lụt lội , chật chéi… + VÒ vÞ thÕ chÝnh trÞ: lµ ®Çu mèi giao lu,''chèn tô héi của 4 phơng'' là mảnh đất hng thịnh''muôn vật cũng rÊt mùc phong phó tèt t¬i''.. * Nh vậy về tất cả các mặt thành Đại La có đủ mọi.

(30) điều kiện tốt nhất để trở thành kinh đô của đất nớc  nớc ta đang trên đà lớn mạnh, thể hiện ý chí tự cờng dân tộc. Lý Công Uẩn dời đô là vì lợi ích của trăm dân điều đó cho ta thấy ông là một vị vua sáng suèt cã tÇm nh×n xa tr«ng réng. - Hai c©u cuèi t¸c gi¶ kh«ng ra mÖnh lÖnh mµ l¹i ra câu hỏi mang tính chất trao đổi,đối thoại, tâm tình đồng cảm giữa vua và dân, thuyết phục bằng lí và tình mà vẫn thể hiện quyết định  đó là nguyện väng cña vua vµ d©n. * Liên hệ đến Thăng Long - Hà Nội để thấy sự đúng đắn của việc dời đô đã đợc chứng minh nh thế nào trong lich sö níc ta. Th¨ng Long - Hµ Néi lu«n v÷ng vµng trong mäi thö th¸ch lÞch sö lu«n lµ tr¸i tim cña Tæ Quèc. c. KÕt bµi - Chiếu dời đô phản ánh khát vọng của nhân dân về một đất nớc độc lập, thống nhất, đồng thời phản ánh ý chí tự cờng của dân tộc Đại Việt đang trên đà phát triển. Dời đô từ Hoa L ra vùng đồng băng chứng tỏ triều đình đủ sức chấm dứt nạn PK cát cứ, thế và lực s¸nh ngang ph¬ng B¾c, thùc hiÖn nguyÖn väng cña nhân dân thu giang sơn về một mối, xây dựng đất nCa 2 ớc độc lập tự cờng. Bài chiếu có sức thuyết phục HS dựa vào kiến thức đợc mạnh mẽ vì nói đúng đợc ý nguyện của nhân dân, có tìm hiểu để viết bài đảm bảo sự kết hợp hài hoà giữa lí và tình. c¸c ý c¬ b¶n trong dµn bµi *. ViÕt bµi GV gọi một số HS đọc bài và *.Đọc và chữa bài cïng nhËn xÐt, ch÷a bµi hoµn chØnh 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Học bài, chuẩn bị ôn tập Hịch tớng sĩ, Hành động nói - Giê sau kiÓm tra, «n tËp.. TuÇn 27. Ngµy so¹n: 18/2/09 Ngµy d¹y:. Buæi 26 A. Mục tiêu cần đạt: - Ôn tập lại các kiến thức về hành động nói - RÌn kÜ n¨ng c¶m thô v¨n qua bµi HÞch tíng sÜ B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò Néi dung Ca 1 1.Bµi tËp 1 ? Thế nào là hành động nói? - Hành động nói là hành động đợc thực hiện bằng lời Các kiểu hành động nói th- nói nhằm mục đích nhất định..

(31) êng gÆp? VD?. - Một số kiểu hành động nói thờng gặp: Ngời ta dựa theo mục đích của hành động nói mà đặt tên cho nó. Những kiểu hành động nói thờng gặp là hỏi, trình bµy ( b¸o tin, kÓ,t¶…) ®iÒu khiÓn( cÇu khiÕn, ®e do¹…) høa hÑn, béc lé c¶m xóc. VD: - Hôm qua mình đợc 10 toán. ( thông báo) - T«i rÊt c¨m ghÐt tªn cai lÖ. ( béc lé c¶m xóc) §Ò bµi: Chøng minh HÞch t- 2.Bµi tËp 2 ớng sĩ của TQT có sự kết hợp * Tìm hiểu đề chÆt chÏ gi÷a lÝ vµ t×nh. - ThÓ lo¹i: NL - Néi dung cÇn lµm s¸ng tá: HÞch tíng sÜ cña TQT cã sù kÕt hîp chÆt chÏ gi÷a lÝ vµ t×nh. - Cách làm: phân tích các luận điểm để thấy đợc sự sù kÕt hîp chÆt chÏ gi÷a lÝ vµ t×nh (lÝ lÏ, dÉn chøng vµ t×nh c¶m) HS dựa vào kiến thức đợc *. Dàn ý tìm hiểu để lập dàn bài đảm a. Mở bài: Trần Quốc Tuấn (1231-1300) là ngời có b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau phẩm chất cao đẹp, có tài năng văn võ song toàn, có c«ng lao lín trong c¸c cuéc kh¸ng chiÕn chèng Mông Nguyên lần 2 và 3. Hịch tớng sĩ đợc ông viết kho¶ng tríc cuéc kh¸ng chiÕn chèng qu©n Nguyªn lần 2 (1285) để khích lệ tớng sĩ học tập cuốn ''Binh th yÕu lîc''. §Ó thuyÕt phôc tíng sÜ HÞch tíng sÜ cã sù kÕt hîp chÆt chÏ gi÷a lÝ vµ t×nh b. Th©n bµi - TQT đã nêu những tấm gơng trung thần trong sử s¸ch TQ. Hä lµ tíng Do Vu, VCK; gia thÇn nhá: Dù Nhîng, K§; quan nhá: Th©n kho¸i. T¸c gi¶ nªu tªn những trung thần nghĩa sĩ của TQ họ đã xả thân vì chúa bất chấp tính mạng để khích lệ ý chí xả thân vì níc. - Sau khi nªu g¬ng trung thÇn nghÜa sÜ t¸c gi¶ chØ ra hiện tình đất nớc dới tội ác của kẻ thù.Trong thời buổi loạn lạc sứ giặc đi lại nghênh ngang ngoài đờng, uốn lỡi cú diều mà sỉ mắng triều đình, đem thân dê chó mà bắt nạt tể phụ, thác mệnh HTL mà đòi ngäc lôa, gi¶ hiÖu V©n Nam v¬ng mµ thu b¹c vµng ... Thật khác nào đem thịt mà nuôi hổ đói...  chúng ngang ngîc: ®i l¹i nghªnh ngang, b¾t n¹t tÓ phô. Chúng tham lam tàn bạo vơ vét, đòi hỏi, hạch sách hung hãn nh hổ đói. Bằng giọng văn mỉa mai châm biếm, lột tả bằng những hành động thực tế và hình ảnh so sánh ẩn dụ: ''lỡi cú diều'', ''thân dê chó'' để chỉ sø nhµ Nguyªn  nçi c¨m giËn vµ khinh bØ cña TrÇn Quốc Tuấn. Đặt những hình tợng đó trong thế tơng quan: ''lỡi cú diều''  ''sỉ mắng triều đình''; ''thân dê chó''  ''bắt nạt tể phụ''  kích động mọi ngời thấy nỗi nhục lớn khi chủ quyền đất nớc bị xâm phạm. - Lòng căm thù giặc của Trần Quốc Tuấn đợc biểu hiện cụ thể qua thái độ “ta thờng tới bữa quên ăn, nửa đêm vỗ gối, ruột đau nh cắt, nớc mắt đầm đìa chỉ c¨m tøc cha x¶ thÞt, lét da, nuèt gan, uèng m¸u qu©n thù, dẫu cho trăm thân này ... vui lòng.  Thái độ uất ức, căm tức đến tột cùng, đến bầm gan tím ruột khi cha trả đợc thù cho dân tộc, sẵn sàng hi sinh để rửa mối nhục cho đất nớc, vì nghĩa lớn mà coi thờng.

(32) xơng tan, thịt nát. Lòng căm thù đợc thể hiện bằng nh÷ng tr¹ng th¸i t©m lÝ cao nhÊt tét cïng cña sù lo l¾ng tét cïng cña sù ®au xãt. Mçi ch÷ mçi lêi nh ch¶y trùc tiÕp tõ tr¸i tim qua ngän bót trªn trang giấy đã khắc hoạ sinh động hình tợng ngời anh hùng yªu níc. Khi tù bµy tá nçi lßng m×nh chÝnh TrÇn Quốc Tuấn đã là một tấm gơng yêu nớc bất khuất có tác dụng động viên to lớn đối với tớng sĩ. - TrÇn Quèc TuÊn nªu mèi ©n t×nh gi÷a m×nh vµ tíng sĩ để khích lệ ý thức trách nhiệm và nghĩa vụ của mỗi ngời đối với đạo vua tôi, tình cốt nhục cũng nh đối với dân tộc. Cách c sử của TQT hằng ngày với tớng sĩ ân cần, quan tâm đến cuộc sống của họ “Kh«ng cã ¸o……..cho ¸o,c¬m; quan nhá th× th¨ng chøc; l¬ng Ýt th× cÊp bæng; ®i bé …cïng nhau vui cêi”. Quan hÖ gi÷a TrÇn Quèc TuÊn vµ c¸c tíng sÜ lµ quan hệ tốt đẹp, ân tình trọn vẹn. Đó là mối quan hệ trên dới nhng không theo đạo thần chủ mà là quan hệ bình đẳng của những ngời cùng cảnh ngộ. - Tiếp theo ông phê phán thái độ sống, hành động sai lầm của tớng sĩ để tớng sĩ nhận rõ: nhìn chủ nhục mà kh«ng biÕt lo, thÊy níc nhôc mµ kh«ng biÕt thÑn, thích chọi gà, đánh bạc, thích rợu ngon...  Họ đã đánh mất danh dự của ngời làm tớng thờ ơ, bàng quan trớc vận mệnh đất nớc, lao vào các thú vui hèn hạ, toan tính tầm thờng. Lối sống hởng lạc, thái độ bµng quan v« tr¸ch nhiÖm tríc vËn mÖnh cña TQ sÏ dẫn đến hậu quả tai hại khôn lờng: thái ấp bổng lôc kh«ng cßn, gia quyÕn vî con khèn cïng, tan n¸t; x· t¾c, tæ t«ng bÞ giµy xÐo, thanh danh bÞ « nhôc...  Một cảnh đau đớn u ám do chính họ gây ra. Có khi t¸c gi¶ dïng c¸ch nãi th¼ng, gÇn nh sØ m»ng; cã khi mØa mai, chÕ giÔu nghiªm kh¾c r¨n ®e lóc l¹i ch©n thành bày tỏ thiệt hơn ''cựa gà ...''  nghệ thuật đối lập để họ thấy đợc sự vô lí trong cách sống của mình, giọng khích tớng để họ mau chóng muốn chứng minh tµi n¨ng, phÈm chÊt cña m×nh. TrÇn Quèc TuÊn võa ch©n t×nh chØ ra nh÷ng c¸i sai tëng nh nhá nhÆt nhng cã tÝnh gi¸o dôc rÊt cao: võa phª ph¸n nghiªm khắc hành động hởng lạc, thái độ bàng quan trớc vận mệnhcủa đất nớc. Đó không chỉ là thờ ơ nông cạn mµ cßn lµ vong ©n béi nghÜa v« tr¸ch nhiÖm víi vËn mÖnh quèc gia. Sù ham ch¬i hëng l¹c kh«ng chØ lµ một vấn đề nhân cách mà còn là sự táng tận lơng tâm khi vận mệnh đất nớc đang nghìn cân treo sợi tóc.vừa chỉ ra những việc đúng nên làm, đó là nêu cao tinh thÇn c¶nh gi¸c ch¨m lo luyÖn tËp vâ nghÖ. Lêi phª ph¸n nh mét lêi thøc tØnhcho c¸c tíng sÜ ham chơi bời hởng lạc để thay đổi cách sống đó. - Cùng với việc phê phán thái độ, hành động sai của họ, ông còn chỉ cho họ thấy những việc đúng lên làm lµ tinh thÇn c¶nh gi¸c, ch¨m lo luyÖn tËp vâ nghiÖp “Nên nhớ câu ''đặt .. răn sợ''- biết lo xa. Huấn luyện qu©n sÜ, tËp dît cung tªn  t¨ng cêng vâ nghÖ. Có thể bêu đầu, làm rữa thịt ...  chống đợc ngoại x©m. Ch¼ng nh÷ng th¸i Êp cña ta m·i m·i v÷ng.

(33) bÒn ... mµ tªn hä c¸c ng¬i còng sö s¸ch lu th¬m” Những lời khuyên đó làm cho tớng sĩ thức tỉnh, để th¾ng kÎ thï, gi÷ v÷ng níc nhµ. - PhÇn cuèi cña bµi hÞch, «ng l¹i mét lÇn n÷a v¹ch râ ranh giới giữa 2 con đờng: chính và tà, sống và chết để thuyết phục tớng sĩ. Đó là thái độ rất dứt khoát hoặc là địch hoặc là ta. Ông kêu gọi tớng sĩ học tập Binh th bằng cách chỉ rõ 2 con đờng chính và tà, sống và chết  động viên ý chí quyết tâm chiến đấu cña mäi ngêi mét c¸ch cao nhÊt. c. KÕt bµi - Bµi HÞch tíng sÜ cña TQT ph¶n ¸nh tinh thÇn yªu níc nång nµn cña d©n téc ta trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng ngo¹i x©m, thÓ hiÖn lßng c¨m thï giÆc s©u s¾c, ý chÝ quyÕt chiÕn quyÕt th¾ng kÎ thï x©m lîc. §©y lµ mét ¸ng v¨n chÝnh luËn xuÊt s¾c, cã sù kÕt hîp gi÷a lËp luËn chÆt chÏ, s¾c bÐn víi lêi v¨n thèng Ca 2 thiÕt cã søc l«i cuèn m¹nh mÏ. HS dựa vào kiến thức đợc * Viết bài tìm hiểu để viết bài đảm bảo *.Đọc và chữa bài c¸c ý c¬ b¶n trong dµn bµi GV gọi một số HS đọc bài và cïng nhËn xÐt, ch÷a bµi hoµn chØnh 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Häc bµi, chuÈn bÞ «n tËp c¸c kiÕn thøc vÒ bµi Níc §¹i viÖt ta - Giê sau kiÓm tra. TuÇn 28. Ngµy so¹n: 12/3/09 Ngµy d¹y:. Buæi 27 A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vµ rÌn kÜ n¨ng c¶m thô v¨n, lµm v¨n nghÞ luËn qua ®o¹n trÝch Níc §¹i ViÖt ta cña NguyÔn Tr·i. B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò Néi dung §Ò bµi: Ph©n tÝch Níc §¹i 1.Bµi tËp 1 Việt ta để thấy đợc t tởng * Tìm hiểu đề nh©n nghÜa cña NguyÔn Tr·i. - ThÓ lo¹i: NL - Néi dung cÇn lµm s¸ng tá: t tëng nh©n nghÜa cña NguyÔn Tr·i qua ®o¹n trÝch Níc §¹i ViÖt ta. - C¸ch lµm: ph©n tÝch c¸c phÇn trong ®o¹n trÝch. HS dựa vào kiến thức đợc *. Dàn ý tìm hiểu để lập dàn bài đảm 1. Mở bài.

(34) b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau. - NT lµ nhµ yªu níc, anh hïng d©n téc, danh nh©n v¨n ho¸ thÕ giíi. Trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng Minh, NguyÔn Tr·i d©ng lªn Lª Lîi ''BN s¸ch'' víi chiÕn lîc t©m c«ng. Kh¸ng chiÕn th¾ng lîi, NguyÔn Tr·i thõa lÖnh Lª Lîi viÕt BN§C - mét b¶n tuyªn ngôn độc lập, đợc công bố vào ngày 17 tháng chạp n¨m §inh Mïi. §o¹n trÝch Níc §¹i ViÖt ta lµ phÇn đầu của bài BNĐC nêu luận đề chính nghĩa với hai néi dung chÝnh: nguyªn lÝ nh©n nghÜa vµ ch©n lÝ vÒ sự tồn tại độc lập chủ quyền của dân tộc Đại Việt. 2. Th©n bµi - Nh©n nghÜa theo quan niÖm nho gi¸o lµ quan hÖ giữa ngời với ngời, bó hẹp trong đạo vua tôi. Với NguyÔn Tr·i nh©n nghÜa lµ “yªn d©n” vµ ''®iÕu ph¹t'' “ trừ bạo”. Yên dân là làm cho dân đợc hởng thái bình hạnh phúc. Điếu phạt: thơng dân đánh kẻ có tội. Đặt trong hoàn cảnh Nguyễn Trãi viết ''Bình Ngô đại c¸o'' th× Ngêi d©n mµ mµ t¸c gi¶ nãi tíi lµ ngêi d©n §¹i ViÖt ®ang bÞ x©m lîc, cßn kÎ b¹o tµn chÝnh lµ giặc Minh cớp nớc. ở đây hành động điếu phạt là trừ giặc Minh bạo ngợc để cho dân có cuộc sống yên lµnh. §©y lµ t tëng nh©n nghÜa cña cuéc kh¸ng chiÕn. Nh vËy nh©n nghÜa g¾n liÒn víi yªu níc chèng x©m lîc, thÓ hiÖn trong mèi quan hÖ gi÷a d©n téc víi d©n téc. §ã lµ nÐt míi, là sù ph¸t triÓn cña t tëng nh©n nghĩa ở Nguyễn Trãi so với Nho giáo. Qua đó ta thấy t tëng cña nh÷ng vÞ l·nh tô khëi nghÜa Lam S¬n nh NguyÔn Tr·i, Lª Lîi lµ ngêi th¬ng d©n, tiÕn bé, lÊy dân làm gốc, vì dân mà đánh giặc. - Tám câu thơ tiếp tác giả khẳng định chủ quyền dân tộc. Một đất nớc có độc lập, chủ quyền là đất nớc có nền văn hiến lâu đời, có cơng vực lãnh thổ, phong tục tập quán, lịch sử riêng, chế độ riêng ''Núi s«ng ...''; ''phong tôc''; ''Tõ TriÖu ... '' . §ã lµ nh÷ng yÕu tè c¨n b¶n nhÊt cña mét quèc gia, d©n téc.  Nguyễn Trãi đã phát biểu một cách hoàn chỉnh về quèc gia d©n téc. Nh©n nghÜa g¾n liÒn víi chñ quyÒn dân tộc, vì có bảo vệ đợc đất nớc thì mới bảo vệ đợc dân, mới thực hiện đợc mục đích cao cả là ''Yên dân''. Nhắc đến điều này NT nhằm khẳng định nớc Đại Việt là nớc độc lập ngang hàng với phong kiến ph¬ng B¾c. §ã lµ thùc tÕ, tån t¹i víi ch©n lÝ kh¸ch quan của lịch sử không thể chối cãi đợc - điều mà kẻ xâm lợc luôn tìm cách phủ định. Quan niệm về quốc gia, d©n téc cña NguyÔn Tr·i cã sù kÕ thõa vµ ph¸t triÓn cao h¬n bëi tÝnh toµn diÖn vµ s©u s¾c cña nã. - PhÇn cuèi cña ®o¹n trÝch b»ng giäng v¨n hïng hån tác giả đã dẫn ra các dẫn chứng để làm sáng tỏ sức m¹nh cña nh©n nghÜa Lu Cung tham …b¹i. TriÖu TiÕt ………vong Cöa Hµm Tö……¤ M·. - NT đã đa ra những minh chứng đầy thuyết phục về søc m¹nh nh©n nghÜa, søc m¹nh cña chÝnh nghÜa. KÎ thï cè t×nh x©m ph¹m chñ quyÒn, ®i ngîc l¹i ch©n lÝ kh¸ch quan, lÊy t tëng níc lín b¸ quyÒn th× tríc sau.

(35) còng thÊt b¹i: Lu Cung thÊt b¹i, Toa §«, ¤ M· bÞ giết bị bắt…Tác giả lấy chứng cớ còn ghi để chứng minh cho sức mạnh của chính nghĩa đồng thời thể hiÖn niÒm tù hµo d©n téc. 3. KÕt bµi - Víi c¸ch lËp luËn chÆt chÏ, chøng cí hïng hån, ®o¹n trÝch Níc §¹i ViÖt ta cã ý nghÜa nh mét b¶n tuyên ngôn độc lập: nớc ta là nớc có nền văn hiến lâu đời, có lãnh thô riêng, có phong tục tập quán riêng, cã chñ quyÒn, cã truyÒn thèng lÞch sö, kÎ x©m lîc lµ phản nhân nghĩa nhất định sẽ thất bại. * ViÕt bµi HS dựa vào kiến thức đợc 1. Mở bài tìm hiểu để viết bài đảm bảo - NT là nhà yêu nớc, anh hùng dân tộc, danh nhân c¸c ý c¬ b¶n trong dµn bµi v¨n ho¸ thÕ giíi. Trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng Minh, NguyÔn Tr·i d©ng lªn Lª Lîi ''BN s¸ch'' víi chiÕn lîc t©m c«ng. Kh¸ng chiÕn th¾ng lîi, NguyÔn Tr·i thõa lÖnh Lª Lîi viÕt BN§C - mét b¶n tuyªn ngôn độc lập, đợc công bố vào ngày 17 tháng chạp n¨m §inh Mïi. §o¹n trÝch Níc §¹i ViÖt ta lµ phÇn đầu của bài BNĐC nêu luận đề chính nghĩa với hai néi dung chÝnh: nguyªn lÝ nh©n nghÜa vµ ch©n lÝ vÒ sự tồn tại độc lập chủ quyền của dân tộc Đại Việt. 2. Th©n bµi 3. KÕt bµi - Víi c¸ch lËp luËn chÆt chÏ, chøng cí hïng hån, ®o¹n trÝch Níc §¹i ViÖt ta cã ý nghÜa nh mét b¶n tuyên ngôn độc lập: nớc ta là nớc có nền văn hiến lâu đời, có lãnh thô riêng, có phong tục tập quán riêng, cã chñ quyÒn, cã truyÒn thèng lÞch sö, kÎ x©m lîc lµ phản nhân nghĩa nhất định sẽ thất bại. *.§äc vµ ch÷a bµi GV gọi một số HS đọc bài và cïng nhËn xÐt, ch÷a bµi hoµn chØnh 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Häc bµi, «n tËp v¨n nghÞ luËn - Bµi tËp vÒ nhµ: Đề bài: Dựa vào các bài ''Chiếu dời đô'' và ''Hịch tớng sĩ'', hãy chứng minh rằng: những ngời lãnh đạo anh minh nh Lí Công Uẩn và Trần Quốc Tuấn luôn luôn quan tâm đến việc ch¨m lo h¹nh phóc l©u bÒn cña mu«n d©n.. Ngµy so¹n: 12/3/09 Ngµy d¹y:. Buæi 28 A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vµ rÌn kÜ n¨ng lµm v¨n nghÞ luËn qua ®o¹n trÝch Níc §¹i ViÖt ta cña NguyÔn Tr·i vµ HÞch tíng sÜ cña TQT. B. ChuÈn bÞ: ThÇy: Ra bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học:.

(36) 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò §Ò bµi: Dùa vµo c¸c bµi ''Chiếu dời đô'' và ''Hịch tớng sÜ'', h·y chøng minh r»ng: những ngời lãnh đạo anh minh nh LÝ C«ng UÈn vµ TrÇn Quèc TuÊn lu«n lu«n quan tâm đến việc chăm lo h¹nh phóc l©u bÒn cña mu«n d©n. HS dựa vào kiến thức đợc tìm hiểu để lập dàn bài đảm b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau. Néi dung 1.Bµi tËp 1 * Tìm hiểu đề - ThÓ lo¹i: NL - Nội dung cần làm sáng tỏ: ''Chiếu dời đô'' và ''Hịch tớng sĩ'', cho thấy những ngời lãnh đạo anh minh nh LÝ C«ng UÈn vµ TrÇn Quèc TuÊn lu«n lu«n quan t©m đến việc chăm lo hạnh phúc lâu bền của muôn dân. *. Dµn ý a) Mở bài: Nguyễn Trãi đã từng viết: ''Tuy m¹nh yÕu tõng lóc kh¸c nhau Song hào kiệt đời nào cũng có''. Tr¶i qua mÊy ngh×n n¨m dùng níc vµ gi÷ níc, qua bao thăng trầm của lịch sử, nớc ta đã có bao nh÷ng vÞ anh hïng, nh÷ng vÞ vua anh minh vµ cã c¶ tµn b¹o, trong sè nh÷ng vÞ minh qu©n, nh÷ng anh hùng thời đại ta không thể không nhắc tới những vị nh LÝ C«ng UÈn, TrÇn Quèc TuÊn, bëi hä lµ nh÷ng vÞ lãnh đạo anh minh, luôn luôn quan tâm đến việc ch¨m lo h¹nh phóc l©u bÒn cña mu«n d©n. (hoặc mở bài bằng phơng pháp đặt câu hỏi) b) Th©n bµi: - Tại sao họ đợc lu danh thiên cổ ? Phải chăng họ là nh÷ng ngêi xuÊt chóng, tµi ba lçi l¹c hay cßn v× lÝ do gì khiến họ thu phục nhân tâm đến nh vậy ? Hai tác phẩm ... đợc nhân dân ta biết đến bởi ngời viết đã xuÊt ph¸t tõ lßng yªu th¬ng con ngêi. - ''Chiếu dời đô'': Lí Công Uẩn biên soạn để thể hiện t tởng muốn rời kinh đô. + Việc dời đô là vất vả, to lớn, tốn kém, rắc rối; nếu muèn sèng yªn th©n th× vua kh«ng lµm nh vËy. Nhng kinh đô ở nơi trung tâm trời đất, thế mạnh, binh hùng không sợ ngoại xâm, dân sẽ đợc hởng thái bình  vua đã không quản ngại viết ''Thiên đô chiếu'' + Ông đã đa ra các dẫn chứng cụ thể để thuyết phục lßng ngêi: nh nhµ Th¬ng, nhµ Chu; 2 triÒu §inh, Lª không theo dấu cũ nên triều đại không đợc lâu bền. Bằng nhãn quan tinh tờng, Lí Công Uẩn đã quyết định chọn Đại La làm kinh đô để dân đợc cuộc sống yªn æn, th¸i b×nh  th¬ng d©n, lo cho d©n, v¨n b¶n lµ bµi ca yªu níc. LÝ C«ng UÈn lµ ngêi nh×n xa tr«ng réng. + Lêi lÏ kÕt hîp hµi hoµ gi÷a lÝ vµ t×nh: søc thuyÕt phục qua dẫn chứng cụ thể, tình đợc thể hiện ở việc không tự quyết định mà hỏi han, bộc lộ nỗi lòng ''trẫm rất đau xót về việc đó'', ''Trẫm muốn dựa .. nghĩ thế nào ?''  Lí Công Uẩn thấu tình, đạt lí, yêu d©n nh con. - HÞch tíng sÜ cña TrÇn Quèc TuÊn: + Lµ mét v¨n b¶n cã lËp luËn chÆt chÏ, s¾c bÐn víi lêi v¨n giµu c¶m xóc vµ søc thuyÕt phôc. + V¨n b¶n thÓ hiÖn lßng c¨m thï giÆc tét cïng, kh¬i dậy sự đồng lòng, quyết tâm bảo vệ Tổ Quốc của nh©n d©n ta  TrÇn Quèc TuÊn yªu d©n, th¬ng d©n.

(37) nªn kiªn quyÕt, m¹nh mÏ, kh«ng chô lïi bíc tríc kÎ thï. + Quan tâm, lo cho dân, Trần Quốc Tuấn đã kể tội của giặc để khích lệ lòng căm thù giặc. + P2 , động viên tinh thần luyện tập đánh giặc, nêu ra nh÷ng kØ c¬ng nghiªm kh¾c. + KÕt hîp chÆt chÏ lÝ vµ t×nh: tÊm lßng cña vÞ chñ so¸i khi c¨m thï giÆc, khi ch¨m lo c¬ së vËt chÊt vµ tinh thÇn cho binh sÜ, vÏ ra 2 viÔn c¶nh khi níc mÊt nhµ tan vµ khi ca khóc kh¶i hoµn chiÕn th¾ng  minh chøng cho lßng yªu th¬ng binh sÜ. * 2 triều đại, 2 trái tim lúc nào cũng hớng về tơng lai tốt đẹp của nhân dân, trong thâm tâm họ lúc nào cũng nghĩ đến việc làm sao cho dân giàu nớc mạnh; chăm lo cho hạnh phúc lâu bền của muôn dân đợc đặt lên hàng đầu. c) KÕt bµi: - Tuy 2 tác phẩm đợc viết trong 2 thời đại khác nhau nhng đều có điểm tơng đồng; chăm lo ... đó chính là yếu tố quan trọng nhất để 2 tác phẩm sống mãi với thời gian. ''Chiếu dời đô'' và ;;Hịch tớng sĩ'' là minh chøng cho 2 tÊm lßng cao c¶, lín lao cña 2 vÞ l·nh đạo anh minh Lí Công Uẩn, Trần Quốc Tuấn với dân víi níc. * ViÕt bµi HS dựa vào kiến thức đợc a) Mở bài: Nguyễn Trãi đã từng viết: tìm hiểu để viết bài đảm bảo ''Tuy m¹nh yÕu tõng lóc kh¸c nhau c¸c ý c¬ b¶n trong dµn bµi Song hào kiệt đời nào cũng có''. Tr¶i qua mÊy ngh×n n¨m dùng níc vµ gi÷ níc, qua bao thăng trầm của lịch sử, nớc ta đã có bao nh÷ng vÞ anh hïng, nh÷ng vÞ vua anh minh vµ cã c¶ tµn b¹o, trong sè nh÷ng vÞ minh qu©n, nh÷ng anh hùng thời đại ta không thể không nhắc tới những vị nh LÝ C«ng UÈn, TrÇn Quèc TuÊn, bëi hä lµ nh÷ng vÞ lãnh đạo anh minh, luôn luôn quan tâm đến việc ch¨m lo h¹nh phóc l©u bÒn cña mu«n d©n. (hoặc mở bài bằng phơng pháp đặt câu hỏi) b) Th©n bµi: c) KÕt bµi: - Tuy 2 tác phẩm đợc viết trong 2 thời đại khác nhau nhng đều có điểm tơng đồng; chăm lo ... đó chính là yếu tố quan trọng nhất để 2 tác phẩm sống mãi với thời gian. ''Chiếu dời đô'' và ;;Hịch tớng sĩ'' là minh chøng cho 2 tÊm lßng cao c¶, lín lao cña 2 vÞ l·nh đạo anh minh Lí Công Uẩn, Trần Quốc Tuấn với dân víi níc. * §äc vµ ch÷a bµi GV gọi một số HS đọc bài và cïng nhËn xÐt, ch÷a bµi hoµn chØnh 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Häc bµi, chuÈn bÞ «n tËp c¸c kiÕn thøc cña bµi Bµn luËn vÒ phÐp häc - ¤n tËp v¨n nghÞ luËn.

(38) TuÇn 29. Ngµy so¹n: 19/3/09 Ngµy d¹y:. Buæi 29 A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vµ rÌn kÜ n¨ng c¶m thô v¨n qua bµi Bµn luËn vÒ phÐp häc - ¤n tËp v¨n nghÞ luËn B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò Néi dung §Ò bµi: Qua bµi Bµn luËn vÒ 1.Bµi tËp 1 phép học em hiểu gì về phép * Tìm hiểu đề häc cña NguyÔn ThiÕp? Liªn - ThÓ lo¹i: NL hÖ thùc tÕ? - Néi dung cÇn lµm s¸ng tá: phÐp häc cña NguyÔn ThiÕp trong bµi Bµn luËn vÒ phÐp häc. Liªn hÖ thùc tÕ viÖc häc hiÖn nay. - C¸ch lµm: ph©n tÝch c¸c luËn ®iÓm trong ®o¹n trÝch. LÊy dÉn chøng thùc tÕ. HS dựa vào kiến thức đợc *. Dàn ý tìm hiểu để lập dàn bài đảm 1. Mở bài b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau - NguyÔn ThiÕp lµ ngêi thiªn t s¸ng suèt, häc réng, hiÓu s©u, cã tÊm lßng v× níc, v× d©n. Bµn luËn vÒ phÐp häc lµ mét phÇn trÝch tõ bµi tÊu cña NguyÔn ThiÕp göi vua Quang Trung 8/ 1791 bµn vÒ 3 ®iÒu lµ quân đức; dân tâm và học pháp. 2. Th©n bµi - Tác giả đã bày tỏ suy nghĩ của mình về việc học b»ng c©u ch©m ng«n: Ngäc kh«ng mµi... kh«ng biÕt rõ đạo. Cách nêu bằng hình ảnh ẩn dụ quen thuộc nhng lại nhấn mạnh bằng cách phủ định hai lần: kh«ng mµi... kh«ng thµnh; kh«ng häc.. kh«ng biÕt. Khái niệm học đợc giải thích bằng hình ảnh so sánh cô thÓ, dÔ hiÓu, lµm t¨ng lªn søc m¹nh, thuyÕt phôc. T¸c gi¶ cho r»ng chØ cã häc tËp con ngêi míi trë nªn tốt đẹp. Do vậy học tập là một quy luật trong cuộc sèng cña con ngêi. - Tiếp theo tác giả giải thích khái niệm đạo. Đạo là lẽ đối xử hàng ngày giữa mọi ngời. “Đạo” là khái niệm vốn trừu tợng, phức tạp nhng ở đây tác giả đã giải thích thật ngắn gọn rõ ràng. Kẻ đi học là học đạo, học luân thờng đạo lí để làm ngời. Đạo học ngày trớc lấy mục đích hình thành đạo đức, nhân cách con ngời. Đó là đạo tam cơng, ngũ thờng. Nh vậy mục đích chân chính của việc học là học để làm ngời. - Tác giả đã soi vào thực tế đơng thời để chỉ ra và.

(39) phª ph¸n lèi häc chuéng h×nh thøc, cÇu danh lîi. Häc chuéng h×nh thøc lµ häc thuéc lßng c©u ch÷ mµ kh«ng hiÓu néi dung, chØ cã danh mµ kh«ng thùc chất. Lối học cầu danh lợi: học để có danh tiếng, đợc trọng vọng, đợc nhàn nhã, đợc nhiều bổng lộc. Đó là lối học lệch lạc sai trái và đem đến hậu quả tai hại: chóa tÇm thêng, thÇn nÞnh hãt, kh«ng cã thùc chÊt nên không có ngời tài đức dẫn đến thảm hoạ nớc mất nhà tan thật thảm khốc. Qua đó ta thấy tác giả xem thờng lối học chuộng hình thức, lấy mục đích danh väng c¸ nh©n lµ chÝnh, coi träng lèi häc lÊy mục đích thành ngời tốt đẹp cho đất nớc vững bền. Đó là thái độ đúng đắn và tích cực, cần phát huy. Tuy nhiên tác giả mới đề cập đến vấn đề đạo đức - đạo làm ngời, cha đề cập đến việc học tri thức khoa học. - Sau khi phª ph¸n nh÷ng biÓu hiÖn sai tr¸i, lÖch l¹c trong viÖc häc t¸c gi¶ ®a chñ tr¬ng ph¸t triÓn sù häc khẳng định quan điểm và phơng pháp đúng đắn trong häc tËp. Theo t¸c gi¶ cã thÓ më trêng häc ë phñ, huyÖn,c¸c trêng t, con ch¸u c¸c nhµ v¨n vâ, thuéc l¹i ở các trấn cựu triều để mọi ngời tuỳ đâu tiện đấy mà ®i häc. Réng ra ngµy nay häc ë trêng líp, ë thÇy, ë bạn, ở thực tế cuộc sống ''Đi một ngày đàng ... ''; ''Học thầy ... ''. Việc học phải đợc phổ biến rộng kh¾p kÕt hîp hai h×nh thøc trêng c«ng vµ trêng t. - Cách học phải theo Chu Tử, học tiểu học để bồi lấy gốc rồi tiến lên học đến tứ th, ngũ kinh, ch sử, phải biết luân thờng đạo lí: tam cơng, ngũ thờng. Việc häc (néi dung häc) ph¶i b¾t ®Çu tõ kiÕn thøc c¬ b¶n cã tÝnh chÊt nÒn t¶ng råi n©ng dÇn lªn. Ph¬ng ph¸p học: từ thấp đến cao, học rộng, nghĩ sâu, biết tóm lợc điều cơ bản, cốt yếu nhất học đi đôi với hành. Cách häc kÕt hîp gi÷a réng vµ s©u, diÖn vµ ®iÓm, cèt n¾m lấy kiến thức cơ bản. Học để làm, học kết hợp với hành. Đây là chủ trơng đúng đắn và tiến bộ của tác gi¶ ... - Liªn hÖ thùc tÕ truyÒn thèng hiÕu häc cña nh©n d©n ta: ''muèn sang ...''; ''b¸n tù vi s ...''; néi dung häc ''tiên học lễ ...'' học đạo đức trớc và tri thức sau. Bác Hå tõng nãi: ''ngêi cã tµi ... v« dông”. Nhµ níc ta cã chÝnh s¸ch khuyÕn häc, më nhiÒu trêng líp, më réng thµnh phÇn ngêi häc, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ngêi ®i häc (trêng d©n lËp, b¸n c«ng, c«ng lËp, ...) - Tõ c¸ch häc nh vËy th× phÐp häc cã t¸c dông, ý nghĩa: ngời tốt nhiều, triều đình ngay ngắn, thiên hạ thịnh trị  mục đích học chân chính đợc đạt tới bằng cách học tích cực sẽ là cơ sở tạo ra ngời tài đức, cai trÞ quèc gia sÏ dÔ dµng, níc nhµ sÏ v÷ng vµng, bình ổn. Học là để rèn luyện con ngời, phát triển hiền tài, yên dân định nớc. Vì thế Nguyễn Thiếp mong đợc nhà vua xem xét, ban lệnh thực thi để đất nớc có nhiều nhân tài, chế độ vững mạnh, lòng ngời mới yên, đạo mới thịnh, xã hội mới ổn định phồn vinh, quèc gia hng thÞnh. 3. KÕt bµi - Víi lËp luËn chÆt chÏ, lêi v¨n m¹ch l¹c, râ rµng, dÔ.

(40) hiểu Bàn luận về phép học bàn về mục đích của việc học để thành ngời tốt đẹp cho đất nớc vững bền. Việc học phải đợc phổ biến rộng khắp, có pp: học lấy gốc råi råi tuÇn tù tiÕn lªn, häc réng råi tãm lîc cho gän, theo điều học mà làm. Học đi đôi với hành là quan ®iÓm t¨ng cêng ý nghÜa øng dông vµ thùc hµnh cña m«n häc tr¸nh lèi häc vÑt, lÝ thuyÕt xu«ng khi b¾t tay vµo c«ng viÖc th× lóng tóng, vông vÒ. * ViÕt bµi 1. Më bµi - NguyÔn ThiÕp lµ ngêi thiªn t s¸ng suèt, häc réng, HS dựa vào kiến thức đợc hiểu sâu, có tấm lòng vì nớc, vì dân. Bàn luận về tìm hiểu để viết bài đảm bảo phép học là một phần trích từ bài tấu của Nguyễn c¸c ý c¬ b¶n trong dµn bµi ThiÕp göi vua Quang Trung 8/ 1791 bµn vÒ 3 ®iÒu lµ quân đức; dân tâm và học pháp. 2. Th©n bµi 3. KÕt bµi - Víi lËp luËn chÆt chÏ, lêi v¨n m¹ch l¹c, râ rµng, dÔ hiểu Bàn luận về phép học bàn về mục đích của việc học để thành ngời tốt đẹp cho đất nớc vững bền. Việc học phải đợc phổ biến rộng khắp, có pp: học lấy gốc råi råi tuÇn tù tiÕn lªn, häc réng råi tãm lîc cho gän, theo điều học mà làm. Học đi đôi với hành là quan ®iÓm t¨ng cêng ý nghÜa øng dông vµ thùc hµnh cña m«n häc tr¸nh lèi häc vÑt, lÝ thuyÕt xu«ng khi b¾t tay vµo c«ng viÖc th× lóng tóng, vông vÒ. * §äc vµ söa bµi GV gọi một số HS đọc bài và cïng nhËn xÐt, ch÷a bµi hoµn chØnh 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Häc bµi, chuÈn bÞ «n tËp c¸c kiÕn thøc vÒ bµi ThuÕ m¸u, v¨n nghÞ luËn - Giê sau kiÓm tra. TUÇN 30 Ngµy so¹n: 22/3/09 Ngµy d¹y:. Buæi 30. A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vµ rÌn kÜ n¨ng c¶m thô v¨n qua bµi ThuÕ m¸u - RÌn kÜ n¨ng v¨n nghÞ luËn B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò Néi dung §Ò bµi: Chøng minh ngßi bót 1.Bµi tËp 1 sắc sảo của NAQ trong đoạn * Tìm hiểu đề.

(41) - ThÓ lo¹i: NL - Néi dung cÇn lµm s¸ng tá: ngßi bót s¾c s¶o cña NAQ trong ®o¹n trÝch ‘ThuÕ m¸u’’ - C¸ch lµm: ph©n tÝch c¸c luËn ®iÓm trong ®o¹n trÝch. Chó ý yÕu tè nghÖ thuËt. HS dựa vào kiến thức đợc *. Dàn ý tìm hiểu để lập dàn bài đảm 1. Mở bài b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau - Những năm 20 của thế kí XX là thời kì hoạt động s«i næi cña ngêi thanh niªn yªu níc - ngêi chiÕn cộng sản kiên cờng Nguyễn ái Quốc. Trong đó có hoạt động văn chơng nhằm vạch trần bộ mặt kẻ thù, nói lên nỗi khổ của nhân dân, kêu gọi đấu tranh. - ''Bản án chế độ thực dân Pháp'' là tác phẩm đợc viết b»ng ch÷ Ph¸p, gåm 2 phÇn 12 ch¬ng vµ phÇn phô lôc, viÕt t¹i Ph¸p b»ng tiÕng Ph¸p, xuÊt b¶n t¹i Pa ri (n¨m 1925), t¹i Hµ Néi (n¨m 1946). §o¹n trÝch “ThuÕ m¸u” n»m trong ch¬ng I cña t¸c phÈm thÓ hiÖn râ phong c¸ch viÕt cña NguyÔn ¸i Quèc: nghÖ thuËt ch©m biÕm s¾c s¶o. 2. Th©n bµi - Đây là một văn bản phóng sự chính luận có luận đề ''Thuế máu'' đợc triển khai bằng hệ thống 3 luận điểm: Chiến tranh và ''Ngời bản xứ''; Chế độ lính t×nh nguyÖn; KÕt qu¶ cña sù hi sinh.TÊt c¶ c¸c tiªu đề chơng mục đều do tác giả đặt, gợi lên quá trình lừa bịp, bóc lột đến cùng kiệt thuế máu của bọn thực dân cai trị: ngời thuộc địa phải gánh chịu nhiều thứ thuÕ bÊt c«ng, v« lÝ, song tµn nhÉn nhÊt lµ sù bãc lét xơng máu.  thể hiện tính chiến đấu, p2 triệt để của NguyÔn ¸i Quèc - Mở đầu chơng sách, NAQ nói về thái độ của các quan cai trị thực dân Pháp đối với ngời dân thuộc địa ë 2 thêi ®iÓm: tríc vµ sau chiÕn tranh (1914) Trớc chiến tranh thực dân Pháp gọi dân thuộc địa là nh÷ng tªn da ®en bÈn thØu, nh÷ng tªn An-Nam-mÝt bẩn thỉu, là những tên kéo xe tay và ăn đòn của các quan cai trị họ đợc xem là giống ngời hạ đẳng, bị đối xử đánh đập nh xúc vật. Khi chiến tranh bùng nổ họ trở thành những đứa con yêu, bạn hiền, chiến sĩ bảo vệ công lí và TD  họ đợc tâng bốc,, vỗ về, phong cho danh hiệu cao quý, những vinh dự hão huyền để råi hä bÞ biÕn thµnh vËt hi sinh.ThÓ hiÖn tè c¸o téi ¸c cña thùc d©n Ph¸p, g©y lßng c¨m thï phÉn né cña thùc d©n Ph¸p. - Giäng ®iÖu mØa mai, hµi híc: hä chØ lµ, giái l¾m th×, cuéc chiÕn tranh vui t¬i võa bïng næ, th× lËp tøc, đùng một cái ...kết hợp với yếu tố tự sự qua nghệ thuËt liÖt kª, t¬ng ph¶n, sö dông tÝnh tõ, danh tõ vang lªn rÊt kªu, hµo nho¸ng, thÓ hiÖn nh÷ng thñ ®o¹n lõa bÞp d©n chóng mét c¸ch rÎ m¹t, che giÊu bản chất tàn bạo, độc ác của thực dân Pháp. - Tác giả làm rõ số phận của ngời dân thuộc địa trong các cuộc chiến tranh phi nghĩa. Họ phải đột ngét xa l×a vî con, quª h¬ng, ®i ph¬i th©y trªn c¸c b·i chiÕn trêng ch©u ¢u, ... bá x¸c t¹i nh÷ng miÒn hoang vu ..., anh dòng ®a th©n cho ngêi ta tµn s¸t, lÊy trÝch ‘ThuÕ m¸u’’.

(42) m¸u m×nh tíi nh÷ng vßng nguyÖt quÕ, lÊy x¬ng m×nh ch¹m lªn nh÷ng chiÕc gËy, 8 v¹n ngêi kh«ng bao giê còn trông thấy mặt trời trên quê hơng ... Tác giả đã sö dông nghÖ thuËt liÖt kª c¸c dÉn chøng, lêi kÓ chua xãt, th¬ng c¶m, giäng giÔu cît, xãt xa: Êy thÕ mµ, lËp tøc, ®i ph¬i th©y, tíi, ch¹m ...ph¶n ¸nh sè phËn thảm thơng của ngời dân thuộc địa trong các cuộc chiến tranh phi nghĩa, vì mục đích vô nghĩa, đem mạng sống mà đổi lấy những danh dự hão huyền. M©u thuÉn trµo phóng cßn tiÕp tôc béc lé trong ®o¹n trÝch gi÷a lêi høa hÑn nh÷ng c¸i to t¸t, hµo nho¸ng víi nh÷ng c¸i gi¸ ph¶i tr¶ trong cuéc chiÕn tranh vui t¬i Êy. - Cßn sè phËn cña nh÷ng ngêi b¶n xø ë hËu ph¬ng ph¶i v¾t kiÖt søc trong c¸c xëng thuèc sóng, kh¹c ra tõng miÕng phæi ch¼ng kh¸c g× hÝt ph¶i h¬i ng¹t. Tuy kh«ng ph¶i trùc tiÕp ra mÆt trËn nhng nhiÒu ngêi d©n thuộc địa làm việc chế tạo vũ khí, phục vụ chiến tranh cũng chịu bệnh tật, cái chết đau đớn. Lời kể chua xãt, giäng giÔu cît, xãt xa, víi viÖc nªu hai con sè ë cuèi ®o¹n v¨n gãp phÇn tè c¸o m¹ng mÏ téi ¸c cña gän thùc d©n, g©y lßng c¨m thï phÉn né trong quảng đại của thực dân thuộc địa. - Đến phần hai Nguyễn ái Quốc đã tập trung vạch trÇn, tè c¸o téi ¸c vµ thñ ®o¹n b¾t lÝnh cña chÝnh quyền thực dân ở 3 nớc Đông Dơng. Bọn thực dân đã sử dụng những thủ đoạn mánh khoé tinh vi để bắt lÝnh: tiÕn hµnh nh÷ng cuéc lïng sôc lín vÒ nh©n lùc trªn toµn câi §«ng D¬ng. Tho¹t tiªn chóng tãm những ngời khoẻ mạnh, nghèo khổ. Sau đó chúng mới đòi đến con cái nhà giàu muốn không đi lính t×nh nguyÖn th× s× tiÒn ra. Chóng s½n sµng trãi, xÝch, nhốt ngời ta nh nhốt xúc vật, đàn áp dã man nếu nh có chống đối.  thực chất là bắt bớ, cỡng bức. là cơ hội làm giàu, củng cố địa vị, thăng quan tiến chức, tỏ lßng trung thµnh. §ã lµ nh÷ng vô nhòng l¹m hÕt søc tr¾ng trîn ¨n tiÒn c«ng khai tõ cuéc tuyÓn qu©n, tù do làm tiền không còn luật lệ. Từ đó ta thấy thực tr¹ng lÝnh t×nh nguyÖn lµ c¬ héi bãc lét ngêi b¶n xø làm giàu cho bọn thực dân Pháp, là cơ hội để thăng quan tiÕn chøc. - Để chống lại các nhà cầm quyền, để chốn lính buộc nh÷ng ngêi b¶n xø hoÆc trèn tr¸nh, hoÆc x× tiÒn ra, thËm chÝ hä cßn t×m c¸ch tù huû ho¹i b¶n th©n, lµm cho mình nhiễm phải những bệnh nặng nhất để khỏi đi lính. Những hành động ấy càng lật ngợc cái dối tr¸ lõa bÞp cuéc mé lÝnh phi nghÜa. - M©u thuÉn trµo phóng, mét lÇn n÷a thÓ hiÖn ë lêi lÏ tuyên bố trịnh trọng của bọn cầm quyền - Các bạn đã tÊp nËp ®Çu qu©n, kÎ th× hiÕn d©ng c¸nh tay cña m×nh nh lÝnh thî. §èi lËp víi tèp th× bÞ xÝch tay, ... nh÷ng vụ bạo động ở Sài Gòn, Biên Hoà... Trong khi làm ®iÒu trªn, chÝnh quyÒn thùc d©n vÉn rªu rao vÒ lßng tự nguyện đầu quân của ngời dân thuộc địa. Tác giả sö dông yÕu tè biÓu c¶m, nh¾c l¹i lêi tuyªn bè cña bän thùc d©n b»ng giäng ®iÖu giÔu cît råi ph¶n b¸c.

(43) l¹i b»ng thùc tÕ hïng hån, sö dông nhiÒu c©u hái ë phần kết để kết tội đanh thép hơn, càng bộc lộ sự lừa bÞp tr¬ trÏn. - ý nghĩa trào phúng của nhan đề - ý nghĩa nhan đề mang s¾c th¸i tù nhiªn. V× lÝnh t×nh nguyÖn lµ tù gi¸c kh«ng b¾t buéc, s½n sµng, phÊn khëi mµ ®i. Nhng ë ®©y ph¶i hiÓu theo nghÜa ngîc l¹i. Gièng lµ cïng quay quanh cuộc chiến tranh đế quốc bẩn thỉu, cùng là sự trái ngợc giữa hành động và lời nói. - NÕu hai ®o¹n trªn nãi vÒ nh÷ng thñ ®o¹n, nh÷ng mánh khoé của chính quyền TD để lôi đợc trai tráng những nớc thuộc địa sang cầm súng bảo vệ ''nớc mẹ'' thì ở phần III, Nguyễn ái Quốc vẫn tiếp tục chủ đề trªn, nãi vÒ kÕt qu¶ cña sù hi sinh cña nh÷ng ngêi bÞ lừa bịp của cả những ngời lính thuộc địa và ngời Ph¸p l¬ng thiÖn. - Khi chiến tranh kết thúc, đại bác đã ngấy thịt đen, thÞt vµng råi th× nh÷ng lêi tuyªn bè t×nh tø bçng dng im bặt. Chính quyền thực dân đối xử với ngời dân bản xứ nh xa. Những ngời hi sinh từng đợc tâng bốc trở lại ''giống ngời hèn hạ'' “Chẳng phải ... đó sao?...Bây giờ chúng tôi không cần đến các anh nữa, cót ®i ! ...” B»ng giäng mØa mai, sö dông yÕu tè biÓu cảm, tác giả nói về cách đối xử của chính quyền TD với những ngời lính thuộc địa sau chiến tranh. Hết chiến tranh chúng lại đối xử tàn nhẫn với họ: tớc đoạt của cải, đánh đập, đối xử nh với xúc vật. Ngời dân thuộc địa lại trở về vị trí hèn hạ ban đầu sau khi đã bị bóc lột trắng trợn''thuế máu''  tráo trë, tµn nhÉn. - §èi víi nh÷ng th¬ng binh ngêi Ph¸p vµ vî con cña tö sÜ ngêi Ph¸p th× ''bän c¸ mËp thùc d©n'' cÊp m«n bài bán lẻ thuốc phiện cho TB và vợ con của tử sĩ ngời Pháp  Đầu độc 1 dân tộc để vơ vét cho đầy túi. T¸c gi¶ kh«ng ch©m biÕm, mØa mai n÷a mµ tè c¸o b»ng lÝ lÏ s¾c bÐn: trong mét viÖc mµ chÝnh quyÒn thuộc địa đã phạm 2 tội ác đối với nhân loại. Chúng còn bỉ ổi hơn nữa là không ngần ngại đầu độc cả một dân tộc để vơ vét cho đầy túi. Cuối cùng tác giả đã kªu gäi thÕ giíi v¨n minh vµ ngêi Ph¸p l¬ng thiÖn lên án tội ác của bọn chúng. Đó là con đờng đấu tranh ban đầu để chống lại bọn cá mập thực dân vô nhân đạo. 3. KÕt bµi: - Tác giả đã vạch trần sự thật bằng những t liệu phong phó, võa mang tÝnh chÊt ch©m biÕm, trµo phóng, giµu tÝnh biÓu c¶m vµ søc m¹nh tè c¸o. Víi tÊm lßng cña mét ngêi yªu níc, 1 ngêi céng s¶n, t¸c giả đã khách quan trong từng sự việc nhng ta vẫn thÊy trong c¸c c©u v¨n ø trµo c¨m hên, chøa chan lßng th¬ng c¶m , tè c¸o mËnh mÏ chÝnh quyÒn thùc dân đã bóc lột ''thuế máu'' của ngời dân nghèo thuộc địa trong các cuộc chiến tranh tàn khốc  tất cả làm HS dựa vào kiến thức đợc thành mục đích chiến đấu mãnh liệt của văn chơng tìm hiểu để viết bài đảm bảo NAQ – HCM * ViÕt bµi c¸c ý c¬ b¶n trong dµn bµi.

(44) 1. Më bµi Nguyễn ái Quốc là một vị lãnh tụ vĩ đại, một con ngời tiêu biểu cho lòng yêu nớc, nh chính cái tên của Ngời. Tác phẩm “Bản án chế độ thực dân Pháp” đợc Ngời viết trong thời gian hoạt động cách mạng tại Pháp là một đòn chí mạng giáng vào chủ nghĩa thực dân. Trong đó, đoạn trích “Thuế máu” nằm trong ch¬ng I cña t¸c phÈm thÓ hiÖn râ phong c¸ch viÕt cña NguyÔn ¸i Quèc: nghÖ thuËt ch©m biÕm s¾c s¶o. 2. Th©n bµi 3. KÕt bµi - Tác giả đã vạch trần sự thật bằng những t liệu phong phó, võa mang tÝnh chÊt ch©m biÕm, trµo phóng, giµu tÝnh biÓu c¶m vµ søc m¹nh tè c¸o. Víi tÊm lßng cña mét ngêi yªu níc, 1 ngêi céng s¶n, t¸c giả đã khách quan trong từng sự việc nhng ta vẫn thÊy trong c¸c c©u v¨n ø trµo c¨m hên, chøa chan lßng th¬ng c¶m , tè c¸o mËnh mÏ chÝnh quyÒn thùc dân đã bóc lột ''thuế máu'' của ngời dân nghèo thuộc địa trong các cuộc chiến tranh tàn khốc  tất cả làm thành mục đích chiến đấu mãnh liệt của văn chơng GV gọi một số HS đọc bài và NAQ – HCM cïng nhËn xÐt, ch÷a bµi hoµn * §äc vµ ch÷a bµi chØnh 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Häc bµi, chuÈn bÞ «n tËp c¸c kiÕn thøc cña bµi Héi tho¹i vµ §i bé ngao du - Giê sau kiÓm tra. TuÇn 31. Ngµy so¹n: 31/3/09 Ngµy d¹y:. Buæi 31 A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vµ rÌn kÜ n¨ng lµm bµi t©p TV qua bµi Héi tho¹i - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vµ rÌn kÜ n¨ng c¶m thô v¨n qua bµi §i bé ngao du - RÌn kÜ n¨ng lµm v¨n nghÞ luËn. B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò Néi dung §Ò bµi: 1. Bµi tËp 1 ? Th ThÕ nµo lµ vai x· héi trong a. - Vai x· héi lµ vÞ trÝ cña ngêi tham gia héi tho¹i hội thoại ? Vai xã hội đợc đối với ngời khác trong cuộc thoại. xã hội đợc xác định bằng các quan hệ xã hội: xác định bằng quan hệ nào ? -+Vai Quan hÖ trªn- díi, ngang hµng (tuæi t¸c, thø bËc Lợt lời trong hội thoại ? trong gia đình và xã hội) Nh÷ng lu ý khi tham gia héi + Quan hÖ th©n - s¬ (quen biÕt, th©n t×nh).

(45) thoai ? VD ?. §Ò: Qua ®o¹n trÝch “ §i bé ngao du” em h·y chøng minh Ru X« lµ ngêi cã quan ®iÓm gi¸o dôc tiÕn bé? Liªn hÖ thùc tÕ? HS dựa vào kiến thức đợc tìm hiểu để lập dàn bài đảm b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau. -Vai x· héi ®a d¹ng, nhiÒu chiÒu nªn khi tham gia hội thoại cần xác định đúng vai để chọn cách nói cho phï hîp. b. Trong hội thoại ai cũng đợc nói. Mỗi lần nói trong héi tho¹i lµ mét lît lêi. - Khi tham gia héi tho¹i ph¶i gi÷ lÞch sù, t«n träng lît lêi cña ngêi kh¸c, tr¸nh nãi tranh lît lêi, c¾t lêi, chªm lêi ... - NhiÒu khi im lÆng còng lµ mét c¸ch biÓu thÞ th¸i độ. c. Khi thÇy gi¸o vµ HS giao tiÕp trong giê häc th× vai thø bËc XH cña héi tho¹i lµ: A. Ngang hµng, th©n thiÕt. B. Trªn hµng. C. Trªn hµng – díi hµng. D. Díi hµng. d. Ph©n tÝch vai x· héi gi÷a «ng gi¸o vµ L·o H¹c? - Xét về địa vị xã hội: ông giáo là ngời có địa vị cao h¬n 1 n«ng d©n nghÌo nh l·o H¹c - XÐt vÒ tuæi t¸c: l·o H¹c cã vÞ trÝ cao h¬n. 2. Bµi tËp 2 * Tìm hiểu đề - ThÓ lo¹i: NL - Néi dung cÇn lµm s¸ng tá: Ru X« lµ ngêi cã quan ®iÓm gi¸o dôc tiÕn bé. Liªn hÖ thùc tÕ viÖc häc. - C¸ch lµm: ph©n tÝch c¸c luËn ®iÓm trong ®o¹n trÝch. Chú ý cách lập luận để nêu tác dụng của việc học qua c¸ch ®i bé ngao du * Dµn ý 1. Më bµi - Ru-x« (1712-1778) lµ nhµ v¨n, nhµ triÕt häc, nhµ hoạt động xã hội nổi tiếng. “ Ê - min hay Về giáo dục” đợc viết năm 1762 gồm 5 cuốn. Tác phẩm bàn về chuyện GD một em bé từ lúc sơ sinh đến tuổi trởng thành. “Đi bộ ngao du” đợc trích từ cuốn 5 kể về giai đoạn trởng thành của EMin. Qua đó tác giả béc lé tÝnh chÊt gi¶n dÞ, yªu tù do, yªu thiªn nhiªn... 2. Th©n bµi - Luận điểm 1 tác giả đề cập tới tác dụng của đi bộ ngao du: đem lại sự thoải mái, chủ động và rất tự do. §i bé ngao du thó vÞ h¬n ®i ngùa: a ®i lóc nµo th× ®i, thÝch dõng lóc nµo th× dõng; quan s¸t kh¾p n¬i, quay phải, quay trái, xem xét tuỳ thích; có thể đến với bao cảnh đẹp xem xét tất cả: một dòng sông, 1 khu rừng rậm ..., 1 hang động... đâu a thì dừng lại, lúc thấy ch¸n th× ®i, tù do ch¼ng phô thuéc vµo nh÷ng con ngựa hay gã phu trạm. Có thể đi theo con đờng tĩnh, hëng thô tÊt c¶ sù tù do mµ con ngêi cã thÓ hëng thô - Cách lập luận chặt chẽ và xác đáng kể, thuyết phục mäi nÕu muèn ngao du th× nªn ®i bé. t¸c gi¶ sö dông chñ yÕu lµ c©u trÇn thuËt nh»m kÓ l¹i nh÷ng ®iÒu thó vÞ cña ngêi ngao du b»ng ®i bé. - ở đoạn đầu này tác giả đã thay đổi cách xng hô. Lúc đầu ông dùng đại từ ''ta''  đi bộ là phï hîp víi bÊt cø ai cã nhu cÇu ngao du. Sau đó chuyển sang đại từ ''tôi''  trình bày cuộc sèng tõng tr¶i cña b¶n th©n t¸c gi¶. Cuèi ®o¹n.

(46) tác giả nói đến Ê-min, đối thoại trực tiếp với nh©n vËt nªn chuyÓn sang em. T¸c gi¶ chuyÓn đại từ nhân xng: dùng ''ta'' khi lí luận chung, xng ''t«i'' khi nãi vÒ nh÷ng c¶m nhËn vµ cuéc sống từng trải của riêng ông, Tác giả nói đến Ê-min, đối thoại trực tiếp với nhân vật rồi lại chuyÓn sang em, thÓ hiÖn quan ®iÓm gi¸o dôc tiến bộ của ông đối với thế hệ trẻ qua Ê-min: để cho trẻ em đợc sống hoà đồng trong môi trờng tự nhiên: ở chốn nào em cũng có thứ để giải trí..., em làm việc, em vận động 2 cánh tay để cho đôi bàn chân nghỉ ngơi.  xen kẽ gi÷a lÝ luËn trõu tîng vµ nh÷ng tr¶i nghiÖm cña c¸ nh©n t¸c gi¶ nªn ¸ng nghÞ luËn kh«ng khô khan mà rất sinh động - Theo t¸c gi¶ th× ®i bé ngao du kh«ng chØ tho¶i m¸i tù do mµ nã cßn gãp con ngêi trau dåi vèn tri thøc trong cuộc sống. Ta sẽ thu nhận đợc những kiến thức thu nhận ở tự nhiên rất nhiều khi đi bộ ngao du để quan s¸t t×m tßi, ph¸t hiÖn nh TalÐt, Plat«ng vµ Pitago - những nhà triết học, toán học vĩ đại của HiLạp thời cổ đại. Đi bộ ngao du để tìm hiểu các sản vật đặc trng cho khí hậu ... và cách thức trồng trọt những đặc sản ấy, các hoa lá, các hoá thạch...  nh÷ng kiÕn thøc cña 1 nhµ khoa häc tù nhiªn.T¸c gi¶ sử dụng câu hỏi tu từ đan xen những lời khẳng định vÒ ph¬ng ph¸p, so s¸nh phßng su tËp cña c¸c triÕt gia víi phßng su tËp cña £Min: phßng su tËp cña nh÷ng “triết gia phòng khách” thì có đủ “các thứ linh tinh” v× hä “chØ biÕt gäi tªn” hä “ch¼ng cã ý niÖm g× vÒ tù nhiªn c¶” ; tr¸i l¹i phßng su tËp cña £Min lµ phßng su tập của cả trái đất , “phong phú hơn các phòng su tËp cña vua chóa”. §«-b¨ng-t«ng còng kh«ng thÓ lµm tèt h¬n  so s¸nh, nghi vÊn, tu tõ kÌm theo lêi bình để khẳng định.  phê phán những nhà triết häc, khoa häc hêi hît thêi bÊy giê trong x· héi Ph¸p, đề cao kiến thức thực tế khách quan, xem thờng kiến thøc s¸ch vë gi¸o ®iÒu. - Liên hệ: học đi đôi với hành: Phải đa con ngời vào môi trờng tự nhiên để mở mang kiến thức, phát triển nhân cách. Giáo dục không đợc thoát li tự nhiên nếu kh«ng sÏ trë thµnh viÓn v«ng v« nghÜa. §ã lµ t tëng rất tiến bộ mà đến nay vẫn có nhiều ý nghĩa . - ở đoạn 3 tác giả đã trình bày cụ thể những lợi ích của việc đi bộ ngao du: sức khoẻ đợc tăng cờng, tính khÝ trë nªn vui vÎ, khoan kho¸i vµ hµi lßng víi víi tất cả, hân hoan khi về đến nhà, thích thú khi ngồi vµo bµn ¨n, ngñ ngon giÊc ...kh¸c víi nh÷ng kÎ ngåi trong nh÷ng cç xe tèt ch¹y rÊt ªm nhng m¬ mµng, buån b·, c¸u kØnh, ®au khæ. NghÖ thuËt so s¸nh 2 trạng thái tinh thần khác nhau đã khẳng định lợi ích tinh thần của ngời đi bộ để thuyết phục ngời đọc: đi bé sÏ cã c¶m gi¸c tinh thÇn phÊn chÊn, t¨ng thªm søc kháe, niÒm vui sèng..

(47) - Đại từ nhân xng thay đổi thật linh hoạt , có lúc là “ta”, cã lóc lµ “t«i”, l¹i cã lóc lµ £- Min. Khi muèn béc lé ch©n lÝ kh¸i qu¸t mang ý nghÜa chung cho mäi ngời thì ông xng là “ta”. Nhng những nhận định khái quát ấy phải đợc thuyết phục bằng sự từng trải của cá nh©n nhµ v¨n th× “t«i” xuÊt hiÖn. £Min thùc chÊt cũng là sự phân thân tởng tợng bộc lộ những góc độ kh¸c nhau cña c¸i t«i. T¹o ra sù ®an xen gi÷a lÝ luËn vµ nh÷ng tr¶i nghiÖm cña t¸c gi¶ lµm cho bµi v¨n nghị luận trở lên sinh động và có sức thuyết phục Đến đây thì chúng ta đã có một cảm nhận khá râ rµng r»ng RuX« ®ang thÓ hiÖn chÝnh thÕ giíi tinh thÇn cña m×nh. ThËt vËy, nh÷ng t tëng t¸c phÈm nµy chÝnh lµ bãng d¸ng tinh thÇn cña «ng. Qua bµi v¨n nghÞ luËn nµy ta thÊy RuX« lµ ngêi gi¶n dÞ, quý träng tù do vµ yªu mÕn thiªn nhiªn. §ã lµ ba nÐt c¬ b¶n t¹o nªn bãng d¸ng tinh thÇn cña RuX«. - Liªn hÖ: C¸c em ph¶i gÇn gòi t×m hiÓu thiªn nhiªn, đó chính là mái nhà chung của chúng ta, che chở và nu«i dìng chóng ta. Tõ thiªn nhiªn chóng ta cã thÓ hiÓu thªm rÊt nhiÒu vÒ cuéc sèng, vÒ chÝnh thÕ giíi t©m hån, nh÷ng íc m¬ kh¸t väng cña loµi ngêi. C« hy väng r»ng sau bµi häc nµy c¸c em sÏ trë thµnh những ngời bạn thân thiết của thiên nhiên và sẽ đợc nghe các em kể về những gì mà các em đã đợc học từ thiên nhiên rộng lớn của chúng ta thấy tâm đắc nhÊt. 3. KÕt bµi - C¸ch lËp luËn chÆt chÏ, cã søc thuyÕt phôc, sinh động kết hợp lí lẽ và tình cảm giữa lập luận và thực tiÔn cuéc sèng tõng tr¶i cña t¸c gi¶ lu«n ®an xen bæ sung cho nhau làm cho bài văn sinh động và có sức thuyÕt phôc. Häc trong tù nhiªn réng lín, häc trong cuéc sèng mu«n mµu lµ mét trong nh÷ng c¸ch häc tÝch cùc nhÊt, cã gi¸ trÞ nhÊt. Muèn vËy ph¶i ®i bé ngao du. Qua đó ta thấy Ru Xô là một ngời giản dị, quý träng tù do, yªu mÕn thiªn nhiªn. ¤ng kh«ng nh÷ng lµ mét nhµ v¨n tµi ba mµ cßn lµ mét nhµ gi¸o dôc lçi l¹c. Quan ®iÓm triÕt häc cña «ng rÊt tiÕn bé: đề cao con ngời tự nhiên, chống lại con ngời xã hội HS dựa vào kiến thức đợc đấu tranh cho một nền giáo dục dân chủ, tự do. tìm hiểu để viết bài đảm bảo * Viết bài c¸c ý c¬ b¶n trong dµn bµi 1. Më bµi - Ru-x« (1712-1778) lµ nhµ v¨n, nhµ triÕt häc, nhµ hoạt động xã hội nổi tiếng. “ Ê - min hay Về giáo dục” đợc viết năm 1762 gồm 5 cuốn. Tác phẩm bàn về chuyện GD một em bé từ lúc sơ sinh đến tuổi trởng thành. “Đi bộ ngao du” đợc trích từ cuốn 5 kể về giai đoạn trởng thành của EMin. Qua đó tác giả béc lé tÝnh chÊt gi¶n dÞ, yªu tù do, yªu thiªn nhiªn 2. Th©n bµi 3. KÕt bµi - C¸ch lËp luËn chÆt chÏ, cã søc thuyÕt phôc, sinh động kết hợp lí lẽ và tình cảm giữa lập luận và thực tiÔn cuéc sèng tõng tr¶i cña t¸c gi¶ lu«n ®an xen bæ sung cho nhau làm cho bài văn sinh động và có sức.

(48) thuyÕt phôc. Häc trong tù nhiªn réng lín, häc trong cuéc sèng mu«n mµu lµ mét trong nh÷ng c¸ch häc tÝch cùc nhÊt, cã gi¸ trÞ nhÊt. Muèn vËy ph¶i ®i bé ngao du. Qua đó ta thấy Ru Xô là một ngời giản dị, quý träng tù do, yªu mÕn thiªn nhiªn. ¤ng kh«ng nh÷ng lµ mét nhµ v¨n tµi ba mµ cßn lµ mét nhµ gi¸o GV gọi một số HS đọc bài và dục lỗi lạc. cïng nhËn xÐt, ch÷a bµi hoµn * §äc vµ ch÷a bµi chØnh 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Häc bµi, «n tËp c¸ch lµm bµi v¨n nghi luËn - Giê sau kiÓm tra tuÇn 32 Ngµy so¹n: 11/4/09 Ngµy d¹y:. Buæi 32 A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vµ rÌn kÜ n¨ng lµm v¨n nghÞ luËn B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò Néi dung Đề bài: Văn học và tình th- * Tìm hiểu đề ¬ng - ThÓ lo¹i: NL - Néi dung cÇn lµm s¸ng tá: V¨n häc vµ t×nh th¬ng - Cách làm: phân tích các luận điểm trong để nêu mqh gi÷a v¨n häc vµ t×nh th¬ng * Dµn ý 1. Më bµi Từ xa đến nay, dân tộc Việt nam ta luôn đề cao t tHS dựa vào kiến thức đợc ởng nhân ái, một đạo lí cao đẹp. Bởi vì chúng ta đều tìm hiểu để lập dàn bài đảm là con Rồng cháu Tiên, đều đợc sinh ra từ cha Lạc b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau Long Qu©n vµ mÑ ¢u C¬ nªn truyÒn thèng “l¸ lµnh HS dựa vào kiến thức đợc đùm lá rách cũng đợc phát huy qua nhiều thế hệ. tìm hiểu để viết bài đảm bảo Những tình cảm cao quí ấy đợc kết tinh, hội tụ và c¸c ý c¬ b¶n trong dµn bµi ph¶n ¸nh qua nh÷ng t¸c phÈm v¨n häc d©n téc. GV gọi một số HS đọc bài và Chúng ta hãy cùng tìm hiểu những vấn đề trên qua cïng nhËn xÐt, ch÷a bµi hoµn bµi chøng minh díi ®©y chØnh 2. Th©n bµi Nãi v¨n häc d©n téc ta lu«n ca ngîi lßng nh©n ¸i vµ t×nh yªu th¬ng gi÷a ngêi vµ ngêi qu¶ kh«ng sai. Tríc hết Văn học của ta đề cập đến tình cảm trong gia đình, bởi gia đình là nơi con ngời sinh ra và lớn lên, lµ chiÕc n«i khëi nguån vµ nu«i dìng cña lßng nh©n ái. Trong đó thì tình mẫu tử là cao quí hơn cả. Hình ¶nh cËu bÐ Hång trong t¸c phÈm “nh÷ng ngµy th¬ ấu”, đã cho chúng ta thấy rằng: “tình mẫu tử là nguån thiªng liªng vµ k× diÖu, lµ mèi d©y bÒn chÆt không gì chia cắt đợc”. Cậu bé Hồng phải sống trong c¶nh må c«i, chÞu sù hµnh h¹ cña bµ c«, cha mÊt, mÑ ph¶i ®i tha h¬ng cÇu thùc, Êy vËy mµ cËu kh«ng hÒ o¸n giËn mÑ m×nh, ngîc l¹i l¹i v« cïng kÝnh yªu, nhê.

(49) thơng mẹ. Câu chuyện đã làm rung động biết bao trái tim của độc giả. Không chỉ phản ánh tình mẫu tử, văn học còn cho ta thấy một tình cảm vô cùng đẹp đẽ, sâu sắc không kém, đó là tình cảm vợ chồng. Tiểu thuyết “tắt đèn” của nhà văn Ngô Tất Tố là minh chøng râ nÐt nhÊt cho ®iÒu nµy. Nh©n vËt chÞ Dậu đợc tác giả khắc họa thành một ngời phụ nữ ®iÓn h×nh nhÊt trong nh÷ng n¨m 30-40. ChÞ lµ mét ngêi vî th¬ng chång, yªu con, lu«n ©n cÇn, nhÑ nhµng ch¨m sãc cho chång dï trong ho¸n c¶nh khã khăn, nguy khốn nh thế nào. Chị Dậu đã liều mình, đánh trả tên ngời nhà lí trởng để bảo vệ cho chồng, một việc mà ngay cả đàn ông trong làng cũng cha dám làm. Quả là đáng quí phải không các bạn! Thật đúng với câu ca dao: “ThuËn vî thuËn chång t¸t biÓn §«ng còng c¹n” Và chắc hẳn, những ngời nào đã và đang học cấp II đều biết đến truyện “cuộc chia tay của những con búp bê”. Thật cảm động khi chứng kiến cảnh 2 anh em Thµnh vµ Thñy chia tay nhau ®Çy níc m¾t. Qua đó, văn học đã gửi đến chúng ta một tình cảm gắn bó giữa anh em với nhau trong gia đình: “Anh em nh thÓ tay ch©n rách lành đùm bọc dở hay đỡ đần” Từ tình yêu thơng trong gia đình, mở rộng ra ngoài xã hội thì có tình yêu đôi lứa, tình bạn bè... hay nói chung đó là tình yêu thơng đồng loại mà văn học cũng nh ngời xa luôn để cập đến qua các câu ca dao nh: “BÇu ¬i th¬ng lÊy bÝ cïng Tuy r»ng kh¸c gièng nhng chung mét giµn” HoÆc c©u: “NhiÔu ®iÒu phñ lÊy gi¸ g¬ng Ngêi trong mét níc ph¶i th¬ng nhau cïng” Cũng với nghĩa đó, ngời xa lại nghĩ ra truyền thuyết “con Rång ch¸u Tiªn” gióp ta hiÓu râ h¬n vÒ tõ “đồng bào”. Theo truyền thuyết thì mẹ Âu Cơ và cha Lạc Long Quân đã sinh ra một trăm trứng và nở ra tr¨m con, 50 ngêi con xuèng biÓn sau nµy trë thµnh ngêi miÒn xu«i, cßn 50 ngêi con kh¸c lªn nói sau nµy trë thµnh c¸c d©n téc miÒn nói. Tríc khi ®i, L¹c Long QuËn cã dÆn ¢u C¬ r»ng: sau nµy cã g× khã khăn thì giúp đỡ nhau. Điều đó cho thấy ngời xa còn nh¾c nhë con ch¸u ph¶i biÕt th¬ng yªu, t¬ng trî nhau. Mỗi khi miền nào trên đất nớc ta có hoạn nạn, thiên tai lũ lụt thì những nơi khác đều hớng về nơi Êy, chung søc chung lßng quyªn gãp, ñng hé vËt chÊt lÉn tinh thÇn. Ngoài đời sống là thế, còn trong những câu chuyện cổ tích thì sao? Truyện cổ tích không đơn thuần chỉ lµ nh÷ng c©u chuyÖn h cÊu, tëng tîng mµ th«ng qua đó cha ông ta muốn gửi gắm những suy nghĩ, tình c¶m, thÓ hiÖn nh÷ng íc m¬, niÒm tin vÒ c«ng lÝ. Vµ hơn thế nữa là t tởng nhân đạo của dân tộc ta, đợc lột t¶ mét c¸ch s©u s¾c qua c©u chuyÖn cæ tÝch “Th¹ch sanh” quen thuộc. Nhân vật Thạch sanh đại diện cho chÝnh nghÜa, hiÒn hËu, vÞ tha, dòng c¶m, s½n sµng tha thứ cho mẹ con Lí Thông, ngời đã bao lần tìm cách.

(50) h·m h¹i m×nh. Kh«ng nh÷ng thÕ, khi 18 níc ch hÇu kéo quân sang đánh Thạch Sanh nhằm cớp lại công chúa, chàng đã sử dụng cây đàn thần của mình để thøc tØnh binh lÝnh, lµm cho binh lÝnh lÇn lît xÕp giáp quy hàng mà không cần động đến đao binh. Chẳng những thế, chàng lại mang cơm thết đãi họ trớc khi rút về nớc. Điều này làm ta chợt nhớ đến “Bài cáo bình Ngô” của Nguyễn Trãi với t tởng nhân đạo cao c¶: “Đem đại nghĩa để thắng hung tàn Lấy trí nhân để thay cờng bạo” Råi c©u chuyÖn “sä dõa” còng kh«ng kÐm phÇn Ý nghĩa. Tình thơng ngời đợc thể hiện qua tình cảm của cô con gái út đối với sọ dừa. Cô út vẫn đa cơm, ch¨m sãc sä dõa mét c¸ch tËn t×nh mµ kh«ng hÒ quan tâm đến hình dáng xấu xí của chàng. Điều này nhắc nhở chúng ta không nên phân biệt đối xử với ngời tàn tật, có hình dáng xấu xí, đánh giá con ngời qua vÎ bÒ ngoµi bëi v×: “tèt gç h¬n tèt níc s¬n”. Con ngêi thùc sù cña mçi ngêi chÝnh lµ ë trong t©m hån, tÊm lßng cña hä. Bªn c¹nh viÖc ca ngîi nh÷ng con ngêi “th¬ng ngêi nh thÓ th¬ng th©n”, v¨n häc còng phª ph¸n nh÷ng kÎ Ých kØ, v« l¬ng t©m. §¸ng ghª sî h¬n n÷a lµ nh÷ng ngêi c¹n t×nh m¸u mñ. §iÓn h×nh lµ nh©n vËt bµ c« trong truyện “những ngày thơ ấu”, một ngời độc ác, “bÒ ngoµi th¬n thít nãi cêi-mµ trong nham hiÓm giÕt ngêi kh«ng dao”. Bµ c« nì lßng nµo l¹i nãi xÊu, sØ nhục mẹ bé Hồng trớc mặt bé-đứa cháu ruột của mình, lẽ ra bà cô phải đối xử tốt với bé Hồng để bù đắp lại những mất mát mà bé phải hứng chịu. Hay trong tiểu thuyết “Tắt đèn”, nhà văn Ngô Tất Tố đã cho chóng ta thÊy sù tµn ¸c, bÊt nh©n cña tªn cai lÖ và ngời nhà lí trởng. Chúng thẳng tay đánh đập những ngời thiếu su, đến những ngời phụ nữ chân yÕu tay mÒm nh chÞ DËu mµ chóng còng kh«ng tha. ThËt lµ mét bän mÊt hÕt tÝnh ngêi. Cßn nh÷ng cÊp bËc quan trªn th× sao? ¤ng quan trong truyÖn “sèng chÕt mÆc bay” lµ tiªu biÓu cho tÇng líp thèng trÞ, quan lại ngày xa. Trong cảnh nguy cấp, dân nhân đội gió, tắm ma cứu đê thì quan lại ngồi ung ung đánh tổ tôm. Trớc tình hình đó, ngoại trừ những tên lòng lang dạ sói nh tên quan hộ đê thì có ai mà không thơng xót đồng bào huyết mạch. Ngay cả khi có ngời vào báo đê vỡ mà hắn còn không quan tâm, bảo lính đuổi ra ngoµi. ThËt lµ lò ngêi bÊt nh©n v« l¬ng t©m ph¶i kh«ng c¸c b¹n! §Õn cuèi truyÖn, khi quan lín ï v¸n bµi to th× c¶ lµng ngËp níc, nhµ cöa lóa mµ bÞ cuèn trôi hết, tình cảnh thật thảm sầu. Chính cao trào đó đã lên án gay gắt tên quan hộ đê, hay chính là đại diÖn cho tÇng líp thèng trÞ, döng dng tríc sinh m¹ng cña biÕt bao ngêi d©n. ThËt ®au xãt cho sè phËn ngêi d©n thêi Êy! 3. KÕt bµi Qua nh÷ng t¸c phÈm v¨n häc ë trªn, chóng ta có thể thấy đợc rằng: văn học Việt Nam luôn để cao lßng nh©n ¸i, ca ngîi nh÷ng ngêi “th¬ng ngêi nh thÓ.

(51) th¬ng th©n”, vµ còng lªn ¸n kÞch liÖt nh÷ng kÎ thê ¬, v« tr¸ch nhiÖm. §©y còng lµ minh chøng râ nÐt cho t tởng nhân đạo, tình yêu thơng cao cả… đã trở thành một truyền thống cao đẹp, quý báu của dân tộc ta. Chóng ta cÇn ph¶i biÕt yªu th¬ng ngêi kh¸c, biÕt giúp đỡ nhau trong công việc cũng nh trong học tâp để cùng nhau tiến bớc trong cuộc sống, chung tay xây dựng đất nớc giàu mạnh. Nh nhà thơ Tố Hữu đã viÕt: "Còn gì đẹp trên đời hơn thế Ngời yêu ngời sống để yêu nhau" 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Học bài, chuẩn bị đề bài: Dựa vào các bài ''Chiếu dời đô'' và ''Hịch tớng sĩ'', hãy chứng minh rằng: những ngời lãnh đạo anh minh nh Lí Công Uẩn và Trần Quốc Tuấn luôn luôn quan tâm đến việc chăm lo hạnh phúc lâu bền của muôn dân. - Giê sau kiÓm tra Ngµy so¹n: 11/4/09 Ngµy d¹y:. Buæi 33. A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vµ rÌn kÜ n¨ng lµm v¨n nghÞ luËn B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò Néi dung Đề bài: Dựa vào các bài * Tìm hiểu đề ''Chiếu dời đô'' và ''Hịch tớng - Thể loại: NL sĩ'', hãy chứng minh rằng: - Nội dung cần làm sáng tỏ: ''Chiếu dời đô'' và ''Hịch những ngời lãnh đạo anh tớng sĩ'', hãy chứng minh rằng: những ngời lãnh đạo minh nh LÝ C«ng UÈn vµ anh minh nh LÝ C«ng UÈn vµ TrÇn Quèc TuÊn lu«n Trần Quốc Tuấn luôn luôn luôn quan tâm đến việc chăm lo hạnh phúc lâu bền quan tâm đến việc chăm lo của muôn dân. hạnh phúc lâu bền của muôn - Cách làm: phân tích các luận điểm để làm sáng tỏ d©n. vai trò của những ngời lãnh đạo. HS dựa vào kiến thức đợc *. Dàn ý tìm hiểu để lập dàn bài đảm a) Mở bài: Nguyễn Trãi đã từng viết: b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau ''Tuy m¹nh yÕu tõng lóc kh¸c nhau HS dựa vào kiến thức đợc Song hào kiệt đời nào cũng có''. tìm hiểu để viết bài đảm bảo Tr¶i qua mÊy ngh×n n¨m dùng níc vµ gi÷ níc, c¸c ý c¬ b¶n trong dµn bµi qua bao thăng trầm của lịch sử, nớc ta đã có bao GV gọi một số HS đọc bài và những vị anh hùng, những vị vua anh minh và có cả cïng nhËn xÐt, ch÷a bµi hoµn tµn b¹o, trong sè nh÷ng vÞ minh qu©n, nh÷ng anh chØnh hùng thời đại ta không thể không nhắc tới những vị nh LÝ C«ng UÈn, TrÇn Quèc TuÊn, bëi hä lµ nh÷ng vÞ lãnh đạo anh minh, luôn luôn quan tâm đến việc ch¨m lo h¹nh phóc l©u bÒn cña mu«n d©n. (hoặc mở bài bằng phơng pháp đặt câu hỏi) b) Th©n bµi: - Tại sao họ đợc lu danh thiên cổ ? Phải chăng họ là nh÷ng ngêi xuÊt chóng, tµi ba lçi l¹c hay cßn v× lÝ do gì khiến họ thu phục nhân tâm đến nh vậy ? Hai tác phẩm ... đợc nhân dân ta biết đến bởi ngời viết đã.

(52) xuÊt ph¸t tõ lßng yªu th¬ng con ngêi. - ''Chiếu dời đô'': Lí Công Uẩn biên soạn để thể hiện t tởng muốn rời kinh đô. + Việc dời đô là vất vả, to lớn, tốn kém, rắc rối; nếu muèn sèng yªn th©n th× vua kh«ng lµm nh vËy. Nhng kinh đô ở nơi trung tâm trời đất, thế mạnh, binh hùng không sợ ngoại xâm, dân sẽ đợc hởng thái bình  vua đã không quản ngại viết ''Thiên đô chiếu'' + Ông đã đa ra các dẫn chứng cụ thể để thuyết phục lßng ngêi: nh nhµ Th¬ng, nhµ Chu; 2 triÒu §inh, Lª không theo dấu cũ nên triều đại không đợc lâu bền. Bằng nhãn quan tinh tờng, Lí Công Uẩn đã quyết định chọn Đại La làm kinh đô để dân đợc cuộc sống yªn æn, th¸i b×nh  th¬ng d©n, lo cho d©n, v¨n b¶n lµ bµi ca yªu níc. LÝ C«ng UÈn lµ ngêi nh×n xa tr«ng réng. + Lêi lÏ kÕt hîp hµi hoµ gi÷a lÝ vµ t×nh: søc thuyÕt phôc qua dÉn chøng cô thÓ, t×nh ®uîc thÓ hiÖn ë viÖc không tự quyết định mà hỏi han, bộc lộ nỗi lòng ''trẫm rất đau xót về việc đó'', ''Trẫm muốn dựa .. nghĩ thế nào ?''  Lí Công Uẩn thấu tình, đạt lí, yêu d©n nh con. - HÞch tíng sÜ cña TrÇn Quèc TuÊn: + Lµ mét v¨n b¶n cã lËp luËn chÆt chÏ, s¾c bÐn víi lêi v¨n giµu c¶m xóc vµ søc thuyÕt phôc. + V¨n b¶n thÓ hiÖn lßng c¨m thï giÆc tét cïng, kh¬i dậy sự đồng lòng, quyết tâm bảo vệ Tổ Quốc của nh©n d©n ta  TrÇn Quèc TuÊn yªu d©n, th¬ng d©n nªn kiªn quyÕt, m¹nh mÏ, kh«ng chô lïi bíc tríc kÎ thï. + Quan tâm, lo cho dân, Trần Quốc Tuấn đã kể tội của giặc để khích lệ lòng căm thù giặc. + P2 , động viên tinh thần luyện tập đánh giặc, nêu ra nh÷ng kØ c¬ng nghiªm kh¾c. + KÕt hîp chÆt chÏ lÝ vµ t×nh: tÊm lßng cña vÞ chñ so¸i khi c¨m thï giÆc, khi ch¨m lo c¬ së vËt chÊt vµ tinh thÇn cho binh sÜ, vÏ ra 2 viÔn c¶nh khi níc mÊt nhµ tan vµ khi ca khóc kh¶i hoµn chiÕn th¾ng  minh chøng cho lßng yªu th¬ng binh sÜ. * 2 triều đại, 2 trái tim lúc nào cũng hớng về tơng lai tốt đẹp của nhân dân, trong thâm tâm họ lúc nào cũng nghĩ đến việc làm sao cho dân giàu nớc mạnh; chăm lo cho hạnh phúc lâu bền của muôn dân đợc đặt lên hàng đầu. c) KÕt bµi: - Tuy 2 tác phẩm đợc viết trong 2 thời đại khác nhau nhng đều có điểm tơng đồng; chăm lo ... đó chính là yếu tố quan trọng nhất để 2 tác phẩm sống mãi với thời gian. ''Chiếu dời đô'' và ;;Hịch tớng sĩ'' là minh chøng cho 2 tÊm lßng cao c¶, lín lao cña 2 vÞ l·nh đạo anh minh Lí Công Uẩn, Trần Quốc Tuấn với dân víi níc. 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Học bài, chuẩn bị đề: tệ nạn xã hội - Giê sau kiÓm tra.

(53) tuÇn 33 Ngµy so¹n: 17/4/09 Ngµy d¹y:. Buæi 34. A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vµ rÌn kÜ n¨ng c¶m thô v¨n qua bµi Khi con tu hó B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò Néi dung Đề bài: Hãy nói không với tệ * Tìm hiểu đề n¹n x· héi - ThÓ lo¹i: NL - Néi dung cÇn lµm s¸ng tá: t¸c h¹i cña tÖ n¹n x· héi vµ kªu gäi mäi ngêi tr¸nh xa. - Cách làm: phân tích các luận điểm để làm sáng tỏ t¸c h¹i cña tÖ n¹n x· héi *. Dµn ý HS dựa vào kiến thức đợc a. Mở bài tìm hiểu để lập dàn bài đảm Chúng ta đang sống trong một đất nớc không ngừng b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau phát triển trên con đờng công nghiệp hóa, hiện đại HS dựa vào kiến thức đợc hóa, xây dựng một xã hội văn minh, tiến bộ. Để làm tìm hiểu để viết bài đảm bảo đợc điều đó,chúng ta phải vợt qua các trở ngại,khó c¸c ý c¬ b¶n trong dµn bµi khăn. Một trong số đó là các tệ nạn xã hội nh: ma GV gọi một số HS đọc bài và túy, cờ bạc, văn hóa phẩm đồi trụy. Nhng đáng sợ cïng nhËn xÐt, ch÷a bµi hoµn nhÊt chÝnh lµ ma tuý. Chóng ta h·y cïng t×m hiÓu vÒ chØnh tác hại to lớn của ma túy để phòng tránh cho bản thân, gia đình và xã hội. b. Th©n bµi - §Ó phßng chèng mét tÖ n¹n th× chóng ta cÇn biÕt râ về tệ nạn đó. Ma túy là một loại chất kích thích, gây nghiÖn cã nguån gèc tõ c©y tóc anh hoÆc nhùa c©y thuốc phiện đợc trồng ở 12 tỉnh miền núi phía Bắc Việt nam hay từ lá, hoa, quả cây cần sa đợc trồng ở c¸c tØnh gi¸p ranh biªn giíi ViÖt Nam – Campuchia. §Æc biÖt lµ ma tóy cã mét ma lùc dÉn dô ghª gím, khiÕn ngêi bÞ dÝnh vµo kh«ng thÓ cìng l¹i đợc, chẵng khác gì “ma đa lối, quỷ đa đờng”. Ma túy tån t¹i ë nhiÒu d¹ng nh tÐp, níc, bét, hång phiÕn, bạch phiến, thuốc…và đợc sử dụng bằng nhiều hình thức hút, chích, hít…Nó đợc coi là tệ nạn đáng sợ nhÊt v× søc dÉn dô con ngêi kh«ng kÓ tuæi t¸c vµ kh¶ n¨ng g©y nghiÖn nhanh chãng. H¬n thÕ n÷a, ma tóy cßn lµ ngän nguån cña nh÷ng tÖ n¹n x· héi kh¸c. Chóng ta thêng nghe nãi ma tóy rÊt cã h¹i nhng mÊy ai hiểu đợc tác hại thật sự của nó! Trớc tiên, nó gây hại trực tiếp đến ngời nghiện. Về sức khỏe, ma túy g©y ra c¸c bÖnh kh«n lêng cho c¬ thÓ. Ngêi nghiÖn sÏ bÞ h h¹i niªm m¹c mòi nÕu dïng ma tóy theo d¹ng.

(54) hít, có khả năng ngng thở đột ngột, gây nguy hiểm tÝnh m¹ng. Cßn dïng theo d¹ng hót th× c¬ quan chÞu ¶nh hëng lµ phæi. Phæi sÏ bÞ tæn th¬ng nghiªm träng, gây ung th phổi, viêm đờng hô hấp, nhiễm trùng phæi…Vµ nguy hiÓm nhÊt lµ dïng ma tóy d¹ng chích, đây là con đờng ngắn nhất dẫn đến AIDS. Ngời tiêm đâu có biết rằng trên mũi kim là hàng vạn qu¶ cÇu gai g©y c¨n bÖnh thÕ kØ hiÓm nghÌo, cø thÕ hä truyÒn tay nhau tiªm chóng, ®a virus vµo m¸u cña m×nh. ë nh÷ng tô ®iÓm tiªm chÝch, hä cßn pha thªm c¸c chÊt bÈn g©y ¸p-phª, hËu qu¶ lµ c¸c con nghiÖn ph¶i ca côt tay ch©n hay nhiÔm trïng m¸u. Êy lµ cha kể đến tình trạng bị chết do sốc thuốc. Câu chuyện “c¸i chÕt tr¾ng” cña nhµ tØ phó trÎ Raphael, chÕt ngay bên đờng do dùng bạch phiến quá liều. Những ngêi nghiÖn l©u ngµy rÊt dÔ nhËn ra, ngêi gÇy gß, da x¸m, tãc x¬ x¸c. HÖ thÇn kinh bÞ tæn th¬ng nÆng do ¶nh hëng cña thuèc, kÐm tËp trung, suy nghÜ, ch¸n n¶n vµ thiÕu ý chÝ v¬n lªn nªn viÖc cai nghiÖn còng khã kh¨n. §¸ng ghª sî h¬n, ngêi míi nghiÖn heroin, khi “phê” thờng gia tăng kích thích tình dục, dẫn đến hµnh vi t×nh dôc kh«ng an toµn, cã thÓ bÞ l©y nhiÔm HIV, nhng nÕu sö dông l©u ngµy sÏ lµm suy yÕu kh¶ năng tình dục. Không chỉ dừng ở đó, tiêm chích ma túy còn hủy hoại con đờng công danh, sự nghiệp của ngêi nghiÖn. §· cã bao bµi häc, biÕt bao c©u chuyÖn kể về những công nhân, kĩ s… đã gục ngã trớc ma túy, để rồi bị bạn bè, đồng nghiệp xa lánh, con đờng t¬ng lai t¬i s¸ng bçng vôt t¾t, tèi t¨m. Vµ nhÊt lµ những bạn học sinh, tuổi đời còn quá dài mà chỉ vì một phút nông nỗi, bị bạn bè rủ rê đã đánh mất tơng lai. Thật đáng thơng! Ma tóy kh«ng nh÷ng g©y h¹i cho ngêi dïng nã mµ còn cho cả gia đình của họ, khiến họ trở mất dần khả năng lao động, trở thành gánh nặng cho gia đình. Những gia đình có ngời nghiện ma túy bầu không khí lúc nào cũng lãnh đạm, buồn khổ. Công việc làm ăn bị giảm sút do không đợc tín nhiệm. Nền kinh tế cũng theo đó mà suy sụp. Bởi những ngời một khi đã nghiện thì luôn có nhu cầu hơn nữa về ma túy, đồng nghÜa víi viÖc hä ph¶i cã tiÒn, mµ tiÒn th× lÊy tõ ®©u? Từ chính gia đình của họ chứ không đâu xa. Rồi nh÷ng ngêi vî, ngêi mÑ sÏ ra sao khi thÊy chång, con mình vật vã khi thiếu thuốc, khi lìa bỏ cõi đời vì mặc cảm, vì bệnh tình đã tới giai đoạn cuối? Thật đau xót cho những gia đình bất hạnh có ngời nghiện ma tóy. Không dừng lại ở đó, ma túy còn nh một con sâu đục khoÐt x· héi. KhiÕn cho an ninh, trËt tö, quèc phßng bÊt æn. Khi muèn thâa m·n c¬n ghiÒn, con nghiÖn kh«ng tõ mét thñ ®o¹n, hµnh vi trém c¾p, giÕt ngêi nào để có tiền mua heroin, hoặc nổi máu anh hùng xa lé, ®ua xe, l¹ng l¸ch. Nh÷ng con nghiÖn mµ không đợc gia đình chấp nhận sẽ đi lang thang làm mÊt vÎ mü quan,v¨n minh lÞch sù cña x· héi,vËt vê trên những con đờng. Không chỉ thế, nhà nớc, xã hội còn phải tốn tiền để tổ chức lực lợng phòng chống và.

(55) gi¶i quyÕt nh÷ng thiÖt h¹i do con nghiÖn g©y ra. MÊt tiÒn x©y dùng c¸c tr¹i c¶i t¹o, gi¸o dôc, ®iÒu trÞ cho ngêi nghiÖn. Mét thiÖt h¹i lín mµ ma tóy g©y ra cho nÒn kinh tÕ quèc gia lµ ngµnh du lÞch bÞ gi¶m sót. C¸c b¹n thö nghÜ xem, cã ai d¸m ®i du lÞch sang mét đất nớc, một thành phố mà toàn ngời bị HIV/AIDS. Råi hä sÏ nghÜ g× vÒ níc ta, hä sÏ nh×n níc ta víi ¸nh m¾t khinh thêng, ch¼ng ai d¸m ®Çu t vµo ®©y n÷a. Qu¶ lµ mét mÊt m¸t, thiÖt h¹i cho níc nhµ! Nhng các bạn đừng lo, nếu chúng ta biết cách phòng chống thì những mối nguy ngại trên sẽ đợc gi¶i quyÕt, sÏ kh«ng cßn tÖ n¹n ma tóy n÷a. Mçi ngêi ph¶i cã tr¸ch nhiÖm, tÝch cùc tuyªn truyÒn, gi¸o dục cho ngời thân mình sự nguy hiểm của ma túy để kh«ng ai bÞ chÕt v× thiÕu hiÓu biÕt. Lu«n tr¸nh xa víi ma tuý b»ng mäi c¸ch, mäi ngêi nªn cã ý thøc sèng lèi sèng lµnh m¹nh, trong s¹ch, kh«ng xa hoa, lu«n tỉnh táo, đủ bản lĩnh để chống lại mọi thử thách, cám dç cña x· héi. §ång thêi còng lªn ¸n, dÑp bá tÖ n¹n b»ng c¸ch kh«ng tiÕp tay cho chóng. NÕu lì víng vµo th× ph¶i dïng nghÞ lùc, quyÕt t©m, vît lªn chÝnh mình để từ bỏ con đờng sai trái. Bên cạnh đó nhà nớc còng ph¶i ®a nh÷ng ngêi nghiÖn vµo trêng cai nghiÖn, t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho hä, tr¸nh nh÷ng c¶nh " nhµn c vi bÊt thiÖn", gióp hä nhanh chãng hoµ nhập với cuộc sống cộng đồng, không xa lánh, kì thị hä. c. KÕt bµi - Ma tóy qu¶ lµ mét con quû khñng khiÕp nhÊt cña gia đình và xã hội, còn hơn cả bệnh tật và đói khát. Chóng ta vÉn cã thÓ phßng trõ nanh vuèt cña con quû d÷ nµy. Mçi chóng ta ph¶i nªu cao c¶nh gi¸c, chung tay ngăn chặn nó, mở rộng vòng tay đỡ lấy những ngời nghiện, đừng để họ lún quá sâu vào bóng tèi. §Æc biÖt lµ häc sinh chóng ta ph¶i kiªn quyÕt nãi kh«ng víi ma tóy, x©y dùng mét m¸i trêng, mét x· héi kh«ng cã ma tóy. 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Häc bµi, chuÈn bÞ «n tËp c¸c kiÕn thøc cña k× I - Giê sau kiÓm tra. TuÇn 34. Ngµy so¹n: 18/2/09 Ngµy d¹y:. Buæi 35 A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vµ rÌn kÜ n¨ng lµm v¨n nghÞ luËn qua bµi kiÓm tra B. ChuÈn bÞ:.

(56) ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò Néi dung §Ò bµi: a. - Vai x· héi lµ vÞ trÝ cña ngêi tham gia héi tho¹i Câu1Câu 1: Thế nào là vai xã hội đối với ngời khác trong cuộc thoại. trong hội thoại ? Vai xã hội - Vai xã hội đợc xác định bằng các quan hệ xã hội: đợc xác định bằng quan hệ + Quan hệ trên- dới, ngang hàng (tuổi tác, thứ bậc trong gia đình và xã hội) nµo ? Lît lêi trong héi + Quan hÖ th©n - s¬ (quen biÕt, th©n t×nh) tho¹i ? Nh÷ng lu ý khi tham -Vai x· héi ®a d¹ng, nhiÒu chiÒu nªn khi tham gia hội thoại cần xác định đúng vai để chọn cách nói cho gia héi thoai ? VD ? C©u 2: C¶m nhËn cña em vÒ phï hîp. b. Trong hội thoại ai cũng đợc nói. Mỗi lần nói trong héi tho¹i lµ mét lît lêi. - Khi tham gia héi tho¹i ph¶i gi÷ lÞch sù, t«n träng lît lêi cña ngêi kh¸c, tr¸nh nãi tranh lît lêi, c¾t lêi, chªm lêi ... HS dựa vào kiến thức đợc - Nhiều khi im lặng cũng là một cách biểu thị thái tìm hiểu để lập dàn bài đảm độ. c. Khi thÇy gi¸o vµ HS giao tiÕp trong giê häc th× vai b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau thø bËc XH cña héi tho¹i lµ: A. Ngang hµng, th©n thiÕt. B. Trªn hµng. C. Trªn hµng – díi hµng. D. Díi hµng. d. Ph©n tÝch vai x· héi gi÷a «ng gi¸o vµ L·o H¹c? - Xét về địa vị xã hội: ông giáo là ngời có địa vị cao h¬n 1 n«ng d©n nghÌo nh l·o H¹c - XÐt vÒ tuæi t¸c: l·o H¹c cã vÞ trÝ cao h¬n. - Xa quª nhng t¸c gi¶ “lu«n tëng nhí” quª h¬ng. Lèi biÓu c¶m trùc tiÕp béc lé nçi nhí ch©n thµnh, tha thiÕt cña nhµ th¬ nªn lêi th¬ gi¶n dÞ, tù nhiªn. - Nhí vÒ quª h¬ng t¸c gi¶ nhí vÒ: Nhí mµu níc ….vôi.Nhớ con …quá đặc biệt là về ''cái mùi nồng mặn''. Dù đi xa, đứa con hiếu thảo của quê hơng luôn tởng nhớ ''mùi nồng mặn'' đặc trng của quê hơng Đó là hơng vị riêng đầy quyến rũ, mùi riêng của làng biển rất đặc trng... * Quª h¬ng lµ nçi nhí thêng trùc trong t©m hån t¸c gi¶, «ng lu«n nhí tíi nh÷ng h/a th©n thuéc trong cuéc sèng cña ngêi d©n lµng chµi. C©u 3 Trần Quốc Tuấn là một vị tớng văn võ song toàn, ngời đã có công lớn trong 2 cuộc kháng chiến chống giặc Mông. Tên của ông luôn mãi đợc khắc sâu trong t©m trÝ mçi ngêi d©n ViÖt Nam cïng víi nh÷ng trang sö vµng cña d©n téc. T¸c phÈm “HÞch tíng sÜ”-¸ng văn bất hủ đợc ông viết trớc cuộc kháng chiến chống Nguyên-Mông lần II (1285) đã cho ta thấy lòng yêu níc nång nµn, thiÕt tha cña vÞ Quèc c«ng tiÕt chÕ này, đồng thời cũng vang dậy lời hiệu triệu của toàn qu©n ra trËn Tấm lòng yêu nớc của Trần Quốc Tuấn đã thể hiện cao độ khi ông tố cáo tội ác của quân thù bằng lời lẽ ®anh thÐp. Víi b¶n chÊt ngang tµn, hèng h¸ch, chóng không chỉ coi thờng dân ta, mà còn sỉ nhục triều đình.

(57) HS dựa vào kiến thức đợc tìm hiểu để viết bài đảm bảo c¸c ý c¬ b¶n trong dµn bµi GV gọi một số HS đọc bài và cïng nhËn xÐt, ch÷a bµi hoµn chØnh. từ vua đến quan: “ngó thấy sứ giặc đi lại nghênh ngang ngoài đờng, uốn lỡi cú diều mà sỉ mắng triều đình, đem thân dê cho mà bắt nạn tể phụ”. Chúng ta cµng c¨m tøc bän giÆc h¬n n÷a khi chøng kiÕn hµnh động rất tàn bạo, tham lam, nhằm vơ vét của cải của nhân dân: “thác mệnh hốt tất liệt mà đòi ngọc lụa, để tháa lßng tham kh«ng cïng, gi¶ hiªu V©n Nam V¬ng mà thu bạc vàng, để vơ vét của kho có hạn.” Thật là một bọn cầm thú, chẵng khác nào dê, chó hổ đói, cú diều. Vậy mục đích của tác giả khi tố cáo tội ác của qu©n thï lµ khÝch lÖ lßng c¨m thï giÆc cña tíng sÜ, cña toµn d©n vµ kh¬i gîi nçi nhôc mÊt níc cña 1 d©n téc. Tríc n¹n ngo¹i x©m, quèc gia d©n téc ®ang l©m nguy. TrÇn Quèc TuÊn kh«ng khái b¨n kho¨n lo l¾ng, đến độ quên ăn, mất ngủ, xót xa nh đứt từng khúc ruột. Nỗi lo lắng đó đợc ông bày tỏ với binh sĩ: “Ta thờng đến bữa quên ăn, nữa đêm vỗ gối; ruột đau nh cắt, nớc mắt đầm đìa”. Nỗi niềm ấy đợc chuyển hóa, n©ng lªn thµnh niÒm uÊt hËn ngµn th©u, chøa chan trong lòng khi cha rửa đợc nhục cho tổ quốc, quyết không đội trời chung với giặc: “xả thịt lột da, nuốt gan, uèng m¸u qu©n thï.” Kh«ng chØ c¨m thï giÆc mµ trÇn Quèc TuÊn cßn nguyÖn hy sinh th©n m×nh cho sự nghiệp đánh đuổi ngoại xâm, giành lại độc lËp cho d©n téc: “dÉu cho tr¨m th©n nµy ph¬i ngoµi néi cá, ngh×n x¸c nµy gãi trong da ngùa, ta còng vui lßng.” TrÇn Quèc TuÊn qu¶ lµ mét con ngêi yªu níc thơng dân, ông đúng là tấm gơng sáng cho binh sĩ noi theo để mà biết hy sinh bản thân vì nớc vì dân. Mét vÞ tíng tµi ba, ngoµi lßng yªu níc, hä cßn ph¶i biết yêu thơng binh sĩ. Và Trần Quốc Tuấn đã hội tụ đủ những yếu tố đó. Ông luôn quan tâm, chia sẻ, xem binh sÜ nh nh÷ng ngêi anh em khi x«ng pha trËn m¹c còng nh khi th¸i b×nh: “kh«ng cã mÆc th× ta cho c¬m, kh«ng cã ¨n th× ta cho c¬m, quan nhá th× ta th¨ng chøc, l¬ng Ýt th× ra cÊp bæng, ®i thñy th× cho thuyền, đi bộ thì ta cho ngựa”. Thật là cảm động thay cho tình sâu nghĩa nặng của ông đối với binh sĩ. Cũng chính nhờ tình cảm đó đã thắp lên ngọn lửa yªu níc trong lßng hä. Yêu thơng, lo lắng binh sĩ không đơn thuần chỉ là nh÷ng lêi khuyªn nhñ nhÑ nhµnh mµ lµ nghiªm kh¾c, quyÕt liÖt phª ph¸n nh÷ng viÖc lµm sai tr¸i cña hä: thê ¬, bµng quan tríc vËn mÖnh tæ quèc l©m nguy: “thÊy níc nhôc mµ kh«ng biÕt lo, thÊy chñ nhôc mµ không biết thẹn, làm tớng triều đình phải hầu quân giặc mà không biết tức”. Đó là những hành động hởng lạc, ham vui, quên mất trách nhiệm của mình đối với vận mệnh tổ quốc: “lấy việc chọi gà làm vui đùa, lấy việc đánh bạc làm tiêu khiển, hoặc vui thú vên ruéng, hoÆc quyÕn luyÕn vî con, hoÆc lo lµm giµu mµ quªn viÖc níc, hoÆc ham s¨n b¾n mµ quªn viÖc binh, hoÆc thÝch uèng rîu, hoÆc mª ca h¸t.” Những lời giáo huấn của ông thật ý nghĩa, nó đã thức tỉnh biết bao binh lính lầm đờng lạc lối trở về con đờng đúng đắn, giúp họ nhận thức hơn về độc lập dân.

(58) tộc. Và hơn hết là chỉ ra những việc cần làm đó là hãy đề cao cảnh giác, đoàn kết với nhau trớc nguy cơ bị nớc ngoài lăm le bờ cõi, đặc biệt hãy chăm học “Binh th yÕu lîc” do chÝnh trÇn Quèc TuÊn biªn so¹n cũng là một cách rèn luyện để chiến thắng quân thù Toµn bé v¨n b¶n “HÞch tíng sÜ” cña TrÇn Quèc TuÊn đã chứng minh đợc một điều rằng: ông là một vị tớng kiÖt suÊt tµi ba, kh«ng nh÷ng giái vÒ qu©n sù mµ cßn văn chơng xuất chúng, mấy ai sánh đợc. Ngoài ra «ng cßn thÊm ®Ém mét niÒm th¬ng d©n s©u s¾c, lµ tiªu biÓu cho lßng yªu níc lóc bÊy giê. T¸c phÈm này của ông xứng đáng là một ánh thiên cổ hùng văn trong nÒn v¨n häc níc nhµ. 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Häc bµi, chuÈn bÞ «n tËp c¸c kiÕn thøc cña k× I - Giê sau kiÓm tra tuÇn 36 Ngµy so¹n: 18/2/09 Ngµy d¹y:. Buæi 37 A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vµ rÌn kÜ n¨ng c¶m thô v¨n qua bµi Khi con tu hó B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò Néi dung §Ò bµi: ThuyÕt minh vÒ chiÕc bóng đèn điện tròn.. HS dựa vào kiến thức đợc tìm hiểu để lập dàn bài đảm b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau.

(59) HS dựa vào kiến thức đợc tìm hiểu để viết bài đảm bảo c¸c ý c¬ b¶n trong dµn bµi GV gọi một số HS đọc bài và cïng nhËn xÐt, ch÷a bµi hoµn chØnh 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Häc bµi, chuÈn bÞ «n tËp c¸c kiÕn thøc cña k× I - Giê sau kiÓm tra. Ngµy so¹n: 18/2/09 Ngµy d¹y:. Buæi 38. A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vµ rÌn kÜ n¨ng c¶m thô v¨n qua bµi Khi con tu hó B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò Néi dung §Ò bµi: ThuyÕt minh vÒ chiÕc bóng đèn điện tròn..

(60) HS dựa vào kiến thức đợc tìm hiểu để lập dàn bài đảm b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau. HS dựa vào kiến thức đợc tìm hiểu để viết bài đảm bảo c¸c ý c¬ b¶n trong dµn bµi GV gọi một số HS đọc bài và cïng nhËn xÐt, ch÷a bµi hoµn chØnh 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Häc bµi, chuÈn bÞ «n tËp c¸c kiÕn thøc cña k× I - Giê sau kiÓm tra tuÇn 37 Ngµy so¹n: 18/2/09 Ngµy d¹y:. Buæi 39. A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vµ rÌn kÜ n¨ng c¶m thô v¨n qua bµi Khi con tu hó.

(61) B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò §Ò bµi: ThuyÕt minh vÒ chiÕc bóng đèn điện tròn.. HS dựa vào kiến thức đợc tìm hiểu để lập dàn bài đảm b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau. HS dựa vào kiến thức đợc tìm hiểu để viết bài đảm bảo c¸c ý c¬ b¶n trong dµn bµi. Néi dung.

(62) GV gọi một số HS đọc bài và cïng nhËn xÐt, ch÷a bµi hoµn chØnh 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Häc bµi, chuÈn bÞ «n tËp c¸c kiÕn thøc cña k× I - Giê sau kiÓm tra.

(63)

BOI DUONG VAN 8

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về