ĐẠI HỌC NÔNG LÂM THÁI NGUYÊN
KHOA NÔNG HỌC
LỚP 39-CÔNG NGHỆ SINH HỌC
MÔN: MIỄN DỊCH HỌC
Chuyên đề:
HIV/AIDS với hệ miễn dịch
Dương Văn Sĩ
Thái Nguyên, ngày 20 tháng 10 năm 2009
NỘI DUNG CHÍNH
Tầm quan trọng
Virus HIV
Đặc điểm hình thái, cấu tạo của virus HIV
Cơ chế hoạt động của virus HIV
Đáp ứng miễn dịch chống HIV
Các giai đoạn của bệnh HIV/AIDS
Con đường lây lan của HIV/AIDS
Các chiến lược phòng chống HIV/AIDS
Kết luận
TẦM QUAN TRỌNG
Bệnh HIV/AIDS diễn biến ngày một phức tạp.
Tính đến năm 2006, có khoảng 10.000 người
chết vì AIDS, 17.000 người chuyển sang giai
đoạn AIDS trên cả nước.
Hiện nay phát hiện được khoảng 102.000 người
nhiễm HIV/AIDS
Thanh niên từ 20-29 tuổi chiếm 60-62%.
Phòng chống HIV/AIDS là việc cấp thiết toàn
cầu.
Theo số liệu tình hình nhiễm HIV trên thế giới và Việt
Nam như sau
Số người nhiễm HIV đang còn sống: 40
triệu người Trong đó người lớn 37 Triệu
người; Trẻ em <15 tuổi là 2.5 triệu người
Số người nhiễm trong năm 2003 là 3 triệu
trong đó người lớn là 2.5 triệu; Trẻ em <15
tuổi là 500 nghìn
Việt nam tính đến 31-03-2003 số người
nhiễm 73 660; chuyển sang AIDS 11254;
Số chết do AIDS 6325
HIV/AIDS là gì?
HIV (Human immuno-deficiency virus) là virus
gây ra hội chứng suy giảm hệ miễn dịch ở người
(AIDS), HIV tồn tại trong máu và các dịch khác
của cơ thể như tinh dịch, dịch âm đạo,..
AIDS(Acquired immune deficiency syndrome) là
tình trạng sức khỏe khi hệ thống tự nhiên bảo vệ
cơ thể bị HIV phá vỡ. ở giai đoạn này, cơ thể
của người nhiễm HIV mất khả năng chống lại
bệnh tật, do đó họ bị rất nhiều bệnh tấn công,
dẫn tới tử vong.
VIRUS HIV
HIV, một retrovirus, có liên hệ chặt chẽ với
các virus gây suy giảm miễn dịch ở khỉ (
SIV, simian immunodeficiency virus). SIV là
các lentivirus, cũng như HIV, đang gây nội
dịch ở nhiều loài khỉ tại Châu Phi, tuy nhiên
phần lớn chúng không có triệu chứng. Hầu
hết các nhà khoa học tin rằng một hoặc
nhiều SIV lây truyền từ sinh vật khác sang
loài người vào khoảng đầu thế kỉ 20
ĐẶC ĐIỂM, HÌNH THÁI
Virus HIV có hình cầu, đường kính khoảng
120nm, nhỏ hơn tế bào máu khoảng 60 lần
Bên ngoài của một tế bào của con người,
HIV tồn tại như là các hạt khoảng hình cầu
(đôi khi gọi là virions). Bề mặt của mỗi hạt
là studded với nhiều gai nhỏ.
ĐẶC ĐIỂM, HÌNH THÁI
Virus HIV có kích thước quá nhỏ không thể
quan sát được bằng kính hiển vi thường
mà chỉ có thể quan sát dưới kinh hiển vi
điện tử.
Bao quanh mình virus HIV là một lớp
màng, gồm nhiều gai được hình thành từ
protein gp120 và gp41
Cấu trúc lõi virus
Lõi virus (capsid) thường làm từ các
protein p24, bên trong lõi là 3 enzyme cần
thiết cho HIV phiên mã ngược.
Trong vòng lõi là vật liệu di truyền của HIV,
trong đó gồm hai sợi RNA giống hệt nhau
Hình 2
Virus
HIV
HIV được mô tả theo không gian 3 chiều
Các phân lập
(isolate) HIV
thuộc các phân
typ khác nhau
Virus xâm nhập tế bào
Virus chỉ có thể sao chép ở trong tế bào
của con người, quá trình này bắt đầu khi
một virus bắt đầu vào tế bào, các gai trên
bề mặt sẽ dính với 1 loại protein đặc biệt
gọi là CD4.
Các vật liệu di truyền được thả vào tế bào
và quá trình tổng hợp bắt đầu sảy ra.
Khi ở bên trong tế bào, virus HIV dùng 1
loại enzyme (HIV revesre transcriptase)
chuyển các RNA của virus vào DNA của
người tương thích với các vật liệu di truyền
của con người, DNA này được vận chuyển
đến nhân tế bào, trộn lẫn với DNA tổng số
của tế bào dưới sự hỗ trợ của enzyme
integrase.
Sau khi tích hợp, các DNA nhiễm HIV
được gọi là các provirus
Provirus có thể nằm trong tế bào trong
thời gian dài.
Nhưng khi tế bào bị kích hoạt, nó sẽ xử
lý provirus trong các gen tương tự như
cách tổng hợp gen của con người.
Đầu tiên chúng phiên mã(sử dụng
enzyme của con người), sau đó các
mRNA chuyển ra khỏi nhân tế bào và
được sử dụng để tổng hợp HIV protein
và enzyme.
HIV sử dụng RNA của nó kết hợp với DNA vật chủ để
sinh sản ra DNA của virus
Phát triển và trưởng thành
Trong số các sợi RNA được sản xuất bởi
tế bào, là bản sao đầy đủ của vật liệu di
truyền HIV. Những vật liệu này cùng với
HIV protein và enzyme tổng hợp lên virus
mới sau đó phóng thích ra khỏi tế bào.
Các protease đóng vai trò quan trọng ở giai
đoạn này, chúng được sử dụng để xây
dựng lõi trưởng thành của virus.
Các hạt virus HIV vừa trưởng thành, sẵn
sàng lây nhiễm tế bào khác và bắt đầu quá
trình sao chép một lần nữa, bằng cách này
virus lây lan nhanh chóng thông qua cơ thể
con người
Và một khi một người đẫ nhiễm bệnh họ
có thể truyền HIV cho người khác bằng
cách truyền vào chất dịch trong cơ thể
người khác
Vòng đời của HIV
Các tế bào bị nhiễm virus HIV sẽ có một
vòng đời rất ngắn.
Virus HIV vẫn tiếp tục sử dụng các tế bào
vật chủ để tự nhân lên
Có khoảng 10 triệu virus được nhân lên
mỗi ngày.
Hạt virus HIV vừa chớm nở từ cơ thể con người được quan sát dưới
kính hiển vi điện tử
CƠ CHẾ HOẠT ĐỘNG
Virus HIV phá huỷ các tế bào bạch cầu (TB
T), các tế bào CD4+ lympho T đóng vai trò
thiết yếu đối với hệ thống miễn dịch và
cũng là mục tiêu chính của virus HIV.
Một khi virus HIV xâm nhập vào tế bào này
của cơ thể, nó sẽ gây nhiễm trùng hoạc
ung thư, gọi là nhiễm trùng cơ hội.
Sự phá huỷ này diễn ra trong một thời gian
dài, từ ½ - 10 năm.