SKKN một số giải phápkhơi gợi lòng đam mê và yêu thích môn học mĩ thuật theođịnh hướng phát triển năng lực cho học sinh khối lớp 4,5 ở trường tiểu học và trung học cơ sở giao an

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HĨA

PHỊNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN LANG CHÁNH

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
MỘT SỐ GIẢI PHÁP KHƠI GỢI LỊNG ĐAM MÊ VÀ U THÍCH
MƠN HỌC MĨ THUẬT THEO ĐỊNH HƯỚNG
PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC CHO HỌC SINH KHỐI LỚP 4, 5
Ở TRƯỜNG TIỀU HỌC VÀ TRUNG HỌC CƠ SỞ GIAO AN
HUYỆN LANG CHÁNH, TỈNH THANH HĨA

Người thực hiện: Lê Văn Hồng
Chức vụ:
Giáo viên
Đơn vị cơng tác: Trường TH và THCS Giao An
SKKN thuộc lĩnh vực: Mơn Mĩ thuật

THANH HỐ, NĂM 2021


MỤC LỤC
NỘI DUNG
MỤC LỤC
I. MỞ ĐẦU
1 Lí do chọn đề tài
2. Mục đích nghiên cứu
3. Đối tượng nghiên cứu
4. Phương pháp nghiên cứu
II. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
1. Cơ sở lí luận
2. Nghiên cứu thực trạng

2.1. Thuận lợi
2.2. Khó khăn
2.3. Thực trạng trước khi áp dụng sáng kiến
3. Các giải pháp thực hiện
3.1. Giải Pháp 1: Xây dựng bầu khơng khí học tập vui vẻ...
3.2. Giải Pháp 2: Tăng cường tổ chức các trò chơi lồng ghép...
3.3. Giải Pháp 3: Tạo môi trường học tập mở
3.4. Giải Pháp 4: Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin...
4. Hiệu quả của việc áp dụng sáng kiến kinh nghiệm.
III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1.Kết luận
2. Kiến nghị
Tài liệu tham khảo

TRANG
1
1
1
2
2
4
4
4
4
5
5
6
7
9
11

11
13
14
14
14


3
I. MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài:
Mơn học Mĩ thuật trong nhà trường Tiểu học không nhằm đào tạo các em
trở thành hoạ sĩ mà thông qua các hoạt động tạo hình để khơi gợi và phát huy
khiếu thẩm mỹ vốn có ở trẻ, gây hứng thú cho các em trước cái đẹp tiến tới hình
thành thị hiếu thẩm mĩ của riêng mình trong cuộc sống hằng ngày.
Ưu điểm của phương pháp dạy học mới theo dự án SAEPS của Đan Mạch
là tích cực, mà ở đó học sinh chủ động, tự lực khai thác tri thức dưới sự hướng
dẫn của giáo viên. Các phương pháp dạy học được triển khai trong dự án đã kích
thích sự say mê, hứng thú trong học tập, bồi dưỡng phát triển năng lực cảm thụ
thẩm mĩ, năng lực tư duy và trí tưởng tượng của học sinh.
Trên cơ sở lý thuyết giáo dục và giảng dạy Mĩ thuật, giáo viên sẽ tổ chức
dạy cho các em học Mĩ thuật qua các hoạt động vẽ cùng nhau, vẽ theo nhạc, vẽ
biểu đạt, tạo hình 3D từ các vật tìm được, xây dựng cốt truyện.... Hoạt động giáo
dục Mĩ thuật cịn góp phần đem lại nhận thức mới, niềm vui mới, hứng thú mới
và sáng tạo học tập mới cho trẻ.
Khi nhu cầu cuộc sống ngày càng cao thì cái đẹp lại càng trở nên quan
trọng. Vì vậy, nhà trường có nhiệm vụ rèn luyện, giáo dục học sinh trở thành
những con người phát triển tồn diện. Để làm được điều đó cần coi trọng tất cả
các mơn học và mỗi mơn có một đặc trưng riêng, mơn nào cũng có ý nghĩa, mục
đích, yêu cầu riêng, nhưng đều hỗ trợ, bổ sung cho nhau góp phần giáo dục con
người phát triển một cách toàn diện.

Vậy làm thế nào để học sinh được tiếp xúc với ngôn ngữ nghệ thuật một
cách tự giác, say sưa với mơn học, các em tự tìm đến với kiến thức và kĩ năng
cần thiết trong quá trình học tập? Làm sao giúp các cá nhân, các nhóm phát huy
được năng lực tiềm ẩn, phù hợp để các em học tập lẫn nhau cùng trao đổi về chủ
đề và say mê làm bài ? Từ đó các em thêm u mến bộ mơn nghệ thuật tạo hình.
Với mục tiêu tạo khơng khí lớp học mang lại cho các em học sinh sự hào
hứng, vui vẻ, phấn khởi, chuyển từ lớp học thụ động “thầy, cô giảng như thế nào
các em học sinh nghe thế” thì giờ các em là trung tâm được tự do, thoải mái cảm
thụ mĩ thuật theo cách riêng của mình. Thực tế thầy và trị trường Tiểu học và
Trung học cơ sở Giao An đã cùng học, cùng luyện tập, cùng phát triển năng lực.
Nói bằng ngôn ngữ trẻ thơ, kết nối các em bằng sự hào hứng của chính
mình, tơi đã nỗ lực từng ngày để các em u thích tiết học của mình hơn. Bên
cạnh những tiết học Toán, Tiếng Việt, Khoa học, có thể nói tiết học Mỹ thuật
chính là tiết học dành cho tâm hồn nơi chúng ta thấy “Nụ cười là thước đo cho
hiệu quả mơn học”. Chính vì vậy, tôi đã mạnh dạn tiến hành nghiên cứu và thực
hiện đề tài: “Một số giải pháp khơi gợi lòng đam mê và u thích mơn học
Mĩ thuật theođịnh hướng phát triển năng lực cho học sinh khối lớp 4, 5 ở
trường Tiểu học và Trung học cơ sở Giao An, huyện Lang Chánh, tỉnh
Thanh Hóa’’.
2. Mục đích nghiên cứu:
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn giảng dạy môn học Mĩ thuật ở


4
trường Tiểu học và Trung học cơ sở Giao An. Chỉ ra thực trạng và nguyên nhân
của các giải pháp dạy học nhằm khơi gợi lòng đam mê và yêu thích mơn học Mĩ
thuật theo định hướng phát triển năng lực.
Nghiên cứu đề tài nhằm tìm ra giải pháp giúp học sinh thêm u thích
mơn học thơng qua các hoạt động học tập.
Rèn cho học sinh có thói quen học tập chủ động, thoải mái, nhẹ nhàng

nhưng vẫn đảm bảo kỷ luật lớp học.
Nâng cao nghiệp vụ chun mơn, tích lũy thêm kinh nghiệm, giúp bản
thân dạy tốt môn Mĩ thuật.
Vì vậy việc đúc kết những kinh nghiệm cũng chính là cách để ghi và xem
xét lại quá trình thực hành giảng dạy, để hoàn thiện kỹ năng sư phạm của bản
thân, để chọn lọc ra những gì đã làm tốt, cái gì cần phải làm tốt hơn và nghĩ cách
khắc phục những gì chưa tốt. Việc tự phân tích thiết yếu này có ý nghĩa quan
trọng đối với sự phát triển nghề nghiệp của mỗi giáo viên, đồng thời giúp cho
mỗi giáo viên có cơ hội để trao đổi, học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau nhằm hướng
tới mục tiêu giáo dục đạt kết quả cao hơn.
3. Đối tượng nghiên cứu
Khơi gợi lịng đam mê và u thích mơn học Mĩ thuật theo định hướng
phát triển năng lực.
Tham gia thực hiện: Học sinh khối lớp 4, 5 trường Tiểu học và Trung học
cơ sở Giao An, huyện Lang Chánh, tỉnh Thanh Hóa.
4. Phương pháp nghiên cứu
Các phương pháp cơ bản được sử dụng vào nghiên cứu đề tài bao gồm:
Phương pháp vấn đáp: Là phương pháp mà giáo viên sẽ dùng một hệ
thống câu hỏi để học sinh trả lời bằng miệng nhằm thu được những thơng tin nói
lên nhận thức, thái độ của cá nhân đối với vấn đề học bộ môn Mĩ thuật theo
phương pháp phương pháp Đan Mạch - SAEPS.
Phương pháp quan sát: Quan sát là phương pháp thu thập thơng tin về
q trình giáo dục trên cơ sở tri giác trực tiếp các hoạt động dạy – học cho ta
những tài liệu về thực tiễn để có thể nắm bắt một cách hiệu quả và chính xác.
Thơng qua q trình quan sát, giáo viên ghi nhận lại tình hình học tập của học
sinh, những vấn đề nảy sinh trong quá trình giảng dạy nhằm tìm ra phương pháp
giải quyết thích hợp nhất.
Phương pháp thực nghiệm: Giáo viên chủ động tác động vào học sinh
trong quá trình dạy – học để hướng theo mục tiêu dự kiến của mình.
Phương pháp phân tích, tổng hợp: Phân tích ngun nhân dẫn đến thực

trạng và tổng hợp các kết quả thu được qua quá trình nghiên cứu nhằm đánh giá
hiệu quả của giải pháp.
Phương pháp phân tích và tổng hợp lý thuyết: Nghiên cứu qua các văn
bản, chương trình, giáo trình, tài liệu sách báo về phương pháp dạy học môn Mĩ
thuật.
Phương pháp nghiên cứu thực tiễn:
+ Điều tra phỏng vấn tình hình học sinh.


5
+ Dự dự giờ, rút kinh nghiệm về phương pháp giảng dạy môn Mĩ thuật.
+ Thực hành giảng dạy theo phương pháp mới.
+ Tìm giải pháp rút kinh nghiệm.
+ Phương pháp thực nghiệm dạy thí điểm ở một số lớp bằng phương pháp
mà mình đề ra.


6
II. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
1. Cơ sở lí luận
Với mục tiêu chung và chương trình cụ thể, việc dạy học Mĩ thuật ở Tiểu
học không chỉ là vẽ mà lấy hoạt động mĩ thuật để nâng cao hiểu biết cho học
sinh giúp các em có thêm kiến thức, kĩ năng trong q trình hồn thiện nhân
cách Đức - Trí - Thể - Mĩ. Dạy học mĩ thuật là tổ chức và thực hiện các hoạt
động giúp học sinh nâng cao sự hiểu biết về giáo dục thẩm mĩ, rèn luyện kĩ năng
để ứng dụng sự hiểu biết thẩm mĩ vào cuộc sống.
Mĩ thuật là món ăn tinh thần không thể thiếu của con người thời đại hiện
nay. Hoạt động mĩ thuật đã trở thành một nhu cầu, một quyền lợi và một nhiệm
vụ của mọi người trong xã hội hiện đại. So với trước đây, giáo viên chỉ tổ chức
duy nhất một hình thức học tập được lặp đi lặp lại ở tất cả các bài, ở tất cả các

mơn đó là: Thầy giảng – trị nghe, thầy hỏi – trị đáp. Giáo viên tốn q nhiều
cơng sức cho việc truyền tải kiến thức cho học sinh mà kết quả vẫn không khả
quan. Học sinh học trước quên sau, kiến thức bấp bênh, không chắc chắn. Từ khi
thay đổi phương pháp dạy học, thay đổi mơ hình tổ chức lớp, thì tơi thấy việc sử
dụng hình thức học tập lơi cuốn để khơi gợi cho các em lịng đam mê và u
thích mơn học mĩ thuật đạt hiệu quả cao nhất.
Chúng ta đều biết mỗi phương pháp dạy học đều có một lợi thế nhất định.
Giáo dục Mĩ thuật cũng như các nội dung giáo dục khác, ngày càng được hoàn
thiện và từng bước đổi mới cho phù hợp với sự phát triển chung của đất nước và
thế giới. Học sinh thấy hứng thú học tập trong môn học thì điều tất yếu là sự tìm
tịi và sáng tạo trong các sản phẩm của các em sẽ ngày một nâng lên, điều đó sẽ
giúp học sinh thêm yêu thích bộ mơn Mĩ thuật, góp phần thực hiện tốt mục tiêu
giáo dục thẩm mĩ cho các em. Vì thơng qua hoạt động vẽ, tạo hình các em được
nâng cao nhận thức, tu dưỡng đạo đức, bồi dưỡng năng khiếu và rèn luyện để
hồn thiện nhân cách.
Thực tế cho tơi thấy rằng các em học sinh rất yêu thích bộ môn Mĩ thuật,
nhất là các em học sinh khối lớp 4, 5. Các em là học sinh cuối cấp, tuổi còn nhỏ,
nhưng đã và đang chập chững vững bước trên con đường tìm tri thức, trong đó
có Mĩ thuật.
Việc dạy học phải gây cho học sinh sự thích thú và lịng đam mê nhất là
mơn học phụ thuộc rất lớn vào năng khiếu như môn Mĩ thuật sẽ tạo động lực
cho học sinh có nhiều cơ hội hơn để diễn đạt và khám phá ý tưởng của mình, mở
rộng suy nghĩ, rèn luyện kĩ năng nói, kĩ năng giao tiếp. Hình thành cho các em
tinh thần tự chủ, đồn kết, hợp tác giúp đỡ nhau. Tôi thấy đây là một sáng kiến
có ý nghĩa rất thiết thực nhằm nâng cao chất lượng học tập môn Mĩ thuật cho
học sinh.
2. Nghiên cứu thực trạng
2.1. Thuận lợi
Môi trường giáo dục nhà trường đảm bảo, dân chủ, thân thiện, đổi mới
các hoạt động giáo dục, đủ các điều kiện cho việc triển khai chủ trương thực

7
hiện dạy học theo phương pháp đổi mới
Đội ngũ giáo viên có trình độ năng lực vững vàng, có phẩm chất chính trị,
đạo đức lối sống chuẩn mực, có trách nhiệm với cơng việc và sẵn sàng đón nhận
cái mới.
Nhà trường đã chỉ đạo tốt công tác bồi dưỡng giáo viên theo hướng tự
học, tự bồi dưỡng, tự làm đồ dùng dạy học. Đội ngũ giáo viên trong nhà trường
có lịng u nghề, nhiệt tình trong cơng việc được giao.
Nhà trường đã nhận được sự quan tâm chỉ đạo sát sao của Phòng Giáo dục và
Đào tạo huyện Lang Chánh, sự quan tâm chỉ đạo của Đảng ủy, Hội đồng nhân dân
xã Giao An.
Môn Mĩ thuật là môn học nghệ thuật, môn học gây được hứng thú với
học sinh, phong trào học Mĩ thuật ngày càng một sôi nổi, hầu hết các em học
sinh hào hứng với môn học. Tất cả mọi người đã hiểu được đây là một môn
học nghệ thuật sáng tạo, vì vậy khơng ít giáo viên và học sinh, các bậc phụ
huynh luôn coi trọng và đầu tư cho mơn học. Qua đó các em thấy rằng Mĩ
thuật là mơn học bổ ích, lý thú và tươi vui, có tính giáo dục đạo đức, thẩm mĩ
cao và là mơn học bổ trợ tích cực cho các mơn học khác. Vì thế các em đón
nhận tiết học một cách nhiệt tình và hào hứng.
2.2. Khó khăn
Từ năm học 2014 – 2015, Bộ Giáo dục và Đào tạo chỉ đạo triển khai
phương pháp dạy - học Mĩ thuật mới sử dụng những quy trình dạy - học Mĩ
thuật của Đan Mạch (SAEPS) ở tất cả trường tiểu học trên toàn quốc. Từ năm
học 2016 đến nay, trường Tiểu học và Trung học cơ sở Giao An đã chuyển từ
dạy học môn Mĩ thuật hiện hành sang dạy- học Mĩ thuật theo định hướng phát
triển năng lực nên các trang thiết bị, đồ dùng dạy học còn hạn chế, một số đồ
dùng hiện nay khơng cịn phù hợp. Cơ sở vật chất nhà trường ở các điểm trường
lẻ cũng đang xuống cấp.

Do quan niệm của một số bậc phụ huynh, thiếu sự quan tâm học tập cho
học sinh, còn chưa coi trọng môn học Mĩ thuật xem môn giáo dục Mĩ thuật là
mơn học phụ... Điều đó ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng học tập của học sinh
gây cho học sinh cảm giác chán nản, không tự tin khi học bài.
Một số gia đình học sinh rất khó khăn nên chưa mua sắm đầy đủ đồ dùng
phục vụ cho việc học Mĩ thuật.
Một số học sinh chưa thực sự ham học.
2.3. Thực trạng trước khi áp dụng sáng kiến
Trước khi ứng dụng các biện pháp mới vào các tiết dạy tôi đã tiến hành
khảo sát chất lượng học sinh như sau;
Trường Tiểu học và Trung học cơ sở Giao An thuộc xã Giao An, huyện
Lang Chánh, tỉnh Thanh Hóa. Năm học 2020- 2021 nhà trường có 225 học sinh
khối tiểu học trong đó có 90 học sinh khối lớp 4, 5. Trong đó:
- Học sinh khối lớp 4 là 36 em
- Học sinh khối lớp 5 là 54 em
- 100 % học sinh là người dân tộc Mường.


8
Kết quả khảo sát đầu năm học 2020 - 2021
HS tích cực,chủ
Sĩ
Khối
số động trong giờ học
Lớp
HS Số lượng
%
4
36
7

19.4
5
54
10
18,5

HS có sản phẩm
mang tính sáng tạo
Số lượng
%
4
11,1
6
11.1

HS u thích
mơn học mĩ thuật
Số lượng
%
19
52.7
28
51.8

Những hình ảnh trước khi ứng dụng các giải pháp mới vào các tiết dạy

Qua kết quả khảo sát và hình ảnh trên ta thấy: Một số học sinh chưa u
thích mơn học, chưa tích cực chủ động trong giờ học; học sinh có sản phẩm
mang tính sáng tạo ít... Nguyên nhân là do chưa áp dụng các giải pháp dạy học
mới theo định hướng phát triển năng lực vào trong giờ dạy một cách linh hoạt.

3. Các giải pháp thực hiện
Học mĩ thuật tạo cơ hội cho học sinh thực hành, ứng dụng trong học tập
và cuộc sống. Rõ ràng với phương pháp học theo định hướng phát triển năng
lực, học sinh vừa học, vừa chơi, vừa sáng tạo nên em nào cũng mong chờ đến
tiết học Mĩ thuật. Ưu điểm của phương pháp này là học sinh tự do sáng tạo,
trong mỗi tiết học học sinh tự khám phá ra những điều mới mẻ hơn, phát triển
khả năng sáng tạo, phát triển khả năng giao tiếp, kĩ năng trình bày sản phẩm của
mình trước đám đơng. Học sinh say mê học tập hơn không bị áp lực nhiều về
mặt thời gian hoặc sợ mình khơng làm được. Đối với những em học sinh cá biệt,
ít quan tâm đến việc học lại trở nên hứng thú hơn, ham thích hoạt động thể hiện
rõ ở việc làm theo nhóm. Đối với học sinh có năng khiếu thì được bộc lộ khả
năng của mình, qua đó tinh thần hợp tác nhóm trong môn Mĩ thuật và các môn
học khác được nâng cao. Khơng những thế nó cịn mang lại niềm vui, sự sáng
tạo, lòng đam mê trong từng sản phẩm do chính tay các em làm ra.
Bản thân nhận thức rõ điều này nên đã khơng ngừng tìm tịi, học hỏi để
tạo ra những bài học hay, lôi cuốn, khơi gơi lịng đam mê kích thích khả năng
sáng tạo của học sinh và đã mạnh dạn đưa ra một số giải pháp như sau:


9
3.1. Giải pháp 1: Xây dựng bầu khơng khí học tập vui vẻ, hào hứng,
phấn khởi và thân thiện
Đại đa số học sinh tiểu học, nhất là đối với các em khối lớp 4, 5 các em
bước vào môi trường học tập thực sự nên các em rất ngại tiếp xúc với thầy cơ,
thậm chí có em sợ thầy cơ hơn cả cha mẹ. Vậy làm thế nào để các em mạnh dạn
hơn thì giáo viên phải gần gũi, nhiệt tình để các em dễ hồ đồng vào mơi trường
tập thể. Mặt khác Mĩ thuật là một bộ môn phụ thuộc nhiều vào năng khiếu của
từng cá nhân, do đó giáo viên khơng nên địi hỏi q nhiều ở các em. Học sinh
hoàn thành sản phẩm đúng theo nội dung chủ đề, qua mỗi giờ học các em có thể
nhận xét, đánh giá cái đẹp – cái chưa đẹp đã là thành cơng. Mỗi lời động viên,

khích lệ dù rất nhỏ của giáo viên cũng có thể là một động lực lớn để các em cố
gắng học tập. Để làm tốt điều đó thì giáo viên cần phải :
- Giới thiệu bài lôi cuốn.
- Chuẩn bị tốt các đồ dùng học tập và sử dụng nó một cách linh hoạt và
khoa học nhất.
- Phát huy tối đa tính tích cực của học sinh.
- Sử dụng linh hoạt các hoạt động dạy học theo nhóm.
- Tạo khơng khí lớp học gần gũi, hăng hái, sôi nổi.
- Khi học sinh thực hành, giáo viên cần phải theo dõi, quán xuyến chung,
điều chỉnh, bổ sung những gì mà đa số học sinh chưa rõ hoặc còn lúng túng cụ
thể là:
+ Gợi ý học sinh nhận ra những thiếu sót ở bài vẽ để học sinh rút kinh
nghiệm và tự sửa chữa.
+ Động viên, khích lệ học sinh khá, giỏi tạo điều kiện cho các em suy
nghĩ tìm tịi thêm, nâng cao hiệu quả sáng tạo ở các sản phẩm học tập.
+ Trong mỗi tiết học, giáo viên cần lựa chọn và phối hợp các phương
pháp dạy học phù hợp để luôn luôn tạo được khơng khí học tập vui vẻ, nhẹ
nhàng, hấp dẫn, lôi cuốn học sinh, tránh giờ học tẻ nhạt, khô cứng.
* Ví dụ 1: Khi học sinh tạo hình 3D: Tùy điều kiện thực tế, giáo viên
khuyến khích học sinh lựa chọn chất liệu sẵn có, màu sắc phù hợp nhằm tăng
tính sáng tạo. Giáo viên quan sát đến từng cá nhân, nhóm giúp đỡ các em cịn
lúng túng bằng những câu hỏi gợi mở. Tạo khơng khí thi đua giữa các nhóm, cá
nhân bằng sự khích lệ, cổ vũ, động viên, không gây áp lực, nặng nề để các em
thêm hào hứng vui vẻ thi đua học tập, tạo sản phẩm sáng tạo.
Học sinh lớp 5B tạo hình 3D


10
* Ví dụ 2: Trong chủ đề ‘‘Chú bộ đội của chúng em’’ Giáo viên có thể gây
hứng thú cho học sinh ngay từ đầu tiết học bằng cách giới thiệu bài lôi cuốn

như: Cho học sinh hát bài hát về chú bộ đội hoặc cho xem video cảm động về
các chú bộ đội ; kể câu chuyện về các chú bộ đội bằng tranh động, các trò
chơi… trong phần hoạt động dạy học thì giáo viên có thể dùng tranh trảnh mà
mình tự thiết kế để hướng dẫn học sinh tìm hiểu, trải nghiệm…
Trong phần hướng dẫn học sinh thực hiện giáo viên nên chú ý đến việc thị
phạm trực tiếp lên bảng (có thể bằng giấy , bút hoặc dùng phấn vẽ lên bảng) để
các em dễ hiểu và cảm nhận được tâm huyết của người thầy thì các em sẽ thấy
thích thú, khâm phục hình ảnh người thầy từ đó các em thích học mĩ thuật hơn…
Đặc biệt chú ý đến việc sưu tầm các tranh ảnh của các học sinh năm học
trước để các em có thể học hỏi, rút kinh nghiệm, tạo động lực khi luyện tập thực
hành.
Trong khi thực hành giáo viên có thể cho các em nghe những bản nhạc cổ
điển không lời để tạo cảm hứng cho các em. Quan tâm khích lệ học sinh còn gặp
lúng túng , tạo điều kiện cho các em có năng khiếu phát huy hết được khả năng
sáng tạo của mình. Trong chủ đề này giáo viên nên cho học sinh ký họa dáng các
nhân để tạo kho ngân hàng hình ảnh cho nhóm…
Giáo viên nên tăng cường khả năng giao tiếp đánh giá học sinh bằng cách
cho các em tự mình chia sẻ , giới thiệu sản phẩm của cá nhân, của nhóm và đánh
giá sản phẩm lẫn nhau.
Khi kết thúc bài để tạo ra sự lôi cuốn , hứng thú từ đầu đến cuối tiết học
giáo viên nên giáo dục kỹ năng sống cho học sinh bắng cách giới thiệu cảm
động về công lao, sự hy sinh của các chú bộ đội không nhưng trong thời chiến
mà cả trong thời bình, các chú vẫn đang âm thầm xây dựng và bảo vệ sự bình
yên cho chúng ta được tự do, vui chơi, học tập…để nhớ cơng ơn lớn lao đó thầy
và trị chúng ta hãy đứng lên cầm tay nhau hát bài hát cháu thương chú bộ đội….
Tiết học vui vẻ, hào hứng, phấn khởi và thân thiện

3.2. Giải pháp 2: Tăng cường tổ chức các trị chơi lồng ghép vào q
trình học tập

11
Bên cạnh hoạt động học là chủ đạo thì nhu cầu chơi, giao tiếp với bạn bè
của các em học sinh khối lớp 4, 5 cũng không thể thiếu. Nếu giáo viên biết phối
hợp nhịp nhàng giữa nhiệm vụ của hoạt động học với sự thỏa mãn nhu cầu chơi,
giao tiếp của các em "Học mà chơi, chơi mà học" thì các em sẽ hăng hái, say mê
học tập và một điều tất yếu là kết qủa học tập của các em sẽ được nâng lên. Khi
tổ chức trò chơi,giáo viên cần lưu ý:
+ Lựa chọn trò chơi vừa sức với học sinh. Các em học đấy nhưng phải
vui, khi vui thích thì việc học tập sẽ là tự nguyện, khơng bị gị ép, thúc bách
+ Tổ chức vào thời điểm thích hợp. Trong thực tế dạy học, giáo viên
thường tổ chức trò chơi học tập để củng cố kiến thức, kỹ năng.
+ Lôi cuốn tất cả học sinh của lớp cùng tham gia.
Một số trị chơi có thể áp dụng như: Thi vẽ nhanh, vẽ đẹp, tưởng tượng từ
hình có sẵn… vào đầu, cuối tiết học hoặc trước khi thực hành, chuyển tiết…
* Trò chơi: Ai nhanh hơn
Luật chơi: Mỗi nhóm cử 1 đại diện lên vẽ nhiều con vật nuôi (hoặc vẽ một
tranh). HS dưới lớp hát 1 bài. Khi hát hết bài thì các đội thi vẽ phải ngừng tay.
Đội nào có học sinh vẽ nhanh, vẽ nhiều con vật (hoặc tranh đẹp nhất) là đội
thắng cuộc…có thể sử dụng trong chủ đề chúng em với thế giới động vật lớp 4,
giáo viên có thể linh hoạt sử dụng trong hoạt động giới thiệu bài, hoặc hoạt động
chuyển tiết.
* Trò chơi: Lồng tiếng các nhân vật
Thực hiện trong chủ đề: Sự chuyển động của dáng người (lớp 4); sự liên
kết thú vị của các hình khối; trường em (lớp 5)…
Luật chơi: Thơng thường, sau khi các nhóm hồn thành song sản phẩm
lên trình bày ý tưởng của nhóm thì nhóm cử ra một đại diện lên thuyết trình về
câu chuyện của nhóm. Nhưng để tiết học vui nhộn hơn, các thành viên trong
nhóm sẽ hóa thân để lồng tiếng các nhân vật có trong tranh, các sản phẩm tạo
hình nhân vật 3D, nhóm như: Bạn trai, bạn gái, người dẫn chuyện ..... từng nhân

vật được các em hóa thân vào trong đó làm cho câu truyện thêm sinh động hơn,
lơi cuốn hơn.
Trị chơi này sử dụng được hầu hết các bài dùng quy trình vẽ cùng nhau
và tạo hình 3D trong hoạt động trưng bày và giới thiệu sản phẩm.
* Trị chơi: Người mẫu nhí Việt Nam
Luật chơi: Bản chất trò chơi này là phương pháp ký họa nhanh (tốc ký)
dùng trong hoạt động ký họa dáng người như chủ đề: Trang phục yêu thích;
cuộc sống quanh em (lớp 5)… Để nâng cao hứng thú cho học sinh, tơi đã thay
vào đó là một kịch bản như một cuộc biểu diễn người mẫu. Lúc đó, người giáo
viên đóng vai trị là một người dẫn chương trình và các em học sinh lên tạo dáng
như một người mẫu, học sinh ký họa để tạo ngân hàng hình ảnh cho hoạt động
tiếp theo của nhóm. Tùy vào từng yêu cầu của từng chủ đề giáo viên có thể cho
các em cắt bài để tạo hình, hoặc dựa vào dáng đó để vẽ lại thành bức tranh nhóm
Học sinh tham gia trị chơi “Người mẫu nhí Việt Nam”


12

* Trò chơi: Người họa sĩ tài năng
Thực hiện trong chủ đề “Chân dung tự họa” (lớp 5), giáo viên tổ chức
cho học sinh thực hiện vào phần giới thiệu bài hoặc phần kết thúc thực hành. Trò
chơi này giúp học sinh vừa có được thái độ vui vẻ vừa được củng cố bài.
Luật chơi: Giáo viên vẽ phác 3 hình trịn (3 khn mặt) lên bảng, chọn 3
học sinh đại diện từ 3 nhóm lên thực hiện. Học sinh lên đứng đúng vị trí của 3
hình trịn sau đó dùng 3 khăn bịt mắt lại. Giáo viên phát hiệu lệnh vẽ từng bộ
phận trên khuôn mặt (mắt, mũi, miệng…) và các em sẽ vẽ theo. Ai vẽ đúng, đẹp
nhất sẽ là người thắng cuộc.
Học sinh tham gia trò chơi “Người họa sĩ tài năng”

Cũng chủ đề này Giáo viên có thể cho học sinh chơi trị chơi “Nhanh tay,

nhanh mắt ” vào phần giới thiệu bài. Giáo viên chuẩn bị 3 khn mặt khác
nhau được cắt từ giấy bìa cứng, và các phận trên khuôn măt (Mắt, mũi, miệng)
được làm và cắt rời riêng. Chọn 3 nhóm mỗi nhóm 3 học sinh lên chơi. Khi nghe
khẩu lệnh của thầy giáo các em từ 3 đội lần lượt lên dính các bộ phận vào khn
mặt một cách chính xác, đẹp, nhanh nhất thì đội đó sẽ là đội thắng cuộc.


13
Thơng qua trị chơi, tơi đã giới thiệu được nội dung chủ đề cũng như nhận
biết được nội dung bài học, tạo niềm say mê hứng thú cho học sinh.
3.3. Giải pháp 3: Tạo mơi trường học tập mở.
Chương trình học Mĩ thuật theo định hướng phát triển năng lực là chương
trình kế thừa những phương pháp của dự án Đan Mạch. Giáo viên chủ động hơn
trong việc xây dựng chương trình, đặc biệt việc tạo lớp học mở. Học sinh khơng
chỉ học tập trong lớp mà giáo viên có thể cho các em ra ngoài sân trường để học,
nhằm tạo trải nghiệm thực tế hơn các em học sinh có thêm cảm hứng hơn trong
các bài học:
Các bài có thể thực hiện giảng dạy ở ngoài sân trường đối với khối lớp 4,
5 như: Chủ đề ngày hội hóa trang (lớp 4) và chủ đề trang phục yêu thích (lớp 5);
giáo viên có thể tổ chức một buổi trình diễn mặt nạ, trang phục ngoài sân trường
trong tiết Trưng bày và giới thiệu sản phẩm; chủ đề sáng tạo với những chiếc lá
(lớp 5) giáo viên cũng có thể cho các em trải nghiệm học tập ngoài sân trường.
Học sinh học ngoài trời. Chủ đề “Sáng tạo với những chiếc lá”

3.4. Giải pháp 4: Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy
học Mĩ thuật
Việc ứng dụng Công nghệ thông tin vào dạy và học là cải tiến đổi mới
phương pháp dạy học, phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo của học sinh.
Giáo viên là người tổ chức, hướng dẫn các hoạt động thơng qua hình ảnh trực
quan sinh động, học sinh tư duy và tự phát hiện, tìm ra kiến thức mới của bài

học và thực hành đúng nội dung chủ đề.
Ứng dụng Công nghệ thơng tin có những ưu điểm so với phương pháp
truyền thống như: Nội dung, hình thức tiết dạy phong phú, đưa được nhiều hình
ảnh động, học sinh dễ tham gia hoạt động và tạo cảm hứng ham mê môn học,
giáo viên tiết kiệm được thời gian dán, treo đồ dùng trực quan.
Trong năm học vừa qua, tôi đã ứng dụng Công nghệ thông tin vào môn
học bằng cách:


14
+ Bản thân khơng ngừng học hỏi nâng cao trình độ Công nghệ thông tin
qua các lớp tập huấn, tự học qua mạng internet hay phần mền học trực tuyến elearning…tìm hiểu thêm các phần mền hỗ trợ để soạn giáo án điện tử như:
Adobe photoshop, Paint….để chỉnh sửa và vẽ hình tạo kho hình ảnh sinh động
và hấp dẫn cho Power point.
+ Tham mưu cho Ban giám hiệu nhà trường tăng cường đầu tư cơ sở vật
chất thiết yếu cho mơn Mĩ thuật: Phịng học riêng, tủ đựng sản phẩm, máy chiếu,
loa phát nhạc…
+ Thiết kế các bài giảng Powerpoint sinh động, khoa học có sử dụng: âm
thanh, hình ảnh, video,... sử dụng các hiệu ứng đẹp mắt thu hút học sinh như:
Hiệu ứng HandWritting (Bàn tay viết chữ trong Powerpoint), hiệu ứng chữ pháo
hoa, ảnh động....
Trong các chủ đề: Trường em; Âm nhạc và sắc màu; Trang phục yêu
thích; Cuộc sống quanh em (Lớp 5); Ngày tết lễ hội và mùa xuân; Sáng tạo họa
tiết; Tạo dáng và trang trí đồ vật (Lớp 4)… Tơi đã sử dụng giáo án điện tử bằng
powerpoint, sử dụng các thiết bị hỗ trợ là máy chiếu, loa nghe nhạc để trình
chiếu và thực hiện tiết dạy của mình tạo ra các slide sinh động, kết hợp trình
chiếu các video clips, âm thanh bài hát, các trị chơi ơ chữ...
Các phần mềm chỉnh sửa ảnh hỗ trợ cho power point

Giáo án điện tử chủ đề 5 - Trường em lớp 5

4. Hiệu quả của việc áp dụng sáng kiến kinh nghiệm


15
Qua thời gian giảng dạy được áp dụng phương pháp mới, với sáng tạo của
thầy và hoạt động tích cực của học sinh cùng với một số phương pháp tổ chức
hợp lí, bản thân tơi nhận thấy kết quả đạt được một cách rất tích cực với tỉ lệ học
sinh hoàn thành sản phẩm sáng tạo là rất khả thi điều đó chứng tỏ thành tích đạt
được qua trải nghiệm hồn tồn có sức thuyết phục:
Kết quả đạt được giữa học kỳ II năm học 2020 - 2021
HS tích cực, chủ
HS có sản phẩm
HS u thích mơn
Khố Sĩ
học Mĩ thuật
i
số động trong giờ học mang tính sáng tạo
Lớp HS Số lượng
%
Số lượng
%
Số lượng
%
4
36
36
100
32
88.8

36
100
5
54
54
100
47
87.0
54
100
Một số hình ảnh khi ứng dụng các giải pháp mới vào tiết dạy

Qua bảng số liệu và hình ảnh trên cho thấy học sinh đã tích cực chủ động
trong học tập, có sản phẩm mang tính sáng tạo và u thích mơn học hơn.
Nhờ phát huy tinh thần tự giác, sự ham học hỏi của học sinh. Khi học tập
các em cảm thấy đam mê và yêu thích thì các em sẽ phát huy hết những khả
năng tiềm ẩn về nghệ thuật tạo hình của mình, thì điều chắc chắn là kết quả học
tập ngày càng được nâng cao. Kết quả xếp loại hồn thành tốt mơn Mĩ thuật
khối lớp 5 là 35,2%, khối lớp 4 là 36,1%.

III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1. Kết luận


16
Qua thực tế giảng dạy tại trường Tiểu học và Trung học cơ sở Giao An
trong những năm qua tôi luôn xác định được mục tiêu trong nhà trường, đồng
thời cũng hiểu được vai trò của người giáo viên trong việc giáo dục học sinh,
tìm ra những mặt cịn hạn chế đối với việc dạy và học môn Mĩ thuật trong nhà
trường. Tôi thấy việc nắm vững phương pháp và cách tổ chức dạy học, tìm ra

những giải pháp dạy học phù hợp đối với đối tượng học sinh cụ thể là mơn Mĩ
thuật sẽ có tác dụng và ý nghĩa rất quan trọng trong hoạt động dạy và học, giúp
cho giáo viên có một định hướng đúng đắn hơn.
Việc nâng cao chất lượng dạy và học là một trong những giải pháp không
thể thiếu trong công tác giảng dạy, nó có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong việc
giảng dạy và tiếp thu bài của học sinh. Chính vì vậy, trong tiết học Mĩ thuật,
giáo viên luôn phải biết kết hợp các giải pháp nói trên một cách linh hoạt để đạt
được hiệu quả cao trong việc dạy và học. Nên lấy học sinh làm trung tâm để
hướng cho các em vừa học vừa chơi, không nên áp đặt, để các em khơng có cảm
giác chán nản khi tham gia môn học. Giúp các em phát huy hết khả năng của
mình vào bài học. Với “Một số giải pháp khơi gợi lịng đam mê và u thích
mơn học Mĩ thuật theo định hướng phát triển năng lực cho học sinh khối lớp
4, 5 ở trường Tiểu học và Trung học cơ sở Giao An, huyện Lang Chánh, tỉnh
Thanh Hóa’’, tôi đã triển khai và áp dụng dạy học với tất cả đối tượng học sinh
khối 4, 5 và mang lại kết quả cao. Bởi từ giải pháp này giáo viên sẽ giúp các em
nắm được cái hay, mới lạ trong việc tiếp thu bài, giúp cho các em ngày càng yêu
quý môn học hơn. Để mỗi tiết học luôn là “Một rừng hoa nụ cười” như bản thân
tôi hằng mong ước.
2. Kiến nghị:
2.1 Đối với địa phương và phụ huynh:
Tuyên truyền nâng cao nhận thức của các bậc phụ huynh về tầm quan
trọng của môn Mĩ thuật trong trường Tiểu học để phụ huynh cùng phối kết hợp
với nhà trường giáo dục con em trở thành những chủ nhân tương lai của đất
nước hội tụ đủ về Đức -Trí - Thể- Mĩ.
Cần quan tâm, mua sắm đồ dùng học tập như bút chì, màu,... tạo điều kiện
cho các em để các em có điều kiện tốt nhất trong học tập; động viên kịp thời,
đúng lúc để phát huy hết khả năng của con em mình.
2.2: Đối với phịng Giáo dục và Đạo tạo, Nhà trường
Để nâng cao hiệu quả chất lượng dạy học mơn Mĩ thuật: Phịng Giáo dục
và Đạo tạo cần tăng cường tổ chức các chuyên đề bồi dưỡng, tập huấn các

phương pháp dạy học hiện đại cho giáo viên dạy môn Mĩ thuật.
Huy động giáo viên dạy Mĩ thuật tham gia đóng góp các bài trình chiếu,
bài giảng tuyển chọn để tổ chức đánh giá, trao giải thưởng và chia sẻ rộng rãi
cho các đơn vị trên địa bàn huyện. Theo đó, học sinh có thể khai thác thư viện
bài giảng để tự học.
Nhà trường tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, thiết bị dạy học phục vụ
cho ứng dụng Công nghệ thông tin trong dạy học một cách hiệu quả và thiết


17
thực như: Đầu tư thêm máy tính, máy chiếu, bảng thơng minh tương tác, triển
khai mơ hình bảng thơng minh tương tác.
2.3: Đối với giáo viên
Thường xuyên phối hợp với gia đình học sinh để nhắc nhở các các em
chuẩn bị đầy đủ đồ dùng học tập như: Giấy vẽ, bút chì, màu sáp, tẩy, các vật liệu
tìm được…
Tạo nhiều sân chơi, nhiều cuộc thi mĩ thuật không chỉ là thi vẽ tranh mà
cịn các hình thức khác như tạo hình 3D, nặn,.. để các em có điều kiện cọ sát,
phát huy khả năng sáng tạo của mình để tìm được các vật liệu mới hình thức thể
hiện mới phù hợp với sự phát triển của nền mĩ thuật hiện đại.
Thường xuyên tự học tự bồi dưỡng để nâng cao trình độ chun mơn
nghiệp vụ. Thiết kế bài giảng có ứng dụng công nghệ thông tin để tạo hứng thú
cho học sinh và tạo được kết quả tốt theo cho tiết học.
Trên đây là “Một số giải pháp khơi gợi lịng đam mê và u thích mơn
học Mĩ thuật theo định hướng phát triển năng lực cho học sinh khối lớp 4, 5
ở trường Tiểu học và Trung học cơ sở Giao An, huyện Lang Chánh, tỉnh
Thanh Hóa’’.Q trình thực nghiệm, bản thân đã áp dụng và đem lại kết quả
trong cơng tác tại một trường thuộc vùng khó khăn của huyện. Đây chỉ là kinh
nghiệm nhỏ, chắc chắn không tránh khỏi thiếu sót. Rất mong nhận được sự góp
ý của đồng nghiệp và Hội đồng khoa học các cấp để sáng kiến kinh nghiệm

được bổ sung và hoàn thiện hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ
HIỆU TRƯỞNG

Lê Văn Linh

Lang Chánh, ngày 16 tháng 4 năm 2021
Tơi xin cam đoan đây là SKKN của
mình, khơng sao chép nội dung của
người khác
Người viết

Lê Văn Hoàng


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Tài liệu dạy học Mĩ thuật Tiểu học – SAEPS - Nhà xuất bản Giáo Dục
2. Các phương pháp dạy học tích cực - Tài liệu bồi dưỡng thường xuyên
3. Mạng internet
4. Các văn bản, nghị quyết của Đảng: Nghị quyết số 29-NQ/TW .
5. Tạp chí Mĩ thuật - Hội Mĩ thuật Việt Nam - Nhà xuất bản Mĩ thuật
6. Sách dạy mĩ thuật theo định hướng phát triển năng lục lớp 4, 5 - Nhà xuất bản
Giáo Dục
7. Tạp chí Mĩ thuật - Hội Mĩ thuật Việt Nam - Nhà xuất bản Mĩ thuật