Luận văn kinh tế các nhân tố ảnh hưởng đến sự lựa chọn phần mềm kế toán của các doanh nghiệp xây lắp trên địa bàn tp hồ chí minh
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.45 MB, 158 trang )
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
--------------------
NGUYỄN THỊ QUÀ
CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN SỰ LỰA CHỌN PHẦN
MỀM KẾ TOÁN CỦA CÁC DOANH NGHIỆP XÂY LẮP
TRÊN ĐỊA BÀN TP. HỒ CHÍ MINH
LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
TP. Hồ Chí Minh – Năm 2018
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
--------------------
NGUYỄN THỊ QUÀ
CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN SỰ LỰA CHỌN
PHẦN MỀM KẾ TOÁN CỦA CÁC DOANH NGHIỆP XÂY
LẮP TRÊN ĐỊA BÀN TP. HỒ CHÍ MINH
Chuyên ngành: Kế toán
Mã số: 8340301
LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC:
TS. TRẦN THỊ THANH HẢI
TP. Hồ Chí Minh – Năm 2018
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan luận văn “Các nhân tố ảnh hưởng đến sự lựa chọn phần mềm kế toán
của các doanh nghiệp xây lắp trên địa bàn Tp.Hồ Chí Minh” là cơng trình nghiên cứu
của riêng tơi và được thực hiện dưới sự hướng dẫn khoa học của Ts. Trần Thị Thanh
Hải. Các số liệu, kết quả được trình bày trong luận văn là trung thực và chưa từng được
công bố trong bất kỳ nghiên cứu nào. Những nội dung được kế thừa, tham khảo từ các
nguồn tài liệu khác nhau đều ghi nguồn trích dẫn và tham chiếu rõ ràng trong danh mục
tài liệu tham khảo.
Tp. Hồ Chí Minh, tháng 09 năm 2018
Học viên
Nguyễn Thị Quà
MỤC LỤC
TRANG PHỤ BÌA
LỜI CAM ĐOAN
MỤC LỤC
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
DANH MỤC HÌNH
DANH MỤC BẢNG BIỂU
PHẦN MỞ ĐẦU --------------------------------------------------------------------------------- 1
1.
Sự cần thiết của đề tài ------------------------------------------------------------------ 1
2.
Mục tiêu nghiên cứu của đề tài ------------------------------------------------------- 2
3.
Câu hỏi nghiên cứu của đề tài -------------------------------------------------------- 2
4.
Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của đề tài -------------------------------------- 3
5.
Phƣơng pháp nghiên cứu của đề tài ------------------------------------------------- 3
6.
Đóng góp của đề tài --------------------------------------------------------------------- 3
7.
Cấu trúc của luận văn ------------------------------------------------------------------ 4
CHƢƠNG 1. TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU ---------------------------------------------- 5
1.1.
Tổng quan các nghiên cứu nƣớc ngoài. --------------------------------------------- 5
1.1.1. Các nghiên cứu về các tiêu chí ảnh hƣởng đến sự lựa chọn phần mềm kế
toán. ---------------------------------------------------------------------------------------- 5
1.1.2. Các nghiên cứu về giá trị nhận thức, sự hài lòng của khách hàng với phần
mềm kế tốn và cơng nghệ thông tin. ----------------------------------------------- 9
1.2.
Tổng quan các nghiên cứu trong nƣớc. -------------------------------------------- 14
1.2.1. Các nghiên cứu về các tiêu chí, nhân tố ảnh hƣởng đến sự lựa chọn phần
mềm kế toán. ---------------------------------------------------------------------------- 15
1.2.2. Nghiên cứu về sự hài lòng của khách hàng đối với phần mềm kế toán ----- 19
1.3.
Nhận xét các nghiên cứu trƣớc và xác định khe hổng nghiên cứu ----------- 23
KẾT LUẬN CHƢƠNG 1 --------------------------------------------------------------------- 25
CHƢƠNG 2. CƠ SỞ LÝ THUYẾT -------------------------------------------------------- 26
2.1.
Tổng quan về phần mềm kế toán. -------------------------------------------------- 26
2.1.1. Khái niệm phần mềm kế toán ------------------------------------------------------- 26
2.1.2. Cơ chế hoạt động của phần mềm kế toán ----------------------------------------- 27
2.1.3. Phân loại phần mềm kế toán --------------------------------------------------------- 28
2.1.4. Lợi ích của việc ứng dụng phần mềm kế tốn ------------------------------------ 29
2.1.5. Các tiêu chuẩn và điều kiện của một phần mềm kế toán. --------------------- 30
2.1.6. Giới thiệu một số phần mềm, ƣu, nhƣợc điểm của phần mềm trong và ngồi
nƣớc. -------------------------------------------------------------------------------------- 31
2.2.
Phần mềm kế tốn áp dụng cho doanh nghiệp xây lắp ------------------------ 32
2.2.1. Khái quát doanh nghiệp xây lắp ---------------------------------------------------- 32
2.2.2. Các tiêu chí lựa chọn phần mềm kế tốn ------------------------------------------ 36
2.3.
Các lý thuyết nền có liên quan ------------------------------------------------------- 40
2.3.1. Mơ hình chấp nhận cơng nghệ TAM ----------------------------------------------- 40
2.3.2. Lý thuyết hành vi dự định (TPB) --------------------------------------------------- 42
2.3.3. Lý thuyết hợp nhất về chấp nhận và sử dụng công nghệ (UTAUT) --------- 43
KẾT LUẬN CHƢƠNG 2 --------------------------------------------------------------------- 46
CHƢƠNG 3. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ----------------------------------------- 47
3.1.
Thiết kế nghiên cứu. ------------------------------------------------------------------- 47
3.2.
Quy trình nghiên cứu------------------------------------------------------------------ 47
3.3.
Giả thuyết nghiên cứu, mơ hình nghiên cứu và thang đo nháp -------------- 49
3.3.1. Xây dựng giả thuyết nghiên cứu ---------------------------------------------------- 49
3.3.2. Mơ hình nghiên cứu đề xuất --------------------------------------------------------- 54
3.3.3. Thang đo nháp -------------------------------------------------------------------------- 56
3.4.
Nghiên cứu sơ bộ (Định tính) -------------------------------------------------------- 59
3.4.1. Thiết kế nghiên cứu -------------------------------------------------------------------- 59
3.4.2. Kết quả nghiên cứu định tính và thang đo hiệu chỉnh ------------------------- 60
3.5.
Nghiên cứu chính thức (định lƣợng) ----------------------------------------------- 63
3.5.1. Mẫu nghiên cứu định lƣợng --------------------------------------------------------- 63
3.5.1.1.
Phương pháp chọn mẫu ----------------------------------------------------------- 63
3.5.1.2.
Cỡ mẫu ------------------------------------------------------------------------------ 64
3.5.1.3.
Công cụ và phương pháp thu thập dữ liệu -------------------------------------- 64
3.5.1.4.
Xử lý và phân tích dữ liệu -------------------------------------------------------- 65
KẾT LUẬN CHƢƠNG 3 --------------------------------------------------------------------- 68
CHƢƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ BÀN LUẬN ---------------------------- 69
4.1.
Kết quả thống kê mô tả --------------------------------------------------------------- 69
4.2.
Kết quả kiểm định và đánh giá thang đo Cronbach’s Alpha ----------------- 70
4.3.
Phân tích nhân tố khám phá EFA -------------------------------------------------- 75
4.3.1. Phân tích nhân tố khám phá cho các biến độc lập ------------------------------ 76
4.3.2. Phân tích nhân tố khám phá cho biến phụ thuộc -------------------------------- 78
4.4.
Phân tích hồi quy ----------------------------------------------------------------------- 79
4.4.1. Phân tích tƣơng quan ----------------------------------------------------------------- 79
4.4.2. Phân tích hồi quy ----------------------------------------------------------------------- 81
4.4.3. Kiểm định giả thuyết nghiên cứu --------------------------------------------------- 84
4.4.4. Dị tìm sự vi phạm các giả định cần thiết trong phân tích hồi quy tuyến tính
------------------------------------------------------------------------------------------- 86
4.5.
Thảo luận kết quả nghiên cứu ------------------------------------------------------- 88
KẾT LUẬN CHƢƠNG 4 --------------------------------------------------------------------- 93
CHƢƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ HÀM Ý CHÍNH SÁCH -------------------------------- 94
5.1.
Kết luận ---------------------------------------------------------------------------------- 94
5.2.
Hàm ý chính sách ---------------------------------------------------------------------- 95
5.2.1. Hàm ý chính sách đối với các doanh nghiệp xây lắp ---------------------------- 95
5.2.2. Hàm ý chính sách đối với các cơng ty cung cấp phần mềm ------------------- 97
5.3.
Hạn chế của luận văn và hƣớng nghiên cứu tiếp theo -------------------------- 99
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC
DANH MỤC HÌNH
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
BTC: Bộ tài chính
CNTT: Cơng nghệ thông tin
DNNVV: Doanh nghiệp nhỏ và vừa
EFA (Exploratory Factor Analysis): Phân tích nhân tố khám phá
H (Hypotheses): Giả thuyết
PMKT: Phần mềm kế toán
SPSS (Statistical package for the social sciences): Phần mềm thống kê cho khoa học xã
hội
TAM: Mơ hình chấp nhận công nghệ
TNHH: Trách nhiệm hữu hạn
TPB: Lý thuyết hành vi dự định
TP: Thành phố
TT: Thông tư
UTAUT: Lý thuyết hợp nhất về chấp nhận và sử dụng công nghệ
DANH MỤC HÌNH
Hình
Trang
Hình 2.1. Mơ hình chấp nhận cơng nghệ (Davis et.al (1989))
41
Hình 2.2. Lý thuyết hành vi dự định (Ajzen,1991)
42
Hình 2.3: Mơ hình hợp nhất về chấp nhận và sử dụng cơng nghệ
(Venkatesh et al, 2003)
44
Hình 3.1. Quy trình nghiên cứu của đề tài
48
Hình 3.2: Mơ hình nghiên cứu đề xuất
55
Hình 4.1. Mơ hình nghiên cứu điều chỉnh
86
Hình 4.2. Đồ thị phân tán phần dư
87
Hình 4.3. Biểu đồ tần số Histogram
87
Hình 4.4. Phân phối của phần dư quan sát
88
DANH MỤC BẢNG BIỂU
Bảng
Trang
Bảng 1.1. Tổng hợp các cơng trình nghiên cứu nước ngồi
11
Bảng 1.2. Tổng hợp các cơng trình nghiên cứu trong nước.
20
Bảng 3.1. Bảng tổng hợp các thang đo nháp
56
Bảng 3.2. Bảng tổng hợp các thang đo hiệu chỉnh sau nghiên cứu định
60
tính.
Bảng 4.1. Thống kê thơng tin mẫu khảo sát
Bảng 4.2. Kết quả kiểm định chất lượng thang đo nhân tố yêu cầu
người dùng
Bảng 4.3. Kết quả kiểm định chất lượng thang đo nhân tố các tính năng
của phần mềm
Bảng 4.4. Kết quả kiểm định chất lượng thang đo nhân tố chuyên môn
của nhân viên nhà cung cấp.
Bảng 4.5. Kết quả kiểm định chất lượng thang đo nhân tố môi trường
CNTT và cơ sở hạ tầng.
Bảng 4.6. Kết quả kiểm định chất lượng thang đo nhân tố độ tin cậy của
69
70
71
72
72
73
nhà cung cấp phần mềm.
Bảng 4.7. Kết quả kiểm định chất lượng thang đo nhân tố giá phí của
phần mềm.
74
Bảng 4.8. Kết quả kiểm định chất lượng thang đo nhân tố dịch vụ sau
bán hàng.
Bảng 4.9. Kết quả kiểm định chất lượng thang đo sự lựa chọn phần
mềm kế toán.
74
75
Bảng 4.10: Kết quả kiểm định KMO and Bartlett' cho biến độc lập
76
Bảng 4.11: Kết quả EFA của các nhóm biến độc lập - ma trận xoay
76
Bảng 4.12. Kết quả kiểm định KMO and Bartlett' cho biến phụ thuộc
77
Bảng 4.13: Kết quả EFA của các nhóm biến phụ thuộc - ma trận xoay
77
Bảng 4.14. Ma trận hệ số tương quan Pearson
79
Bảng 4.15. Kiểm định sự phù hợp của mơ hình hồi quy
81
Bảng 4.16. Kết quả phân tích ANOVA
81
Bảng 4.17. Kết quả phân tích hồi quy bội
82
1
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Sự cần thiết của đề tài
Trong những năm vừa qua, công nghệ thông tin ngày càng phát triển và có tác động
mạnh mẽ đến việc quản trị doanh nghiệp. Sự xuất hiện của công nghệ thông tin mà sản
phẩm rõ nhất của nó là phần mềm kế tốn đã góp phần làm thay đổi tồn diện lĩnh vực
kế toán, thể hiện ở phương thức xử lý dữ liệu và cung cấp thơng tin kế tốn có những
bước tiến nhảy vọt so với quy trình xử lý kế tốn thủ cơng trước đây. Phần mềm kế
tốn là một công cụ hỗ trợ đắc lực cho những người làm kế tốn. Vì vậy, nhu cầu đối
với các gói phần mềm kế tốn có chất lượng tốt và đáng tin cậy liên tục tăng. Việc lựa
chọn không đúng PMKT sẽ dẫn đến những hậu quả như đưa ra quyết định chiến lược
không phù hợp, gây thiệt hại cho hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Hiểu được
các vấn đề này, các cơng ty phần mềm đã tạo ra nhiều gói sản phầm phần mềm, có các
tính năng tùy chỉnh và có thể cải tiến để đáp ứng các yêu cầu cụ thể của doanh nghiệp.
Tuy nhiên, mỗi doanh nghiệp có một loại hình kinh doanh khác nhau, việc lựa chọn
phần mềm kế tốn thích hợp sẽ là thách thức lớn cho các nhà lãnh đạo và người làm
công tác kế toán.
Trong xu hướng hội nhập và phát triển kinh tế hiện nay, ngành xây dựng được
xem là ngành kinh tế mũi nhọn, có những đóng góp quan trọng vào thành tựu phát triển
kinh tế - xã hội của đất nước. Các doanh nghiệp xây lắp tại Việt Nam đang đứng trước
sức ép cạnh tranh không chỉ đối với các doanh nghiệp trong nước mà cịn là những
doanh nghiệp nước ngồi, các tập đoàn đa quốc gia với những tiến bộ vượt bậc về trình
độ quản lý, cơng nghệ kỹ thuật thi công, về thương hiệu và sự đổi mới trong việc ứng
dụng công nghệ thông tin. Trong các doanh nghiệp xây lắp, dự án phát sinh nhiều, khối
lượng lớn và khá phức tạp, địi hỏi cơng tác quản lý, đặc biệt trong lĩnh vực kế toán
được yêu cầu cao hơn, phần mềm kế tốn sử dụng sẽ có những đặc thù khác biệt so với
các lĩnh vực khác. Hơn nữa, thơng tin kế tốn có chất lượng cao ngày càng quan trọng
2
đối với các nhà quản lý trong việc ra các quyết định kinh tế, địi hỏi thơng tin kế tốn
cần được cung cấp đầy đủ, chính xác, kịp thời, và công cụ hỗ trợ đắc lực cho việc này
là phần mềm kế toán. Việc lựa chọn phần mềm kế toán phù hợp không chỉ cải thiện
hiệu quả công tác kế toán, đáp ứng yêu cầu ra quyết định của nhà quản lý mà cịn tăng
sức cạnh tranh, góp phần vào sự nghiệp phát triển bền vững của doanh nghiệp. Vì vậy,
việc lựa chọn phần mềm kế toán phù hợp với đặc điểm doanh nghiệp xây lắp là một
trong những quyết định quan trọng và khó khăn.
Nhận thức được tầm quan trọng của những vấn đề trên, tác giả thấy rằng việc
nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến sự lựa chọn phần mềm kế toán là rất cần thiết
đối với các doanh nghiệp và nhà cung cấp phần mềm, đặc biệt trong lĩnh vực xây lắp.
Trên thực tế đã có rất nhiều các nghiên cứu được thực hiện xoay quanh vấn đề sự lựa
chọn phần mềm kế toán tại các loại hình, quy mơ doanh nghiệp khác nhau, tuy nhiên
chưa có nghiên cứu nào đi sâu nghiên cứu cụ thể về lĩnh vực hoạt động xây lắp. Bên
cạnh đó, khu vực thành phố Hồ Chí Minh là nơi tập trung số lượng lớn các doanh
nghiệp hoạt động trong lĩnh vực xây lắp trong cả nước và thị trường phần mềm kế tốn
ở đây rất đa dạng. Do đó, tác giả đã quyết định lựa chọn đề tài: “Các nhân tố ảnh
hưởng đến sự lựa chọn phần mềm kế toán của các doanh nghiệp xây lắp trên địa
bàn Tp. Hồ Chí Minh”
2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài
Xác định các nhân tố ảnh hưởng đến sự lựa chọn phần mềm kế toán của các doanh
nghiệp xây lắp tại Tp. Hồ Chí Minh.
Đo lường mức độ tác động của các nhân tố này đến sự lựa chọn phần mềm kế toán
của các doanh nghiệp xây lắp tại Tp. Hồ Chí Minh.
3. Câu hỏi nghiên cứu của đề tài
Để đạt được các mục tiêu nghiên cứu của đề tài, nội dung bài nghiên cứu nhằm trả
lời hai câu hỏi như sau:
3
Câu hỏi thứ 1: Các nhân tố nào ảnh hưởng đến sự lựa chọn phần mềm kế toán của
các doanh nghiệp xây lắp tại Tp. Hồ Chí Minh?
Câu hỏi thứ 2: Mức độ tác động của các nhân tố này đến sự lựa chọn phần mềm kế
toán của các doanh nghiệp xây lắp tại Tp. Hồ Chí Minh?
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của đề tài
Đối tượng nghiên cứu là các nhân tố ảnh hưởng đến sự lựa chọn phần mềm kế toán
của các doanh nghiệp xây lắp tại Tp. Hồ Chí Minh.
Phạm vi nghiên cứu
Khơng gian nghiên cứu: Bài luận văn được giới hạn nghiên cứu trong các doanh
nghiệp hoạt động xây lắp tại thành phố Hồ Chí Minh.
Thời gian nghiên cứu: Nghiên cứu và khảo sát được thực hiện từ tháng 7 năm 2018
đến tháng 9 năm 2018
5. Phƣơng pháp nghiên cứu của đề tài
Luận văn chủ yếu sử dụng phương pháp nghiên cứu định lượng. Trên cơ sở lược
khảo các nghiên cứu trước có liên quan để xây dựng mơ hình nghiên cứu các nhân tố
ảnh hưởng đến sự lựa chọn phần mềm kế toán của các doanh nghiệp xây lắp tại Tp. Hồ
Chí Minh. Tác giả tiến hành thu thập dữ liệu qua khảo sát từ các doanh nghiệp xây lắp
tại Tp. Hồ Chí Minh, thơng qua cơng cụ SPSS để chạy mơ hình hồi quy tuyến tính
nhằm kiểm định các nhân tố, đồng thời đo lường mức độ tác động của các nhân tố đến
sự lựa chọn phần mềm kế toán của các doanh nghiệp xây lắp tại Tp. Hồ Chí Minh.
6. Đóng góp của đề tài
Thơng qua việc xác định các nhân tố ảnh hưởng đến sự lựa chọn phần mềm kế tốn
của các doanh nghiệp xây lắp tại Tp.Hồ Chí Minh và mức độ tác động của các nhân tố
này, đề tài sẽ góp phần cung cấp một nguồn tham khảo cho các doanh nghiệp xây lắp
4
trong việc lựa chọn phần mềm kế toán phù hợp. Đồng thời, kết quả bài nghiên cứu có
thể hỗ trợ các nhà cung cấp phần mềm cải thiện chất lượng, phát triển sản phẩm và gia
tăng sự hài lòng của khách hàng đối với sản phẩm phần mềm kế toán.
7. Cấu trúc của luận văn
Luận văn ngoại trừ phần mở đầu và phụ lục, nội dung chính của bài được chia làm 5
chương như sau:
Chương 1: Tổng quan nghiên cứu
Chương 2: Cơ sở lý thuyết
Chương 3: Phương pháp nghiên cứu
Chương 4: Kết quả nghiên cứu và bàn luận
Chương 5: Kết luận và hàm ý chính sách
5
CHƢƠNG 1. TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU
Chương 1 trình bày các nghiên cứu nổi bật có liên quan đến đề tài đã được thực
hiện trên thế giới và ở Việt Nam trong khoảng thời gian từ năm 1991 đến nay. Từ đó,
tác giả đưa ra nhận xét và xác định hướng nghiên cứu của đề tài.
1.1.
Tổng quan các nghiên cứu nƣớc ngoài.
Trong khoảng thời gian từ năm 1991 cho đến nay, trên thế giới đã có nhiều nghiên
cứu nổi bật xoay quanh vấn đề lựa chọn phần mềm kế toán như: đánh giá các tiêu chí
ảnh hưởng đến sự lựa chọn phần mềm kế tốn, đánh giá sự hài lịng của khách hàng đối
với sản phẩm phần mềm kế toán hay các nhân tố ảnh hưởng đến việc lựa chọn phần
mềm kế toán quốc tế,… được thực hiện tại các quốc gia như: Mỹ, Canada, Ả Rập Xê
Út,… Nội dung của các nghiên cứu được tóm lược cụ thể như sau:
1.1.1. Các nghiên cứu về các tiêu chí ảnh hƣởng đến sự lựa chọn phần mềm kế
toán.
Nghiên cứu của David Arditi và Sandeep Singh (1991)
David Arditi và Sandeep Singh (1991) tiến hành nghiên cứu “Selection criteria
for commercially available software in construction accounting”. Mục tiêu của nghiên
cứu là phát triển và đánh giá các tiêu chí ảnh hưởng đến việc lựa chọn gói phần mềm
liên quan đến kế tốn xây dựng. Nhóm tác giả đã thực hiện nghiên cứu bằng phỏng vấn
cá nhân và thu thập dữ liệu qua khảo sát.
Kết quả nghiên cứu đưa ra ba nhóm tiêu chí để đánh giá lựa chọn gói phần mềm
bao gồm: đặc điểm chung của phần mềm, các tính năng kỹ thuật, đặc điểm phần cứng
và phần mềm, yêu cầu và hỗ trợ.
6
+ Đặc điểm chung của phần mềm bao gồm tên của hệ thống, giá niêm yết, thông tin
nhà cung cấp phần mềm, loại hình cơng việc được thiết kế.
+ Các tính năng kỹ thuật được xem xét riêng biệt như: sổ kế toán tổng hợp, các khoản
phải thu, tài khoản thanh toán, phải trả, thuế, bảng lương.
+ Đặc điểm phần cứng và phần mềm, yêu cầu và hỗ trợ liên quan đến việc xem xét các
yêu cầu phần cứng, khả năng hỗ trợ trong bộ nhớ ram, ổ đĩa mềm, đĩa cứng, máy in,
lập trình ngơn ngữ, chương trình hỗ trợ qua điện thoại hoặc trực tuyến.
Bài nghiên cứu đã xây dựng các tiêu chí đánh giá để xem xét lựa chọn phần mềm kế
tốn của các cơng ty xây dựng. Đồng thời, cũng tạo điều kiện cho các nhà cung cấp
phần mềm đưa ra các gói phần mềm thích hợp với các đặc điểm của doanh nghiệp.
Nghiên cứu của Ahmad A. Abu-Musa (2005)
Ahmad A. Abu-Musa (2005) tiến hành nghiên cứu “The determinates of
selecting Accounting software: A proposes model”. Bài nghiên cứu được thực hiện với
mục tiêu là điều tra, phân tích và đánh giá các yếu tố chính mà một tổ chức cần cân
nhắc khi quyết định lựa chọn PMKT; phát triển một khn khổ lý thuyết tích hợp các
yếu tố chính giúp tổ chức lựa chọn phần mềm kế tốn phù hợp và đề xuất một mơ hình
các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn phần mềm kế tốn.
Cách tiếp cận phân tích được sử dụng trong bài báo này để nghiên cứu, phân tích
và đánh giá các yếu tố chính cần được xem xét trong việc lựa chọn phần mềm kế tốn
thích hợp nhất cho một tổ chức. Bài báo giới thiệu một khung lý thuyết tích hợp liên
kết và phù hợp với các đặc điểm và tính năng chính của phần mềm kế tốn với loại
hình kinh doanh, kích thước, nhu cầu hiện tại và mong đợi của khách hàng liên quan
đến thông tin kế tốn, báo cáo tài chính. Phương pháp suy luận cũng được sử dụng để
phát triển một mơ hình tốn học được đề xuất của các yếu tố quyết định sự lựa chọn
phần mềm kế toán dựa trên việc nghiên cứu, phân tích và đánh giá các yếu tố quyết
7
định được đề xuất trong phần lý thuyết của bài báo. Kỹ thuật Delphi được thực hiện
trong việc tính điểm tối đa được gán cho mỗi yếu tố quyết định trong mơ hình được đề
xuất theo tính chất của nó bằng cách sử dụng một mẫu nghiên cứu đã chọn.
Kết quả nghiên cứu đưa ra 4 yếu tố chính tác động đến quyết định lựa chọn
PMKT, gồm: nhu cầu của người dùng, tính năng của phần mềm kế tốn, mơi trường
CNTT và cơ sở hạ tầng, độ tin cậy của nhà cung cấp.
+ Yếu tố nhu cầu người dùng: Một phần mềm kế tốn phù hợp thì phải đáp ứng được
nhu cầu hiện tại và dễ dàng thích nghi nhất với nhu cầu tương lai của doanh nghiệp. Để
xác định các nhu cầu này, nhà quản lý doanh nghiệp cần phải trả lời một số câu hỏi có
liên quan. Căn cứ vào đó, doanh nghiệp ra quyết định lựa chọn phần mềm kế tốn phù
hợp với loại hình kinh doanh của mình. Đồng thời, dựa vào chiến lược kinh doanh từ
ba đến năm năm tới, doanh nghiệp có kế hoạch lựa chọn phần mềm thích hợp.
+ Yếu tố tính năng của phần mềm kế tốn: Tính năng chính có ảnh hưởng đáng kể đến
sự lựa chọn PMKT là: khả năng tùy biến và tạo lập báo cáo tài chính. Ngồi ra, cịn có
các tính năng khác được xem xét như: cấu trúc tài khoản, tính năng web và thương mại
điện tử, lưu trữ và bảo mật thông tin,…
+ Yếu tố môi trường CNTT và cơ sở hạ tầng: đầu tiên, doanh nghiệp cần tìm phần
mềm kế tốn đáp ứng tốt nhất nhu cầu của mình sau đó chọn phần cứng tốt nhất để
chạy phần mềm. Doanh nghiệp cần thiết phải nâng cấp mạng để có thể tương thích hệ
thống của phần mềm mới.
+ Yếu tố độ tin cậy của nhà cung cấp phần mềm: Nhà cung cấp uy tín thường có các
dịch vụ đào tạo và tư vấn, hỗ trợ kỹ thuật liên quan đến phần mềm. Do đó, doanh
nghiệp cần lựa chọn nhà cung cấp có độ uy tín cao để đáp ứng các yêu cầu của người
dùng và được hỗ trợ sẵn sàng khi cần thiết.
8
Bài nghiên cứu đề xuất một mơ hình giúp doanh nghiệp quyết định lựa chọn được phần
mềm kế tốn thích hợp đáp ứng nhu cầu hiện tại và tương lai họ. Tuy nhiên, mơ hình
được đề xuất được thiết kế chủ yếu để giúp các doanh nghiệp mới thành lập có ý định
mua phần mềm kế tốn và các tổ chức chuyển từ kế tốn thủ cơng sang phần mềm.
Nghiên cứu của Anil S. Jadhav và Rajendra M. Sonar (2009)
Anil S. Jadhav và Rajendra M. Sonar (2009) tiến hành nghiên cứu “Evaluating
and selecting software packages: A review”. Mục tiêu nghiên cứu là cung cấp một cơ
sở để cải thiện quá trình đánh giá và lựa chọn phần mềm kế tốn. Bài nghiên cứu này
tiến hành tổng hợp một cách có hệ thống các bài báo được xuất bản trong tạp chí và các
hội nghị. Đánh giá điều tra các phương pháp lựa chọn phần mềm kế toán, kỹ thuật đánh
giá phần mềm, tiêu chí đánh giá phần mềm và hệ thống hỗ trợ quyết định các việc đánh
giá phần mềm.
Nhóm tác giả đã đưa ra các tiêu chí đánh giá để lựa chọn phần mềm kế toán, bao gồm:
đặc điểm chức năng của phần mềm, chất lượng phần mềm, chi phí và lợi ích, nhà cung
cấp phần mềm, phần cứng và phần mềm, ý kiến và đặc điểm đầu ra.
Kết quả nghiên cứu cung cấp tổng quan các tài liệu liên quan đến việc đánh giá và lựa
chọn các gói phần mềm. Tuy nhiên, nghiên cứu cũng tồn tại một số hạn chế do giới hạn
khả năng tìm kiếm và tổng hợp dữ liệu của tác giả.
Nghiên cứu của Ajay Adhikaria và cộng sự (2004)
Ajay Adhikaria và cộng sự (2004) tiến hành nghiên cứu “Firm characteristics
and selection of international accounting software”. Mục tiêu của nghiên cứu là đo
lường mối quan hệ giữa các đặc điểm của doanh nghiệp (quy mô cơng ty và mức độ
quốc tế hóa), các tính năng quốc tế của phần mềm kế toán (đa tiền tệ, đa báo cáo và đa
ngơn ngữ) và tiêu chí lựa chọn chung (hỗ trợ và bảo mật, phần cứng và hoạt động nền
tảng, tính linh hoạt và chi phí) được sử dụng trong việc lựa chọn phần mềm kế toán
quốc tế. Nhóm tác giả thực hiện nghiên cứu các cơng ty tại Hoa Kỳ có hoạt động kinh
9
doanh quốc tế, thu thập dữ liệu bằng bảng câu hỏi và phân tích dữ liệu bằng cơng cụ
anova….
Kết quả nghiên cứu cho thấy rằng đặc điểm doanh nghiệp là một yếu tố quan
trọng trong việc lựa chọn, thiết kế phần mềm kế toán quốc tế. Và mối quan hệ giữa đặc
điểm doanh nghiệp và tiêu chí lựa chọn chung là không đáng kể.
1.1.2. Các nghiên cứu về giá trị nhận thức, sự hài lòng của khách hàng với phần
mềm kế tốn và cơng nghệ thơng tin.
Nghiên cứu của Lapierre (2000)
Lapierre (2000) tiến hành nghiên cứu “Customer- perceived value in industrial
contexts”. Mục tiêu nghiên cứu nhằm đo lường giá trị nhận thức của khách hàng trong
lĩnh vực công nghệ thông tin được thể hiện qua 2 yếu tố: lợi ích và sự đánh đổi.
Lợi ích là những giá trị mà khách hàng nhận được khi tiêu dùng sản phẩm, dịch vụ do
nhà cung cấp mang lại, nó được đo lường qua các nhân tố: các giải pháp thay thế liên
quan đến sản phẩm; chất lượng phần mềm; phần mềm tùy biến; đáp ứng yêu cầu khách
hàng; tính linh hoạt; độ tin cậy; năng lực kỹ thuật của dịch vụ liên quan; hình ảnh của
nhà cung cấp; sự tin tưởng của nhà cung cấp và mối quan hệ của nhà cung cấp với
khách hàng.
Sự đánh đổi được giải thích là tổng chi phí tiền tệ và phi tiền tệ mà khách hàng trả cho
nhà cung cấp để hoàn thành giao dịch hoặc duy trì mối quan hệ với nhà cung cấp, được
đo lường qua 3 nhân tố: giá cả của sản phẩm, dịch vụ; thời gian, cơng sức có liên quan
và xung đột liên quan đến các mối quan hệ.
Tác giả đã tiến hành phỏng vấn trực tiếp, gửi câu hỏi đến các chuyên gia trong
lĩnh vực công nghệ thông tin, khách hàng và người sử dụng. Kết quả nghiên cứu cho
thấy các nhân tố trên có tác động tạo nên giá trị nhận thức của khách hàng. Tác giả đưa
nghiên cứu này vào tài liệu tham khảo vì cho rằng các nhân tố tạo nên giá trị nhận thức
của khách hàng sẽ có tác động đến quyết định lựa chọn PMKT.
10
Nghiên cứu của Elikai và cộng sự (2007)
Elikai và cộng sự (2007) tiến hành nghiên cứu về “Accounting software
selection and user satisfaction revelent factors for decision makers”. Mục tiêu nghiên
cứu là cung cấp một cơ sở để cải thiện sự đánh giá và lựa chọn gói phần mềm, từ đó
nâng cao chất lượng phần mềm và gia tăng sự hài lịng của khách hàng. Nhóm tác giả
thực hiện khảo sát các chuyên gia kế toán để xác định nhận thức của họ về phần mềm
kế toán hiện tại cũng như lý do thay đổi hoặc giữ lại phần mềm; khảo sát các nhà cung
cấp phần mềm và đối chiếu ý kiến với người sử dụng về việc quyết định lựa chọn
PMKT.
Kết quả nghiên cứu cho thấy chức năng của phần mềm là yếu tố quan trọng nhất khi
quyết định lựa chọn phần mềm. Kế đến là chi phí và khả năng tương thích.
Nghiên cứu của Pary và cộng sự (2010)
Pary và cộng sự (2010) tiến hành nghiên cứu về “Understanding customers and
relationships in software technology SMEs”. Mục tiêu nghiên cứu là tìm hiểu về những
giá trị nhận thức của khách hàng, cụ thể là những mong đợi của khách hàng với nhà
cung cấp và khám phá quan điểm của khách hàng về các thuộc tính quan trọng trong
mối quan hệ khách hàng và nhà cung cấp tại các doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Đầu tiên, nhóm tác giả thực hiện phỏng vấn khách hàng của hai cơng ty điển hình để
xác định các thuộc tính, hiểu biết sâu sắc về bản chất và tầm quan trọng của các thuộc
tính đó. Sau đó tiến hành thu thập dữ liệu qua khảo sát bằng bảng câu hỏi và phân tích
để xác định tầm quan trọng của các thuộc tính đó.
Kết quả nghiên cứu đưa ra một mơ hình nghiên cứu các thuộc tính mà khách hàng quan
tâm đối với mối quan hệ nhà cung cấp phần mềm (CRAM). Mơ hình đã xác định được
có 5 thuộc tính liên quan đến sản phẩm phần mềm là: chất lượng phần mềm, khả năng
song ngữ, giá cả, chức năng, vị trí và có 7 thuộc tính liên quan đến dịch vụ sản phẩm
11
là: sự hiểu biết của khách hàng, thông tin liên lạc, mối quan hệ, dịch vụ, lịng tin,
chun mơn của nhân viên nhà cung cấp phần mềm, tính chuyên nghiệp. Nghiên cứu
cũng chỉ ra có 4 thuộc tính quan trọng nhất trong đó là: chức năng, chất lượng phần
mềm, tính chuyên nghiệp, sự hiểu biết của khách hàng.
Như vậy, dựa trên việc tìm hiểu về các nghiên cứu nổi bật trên thế giới có liên
quan đến đề tài, tác giả thấy rằng những nghiên cứu này chủ yếu tập trung vào các tiêu
chí ảnh hưởng đến sự lựa chọn phần mềm và tác động của các nhân tố hay sự hài lịng
của khách hàng về phần mềm kế tốn,…Hơn nữa, các nghiên cứu này được thực hiện
chủ yếu ở các nước phát triển và phần lớn mẫu được xem xét là loại hình doanh nghiệp
nhỏ và vừa. Chính vì vậy, khoảng trống nghiên cứu cho Việt Nam, một quốc gia đang
phát triển và cụ thể là loại hình doanh nghiệp xây lắp là rất lớn. Qua quá trình tìm hiểu,
tác giả tiến hành tổng hợp các cơng trình nghiên cứu nước ngoài về mục tiêu nghiên
cứu và kết quả nghiên cứu để tóm tắt lại nội dung của các cơng trình nghiên cứu trên
thế giới có liên quan đến đề tài như sau:
Bảng 1.1. Tổng hợp các cơng trình nghiên cứu nƣớc ngoài
Tên tác
giả, năm
Nghiên cứu
Mục tiêu nghiên
cứu
Tác giả đưa ra ba nhóm tiêu chí
Selection
David
criteria
Kết quả nghiên cứu
for Xác định các tiêu để đánh giá lựa chọn gói phần
Arditi và commercially
chí đánh giá lựa mềm trong cơng ty xây dựng,
Sandeep
available
chọn gói phần mềm bao gồm: đặc điểm chung của
Singh
software
in liên quan đến kế phần mềm, các tính năng kỹ
(1991)
construction
accounting
tốn xây dựng.
thuật, đặc điểm phần cứng và
phần mềm, yêu cầu và hỗ trợ.
12
Tìm ra được 13 nhân tố cụ thể có
tác động đến giá trị cảm nhận
của khách hàng trong lĩnh vực
CNTT, bao gồm: Các giải pháp
Xác định các nhân
Lapierre
(2000)
Customer-
tố tác động đến giá
perceived
trị cảm nhận của
value
in khách hàng trong
industrial
lĩnh vực CNTT và
contexts
đo lường tác động
của các nhân tố ấy.
thay thế liên quan đến sản phẩm,
chất lượng phần mềm, phần
mềm tùy biến, đáp ứng yêu cầu
khách hàng, tính linh hoạt, độ tin
cậy, năng lực kỹ thuật, hình ảnh
của nhà cung cấp, sự tin tưởng
của nhà cung cấp, mối quan hệ
của nhà cung cấp với khách
hàng, giá cả của sản phẩm, thời
gian, công sức có liên quan,
xung đột liên quan đến các mối
quan hệ.
Firm
characteristics
Ajay
Adhikaria
và
cộng
sự (2004)
and selection
of
international
accounting
software
Đo lường mối quan
hệ giữa các đặc
điểm
của
doanh Kết quả cho thấy đặc điểm
nghiệp với các tính doanh nghiệp là một yếu tố quan
năng quốc tế của trọng trong việc lựa chọn, thiết
phần mềm kế toán kế phần mềm kế tốn quốc tế
và tiêu chí lựa chọn
chung
13
Phân tích và đánh
giá các yếu tố chính
The
Ahmad A.
Abu-
mà một tổ chức cần chính tác động đến quyết định
determinates
of
selecting
Accounting
Musa
software:
(2005)
Bài nghiên cứu tìm ra 4 yếu tố
A
proposes
cân nhắc khi quyết lựa chọn phần mềm kế toán,
định
lựa
chọn gồm: nhu cầu của người dùng,
PMKT. Đề xuất mơ tính năng của phần mềm kế tốn,
hình các yếu tố ảnh mơi trường CNTT và cơ sở hạ
hưởng đến quyết tầng, độ tin cậy của nhà cung
model
định
lựa
chọn cấp.
PMKT.
Accounting
software
selection and
Elikai và user
cộng
để cải thiện sự đánh tố quan trọng nhất khi quyết định
sự satisfaction
giá và lựa chọn gói lựa chọn phần mềm, kế đến là
revelent
(2007)
factors
Cung cấp một cơ sở Chức năng của phần mềm là yếu
for
phần mềm
chi phí và khả năng tương thích.
decision
makers
Kết quả nghiên cứu tìm ra các
Anil
S. Evaluating
Cung cấp một cơ sở
Jadhav và and selecting để cải thiện quá
Rajendra
software
M. Sonar packages:
(2009)
review
trình đánh giá và
A lựa chọn phần mềm
kế tốn
tiêu chí đánh giá để lựa chọn
PMKT, bao gồm: đặc điểm chức
năng của phần mềm, chất lượng
phần mềm, chi phí và lợi ích,
nhà cung cấp phần mềm, phần
cứng và phần mềm, ý kiến và
đặc điểm đầu ra.
14
Kết quả nghiên cứu đưa ra một
mơ hình nghiên cứu các thuộc
tính mà khách hàng quan tâm đối
Tìm hiểu về những
Understanding
Pary
và
cộng
sự
(2010)
customers and
relationships
in
software
technology
SMEs
giá trị nhận thức
của khách hàng và
quan
điểm
của
khách hàng về các
thuộc
tính
quan
trọng trong các mối
quan hệ tại các
DNNVV
với mối quan hệ nhà cung cấp
phần mềm (CRAM). Mơ hình đã
xác định được có 5 thuộc tính
liên quan đến sản phẩm phần
mềm là: chất lượng phần mềm,
khả năng song ngữ, giá cả, chức
năng, vị trí và có 7 thuộc tính
liên quan đến dịch vụ sản phẩm
là: sự hiểu biết của khách hàng,
thông tin liên lạc, mối quan hệ,
dịch vụ, lịng tin, chun mơn
của nhân viên nhà cung cấp phần
mềm, tính chuyên nghiệp.
(Nguồn: Tác giả tự tổng hợp)
1.2.
Tổng quan các nghiên cứu trong nƣớc.
Tại Việt Nam, những đề tài nghiên cứu liên quan đến các nhân tố ảnh hưởng đến
sự lựa chọn phần mềm kế toán được thực hiện khá nhiều. Tuy nhiên, các bài nghiên
cứu tập trung chủ yếu vào đối tượng là các doanh nghiệp có quy mơ nhỏ và vừa hay
nghiên cứu chung cho tổng quát các doanh nghiệp, mà chưa có nhiều nghiên cứu đi sâu
cụ thể vào lĩnh vực hoạt động nào, đặc biệt trong lĩnh vực xây lắp, cụ thể như sau:
