l7 bon cot

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (900.64 KB, 229 trang )

(1)TUAÀN: 1 TIEÁT: 1. Ngày soạn:10/8 Ngaøy daïy: 13/8. BAØI 1 : NHAÄN BIEÁT AÙNH SAÙNG – NGUOÀN SAÙNG VAØ VAÄT SAÙNG. I. MUÏC TIEÂU: 1/ Kiến thức: Nhận biết được rằng ta nhận biết được ánh sáng khi có ánh sáng truyền vào mắt ta và ta nhìn thấy các vật khi có ánh sáng từ các vật đó truyền vào mắt ta. 2/ Kĩ năng: Phân biệt được nguồn sáng và vật sáng. 3/ Thái độ: nhẫn nại, trung thực tỉ mĩ II. CHUAÅN BÒ: Đối với mỗi nhóm học sinh: Một hộp kín trong đó có dán sẵn một mảnh giấy trắng; bóng đèn pin được gắn trong hộp như hình 1.2a SGK; pin; dây nối; công tắc. Nhóm trưởng nhận dụng cụ và giao lại cho giáo vieân cuoái tieát hoïc. III.Phương pháp: thuyết trình, phân nhóm, vấn đáp IV. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1. Ổn định lớp( 1’): 2. Kieåm tra baøi cuõ: ( Khoâng ) 3. Giảng bài mới: TG Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung ghi baûng 3’ HĐ1: Tổ chức tình huống học tập. Baøi 1: Nhaän bieát aùnh Ở hình 1.1 bạn học sinh có nhìn thấy ánh saùng – Nguoàn saùng vaø sáng trực tiếp từ bóng đèn pin phát ra vaät saùng. Tùy câu trả lời của học I.Nhận biết ánh khoâng ? - Có khi nào mở mắt mà ta không nhìn sinh. saùng. thấy vật để trước mắt không ? - Khi nào ta mới nhìn thấy một vật ? Để có câu trả lời đúng, chúng ta cùng nghiên cứu nội dung bài học 1. Giáo viên Học sinh nhận xét và trả lời. ghi baûng. HĐ2: Khi nào ta nhận biết được ánh ( Thí nghiệm cho thấy: Kể 3’ cả khi đèn pin bật sáng có saùng ? Giáo viên bật đèn pin và để ở 2 vị trí: để khi ta cũng không nhìn thấy ngang trước mặt giáo viên và để chiếu về được ánh sáng từ bóng đèn pin phaùt ra ) phía hoïc sinh. HĐ3: Khi nào mắt ta nhận biết được 8’ aùnh saùng ? Trong các câu hỏi sau đây, trường hợp ( Không có ánh sáng truyền vaøo maét ) naøo maét ta nhaän bieát coù aùnh saùng ? - Ban đêm đứng trong phòng có cửa sổ (Có ánh sáng truyền vào maét ) đóng kín,không bật đèn, mở mắt. // - Ban đêm đứng trong phòng có cửa sổ ( Khoâng coù aùnh saùng truyeàn đóng kín, bật đèn, mở mắt. vaøo maét ) - Ban ngày, đứng ngoài trời, mở mắt. - Ban ngày,đứng ngoài trời, mở mắt, lấy C1: Học sinh tự đọc SGK,.

(2) TG. 15’. 5’. 5’. Hoạt động của giáo viên tay che kín maét. C1. Trong những trường hợp mắt ta nhận biết được ánh sáng , có điều kiện gì giống nhau ? Vaäy khi naøo ta nhìn thaáy moät vaät ? Giaùo vieân ghi baûng. HÑ4: Ñieàu kieän naøo ta nhìn thaáy moät vaät ? Cho học sinh đọc mục II, làm thí nghiệm, thảo luận và trả lời câu hỏi C2. Sau đó thảo luận chung để rút ra kết luận. C2: Cho hoïc sinh thí nghieäm nhö hình 1.2a; 1.2b. a. Đèn sáng. b. Đèn tắt. Giaùo vieân cho hoïc sinh nhaän xeùt: Vì sao laïi nhìn thaáy maûnh giaáy trong hoäp khi baät đèn ? Cho hoïc sinh neâu keát luaän vaø giaùo vieân ghi baûng. Chúng ta nghiên cứu tiếp nội dung III HÑ5: Phaân bieät nguoàn saùng vaø vaät saùng. Yêu cầu học sinh nhận xét sự khác nhau giữa dây tóc bóng đèn đang sáng và maûnh giaáy traéng. Thông báo từ mới: Nguồn sáng, vật sáng. C3: Ở thí nghiệm hình 1.2a; 1.2b vật nào tự phát ra ánh sáng, vật nào hắt lại ánh sáng do vật khác chiếu tới ?. Hoạt động của học sinh thảo luận nhóm và trả lời câu hỏi C1. Cả lớp thảo luaän chung vaø ruùt ra keát luaän.. Noäi dung ghi baûng Maét ta nhaän bieát được ánh sáng khi coù aùnh saùng truyeàn vaøo maét ta. II.Nhìn thaáy moät vaät.. (H 1.2a). (H 1.2b) C3: Dây tóc bóng đèn tự nó phaùt ra aùnh saùng goïi laø nguoàn saùng. Maûnh giaáy traéng haét laïi ánh sáng từ đèn chiếu vào noù goïi laø vaät saùng.. HÑ6: (5’) Vaän duïng. C4: Tranh luận phần mở bài, bạn nào đúng? Vì sao ? C4: Bạn Thanh đúng. Vì tuy đèn có bật sáng nhưng khoâng chieáu thaúng vaøo maét ta, không có ánh sáng từ đèn truyền vào mắt ta nên C5:Trong thí nghiệm ở hình 1.1, nếu ta ta khoâng nhìn thaáy aùnh saùng thắp một nắm hương để cho khói bay lên trực tiếp từ đèn. ở phía trước đèn pin, ta sẽ nhìn thấy một. Ta nhìn thaáy moät vaät khi coù aùnh saùng truyeàn từ vật đó đến mắt ta.. III.Nguoàn saùng vaø vaät saùng. Nguồn sáng là vật tự noù phaùt ra aùnh saùng: Mặt trời, ngọn lửa đèn, đèn điện… Vaät saùng goàm nguoàn sáng và những vật hắt laïi aùnh saùng chieáu vaøo noù: Maët Traêng, caùc hành tinh, các đồ vật IV. Vaän duïng C4: Bạn Thanh đúng. Vì tuy đèn có bật sáng nhöng khoâng chieáu thaúng vaøo maét ta, không có ánh sáng từ đèn truyền vào mắt ta neân ta khoâng nhìn thaáy ánh sáng trực tiếp từ đèn. C5: Khoùi goàm nhieàu haït nhoû li ti . Caùc haït.

(3) TG. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung ghi baûng vệt sáng từ đèn phát ra xuyên qua khói. C5: Khói gồm nhiều hạt khói được đèn chiếu Giải thích vì sao ? Biết rằng khói gồm các nhỏ li ti . Các hạt khói được sáng trở thành các vật hạt nhỏ li ti bay lơ lửng. đèn chiếu sáng trở thành sáng. Các vật sáng caùc vaät saùng. Caùc vaät saùng nhoû li ti xeáp gaàn nhau nhoû li ti xeáp gaàn nhau taïo taïo thaønh moät veät saùng thành một vệt sáng mà ta mà ta nhìn thấy được. nhìn thấy được. 4.Củng cố 4’: Cho học sinh nhắc lại nội dung ghi nhớ. .Dặn dò 1’:. Làm các bài tập ở nhà: 1.1; 1.2; 1.3; trang 3 sách bài tập Vật lý 7. Xem trước nội dung bài hoïc 2 chuaån bò cho tieát hoïc sau.. TUAÀN: 2. Ngày soạn: 15/8. TIEÁT: 2. Ngaøy daïy: 20/8. BAØI 2 : SỰ TRUYỀN ÁNH SÁNG I.MUÏC TIEÂU: 1. Kiến thức: Phát biểu được định luật về sự truyền thẳng của ánh sáng. Nhận biết được ba loại chùm sáng: song song, hội tụ và phân kỳ 2. Kó naêng Biểu diễn được đường truyền của ánh sáng(tia sáng) dưới dạng đoạn thẳng có mũi tên. 3. Thái độ: tích cực, tư duy, nhẫn nại và trung thực II.CHUAÅN BÒ: Đối với mỗi nhóm học sinh: 1 đèn pin, 1 ống trụ thẳng, 1 ống trụ cong không trong suốt, 3 màn chắn có đục lỗ, 3 cái đinh ghim ( hoặc kim khâu ). III.Phương Pháp: nhóm, trực quan IV/ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1.Ổn định lớp( 1’): 2.Kiểm tra bài cũ 5’: Câu hỏi: Khi nào ta nhận biết được ánh sáng ? Khi naøo ta nhìn thaáy moät vaät ? Nguoàn saùng laø gì ? Vaät saùng laø gì ? cho ví duï moãi caùi 3.Giảng bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung ghi baûng HĐ1: (2’) Tổ chức tình huống học tập. Ở bài trước ta đã biết ta chỉ nhìn thấy một vật khi có ánh sáng truyền từ vật đó đến.

(4) Hoạt động của giáo viên maét ta ( loït qua loã con ngöôi vaøo maét ). Cho học sinh vẽ trên giấy những con đường ánh sáng có thể truyền đến mắt ( kể cả đường thẳng, đường cong và các đường ngoaèn ngoeøo ). Có bao nhiêu đường có thể đi đến mắt ? Vậy ánh sáng đi theo đường nào trong những con đường đó để truyền đến mắt ? Cho học sinh sơ bộ trao đổi về thắc mắc của Hải nêu ra ở đầu bài. Để có câu trả lời đúng ta cuøng nhau hoïc baøi 2 HĐ2(11’): Nghiên cứu tìm qui luật về đường truyền của ánh sáng (mục 1). Cho học sinh dự đoán xem ánh sáng đi theo đường nào ? Đường thẳng, đường cong hay đường gấp khúc ? - Muïc ñích TN:xem oáng cong hay thaúng thì có thể nhìn thấy dây tóc bóng đèn pin phát sáng=> đường đi của ánh sáng. Giới thiệu thí nghiệm ở hình 2.1. Cho học sinh tiến hành thí nghiệm sau đó cho nhận xeùt. -Y/c hs TL C1=>as truyền theo đường gì? -gọi hs đọc C2 -Neâu muïc ñích TN: kieåm tra xem khi k duøng ống thẳng thì as truyền đi theo đường thẳng khoâng? -Goïi hs neâu caùch laøm TN vaø duïng cuï.. Hoạt động của học sinh. Noäi dung ghi baûng. Có vô số đường.. Học sinh trao đổi.. Tùy câu trả lời của học sinh.. Bài 2: Sự truyền ánh saùng . I.Đường truyền của aùnh saùng. Thí nghieäm. Hoïc sinh tieán haønh thí nghieäm vaø ruùt ra nhaän xeùt. -C1: theo oáng thaúng -C1: theo oáng thaúng=>as => as truyeàn ñi theo truyeàn ñi theo ñ/thaúng. ñ/thaúng. -C2: 3 loã treân 3 taám bìa thuoäc 1ñ/thaúng.. -Caùch laøm: ñaët 3 taám bìa đục lỗ sao cho mắt nhìn thấy dây tóc bóng đèn ñang saùng qua caû 3 loã. Kieåm tra 3 loã bìa coù cuøng naèm treân 1 ñ/thaúng k? -Dụng cụ: 3 tấm bìa đục lỗ, đèn pin phát sáng được Kết luận: Đường => laøm TN truyeàn cuûa aùnh saùng -KL: đường truyền của as trong không khí là Cho hoïc sinh ñieàn vaøo choã troáng trong phaàn trong kk laø ñ/thaúng. đường thẳng. kết luận và đọc lên cho cả lớp nghe và nhận -Học sinh điền vào chỗ xeùt. trống và đọc cho cả lớp HÑ3(3’): Khaùi quaùt hoùa keát quaû nghieân nghe. Ñònh luaät truyeàn cứu, phát biểu định luật. thaúng cuûa aùnh saùng: Giới thiệu: không khí là môi trường trong Trong môi trường.

(5) Hoạt động của giáo viên suốt, đồng tính. Nghiên cứu sự truyền ánh sáng trong các môi trường trong suốt đồng tính khác cũng thu được kết quả tương tự, cho neân coù theå xem keát luaän treân nhö laø moät ñònh luaät goïi laø ñònh luaät truyeàn thaúng cuûa aùnh saùng. HĐ4 (4’) HD HS tìm hiểu từ ngữ mới: tia saùng vaø chuøm saùng -Qui ước biểu diễn đường truyền của ánh saùng? -Yeâu caàu hoïc sinh quan saùt hình 2.3 vaø cho bieát ñaâu laø tia saùng. -GV laøm thí nghieäm bieåu dieãn H2.4. Hoạt động của học sinh Noäi dung ghi baûng -HS lắng nghe và phát trong suốt và đồng bieåu laïi ñònh luaät: trong tính, aùnh saùng truyeàn môi trường trong suốt và đi theo đ/thẳng. đồng tính, ánh sáng truyeàn ñi theo ñ/thaúng. II.Tia saùng vaø chuøm saùng. -Qui ước biểu diễn đường Biểu dieãn đường truyeàn cuûa aùnh saùng baèng truyeàn cuûa aùnh saùng: một đường thẳng gọi là -Biểu diễn đường tia saùng. truyeàn cuûa aùnh saùng -đường SM (tia saùng) baèng moät đường thẳng có mũi -Hs quan saùt. tên chỉ hướng. Học sinh trả lời. Ba loại chùm sáng: HÑ5: (10’) Giaùo vieân laøm thí nghieäm cho -Chuøm saùng song hoïc sinh quan saùt, nhaän bieát ba daïng chuøm song goàm caùc tia saùng tia saùng : song song, hoäi tuï, phaân kì. khoâng giao nhau treân Laøm thí nghieäm C3 cho hs quan saùt vaø yeâu Hoïc sinh moâ taû. đường truyeàn cuûa caàu moâ taû theá naøo laø chuøm saùng song song, chuùng. hoäi tuï , phaân kì ? Hoïc sinh thaûo luaän caùc -Chuøm saùng hoäi tuï câu hỏi và trả lời. goàm caùc tia saùng giao nhau trên đường truyền cuûa chuùng.. -Chuøm saùng phaân kì goàm caùc tia saùng loe rộng ra trên đường truyeàn cuûa chuùng.. HÑ6: Vaän duïng. (5’) Hướng dẫn học sinh thảo luận các câu hỏi C4, C5. -C4: nhìn bóng đèn đang Yêu cầu học sinh đọc phần có thể em chưa phát sáng bằng ống nhựa biết cho cả lớp nghe. thaúng vaø cong thì ta thaáy được dây tóc bóng đèn. -C4: nhìn bóng đèn ñang phaùt saùng baèng ống nhựa thẳng và cong thì ta thấy được dây tóc bóng đèn phát saùng qua oáng thaúng. C5: Ngaém sao cho kim thứ 2 che khuất kim.

(6) Hoạt động của giáo viên. Hoạt động của học sinh phaùt saùng qua oáng thaúng. C5: Ngaém sao cho kim thứ 2 che khuất kim thứ 1 và thứ 3 che khuất kim 2. Vì as truyền từ kim 1 tới maét theo ñ/thaúng, gaén kim 2 che khuất kim 1 tức là kim 2 và 1 đã cùng trên đ/thẳng, tương tự kim 3. Noäi dung ghi baûng thứ 1 và thứ 3 che khuaát kim 2. Vì as truyền từ kim 1 tới mắt theo ñ/thaúng, gaén kim 2 che khuất kim 1 tức là kim 2 và 1 đã cùng trên đ/thẳng, tương tự kim 3. 4.Cuûng coá 3’: -Phaùt bieåu ñònh luaät truyeàn thaúng as -Biểu diễn đường truyền của as(tia sáng) -Trình bày về 3 loại chùm sáng. 5.Dặn dò 1’: Học bài, Làm các bài tập ở nhà: 2.1; 2.2; 2.4; trang 4 sách bài tập Vật lý 7. Xem trước nội dung baøi hoïc keá chuaån bò cho tieát hoïc sau..

(7) TUAÀN: 3. Ngày soạn: 24/8. TIEÁT: 3. Ngaøy daïy: 27/8. BAØI 3 : ỨNG DỤNG ĐỊNH LUẬT TRUYỀN THẲNG CỦA ÁNH SÁNG I.MUÏC TIEÂU: 1.Giải thích được một số ứng dụng của đl truyền thẳng as trong thực tế: bóng tối, nhật thực, nguyệt thực 2. Kĩ năng: ngắm được đường thẳng. 3. Thái độ: trung thực, tỉ mĩ, cẩn thận. II.CHUAÅN BÒ: học sinh: 1 đèn pin, 1 bóng đèn điện dây tóc loại 220V – 40W, 1 vật cản bằng bìa, 1 màn chắn sáng, 1 hình vẽ nhật thực và nguyệt thực lớn. III. PHƯƠNG PHÁP: nhóm, thuyết trình, vấn đáp, trực quan IV. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1.Ổn định lớp( 1’): 2.Kieåm tra baøi cuõ(5’) : -Phaùt bieåu ñònh luaät truyeàn thaúng as -Biểu diễn đường truyền của as(tia sáng) -Trình bày về 3 loại chùm sáng. 2.1; 2.2; 2.4; trang 4 saùch baøi taäp Vaät lyù 7 3.Giảng bài mới: Hoạt đông của giáo viên Hoạt động của học sinh HĐ1 (2’): Tổ chức tình huống học tập. Hs dự đoán Nêu hiện tượng ở phần mở đầu bài học. HĐ2 (10’): Tổ chức cho học sinh làm thí nghieäm, quan saùt vaø hình thaønh khaùi nieäm boùng toái. -Laéng nghe -Muïc ñích: TL C1 -Hs neâu caùch laøm nhö sgk -Caùch laøm TN vaø duïng cuï -Dụng cụ:đèn pin, miếng bìa vaø maøn chaén.. C1: Haõy chæ ra treân maøn chaén vuøng saùng, C1: Phần màu đen hoàn vùng tối. Giải thích vì sao các vùng đó lại toàn không nhận được. Noäi dung ghi baûng Bài 3: Ứng dụng định luaät truyeàn thaúng cuûa aùnh saùng . I.Boùng toái – boùng nửa tối. TN1: C1: Phaàn maøu ñen hoàn toàn không nhận được ánh sáng từ nguồn sáng tới vì ánh saùng truyeàn theo đường thẳng, bị vật chaén caûn laïi goïi laø boùng toái..

(8) tối hoặc sáng ?. -TB: vùng sáng là vùng as truyền tới từ nguoàn saùng maø k bò vaät chaén saùng chaén laïi. => Theá naøo laø boùng toái?. ánh sáng từ nguồn sáng tới vì ánh sáng truyền theo đường thẳng, bị vật chaén caûn laïi goïi laø boùng toái. -Hs TL. HÑ3 (9’): Quan saùt vaø hình thaønh khaùi niệm bóng nửa tối. -Muïc ñích: TL C2 -laéng nghe -Goïi hs neâu caùch laøm vaø duïng cuï -neâu caùch laøm vaø duïng cuï nhö sgk -Goïi hs thaûo luaän nhoùm vaø TL C2 -C2: Trên màn chắn ở sau vaät caûn : vuøng 1 laø boùng tối, vùng 2 chỉ nhận được ánh sáng từ một phần của nguoàn saùng neân khoâng saùng baèng vuøng 3 laø vuøng được chiếu sáng đầy đủ.  thế nào là vùng nửa tối? => Hs Tl. HÑ4 (4’): Hình thaønh khaùi nieäm nhaät thực. -Đọc mục II và nghiên -Cho học sinh đọc thông báo ở mục II. cứu câu C3: -Y/c hs thaûo luaän C3 Nơi có nhật thực toàn phaàn naèm trong vuøng boùng toái cuûa Maët Traêng, bò Maët Traêng che khuaát khoâng cho aùnh saùng Maët Trời chiếu đến, vì thế đứng ở đó, ta không nhìn thấy Mặt Trời và trời tối laïi. HÑ5 (4’): Hình thaønh khaùi nieäm nguyeät -Hs đọc và TL câu hỏi. thực. -Y/C hs đọc nội dung thông báo về nguyệt C4: thực và gọi hs cho biết khi nào có hiện Vị trí 1: có nguyệt thực.. vuøng saùng laø vuøng as truyền tới từ nguồn saùng maø k bò vaät chaén saùng chaén laïi. *Nhaän xeùt: vuøng boùng toái laø vuøng khoâng gian ở phía sau vật chắn saùng maø vaø k nhaän được as từ nguồn sáng truyền tới. TN2: C2: Trên màn chắn ở sau vaät caûn : vuøng 1 laø boùng toái, vuøng 2 chæ nhận được ánh sáng từ moät phaàn cuûa nguoàn saùng neân khoâng saùng baèng vuøng 3 laø vuøng được chiếu sáng đầy đủ. *Nhaän xeùt: Bóng nửa tối là vùng khoâng gian naèm phía sau vật cản, nhận được một phần ánh sáng từ nguồn sáng truyền tới. II.Nhaät thực – Nguyệt thực. -Neáu Maët Traêng name giữa TĐ và Mặt Trời sẽ có nhật thực: ở vuøng boùng toái cuûa Maët Traêng, treân TÑ quan sát được Nhật thực toàn phần; ở vùng bóng nửa tối trên TĐ, quan sát được nhật thực một phần. =>C3: -Nếu TĐ nằm giữa Maët Traêng vaø Maët Trời sẽ có ht nguyệt thực, khi đó Mặt Trăng naèm trong vuøng boùng.

(9) tượng nguyệt thực?. Vò trí 2 vaø 3 : traêng saùng.. HĐ6 (5’): Hướng dẫn học sinh làm bài tập C5: Khi miếng bìa lại gần maøn chaén hôn thì boùng toái vaø vaän duïng C5, C6. và bóng nửa tối đều thu -Tổ chức cho hs làm thí nghiệm ở C5. heïp laïi hôn. Khi mieáng bìa gaàn saùt maøn chaén thì haàu nhö khoâng coøn boùng nửa tối nữa, chỉ còn bóng toái roõ neùt. C6: Khi dùng quyển vở che kín bóng đèn ống, -Y/C hs thaûo luaän C6 baøn naèm trong vuøng boùng nửa tối sau quyển vở, nhận được một phần ánh sáng của đèn truyền tới nên vẫn đọc sách được.. toái cuûa TÑ. Nguyệt thực xảy ra khi Mặt Trăng bị Trái Đất che khuất không được Mặt Trời chiếu sáng. =>C4 III. Vaän duïng C5: C6: Khi duøng quyeån vở che kín bóng đèn oáng, baøn naèm trong vùng bóng nửa tối sau quyển vở, nhận được moät phaàn aùnh saùng của đèn truyền tới nên vẫn đọc sách được. 4.Củng cố (4’) : Tại sao có vùng sáng, vùng tối, vùng nửa tối, ht nhật thực, nguyệt thực? 5.Dặn dò (1’): Làm các bài tập ở nhà : 3.1, 3.2, 3.3 trang 5 sách bài tập Vật lý 7. Xem trước nội dung bài hoïc 4 chuaån bò cho tieát hoïc sau..

(10) TUAÀN: 4. Ngày soạn: 27/8. TIEÁT: 4. Ngaøy daïy:3/9. BAØI 4 : ÑÒNH LUAÄT PHAÛN XAÏ AÙNH SAÙNG I.MUÏC TIEÂU: 1.Kiến thức: -Nhận biết được tia tới, tia phản xạ, góc tới, góc phản xạ, pháp tuyến đ/v sự p/xạ as bởi gương phaúng. - Phát biểu được định luật phản xạ ánh sáng. 2. Kó naêng: -Nêu được ít nhất 2 vd về ht phản xạ as. -Vẽ được tia p/xạ khi biết trước tia tới đ/v gương phẳng và ngược lại, theo cách áp dụng đl p/x as. 3. Thái độ: tỉ mĩ, cẩn thận và hợp tác nhóm II.CHUAÅN BÒ: Đối với mỗi nhóm học sinh: Một gương phẳng có giá đỡ thẳng đứng, 1 đèn pin có màn chắn đục lỗ để tạo ra tia sáng (chùm sáng hẹp song song ), 1 tờ giấy dán trên mặt tấm gỗ phẳng nằm ngang, thước đo góc moûng. III.PHƯƠNG PHÁP: nhóm, thuyết trình, trực quan IV/ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1.Ổn định lớp( 1’): 2.Kiểm tra bài cũ (4’): Tại sao có vùng sáng, vùng tối, vùng nửa tối, ht nhật thực, nguyệt thực? Giải baøi taäp 3.1 (B), 3.2 (B), 3.3 3.Giảng bài mới: Hoạt đông của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung ghi baûng HĐ1 (2’): Tổ chức tình huống học tập. Làm thí nghiệm ở phần mở đầu bài SGK. Phải đặt đèn pin thế nào để thu được tia sáng hắt lại trên gương chiếu sáng đúng ñieåm A treân maøn ? Ñieàu naøy coù lieân quan Baøi 4: Ñònh luaät phaûn Hoï c sinh tự traû lờ i . đến bài 4-định luật phản xạ ánh sáng. xaï aùnh saùng. HÑ2 (3’): Sô boä ñöa ra khaùi nieäm göông I.Göông phaúng. phaúng. Göông phaúng laø -Hoï c sinh thaû o luaä n để ñi -Yeâu caàu hoïc sinh caàm göông leân soi vaø noùi những vật có bề mặt đến kết luận. xem caùc em nhìn thaáy gì trong göông ? phaúng, nhaün boùng. - Hình của một vật mà ta nhìn thấy trong - Gọi là ảnh của vật đó tạo bởi gương. göông goïi laø gì? -Nhaün, boùng, phaúng, -Maët göông coù ñaëc ñieåm gì ? -Gương soi có mặt gương là một mặt phẳng -gương phẳng là những vaø nhaün boùng neân goïi laø göông phaúng.=> maët phaúng nhaün,boùng vaø phaúng. vaäy theá naøo laø göông phaúng? C1: göông soi, maët C1: Hoï c sinh tự traû lờ i . -Goïi HS TL C1 nước phẳng lặng,….

(11) HÑ3 (25’): Sô boä hình thaønh veà ñònh luaät phaûn xaï aùnh saùng. -GV neâu muïc ñích TN: tìm hieåu xem tia p/x nằm ở đâu, phương của nó ntn với phương của tia tới. -Giới thiệu các dụng cụ và cách làm thí nghiệm ở hình 4.2. Tổ chức cho học sinh laøm thí nghieäm -TB: Hiện tượng tia sáng sau khi tới mặt gương phẳng bị hắt lại theo một hướng xác đgl sự phản xạ ánh sáng, tia sáng bị hắt lại goïi laø tia phaûn xaï. -Tia phaûn xaï naèm trong maët phaúng naøo ?. -Cho học sinh điền từ vào câu kết luận.. -Tìm phöông cuûa tia phaûn xaï. +Phương của tia tới xđ bằng góc tới S I^ N = i +Ph cuûa tia p/x xñ baèng goùc p/x N I^ R = i’ +Cho học sinh dự đoán xem góc phản xạ quan hệ với góc tới như thế nào ? Thí nghiệm kiểm chứng.. -Cho học sinh điền từ vào câu kết luận. -Người ta đã làm thí nghiệm với các môi trường trong suốt và đồng tính khác cũng đưa đến kết luận như trong không khí. Do đó kết luận trên có ý nghĩa khái quát có thể coi nhö laø moät ñònh luaät goïi laø ñònh luaät phaûn xaï aùnh saùng.=> em naøo khaùi quaùt leân. -hs laéng nghe.. Hoïc sinh laøm thí nghieäm theo nhoùm theo caâu C2, phaàn II.2.b -HS laéng nghe.. -C2: trong mặt phẳng tờ giấy chứa tia tới SI và phaùp tuyeàn IN. -Đại dieän nhoùm:tia tới/pháp tuyến tại đ.tới.. II.Ñònh luaät phaûn xaï aùnh saùng. Hiện tượng tia sáng sau khi tới mặt gương phaúng bò haét laïi theo một hướng xác định gọi là sự phản xạ, tia haét laïi goïi laø tia phaûn xaï. 1 Tia phaûn xaï naèm trong maët phaèng naøo? -C2: trong maët phaúng tờ giấy chứa tia tới SI vaø phaùp tuyeàn IN. *Keát luaän: Tia phaûn xaï naèm trong cùng mặt phẳng với tia tới và đường pháp tuyến tại điểm tới 2 phöông cuûa tia phaûn xạ quan hệ thế nào với phương của tia tới. -dự đoán -HS làm TN nhiều lần với các góc tới khác nhau, đo các góc p/x tương ứng và ghi soá lieäu vaøo baûng. Caùc nhoùm ruùt ra keát luaän chung về mqh giữa góc tới và góc phản xạ. Góc tới i Goùc p/x i' 0 60 600 450 450 Keát luaän: 300 300 Goùc phaûn xaï luoân luoân Keát luaän: Goùc phaûn xaï baèng goùc tới luôn luôn bằng góc tới. 3.Ñònh luaät phaûn xaï aùnh saùng. -Tia phaûn xaï naèm trong mặt phẳng chứa tia tới và đường pháp -ñònh luaät: tia p/x naèm tuyến của gương ở trong mp chứa tia tới và điểm tới. pháp tuyến tại điểm tới..

(12) thaønh ñl p/x as?. Góc tới luôn bằng góc p/x. -Gv HD hs về Qui ước cách vẽ gương và tia saùng. C3: Veõ tia phaûn xaï IR.. C4.a HÑ7: Vaän duïng. (5’) C4: Caùch ñaët vò trí göông ? ( hình 4.4 ).. b/ xoay göông moät goùc sao cho tia IR thaúng b/ đứng góc 90 độ so với mp nằm ngang. Khi vẽ hình: vẽ tia IR thẳng đứng trước và cắt SI tại I. Dựng pháp tuyến IN chia đôi góc SIR. Vẽ Gương phẳng vuông với IN.. -Goùc phaûn xaï baèng góc tới. 4. Bieåu dieãn göông phaúng vaø caùc tia saùng treân hình veõ. Góc tới S I^ N = i Goùc phaûn xaï N I^ R = i’ C4a.. b/. 4.Củng cố (4’): Phát biểu đl phản xạ ánh sáng. Lấy ví dụ về ht phản xạ as trong thực tế. 5.Dặn dò (1’): Làm các bài tập ở nhà : 4.1, 4.2 bài tập Vật lý 7. Xem trước nội dung bài học 5 chuẩn bò cho tieát hoïc sau..

(13) Tuaàn 5 Tieát 5. Ngày soạn: 27/8 Ngaøy daïy: 10/9. BAØI 5: ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI GƯƠNG PHẲNG. I. MUÏC TIEÂU : 1.Kiến thức: Nêu được những đặc điểm chung về ảnh của moat vật tạo bởi gương phẳng, đó là ảnh ảo, có kích thước bằng vật, khoảng cách từ gương đến vật và đến ảnh là bằng nhau. 2.Kĩ năng: dựng được ảnh của vật qua gương phẳng. 3.Thái độ: trung thực, tỉ mĩ… II. CHUAÅN BÒ : _ Gương phẳng có giá đở thẳng đứng _ 1 taám kính maøu trong suoát _ 1 tờ giấy trắng dán trên tấm gỗ phẳng _ 2 vieân phaán traéng nhö nhau. III. III. PHƯƠNG PHÁP: nhóm, trực quan IV. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: Thời TRỢ GIÚP CỦA gian GIAÙO VIEÂN 1’ 1. Ổn định lớp : 5’ 2. Kieåm tra baøi cuõ _ Thế nào là hiện tượng phản xạ aùnh saùng? _ Phaùt bieåu ñònh luaät phaûn xaï aùnh saùng. 3. Bài mới : 2’ * Hoạt động 1 : Xây dựng tình huoáng. _ GV yêu cầu HS đọc câu chuyện kể của bé Lan ở phần mở bài: cho 1 HS neâu yù kieán  thaûo luaän  GV vaøo baøi: Caùi maø beù Lan nhìn thaáy laø ảnh của tháp trên mặt nước phẳng laëng nhö göông. * Hoạt động 2 : Tính chất của ảnh 15’ tạo bởi gương phẳng. _ Phaân nhoùm roài phaùt duïng cuï cho caùc HS _ Hướng dẫn mỗi nhóm đưa 1 tấm bìa duøng laøm maøn chaén ra sau gương để kiểm tra dự đoán  nhận xeùt  thaûo luaän  ñieàn vaøo choå troáng phaàn keát luaän. _ GV hướng dẫn HS bố trí TN như H5.3: thay göông phaúng baèng 1 taám. HOẠT ĐỘNG CỦA HOÏC SINH. NOÄI DUNG GHI BAÛNG. _ Mỗi nhóm cử đại diện _ Mỗi nhóm cử đại diện nhận dụng cụ  kiểm tra, nhaän duïng cuï  kieåm tra, tieán haønh TN  thaûo luaän tieán haønh TN  thaûo luaän  ñieàn vaøo choå troáng.  ñieàn vaøo choå troáng..

(14) 15’. kính maøu trong suoát  C2  cho HS thaûo luaän nhoùm  ñieàn vaøo choå troáng phaàn keát luaän  GV nhaän xeùt phần trả lời của từng nhóm rồi rút ra keát luaän chung. _ Chú ý: để viên phấn thứ nhất bên có ánh sáng, ảnh bên tối sẽ để nhìn thaáy. _ GV hướng dẫn HS làm TN H5.3 _ Hướng dẫn HS hạ AH, A’H cùng vuông góc với gương, dùng thước đo độ dài AH, A’H rồi rút ra kết luận caâu C3. * Hoạt động 3 : Giải thích sự tạo thaønh cuûa aûnh. _ Chæ giaûi thích 2 ñieàu: vì sao laïi nhìn thấy ảnh và vì sao ảnh đó lại laø aûnh aûo _ Trước hết GV thông báo: 1 điểm sáng A xuất phát từ 2 tia sáng giao nhau xuất phát từ A. Ảnh của A là ñieåm giao nhau cuûa 2 tia phaûn xaï tương ứng _ GV yeâu caàu HS veõ tieáp vaøo h5.4 2 tia phaûn xaï vaø tìm giao ñieåm cuûa chuùng. _ Cho caùc nhoùm thaûo luaän  ruùt ra kết luận  GV chỉnh sửa nếu chưa chính xaùc.. _ HS tiến hành TN theo sự _ HS tiến hành TN theo sự hướng dẫn của GV  thảo hướng dẫn của GV  thảo luận  điền vào chổ trống. luaän  ñieàn vaøo choå troáng.. III. Giải thích sự tạo thành ảnh bởi gương phẳng :. _ HS vẽ hình theo sự hướng daãn cuûa GV. Các tia sáng từ điểm sáng S tới gương phẳng cho tia phản xạ có đường kéo dài đi qua aûnh aûo S’ * Veõ aûnh cuûa ñieåm saùng qua göông baèng caùch: - VD ñl phaûn xaï as:. _ Thaûo luaän  ruùt ra keát luaän. -VD tính chaát cuûa aûnh taïo bởi gương phẳng: 5’ 4. Cuûng coá : * Hoạt động 4 : Vận dụng _ C5 GV hướng dẫn HS thực hiện phép vẽ trên vở của mình, bằng caùch aùp duïng tính chaát cuûa aûnh. 2’. _ C6 cho thảo luận chung cả lớp. 5. Hướng dẫn về nhà :.

(15) _ Hoïc baøi theo SGK _ Laøm baøi taäp 5.1, 5.2 SBT _ Xem trước bài.

(16)

(17) Tuaàn 6 Tieát 6. Ngày soạn: 27/8 Ngaøy daïy:17/9. BAØI 6 : THỰC HAØNH: QUAN SÁT VAØ VẼ ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI GƯƠNG PHẲNG. A. I.MUÏC TIEÂU: 1.Luyện tập vẽ ảnh của các vật có hình dạng khác nhau đặt trước gương. 2.Taäp xaùc ñònh vuøng nhìn thaáy cuûa göông phaúng. II.CHUAÅN BÒ: Đối với mỗi nhóm học sinh: Một gương phẳng, 1 cái bút chì, 1 thước chia độ, mỗi học sinh chép sẵn một maãu baùo caùo ra giaáy. III.HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1.Ổn định lớp( 1’): Lớp trưởng báo cáo sĩ số. 2.Kiểm tra bài cũ: Câu hỏi: Đọc nội dung ghi nhớ 3.Giảng bài mới: Hoạt đông của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung ghi baûng HĐ1(5’) Giáo viên phân phối dụng cụ thí Các nhóm trưởng lên nhận Bài 6: Thực hành: nghieäm cho caùc nhoùm hoïc sinh ( nhö noäi duïng cuï thí nghieäm cho nhoùm Quan saùt vaø veõ aûnh mình. dung chuaån bò cho moãi nhoùm hoïc sinh). của một vật tạo bởi Giáo viên tổ chức các hoạt động thực hành: Nghe giáo viên nêu các mục gương phẳng. HĐ2:(2’) Giáo viên nêu nội dung của bài đích, yêu cầu của buổi thực I.Chuẩn bị. thực hành: vẽ ảnh của vật qua gương phẳng hành. II.Nội dung thực HĐ3: Giáo viên hướng dẫn cho học sinh về Tiến hành làm thí nghiệm và hành. ghi những kết luận thu được cách đánh dấu vùng nhìn thấy của gương. 1.Xaùc ñònh aûnh vaø o trong maã u baù o caù o . Khi làm thực hành học sinh căn cứ vào tài của một vật tạo bởi liệu hướng dẫn, đây cũng là một cách để göông phaúng. reøn luyeän cho hoïc sinh kyõ naêng thu thaäp thoâng tin qua taøi lieäu. HĐ4(32’): Giáo viên yêu cầu học sinh tự làm bài theo tài liệu, lần lượt trả lời các câu hỏi vào mẫu báo cáo đã được chuẩn bị trước ở nhà. Giáo viên theo dõi, giúp đỡ riêng cho nhóm gặp khó khăn, làm chậm hơn so với các nhoùm khaùc. HÑ5(3’) Giaùo vieân thu caùc baûn baùo caùo vaø yeâu caàu caùc nhoùm hoïc sinh thu doïn doïn duïng cuï thí nghieäm cuûa nhoùm. C1: Cho moät göông phaúng vaø moät buùt chì. Hãy tìm cách đặt bút chì trước gương để ảnh của nó tạo bởi gương có tính chất sau ñaây; - Song song, cùng chiều với vật. Cùng phương, ngược chiều với vật.. B. A. B’. A’. B B’ A’.

(18) 4.Cuûng coá: 2’ Cho hoïc sinh noäp baûng baùo caùo. 5.Dặn dò: 1’ : Xem trước nội dung bài học 7 chuẩn bị cho tiết học sau. Tuaàn 7 Ngày soạn: 27/8 Tieát 7 Ngaøy daïy: 24/9 BAØI 7: GÖÔNG CAÀU LOÀI. I. MUÏC TIEÂU : 1/Kiến thức: Nêu được những tính chất của ảnh của 1 vật tạo bởi gương cầu lồi. -Nhận biết được vùng nhìn thấy của gương cầu lồi rộng hơn của gương phẳng có cùng kích thước. 2/ Kĩ năng: Giải thích được ứng dụng của gương cầu lồi. 3/ Thái độ: tỉ mĩ, trung thực II. CHUAÅN BÒ : _GV: Một gương cầu lồi, 1 gương phẳng tròn có cùng kích thước với gương cầu lồi. _HS: Moät caây neán, moät bao dieâm. III. PHƯƠNG PHÁP:nhóm trực quan. IV/TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY VAØ HỌC : TG 1’ 15’. 7’. TRỢ GIÚP CỦA HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC NOÄI DUNG GHI BAØI GIAÙO VIEÂN SINH 1. Ổn định lớp : 2. Kieåm tra : 15’ Câu 1: Chúng ta nhận biết được aùnh saùng khi naøo? Theá naøo laø Hs laøm giaáy noäp nguoàn saùng, vaät saùng? 4ñ Caâu 2: Phaùt bieåu ñònh luaät truyeàn thaúng cuûa aùnh saùng. 2ñ Caâu 3: Phaùt bieåu ñònh luaät phaûn xaï aùnh saùng. 2ñ Caâu 4: veõ aûnh cuûa ñieåm S. 3. Bài mới : * Hoạt động 1 : Xây dựng tình huoáng. _ Giaùo vieân ñöa cho hoïc sinh 1 soá _ Caùc nhoùm laøm thí nghieäm  Thảo luận  Trả lời C1 đồ vật nhẵn bóng không phẳng + Yeâu caàu hoïc sinh quan saùt xem coù nhìn thaáy aûnh cuûa mình trong göông phaúng khoâng? + AÛnh aáy coù gioáng aûnh trong göông phaúng khoâng? * Hoạt động 2 : xác định ảnh của I. Ảnh của 1 vật tạo bởi göông caàu loài: göông caàu loài:.

(19) 5’. _ Giáo viên cho học sinh đọc C1  Các nhóm làm thí nghiệm để trả lời 2 câu hỏi trong SGK. _ Boá trí TN nhö H7.2( vì khoâng coù göông caàu loài trong suoát neân khoâng laøm TN nhö göông phaúng của một vật tạo bởi gương phẳng. + Ảnh của vật tạo bởi gương phẳng như thế nào so với vật? + Ảnh của vật tạo bởi gương cầu lồi như thế nào so với ảnh tạo bởi gương phẳng ?  Ảnh của vật tạo bởi gương cầu lồi như thế nào so với vật ?  Ảnh ấy có hứng được trên màn chaén khoâng? Laø aûnh gì ? * Hoạt động 3 : xác định vùng nhìn thaáy cuûa göông caàu loài. _ Giáo viên nêu vấn đề xác định vuøng nhìn thaáy cuûa göông caàu loài so với vùng nhìn thấy của gương phaúng. _ Hướng dẫn học sinh bố trí thí nghieäm nhö hình 62 + Xaùc ñònh beà roäng vuøng nhìn thaáy cuûa göông phaúng? + Xaùc ñònh beà roäng vuøng nhìn thaáy cuûa göông caàu loài?  So saùnh ? _ Giaùo vieân yeâu caàu caùc nhoùm trình bày câu trả lời của nhóm  nhận xét rút ra câu trả lời chính xaùc.. _ Ảnh của một vật tạo bởi göông phaúng laø aûnh aûo _ Nhoû hôn vaät. _ Laøm thí nghieäm, quan saùt vaø trả lời các câu hỏi của giáo vieân  ñieàn vaøo choå troáng phaàn keát luaän. II. Vuøng nhìn göông caàu loài : _ Hoïc sinh laøm vieäc theo nhoùm _ Vuøng nhìn thaáy caàu loài roäng hôn thaáy cuûa göông cùng kích cỡ.. thaáy cuûa cuûa göông vuøng nhìn phaúng coù. _ Moãi nhoùm laøm thí nghieäm  trả lời *Ứng dụng: do vùng nhìn thấy của gương cầu lồi lớn nên người ta dùng gương cầu loài laøm göông quan saùt phía sau cuûa phöông tieän GT.. 11’ * Hoạt động 4 : Vận dụng III. Vaän duïng _ G.v cho hoïc sinh laøm vieäc caù C3, C4 nhân,trả lời các câu hỏi C3 và C4.  YeÂu cầu 1số Hsinh trả lời _ Học sinh hoạt động cá nhân chung trước cả lớp rồi nhận xét. trả lời C3 và C4. _ G.v giaûi thích sô qua veà caùch veõ tia phaûn xaï treân maët göông caàu để giúp học sinh khá giỏi tìm hieåu theâm. 5’ 4. Cuûng coá : _ Hoàn chỉnh C3 và C4.

(20) 1’. _ Laøm baøi taäp 7.1; 7.2. _ AÛnh cuûa vaät qua göông caàu loài laø gì ? vaø vuøng nhìn thaáy theá naøo ? 5. Hướng dẫn về nhà : _ Hoïc baøi theo SGK _ Laøm baøi taäp 7.3, 7.4.

(21) Tuaàn 8 Tieát 8. Ngày soạn: 27/8 Ngaøy daïy: 1/10 Baøi 8 - GÖÔNG CAÀU LOÕM. I. MUÏC TIEÂU : 1. Kiến thức: Nhận biết được ảnh ảo tạo bởi gương cầu lõm. _ Nêu được những tính chất của ảnh tạo bởi gương cầu lõm. 2/ Kĩ năng: Biết cách bố trí TN để quan sát ảnh ảo của một vật tạo bởi gương cầu lõm. 3. Thái độ: tỉ mĩ, trung thực và cẩn thận II. CHUAÅN BÒ : _ MoÄt gương cầu lõm có giá đỡ thẳng, gương phẳng có bề ngang bằng đường kính gương cầu lõm _ Một viên phấn, một màn chắn có giá đỡ di chuyển được, 1 đèn pin để tạo chùm tia song song và phaân kyø. III./ PHƯƠNG PHÁP: nhóm, trực quan IV/ TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY VAØ HỌC : TG 6’. 5’. 10’. HÑ CUÛA GIAÙO VIEÂN HÑ CUÛA HOÏC SINH 1. Ổn định lớp : 2. Kieåm tra : _ Cho bieát aûnh cuûa moät vaät tạo bởi gương cầu lồi? _ Vuøng nhìn thaáy cuûa göông caàu loài? 3. Bài mới : * Hoạt động 1 : Xây dựng tình huoáng. _ Giaùo vieân cho hoïc sinh quan saùt moät göông caàu loài vaø moät göông caàu loõm  nhaän xeùt sự giống và khác nhau của hai göông _Nêu vấn đề nghiên cứu : Ảnh của một vật tạo bởi gương cầu lõm có giống với ảnh của một vật tạo bởi göông caàu loài khoâng? * Hoạt động 2 : Tính chất của _ Hsinh hoạt động theo ảnh tạo bởi gương cầu lõm. _ Giáo viên hướng dẫn học nhóm làm thí nghiệm thảo luận trả lời C1 sinh boá trí TN nhö hình 8.1.. NOÄI DUNG. I. Ảnh tạo bởi gương cầu loõm: Ñaët moät vaät gaàn saùt göông caàu loõm nhìn vaøo gương ta thấy một ảnh ảo lớn.

(22) 10’. 5’. _ Giáo viên hướng dẫn học sinh ñaët caây neán saùt göông roài di chuyển từ từ ra xa gương, cho đến khi không nhìn thấy ảnh đó nữa  trả lời C1. vật phaùt ra aâm goïi laø nguoàn aâm. _ Giáo viên hướng dẫn hsinh làm TN để so sánh ảnh ảo của 1 vật tạo bởi gương cầu lõm với ảnh của cùng vật đó tạo bởi gương phẳng. _ Ñaët hai caây neán gioáng nhau đặt thẳng đứng, cách gương phaúng vaø göông caàu loõm 1 khoảng bằng nhau  so sánh hai aûnh. * Hoạt động 3 : Sự phản xạ aùnh saùng treân göông caàu loõm.. hôn vaät.. _ Hoạt động và thảo luận nhoùm : TN 1 _ Thaûo luaän ñieàn vaøo choå troáng caâu keát luaän. II. Sự phản xạ ánh sáng treân göông caàu loõm: _ Học sinh quan sát, trả lời _ gương cầu lõm có tác dụng 1. Đối với chùm tia tới song câu C3 biến đổi một chùm tia tới song: song song thaønh moät chuøm _ Giaoù vieân laøm TN : Duøng tia phaûn xaï hoäi tuï vaøo moät đèn pin chiếu 1 chùm tia sáng ñieåm. song song ñi laø laø treân moät màn chắn tới một gương cầu loõm. Yeâu caàu hsinh quan saùt chuøm tia phaûn xaï  nhaän xeùt  ñieàn vaøo choå troáng caâu keát luaän. _ Giaùo vieân yeâu caàu hsinh _ Ngược lại, biến đổi một quan sát hình 8.3, thảo luận _ Quan sát điền vào chổ chùm tia tới phân kỳ thích troáng caâu keát luaän C5 và trả lời câu C4. hợp thành một chùm tia phản 2. Đối với chùm tia tới phân xaï song song. kyø: - Dựa vào 2 tác dụng trên Điều chỉnh đèn để tạo một göông caàu loõm duøng laøm pha chuøm tia saùng phaân kyø xuaát neon để tập trung ánh sáng phát từ điểm S tới 1 gương _Quan sát điền vào chổ theo một hướng mà ta cần troáng caâu keát luaän C6, C7 cầu lõm  trả lời câu C5 chieáu saùng. * Hoạt động 4 : Vận dụng _ Tìm hiểu đèn pin : Gv cho hsinh quan saùt caáu taïo cuûa pha đèn pin. Bật đèn sáng. Xoay nhẹ pha đèn cho đến khi thu được 1 chùm phản xạ.

(23) 7’. 2’. song song. _ YeÂu cầu Hsinh trả lời C6 và thảo luận . Trả lời câu C7 4. Cuûng coá : _ AÛnh cuûa vaät qua göông caàu lõm là gì ? Độ lớn so với vật theá naøo? _ Tia phản xạ đối với chùm tia song song, phaân kyø qua göông caàu loõm theá naøo ? _ Giaûi Bt 7.1, 7.2 SBT 5. Hướng dẫn về nhà : _ Hoïc baøi theo SGK _ Laøm baøi taäp 7.3, 7.4.

(24) Tuaàn 9 Tieát 9. Ngày soạn: 20/9 Ngaøy daïy: 8/10. BAØI 9 : TOÅNG KEÁT CHÖÔNG I: QUANG HOÏC. I. MUÏC TIEÂU : 1/ Về kiến thức_ Nhắc lại những kiến thức cơ bản có lên quan đến sự nhìn thấy vật sáng, sự truyền ánh sáng, sự phản sạ ánh sáng, tính chất của ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng, gương cầu lồi và gương cầu lõm, cách vẽ ảnh của vật tạo bởi gương phẳng, xác định vùng nhìn thấy trong gương phẳng so sánh với vùng nhìn thấy trong gương cầu lồi. 2/ Kĩ năng_ Luyện tập thêm cách vẽ tia phản xạ và ảnh tạo bởi gương phẳng. 3/ Thái độ: tập trung, tỉ mĩ II. CHUAÅN BÒ : _ Yêu cầu học sinh chuẩn bị để trả lời cho phần “tự kiểm tra” _ Giáo viên vẽ sẵn lên bảng treo ô chữ hình 9.3 III. PHƯƠNG PHÁP: nhóm, thuyết trình và vấn đáp IV/ TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY VAØ HỌC : TG. 14’. HÑ CUÛA GIAÙO VIEÂN HÑ CUÛA HOÏC SINH 1. Ổn định lớp :1’ 2. Kieåm tra : 3. Bài mới : * Hoạt động 1 : Ôn lại các _ Thảo luận nhóm  đưa ra trả lời. kiến thức cơ bản. _ Giaùo vieân yeâu caàu hoïc sinh chuẩn bị trước các câu trả lời cho phần “tự kiểm tra” _ Giaùo vieân phaân nhoùm cho hoïc sinh : moãi hoïc sinh nhoùm tự thảo luận các câu trả lời của mình  đưa ra câu trả lời thoáng nhaát cuûa moãi nhoùm. _ Giaùo vieân yeâu caàu moãi nhóm cử đại diện trình bày câu trả lời của nhóm mình  Thảo luận chung cả lớp  Giáo viên đưa ra câu trả lời chính xác cho các em sửa chữa nếu có sơ sót. _ Đối với một số vấn đề, có theå neâu theâm caâu hoûi yeâu caàu hoïc sinh moâ taû laïi caùch boá trí TN hay caùch laäp luaän. NOÄI DUNG. I. Tự kiểm tra : 1_ c 2_ b 3_ Trong suốt-đồng tính-đường thaúng 4_ a/ Tia tới - pháp tuyến của gương tại điểm tới. b/ Góc tới. 5_ AÛo – baèng 6_ Gioáng: aûnh aûo Khaùc : nhoû hôn 7_ Vật gần sát gương. Ảnh lớn hơn vaät 9_ Vuøng nhìn thaáy trong göông caàu lồi lớn hơn gương phẳng..

(25) 15’. * Hoạt động 2 : Luyện tập kỷ naêng veà tia phaûn xaï, caùch veõ ảnh của một vật tạo bởi göông phaúng. _ Yeâu caàu hoïc sinh laøm vieäc caù nhaân. _ Yeâu caàu hoïc sinh nhaéc laïi ñònh luaät phaûn xaï aùnh saùng? Tính chất của ảnh tạo bởi göông phaúng. _ Giaùo vieân goïi moät hoïc sinh leân baûng laøm caâu C1 (hình veõ cho saün) caùc em coøn laïi veõ hình vào vở của mình. _ Tính chất của ảnh tạo bởi göông caàu loài, göông caàu loõm?  Caâu C2 _ Khi naøo maét nhìn thaáy vaät  C3. 10’. * Hoạt động 3 : Trò chơi ô chữ _ Giáo viên yêu cầu đọc kỹ các câu hỏi từ 1  7, chú ý đếm số ô mỗi hàng để chọn từ trả lời cho chính xác.. 3’. 4. Cuûng coá : _ Nhaán maïnh cho hoïc sinh moät soá yù: veõ aûnh vaø tia phaûn xaï. 5. Hướng dẫn về nhà : Chuaån bò tieát sau kieåm tra. 2’. II. Vaän duïng :. _ Học sinh làm việc độc laäp caâu C1, C2, C3  traû lời, thảo luận  sửa chữa nếu có sai sót. C2: Gioáng nhau : aûnh aûo. Khác nhau : ảnh thu được trong các gương từ bé đến lớn gương cầu lồi, göông phaúng, göông caàu loõm. C3: An_Thanh, An_Haûi, Thanh_Haûi, Haûi_Haï. III. Trò chơi ô chữ : 1. Vaät saùng 2. Nguoàn saùng 3. 5. Phaùp tuyeán 6. Bóng đèn 7. Göông phaúng haøng doïc AÙNH SAÙNG.

(26) Tuaàn 10 Tieát 10. Ngày soạn:20/9 Ngaøy kt: 15/10 KIỂM TRA 1 TIẾT MÔN VẬT LÝ 7 TUẦN: 10 – TIẾT 10 HKI NAÊM HOÏC 2012-2013. I. Muïc tieâu 1. Về kiến thức - Giúp học sinh củng cố kiến thức của bài cũ. - Giúp học sinh khắc sâu được kiến thức cũ. 2. Veà kó naêng - Giúp học sinh rèn luyện kĩ năng giải các dạng bài tập vận dụng kiến thức cơ bản. - Làm quen được các dạng bài tập tự luận. 3. Về thái độ: rèn cho học sinh tính cẩn thận, tỉ mỉ và khoa học. II. Chuaån bò - GV: đề kiểm tra và đáp án - HS: Kiến thức bài cũ III. Kieåm tra.. Tên chủ đề. Nhận biết. TN TL KQ Chư 1. Nhận biết được ơng rằng, ta nhìn thấy 1. các vật khi có ánh Qua sáng từ các vật đó ng truyền vào mắt ta. học Nêu được ví dụ về (9 nguồn sáng và vật tiết ) sáng. 2. Phát biểu được định luật truyền. MA TRẬN ĐỀ KIỂM TRA 1 TIẾT MÔN VẬT LÝ 7 TUẦN: 10 – TIẾT 10 Thông hiểu Vận dụng Cộ ng Cấp độ thấp cao TN TL TN TL T TL KQ KQ N 7. Phát biểu được định 5. Giải thích 11. luật phản xạ ánh sáng. được một số Dựng 8. Nêu được thí dụ về ứng dụng của đl được ảnh hiện tượng phản xạ truyền thẳng của vật ánh sáng. của ánh sáng qua 18. Ứng dụng của trong thực tế: gương gương cầu lõm: là có ngắm đường phẳng thể biến đổi một chùm thẳng, tại sao bằng tia song song thành có vùng tối và cách áp chùm tia phản xạ tập vùng nửa tối, dụng đl.

(27) thẳng ánh sáng. 3. Biểu diễn được đường truyền của ánh sáng (tia sáng) bằng đoạn thẳng có mũi tên. 4. Nhận biết được 3 loại chùm sáng: song song, hội tụ, phân kỳ. 6. Nhận biết được tia tới, tia phản xạ, góc tới, góc phản xạ, pháp tuyến đối với sự phản xạ ánh sáng bởi gương phẳng.. 10. Nêu được những đặc điểm về ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng : đó là ảnh ảo, có kích thước bằng vật, khoảng cách từ gương đến vật và ảnh bằng nhau. 14. Nêu được những đặc điểm của ảnh ảo của một vật tạo bởi gương lồi. 15. Nêu được gương cầu lồi có vùng nhìn thấy rộng hơn gương phẳng có cùng kích cỡ. 17. Nêu được những đặc điểm của ảnh ảo của một vật tạo bởi gương lõm.. trung vào một điểm, hoặc có thể biến đổi chùm tia tới phân kì thành một chùm tia phản xạ song song.. nhật thực, nguyệt thực,… 9. Vẽ được tia phản xạ khi biết tia tới đối với gương phẳng và ngược lại, theo hai cách áp dụng định luật phản xạ ánh sáng 12. Dựng được ảnh của vật qua gương phẳng bằng cách áp dụng tính chất của ảnh tạo bởi gương phẳng 16. Nêu được ứng dụng của gương cầu lồi trong đời sống.. phản xạ ánh sáng. 13. Dựng được ảnh của những vật sáng có hình dạng đơn giản như đoạn thẳng hoặc mũi tên..

(28) Số câu. 9 C1.1, 2, 3 C4.4 C10.5 C6.6 C2.7 C17.8 C14.9 5 (50%). 1 2 C18 C7.12 .10 C8.13. Điể 3 (30%) m (TL %) HỌ VÀ TÊN:………………………………... LỚP: …………………. TRƯỜNG: TH&THCS PHÚ ĐIỀN. Điểm. 1 C12.11. 2 (20%). 13. 10 (10 0%). ĐỀ KIỂM TRA 1 TIẾT MÔN VẬT LÝ 7 TUẦN: 10 – TIẾT 10. Lời phê của thầy cô giáo. I. Trắc nghiệm : (5đ) 1.Vật nào là nguồn sáng: A. mắt mèo. B. Mặt trời . C. cây nến. D. mặt trăng. 2. Mắt nhìn thấy một vật khi: A. Có các tia sáng từ vật đó truyền tới mắt. C. Vật vừa là nguồn sáng, vừa là vật sáng B. Vật ấy phải được chiếu sáng. D. Vật ấy phải là nguồn sáng . 3 . Hãy chỉ ra vật nào dưới đây không phải là nguồn sáng ? A. Ngọn nến đang cháy. B. Vỏ chai sáng chói dưới trời nắng. C. Mặt trời. D. Đèn ống đang sáng. 4. Chùm sáng phân kì là chùm sáng gồm các tia sáng: A. Không giao nhau, cũng không loe rộng . B. Ngày càng loe rộng ra C. Không loe rộng ra trên đường truyền của chúng. D. Giao nhau trên đường truyền của chúng..

(29) 5. Em đứng soi gương trước khi đi học, ảnh của em trong gương là A. ảnh hứng được trên màn chắn.. B. ảnh ảo nhỏ hơn vật. C. ảnh ảo, hứng được trên màn chắn. D. ảnh ảo bằng vật. 6. Ở hình vẽ, tia phản xạ là tia: A. IR B. IN C. SI D. SIR N 7. Trong môi trường trong Ssuốt và đồng tính ánh sángRtruyền đi theo A. đường gấp khúc. B. đường thẳng. C. đường tròn D. đường cong 8. Một chiếc pin đặt sát gương cầu lõm. Ảnh của chiếc pin quan sát được trong gương cầu lõm là: A. ảnh thật, ngược chiều với vật C. ảnh ảo, nhỏ hơn vật. B. ảnh ảo, lớn hơn vật D. ảnh ảo, cùng chiều, lớn hơn vật I 9. Ảnh của một vật tạo bởi gương cầu lồi là: A. ảnh ảo, nhỏ hơn vật B. ảnh ảo, lớn hơn vật C. ảnh thật, lớn hơn vật D. ảnh thật, nhỏ hơn vật. 10. Gương nào biến chùm tia tới phân kì thành một chùm tia phản xạ song song? A. Gương phẳng B. Gương cầu lõm C. Gương cầu lồi D. Cả A và D B. Tự luận: ( 5đ): 11: Cho điểm S như hình vẽ. Hãy vẽ ảnh S’ của S qua gương. (2đ) 12. Phát biểu định luật phản xạ ánh sáng? (2đ) 13. Cho 2 ví dụ về hiện tượng phản xạ ánh sáng. 1đ. I. Trắc nghiệm: (5đ): Mội ý đúng được 0,5đ Câu 1 2 3 Đáp B A B án II. Tự luận: (5đ) Câu 11: 2đ. ĐÁP ÁN ĐỀ KIỂM TRA 1 TIẾT MÔN VẬT LÝ 7 TUẦN: 10 – TIẾT 10. 4 B. 5 D. 6 A. 7 B. 8 B. 9 D. 10 B.

(30) Câu 12:. Phát biểu định luật phản xạ ánh sáng? - Tia phản xạ nằm trong mặt phẳng chứa tia tới và đường pháp tuyến của gương ở điểm tới. (1đ) - Góc phản xạ bằng góc tới (1đ) Câu 13: 1đ: Đặt chiếc gương soi ra nắng sẽ chiếu được ánh sáng vào nhà; chiếc vỏ chai thủy tinh (không màu) sáng lóa dưới nắng chói chang; vũng nước phẳng lặng sáng lóa dưới ánh nắng mặt trời.. Phú Điền, ngày 20 tháng 9 năm 2012 DUYỆT CỦA TT. Lữ Thị Ngọc Tuyền. Tuần 11. Người ra đề. Đinh Gia Huynh. Ngày soạn:.

(31) G. Tiết 11. Ngày dạy:. BAØI 10: NGUOÀN AÂM. I.MUÏC TIEÂU: 1/ Kiến thức: -Nhận biết được một số nguồn âm thường gặp - Nêu được nguồn âm là vật dao động. 2/ Kĩ năng: Chỉ ra được vật dao động trong một số nguồn âm như trống, kẻng, ống sáo, âm thoa,… 3/ Thái độ: trung thực, tỉ mĩ II. CHUAÅN BÒ : - GV: quả cầu nhựa, giá đỡ - HS: 1 sợi chỉ, cách tiến hành TN III. PHƯƠNG PHÁP: nhóm, thuyết trình IV/ TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY VAØ HỌC: 1. Ổn định lớp (1’) Ổn định trật tự, điểm danh 2. Kieåm tra baøi cuõ 3. Bài mới Hoạt đông của giáo viên Hoạt động của học sinh HĐ1: Tổ chức tình huống học tập. Cho học sinh đọc nội dung phần mở đầu bài. HÑ2: Nhaän bieát nguoàn aâm. Neâu 2 caâu hoûi C1 vaø C2. C1: Tất cả chúng ta hãy cùng nhau Học sinh trả lời hai câu hỏi C1, giữ im lặng và lắng tai nghe. Em hãy C2. nêu những âm mà em nghe được và tìm xem chúng được phát ra từ đâu. C2: Em haõy keå teân moät soá nguoàn aâm. HĐ3: Nghiên cứu đặc điểm của nguoàn aâm Giaùo vieân ñieàu khieån hoïc sinh laøm thí Hoïc sinh laøm thí nghieäm 10.1 –. Noäi dung ghi baûng Baøi 10: Nguoàn aâm. I.Nhaän bieát nguoàn aâm. -Vaät phaùt ra aâm goïi laø nguoàn aâm. - Những nguồn âm thường gaëp laø coät khí trong oáng sáo, mặt trống, sợi dây đàn, loa,…. II.Caùc nguoàn aâm coù chung ñaëc ñieåm gì ? Thí nghieäm.

(32) G Hoạt đông của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung ghi baûng ’ nghiệm, sau đó trả lời các câu hỏi C3, 10.2 – 10.3 trong SGK, trả lời *Kết luận: Khi phát ra âm, C4, C5. caùc caâu hoûi C3, C4, C5. các vật đều dao động. Học sinh thảo luận toàn thể rút *Ví dụ: Bộ phận dao động ra keát luaän phaùt ra aâm trong troáng laø C3: Dây cao su dao động và mặt trống; kẻng là thân C3: Haõy quan saùt daây cao su vaø laéng phaùt ra aâm. keûng; oáng saùo laø coät khoâng nghe, roài moâ taû ñieàu maø em nhìn vaø khí trong oáng saùo. nghe được. C4: Coác thuûy tinh phaùt ra aâm. C4: Vaät naøo phaùt ra aâm ? Thaønh coác thuûy tinh coù rung động. C5:Âm thoa có dao động. Có C5: Âm thoa có dao động không ? thể kiểm tra bằng cách: Haõy tìm caùch kieåm tra xem khi phaùt - Ñaët con laéc baác saùt moät ra âm thì âm thoa có dao động nhaùnh cuûa aâm thoa khi aâm khoâng ? thoa phaùt ra aâm. III.Vaän duïng. HĐ4: Cho học sinh làm các bài tập ở - Dùng tay giữ chặt hai nhánh C6: của âm thoa thì không nghe C7: đàn (dây đàn dao động phần vận dụng. Học sinh trả lời các âm phát ra nữa. phaùt ra aâm) vaø saùo (khoâng câu hỏi C6, C7, C8 và làm nhạc cụ ở C6: Tùy câu trả lời của học khí trong cây sáo và cây caâu C9. sinh. sáo dao động phát ra âm)… C8: daùn vaøi tua giaáy moûng C7: Tuø y hoï c sinh. ở miệng lọ sẽ thấy tua giấy C6: Em coù theå laøm cho moät soá vaät nhö mỏng ở miệng lọ sẽ thấy tờ giấy, lá chuối…phát ra âm được tua giaáy rung rung. khoâng ? C7: Hãy tìm hiểu xem bộ phận nào C8: Tùy theo học sinh. Có thể C9: nước và ống nghiệm dao động phát ra âm trong hai nhạc cụ kiểm tra sự dao động của cột dao động không khí trong lọ bằng cách b/ Ống có niều nước nhất maø em bieát. C8: Nếu em thổi vào miệng một lọ dán vài tua giấy mỏng ở miệng phát ra âm trầm nhất, ống ít nước nhất phát ra âm nhoû, coät khoâng khí trong loï seõ dao loï seõ thaáy tua giaáy rung rung. boång nhaát. động và phát ra âm. Hãy tìm cách C9: c/ coät khoâng khí trong oáng kiểm tra xem có đúng khi đó cột dao động không khí dao động không ?.

(33) G. Hoạt đông của giáo viên C9: Hãy làm một đàn ống nghiệm theo chæ daãn: - Đổ nước vào bảy ống nghiệm giống nhau đến các mực nước khác nhau. - Dùng thìa gõ nhẹ vào từng ống nghiệm sẽ nghe được các âm trầm, boång khaùc nhau. a.Bộ phận nào dao động phát ra âm ? b.OÁng naøo phaùt ra aâm traàm, oáng naøo phaùt ra aâm boång nhaát ? - Lần lượt thổi mạnh vào miệng các ống nghiệm cũng sẽ nghe được các aâm traàm boång khaùc nhau.(hình 10.5) c.Cái gì dao động phát ra âm ? d.OÁng naøo phaùt ra aâm traàm nhaát, oáng naøo phaùt ra aâm boång nhaát ?. Hoạt động của học sinh. a.Ống nghiệm và nước trong ống nghiệm dao động. b.Ống có nhiều nước nhất phát ra âm trầm nhất. Ống có ít nước nhaát phaùt ra aâm boång nhaát. c.Coät khoâng khí trong oáng dao động phát ra âm. d.Ống có ít nước nhất phát ra aâm traàm nhaát. OÁng coù nhieàu nước nhất phát ra âm bổng nhaát.. Noäi dung ghi baûng d/ ống có ít nước nhất phát ra aâm traàm nhaát. Oáng coù nước nhiều nhất phát ra âm boång nhaát.. Nội dung ghi nhớ: Các vật phát ra âm đều dao động.. Cho học sinh đọc nội dung ghi nhớ. 4.Củng cố:4’: Cho học sinh nhắc lại nội dung ghi nhớ, đặc điểm của nguồn âm. 5.Dặn dò: 1’: Về học bài, làm các bài tập 10.1, 10.2, 10.3. Xem trước nội dung bài học 11..

(34)

(35) Tuaàn: 12. Ngày soạn: Tuần: 12 Ngày soạn:. BAØI 11 – ĐỘ CAO CỦA ÂM. I. MUÏC TIEÂU : 1. Kiến thức - Nhận biết được âm cao (bổng) có tần số lớn, âm thấp (trầm) có tần số nhỏ. - Nêu được ví dụ về âm trầm, bổng là do tần số dao động của vật. 2. Kỹ naêng Biết làm các thí nghiệm để hiểu được các khái niệm tần số 3. Về thái độ: rèn luyện cho HS tính cần cù, kiên nhẫn và trung thực. II. CHUAÅN BÒ : - GV: bảng phụ của C1, 1 đĩa phát âm, 1 miếng phim nhựa - HS: 1 dây cao su buộc căng lên giá đỡ, 1 giá thí nghiệm, 1 con lắc đơn có chiều dài 20cm và 40cm, 1 lá thép. III. PHÖÔNG PHAÙP: nhoùm, thuyeát trình IV/ TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY VAØ HỌC: 1. Ổn định lớp (1’) Ổn định trật tự, điểm danh 2. Kieåm tra baøi cuõ (5’) Hãy lắng nghe và nhận xét xung quanh có những âm thanh gì? Caùc vật phát ra âm có chung đặc điểm gì? Baøi taäp 10.3 10.4 _ 10.5 3. Bài mới TG HÑ CUÛA GV HÑ CUÛA HS NOÄI DUNG 1’ Hoạt động 1 : Tình huống học taäp - Các bạn trai thường có giọng - HS lắng nghe và trả lời trầm, bạn gái thường có giọng theo ý kiến cá nhân boång. Vaäy khi naøo aâm phaùt ra trầm, khi naøo aâm phaùt ra boång? - HS laéng nghe vaø ghi baøi.

(36) 10’. 15’. - GV từ câu TL của HS mà vào bài mới. Bài 11-độ cao của âm Hoạt động 2 : Quan sát dao động nhanh chaäm. Nghiên cứu khái niệm tần số - Giáo viên nghiên cứu bố trí TN h11.1 - Giáo viên hướng dẫn học sinh cách xác định 1 dao động  đếm số dao động trong 10s  số dao động trong 1s : Tần số - Yeâu caàu hoïc sinh keùo con laéc ra khỏi vị trí cân bằng rồi đếm số dao động của 2 con lắc trong 10s với cùng góc lệch như nhau  yêu cầu học sinh đọc dòng thông baùo SGK  taàn soá - Tần số dao động của con lắc a, b laø bao nhieâu? Goïi 1  2 hoïc sinh đọc phần nhận xét  Giáo viên chốt lại cho đúng. - GV y/c HS lập lại câu trả lời đúng đó - Y/C HS từ kết quả TN để TL C2 Hoạt động 3 :Tìm hiểu lý do làm cho aâm phaùt ra khi boång, khi traàm. - Giaùo vieân cho hoïc sinh laøm TN2, GV y/c HS neâu muïc ñích TN naøy. - Y/C HS neâu caùch TH TN2. - Hoïc sinh laéng nghe phaàn hướng dẫn của giáo viên. Bài 11: Độ Cao Của Âm I. Dao động nhanh chậm _ Taàn soá :. - Vật dao động càng nhanh thì tần số dao động của vật càng - Học sinh đếm số dao động lớn và ngược lại vật dao động cuûa 2 con laéc trong 10s  caøng chaäm thì taàn soá dao kết quả vào bảng SGK trang động của vật càng nhỏ. 31 - Học sinh thực hiện theo - Số dao động trong 1 giây gọi laø taàn soá. yeâu caàu cuûa giaùo vieân. - HS laøm thí nghieäm theo - Ñôn vò taàn soá laø Hez (Hz) nhóm sau đó được kết quả ghi vào bảng và đại diện nhóm nêu số dao động được C2: Dao động càng nhanh, tần trong 1s. Sau đó nêu khái số dao động càng lớn. niệm về tần số: Số dao động trong 1 giaây goïi laø taàn soá. Ñôn vò taàn soá laø Hez (Hz) - HS lập lại và ghi vào vở - C2: dao động càng nhanh, tần số dao động càng lớn. - Mục đích: để TL C3 - Cố định moat đầu 2 thước, lần lượt bật nhẹ đầu tự do của 2 thước cho chúng dđ. - TN2: hoïc sinh laøm TN theo. III. AÂm cao (aâm boång), aâm thaáp (aâm traàm) :.

(37) 9’. nhoùm vaø TL C3: - chaäm; thaáp - GVNX đúng và cho HS THTN. - nhanh; cao - Mục đích: để TL C4 - quan saùt - GV y/c HS neâu muïc ñích TN - laéng nghe  phaân bieät aâm H11.3, GV GT duïng cuï phaùt ra khi ñóa quay nhanh, - GV laøm TN bieåu dieãn. quay chaäm  C4: - chaäm;  caù nhaân hoïc sinh laøm thaønh thaáp C4 - nhanh; cao - dao động càng nhanh (hoặc chậm), tần số dao động càng  - Từ kết quả TN 1, 2, 3 hoàn lớn (hoặc nhỏ), âm phát ra càng cao (hoặc thấp) thaønh phaàn keát luaän. - HS ghi vở - Goïi 3 hoïc sinh nhaéc laïi caâu TL - C5: vaät coù taàn soá 50Hz dao đúng đó. động chậm và phát ra âm Hoạt động 4: HD HS vận dụng - Y/C HS đọc và thảo luận để TL thấp hơn. Vật có tần số 70Hz dao động nhanh và phát ra C5, C6, C7 aâm cao. - C6: vặn day đàn căng hiều thì aâm phaùt ra seõ cao. Vaën day đàn căng ít thì âm phát ra thaáp. C7: GV làm TN biểu diễn cho HS - C7: HS lắng nghe và trả lời C7 nhaän xeùt. 4. Cuûng coá : (3’) - AÂm cao hay thaáp phuï thuoäc yeáu toá naøo? - Tần số là gì? So sánh âm phát ra của các dây đàn? - Baøi taäp 11.1 5. Hướng dẫn về nhà (1’). C3: - chaäm; thaáp - nhanh; cao - Tần số dao động của vật lớn thì aâm phaùt ra cao, goïi laø aâm cao hay âm bổng. Ngược lại, tần số dao động của vật nhỏ, thì aâm phaùt ra thaáp goïi laø aâm thaáp hay aâm traàm. -Ví dụ: khi dây đàn căng nếu ta gảy thì tần số dao động của dây đàn lớn, âm phát ra cao. III. Vaän duïng C5: vaät coù taàn soá 70Hz dao động nhanh hơn. vật có tần số 50Hz phaùt ra aâm thaáp hôn. C6: vặn day đàn căng hiều thì aâm phaùt ra seõ cao. Vaën day đàn căng ít thì âm phát ra thaáp. C7. Âm phát ra cao hơn khi chạm góc miếng bìa vào hang lỗ ở gần vành đĩa.

(38) - Học bài theo nội dung ghi nhớ SGK/33 - Laøm baøi taäp 11.2  11.4.

(39) Tuaàn: 13 Tieát: 13. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. Bài 12. ĐỘ TO CỦA ÂM. I. MUÏC TIEÂU : 1. Kiến thức: Nhận biết được âm to có biên độ dao động lớn, âm nhỏ có biên độ dđ nhỏ Nêu được vd về độ to của âm 2. Kyõ naêng: Vận dụng kiến thức giải thích đươc 1 số hiện tượng có liên quan về độ to của âm trong cuộc sống Sử dụng được thuật ngữ âm to, âm nhỏ khi so sánh 2 âm 3. Thái độ: Say mê, hứng thú học tập II. CHUAÅN BÒ Đối với mỗi nhóm học sinh : 1 thước đàn hồi hoặc 1 lá thép mỏng dài 20  30cm được vít vào hông gỗ rổng, 1 cái trống và dùi gõ, 1 con laéc Gv: giáo án, bảng phụ các kết luận C2,3 sgk III. PHƯƠNG PHÁP: nhóm, trực quan IV/ TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY VAØ HỌC : 1. Ổn định lớp (1’) Ổn định trật tự, điểm danh 2. Kieåm tra baøi cuõ (4’) Taàn soá laø gì? Ñôn vò taàn soá? AÂm cao (thaáp) phuï thuoäc vào yếu tố nào? Sửa bài tập 11.1; 11.2; 11.4 3. Bài mới tg 2’. Hoạt động của GV * Hoạt động 1 : Tổ chức tình. Hoạt động của HS. Noäi dung.

(40) 13’. 10. huoáng hoïc taäp. Taïi sao coù theå noùi to? Noùi nhoû? Vì sao nói to thường bị đau cổ? * Hoạt động 2 : Âm to, âm nhỏ, biên độ dao động. _ Yêu cầu học sinh đọc TN1 SGK _ Giaùo vieân kieåm tra hoïc sinh: + TN goàm duïng cuï gì? + Tieán haønh TN nhö theá naøo? _ Yêu cầu học sinh hoàn thành baûng 1. _ Hướng dẫn học sinh thảo luận kết quả bảng 1  ghi vào vở. _ Yeâu caàu hoïc sinh neâu caùc phöông aùn TN khaùc  thoâng báo về biên độ dao động.  Yêu cầu học sinh hoàn thành C2.  Neâu phöông aùn kieåm tra nhaän xeùt treân.  Giáo viên sửa chữa  yêu caàu hoïc sinh laøm TN kieåm chứng. _ Biên độ có liên quan gì với dao động? _ Yêu cầu học sinh hoàn thành C3  tự trả lời phân kết luận * Hoạt động 3 : Tìm hiểu độ to cuûa 1 soá aâm. _ Yêu cầu học sinh trả lời : Đơn vị đo độ to của 1 số âm. _ Giới thiệu độ to của 1 số âm. Học sinh suy nghĩ và trả lời. I. AÂm to, aâm nhoû, bieân *TN1 độ dao động : _ Cá nhân học sinh nghiên cứu C1 SGK C2  _ Moãi hoïc sinh tham gia TN Vaäy: quan sát  hoàn thành bảng 1. _ Biên độ dao động là độ lệch lớn nhất của vật dao động so với vị trí cân bằng _ Hoïc sinh neâu caùc phöông aùn cuûa noù. khaùc. _ Nêu quan hệ giữa biên độ dao động và độ to của âm. * TN2 Hoïc sinh boá trí TN theo nhoùm  quan saùt  nhaän xeùt  hoàn thành C3 _ Học sinh tự điền vào chỗ trống  Thảo luận lớp  ghi C3. kết quả đúng vào vở. Vaäy: Độ to của âm phụ thuộc vào biên độ dao động của _ Học sinh đọc SGK và ghi vào nguồn âm. Biên độ dao động của nguồn âm càng oâ _ Độ to của âm > 130 dB  lớn thì âm phát ra càng to. II. Độ to của 1 số âm : đau nhức tai - Đơn vị đo độ to của âm _ Tự trả lời C4, C5, C6 laø: ñeâxiben, kí hieäu laø dB..

(41) 10. + Tieáng seùt gaáp maáy laàn tieáng _ Hoïc sinh thaûo luaän caâu hoûi  trả lời. oàn + Độ to là bao nhiêu thì đau tai? (GDMT: khi đến nơi có âm thanh > 130 dB thì neân bòt tai laïi; không nên hét lớn vào tai bạn) * Hoạt động 4 : Vận dụng _ Yeâu caàu hoïc sinh laøm vieäc caù nhaân caâu C4, C5, C6 _ Giải thích câu “mở đài to đến thuûng maøn loa?”. III. Vaän duïng: C4. to. Vì dây đàn lệch nhiều, biên độ dao động của dây đàn lớn nên âm phaùt ra to C5. C6.biên độ dao động của màng loa lớn khi máy thu thanh phaùt ra aâm to vaø ngược lại C7. từ 50Hz – 70 Hz. 4. Cuûng coá : (3’) _ Ước lượng độ to của tiếng ồn trên sân. _ Độ to, nhỏ phụ thuộc như thế nào vào nguồn âm? Đơn vị đo độ to? _ Baøi taäp 12.1 ; 12.2 5. Hướng dẫn về nhà : (2) _ Hoïc baøi _ Laøm baøi taäp 12.3  12.4. Tuaàn: 14 Tieát: 14 I. MUÏC TIEÂU. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. Bài 13: MÔI TRƯỜNG TRUYỀN ÂM.

(42) g. ’. 1. Kiến thức: Nêu được âm truyền trong các chất rắn, lỏng, khí và không truyền trong chân không Nêu được trong các môi trường khác nhau thì tốc độ truyền khác nhau 2. Kyõ naêng: Vận dụng kiến thức nêu được 1 số ví dụ về sự truyền âm trong chất rắn, lỏng, khí và giải thích được 1 số hiện tượng có liên quan 3. Thái độ: Trung thực say mê hứng thú học tập II. CHUAÅN BÒ : Gv: giaùo aùn, baûng phuï keát luaän C5. Tranh veõ 13.4 Đối với cả lớp : 2 trống da, 1 que gỗ, 2 giá đở, 1 bình to đựng đầy nước, 2 bình nhỏ có nắp đậy chứa được 1 nguồn âm. III. PHÖÔNG PHAÙP: nhoùm, thuyeát trình IV/ TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY VAØ HỌC : 1. Ổn định lớp (1’) Ổn định trật tự, điểm danh 2. Kieåm tra baøi cuõ (4’) Độ to phụ thuộc vào nguồn âm như thế nào? Đơn vị ? Bài tập 12.3; 12.4 ; 12.5 3. Bài mới Hoạt động của GV Hoạt động của HS Noäi dung * Hoạt động 1 : Tổ chức tình huoáng hoïc taäp. hs suy nghi _ Vì sao áp tai xuống đất thì nghe được tiếng động ở xa, còn ngồi thì không nghe được? * Hoạt động 2 : Tìm hiểu môi trường truyền âm và vận tốc I.Môi trường truyền âm : truyeàn aâm _ Yeâu caàu hoïc sinh chuaån bò * TN1 : Chaát khí nghiên cứu TN1 SGK  _ Học sinh hoạt động theo chuaån bò TN nhoùm, thí nghieäm quan saùt vaø _ Giáo viên hướng dẫn học trả lời C1, C2. sinh tieán haønh TN h13.1 (chuù yù _ Caùc nhoùm coøn laïi nhaän xeùt. 2 tâm của trống song song với giaù…).

(43) _ Giaùo vieân goõ maïnh 1 tieáng vaøo maët troáng  hoïc sinh quan saùt  tieán haønh TN  nhaän xeùt vaø suy nghó, thaûo luaän traû lời C1, C2. _ Giaùo vieân thoáng nhaát caâu traû lời và nói thêm mặt trống thứ 2 đóng vai trò giống như màng nhỉ ở lổ tai người. _ Yêu cầu học sinh đọc phần hướng dẫn SGK. _ Giaùo vieân chia nhoùm vaø tieán haønh TN nhö h13.2  suy nghó thảo luận  trả lời C3 _ Yêu cầu học sinh đọc phần hướng dẫn SGK h13.3. _ Giới thiệu dụng cụ thí nghieäm vaø yeâu caàu. _ Tieán haønh TN  thaûo luaän  trả lời C4 _ Giaùo vieân treo tranh veõ hình 13.4 yêu cầu học sinh đọc phần hướng dẫn  quan sát tranh  nhận xét  trả lời C5  hoàn thành kết luận. _ Giáo viên nhận xét  hoàn chænh vaø yeâu caàu hoïc sinh ghi vào vở. _ Giaùo vieân ñaët caâu hoûi: aâm truyeàn nhanh nhöng coù caàn thời gian không? _ Giáo viên gọi 2 học sinh đọc SGK  học sinh tự trả lời câu. C1 C2 C3 C4 * TN2 : chaát raén _ Học sinh hoạt động theo nhóm và luân phiên thay đổi vị trí  thảo luận  trả lời C3. * TN3 : chaát loûng _ Hoïc sinh tieán haønh TN nhö hướng dẫn  thảo luận  trả lời C4 * TN4 : -Âm truyền được trong môi _ Học sinh thực hiện đọc phần trường rắn , lỏng, khí nhưng hướng dẫn SGK, quan sát tranh không truyền được trong chân  trả lời C5 khoâng _ Ở vị trí càng xa nguồn âm thì aâm caøng nhoû * Vaân toác truyeàn aâm II. Vaän toác truyeàn aâm : C6 - Trong các môi trường khác _ Học sinh thực hiện, cá nhân nhau, âm truyền với vận tốc khác nhau. suy ghĩ và trả lời - Vaän toác truyeàn aâm trong chaát Hs: bàn là chất rắn truyền âm rắn lớn hơn trong chất lỏng, trong.

(44) C6  trong môi trường vật chất naøo aâm truyeàn toát nhaát? keùm nhaát? _ Yeâu caàu hoïc sinh giaûi thích TN2: Tại sao đứng không nghe nhöng aùp tai xuoáng baøn laïi nghe tieáng goõ? Yeâu caàu hs giaûi thích theâm hiện tượng mùa mùa nước lên khi đứng dưới đồng xa gọi trên naøy vaãn nghe roõ hôn khi khoâng có nước trên đồng Yc hs nêu 1 số ứng dụng vận toác truyeàn aâm maø em bieát. toát hôn kk. chất lỏng lớn hơn trong chất khí.. Vì nước truyền âm tốt hơn kk Hs nêu 1 số ứng dụng Học sinh thảo luận và trả lời C7, C8, C9, C10. * Hoạt động 3 :Vận dụng _ yc Hoïc sinh thaûo luaän vaø traû lời C7, C8, C9, C10. III. Vaän duïng: C7. khoâng khí C8. C9.vì mặt đất truyền âm nhanh hôn khoâng khí C10.không. vì giữa họ bị ngăn cahcs bởi chân không bean ngoài boä aùo, muõ giaùp baûo veä. 4. Cuûng coá : (3’) _ Môi trường nào truyền âm được và không truyền âm được..

(45) _ Môi trường nào truyền âm tốt nhất, kém nhất. 5. Hướng dẫn về nhà : (2’) _ Học bài theo vở ghi _ Laøm baøi taäp 13.1  13.5 _ Đọc phần “có thể em chưa biết”. Tuaàn: 15 Tieát: 15 I. MUÏC TIEÂU :. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. Baøi 14 : PHAÛN XAÏ AÂM – TIEÁNG VANG.

(46) Tg 5’. 10’. 1. Kiến thức: Nêu được tiếng vang là biểu hiện của âm phản xạ Nhận biết được những vật cứng có bề mặt nhẵn phản xạ âm tốt và những vật mềm, xốp, có bề mặt gồ ghề phản xạ âm kém Kể được 1 số ứng dụng liên quan tới sự phản xạ âm 2. Kyõ naêng: Giải thích được trường hợp nghe thấy tiếng vang là do tai nghe được âm phản xạ tách biệt hẳn với âm phát ra trực tiếp từ nguồn 3.Thái độ: nghiêm túc, say mê hứng thú học tập II. CHUAÅN BÒ : Gv: Tranh veõ hình 14.1, giaùo aùn, baûng phuï keát luaän C5 Mỗi nhóm hs: 2 trống da, 1 que gỗ, 2 giá đỡ, 1 bình to đựng đầy nước, 2 bình nhỏ có nấp đậy chứa được 1 nguồn âm III. PHƯƠNG PHÁP: vấn đáp, trực quan, nhóm IV/ TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY VAØ HỌC : 1. Ổn định lớp (1’) Ổn định trật tự, điểm danh 2. Kieåm tra baøi cuõ (4’) Môi trường nào truyền được âm được, môi trường nào không truyền âm được. Môi trường nào truyền âm tốt nhất, kém nhất Baøi taäp 13.2 , 13.3 3. Bài mới Hoạt động của GV Hoạt động của HS Noäi dung * Hoạt động 1 : Tình huống học taäp Tại sao trong rạp hát người ta làm tường sần sùi, mu vàm I. AÂm phaûn xaï _ Tieáng * Hoạt động 2 : Nghiên cứu âm vang : phaûn xaï _ tieáng vang. 2 học sinh đọc SGK _ Gọi 2 học sinh đọc phần I _ Giaùo vieân nhaéc laïi khaùi nieäm “tiếng vang” và nhấn mạnh thời gian ta nghe được tiếng vang. _ AÂm doäi laïi khi gaëp moät  ñònh nghóa aâm phaûn xaï _ Học sinh hoạt động cá nhân. mặt chắn là âm phản xạ. _ Yêu cầu học sinh trả lời C1 _ Học sinh hoạt động theo  _ Yêu cầu học sinh đọc C2, C3 nhoùm..

(47) 10’. thaûo luaän nhoùm. _ Giáo viên có thể gợi mở : phòng kín, khoảng không hẹp  Thời gian âm dội lại là như theá naøo?  Âm truyền trực tiếp và âm phaûn xaï nhö theá naøo? _ Neáu 2 aâm truøng nhau thì ta coù âm khuếch đại. _ Yêu cầu học sinh thảo luận để ñieàn vaøo choã troáng. Lưu ý hs khi ở nhà có hat karaoke phaûi ñieàu chænh aâm lượng vừa phải tránh hát vào giờ nghỉ ngơi tránh ảnh hưởng tới mọi người xung quanh nên có màn vải che để cách âm (GDMT). - Âm phát ra từ nguồn âm lan truyeàn trong khoâng khí _ Học sinh thảo luận nhóm  đến gặp vật chắn bị phản xạ trở lại truyền đến tai người ñieàn vaøo choã troáng. nghe. Âm phản xạ lại đến tai nghe được gọi là tiếng vang. ]- Tieáng vang chæ nghe thaáy khi aâm phaûn xaï caùch aâm _ Học sinh hoạt động cá nhân phát ra từ nguồn một và trả lời các câu hỏi của giáo khoảng thời gian ít nhất là 1/15 giaây vieân. II. Vaät phaûn xaï aâm toát vaø vaät phaûn xaï aâm keùm : những vật cứng, có bề mặt * Hoạt động 3 : Vật phản xạ âm toát vaø vaät phaûn xaï aâm keùm Học sinh thực hiện theo yêu nhẵn phản xạ âm tốt và những vật mềm, xốp, có bề _ Yêu cầu học sinh đọc mục II cầu giáo viên maët goà gheà phaûn xaï aâm SGK, caùc em coøn laïi quan saùt vaø keùm. cho bieát : + AÂm truyeàn nhö theá naøo? Ñi từ đâu đến đâu? + Giữa gương và tấm bìa thì vaät naøo phaûn xaï aâm toát? Keùm? Htra lời _ Yêu cầu học sinh trả lời C4 Hs laøm caùc caâu C5, C6, C7, C8 Gv giới thiệu khi thiết kế các rạp hát can có biện pháp để tạo độ vọng hợp lí để tăng cường aâm, nhöng neáu tieáng vong keùo. III. Vaän duïng: C5. để hấp thụ âm tốt hơn giaûm tieáng vang C6. để hướng âm phản xạ từ tay đến tai ta giúp nghe được âm to hơn C7. độ sâu của đáy biển h = v.t / 2 = 1500 / 2.

(48) 10’. daøi seõ laøm aâm nghe k roõ, gay caûm giaùc khoù chòu (GDMT) * Hoạt động 4 : Vận dụng _ Yêu cầu học sinh trả lời mở đầu. _ Trả lời các câu : C5, C6, C7, C8. = 750 (m). 4. Cuûng coá : (4) _ Khi nào có âm phản xạ? Tiếng vang là gi? Cứ có âm phản xạ thì có tiếng vang, vật phản xạ âm tốt, kém _ Neáu tieáng vang keùo daøi thì tieáng noùi, tieáng haùt coù nghe roõ khoâng? 5. Hướng dẫn về nhà : (1’) _ Hoïc baøi _ Laøm baøi taäp 14.1  14.5 _ Đọc phần “có thể em chưa biết”. Tuaàn:16 Tieát:16. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. Baøi 15: CHOÁNG OÂ NHIEÃM TIEÁNG OÀN. I. MUÏC TIEÂU : 1. Kiến thức: Nêu được 1 số vd về ô nhiễm do tiếng ồn Kể tên được 1 số vật liệu cách âm thường dùng để chống ô nhiễm do tiếng ồn 2. Kyõ naêng: Đề ra được 1 số biện pháp chống ô nhiễm do tiếng ồn trong những trường hợp cụ thể 3. Thái độ: Say mê, hứng thú học tập, nghiêm túc, trung thực, cẩn thận II. CHUAÅN BÒ : Nhoùm hs: 1 troáng, duøi troáng, 1 hoäp saét. Gv: Tranh veõ to hình 15.1,2,3 SGK III. PHÖÔNG PHAÙP: nhoùm, thuyeát trình IV/ TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY VAØ HỌC : 1. Ổn định lớp (1’).

(49) Ổn định trật tự, điểm danh 2. Kieåm tra baøi cuõ (4’) AÂm phaûn xaï laø gì? Khi naøo nghe thaùy tieáng vang ? Baøi taäp 14.1, 14.2 Vaät naøo phaûn xaï aâm toát, keùm? Baøi taäp 14.3 3. Bài mới tg 5’. 10’. 10’. Hoạt động của GV * Hoạt động 1:Tình huống học taäp: Xây dựng tình huống như SGK Caâu chuyeän “baát khuaát” cuûa nhaø văn Nguyễn Đức Thuận * Hoạt động 2 : _ Yeâu caàu hoïc sinh quan saùt hình 15.1, 15.2, 15.3 vaø cho bieát tieáng ồn làm ảnh hưởng sức khỏe như theá naøo?. Hoạt động của HS. Học sinh hoạt động theo nhóm  trả lời câu hỏi 15.1 : tieáng ngaén  khoâng oâ nhieãm tieáng oàn 15.2, 15.3  ảnh hưởng đến sức khoûe, oâ nhieãm _ Yêu cầu học sinh trả lời C 3  _ Trường hợp b, c, d  ảnh biện pháp chống ô nhiễm tiếng hưởng đến sức khỏe  ô oàn? nhieãm tieáng oàn Gv neâu taùc haïi cuûa tieáng oàn : + về sinh lí, nó gây mệt mỏi toàn thân, nhức đầu, choáng váng, ăn không ngon, gầy yếu. Ngoài ra người ta còn thấy tiếng ồn quá lớn làm suy giảm thị lực +veà taâm lyù, noù gay khoù chòu lo lắng bực bội, dễ cáu gắt sợ hãi, aùm aûnh, maét taäp trung, deã nhaèm laãn, thieáu chính xaùc Học sinh đọc thông tin mục * Hoạt động 3 : Tìm hiểu biện II SGK  nêu 4 biện pháp phaùp choáng oâ nhieãm tieáng oàn : choáng oâ nhieãm tieáng oàn. Noäi dung. I. Nhaän bieát oâ nhieãm tieáng oàn : C1 C2. b, d -Tieáng oàn gaây oâ nhieãm laø tieáng oàn to vaø keùo daøi laøm aûnh hưởng xấu đến sức khoẻ của con người. -Tieáng oàn trong caùc thaønh phoá lớn, tiếng ồn trong các nhà máy khai thác chế biến đá. II. Bieän phaùp choáng oâ nhieãm tieáng oàn : C3 -Những vật liệu cách âm thường dùng để chống ô nhieãm tieáng oàn: Xoáp, cao su xoáp, vaûi nhung,…trong caùc phoøng caàn caùch aâm, kính hai lớp, cây xanh, tường bêtông, gaïch coù loã, ….

(50) _ Yêu cầu học sinh đọc thông tin trong SGK, tìm hiểu trên thực tế biện pháp đã làm tránh ô nhiễm tieáng oàn. Neâu caùc bieän phaùp? Giaûi thích? _ Yeâu caàu hoïc sinh thaûo luaän C 3 theo nhóm, giáo viên hướng dẫn học sinh trả lời các câu hỏi. + Tác động nguồn âm như thế nào để giảm tiếng ồn? + Làm cách nào để phân tán âm trên đường truyền âm? + Làm cách nào để ngăn chặn không cho âm truyền đến tai? _ Yêu cầu học sinh trả lời C4 _ Goïi 2, 3 hoïc sinh cho ví duï veà vaät phaûn xaï aâm toát? Vaät ngaên chaën aâm laøm aâm truyeàn qua ít? Gv neâu theâm caùc bieän phaùp : + trồng cây: xung quanh trường hoïc, beänh vieän, nôi laøm vieäc, trên đường phố và đường cao tốc là cách rất hiệu quả đẻ giảm thieåu tieáng oàn + laép ñaët thieát bò giaûm aâm trong phoøng laøm vieäc nhö: thaûm, reøm, thieát bò caùch aâm ñeâ giaûm thieåu tiếng ồn từ bean ngoài truyền vaøo + đề ra nguyên tắc: lặp bảng thoâng baùo quy ñònh veà vieäc gay ồn. Cùng nhau xd ý thức giữ trật tự cho mọi người. + Caám boùp coøi to vaø keùo daøi. + Xây tường, trồng cây xanh  âm truyền đến phản xạ nhiều hướng. + Traàn xoáp, phuû vaûi phaûn aâm truyeàn qua _ Học sinh trao đổi nhóm  thaûo luaän  ghi keát quaû vaøo baûng trang 44 SGK. + Caám boùp coøi to vaø keùo daøi. + Troàng caây xanh + Xây tường chắn, làm tường nhà bằng xốp, đóng cửa. _ Keå 1 soá vaät phaûn aâm toát? Phaûn aâm keùm.. Hs suy nghi liên hệ thực tế và trả lời Hs neâu caùc bieän phaùp Hs neâu vd. -Ba bieän phaùp cô baûn choáng oâ nhieãm tieáng oàn. 1. Tác động vào nguồn âm: Giảm độ to của nguồn âm baèng caùc treo caùc bieån caám gây tiếng động mạnh. 2. Phân tán âm trên đường truyeàn: Troàng nhieàu caây xanh, xây tường... 3. Ngăn chặn sự truyền âm: Duøng caùc vaät lieäu caùch aâm như xốp, phủ dạ, nhung, cửa kính hai lớp... C4 a. gaïch, beâ toâng, goã b. kính, laù caây.

(51) 10’. + caùc phöông tieän giao thoâng cuõ, laic hậu gây ra những tiếng ồn rất lớn. Vì vậy cần lắp đặt ống xả vaø caùc thieát bò choáng oàn treân xe. Kiểm tra, đình chỉ hoạt động các phương tiện giao thông đã cũ hoặc laic hậu + traùnh xa caùc nguoàn gay tieáng ồn k đứng gần các thiết bị máy móc gay ồn lớn như máy bay phản lực , các động cơ, máy lhoan caét .. . . khi can tieáp xuùc các thiết bị đó cần sủ dụng các thieát bò baûo veä ( muõ choáng oàn). Xây doing trường học khu dân cư xa nguoàn gay ra oâ nhieãm tieáng oàn + hs cần thực hiện nếp sống văn minh tại trường học : bước nhẹ khi leân caàu thang, k noùi chuyeän trong lớp, k nô đùa mất trật tự trong giờ học . . . * Hoạt động 4 : Vận dụng _ Yêu cầu học sinh trả lời câu hoûi: C5: goïi 1 soá hoïc sinh neâu bieän phaùp cuûa mình. C6: neâu bieän phaùp neáu nhaø haøng xóm mở karaôkê to. Yc hs neâu 1 soá vd veà oâ nhieãm do tieáng oàn 4. Cuûng coá : (3’) _ Laøm theá naøo nhaän bieát tieáng oàn?. III. Vaän duïng: C5 C6.

(52) _ Có những biện pháp gì khắc phục tiếng ồn? 5. Hướng dẫn về nhà : (2’) _ Học bài theo ghi nhớ _ Laøm baøi taäp 15.1  15.6 _ Đọc phần “có thể em chưa biết”. Tuaàn:17 Tieát: 17. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. OÂN TAÄP TOÅNG KEÁT CHÖÔNG II : AÂM HOÏC. I. MUÏC TIEÂU : 1. Kiến thức: _ Ôn tập, củng cố lại kiến thức về âm thanh. _ Luyện tập cách vận dụng kiến thức về âm thanh vào cuộc sống. _ Hệ thống hóa lại kiến thức ở chương I và II 2. Kyõ naêng: Vận dụng kiến thức đã học giải thích được các hiện tượng liên quan và giải các bt.

(53) Tg 3’. 6’. 3. Thái độ: Say mê hứng thú học tập, nghiêm túc II. CHUAÅN BÒ : Học sinh chuẩn bị đề cương ôn tập dựa theo phần tự kiểm tra. III. PHƯƠNG PHÁP: nhóm, vấn đáp IV/ TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY VAØ HỌC : 1. Ổn định lớp (1’) Ổn định trật tự, điểm danh 2. Kieåm tra baøi cuõ (4’) _ Laøm theá naøo nhaän bieát tieáng oàn? _ Có những biện pháp gì khắc phục tiếng ồn? 3. Bài mới Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Hoạt động 1 : Tổ chức cho học sinh kiểm tra chéo phần tự kieåm tra trong nhoùm _ Tổ chức cho học sinh kiểm tra chéo phần tự kiểm tra trong nhoùm. _ Yêu cầu kiểm tra đủ, chưa kieåm tra noäi dung. Học sinh thảo luận và sửa lại * Hoạt động 2 : Yêu cầu học các phần còn sai. sinh phát biểu phần tự kiểm tra. c/ Dao động mạnh, biên độ _ Mỗi câu yêu cầu 2 học sinh lớn, âm phát ra to. trả lời. d/ Dao động yếu, biên độ _ Giáo viên nhận xét câu trả lời nhỏ, âm phát ra nhỏ. đúng. 3. a, b, d 4. laø aâm doäi laïi khi vaät chaén. 5. d 6. a/ cứng nhẳn b/ meàm, goà gheà 7. b, d 8. boâng vaûi xoáp, gaïch, goã, beâ. Noäi dung. I. Tự kiểm tra : 1. a/ dao động b/ taàn soá _ Hez c/ Đề xi ben d/ 340m/s e/ 70 2. a/Tần số dao động càng lớn thì aâm phaùt ra caøng boång.

(54) 15’. toâng _ Mỗi câu 2 học sinh trả lời  thảo luận  ghi vở * Hoạt động 3 : Vận dụng _ Caâu 1, 2, 3 yeâu caàu moãi caâu chuaån bò 1 phuùt.. _Câu 4:Gợi ý để học sinh thảo luaän + Caáu taïo cuûa muõ + Taïi sao khoâng noùi chuyeän trực tiếp. + Khi chaïm muõ aâm truyeàn theo đường nào. _ Caâu 5: Yeâu caàu hoïc sinh traû lời ngõ nào có âm phản xạ nhieàu laàn vaø keùo daøi  tieáng vang.. _ Caâu 7: Yeâu caàu hoïc sinh xaây dựng được các biện pháp chống. II. Vaän duïng : 1. _Đàn ghi ta: dây đàn _Keøn: phaàn laù bò thoåi _Saùo: coät khoâng khí trong saùo. _Troáng: maët troáng. 2. c 3. a/ Tiếng to: dao động maïnh,daây leäch nhieàu b/ Tiếng nhỏ : dao động yếu, daây leäch ít b/ Âm cao: dao động nhanh.   _ Hoïc sinh thaûo trả lời ghi Âm thấp: dao động chậm. vào vở. 4. Tiếng nói đã truyền từ miệng người này qua không khí đến 2 cái mũ và lại qua không khí đến tai người kia. 5. Ban ñeâm yeân tænh laø nghe _ Trả lời câu hỏi của giáo viên rõ tiếng vang của chân mình ngoõ daøi phát ra khi phản xạ lại từ 2 bên tường ngỏ , ban ngày, tiếng vang bị chận vì người qua lại hấp thụ hoặc bị tiếng oàn taêng tieáng phaù aùt  chæ nghe thaáy tieáng chaân 6. A 7. _ Treo bieån baùo caám boùp coøi.

(55) tiếng ồn và giải thích tại sao sử dụng biện pháp đó.. 5’. * Hoạt động 4 : _ Yeâu caàu 1 hoïc sinh leân daãn chöông trình. _ Giaùo vieân coù theå choïn phöông án ô chữ khác để tăng phần hấp daãn.. 10’. * Hoạt động 5 : Học sinh trả lời các câu hỏi sau: _ Ñaëc ñieåm chung cuûa nguoàn aâm _ AÂm traàm, aâm boång khoâng phuï thuoäc vaøo yeáu toá naøo? _ Độ to của âm phụ thuộc yếu toá naøo? Ñôn vò. _ Giới hạn độ to của âm không ảnh hưởng đến sức khỏe mà tai vaãn nghe. _ Âm truyền qua môi trường nào? Môi trường nào truyền âm toát? _ AÂm phaûn xaï laø gì? Khi naøo nghe thaáy tieáng vang? Vaät naøo. _ Xây tường, đóng cửa phòng  ngaên aâm. _ Học sinh đưa ra biện pháp _ Treo rèm cửa  ngăn và của mình  thảo luận  ghi hấp thụ bớt âm vào vở. _ Vùng để mềm, xù xì  hấp thụ bớt âm III. Trò chơi ô chữ : 1. chaân khoâng 2. sieâu aâm 3. taàn soá 4. phaûn xaï aâm 5. dao động 6. tieáng vang 7. haï aâm Haøng doïc: aâm thanh.

(56) phaûn xaï aâm toát? Keùm _ Neâu caùc phöông phaùp choáng oâ nhieãm tieáng oàn? 5. hướng dẫn về nhà: (1’) Về xem lại tất cả các bài đã học tiết sau ôn tập chương 1. Tuaàn:18 Tieát: 18. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. ÔN TẬP HỌC KÌ I I. Mục tiêu 1. Về kiến thức Giúp học sinh hệ thống hoá được kiến thức đã học, giúp học sinh khắc sâu những kiến thức cũ..

(57) 2. Về kĩ năng - Giúp cho học sinh có kĩ năng giải các bài tập quang hình, bài tập tính độ sâu đáy biển cũng như khoảng cách ngắn nhất nghe được tiếng vang trong từng trường hợp. 3. Về thái độ: Rèn luyện cho học sinh tính cẩn thận, tỉ mỉ và khoa học khi giải bài tập. II. Chuẩn bị - GV: giáo án, đề bài tập - HS: trả lời các câu hỏi ôn tập. III. PHÖÔNG PHAÙP: nhoùm, thuyeát trình IV/ Tiến trình hoạt động dạy – học 1. Ổn định lớp (1’) - Điểm danh - Ổn định trật tự 2. Kiểm tra baøi cuõ 3. Bài mới TG Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung 25 HĐ1: Hướng dẫn học sinh giải các dạng bài tập theo đề cương bài tập (có bản kèm theo) - HS đọc và suy nghĩ TL: Mặt Trời - Yêu cầu học sinh đọc BT1 là nguồn sáng tự nhiên vì nó tự phát Bài 1: HS đọc và suy nghĩ TL: ra ánh sáng. Mặt Trời là nguồn sáng tự - HSTL: Không. Vì gương phẳng đó nhiên vì nó tự phát ra ánh sáng. - Yêu cầu học sinh đọc BT2 không tự phát ra ánh sáng. Bài 2: Không. Vì gương phẳng - HS khác nhận xét đúng đó không tự phát ra ánh sáng. - Vì không có ánh sáng truyền từ Bài 3: Vì không có ánh sáng - Yêu cầu học sinh đọc BT3 mảnh giấy đó đến mắt ta. truyền từ mảnh giấy đó đến mắt - HS khác nhận xét đúng ta. - 900 Bài 4: 900 - Yêu cầu học sinh đọc BT4 - HS vẽ: - Yêu cầu học sinh đọc BT5 H5.a H5.b Bài 5: - Góc tới bằng 400 vì theo định luật - Yêu cầu học sinh đọc BT6 phản xạ ánh sáng thì gó phản xạ Bài 6: Góc tới bằng 400 vì theo bằng góc tới. định luật phản xạ ánh sáng thì góc phản xạ bằng góc tới. - HS thảo luận và TL: - Yêu cầu học sinh đọc BT7 S B Bài 7: A S’.

(58) 4’. - Yêu cầu học sinh đọc BT8 - Yêu cầu học sinh đọc BT9 - Yêu cầu học sinh đọc BT10 HĐ 2: Dặn dò - Các em về nhà làm lại những bài tập này và phải nắm được cách giải từng dạng khác nhau đó. - Cố gắng học bài để thi cho tốt.. - HS đọc và TL: vật B (56Hz) phát ra âm cao hơn - Dây đàn dao động phát ra âm to vì có biên độ dao động lớn. - HS đọc và TL: con muỗi vỗ cánh nhiều hơn vì nó phả ra âm cao hơn nghĩa là có tần số cao hơn. -. HS lắng nghe.. Bài 8: vật B (56Hz) phát ra âm cao hơn Bài 9: Dây đàn dao động phát ra âm to vì có biên độ dao động lớn. Bài 10: con muỗi vỗ cánh nhiều hơn vì nó phát ra âm cao hơn nghĩa là có tần số cao hơn..

(59) KIỂM TRA 15’ Đề: Câu 1: Hãy nêu các biện pháp chống ô nhiễm tiếng ồn? (6đ) Câu 2: Hãy nêu một ứng dụng liên quan đến phản xạ âm? (2đ) Câu 3: Tiếng vang chỉ nghe thấy khi nào? (2đ) ĐÂP ÁN: Câu Nội dung 1 - tác động vào nguồn âm: giảm độ to của nguồn âm bằng cách treo các biển cấm gay tiếng động mạnh - Phân tán âm trên đường truyền: trồng nhiều cây xanh, xây tường . ... Điểm 2 2.

(60) - Ngăn chặn sự truyền âm: Dùng các vật liệu cách âm như xốp, phủ dạ (nhung), cửa kính 2 lớp. . 2. Tùy theo hs. 3. Tiếng vang chỉ nghe thấy khi âm phản xạ cách âm phát ra t ừ ngu ồn một khoảng thời gian ít nhất là 1/15 giây. Tuaàn: Tieát:. 2 2. 2. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. THI HỌC KÌ I I. Mục tiêu.

(61) 1. Về kiến thức Kiểm tra khả năng tiếp thu kiến thức của hs 2. Về kĩ năng - kieåm tra kĩ năng giải các bài tập cuûa hs 3. Về thái độ: Rèn luyện cho học sinh tính cẩn thận, tỉ mỉ và khoa học khi giải bài tập. nghiêm túc, trung thực II. Chuẩn bị - GV: đề thi - HS: hệ thống kiến thức đã học III. Tiến hành thi học kì: 1. Ổn định lớp: 2. Đề thi: (45’). Tuaàn: 20 Tieát: 20. Ngày soạn: Ngaøy daïy:.

(62) Chöông III. ÑIEÄN HOÏC. BAØI 17 . SỰ NHIỄM ĐIỆN DO CỌ XÁT. I. MUÏC TIEÂU : 1. Kiến thức: _ Học sinh mô tả được 1 vài hiện tượng chứng tỏ vật bị nhiễm điện do cọ xát _ Nêu được 2 biểu hiện của các vật đã nhiễm điện 2. Kyõ naêng: Vận dụng giải thích được 1 số hiện tượng thực tế liên quan tới sự nhiễm điện do cọ xát 3. Thái độ: _ Yêu thích môn học, ham hiểu biết, khám phá thế giới xung quanh. II. CHUAÅN BÒ : _ Mỗi nhóm : 1 thước nhựa, 1 thanh thuỷ tinh hữu cơ, 1 mảnh ni lông, 1 quả cầu nhựa xốp có xuyên sợi chỉ khâu, 1 giá treo, 1 mảnh len hoặc lông thú, 1 mảnh da, 1 mảnh lụa, 1 số mẫu giấy vụn, 1 mảnh nhựa, 1 bút thử điện III. CÁC HOẠT ĐỘNG : 1. Ổn định lớp : (1’) Điểm danh, ổn định trật tự 2. Kieåm tra baøi cuõ:k traû baøi 3. Bài mới : HÑ CUÛA HOÏC TG HÑ CUÛA GIAÙO VIEÂN NOÄI DUNG SINH 5’ * Hoạt động 1 : Tổ chức tình huống hoạt động _ Goïi 2 hoïc sinh moâ taû hiện tượng ở đầu bài  15’. Để tìm hiểu rõ hơn hiện tượng này chúng ta cùng laøm TN * Hoạt động 2 : làm TN phaùt hieän vaät bò coï xaùt coù khả năng hút các vật _ Có 2 bước: khaùc. + Khi chöa coï xaùt: _ Gọi 1 học sinh đọc TN1: chưa có hiện tượng. I. Vaät nhieãm ñieän : Thí nghieäm 1: Nhieàu vaät sau khi bò coï xaùt coù khaû naêng huùt caùc vaät.

(63) 15’. 5’. TN caàn caùc duïng cuï naøo? Có mấy bước? _ Caàn löu yù: coï maïnh nhieàu laàn theo 1 chieàu. _ Từ kết quả TN, giáo vieân cho hoïc sinh thaûo luận nhóm  chọn cụm từ thích ñieàn vaøo choã troáng. _ Giáo viên hướng dẫn hoïc sinh thaûo luaän  ghi kết quả đúng vào vở * Hoạt động 3 :Phát hiện vaät bò coï xaùt seõ bò nhieãm điện  làm sáng đèn bút thử điện _ Vì sao nhieàu vaät sau khi cj xaùt coù khaû naêng huùt caùc vaät khaùc. _ Giáo viên hướng dẫn học sinh làm TN2 ban đầu bút không sáng chứng tỏ ñieàu gì? Löu yù : maûnh toân caàn phaûi cách điện với tay. _ Giaùo vieân kieåm tra vieäc TN cuûa 1 soá nhoùm: Neáu hiện tượng xãy ra chưa đạt  giaûi thích cho hoïc sinh bieát nguyeân nhaân _ Giaùo vieân laøm TN2 cho hoïc sinh quan saùt  thaûo luận và hoàn thành kết luaän 2. + Khi đã cọ xát : có khác hiện tượng xãy ra  Ghi keát quaû vaøo baûng nhaän xeùt _ Tham gia thaûo luaän nhóm tìm từ thích hợp ñieàn vaøo choã troáng Thí nghieäm 2: keát luaän _ Nhieàu vaät sau khi coï xaùt coù khaû naêng laøm saùng bóng đèn bút thử điện. _ Hoïc sinh laøm TN2 theo nhoùm: chuù yù quan sát hiện tượng xãy ra: bóng đèn của bút thử điện có sáng khoâng?. ** Keát luaän : _ Coù theå laøm nhieãm ñieän nhieàu vaät baèng caùch coï xaùt. _ Vaät bò nhieãm ñieän (vaät mang ñieän tích) coù khaû naêng huùt caùc vaät nhoû, nheï hoặc làm sáng bóng đèn bút thử điện.. _ Học sinh hoàn thaønh KL2  thaûo II. Vaän duïng: luận  ghi kết quả C1. lược nhựa và tóc cọ đúng vào vở. xát vào nhau, cả lược nhựa và tóc đều bị nhiễm điện. Do đó tóc bị lược nhựa hút kéo thẳng ra C2. caùnh quaït quay coï xaùt với không khí và bị nhiễm ñieän vì theá noù huùt caùc haït.

(64)  Giaùo vieân thoâng baùo: các vật có tính chất đã nêu trong caùc keát luaän treân được gọi là vật nhiễm điện hay vaät mang ñieän tích. * Hoạt động 4 : vận dụng _ Giáo viên tổ chức cho học sinh hoạt động nhóm: thaûo luaän caâu C1, C2, C3  Thảo luận chung cả lớp . Giaùo vieân choát laïi caâu đúng. _ Yêu cầu học sinh trả lời câu hỏi đặt ra ở đầu bài. 4. Cuûng coá : (3’) _ Khi nào thì ta có được vật nhiễm điện. _ Keå vaøi caùch laøm vaät bò nhieãm ñieän. 5. Hướng dẫn về nhà : (1’) _ Học bài theo vở ghi _ Baøi taäp 17.1  17.3 SBT _ Đọc phần “có thể em chưa biết”. Tuaàn: 21 Tieát: 21. bụi nhỏ trong kk ở gần nó. Meùp caùnh quaït cheùm vaøo kk bò coï xaùt maïnh nhaát neân nhieãm ñieän nhieàu nhaát neân buïi baùm nhieàu nhaát C3. khi lau chuøi göông soi baèng khaên khoâ, göông bò coï xaùt vaø nhieãm ñieän neân huùt caùc buïi vaûi. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. Bài 18. HAI LOẠI ĐIỆN TÍCH. I. MUÏC TIEÂU : 1. Kiến thức: - Nêu được dấu hiệu về td lực chứng tỏ có 2 loại điện tích và nêu được đó là 2 loại điện tích gì - Nêu được sơ lược về cấu tạo nguyên tử.

(65) 2. Kyõ naêng: Vận dụng giải thích được 1 số hiện tượng thực tế 3. Thái độ: Yêu thích môn học, ham hiểu biết, khám phá thế giới xung quanh. II. CHUAÅN BÒ : GV: _ Tranh vẽ mô hình cấu tạo nguyên tử _ Baûng phuï _ Hai mảnh ni lông, bút chì gỗ hoặc đủa nhựa, mảnh len, da hoặc lụa, thanh thủy tinh hửu cơ, 2 đũa nhựa có lổ hỏng ở giữa, 1 mũi nhọ đặt trên đế nhựa. HS: xem bài trước ở nhà III. CÁC HOẠT ĐỘNG : 1. Ổn định lớp : (1’) Điểm danh, ổn định trật tự 2. Kieåm tra baøi cuõû: (4’) Coù theå laøm cho vaät nhieãm ñieän baèng caùch naøo? Vaät nhieãm ñieän coù tính chaát naøo? Trả lời lại câu C1 sgk 3. Bài mới : Tg 2’. 10’. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Noäi dung *Hoạt động 1. Tình huoáng hoïc taäp : Vaät nhieãm ñieän coù khaû naêng huùt caùc vaät nhoû nhẹ. Còn nếu hai vật đã nhiễm điện khi để gần thì chuùng huùt nhau hay đẩy nhau. Khi nào hút và khi nào đẩy nhau để I. Hai loại điện tích: trả lời câu hỏi trên Thí nghieäm 1: _ TN goàm 2 phaàn: chúng ta vào bài mới. + Hai vaät chöa nhieãm * Hoạt động 2 : Làm TN taïo 2 vaät nhieãm ñieän.

(66) 10’. 10’. điện cùng loại và tìm hiểu lực tác dụng giữa chuùng. TN1 : yeâu caàu hoïc sinh đọc TN1, TN này yêu caàu goàm maáy phaàn? Caàn duïng cuï gì? Tieán haønh TN coï xaùt maáy laàn duïng cuï khaùc hay gioáng nhau. Lưu ý : cọ xát đều tay theo 1 chieàu, khoâng coï quá mạnh tay với số lần coï xaùt 2 maûnh ni loâng baèng nhau. _ Khi 2 maûnh ni loâng chöa coï xaùt ñaët gaàn nhau thì sao? _ Đại diện các nhóm ñöa keát quaû TN cuûa nhoùm vaø neâu nhaän xeùt veà 2 maûnh ni loâng bò huùt? (laø do 1 trong 2 phần đó chưa nhiễm ñieän bò phaàn coøn laïi huùt) _ Hai vaät gioáng nhau cuøng coï xaùt vaøo 1 vaät thì nhieãm ñieän gioáng nhau hay khaùc nhau  khi đó, nếu để gần thì chuùng ra sao? TN2 : Hai vaät nhieãm. + Hai vật đã nhiễm điện (đã có cọ xát). _ Hai vật giống nhau, được coï xaùt gioáng nhau thì mang điện tích cùng loại và khi _ Học sinh nêu nhận xét được đặt gần nhau thì trước khi cọ xát 2 mảnh chúng đẩy nhau. ni loâng khoâng coù hieän tượng gì _ Hoïc sinh nhaän xeùt: sau khi coï xaùt 2 maûnh ni lông đẩy nhau. _ Hoïc sinh laøm TN Thí nghieäm 2: h18.2  nhận xét _ Có 2 loại điện tích là chung ñieän tích döông vaø ñieän tích aâm. Caùc vaät nhieãm điện cùng loại thì đẩy nhau, khác loại thì hút nhau C1.. _ Tieán haønh TN theo nhoùm vaø ruùt ra nhaän xeùt.

(67) 3’. ñieän khaùc nhau chuùng hút hay đẩy nhau? * Hoạt động 3 : Làm TN phaùt hieän 2 vaät nhiễm điện khác loại vaø huùt nhau _ Yêu cầu học sinh đọc TN2  đại diện các nhoùm nhaän duïng cuï roài tieán haønh TN theo nhoùm  nhaän xeùt. _ Taïi sao em cho raèng thanh thuûy tinh vaø thanh nhựa nhiễm điện khác loại? _ Giaùo vieân yeâu caàu học sinh hoàn thành kết luaän chung. _ Giaùo vieân thoâng baùo quy ước về điện tích _ Yeâu caàu hoïc sinh traû lời C1  Thảo luận lớp. * Hoạt động 4 : Tìm hiểu sơ lược về cấu tạo nguyên tử. _ Giaùo vieân treo tranh veõ h 18.4, yeâu caàu hoïc đọc phần II SGK. _ Giaùo vieân phaùt baøi tập đã chuẩn bị cho các nhóm  yêu cầu hoàn thaønh baøi taäp.. _ Neáu nhieãm ñieän cuøng loại chúng đẩy nhau. II. Sơ lược về cấu tạo nguyên tử : _ Học sinh hoạt động cá Mọi vật được cấu tạo từ nhân để hoàn thành kết các nguyên tử. Mỗi luận chung và ghi vào nguyên tử là 1 hạt rất nhỏ vở goàm 1 haït nhaân mang ñieän tích dương nằm ở tâm, Thaûo luaän c1 xung quanh coù caùc electron mang ñieän tích aâm cñ Toång ñieän tích aâm cuûa caùc electron có trị số tuyệt đối baèng ñieän tích döông cuûa hạt nhân. Do đó bình thường nhuyên tử trung hoøa veà ñieän Electron coù theå dòch chuyển từ nguyên tử này Hs chuù yù laéng nghe vaø sang nguyên tử khác, từ ghi nhaän vaät naøy sang vaät khaùc Moät vaät nhieãm ñieän aâm neáu noù nhaän theâm electron, nhieãm ñieän dương nếu mất bớt electron III. Vaän duïng: C2 trước khi cọ xát trong mỗi vật đều có điện tích döông vaø ñieän tích aâm. Caùc ñieän tích döông toàn taïi ở hạt nhân của nguyên tử, các điện tích âm tồn tại ở.

(68) _ Giaùo vieân goïi 1 hoïc sinh trình bày sơ lược về cấu tạo nguyên tử treân moâ hình  nhaän bieát kí hieäu haït nhaân vaø electron  đếm số dấu döông vaø daáu aâm nhaän biết nguyên tử trung hoøa veà ñieän  caùc hoïc sinh khaùc nhaän xeùt  giáo viên sửa sai sót. _ Giaùo vieân thoâng baùo nguyên tử có kích thước voâ cuøng nhoû 10 trieäu nguyên tử xếp sát nhau daøi 1mm * Hoạt động 5 : vận duïng Hướng dẫn học sinh trả lời C2, C3, C4. caùc electron cñ quanh haït nhaân C3. trước khi cọ xát các vaät khoâng huùt caùc vuïn giaáy nhỏ vì các vật đó chưa bị nhieãm ñieän, caùc ñieän tích döông vaø aâm trung hoøa laãn nhau C4. Maûnh vaûi nhieãm ñieän dương do mất bớt e, thước nhựa nhiễm điện âmdo nhaän theâm e. 4. Cuûng coá : (3’) + Khi naøo vaät nhieãm ñieän döông, aâm + Có mấy loại điện tích + Hai vật đã nhiễm điện tác dụng với nhau như thế nào? + Nguyên tử cấu tạo thế nào? 5. Hướng dẫn về nhà : (2’) _ Học bài theo vở ghi _ Laøm baøi taäp 18.1  18.4 _ Đọc và nghiên cứu phần “có thể em chưa biết” Tuaàn: 22 Tieát: 22. Ngày soạn: Ngaøy daïy:.

(69) Baøi 19. DOØNG ÑIEÄN – NGUOÀN ÑIEÄN. I. MUÏC TIEÂU : 1. Kiến thức : - Nhận biết được dòng điện thông qua các biểu hiện cụ thể của nó - Nêu được dòng điện là gì? - Nêu được td chung của nguồn điện là tạo ra dòng điện và kể tên các nguồn điện thông dụng là pin, ắcquy - Nhận biết được cực dương và cực âm của nguồn điện qua các kí hiệu (+), (-) có ghi trên nguồn điện 2. Kyõ naêng : Mắc được 1 mạch điện kín gồm: pin, bóng đèn, công tắc và dây nối 3. Thái độ : Trung thực, kiên trì, hợp tác, có ý thức thực hiện an toàn khi sử dụng điện. II. CHUAÅN BÒ : GV:_ Tranh phoùng to h19.1, h19.2, h19.3 SGK _ 1 acquy, 1 soá pin thaät _ 1 bóng đèn pin lắp sẳn vào đế đèn, 1 công tắc, 5 đoạn dây nối có vỏ cách điện Lưu ý : mỗi nhóm chuẩn bị 1 bước tình huống bị hở mạch. HS: Xem trước bài III. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY VAØ HỌC: 1. Ổn định lớp : (1’) Điểm danh, ổn định trật tự 2. Kieåm tra baøi cuû: (4’) _ Có mấy loại điện tích? Nêu tương tác giữa các vật mang điện tích. _ Theá naøo laø vaät mang ñieän tích aâm? döông? Baøi taäp 18.3 3. Bài mới Tg Hoạt động của GV Hoạt động của Hs Noäi dung 5’ *Hoạt động 1: Tổ chức tình huoáng hoïc taäp : Các thiết bị đèn điện, quạt _ Học sinh trả lời câu Bài 17: ĐÒNG ĐIỆN – NGUOÀN ÑIEÄN điện, tủ lạnh,… chỉ hoạt động hỏi của giáo viên. được khi nào? (có dòng điện 10’ ñi qua). Vaäy doøng ñieän laø gì? Chuùng ta seõ cuøng tìm caâu traû I. Doøng ñieän : lời trong bài học ngày hôm.

(70) 10’. 10’. 7’. nay. * Hoạt động 2 : Tìm hiểu doøng ñieän laø gì? _ Giaùo vieân treo tranh veõ h19.1, yeâu caàu hoïc sinh caùc nhoùm quan saùt tranh veõ, tìm ra sự tương tự dòng điện và dòng nước  tìm từ thích hợp điền vào chỗ trống C 1  cho hoïc sinh thaûo luaän  ghi vào vở sau khi có sự nhận xét, sửa chữa của giáo viên  giaùo vieân thoâng baùo : doøng ñieän laø gì? _ Yeâu caàu hoïc sinh neâu daáu hieâu nhaän bieát coù doøng ñieän chaïy qua caùc thieát bò ñieän. _ Yêu cầu học sinh trả lời caâu C2. _ Lưu ý học chỉ sửa chữa các thiết bị khi đã ngắt điện và biết cách sử dụng. * Hoạt động 3 : Tìm hiểu caùc nguoàn ñieän thoâng duïng. _ Giaùo vieân thoâng baùo taùc duïng nguoàn ñieän, nguoàn điện có 2 cực là cực dương  và cực âm . C1 _ Thaûo luaän theo nhoùm C2  ñieàn vaøo choã troáng _ Thoáng nhaát yù kieán giữa các nhóm  ghi vào vở. _ Trả lời câu hỏi của giáo viên (hoạt động cá nhaân). _ Ghi nhớ điều thông baùo cuûa giaùo vieân. _ Hoïc sinh neâu ví duï veà nguoàn ñieän.. _ Doøng ñieän laø doøng caùc ñieän tích dòch chuyển có hướng - Bóng đèn điện đang saùng, quaït ñieän ñang quay… là những biểu hiện chứng tỏ có doøng ñieän chaïy qua các thiết bị đó. II. Nguoàn ñieän : C3 - Nguoàn ñieän laø thieát bò taïo ra vaø duy trì doøng ñieän - Caùc nguoàn ñieän thường dùng trong thực tế là pin, ácquy _ Moãi nguoàn ñieän coù 2 cực : cực dương (+), cực âm (-). _ Học sinh hoạt động theo nhóm thực hiện yêu caàu cuûa giaùo vieân. _ Mỗi nhóm cử đại diện _ Goïi vaøi hoïc sinh cho ví duï neâu nguyeân nhaân vaø về các nguồn điện trong thực cách khắc phục. teá  yeâu caàu hoïc sinh chæ ra được cực dương, cực âm của pin, acquy III. Vaän duïng:.

(71) * Hoạt động 4 : Mắc mạch _ Hoạt động cá nhân để ñieän ñôn giaûn _ Yeâu caàu hoïc sinh maéc giaûi baøi taäp maïch ñieän ñôn giaûn goàm: pin, bóng đèn pin, dây nối theo h19.3: + Đèn có sáng không? + Đèn không sáng là do ñaâu? + Caùch khaéc phuïc? _ Giáo viên kiểm tra hoạt động của nhóm, giúp đỡ nhoùm yeáu. * Hoạt động 5 : vận dụng _ Giaùo vieân yeâu caàu hoïc sinh giaûi baøi taäp 19.1, 19.2 _ Trả lời C4, C5, C6 4. Cuûng coá : (2’) _ Doøng ñieän laø gì? _ Nguoàn ñieän coù coâng duïng gì? _ Mỗi nguồn điện có mấy cực? _ Caáu taïo cuûa maïch ñieän ñôn giaûn laø gì? 5. Hướng dẫn về nhà : (1’) _ Học bài theo vở ghi. Làm bài tập 19.3 Tuaàn: 23 Tieát: 23. C4 C5. Đèn pin, rađio, maùy tính boû tuùi, maùy ảnh tự động, đồng hồ ñieän . . . C6. Deå nguoàn ñieän này hoạt động thắp sáng đèn, cần ấn vào lẫy để núm xoay của noù tì xaùt vaøo vaønh xe đạp, quay cho bánh xe đạp quay. Đồng thời dây nối từ đinamô tới đèn k có chỗ hở. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. BAØI 20. CHAÁT DAÃN ÑIEÄN VAØ CHAÁT CAÙCH ÑIEÄN. DÒNG ĐIỆN TRONG KIM LOẠI. I. MUÏC TIEÂU : 1. Kiến thức: - Nhận biết được vật dẫn điện là vật cho dòng điện đi qua, vật cách điện là vật không cho dòng điện đi qua.

(72) - Kể tên 1 số vật liệu dẫn điện, cách điện thường dùng - Nêu được dòng điện trong kim loại là dòng các electron tự do dịch chuyển có hướng 2. Kyõ naêng: - Biết mạch điện đơn giản, làm được các TN 3. Thái độ: - Có thói quen sử dụng điện an toàn. II. CHUAÅN BÒ : - GV: giaùo aùn _ Mỗi nhóm : 1 bóng đèn được nối với phích cấm điện bằng 1 đoạn dây điện có vỏû bọc cách điện, 2 pin, 1 bóng đèn pin, 1 công tắc, 5 đoạn daây coù moû keïp, 1 soá vaät caàn xaùc ñònh xem laø daãn ñieän, caùch ñieän. III. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY VAØ HỌC: 1. Ổn định lớp : (1’) Điểm danh, ổn định trật tự 2. Kieåm tra baøi cuû: (4’) _ Doøng ñieän laø gì? Daáu hieäu nhaän bieát coù doøng ñieän qua maïch? _ Keå 1 soá nguyeân nhaân vaø caùch khaéc phuïc khi khoâng coù doøng ñieän ñi maïch. 3. Bài mới Tg Hoạt động của GV Hoạt động của HS Noäi dung 5’ * Hoạt động 1. Tổ chức tình huoáng hoïc taäp : _ Taïi sao caùc daây ñieän người ta thường làm bằng _ Học sinh trả lời câu đồng, chì… mà không dùng hỏi của giáo viên. thủy tinh, gỗ,… các chất vừa keå coù tính chaát gì veà ñieän vaø coù teân goïi gì?  ta vaøo _ Học sinh đọc phần đặt bài mới 15’ _ Gọi 1 học sinh đọc phần vấn đề I. Chaát daãn ñieän vaø đặt vấn đề của bài học. chaát caùch ñieän : * Hoạt động 2 : Xác đinh _ 2 hoï c sinh đọ c phaà n I _ Chaát daãn ñieän laø chaát daãn ñieän vaø chaát roà i traû lờ i caâ u hoû i cuû a chaát cho doøng ñieän caùch ñieän.  ghi vào vở chạy qua. Chất dẫn _ Yêu cầu học sinh đọc giáo viên.

(73) phần I và trả lời câu hỏi. + Chaát daãn ñieän laø gì? Chaát caùch ñieän? _ Yeâu caàu moãi caù nhaân traû lời C1 * Thí nghieäm : _ Keå teân vaät daãn ñieän, vaät caùch ñieän trong boä TN cuûa moãi nhoùm  muoán xaùc ñònh chính xaùc ta caàn laøm TN _ Yeâu caàu moãi nhoùm laép maïch ñieän nhö H20.2 _ TN yeâu caàu goàm coù maáy bước? _ Giaùo vieân coù theå cho hoïc sinh thi ñua theo nhoùm xem nhoùm naøo laøm nhanh vaø chính xaùc.. 10’. _ Hoạt động cá nhân với C1 _ Trả lời câu hỏi của giaùo vieân theo nhoùm.. _ 2 bước: + Chập 2 mỏ kẹp để đảm bảo đèn sáng. + Xaùc ñònh vaät daãn ñieän, vaät caùch ñieän. _ Hoïc sinh neâu nhaän xeùt  ñieàn keát quaû vaøo baûng  nhaän xeùt caùc nhoùm khaùc _ Học sinh hoạt động theo nhoùm.. ñieän goïi laø vaät lieäu dẫn điện khi được dùng để làm các vật hay caùc boä phaän daãn ñieän Chất dẫn điện thường dùng là đồng, nhôm, chì, hợp kim . . . _ Chaát caùch ñieän laø chaát khoâng cho doøng ñieän chaïy qua. Chaát caùch ñieän goïi laø vaät lieäu caùch ñieän khi được dùng để làm các vaät hay caùc boä phaän caùch ñieän Chaát caùch ñieän thường dùng là nhựa, thủy tinh, sứ, cao su . . . C1 C2 C3. Trong maïch ñieän thắp sáng bóng đèn pin, khi coâng taéc ngaét, giữa 2 chốt công tắc là kk đèn không sáng. _ Giaùo vieân yeâu caàu caùc nhóm hoàn thành câu C2, C3 * Lưu ý : Nước (từ H 2O _ Hoạt động cá nhân trả nguyên chất) vẫn có thể lời các câu hỏi của giáo II. Doøng ñieän trong daãn ñieän  caàn caån thaän vieân. kim loại : khi sử dụng điện C4 _ Giaùo vieân yeâu caàu hoïc C5 sinh nhaéc laïi doøng ñieän laø C6 gì?.

(74) * Hoạt động 3 : Tìm hiểu _ Chuù yù laéng nghe thoâng dòng điện trong kim loại. _ Kim loại là chất dẫn điện báo của giáo viên hay caùch ñieän? _ Kim loại được cấu tạo từ ñaâu? _ Yêu cầu học sinh đọc câu C4  cả lớp suy nghĩ và trả _ Học sinh hoạt động cá nhân trả lời các câu hỏi lời _ Nếu nguyên tử thiếu 1 electron thì phaàn coøn laïi của nguyên tử mang điện Hs lắng nghe và làm C7, 5’ C8, C9 tích gì? Taïi sao. _ Giaùo vieân thoâng baùo: caùc nhà bác học đã phát hiện và khaúng ñònh raèng trong kim loại có các electron thoát ra khỏi nguyên tử và chuyển động tự do trong kim loại. _ Giaùo vieân ñöa ra hình veõ 20.4  yeâu caàu hoïc sinh traû lời C5 _ Yeâu caàu hoïc sinh nhaéc laïi lực tương tác giữa các hạt mang ñieän. _ Yêu cầu học sinh trả lời C6  doøng ñieän trong kim loại. * Hoạt động 4 : vận dụng Gv hướng dẫn hs làm các caâu C7, C8, C9 4. Cuûng coá : (3’) _ Qua bài học hôm nay các em cần ghi nhớ điều gì?. ** Doøng ñieän trong kim loại là dòng chuyển dời có hướng cuûa caùc caùc electron tự do. III. Vaän duïng C7. B C8. C C9. C.

(75) _ Vaän duïng laøm caâu C7, C8, C9 _ Bài tập 1: tổ chức trò chơi luyện kiến thức 5. Hướng dẫn về nhà : (2’) _ Học bài theo vở ghi _ Laøm baøi taäp 20.1  20.3 _ Đọc phần “có thể em chưa biết”.

(76) Tuaàn: 24 Tieát: 24. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. BAØI 21: SƠ ĐỒ MẠCH ĐIỆN – CHIỀU DÒNG ĐIỆN. I.MUÏC TIEÂU: 1. Kiến thức: - Vẽ được sơ đồ của một mạch đơn giản đã mắc sẵn bằng các kí hiệu đã quy ước. - Nắm quy ước về chiều dòng điện 2. Kó naêng: - Chỉ được chiều dòng điện chạy trong mạch điện. Biểu diễn được bằng mũi tên chiều dòng điện chiều dòng điện chạy trong sơ đồ mạch ñieän. 3. Thái độ: tỉ mỉ, trung thực và say mê hứng thú học tập. II. CHUAÅN BÒ: GV: giaùo aùn Cả lớp: Hình vẽ to các bảng kí hiệu biểu thị các bộ phận của mạch điện giống SGK và sơ đồ mạch điện của một bóng đèn , TV. Nhóm HS : Một pin đèn , 1 bóng đèn pin lắp sẵn vào đế đèn, 1 công tắc , 5 đoạn dây điện 30cm, 1 đèn pin có sẵn pin bằng vỏ nhựa . III. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1.Ổn định lớp( 1’): Ổn định trật tự, điểm danh. 2.Kieåm tra 15’: 3. Bài mới: tg Hoạt động của GV Hoạt động của HS Noäi dung 2’ HĐ1: Tổ chức tình Bài 21: SƠ ĐỒ Căn cứ vào sơ đồ mạch MẠCH ĐIỆN huoáng hoïc taäp. Những mạch điện phức điện CHIEÀU DOØNG ÑIEÄN. taïp nhö maïch ñieän gia I. Sơ đồ mạch điện : ñình , maïch ñieän trong 1. Kí hieäu cuûa moät soá xe gaén maùy hay maïch boä phaän maïch ñieän:.

(77) 8’. 8’. điện của TV thì các thợ điện căn cứ vào đâu để maéc caùc maïch ñieän đúng như yâu cầu cần coù ? HĐ2: Sử dụng ký hiệu để vẽ sơ đồ mạch điện vaø maéc maïch ñieän theo sơ đồ . Cho HS tìm hieåu moät soá boä phaän cuûa maïch ñieän ñôn giaûn theo tranh veõ to của GV và trả lời các caâu C1, C2, C3. C1: Sử dụng các kí hiệu ở bảng, hãy vẽ sơ đồ maïch ñieän 19.3 ( trang 54 SGK ) theo đúng vị trí caùc boä phaän maïch ñieän nhö hình naøy. C2:Hãy vẽ một sơ đồ khác so với sơ đồ đã cẽ bằng cách thay đổi vị trí các ký hiệu trong sơ đồ naøy. C3: Maéc maïch ñieän theo đúng sơ đồ đã vẽ ở câu C2, tieán haønh kieåm tra và đóng công tắc đảm bảo mạch kín và đèn saùng.. 2. Sơ đồ mạch điện: HS thu thập thông tin từ C1 GV thông báo , từ nội dung muïc 1 SGK. C2. Nhóm HS thực hiện GV kieåm tra.. C4: Ngược chiều nhau. Hình 21.1b. Hình 21.1c. Mạch điện được mô tả bằng sơ đồ và từ sơ đồ maïch ñieän coù theå laép mạch điện tương ứng. II. Chieàu doøng ñieän : Chieàu doøng ñieän laø chiều từ cực dương qua daây daãn vaø caùc thieát bò điện tới cực âm của nguoàn ñieän . Dòng điện được cung cấp bởi pin, acquy có chiều không thay đổi goïi laø doøng ñieän moät chieàu. C4 C5.

(78) HÑ 3: Xaùc ñònh vaø bieåu dieãn chieàu doøng ñieän quy ước. GV thoâng baùo veà quy ước chiều dòng điện , minh họa cho cả lớp như hình 21.1a HS laøm vaän duïng caâu C4, C5. C4: Xem hình 20.4 so sánh và quy ước chiều cuûa doøng ñieän vaø chieàu dịch chuyển có hướng của các electron tự do trong dây dẫn kim loại.. 7’. Hình 21.1d HS quan sát đèn pin và trả lời câu. C6 a. Goàm hai pin. Kyù hieäu + -. - Thông thường cực dương của đèn pin thường được lắp về phía đầu của đèn C5: Haõy duøng muõi teân pin. như trong sơ đồ mạch điện hình 21.1a để biểu b. Vẽ sơ đồ : dieãn chieàu doøng ñieän trong các sơ đồ mạch ñieän hình 21.1b, c,d. + _ III. Vaän duïng: C6 a. Goàm hai pin. Kyù hieäu + -. - Thông thường cực.

(79) HÑ 4: Tìm hieåu caáu tạo và hoạt động của đèn pin.. dương của đèn pin thường được lắp về phía đầu của đèn pin. b. Vẽ sơ đồ :. C6: a. Nguồn điện của đèn pin goàm maáy chieác pin? Kyù hieäu naøo trong baûng cho trong baûng treân ñaây tương ứng với nguồn ñieän naøy ? Thoâng thường cực dương của nguoàn ñieän laép veà phía đầu hay phía cuối của đèn pin? b. Hãy vẽ sơ đồ mạch điện của đèn pin và duøng muõi teân kyù hieäu chieàu doøng ñieän naøy khi công tắc đóng.. 4.Cuûng coá: (3’) Cho học sinh nhắc lại nội dung ghi nhớ. 5.Daën doø: (1’) - Học thuộc lòng nội dung ghi nhớ . Làm các bài tập 21.1,21.2 SBT. - Xem trước bài 22 cho tiết học tới.. +. _.

(80) KIỂM TRA 15’ ĐÊ: Câu 1: Chất dẫn điện là gì? Chất cách diện là gì? (2đ) Kể tên một số vật liệu dẫn điện và cách điện thường dùng? (2đ) Dòng điện trong kim loại là gì? (2đ) Câu 2: Tại sao người ta dùng đồng làm lõi dây điện mà không dùng bạc? (2đ) Câu 3: Tại sao khi chảy tóc bằng lược nhựa thì lược nhựa hút tóc (2đ).

(81) ĐÁP ÁN: Câu Nội dung 1 - Chất dẫn điện là chất cho dòng điện đi qua - Chất cách điện là chất không cho dòng điện đi qua - Vật liệu dẫn điện thường dùng: dây dẫn bằng đồng, nhôm, chì . . . - Vật liệu cách điện thường dùng: vỏ nhựa, quả sứ, băng cách điện . . . - Dòng điện trong kim loại là dòng chuyển dời có hướng của các 2 electron tự do 3. Vì đồng là chất dẫn điện tốt thứ 2 chỉ sau bạc nhưng rẽ hơn bạc rất nhiều Vì khi chảy tóc lược nhựa cọ xát vào tóc, cả lược và tóc đều bị nhiễm điện nên chúng hút nhau. Điểm 1 1 1 1 2 2 2.

(82) Tuaàn: 25 Tieát: 25. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. BAØI 22: TAÙC DUÏNG NHIEÄT VAØ TAÙC DUÏNG PHAÙT SAÙNG CUÛA DOØNG ÑIEÄN. I.MUÏC TIEÂU: 1. Kiến thức: Nêu được dòng điện có td nhiệt và biểu hiện của td này Lấy được vd cụ thể về td nhiệt của dđ Nêu được td phát sáng của dđ 2. Kyõ naêng: Nêu được ứng dụng của td nhiệt và td phát sáng của dđ trong thực tế 3. Thái độ: Nghiêm túc, say mê hứng thú học tập II.CHUAÅN BÒ: GV: giaùo aùn Cả lớp: Một biến thế chỉnh lưu nắn dòng từ 220V xoay chiều cho các đầu ra một chiều 12V –9V –6V – 3V; công suất 15W ; 5 dây nối 40cm; 1 công tắc ; 1 đoạn dây sắt mảnh 30cm; 5 mảnh giấy nhỏ (2cm x 5cm), một số cầu chì trong TV,xe máy, mạng điện gia đình,… Nhóm HS : Hai cục pin 1,5V ( pin đại) với hai đế lắp hai pin mắc nối tiếp, một bóng đèn pin được lắp sẵn vào đế, 1 công tắc, 5 đoạn dây nối 30cm, 1 bút thử điện với bóng đèn có hai đầu dây bên trong tách rời nhau, 1 đèn điốt phát quang ( đèn LED ) có lắp thêm điện trở bảo veä. III.HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1.Ổn định lớp ( 1’): Lớp trưởng báo cáo sĩ số. 2.Kieåm tra bài cũ: (4’).

(83) Hãy nêu quy ước chiều dòng điện? Làm bài tập 21.2 SBT 3.Giảng bài mới: tg 5’. Hoạt động của GV HĐ 1: Tổ chức tình huống . Khi coù doøng ñieän chaïy trong maïch ,ta coù theå thaáy caùc ñieän tích hay electron dòch chuyeån không ? Vậy căn cứ vào đâu để biết có dòng điện chạy trong maïch? GV thông báo có những tác duïng cuûa doøng ñieän . Trong 15’ baøi naøy vaø baøi hoïc tieáp theo, chúng ta lần lượt tìm hiểu tác duïng cuûa noù. HÑ 2: Tìm hieåu taùc duïng nhieät cuûa doøng ñieän .. C1: Haõy keå teân moät soá duïng cụ , thiết bị thường dùng được đốt nóng khi dòng điện chạy qua. C2: Haõy laép maïch ñieän nhö sô đồ hình 22.1 và tìm hiểu các noäi dung sau ñaây: a. Khi đén sáng, bóng đèn có noùng leân khoâng? Baèng caùch. Hoạt động của HS. Noäi dung. Đèn sáng , quạt điện quay, noài côm ñieän Baøi 22: TAÙC noùng, baøn uûi noùng, . . . DUÏNG NHIEÄT VAØ TAÙC DUÏNG PHAÙT SAÙNG CUÛA DOØNG ÑIEÄN. HS thaûo luaän chung vaø xaùc nhaän chính xaùc caùc dụng cụ đó. Tra bảng nhiệt độ nóng chảy của một số chất để xem nhiệt độ nóng chảy của caùc chaát. C1: Dụng cụ đốt nóng bằng điện : Bóng đèn daây toùc, noài côm dieän, beáp ñieän, baøn uûi, maùy saáy toùc,. . . C2:. I. Taùc duïng nhieät : C1 Bóng đèn dây toùc, noài côm dieän, beáp ñieän, baøn uûi, maùy saáy toùc,. . . C2 a. Coù, baèng cách để tay lại gần bóng đèn.. b. Daây toùc cuûa bóng đèn bị đót maïnh nhaát vaø phaùt saùng. c. Vì khi đèn sáng a. Có, bằng cách để tay bình thường thì dây lại gần bóng đèn. tóc thường toả ra moät nhieät độ b. Dây tóc của bóng khoảng 25000 C nên.

(84) nào để xác nhận điều đó? b. Bộ phận nào của đèn bị đốt maïnh vaø phaùt saùng khi coù doøng ñieän chaïy qua ? c. Khi đèn sáng bình thường , bộ phận đó của đèn có nhiệt độ khoảng 2500 0C. Bảng trên cho biết nhiệt độ noùng chaûy cuûa moät soá chaát , haõy giaûi thích vì sao daây toùc của bóng đèn thường được laøm baèng vonfram ? C3: Quan saùt thí nghieäm cuûa GV được bố trí như hình 22.2 vaø haõy cho bieát: a. Có hiện tượng gì xảy ra với các mảnh giấy khi GV đóng 10’ coâng taéc ? b. Từ quan sát trên ,hãy cho biết dòng điện đã gây tác dụng gì với dây sắt AB . GV thoâng baùo khi vaät noùng đén 500 0C thì vật bắt đầu phát ra ánh sáng thấy được.. đèn bị đót mạnh nhất và phaùt saùng. c. Vì khi đèn sáng bình thường thì dây tóc thường toả ra một nhiệt độ khoảng 25000 C nên các chất thường chảy ra , coøn voânfram khoâng bị chảy vì nhiệt độ nóng chaûy cuûa voânfram laø 33700C. C3:HS quan saùt thaûo luận và trả lời a. Mảnh giấy bị đứt rơi xuoáng. b. Dòng điện làm sợi daây noùng leân laøm cho giấy bị cháy đứt.. các chất thường chaûy ra , coøn voânfram khoâng bò chảy vì nhiệt độ noùng chaûy cuûa voânfram laø 33700C. C3 ** Vaät daãn ñieän noùng leân khi coù doøng ñieän chaïy qua.. C4: Khi nhiệt độ lên đến 3270C thì chì noùng chaûy vaø bò đứt. Mạch điện bị C4: Khi nhiệt độ lên hở ( ngắt mạch) đến 3270C thì chì nóng tránh máy móc bị chảy và bị đứt. Mạch hư hại và tổn thất. điện bị hở ( ngắt mạch) traùnh maùy moùc bò hö haïi vaø toån thaát.. C4: Nếu trong mạch điện với dây dẫn bằng đồng có nối xen một đoạn dây chì ( gọi là cầu chì ) thì một số trường hợp do HS quan sát thảo luận tác dụng nhiệt của dòng điện , và trả lời câu hỏi. daây daãn coù theå noùng treân 3270C . Hỏi khi đó có hiện. Keát luaän: Khi coù doøng ñieän chaïy qua, caùc vaät daãn bò noùng leân . Doøng ñieän chaïy qua daây toùc.

(85) 5’. tượng gì xảy ra với đoạn dây chì với mạch điện ? HÑ 3: Tìm hieåu taùc duïng phaùt saùng cuûa doøng ñieän . Cho HS quan sát bóng đèn của bút thử điện sau đó lắp trở lại và cắm bút trở lại một trong hai lỗ của ổ lấy điện để HS quan saùt vuøng phaùt saùng của bóng đèn. C5:Trong bóng đèn của bút thử điện ( Hình 22.3) coù chứa khí neon. Hãy nêu nhận xét về hai đầu dâybên trong cuûa noù. C6: Hãy quan sát bóng đèn bút thử điện khi nó phát sáng và trả lời câu hỏi sau đây: Đèn sáng do hai đầu dây đèn hay do vùng chất khí giữa hai đầu dây này phát sáng? Đèn LED làm bằng vật liệu bán dẫn với hợp chất Gali – Asen – Photpho . Khi coù moät hieäu ñieän theá ñaët vaøo LED theo chieàu thuaän, caùc electron ở mức năng lượng trên chuyển xuống mức năng lượng dưới còn trống . Năng lượng được giải phóng dưới dạng điện tư øcó bước sóng ở vùng ánh sáng nhìn thấy được . Đèn LED chỉ dùng hiệu điện thế khoảng từ. C5: Hai đầu dây trong Bóng đèn làm dây bóng đèn tách rời nhau. tóc nóng đến nhiệt độ cao và phát saùng C6: đèn của bút thử điện sáng do chất khí ở II. Tác dụng phát giữa hai đầu dây bên sáng: trong đèn phát sáng. HS đọc nội dung mục 2 để thu thập thông tin . Laøm TN theo saùch hướng dẫn và trả lời câu hoûi. Bóng đèn bút thử điện ( Hình 22.3). Hình 22.4 AÛnh chuïp phóng to đèn điốt phát quang. C7:Đèn điốt phát quang sáng khi bản kim loại nhỏ hơn bên trong đèn được nối với cực dương. 1. Bóng đèn bút thử ñieän: C5 C6. Keát luaän: Doøng ñieän chaïy qua chaát khí trong boùng đèn của bút thử ñieän laøm chaát khí naøy phaùt saùng. 2. Đèn điốt phát quang ( đèn LED) C7 Keát luaän: Đèn ñioát phaùt quang chæ cho doøng ñieän ñi qua theo moät chieàu nhaát ñònh và khi có đèn sáng..

(86) 2V đến 6V. Dưới 2V đèn của pin và bản kim loại không sáng, quá 6 V đèn có to hơn được nối với cực theå bò hoûng. aâm. Chaát khí vaø chaát baùn dẫn có thể dẫn điện ở ñieàu kieän nhaát ñònh .. C7: Đảo ngược hai đầu dây đèn , nhận xét xem khi đèn saùng thì doøng ñieän ñi vaøo baûn cực nào của đèn?. Doøng ñieän ñi qua moïi vaät daãn , thoâng thường đều làm cho vaät daãn noùng leân. Neáu vaät daãn noùng lên tới nhiệt độ cao thì phaùt saùng. Doøng ñieän coù theå làm sáng bóng đèn bút thử điện và đèn ñioát phaùt quang mặc dù các đèn này chưa nóng tới nhiệt độ phát quang. III. Vaän duïng: C8: e. Khoâng coù trường hợp nào.. C8: e. Không có trường K hợp nào. A B K HÑ 4: Vaän duïng . Ta biết kim loại dẫn điện . Qua bài này ta còn biết những vaät lieäu (chaát) naøo khaùc coù theå daãn ñieän? C8: Doøng ñieän khoâng gaây ra taùc duïng nhieät trong caùc duïng cụ nào dưới đây khi chúng hoạt động bình thường. a. Bóng đèn bút thử điện. b. Đèn điốt phát quang.. Hình 22.5 C9: Nối bản kim loại nhỏ của đèn LED với cực A của nguồn điện và đóng công tắc K. Nếu đèn LED sáng thì A là cực dương của nguồn điện và ngược. A. B. C9: Noái baûn kim loại nhỏ của đèn LED với cực A của nguồn điện và đóng coâng taéc K. Neáu đèn LED sáng thì A là cực dương của nguoàn ñieän vaø ngược lại..

(87) c. Quaït ñieän. laïi. d. đồng hồ dùng pin. e. Không có trường hợp nào. C9: Cho sơ đồ mạch điện hình 22.5 nguoàn ñieän laø moät chieác pin với các cực (+) và (-) chưa bieát . Haõy neâu caùch laøm khi sử dụng đèn điốt phát quang để xác định xem A hay B là cực dương và chiều dòng điện trong maïch. 4.Củng cố: (3’) Cho học sinh nhắc lại nội dung ghi nhớ. 5.Dặn dò: (2’) - Học thuộc lòng nội dung ghi nhớ . Làm các bài tập 22.1, 22.2 SBT. Tuaàn: 26 Ngày soạn: Tieát:. Ngaøy daïy:. BAØI 23: TÁC DỤNG TỪ, TÁC DỤNG HOÁ HỌC VAØ TAÙC DUÏNG SINH LYÙ CUÛA DOØNG ÑIEÄN I.MUÏC TIEÂU: 1. Kiến thức: Nêu được biểu hiện của tác dụng từ, tác dụng hóa học, tác dụng sinh lí của dòng điện. 2. Kĩ năng: Tìm ví dụ cụ thể về tác dụng từ của dòng điện 3. Thái độ: say mê hứng thú học tập II.CHUAÅN BÒ: Gv: giáo án Cả lớp: Một cuộn dây cuốn sẵn làm nam châm điện, dây nhỏ bằng sắt, thép, đồng, nhôm, 1 chuông điện 6V, 1 acquy 12V, 1 bóng đèn 6V, cặp pin đại 1.5V, đế lắp pin, 1 công tắc, 1 bình đựng dung dịch sunfat ( CuSO 4) với nắp nhựa có lắp hai điện cực bằng than chì, 6 đoạn dây nối 40cm, tranh vẽ to sơ đồ chuông điện. Nhóm HS : Một nam châm điện , hai pin loại 1.5V, đế lắp pin, 1 công tắc, 5 đoạn dây nối 30cm, một kim nam châm, đinh sắt , một vài dây theùp, vaøi maãu daây ñoâng , theùp..

(88) III. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1.Ổn định lớp( 1’): Lớp trưởng báo cáo sĩ số. 2.Kiểm tra bài cu (5’)õ: Trả nội dung phần ghi nhớ, sửa bài tập 22.1,22.2 SBT. 3.Giảng bài mới: TG Giáo viên tổ chức các hoạt động Hoạt động của học sinh 2’ HĐ 1: Tổ chức tình huống . Haõy quan saùt aûnh chuïp caàn caåu dùng nam châm ở trang đầu chöông 3. Nam chaâm ñieän laø gì? Nó hoạt động dựa trên tác dụng gì 10’ cuûa doøng ñieän? Nhóm HS khảo sát tính chất từ HÑ2: Tìm hieåu nam chaâm ñieän. nam châm , sử dụng cuộn dây đã Cho HS quan sát nam châm vĩnh quấn sẵn để lắp mạch điện như cửu, tính chất của chúng là hút sắt hình vẽ23.1. Tiến hành các bước ở theùp, lam quay kim nam chaâm, chæ caâu C1. So saùnh tính chaát cuûa cuoän ra cực từ của nam châm vĩnh cưủ. dây có dòng điện chạy quavới tính. Ghi baûng Bài 23: TÁC DỤNG TỪ – TÁC DỤNG HOÁ HỌC – TAÙC DUÏNG SINH LYÙ CUÛA DOØNG ÑIEÄN. I. Tác dụng từ:. C1: a.Khi công tắc đóng, cuộn dây huùt ñinh saét nhoû. Khi coâng taéc ngaét , ñinh saét nhoû rôi ra. b. Đưa một kim nam châm lại gần một đầu cuộn dây va đóng chất từ của nam châm để rút ra kết cơng tắc thì một cực của kim luaän caàn coù. nam châm bị hút hoặc bị đẩy. C1: -khi đảo đầu cuộn dây cực của a.Khi công tắc đóng, cuộn dây hút C1: nam châm lúc trước bị hút thì ñinh saét nhoû. Khi coâng taéc ngaét , nay bị đẩy và ngược lại(laøm a. Đưa một đầu cuộn dây lại gần ñinh saét nhoû rôi ra. quay kim nam chaâm) caùc ñinh saét nhoû, caùc maãu daây. 4’. đồng hoặc nhôm. Quan sát xem có hiện tượng gì xảy ra khi công tắc ngắt , khi công tắc đóng. b. Ñöa kim nam chaâm laïi gaàn moät đầu cuộn dây và đóng công tắc. Hãy cho biết cực nào của kim nam châm bị hút cực nào bị đẩy. Vậy biểu hiện nào chứng tỏ dòng điện có tác dụng từ? HĐ 3: Tìm hiểu hoạt động của chuoâng ñieän .. Keát luaän:. b. Một cực của kim nam châm bị 1. . . . nam châm điện . . . hút hoặc bị đẩy. - laøm quay kim nam chaâm. 2. . . . .tính chất từ . . . C2.Khi đóng công tắc doøng. dieän chaïy qua cuoän daây vaø cuộn dây trở thành nam châm điện . Khi đó cuộn dây hút Nhóm HS tự nghiên cứu, thảo luận miếng sắt làm cho đầu gõ về hoạt động của chuông điện và chuông đập vào chuông, chuoâng keâu. trả lời các câu hỏi C2,C3,C4. C3: Ở chỗ miếng sắt bị hút.

(89) Đóng công tắc cho chuông điện hoạt động , nêu câu hỏi : Chuông điện có cấu tạo và hoạt động như theá naøo? GV giaûi thích caùc boä phaän cuûa chuoâng ñieän qua tranh veõ. Gv thoâng baùo taùc duïng cô hoïc cuûa doøng ñieän C2: Khi đóng công tắc có hiện tượng gì xảy ra với cuộn dây , vơí miếng sắt và đầu gõ của chuông? C3: Ngay sau đó mạch điện bị hở. Hãy chỉ ra chỗ hở mạch này. Giải thích tại sao miếng sắt đó lại trở veà tì saùt vaøo tieáp ñieåm?. C2: Doøng dieän chaïy qua cuoän daây và cuộn dây trở thành nam châm điện . khi đó cuộn dây hút miếng sắt làm cho đầu gõ chuông đập vaøo chuoâng, chuoâng keâu. C3: Ở chỗ miếng sắt bị hút nên rời khỏi tiếp điểm , khi hở mạch cuộn daây khoâng coù doøng ñieän chaïy qua , không có tính chất từ nên không hút miếng sắt nữa. Do tính chất đàn hồi của thanh kim loại nên miếng sắt lại trở về tì sát vào tiếp ñieåm. C4: Khi miếng sắt trở lại tì sát tiếp ñieåm maïch kín vaø cuoän daây laïi coù doøng ñieän chaïy qua vaø laïi coù tính chất rừ. Cuộn dây lại hút miếng sắ, chuông kêu. Mạch lại hở, cứ như vậy cho đến khi đóng công C4: Taïi sao chuoâng keâu lieân tieáp taéc. chừng nào công tắc còn đóng ? - dùng chế tạo ra động cơ điện, chuoâng ñieän,…. nên rời khỏi tiếp điểm , khi hở maïch cuoän daây khoâng coù doøng ñieän chaïy qua , khoâng coù tính chất từ nên không hút miếng sắt nữa. Do tính chất đàn hồi của thanh kim loại nên miếng sắt lại trở về tì sát vào tiếp ñieåm. C4: Khi miếng sắt trở lại tì sát tieáp ñieåm maïch kín vaø cuoän daây laïi coù doøng ñieän chaïy qua và lại có tính chất rừ. Cuộn daây laïi huùt mieáng saté, chuoâng kêu. Mạch lại hở, cứ như vậy cho đến khi đóng công tắc.. Ghi nhớ: -Caáu taïo nam chaâm ñieän: cuoän day daãn quaán quanh moät loõi saét vaø coù doøng ñieän chaïy qua. - Biểu hiện t/d từ của dòng ñieän: doøng ñieän chaïy qua nam chaâm ñieän có tác dụng 10’ laøm quay kim nam chaâm, huùt caùc vaät saét theùp. Hiện tượng này chứng tỏ dòng điện có tác dụng từ - Dựa vào t/d từ thì ứng dụng Dựa vào tác dụng từ của dòng gì điện người ta chế tạo động cơ điện, chuông điện C5: Dung dịch muối đồng . . . sunfat là chất dẫn điện vì đèn II. Tác dụng hoá học: trong maïch saùng C5: Dung dịch muối đồng C6: Được phủ một lớp màu đỏ sunfat là chất dẫn điện vì HĐ4: Tìm hiểu tác dụng hoá học nhạt đèn trong mạch sáng.

(90) 5’. 4’. cuûa doøng ñieän. Giới thiệu dụng cụ TN chú ý thỏi than nối trực tiếp với cực âm, lúc đầu hai thỏi than đều có màu đen. C5: Quan sát đèn khi đóng công tắc và cho biết chất đồng sunfat( CuSO4) laø chaát daãn ñieän hay chaát caùch ñieän C6: Thỏi than nối với cực âm lúc đầu có màu đen. Sau vài phút TN nó được phủ một lớp màu gì? - Dựa vào t/d hóa học có ứng dụng gì?. C6: Được phủ một lớp màu đỏ nhaït. Ghi nhớ: Doøng ñieän coù taùc dụng hoá học , chẳng hạn khi coù doøng ñieän chaïy qua - dùng để mạ vàng, mạ kẽm, đúc dung dịch muối đòng thì nĩ kim loại, luyện kim… tách đồng ra khỏi dung dịch tạo thành lớp đồng bám trên thỏi than nối với cực âm. - HS löu yù laéng nghe. Dựa vào t/d hóa học có ứng dụng: dùng để mạ vàng, mạ keõm,... - trong y học: chữa bệnh, châm II. Taùc duïng sinh lyù: cứu…. Doøng ñieän coù taùc duïng sinh lý khi đi qua cơ thể người và các động vật. Dòng điện chạy qua cơ thể người sẽ làm các cơ người bị HÑ5: Tìm hieåu taùc duïng sinh lyù co giật, có thể làm tim ngừng cuûa doøng ñieän. C7: Moät cuoân daây daãn ñang coù đập ngạt thở và thần kinh bị Nếu sơ ý sẽ gây nguy hiểm đến dòng điện chạy qua. tê liệt tính maïng., ñieän giaät laø gì? C8: Huùt caùc giaáy Dựa vào t/d sinh lý trong y Dựa vào t/d sinh lí có ứng dụng học: chữa bệnh, châm cứu… gì? III. Vaän duïng:. C7: Moät cuoân daây daãn ñang coù doøng ñieän chaïy qua.. C8: Huùt caùc giaáy. HÑ6: Vaän duïng. C7:Vật nào dưới đây có tác dụng từ? C8: Doøng ñieän khoâng coù taùc duïng.

(91) nào dưới đây. 4.Củng cố: 3’ Cho học sinh nhắc lại nội dung ghi nhớ. 5.Dặn dò: 1’ - Học thuộc lòng nội dung ghi nhớ . Làm các bài tập 23.1,23.2,23.3 SBT. - Xem lại các kiến thức cũ tiết sau ôn tập để chuẩn bị tiết tới kiểm tra 1t..

(92) Tuaàn: Tieát:. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. OÂN TAÄP I. MUÏC TIEÂU: 1. Kiến thức: Hệ thống hóa tất cả các kiến thức đã học từ đó khắc sâu những kiến thức đó. 2. Kĩ năng: có kĩ năng giải các dạng bài tập khác nhau, làm quen với dạng đề 100% tự luận. 3. Thái độ: trung thực, tỉ mĩ và logic. II. CHUAÅN BÒ: Dàn bài những nội dung chính đã học. III. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1.Ổn định lớp( 1’): Lớp trưởng báo cáo sĩ số. 2.Kiểm tra bài cũ (5’)õ: Trả nội dung phần ghi nhớ, sửa bài tập 22.1,22.2 SBT. 3.Giảng bài mới: Tg Hoạt động của GV Hoạt động của Hs Noäi dung 5’ Hoạt động 1: tổ chức tình huoáng hoïc taäp Để cũng cố lại kiến Hs chú ý lắng nghe thức đã học và chuẩn OÂân taäp bị tốt cho tiết tới kiểm 29’ tra hoâm nay chuùng ta Caâu hoûi oân taäp: Hs doïc caâu hoûi vaø laàn 1. coù theå laøm vaät seõ tieán haønh oân taäp lược trả lời theo yêu nhiễm điện bằng cách Hoạt động 2: ôn tập naøo? Gv treo baûng phuï caùc caàu cuûa Gv 2. Khi vaät nhieãm ñieän caâu hoûi oân taäp. Yeâu.

(93) cầu hs lần lược trả lời Hs chia nhóm thảo caùc caâu hoûi luận và cử nhóm trưởng trả lời Chia lớp ra 4 nhóm mỗi nhóm thảo luận trả Nhóm trưởng các lời 3 câu nhóm lần lược trả lời Gọi đại diện các nhóm các nhóm khác nhận trả lời các câu hỏi xeùt hs chuù yù laéng nghe vaø Goïi caùc nhoùm khaùc ghi nhaän nhaän xeùt Gv nhaän xeùt vaø khaúng ñònh. thì vaät coù khaû naêng gì? 3. Có mấy loại điện tích? 4. Khi naøo vaät nhieãm ñieän döông, aâm 5. Hai vật đã nhiễm điện tác dụng với nhau nhö theá naøo? 6. Nguyên tử cấu tạo theá naøo 7. Doøng ñieän laø gì? 8. Nguoàn ñieän coù coâng duïng gì? 9. Moãi nguoàn ñieän coù mấy cực? 10. Caáu taïo cuûa maïch ñieän ñôn giaûn laø gì? 11. Theá naøo laø chaát daãn ñieän, chaát caùch ñieän. Keå 3 boä phaän trên đồ dùng điện làm baèng chaát caùch ñieän. Doøng ñieän trong kim loại là gì? Electron tự do chæ coù trong chaát gì? 12. doøng ñieän coù caùc taùc duïng gì?. 4. Daën doø vaø nhaän xeùt tieát hoïc (5’) Yeâu caàu hs veà nhaø hoïc laïi baøi chuaån bò kieåm tra 1t. xem laïi baøi oân taäp Gv nhaän xeùt tieát hoïc.

(94) Tuaàn: Tieát:. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. KIEÅM TRA 1 TIEÁT. I. MUÏC TIEÂU : 1. Kiến thức: Kiểm tra kiến thức học sinh từ tiết 19  25 2. Kĩ năng: có kĩ năng giải các dạng bài tập khác nhau, làm quen với dạng đề 100% tự luận.Rèn cho học sinh kỷ năng nhanh, chính xác.

(95) 3. Thái độ: nghiêm túc, trung thực, tỉ mĩ và logic. II. CHUAÅN BÒ : Hs: Kiến thức đã học Gv: đề và đáp án III. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY VAØ HỌC: 1.Ổn định lớp( 1’): Lớp trưởng báo cáo sĩ số. 2. Kieåm tra: *** Đề kiểm tra Câu 1: Hãy so sánh chiều quy ước của dòng điện với chiều dịch chuyển có hướng của các electron tự do trong day dẫn kim loại. (3 đ) Caâu 2: Moät vaät nhieãm ñieän aâm khi naøo vaø nhieãm ñieän döông khi naøo? (2.5ñ) Câu 3: Dòng điện là gì? Thế nào là dòng điện trong kim loại? (2.5đ) Câu 4: Vẽ chiều dòng điện trong sơ đồ mạch điện gồm: 1 pin, 1 bóng đèn, 1 công tắc đóng và dây dẫn. 2đ. Đáp án đề 1. Caâu 1: Chiều dịch chuyển có hướng của electron tự do Từ cực âm của nguồn - qua dây dẫn kim loại - cực dương của nguồn . (1.5 ñ). Chiều quy ước của dòng điện Từ cực dương của nguồn - qua dây dẫn kim loại - cực âm của nguồn. (1.5 ñ). Caâu 2: Moät vaät nhieãm ñieän aâm khi vaät nhaän theâm electron. Nhiễm điện dương khi vật mất bớt electron. Câu 3: Dòng điện là dòng dịch chuyển có hướng của các electron. Dòng điện trong kim loại là dòng dịch chuyển có hướng của các electron tự do. Caâu 4: 2ñ K +. (1.25 ñ) (1.25 ñ) (1.25 ñ) (1.25 ñ).

(96) Tuaàn: Tieát:. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. BAØI 24: CƯỜNG ĐỘ DÒNG ĐIỆN I.MUÏC TIEÂU: 1. Kiến thức: Nêu được td của dđ càng mạnh thì số chỉ ampe kế càng lớn, nghĩa là cường độ của nó càng lớn Nêu được đơn vị đo cường độ dđ là gì 2. Kĩ năng: Sử dụng được ampe kế để đo cường độ dđ 3. Thái độ: nghiêm túc, trung thực, tỉ mĩ và logic. II.CHUAÅN BÒ:.

(97) Cả lớp: Pin1,5 hay 3 V đặt trong giá đựng pin , bóng đèn lắp sẵn vào đế, 1 ampe kế giới hạn đo 1A trở lên và có ĐCNN là 0,05A, 1 biến trở, 1 đồng hồ đa năng. Nhóm HS : Hai pin 1,5V lắp sẵn vào đế, 1 ampe kế giới hạn đo 1A trở lên và có ĐCNN là 0,05A, 1 công tắc, 5 sợi dây điện 30cm. III.HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1.Ổn định lớp( 1’): Điểm danh, ổn định trật tự 2.Kiểm tra bài cũ: (4’) Trả nội dung phần ghi nhớ, sửa bài tập 23.1,23.2 SBT. 3.Giảng bài mới: Tg Hoạt động của GV Hoạt động của Hs Noäi dung 5’ Hoạt động 1: tổ chức tình Baøi 24: huoáng hoïc taäp CƯỜNG ĐỘ ĐVĐ giống phần mở bài DOØNG ÑIEÄN trong sách . dựa vào tác 8’ duïng maïnh hay yeáu cuûa dòng điện để xác định dòng I.Cường độ điện đó mạnh hay yếu tức HS quan sát GV làm dòng điện là xác định cường độ dòng TN dch chuyển con 1 Quan sát TN chạy của biến trở . HS của GV ñieän. Hoạt động 2: : Tìm hiểu quan sát chỉ số ampe cường độ dòng điện và đơn kế tương ứng khi đèn Đèn sáng càng sáng mạnh , đèn sáng mạnh thì chỉ só vị cường độ dòng điện . Giới thiệu hình 24.1 và các yếu. Và ghi nhận xét ampe kế càng taùc duïng cuûa caùc thieát bò , nhö yeâu caàu cuûa SGK lớn. dụng cụ được sử dụng trong 2. Cường độ maïch ñieän naøy. Thoâng baùo doøng ñieän ampe keá laø duïng cuï phaùt hieän vaø cho bieát doøng ñieän 7’ mạnh hay yếu. Biến trở dùng để thay đổi dòng điện trong maïch. GV thông báo về cường độ dòng điện và đơn vị cường độ dòng điện như SGK II. Ampe keá HS tìm hieå u ampe keá Soá chæ cuûa ampe keá cho bieát.

(98) 10’. 5’. giá trị của cường độ dòng điện ,ký hiệu bằng chữ I Đơn vị đo cường độ dòng ñieän laø Ampe, kyù hieäu laø chữ A . Để đo cường độ dòng điện nhỏ người ta duøng ñôn vò miliampe, kyù hieäu mA 1mA = 0,001A; 1A = 1000mA Hoạt động 3: Tìm hiểu ampe keá HS tìm hieåu ampe keá thaät hay qua hình 24.2 theo caùc nội dung trong SGK trả lời C1 C1: Haõy cho bieát GHÑ vaø ÑCNN cuûa ampe keá hình 24.2a , 24.2b b. Haõy cho bieát ampe keá nào ởhình 24.2 duøng kim chæ thò vaø ampe keá naøo hieän soá c. Caùc choát noái daây daãn cuaê ampe keá coù ghi daáu gì? d. Nhaän bieát choát ñieàu chænh kim cuûa ampe keá được trang bị cho nhóm em Hoạt động 4: Mắc ampe kế để xác định cường độ doøng ñieän Cho HS thực hiện từng nội dung III. 24.2a: GHÑ:100mA; ÑCNN:10mA 24.2b 6A;0,5A b. Ampe keá hình 24.2a , 24.2b duøng kim chæ thò và ampe kế 24.2c hiện III. Đo cường soá độ dòng điện c. Coù ghi “+” daáu döông; “-” laø daáu aâm. d. HS trả lời theo từng trường hợp cụ thể. +. -. 2. Tuøy vaøo GHÑ cuûa mỗi ampe kế để chọn ampe kế thích hợp với. Đo cường độ doøng ñieän baèng ampe keá . ñôn vò đo cường độ doøng ñieän laø ampe (A).

(99) 1. Hãy vẽ sơ đồ mạch điện vật cần đo cường đo.ä hình 24.3 trong đó ampe kế 3.Nhóm mắc theo sơ IV. Vận dụng được kýhiệu là: đồ.. 2. Dựa vào bảng số liệu dưới đây, hãy cho biết ampe keá cuûa nhoùm mình coù thể dùng để đo cường độ doøng ñieän qua duïng cuï naøo? 3. Maéc maïch nhö hình 24.3. Trong đó cần phải mắc chốt (+) của ampe kế vào cực döông cuûa nguoàn ñieän. 4. Kiểm tra hoặc điều chỉnh kim ampe keá . 5. Đóng công tắc , để cho kim của ampe kế đứng yên. Đặt mắt để cho kim che khuaát aûnh cuûa noù trong gương, đọc và ghi giá trị của cường độ dòng điện . I1=……A.Quan sát độ sáng của đèn. 6. Sau đó dùng nguồn điện cuûa hai pin maéc lieân tieáp vaø tiến hành tương tự. Đọc và ghi giá trị của cường độ doøng ñieän I2 = . . . . A Quan sát độ sáng của bóng đèn. C2: Neâu nhaän xeùt veà moái liên hệ giữa đọ sáng của. 4.Dùng vít vặn để điều chænh. 5. Đọc giá trị I1 và quan sát độ sáng của bóng đèn.. 6. Đọc giá trị I2 và quan sát độ sáng của bóng đèn.. C2: Nhaän xeùt : Doøng điện chạy qua đèn có cường độ càng. . lớn . thì đèn càng . . . .sáng . . Doøng ñieän chaïy qua đèn có cường độ càng. . nhỏ . thì đèn càng . . toái .. C3: 0.175A=175mA; 0,38A= 380mA; 280mA= 0,280A;.

(100) đèn và cường độ dòng điện qua đèn: Dòng điện chạy qua đèn có cường độ càng. . . . . . . . thì đèn càng . . . . . . Hoạt động 5: Củng cố và vaän duïng C3:Đổi đơn vị các giá tri sau ñaây: C4: Coù 4 ampe keá coù GHÑ nhö sau: 2mA; 20mA; 250mA; 2A. Hãy cho biết ampe kế đã cho là phù hợp nhất để đo mỗi cường độ dòng điện sau ñaây:15 mA; 0,15mA; 1,2A? C5: Ampe kế trong sơ đồ nào mắc đúng?. C4: Choïn GHÑ ño cường độ 15mA; Chọn 2A để đo 1,2A C5: Sơ đồ a. 4.Củng cố: (4’) Cho học sinh nhắc lại nội dung ghi nhớ. 5.Dặn dò: (1’) - Học thuộc lòng nội dung ghi nhớ . Làm các bài tập 24.1,24.2 SBT. - Xem trước bài 25 cho tiết học tới.. Tuaàn: Tieát:. Ngày soạn: Ngaøy daïy:.

(101) BAØI 25: HIEÄU ÑIEÄN THEÁ. I.MUÏC TIEÂU: 1. Kiến thức: Nêu được giữa 2 cực của nguồn điện có hiệu điện thế Nêu được đơn vị của hiệu điện thế là vôn ( V) Nêu được: khi mạch hở, hiệu điện thế giữa 2 cực của pin hay acquy ( còn mới ) có giá trị bằng số vôn kế ghi trên vỏ mỗi nguồn điện này 2. Kĩ năng: Sử dụng được vôn kế để đo hiệu điện thế giữa 2 cực của pin hay acquy trong mạch điện hở 3. Thái độ: nghiêm túc, trung thực, tỉ mĩ và logic. II.CHUAÅN BÒ: Cả lớp: Một số loại pin và acquy có ghi số vôn và đồng hồ vạn năng . Nhóm HS : Hai pin 1,5V lắp sẵn vào đế, 1 vôn kế giới hạn đo 5V trở lên và có ĐCNN là 0,1V, 1 công tắc, 7 sợi dây điện 30cm.1 bóng đèn loại 2.5V – 1W III.HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1.Ổn định lớp( 1’): Điểm danh, ổn định trật tự 2.Kiểm tra bài cũ: (4’) Trả nội dung phần ghi nhớ, sửa bài tập 24.1, 24.2 SBT. 3.Giảng bài mới: Tg Hoạt động của GV Hoạt động của HS Noäi dung 2’ Hoạt động 1: Tổ chức tình huoáng hoïc taäp Chúng ta đã học về dòng điện HS thu thập thông tin từ vaø nguoàn ñieän. Nguoàn ñieän coù thoâng baùo cuûa GV , SGK , Xem laïi hình 19.2 trang 54 khaû naêng gì? 8’ Cho HS đọc phần mở bài để SGK ghi số vôn tương ứng với các nguồn điện. vaøo noäi dung baøi hoïc . Baøi 25: HIEÄU Hoạt động 2: Tìm hiểu hiệu ÑIEÄN THEÁ ñieän theá vaø ñôn vò hieäu ñieän I.Hieäu ñieän theá theá . Thoâng baùo noäi dung veà hieäu Nguoàn ñieän ñieän theá vaø ñôn vò hieäu ñieän C1: tạo ra sự nhiễm Pin troø n : 1.5 V. theá. ñieän khaùc nhau Acquy cuû a xe maù y : Nguồn điện tạo ra sự nhiễm ở hai cực của 6V hoặ c 12V. điện khác nhau ở hai cực của nó, do đó giữa.

(102) 8’. 7’. 10’. nó. Người ta nói giữa hai cực cuûa nguoàn ñieän coù moät hieäu điện thế. Hiệu điện thế được kí hiệu bằng chữ U. Đơn vị đo hieäu ñieän theá laø voân, kí hieäu V; Người ta còn dùng đơn vị milivôn (mV) hoặc kilôvôn (kV). Ghi baûng. 1mV = 0,001 V ; 1kV = 1000V. C1: Haõy ghi caùc giaù trò hieäu điện thế giữa hai cực của nguoàn ñieän khi chöa maéc vaøo maïch ñieän. - Pin troøn: ………………….V - Acquy cuûa xe maùy: ………..V - Giữa hai lỗ của ổ lấy ñieän trong nhaø: ………………….V Hoạt động 3: Tìm hiểu vôn keá. Cho học sinh đọc sách giáo khoa. Ghi baûng. C2: Tìm hieåu voân keá. 1.Trên mặt vôn kế có ghi chữ gì ? 2.Trong các vôn kế ở hình 25.2, voân keá naøo duøng kim, voân keá naøo hieän soá ? 3.Cho baûng 1 ( trang 69). Ghi đầy đủ vào bảng. 4.Ở các chốt nối dây dẫn của. Giữa hai lỗ của ổ lấy ñieän trong nhaø: 220V. Hoïc sinh thu thaäp thoâng tin từ sách giáo khoa, làm việc theo caùc muïc 1, 2, 3, 4, 5 cuûa caâu C2. 1.Treân maët voân keá coù ghi chữ V. 2.Voân keá hình 25.2a vaø b duøng kim. Voân keá hình 25.2c hieän soá. 3. Voân GHÑ ÑCNN keá Hình 300V 50V 25.2a Hình 20V 2,5V 25.2b -. hai cực của moãi nguoàn ñieän coù moät hieäu ñieän theá. Ñôn vò ño hieäu ñieän theá laø voân, kí hieäu laø V. Soá voân ghi treân moãi nguoàn ñieän laø giaù trò cuûa hieäu ñieän theá giữa hai cực cuûa noù khi chöa maéc vaøo maïch. II. Voân keá. Hieäu ñieän theá 4. Mỗi chốt của vôn kế có được đo bằng ghi dấu “+” (cực dương) vôn kế. và dấu “-” (cực âm). 5. (Học sinh trả lời, giáo vieân xaùc nhaän vaø boå sung). Hoïc sinh laøm vieäc theo nhóm, trả lời các mục 1, 2, 3, 4, 5 cuûa caâu C3. 1. +.

(103) voân keá coù ghi daáu gì ? Hình 25.3. 5.Haõy nhaän bieát choát ñieàu chænh kim cuûa voân keá maø em coù. Hoạt động 4: Đo hiệu điện thế giữa hai cực để hở của nguồn ñieän. Cho hoïc sinh thu thaäp thoâng tin từ sách giáo khoa ở nội dung muïc III. 1.Hãy vẽ sơ đồ mạch điện hình 25.3, trong đó vôn kế kí hiệu là. 2.Học sinh trả lời theo thực teá duïng cuï ño. 3.Nhóm tự kiểm tra, điều chænh kim vaø maéc maïch điện theo sơ đồ trên. III. Ño hieäu 4.Nhóm học sinh thí nghiệm điện thế giữa vaø ghi soá lieäu vaøo baûng 2. hai cực để hở cuûa nguoàn ñieän.. 2.Kieåm tra xem voân keá cuûa nhóm em có giới hạn đo là bao nhiêu, có phù hợp để đo hiệu ñieän theá 6V hay khoâng ? 3.Kiểm tra hoặc điều chỉnh để kim vôn kế chỉ đúng vạch số 0 vaø maéc maïch ñieän nhö hình 25.3. 4.Công tắc bị ngắt và mạch hở. Đọc và ghi số chỉ của vôn kế vào bảng 2 đối với pin 1, pin 2. C3: Từ bảng 2, so sánh số vôn ghi trên vỏ pin với số chỉ của voân keá vaø ruùt ra keát luaän. C3: Soá chæ cuûa voân keá baèng Hoạt động 5: Vận dụng. C4: Đổi đơn vị cho các giá trị số vôn ghi trên vỏ nguồn ñieän. sau ñaây:. IV. Vaän duïng.

(104) C5: Hình 25.4. Cho bieát: a. Duïng cuï naøy coù teân laø gì ? Kí hieäu naøo treân duïng C4: cụ cho biết điều đó ? a. 2.5V = 2500mV b. GHÑ vaø ÑCNN cuûa b. 6kV = 6000V duïng cuï ? c. 110V = 0,110kV c. Kim ở vị trí 1 chỉ giá trị d. 1200mV = 1.2V bao nhieâu ? C5: d. Kim ở vị trí 2 chỉ giá trị a. Dụng cụ này là vôn kế. bao nhieâu ? Kí hiệu chữ V trên dụng cụ cho biết điều đó. C6: Duøng voân keá naøo laø phuø b. GHÑ laø 30V vaø ÑCNN laø hợp nhất để đo hiệu điện thế 1V. giữa hai cực của nguồn điện đã c. Kim ở vị trí 1 chỉ giá trị là cho ? 3V. d. Kim ở vị trí 2 chỉ giá trị là 28V. C6: GHÑ 5V ño nguoàn ñieän có số ghi ở vỏ 1.5V. GHÑ 10V ño nguoàn ñieän coù soá ghi treân voû laø 6V. GHÑ 20V ño nguoàn ñieän coù soá ghi treân voû 12V. 4.Củng cố: (4’) Cho học sinh nhắc lại nội dung ghi nhớ. 5.Dặn dò: (1’) - Học thuộc lòng nội dung ghi nhớ . Làm các bài tập 25.1,25.2 SBT. - Xem trước bài 26 cho tiết học tới..

(105) Tuaàn: Tieát:. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. HIỆU ĐIỆN THẾ GIỮA HAI ĐẦU DỤNG CỤ DÙNG DIỆN. I. MUÏC TIEÂU : 1. Kiến thức: Nêu được khi có hiệu điện thế giữa 2 đầu bóng đèn thì có dòng điện chạy qua bóng đèn Nêu được rằng 1 dụng cụ điện sẽ hoạt động bình thường khi sử dụng nó đúng với hiệu điện thế định mức được ghi trên dụng cụ đó 2. Kĩ năng: sử dụng được ampe kế để đo cường độ dòng điện và vôn kế để đo hiệu điện thế giữa hai đầu bóng đèn trong mạch điện kín 3. Thái độ: nghiêm túc, trung thực, tỉ mĩ và logic. II.CHUAÅN BÒ: _ Lớp : bảng phụ ghi bảng 1, câu 8, tranh phóng to h26.1 _ Nhóm : 2 pin (1.5v), 1 vôn kế và 1 ampe kế có GHD phù hợp, 1 bóng đèn pin, 1 công tắc, dây nối. III.HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1.Ổn định lớp( 1’): Điểm danh, ổn định trật tự 2.Kiểm tra bài cũ: (4’) Đơn vị đo hiệu điện thế là gì? Dụng cụ để đo hiệu điện thế? Kí hiệu. _ Vẽ sơ đồ mạch điện dùng vôn kế để xác định hiệu điện thế giữa hai đầu bóng. 3.Giảng bài mới: Tg Hoạt động của GV Hoạt động của HS Noäi dung 5’ Hoạt động 1: Tổ chức tình hs lắng nghe và nêu dự huoáng hoïc taäp Trên các bóng đèn cũng như đoán treân caùc duïng cuï duøng ñieän đều có ghi số vôn, chẳng hạn bóng đèn 2.5V; 12V hay 220V. 10’ lieäu caùc soá voân naøy coù yù nghóa I. Hieäu ñieän theá gioáng nhö yù nghóa cuûa soá voân giữa hai đầu của được ghi trên các nguồn điện bóng đèn. _ Hoï c sinh hoạ t độ n g khoâng?.

(106) 10’. 10’. Để trả lời được câu hỏi này vaøo baøi hoïc hoâm nay caùc em seõ roõ Hoạt động 2: Đo hiệu điện thế giữa hai đầu của bóng đèn. _ Yêu cầu học sinh hoạt động theo nhoùm: maéc maïch ñieän như H6.1  trả lời câu C1. _ Tương tự yêu cầu học sinh thực hiện TN2. _ Giáo viên hổ trợ các nhóm yếu kiểm tra mắc vôn kế đúng rồi mới cho thực hiện đo . theo nhóm trả lời câu C1. _ Trong maïch ñieän kín, hieäu ñieän theá giữa hai đầu bóng đèn tạo ra dòng _ Học sinh hoạt động điện chạy qua bóng theo nhóm làm TN trả đèn đó. lời câu C2, thảo luận C3. _ Đối với 1 bóng đèn nhất định, hiệu điện thế giữa hai _ Học sinh đọc phần đầu bóng đèn càng thoâng baùo. lớn khi dòng điện chạy qua bóng đèn có cường độ càng _ Học sinh hoạt động lớn yêu cầu đại diện các nhóm lên theo nhóm trả lời câu C5. ñieàn keát quaû cuûa nhoùm mình  yeâu caàu caùc nhoùm thaûo _ Học sinh thảo luận II. Sự tương tự luaän caâu C3. _ Yêu cầu học sinh đọc phần theo nhóm câu C6 và C8 giữa hiệu điện thế thông báo trang 73 và trả lời C6 : chọn c và sự chênh lệch C : choï n c caùc caâu hoûi: 8 mức nước + Neâu yù nghóa cuûa soá voân Soá voân ghi treân ghi treân caùc duïng cuï ñieän moãi duïng cuï ñieän + Yeâu caàu hoïc sinh laøm vieäc cho bieát hieäu ñieän cá nhân trả lời câu thế định mức để Hoạt động 3: Tìm hiểu sự dụng cụ đó hoạt động bình thường. tương tự giữa hiệu điện thế và sự chênh lệch mức nước Yeâu caàu hoïc sinh laøm vieäc theo nhóm  hoàn thành câu C5 Hoạt động 4: Vận dụng. Cuûng coá :.

(107) _ Yêu cầu học sinh hoàn thành caâu C6, C8 _ Yêu cầu học sinh đọc lại phần ghi nhớ. _ Giaùo vieân nhaán maïnh ñieåm cần lưu ý để bảo đảm an toàn bền lâu khi sử dụng các thiết bò ñieän _ Laøm caâu C7. 5. Hướng dẫn về nhà : (5’) _ Hoïc baøi _ Laøm baøi taäp 26.1  26.3 _ Đọc phần “có thể em chưa biết” _ Viết sẵn mẫu báo cáo thực hành tiết 31. Tuaàn: Tieát:. Ngày soạn: Ngaøy daïy: BAØI 27: THỰC HAØNH: ĐO CƯỜNG ĐỘ DÒNG ĐIỆN VAØ HIỆU ĐIỆN THẾ ĐỐI VỚI ĐOẠN MẠCH MẮC NỐI TIẾP. I. MUÏC TIEÂU : 1. Kiến thức: Nêu và xđ đc bằng TN mối quan hệ giữa các cđdđ và các hiệu điện thế trong đoạn mạch nối tiếp 2. Kĩ năng: Mắc đc mạch điện gồm 2 bóng đèn mắc nối tiếp và vẽ đc sơ đồ tương ứng 3. Thái độ: nghiêm túc, trung thực, tỉ mĩ và logic. II.CHUẨN BỊ: _ 1 nguồn điện 2 pin (1.5v), 2 bóng đèn cùng loại như nhau, 1 vôn kế, 1 ampe kế có GHD phù hợp, 1 công tắc, dây dẫn có vỏ bọc cách điện, mỗi học sinh chuẩn bị 1 mẫu báo cáo đã cho..

(108) III.HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1.Ổn định lớp( 1’): Điểm danh, ổn định trật tự 2.Kiểm tra bài cũ: (4’) Vẽ sơ đồ mạch điện gồm nguồn điện, 1 công tắc, 1 bóng đèn và 1 Ampe kế _ Khi sử dụng Ampe kế để đo cường độ dòng điện qua bóng đèn phải chọn Ampe kế và mạch điện mắc như thế nào? _ Khi sử dụng để đo hiệu điện thế giữa hai đầu bóng đèn, ta cần chọn và mắc Vôn kế như thế nào? 3.Giảng bài mới: Tg 5’. 10’. 8’. 7’. Hoạt động của GV Hoạt động 1: Tổ chức tình huoáng hoïc taäp Giaùo vieân neâu muïc tieâu cuûa bài này là sử dụng ampe kế, vôn kế để đo và tìm hiểu về cường độ dòng điện và hiệu điện thế đối với mạch điện maéc noái tieáp Hoạt động 2: Mắc nối tiếp 2 bóng đèn. _ Yeâu caàu hoïc sinh quan saùt h27.1a và h27.1b để nhận biết 2 bóng đèn mắc nối tiếp  cho bieát trong maïch naøy Ampe kế và công tắc được mắc như thế nào với các bộ phaän khaùc. _ Yêu cầu các nhóm lựa chọn duïng cuï vaø maéc maïch ñieän h27.1a theo nhóm và sau đó vẽ sơ đồ theo mạch điện vào vở _ Giaùo vieân kieåm tra caùc nhóm mắc mạch điện, hổ trợ caùc nhoùm yeáu.. Hoạt động của HS. _ Hoïc sinh quan saùt hình vẽ và trả lời cho giáo vieân.. Noäi dung. I. Maéc noái tieáp 2 bóng đèn :. _ Maéc maïch ñieän theo nhóm, vẽ sơ đồ vào vở. _ 1, 2 học sinh vẽ sơ đồ leân baûng, hoïc sinh khaùc nhận xét  sửa sai.. _ Tiến hành TN theo yêu II. Đo cường độ cầu của giáo viên  thảo dòng điện đối với luaän đoạn mạch nối tieáp :.

(109) 5’. _ Gọi đại diện 1, 2 nhóm lên _ Đại diện 1 số nhóm lên vẽ sơ đồ h27.1a vào mẫu báo ghi kết quả lên bảng  caùo thaûo luaän  ruùt ra nhaän xeùt. Hoạt động 3: Đo cường độ _ Học sinh quan sát  vẽ dòng điện với đoạn mạch sơ đồ mạch điện vào mẫu báo cáo thực hành noái tieáp. _ Hoïc sinh tieán haønh TN maéc _ Hoïc sinh veõ hình  Ampe kế ở 3 vị trí khác nhau, nhận xét moãi vò trí ño 3 laàn roài tính _ Tieán haønh TN theo yeâu caàu cuûa giaùo vieân trung bình từng vị trí _ Giáo viên theo dõi hoạt  thảo luận  rút ra động của các nhóm  nhắc nhận xét. nhở  sửa sai. _ Giaùo vieân keâ 1 baûng maãu baùo caùo TN leân baûng  goïi 1 số nhóm lên điền kết quả vào _ Trả lời câu hỏi của giáo vieân baûng 1  thaûo luaän. Hoạt động 4: Đo hiệu điện _ Nộp báo cáo TN theá _ Yeâu caàu hoïc sinh quan saùt h27.2, Voân keá ño hieäu ñieän theá vaät naøo? _ Yêu cầu học sinh vẽ sơ đồ: Vôn kế đo hiệu điện thế giữa hai đầu đèn 2 _ Goïi 1, 2 hoïc sinh veõ leân baûng  goïi hoïc sinh khaùc nhaän xeùt. _ Yeâu caàu hoïc sinh maéc maïch ñieän ño U1 , U 2 , U MN  giaùo viên theo dõi và nhắc nhở  hướng dẫn thảo luận  nhận. III. Ño hieäu ñieän thế đối với đoạn maïch maéc noái tieáp :.

(110) xeùt Hoạt động 5 : Cũng cố và nhaän xeùt _ Yeâu caàu hoïc sinh neâu caùc ñaëc ñieåm veà hieäu ñieän theá vaø cường độ dòng điện trong maïch maéc noái tieáp _ Nhận xét thái độ làm việc của học sinh, đánh giá kết quaû. _ Yeâu caàu hoïc sinh noäp baùo cáo thực hành.. 5. Hướng dẫn về nhà : (5’) _ Laøm baøi taäp 27.1  27.4 _ Chuẩn bị mẫu báo cáo thực hành tiết 32. Tuaàn: Tieát:. Ngày soạn: Ngaøy daïy: BAØI 27: THỰC HAØNH: ĐO CƯỜNG ĐỘ DÒNG ĐIỆN VAØ HIỆU ĐIỆN THẾ.

(111) ĐỐI VỚI ĐOẠN MẠCH MẮC SONG SONG I. MUÏC TIEÂU : 1. Kiến thức: Nêu và xđ đc bằng TN mối quan hệ giữa các cđdđ và các hiệu điện thế trong đoạn mạch mace song song 2. Kĩ năng: Mắc đc mạch điện gồm 2 bóng đèn mắc song song và vẽ đc sơ đồ tương ứng 3. Thái độ: nghiêm túc, trung thực, tỉ mĩ và logic. II.CHUẨN BỊ: _ 1 nguồn điện 2 pin (1.5v), 2 bóng đèn cùng loại như nhau, 1 vôn kế, 1 ampe kế có GHD phù hợp, 1 công tắc, dây dẫn có vỏ bọc cách điện, mỗi học sinh chuẩn bị 1 mẫu báo cáo đã cho cuối bài. III.HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1.Ổn định lớp( 1’): Điểm danh, ổn định trật tự 2.Kiểm tra bài cũ: không trả bài vì tiết trước TH 3.Giảng bài mới: Tg Hoạt động của GV Hoạt động của HS Noäi dung 5’ Hoạt động 1: Tổ chức tình _ Hoïc sinh theo doõiù laéng huoáng hoïc taäp _ Giaùo vieân traû laïi baøi baùo caùo nghe phaàn nhaän xeùt, trước, nhận xét và đánh giá đánh giá của giáo viên chung. _ Giaùo vieân yeâu caàu hoïc sinh 10’ cho bieát GHD vaø DCNN cuûa I. Maéc song song Ampe keá vaø Voân keá cuûa nhoùm _ Baøi hoâm nay ta tieáp tuïc tìm 2 bóng đèn : về hiệu điện thế và cường độ _ Hoïc sinh quan saùt vaø doøng ñieän maïch song song Hoạt động 2: Tìm hiểu và trả lời cho giáo viên. maéc maïch ñieän song song 2 _ Hoïc sinh maéc maïch ñieän theo nhoùm  giaùo bóng đèn. _ Giáo viên cho học sinh quan viên kiểm tra  đóng sát mạch điện h28.1a trong công tắc  quan sát độ SGK và mạch điện cụ thể rồi sáng của đèn ñaët caâu hoûi: hai ñieåm naøo laø hai ñieåm noái chung cuûa 2 boùng.

(112) 10’. 14’. đèn? _ Giaùo vieân thoâng baùo veà: maïch chính, maïch reõ vaø yeâu caàu hoïc sinh chæ cuï theå treân mạch điện thực tế. _ Giaùo vieân yeâu caàu hoïc sinh maéc maïch ñieän h28.1a _ Giaùo vieân kieåm tra  yeâu cầu các nhóm đóng công tắc, quan sát độ sáng bóng đèn _ Yeâu caàu hoïc sinh thaùo 1 boùng đèn  đóng công tắc  quan sát độ sáng của đèn còn lại  nhaän xeùt  ñieåm khaùc nhau giữa mạch nối tiếp và song song? _ Mạch điện lớp là nối tiếp hay song song? Vì sao? Hoạt động 3: Đo hiệu điện thế với đoạn mạch mắc song song. _Yeâu caàu hoïc sinh maéc Voân keá vaøo maïch  ghi keát quaû vaøo maãu baùo caùo _ Giaùo vieân kieåm tra caùch maéc Voân keá cuûa caùc nhoùm  maéc đúng chốt, kim đứng yên mới đọc kết quả. _ Yêu cầu đại diện các nhóm đọc kết quả  nhận xét  bổ sung. _ Giaùo vieân choát laïi nhaän xeùt đúng phân tích nguyên nhân. II. Ño hieäu ñieän thế đối với đoạn maïch song song :. _ Học sinh hoạt động theo nhoùm theo yeâu caàu cuûa giaùo vieân.. _ Học sinh thảo luận  III. Đo cường độ rút ra nhận xét: hiệu dòng điện đối với ñieän theá baèng nhau đoạn mạch mắc song song : _ Hoïc sinh maéc Ampe keá ño I1 , I 2 , I vaø ghi keát quaû baûng 2 _ Thảo luận nhóm hoàn thaønh nhaän xeùt. _ Đại diện nhóm đọc kết quaû baûng 2 vaø nhaän xeùt cuûa nhoùm mình, nhaän xeùt nhoùm khaùc..

(113) sai soá. Hoạt động 4: Đo cường độ dòng điện đối với mạch điện song song. _ Muốn đo cường độ dòng điện ta phaûi duøng duïng cuï gì? Maéc theá naøo? _ Yeâu caàu hoïc sinh kieåm tra laïi mạch điện và đóng công tắc để đo cường độ dòng điện qua đèn 1 _ Tieáp tuïc maéc Ampe keá ño I 2 , I  yêu cầu học sinh hoàn thành nhận xét ở cuối bảng 2. 5. Hướng dẫn về nhà : (5’) _ Đọc phần “có thể em chưa biết” _ Yêu cầu học sinh làm bài tập 28.1 SGK, yêu cầu học sinh chỉ ra 2 điểm chung nếu 2 đèn mắc // _ Hướng dẫn học sinh thảo luận  sửa sai. _ Yêu cầu học sinh nêu đặc điểm của hiệu điện thế và cường độ dòng điện mạch mắc // _ Caùch maéc Ampe keá vaø Voân keá. Tuaàn: Tieát:. Ngày soạn: Ngaøy daïy:.

(114) BAØI TAÄP I. MUÏC TIEÂU: 1. Kiến thức - Giúp HS củng cố các kiến thức đã học 2. Kó naêng HS biết vận dụng các kiến thức đã học để giải thích các câu hỏi định tính cũng như định lượng và giải thích được một số hiện tượng đơn giản trong đời sống.s 3. Thái độ: tỉ mỉ, hứng thú trong học tập. II. CHUAÅN BÒ: Các câu hỏi cũng như câu trả lời theo ý của HS trước ở nhà. III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1. Ổn định lớp( 1’): Lớp trưởng báo cáo sĩ số. 2. Kieåm tra baøi cuõ: ( Khoâng ) 3. Bài mới: TG Hoạt động của GV Hoạt động của HS Noäi dung 41’ HĐ1: HD HS giải bài tập phần điện học C1. Có thể làm vật nhiễm điện C1: Có thể làm vật nhiễm điện C1: Có thể làm vật nhiễm điện bằng cách nào? Cho VD. Tại sao bằng cách cọ xát; bằng cách cọ xát; vào ngày thời tiết khô ráo, khi -Ví dụ: thước nhựa sau khi cọ -Ví dụ: thước nhựa sau khi cọ chải đầu bằng lược nhựa, xát vào vải khô có khả năng hút các xát vào vải khô có khả năng hút các nhhiều sợi tóc bị lược nhựa kéo vật nhỏ, nhẹ (vụn giấy, quả vật nhỏ, nhẹ (vụn giấy, quả thẳng ra? Tại sao cánh quạt cầu bấc…); cầu bấc…); thổi gió mạnh, sau một thời -Khi chải tóc bằng lược nhựa, -Khi chải tóc bằng lược nhựa, gian lại có nhiều bụi bám vào lược nhựa cọ xát vào tóc làm cho lược nhựa cọ xát vào tóc làm cho cánh quạt? Khi lau chùi màn hình lược nhựa và tóc bị nhiễm điện, lược nhựa và tóc bị nhiễm điện, tivi bằng khăn bông khô thì ta nên chúng hút nhau; nên chúng hút nhau; vẫn thấy có bụi vải bám vào màn -Cánh quạt thổi gió mạnh cọ xát -Cánh quạt thổi gió mạnh cọ xát hình? vào những hạt bụi trong không vào những hạt bụi trong không khí, cánh quạt và hạt bụi bị khí, cánh quạt và hạt bụi bị nhiễm nhiễm điện nên cánh quạt hút các điện nên cánh quạt hút các hạt bụi..

(115) hạt bụi. -Khi ta lau chùi màn hình bằng khăn bong khô thì màn hình bị nhiễm điện, do đó màn hình tivi hút các bụi vải. C2. Khi nào vật nhiễm điện âm C2: Một vật nhiễm điện âm nếu (-), khi nào vật nhiễm điện nhận them electron, nếu vật dương (+)? mất bớt electron thì vật nhiễm điện dương. C3. Hãy điền dấu (+) hoặc dấu C3. (-) tương ứng với điện tích dương hoặc điện tích âm. Biết hướng mũi tên là chiều tương tác của lực.. C4. Kể tên hai chất cách điện và chất dẫn điện. C5. Hãy cho biết nồi cơm điện, bếp điện, bóng đèn sợi đốt, chuông điện hoạt động dựa trên tác dụng gì của dòng điện? C6. Đổi đơn vị sau a. 235V = … kV b. 0,34kV = … V. C4: chất dẫn điện: nhôm, đồng chất cách điện: nhựa, sứ C5: Nồi cơm điện, bếp điện là hoạt động dựa trên t/d nhiệt của dòng điện; bóng đèn sợi đốt (t/d phát sáng), chuông điện hoạt động dựa trên tác dụng từ của dòng điện. C6: a. 235V = 0,235 kV b. 0,34kV = 340 V. -Khi ta lau chùi màn hình bằng khăn bong khô thì màn hình bị nhiễm điện, do đó màn hình tivi hút các bụi vải. C2: Một vật nhiễm điện âm nếu nhận them electron, nếu vật mất bớt electron thì vật nhiễm điện dương. C3.. C4: chất dẫn điện: nhôm, đồng chất cách điện: nhựa, sứ C5: Nồi cơm điện, bếp điện là hoạt động dựa trên t/d nhiệt của dòng điện; bóng đèn sợi đốt (t/d phát sáng), chuông điện hoạt động dựa trên tác dụng từ của dòng điện. C6: a. 235V = 0,235 kV b. 0,34kV = 340 V c. 2000V = 2 kV d. 20V = 20000 mV.

(116) c. 2000V = … kV d. 20V = … mV C7. Đổi đơn vị sau a. 357 A = … mA b. 6400mA = … A c. 0,57A = … mA d. 0,763 A = …mA C8. GV y/c HS lấy SBT VL7 ra sửa bài tập 21.2/22 (vẽ sơ đồ mạch điện). c. 2000V = 2 kV d. 20V = 20000 mV C7: a. 357 A = 0,357 mA b. 6400 mA = 6,4 A c. 0,57 A = 570 mA d. 0,763 A = 763 mA C8:. C7: a. 357 A = 0,357 mA b. 6400 mA = 6,4 A c. 0,57 A = 570 mA d. 0,763 A = 763 mA C8: H21.1. H21.1 H21.2 H21.2. C9: Bóng đèn điện đang sáng, quạt điện quay,… là những biểu hiện C9. Những biểu hiện nào chứng tỏ có dòng điện chạy qua chứng tỏ có dòng điện chạy các thiết bị đó. quan các thiết bị như quạt điện, bóng đèn điện,…. C10: Hãy điền dấu (+) và dấu (-) cho hai chốt của Ampe kế a. trong mỗi sơ đồ mạch điện dưới đây để có ampe kế mắc đúng. Hãy cho biết trong các so đồ bên dưới thì khi đóng công tắc, dòng điện sẽ đi vào chốt nào và đi khỏi chốt nào của mỗi ampe kế được mắc đúng?. C9: Bóng đèn điện đang sáng, quạt điện quay,… là những biểu hiện chứng tỏ có dòng điện chạy qua các thiết bị đó. C10: a.. C10: b.. c..

(117) 3’ a.. -Khi đóng công tắc thì dòng điện sẽ đi như sau: dòng điện đi vào chốt dương, ra từ chốt âm của ampe kế.. b.. b. c.. c.. HĐ2: Nhận xét và dặn dò. -GVN tiết học -GV y/c HS về nhà làm lại các bài tập trên để chuẩn bị ôn tập thi hk2. Tuaàn: Tieát:. -Khi đóng công tắc thì dòng điện sẽ đi như sau: dòng điện đi vào chốt dương, ra từ chốt âm của ampe kế.. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. BAØI 29 : AN TOAØN KHI SỬ DỤNG ĐIỆN I. MUÏC TIEÂU: 1. Kiến thức - Biết giới hạn nguy hiểm của hiệu điện thế và dòng điện đối với cơ thể người..

(118) - Nêu và thực hiện được một số quy tắc để đảm bảo an toàn khi sử dụng điện 2. Kó naêng - Biết sử dụng đúng loại cầu chì để tránh tác hại của hiện tượng đoản mạch. 3. Thái độ: tỉ mỉ, hứng thú trong học tập. II. CHUAÅN BÒ: Đối với cả lớp: Một số loại cầu chì có ghi số ampe trên đó, trong đó có loại 1A, 1 acquy 6V hay 12V, 1 bóng đèn hợp với acquy, 1 công tắc, 5 đoạn dây đồng có vỏ bọc cách điện, tranh vẽ to hình 29.1 SGK, 1 bút thử điện. Đối với mỗi nhóm học sinh: Một nguồn điện 3V, 1 mô hình người điện như trong hình 29.1 SGK, 1 công tắc, 1 bóng đèn pin, một ampe kế có giới hạn đo là 2A, 1 cầu chì loại ghi dưới hoặc bằng 0.5A, 5 đoạn dây đồng có vỏ bọc cách điện. III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1. Ổn định lớp( 1’): Lớp trưởng báo cáo sĩ số. 2. Kieåm tra baøi cuõ: ( Khoâng ) 3. Bài mới: TG Hoạt động của GV Hoạt động của HS Noäi dung HĐ1: Trả bài báo cáo thực haønh cuûa hoïc sinh, neâu moät soá nhận xét, đánh giá chung qua hai đợt thực hành. Giới thiệu yêu cầu của bài học: Doøng ñieän coù theå gaây nguy hiểm cho cơ thể người, do đó sử duïng ñieän phaûi tuaân thuû caùc qui tắc để đảm bảo an toàn. Bài 29: An toàn khi sử HÑ2: Tìm hieåu caùc taùc duïng vaø duïng ñieän. giới hạn nguy hiểm của dòng I. Doøng ñieän ñi qua cô theå điện đối với cơ thể người. người có thể gây nguy Cắm bút thử điện vào một trong hieåm: hai lỗ của ổ lấy điện để học 1.Doøng ñieän coù theå ñi qua sinh quan sát và trả lời câu hỏi cơ thể người: C1 trong SGK. 2.Giới hạn nguy hiểm đối C1: Tay cầm bút thử điện phải với dòng điện đi qua cơ thể như thế nào thì bóng đèn của C1:Bóng đèn bút thử điện sáng người. bút thử điện sáng ? khi đưa đầu của bút thử điện vào.

(119) lỗ mắc với dây “nóng” của ổ lấy điện và tay cầm phải tiếp xúc với đầu kim loại ở phía trên của bút thử điện. Vậy cơ thể người là vật dẫn điệ - vật dẫn điện. hay vaät caùch ñieän? Lưu ý: Giới hạn nguy hiểm của dòng điện đối với cơ thể người: - HS ghi nhận vào vở Hiệu điện thế từ 40V trở lên hoặc cường độ dòng điện từ Học sinh thu thập thông tin từ 70mA trở lên. GDMT: các em sử dụng điện sách giáo khoa. thì phải đặc biệt cẩn thận, để chaéc chaén chuùng ta neân coù caùc dụng cụ cần thiết để đo giá trị cuûa cñdñ vaø HÑT cuûa maïch điện đó. Nếu không thì chúng ta nên gọi thợ điện nếu không sẽ gây chết người bất cứ lúc naøo neáu caùc em baát caån. HĐ3: Tìm hiểu hiện tượng đoản mạch và tác dụng của caàu chì. - GV neâu muïc ñích vaø caùch tieán Hoïc sinh laøm thí nghieäm nhö sô đồ hình 29.2. Nhóm học sinh và haønh TN 29.2. - Cho học sinh làm thí nghiệm cả lớp thảo luận về tác hại của về hiện tượng đoản mạch như hiện tượng đoản mạch. sơ đồ hình 29.2, nhắc lại kiến thức về cầu chì các em đã học ở lớp 5 (cấu chì có tác dụng bảo vệ đoạn mạch khi dòng điện trong đó lớn hơn mức bình thường, được mắc trên dây pha). Giới hạn nguy hiểm của cường độ dòng điện qua cơ thể người là 70mA, tương ứng với hiệu điện thế từ 40V trở lên đặt lên cơ thể người sẽ làm tim ngừng đập. II.Hiện tượng đoản mạch vaø taùc duïng cuûa caàu chì. 1.Hiện tượng đoản mạch..

(120) - Giaùo vieân neâu muïc ñích vaø làm thí nghiệm đoản mạch như - Hs quan sát sơ đồ hình 29.3. C2: So sánh I1 với I2 và nêu C2: Khi bị đoản mạch, dòng điện nhaän xeùt. trong mạch có cường độ rất lớn. Các tác hại của hiện tượng đoản maïch: - Cường độ dòng điện tăng có thể làm chảy hoặc cháy vỏ bọc cách ñieän vaø caùc boä phaän khaùc tieáp xúc với nó, có thể dẫn đến hỏa hoạn. Hình 29.2 - Dây tóc bóng đèn đứt, dây đồng quấn ở quạt điện bị cháy, các maïch ñieän trong radioâ, tivi,… bò hö hoûng. C3: Quan sát sơ đồ mạch điện C3: Khi đoản mạch xảy ra với hình 29.3 vaø cho bieát coù hieän maïch ñieän hình 29.3, caàu chì seõ tượng gì xảy ra với cầu chì khi nóng chảy và đứt, ngắt mạch đoản mạch. ñieän. C4: Quan sát các cầu chì trong C4: Khi cường độ dòng điện hình 29.4 hoặc các cầu chì thật. trong mạch vượt quá giá trị đó thì Hãy cho biết ý nghĩa số ampe cầu chì đó sẽ đứt và ngắt mạch. ghi treân moãi caàu chì. - Vaäy caàu chì coù taùc duïng gì? C5: Neân duøng caàu chì coù ghi soá C5: Xem lại bảng cường độ 1.2A hoặc 1.5A. dòng điện ở bài 24, cho biết neân duøng caàu chì ghi bao nhieâu ampe cho maïch ñieän thaép saùng bóng đèn. HÑ4: Tìm hieåu caùc qui taéc an toàn khi sử dụng điện. Cho hoïc sinh tìm hieåu caùc qui. 2.Taùc duïng cuûa caàu chì. Cầu chì tự động ngắt mạch khi dòng điện có cường độ tăng quá mức, đặc biệt khi đoản mạch.. III.Các qui tắc an toàn khi sử dụng điện. Phải thực hiện các qui tắc an toàn khi sử dụng điện: - Chỉ làm thí nghiệm với các nguoàn ñieän coù hieäu ñieän theá dưới 40V. - Phải sử dụng các dây dẫn coù voû caùch ñieän. - Không được tự mình chạm vaøo maïng ñieän daân duïng (220V) vaø caùc thieát bò ñieän khi chưa biết rõ cách sử duïng. - Khi có người bị điện giật thì không chạm vào người đó mà cần phải tìm cách.

(121) ñieän.. tắc này trong sách giáo khoa ở ngaét ngay coâng taéc ñieän vaø muïc III. C6: gọi người đến cấp cứu. 29.5a:Lõi dây điện có chỗ bị hở, phaûi baêng kín laïi baèng baêng caùch ñieän. 29.5b: Dây chì ghi 10A vượt quá mức qui định ghi trên cầu chì, thay bằng dây chì loại 2A. Hình 29.4 29.5c: Em trai đóng ngắt điện có (Caàu chì boùng) thể gây nguy hiểm cho người phụ C6: Hãy viết một câu cho biết nữ, khi sữa chữa nên có biển báo có gì không an toàn điện và nơi cầu dao, đứng trên vật cách caùch khaéc phuïc cho moãi hình ñieän. 29.5a,b vaø c. 4.Củng cố: Cho biết giới hạn nguy hiểm đối với dòng điện đi qua cơ thể người, tác dụng của cầu chì, các qui tắc an toàn khi sử dụng 5.Dặn dò: Về học bài, tham khảo trước phần câu hỏi ở phần tổng kết chương.. BAØI 30 : TOÅNG KEÁT CHÖÔNG 3: ÑIEÄN HOÏC I.MUÏC TIEÂU: 1. Tự kiểm tra để củng cố và nắm chắc các kiến thức cơ bản của chương Điện Học..

(122) 2. Vận dụng một cách tổng hợp các kiến thức đã học để giải quyết các vấn đề (trả lời câu hỏi, giải bài tập, giải thích hiện tượng…) có liên quan. II.CHUẨN BỊ: Vẽ to bảng ô chữ của trò chơi ô chữ. III.HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1. Ổn định lớp( 1’): Lớp trưởng báo cáo sĩ số. 2. Kieåm tra baøi cuõ: (4’) Giới hạn về cường độ dòng điện và hiệu điện thế có thể gây nguy hiểm cho con người? Để phòng chống tác hại do ngắn mạch ta dùng thiết bị điện nào? 3. Giảng bài mới:. TG. Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. 15’ HÑ1: Cuûng coá caùc kieán thức cơ bản thông qua phần tự kiểm tra của học 1. Coù theå laø caùc caâu sau: sinh. 1. Đặt một câu với các từ: - Thước nhựa bị nhiễm ñieän khi bò coï xaùt baèng coï xaùt, nhieãm ñieän. maûnh vaûi khoâ. - Coù theå laøm nhieãm ñieän nhieàu vaät baèng coï xaùt. 2. Có những loại điện tích 2. Có hai loại điện tích là nào ? Các điện tích loại nào điện tích dương và điện thì hút nhau ? Loại nào thì tích âm. Điện tích khác loại (dương và âm) thì hút đẩy nhau ? nhau, điện tích cùng loại (cùng dương hoặc cùng 3. Đặt câu với cụm từ: vật âm) thì đẩy nhau. nhieãm ñieän döông, vaät 3. Vaät nhieãm ñieän döông nhiễm điện âm, nhận thêm do mất bớt êlectrôn. Vaät nhieãm ñieän aâm do êlectrôn, mất bớt êlectrôn. 4. Điền cụm từ thích hợp nhận thêm êlectrôn. vaøo choã troáng trong caùc caâu 4. a. Doøng ñieän laø doøng caùc sau ñaây:. Noäi dung I. Tự kiểm tra. 1. Coù theå laø caùc caâu sau: - Thước nhựa bị nhiễm ñieän khi bò coï xaùt baèng maûnh vaûi khoâ. - Coù theå laøm nhieãm ñieän nhieàu vaät baèng coï xaùt. 2. Có hai loại điện tích là ñieän tích döông vaø ñieän tích aâm. Ñieän tích khaùc loại (dương và âm) thì hút nhau, điện tích cùng loại (cùng dương hoặc cùng âm) thì đẩy nhau. 3. Vaät nhieãm ñieän döông do mất bớt êlectrôn. Vaät nhieãm ñieän aâm do nhaän theâm eâlectroân. 4. a. Doøng ñieän laø doøng caùc.

(123) a.. 20’. Doøng ñieän laø dòng……………..có hướng. b. Doøng ñieän trong kim loại là dòng……………….có hướng. 5. Caùc vaät hay vaät lieäu naøo sau đây là dẫn điện ở điều kiện bình thường: a. Maûnh toân. b. Đoạn dây nhựa. c. Maûnh Poâlieâtilen. d. Khoâng khí. e. Đoạn dây đồng. f. Mảnh sứ. 6. Keå teân 5 taùc duïng chính cuûa doøng ñieän. 7. Haõy cho bieát teân ñôn vò của cường độ dòng điện và tên dụng cụ dùng để đo cường độ dòng điện. 8. Ñôn vò cuûa hieäu ñieän theá laø gì ? Ño hieäu ñieän theá baèng duïng cuï naøo? 9. Đặt một câu với các cụm từ: hai cực của nguồn điện, hieäu ñieän theá.. ñieän tích dòch chuyeån coù hướng. b. Doøng ñieän trong kim loại là dòng các êlectrôn tự do dịch chuyển có hướng. 5. Ở điều kiện bình thường, các vật liệu dẫn điện là: Mảnh tôn, đoạn dây đồng. Các vật liệu cách điện là: Đoạn dây nhựa, mảnh Pôliêtilen, không khí, mảnh sứ.. ñieän tích dòch chuyeån coù hướng. b. Doøng ñieän trong kim loại là dòng các êlectrôn tự do dịch chuyển có hướng. 5. Ở điều kiện bình thường, các vật liệu dẫn điện là: Mảnh tôn, đoạn dây đồng. Các vật liệu cách điện là: Đoạn dây nhựa, mảnh Pôliêtilen, không khí, mảnh sứ.. 6. Taùc duïng nhieät, taùc duïng phaùt saùng, taùc duïng từ, tác dụng hóa học và taùc duïng sinh lí. 7. Đơn vị của cường độ doøng ñieän laø ampe (A). Dụng cụ dùng để đo cường độ dòng điện gọi là ampe keá. 8. Ñôn vò cuûa hieäu ñieän theá laø voân(V). Ño hieäu ñieän theá baèng voân keá. 9. Coù theå laø moät trong caùc caâu sau: - Giữa hai cực của 10. Trong maïch ñieän goàm nguoàn ñieän coù moät. 6. Taùc duïng nhieät, taùc duïng phaùt saùng, taùc duïng từ, tác dụng hóa học và taùc duïng sinh lí. 7. Đơn vị của cường độ doøng ñieän laø ampe (A). Dụng cụ dùng để đo cường độ dòng điện gọi là ampe keá. 8. Ñôn vò cuûa hieäu ñieän theá laø voân(V). Ño hieäu ñieän theá baèng voân keá. 9. Coù theå laø moät trong caùc caâu sau: - Giữa hai cực của nguoàn ñieän coù moät.

(124) hai bóng đèn mắc nối tiếp, cường độ dòng điện và hiệu ñieän theá coù ñaëc ñieåm gì ?. -. hieäu ñieän theá. Soá voân ghi treân voû moãi nguoàn ñieän laø hiệu điện thế giữa hai cực của nguồn điện đó khi để hở hoặc chưa mắc vào maïch ñieän.. 11. Trong maïch ñieän goàm hai bóng đèn mắc song song, hieäu ñieän theá vaø cường độ dòng điện có đặc 10. ñieåm gì ? - Cường độ dòng điện như nhau taïi caùc vò trí khaùc nhau cuûa maïch. - Hiệu điện thế giữa hai 12. Hãy nêu các qui tắc an đầu đoạn mạch bằng tổng toàn khi sử dụng điện. caùc hieäu ñieän theá treân moãi HĐ2: Vận dụng tổng hợp đèn. 11. các kiến thức. 1. Trong các cách sau đây, - Hiệu điện thế giữa hai cách nào làm thước nhựa dẹt đầu mỗi bóng đèn và giữa hai điểm nối chung đều nhieãm ñieän ? A. Đập nhẹ nhiều lần bằng nhau. thước nhựa xuống - Cường độ dòng điện maïch chính baèng toång caùc mặt quyển vở. B. Áp sát thước nhựa cường độ dòng điện qua vào thành một bình mỗi bóng đèn. 12. nước ấm. C. Chiếu ánh sáng đèn - Chỉ làm thí nghiệm với caùc nguoàn ñieän coù hieäu pin vào thước nhựa. D. Cọ xát mạnh thước điện thế dưới 40V. nhựa bằng miếng vải - Phải sử dụng các dây daãn coù voû boïc caùch ñieän. khoâ. 2. Trong mỗi hình 30.1a, b, - Không được tự mình c, được cả hai vật A và B chạm vào mạng điện dân. -. hieäu ñieän theá. Soá voân ghi treân voû moãi nguoàn ñieän laø hiệu điện thế giữa hai cực của nguồn điện đó khi để hở hoặc chưa mắc vaøo maïch ñieän.. 10. - Cường độ dòng điện như nhau taïi caùc vò trí khaùc nhau cuûa maïch. - Hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn mạch bằng tổng caùc hieäu ñieän theá treân mỗi đèn. 11. - Hiệu điện thế giữa hai đầu mỗi bóng đèn và giữa hai điểm nối chung đều baèng nhau. - Cường độ dòng điện maïch chính baèng toång caùc cường độ dòng điện qua mỗi bóng đèn. 12. - Chỉ làm thí nghiệm với caùc nguoàn ñieän coù hieäu điện thế dưới 40V. - Phải sử dụng các dây daãn coù voû boïc caùch ñieän. - Không được tự mình chaïm vaøo maïng ñieän daân.

(125) đều bị nhiễm điện và được treo bằng các sợi chỉ mảnh. Haõy ghi daáu ñieän tích ( + hay - ) cho vaät chöa ghi daáu.. duïng vaø caùc thieát bò ñieän nếu chưa biết rõ cách sử duïng. - Khi có người bị điện giật caàn phaûi tìm caùch ngaét ngay coâng taéc ñieän vaø goïi người cấp cứu. 1. Cọ xát mạnh thước nhựa bằng miếng vải khô.. duïng vaø caùc thieát bò ñieän nếu chưa biết rõ cách sử duïng. - Khi có người bị điện giật caàn phaûi tìm caùch ngaét ngay coâng taéc ñieän vaø goïi người cấp cứu. 1. Cọ xát mạnh thước nhựa bằng miếng vải khô.. 3. Coï xaùt maûnh niloâng baèng moät mieáng len, cho raèng maûnh niloâng bò nhieãm ñieän âm. Khi đó vật nào trong hai vaät naøy nhaän theâm eâlectroân, vật nào mất bớt êlectrôn? 4. Trong các sơ đồ mạch điện hình 30.2, sơ đồ nào có mũi tên chỉ đúng chiều qui ước của dòng điện? 5. Trong boán thí nghieäm được bố trí như trong hình 30.3, thí nghieäm naøo töông ứng với mạch điện kín và bóng đèn sáng ? 6. Có 5 nguồn điện loại 1.5V, 3V, 6V, 9V, 12V vaø hai bóng đèn giống nhau đều ghi 3V. Cần mắc nối tiếp hai bóng đèn này vào moät trong naêm nguoàn ñieän treân. Duøng nguoàn ñieän naøo. 2.. 2.. 3. Maûnh niloâng bò nhieãm ñieän aâm, nhaän theâm eâlectroân. Mieáng len bò mất bớt êlectrôn (dịch chuyển từ miếng len sang maûnh niloâng ) neân thieáu eâlectroân (nhieãm ñieän döông).. 3. Maûnh niloâng bò nhieãm ñieän aâm, nhaän theâm eâlectroân. Mieáng len bò mất bớt êlectrôn (dịch chuyển từ miếng len sang maûnh niloâng ) neân thieáu eâlectroân (nhieãm ñieän döông).. 4. Sơ đồ c.. 4. Sơ đồ c..

(126) là phù hợp nhất ? Vì sao ? 7. Trong mạch điện có sơ đồ hình 30.4, bieát soá chæ cuûa ampe keá A1 laø 0.12A. Soá chæ 5. Thí nghieäm c. cuûa ampe keá A2 laø bao nhieâu ?. 5. Thí nghieäm c.. 6. Duøng nguoàn ñieän 6V laø 6. Duøng nguoàn ñieän 6V laø phuø hô nhaát. phuø hô nhaát.. 7. Soá chæ cuûa ampe keá A2 7. Soá chæ cuûa ampe keá A2 laø: 0.23A. laø: 0.23A. HĐ3: Trò chơi ô chữ về điện học (4’) Theo haøng ngang: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.. Một trong hai cực của pin. Qui tắc phải thực hiện khi sử dụng điện. Vaät cho doøng ñieän ñi qua. Moät taùc duïng cuûa doøng ñieän. Lực tác dụng giữa hai điện tích cùng loại. Moät taùc duïng cuûa doøng ñieän. Duïng cuï cung caáp doøng ñieän laâu daøi. Dụng cụ dùng để đo hiệu điện thế. Từ hàng dọc là gì ?.

(127) 1. C. ự. c. D. ö. ô. n. g. 2. A. n. t. oø. a. n. ñ. i. ñ. i. eä. n. 3 4. P. h. V. aä. t. d. aã. n. aù. t. s. aù. n. g. L. ự. c. ñ. aå. y. N. h. i. eä. t. ñ. i. eä. n. V. oâ. n. k. 5 6 7. N. g. u. oà. n. 8. eä. n. eá. 4. Dặn dò (1’): các em về nhà xem và trả lời lại các bài tập để ôn tập chuẩn bị thi hk2.. ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP VẬT LÝ 7 I. Lyù thuyeát.. Bài 17: SỰ NHIỄM ĐIỆN DO CỌ XÁT - Coù theå laøm moät vaät nhieãm ñieän baèng caùch coï xaùt - Những vật sau khi cọ xát có khả năng hút các vật nhẹ hoặc phóng điện qua vật khác gọi là các vật đã bị nhiễm điện hay các vật mang điện tích..

(128) - Ví dụ: Cọ xát thước nhựa vào vải khô, thước nhựa có khả năng hút các vụn giấy. BAØI 18: HAI LOẠI ĐIỆN TÍCH - Có trường hợp hai vật bị nhiễm điện thì đẩy nhau, lại có trường hợp 2 vật nhiễm điện lại hút nhau. Đó là vì: + Có 2 loại điện tích là điện tích âm (-) và điện tích dương (+). + Các vật nhiễm điện cùng loại thì đẩy nhau, nhiễm điện khác loại thì hút nhau. - Sơ lược về cấu tạo nguyên tử: Mọi vật được cấu tạo từ các nguyên tử. Mỗi nguyên tử là một hạt rất nhỏ gồm một hạt nhân mang điện tích dương nằmg ở tâm, xung quanh có các electron mang điện tích âm chuyển động Tổng điện tích âm của các electron có trị số tuyệt đối bằng điện tích dương của hạt nhân. Do đó bình thường nguyên tử trung hòa về điện. + Electron có thể dịch chuyển từ nguyên tử này sang nguyên tử khác, từ vật này sang vật khác. - Một vật nhiễm điện âm nếu nó nhận thêm electron, nhiễm điện dương nếu mất bớt electron. BAØI 19: DOØNG ÑIEÄN - NGUOÀN ÑIEÄN - Dòng điện là dòng dịch chuyển có hướng của các điện tích. - Bóng đèn điện sáng, quạt điện quay... là những biểu hiện chứng tỏ có dòng điện chạy qua các thiết bị đó. - Nguồn điện là thiết bị tạo ra và duy trì dòng điện (Các nguồn điện thường dùng trong thực tế là pin và acquy). - Nguồn điện có 2 cực là cực âm (-) và cực dương (+). BAØI 20: CHAÁT DAÃN ÑIEÄN, CHAÁT CAÙCH ÑIEÄN - Chất dẫn điện là chất cho dòng điện đi qua. Chất dẫn điện gọi là vật liệu dẫn điện khi được dùng để làm các vật hay các bộ phận dẫn điện. - Chất dẫn điện thường dùng là đồng, nhôm, chì, hợp kim, ... - Chất cách điện là chất không cho dòng điện đi qua. Chất cách điện gọi là vật liệu cách điện khi được dùng để làm các vật hay các bộ phận caùch ñieän. - Chất cách điện thường dùng là nhựa, sứ, cao su,… - Dòng điện trong kim loại là dòng chuyển dời có hướng của các electron tự do..

(129) BAØI 21: SƠ ĐỒ MẠCH ĐIỆN - CHIỀU DÒNG ĐIỆN. - Kí hieäu cuûa caùc thieát bò ñieän cuûa maïch ñieän. Nguoàn ñieän (pin, acquy). Hai nguoàn ñieän maéc noái tieáp (boä pin, boä acquy). Công tắc (cái đóng ngắt) Bóng đèn. Daây daãn. Coâng taéc đóng. Công tắc mở. K. K. - Chiều dòng điện là chiều từ cực dương qua dây dẫn và các thiết bị điện tới cực âm của nguồn điện. BAØI 22. TAÙC DUÏNG NHIEÄT VAØ TAÙC DUÏNG PHAÙT SAÙNG CUÛA DOØNG ÑIEÄN. - Khi dòng điện chạy qua vật dẫn điện thông thường thì nó làm vật dẫn đó nóng lên. Điều đó, chứng tỏ dòng điện có tác dụng nhiệt. Ví dụ: khi cho doøng ñieän qua baøn laø thì baøn laø noùng leân. - Dòng điện có thể làm phát sáng bóng đèn bút thừ điện và đèn điôt phát quang mặc dù đèn này chưa nóng tới nhiệt độ cao. Dựa vào tác dụng nhiệt, t/d phát sáng của dòng điện, người ta chế tạo ra các thiết bị điện để phụ vụ: bàn là, bếp điện,... BAØI 23: TÁC DỤNG TỪ, HÓA HỌC VAØ TÁC DỤNG SINH LÍ CỦA DÒNG ĐIỆN - Caáu taïo cuûa nam chaâm ñieän goàm moät cuoän daây daãn quaán quanh moät loõi saét vaø coù doøng ñieän chaïy qua. - Biểu hiện tác dụng từ của dòng điện: Dòng điện chạy qua nam châm điện có tác dụng làm quay kim nam châm và hút các vật bằng sắt thép. Hiện tượng này chứng tỏ dòng điện có tác dụng từ. Dựa vào tác dụng từ của dòng điện, người ta chế tạo ra động cơ điện, chuông điện, ... - Khi cho dòng điện đi qua dung dịch muối đồng thì sau một thời gian, thỏi than nối với cực âm của nguồn điện được phủ một lớp đồng. Hiện tượng đồng tách từ dung dịch muối đồng khi có dòng điện chạy qua, chứng tỏ dòng điện có tác dụng hóa học. Dựa vào tác dụng hoá học của dòng điện, người ta có thể mạ kim loại, đúc điện, luyện kim, ….

(130) -Dòng điện chạy qua cơ thể người sẽ làm các cơ của người bị co giật, có thể làm tim ngừng đập, ngạt thở và thần kinh bị tê liệt. Đó là tác duïng sinh lí cuûa doøng ñieän. Trong y học, người ta có thể ứng dụng tác dụng sinh lí của dòng điện thích hợp để chữa một số bệnh, châm cứu dùng điện (điện chaâm). BAØI 24: CƯỜNG ĐỘ DÒNG ĐIỆN - Tác dụng của dòng điện càng mạnh thì số chỉ của ampe kế càng lớn, nghĩa là cường độ của nó càng lớn. - Số chỉ của ampe kế cho biết mức độ mạnh yếu của dòng điện và là giá trị của cường độ dòng điện. - Kí hiệu của cường độ dòng điện là chữ I. Đơn vị đo cường độ dòng điện là ampe, kí hiêu là A; để đo dòng điện có cường độ nhỏ ta dùng đơn vò mili ampe, kí hieäu mA. 1A = 1000mA; 1mA = 0,001A - Ampe kế là dụng cụ dùng để đo cường độ dòng điện. Trên mặt ampe kế có ghi chữ A hoặc mA. Mỗi ampe kế đều có GHĐ và ĐCNN nhất định, có 02 loại ampe kế thường dùng là ampe kế dùng kim chỉ thị và ampe kế hiện số. Ở các chốt nối dây dẫn của ampe kế có 1 chốt ghi dấu (-) các chốt còn lại ghi dấu (+), ngoài ra còn chốt điều chỉnh kim chỉ thị. BAØI 25: DIEÄU ÑIEÄN THEÁ - Nguồn điện tạo ra giữa hai cực của nó một hiệu điện thế. - Hiệu điện thế được kí hiệu là U. Đơn vị hiệu điện thế là vôn, kí hiệu là V; Đối với các hiệu điện thế nhỏ hoặc lớn, người ta c òn dùng đơn vị mili vôn (mV) hoặc kilô vôn (kV); 1V = 1000mV 1kV = 1000 V - Vôn kế là dụng cụ dùng để đo hiệu điện thế. Trên bề mặt vôn kế có ghi chữ V hoặc mV. Mỗi vôn kế đều có GHĐ và ĐCNN nhất định. có 02 loại vôn kế thường dùng là vôn kế dùng ki m chỉ thị và vôn kế hiện số. Ở các chốt nối dây dẫn của vôn kế có 1 chốt ghi dấu (-) các chốt còn lại ghi dấu (+), ngoài ra còn chốt điều chỉnh kim chæ thò. - Khi mạch hở, hiệu điện thế giữa hai cực của pin hay acquy có giá trị bằng số vôn ghi trên vỏ mỗi nguồn điện. BAØI 26: HIỆU ĐIỆN THẾ GIỮA HAI DỤNG CỤ DÙNG ĐIỆN - Khi hiệu điện thế giữa hai đầu bóng đèn bằng không thì không có dòng điện chạy qua bóng đèn..

(131) - Khi có hiệu điện thế giữa hai đầu bóng đèn , thì có dòng điện chạy qua bóng đèn. Hiệu điện thế giữa hai đầu bóng đèn càng cao thì dòng điện chạy qua bóng đèn có cường độ càng lớn._ - Số vôn ghi trên mỗi dụng cụ dùng điện là giá trị hiệu điện thế định mức. Mỗi dụng cụ điện hoạt động b ình thường khi được sử dụng đúng với hiệu điện thế định mức của nó. BAØI 27: CƯỜNG ĐỘ DÒNG ĐIỆN VAØ HĐT ĐỐI VỚI ĐOẠN MẠCH NỐI TIẾP Trong đoạn mạch nối tiếp: - Dòng điện có cường độ như nhau tại các vị trí khác nhau của mạch. I1 = I2 = I3. - Hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn mạch bằng tổng các hiệu điện thế trên từng phần đoạn mạch. U13 = U12 + U23 BAØI 28: CƯỜNG ĐỘ DÒNG ĐIỆN VAØ HĐT ĐỐI VỚI ĐOẠN MẠCH SONG SONG Trong đoạn mạch song song: - Dòng điện mạch chính có cường độ bằng tổng cường độ dòng điện qua các đoạn mạch rẽ. - Hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn mạch bằng hiệu điện thế giữa hai đầu mỗi đoạn mạch rẽ. U = U1 = U2. II. Baøi taäp. I = I1 + I2..

(132) 1a. Tại sao vào khi chải tóc bằng lược nhựa, thi lược nhựa lại hút tóc?  -Khi chải tóc bằng lược nhựa, lược nhựa cọ xát vào tóc làm cho lược nhựa và tóc bị nhiễm điện, nên chúng hút nhau; 1b. Khi lau chuøi maøn hình tivi baèng khaên boâng khoâ thì ta vaãn thaáy coù buïi vaûi baùm vaøo maøn hình?  Khi ta lau chùi màn hình bằng khăn bong khô thì màn hình bị nhiễm điện, do đó màn hình tivi hút các bụi vải. 2. Ví dụ về vật nhiễm điện cùng loại thì đẩy nhau, khác loại thì hút nhau: + Hai mảnh ni lông sau khi cọ xát bằng vải khô đặt gầnnhau thì chúng đẩy nhau.. + Thanh thủy tinh và thanh nhựa sau khi cọ xát bằng vải khô đặt gần nhau thì chúng hút nhau.. 3. Dùng mũi tên để biểu diễn chiều dòng điện trong các sơ đồ mạch điện sau:. 4. Cho các dụng cụ: nguồn điện, công tắc, dây dẫn, bóng đèn. a. Hãy vẽ sơ đồ mạch điện gồm các dụng cụ trên. b. Hãy vẽ sơ đồ mạch điện gồm các dụng cụ trên và ampe kế để đo cường độ dòng điện trong mạch đó. 5. Nêu 2 ví dụ chứng tỏ dòng điện có tác dụng nhiệt: khi cho dòng điện chạy qua bàn là, chạy qua bếp điện làm bàn là, bếp điện nóng lên. 6. Tieát: 12. Ngày dạy:. BAØI 11 – ĐỘ CAO CỦA ÂM.

(133) I. MUÏC TIEÂU : 1. Kiến thức - Nhận biết được âm cao (bổng) có tần số lớn, âm thấp (trầm) có tần số nhỏ. - Nêu được ví dụ về âm trầm, bổng là do tần số dao động của vật. 2. Kỹ naêng Biết làm các thí nghiệm để hiểu được các khái niệm tần số 3. Về thái độ: rèn luyện cho HS tính cần cù, kiên nhẫn và trung thực. II. CHUAÅN BÒ : - GV: bảng phụ của C1, 1 đĩa phát âm, 1 miếng phim nhựa - HS: 1 dây cao su buộc căng lên giá đỡ, 1 giá thí nghiệm, 1 con lắc đơn có chiều dài 20cm và 40cm, 1 lá thép. III. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY VAØ HỌC: 1. Ổn định lớp (1’) Ổn định trật tự, điểm danh 2. Kieåm tra baøi cuõ (5’) Hãy lắng nghe và nhận xét xung quanh có những âm thanh gì? Caùc vật phát ra âm có chung đặc điểm gì? Baøi taäp 10.3 10.4 _ 10.5 3. Bài mới TG HÑ CUÛA GV HÑ CUÛA HS NOÄI DUNG 1’ Hoạt động 1 : Tình huống học taäp - Các bạn trai thường có giọng - HS lắng nghe và trả lời trầm, bạn gái thường có giọng theo ý kiến cá nhân boång. Vaäy khi naøo aâm phaùt ra trầm, khi naøo aâm phaùt ra boång? - HS laéng nghe vaø ghi baøi Bài 11: Độ Cao Của Âm 10’ - GV từ câu TL của HS mà vào I. Dao động nhanh chậm _ bài mới. Bài 11-độ cao của âm Taàn soá : Hoạt động 2 : Quan sát dao động nhanh chaäm. - Hoïc sinh laéng nghe phaàn Nghiên cứu khái niệm tần số hướng dẫn của giáo viên - Giáo viên nghiên cứu bố trí TN h11.1 - Giáo viên hướng dẫn học sinh - Học sinh đếm số dao động.

(134) 15’. cách xác định 1 dao động  đếm số dao động trong 10s  số dao động trong 1s : Tần số - Yeâu caàu hoïc sinh keùo con laéc ra khỏi vị trí cân bằng rồi đếm số dao động của 2 con lắc trong 10s với cùng góc lệch như nhau  yêu cầu học sinh đọc dòng thông baùo SGK  taàn soá - Tần số dao động của con lắc a, b laø bao nhieâu? Goïi 1  2 hoïc sinh đọc phần nhận xét  Giáo viên chốt lại cho đúng. - GV y/c HS lập lại câu trả lời đúng đó - Y/C HS từ kết quả TN để TL C2 Hoạt động 3 :Tìm hiểu lý do làm cho aâm phaùt ra khi boång, khi traàm. - Giaùo vieân cho hoïc sinh laøm TN2, GV y/c HS neâu muïc ñích TN naøy. - Y/C HS neâu caùch TH TN2. cuûa 2 con laéc trong 10s  keát quaû vaøo baûng SGK trang 31 - Học sinh thực hiện theo yeâu caàu cuûa giaùo vieân. - HS laøm thí nghieäm theo nhóm sau đó được kết quả ghi vào bảng và đại diện nhóm nêu số dao động được trong 1s. Sau đó nêu khái niệm về tần số: Số dao động trong 1 giaây goïi laø taàn soá. Ñôn vò taàn soá laø Hez (Hz) - HS lập lại và ghi vào vở. - Số dao động trong 1 giây gọi laø taàn soá. - Ñôn vò taàn soá laø Hez (Hz). C2: Dao động càng nhanh, tần số dao động càng lớn. III. AÂm cao (aâm boång), aâm thaáp (aâm traàm) :. - C2: dao động càng nhanh, tần số dao động càng lớn. - Mục đích: để TL C3. - Cố định moat đầu 2 thước, lần lượt bật nhẹ đầu tự do của 2 thước cho chúng dđ. - TN2: hoïc sinh laøm TN theo nhoùm vaø TL C3: - chaäm; thaáp - GVNX đúng và cho HS THTN. - nhanh; cao - Mục đích: để TL C4 - quan saùt - GV y/c HS neâu muïc ñích TN - laéng nghe  phaân bieät aâm H11.3, GV GT duïng cuï phaùt ra khi ñóa quay nhanh, - GV laøm TN bieåu dieãn. quay chaäm  C4: - chaäm;. C3: - chaäm; thaáp - nhanh; cao - AÂm phaùt ra caøng cao (boång) khi tần số dao động càng lớn. - AÂm phaùt ra caøng thaáp (traàm) khi tần số dao động càng nhỏ. Ví dụ: khi dây đàn căng nếu ta gảy thì tần số dao động của dây đàn lớn, âm phát ra cao.

(135)  caù nhaân hoïc sinh laøm thaønh thaáp C4 - nhanh; cao - dao động càng nhanh (hoặc chậm), tần số dao động càng 9’  - Từ kết quả TN 1, 2, 3 hoàn lớn (hoặc nhỏ), âm phát ra càng cao (hoặc thấp) thaønh phaàn keát luaän. - HS ghi vở - Goïi 3 hoïc sinh nhaéc laïi caâu TL - C5: vaät coù taàn soá 50Hz dao đúng đó. động chậm và phát ra âm Hoạt động 4: HD HS vận dụng - Y/C HS đọc và thảo luận để TL thấp hơn. Vật có tần số 70Hz dao động nhanh và phát ra C5, C6, C7 aâm cao. - C6: vặn day đàn căng hiều thì aâm phaùt ra seõ cao. Vaën day đàn căng ít thì âm phát ra thaáp. C7: GV làm TN biểu diễn cho HS - C7: HS lắng nghe và trả lời C7 nhaän xeùt 4. Cuûng coá : (3’) - AÂm cao hay thaáp phuï thuoäc yeáu toá naøo? - Tần số là gì? So sánh âm phát ra của các dây đàn? - Baøi taäp 11.1 5. Hướng dẫn về nhà (1’) - Học bài theo nội dung ghi nhớ SGK/33 - Laøm baøi taäp 11.2  11.4. III. Vaän duïng C5: vaät coù taàn soá 70Hz dao động nhanh hơn. vật có tần số 50Hz phaùt ra aâm thaáp hôn. C6: vặn day đàn căng hiều thì aâm phaùt ra seõ cao. Vaën day đàn căng ít thì âm phát ra thaáp. C7. Âm phát ra cao hơn khi chạm góc miếng bìa vào hang lỗ ở gần vành đĩa. Tuaàn: 13 Tieát: 13 I. MUÏC TIEÂU :. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. Bài 12. ĐỘ TO CỦA ÂM.

(136) 1. Kiến thức: Nhận biết được âm to có biên độ dao động lớn, âm nhỏ có biên độ dđ nhỏ Nêu được vd về độ to của âm 2. Kyõ naêng: Vận dụng kiến thức giải thích đươc 1 số hiện tượng có liên quan về độ to của âm trong cuộc sống Sử dụng được thuật ngữ âm to, âm nhỏ khi so sánh 2 âm 3. Thái độ: Say mê, hứng thú học tập II. CHUAÅN BÒ Đối với mỗi nhóm học sinh : 1 thước đàn hồi hoặc 1 lá thép mỏng dài 20  30cm được vít vào hông gỗ rổng, 1 cái trống và dùi gõ, 1 con laéc Gv: giáo án, bảng phụ các kết luận C2,3 sgk III. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY VAØ HỌC : 1. Ổn định lớp (1’) Ổn định trật tự, điểm danh 2. Kieåm tra baøi cuõ (4’) Taàn soá laø gì? Ñôn vò taàn soá? AÂm cao (thaáp) phuï thuoäc vào yếu tố nào? Sửa bài tập 11.1; 11.2; 11.4 3. Bài mới tg 5. 10. Hoạt động của GV * Hoạt động 1 : Tổ chức tình huoáng hoïc taäp. Taïi sao coù theå noùi to? Noùi nhỏ? Vì sao nói to thường bò ñau coå? * Hoạt động 2 : Âm to, âm nhỏ, biên độ dao động. _ Yêu cầu học sinh đọc TN1 SGK _ Giaùo vieân kieåm tra hoïc sinh: + TN goàm duïng cuï gì?. Hoạt động của HS. Hoïc sinh suy nghó vaø traû lời.. Noäi dung. I. AÂm to, aâm nhoû, bieân độ dao động : *TN1 C1 _ Caù nhaân hoïc sinh C2 nghiên cứu SGK _ Độ lệch lớn nhất của _ Mỗi học sinh tham gia vật dao động so với vị TN  quan saùt  trí caân baèng cuûa noù được gọi là biên độ dao hoàn thành bảng 1..

(137) + Tieán haønh TN nhö theá naøo? _ Yêu cầu học sinh hoàn thaønh baûng 1. _ Hướng dẫn học sinh thảo luaän keát quaû baûng 1  ghi vào vở. _ Yeâu caàu hoïc sinh neâu caùc phöông aùn TN khaùc . 10. 10. thông báo về biên độ dao động.  Yêu cầu học sinh hoàn thaønh C2.  Neâu phöông aùn kieåm tra nhaän xeùt treân.  Giáo viên sửa chữa  yeâu caàu hoïc sinh laøm TN kiểm chứng. _ Biên độ có liên quan gì với dao động? _ Yêu cầu học sinh hoàn thành C3  tự trả lời phân keát luaän * Hoạt động 3 : Tìm hiểu độ to của 1 số âm. _ Yêu cầu học sinh trả lời : Đơn vị đo độ to của 1 số aâm. _ Giới thiệu độ to của 1 số aâm + Tieáng seùt gaáp maáy laàn tieáng oàn + Độ to là bao nhiêu thì. động. _ Hoïc sinh neâu caùc phöông aùn khaùc. _ Nêu quan hệ giữa biên độ dao động và độ to cuûa aâm. * TN2 Hoïc sinh boá trí TN theo nhoùm  quan saùt  nhận xét  hoàn thành C3 _ Học sinh tự điền vào choã troáng  Thaûo luaän lớp  ghi kết quả đúng vào vở.. C3. _ Độ to của âm phụ thuộc vào biên độ dao động của nguồn âm. Biên độ dao động càng lớn âm càng to. II. Độ to của 1 số âm : _ Độ to của âm được đo bằng đơn vị đề xi ben _ Kí hieäu : dB. _ Học sinh đọc SGK và ghi vaøo oâ _ Độ to của âm > 130 III. Vận dụng: C4. to. Vì dây đàn lệch dB  đau nhức tai nhiều, biên độ dao _ Tự trả lời C4, C5, C6 động của dây đàn lớn neân aâm phaùt ra to C5. _ Hoïc sinh thaûo luaän  C6.biên độ dao động caâu hoûi trả lời. của màng loa lớn khi maùy thu thanh phaùt ra âm to và ngược lại C7. từ 50Hz – 70 Hz.

(138) đau tai? (GDMT: khi đến nôi coù aâm thanh > 130 dB thì neân bòt tai laïi; khoâng nên hét lớn vào tai bạn) * Hoạt động 4 : Vận dụng _ Yeâu caàu hoïc sinh laøm vieäc caù nhaân caâu C4, C5, C6 _ Giải thích câu “mở đài to đến thủng màn loa?” 4. Cuûng coá : (3’) _ Ước lượng độ to của tiếng ồn trên sân. _ Độ to, nhỏ phụ thuộc như thế nào vào nguồn âm? Đơn vị đo độ to? _ Baøi taäp 12.1 ; 12.2 5. Hướng dẫn về nhà : (2) _ Hoïc baøi _ Laøm baøi taäp 12.3  12.4. Tuaàn: Tieát:. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. Bài 13: MÔI TRƯỜNG TRUYỀN ÂM. I. MUÏC TIEÂU 1. Kiến thức: Nêu được âm truyền trong các chất rắn, lỏng, khí và không truyền trong chân không Nêu được trong các môi trường khác nhau thì tốc độ truyền khác nhau 2. Kyõ naêng: Vận dụng kiến thức nêu được 1 số ví dụ về sự truyền âm trong chất rắn, lỏng, khí và giải thích được 1 số hiện tượng có liên quan 3. Thái độ:.

(139) Trung thực say mê hứng thú học tập II. CHUAÅN BÒ : Gv: giaùo aùn, baûng phuï keát luaän C5. Tranh veõ 13.4 Đối với cả lớp : 2 trống da, 1 que gỗ, 2 giá đở, 1 bình to đựng đầy nước, 2 bình nhỏ có nắp đậy chứa được 1 nguồn âm. III. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY VAØ HỌC : 1. Ổn định lớp (1’) Ổn định trật tự, điểm danh 2. Kieåm tra baøi cuõ (4’) Độ to phụ thuộc vào nguồn âm như thế nào? Đơn vị ? Bài tập 12.3; 12.4 ; 12.5 3. Bài mới tg Hoạt động của GV Hoạt động của HS Noäi dung * Hoạt động 1 : Tổ chức 2’ tình huoáng hoïc taäp. hs suy nghi _ Vì sao áp tai xuống đất thì nghe được tiếng động ở xa, còn ngồi thì không 25’ nghe được? I.Môi trường truyền * Hoạt động 2 : Tìm hiểu aâm : môi trường truyền âm và vaän toác truyeàn aâm * TN1 : Chaát khí _ Yêu cầu học sinh chuẩn _ Học sinh hoạt động bị nghiên cứu TN1 SGK theo nhóm, thí nghiệm  chuaån bò TN quan sát và trả lời C1, _ Giáo viên hướng dẫn C2. hoïc sinh tieán haønh TN _ Caùc nhoùm coøn laïi h13.1 (chuù yù 2 taâm cuûa nhaän xeùt. trống song song với giá…) _ Giaùo vieân goõ maïnh 1 C1 tieáng vaøo maët troáng  C2 hoïc sinh quan saùt  tieán C3 haønh TN  nhaän xeùt vaø C4 suy nghĩ, thảo luận trả lời C1, C2..

(140) _ Giaùo vieân thoáng nhaát câu trả lời và nói thêm mặt trống thứ 2 đóng vai trò giống như màng nhỉ ở lổ tai người. _ Yêu cầu học sinh đọc phần hướng dẫn SGK. _ Giaùo vieân chia nhoùm vaø tieán haønh TN nhö h13.2  suy nghó thaûo luaän . trả lời C3 _ Yêu cầu học sinh đọc phần hướng dẫn SGK h13.3. _ Giới thiệu dụng cụ thí nghieäm vaø yeâu caàu. _ Tieán haønh TN  thaûo luận  trả lời C4 _ Giaùo vieân treo tranh veõ hình 13.4 yeâu caàu hoïc sinh đọc phần hướng dẫn  quan saùt tranh  nhaän xét  trả lời C5  hoàn thaønh keát luaän. _ Giaùo vieân nhaän xeùt  hoàn chỉnh và yêu cầu học sinh ghi vào vở. _ Giaùo vieân ñaët caâu hoûi: aâm truyeàn nhanh nhöng coù cần thời gian không? _ Giaùo vieân goïi 2 hoïc sinh đọc SGK  học sinh tự trả lời câu C6  trong môi. * TN2 : chaát raén _ Học sinh hoạt động theo nhoùm vaø luaân phiên thay đổi vị trí  thảo luận  trả lời C3. * TN3 : chaát loûng _ Hoïc sinh tieán haønh TN như hướng dẫn  thảo luận  trả lời C4 * TN4 : _ Học sinh thực hiện đọc phần hướng dẫn SGK, quan saùt tranh  trả lời C5. Âm truyền được trong môi trường rắn , lỏng, khí nhöng khoâng truyeàn được trong chân không _ Ở vị trí càng xa nguồn aâm thì aâm caøng nhoû II. Vaän toác truyeàn aâm : C6. * Vaân toác truyeàn aâm. _ Học sinh thực hiện, cá nhân suy ghĩ và trả lời. Vaän toác truyeàn aâm trong chất rắn lớn hơn trong chaát loûng, trong chaát lỏng lớn hơn chất khí.. Hs: baøn laø chaát raén truyeàn aâm toát hôn kk Vì nước truyền âm tốt. III. Vaän duïng: C7. khoâng khí.

(141) 8’. trường vật chất nào âm truyeàn toát nhaát? keùm nhaát? _ Yeâu caàu hoïc sinh giaûi thích TN2: Tại sao đứng khoâng nghe nhöng aùp tai xuoáng baøn laïi nghe tieáng goõ? Yeâu caàu hs giaûi thích thêm hiện tượng mùa mùa nước lên khi đứng dưới đồng xa gọi trên này vẫn nghe roõ hôn khi khoâng coù nước trên đồng Yc hs nêu 1 số ứng dụng vaän toác truyeàn aâm maø em bieát. hôn kk Hs nêu 1 số ứng dụng Hoïc sinh thaûo luaän vaø trả lời C7, C8, C9, C10. * Hoạt động 3 :Vận dụng _ yc Hoïc sinh thaûo luaän vaø trả lời C7, C8, C9, C10. 4. Cuûng coá : (3’) _ Môi trường nào truyền âm được và không truyền âm được. _ Môi trường nào truyền âm tốt nhất, kém nhất. 5. Hướng dẫn về nhà : (2’) _ Học bài theo vở ghi _ Laøm baøi taäp 13.1  13.5 _ Đọc phần “có thể em chưa biết”. C8. C9.vì mặt đất truyền âm nhanh hôn khoâng khí C10.không. vì giữa họ bị ngăn cahcs bởi chân không bean ngoài bộ áo, muõ giaùp baûo veä.

(142) Tuaàn: Tieát:. Ngaøy daïy:. Ngày soạn:.

(143) Baøi 14 : PHAÛN XAÏ AÂM – TIEÁNG VANG. I. MUÏC TIEÂU : 1. Kiến thức: Nêu được tiếng vang là biểu hiện của âm phản xạ Nhận biết được những vật cứng có bề mặt nhẵn phản xạ âm tốt và những vật mềm, xốp, có bề mặt gồ ghề phản xạ âm kém Kể được 1 số ứng dụng liên quan tới sự phản xạ âm 2. Kyõ naêng: Giải thích được trường hợp nghe thấy tiếng vang là do tai nghe được âm phản xạ tách biệt hẳn với âm phát ra trực tiếp từ nguồn 3.Thái độ: nghiêm túc, say mê hứng thú học tập II. CHUAÅN BÒ : Gv: Tranh veõ hình 14.1, giaùo aùn, baûng phuï keát luaän C5 Mỗi nhóm hs: 2 trống da, 1 que gỗ, 2 giá đỡ, 1 bình to đựng đầy nước, 2 bình nhỏ có nấp đậy chứa được 1 nguồn âm III. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY VAØ HỌC : 1. Ổn định lớp (1’) Ổn định trật tự, điểm danh 2. Kieåm tra baøi cuõ (4’) Môi trường nào truyền được âm được, môi trường nào không truyền âm được. Môi trường nào truyền âm tốt nhất, kém nhất Baøi taäp 13.2 , 13.3 3. Bài mới Tg Hoạt động của GV Hoạt động của HS Noäi dung 5’ * Hoạt động 1 : Tình huống hoïc taäp Tại sao trong rạp hát người ta làm tường sần sùi, mu 10’ I. AÂm phaûn xaï _ vaøm Tieáng vang : * Hoạt động 2 : Nghiên 2 học sinh đọc SGK cứu âm phản xạ _ tiếng vang. _ Gọi 2 học sinh đọc phần I _ Giaùo vieân nhaéc laïi khaùi _ AÂm doäi laïi khi gaëp niệm “tiếng vang” và nhấn _ Học sinh hoạt động cá một mặt chắn là âm.

(144) 10’. mạnh thời gian ta nghe được tiếng vang.  ñònh nghóa aâm phaûn xaï _ Yêu cầu học sinh trả lời C1 _ Yêu cầu học sinh đọc C 2, C3  thaûo luaän nhoùm. _ Giáo viên có thể gợi mở : phòng kín, khoảng không heïp  Thời gian âm dội lại là nhö theá naøo?  Âm truyền trực tiếp và aâm phaûn xaï nhö theá naøo? _ Neáu 2 aâm truøng nhau thì ta có âm khuếch đại. _ Yeâu caàu hoïc sinh thaûo luận để điền vào chỗ trống. Lưu ý hs khi ở nhà có hat karaoke phaûi ñieàu chænh âm lượng vừa phải tránh hát vào giờ nghỉ ngơi tránh ảnh hưởng tới mọi người xung quanh neân coù maøn vaûi che để cách âm (GDMT) * Hoạt động 3 : Vật phản xaï aâm toát vaø vaät phaûn xaï aâm keùm _ Yêu cầu học sinh đọc muïc II SGK, caùc em coøn laïi quan saùt vaø cho bieát : + AÂm truyeàn nhö theá. nhaân. phaûn xaï. _ Học sinh hoạt động theo nhoùm.. _ AÂm gaëp maët chaén đều bị phản xạ nhiều _ Hoïc sinh thaûo luaän hay ít. nhoùm  ñieàn vaøo choã _ Tieáng vang laø aâm troáng. phản xạ nghe được caùch aâm tröc tieáp ít nhaát laø 1/15 giaây. _ Học sinh hoạt động cá nhân và trả lời các câu hoûi cuûa giaùo vieân. II. Vaät phaûn xaï aâm toát vaø vaät phaûn xaï aâm keùm : Học sinh thực hiện theo _ Các vật mềm xốp, yeâu caàu giaùo vieân coù beà maët goà gheà phaûn xaï aâm keùm. _ Các vật cứng có bề maët nhaún phaûn xaï aâm toát (haáp thuï aâm keùm) Htra lời Hs laøm caùc caâu C5, C6,.

(145) 10’. nào? Đi từ đâu đến đâu? C7, C8 + Giữa gương và tấm bìa thì vaät naøo phaûn xaï aâm toát? Keùm? _ Yêu cầu học sinh trả lời C4 Gv giới thiệu khi thiết kế caùc raïp haùt can coù bieän pháp để tạo độ vọng hợp lí để tăng cường âm, nhưng neáu tieáng vong keùo daøi seõ laøm aâm nghe k roõ, gay caûm giaùc khoù chòu (GDMT) * Hoạt động 4 : Vận dụng _ Yêu cầu học sinh trả lời mở đầu. _ Trả lời các câu : C 5, C6, C7, C8. III. Vaän duïng: C5. để hấp thụ âm toát hôn giaûm tieáng vang C6. để hướng âm phản xạ từ tay đến tai ta giúp nghe được aâm to hôn C7. độ sâu của đáy bieån h = v.t / 2 = 1500 / 2 = 750 (m). 4. Cuûng coá : (4) _ Khi nào có âm phản xạ? Tiếng vang là gi? Cứ có âm phản xạ thì có tiếng vang, vật phản xạ âm tốt, kém _ Neáu tieáng vang keùo daøi thì tieáng noùi, tieáng haùt coù nghe roõ khoâng? 5. Hướng dẫn về nhà : (1’) _ Hoïc baøi _ Laøm baøi taäp 14.1  14.5 _ Đọc phần “có thể em chưa biết”. Tuaàn:16 Tieát:16 I. MUÏC TIEÂU : 1. Kiến thức:. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. Baøi 15: CHOÁNG OÂ NHIEÃM TIEÁNG OÀN.

(146) Nêu được 1 số vd về ô nhiễm do tiếng ồn Kể tên được 1 số vật liệu cách âm thường dùng để chống ô nhiễm do tiếng ồn 2. Kyõ naêng: Đề ra được 1 số biện pháp chống ô nhiễm do tiếng ồn trong những trường hợp cụ thể 3. Thái độ: Say mê, hứng thú học tập, nghiêm túc, trung thực, cẩn thận II. CHUAÅN BÒ : Nhoùm hs: 1 troáng, duøi troáng, 1 hoäp saét. Gv: Tranh veõ to hình 15.1,2,3 SGK III. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY VAØ HỌC : 1. Ổn định lớp (1’) Ổn định trật tự, điểm danh 2. Kieåm tra baøi cuõ (4’) AÂm phaûn xaï laø gì? Khi naøo nghe thaùy tieáng vang ? Baøi taäp 14.1, 14.2 Vaät naøo phaûn xaï aâm toát, keùm? Baøi taäp 14.3 3. Bài mới tg 5’. 10’. Hoạt động của GV * Hoạt động 1:Tình huống hoïc taäp: Xây dựng tình huống như SGK Caâu chuyeän “baát khuaát” cuûa nhà văn Nguyễn Đức Thuận * Hoạt động 2 : _ Yeâu caàu hoïc sinh quan saùt hình 15.1, 15.2, 15.3 vaø cho biết tiếng ồn làm ảnh hưởng sức khỏe như thế nào?. Hoạt động của HS. Học sinh hoạt động theo nhóm  trả lời câu hỏi 15.1 : tieáng ngaén  khoâng oâ nhieãm tieáng oàn 15.2, 15.3  ảnh hưởng đến sức khỏe, ô nhiễm _ Trường hợp b, c, d  _ Yêu cầu học sinh trả lời C3 ảnh hưởng đến sức khỏe  bieän phaùp choáng oâ nhieãm  oâ nhieãm tieáng oàn tieáng oàn?. Noäi dung. I. Nhaän bieát oâ nhieãm tieáng oàn : C1 C2. b, d OÂ nhieãm tieáng oàn xaõy ra khi tieáng oàn to keùo daøi, gaây aûnh hưởng xấu đến sức khỏe và hoạt động bình thường của con người.

(147) 10’. Gv neâu taùc haïi cuûa tieáng oàn : + veà sinh lí, noù gaây meät moûi toàn thân, nhức đầu, choáng vaùng, aên khoâng ngon, gaày yếu. Ngoài ra người ta còn thấy tiếng ồn quá lớn làm suy giảm thị lực +veà taâm lyù, noù gay khoù chòu lo lắng bực bội, dễ cáu gắt sợ hãi, ám ảnh, mắt tập trung, deã nhaèm laãn, thieáu chính xaùc * Hoạt động 3 : Tìm hiểu bieän phaùp choáng oâ nhieãm tieáng oàn : _ Yêu cầu học sinh đọc thoâng tin trong SGK, tìm hiểu trên thực tế biện pháp đã làm tránh ô nhiễm tiếng oàn. Neâu caùc bieän phaùp? Giaûi thích? _ Yeâu caàu hoïc sinh thaûo luaän C3 theo nhoùm, giaùo vieân hướng dẫn học sinh trả lời caùc caâu hoûi. + Tác động nguồn âm như thế nào để giảm tiếng ồn? + Làm cách nào để phân tán âm trên đường truyền aâm? + Làm cách nào để ngăn chaën khoâng cho aâm truyeàn đến tai?. Tieáng oàn trong caùc thành phốn lớn, tieáng oàn trong caùc nhaø maùy khai thaùc chế biến đá II. Bieän phaùp choáng oâ nhieãm Học sinh đọc thông tin tiếng ồn : muïc II SGK  neâu 4 C3 bieän phaùp choáng oâ nhieãm tieáng oàn Ba bieän phaùp cô + Caám boùp coøi to vaø baûn choáng oâ nhieãm keùo daøi. tieáng oàn: + Xây tường, trồng cây - tác động vào xanh  âm truyền đến nguồn âm: phản xạ nhiều hướng. giảm độ to của + Traàn xoáp, phuû vaûi nguoàn aâm baèng phaûn aâm truyeàn qua caùch treo caùc bieån _ Học sinh trao đổi cấm gay tiếng động nhoùm  thaûo luaän  maïnh ghi keát quaû vaøo baûng - Phaân taùn aâm treân trang 44 SGK. đường truyền: trồng + Caám boùp coøi to vaø nhieàu caây xanh, xaây keùo daøi. tường . . . + Troàng caây xanh - Ngăn chặn sự + Xây tường chắn, làm truyền âm: Dùng tường nhà bằng xốp, các vật liệu cách đóng cửa. aâm nhö xoáp, phuû daï _ Keå 1 soá vaät phaûn aâm (nhung), cửa kính 2 toát? Phaûn aâm keùm. lớp. . C4 a. gaïch, beâ toâng, goã.

(148) 10’. _ Yêu cầu học sinh trả lời C4 _ Goïi 2, 3 hoïc sinh cho ví duï veà vaät phaûn xaï aâm toát? Vaät ngaên chaën aâm laøm aâm truyeàn qua ít? Gv neâu theâm caùc bieän phaùp : + troàng caây: xung quanh trường học, bệnh viện, nơi làm việc, trên đường phố và đường cao tốc là cách rất hiệu quả đẻ giảm thiểu tiếng oàn + laép ñaët thieát bò giaûm aâm trong phoøng laøm vieäc nhö: thaûm, reøm, thieát bò caùch aâm đê giảm thiểu tiếng ồn từ bean ngoài truyền vào + đề ra nguyên tắc: lặp bảng thoâng baùo quy ñònh veà vieäc gay ồn. Cùng nhau xd ý thức giữ trật tự cho mọi người + caùc phöông tieän giao thoâng cũ, laic hậu gây ra những tiếng ồn rất lớn. Vì vậy cần laép ñaët oáng xaû vaø caùc thieát bò choáng oàn treân xe. Kieåm tra, đình chỉ hoạt động các phương tiện giao thông đã cũ hoặc laic hậu + traùnh xa caùc nguoàn gay tiếng ồn k đứng gần các thiết bị máy móc gay ồn lớn như máy bay phản lực , các động. Hs suy nghi liên hệ thực tế và trả lời Hs neâu caùc bieän phaùp Hs neâu vd. b. kính, laù caây. III. Vaän duïng:.

(149) cô, maùy lhoan caét .. . . khi can tiếp xúc các thiết bị đó caàn suû duïng caùc thieát bò baûo veä ( muõ choáng oàn). Xaây doing trường học khu dân cư xa nguoàn gay ra oâ nhieãm tieáng oàn + hs cần thực hiện nếp sống văn minh tại trường học : bước nhẹ khi lên cầu thang, k nói chuyện trong lớp, k nô đùa mất trật tự trong giờ hoïc . . . * Hoạt động 4 : Vận dụng _ Yêu cầu học sinh trả lời caâu hoûi: C5: goïi 1 soá hoïc sinh neâu bieän phaùp cuûa mình. C6: neâu bieän phaùp neáu nhaø hàng xóm mở karaôkê to. Yc hs neâu 1 soá vd veà oâ nhieãm do tieáng oàn 4. Cuûng coá : (3’) _ Laøm theá naøo nhaän bieát tieáng oàn? _ Có những biện pháp gì khắc phục tiếng ồn? 5. Hướng dẫn về nhà : (2’) _ Học bài theo ghi nhớ _ Laøm baøi taäp 15.1  15.6 _ Đọc phần “có thể em chưa biết”. C5 C6.

(150) Tuaàn:17 Tieát: 17. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. OÂN TAÄP TOÅNG KEÁT CHÖÔNG II : AÂM HOÏC. I. MUÏC TIEÂU : 1. Kiến thức: _ Ôn tập, củng cố lại kiến thức về âm thanh. _ Luyện tập cách vận dụng kiến thức về âm thanh vào cuộc sống. _ Hệ thống hóa lại kiến thức ở chương I và II 2. Kyõ naêng: Vận dụng kiến thức đã học giải thích được các hiện tượng liên quan và giải các bt 3. Thái độ: Say mê hứng thú học tập, nghiêm túc II. CHUAÅN BÒ : Học sinh chuẩn bị đề cương ôn tập dựa theo phần tự kiểm tra. III. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY VAØ HỌC : 1. Ổn định lớp (1’) Ổn định trật tự, điểm danh 2. Kieåm tra baøi cuõ (4’) _ Laøm theá naøo nhaän bieát tieáng oàn? _ Có những biện pháp gì khắc phục tiếng ồn?.

(151) 3. Bài mới Tg Hoạt động của GV * Hoạt động 1 : Tổ chức 3’ cho hoïc sinh kieåm tra chéo phần tự kiểm tra trong nhoùm _ Tổ chức cho học sinh kiểm tra chéo phần tự kieåm tra trong nhoùm. _ Yêu cầu kiểm tra đủ, 6’ chöa kieåm tra noäi dung. * Hoạt động 2 : Yêu cầu hoïc sinh phaùt bieåu phaàn tự kiểm tra. _ Moãi caâu yeâu caàu 2 hoïc sinh trả lời. _ Giaùo vieân nhaän xeùt caâu trả lời đúng.. 15’. Hoạt động của HS. Hoïc sinh thaûo luaän vaø sửa lại các phần còn sai. c/ Dao động mạnh, biên độ lớn, âm phát ra to. d/ Dao động yếu, biên độ nhỏ, âm phát ra nhoû. 3. a, b, d 4. laø aâm doäi laïi khi vaät chaén. 5. d 6. a/ cứng nhẳn b/ meàm, goà gheà 7. b, d 8. boâng vaûi xoáp, gaïch, goã, beâ toâng _ Moãi caâu 2 hoïc sinh * Hoạt động 3 : Vận trả lời  thảo luận  duïng ghi vở _ Caâu 1, 2, 3 yeâu caàu moãi caâu chuaån bò 1 phuùt.. Noäi dung. I. Tự kiểm tra : 1. a/ dao động b/ taàn soá _ Hez c/ Đề xi ben d/ 340m/s e/ 70 2. a/Tần số dao động càng lớn thì âm phát ra caøng boång. II. Vaän duïng : 1. _Đàn ghi ta: dây đàn _Keøn: phaàn laù bò thoåi _Saùo: coät khoâng khí trong saùo. _Troáng: maët troáng. 2. c.

(152) _Câu 4:Gợi ý để học sinh thaûo luaän + Caáu taïo cuûa muõ + Taïi sao khoâng noùi chuyện trực tiếp. + Khi chaïm muõ aâm truyền theo đường nào. _ Caâu 5: Yeâu caàu hoïc sinh trả lời ngõ nào có aâm phaûn xaï nhieàu laàn vaø keùo daøi  tieáng vang.. 5’. _ Hoïc sinh thaûo  traû lời  ghi vào vở.. _ Trả lời câu hỏi của giaùo vieân ngoõ daøi. _ Caâu 7: Yeâu caàu hoïc sinh xây dựng được các bieän phaùp choáng tieáng oàn và giải thích tại sao sử dụng biện pháp đó. _ Hoïc sinh ñöa ra bieän phaùp cuûa mình  thaûo luận  ghi vào vở.. 3. a/ Tiếng to: dao động maïnh,daây leäch nhieàu b/ Tiếng nhỏ : dao động yeáu, daây leäch ít b/ Âm cao: dao động nhanh. Âm thấp: dao động chậm. 4. Tiếng nói đã truyền từ miệng người này qua không khí đến 2 cái mũ và lại qua không khí đến tai người kia. 5. Ban ñeâm yeân tænh laø nghe roõ tieáng vang cuûa chaân mình phaùt ra khi phản xạ lại từ 2 bên tường ngỏ , ban ngày, tieáng vang bò chaän vì người qua lại hấp thụ hoặc bị tiếng ồn tăng tieáng phaù aùt  chæ nghe thaáy tieáng chaân 6. A 7. _ Treo bieån baùo caám boùp coøi _ Xây tường, đóng cửa phoøng  ngaên aâm. _ Treo rèm cửa  ngăn và hấp thụ bớt âm _ Vùng để mềm, xù xì  hấp thụ bớt âm.

(153) 10’. * Hoạt động 4 : _ Yeâu caàu 1 hoïc sinh leân daãn chöông trình. _ Giaùo vieân coù theå choïn phương án ô chữ khác để taêng phaàn haáp daãn.. * Hoạt động 5 : Học sinh trả lời các câu hoûi sau: _ Ñaëc ñieåm chung cuûa nguoàn aâm _ AÂm traàm, aâm boång khoâng phuï thuoäc vaøo yeáu toá naøo? _ Độ to của âm phụ thuộc yeáu toá naøo? Ñôn vò. _ Giới hạn độ to của âm không ảnh hưởng đến sức khoûe maø tai vaãn nghe. _ AÂm truyeàn qua moâi trường nào? Môi trường naøo truyeàn aâm toát? _ AÂm phaûn xaï laø gì? Khi naøo nghe thaáy tieáng vang? Vaät naøo phaûn xaï aâm toát? Keùm _ Neâu caùc phöông phaùp choáng oâ nhieãm tieáng oàn? 5. hướng dẫn về nhà: (1’). III. Trò chơi ô chữ : 8. chaân khoâng 9. sieâu aâm 10. taàn soá 11. phaûn xaï aâm 12. dao động 13. tieáng vang 14. haï aâm Haøng doïc: aâm thanh.

(154) Về xem lại tất cả các bài đã học tiết sau ôn tập chương 1. Tuaàn:18 Tieát: 18. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. ÔN TẬP HỌC KÌ I I. Mục tiêu 1. Về kiến thức Giúp học sinh hệ thống hoá được kiến thức đã học, giúp học sinh khắc sâu những kiến thức cũ. 2. Về kĩ năng - Giúp cho học sinh có kĩ năng giải các bài tập quang hình, bài tập tính độ sâu đáy biển cũng như khoảng cách ngắn nhất nghe được tiếng vang trong từng trường hợp. 3. Về thái độ: Rèn luyện cho học sinh tính cẩn thận, tỉ mỉ và khoa học khi giải bài tập. II. Chuẩn bị - GV: giáo án, đề bài tập - HS: trả lời các câu hỏi ôn tập. III. Tiến trình hoạt động dạy – học.

(155) 1. Ổn định lớp (1’) - Điểm danh - Ổn định trật tự 2. Kiểm tra 15’ 3. Bài mới TG Hoạt động của GV Hoạt động của HS 25 HĐ1: Hướng dẫn học sinh giải các dạng bài tập theo đề cương bài tập (có bản kèm theo) - HS đọc và suy nghĩ TL: Mặt Trời - Yêu cầu học sinh đọc BT1 là nguồn sáng tự nhiên vì nó tự phát ra ánh sáng. - HSTL: Không. Vì gương phẳng đó - Yêu cầu học sinh đọc BT2 không tự phát ra ánh sáng. - HS khác nhận xét đúng - Vì không có ánh sáng truyền từ - Yêu cầu học sinh đọc BT3 mảnh giấy đó đến mắt ta. - HS khác nhận xét đúng - 900 - Yêu cầu học sinh đọc BT4 - HS vẽ: - Yêu cầu học sinh đọc BT5 H5.a H5.b - Góc tới bằng 400 vì theo định luật - Yêu cầu học sinh đọc BT6 phản xạ ánh sáng thì gó phản xạ bằng góc tới. - Yêu cầu học sinh đọc BT7. - Yêu cầu học sinh đọc BT8 - Yêu cầu học sinh đọc BT9 - Yêu cầu học sinh đọc BT10 4’ HĐ 2: Dặn dò - Các em về nhà làm lại những bài. - HS thảo luận và TL: S B A S’ - HS đọc và TL: vật B (56Hz) phát ra âm cao hơn - Dây đàn dao động phát ra âm to vì có biên độ dao động lớn. - HS đọc và TL: con muỗi vỗ cánh nhiều hơn vì nó phả ra âm cao hơn nghĩa là có tần số cao hơn.. Nội dung. Bài 1: HS đọc và suy nghĩ TL: Mặt Trời là nguồn sáng tự nhiên vì nó tự phát ra ánh sáng. Bài 2: Không. Vì gương phẳng đó không tự phát ra ánh sáng. Bài 3: Vì không có ánh sáng truyền từ mảnh giấy đó đến mắt ta. Bài 4: 900 Bài 5: Bài 6: Góc tới bằng 400 vì theo định luật phản xạ ánh sáng thì góc phản xạ bằng góc tới. Bài 7:. Bài 8: vật B (56Hz) phát ra âm cao hơn Bài 9: Dây đàn dao động phát ra âm to vì có biên độ dao động lớn. Bài 10: con muỗi vỗ cánh nhiều hơn vì nó phát ra âm cao hơn nghĩa là có tần số cao hơn..

(156) tập này và phải nắm được cách giải từng dạng khác nhau đó. - Cố gắng học bài để thi cho tốt.. -. HS lắng nghe.. KIỂM TRA 15’ Đề: Câu 1: Hãy nêu các biện pháp chống ô nhiễm tiếng ồn? (6đ) Câu 2: Hãy nêu một ứng dụng liên quan đến phản xạ âm? (2đ) Câu 3: Tiếng vang chỉ nghe thấy khi nào? (2đ) ĐÂP ÁN: Câu Nội dung 1 - tác động vào nguồn âm: giảm độ to của nguồn âm bằng cách treo các biển cấm gay tiếng động mạnh - Phân tán âm trên đường truyền: trồng nhiều cây xanh, xây tường . .. - Ngăn chặn sự truyền âm: Dùng các vật liệu cách âm như xốp, phủ dạ (nhung), cửa kính 2 lớp. . 2. Tùy theo hs. 3. Tiếng vang chỉ nghe thấy khi âm phản xạ cách âm phát ra t ừ ngu ồn. Điểm 2 2 2 2. 2.

(157) một khoảng thời gian ít nhất là 1/15 giây. Tuaàn: Tieát:. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. THI HỌC KÌ I I. Mục tiêu 1. Về kiến thức Kiểm tra khả năng tiếp thu kiến thức của hs 2. Về kĩ năng - kieåm tra kĩ năng giải các bài tập cuûa hs 3. Về thái độ: Rèn luyện cho học sinh tính cẩn thận, tỉ mỉ và khoa học khi giải bài tập. nghiêm túc, trung thực II. Chuẩn bị - GV: đề thi - HS: hệ thống kiến thức đã học III. Tiến hành thi học kì: 1. Ổn định lớp: 2. Đề thi: (45’).

(158) Tuaàn: 20 Tieát: 20. Ngày soạn: Ngaøy daïy: Chöông III. ÑIEÄN HOÏC. BAØI 17 . SỰ NHIỄM ĐIỆN DO CỌ XÁT. I. MUÏC TIEÂU : 1. Kiến thức: _ Học sinh mô tả được 1 vài hiện tượng chứng tỏ vật bị nhiễm điện do cọ xát _ Nêu được 2 biểu hiện của các vật đã nhiễm điện 2. Kyõ naêng: Vận dụng giải thích được 1 số hiện tượng thực tế liên quan tới sự nhiễm điện do cọ xát 3. Thái độ: _ Yêu thích môn học, ham hiểu biết, khám phá thế giới xung quanh. II. CHUAÅN BÒ :.

(159) _ Mỗi nhóm : 1 thước nhựa, 1 thanh thuỷ tinh hữu cơ, 1 mảnh ni lông, 1 quả cầu nhựa xốp có xuyên sợi chỉ khâu, 1 giá treo, 1 mảnh len hoặc lông thú, 1 mảnh da, 1 mảnh lụa, 1 số mẫu giấy vụn, 1 mảnh nhựa, 1 bút thử điện III. CÁC HOẠT ĐỘNG : 1. Ổn định lớp : (1’) Điểm danh, ổn định trật tự 2. Kieåm tra baøi cuõ:k traû baøi 3. Bài mới : HÑ CUÛA HOÏC TG HÑ CUÛA GIAÙO VIEÂN NOÄI DUNG SINH 5’ * Hoạt động 1 : Tổ chức tình huống hoạt động _ Goïi 2 hoïc sinh moâ taû hiện tượng ở đầu bài  15’ Để tìm hiểu rõ hơn hiện tượng này chúng ta cùng laøm TN I. Vaät nhieãm ñieän : * Hoạt động 2 : làm TN phaùt hieän vaät bò coï xaùt coù Thí nghieäm 1: khả năng hút các vật _ Có 2 bước: khaùc. + Khi chöa coï xaùt: Nhieàu vaät sau khi bò coï xaùt _ Gọi 1 học sinh đọc TN1: chưa có hiện tượng coù khaû naêng huùt caùc vaät TN caàn caùc duïng cuï naøo? + Khi đã cọ xát : có khác 15’ Có mấy bước? hiện tượng xãy ra  _ Caàn löu yù: coï maïnh Ghi keát quaû vaøo baûng nhieàu laàn theo 1 chieàu. nhaän xeùt _ Từ kết quả TN, giáo _ Tham gia thảo luận viên cho học sinh thảo nhóm tìm từ thích hợp luận nhóm  chọn cụm từ điền vào chỗ trống Thí nghiệm 2: thích ñieàn vaøo choã troáng. keát luaän _ Nhieàu vaät sau khi coï xaùt _ Giáo viên hướng dẫn coù khaû naêng laøm saùng hoïc sinh thaûo luaän  ghi bóng đèn bút thử điện kết quả đúng vào vở * Hoạt động 3 :Phát hiện.

(160) 5’. vaät bò coï xaùt seõ bò nhieãm điện  làm sáng đèn bút thử điện _ Vì sao nhieàu vaät sau khi cj xaùt coù khaû naêng huùt caùc vaät khaùc. _ Giáo viên hướng dẫn học sinh làm TN2 ban đầu bút không sáng chứng tỏ ñieàu gì? Löu yù : maûnh toân caàn phaûi cách điện với tay. _ Giaùo vieân kieåm tra vieäc TN cuûa 1 soá nhoùm: Neáu hiện tượng xãy ra chưa đạt  giaûi thích cho hoïc sinh bieát nguyeân nhaân _ Giaùo vieân laøm TN2 cho hoïc sinh quan saùt  thaûo luận và hoàn thành kết luaän 2  Giaùo vieân thoâng baùo: các vật có tính chất đã nêu trong caùc keát luaän treân được gọi là vật nhiễm điện hay vaät mang ñieän tích. * Hoạt động 4 : vận dụng _ Giáo viên tổ chức cho học sinh hoạt động nhóm: thaûo luaän caâu C1, C2, C3  Thảo luận chung cả lớp  Giaùo vieân choát laïi caâu đúng.. _ Hoïc sinh laøm TN2 theo nhoùm: chuù yù quan sát hiện tượng xãy ra: bóng đèn của bút thử điện có sáng khoâng?. ** Keát luaän : _ Coù theå laøm nhieãm ñieän nhieàu vaät baèng caùch coï xaùt. _ Vaät bò nhieãm ñieän (vaät mang ñieän tích) coù khaû naêng huùt caùc vaät nhoû, nheï hoặc làm sáng bóng đèn bút thử điện.. _ Học sinh hoàn thaønh KL2  thaûo II. Vaän duïng: luận  ghi kết quả C1. lược nhựa và tóc cọ đúng vào vở. xát vào nhau, cả lược nhựa và tóc đều bị nhiễm điện. Do đó tóc bị lược nhựa hút kéo thẳng ra C2. caùnh quaït quay coï xaùt với không khí và bị nhiễm ñieän vì theá noù huùt caùc haït bụi nhỏ trong kk ở gần nó. Meùp caùnh quaït cheùm vaøo kk bò coï xaùt maïnh nhaát neân nhieãm ñieän nhieàu nhaát neân buïi baùm nhieàu nhaát C3. khi lau chuøi göông soi baèng khaên khoâ, göông bò coï xaùt vaø nhieãm ñieän neân huùt caùc buïi vaûi.

(161) _ Yêu cầu học sinh trả lời câu hỏi đặt ra ở đầu bài. 4. Cuûng coá : (3’) _ Khi nào thì ta có được vật nhiễm điện. _ Keå vaøi caùch laøm vaät bò nhieãm ñieän. 5. Hướng dẫn về nhà : (1’) _ Học bài theo vở ghi _ Baøi taäp 17.1  17.3 SBT _ Đọc phần “có thể em chưa biết”. Tuaàn: 21 Tieát: 21. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. Bài 18. HAI LOẠI ĐIỆN TÍCH. I. MUÏC TIEÂU : 1. Kiến thức: - Nêu được dấu hiệu về td lực chứng tỏ có 2 loại điện tích và nêu được đó là 2 loại điện tích gì - Nêu được sơ lược về cấu tạo nguyên tử 2. Kyõ naêng: Vận dụng giải thích được 1 số hiện tượng thực tế 3. Thái độ: Yêu thích môn học, ham hiểu biết, khám phá thế giới xung quanh. II. CHUAÅN BÒ : GV: _ Tranh vẽ mô hình cấu tạo nguyên tử _ Baûng phuï _ Hai mảnh ni lông, bút chì gỗ hoặc đủa nhựa, mảnh len, da hoặc lụa, thanh thủy tinh hửu cơ, 2 đũa nhựa có lổ hỏng ở giữa, 1 mũi nhọ đặt trên đế nhựa. HS: xem bài trước ở nhà III. CÁC HOẠT ĐỘNG :.

(162) 1. Ổn định lớp : (1’) Điểm danh, ổn định trật tự 2. Kieåm tra baøi cuõû: (4’) Coù theå laøm cho vaät nhieãm ñieän baèng caùch naøo? Vaät nhieãm ñieän coù tính chaát naøo? Trả lời lại câu C1 sgk 3. Bài mới : Tg 2’. 10’. Hoạt động của GV *Hoạt động 1. Tình huoáng hoïc taäp : Vaät nhieãm ñieän coù khaû naêng huùt caùc vaät nhoû nhẹ. Còn nếu hai vật đã nhiễm điện khi để gần thì chuùng huùt nhau hay đẩy nhau. Khi nào hút và khi nào đẩy nhau để trả lời câu hỏi trên chúng ta vào bài mới. * Hoạt động 2 : Làm TN taïo 2 vaät nhieãm điện cùng loại và tìm hiểu lực tác dụng giữa chuùng. TN1 : yeâu caàu hoïc sinh đọc TN1, TN này yêu caàu goàm maáy phaàn? Caàn duïng cuï gì? Tieán haønh TN coï xaùt maáy laàn duïng cuï khaùc hay gioáng nhau. Lưu ý : cọ xát đều tay theo 1 chieàu, khoâng coï. Hoạt động của HS. _ TN goàm 2 phaàn: + Hai vaät chöa nhieãm ñieän + Hai vật đã nhiễm điện (đã có cọ xát). Noäi dung. I. Hai loại điện tích: Thí nghieäm 1:. _ Hai vật giống nhau, được coï xaùt gioáng nhau thì mang điện tích cùng loại và khi _ Học sinh nêu nhận xét được đặt gần nhau thì trước khi cọ xát 2 mảnh chúng đẩy nhau. ni loâng khoâng coù hieän tượng gì.

(163) 10’. 10’. 3’. quá mạnh tay với số lần coï xaùt 2 maûnh ni loâng baèng nhau. _ Khi 2 maûnh ni loâng chöa coï xaùt ñaët gaàn nhau thì sao? _ Đại diện các nhóm ñöa keát quaû TN cuûa nhoùm vaø neâu nhaän xeùt veà 2 maûnh ni loâng bò huùt? (laø do 1 trong 2 phần đó chưa nhiễm ñieän bò phaàn coøn laïi huùt) _ Hai vaät gioáng nhau cuøng coï xaùt vaøo 1 vaät thì nhieãm ñieän gioáng nhau hay khaùc nhau  khi đó, nếu để gần thì chuùng ra sao? TN2 : Hai vaät nhieãm ñieän khaùc nhau chuùng hút hay đẩy nhau? * Hoạt động 3 : Làm TN phaùt hieän 2 vaät nhiễm điện khác loại vaø huùt nhau _ Yêu cầu học sinh đọc TN2  đại diện các nhoùm nhaän duïng cuï roài tieán haønh TN theo nhoùm  nhaän xeùt. _ Taïi sao em cho raèng. _ Hoïc sinh nhaän xeùt: sau khi coï xaùt 2 maûnh ni lông đẩy nhau. _ Hoïc sinh laøm TN Thí nghieäm 2: h18.2  nhận xét _ Có 2 loại điện tích là chung ñieän tích döông vaø ñieän tích aâm. Caùc vaät nhieãm điện cùng loại thì đẩy nhau, khác loại thì hút nhau C1.. _ Tieán haønh TN theo nhoùm vaø ruùt ra nhaän xeùt. _ Neáu nhieãm ñieän cuøng loại chúng đẩy nhau. II. Sơ lược về cấu tạo nguyên tử : _ Học sinh hoạt động cá Mọi vật được cấu tạo từ nhân để hoàn thành kết các nguyên tử. Mỗi luận chung và ghi vào nguyên tử là 1 hạt rất nhỏ vở goàm 1 haït nhaân mang ñieän tích dương nằm ở tâm, Thaûo luaän c1 xung quanh coù caùc electron mang ñieän tích aâm cñ Toång ñieän tích aâm cuûa caùc.

(164) thanh thuûy tinh vaø thanh nhựa nhiễm điện khác loại? _ Giaùo vieân yeâu caàu học sinh hoàn thành kết luaän chung. _ Giaùo vieân thoâng baùo quy ước về điện tích Hs chuù yù laéng nghe vaø _ Yeâu caàu hoïc sinh traû ghi nhaän lời C1  Thảo luận lớp. * Hoạt động 4 : Tìm hiểu sơ lược về cấu tạo nguyên tử. _ Giaùo vieân treo tranh veõ h 18.4, yeâu caàu hoïc đọc phần II SGK. _ Giaùo vieân phaùt baøi tập đã chuẩn bị cho các nhóm  yêu cầu hoàn thaønh baøi taäp. _ Giaùo vieân goïi 1 hoïc sinh trình bày sơ lược về cấu tạo nguyên tử treân moâ hình  nhaän bieát kí hieäu haït nhaân vaø electron  đếm số dấu döông vaø daáu aâm nhaän biết nguyên tử trung hoøa veà ñieän  caùc hoïc sinh khaùc nhaän xeùt  giáo viên sửa sai sót. _ Giaùo vieân thoâng baùo. electron có trị số tuyệt đối baèng ñieän tích döông cuûa hạt nhân. Do đó bình thường nhuyên tử trung hoøa veà ñieän Electron coù theå dòch chuyển từ nguyên tử này sang nguyên tử khác, từ vaät naøy sang vaät khaùc Moät vaät nhieãm ñieän aâm neáu noù nhaän theâm electron, nhieãm ñieän dương nếu mất bớt electron III. Vaän duïng: C2 trước khi cọ xát trong mỗi vật đều có điện tích döông vaø ñieän tích aâm. Caùc ñieän tích döông toàn taïi ở hạt nhân của nguyên tử, các điện tích âm tồn tại ở caùc electron cñ quanh haït nhaân C3. trước khi cọ xát các vaät khoâng huùt caùc vuïn giaáy nhỏ vì các vật đó chưa bị nhieãm ñieän, caùc ñieän tích döông vaø aâm trung hoøa laãn nhau C4. Maûnh vaûi nhieãm ñieän dương do mất bớt e, thước nhựa nhiễm điện âmdo nhaän theâm e.

(165) nguyên tử có kích thước voâ cuøng nhoû 10 trieäu nguyên tử xếp sát nhau daøi 1mm * Hoạt động 5 : vận duïng Hướng dẫn học sinh trả lời C2, C3, C4 4. Cuûng coá : (3’) + Khi naøo vaät nhieãm ñieän döông, aâm + Có mấy loại điện tích + Hai vật đã nhiễm điện tác dụng với nhau như thế nào? + Nguyên tử cấu tạo thế nào? 5. Hướng dẫn về nhà : (2’) _ Học bài theo vở ghi _ Laøm baøi taäp 18.1  18.4 _ Đọc và nghiên cứu phần “có thể em chưa biết” Tuaàn: 22 Tieát: 22. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. Baøi 19. DOØNG ÑIEÄN – NGUOÀN ÑIEÄN. I. MUÏC TIEÂU : 1. Kiến thức : - Nhận biết được dòng điện thông qua các biểu hiện cụ thể của nó - Nêu được dòng điện là gì? - Nêu được td chung của nguồn điện là tạo ra dòng điện và kể tên các nguồn điện thông dụng là pin, ắcquy - Nhận biết được cực dương và cực âm của nguồn điện qua các kí hiệu (+), (-) có ghi trên nguồn điện 2. Kyõ naêng : Mắc được 1 mạch điện kín gồm: pin, bóng đèn, công tắc và dây nối 3. Thái độ : Trung thực, kiên trì, hợp tác, có ý thức thực hiện an toàn khi sử dụng điện. II. CHUAÅN BÒ :.

(166) GV:_ Tranh phoùng to h19.1, h19.2, h19.3 SGK _ 1 acquy, 1 soá pin thaät _ 1 bóng đèn pin lắp sẳn vào đế đèn, 1 công tắc, 5 đoạn dây nối có vỏ cách điện Lưu ý : mỗi nhóm chuẩn bị 1 bước tình huống bị hở mạch. HS: Xem trước bài III. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY VAØ HỌC: 1. Ổn định lớp : (1’) Điểm danh, ổn định trật tự 2. Kieåm tra baøi cuû: (4’) _ Có mấy loại điện tích? Nêu tương tác giữa các vật mang điện tích. _ Theá naøo laø vaät mang ñieän tích aâm? döông? Baøi taäp 18.3 3. Bài mới Tg Hoạt động của GV Hoạt động của Hs Noäi dung 5’ *Hoạt động 1: Tổ chức tình huoáng hoïc taäp : Các thiết bị đèn điện, quạt _ Học sinh trả lời câu Bài 17: ĐÒNG ĐIỆN – NGUOÀN ÑIEÄN điện, tủ lạnh,… chỉ hoạt động hỏi của giáo viên. được khi nào? (có dòng điện 10’ ñi qua). Vaäy doøng ñieän laø gì? Chuùng ta seõ cuøng tìm caâu traû I. Doøng ñieän : lời trong bài học ngày hôm nay. C1 * Hoạt động 2 : Tìm hiểu _ Thảo luận theo nhóm C2  ñieàn vaøo choã troáng doøng ñieän laø gì? _ Giaùo vieân treo tranh veõ _ Thoáng nhaát yù kieán h19.1, yêu cầu học sinh các giữa các nhóm  ghi nhóm quan sát tranh vẽ, tìm vào vở ra sự tương tự dòng điện và dòng nước  tìm từ thích 10’ hợp điền vào chỗ trống C 1  cho hoïc sinh thaûo luaän  ghi _ Doøng ñieän laø doøng vào vở sau khi có sự nhận caùc ñieän tích dòch xét, sửa chữa của giáo viên _ Trả lời câu hỏi của chuyển có hướng.

(167) 10’. 7’.  giaùo vieân thoâng baùo : doøng ñieän laø gì? _ Yeâu caàu hoïc sinh neâu daáu hieâu nhaän bieát coù doøng ñieän chaïy qua caùc thieát bò ñieän. _ Yêu cầu học sinh trả lời caâu C2. _ Lưu ý học chỉ sửa chữa các thiết bị khi đã ngắt điện và biết cách sử dụng. * Hoạt động 3 : Tìm hiểu caùc nguoàn ñieän thoâng duïng. _ Giaùo vieân thoâng baùo taùc duïng nguoàn ñieän, nguoàn điện có 2 cực là cực dương  và cực âm . giáo viên (hoạt động cá nhaân). _ Ghi nhớ điều thông baùo cuûa giaùo vieân. _ Hoïc sinh neâu ví duï veà nguoàn ñieän.. _ Học sinh hoạt động theo nhóm thực hiện yêu caàu cuûa giaùo vieân. _ Mỗi nhóm cử đại diện _ Goïi vaøi hoïc sinh cho ví duï neâu nguyeân nhaân vaø về các nguồn điện trong thực cách khắc phục. teá  yeâu caàu hoïc sinh chæ ra được cực dương, cực âm của pin, acquy * Hoạt động 4 : Mắc mạch _ Hoạt động cá nhân để ñieän ñôn giaûn _ Yeâu caàu hoïc sinh maéc giaûi baøi taäp maïch ñieän ñôn giaûn goàm: pin, bóng đèn pin, dây nối theo h19.3: + Đèn có sáng không? + Đèn không sáng là do ñaâu? + Caùch khaéc phuïc? _ Giáo viên kiểm tra hoạt động của nhóm, giúp đỡ. - Bóng đèn điện đang saùng, quaït ñieän ñang quay… là những biểu hiện chứng tỏ có doøng ñieän chaïy qua các thiết bị đó. II. Nguoàn ñieän : C3 - Nguoàn ñieän laø thieát bò taïo ra vaø duy trì doøng ñieän - Caùc nguoàn ñieän thường dùng trong thực tế là pin, ácquy _ Moãi nguoàn ñieän coù 2 cực : cực dương (+), cực âm (-). III. Vaän duïng: C4 C5. Đèn pin, rađio, maùy tính boû tuùi, maùy ảnh tự động, đồng hồ ñieän . . . C6. Deå nguoàn ñieän này hoạt động thắp sáng đèn, cần ấn vào lẫy để núm xoay của noù tì xaùt vaøo vaønh xe đạp, quay cho bánh xe đạp quay. Đồng.

(168) nhoùm yeáu. * Hoạt động 5 : vận dụng _ Giaùo vieân yeâu caàu hoïc sinh giaûi baøi taäp 19.1, 19.2 _ Trả lời C4, C5, C6 4. Cuûng coá : (2’) _ Doøng ñieän laø gì? _ Nguoàn ñieän coù coâng duïng gì? _ Mỗi nguồn điện có mấy cực? _ Caáu taïo cuûa maïch ñieän ñôn giaûn laø gì? 5. Hướng dẫn về nhà : (1’) _ Học bài theo vở ghi. Làm bài tập 19.3 Tuaàn: 23 Tieát: 23. thời dây nối từ đinamô tới đèn k có chỗ hở. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. BAØI 20. CHAÁT DAÃN ÑIEÄN VAØ CHAÁT CAÙCH ÑIEÄN. DÒNG ĐIỆN TRONG KIM LOẠI. I. MUÏC TIEÂU : 1. Kiến thức: - Nhận biết được vật dẫn điện là vật cho dòng điện đi qua, vật cách điện là vật không cho dòng điện đi qua - Kể tên 1 số vật liệu dẫn điện, cách điện thường dùng - Nêu được dòng điện trong kim loại là dòng các electron tự do dịch chuyển có hướng 2. Kyõ naêng: - Biết mạch điện đơn giản, làm được các TN 3. Thái độ: - Có thói quen sử dụng điện an toàn. II. CHUAÅN BÒ : - GV: giaùo aùn _ Mỗi nhóm : 1 bóng đèn được nối với phích cấm điện bằng 1 đoạn dây điện có vỏû bọc cách điện, 2 pin, 1 bóng đèn pin, 1 công tắc, 5 đoạn daây coù moû keïp, 1 soá vaät caàn xaùc ñònh xem laø daãn ñieän, caùch ñieän. III. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY VAØ HỌC: 1. Ổn định lớp : (1’).

(169) Điểm danh, ổn định trật tự 2. Kieåm tra baøi cuû: (4’) _ Doøng ñieän laø gì? Daáu hieäu nhaän bieát coù doøng ñieän qua maïch? _ Keå 1 soá nguyeân nhaân vaø caùch khaéc phuïc khi khoâng coù doøng ñieän ñi maïch. 3. Bài mới Tg Hoạt động của GV Hoạt động của HS Noäi dung 5’ * Hoạt động 1. Tổ chức tình huoáng hoïc taäp : _ Taïi sao caùc daây ñieän người ta thường làm bằng _ Học sinh trả lời câu đồng, chì… mà không dùng hỏi của giáo viên. thủy tinh, gỗ,… các chất vừa keå coù tính chaát gì veà ñieän vaø coù teân goïi gì?  ta vaøo _ Học sinh đọc phần đặt bài mới 15’ _ Gọi 1 học sinh đọc phần vấn đề I. Chaát daãn ñieän vaø đặt vấn đề của bài học. chaát caùch ñieän : * Hoạt động 2 : Xác đinh chất dẫn điện và chất _ 2 học sinh đọc phần I _ Chất dẫn điện là rồi trả lời câu hỏi của chất cho dòng điện caùch ñieän. _ Yêu cầu học sinh đọc giáo viên  ghi vào vở chạy qua. Chất dẫn ñieän goïi laø vaät lieäu phần I và trả lời câu hỏi. + Chất dẫn điện là gì? _ Hoạt động cá nhân với dẫn điện khi được C1 dùng để làm các vật Chaát caùch ñieän? _ Traû lờ i caâ u hoû i cuû a hay caùc boä phaän daãn _ Yeâu caàu moãi caù nhaân traû giaù o vieâ n theo nhoù m . ñieän lời C1 Chất dẫn điện thường * Thí nghieäm : dùng là đồng, nhôm, _ Keå teân vaät daãn ñieän, vaät chì, hợp kim . . . caùch ñieän trong boä TN cuûa _ Chaát caùch ñieän laø mỗi nhóm  muốn xác _ 2 bước: + Chập 2 mỏ kẹp để chất không cho dòng ñònh chính xaùc ta caàn laøm đảm bảo đèn sáng. ñieän chaïy qua. Chaát TN + Xaùc ñònh vaät daãn caùch ñieän goïi laø vaät _ Yeâu caàu moãi nhoùm laép.

(170) maïch ñieän nhö H20.2 _ TN yeâu caàu goàm coù maáy bước? _ Giaùo vieân coù theå cho hoïc sinh thi ñua theo nhoùm xem nhoùm naøo laøm nhanh vaø chính xaùc.. 10’. _ Giaùo vieân yeâu caàu caùc nhóm hoàn thành câu C2, C3 * Lưu ý : Nước (từ H 2O. nguyeân chaát) vaãn coù theå daãn ñieän  caàn caån thaän khi sử dụng điện _ Giaùo vieân yeâu caàu hoïc sinh nhaéc laïi doøng ñieän laø gì? * Hoạt động 3 : Tìm hiểu dòng điện trong kim loại. _ Kim loại là chất dẫn điện hay caùch ñieän? _ Kim loại được cấu tạo từ ñaâu? _ Yêu cầu học sinh đọc câu C4  cả lớp suy nghĩ và trả lời _ Nếu nguyên tử thiếu 1 electron thì phaàn coøn laïi của nguyên tử mang điện. ñieän, vaät caùch ñieän. _ Hoïc sinh neâu nhaän xeùt  ñieàn keát quaû vaøo baûng  nhaän xeùt caùc nhoùm khaùc _ Học sinh hoạt động theo nhoùm.. lieäu caùch ñieän khi được dùng để làm các vaät hay caùc boä phaän caùch ñieän Chaát caùch ñieän thường dùng là nhựa, thủy tinh, sứ, cao su . . . C1 C2 C3. Trong maïch ñieän thắp sáng bóng đèn pin, khi coâng taéc ngaét, giữa 2 chốt công tắc _ Hoạt động cá nhân trả là kk đèn không sáng lời các câu hỏi của giáo vieân. II. Doøng ñieän trong kim loại : C4 C5 C6 _ Chuù yù laéng nghe thoâng ** Doøng ñieän trong baùo cuûa giaùo vieân kim loại là dòng chuyển dời có hướng cuûa caùc caùc electron tự do _ Học sinh hoạt động cá nhân trả lời các câu hỏi. Hs laéng nghe vaø laøm C7,. III. Vaän duïng.

(171) 5’. tích gì? Taïi sao. C8, C9 _ Giaùo vieân thoâng baùo: caùc nhà bác học đã phát hiện và khaúng ñònh raèng trong kim loại có các electron thoát ra khỏi nguyên tử và chuyển động tự do trong kim loại. _ Giaùo vieân ñöa ra hình veõ 20.4  yeâu caàu hoïc sinh traû lời C5 _ Yeâu caàu hoïc sinh nhaéc laïi lực tương tác giữa các hạt mang ñieän. _ Yêu cầu học sinh trả lời C6  doøng ñieän trong kim loại. * Hoạt động 4 : vận dụng Gv hướng dẫn hs làm các caâu C7, C8, C9 4. Cuûng coá : (3’) _ Qua bài học hôm nay các em cần ghi nhớ điều gì? _ Vaän duïng laøm caâu C7, C8, C9 _ Bài tập 1: tổ chức trò chơi luyện kiến thức 5. Hướng dẫn về nhà : (2’) _ Học bài theo vở ghi _ Laøm baøi taäp 20.1  20.3 _ Đọc phần “có thể em chưa biết”. C7. B C8. C C9. C.

(172) Tuaàn: 24 Tieát: 24. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. BAØI 21: SƠ ĐỒ MẠCH ĐIỆN – CHIỀU DÒNG ĐIỆN. I.MUÏC TIEÂU: 1. Kiến thức: - Vẽ được sơ đồ của một mạch đơn giản đã mắc sẵn bằng các kí hiệu đã quy ước..

(173) - Nắm quy ước về chiều dòng điện 2. Kó naêng: - Chỉ được chiều dòng điện chạy trong mạch điện. Biểu diễn được bằng mũi tên chiều dòng điện chiều dòng điện chạy trong sơ đồ mạch ñieän. 3. Thái độ: tỉ mỉ, trung thực và say mê hứng thú học tập. II. CHUAÅN BÒ: GV: giaùo aùn Cả lớp: Hình vẽ to các bảng kí hiệu biểu thị các bộ phận của mạch điện giống SGK và sơ đồ mạch điện của một bóng đèn , TV. Nhóm HS : Một pin đèn , 1 bóng đèn pin lắp sẵn vào đế đèn, 1 công tắc , 5 đoạn dây điện 30cm, 1 đèn pin có sẵn pin bằng vỏ nhựa . III. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1.Ổn định lớp( 1’): Ổn định trật tự, điểm danh. 2.Kieåm tra 15’: 3. Bài mới: tg Hoạt động của GV Hoạt động của HS Noäi dung 2’ HĐ1: Tổ chức tình Bài 21: SƠ ĐỒ Căn cứ vào sơ đồ mạch MẠCH ĐIỆN huoáng hoïc taäp. Những mạch điện phức điện CHIEÀU DOØNG ÑIEÄN. taïp nhö maïch ñieän gia I. Sơ đồ mạch điện : ñình , maïch ñieän trong 1. Kí hieäu cuûa moät soá xe gaén maùy hay maïch boä phaän maïch ñieän: điện của TV thì các thợ 2. Sơ đồ mạch điện: điện căn cứ vào đâu để HS thu thập thông tin từ C1 8’ mắc các mạch điện GV thông báo , từ nội đúng như yâu cầu cần dung mục 1 SGK. coù ? HĐ2: Sử dụng ký hiệu C2 để vẽ sơ đồ mạch điện vaø maéc maïch ñieän theo sơ đồ . Cho HS tìm hieåu moät soá boä phaän cuûa maïch ñieän đơn giản theo tranh vẽ Nhóm HS thực hiện GV to của GV và trả lời các kiểm tra..

(174) caâu C1, C2, C3. C1: Sử dụng các kí hiệu ở bảng, hãy vẽ sơ đồ maïch ñieän 19.3 ( trang 54 SGK ) theo đúng vị trí các bộ phận mạch C4: Ngược chiều nhau ñieän nhö hình naøy.. 8’. C2:Hãy vẽ một sơ đồ khác so với sơ đồ đã cẽ bằng cách thay đổi vị trí các ký hiệu trong sơ đồ naøy. C3: Maéc maïch ñieän theo đúng sơ đồ đã vẽ ở câu C2, tieán haønh kieåm tra và đóng công tắc đảm bảo mạch kín và đèn saùng. HÑ 3: Xaùc ñònh vaø bieåu dieãn chieàu doøng ñieän quy ước. GV thoâng baùo veà quy ước chiều dòng điện , minh họa cho cả lớp như hình 21.1a HS laøm vaän duïng caâu C4, C5. C4: Xem hình 20.4 so sánh và quy ước chiều cuûa doøng ñieän vaø chieàu dịch chuyển có hướng của các electron tự do. Hình 21.1b. Hình 21.1c. Hình 21.1d HS quan sát đèn pin và trả lời câu. C6 a. Goàm hai pin. Kyù hieäu + -. Mạch điện được mô tả bằng sơ đồ và từ sơ đồ maïch ñieän coù theå laép mạch điện tương ứng. II. Chieàu doøng ñieän : Chieàu doøng ñieän laø chiều từ cực dương qua daây daãn vaø caùc thieát bò điện tới cực âm của nguoàn ñieän . Dòng điện được cung cấp bởi pin, acquy có chiều không thay đổi goïi laø doøng ñieän moät chieàu. C4 C5.

(175) trong dây dẫn kim loại.. 7’. - Thông thường cực dương của đèn pin thường được lắp về phía đầu của đèn C5: Haõy duøng muõi teân pin. như trong sơ đồ mạch điện hình 21.1a để biểu b. Vẽ sơ đồ : dieãn chieàu doøng ñieän trong các sơ đồ mạch ñieän hình 21.1b, c,d. + _ III. Vaän duïng: C6 a. Goàm hai pin. Kyù hieäu + -. HÑ 4: Tìm hieåu caáu tạo và hoạt động của đèn pin. C6: a. Nguồn điện của đèn pin goàm maáy chieác pin? Kyù hieäu naøo trong baûng cho trong baûng treân ñaây tương ứng với nguồn ñieän naøy ? Thoâng thường cực dương của. - Thông thường cực dương của đèn pin thường được lắp về phía đầu của đèn pin. b. Vẽ sơ đồ :. +. _.

(176) nguoàn ñieän laép veà phía đầu hay phía cuối của đèn pin? b. Hãy vẽ sơ đồ mạch điện của đèn pin và duøng muõi teân kyù hieäu chieàu doøng ñieän naøy khi công tắc đóng.. 4.Cuûng coá: (3’) Cho học sinh nhắc lại nội dung ghi nhớ. 5.Daën doø: (1’) - Học thuộc lòng nội dung ghi nhớ . Làm các bài tập 21.1,21.2 SBT. - Xem trước bài 22 cho tiết học tới..

(177) KIỂM TRA 15’ ĐÊ: Câu 1: Chất dẫn điện là gì? Chất cách diện là gì? (2đ) Kể tên một số vật liệu dẫn điện và cách điện thường dùng? (2đ) Dòng điện trong kim loại là gì? (2đ) Câu 2: Tại sao người ta dùng đồng làm lõi dây điện mà không dùng bạc? (2đ) Câu 3: Tại sao khi chảy tóc bằng lược nhựa thì lược nhựa hút tóc (2đ) ĐÁP ÁN: Câu Nội dung 1 - Chất dẫn điện là chất cho dòng điện đi qua - Chất cách điện là chất không cho dòng điện đi qua - Vật liệu dẫn điện thường dùng: dây dẫn bằng đồng, nhôm, chì . . . - Vật liệu cách điện thường dùng: vỏ nhựa, quả sứ, băng cách điện . . . - Dòng điện trong kim loại là dòng chuyển dời có hướng của các 2 electron tự do 3. Vì đồng là chất dẫn điện tốt thứ 2 chỉ sau bạc nhưng rẽ hơn bạc rất nhiều. Điểm 1 1 1 1 2 2 2.

(178) Vì khi chảy tóc lược nhựa cọ xát vào tóc, cả lược và tóc đều bị nhiễm điện nên chúng hút nhau. Tuaàn: 25 Tieát: 25. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. BAØI 22: TAÙC DUÏNG NHIEÄT VAØ TAÙC DUÏNG PHAÙT SAÙNG CUÛA DOØNG ÑIEÄN.

(179) I.MUÏC TIEÂU: 1. Kiến thức: Nêu được dòng điện có td nhiệt và biểu hiện của td này Lấy được vd cụ thể về td nhiệt của dđ Nêu được td phát sáng của dđ 2. Kyõ naêng: Nêu được ứng dụng của td nhiệt và td phát sáng của dđ trong thực tế 3. Thái độ: Nghiêm túc, say mê hứng thú học tập II.CHUAÅN BÒ: GV: giaùo aùn Cả lớp: Một biến thế chỉnh lưu nắn dòng từ 220V xoay chiều cho các đầu ra một chiều 12V –9V –6V – 3V; công suất 15W ; 5 dây nối 40cm; 1 công tắc ; 1 đoạn dây sắt mảnh 30cm; 5 mảnh giấy nhỏ (2cm x 5cm), một số cầu chì trong TV,xe máy, mạng điện gia đình,… Nhóm HS : Hai cục pin 1,5V ( pin đại) với hai đế lắp hai pin mắc nối tiếp, một bóng đèn pin được lắp sẵn vào đế, 1 công tắc, 5 đoạn dây nối 30cm, 1 bút thử điện với bóng đèn có hai đầu dây bên trong tách rời nhau, 1 đèn điốt phát quang ( đèn LED ) có lắp thêm điện trở bảo veä. III.HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1.Ổn định lớp ( 1’): Lớp trưởng báo cáo sĩ số. 2.Kieåm tra bài cũ: (4’) Hãy nêu quy ước chiều dòng điện? Làm bài tập 21.2 SBT 3.Giảng bài mới: tg 5’. Hoạt động của GV Hoạt động của HS HĐ 1: Tổ chức tình huống . Khi có dòng điện chạy trong Đèn sáng , quạt điện maïch ,ta coù theå thaáy caùc ñieän quay, noài côm ñieän tích hay electron dòch chuyeån noùng, baøn uûi noùng, . . . không ? Vậy căn cứ vào đâu để biết có dòng điện chạy trong maïch? GV thông báo có những tác duïng cuûa doøng ñieän . Trong. Noäi dung. Baøi 22: TAÙC DUÏNG NHIEÄT VAØ TAÙC DUÏNG PHAÙT SAÙNG CUÛA DOØNG ÑIEÄN..

(180) 15’ baøi naøy vaø baøi hoïc tieáp theo, chúng ta lần lượt tìm hiểu tác HS thảo luận chung và duïng cuûa noù. xaùc nhaän chính xaùc caùc dụng cụ đó. Tra bảng HĐ 2: Tìm hiểu tác dụng nhiệt độ nóng chảy của một số chất để xem nhieät cuûa doøng ñieän . nhiệt độ nóng chảy của caùc chaát. C1: Dụng cụ đốt nóng C1: Hãy kể tên một số dụng bằng điện : Bóng đèn cụ , thiết bị thường dùng được dây tóc, nồi cơm diện, đốt nóng khi dòng điện chạy bếp điện, bàn ủi, máy saáy toùc,. . . qua. C2: C2: Haõy laép maïch ñieän nhö sô đồ hình 22.1 và tìm hiểu các a. Có, bằng cách để tay lại gần bóng đèn. noäi dung sau ñaây: a. Khi đén sáng, bóng đèn có noùng leân khoâng? Baèng caùch b. Daây toùc cuûa boùng đèn bị đót mạnh nhất và nào để xác nhận điều đó? b. Bộ phận nào của đèn bị đốt phát sáng. mạnh và phát sáng khi có c. Vì khi đèn sáng bình thường thì dây tóc doøng ñieän chaïy qua ? c. Khi đèn sáng bình thường , thường toả ra một nhiệt 0 bộ phận đó của đèn có nhiệt độ khoảng 2500 C nên các chất thường chảy độ khoảng 2500 0C. Bảng trên cho biết nhiệt độ ra , còn vônfram không nóng chảy của một số chất , bị chảy vì nhiệt độ nóng haõy giaûi thích vì sao daây toùc chaûy cuûa voânfram laø 0 của bóng đèn thường được 3370 C. C3:HS quan saùt thaûo laøm baèng vonfram ? luận và trả lời C3: Quan sát thí nghiệm của a. Mảnh giấy bị đứt rơi. I. Taùc duïng nhieät : C1 Bóng đèn dây toùc, noài côm dieän, beáp ñieän, baøn uûi, maùy saáy toùc,. . . C2 a. Coù, baèng cách để tay lại gần bóng đèn. b. Daây toùc cuûa bóng đèn bị đót maïnh nhaát vaø phaùt saùng. c. Vì khi đèn sáng bình thường thì dây tóc thường toả ra moät nhieät độ 0 khoảng 2500 C nên các chất thường chaûy ra , coøn voânfram khoâng bò chảy vì nhiệt độ noùng chaûy cuûa voânfram laø 33700C. C3 ** Vaät daãn ñieän noùng leân khi coù doøng ñieän chaïy qua..

(181) GV được bố trí như hình 22.2 vaø haõy cho bieát: a. Có hiện tượng gì xảy ra với các mảnh giấy khi GV đóng 10’ coâng taéc ? b. Từ quan sát trên ,hãy cho biết dòng điện đã gây tác dụng gì với dây sắt AB . GV thoâng baùo khi vaät noùng đén 500 0C thì vật bắt đầu phát ra ánh sáng thấy được. C4: Nếu trong mạch điện với dây dẫn bằng đồng có nối xen một đoạn dây chì ( gọi là cầu chì ) thì một số trường hợp do taùc duïng nhieät cuûa doøng ñieän , daây daãn coù theå noùng treân 3270C . Hỏi khi đó có hiện tượng gì xảy ra với đoạn dây chì với mạch điện ? HÑ 3: Tìm hieåu taùc duïng phaùt saùng cuûa doøng ñieän . Cho HS quan sát bóng đèn của bút thử điện sau đó lắp trở lại và cắm bút trở lại một trong hai lỗ của ổ lấy điện để HS quan saùt vuøng phaùt saùng của bóng đèn. C5:Trong bóng đèn của bút thử điện ( Hình 22.3) coù chứa khí neon. Hãy nêu nhận xét về hai đầu dâybên trong. xuoáng. b. Dòng điện làm sợi C4: Khi nhiệt độ dây nóng lên làm cho lên đến 3270C thì giấy bị cháy đứt. chì noùng chaûy vaø bò đứt. Mạch điện bị C4: Khi nhiệt độ lên hở ( ngắt mạch) đến 3270C thì chì nóng tránh máy móc bị chảy và bị đứt. Mạch hư hại và tổn thất. điện bị hở ( ngắt mạch) traùnh maùy moùc bò hö haïi vaø toån thaát.. Keát luaän: Khi coù doøng ñieän HS quan saùt thaûo luaän chaïy qua, caùc vaät và trả lời câu hỏi. daãn bò noùng leân . Doøng ñieän chaïy qua daây toùc C5: Hai đầu dây trong Bóng đèn làm dây bóng đèn tách rời nhau. tóc nóng đến nhiệt độ cao và phát saùng C6: đèn của bút thử điện sáng do chất khí ở II. Tác dụng phát giữa hai đầu dây bên sáng: trong đèn phát sáng. HS đọc nội dung mục 2 để thu thập thông tin . Laøm TN theo saùch hướng dẫn và trả lời câu hoûi. 1. Bóng đèn bút thử ñieän: C5 C6.

(182) 5’. cuûa noù. C6: Hãy quan sát bóng đèn bút thử điện khi nó phát sáng và trả lời câu hỏi sau đây: Đèn sáng do hai đầu dây đèn hay do vùng chất khí giữa hai đầu dây này phát sáng? Đèn LED làm bằng vật liệu bán dẫn với hợp chất Gali – Asen – Photpho . Khi coù moät hieäu ñieän theá ñaët vaøo LED theo chieàu thuaän, caùc electron ở mức năng lượng trên chuyển xuống mức năng lượng dưới còn trống . Năng lượng được giải phóng dưới dạng điện tư øcó bước sóng ở vùng ánh sáng nhìn thấy được . Đèn LED chỉ dùng hiệu điện thế khoảng từ 2V đến 6V. Dưới 2V đèn không sáng, quá 6 V đèn có theå bò hoûng.. C7: Đảo ngược hai đầu dây đèn , nhận xét xem khi đèn saùng thì doøng ñieän ñi vaøo baûn cực nào của đèn?. Bóng đèn bút thử điện ( Hình 22.3). Hình 22.4 AÛnh chuïp phóng to đèn điốt phát quang. C7:Đèn điốt phát quang sáng khi bản kim loại nhỏ hơn bên trong đèn được nối với cực dương của pin và bản kim loại to hơn được nối với cực aâm. Chaát khí vaø chaát baùn dẫn có thể dẫn điện ở ñieàu kieän nhaát ñònh .. Keát luaän: Doøng ñieän chaïy qua chaát khí trong boùng đèn của bút thử ñieän laøm chaát khí naøy phaùt saùng. 2. Đèn điốt phát quang ( đèn LED) C7 Keát luaän: Đèn ñioát phaùt quang chæ cho doøng ñieän ñi qua theo moät chieàu nhaát ñònh và khi có đèn sáng. Doøng ñieän ñi qua moïi vaät daãn , thoâng thường đều làm cho vaät daãn noùng leân. Neáu vaät daãn noùng lên tới nhiệt độ cao thì phaùt saùng. Doøng ñieän coù theå làm sáng bóng đèn bút thử điện và đèn ñioát phaùt quang mặc dù các đèn này chưa nóng tới nhiệt độ phát quang..

(183) III. Vaän duïng: C8: e. Khoâng coù trường hợp nào. C8: e. Không có trường K hợp nào. A B K HÑ 4: Vaän duïng . Ta biết kim loại dẫn điện . Qua bài này ta còn biết những vaät lieäu (chaát) naøo khaùc coù theå daãn ñieän? C8: Doøng ñieän khoâng gaây ra taùc duïng nhieät trong caùc duïng cụ nào dưới đây khi chúng hoạt động bình thường. a. Bóng đèn bút thử điện. b. Đèn điốt phát quang. c. Quaït ñieän. d. đồng hồ dùng pin. e. Không có trường hợp nào. C9: Cho sơ đồ mạch điện hình 22.5 nguoàn ñieän laø moät chieác pin với các cực (+) và (-) chưa bieát . Haõy neâu caùch laøm khi sử dụng đèn điốt phát quang để xác định xem A hay B là cực dương và chiều dòng điện trong maïch.. Hình 22.5 C9: Nối bản kim loại nhỏ của đèn LED với cực A của nguồn điện và đóng công tắc K. Nếu đèn LED sáng thì A là cực dương của nguồn điện và ngược laïi.. A. B. C9: Noái baûn kim loại nhỏ của đèn LED với cực A của nguồn điện và đóng coâng taéc K. Neáu đèn LED sáng thì A là cực dương của nguoàn ñieän vaø ngược lại.. 4.Củng cố: (3’) Cho học sinh nhắc lại nội dung ghi nhớ. 5.Dặn dò: (2’) - Học thuộc lòng nội dung ghi nhớ . Làm các bài tập 22.1, 22.2 SBT..

(184) Tuaàn: 26 Tieát:. Ngày soạn:. Ngaøy daïy:. BAØI 23: TÁC DỤNG TỪ, TÁC DỤNG HOÁ HỌC VAØ TAÙC DUÏNG SINH LYÙ CUÛA DOØNG ÑIEÄN I.MUÏC TIEÂU: 1. Kiến thức: Nêu được biểu hiện của tác dụng từ, tác dụng hóa học, tác dụng sinh lí của dòng điện. 2. Kĩ năng: Tìm ví dụ cụ thể về tác dụng từ của dòng điện 3. Thái độ: say mê hứng thú học tập II.CHUAÅN BÒ: Gv: giáo án Cả lớp: Một cuộn dây cuốn sẵn làm nam châm điện, dây nhỏ bằng sắt, thép, đồng, nhôm, 1 chuông điện 6V, 1 acquy 12V, 1 bóng đèn 6V, cặp pin đại 1.5V, đế lắp pin, 1 công tắc, 1 bình đựng dung dịch sunfat ( CuSO 4) với nắp nhựa có lắp hai điện cực bằng than chì, 6 đoạn dây nối 40cm, tranh vẽ to sơ đồ chuông điện. Nhóm HS : Một nam châm điện , hai pin loại 1.5V, đế lắp pin, 1 công tắc, 5 đoạn dây nối 30cm, một kim nam châm, đinh sắt , một vài dây theùp, vaøi maãu daây ñoâng , theùp. III. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1.Ổn định lớp( 1’): Lớp trưởng báo cáo sĩ số. 2.Kiểm tra bài cu (5’)õ: Trả nội dung phần ghi nhớ, sửa bài tập 22.1,22.2 SBT. 3.Giảng bài mới: TG Giáo viên tổ chức các hoạt động Hoạt động của học sinh Ghi baûng 2’ HĐ 1: Tổ chức tình huống . Bài 23: TÁC DỤNG TỪ – Haõy quan saùt aûnh chuïp caàn caåu TÁC DỤNG HOÁ HỌC – dùng nam châm ở trang đầu TAÙC DUÏNG SINH LYÙ chöông 3. Nam chaâm ñieän laø gì? CUÛA DOØNG ÑIEÄN. Nó hoạt động dựa trên tác dụng gì 10’ cuûa doøng ñieän? Nhóm HS khảo sát tính chất từ I. Tác dụng từ: HÑ2: Tìm hieåu nam chaâm ñieän. nam châm , sử dụng cuộn dây đã C1: Cho HS quan sát nam châm vĩnh quấn sẵn để lắp mạch điện như a.Khi công tắc đóng, cuộn dây cửu, tính chất của chúng là hút sắt hình vẽ23.1. Tiến hành các bước ở hút đinh sắt nhỏ. Khi công tắc.

(185) theùp, lam quay kim nam chaâm, chæ caâu C1. So saùnh tính chaát cuûa cuoän ngaét , ñinh saét nhoû rôi ra. ra cực từ của nam châm vĩnh cưủ. dây có dòng điện chạy quavới tính b. Đưa một kim nam châm lại chất từ của nam châm để rút ra kết luaän caàn coù. C1: a.Khi công tắc đóng, cuộn dây hút C1: ñinh saét nhoû. Khi coâng taéc ngaét , a. Đưa một đầu cuộn dây lại gần đinh sắt nhỏ rơi ra.. 4’. caùc ñinh saét nhoû, caùc maãu daây đồng hoặc nhôm. Quan sát xem có hiện tượng gì xảy ra khi công tắc ngắt , khi công tắc đóng. b. Ñöa kim nam chaâm laïi gaàn moät đầu cuộn dây và đóng công tắc. Hãy cho biết cực nào của kim nam châm bị hút cực nào bị đẩy. Vậy biểu hiện nào chứng tỏ dòng điện có tác dụng từ? HĐ 3: Tìm hiểu hoạt động của chuoâng ñieän . Đóng công tắc cho chuông điện hoạt động , nêu câu hỏi : Chuông điện có cấu tạo và hoạt động như theá naøo? GV giaûi thích caùc boä phaän cuûa chuoâng ñieän qua tranh veõ. Gv thoâng baùo taùc duïng cô hoïc cuûa doøng ñieän C2: Khi đóng công tắc có hiện tượng gì xảy ra với cuộn dây , vơí miếng sắt và đầu gõ của chuông? C3: Ngay sau đó mạch điện bị hở. Hãy chỉ ra chỗ hở mạch này. Giải thích tại sao miếng sắt đó lại trở veà tì saùt vaøo tieáp ñieåm?. gần một đầu cuộn dây va đóng cơng tắc thì một cực của kim nam châm bị hút hoặc bị đẩy. -khi đảo đầu cuộn dây cực của nam châm lúc trước bị hút thì nay bị đẩy và ngược lại(laøm quay kim nam chaâm). b. Một cực của kim nam châm bị Kết luận: 1. . . . nam châm điện . . . hút hoặc bị đẩy. - laøm quay kim nam chaâm. Nhóm HS tự nghiên cứu, thảo luận về hoạt động của chuông điện và trả lời các câu hỏi C2,C3,C4. C2: Doøng dieän chaïy qua cuoän daây và cuộn dây trở thành nam châm điện . khi đó cuộn dây hút miếng sắt làm cho đầu gõ chuông đập vaøo chuoâng, chuoâng keâu. C3: Ở chỗ miếng sắt bị hút nên rời khỏi tiếp điểm , khi hở mạch cuộn daây khoâng coù doøng ñieän chaïy qua , không có tính chất từ nên không hút miếng sắt nữa. Do tính chất đàn hồi của thanh kim loại nên miếng sắt lại trở về tì sát vào tiếp ñieåm. C4: Khi miếng sắt trở lại tì sát tiếp ñieåm maïch kín vaø cuoän daây laïi coù. 2. . . . .tính chất từ . . . C2.Khi đóng công tắc doøng dieän chaïy qua cuoän daây vaø cuộn dây trở thành nam châm điện . Khi đó cuộn dây hút miếng sắt làm cho đầu gõ chuông đập vào chuông, chuoâng keâu. C3: Ở chỗ miếng sắt bị hút nên rời khỏi tiếp điểm , khi hở maïch cuoän daây khoâng coù doøng ñieän chaïy qua , khoâng coù tính chất từ nên không hút miếng sắt nữa. Do tính chất đàn hồi của thanh kim loại nên miếng sắt lại trở về tì sát vào tiếp ñieåm. C4: Khi miếng sắt trở lại tì sát tieáp ñieåm maïch kín vaø cuoän daây laïi coù doøng ñieän chaïy qua và lại có tính chất rừ. Cuộn daây laïi huùt mieáng saté, chuoâng kêu. Mạch lại hở, cứ như vậy cho đến khi đóng công tắc..

(186) Ghi nhớ: -Caáu taïo nam chaâm ñieän: cuoän day daãn quaán quanh moät loõi saét vaø coù doøng ñieän chaïy qua. - Biểu hiện t/d từ của dòng ñieän: doøng ñieän chaïy qua nam chaâm ñieän có tác dụng 10’ laøm quay kim nam chaâm, huùt caùc vaät saét theùp. Hiện tượng này chứng tỏ dòng điện có tác dụng từ - Dựa vào t/d từ thì ứng dụng Dựa vào tác dụng từ của dòng gì điện người ta chế tạo động cơ điện, chuông điện C5: Dung dịch muối đồng . . . sunfat là chất dẫn điện vì đèn II. Tác dụng hoá học: trong maïch saùng C5: Dung dịch muối đồng C6: Được phủ một lớp màu đỏ sunfat là chất dẫn điện vì HĐ4: Tìm hiểu tác dụng hoá học nhaït đèn trong mạch sáng cuûa doøng ñieän. doøng ñieän chaïy qua vaø laïi coù tính chất rừ. Cuộn dây lại hút miếng sắ, chuông kêu. Mạch lại hở, cứ C4: Tại sao chuông kêu liên tiếp như vậy cho đến khi đóng công taéc. chừng nào công tắc còn đóng ? - dùng chế tạo ra động cơ điện, chuoâng ñieän,…. 5’. 4’. Giới thiệu dụng cụ TN chú ý thỏi than nối trực tiếp với cực âm, lúc đầu hai thỏi than đều có màu đen. C5: Quan sát đèn khi đóng công tắc và cho biết chất đồng sunfat( CuSO4) laø chaát daãn ñieän hay chaát caùch ñieän C6: Thỏi than nối với cực âm lúc đầu có màu đen. Sau vài phút TN nó được phủ một lớp màu gì? - Dựa vào t/d hóa học có ứng dụng gì?. C6: Được phủ một lớp màu đỏ nhaït. Ghi nhớ: Doøng ñieän coù taùc dụng hoá học , chẳng hạn khi coù doøng ñieän chaïy qua - dùng để mạ vàng, mạ kẽm, đúc dung dịch muối đòng thì nĩ kim loại, luyện kim… tách đồng ra khỏi dung dịch tạo thành lớp đồng bám trên thỏi than nối với cực âm. - HS löu yù laéng nghe. Dựa vào t/d hóa học có ứng dụng: dùng để mạ vàng, mạ keõm,... - trong y học: chữa bệnh, châm II. Taùc duïng sinh lyù: cứu…. Doøng ñieän coù taùc duïng sinh.

(187) lý khi đi qua cơ thể người và các động vật. Dòng điện chạy qua cơ thể người sẽ làm các cơ người bị HÑ5: Tìm hieåu taùc duïng sinh lyù co giật, có thể làm tim ngừng cuûa doøng ñieän. C7: Moät cuoân daây daãn ñang coù đập ngạt thở và thần kinh bị Nếu sơ ý sẽ gây nguy hiểm đến doøng ñieän chaïy qua. tê liệt tính maïng., ñieän giaät laø gì? C8: Huùt caùc giaáy Dựa vào t/d sinh lý trong y Dựa vào t/d sinh lí có ứng dụng học: chữa bệnh, châm cứu… gì? III. Vaän duïng:. C7: Moät cuoân daây daãn ñang coù doøng ñieän chaïy qua.. C8: Huùt caùc giaáy. HÑ6: Vaän duïng. C7:Vật nào dưới đây có tác dụng từ? C8: Doøng ñieän khoâng coù taùc duïng nào dưới đây. 4.Củng cố: 3’ Cho học sinh nhắc lại nội dung ghi nhớ. 5.Dặn dò: 1’ - Học thuộc lòng nội dung ghi nhớ . Làm các bài tập 23.1,23.2,23.3 SBT. - Xem lại các kiến thức cũ tiết sau ôn tập để chuẩn bị tiết tới kiểm tra 1t..

(188) Tuaàn: Tieát:. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. OÂN TAÄP I. MUÏC TIEÂU: 1. Kiến thức: Hệ thống hóa tất cả các kiến thức đã học từ đó khắc sâu những kiến thức đó. 2. Kĩ năng: có kĩ năng giải các dạng bài tập khác nhau, làm quen với dạng đề 100% tự luận..

(189) 3. Thái độ: trung thực, tỉ mĩ và logic. II. CHUAÅN BÒ: Dàn bài những nội dung chính đã học. III. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1.Ổn định lớp( 1’): Lớp trưởng báo cáo sĩ số. 2.Kiểm tra bài cũ (5’)õ: Trả nội dung phần ghi nhớ, sửa bài tập 22.1,22.2 SBT. 3.Giảng bài mới: Tg Hoạt động của GV Hoạt động của Hs Noäi dung 5’ Hoạt động 1: tổ chức tình huoáng hoïc taäp Để cũng cố lại kiến Hs chú ý lắng nghe thức đã học và chuẩn OÂân taäp bị tốt cho tiết tới kiểm 29’ tra hoâm nay chuùng ta Caâu hoûi oân taäp: Hs doïc caâu hoûi vaø laàn 1. coù theå laøm vaät seõ tieán haønh oân taäp lược trả lời theo yêu nhiễm điện bằng cách Hoạt động 2: ôn tập naøo? Gv treo baûng phuï caùc caàu cuûa Gv 2. Khi vaät nhieãm ñieän caâu hoûi oân taäp. Yeâu Hs chia nhoù m thaû o thì vaät coù khaû naêng gì? cầu hs lần lược trả lời luaä n vaø cử nhoù m 3. Có mấy loại điện caùc caâu hoûi trưởng trả lời tích? 4. Khi naøo vaät nhieãm Chia lớp ra 4 nhóm ñieän döông, aâm mỗi nhóm thảo luận trả Nhóm trưởng các nhóm lần lược trả lời 5. Hai vật đã nhiễm lời 3 câu điện tác dụng với nhau nhö theá naøo? Gọi đại diện các nhóm các nhóm khác nhận xeùt 6. Nguyên tử cấu tạo trả lời các câu hỏi hs chuù yù laéng nghe vaø theá naøo 7. Doøng ñieän laø gì? Goïi caùc nhoùm khaùc ghi nhaän 8. Nguoàn ñieän coù coâng nhaän xeùt duïng gì? Gv nhaän xeùt vaø khaúng 9. Moãi nguoàn ñieän coù ñònh mấy cực?.

(190) 10. Caáu taïo cuûa maïch ñieän ñôn giaûn laø gì? 11. Theá naøo laø chaát daãn ñieän, chaát caùch ñieän. Keå 3 boä phaän trên đồ dùng điện làm baèng chaát caùch ñieän. Doøng ñieän trong kim loại là gì? Electron tự do chæ coù trong chaát gì? 12. doøng ñieän coù caùc taùc duïng gì?. 4. Daën doø vaø nhaän xeùt tieát hoïc (5’) Yeâu caàu hs veà nhaø hoïc laïi baøi chuaån bò kieåm tra 1t. xem laïi baøi oân taäp Gv nhaän xeùt tieát hoïc.

(191) Tuaàn: Tieát:. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. KIEÅM TRA 1 TIEÁT. I. MUÏC TIEÂU : 1. Kiến thức: Kiểm tra kiến thức học sinh từ tiết 19  25 2. Kĩ năng: có kĩ năng giải các dạng bài tập khác nhau, làm quen với dạng đề 100% tự luận.Rèn cho học sinh kỷ năng nhanh, chính xác 3. Thái độ: nghiêm túc, trung thực, tỉ mĩ và logic. II. CHUAÅN BÒ : Hs: Kiến thức đã học Gv: đề và đáp án III. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY VAØ HỌC: 1.Ổn định lớp( 1’): Lớp trưởng báo cáo sĩ số. 2. Kieåm tra: *** Đề kiểm tra Câu 1: Hãy so sánh chiều quy ước của dòng điện với chiều dịch chuyển có hướng của các electron tự do trong day dẫn kim loại. (3 đ) Caâu 2: Moät vaät nhieãm ñieän aâm khi naøo vaø nhieãm ñieän döông khi naøo? (2.5ñ) Câu 3: Dòng điện là gì? Thế nào là dòng điện trong kim loại? (2.5đ) Câu 4: Vẽ chiều dòng điện trong sơ đồ mạch điện gồm: 1 pin, 1 bóng đèn, 1 công tắc đóng và dây dẫn. 2đ. Đáp án đề 1. Caâu 1:.

(192) Chiều dịch chuyển có hướng của electron tự do Từ cực âm của nguồn - qua dây dẫn kim loại - cực dương của nguồn . (1.5 ñ). Chiều quy ước của dòng điện Từ cực dương của nguồn - qua dây dẫn kim loại - cực âm của nguồn. (1.5 ñ). Caâu 2: Moät vaät nhieãm ñieän aâm khi vaät nhaän theâm electron. Nhiễm điện dương khi vật mất bớt electron. Câu 3: Dòng điện là dòng dịch chuyển có hướng của các electron. Dòng điện trong kim loại là dòng dịch chuyển có hướng của các electron tự do. Caâu 4: 2ñ K +. (1.25 ñ) (1.25 ñ) (1.25 ñ) (1.25 ñ).

(193) Tuaàn: Tieát:. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. BAØI 24: CƯỜNG ĐỘ DÒNG ĐIỆN I.MUÏC TIEÂU: 1. Kiến thức: Nêu được td của dđ càng mạnh thì số chỉ ampe kế càng lớn, nghĩa là cường độ của nó càng lớn Nêu được đơn vị đo cường độ dđ là gì 2. Kĩ năng: Sử dụng được ampe kế để đo cường độ dđ 3. Thái độ: nghiêm túc, trung thực, tỉ mĩ và logic. II.CHUAÅN BÒ: Cả lớp: Pin1,5 hay 3 V đặt trong giá đựng pin , bóng đèn lắp sẵn vào đế, 1 ampe kế giới hạn đo 1A trở lên và có ĐCNN là 0,05A, 1 biến trở, 1 đồng hồ đa năng. Nhóm HS : Hai pin 1,5V lắp sẵn vào đế, 1 ampe kế giới hạn đo 1A trở lên và có ĐCNN là 0,05A, 1 công tắc, 5 sợi dây điện 30cm. III.HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1.Ổn định lớp( 1’): Điểm danh, ổn định trật tự 2.Kiểm tra bài cũ: (4’) Trả nội dung phần ghi nhớ, sửa bài tập 23.1,23.2 SBT. 3.Giảng bài mới: Tg Hoạt động của GV Hoạt động của Hs Noäi dung 5’ Hoạt động 1: tổ chức tình Baøi 24: huoáng hoïc taäp CƯỜNG ĐỘ ĐVĐ giống phần mở bài DOØNG ÑIEÄN trong sách . dựa vào tác 8’ duïng maïnh hay yeáu cuûa dòng điện để xác định dòng I.Cường độ điện đó mạnh hay yếu tức HS quan sát GV làm dòng điện là xác định cường độ dòng TN dch chuyển con 1 Quan sát TN.

(194) 7’. 10’. ñieän. Hoạt động 2: : Tìm hiểu cường độ dòng điện và đơn vị cường độ dòng điện . Giới thiệu hình 24.1 và các taùc duïng cuûa caùc thieát bò , dụng cụ được sử dụng trong maïch ñieän naøy. Thoâng baùo ampe keá laø duïng cuï phaùt hieän vaø cho bieát doøng ñieän mạnh hay yếu. Biến trở dùng để thay đổi dòng điện trong maïch. GV thông báo về cường độ dòng điện và đơn vị cường độ dòng điện như SGK Soá chæ cuûa ampe keá cho bieát giá trị của cường độ dòng điện ,ký hiệu bằng chữ I Đơn vị đo cường độ dòng ñieän laø Ampe, kyù hieäu laø chữ A . Để đo cường độ dòng điện nhỏ người ta duøng ñôn vò miliampe, kyù hieäu mA 1mA = 0,001A; 1A = 1000mA Hoạt động 3: Tìm hiểu ampe keá HS tìm hieåu ampe keá thaät hay qua hình 24.2 theo caùc nội dung trong SGK trả lời C1. chạy của biến trở . HS quan saùt chæ soá ampe kế tương ứng khi đèn sáng mạnh , đèn sáng yeáu. Vaø ghi nhaän xeùt nhö yeâu caàu cuûa SGK. HS tìm hieåu ampe keá. cuûa GV Đèn sáng càng maïnh thì chæ soù ampe keá caøng lớn. 2. Cường độ doøng ñieän. II. Ampe keá. 24.2a: GHÑ:100mA; ÑCNN:10mA 24.2b 6A;0,5A b. Ampe keá hình 24.2a , 24.2b duøng kim chæ thò và ampe kế 24.2c hiện III. Đo cường soá độ dòng điện c. Coù ghi “+” daáu döông; “-” laø daáu aâm. d. HS trả lời theo từng trường hợp cụ thể.

(195) 5’. C1: Haõy cho bieát GHÑ vaø ÑCNN cuûa ampe keá hình 24.2a , 24.2b b. Haõy cho bieát ampe keá nào ởhình 24.2 duøng kim chæ thò vaø ampe keá naøo hieän soá c. Caùc choát noái daây daãn cuaê ampe keá coù ghi daáu gì? d. Nhaän bieát choát ñieàu chænh kim cuûa ampe keá được trang bị cho nhóm em Hoạt động 4: Mắc ampe kế để xác định cường độ doøng ñieän Cho HS thực hiện từng nội dung III 1. Hãy vẽ sơ đồ mạch điện hình 24.3 trong đó ampe kế được kýhiệu là:. 2. Dựa vào bảng số liệu dưới đây, hãy cho biết ampe keá cuûa nhoùm mình coù thể dùng để đo cường độ doøng ñieän qua duïng cuï naøo? 3. Maéc maïch nhö hình 24.3. Trong đó cần phải mắc chốt (+) của ampe kế vào cực döông cuûa nguoàn ñieän. 4. Kiểm tra hoặc điều chỉnh kim ampe keá .. +. -. Đo cường độ doøng ñieän baèng ampe keá . ñôn vò đo cường độ doøng ñieän laø ampe (A). 2. Tuøy vaøo GHÑ cuûa mỗi ampe kế để chọn ampe kế thích hợp với vật cần đo cường đo.ä 3.Nhoùm maéc theo sô IV. Vaän duïng đồ.. 4.Dùng vít vặn để điều chænh. 5. Đọc giá trị I1 và quan sát độ sáng của bóng đèn.. 6. Đọc giá trị I2 và quan sát độ sáng của bóng đèn..

(196) 5. Đóng công tắc , để cho kim của ampe kế đứng yên. Đặt mắt để cho kim che khuaát aûnh cuûa noù trong gương, đọc và ghi giá trị của cường độ dòng điện . I1=……A.Quan sát độ sáng của đèn. 6. Sau đó dùng nguồn điện cuûa hai pin maéc lieân tieáp vaø tiến hành tương tự. Đọc và ghi giá trị của cường độ doøng ñieän I2 = . . . . A Quan sát độ sáng của bóng đèn. C2: Neâu nhaän xeùt veà moái liên hệ giữa đọ sáng của đèn và cường độ dòng điện qua đèn: Dòng điện chạy qua đèn có cường độ càng. . . . . . . . thì đèn càng . . . . . . Hoạt động 5: Củng cố và vaän duïng C3:Đổi đơn vị các giá tri sau ñaây: C4: Coù 4 ampe keá coù GHÑ nhö sau: 2mA; 20mA; 250mA; 2A. Hãy cho biết ampe kế đã cho là phù hợp nhất để đo mỗi cường độ dòng điện sau ñaây:15 mA; 0,15mA; 1,2A? C5: Ampe kế trong sơ đồ. C2: Nhaän xeùt : Doøng điện chạy qua đèn có cường độ càng. . lớn . thì đèn càng . . . .sáng . . Doøng ñieän chaïy qua đèn có cường độ càng. . nhỏ . thì đèn càng . . toái .. C3: 0.175A=175mA; 0,38A= 380mA; 280mA= 0,280A; C4: Choïn GHÑ ño cường độ 15mA; Chọn 2A để đo 1,2A C5: Sơ đồ a.

(197) nào mắc đúng? 4.Củng cố: (4’) Cho học sinh nhắc lại nội dung ghi nhớ. 5.Dặn dò: (1’) - Học thuộc lòng nội dung ghi nhớ . Làm các bài tập 24.1,24.2 SBT. - Xem trước bài 25 cho tiết học tới.. Tuaàn: Tieát:. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. BAØI 25: HIEÄU ÑIEÄN THEÁ. I.MUÏC TIEÂU: 1. Kiến thức: Nêu được giữa 2 cực của nguồn điện có hiệu điện thế Nêu được đơn vị của hiệu điện thế là vôn ( V) Nêu được: khi mạch hở, hiệu điện thế giữa 2 cực của pin hay acquy ( còn mới ) có giá trị bằng số vôn kế ghi trên vỏ mỗi nguồn điện này 2. Kĩ năng: Sử dụng được vôn kế để đo hiệu điện thế giữa 2 cực của pin hay acquy trong mạch điện hở 3. Thái độ: nghiêm túc, trung thực, tỉ mĩ và logic. II.CHUAÅN BÒ: Cả lớp: Một số loại pin và acquy có ghi số vôn và đồng hồ vạn năng . Nhóm HS : Hai pin 1,5V lắp sẵn vào đế, 1 vôn kế giới hạn đo 5V trở lên và có ĐCNN là 0,1V, 1 công tắc, 7 sợi dây điện 30cm.1 bóng đèn loại 2.5V – 1W III.HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1.Ổn định lớp( 1’): Điểm danh, ổn định trật tự 2.Kiểm tra bài cũ: (4’) Trả nội dung phần ghi nhớ, sửa bài tập 24.1, 24.2 SBT..

(198) 3.Giảng bài mới: Tg Hoạt động của GV 2’ Hoạt động 1: Tổ chức tình huoáng hoïc taäp Chúng ta đã học về dòng điện vaø nguoàn ñieän. Nguoàn ñieän coù khaû naêng gì? 8’ Cho HS đọc phần mở bài để vaøo noäi dung baøi hoïc . Hoạt động 2: Tìm hiểu hiệu ñieän theá vaø ñôn vò hieäu ñieän theá . Thoâng baùo noäi dung veà hieäu ñieän theá vaø ñôn vò hieäu ñieän theá. Nguồn điện tạo ra sự nhiễm điện khác nhau ở hai cực của nó. Người ta nói giữa hai cực cuûa nguoàn ñieän coù moät hieäu điện thế. Hiệu điện thế được kí hiệu bằng chữ U. Đơn vị đo 8’ hieäu ñieän theá laø voân, kí hieäu V; Người ta còn dùng đơn vị milivôn (mV) hoặc kilôvôn (kV). Ghi baûng. 1mV = 0,001 V ; 1kV = 1000V. C1: Haõy ghi caùc giaù trò hieäu điện thế giữa hai cực của nguoàn ñieän khi chöa maéc vaøo maïch ñieän. - Pin troøn: ………………….V - Acquy cuûa xe maùy: ………..V. Hoạt động của HS. Noäi dung. HS thu thập thông tin từ thoâng baùo cuûa GV , SGK , Xem laïi hình 19.2 trang 54 SGK ghi số vôn tương ứng với các nguồn điện. Baøi 25: HIEÄU ÑIEÄN THEÁ. C1: Pin troøn: 1.5 V. Acquy cuûa xe maùy: 6V hoặc 12V. - Giữa hai lỗ của ổ lấy ñieän trong nhaø: 220V. Hoïc sinh thu thaäp thoâng tin từ sách giáo khoa, làm việc theo caùc muïc 1, 2, 3, 4, 5 cuûa caâu C2. 6.Treân maët voân keá coù ghi chữ V. 7.Voân keá hình 25.2a vaø b duøng kim. Voân keá hình 25.2c hieän soá. 8. Voân GHÑ ÑCNN keá Hình 300V 50V -. I.Hieäu ñieän theá Nguoàn ñieän tạo ra sự nhiễm ñieän khaùc nhau ở hai cực của nó, do đó giữa hai cực của moãi nguoàn ñieän coù moät hieäu ñieän theá. Ñôn vò ño hieäu ñieän theá laø voân, kí hieäu laø V. Soá voân ghi treân moãi nguoàn ñieän laø giaù trò cuûa hieäu ñieän theá giữa hai cực cuûa noù khi chöa maéc vaøo maïch..

(199) 7’. 10’. Giữa hai lỗ của ổ lấy ñieän trong nhaø: ………………….V Hoạt động 3: Tìm hiểu vôn keá. Cho học sinh đọc sách giáo khoa. Ghi baûng. C2: Tìm hieåu voân keá. 1.Trên mặt vôn kế có ghi chữ gì ? 2.Trong các vôn kế ở hình 25.2, voân keá naøo duøng kim, voân keá naøo hieän soá ? 3.Cho baûng 1 ( trang 69). Ghi đầy đủ vào bảng. -. 25.2a Hình 25.2b. 20V. 2,5V. II. Voân keá. Hieäu ñieän theá 9. Mỗi chốt của vôn kế có được đo bằng ghi dấu “+” (cực dương) vôn kế. và dấu “-” (cực âm). 10. (Học sinh trả lời, giaùo vieân xaùc nhaän vaø boå sung). Hoïc sinh laøm vieäc theo nhóm, trả lời các mục 1, 2, 3, 4, 5 cuûa caâu C3. 1. +. 4.Ở các chốt nối dây dẫn của voân keá coù ghi daáu gì ? Hình 25.3. 5.Haõy nhaän bieát choát ñieàu chænh kim cuûa voân keá maø em coù. Hoạt động 4: Đo hiệu điện thế giữa hai cực để hở của nguồn ñieän. Cho hoïc sinh thu thaäp thoâng tin từ sách giáo khoa ở nội dung muïc III. 1.Hãy vẽ sơ đồ mạch điện hình 25.3, trong đó vôn kế kí hiệu là. 2.Học sinh trả lời theo thực teá duïng cuï ño. 3.Nhóm tự kiểm tra, điều chænh kim vaø maéc maïch III. Ño hieäu điện theo sơ đồ trên. 4.Nhóm học sinh thí nghiệm điện thế giữa hai cực để hở vaø ghi soá lieäu vaøo baûng 2. cuûa nguoàn ñieän.. IV. Vaän duïng.

(200) 2.Kieåm tra xem voân keá cuûa nhóm em có giới hạn đo là bao nhiêu, có phù hợp để đo hiệu ñieän theá 6V hay khoâng ? 3.Kiểm tra hoặc điều chỉnh để kim vôn kế chỉ đúng vạch số 0 vaø maéc maïch ñieän nhö hình 25.3. 4.Công tắc bị ngắt và mạch hở. Đọc và ghi số chỉ của vôn kế vào bảng 2 đối với pin 1, pin 2. C3: Từ bảng 2, so sánh số vôn ghi trên vỏ pin với số chỉ của voân keá vaø ruùt ra keát luaän. Hoạt động 5: Vận dụng. C4: Đổi đơn vị cho các giá trị sau ñaây: C5: Hình 25.4. Cho bieát: e. Duïng cuï naøy coù teân laø gì ? Kí hieäu naøo treân duïng cụ cho biết điều đó ? f. GHÑ vaø ÑCNN cuûa duïng cuï ? g. Kim ở vị trí 1 chỉ giá trị bao nhieâu ? h. Kim ở vị trí 2 chỉ giá trị bao nhieâu ?. C3: Soá chæ cuûa voân keá baèng soá voân ghi treân voû nguoàn ñieän.. C4:. e. f. g. h.. 2.5V = 2500mV 6kV = 6000V 110V = 0,110kV 1200mV = 1.2V. C5: e. Duïng cuï naøy laø voân keá. Kí hiệu chữ V trên dụng cụ cho biết điều đó. C6: Duøng voân keá naøo laø phuø f. GHÑ laø 30V vaø ÑCNN laø 1V. hợp nhất để đo hiệu điện thế giữa hai cực của nguồn điện đã g. Kim ở vị trí 1 chỉ giá trị là 3V. cho ? h. Kim ở vị trí 2 chỉ giá trị là.

(201) 28V. C6: GHÑ 5V ño nguoàn ñieän có số ghi ở vỏ 1.5V. GHÑ 10V ño nguoàn ñieän coù soá ghi treân voû laø 6V. GHÑ 20V ño nguoàn ñieän coù soá ghi treân voû 12V. 4.Củng cố: (4’) Cho học sinh nhắc lại nội dung ghi nhớ. 5.Dặn dò: (1’) - Học thuộc lòng nội dung ghi nhớ . Làm các bài tập 25.1,25.2 SBT. - Xem trước bài 26 cho tiết học tới.. Tuaàn: Tieát:. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. HIỆU ĐIỆN THẾ GIỮA HAI ĐẦU DỤNG CỤ DÙNG DIỆN. I. MUÏC TIEÂU : 1. Kiến thức: Nêu được khi có hiệu điện thế giữa 2 đầu bóng đèn thì có dòng điện chạy qua bóng đèn Nêu được rằng 1 dụng cụ điện sẽ hoạt động bình thường khi sử dụng nó đúng với hiệu điện thế định mức được ghi trên dụng cụ đó 2. Kĩ năng: sử dụng được ampe kế để đo cường độ dòng điện và vôn kế để đo hiệu điện thế giữa hai đầu bóng đèn trong mạch điện kín 3. Thái độ: nghiêm túc, trung thực, tỉ mĩ và logic. II.CHUAÅN BÒ: _ Lớp : bảng phụ ghi bảng 1, câu 8, tranh phóng to h26.1.

(202) _ Nhóm : 2 pin (1.5v), 1 vôn kế và 1 ampe kế có GHD phù hợp, 1 bóng đèn pin, 1 công tắc, dây nối. III.HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1.Ổn định lớp( 1’): Điểm danh, ổn định trật tự 2.Kiểm tra bài cũ: (4’) Đơn vị đo hiệu điện thế là gì? Dụng cụ để đo hiệu điện thế? Kí hiệu. _ Vẽ sơ đồ mạch điện dùng vôn kế để xác định hiệu điện thế giữa hai đầu bóng. 3.Giảng bài mới: Tg Hoạt động của GV Hoạt động của HS Noäi dung 5’ Hoạt động 1: Tổ chức tình hs lắng nghe và nêu dự huoáng hoïc taäp Trên các bóng đèn cũng như đoán treân caùc duïng cuï duøng ñieän đều có ghi số vôn, chẳng hạn bóng đèn 2.5V; 12V hay 220V. 10’ lieäu caùc soá voân naøy coù yù nghóa I. Hieäu ñieän theá gioáng nhö yù nghóa cuûa soá voân giữa hai đầu của được ghi trên các nguồn điện bóng đèn. _ Học sinh hoạt động _ Trong mạch điện khoâng? Để trả lời được câu hỏi này theo nhóm trả lời câu C1 kín, hiệu điện thế vaøo baøi hoïc hoâm nay caùc em giữa hai đầu bóng seõ roõ đèn tạo ra dòng Hoạt động 2: Đo hiệu điện ñieän chaïy qua boùng thế giữa hai đầu của bóng _ Học sinh hoạt động đèn đó. theo nhóm làm TN trả _ Đối với 1 bóng đèn. _ Yêu cầu học sinh hoạt động lời câu C2, thảo luận C3. đèn nhất định, hiệu theo nhoùm: maéc maïch ñieän điện thế giữa hai như H6.1  trả lời câu C1. đầu bóng đèn càng _ Học sinh đọc phần lớn khi dòng điện 10’ _ Tương tự yêu cầu học sinh thoâng baùo. thực hiện TN2. chạy qua bóng đèn _ Giáo viên hổ trợ các nhóm có cường độ càng yếu kiểm tra mắc vôn kế đúng lớn 10’  _ Hoï c sinh hoạ t độ n g rồi mới cho thực hiện đo yêu cầu đại diện các nhóm lên theo nhóm trả lời câu C5. ñieàn keát quaû cuûa nhoùm mình.

(203)  yeâu caàu caùc nhoùm thaûo luaän caâu C3. _ Yêu cầu học sinh đọc phần thông báo trang 73 và trả lời caùc caâu hoûi: + Neâu yù nghóa cuûa soá voân ghi treân caùc duïng cuï ñieän + Yeâu caàu hoïc sinh laøm vieäc cá nhân trả lời câu Hoạt động 3: Tìm hiểu sự tương tự giữa hiệu điện thế và sự chênh lệch mức nước Yeâu caàu hoïc sinh laøm vieäc theo nhóm  hoàn thành câu C5 Hoạt động 4: Vận dụng. Cuûng coá : _ Yêu cầu học sinh hoàn thành caâu C6, C8 _ Yêu cầu học sinh đọc lại phần ghi nhớ. _ Giaùo vieân nhaán maïnh ñieåm cần lưu ý để bảo đảm an toàn bền lâu khi sử dụng các thiết bò ñieän _ Laøm caâu C7. II. Sự tương tự _ Học sinh thảo luận giữa hiệu điện thế theo nhoùm caâu C6 vaø C8 và sự chênh lệch C6 : choïn c mức nước C8 : choïn c Soá voân ghi treân moãi duïng cuï ñieän cho bieát hieäu ñieän thế định mức để dụng cụ đó hoạt động bình thường.. 5. Hướng dẫn về nhà : (5’) _ Hoïc baøi _ Laøm baøi taäp 26.1  26.3 _ Đọc phần “có thể em chưa biết” _ Viết sẵn mẫu báo cáo thực hành tiết 31.

(204) Tuaàn: Tieát:. Ngày soạn: Ngaøy daïy: BAØI 27: THỰC HAØNH: ĐO CƯỜNG ĐỘ DÒNG ĐIỆN VAØ HIỆU ĐIỆN THẾ ĐỐI VỚI ĐOẠN MẠCH MẮC NỐI TIẾP. I. MUÏC TIEÂU : 1. Kiến thức: Nêu và xđ đc bằng TN mối quan hệ giữa các cđdđ và các hiệu điện thế trong đoạn mạch nối tiếp 2. Kĩ năng: Mắc đc mạch điện gồm 2 bóng đèn mắc nối tiếp và vẽ đc sơ đồ tương ứng 3. Thái độ: nghiêm túc, trung thực, tỉ mĩ và logic. II.CHUẨN BỊ: _ 1 nguồn điện 2 pin (1.5v), 2 bóng đèn cùng loại như nhau, 1 vôn kế, 1 ampe kế có GHD phù hợp, 1 công tắc, dây dẫn có vỏ bọc cách điện, mỗi học sinh chuẩn bị 1 mẫu báo cáo đã cho. III.HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1.Ổn định lớp( 1’): Điểm danh, ổn định trật tự 2.Kiểm tra bài cũ: (4’) Vẽ sơ đồ mạch điện gồm nguồn điện, 1 công tắc, 1 bóng đèn và 1 Ampe kế _ Khi sử dụng Ampe kế để đo cường độ dòng điện qua bóng đèn phải chọn Ampe kế và mạch điện mắc như thế nào? _ Khi sử dụng để đo hiệu điện thế giữa hai đầu bóng đèn, ta cần chọn và mắc Vôn kế như thế nào? 3.Giảng bài mới: Tg 5’. 10’. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Noäi dung Hoạt động 1: Tổ chức tình huoáng hoïc taäp Giaùo vieân neâu muïc tieâu cuûa bài này là sử dụng ampe kế, I. Maéc noái tieáp 2 vôn kế để đo và tìm hiểu về cường độ dòng điện và hiệu bóng đèn : điện thế đối với mạch điện _ Học sinh quan sát hình vẽ và trả lời cho giáo maéc noái tieáp.

(205) 8’. 7’. 5’. Hoạt động 2: Mắc nối tiếp 2 bóng đèn. _ Yeâu caàu hoïc sinh quan saùt h27.1a và h27.1b để nhận biết 2 bóng đèn mắc nối tiếp  cho bieát trong maïch naøy Ampe kế và công tắc được mắc như thế nào với các bộ phaän khaùc. _ Yêu cầu các nhóm lựa chọn duïng cuï vaø maéc maïch ñieän h27.1a theo nhóm và sau đó vẽ sơ đồ theo mạch điện vào vở _ Giaùo vieân kieåm tra caùc nhóm mắc mạch điện, hổ trợ caùc nhoùm yeáu. _ Gọi đại diện 1, 2 nhóm lên vẽ sơ đồ h27.1a vào mẫu báo caùo Hoạt động 3: Đo cường độ dòng điện với đoạn mạch noái tieáp. _ Hoïc sinh tieán haønh TN maéc Ampe kế ở 3 vị trí khác nhau, moãi vò trí ño 3 laàn roài tính trung bình từng vị trí _ Giáo viên theo dõi hoạt động của các nhóm  nhắc nhở  sửa sai. _ Giaùo vieân keâ 1 baûng maãu baùo caùo TN leân baûng  goïi 1. vieân.. _ Maéc maïch ñieän theo nhóm, vẽ sơ đồ vào vở. _ 1, 2 học sinh vẽ sơ đồ leân baûng, hoïc sinh khaùc nhận xét  sửa sai.. _ Tiến hành TN theo yêu II. Đo cường độ cầu của giáo viên  thảo dòng điện đối với luaän đoạn mạch nối tieáp : _ Đại diện 1 số nhóm lên ghi keát quaû leân baûng  thaûo luaän  ruùt ra nhaän xeùt. _ Hoïc sinh quan saùt  veõ sơ đồ mạch điện vào mẫu báo cáo thực hành _ Hoïc sinh veõ hình  nhaän xeùt _ Tieán haønh TN theo yeâu caàu cuûa giaùo vieân  thaûo luaän  ruùt ra nhaän xeùt.. III. Ño hieäu ñieän thế đối với đoạn maïch maéc noái tieáp :.

(206) số nhóm lên điền kết quả vào _ Trả lời câu hỏi của giáo baûng 1  thaûo luaän. vieân Hoạt động 4: Đo hiệu điện _ Nộp báo cáo TN theá _ Yeâu caàu hoïc sinh quan saùt h27.2, Voân keá ño hieäu ñieän theá vaät naøo? _ Yêu cầu học sinh vẽ sơ đồ: Vôn kế đo hiệu điện thế giữa hai đầu đèn 2 _ Goïi 1, 2 hoïc sinh veõ leân baûng  goïi hoïc sinh khaùc nhaän xeùt. _ Yeâu caàu hoïc sinh maéc maïch ñieän ño U1 , U 2 , U MN  giaùo viên theo dõi và nhắc nhở  hướng dẫn thảo luận  nhận xeùt Hoạt động 5 : Cũng cố và nhaän xeùt _ Yeâu caàu hoïc sinh neâu caùc ñaëc ñieåm veà hieäu ñieän theá vaø cường độ dòng điện trong maïch maéc noái tieáp _ Nhận xét thái độ làm việc của học sinh, đánh giá kết quaû. _ Yeâu caàu hoïc sinh noäp baùo cáo thực hành.. 5. Hướng dẫn về nhà : (5’) _ Laøm baøi taäp 27.1  27.4.

(207) _ Chuẩn bị mẫu báo cáo thực hành tiết 32. Tuaàn: Tieát:. Ngày soạn: Ngaøy daïy: BAØI 27: THỰC HAØNH: ĐO CƯỜNG ĐỘ DÒNG ĐIỆN VAØ HIỆU ĐIỆN THẾ ĐỐI VỚI ĐOẠN MẠCH MẮC SONG SONG. I. MUÏC TIEÂU : 1. Kiến thức: Nêu và xđ đc bằng TN mối quan hệ giữa các cđdđ và các hiệu điện thế trong đoạn mạch mace song song 2. Kĩ năng: Mắc đc mạch điện gồm 2 bóng đèn mắc song song và vẽ đc sơ đồ tương ứng 3. Thái độ: nghiêm túc, trung thực, tỉ mĩ và logic. II.CHUẨN BỊ: _ 1 nguồn điện 2 pin (1.5v), 2 bóng đèn cùng loại như nhau, 1 vôn kế, 1 ampe kế có GHD phù hợp, 1 công tắc, dây dẫn có vỏ bọc cách điện, mỗi học sinh chuẩn bị 1 mẫu báo cáo đã cho cuối bài. III.HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1.Ổn định lớp( 1’): Điểm danh, ổn định trật tự 2.Kiểm tra bài cũ: không trả bài vì tiết trước TH 3.Giảng bài mới: Tg Hoạt động của GV Hoạt động của HS Noäi dung 5’ Hoạt động 1: Tổ chức tình _ Hoïc sinh theo doõiù laéng huoáng hoïc taäp.

(208) 10’. 10’. 14’. _ Giaùo vieân traû laïi baøi baùo caùo trước, nhận xét và đánh giá chung. _ Giaùo vieân yeâu caàu hoïc sinh cho bieát GHD vaø DCNN cuûa Ampe keá vaø Voân keá cuûa nhoùm _ Baøi hoâm nay ta tieáp tuïc tìm về hiệu điện thế và cường độ doøng ñieän maïch song song Hoạt động 2: Tìm hiểu và maéc maïch ñieän song song 2 bóng đèn. _ Giaùo vieân cho hoïc sinh quan saùt maïch ñieän h28.1a trong SGK vaø maïch ñieän cuï theå roài ñaët caâu hoûi: hai ñieåm naøo laø hai ñieåm noái chung cuûa 2 boùng đèn? _ Giaùo vieân thoâng baùo veà: maïch chính, maïch reõ vaø yeâu caàu hoïc sinh chæ cuï theå treân mạch điện thực tế. _ Giaùo vieân yeâu caàu hoïc sinh maéc maïch ñieän h28.1a _ Giaùo vieân kieåm tra  yeâu cầu các nhóm đóng công tắc, quan sát độ sáng bóng đèn _ Yeâu caàu hoïc sinh thaùo 1 boùng đèn  đóng công tắc  quan sát độ sáng của đèn còn lại  nhaän xeùt  ñieåm khaùc nhau giữa mạch nối tiếp và song song?. nghe phaàn nhaän xeùt, đánh giá của giáo viên. I. Maéc song song 2 bóng đèn : _ Hoïc sinh quan saùt vaø trả lời cho giáo viên. _ Hoïc sinh maéc maïch ñieän theo nhoùm  giaùo viên kiểm tra  đóng công tắc  quan sát độ sáng của đèn. II. Ño hieäu ñieän thế đối với đoạn maïch song song : _ Học sinh hoạt động theo nhoùm theo yeâu caàu cuûa giaùo vieân.. _ Học sinh thảo luận  III. Đo cường độ rút ra nhận xét: hiệu dòng điện đối với.

(209) _ Mạch điện lớp là nối tiếp hay song song? Vì sao? Hoạt động 3: Đo hiệu điện thế với đoạn mạch mắc song song. _Yeâu caàu hoïc sinh maéc Voân keá vaøo maïch  ghi keát quaû vaøo maãu baùo caùo _ Giaùo vieân kieåm tra caùch maéc Voân keá cuûa caùc nhoùm  maéc đúng chốt, kim đứng yên mới đọc kết quả. _ Yêu cầu đại diện các nhóm đọc kết quả  nhận xét  bổ sung. _ Giaùo vieân choát laïi nhaän xeùt đúng phân tích nguyên nhân sai soá. Hoạt động 4: Đo cường độ dòng điện đối với mạch điện song song. _ Muốn đo cường độ dòng điện ta phaûi duøng duïng cuï gì? Maéc theá naøo? _ Yeâu caàu hoïc sinh kieåm tra laïi mạch điện và đóng công tắc để đo cường độ dòng điện qua đèn 1 _ Tieáp tuïc maéc Ampe keá ño I 2 , I  yêu cầu học sinh hoàn thành nhận xét ở cuối bảng 2 5. Hướng dẫn về nhà : (5’). ñieän theá baèng nhau. _ Hoïc sinh maéc Ampe keá ño I1 , I 2 , I vaø ghi keát quaû baûng 2 _ Thảo luận nhóm hoàn thaønh nhaän xeùt. _ Đại diện nhóm đọc kết quaû baûng 2 vaø nhaän xeùt cuûa nhoùm mình, nhaän xeùt nhoùm khaùc.. đoạn mạch mắc song song :.

(210) _ Đọc phần “có thể em chưa biết” _ Yêu cầu học sinh làm bài tập 28.1 SGK, yêu cầu học sinh chỉ ra 2 điểm chung nếu 2 đèn mắc // _ Hướng dẫn học sinh thảo luận  sửa sai. _ Yêu cầu học sinh nêu đặc điểm của hiệu điện thế và cường độ dòng điện mạch mắc // _ Caùch maéc Ampe keá vaø Voân keá. Tuaàn: Tieát:. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. BAØI TAÄP I. MUÏC TIEÂU: 1. Kiến thức - Giúp HS củng cố các kiến thức đã học 2. Kó naêng HS biết vận dụng các kiến thức đã học để giải thích các câu hỏi định tính cũng như định lượng và giải thích được một số hiện tượng đơn giản trong đời sống.s 3. Thái độ: tỉ mỉ, hứng thú trong học tập. II. CHUAÅN BÒ: Các câu hỏi cũng như câu trả lời theo ý của HS trước ở nhà. III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1. Ổn định lớp( 1’): Lớp trưởng báo cáo sĩ số. 2. Kieåm tra baøi cuõ: ( Khoâng ).

(211) 3. Bài mới: TG Hoạt động của GV 41’ HĐ1: HD HS giải bài tập phần điện học C1. Có thể làm vật nhiễm điện bằng cách nào? Cho VD. Tại sao vào ngày thời tiết khô ráo, khi chải đầu bằng lược nhựa, nhhiều sợi tóc bị lược nhựa kéo thẳng ra? Tại sao cánh quạt thổi gió mạnh, sau một thời gian lại có nhiều bụi bám vào cánh quạt? Khi lau chùi màn hình tivi bằng khăn bông khô thì ta vẫn thấy có bụi vải bám vào màn hình?. Hoạt động của HS. C1: Có thể làm vật nhiễm điện bằng cách cọ xát; -Ví dụ: thước nhựa sau khi cọ xát vào vải khô có khả năng hút các vật nhỏ, nhẹ (vụn giấy, quả cầu bấc…); -Khi chải tóc bằng lược nhựa, lược nhựa cọ xát vào tóc làm cho lược nhựa và tóc bị nhiễm điện, nên chúng hút nhau; -Cánh quạt thổi gió mạnh cọ xát vào những hạt bụi trong không khí, cánh quạt và hạt bụi bị nhiễm điện nên cánh quạt hút các hạt bụi. -Khi ta lau chùi màn hình bằng khăn bong khô thì màn hình bị nhiễm điện, do đó màn hình tivi hút các bụi vải. C2. Khi nào vật nhiễm điện âm C2: Một vật nhiễm điện âm nếu (-), khi nào vật nhiễm điện nhận them electron, nếu vật dương (+)? mất bớt electron thì vật nhiễm điện dương. C3. Hãy điền dấu (+) hoặc dấu C3. (-) tương ứng với điện tích dương hoặc điện tích âm. Biết hướng mũi tên là chiều tương tác của lực.. Noäi dung. C1: Có thể làm vật nhiễm điện bằng cách cọ xát; -Ví dụ: thước nhựa sau khi cọ xát vào vải khô có khả năng hút các vật nhỏ, nhẹ (vụn giấy, quả cầu bấc…); -Khi chải tóc bằng lược nhựa, lược nhựa cọ xát vào tóc làm cho lược nhựa và tóc bị nhiễm điện, nên chúng hút nhau; -Cánh quạt thổi gió mạnh cọ xát vào những hạt bụi trong không khí, cánh quạt và hạt bụi bị nhiễm điện nên cánh quạt hút các hạt bụi. -Khi ta lau chùi màn hình bằng khăn bong khô thì màn hình bị nhiễm điện, do đó màn hình tivi hút các bụi vải. C2: Một vật nhiễm điện âm nếu nhận them electron, nếu vật mất bớt electron thì vật nhiễm điện dương. C3..

(212) C4. Kể tên hai chất cách điện và chất dẫn điện. C5. Hãy cho biết nồi cơm điện, bếp điện, bóng đèn sợi đốt, chuông điện hoạt động dựa trên tác dụng gì của dòng điện?. C4: chất dẫn điện: nhôm, đồng chất cách điện: nhựa, sứ C5: Nồi cơm điện, bếp điện là hoạt động dựa trên t/d nhiệt của dòng điện; bóng đèn sợi đốt (t/d phát sáng), chuông điện hoạt động dựa trên tác dụng từ của dòng điện. C6: a. 235V = 0,235 kV b. 0,34kV = 340 V c. 2000V = 2 kV d. 20V = 20000 mV C7: a. 357 A = 0,357 mA b. 6400 mA = 6,4 A c. 0,57 A = 570 mA d. 0,763 A = 763 mA C8:. C4: chất dẫn điện: nhôm, đồng chất cách điện: nhựa, sứ C5: Nồi cơm điện, bếp điện là hoạt động dựa trên t/d nhiệt của dòng điện; bóng đèn sợi đốt (t/d phát sáng), chuông điện hoạt động dựa trên tác dụng từ của dòng điện. C6: a. 235V = 0,235 kV b. 0,34kV = 340 V c. 2000V = 2 kV d. 20V = 20000 mV C7: a. 357 A = 0,357 mA b. 6400 mA = 6,4 A c. 0,57 A = 570 mA d. 0,763 A = 763 mA C8: H21.1. C6. Đổi đơn vị sau a. 235V = … kV b. 0,34kV = … V c. 2000V = … kV d. 20V = … mV C7. Đổi đơn vị sau a. 357 A = … mA b. 6400mA = … A c. 0,57A = … mA d. 0,763 A = …mA C8. GV y/c HS lấy SBT VL7 ra sửa bài tập 21.2/22 (vẽ sơ đồ H21.1 mạch điện). H21.2 H21.2 C9: Bóng đèn điện đang sáng, quạt.

(213) C9: Bóng đèn điện đang sáng, quạt điện quay,… là những biểu hiện C9. Những biểu hiện nào chứng tỏ có dòng điện chạy qua chứng tỏ có dòng điện chạy các thiết bị đó. quan các thiết bị như quạt điện, bóng đèn điện,…. C10: Hãy điền dấu (+) và dấu (-) cho hai chốt của Ampe kế a. trong mỗi sơ đồ mạch điện dưới đây để có ampe kế mắc đúng. Hãy cho biết trong các so đồ bên dưới thì khi đóng công tắc, dòng điện sẽ đi vào chốt nào và đi khỏi chốt nào của mỗi ampe kế được mắc đúng? 3’. điện quay,… là những biểu hiện chứng tỏ có dòng điện chạy qua các thiết bị đó. C10: a.. C10: b.. c.. b. a.. -Khi đóng công tắc thì dòng điện sẽ đi như sau: dòng điện đi vào chốt dương, ra từ chốt âm của ampe kế. c.. b. -Khi đóng công tắc thì dòng điện sẽ đi như sau: dòng điện đi vào chốt dương, ra từ chốt âm của.

(214) ampe kế.. c.. HĐ2: Nhận xét và dặn dò. -GVN tiết học -GV y/c HS về nhà làm lại các bài tập trên để chuẩn bị ôn tập thi hk2. Tuaàn: Tieát:. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. BAØI 29 : AN TOAØN KHI SỬ DỤNG ĐIỆN I. MUÏC TIEÂU: 1. Kiến thức - Biết giới hạn nguy hiểm của hiệu điện thế và dòng điện đối với cơ thể người. - Nêu và thực hiện được một số quy tắc để đảm bảo an toàn khi sử dụng điện 2. Kó naêng - Biết sử dụng đúng loại cầu chì để tránh tác hại của hiện tượng đoản mạch. 3. Thái độ: tỉ mỉ, hứng thú trong học tập. II. CHUAÅN BÒ: Đối với cả lớp: Một số loại cầu chì có ghi số ampe trên đó, trong đó có loại 1A, 1 acquy 6V hay 12V, 1 bóng đèn hợp với acquy, 1 công tắc, 5 đoạn dây đồng có vỏ bọc cách điện, tranh vẽ to hình 29.1 SGK, 1 bút thử điện. Đối với mỗi nhóm học sinh: Một nguồn điện 3V, 1 mô hình người điện như trong hình 29.1 SGK, 1 công tắc, 1 bóng đèn pin, một ampe kế có giới hạn đo là 2A, 1 cầu chì loại ghi dưới hoặc bằng 0.5A, 5 đoạn dây đồng có vỏ bọc cách điện. III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1. Ổn định lớp( 1’): Lớp trưởng báo cáo sĩ số. 2. Kieåm tra baøi cuõ: ( Khoâng ) 3. Bài mới: TG Hoạt động của GV Hoạt động của HS Noäi dung HĐ1: Trả bài báo cáo thực haønh cuûa hoïc sinh, neâu moät soá.

(215) nhận xét, đánh giá chung qua hai đợt thực hành. Giới thiệu yêu cầu của bài học: Doøng ñieän coù theå gaây nguy hiểm cho cơ thể người, do đó sử duïng ñieän phaûi tuaân thuû caùc qui tắc để đảm bảo an toàn. HÑ2: Tìm hieåu caùc taùc duïng vaø giới hạn nguy hiểm của dòng điện đối với cơ thể người. Cắm bút thử điện vào một trong hai lỗ của ổ lấy điện để học sinh quan sát và trả lời câu hỏi C1 trong SGK. C1: Tay cầm bút thử điện phải như thế nào thì bóng đèn của C1:Bóng đèn bút thử điện sáng bút thử điện sáng ? khi đưa đầu của bút thử điện vào lỗ mắc với dây “nóng” của ổ lấy điện và tay cầm phải tiếp xúc với đầu kim loại ở phía trên của bút thử điện. Vậy cơ thể người là vật dẫn điệ - vật dẫn điện. hay vaät caùch ñieän? Lưu ý: Giới hạn nguy hiểm của dòng điện đối với cơ thể người: - HS ghi nhận vào vở Hiệu điện thế từ 40V trở lên hoặc cường độ dòng điện từ Học sinh thu thập thông tin từ 70mA trở lên. GDMT: các em sử dụng điện sách giáo khoa. thì phải đặc biệt cẩn thận, để chaéc chaén chuùng ta neân coù caùc dụng cụ cần thiết để đo giá trị cuûa cñdñ vaø HÑT cuûa maïch. Bài 29: An toàn khi sử duïng ñieän. I. Doøng ñieän ñi qua cô theå người có thể gây nguy hieåm: 1.Doøng ñieän coù theå ñi qua cơ thể người: 2.Giới hạn nguy hiểm đối với dòng điện đi qua cơ thể người.. Giới hạn nguy hiểm của cường độ dòng điện qua cơ thể người là 70mA, tương ứng với hiệu điện thế từ 40V trở lên đặt lên cơ thể người sẽ làm tim ngừng đập.

(216) điện đó. Nếu không thì chúng ta nên gọi thợ điện nếu không sẽ gây chết người bất cứ lúc naøo neáu caùc em baát caån. HĐ3: Tìm hiểu hiện tượng đoản mạch và tác dụng của caàu chì. - GV neâu muïc ñích vaø caùch tieán haønh TN 29.2. - Cho hoïc sinh laøm thí nghieäm về hiện tượng đoản mạch như sơ đồ hình 29.2, nhắc lại kiến thức về cầu chì các em đã học ở lớp 5 (cấu chì có tác dụng bảo vệ đoạn mạch khi dòng điện trong đó lớn hơn mức bình thường, được mắc trên dây pha) - Giaùo vieân neâu muïc ñích vaø làm thí nghiệm đoản mạch như sơ đồ hình 29.3. C2: So sánh I1 với I2 và nêu nhaän xeùt.. Hình 29.2. Học sinh làm thí nghiệm như sơ II.Hiện tượng đoản mạch đồ hình 29.2. Nhóm học sinh và và tác dụng của cầu chì. cả lớp thảo luận về tác hại của 1.Hiện tượng đoản mạch. hiện tượng đoản mạch.. - Hs quan saùt C2: Khi bị đoản mạch, dòng điện trong mạch có cường độ rất lớn. Các tác hại của hiện tượng đoản maïch: - Cường độ dòng điện tăng có thể làm chảy hoặc cháy vỏ bọc cách ñieän vaø caùc boä phaän khaùc tieáp xúc với nó, có thể dẫn đến hỏa hoạn. - Dây tóc bóng đèn đứt, dây đồng quấn ở quạt điện bị cháy, các maïch ñieän trong radioâ, tivi,… bò hö hoûng.. 2.Taùc duïng cuûa caàu chì. Cầu chì tự động ngắt mạch khi dòng điện có cường độ tăng quá mức, đặc biệt khi đoản mạch..

(217) C3: Quan sát sơ đồ mạch điện hình 29.3 vaø cho bieát coù hieän tượng gì xảy ra với cầu chì khi đoản mạch. C4: Quan saùt caùc caàu chì trong hình 29.4 hoặc các cầu chì thật. Haõy cho bieát yù nghóa soá ampe ghi treân moãi caàu chì. - Vaäy caàu chì coù taùc duïng gì? C5: Xem lại bảng cường độ dòng điện ở bài 24, cho biết neân duøng caàu chì ghi bao nhieâu ampe cho maïch ñieän thaép saùng bóng đèn. HÑ4: Tìm hieåu caùc qui taéc an toàn khi sử dụng điện. Cho hoïc sinh tìm hieåu caùc qui tắc này trong sách giáo khoa ở muïc III.. C3: Khi đoản mạch xảy ra với maïch ñieän hình 29.3, caàu chì seõ nóng chảy và đứt, ngắt mạch ñieän. C4: Khi cường độ dòng điện trong mạch vượt quá giá trị đó thì cầu chì đó sẽ đứt và ngắt mạch.. III.Các qui tắc an toàn khi sử dụng điện. Phải thực hiện các qui tắc an toàn khi sử dụng điện: - Chỉ làm thí nghiệm với các nguoàn ñieän coù hieäu ñieän theá dưới 40V.. C5: Nên dùng cầu chì có ghi số - Phải sử dụng các dây dẫn coù voû caùch ñieän. 1.2A hoặc 1.5A. - Không được tự mình chạm vaøo maïng ñieän daân duïng (220V) vaø caùc thieát bò ñieän khi chưa biết rõ cách sử duïng. - Khi có người bị điện giật thì không chạm vào người đó mà cần phải tìm cách ngaét ngay coâng taéc ñieän vaø C6: 29.5a:Lõi dây điện có chỗ bị hở, gọi người đến cấp cứu.. phaûi baêng kín laïi baèng baêng caùch ñieän. 29.5b: Dây chì ghi 10A vượt quá mức qui định ghi trên cầu chì, thay bằng dây chì loại 2A. 29.5c: Em trai đóng ngắt điện có Hình 29.4 thể gây nguy hiểm cho người phụ (Caàu chì boùng) C6: Hãy viết một câu cho biết nữ, khi sữa chữa nên có biển báo có gì không an toàn điện và nơi cầu dao, đứng trên vật cách caùch khaéc phuïc cho moãi hình ñieän. 29.5a,b vaø c. 4.Củng cố: Cho biết giới hạn nguy hiểm đối với dòng điện đi qua cơ thể người, tác dụng của cầu chì, các qui tắc an toàn khi sử dụng ñieän..

(218) 5.Dặn dò: Về học bài, tham khảo trước phần câu hỏi ở phần tổng kết chương.. BAØI 30 : TOÅNG KEÁT CHÖÔNG 3: ÑIEÄN HOÏC I.MUÏC TIEÂU: 1. Tự kiểm tra để củng cố và nắm chắc các kiến thức cơ bản của chương Điện Học. 2. Vận dụng một cách tổng hợp các kiến thức đã học để giải quyết các vấn đề (trả lời câu hỏi, giải bài tập, giải thích hiện tượng…) có liên quan. II.CHUẨN BỊ: Vẽ to bảng ô chữ của trò chơi ô chữ. III.HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1. Ổn định lớp( 1’): Lớp trưởng báo cáo sĩ số. 2. Kieåm tra baøi cuõ: (4’) Giới hạn về cường độ dòng điện và hiệu điện thế có thể gây nguy hiểm cho con người? Để phòng chống tác hại do ngắn mạch ta dùng thiết bị điện nào? 3. Giảng bài mới:. TG. Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. Noäi dung. 15’ HÑ1: Cuûng coá caùc kieán I. Tự kiểm tra thức cơ bản thông qua phần tự kiểm tra của học 1. Coù theå laø caùc caâu sau: 1. Coù theå laø caùc caâu sau: sinh. 1. Đặt một câu với các từ: - Thước nhựa bị nhiễm - Thước nhựa bị nhiễm.

(219) coï xaùt, nhieãm ñieän.. 2. Có những loại điện tích nào ? Các điện tích loại nào thì hút nhau ? Loại nào thì đẩy nhau ?. 20’. 3. Đặt câu với cụm từ: vật nhieãm ñieän döông, vaät nhieãm ñieän aâm, nhaän theâm êlectrôn, mất bớt êlectrôn. 4. Điền cụm từ thích hợp vaøo choã troáng trong caùc caâu sau ñaây: c. Doøng ñieän laø dòng……………..có hướng. d. Doøng ñieän trong kim loại là dòng……………….có hướng. 5. Caùc vaät hay vaät lieäu naøo sau đây là dẫn điện ở điều kiện bình thường: g. Maûnh toân. h. Đoạn dây nhựa. i. Maûnh Poâlieâtilen. j. Khoâng khí. k. Đoạn dây đồng. l. Mảnh sứ. 6. Keå teân 5 taùc duïng chính cuûa doøng ñieän.. ñieän khi bò coï xaùt baèng maûnh vaûi khoâ. - Coù theå laøm nhieãm ñieän nhieàu vaät baèng coï xaùt. 2. Có hai loại điện tích là ñieän tích döông vaø ñieän tích aâm. Ñieän tích khaùc loại (dương và âm) thì hút nhau, điện tích cùng loại (cùng dương hoặc cùng âm) thì đẩy nhau. 3. Vaät nhieãm ñieän döông do mất bớt êlectrôn. Vaät nhieãm ñieän aâm do nhaän theâm eâlectroân. 4. a. Doøng ñieän laø doøng caùc ñieän tích dòch chuyeån coù hướng. b. Doøng ñieän trong kim loại là dòng các êlectrôn tự do dịch chuyển có hướng. 5. Ở điều kiện bình thường, các vật liệu dẫn điện là: Mảnh tôn, đoạn dây đồng. Các vật liệu cách điện là: Đoạn dây nhựa, mảnh Pôliêtilen, không khí, mảnh sứ.. ñieän khi bò coï xaùt baèng maûnh vaûi khoâ. - Coù theå laøm nhieãm ñieän nhieàu vaät baèng coï xaùt. 2. Có hai loại điện tích là ñieän tích döông vaø ñieän tích aâm. Ñieän tích khaùc loại (dương và âm) thì hút nhau, điện tích cùng loại (cùng dương hoặc cùng âm) thì đẩy nhau. 3. Vaät nhieãm ñieän döông do mất bớt êlectrôn. Vaät nhieãm ñieän aâm do nhaän theâm eâlectroân. 4. a. Doøng ñieän laø doøng caùc ñieän tích dòch chuyeån coù hướng. b. Doøng ñieän trong kim loại là dòng các êlectrôn tự do dịch chuyển có hướng. 5. Ở điều kiện bình thường, các vật liệu dẫn điện là: Mảnh tôn, đoạn dây đồng. Các vật liệu cách điện là: Đoạn dây nhựa, mảnh Pôliêtilen, không khí, mảnh sứ..

(220) 7. Haõy cho bieát teân ñôn vò của cường độ dòng điện và tên dụng cụ dùng để đo cường độ dòng điện. 8. Ñôn vò cuûa hieäu ñieän theá laø gì ? Ño hieäu ñieän theá baèng duïng cuï naøo? 9. Đặt một câu với các cụm từ: hai cực của nguồn điện, hieäu ñieän theá.. 10. Trong maïch ñieän goàm hai bóng đèn mắc nối tiếp, cường độ dòng điện và hiệu ñieän theá coù ñaëc ñieåm gì ?. 11. Trong maïch ñieän goàm hai bóng đèn mắc song song, hieäu ñieän theá vaø cường độ dòng điện có đặc ñieåm gì ?. 12. Haõy neâu caùc qui taéc an toàn khi sử dụng điện. HĐ2: Vận dụng tổng hợp. 6. Taùc duïng nhieät, taùc duïng phaùt saùng, taùc duïng từ, tác dụng hóa học và taùc duïng sinh lí. 7. Đơn vị của cường độ doøng ñieän laø ampe (A). Dụng cụ dùng để đo cường độ dòng điện gọi là ampe keá. 8. Ñôn vò cuûa hieäu ñieän theá laø voân(V). Ño hieäu ñieän theá baèng voân keá. 9. Coù theå laø moät trong caùc caâu sau: - Giữa hai cực của nguoàn ñieän coù moät hieäu ñieän theá. - Soá voân ghi treân voû moãi nguoàn ñieän laø hiệu điện thế giữa hai cực của nguồn điện đó khi để hở hoặc chưa mắc vào maïch ñieän. 10. - Cường độ dòng điện như nhau taïi caùc vò trí khaùc nhau cuûa maïch. - Hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn mạch bằng tổng caùc hieäu ñieän theá treân moãi đèn.. 6. Taùc duïng nhieät, taùc duïng phaùt saùng, taùc duïng từ, tác dụng hóa học và taùc duïng sinh lí. 7. Đơn vị của cường độ doøng ñieän laø ampe (A). Dụng cụ dùng để đo cường độ dòng điện gọi là ampe keá. 8. Ñôn vò cuûa hieäu ñieän theá laø voân(V). Ño hieäu ñieän theá baèng voân keá. 9. Coù theå laø moät trong caùc caâu sau: - Giữa hai cực của nguoàn ñieän coù moät hieäu ñieän theá. - Soá voân ghi treân voû moãi nguoàn ñieän laø hiệu điện thế giữa hai cực của nguồn điện đó khi để hở hoặc chưa mắc vaøo maïch ñieän. 10. - Cường độ dòng điện như nhau taïi caùc vò trí khaùc nhau cuûa maïch. - Hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn mạch bằng tổng caùc hieäu ñieän theá treân mỗi đèn..

(221) các kiến thức. 1. Trong caùc caùch sau ñaây, cách nào làm thước nhựa dẹt nhieãm ñieän ? E. Đập nhẹ nhiều lần thước nhựa xuống mặt quyển vở. F. Áp sát thước nhựa vaøo thaønh moät bình nước ấm. G. Chiếu ánh sáng đèn pin vào thước nhựa. H. Cọ xát mạnh thước nhựa bằng miếng vải khoâ. 2. Trong moãi hình 30.1a, b, c, được cả hai vật A và B đều bị nhiễm điện và được treo bằng các sợi chỉ mảnh. Haõy ghi daáu ñieän tích ( + hay - ) cho vaät chöa ghi daáu.. 11. - Hiệu điện thế giữa hai đầu mỗi bóng đèn và giữa hai điểm nối chung đều baèng nhau. - Cường độ dòng điện maïch chính baèng toång caùc cường độ dòng điện qua mỗi bóng đèn. 12. - Chỉ làm thí nghiệm với caùc nguoàn ñieän coù hieäu điện thế dưới 40V. - Phải sử dụng các dây daãn coù voû boïc caùch ñieän. - Không được tự mình chaïm vaøo maïng ñieän daân duïng vaø caùc thieát bò ñieän nếu chưa biết rõ cách sử duïng. - Khi có người bị điện giật caàn phaûi tìm caùch ngaét ngay coâng taéc ñieän vaø goïi người cấp cứu. 1. Cọ xát mạnh thước nhựa bằng miếng vải khô.. 3. Coï xaùt maûnh niloâng baèng 2. moät mieáng len, cho raèng maûnh niloâng bò nhieãm ñieän âm. Khi đó vật nào trong hai vaät naøy nhaän theâm eâlectroân,. 11. - Hiệu điện thế giữa hai đầu mỗi bóng đèn và giữa hai điểm nối chung đều baèng nhau. - Cường độ dòng điện maïch chính baèng toång caùc cường độ dòng điện qua mỗi bóng đèn. 12. - Chỉ làm thí nghiệm với caùc nguoàn ñieän coù hieäu điện thế dưới 40V. - Phải sử dụng các dây daãn coù voû boïc caùch ñieän. - Không được tự mình chaïm vaøo maïng ñieän daân duïng vaø caùc thieát bò ñieän nếu chưa biết rõ cách sử duïng. - Khi có người bị điện giật caàn phaûi tìm caùch ngaét ngay coâng taéc ñieän vaø goïi người cấp cứu. 1. Cọ xát mạnh thước nhựa bằng miếng vải khô.. 2..

(222) vật nào mất bớt êlectrôn? 4. Trong các sơ đồ mạch điện hình 30.2, sơ đồ nào có mũi tên chỉ đúng chiều qui ước của dòng điện? 5. Trong boán thí nghieäm được bố trí như trong hình 30.3, thí nghieäm naøo töông ứng với mạch điện kín và bóng đèn sáng ? 6. Có 5 nguồn điện loại 1.5V, 3V, 6V, 9V, 12V vaø hai bóng đèn giống nhau đều ghi 3V. Cần mắc nối tiếp hai bóng đèn này vào moät trong naêm nguoàn ñieän treân. Duøng nguoàn ñieän naøo là phù hợp nhất ? Vì sao ? 7. Trong mạch điện có sơ đồ hình 30.4, bieát soá chæ cuûa ampe keá A1 laø 0.12A. Soá chæ cuûa ampe keá A2 laø bao nhieâu ?. 3. Maûnh niloâng bò nhieãm ñieän aâm, nhaän theâm eâlectroân. Mieáng len bò mất bớt êlectrôn (dịch chuyển từ miếng len sang maûnh niloâng ) neân thieáu eâlectroân (nhieãm ñieän döông).. 3. Maûnh niloâng bò nhieãm ñieän aâm, nhaän theâm eâlectroân. Mieáng len bò mất bớt êlectrôn (dịch chuyển từ miếng len sang maûnh niloâng ) neân thieáu eâlectroân (nhieãm ñieän döông).. 4. Sơ đồ c.. 4. Sơ đồ c.. 5. Thí nghieäm c.. 5. Thí nghieäm c.. 6. Duøng nguoàn ñieän 6V laø 6. Duøng nguoàn ñieän 6V laø phuø hô nhaát. phuø hô nhaát.. 7. Soá chæ cuûa ampe keá A2 7. Soá chæ cuûa ampe keá A2 laø: 0.23A. laø: 0.23A..

(223) HĐ3: Trò chơi ô chữ về điện học (4’) Theo haøng ngang: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.. Một trong hai cực của pin. Qui tắc phải thực hiện khi sử dụng điện. Vaät cho doøng ñieän ñi qua. Moät taùc duïng cuûa doøng ñieän. Lực tác dụng giữa hai điện tích cùng loại. Moät taùc duïng cuûa doøng ñieän. Duïng cuï cung caáp doøng ñieän laâu daøi. Dụng cụ dùng để đo hiệu điện thế. Từ hàng dọc là gì ?. 1. C. ự. c. D. ö. ô. n. g. 2. A. n. t. oø. a. n. ñ. i. ñ. i. eä. n. 3 4. P. h. V. aä. t. d. aã. n. aù. t. s. aù. n. g. L. ự. c. ñ. aå. y. N. h. i. eä. t. ñ. i. eä. n. V. oâ. n. k. 5 6 7 8. N. g. u. oà. n. eä. n. eá. 4. Dặn dò (1’): các em về nhà xem và trả lời lại các bài tập để ôn tập chuẩn bị thi hk2..

(224) ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP VẬT LÝ 7 I. Lyù thuyeát.. Bài 17: SỰ NHIỄM ĐIỆN DO CỌ XÁT - Coù theå laøm moät vaät nhieãm ñieän baèng caùch coï xaùt - Những vật sau khi cọ xát có khả năng hút các vật nhẹ hoặc phóng điện qua vật khác gọi là các vật đã bị nhiễm điện hay các vật mang điện tích. - Ví dụ: Cọ xát thước nhựa vào vải khô, thước nhựa có khả năng hút các vụn giấy. BAØI 18: HAI LOẠI ĐIỆN TÍCH - Có trường hợp hai vật bị nhiễm điện thì đẩy nhau, lại có trường hợp 2 vật nhiễm điện lại hút nhau. Đó là vì: + Có 2 loại điện tích là điện tích âm (-) và điện tích dương (+). + Các vật nhiễm điện cùng loại thì đẩy nhau, nhiễm điện khác loại thì hút nhau. - Sơ lược về cấu tạo nguyên tử: Mọi vật được cấu tạo từ các nguyên tử. Mỗi nguyên tử là một hạt rất nhỏ gồm một hạt nhân mang điện tích dương nằmg ở tâm, xung quanh có các electron mang điện tích âm chuyển động Tổng điện tích âm của các electron có trị số tuyệt đối bằng điện tích dương của hạt nhân. Do đó bình thường nguyên tử trung hòa về điện. + Electron có thể dịch chuyển từ nguyên tử này sang nguyên tử khác, từ vật này sang vật khác. - Một vật nhiễm điện âm nếu nó nhận thêm electron, nhiễm điện dương nếu mất bớt electron. BAØI 19: DOØNG ÑIEÄN - NGUOÀN ÑIEÄN - Dòng điện là dòng dịch chuyển có hướng của các điện tích..

(225) - Bóng đèn điện sáng, quạt điện quay... là những biểu hiện chứng tỏ có dòng điện chạy qua các thiết bị đó. - Nguồn điện là thiết bị tạo ra và duy trì dòng điện (Các nguồn điện thường dùng trong thực tế là pin và acquy). - Nguồn điện có 2 cực là cực âm (-) và cực dương (+). BAØI 20: CHAÁT DAÃN ÑIEÄN, CHAÁT CAÙCH ÑIEÄN - Chất dẫn điện là chất cho dòng điện đi qua. Chất dẫn điện gọi là vật liệu dẫn điện khi được dùng để làm các vật hay các bộ phận dẫn điện. - Chất dẫn điện thường dùng là đồng, nhôm, chì, hợp kim, ... - Chất cách điện là chất không cho dòng điện đi qua. Chất cách điện gọi là vật liệu cách điện khi được dùng để làm các vật hay các bộ phận caùch ñieän. - Chất cách điện thường dùng là nhựa, sứ, cao su,… - Dòng điện trong kim loại là dòng chuyển dời có hướng của các electron tự do.. BAØI 21: SƠ ĐỒ MẠCH ĐIỆN - CHIỀU DÒNG ĐIỆN. - Kí hieäu cuûa caùc thieát bò ñieän cuûa maïch ñieän. Nguoàn ñieän (pin, acquy). Hai nguoàn ñieän maéc noái tieáp (boä pin, boä acquy). Công tắc (cái đóng ngắt) Bóng đèn. Daây daãn. Coâng taéc đóng K. Công tắc mở K. - Chiều dòng điện là chiều từ cực dương qua dây dẫn và các thiết bị điện tới cực âm của nguồn điện..

(226) BAØI 22. TAÙC DUÏNG NHIEÄT VAØ TAÙC DUÏNG PHAÙT SAÙNG CUÛA DOØNG ÑIEÄN. - Khi dòng điện chạy qua vật dẫn điện thông thường thì nó làm vật dẫn đó nóng lên. Điều đó, chứng tỏ dòng điện có tác dụng nhiệt. Ví dụ: khi cho doøng ñieän qua baøn laø thì baøn laø noùng leân. - Dòng điện có thể làm phát sáng bóng đèn bút thừ điện và đèn điôt phát quang mặc dù đèn này chưa nóng tới nhiệt độ cao. Dựa vào tác dụng nhiệt, t/d phát sáng của dòng điện, người ta chế tạo ra các thiết bị điện để phụ vụ: bàn là, bếp điện,... BAØI 23: TÁC DỤNG TỪ, HÓA HỌC VAØ TÁC DỤNG SINH LÍ CỦA DÒNG ĐIỆN - Caáu taïo cuûa nam chaâm ñieän goàm moät cuoän daây daãn quaán quanh moät loõi saét vaø coù doøng ñieän chaïy qua. - Biểu hiện tác dụng từ của dòng điện: Dòng điện chạy qua nam châm điện có tác dụng làm quay kim nam châm và hút các vật bằng sắt thép. Hiện tượng này chứng tỏ dòng điện có tác dụng từ. Dựa vào tác dụng từ của dòng điện, người ta chế tạo ra động cơ điện, chuông điện, ... - Khi cho dòng điện đi qua dung dịch muối đồng thì sau một thời gian, thỏi than nối với cực âm của nguồn điện được phủ một lớp đồng. Hiện tượng đồng tách từ dung dịch muối đồng khi có dòng điện chạy qua, chứng tỏ dòng điện có tác dụng hóa học. Dựa vào tác dụng hoá học của dòng điện, người ta có thể mạ kim loại, đúc điện, luyện kim, … -Dòng điện chạy qua cơ thể người sẽ làm các cơ của người bị co giật, có thể làm tim ngừng đập, ngạt thở và thần kinh bị tê liệt. Đó là tác duïng sinh lí cuûa doøng ñieän. chaâm).. Trong y học, người ta có thể ứng dụng tác dụng sinh lí của dòng điện thích hợp để chữa một số bệnh, châm cứu dùng điện (điện. BAØI 24: CƯỜNG ĐỘ DÒNG ĐIỆN - Tác dụng của dòng điện càng mạnh thì số chỉ của ampe kế càng lớn, nghĩa là cường độ của nó càng lớn. - Số chỉ của ampe kế cho biết mức độ mạnh yếu của dòng điện và là giá trị của cường độ dòng điện. - Kí hiệu của cường độ dòng điện là chữ I. Đơn vị đo cường độ dòng điện là ampe, kí hiêu là A; để đo dòng điện có cường độ nhỏ ta dùng đơn vò mili ampe, kí hieäu mA. 1A = 1000mA; 1mA = 0,001A - Ampe kế là dụng cụ dùng để đo cường độ dòng điện. Trên mặt ampe kế có ghi chữ A hoặc mA. Mỗi ampe kế đều có GHĐ và ĐCNN nhất định, có 02 loại ampe kế thường dùng là ampe kế dùng kim chỉ thị và ampe kế hiện số. Ở các chốt nối dây dẫn của ampe kế có 1 chốt ghi dấu (-) các chốt còn lại ghi dấu (+), ngoài ra còn chốt điều chỉnh kim chỉ thị..

(227) BAØI 25: DIEÄU ÑIEÄN THEÁ - Nguồn điện tạo ra giữa hai cực của nó một hiệu điện thế. - Hiệu điện thế được kí hiệu là U. Đơn vị hiệu điện thế là vôn, kí hiệu là V; Đối với các hiệu điện thế nhỏ hoặc lớn, người ta c òn dùng đơn vị mili vôn (mV) hoặc kilô vôn (kV); 1V = 1000mV 1kV = 1000 V - Vôn kế là dụng cụ dùng để đo hiệu điện thế. Trên bề mặt vôn kế có ghi chữ V hoặc mV. Mỗi vôn kế đều có GHĐ và ĐCNN nhất định. có 02 loại vôn kế thường dùng là vôn kế dùng ki m chỉ thị và vôn kế hiện số. Ở các chốt nối dây dẫn của vôn kế có 1 chốt ghi dấu (-) các chốt còn lại ghi dấu (+), ngoài ra còn chốt điều chỉnh kim chæ thò. - Khi mạch hở, hiệu điện thế giữa hai cực của pin hay acquy có giá trị bằng số vôn ghi trên vỏ mỗi nguồn điện. BAØI 26: HIỆU ĐIỆN THẾ GIỮA HAI DỤNG CỤ DÙNG ĐIỆN - Khi hiệu điện thế giữa hai đầu bóng đèn bằng không thì không có dòng điện chạy qua bóng đèn. - Khi có hiệu điện thế giữa hai đầu bóng đèn , thì có dòng điện chạy qua bóng đèn. Hiệu điện thế giữa hai đầu bóng đèn càng cao thì dòng điện chạy qua bóng đèn có cường độ càng lớn._ - Số vôn ghi trên mỗi dụng cụ dùng điện là giá trị hiệu điện thế định mức. Mỗi dụng cụ điện hoạt động b ình thường khi được sử dụng đúng với hiệu điện thế định mức của nó. BAØI 27: CƯỜNG ĐỘ DÒNG ĐIỆN VAØ HĐT ĐỐI VỚI ĐOẠN MẠCH NỐI TIẾP Trong đoạn mạch nối tiếp: - Dòng điện có cường độ như nhau tại các vị trí khác nhau của mạch. I1 = I2 = I3. - Hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn mạch bằng tổng các hiệu điện thế trên từng phần đoạn mạch. U13 = U12 + U23 BAØI 28: CƯỜNG ĐỘ DÒNG ĐIỆN VAØ HĐT ĐỐI VỚI ĐOẠN MẠCH SONG SONG Trong đoạn mạch song song:.

(228) - Dòng điện mạch chính có cường độ bằng tổng cường độ dòng điện qua các đoạn mạch rẽ.. I = I1 + I2.. - Hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn mạch bằng hiệu điện thế giữa hai đầu mỗi đoạn mạch rẽ. U = U1 = U2. II. Baøi taäp. 1a. Tại sao vào khi chải tóc bằng lược nhựa, thi lược nhựa lại hút tóc?  -Khi chải tóc bằng lược nhựa, lược nhựa cọ xát vào tóc làm cho lược nhựa và tóc bị nhiễm điện, nên chúng hút nhau; 1b. Khi lau chuøi maøn hình tivi baèng khaên boâng khoâ thì ta vaãn thaáy coù buïi vaûi baùm vaøo maøn hình?  Khi ta lau chùi màn hình bằng khăn bong khô thì màn hình bị nhiễm điện, do đó màn hình tivi hút các bụi vải. 2. Ví dụ về vật nhiễm điện cùng loại thì đẩy nhau, khác loại thì hút nhau: + Hai mảnh ni lông sau khi cọ xát bằng vải khô đặt gầnnhau thì chúng đẩy nhau.. + Thanh thủy tinh và thanh nhựa sau khi cọ xát bằng vải khô đặt gần nhau thì chúng hút nhau..

(229) 3. Dùng mũi tên để biểu diễn chiều dòng điện trong các sơ đồ mạch điện sau:. 4. Cho các dụng cụ: nguồn điện, công tắc, dây dẫn, bóng đèn. a. Hãy vẽ sơ đồ mạch điện gồm các dụng cụ trên. b. Hãy vẽ sơ đồ mạch điện gồm các dụng cụ trên và ampe kế để đo cường độ dòng điện trong mạch đó. 5. Nêu 2 ví dụ chứng tỏ dòng điện có tác dụng nhiệt: khi cho dòng điện chạy qua bàn là, chạy qua bếp điện làm bàn là, bếp điện nóng lên. 6..

(230)

l7 bon cot

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về