Giao an Dai 7 ca nam

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.58 MB, 131 trang )

(1)Phần đại số Ch¬ng I : Sè h÷u tØ – Sè thùc §1.TËp hîp Q c¸c sè h÷u tØ. TiÕt 1:. A. Môc tiªu: So¹n: 10/8/2011. Gi¶ng: 15/8/2011 + HS hiểu đợc khái niệm số hữu tỉ, cách biểu diễn sỗ hữu tỉ trên trục số và so sánh các số hữu tỉ. Bớc đầu nhận biết đợc mối quan hệ giữa các tập hợp số: N  Z  Q. + HS biÕt biÓu diÔn sè h÷u tØ trªn trôc sè, biÕt so s¸nh hai sè h÷u tØ. B. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: - GV: + Bảng phụ ghi sơ đồ quan hệ giữa 3 tập hợp số: N, Z, Q và các bài tập. +Thíc th¼ng cã chia kho¶ng, phÊn mµu. - HS: + Ôn tập các kiến thức: Phân số bằng nhau, tính chất cơ bản của phân số, quy đồng mÉu sè c¸c ph©n sè, so s¸nh sè nguyªn, so s¸nh ph©n sè, biÓu diÔn sè nguyªn trªn trôc sè. + GiÊy trong, bót d¹, thíc th¼ng cã chia kho¶ng. C. Tổ chức các hoạt động dạy học: I. ổn định lớp II. Bµi míi: T×m hiÓu ch¬ng tr×nh §¹i sè 7 -Giíi thiÖu ch¬ng tr×nh §¹i sè líp 7 gåm 4 ch¬ng. -Nªu yªu cÇu vÒ s¸ch, vë ghi, vë BT, dông cô häc tËp, ý thøc vµ ph¬ng ph¸p häc tËp bé m«n to¸n. -Giíi thiÖu s¬ lîc vÒ ch¬ng I: Sè h÷u tØ – Sè thùc. H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: Tìm hiểu số hữu tỉ 1. Sè h÷u tØ:VD: -Cho c¸c sè: 3; -0,5; 0;. 2 5 ; 2 3 7. 3 1. *. 3 -++. -Em h·y viÕt mçi sè trªn thµnh 3 ph©n sè b»ng nã. -5 HS lên bảng lần lợt viết mỗi số đã cho thµnh 3 ph©n sè b»ng nã. -C¸c HS kh¸c lµm vµo vë. -Hái: Mçi sè trªn cã thÓ viÕt thµnh bao nhiªu ph©n sè b»ng nã? -GV bæ sung vµo cuèi c¸c d·y sè c¸c dÊu …. 6 −9 =.. . 2 −3 −1 1 −2 −0,5= = = =.. . 2 −2 4 0 0 0 0= = = =. . . 1 −1 2 2 −2 4 −4 = = = =. . . 3 −3 6 −6 5 19 −19 38 2 = = = =. .. 7 7 − 7 14. * 3= = =. * * *. Cã thÓ viÕt mçi sè trªn thµnh v« sè ph©n sè b»ng nã..

(2) -ở lớp 6 ta đã biết: Các phân số bằng nhau là -Định nghĩa: các cách viết khác nhau của cùng một số, số Số hữu tỉ là số viết đợc dới dạng phân số với đó đợc gọi là số hữu tỉ. Vậy các số trên: a, b  Z, b  0 3; - 0,5; 0;. 2 5 ; 2 3 7. đều là số hữu tỉ.. -Hái: VËy thÕ nµo lµ sè h÷u tØ? -HS Trả lời: Theo định nghĩa trang 5 SGK. -Giới thiệu tập hợp các số hữu tỉ đợc ký hiệu lµ Q. -Yªu cÇu HS lµm -Yêu cầu đại diện HS đứng tại chỗ trả lời, GV ghi kÕt qu¶ lªn b¶ng. -Yªu cÇu HS lµm +Sè nguyªn a cã ph¶i lµ sè h÷u tØ kh«ng? V× sao? -Hái thªm: +Sè tù nhiªn n cã ph¶i lµ sè h÷u tØ kh«ng? V× sao? +VËy em cã nhËn xÐt g× vÒ mèi quan hÖ gi÷a c¸c tËp hîp sè N, Z, Q? -Giới thiệu sơ đồ biểu diễn mối quan hệ giữa 3 tËp hîp trªn. Q Z. N. -Yªu cÇu HS lµm BT 1 trang 7 SGK vµo vë bµi tËp in. -Yêu cầu đại diện HS trả lời.. ?1. 6 3 = 10 5 −125 −5 * −1 , 25= = 100 4 1 4 * 1 = 3 3 * 0,6=. Vậy các số trên đều là số hữu tỉ.. ?2. a aQ 1 n n  N th× n= nQ 1. a  Z th× a=. Sè nguyªn a lµ sè h÷u tØ, v× sè nguyªn a viÕt đợc dới dạng phân số là. a 1. -T¬ng tù sè tù nhiªn n còng lµ sè h÷u tØ. -Quan sát sơ đồ. -Quan hÖ: N  Z; Z  Q. BT 1: -3  N ; -3  Z ; -3  Q. −2  Z; 3. −2 Q; N  Z  Q. 3. Hoạt động 2: Biểu diễn số hữu tỉ trên trục số -VÏ trôc sè. sè –1; 1; 2 ?3BiÓu diÔn -Yªu cÇu HS biÓu diÔn c¸c sè nguyªn –1; 1; 5 2 trên trục số đã vẽ. 4 -VÏ trôc sè vµo vë theo GV. | ||||||||| -1 0 1 M 2 -Tù biÓu diÔn c¸c sè nguyªn –1; 1; 2 trªn 2 trôc sè. + §Çu tiªn viÕt díi d¹ng ph©n sè cã −3 -Gäi 1 HS lªn b¶ng biÓu diÔn. 2 −2 -Nói: Tơng tự đối với số nguyên, ta có thể mÉu sè d¬ng.( ) = −3 3 biÓu diÔn mäi sè h÷u tØ trªn trôc sè. + Chia đoạn thẳng đơn vị thành ba phần 5 b»ng nhau. VD nh biÓu diÔn sè h÷u tØ trªn trôc sè. 4 + LÊy vÒ bªn tr¸i ®iÓm 0 mét ®o¹n b»ng 2 -Yêu cầu HS đọc VD 1 SGK đơn vị mới. -§äc VD1 vµ lµm theo GV. −2 -GV thùc hµnh trªn b¶ng vµ yªu cÇu HS lµm 3 theo. | | | | | | | | -1 N 0 1 2 (Chia đoạn thẳng đơn vị theo mẫu số; xác định điểm biểu diễn sht theo tử số) Bµi 2 sgk tr.7 -Yêu cầu đọc và làm VD 2. 3 -§äc VD 2 SGK, lµm vµo vë. a) Nh÷ng ph©n sè biÓu diÔn sè h÷u tØ − 4 -Hái: lµ:.

(3) +§Çu tiªn ph¶i viÕt. 2 díi d¹ng nµo? −3. +Chia đoạn thẳng đơn vị thành mấy phần? +§iÓm biÓu diÔn sè h÷u tØ. −2 3. xác định. − 15 24 −27 ; ; 20 −32 36 3 −3 b) = −4 4 −3 4 | | | | | |. nh thÕ nµo? -Gäi 1 HS lªn b¶ng biÓu diÔn. -Nãi: Trªn trôc sè, ®iÓm biÓu diÔn sè h÷u tØ x -1 A 0 1 đợc gọi là điểm x. -Yªu cÇu lµm BT 2 trang 7. -Gäi 2 HS lªn b¶ng mçi em mét phÇn. -HS tù lµm BT 2 trang 7 SGK vµo vë bµi tËp. -2 HS lªn b¶ng lµm mçi em mét phÇn. Hoạt động 3: So sánh hai số hữu tỉ -Yªu cÇu lµm -§äc vµ tù lµm ?4 So s¸nh 2 ph©n sè -Hái: −2 4 Muèn so s¸nh hai ph©n sè ta lµm thÕ nµo? vµ -Tr¶ lêi: 3 −5 ViÕt hai ph©n sè vÒ d¹ng cïng mÉu sè d¬ng. − 2 − 10 4 − 4 −12 = ; = = -Yªu cÇu 1 HS lªn b¶ng lµm 3 15 −5 5 15 -Hỏi: Vậy để so sánh hai số hữu tỉ ta cũng sẽ Vì -10 > -12 lµm nh thÕ nµo? −2 4 -Tr¶ lêi: ViÕt chóng díi d¹ng ph©n sè råi so Vµ 15 > 0 nªn 3 > −5 sánh hai phân số đó. -Cho lµm VD1 vµ VD2 SGK 1 VD 1: So s¸nh hai sè h÷u tØ: - 0,6 vµ HS nªu c¸ch lµm VD1 −2 -Cho 1 HS nªu c¸ch lµm VD1 GV ghi lªn −6 1 −5 −0,6= ; = v× -6 < -5 b¶ng. 10 − 2 10 -Tù lµm VD 2 vµo vë, 1 HS tr×nh bµy trªn −6 −5 1 b¶ng. vµ 10 > 0 nªn hay −0,6< < 10 10 −2 -Gäi 1 HS lªn b¶ng lµm VD2. 1 -Hái: VD 2: So s¸nh −3 vµ 0 Qua 2 VD, em hãy cho biết để so sánh hai 2 sè h÷u tØ ta cÇn lµm nh thÕ nµo? 1 −7 0 −3 = ; 0= V× -7 < 0 vµ 2 > 0 -Tr¶ lêi: 2 2 2 +ViÕt hai sè h÷u tØ díi d¹ng cïng mÉu sè d− 7 0 1 ¬ng. Nªn hay −3 <0 < 2 2 2 +So s¸nh hai tö sè, sè h÷u tØ nµo cã tö sè lín Chó ý: h¬n sÏ lín h¬n. - x < y ®iÓm x bªn tr¸i ®iÓm y -Giíi thiÖu vÞ trÝ hai sè h÷u tØ x, y trªn trôc - NÕu x > 0 : x lµ s.h.tØ d¬ng sè khi x < y x < 0 : x lµ s.h.tØ ©m. -Giíi thiÖu sè h÷u tØ d¬ng, sè h÷u tØ ©m, sè x = 0 : kh«ng d¬ng còng kh«ng ©m. h÷u tØ 0. - Sè ©m < 0 < Sè d¬ng. -Hái: VËy tËp hîp sè h÷u tØ gåm cã nh÷ng NhËn xÐt: lo¹i sè h÷u tØ nµo? -Tr¶ lêi: TËp hîp sè h÷u tØ gåm sè h÷u tØ da > 0 nÕu a, b cïng dÊu. ¬ng, sè h÷u tØ ©m vµ sè 0. b -Yªu cÇu lµm a -Gäi 3 HS tr¶ lêi. < 0 nÕu a, b kh¸c dÊu b -GV nªu nhËn xÐt: .-L¾ng nghe vµ ghi chÐp nhËn xÐt cña GV. Hoạt động 4: Luyện tập củng cố + ThÕ nµo lµ sè h÷u tØ? Cho vÝ dô. + §Ó so s¸nh hai sè h÷u tØ ta lµm thÕ nµo? - Cho hoạt động nhóm làm BT sau: §Ò bµi: Cho hai sè h÷u tØ: -0,75 vµ. 5 3. a) So sánh hai số đó. b) Biểu diễn các số đó trên trục số, nhận xét vị trí hai số đối với nhau và đối với điểm 0. III. §¸nh gi¸ bµi d¹y (2 ph).. -Tr¶ lêi: + §Þnh nghÜa nh SGK trang 5. + Hai bíc: ViÕt díi d¹ng ph©n sè cïng mÉu số dơng rồi so sánh hai phân số đó. - Hoạt động nhóm: Ghi lêi gi¶i vµo b¶ng phô Sau 3 phót treo kÕt qu¶ lªn tríc líp. §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy lêi gi¶i..

(4) - Cần học thuộc định nghĩa số hữu tỉ, cách biểu diễn số hữu tỉ trên trục số, cách so s¸nh hai sè h÷u tØ. - BTVN: sè 3, 4, 5/ 8 SGK; Sè 1, 3, 4, 8/3,4 SBT. - ¤n tËp qui t¾c céng, trõ ph©n sè; quy t¾c “dÊu ngoÆc”; quy t¾c “chuyÓn vÕ” (to¸n 6).. ==============***==============. TiÕt 2:. §2. Céng, trõ sè h÷u tØ. A.Môc tiªu: So¹n: 12/8/2011. Gi¶ng: 16/8/2011 + HS n¾m v÷ng c¸c qui t¾c céng trõ sè h÷u tØ, biÕt qui t¾c “chuyÓn vÕ” trong tËp hîp sè h÷u tØ. + HS có kỹ năng làm các phép tính cộng, trừ số hữu tỉ nhanh và đúng. B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: B¶ng phô ghi: + C«ng thøc céng, trõ sè h÷u tØ trang 8 SGK. + Qui t¾c “chuyÓn vÕ” trang 9 SGK vµ c¸c bµi tËp. -HS: + ¤n tËp qui t¾c céng trõ ph©n sè, qui t¾c “chuyÓn vÕ” vµ qui t¾c “dÊu ngoÆc”. + Bút dạ, bảng phụ hoạt động nhóm. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: I. ổn định lớp II. KiÓm tra bµi cò (10 ph). -C©u 1:  ThÕ nµo lµ sè h÷u tØ? Cho vÝ dô 3 sè h÷u tØ (d¬ng, ©m, 0).  Lµm BT 3 trang 8 SGK. -C©u 2: Lµm BT 5 trang 8 SGK. -VËy trªn trôc sè, gi÷a hai ®iÓm biÓu diÔn sè h÷u tØ kh¸c nhau bÊt kú bao giê còng cã Ýt nhÊt mét ®iÓm h÷u tØ n÷a. VËy gi÷a hai sè h÷u tØ ph©n biÖt bÊt kú, bao giê còng cã v« sè sè h÷u tØ. §©y lµ sù kh¸c nhau c¨n b¶n cña tËp Z vµ tËp Q. III. Bµi míi -ĐVĐ: Trên cơ sở của phép cộng hai phân số ta có thể xây dựng đợc phép cộng hai số hữu tØ nh thÕ nµo? H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: Cộng, trừ hai số hữu tỉ.

(5) -Ta biết mọi số hữu tỉ đều viết đợc dới dạng ph©n sè. a b. víi a, b  Z, b  0.. -Hỏi: Vậy để cộng, trừ hai số hữu tỉ ta có thể lµm nh thÕ nµo? -VËy víi hai sè h÷u tØ x, y ta céng , trõ nh thÕ nµo? -Yªu cÇu nh¾c l¹i c¸c tÝnh chÊt cña phÐp céng ph©n sè. -Yªu cÇu lµm 2HS lµm trªn b¶ng, ë díi lµm ra vë -Gäi 2 HS lªn b¶ng cïng lµm. Yªu cÇu HS lµm tiÕp BT 6 a, b trang 10 SGK -2HS lªn b¶ng lµm. §Ó céng, trõ hai sè h÷u tØ cã thÓ viÕt chóng díi d¹ng ph©n sè cïng mÉu sè d¬ng råi ¸p dông qui t¾c céng, trõ ph©n sè. Qui t¾c: Víi x, y  Q a b (víi a, b, m  Z; m > 0) m m a b a+ b x+ y= + = ; m m m a b a−b x − y= − = m m m 2 3 ?1 a ¿ 0,6+ = + − 2 = 9 + −10 = −1 −3 5 3 15 15 15 1 1 2 5 6 11 b ¿ −(−0,4)= + = + = 3 3 5 15 15 15. viÕt x= ; y=. BT 6 a, b:. 2 3 − 2 9 −10 −1 = + = + = −3 5 3 15 15 15 1 1 2 5 6 11 b ¿ −(−0,4)= + = + = 3 3 5 15 15 15 a ¿ 0,6+. Hoạt động 2: Qui tắc chuyển vế. -Yªu cÇu HS nh¾c l¹i quy t¾c “chuyÓn vÕ” trong Z. -1 HS đọc qui tắc “chuyển vế” trong SGK. -T¬ng tù, trong Q ta còng cã quy t¾c “chuyÓn vÕ”. -Yêu cầu đọc quy tắc trang 9 SGK. -Yªu cÇu lµm VD SGK. -1 HS lªn b¶ng lµm VD c¸c HS kh¸c lµm vµo vë. -Yªu cÇu HS lµm 1 2. T×m x biÕt: a ¿ x − =. −2 3. 2 3 b ¿ − x=− 7 4. -2 HS lên bảng đồng thời làm -Yêu cầu đọc chú ý SGK. -Ph¸t biÓu l¹i qui t¾c “chuyÓn vÕ” trong Z. -Quy t¾c chuyÓn vÕ trong Q: Víi mäi x, y, z  Q: x + y = z  x = z – y VD: T×m x biÕt:. −3 1 +x= 7 3. 1 3 x= + 3 7 7 9 x= + 21 21 16 x= 21. 1 6. KÕt qu¶: a) x= ; b ¿ x=. 29 28. Hoạt động 3: Luyện tập củng cố -Yªu cÇu lµm BT 8a, c trang 10 SGK. TÝnh: a ¿ 3 + − 5 + − 3. 7 ( 2) ( 5) 4 2 7 c ¿ − (− )− 5 7 10. BT 8/2012 SGK: 30 −175 − 42 −187 47 + + = =− 2 70 70 70 70 70 4 2 − 7 56 20 −49 27 c ¿= + + = + + = 5 7 10 70 70 70 70 a ¿=. -Hai HS lªn b¶ng lµm, c¶ líp lµm vµo vë -Yªu cÇu lµm BT 7a trang 10 SGK.. BT 7: a) HS t×m thªm vÝ dô:. ViÕt sè h÷u tØ. BT 9: T×m x. −5 16. díi d¹ng sau:. a)Tæng cña 2 sè h÷u tØ ©m VD:. − 5 − 1 −3 = + 16 8 16. − 5 − 1+(− 4) −1 − 1 = = + 16 16 16 4 1 3 a ¿ x+ = 3 4. 2 6 c ¿− x − =− 3 7.

(6) Em h·y t×m thªm mét vÝ dô? -Yêu cầu hoạt động nhóm làm bài tập 9a,c vµo b¶ng phô, nhãm nµo xong tríc mang lªn treo. -NÕu cã thêi gian cho lµm tiÕp bµi 10.. 3 1 x= − 4 3 9 4 x= − 12 12 5 x= 12. 6 2 x= − 7 3 18 14 x= − 21 21 4 x= 21. IV. Híng dÉn vÒ nhµ (2 ph).  CÇn häc thuéc quy t¾c vµ c«ng thøc tæng qu¸t.  BTVN: bµi 6c,d; 7; 8; 9; 10 trang 10 SGK; bµi 12, 13 trang 5 SBT.  ¤n tËp qui t¾c nh©n, chia ph©n sè; c¸c tÝnh chÊt cña phÐp nh©n trong Z, phÐp nh©n ph©n sè.. TiÕt 3:. §3.Nh©n, chia sè h÷u tØ. A. Môc tiªu: So¹n: 16/8/2011. HS n¾m v÷ng c¸c qui t¾c nh©n, chia sè h÷u tØ. HS có kỹ năng làm các phép tính nhân, chia số hữu tỉ nhanh và đúng. B. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: B¶ng phô ghi: +Công thức nhân, chia số hữu tỉ, các tính chất của phép nhân số hữu tỉ, định nghĩa tỉ sè cña hai sè, bµi tËp. +Hai bảng ghi BT 14 trang 12 SGK để tổ chức “trò chơi”. -HS: +Ôn tập qui tắc nhân, chia phân số, tính chất cơ bản của phép nhân phân số, định nghÜa tØ sè (líp 6). +B¶ng nhãm, bót d¹. C. Tổ chức các hoạt động dạy học: I. ổn định lớp (1 ph) II. KiÓm tra bµi cò (7 ph). -C©u 1: +Muèn céng hoÆc trõ hai sè h÷u tØ x, y ta lµm thÕ nµo? ViÕt c«ng thøc tæng qu¸t. +Ch÷a BT 8d trang 10 SGK. -Sau khi HS chữa BT GV hớng dẫn HS giải theo cách bỏ ngoặc đằng trớc có dấu “ - “ -C©u 2: +Ph¸t biÓu quy t¾c “chuyÓn vÕ”. ViÕt c«ng thøc. +Ch÷a BT 9d trang 10 SGK. -Cho nhËn xÐt c¸c bµi lµm vµ söa ch÷a cÇn thiÕt. -Cho ®iÓm HS kÓ c¶ nh÷ng HS cã ý kiÕn hay. III. Bµi míi -ĐVĐ: Trên cơ sở của phép nhân, chia hai phân số ta có thể xây dựng đợc phép nhân, chia hai sè h÷u tØ nh thÕ nµo? H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: Nhân hai số hữu tỉ.

(7) H§ cña ThÇy vµ Trß -Ta biết mọi số hữu tỉ đều viết đợc dới dạng ph©n sè. a b. víi a, b  Z, b  0.. -Hỏi: Vậy để nhân, chia hai số hữu tỉ ta có thÓ lµm nh thÕ nµo? -Tr¶ lêi: §Ó nh©n, chia hai sè h÷u tØ cã thÓ viÕt chóng díi d¹ng ph©n sè råi ¸p dông qui t¾c nh©n, chia ph©n sè. -VËy víi hai sè h÷u tØ x, y ta nh©n nh thÕ nµo? -H·y ph¸t biÓu quy t¾c nh©n ph©n sè. -Ghi d¹ng tæng qu¸t. -Yªu cÇu tù lµm vÝ dô 1 -Yªu cÇu nh¾c l¹i c¸c tÝnh chÊt cña phÐp nh©n ph©n sè. -PhÐp nh©n sè h÷u tØ còng cã c¸c tÝnh chÊt nh vËy. -HS lµm BT 11 trang 12 SGK phÇn a, b, c. Ghi b¶ng Qui t¾c: Víi x, y  Q; a b. viÕt x= ; y =. c (víi a, b, c, d  Z; b, d  d. 0) a c a.c x . y= . = b d b. d. VÝ dô: − 3 1 −3 5 (−3).5 −15 .2 = . = = 4 2 4 2 4.2 8. BT 11/12 SGK: TÝnh. ¿. KÕt qu¶: a −3 ¿ ; ¿ b ¿ −9 ; c ¿ ¿ 7 =1 1 ¿ 4. 10. 6. 6. Hoạt động 2: chia hai số hữu tỉ -¸p dông qui t¾c chia ph©n sè, h·y viÕt c«ng thøc chia x cho y. -1 HS lªn b¶ng viÕt c«ng thøc chia x cho y. -Yªu cÇu HS lµm VD -Yªu cÇu lµm? -HS lên bảng làm, ở dới làm ra vở sau đó nhËn xÐt bµi lµm cña b¹n trªn b¶ng -Yªu cÇu HS lµm BT 12/12 SGK:Ta cã thÓ viÕt sè h÷u tØ. −5 16. díi c¸c d¹ng sau:. a)TÝch cña hai sè h÷u tØ. −5 −5 1 = . 16 2 8. a c ;y= (y  0) b d a c a d ad x: y= : = . = . b d b c bc. -Víi x =. VD: 3 3 = ( 23 )=10− 4 : −23 = −25 . −32 = (−2). 5 .(− 2) 5. −0,4 : −. KÕt qu¶: a ¿ − 4. 9 5 ;b¿ 10 46. BT 12/12 SGK: − 5 −5 1 5 −1 = . = . . .. . 16 4 4 4 4 − 5 −5 5 b¿ = : 4= :(− 4).. . 16 4 4 -Chó ý: Víi x, y  Q; y  0 a¿. b)Th¬ng cña hai sè h÷u tØ -Yêu cầu đọc phần “chú ý” -Ghi lªn b¶ng. -Yªu cÇu HS lÊy VD vÒ tØ sè cña hai sè h÷u TØ sè cña x vµ y ký hiÖu lµ tØ. -Tỉ số của 2 số hữu tỉ sẽ đợc học tiếp sau. Hoạt động 3: Luyện tập-củng cố. a b. hay x : y.

(8) H§ cña ThÇy vµ Trß -Yªu cÇu lµm BT 13a, c trang 12 SGK. TÝnh a ¿ − 3 . 12 . − 25. 4 −5 ( 6 ) 11 33 3 c ¿ ( : ). 12 16 5. -Hai HS lªn b¶ng lµm, c¶ líp lµm vµo vë -Tæ chøc “trß ch¬i” BT 14/12 SGK. Luật chơi: 2 đội mỗi đôi 5 HS, chuyền nhau 1 viªn phÊn, mçi ngêi lµm 1 phÐp tÝnh trong bảng. Đội nào đúng và nhành là đội thắng cuéc. Hai đội làm riêng trên 2 bảng phụ.. Ghi b¶ng BT 13 tr.12 SGK: (−3).12 .(−25) −3 .1 .5 − 15 1 = = =−7 4 .(−5) . 6 2 .1 .1 2 2 11 16 3 11 .16 . 3 1. 4 .1 4 c ¿= . . = = = 12 33 5 12. 33 .5 1 .3 . 5 15 a ¿=. BT 14/12 SGK: §iÒn sè thÝch hîp.. IV. Híng dÉn vÒ nhµ (2 ph). -CÇn häc thuéc quy t¾c vµ c«ng thøc tæng qu¸t nh©n chia sè h÷u tØ, «n tËp gi¸ trÞ tuyệt đối của số nguyên, qui tắc cộng, trừ, nhân, chia số thập phân. -BTVN: bµi 15, 16 trang 13 SGK; bµi 10, 11, 14, 15 trang 4,5 SBT. -Híng dÉn bµi 15/13 SGK: Bài 13: Sử dụng tính chất giao hoán của phép nhân phân số để nhóm các phân số có thể rút gọn đợc với nhau Bài 16: Sử dụng tính chất phân phối của phép nhân đối với phép cộng sau đó dùng tính chất giao hoán và kết hợp một cách hợp lý để thực hiện phép tính.. ============***=============. Tiết 4: Đ4.Giá trị tuyệt đối của một số hữu tỉ.. Céng, trõ, nh©n, chia sè thËp ph©n A.Môc tiªu: So¹n: 18/8/2011  HS hiểu khái niệm giá trị tuyệt đối của một số hữu tỉ.  Xác định đợc giá trị tuyệt đối của một số hữu tỉ.  Cã kü n¨ng lµm c¸c phÐp tÝnh céng, trõ, nh©n, chia c¸c sè thËp ph©n.  Có ý thức vận dụng tính chất các phép toán về số hữu tỉ để tính toán hợp lý. B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh:.

(9) -GV: B¶ng phô ghi bµi tËp, gi¶i thÝch c¸ch céng, trõ, nh©n, chia sè thËp ph©n. H×nh vÏ trục số để ôn lại giá trị tuyệt đối của số nguyên a. -HS: +Ôn tập giá trị tuyệt đối của một số nguyên, qui tắc cộng, trừ, nhân, chia số thập ph©n, c¸ch viÕt ph©n sè thËp ph©n díi d¹ng sè thËp ph©n vµ ngîc l¹i (líp 5 vµ líp 6). +GiÊy trong, bót d¹, b¶ng phô nhãm. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: I. ổn định lớp (1 ph) II. KiÓm tra bµi cò (7 ph). -C©u 1: +Giá trị tuyệt đối của một số nguyên a là gì? +T×m: |15|; |-3|; |0|. +T×m x biÕt: |x| = 2. −1 2. -C©u 2: VÏ trôc sè, biÓu diÔn trªn trôc sè c¸c sè h÷u tØ: 3,5 ;. ; -2.. -Cho nhËn xÐt c¸c bµi lµm vµ söa ch÷a cÇn thiÕt. III. Bµi míi -ĐVĐ: Trên cơ sở giá trị tuyệt đối của số nguyên ta cũng xây dựng đợc khái niệm. giá trị tuyệt đối của số hữu tỉ? H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: Giá trị tuyệt đối của một số hữu tỉ -Nêu định nghĩa nh SGK. -Yªu cÇu HS nh¾c l¹i. -HS nhắc lại định nghĩa giá trị tuyệt đối của sè h÷u tØ x. -Dựa vào định nghĩa hãy tìm: −1 |3,5|; ;|0|;|−2| 2. | |. -HS lµm theo yªu cÇu cña GV. -Yªu cÇu lµm?1 phÇn b. -Gäi HS ®iÒn vµo chç trèng. -HS đứng tại chỗ trả lời. -Hái: VËy víi ®iÒu kiÖn nµo cña sè h÷u tØ x th× |x|=− x ? -Tr¶ lêi: Víi ®iÒu kiÖn x lµ sè h÷u tØ ©m. -GV ghi tæng qu¸t -Yêu cầu đọc ví dụ SGK. -Yªu cÇu lµm?2 SGK -2 HS lªn b¶ng lµm?2. HS kh¸c lµm vµo vë sau đó nhận xét bài của bạn. -Yªu cÇu tù lµm Bµi 1/11 vë BT in.. §N: |x|: lµ kho¶ng c¸c tõ ®iÓm x tíi ®iÓm 0 trªn trôc sè. T×m: |3,5|; −1 ;|0|;|−2|. |2| - |3,5|=35 |−12|= 12 ;. ;. |0|=0. |−2|=2 . ?1: b)NÕu x > 0 th× |x|=x NÕu x = 0 th× |x|=0 NÕu x < 0 th× |x|=− x TQ:  x neux 0 x   x neux  0. ?2: §¸p sè. 1 1 ; b) 7 7 1 c) −3 ; d) 0. 5. a). Hoạt động 2: cộng, trừ, nhân, chia số thập phân -Híng dÉn: §Ó céng trõ, nh©n chia sè thËp ph©n, ta cã thÓ viÕt chóng díi d¹ng ph©n sè thập phân rồi làm theo QT đã biết. -Híng dÉn c¸ch lµm thùc hµnh céng, trõ, nhân nh đối với số nguyên. Thùc hµnh: (-1,13) + (-0,264). VD: (-1,13) + (-0,264). ;.

(10) H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: Giá trị tuyệt đối của một số hữu tỉ -Nêu định nghĩa nh SGK. -Yªu cÇu HS nh¾c l¹i. -HS nhắc lại định nghĩa giá trị tuyệt đối của sè h÷u tØ x. = - (1,13 + 0,264) = -1,394. -C¸c c©u cßn l¹i yªu cÇu HS tù lµm vµo vë. -Híng dÉn chia hai sè h÷u tØ x vµ y nh SGK. -Yêu cầu đọc ví dụ SGK. -Yªu cÇu lµm?3 SGK -2 HS lªn b¶ng lµm?3, cßn l¹i lµm vµo vë. -Yªu cÇu lµm bµi 2/12 vë BT. -Yêu cầu đại diện HS đọc kết quả.. §N: |x|: lµ kho¶ng c¸c tõ ®iÓm x tíi ®iÓm 0 trªn trôc sè. T×m: |3,5|; −1 ;|0|;|−2|. |2|. −113 − 264 + 100 1000 − 1130+( −264) ¿ 1000 − 1394 ¿ =− 1, 394 1000 ¿. Qui t¾c chia: -Chia hai giá trị tuyệt đối. -§Æt dÊu “+” nÕu cïng dÊu. -§Æt dÊu “-” nÕu kh¸c dÊu. ? 3: TÝnh a)-3,116 + 0,263 = - (3,116 – 0,263) = -2,853 b)(-3,7) . (-2,16) = 3,7 . 2,16 = 7,992. Bµi 2/12 vë BT in: a) -4,476. b)-1,38 c)7,268. d)-2,14. Hoạt động 3: Luyện tập - củng cố -Yêu cầu HS nêu công thức xác định giá trị tuyệt đối của một số hữu tỉ. -Yªu cÇu lµm bµi 3 ( 19/15 SGK) vë BT in trang 12. a) Gi¶i thÝch c¸ch lµm. b) Chän c¸ch lµm hay. -Yªu cÇu lµm Bµi 4 ( 20/15 SGK).. -Bµi 3 (19/15 SGK): a)Gi¶i thÝch: B¹n Hïng céng c¸c sè ©m víi nhau đợc: (- 4,5) rồi cộng tiếp với 41,5 đợc kÕt qu¶ lµ 37. B¹n Liªn nhãm tõng cÆp c¸c sè h¹ng cã tæng. HS đọc nêu cách làm và đọc kết quả. a)= (6,3 + 2,4)+[(-3,7) +(-0,3)] = 8,7+ (-4) = 4,7 b)= [(-4,9) + 4,9] + [5,5 + (-5,5)] = 0 + 0 = 0 c)= 3,7 d) 2,8.[(- 6,5) + (-3,5)] = 2,8.(-10) = -28. b)Cả hai cách đều áp dụng t/c giao hoán và kết hợp của phép cộng để tính hợp lý. Nhng lµm theo c¸ch cña b¹n Liªn nhanh h¬n. -Bµi 4 (20/15 SGK): TÝnh nhanh. là số nguyên đợc (-3) và 40 rồi cộng hai số này đợc 37.. a) 4,7. b) 0. c) 3,7. d) -2,8. IV. Híng dÉn vÒ nhµ (2 ph). -Cần học thuộc định nghĩa và công thức xác định giá trị tuyệt đối của một số hữu tỉ, «n tËp c¸ch so s¸nh hai sè h÷u tØ. -BTVN: Bµi 21, 22, 24 trang 15, 16 SGK Bµi 24, 25, 27 trang 7, 8 SBT. -TiÕt sau luyÖn tËp, mang m¸y tÝnh bá tói.. TiÕt 5: A.Môc tiªu:. LuyÖn tËp So¹n: 22/8/2011 ..  Củng cố qui tắc xác định giá trị tuyệt đối của một số hữu tỉ.  Rèn kỹ năng so sánh các số hữu tỉ, tính giá trị biểu thức, tìm x (đẳng thức có chứa dấu giá trị tuyệt đối), sử dụng máy tính bỏ túi..

(11)  Ph¸t triÓn t duy HS qua d¹ng to¸n t×m gi¸ trÞ lín nhÊt (GTLN), gi¸ trÞ nhá nhÊt (GTNN) cña biÓu thøc. B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: B¶ng phô ghi bµi tËp 26: Sö dông m¸y tÝnh bá tói. -HS: GiÊy trong, bót d¹, b¶ng phô nhãm, m¸y tÝnh bá tói. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: I. ổn định lớp (1 ph) II. KiÓm tra bµi cò (8 ph). -C©u 1: +Nêu công thức tính giá trị tuyệt đối của một số hữu tỉ x? +Ch÷a BT 24/7 SBT: T×m x Q biÕt: a)|x| = 2;. b) |x| =. 3 4. vµ x < 0;. c)|x| = −1. 2 ; 5. d) |x| = 0,35 vµ. x > 0. -C©u 2: Ch÷a BT 27a, c, d/8 SBT: TÝnh b»ng c¸ch hîp lý a)(-3,8) + [(-5,7) + (+3,8)]; c)[(-9,6) + (+4,5)] + [(+9,6) + (-1,5)]; d)[(-4,9) + (-37,8)] + [(+1,9) + (+2,8))]. -Cho nhËn xÐt c¸c bµi lµm vµ söa ch÷a cÇn thiÕt. III. Bµi míi H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: luyện tập -Yªu cÇu më vë BT in lµm bµi 2 trang 13 (22/16 SGK): -1 HS đứng tại chỗ đọc kết quả và nêu lý do s¾p xÕp: -Yêu cầu 1 HS đọc kết quả sắp xếp và nêu lý do S¾p xÕp theo thø tù lín dÇn −5 2 4 ; −1 ; ; 0; -0,875. 6 3 13 3 39 40 4 0,3= = < = 10 130 130 13. 0,3;. -Yªu cÇu lµm bµi 3 vë BT (23/16 SGK). -GV nªu tÝnh chÊt b¾c cÇu trong quan hÖ thø tù. NÕu x > y vµ y > z  x > z -Gợi ý: Hãy đổi các số thập phân ra phân số råi so s¸nh. -3 HS tr×nh bµy. -Yªu cÇu lµm bµi 24a SGK vµ BT 28/8 SBT. -Gäi 2 HS lªn b¶ng lµm. -Cho nhËn xÐt.. BT in lµm bµi 2 trang 13 (22/16 SGK): V× sè h÷u tØ d¬ng > 0; sè h÷u tØ ©m < 0; trong hai sè h÷u tØ ©m sè nµo cã gi¸ trÞ tuyÖt đối nhỏ hơn thì lớn hơn -Đổi số thập phân ra phân số để so sánh. − 875 −7 −21 = = 1000 8 24 3 39 40 4 0,3= = < = 10 130 130 13 − 5 − 20 − 21 = > =−0 , 875 6 24 24 2 −5 4 < -0,875 < < 0 < 0,3 < −1 3 6 13 −0 , 875=. Bµi 3 vë BT (23/16 SGK). a). 4 < 1 < 1,1; 5. b) –500 < 0 < 0,001: c). −12 12 12 1 13 = < = = − 37 37 36 3 39. <. 13 38. Bµi 24/16 SGK: TÝnh nhanh a)(-2,5 . 0,38 . 0,4) – [0,125 . 3,15 . (-8)] = [(-2,5 . 0,4).0,38] – [(-8 . 0,125) . 3,15] -Yªu cÇu lµm BT d¹ng t×m x cã dÊu gi¸ trÞ = [-1 . 0,38] - [-1 . 3,15 ] tuyệt đối. -Tríc hÕt cho nh¾c l¹i nhËn xÐt: Víi mäi x  = (-0,38) – (-3,15)= -0,38 + 3,15 = 2,77 BT 28/8 SBT: TÝnh gi¸ trÞ biÓu thøc sau khi Q ta lu«n cã |x| = |-x| đã bỏ dấu ngoặc -Gäi 2HS lµm trªn b¶ng b¶ng A = (3,1 – 2,5) – (-2,5 +3,1) -2 HS lªn b¶ng lµm bµi 25 SGK, HS kh¸c.

(12) H§ cña ThÇy vµ Trß lµm vµo vë. 1.Bµi 5(25/16 SGK): a) |x − 1,7|=2,3 x − 1,7=2,3 x=4 ¿ ¿ x −1,7=− 2,3 x=−0,6  ¿ ¿ ¿ ¿ ¿ ¿ ¿ ¿. Ghi b¶ng = 3,1 – 2,5 + 2,5 – 3,1 = (3,1 – 3,1)+ (-2,5+2,5)= 0 Bµi 5(25/16 SGK): b). |x + 34|− 13 =0. 3 1 5 4 3 12 3 1 − 13 * x+ =− ⇒ x= 4 3 12. * x+ = ⇒ x=−. Hoạt động 2: Sử dụng máy tính bỏ túi -§a b¶ng phô viÕt bµi 26/16 SGK lªn b¶ng.. -Sö dông m¸y tÝnh CASIO lo¹i fx-500MS:. -Yªu cÇu HS sö dông m¸y tÝnh bá tói lµm theo híng dÉn. -Sau đó yêu cầu HS tự làm câu a và c. -GV cã thÓ híng dÉn thªm HS sö dông m¸y tÝnh CASIO lo¹i fx-500MS. -Yªu cÇu lµm BT 32/8 SBT. T×m gi¸ trÞ lín nhÊt cña : A = 0,5 - |x − 3,5| . -Hái: + |x − 3,5| cã gi¸ trÞ lín nhÊt nh thÕ nµo? +VËy - |x − 3,5| cã gi¸ trÞ nh thÕ nµo?  A = 0,5 - |x − 3,5| Cã gi¸ trÞ nh thÕ nµo?. a) Ên trùc tiÕp c¸c phÝm: ( - .) + ( - .) = -5.5497 c)Ên (- 0. ) (-.) M+ ( - 10.) 0. M+ AC ALPHA M+ = -0,42 Bµi 6(26/16 SGK): a)(-3,1597)+(-2,39) = -5,5497 c)(-0,5).(-3,2)+(-10,1).0,2 = -0,42 BT 32/8 SBT. + |x − 3,5|  0 víi mäi x + - |x − 3,5|  0 víi mäi x  A = 0,5 - |x − 3,5|  0,5 víi mäi x A cã GTLN = 0,5 khi x-3,5 =0  x = 3,5. IV. Híng dÉn vÒ nhµ (2 ph).  Xem lại các bài tập đã làm.  BTVN: 26 (b, d) trang 17 SGK; bµi 28 b, d, 30, 31 trang 8, 9 SBT.  Ôn tập định nghĩa luỹ thừa bậc n của a, nhân, chia hai luỹ thừa của cùng cơ số.. TiÕt 6:. §5. luü thõa cña mét sè h÷u tØ.. A.Môc tiªu: So¹n: 23/8/2011.  HS hiÓu kh¸i niÖm luü thõa víi sè mò tù nhiªn cña mét sè h÷u tØ, biÕt c¸c qui t¾c tÝnh tÝch vµ th¬ng cña hai luü thõa cïng c¬ sè, qui t¾c tÝnh luü thõa cña luü thõa.  Cã kü n¨ng vËn dông c¸c qui t¾c nªu trªn trong tÝnh to¸n. B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: B¶ng phô ghi bµi tËp, b¶ng tæng hîp c¸c qui t¾c tÝnh tÝch vµ th¬ng cña hai luü thõa cïng c¬ sè, qui t¾c tÝnh luü thõa cña luü thõa. M¸y tÝnh bá tói. -HS: +¤n tËp luü thõa víi sè mò tù nhiªn cña mét sè tù nhiªn, qui t¾c nh©n, chia hai luü thõa cña cïng c¬ sè. +M¸y tÝnh bá tói, bót d¹, b¶ng phô nhãm. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: I. ổn định lớp (1 ph) II. KiÓm tra bµi cò (8 ph)..

(13) - C©u 1: TÝnh gi¸ trÞ cña biÓu thøc: D = − 3 + 3 − − 3 + 2. (5 4 ) (. - C©u 2:. 4 5. ). ; F = -3,1. (3 – 5,7). +Cho a  N. Luü thõa bËc n cña a lµ g×? +ViÕt kÕt qu¶ díi d¹ng mét luü thõa: 34.35 vµ 58:52. III. Bµi míi. §V§: Trªn c¬ së cña luü thõa cña sè tù nhiªn ta còng cã luü thõa cña sè h÷u tØ. Cho ghi ®Çu bµi. H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: luỹ thừa với số mũ tự nhiên -T¬ng tù víi sè tù nhiªn, em hãy nêu định nghĩa luỹ thừa bËc n cña mét sè h÷u tØ? -GV ghi c«ng thøc lªn b¶ng. -Nêu cách đọc và cho HS đọc -Giíi thiÖu c¸c qui íc: -Hái: NÕu viÕt sè h÷u tØ x díi d¹ng a b. th× xn =. a b. n. (). cã thÓ. tÝnh nh thÕ nµo? -HS sử dụng định nghĩa để tính. Có thể trao đổi trong nhãm. -Yªu cÇu lµm?1 trang 17.. ( ). n. n. a n b 3 ( − 2 )3 * −2 = 2 = −8 ; * 9,70 = 1 5 125 5 * (-0,5)3 = (-0,5).(-0,5).(-0,5) = -0,125 a b. () ( ). TÝnh:. =. 2. −3 2 ( − 3 ) 9 = 2 = 4 16 4 0,5)2 = 0,25. *. -Luü thõa bËc n cña sè h÷u tØ x lµ tÝch cña n thõa sè x. x . x . x . .. . x (x  Q, n  N, n > 1). xn = ⏟ n .thua . so x lµ c¬ sè; n lµ sè mò -Quy íc: x1 = x; xo = 1 (x 0). ; * (-. Hoạt động 2: Tích và thơng hai luỹ thừa cùng cơ số -Yªu cÇu ph¸t biÓu c¸ch tÝnh Víi x Q; m, n  N tÝch cña hai luü thõa vµ thxm. xn = xm+n; xm : xm = xm-n (x 0, m n) ¬ng cña hai luü thõa cña sè *?2: ViÕt díi d¹ng mét luü thõa: tù nhiªn? a) (-3)2.(-3)3 = (-3)2+3 = (-3)5 -T¬ng tù víi sè h÷u tØ x ta b) (-0,25)5 : (-0,25)3= (-0,25)5-3 = (-0,25)2 tÝnh thÕ nµo? *BT 49/18 SBT: -Yêu cầu HS làm?2 và đọc a)B đúng; b)A đúng; c)D đúng; d)E đúng. kÕt qu¶. -§a BT 49/2012 SBT lªn b¶ng phô Chọn câu trả lời đúng. Hoạt động 3: Luỹ thừa của luỹ thừa -Yªu cÇu lµm?3 SGK -Gợi ý: Dựa theo định nghĩa để làm -YC 2 HS lµm trªn b¶ng, c¶ líp lµm vµ nx. -Hái: VËy qua 2 bµi ta thÊy khi tÝnh luü thõa cña mét luü thõa ta lµm thÕ nµo? -Ta cã thÓ rót ra c«ng thøc thÕ nµo? -Tr¶ lêi: Khi tÝnh luü thõa cña mét luü thõa, ta gi÷ nguyªn c¬ sè vµ nh©n hai sè. *? 3: TÝnh vµ so s¸nh: a) (22)3 = 22.22.22 = 26 b). −1 2. 2 5. −1 2 −1 2 − 1 2 − 1 2 −1 . . . . 2 2 2 2 2. 2. −1 2. [( ) ] ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) =. *C«ng thøc: *?4: §iÒn sè thÝch hîp: a) 6 b) 2 -HS tr¶ lêi: a) Sai; b) Sai; c) §óng Gi¶i: am.an = (am)n  m + n = m .n. ¿. 10.

(14) H§ cña ThÇy vµ Trß mò. -Yªu cÇu lµm?4/18 SGK. a). −3 4. 3 2. 3 4. 6. [( ) ] ( ) =−. ; b). 2. [ ( 0,1 )4 ] =( 0,1 )8. Ghi b¶ng m=n=0 ¿ m=n=2  ¿ ¿ ¿ ¿. -Đa thêm bài tập đúng sai lên b¶ng phô: a) 23 . 24 = (23)4 ; b) 52 . 53 = (52)3 c) 32 . 32 = (32)2 -NhÊn m¹nh: Nãi chung am.an  (am)n -VËy khi nµo cã am.an = (am)n? Hoạt động 4: Củng cố luyện tập -Nhắc lại định nghĩa luỹ thừa *BT 27/19 SGK: Tính bËc n cña sè h÷u tØ x. Nªu 1 3 −729 25 −2 = =− 11 qui t¾c nh©n, chia hai luü 4 64 64 thõa cña cïng c¬ sè, qui t¾c −1 4 1 tÝnh luü thõa cña mét = luü thõa. 3 81 -§a b¶ng phô ghi tæng hîp *BT 28/19 SGK: TÝnh ba c«ng thøc. −1 2 1 − 1 3 1 = ; =− -Yªu cÇu lµm BT 27/19 SGK 2 4 2 8 -Cho hoạt động nhóm làm NhËn xÐt: Luü thõa bËc ch½n BT 28/19 SGK sau đó nhận cña mét sè ©m lµ mét sè dxÐt ¬ng. Luü thõa bËc lÎ cña mét -Dïng m¸y tÝnh bá tói lµm sè ©m lµ mét sè ©m. BT 33/20 SGK. *BT 33/20 SGK: -Yêu cầu tự đọc SGK rồi tính 3,52 = 12,25 Giíi thiÖu c¸ch tÝnh kh¸c (-0,12)3 = -0,001728 dïng m¸y CASIO fx 500 (1,5)4 = 5,0625 MS: TÝnh (-0,12)3 ;(1,5)4: Ên ( - 0,12 ) x3 =; hoÆc (0,12) x3 = đều đợc -1,728 10-03 hiểu là -0,001728 ấn 1,54 = đợc 5,0625 IV. Híng dÉn vÒ nhµ (2 ph).  Cần học thuộc định nghĩa luỹ thừa bậc n của số hữu tỉ và các qui tắc.  BTVN: 29, 30, 32 trang 19 SGK; bµi39, 40, 42, 43 trang 9 SBT.  §äc môc “Cã thÓ em cha biÕt” SGK tr.20.. ( ) ( ). ( ). ( ).

(15) TiÕt 7:. §6. luü thõa cña mét sè h÷u tØ.. A.Môc tiªu: So¹n: 25/8/2011.  HS n¾m v÷ng hai qui t¾c vÒ luü thõa cña mét tÝch vµ luü thõa cña mét th¬ng.  Cã kü n¨ng vËn dông c¸c qui t¾c nªu trªn trong tÝnh to¸n. B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: B¶ng phô ghi bµi tËp vµ c¸c c«ng thøc. -HS: M¸y tÝnh bá tói, bót d¹, b¶ng phô nhãm. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: I. ổn định lớp (1 ph) II. KiÓm tra bµi cò (8 ph). -C©u 1: §Þnh nghÜa vµ viÕt c«ng thøc luü thõa bËc n cña sè h÷u tØ x. Ch÷a BT 39/9 SBT: TÝnh:. 1 2. 0. ( ) −. ;. 1 2. 2. ( ) 3. .. -C©u 2: ViÕt c«ng thøc tÝnh tÝch, th¬ng hai luü thõa cïng c¬ sè, tÝnh luü thõa cña mét luü thõa vµ ch÷a BT 30/19 SGK: T×m x biÕt: a) x :. 1 2. 3. ( ) −. = −1 2. III. Bµi míi §V§: Cã thÓ tÝnh nhanh tÝch (0,125)3. 83 nh thÕ nµo? H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: luỹ thừa của một tích -Yªu cÇu lµm?1. -2 HS lªn b¶ng lµm. - Ghi chÐp vµo vë sau khi nhËn xÐt bµi lµm cña b¹n. -Hái: H·y rót ra nhËn xÐt: muèn n©ng mét tÝch lªn mét luü thõa, ta cã thÓ lµm thÕ nµo? -Tr¶ lêi: Muèn n©ng mét tÝch lªn mét luü thõa, ta cã thÓ n©ng tõng thõa sè lªn luü thõa đó, rồi nhân các kết quả tìm đợc. -Cho ghi l¹i c«ng thøc. -Theo dâi GV c«ng thøc. -Yªu cÇu vËn dông lµm?2. -Hai HS lªn b¶ng lµm -Lu ý c«ng thøc ¸p dông cho c¶ 2 chiÒu. -Yªu cÇu lµm BT 36 (a, b, d)/22 SGK:. ViÕt díi d¹ng luü thõa cña mét sè h÷u tØ:. -?1: TÝnh vµ so s¸nh a)(2.5)2 = 102 = 100 vµ 22.52 = 4.25 = 100  (2.5)2 = 22.52 1 3 3 3 3 27 . = = 2 4 8 512 3 3 1 3 1 27 27 = . = 2 4 8 64 512 3 3 3 1 3 = 1 3 . 2 4 2 4. ( ) () vµ ( ) ( )  ( ) ( )( ) b). -C«ng thøc: (x.y)n = xn. yn. -?2: a). 1 3. 5. (). 1 .3 3. 5. ( ). .35 =. = 15 = 1. b) (1,5)3.8 = (1,5)3. 23 = (1,5.2)3 = 33 = 27 -Lµm BT 36/22 SGK a)108 .28 = 208 b)254 .28 = (52)4 .28 =58 . 28= 108. d)158 . 94 = 158 . (32)4 = 158 . 38 = 458. Hoạt động 2: luỹ thừa của một thơng -Yªu cÇu hai HS lªn b¶ng lµm?3. TÝnh vµ so s¸nh. -Cho söa ch÷a nÕu cÇn thiÕt. -Hái: Qua hai vÝ dô , h·y rót ra nhËn xÐt: luü thõa cña mét th¬ng tÝnh nh thÕ nµo? -Tr¶ lêi: luü thõa cña mét th¬ng b»ng th¬ng cña hai luü thõa.. *?3: TÝnh vµ so s¸nh: a). −2 3. 3. ( ). 3. −2 ¿ ¿ vµ ¿ ¿. . Cã. −2 3. 3. ( ). =.

(16) H§ cña ThÇy vµ Trß -GV ®a ra c«ng thøc. -Nªu c¸ch chøng minh c«ng thøc nµy còng gièng nh chøng minh c«ng thøc luü thõa cña mét tÝch.. Ghi b¶ng −2 ¿3 − 2 − 2 −2 ¿ = − 8 ; vµ = . . 3 3 3 27 ¿ ¿ 3 −2 ¿ 3 −8 ¿  −2 = 27 ¿ 3 ¿ 5 100000 10 b) 105 = =3125 = 55 = 32 2 2. ( ). 5. ( ). n. n.  x x    n  y y. -C«ng thøc:. 2 2 ?4:TÝnh: * 722 = 72 =32 =9. 24. -Chó ý: C«ng thøc sö dông theo hai chiÒu. -Yªu cÇu lµm?4. Gäi ba HS lªn b¶ng. -Yªu cÇu nhËn xÐt, söa ch÷a bµi lµm nÕu cÇn.. ( 24 ). 3 3 * 15 =153 =53 =125. 27 3 3 −7 . 5 ¿ ¿ * = ¿ ¿. (. −7 .5 3 ( )3 = -27 = −3 24. ). Hoạt động 3: Luyện tập củng cố -Yªu cÇu viÕt c«ng thøc: Luü thõa cña mét tÝch, luü thõa cña mét th¬ng, nªu sù kh¸c nhau cña y trong hai c«ng thøc. -Mét HS lªn b¶ng viÕt l¹i c¸c c«ng thøc. -Yªu cÇu lµm?5: TÝnh -Hai HS lµm -Đa ra đề bài 34/22 SGK lên bảng phụ. -Yêu cầu kiểm tra lại các đáp số và sửa lại chç sai. -Yªu cÇu HS lµm BT 37/22 SGK: TÝnh gi¸ trÞ cña biÓu thøc.. -?5:TÝnh a)(0,125)3 .83 = (0,125 .8)3 = 13 = 1 b)(-39)4 :134 = (-39 : 13 )4 = (-3)4 = 81 -Xem bµi lµm 34/22 SGK vµ söa l¹i chç sai a) Sai v× (-5)2. (-5)3 = (-5)5 b)§óng. c) Sai v×(0,2)10 :(0,2)5 =(0,2)5 d) Sai v×. 1 − 7. 2 4. 1 7. 8. [ ( )] ( ) =−. e)§óng. 10. f) Sai v×. 3 810 ( 2 ) 230 14 = = =2 4 8 ( 22 )8 216. IV. Híng dÉn vÒ nhµ (2 ph).  ¤n tËp c¸c qui t¾c vµ c«ng thøc vÒ luü thõa trong c¶ 2 tiÕt.  BTVN: 38, 40, trang 22, 23 SGK; bµi 44, 45, 46, 50, 51 trang 10, 11 SBT.. TiÕt 8:. LuyÖn tËp. A.Môc tiªu: So¹n: 3/9/2011.  Cñng cè qui t¾c nh©n, chia hai luü thõa cña cïng c¬ sè, qui t¾c tÝnh luü thõa cña luü thõa, luü thõa cña mét tÝch, luü thõa cña mét th¬ng.  RÌn kü n¨ng ¸p dông c¸c qui t¾c trªn trong tÝnh to¸n gi¸ trÞ biÓu thøc, viÕt díi d¹ng luü thõa, so s¸nh hai luü thõa, t×m sè cha biÕt. B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh:.

(17) -GV: B¶ng phô ghi c¸c c«ng thøc vÒ luü thõa, BT. -HS: GiÊy trong, bót d¹, b¶ng phô nhãm. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: I. ổn định lớp (1 ph) II. KiÓm tra bµi cò (5 ph). -Treo bảng phụ.Yêu cầu HS điền tiếp để đợc các công thức đúng: xm . xn =?;. (xm)n =?;. xm : xn =?;. x y. n. (). (xy)n =?;. =?. Hoạt động 1: luyện tập H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. *D¹ng I: ViÕt biÓu thøc díi d¹ng c¸c luü thõa. -Bµi 38/22 SGK. -Bµi 38/22 SGK: 2 HS lªn b¶ng lµm. 27 18 a)ViÕt 2 vµ 3 díi d¹ng luü thõa cã sè mò a) 227 = (23)9 = 89 9. 318 = (32)9 = 99 27 18 b)Trong 2 sè 2 vµ 3 sè nµo lín h¬n? b)Sè lín h¬n: -Gäi 2 HS lªn b¶ng lµm. 227 = 89 < 318 = 99 -Cho nhËn xÐt bµi lµm. Bµi 39/23 SGK: -Lµm bµi 39/23 SGK: ViÕt x10 díi d¹ng: ViÕt x10 díi d¹ng: a)Tích của hai luỹ thừa trong đó có một thừa a)x10 = x7 . x3 sè lµ x7. b)x10 = (x2)5 2 b)Luü thõa cña x . c)x10 = x12 : x2 c)Thơng của hai luỹ thừa trong đó số bị chia lµ x12. *D¹ng II: TÝnh gi¸ trÞ biÓu thøc -Yªu cÇu lµm bµi 40/23 SGK. -3 HS tr×nh bµy c¸ch lµm trªn b¶ng -Gäi 3 HS tr×nh bµy c¸ch lµm. Cả lớp làm sau đó nhận xét bài của bạn.. -Bµi 40/23 SGK: TÝnh: 3 1 2 6+7 2 13 2 169 + ¿ = = 7 2 14 14 196 4 4 4 4 ( 5. 20 ) 100 1 c) 5 5.205 = = = 5 5 25 . 4 (25 . 4 ) 100 100 5 4 1 d) −10 . −6 = −853 3 3 5. a). ( ) ( ) ( ) ( ) ( ). *D¹ng III: T×m sè cha biÕt -GV híng dÉn HS lµm c©u a bµi 42/23 SGK. -Lµm theo GV c©u a. -Cho c¶ líp tù lµm c©u b vµ c, gäi 2 HS lªn b¶ng lµm. -Tù lµm c©u b vµ c.. -2 HS lªn b¶ng lµm. -Yªu cÇu nhËn xÐt vµ söa ch÷a. -Yªu cÇu lµm BT 46/2012 SBT -Lµm chung c©u a trªn b¶ng theo híng dÉn cña GV.. -Lµm Bµi 42/23 SGK.. 16 =2 2n = 16: 2= 8 2n = 23  n =3 n 2 n b) (− 3 ) = -27 81. a).  (-3)n = 81.(-27)= (-3)4.(-3)3  (-3)n = (-3)7  n = 7 c) 8n : 2n = 4  (8 : 2)n = 4 4n = 41n = 1 -BT 46/2012 SBT: T×m tÊt c¶ c¸c sè tù nhiªn n sao cho: a)2. 16  2n > 4 Biến đổi các biểu thức số dới dạng luỹ thừa của 2..

(18) H§ cña ThÇy vµ Trß -Tù lµm c©u b vµo vë. -1 HS lªn b¶ng lµm.. Ghi b¶ng 2. 24  2n > 22 25  2n > 22  2 < n 5  n  {3; 4; 5} b) 9. 33  3n  35  35 3n  35  n = 5. IV. Híng dÉn vÒ nhµ (2 ph).  Xem lại các bài tập đã làm, ôn lại các qui tắc về luỹ thừa.  BTVN: 47, 48, 52, 57, 59/11,12 SBT.  Ôn tập khái niệm tỉ số của hai số x và y (với y  0), định nghĩa hai phân số bằng nhau. a c = . ViÕt tØ sè gi÷a hai sè thµnh tØ sè cña hai sè nguyªn. b d.  Đọc bài đọc thêm: Luỹ thừa với số mũ nguyên âm.. TiÕt 9:. §7. TØ LÖ thøc.. A.Môc tiªu: So¹n: 10/9/2011. +HS hiÓu râ thÕ nµo lµ tØ lÖ thøc, n¾m v÷ng hai tÝnh chÊt cña tØ lÖ thøc. +Nhận biết đợc tỉ lệ thức và các số hạng của tỉ lệ thức. Bớc đầu biết vận dụng các tính chÊt cña tØ lÖ thøc vµo gi¶i bµi tËp. B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: B¶ng phô ghi bµi tËp vµ c¸ckÕt luËn. -HS: +M¸y tÝnh bá tói, bót d¹, b¶ng phô nhãm. +Ôn tập khái niệm tỉ số của hai số x và y (với y  0), định nghĩa hai phân số bằng nhau, viÕt tØ sè hai sè tØ sè hai sè nguyªn C.Tổ chức các hoạt động dạy học: I. ổn định lớp (1 ph) II. KiÓm tra bµi cò (5 ph). -C©u hái:. +TØ sè cña hai sè a vµ b víi b ≠ 0 lµ g×? KÝ hiÖu. 10 15. +So s¸nh hai tØ sè:. vµ 1,8 . 2,7. III. Bµi míi H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: Định nghĩa -Trong bµi tËp trªn, ta cã hai tØ sè b»ng nhau 10 = 15 1,8 2,7. 1,8 10 . Ta nói đẳng thức 2,7 15. =. lµ mét tØ lÖ thøc. VËy tØ lÖ thøc lµ g×? -Trả lời: Tỉ lệ thức là một đẳng thức của hai tØ sè. *Đn: Tỉ lệ thức là một đẳng thức của hai tỉ sè. a b. =. c d. (§K b, d  0).. a, d lµ ngo¹i tØ; b, c lµ trung tØ. So s¸nh: 15 21. =. 15 12 ,5 vµ 21 17 , 5 5 12 ,5 125 vµ = 7 17 , 5 175. =. 5 7.

(19) H§ cña ThÇy vµ Trß 15 21. -Yªu cÇu so s¸nh hai tØ sè 15 21. -Ta cã. =. 12 ,5 17 , 5. Ghi b¶ng vµ. 12 ,5 17 , 5. lµ tØ lÖ thøc. -Yêu cầu nêu lại định nghĩa tỉ lệ thức. -Nªu c¸ch viÕt kh¸c cña tØ lÖ thøc a:b = c:d, a, b, c, d lµ c¸c sè h¹ng. -Hái: TØ lÖ thøc. 2 5. 6 15. =. cã c¸ch viÕt. nµo kh¸c? nªu c¸c sè h¹ng cña nã? -2 HS lªn b¶ng lµm?1, HS kh¸c lµm vµo vë -Yªu cÇu lµm bµi 2 vë BT: Tìm các tỉ số bằng nhau trong các tỉ số đã cho råi lËp thµnh tØ lÖ thøc?. 15 21. . =. 12 ,5 17 , 5. +ViÕt: 2 : 5 = 6 : 15 +C¸c sè h¹ng cña tØ lÖ thøc lµ 2; 5; 6; 15 +2; 15 lµ ngo¹i tØ, 5; 6 lµ trung tØ. *?1: XÐt c¸c tØ sè a) . 2 2 1 1 4 4 1 1 vµ : 4= . = :8= . = 5 5 4 10 5 5 8 10 2 4 :4 = :8  Có thể lập đợc tỉ lệ 5 5. thøc.. 1 −7 1 −1 −3 :7= . = 2 2 7 2 2 1 −12 5 1 −2 :7 = . =− 5 5 5 36 3 1 2 1  −3 :7  −2 : 7  Kh«ng lËp ®2 5 5. -Bµi 2 vë bµi tËp: C¸c tØ lÖ thøc lµ 24 : 3 = 56 : 7 4 : 10 = 3,6 : 9. b). îc tØ lÖ thøc. Hoạt động 2: Tính chất a. c. -§· biÕt khi cã tØ lÖ thøc : = mµ a, b d b, c, d  Z (b, d  0) theo §N ph©n sè b»ng nhau ta có ad = bc. Ta xem t/c này có đúng víi tØ sè nãi chung kh«ng? -Yêu cầu đọc ví dụ SGK sau đó tự làm?2. -Sau khi HS lµm?2 xong GV giíi thiÖu tÝnh chÊt c¬ b¶n cña tØ lÖ thøc: “Trong tØ lÖ thøc tÝch c¸c ngo¹i tØ b»ng tÝch c¸c trung tØ”. -§· biÕt. a b. =. c d.  ad = bc ngîc l¹i cã. đúng không? -1 HS lªn b¶ng tr×nh bµy c¸ch lµm . -HS tËp ph¸t biÓu tÝnh chÊt c¬ b¶n vµ ghi chÐp l¹i. -Yêu cầu HS làm?3 sau khi đọc VD sgk -Yªu cÇu b»ng c¸ch t¬ng tù h·y lµm thÕ nµo để có. a b ? = c d. d c = ? b a. d b ? = c a. ?2: NÕu cã. a b. c d. =. .bd  ad = bc. VËy. a b. a .bd = b.  =. c d.  ad = bc.. T/c: Trong tØ lÖ thøc tÝch c¸c ngo¹i tØ b»ng tÝch c¸c trung tØ. -?3: NÕu cã ad = bc. Chia 2 vÕ cho tÝch bd ad bd. =. *T/c:. bc  bd. a b. =. c d. (bd  0).. ad = bc. a c = b d. d c = b a a b = c d. -Từ các tỉ lệ thức đã lập cho HS nhận xét vị trí các ngoại tỉ, trung tỉ để tìm cách nhớ.. d b = c a. a c ; đổi chỗ trung tỉ đ= b d a b d b îc: ; đổi chỗ ngoại tỉ đợc: = = c d c a d c Đổi chỗ cả trung tỉ, cả ngoại tỉ đợc = b a. - NhËn xÐt: tõ. Hoạt động 3: Luyện tập củng cố -Yªu cÇu 2 HS lµm bµi 46(a, b)/26 SGK. -2 HS lªn b¶ng lµm. -Hỏi: từ cách làm ta có thể rút ra đợc muốn. c d. - Bµi 46/26 SGK: T×m x: a). x −2 − 2. 27 3,6. x=-2.27 x = = 27 3,6 3,6.

(20) H§ cña ThÇy vµ Trß t×m 1 trung tØ hoÆc 1ngo¹i tØ ta lµm thÕ nµo? +Muèn t×m 1 trung tØ cã thÓ lÊy tÝch cña ngo¹i tØ chia cho trung tØ kia. +Muèn t×m 1 ngo¹i tØ cã thÓ lÊy tÝch cña trung tØ chia cho ngo¹i tØ kia. -Yªu cÇu HS lµm Bµi 47/26 SGK: LËp tÊt c¶ các tỉ lệ thức từ đẳng thức:. Ghi b¶ng x=-15. b)-0,52 : x = -9,36 : 1,38  x . (-9,36) = -0,52 . 16,38 x=. − 0 , 52. 16 , 38 −9 , 36. = 0,91. Bµi 47/26 SGK: a) 6 . 63 = 9 . 42. 6 42 6 9 63 42 ; ; ; = = = 9 63 42 63 9 6 63 9 = . 42 6. . b) 0,24 . 1,61 = 0,84 . 0,46 0 ,24 0 , 46 ; = 0 ,84 1 , 61 1 ,61 0 , 46 = 0 ,84 0 ,24. 0 ,24 0 , 84 ; = 0 , 46 1 , 61. . IV. §¸nh gi¸ bµi d¹y (2 ph) -Nắm vững định nghĩa và các tính chất của tỉ lệ thức, các cách hoán vị số hạng của tØ lÖ thøc, t×m sè h¹ng trong tØ lÖ thøc. BTVN: 44, 45, 46c, 48 trang 26 SGK.. TiÕt 10: LuyÖn tËp- kiÓm tra viÕt 15 phót A. Môc tiªu: So¹n: 12/9/2011.  Củng cố định nghĩa và hai tính chất của tỉ lệ thức.  RÌn kü n¨ng nhËn d¹ng tØ lÖ thøc, t×m sè h¹ng cha biÕt cña tØ lÖ thøc; lËp ra c¸c tỉ lệ thức từ các số, từ đẳng thức tích. B. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: B¶ng phô ghi c¸c bµi tËp, b¶ng phô ghi 2 tÝnh chÊt cña tØ lÖ thøc; pho to bµi kiÓm tra viÕt 15 phót. -HS: GiÊy trong, bót d¹, b¶ng phô nhãm, giÊy kiÓm tra 15 phót. C. tổ chức các hoạt động dạy học: I. ổn định lớp (1 ph) II. KiÓm tra bµi cò (5 ph). -C©u 1:. +Hãy nêu định nghĩa tỉ lệ thức. +H·y lËp 1 tØ lÖ thøc tõ c¸c sè sau: 28; 14; 2; 4; 8; 7. -Câu 2: Yêu cầu nêu 2 t/c của tỉ lệ thức sau đó GV treo bảng phụ ghi 2 t/c của tỉ lệ thức. III. Bµi míi -§V§: H«m nay chóng ta luyÖn tËp vÒ tØ lÖ thøc. H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: luyện tập. D¹ng 1: NhËn d¹ng tØ lÖ thøc -Yªu cÇu lµm Bµi 49/26 SGK b, c, d. Các tỉ số sau có lập đợc tỉ lệ thức không? b) 39. 3 10. : 52. 2 5. vµ 2,1 : 3,5. -Bµi 49/26 SGK: b) 39. 3 10. 2,1 : 3,5 =. : 52 21 35. 2 5. =. 393 5 3 = . 10 262 4 3 3 3 ; v×  5 4 5. =.

(21) H§ cña ThÇy vµ Trß c)6,51 : 15,9 vµ 3 : 7 d)-7 : 4. 2 3. Ghi b¶ng nên không lập đợc tỉ lệ thức. 651: 217 159: 217. c) 6,51 : 15,9 =. vµ 0,9 : (-0,5). -Gọi 3 HS đứng tại chỗ trả lời. -Yªu cÇu c¶ líp nhËn xÐt c¸ch lµm cña b¹n.. =. 3 7. Lập đợc tỉ lệ thức. 2 3 = −  3 2. d) -7 : 4. 0,9 = − 0,5. −9 5. Không lập đợc tỉ lệ thức. D¹ng 2: T×m sè h¹ng cha biÕt. -Yªu cÇu lµm bµi 2 trang 23 vë BT. T×m x: -Bµi 2: T×m x 3 5 2 7 b) 2 : x = 1 : 0,2 3 9. a)2,5 : 7,5 = x :. 3 = 2,5 .0,6 5 2,5 . 0,6 0,6 VËy x = = =2 7,5 3 7 2 b)x . 1 = 2 . 0,2 9 3 16 8 8.9 hay x . = . VËy x = 9 3 3 . 16. a)7,5 . x = 2,5 .. -Yªu cÇu ph¸t biÓu c¸ch t×m 1 sè h¹ng cña tØ lÖ thøc. -1 HS đứng tại chỗ phát biểu cách tìm 1 số h¹ng cña tØ lÖ thøc. -Gäi 2 HS tr×nh bµy c¸ch lµm.. 3 2. D¹ng 3: LËp tØ lÖ thøc -Yªu cÇu HS lµm bµi 51/28 SGK: LËp tØ lÖ *Bµi 51/28 SGK thøc tõ bèn sè sau: 1,5; 2; 3,6; 4,8. -Hớng dẫn: có thể viết thành đẳng thức tích, Đẳng thức tích: 1,5 . 4,8 = 2. 3,6 (= 7,2) sau đó áp dụng tính chất 2 viết tất cả các tỉ lệ -HS 2 đọc tất cả các tỉ lệ thức lập đợc thức có thể đợc 1,5 3,6 4,8 3,6 1,5 2 -1 HS đọc đẳng thức tích có thể viết đợc ; ; ; = = = 2. 4,8. 2. 1,5. 3,6. 4,8. 4,8 2 = 3,6 1,5. Hoạt động 2: Kiểm tra giấy (15 ph). -Phát đề bài cho HS làm bài kiểm tra §Ò bµi: C©u 1: T×m c¸c tØ sè b»ng nhau råi lËp thµnh tØ lÖ thøc: 26 : 13 ;. 3. 1 : 2 ; 10 : 5 ; 2,4 : 8 ; 3 : 10. 2. C©u 2: LËp tÊt c¶ c¸c tØ lÖ thøc tõ bèn trong n¨m sè sau: 4 ; 16 ; 64 ; 256 ; 1024 C©u 3: T×m x trong c¸c tØ lÖ thøc a)6,5 : 5 = 2,6 : x. b) x :. 3 7. = 1. 1 4. :. 2 7. IV. Híng dÉn vÒ nhµ (2 ph). -Ôn lại các bài tập đã làm. -BTVN: Bµi 50,53/27,28 SGK; Bµi 62, 64 70/ 13, 14 SBT. -Xem tríc bµi “TÝnh chÊt d·y tØ sè b»ng nhau”.. TiÕt 11:. §8. TÝnh chÊt cña d·y tØ sè b»ng nhau. =.

(22) A. Môc tiªu:. So¹n: 01/2012/09. Gi¶ng:. 05/2012/09. +HS n¾m v÷ng tÝnh chÊt cña d·y tØ sè b»ng nhau. +Có kỹ năng vận dụng tính chất này để giải các bài toán chia theo tỉ lệ. B. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: B¶ng phô ghi c¸ch chøng minh d·y tØ sè b»ng nhau (më réng cho 3 tØ sè) vµ bµi tËp. -HS: ¤n tËp c¸c tÝnh chÊt cña tØ lÖ thøc, bót d¹, b¶ng phô nhãm. C. Tổ chức các hoạt động dạy học: I. ổn định lớp (1 ph) II. KiÓm tra bµi cò (8 ph). -C©u hái: + Nªu tÝnh chÊt c¬ b¶n cña tØ lÖ thøc. + Ch÷a bµi tËp 70c, d/ 13 SBT: T×m x trong c¸c tØ lÖ thøc d) 1. c) 0,01 : 2,5 = 0,75x : 0,75. 1 : 0,8 = 3. 2 3. : 0,1x.. III. Bµi míi - §V§ nh SGK H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: Tính chất của dãy tỉ số bằng nhau 2+3 5 1 2 −3 = = Vµ 4+ 6 10 2 4 −6 2+3 2 −3 −1 1 So s¸nh tØ sè vµ víi c¸c tØ lÖ = = 4+ 6 4 −6 −2 2 thức đã cho. 2 3 2+3 2 −3 = = = = 1 -HS kiÓm tra gi¸ trÞ cña tõng tØ sè trong tØ lÖ 4 6 4+ 6 4 −6 2 thức đã cho.. -Yªu cÇu lµm?1: Cho tØ lÖ thøc. 2 4. =. 3 6. -?1 Cã:. (). -HS t×m gi¸ trÞ cña c¸c tØ sè cßn l¹i vµ so s¸nh -VËy cã nhËn xÐt: cã thÓ viÕt c¸c tØ sè trªn thÕ nµo? -VËy mét c¸ch tæng qu¸t tõ tØ lÖ thøc a b. =. c d. cã thÓ suy ra. a b. =. -Nhận xét các tỉ số đã cho bằng nhau nên có thÓ viÕt thµnh d·y b»ng nhau. TÝnh chÊt:. a b. a+ c = b+d. a+ c b+d. c a c  = d b d a−c §K: b  d b− d. =. =. *TÝnh chÊt më réng (ghi vµo vë) kh«ng? a c e a c e = =  = = = -Yêu cầu đọc cách lập luận của SGK b d f b d f -1 HS trình bày lại dẫn đến kết luận. a+ c+ e a − c+ e a+ c − e -Bằng cách tơng tự cũng lý luận đợc dãy tỉ số = = = b+d + f b− d + f b+d − f b»ng nhau më réng. a−c−e -GV treo b¶ng phô ghi c¸ch chøng minh tÝnh =… chÊt më réng, yªu cÇu HS ghi vµo vë. b− d − f -Yêu cầu HS đọc VD SGK x y Bµi 1: T×m x vµ y biÕt = vµ x + y -Yªu cÇu lµm BT. 2 7 x y Bµi 1: T×m x vµ y biÕt = vµ x + y = 18 2. = 18 Bµi 2: T×m x vµ y biÕt x :3 = y :(-7) vµ x - y = -10. 7. ta cã. x 2. =. y 7. =. x+y 18 = =2 2+ 7 9.  x = 2. 2 = 4 vµ y = 2. 7 = 14 Bµi 2: T×m x vµ y biÕt: x :3 = y :(-7) vµ x - y = -10. x− y x y − 10 = = = 3 −7 9 2 −(−7) − 10 1 − 10 x= .3 = −3 vµ y = .(9 3 9. ta cã.

(23) H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng 7) = 7. 7 9. Hoạt động 2: chú ý -Yªu cÇu tù lµm?2 Dïng d·y tØ sè b»ng nhau a b c *Chó ý: Khi = = 2 3 5 để thể hiện câu nói: Số học sinh của ba lớp Ta nãi a, b, c tØ lÖ víi c¸c sè 2 ; 3 ; 5. 7A, 7B, 7C tØ lÖ víi c¸c sè 8 ; 9 ; 10. ViÕt: a : b : c = 2 : 3 : 5 *?2: Gäi sè häc sinh c¸c líp 7A, 7B, 7C lµ a, -1 HS lªn b¶ng thÓ hiÖn. -Sau khi HS lµm?2 xong yªu cÇu lµm tiÕp bµi b, c ta cã: a = b = c 8 9 10 57/30 SGK *Bµi 57/30 SGK: Gäi sè viªn bi cña ba b¹n Minh, Hïng, Dòng -Gäi 1 HS lªn b¶ng tr×nh bµy. lµ x, y, z -Yêu cầu trả lời đầy đủ. x y z x+ y+z 44 = = = = = 2. 4. 5. 2+ 4+5. 11. 4 VËy: x = 4 . 2 = 8; y = 4 . 4 = 16; z = 4 . 5 = 20 Hoạt động 3: Luyện tập củng cố -Yªu cÇu nªu tÝnh chÊt cña d·y tØ sè b»ng nhau -1 HS lªn b¶ng viÕt tÝnh chÊt më réng -Yªu cÇu lµm Bµi 56/30 SGK -1 HS tr×nh bµy trªn b¶ng, c¶ líp lµm ra vë sau đó nhận xét bài làm của bạn. -GV bæ sung nÕu cÇn. Bµi 56/30 SGK: Gäi chiÒu réng vµ chiÒu dµi cña h×nh ch÷ nhËt lµ x(m) vµ y(m), x > 0, y >0. Ta cã =. x y. =. 2 5. vµ 2.(x+y) =28 hay. x 2. y 5. vµ x + y = 14 Nªn. x = 2. y 5. =. x+y = 2+ 5. 14 =2 7.  x = 2 . 2 = 4 (m); y = 2.5 = 10 (m) DT h×nh ch÷ nhËt lµ: x.y = 4.10 = 40 (m2) IV. Híng dÉn vÒ nhµ (2 ph).  ¤n tËp c¸c tÝnh chÊt cña tØ lÖ thøc vµ tÝnh chÊt cña d·y tØ sè b»ng nhau.  BTVN: 58, 59, 60 trang 30, 31 SGK; 74, 75, 76 trang 14 SBT.  TiÕt sau luyªn tËp.. TiÕt 12:. LuyÖn tËp. A. Môc tiªu:. So¹n: 04/2012/09. Gi¶ng:. 07/2012/09. +Cñng cè c¸c tÝnh chÊt cña tØ lÖ thøc, cña d·y tØ sè b»ng nhau. +RÌn kü n¨ng thay tØ sè gi÷a c¸c sè h÷u tØ b»ng tØ sè gi÷a c¸c sè nguyªn, t×m x trong tØ lÖ thøc, gi¶i bµi to¸n vÒ chia tØ lÖ. B. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: B¶ng phô ghi c¸c bµi tËp, b¶ng phô ghi tÝnh chÊt cña tØ lÖ thøc, tÝnh chÊt cña d·y tØ sè b»ng nhau. -HS: Bót d¹, b¶ng phô nhãm, «n tËp vÒ tØ lÖ thøc vµ tÝnh chÊt d·y tØ sè b»ng nhau. C. Tổ chức các hoạt động dạy học: I. ổn định lớp (1 ph).

(24) II. KiÓm tra bµi cò (5 ph). -C©u hái: +H·y nªu tÝnh chÊt cña d·y tØ sè b»ng nhau. +Ch÷a BT 75/14 SBT : T×m hai sè x vµ y biÕt: 7x = 3y vµ x – y = 16. III. Bµi míi Hoạt động 1: luyện tập H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. *D¹ng 1: Thay b»ng tØ sè gi÷a c¸c sè nguyªn -Yªu cÇu lµm Bµi 59/31 SGK:Thay tØ sè gi÷a c¸c sè h÷u tØ b»ng tØ sè gi÷a c¸c sè nguyªn a)2,04 : (-3,12); 3 c)4 : 5 ; 4. b). (−1 12 ). 3 d) 10 7. : 1,25 3 : 5 14. -Hai HS lªn b¶ng lµm BT 59/31 SGK. -HS kh¸c Lµm viÖc c¸ nh©n vµo vë.. *Bµi 59/31 SGK: Thay tØ sè gi÷a c¸c sè h÷u tØ b»ng tØ sè gi÷a c¸c sè nguyªn a)2,04 : (-3,12) = 204 : (-312) = 17:(-26) b). (−1 12 ). :1,25 = (-1,5):1,25 =. (-150):125 = (-6):5 3 4. c) 4 : 5 d) 10 .. 3 7. 23 16 = 4 23 3 73 73 : 5 = : 14 7 14. =4:. =. 73 7. 14 =2 73. *D¹ng 2: T×m sè h¹ng cha biÕt. -Yªu cÇu lµm bµi 60/31 SGK. -Bµi 60/31 SGK: -GV híng dÉn HS lµm c©u a. 1 2 3 2 HS lµm theo híng dÉn cña GV a) = 1 : .x : 3 3 4 5 -Yªu cÇu ph¸t biÓu c¸ch t×m 1 sè h¹ng cña tØ 1 2 7 2 1 lÖ thøc (trung tØ, ngo¹i tØ)? .x : = :  .x = 3 3 4 5 3 -Gäi 3 HS tr×nh bµy c¸ch lµm c©u b, c, d. 2 7 2 -Hái: CÇn cã c¸c chó ý g× khi t×m x trong tØ lÖ . : 3 4 5 thøc? 1 2 7 5 35 -Lu ý HS: cã thÓ cã nhiÒu c¸ch kh¸c nhau nh.x = . . x= : 3 3 4 2 12 ng nªn chuyÓn thµnh c¸c tØ sè cña sè nguyªn 1 35 3 3 vµ rót gän nÕu cã thÓ. = . = 8 3 12 1 4 -1 HS nªu c¸c chó ý khi t×m x: b)15 : 1 = 2,25 : (0,1 . x) +§æi hçn sè thµnh ph©n sè. 0,1 . x = 1 . 2,25 : 15 +§æi ra tØ sè nguyªn. x = 0,15 : 0,1 = 1,5 +Rót gän bít trong qu¸ tr×nh lµm. 1 1 c) 8 : . x = 8 : 100 . x = 100 : 1 . ( ) ( ). (4 ). 4. 8 1 8 4 8 : = . = 100 4 100 1 25 9 3 9 3 d)3: = : (6.x) 6x = . 4 4 4 4. x=. 3 6x =. 9 16. 3 32. D¹ng 3: To¸n chia tØ lÖ.  6x =. 9 16. x=. 9 :6= 16. :.

(25) H§ cña ThÇy vµ Trß -Yªu cÇu HS lµm bµi 58/30 SGK. -1 HS đọc to đầu bài 58/30 SGK. -Lµm theo híng dÉn cña GV. -1 HS tr×nh bµy c¸ch lµm vµ tr¶ lêi. -Yªu cÇu vËn dông t/c cña d·y tØ sè b»ng nhau t×m x vµ y. -Cho 1 HS tr×nh bµy trªn b¶ng, líp lµm ra vë. -Yêu cầu đọc đầu bài BT 64/31 SGK.. Ghi b¶ng *Bµi 58/30 SGK. -Nếu gọi x, y là số cây lớp 7A, 7B trồng đợc (x, y  N*).Theo ®Çu bµi ta cã : x = 0,8 = y x y  = 4 5. 4 5. vµ y - x = 20. =. y−x 20 = = 20 5−4 1. (Theo t/c cña d·y tØ sè b»ng nhau) VËy : x = 20 . 4 = 80 (c©y) -NÕu gäi sè HS khèi 6, 7, 8, 9 lµ x, y, z, t (x, y = 20 . 5 = 100 (c©y) y, z, t  N*) ta cã g×? BT 64/31 SGK x y z t -Ta cã: = = = vµ y – t = Gäi sè HS khèi 6, 7, 8, 9 lµ x, y, z, t 9 8 7 6 (x, y, z, t  N*) 70 -Vận dụng t/c dãy tỉ số bằng nhau để tìm x, y, Ta có: x = y = z = t = y −t = 9 8 7 6 8− 6 z, t? 70 -Yªu cÇu 1 HS tr×nh bµy trªn b¶ng, c¶ líp = 35 2 làm ra vở sau đó nhận xét bài làm của bạn. VËy : x=35.9 = 315 (hs) -GV nhËn xÐt vµ bæ sung. y=35.8 = 280 (hs) z =35.7 = 245 (hs) t =5.6 = 210 (hs) IV. Híng dÉn vÒ nhµ (2 ph). -Ôn lại các bài tập đã làm. -BTVN: 63/31 SGK; 78, 79, 80, 83/14 SBT. -Xem tríc bµi “Sè thËp ph©n h÷u h¹n, sè thËp ph©n v« h¹n tuÇn hoµn”. -Ôn lại định nghĩa số hữu tỉ, tiết sau mang máy tính bỏ túi.. TiÕt 13:. §9. Sè thËp ph©n h÷u h¹n Sè thËp ph©n v« h¹n tuÇn hoµn. A.Môc tiªu:. So¹n: 09/2012/09. Gi¶ng:. 12/2012/09. +HS nhận biết đợc số thập phân hữu hạn, điều kiện để một phân số tối giản biểu diễn đợc dới dạng số thập phân hữu hạn và số thập phân vô hạn tuần hoàn. +Hiểu đợc rằng số hữu tỉ là số có biểu diễn thập phân hữu hạn hoặc thập phân vô hạn tuÇn hoµn. B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: B¶ng phô ghi bµi tËp vµ kÕt luËn trang 34. -HS: Ôn tập định nghĩa số hữu tỉ, bút dạ, bảng phụ nhóm, máy tính bỏ túi. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: I. ổn định lớp (1 ph) II. Bµi míi -ĐVĐ : Số hữu tỉ là số viết đợc dới dạng phân số. a víi a, b  Z, b  0 b.

(26) -C¸c ph©n sè thËp ph©n nh. 2 13 ; 10 100. … Có thể viết đợc dới dạng số thập phân: 0,2 ;. 0,13 … Các số thập phân đó là số hữu tỉ. Còn số thập phân 0,323232… có phải là số hữu tØ kh«ng? H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: Số thập phân hữu hạn - số thập phân vô hạn tuần hoàn -Yªu cÇu lµm VD1: viÕt c¸c ph©n sè sau díi. VD1: viÕt c¸c ph©n sè sau díi d¹ng sè thËp. d¹ng sè thËp ph©n:. ph©n:. 3 20. vµ. 37 25. 5 = 0,4166… sè thËp ph©n v« h¹n tuÇn 12. vµ. 37 25. 3 3.5 15 = = = 0,15; 20 20 .5 100 37 37 . 4 148 = = = 1,48 25 25 . 4 100. -HS đọc VD1 và làm theo yêu cầu của GV. -HS chia tö sè cho mÉu sè. -2 HS lªn b¶ng thùc hiÖn phÐp chia. -Yªu cÇu nªu c¸ch lµm. -Hái: Em nµo cã c¸ch lµm kh¸c? Yªu cÇu tr×nh bµy. -2 HS tr×nh bµy c¸ch lµm kh¸c (ViÕt díi d¹ng ph©n sè thËp ph©n): -Đoc VD2 sau đó 1 HS lên bảng tiến hành chia tö sè cho mÉu sè. -Yªu cÇu lµm VD2 vµ cho biÕt nhËn xÐt vÒ phÐp chia nµy? -NX: PhÐp chia kh«ng bao giê chÊm døt, ch÷ số 6 đợc lặp đi lặp lại. -HS có thể dùng máy tính cá nhân để chia.. 3 20. VD2: ViÕt ph©n sè. 5 12. díi d¹ng sè thËp. ph©n.. 5 = 0,4166… 12. T¬ng tù: +. 1 9. = 0,111… = 0,(1) lµ sè thËp ph©n v«. h¹n tuÇn hoµn cã chu kú lµ 1 +. 1 = 0,0101… = 0,(01) lµ sè thËp ph©n 99. hoµn cã chu kú lµ 6, viÕt gän lµ 0,41(6). v« h¹n tuÇn hoµn cã chu kú lµ 01. -T¬ng tù viÕt c¸c ph©n sè. +. − 17 11. 1 1 ; ; 9 99. díi d¹ng sè thËp ph©n, chØ ra chu. kú, viÕt gän. -Nªu chó ý SGK. − 17 11. = -1,5454… = -1,(54) lµ sè thËp. ph©n v« h¹n tuÇn hoµn cã chu kú lµ 54 -Chó ý: C¸c sè thËp ph©n nh 0,15; 1,48 ë VD1 còn đợc gọi là số thập phân hữu hạn.. Hoạt động 2: Nhận xét -Yªu cÇu nhËn xÐt mÉu sè chøa thõa sè nguyên tố nào các phân số ở ví dụ 1 viết đợc díi d¹ng sè thËp ph©n h÷u h¹n, ph©n sè ë VD 2 viết đợc dới dạng số thập phân vô hạn tuần hoàn, các phân số này đều ở dạng tối gi¶n. -Th¶o luËn nhãm xem lo¹i ph©n sè tèi gi¶n nào viết đợc dới dạng số thập phân hữu hạn, loại nào viết đợc dới dạng số thập phân vô h¹n tuÇn hoµn. -§¹i diÖn nhãm tr×nh bµy nhËn xÐt. -GV thông báo ngời ta đã chứng minh đợc những điều HS nhận xét là đúng. -Yªu cÇu ph¸t biÓu l¹i nhËn xÐt. -GV nªu l¹i nhËn xÐt vµ nhÊn m¹nh . -Yªu cÇu lµm? SGK/33. -Yêu cầu cho biết những phân số nào viết đợc dới dạng số thập phân hữu hạn, phân số viết đợc dới dạng vô hạn tuần hoàn. -Yªu cÇu viÕt díi d¹ng thËp ph©n. -Th«ng b¸o nhËn xÐt thø hai Cho hs nghiªn cøu vd:. *. 3 20. vµ. 37 25. cã mÉu 20 =22.5. vµ 25 = 52 chØ chøa TSNT 2 vµ 5. *. 5 12. mÉu 12 = 22.3 cã chøa TSNT 2 vµ 3. -NhËn xÐt: +NÕu 1 ph©n sè tèi gi¶n víi mÉu d¬ng mµ mÉu kh«ng cã íc nguyªn tè kh¸c 2 vµ 5 th× phân số đó viết dới dạng số thập phân hữu h¹n. + NÕu 1 ph©n sè tèi gi¶n víi mÉu d¬ng mµ mÉu cã íc nguyªn tè kh¸c 2 vµ 5 th× ph©n sè đó viết dới dạng số thập phân vô hạn tuần hoµn. ?: C¸c sè. 1 13 − 17 7 ; ; ; = 4 50 125 14. 1 viết đợc dới dạng số thập phân hữu hạn: 2 1 = 0,25 ; 4.

(27) H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. 1 4 .4= 9 9 1 3 0,(3) = 0,(1).3 = .3= 9 9 1 25 0,(25) = 0,(01).25 = . 25 = 99 99. 0,(4) = 0,(1).4 =. -Yêu cầu đọc kết luận cuối cùng.. 13 − 17 7 = 0,26 ; = -0,136 ; = 50 125 14 1 = 0,5; 2 −5 11 Cßn c¸c sè ; đợc dới dạng số 6 45. thËp ph©n v« h¹n tuÇn hoµn: −5 6. = -0,8(3);. 11 45. = 0,2(4). *NX2: Mçi sè thËp ph©n v« h¹n tuÇn hoµn đều là một số hữu tỉ. *Kết luận: Mỗi số hữu tỉ đợc biểu diễn bởi mét sè thËp ph©n h÷u h¹n hoÆc v« h¹n tuÇn hoµn. Ngîc l¹i, mçi sè thËp ph©n h÷u h¹n hoÆc v« h¹n tuÇn hoµn biÓu diÔn mét sè h÷u tØ. Hoạt động 3: củng cố- luyện tập -Yêu cầu cho biết phân số ntn viết đợc dới d¹ng sè thËp ph©n h÷u h¹n, ph©n sè ntn viÕt đợc dới dạng số thập phân vô hạn tuần hoàn? -Yªu cÇu lµm bµi 1 trang 30 vë BT in. -Gọi HS đọc đầu bài và điền từ. -Yªu cÇu lµm BT 67/34 SGK. -Trả lời: Có thể điền đợc 3 số. Bµi 1 /30 vë BT): *8 = 23 chØ cã ¦NT lµ 2. *5 chØ cã ¦NT lµ 5. *20 = 22.5 chØ cã ¦NT lµ 2 vµ 5. *125 = 53 chØ cã ¦NT lµ 5 -§äc ®Çu bµi 67/34 SGK. Điền SNT vào ô trống để A viết đợc dới dạng sè thËp ph©n h÷u h¹n. A = 3 3 = ;A= 2 . [2 ] 4 3 = 3 2 . [5 ] 10. A=. 3 2 . [ . . .. ] 3 = 2 . [3 ]. 1 ;A= 2. III. §¸nh gi¸ bµi d¹y (2 ph). -Nắm vững điều kiện để một phân số viết đợc dới dạng số thâp phân hữu hạn hay vô h¹n tuÇn hoµn. Khi xÐt c¸c ®iÒu kiÖn nµy ph©n sè ph¶i tèi gi¶n. Häc thuéc kÕt luËn vÒ quan hÖ gi÷a sè h÷u tØ vµ sè thËp ph©n. -BTVN: 68, 69, 70 71trang 34, 35 SGK.. TiÕt 14:. LuyÖn tËp. A.Môc tiªu: So¹n: 28/9/2011. +Củng cố điều kiện để một phân số viết đợc dới dạng số thập phân hữu hạn hoặc vô h¹n tuÇn hoµn. +RÌn kü n¨ng viÕt mét ph©n sè díi d¹ng sè thËp ph©n h÷u h¹n hoÆc v« h¹n tuÇn hoµn và ngợc lại (thực hiện với các số thập phân vô hạn tuần hoàn chu kỳ có từ 1 đến 2 chữ sè). B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: B¶ng phô ghi nhËn xÐt trang 31 SGK vµ c¸c bµi tËp, bµi gi¶i mÉu. -HS: Bót d¹, b¶ng phô nhãm, m¸y tÝnh bá tói. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: I. ổn định lớp (1 ph).

(28) II. KiÓm tra bµi cò (8 ph). -Câu hỏi: Hãy nêu điều kiện để một phân số tối giản với mẫu dơng viết đợc dới dạng số thËp ph©n h÷u h¹n vµ sè thËp ph©n v« h¹n tuÇn hoµn? +Ch÷a BT 68a/34 SGK: a)Trong các phân số sau, phân số nào viết đợc dới dạng số thập phân hữu hạn, phân số nào viết đợc dới dạng số thập phân vô hạn tuần hoàn? Giải thích. 5 −3 4 15 −7 14 ; ; ; ; ; . 8 20 11 22 12 35. -Yêu cầu các HS khác nhận xét, đánh giá. III. Bµi míi H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: luyện tập -Yªu cÇu lµm Bµi 69/34 SGK: ViÕt díi d¹ng sè thËp ph©n c¸c phÐp chia: a)8,5 : 3 b)18,7: 6 c)58 : 11 d)14,2 : 3,33 -Gäi 1 HS lªn b¶ng lµm -HS dùng máy tính để chia cho nhanh. -Yªu cÇu lµm bµi 71/35 SGK.. *Bµi 69/34 SGK ViÕt díi d¹ng sè thËp. ph©n c¸c phÐp chia (viÕt gän): a)8,5 : 3 = 2,8(3) b)18,7: 6 = 3,11(6) c)58 : 11 = 5,(27) d)14,2 : 3,33 = 4,(264) -Bµi 71/35 SGK:. 1 = 0,010101… = 0,(01) 99 1 = 0,001001... = 0,(001) 999 1 = 0,1111…. = 0.(1) 9. ViÕt c¸c ph©n sè díi d¹ng sè thËp ph©n: 1 1 ; 99 999 1 -Yªu cÇu viÕt l¹i 9. -Yêu cầu hoạt động nhóm làm BT85/15 SBT -§¹i diÖn c¸c nhãm tr×nh bµy lêi gi¶i thÝch: Các phân số đều ở dạng tối giản, mẫu không chøa íc nguyªn tè kh¸c 2 vµ 5 -§¹i diÖn nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶ viÕt díi d¹ng sè thËp ph©n h÷u h¹n. -Yªu cÇu lµm bµi 70/35 SGK, GV híng dÉn lµm c©u a, b: -Lµm theo híng dÉn cña GV. -HS tù lµm c©u c, d -Yªu cÇu lµm BT 88/15 SBT -Yêu cầu 1 HS đọc bài mẫu -GV híng dÉn c©u a -Theo dâi bµi tËp mÉu. -Làm theo GV câu a sau đó tự làm câu b, c. c¸c c©u b,c cho HS tù lµm -Yêu cầu đọc BT 89/15 SBT và cho biết nhận xÐt vÒ chu kú cña c¸c sè thËp ph©n v« h¹n tuÇn hoµn. -Chu kú kh«ng b¾t ®Çu ngay sau dÊu phÈy. -Cần phải biến đổi để đợc số thập phân có chu kú b¾t ®Çu ngay sau dÊu phÈy. -Lµm theo híng dÉn cña GV. -Cho hoạt động nhóm làm bài toán đố số 72/35 SGK So s¸nh 0,(31) vµ 0,3(13). -Nhãm nµo xong tríc treo kÕt qu¶ lªn b¶ng.. -Bµi 85/15 SBT. 16 = 24; 125 = 53 ; 40 = 23.5; 25 = 55. −7 2 = -0,4375 ; = 0,016 16 125 11 − 14 = 0,275 ; = -0,56 40 25. Bµi 70/35 SGK:ViÕt díi d¹ng ph©n sè 32 = 100 − 124 − 31 = 1000 250 128 c)1,28 = = 100 − 312 d)-3,12 = 100. a) 0,32 =. 8 ; b) -0,124 = 25 32 25. =. − 78 25. -Bµi 88/15 SBT.. 1 5 .5 = 9 9 1 34 b) 0,(34) = 0,(01).34 = .34 = 99 99. a) 0,(5) = 0,(1).5 =. c) 0,(123) = 0,(001).123 =. 1 123 .123 = 999 999. =. 41 333. *Bµi 89/15 SBT: a) 0,0(8) =. 1 1 8 . 0,(8) = . 10 10 9. =.

(29) H§ cña ThÇy vµ Trß - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy. -Cho điểm động viên HS.. Ghi b¶ng 4 45. 1 1 .1,(2) = . [1 + 0,(1).2] 10 10 1 2 11 = . [1 + ]= 10 9 90. b) 0,1(2) =. *Bµi 72 tr.35 sgk. 1 .31 = 99 1 1 0,3(13) = .3,(13)= .3 10 10 1 310 . 10 99 310 31 = = 990 99. 0,(31) = 0,(01).31 =. 31 99 13 99. =. VËy 0,(31) = 0,3(13) IV. Híng dÉn vÒ nhµ (2 ph). -CÇn n¾m v÷ng quan hÖ gi÷a sè h÷u tØ vµ sè thËp ph©n. -LuyÖn thµnh th¹o c¸ch viÕt: ph©n sè thµnh sè thËp ph©n vµ ngîc l¹i. -BTVN: 86, 90, 91, 92/15 SBT. -Xem tríc bµi “Lµm trßn sè”. -TiÕt sau mang m¸y tÝnh bá tói.. TiÕt 15:. §10. Lµm trßn Sè. A.Môc tiªu: So¹n: 2/2012/2011 +HS cã kh¸i niÖm vÒ lµm trßn sè, biÕt ý nghÜa cña viÖc lµm trßn sè trong thùc tiÔn. +Nắm vững và biết vận dụng các qui ớc làm tròn số. Sử dụng đúng các thuật ngữ nêu trong bµi. +Có ý thức vận dụng các qui ớc làm tròn số trong đời sống hàng ngày. B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: Bảng phụ ghi một số ví dụ thực tế các số liệu đã đợc làm tròn số, hai qui ớc làm trßn sè vµ c¸c bµi tËp. -HS:Su tÇm vÝ dô thùc tÕ vÒ lµm trßn sè, bót d¹, b¶ng phô nhãm, m¸y tÝnh bá tói. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: I. ổn định lớp (1 ph) II. KiÓm tra bµi cò (7 ph). -C©u hái: +Ph¸t biÓu kÕt luËn vÒ quan hÖ gi÷a sè h÷u tØ vµ sè thËp ph©n +Ch÷a BT 91/15 SBT: Chøng tá r»ng 0,(37) + 0,(62) = 1 III. Bµi míi -§V§: §a BT lªn b¶ng phô: Mét trêng häc cã 425 HS, Sè HS kh¸ giái cã 302 em. TØ sè phÇn tr¨m HS kh¸ giái lµ:. 320 .100 % 425. = 71,058823 …… %. Trong BT nµy ta thÊy tØ sè phÇn tr¨m sè HS kh¸ giái cña trêng lµ mét sè thËp ph©n v« h¹n. §Ó dÔ nhí, dÔ so s¸nh, tÝnh to¸n ngêi ta thêng lµm trßn sè. VËy lµm trßn sè nh thÕ nµo?.

(30) H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng Hoạt động 1: Ví dụ. -Đa VD vế các số đợc làm tròn trong thực tế lªn b¶ng phô: Nh sè HS tèt nghiÖp THCS n¨m häc 2002-2003 toµn quèc lµ h¬n 1,35 triÖu HS. -Vậy thực tế việc làm tròn số đợc dùng rất nhiÒu. -Nªu thªm mét sè vÝ dô thùc tÕ kh¸c. -VÏ trôc sè lªn b¶ng. -Yªu cÇu HS biÓu diÔn c¸c sè 4,3 vµ 4,9 lªn trôc sè. -1 HS lªn b¶n biÓu diÔn sè 4,3 vµ 4,9 trªn trôc sè. -H·y nhËn xÐt 4,3 gÇn sè nguyªn nµo nhÊt? 4,9 gÇn sè nguyªn nµo nhÊt? Lấy số nguyên gần số đó nhất. -Giíi thiÖu c¸ch lµm trßn, c¸ch dïng kÝ hiÖu  (gÇn b»ng, xÊp xØ). -Vậy để làm tròn một số thânh phân đến hàng đơn vị, ta lấy số nguyên nào? -Yªu cÇu lµm?1 ®iÒn sè thÝch hîp vµo « trèng. -Nªu qui íc: 4,5  5 - Yêu cầu đọc VD 2 và giải thích cách làm. -Yêu cầu đọc VD 3. -Hái: Ph¶i gi÷ l¹i mÊy ch÷ sè thËp ph©n ë kÕt qu¶? -Yªu cÇu gi¶i thÝch c¸ch lµm.. VD vế các số đợc làm tròn trong thực tế lên b¶ng phô: Nh sè HS tèt nghiÖp THCS n¨m häc 2002-2003 toµn quèc lµ h¬n 1,35 triÖu HS. - VÏ trôc sè -NX: 4,3 gÇn sè 4 nhÊt. sè 4,9 gÇn sè 5 nhÊt. -KÝ hiÖu :  -§äc 4,3  4; 4,9  5. -HS lªn b¶ng ®iÒn vµo « trèng cña?1 5,4  ; 5,8   ; 4,5  . -Qui íc: 4,5  5 -VD2 : Gi¶i thÝch: v× 72900 gÇn 73000 h¬n 72000. VD3: -Ph¶i gi÷ l¹i 3 ch÷ sè thËp ph©n. -Gi¶i thÝch: Do 0,8134 gÇn víi 0,813 h¬n lµ 0,814.. Hoạt động 2: Qui ớc làm tròn số -Yêu cầu HS đọc SGK qui ớc 1. *86,149  86,1 *542  540 -Yêu cầu HS đọc ví dụ và giải thích cách -TH1: NÕu ch÷ sè ®Çu tiªn bá ®i lµ < 5 th× lµm. gi÷ nguyªn phÇn cßn l¹i, phÇn bá ®i lµ sè -Lµm theo GV. -Híng dÉn: dïng bót ch× v¹ch mê ng¨n gi÷a nguyªn th× thªm ch÷ sè 0. phÇn cßn l¹i vµ phÇn bá ®i. ThÊy ch÷ sè ®Çu -Lµm theo híng dÉn cña SGK. 0,0861  0,09; 1573  1600 (trßn tr¨m) tiªn bá ®i lµ 4<5 th× gi÷ nguyªn phÇn cßn l¹i, -?2: phÇn bá ®i lµ sè nguyªn th× thªm ch÷ sè 0. a)79,3826  79,383 -Yêu cầu đọc trờng hợp 2. b)79,3826  79,38 -Yªu cÇu lµm theo VD SGK. c)79,3826  79,4 -Yªu cÇu lµm?2 SGK -TH2: sgk -Gọi 3 HS đọc kết quả. Hoạt động 3: củng cố- luyện tập -Yªu cÇu ph¸t biÓu hai qui íc cña phÐp lµm *Bµi 73/36 SGK. trßn sè. HS 1 HS 2 -2 HS ph¸t biÓu qui íc c¸ch lµm trßn sè. *7,923  7,92 *50,401  50,40 -Yªu c©u lµm BT 73/36 SGK. *17,418  17,42 *0,155  0,16 -Gäi 2 HS lªn b¶ng lµm. *79,1364  79,14 *60,996  61,00 -C¸c HS kh¸c nhËn xÐt bµi cña b¹n. *Bµi 74/36 SGK: -Yêu cầu 1 HS đọc to BT 74/36 SGK -GV tãm t¾t lªn b¶ng. §iÓm trung b×nh m«n to¸n cña b¹n Cêng lµ: HÖ sè 1: 7; 8; 6; 10. (7 +8+6+10 )+ ( 7+6+5+ 9 ) . 2+8 . 3 HÖ sè 2:7; 6; 5; 9. HÖ sè 3: 8 15 Gi¸o viªn híng dÉn c¸ch tÝnh ®iÓm trung bình (có thể dùng máy tính để tính) sau đó.

(31) H§ cña ThÇy vµ Trß lµm trßn.. Ghi b¶ng =. 109 15. = 7,26….  7,3. IV. Híng dÉn vÒ nhµ (2 ph). -N¾m v÷ng hai qui íc cña phÐp lµm trßn sè. -BTVN: 76, 77, 78, 79 trang 37, 38 SGK; sè 93, 94, 95 trang 16 SBT. -TiÕt sau mang m¸y tÝnh bá tói, thíc d©y hoÆc thíc cuén.. LuyÖn tËp. TiÕt 16:. A.Môc tiªu: So¹n: 8/2012/2011 +Củng cố và vận dụng thành thạo các qui ớc làm tròn số. Sử dụng đúng các thuật ngữ trong bµi. +VËn dông c¸c qui íc lµm trßn sè vµo c¸c bµi to¸n thùc tÕ, vµo viÖc tÝnh gi¸ trÞ biÓu thức, vào đời sống hàng ngày. B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: B¶ng phô ghi bµi tËp. +Hai b¶ng phô ghi “Trß ch¬i thi tÝnh nhanh” +M¸y tÝnh bá tói. -HS: Thíc d©y, bót d¹, b¶ng phô nhãm, m¸y tÝnh bá tói, mçi HS ®o s½n chiÒu cao vµ c©n nÆng cña m×nh. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: I. ổn định lớp (1 ph) II. KiÓm tra bµi cò (8 ph). -C©u 1: +Ph¸t biÓu hai qui íc lµm trßn sè? +Ch÷a BT 76/36 SGK: Tính đến 0 giờ ngày 1/4/1999 dân số nớc ta là 76 324 753 ngời trong đó có 3965 cụ từ 100 tuổi trở lên. Làm tròn đến hàng chục, hàng trăm, hàng nghìn. -C©u 2: Yªu cÇu ch÷a BT 94/16 SBT Lµm trßn c¸c sè: a)Trßn chôc: 5032,6 ; 991,23 b)Trßn tr¨m: 59436,21 ; 56873 c)Trßn ngh×n: 107506 ; 288097,3 -Yêu cầu các HS khác nhận xét, đánh giá.. III. Bµi míi H§ cña ThÇy vµ Trß Hoạt động 1: luyện tập. Ghi b¶ng.

(32) H§ cña ThÇy vµ Trß z*D¹ng 1: TÝnh råi lµm trßn -Yªu cÇu lµm Bµi 78/38 SGK: Tính đờng chéo màn hình tivi 21 in ra cm. BiÕt 21 inch gÇn b»ng 2,54 cm. -Yªu cÇu lµm BT 79/38 SGK. -Tãm t¾t :Ruéng HCN: dµi 10,234m; réng 4,7m. TÝnh: Chu vi, diÖn tÝch =? (làm tròn đến đơn vị) -HS dïng m¸y tÝnh thùc hiÖn phÐp tÝnh. -Gäi 1 HS lªn b¶ng ch÷a. -HS kh¸c nhËn xÐt, söa ch÷a. -Yªu cÇu c¸ nh©n lµm BT 80/38 SGK: -Yêu cầu đọc và tóm tắt bài toán. Hái: 1 lb  0,45 kg nghÜa lµ thÕ nµo? -1 lb  0,45 kg nghÜa lµ 1 lb  0,45 .1kg -HS làm bài, đại diện HS trình bày lời giải. *D¹ng 2: Lµm trßn råi tÝnh nhÈm -Yªu cÇu lµm bµi 77/37, 38 SGK. -Treo b¶ng híng dÉn: +Làm tròn đến chữ số hàng cao nhất.. +Nhân, chia các số đã làm tròn (tính nhẩm). +Thử tính đúng rồi làm tròn kết quả (máy tÝnh).. -Lµm theo híng dÉn cña GV.. *Trß ch¬i:-Tæ chøc trß ch¬i “thi tÝnh nhanh” gåm 2 nhãm mçi nhãm cã 4 HS: Mçi HS lµm 1 dßng.. Ghi b¶ng -Bµi 78/38 SGK 21 in  2,54 cm.21  21 in  53 cm -Bµi 79/38 SGK. Gi¶i Chu vi m¶nh vên lµ: 2.(10,234 + 4,7) = 29,868 m  30m DiÖn tÝch m¶nh vên lµ: 10,234 . 4,7 = 48,0998 m2  48 m2. -Bµi 80/38 SGK. Gi¶i 1 lb  0,45 kg 1 kg  1 lb : 0,45 1 kg  2 lb -Bµi 77/37. ¦íc lîng kÕt qu¶ c¸c phÐp tÝnh sau: a)495.52500 .50 = 25000 b)82,36 . 5,1 80 .5 = 400 c)6730: 48 7000:50 = 140 -KiÓm tra: a)=25740  26000 b)=420.036  400. c)=140,20833  140 TÝnh 7,8 . 3,1 :1,6 6,9 . 72 : 24 56. 9,9 : 0,95 0,38.0,45:0,95. ¦íc lîng 8.3:2=12 7.70:20=24,5 60.10:9=66,6 0,4.0,5:1=0,2. IV. Híng dÉn vÒ nhµ (2 ph). -Thực hành đo đờng chéo ti vi ở gia đình theo cm, kiểm tra bằng phép tính. -BTVN: 81/38 SGK; 98, 101, 104/16,17 SBT. -¤n quan hÖ sè h÷u tØ vµ sè thËp ph©n. -TiÕt sau mang m¸y tÝnh bá tói.. TiÕt 17:. §11. Sè v« tØ. Kh¸I niÖm vÒ c¨n bËc hai. A.Môc tiªu: So¹n: 9/2012/2011 +HS cã kh¸i niÖm vÒ sè v« tØ vµ hiÓu thÕ nµo lµ c¨n bËc hai cña mét sè kh«ng ©m. +Biết sử dụng đúng kí hiệu √ .. . B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: B¶ng phô vÏ h×nh 5, kÕt luËn vÒ c¨n bËc hai vµ bµi tËp. M¸y tÝnh bá tói. B¶ng tõ, nam châm để chơi “trò chơi”. -HS: Ôn tập định nghĩa số hữu tỉ, quan hệ giữa số hữu tỉ và số thập phân, máy tính bỏ túi, b¶ng phô nhãm. C.Tổ chức các hoạt động dạy học:.

(33) I. ổn định lớp (1 ph) II. KiÓm tra bµi cò (7 ph). -C©u hái: +ThÕ nµo lµ sè h÷u tØ? +Ph¸t biÓu kÕt luËn vÒ qu¹n hÖ gi÷a sè h÷u tØ vµ sè thËp ph©n. +ViÕt c¸c sè h÷u tØ sau díi d¹ng sè thËp ph©n:. 3 4. ;. 17 11. III. Bµi míi -§V§: H·y tÝnh 12;. 3 2. 2. ( ) −. . VËy cã sè h÷u tØ nµo mµ b×nh ph¬ng b»ng 2 kh«ng? Bµi häc. h«m nay sÏ cho chóng ta c©u tr¶ lêi. H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng Hoạt động 1: Số vô tỉ. -Lµm theo híng dÉn cña GV. -Gîi ý: +TÝnh S h×nh vu«ng AEBF. +DiÖn tÝch AEBF vµ ABCD = mÊy lÇn diÖn tÝch tam gi¸c ABF? +VËy S h×nh vu«ng ABCD b»ng bao nhiªu? Nếu gọi x là độ dài cạnh AB của hình vuông thì ta có x2 = 2. ngời ta chứng minh đợc rằng kh«ng cã sè h÷u tØ nµo mµ b×nh ph¬ng b»ng 2 và tính đợc x=1,4142135623730950488016887... sè nµy lµ sè thËp ph©n v« h¹n mµ phÇn thËp ph©n cña nã kh«ng cã mét chu k× nµo c¶. -§ã lµ sè thËp ph©n v« h¹n kh«ng tuÇn hoµn. Ta gäi nh÷ng sè nh vËy lµ sè v« tØ -HS ghi bµi vµo vë. -XÐt bµi to¸n: Cho h×nh 5. E 1m B 1m. A. x?. F. C. D + S AEBF = 1. 1 = 1 (m2) + S AEBF = 2 S ABF; S ABCD = 4 S ABF. VËy S ABCD = 2S AEBF S ABCD = 2 . 1 (m2) = 2(m2) Gọi x là độ dài cạnh AB của hình vuông thì ta cã x2 = 2 Ta tính đợc: x=1,4142135623730950488016887... Số vô tỉ là số viết đợc dới dạng số thập phân v« h¹n kh«ng tuÇn hoµn Tập hợp các số vô tỉ đợc kí hiệu là I. Hoạt động 2: Khái niệm về căn bậc hai Cho häc sinh tÝnh : 32=? vµ (-32)=? Häc sinh tÝnh vµ nªu kÕt qu¶ Gi¸o viªn cho nhËn xÐt Nêu định nghĩa sách giáo khoa Cho häc sinh lµm?1: t×m c¸c c¨n bËc hai cña 16 Cho học sinh đọc khái niệm và kí hiệu sgk. Nªu chó ý s¸ch gi¸o khoa. -HS đọc và làm?2 sgk -GV cã thÓ nªu qua c¸ch chøng minh c¸c sè √ 2, √ 3 , √5 , √ 6 .. . lµ nh÷ng sè v« tØ.. NhËn xÐt : 32= 9 vµ (-32)= 9 ta nãi 3 vµ (-3) lµ c¸c c¨n bËc hai cña 9 §Þnh nghÜa : C¨n bËc hai cña mét sè a kh«ng ©m lµ sè x sao cho x2=a ?1 : 16 cã 2 c¨n bÆc hai lµ : √ 16 = 4 vµ - √ 16 = -4 -Số dơng a có đúng 2 căn bậc hai, một số dơng kí hiệu là √ a và một số âm kí hiệu là - √ a . sè 0 chØ cã mét c¨n bËc hai lµ sè 0 vµ còng viÕt √ 0 =0. *Chú ý : Không đợc viết √ 4=¿ ±2!. Hoạt động 3: Luyện tập-củng cố -Cho HS lµm bµi 82 sgk: Theo mÉu h·y hoµn thµnh bµi tËp sau: -2 hs lµm trªn b¶ng, mçi hs lµm 2 ý -Cả lớp làm ra vở sau đó nhận xét bài của b¹n. Cho hs tr¶ lêi nhanh bµi 84 SGK Hớng dẫn hs sử dụng máy tính bỏ túi để tính. *Bµi 82 sgk: Theo mÉu h·y hoµn thµnh bµi tËp sau: a. V× 52 = 25 nªn √ 25 = 5 b. V× 72 = 49 nªn √ 49 = 7 c. V× 12 = 1 nªn √ 1 = 1.

(34) H§ cña ThÇy vµ Trß c¨n bËc hai cña mét sè vµ lµm bµi tËp 86/42 sgk. Ghi b¶ng d. V×. 2 2 4 = 3 9. (). nªn. √. 4 2 = 9 3. *Bài 84 sgk : Đáp án đúng là D IV. Híng dÉn vÒ nhµ (2 ph). -N¾m ch¾c kh¸i niÖm vÒ sè v« tØ, kh¸i niÖm vÒ c¨n bËc hai vµ c¸ch tÝnh c¨n bËc hai cña mét sè kh«ng ©m. -Lµm bµi tËp 83/41 sgk vµ 85/42 sgk. §12. Sè thùc. TiÕt 18:. A.Môc tiªu: So¹n: 12/2012/2011 +HS biết đợc số thực là tên gọi chung cho cả số hữu tỉ và số vô tỉ; biết đợc biểu diễn thập phân của số thực. Hiểu đợc ý nghĩa của trục số thực. +Thấy đợc sự phát triển của hệ thống số từ N đến Z, Q và R. B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: +B¶ng phô ghi bµi tËp, vÝ dô. +Thíc kÎ, com pa, b¶ng phô, m¸y tÝnh bá tói. -HS : GiÊy trong, bót d¹, m¸y tÝnh bá tói, thíc kÎ com pa. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: I. ổn định lớp (1 ph) II. KiÓm tra bµi cò (8 ph). -C©u 1: +Nêu định nghĩa căn bậc hai của một số a  0. +TÝnh: a) √ 81 b) √ 8100 c) √ 64 d) √ 0 ,64 e). √. 49 100. f). √. 4 25. -C©u 2: +Nªu quan hÖ gi÷a sè h÷u tØ, sè v« tØ víi sè thËp ph©n. +Cho hai ví dụ về số hữu tỉ, 1 ví dụ về số vô tỉ, viết số đó dới dạng thập phân. III. Bµi míi -ĐVĐ: Số hữu tỉ và số vô tỉ tuy khác nhau nhng đợc gọi chung là số thực. Bài này. cho ta hiÓu thªm vÒ sè thùc. H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng Hoạt động 1: Số thực. -HS lÊy vÝ dô theo yªu cÇu cña GV: 0; 2; -4; 2 ; 0,3; 1,(25); 5. √2 ; √3 …. -Ghi vÝ dô vµ kÝ hiÖu tËp sè thùc: Sè h÷u tØ, sè v« tØ gäi chung lµ sè thùc. -Hỏi: Vậy tất cả các tập hợp số đã học N, Z, Q, I quan hÖ thÕ nµo víi R? -Trả lời: Các tập hợp số đã học N, Z, Q, I đều là tập con của R. -Yªu cÇu lµm?1. -Hái x cã thÓ lµ nh÷ng sè nµo? -Cho làm BT sau: Điền đấu (;;) thích hîp(b¶ng phô).. -H·y lÊy thªm vÝ dô vÒ sè tù nhiªn, sè nguyªn ©m, ph©n sè, STP h÷u h¹n, STP v« h¹n tuÇn hoµn, sè v« tØ. Tất cả các số trên đều đợc gọi chung là số thùc. TËp hîp sè thùc kÝ hiÖu lµ R. KÝ hiÖu: R -Tù tr¶ lêi?1: ViÕt x  R hiÓu x lµ sè thùc. -Tr¶ lêi: x cã thÓ lµ sè h÷u tØ hoÆc v« tØ. *Điền đấu (;;) thích hợp (bảng phụ). 3  Q; 3  R; 3  I; -0,25  Q; 0,2(35)  I; N  Z; I  R. *So s¸nh hai sè thùc x, y bÊt kú cã thÓ x¶y ra c¸c kh¶ n¨ng hoÆc x = y hoÆc x < y hoÆc x > y..

(35) H§ cña ThÇy vµ Trß -3 HS đọc kết quả điền dấu thích hợp. -Hái: So s¸nh hai sè thùc x, y bÊt kú cã thÓ x¶y ra c¸c kh¶ n¨ng nµo? -Vì bất kì số thực nào cũng viết đợc dới dạng STP. Nªn so s¸nh hai sè thùc gièng so s¸nh hai sè h÷u tØ viÕt díi d¹ng STP. -Yêu câu đọc ví dụ SGK và nêu cách so s¸nh. -Yªu cÇu lµm?2. -Giíi thiÖu hai sè d¬ng a, b nÕu a > b th×. Ghi b¶ng ?2: a)2,(35) < 2,369121518… b)-0,(63) = -. 7 11. -Víi a, b >0, nÕu a > b th× √ a > √ b c)4 = √ 16 > √ 13 v× 16 >13. √a > √b .. -H·y so s¸nh 4 vµ √ 13 Hoạt động 2: trục số thực -§V§: §½ biÕt c¸ch biÓu diÔn mét sè h÷u tØ trên trục số. Vậy có thể biểu diễn đợc số vô tØ √ 2 trªn trôc sè kh«ng? -Yêu cầu đọc SGK, xem hình 6a,b tr.43, 44. -GV vÏ trôc sè lªn b¶ng, yªu cÇu 1 HS lªn b¶ng biÓu diÔn sè √ 2 trªn trôc sè. -VËy sè h÷u tØ cã lÊp ®Çy trôc sè kh«ng? -§a h×nh 7 SGK lªn b¶ng. -Ngoµi sè nguyªn, trªn trôc sè nµy cßn biÓu diÔn c¸c sè h÷u tØ nµo? C¸c sè v« tØ nµo? -Nªu chó ý SGK. -BiÓu diÔn sè √ 2 trªn trôc sè. -1 0 1 √2 2 -Mỗi số thực đợc biểu diễn bởi 1 điểm trên trôc sè. -Mỗi điểm trên trục số đều biểu diễn 1 số thùc. Ta nãi trôc sè thùc. -NX: Sè h÷u tØ kh«ng lÊp ®Çy trôc sè. Sè thùc lÊp ®Çy trôc sè -H×nh 7 SGK: Ngoµi sè nguyªn, trªn trôc sè nµy cã biÓu diÔn c¸c sè h÷u tØ: 1 ; 4,1(6) c¸c sè v« tØ 3 *Chó ý: SGK 2. −3 5. ; 0,3 ;. √2 ; √3. Hoạt động 3: củng cố- luyện tập -Hái: +TËp hîp sè thùc bao gåm nh÷ng sè nµo? +V× sao nãi trôc sè lµ trôc sè thùc? -HS tr¶ lêi: -Yªu cÇu lµm BT 89/45 SGK: Trong các câu sau, câu nào đúng, câu nào sai? §a ®Çu bµi lªn b¶ng phô. -NhËn xÐt c©u tr¶ lêi cña HS.. +TËp hîp sè thùc bao gåm sè h÷u tØ vµ sè v« tØ. +Nãi trôc sè lµ trôc sè thùc v× c¸c ®iÓm biÓu diÔn sè thùc lÊp ®Çy trôc sè. -Lµm BT 89/45 SGK. a)§óng. b)Sai, v× ngoµi sè 0, sè v« tØ còng kh«ng lµ sè h÷u tØ d¬ng vµ còng kh«ng lµ sè h÷u tØ ©m. c)§óng.. IV. Híng dÉn vÒ nhµ (2 ph). -Nắm vững số thực gồm số hữu tỉ và số vô tỉ. Tất cả các số đã học đều là số thực. N¾m v÷ng c¸ch so s¸nh sè thùc. Trong R còng cã c¸c phÐp to¸n víi c¸c tÝnh chÊt t¬ng tù nh trong Q. -BTVN: 90, 91, 92 trang 45 SGK; sè 117, upload.123doc.net trang 20 SBT. -Ôn lại định nghĩa: Giao của hai tập hợp, tính chất của đẳng thức, bất đẳng thức.. TiÕt 19: A.Môc tiªu:. LuyÖn tËp So¹n: 20/2012/2011.

(36) + Củng cố khái niệm số thực, thấy đợc rõ hơn quan hệ giữa các tập hợp số đã học (N, Z, Q, I, R). + RÌn luyÖn kü n¨ng so s¸nh c¸c sè thùc, kÜ n¨ng thùc hiÖn phÐp tÝnh, t×m x vµ t×m c¨n bËc hai d¬ng cña mét sè. + HS thấy đợc sự phát triển của hệ thống số từ N đến Z, Q và R. B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: B¶ng phô ghi bµi tËp. -HS: +GiÊy trong, thíc d©y, bót d¹, b¶ng phô nhãm. +Ôn tập định nghĩa giao của hai tập hợp tính chất của đẳng thức, bất đẳng thức. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: I. ổn định lớp (1 ph) II. KiÓm tra bµi cò -C©u 1: +Sè thùc lµ g×? Cho vÝ dô vÒ sè h÷u tØ, sè v« tØ. +Ch÷a BT 117/20 SBT: §iÒn c¸c dÊu ( , ,  ) thÝch hîp vµo « trèng: -2 Q ; 1 R ; √ 2 I;. . −3. . 1 5. . Z;. √9.  N ; N  R.. -C©u 2:. + Nªu c¸ch so s¸nh hai sè thùc? + Ch÷a BT upload.123doc.net/20 SBT: So s¸nh c¸c sè thùc: a) 2,(15) vµ 2,(14); b) -0,2673 vµ -0,267(3) c) 1,(2357) vµ 1,2357;. d) 0,(428571) vµ. 3 . 7. III. Bµi míi H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: luyện tập *D¹ng 1: So s¸nh -Yªu cÇu lµm Bµi 91/45 SGK: Nªu quy t¾c so s¸nh hai sè ©m? a)-3,02 < -3, 1. .  c)-0,4854 < –0,49826 d)-1,0765 < -1,892 b)-7,5 8 > –7,513. - BT 91/45 SGK -Trong hai số âm, số nào có giá trị tuyệt đối lớn hơn thì số đó nhỏ hơn. a)-3,02 < -3,1 b)-7,58 > –7,513 c)-0,4854 < –0,49826 d)-1,0765 < -1,892. *D¹ng 2: TÝnh gi¸ trÞ biÓu thøc -Yªu cÇu lµm bµi 90/45 SGK. +Nªu thø tù thùc hiÖn c¸c phÐp tÝnh. +NhËn xÐt g× vÒ mÉu c¸c ph©n sè trong biÓu thøc? NhËn xÐt mÉu sè c¸c ph©n sè trong biÓu thøc chØ chøa íc nguyªn tè 2 vµ 5. +Hãy đổi các phân số ra số thập phân rồi tÝnh. -C©u b hái t¬ng tù, nhng cã ph©n sè kh«ng viết đợc dới dạng STP hữu hạn nên đổi tất cả ra phân số để tiến hành phép tÝnh.. -Bµi 90/45 SGK.TÝnh: a). (259 −2 , 18): (3 45 +0,2). = (0,36 – 36) : (3,8+0,2)= (-35,64) : 4 = -8,91 5 7 4 b) - 1,456: + 4,5 . 18 25 5 5 182 7 9 4 = : + . = 18 125 25 2 5 5 26 18 + 18 5 5 5 8 25 −144 − 119 = = = = 18 5 90 90.

(37) H§ cña ThÇy vµ Trß a)10x = 111 : 3 10x = 37 x = 37 : 10 x = 3,7. Ghi b¶ng. 29 b)10 + x = 111 :3 −1 10 + x = 37 90 x = 37 – 10 x = 27 *D¹ng 3: T×m x. -Cho lµm BT 126/21 SBT. a)3. (10.x) = 111 b)3. (10 + x ) = 111 *D¹ng 4: To¸n vÒ tËp hîp sè -Hái: + Giao cña hai tËp hîp lµ g×? +Giao cña hai tËp hîp lµ mét tËp hîp gåm các phần tử chung của hai tập hợp đó. + VËy Q I; R I lµ tËp hîp nh thÕ nµo? +Q I = ; R I=I + Các em đã học đợc những tập hợp số nào? Nêu mối quan hệ giữa các tập hợp đó. +§· häc c¸c tËp hîp sè: N; Z; Q; I; R. Qua hệ giữa các tập hợp đó là: N  Z; Z  Q; Q  R; I  R. -Yªu cÇu HS lµm BT 94/45 SGK. T×m: -Nªu ghi nhí: Quan hÖ gi÷a c¸c tËp hîp sè đã học: N  Z; Z  Q; Q  R; I  R.. -Bµi 126/21 SBT BT 94/45 SGK: T×m a)Q I = ; b)R I=I Ghi nhớ: Quan hệ giữa các tập hợp số đã häc: N  Z; Z  Q; Q  R; I  R.. IV. Híng dÉn vÒ nhµ (2 ph). -Ôn tập chơng I làm theo đề cơng ôn tập. -BTVN: 92, 93, 95/ 45 SGK. -TiÕt sau «n tËp ch¬ng.. TiÕt 20:. «n tËp ch¬ng I (tiªt1). A.Môc tiªu: So¹n: 21/2012/2011. +Hệ thống cho HS các tập hợp số đã học. +Ôn tập định nghĩa số hữu tỉ, quy tắc xác định giá trị tuyệt đối của một số hữu tỉ, quy t¾c c¸c phÐp to¸n trong Q. +RÌn luyÖn kü n¨ng thùc hiÖn c¸c phÐp tÝnh trong Q, tÝnh nhanh, tÝnh hîp lÝ (nÕu cã thÓ), t×m x, so s¸nh hai sè h÷u tØ. B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: B¶ng phô ghi b¶ng tæng kÕt quan hÖ gi÷a c¸c tËp hîp N, Z, Q, R, b¶ng c¸c phÐp to¸n trong Q. -HS: +b¶ng phô nhãm, m¸y tÝnh bá tói. +Làm 5 câu hỏi ôn tập chơng I (từ câu 1 đến câu 5), làm BT ôn tập 96, 97/20121 «n tËp ch¬ng I, nghiªn cøu c¸c b¶ng tæng kÕt. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: I. ổn định lớp (1 ph) II. KiÓm tra bµi cò (TiÕn hµnh trong giê).. III. Bµi míi H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: Quan hệ giữa các tập hợp số.

(38) H§ cña ThÇy vµ Trß -Hỏi:+Hãy nêu các tập hợp số đã học và mối quan hệ giữa các tập hợp số đó. -GV vẽ sơ đồ Ven, yêu cầu HS lấy ví dụ về sè tù nhiªn, sè nguyªn, sè h÷u tØ, sè v« tØ. -HS điền kí hiệu tập hợp vào sơ đồ Ven, kí hiÖu quan hÖ trªn b¶ng phô.. Ghi b¶ng Các tập hợp số đã học là: +TËp N c¸c sè tù nhiªn. +TËp Z c¸c sè nguyªn. +TËp Q c¸c sè h÷u tØ. +TËp I c¸c sè v« tØ. +TËp R c¸c sè thùc. N  Z; Z  Q; Q  R; I  R; Q  I = .. -Yêu cầu HS đọc các bảng còn lại trong SGK. Hoạt động 2: Ôn tập số hữu tỉ -Hãy nêu định nghĩa số hữu tỉ? -Số hữu tỉ là số viết đợc dới dạng phân số -ThÕ nµo lµ sè h÷u tØ d¬ng? sè h÷u tØ ©m? a víi a, b  Z; b  0. Cho vÝ dô. b -Sè h÷u tØ nµo kh«ng lµ sè h÷u tØ d¬ng còng -Sè h÷u tØ d¬ng lµ sè h÷u tØ lín h¬n 0. kh«ng lµ sè h÷u tØ ©m? -Sè h÷u tØ ©m lµ sè h÷u tØ nhá h¬n 0. −3 -Nªu 3 c¸ch viÕt sè h÷u tØ vµ biÓu diÔn -Sè 0. 5 −3 3 −6 = = trªn trôc sè 5 −5 10 -Nêu qui tắc xác định giá trị tuyệt đối của ¿ mét sè h÷u tØ. x -GV treo b¶ng phô kÝ hiÖu qui t¾c c¸c phÐp *Gi¸ trÞ tuyÖt đối: = − x | x | to¸n trong Q (nöa tr¸i). Yªu cÇu HS ®iÒn ¿{ tiÕp: ¿ Víi a, b, c, d, m  Z, m > 0 a m. Céng a m. Trõ Nh©n Chia. a b a b. +. b m. neux ≥ 0 neux <0. =. Víi a, b, c, d, m  Z, m > 0. b = m c . = d c : = d. a m. Trõ Nh©n. Luü thõa: Víi x, y  Q; m, n  N ; xm : xn = xm . xn = n ; ( x . y )n = ( xm) = n. ( xy ). a m. Céng. =. -GV chèt l¹i c¸c ®iÒu kiÖn, cïng c¬ sè …. Chia. a b a b. a+b m b a− b = m m c a.c . = ; (b,d  0). d b. d c a d a. d : = . = ; d b c b.c. +. b m. =. (b, c, d  0). *Luü thõa:Víi x, y  Q; m, n  N x m . x n = x m+n x m : x n = x m −n ; (x0; m  n) n ( x m ) = x m .n ( x . y )n = x m . x n x y. n. (). =. xn yn. ; (y  0).. Hoạt động 3: Luyện tập -Yªu cÇu ch÷a BT 101 trang 49 SGK. T×m x -Gọi 2 HS đứng tại chỗ trả lời kết quả câu a, b. -Gäi 2 HS lªn b¶ng lµm c©u c, d. -Gäi c¸c HS kh¸c nhËn xÐt söa ch÷a.. -Lµm BT 101/49 SGK. a) |x| = 2,5  x = 2,5 b) |x| = -1,2 kh«ng tån t¹i c) |x| + 0,573 = 2  |x| = 2 – 0,573  |x| = 1,427  x = 1,427 d). |x + 13|. - 4 = -1 . |x + 13|. =3.

(39) H§ cña ThÇy vµ Trß -Yªu cÇu 3 HS lªn b¶ng thùc hiÖn phÐp tÝnh a, b, d BT 96/48 SGK.. Ghi b¶ng x+. 1 3. x= 2. = 3 hoÆc x+ 2 3. 1 3. = -3. hoÆc x = −3. 1 3. -Yªu cÇu lµm BT 97/49 TÝnh nhanh. -Gäi 2 HS lªn b¶ng lµm. *BT 96/48 SGK: TÝnh 4 4 5 16 -Yªu cÇu HS lµm BT 99/49 SGK: TÝnh gi¸ trÞ a)= 1 23 − 23 + 21 − 21 +0,5 cña biÓu thøc. =1 + 1 + 0,5 = 2,5 -Hớng dẫn : có thể đổi hết ra phân số. 3 b) 3 19 1 − 33 1 = . (− 14 ) = -6. (. 7. ) (. (. 3. 3. ). ). 7. d)= 14 *BT 97/49 SGK: TÝnh nhanh: a)= -6,37.(0,4.2,5) = -6,37.1 = -6,37 b)= (-0,125. 8) . (-5,3) = (-1). (-5,3) = 5,3 *BT 99/49 SGK: 37 60. a)P =. IV. §¸nh gi¸ bµi d¹y (1 ph). -Ôn tập lại lý thuyết và các bài tập đã ôn. -Làm tiếp 5 câu hỏi (từ 6 đến 10) Ôn tập chơng I. -BTVN: 99, 100, 102 trang 49, 50 SGK: BT 133, 140, 141 trang 22, 23 SBT.. TiÕt 21:. «n tËp ch¬ng I (tiªt2). A.Môc tiªu: So¹n: 26/2012/2011. +¤n tËp c¸c tÝnh chÊt cña tØ lÖ thøc vµ d·y tØ sè b»ng nhau, kh¸i niÖm sè v« tØ, sè thùc c¨n bËc hai. +RÌn kü n¨ng t×m sè cha biÕt trong tØ lÖ thøc, trong d·y tØ sè b»ng nhau, gi¶i to¸n vÒ tØ sè, chia tØ lÖ, thùc hiÖn phÐp tÝnh trong R, t×m gi¸ trÞ nhá nhÊt cña biÓu thøc cã chøa dấu giá trị tuyệt đối. B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: B¶ng phô ghi: §Þnh nghi·, tÝnh chÊt c¬ b¶n cña tØ lÖ thøc. TÝnh chÊt cña d·y tØ sè b»ng nhau. Bµi tËp. -HS: +B¶ng phô nhãm, m¸y tÝnh bá tói. +Làm 5 câu hỏi ôn tập chơng I (từ câu 6 đến câu 10), làm BT theo yêu cầu. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: I. ổn định lớp (1 ph) II. KiÓm tra bµi cò(10 ph). -C©u hái 1:+ViÕt c«ng thøc nh©n, chia hai luü thõa cïng c¬ sè, c«ng thøc tÝnh luü thõa cña mét tÝch, mét th¬ng, mét luü thõa. +¸p dông: Rót gän biÓu thøc sau:. 96 . 57 . 457. -C©u hái 2: Ch÷a BT 99/49 SGK TÝnh gi¸ trÞ biÓu thøc: Q =. III. Bµi míi. (252 −1 , 008 ). :. 4 7. :. [(. 3. 1 5 2 −6 . 2 4 9 17. ). ].

(40) H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: Ôn tập tỉ lệ thức, dãy tỉ số bằng nhau -GV nªu c©u hái -TØ sè cña a vµ bQ (b  0) lµ th¬ng cña a -HS tr¶ lêp theo c©u hái cña GV chia cho b -Tn lµ tØ sè cña hai sè h÷u tØ a vµ b (b  0)? a c -TØ lÖ thøc: Hai tØ sè b»ng nhau = -TØ lÖ thøc lµ g×? b d -Nªu vÝ dô vÒ tØ lÖ thøc. − 4 8,4 -Ph¸t biÓu tÝnh chÊt c¬ b¶n cña tØ lÖ thøc. VD: = 7 − 14 , 7 -1 HS ph¸t biÓu tÝnh chÊt c¬ b¶n cña tØ lÖ thøc: Trong tØ lÖ thøc, tÝch c¸c ngo¹i tØ b»ng -GV viÕt d¹ng TQ tÝch c¸c trung tØ. -Yªu cÇu HS viÕt c«ng thøc thÓ hiÖn tÝnh a c chÊt cña d·y tØ sè b»ng nhau. TQ: =  ad = bc -§¹i diÖn HS viÕt tÝnh chÊt d·y tØ sè b»ng b d nhau: -TÝnh chÊt cña d·y tØ sè b»ng nhau.. a c e a+ c+ e a − c+ e = = = = = b d f b+d + f b− d + f a+ c − e … b+d − f. Hoạt động 2: ôn tập căn bậc hai, số vô tỉ, số thực -Yêu cầu định nghĩa căn bậc hai của một số -Định nghĩa: a kh«ng ©m? √ a = x sao cho x2 = a -Nªu vÝ dô? -VD: √ 0 , 01 = 0,1; √ 0 ,25 = 0,5 -ThÕ nµo lµ sè thùc? -Số HT và số VT đợc gọi chung là số thực. -Nhấn mạnh: Tất cả các số đã học đếu là số thùc, sè thùc míi lÊp ®Çy trôc sè.. Hoạt động 3: Luyện tập -Yªu cÇu lµm BT t×m x -Gäi 2 HS lªn b¶ng lµm c©u a, b. -Gäi c¸c HS kh¸c nhËn xÐt söa ch÷a. -C¸c HS kh¸c lµm vµo vë. -NhËn xÐt söa ch÷a bµi lµm cña b¹n. -Yêu cầu đọc và tóm tắt BT 103 SGK. -§äc ®Çu bµi vµ tãm t¾t: -1 HS lªn b¶ng tr×nh bµy lêi gi¶i. Chia l·i theo tØ lÖ 3 : 5 Tæng sè l·i: 12 800 000® Sỗ tiền mỗi tổ đợc chia? -Gäi 1 HS lªn b¶ng tr×nh bµy lêi gi¶i. -Cho lµm BT ph¸t triÓn t duy: -Ta biÕt |x| + | y|  |x + y|. *BT t×m x : a)5x : 20 = 1 : 2 3 6x 5x = (20.1) : 2 b) 14 : 15 5x = 10 21 4 x=2 :. =. 42 7 3 2x : = 14 5 1 4 : 2 7 2x 3 = 5 14 4 1 : 7 2 2x 3 = 5 49. ..

(41) H§ cña ThÇy vµ Trß dÊu “=” x¶y ra  xy  0 (x, y cïng dÊu). BT: T×m gi¸ trÞ nhá nhÊt cña biÓu thøc : A = |x − 2001| + |x − 1| -Hoạt động nhóm làm BT theo hớng dẫn của GV. -Gợi ý: +So sánh A với giá trị tuyệt đối của tæng hai biÓu thøc. +Kết quả chỉ có đợc với điều kiện nào? -§¹i diÖn nhãm tr×nh bµy lêi gi¶i.. Ghi b¶ng 2x x. =. 3.5 49 3. 5 = 49 . 2. =. 15 98. * BT 103 SGK: Gọi số lãi mỗi tổ đợc chia là x, y. Ta cã x : y = 3 : 5 hay x y x y x+y =  = = = 3 5 3 5 3+5 12800000 =1600000 8. x = 1600000.3 = 4800000® y = 1600000.5 = 8000000® BT: T×m gi¸ trÞ nhá nhÊt cña biÓu thøc : A = |x − 2001| + |x − 1| A = |x − 2001| + |x − 1| = |x − 2001| + |1 − x| A  |x − 2001+ 1− x| A  |−2000|  A  2000 VËy gi¸ trÞ nhá nhÊt cña A lµ 2000  (x-2001) vµ (1-x) cïng dÊu 1 x 2001 IV. §¸nh gi¸ bµi d¹y (1 ph). -Ôn tập lại lý thuyết và các dạng bài tập đã làm để tiết sau kiểm tra 1 tiết. -Néi dung kiÓm tra gåm c©u hái lý thuyÕt d¹ng tr¾c nghiÖm, ¸p dông c¸c d¹ng BT.. KiÓm tra ch¬ng I. TiÕt 22:. A.Môc tiªu: So¹n: 8/11/09. Gi¶ng: 10/11/09 +§¸nh gi¸ kh¶ n¨ng nhËn thøc c¸c kiÕn thøc cña ch¬ng I sè h÷u tØ, sè thùc. +Đánh giá khả năng vận dụng các kiến thức đã học vào giải BT. +§¸nh gi¸ kü n¨ng gi¶i c¸c d¹ng bµi tËp c¬ b¶n nh: TÝnh gi¸ trÞ biÓu thøc b»ng c¸ch hợp lý nhất, rút gọn biểu thức, tìm x trong đẳng thức trong tỉ lệ thức, bài toán thực tế… B.§Ò bµI: Bµi 1 (2 ®iÓm): §iÒn dÊu “X” vµo « trèng mµ em chän C©u Néi dung a b. §óng. 1. Số hữu tỉ là số viết đợc dới dạng phân số. 2. Céng ph©n sè:. 3. C¨n bËc hai cña mét sè a kh«ng ©m lµ sè x sao cho x2 = a. 2 7. +. 23 25. Ta cã d·y tØ sè b»ng nhau 4. =. 2+ 23 7 +25 3 −5. =. = − 18 30. víi a,b  Z, b  0 25 32. =. 3 −18 − 5+30. =. − 15 25. Bµi 2 (2 ®iÓm): TÝnh gi¸ trÞ biÓu thøc b»ng c¸ch hîp lý nhÊt (nÕu cã thÓ). Sai.

(42) A=. (3 12 +0 , 25). Bµi 3 (2 ®iÓm): T×m x biÕt: a)x + 3,5 -. 4 7. =. ( 14 −3 , 25+ 12 ). 3 2. - 5. 1 8. b)4x : 16 = 0,3 : 0,6. Bµi 4 (2 ®iÓm): Số cây ba tổ trồng tỉ lệ với số học sinh của mỗi tổ, tổng số cây cả ba tổ trồng đợc là 108 cây. Tìm số cây mỗi tổ trồng đợc, biết tổ 1 có 7 học sinh, tổ 2 có 8 học sinh vµ tæ 3 cã 12 häc sinh. Bµi 5 (1 ®iÓm): T×m x  Q, biÕt: 1,6 - |x − 0,2| = 0.

(43) TiÕt 23:. Ch¬ng II : hµm sè vµ §å thÞ §1. §¹I lîng tØ lÖ thuËn. A.Môc tiªu: So¹n: 3/11/2011. +Biết đợc công thức biểu diễn mối liên hệ giữa hai đại lợng tỉ lệ thuận. +Nhận biết đợc hai đại lợng có tỉ lệ thuận hay không. +Hiểu đợc tính chất của hai đại lợng tỉ lệ thuận. +Biết cách tìm hệ số tỉ lệ khi biết một cặp giá trị tơng ứng của hai đại ;lợng tỉ lệ thuận, tìm giá trị của một đại lợng khi biết hệ số tỉ lệ và giá trị tơng ứng của đại lợng kia. B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: +B¶ng phô ghi c¸c bµi tËp. +Thíc th¼ng cã chia kho¶ng, phÊn mµu. -HS: Bót d¹, b¶ng nhãm. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: I. ổn định lớp (1 ph) II. Giíi thiÖu ch¬ng II (2 ph). -Giới thiệu sơ lợc về chơng II: Hàm số và đồ thị. III. Bµi míi (40 ph) H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: Định nghĩa -Cho đọc?1 1.§Þnh nghÜa: Tìm quãng đờng s(km)? a)VD: T×m khèi lîng m(kg)? *Quãng đờng đi đợc: -Em h·y rót ra nhËn xÐt vÒ sù gièng nhau s = 15.t gi÷a c¸c c«ng thøc trªn? *Khối lợng thanh kim loai đồng chất: -Các công thức trên đều giống nhau là đại l- m = D.V ợng này bằng đại lợng kia nhân với một hằng m = 7800V sè kh¸c 0. b)§Þnh nghÜa: -GV giới thiệu định nghĩa SGK. Nếu đại lợng y liên hệ với đại lợng x theo -Yêu cầu phát biểu lại định nghĩa. c«ng thøc y = k.x (víi k lµ h»ng sè kh¸c 0) -Lu ý: Khái niệm hai đại lợng tỉ lệ thuận học thì ta nói y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ k ?2: y tØ lÖ thuËn víi x theo hÖ sè tØ lÖ ë tiÓu häc k > 0 lµ trêng hîp riªng cña k  k = −5 3 hay y = −5 3 x  x = −3 5 0. y. -Cho häc sinh lµm?2 VËy x tØ lÖ thuËn víi y theo hÖ sè tØ lÖ k= -HS tr¶ lêi. −3 5 -Gi¸o viªn nªu chó ý sgk. *Chó ý: Khi y tØ lÖ thuËn víi x theo hÖ sè tØ -HS nghe vµ ghi bµi lÖ k  0 th× x còng tØ lÖ thuËn víi y theo hÖ -Cho häc sinh lµm?3 (viÕt ra b¶ng phô) sè tØ lÖ 1 k và ta nói hai đại lợng đó tỉ lệ -HS lµm bµi theo nhãm, sau 3’ c¸c nhãm nép thuËn víi nhau. bµi. ?3: H×nh 9 -C¸c nhãm tù nhËn xÐt bµi cña nhau sau ®o Cét a b c d so sánh với đáp án của giáo viên. ChiÒu cao -GV hỏi thêm: tại sao có thể tính đợc khối l10 8 50 30 (mm) îng cña c¸c con khñng long cßn l¹i? Khèi lîng -V× chiÒu cao cña h×nh cét tØ lÖ thuËn víi 10 8 50 30 (tÊn) khèi lîng. Hoạt động 2: tính chất -Yªu cÇu lµm?4 -Gäi 3 HS tr¶ lêi. -3 HS tr¶ lêi c©u hái. -Gi¶ sö y vµ x tØ lÖ thuËn víi nhau y = kx khi đó với mỗi giá trị x1, x2, …. của x ta có giá trị tơng ứng y1 = kx1, y2 = kx2, …., do đó:. ?4 a). y1 =¿ k  k=2 (hệ số tỉ lệ của y đối với x1. x) b)y2 = 8; y3 = 10 ; y4 = 12..

(44) H§ cña ThÇy vµ Trß y 1 y2 y3 = = =¿ …=k. x1 x 2 x 3. Ghi b¶ng y 1 y2 y3 y 4 = = = =¿ 2 (hÖ sè tØ lÖ) x1 x 2 x 3 x 4. c). -Em cã nhËn xÐt g× vÒ tØ sè hai gi¸ trÞ t¬ng øng cña y vµ x? -Tỉ số giữa y và x không đổi. -Giíi thiÖu hai tÝnh chÊt SGK trang 53. -HS đọc tính chất SGK.. -Tính chất : Nếu hai đại lợng tỉ lệ thuận với nhau th× : +TØ sè hai gi¸ trÞ t¬ng øng cña chóng lu«n không đổi. +Tỉ số hai giá trị bất kì của đại lợng này bằng tỉ số hai giá trị tơng ứng của đại lợng kia. Hoạt động 3: củng cố- luyện tập. -Cho HS luyÖn tËp bµi 2 sgk tr.54 -Yêu cầu đứng tại chỗ trả lời -Hái thªm : + y tØ lÖ thuËn víi x theo hÖ sè tØ lÖ nµo? + x tØ lÖ thuËn víi y theo hÖ sè tØ nµo? -HS tr¶ lêi : +y tØ lÖ thuËn víi x theo hÖ sè tØ lÖ k1= -2. + x tØ lÖ thuËn víi y theo hÖ sè tØ lÖ k2 = −1 . 2. Bµi 2 sgk tr.54 x -3 -1 1 2 5 y 6 2 -2 -10 -4 Bµi 1 sgk tr.53 a) Vì x và y là hai đại lợng tỉ lệ thuận víi nhau nªn hÖ sè tØ lÖ lµ : y 4 2 = = x 6 3 y 2 2 b) Do = → y= x x 3 3 c) x=9 → y=6 ; x=15 → y =10. k=. -Cho HS lµm bµi 1 sgk tr.53 -1hs đọc đề bài -1 hs lµm trªn b¶ng c¶ líp ë díi lµm ra vë sau đó nhận xét bài làm của bạn trên bảng. IV. Híng dÉn vÒ nhµ (2 ph). -Nắm vững định nghĩa và tính chất của hai đại lợng tỉ lệ thuận. -BTVN: 3, 4/54 SGK; bµi 3, 4, 5, 6 SBT tr.43 -Xem trớc Đ2 Một số bài toán về đại lợng tỉ lệ thuận..

(45) §2. Mét sè bµI to¸n vÒ §¹I lîng tØ lÖ thuËn. TiÕt 24:. A.Môc tiªu So¹n: 5/11/2011. Biết cách làm các bài toán cơ bản về đại lợng tỉ lệ thuận và chia tỉ lệ. B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh -GV: +B¶ng phô ghi c¸c bµi tËp. +Thíc th¼ng cã chia kho¶ng, phÊn mµu. -HS: GiÊy trong, bót d¹, b¶ng nhãm. C.Tổ chức các hoạt động dạy học I. ổn định lớp (1 ph) II. KiÓm tra bµi cò (8 ph). Câu 1: -Định nghĩa đại lợng tỉ lệ thuận? -Ch÷a bµi tËp 4/43 SBT: Cho biÕt x tØ lÖ thuËn víi y theo hÖ sè tØ lÖ 0,8 vµ y tØ lÖ thuËn víi z theo hÖ sè tØ lÖ 5. H·y chøng tá r»ng x tØ lÖ thuËn víi z vµ t×m hÖ sè tØ lÖ. Câu 2: -Phát biểu tính chất của hai đại lợng tỉ lệ thuận và làm bài tập 6/43 SBT. III. Bµi míi (34 ph) H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: BàI toán 1 -Yêu cầu đọc bài toán 1và tóm tắt đề bài. -Gäi khèi lîng cña hai thanh ch× t¬ng øng lµ m1 vµ m2 vµ thÓ tÝch t¬ng øng cña hai thanh ch× lµ V1 vµ V2 . -Theo bµi ra ta cã ®iÒu g×? V1=12 cm3; V2=17 cm3 vµ m2 - m1 = 56,5g -Khối lợng và thể tích là hai đại lợng nh thÕ nµo? - Khối lợng và thể tích là hai đại lợng tỉ lÖ thuËn víi nhau. -Ta cã ®iÒu g×? -. m1 m2 = 12 17. -Làm thế nào để tính đợc m1 và m2? -¸p dông t.c d·y tØ sè b»ng nhau. Yªu cÇu 1 hs lªn b¶ng tr×nh bµy bµi -T¬ng tù lµm?1. -1 hs tóm tắt đề bài -1 hs tr×nh bµy trªn b¶ng, c¶ líp lµm ra vë sau đó nhận xét bài làm của bạn. -Gv nªu chó ý sgk -Hs l¾ng nghe vµ ghi bµi vµo vë. -Tóm tắt đề bài: BiÕt V1 = 12. V2 = 17 vµ m2 - m1 = 56,5g TÝnh m1 vµ m2? Gi¶i: Gäi khèi lîng cña hai thanh ch× t¬ng øng lµ m1 vµ m2 Khối lợng và thể tích là hai đại lợng tỉ lệ thuËn víi nhau nªn:. m1 m2 = 12 17. Theo t.c d·y tØ sè b»ng nhau ta cã:. m1 m2 m2 −m1 56 ,5 = = = =11 , 3 g 12 17 17 −12 5. VËy: m2 = 17.11,3 = 192,1 vµ m1 = 12.11,3 = 135,6 TL: Hai thanh ch× cã khèi lîng lµ 135,6g vµ 192,1g ?1 : gäi khèi lîng hai thanh kim lo¹i lµ m1 và m2. Do khối lợng và thể tích là hai đại lợng tỉ lệ thuận với nhau và áp dụng t.c dãy tØ sè b»ng nhau ta cã: m1 m2 m1+m1 222 , 5 = = = =8,9 10 15 10+15 25. VËy: m1 = 89g vµ m2 = 133,5g. Hoạt động 2: BàI toán 2 -Yêu cầu đọc và phân tích đề bài toán 2 tìm c¸ch gi¶i. - Tóm tắt đề bài -Bµi to¸n cho ta ®iÒu g×? -Sè ®o 3 gãc tØ lÖ víi 1, 2, 3 -§iÒu nµy t¬ng øng víi c¸i g×?. -Tóm tắt đề bài:    Tam gi¸c ABC cã A : B : C 1: 2 : 3    TÝnh A; B; C ? Gi¶i :.

(46) H§ cña ThÇy vµ Trß A B   C   T¬ng øng víi : 1 2 3. Ghi b¶ng    V× A : B : C 1: 2 : 3 nªn :. -Ta cần sử dụng t.c nào đã học để giải bài to¸n? -Sử dụng định lý tổng 3 góc trong tam giác vµ tÝnh chÊt d·y tØ sè b»ng nhau. -Yªu cÇu tr×nh bµy bµi to¸n trªn b¶ng.. A B   C   1 2 3. ¸p dông t.c d·y tØ sè b»ng nhau: A B   A  B  C  1800 C     300 1 2 3 1 2 3 6 A 300 ; B  600 ; C  900. VËy : Hoạt động 3: củng cố- luyện tập Cho häc sinh lµm miÖng bµi 5 sgk tr.55 -HS tr¶ lêi miÖng Hái thªm vÒ bµi: hÖ sè tØ lÖ lµ bao nhiªu? -HÖ sè tØ lÖ lµ: + y tØ lÖ thuËn víi x theo hÖ sè tØ lÖ lµ k1 = 9 + x tØ lÖ thuËn víi y theo hÖ sè tØ lÖ lµ k2 = 1 9 V× sao c©u b th× x vµ y kh«ng tØ thuËn víi nhau? -V× cã hai tØ sè kh¸c nhau:. Bµi 5 sgk tr.55 a) x vµ y cã tØ lÖ thuËn víi nhau b) x vµ y kh«ng tØ lÖ thuËn víi nhau.. y 12 90 = ≠ x 1 9. IV. Híng dÉn vÒ nhµ (2 ph).  Nắm vững thế nào là hai đại lợng tỉ lệ thuận  Häc l¹i c¸ch gi¶i bµi to¸n tØ lÖ thuËn  Lµm bµi 6, 7, 8, 9, 10 sgk tr.55,56 vµ bµi 8, 9, 10 sbt tr.44 ChuÈn bÞ bµi cho tiÕt luyÖn tËp..

(47) LuyÖn tËp. TiÕt 25:. A.Môc tiªu: So¹n: 10/11/2011. +HS làm thành thạo các bài toán cơ bản về đại lợng tỉ lệ thuận và chia tỉ lệ. +Có kỹ năng sử dụng thành thạo các tính chất của dãy tỉ số bằng nhau để giải toán. +Qua giờ luyện tập học sinh đợc biết thêm về nhiều bài toán liên quan đến thực tế. B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: B¶ng phô vÏ h×nh 10; ghi BT 8, 16/44 SBT. -HS: GiÊy trong, bót d¹, b¶ng phô nhãm. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: I. ổn định lớp (1 ph) II. KiÓm tra bµi cò (8 ph). -Câu 1:Yêu cầu làm BT 8/44 SBT: Hai đại lợng x và y có tỉ lệ thuận với nhau không, nếu: a) x -2 -1 1 2 3 b). y. -8. -4. 4. 8. 12. x y. 1 22. 2 44. 3 66. 4 88. 5 100. +Gîi ý: §Ó x vµ y kh«ng tØ lÖ thuËn víi nhau em chØ cÇn chØ ra hai tØ sè kh¸c nhau -C©u 2: Lµm BT 8/56 SGK: 3 líp 7 trång vµ ch¨m sãc 24 c©y xanh; Líp 7A, 7B, 7C cã 32, 28, 36 häc sinh. Hái mçi líp ph¶i trång vµ ch¨m sãc bao nhiªu c©y xanh? III. Bµi míi (34 ph) H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: luyện tập -Yªu cÇu lµm BT 7/56 SGK: -Yêu cầu đọc và tóm tắt. -Hỏi: Khi làm mứt thì khối lợng dâu và đờng là hai đại lợng quan hệ nh thế nào? -Trả lời: Khi làm mứt thì khối lợng dâu và đờng là hai đại lợng tỉ lệ thuận. -H·y lËp tØ lÖ thøc råi t×m x? -1 hs tr×nh bµy trªn b¶ng. -Vậy bạn nào nói đúng? -Yêu cầu đọc và tóm tắt đầu bài 9/56 SGK. -Hỏi: Bài toán này có thể phát biểu đơn giản thÕ nµo? Bµi to¸n nµy nãi gän l¹i lµ chia 150 thµnh ba phÇn tØ lÖ víi 3, 4 vµ 13. -Yªu cÇu 1 HS lªn b¶ng tr×nh bµy lêi gi¶i.. *Bµi 7/56 -Tãm t¾t BT 7/56 SGK : Cứ 2kg dâu thì cần 3kg đờng Vậy 2,5kg dâu cần bao nhiêu đờng? -Gi¶i: Khối lợng dâu và đờng là hai đại lợng tỉ lệ thuËn. Ta cã:. 2 2,5. =. 3 x. x=. 2,5 . 3 2. = 3,75. Vậy bạn Hạnh nói đúng. *Bµi 9/56 Gọi khối lợng của niken, kẽm và đồng lần lợt lµ x, y, z ta cã x + y + z = 150 x 3 150 20. =. y 4. =. z 13. =. x+ y+ z 3+ 4+ 13. =. = 7,5.  x = 7,5 . 3 = 22,5 y = 7,5 . 4 = 30 z = 7,5 . 13 = 97,5 Trả lời: Khối lợng của niken, kẽm và đồng lÇn lît lµ 22,5kg; 30kg; 97,5kg. Hoạt động 2: Tổ chức “thi làm toán nhanh”.

(48) H§ cña ThÇy vµ Trß -Tổ chức hai đội chơi gồm 2 dãy bàn -Luật chơi: Mỗi đội có 5 ngời, chỉ có 1 phấn. Mçi ngêi lµm 1 c©u, lµm xong chuyÒn phÊn cho ngêi tiÕp theo. Ngêi sau cã quyÒn söa bµi cho ngêi tríc. -Đội nào làm nhanh và đúng là đội thắng. -Treo b¶ng phô ghi néi dung bµi to¸n: Gäi x, y, z theo thø tù lµ sè vßng quay cña kim giê, kim phót, kim gi©y trong cïng mét kho¶ng thêi gian. a)§iÒn sè thÝch hîp vµo « trèng x 1 2 3 4. y b)BiÓu diÔn y theo x c)§iÒn sè thÝch hîp vµo « trèng y 1 6 12 18. Ghi b¶ng -Tiến hành chọn lựa ngời chơi đại diện cho d·y bµn cña m×nh. -L¾ng nghe, thuéc luËt ch¬i. -HS còn lại cổ vũ cho hai đội chơi. Bài làm của các đội a). x. 1. 2. 3. 4. y. 12. 24. 36. 48. 6. 12. b) y = 12x. c) y. 1. z. 60. 18. 360 720 1080. d) z = 60y. e) z = 720x.. z d)BiÓu diÔn z theo y e)BiÓu diÔn z theo x -C«ng bè trß ch¬i b¾t ®Çu. -Th«ng b¸o kÕt thóc trß ch¬i. - Tuyên bố đội thắng. IV. Híng dÉn vÒ nhµ (2 ph). -Ôn lại các dạng đã làm về đại lợng tỉ lệ thuận. -BTVN: 13, 14, 15, 17/44,45 SBT. -Ôn tập đại lợng tỉ lệ nghịch (tiểu học). -§äc tríc §3.. TiÕt 26:. Đ3. đạI lợng tỉ lệ nghịch. A.Môc tiªu: So¹n: 12/11/2011. +HS biết đợc công thức biểu diễn mối liên hệ giữa hai đại lợng tỉ lệ nghịch. +Nhận biết đợc hai đại lợng có tỉ lệ nghịch hay không. +Hiểu đợc các tính chất của hai đại lợng tỉ lệ nghịch. +Biết cách tìm hệ số tỉ lệ nghịch, tìm giá trị của một đại lợng khi biết hệ số tỉ lệ và giá trị tơng ứng của đại lợng kia. B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: +Bảng phụ ghi định nghĩa hai đại lợng tỉ lệ nghịch, tính chất của hai đại lợng tỉ lệ nghÞch vµ bµi tËp. B¶ng phô ghi BT ?3 vµ BT 13. +Thíc kÎ, com pa, b¶ng phô, m¸y tÝnh bá tói. -HS : GiÊy trong, bót d¹. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: I. ổn định lớp (1 ph) II. KiÓm tra bµi cò (5 ph). -C©u hái: +Nêu định nghĩa và tính chất của hai đại lợng tỉ lệ thuận. +Chữa BT 13/44 SBT: Góp vốn theo tỉ lệ 3; 5; 7. Tổng số lãi 450 triệu đồng. Hỏi số lãi của mỗi đơn vị ?.

(49) III. Bµi míi (38 ph) H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: Định nghĩa -Cho «n kiÕn thøc cò vÒ “§¹i lîng tØ lÖ nghịch” đã học ở tiểu học. -Yêu cầu phát biểu thế nào là hai đại lợng tỉ lÖ nghÞch? -Cho HS lµm ?1 c©u a -Yªu cÇu lµm tiÕp c©u b, c. -Hái: Em h·y rót ra nhËn xÐt vÒ sù gièng nhau gi÷a c¸c c«ng thøc trªn ? -Nhận xét: các công thức trên đều có điểm giống nhau là đại lợng này bằng một hằng số chia cho đại lợng kia. -Giới thiệu đn hai đại lợng tỉ lệ nghịch. -NhÊn m¹nh c«ng thøc: y =. a x. hay x.y =. a. -Lu ý HS: khái niệm tỉ lệ nghịch đã học ở tiÓu häc, a > 0 chØ lµ trêng hîp riªng cña định nghĩa với a  0. -Yªu cÇu lµm ?2 -Trêng hîp tæng qu¸t : NÕu y tØ lÖ nghÞch víi x theo hÖ sè tØ lÖ a th× x tØ lÖ nghÞch víi y theo hÖ sè tØ lÖ nµo? +x tØ lÖ nghÞch víi y còng theo hÖ sè tØ lÖ a. +NÕu y tØ lÖ thuËn víi x theo hÖ sè tØ lÖ a th× x tØ lÖ thuËn víi y theo hÖ sè tØ lÖ. 1 a. -Hai đại lợng tỉ lệ nghịch là hai đại lợng liên hệ với nhau sao cho khi đại lợng này tăng (hoặc giảm) bao nhiêu lần thì đại lợng kia gi¶m hoÆc t¨ng bÊy nhiªu lÇn. -?1: a: DiÖn tÝch h×nh ch÷ nhËt 12 x. S = x.y = 12 (cm2)  y = b)Lîng g¹o trong mçi bao lµ: x.y = 500 (kg). y=. 500 x. c)Quãng đờng đi đợc trong chuyển động đều 16 t. lµ: v.t = 16 (km)  v =. -§Þnh nghÜa SGK: y=. a x. hay x.y = a nãi y tØ lÖ nghÞch víi x. theo hÖ sè tØ lÖ a. -?2: y tØ lÖ nghÞch víi x theo hÖ sè tØ lÖ –3,5 y=. − 3,5 x. x=. − 3,5 y. th× x tØ lÖ. nghÞch víi y theo hÖ sè tØ lÖ –3,5 -Chó ý (SGK): Khi y tØ lÖ nghÞch víi x th× x cũng tỉ lệ nghịch với y và ta nói hai đại lợng đó tỉ lệ nghịch với nhau.. -Điều này khác với hai đại lợng tỉ lệ thuận nh thÕ nµo ? -Yêu cầu đọc chú ý trang 57: Hoạt động 2: tính chất -Yªu cÇu lµm ?3 -Gäi 3 HS tr¶ lêi. -Gi¶ sö y vµ x tØ lÖ nghÞch víi nhau y =. a x. khi đó với mỗi giá trị x1, x2, …. khác 0 của x ta cã gi¸ trÞ t¬ng øng y1 =. a , y2 = x1. a , …., do đó x1y1 = x2y2 = x3y3 = … = a x2. -Ta cã thÓ cã c¸c tØ lÖ thøc nµo? -Tr¶ lêi: Ta cã thÓ cã: x1y1 = x2y2  x1y1 = x3y3 . x1 x2 x1 x3. = =. y2 y1 y3 y1. -?3: a)x1.y1 = a  a = 60. b)y2 = 20 ; y3 = 15 ; y4 = 12 c)x1y1 = x2y2 = x3y3 = x4y4 = 60 (hÖ sè tØ lÖ) -TÝnh chÊt: Nếu x và y là 2 đại lợng tỉ lệ nghich với nhau th×: +TÝch 2 gi¸ trÞ t¬ng øng cña chóng lu«n không đổi (bằng hệ số tỉ lệ). +Tỉ số 2 giá trị bất kì của đại lợng này bẳng nghịch đảo của tỉ số 2 giá trị tợng ứng của đại lợng kia.. -Giíi thiÖu hai tÝnh chÊt SGK trang 58. Hoạt động 3: củng cố- luyện tập -Cho HS luyÖn tËp bµi 13/58 SGK *BT 13/58 SGK: -Yêu cầu đứng tại chỗ điền. x = 2; -3 vµ y = 12; -5; 1.

(50) H§ cña ThÇy vµ Trß Ghi b¶ng -Bµi 14/58 SGK *BT 24/58 SGK: -HS đọc đề bài và 1 em làm trên bảng, cả lớp 35 công nhân hết 168 ngày làm ra vở sau đó nhận xét. 28 c«ng nh©n hÕt x ngµy ? Sè c«ng nh©n vµ sè ngµy lµm tØ lÖ nghÞch. 35 28. =. x 168. x=. IV. Híng dÉn vÒ nhµ (2 ph). -Nắm vững định nghĩa và tính chất của hai đại lợng tỉ lệ nghịch. -BTVN: 15/58 SGK; 18  22/45 SBT. -Xem trớc Đ4 Một số bài toán về đại lợng tỉ lệ nghịch.. 35 .168 28. = 210.

(51) Tiết 27: Đ4. Một số bàI toán về đạI lợng tỉ lệ nghịch A.Môc tiªu: So¹n: 12/11/2011. +HS biết làm các bài toán cơ bản về đại lợng tỉ lệ nghịch. B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: +B¶ng phô ghi bµi to¸n 1, 2 vµ lêi gi¶i, BT 16,17 SGK, b¶ng tõ. -HS : B¶ng nhãm, giÊy trong, bót d¹. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: I.ổn định lớp (1 ph) II.KiÓm tra bµi cò(10 ph) -C©u 1: +Nêu định nghĩa đại lợng tỉ lệ thuận, định nghĩa đại lợng tỉ lệ nghịch. +Ch÷a BT 15/58 SGK: -C©u 2: +Nêu tính chất của hai đại lợng tỉ lệ thuận, hai đại lợng tỉ lệ nghịch. So sánh. +Ch÷a BT 19/45 SBT: Cho x vµ y tØ lÖ nghÞch khi x = 7 th× y = 10 a)T×m hÖ sè tØ lÖ nghÞch cña y so víi x. b)H·y biÓu diÔn y theo x. c)TÝnh gi¸ trÞ cña y khi x = 5; x = 14 III. Bµi míi (32 ph) H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: BàI toán 1 -Yêu cầu đọc đầu bài toán 1. -NÕu ta gäi vËn tèc cò vµ míi cña «t« lÇn lît lµ v1 vµ v2 (km/h), thêi gian t¬ng øng víi c¸c vËn tèc lµ t1, t2 -Yêu cầu tóm tắt đề bài và lập tỉ lệ thức rôi gi¶i bµi to¸n. -Nhấn mạnh: Vì v và t là hai đại lợng tỉ lệ nghÞch nªn tØ sè gi÷a hai gi¸ trÞ bÊt kú cña đại lợng này bằng nghịch đảo tỉ số hai giá trị tơng ứng của đại lợng kia.. Bµi to¸n 1 -Tóm tắt đề bài theo kí hiệu BiÕt v2 = 1,2 v1 ; t1 = 6 giê. Hái: t2 = ? Gi¶i: Vận tốc và thời gian đi là hai đại lợng tỉ lệ nghÞch nªn:. -Yêu cầu đọc và phân tích đề bài toán 2 tìm c¸ch gi¶i. -Nếu gọi số máy của mỗi đội là x1, x2, x3, x4 ta cã g×? -Tr¶ lêi:x1+ x2+ x3+ x4 = 36 -Cïng c«ng viÖc nh nhau gi÷a sè m¸y cµy vµ sè ngµy hoµn thµnh c«ng viÖc quan hÖ nh thÕ nµo? Số máy cày và số ngày là hai đại lợng tỉ lệ nghÞch nªn: 4.x1 = 6.x2 = 10.x3= 12.x4 -áp dụng tính chất 1 của hai đại lợng tỉ lệ nghÞch, ta cã c¸c tÝch nµo b»ng nhau ?. -Tóm tắt đề bài: Bốn đội có 36 máy cày (cùng năng suất) §éi 1 HTCV trong 4 ngµy §éi 2 HTCV trong 6 ngµy §éi 3 HTCV trong 10 ngµy §éi 4 HTCV trong 12 ngµy. Hỏi: mỗi đội có bao nhiêu máy cày ? Gi¶i: Ta cã: x1+ x2+ x3+ x4 = 36 Số máy cày và số ngày là hai đại lợng tỉ lệ nghÞch nªn: 4.x1 = 6.x2 = 10.x3= 12.x4. t1 t2. =. v2 v1. . 6 = 1,2  t2 = t2. 6 1,2. =5 Nếu đi với vận tốc mới thì ôtô đi từ A đến B hÕt 5h Hoạt động 2: BàI toán 2. -Gîi ý: 4x1 =. x1 1 , ¸p dông tÝnh chÊt d·y tØ 4. số bằng nhau để tìm các giá trị x1, x2, x3, x4.. Hay. x1 1 4. =. x2 1 6. =. x3 1 10. =. x4 1 12. =.

(52) H§ cña ThÇy vµ Trß -T¬ng tù 6x2 =. x2 1 10.x3 = 6. x3 1 10. Ghi b¶ng ; 12.x4. x4 1 12. =. v× y =. 36 = 36 60. = 60 x1 =. 1 4. 1 .60 = 10; 6 1 1 x3 = .60 = 6; x4 = .60 = 5 10 12. .60 = 15; x2 =. -Yªu cÇu tr¶ lêi bµi to¸n. -NhÊn m¹nh: Qua bµi to¸n 2 thÊy nÕu y tØ lÖ nghÞch víi x th× cã thÓ nãi y tØ lÖ thuËn víi 1 x. x 1+ x 2+ x 3+ x 4 1 1 1 1 + + + 4 6 10 12. a x. = a.. 1 x. a)x =. VËy x1, x2, x3, x4 TLN víi 4, 6, 10, 12. Nãi x1, x2, x3, x4 TLT víi. 1 , 4. Trả lời: Số máy cày của bốn đội lần lợt là 15, 10, 6, 5. -Lµm ?.. 1 1 , , 6 10. a ;y= y. b z. x=. a .z  x tØ lÖ b. thuËn víi z b)x tØ lÖ nghÞch víi z.. 1 . 12. -Yªu cÇu lµm ? -Cho hai HS tr¶ lêi ý a vµ b Hoạt động 3: củng cố- luyện tập -Yªu cÇu HS lµm miÖng BT 16/60 SGK: -Yªu cÇu lµm miÖng BT 17/ 61 SGK. BT 16/60 SGK: a)cã tØ lÖ nghÞch; b)kh«ng tØ lÖ nghÞch. BT 17/ 61 SGK: x = 2; -4; 6. y = 16; -2.. IV.§¸nh gi¸ bµi d¹y (2 ph). -Häc lai c¸ch gi¶i bµi to¸n vÒ tØ lÖ nghÞch. BiÕt chuyÓn tõ to¸n chia tØ lÖ thuËn thµnh to¸n chia tØ lÖ nghÞch. -BTVN: 19, 20, 21/61 SGK; 25  27/46 SBT..

(53) LuyÖn tËp-KiÓm tra 15 phót. TiÕt 28:. A.Môc tiªu: So¹n: 18/11/2011. +Thông qua tiết luyện tập HS đợc củng cố các kiến thức về đại lợng tỉ lệ thuận, đại lợng tỉ lệ nghịch (về định nghĩa và tính chất). +Có kỹ năng sử dụng thành thạo các tính chất của dãy tỉ số bằng nhau để giải toán.. +HS đợc biết, mở rộng vốn sống thông qua các bài tập mang tính thực tế: BT về năng suất, BT về chuyển động …. +Kiểm tra 15 phút đánh giá việc lĩnh hội và áp dụng kiến thức của HS. B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: +B¶ng phô b¶ng tõ hép sè. +Đề bài kiểm tra 15 phút phô tô đến từng HS. -HS: +GiÊy trong, bót d¹, b¶ng phô nhãm. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: I.ổn định lớp (1 ph) II. Bµi cò (tiÕn h×nh trong giê) III. LuyÖn tËp H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: Luyện tập -Bµi 1: a)Bảng 1: x và y là hai đại lợng tỉ lệ thuận. x. -2. y. -4. -1. 3 2. 5. 4. b)Bảng 2: x và y là 2 đại lợng tỉ lệ nghịch. x. -2. y. -15. -1. 5 30. 15. 10. -Bµi 2 (BT 19/61 SGK): -Yêu cầu HS đọc và tóm tắt đầu bài. -Hỏi: Số mét vải mua đợc và giá tiền một mét vải là hai đại lợng quan hệ thế nào ? có số mét vải mua đợc và giá tiền một mét vải là hai đại lợng tỉ lệ nghịch. -Yêu cầu lập tỉ lệ thức ứng với hai đại lợng tỉ lÖ nghÞch. -Yªu cÇu t×m x vµ tr¶ lêi. -Bµi 3 (BT 21/61 SGK): -Yªu cÇu lµm bµi 3 (21/61 SGK) -Yêu cầu đọc và tóm tắt đề bài nếu gọi số máy của các đội là x1, x2, x3 máy. -Hái: +Số máy và số ngày là hai đại lợng nh thế nµo?(n¨ng suÊt c¸c m¸y nh nhau). Số máy và số ngày là hai đại lợng tỉ lệ nghÞch +VËy x1, x2, x3 tØ lÖ nghÞch víi c¸c sè nµo ? x1, x2, x3 tØ lÖ nghÞch víi 4; 6; 8. -Bµi 1: H·y lùa chän sè thÝch hîp trong c¸c số để điền vào các ô trống trong hai bảng sau: C¸c sè: -1; -2; -4; -10; -30; 1; 2; 3; 6 ; 10 a)B¶ng 1: x ®iÒn 1; 2; 3 y ®iÒn –2 ; 6; 10. b)B¶ng 2: x ®iÒn 1; 2; 3. y ®iÒn –30 ; 6. -Bµi 2 (19/61 SGK): Cùng một số tiền mua đợc: 51 mÐt v¶i lo¹i I gi¸ a ®/m x m Ðt v¶i lo¹i II gi¸ 85%a ®/m VËy. 51 x. 85 %a 85 = ; a 100 51. 100 x= = 60 (m) 85. =. Tr¶ lêi: Víi cïng mét sè tiÒn cã thÓ mua 60m v¶i lo¹i II. -Bµi 3 (21/61 SGK): §éi 1 cã x1 m¸y HTCV trong 4 ngµy. §éi 2 cã x2 m¸y HTCV trong 6 ngµy. §éi 3 cã x3 m¸y HTCV trong 8 ngµy. vµ x1 - x2 = 2 Gi¶i Số máy và số ngày là hai đại lợng tỉ lệ nghÞch hay x1, x2, x3 tØ lÖ nghÞch víi 4; 6; 8 hay x1, x2, x3 tØ lÖ thuËn víi. 1 4. ;. 1 6. ;.

(54) H§ cña ThÇy vµ Trß +Hay x1, x2, x3 tØ lÖ thuËn víi c¸c sè nµo ? x1, x2, x3 tØ lÖ thuËn víi. 1 4. ;. 1 6. ;. 1 8. Ghi b¶ng .. 1 8. .. x1 -Yªu cÇu c¶ líp lµm bµi.  1 -Yªu cÇu HS lªn b¶ng gi¶i tiÕp t×m x1, x2, x3. 4. -Yªu cÇu tr¶ lêi bµi to¸n.. 2 1 12. x1 =. =. x2 1 6. =. x3 1 8. =. x 1− x 2 1 1 − 4 6. =. = 24 1 .24 = 6; x2 = 4. 1 .24 = 4; x3 = 6. 1 .24 = 3 8. Trả lời: Số máy của ba đội theo thứ tự là 6, 4, 3 m¸y. Hoạt động 2: Kiểm tra (15 ph). (Phát đề tới từng học sinh) C©u 1: Hai đại lợng x và y trong các bảng sau tỉ lệ thuận hoặc tỉ lệ nghịch. Hãy viết vào ô trống c¸c ch÷ TLT (tØ lÖ thuËn) hoÆc TLN (tØ lÖ nghÞch). a) x -1 1 3 5 y -5 5 15 25 b) x -5 -2 2 5 y -2 -5 5 2 c) x -4 -2 10 20 y 6 3 -15 -30 Câu 2: Hai ngời cùng xây một bức tờng hết 8 giờ. Hỏi 5 ngời xây bức tờng đó hết bao lâu (cïng n¨ng suÊt nh nhau) ? IV.§¸nh gi¸ bµi d¹y (2 ph). -Ôn lại các dạng BT đã làm về đại lợng tỉ lệ thuận, tỉ lệ nghịch. -BTVN: 20, 22, 23/61, 62 SGK ; 28, 29, 34/46,47 SBT. -§äc tríc §5. Hµm sè..

(55) §5. Hµm sè. TiÕt 29:. A.Môc tiªu: So¹n: 18/11/2011. +HS biết đợc khái niệm hàm số. +Nhận biết đợc đại lợng này có phải là hàm số của đại lợng kia hay không trong những cách cho cụ thể và đơn giản (bằng bảng, bằng công thức). +Tìm đợc giá trị tơng ứng của hàm số khi biết giá trị của biến số. B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: +B¶ng phô ghi bµi tËp, kh¸i niÖm vÒ hµm sè. Thíc th¼ng. -HS : B¶ng nhãm, giÊy trong, bót d¹. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: I.ổn định lớp(1 ph) II. Bµi cò III.Bµi míi H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: Một số ví dụ về hàm số -Trong thùc tiÔn vµ trong to¸n häc ta thêng +VD1: Theo bảng này, nhiệt độ trong ngày gặp các đại lợng thay đổi phụ thuộc vào sự cao nhÊt lóc 12 giê tra (26oC) vµ thÊp nhÊt thay đổi của đại lợng khác. lóc 4 giê s¸ng (18oC). -GV ®a 2 vÝ dô SGK lªn b¶ng phô. -§äc vÝ dô 1 vµ tr¶ lêi: +VD2: m = 7,8.V. T×m gi¸ trÞ t¬ng øng cña -H·y lËp c«ng thøc tÝnh khèi lîng m cña m khi V = 1; 2; 3; 4. thanh kim loại đó. -m và V là hai đại lợng tỉ lệ thuận vì công -Công thức này cho ta biết m và V là hai đại thøc cã d¹ng y = kx víi k = 7,8. lîng quan hÖ nh thÕ nµo ? - H·y tÝnh c¸c gi¸ trÞ t¬ng øng cña m khi V = V(cm3) 1 2 3 4 1 ; 2; 3; 4. m(g) 7,8 15,6 23,4 31,2 -Yêu cầu đọc ví dụ 3. -Công thức t = 50/v cho ta biét với quãng đ- +VD3: Thời gian và vận tốc là 2 đại lợng ờng không đổi, thời gian và vận tốc là hai đại tỉ lệ nghịch. lîng quan hÖ thÕ nµo ? - LËp b¶ng c¸c gi¸ trÞ t¬ng øng cña t khi v = v(km/h) 5 10 25 50 5; 10; 25; 50. T(h) 10 5 2 1 -Nh×n vµo b¶ng VD1 em cã nhËn xÐt g×? *NhËn xÐt: -Ta nãi T lµ hµm sè cña t. -T¬ng tù trong VD2 vµ 3 ta nãi m lµ hµm sè  Nhiệt độ T(0C) phụ thuộc vào sự thay đổi cña V; t lµ hµm sè cña v. thêi gian t (giê).  Với mỗi giá trị của t ta luôn xác định đợc chØ mét gi¸ trÞ t¬ng øng cña T. Hoạt động 2: Khái niệm hàm số -Gi¸o viªn nªu kh¸i niÖm hµm sè. *Khái niệm: -Nếu đại lợng y phụ thuộc vào -Hs nghe vµ ghi bµi đại lợng thay đổi x sao cho mỗi giá trị của x -Hỏi: Đại lợng nào phụ thuộc vào đại lợng ta luôn xác định đợc chỉ một giá trị tơng ứng nµo? của y thì y đợc gọi là hàm số của x và x gọi -Đại lợng y phụ thuộc vào đại lợng thay đổi là biến số. x. *Chó ý: -Víi mçi x cã thÓ cã mÊy gi¸ trÞ cña y?  Khi x thay đổi mà y luôn nhận một giá trị -Víi mçi x cã duy nhÊt mét y. thì y đợc gọi là hàm hằng. Cho Hs đọc chú ý SGK và lấy ví dụ về hàm  Hµm sè cã thÓ cho b»ng b¶ng hoÆc c«ng hằng, đồng thời cho HS viết kí hiệu về hàm thøc. số và giá trị của hàm số đối với hàm số cụ  Khi y lµ hµm cña x ta cã thÓ viÕt y=f(x), thÓ. ta cã thÓ thay cho c©u “khi x=3 th× y b»ng 9” ta viÕt: f(3) = 9. Hoạt động 3: củng cố-luyện tập.

(56) H§ cña ThÇy vµ Trß -Nªu l¹i kh¸i niÖm hµm sè vµ viÕt c«ng thøc cña hµm sè. -Cho Hs lµm bµi 24/63 SGK B¶ng viÕt ra b¶ng phô -Yªu cÇu Hs tr¶ lêi miÖng bµi to¸n. -Hs đọc đề trên bảng phụ bài toán. -Nghiªn cøu vµ tr¶ lêi c©u hái. -Đại lợng y không phải là hàm số của đại lợng x vì với x = 1 thì có hai giá trị khác nhau cña y lµ y = -1 vµ y = 1. - Cho HS lµm bµi 25/64 SGK: -Muèn tÝnh f( -Ta thay x =. 1 ) ta lµm nh thÕ nµo? 2 1 vµo f(x) vµ tÝnh. 2. -Yêu cầu 3 HS đồng thời lên tính trên bảng, các HS khác làm ra vở sau đó nhận xét .. Ghi b¶ng *Bµi 24/63 SGK: -Đại lợng y là hàm số của đại lợng x vì khi x thay đổi luôn có chỉ một giá trị tơng ứng của y.. *Bµi tËp: x, y cho bëi b¶ng sau: x 1 1 2 3 y -1 1 4 9 Đại lợng y có phải là hàm số của đại lợng x kh«ng? V× sao? *Bµi 25/64 SGK. Cho hµm sè y = f(x) = 3x2 + 1. TÝnh f(. 1 ); 2. f(1); f(3). Thay c¸c gi¸ trÞ cña x ta cã: -. f(. 1 ) = 3.( 2. = 1 -. 1 2 1 ) + 1 = 3. 2 4. +1. 3 . 4. f(1) = 3.(1)2 + 1 = 3 + 1 = 4. f(3) = 3.(3)2 + 1 = 27 + 1 = 28.. IV. Híng dÉn vÒ nhµ (2 ph). -Nắm chắc Định nghĩa về hàm số, biết khi nào thì đại lợng y là hàm số của đại lợng x. -Khi nào hàm số đợc gọi là hàm hằng, khái niệm giá trị hàm số và cách tính giá trị của một hµm sè. -BTVN: Bµi 26, 27, 28, 29,30/64 SGK. Bµi 35/47 vµ 36,37,38,40/48 SBT..

(57) LuyÖn tËp. TiÕt 30:. A.Môc tiªu: So¹n: 19/11/2011. +Thông qua tiết luyện tập HS đợc củng cố các kiến thức về khái niệm hàm số, cách viết hµm sè b»ng b¶ng hay b»ng c«ng thøc. +TÝnh gi¸ trÞ cña hµm sè. B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: +Bảng phụ (hoặc đèn chiếu, giấy ghi bài tập, thớc thẳng. -HS : +B¶ng nhãm, giÊy trong, bót d¹. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: I.ổn định lớp(1 ph) II.KiÓm tra bµi cò(10 ph) -C©u 1: Nªu kh¸i niÖm vÒ hµm sè vµ ch÷a bµi tËp 27/64 SGK -C©u 2: Ch÷a bµi tËp 26/64 SGK.. III. Bµi míi H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: Nhận biết hàm số -Cho HS đọc và làm bài 35/47 SBT. *Bµi 35/47 SBT: Đại lợng y có phải là hàm số của đại lợng x a, hay kh«ng, nÕu b¶ng gi¸ trÞ cña chóng lµ: 1 1 x -3 -2 -1 2 (ViÕt ra b¶gn phô 3 b¶ng a, b, c). 3 2 y -4 -6 -12 36 24 6 -HS lÇn lît tr¶ lêi ba ý a, b, c vµ gi¶i thÝch râ b, tõng phÇn. x 4 4 9 16 - C©u c th× ya lµ hµm cña x ta cßn gäi lµ hµm y -2 2 3 4 g×? V× so? c, -y là hàm hằng và khi x thay đổi thì y luôn x -2 -1 0 1 2 nhËn gi¸ trÞ lµ 1. y 1 1 1 1 1 -Gi¶i: a, Cã. b, Kh«ng (v× víi x=4 cã 2 gi¸ trÞ kh¸c nhau cña y lµ y=-2 vµ y=2). c, Cã. Hoạt động 2: Tính giá trị của hàm số *Cho HS lµm bµi 29/64 SGK *Bµi 29/64 SGK: -§Ó tÝnh f(2) ta lµm thÕ nµo? Cho hµm sè y = f(x) = x2 – 2. H·y tÝnh: -Thay x = 2 vµo f(x) = x2 – 2 ta cã: f(2); f(1); f(0); f(-1); f(-2). f(2) = 22 – 2 = 2. -T¬ng tù h·y tÝnh c¸c gi¸ trÞ cßn l¹i. -Yªu cÇu 2 HS lªn tÝnh mçi HS tÝnh 2 ý, -H·y nhËn xÐt vÒ gi¸ trÞ cña hµm sè khi x=2 vµ x = -2.; x = 1 vµ x = -1 ? -Khi x = 2 vµ x = -2 th× y = 2; khi x = 1 vµ x = -1 th× y = -1. -Vậy nếu x = 3 tính đợc y = 7 thì có suy ra đợc ngay y khi x = -3 không? -§îc, y = 7. *Cho HS đọc bài 28/64 SGK -1 HS lên tính f(5) và f(-3), HS khác đồng thêi lªn ®iÒn vµo b¶ng.. f(2) = 22 – 2 = 2. f(1) = 12 – 2 = -1. f(0) = 0 – 2 = - 2. f(-1) = (-1)2 – 2 = -1. f(-2) = (-2)2 – 2 = 2. *Bµi 28/64 SGK: Cho hµm sè y = f(x) =. 12 . x. a. TÝnh f(5) vµ f(-3) b. H·y ®iÒn c¸c gi¸ trÞ t¬ng øng cña hµm sè vµo b¶ng sau: x -6 -4 -3 2 5 6 12 f(x) =.

(58) H§ cña ThÇy vµ Trß -Cả lớp làm sau đó nhận xét bài của bạn. -Chú ý cho HS đó là hai cách biểu thị khác nhau cña hµm sè: Hµm sè cã thÓ cho b»ng c«ng thøc hoÆc cho b»ng b¶ng. *Cho HS hoạt động nhóm bài 31/65 SGK. -C¸c nhãm viÕt ra b¶ng phô sau 4 phót th× nép bµi. -Mét nhãm tr×nh bµy lêi gi¶i bµi to¸n. -Gi¸o viªn cïng HS thèng nhÊt lêi gi¶i cña bài, cho điểm các nhóm có bài giải đúng.. Ghi b¶ng 12 x 12 ; f(-3) = -4. 5 12 b, §iÒn: -2; -3; -4; 6; ; 2; 1 5. a, f(5) =. *Bµi 31/65 SGK: Cho hµm sè y =. 2 x . 3. §iÒn sè thÝch hîp vµo « trèng trong b¶ng sau: x -0,5 4,5 9 y -2 0 -§iÒn: x = -3; 0. y=. −1 ; 3; 6 3. Hoạt động 3: Củng cố Cho HS tr¶ lêi miÖng bµi 30/64 SGK vµ bµi 38, 40/48 SBT để củng cố kiến thức về khái niÖm hµm sè vµ gi¸ trÞ hµm sè. IV.§¸nh gi¸ bµi d¹y (2 ph). -N¾m ch¾c kh¸i niÖm vÒ hµm sè vµ tÝnh to¸n gi¸ trÞ cña hµm sè. -Bµi tËp 41, 42, 43/49 SBT. -Đọc trớc bài Mặt phẳng toạ độ..

(59) Đ6. Mặt phẳng tọa độ. TiÕt 31:. A.Môc tiªu: So¹n: 24/11/2011. +Thấy đợc sự cần thiết phải dùng một cặp số để xác định vị trí của 1 điểm trên mặt phẳng. +Biết vẽ hệ trục tọa độ. +Biết xác định tọa độ của một điểm trên mặt phẳng. +Biết xác định một điểm trên mặt phẳng tọa độ khi biết tọa độ của nó. +Thấy đợc mối liên hệ giữa toán học và thực tiễn để ham thích học toán. B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh:. -GV: +B¶ng phô ghi bµi tËp 32/67 SGK, thíc th¼ng, phÊn mµu. -HS : +Thíc th¼ng, compa, giÊy kÎ « vu«ng. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: I.ổn định lớp(1 ph) II.KiÓm tra bµi cò(6 ph) -Yêu cầu chữa bài tập 36/48 SBT: Hàm số y = f(x) đợc cho bởi công thức: f(x) =. 15 . x. a)H·y ®iÒn c¸c gi¸ trÞ t¬ng øng cña f(x) vµo b¶ng sau:. x. -5. -3. -1. 1. 3. 5. 15. y b)TÝnh f(-3) =? ; f(6) =? c) y và x là hai đại lợng quan hệ nh thế nào? III. Bµi míi (36 ph) H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: Đặt vấn đề -Đa bản đồ Việt nam lên bảng và giới thiệu VD 1: Tọa độ địa lý mũi Cà Mau là: nh SGK: 104o40’ Đ (kinh độ) -Gọi HS lên bảng quan sát bản đồ đọc toạ độ 8o30’ B (vĩ độ) địa lý mũi cà mau, Hà Nội. VD 2: Ch÷ H chØ sè thø tù cña d·y ghÕ. Sè 1 -Cho HS quan s¸t vÐ xem phim h×nh 15. chØ sè thø tù cña ghÕ trong d·y. -Hái: Sè ghÕ H1 cho biÕt g×? -CÆp gåm mét sè vµ mét ch÷ nh vËy x¸c định vị trí chỗ ngồi trong rạp. -Trong toán học: Để xác định vị trí của một ®iÓm trªn mÆt ph¼ng ngêi ta dïng hai sè. Làm thế nào để có cặp số đó? Hoạt động 2: Mặt phẳng toạ độ -Giới thiệu về mặt phẳng tọa độ nh SGK. -Hớng dẫn HS vẽ hệ trục tọa độ Oxy. -Vẽ hệ trục tọa độ theo hớng dẫn của giáo viªn: -Giíi thiÖu c¸c kh¸i niÖm -L¾ng nghe vµ ghi chÐp ý cÇn nhí. -§äc chó ý trang 66 SGK. -Yêu cầu đọc chú ý SGK -Chú ý : Các đơn vị độ dài trên hai trục tọa. -Vẽ hệ trục tọa độ : 3 II. 2. I. 1 -3 -2 -1 O -1 III. -2 -3. 1. 2 IV. 3.

(60) H§ cña ThÇy vµ Trß độ đợc chọn bằng nhau (nếu không nói gì thªm).. Ghi b¶ng -Hệ trục tọa độ: hai trục số Ox, Oy vuông gãc. Ox: Trôc hoµnh Oy: Trôc tung O: Gốc tọa độ Mặt phẳng có hệ trục tọa độ Oxy goi là Mặt phẳng tọa độ Oxy. Hoạt động 3: Tọa độ của một đIểm. -Yêu cầu HS vẽ hệ trục toạ độ Oxy -Vẽ hệ trục tọa độ Oxy -1 HS lªn b¶ng vÏ. -LÊy mét ®iÓm P t¬ng tù h×nh 17 SGK -Theo dõi GV giới thiệu cách xác định toạ P(1,5 ; 3). độ của điểm P. Số 1,5: hoành độ điểm P. -LÊy mét ®iÓm P t¬ng tù h×nh 17 SGK Số 3 : tung độ điểm P. P(1,5 ; 3) và giới thiệu: Cặp số (1,5 ; 3) : tọa -Lu ý: hoành độ viết trớc, tung độ viết sau. độ của điểm P. -Lµm BT 32/67 SGK. -Yªu cÇu lµm BT 32. -?1. H×nh 18 cho biÕt ®iÓm M trªn mÆt ph¼ng -1 HS lên bảng xác định điểm M(-3; 2); N(2; tọa độ Oxy -3); P(2; 3); Q(3; 2). có hoành độ là xo; có tung độ là yo. Nhận xét: hoành độ điểm này bằng tung độ -GV nhấn mạnh: trên mặt phẳng tọa độ, mỗi ®iÓm kia. điểm xác định một cặp số và ngợc lại mỗi -Yªu cÇu lµm ?1. cặp số xác định một điểm. -Yêu cầu xem hình 18 và nhận xét kèm theo. -?2: Tọa độ của gốc O là (0; 0). -H×nh 18 cho biÕt ®iÒu g×? -Yªu cÇu tr¶ lêi ?2. -Yªu cÇu HS lµm BT 33/67 SGK. IV.§¸nh gi¸ bµi d¹y (2 ph). -Nắm vững các khái niệm và qui định của mặt phẳng toạ độ, toạ độ của một điểm.. -BTVN: 34, 35/68 SGK; bµi 44  46/49, 50 SBT.. TiÕt 32:. LuyÖn tËp. A.Môc tiªu: So¹n: 25/11/2011. +HS có kỹ năng thành thạo vẽ hệ trục toạ độ, xác định vị trí của một điểm trong mặt phẳng tọa độ khi biết tọa độ của nó, biết tìm tọa độ của một điểm cho trớc. B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: +B¶ng phô ghi bµi tËp 35, 38/68 SGK. Thíc th¼ng. +Hai b¶ng phô cho trß ch¬i to¸n häc. -HS : +Thíc th¼ng, compa, giÊy kÎ « vu«ng. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: I.ổn định lớp(1 ph) II.KiÓm tra bµi cò (8 ph). -C©u 1: +Yªu cÇu ch÷a bµi tËp 35/68 SGK: Tìm tọa độ các đỉnh của hình chữ nhật ABCD và của hình tam giác PQR trong hình 20. Gi¶i thÝch c¸ch lµm. -C©u 2: +Yªu cÇu ch÷a bµi tËp 45/50 SBT: Vẽ một hệ trục toạ độ và đánh dấu vị trí các điểm A(2; -1,5); B. (−3 ; 32 ). +Yêu cầu nêu cách xác định điểm A cụ thể +Trên mặt phẳng tọa độ xác định thêm điểm C(0; 1); D(3; 0).

(61) III. Bµi míi (35 ph) H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: luyện tập -LÊy thªm vµi ®iÓm trªn trôc hoµnh, vµi ®iÓm trên trục tung. Sau đó yêu cầu HS trả lời bài tËp 34/68 SGK. -Yªu cÇu lµm biÓu diÔn c¸c cÆp gi¸ trÞ t¬ng øng ë c©u a. §äc BT 37/68 SGK. -1 HS lên bảng vẽ hệ trục toạ độ và xác định c¸c ®iÓm A(1; 2); B(2; 4); C(3; 6); D(4; 8); O(0; 0). -Yªu cÇu nèi c¸c ®iÓm A, B, C, D, O cã nhËn xÐt g× vÒ 5 ®iÓm nµy ? -Tr¶ lêi: C¸c ®iÓm A, B, C, D, O th¼ng hµng. -Cho hoạt động nhóm làm BT 50/51 SBT. -Yêu cầu đại diện các nhóm trả lời. II. 3. I. 2. A. 1. 2. x y. 0 0. 1 2. 2 4. 3 6. 4 8. a)ViÕt c¸c cÆp gi¸ trÞ t¬ng øng (x ; y). b)Vẽ hệ trục tọa độ Oxy và xác định các ®iÓm Gi¶i : a. (x,y) = (0; 0); (1; 2); (2; 4); (3; 6); (4; 8). -BT 50/51 SBT. a)Điểm A có tung độ bằng 2. b)Một điểm M bất kỳ nằm trên đờng phân giác này có hoành độ và tung độ là bằng nhau.. M. 1 -3 -2 -1 O -1. *Bµi 34/68. a)Mét ®iÓm bÊt kú trªn trôc hoµnh cã tung độ bằng 0. b)Mét ®iÓm bÊt kú trªn trôc tung cã hoµnh độ bằng 0. -BT 37/68: Hàm số y đợc cho trong bảng sau:. 3. -2 III. IV -3. -Yªu cÇu lµm BT 38/68 SGK. + Muèn biÕt chiÒu cao cña tõng b¹n em lµm *Bµi38/68 SGK a)§µo lµ ngêi cao nhÊt vµ cao 15 dm hay thÕ nµo? 1,5m. +Tõ c¸c ®iÓm Hång, §µo, Hoa, Liªn kÎ c¸c đờng vuông góc xuống trục tung (chiều cao). b)Hồng là ngời ít tuổi nhất là 11 tuổi. +Muèn biÕt sè tuæi cña mçi b¹n em lµm thÕ c)Hång cao h¬n Liªn 1dm vµ Liªn nhiÒu tuæi h¬n Hång (3 tuæi). nµo? +Tõ c¸c ®iÓm Hång, §µo, Hoa, Liªn kÎ c¸c đờng vuông góc xuống trục hoành (tuổi). Hoạt động 2: Có thể em cha biết -Yêu cầu HS tự đọc mục “Có thể em cha biÕt” trang 69 SGK. -Sau khi đọc xong, GV hỏi: +§Ó chØ mét qu©n cê ®ang ë vÞ trÝ nµo ta ph¶i +Nh vậy để chỉ một quân cờ đang ở vị trí dïng hai kÝ hiÖu, mét ch÷ vµ mét sè. nµo ta ph¶i dïng nh÷ng kÝ hiÖu nµo ? +C¶ bµn cê cã 8 . 8 = 64 «. +Hái c¶ bµn cê cã bao nhiªu « ? IV.§¸nh gi¸ bµi d¹y (2 ph). -Häc l¹i c¸c bµi. -BTVN: 47, 48, 49, 50/50,51 SGK. -Đọc trớc bài đồ thị của hàm số y = ax ( a  0).

(62) TiÕt 33:. Đ7.đồ thị của hàm số y = ax ( a  0). A.Môc tiªu: So¹n: 1/12/2011. +HS hiểu đợc khái niệm đồ thị của hàm số, đồ thị của hàm số y = ax ( a  0). +HS thấy đợc ý nghĩa của đồ thị trong thực tiễn và trong nghiên cứu hàm số. +Biết cách vẽ đồ thị của hàm số y = ax. B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: +B¶ng phô ghi bµi tËp vµ kÕt luËn. +Bảng phụ vẽ các điểm của hàm số y = 2x trên mặt phẳng tọa độ, đồ thị một số hàm số có dạng đờng thẳng. Thớc thẳng, phấn màu. -HS : +Thớc thẳng, compa, giấy kẻ ô vuông. Ôn lại cách xác định điểm trên mặt phẳng tọa độ. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: I.ổn định lớp (1 ph) II.KiÓm tra bµi cò (8 ph).. -Yêu cầu chữa bài tập 37/68 SGK Hàm số đợc cho bởi bảng sau: x 0 1 2 3 4 y 0 2 4 6 8 a) ViÕt tÊt c¶ c¸c cÆp gi¸ trÞ t¬ng øng (x; y) cña hµm sè trªn. b) Vẽ hệ trục toạ độ Oxy và xác định các điểm biểu diễn các cặp giá trị tơng ứng của x và y. III. Bµi míi (35 ph) H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: Đồ thị của hàm số là gì ? -Yªu cÇu lµm ?1 ?1 : Đồ thị của hàm số y = f(x) đã cho là tập -Yªu cÇu c¶ líp cïng lµm vµo vë. hîp cña c¸c ®iÓm { M, N, P, Q, R } -(x;y) = { (-2; 3); (-1; 2); (0; -1); (0,5; 1); -Vẽ đồ thị của hàm số y = f(x) đã cho. (1,5; -2) } M 3 -Cho tªn c¸c ®iÓm lÇn lît lµ: M, N, P, Q, R yêu cầu biểu diễn các điểm đó. N 2 -Nãi: C¸c ®iÓm M, N, P, Q, R biÓu diÔn c¸c cÆp sè cña hµm sè y = f(x). TËp hîp c¸c 1 Q điểm đó gọi là đồ thị của hàm số y = f(x) đã cho. -2 -1 0 0,5 1 1,5 2 -Vậy đồ thị của hàm số y = f(x) đã cho là gì? -1 P -§å thÞ hµm sè y = f(x) lµ tËp hîp tÊt c¶ c¸c ®iÓm biÓu diÔn c¸c cÆp gi¸ trÞ t¬ng øng -2 R (x; y) trên mặt phẳng tọa độ. Hoạt động 1: Đồ thị hàm số y = ax (a ≠ 0) -XÐt hµm sè y = 2x, cã d¹ng y=ax víi a=2. -Hµm sè nµy cã v« sè cÆp sè (x ; y). -Hµm sè nµy cã bao nhiªu cÆp sè (x ; y) ? -Hoạt động nhóm làm ?2: -ChÝnh vÝ hµm sè y = 2x cã v« sè c¸c cÆp sè a) (-2; -4); (-1; -2); (0; 0); (1; 2); (2; 4). (x ; y) nên ta không thể liệt kê hết đợc các b)BiÓu diÔn c¸c cÆp sè cÆp sè cña hµm sè. c)Vẽ đờng thẳng qua hai điểm (-2; -4); -Yêu cầu hoạt động nhóm làm ?2. (2; 4), các điểm còn lại đều nằm trên đờng -Yªu cÇu 1 nhãm lªn tr×nh bµy bµi lµm. th¼ng qua hai ®iÓm trªn. -NhÊn m¹nh c¸c ®iÓm biÓu diÕn c¸c cÆp sè cña hµm sè y = 2x ta nhËn thÊy cïng n»m 3 trên một đờng thẳng qua gốc toạ độ. -Thông báo: ngời ta chứng minh đợc rằng: 2 Đồ thị hàm số y = ax (a 0) là một đờng thẳng đi qua gốc tọa độ. 1.

(63) H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng -3 -2 -1 O 1. 2. 3. -1 -2 -3. -Yªu cÇu HS lµm ?3 -Gäi 1 HS tr×nh bµy. -Yªu cÇu HS lµm ?4 -Gäi 1 HS lªn b¶ng tr×nh bµy. -Yêu cầu đọc nhận xét trong SGK. -1 HS đọc nhận xét SGK. -Yªu cÇu nªu c¸c bíc lµm VD 2.. -4. -Nh¾c l¹i kÕt luËn vµ lµm ?3, ?4. ?3: Vẽ đồ thị hàm số y = ax (a  0) ta cần biết hai điểm phân biệt của đồ thị. ?4: Hµm sè y = 0,5x a)A(4 ; 2) y b) 2. A 0. 4. x. -VD2: SGK Hoạt động 3: Luyện tập củng cố -§å thÞ hµm sè lµ g×? -§å thÞ hµm sè y = f(x) lµ tËp hîp tÊt c¶ c¸c ®iÓm biÓu diÔn c¸c cÆp gi¸ trÞ t¬ng øng (x;y) -Đồ thị hàm số y = ax (a  0) là một đờng trên mặt phẳng toạ độ. nh thÕ nµo? -Muốn vẽ đồ thị hàm số y = ax cần làm qua -Đồ thị hàm số y =ax (a  0) là một đờng c¸c bíc nµo? thẳng đi qua gốc toạ độ. -Yªu cÇu lµm BT 39/40 SGK -Ta xác định một điểm thuộc đồ thị và khác ®iÓm gèc O. -Lµm BT 39 vµo vë. IV.§¸nh gi¸ bµi d¹y (1 ph). -Nắm chắc khái niệm đồ thị hàm số là gì và vẽ đồ thị cuả hàm số y = ax (a  0). -BTVN: 45, 47/ 73, 74 SGK; 48, 49, 50/ 76, 77 SGK.. TiÕt 34:. LuyÖn tËp. A.Môc tiªu: So¹n: 2/12/2011. +Củng cố khái niệm đồ thị của hàm số, hàm số y = ax ( a  0). +Rèn kỹ năng vẽ đồ thị của hàm số y = ax ( a  0), biết cách xác định hệ số a khi biết đồ thị hàm số, dựa vào đồ thị hàm số để tính các giá trị của x hoặc y. +Thấy đợc ứng dụng của đồ thị trong thực tế. B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: B¶ng phô vÏ h×nh 10; ghi BT 8, 16/44 SBT. -HS: GiÊy trong, bót d¹, b¶ng phô nhãm. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: I.ổn định lớp (1 ph) II.KiÓm tra bµi cò (10 ph). + §å thÞ cña hµm sè y = f(x) lµ g×? + Vẽ trên cùng hệ trục toạ độ Oxy đồ thị hàm số y = 2x và y = -2x. Hai đồ thị này nằm trong góc phần t nào?.

(64) III. Bµi míi (33 ph) H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: Bài tập với đồ thị cho sẵn -Cho HS làm bài 42/72 – SGK với đồ thị vẽ *Bài 42/72 – SGK y s½n ra b¶ng phô. 3 -Híng dÉn HS c¸ch t×m hÖ sè a cña hµm sè 2 y = ax. A 1 -Hs l¾ng nghe vµ lµm bµi. -3 -2 -1 O 1 2 3 x -Mét HS lµm trªn b¶ng t×m a, HS kh¸c lªn -1 đánh dấu trên hình vẽ. Cả lớp vẽ hình làm ra B(-2; -1) -2 vở sau đó nhận xét bài của bạn. -3. -Giáo viên nêu đề bài tập 43/72 – SGK. -Nêu rõ đơn vị ở hai trục toạ độ khác nhau. -HS đọc kĩ đề và quan sát đồ thị trên hình vẽ để từ đó trả lời yêu cầu bài toán. -Quãng đờng tính bằng gì? Mỗi đơn vị ứng víi bao nhiªu km? -HS nhìn vào đồ thị trả lời và tính toán trên b¶ng.. a, y = ax. Víi x = 2 th× y = 1 ⇒ a = =. y x. 1 . 2. *Bµi 43/72 – SGK a.Thời gian chuyển động của ngời đi bộ là 4h lµ cña ngêi ®i xe m¸y lµ 2h. b.Quãng đờng đi đợc của ngời đi bộ là 20km; cña ngêi ®i xe m¸y lµ 30km. c.VËn tèc cña ngêi ®i bé vµ ngêi ®i xe m¸y lÇn lît lµ: vb =. 20 30 =5 km h ; vm = =15 km h 4 2. Hoạt động 2: Bài tập vẽ đồ thị hàm số và dựa vào đồ thị để tính. -Cho HS đọc và làm bài 44/73-SGK -Cho HS vẽ đồ thị hàm số y = -0,5x -f(2) t¬ng øng víi ®iÒu g×? -Xác định bằng đồ thị nh thế nào? -Yªu cÇu HS lµm t¬ng tù víi f(-2) vµ f(4). -Víi gi¸ trÞ cña y=-1 vµ y=2,5; y=0 lµm tîng tù nh víi ý a.. Bài 44 SGK tr.73 -T¬ng øng víi x = 2. -Tại x=2 vẽ đờng vuông góc với Ox cắt đồ thị tại 1 điểm, từ điểm đó kẻ vuông góc với Oy cắt Oy tại đâu thì đó là giá trị của f(2). -§Ó t×m f(2) chÝnh x¸c th× ta thay gi¸ trÞ cña x vµo hµm sè y=0,5x råi tÝnh y t¬ng øng.. IV. §¸nh gi¸ bµi d¹y (1 ph) -Hoàn thiện các bài tập đã làm, ôn tập lí thuyết, làm các câu hỏi ôn tập chơng để tiết sau «n tËp ch¬ng. -Đọc thêm bài: đồ thị hàm số y = a/x (a  0). TiÕt 35:. «n tËp ch¬ng II (tiªt1). A.Môc tiªu: So¹n: 5/12/2011 +Hệ thống hoá kiến thức của chơng về hai đại lợng tỉ lệ thuận, hai đại lợng tỉ lệ nghịch (định nghĩa, tính chất). +Rèn luyện kỹ năng giải toán về đại lợng tỉ lệ thuận, tỉ lệ nghịch. Chia một số thành các phần tỉ lệ rhuận, tỉ lệ nghịch với các số đã cho..

(65) +Thấy rõ ý nghĩa thực tế của toán học với đời sống. B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: +Bảng tổng hợp về đại lợng tỉ lệ thuận, tỉ lệ nghịch (định nghĩa, tính chất). +B¶ng phô, thíc th¼ng, m¸y tÝnh. -HS: +b¶ng phô nhãm, m¸y tÝnh bá tói. +Lµm c¸c c©u hái vµ bµi tËp «n tËp ch¬ng II. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: I. ổn định lớp (1 ph) II. ¤n tËp (43 ph) H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: Ôn tập về đạI lợng tỉ lệ thuận, đạI lợng tỉ lệ nghịch -Đặt các câu hỏi để học sịnh hoàn thành bảng tổng kết sau: §¹i lîng tØ lÖ thuËn y liªn hÖ víi x theo c«ng thøc y = kx §Þnh (k lµ h»ng sè kh¸c 0). Nãi y tØ lÖ thuËn nghÜa víi x theo hÖ sè tØ lÖ k Chó ý. §¹i lîng tØ lÖ nghÞch y liªn hÖ víi x theo c«ng thøc y =. y tØ lÖ thuËn víi x theo hÖ sè tØ lÖ k th× x tØ lÖ thuËn víi y theo hÖ sè tØ lÖ. 1 . k. Quãng đờng đi đợc s (km) của chuyển Ví dụ động đều với vận tốc 5 km/h tỉ lệ thuận víi thêi gian t (h): s = 5t a) TÝnh chÊt. b). y1 x1 x1 x2. = =. y2 x2 y1 y2. = ;. a x. hay xy = a (k lµ h»ng sè kh¸c 0). Nãi y tØ lÖ nghÞch víi x theo hÖ sè tØ lÖ a y tØ lÖ nghÞch víi x theo hÖ sè tØ lÖ a th× x tØ lÖ nghÞch víi y theo hÖ sè tØ lÖ a. Với diện tích hình chữ nhật không đổi là a. Độ dài hai cạnh x và y là hai đại lợng tØ lÖ nghÞch víi nhau: xy = a a)y1x1 = y2x2 = y3x3 = … = a. y3 = ….. = k x3 x1 y1 = ; x3 y3. b). x1 x2. y2 y1. =. x1 x3. ;. y3 y1. =. ;…. …….. Hoạt động 2: bàI toán về đạI lợng tỉ lệ thuận, đạI lợng tỉ lệ nghÞch H§ cña ThÇy vµ Trß -Yªu cÇu lµm bµi to¸n 1: Cho x vµ y tØ lÖ thuËn, h·y ®iÒn vµo « trèng. -Yªu cÇu 1 HS lªn b¶ng lµm. -HS tìm k sau đó điền vào ô trống. -C¸c HS c¶ líp lµm vµo vë -Yªu cÇu lµm bµi to¸n 2: Cho x vµ y tØ lÖ nghÞch, h·y ®iÒn vµo « trèng. -Yªu cÇu 1 HS lªn b¶ng lµm -HS c¶ líp lµm vµo vë. -Yªu cÇu lµm bµi to¸n 3: Chia sè 156 thµnh 3 phÇn : a)TØ lÖ thuËn víi 3; 4; 6. b)TØ lÖ nghÞch víi 3; 4; 6. -Chia 3 sè tØ lÖ nghÞch víi 3; 4; 6 ta hiÓu chia nh thÕ nµo? -HiÓu Chia sè 156 thµnh 3 phÇn tØ lÖ nghÞch víi 3; 4; 6 lµ ta ph¶i chia sè 156 thµnh 3 phÇn tØ lÖ. Ghi b¶ng Bµi to¸n 1: BiÕt x vµ y tØ lÖ thuËn: x y y x. TÝnh: k=. -4. -1 2 2 −1. =. 0. 2. 5. = -2 .. §iÒn 8 ; 0 ; -4 ; -10 Bµi to¸n 2: Cho x vµ y tØ lÖ nghÞch x y. -5. -3. -2. -10. 30. 5. -TÝnh: a = xy = (-3).(-10) = 30 -§iÒn: x = 1 ; 6 vµ y = -6 ; -15 Bµi to¸n 3: a) Chia sè 156 thµnh 3 phÇn tØ lÖ thuËn víi 3; 4; 6 Gäi 3 sè lÇn lît lµ a, b, c. Cã = 12. a = 3. b 4. =. c 6. =. a+b +c 156 = 3+ 4+ 6 13.

(66) H§ cña ThÇy vµ Trß thuËn víi. 1 ; 3. 1 ; 4. 1 6. -NhÊn m¹nh: ph¶i chuyÓn viÖc chia tØ lÖ nghịch với các số đã cho thành chia tỉ lệ thuận với các nghịch đảo của các số đó. -Hai HS lªn b¶ng lµm cïng mét lóc. -Yªu cÇu lµm BT 48/76 SGK -Yêu cầu tóm tắt đề bài.Chú ý phải đổi cùng đơn vị. -§©y lµ bµi to¸n tØ lÖ thuËn hay tØ lÖ nghÞch? -NX: Số kg nớc biển và số kg muối là hai đại lîng tØ lÖ thuËn. -Nhấn mạnh cần xác định các đại lợng trong bµi to¸n quan hÖ tØ lÖ thuËn hay tØ lÖ nghÞch. -1 HS lªn b¶ng tr×nh bµy lêi gi¶i -Yªu cÇu lµm BT 49/76 SGK -1 HS đọc và tóm tắt đề bài. -Gi÷a khèi lîng riªng, thÓ tÝch vµ khèi lîng cña vËt cã mèi quan hÖ nh thÕ nµo? - m = D.V -ThÓ tÝch vµ khèi lîng riªng cña níc lµ hai đại lợng nh thế nào? -Thể tích và khối lợng riêng là hai đại lợng tỉ lÖ nghÞch.. Ghi b¶ng  a = 3.12 = 36 ; b = 4.12 = 48; c = 6.12 = 72 b) Chia sè 156 thµnh 3 phÇn tØ lÖ nghÞch víi 3; 4; 6 Gäi 3 sè lÇn lît lµ x, y, z cã: x 1 = 3. y z 1 = 1 = 4 6. x+ y+ z 156 1 1 1 = 3 + + 3 4 6 4. 208  x= y=. 1 1 .208 = 69 ; 3 3 1 .208 = 52 ; z = 4. 1 2 .208 = 34 6 3. Bµi tËp 40/76 SGK: 1000kg níc biÓn cã 25kg muèi 0,25 kg ……………. xkg muèi Số kg nớc biển và số kg muối là hai đại lợng tỉ lệ thuận nên theo tính chất hai đại lợng tỉ 1000 25 = 0 ,25 x 0 ,25 ×25 x= = 0,00626(kg) = 6,25(g) 1000. lÖ thuËn ta cã:. Bµi tËp 49/76 SGK: m1 = m2. D1 = 7,8 g/cm3(s¾t), D2 = 11,3 g/cm3(ch×). So s¸nh V1; V2? Gi¶i: V× m1 = m2 nªn V1 D1 = V2 D2 V1 V2. =. D2 D1. =. 11 , 3  1,45 7,8. VËy thÓ tÝch cña s¾t lín thÓ tÝch cña ch× kho¶ng 1,45 lÇn. IV. §¸nh gi¸ bµi d¹y (2 ph) -Tiết sau ôn về hàm số, đồ thị của hàm số y = f(x); y = ax (a  0). -BTVN: 51, 52, 53, 54, 55/77 SGK; 63, 65/57 SBT.. TiÕt 36:. =. «n tËp ch¬ng II (tiªt2). A.Môc tiªu: So¹n: 6/12/2011. +Hệ thống hoá kiến thức của chơng về hàm số, đồ thị của hàm số y = f(x), đồ thị hàm sè y = ax (a  0). +Rèn luyện kỹ năng xác định toạ độ của một điểm cho trớc, xác định điểm theo toạ độ cho trớc, vẽ đồ thị hàm số y = ax, xác định điểm thuộc hay không thuộc đồ thị của một hµm sè. +Thấy mối quan hệ giữa hình học và đại số thông qua phơng pháp toạ độ. B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: +Bảng tổng hợp về đồ thị, cách vẽ đồ thị y = ax..

(67) +B¶ng phô, thíc th¼ng, m¸y tÝnh. -HS: +B¶ng phô nhãm, m¸y tÝnh bá tói. +Lµm tiÕp c¸c c©u hái vµ bµi tËp «n tËp ch¬ng II. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: I. ổn định lớp (1 ph) II. ¤n tËp (43 ph) H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: Ôn tập về kháI niệm hàm số và đồ thị hàm số -Đặt các câu hỏi để học sinh hoàn thành bảng tổng kết sau: Hµm sè §å thÞ hµm sè - y phô thuéc vµo x sao cho víi mçi gi¸ *y = f(x): lµ tËp hîp tÊt c¶ c¸c ®iÓm biÓu Định trị của x ta luôn xác định đợc chỉ một giá diễn các cặp giá trị tơng ứng (x, y) trên mặt phẳng toạ độ. nghÜa trÞ t¬ng øng cña y *y = ax: là đờng thẳng đi qua gốc toạ độ - §å thÞ hàm sè y = ax (a≠0) lµ g×? Hoạt động 2: Luyện tập H§ cña ThÇy vµ Trß -Cho HS lµm bµi 51 SGK tr.77 (H×nh vÏ ®a ra b¶ng phô) -HS quan s¸t h×nh vÏ råi lÇn lît 2 HS lªn viÕt tọa độ các điểm A, B, C, D và E, F, G -Cho HS đọc đề bài 52 SGK Tr.77 -Yªu cÇu 1 HS lªn b¶ng biÓu diÔn ba ®iÓm A, B, C trên mặt phẳng tọa độ -NhËn xÐt tam gi¸c ABC lµ tam gi¸c gi? -GV nªu l¹i tam gi¸c ABC lµ tam gi¸c c©n t¹i A và giải thích cụ thể để HS nắm đợc. -Cho HS nªu yªu cÇu bµi 54 SGK Tr.77 -Cã mÊy hµm sè? -Cã 3 hµm sè. -H·y nhËn xÐt hÖ sè a cña ba hµm sè trªn? a) y = -x (a = -1) 1 1 x b) y = 2 (a = 2 ) . 1 1 x  2 (a = 2 ). c) y = -Có nhận xét gì về đồ thị của ba hàm số trªn ? -Đồ thị ba hàm số trên là ba đờng thẳng đi qua gốc tọa độ, đờng thẳng thứ nhất và thứ ba nằm ở góc phần t thứ II và IV, đờng th¼ng thø hai n»m ë gãc phÇn t thø I vµ III. -Yêu cầu HS nêu rõ cách vẽ đồ thị từng hàm sè. -Cho ba HS lần lợt lên bảng vẽ đồ thị ba hàm số trên, cả lớp vẽ ra vở sau đó nhận xét bài. Ghi b¶ng *Bµi 51 SGK Tr.77 Tọa độ các điểm là: A(-2; 2); B(-4; 0); C(1; 0); D(2;4) E(3; -2); F(0; -2); G(-3; -2) *Bµi 52 SGK Tr.77 Tam gi¸c ABC lµ tam gi¸c c©n t¹i A *Bµi 54 SGK Tr.77 a) Cho x = 2 th× y = -2 -> A (2; -2) thuộc đồ thị hµm sè, nèi A với O thì đờng thẳng OA là đồ thÞ hµm sè y = -x. b) T¬ng tù cho x = 4 th× y = 2 -> B (4; 2) thuộc đồ thị hàm số. Nối B với O thì đờng 1 thẳng OB là đồ thị hàm số y = 2 x.. c) Cho x = 4 thì y = -2 -> C (4; -2) thuộc đồ thị hàm số. Nối C với O thì đờng thẳng OC . là đồ thị hàm số y =. 1 2x.

(68) H§ cña ThÇy vµ Trß lµm cña b¹n trªn b¶ng. III. §¸nh gi¸ bµi d¹y (2 ph). -¤n tËp theo b¶ng tæng kÕt. -TiÕt sau «n tËp häc k×.. Ghi b¶ng. «n tËp Häc k× i. TiÕt 37:. A.Môc tiªu: So¹n: 27/12/09. Gi¶ng: 30/12/09 +HÖ thèng ho¸ kiÕn thøc cña häc k× I vÒ Sè h÷u tØ, sè thùc. +RÌn luyÖn kü n¨ng tÝnh to¸n c¸c phÐp tÝnh trong tËp hîp sè h÷u tØ, sè thùc. B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: +B¶ng tæng kÕt kiÕn thøc ch¬ng I vÒ sè h÷u tØ , sè thùc. +B¶ng phô, thíc th¼ng, m¸y tÝnh. -HS: +B¶ng phô nhãm, m¸y tÝnh bá tói. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: I. ổn định lớp (1 ph) II. ¤n tËp (42 ph) H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: Ôn tập về số hữu tỉ.

(69) H§ cña ThÇy vµ Trß -Yªu cÇu HS nªu kh¸i niÖm vÒ sè h÷u tØ. -Sè tù nhiªn, sè nguyªn cã lµ sè h÷u tØ kh«ng? -Số tự nhiên, số nguyên đều là số hữu tỉ -Vẽ sơ đồ Ven để mô tả về tập hợp số -§Ó céng, trõ, nh©n, chia hai sè h÷u tØ ta lµm thÕ nµo? -Ta céng, trõ, nh©n, chia nh víi ph©n sè. -Cho HS lµm bµi tËp 1: -HS đọc đề và làm ra vở, 2 HS làm trên b¶ng -Nêu ĐN giá trị tuyệt đối của một số hữu tØ -Xác định giá trị tuyệt đối của một số hữu tØ nh thÕ nµo? -HS đọc đề bài 2 và làm theo nhóm ra b¶ng nhãm, nhãm I lµm ý a, nhãm II lµm ýb -2 nhãm nép bµi lµm vµ ch÷a bµi tËp. Nhãm I Nhãm II 1  x  1 3 x    1 3  x   3 a. x  3, 2 1,5  x  3, 2 1,5    x  3, 2  1,5  x 4, 7    x 1, 7. Ghi b¶ng 1. Sè h÷u tØ a. -Là số viết đợc dới dạng phân số b , với a, b  Z, b  0 -Quan hÖ tËp Q hîp sè: Z N Bµi 1: T×m x 3 1  x  2; a. 4. b..  3,15  x 6. 2 3. Gi¶i: 1 3  2 4 5 x  4 a.. x  3,15 . x . x . 20 3. 589 400. b. 2. Giá trị tuyệt đối của một số hữu tỉ -Lµ kho¶ng c¸ch tõ ®iÓm x tíi ®iÓm 0 trªn trôc sè, kÝ hiÖu :. x. nÕu x ≥ 0.  x nÕu x < 0 x   x -Cách xác định:. 1  x 1  1 2 x 1   Chó ý: ta lu«n cã: x 0; x   x ; x x 1 2  x  1 Bµi 2: T×m x  2 b. 1 x  ; x  3, 2 1,5 1,5  x 0, 25 3 a.  1,5  x 0, 25 1   x 1 ;0, 25  1,5  x 0 1,5  x  0, 25  2  x 1,35    x 1, 75. -Cho HS nh¾c l¹i kh¸i niÖm vÒ lòy thõa cña mét sè h÷u tØ -Tõng HS lªn b¶ng viÕt c«ng thøc c¸c phÐp to¸n cña lòy thõa -Nªu quy íc vÒ lòy thõa víi sè mò. b. 3. Lòy thõa cña mét sè h÷u tØ -§N :. x n x.x.... x n. -C¸c phÐp tÝnh : m. n n.m x n .x m  x n m ; x n : x m  x n  m ;  x   x n.  x. y . n.  x xn x . y ;    n y  y n. n. -Lòy thõa víi sè mò nguyªn ©m : §N :. x n . 1 x n (n  N*, x ≠ 0).

(70) H§ cña ThÇy vµ Trß. nguyªn ©m vµ chó ý cho HS tÝnh to¸n lòy thõa víi sè mò nguyªn ©m nh tÝnh to¸n lóy thõa víi sè mò nguyªn d¬ng. -HS tÝnh gi¸ trÞ c¸c biÓu thøc trªn b¶ng theo yªu cÇu cña GV -Yêu cầu HS nêu lại định nghĩa tỉ lệ thức vµ chØ râ trung tØ, ngo¹i tØ cña tØ lÖ thøc. -TØ lÖ thøc cã tÝnh chÊt gi? -Từ một đẳng thức tích ta có thể suy ra bao nhiªu thØ lÖ thøc? -Ta có thể suy ra bốn tỉ lệ thức từ đẳng thức tích đã cho. -Yêu cầu HS lên viết 4 tỉ lệ thức từ đẳng thøc tÝch: a.d = b.c -D·y tØ sè b»ng nhau cã tÝnh chÊt gi? -HS lªn b¶ng viÕt tÝnh chÊt cña d·y tØ sè b»ng nhau, c¶ líp viÕt ra vë. -GV nªu chó ý: NÕu nãi c¸c sè a, b, c tÝ lÖ a b c   víi 2, 3, 5 cã nghÜa lµ : 2 3 5. -Đa bài tập ra bảng phụ, HS đọc và làm bµi trªn b¶ng.. Ghi b¶ng. Bµi 3 : TÝnh 45.46 85.163 12512.5 13 8111.9 15 21 13 11 10  17 a. 2 ; b. 4 ; c. 25 ; d. 27 .3. 4. TØ lÖ thøc a c  -Tỉ lệ thức là đẳng thức của 2 tỉ số b d. -TÝnh chÊt : a c  + b d  a.d = b.c a.d b.c . a c a b c d b d  ;  ;  ;  b d c d a b a c.. + -TÝnh chÊt d·y tØ sè b»ng nhau : a c e a c e    b d f b d  f. Bµi 4 : T×m x, y x 8 35 15  ;  a. 6 3 x 12 x y  , x  y 40 b. 7 13 ;. x y  , x  y 4 19 21. III. §¸nh gi¸ bµi d¹y (2 ph). -Hoµn thiÖn c¸c bµi tËp trªn líp -Tiếp tục ôn tập về số thực, đại lợng tỉ lệ thuân, đại lợng tỉ lệ nghịch, đồ thị hàm số để tiết sau tiếp tục ôn tập học kì I..

(71) TiÕt 38:. «n tËp häc k× I (tiÕp). A.Môc tiªu: So¹n: 30/12/09. Gi¶ng: 02/01/2010 +¤n tËp vÒ sè thùc, kh¸i niÖm vÒ c¨n bËc hai. +Ôn tập về đại lợng tỉ lệ thuận, đại lợng tỉ lệ nghịch, các bài toán liên quan, khái niệm hàm số và đồ thị hàm số. B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: +B¶ng tæng hîp kiÕn thøc. +B¶ng phô, thíc th¼ng, m¸y tÝnh. -HS: +B¶ng phô nhãm, m¸y tÝnh bá tói. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: I. ổn định lớp (1 ph) II. ¤n tËp (42 ph).

(72) H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: Ôn tập về số thực -ThÕ nµo lµ sè v« tØ? LÊy vÝ dô vÒ sè v« tØ 5.Sè v« tØ, kh¸i niÖm c¨n bËc hai, sè thùc.. -HS nªu §N vÒ sè v« tØ vµ lÊy VD vÒ sè v« tØ. -Nªu kh¸i niÖm vÒ c¨n bËc hai, nh÷ng sè nµo kh«ng cã c¨n bËc hai -Sè ©m kh«ng cã c¨n bËc hai -Mét sè d¬ng a cã mÊy c¨n bËc hai? Bµi 1: H·y t×m c¨n bËc hai cña 121; 0; 144; -25 vµ t×m 49; 64; 12 -2 HS t×m trªn b¶ng, c¶ líp lµm ra vë sau đó nhận xét bài của bạn. -Sè thùc lµ g× ? KÝ hiÖu sè thùc ?. a, Sè v« tØ: lµ sè viÕt díi d¹ng sè thËp ph©n v« h¹n kh«ng tuÇn hoµn. b, C¨n bËc hai C¨n bËc hai cña mét sè a kh«ng ©m lµ sè x sao cho x2 = a. Sè d¬ng a cã hai c¨n bËc hai, mét sè d¬ng kÝ hiÖu lµ a vµ mét sè ©m kÝ hiÖu lµ  a . Sè 0 chØ cã mét c¨n bËc hai:. 0 0. c, Số thực: Số vô tỉ và số hữu tỉ đợc gọi chung lµ sè thùc. KÝ hiÖu: R. Sè thùc lÊp ®Çy trôc sè v× vËy trôc sè cßn gäi lµ trôc sè thùc.. -H·y biÓu diÔn sè thùc 2 trªn trôc sè. Hoạt động 2: Ôn tập về hàm số và đồ thị -Nêu ĐN hai đại lợng tỉ lệ thuân.. 1.§¹i lîng tØ lÖ thu©n. -Khi nãi y tØ lÖ thuËn víi x theo hÖ sè tØ lÖ lµ k th× x tØ lÖ thuËn víi y theo hÖ sè tØ lÖ lµ bao nhiªu. -y tØ lÖ thuËn víi x theo hÖ sè tØ lÖ k th× x. a, ĐN: Nếu đại lợng y liên hệ với đại lợng x theo công thức y = kx (với k là h»ng sè kh¸c 0) th× ta níi y tØ lÖ thuËn víi x theo hÖ sè tØ lÖ k.. 1 tØ lÖ thuËn víi y theo hÖ sè tØ lÖ lµ k .. b, TC: Nếu hai đại lợng tỉ lệ thuận với nhau th× : +Tỉ số hai giá trị tơng ứng luôn không đổi +Tỉ số hai giá trị bất kì của đại lợng này bằng tỉ số hai giá trị tơng ứng của đại lợng kia. 2.§¹i lîng tØ lÖ nghÞch a, ĐN: Nếu đại lợng y liên hệ với đại lợng. -Nêu tính chất hai đại lợng tỉ lệ thuận. -HS viÕt c«ng thøc biÓu thÞ tÝnh chÊt hai đại lợng tỉ lệ thuận. -Nêu ĐN hai đại lợng tỉ lệ nghịch. -Khi nãi y tØ lÖ nghÞch víi x theo hÖ sè tØ lÖ lµ k th× x tØ lÖ nghÞch víi y theo hÖ sè tØ lÖ lµ bao nhiªu. -y tØ lÖ nghÞch víi x theo hÖ sè tØ lÖ k th× x tØ lÖ nghÞch víi y theo hÖ sè tØ lÖ lµ k. -Nêu tính chất hai đại lợng tỉ lệ nghịch. -HS viÕt c«ng thøc biÓu thÞ tÝnh chÊt hai đại lợng tỉ lệ nghịch. -Cho HS lµm bµi tËp 2 (®a ra b¶ng phô) G: Gọi số sp bác thứ nhất làm đợc là x Số sp bác thứ hai làm đợc là y Vì số sp làm đợc và thời gian là hai đại l-. y. a x hay xy = a (a lµ. x theo c«ng thøc h»ng sè kh¸c 0) th× ta nãi y tØ lÖ nghÞch víi x theo hÖ sè tØ lÖ a. b, TC: Nếu hai đại lợng tỉ lệ nghịch với nhau th×: +Tích hai giá trị tơng ứng luôn không đổi. +Tỉ số hai giá trị bất kì của đại lợng này bằng nghịch đảo của tỉ số hai giá trị tơg ứng của đại lợng kia. Bµi 2: Hai b¸c c«ng nh©n cïng lµm chung x y  đợc 119 sản phẩm (thời gian nh nhau). îng tØ lÖ thuËn nªn ta cã: 9 8 Hỏi mỗi bác làm đợc bao nhiêu sản phẩm ¸p dông tÝnh chÊt d·y tØ sè b»ng nhau biÕt r»ng b¸c thø nhÊt lµm mét s¶n phÈm cã : mÊt 9 phót, b¸c thø hai mÊt 8 phót. 3. Hàm số: Nếu đại lợng y phụ thuộc vào x y x  y 119    7 đại lợng x thay đổi sao cho với mỗi giá trị 9 8 9  8 17 xủa x ta luôn xác định đợc chỉ một giá trị  x = 63 s¶n phÈm tơng ứng của y thì y đợc gọi là hàm số  y = 56 s¶n phÈm. cña x vµ x gäi lµ biÕn sè. -Nêu khái niệm hàm số và đồ thị hàm số? 4. Đồ thị hàm số y = ax (a ≠ 0) -§å thÞ hµm sè y = ax (a ≠ 0) cã d¹ng nh -§å thÞ hµm sè y = f(x) lµ tËp hîp tÊt c¶ thÕ nµo? c¸c ®iÓm biÓu diÔn c¸c cÆp gi¸ trÞ t¬ng -Cho HS lµm tiÕp bµi 3 vµ bµi 4.

(73) III. §¸nh gi¸ bµi d¹y (2 ph). -Hoµn thiÖn c¸c bµi tËp trªn líp.-¤n tËp chuÈn bÞ cho thi häc k× I. HäC Kú II Ch¬ng III : thèng kª TiÕt 41: §1.Thu thËp sè liÖu thèng kª, tÇn sè A.Môc tiªu: +Làm quen với các bảng (đơn giản) về thu thập số liệu thống kê khi điều tra (về cấu tạo, về nội dung); biết xác định và diễn tả đợc dấu hiệu điều tra, hiểu đợc ý nghĩa cụm từ “sè c¸c gi¸ trÞ cña dÊu hiÖu” vµ “sè c¸c gi¸ trÞ kh¸c nhau cña dÊu hiÖu”, lµm quen víi kh¸i niÖm tÇn sè cña mét gi¸ trÞ. +Biết các kí hiệu đối với một dấu hiệu, giá trị của nó và tần số của một giá trị. Biết lập các bảng đơn giản để ghi lại các số liệu thu thập đợc qua điều tra.. B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: B¶ng phô ghi sè liÖu thèng kª ë b¶ng 1 trang 4, b¶ng 2 trang 5, b¶ng 3 trang 7 vµ phần đóng khung trang 6 SGK. -HS: GiÊy trong, bót d¹, thíc th¼ng cã chia kho¶ng. C.Tổ chức các hoạt động dạy học:.

(74) I. ổn định lớp (1 ph) II. Giíi thiÖu ch¬ng (3 ph). -Giới thiệu chơng 3: Mục đích bớc đầu hệ thống lại một số kiến thức và kỹ năng đã biết ở tiểu họcvà lớp 6 nh thu thập các số liệu, dãy số, số trung bình cộng, biểu đồ, đồng thời giới thiệu một số khái niệm cơ bản, qui tắc tính toán đơn giản để qua đó cho HS làm quen với thèng kª m« t¶, mét bé phËn cña khoa häc thèng kª. III. Bµi míi (39 ph) H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: Thu thập số liệu, bảng số liệu thống kê ban đầu 1.Thu thËp sè liÖu, b¶ng sè liÖu thèng kª -Treo b¶ng phô ghi b¶ng 1 trang 4 SGK và nãi: Khi ®iÒu tra vÒ sè c©y cña mçi líp trong ban ®Çu: dịp phát động phong trào tết trồng cây, ngời -Ví dụ 1 (bảng 1): Số liệu thống kê ban đầu về số cây trồng đợc của mỗi lớp. ta lập đợc bảng dới đây: -Quan s¸t b¶ng 1 trªn b¶ng phô. -ViÖc lµm trªn cña ngêi ®iÒu tra lµ thu thËp số liệu về vấn đề đợc quan tâm. Các số liệu đợc ghi lại trong bảng số liệu thống kê ban -?1: B¶ng 1 gåm 3 cét: ®Çu. sè thø tù, líp, sè c©y trång. -Lắng nghe để hiểu đợc thế nào là bảng số -Thùc hµnh: liÖu thèng kª ban ®Çu. -Dùa vµo b¶ng trªn em h·y cho biÕt b¶ng -Xem bảng 2: Thấy đợc cấu tạo có khác bảng gåm mÊy cét, néi dung tõng cét lµ g× ? 1, 6 cột phù hợp với mục đích điều tra. -Cho thùc hµnh theo nhãm hai bµn: H·y -VÝ dô 2 (b¶ng 2): D©n sè níc ta t¹i thêi thèng kª ®iÓm kiÓm tra HK I m«n to¸n cña ®iÓm 1/4/1999 tÊt c¶ c¸c b¹n trong nhãm. -Cho mét vµi nhãm b¸o c¸o. -Tuú theo yªu cÇu cña mçi cuéc ®iÒu tra mµ c¸c b¶ng sè liÖu thèng kª ban ®Çu cã thÓ kh¸c nhau. Cho xem b¶ng 2. Hoạt động 2: Dấu hiệu -Yªu cÇu lµm ?2 +Néi dung ®iÒu tra trong b¶ng 1 lµ g×? +Néi dung ®iÒu tra trong b¶ng 1 lµ sè c©y trồng đợc của mỗi lớp. +DÊu hiÖu X ë b¶ng 1 lµ g×? +DÊu hiÖu X ë b¶ng 1 lµ sè c©y trång cña mçi líp. -Mỗi lớp là một đơn vị điều tra. -Yªu cÇu lµm ?3: trong b¶ng 1 cã bao nhiªu đơn vị điều tra ? -Trong bảng 1 có 20 đơn vị điều tra. -Giíi thiÖu thuËt ng÷ gi¸ trÞ cña dÊu hiÖu, sè c¸c gi¸ trÞ cña dÊu hiÖu: øng víi mçi líp (đơn vị) có một số liệu gọi là một giá trị của dÊu hiÖu. -L¾ng nghe thuËt ng÷ GV nªu. -Yêu cầu đọc và trả lời ?4. +§äc d·y c¸c gi¸ trÞ cña dÊu hiÖu X ë cét 3. 2.DÊu hiÖu: a) Dấu hiệu, đơn vị điều tra: -Dấu hiệu: là vấn đề hay hiện tợng cần quan t©m, KÝ hiÖu b»ng ch÷ c¸i in hoa X, Y,… b) Gi¸ trÞ cña dÊu hiÖu, d·y gi¸ trÞ cña dÊu hiÖu: -Giá trị của dấu hiệu: là số liệu ứng với 1 đơn vÞ ®iÒu tra. Số các giá trị của dấu hiệu = Số cá đơn vị ®iÒu tra (N) -B¶ng 1: D·y gi¸ trÞ cña dÊu hiÖu X chÝnh lµ c¸c gi¸ trÞ ë cét 3 ?4: DÊu hiÖu X ë b¶ng 1 cã 20 gi¸ trÞ. -BT 2/7 SGK: a) Dấu hiệu: thời gian đi từ nhà đến trờng. Cã 10 gi¸ trÞ. b) Cã 5 gi¸ trÞ kh¸c nhau. c) C¸c gi¸ trÞ kh¸c nhau: 17; 18; 19; 20; 21..

(75) H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. b¶ng 1. -Yêu cầu làm BT 2/7 SGK, đọc kỹ đầu bài. -1 HS đọc to BT 2/7 SGK. -3 HS lÇn lît tr¶ lêi a, b, c -Chó ý bá tõ tÇn sè häc tiÕp sau. Hoạt động 3: Tần số của mỗi giá trị -Yªu cÇu HS lµm ?5; ?6. -Gäi 2 HS tr¶ lêi. +?5: Cã 4 sè kh¸c nhau trong cét sè c©y trồng đợc. Đó là : 28; 30; 35; 50. +?6: Có 8 lớp trồng đợc 30 cây. Có 2. a)VÝ dô: B¶ng 1 -Cã 4 sè kh¸c nhau: 28; 30; 35; 50. -Gi¸ trÞ 30 xuÊt hiÖn 8 lÇn. Gäi 8 lµ tÇn sè cña gi¸ trÞ 30 -……..28 ………… 2 ……. ….. 2 …………………...28 b) §Þnh nghÜa tÇn sè: -Sè lÇn xuÊt hiÖn cña mét gi¸ trÞ. Cã 7 ……………... 35 …… -KÝ hiÖu:+Gi¸ trÞ cña dÊu hiÖu : x Cã 3 ……………... 50 …… +TÇn sè cña gi¸ trÞ : n -Hớng dẫn HS đọc định nghĩa tần số. +Sè c¸c gi¸ trÞ : N -Lu ý HS ph©n biÖt c¸c kÝ hiÖu: Gi¸ trÞ cña +DÊu hiÖu: X dÊu hiÖu (x) víi dÊu hiÖu (X); TÇn sè cña gi¸ -?7: Cã 4 gi¸ trÞ kh¸c nhau lµ 28; 30; 35; 50. trÞ (n) víi sè c¸c gi¸ trÞ (N). +TÇn sè t¬ng øng lµ 2; 8; 7; 3. -Yªu cÇu HS lµm ?7 -BT 2/7 SGK: -Yªu cÇu tr¶ lêi tiÕp c©u c BT 2/7 SGK. c)TÇn sè t¬ng øng c¸c gi¸ trÞ 17; 18; 19; 20; -Híng dÉn c¸ch kiÓm tra: So s¸nh tæng tÇn số với tổng các đơn vị điều tra có bằng nhau 21 lần lợt là 1; 3; 3; 2; 1. 4.Chó ý: SGK kh«ng ? -Không phải mọi dấu hiệu đều có giá trị là -Cho HS đọc chú ý trang 7. sè. -Yêu cầu đọc phần đóng khung SGK. -B¶ng cã thÓ chØ ghi gi¸ trÞ. Hoạt động 4: Luyện tập củng cố -Cho lµm BT: -Bµi tËp: Cho b¶ng sè HS n÷ cña 12 líp trong trêng a)DÊu hiÖu: Sè HS n÷ trong mçi líp; Sè tÊt THCS: 18 14 20 17 25 14 c¶ c¸c gi¸ trÞ cña dÊu hiÖu : 12. 19 20 16 18 14 16 b)C¸c gi¸ trÞ kh¸c nhau: 14; 16; 17; 18; 19; a)DÊu hiÖu lµ g×? Sè tÊt c¶ c¸c gi¸ trÞ ? 20; 25. TÇn sè t¬ng øng cña c¸c gi¸ trÞ trªn b)Nªu c¸c gi¸ trÞ kh¸c nhau? TÇn sè cña tõng lÇn lît lµ: 3; 2; 1; 2; 1; 2; 1. giá trị đó? IV. Híng dÉn vÒ nhµ (2 ph). Häc thuéc bµi. -BTVN: 1/7; 3/ 8 SGK; Sè 1, 3/3,4 SBT. -Mỗi HS tự điều tra, thu thập số liệu thống kê theo 1 chủ đề tự chọn. Sau đó đặt các c©u hái nh bµi häc vµ tr¶ lêi. ……………... 28 …….

(76) LuyÖn tËp. TiÕt 42:. A.Môc tiªu: +HS đợc củng cố khắc sâu các kiến thức đã học ở tiết trớc nh: dấu hiệu; giá trị của dấu hiÖu vµ tÇn sè cña chóng. +Cã kü n¨ng thµnh th¹o t×m gi¸ trÞ cña dÊu hiÖu còng nh tÇn sè vµ ph¸t hiÖn nhanh dÊu hiÖu chung cÇn t×m hiÓu. +HS thấy đợc tầm quan trọng của môn học áp dụng vào đời sống hàng ngày. B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: +B¶ng phô ghi sè liÖu thèng kª ë b¶ng 5, b¶ng 6, b¶ng 7, b¶ng ë BT 3/4 SBT vµ mét sè bµi tËp. -HS : +Vµi bµi ®iÒu tra; B¶ng nhãm, bót d¹. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: I. ổn định lớp (1 ph) II. KiÓm tra bµi cò (10 ph) -C©u 1: +ThÕ nµo lµ dÊu hiÖu? ThÕ nµo lµ gi¸ trÞ cña dÊu hiÖu? TÇn sè cña mçi gi¸ trÞ lµ g×? +Lập bảng số liệu thống kê ban đầu theo chủ đề mà em chọn. -C©u 2: Yªu cÇu ch÷a bµi tËp 1/3 SBT (§Ò bµi ®a lªn b¶ng phô): III.Bµi míi (33 ph) H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động : luyện tập -Cho HS lµm BT 3/8 SGK -GV treo b¶ng phô ghi ®Çu bµi, treo b¶ng ®iÒu tra b¶ng 5, b¶ng 6/8 SGK. -Yêu cầu 1 HS đọc to đề bài -Gäi 3 HS tr¶ lêi c¸c c©u a, b, c. -3 HS lÇn lît tr¶ lêi 3 c©u hái cña BT. -Yªu cÇu nhËn xÐt c¸c c©u tr¶ lêi. -C¸c HS kh¸c bæ sung, söa ch÷a. -Cho HS lµm BT 4/9 SGK. -GV treo b¶ng phô ghi ®Çu bµi, treo b¶ng ®iÒu tra b¶ng 7/9 SGK: a)DÊu hiÖu cÇn t×m hiÓu vµ sè c¸c gi¸ trÞ cña dấu hiệu đó? b)Sè c¸c gi¸ trÞ kh¸c nhau cña dÊu hiÖu? c)C¸c gi¸ trÞ kh¸c nhau cña dÊu hiÖu vµ tÇn sè cña chóng? -Yêu cầu 1 HS đọc to đề bài -Gäi 3 HS tr¶ lêi c¸c c©u a, b, c. -3 HS lÇn lît tr¶ lêi 3 c©u hái cña BT. -C¸c HS kh¸c bæ xung, söa ch÷a. -Cho HS lµm BT 3/4 SBT. -Yêu cầu HS đọc kỹ đề bài. -1 HS đọc to đề bài 3/4. Mét ngêi ghi l¹i sè ®iÖn n¨ng tiªu thô tÝnh theo kWh trong một xóm gồm 20 hộ để làm hoá đơn thu tiền. Ngời đó ghi nh sau; -Treo b¶ng phô.. I.LuyÖn tËp: 1.BT 3/8 SGK: a)DÊu hiÖu: Thêi gian ch¹y 50m cña mçi hs (nam, n÷). b)Víi b¶ng 5: Sè c¸c gi¸ trÞ lµ 20, sè c¸c gi¸ trÞ kh¸c nhau lµ 5. Víi b¶ng 6: Sè c¸c gi¸ trÞ kh¸c nhau lµ 20, sè c¸c gi¸ trÞ kh¸c nhau lµ 4. 2.BT 4/9 SGK: B¶ng 7 a)DÊu hiÖu: Khèi lîng chÌ trong tõng hép. Sè c¸c gi¸ trÞ lµ 30. b)Sè c¸c gi¸ trÞ kh¸c nhau cña dÊu hiÖu lµ 5. c)C¸c gi¸ trÞ kh¸c nhau lµ 98; 99; 100; 101; 102. TÇn sè c¸c gi¸ trÞ theo thø tù trªn lµ 3; 4; 16; 4; 3. 3.BT 3/4 SBT: a)B¶ng sè liÖu nµy cßn thiÕu tªn c¸c chñ hé để từ đó mới làm đợc hoá đơn thu tiền. b)Ph¶i lËp danh s¸ch c¸c chñ hé theo mét cét vµ mét cét kh¸c ghi lîng ®iÖn tiªu thô t¬ng ứng với từng hộ thì mới làm hoá đơn thu tiền cho từng hộ đợc. -Tr¶ lêi thªm: C¸c gi¸ trÞ kh¸c nhau cña dÊu hiÖu: 38; 40; 47; 53; 58; 72; 75; 80; 85; 86; 90; 91; 93; 94; 100; 105; 120; 165. TÇn sè t¬ng øng: 1; 1; 1; 1; 1; 1; 1; 1; 2; 2; 1;.

(77) H§ cña ThÇy vµ Trß Ghi b¶ng -Theo em b¶ng sè liÖu nµy cßn thiÕu sãt g× 1; 1; 1; 1; 1; 1; 1. vµ cÇn ph¶i l©p b¶ng nh thÕ nµo? -B¶ng nµy ph¶i lËp nh thÕ nµo? 4.BT : -Hái thªm: Cho biÕt dÊu hiÖu lµ g×? C¸c gi¸ N G A H 4 2 4 2 trÞ kh¸c nhau cña dÊu hiÖu vµ tÇn sè cña tõng E C T D giá trị đó? 2 2 2 1 -Yêu cầu hoạt động nhóm làm BT sau: H·y lËp b¶ng thèng kª c¸c ch÷ c¸i víi tÇn sè cña chóng trong khÈu hiÖu sau: “Ngµn hoa viÖc tèt d©ng lªn B¸c Hå”.. O 3 L 1. V I 1 1 B 1. IV. Híng dÉn vÒ nhµ (2 ph). -Häc kü lÝ thuyÕt ë tiÕt 41. -BTVN: LËp b¶ng thèng kª vÒ kÕt qu¶ thi häc kú m«n to¸n cña c¶ líp, tr¶ lêi c©u hái: DÊu hiÖu lµ g×? Sè c¸c gi¸ trÞ cña dÊu hiÖu? Nªu c¸c gi¸ trÞ kh¸c nhau vµ tÇn sè cña chóng?.

(78) TiÕt 43: B¶ng “tÇn sè” C¸c gi¸ trÞ cña dÊu hiÖu A.Môc tiªu: Học sinh đạt đợc: +Hiểu đợc bảng “tần số” là một hình thức thu gọn có mục đích của bảng số liệu thống kê ban đầu, giúp cho việc sơ bộ nhận xét về giá trị của dấu hiệu đợc dễ dàng hơn. +BiÕt c¸ch lËp b¶ng “tÇn sè” tõ b¶ng sè liÖu thèng kª ban ®Çu vµ biÕt c¸ch nhËn xÐt. B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: Bảng phụ ghi bảng 7/9 SGK bảng 8 và phần đóng khung trang 10 SGK. -HS: GiÊy trong, bót d¹, thíc th¼ng cã chia kho¶ng. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: I. ổn định lớp (1 ph) II. KiÓm tra bµi cò (5 ph) -Cho số lợng HS nam của từng lớp trong một trờng trung học cơ sở đợc ghi lại trong bảng díi ®©y.. 18 19. 14 20. 20 16. 27 18. 25 14. 14 16. Cho biÕt: +DÊu hiÖu lµ g×? Sè tÊt c¶ c¸c gi¸ trÞ cña dÊu hiÖu. +Nêu các giá trị khác nhau của dấu hiệu và tìm tần số của từng giá trị đó. III. Bµi míi (37 ph). -§V§: NÕu lËp 1 b¶ng gåm 2 dßng, dßng trªn ghi c¸c gi¸ trÞ kh¸c nhau cña dấu hiệu, dòng dới ghi các tần số tơng ứng ta đợc 1 bảng rất tiện cho việc tính toán sau nµy, gäi lµ b¶ng tÇn sè. §a b¶ng kÎ s½n lªn. H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: Lập bảng “tần số” -Treo b¶ng phô ghi b¶ng 7/9 SGK . 1.LËp b¶ng “tÇn sè”: -Quan s¸t b¶ng 7 trªn b¶ng phô. ?1: -Yªu cÇu lµm ?1 theo nhãm x 98 99 100 101 102 n 3 4 16 4 3 N=30 - LËp b¶ng theo yªu cÇu ?1 -Cho mét vµi nhãm b¸o c¸o. x 28 30 35 50 -Vài nhóm đứng tại chỗ trình bày nội dung n 2 8 7 3 N=20 b¶ng. -GV bæ xung thªm vµo bªn ph¶i vµ bªn tr¸i B¶ng 8 bảng cho đầy đủ. -Bảng tần số còn đợc gọi là bảng phân phối -Nãi : Ta cã b¶ng ph©n phèi thùc nghiÖm cña thùc nghiÖm cña dÊu hiÖu. dÊu hiÖu gäi t¾t lµ b¶ng “tÇn sè” -Trë l¹i b¶ng 1, yªu cÇu lËp b¶ng “tÇn sè”. -C¸ nh©n lËp b¶ng tÇn sè tõ b¶ng 1. Hoạt động 2: Chú ý -Híng dÉn HS chuyÓn b¶ng “tÇn sè” d¹ng ngang thµnh b¶ng däc, chuyÓn dßng thµnh cét nh SGK. -Hái: T¹i sao ta ph¶i chuyÓn b¶ng “sè liÖu thèng kª ban ®Çu” thµnh b¶ng “tÇn sè” ? -Tr¶ lêi: B¶ng “tÇn sè” gióp ta quan s¸t, nhËn xÐt vÒ gi¸ trÞ 1 c¸ch dÔ dµng, nhiÒu thuËn lîi trong tÝnh to¸n.. 2.Chó ý: a) Cã thÓ chuyÓn thµnh b¶ng “däc” b) B¶ng tÇn sè gióp ta quan s¸t vµ nhËn xÐt vÒ gi¸ trÞ cña dÊu hiÖu mét c¸ch dÔ dµng h¬n so với bảng số liệu thống kê ban đầu, đồng thêi sÏ cã nhiÒu thuËn lîi trong viÖc tÝnh to¸n sau nµy..

(79) H§ cña ThÇy vµ Trß Ghi b¶ng -Cho đọc chú ý b SGK. -Cho đọc phần ghi nhớ SGK Hoạt động 3: Luyện tập củng cố -Cho HS lËp b¶ng tÇn sè tõ b¶ng 5 vµ b¶ng 6. Bµi 1: -2 HS lªn b¶ng lËp b¶ng tÇn sè theo yªu cÇu. Tõ b¶ng 5 ta cã b¶ng tÇn sè sau: -C¶ líp chia lµm hai nhãm : Nhãm 1 lËp x 8,3 8,4 8,5 8,7 n 2 3 8 5 b¶ng tÇn sè tõ b¶ng 5, nhãm 2 lËp b¶ng tÇn sè tõ b¶ng 6 Tõ b¶ng 6 ta cã b¶ng tÇn sè sau: x n. 8,7 3. 9,0 5. 9,2 7. 9,3 5. 8,8 2. N=20. N=20. BT 6/11 SGK: a)Dấu hiệu: Số con của mỗi gia đình B¶ng “tÇn sè”. -Yªu cÇu lµm BT 6/11 SGK. -Cho đọc to đề bài. -Lµm viÖc c¸ nh©n tù lËp b¶ng “tÇn sè” x 0 1 2 3 4 -Cho 1 HS lªn b¶ng ®iÒn vµo b¶ng kÓ s½n n 2 4 17 5 2 N=30 cña GV trªn b¶ng. -Yªu cÇu tr¶ lêi c©u hái a, b cña BT. b)NhËn xÐt: -GV liªn hÖ thùc tÕ: ChÝnh s¸ch d©n sè cña -Số con của các g.đình trong thôn từ 0  4. nhà nớc ta: Mỗi gia đình chỉ có từ 1 đến 2 -Số gia đình có 2 con là chủ yếu. con. -Số gia đình có trên 3 con chiếm 23,3% IV.§¸nh gi¸ bµi d¹y (2 ph). -N¾m ch¾c c¸ch lËp b¶ng tÇn sè tõ b¶ng sè liÖu thèng kª ban ®Çu, th«ng qua b¶ng tần số rút ra đợc nhận xét chung về sự phân phối các giá trị của dấu hiệu. -BTVN: Sè 4, 5, 6/4 SBT..

(80) LuyÖn tËp. TiÕt 44:. A.Môc tiªu: +TiÕp tôc cñng cè cho HS vÒ kh¸i niÖm gi¸ trÞ cña dÊu hiÖu vµ tÇn sè t¬ng øng. +Cñng cè kü n¨ng lËp b¶ng “tÇn sè” tõ b¶ng sè liÖu ban ®Çu. +BiÕt c¸ch tõ b¶ng tÇn sè viÕt l¹i mét b¶ng sè liÖu ban ®Çu. B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: B¶ng phô ghi bµi tËp b¶ng 13 vµ b¶ng 14 SGK, bµi tËp 7/4 SBT vµ mét sè b¶ng kh¸c. -HS : BT, b¶ng nhãm, bót d¹. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: I. ổn định lớp (1 ph) II. KiÓm tra bµi cò (10 ph) -C©u 1: Yªu cÇu ch÷a BT 5/4 SBT.. Sè HS nghØ häc (x) TÇn sè (n). 0 10. 1 9. 2 4. 3 1. 4 1. 6 1. N = 26. C©u 2: Yªu cÇu ch÷a bµi tËp 6/4 SBT (§Ò bµi ®a lªn b¶ng phô):. Sè lçi chÝnh t¶ (x). 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 9. 10. TÇn sè (n). 1. 4. 6. 12. 6. 8. 1. 1. 1. N = 40. III. Bµi míi (30 ph) H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: luyện tập -Cho HS lµm BT 8/12 SGK I.LuyÖn tËp: -GV treo b¶ng phô ghi ®Çu bµi, treo b¶ng 1.BT 8/12 SGK: ®iÒu tra b¶ng 13/12 SGK. a)Dấu hiệu: Điểm số đạt đợc của mỗi lần bắn -Yêu cầu 1 HS đọc to đề bài: súng. Xạ thủ đã bắn 30 phát. a)Dấu hiệu là gì ? Xạ thủ đã bắn bao nhiêu b)B¶ng “tÇn sè”: ph¸t ? §iÓm sè(x) 7 8 9 10 b)LËp b¶ng “tÇn sè” vµ rót ra nhËn xÐt. TÇn sè (n) 3 9 10 8 N = 30 -Gäi 2 HS tr¶ lêi c¸c c©u a, b. -Yªu cÇu nhËn xÐt c¸c c©u tr¶ lêi. NhËn xÐt: -Cho HS lµm BT 9/12 SGK §iÓm sè thÊp nhÊt: 7. -GV treo b¶ng phô ghi ®Çu bµi, treo b¶ng §iÓm sè cao nhÊt: 10. ®iÒu tra b¶ng 14/12 SGK. Sè ®iÓm 8 vµ ®IÓm 9 chiÕm tØ lÖ cao. -Yêu cầu 1 HS đọc to đề bài: 2.BT 9/12 SGK: a)DÊu hiÖu lµ g× ? Sè c¸c gi¸ trÞ lµ bao a)DÊu hiÖu: Thêi gian gi¶i mét bµi to¸n cña nhiªu? mçi HS (ph). Sè c¸c gi¸ trÞ 35. b)LËp b¶ng “tÇn sè” vµ rót ra nhËn xÐt. b)B¶ng “tÇn sè” -Cho HS tù lµm c¸ nh©n. -Sau đó kiểm tra bài làm của 1 số em. Thêi gian TÇn sè(n). 3 1. 4 3. 5 3. 6 4. 7 5. 8 11. 9 3. 10 5. N = 35. NhËn xÐt: Thêi gian gi¶i 1 bµi to¸n nhanh nhÊt lµ 3 phót. Thêi gian gi¶i 1 bµi to¸n chËm nhÊt lµ 10 phút. Số bạn giải 1 bài toán từ 7 đến 10 phút.

(81) H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng chiÕm tØ lÖ cao.. IV. §¸nh gi¸ bµi d¹y (4 ph). -Häc kü lÝ thuyÕt ë tiÕt 43. -BTVN: Thêi gian hoµn thµnh cïng mét lo¹i s¶n phÈm nhân trong một phân xởng SX đợc ghi trong bảng sau: a)DÊu hiÖu lµ g×? 3 5 Sè c¸c gi¸ trÞ kh¸c nhau cña dÊu hiÖu? 4 7 5 4 b)LËp b¶ng “tÇn sè” vµ rót ra nhËn xÐt.. 5 6. TiÕt 45:. 5 3. tÝnh b»ng phót cña 35 c«ng. 4 5 5 6 6. 5 5 7 6 7. 4 5 5 4 5. 6 4 6 5 5. 3 4 6 5 8. Đ3.Biểu đồ. A.Môc tiªu: Học sinh đạt đợc: +Hiểu đợc ý nghĩa minh họa của biểu đồ về giá trị của dấu hiệu và tần số tơng ứng. +Biết cách dựng biểu đồ đoạn thẳng từ bảng “tần số” và bảng ghi dãy số biến thiên theo thêi gian. +Biết đọc các biểu đồ đơn giản. B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: Bảng phụ ghi bảng 7/9 SGK bảng 8 và phần đóng khung trang 10 SGK. -HS: GiÊy trong, bót d¹, thíc th¼ng cã chia kho¶ng. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: I. ổn định lớp (1 ph) II. KiÓm tra bµi cò (7 ph) -Câu 1: +Từ bảng số liệu ban đầu có thể lập đợc bảng nào? +Nêu tác dụng của bảng đó. -C©u 2 (§a lªn b¶ng phô): Thêi gian hoµn thµnh cïng mét lo¹i s¶n phÈm (ph) cña 35 CN 3 5 4 5 4 6 3 trong một phân xởng SX đợc ghi trong bảng sau: 4 7 5 5 5 4 4 +DÊu hiÖu ë ®©y lµ g×? 5 4 5 7 5 6 6 Cã bao nhiªu gi¸ trÞ kh¸c nhau cña dÊu hiÖu? 5 5 6 6 4 5 5 6 3 6 7 5 5 8 +LËp b¶ng “tÇn sè” vµ rót ra nhËn xÐt? * Ch÷a bµi tËp +DÊu hiÖu ë ®©y lµ thêi gian hoµn thµnh mét s¶n phÈm (ph) cña mçi CN..

(82) Cã 6 gi¸ trÞ kh¸c nhau cña dÊu hiÖu lµ: 3; 4; 5; 6; 7; 8. +B¶ng tÇn sè:. x n. 3 3. 4 7. 5 14. NhËn xÐt: +Thêi gian hoµn thµnh mét s¶n phÈm ng¾n nhÊt lµ 3 phót. +Thêi gian hoµn thµnh mét s¶n phÈm dµi nhÊt lµ 8 phót. +§a sè c«ng nh©n hoµn thµnh mét s¶n phÈm trong 5 phót.. 6 7. 7 3. 8 1. N = 35. III.Bµi míi (35 ph). -ĐVĐ: Ngoài bảng số liệu thống kê ban đầu, bảng tần số, ngời ta còn dùng biểu đồ để cho một hình ảnh cụ thể về giá trị của dấu hiệu và tần số. Đó là một biểu đồ đoạn thẳng. Tiết này ta sẽ nghiên cứu kĩ về biểu đồ. H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: Biểu đồ đoạn thẳng -Trë l¹i b¶ng “tÇn sè” lËp tõ b¶ng 1 cïng 1.Biểu đồ đoạn thẳng: lµm? víi HS. ?1: -Yêu cầu làm ? đọc từng bớc và làm theo. -Đọc từng bớc vẽ biểu đồ đoạn thẳng nh ? SGK. -Tr¶ lêi: +Bớc 1: Dựng hệ trục toạ độ. +Bớc 2: Vẽ các điểm có các toạ đọ đã cho trong b¶ng. +Bíc 3:VÏ c¸c ®o¹n th¼ng -Lu ý: +Độ dài đơn vị trên hai trục có thể khác nhau. Trôc hoµnh biÓu diÔn c¸c gi¸ trÞ x, trôc tung biÓu diÔn tÇn sè n. +Gi¸ trÞ viÕt tríc, tÇn sè viÕt sau. -Yêu cầu HS nhắc lại các bớc vẽ biểu đồ ®o¹n th¼ng. -Cho lµm bµi tËp 10/14 SGK. -BT 10.14 SGK: +DÊu hiÖu: §iÓm kiÓm tra to¸n HKI cña mçi HS líp 7C. Sè c¸c gi¸ trÞ 50. +Biểu đồ đoạn thẳng. Hoạt động 2: Chú ý -Đa biểu đồ hình chữ nhật lên bảng phụ. Nêu 2.Chú ý: nh SGK Ngoài ra còn biểu đồ hình chữ nhật. -Xem h×nh 2 SGK. -§äc chó ý SGK. -§äc phÇn ghi nhí SGK..

(83) H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 3: Luyện tập củng cố -Hãy nêu ý nghĩa của việc vẽ biểu đồ? -ý nghĩa: Vẽ biểu đồ cho một hình ảnh cụ thể đễ thấy, dễ nhìn… về giá trị của giá trị và tÇn sè. -Nêu các bớc vẽ biểu đồ đoạn thẳng. -Tr¶ lêi nh SGK. -Yªu cÇu lµm BT 8/5 SBT. BT 8/5 SBT: a)Nhận xét: HS của lớp học không đều. §iÓm thÊp nhÊt lµ 2 §iÓm cao nhÊt lµ 10. Số HS đạt điểm 5, 6, 7 là nhiều nhất. b)B¶ng “tÇn sè”: IV.§¸nh gi¸ bµi d¹y (2 ph). -¤n l¹i bµi. -BTVN: Sè11, 12/14 SGK,; 9, 10/ 6 SBT. -Đọc bài đọc thêm (tr.15, 16 SGK).

(84) LuyÖn tËp. TiÕt 46:. A.Môc tiªu: +HS biết cách dựng biểu đồ đoạn thẳng từ bảng “tần số” và ngợc lại từ biểu đồ đoạn th¼ng biÕt lËp l¹i b¶ng “tÇn sè”. +Có kỹ năng đọc biểu đồ một cách thành thạo. +HS biết tính tần suất và biết thêm về biểu đồ hình quạt qua bài đọc thêm. B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: +Bảng phụ ghi vài biểu đồ, thớc thẳng phấn màu. -HS : +BT; B¶ng nhãm, bót d¹. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: I. ổn định lớp(1 ph) II. KiÓm tra bµi cò(7 ph) -C©u hái:. + Hãy nêu các bớc vẽ biểu đồ đoạn thẳng. +Ch÷a BT 11/14 SGK. Sè con cña 1 hé g® (x) TÇn sè (n). 0 2. 1 4. 2 17. 3 5. 4 2. N = 30. Yêu cầu dựng biểu đồ đoạn thẳng. III.Bµi míi H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: luyện tập -Yªu cÇu ch÷a BT 12/14 SGK: B¶ng 16 1.BT 12/14 SGK: C¨n cø vµo b¶ng 16 em h·y thùc hiÖn c¸c a)LËp b¶ng tÇn sè: yêu cầu của đề bài Gi¸ trÞ (x) TÇn sè (n). 17 1. 18 3. 20 1. -Trong khi HS 2 lµm BT 12 GV ®i kiÓm tra vë BT cña mét sè HS. -Cho HS nhËn xÐt bµi lµm cña b¹n vµ cho ®iÓm. -Yêu cầu làm BT 13/15 SGK: GV đa đề bài lªn b¶ng phô -Hãy quan sát biểu đồ ở hình bên và cho biết biểu đồ trên thuộc loại nào ? -§¬n vÞ c¸c cét lµ triÖu ngêi em h·y tr¶ lêi c¸c c©u hái sau: +N¨m 1921 sè d©n níc ta lµ bao nhiªu ? +Sau bao nhiªu n¨m kÓ tõ n¨m 1921 th× d©n sè níc ta t¨ng lªn 60 triÖu ngêi ? +Từ năm 1980 đến 1999, dân số nớc ta tăng thªm bao nhiªu ?. 25 1. 28 2. 30 1. 31 2. 32 1. b)Biểu diễn bằng biểu đồ:. N = 12. 2.BT 13/15 SGK: H×nh 3/15 SGK -Biểu đồ hình chữ nhật. -16 triÖu ngêi. -Sau 78 n¨m (1999-1921= 78) -22 triÖu ngêi. Hoạt động 2: BàI đọc thêm . -Yêu cầu đọc bài đọc thêm trang 15 SGK. a)§äc “tÇn suÊt” - Giíi thiÖu c¸ch tÝnh tÇn suÊt theo c«ng thøc f = n/N . 100% f = n/N -§äc vÝ dô trang 16. trong đó: N là số các giá trị.

(85) H§ cña ThÇy vµ Trß n lµ tÇn sè cña mét gi¸ trÞ f là tần suất của giá trị đó -Giới thiệu biểu đồ hình quạt nh SGK tr.15.. Ghi b¶ng b)Đọc biểu đồ hình quạt, xem hình 4/15SGK. IV. §¸nh gi¸ bµi d¹y (3 ph). -¤n l¹i bµi. -BTVN: Điểm thi học kỳ I môn toán của lớp 7B đợc cho bởi bảng sau: a)DÊu hiÖu cÇn quan t©m lµ g×? Dấu hiệu đó có tất cả bao nhiêu giá trị? 7,5 5 5 8 7 8 8 7 8,5 6 b)Cã bao nhiªu gi¸ trÞ kh¸c nhau trong 8 9 5,5 6 4,5 dãy giá trị của dấu hiệu đó ? 8 6 5 7,5 7 c)LËp b¶ng “tÇn sè” vµ b¶ng “tÇn suÊt”. 7 6,5 d)Hãy biểu diễn bằng biểu đồ đoạn thẳng. -H·y thu thËp kÕt qu¶ thi häc kú I m«n v¨n cña tæ em.. 4,5 5 6 6. 6,5 6,5 7 8.

(86) TiÕt 47:. §4. Sè trung b×nh céng. A.Môc tiªu: Học sinh đạt đợc: +Biết cách tính số trung bình cộng theo công thức từ bảng đã lập, biết sử dụng số trung bình cộng để làm đại diện cho một dấu hiệu trong một số trờng hợp và để so sánh khi t×m hiÓu nh÷ng dÊu hiÖu cïng lo¹i. +Biết tìm mốt của dấu hiệu và bớc đầu thấy đợc ý nghĩa thực tế của mốt. B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: Bảng phụ ghi sẵn đề bài tập, bài toán. -HS: GiÊy trong, bót d¹, thíc th¼ng cã chia kho¶ng. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: I. ổn định lớp (1 ph) II. KiÓm tra bµi cò (7 ph) -Yêu cầu HS chữa BT đã cho về nhà -Đa bảng phụ ghi đề bài: Điểm thi học kỳ I môn toán của lớp 7B đợc cho bởi bảng sau: a)DÊu hiÖu cÇn quan t©m lµ g×? 7,5 5 5 8 7 4,5 8 8 7 8,5 6 5 Dấu hiệu đó có tất cả bao nhiêu giá trị? 8 9 5,5 6 4,5 6 b)Cã bao nhiªu gi¸ trÞ kh¸c nhau 8 6 5 7,5 7 6 trong dãy giá trị của dấu hiệu đó ? 7 6,5 c)LËp b¶ng “tÇn sè” vµ b¶ng “tÇn suÊt” cña dÊu hiÖu. -HS: Tr¶ lêi c¸c c©u hái a, b, c. a)DÊu hiÖu cÇn quan t©m : ®iÓm thi m«n to¸n häc kú I cña mçi HS. Sè gi¸ trÞ cña dÊu hiÖu lµ 30. b)Sè gi¸ trÞ kh¸c nhau cña dÊu hiÖu lµ 10. c)B¶ng “tÇn sè” vµ b¶ng tÇn “suÊt”: x ` f%. 4,5 2 7. 5 4 13. 5,5 1 3. 6 5 17. 6,5 3 10. 7 6 20. 7,5 2 7. 8 5 17. 8,5 1 3. 9 1 3. III. Bµi míi (35 ph) -§V§: H·y nhí l¹i c¸ch tÝnh sè trung b×nh céng vµ cho biÕt ®iÓm trung b×nh cña HS trong líp? Với điểm trung bình của cả lớp khoảng 6,6 ta có thể so sánh đợc học lực môn toán của các líp 7, biÕt líp häc tèt, líp häc kÐm H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: Số trung bình cộng của dấu hiêu -Yêu cầu đọc bài toán SGK. 1.Sè trung b×nh céng cña dÊu hiÖu: -Yªu cÇu lµm ?1 a)Bµi to¸n: -Híng dÉn HS lµm ?2: H·y lËp b¶ng tÇn sè ?1: Cã tÊt c¶ 40 b¹n lµ bµi kiÓm tra. Ta thay viÖc tÝnh tæng sè ®iÓm c¸c bµi cã LËp b¶ng tÇn sè. (b¶ng 20) ®iÓm sè b»ng nhau b»ng c¸ch nh©n ®iÓm sè ?2: X = 6,25 Êy víi tÇn sè cña nã. Bæ sung thªm 2 cét vµo Chó ý: SGK bªn ph¶i (x.n) vµ cét tÝnh ®iÓm trung b×nh. b)C«ng thøc: Xem b¶ng 20. Qui t¾c: -Hái: Th«ng qua bµi to¸n võa lµm em h·y +Nh©n tõng gi¸ trÞ víi tÇn sè t¬ng øng. nªu l¹i c¸c bíc t×m sè trung b×nh céng cña +Cộng tất cả các tích vừa tìm đơc. mét dÊu hiÖu ? +Chia tổng đó cho số các giá trị (tức tổng -GV giíi thiÖu c«ng thøc vµ gi¶i thÝch. c¸c tÇn sè). -Cho HS lµm ?3. §iÒn vµo b¶ng 21 trong vë x 1 n1+ x2 n2 +. .. .. . ..+x k nk X = BT in. N. 6,5 6,5 7 8.

(87) H§ cña ThÇy vµ Trß -Với cùng đề kiểm tra em hãy so sánh kết qu¶ lµm bµi kiÓm tra to¸n cña hai líp 7C vµ 7A?. Ghi b¶ng. ?3: X = 6,68 ?4: KÕt qu¶ lµm bµi kiÓm tra to¸n cña líp 7A cao h¬n líp 7C. Hoạt động 2: ý nghĩa của số trung bình cộng -Nªu ý nghÜa nh SGK. 2.ý nghÜa cña sè trung b×nh céng: SGK -Để so sánh khả năng học toán của HS ta căn -Số TBC thờng đợc dùng làm “đại diện” cho cø vµo ®©u ? dấu hiệu, đặc biệt là khi muốn so sánh các -C¨n cø vµo ®iÓm trung b×nh m«n to¸n cña dÊu hiÖu cïng lo¹i HS. -Chó ý: -Yêu cầu đọc chú ý/19 SGK. + Khi c¸c gi¸ trÞ cña dÊu hiÖu cã kho¶ng -§äc chó ý SGK. chênh lệch rất lớn đối với nhau thì không nên lấy số TBC làm đại diện cho dấu hiệu đó +Sè TBC cã thÓ kh«ng thuéc d·y gi¸ trÞ cña dÊu hiÖu. Hoạt động 3: Mốt của dấu hiệu -Yêu cầu 1 HS đọc to SGK 3.Mèt cña dÊu hiÖu: -Hái: VD: SGK +Cỡ dép nào cửa hàng bán đợc nhiều nhất? -Mèt cña dÊu hiÖu lµ gi¸ trÞ cã tÇn sè lín +Cã nhËn xÐt g× vÒ tÇn sè cña gi¸ trÞ 39 ? nhÊt trong b¶ng “tÇn sè” +VËy gi¸ trÞ 39 gäi lµ mèt. KÝ hiÖu Mo = 39 KÝ hiÖu Mo = 39 Hoạt động 4: luyện tập . Cho tr¶ lêi BT 15/20 SGK *Bµi 15 SGK tr.20 -Mét häc sinh lªn lµm ý a vµ c a, DÊu hiÖu cÇn t×m hiÓu lµ tuæi thä cña bãng -Mét häc sinh tÝnh ý b đèn tính theo giờ. x 1 n1+ x2 n2 +. .. .. . ..+ x k nk N 1150.5  1160.8  1170.12  1180.18  1190.7  5  8  12  18  7. b, X. =. = 1172,8 (giê) c, Mo = 1180. IV.§¸nh gi¸ bµi d¹y (2 ph). -¤n l¹i bµi. -BTVN: Sè 14, 17/20 SGK; 11, 12, 13/6 SBT..

(88) LuyÖn tËp. TiÕt 48:. A.Môc tiªu: +Híng dÉn l¹i c¸ch lËp b¶ng vµ c«ng thøc tÝnh sè trung b×nh céng (c¸c bíc vµ ý nghÜa cña c¸c kÝ hiÖu). +Đa ra một số bảng tần số (không nhất thiết phải nêu rõ dấu hiệu) để HS luyện tập tính sè trung b×nh céng vµ t×m mèt cña dÊu hiÖu. B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: +B¶ng phô ghi s½n bµi tËp, thíc th¼ng phÊn mµu. -HS : +BT; B¶ng nhãm, bót d¹, m¸y tÝnh bá tói. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: I.ổn định lớp(1 ph) II.KiÓm tra bµi cò (10 ph) -C©u 1: + H·y nªu c¸c bíctÝnh sè trung b×nh céng cña mét dÊu hiÖu? +Lµm BT 17a/20 SGK -C©u 2: +Nªu ý nghÜa cña sè trung b×nh céng ? ThÕ nµo lµ mèt cña dÊu hiÖu? +Lµm BT 17b/20 SGK *Ch÷a BT 17a/20 SGK: X  7,68 *Ch÷a BT 17b/20 SGK: TÇn sè lín nhÊt lµ 9, gi¸ trÞ øng víi tÇn sè 9 lµ 8 .VËy Mo = 8 III. Bµi míi (33 ph) H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: -Yªu cÇu ch÷a BT 12/6 SBT: B¶ng 16 Hãy cho biết để tính đIểm trung bình của tõng x¹ thñ em ph¶i lµm g×? -Gäi 2 HS lªn b¶ng lµm.. luyÖn tËp 1.BT 12/6 SBT: HS 1: X¹ thñ A cã X = 9,2 HS 1: X¹ thñ B cã X = 9,2 Hai ngêi cã kÕt qu¶ b»ng nhau, nhng x¹ thñ A bằn đều hơn (chụm hơn), điểm của xạ thủ B ph©n t¸n h¬n. 2.BT 16/ 20 SBT: Không nên dùng số trung bình cộng để làm đại diện cho dấu hiệu. Vì các giá trị chênh lÖch nhau qu¸ lín nªn sè trung b×nh céng kh«ng cã ý nghÜa g× c¶. 3.BT 18/21 SGK: -NX: Gi¸ trÞ (chiÒu cao) ghÐp theo líp (s¾p. -Yªu cÇu tr¶ lêi BT 16/20 SGK. -Gọi 2 HS đứng tại chỗ trả lời.. -Yªu cÇu lµm BT 18/21 SGK. Em cã nhËn xÐt g× vÒ sù kh¸c nhau gi÷a bảng này với những bảng tần số đã biết ?.

(89) H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng xÕp theo kho¶ng). VD tõ 110  120 (cm) cã 7 em Hoạt động 2: Hớng dẫn sử dụng máy tính bỏ túi tính X trong bàI to¸n thèng kª -Híng dÉn lµm l¹i BT 13/6 SBT. TÝnh sè 5 . 8+6 . 9+9 . 10 X = trung b×nh céng b»ng m¸y tÝnh bá tói. 5+6+9 -Lµm theo híng dÉn cña GV Ên: MODE 0 Ên tiÕp 5  8+6  9+9  10 = -Thùc hµnh l¹i vµi lÇn cho th¹o [(5+6+9= kÕt qu¶ lµ 9,2 IV.§¸nh gi¸ bµi d¹y (2 ph). -BTVN: Điểm thi học kỳ I môn toán của lớp 7D đợc cho bởi bảng sau: a)LËp b¶ng “tÇn sè” vµ b¶ng “tÇn suÊt” cña dÊu hiÖu. b)TÝnh sè trung b×nh céng ®iÓm kiÓm tra cña líp. 6 5 4 7 7 6 8 3 8 2 4 6 8 2 c)T×m mèt cña dÊu hiÖu. 8 7 7 7 4 10 8 -Lµm 4 c©u hái «n tËp ch¬ng/22 SGK 5 5 5 9 8 9 7 -Lµm BT 20/23 SGK; BT 14/7 SBT. 5 5 8 8 5 9 7.

(90) «n tËp ch¬ng IIi. TiÕt 49:. A.Môc tiªu: +HÖ thèng l¹i cho HS tr×nh tù ph¸t triÓn vµ kÜ n¨ng cÇn thiÕt trong ch¬ng. +¤n l¹i kiÕn thøc vµ kü n¨ng c¬ b¶n cña ch¬ng nh: dÊu hiÖu; tÇn sè; b¶ng tÇn sè; c¸ch tính số trung bình cộng; mốt; biểu đồ. +LuyÖn tËp mét sè d¹ng to¸n c¬ b¶n cña ch¬ng. B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: +Thíc th¼ng, phÊn mµu, bót d¹. +B¶ng phô ghi b¶ng hÖ thèng «n tËp ch¬ng vµ c¸c bµi tËp. -HS: +B¶ng phô nhãm, thíc th¼ng, bót d¹. +Lµm c¸c c©u hái vµ bµi tËp «n tËp ch¬ng III SGK vµ SBT. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: I. ổn định lớp (1 ph) II. ¤n tËp (42 ph). H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: ôn tập lý thuyết Hái: 1)Muốn điều tra về một dấu hiệu nào đó, đầu 1)Muốn điều tra về một dấu hiệu nào đó, em tiên phải thu thập số liệu thống kê, lập bảng ph¶i lµm nh÷ng viÖc g×? Tr×nh bµy kÕt qu¶ số liệu ban đầu. Từ đó, lập bảng “tần số”, tìm thu đợc theo mẫu những bảng nào? Làm thế số trung bình cộng của dấu hiệu, mốt của nào để so sánh, đánh giá dấu hiệu đó? dÊu hiÖu. 2)§Ó cã mét h×nh ¶nh cô thÓ vÒ dÊu hiÖu, em 2)§Ó cã mét h×nh ¶nh cô thÓ vÒ dÊu hiÖu em cÇn lµm g×? dùng biểu đồ. -Dïng b¶ng phô ®a lªn b¶ng sau: §iÒu tra vÒ mét dÊu hiÖu Thu thËp sè liÖu thèng kª: +LËp b¶ng sè liÖu ban ®Çu. +T×m c¸c gi¸ trÞ kh¸c nhau. +T×m tÇn sè cña mçi gi¸ trÞ.. B¶ng tÇn sè Sè trung b×nh céng mèt cña dÊu hiÖu. B¶ng tÇn sè. ý nghĩa của thống kê trong đời sống H§ cña ThÇy vµ Trß 3)H·y nªu mÉu b¶ng sè liÖu thèng kª ban ®Çu? 4)TÇn sè cña mét gi¸ trÞ lµ g×? 5) Cã nhËn xÐt g× vÒ tæng c¸c tÇn sè? 6)B¶ng tÇn sè gåm nh÷ng cét nµo? 7)Nªu c¸ch tÝnh sè trung b×nh céng cña dÊu hiÖu? C«ng thøc? 8)Mèt cña dÊu hiÖu lµ g×? KÝ hiÖu? 9)Em biết những loại biểu đồ nào? 10)Thống kê có ý nghĩa gì trong đời sống. Ghi b¶ng 3) Thêng gåm 3 cét: STT; §¬n vÞ; Sè liÖu ®iÒu tra. 4) Sè lÇn xuÊt hiÖn cña mét gi¸ trÞ. 5)= tổng số đơn vị điều tra (N). 6) Gåm c¸c cét : gi¸ trÞ (x); tÇn sè (n) 7) Gåm ba bíc: + TÝnh tÝch cña gi¸ trÞ vµ tÇn sè t¬ng øng. + Tính tổng các tích tìm đợc. + Chia tổng vừa tìm cho số đơn vị điều tra. 8) Gi¸ trÞ cã tÇn sè lín nhÊt, ký hiÖu lµ Mo..

(91) H§ cña ThÇy vµ Trß cña chóng ta?. Ghi b¶ng 9) Biểu đồ đoạn thẳng, hình chữ nhật, hình qu¹t. 10) Giúp ta biết đợc tình hình các hoạt động, diễn biến của hiện tợng. Từ đó dự đoán các khả năng xảy ra, góp phần phục vụ đời sống con ngêi tè h¬n. Hoạt động 2: Luyện tập -Yªu cÇu lµm BT 20/23 SGK. 1.BT 20/23 SGK: -Yªu cÇu 1 HS lËp b¶ng “tÇn sè” theo hµng B¶ng tÇn sè: däc vµ nhËn xÐt. x 20 25 30 35 40 45 50 n 1 3 7 9 6 4 1 31 -Tù lµm BT 20/23 SGK vµo vë BT. x.n 20 75 210 315 240 180 50 1090 -HS 1 lªn b¶ng lËp b¶ng “tÇn sè”. -Gäi tiÕp 2 HS lªn b¶ng: ❑x n +x n +. ..+ x n X= +HS 2 vẽ biểu đồ. N +HS 3 tÝnh sè trung b×nh céng. -Yêu cầu 1 HS đọc BT 1 trong vở BT in. -Lµm BT 1 theo yªu cÇu cña GV. 1090  35 X= -Gäi HS lªn b¶ng lµm theo thø tù c©u hái. 31 1 2. 2. 2. k. k. III. §¸nh gi¸ bµi d¹y (2 ph). -¤n tËp lý thuyÕt theo b¶ng hÖ thèng «n tËp ch¬ng vµ c¸c c©u hái «n tËp trang 22. -Lµm l¹i c¸c bµi tËp. -TiÕt sau kiÓm tra 1 tiÕt..

(92) TiÕt 50:. KiÓm tra ch¬ng III. A.Môc tiªu +§¸nh gi¸ kh¶ n¨ng nhËn thøc c¸c kiÕn thøc cña ch¬ng III: Thèng kª. +Đánh giá khả năng vận dụng các kiến thức đã học vào giải BT. +§¸nh gi¸ kü n¨ng gi¶i c¸c d¹ng bµi tËp c¬ b¶n nh: T×m dÊu hiÖu, lËp b¶ng tÇn sè tõ bảng đó vẽ đồ thị và rút ra nhận xét, Tính số trung bình cộng và tìm Mốt của dấu hiệu …. b. §Ò bµi. §Ò 1. PhÇn I: Tr¾c nghiÖm( 2 ®iÓm) ( Chọn câu trả lời đúng và ghi vào bài làm) Câu 1: Điều tra về mầu yêu thích của một nhóm học sinh bạn lớp trởng lập đợc bảng tần số sau: MÇu (x) Xanh §á TÝm Vµng Hång Lôc TÇn sè (n) 4 3 5 2 5 1 N =20 1) Nhãm häc sinh nµy cã? A. 6 häc sinh B. 20 häc sinh C. 5 häc sinh 2) Gi¸ trÞ cña dÊu hiÖu ë ®©y lµ: A. C¸c ch÷ B. C¸c sè C. C¸c ch÷ vµ c¸c sè. 3) TÇn sè cña mÇu xanh lµ? A. 5 B. 4 C. 3 4) Mèt cña dÊu hiÖu lµ? A. 5 B. TÝm C. Hång D. Hång vµ TÝm PhÇn II: Tù luËn ( 8 ®iÓm) Câu 2: Số cân nặng của 20 học sinh (tính tròn kg) trong lớp 7A đợc lớp trởng ghi lại. trong b¶ng 32 36 30 32 32 36 28 30 31 28 32 30 32 31 31 45 28 31 31 32 a) DÊu hiÖu ë ®©y lµ g×? c) TÝnh sè TB céng vµ t×m mèt cña dÊu hiÖu. b) LËp b¶ng tÇn sè? Rót ra mét sè nhËn xÐt. d) Vẽ biểu đồ đoạn thẳng. e) Nếu chọn một bạn bất kỳ nào trong lớp thì số cân nặng của bạn đó có thể là bao nhiêu? f) TÝnh tÇn suÊt cña gi¸ trÞ 30 lµ bao nhiªu?.

(93) §Ò 2 PhÇn I: Tr¾c nghiÖm( 2 ®iÓm) ( Chọn câu trả lời đúng và ghi vào bài làm) Câu 1: Điều tra về mầu yêu thích của một nhóm học sinh bạn lớp trởng lập đợc bảng tần số sau: MÇu (x) Xanh §á TÝm Vµng Hång Lôc TÇn sè (n) 4 3 5 2 5 1 N =20 1) Nhãm häc sinh nµy cã? A. 6 häc sinh B. 20 häc sinh C. 5 häc sinh 2) Gi¸ trÞ cña dÊu hiÖu ë ®©y lµ: A. C¸c ch÷ B. C¸c sè C. C¸c ch÷ vµ c¸c sè. 3) TÇn sè cña mÇu xanh lµ? A. 5 B. 4 C. 3 4) Mèt cña dÊu hiÖu lµ? A. 5 B. TÝm C. Hång D. Hång vµ TÝm PhÇn II: Tù luËn ( 8 ®iÓm) Câu 2: Số cân nặng của 20 học sinh (tính tròn kg) trong lớp 7A đợc lớp trởng ghi lại trong b¶ng: 32 36 30 32 32 36 28 30 31 28 a) DÊu hiÖu 32 30 32 31 31 45 28 31 31 32 ë ®©y lµ g×? c) TÝnh sè TB céng vµ t×m mèt cña dÊu hiÖu. b) LËp b¶ng tÇn sè? Rót ra mét sè nhËn xÐt. d) Vẽ biểu đồ đoạn thẳng. e) Nếu chọn một bạn bất kỳ nào trong lớp thì số cân nặng của bạn đó có thể là bao nhiêu? f) TÝnh tÇn suÊt cña gi¸ trÞ 30 lµ bao nhiªu?.

(94) TiÕt 51:. Chơng IV : Biểu thức đạI số Đ1. KháI niệm về biểu thức đạI số. A.Môc tiªu: +HS hiểu đợc khái niệm về biểu thức đại số. +HS tự tìm hiểu một số ví dụ về biểu thức đại số. b.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: +B¶ng phô ghi bµi tËp sè 3/26 SGK. -HS: +B¶ng nhãm. c.Tổ chức các hoạt động dạy học: I. ổn định lớp (1 ph) II. Giíi thiÖu ch¬ng (2 ph). Giới thiệu chơng “Biểu thức đại số” ta sẽ nghiên cứu các nội dung sau: Khái niệm về biểu thức đại số; Giá trị của một biểu thức đại số; Đơn thức; Đa thức. Các phép tính cộng trừ đơn, đa thức, nhân đơn thức; Nghiệm của đa thức. III. Bµi míi (40 ph) H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: Nhắc lại về biểu thức -ở lớp dới ta đã biết các số đợc nối với nhau 1.Nhắc lại về biểu thức: bíi dÊu c¸c phÐp tÝnh: Céng, trõ, nh©n, chia, -VÝ dô: luü thõa, lµm thµnh mét biÓu thøc. *5+3-2; 12:6.2; 152.47; 4.32-5.6…. gäi lµ -H·y cho vÝ dô vÒ mét biÓu thøc. biÓu thøc sè. -Những biểu thức trên còn đợc gọi là biểu ?1: *Chu vi h×nh ch÷ nhËt lµ: thøc sè. 2.(5+8) (cm) -Yªu cÇu lµm vÝ dô trang 24 SGK. * DiÖn tÝch h×nh ch÷ nhËt lµ: -Cho lµm tiÕp ?1. 3.(3+2) (cm2) -1 HS tr¶ lêi: BiÓu thøc sè biÓu thÞ chu vi h×nh ch÷ nhËt lµ: 2.(5+8) (cm) Hoạt động 2: Khái niệm về biểu thức đại số. -Nªu bµi to¸n: SGK 2.Khái niệm về biểu thức đại số: -Giải thích: ngời ta dùng chữ a để viết thay *Bµi to¸n: cho 1 số nào đó. Yêu cầu viết biểu thức tính -Chu vi hình chữ nhật cạnh là 5(cm) và chu vi của hình chữ nhật đó. a(cm) lµ: 2.(5+a) -1 HS lªn b¶ng viÕt biÓu thøc. -Biểu thức 2.(5+a) dùng để biểu thị các chu -NÕu cho a = 2 ta cã biÓu thøc trªn biÓu thÞ vi cña h×nh ch÷ nhËt cã mét c¹nh b»ng 5cm.

(95) H§ cña ThÇy vµ Trß chu vi h×nh ch÷ nhËt nµo? T¬ng tù víi a = 3,5? -a = 2 ta cã biÓu thøc trªn biÓu thÞ chu vi h×nh ch÷ nhËt cã 2 c¹nh b»ng 5cm vµ 2cm. *HS 2 tr¶ lêi t¬ng tù víi a = 3,5. -VËy biÓu thøc 2.(5+a) biÓu thÞ chu vi c¸c h×nh ch÷ nhËt cã 1 c¹nh b»ng 5, c¹nh cßn l¹i b»ng a. -Yªu cÇu lµm ?2. -1 HS lªn b¶ng lµm ?2 -GV nêu khái niệm về biểu thức đại số. -Cho HS lµm ?3 SGk -2 Hs lµm trªn b¶ng ?3 -GV nªu kh¸i niÖm vÒ biÕn sè cho Hs vµ nªu chú ý khi thực hiên phép toán, tính chất đối với các chữ nh đối với các số và lấy ví dụ để Hs nắm đợc. -Cho Hs đọc lại phần chú ý trong SGK.. Ghi b¶ng -?2: Gäi chiÒu réng lµ a cm th× chiÒu dµi lµ a+2 (cm). DiÖn tÝch h×nh ch÷ nhËt lµ: a.(a+2) (cm2). Trong to¸n häc, vËt lÝ, … ta thêng gÆp những biểu thức mà trong đó ngoài các số, các kí hiệu phép toán còn có cả các chữ (đại diÖn cho c¸c sè). Ngêi ta gäi nh÷ng biÓu thức nh vậy là Biểu thức đại số. *Chó ý: SGK ?3: a.Quãng đờng đi đợc sau x (h) của một ô ®i víi vËn tèc 30 (km/h) lµ 30x (km) b. Tổng quãng đờng đi đợc của một ngời, biết ngời đó đi bộ trong x (h) với vận tốc 5km/h vµ sau ®o ®i b»ng « t« trong y (h) víi vËn tèc 35 km/h lµ: 5x + 35y (km) *Chú ý: Trong biểu thức đại số, các chữ có thể đại diện cho những số tùy ý nào đó. Ngời ta gäi nh÷ng ch÷ nh vËy lµ biÕn sè -Các quy tắc, tính chất đợc áp dụng nh trên c¸c sè.. Hoạt động 3: Củng cố Bµi 1: -Cho HS đọc phần Có thể Em cha biết. a.Tæng cña x vµ y lµ: x + y -Cho Hs lµm bµi 1 SGK Tr.26 b. TÝch cña x vµ y lµ: xy -1 Hs lµm ý a, b; 1 Hs lµm ý c, c¶ líp lµm ra c. TÝch cña tæng x vµ y víi hiÖu cña x vµ y vở sau đó nhận xét bài làm của bạn. lµ : (x + y)(x – y) -Cho Hs lµm tiÕp bµi 2 SGK tr.26 -1 Hs lµm trªn b¶ng, c¶ líp lµm ra vë. Bài 2 : Diện tích hình thang có đáy lớn là a, -Tổ chức hoạt động nhóm bài 3 SGK tr.26 đáy nhỏ là b, đờng cao là h (a, b, h có cùng (đề bài viết ra bảng phụ). GhÐp c¸c ý sao cho cïng ý nghÜa. 1) 2) 3). x–y 5y xy. a) b) c). 4). 10 + x. d). 5) (x+y)(x-y). e). (a  b).h 2 đơn vị đo) là:. TÝch cña x vµ y TÝch cña 5 vµ y Bµi 3: Tæng cña 10 vµ y TÝch cña tæng x vµ y víi hiÖu cña x vµ y HiÖu cña x vµ y. 1 2 3 4 5. -Các nhóm dùng bảng nhóm ghép ý để đợc ý đúng. -Sau 2’ GV yªu cÇu c¸c nhãm nép bµi cña nhãm m×nh vµ ch÷a råi nhËn xÐt cho ®iÓm. IV. Híng dÉn vÒ nhµ (2 ph). -Nắm vững khái niệm thế nào là biểu thức đại số. -Lµm bµi tËp 4, 5 SGK tr.27 vµ bµi 1, 2, 3, 4, 5 SBT tr.10. e b a c d.

(96) -Đọc trớc bài: Giá trị của một biểu thức đại số. TiÕt 52:. Đ2. Giá trị của một biểu thức đại số. A.Môc tiªu: -HS nắm đợc cách tính giá trị của một biểu thức đại số và biết cách trình bày lời giải cña d¹ng bµi to¸n nµy. b.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: B¶ng phô ghi c¸c bµi tËp. -HS: B¶ng nhãm, giÊy trong, bót d¹. c.Tổ chức các hoạt động dạy học: I. ổn định lớp (1 ph) II. KiÓm tra bµi cò (5 ph) Lµm bµi tËp 4/27 SGK: *Ch÷a BT4/27 SGK: a. Số tiền ngời đó nhận trong một quý lao động, đảm bảo đủ ngày công và làm việc có hiệu suất cao nên đợc thởng thêm m đồng là: 3a + m (đồng) b. Số tiền ngời đó nhận sau hai quý lao động, và bị trừ n đồng (n < a) vì nghỉ một ngày công không phép là: 6a – n (đồng) III. Bµi míi (37 ph).

(97) -§V§: NÕu l¬ng mét th¸ng lµ a = 800.000® vµ thëng lµ m = 100.000®, cßn ph¹t lµ 50.000đ. Em hãy tính số tiền ngời công nhân đó đợc hởng ở câu a và câu b. Cho 2 Hs tính trên bảng, cả lớp tính ra vở sau đó nhận xét.. -Ta nãi 2.500.000® lµ gi¸ trÞ cña biÓu thøc 3a + m t¹i a = 800.000® vµ m = 100.000® H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: giá trị của một biểu thức đại số -Cho Hs đọc VD 1 trong SGK 1.Giá trị của một biểu thức đại số -Hs tự đọc VD 1 *VÝ dô 1 (SGK) -Ta nãi 18,5 lµ gi¸ trÞ cña biÓu thøc 2m +n t¹i *VÝ dô 2: TÝnh gi¸ trÞ biÓu thøc 3x2–5x + 1 m = 9 vµ n = 0,5 hay cßn nãi: t¹i m = 9 vµ 1 n = 0,5 th× gi¸ trÞ cña biÓu thøc 2m + n lµ t¹i x = - 1 vµ t¹i x = 2 . 18,5. -Cho Hs lµm VD 2 SGK tr.27 Gi¶i: -Thay x = - 1 vµo biÓu thøc trªn ta cã : -Yªu cÇu 2 Hs lªn b¶ng tÝnh 3.(-1)2 – 5.(-1) + 1 = 9 -Vậy muốn tính giá trị của biểu thức đại số VËy gi¸ trÞ cña biÓu thøc 3x2 – 5x + 1 khi biÕt gi¸ trÞ cña c¸c biÕn trong biÓu thøc t¹i x = -1 lµ 9. ta lµm thÕ nµo ? 1 -Hs trả lời theo ý hiểu của mình sau đó GV -Thay x = 2 vµo biÓu thøc trªn ta cã: chỉnh lại cho đúng nh SGK. 1 1 3 Để tính giá trị của một biểu thức đại số tại 3.( 2 )2 – 5.( 2 ) + 1 = - 4 . nh÷ng gi¸ trÞ cho tríc cña c¸c biÕn, ta thay 2 các giá trị cho trớc đó vào biểu thức rồi thực Vậy giá trị của biểu thức 3x – 5x + 1 3 hiÖn phÐp tÝnh. t¹i x = -1 lµ 4 . *Kh¸i niÖm: SGK tr.28 Hoạt động 2: áp dụng ?1 TÝnh gi¸ trÞ biÓu thøc 3x2 – 9x t¹i x = 1 -Cho Hs lµm ?1 SGK vµ -Yªu cÇu 2 Hs thùc hiÖn trªn b¶ng tÝnh gi¸ trị của biểu thức đại số. Thay x = 1 vµo biÓu thøc ta cã: 3.12 - 9.1 = 3 – 9 = 6. VËy gi¸ trÞ cña biÓu thøc t¹i x = 1 lµ 6. -Cho Hs lµm ?2 -Hs làm nhanh và chọn đáp án đúng -Gi¸ trÞ cña biÓu thøc x2y t¹i x = -4 vµ y = 3 lµ (-4)2.3 = 48.. 1 t¹i x = 3 .. 1 -Thay x = 3 vµo biÓt thøc ta cã: 2. 1 1 2  1 3.    9.   3  2 3 3 3  3 1 2 2 3 VËy gi¸ trÞ cña biÓu thøc t¹i x = 3 lµ.

(98) H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 3: luyện tập Bµi 6 SGK tr.28 -Tæ chøc trß ch¬i : Gv viÕt s½n bµi tËp 6 ra bảng phụ sau đó cho 2 đội thi tính nhanh và N: x2 = 32 = 9 ; T: y2 = 42 = 16 điền kết quả vào bảng để biết tên nhà toán 1 1  xy  z    3.4  5  8,5 häc næi tiÕng cña ViÖt Nam. 2 ¡: 2 -Mỗi đội cử lần lợt từng ngời một, mỗi ngời 2 2 2 2 tÝnh gi¸ trÞ cña mét biÓu thøc råi ®iÒn c¸c L: x  y 3  4  7 ch÷ c¸i t¬ng øng vµo « trèng ë díi. Ngêi tÝnh 2 2 2 2 M : x  y  3  4  25 5 sau đợc quyền sửa cho bạn tính trớc. -Đội nào tính nhanh và đúng là đội thắng. £ : 2z2 + 1 = 2.52 + 1 = 51 -Gv giíi thiÖu vÒ thÇy L£ V¡N THI£M H : x2 + y2 = 32 + 42 = 25 V : z2 – 1 = 52 – 1 = 24 I : 2(y + z) = 2(4 + 5) = 18. -7. 51. 24. 8,5. 9. 16. 25. 18. 51. 5. L. £. V. ¡. N. T. H. I. £. M. L£ V¡N THI£M (1918 – 1991) quª ë lµng Trung LÔ, huyÖn §øc Thä tØnh Hµ TÜnh, mét miÒn quª rÊt hiÕu häc. ¤ng lµ ngêi ViÖt Nam ®Çu tiªn nhËn b»ng tiÕn sÜ quèc gia vÒ to¸n cña níc Ph¸p (1948) vµ còng lµ ngêi ®Çu tiªn trë thµnh gi¸o s to¸n häc t¹i mét trêng §¹i häc ë ch©u ¢u. ¤ng lµ ngêi thÇy cña nhiÒu nhµ to¸n häc ViÖt Nam. Gi¶i thëng to¸n häc Lª V¨n Thiªm lµ gi¶i thëng to¸n häc quèc gia cña níc ta dµnh cho GV vµ HS phæ th«ng. IV. Híng dÉn vÒ nhµ (2 ph). - §äc phÇn Cã thÓ em cha biÕt.: To¸n häc víi søc kháe con ngêi. - Lµm bµi tËp 7, 8, 9 SGK tr.29 vµ bµi 8, 9, 10, 11, 12 SBT tr.10. - §äc tríc bµi: §¬n thøc..

(99) TiÕt 53:. Đ3. đơn thức. A.Môc tiªu: +Nhận biết đợc một biểu thức đại số nào đó là đơn thức. +Nhận biết đợc đơn thức thu gọn. Nhận biết đợc phần hệ số, phần biến của đơn thức. +Biết nhân hai đơn thức. +Biết cách viết gọn một đơn thức ở dạng cha thu gọn thành dạng thu gọn. b.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: B¶ng phô ghi c¸c bµi tËp. -HS: B¶ng nhãm, giÊy trong, bót d¹. c.Tổ chức các hoạt động dạy học: I. ổn định lớp(1 ph) II. KiÓm tra bµi cò -C©u hái: a)Để tính giá trị của biểu thức đại số khi biết giá trị của các biến trong. biểu thức đã cho, ta làm thế nào ?. b)Lµm bµi tËp 9/29 SGK: TÝnh gi¸ trÞ cña biÓu thøc x2y3 + xy t¹i x=1 vµ y = 1/2. *Ch÷a BT9/29 SGK: 3 Thay x=1 vµ y=1/2 vµo biÓu thøc ta cã: x2y3 + xy = 12 1 + 1. 1 = 1 + 1 = 5. (2 ). 2. 8 2. 8. III. Bµi míi -ĐVĐ: Hôm nay ta tìm hiểu dạng biểu thức gọi là đơn thức. H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng Hoạt động 1: Đơn thức. -Thế nào là một đơn thức ? §Ó biÕt h·y lµm bµi ?1: B¶ng phô nh SGK bæ xung thªm 9; 3/6; x; y. -Gäi 2 HS lªn b¶ng mçi em xÕp 1 cét theo yªu cÇu cña ?1. -Nãi: C¸c biÓu thøc ë nhãm 2 là các đơn thức, còn ở nhóm 1 không phải là đơn thức. -Vậy theo em thế nào là đơn thøc? -Theo em số 0 có phải là đơn thøc kh«ng ? V× sao? -GV: Số 0 đợc gọi là đơn thức kh«ng. -Cho đọc chú ý SGK. -Yªu cÇu lµm ?2, chó ý lÊy các đơn thức khác dạng đã cã. -Cñng cè b»ng BT10/32 SGK Hoạt động 2: Đơn thức thu gän. -Xét đơn thức 10x6y3 có mấy biÕn? C¸c biÕn cã mÆt mÊy lần và đợc viết dới dạng nào?. 1.§¬n thøc: a)Nhận xét: Sắp xếp các đơn thøc ?1 thµnh hai nhãm. BiÓu thøc chøa +, - BiÓu thøc cßn l¹i: 3-2y; 10x+y; 4xy2; -3/5x2y3x; 5(x+y) 2x2(-1/2)y3x; 2x2y…. -§¹i diÖn HS tr¶ lêi: §¬n thức là biểu thức đại số chỉ gåm mét sè, hoÆc mét biÕn, hoÆc mét tÝch gi÷a c¸c sè vµ c¸c biÕn. -Số 0 cũng là một đơn thức vì sè 0 còng lµ 1 sè. -§äc chó ý. -Lấy thêm ví dụ về đơn thức. -Lµm BT 10/32: B¹n B×nh viÕt sai mét vÝ dô (5-x)x2, kh«ng phải là đơn thức vì có chứa phÐp trõ.. 2.§¬n thøc thu gän: -§¬n thøc 10x6y3 cã hai biÕn x vµ y, c¸c biÕn cã mÆt mét.

(100) H§ cña ThÇy vµ Trß -Ta nói đơn thức 10x6y3 là đơn thức thu gọn. 10 là hệ số, x6y3là phần biến của đơn thức. Vậy thế nào là đơn thức thu gän? -§¬n thøc thu gän gåm mÊy phÇn ? -Yêu cầu lấy ví dụ về đơng thøc thu gän, chØ ra phÇn hÖ sè vµ phÇn biÕn. -Yªu cÇu lµm BT12/32 SGK: Hoạt động 3: Bậc của đơn thức -Xét đơn thức 2x5y3z. Hỏi đã thu gọn cha ? Hãy xác định phÇn hÖ sè, phÇn biÕn, sè mò cña mçi biÕn? -Tæng c¸c sè mò cña c¸c biÕn lµ 5 + 3 + 1 = 9 Nãi 9 lµ bËc của đơn thức đã cho. Vậy thế nào là bậc của đơn thức có hệ sè kh¸c 0? -Nªu chó ý SGK. Hoạt động 4: Nhân hai đơn thức -Hái: +Cho A = 32.167; B = 34.166. TÝnh A.B ? -Gọi đại diện học sinh lên b¶ng lµm.. Ghi b¶ng lÇn díi d¹ng mét luü thõa víi sè mò nguyªn d¬ng. -Tr¶ lêi nh SGK trang 31. -VD nh SGK. -BT 12/32 SGK: §¬n thøc 2,5x2y cã hÖ sè lµ 2,5 phÇn biÕn lµ x2y.. 3.Bậc của đơn thức: đơn thức 2x5y3z đã thu gọn có tæng c¸c sè mò cña c¸c biÕn 5 +3+1=9 Gọi 9 là bậc của đơn thức 2x5y3z. Số thực  0 là đơn thức bậc kh«ng. Số 0 gọi là đơn thức không có bËc.. 4.Nhân hai đơn thức: TÝnh: A.B = 32.167  34.166 = (32 . 34).( 167 . 166) = 36. 1613 T¬ng tù: -B»ng c¸ch t¬ng tù h·y t× tÝch (2x2y) . (9xy4) = (2.9).(x2.x) . của hai đơn thức sau : 2x2y và (y.y4) 9xy4. = 18.x3y5. Qui t¾c: nh©n c¸c hÖ sè víi -Vậy muốn nhân hai đơn thức nhau, nhân các phần biến với ta lµm thÕ nµo? nhau. -Yêu cầu HS đọc chú ý SGK. Chú ý: SGK -Yªu cÇu lµm ?3. ?3: T×m tÝch: (-1/4.x3).(-8xy2) =2x4y2. IV. Híng dÉn vÒ nhµ (2 ph). -CÇn n¾m v÷ng c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n cña bµi. -BTVN: sè 11/32 SGK; Sè 14, 15, 16, 17, 18/11 SBT. -Đọc bài đơn thức đồng dạng.. TiÕt 54:. Đ4. đơn thức đồng dạng. A.Môc tiªu: HS cần đạt đợc +Hiểu thế nào là hai đơn thức đồng dạng..

(101) +Biết cộng, trừ các đơn thức đồng dạng. B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: B¶ng phô ghi c¸c bµi tËp. -HS: B¶ng nhãm, bót d¹. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: I. ổn định lớp(1 ph) II. KiÓm tra bµi cò -Câu hỏi 1: a) Thế nào là đơn thức? Cho ví dụ một đơn thức bậc 4 với các biến là x; y; z. b) Lµm bµi 17a/12 SBT: TÝnh gi¸ trÞ cña biÓu thøc 5x2y2 t¹i x=-1 vµ y = -1/2. -HS 1: a) Đơn thức là một biểu thức đại số chỉ gồm một số, hoặc một biến, hoặc một tích gi÷a c¸c sè vµ c¸c biÕn. VD : -5x2yz. b) Ch÷a BT 17a/12 SBT: Thay x=-1 vµ y=-1/2 vµo biÓu thøc ta cã: 2. 5x2y2 =. 2. 1 5 1 = =1 2 4 4 5. ¿. ( ). −1 ¿ −. -Câu hỏi 2: a)Thế nào là bậc của đơn thức có hệ số khác 0. b)Muốn nhân hai đơn thức ta làm thế nào? c)Viết gọn đơn thức sau: (-2/3)xy2z.(-3x2y)2 III. Bµi míi -ĐVĐ: Hôm nay ta tìm hiểu đơn thức đồng dạng. H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: Đơn thức đồng dạng -Cho Hs làm ?1 SGK: Cho đơn thức: 3x2yz ?1: Cho đơn thức 3x2yz a, Hãy viết ba đơn thức có phần biến giống a, Hãy viết ba đơn thức có phần biến giống phần biến của đơn thức đã cho. phần biến của đơn thức đã cho. b, Hãy viết ba đơn thức có phần biến khác b, Hãy viết ba đơn thức có phần biến khác phần biến của đơn thức đã cho phần biến của đơn thức đã cho -Yêu cầu Hs hoath động theo nhóm là đúng Giải: yêu cầu của đề bài 1 2 x yz;  2 x 2 yz;7 x 2 yz -Treo một số bảng nhóm trớc lớp để Hs cả a, 4 líp quan s¸t. 2 -Các đơn thức viết theo yêu cầu câu a gọi là 3 xy 2 ; yz;  xyz 3 b, đơn thức đồng dạng, các đơn thức viết theo yêu cầu câu b không là đơn thức đồng dạng. *Khái niệm: Đơn thức đồng dạng là đơn thức cã hÖ sè kh¸c 0 vµ cã cïng phÇn biÕn. Vậy thế nào là đơn thức đồng dạng? ?2: Bạn Phúc nói đúng vì hai đơn thức 0,9xy2 -Hs tr¶ lêi, Gv chØnh sö vµ cho Hs ghi kh¸i vµ 0,9x2y cã phÇn hÖ sè gièng nhaunhng niÖm vµo vë. phần biến khác nhau nên không đồng dạng. -Yêu cầu một Hs đứng tại chỗ lấy ví dụ về đơn thức đồng dạng. -Nªu Chó ý SGK tr.33. -§a ?2 ra b¶n phô yªu cÇu Hs lµm. -Một Hs đứng tại chỗ trả lời và giải thích. -Cho Hs làm bài 15 SGK tr.34 (đa đề bài ra bảng phụ): Xếp các đơn thức sau thành từng *Bài 15 SGK tr.34 nhóm các đơn thức đồng dạng 5 2 1 2 2 2 2 Nhãm I: 3. xy ; . 2. xy ; xy ; . 5. xy.

(102) H§ cña ThÇy vµ Trß 5 2 x y; xy 2 ;  3 1 xy 2 ; xy 2 ;  4. 1 2 x y;  2 xy 2 2 2 2 x y; xy 5. Ghi b¶ng 1 xy 2 ;  2 xy 2 ; xy 2 4 Nhãm II:. -Hs lªn b¶ng quan s¸t vµ xÕp thµnh tõng nhóm các đơn thức đồng dạng. Hoạt động 2: Cộng trừ các đơn thức đồng dạng -Cho Hs đọc SGK rồi tự rút ra quy tắc. *Quy t¾c: -Hs đọc SGK trong 3 phút. Để cộng hay trừ các đơn thức đồng dạng, ta -Muốn cộng hay trừ các đơn thức đồng dạng cộng hay trừ các hệ số với nhau và giữ ta lµm thÕ nµo? nguyªn phÇn biÕn . -Hs đứng tại chỗ trả lời , Gv chỉnh lại cho VÝ dô: a, xy2 + (-2xy2) + 8xy2 đúng và yêu cầu Hs ghi quy tắc vào vở. = (1 – 2 + 8)xy3 -Hãy vận dụng quy tắc đó để cộng các đơn = 7xy3 b, 5ab – 7ab - 4ab thøc sau : a, xy2 + (-2xy2) + 8xy2 = (5 – 7 – 4)ab b, 5ab – 7ab - 4ab = -6ab. -Hai Hs lµm trªn b¶ng, c¶ líp lµm vµo vë sau ?3: đó nhận xét bài làm của bạn. +Ba đơn thức xy3; 5xy3 và 7xy3 là ba đơn -Cho Hs lµm tiÕp ?3 SGK tr.34 +Ba đơn thức xy3; 5xy3 và 7xy3 có đồng dạng thức đồng dạng, vì nó có phần biến giống nhau, hÖ sè kh¸c 0. kh«ng? V× sao? + xy3+ 5xy3 + 7xy3 +Em hãy tính tổng ba đơn thức đó. = -xy3 -Hs lªn b¶ng lµm bµi theo yªu cÇu. -Cho tiÕp Hs lµm bµi 17 SGK tr.35 -Muèn tÝnh gi¸ trÞ biÓu thøc ta lµm thÕ nµo? *Bµi 17 SGK tr.35 C¸ch 1: TÝnh trùc tiÕp: -Hs: Muèn tÝnh gi¸ trÞ biÓu thøc ta thay gi¸ Thay x = 1 vµ y = -1 vµo biÓu thøc ta cã: trÞ cña c¸c biÕn vµo biÓu thøc råi thùc hiÖn 1 5 3 phÐp tÝnh trªn c¸c sè. .1 .( 1)  .15.( 1)  15.( 1) 4 -Một Hs lên tính giá trị của biểu thức đại số. 2 1 3 2 3 4 3 -Ngoµi c¸ch trªn cßn c¸ch nµo kh¸c kh«ng?    1     -Ta có thể cộng hay trừ các đơn thứuc đồng 2 4 4 4 4 4 dạng để đợc biểu thức thu gọn hơn rồi mới C¸ch 2 : Thu gän biÓu thøc tríc tính giá trị của biểu thức đã thu gọn. 1 5 3 3 1 3  -Cho Hs lªn b¶ng tÝnh theo c¸ch 2. x y  x5 y  x5 y    1 x 5 y  x5 y 2 4 4 2 4  -H·y nhËn xÐt hai c¸ch lµm trªn Thay x = 1 vµ y = -1 vµo biÓu thøc -C¸ch thø hai nhanh h¬n. -Chó ý cho Hs khi tÝnh gi¸ trÞ cña biÓu thøc 3 5 3 .1 .(  1)  ta nên thu gọn biểu thức đó rồi mới tính giá 4 4 trÞ biÓu thøc. Hoạt động 3: Củng cố – Luyên tập -§a bµi 18 SGK tr.35 lªn b¶ng phô cã kÎ Bµi 18 SGK tr.35 b¶ng vµ yªu cÇu Hs lµm vµo phiÕu häc tËp cã 1 2 9 2 2 2 V : 2 x  3 x  x  x ghi s½n bµi. 2 2 -Hoạt động theo nhóm bài 18 SGK 1 2 1 N :  x  x2  x2 -§¹i diÖn nhãm tr×nh bµy bµi sau khi lµm 2 2 xong. H : xy  3 xy  5 xy 3 xy -KiÓm tra bµi lµm cña mét sè nhãm vµ nhËn 2 3 2 3 xÐt. ¡: 7 y z  (  7 y z ) 0.

(103) H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng 5 xy . ¦:. 1 17 xy  xy  xy 3 3. 2 2 2 U:  6 x y  6 x y  12 x y 2 2 2 £: 3 xy  ( 3 xy ) 6 xy. . L: . 2 2 x 5. L. 1 2  1 2 2 x    x   x 2 5 5  5 . 6xy2. 9 2 x 2. 0. 1 2 x 2. 3xy. 17 xy 3. -12x2y. £. V. ¡. N. H. ¦. U. IV. Híng dÉn vÒ nhµ (2 ph). - Cần nắm vững thế nào là hai đơn thức đồng dạng - Thực hiện thành thạo phép cộng và trừ các đơn thức đồng dạng - Lµm bµi 19, 20, 21, 22 SGK tr.36.

(104) LuyÖn tËp. TiÕt 55:. A.Môc tiªu: +HS đợc củng cố kiến thức về biểu thức đại số, đơn thức thu gọn, đơn thức đồng dạng. +HS đợc rèn luyện kỹ năng tính giá trị của một biểu thức đại số, tính tích các đơn thức, tính tổng và hiệu các đơn thức đồng dạng, tìm bậc của đơn thức. B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: +B¶ng phô ghi s½n bµi tËp, thíc th¼ng phÊn mµu. -HS : +BT; B¶ng nhãm, bót d¹, m¸y tÝnh bá tói. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: I.ổn định lớp(1 ph) II. KiÓm tra bµi cò(10 ph). -C©u 1: +Thế nào là hai đơn thức đồng dạng ? +Các cặp đơn thức sau có đồng dạng hay không ? a). 2 2 x y vµ 3. 3xy2z -C©u 2:. −. 2 2 x y; 3. b)2xy vµ. 3 xy ; c)5x vµ 5x2 ; 4. +Muốn cộng, trừ các đơn thức đồng dạng ta làm thế nào? +Tính tổng và hiệu các đơn thức sau:. a)x2 + 5x2 + (-3x2) ;. b)xyz – 5xyz -. 1 xyz 2. Giải : Tổng và hiệu các đơn thức: a)x2 + 5x2 + (-3x2) = (1 + 5 – 3) x2 = 3 x2 b)xyz – 5xyz -. 1 xyz = 2. III. Bµi míi. (1 −5 − 12 ). xyz = - 4. 1 xyz. 2. d)-5x2yz vµ.

(105) H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: luyện tập -GV đa ra bảng phụ các đơn thức Bài tập 1 : Cho các đơn thức : -Yêu cầu HS sắp xếp thành các nhóm đơn thức đồng dạng 2 2  x 2 yz -Hs hoạt động theo nhóm làm việc 3  1 xy 2 z 3xyz ; ; 3 -Gv thu b¶ng nhãm cña c¸c nhãm vµ cho c¸c nhãm nhËn xÐt bµi nhãm kh¸c råi cho điểm động viên.  1  3  xy 2 z ; 3x2 yz ;  1  3  x2 yz ; 13 xyz 2 ; -Em có nhận xét gì về bậc của đơn thức đồng Hãy sắp xếp các đơn thức trên thành các d¹ng? nhóm đơn thức đồng dạng. -Các đơn thức đồng dạng có cùng bậc.  1  3  xy z ;  3  1 xy 2 z -Nêu tiếp yêu cầu a để Hs làm bài. -Hs lµm yªu cÇu a, hai Hs lµm trªn b¶ng tÝnh Nhóm I: tổng các đơn thức nhóm I và tổng các đơn 2 3x 2 yz ; 1  3  x 2 yz ;  x 2 yz  thøc nhãm II. 3 Nhóm II: -Nhận xét kết quả thu đợc của phép cộng hay 1 trừ đơn thức đồng dạng. xyz 2 ; 3xyz 2 -NX : Kết quả thu đợc của phép cộng hay trừ Nhúm III: 3 đơn thức đồng dạng là một đơn thức đồng a, Tính tổng các đơn thức nhóm I và tổng các dạng với các đơn thức đã cho hoặc đơn thức đơn thức nhóm II kh«ng. a, Tổng các đơn thức nhóm I: -Cho Hs lµm tiÕp ý b. -Mét Hs lµm trªn b¶ng, c¶ líp lµm ra vë sau  1  3  xy z   3  1 xy z  1  3  3  1 xy z đó nhận xét bài làm của bạn.. . . 2. 2. 2. 2. 0.xy 2 z 0. *Tổng các đơn thức nhóm II: 3x 2 yz  1 . . -Nªu tiÕp néi dung phÇn c -1 Hs lên bảng lập biểu thức đại số theo yêu cÇu. -§Ó tÝnh gi¸ trÞ biÓu thøc ta lµm thÕ nµo? -Hs trả lời sau đó lên bảng áp dụng tính giá trÞ cña biÓu thøc trªn -Yªu cÇu lµm BT 23/36 SGK -1 Hs ®iÒn nhanh -ở ý a và b ta điền đợc mấy đơn thức thỏa mãn ? ở ý c ta điền đợc mấy đơn thức thỏa m·n ? -ý a vµ b ta cã 1, cßn ý c cã v« sè..   3  1  . 2 2 x yz 3 2 1 3   x 2 yz  x 2 yz 3 3. . 3 x 2 yz . b, Tính tích các đơn thức nhóm III và chỉ rõ phÇn biÕn vµ phÇn hÖ sè. 1 1 xyz 2 .  .3.xyz 2 .xyz 2 x 2 y 2 z 4 3xyz 2 3 3. -PhÇn hÖ sè: 1 -PhÇn biÕn: x2y2z2 c, Lập biểu thức đại số là tổng các đơn thức nhóm II cộng với tích các đơn thức nhóm III. TÝnh gi¸ trÞ cña biÓu thøc trªn t¹i 1 2 x yz  x 2 y 2 z 4 3 x = -1; y = -3; z = 1.. Giải: Biểu thức đại số là:. -Thay x = -1; y = -3; z = 1 vµo biÓu thøc th× gi¸ trÞ cña biÓu thøc lµ: 1 2 2 .   1 .   3 .1  12.   3 .14  1  9 8 3. Vậy giá trị của biểu thức đã cho có giá trị là 8 t¹i x = -1; y = -3; z = 1. BT 23/36 SGK: Điền đơn thức thích hợp vào « trèng. a) 3x2y + = 5x2y ®iÒn 2x2y 2 b) - 2x = -7x2 ®iÒn -5x2 c) + + = x5 -Hoµn thiÖn c¸c bµi tËp trong SGK. -Làm BT 19, 20, 21/12, 13 SBT và đọc trớc bài “Đa thức” trang 36 SGK.. TiÕt 56:. §5. ®a thøc.

(106) A.Môc tiªu: +HS nhận biết đợc đa thức thông qua một số ví dụ cụ thể. +BiÕt thu gän ®a thøc, t×m bËc cña ®a thøc. b.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: B¶ng phô ghi c¸c bµi tËp, vÏ h×nh trang 36 SGK. -HS: B¶ng nhãm, bót d¹. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: I. ổn định lớp(1 ph) II. KiÓm tra bµi cò (5 ph). Câu hỏi: Nêu quy tắc cộng hay trừ hai đơn thức đồng dạng. Ch÷a bµi 21 SGK tr.36 III. Bµi míi H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: Đa thức -§a h×nh vÏ trang 36 SGK lªn b¶ng phô. 1.§a thøc: -Yªu cÇu HS h·y viÕt biÓu thøc biÓu thÞ diÖn 1 2 2 tÝch cña h×nh t¹o bëi mét tam gi¸c vu«ng vµ a)VÝ dô: x + y + 2 xy hai h×nh vu«ng dùng vÒ phÝa ngoµi cã 2 c¹nh x2y + xy2 + xy+ 5 lần lợt là x, y cạnh của tam giác đó. 1 x2y - 3xy + 3x2y –3 + xy x+ 5 gåm 2. các phép tính cộng trừ các đơn thức. HoÆc viÕt x2y + (-3xy) + 3x2y + (–3) + xy + (-Cho các đơn thức x2y ; xy2 ; xy; 5 Hãy lập tổng các đơn thức đó. -Cã nhËn xÐt vÒ c¸c phÐp tÝnh trong biÓu. 1 x) 2. +5 b)§Þnh nghÜa: SGK §a thøc x2y - 3xy + 3x2y –3 + xy -. 1 x+ 2. 1 x+ 5 gåm c¸c h¹ng tö lµ x2y ; -3xy ; 3x2y ; –3 ; 2 1 5 xy ; x;5. 2 -Đó là những ví dụ về đa thức, trong đó mỗi. thøc sau: x2y - 3xy + 3x2y –3 + xy -. ?1: VD Chú ý: + Mỗi đơn thức đợc coi là một đa thøc +Ta thờng dùng các chữ cái In hoa để kÝ hiÖu cho ®a thøc nh : A, B, M, N, P ... Hoạt động 2: Thu gọn đa thức -Trong vÝ dô ®a thøc 1.Thu gän ®a thøc: a)NhËn xÐt: 1 N = x2y - 3xy + 3x2y –3 + xy x+ 5 cã 1 2 N = x2y - 3xy + 3x2y –3 + xy x+ 5 những đơn thức(hạng tử) nào đồng dạng ? 2 -Hãy thực hiện cộng các đơn thức đồng dạng 1 N = 4x2y - 2xy x+ 2 trong ®a thøc N. 2 -Yªu cÇu 1 HS lªn b¶ng lµm. lµ d¹ng thu gän cña ®a thøc N. -Hỏi có còn hạng tử nào đồng dạng nữa 1 1 1 ?2: Q(x) = 5 x2y +xy + x+ kh«ng? 2 3 4 -Yªu cÇu lµm ?2 . Hoạt động 3: Bậc của đa thức -Cho ®a thøc: 3.BËc cña ®a thøc: đơn thức là một hạng tử. -VËy thÕ nµo lµ mét ®a thøc ? -Yªu cÇu lµm ?1 -Nªu chó ý..

(107) H§ cña ThÇy vµ Trß Ghi b¶ng -H·y cho biÕt ®a thøc M cã ë d¹ng thu gän -VD: M = x2y5 – xy4 + y6+ 1 kh«ng? V× sao? H¹ng tö x2y5 cã bËc 7 -H·y chØ râ c¸c h¹ng tö cña ®a thøc M vµ H¹ng tö – xy4 cã bËc 5 bËc cña mçi h¹ng tö. H¹ng tö y6 cã bËc 6 -Bậc cao nhất trong các bậc đó là bao nhiêu? H¹ng tö 1cã bËc 0 -Ta nãi 7 lµ bËc cña ®a thøc M. Nãi M cã bËc 7 -VËy bËc cña ®a thøc lµ g×? -BËc cña ®a thøc lµ bËc cña h¹ng tö cã bËc -Cho HS nh¾c l¹i. cao nhÊt trong d¹ng thu gän cña nã. -Cho lµm ?3 theo nhãm. ?3: §a thøc Q cã bËc 4 -Cho đại diện nhóm nêu kết quả. -Chó ý: SGK -Cho HS đọc phần chú ý trong SGK tr. 38. Hoạt động 4: Củng cố -Yªu cÇu lµm BT 24/38 SGK. 1.BT 24/38 SGK: a)Sè tiÒn mua 5 kg t¸o vµ 8 kg nho lµ: (5x + 8y) vµ (5x + 8y) lµ mét ®a thøc. b)Sè tiÒn mua 10 hép t¸o vµ 15 hép nho lµ: (10.12)x + (15.10)y = 120x + 150y 120x + 150y lµ mét ®a thøc. 2.BT 28/38 SGK: Bạn Sơn nhận xét đúng vì -Yªu cÇu lµm BT 28/38 SGK. ®a thøc M = x4y4 cã bËc 8 IV. Híng dÉn vÒ nhµ (2 ph). -CÇn n¾m v÷ng c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n cña bµi. -BTVN: số 25, 27/38 SGK. 24, 25/13 SBT và đọc bài “Cộng trừ đa thức”. -¤n l¹i c¸c tÝnh chÊt cña phÐp céng c¸c sè h÷u tØ..

(108) §6. Céng trõ ®a thøc. TiÕt 57:. A.Môc tiªu: +HS biÕt céng trõ ®a thøc. +Rèn kỹ năng bỏ dấu ngoặc đằng trớc có dấu “+” hoặc dấu “-”, thu gọn đa thức, chuyÓn vÕ ®a thøc. B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: B¶ng phô ghi c¸c bµi tËp, vÏ h×nh trang 36 SGK. -HS: B¶ng nhãm, bót d¹. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: I. ổn định lớp (1 ph) II. KiÓm tra bµi cò (10 ph). -C©u hái 1: +ThÕ nµo lµ ®a thøc ? Cho vÝ dô. +Lµm bµi tËp 27/38 SGK. *Ch÷a bµi 27/38 SGK: Thu gän ®a thøc P lµ:. P=. 3 xy2 - 6xy 2. -C©u hái 2: +ThÕ nµo lµ d¹ng thu gän cña ®a thøc ? +BËc cña ®a thøc lµ g×? +Lµm bµi tËp 28/13 SBT. *Ch÷a BT 28/13 SBT: Cã thÓ viÕt nhiÒu c¸ch a)(x5 + 2x4 – 3x2 – x4) + (1 –x) b)(x5 + 2x4 – 3x2 ) – (x4 -1 + x) III. Bµi míi (32 ph) H§ cña ThÇy vµ Trß -Cho hai ®a thøc M = 5x2y + 5x -3 N = xyz -4x2y + 5x -. 1 2. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: Cộng hai đa thức 1.Céng hai ®a thøc: -Tự đọc trang 39 SGK M + N = (5x2y +5x–3) + (xyz -4x2y+5x-. TÝnh M + N Yªu cÇu HS tù nghiªn cøu c¸ch lµ cña SGK sau đó gọi 2 HS lên bảng trình bày.. 1 2. = 5x2y +5x –3 + xyz -4x2y + 5x 1 2. -Yªu cÇu gi¶i thÝch c¸c bíc lµm cña m×nh. = (5x2y - 4x2y) + (5x + 5x) + xyz + (-3 -Yªu cÇu 1 HS lªn b¶ng lµm. -Hỏi có còn hạng tử nào đồng dạng nữa 1 ) kh«ng? 2 -Yªu cÇu lµm ?1 . 1 = x2y + 10x + xyz - 3 2. C¸c bíc: +Bá dÊu ngoÆc +¸p dông t/c giao ho¸n vµ kÕt hîp cña phÐp céng. +Thu gọn hạng tử đồng dạng. Hoạt động 2: Trừ hai đa thức -Cho 2 ®a thøc: P vµ Q 2.Trõ hai ®a thøc: -Híng dÉn c¸ch viÕt phÐp trõ nh SGK -VD: -H·y chØ râ c¸c h¹ng tö cña ®a thøc M vµ P = 5x2y – 4xy2 + 5x -3.

(109) H§ cña ThÇy vµ Trß bËc cña mçi h¹ng tö. -Yªu cÇu HS lµm tiÕp bá ngoÆc vµ tiÕn hµnh cộng trừ các đơn thức đồng dạng với nhau. -Ta nãi 7 lµ bËc cña ®a thøc M. -VËy bËc cña ®a thøc lµ g×? -Cho HS nh¾c l¹i. -Cho lµm BT 31/40 SGK theo nhãm. -Cho đại diện nhóm nêu kết quả. -Cho HS đọc phần chú ý trong SGK trang 38.. Ghi b¶ng Q = xyz -4x2y + xy2 + 5x -. 1 2. P – Q = (5x2y – 4xy2 + 5x -3) – (xyz -4x2y + xy2 + 5x -. 1 ) 2. = 5x2y – 4xy2+5x -3 –xyz + 4x2y - xy2 -5x +. 1 2. = 9x2y – 5xy2 - xyz -2. 1 2. BT 31/40 SGK: KÕt qu¶ : M + N = 4xyz + 2x2 – y + 2 M – N = 2xyz + 10xy – 8x2 + y –4 N – M = -2xyz – 10xy + 8x2 – y + 4 Hoạt động 3: củng cố -Yªu cÇu 2 Hs lªn b¶ng lµm bµi 29 SGK Bµi 29 SGK tr.40 tr.40 a, (x + y) + (x – y) = x + y + x – y = 2x -2 Hs lµm trªn b¶ng 2 ý a vµ b, c¶ líp lµm ra b, (x + y) - (x – y) = x + y - x + y = 2y vở sau đó nhận xét bài làm của bạn trên Bài 32 SGK tr.40 P + (x2 – 2y2) = x2 – y2 + 3y2 – 1 b¶ng. P = (x2 – y2 + 3y2 – 1) - (x2 – 2y2) -Cho Hs đọc bài 32 SGK tr.40 P = x2 – y2 + 3y2 – 1 - x2 + 2y2 -Muèn t×m P ta lµm thÕ nµo? P = 4y2 – 1 -P lµ hiÖu cña hai ®a thøc (x2 – y2 + 3y2 – 1) vµ (x2 – 2y2) -Yªu cÇu Hs lªn b¶ng tr×nh bµy. IV. Híng dÉn vÒ nhµ (2 ph). -CÇn n¾m v÷ng c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n cña bµi. -BTVN: sè 32 (b), 33/40 SGK. 29, 30/13 SBT. -¤n l¹i qui t¾c céng trõ sè h÷u tØ. -¤n l¹i c¸c tÝnh chÊt cña phÐp céng c¸c sè h÷u tØ.. LuyÖn tËp. TiÕt 58:. A.Môc tiªu: +HS đợc củng cố về đa thức; cộng, trừ đa thức. +HS đợc rèn luyện kỹ năng tổng và hiệu các đa thức, tính giá trị của đa thức. B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: +B¶ng phô ghi s½n bµi tËp, thíc th¼ng phÊn mµu. -HS : +BT; B¶ng nhãm, bót d¹, m¸y tÝnh bá tói. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: I.ổn định lớp (1 ph) II.KiÓm tra bµi cò kÕt hîp víi ch÷a bµi tËp (10 ph). -C©u 1: +Nêu quy tắc cộng hay trừ các đơn thức đồng dạng? +Lµm BT 33/40 SGK. a). 2 2 x y vµ 3. 3xy2z -C©u 2:. −. 2 2 x y b)2xy vµ 3. 3 xy 4. c)5x vµ 5x2. +Nêu quy tắc cộng hay trừ các đơn thức đồng dạng?. d)-5x2yz vµ.

(110) +Lµm BT 29/13 SBT : T×m A biÕt : a)A + ( x + y ) = 5x2 + 3y2 - xy b)A – (xy + x2 –y2) = x2 + y2 *Ch÷a BT 29/13 SBT: a) A + ( x2 + y2) = 5x2 + 3y2 - xy A = (5x2 + 3y2 – xy) - ( x2 + y2) A = 5x2 + 3y2 – xy - x2 - y2) A = 4x2 + 2y2 – xy b) A – (xy + x2 –y2)= x2 + y2 A = xy + x2 –y2 + x2 + y2 A =2x2 + xy 2. 2. III. Bµi míi (31 ph) H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: luyện tập về đa thức và cộng trừ đa thức -Đa đề bài 35 lên bảng phụ và yêu cầu Hs Bài35 SGK tr.40 đọc đề bài Cho 2 ®a thøc: M = x2 – 2xy + y2 -Yªu cÇu 2 Hs lªn b¶ng lµm, c¶ líp lµm ra vë Vµ N = y2 + 2xy + x2 +1 sau đó nhận xét bài làm của bạn TÝnh M + N vµ M – N -Bæ sung thªm ý: TÝnh N – M vµ yªu cÇu a, M + N = (x2 – 2xy + y2) +(y2 + 2xy + x2 +1) Hs tÝnh ra vë. = x2 – 2xy + y2 + y2 + 2xy + x2 +1 -Gv cïng Hs tÝnh nhanh N – M -Em cã nhËn xÐt g× vÒ kÕt qu¶ cña hai ®a = 2x2 + 2y2 + 1. thøc M – N vµ N – M? b, M – N = (x2 – 2xy + y2) - (y2 + 2xy + x2 -§a thøc M – N vµ N – M cã tõng cÆp hạng tử đồng dạng nhng hệ số của từng cặp +1) = x2 – 2xy + y2 - y2 - 2xy - x2 – 1 hạng tử đó đối nhau. -Đa đề bài 38 SGK ra bảgn phụ và yêu cầu = - 4xy – 1. Hs đọc đề bài.: c, N – M = (y 2 + 2xy + x2 +1) - (x2 – 2xy + Cho c¸c ®a thøc A = x2 – 2y + xy + 1 y2) B = x2 + y – x2y2 – 1 = y2 + 2xy + x2 +1 - x2 + 2xy - y2 T×m ®a thøc C sao cho : a, C = A + B b, C + A = B = 4xy + 1 -Muốn tìm đa thức C để C + A = B ta làm Bài 38 SGK tr.41 nh thÕ nµo? a, C = (x2 – 2y + xy + 1) + (x2 + y – x2y2 – 1) -Ta chuyển vế để có C = B – A 2 2 2 2 -Yªu cÇu 2Hs lµm trªn b¶ng 2 ý a vµ b, c¶ = x 2– 2y2+2xy + 1 + x + y – x y – 1 = 2x – x y + xy – y líp lµm ra vë. -Cho Hs lµm theo nhãm bµi 37 SGK : Trong b, C + A = B  C = B – A 2 phót cho c¸c nhãm viÕt c¸c bËc ba víi hai C = (x2 + y – x2y2 – 1) – (x2 – 2y + xy + 1) biÕn x vµ y, cã ba h¹ng tö. Nhãm nµo viÕt ®- = x2 + y – x2y2 – 1 – x2 + 2y - xy – 1 îc nhiÒu ®a thøc tháa m·n yªu cÇu lµ th¾ng = 2y – x2y2 – 2 cuéc. Bµi 37 SGK tr.41 Cã nhiÒu kÕt qu¶, vÝ dô nh : -2x2y + 5x2y +. 1 xy ; 2. xy - 5 x2y + 1 ; 3. 1 2 x y +2 xy + y2 ... 2. Hoạt động 2: luyện tập về tính giá trị đa thức -Đa bài 36 ra bảng phụ cho Hs đọc đề bài Bµi 36 SGK tr.41.

(111) H§ cña ThÇy vµ Trß -Muèn tÝnh gi¸ trÞ cña mçi ®a thøc ta lµm thÕ nµo? -Ta cÇn thu gän ®a thøc råi thay c¸c gi¸ trÞ của biến vào đa thức đã thu gọn và thực hiện phÐp tÝnh. -Yªu cÇu c¶ líp lµm ra vë, 2 Hs tÝnh 2 ý a vµ b trªn b¶ng.. Ghi b¶ng x 2  2 xy  3 x 3  2 y 3  3 x 3  y 3 2. 3. a, x  2 xy  y Thay x = 5 vµ y = 4 vµo ®a thøc ta cã :  x 2  2 xy  y 3 52  2.5.4  43 25  40  64 129 2. 2. 4. 4. 6. 6. 8. 8. b, xy  x y  x y  x y  x y ta cã: x = -1; y = -1  xy = 1 Gi¸ trÞ cña biÓu thøc t¹i x = -1 vµ y = -1 lµ: 1 – 1 2 + 1 4 – 16 + 1 8 = 1 – 1 + 1 – 1 + 1 = 1 IV. §¸nh gi¸ bµi d¹y (3 ph). -Lµm BTVN 31, 32/ 14 SBT. -§äc tríc bµi “§a thøc mét biÕn” trang 41 SGK. TiÕt 59:. §7. ®a thøc mét biÕn. A.Môc tiªu: +BiÕt kÝ hiÖu ®a thøc mét biÕn vµ s¾p xÕp ®a thøc theo luü thõa gi¶m hoÆc t¨ng cña biÕn. +BiÕt t×m bËc, c¸c hÖ sè, hÖ sè cao nhÊt, hÖ sè tù do cña ®a thøc mét biÕn. +BiÕt kÝ hiÖu gi¸ trÞ cña ®a thøc t¹i mét gi¸ trÞ cô thÓ cña biÕn. b.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: B¶ng phô ghi c¸c bµi tËp. Hai b¶ng phô tæ chøc trß ch¬i. -HS: Bảng nhóm, bút dạ. Ôn tập khái niệm đa thức, bậc của đa thức, cộng trừ các đơn thức đồng dạng. c.Tổ chức các hoạt động dạy học: I.ổn định lớp (1 ph) II.KiÓm tra bµi cò (5 ph) Ch÷a bµi 31 SBT tr.14 -Gäi hai HS lªn b¶ng. a)(5x2y – 5xy2 + xy) + (xy – x2y2 + 5xy2) -Yªu cÇu ch÷a bµi tËp 31/14 SBT. = 5x2y – 5xy2 + xy + xy – x2y2 + 5xy2 = 5x2y + (– 5xy2+ 5xy2) + ( xy + xy ) – x2y2 TÝnh tæng cña hai ®a thøc sau: 5x2y + 2xy – x2y2 §a thøc cã bËc a)5x2y – 5xy2 + xy vµ xy – x2y2 + 5xy2 = lµ 4 b)(x2 + y2 + z2) + (x2 – y2 + z2) Hái thªm t×m bËc cña ®a thøc tæng = x2 + y2 + z2 + x2 – y2 + z2 b)x2 + y2 + z2 vµ x2 – y2 + z2 = (x2 + x2 ) + (y2– y2 ) + ( z2 + z2 ) = 2x2 + 2 z2 §a thøc cã bËc lµ 2 Hái thªm t×m bËc cña ®a thøc tæng III. Bµi míi (37 ph) H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: Đa thức một biến -Gv ®a vÝ dô vµ hái Hs 1.§a thøc mét biÕn: -H·y cho biÕt c¸c ®a thøc trªn cã mÊy biÕn a)VÝ dô: số và tìm bậc mỗi đa thức đó 1 A = 3x2 – 3x + §a thøc biÕn x -Yªu cÇu h·y viÕt ®a thøc mét biÕn theo 2 nhãm B = 4y5 + y2 – 2y §a thøc biÕn y -Yªu cÇu c¸c nhãm lªn viÕt ®a thøc cña 2 C = 1 z – 8z3 + 2z2 §a thøc biÕn z nhãm m×nh. 5.

(112) H§ cña ThÇy vµ Trß -VËy thÕ nµo lµ ®a thøc mét biÕn ?. -Yªu cÇu Hs lÊy mét sè vÝ dô vÒ ®a thøc mét biÕn -Nªu chó ý SGK. -§Ó chØ râ B lµ ®a thøc cña biÕn x ta viÕt nh thÕ nµo? -Viết biến số của đa thức trong ngoặc đơn B(x) -Gi¸ trÞ cña ®a thøc B(x) t¹i x = 2 kÝ hiÖu thÕ nµo? -Gi¸ trÞ cña B(x) t¹i x = 2 kÝ hiÖu lµ B(2) -Yªu cÇu Hs lµm ?1 vµ ?2 - ?1 : TÝnh A(-1) 1 A(-1) = 7.(-1) – 3.(-1) + 2 1 1 A(-1) = 7.1 + 3 + 2 = 10 2 . 2. Ghi b¶ng *Đa thức một biến là tổng của những đơn thøc cã cïng mét biÕn b)Chó ý: -Mỗi số đợc coi là đa thức một biến. - ChØ râ ®a thøc A cña biÕn x viÕt A(x), - ChØ râ ®a thøc B cña biÕn y viÕt B(y), - ChØ râ ®a thøc C cña biÕn z viÕt C(z), Gi¸ trÞ ®a thøc A t¹i x= 2 viÕt A(2)… ?2: A(y) lµ ®a thøc bËc 2 B(x) lµ ®a thøc bËc 5 *BËc cña ®a thøc mét biÕn(kh¸c ®a thóc không và đã thu gọn) là số mũ lớn nhất của biến trong đa thức đó *Bµi 43 SGK tr.43 a, §a thøc bËc 5 b, §a thøc bËc 1 c, Thu gän ®a thóc: x3 + 1, §a thøc bËc 3 d, §a thøc bËc 0. -VËy bËc cña ®a thøc mét biÕn lµ g× ? -Đa đề bài 43 SGK tr.43 yêu cầu Hs đọc và lµm nhanh. Hoạt động 2: Sắp xếp một đa thức -Yêu cầu HS tự đọc SGK.và lần lợt trả lời 2.Sắp xếp một đa thức: c©u hái: VD: SGK +§Ó s¾p xÕp c¸c h¹ng tö cña mét ®a thøc, tr- -Cã hai c¸ch s¾p xÕp: íc hÕt ta thêng ph¶i lµm g×? + S¾p xÕp theo luü thõa t¨ng dÇn cña biÕn. +Cã mÊy c¸ch s¾p xÕp c¸c h¹ng tö cña ®a + S¾p xÕp theo luü thõa gi¶m dÇn cña biÕn. thøc? nªu cô thÓ. 1 ?3: S¾p xÕp: B(x) = - 3x +7x3 + 6x5 -Yªu cÇu thùc hiÖn ?3/ 43 SGK. 2 -Yêu cầu đại diện nhóm trả lời trớc lớp. 1 = 6x5 +7x3 - 3x + -Yªu cÇu thùc hiÖn ?4/ 43 SGK. 2 2 -Gọi 2 HS đọc kết quả. ?4: Q(x) = 5x – 2x + 1. -Hai ®a thøc R(x) vµ Q(x) cã bËc lµ bao R(x) = -x2 + 2x – 10. nhiêu đối với biến x? *NhËn xÐt: -Hai đa thức Q(x) và R(x) đều là đa thức bậc Đa thức bậc 2 đều có dạng ax2 + bx + c 2 cña biÕn x. trong đó a, b, c là số cho trớc và a  0 -GV nªu nhËn xÐt vµ chó ý nh SGK. C¸c ch÷ a, b, c gäi lµ h»ng Hoạt động 3: Hệ số -Cho Hs xÐt ®a thøc P(x) = 6x 5 +7x3 - 3x + 1 XÐt ®a thøc P(x) = 6x5 +7x3 - 3x + 1 2. 2. Ta nãi 6 lµ hÖ sè cña lòy thõa bËc 5, 7 lµ hÖ -Yêu cầu Hs đọc SGK tr.42, 43 sau đó Gv số của lũy thừa bậc 3, - 3 là hệ số của lũy giíi thiÖu vÒ hÖ sè cña ®a thøc P(x) nh SGK. 1 thõa bËc 1 vµ lµ hÖ sè cña lòy thõa bËc -Nªu chó ý cho Hs vÒ hÖ sè cña c¸c h¹ng tö 2 cã bËc b»ng 0: 0 hay cßn gäi lµ hÖ sè tù do. V× bËc cña P(x) b»ng 5 nªn hÖ sè cña cña lòy thõa bËc 5 cßn 1 P(x) =6x5 +0x4 + 7x3 + 0x2 - 3x + gäi lµ hÖ sè cao nhÊt. 2 Ta nãi P(x) cã hÖ sè cña lòy thõa bËc 4 vµ Chó ý : SGK tr.43..

(113) H§ cña ThÇy vµ Trß Ghi b¶ng lòy thõa bËc 2 b»ng 0. Hoạt động 4: luyện tập -Cho Hs làm BT 39/43 SGK (đa đề bài ra BT 39 SGK tr.43: b¶ng phô) a, P(x) = 2 + 5x2 – 3x3 + 4x2 – 2x – x3 + -Yªu cÇu 2Hs lµm lÇn lît trªn b¶ng, c¶ líp 6x5 làm ra vở sau đó nhận xét. =6x5 – 4x3 + 9x2 – 2x + 2 -Hái thªm vÒ bËc cña ®a thøc P(x) vµ hÖ sè b, HÖ sè cña lòy thõa bËc 5 lµ 6 cao nhÊt, hÖ sè tù do cña ®a thøc. hÖ sè cña lòy thõa bËc 3 lµ - 4 -Hs đứng tại chỗ trả lời: Bậc của đa thức là 5, hệ số của lũy thừa bậc 2 là 9 hÖ sè cao nhÊt cña P(x) lµ 6, hÖ sè tù do cña hÖ sè cña lòy thõa bËc 1 lµ - 2 P(x) lµ 2 hÖ sè cña lòy thõa bËc 0 lµ 2 IV. Híng dÉn vÒ nhµ (2 ph). -BTVN: sè 40, 41, 42/43 SGK. -N¾m v÷ng c¸ch s¾p xÕp, kÝ hiÖu ®a thøc, t×m bËc vµ c¸c hÖ sè.. TiÕt 60:. §8. Céng trõ ®a thøc mét biÕn. A.Môc tiªu: HS biÕt céng, trõ ®a thøc mét biÕn theo hai c¸ch: +Cộng, trừ đa thức theo hàng ngang.Cộng, trừ đa thức đã sắp xếp theo cột dọc. -RÌn luyÖn kü n¨ng céng, trõ ®a thøc: bá ngoÆc, thu gän ®a thøc, s¾p xÕp c¸c h¹ng tö cña ®a thøc theo cïng mét thø tù, biÕn trõ thµnh céng. B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: B¶ng phô ghi c¸c bµi tËp. -HS: Bảng nhóm, bút dạ. Ôn tập qui tắc bỏ dấu ngoặc, thu gọn các đơn thức đồng dạng, céng, trõ ®a thøc. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: I. ổn định lớp (1 ph) II. KiÓm tra bµi cò (7 ph) -C©u hái 1: Lµm bµi tËp 40/43 SGK: Cho ®a thøc Q(x) = x2+ 2x4 + 4x3 - 5x6 + 3x2 – 4x – 1. a)S¾p xÕp c¸c h¹ng tö cña (Qx) theo. *Ch÷a BT 40/43 SGK a)S¾p xÕp: Q(x) = x2+ 2x4 + 4x3 - 5x6 + 3x2 – 4x – 1. = - 5x6+ 2x4+ 4x3+ 4x2– 4x– 1. b)HÖ sè cña luü thõa bËc 6 lµ -5 (cao nhÊt) HÖ sè tù do lµ -1 c)BËc cña Q(x) lµ bËc 6..

(114) luü thõa gi¶m dÇn cña biÕn. b)ChØ ra c¸c hÖ sè kh¸c 0 cña Q(x). c)T×m bËc cña Q(x) ? (bæ sung). -C©u hái 2: Lµm BT 42/43 SGK. TÝnh gi¸ trÞ cña ®a thøc P(x) = x2 – 6x + 9 t¹i x = 3 vµ t¹i x = -3.. *Ch÷a BT 42/43 SGK. P(3) = 32 – 6. 3 + 9 = 9 – 18 + 9 = 36 P(-3) = (-3)2 – 6. (-3) + 9 = 9 + 18 + 9 = 0. III. Bµi míi (35 ph) H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: cộng hai Đa thức một biến -Nªu VD SGK 1.Céng hai ®a thøc: -Cho hai ®a thøc VÝ dô: 5 4 3 2 P(x) = 2x + 5x – x + x - x -1 C¸ch 1: Q(x) = -x4 + x3 + 5x + 2 P(x) + Q(x) = H·y tÝnh tæng cña chóng. = 2x5 + 5x4 – x3 + x2 - x -1 -x4+ x3 + 5x + 2 = 2x5 + 4x4 + x2 + 4x + 1. -Ta đã biết cộng hai đa thức từ Đ6 -Yêu cầu HS lên bảng làm theo cách đã biết Cách 2 : P(x) = 2x5 + 5x4 – x3 + x2 - x - 1 ( céng theo hµng ngang). + Q(x) = - x4 + x3 +5x + 2 -GV: Ngoµi c¸ch lµm trªn, ta cã thÓ céng ®a 5 4 2 + x + 4x + 1 thức theo cột dọc (chú ý đặt các đơn thức P(x) + Q(x) = 2x + 4x BT 44/45 SGK: đồng dạng ở cùng một cột). 1 -Híng dÉn c¸ch lµm 2.    5 x3   8x 4  x 2    -Yªu cÇu lµm 44/45 SGK: 3  P(x) + Q(x) =  - Nöa líp lµm c¸ch 1, nöa líp lµm c¸ch 2. 2  2 3 4  x  5x  2 x  x   3 =  9 x 4  7 x3  2 x 2  5 x  1. Hoạt động 2: Trừ hai đa thức một biến -Cho 2 ®a thøc: P vµ Q 3.Trõ hai ®a thøc mét biÕn : -Cách 1 cho Hs làm trên bảng nh trừ hai đa a)VD: Tính P(x) – Q(x) đã cho thức đã học. +C¸ch 1: HS tù gi¶i vµo vë. -Hs lµm trªn b¶ng, c¶ líp lµm ra vë. +C¸ch 2: -Híng dÉn c¸ch viÕt phÐp trõ nh SGK P(x) = 2x5 + 5x4 - x3 + x2 - x - 1 -Yªu cÇu nh¾c l¹i: Muèn trõ ®i mét sè, ta Q(x) = - x 4 + x3 +5x + 2 5 4 3 2 lµm thÕ nµo? P(x) - Q(x) = 2x + 6x - 2x + x - 6x - 3 -Híng dÉn c¸ch trõ tõng cét. b)Chó ý: §Ó céng hay trõ hai ®a thøc mét -Cho HS nh¾c l¹i. biÕn ta cã thÓ thùc hiÖn theo hai c¸ch sau: -Vậy để cộng hay trừ hai đa thức một biến, -Cách 1 : Thực hiện theo cách cộng trừ đa ta cã thÓ thùc hiÖn theo nh÷ng c¸ch nµo? thức đã học ở tiết 56. -§a chó ý lªn b¶ng phô. -C¸ch 2 : S¾p xÕp c¸c h¹ng tö cña hai ®a thøc -Hs đọc chú ý trên bảng. theo cïng mét lòy thõa t¨ng hay gi¶m cña biến rồi đặt phép tính theo cột dọc tuơng tự nh céng trõ c¸c sè. Hoạt động 3: Luyện tập - Củng cố -Yªu cÇu lµm ?1 TÝnh M(x) + N(x) vµ M(x) – N(x) -Yªu cÇu lªn b¶ng lµm theo hai c¸ch. -Cho lµm BT 45/45 SGK theo nhãm :. ?1: KÕt qu¶: M(x) + N(x) = 4x4 + 5x3 – 6x2 – 3 M(x) – N(x) = -2x4 + 5x3 + 4x2 + 2x + 2 BT 45/45 SGK: C¸c nhãm lµm ra giÊy. a)Q(x) = x5 – 2x2 +1 – P(x).

(115) H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. -Yêu cầu đại diện nhóm trình bày, cách nhóm 5 4 2 kh¸c nhËn xÐt bµi vµ bæ sung vµo bµi tËp cña Q(x) = x – x - 3x – x + nhãm m×nh. b)R(x) = P(x) – x3 R(x) = x4 – x3 - 3x2 – x +. 1 2 1 2. IV. Híng dÉn vÒ nhµ (2 ph). -Nhắc nhở: +Cần thu gọn, sắp xếp đa thức cần làm đồng thời theo cùng một thứ tự. +Khi cộng trừ đơn thức đồng dạng chỉ cộng hệ số, phần biến giữ nguyên. +Lấy đa thức đối của một đa thức phải lấy đối tất cả các hạng tử của đa thức. -BTVN: sè 44, 46, 48/45, 46 SGK.. LuyÖn tËp. TiÕt 61:. A.Môc tiªu: +HS đợc củng cố về đa thức một biến; cộng, trừ đa thức một biến. +HS đợc rèn luyện kỹ năng sắp xếp đa thức theo luỹ thừa tăng hoặc giảm của biến và tÝnh tæng, hiÖu c¸c ®a thøc. B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: +B¶ng phô ghi s½n bµi tËp, thíc th¼ng phÊn mµu. -HS : +BT; B¶ng nhãm, bót d¹, m¸y tÝnh bá tói. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: I. ổn định lớp (1 ph) II. KiÓm tra bµi cò, ch÷a bµi tËp (10 ph) C©u 1: §a bµi 44 SGK tr.45 ra b¶ng phô vµ yªu cÇu 1 Hs lªn b¶ng tÝnh theo c¸ch hai (céng trừ đa thức đã sắp xếp theo cột dọc): P ( x )  5 x 3 . 1  8x4  x2 3. Q  x   x 2  5 x  2 x3  x 4 . Cho hai ®a thøc : TÝnh P(x) + Q(x) vµ P(x) – Q(x) *Ch÷a bµi 44 SGK tr.45:. 2 3. P( x)  Q( x) 9 x 4  7 x3  2 x 2  5 x  1 1 P( x)  Q( x) 7 x 4  3 x 3  5 x  3. Câu 2: Đa đề bài 48 SGK tr.46 ra bảng phụ, yêu cầu 1 Hs chọn đáp án đúng và giải thÝch nhanh. Yªu cÇu t×m bËc cña ®a thøc vµ hÖ sè cao nhÊt, hÖ sè tù do cña ®a thøc đúng. 2 x3  3x 2  6 x  2.  2x. 3.  2 x  1   3 x 2  4 x  1 ?. 2 x3  3x 2  6 x  2 2 x3  3x 2  6 x  2 2 x3  3x 2  6 x  2. III. Bµi míi (33 ph) H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: luyên tập -Cho Hs lµm bµi 50 SG tr.46: Cho c¸c ®a *Bµi 50 SGK tr.46 a, Thu gän thøc:.

(116) H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. N 15 y 3  5 y 2  y 5  5 y 2  4 y 3  2 y. N  y 5  11y 3  2 y. M  y 2  y 3  3 y  y 2  y5  y3  7 y5. M 8 y 5  3 y  1. a, Thu gän c¸c ®a thøc trªn b, TÝnh N + M vµ N – M -Yªu cÇu hai Hs lªn b¶ng thu gän, võa thu gän võa s¾p xÕp, c¶ líp lµm ra vë råi nhËn xÐt bµi. -Cho 2Hs kh¸c lªn b¶ng tÝnh N + M vµ N – M -Yêu cầu Hs đọc bài 51 SGK tr.46: Cho 2 đa P( x) 3x 2  5  x 4  3x 3  x 6  2 x 2  x 3 3 5 4 2 3 thøc: Q( x)  x  2 x  x  x  2 x  x  1. a, S¾p xÕp theo lòy thõa t¨ng dÇn cña biÐn b, TÝnh P(x) + Q(x) vµ P(x) – Q(x) -Hai Hs lªn b¶ng thu gän vµ s¾p xÕp hai ®a thøc P(x) vµ Q(x), c¶ líp lµm ra vë -Hai Hs kh¸c lªn b¶ng tÝnh P(x) + Q(x) vµ P(x) – Q(x). c¶ líp lµm ra vë. -Cho Hs đọc bài 52 SGK tr.46 -Bµi yªu cÇu lµm g×? -TÝnh gi¸ trÞ cña biÓu thøc. -Muèn tÝnh gi¸ trÞ cña biÓu thøc ta lµm thÕ nµo? -Ta thay c¸c gi¸ trÞ cho tríc cña biÕn vµo biÓu thøc råi thùc hiÖn phÐp tÝnh. -Gi¸ trÞ cña P(x) t¹i x = - 1, x = 0, x = 4 kÝ hiÖu thÕ nµo? -KÝ hiÖu P(-1); P(0); P(4) -Cho 3 Hs tÝnh trªn b¶ng -Yêu cầu Hs đọc đề bài 53 SGK tr.46 -Cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch s¾p xÕp cña hai ®a thøc trªn? -§a thøc P(x) s¾p xÕp theo lòy thõa gi¶m dÇn cña biÕn cßn ®a thøc Q(x) s¾p xÕp theo lòy thõa t¨ng dÇn cña biÕn. -Yªu cÇu hai Hs lªn b¶ng tÝnh, chó ý s¾p xÕp l¹i hai ®a thøc theo cïng mét thø tù. -En cã nhËn xÐt g× vÒ hÖ sè cña hai ®a thøc thu đợc? -Hs nhận xét, Gv chỉnh sửa lại cho đúng và cho Hs ghi thµnh chó ý vµo vë. -Đa bài tập ra bảng phụ và cho Hs đọc yêu cÇu råi lµm bµi theo nhãm. -Hs hoạt động theo nhóm để trả lời bài toán -Yªu cÇu mét nhãm tr×nh bµy, c¸c nhãm kh¸c nghe vµ nhËn xÐt. 1) Bạn làm sai vì khi bỏ dấu ngoặc đằng trớc có dấu “ – “ bạn chỉ đổi dấu hạng tử đầu. b, TÝnh N + M vµ N – M N  M 7 y 5  11 y 3  5 y  1 N  M  9 y 5  11 y 3  y  1. *Bµi 51 SGK tr.46 a, S¾p xÕp theo lòy thõa t¨ng dÇn cña biÕn P ( x )  5  x 2  4 x 3  x 4  x 6 Q( x)  1  x  x 2  x 3  x 4  2 x 5. b, TÝnh P(x) + Q(x) vµ P(x) – Q(x) P( x)  Q( x)  6  x  2 x 2  5 x 3  2 x 5  x 6 P( x)  Q( x)  4  x  3x 3  2 x 4  2 x 5  x 6. *Bµi 52 SGK tr.46 Cho P(x) = x2 – 2x – 8. TÝnh gi¸ trÞ cña P(x) t¹i x = -1; x = 0; x = 4 P(-1) = (-1)2 – 2.(-1) – 8 = -5 P(0) = 02 – 2.0 – 8 = - 8 P(4) = 42 – 2.4 – 8 = 0 *Bµi 53 SGK tr.46 Cho c¸c ®a thøc: P ( x)  x 5  2 x 4  x 4  x  1 Q( x) 6  2 x  3 x 3  x 4  3x5. TÝnh P(x) – Q(x) vµ Q(x) – P(x). Cã nhËn xét gì về các hệ số của hai đa thức thu đợc? Gi¶i: *P ( x )  Q( x) x5  2 x 4  x 4  x  1  6  2 x  3x3  x 4  3x5 4 x5  3 x 4  3 x 3  x 2  x  5 *Q( x)  P( x) 6  2 x  3x3  x 4  3 x 5  x 5  2 x 4  x 4  x  1  4 x 5  3x 4  3 x 3  x 2  x  5. NhËn xÐt: C¸c h¹ng tö cïng bËc cña hai ®a thức thu đợc có hệ số đối nhau. *Bµi tËp: Cã mét b¹n lµm bµi nh sau: P ( x ) 3 x 2  x  1 2 1) Cho Q( x) 4 x  x  5. P ( x)  Q( x)  3 x 2  x  1   4 x 2  x  5  3 x 2  x  1  4 x 2  x  5  x 2  4 6. 4. 2. 2) Cho A( x ) x  3x  7 x  4 -§a thøc cã hÖ sè cao nhÊt lµ 7 v× 7 lµ hÖ sè.

(117) H§ cña ThÇy vµ Trß Ghi b¶ng tiên mà không đổi dấu tất cả các hạng tử lớn nhất trong các hệ số. trong dÊu ngoÆc. -§a thøc A(x) lµ ®a thøc bËc 4 v× ®a thøc cã 2) – Sai v× hÖ sè cao nhÊt cña ®a thøc lµ hÖ 4 h¹ng tö. số của lũy thừa bậc cao nhất của đa thức đó, Hỏi bài làm của bạn đúng hay sai? Tại sao? A(x) cã hÖ sè cao nhÊt lµ 1 (hÖ sè xña x6) - Sai v× bËc cña ®a thøc mét biÕn lµ sè mò lớn nhất của biến trong đa thức đó, A(x) là ®a thøc bËc 6. IV. Híng dÉn vÒ nhµ (2 ph). - Bµi vÒ nhµ: 39, 40, 41, 42 SBT tr.15 - ¤n l¹i “Quy t¾c chuyÓn vÕ”. - §äc tríc bµi “NghiÖm cña ®a thøc mét biÕn”.. TiÕt 62:. §9. NghiÖm cña ®a thøc mét biÕn. A.Môc tiªu: +HS hiểu đợc khái niệm nghiệm của đa thức. +BiÕt c¸ch kiÓm tra xem sè a cã ph¶i lµ nghiÖm cña ®a thøc hay kh«ng (chØ cÇn kiÓm tra xem P(a) cã b»ng 0 hay kh«ng). +HS biÕt mét ®a thøc (kh¸c ®a thøc kh«ng) cã thÓ cã mét nghiÖm, hai nghiÖm… hoÆc kh«ng cã nghiÖm, sè nghiÖm cña mét ®a thøc kh«ng vît qu¸ bËc cña nã. b.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: B¶ng phô ghi c¸c bµi tËp, kh¸i niÖm nghiÖm cña ®a thøc, chó ý… -HS: B¶ng nhãm, giÊy trong, bót d¹. c.Tổ chức các hoạt động dạy học: I. ổn định lớp (1 ph) II. Kiểm tra bài cũ, đặt vấn đề (5 ph) C©u hái: Yªu cÇu Hs lµm bµi tËp 2 Cho ®a thøc A( x) 2 x  3 x  1.

(118) Tính A(0); A(1); A(-1) III. Bµi míi (37 ph) Trong bài toán trên, khi thay x = 1 ta có A(1) = 0. Ta nói x = 1 là nghiệm của đa thức A(x). Vậy thế nào là nghiệm của đa thức một biến? Làm thế nào để kiểm tra xem một số a có phải là nghiệm của đa thức hay không? Đó là nội dung bài học hôm nay. H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: Nghiệm của đa thức một biến -Ta đã biết, ở các nớc nói tiếng Anh nh Anh, a)xét bài toán: Mỹ…. Nhiệt độ đợc tính theo nhiệt giai Nớc đóng băng ở bao nhiêu độ F ? Fahrenheit (độ F), ở nớc ta và nhiều nớc nói 5 C= (F – 32) tiếng Pháp nhiệt độ tính theo nhiệt giai 9 Xenxiut (độ C). Biết công thức đổi từ độ F  F – 32 = 0  F = 32 5 sang độ C là C = (F – 32). Vậy nớc đóng băng ở 32oF 9. 5 160 -Hỏi nớc đóng băng ở bao nhiêu độ F ? b)XÐt ®a thøc P(x) = x9 9 -Hỏi nớc đóng băng ở bao nhiêu độ C ? Hãy P(x) = 0 khi x = 32 hay P(32) = 0 thay C = 0 vµo c«ng thøc trªn, tÝnh F ? -NÕu thay F b»ng x trong c«ng thøc trªn, ta Nãi x = 32 lµ mét nghiÖm cña ®a thøc P(x) c)§Þnh nghÜa: NÕu t¹i x = a, ®a thøc P(x) cã 5 5 160 gi¸ trÞ b»ng 0 th× ta nãi x = a lµ mét nghiÖm cã (x – 32) = x9 9 9 của đa thức đó. 5 160 -XÐt ®a thøc P(x) = xkhi nµo 9. 9. P(x) -Khi nµo P(x) cã gi¸ trÞ b»ng 0 ? -Ta nãi x = 32 lµ mét nghiÖm cña ®a thøc P(x). VËy khi nµo sè a lµ mét nghiÖm cña ®a thøc P(x)? Hoạt động 2: Ví dụ.

(119) H§ cña ThÇy vµ Trß Ghi b¶ng -Cho ®a thøc P(x) = 2x + 1 T¹i sao x = a)§a thøc P(x) = 2x + 1 1 − 2. 1. 1. lµ nghiÖm cña ®a thøc nµy ? Cho HS x = − 2 lµ nghiÖm cña P(x) v× P( − 2 ) = 0. b)§a thøc Q(x) = x2 – 1 1 tÝnh gi¸ trÞ cña P(x) t¹i x = − . Cã Q(-1) = (-1)2 – 1 = 1 – 1 = 0 2 Q(1) = 12 – 1 = 0 . Vậy –1 và 1 đều là 2 -Cho ®a thøc Q(x) = x – 1. T×m xem x = - nghiÖm cña ®a thøc Q(x) 1 vµ x = 1 cã ph¶i lµ nghiÖm cña ®a thøc c)§a thøc G(x) = x2 + 1 x2  0 víi mäi x  x2 + 1  1 > 0 víi mäi Q(x) kh«ng ? -Hãy tìm nghiệm của đa thức G(x) = x2 + 1 ? x tức là không có giá trị nào của x để G(x) = 0 nªn G(x) kh«ng cã nghiÖm. -Gäi ý h·y xÐt dÊu cña ®a thøc G(x). Chó ý: -V©y mét ®a thøc kh¸c ®a thøc kh«ng, cã thÓ -§a thøc (kh¸c ®a thøc 0) cã thÓ cã 1 nghiÖm, 2 nghiÖm … hoÆc kh«ng cã nghiÖm. cã bao nhiªu nghiÖm ? -Sè nghiÖm cña mét ®a thøc kh«ng vît qu¸ -Yêu cầu đọc chú ý SGK trang 47. bËc cña nã. -Yªu cÇu lµm ?1 ?1: x = -2; x = 0; x = 2 Cã ph¶i lµ nghiÖm -Muèn kiÓm tra xem mét sè cã ph¶i lµ cña ®a thøc x3 –4x hay kh«ng ? V× sao ? nghiÖm cña ®a thøc hay kh«ng ta lµm thÕ Gäi P(x) = x3 –4x Cã P(-2) = (-2)3 –4(-2) = -8 + 8 = 0 nµo? P(0) = (0)3 –4(0) = 0 - 0 = 0 -Gäi mét HS lªn b¶ng lµm. P(2) = (2)3 –4(2) = 8 - 8 = 0 -Yªu cÇu lµm ?2 Vậy –2; 0; 2 đều là nghiệm của P(x) -Hỏi làm thế nào biết trong các số đã cho, số ?2: a) − 1 là nghiệm của P(x) 4 nµo lµ nghiÖm cña ®a thøc? b) 3 lµ nghiÖm cña ®a thøc Q(x). -Yªu cÇu tÝnh nhÈm. -Gọi vài HS đứng tại chỗ trả lời.. Hoạt động 3: Luyện tập củng cố -Yªu cÇu lµm BT 55/48 SGK. *BT 55/48 SGK: a)T×m nghiÖm cña ®a thøc P(y) = 3y + 6 NghiÖm cña ®a thøc lµ sè lµm cho ®a thøc cã -Hái: NghiÖm cña ®a thøc ph¶i lµ sè nh thÕ gi¸ trÞ b»ng 0. nµo? Yªu cÇu nªu c¸ch lµm 3y + 6 = 0  3y = - 6  y = - 2 VËy nghiÖm cña P(y) lµ : - 2 IV. §¸nh gi¸ bµi d¹y (2ph). -Nắm chắc khái niệm thế nào là nghiệm của đa thức một biến và biết kiểm tra xem số nào là nghiệm của một đa thức một biến. -BTVN: sè 54, 55, 56/48 SGK. ================================.

(120) TiÕt 63:. §9. NghiÖm cña ®a thøc mét biÕn (tiÕp). A.Môc tiªu: +HS nắm chắc đợc khái niệm nghiệm của đa thức một biến. +BiÕt c¸ch t×m nghiÖm cña ®a thøc mét biÕn. +HS biÕt mét ®a thøc (kh¸c ®a thøc kh«ng) cã thÓ cã mét nghiÖm, hai nghiÖm… hoÆc kh«ng cã nghiÖm, sè nghiÖm cña mét ®a thøc kh«ng vît qu¸ bËc cña nã. b.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: B¶ng phô ghi c¸c bµi tËp. -HS: B¶ng nhãm, bót d¹. c.Tổ chức các hoạt động dạy học: I. ổn định lớp(1 ph) II. KiÓm tra bµi cò (5 ph) C©u hái: Khi nào số a được gọi là nghiệm của đa thức P(x)? 2 Tính giá trị của đa thức P(x) = 3x  2 x  1 tại x = 0; 1; 2 từ đó khẳng định số nào là nghiệm của đa thức P(x) trong ba số trên.. III. Bµi míi.

(121) H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: luyện tập -Yêu cầu Hs đọc đề bài 54 SGK tr.48 -Muốn kiểm tra một số có phải là nghiệm của đa thức một biến ta làm thế nào? -Ta thay giá trị của biến đó vào đa thức, nếu giá trị của đa thức bằng 0 thì ta nói giá trị của biến đó là nghiệm của đa thức. -Yêu cầu một Hs lên bảng tính, cả lớp làm ra vở sau đó nhận xét bài của bạn trên bảng. -Cho Hs nêu lại quy tắc chuyển vế. -Đưa đề bài 1 lên bảng phụ: Tìm nghiệm của đa thức sau: a, -2x + 4 b, 5x + 12 c, -10x – 2. -Muốn tìm nghiệm của đa thức ta làm thế nào?. -Ta cho giá trị của đa thức đó bằng 0 rồi tìm giá trị của biến tương ứng -Hs đọc kĩ lại bài và 3 Hs lên bảng làm 3 ý. -Cả lớp làm sau đó nhận xét. -Tìm bậc của các đa thức trên? -Các đa thức trên là đa thức bậc 1. -Ta tìm được mấy nghiệm của mỗi đa thức? -Mỗi đa thức ta tìm được một nghiệm -GV nhấn mạnh lại nhận xét: Số nghiệm của mỗi đa thức không vượt quá bậc của nó. -Đưa bài 2 ra bảng phụ và yêu cầu HS đọc đề bài: chứng minh rằng các đa thức sau không có nghiệm.: a, P(x) = x4 + 1 b, Q(x) = x4 + x2 + 1 -Muốn chứng minh đa thức không có nghiệm ta là thế nào?. *Bài 54 SGK tr.48 1 1 x P ( x) 5 x  10 vào da thức 2 ta a,Thay 1 1 1 1  1 P   5.    1 0 10 2 2 2 có:  10  1 x 10 không là nghệm của P(x) Vậy 2 b, Thay x = 1 và x = 3 vào Q( x)  x  4 x  3. Q(1) 12  4.1  3 1  4  3 0 2. ta có: Q(3) 3  4.3  3 9  12  3 0 Vậy x = 1 và x = 3 là nghiệm của Q(x) *Bài 1:Tìm nghiệm của đa thức a, Ta có: -2x + 4 = 0  2x = 4  x = 2 Vậy x = 2 là nghiệm của đa thức b, Ta có: 5x + 12 = 0  5x = -12 x=. . 12 5. Vậy x =. . 12 5 là nghiệm của đa thức. c, Ta có: -10x – 2 = 0  -10x = 2 x = . . 1 5. 1 5 là nghiệm của đa thức.. Vậy x = *Bài 2: Chứng minh rằng các đa thức sau không có nghiệm: a, Có: x4 ≥ 0  P(x) = x4 + 1 ≥ 1 >0 Vậy P(x) không có nghiệm. b, Có x4 ≥ 0; x2 ≥ 0  x4 + x2 ≥ 0  Q(x) = x4 + x2 + 1 ≥ 1 > 0 Vậy Q(x) không có nghiệm..

(122) IV. §¸nh gi¸ bµi d¹y (2ph). -Nắm chắc khái niệm thế nào là nghiệm của đa thức một biến và biết kiểm tra xem số nào là nghiệm của một đa thức một biến. -Biết được một đa thức có số nghiệm không vượt quá bậc của nó. -Làm các câu hỏi ôn tập chương và chuẩn bị cho tiết sau ôn tập chương..

(123) TiÕt 64:. ¤n tËp ch¬ng IV (tiÕt 1). A.Môc tiªu: +Ôn tập và hệ thống hoá các kiến thức về biểu thức đại số, đơn thức, đa thức. +Rèn kỹ năng viết đơn thức, đa thức có bậc xác định, có biến và hệ số theo yêu cầu của đề bài. Tính giá trị của biểu thức đại số, thu gọn đơn thức, nhân đơn thức. B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: B¶ng phô ghi c¸c bµi tËp, thíc kÎ phÊn mµu. -HS: B¶ng nhãm, bót d¹, lµm bµi tËp vµ «n tËp theo yªu cÇu. c.Tổ chức các hoạt động dạy học: I. ổn định lớp (1 ph) II. KiÓm tra bµi cò (tiến hành trong giờ) III. Bµi míi (43 ph) H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: Ôn tập khái niệm về biểu thức đại số, đơn thức, đa thức 1.Biểu thức đại số: -Hái : -BT§S: biÓu thøc ngoµi c¸c sè, c¸c kÝ hiÖu +Biểu thức đại số là gì ? phÐp to¸n “+,-,x,:, luü thõa,dÊu ngoÆc) cßn có các chữ (đại diện cho các số) +Cho 3 ví dụ về biểu thức đại số ? -VD: 2x2 + 5xy-3; -x2yz; 5xy3 +3x –2z 2.§¬n thøc: -BT§S :1 sè, 1 biÕn hoÆc 1 tÝch gi÷a c¸c sè +Thế nào là đơn thức ? vµ c¸c biÕn. +Hãy viết 5 đơn thức của hai biến x, y có 1 -VD: 2x2y; − xy3; -3x4y5; 7xy2; x3y2… bËc kh¸c nhau. 4 -Bậc của đơn thức: hệ số  0 là tổng số mũ +Bậc của đơn thức là gì ? của tất cả các biến có trong đơn thức. +Hãy tìm bậc của các đơn thức nêu trên ? +Tìm bậc các đơn thức x ;. 1 4. ;.. 2x2y bËc 3; −. 1 xy3 bËc 4 ; -3x4y5 bËc 9 ; 4. 7xy2 bËc 3 ; x3y2 bËc 5 x bËc 1 ;. 1 4. bËc 0 ; 0 kh«ng cã bËc. +§a thøc lµ g× ? +H·y viÕt mét ®a thøc cña mét biÕn x cã 4 3.Đa thức: Tổng các đơn thức h¹ng tö, hÖ sè cao nhÊt lµ -2, hÖ sè tù do lµ 3. 1 VD: -2x3 + x2 – x +3 +BËc cña ®a thøc lµ g× ? 4 +T×m bËc cña ®a thøc võa viÕt ? BËc cña ®a thøc lµ bËc cña h¹ng tö cã bËc cao nhÊt trong d¹ng thu gän cña nã. VD: §a thøc trªn cã bËc 3 Hoạt động 2: Luyện tập.

(124) H§ cña ThÇy vµ Trß -Hái: tÝnh gi¸ trÞ cña biÓu thøc t¹i 1 gi¸ trÞ cña biÕn ta lµm thÕ nµo? -Yªu cÇu lµm BT 58/49 SGK. TÝnh gi¸ trÞ cña biÓu thøc t¹i x = 1; y = -1; z = -2. -Yêu cầu 1 HS đọc to đề bài tập 60 SGK: -Yªu cÇu 3 HS lªn b¶ng: a)TÝnh lîng níc trong mçi bÒ sau thêi gian 1, 2, 3, 4, 10 phót, ®iÒn kÕt qu¶ vµo b¶ng. Ghi b¶ng II.LuyÖn tËp: 1.TÝnh gi¸ trÞ biÓu thøc: BT 58/49 SGK: a) 2xy(5x2y + 3x – z) Thay x = 1; y = -1; z = - 2 vµo biÓu thøc 2.1.(-1)[5.12.(-1) + 3.1 – (-2)] = -2.[-5 + 3 + 2] = 0 2.BT 60/49 SGK: a)§iÒn kÕt qu¶ vµo b¶ng: Phót BÓ123410BÓ A 100+30 130160190220400BÓ B 0+40 4080120160400C¶ hai bÓ170240310380800. -C¸c HS kh¸c lµm vµo vë. -Yªu cÇu lµm BT 59/49 SGK: Điền đơn thức thích hợp vào ô trống. Yªu cÇu 2 HS lªn b¶ng. 5x2yz 15x3y2z 25x4yz -x2yz xy3z. 5xyz. .. b)ViÕt biÓu thøc: Sau thêi gian x phót lîng níc cã trong bÓ A lµ 100 +30x. Sau thêi gian x phót lîng níc cã trong bÓ B lµ 40x. 3.BT 59/49 SGK: 25x3y2z2 = = =. 75x4y3z2 125x5y2z2. =. -5x3y2z2. =. −. 5 2. x2y4z2. IV. §¸nh gi¸ bµi d¹y (2ph). -Ôn tập qui tắc cộng trừ hai đơn thức đồng dạng, cộng trừ đa thức, nghiệm của đa thøc. -BTVN: sè 62, 63, 65/ 51, 52, 53 SGK. -TiÕt sau tiÕp tôc «n tËp ch¬ng IV ..

(125) TiÕt 65:. ¤n tËp ch¬ng IV (tiÕt 2). A.Môc tiªu: +Ôn tập các quy tắc cộng, trừ các đơn thức đồng dạng: cộng, trừ đa thức, nghiệm của ®a thøc. +RÌn kü n¨ng céng, trõ c¸c ®a thøc, s¾p xÕp c¸c h¹ng tö cña ®a thøc theo cïng mét thø tự, xác định nghiệm của đa thức. B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: B¶ng phô ghi c¸c bµi tËp, thíc kÎ phÊn mµu. -HS: B¶ng nhãm, bót d¹, lµm bµi tËp vµ «n tËp theo yªu cÇu. c.Tổ chức các hoạt động dạy học: I. ổn định lớp (1 ph) II. KiÓm tra bµi cò (13 ph) -C©u hái 1: +§¬n thøc lµ g×? §a thøc lµ g× ? +Viết một biểu thức đại số chứa biến x và y thoả mãn các điều kiện sau: a)Là đơn thức. b)Chỉ là đa thức, không phải là đơn thức. -C©u hái 2: +Thế nào là hai đơn thức đồng dạng ? Phát biểu quy tắc cộng (hay trừ) các đơn thức đồng d¹ng. +Cho ®a thøc: M(x) = 5x3 + 2x4 – x2 + 3x2 – x3 – x4 + 1 – 4x3 H·y s¾p xÕp c¸c h¹ng tö cña ®a thøc trªn theo luü thõa gi¶m dÇn cña biÕn. -HS 1: Lªn b¶ng +Phát biểu định nghĩa đơn thức, đa thức nh SGK. + VD: a)2x2y b)x2y + xy2 – x +y –1 -HS 2: Lªn b¶ng + Hai đơn thức đồng dạng là hai đơn thức có hệ số khác 0 và có cùng phần biến. Cộng (hay trừ) hai đơn thức đồng dạng ta cộng (hay trừ) hệ số với nhau còn giữ nguyên phÇn biÕn. +M(x) = (2x4-x4)+(5x3-x3)+(-x2+3x2)+1 M(x) = x4 +3x2+1 III. Bµi míi (30 ph) H§ cña ThÇy vµ Trß Hoạt động 1: Luyện tập. Ghi b¶ng.

(126) H§ cña ThÇy vµ Trß -Yªu cÇu lµm BT 62/50 SGK: Cho hai ®a thøc:. Ghi b¶ng II.LuyÖn tËp: 1. BT 62/50 SGK:. P(x) = x5 – 3x2 + 7x2 –9x3 +x2 − Q(x) = 5x4-x5 +x2 –2x3 +3x2 −. 1 4. x. a)P(x) = x5 – 9x3 + 5x2. 1 4. a)S¾p xÕp c¸c ®a thøc theo luü thõa gi¶m dÇn cña biÕn. b)TÝnh P(x) + Q(x) vµ P(x) - Q(x). -Gäi 1 HS lªn b¶ng lµm c©u c. -C¸c HS kh¸c lµm vµo vë. -Yªu cÇu BT 64/50 SGK Viết các đơn thức đồng dạng với đơn thức x2y sao cho t¹i x = -1 vµ y = 1, gi¸ trÞ cña c¸c đơn thức đó là số tự nhiên nhỏ hơn 10. -Yªu cÇu lµm BT 65/50 SGK: -Hái: h·y nªu c¸ch kiÓm tra mét sè cã ph¶i lµ nghiÖm cña mét ®a thøc cho tríc ? Ngoµi ra cßn cã c¸ch nµo kiÓm tra ? -Mçi c©u gäi 2 HS lªn b¶ng kiÓm tra b»ng 2 c¸ch.. 1 4. x. Q(x) = -x5 + 5x4 –2x3 + 4x2 − b) P(x) = x5. – 9x3+ 5x2 −. + Q(x) = -x5+5x4 – 2x3+ 4x2 −. c)Chøng tá r»ng x = 0 lµ nghiÖm cña ®a thøc P(x) nhng kh«ng ph¶i lµ nghiÖm cña ®a thøc Q(x). -Yªu cÇu lµm BT 63/50 SGK Cho ®a thøc: M(x) = 5x3+2x4–x2+3x2–x3–x4+1– 4x3 b)TÝnh M(1) vµ M(-1) c)Chøng tá r»ng ®a thøc trªn kh«ng cã nghiÖm. -Gäi 1 HS lªn b¶ng lµm c©u b.. −. 1 x 4. 1 4. P(x)+ Q(x) = −. 1 4. 5x4 - 11x3+ 9x2 −. 1 x 4. 1 4. P(x)- Q(x) =. -5x4 - 7x3 + x2. −. 1 x 4. +1 4. c)V× P(0) = 0 cßn Q(0) = −. 1 4. 2.BT 63/50 SGK: b)M(x) = 5x3+2x4–x2+3x2–x3–x4+1– 4x3 = x4 +3x2+1 M(1) = 14 +3. 12 +1 = 1 + 3 + 1 = 5 M(-1) = (-1)4 +3(-1)2+1 = 1 + 3 +1 = 5 c)Ta lu«n cã x4  0, x2  0 nªn lu«n cã x4 +3x2+1 > 0 víi mäi x do đó đa thức M(x) vô nghiệm 3.BT 64/50 SGK: Vì đơn thức x2y có giá trị bằng 1 tại x = -1 và y = 1 nên các đơn thức đồng dạng với nó có gi¸ trÞ nhá h¬n 10 lµ: 2x2y; 3x2y; 4x2y; 5x2y; 6x2y; 7x2y; 8x2y; 9x2y. 4.BT65/50 SGK: a)A(x) = 2x –6 C¸ch 1: tÝnh A(-3) = 2.(-3) –6 = -12 A(0) = 2. 0 – 6 = -6 A(3) = 2.3 –6 = 0 C¸ch 2: §Æt 2x – 6 = 0  2x = 6  x = 3 VËy x = 3 lµ nghiÖm cña A(x). IV.§¸nh gi¸ bµi d¹y (1ph). -¤n tËp c¸c c©u hái lý thuyÕt, c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n cña ch¬ng, c¸c d¹ng bµi tËp. -BTVN: sè 55, 57/17 SBT.. TiÕt 66:. ¤n tËp cuèi n¨m (tiÕt 1). A.Môc tiªu:  Ôn tập và hệ thống hoá các kiến thức cơ bản về số hữu tỉ, số thực, tỉ lệ thức, hàm số và đồ thị..

(127)  Rèn luyện kĩ năng thực hiện phép tính trong Q, giải bài toán chia tỉ lệ, bài tập về đồ thị hàm số y = ax ( với a 0) B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: B¶ng phô ghi c¸c bµi tËp, thíc kÎ phÊn mµu. -HS: B¶ng nhãm, bót d¹, lµm bµi tËp vµ «n tËp theo yªu cÇu. c.Tổ chức các hoạt động dạy học: I. ổn định lớp (1 ph) II. KiÓm tra bµi cò Kết hợp với ôn tập. III. Bµi míi (43 ph) H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: ễN TẬP VỀ SỐ HỮU TỈ, SỐ THỰC GV nêu câu hỏi: *Quan hệ tập hợp số: - Thế nào là số hữu tỉ? Cho ví dụ. - Thế nào là số vô tỉ ? Cho ví dụ. R - Số thực là gì ? Q Z N - Nêu mối quan hệ giữa tập Q, tập I và tập R. - Giá trị tuyệt đối của số x đuợc xác định như thế nào? *Cách tính giá trị tuyệt đối của một số:  x neu x 0 Giải BT 2 tr 89 SGK x  hS lên bảng giải.  x neu x  0 *Bài 2 tr 89 SGK Giải BT 1 tr 89 SGK x x +x=0  =-x  x 0 GV yêu cầu HS nêu thứ tự thực hiện các a) phép tính trong biểu thức, nhắc lại cách đổi b) x + x = 2x  x = 2x – x = x số thập phân ra phân số.  x 0 *Bài 1 tr 89 SGK 15 7 4  1, 456 :  4,5  25 5 b) 8 2HS lên bảng thực hiện giải 2 ý b và d. 15 26 18 119 29      1 8 5 5 90 90  1  1  1 ( 5).12 :      : (  2)   1 3  4  2  d) 1 1  1 1 ( 60) :     1 120  1 121 3 3  2 3 Hoạt động 2: ễN TẬP VỀ TỈ LỆ THỨC, CHIA TỈ LỆ GV nêu câu hỏi: *Bài 3tr 89 SGK - Tỉ lệ thức là gì? Nêu tính chất cơ bản. a c a c a  c - Viết công thức thể hiện tính chất của dãy    Có b d b  d b  d tỉ số bằng nhau. Học sinh trả lời và viết trên bảng a c a  c a c b d a c     b  d b  d a  c b d Từ b d. -Tỉ lệ thức là đẳng thức của 2 tỉ số. *Bài 4tr 89 SGK.

(128) H§ cña ThÇy vµ Trß a c  -TÝnh chÊt : + b d  a.d = b.c a.d b.c . a c a b c d b d  ;  ;  ;  b d c d a b a c.. + -TÝnh chÊt d·y tØ sè b»ng nhau :. Ghi b¶ng Gọi số lãi của ba đơn vị được chia lần lượt là c, b, c (triệu đồng) a b c    2 5 7 và a+b+c = 560. a c e a c e    b d f b d  f. a b c a  b  c 560     40 2 5 7 2  5  7 14 Ta có :. Cho HS làm nhanh bài 3 SGK.  a = 2.40 = 80 (triệu đồng). Giải BT 4 tr 89 SGK GV đưa đề bài . HS đọc và 1 HS lên bảng làm.. b = 5.40 = 200 (triệu đồng) c = 7.40 = 280 (triệu đồng). Hoạt động 2: ễN TẬP VỀ HÀM SỐ VÀ ĐỒ THỊ CỦA HÀM SỐ GV nêu câu hỏi: aĐại lượng tỉ lệ thuân - Khi nào đại lượng y tỉ lệ thuận với đại Nếu đại lượng y liên hệ với đại lượng x lượng x? Cho ví dụ. Nêu tính chất hai đại theo công thức y = kx (với k là lượng tỉ lệ thuận? hằng số khác 0) thì ta nói y tỉ lệ thuận với. TC: Nếu hai đại lượng tỉ lệ thuận với nhau thì : +Tỉ số hai giá trị tương ứng luôn không đổi +Tỉ số hai giá trị bất kì của đại lượng này bằng tỉ số hai giá trị tương ứng của đại lượng kia. - Khi nào đại lượng y tỉ lệ nghịch với đại lượng x? Cho ví dụ. Nêu tính chất hai đại lượng tỉ lệ nghịch?. TC: Nếu hai đại lượng tỉ lệ nghịch với nhau thì: +Tích hai giá trị tương ứng luôn không đổi. +Tỉ số hai giá trị bất kì của đại lượng này bằng nghịch đảo của tỉ số hai giá trị tươg ứng của đại lượng kia. - Hàm số là gì? - Đồ thị của hàm số y = ax (a 0) có dạng như thế nào? GV yêu cầu HS hoạt động nhóm giải BT 6 tr 63 SBT IV. §¸nh gi¸ bµi d¹y (1ph).. x theo hệ số tỉ lệ k. b.Đại lượng tỉ lệ nghịch Nếu đại lượng y liên hệ với đại lượng x y. a x hay xy = a (a là. theo công thức hằng số khác 0) thì ta nói y tỉ lệ nghịch với x theo hệ số tỉ lệ a. c. Hàm số: Nếu đại lượng y phụ thuộc vào đại lượng x thay đổi sao cho với mỗi giá trị xủa x ta luôn xác định được chỉ một giá trị tương ứng của y thì y được gọi là hàm số của x và x gọi là biến số. Đồ thị hàm số y = ax (a ≠ 0) -Đồ thị hàm số y = f(x) là tập hợp tất cả các điểm biểu diễn các cặp giá trị tương ứng (x, y) trên mặt phẳng tọa độ. -Đồ thị hàm số y = ax (a ≠ 0) là một đường thẳng đi qua gốc tọa độ. *Bài 6 tr63 SGK.

(129)  Học ôn lý thuyết chương 3 và chương 4.  Làm bài tập từ bài 17 đến bài 13 tr 89, 90, 91 SGK  Chuẩn bị bài mới: Ôn tập cuối năm (tiếp). ¤n tËp cuèi n¨m (tiÕt 2). TiÕt 67: A.Môc tiªu:. Ôn tập và hệ thống hoá các kiến thức cơ bản về chương thống kê và biểu thức đại số.  Rèn luyện kĩ năng nhận biết các khái niệm cơ bản của thống kê như dấu hiệu, tần số, số trung bình cộng và cách xác định chúng.  Củng cố các khái niệm đơn thức, đơn thức đồng dạng, đa thức, nghiệm của đa thức. Rèn kĩ năng cộng, trừ, nhân đơn thức; cộng, trừ đa thức, tìm nghiệm của đa thức một biến. B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: B¶ng phô ghi c¸c bµi tËp, thíc kÎ phÊn mµu. -HS: B¶ng nhãm, bót d¹, lµm bµi tËp vµ «n tËp theo yªu cÇu. c.Tổ chức các hoạt động dạy học: I. ổn định lớp (1 ph) II. KiÓm tra bµi cò Kết hợp ôn tập với kiểm tra III. Bµi míi (43 ph) H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: ễN TẬP VỀ THễNG Kấ GV đưa bài tập 7 tr 89, 90 SGK và yêu cầu *Bài 12 tr 91 SGK a) Dấu hiệu là sản lượng của từng thửa (tính HS đọc biểu đồ đó. theo tạ/ha) Giải BT 12 tr 91 SGK.

(130) H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng - Bảng “tần số” Sản lượng Tần số (x) (n) 31(tạ/ha) 10 34(tạ/ha) 20 35(tạ/ha) 30 36(tạ/ha) 15 38(tạ/ha) 10 40(tạ/ha) 10 42(tạ/ha) 5 44(tạ/ha) 20 N=20. HS cả lớp cùng làm 1 HS trình bày bảng.. HS nhận xét. Các tích 310 680 1050 540 380 400 210 880 4450. X. 4450 120. 37 (tạ/ha). b) mốt của dấu hiệu là 35 Hoạt động 2: ÔN TẬP VỀ BIỂU THÚC ĐẠI SỐ GV nêu câu hỏi: - Thế nào là đơn thức ? - Thế nào là hai đơn thức đồng dạng ? - Thế nào là đa thức ? Cách xác định bậc của đa thức. *GV đưa bài tập: Cho các đa thức: x2  2x  y 2  3 y  1 A=  2x2  3 y2  5x  y  3 B= a) tính A + B b) tính A – B c) tính giá trị của A – B tại x=-2, y=1 HS hoạt động nhóm Giải BT 11 tr 91 SGK 2 HS lên bảng làm bài. Bài tập:. x2  2x  y 2  3 y  1. a) A + B = ( 2 2 (  2x  3 y  5x  y  3 ) =. x2  2x  y 2  3 y  1  2x2  3 y 2  5x  y  3  x2  7 x  2 y 2  4 y  2 = 2 2 b) A – B = ( x  2 x  y  3 y  1 ) -. =. 2 2 (  2 x  3 y  5x  y  3 ) x2  2x  y 2  3 y  1 2 x2  3 y 2  5x  y  3. 3x 2  3x  4 y 2  2 y. = c) Thay x = -2 và y = 3 vào biểu thức A-B, ta có: 3.(-2)2 + 3.(-2) - 4.12 + 2.1 – 4 = 12 – 6 – 4 + 2 – 4 = 0 Giải BT 12 tr 91 SGK *Bài 11 tr 91 SGK GV:khi nào số a được gọi là nghiệm của đa a) kết quả x = 1 thức P(x) ? 2  b) kết quả x = 3 HS lên bảng giải. *Bài 12 tr 91 SGK 2 Giải BT 13 tr 91 SGK Đa thức P(x) = ax  5 x  3 có một nghiệm 1 HS lên bảng giải. là 2 1 1 1  P   a.  5.  3 0 4 2  2 a=2 *Bài 13 tr 91 SGK a) P(x) = 3 – 2x = 0 -2x = -3.

(131) H§ cña ThÇy vµ Trß. Ghi b¶ng. 3 x= 2 3 vậy đa thức P(x) có nghiệm là x= 2 b) Đa thức Q(x) = x2 + 2 không có nghiệm 2 2 vì x 0 với mọi x  Q ( x)  x  2  0 với mọi x. IV. §¸nh gi¸ bµi d¹y (1ph)..  Học ôn kĩ lý thuyết, làm lại các dạng bài tập. . Làm thêm các bài tập trong sách bài tập.. . Chuẩn bị Kiểm tra HKII.

(132)

Giao an Dai 7 ca nam

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về