BSCKI. NGUYỄN VIỆT DŨNG
ĐẶT VẤN ĐỀ
Cấy chỉ là phương pháp chữa bệnh không dùng
thuốc đặc biệt, độc đáo của châm cứu, bao gồm
chôn chỉ, vùi chỉ, xuyên chỉ, thắt buộc chỉ.
Là phương pháp châm cứu mới hiện đại, áp
dụng tiến bộ của khoa học kỹ thuật trên cơ sở
kế thừa những lý luận và kinh nghiệm của
châm cứu.
BSCKI. Nguyễn Việt Dũng
ĐẶT VẤN ĐỀ
o Y học cổ truyền có nhiều phương pháp điều trị khơng
dùng thuốc, trong đó cấy chỉ là một phương pháp có
những tính năng ưu việt và áp dụng rộng rãi.
o Chúng tôi báo cáo chuyên đề này nhằm mục tiêu:
➢Tìm hiểu về phương pháp cấy chỉ
➢Triển khai áp dụng phương pháp cấy chỉ vào điều trị
tại khoa YHCT-PHCN Bệnh viện tỉnh Ninh thuận
BSCKI. Nguyễn Việt Dũng
TỔNG QUAN VỀ PHƯƠNG
PHÁP CẤY CHỈ
Cấy chỉ là phương pháp đưa chỉ catgut vào
huyệt vị của hệ kinh lạc để duy trì sự kích
thích lâu dài qua đó tạo tác dụng điều trị như
châm cứu.
Cấy chỉ có tác dụng kích thích liên tục ở
huyệt vị, giúp cải thiện tuần hoàn máu cho
vùng cấy chỉ hoặc vùng bị liệt của bệnh nhân,
tăng trương lực các sợi cơ.
BSCKI. Nguyễn Việt Dũng
TỔNG QUAN VỀ PHƯƠNG PHÁP CẤY CHỈ
LỊCH SỬ CẤY CHỈ
Phương pháp cấy chỉ có nguồn gốc từ Trung
Quốc du nhập vào Việt Nam từ những năm
70 của thế kỷ trước.
Được thực hiện tại một số bệnh viện như viện
trung ương quân đội 103, 108 ,viện châm cứu
trung ương, viện y học cổ truyền trung ương,
viện y học cổ truyền Hà Nội.
BSCKI. Nguyễn Việt Dũng
LỊCH SỬ CẤY CHỈ
Năm 1970 Viện Y học cổ truyền trung ương
đã nghiên cứu và áp dụng cấy chỉ để điều trị
viêm loét dạ dày tá tràng.
Năm 1987-1988 Viện Châm cứu trung ương
đã áp dụng điều trị hen phế quản bằng cấy
chỉ.
BSCKI. Nguyễn Việt Dũng
LỊCH SỬ CẤY CHỈ
Tại Hungari cấy chỉ được xem là một phương
pháp điều trị chính thống, được giảng dạy
trong trường y khoa, các nhà khoa hoc
Hungari đã công nhận hiệu quả vượt bậc của
cấy chỉ so với châm cứu truyền thống
Năm 1990 bác sỹ Lê Thúy Oanh đã thành lập
viện cấy chỉ tại Budapest Hungari điều trị
nhiều bệnh như câm điếc, bại liệt ,vô sinh, u
xơ tủ cung….
BSCKI. Nguyễn Việt Dũng
LỊCH SỬ CẤY CHỈ
Tại Trung Quốc
Nhiều đề tài nghiên cứu áp dụng cấy chỉ
điều trị các bệnh đau thắt ngực, tiểu
đường, béo phì, động kinh, xơ vữa động
mạch, tăng huyết áp... đã được báo cáo
hầu hết cho thấy đạt hiệu quả cao trong
điều trị.
BSCKI. Nguyễn Việt Dũng
LỊCH SỬ CẤY CHỈ
Tại Ấn Độ
Đã áp dụng cấy chỉ và được coi là có hiệu
quả điều trị các bệnh như: Các bệnh hen
đau lưng, bại liệt, parkinson, loét tiêu
hóa... được thực hiện tại trung tâm nghiên
cứu và điều trị châm cứu Mayanagar.
BSCKI. Nguyễn Việt Dũng
CƠ CHẾ CỦA CẤY CHỈ
Chỉ catgut bản chất là một protit tự tiêu trong
vòng 20 - 25 ngày, khi đưa vào cơ thể như
một dị nguyên kích thích cơ thể sản sinh ra
kháng thể bao vây không đặc hiệu làm thay
đổi cách đáp ứng miễn dịch và vì vậy không
xuất hiện các triệu chứng dị ứng.
BSCKI. Nguyễn Việt Dũng
CƠ CHẾ CỦA CẤY CHỈ
Chỉ catgut là một protit trong q trình tự
tiêu phản ứng hóa – sinh tại chỗ làm tăng
tái tạo Protein, Hydratcarbon và tăng dinh
dưỡng tại chỗ.
BSCKI. Nguyễn Việt Dũng
CƠ CHẾ CỦA CẤY CHỈ
Chỉ catgut được cấy vào huyệt vị tác dụng
với tính chất vật lý, tạo ra một kích thích
cơ học như châm cứu nên có cơ chế tác
dụng như cơ chế tác dụng của châm cứu.
BSCKI. Nguyễn Việt Dũng
CHỈ ĐỊNH VÀ CHỚNG CHỈ
ĐỊNH
Chỉ định:
Các bệnh nhân có bệnh mạn tính sau liệu
trình điều trị bằng châm cứu, ra viện chờ
liệu trình điều trị tiếp theo.
Các bệnh nhân có bệnh mạn tính, khơng
có điều kiện đi châm cứu thường xuyên.
BSCKI. Nguyễn Việt Dũng
CHỈ ĐỊNH VÀ CHỚNG
CHỈ ĐỊNH
Chớng chỉ định:
➢Người bệnh đang sốt cao.
➢Tăng huyết áp kịch phát.
➢Phụ nữ có thai.
➢Những bệnh nhân chống chỉ định về châm
cứu.
➢Những bệnh nhân dị ứng với chỉ catgut.
BSCKI. Nguyễn Việt Dũng
NHỮNG MẶT BỆNH ĐIỀU TRỊ
BẰNG CẤY CHỈ
➢Các bệnh dị ứng.
➢Các chứng liệt.
➢Các chứng đau.
➢Bệnh ngũ quan.
BSCKI. Nguyễn Việt Dũng
DỤNG CỤ CẤY CHỈ
Chỉ catgut Plain (catgut norman) số 2 hoặc
số 3 thích hợp với loại kim tương ứng.
Kim có thơng nịng.
Găng tay vơ trùng.
Toan có lỗ, khay, bông, gạc vô trùng.
BSCKI. Nguyễn Việt Dũng
DỤNG CỤ CẤY CHỈ
BSCKI. Nguyễn Việt Dũng
CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
➢Chuẩn bị bệnh nhân có chỉ định chơn chỉ
sau khi đã loại trừ những nhóm khơng được
chơn chỉ.
➢Chọn huyệt theo phác đồ điều trị từng bệnh.
➢Vô trùng dụng cụ.
➢Cắt ngắn chỉ catgut tùy theo vị trí nơng sâu
của huyệt và cho vào kim thơng nịng.
BSCKI. Ngũn Việt Dũng
CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
➢Sát khuẩn nhanh vùng huyệt cần chôn chỉ.
➢Châm kim thơng nịng có chỉ vào huyệt vị.
➢Bấm cần đẩy chỉ để đưa chỉ vào huyệt.
➢Sát khuẩn lại và theo dõi bệnh nhân khoảng
15p để đề phòng các biến chứng.
BSCKI. Nguyễn Việt Dũng
ƯU ĐIỂM
Thủ thuật đơn giản.
Chi phí thấp
Khơng cần nhập viện
BSCKI. Nguyễn Việt Dũng
NHƯỢC ĐIỂM
➢Gây đau, chảy máu nếu dùng kim lớn.
➢Cách khắc phục:
Sử dụng loại kim tiêm nhỏ để hạn chế việc
gây đau, chảy máu. Đồng thời có thể cấy
được nhiều huyệt hơn.
BSCKI. Nguyễn Việt Dũng
KẾT LUẬN
Phương pháp cấy chỉ là phương pháp điều
trị đã và đang được áp dụng rộng rãi tại các
cơ sở khám chữa bệnh Việt Nam và trên thế
giới
Đạt được những thành cơng nhất định.
Có thế áp dụng tại cơ sở.
BSCKI. Nguyễn Việt Dũng
Dr. Nguyễn Việt Dũng