van 7 ki 2

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (677.74 KB, 151 trang )

(1)TuÇn 20 Ngµy so¹n: Chñ nhËt 01.01.2012 Ngµy d¹y: Thø t 04.01.2012 Líp 7A TiÕt 73:. Tục ngữ về thiên nhiên và lao động sản xuất. A.Môc tiªu I. Mức độ cần đạt - Nắm đợc khái niệm tục ngữ. - Thấy đợc giá trị nội dung, đặc điểm hình thức của tục ngữ về thiên nhiên và lao động sản xuÊt. - Biết tích lũy thêm kiến thức về thiên nhiên và lao động sản xuất qua các câu tục ngữ. II. Träng t©m kiÕn thøc, kü n¨ng 1.KiÕn thøc - Kh¸i niÖm vÒ tôc ng÷. - Néi dung t tëng, ý nghÜa triÕt lý vµ h×nh thøc nghÖ thuËt cña nh÷ng c©u tôc ng÷ trong bµi häc. 2. Kü n¨ng - Đọc - hiểu, phân tích các lớp nghĩa của tục ngữ về thiên nhiên và lao động sản xuất. - Vận dụng đợc ở mức độ nhất định một số câu tục ngữ về thiên nhiên và lao động sản xuất vào đời sống. 3. Thái độ Gi¸o dôc häc sinh tr©n träng gi¸ trÞ cña tôc ng÷ trong kho tµng v¨n häc d©n téc. B. ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn: T liÖu vÒ bµi d¹y cuèn: Tôc ng÷, ca dao ViÖt Nam. 2. Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi theo híng dÉn cña gi¸o viªn. C. Các hoạt động dạy và học Bớc 1: ổn định tổ chức ( 1 phút ) Bíc 2: KiÓm tra bµi cò ( 5 phót ) KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. Bíc 3: Tæ chøc d¹y vµ häc bµi míi. Hoạt động 1: Tạo tâm thế - Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hớng chú ý. - Ph¬ng ph¸p: ThuyÕt tr×nh. - Kỹ thuật: Kỹ thuật động não. - Thêi gian: 3 phót. ThÇy Trß Ghi chó Trong kho tµng v¨n häc d©n gian ViÖt Nam, tôc ng÷ chiÕm -Hs nghe một vị trí quan trọng và có số lợng khá lớn. Nó đợc ví là kho b¸u kinh nghiÖm vµ trÝ tuÖ d©n gian. Kh¸c víi ca dao, d©n ca thiªn vÒ biÓu hiÖn t×nh c¶m con ngêi, tôc ng÷ mang tÝnh trÝ tuÖ, triÕt lý. Nh÷ng triÕt lý, trÝ tuÖ trong tôc ng÷ b¾t rÔ tõ cuéc sống sinh động phong phú nên nội dung cũng nh hình thức - Hs ghi tªn của tục ngữ không khô khan mà nó vẫn nh cây đời mãi mãi bµi xanh tơi. Tục ngữ Việt Nam có nhiều chủ đề trong đó nổi bật là những câu tục ngữ về thiên nhiên và lao động sản xuất, về con ngêi vµ x· héi. Hoạt động 2: Tri giác - Mục tiêu: Nắm đợc khái niệm tục ngữ, cách đọc văn bản. - Phơng pháp: Đọc diễn cảm, vấn đáp, thuyết trình. - Thêi gian: 6 phót ThÇy Trß Chuẩn KT-KN cần đạt Ghi chó I. Híng dÉn hs t×m I. T×m hiÓu chung I. §äc - chó thÝch - Hs đọc chú thích * hiÓu chung..

(2) - Gv cho hs đọc chú thÝch * sgk/ 3,4. ? Theo em hiÓu: ThÕ nµo lµ tôc ng÷.. sgk/3,4. - Hs nªu ý kiÕn.. 1. Kh¸i niÖm tôc ng÷. Lµ nh÷ng c©u nãi d©n gian ng¾n gọn, ổn định, có nhịp điệu, hình ảnh, đúc kết những bài học của nhân dân về: tự nhiên, lao động s¶n xuÊt, x· héi. 2. §äc. - Giäng chËm, døt ? Dùa vµo kh¸i niÖm kho¸t, to. tôc ng÷ h·y nªu c¸ch đọc. - 1,2 hs đọc bài. - Gv gọi 1,2 hs đọc bµi - Gv cho hs đọc chú - Hs nêu ý kiến 3. Tõ khã thÝch tõ 1- 8. ? Theo em, c¸c chó thích đó giải nghĩa theo c¸ch nµo. Hoạt động 3: Phân tích, cắt nghĩa. - Mục tiêu: Nắm đợc giá trị nội dung ý nghĩa, giá trị nghệ thuật của văn bản. - Phơng pháp: Đọc diễn cảm, đọc sáng tạo, vấn đáp, thuyết trình, nêu và giải quyết vấn đề. - Kỹ thuật: Kỹ thuật động não, kỹ thuật khăn trải bàn… - Thêi gian: 20 phót. ThÇy Trß Ghi chó ChuÈn KT – KN cÇn đạt II. Híng dÉn t×m hiÓu II. T×m hiÓu v¨n II. T×m hiÓu v¨n b¶n. 1.T×m hiÓu chung. v¨n b¶n b¶n. -V¨n b¶n nµy gåm t¸m câu tục ngữ thuộc hai đề tµi: -Tõ c©u 1-> 4 + Tôc ng÷ vÒ thiªn nhiªn. - Tõ c©u 5 -> 8 + Tục ngữ về lao động sản xuÊt. ? H·y xÕp c¸c c©u TN vµo -HiÖn tîng thêi gian. các nhóm đề tài trên. - HiÖn tîng thêi tiÕt ? Nhóm TN về đề tài thiên - Hoạt động trồng nhiên đúc rút kinh nghiệm trọt chăn nuôi. 2. T×m hiÓu chi tiÕt. tõ nh÷ng hiÖn tîng nµo. - Hs đọc câu TN 1. ? Nhóm TN về đề tài lao - Đêm tháng 5 ngắn. a. Tục ngữ đúc rút kinh nghiÖm tõ thiªn nhiªn. động sản xuất rút kinh - Ngµy th¸ng 10 C©u 1: NghÖ thuËt: Nãi qu¸. nghiÖm tõ nh÷ng ho¹t ng¾n. Bµi häc vÒ c¸ch sö dông thêi động nào. gian trong cuộc sống con ng-Gv cho hs đọc câu tục êi sao cho hîp lý víi mçi ng÷ 1. - Hs tr¶ lêi mùa hạ và đông. ?Qs c©u TN 1: VÕ thø nhÊt nãi g×? VÕ thø hai -Lµm næi bËt sù tr¸i nãi g×? ngợc tính chất đêm ? Néi dung cña c¶ c©u. vµ ngµy gi÷a mïa h¹ ? Nghệ thuật của câu TN. với mùa đông. T¸c dông cña nã? - LÞch lµm viÖc mïa ? ë níc ta, th¸ng 5 thuéc hạ khác mùa đông. mïa h¹, th¸ng 10 thuéc Chủ động trong giao mùa đông. Từ đó suy ra, th«ng ®i l¹i. c©u TN nµy cã ý nghÜa g×. C©u 4: ? Phép đối xứng giữa hai - KiÕn ra nhiÒu vµo th¸ng 7 vÕ c©u nµy cã t¸c dông g×..

(3) ? Bài học đợc rút ra từ ý nghÜa c©u tôc ng÷ nµy lµ g×. ? Bài học ấy đợc áp dụng nh thÕ nµo trong thùc tÕ. - Gv cho hs quan s¸t c©u TN 4. ? C©u TN cã mÊy vÕ. ? Gi¶i nghÜa c¸c vÕ. ? Kinh nghiệm nào đợc rót ra tõ hiÖn tîng kiÕn bß th¸ng 7 nµy. ? Dân gian đã dùng kiến ®o¸n lôt. §iÒu nµy cho they đặc điểm nào của kinh nghiÖm d©n gian. ?Bµi häc thùc tÕ tõ kinh nghiÖm d©n gian nµy lµ g×. - Gv gọi hs đọc câu TN 5 ? C©u TN nµy cã mÊy vÕ. §ã lµ nh÷ng vÕ nµo. ? Gi¶i thÝch nghÜa cña tõng vÕ. ? Kinh nghiệm nào đợc đúc kết từ câu TN này. ? H×nh thøc c©u rót gän ngắn nhất với 4 tiếng đặt trong hai vế đối xứng có t¸c dông g×. ? Bµi häc thùc tÕ tõ kinh nghiÖm nµy lµ g×. - Gv cho hs gi¶i nghÜa c¸c c©u TN cßn l¹i.. - Hs đọc câu 4 -Th¸ng 7 ( ¢m lÞch) KiÕn ra nhiÒu, lo sÏ cßn lôt n÷a. -Quan s¸t biÓu hiÖn nhá nhÊt trong tù nhiên, từ đó rút ra đợc những nhận xét to lín, chÝnh x¸c. - Hs đọc -Hs tr¶ lêi. -Mảnh đất nhỏ bằng mét lîng vµng lín. -Th«ng tin nhanh. - Nªu bËt gi¸ trÞ cña đất. - DÔ nãi, dÔ nghe, dÔ nhí. - Hs hoạt động theo nhãm. th× sÏ cßn lôt. - Kinh nghiÖm: VÉn ph¶i lo đề phòng lũ lụt sau tháng 7 ©m lÞch.. b. Tôc ng÷ vÒ kinh nghiÖm trong lao động sản xuất. C©u 5: Giá trị của đất đai trong đời sống lao động sản xuất của con ngêi ( §Êt lµ cña c¶i cÇn sö dông cã hiÖu qu¶ nhÊt). - C¸c m¶nh ghÐp.. * Hoạt động 4: Đánh giá, khái quát. - Mục tiêu: Khái quát đợc giá trị nội dung, ý nghĩa, giá trị nghệ thuật của văn bản. - Phơng pháp: Vấn đáp, thuyết trình. - Kü thuËt: C¸c m¶nh ghÐp. - Thêi gian: 5 phót. ThÇy Trß Chuẩn KT - KN cần đạt Ghi chó III. Híng dÉn hs III. Kh¸i qu¸t kiÕn III. Ghi nhí. 1.Néi dung: kh¸i qu¸t hãa kiÕn thøc..

(4) 2.NghÖ thuËt: thøc. ? Nh÷ng kinh -Nhận xết chính xác -Sử dụng cách diễn đạt ngắn gọn nghiệm đúc kết từ về một số hiện tợng cô đúc. - Kết cấu diễn đạt theo kiểu đối c¸c hiÖn tîng thiªn thiªn nhiªn. nhiªn vµ trong lao - Am hiÓu s©u s¾c vÒ xøng, nh©n qu¶, hiÖn tîng vµ øng xö cÇn thiÕt. động sản xuát đã cho nghề nông, nhất là - t¹o vÇn nhÞp cho c©u v¨n dÔ nhí, they ngêi d©n lao ch¨n nu«i vµ trång dÔ vËn dông. động nớc ta có trät. 3. ý nghÜa nh÷ng kh¶ n¨ng næi bËt nµo. -C©u ng¾n gän,thêng Kh«ng Ýt nh÷ng c©u tôc ng÷ vÒ thiên nhiên và lao động sản xuất là ? Để kinh nghiệm đó có hai vế đối xứng, nh÷ng bµi häc quý gi¸ cña nh©n dÔ nãi, dÔ truyÒn b¸, cã vÇn nhÞp. d©n ta. dân gian đã tạo ra c©u TN cã c¸ch diÔn -Hs nªu ý kiÕn. đạt độc đáo nh thế nµo. ? TN về thiên nhiên - Hs đọc ghi nhớ. * Ghi nhí sgk/5. lao động SX còn có ý nghÜa nh thÕ nµo trong cuéc sèng h«m nay. - Gv cho hs đọc ghi nhí sgk/5. * Híng dÉn tù häc ë nhµ: - Thêi gian 5 phót. - Ph¬ng ph¸p: + Häc thuéc lßng c¸c c©u tôc ng÷. + Ph©n tÝch nghÜa cña c¸c c©u tôc ng÷. TËp sö dông mét vµi c©u tôc ng÷ trong bµi häc vµo những tình huống giao tiếp khác nhau, viết thành những đoạn đối thoại ngắn. + Chuẩn bị bài: Chơng trình địa phơng phần Văn và Tập làm văn. ********************************** Ngµy so¹n: Chñ nhËt 01.01.2012 Ngµy d¹y: Thø b¶y 07.01.2012 Líp 7A. TiÕt 74,75. chơng trình ngữ văn địa phơng ( PhÇn V¨n vµ tËp lµm v¨n ) Kh¸I qu¸t vÒ tôc ng÷, ca dao h¶I phßng A. Mục tiêu cần đạt I. Mức độ cần đạt. - Nắm đợc yêu cầu và cách thức su tầm ca dao, tục ngữ địa phơng. - Hiểu thêm giá trị nội dung, đặc điểm hình thức của tục ngữ, ca dao địa phơng. - Thấy đợc sự độc đáo của hát đúm Thủy Nguyên. II. Träng t©m kiÕn thøc, kü n¨ng 1. KiÕn thøc. - HS hiÓu biÕt thªm vÒ quª hu¬ng H¶i Phßng, nh÷ng ngêi con anh dòng cña quª h¬ng, nh÷ng nhµ v¨n, nhµ th¬ H¶i Phßng. - Yêu cầu của việc su tầm tục ngữ, ca dao địa phơng. - Cách thức su tầm tục ngữ, ca dao địa phơng. 2. Kü n¨ng - Biết cách su tầm tục ngữ, ca dao địa phơng. - Biết cách tìm hiểu tục ngữ, ca dao địa phơng ở một mức độ nhất định..

(5) 3. Thái độ - Yêu văn học của địa phơng nơi mình đang sống. - Giáo dục HS những tình cảm tốt đẹp với quê hơng. - Yªu quý con ngêi, quª h¬ng vµ nÒn th¬ ca d©n gian quª h¬ng H¶I Phßng. B.ChuÈn bÞ 1. Giáo viên: Một số câu tục ngữ, ca dao của địa phơng. Nhà văn, nhà thơ Hải Phòng, các bài thơ, lời bình về các bài thơ đó. 2. Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi theo híng dÉn cña gi¸o viªn. C. Các hoạt động dạy và học. Bớc 1: ổn định tổ chức ( 1 phút ) Bíc 2: KiÓm tra bµi cò ( 6 phót ) Chọn câu trả lời đúng * Nội dung những câu tục ngữ về thiên nhiên và lao động sản xuất là: A. C¸c hiÖn tîng qui luËt tù nhiªn. B. Công việc lao động sản xuất của nhà nông. C. Mèi quan hÖ gi÷a thiªn nhiªn vµ con ngêi. D. Những kinh nghiệm quí báu của nhân dân lao động trong việc quan sát tự nhiên và lao động sản xuất. ? Đọc thuộc lòng những câu tục ngữ nói về thiên nhiên và lao động sản xuất? Phân tÝch mét bµi. Bíc 3: Tæ chøc d¹y vµ häc bµi míi * Hoạt động 1: Tạo tâm thế - Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hớng chú ý. - Ph¬ng ph¸p: ThuyÕt tr×nh. - Thêi gian 3 phót. ThÇy Trß Ghi chó H¶i Phßng, thµnh phè c¶ng trung dòng, quyÕt th¾ng - Hs nghe đã sinh ra nhiều nhà thơ, nhà văn mà các tác phẩm của họ để lại ấn tợng tốt đẹp cho ngời đọc. Với thời lợng ngắn ngủi, cô không giới thiệu đợc hết bài thơ, - Hs ghi tªn bµi bài văn, các câu tục ngữ…mà chỉ một phần nhỏ bé để chóng ta hiÓu thªm vÒ t©m hån cña ngêi H¶i PhßngThµnh phè quª h¬ng. * Hoạt động 2,3,4: Tìm hiểu bài. - Phơng pháp: Vấn đáp, nêu vấn đề, thuyết trình. - Kỹ thuật: Khăn trải bàn, các mảnh ghép, động não. - Thêi gian: 20 phót. ThÇy Trß Chuẩn KT- KN cần đạt Ghi chó - Gv giíi thiÖu - Hs 1. Tục ngữ Hải Phòng, kho chứa kinh nghiệm đời kh¸i qu¸t vÒ tôc nghe sèng cña ngêi d©n H¶i Phßng. ng÷, ca dao d©n - Tục ngữ Hải Phòng đúc kết về các địa danh, các sản ca H¶i Phßng vật, những nét đặc trng trong đời sống lao động, những nét đẹp văn hóa đặc sắc của ngời Hải Phòng. Những sản vật nổi tiếng của miền đất này đợc ghi lại b»ng nh÷ng c©u nãi thêng theo nhÞp ba nhÞp bèn, cã vÇn kháe kho¾n: C¸ r« §Çm SÐt, níc m¾m V¹n V©n. Bång khoai m¾m ruèc, thÞt luéc m¾m r¬i. -Ngêi VÜnh B¶o kh«ng chØ tù hµo vÒ truyÒn thèng hiÕu häc, mµ cßn s¶ng kho¸i víi nh÷ng s¶n vËt vµ sù sµnh ¨n cña ngêi quª m×nh: M¾m t«m lµng §în, Lßng lîn chî CÇu.

(6) - Gv gọi hs đọc phÇn II. ? C¶m nghÜ cña em vÒ tÝnh c¸ch cña ngêi H¶i Phßng qua ca dao?. Hay: M¾m ruèc - canh bang; Mång t¸m th¸ng t, c¸i cßng c¸i c¸y c¸i l ®i thÒ; Th¸ng chÝn ¨n r¬i, th¸ng mêi ¨n nhéng; Õch th¸ng ba, gµ th¸ng mêi. -Ngời Hải Phòng - đất Tiên Lãng, Vĩnh Bảo còn đậm đà ở cây thuốc lào và tục hút thuốc lào: Thuèc lµo VÜnh B¶o Chång hót ,vî say Thằng con châm đóm L¨n quay ra giêng. -Ngêi H¶i Phßng cã thÓ ¨n sang nãi giã xèc næi bang bột nhng giàu lòng vị tha, dễ xí xóa hờn oán, đúng nh câu: “ Chém nhau đằng mũi, hòa nhau đằng lái”. Cã thÓ nãi, qua vèn tôc ng÷ cßn lu l¹i cña ngêi H¶i Phòng, ta they đợc kinh nghiệm, trí tuệ, trí khôn và cả hình ảnh một mảnh đất, một đời sống lao động sản xuÊt, mét c¸ tÝnh cña ngêi H¶i Phßng m¹nh mÏ, lµm ra lµm, ¨n ra ¨n, ch¬i ra ch¬i. 2. Ca dao d©n ca H¶i Phßng - TiÕng nãi t©m hån, tình cảm của ngời dân lao động. Ngời Hải Phòng cá tính mạnh mẽ, họ yêu mảnh đất quª h¬ng, cã ý thøc vÒ nÐt tÝnh c¸ch riªng, b¶n s¾c riªng cña quª h¬ng m×nh vµ thæ lé cïng nhau. Ngêi Đồ Sơn không chỉ tự hào về bán đảo xinh đẹp, về màu nớc biển đỏ rực phù sa, về rau muống trồng ruộng chua mÆn gißn ngät næi tiÕng c¶ níc, vÒ giäng nãi mặn mòi thật thà, về các loại rau củ quả độc đáo, về cá thu một nắng nức danh…mà còn tự hào về quê hơng giàu truyền thống, đậm đà bản sắc văn hóa Việt qua lÔ héi träi tr©u: Dï ai bu«n ®©u, b¸n ®©u Mïng chÝn th¸ng t¸m chäi tr©u th× vÒ. Dï ai bËn rén tr¨m nghÒ Mïng chÝn th¸ng t¸m nhí vÒ chäi tr©u. Về địa danh lịch sử chói ngời truyền thống chống giặc ngo¹i x©m: S©u nhÊt lµ s«ng B¹ch §»ng, Ba lần giặc đến, ba lần giặc tan. Ngêi An L·o l¹i tù hµo vÒ truyÒn thèng anh dòng cña du kÝch nói Voi: Đứng trên đỉnh núi ta thề, Kh«ng giÕt hÕt giÆc, kh«ng vÒ nói Voi. Cã thÓ nãi, lËt qua Ýt trang ca dao, ta thÊy hiÖn lªn h×nh ¶nh moi miÒn quª H¶i Phßng víi nh÷ng nÐt xinh đẹp ,độc đáo và thấy cả lòng nhớ thơng quê hơng chan chøa trong tõng c©u tõng ch÷.. Hoạt động 5: Củng cố ? Qua bài học em có cảm nghĩ gì về những câu tục ngữ, ca dao của địa phơng mà em đợc biÕt. Hoạt động 6: Hớng dẫn học sinh học bài và làm bài tập ở nhà. - Su tầm ca dao về tình cảm gia đình, tình yêu đôI lứa ở địa phơng em. TiÕt 2 1. ổn định tổ chức ( 1 phút ) 2. KiÓm tra bµi cò ( 5 phót ).

(7) ? Em hãy đọc một vài câu tục ngữ của địa phơng mình và nêu cảm nghĩ về một câu tục ngữ mµ em thÝch nhÊt. 3. Bµi míi ThÇy Trß Chuẩn kiến thức kỹ năng cần đạt Ghi chó - Gi¸o viªn - Hs 3.Hát đúm Thủy Nguyên - Một truyền thống hát dân gäi häc sinh đọc. gian quý giá của thành phố biển Hải Phòng. đọc phần 3. - Gièng nh h¸t quan hä ë B¾c Ninh, h¸t dÆm ë NghÖ An, ? T¹i sao nãi hát đúm ở Thủy Nguyên - Hải Phòng là thể loại hát đối hát đúm ở đáp giữa một ngời nam và một ngời nữ, còn mọi ngời ở Phục Lễ - Hs hội đứng vây xung quanh xem. Thñy Nguyªn tr¶ - Đã từ lâu, hằng năm, cứ vào ngày mùng 4 đến ngày là lối hát độc lời mïng 10 th¸ng giªng ©m lÞch, tæng Phôc l¹i më héi lµng. đáo. Từ nhiều ngày trớc đó, các chàng trai, cô gái đã tập hợp để cùng nhau luyện tập những làn điệu truyền thống với nhiều bài bản khác nhau, “ hát đúm” thờng diễn ra ở đình Phục Lễ. Tuy nhiên, cũng có thể diễn ra ở trên đờng đi, ngoài cánh đồng khi các tốp trai thanh gái lịch trong nh÷ng bé quÇn ¸o truyÒn thèng ngµy héi gÆp nhau. Hä nắm tay nhau say sa hát đối những làn điệu giao duyên thể hiện khát vọng về tình yêu đôi lứa. - Hát đúm kéo dài từ sáng tới tra, từ tra tới tối. Trong ngày hội hát đúm, tại sân đình Phục Lễ, nhiều bàn hát đúm mọc lên, mỗi bàn kê hai bộ tràng kỷ đối diện nhau. Giữa bàn để nhiều hộp trầu và khăn tay thêu cành hồng làm tặng phẩm. Khi hát có nhạc bát âm. Hai bên trai gái đối đáp. Bên nào không đối đáp đợc là thua. Đây là một hình thức thử tài văn chơng, kiến thức của nhau, ớm lời yêu đơng “ t×m hiÓu” b»ng nghÖ thuËt, ph¶i thuéc lµu tôc ng÷, truyÖn tÝch. - Trình tự của cuộc hát đúm thờng là gặp gỡ, hát chào, hát mõng, h¸t hái, h¸t mêi trÇu, h¸t cíi, kÕt thÝc lµ hat tiÔn, h¸t ra vÒ. Trong hoµn c¶nh cô thÓ cã thÓ h¸t häa, h¸t mêi đến chơi nhà, hát khuyên nhau đi học. Hát đi lính, hát gửi th. ? Tôc ng÷ - Hs * Ghi nhí H¶i Phßng khái - Ngoài kho tàng tục ngữ đã hòa tan vào vốn tục ngữ tæng kÕt qu¸t chung cña c¶ níc, tùc ng÷ H¶i Phßng lµ nh÷ng c©u nãi cã nh÷ng kinh vần và nhịp điệu, diễn đạt một nội dung ý nghĩa, một nhận nghiÖm nµo xét, tổng kết kinh nghiệm về sản xuất, về địa danh, về các của đời sống? sản vật của mọi miền quê HP, đồng thời nêu những bài Tính địa phhọc về đạo lý và lối sống của nhân dân. ¬ng thÓ hiÖn - Ca dao Hải Phòng phần lớn đợc sáng tác bằng thể thơ râ nÐt nhÊt ë lục bát quen thuộc đã thể hiện chân thực tình cảm của ngmặt nào. ời lao động HP nh tình cảm yêu mến, tự hào về que hơng, ? Ca dao HP tình cảm gia đình, tình yêu lứa đôi. Qua ca dao, ngời dân thÓ hiÖn t©m lao động đã phác họa chân dung ca tính của ngời HP đáng t t×nh c¶m quý, đáng yêu. nµo cña ngêi - Ngêi HP biÕt h¸t chÌo, h¸t ca trï, h¸t trèng qu©n. Nhng HP. độc đáo nhất vẫn là hát đúm. Hát đúm ở tổng Phục - Thủy ? Em h·y nªu Nguyên là một nét văn hóa đẹp, tiêu biểu của ngời HP. mét vµi nhËn xét về đặc ®iÓm nghÖ thuËt cña tôc ng÷, ca dao.

(8) HP. ThÇy Trß Chuẩn KT - KN cần đạt Ghi chó ? KÓ tªn nh÷ng nhµ v¨n , nhµ - Hs kÓ tªn. I. C¸c t¸c gi¶, c¸c t¸c phÈm tiªu th¬ H¶i Phßng mµ em biÕt ? biÓu cña H¶i Phßng . ? Hãy đọc một bài thơ viét - Gv cho hs 1. Tuæi th¬ NguyÔn BØnh Khiªm. vÒ H¶i Phßng ®a ra mét vµi đọc thơ ( 1491 - 1585 ) lời bình về bài thơ đó ? - Quª qu¸n: Th«n Trung Am, x· ? KÓ l¹i mét c©u chuyÖn viÕt - Gv cho hs Lý Häc, VÜnh B¶o, H¶i Phßng. vÒ ngêi H¶i Phßng ? Suy đọc - §ç ®Çu c¸c kú thi: H¬ng nghÜ cña em qua c©u chuyÖn ( 1534 ), Héi §×nh ( 1535 ) vµ đó . dành đợc học vị Trạng Nguyên. GV cho học sinh đọc - Ông để lại cho đời nhiều bài thơ chuyÖn : ngêi b¹n H¶i Phßng hay vµ sÊm ký cã gi¸ trÞ. cña B¸c Hå LuThÞ Ngäc 2. Th¬ v¨n Dung, Vò Hoµng L©m. V¨n tÕ tuyÕt giang phu tö. ? 1946, tõ c¶ng M¸c X©y vÒ, ( §inh Th× Trung ) B¸c ë ®©u ? ? T¹i sao lóc ®Çu c¶nh vÖ kh«ng muèn «ng giµ ThuyÕt gÆp B¸c? Ngêi thuû thñ ®É nãi nh thÕ nµo víi anh c¶nh vÖ khi anh kh«ng muèn cho gÆp B¸c ? ? B¸c ®É tiÕp «ng g×a ThuyÕt ra sao? Qua c©u chuyÖn, em hiểu đợc điều gì về tình bạn, vÒ B¸c. * Hoạt động 5: Luyện tập. - Phơng pháp: Vấn đáp, giải thích. - Kü thuËt: Kh¨n tr¶i bµn, c¸c m¶nh ghÐp, dïng c¸c phiÕu… - Thêi gian 10 phót. Hoạt động 2: Luyện tập em hãy kể một câu truyện về một trong những tấm gơng anh dũng của Hải Phòng đẫ làm em thật sự xúc động . T×m nh÷ng c©u tôc ng÷ , ca dao viÕt vÒ quª h¬ng H¶i Phßng : gv cho 2 nhãm thi đua 5 - 10 phút xem nhóm nào tìm đợc nhiều thì nhóm đó chiến thắng. Gi¸o viªn chuÈn kiÕn thøc Bíc 4: Híng dÉn tù häc ë nhµ. - Thêi gian 5 phót. + T×m hiÓu vÒ v¨n nghÞ luËn . + TiÕp tôc su tÇm th¬, v¨n, ca dao tôc ng÷ viÕt vÒ H¶i Phßng. ******************************* Ngµy so¹n: Thø hai 02.01.2012 Ngµy d¹y: Thø b¶y 07.01.2012 Líp 7A. TiÕt 76:. t×m hiÓu chung vÒ v¨n nghÞ luËn. A. Mục tiêu cần đạt I.Mức độ cần đạt - Hiểu đợc nhu cầu nghị luận trong đời sống và đặc điểm chung của văn bản nghị luận. - Biết đầu biết cách vận dụng những kiến thức về văn nghị luận vào đọc - hiểu văn bản. II. Träng t©m kiÕn thøc, kü n¨ng. 1. KiÕn thøc..

(9) - Kh¸i niÖm v¨n b¶n nghÞ luËn. - Nhu cầu nghị luận trong đời sống. - Những đặc điểm chung của văn bản nghị luận. 2. Kü n¨ng - Nhận biết văn bản nghị luận khi đọc sách báo, chuẩn bị để tiếp tục tìm hiểu sâu, kỹ hơn vÒ kiÓu v¨n b¶n quan träng nµy. B. ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn: Mét sè v¨n b¶n nghÞ luËn tiªu biÓu. 2. Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi míi. C. Các hoạt động dạy và học Bớc 1: ổn định tổ chức ( 1 phút ) Bíc 2: KiÓm tra bµi cò ( 5 phót ) ? Trình bày những suy nghĩ của em sau khi đọc truyện: ngời bạn của bác hồ? Bíc 3: Tæ chøc d¹y vµ häc bµi míi. * Hoạt động 1: Tạo tâm thế - Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hớng chú ý. - Ph¬ng ph¸p: ThuyÕt tr×nh. - Thêi gian 1 phót. ThÇy Trß Ghi chó Các em đã đợc học rất nhiều kiểu văn bản: Tự sự, miêu tả, -Hs nghe biểu cảm và nắm đợc đặc điểm cơ bản của chúng. Bài học h«m nay c« sÏ giíi thiÖu víi c¸c em mét kiÓu v¨n b¶n n÷a - Hs ghi tªn bµi đó là văn bản nghị luận. Hoạt động 2,3,4: Tìm hiểu bài - Phơng pháp: Vấn đáp, nêu vấn đề, thuyết trình. - Kỹ thuật: Khăn trảI bàn, các mảnh ghép, động não. - Thêi gian: 15 phót. ThÇy Trß ChuÈn KT-KN cÇn Ghi đạt chó I. Híng dÉn t×m hiÓu bµi. I. T×m hiÓu bµi I. nhu cÇu nghÞ -trong đời sống, em có th- - có. luËn vµ v¨n b¶n êng gÆp c¸c c©u hái kiÓu nh nghÞ luËn. thÕ nµy : -hs tù béc lé. 1. nhu cÇu nghÞ ? v× sao em ph¶i ®i häc ? luËn. ? thế nào là sống đẹp ? trẻ em hút thuốc lá tốt hay xấu, vd: làm thế nào để học tèt? lîi hay h¹i ? ? tơng tự hãy tự đặt những - vì sao cần giữ gìn đời sèng v¨n minh … c©u hái d¹ng nµy ? ? gặp các vấn đề và câu hỏi - không, các thể loại này loại đó, em có thể trả lời bằng chỉ giúp ích phần nào bởi các kiểu văn bản đã học nh : nó mang đậm yếu tố chủ kÓ truyÖn, miªu t¶, biÓu c¶m quan cña ngêi nãi, ngêi viÕt hay không? vì sao ? để trả với vấn đề. lêi nh÷ng c©u hái nh thÕ ngêi - C¸c bµi x· luËn, b×nh ta thêng dïng kiÓu v¨n b¶n luËn, nghiªn cøu phª b×nh, 2. thÕ nµo lµ v¨n héi th¶o khoa häc, c¸c bµi b¶n nghÞ luËn. nµo? lÊy vÝ dô? ? nh vậy em hiểu thế nào văn trao đổi về vấn đề kinh tế - văn bản đợc viết x· héi … lo¹i v¨n b¶n ra nh»m x¸c lËp b¶n nghÞ luËn? nhằm nêu ra và xác lập cho cho ngời đọc, ngời ngời đọc ngời nghe, một t t- nghe một quan ởng một quan điểm nào đó . điểm, một t tởng ? đọc văn bản “ chống nạn - mđ: chống nạn thất học . nào đó. thất học” cho biết bác hồ viết - đối tợng: toàn thể dân tộc - văn nghị luận.

(10) bài này nhằm mục đích gì? hớng tới đối tợng nào? ? để thực hiện mục đích ấy, bài viết đã nêu ra những ý kiến nào? những ý kiến ấy đợc diễn đạt thành những luận ®iÓm nµo? t×m ra nh÷ng c©u v¨n nªu luËn ®iÓm? ? §Ó luËn ®iÓm cã søc thuyÕt phục, bài viết đã nêu lên nh÷ng lÝ lÏ nµo? H·y chØ râ? ? Ngoµi ra, v¨n b¶n cßn sö dông nh÷ng sè liÖu, nh÷ng bằng chứng cụ thể, đó là nh÷ng dÉn chøng. H·y chØ râ? ? vËy qua t×m hiÓu ë trªn, em hiÓu g× vÒ v¨n nghÞ luËn? §Ó bµi v¨n nghÞ luËn cã søc thuyÕt phôc, ngêi viÕt cÇn đảm bảo yêu cầu gì? §äc ghi nhí.. vn. luËn ®iÓm chñ chèt: chèng n¹n thÊt häc: + td ph¸p cai trÞ víi chÝnh s¸ch ngu d©n. + c«ng viÖc ph¶i thùc hiÖn cÊp tèc lµ n©ng cao d©n trÝ. + mäi ngêi d©n vn, hiÓu quyÒn lîi vµ bæn phËn cña m×nh .. ph¶i cã luËn ®iÓm râ rµng, cã lý lÏ dÉn chøng thuyÕt phôc. - Nh÷ng t tëng trong bµi v¨n nghÞ luËn ph¶i híng tíi gi¶i quyÕt nh÷ng vấn đề đặt ra trong đời sống thì mới có ý nghÜa.. - LuËn ®iÓm râ rµng, lý lÏ vµ dÉn chøng thuyÕt phôc. - T tëng nªu ra ph¶i híng tới giải quyết những vấn đề của đời sống. - Lµ v¨n b¶n nghÞ luËn v× nã đề xuất và giải quyết một vấn đề của cuộc sống. Và t¸c gi¶ dïng nhiÒu lÝ lÏ, ®Én chøng thuyÕt phôc. -HS tìm đọc. -HS tù béc lé. - V¨n b¶n cã miªu t¶ vÒ hå, vÒ thiªn nhiªn, con ngêi, kÓ vÒ cuéc sèng c d©n xung quanh hồ qua đó làm sáng tá 2 c¸ch sèng: Hoµ nhËp vµ chia rÏ. Hoạt động 5: Luyện tập, củng cố. - Phơng pháp: Vấn đáp, giải thích. - Kü thuËt: Kh¨n tr¶i bµn, c¸c m¶nh ghÐp, dïng c¸c phiÕu. - Thêi gian 20 phót. ThÇy Trß Chuẩn KT- KN cần đạt Hoạt động 2: Luyện tập. II. LuyÖn tËp. §äc v¨n b¶n: “CÇn t¹o ra thãi Bµi tËp 1: CÇn t¹o ra quen tốt trong đời sống xã thói quen tốt trong đời héi.” - Lµ v¨n b¶n nghÞ sèng. ? Đây có phải văn bản nghị luận vì nó đề xuất và -Nghị luận về một vấn luËn kh«ng? V× sao? giải quyết một vấn đề đề xã hội( thuộc vấn đề ? Tác giả đề xuất ý kiến gì? của cuộc sống. Và lối sống đạo đức). §äc nh÷ng c©u thÓ hiÖn ý t¸c gi¶ dïng nhiÒu lÝ kiến đó. lÏ, ®Én chøng thuyÕt ? Để thuyết phục ngời đọc, phục. tác giả đã nêu ra những lí lẽ -HS tìm đọc. vµ dÉn chøng nµo? ? Bµi v¨n nghÞ luËn nµy cã -HS tù béc lé. nhằm giải quyết những vấn đề trong thùc tÕ kh«ng? Em cã Bµi tËp 2: “Hai biÓn đồng ý với những ý kiến nêu - Văn bản có miêu tả hồ”. ë bµi viÕt kh«ng? V× sao? về hồ, về thiên nhiên, - Nghị luận một vấn đề ? V¨n b¶ nghÞ lô©n theo c¸ch con ngêi, kÓ vÒ cuéc vÒ 2 c¸ch sèng qua kÓ nµo? §äc v¨n b¶n “Hai biÓn sèng c d©n xung truyÖn, vµ miªu t¶. hå”. Cã ý kiÕn cho r»ng: quanh hồ qua đó làm - Nghị luận gián tiếp. Ghi chó.

(11) A.Văn bản trên từ nhan đề sáng tỏ 2 cách sống: thông qua những hình cho đến nội dung đều thuộc Hoà nhập và chia rẽ. ảnh bóng bẩy và kín v¨n b¶n miªu t¶. đáo. B. KÓ chuyÖn hai biÓn hå. C. BiÓu c¶m vÒ hai biÓn hå. D. NghÞ luËn vÒ c¸ch sèng qua viÖc kÓ truyÖn “hai biÓn hå”. ? theo em ý kiến nào đúng ? - Nghị luận gián tiếp. v× sao ? ? nh vËy c¸ch nghÞ luËn cña v¨n b¶n nµy cã g× kh¸c so víi v¨n b¶n ë bµi tËp 1? Bíc 4: Híng dÉn tù häc ë nhµ. - Thêi gian 3 phót. + Häc thuéc phÇn ghi nhí. + Làm bài tập 3: Su tầm 2 đoạn văn nghị luận, giải thích tại sao em cho đó là văn nghị luận. ********************************** Ngµy so¹n: Chñ nhËt 08.01.2012 Ngµy d¹y: Thø t 11.01.2012 Líp 7A TiÕt 77. TuÇn 21. T×m hiÓu chung vÒ v¨n nghÞ luËn ( tiÕp ). A. Mục tiêu cần đạt I.Mức độ cần đạt - Hiểu đợc nhu cầu nghị luận trong đời sống và đặc điểm chung của văn bản nghị luận. - Bớc đầu biết cách vận dụng những kiến thức về văn nghị luận vào đọc - hiểu văn bản. II. Träng t©m kiÕn thøc, kü n¨ng. 1. KiÕn thøc. - Kh¸i niÖm v¨n b¶n nghÞ luËn. - Nhu cầu nghị luận trong đời sống. - Những đặc điểm chung của văn bản nghị luận. 2. Kü n¨ng - Nhận biết văn bản nghị luận khi đọc sách báo, chuẩn bị để tiếp tục tìm hiểu sâu, kỹ hơn vÒ kiÓu v¨n b¶n quan träng nµy. B. ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn: Mét sè v¨n b¶n nghÞ luËn tiªu biÓu. 2. Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi míi. C. Các hoạt động dạy và học Bớc 1: ổn định tổ chức ( 1 phút ) Bíc 2: KiÓm tra bµi cò ( 7 phót ) ? Em hiÓu thÕ nµo lµ v¨n b¶n nghÞ luËn. Bíc 3: Tæ chøc d¹y vµ häc bµi míi. * Hoạt động 1: Tạo tâm thế - Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hớng chú ý. - Ph¬ng ph¸p: ThuyÕt tr×nh. - Thêi gian 2 phót. ThÇy Trß Ghi chó ở tiết học trớc chúng ta đã tìm hiểu Thế nào là văn bản nghị - Hs nghe luËn? §Ó kh¾c s©u kiÕn thøc cña bµi tiÕt häc nµy chóng ta sÏ - Hs ghi tªn gi¶i c¸c bµi tËp trong s¸ch gi¸o khoa vµ ngoµi s¸ch gi¸o khoa. bµi..

(12) Hoạt động 2,3,4,5: Luyện tập, củng cố. - Phơng pháp: Vấn đáp, giải thích. - Kü thuËt: Kh¨n tr¶i bµn, c¸c m¶nh ghÐp. - Thêi gian 30 phót ThÇy - Gv cho hs lµm bµi tËp 3 sgk/10.. Trß - Hs lµm bµi tËp 3.. Chuẩn KT- KN cần đạt Ghi chó III. LuyÖn tËp. *Bµi tËp 3 sgk/10. - Đoạn 1: Từ xa đến nay, giới khoa học vẫn luôn thõa nhËn r»ng tr¶i qua hµng triÖu n¨m, loµi ngêi đã tiến hóa từ những mẫu cấu trúc sống thấp để trở thành con ngời hiện đại. Khoa học cũng chøng minh r»ng, thñy tæ gÇn nhÊt víi loiaf ngêi lµ vîn ngêi tiÒn sö cã kÝch thíc nhá. ThÕ nhng lịch sử cũng đã ghi nhận đợc vài trờng hợp mà ngời ta đã phát hiện những sinh vật tơng tự nh vợn ngời tiền sử nhng đã tiến hóa từ hàng triệu n¨m tríc. §ã lµ c©u chuyÖn vÒ con tinh tinh Oli-v¬ ë C«ng G« ( Ch©u Phi ), con Za-na ( n÷ d· nh©n ), ph¸t hiÖn ë Nga, con O- rang-pn-®Ðc ( ngêi tuyÕt lïn ) ë rõng Su-ma-t¬-ra… Bài tập 1: Nhận định nào sau đây không đúng với đặc điểm của văn nghị luận. A. T¸i hiÖn sù vËt, con ngêi, phong c¶nh. B. Thuyết phục ngời đọc ngời nghe về 1 ý kiến, 1 quan điểm, 1 nhận xét nào đó. C. LuËn ®iÓm râ rµng, lý lÏ dÉn chøng thuyÕt phôc. D. ý kiến nhận xét nêu trong bài phải hớng tới giải quyết những vấn đề của cuộc sống Bài tập 2: Văn nghị luận không đợc trình bày dới dạng nào. A. KÓ l¹i diÔn biÕn sù viÖc . B. §Ò xuÊt 1 ý kiÕn. C. §a ra 1 nhËn xÐt. D. Bàn bạc thuyết phục ngời đọc ngời nghe bằng dẫn chứng và lý lẽ. Bíc 4: Híng dÉn häc sinh tù häc ë nhµ - Thêi gian 5 phót. - Kü thuËt: Kü thuËt gãc. - Häc thuéc ghi nhí . - So¹n bµi: Tôc ng÷ vÒ con ngêi vµ x· héi. ********************************* Ngµy so¹n: Chñ nhËt 08.01.2012 Ngµy d¹y: Thø B¶y 14.01.2012 Líp 7A TiÕt 78,79 : tôc ng÷ vÒ con ngêi x·. héi. Su tÇm tôc ng÷ A. Mục tiêu cần đạt: I. Mức độ cần đạt - HiÓu ý nghÜa chïm tôc ng÷ t«n vinh gi¸ trÞ con ngêi, ®a ra nhËn xÐt, lêi khuyªn vÒ lèi sống đạo đức đúng đắn, cao đẹp, tình nghĩa của ngời Việt Nam. - Thấy đợc đặc điểm hình thức của những câu tục ngữ về con ngời và xã hội. II. Träng t©m kiÕn thøc kü n¨ng. 1. KiÕn thøc - Néi dung cña tôc ng÷ vÒ con ngêi vµ x· héi. - §Æc ®iÓm h×nh thøc cña tôc ng÷ vÒ con ngêi vµ x· héi. 2. Kü n¨ng.

(13) - Cñng cè, bæ xung thªm hiÓu biÕt vÒ tôc ng÷. - §äc- hiÓu, ph©n tÝch c¸c líp nghÜa cña tôc ng÷ vÒ con ngêi vµ x· héi. - Vận dụng ở một mức độ nhất định tục ngữ về con ngời và xã hội trong đời sống. 3. Thái độ - Tr©n trong, g×n gi÷ c¸c c©u tôc ng÷ cña d©n téc. B. ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn: T liÖu vÒ bµi d¹y: Cuèn Tôc ng÷ ca dao ViÖt Nam. 2. Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi theo híng dÉn cña gi¸o viªn, C. Các hoạt động dạy và học. Bớc 1: ổn định tổ choc ( 1 phút ) Bíc 2: KiÓm tra bµi cò ( 5 phót ) Chọn ý trả lời đúng : Để thuyết phục ngời đọc ngời nghe, 1 bài văn nghị luận cần phải đạt đợc những yêu cầu gì? A. luËn ®iÓm ph¶i râ rµng . B. Lý lÏ ph¶i thuyÕt phôc. C. Dẫn chứng phải cụ thể, sinh động. D. C¶ 3 yªu cÇu trªn. Bíc 3: Tæ chøc d¹y vµ häc bµi míi. Hoạt động 1: Tạo tâm thế. - Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hớng chú ý. - Ph¬ng ph¸p: ThuyÕt tr×nh. - Thêi gian 3 phót ThÇy Trß Ghi chó Tôc ng÷ lµ nh÷ng lêi vµng ý ngäc, lµ sù kÕt tinh kinh nghiÖm, -Hs nghe. trí tuệ của nhân dân qua bao đời. Ngoài những kinh nghiệm về thiên nhiên và lao động sản xuất, tục ngữ còn là kho báu những kinh nghiÖm d©n gian vÒ con ngêi vµ x· héi. Díi h×nh thøc - Hs ghi tªn những nhận xét, lời khuyên nhủ, tục ngữ truyền đạt rất nhiều bài bài häc bæ Ých, v« gi¸ trong c¸ch nh×n nhËn gi¸ trÞ con ngêi, trong c¸ch häc, c¸ch sèng vµ øng xö h»ng ngµy. Hoạt động 2: Tri giác. - Mục tiêu: Nắm đợc cách đọc văn bản… - Phơng pháp: Đọc diễn cảm, vấn đáp, thuyết trình. - Kü thuËt: D¹y häc theo gãc, kü thuËt kh¨n tr¶i bµn. - Thêi gian 5 phót. ThÇy Trß Chuẩn KT-KN cần đạt Ghi chó I. Híng dÉn t×m I. T×m hiÓu chung I. §äc- chó thÝch 1. §äc hiÓu chung. - Gv hớng dẫn hs đọc - Hs nghe. v¨n b¶n. Chú ý vần lng, đối, 2. Chó thÝch hai c©u lôc b¸t thø 9, giọng đọc rõ, chậm.. - Gv cho hs nªu nghÜa cña chó thÝch 1,2. Hoạt động 3: Phân tích, cắt nghĩa. - Mục tiêu: Nắm đợc giá trị nội dung ý nghĩa, giá trị nghệ thuật của văn bản. - Phơng pháp: Đọc diễn cảm, đọc sáng tạo, vấn đáp, thuyết trình, nêu và giảI quyết vấn đề. - Kỹ thuật: Kỹ thuật động não, kỹ thuật khăn trảI bàn… - Thêi gian 15 phót. ThÇy Trß Chuẩn KT-KN cần đạt Ghi chó.

(14) II. Híng dÉn hs t×m hiÓu v¨n b¶n ? §äc c©u tôc ng÷ thø nhÊt: NÕu ch÷ “mÆt” chØ sù hiÖn diÖn (Cã mÆt) th× em hiÓu nghÜa cña c©u tôc ng÷ nh thÕ nµo? ? Theo em, biện pháp tu từ đợc sö dông trong c©u tôc ng÷ lµ g×? NghÖ thuËt Êy cã t¸c dông nh thế nào trong biểu đạt nội dung? ? Nh vËy, kinh nghiÖm nµo cña dân gian đợc đúc kết trong câu tôc ng÷ nµy? ? Bµi häc mµ cha «ng ta mèn göi g¾m lµ g×? ? Những biểu hiện nào của đời sèng chøng tá t¸c dông cña c©u tôc ng÷ nµy? ? Em h·y t×m nh÷ng c©u tôc ng÷ cã néi dung t¬ng tù? ? Em hiÓu “gãc con ngêi” trong c©u tôc ng÷ thø hai nh thÕ nµo? ? VËy “r¨ng, tãc” trong c©u tôc ngữ này đợc nhận xét trên phơng diện sức khoẻ hay vẻ đẹp con ngêi? ? Theo em t¹i sao c¸i r¨ng, c¸i tãc lµ gãc con ngêi ? vËy kinh nghiÖm nµo cña d©n gian đợc đúc kết trong câu tục ng÷ ? Vµ lêi khuyªn cña «ng cha ta tõ kinh nghiÖm nµy lµ g×? ? T×m nh÷ng c©u tôc ng÷ cã néi dung t¬ng tù ? §äc vµ nhËn xÐt nghÖ thuËt độc đáo trong câu tục ngữ thứ 3 vµ t¸c dông cña nã? ? Ph©n tÝch ý nghÜa cña c©u tôc ng÷ vµ rót ra bµi häc cho b¶n th©n? ? Trong d©n gian cßn cã c©u tôc ng÷ nµo cã néi dung t¬ng tù? ? Qua 3 c©u tôc ng÷ võa ph©n tÝch, em ghi nhËn nh÷ng kinh nghiÖm vµ bµi häc g×? ? §äc 3 c©u tôc ng÷ tiÕp theo. NhËn xÐt ng«n tõ vµ t¸c dông của cách diễn đạt ở đây? ? Em hiÓu nghÜa cña 2 vÕ ; häc ¨n, häc nãi nh thÕ nµo? Cßn thùc chÊt cña c¸c häc: häc gãi,. II. T×m hiÓu v¨n b¶n - HS đọc. §Òu lµ nh÷ng bµi häc cña d©n gian vÒ con ngêi vµ x· héi. - Sù cã mÆt cña 1 ngêi b»ng sù cã mÆt cña 10 thø cña. - Con ngêi lµ thø cña c¶i v« gi¸ kh«ng thÓ s¸nh víi cña c¶i. - Ph¶i yªu quý tr©n träng, b¶o vÖ con ngêi.. -Vẻ đẹp.. II. T×m hiÓu v¨n b¶n 1.Nh÷ng kinh nghiÖm vµ bµi häc vÒ gÝa trÞ vµ phÈm chÊt con ngêi. C©u1; - PhÐp so s¸nh, nh©n ho¸, gieo vÇn. - §Ò cao gi¸ trÞ con ngêi.. C©u 2: - Nh÷ng chi tiÕt rÊt nhá, còng gãp phÇn thÓ hiÖn t c¸ch con ngêi. - H·y biÕt hoµn thiÖn m×nh tõ nh÷ng ®iÒu nhá nhÊt.. -HS tr¶ lêi.. C©u 3: - Nghệ thuật đối, ẩn dụ, gieo vÇn lng. - Giáo dục lòng tự trọng đừng v× nghÌo tóng mµ lµm ®iÒu xấu xa ảnh hởng đến nhân phÈm.. 2. Nh÷ng kinh nghiÖm vµ bµi häc vÒ häc tËp, tu dìng. C©u4: - 4 vÕ cã quan hÖ bæ sung, lÆp tõ..

(15) häc më lµ g×? GV: Mçi hµnh vi cö chØ cña mình đều là sự tự giới thiệu mình với ngời khác và đều đợc ngời khác đánh giá.Vậy phải häc tõ c¸i nhá nhÊt. ? T¬ng tù, ph©n tÝch c©u 5? Suy nghÜ cña em qua c©u tôc ng÷ nµy? ? Nội dung của câu 6 đối lập với câu 5. Em có đồng ý với ý kiến đó không? Vì sao? GV: Tôc ng÷ kh«ng chØ lµ kinh nghiÖm vÒ tri thøc mµ cß lµ bµi häc vÒ t×nh c¶m. ? Gi¶i thÝch nghÜa ®en, nghÜa bãng cña c©u tôc ng÷ 7? C©u 8?. Bµi häc rót ra qua 3 c©u tôc ng÷ nµy?. - CÇn häc toµn diÖn vµ cã ý thøc hoµn thiÖn m×nh tõ c¸i nhá nhÊt. C©u 5: - Cách diễn đạt bình dị, suồng s·. - Khẳng định vai trò của việc häc thÇy. CÇn t«n träng , biÕt ¬n thÇy. C©u 6: - So s¸nh,c¸ch gieo vÇn khÐo. - Khẳng định vai trò của học b¹n. 3. Nh÷ng kinh nghiÖm vµ bµi häc vÒ øng xö C©u7: - 2 vế có quan hệ so sánh,đặt “th¬ng th©n” lªn tríc. - Ph¶i biÕt yªu th¬ng mäi ngêi nh yªu th¬ng chÝnh m×nh. C©u 8: - Kh«ng cã g× tù nhiªn cã cho ta. Mọi thứ ta hởng đều do c«ng søc cña con ngêi. - CÇn biÕt ¬n nh÷ng ngêi ®i tríc. C©u 9: - Mét m×nh sÏ thÊt b¹i, biÕt ®oµn kªt sÏ t¹o thµnh søc m¹nh , sÏ thµnh c«ng.. Hoạt động 4: Đánh giá, khái quát. - Mục tiêu: Khái quát đợc giá trị nội dung ý nghĩa, giá trị nghệ thuật của văn bản. - Phơng pháp: Vấn đáp, thuyết trình. - Kü thuËt: Kü thuËt m¶nh ghÐp. - Thêi gian 5 phót. ThÇy Trß Chuẩn KT-KN cần đạt Ghi chó III. Híng dÉn hs III. Kh¸i qu¸t hãa III. Ghi nhí 1.N«i dung: kh¸i qu¸t hãa kiÕn kiÕn thøc - Tôc ng÷ thÓ hiÖn truyÒn thèng thøc ? Tõ nh÷ng c©u tôc -Hs kh¸i qu¸t vÒ néi t«n vinh gi¸ trÞ con ngêi : §¹o lý, lÏ sèng nh©n v¨n. ng÷ vÒ con ngêi vµ dung vµ nghÖ thuËt - Nh÷ng bµi häc, nh÷ng lêi x· héi, em hiÓu cña v¨n b¶n. khuyªn vÒ c¸ch øng xö cho con nh÷ng quan ®iÓm vµ ngêi ë nhiÒu lÜnh vùc: §Êu tranh.

(16) thái độ sâu sắc nào x· héi, quan hÖ x· héi. cña nh©n d©n. 2. NghÖ thuËt: - Sử dụng cách diễn đạt ngắn gọn, ? VÒ h×nh thøc, v¨n cô đúc. b¶n tôc ng÷ nµy cã g× - Sö dông c¸c phÐp so s¸nh,Èn dô, đặc biệt. ? V× sao nh©n d©n đối, điệp từ, ngữ… chän h×nh thøc Êy. - T¹o vÇn, nhÞp cho c©u v¨n dÔ ? C¶m nghÜ cña em nhí, dÔ vËn dông… vÒ søc sèng cña - Hs đọc ghi nhớ. nh÷ng c©u tôc ng÷ này trong đời sống hiÖn t¹i. - Gv cho hs đọc ghi nhí sgk/ 13 Hoạt động 5: Luyện tập, áp dụng, vận dụng. - Môc tiªu: - Ph¬ng ph¸p: - Thêi gian: 5 phót ThÇy Trß Chuẩn KT-KN cần đạt Ghi chó - Gv cho hs lµm bµi - Hs lµm bµi theo yªu * LuyÖn tËp tËp. cÇu cña gv. - Ngời sống, đống vàng. - Ngêi lµm ra cña chø cña kh«ng lµm ra ngêi. - Hîm cña, khinh ngêi. -Ngêi sèng cña cßn, ngêi chÕt cña hÕt. - Cña ®i thay ngêi. -Tham vµng, phô ng·i. Bíc 5: Híng dÉn tù häc ë nhµ. - Thêi gian 5 phót. - Kü thuËt: Kü thuËt gãc. + Häc thuéc lßng tÊt c¶ c¸c c©u tôc ng÷. +Vận dụng các câu tục ngữ trong đối thoại, giao tiếp. + T×m c¸c c©u tôc ng÷ gÇn nghÜa, c©u tôc ng÷ tr¸i nghÜa víi mét vµi c©u tôc ng÷ trong bµi häc. + §äc tríc bµi: Rót gän c©u. ************************************ Ngµy so¹n: Thø hai 09.01.2012 Ngµy d¹y: Thø hai 16.01.2012 Líp 7A TiÕt 80 : rót gän c©u A. Môc tiªu. I. Mức độ cần đạt: - HiÓu thÕ nµo lµ rót gän c©u, t¸c dông cña viÖc rót gän c©u. - Nhận biết đợc câu rút gọn trong văn bản. - BiÕt c¸ch sö dông c©u rót gän trong nãi vµ viÕt. II. Träng t©m kiÕn thøc, kü n¨ng. 1. KiÕn thøc. - Kh¸i niÖm c©u rót gän. - T¸c dông cña viÖc rót gän c©u. - C¸ch dïng c©u rót gän. 2. Kü n¨ng..

(17) - NhËn biÕt vµ ph©n tÝch c©u rót gän. - Rót gän c©u phï hîp víi hoµn c¶nh giao tiÕp. 3. Thái độ. RÌn ý thøc sö dông c©u rót gän cho phï hîp trong giao tiÕp. B. ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn: Mét sè c©u th¬, v¨n cã sö dông c©u rót gän. 2. Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi theo sù híng dÉn cña gi¸o viªn. C. Các hoạt động dạy và học. Bớc 1: ổn định tổ chức ( 1 phút ) Bíc 2: KiÓm tra bµi cò ( 5 phót ) - §äc thuéc c¸c c©u tôc ng÷ vÒ con ngêi, x· héi, chän ph©n tÝch mét c©u? - Nội dung của câu tục ngữ: “Không thầy đố mày làm nên” và câu “Học thầy không tày häc b¹n” cã mèi quan hÖ nh thÕ nµo? A. Hoµn toµn tr¸i ngîc nhau. . B. Bæ sung ý nghÜa cho nhau. . C. Hoµn toµn gièng nhau. .  D. GÇn nghÜa víi nhau.  Lý giải vì sao chọn phơng án đó? Bíc 3: Bµi míi Hoạt động 1: Tạo tâm thế. - Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hớng chú ý. - Ph¬ng ph¸p: ThuyÕt tr×nh. - Thêi gian 3 phót ThÇy Trß Ghi chó Trong khi nãi vµ viÕt cã nh÷ng khi chóng ta kh«ng cÇn sö -Hs nghe dụng câu có cả chủ ngữ và vị ngữ đó là khi chúng ta đã rút gän c©u. VËy khi nµo sö dông c©u rót gän? Sö dông trong - Hs ghi tªn bµi trêng hîp nµo? C« trß chóng ta t×m hiÓu bµi häc ngµy h«m nay. PhÇn 1: Híng dÉn hs t×m hiÓu thÕ nµo lµ rót gän c©u. *Hoạt động: Tri giác, phân tích, cắt nghĩa, đánh giá, khái quát. - Phơng pháp: Nêu vấn đề, vấn đáp, thuyết trình. - Kỹ thuật: Khăn trải bàn, các mảnh ghép, động não. - Thêi gian 10 phót. ThÇy Trß Chuẩn KT-KN cần đạt Ghi chó I. Híng dÉn hs t×m hiÓu I. T×m hiÓu kh¸i I.ThÕ nµo lµ rót gän c©u ? 1. VÝ dô kh¸i niÖm niÖm a. Häc ¨n, häc nãi, häc gãi, ? Đọc 2 câu SGK. So sánh sự - HS đọc. kh¸c nhau cña 2 c©u trªn? - VD a lîc bá chñ häc më. b. Chóng ta häc ¨n, häc nãi, GV gîi: ng÷ häc gãi,häc më. ? Hai c©u cã tõ nµo kh¸c hau? Từ đó giữ chức năng ng÷ ph¸p g× trong c©u? - Kh«i phôc: mäi ? T×m nh÷ng c©u tôc ng÷ cã ngêi, ngêi ta, ngthÓ lµm chñ ng÷ trong c©u? êiVN, chóng em - Tôc ng÷ lµ lêi T¹i sao cã thÓ lîc bá chñ khuyªn chung cña 2. NhËn xÐt: ng÷ ë c©u a? tÊt c¶ mäi ngêi. - Trong nãi vµ viÕt cã thÓ lîc bá mét sè thµnh phÇn lµm ? §äc 2 c©u ë phÇn 4. H·y C©u a: lîc bá CN. cho c©u ng¾n gän, th«ng tin cho biÕt thµnh phÇn nµo cña C©u b: lîc bá nßng nhanh, tr¸nh lÆp tõ ng÷. câu đợc lợc bỏ? Vì sao? cèt c©u. - Ngụ ý hành động đặc điểm ? VËy, em hiÓu thÕ nµo lµ - HS tr¶ lêi. nãi trong c©u lµ cña chung.

(18) c©u rót gän? T¸c dông cña c©u rót gän? ? §äc ghi nhí.. mäi ngêi. - Lµm cho c©u gän h¬n nhng vẫn hiểu đợc. * Ghi nhí 1 sgk/15.. * Hoạt động: Luyện tập, củng cố. - Phơng pháp: Vấn đáp, giải thích. - Kü thuËt: C¸c m¶nh ghÐp, dïng c¸c phiÕu - Thêi gian: 5 phót. ThÇy Trß Chuẩn KT-KN cần đạt Ghi chó - Gv cho hs lµm - Hs lµm bµi tËp * Bµi tËp 1 sgk/ 16. bµi tËp 1 sgk/ 16 theo nhãm. Các câu tục ngữ đợc rút gọn: Theo nhãm. - Chia sÎ bµi tËp. b. ¡n qu¶ nhí kÎ trång c©y -> Rót gän chñ ng÷. c. Nu«i lîn ¨n c¬m n»m, nu«i t»m ¨n c¬m đứng ->Rút gọn chủ ngữ. d. Tấc đất tấc vàng -> Rút gọn nòng cốt câu. PhÇn 2: Híng dÉn hs t×m hiÓu c¸ch dïng c©u rót gän. * Hoạt động: Tri giác, phân tích, cắt nghĩa, đánh giá, khái quát. - Phơng pháp: Vấn đáp, nêu vấn đề, thuyết trình… - Kỹ thuật: Khăn trải bàn, các mảnh ghép, động não… - Thêi gian 10 phót. ThÇy Trß Chuẩn KT-KN cần đạt Ghi chó II. Híng dÉn t×m hiÓu II. T×m hiÓu c¸ch dïng II. C¸ch dïng c©u rót gän. c¸ch dïng c©u rót c©u rót gän gän. ? §äc c¸c c©u v¨n SGK - HS tr¶ lêi. /15. Cho biÕt c¸c c©u - Lîc bá CN, c©u kh«ng đó thiếu thành phàn râ nghÜa, khã hiÓu. Khã - Chó ý tr¸nh hiÓu lÇm, khã nµo? Cã nªn rót gän kh«i phôc, kh«ng nªn l- hiÓu, hay thÓ hiÖn sù th« tôc, c©u nh vËy kh«ng? V× îc bá. mÊt lÞch sù. sao? MÑ ¬i…mÑ ¹. CÇn sö nh thÕ nµo cho * Ghi nhí 2 sgk/ 16. Tha mÑ…¹ phï hîp? ? Tõ c¸c vÝ dô trªn, em - HS rót ra ghi nhí. rót ra chó ý g× khi sö dông c©u rót gän? * Hoạt động: Luyện tập, củng cố. - Phơng pháp: Vấn đáp, giải thích. - Kü thuËt: C¸c m¶nh ghÐp, dïng c¸c phiÕu. - Thêi gian 5 phót. ThÇy Trß - Gv chia nhãm: - Hs th¶o luËn nhãm N1: Bµi tËp 2. tæ. N2: Bµi tËp 3. N 3: Bµi tËp 4. - Cho hs th¶o luËn. - Gọi đại diện nhóm - Cử đại diện trình tr×nh bµy. bµy. - Gv nhËn xÐt, cho ®iÓm.. Chuẩn KT-KN cần đạt Ghi chó Bài 2: Hoạt động cá nhân. Td: Lối diễn đạt ngắn gọn, súc tÝch. a.Rót gän CN( t«i, ta..) b. Rót gän chñ ng÷.( ngêi ta, vua, quan tíng) Bµi3: CËu bÐ vµ ngêi kh¸ch hiÓu lÇm nhau v× khi tr¶ lêi «ng khách, cậu bé đã dùng 3 câu rút gọn khiến ngời đọc hiểu sai ý.

(19) nghÜa c©u nãi. Bµi 4: Anh chµng trong truþªn lµ ngời phàm ăn, trả lời cộc lốc đến møc khã hiÓu, rÊt th« lç. Bíc 4: Híng dÉn tù häc ë nhµ. - Thêi gian: 5 phót. - Kü thuËt: Kü thuËt gãc. + Häc thuéc ghi nhí. + Hoµn thiÖn c¸c bµi tËp vµo vë. + §äc tríc bµi: §Æc ®iÓm cña v¨n b¶n nghÞ luËn. + T×m vÝ dô vÒ viÖc sö dông c©u rót gän thµnh c©u céc lèc, khiÕm nh·. ************************************ TuÇn 22 Ngµy so¹n: Chñ nhËt 15.01.2012 Ngµy d¹y: Thø t 18.01.2012 Líp 7A TiÕt 81: đặc điểm của văn bản nghị. luËn. A. Mục tiêu cần đạt I. Mức độ cần đạt: - NhËn biÕt c¸c yÕu tè c¬ b¶n cña bµi v¨n nghÞ luËn vµ mèi quan hÖ cña chóng víi nhau. - Biết cách vận dụng những kiến thức về văn nghị luận vào đọc- hiểu văn bản. II. Träng t©m kiÕn thøc, kü n¨ng. 1. KiÕn thøc. - §Æc ®iÓm cña v¨n b¶n nghÞ luËn víi c¸c yÕu tè luËn ®iÓm, luËn cø vµ lËp luËn g¾n bã mËt thiÕt víi nhau. 2. Kü n¨ng - Biết xác định luận điểm, luận cứ và lập luận trong một văn bản nghị luận. - Bớc đầu biết xác định luận điểm, xây dung hệ thống luận điểm, luận cứ và lập luận cho một đề bài cụ thể. 3. Thái độ RÌn kÜ n¨ng nhËn biÕt c¸c luËn ®iÓm, luËn cø, luËn chøng, lËp luËn.. B. ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn: Mét sè v¨n b¶n nghÞ luËn. 2. Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi theo híng dÉn cña gi¸o viªn. C. Các hoạt động dạy và học. 1. ổn định tổ chức. ( 1 phút ) 2. KiÓm tra bµi cò: ( 5 phót ) C©u rót gän lµ c©u: A. ChØ cã thÓ v¾ng chñ ng÷. B. ChØ cã thÓ v¾ng vÞ ng÷. C. Cã thÓ v¾ng c¶ chñ vµ vÞ ng÷. D. ChØ cã thÓ v¾ng thµnh phÇn phô cña c©u. 3.Bµi míi: Hoạt động 1: Tạo tâm thế. - Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hớng chú ý. - Ph¬ng ph¸p: ThuyÕt tr×nh. - Thêi gian 3 phót Hoạt động của thầy V¨n nghÞ luËn kh¸c víi c¸c thÓ lo¹i v¨n b¶n mµ chúng ta đã làm quen là có một hệ thống các luận ®iÓm, luËn cø, luËn chøng vµ lËp luËn. TiÕt häc ngµy. Hoạt động của trò -Hs nghe. - Hs ghi tªn bµi. Ghi chó.

(20) hôm nay cô trò chúng ta đi tìm hiểu đặc điểm của thÓ v¨n nµy. * Hoạt động 2,3,4: Tìm hiểu bài - Mục tiêu: Biết xác định luận điểm, luận cứ, lập luận. - Phơng pháp: Vấn đáp, nêu vấn đề, thuyết trình. - Kỹ thuật: Khăn trải bàn, các mảnh ghép, động não. - Thêi gian 20 phót ThÇy Trß Chuẩn KT-KN cần đạt Ghi chó GV: LuËn ®iÓm lµ ý I. LuËn ®iÓm, luËn cø vµ kiÐn, thÓ hiÖn t tëng, lËp luËn. quan ®iÓm trong bµi 1. LuËn ®iÓm. v¨n nghÞ luËn. - HS đọc. - Lµ ý kiÕn thÓ hiÖn t tëng ? Đọc văn bản “Chống - Câu nhan đề, câu: quan ®iÓm trong bµi. n¹n thÊt häc”cho biÕt Mọi ngời VN …chữ - Luận điểm 5 phải đúng luËn ®iÓm chÝnh trong đắn, chân thật, đáp ứng nhu quèc ng÷. bµi viÕt lµ g×? LuËn cÇu trong thùc tÕ. điểm đó đợc nêu ra dới Ngời đã biết chữ… d¹ng nµo vµ cô thÓ ho¸ ph¶i häc. - LuËn ®iÓm râ rµng, thµnh nh÷ng c©u v¨n nhÊt qu¸n. nµo? - Lµ linh hån cña bµi ? Luận điểm đóng vai viÕt, nã thèng nhÊt trß g× trong bµi? GV: Lí lẽ là những đạo các đoạn văn thành mét khèi. lí, lẽ phải đã đợc thừa nhận, nêu ra là đợc đồng tình. Dẫn chứng là sù viÖc, sè liÖu, b»ng chứng để xác nhận cho - HS tìm đọc luËn ®iÓm. §ã goi chung lµ luËn cø. ? ChØ râ lÝ lÏ vµ dÉn 2. LuËn cø. -Tr×nh tù nh©n qña râ - Lµ nh÷ng lý lÏ, dÉn chøng chøng trong bµi? rµng. ? NhËn xÐt vÒ dÉn lµm c¬ së cho luËn ®iÓm, chứng, lí lẽ đợc s dụng dẫn đến luận điểm. trong bµi? - LuËn cø ph¶i ch©n thËt, ? H·y chØ ra tr×nh tù lËp đúng đắn, tiêu biểu. luËn trong v¨n b¶n nµy? 3. LËp luËn. - Cách nêu luận cứ để dẫn đến luận điểm. - LËp luËn ph¶i chÆt chÏ. - Gv gọi hs đọc ghi nhí. * Ghi nhí. - Hs đọc ghi nhớ. *Hoạt động 5: Luyện tập, củng cố. - Phơng pháp: Vấn đáp giải thích. - Kü thuËt: Kh¨n tr¶i bµn, c¸c m¶nh ghÐp. - Thêi gian: 10 phót. ThÇy Trß Chuẩn KT-KN cần đạt Ghi chó -Gv gọi hs đọc văn - Hs đọc bài. LuËn ®iÓm: CÇn t¹o thãi quen b¶n: CÇn t¹o ra thãi tèt. quen tốt trong đời LuËn cø: Cã thãi quen tèt vµ sèng x· héi. - Hs tr¶ lêi. thãi quen xÊu. - Cho biÕt luËn ®iÓm, Nh÷ng luËn cø vÒ thãi quen luËn cø vµ c¸ch lËp xấu với thái độ phê phán. luËn trong bµi. Híng cã thãi quen tèt..

(21) LËp luËn: râ rµng, chÆt chÏ. Bíc 4: Híng dÉn tù häc ë nhµ. - Thêi gian 5 phót. + Häc thuéc néi dung bµi häc + Đọc phần đọc thêm. + Viết một đoạn văn nghị luận chủ đề môi trờng. + ChuÈn bÞ bµi : §Ò v¨n nghÞ luËn. ******************************* Ngµy so¹n: Thø n¨m 19.01.2012 Ngµy d¹y: Thø hai 30.01.2012 Líp 7A. TiÕt 82,83. đề văn nghị luận và việc lập ý cho bài văn nghị luận A Mục tiêu cần đạt: I. Mức độ cần đạt. - Làm quen với các đề văn nghị luận, biết tìm hiểu đề và cách lập ý cho bài văn nghị luận. II. Träng t©m kiÕn thøc kü n¨ng. 1. KiÕn thøc. - Đặc điểm và cấu tạo của đề bài văn nghị luận, các bớc tìm hiểu đề và lập dàn ý cho một đề văn nghị luận. 2. Kü n¨ng. - Nhận biết luận điểm, biết cách tìm hiểu đề và cách lập ý cho bài văn nghị luận. - So sánh để tìm ra sự khác biệt của đề văn nghị luận với các đề tự sự, miêu tả, biểu cảm. 3. Thái độ. - Có ý thức sử dụng văn nghị luận trong đời sống. B. ChuÈn bÞ. 1. Gi¸o viªn: S¸ch gi¸o khoa Ng÷ v¨n 7, tËp 2. 2. Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi theo híng dÉn cña gi¸o viªn. C. Các hoạt động dạy và học. Bớc 1: ổn định tổ chức ( 1 phút ) Bíc 2: KiÓm tra bµi cò ( 5 phót ) ? ThÕ nµo lµ luËn ®iÓm, luËn cø, lËp luËn. Bíc 3: Tæ chøc d¹y vµ häc bµi míi. Hoạt động 1: Tạo tâm thế. - Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hớng chú ý. - Ph¬ng ph¸p: ThuyÕt tr×nh. - Thêi gian 3 phót. ThÇy Trß Ghi chó -Hs nghe. Víi v¨n b¶n tù sù, miªu t¶, biÓu c¶m… tríc khi lµm bµi ngời viết phải tìm hiểu kỹ càng đề bài và yêu cầu của đề. Với văn bản nghị luận cũng vậy. Nhng đề bài văn nghị luận, - Hs ghi tên yêu cầu của bài văn nghị luận vẫn có những đặc điểm riêng. bài Hoạt động 2,3,4: Tìm hiểu bài. - Mục tiêu: Làm quen với đề văn và cách làm bài văn nghị luận. - Phơng pháp: Vấn đáp, thuyết trình. - Kỹ thuật: Khăn trải bàn, các mảnh ghép, động não. - Thêi gian 30 phót. ThÇy Trß Chuẩn KT-KN cần đạt Ghi chó GV đa bảng phụ ghi đề I. Tìm hiểu đề văn nghị trong SGK. luËn. ? Đọc các đề văn trên, có -- HS đọc. 1, Néi dung vµ tÝnh chÊt thể xem là đề bài, đầu đề -- Đợc vì đã nêu đợc của đề văn nghị luận.

(22) của bài viết đợc không? V× sao? ? Vậy căn cứ vào đâu để nhận ra các đề văn trên là đề văn nghị luận? GV: Đề nêu một vấn đề, HS có thể đồng tình hoặc phản đối. ? Tính chất của đề văn có ý nghĩa gì đối với việc lµm v¨n? GV: Tính chất của đề yêu cÇu chóng ta ph¶i hiÓu đúng vấn đề, phạm vi tính chÊt cña bµi v¨n nghÞ luËn. ? Xác định đề nêu vấn đề g×? Ph¹m vi nghÞ luËn? ? Khuynh híng t tëng cña đề là khẳng định hay phủ định? ? Đề đòi hỏi ngời viết phải lµm g×? ? Vậy khi tìm hiểu đề văn nghÞ luËn, chóng ta ph¶i lµm g×? Hoạt động 2: Lập ý. ? Xác định luận điểm cho đề bài trên? (luận điểm chÝnh, phô) ? Em hiÓu tù phô lµ g×? ? Em có tán thành vấn đề ®a ra kh«ng? V× sao? (Tù phô cã h¹i nh thÕ nµo?) Với đề này nên xây dựng tr×nh tù lËp luËn nh thÕ nµo?. ý, néi dung kh¸i qu¸t cña v¨n b¶n. §Ò nªu ra mét kh¸i niệm, một vấn đề lí luËn. §ã lµ nh÷ng nhận định, những quan ®iÓm, luËn ®iÓm. ChØ cã ph©n tÝch, chøng minh th× mới giải quyết đợc các vấn đề trên. -- Nh lêi khuyªn, tranh luËn, gi¶i thích…có tính định híng cho bµi viÕt chuÈn bÞ cho H1 th¸i độ, giọng điệu.. 2, Tìm hiểu đề văn nghị luËn. - Xác định đúng vấn đề, ph¹m vi, tÝnh chÊt cña bµi nghị luận để làm bài khỏi sai lÖch.. II. LËp ý cho bµi v¨n nghÞ luËn. -- Vấn đề tự phụ. -- Phân tích, khuyên 1, Xác định luận điểm. VD: nhñ kh«ng nªn tù 2, T×m luËn cø. phô. -- Cã h¹i: + C« lËp m×nh. HS cho 1 vµi c¸ch lËp + G©y nçi buån luËn vµ t×m ra c¸ch + Khi thÊt b¹i thêng tù hîp lý nhÊt. ty. + Cã h¹i víi mäi ngêi. 3. X©y dùng lËp luËn - ? Bµi häc h«m nay * Ghi nhí: sgk/ 23. chóng ta cÇn n¾m ch¾c - Hs kh¸i qu¸t b»ng các vấn đề cơ bản nào. môc ghi nhí. Hoạt động 5: Hớng dẫn học bài ở nhà - Thêi gian 6 phót. + Häc thuéc ghi nhí. + T×m hiÓu bµi tËp sgk TiÕt 2  Bớc 1: ổn định tổ chức ( 1 phút )  Bíc 2: KiÓm tra bµi cò ( 5 phót ) ? Em hiểu nh thế nào về việc tìm hiểu đề và việc tìm ý cho bài văn nghị luận. * Bíc 3: Bµi míi Hoạt động : Luyện tập, củng cố. - Phơng pháp: Vấn đáp, giải thích. - Kü thuËt: Kh¨n tr¶i bµn, c¸c m¶nh ghÐp, dïng c¸c phiÕu. - Thêi gian: 34 phót..

(23) Trß ThÇy - Gv cho - Hs lµm hs lµm bµi bµi theo hluyÖn tËp. íng dÉn cña gv.. Chuẩn KT-KN cần đạt. Ghi chó. III. LuyÖn tËp. -Tìm hiểu đề: + ThÓ lo¹i: NghÞ luËn. + Néi dung: S¸ch lµ ngêi b¹n cña con ngêi. -LËp ý: *Mở bài: Không có gì thay thế đợc sách trong việc nâng cao giá trị đời sống trí tuệ và tâm hồn của mình. * Th©n bµi: -S¸ch gióp ta hiÓu biÕt: + Nh÷ng kh«ng gian thÕ giíi bÝ Èn. + Những thời gian đã qua của lịch sử hoặc tơng lai mai sau để ta hiểu thực tại. -S¸ch v¨n häc ®a ta vµo thÕ giíi t©m hån con ngêi. + Cho ta th gi·n. + Cho ta những vẻ đẹp ở thế giới thiên nhiên và con ngời đã đợc khám phá lần thứ hai qua nghệ thuật. + Cho ta hiểu vẻ đẹp của ngôn từ- công cụ t duy của con ngời. Cho ta thuộc lời hay ý đẹp để giao tiếp với quanh ta. -S¸ch ngo¹i ng÷: Më réng thªm c¸nh cöa trÝ thøc vµ t©m hån. Ta cã thÕ giíi loµi ngêi trong ta. *KÕt bµi: - Ph¶i chän vµ yªu quý s¸ch. Củng cố: Trong hai cách làm sâu đây, cách nào đợc coi là đúng nhất khi thực hiện bài tập lµm v¨n nghÞ luËn? A, Tìm hiểu vấn đề nghị luận, luận điểm và tính chất của đề trớc khi viết thành bài văn hoµn chØnh. B, Tìm hiểu vấn đề nghị luận, luận điểm và tính chất của đề để lập dàn ý cho đề bài trớc khi viÕt thµnh bµi v¨n hoµn chØnh. Bíc 4: Híng dÉn tù häc ë nhµ - Häc thuéc phÇn ghi nhí. - Häc vµ so¹n bµi “Tinh thÇn yªu níc cña nh©n d©n ta”. ******************************* Ngµy so¹n: Thø s¸u 20.12.2012 Ngµy d¹y: Thø b¶y 04.02.2012 Líp 7A. TiÕt 84. Tinh thÇn yªu níc cña nh©n d©n ta Hå chÝ minh A. Môc tiªu I.Mức độ cần đạt Hiểu đợc qua văn bản chính luận chứng minh mẫu mực, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã làm s¸ng tá ch©n lý s¸ng ngêi vÒ truyÒn thèng yªu níc nång nµn cña nh©n d©n ViÖt Nam. II. Träng t©m kiÕn thøc, kü n¨ng 1.KiÕn thøc - Nét đẹp truyền thống yêu nớc của nhân dân ta. - §Æc ®iÓm nghÖ thuËt v¨n nghÞ luËn Hå ChÝ Minh qua v¨n b¶n. 2. Kü n¨ng - NhËn biÕt v¨n nghÞ luËn x· héi. - §äc – hiÓu v¨n nghÞ luËn x· héi. - Chän, tr×nh bµy dÉn chøng trong t¹o lËp v¨n b¶n nghÞ luËn chøng minh..

(24) 3. Thái độ. - Giáo dục học sinh tình yêu Tổ quốc - đó là truyền thống của dân tộc ta. B. ChuÈn bÞ. 1. Gi¸o viªn: T×m hiÓu t liÖu vÒ lßng yªu níc, t liÖu vÒ Chñ tÞch Hå ChÝ Minh. 2. Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi theo híng dÉn cña gi¸o viªn. C. Các hoạt động dạy và học. Bớc 1: ổn định tổ chức ( 1 phút ) Bíc 2: KiÓm tra bµi cò ( 5 phót ) ? §äc thuéc lßng c¸c c©u tôc ng÷ vÒ con ngêi vµ x· héi. C¶m nhËn cña em vÒ mét c©u tôc ng÷ mµ em thÝch nhÊt. Bíc 3: Tæ chøc d¹y vµ häc bµi míi. Hoạt động 1: Tạo tâm thế. - Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hớng chú ý. - Ph¬ng ph¸p: ThuyÕt tr×nh. - Kỹ thuật: Kỹ thuật động não. - Thêi gian 3 phót. ThÇy Trß Ghi chó Mùa xuân năm 1951, tại 1 khu rừng ở việt bắc, đại hội - Hs nghe Đảng lao động Việt Nam ( naylà Đảng cộng sản Việt Nam) lần thứ 2 đợc tổ chức. Hồ Chủ Tịch thay mặt BCHTWĐ đọc báo cáo chính trị quan trọng trong đó có đoạn này. Hoạt động 2: Tri giác - Mục tiêu: Nắm đợc cách đọc văn bản, bố cục… - Phơng pháp: Đọc diễn cảm, vấn đáp, thuyết trình. - Kü thuËt: D¹y häc theo gãc, kü thuËt kh¨n tr¶i bµn. - Thêi gian 6 phót. ThÇy Trß Chuẩn KT-KN cần đạt Ghi chó I. Híng dÉn t×m hiÓu I. T×m hiÓu chung. I. §äc- chó thÝch. 1. T¸c gi¶ chung. ? Nªu nh÷ng hiÓu biÕt - Hs nªu ý kiÕn. cña em vÒ t¸c gi¶. 2. T¸c phÈm - Gv cho hs đọc chú - Hs đọc chú thích. - ViÕt n¨m 1951. thÝch. ? V¨n b¶n viÕt vµo thêi gian nµo. 3. §äc ? Hoàn cảnh đất nớc ta khi đó. - HS đọc văn bản. ? §äc diÔn c¶m v¨n b¶n - HS th¶o luËn, tr¶ lêi. chó ý giäng døt kho¸t, VB nghÞ luËn.T¸c gi¶ m¹ch l¹c, t×nh c¶m tha tr×nh bµy ý kiÕn vÒ mét thiÐt tù hµo. vấn đề chính trị, xã hội ? Phơng hức biểu đạt víi hÖ thèng lÝ lÏ, dÉn chÝnh cña v¨n b¶n? V× chøng tiªu biÓu, toµn sao? diÖn, thuýÕt phôc. 4. Bè côc ? Dùa vµo c¸ch lËp luËn P1: Nhận định chung về trình bày vấn đề của tác lßng yªu níc. gi¶, h·y chØ râ bè côc cña P2: Nh÷ng biÓu hiÖn cña v¨n b¶n? lßng yªu níc. GV: §o¹n v¨n tuy ng¾n P3: NhiÖm vô cña chóng nhng rÊt hoµn chØnh cã ta. thÓ xem nh mét bµi nghÞ luËn mÉu mùc..

(25) Hoạt động 3: Phân tích, cắt nghĩa - Mục tiêu: Nắm đợc giá trị nội dung ý nghĩa, giá trị nghệ thuật của văn bản. - Phơng pháp: Đọc sáng tạo, vấn đáp, thuyết trình, nêu và giải quyết vấn đề. - Kỹ thuật: Kỹ thuật động não, kỹ thuật khăn trảI bàn… - Thêi gian 15 phót. ThÇy Trß ChuÈn KT-KN cÇn Ghi chó đạt II. Híng dÉn t×m hiÓu II. T×m hiÓu v¨n b¶n II. §äc, hiÓu v¨n b¶n. - HS đọc. v¨n b¶n. 1. Nhận định chung về C©u 1,2. tinh thÇn yªu níc cña ? §äc ®o¹n v¨n 1, cho nh©n d©n ta. biết vấn đề chủ chốt tác Tình yêu nớc ở mức độ - D©n ta cã mét lßng yªu m·nh liÖt, s«i næi, ch©n gi¶ nªu ra lµ g×? thµnh, tha thiÕt. Lßng yªu níc nång nµn. ? Em hiÓu thÕ nµo lµ - Tình yêu nớc đạt đến độ nớc đã trở thành giá trị “nång nµn yªu níc”? s©u s¾c, m·nh liÖt, trë bÒn v÷ng tr¶i qua nhiÒu TruyÒn thèng quÝ b¸u? thµnh mét gi¸ trÞ bÒn v÷ng thÕ kØ, trë thµnh tµi s¶n ? Tác giả nêu vấn đề nhất là trong đấu tranh chung cña toµn x· héi. b»ng c¸ch nµo? T¸c chèng ngo¹i x©m. Nêu vấn đề trực tiếp, rõ dông cña c¸ch nªu vÊn - Søc m¹nh cña lßng yªu rµng, m¹ch l¹c, sinh đề nh trên? níc v« cïng to lín. động, hấp dẫn. - C¸ch nghÞ luËn trùc tiÕp, ? Lßng yªu níc cña - Điệp từ:nó, hình ảnh so nêu vấn đề rõ ràng, rành nhândân ta đợc tác giả sánh, các động từ mạnh, mạch. nhÊn m¹nh trong lÜnh c¸c tÝnh tõ gîi t¶ …gîi t¶ vùc nµo? Tai sao ë lÜnh 2. BiÓu hiÖn cña tinh thÇn một cách sinh động sức vực đó lại đợc bộc lộ yªu níc. m¹nh cña lßng yªu níc m¹nh mÏ nhÊt? ? H×nh ¶nh næi bËt trong t¹o khÝ thÕ m¹nh mÏ cho a.Trong qu¸ khø Ta cã quyÒn tù hµo vÒ c©u v¨n. ®o¹n v¨n lµ g×? nh÷ng trang sö hµo hïng, Nªu luËn ®iÓm cho toµn Tìm và phan tích nét độc vẻ vang thời đại Bà Trng.. đáovề ngôn từ trong hình bài văn. ¶nh nµy? Gv: Cách diễn đạt của t¸c gi¶ kh¬i gîi cho ngêi nghe thÊy c¸i linh ho¹t, mÒm dÎo, bÒn chÆt vµ v« cïng m¹nh mÏ cña lßg yªu níc. ? §Æt trong bè côc bµi v¨n nghÞ luËn, ®o¹n më Rng rng, tù hµo. ®Çu cã vai trß ý nghÜa TN1: §Þnh híng vÒ thêi nh thÕ nao? gian lÞch sö. C¶m xóc cña t¸c gi¶ TN2: §Þnh híng vÒ ®iÒu trong ®o¹n v¨n? ? Hai tr¹ng ng÷:: “ tõ xa kiÖn. đến nay”và “mỗi khi Tổ CM biểu hiện của lòng yêu nớc đi đúng mạch quốc bị xâm lăng” đã c¶m xóc. định hớng cho văn bản nh÷ng ®iÒu g×? ? §Ó lµm râ lßng yªu níc cña nh©n d©n ta, t¸c - HS t×m trong ®o¹n v¨n. giả đã dựa vào những dÉn chøng nµo? ? Em cã nhËn xÐt g× c¸ch - HS tr¶ lêi. lËp luËn cña t¸c gi¶..

(26) ? Lßng yªu níc trong quá khứ đợc xác nhận b»ng nh÷ng dÉn chøng cô thÓ nµo? ? C¸c côm tõ “chóng ta cã quyÒn tù hµo, chóng ta ph¶i…”gîi cho ngêi đọc cảm xúc gì? ? NhËn xÐt c¸ch ®a dÉn chøng cña t¸c gi¶? ? Theo dâi ®o¹n v¨n 2, xác định vai trò của hai c©u v¨n: §ång bµo ta… ngµy tríc; Nh÷ng cö chØ …yªu níc ? §Ó chøng minh lßng yêu nớc của đòng bào ta hiện nay, tác giả đã giả đã làm gì? Nhận xét c¸ch lËp luËn cña t¸c gi¶? ? Đoạn văn đợc viết b»ng c¶m xóc nµo cña t¸c gi¶? ? §äc ®o¹n v¨n kÕt thóc, trớc khi đề ra nhiệm vụ, Bác đã phân tích sâu nh÷ng biÓu hiÖn kh¸c nhau cña tinh thÇn yªu nớc, đó là những biểu hiÖn nµo? ? Ph©n tÝch t¸c dông cña phÐp so s¸nh ë d©y? ? Em hiÓu thÕ nµo lµ lßng yªu níc trng bµy vµ lßng yªu níc dÊu kÝn? ? Trong khi bµn vÒ bæn phËn cña chóng ta, t¸c giả đã bộc lộ quan điểm yªu níc nh thÕ nµo? ? C¸ch nghÞ luËn cña đoạn văn có gì đặc sắc?. §a dÉn chøng theo lèi liÖt kª. DÉn chøng võa kh¸i qu¸t, võa cô thÓ, m« hình liên kết: “từ…đến” thÓ hiÖn nh÷ng biÓu hiÖn kh¸c nhau cña tinh thÇn yêu nớc và hành động kh¸ng chiÕn.. C¶m phôc vµ ngìng mé.. b.Trong hiÖn t¹i: Lßng yªu níc thÓ hiÖn ë mäi tÇng líp, mäi løa tuæi, mäi miÒn,b»ng nh÷ng hành động và việc làm cụ thÓ. - §a dÉn chøng chÝnh x¸c, tiªu biÓu theo lèi liÖt kª, theo m« h×nh liªn kÕt “từ…đến”. - §Ò cao, ca ngîi tinh thÇn yªu níc cña nh©n d©n ta. 3. NhiÖm vô cña chóng ta. - §éng viªn, tæ chøc tuyªn truyÒn, phh¸t huy tinh thÇn yªu níc. - Đa hình ảnh để diễn đạt lÝ lÏ.. §Ò cao tinh thÇn yªu níc cña nh©n d©n ta. Làm ngời đọc hiểu đợc gi¸ trÞ cña lßng yªu níc. Lßng yªu níc c¸ nh©n ®ang tån t¹i: cã thÓ nh×n thÊy, cã thÓ kh«ng nh×n thÊy.. - DÔ hiÓu, ®i vµo lßng ngêi. Hoạt động 4: Đánh giá, khái quát. - Mục tiêu: Khái quát đợc giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật của văn bản. - Phơng pháp: Vấn đáp, thuyết trình. - Kü thuËt: Kü thuËt m¶nh ghÐp. - Thêi gian 5 phót. ThÇy Trß Chuẩn KT-KN cần đạt III. Híng dÉn hs III. Kh¸i qu¸t kiÕn III. Ghi nhí. kh¸i qu¸t hãa kiÕn thøc 1.NghÖ thuËt: - Bè côc chÆt chÏ, lËp luËn m¹ch thøc l¹c s¸ng sña. ? Theo em, nghÖ - Hs kh¸i qu¸t bµi thuËt nghÞ luËn ë bµi häc.. Ghi chó.

(27) này có gì đặc sắc.. - LÝ lÏ thèng nhÊt víi dÉn chøng… - Giäng v¨n tha thiÕt, giµu c¶m xóc. 2. Néi dung: - Lßng yªu níc lµ gi¸ trÞ tinh thÇn cao quý. - D©n ta ai còng cã lßng yªu níc. - CÇn ph¶I thÓ hiÖn lßng yªu níc b»ng nh÷ng viÖc lµm cô thÓ.. ? Lµ ngêi yªu níc, em nhËn thøc thªm đợc điều yêu nớc nào tõ bµi “ Tinh thÇn yªu níc cña nh©n d©n ta” cña B¸c Hå.. Hoạt động 5: Hớng dẫn củng cố, luỵên tập. - Thêi gian: 5 phót. Bµi tËp1: Nét đặc sắc nghệ thuật nghị luận của bài văn này là gì? A. Sö dông biÖn ph¸p so s¸nh. B. Sö dông biÖn ph¸p Èn dô. C. Sö dông biÖn ph¸p nh©n ho¸. D. Sử dụng biện pháp so sánh và liệt kê theo mô hình “từ…đến” Bµi tËp 2: Những sắc thái nào của tinh thần yêu nớc đợc tác giả đề cập đến trong bài: A. Tiềm tàng kín đáo. B. Biểu lộ rõ ràng, đầy đủ. B. Khi thì tiềm tàng kín đáo, lúc lại biểu lộ rõ ràng, đầy đủ. C. Lu«n m¹nh mÏ, s«i sôc. ? Theo em bµi v¨n nghÞ luËn nµy cã søc thuyÕt phôc lµ do ®©u? VÒ nhµ: - Thêi gian 3 phót - Kü thuËt gãc. - Chuẩn bị bài câu đặc biệt. - Viết một đoạn văn theo mô hình “từ …đến”, nội dung tuỳ chọn. - Häc thuéc mét ®o¹n v¨n trong bµi mµ em thÝch nhÊt. *********************************. TuÇn 23 Ngµy so¹n: Chñ nhËt 29.01.2012 Ngµy d¹y: Thø Hai 06.02.2012 Líp 7A. TiÕt 85:. Câu đặc biệt. A. Môc tiªu. I. Mức độ cần đạt. - Hiểu thế nào là câu đặc biệt, tác dụng của câu đặc biệt trong văn bản. - Nhận biết đợc câu đặc biệt trong văn bản; biết phân biệt câu đặc biệt và câu rút gọn. - Biết sử dụng câu đặc biệt trong nói và viết. II. Träng t©m kiÕn thøc, kü n¨ng. 1. KiÕn thøc. - Khái niệm câu đặc biệt. - Tác dụng của việc sử dụng câu đặc biệt trong văn bản. 2. Kü n¨ng. - Nhận biết câu đặc biệt. - Phân tích tác dụng của câu đặc biệt trong văn bản. - Sử dụng câu đặc biệt phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp..

(28) B. ChuÈn bÞ. 1. Giáo viên: Các đoạn văn có sử dụng câu đặc biệt. 2. Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi theo híng dÉn cña gi¸o viªn. C. Các hoạt động dạy và học. Bớc 1: ổn định tổ chức lớp ( 1 phút ) Bớc 2: Kiểm tra bài cũ ( 5 phút ) Chọn đáp án đúng: a.Văn bản “Tinh thần yêu nớc của nhân dân ta”đề cập tới tinh thần yêu nớc của nhân dân ta trong thêi k× nµo? A. Qu¸ khø. B. HiÖn t¹i. C. Qu¸ khø vµ hiÖn t¹i. D. T¬ng lai. b. Tr×nh tù lËp luËn cña v¨n b¶n“Tinh thÇn yªu níc cña nh©n d©n ta” lµ: D©n ta cã mét lßng yªu níc nång nµn. Bæn phËn cña chóng ta ngµy nay. Lòng yêu nớc của đồng bào ta ngày nay. Lßng yªu níc trong qu¸ khø d©n téc. A.Sai. B. §óng. Bíc 3: Bµi míi. Hoạt động 1: Tạo tâm thế. - Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hớng chú ý. - Ph¬ng ph¸p: ThuyÕt tr×nh. - Thêi gian 3 phót. ThÇy Trß Ghi chó Trong khi nãi vµ viÕt chóng ta thêng sö dông c¸c lo¹i c©u kh¸c - Hs nghe. nhau trong đó có câu đặc biệt. Để hiểu đợc thế nào là câu đặc biÖt, t¸c dông cña lo¹i c©u nµy, chóng ta häc bµi ngµy h«m nay. Phần 1: Hớng dẫn hs tìm hiểu thế nào là câu đặc biệt. * Hoạt động: Tri giác, Phân tích, Cắt nghĩa, Đánh giá, khái quát. - Phơng pháp: Vấn đáp, nêu vấn đề, thuyết trình… - Kỹ thuật: Khăn trải bàn, các mảnh ghép, động não. - Thêi gian 10 phót. ThÇy Trß Chuẩn KT-KN cần đạt Ghi chó I. Híng dÉn hs t×m hiÓu I. T×m hiÓu I. Thế nào là câu đặc biệt? thế nào là câu đặc biệt. thÕ nµo lµ c©u 1. VÝ dô: ? §äcVD SGK, cho biÕt ¤i, em Thñy! TiÕng kªu söng sèt đặc biệt. c©u in ®Ëm cã cÊu t¹o nh cña c« gi¸o lµm t«i giËt m×nh. Em - HS đọc. thÕ nµo? §¸p ¸n nµo sau t«i bíc vµo líp. đây đúng: ( Kh¸nh Hoµi ) a. Đó là câu đơn bình thờng có đủ CN-VN. - §¸p ¸n c. b. Lµ c©u rót gän lîc bá CN,VN c. Là câu không xác định -HS tr¶ lêi. 2.Ghi nhớ: Câu đặc biệt là câu đợc CN, VN kh«ng cÊu t¹o theo m« h×nh CN, ? Qua ph©n tÝch trªn em VN. hiểu thế nào là câu đặc - RÇm. biÖt? - ThËt khñng GV treo b¶ng phô: X¸c khiÕp định câu đặc biệt trong ®o¹n v¨n RÇm/Mäi ngêi ngo¶nh l¹i. Hai chiÕc xe m¸y t«ng vµo nhau.ThËt khñng khiÕp..

(29) *Hoạt động: Luyện tập, củng cố. - Phơng pháp: Vấn đáp, giải thích. - Kü thuËt: C¸c m¶nh ghÐp, dïng c¸c phiÕu. - Thêi gian: 6 phót. ThÇy Trß Chuẩn KT-KN cần đạt - Gv cho hs - Hs lµm bµi Bµi 1: làm bài tập tập theo hớng Tìm câu đặc biệt và câu rút gọn: 1 sgk/29. dÉn cña gv a.Không có câu đặc biệt. ? Nªu yªu C¸c c©u rót gän: cÇu bµi tËp “ Có khi đợc trng bày trong tủ kính… dễ thấy” 1. - Hs lµm bµi “ Nhng còng cã khi cÊt giÊu….hßm” - Gv cho hs tËp theo “ NghÜa lµ ph¶i ra søc gi¶i thÝch… kh¸ng chiÕn” lµm viÖc nhãm. b. Câu đặc biệt: theo kü thuËt kh¨n “ Ba gi©y…N¨m gi©y…L©u qu¸!” tr¶i bµn. Kh«ng cã c©u rót gän. c. Câu đặc biệt: “ Mét håi cßi” Kh«ng cã c©u rót gän. d. Câu đặc biệt: “ Lá ơi!” C©u rót gän: “ Hãy kể chuyện cuộc đời bạn cho tôi nghe đi!” “ Bình thờng lắm, chẳng có gì đáng kể đâu” Phần 2: Hớng dẫn hs tìm hiểu tác dụng của câu đặc biệt. *Hoạt động: Tri giác, phân tích, cắt nghĩa, đánh giá, khái quát. - Phơng pháp: Vấn đáp, nêu vấn đề, thuyết trình. - Kỹ thuật: Khăn trải bàn, các mảnh ghép, động não. - Thêi gian 10 phót. ThÇy Trß Chuẩn KT-KN cần đạt II. Híng dÉn hs t×m II. T×m hiÓu t¸c II. Tác dụng của câu đặc biệt. 1. Một đêm mùa xuân (xác định hiÓu t¸c dông cña dụng của câu đặc thêi gian.) câu đặc biệt. biÖt. 2.TiÕng reo.TiÕng vç tay.(LiÖt kª ? §äc 4 VD SGK, - Hs đọc ví dụ th«ng b¸o sù tån t¹i cña sù vËt, xác định câu đặc biệt hiÖn tîng) vµ nªu t¸c dông cña 3.Trêi ¬i.(Béc lé c¶m xóc). tõng c©u? - HS tr¶ lêi. 4. S¬n! Em S¬n! S¬n ¬i! ChÞ An ? VËy khi sö dông ơi! (Gọi đáp) câu đặc biệt sẽ có tác dông g×? - Gv cho hs đọc ghi - Hs đọc ghi nhớ. * Ghi nhí sgk/ 29. nhí sgk/ 29. *Hoạt động: Luyện tập, củng cố. - Phơng pháp: Vấn đáp, giải thích. - Kü thuËt: C¸c m¶nh ghÐp, dïng c¸c phiÕu. - Thêi gian 6 phót. ThÇy Trß Chuẩn KT-KN cần đạt - Gv cho hs lµm -Hs lµm bµi Bµi tËp 2. bµi tËp 2 tËp 2. Các câu đặc biệt ở bài tập 1 có tác dụng:. Ghi chó. Ghi chó. Ghi chó.

(30) ? Nªu yªu cÇu bµi tËp 2.. - Xác định thời gian. - Béc lé c¶m xóc. - Gọi đáp.. Bíc 4: Híng dÉn häc sinh tù häc ë nhµ. - Thêi gian 4 phót. + Häc thuéc phÇn ghi nhí. + Hoµn thµnh c¸c bµi tËp vµo vë. + ChuÈn bÞ bµi: Bè côc vµ ph¬ng ph¸p lËp luËn trong v¨n nghÞ luËn. ************************************** Ngµy so¹n: Thø b¶y 28.01.2012 Ngµy d¹y: Thø T 08.02.2012 Líp 7A. TiÕt 86: Híng dÉn tù häc:. Bè côc vµ ph¬ng ph¸p lËp luËn trong bµi v¨n nghÞ luËn. A.Mục tiêu cần đạt I. Mức độ cần đạt - BiÕt c¸ch lËp bè côc vµ lËp luËn trong bµi v¨n nghÞ luËn. - HiÓu mèi quan hÖ gi÷a bè côc vµ ph¬ng ph¸p lËp luËn cña bµi v¨n nghÞ luËn. II. Träng t©m kiÕn thøc, kü n¨ng. 1.KiÕn thøc - Bè côc chung cña mét bµi v¨n nghÞ luËn. - Ph¬ng ph¸p lËp luËn. - Mèi quan hÖ gi÷a bè côc vµ ph¬ng ph¸p lËp luËn. 2. Kü n¨ng - ViÕt bµi v¨n nghÞ luËn cã bè côc râ rµng. - Sö dông c¸c ph¬ng ph¸p lËp luËn. 3. Thái độ - Cã ý thøc x©y dông bè côc vµ lËp luËn trong bµi v¨n nghÞ luËn. B. ChuÈn bÞ. 1. Giáo viên: Các t liệu có liên quan đến bài dạy. 2. Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi theo híng dÉn cña gi¸o viªn. C. Các hoạt động dạy và học. Bớc 1: ổn định tổ chức ( 1 phút ) Bíc 2: KiÓm tra bµi cò ( 6 phót ) a. Câu đặc biệt là gì? A. Lµ c©u cÊu t¹o theo m« h×nh CN-VN. B.Lµ c©u kh«ng cÊu t¹o theo m« h×nh CN-VN C. Lµ c©u chØ cã CN. D. Lµ c©u chØ cã VN. b.Dòng nào không nói lên tác dụng của việc sử dụng câu đặc biệt? A. Gọi đáp. B. Làm cho lời nói đợc ngắn gọn. C. LiÖt kª nh»m th«ng b¸o sù tån t¹i cña sù vËt, hiÖn tîng. Bíc 3: Tæ chøc d¹y vµ häc bµi míi Hoạt động 1: Tạo tâm thế. - Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hớng chú ý. - Ph¬ng ph¸p: ThuyÕt tr×nh. - Thêi gian 3 phót. ThÇy Trß. Ghi chó.

(31) BÊt cø mét bµi v¨n nµo khi viÕt chóng ta còng ph¶i x©y - Hs nghe. dùng bè côc ba phÇn. §èi víi v¨n nghÞ luËn ta cßn ph¶i lu ý đến phơng pháp lập luận. Bài học hôm nay chúng ta tìm hiÓu bè côc vµ ph¬ng ph¸p lËp luËn cña bµi v¨n nghÞ luËn. Hoạt động 2,3,4: Tìm hiểu bài. - Phơng pháp: Vấn đáp, nêu vấn đề, thuyết trình… - Kỹ thuật: Khăn trải bàn, các mảnh ghép, động não. - Thêi gian 20 phót. ThÇy Trß Chuẩn KT-KN cần đạt Ghi chú I. Híng dÉn t×m hiÓu bµi I. T×m hiÓu bµi I.Mèi quan hÖ gi÷a bè ? §äc l¹i V¨n b¶n “Tinh - Hs đọc bài côc vµ lËp luËn. thÇn yªu níc cña nh©n d©n 3 phÇn. 1. Bè côc. ta” và cho biết bài văn gồm P1: Nêu vấn đề.(đ1) MB: Nªu luËn ®iÓm mÊy phÇn? Néi dung tõng P2: Gi¶i quyÕt vÊn tæng qu¸t. ( 3 c©u ) phÇn? đề.(đ2,3) TB: -CM truyÒn thèng ? Mỗi phần gồm mấy đoạn? P3: Kết thúc vấn đề. yêu nớc anh hùng trong LuËn ®iÓm trong mçi ®o¹n? (®4) lÞch sö d©n téc ta ( 8 c©u - HS tr¶ lêi. ) ? VËy em rót ra kÕt luËn g× -Trong qu¸ khø LS ( 3 vÒ bè côc bµi v¨n nghÞ luËn? LuËn ®iÓm 1: D©n ta c©u ). ? Quan sát sơ đồ SGK hàng có… - Trong hiÖn t¹i ( 5 c©u ) ngang vµ hµng däc, nhËn xÐt LuËn ®iÓm 2: LÞch sö KB: Nªu kÕt luËn ( 4 về phơng pháp lập luận trong đã có… c©u ) bµi? LuËn ®iÓm3: §ång 2. C¸c ph¬ng ph¸p lËp GV gîi: bµo ta ngµy nay.. luËn trong bµi v¨n. ? C¸c hµng ngang lËp luËn LuËn ®iÓm4: Bæn theo nh÷ng quan hÖ nµo? phËn cña chóng ta… C¸c hµng däc lËp luËn theo Hµng ngang 1,2: lËp nh÷ng quan hÖ nµo? Ph©n luËn theo quan hÖ tÝch. nh©n qu¶. §Ó x¸c lËp luËn ®iÓm, Hµng ngang 1:Cã lßng yªu vµ mèi quan hÖ gi÷a c¸c níc, trë thµnh truyÒn thèng, Hµng ngang 3: Tæng phÇn, ngêi ta cã thÓ sö …nhÊn ch×m bÌ lò b¸n níc ph©n hîp. dông c¸c ph¬ng ph¸p vµ cíp níc. lËp luËn kh¸c nhau. Hàng ngang 3: Nhận định Hµng 4: Suy luËn tchung..dÉn chøng cô thÓ… ơng đồng. kÕt luËn(tæng ph©n hîp). Hµng däc 1,2: Suy Hµng ngang 4:Tõ truyÒn luận tơng đồng theo thèng mµ suy ra bæn phËn. thêi gian. Hµng däc 3: Quan hÖ nh©n qu¶. LËp luËn vµ bè côc t¹o thµnh m¹ng líi ? C¸ch lËp lu¹n nh trªn cã liªn kÕt v¨n b¶n. LËp * Ghi nhí: sgk/ 31. mèi quan hÖ nh thÕ nµo tíi luËn lµ chÊt keo g¾n bè côc bµi v¨n? bã c¸c phÇn c¸c ý cña bè côc. - Gv cho hs đọc ghi nhớ - Hs đọc ghi nhớ. Hoạt động 5: Luyện tập, củng cố. - Phơng pháp: Vấn đáp, giải thích. - Kü thuËt: Kh¨n tr¶i bµn, c¸c m¶nh ghÐp, dïng c¸c phiÕu. - Thêi gian: 10 phót. ThÇy Trß Chuẩn KT- KN cần đạt Ghi chó - Gv cho hs đọc - Hs đọc bài * Luyện tập:.

(32) bµi v¨n: Häc c¬ b¶n míi cã thÓ trë thµnh tµi lín.. - LuËn ®iÓm: Häc c¬ b¶n míi cã thÓ thµnh tµi n¨ng. - Ph¬ng ph¸p lËp luËn: KÓ mét c©u chuyÖn, tõ kÕt qu¶ c©u chuyÖn rót ra kÕt luËn. - Bố cục: + Mở bài: Dùng lối lập luận đối chiếu so sánh để nêu luận điểm… ít ai biÕt häc cho thµnh tµi. + Th©n bµi: Nªu râ dÉn chøng, kÓ l¹i c©u chuyÖn. + KÕt luËn: LËp luËn theo quan hÖ nh©n qu¶.. Bíc 4: Híng dÉn tù häc ë nhµ. - Thêi gian 5 phót. + Häc ghi nhí. + ChuÈn bÞ bµi: LuyÖn tËp vÒ ph¬ng ph¸p lËp luËn trong b×a v¨n nghÞ luËn. ************************************** Ngµy so¹n: Thø b¶y 28.01.2012 Ngµy d¹y: Thø B¶y 11.02.2012 Líp 7A. TiÕt 87, 88. LuyÖn tËp vÒ ph¬ng ph¸p lËp luËn trong v¨n nghÞ luËn. A. Mục tiêu cần đạt I. Mức độ cần đạt. - HiÓu s©u thªm vÒ ph¬ng ph¸p lËp luËn. - Vận dụng phơng pháp lập luận để tạo lập văn bản nghị luận. II. Träng t©m kiÕn thøc, kü n¨ng. 1.KiÕn thøc. - §Æc ®iÓm cña luËn ®iÓm trong v¨n nghÞ luËn. - C¸ch lËp luËn trong v¨n nghÞ luËn. 2. Kü n¨ng. - Nhận biết đợc luận điểm, luận cứ trong văn bản nghị luận. - Trình bày đợc luận điểm, luận cứ trong bài làm văn nghị luận. B. ChuÈn bÞ 1. Giáo viên: Một số câu văn, câu chuyện có liên quan đến bài học. 2. Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi theo híng dÉn cña gi¸o viªn. C. Các hoạt động dạy và học. Bớc 1: ổn định tổ chức ( 1 phút ) Bíc 2: KiÓm tra bµi cò ( 5 phót ) a. LËp luËn diÔn ra ë phÇn nµo trong bµi v¨n nghÞ luËn? A. Më bµi. B. Th©n bµi. C. KÕt bµi. D. C¶ 3 phÇn trªn. b. PhÇn më bµi cã vai trß nh thÕ nµo trong bµi v¨n nghÞ luËn.  Nêu vấn đề có ý nghĩa với đời sống xã hội mà bài văn hớng tới.  Nªu ra c¸c luËn ®iÓm sÏ triÓn khai trong phÇn th©n bµi.  Nªu ph¹m vi dÉn chøng mµ bµi v¨n sÏ sö dông.  Nªu tÝnh chÊt cña bµi v¨n. Bíc 3: Tæ chøc d¹y vµ häc bµi míi. Hoạt động 1: Tạo tâm thế. - Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hớng chú ý. - Ph¬ng ph¸p: ThuyÕt tr×nh..

(33) - Thêi gian 3 phót. ThÇy Trß Ghi chó ở các tiết học trớc chúng ta đã làm quen với văn bản nghị - Hs nghe. luận về việc xác định luận điểm, luận cứ và lập luận. Tiết học hôm nay cô trò chúng ta nhận biết đợc một cách thuần thục các vấn đề trên ở bài văn nghị luận. Hoạt động 2,3,4: Tìm hiểu bài - Môc tiªu: HiÓu s©u thªm vÒ c¸ch lËp luËn trong bµi v¨n nghÞ luËn. - Phơng pháp: Vấn đáp, nêu vấn đề, thuyết trình. - Kỹ thuật: Khăn trải bàn, các mảnh ghép, động não. - Thêi gian 16 phót. ThÇy Trß Chuẩn KT-KN cần đạt Ghi chó I. Híng dÉn t×m I. T×m hiÓu bµi I.Lập luận trong đời sống. HS đọc.N1: Luận cứ và 1. Ví dụ: hiÓu bµi. ? §äc c¸c VD SGK. kÕt luËn cã quan hÖ - H«m nay trêi ma, chóng nh©n qu¶. GV chia nhãm cho ta kh«ng ®i ch¬i c«ng viªn HS hoạt động n÷a. N? Xác định đâu là - Em rất thích đọc sách, vì - Có thể thay đổi vị trí luËn cø, ®©u lµ kÕt qua sách em học đợc nhiều luËn. VÞ trÝ cña luËn cña kÕt luËn vµ luËn cø. ®iÒu. cø vµ kÕt luËn cã thÓ - Trêi nãng qu¸, ®i ¨n kem thay đổi cho nhau ®i. - HS th¶o luËn vµ tr×nh không? Thử đổi và -> LuËn cø lµ bé phËn in bµy. nhËn xÐt? ®Ëm, bé phËn cßn l¹i lµ kÕt Mét kÕt luËn cã thÓ cã ? Rót ra kÕt luËn luËn. nhiÒu luËn cø kh¸c nhau - Mèi quan hÖ gi÷a luËn cø chung vÒ phÐp lËp luận trong đời sống? miễn là hợp lý. vµ kÕt luËn lµ mèi quan hÖ N2: Cho c¸c kÕt nh©n qu¶. luËn, t×m luËn cø. - Vị trí : Có thể thay đổi cho Rót ra kÕt luËn. nhau. N3:Cho c¸c luËn cø, * Bæ xung luËn cø cho c¸c t×m kÕt luËn. kÕt luËn: Nªu nhËn xÐt. - Em rÊt yªu trêng em v× n¬i ? Qua c¸c VD võa ®©y tõng g¾n bã víi em tõ ph©n tÝch, em h·y rót thuë Êu th¬. ra nh÷ng kÕt luËn * ViÕt tiÕp kÕt luËn cho c¸c Gièng: §Òu lµ nh÷ng chung vÒ c¸ch lËp luËn cø: luận trong đời sống? kết luận. - Ngåi m·i ë nhµ ch¸n l¾m Khác: KL trong đời đến th viện đọc sách đi. sèng hµng ngµy mang ? §äc l¹i c¸c luËn II. LËp luËn trong v¨n nghÞ tÝnh c¸ nh©n, hµm Èn. ®iÓm môc 2 SGK. luËn H·y so s¸nh víi kÕt L§ trong v¨n nghÞ luËn - LuËn ®iÓm trong v¨n nghÞ mang tÝnh kh¸i qu¸t, cã luËn mang tÝnh kh¸ch quan luËn trong lËp luËn ý nghÜa x· héi, mang đời hờng? vµ cã ý nghÜa x· héi. nghÜa têng minh, lµ c¬ ? §äc l¹i ®o¹n v¨n - LËp luËn trong v¨n nghÞ sở để triển khai các luận luận cần chặt chẽ, khoa học. nghÞ luËn: Chèng cø . n¹n thÊt häc vµ cho Mçi luËn cø chØ cho phÐp rót biÕt luËn ®iÓm trong LËp luËn trong v¨n nghÞ ra mét kÕt luËn. bài có vai trò nh thế luậnđợc diễn đạt thành mét tËp hîp c©u( mét nµo? C¸ch lËp luËn ®o¹n, v¨n b¶n) trong v¨n nghÞ luËn Lập luận trong đời sống cã g× kh¸c víi lËp diễn đạt dới hình thức luận trong đời sống mét c©u. thêng ngµy?.

(34) LuËn cø vµ luËn ®iÓm trong v¨n nghÞ luËn kh«ng linh ho¹t nh trong đời sống. Hoạt động 5: Luyện tập, củng cố. - Phơng pháp: Vấn đáp, giải thích. - Kü thuËt: Kh¨n tr¶i bµn, c¸c m¶nh ghÐp, ding c¸c phiÕu. - Thêi gian 15 phót. ThÇy Trß Chuẩn KT-KN cần đạt Ghi chó - Yªu cÇu nhãm thùc -Hs lµm bµi tËp 3/ 34 III. LuyÖn tËp hiÖn bµi tËp 3/ 34 -LuËn ®iÓm: C¸i gi¸ ph¶i tr¶ ? Xác định luận - Hs lµm bµi theo yªu cho nh÷ng kÎ dèt n¸t, kiªu ®iÓm, luËn cø, lËp cÇu cña gv. ng¹o. luËn cña truyÖn ngô - LuËn cø: ngôn “ ếch ngồi đáy + Õch sèng l©u trong giÕng, giÕng” bªn c¹nh nh÷ng con vËt bÐ nhá. + C¸c loµi vËt nµy rÊt sî tiÕng kêu vang động của ếch + Õch tëng m×nh ghª gím nh mét vÞ chóa tÓ. + Trêi ma to, níc dÒnh lªn, ®a Õch ra ngoµi. + Quen thíi cò, Õch nghªnh ngang ®I l¹i kh¾p n¬i… + Õch bÞ tr©u giÉm bÑp. -LËp luËn: Theo tr×nh tù thêi gian vµ kh«ng gian, b»ng nghÖ thuËt mét c©u chuyÖn kÓ víi nh÷ng chi tiÕt, sù viÖc cô thÓ và chọn lọc để rút ra kết luận một cách kín đáo. => Đây là cách lập luận đặc biÖt cña truyÖn ngô ng«n: Kh«ng lËp luËn trùc tiÕp mµ lËp luËn gi¸n tiÕp b»ng c©u chuyÖn kÓ… Bíc 4: Híng dÉn tù häc ë nhµ. - Thêi gian 5 phót. + Học và phân biệt đợc lập luận trong đời sống và trong văn nghị luận. + Hoµn thiÖn c¸c bµi tËp trªn líp vµo vë + Soạn bài: Sự giàu đẹp của tiếng Việt. ************************************. TuÇn 24. Ngµy so¹n: Chñ nhËt 29.01.2012 Ngµy d¹y: Thø b¶y 11.02.2012 Líp 7A V¨n b¶n §øc tÝnh gi¶n dÞ cña B¸c hå Ph¹m V¨n §ång. TiÕt 89: §äc hiÓu v¨n b¶n A.Môc tiªu.

(35) I.Mức độ cần đạt Thấy đợc đức tính giản dị là phẩm chất cao quý của Bác Hồ qua đoạn văn nghị luận đặc s¾c. II.Träng t©m kiÕn thøc kü n¨ng 1.KiÕn thøc - S¬ gi¶n vÒ t¸c gi¶ Ph¹m V¨n §ång. - Đức tính giản dị của Bác Hồ đợc biểu hiện trong lối sống, trong quan hệ với mọi ngời, trong viÖc lµm vµ trong sö dông ng«n ng÷ nãi, viÕt h»ng ngµy. - C¸ch nªu dÉn chøng vµ b×nh luËn, nhËn xÐt; giäng v¨n s«i næi nhiÖt t×nh cña t¸c gi¶. 2. Kü n¨ng - §äc - hiÓu v¨n b¶n nghÞ luËn x· héi. - §äc diÔn c¶m vµ ph©n tÝch nghÖ thuËt nªu luËn ®iÓm vµ luËn chøng trong v¨n b¶n nghÞ luËn. 3. Thái độ - Giáo dục học sinh học tập và làm theo tấm gơng đạo đức Hồ Chí Minh. B. ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn: T×m hiÓu t liÖu vÒ néi dung bµi day; Tranh ¶nh Chñ tÞch Hå ChÝ Minh trong cuộc sống đời thờng. 2. Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi theo híng dÉn cña gi¸o viªn. C. Các hoạt động dạy và học Bớc 1: ổn định tổ chức ( 1 phút ) Bíc 2: KiÓm tra bµi cò ( 3 phót ) C©u hái tr¾c nghiÖm: Cách nào trong các cách sau dùng để chứng minh cho một luận điểm trong phép lập luận chøng minh? A. Chỉ cần nêu các dẫn chứng dùng để chứng minh và phân tích các dẫn chứng ấy. B. Nêu rõ luận điểm cần chứng minh, những dẫn chứng dùng để chứng minh và những câu văn gắn kết dẫn chứng với kết luận cần đạt tới. C. Chỉ cần nêu những dẫn chứng dùng để chứng minh và những câu gắn kết dẫn chứng với kết luận cần đạt tới. D. Chỉ cần nêu luận điểm và những kết luận cần đạt tới. Bíc 3: Tæ chøc d¹y vµ häc bµi míi. Hoạt động 1: Tạo tâm thế - Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hớng chú ý. - Ph¬ng ph¸p: ThuyÕt tr×nh. - Kỹ thuật: Kỹ thuật động não. - Thêi gian 3 phót. ThÇy Trß Ghi chó ë bµi th¬ “ §ªm nay B¸c kh«ng ngñ” ( Minh HuÖ), chóng - Hs nghe ta rất xúc động trớc những hình ảnh giản dị của “ ngời cha mái tóc bạc” suốt đêm không ngủ chăm lo các chiến sĩ nh chăm sóc những đứa con thân yêu của mình. Còn hôm nay, chúng ta lại 1 lần nữa nhìn rõ phẩm chất cao đẹp này của chủ tịch Hồ Chí Minh qua 1 số đoạn văn xuôi nghị luận đặc sắc cña cè thñ tíng Ph¹m V¨n §ång, ngêi häc trß xuÊt s¾c, ngêi cộng sự đắc lực, nhiều năm với Bác Hồ. Hoạt động 2: Tri giác - Mục tiêu: Nắm đợc cách đọc văn bản, tìm hiểu tác giả, bố cục của văn bản. - Phơng pháp: Đọc diễn cảm, vấn đáp, thuyết trình. - Kü thuËt: D¹y häc theo gãc, kü thuËt kh¨n tr¶i bµn. - Thêi gian 7 phót ThÇy Trß Chuẩn KT-KN cần đạt Ghi chó I. Híng dÉn hs t×m I. T×m hiÓu chung. I. §äc, chó thÝch 1. T¸c gi¶. Sgk/54. hiÓu chung..

(36) - Gv cho hs đọc chú thÝch */54. ? Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶ PV§. ? Nªu hoµn c¶nh ra đời của tác phẩm. ? Nªu yªu cÇu khi đọc văn bản này.. - Hs đọc chú thích. - Hs nªu ý kiÕn c¸ nh©n.. 2. T¸c phÈm ViÕt nh©n kû niÖm 80 n¨m ngµy sinh Chñ tÞch Hå ChÝ Minh. - Giọng đọc: rõ ràng, 3. Đọc m¹ch l¹c, s«i næi, c¶m xóc. - Hs nghe - Gv đọc mẫu một - Hs đọc bài, 1 hs ®o¹n. nhận xét cách đọc 4. Tõ khã - Gv gọi 2 hs đọc bài của bạn. ? Nªu néi dung cña - Hs nªu néi dung 5. Bè côc c¸c chó thÝch 1,4,5,6 cña chó thÝch. - Không có đủ 3 phần: Chỉ có mở ? Hãy xác định bố - Hs nªu ý kiÕn. bµi, th©n bµi. côc cña v¨n b¶n nµy. - ThÓ lo¹i: NghÞ luËn a. Më bµi: C©u 1,2: Sù nhÊt qu¸n ? Văn bản đã kết hợp chứng minh. giữa cuộc đời cách mạng long c¸c kiÓu nghÞ luËn: trời lở đất và cuộc sống thanh Chøng minh, gi¶i b¹ch cña B¸c. thÝch, b×nh luËn. b. Th©n bµi: Cßn l¹i: Chøng minh Theo em, kiÓu nghÞ vấn đề, cách đa lí lẽ, dẫn chứng luËn nµo lµ chÝnh. lµnh m¹ch, liªn kÕt , sö dông thao t¸c tù nhiªn. Hoạt động 3: Phân tích, cắt nghĩa. - Mục tiêu: Nắm đợc giá trị nội dung, ý nghĩa, giá trị nghệ thuật của văn bản. - Phơng pháp: Đọc sáng tạo, vấn đáp, thuyết trình, nêu và giải quyết vấn đề. - Kỹ thuật: Kỹ thuật động não, kỹ thuật khăn trảI bàn. - Thêi gian: 20 phót. ThÇy Trß ChuÈn KT-KN cÇn Ghi chó đạt II.Híng dÉn t×m hiÓu II.T×m hiÓu v¨n b¶n II. T×m hiÓu v¨n - Sự thống nhất trong cuộc đời bản. v¨n b¶n cách mạng long trời lở đất và ? Qua s¸t ®o¹n v¨n 1, 1. Nhận định cho biết tác giả trình bày cuộc sống thanh bạch của Bác. chung về đức tính - Nêu về vấn đề trực tiếp, dùng giản dị của Bác về vấn đề gì? Nhận xét câu văn có 2 vế đối lập, bổ c¸ch lËp luËn cña t¸c Hå. xung cho nhau, c¸c tõ gîi c¶m: - Lµ sù nhÊt qu¸n gi¶? ? T¸c dông cña c¸ch lËp Trong s¸ng thanh b¹ch , tuyÖt giữa đời hoạt động đẹp khẳng định Bác là 1 vĩ luËn trªn? cách mạng và đời nh©n lçi l¹c, võa lµ 1 ngêi b×nh sèng b×nh thêng thêng, gÇn gòi víi nh©n d©n, cña B¸c. xua tan quan ®iÓm B¸c lµ 1 siªu LuËn ®iÓm: C¸ch nh©n huyÒn tho¹i. ? Trong v¨n nghÞ luËn, nêu vấn đề trực thêng chØ biÓu ý, Ýt biÓu - Giäng v¨n s«i næi, l«i cuèn, tiếp, câu đối lập, c¶m, nhng theo em t×nh trang träng lÝ lÏ ®anh thÐp, ng«n tõ chuÈn ng«n tõ chuÈn mùc, biÓu c¶m. mùc, biÓu c¶m. c¶m cña ngêi viÕt thÓ Luận điểm ( đức tính giản dị hiÖn trong ®o¹n viÕt lµ - Cuộc đời trong cña B¸c Hå ) s¸ng trong tõng g×? s¸ng, thanh b¹ch c©u, tõng ch÷, tõng lêi v¨n: tuyệt đẹp thái độ §iÒu rÊt quan träng....RÊt l¹ ngîi ca tin tëng. lïng...RÊt k× diÖu—BiÓu lé sù hiÓu biÕt s©u s¾c vµ t×nh c¶m quý träng, ch©n thµnh víi B¸c Hồ. Tin ở nhận định của mình, - Hs nªu ý kiÕn..

(37) ngîi ca. - Gi¶n dÞ trong t¸c phong sinh ho¹t. 2. Nh÷ng biÓu - Giản dị trong quan hệ với mọi hiện về đức tính ngêi, trong lêi nãi, bµi viÕt. gi¶n dÞ cña B¸c. a. Trong t¸c phong sinh ho¹t: - B÷a c¬m. + Bữa ăn đạm bạc, - C¸i nhµ. tiÕt kiÖm, d©n d·. - Lèi sèng. + C¸ch ¨n: ChËm - DÉn chøng chän läc, tiªu biÓu r·i, cÈn träng. giản dị đời thờng, gần gũi với + C¸ch ë: Nhµ ë mäi ngêi nªn dÔ hiÓu thuyÕt vÎn vÑn chØ cã 3 phục bạn đọc. phßng. C¸ch lµm viÖc: Suèt c¶ ngµy, suèt cả đời. b. Trong lèi sèng: - Viết th cho 1 đồng chí, nói + Quan hÖ víi mäi chuyÖn víi c¸c ch¸u miÒn nam, ngêi: Tr©n träng, tØ ®i th¨m nhµ tËp thÓ, viÖc g× B¸c mØ, yªu quý tÊt c¶ còng tù lµm kh«ng cÇn ngêi mäi ngêi. kh¸c gióp. §Æt tªn cho ngêi + Lèi sèng thanh phôc vô. b¹ch, x¶ th©n, bÒn - LËp luËn t¬ng ph¶n gi÷a t©m bØ, cÇn mÉn. hån vµ c¸ch ë cña B¸c: T©m + §êi sèng thËt sù hån “léng giã” nhµ ë chØ cã vÎn v¨n minh. vÑn 3 gian. T¸c gi¶ ngîi ca. + C¶m xóc tin t-C¸ch ë cña B¸c thanh b¹ch tao ëng, ngìng mé, ? Em h·y chØ ra c¸c c©u nh·. §a dÉn chøng theo kiÓu ngîi ca. v¨n b×nh luËn, biÓu c¶m liÖt kª, tiªu biÓu – lµm næi râ trong ®o¹n v¨n. Nªu t¸c phÈm chÊt cña B¸c trong quan dông cña c¸c c©u v¨n hÖ víi mäi ngêi: Tr©n träng, tØ Êy? mØ, yªu quý tÊt c¶ mäi ngêi. - ở sinh hoạt nhỏ đó....phục vụ. - Một đời sống nh vậy....biết bao. ? Qua những dẫn chứng - Khẳng định lối sống giản dị vµ lÝ lÏ trªn, em hiÓu g× cña B¸c, bµy tá t×nh c¶m quý vÒ B¸c? trọng của ngời viết tác động tới tình cảm, cảm xúc ngời đọc, ngêi nghe. ? Trong ®o¹n v¨n tiÕp - Tinh thÇn x¶ th©n, bÒn bØ, cÇn theo, t¸c gi¶ gi¶i thÝch vµ mÉn chu ®o¸ vµ gi¶n dÞ. b×nh luËn ntn vÒ lÝ do vµ - HS tù béc lé SGK. ý nghĩa đức tính giản dị - Ngời đợc tôi luyện trong gian cña B¸c Hå? khæ cña nh©n d©n. ? Em hiÓu g× vÒ lÝ do cña - Lèi sèng gi¶n dÞ hoµ hîp víi lèi sèng gi¶n dÞ tõ lêi c¸c gi¸ trÞ tinh thÇn kh¸c lµm giải thích sau đây của tác phẩm chất cao quý tuyệt đẹp giả: Bác Hồ sống đời cña B¸c Hå. sèng gi¶n dÞ, thanh bach nh vËy...quÇn chóng nh©n d©n? - Đó là biểu hiện của đời sống ? Em hiÓu ntn vÒ ý nghi· thùc sù v¨n minh mµ mäi ngêi ? Quan s¸t ®o¹n v¨n 3,4. Để làm rõ đức tính giản dị của Bác, tác giả đã chøng minh ë ph¬ng diÖn nµo? ? Chøng minh cho nÕp sèng gi¶n dÞ cña B¸c, dùa trªn nh÷ng chøng cí nµo? c¸c chøng cí nµy đợc nêu cụ thể bằng nh÷ng chi tiÕt nµo? Em cã nhËn xÐt g× vÒ dÉn chøng nªu trong ®o¹n v¨n? GV: Xen kÏ víi c¸c dÉn chøng t¸c gi¶ b×nh luËn, đánh giá làm cho lời văn nhá nhÑ, thÊm thÝa. ? §Ó thuyÕt phôc b¹n đọc về sự giản dị của Bác trong quan hÖ víi mäi ngời, tác giả đã nêu nh÷ng chi tiÕt cô thÓ nµo? ? C¸ch lËp luËn cña t¸c giả có gì đặc sắc?.

(38) cña lèi sèng gi¶n dÞ cña cÇn lÊy lµm g¬ng s¸ng noi theo. B¸c Hå tõ lêi b×nh luËn sau: Đời sống....thế giới - Sâu sắc, sát, đúng với con ngngày nay? êi cña B¸c. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ - Mang c¶m xóc ngìng väng. nh÷ng lêi gi¶i thÝch b×nh luËn cña t¸c gi¶? - Kh«ng cã g×.... ? §äc ®o¹n cuèi v¨n b¶n, - Níc ViÖt Nam lµ 1.... để làm sáng tỏ sự giản dị + Trong lêi nãi, bµi trong c¸ch nãi vµ viÕt viÕt. của Bác. Tác giả đã dẫn + C©u nãi bµi viÕt nh÷ng c©u nãi nµo? - §ã lµ nh÷ng c©u nãi næi tiÕng cña B¸c thËt ng¾n ? T¹i sao t¸c gi¶ l¹i dïng vÒ ý nghÜa, ng¾n gän, dÔ nhí dÔ gän dÔ hiÓu, dÔ những câu nói này để thuộc mọi ngời đều biết, đều thuéc, dÔ nhí, cã ý chøng minh cho sù sù thuéc vµ hiÓu. nghÜa s©u s¾c, cã gi¶n dÞ trong c¸ch nãi vµ - V× muèn cho quÇn chóng søc c¶m ho¸ lßng bµi viÕt cña B¸c? nhân dân hiểu đợc, làm đợc, ngêi. ? Bác đã nói thật giản dị nhớ đợc. + B¸c cã thÓ nãi vÒ nh÷ng ®iÒu lín lao. thËt gi¶n dÞ nh÷ng Tác giả đã giải thích lí ®iÓu thËt lín lao. do B¸c nãi gi¶n dÞ ntn? - C©u nãi, bµi viÕt cña B¸c cã Từ đó em hiểu thêm gì søc l«i cuèn, c¶m ho¸ lßng ngvÒ t¸c dông nh÷ng lêi êi. nãi vµ bµi viÕt cña B¸c? - Nh÷ng ch©n lÝ gi¶n dÞ mµ s©u ? T¸c gi¶ cã lêi b×nh sắc đó thâm nhập vào trái tim luËn ntn vÒ t¸c dông lêi khèi ãc cña hµng triÖu con ngêi nãi gi¶n dÞ, s©u s¾c cña đang chờ đợi nó thì đó là sức Bác Hồ? Em hiểu gì về ý mạnh vô địch, đó là chủ nghĩa nghÜa cña lêi b×nh luËn anh hïng c¸ch m¹ng-- §Ò cao nµy? søc m¹nh phi thêng cña lèi nãi GV: Tác giả đan xen giản dị và sâu sắc của Bác, đó 1 ®o¹n v¨n gi¶i thÝch, lµ søc m¹nh kh¬i dËy lßng yªu bình luận bằng lí lẽ để níc, ý chÝ c¸ch m¹ng trong më réng ®i s©u vµo vÊn quÇn chóng nh©n d©n—Kh¼ng đề bằng cách phân biệt. định tài năng có thể viết thật §o¹n v¨n võa s¬ kÕt, võa gi¶n dÞ vÒ nh÷ng ®iÒu thËt lín lµ kÕt qu¶, nhÊn m¹nh lao cña B¸c Hå. luËn ®iÓm võa rót ra bµi häc thiÕt thùc vµ chØ ra th«ng ®iÖp: H·y t×m hiÓu suy nghÜ vµ häc tËp c¸ch sèng cña B¸c. Hoạt động 4: Đánh giá, khái quát. - Mục tiêu: Khái quát đợc giá trị nội dung ý nghĩa, giá trị nghệ thuật của văn bản. - Phơng pháp: Vấn đáp, thuyết trình. - Kü thuËt: C¸c m¶nh ghÐp. - Thêi gian 5 phót. ThÇy Trß Chuẩn KT-KN cần đạt Ghi chó III.Híng dÉn hs III.Kh¸i qu¸t hãa kiÕn III. Ghi nhí. SGK/ 55 kh¸i qu¸t hãa kiÕn thøc. - KÕt hîp chøng minh víi thøc ? Em học tập đợc gì giải thích, bình luận. - Chän läc dÉn chøng cô thÓ, vÒ nghÖ thuËt viÕt v¨n nghÞ luËn chøng tiªu biÓu, gÇn gòi. - Cã thÓ bµy tá c¶m xóc, th¸i.

(39) minh cña t¸c gi¶? ? V¨n b¶n mang l¹i cho em nh÷ng hiÓu biÕt s©u s¾c nµo vÒ B¸c Hå?. độ của mình trong nghị luận. - §øc tÝnh gi¶n dÞ mµ s©u s¾c trong lèi sèng vµ lèi nãi và bài viết là 1 vẻ đẹp cao quý trong con ngêi Hå ChÝ Minh. Hoạt động 5: Luyện tập, áp dụng, vận dụng. - Thêi gian 3 phót ThÇy Trß Chuẩn KT-KN cần đạt Ghi chó - Gv cho hs lµm bµi - Hs lµm bµi tËp 1 * Bµi tËp 1 tËp 1/ 55 - Bài thơ: Hòn đá to, vọng nguyệt, bèn th¸ng råi. -V¨n: Lêi kªu gäi toµn quèc kh¸ng chiÕn, Th trung thu cña B¸c Hå göi c¸c ch¸u thiÕu niªn, nhi đồng, Th của Bác Hồ gửi các cháu häc sinh nh©n ngµy khai trêng ®Çu tiªn cña níc ViÖt Nam d©n chñ céng hßa, Di chóc… Bíc 4: Híng dÉn tù häc ë nhµ. - Thêi gian: 3 phót. - Kü thuËt: Kü thuËt gãc. +Su tầm một số tác phẩm, bài viết về đức tính giản dị của Chủ tịch Hồ Chí Minh. + Häc thuéc lßng nh÷ng c©u v¨n hay trong v¨n b¶n. + So¹n bµi: ý nghÜa v¨n ch¬ng. + Chuẩn bị bài: Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động. *********************************** TiÕt 90 : §äc thªm. Sự giàu đẹp của tiếng Việt. §Æng Thai Mai A. Mục tiêu cần đạt. I. Mức độ cần đạt. - Thấy đợc những lý lẽ, chứng cứ có sức thuyết phục và toàn diện mà tác giả đã sử dụng để lËp luËn trong v¨n b¶n. - Hiểu đợc sự giàu đẹp của tiếng Việt. II. Träng t©m kiÕn thøc, kü n¨ng. 1.KiÕn thøc. - S¬ gi¶n vÒ t¸c gi¶ §Æng Thai Mai. - Những đặc điểm của tiếng Việt. - Nh÷ng ®iÓm næi bËt trong nghÖ thuËt nghÞ luËn cña bµi v¨n. 2. Kü n¨ng. - §äc – hiÓu v¨n b¶n nghÞ luËn. - Nhận ra đợc hệ thống luận điểm và cách trình bày luận điểm trong văn bản. - Phân tích đợc lập luận thuyết phục của tác giả trong văn bản. 3. Thái độ - Giáo dục học sinh yêu tiếng Việt, hiểu sự giàu đẹp của Tiếng Việt. B. ChuÈn bÞ. 1. Gi¸o viªn: T liÖu vÒ bµi d¹y. 2. Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi theo híng dÉn cña gi¸o viªn. C. Các hoạt động dạy và học. Bớc 1: ổn định tổ choc ( 1 phút ).

(40) Bíc 2: KiÓm tra bµi cò ( 5 phót ) a. Đặc điểm của lập luận trong đời sống và trong văn nghị luận? b. Lµm bµi tËp vÒ nhµ 2 HS Bíc 3: Tæ chøc d¹y vµ häc bµi míi. Hoạt động 1: Tạo tâm thế. - Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hớng chú ý. - Ph¬ng ph¸p: ThuyÕt tr×nh. - Thêi gian 3 phót. ThÇy Trß Từ trớc cách mạng, nhà thơ Huy Cận đã viết bài thơ “ - Hs nghe. Nằm trong tiếng nói yêu thơng” trong đó có những câu duyªn d¸ng mµ s©u s¾c: N»m trong tiÕng nãi yªu th¬ng. Nằm trong tiếng việt vấn vơng 1 đời. £m nh tiÕng mÑ ®a n«i. Cè thñ tíng Ph¹m V¨n §ång còng cã nh÷ng bµi viÕt rÊt hay vÒ tiÕng ViÖt: TiÕng ViÖt cña chóng ta rÊt giµu, tiếng ta giàu bởi đời sống muôn màu, đời sống t tởng và t×nh c¶m dåi dµo cña d©n téc ta” Gi¸o s §Æng Thai Mai l¹i cã nh÷ng suy nghÜ riªng vÒ vấn đề hấp dẫn và lý thú này.. Ghi chó. Hoạt động 2: Tri giác. - Mục tiêu: Nắm đợc cách đọc văn bản, Tìm hiểu tác giả, bố cục của văn bản. - Phơng pháp: Vấn đáp, thuyết trình. - Kü thuËt: D¹y häc theo gãc, kü thuËt kh¨n tr¶i bµn. - Thêi gian 6 phót. ThÇy Trß Chuẩn KT-KN cần đạt Ghi chó I. Híng dÉn hs t×m I. T×m hiÓu chung. I. §äc – chó thÝch. hiÓu chung. 1. T¸c gi¶ ? Nªu mét vµi hiÓu - Hs nªu ý kiÕn. - §Æng Thai Mai ( 1902- 1984 ) biÕt cña em vÒ t¸c lµ nhµ gi¸o, nhµ nghiªn cøu v¨n gi¶. học, nhà hoạt động văn hóa, xã - Hs ph¸t biÓu ý kiÕn héi næi tiÕng. ? V¨n b¶n trÝch tõ c¸ nh©n. 2. T¸c phÈm. t¸c phÈm nµo. - V¨n b¶n trÝch ë phÇn ®Çu bµi tiÓu luËn: TiÕng ViÖt, mét biÓu - Giọng đọc: Rõ hiÖn hïng hån cña søc sèng d©n ? Theo em, v¨n b¶n rµng, m¹ch l¹c khi téc ( 1967 ) này ta đọc với giọng thể hiện những câu 3. §äc. nh thÕ nµo. dµi. - Gv đọc mẫu một - Hs nghe. ®o¹n. - 2 hs đọc bài. - Gv gọi 2 hs đọc bài. - Gv gọi hs đọc chú - 1 hs đọc chú thích. thÝch. - Hs nªu ý kiÕn. 4. Chó thÝch. ? V¨n b¶n nµy viÕt 5. ThÓ lo¹i theo thÓ lo¹i nµo. - Hs ph¸t biÓu. NghÞ luËn chøng minh. ? Em h·y nªu bè côc 5. Bè côc: Ba phÇn. cña bµi vµ nªu ý chÝnh cña ®o¹n. Hoạt động 3: Phân tích, cắt nghĩa. - Mục tiêu: Nắm đợc giá trị nội dung ý nghĩa, giá trị nghệ thuật của văn bản..

(41) - Phơng pháp: Đọc diễn cảm, đọc sáng tạo, vấn đáp, thuyết trình, nêu và giải quyết vấn đề. - Kỹ thuật: Kỹ thuật động não, Kỹ thuật khăn trải bàn… - Thêi gian 16 phót ThÇy Trß ChuÈn KT-KN cÇn Ghi chó đạt II. Híng dÉn t×m hiÓu II. T×m hiÓu v¨n b¶n. II. §äc- t×m hiÓu v¨n v¨n b¶n b¶n. ? §äc l¹i phÇn ®Çu v¨n - C©u v¨n “TiÕng ViÖt cã 1. Nhận định chung về gi¸ trÞ vµ phÈm chÊt b¶n, cho biÕt: C©u v¨n những đặc sắc......hay”. cña tiÕng ViÖt. nµo kh¸i qu¸t phÈm chÊt - 2 ph¬ng diÖn: a. Tiếng Việt đẹp: tiÕng ViÖt. Trong nhËn + Tiếng Việt đẹp. - Hµi hoµ vÒ ©m hëng, xét đó tác giả đã phát + Tiếng Việt đẹp. thanh ®iÖu. hiÖn phÈm chÊt tiÕng - Gi¶i thÝch luËn ®iÓm ViÖt trªn nh÷ng ph¬ng m¹ch l¹c, khóc triÕt, b»ng - TÕ nhÞ uyÓn chuyÓn trong cách đặt câu. diÖn nµo? qu¸n ng÷, ®iÖp ng÷ võa b. TiÕng ViÖt hay. ? C¸ch lËp luËn cña t¸c cã t¸c dông nhÊn m¹nh - Có khả năng diễn đạt giả có gì độc đáo? Cách vừa mở rộng ý văn. lËp luËn Êy cho ta biÕt - Đi từ kết quả đến cụ thể. t tuởng tình cảm thoả cho ta hiÓu ntn vÒ c¸i Cái hay cái đẹp của tiếng mãn yêu cầu đời sống hay, cái đẹp của tiếng ViÖt thÓ hiÖn ë sù hµi hoµ qua c¸c thêi k× lÞch sö. ViÖt? vÒ ©m hëng thanh ®iÖu, sù ? Tác giả đánh giá, giá tÕ nhÞ, uyÓn chuyÓn trong trÞ cña ng«n ng÷ b»ng cách đặt câu. c¸ch nh×n rÊt khoa häc, - Cái hay cái đẹp của tiếng rÊt c¬ b¶n, s©u s¾c mang ViÖt biÓu hiÖn ë kh¶ n¨ng tÇm nh×n kh¸i qu¸t cao diễn đạt t tởng, tình cảm (thể hiện cái nhìn và tầm thoả mãn yêu cầu đời sống 2. Biểu hiện giàu đẹp v¨n ho¸ uyªn b¸c). v¨n ho¸ d©n téc qua c¸c ?Cách nêu vấn đề mạch thời kì lịch sử (mang đậm, của tiếng Việt: a.Tiếng Việt đẹp ntn? l¹c vµ mÉu mùc tõ bè tÝnh thùc tiÔn v¨n ho¸ vµ Rµnh m¹ch trong lèi côc nhá dÕn tõng c©u lÞch sö tiÕng nãi). nãi. v¨n, h×nh ¶nh? - TiÕng ViÖt giµu chÊt + uyÓn chuyÓn trong nh¹c. c©u kÐo. ? Để chứng minh vẻ đẹp - Rất uyển chuyển trong + HÖ thèng nguyªn ©m, của tiếng Việt, tác giả đã câu cú. phô ©m phong phó, giµu dựa trên những đặc sắc - NhËn xÐt, Ên tîng cña nµo trong cÊu t¹o cña ngêi níc ngoµi sang th¨m thanh ®iÖu. nã? níc ta, trÝch lêi cña 1 gi¸o ? ChÊt nh¹c cña tiÕng s níc ngoµi, c¸c chøng cø ViÖt dîc x¸c nhËn trªn khách quan, tiêu biểu đều nh÷ng chøng cø nµo lµ ngêi níc ngoµi: trong đời sống và trong + 1 lµ nh÷ng ngêi kh«ng khoa häc? Em cã nhËn hiÓu g× vÒ tiÕng ViÖt chØ xÐt g× vÒ nh÷ng chøng cø nghe vµ c¶m nhËn. trªn? + 1 lµ 1 chuyªn gia ng«n ? TiÕp theo, t¸c gi¶ ng÷ c¶ 2 cïng thèng nhÊt chứng minh và phân tích là cùng ca ngời vẻ đẹp của vẻ đẹp của tiếng Việt ở tiÕng ViÖt. nh÷ng ph¬ng diÖn nµo Cấu tạo đặc biệt của tiếng n÷a? Em cã thÓ nªu vµi ViÖt: dÉn chøng trong th¬ v¨n + HÖ thèng ng÷ ©m phô và trong đời sống hàng ©m phong phó, giµu thanh b. TiÕng ViÖt hay ntn? ngày để minh hoạ thêm ®iÖu, giµu h×nh tîng ng÷.

(42) cho nh÷ng dÉn chøng vµ b×nh luËn cña t¸c gi¶? Gv híng dÉn hs t×m c¸c vÝ dô vÒ tôc ng÷ , ca dao các tác phẩm thơ ca đã häc mµ c¸c em cho lµ giµu chÊt nh¹c nhÊt? ? NhËn xÐt cña em vÒ c¸ch nghÞ luËn cña t¸c giả về vẻ đẹp của tiếng ViÖt? ? §äc ®o¹n v¨n tiÕp theo, cho biÕt quan niÖm cña t¸c gi¶ vÒ 1 thø tiÕng hay? ? Dùa trªn chøng cí nµo để tác giả xác nhận khả năng hay đó của tiếng ViÖt? ? Em h·y lµm râ thªm khả năng đó của tiếng ViÖt b»ng nh÷ng dÉn chøng cô thÓ trong ng«n ng÷ v¨n häc? ? NhËn xÐt c¸ch lËp luËn cña t¸c gi¶ vÒ c¸i hay cña tiÕng ViÖt trong ®o¹n v¨n trªn? ? Theo em, trong c¸c phẩm chất đẹp và hay cña tiÕng ViÖt võa ph©n tÝch phÈm chÊt nµo thuéc vÒ h×nh thøc, phÈm chÊt nµo thuéc vÒ néi dung? Quan hÖ gi÷a c¸i hay vµ cái đẹp trong tiếng Việt?. âm, cú pháp cân đối, từ vùng dåi dµo. - Hs thảo luận, hoạt động nhãm, ch¹y tiÕp søc.. - KÕt hîp chøng cø khoa học và đời sống làm cho lí lÏ trë lªn s©u s¾c. - Tho¶ m·n yªu cÇu trao đổi tình cảm. - Thoả mãn yêu cầu đời sèng v¨n häc hµng ngµy. - Dåi dµo vÒ tõ ng÷ , h×nh thức diễn đạt uyển chuyÓn, chÝnh x¸c h¬n, không ngừng đặt ra những tõ míi. - Dïng lÝ lÏ, dÉn chøng khoa häc thuyÕt phôc ngêi đọc ở sự chính xác khoa häc. - Tiếng Việt đẹp hình thức —tiÕng ViÖt hay néi dung, cái đẹp của tiếng việt đi liÒn c¸i hay, ngîc l¹i c¸i hay cũng tạo ra vẻ đẹp của tiÕng ViÖt.. + Dåi dµo vÒ tõ ng÷, hình thức diễn đạt. + Ng÷ ph¸p cµng uyÓn chuyÓn. + Không ngừng đặt ra nh÷ng tõ míi tho¶ m·n yêu cầu đời sống.....lịch sö.. Hoạt động 4: Đánh giá, khái quát. - Mục tiêu: Khái quát đợc giá trị nội dung ý nghĩa, giá trị nghệ thuật của văn bản. - Phơng pháp: Vấn đáp, thuyết trình. - Kü thuËt: Kü thuËt m¶nh ghÐp. - Thêi gian 6 phót. ThÇy Trß ChuÈn KT-KN cÇn Ghi nhí đạt III. Híng dÉn hs kh¸i III. Kh¸i qu¸t hãa III. Ghi nhí. qu¸t hãa kiÕn thøc. kiÕn thøc. ? Bµi v¨n nghÞ luËn nµy - TiÕng ViÖt lµ thø tiÕng mang l¹i cho em nh÷ng vừa đẹp vừa hay do có hiÓu biÕt s©u s¾c nµo vÒ những đặc sắc trong tiÕng ViÖt? cÊu t¹o vµ kh¶ n¨ng ? ë v¨n b¶n nµy, nghÖ thÝch øng víi lÞch sö. thuËt nghÞ luËn cña t¸c gi¶ - KÕt hîp víi gi¶i thÝch, cã g× næi bËt? chøng minh víi b×nh ? V¨n b¶n nµy cho thÊy luËn..

(43) t¸c gi¶ lµ ngêi ntn? - Lí lẽ dẫn chứng đợc ? Trong häc tËp vµ giao nªu ra mang tÝnh chÊt tiếp, em đã làm gì cho sự chính xác, khoa học giàu đẹp của tiếng Việt? thuyÕt phôc. Su tÇm, ghi l¹i nh÷ng ý - Nhµ khoa häc am hiÓu kiến nói về sự giàu đẹp, tiÕng ViÖt, tr©n träng phong phó cña tiÕng ViÖt gi¸ trÞ cña tiÕng ViÖt, vµ nhiÖm vô gi÷ g×n sù yªu vµ tin tëng vµo ttrong s¸ng cña tiÕng ViÖt ¬ng lai cña tiÕng ViÖt Hoạt động 5: Luyện tập, áp dụng, vận dụng. - Phơng pháp: Phơng pháp đóng vai. - Thêi gian 5 phót. Tìm 5 dẫn chứng thể hiện sự giàu đẹp của tiếng Việt về ngữ âm và từ vựng trong bài văn, thơ đã học, đọc thêm ở lớp 6,7. Hs hoạt động tiếp sức. Bµi tËp hç trî tr¾c nghiÖm. 1. NhËn xÐt nµo kh«ng ph¶i lµ u ®iÓm trong nghÖ thuËt cña bµi v¨n nghÞ luËn “ Sù giµu đẹp.....” a. KÕt hîp ph©n tÝch chøng minh, b×nh luËn. b. LËp luËn chÆt chÏ. c. C¸c dÉn chøng toµn diÖn s©u s¾c. d. Sö dông nhiÒu biÖn ph¸p tu tõ. 2 Kết luận của tác giả khi chứng minh sự giàu đẹp của tiếng Việt là gì? a, Tiếng Việt là thứ tiếng giàu đẹp nhất. b. Tiếng Việt là ngôn ngữ tốt nhất dùng để giao tiếp trong đời sống của ngời Việt nam. c. TiÕng ViÖt cã c¬ së ph¸t triÓn m¹nh trong t¬ng lai. d. CÊu t¹o vµ kh¶ n¨ng thÝch øng víi hoµn c¶nh lÞch sö lµ 1 biÓu hiÖn vÒ søc sèng dåi dµo cña tiÕng ViÖt. Bíc 5: Híng dÉn tù häc ë nhµ. - Thêi gian 3 phót. - Kü thuËt: Kü thuËt gãc. + Häc thuéc phÇn ghi nhí. + Lµm bµi tËp phÇn luyÖn tËp. +ChuÈn bÞ tiÕt 86. ************************************ Ngµy so¹n: Thø s¸u 10.02.2012 Ngµy d¹y: Thø hai 13.02.2012 Líp 7A TiÕt 91. Thªm tr¹ng ng÷ cho c©u A. Môc tiªu I. Mức độ cần đạt - Nắm đợc đặc điểm, công dụng của trạng ngữ; nhận biết trạng ngữ trong câu. - BiÕt më réng c©u b»ng c¸ch thªm vµo c©u thµnh phÇn tr¹ng ng÷ phï hîp. II. Träng t©m kiÕn thøc, kü n¨ng. 1.KiÕn thøc. - Mét sè tr¹ng ng÷ thêng gÆp. - VÞ trÝ cña tr¹ng ng÷ trong c©u. 2. Kü n¨ng. - NhËn biÕt thµnh phÇn tr¹ng ng÷ cña c©u. - Ph©n biÖt c¸c lo¹i tr¹ng ng÷. 3. Thái độ - RÌn ý thøc trau dåi vèn tõ, sö dông thµnh phÇn tr¹ng ng÷ trong nãi vµ viÕt..

(44) B. ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn: Mét sè c©u v¨n, ®o¹n v¨n cã sö dông thµnh phÇn tr¹ng ng÷. 2. Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi theo sù híng dÉn cña gi¸o viªn. C. Các hoạt động dạy và học. Bớc 1: ổn định tổ chức ( 1 phút ) Bíc 2: KiÓm tra bµi cò ( 5 phót ) ? Thế nào là câu đặc biệt. Tác dụng của câu đặc biệt. Bíc 3: Bµi míi. Hoạt động 1: Tạo tâm thế. - Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hớng chú ý. - Ph¬ng ph¸p: ThuyÕt tr×nh. - Thêi gian 3 phót. ThÇy Trß Ghi chó Mặc dù chỉ là thành phần phụ nhng trạng ngữ đóng vai trò t- - Hs nghe. ơng đối quan trọng thể hiện ý nghĩa của câu. Bài học hôm nay cô trò chúng ta tìm hiểu sâu thêm về đặc điểm, công dụng của tr¹ng ng÷. Hoạt động 2,3,4: Tìm hiểu bài. - Mục tiêu: Nắm đợc đặc điểm, công dụng của trạng ngữ. - Phơng pháp: Vấn đáp, nêu vấn đề, thuyết trình. - Kỹ thuật: Khăn trải bàn, các mảnh ghép, động não. - Thêi gian 20 phót. ThÇy Trß Chuẩn KT-KN cần đạt Ghi chó I. Híng dÉn t×m I. T×m hiÓu bµi I.§Æc ®iÓm cña tr¹ng ng÷. 1. VÝ dô: SGK/ 39. hiÓu bµi - Xác định trạng ngữ: - Gv yêu cầu hs đọc - Hs đọc đoạn trích + Dới bóng tre xanh đã từ lâu đời ®o¹n trÝch. sgk. ( kh«ng gian ) ? Dùa vµo kiÕn thøc - Hs tr¶ lêi. + Đời đời, kiếp kiếp ( thời gian ) đã học ở Tiểu học, + Từ nghìn đời nay ( thời gian ) hãy xác định trạng ng÷ trong mçi c©u - Hs nªu ý kiÕn. trªn. ? C¸c tr¹ng ng÷ võa tìm đợc bổ xung cho - Hs chuyển và nhận c©u nh÷ng néi dung xÐt ( cã thÓ chuyÓn g×. tr¹ng ng÷ sang c¸c vÞ ? Cã thÓ chuyÓn c¸c trÝ kh¸c nhau ) tr¹ng ng÷ nãi trªn - Hs th¶o luËn vµ tr¶ sang nh÷ng vÞ trÝ nµo lêi. trong c©u. 2. Ghi nhí: SGK / 39. ? Tõ vÝ dô trªn vµ kiến thức đã học ở Tiểu học, em hãy cho - Hs đọc ghi nhớ. biÕt: - §Æc ®iÓm cña tr¹ng ng÷? - Gv cho hs đọc ghi nhí. Hoạt động 5: Luyện tập, củng cố - Phơng pháp: Vấn đáp, giải thích. - Kü thuËt: C¸c m¶nh ghÐp, dïng c¸c phiÕu. - Thêi gian 11 phót. ThÇy Trß Chuẩn KT-KN cần đạt Ghi chó - Gv nªu yªu - Thùc hiÖn c«ng II. LuyÖn tËp.

(45) cÇu.. viÖc theo nhãm. - Chia sÎ bµi tËp.. *Bµi tËp 1 sgk/39. a. Mïa xu©n,…mïa xu©n ( chñ ng÷ vµ vÞ ng÷ ). b. Mïa xu©n ( tr¹ng ng÷ ) c. Mïa xu©n ( bæ ng÷ ) d. Mùa xuân ( câu đặc biệt ) * Bµi tËp 2 sgk/ 40. Xác định và gọi tên các trạng ngữ: -Nh b¸o tríc mïa xu©n vÒ: TN c¸ch thøc. -Khi đi qua những cánh đồng xanh: TN thời gian. - Trong cái vỏ xanh kia: TN địa điểm. - Díi ¸nh n¾ng: TN n¬i chèn - Víi kh¶ n¨ng thÝch øng: TN c¸ch thøc.. Bíc 4: Híng dÉn tù häc ë nhµ. - Thêi gian: 5 phót. - Kü thuËt: Kü thuËt gãc. + Häc thuéc phÇn ghi nhí. + Hoµn thµnh c¸c bµi tËp vµo vë. + ChuÈn bÞ bµi míi: T×m hiÓu chung vÒ phÐp lËp luËn chøng minh. *********************************** Ngµy so¹n: Thø s¸u 10.02.2012 Ngµy d¹y: Thø t 15.02.2012 Líp 7A. TiÕt 92. t×m hiÓu chung vÒ phÐp lËp luËn chøng minh A. Mục tiêu cần đạt I. Mức độ cần đạt - Hiểu mục đích, tính chất và các yếu tố của phép lập luận chứng minh. II. Träng t©m kiÕn thøc, kü n¨ng. 1. KiÕn thøc - §Æc ®iÓm cña phÐp lËp luËn chøng minh trong bµi v¨n nghÞ luËn. - Yªu cÇu c¬ b¶n vÒ luËn ®iÓm, luËn cø cña ph¬ng ph¸p lËp luËn chøng minh. 2. Kü n¨ng - NhËn biÕt ph¬ng ph¸p lËp luËn chøng minh trong v¨n b¶n nghÞ luËn. - Ph©n tÝch phÐp lËp luËn chøng minh trong v¨n b¶n nghÞ luËn. 3. Thái độ - Rèn kĩ năng nhận định (diện), phân tích đề 1 bài văn nghị luận và chứng minh. B. ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn: Mét sè v¨n b¶n chøng minh. 2. Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi theo híng dÉn cña gi¸o viªn. C. Các hoạt động dạy và học Bớc 1: ổn định tổ chức ( 1 phút ) Bíc 2: KiÓm tra bµi cò ( 5 phót ) a. C©u hái tr¾c nghiÖm? ( LÊy vÝ dô sau khi tr¶ lêi c©u hái). A. Tr¹ng ng÷ lµ: a. Lµ thµnh phÇn chÝnh cña c©u. b. Lµ thµnh phÇn chÝnh cña c©u. c. Lµ biÖn ph¸p tu tõ. d. Lµ 1 trong sè c¸c tõ lo¹i tiÕng ViÖt. B. Cã thÓ ph©n lo¹i tr¹ng ng÷ theo c¬ së nµo? a. Theo néi dung mµ chóng biÓu hiÖn..

(46) b. Theo vÞ trÝ cña chóng 1 c©u. c. Theo thành phần chính mà chúng đứng liền. d. Theo mục đích nói của câu. ViÕt 1 ®o¹n v¨n ng¾n cã sö dông c©u cã tr¹ng ng÷? Nªu ý nghÜa tr¹ng ng÷? Bíc 3: Tæ chøc d¹y vµ häc bµi míi. Hoạt động 1: Tạo tâm thế - Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hớng chú ý. - Ph¬ng ph¸p: ThuyÕt tr×nh - Thêi gian 3 phót ThÇy Trß Ghi chó Trong đời sống các em thờng sử dụng phơng pháp chứng - Hs nghe vµ minh để mọi ngời thấy đợc điều mình làm là đúng, nhất là tr- ghi tên bài ờng hợp bị hiểu lầm. Vậy làm thế nào để mọi ngời hiểu rõ vấn học. đề? Cô trò chúng ta tìm hiểu bài học ngày hôm nay. Hoạt động 2,3,4: Tìm hiểu bài. - Mục tiêu: Hiểu mục đích, tính chất và các yếu tố của phép lập luận chứng minh. - Phơng pháp: Vấn đáp, nêu vấn đề, thuyết trình. - Kỹ thuật: Khăn trải bàn, các mảnh ghép, động não. - Thêi gian: 31 phót. ThÇy Trß Chuẩn KT-KN cần đạt Ghi chó I. Híng dÉn t×m hiÓu I. T×m hiÓu bµi I. Mục đích và phơng bµi. - Chøng tá cho ngêi kh¸c tin ph¸p chøng minh. ? H·y nªu vÝ dô vµ rằng, lời nói của mình là thật + Trong đời sống con ngời cho biết: Trong đời đa bằng chứng để thuyết ta dùng sự thật để chứng sống khi nào ngời ta phục (nhân chứng, vật chứng, tỏ điều gì đó là đáng tin. cÇn chøng minh? Khi sù viÖc, sè liÖu....) + Trong v¨n nghÞ luËn cÇn chøng minh cho - §a b»ng chøng, chøng tá ý chøng minh lµ 1 ph¬ng ai đó em phải làm kiến luận điểm nào đó là ph¸p lËp luËn dïng nh÷ng nh thÕ nµo? ch©n thùc, lµm s¸ng tá sù lÝ lÏ b»ng chøng ch©n thùc ? Từ đó em hiểu đúng đắn của vấn đề. để chứng tỏ luận điểm mới chøng minh trong - Sö dông lý lÏ, dÉn chøng lµ tin cËy. đời sống là gì? lập luận chặt chẽ rõ ràng đề + C¸c lÝ lÏ dÉn chøng ph¶i ? Trong văn bản nghị khẳng định tính đúng đắn lùa chän kiÓm tra vµ ph©n luận, khi nào ngời ta của vấn đề (cách trình bày tÝch th× míi cã tÝnh thuyÕt đợc sử dụng lời văn ph¶i m¹ch l¹c thuyÕt phôc). phôc. thì làm thế nào để LuËn ®iÓm chÝnh: §õng sî chøng tá 1 ý kiÕn vấp ngã nhan đề câu nêu lận nào đó là đúng sự ®iÓm: VËy xin b¹n chí lo thật và đáng tin cậy? thất bại. ? §äc bµi v¨n LuËn ®iÓm phô: Bao lÇn b¹n “§õngsî vÊp ng·” vấp ngã. Điều đáng sợ ... cho biÕt: LuËn ®iÓm nhÊt m×nh. c¬ b¶n cña bµi v¨n? - Dùng dẫn chứng để chứng T×m nh÷ng c©u nªu minh luËn ®iÓm: VÊp ng· lµ luËn ®iÓm? thêng thÊy dÉn chøng lµ ? §Ó khuyªn ngêi ta nh÷ng ®iÒu dÓ thÊy, ai còng đừng vấp ngã bài văn có kinh nghiệm để chứng đã lập luận ntn? minh. ? C¸c dÉn chøng sù - Nh÷ng ngêi næi tiÕng còng thật đợc dẫn ra có vấp ngã những họ đã cố gắng đáng tin cậy không? vơn lên thành nhân tài thành V× sao? 5 danh nh©n thÕ giíi. ? Nh vậy mục đích - Sự thật có độ tin cậy cao. vµ ph¬ng ph¸p lËp Tiêu biểu, chính xác đợc lựa *Ghi nhớ..

(47) luËn trong bµi v¨n nghÞ luËn chøng minh lµ g×?. chän vµ thÈm tra. Cã tÝnh thuyÕt phôc cao. - Làm cho ngời đọc ngời nghe tin vµo luËn ®iÓm ®a ra b»ng chøng lÝ lÏ vµ dÉn chứng chân thực, tiêu biểu đã đợc lựa chọn, thẩm tra phân - Gv cho hs đọc ghi tÝch. nhí. - Hs đọc ghi nhớ Bíc 4: Híng dÉn häc sinh tù häc ë nhµ - Thêi gian 5 phót + Häc ghi nhí sgk + Nghiªn cøu bµi tËp *************************************** Ngµy so¹n: Thø hai 13.02.2012 Ngµy d¹y: Thø b¶y 18.02.2012 Líp 7A. TiÕt 93:. TuÇn 25 - Bµi 22. thªm tr¹ng ng÷ cho c©u. ( TiÕp theo ). A.Môc tiªu I.Mức độ cần đạt - BiÕt më réng c©u b»ng c¸ch thªm vµo c©u thµnh phÇn tr¹ng ng÷ phï hîp. - Biết biến đổi câu bằng cách tách thành phần trạng ngữ trong câu thành câu riêng. II. Träng t©m kiÕn thøc, kü n¨ng 1.KiÕn thøc - C«ng dông cña tr¹ng ng÷. - C¸ch t¸ch tr¹ng ng÷ thµnh c©u riªng. 2. Kü n¨ng - Ph©n tÝch t¸c dông cña thµnh phÇn tr¹ng ng÷ cña c©u. - T¸ch tr¹ng ng÷ thµnh c©u riªng. 3. Thái độ - BiÕt sö dông thµnh phÇn tr¹ng ng÷ cho phï hîp khi nãi vµ viÕt. B. ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn: Mét sè vÝ dô cã thµnh phÇn tr¹ng ng÷. 2. Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi theo sù híng dÉn cña gi¸o viªn. C. Các hoạt động dạy và học. Bớc 1: ổn định tổ choc ( 1 phút ) Bíc 2: KiÓm tra bµi cò ( 5 phót ) - Trình bày mục đích và phơng pháp của phép lập luận chứng minh. - KiÓm tra bµi tËp vÒ nhµ. Bíc 3: Bµi míi Hoạt động 1: Tạo tâm thế - Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hớng chú ý. - Phơng pháp: Vấn đáp, thuyết trình. - Thêi gian 1 phót ThÇy Trß Ghi chó Tiết học trớc chúng ta đã tìm hiểu đặc điểm, vị trí của trạng - Hs nghe ng÷; tiÕt häc ngµy h«m nay chóng ta cïng t×m hiÓu c«ng vµ ghi tªn dông cña tr¹ng ng÷. bµi. PhÇn 1: Híng dÉn häc sinh t×m hiÓu c«ng dông cña tr¹ng ng÷. * Hoạt động: Tri giác, phân tích, cắt nghĩa, đánh giá, khái quát..

(48) - Phơng pháp: Vấn đáp, nêu vấn đề, thuyết trình. - Kỹ thuật: Khăn trải bàn, các mảnh ghép, động não. - Thêi gian 10 phót. ThÇy Trß Chuẩn KT-KN cần đạt I. Híng dÉn t×m I. T×m hiÓu c«ng dông cña I.C«ng dông cña tr¹ng hiÓu c«ng dông cña tr¹ng ng÷. ng÷. + Thêng thêng, vµo kho¶ng 1. VÝ dô: sgk/45 tr¹ng ng÷. ? Đọc các ví dụ trong đó, sáng dậy, trạng ngữ chỉ SGK. T×m tr¹ng ng÷ thêi gian. + Trªn giµn hoa thiªn lÝ, trong c¸c c©u v¨n tr¹ng ng÷ chØ n¬i chèn. trªn? + Chỉ độ tám. chín giờ ? Gäi tªn c¸c tr¹ng s¸ng, tr¹ng ng÷ chØ thêi ngữ vừa tìm đợc? ? Theo em cã nªn lîc gian. + Trªn nÒn trêi trong trong, c¸c bá tr¹ng ng÷ tr¹ng ng÷ chØ n¬i chèn. trong 2 vÝ dô tren + Về mùa đông, trạng ngữ kh«ng? V× sao? chØ thêi gian. ? Trong 1 bµi v¨n + Kh«ng—c¸c tr¹ng ng÷ bá nghÞ luËn, em ph¶i x¾p xÕp luËn cø theo xung nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt, lµm cho c©u miªu t¶ nh÷ng tr×nh tù nhÊt định thời gian, không thêm khách quan, chính xác 2. Ghi nhớ: sgk/46 h¬n. gian, nh©n qu¶. Tr¹ng ng÷ cã vai trß + Nèi kÕt c¸c c©u trong g× trong viÖc thÓ hiÖn ®o¹n, c¸c ®o¹n víi nhau tr×nh tù lËp luËn Êy? lµm cho v¨n b¶n m¹ch l¹c, lËp luËn chÆt chÏ, cã søc thuyÕt phôc. ? Qua c¸c vÝ dô, cho Hoµn c¶nh tr¶ lêi nh môc ghi nhí SGK/ 46. biÕt c«ng dông cña tr¹ng ng÷? Hoạt động: Luyện tập, củng cố - Phơng pháp: Vấn đáp, giải thích. - Kü thuËt: C¸c m¶nh ghÐp, ding c¸c phiÕu. - Thêi gian 5 phót ThÇy Trß Chuẩn KT-KN cần đạt - Gv cho hs - Hs lµm bµi Bµi tËp 1: Nªu c«ng dông cña tr¹ng ng÷. lµm bµi tËp tËp. - ë lo¹i bµi thø nhÊt..ë lo¹i bµi thø 2 (bæ sung - Nªu yªu cÇu - Hs nªu th«ng tin, t×nh huèng). Võa cã t¸c dông liªn bµi tËp 1. kÕt (chØ tr×nh tù lËp luËn). - §· bao lÇn...LÇn ®Çu chËp ch÷ng biÕt ®i...LÇn ®Çu tËp b¬i...LÇn ®Çu ch¬i bãng bµn...Lóc cßn ®i häc phæ th«ng...VÒ m«n ho¸ (chØ tr×nh tù lËp luËn cã t¸c dông liªn kÕt lµm v¨n b¶n m¹ch l¹c, dÔ hiÓu). PhÇn 2: Híng dÉn häc sinh t×m hiÓu t¸ch tr¹ng ng÷ thµnh c©u riªng. * Hoạt động: Tri giác, phân tích, cắt nghĩa, đánh giá, khái quát. - Phơng pháp: Vấn đáp, nêu vấn đề, thuyết trình. - Kỹ thuật: Khăn trảI bàn, các mảnh ghép, động não. - Thêi gian 10 phót ThÇy Trß Chuẩn KT-KN cần đạt I.Híng dÉn hs t×m II.T×m hiÓu t¸ch tr¹ng II.T¸ch tr¹ng ng÷ thµnh hiÓu t¸ch tr¹ng ng÷ thµnh c©u riªng. c©u riªng. + Lµ 1 c©u rót gän, cïng 1.VÝ dô: ng÷ thµnh c©u. Ghi chó. Ghi chó. Ghi chó.

(49) víi tr¹ng ng÷ “ §Ó tù hµo Ngêi ViÖt Nam ngµy nay riªng. với tiếng nói của mình” bổ có lý do đầy đủ và vững ? §äc vÝ dô SGK xung cho nßng cèt c©u “ chắc để tự hào với tiếng nói 146. C©u in ®Ëm trong vÝ dô trªn cã g× Ngêi ViÖt Nam..v÷ng của mình. Và để tin tởng ch¾c”: Cã thÓ ghÐp vµo đặc biệt? h¬n n÷a vµo t¬ng lai cña câu 1 để trở thành câu có 2 nó. ? Nh vËy, trong trtr¹ng ng÷. êng hîp trªn tr¹ng ( §Æng Thai Mai ) + Nhấn mạnh đợc ý cần ngữ đã tách thành câu riêng. Việc tách diễn đạt (trạng ngữ 2). + T¹o nhÞp ®iÖu cho c©u c©u nh trªn cã t¸c 2. Ghi nhí 2 sgk/ 47. v¨n. dông g×? §©y lµ 1 thao t¸c t¸ch c©u th- + Cã gi¸ trÞ tu tõ (béc lé ờng gặp nhằm đặt đ- niềm tin tơng lai tiếng ViÖt). ợc mục đích nhất định. Hoạt động: Luyện tập, củng cố - Phơng pháp: Vấn đáp, giải thích. - Kü thuËt: C¸c m¶nh ghÐp, dïng c¸c phiÕu. - Thêi gian 5 phót ThÇy Trß Chuẩn KT-KN cần đạt Ghi chó - Gv cho hs - Hs lµm bµi Bµi tËp 1: Nªu c«ng dông cña tr¹ng ng÷. lµm bµi tËp 2 tËp theo híng - ë lo¹i bµi thø nhÊt..ë lo¹i bµi thø 2 (bæ sung vµ bµi tËp 3 dÉn cña gv. th«ng tin, t×nh huèng). Võa cã t¸c dông liªn theo nhãm. kÕt (chØ tr×nh tù lËp luËn). - §· bao lÇn...LÇn ®Çu chËp ch÷ng biÕt ®i...LÇn ®Çu tËp b¬i...LÇn ®Çu ch¬i bãng bµn...Lóc cßn ®i häc phæ th«ng...VÒ m«n ho¸ (chØ tr×nh tù lËp luËn cã t¸c dông liªn kÕt lµm v¨n b¶n m¹ch l¹c, dÔ hiÓu). Bài tập 2: Xác định và nêu tác dụng của trạng ngữ đợc tách thành câu riêng. + N¨m 72 nhÊn m¹nh thêi ®iÓm hi sinh cña nh©n vËt). + Trong lóc...bån chån nhÊn m¹nh th«ng tin ë nßng cèt c©u. Bµi tËp3: 2 hoµn c¶nh trªn b¶ng (Hs ho¹t động cá nhân). Hoạt động 4: Hớng dẫn tự học ở nhà. - Thêi gian 5 phót. - Kü thuËt: Kü thuËt gãc. + Häc thuéc c¸c phÇn ghi nhí. + Hoµn thµnh c¸c bµi tËp vµo vë. + Ôn tập phần tiếng Việt để giờ sau kiểm tra 45 phút. *************************************** Ngµy so¹n: Chñ nhËt 19.02.2012 Ngµy d¹y: Thø hai 20.02.2012 Líp 7A. TiÕt 94:. T×m hiÓu chung vÒ phÐp lËp luËn chøng minh ( TiÕp theo ) A. Mục tiêu cần đạt ( Nh tiết 1 ) B. ChuÈn bÞ.

(50) C. Các hoạt động dạy và học. Bớc 1: ổn định tổ chức ( 1 phút ) Bíc 2: KiÓm tra bµi cò ( 5 phót ) ? ThÕ nµo lµ phÐp lËp luËn chøng minh. Bíc 3: Tæ chøc d¹y vµ häc bµi míi Hoạt động 1: Tạo tâm thế. - Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hớng chú ý. - Ph¬ng ph¸p: ThuyÕt tr×nh - Thêi gian 3 phót ThÇy Trß ở tiết học trớc chúng ta đã hiểu đợc thế nào là phép lập luận - Hs nghe và chứng minh. Hôm nay cô trò chúng ta xác định luận điểm, ghi tªn bµi t×m luËn cø vµ lËp luËn tõ mét v¨n b¶n cô thÓ. So s¸nh c¸ch häc. lËp luËn chøng minh trong hai v¨n b¶n kh¸c nhau. Hoạt động: Luyện tập - Phơng pháp: Vấn đáp, giải thích. - Kü thuËt: C¸c m¶nh ghÐp. - Thêi gian 31 phót. ThÇy Trß Chuẩn KT-KN cần đạt ? Đọc bài văn: -Hs đọc bài LuËn ®iÓm chÝnh: kh«ng sî sai lÇm. “Kh«ng sî sai v¨n. C©u nªu luËn ®iÓm: lÇm”. Bµi v¨n + Một ngời...không tự lập đợc. nªu luËn ®iÓm + NÕu b¹n .....lµ g×. g×? H·y t×m + Nh÷ng ngêi s¸ng suèt ...m×nh. những câu văn -Hs thảo luận + Bạn sợ nớc...ngoại ngữ...cho đời. nªu luËn ®iÓm? nhãm. + NÕu sî h·i...thÊt b¹i lµ mÑ... ? §Ó chøng + Ch¼ng ai thÝch...tiÕn lªn. minh luËn - Những lí lẽ hiển nhiên, đợc chọn lọc, phân ®iÓm ngêi viÕt tÝch chÆt chÏ, giµu søc thuyÕt phôc. đã nêu ra - Dùng niều lí lẽ để chứng minh, phân tích lí nh÷ng luËn cø lẽ để tạo sức thuyết phục cho luận điểm. nµo? LuËn ®iÓm chÝnh: TiÕng ViÖt lµ thø ? Nh÷ng luËn -Hs so s¸nh. tiÕng...nhÊt. cø Êy hiÓn Luận cứ: Tiếng mẹ đẻ là tiếng của những nhiªn cã tÝnh ngời thân yêu trong gia đình. thuyÕt phôc - TiÕng mµ h»ng ngµy em vÉn nãi n¨ng trß kh«ng? - Hs th¶o luËn truyÖn.. nhê nã mµ em më réng tÇm hiÓu ? C¸ch lËp nhãm. biết, bộc lộ đợc những tâm t tình cảm.... luËn cña bµi - TiÕng cña quª h¬ng, cña tuæi th¬, thÇy v¨n cã g× kh¸c c«... so víi bµi “ - TiÕng cña tæ tiªn cha «ng... §ïng sî vÊp - Tiếng nói dân tộc thiêng liêng- đáng quý ng·”? đáng tự hào. Bµi tËp bæ trî: - Kh«ng cã thø tiÕng d©n téc nµo l¹i uyÓn Chøng minh chuyÓn, giµu ©m ®iÖu, phong phó nh tiÕng tiÕng ViÖt lµ ViÖt. thø ng«n ng÷ Đọc bài văn “Có hiểu đời mới hiểu văn”: mà đáng yêu + T×m luËn ®iÓm luËn cø. nhÊt cña em + Ph©n tÝch lËp luËn kÕt hîp lÝ lÏ vµ dÉn chøng. Bíc 4: Híng dÉn tù häc ë nhµ. - Thêi gian 5 phót. - Kü thuËt: Kü thuËt gãc. + Häc thuéc phÇn ghi nhí.. Ghi chó. Ghi chó.

(51) + Tìm dẫn chứng và lí lẽ cần có để chứng minh: “Quê hơng em đang từng ngày đổi mới”. + ChuÈn bÞ bµi: C¸ch lµm bµi v¨n nghÞ luËn chøng minh. ************************************* Ngµy so¹n: Thø b¶y 18.02.2012 Ngµy d¹y: Thø t 22.02.2012 Líp 7A TiÕt 95 c¸ch lµm bµi v¨n lËp luËn chøng minh A.Mục tiêu cần đạt I. Mức độ cần đạt - HÖ thèng hãa nh÷ng kiÕn thøc cÇn thiÕt ( vÒ t¹o lËp v¨n b¶n, vÒ v¨n b¶n lËp luËn chøng minh ) để việc học cách làm bài văn chứng minh có cơ sở chắc chắn hơn. - Bớc đầu hiểu đợc cách thức cụ thể trong việc làm một bài văn lập luận chứng minh, những ®iÒu cÇn lu ý vµ nh÷ng lçi cÇn tr¸nh trong lóc lµm bµi. II. Träng t©m kiÕn thøc kü n¨ng 1.KiÕn thøc - C¸c bíc lµm bµi v¨n lËp luËn chøng minh. 2. Kü n¨ng Tìm hiểu đề, lập ý, lập dàn ý và viết các phần, đoạn trong bài văn chứng minh. 3. Thái độ RÌn ý thøc thùc hiÖn c¸c bíc lµm bµi tríc khi viÕt bµi v¨n. B.ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn: C¸c ®o¹n v¨n chøng minh tiªu biÓu. 2. Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi theo sù híng dÉn cña gi¸o viªn. 3. Các hoạt động dạy và học Bớc 1: ổn định tổ chức ( 1 phút ) Bíc 2: KiÓm tra bµi cò ( 5 phót ) ? ThÕ nµo lµ phÐp lËp luËn chøng minh. Bíc 3: Tæ chøc d¹y vµ häc bµi míi. Hoạt động 1: Tạo tâm thế. - Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hớng chú ý. - Ph¬ng ph¸p: ThuyÕt tr×nh. - Thêi gian 2 phót. ThÇy Trß Ghi chó Quy tr×nh lµm mét bµi v¨n nghÞ luËn chøng minh còng -Hs nghe. n»m trong quy tr×nh lµm mét bµi v¨n nghÞ luËn, mét bµi v¨n nãi chung. NghÜa lµ nhÊt thiÕt cÇn ph¶i tu©n thñ lÇn lît c¸c bíc: + Tìm hiểu đề + T×m ý vµ lËp ý + Viết từng đoạn -> đến bài hoàn chỉnh; + §äc l¹i vµ söa ch÷a -> hoµn thµnh bµi viÕt. Nhng víi kiÓu bµi nghÞ luËn chøng minh vÉn cã nh÷ng cách thức cụ thể riêng phù hợp với đặc điểm của kiểu bài - Hs ghi tªn bµi nµy. Hoạt động 2,3,4: Tìm hiểu bài. - Môc tiªu: §äc, quan s¸t vµ ph©n tÝch, kh¸i qu¸t, hÖ thèng hãa néi dung c¸c kiÕn thøc. - Phơng pháp: Vấn đáp, nêu vấn đề, thuyết trình. - Kỹ thuật: Khăn trải bàn, các mảnh ghép, động não. - Thêi gian 15 phót..

(52) ThÇy I. Híng dÉn t×m hiÓu bµi -Cho đề văn: Nhân dân ta thêng nãi: “Cã chÝ th× nªn”. Hãy chứng minh tính đúng đắn của câu tục ngữ đó. -Đọc kĩ đề văn và cho biết: Luận điểm mà đề bài yêu cầu là gì? Luận điểm đó thể hiÖn trong nh÷ng c©u nµo? ChØ cã ü nghÜa g×? ? Víi luËn ®iÓm trªn, bµi viÕt cã nh÷ng luËn cø nµo? Vµ lËp luËn ra sao?. Trß I. T×m hiÓu bµi. -- §Ò nªu 1 t tëng thÓ hiÖn b»ng c©u tôc ng÷ “cã nªn” ý trÝ quyÕt t©m häc vµ rÌn luyÖn “ chÝ lµ hoµi b·o lÝ tëng, ý trÝ, nghÞ lùc, hoµi b·o lÝ tëng cña con ngêi trong cuéc sèng. --Câu tục ngữ khẳng định vai trò to lín cña ý chÝ, nghÞ lùc... -- XÐt vÒ lÝ lÏ: bÊt cø viÖc g× dï là giản đơn nếu không chuyên t©m, kiªn tr× còng kh«ng thÓ lµm đợc: cụ thể... -- XÐt vÒ thùc tÕ: cã rÊt nhiÒu ? C¨n cø vµo kiÕn thøc vµ tÊm g¬ng nªu cao ý chÝ.... häc vÒ bè côc cña bµi v¨n a. Më bµi: Nªu vai trß quan nghÞ luËn. H·y lËp dµn ý cho träng cña “lý tëng ý chÝ, nghÞ lùc đề bài trên? trong cuéc sèng mµ c©u tôc ng÷ đã đúc kết. Đó là 1 chân lí. b. Chøng minh luËn ®iÓm. -- VÒ lÝ: ChÝ lµ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt... Kh«ng chÝ th× kh«ng lµm.... -- VÒ thùc tÕ: Nh÷ng tÊm g¬ng vît khã. c. KÕt bµi: Mäi ngêi nªn tu d? Theo em, khi viÕt më bµi ìng, ý chÝ b¾t ®Çu b»ng viÖc nhá. cÇn lËp luËn kh«ng? Më bµi còng cÇn ph¶i lËp luËn: ? ChØ ra c¸c c¸ch lËp luËn -- Đi thẳng vào vấn đề(mở bài1). trong c¸c më bµi trong -- Suy từ cái chung đến cái riêng SGK? Ba cách lập luận đó (më bµi 2). kh¸c xa nhau vÒ c¸ch lËp -- Suy tõ t©m lý con ngêi (më luËn ntn? Theo em c¸c c¸ch bµi 3). më bµi Êy cã phï hîp víi Phù hợp--Đều nêu đợc luận điểm yêu cầu của đề bài không? cÇn chøng minh. ? Làm thế nào để đoạn đầu -- Dïng tõ chuyÓn tiÕp ( thËt vËy, tiên của thân bài liên kết với đúng vậy...). Viết các câu văn mở bài? Và, cần làm gì để khẳng định chân lí. ®o¹n sau cña th©n bµi liªn -- ViÕt c©u chuyÓn ®o¹n vµ giíi kết với đoạn trớc đó? thiÖu luËn ®iÓm míi. ? Ngoµi nh÷ng c¸ch nãi: -- HS th¶o luËn. §óng nh vËy, thËt vËy...cã c¸ch nµo n÷a kh«ng? ? Theo em nªn viÕt ®o¹n -- Theo tr×nh tù : ThÕ nµo lµ? T¹i ph©n tÝch lÝ lÏ ntn? Nªn ph©n sao? Lµm thÕ nµo? tÝch lÝ lÏ nµo tríc? Nªn nªu lÝ lÏ tríc råi ph©n tÝch sau hay ngîc l¹i? ? T¬ng tù nh vËy, nªn viÕt -- LÊy dÉn chøng trong cuéc. ChuÈn KT-KN Ghi chó cần đạt I. C¸c bíc lµm bµi v¨n lËp luËn chøng minh. 1. Tìm hiểu đề vµ t×m ý. -- Xác định yêu cÇu chung cña đề bài. -- X©y dùng luËn ®iÓm, luËn cø.. 2. LËp dµn ý. a. Më bµi: nªu luËn ®iÓm. b. Th©n bµi: Nªu lÝ lÏ vµ dẫn chứng để chøng tá luËn ®iÓm míi lµ đúng. c. KÕt bµi: Khẳng định ý nghÜa cña luËn ®iÓm ( cÇn h« øng víi më bµi). 3. ViÕt bµi.. - Kü thuËt kh¨n tr¶i bµn.

(53) ®o¹n dÉn chøng ntn?. ? §äc l¹i c¸c phÇn kÕt bµi (Sgk ), vµ nhËn xÐt: KÕt bµi đã hô ứng với mở bài cha? §· cho thÊy luËn ®iÓm cÇn chøng minh cha? ? Qua ph©n tÝch, em thÊy phÇn kÕt bµi cã vai trß vµ cần đảm bảo yêu cầu gì? ? ViÖc lµm cÇn thiÕt khi söa bµi? ? Qua ph©n tÝch vÝ dô, rót ra kÕt luËn vÒ c¸c bíc lµm v¨n nghÞ luËn chøng minh? II. Híng dÉn hs rót ra ghi nhí.. sèng: Nh÷ng tÊm g¬ng b¹n bÌ— dÉn chøng thêi gian ( qu¸ khø vµ hiÖn t¹i), trong níc vµ ngoµi níc ( kh«ng gian ), c¸c lÜnh vùc kh¸c nhau.... --KÕt bµi h« øng víi më bµi. -- Më bµi trùc tiÕp - kÕt bµi khẳng định vấn đề, nêu bài học. -- Më bµi suy tõ chung - riªng kết bài nêu ý để khẳng định luận ®iÓm. -- KÕt bµi ph¶i 1 lÇn n÷a cho thấy tính đúng đắn của luận điểm từ đó rút ra bài học. -- So¸t lçi ( chñ yÕu lçi chÝnh t¶, dùng từ, viết câu, diễn đạt ). 4. Söa bµi.. II. Ghi nhí -- HS tr¶ lêi nh ghi nhí ( 50).. II.Ghi nhí. SGK/ 50.. Hoạt động 5: Luyện tập, củng cố. - Phơng pháp: Vấn đáp, giải thích. - Kü thuËt: Kh¨n tr¶i bµn, c¸c m¶nh ghÐp, dïng c¸c phiÕu. - Thêi gian 18 phót ThÇy Trß Chuẩn KT- KN cần đạt Ghi chó H×nh thøc luyÖn - Hs lµm viÖc + Cả câu tục ngữ và lời dạy của Bác đều tËp: theo nhãm. mang ý nghÜa khuyªn nhñ con ngêi ph¶i Chia líp thµnh bÒn lßng kh«ng nªn n¶n chÝ. 2 nhãm, mçi - Hs th¶o luËn + Khi chøng minh c©u “cã c«ng...nªn kim” nhãm th¶o luËn cÇn nhÊn m¹nh chiÒu th¶o luËn: HÔ bÒn bØ, 1 đề. Theo trình ý chí quyết tâm, thì mọi việc khó đến mấy tù c¸c bíc lµm còng cã thÓ hoµn thµnh. v¨n nghÞ luËn + Khi chøng minh bµi “ kh«ng cã viÖc g× chøng minh. khã...” cÇn chó ý dÕn 2 chiÒu thuËn nghÞch. Mét mÆt, nÕu lßng kh«ng bÒn th× không làm đợc việc, còn đã quyết chí thì việc dù lớn lao phi thờng ( đào núi, lấp biển ) cũng có thể làm đợc. Bíc 4: Híng dÉn tù häc ë nhµ - Thêi gian 4 phót. - Häc thuéc phÇn ghi nhí. - Lập dàn ý chi tiết cho 2 đề bài. - Chuẩn bị đề bài cho tiết “ Luyện tập lập luận chứng minh”. *************************************.

(54) Ngµy so¹n: Chñ nhËt 19.02.2012 Ngµy d¹y: Thø b¶y 25.02.2012 Líp 7A TiÕt 96 kiÓm tra tiÕng viÖt I. Mục tiêu cần đạt: - Củng cố kiến thức cơ bản về trạng ngữ đã học. - Rèn kĩ năng xác định nhận diện các kiến thức về câu rút gọn, câu đặc biệt, trạng ngữ, kĩ n¨ng viÕt ®o¹n v¨n.. II. Lªn líp.. 1. ổn định tổ chức. ( 1 phút ) 2. Tæ chøc häc sinh lµm bµi kiÓm tra: PhÇn I : Tr¾c nghiÖm Chọn đáp đúng. A) §©u lµ c©u rót gän tr¶ lêi cho c©u hái: “ H»ng ngµy, cËu dµnh thêi gian cho viÖc g× nhiÒu nhÊt?” ? a. Hằng ngày mình dành thời gian cho việc đọc sách nhiều nhất. b. §äc s¸ch lµ viÖc m×nh dµnh nhiÒu thêi gian nhÊt. c. Tất nhiên là đọc sách. d. §äc s¸ch. B) C©u nµo trong c©u sau ®©y lµ c©u rót gän: a. Ai cũng học đi đôi với hành. b. Anh trai tôi học đi đôi với hành. c. Học đi đôi với hành. d. Rất nhiều ngời học đi đôi với hành. C) Câu đặc biệt là gì: a. Lµ c©u cÊu t¹o theo m« h×nh chñ, vÞ ng÷. b. Lµ c©u kh«ng cÊu t¹o theo m« h×nh chñ, vÞ ng÷. c. Lµ c©u chØ cã chñ ng÷. d. Lµ c©u chØ cã vÞ ng÷. D) Trong các câu sau câu nào là câu không đặc biệt. a. Giê ra ch¬i. b. TiÕng suèi chÈy rãc r¸ch. c. Cánh đồng làng. d. C©u truyÖn cña bµ t«i. E) Trong các dòng sau, dòng nào không nói nên tác dụng của việc sử dụng câu đặc biệt. a. Béc lé c¶m xóc. b. Gọi đáp. c. Làm cho lời văn đợc rút gọn. d. Liệt kê, thông báo sự hoạt động của sự vật hiện tợng. G) Tr¹ng ng÷ lµ g×. a. Lµ thµnh phÇn chÝnh trong c©u. b. Lµ thµnh phÇn phô trong c©u. c. Lµ biÖn ph¸p tu tõ trong c©u. d. Lµ 1 trong sè c¸c tõ lo¹i tr¹ng ng÷ . F) Cã thÓ ph©n lo¹i tr¹ng ng÷ theo c¬ së nµo. a. Theo néi dung mµ chóng biÓu thÞ. b. Theo vÞ trÝ cña chóng trong c©u. c. Theo thành phần chính nào chúng đứng liền trớc hoặc liền sau trong câu. d. Theo mục đích nói của câu. H) G¹ch ch©n tr¹ng ng÷ trong c©u v¨n sau: Trong kho tµng v¨n häc ViÖt Nam, tôc ng÷, ca dao, d©n ca lµ nh÷ng viªn ngäc quý nhÊt..

(55) PhÇn 2: Tù luËn. ViÕt 1 ®o¹n v¨n ng¾n 6—8 c©u theo ph¬ng thøc nghÞ luËn chøng minh víi luËn ®iÓm xuÊt ph¸t lµ: §äc s¸ch cã lîi. Trong ®o¹n v¨n, em dïng c©u cã tr¹ng ng÷. §¸p ¸n, biÓu ®iÓm Phần I ( 4 điểm ). 1/2 đ’ trên 1 câu đúng. A: d, B: c, C: b, D: b, E: c, G: b, F: a, H trong kho tµng v¨n häc ViÖt Nam. PhÇn 2 ( 6 ®iÓm ). * Néi dung: + Đúng chủ đề, đúng luận điểm. + Trình bày đợc vai trò, ích lợi của sách đối với con ngời và cách đọc sách sao cho có lợi. * H×nh thøc: + Đoạn văn dúng hình thức, đủ số lợng câu, đúng phơng pháp nghị luận chứng minh. + Luận điểm đợc trình bày sáng rõ, dẫn chứng lí lẽ chính xác, tiêu biểu phù hợp với luận ®iÓm. + LËp luËn chÆt chÏ khoa häc. + Tác dụng đợc câu có trạng ngữ. *Thu bµi, nhËn xÐt giê kiÓm tra. ******************************** TuÇn 26 Ngµy so¹n: Chñ nhËt 19.02.2012 Ngµy d¹y: Thø b¶y 25.02.2012 Líp 7A TiÕt 97. LuyÖn tËp lËp luËn chøng minh A. Mục tiêu cần đạt: I. Mức độ cần đạt - Kh¾c s©u nh÷ng hiÓu biÕt vÒ c¸ch lµm bµi v¨n lËp luËn chøng minh. - Vận dụng những hiểu biết đó vào việc làm một bài văn chứng minh cho một nhận định, một ý kiến về một vấn đề xã hội gần gũi, quen thuộc. II. Träng t©m kiÕn thøc, kü n¨ng. 1. KiÕn thøc Cách làm bài văn lập luận chứng minh cho một nhận định, một ý kiến về một vấn đề xã héi gÇn gòi, quen thuéc. 2. Kü n¨ng - Tìm hiểu đề, tìm ý, lập dàn ý và viết các phần, đoạn trong bài văn chứng minh. 3. Thái độ RÌn luyÖn ý thøc thùc hiÖn c¸c bíc lµm bµi v¨n chøng minh. B. ChuÈn bÞ 1. Giáo viên: Nghiên cứu bài theo các đề trong sgk. 2. Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi theo híng dÉn cña gv. C. Các hoạt động dạy và học Bớc 1: ổn định tổ choc ( 1 phút ) Bíc 2: KiÓm tra bµi cò ( 5 phót ) C©u hái tr¾c nghiÖm: a. PhÇn më bµi trong bµi chøng minh, ngêi viÕt cÇn nªu nh÷ng néi dung g×? + Các dẫn chứng đợc sử dụng trong bài. + C¸c luËn ®iÓm cÇn chøng minh. + C¸c lÝ lÏ cÇn sö dông trong bµi. + Vấn đề cần nghị luận và định hớng chứng minh. b. PhÇn th©n bµi ngêi viÕt cÇn lµm g×? + Nêu lí lẽ và dẫn chứng, chứng tỏ luận điểm là đúng đắn..

(56) + ChØ cÇn nªu dÉn chøng. + ChØ cÇn gäi tªn luËn ®iÓm. + Nêu ý nghĩa của luận điểm đã đợc chứng minh. c. PhÇn kÕt bµi cÇn h« øng víi phÇn nµo? + Th©n bµi. + Më bµi. + C¶ th©n vµ më bµi. + Kh«ng víi phÇn nµo. Bíc 3: Tæ chøc d¹y vµ häc bµi míi Hoạt động 1: Tạo tâm thế - Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hớng chú ý. - Ph¬ng ph¸p: ThuyÕt tr×nh - Thêi gian 1 phót. ThÇy Trß Ghi chó Các tiết học trớc chúng ta đã tìm hiểu lý thuyết về văn - Hs nghe chứng minh. Tiết học này ta tìm hiểu về một đề bài cụ thể. Hoạt động 2,3,4,5: Hớng dẫn luyện tập. - Phơng pháp: Vấn đáp, giải thích - Kü thuËt: Kh¨n tr¶i bµn, c¸c m¶nh ghÐp. - Thêi gian 33 phót Bớc 1: Tìm hiểu đề, tìm ý. a. Đọc và xác định yêu cầu của đề bài. Đề bài: Chứng minh rằng nhân dân ta từ xa đến nay luôn sống theo đạo lí Uống níc nhí nguån vµ ¡n qu¶ nhí kÎ trång c©y. Gîi ý: ? Đề yêu cầu chứng minh vấn đề gì? Em hiểu “Uống nớc nhớ nguồn” và “Ăn quả nhớ kẻ trång c©y” nghÜa lµ g×? ? Với đề trên, có cần viết 1 đoạn văn ngắn để diễn giải rõ điều cần chứng minh không? Nếu cÇn th× viÕt ntn? Thö viÕt? - Rất cần, ( 2 câu tục ngữ dùng nối nói ẩn dụ, kín đáo, sâu sắc, cần diễn giải cho ngời đọc hiểu đúng và rõ vấn đề). - Hai câu tục ngữ diễn đạt không giống nhau nhng cùng nêu lên 1 bài học đạo lí về lẽ sống và tình nghĩa cao đẹp của con ngời. Đó là lòng biết ơn, nhớ về cội nguồn của ngời trồng cây, ngời uống nớc. Ngời ăn quả chín thơm ngon, nhất định không thể quên công lao của ngêi trång c©y vÊt v¶ sím h«m. Ngêi uèng níc trong lµnh h·y nhí dÕn n¬i céi nguån dßng nớc. Biết ơn, nhớ ơn là truyền thống đạo đức làm nên bản sắc tình cảm và vẻ đẹp phẩm chất t©m hån ngêi ViÖt Nam. ? Tìm hiểu những biểu hiện của đạo lí “Uống nớc nhớ nguồn” và “Ăn quả nhớ kẻ trồng c©y” trong thùc tÕ cuéc sèng. DÉn chøng: + Con ch¸u biÕt ¬n, kÝnh yªu «ng bµ tæ tiªn. + C¸c lÔ héi v¨n ho¸ híng vÒ céi nguån, vÒ c¸c anh hïng d©n téc. + Tôn sùng và nhớ ơn với những ngời có công với đất nớc ( 27/7). + Toµn d©n biÕt ¬n §¶ng, B¸c Hå, c¸ch m¹ng. + Học trò biết ơn thầy cô giáo ( học trò thầy Chu Văn An dám lấy cái chết để trả ơn thầy, học trò Nguyễn Đình Chiểu đến chịu tang thầy....). ? §¹o lÝ “Uèng níc nhí nguån” vµ “¡n qu¶ nhí kÎ trång c©y” cho em suy nghÜ g×. dẫn chứng: Đạo lí về lòng biết ơn đã trở thành truyền thống tốt đẹp, thể hiện bản sắc văn hoá sống đẹp không thể thiếu trong tâm hồn mỗi ngời dân Việt Nam. Bíc 2: LËp dµn ý. ( Học sinh thảo luận nhóm bổ xung dàn bài đã chuẩn bị ở nhà cho đầy đủ, cử đại diện trình bµy ). Trong phÇn th©n bµi cÇn lu ý, nªn tr×nh bµy c¸c biÓu hiÖn cña lßng biÕt ¬n theo tr×nh tù thêi gian ( däc theo chiÒu dµi lÞch sö ), s¾p xÕp theo 2 luËn ®iÓm chÝnh..

(57) + Từ xa dân tộc Việt Nam đã nhớ tới cội nguồn, biết ơn những ngời làm ra thành quả cho m×nh hëng nh÷ng niÒm vui h¹nh phóc vui síng trong cuéc sèng. + Đến nay, đạo lí ấy vẫn đợc những con ngời thời hiện đại tiếp tục phát huy. Bíc 3: ViÕt ®o¹n v¨n. Chia nhãm viÕt ®o¹n më bµi ( theo nh÷ng c¸ch kh¸c nhau), th©n bµi ( theo tõng luËn ®iÓm ), kÕt bµi th¶o luËn trong nhãm vµ tr×nh bµy tríc líp. Bíc 4: Söa bµi Hoạt động 3: Hớng dẫn về nhà. - Thêi gian 5 phót. - Trình bày các bớc hoàn thành đề bài sau: Dân gian ta có câu tục ngữ “ Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng”? Nhng có bạn lại bảo “ Gần mực cha chắc đã đen, gần đèn cha chắc đã r¹ng”. Em h·y chøng minh thuyÕt phôc b¹n Êy theo ý cña em. - Chuẩn bị bài : Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động. ************************************ Ngµy so¹n: Chñ nhËt 26.02.2012 Ngµy d¹y: Thø hai 27.02.2012 Líp 7A TiÕt 98 Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động A. Môc tiªu I. Mức độ cần đạt - Hiểu thế nào là câu chủ động và câu bị động. - Nhận biết câu chủ động và câu bị động trong văn bản. II. Träng t©m kiÕn thøc kü n¨ng 1. KiÕn thøc - Khái niệm câu chủ động và câu bị động. - Mục đích chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động và ngợc lại. 2. Kü n¨ng - Nhận biết câu chủ động và câu bị động. 3. Thái độ - Có ý thức chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động và ngợc lại trong khi nói, viết. B. ChuÈn bÞ 1. Giáo viên: Một số câu văn có sử dụng câu chủ động và câu bị động. 2. Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi theo híng dÉn cña gi¸o viªn. C. Các hoạt động dạy và học. Bớc 1: ổn định tổ choc ( 1 phút ) Bíc 2: KiÓm tra bµi cò ( 5 phót ) ? H·y chøng minh r»ng: B»ng nh÷ng dÉn chøng cô thÓ,tiªu biÓu, lÝ lÏ s¾c bÐn, c¸ch lập luận rõ ràng, Phạm Văn Đồng đã làm nổi bật: đức tính giản dị của Bác Hồ Dïng c¸c bµi tËp tr¾c nghiÖm trong cuèn bµi tËp ng÷ v¨n 7 kiÓm tra HS. Điền đúng sai vào các nhận định sau: A. Giản dị là một đức tímh, một phẩm chất nổi bật và nhất quán trong đời sống sinh hoạt, trong quan hÖ víi mäi ngêi, trong c«ng viÖc vµ c¶ trong lêi nãi, bµi viÕt cña chñ tÞch Hå ChÝ Minh. B. Ngời đọc, ngời nghe còn biết đợc sự giản dị của Bác thông qua chính tác phẩm văn học do ngêi s¸ng t¸c. C. Trong phép lập luận chứng minh, ngời viết tuyệt đối không đợc bày tỏ thái đọ, tình cảm đối với vấn đè đang chứng minh. Bíc 3: Tæ chøc d¹y vµ häc bµi míi. Hoạt động 1: Tạo tâm thế. - Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hớng chú ý. - Ph¬ng ph¸p: ThuyÕt tr×nh - Thêi gian 3 phót..

(58) ThÇy Trß Ghi chó Câu văn cũng nh cuộc đời, cuộc đời luôn luôn đổi thay thì - Hs nghe và câu văn cũng phải luôn luôn thay đổi để thỏa mãn những ghi tªn bµi. nhu cầu giao tiếp của con ngời; trong dó việc chuyển đổi các cặp câu chủ động, bị động thơng ứng là một trong những cách góp phần cho việc giao tiếp trở nên sinh động vµ cã hiÖu qu¶ h¬n. Bµi häc h«m nay chóng ta t×m hiÓu kh¸i niệm của hai loại câu này và tác dụng của việc chuyển đổi chóng. Phần 1: Hớng dẫn học sinh tìm hiểu khái niệm về câu chủ động và câu bị động. * Hoạt động: Tri giác, phân tích, cắt nghĩa, đánh giá, khái quát. - Phơng pháp: Vấn đáp, nêu vấn đề, thuyết trình… - Kỹ thuật: Khăn trảI bàn, các mảnh ghép, động não. - Thêi gian 10 phót. ThÇy Trß Chuẩn KT-KN cần đạt Ghi chó I. Híng dÉn hs t×m I. T×m hiÓu kh¸i I. Câu chủ động và câu bị hiểu khái niệm câu niệm câu chủ động động. 1. VÝ dô: chủ động và câu bị và câu bị động. a.Mäi ngêi yªu mÕn em. -HS đọc ví dụ động. a.Chủ ngữ: Mọi ngời b. Em đợc mọi ngời yêu mến. - Gv yªu cÇu hs t×m b.Chñ ng÷: Em hiÓu môc I.1 sgk: ? So s¸nh cÊu t¹o vµ ý nghÜa cña hai c©u a Gièng: néi dung diÔn và b ( Chủ ngữ trong đạt c©u cã t¸c dông biÓu Kh¸c:CN a chØ chñ thể biểu thị đối tợng thÞ néi dung g×?) thực hiện hành động ? VËy tõ c¸c vÝ dô trªn, em hiÓu thÕ nµo híng vµo ngêi, vËt 2. Ghi nhí: là câu chủ động, câu khác. - Câu chủ động là câu có chủ ngữ CN b chØ kh¸ch bị động? chØ ngêi, vËt thùc hiÖn mét ho¹t thể,đối tợng đợc -Nã kh¸c nhau nh hành động của ngời, động hớng vào ngời, vật khác. thÕ nµo? - Câu bị động là câu chủ ngữ chỉ vËt kh¸c híng vµo. ngời, vật đợc hoạt động của ngời, vËt kh¸c híng vµo. * Hoạt động: Luyện tập, củng cố - Phơng pháp: Vấn đáp, giải thích. - Kü thuËt: C¸c m¶nh ghÐp, dïng c¸c phiÕu. - Thêi gian 5 phót. ThÇy Trß Chuẩn KT-KN cần đạt Ghi chó - Gv cho hs lµm - Hs lµm bµi * Bài tập: Tìm câu bị động tơng ứng với các bµi tËp. tập theo sự h- câu chủ động sau: íng dÉn cña 1. Ngời lái đò đẩy thuyền ra xa. gv. 2. NhiÒu ngêi tin yªu B¾c. 3. Ngời ta chuyển đá lên xe. 4. MÑ röa ch©n cho em bÐ. 5. Bọn xấu ném đá lên tàu hỏa. Câu bị động tơng ứng: 1.Thuyền đợc ( ngời lái đò ) đẩy ra xa. 2. Bắc đợc ( nhiều ngời ) tin yêu. 3. Đá đợc ( ngời ta ) chuyển lên xe. 4. Em bé đợc ( mẹ ) rửa chân cho. 5. Tàu hỏa bị ( bọn xấu ) ném đá lên..

(59) Phần 2: Hớng dẫn học sinh tìm hiểu mục đích của việc chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động. * Hoạt động: Tri giác, phân tích, cắt nghĩa, đánh giá, khái quát. - Phơng pháp: Vấn đáp, nêu vấn đề, thuyết trình. - Kỹ thuật: Khăn trải bàn, các mảnh ghép, động não. - Thêi gian: 10 phót. ThÇy Trß Chuẩn KT-KN cần đạt Ghi chó II.Híng dÉn hs t×m II.T×m hiÓu môc II.Mục đích của việc chuyển hiểu mục đích của đích chuyển đổi câu đổi câu chủ động thành câu bị việc chuyển đổi câu chủ động thành câu động. 1.VÝ dô: sgk/ 57. chủ động thành câu bị động. bị động. -Chän c©u b, nã t¹o ra sù liªn kÕt Đọc các ví dụ ở mục -HS đọc đoạn văn. Câu trớc đã nói về 2? Thuû th«ng qua chñ ng÷ “ Em ? Em sÏ chän c©u a -Hs tr¶ lêi tôi”. Do đó để hợp lôgích thì câu hay câu b để điền sau tiếp tục nói về chủ ngữ đó. vµo chç trèng? V× - Hs tr¶ lêi -Thay đổi cách diễn đạt, tránh sao? lÆp m« h×nh c©u, t¹o liªn kÕt c©u. ? VËy t¸c dông cña việc chuyển đổi câu 2. Ghi nhí: sgk/ 58. chủ động sang câu bị động với mục đích g×? * Hoạt động: Luyện tập, củng cố. - Phơng pháp: Vấn đáp, giải thích. - Kü thuËt: C¸c m¶nh ghÐp, dïng c¸c phiÕu. - Thêi gian 5 phót. ThÇy Trß - Gv cho hs lµm bµi - Hs lµm bµi tËp theo tËp sgk/58 theo híng dÉn cña gv. nhãm. - Hs th¶o luËn theo nhãm.. Chuẩn KT-KN cần đạt * LuyÖn tËp: Các câu bị động trong hai đoạn v¨n lµ: -§o¹n 2: T¸c gi¶ mÊy vÇn th¬ luôn đợc tôn làm đơng thời đệ nhÊt thi sÜ Gi¶i thÝch lý do: -Ngoµi viÖc tr¸nh lÆp m« h×nh câu, câu bị động còn góp phần t¹o sù liªn kÕt néi dung chÆt chÏ h¬n, cô thÓ: Ngêi ®Çu tiªn = ThÕ L÷ = T¸c gi¶ tËp MÊy vÇn th¬… lµ c¸c từ ,ngữ đồng nghĩa có điều kiện. Chúng đợc dùng làm phơng tiện liªn kÕt c©u -> Gäi lµ phÐp thÕ đồng nghĩa miêu tả.. Bài tập SGK: Hoạt động tập thể GV cho HS thi tiếp sức giữa các đôi:Theo dãy bàn - Một đội đặt câu chủ động. - Đội kia chuyển câu bạn đặt sang câu bị động - Bµi tËp tr¾c nghiÖm §iÒn tiÕp vµo chç chÊm cho phï hîp: + Câu bị động là............................... Ghi chó - Kü thuËt kh¨n tr¶i bµn..

(60) + Câu chủ động là.............................. Bíc 4: Híng dÉn tù häc ë nhµ. - Thêi gian 5 phót. - Kü thuËt: Kü thuËt gãc. + Häc thuéc c¸c phÇn ghi nhí. + Hoµn thµnh bµi tËp vµo vë. + Chuẩn bị Ôn tập văn nghị luận chứng minh để giờ học sau viết bài 90 phút. *********************************** Ngµy so¹n: Chñ nhËt 26.02.2012 Ngµy d¹y: Thø b¶y 03.03.2012 Líp 7A TiÕt 99,100 ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 5 t¹i líp I.Mục tiêu cần đạt: II.Lªn líp 1. ổn định tổ chức: ( 1 phút ) 2. Lªn líp: Đề bài 1: Chân lí: “Đoàn kết là sức mạnh” đã đợc nhân dân Việt Nam thể hiện bằng hình ¶nh trong c©u ca dao:. luyÖn. “ Mét c©y lµm ch¼ng nªn non. Ba c©y chôm l¹i nªn hßn nói cao” Chân lí ấy đã đợc thể hiện trong thực tế đời sống nh thế nào ? Hãy chứng minh . §¸p ¸n - BiÓu ®iÓm I/ Yªu cÇu : -Nêu đợc luận điểm chính của vấn đề : Đoàn kết là sức mạnh vô địch . -Dùng dẫn chứng trong thực tế lao động sản xuất , chiến đấu và học tập , rèn. -Dùng lí lẽ để đánh giá vấn đề II/ BiÓu ®iÓm : 1, Më bµi : ( 1 ®iÓm ) -Giới thiệu vấn đề : Đoàn kết là sức mạnh . Đó là truyền thống quý báu từ lâu đời của dân tộc ta . Đó là sức mạnh vô địch . 2, Th©n bµi : ( 7 ®iÓm ) a, Sức mạnh vô địch của đoàn kết trong LĐ : 2,5 điểm + BiÓu hiÖn : -Đắp đê chống bão lũ lụt hàng năm -C¸c thiªn tai kh¸c : ho¶ ho¹n , h¹n h¸n ... -Xây dựng các cơ sở hạ tầng : Công trình thuỷ lợi , cầu , đờng ...( Đặc biệt c¸c c«ng tr×nh thuû ®iÖn lín : S«ng §µ , §a Nhim , Suèi M¬ ... ) b, Sức mạnh vô địch của đoàn kết trong chiến đấu chống ngoại xâm : 2,5 điểm + BiÓu hiÖn : -Công cuộc chống ngoại xâm từ xa đến nay c, BiÓu hiÖn trong häc tËp , rÌn luyÖn : 2 ®iÓm -Nh÷ng tÊm g¬ng s¸ng trong häc tËp : Ng« B¸ Kh¸nh Tr×nh , ... -Nh÷ng tÊm g¬ng trong trêng , líp 3, KÕt bµi : ( 1 ®iÓm ) -§Êu tranh víi biÓu hiÖn tr¸i víi ®oµn kÕt , ®Èy m¹nh tinh thÇn phª vµ tù phª , th©n ¸i nhng kiªn quyÕt -Bµi häc cña søc m¹nh ®oµn kÕt . III/ Tr×nh bµy : 1 ®iÓm -Sạch sẽ , rõ ràng , đủ bố cục 3 phần ..

(61) -Chú ý lỗi chính tả , diễn đạt , câu .. §Ò bµi 2: Hãy chứng minh rằng đời sống của chúng ta sẽ bị tổn hại rất lớn nếu mỗi ngời không có ý thøc b¶o vÖ m«i trêng sèng. §¸p ¸n, biÓu ®iÓm: 1.Më bµi: ( 1 ®iÓm ) - Dẫn dắt vào vấn đề : Môi trờng sống có tác dụng rất lớn, quyết định đến mọi mÆt cña cuéc sèng con ngêi. - Mọi ngời cần có ý thức bảo vệ môi trờng bằng hành động cụ thể. 2.Th©n bµi: ( 6 ®iÓm ) * Giải thích: - Môi trờng là tất cả những gì xung quanh chúng ta: Cây cối, đất đai, không khí, động thực vật, nguồn nớc… - Tác dụng của môi trờng đến đời sống của con ngời: + Giúp cho con ngời đợc sống mạnh khỏe trong bầu không khí trong lành. + T¹o cho con ngêi c©n b»ng vÒ sinh th¸i. *Chøng minh: - Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y con ngêi ph¶i høng chÞu nh÷ng th¶m häa cña thiªn tai nh: Động đất, sóng thần ở Nhật Bản; Bão nhiều ở Phi Lip Pin ; ở Việt Nam cũng phải hứng chịu nhiều thảm họa của thiên tai: Bão lũ, nớc biển dâng, mùa đông quá lạnh, mùa hè quá nãng… - Nguyên nhân chính của những thảm họa đó là: + ChÆt ph¸ rõng lµm n¬ng rÉy hoÆc lÊy gç. + Thải các chất độc hại ra môi trờng làm ô nhiễm nguồn nớc, không khí. - Giải pháp để bảo vệ môi trờng: + Trång rõng, b¶o vÖ rõng. + Nghiêm cấm việc thải các chất độc hại ra môi trờng. 3.KÕt bµi ( 1 ®iÓm ) Khẳng định, đánh giá vai trò của môi trờng đối với con ngời. Liªn hÖ b¶n th©n vÒ viÖc b¶o vÖ m«i trêng xung quanh. * H×nh thøc : 2 ®iÓm - Diễn đạt lu loát, lời văn trong sáng, lập luận chặt chẽ : 1 điểm. - Chữ viết đẹp, trình bày khoa học, không mắc lỗi chính tả: 1 điểm. * Híng dÉn vÒ nhµ : -So¹n : ý nghÜa v¨n ch¬ng ******************************** Ngµy so¹n: Chñ nhËt 26.02.2012 Ngµy d¹y: Thø t 28.02.2012 Líp 7A TiÕt 101. TuÇn 27. v¨n b¶n ý nghÜa cña v¨n ch¬ng. Hoµi Thanh A.Môc tiªu I.Mức độ cần đạt - Hiểu đợc quan niệm của nhà văn Hoài Thanh về nguồn gốc, công dụng và ý nghĩa của văn ch¬ng trong lÞch sö nh©n lo¹i. - Nghệ thuật nghị luận đặc sắc, độc đáo của Hoài Thanh. II. Träng t©m kiÕn thøc, kü n¨ng. 1.KiÕn thøc - S¬ gi¶n vÒ nhµ v¨n Hoµi Thanh. - Quan niÖm cña t¸c gi¶ vÒ nguån gèc, ý nghÜa, c«ng dông cña v¨n ch¬ng..

(62) - Luận điểm và cách trình bày luận điểm về một vấn đề văn học trong một văn bản nghị luËn cña nhµ v¨n Hoµi Thanh. 2. Kü n¨ng - §äc - hiÓu v¨n b¶n nghÞ luËn v¨n häc. - Xác định và phân tích luận điểm đợc triển khai trong văn bản nghị luận. - VËn dông tr×nh bµy luËn ®iÓm trong bµi v¨n nghÞ luËn. 3. Thái độ BiÕt yªu quý c¸c t¸c phÈm v¨n häc, yªu quý m«n Ng÷ v¨n. B.ChuÈn bÞ 1. Giáo viên: Tìm hiểu t liệu về tác giả, tác phẩm có liên quan đến bài học. 2. Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi theo híng dÉn cña gi¸o viªn. C. Các hoạt động dạy và học. Bớc 1: ổn định tổ chức ( 1 phút ) Bíc 2: KiÓm tra 15 phót I.Tr¾c nghiÖm Chọn đáp án đúng: 1.Bài viết Đức tính giản dị của Bác Hồ của Phạm Văn Đồng đã đề cập đến sự giản dị của B¸c Hå ë nh÷ng ph¬ng diÖn nµo? A. B÷a ¨n, c«ng viÖc. B. §å ding, c¨n nhµ. C. Quan hÖ víi mäi ngêi vµ trong lêi nãi, bµi viÕt. D. C¶ ba ph¬ng diÖn trªn. 2. Phép lập luận nào đợc sử dụng chủ yếu trong bài văn? A. Chøng minh. B. B×nh gi¶ng. C. B×nh luËn. D. Ph©n tÝch. 3. Để làm sáng tỏ đức tính giản dị của Bác Hồ, tác giả đã sử dụng các dẫn chứng nh thế nµo? A. Nh÷ng dÉn chøng mµ chØ cã t¸c gi¶ míi biÕt. B. Nh÷ng dÉn chøng cô thÓ, phong phó, toµn diÖn vµ x¸c thùc. C. Những dẫn chứng đối lập với nhau. D. Nh÷ng dÉn chøng lÊy tõ c¸c s¸ng t¸c th¬ v¨n cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh. 4. ViÕt vÒ sù gi¶n dÞ cña B¸c Hå, t¸c gi¶ d· dùa trªn nh÷ng c¬ së nµo? A. Nguån cung cÊp th«ng tin tõ nh÷ng ngêi phôc vô cña B¸c. B. Sù tëng tîng, h cÊu cña t¸c gi¶. C. Sù hiÓu biÕt têng tËn kÕt hîp víi t×nh c¶m yªu kÝnh ch©n thµnh, th¾m thiÕt cña t¸c gi¶ đối với đời sống hằng ngày và công việc của Bác Hồ. D. Nh÷ng buæi t¸c gi¶ pháng vÊn B¸c Hå. II. Tù luËn Häc xong v¨n b¶n §øc tÝnh gi¶n dÞ cña B¸c Hå cña t¸c gi¶ Ph¹m V¨n §ång, em häc tËp đợc những gì ở Bác? Bíc 3: Tæ chøc d¹y vµ häc bµi míi. Hoạt động 1: Tạo tâm thế. - Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hớng chú ý. - Phơng pháp: Vấn đáp, thuyết trình. - Kỹ thuật: Kỹ thuật động não. - Thêi gian: 2 phót. ThÇy Trß Ghi chó Từ xa tới nay, văn chơng là 1 trong những hoạt động - Hs nghe tinh thần hết sức lí thú bổ ích trong đời sống con ngời. Những ý nghĩa và công dụng của văn chơng là gì, đã từng cã nhiÒu quan niÖm kh¸c nhau. Quan niÖm cña nhµ v¨n, nhµ.

(63) phê bình văn học Hoài Thanh đã từng phát biểu những năm 30 của thế kỉ XX cho đến thế kỉ XXI này, vẫn có những điều sâu sắc và đúng đắn. Hoạt động 2: Tri giác. - Mục tiêu: Nắm đợc cách đọc văn bản, tác giả, bố cục… - Phơng pháp: Đọc diễn cảm, vấn đáp, thuyết trình. - Kü thuËt: D¹y häc theo gãc, kü thuËt kh¨n tr¶I bµn. - Thêi gian: 4 phót. ThÇy Trß Chuẩn KT-KN cần đạt Ghi chó I. Híng dÉn hs t×m I. T×m hiÓu chung I. §äc- chó thÝch 1. T¸c gi¶ hiÓu chung. Hoµi Thanh ( 1909- 1982) lµ ? Nªu mét vµi hiÓu biÕt - Hs nªu ý kiÕn. mét trong nh÷ng nhµ phª b×nh cña em vÒ t¸c gi¶ Hoµi v¨n häc xuÊt s¾c cña níc ta ë Thanh. thÕ kû XX. Hoµi Thanh lµ t¸c gi¶ cña tËp Thi nh©n ViÖt Nam- mét c«ng tr×nh nghiªn cøu næi tiÕng vÒ phong trµo th¬ - Hs nªu ý kiÕn c¸ míi. ? Em hiÓu biÕt g× vÒ t¸c nh©n. 2. T¸c phÈm phÈm. - Rµnh m¹ch, xóc Văn bản đợc in trong cuốn ? Theo em, v¨n b¶n nµy c¶m,chËm, s©u Văn chơng và hành động. ta đọc với giọng nh thế lắng. 3. §äc nµo. - Hs nghe - Gv đọc mẫu một lần. - Hs theo dõi vào vb - Gv gọi 2 hs đọc bài. - Hs nªu néi dung ? Nªu néi dung cña chó chó thÝch. 4. Tõ khã thÝch 4,5,10. - Hai phÇn: ?Theo em, v¨n b¶n nµy + Tõ ®Çu...gîi lßng 5. Bè côc: Hai phÇn cã bè côc chia lµm mÊy vÞ tha: Nguån gèc phÇn. cèt yÕu cña v¨n ch? Néi dung tong phÇn ¬ng. nh thÕ nµo. + Cßn l¹i: C«ng dông cña v¨n ch6. ThÓ lo¹i: NghÞ luËn v¨n ch¬ng. ¬ng. ? V¨n b¶n nµy viÕt theo thÓ lo¹i nµo. - Dùng lý lẽ văn ch? Vì sao em xác định ơng để bộc lộ quan nh thÕ. ®iÓm. Hoạt động 3: Phân tích, cắt nghĩa - Mục tiêu: Nắm đợc giá trị nội dung ý nghĩa, giá trị nghệ thuật của văn bản. - Phơng pháp: Vấn đáp, thuyết trình, nêu và giải quyết vấn đề. - Kỹ thuật: Kỹ thuật động não, kỹ thuật khăn trải bàn. - Thêi gian: 15 phót. ThÇy Trß Chuẩn KT-KN cần đạt Ghi chó II.Híng dÉn t×m hiÓu II.T×m hiÓu v¨n II. T×m hiÓu v¨n b¶n v¨n b¶n. b¶n. 1. Nguån gèc cèt yÕu cña ? §äc l¹i ®o¹n v¨n 1? - Lßng th¬ng ngêi, v¨n ch¬ng. Theo Hoµi Thanh nguån réng ra lµ lßng th¬ng - Lßng th¬ng ngêi réng ra gèc cèt yÕu cña v¨n ch¬ng c¶ mu«n vËt mu«n th¬ng c¶ mu«n vËt, mu«n lµ g×? loµi. loµi -Nh©n ¸i lµ nguån gèc ? Theo em quan niÖm nh cèt yÕu cña v¨n ch¬ng. thế đã đúng cha? - Chøc n¨ng cña v¨n ch¬ng..

(64) GV: C¸c quan niÖm trªn tuy kh¸c nhau nhng kh«ng lo¹i trõ nhau. Cã thÓ bæ xung hç trî cho nhau. ? T¸c gi¶ lÝ g¶i c¸i gèc t×nh c¶m cña v¨n ch¬ng ë mấy góc độ? Đó là góc độ nµo? ? T¸c gi¶ ®i t×m ý nghÜa cña v¨n ch¬ng b¾t ®Çu b»ng c©u chuyÖn tiÕng khãc cña thi sÜ hoµ hîp víi sù run rÈy cña con chim s¾p chÕt. C©u chuyÖn cho thÊy t¸c gi¶ muèn c¾t nghÜa nguån gèc cña v¨n ch¬ng ntn? ? Tõ c©u chuyÖn Êy, Hoµi Thanh đi đến kết luận “ Nguån gèc.....mu«n loµi”. Em hiÓu kÕt luËn nµy ntn? ? Bằng kiến thức đã học, thử lấy 1 vài dẫn chứng để chứng minh cho vấn đề? ? So s¸nh víi 2 v¨n b¶n “ Lßng yªu níc....” vµ §øc tÝnh....”, em thÊy c¸ch nªu vấn đề của tác giả có gì độc đáo? ? Tríc chøng ta võa kh¼ng định, quan niệm nguồn gèc cña v¨n ch¬ng lµ hoµn toàn đúng đã đầy đủ cha? V× sao? ? §Ó lµm râ h¬n nguån gèc t×nh c¶m nh©n ¸i cña văn chơng. Hoài Thanh đã nêu tiếp 1 nhận định về vai trß t×nh c¶m s¸ng t¹o v¨n ch¬ng. §ã lµ nh÷ng nhận định nào? Em hiểu nhận định đó ra sao?. ? §äc v¨n ch¬ng ta thÊy 1 số tác phẩm đã chứng minh cho quan ®iÓm nh©n ¸i. RÊt nhiÒu bµi xuÊt ph¸t. - Phản ánh đời sống làm cho đời sống trở lên tốt đẹp h¬n. S¸ng t¹o ra sù sèng. Sù - Hai góc độ: s¸ng t¹o b¾t ®Çu tõ c¶m xóc + Khëi nguån v¨n ch- yªu th¬ng tha thiÕt, réng ¬ng. lín cña nhµ v¨n. + Sáng tạo văn ch- Cách nêu vấn đề gián tiếp, ¬ng. bÊt ngê, tù nhiªn theo lèi - V¨n ch¬ng xuÊt qui n¹p. hiÖn khi con ngêi cã c¶m xóc m·nh liÖt tríc 1 hiÖn tîng cña cuéc sèng. - V¨n ch¬ng lµ niÒm xãt th¬ng cña con ngêi tríc nh÷ng ®iÒu đáng thơng. - Xóc c¶m yªu th¬ng mãnh liệt trớc cái đẹp lµ nguån gèc cña v¨n ch¬ng. - Nh©n ¸i chÝnh lµ nguån gèc cña v¨n ch¬ng. - HS th¶o luËn vµ tr×nh bµy. - Nêu vấn đề bất ngờ, tù nhiªn theo lèi qui n¹p. - Nêu vấn đề gián tiÕp (th«ng qua c©u chuyÖn). - Cã rÊt nhiÒu quan niÖm kh¸c nhau vÒ nguån gèc cña v¨n ch¬ng - ý kiÕn cña Hoµi Thanh chØ lµ 1 trong nh÷ng quan ®iÓm vÒ nguån gèc v¨n ch¬ng. - V¨n ch¬ng sÏ lµ h×nh dung...vËy th×....lµ lßng vÞ tha -v¨n ch¬ng ph¶n ¸nh đời sống làm cho đời sống trở lên tốt đẹp h¬n. Sù s¸ng t¹o Êy b¾t ®Çu tõ c¶m xóc yªu th¬ng tha thiÕt réng lín cña nhµ v¨n. - HS th¶o luËn. (Dï xuÊt ph¸t tõ ch©m biÕm song v¨n ch¬ng lµ tÈy röa c¸i.

(65) tõ t×nh th¬ng ngêi nhng còng cã nh÷ng bµi xuÊt phát từ đả kích châm biÕm. VËy em suy nghÜ g× vÒ quan ®iÓm cña Hoµi Thanh? ? T¸c gi¶ bµn vÒ c«ng dụng của văn chơng đối víi con ngêi b»ng nh÷ng c©u v¨n nµo? ? Tõ nh÷ng luËn cø trªn, em hiÓu thÕ nµo vÒ c«ng dông cña v¨n ch¬ng theo quan ®iÓm cña t¸c gi¶? ? Nãi 1 c¸ch kh¸i qu¸t, t¸c gi¶ cho thÊy c«ng dông l¹ lïng nµo cña v¨n chơng đối với đời sống con ngêi? ? Có gì đặc sắc trong nghệ thuËt nghÞ luËn cña Hoµi Thanh? ? Tác giả đề cập đến nh÷ng khÝa c¹nh c«ng dông nµo cña v¨n ch¬ng? Từ đó em cảm nhận đợc søc m¹nh nµo cña v¨n ch¬ng? ? C¸ch lËp luËn cña t¸c giả có gì độc đáo? Qua đó gióp em hÓu thªm nh÷ng ý nghÜa s©u s¾c nµo cña v¨n ch¬ng? GV: Thế giới và cuộc đời thËt nghÌo nµn vµ buån, thùc dông biÕt chõng nµo nÕu nh kh«ng cßn nhµ v¨n, kh«ng cßn v¨n ch¬ng. ThiÕu v¨n ch¬ng con ngời không thể đói, không kh¸t cµng kh«ng chÕt nhng thËt v« vÞ, trèng rçng và chán ngán vì đơn điệu. V¨n ch¬ng lµ mãn ¨n tinh thÇn kh«ng thÓ thiÕu cña con ngêi. Nhµ v¨n lµ kÜ s t©m hån, lµ ngêi b¹n, ngêi thầy, ngời đồng ý, đồng chÝ víi chóng ta trong. xÊu híng con ngêi tíi c¸i Ch©n-ThiÖn MÜ...). Phª ph¸n sù bÊt c«ng, bªnh vùc con ngêi.... - Quan ®iÓm cña Hoµi Thanh hoµn toàn đúng. - Hai c©u: + Mét ngêi...hay sao? + V¨n ch¬ng g©y cho ta...lÇn? - V¨n ch¬ng kh¬i dËy nh÷ng tr¹ng th¸i xóc c¶m cao thîng cña con ngêi ( Båi dìng lßng nh©n ¸i, vÞ tha). - Làm cho đời sống t×nh c¶m cña con ngêi trë nªn phong phó, sâu sắc, tốt đẹp. - LuËn cø s¾c bÐn h¬n, c¶m xóc d©ng trµo, lêi v¨n giµu c¶m xóc l«i cuèn ngêi đọc. - Cã thÓ nãi...hay. NÕu pho lÞch sö loµi...c¶nh tîng nghÌo nµn... - Văn chơng làm đẹp vµ hay nh÷ng thø b×nh thêng c¸c thi nh©n, v¨n nh©n lµm giµu cho lÞch sö nh©n lo¹i. - Båi dìng c¸i nh×n, c¸i nghe c¸ch c¶m nhËn thiªn nhiªn vµ cuộc đời. Luận điểm ở trên đợc luận chúng b»ng c¸ch nèi tiÕp, cô thể và giả định. Nhờ văn chơng, nhờ đọc v¨n ch¬ng mµ con ngời cảm nhận đợc c¸i hay cña thÕ giíi vµ chÝnh b¶n th©n m×nh. - V¨n ch¬ng thËt quan träng vµ l©u bÒn trong đời sống của con ngêi.. 2. Céng dông cña v¨n ch¬ng. - Kh¬i dËy xóc c¶m cao thîng cña con ngêi. RÌn luyÖn, më réng thÕ giíi t×nh c¶m cña con ngêi. - Làm đẹp và hay những thứ b×nh thêng. - C¸c thi nh©n, v¨n nh©n lµm giµu lÞch sö cho nh©n lo¹i. - Lập luận đặc sắc bằng lí lẽ võa s¾c bÐn, võa giµu c¶m xóc, h×nh ¶nh. - V¨n ch¬ng cã gi¸ trÞ quan trọng và lâu bền trong đời sèng con ngêi..

(66) suốt cuộc đời. Hoạt động 4: Đánh giá, khái quát. - Mục tiêu: Khái quát đợc giá trị nội dung ý nghĩa, giá trị nghệ thuật của văn bản. - Phơng pháp: Vấn đáp, thuyết trình. - Kü thuËt: Kü thuËt m¶nh ghÐp. - Thêi gian 3 phót. ThÇy Trß Chuẩn KT-KN cần đạt Ghi chó III.Híng dÉn hs III.Kh¸i qu¸t kiÕn III. Ghi nhí. kh¸i qu¸t hãa kiÕn thøc. thøc. ? T¸c phÈm nghÞ - C¸i gèc cña v¨n chluËn v¨n ch¬ng cña ¬ng lµ lßng nh©n ¸i. Hoµi Thanh më ra - V¨n ch¬ng lµm cho em nh÷ng hiÓu giµu cã phong phó biÕt míi mÎ vµ s©u t×nh c¶m con ngêi, s¾c nµo vÒ ý nghÜa làm đẹp cuộc sống. cña v¨n ch¬ng? - LËp luËn chÆt chÏ, ? §Æc s¾c trong nghÖ giµu c¶m xóc h×nh thuËt nghÞ luËn cña ¶nh. Hoµi Thanh trong bµi - Am hiÓu tr©n träng, nµy lµ g×? đề cao văn chơng. ? Cã thÓ nhËn thÊy - Cã quan ®iÓm x¸c thái độ và tình cảm đáng, rõ ràng về văn nµo cña Hoµi Thanh ch¬ng. đối với văn chơng béc lé ntn trong bµi v¨n? Hoạt động 5: Luyện tập, củng cố. - Thêi gian 3 phót. + Hãy chọn 1 trong số tác phẩm văn chơng đã học có tác động sâu sắc đến tình cảm của em? Nêu tác động đó để xác nhận quan điểm của Hoài Thanh về văn chơng? + Häc sinh th¶o luËn vµ tr×nh bµy. + Tìm thêm dẫn chứng thơ văn đã học để chứng minh ý nghĩa, công dụng của văn chơng theo quan ®iÓm cña Hoµi Thanh. + Häc sinh th¶o luËn nhãm. Đáp án nào sau đây đúng: Theo Hoµi Thanh, nguån gèc cèt yÕu cña v¨n ch¬ng lµ g×? A. Cuộc sống lao động của con ngời. B. Tình yêu lao động của con ngời C. Lßng th¬ng ngêi, réng ra th¬ng c¶ mu«n vËt, mu«n loµi. D. Do lùc lîng thÇn th¸nh t¹o ra. Công dụng của văn chơng đợc Hoài Thanh khẳng định trong bài viết của mình: A. V¨n ch¬ng gióp cho ngêi gÇn ngêi h¬n. B. V¨n ch¬ng g¬i t×nh c¶m, gîi lßng vÞ tha. C. V¨n ch¬ng lµ lo¹i h×nh gi¸ trÞ cña con ngêi. D. V¨n ch¬ng dù b¸o nh÷ng ®iÒu sÏ x¶y ra trong t¬ng lai. Bíc 5: Híng dÉn tù häc ë nhµ. - Thêi gian 2 phót. - Phân tích tác phẩm để thấy đợc thành công trong nghệ thuật của tác giả. - Ôn tập phần văn bản để giờ sau, tiết 98: Kiểm tra văn 45’..

(67) Ngµy so¹n: Thø s¸u 25.02.2011 Ngµy d¹y: Thø b¶y 05.03.2011 Líp 7B TiÕt 102. KiÓm tra v¨n 45 phót. I. Mục tiêu cần đạt: - Kiểm tra kiến thức về các văn bản đã học từ hoạc kì II đến nay. - Rèn kĩ năng trình bày, diễn đạt ý cho mạch lạc, rõ ràng. II.Lªn líp. 1.ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS. 3. Bµi míi. §Ò bµi: PhÇn I: Tr¾c nghiÖm.(4®) Chọn câu trả lời đúng bằng cách khoanh tròn chữ cái đầu câu. 1.Tôc ng÷, ca dao kh¸c nhau c¬ b¶n lµ: A.Tôc ng÷ th× ng¾n, ca dao th× dµi h¬n. B.Tôc ng÷ thiªn vÒ tÝch luü vµ truyÒn b¸ kinh nghiÖm d©n gian, ca dao d©n ca lµ tiÕng h¸t t©m hån cña ngêi b×nh d©n, thiªn vÒ tr÷ t×nh. C.Tôc ng÷ thêng cã 2 nghÜa; nghÜa ®en, nghÜa bãng cßn ca dao cã khi cã nhiÒu nghÜa. D. Tôc ng÷ gieo vÇn lng, ca dao gieo vÇn lng, vÇn ch©n. 2. §èi tîng ph¶n ¸nh cña tôc ng÷ vÒ con ngêi vµ x· héi lµ: A. C¸c qui luËt tù nhiªn. B. Quá trình lao động sản xuất của con ngời. C. Con ngêi víi mèi quan hÖ, phÈm chÊt,lèi sèng cÇn cã. D. ThÕ giíi t×nh c¶m cña con ngêi. 3. Công dụng của văn chơng đợc Hoài Thanh khẳng định trong bài viết của mình: A.V¨n ch¬ng gióp cho ngêi gÇn ngêi h¬n. B.V¨n ch¬ng g¬i t×nh c¶m, gîi lßng vÞ tha. C.V¨n ch¬ng lµ lo¹i h×nh gi¸ trÞ cña con ngêi. D.V¨n ch¬ng dù b¸o nh÷ng ®iÒu sÏ x¶y ra trong t¬ng lai. 4. V¨n b¶n : Tinh thÇn yªu níc cña nh©n d©n ta B¸c viÕt trong thêi k× nµo? A. Trong qu¸ khø. B. Trong hiÖn t¹i. C. Trong qu¸ khø vµ trong hiÖn t¹i thêi k× chèng Ph¸p. D. Trong t¬ng lai. 5 . Văn bản : Tinh thần yêu nớc của nhân dân ta đề cập tới tinh thần yêu nớc trong lĩnh vùc nµo? A.Trong cuộc chiến đấu chống kẻ thù xâm lợc. B B. Trong sự nghiệp xây dựng đất nớc. C.Trong việc giữ gìn sự giàu đẹp của Tiếng Việt. D .Cả A và B đúng. 6..Phép lập luận nào đợc sử dụng chủ yếu trong văn bản: Đức tính giản dị của Bác Hồ ? A. Chøng minh. B. B×nh gi¶ng. C. B×nh luËn. D. Ph©n tÝch. 7. Viết về sự giản dị của Bác Hồ, tác giả đã dựa trên cơ sở nào? A. Nguån cung cÊp th«ng tin tõ nh÷ng ngêi phôc vô. B. Sù tëng tîng h cÊu cña t¸c gi¶..

(68) C. Sù hiÓu biÕt têng tËn kÕt hîp víi nh÷ng t×nh c¶m yªu kÝnh ch©n thµnh, th¾m thiÕt của tác giả đối với đời sống hàng ngày và công việc của Bác. D. Nh÷ng buæi t¸c gi¶ pháng vÊn B¸c. 8.Nối cột A và B cho phù hợp để đợc hai câu nhận xét đúng về bài: Tinh thần yêu nớc của nh©n d©n ta Cét A Cét B a. Thủ pháp liệt kê đợc sử dụng thích 1. thể hiện sức mạnh của lòng yêu nớc hợp đã có tác dụng víi nhiÒu s¾c th¸i kh¸c nhau. b. Các động từ: kết thành, lớt 2.thể hiện đợc sự phong phú với nhiều qua,nhấn chìm đợc chọn lọc biÓu hiÖn ®a d¹ng cña tinh thÇn yªu níc cña nh©n d©n, ë mäi tÇng líp, mäi giai cấp, lứa tuổi, địa phơng. PhÇn II; Tù luËn.( 5®) Hãy viết một đoạn văn có độ dài khoảng 9 - 10 câu phân tích câu tục ngữ: “ Ăn quả nhí kÎ trång c©y” Tr×nh bµy: 1® §¸p ¸n vµ biÓu diÓm PhÇnI: Tr¾c nghiÖm C©u 1: B C©u 8:+ ý a vµ 2 C©u2: C + b vµ 1 C©u3: A C©u4: C C©u5: D. C©u6: A C©u 7: C PhÇn II: Tù luËn. - §óng h×nh thøc ®o¹n v¨n:1® - Đúng nội dung, phân tích đợc câu tục ngữ: nghệ thuật ẩn dụ,hiểu nghĩa đen, nghÜa bãng c©u tôc ng÷ :3® - Diễn đạt lu loát, trôi chảy:1đ Thu chÊm 100% Nh¾c nhë chuÈn bÞ bµi tiÕt 99. ************************************* Ngµy so¹n: Thø s¸u 25.02.2011 Ngµy d¹y: Thø t 07.03.2012 Líp 7B TiÕt 103:. chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động ( TiÕp theo ). A. Môc tiªu I. Mức độ cần đạt - Củng cố kiến thức về câu chủ động và câu bị động đã học. - Biết cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động và ngợc lại theo mục đích giao tiếp. II. Träng t©m kiÕn thøc, kü n¨ng. 1. KiÕn thøc. - Quy tắc chuyển câu chủ động thành mỗi kiểu câu bị động. 2. Kü n¨ng. - Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động và ngợc lại. - Đặt câu ( chủ động hay bị động ) phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp. 3. Thái độ RÌn ý thøc trau dåi vèn tõ, sö dông tõ trong hµnh v¨n vµ giao tiÕp. B. ChuÈn bÞ.

(69) 1. Giáo viên: Một số câu văn có sử dụng câu bị động, câu chủ động. 2. Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi theo sù híng dÉn cña gi¸o viªn. C. Các hoạt động dạy và học. 1. ổn định tổ chức. ( 1 phút ) 2. KiÓm tra bµi cò: ( 5 phót ) Điền vào chỗ chấm cho đúng khái niệm câu chủ động và câu bị động: a..................là câu có chủ ngữ chỉ ngời, vật thực hiện một hành động hớng vào nguời, vật kh¸c. b.................là câu có chủ ngữ chỉ ngời, vật đợc hành động của ngời, vật khác hớng vào. Mçi lo¹i lÊy mét vÝ dô. 3. Bµi míi. Hoạt động 1: Tạo tâm thế. - Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hớng chú ý. - Ph¬ng ph¸p: ThuyÕt tr×nh. - Thêi gian 3 phót. ThÇy Trß Ghi chó Trong thùc tÕ giao tiÕp ng«n ng÷. Ta thÊy cã nh÷ng c¸ch - Hs nghe vµ chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động nào? ghi tªn bµi. Có phải tất cả những câu có các từ bị, đợc đều là câu bị động không? Bài học sẽ giúp ta trả lời câu hỏi đó. Hoạt động 2,3,4: Tìm hiểu bài - Phơng pháp: Vấn đáp, nêu vấn đề, thuyết trình. - Kỹ thuật: Khăn trải bàn, các mảnh ghép, động não. - Thêi gian 20 phót. ThÇy Trß Chuẩn KN-KT cần đạt Ghi chó I. Híng dÉn t×m hiÓu I. T×m hiÓu bµi I. Cách chuyển đổi câu - Gièng: bµi chủ động thành câu bị ? Đọc kĩ 2 VD ( SGK). + Chủ đề ( cánh màn động. Cho biÕt 2 c©u v¨n trªn ®iÒu ), néi dung miªu t¶. 1. VÝ dô. - Kh¸c: cã g× gièng vµ kh¸c + C©u a. Dïng tõ “§îc”. nhau? ( VÒ néi dung, + C©u b. Kh«ng dïng tõ “ hình thức diễn đạt). §îc”. ? Theo định nghĩa về câu bị động ở bài trớc + Có ( Chủ ngữ chỉ vật đợc hoạt động của ngời khác hai c©u trªn cã ph¶i câu bị động không? Vì hớng nào ). => Hai câu đều là câu bị sao? động. ? Câu văn “ Ngời ta đã - Giống: Nội dung miêu * Ghi nhí .1 sgk/64. h¹ c¸nh mµn ®iÒu treo t¶. c¸ch chuyÓn c©u chñ - Khác: Là câu chủ động. Hai ë ®Çu bµn thê «ng v¶i động thành câu bị động. xuèng tõ h«m “ho¸ a. ChuyÓn tõ ( côm tõ ) vµng” cã g× gièng vµ chỉ hiện tợng hoạt động kh¸c 2 c©u trªn? lªn ®Çu c©u, thªm c¸c tõ - HS tr¶ lêi nh ghi nhí. ? C©u v¨n ( C) lµ c©u bị, đợc vào sau từ, cụm từ chủ động, tơng ứng với Êy. nó là 2 câu bị động b. ChuyÓn tõ, (côm tõ) chØ ( A )( B ). Nh vËy cã đối tợng hành động lên thÓ chuyÓn c©u chñ đầu câu đồng thời lợc biến động - bị động bằng từ chỉ chủ thể hoạt động nh÷ng c¸ch nµo? thµnh 1 bé phËn kh«ng b¾t buéc trong c©u..

(70) §äc 2 c©u v¨n ( SGK/64 ). a. Bạn em đợc giải nhất k× thi häc sinh giái. b. Tay em bÞ ®au. Hai c©u trªn cã ph¶i lµ câu bị động không? Tõ vÝ dô trªn, em rót ra nhËn xÐt g×? -Chuyển đổi câu. a. Bà đã dọn cơm. b. Em đã giặt sạch sẽ quÇn ¸o. Thành 2 câu bị động tơng ứng? Đọc to ghi nhí?. - Kh«ng ( Chóng kh«ng cã câu chủ động tơng ứng ), ( Chỉ có thể nói đến câu bị động trong thế đối lập với câu chủ động tơng ứng ).. - Kh«ng ph¶i c©u nµo cã từ bị, đợc cũng là câu bị động. - N1: + Cơm đã đợc dọn. + Cơm đã dọn. - N2: + Quần áo đợc em giÆt s¹ch. + Quần áo đã giặt s¹ch. - HS đọc ghi nhớ.. 2. Phân biệt câu bị động víi c©u b×nh thêng chøa các từ bị, đợc.. * Ghi nhí .2/64. Hoạt động 5: Luyện tập, củng cố - Phơng pháp: Vấn đáp, giải thích. - Kü thuËt: Kh¨n tr¶i bµn, c¸c m¶nh ghÐp, dïng c¸c phiÕu. - Thêi gian 11 phót. Bài tập 1: Chuyển đổi - Hs lµm bµi tËp theo I. LuyÖn tËp câu chủ động thành câu hớng dẫn của giáo a. + Ngôi chùa ấy đợc nhà s vô danh. bị động theo 2 cách: viªn. + Ngôi chùa ấy đợc xây dụng từ thế kỉ 13. b. +Tất cả...đợc ngời ta làm bằng.... + TÊt c¶.....lµm b»ng. c. + Con ngựa bạch đợc ngời ta buộc.... + Con ngựa bạch buộc lên gốc đào. d. + Một lá cờ đại đợc... + Một lá cờ đại dựng. Bài tập 2: Chuyển câu chủ động thành câu bị động dùng “bị” hoặc “đợc”? Nhận xét? Chia nhãm: NhËn xÐt: + Câu bị động dùng từ “ bị” hàm ý đánh giá tiêu cực ( chê, trách) về sự vật trong câu. + Câu bị động dùng từ “ đựơc” hàm ý đánh giá tích cực ( khen ngợi ) về sự vật trong câu. Bµi tËp 3: ViÕt 1 ®o¹n v¨n ng¾n vÒ lßng say mª v¨n häc hoÆc ¶nh hëng cña t¸c phÈm v¨n học đối với em, trong đó em dùng ít nhất 1câu bị động. - HS hoạt động tập thể. Bíc 4: Híng dÉn tù häc ë nhµ. - Thêi gian 5 phót. + Häc thuéc phÇn ghi nhí. + Lấy 3 VD về câu chủ động - chuyển thành câu bị động theo 2 cách. + ViÕt 1 ®o¹n v¾n chøng minh r»ng: B¶o vÖ m«i trêng lµ b¶o vÖ cuéc sèng. Trong ®o¹n v¨n dùng câu bị động. + ChuÈn bÞ c¸c ®o¹n v¨n tiÕt 100. ***********************************.

(71) Ngµy so¹n: Thø hai 05.03.2012 Ngµy d¹y: Thø b¶y 10.03.2012 Líp 7A TiÕt 104. luyÖn tËp viÕt ®o¹n v¨n chøng minh. A. Mục tiêu cần đạt I. Mức độ cần đạt. - Cñng cè nh÷ng hiÓu biÕt vÒ c¸ch lµm bµi v¨n lËp luËn chøng minh. - Biết vận dụng những hiểu biết đó vào việc viết một đoạn văn chứng minh cụ thể. II. Träng t©m kiÕn thøc, kü n¨ng. 1. KiÕn thøc - Ph¬ng ph¸p lËp luËn chøng minh. - Yêu cầu đối với một đoạn văn chứng minh. 2. Kü n¨ng - RÌn kü n¨ng viÕt ®o¹n v¨n chøng minh. B. ChuÈn bÞ 1. Giáo viên: Một số ví dụ có liên quan đến bài học. 2. Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi theo híng dÉn cña gi¸o viªn. C. Các hoạt động dạy và học Bớc 1: ổn định tổ chức ( 1 phút ) Bíc 2: KiÓm tra bµi cò ( 5 phót ) a. KiÓm tra bµi tËp viÕt ®o¹n ( Hai HS ). b. KiÓm tra phÇn chuÈn bÞ cña HS. Bíc 3: Tæ chøc d¹y vµ häc bµi míi. Hoạt động 1: Tạo tâm thế. - Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hớng chú ý. - Ph¬ng ph¸p: ThuyÕt tr×nh. - Thêi gian 2 phót. ThÇy Trß Ghi chó Kü n¨ng viÕt ®o¹n v¨n lµ v« cïng quan träng, nhÊt lµ ®o¹n - Hs ghi tªn văn ấy lại là văn nghị luận. Chúng ta cần xác định những bµi yªu cÇu g× cho ®o¹n v¨n vµ thùc hiÖn chóng nh thÕ nµo. Bµi häc h«m nay gióp chóng ta tËp viÕt c¸c ®o¹n v¨n ng¾n theo đề bài cụ thể. Hoạt động 1: Nhắc lại những yêu cầu đối với 1 đoạn văn chững minh. Bíc 1: - GV yêu cầu 1- 2 HS nhắc lại những yêu cầu đối với 1 đoạn văn chững minh.  Lu ý: - Đoạn văn không tồn tại độc lập, riêng biệt mà chỉ là 1 bộ phận của bài văn chứng minh. V× vËy, khi viÕt ®o¹n v¨n, cÇn cã h×nh dung ®o¹n v¨n ë vÞ trÝ nµo cña v¨n b¶n th× míi viÕt thµnh phÇn chuyÓn ®o¹n. - Cần có câu chủ đề nêu rõ luận điểm của bài văn. Các câu khai thác trong đoạn phải tập trung lµm s¸ng tá luËn ®iÓm. - Các luận cứ phải đợc sắp xếp hợp lí để quá trình lập luận rõ ràng, mạch lạc. GV híng dÉn HS dùng ®o¹n theo 2 c¸ch diÔn dÞch vµ qui n¹p ( chñ yÕu lµ theo c¸ch diÔn dÞch ). - C©u v¨n giíi thiÖu luËn ®iÓm hoÆc chuyÓn ®o¹n. - Nªu râ luËn ®iÓm. - LÇn lît nªu tõng luËn ®iÓm nhá. - LÇn lît chøng minh - chó ý ph©n tÝch kÜ 1 vµi dÉn chøng cho lµ tiªu biÓu. - Kh¸i qu¸t tæng hîp luËn ®iÓm. Hoạt động 2: Hớng dẫn luyện tập..

(72) Bớc 1: GV tổ chức cho HS hoạt động nhóm - thảo luận - sửa chữa đoạn văn đã chuẩn bị. Nhãm 1: Chøng minh r»ng: V¨n ch¬ng g©y cho ta nh÷ng t×nh c¶m mµ ta kh«ng cã. Nhãm 2: Chøng minh r»ng: V¨n ch¬ng luyÖn cho ta nh÷ng t×nh c¶m mµ ta s¾p cã. Nhãm 3: Chøng minh r»ng: Nãi dèi cã h¹i cho b¶n th©n. Nhãm 4: Chøng minh r»ng: B¸c Hå rÊt th¬ng yªu thiÕu nhi. Nhãm 5: Chøng minh r»ng: B¶o vÖ m«i trêng lµ b¶o vÖ cuéc sèng cña chóng ta. Bíc 2: -Các nhóm cử đại diện trình bày. - Gîi ý: 1. Chøng minh luËn ®iÓm 1: V¨n ch¬ng g©y cho ta nh÷ng t×nh c¶m mµ ta kh«ng cã. a. Ta là ai? Ta là ngời đọc, ngời thởng thức tác phẩm văn chơng. b. Những tình cảm mà ta không có là gì? Đó là những tình cảm mới mà ta có đợc sau quá trình đọc - hiểu , cảm nhận tác phẩm văn chơng. Có thể là: lòng vị tha, tính cao thợng, lòng c¨m thï c¸i ¸c, c¸i gi¶ dèi, ý chÝ v¬n lªn, muèn ®i xa lËp chiÕn c«ng, tÝnh quyÕt ®o¸n… tïy theo tính cách, cá tính của tong ngời đọc. c. V¨n ch¬ng h×nh thµnh trong ta nh÷ng t×nh c¶m Êy nh thÕ nµo? - Qua cốt truyện, chủ đề, t tởng chủ đề, nhân vật, tình huống, chi tiết, hình ảnh, câu chữ, lời v¨n… - ThÊm dÇn, ngÊm dÇn hoÆc lËp tøc thuyÕt phôc vµ n¶y sinh… Nêu và phân tích dẫn chứng qua việc đọc các tác phẩm văn chơng trong chơng trình Ngữ v¨n líp 6,7: DÕ mÌn phiªu lu ký, Ma, c©y tre ViÖt Nam… * Chuyển ý:Tuy nhiên, trong thực tế, trong thẳm sâu trái tim và khối óc mỗi ngời đọc, ít nhiều đều đã có tất cả những tình cảm đó. Có điều là nhiều khi ở ngời này, ngời kia, ở hoàn c¶nh nµy hay hoµn c¶nh kh¸c nã bÞ mê ch×m, khuÊt lÊp mµ th«i. Cho nªn, t¸c dông rÊt quan trọng của văn chơng đối với ngời đọc chúng ta chính là… - C¶ líp nhËn xÐt. - GV tæng kÕt, rót kinh nghiÖm vÒ ph¬ng ph¸p viÕt ®o¹n v¨n chøng minh. VÒ nhµ: - Xem l¹i yªu cÇu viÕt ®o¹n v¨n chøng minh. - Hoàn thành các đề còn lại trong SGK. - ChuÈn bÞ cho tiÕt «n tËp nghÞ luËn. ************************************. TuÇn 28. Ngµy so¹n: Thø ba 06.03.2012 Ngµy d¹y: Thø b¶y 10.03.2012 Líp 7A. TiÕt 105. «n tËp v¨n nghÞ luËn. A. Mục tiêu cần đạt I. Mức độ cần đạt: - Nắm chắc khái niệm và phơng pháp làm bài văn nghị luận qua các văn bản nghị luận đã häc. - Tạo lập đợc một văn bản nghị luận dài khoảng 500 từ theo các thao tác lập luận đã học ( Chøng minh, gi¶i thÝch ). II. Träng t©m kiÕn thøc, kü n¨ng. 1.KiÕn thøc - Hệ thống các văn bản nghị luận đã học, nội dung cơ bản, đặc trng thể loại, hiểu đợc giá trị t tëng vµ nghÖ thuËt cña tõng v¨n b¶n. - Một số kiến thức liên quan đến đọc - hiểu văn bản nh nghị luận văn học, nghị luận xã hội..

(73) - Sù kh¸c nhau c¨n b¶n gi÷a kiÓu v¨n b¶n nghÞ luËn vµ kiÓu v¨n b¶n tù sù, tr÷ t×nh. 2. Kü n¨ng - Khái quát, hệ thống hóa, so sánh, đối chiếu và nhận xét tác phẩm nghị luận văn học và nghÞ luËn x· héi. - Nhận diện và phân tích đợc luận điểm, phơng pháp lập luận trong các văn bản đã học. - Tr×nh bµy lËp luËn cã lý, cã t×nh. B. ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn: KÎ b¶ng hÖ thèng hãa kiÕn thøc. 2. Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi theo híng dÉn cña gi¸o viªn. C. Các hoạt động dạy và học Bớc 1: ổn định tổ chức ( 1 phút ) Bíc 2: KiÓm tra bµi cò ( 5 phót ) - KiÓm tra bµi tËp vÒ nhµ. - KiÓm tra phÇn chuÈn bÞ bµi ë nhµ cña häc sinh. Bíc 3: Bµi míi Hoạt động 1: Hệ thống hoá những văn bản nghị luận. S Tªn T¸c §Ò tµi LuËn ®iÓm. T bµi. gi¶. nghÞ T luËn. 1 Tinh thÇn yªu níc cña nh©n d©n ta. 2 Sù giµu đẹp của tiÕng ViÖt 3 §øc tÝnh gi¶n dÞ cña B¸c Hå. 4. ý nghÜa v¨n ch¬ng. Hå ChÝ Minh.. §Æng Thai Mai Ph¹m V¨n §ång. Hoµi Thanh. Tinh thÇn yªu níc cña d©n téc ViÖt Nam.. - D©n ta cã lßng yªu níc nång nµn. §ã lµ truyÒn thèng quý b¸u cña nh©n d©n ta. - LÞch sö cã nhiÒu cuéc... - §ång bµo ta ngµy nay... - Bæn phËn cña chóng ta.... Sù giµu Tiếng việt có những đặc sắc của 1 đẹp của thứ tiếng đẹp. tiếng việt Tiếng việt có những đặc sắc của 1 thø tiÕng hay. §øc tÝnh - Sù gi¶n dÞ trong mäi ph¬ng diÖn gi¶n dÞ của đời sống: Bữa cơm, cái nhà, lối cña B¸c sèng, c¸ch c sö víi mäi ngêi, lêi Hå. nãi, bµi viÕt. - Thể hiện đời sống tinh thần phong phó thËt sù v¨n minh.. Ph¬ng ph¸p lËp luËn. Chøng minh – bè côc chÆt chÏ, m¹ch l¹c. DÉn chøng toµn diÖn tiªu biÓu, s¾p xÕp hîp lÝ, khoa häc. - Chøng minh, gi¶i thÝch luËn cø x¸c đáng khoa học. - Chøng minh, gi¶i thÝch, b×nh luËn, dÉn chøng cô thÓ toµn diÖn, lêi v¨n gi¶n dÞ, đọc nhiệt tình cảm xóc.. V¨n ch- - Nguån gèc cèt yÕu cña v¨n ch¬ng - Chøng minh, gi¶i ¬ng vµ ý lµ lßng th¬ng ngêi... thÝch, b×nh luËn, nghÜa - Văn chơng hình dung và sáng tạo trình bày vấn đề bất cña nã sù sèng. ngê, dung dÞ, lËp đối với - V¨n ch¬ng rÌn luyÖn, båi dìng luËn chÆt chÏ lêi v¨n đời sống tình cảm con ngời. giµu t×nh c¶m. con ngêi. Bảng 2:Những đặc sắc nghệ thuật nghị luận của 4 văn bản trên. Tªn bµi §Æc s¾c nghÖ thuËt Tinh thÇn yªu níc cña -Bè côc chÆt chÏ, m¹ch l¹c. nh©n d©n ta - DÉn chøng toµn diÖn, chän läc,tiªu biÓu vµ s¾p xÕp theo tr×nh tù thêi gian lÞch sö, rÊt khoa häc, hîp lý. Sự giàu đẹp của Tiếng -Kết hợp chứng minh với giảI thích ngắn gọn. ViÖt - Luận cứ và luận chứng xác đáng toàn diện, phong phú và chặt chÏ. §øc tÝnh gi¶n dÞ cña -KÕt hîp chøng minh víi gi¶I thÝch ng¾n gän..

(74) B¸c Hå ý nghÜa v¨n ch¬ng. -DÉn chøng cô thÓ, toµn diÖn, ®Çy søc thuyÕt phôc. - Lêi v¨n gi¶n dÞ, trµn ®Çy nhiÕt t×nh c¶m xóc. - KÕt hîp chøng minh víi gi¶I thÝch vµ b×nh luËn ng¾n gän. - Trình bày vấn đề phức tạp một cách dung dị, dễ hiểu. - Lêi v¨n giµu c¶m xóc, h×nh ¶nh.. H×nh thøc «n tËp: GV yªu cÇu HS th¶o luËn nhãm ( Mçi nhãm 1 v¨n b¶n). NhËn xÐt bæ xung - GV s÷a ch÷a vµ ®iÒu khiÓn th«ng tin cÇn thiÕt. Hoạt động 2: Củng cố kiến thức về đặc trng của văn nghị luận qua sự đối chiếu với loại h×nh tù sù vµ tr÷ t×nh. ? Trong chơng trình Ngữ văn 6,7, em đã học nhiều bài văn thuộc các thể truyện, kí sự ( tự sù ) vµ th¬ tr÷ t×nh, tuú bót ( tr÷ t×nh). B¶ng kª (SGK/67), liÖt kª c¸c yªó tè trong v¨n b¶n tù sù, tr÷ t×nh vµ nghÞ luËn. C¨n cø vµo hiÓu biÕt cña m×nh, chän trong cét bªn ph¶i nh÷ng yÕu tè trong mçi thÓ lo¹i ë cét bªn tr¸i. ThÓ lo¹i. YÕu tè. ThÓ lo¹i. YÕu tè. TruyÖn. Cèt truyÖn, nh©n vËt. Th¬ tr÷ t×nh. VÇn nhÞp. KÝ. Nh©n vËt kÓ truyÖn. Tuú bót. LuËn ®iÓm, luËn cø. Th¬ tù sù. Nh©n vËt, vÇn, nhÞp. NghÞ luËn. Nh©n vËt kÓ truyÖn. GV: Trên là những yếu tố đặc trng của mỗi thể loại. Mặt khác, trong thực tế, mỗi văn bản có thể không chứa đựng đầy đủ các yếu tố chung của thể loại. Các thể loại cũng có sự thâm nhËp lÉn nhau, thËm chÝ cã nh÷ng thÓ ë ranh giíi gi÷a 2 thÓ lo¹i. Sù ph©n biÖt c¸c thÓ lo¹i hình tự sự, trữ tình, nghị luận cũng không thể là tuyệt đối. Xác định 1 văn bản thuộc loại hình nào là dựa vào phơng thức đợc sử dụng trong đó. ? Dùa vµo sù t×m hiÓu ë trªn, em h·y ph©n biÖt sù kh¸c nhau c¨n b¶n gi÷a v¨n nghÞ luËn vµ c¸c thÓ lo¹i tù sù, tr÷ t×nh. * Tù sù ( truyÖn, kÝ ): Chñ yÕu dïng ph¬ng thøc t¶ vµ kÓ nh»m t¸i hiÖn sù vËt, hiÖn t¬ng, con ngêi, c©u chuyÖn ( yÕu tè chñ yÕu lµ cèt truyÖn, nh©n vËt, nh©n vËt kÓ truyÖn ). * Trữ tình ( tuỳ bút ): Dùng phơng thức biểu cảm để biểu hiện cảm xúc, tình cảm qua hình ¶nh, nhÞp ®iÖu, vÇn.... - Hai thể loại này đều tập trung xây dựng các hiện tợng nghệ thuật với các dạng khác nhau. * Văn nghị luận: Dùng lập luận, bằng lí lẽ, dẫn chứng để trình bày ý kiến, t tởng nhằm thuyết phục ngời đọc, ngời nghe và nhận thức. Văn nghị luận cũng có hình ảnh cảm xúc nhng đều cốt yếu là lập luận với hệ thống các luận điểm, luận cứ chặt chẽ, xác đáng. ? Những câu tục ngữ có thể coi là văn bản nghị luận đặc biệt không? Vì sao? - Có - Là những văn bản nghị luận đặc biệt ngắn gọn. Mỗi câu là 1 luận đề súc tích, kết quả 1 chân lí đợc đúc kết bởi kinh nghiệm bao đời của nhân dân. Hoạt động 3: Hớng dẫn luyện tập. - dïng cuèn bµi tËp tr¹ng ng÷ cho HS luyÖn tËp. - ViÕt ®o¹n v¨n theo ph¬ng thøc nghÞ luËn vÒ: + N1: ý nghÜa v¨n ch¬ng. + N2: Tinh thÇn yªu níc cña nh©n d©n ta. + N3: §øc tÝnh gi¶n dÞ cña B¸c Hå. - VÒ nhµ: + Häc thuéc phÇn ghi nhí. + Lµm tiÕp bµi tËp. + Chuẩn bị bài tiếp theo: Dùng cụm chủ vị để mở rộng câu. ************************************. Ngµy so¹n: Chñ nhËt 11.03.2012 Ngµy d¹y: Thø b¶y 12.03.2012 Líp 7A.

(75) TiÕt 106. dùng cụm chủ vị để mở rộng câu. A. Mục tiêu cần đạt I.Mức độ cần đạt - Hiểu thế nào là dùng cụm chủ vị để mở rộng câu. - NhËn biÕt c¸c côm chñ vÞ lµm thµnh phÇn c©u trong v¨n b¶n. II. Träng t©m kiÕn thøc kü n¨ng. 1.KiÕn thøc - Mục đích của việc dùng cụm chủ vị để mở rộng câu. - C¸c trêng hîp dïng côm chñ vÞ lµm thµnh phÇn c©u. 2. Kü n¨ng - NhËn biÕt c¸c côm chñ vÞ lµm thµnh phÇn c©u. - NhËn biÕt c¸c côm chñ vÞ lµm thµnh phÇn c©u cña côm tõ. 3. Thái độ - RÌn ý thøc sö dông côm chñ vÞ trong hµnh v¨n vµ giao tiÕp. B. ChuÈn bÞ 1. Giáo viên: Một số ví dụ có liên quan đến bài học. 2. Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi theo híng dÉn cña gi¸o viªn. C. Các hoạt động dạy và học Bớc 1: ổn định tổ chức ( 1 phút ) Bíc 2: KiÓm tra bµi cò ( 6 phót ) ? Thế nào là câu chủ động? Thế nào là câu bị động? Lấy một ví dụ về câu chủ động sau đó chuyển thành câu bị động theo hai cách mà các em đã học. Bíc 3: Bµi míi Hoạt động 1: Tạo tâm thế. - Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hớng chú ý. - Phơng pháp: Vấn đáp, thuyết trình. - Thêi gian 3 phót. ThÇy Trß Ghi chó Khi nói -viết để chuyển tải đợc nhiều thông tin mà không - Hs nghe và ph¶i viÕt nhiÒu c©u, ngêi ta thêng viÕt c©u cã më réng thµnh ghi tªn bµi. phần câu. Thêm trạng ngữ là cách chúng ta đã biết. Bài học nµy giíi thiÖu mét c¸ch më réng c©u kh¸c: Dïng côm chñ -vị để mở rộng câu. Phần 1: Hớng dẫn học sinh tìm hiểu thế nào là dùng cụm chủ vị để mở rộng câu. * Hoạt động: Tri giác, phân tích, cắt nghĩa, đánh giá, khái quát. - Phơng pháp: Vấn đáp, nêu vấn đề, thuyết trình. - Kỹ thuật: Khăn trải bàn, các mảnh ghép, động não. - Thêi gian: 10 phót. ThÇy Trß Chuẩn KT-KN cần đạt Ghi chó I. T×m hiÓu bµi I.Thế nào là cụm chủ vị để mở - Gv gọi hs đọc ví dụ - Hs đọc réng c©u? ? T×m c¸c côm danh tõ - Hs xác định 1. Ví dụ: trong vÝ dô. côm danh tõ. V¨n ch¬ng g©y cho ta nh÷ng t×nh c¶m ta kh«ng cã, luyÖn nh÷ng t×nh c¶m ta s½n cã… (Hoµi Thanh) -C¸c côm danh tõ: * Nh÷ng t×nh c¶m ta kh«ng cã. * Nh÷ng t×nh c¶m ta s½n cã. ? Ph©n tÝch cÊu t¹o cña c¸c - Hs ph©n tÝch. §Þnh ng÷ Trung §Þnh ng÷ côm danh tõ Êy. đứng trớc tâm sau Nh÷ng T×nh c¶m Ta kh«ng.

(76) ? Nhận xét về cấu tạo định ng÷ trong mçi côm danh tõ? * GV chèt: Nh vËy trong c©u v¨n trªn, cã 2 côm chñ – vị đóng vai trò làm định ng÷ cho côm danh tõ. ? VËy thÕ nµo lµ dïng côm chủ vị để mở rộng câu. - Gọi 1 hs đọc ghi nhớ.. - Hs nhËn xÐt.. cã Nh÷ng T×nh c¶m Ta s½n cã Ta/ kh«ng cã : C – V Ta/ s½n cã: C–V §Þnh ng÷ lµ mét côm chñ – vÞ.. 2. Ghi nhí 1 SGK/ 68 - Hs đọc ghi nhí. *Hoạt động: Luyện tập, củng cố. - Phơng pháp: Vấn đáp, giải thích. - Kü thuËt: C¸c m¶nh ghÐp, dïng c¸c phiÕu. - Thêi gian 5 phót. ThÇy Trß Chuẩn KT-KN cần đạt Ghi chó - Gv cho häc - Häc sinh lµm Xác định cụm chủ vị làm định ngữ trong sinh lµm bµi tËp. bµi theo híng c¸c c©u sau: dÉn cña gi¸o 1.Căn phòng tôi ở rất đơn sơ. viªn. 2. Nam đọc quyển sách tôi cho mợn. Tr¶ lêi: C©u 1: T«i ë C©u 2: T«i cho mîn Phần 2: Hớng dẫn học sinh tìm hiểu các trờng hợp dùng cụm chủ vị để mở rộng câu. *Hoạt động: Tri giác, phân tích, cắt nghĩa, đánh giá, khái quát. - Phơng pháp: Vấn đáp, nêu vấn đề, thuyết trình. - Kỹ thuật: Khăn trải bàn, các mảnh ghép, động não. - Thêi gian 10 phót. ThÇy Trß ChuÈn KTGhi chó KN cần đạt ? Đọc và xác định a. Chị Ba/ đến/ tôi /rất vui. II. C¸c trêng hîp cÊu t¹o ng÷ ph¸p cña C vc v dïng côm chñ vÞ Cn vn c¸c c©u trong vÝ dô để mở rộng câu. b. Khi b¾t ®Çu cuéc kh¸ng chiÕn, 1.VÝ dô: sgk/ 68. ( SGK/ 68 )? nh©n d©n ta/ tinh thÇn/ rÊt h¨ng a. Chị Ba đến -> ? Xác định các cụm hái. Côm chñ vÞ lµ chñ C- V lµm thµnh phÇn ng÷. C V c©u hoÆc thµnh phÇn b. … tinh thÇn rÊt c. Chóng ta cã thÓ nãi r»ng trêi/ côm tõ. Cho biÕt h¨ng h¸i - > Côm sinh là sen để bao bọc cốm, cũng C- V là vị ngữ trong mçi c©u, côm nh trêi/ sinh cèm n»m ñ trong l¸ c-v lµm thµnh phÇn c. … trêi sinh l¸ sen. g×? sen để bao bọc d. Nói cho đúng...từ sau cách cèm, còng nh trêi m¹ng th¸ng 8/ thµnh c«ng. a. Côm chñ – vÞ lµm chñ ng÷, bæ sinh cèm n»m ñ trong l¸ sen -> ng÷. côm chñ vÞ lµ bæ b. Lµm vÞ ng÷. ng÷. c. c d. …C¸ch m¹ng d. Làm định ngữ. ? Tõ c¸c vÝ dô trªn, th¸ng T¸m thµnh.

(77) rót ra kÕt luËn vÒ c¸c trêng hîp dïng côm chủ- vị để mở rộng c©u? Bµi tËp bæ trî: X¸c định và gọi tên các côm chñ- vÞ lµm thµnh phÇn c©u. a. T«i nh×n qua khe cöa thÊy em t«i ®ang vÏ nh÷ng bøc tranh mà cha tôi đã hớng dÉn. b. T«i nghe thÊy tiÕng suèi chÈy rãc r¸ch. c. Mùa xuân đến ®em søc sèng cho mu«n loµi.. - HS tr¶ lêi nh môc ghi nhí.. a. T«i nh×n qua khe cöa: Côm chñ - vÞ lµm bæ ng÷. Em t«i ®ang vÏ: Côm chñ -vÞ lµm bæ ng÷. Cha tôi đã hớng dẫn: Cụm chủ - vị làm định ngữ. b. TiÕng suçi chÈy rãc r¸ch: Côm chñ - vÞ lµm bæ ng÷. c. Mùa xuân đến: Cụm chủ -vị lµm chñ ng÷. c«ng -> Côm chñ vị là định ngữ. 2. Ghi nhí: C¸c thµnh phÇn c©u nh chñ ng÷, vÞ ng÷ vµ c¸c phô ng÷ trong côm danh tõ, cụm động từ, cụm tính từ đều có thể đợc cấu tạo bằng côm c-v.. Hoạt động 3: Hớng dẫn luyện tập. - Phơng pháp: Vấn đáp, giải thích. - Kü thuËt: C¸c m¶nh ghÐp, dïng c¸c phiÕu. - Thêi gian 5 phót. Bµi tËp 1: T×m côm chñ vÞ lµm thµnh phÇn c©u, côm tõ? a.Chỉ riêng những ngời chuyên môn mới đạt đợc. ( Cụm chủ vị làm định ngữ). b. Khuôn mặt đầy đặn. ( Cụm chủ vị làm vị ngữ). c. ....các cô gái làng vòng đỗ gánh ( định ngữ ). ....hiện ra từng lá cốm ( bổ ngữ- đảo V- C). d. ...mét bµn tay ®Ëp vµo vai( côm chñ vÞ lµm chñ ng÷ ). ... hắn giật mình. (cụm chủ vị làm bổ ngữ cho động từ khiến). Bµi tËp 2: ViÕt ®o¹n v¨n nghÞ luËn víi luËn ®iÓm xuÊt ph¸t: Tôc ng÷ lµ tói kh«n cña d©n gian. Trong ®o¹n v¨n dïng c©u më réng b»ng côm chñ vÞ lµm thµnh phÇn c©u. Bµi tËp cñng cè: Bµi tËp tr¾c nghiÖm. 1. Tìm từ thích hợp điền vào chỗ trống: Cụm chủ vị là cơ sở xây dựng 1 câu đơn có cấu tạo (....) thµnh phÇn chñ vÞ. A, Mét. B, Hai. C, Ba. D, NhiÒu. 2. Theo em khái niệm chủ vị có đồng nhất với chủ ngữ và vị ngữ của câu hay không? A, Cã. B, Kh«ng. Bíc 4: Híng dÉn tù häc ë nhµ - Thêi gian 5 phót - Kü thuËt: Kü thuËt gãc + Häc thuéc ghi nhí. + Lµm tiÕp bµi tËp 2. + Söa bµi viÕt sè 5, kiÓm tra v¨n, tiÕng viÖt. ********************************** Ngµy so¹n: Chñ nhËt 11.03.2012.

(78) Ngµy d¹y: Thø t 14.03.2012 Líp 7A TiÕt 107 tr¶ bµi sè 5 , bµi kiÓm tra tiÕng viÖt, kiÓm tra v¨n A. Môc tiªu bµi häc - HS củng cố lại kiến thức, kĩ năg đã học về văn bản lập luận chứng minh, về công việc tạo lập văn bản nghị luận, về cách sử dụng từ ngữ, đặt câu ( trong bài viét số 5 ) đồng thời củng cố kiến thức kinh nghiệm tổng hợp đã học. - Đánh giá đợc chất lợng bài làm của mình, trình độ tập làm văn của bản thân mình nhờ đó có đợc kinh nghiệm quan tâm cần thiết để làm tốt những bài viết sau. II.Lªn líp. 1. ổn định tổ chức. ( 1 phút ) 2. KiÓm tra bµi cò: ( 5 phót ) a. Thế nào là mở rộng câu bằng cụm chủ vị? Các trờng hợp dùng cụm chủ vị để mở rộng c©u? LÊy VD? b. KiÓm tra phÇn ch÷a bµi cña HS. 3. Bµi míi. Hoạt động 1: Chuẩn bị của thầy và trò. GV: Tr¶ bµi cho HS tríc tõ 1- 3 ngµy. HS: HS đọc kĩ và tự sửa chữa theo lời phê, hớng dẫn của GV. Hoạt động 2: Trả bài viết số 5. Bớc 1: Xác định yêu cầu của đề bài và những nội dung cần đạt trong bài viết. DÉn chøng: Nh÷ng luËn ®iÓm chÝnh: a. Từ xa nhân dân ta luôn sống theo đạo lí “ ăn quả.....”. - Biết ơn những ngời đã làm ra thành quả... - Thê kÝnh tæ tiªn, «ng bµ. - Nh÷ng lÔ héi v¨n ho¸ tëng nhí c«ng ¬n cña nh÷ng anh hïng. b. Đến nay truyền thống tốt đẹp đó tiếp tục đợc phát huy. - Nhân dân đời đời biết ơn Đảng, Bác, cách mạng. - Ghi nhí c«ng ¬n nh÷ng liÖt sÜ. - Häc trß ghi nhí c«ng ¬n cña thÇy c«. Bíc 2: NhËn xÐt. ¦u ®iÓm: + Đa số nắm đợc cách làm bài văn chứng minh. + Hiểu vấn đề, trình bày thành những luận điểm tơng đối rõ ràng. + Mét sè bµi v¨n viÕt lËp luËn chÆt chÏ, tr×nh bµy m¹ch l¹c ( Trang, V©n ). Nhîc ®iÓm: + Một số bài viết cha đúng phơng pháp làm bài văn chứng minh: Cha xác định đợc luận điểm, luận cứ rõ ràng ( sa đà vào kể truyện, liệt kê dẫn chứng lộn xộn, không phù hợp luận ®iÓm ): §øc, §øc Anh. + Mét sè bµi viÕt cha râ rµng, dÉn chøng cha chÝnh x¸c, lËp luËn cha chÆt chÏ. + Mắc lỗi diễn đạt, viết câu, chính tả. ( Huê., Ngô Linh, Tuấn ) Bíc 3: Ch÷a lçi. HS th¶o luËn nhãm ( theo tõng bµn)- t×m vµ söa lçi cho nhau. GV gọi đại diện 1 số nhóm trình bày phần sửa chữa. Hoạt động 3: Trả bài tiếng Việt, Văn. Bíc 1: - Xây dựng đáp án đúng ( qua phần chuẩn bị của HS ). - Căn cứ vào phần biểu điểm, đáp án. u; + Đa số bài viết tỏ ra nắm đợc kiến thức cơ bản, lựa chọn đợc phơng án đúng cho phần trắc nghiÖm. + Các đoạn văn viết đúng yêu cầu đề bài, diễn đạt mạch lạc, trình bày rõ ràng, khoa học. Nhîc:.

(79) + Đoạn văn: Nhiều em không hiểu nghĩa, không xác định đợc luận điểm, không có câu chèt. + Một số bài viết tỏ ra cha hiểu bài, chuẩn bị bài cũ yếu, mắc nhiều lỗi chính tả, diễn đạt. + Kĩ năng viết đoạn văn yếu, diễn đạt lủng củng, chữ xấu, trình bày dập xóa nhiều. Bíc 3: Cïng HS söa lçi tiªu biÓu. Hoạt động 4: Đọc 1 số bài văn hay, tiêu biểu trong các bài viết. ( chọn bài Hiền, Vân Anh, Quúnh Trang ). Hoạt động 5: Công bố điểm Líp 0,1,2 3 4 TS % 5 6 7 8 9 TS % V¨n 7A 7B TV 7A 7B TLV 7A 7B VÒ nhµ: + TiÕp tôc söa lçi cho bµi viÕt. ********************************* Ngµy so¹n: Chñ nhËt 11.03.2012 Ngµy d¹y: Thø n¨m 15.03.2012 Líp 7A TiÕt 108. t×m hiÓu chung vÒ phÐp lËp luËn gi¶i thÝch. A. Mục tiêu cần đạt I. Mức độ cần đạt Hiểu mục đích, tính chất và các yếu tố của phép lập luận giải thích. II.Träng t©m kiÕn thøc, kü n¨ng. 1.KiÕn thøc §Æc ®iÓm cña mét bµi v¨n nghÞ luËn gi¶i thÝch vµ yªu cÇu c¬ b¶n cña phÐp lËp luËn gi¶i thÝch. 2. Kü n¨ng - Nhận diện và phân tích một văn bản nghi luận giải thích để hiểu đặc điểm của kiểu văn b¶n nµy. - Biết so sánh để phân biệt lập luận giải thích với lập luận chứng minh. 3. Thái độ Có ý thức hiểu kỹ, hiểu sâu một vấn đề thông qua phép lập luận này. B.ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn: Mét sè v¨n b¶n mÉu, c©u hái tr¾c nghiÖm. 2. Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi míi theo híng dÉn cña gi¸o viªn. C. Các hoạt động dạy và học. 1. ổn định tổ chức. ( 1 phút ) 2. KiÓm tra bµi cò: ( 5 phót ) - KiÓm tra phÇn chuÈn bÞ cña HS. 3. Tæ chøc d¹y vµ häc bµi míi Hoạt động 1: Tạo tâm thế - Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hớng chú ý. - Ph¬ng ph¸p: ThuyÕt tr×nh. - Thêi gian 4 phót. ThÇy Trß Ghi chó.

(80) Gi¶i thÝch lµ mét nhu cÇu rÊt phæ biÕn trong cuéc sèng x· - Hs nghe vµ héi. Trong nhµ trêng, gi¶i thÝch lµ mét kiÓu bµi nghÞ luËn ghi tªn bµi. quan träng. VËy, nghÞ luËn gi¶i thÝch lµ g×? Nã cã liªn quan gì đến kiểu bài chứng minh vừa học? Hoạt động 1: Tìm hiểu nhu cầu giải thích trong đời sống. - Phơng pháp: Vấn đáp, nêu vấn đề, thuyết trình. - Kỹ thuật: Khăn trải bàn, các mảnh ghép, động não. - Thêi gian 10 phót. Hoạt động của thầy. Hoạt động của trò. Nội dung cần đạt. ? Theo em, trong cuộc sống - Cần hiểu rõ những vấn đề I. Mục đích và phơng pháp khi nào ngời ta cần đợc giải cha rõ trong mọi lĩnh vực gi¶i thÝch. thÝch? cña cuéc sèng. 1. Mục đích giải thích. ? H·y nªu 1 sè c©u hái vÒ - HS lÊy VD. - Lµm cho hiÓu râ nh÷ng ®iÒu nhu cÇu gi¶i thÝch hµng - Dïng c¸c lo¹i c©u: V× sao? cha biÕt trong mäi lÜnh vùc cña ngµy? §Ó lµm g×? Lµm g×? Cã ý cuéc sèng. ? Muån tr¶ lêi ( tøc lµ gi¶i nghÜa g×? - Trong v¨n nghÞ luËn: Lµm cho thích, các vấn đề trên ) ngời - Phải có kiến thức khoa ngời đọc hiểu rõ t tởng, đạo lí, nãi vµ viÕt cÇn ph¶i lµm g×? häc, chuÈn x¸c. phÈm chÊt, quan hÖ nh»m n©ng - §äc, t×m hiÓu, tra cao nhËn thøc, trÝ tuÖ, båi dìng cứu...hiểu thấu đáo vấn đề. tình cảm con ngời. Hoạt động 2: Tìm hiểu phép lập luận giải thích. - Thêi gian 10 phót ? §äc bµi v¨n: “ Lßng khiªm tèn” - Vấn đề giải thích. cho biết : bia văn phân tích vấn đề - Khiêm tốn là gì? Khiêm tốn có lợi gì? Có thể đặt câu hỏi khêu gợi giải gì? Lợi cho ai? Các biểu hiện khiêm thÝch ntn? tèn? ? Bµi v¨n gi¶i thÝch luËn ®iÓm “ định nghĩa về lòng khiêm tốn. Lßng khiªm tèn” b»ng c¸ch nµo? - LiÖt kª c¸c biÓu hiÖn cña lßng Việc đa ra định nghĩa “Khiêm tốn” khiêm tốn, làm cho ngời đọc hiểu lµ cã ph¶i lµ c¸ch gi¶i thÝch kh«ng? cô thÓ ntn lµ khiªm tèn. V× sao? - Các biểu hiện đối lập với khiêm ? Ngoài cách định nghĩa còn có tốn, qua đó ngời đọc hiểu sâu hơn nh÷ng c¸ch gi¶i thÝch nµo? về vấn đề. ? T×m lÝ do còng lµ 1 c¸ch gi¶i Nã gãp phÇn tr¶ lêi cho c©u hái t¹i thích vấn đề. Tìm những câu văn sao? Con ngêi cÇn ph¶i khiªm tèn? biÓu hiÖn ®iÒu nµy? Gi¶i thÝch v× a. Më bµi: Lßng khiªm tèn...sinh sao t×m lÝ do còng lµ 1 c¸ch gi¶i vËt. Giíi thiÖu luËn ®iÓm. thÝch. b. Th©n bµi: Gi¶i thÝch luËn ®iÓm ? T×m bè côc cña bµi v¨n? ChØ ra bằng cách nêu định nghĩa, liệt kê, mối quan hệ giữa mở bài, thân bài, biểu hiện đối lập. kết bài, cách lập luận? Nhận xét về c. Kết bài: Khẳng định lại ý nghĩa cách diễn đạt? cña luËn ®iÓm, c¸ch nªu luËn ®iÓm ? Tại sao ngời viết có thể làm đợc rõ ràng, lập luận chặt chẽ, diễn đạt vËy? trong sáng, dễ hiểu. Hiểu đề, nội ? Qua VD trªn, rót ra nh÷ng nhËn dung thao t¸c gi¶i thÝch phï hîp. xét về nhuẽng đặc điểm của bài văn - HS trả lời nh phần ghi nhớ. gi¶i thÝch?. Hoạt động3: Hớng dẫn luyện tập.. 2. Ph¬ng ph¸p gi¶i thÝch. - Nêu các định nghÜa, kÓ ra c¸c biÓu hiÖn, so sánh đối chiếu víi c¸c luËn ®iÓm kh¸c, chØ ra mÆt lîi, h¹i, nguyªn nh©n hËu quả. Cách đề phßng hoÆc nãi theo t tëng vÊn đề cần giải thích. - Bµi v¨n cÇn m¹ch l¹c, ng«n tõ trong s¸ng. - Phải đọc nhiều, häc nhiÒu vËn dông tæng hîp c¸c thao t¸c gi¶i thÝch cho phï hîp..

(81) - Phơng pháp: Vấn đáp, giải thích. - Kü thuËt: Kh¨n tr¶i bµn, c¸c m¶nh ghÐp. - Thêi gian 10 phót ? Đọc bài văn “ Lòng nhân -Hs đọc bài văn. đạo”, vấn đề đợc giải thích trong bµi v¨n? ? Cách giải thích vấn đề -Hs tr¶ lêi trong bµi v¨n cã g× gièng vµ kh¸c bµi v¨n “ Lßng khiªm tèn”? Bµi tËp bæ trî: Cã ý kiÕn - Hoạt động nhóm cho r»ng lËp luËn chøng minh vµ lËp luËn gi¶i thÝch đều phải dùng dẫn chứng? - C¸c nhãm th¶o luËn cö ý kiến đó có hợp lí không? đại diện trình bày. T¹i sao? ? ViÕt ®o¹n v¨n ng¾n gi¶i thÝch 1 trong 5 ®iÒu B¸c Hå dạy: “ Học tập tốt, lao động tèt”. - Hs viÕt ®o¹n v¨n. III. LuyÖn tËp Bài văn làm rõ vấn đề bằng dẫn chøng cô thÓ, chÝnh x¸c , sinh động. - Bµi v¨n “ Lßng khiªm tèn” gi¶i thích vấn đề bằng lí lẽ chính xác s©u s¾c. - Trong lËp luËn chøng minh yªu cÇu ®a dÉn chøng lµ tÊt yÕu quan trọng hàng đầu. Đa bằng chứng đề chứng minh tính đúng đắn của vấn đề. Dẫn chứng là xơng sống của bµi v¨n chøng minh. Trong gi¶i thích vấn đề thờng cha rõ, khó hiểu, phức tạp với ngời đọc, nhiệm vô cña ngêi viÕt lµ lµm cho ngêi đọc hiểu đúng, rõ vấn đề bằng lí lẽ lËp luËn chÆt chÏ, s©u s¾c. §Ó t¨ng søc thuyÕt phôc cã thÓ cïng dÉn chøng SGK. DÉn chøng chØ cã thÓ t¸c dông phô trî, bæ xung. - DÉn chøng: ThÕ nµo lµ häc tËp tốt? Lao động tốt? ? Tại sao phải học tập tốt, lao động tèt? ? Làm thế nào để học tập tốt, lao động tốt?. Bíc 4: Híng dÉn tù häc ë nhµ. - Thêi gian: 5 phót + Häc thuéc phÇn ghi nhí. +TiÕp tôc viÕt ®o¹n v¨n. + So¹n bµi “ Sèng chÕt mÆc bay”. **************************************. TuÇn 29 Ngµy so¹n: Chñ nhËt 11.03.2012 Ngµy d¹t: Thø b¶y 17.03.2012 Líp 7A. TiÕt 109,110:. V¨n b¶n. sèng chÕt mÆc bay Ph¹m duy Tèn. A. Mục tiêu cần đạt I. Mức độ cần đạt.

(82) - Thấy đợc giá trị hiện thực, giá trị nhân đạo và những thành công về nghệ thuật của tác phÈm. II. Träng t©m kiÕn thøc, kü n¨ng. 1. KiÕn thøc. - S¬ gi¶n vÒ t¸c gi¶ Ph¹m Duy Tèn. - HiÖn thùc vÒ t×nh c¶nh khèn khæ cña nh©n d©n tríc thiªn tai vµ sù v« tr¸ch nhiÖm cña bän quan lại dới chế độ cũ. - Nh÷ng thµnh c«ng nghÖ thuËt cña truyÖn ng¾n Sèng chÕt mÆc bay - mét trong nh÷ng t¸c phẩm đợc coi là mở đầu cho thể loại truyện ngắn Việt Nam hiện đại. - NghÖ thuËt x©y dùng t×nh huèng truyÖn nghÞch lý. 2. Kü n¨ng - Đọc hiểu một truyện ngắn hiện đại thế kỷ XX. - KÓ tãm t¾t truyÖn. - Phân tích nhân vật, tình huống truyện qua các cảnh đối lập - tơng phản và tăng cấp. 3. Thái độ - Thơng cảm trớc sự vất vả của những con ngời nông dân Việt Nam dới chế độ cũ. - Thấy đợc sự tốt đẹp của xã hội ngày nay: Mọi ngời đều đợc bình đẳng. B. ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn: T liÖu vÒ bµi d¹y: T¸c gi¶, tranh ¶nh… 2. Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi theo híng dÉn cña häc sinh. C. Các hoạt động dạy và học. Bớc 1: ổn định tổ chức ( 1 phút ) Bíc 2: KiÓm tra bµi cò ( 5 phót ) Em hiÓu thÕ nµo lµ lËp luËn gi¶i thÝch? Bíc 3: Tæ chøc d¹y vµ häc bµi míi. Hoạt động 1: Tạo tâm thế. - Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hớng chú ý. - Phơng pháp: Vấn đáp, thuyết trình. - Kỹ thuật: Kỹ thuật động não. - Thêi gian 5 phót. ThÇy Trß Ghi chó Thủy, hỏa, đạo, tặc trong bốn thứ giặc ấy, nhân dân ta xếp - Hs nghe và giặc nớc, giặc lụt lên hàng đầu. Cho đến nay đã hàng bao ghi tªn bµi häc thÕ kû, ngêi d©n vïng ch©u thæ s«ng Hång – MiÒn B¾c Việt Nam đã phải đơng đầu với cảnh “ Thủy thần nổi giận”: lũ lụt, vỡ đê, nhà trôi, ngời chết…Hệ thống đê điều dù đã đợc gia cố hàng năm, nhng nhiều đoạn, nhiều chỗ vẫn kh«ng chèng næi søc níc hung b¹o. L¹i thªm sù v« tr¸ch nhiÖm sèng chÕt mÆc bay cña kh«ng Ýt tªn quan l¹i cÇm quyÒn nªn n¹n lôt Êy cµng thªm thª th¶m. TruyÖn ng¾n cña Phạm Duy Tốn ( 1883 – 1924 ) đã dựng lại bức tranh đau lòng và đáng giận ấy. Hoạt động 2: Tri giác. - Mục tiêu: Nắm đợc cách đọc văn bản, bố cục, tác giả, hoàn cảnh sáng tác của tác phẩm. - Phơng pháp: Đọc diễn cảm, vấn đáp, thuyết trình. - Kü thuËt: D¹y häc theo gãc, kü thuËt kh¨n tr¶i bµn. - Thêi gian 15 phót. ThÇy Trß Chuẩn KT-KN cần đạt Ghi chó I. Híng dÉn hs t×m I. T×m hiÓu I. §äc, chó thÝch. 1. T¸c gi¶. hiÓu chung. chung. - Lµ mét trong nh÷ng nhµ v¨n më - Nªu nh÷ng hiÓu biÕt - Hs nªu ý kiÕn. đờng cho nền văn xuôi quốc ngữ cña em vÒ t¸c gi¶?.

(83) ? Em hiÓu g× vÒ t¸c phÈm. ? Hoàn cảnh đát nớc ta khi tác phẩm ra đời ? Văn bản này ta đọc víi giäng nh thÕ nµo. -Gv đọc mẫu một đoạn - Gọi hs đọc bài. ? Gv cho hs nªu néi dung c¸c chó thÝch: 3, 4,9,14,15,27. ? ChuyÖn kÓ vÒ sù viÖc g×. Nh©n vËt chÝnh cña sù kiÖn lµ ai? ? Bè côc cña v¨n b¶n nµy nh thÕ nµo. - Gv cho hs tãm t¾t t¸c phÈm.. -Hs tr¶ lêi.. - Giäng quan phô mÉu: H¸ch dÞch, hèng h¸ch, n¹t né. Giäng sî sÖt, khóm nóm cña thầy đề, dân chóng.. - Vỡ đê - Quan phô mÉu.. - Hs tãm t¾t.. hiện đại Việt Nam. 2. T¸c phÈm. - Lµ mét trong nh÷ng truyÖn ng¾n thµnh c«ng nhÊt cña t¸c gi¶ Ph¹m Duy Tèn. - ViÕt 7.1918. 3. §äc. 4. Tõ khã 5. Bè côc: Chia lµm ba phÇn P1: Đầu....hỏng mất ( cảnh đê s¾p vì ). P2: §iÕu, mµy! ( c¶nh trong đình ). P3: Còn lại ( cảnh đê vỡ ).. Hoạt động: Phân tích, cắt nghĩa. - Mục tiêu: Nắm đợc giá trị nội dung ý nghĩa, giá trị nghệ thuật của văn bản. - Phơng pháp: Vấn đáp, thuyết trình, nêu và giải quyết vấn đề. - Kỹ thuật: Kỹ thuật động não, kỹ thuật khăn trải bàn. - Thêi gian 14 phót ThÇy Trß ChuÈn KT-KN cÇn đạt II.Híng dÉn t×m hiÓu v¨n II.T×m hiÓu v¨n b¶n II.T×m hiÓu v¨n b¶n b¶n. 1. Cảnh trên đê. ? Cảnh tợng trên đê trớc - Thời gian: 1 giờ đêm. - Không gian. khi đê vỡ đợc miêu tả qua - Địa điểm: Trời ma tầm - Trên đê, ma gió tầm chi tiết hình ảnh nào? Thời tã trên đê. t·. gian, địa điểm, âm thanh, - ©m thanh: “ - Thời gian: 1 giờ đêm. h×nh ¶nh... TiÕng...xao x¸c...”. - C¶nh tîng: Hµng tr¨m - H×nh ¶nh: KÎ th× dân phu đói khát, mệt cuèc.....nh chuét lét. lö, géi giã t¾m ma g¾ng ? Nhệ thuật tả và kể của tác Hình ảnh theo mật độ søc chèng chäi víi ma giả có gì đặc sắc? t¨ng cÊp, dïng nhiÒu tõ lò. - Nhèn nh¸o, hèi h¶, l¸y tîng h×nh, kÕt hîp ng«n ng÷ biÓu c¶m, hÖ nhÕch nh¸c, sî h·i, bÊt thống tính từ, động từ đ- lực. - Sự đối lập của sức ngợc sử dụng với tần số ời trớc sức trời, thế đê cao... ? Qua c¸ch t¶ vµ kÓ truyÖn - Hµng tr¨m d©n phu tríc thÕ níc. của tác giả, cảnh tợng trên đói khát, mệt mỏi cố - Sự bất lực của con ngđê hiện lên ntn trong trí tgắng chống chọi với ma ời trớc thiên nhiên. Chi ëng tîng cña em? tiÕt th¾t... lò. - C¶nh tîng nhèn nh¸o, hèi h¶, nhÕch nh¸c, sî. Ghi chó.

(84) ? Qua c¶nh tîng trªn t¸c gi¶ muèn t« ®Ëm ®iÒu g×? ? §Æt trong toµn truyÖn, ®o¹n v¨n cã ý nghÜa g×?. h·i, bÊt lùc. - T« ®Ëm sù bÊt lùc cña søc ngêi tríc søc trêi, sự yếu kém của thế đê tríc thÕ níc. - T¹o t×nh huèng cã vÊn đề ( vai trò thắt nút ), chuÈn bÞ cho sù xuÊt hiÖn c¶nh tr¸i ngîc sÏ diÔn ra..  Híng dÉn hs häc bµi vµ lµm bµi tËp ë nhµ. - Thêi gian 5 phót. - Kü thuËt: Kü thuËt gãc. + Viết đoạn văn nêu cảm nghĩ của em về tình cảnh trên đê vừa học. + Nghiªn cøu c¸c ng÷ liÖu chuÈn bÞ cho tiÕt häc sau. TiÕt 2 Bớc 1: ổn định tổ chức ( 1 phút ) Bíc 2: KiÓm tra bµi cò: ( 5 phót ) Nªu c¶m nghÜ cña em vÒ t×nh c¶nh d©n phu chèng chäi víi giÆc níc? Bíc 3: Tæ chøc d¹y vµ häc bµi míi. *Hoạt động 1: Tạo tâm thế - Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hớng chú ý. - Phơng pháp: Vấn đáp, thuyết trình. - Kỹ thuật: Kỹ thuật động não - Thêi gian: 4 phót. ThÇy Trß Ghi chó ở tiết học trớc chúng ta đã tởng tợng cảnh nhốn nháo, căng - Hs nghe vµ thẳng, sôi động và lộn xộn, sợ hãi và bất lực; tiếng trống liên ghi tên bài. thanh vµ tiÕng tï vµ liªn håi, tiÕng ngêi gäi nhau xao x¸c… Những âm thanh và tiếng động gợi không khí khẩn cấp, nguy hiÓm cña thiªn tai ®ang tõng lóc, tõng lóc ®e däa cuéc sèng con ngêi. VËy nh÷ng ngêi cã tr¸ch nhiÖm ®ang ë ®©u? Chóng ta t×m hiÓu trong tiÕt häc nµy. Hoạt động 2: Phân tích, cắt nghĩa. - Mục tiêu: Nắm đợc nội dung ý nghĩa, giá trị nghệ thuật của văn bản. - Phơng pháp: Vấn đáp, thuyết trình, nêu và giải quyết vấn đề. - Kỹ thuật: Kỹ thuật động não, kỹ thuật khăn trảI bàn. - Thêi gian 20 phót ThÇy Trß Chuẩn KT-KN cần đạt Ghi chó ? Quan sát văn bản, tìm - Chuyện quan phủ đợc hầu 2. Cảnh trong đình. c©u v¨n, chi tiÕt t¸i hiÖn h¹. - §Þa ®iÓm: Cao v÷ng cảnh trong đình? Hình - Chuyện quan phủ chơi tổ chãi. ¶nh trung t©m cña toµn t«m. - Quang c¶nh: TÜnh bé nh÷ng c¶nh trªn lµ - ChuyÖn quan phñ nghe tin mÞch, trang nghiªm, hình ảnh nào? ( Nh vậy đê vỡ. nhàn nhã, đờng bệ, nguy ®ang cã chuyÖn g× xÈy - §Þa ®iÓm: Cao, v÷ng ch·i. nga. ra ë ®©y?) - Quang c¶nh: TÜnh mÞch, - Quan phñ nhµn nh· h? Nh÷ng chi tiÕt, h×nh trang nghiêm, nhàn nhã, đ- ởng lạc, đối thảm cảnh ảnh tiêu biểu nào đợc êng bÖ, nguy nga. cña ngêi d©n..

(85) sử dụng để kể lại truyện quan phủ đợc hầu hạ? ? C¸ch t¶, kÓ cña t¸c giả có gì đặc sắc? Tác dông? ? Bøc ch©n dung viªn quan phô mÉu hiÖn lªn ntn trong tëng tîng cña em?. ? H×nh ¶nh quan phô mÉu tr¸i ngîc víi h×nh ảnh nào ở ngoài đê? Tác dụng của đối lập trªn? trong cảnh đánh tổ t«m, h×nh ¶nh quan phô mÉu næi lªn qua nh÷ng chi tiÕt ®iÓn h×nh nµo? t¸c gi¶ cã nh÷ng lêi b×nh luËn ntn tríc c¶nh nµy? Sù kÕt hîp miªu t¶, b×nh luËn vµ biÓu c¶m đã mang lại hiệu quả ntn cho ®o¹n truyÖn?. ? Theo dâi ®o¹n v¨n kÓ truyÖn quan phô mÉu nghe tin vỡ đê, cho biết: H×nh thøc ng«n ng÷ næi bËt trong ®o¹n truyÖn? ? Theo em câu đối thoại nào đắt giá nhất? Tại sao?. ? Qua ph©n tÝch gióp em hiÓu thªm g× vÒ viªn quan phô mÉu vµ th¸i độ của tác giả? ? Trong truyÖn chØ cã tªn s«ng lµ cô thÓ ( NhÞ Hµ ), cßn l¹i tªn lµng,. - §å dïng sinh ho¹t: B¸t yến...tráp đồi mồi. ( Quý gi¸, cao sang). - D¸ng vÎ, cö chØ cña quan phô mÉu: uy nghi, chÔm chÖ, nãi n¨ng h¸ch dÞch... - KÎ hÇu ngêi h¹: Sî sÖt, khóm nóm. - HÖ thèng tÝnh tõ gîi c¶m đợc sử dụng liên tiếp thủ ph¸p nghÖ thuËt liÖt kª, những câu văn cảm thái tái hiện sinh động chân dung viªn quan phô mÉu. BÐo tèt, bÖ vÖ, nhµn nh·, h¸ch dÞch, ¨n ch¬i hëng l¹c. - Ma giã Çm Çm tr¨m hä vÊt v¶ lÊm l¸p géi giã t¾m ma . Næi bËt tÝnh hëng l¹c cña quan phô mÉu vµ th¶m c¶nh cña ngêi d©n. Gãp phÇn thÓ hiÖn ý nghÜa phª ph¸n, x¬i b¸t yÕn, ngåi khểnh vuốt râu, rung đùi, mắt trông đĩa mực. “Nµy nµy ...thó vÞ”. “Than «i....huyÕt m¹ch”. - Lµm næi râ sù h¸ch dÞch ham mª cê b¹c, ¨n ch¬i hëng l¹c, v« tr¸ch nhiÖm cña quan phô mÉu. - Gi¸n tiÕp ph¶n ¶nh thª th¶m cña ngêi d©n. Béc lé thái độ mỉa mai phê phán cña t¸c gi¶. - Dùng ngôn từ đối thoại. “ §ª vì råi ...cã biÕt kh«ng”? “ õ...®iÕu mµy”. §am mª tæ t«m quªn tÊt c¶. khi đê vỡ, đổ trách nhiệm cho d©n, ®e do¹ “c¾t cæ bá tï”...vµ vÉn say sa víi v¸n bµi - niÒm vui tµn b¹o, v« nhân tính đến mức lòng lang d¹ thó. - Lµ viªn quan tµn nhÉn, v« trách nhiệm đến mức táng tËn l¬ng t©m. - T¸c gi¶ tè c¸o bän quan l¹i cã quyÒn lùc thê ¬ v« tr¸ch nhiÖm víi m¹ng sèng con ngêi.. - H×nh ¶nh quan phô mÉu: BÐo tèt, bÖ vÖ, nhµn nh·, h¸ch dÞch, ¨n ch¬i hëng l¹c. - §am mª tæ t«m quªn tÊt c¶. - CËy quyÒn trèn tr¸nh trách nhiệm, đổ thừa đe do¹ cÊp díi. - Say sa ch¬i bµi tríc th¶m c¶nh cña d©n. - Tµn nhÉn, v« tr¸ch nhiÖm, t¸ng tËn l¬ng t©m. - Tè c¸o bän quan l¹i cã quyÒn lùc phi nh©n tÝnh..

(86) tên xã ( đợc viết tắt ) viên quan hộ đê cũng kh«ng co tªn tuæi cô thÓ? §iÒu nµy cã ý nghÜa g×? ? ë phÇn cuèi t¸c gi¶ đã kết hợp ngôn ngữ miªu t¶ biÓu c¶m ntn? T¸c dông cña c¸ch dïng ng«n ng÷ nµy? ? §Æt trong toµn bé truyÖn, ®o¹n nµy cã vai trß ý nghÜa g×?. - T×nh tr¹ng xÈy ra trong huyÖn kh«ng ph¶i lµ c¸ biÖt mµ phæ biÕn, næi bËt sù bÊt c«ng trong x· héi phong kiÕn, thãi hëng l¹c, v« tr¸ch nhiÖm cña bän quan l¹i. - Võa gîi t¶ c¶nh tîng lò lụt do đê vỡ vừa tỏ lòng c¶m th«ng s©u s¾c víi th¶m c¶nh cña nh©n d©n. - Mê nót ( khóc ) thÓ hiÖn tình cảm nhân đạo của truyÖn ( t¸c gi¶ ).. 3. Cảnh đê vỡ. - Nh©n d©n ®iªu linh c¬ cực tác giả đồng cảm với nçi khæ cùc cña ngêi d©n. - Tinh thần nhân đạo sâu s¾c.. Hoạt động 3: Đánh giá, khái quát. - Mục tiêu: Khái quát đợc giá trị nội dung ý nghĩa, giá trị nghệ thuật của văn bản. - Phơng pháp: Vấn đáp, thuyết trình. - Kü thuËt: Kü thuËt m¶nh ghÐp. - Thêi gian 5 phót ? Kh¸i qu¸t l¹i - Gi¸ trÞ hiÖn thùc: III. Ghi nhí những gí trị ( hiện + Phản ánh sự đối găy gắt và hoàn toàn giữa cuộc sống thực và nhân đạo) của nhân dân và bon quan lại. cña truyÖn ? +Ph¶n ¸nh cuéc sèng ¨n ch¬i, hëng l¹c, v« tr¸ch nhiÖm, ? TruyÖn hÊp dÉn v« l¬ng t©m cña bän qua l¹i. ngời đọc bởi các - Giá trị nhân đạo: yÕu nghÖ thuËt + ThÓ hiÖn sù c¶m th«ng s©u s¨c tríc nçi ®iªu linh cña nµo? nh©n d©n. + NghÖ thuËt t¬ng ph¶n t¨ng cÊp. + KÕt hîp, miªu t¶, biÓu c¶m, nghÞ luËn. + X©y dùng nh©n vËt b»ng nhiÒu h×nh thøc ng«n ng÷ nhất là ngôn ngữ đối thoại ngắn sinh động. - HS đọc. * Hoạt động 5: Luyện tập, áp dụng, vận dụng - Thêi gian: 5 phót. - Dïng bµi tËp tr¾c nghiÖm ng÷ v¨n 7 cho HS luyÖn tËp. - Lµm bµi tËp 2. - Chó ý ng«n ng÷ viªn qua phñ: + Hách dịch, quát nạt, đe doạ vừa vui vẻ mơn chớn, giục giã bằng những câu đặc biệt ngắn gän. - TÝnh c¸ch: + Tàn nhẫn thờ ơ, vô trách nhiệm, ham cờ bạc, sa hoa, kiểu cách, học đòi. Bíc 4: Híng dÉn tù häc ë nhµ - Thêi gian 5 phót. - Kü thuËt: Kü thuËt gãc. + Giải thích tại sao tác giả lại đặt tên truyện là “ Sống chết mặc bay”. + §äc tríc bµi: C¸ch lµm bµi v¨n lËp luËn gi¶i thÝch. + So¹n bµi: Ca HuÕ trªn s«ng H¬ng. ************************************.

(87) Ngµy so¹n: Chñ nhËt 18.03.2012 Ngµy d¹y: Thø T 21.03.2012 Líp 7A TiÕt 111. c¸ch lµm bµi v¨n lËp luËn gi¶i thÝch. A. Mục tiêu cần đạt. I. Mức độ cần đạt. - HÖ thèng hãa nh÷ng kiÕn thøc cÇn thiÕt ( vÒ t¹o lËp v¨n b¶n, v¨n b¶n lËp luËn gi¶i thÝch ) để dễ dàng nắm đợc cách làm bài văn giải thích. - Bớc đầu hiểu đợc cách thức cụ thể trong việc làm một bài văn lập luận giải thích, những ®iÒu cÇn lu ý vµ nh÷ng lçi cÇn tr¸nh trong lóc lµm bµi. II. Träng t©m kiÕn thøc, kü n¨ng. 1. KiÕn thøc. C¸c bíc lµm bµi v¨n lËp luËn gi¶i thÝch. 2. Kü n¨ng. Tìm hiểu đề, lập ý, lập dàn ý và viết các phần, đoạn trong bài văn giải thích. 3. Thái độ RÌn luyÖn ý thøc tiÕn hµnh theo c¸c bíc lµm bµi. B. ChuÈn bÞ. 1. Gi¸o viªn: C¸c c¸ch më bµi vµ kÕt bµi cho bµi v¨n gi¶i thÝch. 2. Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi theo yªu cÇu cña gi¸o viªn. C. Các hoạt động dạy và học. Bớc 1: ổn định tổ chức ( 1 phút ) Bíc 2: KiÓm tra bµi cò ( 3 phót ) ? Em hiÓu thÕ nµo lµ lËp luËn gi¶i thÝch. Bíc 3: Tæ chøc d¹y vµ häc bµi míi. * Hoạt động 1: Tạo tâm thế. - Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hớng chú ý. - Ph¬ng ph¸p: ThuyÕt tr×nh. - Thêi gian 1 phót. ThÇy Trß Ghi chó Quy tr×nh lµm mét bµi v¨n nghÞ luËn gi¶i thÝch, vÒ c¬ b¶n - Hs nghe vµ còng t¬ng tù nh quy tr×nh lµm mét bµi v¨n nghÞ luËn chøng ghi tªn bµi. minh mà chúng ta đã từng học. Tuy nhiên,ở kiểu bài này vẫn có những đặc thù riêng, thể hiện ngay trong từng bớc, tõng kh©u. * Hoạt động 2,3,4: Tìm hiểu bài. - Phơng pháp: Vấn đáp, nêu vấn đề, thuyết trình. - Kỹ thuật: Khăn trải bàn, các mảnh ghép, động não. - Thêi gian 25 phót ThÇy Trß ChuÈn KT-KN cÇn Ghi chó đạt ? Dựa vào kiến thức đã - Tôc ng÷ cã c©u “ §i 1 I. C¸c bíc lµm häc vÒ v¨n chøng minh, ngày đàng học 1 sàng bµi v¨n lËp luËn tr×nh bµy l¹i quy tr×nh c¸c kh«n”. H·y gi¶i thÝch néi gi¶i thÝch. bíc lµm bµi v¨n nghÞ dung c©u tôc ng÷ trªn. 1. Tìm hiểu đề, tìm luËn? ý. ? Đọc đề bài? Đề bài yêu - Yêu cầu đề: - ThÓ lo¹i cÇu g×? Nh÷ng yªu cÇu Êy + ThÓ lo¹i: Gi¶i thÝch. - Néi dung thÓ hiÖn ë nh÷ng tõ ng÷ + Néi dung: C©u tôc ng÷ “ - Giíi h¹n nµo? Đi một ngày đàng, học một.

(88) ? Ngêi lµm bµi cã cÇn gi¶i thÝch t¹i sao “ §i 1 ngµy đàng” có thể “ Học 1 sàng kh«n”? V× sao? ? Qua đó, em cho biết việc tìm hiểu đề, tìm ý cần lµm nh÷ng g×? ? Theo em, bµi v¨n lËp luËn gi¶i thÝch cã cÇn ®Çy đủ 3 phần nh bài văn lập luËn chøng minh kh«ng? V× sao? ? Nªu híng më bµi cña em với đề bài trên? ? Qua đó hãy nhận xét về yêu cầu đối với mở bài v¨n lËp luËn gi¶i thÝch? ? PhÇn th©n bµi v¨n gi¶i thích cần làm đợc những nhiÖm vô g×? ? §Ó lµm râ ý nghÜa c©u tôc ng÷ trë lªn râ rµng, nên sắp xếp các ý tìm đợc theo thø tù nµo?. sµng kh«n”. + Tính chất: khẳng định. - Có giải thích đợc điều này mới làm cho ngời đọc hiểu đúng, rõ vấn đề. - Nắm vững và hiểu đúng vấn đề cần giải thích nêu trong đề bài, có những khía c¹nh nµo cÇn gi¶i thÝch? ý nghĩa của vấn đề ( Bằng các c©u hái: ntn? T¹i sao? ). - Có đảm bảo tính mạch l¹c, hoµn chØnh. - §Ò cao sù cÇn thiÕt vµ vai trß to lín cña viÖc ®i vµo cuộc sống để mở rộng hiểu biÕt. - C©u tôc ng÷ “ §i 1 ngµy đàng học 1 sàng khôn”. - Mang tính định hớng, gợi nhu cầu đợc hiểu ( nêu đợc luËn ®iÓm cÇn gi¶i thÝch ). - Gi¶i nghÜa cña tõng khÝa cạnh của vấn đề, ý nghĩa chung. - Một ngày đàng là gì? Đi một ngày đàng là đi đâu? - Mét sµng kh«n lµ g×? Nªu diễn đạt “ sàng khôn” có gì đặc biệt? - Vì sao đi 1 “ ngày đàng” l¹i häc “ sµng kh«n” . C©u tôc ng÷ ph¶n ¸nh m¬ íc vµ kinh nghiÖm nµo? - Đi ntn, học ntn để học đợc sµng kh«n?. ? Theo em, nên kết bài ntn - Khẳng định câu tục ngữ, cho bµi v¨n trªn? giá trị của nó đối với cuộc sèng.. ? Qua viÖc thùc hµnh trªn, - HS tr¶ lêi nh phÇn ghi. 2. LËp dµn bµi. a. Më bµi: Nªu luËn ®iÓm cÇn đợc giải thích và gîi ra ph¬ng híng gi¶i thÝch. b. Th©n bµi: - Gi¶I thÝch nghÜa ®en, nghÜa bãng ( tr¶ lêi c©u hái nh thÕ nµo), gi¶i thÝch nguyªn nh©n cña vấn đề ( trả lời câu hái t¹i sao) + NghÜa ®en: - §i mét ngµy đàng là đi đâu? - Mét sµng kh«n lµ g×? - §i mét ngµy đàng học một sàng kh«n lµ nh thÕ nµo? + NghÜa bãng: - §i nh thÕ nµo? - Häc nh thÕ nµo? - V× sao nãi ®I mét ngày đàng học một sµng kh«n? + ý nghÜa s©u xa vÒ bµi häc rót ra tõ c©u tôc ng÷. c.KÕt bµi: - Khẳng định bài häc mµ ý nghÜa c©u tôc ng÷ nªu lªn. - Liªn hÖ b¶n th©n..

(89) rót ra kÕt luËn vÒ c¸ch lµm dµn bµi v¨n lËp luËn gi¶i thÝch? ? §äc c¸c më bµi SGK. Cho biÕt: c¸c më bµi cã đáp ứng yêu cầu đề bài kh«ng? V× sao? ? Ngoµi ra cßn co c¸ch më bµi nµo kh¸c kh«ng? Em h·y thö tr×nh bµy 1 c¸ch më bµi? ? Quan s¸t c¸c phÇn th©n bµi, cho biÕt: Lµm thÕ nµo để đoạn đầu tiên của thân bµi liªn kÕt víi më bµi? ? Nªn viÕt ®o¹n gi¶i thÝch néi dung ý nghÜa ( ®en, bãng ) c©u tôc ng÷ ntn? ( Gi¶i nghÜa ®en cña tõng vÕ c©u tríc, råi gi¶i thÝch nghÜa ®en cña toµn nhËn định hay ngợc lại? ? Ngoµi c¸ch viÕt nh SGK cßn cã c¸ch viÕt nµo kh¸c n÷a kh«ng? V× sao? ? §äc phÇn kÕt bµi vµ cho biết kết bài ấy đã thấy rõ vấn đề đợc giải thích cha? ? Em thö t×m c¸ch kÕt bµi kh¸c? ? Theo em söa bµi cã ý nghÜa lµ g×? ? Nh¾c l¹i c¸c bíc lµm bµi v¨n gi¶i thÝch?. nhí.( SGK ). - Cã ( khi chØ giíi thiÖu c©u tục ngữ mà còn nói đợc nội dung của vấn đề cần giải thÝch). - Cã nhiÒu c¸ch më bµi kh¸c nhau. HS tr×nh bµy 1 vµi c¸ch më bµi. - Dïng tõ, c©u. - Nªn gi¶i hÝch tõng tõ, tõng vÕ - nghÜa c¶ c©u. Gi¶i thÝch nh vËy gióp bµi ngêi đọc hiểu rõ chi tiết đúng vấn đề. - Kh«ng, ®o¹n th©n bµi cÇn ph¶i phï hîp víi ®o¹n më bài để bài văn thành 1 thể thèng nhÊt. - HS tr¶ lêi.. 3. ViÕt bµi. - Lêi v¨n cÇn s¸ng sña, dÔ hiÓu. - Gi÷a c¸c phÇn, c¸c ®o¹n cÇn cã sù liªn kÕt.. - §äc l¹i - xem l¹i c¸c phÇn đã phù hợp cha -chữa lỗi 4. §äc l¹i vµ söa nhá kh¸c cho bµi viÕt hoµn ch÷a. chØnh.. Hoạt động 5: Hớng dẫn luyện tập. - Ph¬ng ph¸p: Lµm viÖc theo nhãm. - Kü thuËt: Kh¨n tr¶i bµn. - Thêi gian 10 phót Viết các đoạn thân bài và mở bài cho các đề tài trên? N1: ViÕt 1 ®o¹n v¨n gi¶i thÝch nghÜa ®en. N2: ViÕt 1 ®o¹n v¨n gi¶i thÝch nghÜa bãng. N3,4: ViÕt ®o¹n kÕt bµi. Bíc 4: Híng dÉn tù häc ë nhµ - Thêi gian: 5 phót. +TiÕp tôc hoµn thiÖn c¸c ®o¹n v¨n. +Lập dàn ý cho đề bài 5/88 **************************************** Ngµy so¹n: Chñ nhËt 18.03.2012.

(90) Ngµy d¹y: Thø b¶y 24.03.2012 Líp 7A TiÕt112. luyÖn tËp lËp luËn gi¶i thÝch. A. Mục tiêu cần đạt I. Mức độ cần đạt - Kh¾c s©u nh÷ng hiÓu biÕt vÒ c¸ch lµm bµi v¨n lËp luËn gi¶i thÝch. - Vận dụng những hiểu biết đó vào việc làm một bài văn giải thích của một vấn đề của đời sèng. II. Träng t©m kiÕn thøc, kü n¨ng. 1. KiÕn thøc. - Cách làm bài văn lập luận giải thích một vấn đề. 2. Kü n¨ng. Tìm hiểu đề, lập ý, lập dàn ý và viết các phần, đoạn trong bài văn giải thích. 3. Thái độ Lµm bµi v¨n gi¶i thÝch theo tr×nh tù hîp lý B.ChuÈn bÞ 1. Giáo viên: dàn ý đề văn: Sách là ngọn đèn sáng bất diệt của trí tuệ con ngời. 2. Học sinh: Chuẩn bị ở nhà thực hiện các bớc: Tìm hiểu đề, tìm ý, lập dàn ý, viết một số đoạn cho đề bài. C. Các hoạt động dạy và học. Bớc 1: ổn định tổ chức ( 1 phút ) Bíc 2: KiÓm tra bµi cò ( 5 phót ) KiÓm tra phÇn chuÈn bÞ bµi lµm ë nhµ cña häc sinh. Bíc 3: Bµi míi. *Hoạt động 1: Tạo tâm thế. - Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hớng chú ý. - Ph¬ng ph¸p: thuyÕt tr×nh. - Thêi gian 3 phót. ThÇy Trß Ghi chó Chúng ta đã đợc học cách làm một bài văn giải thích - Hs nghe vµ ghi phải tuân thủ bốn bớc: Tìm hiểu đề, tìm ý, lập dàn ý, viết tªn bµi. bài, đọc lại và sửa chữa. Bài học hôm nay chúng ta thực hiện các thao tác đó qua một đề bài cụ thể. *Hoạt động 2,3,4,5: Hớng dẫn học sinh luyện tập. - Phơng pháp: Vấn đáp, giải thích. - Kü thuËt: C¸c m¶nh ghÐp, ding c¸c phiÕu. - Thêi gian: 30 phót. *Hoạt động: Tìm hiểu đề Hoạt động của thầy. Hoạt động của trò. ChuÈn KT- KN cần đạt ? Em h·y nh¾c l¹i nh÷ng đề bài: yªu cÇu cña viÖc t×m hiÓu - Một nhà văn đã đề bài văn lập luận giải nãi “ S¸ch lµ ngän thÝch đèn sáng bát diệt ? Đọc đề bài? Đề bài yêu - Trùc tiÕp gi¶i thÝch 1 c©u nãi, gi¸n của trí tuệ con ngcầu giải thích vấn đề gì? tiÕp gi¶i thÝch vai trß cña s¸ch víi trÝ êi”. H·y gi¶i thÝch tôª con ngêi. néi dung c©u nãi ? Làm thế nào để nhận ra - Căn cứ vào mệnh lệnh của đề, từ trªn. yêu cầu đấy? ngữ trong đề. 1. Tìm hiểu đề, tìm ? Xác định yêu cầu của đề. - Giải thích nghĩa đen: Sách là... ý. ( từng từ, cụm. Sách là ngọn đèn - ThÓ lo¹i: LËp luËn.

(91) ? Để đạt đợc yêu cầu giải sáng: Từ trong nhận định ). Sách là gi¶i thÝch mét vÊn thích trên, cần có hệ thống ngọn đèn sáng bất diệt. đề xã hội. ý nh thÕ nµo. - Nghĩa cả câu: Vai trò của sách đối - Néi dung: Vai trß Gîi ý: víi trÝ tuÖ con ngêi. của sách đối với trí ? T×m hiÓu ý nghÜa cña h×nh - Gi¶i thÝch c¬ së ch©n lÝ cña c©u nãi: tuÖ con ngêi. ảnh “ Ngọn đèn sáng bất S¸ch ghi l¹i nh÷ng kinh nghiÖm quý - Giíi h¹n: KiÕn diÖt” ? báu đúc rút từ kinh nghiệm sản xuất, thức đời sống xã ? Vì sao nói đến sách là ng- chiến đấu, trong quan hệ ứng xử.. héi. ời ta nói đến trí tuệ con ng- - Những điều trong sách không chỉ có 2. Lập dàn ý. êi? gi¸ trÞ cho 1 thêi mµ cã Ých cho mäi ? Vì sao trí tuệ con ngời đa thời. Truyền từ đời này sang đời vµo trong s¸ch l¹i trë thµnh kh¸c. 3. ViÕt bµi. nguồn sáng không bao giờ - Giải thích sự vận dụng chân lí đợc t¾t? nªu ra trong c©u nãi. ? T×m VD cho thÊy s¸ch lµ - HS th¶o luËn. trí tuệ bất diệt? Những câu - Cần phải chăm đọc sách. 4. Söa bµi nãi hay kh¸c vÒ s¸ch? - Chọn sách mà đọc. ? Đọc sách thế nào để trí - TiÕp nhËn, ghi chÐp, lµm theo s¸ch. tuÖ cña s¸ch thµnh vèn kiÕn thøc quý cho b¶n th©n? Hoạt động: Lập dàn ý. Chia nhóm, lập dàn ý trên cơ sở tìm hiểu đề, tìm ý. DiÒu kiÖn: A. Mở bài: Giới thiệu vai trò của sách đối với trí tuệ con ngời qua câu nói: “ Sách là ....” B. Th©n bµi: LÇn lît tr×nh bµy c¸c néi dung gi¶i thÝch. - Giải thích nghĩa đen, nghĩa của từng bộ phận nhận định: Sách là ngọn đèn sáng bất diệt, ngọn đèn sáng rọi chiếu đa con ngời ra khỏi nơi chốn tăm tối ( của sự không hiểu biết ) kh«ng bao giê t¾t: Nguån s¸ng bÊt diÖt th¾p lªn tõ trÝ tuÖ con ngêi, kÕt tinh ¸nh s¸ng cña trÝ tuÖ nh©n lo¹i. - C¬ së cña c©u nãi: + Sách ghi lại những kinh nghiệm quý báu đúc rút từ kinh nghiệm sản xuất, đời sống. + Nh÷ng ®iÒu s¸ch ghi l¹i kh«ng chØ cã gi¸ trÞ cho 1 thêi mµ cã Ých cho mäi thêi. TruyÒn tõ đời này sang đời khác. - Sù vËn dông ch©n lÝ: + Chăm đọc sách. + Chọn sách mà đọc. + TiÕp nhËn, ghi chÐp, lµm theo s¸ch. C. Kết bài: Khẳng định bài học. Hoạt động 3: Viết đoạn văn. ? Yªu cÇu HS nh¾c l¹i nhiÖm vô cña më bµi, th©n bµi, kÕt bµi? Chia nhãm: N1: ViÕt më bµi. N2,3: ViÕt c¸c ®o¹n th©n bµi. N4: ViÕt kÕt bµi. - Các nhóm cử đại diện trình bày, các nhóm khác nhận xét. - GV nhËn xÐt, söa ch÷a, bæ sung. Hoạt động 4: Hớng dẫn về nhà. - Thêi gian: 6 phót. Bµi viÕt sè 6 : gi¶i thÝch. ( Lµm ë nhµ ) 1. §Ò bµi: Em h·y gi¶ thÝch néi dung lêi khuyªn cña Lª Nin: Häc, häc n÷a, häc m·i..

(92) 2. Yªu cÇu, biÓu ®iÓm: a. Néi dung: Më bµi: 1®: -Kho tµng kiÕn thøc cña nh©n lo¹i v« cïng phong phó. -Cuộc sống không ngừng phát triển, cho nên con ngời phải nỗ lực học tập suốt đời. - Lª Nin khuyªn: Häc, häc n÷a, häc m·i. Th©n bµi: 6 ® 1.ý nghÜa lêi khuyªn: ( 1® ) - Học tập là quyền lợi, là nghĩa vụ của mỗi ngời. PhảI thờng xuyên học tập để n©ng cao kiÕn thøc. 2.T¹i sao cÇn ph¶i häc tËp? ( 2® ) * Có học tập thì mới tiếp thu đợc tri thức. - Học tập để nâng cao trình độ hiểu biết, để làm việc có hiệu quả hơn. - nếu không học tập thì sẽ bị lạc hậu trong thời đại khoa học kỹ thuật phát triển mạnh nh hiÖn nay. * ViÖc häc tËp kh«ng h¹n chÕ tuæi t¸c, hoµn c¶nh mµ tïy theo ý thøc cña mçi ngêi. Cã chÞu khó học tập thì mới gặt hái đợc nhiều thành công. - Ông giám đốc học tập để làm tốt công tác quản lý… - Công nhân học tập để nâng cao tay nghề. - Nông dân học tập để nắm vững khoa học kỹ thuật trồng trọt, chăn nuôi, đẩy mạnh sản xuÊt. - Nhµ khoa häc còng ph¶i nghiªn cøu, häc tËp trong mét qu¸ tr×nh l©u dµi…. 3. Mở rộng vấn đề: ( 3 đ ) - HiÖn nay mét sè ngêi vÉn gi÷ c¸ch suy nghÜ thiÓn cËn lµ kh«ng cÇn häc, cho nªn kh«ng quan tâm động viên nhắc nhở việc học hành của con cái. trình độ dân trí thấp là một trong những nguyên nhân làm cho đất nớc kém phát triển. - Học, học nữa, học mãi! là mục tiêu phấn đấu của thanh thiếu niên. Chúng ta phải nỗ lực học tập để có trình độ hiểu biết, có một nghề nuôi sống bản thân. Học để nâng cao kỹ năng lao động, để bớc vào đời vững vàng hơn. - Häc kiÕn thøc trong s¸ch vë vµ häc kinh nghiÖm trong tùc tÕ cuéc sèng. Häc tËp lµ nhiÖm vụ quan trọng suốt cả đời ngời. KÕt bµi: 1 ®. - Ngày nay tuổi trẻ cần phải cố gắng học tập để hoàn thiện bản thân, trở thành ngời có đủ tài đức xây dung đất nớc, quê hơng ngày càng giàu đẹp. b. H×nh thøc: 3 ®. - Bài viết đúng thể loại, rõ bố cục, lập luận chặt chẽ. - Trình bày sạch sẽ, ngôn ngữ trong sáng, diễn đạt mạch lạc. - Không mắc lỗi chính tả, dùng từ, đặt câu. *********************************** TuÇn 30 Ngµy so¹n: Chñ nhËt 18.03.2012 Ngµy d¹y: Thø b¶y 24.03.2012 Líp 7A TiÕt 113 v¨n b¶n. Ca HuÕ trªn s«ng H¬ng ( Theo Hµ ¸nh Minh ) A. Môc tiªu.

(93) I. Mức độ cần đạt Hiểu vẻ đẹp và ý nghĩa văn hóa, xã hội của ca Huế. Từ đó có thái độ và hành động tích cực góp phần bảo tồn, phát triển di sản văn hóa dân tộc đặc sắc và độc đáo này. II. Träng t©m kiÕn thøc, kü n¨ng. 1. KiÕn thøc. - Kh¸i niÖm thÓ lo¹i bót ký. - Gi¸ trÞ v¨n hãa, nghÖ thuËt cña ca HuÕ. - Vẻ đẹp của con ngời xứ Huế. 2. Kü n¨ng. - §äc - hiÓu v¨n b¶n nhËt dông viÕt vÒ di s¶n v¨n hãa d©n téc. - Ph©n tÝch v¨n b¶n nhËt dông ( kiÓu lo¹i thuyÕt minh ). - Tích hợp kiến thức tập làm văn để viết bài thuyết minh. 3. Thái độ Yªu quý gi¸ trÞ cña di s¶n v¨n hãa phi vËt thÓ cña d©n téc. B. ChuÈn bÞ. 1. Giáo viên: Các t liệu có liên quan đến bài dạy. 2. Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi theo híng dÉn cña gi¸o viªn. C. Các hoạt động dạy và học. Bớc 1: ổn định tổ chức ( 1 phút ) Bíc 2: KiÓm tra bµi cò ( 3 phót ) C¶m nhËn cña em vÒ h×nh ¶nh quan phô mÉu trong truyÖn ng¾n “ Sèng chÕt mÆc bay” cña Ph¹m Duy Tèn? Bíc 3: Tæ chøc d¹y vµ häc bµi míi. Hoạt động 1: Tạo tâm thế. - Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hớng chú ý. - Ph¬ng ph¸p: ThuyÕt tr×nh. - Kỹ thuật: Kỹ thuật động não. - Thêi gian 3 phót. ThÇy Trß Ghi chó Chúng ta đã đợc học các văn bản nhật dụng nào - Hs nghe và ghi ë líp 6 vµ kú mét líp 7? NÕu §éng Phong Nha, tªn bµi häc. cÇu Long Biªn- mét nh©n chøng lÞch sö … chñ yÕu muèn giíi thiÖu nh÷ng danh lam th¾ng c¶nh hoÆc di tÝch lÞch sö th× ca HuÕ trªn s«ng H¬ng l¹i giúp ngời đọc hình dung một cách cụ thể sinh hoạt văn hóa rất đặc trng, nổi bật ở xứ Huế mộng m¬. Hoạt động 2: Tri giác. - Mục tiêu: Nắm đợc cách đọc văn bản, bố cục… - Kü thuËt: D¹y häc theo gãc, Kü thuËt kh¨n tr¶i bµn. - Phơng pháp: Đọc diễn cảm, vấn đáp, thuyết trình. - Thêi gian: 6 phót. ThÇy Trß Chuẩn KT-KN cần đạt Ghi chú ? Néi dung cña v¨n - Néi dung cña v¨n b¶n nhËt I. §äc, chó thÝch. bản nhật dụng là gì? dụng là những vấn đề thời sự cã tÝnh cËp nhËt ®ang diÔn ra trong cuéc sèng nh©n lo¹i. ? Néi dung cña ca - Ca HuÕ trªn s«ng H¬ng ph¶n Huế trên sông Hơng ánh một trong những nét đẹp lµ g×? cña v¨n hãa truyÒn thèng cè đô Huế, ca ngợi và tuyên truyền cho nét đẹp văn hóa nµy..

(94) ? Nêu cách đọc văn b¶n. - Gọi hs đọc văn bản. ? Nªu xuÊt xø v¨n b¶n?. - §äc chËm r·i, râ rµng, m¹ch l¹c. - HS đọc - HS tr¶ lêi nh chó thÝch.. 1. §äc 2. Chó thÝch. ? Nêu đại ý văn bản? - Phản ánh 1 trong những nét đẹp văn hoá truyền thống cố đô Huế -ca Huế trên sông Hơng. Ca ngợi tuyên truyền cho nét đẹp văn hoá này. ? Cã nh÷ng ph¬ng - NghÞ luËn: Miªu t¶, biÓu thức biểu đạt nào đợc cảm. Từ đầu cho đến lí hoài 3. Bè côc sö dông trong ®o¹n nam: Chøng minh, cßn l¹i: Chia hai ®o¹n văn? Xác định phơng Miêu tả, biểu cảm. Minh hoạ -Từ đầu đến “ lý hoài thức biểu đạt cho cho 2 nét đẹp văn hoá của xứ nam”: Giíi thiÖu s¬ lîc tõng ®o¹n v¨n? Hai HuÕ. vÒ mét sè ®iÖu d©n ca bøc ¶nh chôp trong HuÕ. v¨n b¶n cã ý nghÜa - Còn lại: Những đặc g×? s¾c cña ca HuÕ. - Nªu bè côc cña v¨n - Hs nªu. b¶n? Hoạt động 3: Phân tích, cắt nghĩa. - Mục tiêu: Nắm đợc nội dung ý nghĩa, Giá trị nghệ thuật của văn bản. - Phơng pháp: Vấn đáp, thuyết trình, nêu và giải quyết vấn đề. - Kỹ thuật: Kỹ thuật động não, kỹ thuật khăn trải bàn. - Thêi gian 20 phót. ThÇy Trß Chuẩn KT-KN cần đạt I. Híng dÉn hs t×m I.T×m hiÓu v¨n b¶n II.T×m hiÓu v¨n b¶n. hiÓu v¨n b¶n. 1. HuÕ lµ c¸i n«i d©n ca. ? ( Hs đọc phần 1) - D©n ca HuÕ mang ®Ëm + §Æc ®iÓm h×nh thøc Tác giả đã giới thiệu bản sắc tâm hồn, tài hoa - RÊt nhiÒu ®iÖu hß: hß trong xø HuÕ víi sù næi của mỗi vùng đất. Huế là lao động sản xuất, hò trên tiÕng nµo. c¸i n«i d©n ca cña níc ta. s«ng ngßi, bienr c¶, hß lóc cÊy cµy,gÆt h¸i, trång c©y, ? Ca HuÕ lµ g×. - Chó thÝch * SGK/ 102. ch¨n t»m, hß ®a linh, hß gi· ? T¸c gi¶ giíi thiÖu - Hs tr¶ lêi g¹o, ru e m, gi· v«i gi· ca HuÕ nh thÕ nµo. ®iÖp… - NhiÒu ®iÖu lý: Lý con s¸o, lý hoµi xu©n, lý hoµi nam. + §Æc ®iÓm néi dung: TÊt c¶ thÓ hiÖn lßng kh¸t khao, nçi mong chê hoµi väng tha thiÕt cña t©n hån HuÕ.  NghÖ thuËt: liÖt kª,kÕt ? BiÖn ph¸p nghÖ - Dïng phÐp liÖt kª, thèng hîp lêi gi¶i thÝch b×nh thuật nào đợc sử kª c¸c lµn ®iÖu d©n ca HuÕ, luËn. dông trong phÇn v¨n kÕt hîp víi gi¶i thÝch vµ  Ca HuÕ phong phó vÒ b¶n. b×nh luËn. lµn ®iÖu. ? Qua ®o¹n v¨n giíi - S©u s¾c them thÝa vÒ néi thiÖu, t¸c gi¶ cho ta - Hs tr¶ lêi. dung. cảm nhận đợc những - Mang những nét đặc trng gi¸ trÞ nµo cña ca của miền đất và tâm hồn. Ghi chó.

(95) HuÕ. ? Ngoµi d©n ca HuÕ em cßn biÕt nh÷ng vïng d©n ca nµo ë níc ta. ? Ca Huế đợc hình thµnh tõ ®©u? ? Quan s¸t chó thÝch em hiÓu ntn lµ nh¹c d©n gian, nh¹c cung đình?. ? Qua đó ta thấy tình c¶m næi bËt cña ca HuÕ lµ g×? T¹i sao?. - Quan họ Bắc Ninh, đồng b»ng B¾c Bé, c¸c d©n téc miÒn nói phÝa B¾c vµ T©y Nguyªn. - Tõ nh¹c d©n gian vµ nh¹c cung đình. - Nh¹c d©n gian: C¸c lµn ®iÖu d©n ca, nh÷ng ®iÖu hß thêng s«i næi, l¹c quan, vui t¬i. - Nhạc cung đình, nhã nh¹c: Nh¹c dïng trong nh÷ng buæi lÔ thËt t«n nghiêm 1 cung đình của vua chóa, n¬i t«n miÕu cña triều đình phong kiến, thờng có sác thái quan trọng.. - Dµn nh¹c: §µn tranh, dÇn nguyệt, tì bà, nhị, đàn tam, bầu, sáo, cặp sanh để gõ nhÞp. - Ca c«ng: TrÎ, nam ¸o dµi the, quần thụng, đầu đội kh¨n xÕp, n÷ ¸o dµi. - Các ngón đàn: Nhấn, mổ, vç, v¶, bÊm,day, chíp, búng, phi, rãi - tiếng đàn lóc khoan, lóc nhÆt - tiÕt tấu xao động tận đáy hồn ngêi. - Dïng phÐp liÖt kª, sù ? NhËn xÐt cña em vÒ phong phó trong c¸ch diÔn đặc điểm ngôn ngữ ca HuÕ. trong ®o¹n v¨n? - Mang ®Ëm b¶n s¾c d©n ? Từ đó, em thấy nét tộc, thanh bạch, tinh tế. đẹp nào của ca Huế - Ng«n ng÷ truyÒn c¶m, đợc nhấn mạnh? dïng nhiÒu nÐt chÊm ph¸, kh¾c ho¹ 1 kh«ng gian thanh b×nh th¬ méng, huyÒn ¶o. H: T¸c gi¶ giíi thiÖu vÒ c¸ch biÓu diÔn ca HuÕ nh thÕ nµo.. H: ( GV cho hs đọc đoạn “ Đêm đã về khuya…” đến hết ? §o¹n v¨n mang đến cho em ấn tợng ntn vÒ c¸ch thëng thøc ca HuÕ?. - Kh«ng gian: Thanh b×nh th¬ méng, huyÒn ¶o, thêi gian: §ªm. - Lßng ngêi: L©ng l©ng, xao xuyến khi đợc nghe và nh×n trùc tiÕp ca c«ng biÓu diÔn.. HuÕ.. 2. Những đắc sắc của ca HuÕ. a. Sù h×nh thµnh: - B¾t nguån tõ nh¹c d©n gian và nhạc cung đình. =>Ca HuÕ võa s«i næi, vui t¬i võa trang träng uy nghi, do đó nguồn gốc hình thành kết hîp 2 tÝnh c¸ch d©n gian vµ cung đình trong đó đặc sắc nhất là cung đình tao nhã.. b. C¸ch thøc biÓu diÔn. - Dµn nh¹c. - Nh¹c c«ng. - Các ngón đàn. => Dïng phÐp liÖt kª - Ca HuÕ lµ lo¹i h×nh mang ®Ëm b¶n s¾c v¨n ho¸ d©n téc, tinh tế, xao động tận đáy hồn ngêi.. c. C¸ch thëng thøc. - Thêi gian. - Kh«ng gian. - Lßng ngêi. => Ca HuÕ khiÕn ngêi nghe quªn c¶ kh«ng gian, thêi gian, chØ cßn c¶m thÊy t×nh ngêi. Ca HuÕ lµm giµu t©m hån con ngời, hớng tâm hồn đến những vẻ đẹp của tình ngời xứ.

(96) ? Theo em, t¹i sao ngêi ta chØ c¶m nhËn đợc vẻ đẹp của ca Huế khi nghĩ về đêm trªn s«ng H¬ng? ? Điều này mang đến cho em thªm nh÷ng c¶m nhËn nµo vÒ vÎ đẹp của ca Huế?. HuÕ. Ca HuÕ m·i m·i quyÕn rũ bởi vẻ đẹp huyền diệu, sang träng, thanh tao cña nã.. - Ca dao, d©n ca chØ sèng động thật sự trong không gian thËt cña nã. - C¸ch thëng thøc ca HuÕ võa d©n d·, võa sang träng, gi÷a thiªn nhiªn trong s¹ch. - Ca Huế đạt tới vẻ đẹp hoµn thiÖn. - Tao nh·: Thanh cao, lÞch sù, ca HuÕ thanh cao lÞch ? T¹i sao nãi: Nghe sù, nh· nhÆn sang träng ca HuÕ lµ 1 thó vui duyªn d¸ng tõ néi dung tao nh·? đến hình thức, từ cách thức biểu diễn đến cách thởng thức, từ ca công đến nhạc công, từ giọng ca đến trang ®iÓm... Nghe ca HuÕ lµ 1 thó vui tao nh·. - Ca HuÕ khiÕn ngêi nghe quªn thêi gian kh«ng gian ? §äc lêi cuèi v¨n chØ cßn c¶m thÊy t×nh ngêi. b¶n: T¸c gi¶ muèn - Ca HuÕ lµm giµu t©m hån bạn đọc cảm nhận đ- con ngời, hớng con ngời ợc sự huyền diệu nào đến vẻ đẹp tình ngời xứ cña ca HuÕ trªn s«ng HuÕ. H¬ng? - Ca HuÕ m·i m·i quyÕn rò vẻ đẹp bí ẩn của nó. Hoạt động4: Đánh giá, khái quát. - Mục tiêu: Khái quát đợc giá trị nội dung ý nghĩa, giá trị nghệ thuật của văn bản. - Phơng pháp: Vấn đáp, thuyết trình. - Kü thuËt : Kü thuËt m¶nh ghÐp. - Thêi gian 5 phót. ThÇy Trß Chuẩn KT-KN cần đạt Ghi chú ? Theo em, nh÷ng yÕu tè - KÕt hîp nhiÒu ph¬ng III. Ghi nhí. nghệ thuật nào làm nên sức thức biểu đạt, miêu tả hÊp dÉn cña bµi ký? hµi hoµ víi kÓ chuyÖn, ? Häc xong v¨n b¶n, em biÓu ý hµi hoµ víi biÓu hiểu thêm những vẻ đẹp nào cảm. cña xø HuÕ? - VËn dông linh ho¹t T¸c gi¶ viÕt “ Ca HuÕ....” víi phÐp liÖt kª, lùa chän sù hiÓu biÕt s©u s¾c vµ t×nh sö dông tinh tÕ c¸c cảm nồng hậu. Điều đó gợi động từ, tính từ.... lªn nh÷ng t×nh c¶m nµo - HS th¶o luËn. trong em? - Yªu quý, tù hµo, mong đợc đến với HuÕ. §äc ghi nhí. - HS đọc ghi nhớ. Dïng cuèn bµi tËp tr¹ng ng÷.

(97) cho HS luyÖn tËp. Hoạt động 5: Luyện tập, áp dụng, vận dụng. - Thêi gian 5 phót. 1. Dòng nào nói đúng nhất những nội dung mà văn bản “ Ca Huế trên sông Hơng” muốn đề cập đến? A. Vẻ đẹp của cảnh ca Huế trong đêm trăng thơ mộng trên dòng sông Hơng. B. Nguån gèc cña 1 sè lµn ®iÖu ca HuÕ. C. Sù phong phó vµ ®a d¹ng cña c¸c lµn ®iÖu ca HuÕ. D. C¶ 3 néi dung trªn. 2. V× sao cã thÓ nãi: Ca HuÕ võa s«i næi, t¬i vui, võa trang träng, uy nghi? A. Do ca HuÕ b¾t nguån tõ nh¹c d©n gian. B. Do ca HuÕ b¾t nguån tõ nh¹c thÝnh phßng. C. Do ca Huế bắt nguồn từ nhạc dân gian và nhạc cung đình. D. Do ca Huế bắt nguồn từ nhạc cung đình. *. Ph¸t biÓu c¶m nghÜ c¶ em sau khi häc xong v¨n b¶n. Bíc 4: Híng dÉn tù häc ë nhµ: - Thêi gian 2 phót. - Kü thuËt: Kü thuËt gãc. + Häc thuéc ghi nhí. + Su tÇm mét sè lµn ®iÖu d©n ca mµ em biÕt. + Tập một vài làn điệu chuẩn bị cho chơng trình ngữ văn địa phơng. + So¹n bµi: Nh÷ng trß lè hay lµ Va Ren vµ Phan Béi Ch©u. TiÕt 114 Hớng dẫn đọc thêm:. Nh÷ng trß lè hay lµ varen vµ phan béi ch©u NguyÔn ¸i quèc. A. Môc tiªu bµi häc. I. Mức độ cần đạt - Thấy đợc khả năng tởng tợng dồi dào, xây dựng tình huống truyện bất ngờ, thú vị, cách kể chuyÖn míi mÎ, hÊp dÉn, giäng v¨n ch©m biÕm s¾c s¶o, hãm hØnh cña t¸c gi¶ NguyÔn ¸i Quèc trong truyÖn ng¾n Nh÷ng trß lè hay lµ Va Ren vµ Phan Béi Ch©u. - Hiểu đợc tình cảm yêu nớc, mục đích tuyên truyền cách mạng của tác giả Nguyễn ái Quèc trong truyÖn ng¾n nµy. II. Träng t©m kiÕn thøc kü n¨ng. 1. KiÕn thøc. - Bản chất xấu xa, đê hèn của Va Ren. - PhÈm chÊt, khÝ ph¸ch cña ngêi chiÕn sü c¸ch m¹ng Phan Béi Ch©u. - Nghệ thuật tởng tợng, sáng tạo tình huống truyện độc đáo, cách xây dựng hình tợng nhân vật đối lập, cách kể, giọng kể hóm hỉnh, châm biếm. 2. Kü n¨ng. - §äc kÓ diÔn c¶m v¨n xu«i tù sù (truyÖn ng¾n ch©m biÕm) b»ng giäng ®iÖu phï hîp. - Phân tích tính cách nhân vật qua lời nói, cử chỉ, hành động. 3. Thái độ - Kính yêu ngời cách mạng vĩ đại: Phan Bội Châu. B. ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn: T liÖu vÒ bµi d¹y. 2. Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi theo híng dÉn cña gi¸o viªn. C. Các hoạt động dạy và học Bớc 1: ổn định tổ chức ( 1 phút ) Bíc 2: KiÓm tra bµi cò ( 5 phót ).

(98) ? C¶m nghÜ cña em sau khi häc xong v¨n b¶n “ Sèng chÕt mÆc bay” cña Ph¹m Duy Tèn. Bíc 3: Tæ chøc d¹y vµ häc bµi míi. * Hoạt động 1: Tạo tâm thế. - Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hớng chú ý. - Ph¬ng ph¸p: ThuyÕt tr×nh. - Kỹ thuật: Kỹ thuật động não. - Thêi gian 5 phót. ThÇy Trß Ghi chó N¨m 1925, nhµ c¸ch m¹ng næi tiÕng Phan Béi Ch©u bÞ bän - Hs nghe vµ Thùc d©n Ph¸p b¾t cãc ë Thîng H¶i ( Trung Quèc ) råi ®a ghi tªn bµi. vÒ Hµ Néi, kÕt ¸n tï chung th©n. §ã còng lµ thêi gian viªn toàn quyền Đông Dơng mới Ve Ren sắp sang thuộc địa nhËm chøc. H¾n høa h·o huyÒn r»ng sÏ chó ý tíi vô ¸n Phan Béi Ch©u. Lªn b¸o Ngêi cïng khæ sè 36,37, ph¸t hµnh th¸ng 9,10- 1925 t¹i Pa Ri ( Ph¸p ) xuÊt hiÖn truyÖn ng¾n ch©m biÕm nµy cña NAQ. TiÓ phÈm gãp thªm mét tiÕng nãi đầy sức mạnh vào phong trào đòi thả cụ PBC đang phát triển rầm rộ khắp đất nớc Việt Nam. * Hoạt động 2: Tri giác. - Mục tiêu: Nắm đợc cách đọc văn bản, bố cục… - Phơng pháp: Đọc diễn cảm, vấn đáp, thuyết trình. - Kü thuËt: D¹y häc theo gãc, kü thuËt kh¨n tr¶i bµn. - Thêi gian 20 phót. ThÇy Trß Chuẩn KT-KN cần đạt Ghi chú I. Híng dÉn hs t×m hiÓu I. T×m hiÓu chung. I. §äc, chó thÝch. 1. T¸c gi¶. chung. - Tªn gäi cña chñ tÞch ? Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña - Hs nªu hiÓu biÕt cña Hå ChÝ Minh ( 1919em vÒ t¸c gi¶ NAQ. c¸ nh©n. 1945 ) ? Tác phẩm đợc sáng tác trong hoµn c¶nh nµo. - Hs nªu. 2. T¸c phÈm. ? §äc diÔn c¶m v¨n b¶n §îc viÕt ngay sau khi ( Giäng kÓ võa b×nh th¶n nhµ c¸ch m¹ng PBC bÞ vừa dí dỏm )...Giọng Varen - HS đọc. b¾t cãc ( 18.6. 1925) ë dô dç, tron tru, hïng hån TQ gi¶i vÒ giam ë Háa pha kiªu h·nh tù hµo). - Tù sù ( kÕt hîp miªu Lß. ? Xác định phơng pháp t¶, biÓu c¶m, nghÞ 3. §äc biểu đạt của văn bản? luËn ). 4. Bè côc -Tãm t¾t nh÷ng sù viÖc - P1: Tõ ®Çu...ngåi tï: 5. Tõ khã chÝnh trong v¨n b¶n (theo Varen chuÈn bÞ sang tr×nh tù cuéc hµnh tr×nh cña nhËn chøc toµn quyÒn toµn quyÒn Varen tõ Ph¸p §«ng D¬ng víi lêi høa đến Việt Nam). Căn cứ vào nữa chính thức sẽ chăm đó, chia đoạn cho văn bản? sóc vụ Phan Bội Châu. ? Truyện đựoc sáng tạo - PhÇn cßn l¹i: Cuéc b»ng h cÊu ( tëng tîng ). gÆp gì gi÷a Varen vµ Theo dâi toµn truyÖn cho Phan Béi Ch©u t¹i nhµ biÕt: TruyÖn g× cã thËt? tï Ho¶ Lß – Hµ Néi. TruyÖn g× tëng tîng mµ cã? -Hai nh©n vËt Varen vµ Phan Béi Ch©u lµ cã thËt. - Nhµ c¸ch m¹ng Phan Béi Ch©u bÞ b¾t giam t¹i nhµ tï Ho¶ Lß, phong trào đòi thả Phan Bội.

(99) ? Em hiÓu nghÜa cña côm từ “Những trò lố” ( nhan đề truyÖn ) ntn? T¸c gi¶ cña những trò lố đó là ai?. Ch©u lµ cã thËt. - Cuéc tiÕp kiÕn g÷a Phan Béi Ch©u vµ Varen lµ tëng tîng. - Nh÷ng trß nhè nh¨ng vµ bÞp bîm, lè bÞch ? Có những biện pháp nghệ đáng cời, tác giả là thuật nào đợc tác giả sử Varen. dông gÇn gòi víi truyÖn “ - §èi lËp – t¬ng ph¶n ( Sèng chÕt mÆc bay”. phÇn nµo t¨ng cÊp ). * Hoạt động 3: Phân tích, cắt nghĩa. - Mục tiêu: Nắm đợc giá trị nội dung ya nghĩa, giá trị nghệ thuật của văn bản. - Phơng pháp: Đọc sáng tạo, vấn đáp, thuyết trình, nêu và giảI quyết vấn đề. - Kỹ thuật: Kỹ thuật động não, kỹ thuật khăn trải bàn. - Thêi gian 14 phót. ThÇy Trß ChuÈn KN-KT cÇn Ghi chó đạt II.Híng dÉn t×m hiÓu II.T×m hiÓu v¨n b¶n II. §äc, hiÓu v¨n v¨n b¶n. b¶n. -Theo em Varen hứa sang - Do công luận đòi hỏi và 1. Varen vµ nh÷ng ViÖt nam ch¨m sãc vô yªu cÇu. trß lè. Phan Bé Ch©u v× lÝ do g×? a. Trß lè thø nhÊt. -ViÖc Varen høa “ n÷a - Muèn lÊy lßng d luËn khi - Varen sang nhËn chÝnh thøc” sÏ ch¨m sãc võa míi sang nhËn chøc. chøc toµn quyÒn vô Phan Béi Ch©u cã ý - Lời hứa nớc đôi không dứt Đông Dơng với lời nghÜa ntn? khoát để xoa dịu d luận, tạo hứa “nửa chính thức” dùng uy tÝn chÝnh trÞ cho sÏ ch¨m sãc vô Phan b¶n th©n ( y biÕt tríc lµ y sÏ Béi Ch©u xoa dÞu d nuèt lêi ). luËn, t¹o dùng uy tÝn -Trong thêi gian 4 tuÇn lÔ - Phan Béi Ch©u vÉn ngåi chÝnh trÞ cho b¶n th©n cña cuéc hµnh tr×nh Varen tï. thñ ®o¹n c¬ héi. sang ViÖt Nam, Phan Béi Ch©u ë ®©u? -Chi tiÕt nµy cã ý nghÜa - Thñ ®o¹n x¶o tr¸ vµ tÝnh g×? chÊt c¬ héi cña nhµ chÝnh khách đã bộc lộ rõ. -Tác giả đã bình luận việc - Giả sử....ra làm sao, thái này ntn? Em có nhận xét độ châm biếm kín đáo, thái gì về lời bình đó? độ ngờ vực không tin tởng ( ( Sù trïng tr×nh cña toµn c¸c quan toµn quyÒn quyÒn ph¶i ch¨ng lµ cè ý, chuyªn m«n nuèt lêi høa. muèn lµm cho sù viÖc ë Điều này đã chứng thực vào thế sự đã rồi khi sang nhiều lần ở viên quan toàn ViÖt Nam). quyÒn tiÒn nhiÖm AnFeXa B«). ? §o¹n v¨n më ®Çu nµy cã - Më ra nh÷ng trß lè tiÕp vai trß ntn trong toµn theo cßn kÖch cìm, lè bÞch truyÖn? h¬n Varen t¹i ViÖt Nam. ThÇy. Trß. -Trong rÊt nhiÒu trß lè cña. - HS kÓ l¹i ®o¹n truyÖn.. ChuÈn KN-KT cần đạt b. Trß lè víi. Ghi chó.

(100) Phan Béi Ch©u t¹i nhµ giam Ho¶ Lß Hµ Néi. - Đối thoại đơn - Ng«n ng÷ b×nh luËn cña t¸c ph¬ng tõ ®Çu gi¶: ¤i ! ThËt lµ... đến cuối cuộc - Ngôn ngữ đối thoại ( đối gÆp gì. thoại đơn phơng ), tôi đem. - Tỏ thái độ ban ơn, ngay sau đó lµ ®iÒu kiÖn, mÆc c¶. - Phan Béi Ch©u 1 nhµ nho, hi Gië giäng xu sinh cả gia đình, của cải cho nÞnh kh«ng giÊu đất nớc, 1 anh hùng, 1 lãnh tụ giếm, che đậy sự cách mạng đợc 20 triệu con ph¶n béi, cè ®a ngêi n« lÖ t«n sïng. ra nh÷ng ph¸n - Varen 1 tªn ph¶n béi lÝ tëng, ®o¸n, nh÷ng gi¶ 1 tªn chÝnh kh¸ch bÞ ®uæi khái ph¸p hßng dô tËp ®oµn. KÎ ruång bá niÒm dç, mua chuéc tin, kÎ tiÕp tay cho chÝnh đơn phơng. quyÒn Ph¸p, duy tr× ¸ch thèng - DiÔn thuyÕt ? Trªn thùc tÕ ( theo tëng ttrÞ ë §«ng D¬ng. hïng hån l©m li. îng cña t¸c gi¶ ), cuéc gÆp - Từ đầu đến cuối cuộc đối - B¶n chÊt cña gì diÔn ra ntn? tho¹i vai hÒ diÔn ra. Sù t¬ng tªn ®Çu c¬ chÝnh phản hoàn toàn triệt để, không trị, 1 kẻ phản hề có điểm chung, không bao bội, đê tiện trơ ? Theo dõi những lời độc giê khoan nhîng. trÏn, lè bÞch cña tho¹i cña Varen. Ph©n tÝch - T¹o kÞch tÝnh cho cuéc gÆp 1 tªn thuyÕt c©u nãi, cö chØ ®Çu tiªn cña gì “ T«i ®em.... ch×a tay ph¶i, kh¸ch. h¾n khi bíc vµo xµ lim tríc tay tr¸i n©ng c¸i g«ng, cö chØ khi gÆp Phan Béi Ch©u. ban ¬n, nh©n ¸i nh»m g©y Ên GV: Ngay từ phút đầu cuộc tợng mạnh với ngời đối diện, gặp gỡ Varen đã giở thủ ngay sau đó là điều kiện “ Tôi đoạn lấy lòng, sau đó là thái yêu cầu ...thủ đoạn của tên độ mặc cả, cò kè, bộc lộ dã ®Çu c¬ chÝnh trÞ. t©m vµ sù gi¶ dèi. - Gië giäng xu nÞnh ( hÕt lêi ? Ph©n tÝch nh÷ng lêi nãi ca ngîi Phan Béi Ch©u) nhng tiếp theo? Qua đó giúp em ngay sau đó lại trắng trợn hiÓu thªm g× vÒ b¶n chÊt cña kh«ng che ®Ëy sù ph¶n béi Varen? cña m×nh b»ng nh÷ng lÝ lÏ vµ GV: Varen huªnh hoang dÉn chøng cã thËt ( cña chÝnh khoe nh÷ng tÊm g¬ng ph¶n bản thân mình, của những ngbội, vỗ ngực tự khoe mình 1 ời học trò, đồng chí của cụ c¸ch tr¬n tru, pha sù kiªu Phan) cè ®a ra c¶ nh÷ng dù hãnh. Trò thuyết khách đã ®o¸n, nh÷ng gi¶i ph¸p cã thÓ trë thµnh bµi b¶n cña bän chÊp nhËn. thùc d©n. NguyÔn ¸i quèc - §Ó dô dç, mua chuéc cè lµm biết điều này vì Ngời đã từng đối thủ mềm lòng đi theo con bÞ dô dç: " Anh lµ 1 thanh đờng nh y. niªn tèt, nhng sèng ph¶i cã Varen khæ c«ng diÔn trß 1 thùc tÕ...” m×nh, kh«ng cã 1 m¶y may ? Nh÷ng lêi nãi cña Varen của sự đáp ứng, hởng ứng hay có tác động đến Phan Bội phản ứng nào của ngời đối Châu ntn? Điều đó có ý diÖn . Vai trß cña y cµng thªm nghÜa g×? lè bÞch, trí trªu. Varen t¹i ViÖt Nam, trß lè cña y víi Phan Béi Ch©u lµ lè bÞch nhÊt? Em h·y kÓ tãm t¾t? ? §o¹n truyÖn kÓ vÒ viÖc Varen đến Hà Nội ghặp Phan Béi Ch©u, t¸c gi¶ sö dông nh÷ng h×nh thøc ng«n ng÷ nµo? Lêi nµo biÓu hiÖn cho c¸c h×nh thøc ng«n ng÷ trªn? ? Tríc khi kÓ vÒ cuéc gÆp gì gi÷a Varen vµ Phan Béi Châu? Tác giả đã giới thiệu vÒ 2 con ngêi nµy ntn? B»ng nghÖ thuËt nµo?.

(101) ? Thö h×nh dung t©m tr¹ng cña Varen khi h¾n diÔn thuyÕt vµ khi bµi diÔn thuyÕt cña h¾n r¬i tâm vµo im lÆng? ? B»ng chÝnh lêi nãi cña mình, Varen đã tự bộc lộ b¶n chÊt nµo cña y? ? Tác giả đã bình luận ntn về Varen? Lời bình luận đó có vai trß ntn? ? Varen đã tự mình chuốc lÊy sù lè bÞch nhÊt, ý kiÕn cña em? Trong cuéc gÆp gì đã diễn ra sự đảo lộn, đổi ng«i: Ngêi tï thµnh ngêi ph¸n xÐt uy nghi, tªn toµn quyÒn tù lËt mÆt l¹ cña m×nh.. - Hắn tính toán sắp đặt cẩn thËn, c«ng phu bµi thuyÕt kh¸ch tu«n xèi x¶ kh«ng cÇn đắn đo, cất nhắc, hắn thao thao bÊt tuyÖt, hoa ch©n móa tay diÔn thuyÕt1 c¸ch hïng hån, l©m li pha sù kiªu h·nh, tù hµo. H¾n cø ngì lµ m×nh làm đợc điều phi thờng, 1 chiÕn c«ng nhê bµi diÔn thuyÕt nhng kh«ng ngê m×nh l¹i lµm ra 1 trß lè míi, h¾n ng¹c nhiªn, bÊt lùc kh«ng hiÓu ®iÒu g× ®ang xÈy ra. - Kẻ thực dụng, đê tiện, sẵn sµng lµm tÊt c¶ v× nguån lîi c¸c nh©n. - Mét kÎ lõa bÞp, tr¬ trÏn, lè bÞch. - Một kẻ hèn hạ, lỡn lẹo, đáng ghª tëm. - HS tìm đọc. ? Trong khi Varen diÔn - Gãp phÇn v¹ch trÇn sù lè thuyÕt Phan Béi Ch©u cã bÞch trong nh©n vËt Varen, tá thái độ và cách ứng sử ntn? thái độ khinh rẻ. ? T¹i sao Phan Béi Ch©u l¹i - HS tù béc lé. im lÆng? ( V× kh«ng hiÓu - Nh×n Varen....vµ im lÆng Varen hay v× lÝ do nµo döng dng nh÷ng lêi nãi cña kh¸c ). Varen nh “nớc đổ lá khoai”. GV: Cô Phan Béi Ch©u - Cô chØ ban cho h¾n 1 c¸i kh«ng chØ im lÆng khi Varen nh×n khinh khØnh. ( C¸i nh×n khÈn thiÕt yªu cÇu cô míi ph¸n sö ). Kh«ng ph¶i cô ban cho h¾n 1 c¸i nh×n kh«ng hiÓu mµ nh×n cô ë th¸i nghiêm chỉnh, khinh bỉ của cực hoàn toàn đối lập, không sự cao cả và trong sạch trớc đội trời chung. kÎ ph¶n béi bÈn thØu vµ tr©ng - Ng¹c nhiªn, khinh bØ, bÊt tr¸o? BiÓu hiÖn trªn cho em hîp t¸c. hiểu gì về thái độ và con ng- - Kiên cờng, bất khuất, cảnh êi Phan Béi Ch©u? gi¸c tríc kÎ thï. - Niềm kiêu hãnh của con ngời đứng trên lập trờng chính nghÜa, trªn ®Çu kÎ thï. - §îc. ? Câu chuyện đến đây kết - N©ng cÊp tÝnh c¸ch Varen, thúc đợc cha? sự quan sát tinh tế, thái độ ? Chi tiÕt cuèi truyÖn cã ý khinh bØ cña t¸c gi¶ tríc tªn nghÜa ntn? toµn quyÒn Varen. - Chi tiết đợc nêu ỡm ờ ( là 1 ? Theo em mục đích của chi chi tiết tởng tợng ) góp phần tiÕt t¸i bót trong t¸c phÈm lµ kÕt hîp ho¹ ®Ëm nÐt h¬n tÝnh g×? c¸ch cña 2 nh©n vËt. ? Trong khi thuyÕt gi¸o - Varen: Kiªu h·nh nhiÒu Varen tá ra kiªu h·nh : Khi danh của kẻ đê tiện, đáng để nghe Varen thuyÕt gi¸o c¸ch cêi. sèng cña h¾n Phan Béi Ch©u - Phan Béi Ch©u: Kiªu h·nh v×. 2. H×nh tîng Phan Béi Ch©u. - Im lÆng döng dng. - Nh×n Varen. - NhÕch mÐp cêi. - Nhæ vµo mÆt Varen. - Thái độ khinh bØ, bÊt hîp t¸c. - Kiªn cêng, bÊt khuÊt, c¶nh gi¸c tríc kÎ thï ( hành đông chèng tr¶ quyÕt liÖt ). - C¸ch chiÕn đấu, không khoan nhîng tríc kÎ thï..

(102) cũng kiêu hãnh. Có gì khác kiên định lí tởng - đáng khâm nhau trong 2 niÒm kiªu h·nh phôc. nµy? Hoạt động 4: Đánh giá, khái quát. - Mục tiêu: Khái quát đợc giá trị nội dung ý nghĩa, giá trị nghệ thuật của văn bản. - Phơng pháp: Vấn đáp, thuyết trình. - Kü thuËt: Kü thuËt m¶nh ghÐp. - Thêi gian 5 phót. ? Em c¶m nhËn tõ v¨n b¶n nh÷ng - HS tù béc lé. III. Ghi nhí. ý nghÜa s©u s¾c nµo? Nh÷ng gi¸ trÞ - NguyÔn ¸i Quèc vËn dông nghÖ nghÖ thuËt nµo? thuËt t¬ng ph¶n phong phó, thµnh thôc ? So s¸nh nghÖ thuËt cña truyÖn mới mẻ, hiện đại hiệu quả đem lại tự víi truyÖn ng¾n “ Sèng chÕt mÆc nhiªn vµ lÝ thó h¬n. bay” - Cổ động phong trào đòi thả Phan Bội ? Ngoµi ý nghÜa v¨n häc, truyÖn Ch©u. cã ý nghÜa thêi sù, chÝnh trÞ. §ã lµ - V¹ch trÇn bé mÆt lõa bÞp cña chÝnh ý nghÜa g×? quyÒn Ph¸p. ? Cïng víi 1 sè t¸c phÈm kh¸c, - Võa mang tÝnh nghÖ thuËt, võa mang em cã nhËn xÐt g× vÒ v¨n ch¬ng tính chiến đấu sắc bén. cña B¸c? Hoạt động 5: Luyện tập, áp dụng, vận dụng. - Thêi gian 5 phót. Bµi tËp tr¾c nghiÖm: a. Mục đích quan trọng nhất khi viết “Những trò lố...” của Nguyễn ái Quốc là gì? + Chỉ để ca ngợi phẩm chất khí phách của Phan Bội Châu. + Chỉ để xây dựng 2 nhân vật có tính cách đại diện cho 2 lực lợng xã hội đối lập nhau. + Vạch rõ chủ trơng bịp bợm của thực dân Pháp và phơi bày những trò lừa đảo, lố bịch của Varen. + Giúp cho ngời Việt Nam thấy đợc thực chất của qúa trình khai hoá “văn minh” của thực d©n Ph¸p? b. ý nghÜa cña chi tiÕt t¸i bót trong t¸c phÈm lµ g×? + Lµm cho t¸c phÈm mang tÝnh gÇn gòi nh 1 bøc th. + Nâng cấp thái độ, tính cách của Phan Bội Châu trớc kẻ thù: Không chỉ dửng dng, khinh bØ mµ cßn chèng tr¶ quyÕt liÖt.. + ThÓ hiÖn sù diÔu cît cña Phan Béi Ch©u víi Varen. + Thể hiện sự diễu cợt của anh lính đông An Nam với Varen. c. Cụm từ “ Những trò lố...” trong nhan đề tác phẩm đợc tác giả dùng với dụng ý gì. + Trùc tiÕp v¹ch trÇn vµ tè c¸o b¶n chÊt xÊu xa cña Varen. + Gây sự chú ý cho ngời đọc. + Nãi nªn quan ®iÓm cña Varen vÒ nh÷ng viÖc lµm cña m×nh. + Nói nên quan điểm của ngời đọc về những việc làm của Varen. + So s¸nh nghÖ thuËt cña v¨n b¶n “Nh÷ng trß lè...” vµ “Sèng chÕt mÆc....”. DÉn chøng: + Nguyễn ái Quốc sử dụng nghệ thuật tơng phản thuần thục, phong phú, mới mẻ, hiện đại, hiÖu qu¶ ®em l¹i tù nhiªn vµ lÝ thó h¬n... Bíc 4: Híng dÉn tù häc ë nhµ. - Thêi gian: 4 phót + Häc thuéc, n¾m v÷ng phÇn ghi nhí. + Giải thích nhan đề truyện. + Ph¸i biÓu c¶m nghÜ cña em vÒ 1 trong 2 nh©n vËt. + ChuÈn bÞ cho tiÕt 115.

(103) ******************************************. Ngµy so¹n: Chñ nhËt 25.03.2012 Ngµy d¹y: Thø hai 26.03.2012 Líp 7A TiÕt 115: dùng cụm chủ vị để mở rộng câu LuyÖn tËp ( tiÕp ) A. Môc tiªu I. Mức độ cần đạt. - Nắm đợc cách dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu. - Thấy đợc tác dụng của việc ding cụm chủ - vị để mở rộng câu. II. Träng t©m kiÕn thøc, kü n¨ng. 1. KiÕn thøc. - Cách dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu. - Tác dụng của việc dùng cụm chủ vị để mở rộng câu. 2. Kü n¨ng. - Më réng c©u b»ng côm chñ vÞ. - Phân tích tác dụng của việc dùng cụm chủ vị để mở rộng câu. 3. Thái độ. - Rèn ý thức dùng cụm chủ vị để mở rộng câu cho rõ nghĩa. B. ChuÈn bÞ. 1. Giáo viên: Một số câu văn, thơ dùng cụm chủ vị để mở rộng câu. 2. Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi theo híng dÉn cña gi¸o viªn. C. Các hoạt động dạy và học. Bớc 1: ổn định tổ chức ( 1 phút ) Bíc 2: KiÓm tra bµi cò ( 5 phót ) a. Kh«ng thÓ dïng côm chñ vÞ lµm thµnh phÇn c©u trong trêng hîp nµo? V× sao? A, Chñ ng÷. B. Bæ ng÷. C. H« ng÷. D. §Þnh ng÷. b. Trong c¸c c©u sau, c©u nµo kh«ng ph¶i lµ c©u dïng côm chñ vÞ lµm thµnh phÇn c©u? A. MÑ vÒ lµ mét tin vui. B. T«i rÊt thÝch quyÓn truyÖn bè tÆng cho t«i nh©n dÞp sinh nhËt. C. Chúng tôi đã làm xong bài tập mà thầy giáo cho về nhà. D. ông tôi đang ngồi đọc báo trên tràng kỉ, ở phòng khách. c. Nêu ý nghĩa cơ bản và những đặc sắc nghệ thuật của truyện ngắn “ Những trò lố... 3. Bµi míi. Hoạt động 1: Tạo tâm thế - Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hớng chú ý. - Ph¬ng ph¸p: ThuyÕt tr×nh. - Thêi gian 3 phót. ThÇy Trß Ghi chó - Tiết học trớc chúng ta đã học lý thuyết của bài học. Nắm - Hs nghe và ghi ch¾c lý thuyÕt tiÕt häc nµy gióp c¸c em gi¶i c¸c bµi tËp tèt tªn bµi häc. h¬n..

(104) Hoạt động 2: Nhắc lại kiến thức luyện tập của bài học. Hoạt động của thầy. Hoạt động của trò. ? Nhắc lại, thế nào là dùng cụm chủ vị để më réng c©u? Các trờng hợp dùng cụm chủ vị để mở rộng c©u? Hoạt động 3: Luyện tập. ? §äc, nªu yªu cÇu bµi tËp 1? Hớng dẫn HS hoạt động tập thÓ. (Xác định, gọi tên các cụm chñ vÞ lµm thµnh phÇn c©u). Bµi tËp 2: Gép c¸c c©u cïng cÆp lµm thµnh 1 c©u cã côm chñ vÞ lµm thµnh phÇn c©u hoÆc thµnh phÇn côm tõ. (Chia 2 nhãm: 2 cÆp c©u/nhãm).. ChuÈn KT-KN cần đạt - HS dïng kiÕn thøc phÇn I. Néi dung. ghi nhớ tiết 102 để trả lời.. a. Côm chñ vÞ lµm chñ vÞ: KhÝ hËu níc ta Êm ¸p... b. Côm chñ vÞ lµm bæ ng÷: Ta quanh n¨m trång... - Cụm chủ ngữ làm định ngữ: ...c¸c thi sÜ ca tông. ...tiÕng chim kªu... côm chñ vÞ lµm bæ ng÷: TiÕng chim...míi hay. c. 2 côm chñ vÞ lµm bæ ng÷: Nh÷ng tôc lÖ...dÇn. Nh÷ng nhËn thøc...ngoµi. CÆp a: Chóng em häc giái khiÕn ( lµm cho ) thÇy c«, cha mÑ rÊt vui lßng. - Më réng thµnh phÇn bæ ng÷. Cặp b: Nhà văn hiện thực khẳng định rằng cái đẹp lµ c¸i cã Ých. (Më réng bæ ng÷).. II. LuyÖn tËp.. CÆp c: TiÕng ViÖt rÊt giµu thanh ®iÖu khiÕn lêi nãi cña ngêi ViÖt Nam du d¬ng trÇm bæng nh 1 b¶n nh¹c (më réng chñ ng÷, bæ ng÷). CÆp ®: C¸ch m¹ng th¸ng 8 thµnh c«ng khiÕn cho tiÕng ViÖt 1 bíc ph¸t triÓn míi, 1 søc sèng míi( më réng chñ ng÷, bæ ng÷ ). Bµi tËp 3: Gép mçi cÆp c©u hoÆc vÕ c©u thµnh 1 c©u cã côm chñ vÞ lµm thµnh phÇn c©u hoÆc thµnh phÇn côm tõ. - Anh em hoµ thuËn khiÕn 2 th©n vui vÇy. - Đầy đủ 1 cảnh rừng thông mà ngày ngày biết bao ngời qua lại. - Hàng loạt vở kịch nh “ Tay...” “ Giác ngộ” ra đời đã sởi ấm cho ánh đèn SK... Bài tập hỗ trợ: Viết đoạn văn ngắn, giải thích nhan đề truyện “ Những trò lố ...”. Trong ®o¹n v¨n em dïng c©u më réng. - 2 HS lªn b¶ng, díi líp cïng viÕt. Bíc 4: Híng dÉn häc sinh tù häc ë nhµ ( 3 phót ) - Đặt câu mở rộng, chỉ ra thành phần đợc mở rộng. - TiÕp tôc viÕt ®o¹n v¨n. - Làm trớc các đề trong tiết 116 - Mỗi tổ 1 đề. ********************************* Ngµy so¹n: Chñ nhËt 25.03.2012 Ngµy d¹y: Thø t 28.03.2012 Líp 7A TiÕt 116. luyÖn nãi : bài văn giải thích một vấn đề. A. Mục tiêu cần đạt: I. Mức độ cần đạt - Rèn luyện kỹ năng nghe, nói giải thích một vấn đề. - Rèn luyện kỹ năng phát triển dàn ý thành bài nói giải thích một vấn đề..

(105) II. Träng t©m kiÕn thøc, kü n¨ng. 1. KiÕn thøc. - C¸c c¸ch biÓu c¶m trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp trong viÖc tr×nh bµy v¨n nãi gi¶i thÝch mét vÊn đề. - Những yêu cầu khi trình bày văn nói giảI thích một vấn đề. 2. Kü n¨ng. - Tìm ý, lập dàn ý bài văn giải thích một vấn đề. - Biết cách giải thích một vấn đề trớc tập thể. - Diễn đạt mạch lạc, rõ ràng một vấn đề mà ngời nghe cha biết bằng ngôn ngữ nói. 3. Thái độ Cã ý thøc chän lùa tõ ng÷ khi nãi tríc tËp thÓ. B. ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn: Mét ®o¹n v¨n mÉu. 2. Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi theo híng dÉn cña gi¸o viªn. C. Các hoạt động dạy và học. Bíc 1: æn ®inh tæ chøc ( 1 phót ) Bíc 2: KiÓm tra bµi cò ( 5 phót ) a, Trong nh÷ng cÆp c©u díi ®©y, cÆp c©u nµo kh«ng thÓ gép l¹i thÇnh 1 c©u cã côm chñ vÞ làm thành phần câu mà không thay đổi ý nghĩa của chúng? A. Anh em vui vÎ, hoµ thuËn. ¤ng bµ vµ cha mÑ rÊt vui lßng. B. Chúng ta phải công nghiệp hoá, hiện đại hoá. Đất nớc ta theo kịp với các nớc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. C. Mùa xuân đến. Mọi vật có thêm sức sống mới. D. MÑ ®i lµm. Em ®i häc. b. §iÒn tõ thÝch hîp vµo chç trèng. Văn học là.1..của tiếng nói, ngời viết văn là ngời dùng tiếng nói để..2.đời sống, diễn t¶..3.con ngêi. Cho nªn häc..4.th× ph¶i häc tiÕng nãi cña quÇn chóng. 1. A. Gi¸ trÞ. 2. A. DiÔn t¶. 3. A. Nh©n c¸ch. 4. A. Häc v¨n. B. NghÖ thuËt. B. Sao chÐp. B. linh hån B. häc viÕt. C. BiÖn ph¸p. C. X©y dùng C. t©m hån C. ph¸t biÓu. D. CÇu nèi. D. thiÕt kÕ D. c«ng viÖc D. viÕt v¨n. 3. Tæ chøc d¹y vµ häc bµi míi Hoạt động 1: Tạo tâm thế. - Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hớng chú ý. - Ph¬ng ph¸p: ThuyÕt tr×nh. - Thêi gian 3 phót. ThÇy Trß Ghi chó Kü n¨ng nghe, nãi lµ mét trong c¸c kü n¨ng rÊt quan - Hs nghe vµ trọng đòi hỏi con ngời phải có kiến thức và luyện tập ghi tªn bµi. nhiÒu. ë tiÕt häc nµy chóng ta luyÖn tËp hai kü n¨ng nµy thông qua một vấn đề cần giải thích. Hoạt động 2: - KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS. - Kiểm tra việc chuẩn bị các đề của HS. Hoạt động 3: Thực hành luyện nói. Đề 1: Trờng em có tổ chức thi giải thích tục ngữ. Để tham gia cuộc thi đó, em tìm và giải thích 1 câu tục ngữ mà em tâm đắc. Yêu cầu: Chọn 1 câu tục ngữ đã học (Tra từ điển và giải thích nghĩa) khai thác yếu tố, hình ¶nh thó vÞ vµ ý nghÜa s©u s¾c cña nã ). Đề 2: Vì sao những tấn trò mà Varen bày ra với Phan Bội Châu lại đợc Nguyễn ái Quốc gäi lµ nh÷ng trß lè. Yêu cầu: Cần giải thích thế nào là “trò lố”(trò nhố nhăng, lừa bịp, đáng cời)..

(106) Giải thích tại sao những trò của Varen đợc gọi là nghững trò lố.( Varen đã giở trò gì? Trò đó lố ở chỗ nào?). Bớc 2: Các nhóm cử đại diện trình bày bài nói. Yªu cÇu:. - Tù gi¸c, m¹nh d¹n. - Nói đủ nghe, không nhát gừng, diễn đạt rõ ràng, mạch lạc. - TruyÒn c¶m thuyÕt phôc ngêi nghe. - T thÕ tho¶i m¸i, tù nhiªn, kh«ng qu¸ cøng nh¾c. - HS kh¸c nghe vµ nhËn xÐt. - Khuyến khích các em trung bình yếu có điều kiện đợc trình bày bài nói ( có thể từng phần tõng ®o¹n ). KÕt hîp nhËn xÐt, rót kinh nghiÖm kÞp thêi. - Khi thÊy cÇn thiÕt GV cã thÓ thùc hiÖn mÉu 1 sè ®o¹n ( t thÕ, giäng ®iÖu). Hoạt động 4: Sơ kết bài học, hớng dẫn về nhà. ( 5 phút ) - GV chØ râ u ®iÓm cÇn ph¸t huy, nh÷ng h¹n chÕ cÇn kh¾c phôc. - Tuyªn d¬ng nh÷ng bµi nãi hay, nhiÒu HS cÇn cè g¾ng. - Hớng dẫn HS làm các đề còn lại ( Tổ 1,2 làm đề 3, tổ 3,4 làm đề 4). Bµi tËp hç trî: §iÒn tõ thÝch hîp vµo ®o¹n v¨n: §iÒu thø 5 trong 5 ®iÒu B¸c Hå d¹y lµ “ Khiªm tèn, thËt thµ, dòng c¶m”. §Ó thùc hiÖn lêi d¹y cña B¸c, tríc hÕt chóng ta cÇn hiÓu thÕ nµo lµ thËt thµ, khiªm tèn, dòng c¶m. Theo em hiÓu khiªm tèn lµ kh«ng...( kheo khoang, tù cao m×nh mµ coi thêng ngêi kh¸c). Khiªm tèn lµ ph¶i lu«n....( nghiªm kh¾c), víi b¶n th©n, thÊy nh÷ng mÆt cßn non yÕu cña mình để rèn luyện, bổ khuyết, đồng thời có ý thức...( học hỏi) bè bạn và những ngời xung quanh. ThËt thµ lµ kh«ng....(gian dèi) trong khi lµm viÖc còng nh quan hÖ víi mäi ngêi. Thật thà còn có nghĩa là luôn nói đúng sự thật.....(ngay thẳng) ở mọi nơi, mọi lúc. Còn mạnh bạo, gan góc, không sợ sệt để làm nhiều việc...( tốt đẹp) là dũng cảm. Nh vậy, khiêm tốn, thật thà, dũng cảm là những đức tính quý báu của con ngời. - ChuÈn bÞ bµi : LiÖt kª. ************************************ Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: Líp 7A. TiÕt 117. TuÇn 31. liÖt kª. A. Môc tiªu I. Mức độ cần đạt - HiÓu thÕ nµo lµ phÐp liÖt kª. - Nắm đợc các kiểu liệt kê. - Nhận biết và hiểu đợc tác dụng của phép liệt kê trong văn bản. - BiÕt c¸ch vËn dông phÐp liÖt kª vµo thùc tiÔn nãi vµ viÕt. II. Träng t©m kiÕn thøc, kü n¨ng. 1. KiÕn thøc. - Kh¸i niÖm liÖt kª. - C¸c kiÓu liÖt kª. 2. Kü n¨ng. - NhËn biÕt phÐp liÖt kª, c¸c kiÓu liÖt kª. - Ph©n tÝch gi¸ trÞ cña phÐp liÖt kª. - Sö dông phÐp liÖt kª trong nãi vµ viÕt. 3. Thái độ.

(107) - Cã ý thøc sö dông phÐp liÖt kª trong lµm bµi tËp lµm v¨n. B. ChuÈn bÞ. 1. Gi¸o viªn: Gi¸o ¸n ®iÖn tö. 2. Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi theo híng dÉn cña gi¸o viªn. C. Các hoạt động dạy và học. Bớc 1: ổn định tổ chức ( 1 phút ) Bíc 2: KiÓm tra bµi cò ( 5 phót ) ở lớp 6 và lớp 7 các em đã đợc học những phép tu từ nào? ( HS : Nh©n hãa, so s¸nh, ho¸n dô, Èn dô ….) Bíc 3: Bµi míi. *Hoạt động 1: Tạo tâm thế. - Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hớng chú ý. - Ph¬ng ph¸p: ThuyÕt tr×nh. - Thêi gian 2 phót. ThÇy Trß Ghi chó Khi nói ( viết ) để câu văn, đoạn văn sinh động, tăng giá - Hs nghe vµ trị thông tin và biểu cảm. ngời viết có thể ding đến các biện ghi tên bài. pháp tu từ khác nhau, trong đó có phép liệt kê. Vậy thế nào lµ phÐp liÖt kª? Cã c¸c kiÓu liÖt kª nµo? C« trß chóng ta t×m hiÓu bµi häc h«m nay. PhÇn 1: Híng dÉn häc sinh t×m hiÓu kh¸i niÖm liÖt kª. *Hoạt động: Tri giác, phân tích, cắt nghĩa, đánh giá, khái quát. - Phơng pháp: Vấn đáp, nêu vấn đề, thuyết trình. - Kỹ thuật: Khăn trải bàn, các mảnh ghép, động não. - Thêi gian 10 phót. ThÇy Trß Chuẩn KN-KT cần đạt Ghi chú I. Híng dÉn t×m hiÓu I. T×m hiÓu kh¸i niÖm liÖt I.ThÕ nµo lµ phÐp liÖt kh¸i niÖm liÖt kª. kª. kª? ? §äc VD ( môc 1. VÝ dô: sgk/ 104. I/SGK ). NhËn xÐt cÊu - VÒ cÊu t¹o: Cã nh÷ng kÕt t¹o vµ ý nghÜa cña c¸c cấu tơng tự để nêu ra hàng bé phËn trong c©u in lo¹t sù viÖc t¬ng tù. ®Ëm? - VÒ ý nghÜa: Cïng miªu t¶ những sự vật xa xỉ, đắt tiền đợc bày biện xung quanh quan lín. - §Æc t¶ thãi hëng l¹c, Ých ? ViÖc sö dông c¸c côm kû vµ v« tr¸ch nhiÖm cña tõ cã cÊu t¹o có ph¸p vµ tªn quan phñ. cã ý nghÜa gièng nhau nh vËy cã t¸c dông g×? - HS th¶o luËn, tr¶ lêi. ? Qua VD, cho biÕt thÕ nµo lµ phÐp liÖt kª? 2. Ghi nhí 1: sgk/ 105. - HS đọc ghi nhớ. §äc phÇn ghi nhí. *Hoạt động: Luyện tập, củng cố. - Phơng pháp: Vấn đáp, giải thích. - Kü thuËt: C¸c m¶nh ghÐp, ding c¸c phiÕu. - Thêi gian 5 phót. ThÇy Trß Chuẩn KT-KN cần đạt Ghi chó - Gv cho hs lµm bµi - Hs lµm bµi tËp . Bµi tËp 1: ChØ ra phÐp liÖt kª tËp trong ®o¹n v¨n sau: “ Xø HuÕ vèn næi tiÕng víi c¸c điệu hò, hò khi đánh cá trên.

(108) s«ng ngßi, biÓn c¶, hß lóc cÊy cµy, gÆt h¸i, trång c©y, ch¨n t»m”. PhÇn 2: Híng dÉn häc sinh t×m hiÓu c¸c kiÓu liÖt kª. *Hoạt động: Tri giác, phân tích, cắt nghĩa, đánh giá, khái quát. - Phơng pháp: Vấn đáp, nêu vấn đề, thuyết trình. - Kỹ thuật: Khăn trải bàn, Các mảnh ghép, động não. - Thêi gian 10 phót. ThÇy Trß ChuÈn KT-KN cÇn Ghi chó đạt II. Híng dÉn t×m hiÓu c¸c II. T×m hiÓu c¸c phÐp liÖt II. C¸c kiÓu liÖt kª. phÐp liÖt kª. kª. 1. VÝ dô. ? §äc c¸c VD ( môc II/ SGK). NhËn xÐt cÊu t¹o cña - LiÖt kª theo tr×nh tù sù phÐp liÖt kª trong 2 VD? viÖc, kh«ng theo cÆp. ? DÊu hiÖu nµo cho em biÕt - LiÖt kª theo cÆp. đợc liệt kê theo cặp. - Qua hÖ tõ:Vµ. ? §äc VD ( môc 2 ). Thö đổi th tự các bộ phận trong - Câu 1: Có thể thay đổi nh÷ng phÐp liÖt kª vµ rót ra thø tù c¸c bé phËn liÖt kª nhËn xÐt ý nghÜa c¸c phÐp mµ l« gÝch ý nghÜa cña c©u liÖt kª Êy cã g× kh¸c nhau? kh«ng bÞ ¶nh hëng. 2. Ghi nhí. ? Tõ nh÷ng VD trªn h·y rót - C©u 2: Kh«ng thÓ -v× cã - Hai kiÓu liÖt kª: ra kÕt luËn vÒ sù ph©n lo¹i sù t¨ng tiÕn vÒ ý nghÜa. + XÐt theo cÊu t¹o: phép liệt kê bằng sơ đồ LiÖt kª theo tõng hoÆc b¶ng ph©n lo¹i. cÆp vµ liÖt kª kh«ng theo tõng cÆp. ? §äc ghi nhí? - HS tr¶ lêi nh môc ghi + XÐt theo ý nghÜa: nhí 2. LiÖt kª t¨ng tiÕn vµ - HS đọc liÖt kª kh«ng t¨ng tiÕn. *Hoạt động: Luyện tập, củng cố. - Phơng pháp: Vấn đáp, giải thích. - Kü thuËt: C¸c m¶nh ghÐp, dïng c¸c phiÕu. - Thêi gian 7 phót. ThÇy Trß - Nªu yªu cÇu cña bµi tËp 2/ 106.. - Hs nªu - Hs lµm bµi tËp theo nhãm.. Chuẩn KT-KN cần đạt *Bµi tËp 2/ 106. T×m phÐp liÖt kª trong ®o¹n trÝch: a. Dới lòng đờng...uể oải.... b. §iÖn giËt, dïi ®©m....löa nung.... Ghi chó. Bài tập hỗ trợ: Chọn đáp án đúng. a. Việc liệt kê các làn điệu dân ca, dụng cụ nhạc và các ngón đàn của tác giả trong bài “ Ca Huế.....” nhằm mục đích gì? ( chủ yếu ). A. Nãi lªn sù ®a d¹ng vµ phong phó cña ca HuÕ. B. Nãi lªn sù phøc t¹p cña ca HuÕ. C. Nãi lªn sù hiÓu biÕt phong phó cña t¸c gi¶ vÒ ca HuÕ. D. Nói lên sự đặc biệt của ca Huế. b. C©u v¨n sau dïng phÐp liÖt kª g×? “ ThÓ ®iÖu ca HuÕ cã s«i næi, t¬i vui, cã buån c¶m, b©ng khu©ng, cã tiÕc th¬ng ai o¸n”..

(109) A. LiÖt kª kh«ng t¨ng tiÕn. B. LiÖt kª kh«ng theo tõng cÆp. C. LiÖt kª t¨ng tiÕn. D. LiÖt kª theo tõng cÆp. c. Phép liệt kê sau có tác dụng gì? “ Sách của Lan để khắp mọi nơi trong nhà: Trên giờng, trªn bµn häc, trªn gi¸ s¸ch, trªn bµn ¨n c¬m, trªn ghÕ dùa...”. A. Nói lên tính chất khẩn trơng của hành động. B. Nãi lªn tÝnh chÊt bÒ bén cña xù vËt, hiÖn tîng. C. Nói lên tính chất quyết liệt của hành động. D. Nãi lªn sù phong phó cña sù vËt, hiÖn tîng. Bíc 4: Híng dÉn tù häc ë nhµ. - Thêi gian 5 phót. - Kü thuËt: Kü thuËt gãc. + Häc thuéc ghi nhí. + Lµm bµi tËp 3. + ChuÈn bÞ tiÕt upload.123doc.net. ************************************ Ngµy so¹n: Chñ nhËt 25.03.2012 Ngµy d¹y: Thø n¨m 29.03.2012 Líp 7A TiÕt upload.123doc.net. T×m hiÓu chung vÒ v¨n b¶n hµnh chÝnh A. Mục tiêu cần đạt I. Mức độ cần đạt - HiÓu biÕt bíc ®Çu vÒ v¨n b¶n hµnh chÝnh vµ c¸c lo¹i v¨n b¶n hµnh chÝnh thêng gÆp trong cuéc sèng. II. Träng t©m kiÕn thøc, kü n¨ng. 1. KiÕn thøc. - Đặc điểm của văn bản hành chính: hoàn cảnh, mục đích, nội dung, yêu cầu và các loại v¨n b¶n hµnh chÝnh thêng gÆp trong cuéc sèng. 2. Kü n¨ng - Phân biệt đợc các loại văn bản hành chính thờng gặp trong đời sống. - Viết đợc các văn bản hành chính đúng quy cách. 3. Thái độ Nghiêm túc thực hiện đúng quy cách khi viết văn bản hành chính. B. ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn: Su tÇm mét sè v¨n b¶n hµnh chÝnh thêng gÆp trong cuéc sèng. 2. Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi theo yªu cÇu cña gi¸o viªn. C. Các hoạt động dạy và học Bớc 1: ổn định tổ chức ( 1 phút ) Bíc 2: KiÓm tra bµi cò ( 5 phót ) a. LiÖt kª lµ g×? Kể ra hàng loạt sự việc, sự vật quan sát đợc trong cuộc sống. S¾p xÕp c¸c côm tõ, tõ kh«ng theo 1 tr×nh tù nµo nh»m diÔn t¶ sù phong phó cña cuéc sèng, t tëng, r×nh c¶m. Sự sắp xếp nối tiếp các cụm từ, từ cùng loại để diển tả đầy đủ, sâu sắc hơn những khía cạnh kh¸c nhau cña thùc tÕ hay t tëng t×nh c¶m. Sự xen kẽ các từ hay cụm từ nhằm thể hiện ý đồ của ngời viết ( nói ). b. C©u v¨n sau sö dông phÐp liÖt kª nµo?.

(110) “ Chao «i, d× H¶o khãc. D× khãc nøc në, khãc nÊc lªn, khãc lªn nh ngêi ta thæ”. A. Theo tõng cÆp. B. Kh«ng theo cÆp. C. T¨ng tiÕn. D. Kh«ng t¨ng tiÕn. c. Lµm bµi tËp 3: ( PhÇn b ). Bíc 3: Tæ chøc d¹y vµ häc bµi míi Hoạt động 1: Tạo tâm thế. - Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hớng chú ý. - Ph¬ng ph¸p: ThuyÕt tr×nh. - Thêi gian 2 phót. ThÇy Trß Ghi chó Trong cuéc sèng ta lu«n ph¶i tiÕp xóc víi mét lo¹i v¨n b¶n - Hs nghe vµ đó là văn bản hành chính. Vậy thế nào là văn bản hành ghi tªn bµi häc. chÝnh? Cã c¸c lo¹i v¨n b¶n hµnh chÝnh nµo ta thêng gÆp. Bµi học hôm nay giúp chúng ta tìm hiểu các vấn đề ấy. Hoạt động 2,3,4: Tìm hiểu bài - Phơng pháp: Vấn đáp, nêu vấn đề, thuyết trình. - Kỹ thuật: Khăn trải bàn, các mảnh ghép, động não. - Thêi gian 15 phót. ThÇy Trß ChuÈn KT-KN cÇn đạt I. Híng dÉn t×m I. T×m hiÓu bµi I. ThÕ nµo lµ v¨n b¶n hiÓu bµi hµnh chÝnh? §äc VD ( môc I/ - Thông báo: Truyền đạt thông tin 1. Các văn bản hành SGK ). Khi nµo th× tõ cÊp trªn xuèng phæ biÕn cho chÝnh. viết các văn bản đề c«ng chóng. - Th«ng b¸o nghị, thông báo, báo - Đề nghị: Đề đạt nguyện vọng - §Ò nghÞ c¸o? ( víi ngêi cã thÈm quyÒn, cÊp - B¸o c¸o ? Mçi lo¹i v¨n b¶n trª ). trên nhằm mục đích - Báo cáo: Chuyển thông tin từ g×? cÊp díi lªn. - Phæ biÕn th«ng tin, híng dÉn thøc hiÖn. + ( Th«ng b¸o ).Tr×nh bµy nguyÖn väng, c¶m ¬n. + ( §Ò nghÞ ): TËp hîp nh÷ng ®iÒu đã làm, cha làm đợc, kèm số liệu, ? Thö so s¸nh sù tØ lÖ %. gièng vµ kh¸c nhau + ( B¸o c¸o ): cña c¸c lo¹i v¨n b¶n - Gièng: Cã tÝn khu«n mÉu. trªn? - Khác: Mục đích, nội dung, yêu cÇu. ? TÊt c¶ c¸c v¨n b¶n - §îc viÕt theo mÉu ( quy íc), ai trªn cã g× kh¸c víi cũng viết đợc ( phổ cập ), các từ v¨n b¶n tù sù, miªu ng÷ râ rµng dÔ hiÓu, kh¸c víi sù tả, trữ tình đã học? s¸ng t¹o cña t¸c gi¶ khi viÕt c¸c t¸c phÈm tù sù, tr÷ t×nh...Tõ ng÷ thêng chän läc gîi liªn tëng, tëng ? Lấy VD về các loại tợng, cảm xúc cho ngời đọc. ( Đa v¨n b¶n t¬ng tù? nghÜa). 2. Ghi nhí: Sgk/110. ? Từ các VD trên, rút - Đơn từ, hợp đồng kinh tế, giấy ra nhận xét về đặc biªn nhËn, c«ng v¨n, .....

(111) ®iÓm cña v¨n b¶n - HS th¶o luËn, tr¶ lêi (nh ghi hµnh chÝnh ( môc nhí). đích, nội dung, hình thøc ). -§äc to phÇn ghi - HS đọc ghi nhớ. nhí. Hoạt động 5: Luyện tập, củng cố. - Phơng pháp: Vấn đáp, giải thích. - Kü thuËt: Kh¨n tr¶i bµn, c¸c m¶nh ghÐp. - Thêi gian 17 phót Bµi tËp hç trî. a. V¨n b¶n hµnh chÝnh lµ: A. Lo¹i v¨n b¶n nghÞ luËn ng¾n gän. B. Mét thÓ lo¹i cña v¨n b¶n tù sù. C. Mét thÓ lo¹i cña v¨n b¶n tr÷ t×nh. D. Loại văn bản dùng để truyển đạt những nội dung và yêu cầu nào đó ừ cấp trên xuèng hoÆc bµy tá nh÷ng ý kiÕn, nguyÖn väng c¸c nh©n, hay tËp thÓ tíi c¸c c¬ quan hay ngêi cã quyÓn h¹n gi¶i quyÕt. b. Nh÷ng môc díi ®©y cÇn cã trong v¨n b¶n hµnh chÝnh: A. Quèc hiÖu tiªu ng÷. B. §Þa ®iÓm, ngµy th¸ng... C. Hä tªn, chøc vô ngêi, c¬ quan nhËn v¨n b¶n. D. Hä tªn, c¬ quan, tËp thÓ göi v¨n b¶n. E. Néi dung v¨n b¶n. F. Ch÷ kÝ cña ngêi göi v¨n b¶n. A. §óng. B. Sai. Bµi tËp 1: Th¶o luËn nhãm - Nhãm nµo cã tÝn hiÖu tr¶ lêi tríc sÏ giµnh quyÒn tr¶ lêi . - Nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. * §iÒu kiÖn: - T×nh huèng 1: Th«ng b¸o. 4: §¬n tõ. 2: B¸o c¸o. 5: §Ò nghÞ. 3: BiÓu c¶m. 6: Tù sù, miÓu t¶. * Bµi tËp 2: Thö viÕt 1 v¨n b¶n hµnh chÝnh (2 HS lªn b¶ng, c¶ líp cïng viÕt). Bíc 4: Híng dÉn tù häc ë nhµ. - Thêi gian 5 phót. + Häc thuéc phÇn ghi nhí. + Lµm tiÕp bµi tËp trªn líp, tù söa bµi sè 6. + So¹n “ Quan ©m thÞ kÝnh”. ********************************** Ngµy so¹n: Thø n¨m 29.03.2012 Ngµy d¹y: Thø hai 02.04.2012 Líp 7A TiÕt 119. Ngữ văn địa phơng: Phần Văn và Tập làm văn ( tiếp theo ); Tìm hiÓu, su tÇm tôc ng÷ ca dao H¶i Phßng. I.Kết quả cần đạt. - Hiểu đợc những câu tục ngữ giới thiệu vẻ đẹp con ngời và sản vật Hải Phòng. Thấy đợc giá trị đặc sắc của những kinh nghiệm sống đợc phản ánh và nghệ thuật diễn đạt trong tôc ng÷..

(112) - BiÕt su tÇm, ph©n lo¹i tôc ng÷ H¶i Phßng theo néi dung ph¶n ¸nh. - Tăng thêm lòng yêu mến và tự hào về mảnh đất, con ngời và sản vật Hải Phòng. - Hiểu đợc tình cảm yêu mến quê hơng, mảnh đất, con ngời Hải Phòng trong ca dao. Nắm đợc một số nét chính về nghệ thuật ca dao. - Biết su tầm và phân loại ca dao theo chủ đề. II.TiÕn tr×nh bµi d¹y. 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. 3. Bµi míi I.Tôc ng÷ - Trai An H¶i, g¸i Thñy Nguyªn. - Mùa hạ cá sông, mùa đông cá bể. - C¶ thuyÒn, to sang. - C¸y bÊy tiÕn cung. ? Dùa vµo ®©u mµ ngêi H¶i Phßng l¹i cã nh÷ng kinh nghiÖm nhËn biÕt vÒ con ngêi, cuéc sống lao động, tính cách và sản vật của địa phơng. ? H·y t×m nh÷ng ch÷ trong c¸c vÕ c©u tôc ng÷ cã vÇn víi nhau vµ cho biÕt: a. VÇn cã t¸c dông g×? b. Mçi c©u tôc ng÷ thêng cã mÊy vÕ? VÕ tríc vµ vÕ sau cã quan hÖ víi nhau nhê nh÷ng yÕu tè nµo? c. ChØ ra nh÷ng c©u tôc ng÷ cã nhiÒu líp nghÜa.  Ghi nhí: - Trong các câu tục ngữ của mình, ngời Hải Phòng bộc lộ vẻ đẹp tâm hồn và lối sống: Hiếu thuận, ơn nghĩa; độ lợng, nhân văn; biết camt nhận và tự hào về quê hơng mình. - Ngêi H¶i Phßng cã nhiÒu kinh nghiÖm s¶n xuÊt trªn m«i trêng s«ng, biÓn; giái chÕ biÕn thñy h¶i s¶n vµ c¸c mãn ¨n ngon tõ nh÷ng s¶n vËt cña h¶i Phßng. - Tục ngữ Hải Phòng tuy không thật phong phú nhng có vần, có đối nên dẽ thuộc, dễ nhớ, đồng thời khái quát đợc những hiện tợng thiên nhiên và đời sống xã hội. II.Ca dao, d©n ca H¶i Phßng. NhÊt cao lµ nói U Bß Nhất đông chợ Giá, nhất to sông Rừng S©u nhÊt lµ s«ng B¹ch §»ng Ba lần giặc đến, ba lần giặc tan Tho¸ng bãng ai vÒ trong khãi thuèc M¾t cêi lóng liÕng l¸ r¨m non. H¶i Phßng cã bÕn S¸u Kho Cã s«ng Tam B¹c, cã lß Xi m¨ng. ? Hãy phân loại các bài ca dao thành các nhóm và đặt tên cho mỗi nhóm đó. ? Ph©n tÝch biÓu hiÖn t×nh quª h¬ng trong c¸c bµi ca dao. ? Ngời bình dân thờng mợn cớ để bày tỏ tình cảm. Nhận xét đó có đúng không? Tìm ví dụ trong số bài ca dao trên để chứng minh. ? VÇn ®iÖu ca dao H¶i Phßng cã g× kh¸c víi vÇn ®iÖu ca dao c¸c vïng miÒn kh¸c.  Ghi nhí: - Tình quê hơng trong ca dao, dân ca Hải Phòng là một tình cảm cao đẹp, thắm thiết với nh÷ng biÓu hiÖn phong phó, s©u s¾c. - Ca dao, dân ca Hải Phòng mợn lối đối đáp, mợn hình ảnh gần gũi, thân thuộc để diễn tả. I. LuyÖn tËp. 1. Hãy viết một đoạn văn ( khoảng 7 – 8 câu ) giới thiệu một nét đẹp nào đó của ngời Hải Phòng đợc thể hiện qua các câu tục ngữ..

(113) 2. a. b. c.. Su tầm thêm các bài ca dao Hải Phòng về các chủ đề sau: T×nh yªu nam n÷. Tình cảm gia đình. Ch©m biÕm thãi h tËt xÊu cña con ngêi.. _____________________________________ Ngµy so¹n: Thø n¨m 29.03.2012 Ngµy d¹y: Thø t 04.04.2012 Líp 7A TiÕt 120: §äc thªm: Quan ©m thÞ kÝnh A. Môc tiªu. I. Mức độ cần đạt. - Cã hiÓu biÕt s¬ gi¶n vÒ chÌo cæ - mét lo¹i h×nh s©n khÊu truyÒn thèng. - Bớc đầu biết đọc- hiểu văn bản chèo. Nắm đợc nội dung chính và đặc điểm hình thức tiêu biÓu cña ®o¹n trÝch. II. Träng t©m kiÕn thøc kü n¨ng. 1. KiÕn thøc - S¬ gi¶n vÒ chÌo cæ. - Giá trị nội dung và những đặc điểm nghệ thuật tiêu biểu của vở chèo Quan Âm Thị Kính. - Nội dung, ý nghĩa và một vài đặc điểm nghệ thuật của đoạn trích Nỗi oan hại chồng. 2. Kü n¨ng - §äc diÔn c¶m kÞch b¶n chÌo theo lèi ph©n vai. - Ph©n tÝch m©u thuÉn, nh©n vËt vµ ng«n ng÷ thÓ hiÖn trong mét trÝch ®o¹n chÌo. 3. Thái độ - BiÕt yªu th¬ng con ngêi, yªu quý, tr©n träng truyÒn thèng v¨n hãa cña d©n téc. B. ChuÈn bÞ. 1. Gi¸o viªn: Cho häc sinh xem vë chÌo Quan ¢m ThÞ KÝnh. 2. Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi theo híng dÉn cña gi¸o viªn. C. Các hoạt động dạy và học. Bớc 1: ổn định tổ chức ( 1 phút ) Bíc 2: KiÓm tra bµi cò ( 5 phót ) a. C©u v¨n sau sö dông phÐp tu tõ g×? “ThÓ ®iÖu ca HuÕ s«i næi, t¬i vui, cã buån c¶m, bu©ng khu©ng, cã tiÕc th¬ng ai o¸n”. A. Nh©n ho¸. B. So s¸nh. C. §iÖp ng÷. D. LiÖt kª. b. C©u v¨n sau sö dông phÐp liÖt kª nµo? “Chao «i! D× H¶o khãc. D× khãc nøc në, khãc nÊc lªn, khãc nh ngêi ta thæ”. A. Theo tõng cÆp. B. Kh«ng theo tõng cÆp. C. T¨ng tiÕn. D. Kh«ng t¨ng tiÕn. Bíc 3: Tæ chøc d¹y vµ häc bµi míi. Hoạt động: Tạo tâm thế. - Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hớng chú ý. - Ph¬ng ph¸p: ThuyÕt tr×nh. - Kỹ thuật: Kỹ thuật động não. - Thêi gian 3 phót. ThÇy Trß Ghi chó NghÖ thuËt s©n khÊu d©n gian cæ truyÒn ViÖt Nam rÊt phong - Häc sinh nghe vµ ghi tªn bµi. phú và độc đáo: chèo, tuồng, rối…Trong đó vở chèo cổ: Quan Âm Thị Kính lấy sự tích từ truyện cổ tích về đức Quan Thế Âm Bồ Tát, là một trong những vở tiêu biểu nhất, đợc phæ biÕn réng r·I kh¾p c¶ níc. Nhng trong ®iÒu kiÖn khã kh¨n hiÖn nay, chóng ta míi chØ cã thÓ b»ng lßng víi viÖc t×m.

(114) hiÓu tÝch ( kÞch b¶n ) chÌo, mµ còng chØ mét ®o¹n ng¾n mµ th«i. Hoạt động 2: Tri giác - Mục tiêu: Nắm đợc cách đọc văn bản, bố cục… - Phơng pháp: Đọc diễn cảm, vấn đáp, thuyết trình. - Kü thuËt: D¹y häc theo gãc, kü thuËt kh¨n tr¶i bµn. - Thêi gian 30 phót. ThÇy Trß ChuÈn KT-KN cÇn đạt ? §äc phÇn tãm t¾t? - HS đọc. I. §äc vµ chó thÝch ? §äc v¨n b¶n? - §äc ph©n vai. v¨n b¶n. ?Tr×nh bµy ng¾n gän kh¸i - Chó thÝch SGK. 1. §äc. niÖm chÌo? 2. Chó thÝch. GV: ChÌo thuéc lo¹i s©n a. ChÌo. khÊu tæng hîp c¸c yÕu tè Sgk/ nghÖ thuËt, mang tÝnh íc lÖ vµ c¸ch ®iÖu cao. ? Sù kÕt hîp chÆt chÏ c¸i b. Tãm t¾t vë chÌo bÞ vµ c¸i tµi. Quan ©m thÞ kÝnh. ? Tãm t¾t néi dung ®o¹n - HS tãm t¾t. trÝch? Theo em, t¹i sao - Lµ con d©u, ThÞ KÝnh ®o¹n trÝch l¹i cã tªn lµ không định hại mẹ chồng “Nçi oan h¹i chång” nhng bÞ mÑ chång buéc téi, đành chịu oan. ? Nh©n vËt chÝnh trong - ThÞ KÝnh (n÷ chÝnh). t¸c phÈm? C¸c nh©n vËt - Sïng bµ (n÷ lÖch). xung đột nhau theo mâu - Xung đột: Mẹ chồng thuÉn nµo? -nµng d©u. ? Nçi oan h¹i chång cña - §1: §Çu....1 mùc: Tríc ThÞ KÝnh diÔn ra ë mÊy khi bÞ oan. thêi ®iÓm? T¬ng øng víi - §2: .....con ¬i! Khi bÞ oan. mỗi thời điểm đó là các - §3: Cßn l¹i: Sau khi bÞ ®o¹n v¨n b¶n nµo? oan. ? Trong đó thời điểm nào - Thị Kính: Ngời phụ nữ lµ träng t©m? Nh©n vËt mẫu mực về đạo đức đợc đề chÝnh trong ®o¹n trÝch cao (n÷ chÝnh). mang tÝnh c¸ch chung - Sïng bµ: B¶n chÊt tµn nào của các nhân vật nào nhẫn, độc địa (vai mụ ác). trong chÌo cæ? - Lµ vë chÌo mang tÝnh GV: Vai n÷ chÝnh thêng PhËt (tÝch Quan ©m). có trang phục t thế đợc quy íc: ¸o hång xa ®en, t thế ngay thẳng, để quạt che kÝn mÆt. Mô ¸c: M¾t đảo chiều, dáng đi ỡn ẹo . Quan ©m ThÞ KÝnh lµ vë chÌo mÉu mùc cho nghÖ thuËt chÌo ViÖt Nam. ? Bøc tîng Quan ©m ThÞ KÝnh ë chïa T©y Ph¬ng (in trong SGK) cho em hiÓu thªm ®iÒu g× vÒ vë chÌo? ThÇy Trß Chuẩn KT-KN cần đạt. Ghi chó. Ghi chó.

(115) ? Quan s¸t ®o¹n më ®Çu. T×nh c¶m ThÞ KÝnh dµnh cho chång lµ t×nh c¶m ntn? Chi tiÕt nµo nãi lªn điều đó? ? Cö chØ cña ThÞ KÝnh cho thÊy nµng lµ ngêi ntn?. - Yªu chång b»ng t×nh cảm đằm thắm. - T×nh c¶m ch©n thËt, trong s¸ng, mong muèn có hạnh phúc lứa đôi tốt đẹp.. II. HiÓu v¨n b¶n. 1. Tríc khi bÞ oan. - Qu¹t cho chång ngñ. - C¾t sîi r©u chång mäc ngîc. - Yªu chång b»ng t×nh cảm đằm thắm, chân thËt. - Mong muèn cã h¹nh phúc lứa đôi tốt đẹp.. ? Sù viÖc c¾t r©u chång của Thị Kính đã bị Sùng bµ (mÑ chång), khÐp vµo téi nµo? Chi tiÕt nµo chøng tá ®iÒu Êy? ? T×m nh÷ng lêi buéc téi cña Sïng bµ víi ThÞ KÝnh? Nh÷ng téi danh nào đợc Sùng bà gán ghÐp cho ThÞ KÝnh? ? Cho 1 vµi lêi nhËn xÐt cña em vÒ c¸ch luËn téi cña Sïng bµ? ? Sïng bµ cã cö chØ nµo đối với Thị Kính? ? Lêi nãi vµ cö chØ trªn cho em hiÓu g× vÒ nh©n vËt Sïng bµ? ? Sïng bµ thuéc lo¹i nh©n vËt nµo trong chÌo cæ? Nh©n vËt nµy g©y c¶m xóc g× cho em?. - Téi giÕt chång. “Mày định giết con bà”. - HS th¶o luËn. - Loại đàn bà h đốn, tâm địa xấu xa, con nhà thấp hèn, không xứng đáng víi nhµ m×nh, ph¶i bÞ ®uæi ®i. - Lêi lÏ hèng h¸ch, l¨ng nhôc. - Tù nghÜ ra téi g¸n ghÐp cho ThÞ KÝnh 1 c¸ch v« c¨n cø. - Dói ®Çu ThÞ KÝnh ng· xuèng, ThÞ KÝnh ch¹y theo van xin, Sïng bµ dói tay ng· khuþ xuèng. - Độc địa, tàn ác, bất nh©n. - Mô ¸c, b¶n chÊt tµn nhẫn, độc ác. - Ghª sî sù bÊt nh©n, khinh gÐt v× sù hèng h¸ch. - Nhân vật đại diện cho tÇng líp thèng trÞ, hèng h¸ch, tµn ¸c, bÊt nh©n. - Lêi nãi: “L¹y cha...con xin tr×nh....Giêi ¬i. Oan cho con...oan cho thiÕp l¾m.... - Cö chØ: VËt v· khãc, ng÷a mÆt rò rîi, ch¹y theo van xin. - LÔ phÐp ch©n thùc, yÕu ®uèi, nhÉn nhôc.. 2. Trong khi bÞ oan. - Sïng bµ: - Lêi lÏ: Hèng h¸ch, l¨ng nhôc. Tù nghÜ ra téi g¸n ghÐp cho ThÞ KÝnh 1 c¸ch v« c¨n cø. - Cử chỉ, hành động: Dói ®Çu, ThÞ KÝnh ng· khuþ xuèng. - Đuổi về nhà bố đẻ. - Độc địa, tàn ác, bất nh©n. - §¹i diÖn cho tÇng líp thèng trÞ (nh©n vËt mô ¸c).. ? Cö chØ, lêi nãi cña ThÞ KÝnh khi bÞ khÐp vµo téi giÕt chång?. ? NhËn xÐt cña em vÒ tÝnh chÊt cña nh÷ng lêi nói cử chỉ đó? ? Nh÷ng lêi nãi, cö chØ của Thị Kính đợc nhà chồng đáp lại ntn?. - Chång: Im lÆng. - MÑ chång: Cù tuyÖt. - Bè chång: Vµo hïa víi mÑ chång. ? Thö h×nh dung h×nh - Cùc k× ®au khæ, bÊt lùc. ảnh Thị Kính trong cảnh đơn độc giữa mọi sự vô ngé trªn? Ph¸t biÓu 1 vµi t×nh, bÊt nh©n, th«ng c¶m. - ThÞ KÝnh: - Lêi nãi: “L¹y cha...con xin tr×nh. Giêi ¬i. Oan cho con...lÔ phÐp ch©n thùc. - Cö chØ: VËt v· khãc, rò rîi, ch¹y theo van sin, yÕu ®uèi, nhÉn nhôc. - Đơn độc giữa mọi sự v« t×nh. - §¹i diÖn cho tÇng líp bÞ trÞ ®au khæ, bÊt h¹nh..

(116) suy nghÜ cña em?. xãt xa tríc nçi oan, lo n¾ng cho sè phËn ThÞ KÝnh, bÊt b×nh tríc sù v« t×nh, bÊt nh©n cña Sïng bµ. - §au khæ, nhÉn nhôc, ? Qua đó, em thấy những trong oan ức vẫn chân tÝnh c¸ch nµo cña ThÞ thùc, gi÷ nÒ nÕp, gia Kính đợc bộc lộ? phong, n÷ chÝnh, b¶n ? ThÞ KÝnh thuéc lo¹i chất đức hạnh, nết na gặp nh©n vËt nµo trong chÌo nhiÒu oan tr¸i. cæ? - Sïng bµ gäi M·ng «ng ? TÝnh c¸ch cña 2 nh©n đến trả Thị Kính bộc lộ vật bộc lộ qua xung đột. cực điểm bản chất bất Theo em, xung đột trong nhân, bất nghĩa của Sùng ®o¹n nµy thÓ hiÖn cao bµ vµ nçi bÊt h¹nh lín nhÊt ë sù viÖc nµo? V× nhÊt cña ThÞ KÝnh. sao? - Xung đột giữa quyền ? Em thö b×nh luËn vÒ lùc cña kÎ thèng trÞ víi bản chất của xung đột? địa vị nhỏ mọn của kẻ bị Theo em, đó là xung đột trị trong gia đình cũng nµo trong x· héi? nh trong x· héi phong kiÕn. - Xung đột này trở thành nçi ®au thª th¶m cho kÎ bị trị - Xung đột bi kịch. - Kh«ng nay vµo nh×n tõ cái kĩ, đến sách, đúng ? T×m vµ ph©n tÝch kh©u nãi “Th¬ng ¬i....run nh÷ng cö chØ, lêi nãi cña rñi”. ThÞ KÝnh sau khi bÞ oan? - TiÕc nuèi, xãt xa cho hạnh phúc lứa đôi tan vỡ. - Kh«ng cam chÞu oan sai. - Muèn tù m×nh t×m c¸ch ? ý định không về với gi¶i oan - kh«ng cßn nhu cha, ph¶i sèng míi mong nhîc mµ quyÕt liÖt trong 3. Sau khi bÞ oan. tỏ rõ ngời đoan chính đã tính cách. - Muèn tù m×nh t×m chøng tá thªm ®iÒu g× ë c¸ch gi¶i oan. ngêi phô n÷ nµy? - §i tu, cÇu phËt Tæ - §i tu, cÇu phËt Tæ ? C¸ch gi¶i oan mµ ThÞ chøng minh lµ lßng trong chøng minh lµ lßng KÝnh nghÜ tíi lµ g×? s¹ch. trong s¹ch.- BÕ t¾c. - Ph¶n ¸nh sè phËn bÕ t¾c Chi tiÕt nµy cã ý nghÜa cña ngêi phô n÷ trong x· g×? héi cò. Lªn ¸n thùc tr¹ng x· héi phong kiÕn. - Lo¹i bá nh÷ng kÎ nh ? Theo em, cã c¸ch nµo Sïng bµ. tốt hơn để giải thoát - Lo¹i bá quan hÖ mÑ nh÷ng ngêi nh ThÞ KÝnh chång - nµng d©u theo tho¸t khái ®au th¬ng? kiÓu phong kiÕn. - Lo¹i bá x· héi phong kiÕn thèi n¸t. Hoạt động 4: Đánh giá, khái quát..

(117) -. Mục tiêu: Khái quát đợc giá trị nội dung ý nghĩa, giá trị nghệ thuật của văn bản. Phơng pháp: Vấn đáp, thuyết trình. Kü thuËt: Kü thuËt m¶nh ghÐp. Thêi gian 5 phót. ThÇy Trß ChuÈn KT-KN cÇn Ghi chó đạt ? Qua vë chÌo Quan ©m ThÞ KÝnh - Ca ngîi phÈm chÊt III. Ghi nhí vµ trÝch ®o¹n “Nçi oan h¹i đức hạnh của ngời chång”. Em biÕt g× vÒ nh÷ng phô n÷ phª ph¸n ¸p, nghệ thuật đặc sắc của chèo cổ? bøc phong kiÕn. ? Em hiÓu g× vÒ sè phËn cña ngêi - Nh©n vËt mang phụ nữ đức hạnh trong xã hội cũ? tính quy ớc: Thiện ? Cùng với nỗi thơng cảm dành ¸c. cho ThÞ KÝnh, em cßn cã t×nh c¶m - BÞ ¸p bøc, ruång nµo kh¸c víi nh©n vËt nµy? bá v× bÊt cø lÝ do g×. ? Ng«n ng÷ chÌo trong trÝch ®o¹n - C¶m phôc ë niÒm này có gì đặc biệt? tin đức hạnh con ng? Em có biết nhân vật chèo cổ êi.... nµo kh¸c ph¶n ¸nh th©n phËn bÊt - Dïng v¨n vÇn ®i h¹nh cña ngêi phô n÷ trong x· liÒn víi lµn ®iÖu h¸t. héi cò? - HS béc lé ( Suý v©n...). Hoạt động 5: Luyện tập, áp dụng, vận dụng. - Thêi gian 5 phót Bµi tËp hç trî: 1. Trong c¸c dßng sau, dßng nµo kh«ng ph¶i lµ néi dung chÝnh cña vë chÌo Quan ©m ThÞ KÝnh. - Thị Kính bị đổ oan là gái giết chồng. - ThÞ KÝnh chÞu ¸n hoang thai. - ThÞ KÝnh gi¶ trai lªn chïa, bÞ ThÞ Mµu trßng ghÑo. - Oan tình đợc giải, Thị Kính đợc lên toà sen. 2. Trong đoạn đầu của đoạn trích Nỗi oan hại chồng, dòng nào sau đây không đúng khi nãi vÒ ThÞ KÝnh: A. Nết na, đức hạnh. B. NhÉn nhôc cam chÞu. C. E dÌ, nhót nh¸t. D. Cả A,B,C đều sai. 3. Vở chèo Quan âm Thị Kính và chích đoạn chứa đựng nhiều nội dung t tởng, khoanh D vào câu đúng. S vào câu sai hoặc không hợp lí. - Mong ớc về cuộc sống tốt đẹp, công bằng, bắc ái. - Chủ yếu phủ nhận mối quan hệ mẹ chồng - nàng dâu trong chế độ phong kiến. - Thể hiện những phẩm chất tốt đẹp cùng nỗi oan bi thảm, bế tắc của ngời phụ nữ. - Kh¸t väng vÒ cuéc sèng tù do. - Thể hiện nhiều đối lập giai cấp thông qua xung đột gia đình, hôn nhân trong xã hội phong kiÕn. - Khát vọng hạnh phúc lứa đôi. - Thể hiện sự vị tha, từ bi, bác ái theo tinh thần đạo Phật của nhân dân ta thông qua hình tợng Thị Kính. + Híng dÉn HS lµm bµi tËp phÇn luyÖn tËp. V. Híng dÉn tù häc ë nhµ - Thêi gian 5 phót - Kü thuËt: Kü thuËt gãc. + Häc thuéc phÇn ghi nhí. + Giải thích nhan đề trích đoạn..

(118) + ChuÈn bÞ tiÕt 121. __________________________________ TuÇn 32 Ngµy so¹n: Thø s¸u 30.03.2012 Ngµy d¹y: Thø n¨m 05.04.2012 Líp 7A TiÕt 121:. Tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 6. I. Mục tiêu cần đạt: - HS nhận thức rõ và sâu hơn kiểu bài lập luận giải thích 1 vấn đề xã hội hoặc văn học. - Nhận thức rõ về nội dung và mức độ hiểu biết vấn đề trong đề bài. - Tự đánh giá đúng hơn về bài làm của mình, nhận ra lỗi sai trong bài viết của mình và của bạn, biết cách sửa sai và từ đó có kinh nghiệm cho bài sau. II. Lªn líp. 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: a. KiÓm tra viÖc viÕt v¨n b¶n hµnh chÝnh b. KiÓm tra viÖc söa bµi cña HS. 3. bµi míi. Hoạt động 1: Xây dựng đáp án đúng cho bài làm. Bớc 1: Đọc lại đề bài và xác định yêu cầu đề bài. Bớc 2: Lập dàn bài. (HS trao đổi, phát biểu). 1. §Ò bµi: Em h·y gi¶ thÝch néi dung lêi khuyªn cña Lª Nin: Häc, häc n÷a, häc m·i. 2. Yªu cÇu, biÓu ®iÓm: a. Néi dung: Më bµi: 1®: -Kho tµng kiÕn thøc cña nh©n lo¹i v« cïng phong phó. -Cuộc sống không ngừng phát triển, cho nên con ngời phải nỗ lực học tập suốt đời. - Lª Nin khuyªn: Häc, häc n÷a, häc m·i. Th©n bµi: 6 ® 1.ý nghÜa lêi khuyªn: ( 1® ) - Học tập là quyền lợi, là nghĩa vụ của mỗi ngời. PhảI thờng xuyên học tập để n©ng cao kiÕn thøc. 2.T¹i sao cÇn ph¶i häc tËp? ( 2® ) * Có học tập thì mới tiếp thu đợc tri thức. - Học tập để nâng cao trình độ hiểu biết, để làm việc có hiệu quả hơn. - nếu không học tập thì sẽ bị lạc hậu trong thời đại khoa học kỹ thuật phát triển mạnh nh hiÖn nay. * ViÖc häc tËp kh«ng h¹n chÕ tuæi t¸c, hoµn c¶nh mµ tïy theo ý thøc cña mçi ngêi. Cã chÞu khó học tập thì mới gặt hái đợc nhiều thành công. - Ông giám đốc học tập để làm tốt công tác quản lý… - Công nhân học tập để nâng cao tay nghề. - Nông dân học tập để nắm vững khoa học kỹ thuật trồng trọt, chăn nuôi, đẩy mạnh sản xuÊt. - Nhµ khoa häc còng ph¶i nghiªn cøu, häc tËp trong mét qu¸ tr×nh l©u dµi…. 3. Mở rộng vấn đề: ( 3 đ ) - HiÖn nay mét sè ngêi vÉn gi÷ c¸ch suy nghÜ thiÓn cËn lµ kh«ng cÇn häc, cho nªn kh«ng quan tâm động viên nhắc nhở việc học hành của con cái. trình độ dân trí thấp là một trong những nguyên nhân làm cho đất nớc kém phát triển..

(119) - Học, học nữa, học mãi! là mục tiêu phấn đấu của thanh thiếu niên. Chúng ta phải nỗ lực học tập để có trình độ hiểu biết, có một nghề nuôi sống bản thân. Học để nâng cao kỹ năng lao động, để bớc vào đời vững vàng hơn. - Häc kiÕn thøc trong s¸ch vë vµ häc kinh nghiÖm trong tùc tÕ cuéc sèng. Häc tËp lµ nhiÖm vụ quan trọng suốt cả đời ngời. KÕt bµi: 1 ®. - Ngày nay tuổi trẻ cần phải cố gắng học tập để hoàn thiện bản thân, trở thành ngời có đủ tài đức xây dung đất nớc, quê hơng ngày càng giàu đẹp. b. H×nh thøc: 3 ®. - Bài viết đúng thể loại, rõ bố cục, lập luận chặt chẽ. - Trình bày sạch sẽ, ngôn ngữ trong sáng, diễn đạt mạch lạc. - Không mắc lỗi chính tả, dùng từ, đặt câu. Hoạt động 2: Nhận xét bài viết. a. ¦u ®iÓm: - Đa số nắm đợc yêu cầu, phơng pháp làm bài văn giải thích. - Hiểu đề nắm đợc nội dung cơ bản. - Một số bài viết lập luận tơng đối chặt chẽ, diển tả mạch lạc . - Ch÷ viÕt, tr×nh bµy s¸ng sña, râ rµng. b. Nhîc ®iÓm: - Cha nắm đợc cách làm bài văn lập luận giải thích (sa vào kể lể). - Cha tìm đợc lí lẽ xác đáng để giải thích vấn đề. - Mét sè bµi viÕt s¬ sµi, Ýt søc thuyÕt phôc. - Diễn đạt lủng củng, viết câu sai ngữ pháp, dùng từ không chính xác chữ viết mắc nhiều lỗi chÝnh t¶. Hoạt động 3: Chữa lỗi. Bíc 1: - HS th¶o luËn cïng nhau söa lçi cho bµi cña m×nh vµ cña b¹n. - B¸o c¸o kÕt qu¶ th¶o luËn (theo bµn). Bíc 2: Cïng ch÷a 1 sè lçi c¬ b¶n. - Chän ®o¹n bµi cña: Yªu cÇu: - HS c¸c ®o¹n bµi. - Ph¸t hiÖn lçi. - Söa ch÷a. * Tập trung chữa lỗi lập luận, diễn đạt, viết câu, dùng từ, lỗi chính tả. Hoạt động 4: Đọc đoạn văn, bài văn tiêu biểu. - Chọn bài Hòa nhắc lại đặc điểm của văn giải thích. - C«ng bè ®iÓm. VÒ nhµ: + TiÕp tôc söa bµi. + ChuÈn bÞ tiÕt 122 ____________________________________ Ngµy so¹n: Thø b¶y 31.04.2012 Ngµy d¹y: Thø b¶y 07.04.2012 Líp 7A TiÕt 122. DÊu chÊm löng vµ dÊu phÈy A. Môc tiªu I. Mức độ cần đạt.

(120) - HiÓu c«ng dông cña dÊu chÊm löng vµ dÊu chÊm phÈy. - Biết sử dụng đúng dấu chấm lửng và dấu chấm phẩy để phục vụ yêu cầu biểu đạt. II. Träng t©m kiÕn thøc, kü n¨ng. 1. KiÕn thøc. C«ng dông cña dÊu chÊm löng, dÊu chÊm phÈy trong v¨n b¶n. 2. Kü n¨ng. - Sö dông dÊu chÊm löng, dÊu chÊm phÈy trong t¹o lËp v¨n b¶n. - §Æt c©u cã dÊu chÊm löng, dÊu chÊm phÈy. 3. Thái độ. RÌn ý thøc sö dông c¸c dÊu c©u cho phï hîp. B. ChuÈn bÞ. 1. Gi¸o viªn: Mét sè ®o¹n v¨n, th¬ cã sö dông c¸c dÊu c©u. 2. Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi theo híng dÉn cña gi¸o viªn. C. Các hoạt động dạy và học. Bớc 1: ổn định tổ chức ( 1 phút ) Bíc 2: KiÓm tra bµi cò ( 15 phót ) I. Tr¾c nghiÖm: Chọn đáp án đúng trong các câu hỏi sau: 1. LiÖt kª lµ g×? A. Là việc kể ra hàng loạt những sự vật, sự việc quan sát đợc trong cuộc sống thực tế. B. Lµ viÖc s¾p xÕp c¸c tõ, côm tõ kh«ng theo mét tr×nh tù nµo nh»m diÔn t¶ sù phong phó của đời sống, t tởng, tình cảm. C. Là sự sắp xếp nối tiếp các từ hay cụm từ cùng loại để diễn tả đợc đầy đủ hơn, sâu sắc h¬n nh÷ng khÝa c¹nh kh¸c nhau cña thùc tÕ hay cña t tëng, t×nh c¶m. D. Là sự xen kẽ các cụm từ nhằm thể hiện ý đồ của ngời viết hoặc ngời nói. 2. PhÐp liÖt kª cã t¸c dông g×? A. DiÔn t¶ sù phøc t¹, r¾c rèi cña c¸c sù vËt, hiÖn tîng. B. DiÔn t¶ sù gièng nhau cña c¸c sù vËt, hiÖn tîng. C. DiÔn t¶ sù t¬ng ph¶n cña c¸c sù vËt, hiÖn tîng. D. Diễn tả đầy đủ hơn, sâu sắc hơn những khía cạnh khác nhau của sự vật, hiện tợng. 3. C©u v¨n sau sö dông phÐp liÖt kª g×? Chao «i ! D× H¶o khãc. D× khãc nøc në, khãc nÊc lªn, khãc nh ngêi ta thæ. ( Nam Cao ) A. Theo tõng cÆp B. Kh«ng theo tõng cÆp C. T¨ng tiÕn D. Kh«ng t¨ng tiÕn 4. PhÐp liÖt kª trong c©u sau cã t¸c dông g×? Sách của Lan để ở khắp mọi nơi trong nhà: trên giờng, trên bàn học, trên giá sách, trên bµn ¨n c¬m, trªn ghÕ dùa… A. Nói lên tính chất khẩn trơng của hành động. B. Nãi lªn tÝnh chÊt bÒ bén cña sù vËt. C. Nói lên tính chất quyết liệt của hành động. D. Nãi lªn sù phong phó cña c¸c sù vËt, hiÖn tîng. II. Tù luËn Em h·y viÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n ( tõ 5- 7 dßng ) nªu c¶m nhËn cña m×nh vÒ nh÷ng ngêi nông dân lao động trong văn bản “ Sống chết mặc bay” của Phạm Duy Tốn. Đoạn văn đó có sử dụng phép liệt kê đã học. Bíc 3: Bµi míi. Hoạt động 1: Tạo tâm thế. - Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hớng chú ý. - Ph¬ng ph¸p: ThuyÕt tr×nh. - Thêi gian 3 phót. ThÇy Trß Ghi chó.

(121) Trong khi nãi vµ viÕt chóng ta thêng sö dông c¸c dÊu c©u, - Häc sinh mçi dÊu c©u khi sö dông cã mét t¸c dông kh¸c nhau. Bµi nghe vµ ghi tªn häc h«m nay gióp c¸c em biÕt sö dông dÊu chÊm phÈy vµ bµi häc. dÊu chÊm löng cho phï hîp. PhÇn 1: Híng dÉn häc sinh t×m hiÓu dÊu chÊm löng. * Hoạt động: Tri giác, phân tích, cắt nghĩa, đánh giá, khái quát. - Phơng pháp: Vấn đáp, nêu vấn đề, thuyết trình. - Kỹ thuật: Khăn trải bàn, các mảnh ghép, động não. - Thêi gian 10 phót. ThÇy Trß Chuẩn KT-KN cần đạt Ghi chó I. Híng dÉn häc I. T×m hiÓu dÊu I. DÊu chÊm löng. 1. VÝ dô sinh t×m hiÓu dÊu chÊm löng - Học sinh đọc ví dụ a. Chúng ta có quyền tự hào chÊm löng. v× nh÷ng trang lÞch sö vÎ - Gv cho hs đọc ví dụ sgk/121. vang thời đại Bà Trng, Bà sgk/ 121. - Hs tr¶ lêi, nhËn xÐt. TriÖu, TrÇn Hng §¹o, Lª ? DÊu chÊm löng ë các ví dụ dùng để Lîi, Quang Trung…( HCM lµm g×. ). b. Thèt nhiªn mét ngêi nhµ quª, m×nh mÈy lÊm l¸p, quÇn ¸o ít ®Çm, tÊt t¶ ch¹y x«ng vµo thë kh«ng ra lêi: - Bẩm…quan lớn…đê vỡ mÊt råi! ( PDT ) c. Cuốn tiểu thuyết đợc viết trªn … bu thiÕp. *NhËn xÐt: - BiÓu thÞ c¸c phÇn liÖt kª t¬ng tù... - T©m tr¹ng lo l¾ng ho¶ng sî cña ngêi nãi. - BiÓu thÞ sù bÊt ngê cña th«ng b¸o. - Rót gän phÇn liÖt kª, nhÊn m¹nh t©m tr¹ng ngêi nãi, gi¶m nhÞp ®iÖu c©u v¨n, t¹o s¾c th¸i hµi íc, dÝ dám. 2. Ghi nhí: sgk/122 * Hoạt động: Luyện tập, củng cố. - Phơng pháp: Vấn đáp, giải thích. - Kü thuËt: C¸c m¶nh ghÐp, dïng c¸c phiÕu. - Thêi gian 5 phót. ThÇy Trß ChuÈn KT-KN Ghi nhí cần đạt Bµi tËp nhanh: DÊu chÊm löng trong c©u sau cã chøc n¨ng g×? ThÓ ®iÖu ca HuÕ cã s«i næi, t¬i - BiÓu thÞ phÇn t¬ng tù vui, cã buån c¶m, bu©ng trong chuçi liÖt kª kh«ng ®khu©ng, cã tiÕc th¬ng ai o¸n... îc viÕt ra. (Hµ ¸nh Minh). Khèn n¹n!......nã cã biÕt g× ®©u? - Chỗ lời nói đứt quãng, (D. Cao). t©m tr¹ng nghÑn ngµo, xóc Một đội viên đứng lên bờ tờng động..

(122) h«: Yªu cÇu cho tiÕp...vi....Ön! TrÇn §¨ng. - KÐo dµi giäng, nhÊn Cái đức không thèm....biết chữ mạnh, gây sự chú ý. cña «ng h¬n h¼n cña c¸c b¹n đồng viện, tuy những ông ấy - Ng¾t qu·n lµm gi¶m nhÞp xuÊt th©n tõ nghÒ l¸i lîn hay ®iÖu c©u v¨n, t¹o s¾c th¸i cai phu. hµi híc. Ng« TÊt Tè. Nhng mµ...cha anh T BÒn s¾p chÕt! NguyÔn C«ng Hoan. - Chç lêi nãi ngËp ngõng. PhÇn 2: Híng dÉn häc sinh t×m hiÓu dÊu chÊm phÈy. * Hoạt động: Tri giác, phân tích, cắt nghĩa, đánh giá, khái quát. - Phơng pháp: Vấn đáp, nêu vấn đề, thuyết trình. - Kỹ thuật: Khăn trải bàn, các mảnh ghép, động não. -Thêi gian 10 phót. ThÇy Trß ChuÈn KT-KN cÇn Ghi đạt chó ? §äc VD II.DÊu chÊm phÈy (SGK/112). Cho biÕt - §¸nh dÊu ranh giíi gi÷a 2 1.VÝ dô: chøc n¨ng cña dÊu vÕ cña 1 c©u ghÐp. Cèm kh«ng ph¶i phÈy trong mçi VD? - Ng¨n c¸ch c¸c bé phËn thøc quµ cña ngêi ? Cã thÓ th¸y c¸c dÊu liÖt kª cã nhiÒu tÇng ý ¨n véi; ¨n cèm ph¶I chÊm phÈy trªn b»ng nghÜa phøc t¹p. ¨n tong chót Ýt, dấu phẩy đợc không? - Có thể thay đợc (nội dung thong thả và ngẫm V× sao? câu không thay đổi). nghÜ. - Không thay đợc vì: ( Th¹ch Lam ) - C¸c phÇn kiÖt kª sau dÊu chấm phẩy bình đẳng với nhau. - C¸c bé phËn liÖt kª sau dÊu chÊm phÈy kh«ng thÓ 2. Ghi nhí 2 sgk/ ? Qua c¸c VD trªn bình đẳng với các phần 122. rót ra kÕt luËn vÒ - NÕu thay dÔ bÞ hiÓu lÇm. c«ng dông cña dÊu - HS tr¶ lêi nh phÇn ghi chÊm phÈy? nhí. ? §äc to phÇn ghi - HS đọc ghi nhớ. nhí? * Hoạt động: Luyện tập, củng cố. - Phơng pháp: Vấn đáp, giải thích. - Kü thuËt: C¸c m¶nh ghÐp, dïng c¸c phiÕu. - Thêi gian 6 phót. ThÇy Trß - Gv cho hs đọc bài - Hs đọc bài. tËp. - Hs nªu. - Nªu c«ng dông cña dÊu chÊm phÈy. Chuẩn KT-KN cần đạt Ghi chó * Bµi tËp: Bµi tËp bæ trî: Bµ giµ cha bao giê đợc ăn ngon, không thể quan niÖm r»ng ngêi ta cã thÓ ¨n ngon; cha bao giờ đợc nghỉ ngơi, không thể tin rằng ngời ta có quyền đợc nghỉ ngơi; cha bao giờ đợc vui vẻ yêu đơng, không bằng lòng cho kẻ khác yêu đơng và vui vẻ. Nam Cao.

(123) - §¸nh dÊu ranh giíi gi÷a c¸c bé phËn trong phÐp liÖt kª. Hoạt động 3: Hớng dẫn luyện tập. III. LuyÖn tËp. Bài tập 1: Xác định công dụng của dấu chấm lửng. a. BiÓu thÞ lêi nãi ng¾t qu·ng, t©m tr¹ng sî h·i, lóng tóng. b. BiÓu thÞ c©u nãi bÞ bá dë (phÇn ý kh«ng tiÖn nãi ra). c. Phần liệt kê tơng tự không đợc viết ra. Bµi tËp 2: C«ng dông cña dÊu chÊm phÈy. C©u a,b: §¸nh dÊu ranh giíi gi÷a 2 vÕ cña 1 c©u ghÐp. c.: §¸nh dÊu ranh giíi gi÷a c¸c bé phËn trong phÐp liÖt kª. (Hình thức luyện tập: Hoạt động nhóm bài tập 1,2). Bài tập 3: Viết đoạn văn về ca Huế trên sông Hơng trong đó: a. Dïng dÊu chÊm löng (nhãm 1). b. Dïng dÊu chÊm phÈy (nhãm 2). Bµi tËp bæ trî: + DÊu chÊm löng trong c©u v¨n sau dïng víi dông ý g×? “Vµ §iÒn rÊt phµn nµn cho nh÷ng t©m hån c»n cçi nh t©m hån cña vî §iÒn. §èi víi thÞ, trăng chỉ là...đỡ tốn 2 xu dầu!” Nam Cao. A. Tá ý bùc tøc. B. Tá ý th«ng c¶m. C. Tá ý hµi íc. D. Tá ý mØa mai, ch©m biÕm. + Dấu chấm phẩy trong câu văn sau đợc dùng để làm gì? “C¸i th»ng mÌo míp bÖnh hen cß cø quanh n¨m mµ kh«ng chÕt Êy, b÷a nay tÊt ®i ch¬i ®©u vắng; nếu nó có ở nhà đã nghe thấy nó rên gừ gừ ở trên đầu ông đồ rau”. T« Hoµi. A. §¸nh dÊu ranh giíi c¸c bé phËn trong phÐp liÖt kª phøc t¹p. B. Đánh dấu ranh giới giữa 2 câu đơn. C. Đánh dấu 2 câu ghép có cấu tạo đơn giản. D. §¸nh dÊu ranh giíi gi÷a 2 c©u ghÐp cã cÊu t¹o phøc t¹p. *Bíc 4: Híng dÉn tù häc ë nhµ. - Thêi gian 5 phót + Häc thuéc phÇn ghi nhí. + Viết đoạn văn về đức tính giản dị của Bác Hồ, trong đoạn văn sử dụng dấu chấm löng, dÊu chÊm phÈy. + Đọc và nghiên cứu bài: Văn bản đề nghị. ___________________________________ Ngµy so¹n: Thø b¶y 31.04.2012 Ngµy d¹y: Thø b¶y 07.04.2012 Líp 7A TiÕt 123 :. văn bản đề nghị. A. Mục tiêu cần đạt I. Mức độ cần đạt. - Tìm hiểu sâu hơn về văn bản hành chính ở kiểu văn bản đề nghị. - Hiểu các tình huống cần viết văn bản đề nghị. - Biết cách viết một văn bản đề nghị đúng quy cách. II. Träng t©m kiÕn thøc, kü n¨ng. 1. KiÕn thøc. - Đặc điểm của văn bản đề nghị: hoàn cảnh, mục đích, yêu cầu, nội dung và cách làm loại vaen b¶n nµy. 2. Kü n¨ng..

(124) - Nhận biết văn bản đề nghị. - Viết văn bản đề nghị đúng quy cách. - Nhận ra đợc những sai sót thờng gặp khi viết văn bản đề nghị. 3. Thái độ Rèn ý thức bố trí sắp xếp một văn bản đề nghị hợp lý. B. ChuÈn bÞ 1. Giáo viên: Các văn bản đề nghị. 2. Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi theo híng dÉn cña gi¸o viªn. C. Các hoạt động dạy và học. Bớc 1: ổn định tổ chức ( 1 phút ) Bíc 2: KiÓm tra bµi cò ( 5 phót ) a. ViÖc sö dông dÊu chÊm löng trong VD sau nh»m thÓ hiÖn ®iÒu g×? Không...ngô của con...của con gieo...đấy ạ...Con có bao giờ...dám sang vờn nhà đâu? Con mµ sang th× con vÖn...c¶ con mùc n÷a...cã c¾n xæ ruét con ra cßn g×! Nguyªn Hång. - ThÓ hiÖn sù sî sÖt, thanh minh. - ThÓ hiÖn sù v« lÝ. - ThÓ hiÖn sù th¸ch thøc. - ThÓ hiÖn sù tranh luËn. b. Dïng dÊu chÊm phÈy thay cho dÊu phÈy trong VD sau: ViÖc thø nhÊt: L·o th× giµ, con th× ®i v¾ng, v¶ l¹i, nã còng cßn d¹i l¾m, nÕu kh«ng cã ngêi trông nom cho thì khó mà giữ đợc vờn đất để làm ăn ở làng này, tôi là ngời nhiều chữ nghÜa, nhiÒu lÝ luËn, ngêi ta kiªng nÓ, v× vËy l·o muèn nhê t«i cho l·o göi 3 sµo vên cña thằng con lão, viết văn tự nhợng cho tôi để không ai còn dòm ngó đến, khi nào con lão về thì nó sẽ nhận vờn làm, nhng văn tự cứ đề tên tôi cũng đợc, để tôi trông coi cho nó... Nam Cao. (Điều kiện: Sau ở làng này; thằng con lão, dòm ngó đến dùng dấu chấm phẩ). Bíc 3: Tæ chøc d¹y vµ häc bµi míi. Hoạt động 1: Tạo tâm thế. - Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hớng chú ý. - Ph¬ng ph¸p: ThuyÕt tr×nh. - Thêi gian 3 phót. ThÇy Trß Ghi chó Trong cuéc sèng cña chóng ta bÊt kú ngêi nµo còng cã Ýt - Häc sinh nhất một vài lần liên quan đến việc đề nghị cá nhân, cơ quan nghe và ghi có thẩm quyền giải quyết vấn đề nào đó. Vậy loại văn bản tªn bµi. nµy c¸ch tr×nh bµy nh thÕ nµo? Néi dung ra sao? Ta t×m hiÓu bài học hôm nay để they đợc điều đó. Hoạt động 2,3,4: Tìm hiểu bài - Môc tiªu: §äc, quan s¸t, ph©n tÝch, kh¸i qu¸t hÖ thèng hãa néi dung kiÕn thøc. - Phơng pháp: Vấn đáp, nêu vấn đề, thuyết trình. - Kỹ thuật: Khăn trải bàn, các mảnh ghép, động não. - Thêi gian 20 phót. ThÇy Trß ChuÈn KT-KN cÇn Ghi chó đạt I. Híng dÉn t×m hiÓu I. T×m hiÓu bµi I. §Æc ®iÓm cña bµi. văn bản đề nghị. ? §äc c¸c v¨n - Đề đạt nguyện vọng khi xuất 1. Các văn bản. b¶n(SGK/124). hiÖn nh÷ng nhu cÇu, nguyÖn ? Các văn bản đề nghị trên vọng chính đáng nào đó. đợc viết nhằm mục đích - Mét tËp thÓ (líp 9c, c¸c gia g×? đình trong 1 khu phố...)..

(125) ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ chủ thể của 2 văn bản đề nghÞ? ? T¹i sao ph¶i viÕt c¸c v¨n bản đề nghị trên? ? Văn bản đề nghị cần chú ý nh÷ng yªu cÇu g× vÒ néi dung vµ h×nh thøc tr×nh bµy? ? Quan s¸t l¹i c¸c v¨n b¶n đề nghị, cho biết nội dung 2 văn bản đợc trình bày theo tr×nh tù nµo?. - C¸c viÖc mµ nh÷ng tËp thÓ trên không tự quyết định đợc phải đề nghị những ngời, nh÷ng cÊp cã thÈm quyÒn gi¶i quyÕt. 2. Ghi nhí.. II. C¸ch lµm v¨n - Quèc hiÖu tiªu ng÷. bản đề nghị. - §Þa ®iÓm ngµy th¸ng. - dµn môc cña mét - Tªn v¨n b¶n. văn bản đề nghị. - Nơi gửi đến. - Quèc hiÖu. - Sự việc lí do, ý kiến đề nghị. - Địa điểm ngày. - Ký, ghi râ hä tªn. - Tªn. ? So s¸nh sù gièng vµ + Gièng: C¸c môc, thø tù c¸c - N¬i göi. kh¸c nhau cña 2 v¨n b¶n môc. - lÝ do, nguyÖn đề nghị trên? + Kh¸c: LÝ do, sù viÖc, väng. nguyÖn väng. - Ngêi viÕt kÝ tªn. ? Những phần nào là quan - Ngời viết đề nghị, ngời nhận trọng của 2 văn bản đề đề nghị, nguyện vọng? Mục nghÞ trªn? đích! *Ghi nhí: ? Nh¾c l¹i dµn môc mét ( sgk/ 126) văn bản đề nghị? ? Theo em cÇn lu ý g× - Cần sáng sủa, cân đối. trong c¸ch thøc tr×nh bµy một văn bản đề nghị? Hoạt động 5: Luyện tập, củng cố. - Phơng pháp: Vấn đáp, giải thích. - Kü thuËt: Kh¨n tr¶i bµn, c¸c m¶nh ghÐp - Thêi gian 10 phót Hoạt động 3: Hớng dẫn luyện tập. LuyÖn tËp. Trong các tình huống sau đây, tình huống nào không phải viết văn bản đề nghị. a. Có 1 bộ phim truyện rất hay, liên quan đến tác phẩm đang học, cả lớp cần đi xem. b. Em đi học nhóm, do sơ ý để kẻ gian lấy cắp xe đạp. c. S¾p thi häc kú, c¶ líp cÇn sinh ho¹t thªm m«n to¸n. d. Trong giờ học, em và bạn cãi nhau gây mất trật tự, cô giáo phải dừng lại để giải quyết. Bài tập 1: Suy nghĩ về 2 tình huống - so sánh văn bản đơn từ và văn bản đề nghị Giống: Đều đợc viết nhằm mục đích đề đạt nguyện vọng của cá nhân hoặc tập thể đến cá nh©n, c¬ qan cã quyÒn h¹n gi¶i quyÕt. Khác: Văn bản đề nghị đợc viết khi xuất hiện một nhu cầu, quyền lợi chính đáng nào đó của cá nhân hay tập thể, muốn đợc cá nhân có thẩm quyền giải quyết (mức độ nguyện väng, hoµn c¶nh viÕt v¨n b¶n kh¸c nhau). Bài tập 2: Thảo luận, rút kinh nghiệm về các lỗi thờng gặp khi viết đơn. Bài tập 3: Viết 1 văn bản đề nghị: + Söa ch÷a hÖ thèng chiÕu s¸ng cña th«n, khu. + Sửa hàng điện máy t vấn, sửa chữa đổi máy vi tính mới. *Bíc 4: Híng dÉn tù häc ë nhµ. - Thêi gian 5 phót. + Häc thuéc phÇn ghi nhí. + Tập viết văn bản đề nghị. + So¹n tiÕt “«n tËp v¨n häc”. ____________________________________.

(126) Ngµy so¹n: Chñ nhËt 01.04.2012 Ngµy d¹y: Thø hai 09.04.2012 Líp7A TiÕt 124:. «n tËp v¨n häc. A.Môc tiªu. I. Mức độ cần đạt. Nắm đợc hệ thống văn bản, giá trị t tởng, nghệ thuật của các tác phẩm đã học, về đặc trng thể loại của các văn bản, những quan niệm về văn chơng, về sự giàu đẹp của Tiếng Việt trong c¸c v¨n b¶n thuéc ch¬ng tr×nh Ng÷ V¨n 7. II. Träng t©m kiÕn thøc, kü n¨ng. 1. KiÕn thøc. - Một số khái niệm thể loại liên quan đến đọc - hiểu văn bản nh ca dao dân ca, tục ngữ, thơ tr÷ t×nh, th¬ §êng luËt, th¬ lôc b¸t, song thÊt lôc b¸t; phÐp t¬ng ph¶n vµ phÐp t¨ng cÊp trong nghÖ thuËt. - S¬ gi¶n vÒ thÓ lo¹i th¬ §êng luËt. - Hệ thống văn bản đã học, nội dung cơ bản và đặc trng thể loại ở tong văn bản. 2. Kü n¨ng - Hệ thống hóa, khái quát hóa kiến thức về các văn bản đã học. - So s¸nh, ghi nhí, häc thuéc lßng c¸c v¨n b¶n tiªu biÓu - §äc - hiÓu c¸c v¨n b¶n tù sù, miªu t¶, biÓu c¶m, nghÞ luËn ng¾n. 3. Thái độ Biết yêu quê hơng đất nớc, tự hào là ngời dân nớc Việt. B. ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn: C¸c b¶ng biÓu tæng hîp kiÕn thøc. 2. Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi theo híng dÉn cña gi¸o viªn. C. Các hoạt động dạy và học. Bớc 1: ổn định tổ chức lớp ( 1 phút ) Bíc 2: KiÓm tra bµi cò ( 5 phót ) - KiÓm tra phÇn chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. Bíc 3: Tæ chøc d¹y vµ häc bµi míi Hoạt động 1: Hệ thống hoá các tác phẩm đã học (tên tác phẩm - tác giả). (Hình thức: Hoạt động tập thể - HS trình bày phần chuẩn bị - nhận xét bổ xung). Häc k× I. Häc k× II. 1. Cæng trêng më ra. LÝ Lan. 28. Sự giàu đẹp của tiếng Việt - Đặng 2. MÑ t«i - Amixi. Thai Mai. 3. Cuộc chia tay của những con búp bê Khánh Hoài. 29. Đức tính giản dị của Bác Hồ 4. Những câu hát về tình cảm gia đình. Ph¹m V¨n §ång. 5. Những câu hát về tình yêu quê hơng đất nớc. 30. ý nghÜa v¨n ch¬ng - Hoµi Thanh. 6. Nh÷ng c©u h¸t than th©n. 31. Sèng chÕt mÆc bay - Ph¹m Duy 7. Nh÷ng cÊu h¸t ch©m biÕm. Tèn. 8. Nam quèc s¬n hµ - Lý Thêng KiÖt. 32. Nh÷ng trß lè hay lµ Varen vµ Phan 9. Tung gi¸ hoµn kinh s - TrÇn Quang Kh¶i. Béi Ch©u - NguyÔn ¸i Quèc. 10. Thiªn trêng v©n mang - TrÇn Nh©n T«ng. 33. Ca HuÕ trªn s«ng H¬ng - Hµ A 11. C«n s¬n ca - NguyÔn Tr·i. Minh. 12. Chinh phô ng©m (Sau phót chia li) §oµn ThÞ 34. Quan ©m ThÞ KÝnh. §iÓm - §Æng TrÇn C«n. Tæng céng: 13. B¸nh tr«i níc - Hå Xu©n H¬ng. + Häc k× I : Cã 24 t¸c phÈm. 14. Qua đèo ngang - Bà huyện Thanh Quan. + Häc k× II : Cã 10 t¸c phÈm. 15. Bạn đến chơi nhà - Nguyễn Khuyến. (yªu cÇu HS chia nhãm c¸c t¸c phÈm 16. Väng l s¬n héc bè - LÝ B¹ch. theo yÕu tè thÓ lo¹i). 17. T×nh d¹ tø - LÝ B¹ch. + Cả năm: Có 34 tác phẩm trong đó: 18. Mao èc th phong së ph¸ ca - §ç Phñ. 1. V¨n b¶n nhËt dông : 4..

(127) 19. Nguyªn tiªu (R»m th¸ng giªng) Hå ChÝ Minh. 2. V¨n b¶n ca dao : 4. 20. C¶nh khuya 3. V¨n b¶n tôc ng÷ : 2. 21. TiÕng gµ tra - Xu©n Quúnh. 4. Th¬ tr÷ t×nh T§ : 8. 22. Mét thø quµ cña lóa non: Cèm -Th¹ch Lam. 5. Thơ trữ tình hiện đại : 3. 23. Sµi gßn t«i yªu - Minh H¬ng. 6. Th¬ §êng : 3. 24. Mïa xu©n cña t«i - Vò B»ng. 7. V¨n b¶n nghÞ luËn : 4. 25. Tục ngữ về thiên nhiên và lao động sản xuất. 8. KÝ : 3. 26 . Tôc ng÷ vÒ con ngêi vµ x· héi. 9. TruyÖn ng¾n : 2. 27. Tinh thÇn yªu níc cña nh©n d©n ta - Hå ChÝ 10. KÞch : 1. Minh. Hoạt động 2: Hệ thống hoá các định nghĩa về các kiến thức (thể loại) đã học. Nhớ lại kinh nghiệm về 1 số biện pháp nghệ thuật đã học. H×nh thøc: Chia nhãm. Nhãm 1: V¨n b¶n v¨n häc d©n gian: Ca dao; tôc ng÷. Nhãm 2: Th¬ §êng luËt (tø tuyÖt, b¸t có). Nhãm 3: Th¬ lôc b¸t, song thÊt lôc b¸t. Nhãm 4: Mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt cña v¨n b¶n th¬, truyÖn. Kh¸i niÖm. §Þnh nghÜa - b¶n chÊt. 1. Ca dao, d©n Th¬ d©n ca (bµi th¬, bµi h¸t tr÷ t×nh d©n gian do quÇn chóng s¸ng t¸c -biÓu ca. diễn truyền miệng từ đời này sang đời khác. Ca dao là phần lời đã tớc bỏ đi những tiếng đệm, hát, đa hơi...dân ca là lời ca dân gian. 2. Tôc ng÷. Những câu nói dân gian ngắn gọn, ổn định, có nhịp điệu, hình ảnh, thể hiện những kinh nghiệm của nội dung về mọi mặt, đợc vận dụng vào đời sống, suy nghÜ, lêi ¨n tiÕng nãi hµng ngµy. 3. Thơ trữ tình. Một thể loại văn học phản ánh đời sống bằng cảm xúc trực tiếp của ngời sáng tác văn bản trữ tình thờng có vần điệu, nhịp điệu, ngôn ngữ cô đọng, có tÝnh c¸ch ®iÖu cao. 4. Th¬ tr÷ t×nh §êng luËt: (thÊt ng«n, ngò ng«n, b¸t có, tø tuyÖt). trung đại Việt Dân tộc (thuần tuý Việt Nam): Lục bát, song thất lục bát... Nam. ThÊt ng«n tø tuyÖt §êng luËt: 7 tiÕng/ c©u; 4 c©u/ bµi. KÕt cÊu: Khai, thõa, chuyÓn hîp. NhÞp 4/3; 2/2/3. VÇn: Ch©n (7), liÒn (1-2), c¸ch (2-4), b»ng. Ngò ng«n tø tuyÖt: 5 tiÕng/c©u, 4 c©u/bµi; nhÞp 3/2; 2/3. Cã thÓ gieo vÇn tr¾c. ThÊt ng«n b¸t có: 7 tiÕng/c©u, 8 c©u/ bµi. VÇn b»ng, tr¾c, ch©n (7) liÒn (1-2) c¸ch (2-4). KÕt cÊu: §Ò, thùc, luËn, kÕt. Luật bằng trắc: 1,3,5 tự do; 2,4,6 đối nhau, 2 câu 3,4; 5,6 đối nhau. Lôc b¸t: ThÓ th¬ d©n täc b¾t nguån tõ ca dao. KÕt cÊu theo tõng cÆp 6/8. VÇn b»ng, lng (6-6) ch©n (6-8). NhÞp 2/2/2/2; 3/3; 4/4; 2/; 2/2/4. LuËt b»ng tr¾c: 2B, 4T, 6B, 8B - 6-8 kh«ng trïng thanh. Song thÊt lôc b¸t: KÕt hîp s¸ng t¹o gi÷a thÓ th¬ thÊt ng«n §êng luËt vµ th¬ lôc b¸t - 4 c©u/ khæ gåm 2 c©u 7 tiÕng vµ cÆp 6/8. VÇn 2 c©u song thÊt: VÇn löng 7/5 tr¾c. NhÞp: 3/4; 3/2/2. 5. TruyÖn ng¾n Cã thÓ rÊt ng¾n, ng¾n, dµi, h¬i dµi. hiện đại. C¸ch kÓ truyÖn linh ho¹t, kh«ng gß bã kh«ng hoµn toµn tu©n theo tr×nh tù thời gian, thay đổi ngôi kể, nhịp văn nhanh, kết thúc đột ngột. 6. C¸c phÐp Tơng phản: Là sự đối lập giữa các hình ảnh, chi tiết, nhân vật...trái ngợc nghÖ thuËt. nhau để tô đậm, nhấn mạnh 1 đối tợng hoặc cả 2. Tăng cấp: Thờng đi cùng tơng phản. Cùng với quá trình hành động, nói năng, tăng dần cờng độ, tốc độ, mức độ, chất lợng, màu sắc, âm thanh... NhËn xÐt vµ söa ch÷a vµo phÇn chuÈn bÞ ë nhµ. Hoạt động 3: Ôn tập về nội dung một số cụm bài đã học. Bớc 1: Chia nhóm thảo luận phân chia các tác phẩm đã học vào những cụm bài..

(128) §iÒu kiÖn: Ca dao, tôc ng÷, th¬ tr÷ t×nh, v¨n xu«i, v¨n b¶n nghÞ luËn.. Bíc 2: Th¶o luËn vÒ néi dung cña c¸c côm bµi. Câu hỏi: Những nội dung cơ bản của các cụm bài: Lấy VD để chứng minh? N1: Ca dao, tiếng nói tâm hồn và tình cảm của nhân dân lao động, tình cảm gia đình, tình yêu quê hơng đất nớc, nói lên nỗi thống khổ của ngời lao động trong xã hội cũ là vũ khí sắc bÐn phª ph¸n thãi h tËt xÊu. N2: Tục ngữ: Những kinh nghiệm, thái độ của nhân dân đối với văn học, lao động sản xuất qua tôc ng÷, lµ tói kh«n cña d©n gian, ph¶n ¸nh nh÷ng kinh nghiÖm trong viÖc dù b¸o thêi tiết, trong lao động sản xuất nông nghiệp, những nhận xét, lời khuyên về phẩm chất và lối sèng mµ con ngêi cÇn ph¶i cã. N3: Th¬ tr÷ t×nh. C©u hái: Nh÷ng gi¸ trÞ lín vÒ t tëng, t×nh c¶m thÓ hiÖn trong c¸c bµi th¬, ®o¹n th¬ ViÖt Nam và Trung Quốc (thơ Đờng), trung đại và hiện đại? Lấy VD bằng các tác phẩm cụ thể? - Lßng yªu níc, tù hµo d©n téc. - ý chÝ quyÕt t©m b¶o vÖ tæ quèc. - Yêu, gắn bó máu thịt với quê hơng đất nớc. - Ca ngîi, béc lé t×nh yªu quª h¬ng tha thiÕt. - Ca ngợi những tình cảm cao đẹp: Tình bà cháu, tình bạn bè.... N4: C¸c t¸cphÈm v¨n xu«i. (Yªu cÇu HS lËp b¶ng hÖ thèng - nhãm nhËn xÐt bæ xung, cö đại diện trình bày. DiÒu kiÖn: STT T¸c phÈm - T¸c gi¶. Gi¸ trÞ t tëng. Gi¸ trÞ nghÖ thuËt. 1 Cæng trêng më ra. - Lßng yªu mÑ th¬ng con v« - Béc lé t©m lÝ nh©n vËt (LÝ Lan). bê, íc mong con lªn ngêi chân thực xúc động. trong đêm trớc ngày khai trờng đầu tiên. 2 MÑ t«i. - T×nh yªu th¬ng kÝnh träng - Th bè göi con, lêi lÏ Amixi. cha mÑ lµ t×nh c¶m thiªng nghiªm kh¾c nhng thÊm liªng, thËt xÊu hæ cho kÎ nµo thÝa ch©n t×nh. chà đạp lên tình yêu thơng đó. 3 Cuéc chia tay cña nh÷ng - Tình cảm gia đình là vô - Miªu t¶ t©m lÝ nh©n vËt con bóp bª. cïng quan träng víi tuæi th¬. tinh tÕ. Kh¸nh Hoµi. §õng v× bÊt cø lÝ do nµo mµ - KÓ chuyÖn theo ng«i thø lµm tæn h¹i t×nh c¶m thiªng chân thực xúc động. liêng, trong sáng đó. 4 Sèng chÕt chÕt mÆc bay. - Lªn ¸n tªn quan phñ ham - NghÖ thuËt t¬ng ph¶n Ph¹m Duy Tèn. mª cê b¹c, v« tr¸ch nhiÖm, t¨ng cÊp. Sö dông ng«n cảm thông với nỗi thống khổ ngữ đối thoại ngắn, độc của nhân dan lao động khi vỡ đáo góp phần thể hiện tính đê. c¸ch nh©n vËt. 5 Nh÷ng trß lè hay cña - §¶ kÝch tªn toµn quyÒn - NghÖ thuËt t¬ng ph¶n. Varen vµ Phan Béi Ch©u. Varen ®Çy ©m mu thñ ®o¹n - - TrÝ tëng tîng phong phó, NguyÔn ¸i Quèc. ca ngîi Phan Béi Ch©u -ngêi ng«n ng÷ ch©m biÕm s©u anh hïng yªu níc tríc kÎ thï s¾c. x¶o tr¸. 6 Mét thø quµ cña lóa non: - Ca ngợi, miêu tả vẻ đẹp giá - Cảm nhận tinh tế, ngôn Cèm. trÞ cña 1 thø quµ quª quen ng÷ ®iªu luyÖn, gîi c¶m. Th¹ch Lam. thuéc mang ®Ëm b¶n s¾c v¨n ho¸ ViÖt Nam. 7 Sµi gßn t«i yªu. - T×nh c¶m s©u ®Ëm cña t¸c - KÕt hîp nhuÇn nhiÔn gi÷a Minh H¬ng. giả đối với Sài Gòn qua sự t¶, kÓ vµ biÓu c¶m, lêi v¨n g¾n bã l©u bÒn, am hiÓu têng giµu s¾c gîi c¶m. tËn vµ sù tinh tÕ cña t¸c gi¶..

(129) 8. Mïa xu©n cña t«i. - Vẻ đẹp độc đáo của mùa - Lêi v¨n giµu h×nh Vò b»ng. xu©n miÒn B¾c vµ mïa xu©n ¶nh,c¶m xóc giµu chÊt th¬, Hà Nội qua nỗi sầu xa sứ của cảm động. 1 ngêi Hµ Néi. 9 Ca HuÕ trªn s«ng H¬ng. - Giíi thiÖu 1 sinh ho¹t v¨n - V¨n b¶n thuyÕt minh, Hà Anh Minh. hoá rất tao nhã, đậm đà bản m¹ch l¹c, gi¶n dÞ, sö dông sắc dân tộc ở đất cố đô: Ca thµnh c«ng phÐp liÖt kª. HuÕ. N5: V¨n b¶n nghÞ luËn: Câu hỏi: Nhắc lại tên các văn bản nghị luận đã học? Những luận điểm chính đợc trình bày? Nhận xét cách lập luận của các tác giả khi trình bày các luận điểm trên? Qua đó em học tập đợc điều gì khi viết văn nghị luận? LuyÖn tËp: - Viết đoạn văn phát hiện những ý kiến về sự giàu đẹp của tiếng Việt. - Ph¸t biÓu nh÷ng ®iÓm chÝnh vÒ ý nghÜa v¨n ch¬ng. Cã dÉn chøng. - Trình bày những điều ghi nhận về đức tính giản dị của Bác Hồ. - Häc ch¬ng tr×nh tiÕng ViÖt vµ tËp lµm v¨n tÝch hîp cã lîi g× cho viÖc häc m«n v¨n? - Yêu cầu HS thảo luận ở tổ, cử đại diện trình bày, GV nhận xét, bổ xung. Yªu cÇu chung: - HS chuÈn bÞ c¸c néi dung «n tËp theo yªu cÇu SGK vµ GV. - Th¶o luËn c¸c néi dung. - HS bæ xung vµo phÇn chuÈn bÞ. VÒ nhµ: + TiÕp tôc «n tËp. + Lµm tiÕp c¸c bµi tËp trªn líp. + ChuÈn bÞ tiÕt 125. _______________________________ TuÇn 33 Ngµy so¹n: Chñ nhËt 08.04.2012 Ngµy d¹y: Thø n¨m 12.04.2012 Líp 7A TiÕt 125. dÊu g¹ch ngang A. Môc tiªu. I. Mức độ cần đạt. - HiÓu c«ng dông cña dÊu g¹ch ngang. - Ph©n biÖt dÊu g¹ch ngang víi dÊu g¹ch nèi. - Biết sử dụng dấu gạch ngang để phục vụ yêu cầu biểu đạt. II. Träng t©m kiÕn thøc, kü n¨ng. 1. KiÕn thøc C«ng dông cña dÊu g¹ch ngang trong v¨n b¶n. 2. Kü n¨ng - Ph©n biÖt dÊu g¹ch ngang víi dÊu g¹ch nèi. - Sö dông dÊu g¹ch ngang trong t¹o lËp v¨n b¶n. 3. Thái độ RÌn ý thøc sö dông dÊu g¹ch ngang cho phï hîp. B. ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn: Mét sè ®o¹n v¨n cã sö dông dÊu g¹ch ngang. 2. Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi theo híng dÉn cña gi¸o viªn. C. Các hoạt động dạy và học.

(130) Bớc 1: ổn định tổ chức ( 1 phút ) Bíc 2: KiÓm tra bµi cò ( 5 phót ) A. Chọn đáp án đúng. a. DÊu chÊm löng trong VD sau ®©y dïng víi dông ý g×? + Vµ ®iÒn rÊt phµn nµn cho nh÷ng t©m hån c»n cçi nh vîi cña §iÒn. §èi víi thÞ tr¨ng chØ là....đỡ tốn hai xu dầu. Nam Cao. - Tá ý bùc tøc. - Th«ng c¶m. - Hµi híc. - MØa mai, chua sãt. b. Dấu phẩy chấm phẩy trong câu văn sau dùng để làm gì? - Dới ánh trăng này, dòng thác nớc sẽ đổ xuống làm chẩy máy phát điện; ở giữa biển rộng, cờ đỏ sao vàng phấp phới bay trên những con tàu lớn. + §¸nh dÊu ranh giíi gi÷a c¸c bé phËn trong phÐp liÖt kª phøc t¹p. + Đánh dấu ranh giới giữa 2 câu đơn. + Đánh dấu ranh giới giữa 2 câu ghép có cấu tạo đơn giản. + §¸nh dÊu ranh giíi gi÷a 2 c©u ghÐp cã cÊu t¹o phøc t¹p. 3. Bµi míi. Hoạt động 1: Tạo tâm thế - Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hớng chú ý. - Phơng pháp: Vấn đáp, thuyết trình. - Thêi gian 3 phót. ThÇy Trß Ghi chó Bất cứ một loại dấu câu nào cũng đều có công dụng trong - Häc sinh khi viÕt v¨n b¶n. vËy dÊu g¹ch ngang cã nh÷ng c«ng dông nghe vµ ghi gì? Bài học ngày hôm nay chúng ta tìm hiểu các vấn đề ấy. tªn bµi. PhÇn 1: Híng dÉn häc sinh t×m hiÓu c«ng dông cña dÊu g¹ch ngang. * Hoạt động: Tri giác, phân tích, cắt nghĩa, đánh giá, khái quát. - Phơng pháp: Vấn đáp, nêu vấn đề, thuyết trình. -Kỹ thuật: Khăn trải bàn, các mảnh ghép, động não. - Thêi gian 10 phót. ThÇy Trß ChuÈn KN-KT cÇn Ghi chó đạt ? §äc VD (SGK/129). - §¸nh dÊu bé phËn I. C«ng dông cña ? Trong mçi VD dÊu g¹ch ngang gi¶i thÝch. dÊu g¹ch ngang. dùng để làm gì? - §¸nh dÊu lêi nãi 1. VÝ dô. ? Các dấu gạch ngang đứng ở trùc tiÕp cña nh©n nh÷ng vÞ trÝ nµo trong c©u? vËt. ? Qua c¸c VD trªn, cho biÕt dÊu - §¸nh dÊu c¸c thanh g¹ch ngang cã nh÷ng c«ng dông tè trong phÐp liÖt kª. g×? - Nèi c¸c bé phËn trong 1 liªn doanh. §Çu, gi÷a c©u. - HS tr¶ lêi. 2. Ghi nhí. ? §äc to ghi nhí? - §äc to ghi nhí. SGK/129. Bµi tËp nhanh: - §¸nh dÊu bé phËn Xác định công dụng của dấu gạch giải thích. ngang: - §¸nh dÊu chç liªn - Tõ n¬i ®©y, tiÕng th¬ cña Xu©n doanh. DiÖu - thi sÜ cña t×nh yªu - sÏ hoµ hîp víi tiÕng th¬ tr÷ t×nh cña d©n ca xø nghÖ. - Chúng ta phải có giải pháp đồng bộ để đẩy mạnh kinh tế xã hội,.

(131) văn hoá, giáo dục; đạo đức, lối sèng lªn 1 tÇm ph¸t triÓn míi. PhÇn 2: Híng dÉn häc sinh t×m hiÓu ph©n biÖt dÊu g¹ch ngang vµ dÊu g¹ch nèi. * Hoạt động: Tri giác, cắt nghĩa,đánh giá, khái quát. - Phơng pháp: Nêu vấn đề, thuyết trình, vấn đáp. - Kỹ thuật: khăn trảI bàn, các mảnh ghép, động não. - Thêi gian 10 phót. ThÇy Trß Chuẩn KT-KN cần đạt Ghi chú II.Híng dÉn häc sinh t×m II.T×m hiÓu ph©n biÖt II. Ph©n biÖt gi÷a dÊu hiÓu ph©n biÖt dÊu g¹ch dÊu g¹ch ngang vµ dÊu g¹ch ngang vµ dÊu ngang vµ dÊu g¹ch nèi. g¹ch nèi. g¹ch nèi. ? §äc VD ® môc I, dÊu 1. VÝ dô. g¹ch nèi gi÷a c¸c tiÕng - Nèi c¸c tiÕng trong 1 tõ trong từ Va- ren đợc dùng phiªn ©m tõ tiÕng níc để làm gì? ngoµi. ? So s¸nh sù kh¸c nhau - DÊu g¹ch nèi: Kh«ng gi÷a dÊu g¹ch ngang vµ dÊu ph¶i lµ dÊu c©u, chØ lµ g¹ch nèi. C«ng dông vµ quyết định về chính tả h×nh thøc? khi viÕt tõ mîn. Phiªn ? §äc to phÇn ghi nhí? ©m. Bµi tËp nhanh: - Ng¾t h¬i dÊu g¹ch 2. Ghi nhí. §Æt dÊu g¹ch nèi vµ dÊu ngang. g¹ch ngang cho phï hîp: - Sµi gßn hßn ngäc viÔn - Sµi gßn-Hßn ngäc ViÔn Đông đang từng ngày, từng đông . giờ thay da đổi thịt... ... Ra ®i «. - Nghe ra®i« lµ 1 thãi quen thó vÞ cña nh÷ng ngêi lín tuæi. *Hoạt động: Luyện tập, củng cố. - Phơng pháp: Vấn đáp, giải thích - Kü thuËt: C¸c m¶nh ghÐp, ding c¸c phiÕu. - Thêi gian 10 phót Bµi tËp 1: Nªu c«ng dông cña dÊu g¹ch ngang. - §¸nh dÊu bé phËn gi¶i thÝch. - §¸nh dÊu lêi nãi trùc tiÕp cña nh©n vËt, bé phËn gi¶i thÝch. - Nèi liªn doanh. Bµi tËp 2: C«ng dông cña dÊu g¹ch nèi. - Nèi c¸c tiÕng phiªn ©m tiÕng níc ngoµi. Bµi tËp 3: §Æt c©u dïng dÊu g¹ch ngang. Nhãm. Bµi tËp 4: ViÕt ®o¹n v¨n dïng dÊu g¹ch ngang. Bíc 4: Híng dÉn tù häc ë nhµ. + Häc, n¾m v÷ng phÇn ghi nhí. + ViÕt ®o¹n v¨n dïng dÊu g¹ch ngang. + ChuÈn bÞ tiÕt 126: ¤n tËp TiÕng ViÖt. ______________________________ Ngµy so¹n: Chñ nhËt 08.04.2012 Ngµy d¹y: Thø s¸u 13.04.2012 Líp 7A TiÕt 126.

(132) «n tËp tiÕng viÖt A. Môc tiªu I. Mức độ cần đạt Hệ thống hóa kiến thức đã học về các dấu câu, các kiểu câu đơn. II. Träng t©m kiÕn thøc, kü n¨ng. 1. KiÕn thøc - C¸c dÊu c©u - Các kiểu câu đơn 2. Kü n¨ng Lập sơ đồ hệ thống hóa kiến thức. 3. Thái độ Cã ý thøc sö dông phï hîp c¸c dÊu c©u trong khi viÕt. B. ChuÈn bÞ 1. Giáo viên: Một số ví dụ, sơ đồ. 2. Học sinh: Ôn tập các kiến thức đã học. C. Các hoạt động dạy và học. Bớc 1: ổn định tổ chức ( 1 phút ) Bíc 2: KiÓm tra bµi cò ( 5 phót ) A. Chọn đáp án đúng. a. Dòng nào sau đây nhận định đúng về thơ trữ tình. - Là loại thơ đợc dùng để miêu tả. - Lµ lo¹i th¬ tiªu biÓu thÓ hiÖn t×nh c¶m, c¶m xóc cña con ngêi 1 c¸ch trùc tiÕp, gi¸n tiÕp. - Là 1 loại thơ đợc truyền miệng trong dân gian. - Là những sáng tác trong dân gian giàu hình ảnh nhịp điệu đợc truyền miệng. b. Dßng nµo kh«ng nãi lªn c«ng dông cña dÊu g¹ch ngang. - §¸nh dÊu bé phËn gi¶i thÝch, chó thÝch. - Nèi c¸c tiÕng trong tõ mîn gåm nhiÒu tiÕng. - Nèi c¸c tõ trong 1 liªn doanh. - §¸nh dÊu lêi nãi trùc tiÕp nh©n vËt, liÖt kª. B. ViÕt ®o¹n v¨n dïng dÊu g¹ch ngang. 3. Bµi míi. Hoạt động 1: ôn tập các kiểu câu đơn đã học. Bớc 1: GV yêu cầu HS trình bày sơ đồ về câu đơn. Các kiểu câu đơn. Phân loại theo mục đích nói. Ph©n lo¹i theo cÊu t¹o.. C©u nghi C©u trÇn C©u cÇu C©u c¶m C©u b×nh Câu đặc vÊn thuËt khiÕn th¸n thêng biÖt Bớc 2: Những đặc điểm cơ bản của các kiểu câu phân theo mục đích nói và phân loại theo cÊu t¹o. (HS th¶o luËn). - C©u trÇn thuËt: Th«ng b¸o, miªu t¶, kÓ vÒ sù vËt. - Câu nghi vấn : Mục đích hỏi. - C©u c¶m th¸n : Béc lé c¶m xóc. - C©u cÇu khiÕn : Yªu cÇu ra lÖnh. - Câu đơn bình thờng: cấu tạo theo mô hình chủ – vị. - Câu đặc biệt: Câu không cấu tạo theo mô hình chủ – vị Bớc 3: Lấy VD về những kiểu câu (theo 2 cách phân loại đã học). - Nhãm, tiÕp søc. Hoạt động 2: Ôn tập về dấu câu. Bớc 1: GV yêu cầu HS trình bày sơ đồ về các dấu câu. C¸c dÊu c©u.

(133) DÊu chÊm DÊu phÈy DÊu chÊm phÈy DÊu chÊm löng DÊu g¹ch ngang. Bíc 2: Nh¾c l¹i c«ng dông cña c¸c lo¹i dÊu. - DÊu chÊm: §¸nh dÊu sù kÕt thóc cña 1 c©u, 1 ®o¹n. - DÊu phÈy: §¸nh dÊu gi÷a thµnh phÇn phô víi thµnh phÇn chÝnh, c¸c vÕ trong c©u ghÐp. - ChÊm phÈy: Ranh giíi c¸c thµnh phÇn trong phÐp liÖt kª phøc t¹p, 2 vÕ c©u ghÐp. - ChÊm löng: BiÓu thÞ phÇn liÖt kª t¬ng tù, lêi nãi ngËp ngõng, ng¾t qu·ng, lµm gi¶m nhÞp ®iÖu c©u v¨n... - G¹ch ngang: §¸nh dÊu bé phËn gi¶i thÝch, lêi nãi trùc tiÕp, chuçi liÖt kª, nèi liªn doanh. Hoạt động 3: Luyện tập. Bµi tËp tr¾c nghiÖm. a. Loại câu văn nào dùng để miêu tả? - C©u c¶m. - C©u cÇu khiÕn. - C©u hái. - C©u kÓ. b. Loại câu nào dùng để biểu cảm trực tiếp. - C©u kÓ. - C©u cÇu khiÕn. - C©u kÓ. c. Điền từ ngữ thích hợp vào chỗ trống trong nhận định sau. Dấu (... ) dùng để : - §¸nh dÊu ranh giíi gi÷a c¸c vÕ trong 1 c©u ghÐp cã cÊu t¹o phøc t¹p. - §¸nh dÊu ranh giíi gi÷a c¸c bé phËn trong 1phÐp liÖt kª phøc t¹p. - dÊu phÈy. - ChÊm löng. - G¹ch ngang. - G¹ch nèi. d. DÊu chÊm löng trong ®o¹n v¨n cã t¸c dông g×? - ThÓ ®iÖu ca HuÕ s«i næi, t¬i vui, cã buån c¶m, b©ng khu©ng, cã tiÕc th¬ng ai o¸n... Lêi ca thong th¶, trang träng, trong s¸ng gîi lªn t×nh ngêi... - Nãi lªn sù ngËp ngõng cña ngêi viÕt. - Nãi lªn sù bÝ tõ cña ngêi viÕt. - Tỏ ý còn nhiều cung bậc tình cảm cha đợc kể ra hết của các thể điệu ca Huế. - Tỏ ý, ngời viết diễn đạt rất khó khăn. e. §¸nh dÊu g¹ch ngang, dÊu g¹ch nèi cho phï hîp. - Quãng đờng Hải Phòng Hà Nội dài hơn 100 Km. - Hå Xu©n H¬ng lµ chóa th¬ N«m lµ t¸c gi¶ cña bµi th¬ “B¸nh tr«i níc”. - HÖ thèng int¬nÐt ®ang ph¸t triÓn m¹nh ë ViÖt Nam. g. §¸nh dÊu X vµo « thÝch hîp trong b¶ng sau: C©u v¨n . KÓ CÇu khiÕn §Æc biÖt Nhng sao thÕ, «ng h·y nh×n t«i nµy, «ng Phan Béi Ch©u! NguyÔn ¸i Quèc. Gần 1 giờ đêm. PDT. T«i sinh ra vµ lín lªn ë phè bê s«ng. Hµ ¸nh Minh. Bài tập 2: tìm trong các văn bản đã học. - Các câu cầu khiến. Thảo luận nhóm ghi vào giấy cử đại diện trình bày. - Các câu đặc biệt. - C¸c c©u c¶m th¸n. - C¸c dÊu c©u. Bµi tËp 3: ViÕt ®o¹n v¨n. + Có sử dụng các kiểu câu phân loại theo mục đích nói và dấu câu đã học (biểu cảm về văn xu«i)..

(134) + Có sử dụng các kiểu câu phân loại theo cấu tạo ngữ pháp và các dấu câu đã học (chứng minh đức tính giản dị của Bác Hồ). Bíc 4: Híng dÉn tù häc ë nhµ. + Học thuộc, nắm vững công dụng của dấu câu, các kiểu câu đơn. + TiÕp tôc viÕt ®o¹n v¨n. + §äc bµi míi: V¨n b¶n b¸o c¸o. _____________________________________ Ngµy so¹n: Chñ nhËt 08.04.2012 Ngµy d¹y: Thø s¸u 13.04.2012 Líp 7A TiÕt 127:. «n tËp phÇn tËp lµm v¨n. A. Mục tiêu cần đạt I. Mức độ cần đạt. Kh¸i qu¸t, hÖ thèng hãa kiÕn thøc vÒ v¨n biÓu c¶m vµ v¨n nghÞ luËn. II. Träng t©m kiÕn thøc, kü n¨ng. 1. KiÕn thøc. - HÖ thèng kiÕn thøc vÒ v¨n biÓu c¶m. - HÖ thèng kiÕn thøc vÒ v¨n nghÞ luËn. 2. Kü n¨ng. - Khái quát, hệ thống các văn bản biểu cảm và nghị luận đã học. - Lµm bµi v¨n biÓu c¶m vµ v¨n nghÞ luËn. B. ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn: HÖ thèng hãa kiÕn thøc vÒ v¨n biÓu c¶m vµ v¨n nghÞ luËn. 2. Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi theo híng dÉn cña gi¸o viªn. C. Các hoạt động dạy và học. Bớc 1: ổn định tổ chức ( 1 phút ) Bíc 2: KiÓm tra bµi cò ( 5 phót ) - KiÓm tra phÇn chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. 3. Bµi míi. Hoạt động 1: Ôn lại những kiến thức cơ bản về văn biểu cảm và văn nghị luận. Hình thức: Thảo luận nhóm (thời gian 15’), cử đại diện trình bày. N1: V¨n biÓu c¶m. N2: v¨n nghÞ luËn. - Những nội dung thảo luận: Mục đích, khái niệm, đặc điểm dàn bài. Những kiểu bài cụ thể đã học. - HS ghi vµo vë: Theo mÉu sau. KiÓu bµi BiÓu c¶m NghÞ luËn Kh¸i - Lµ lo¹i v¨n, ngêi viÕt bµy tá c¶m - Văn đợc viết ra nhằm xác lập cho ngời niÖm xúc thái độ với sự vật, con ngời, thế đọc và ngời nghe1 quan điểm, t tởng nào giíi xung quanh hoÆc t¸c phÈm v¨n đó. häc. §Æc ®iÓm - T×nh c¶m, c¶m xóc trong v¨n b¶n - V¨n nghÞ luËn ph¶i cã luËn ®iÓm râ rµng, phải trong sáng cao đẹp. Có thể biểu có lí lẽ và dẫn chứng thuyết phục. hiÖn t×nh c¶m trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp - Nh÷ng t tëng quan ®iÓm ph¶i híng tíi th«ng qua miªu t¶, tù sù. YÕu tè giải quyết những vấn đề của đời sống, lao miêu tả, tự sự đóng vai trò là giá đỡ động là linh hồn của bài viết. Luận cứ (lí cho c¶m xóc chÞu sù chi phèi cña lẽ, dẫn chứng chân thực, đúng đắn, tiêu c¶m xóc. Ng«n ng÷ biÓu c¶m cÇn biÓu. LËp luËn ph¶i chÆt chÏ bµi v¨n míi trong s¸ng, gîi c¶m. sö dông c¸c cã søc thuyÕt phôc. biÖn ph¸p tu tõ..

(135) Dµn ý. - Mở bài: Giới thiệu đối tợng biểu - Mở bài: Giới thiệu vấn đề cần nghị luận. c¶m vµ c¶m xóc chung. - Th©n bµi: Cô thÓ ho¸ luËn ®iÓm chÝnh - Th©n bµi: ThÓ hiÖn nh÷ng t×nh c¶m, thµnh luËn ®iÓm phô. Dïng lÝ lÏ vµ dÉn cảm xúc về đối tợng ở những phơng chứng để làm rõ sáng, tỏ luận điểm. ®iÖn vµ thêi ®iÓm kh¸c nhau. - Kết bài: Khẳng định luận điểm, bài học. - KÕt bµi: Ên tîng s©u s¾c, bµi häc. C¸c kiÓu - BiÓu c¶m vÒ sù vËt, con ngêi. - Chøng minh. bµi cô thÓ - BiÓu c¶m vÒ t¸c phÈm v¨n häc. - Gi¶i thÝch. C©u hái bæ sung. * VÒ v¨n biÓu c¶m: + Ghi lại tên các bài văn xuôi biểu cảm đã học trong học kì I. + Chän 1 bµi v¨n mµ em thÝch? V× sao? + Vai trß cña yÕu rè miªu t¶, tù sù trong v¨n biÓu c¶m. + Khi muốn bày tỏ tình thơng yêu, lòng ngỡng mộ ngợi ca đối với 1 con ngời, sự vật, hiện tợng thì em phải nêu lên đợc điều gì của con ngời, sự vật, hiện tợng đó? - HS th¶o luËn. điều kiện: Nêu đợc vẻ đẹp, đặc điểm bên ngoài, phẩm chất bên trong, ảnh hởng, tác dụng, ấn tợng sâu đậm và tốt đẹp đối với con ngời, cảnh vật, sự thích thú, ngỡng mộ, say mê. * VÒ v¨n nghÞ luËn: +Ghi lại tên các bài văn nghị luận đã học trong chơng trình kì II. + C¸c yÕu tè nµo lµ chñ yÕu trong v¨n nghÞ luËn. + Cã ngêi nãi: Lµm v¨n chøng minh còng dÒ th«i, chØ cÇn nªu luËn ®iÓm vµ dÉn chứng là xong. Nói nh vậy đúng hay sai? Vì sao? Không - cần phải biết lập luận -lập luËn lµ chÊt keo nèi kÕt dÉn chøng, lµm s¸ng tá cho dÉn chøng. + Theo em cã cÇn chó ý chÊt lîng cña luËn ®iÓm vµ dÉn chøng kh«ng? V× sao? Cã t¹o søc thuyÕt phôc cho bµi viÕt. - Cho 2 đề tập làm văn: + Gi¶i thÝch c©u tôc ng÷ “ ¨n qu¶....”. + Chøng minh c©u tôc ng÷ “ ¨n qu¶....”. - Cách làm 2 đề văn này có gì giống và khác nhau? Rút ra kết luận? - HS th¶o luËn. * KÕt luËn: - Giải thích: Vấn đề cha rõ, phải dùng lí lẽ, dẫn chứng để làm rõ ý nghĩa, bản chất vấn đề. - Chứng minh: Vấn đề đã rõ, phải dùng lí lẽ, dẫn chứng để chứng tỏ tính đúng đắn của đề. Hoạt động 2: Hớng dẫn luyện tập 1 số đề tham khảo. 1. Lựa chọn câu đúng trong bài tập sau: (máy chiếu). Trong v¨n nghÞ luËn: + Kh«ng thÓ cã yÕu tè miªu t¶, tr÷ t×nh. + Cã yÕu tè miªu t¶, tr÷ t×nh. + Cã thÓ cã yÕu tè miªu t¶, kÓ chuyÖn hay ch÷ t×nh nhng c¸c yÕu tè Êy kh«ng gi÷ vai trß quan träng. Trong t¸c phÈm tr÷ t×nh: + Chỉ thể hiện trực tiếp tình cảm, thái độ của tác giả. + Tình cảm thái độ của tác giả thể hiện qua bức tranh tự nhiên và đời sống con ngời. + Kh«ng cã h×nh ¶nh thÕ giíi kh¸ch quan bªn ngoµi cña chñ thÓ tr÷ t×nh. + LuËn ®iÓm c¬ b¶n vµ hÖ thèng c¸c luËn ®iÓm chi tiÕt. + HÖ thèng c¸c luËn ®iÓm chi tiÕt. + LuËn ®iÓm c¬ b¶n. 2. Cho đoạn văn “ Tiếng Việt có những đặc sắc.....qua các thời kì”. §Æng Thai Mai. - C©u v¨n nµo nªu luËn ®iÓm? C©u nµo lµm nhiÖm vô gi¶i thÝch luËn ®iÓm Êy? - Tác giả đã giải thích ntn về cái đẹp và cái hay của tiếng Việt? Hai phẩm chất ấy có quan hÖ víi nhau ntn? 3. Cho 2 đề văn - lập dàn ý ..

(136) gi¶i thÝch c©u tôc ng÷ “ ¨n qu¶ nhí kÎ trång c©y” chứng minh ttính đúng đắn của câu tục ngữ: “ Mét c©y lµm ch¼ng lªn non. Ba c©y chôm l¹i nªn hßn nói cao”. H×nh thøc: - Chia nhãm th¶o luËn. LËp dµn ý chi tiÕt. - Cử đại diện trình bày miệng dàn ý. - NhËn xÐt bæ sung. - ViÕt 1sè më bµi, kÕt bµi hoµn chØnh. Bíc 4: Híng dÉn tù häc ë nhµ. - Thêi gian 5 phót. + Làm các đề 1,2,3,4,5 / SGK 140 - 141. + Tæ 1: §Ò 1. + Tæ 3: §Ò 3. + Tæ 2: §Ò 2. + Tæ 4: §Ò 4. _______________________________________. Ngµy so¹n: Chñ nhËt 15.04.2012.

(137) Ngµy d¹y: Líp 7A TiÕt 128. ¤n tËp: tËp lµm v¨n ( tiÕp theo). A. Mục tiêu cần đạt I. Mức độ cần đạt. Kh¸i qu¸t, hÖ thèng hãa kiÕn thøc vÒ v¨n biÓu c¶m vµ v¨n nghÞ luËn. II. Träng t©m kiÕn thøc, kü n¨ng. 1. KiÕn thøc. - HÖ thèng kiÕn thøc vÒ v¨n biÓu c¶m. - HÖ thèng kiÕn thøc vÒ v¨n nghÞ luËn. 2. Kü n¨ng. - Khái quát, hệ thống các văn bản biểu cảm và nghị luận đã học. - Lµm bµi v¨n biÓu c¶m vµ v¨n nghÞ luËn. B. ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn: HÖ thèng hãa kiÕn thøc vÒ v¨n biÓu c¶m vµ v¨n nghÞ luËn. 2. Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi theo híng dÉn cña gi¸o viªn. C. Các hoạt động dạy và học. Bớc 1: ổn định tổ chức ( 1 phút ) Bíc 2: KiÓm tra bµi cò ( 5 phót ) ? Nh¾c l¹i c¸ch lµm bµi v¨n chøng minh. Bíc 3: Bµi míi. - Gv gọi hs trình bày bài đã chuẩn bị ở nhà. §Ò 1: B¹n em chØ ham thÝch trß ch¬i ®iÖn tö, truyÒn h×nh, ca nh¹c,…mµ tá ra thê ¬, kh«ng quan tâm đến thiên nhiên. Em hãy chứng minh cho bạn thấy rằng thiên nhiên chính là nơi ®em l¹i cho ta søc kháe, sù hiÓu biÕt vµ niÒm vui v« tËn, vµ v× thÕ, chóng ta cÇn gÇn gòi víi thiªn nhiªn, yªu mÕn thiªn nhiªn. Dµn ý: 1. Më bµi: - Thiên nhiên có vai trò to lớn và đặc biệt quan trọng đối với đời sống con ngời. Thiên nhiªn chÝnh lµ n¬i ®em l¹i cho ta søc kháe, sù hiÓu biÕt vµ niÒm vui v« tËn, v× thÕ con ngêi cÇn yªu mÕn vµ b¶o vÖ thiªn nhiªn. 2. Th©n bµi: - §èi víi løa tuæi häc sinh, trß ch¬i ®iÖn tö, truyÒn h×nh, ca nh¹c,…lµ thó tiªu khiÓn hÊp dẫn. Tuy vậy, nếu bạn sa đà vào nó thì việc học hành sẽ bị sao nhãng và kèm theo là những sai lầm đáng tiếc. - Phần lớn các bạn đó không quan tâm đến lợi ích của tiên nhiên mà còn tỏ ra thờ ơ với nó. Thật đáng tiếc!  Chøng minh: *Thiên nhiên mang đến cho con ngời nhiều lợi ích, vì thế thiên nhiên là bạn tốt của con ngời. - Thiªn nhiªn lµ m«i trêng sèng vµ ph¸t triÓn cña con ngêi. - Thiên nhiên đẹp đẽ mang lại cảm xúc lành mạnh trong sáng cho tâm hồn con ngời.  ChÝnh v× thÕ con ngêi ph¶i b¶o vÖ thiªn nhiªn, nÕu kh«ng thiªn nhiªn sÏ bÞ hñy ho¹i,m«I trêng sèng sÏ bÞ ¶nh hëng nghiªm träng. - Khai th¸c c¸c nguån lîi thiªn nhiªn mét c¸ch hîp lý. - Ch¨m sãc b¶o vÖ m«i trêng sèng. 3. KÕt bµi. - Ngày nay, cả thế giới quan tâm đến môi trờng sống với mục đích bảo vệ thiên nhiên..

(138) - Trồng thêm một cây xanh, tiết kiệm một thùng nớc sạch, không vứt rác ra đờng… đó là nh÷ng biÓu hiÖn cô thÓ cña ý thøc b¶o vÖ thiªn nhiªn cña mçi chóng ta. *ViÕt ®o¹n v¨n: Thiên nhiên tạo điều kiện cho con ngời tồn tại và phát triển. Thiên nhiên, đó là rừng vàng cung cấp đủ lợi lâm sản. Rừng ngăn nớc lũ, chắn gió,chắn cát để bảo vệ mùa màng…Thiên nhiên, đó là biển bạc cung cấp cho con ngời bao loại hải sản quý giá. Biển còn là đờng giao thông thuận tiện nối liền các đại lục từ Đông sang Tây, từ Bắc xuống Nam. Thiên nhiên, đó là đất đai cho con ngời trồng trọt canh tác. Từ lúa, ngô, rau, khoai, đậu cho đến cam, nho, táo, mận…Có đất trồng trọt, con ngời mới có lơng thực, thực phẩm để duy trì sự sống. Thiên nhiên ,đó là nớc, là không khí, là mỏ vàng, mỏ sắt, mỏ dầu, mỏ kim cơng… thiên nhiên cung cấp cho con ngời mọi điều kiện vật chất để không ngừng nâng cao cuộc sống. ChÝnh v× vËy mµ con ngêi cÇn b¶o vÖ thiªn nhiªn, b¶o vÖ m«i trêng sèng cña m×nh. _______________________________________ TuÇn 34 Ngµy so¹n: Chñ nhËt 15.04.2012 Ngµy d¹y: Líp 7A TiÕt 129:. «n tËp tiÕng viÖt ( tiÕp theo). A. Mục tiêu cần đạt I. Mức độ cần đạt. - Hệ thống hóa kiến thức đã học về các phép biến đổi câu. - Hệ thống hóa kiến thức đã học về các phép tu từ cú pháp. II. Träng t©m kiÕn thøc, kü n¨ng. 1. KiÕn thøc. - Các phép biến đổi câu. - C¸c phÐp tu tõ có ph¸p. 2. Kü n¨ng Lập sơ đồ hệ thống hóa kiến thức về các phép biến đổi câu và các phép tu từ cú pháp. B. ChuÈn bÞ 1. Giáo viên: Sơ đồ hệ thống hóa kiến thức đã học. 2. Gi¸o viªn: ChuÈn bÞ bµi theo híng dÉn cña gi¸o viªn. C. Các hoạt động dạy và học. 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: - KiÓm tra phÇn lµm bµi tËp cña HS. 3. Bµi míi. Hoạt động 1: Hệ thống hoá các kiến thức về câu, dấu câu: - GV hớng dẫn HS hệ thống hoá kiến thức qua các sơ đồ: - Yªu cÇu: + §iÒn vµo chç trèng. + Thuyết minh sơ đồ. + NhËn xÐt bæ sung. *Sơ đồ 1: Các phép biến đổi câu Thªm bít thµnh phÇn cña c©u. Rót gän c©u.. Më réng c©u. Chuyển đổi trong câu. Chuyển đổi câu chủ động sang câu bị động.

(139) Thªm tr¹ng ng÷.. Dïng côm chñ - vÞ để mở rộng câu.. * Sơ đồ 2: C¸c phÐp tu tõ. §iÖp ng÷.. LiÖt kª.. Hoạt động 2: Hớng dẫn luyện tập. Bµi tËp 1: - Cho ®o¹n v¨n sau: - ChÐp l¹i ®o¹n v¨n sau: “D©n ta cã 1 lßng yªu níc nång nµn. §ã lµ 1 truyÒn thèng quý b¸u cña d©n ta. Tõ xa tíi nay, mçi khi tæ quèc bÞ x©m l¨ng, th× tinh thÇn Êy l¹i s«i næi, nã kÕt thµnh 1 lµn sãng v« cïng m¹nh mÏ, nã lít qua mäi sù nguy hiÓm, khã kh¨n, nã nhÊn ch×m tÊt c¶ bÌ lò b¸n níc vµ cíp níc”. - T×m tr¹ng ng÷ cña c©u trong ®o¹n v¨n, nªu râ c«ng dông cña tr¹ng ng÷ Êy. - Chỉ ra các trờng hợp dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu trong đoạn văn trên? Cấu tạo của cụm chủ - vị có gì đặc biệt? - Câu đầu của đoạn văn có sử dụng biện pháp đảo trật tự từ 1 cụm từ thành phụ ngữ? Hãy t×m vµ nªu t¸c dông? - Câu cuối của đoạn văn tác giả đã dùng hình ảnh nào để cụ thể sức mạnh của tinh thần yêu níc ? T¸c dông? Bµi tËp 2: + Cho ®o¹n v¨n: “Tinh thÇn yªu níc còng nh c¸c thø cña quý....c«ng viÖc kh¸ng chiÕn”. Hå ChÝ Minh. - ®o¹n v¨n trªn dïng mÊy c©u rót gän ? A. Mét. B. Hai. C. Ba. D. Bèn. + Trong c©u: “NghÜa lµ ph¶i...c«ng viÖc kh¸ng chiÕn”. T¸c gi¶ dïng phÐp tu tõ nµo? A. Nh©n hãa. B. T¨ng CÊp. C. T¬ng ph¶n. D. LiÖt kª. + C©u “Bæn phËn cña d©n ta...nµy” thuéc kiÓu c©u g×? A. Câu đặc biệt. B. Câu bị động. C. Câu chủ động. D. C©u rót gän. + Nhận xét nào đúng với 2 câu văn: “Có khi đợc...Có khi trong hòm”. A. Là 2 câu chủ động. B. Lµ 2 c©u ghÐp. C. Là 2 câu bị động. D. Là 2 câu đặc biệt. Bµi tËp 3: ViÕt ®o¹n v¨n ng¾n tõ 6-8 c©u, biÓu c¶m vÒ mïa xu©n. Trong ®o¹n v¨n cã sö dụng câu đặc biệt, câu chủ động, điệp ngữ. Bài tập 4: Viết đoạn văn nghị luận ngắn 6-8 câu, nội dung về đức tính giản dị của Bác Hồ. Trong ®o¹n v¨n cã sö dông c©u më réng, phÐp liÖt kª. - Hai nhãm-th¶o luËn. - ViÕt vµo b¶ng phô (giÊy trong). - Cử đại diện trình bày. Bíc 4: Híng dÉn tù häc ë nhµ. + Häc vµ n¾m v÷ng kiÕn thøc trong bµi «n tËp. + TiÕp tôc viÕt ®o¹n v¨n vµo vë. __________________________________________.

(140) Ngµy so¹n: Chñ nhËt 15.04.2012 Ngµy d¹y: Thø hai 21.04.2012 Líp 7A TiÕt 130:. Ngữ văn địa phơng phần tiếng việt: rèn luyện chÝnh t¶. I.Kết quả cần đạt. - Thông qua các dạng bài tập, khắc phục đợc những lỗi chính tả về phụ âm do ảnh hởng của cách phát âm địa phơng và lỗi chính tả về vần. - BiÕt phßng ngõa vµ söa ch÷a nh÷ng lçi chÝnh t¶ nhê vËn dông quy t¾c, mÑo luËt chÝnh t¶ và nhờ xác định đúng nghĩa của từ khi nói, viết. - Có kỹ năng viết đúng chính tả bằng hình thức nghe – viết và nhớ – viết. II. ChuÈn bÞ - C¸c ®o¹n th¬, ®o¹n v¨n cã nhiÒu nh÷ng tõ ng÷ hay lÉn. III.TiÕn tr×nh d¹y bµi míi. Bớc 1: ổn định tổ chức ( 1 phút ) Bíc 2: KiÓm tra bµi cò ( 5 phót ) ? Vẽ sơ đồ các phép biến đổi câu đã học. Bíc 3: Bµi míi. I.Các dạng bài tập khắc phục lỗi chính tả do ảnh hởng của cách phát âm địa phơng. * Bµi tËp 1: 1. §iÒn ch hoÆc tr vµo chç trèng: …©n lÝ, …©n träng, …©n thµnh. 2.Điền dấu hỏi hoặc dấu ngã trên những chữ ( tiếng ) đợc in đậm: M©u chuyÖn, th©n m©u, t×nh m©u tö, m©u bót ch×, b¶o m©u. 3.§iÒn “ Giµnh” hoÆc “ dµnh” vµo chç trèng: …dụm, tranh…,…độc lập.  Bµi tËp 2: Điền vào chỗ trống các câu, đoạn sau rồi đọc lại cho chuẩn: - Lóa chiªm…Êp …ã ®Çu bê HÔ nghe tiÕng …Êm phÊt cê mµ …ªn. - Cßn …êi, cßn …íc, cßn …on Cßn c« b¸n …îu anh cßn say sa. - D©n ta cã mét…ßng …ång …µn yªu níc. §ã lµ mét …uyÒn thèng quý b¸u cña ta. Tõ …a đến nay, mỗi khi Tổ quốc bị …âm lăng, thì tinh thần ấy lại trở …ên…ôi nổi, nó kết thµnh mét …µn sang v« cïng m¹nh mÏ, to lín, nã …ít qua mäi sù nguy hiÓm, khã kh¨n, nã nhÊn …×m tÊt c¶…ò b¸n níc vµ…ò cíp níc.  Bµi tËp 3: ChÝnh t¶ ( nghe – viÕt ) Ta vÒ, m×nh cã nhí ta Ta vÒ ta nhí nh÷ng hoa cïng ngêi Rừng xanh hoa chuối đỏ tơi, §Ìo cao n¾ng ¸nh dao gµi th¾t lng. Ngµy xu©n m¬ në tr¾ng rõng, Nhí ngêi ®an nãn chuèt tõng sîi giang. Ve kêu rừng phách đổ vàng, Nhí c« em g¸i h¸i m¨ng mét m×nh. Rõng thu tr¨ng räi hßa b×nh,.

(141) Nhí ai tiÕng h¸t ©n t×nh thñy chung. ( ViÖt B¾c – Tè H÷u ) * Bµi tËp 4: Hãy ghi lại các lỗi chính tả em đã mắc trong các bài tập làm văn của em. Tìm hiểu nguyên nh©n m¾c lçi vµ ch÷ l¹i c¸c lçi. Bíc 4: Híng dÉn häc sinh häc bµi vµ lµm bµi tËp ë nhµ. - ChÐp mét bµi th¬ hoÆc mét bµi v¨n cã nhiÒu tõ dÔ m¾c lçi. ________________________________________ Ngµy so¹n: Chñ nhËt 15.04.2012 Ngµy d¹y: Líp 7A TiÕt 131:. Ngữ văn địa phơng phần tiếng việt: rèn luyện chÝnh t¶. I.Kết quả cần đạt. - Thông qua các dạng bài tập, khắc phục đợc những lỗi chính tả về phụ âm do ảnh hởng của cách phát âm địa phơng và lỗi chính tả về vần. - BiÕt phßng ngõa vµ söa ch÷a nh÷ng lçi chÝnh t¶ nhê vËn dông quy t¾c, mÑo luËt chÝnh t¶ và nhờ xác định đúng nghĩa của từ khi nói, viết. - Có kỹ năng viết đúng chính tả bằng hình thức nghe – viết và nhớ – viết. II. ChuÈn bÞ - C¸c ®o¹n th¬, ®o¹n v¨n cã nhiÒu nh÷ng tõ ng÷ hay lÉn. - T×m nh÷ng tiÕng, tõ cã vÇn u/ iu thêng viÕt lÉn lén. Chira nguyªn nh©n vµ c¸ch söa lçi. III.TiÕn tr×nh d¹y bµi míi. Bớc 1: ổn định tổ chức ( 1 phút ) Bíc 2: KiÓm tra bµi cò ( 5 phót ) ? KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. Bíc 3: Bµi míi. II. C¸c d¹ng bµi tËp kh¾c phôc lçi chÝnh t¶ vÒ vÇn ¬u/ iªu,u/iu.  Bµi tËp 1. T×m nh÷ng tiÕng, tõ cã vÇn u/ iu, ¬u/ iªu thêng viÕt sai chÝnh t¶. t×m nguyªn nh©n viÕt sai vµ nªu c¸ch söa ch÷a. a. Dïng lÉn lén vÇn u/ iu: VÝ dô: ©m mu viÕt thµnh ©m miu CÊp cøu viÕt thµnh cÊp cÝu Su tÇm viÕt thµnh siu tÇm Tùu trêng viÕt thµnh tÞu trêng  Nguyªn nh©n: - Do phát âm sai nên đẫn đến việc viết sai. - Cha hiÓu nghÜa cña tõ  C¸ch söa: - RÌn c¸ch ph¸t ©m chuÈn vÇn u vµ tiÕng cã vÇn u vµ iu. - Ghi nhí c¸c trêng hîp dÔ nhÇm lÉn u vµ iu. - CÇn hiÓu u vµ iu lµ hai vÇn kh¸c nhau: VÇn u lµ sù kÕt hîp cña ©m chÝnh víi b¸n ©m cuèi u ( viÕt b»ng ch÷ u). VÇn iu lµ sù kÕt hîp cña ©m chÝnh I víi b¸n ©m cuèi u ( viÕt b»ng ch÷ c¸i u). b. Dïng lÉn lén vµn ¬i/ iªu. - ơu ( đọc, viết ) là iêu: chai rợu viết thành chai riệu; con hơu viết thành con hiêu; ốc bơu viÕt thµnh èc biªu….

(142)    -. Iªu viÕt thµnh ¬u: n¨ng khiÕu viÕt thµnh n¨ng khíu… Nguyªn nh©n viÕt sai: Do phát âm sai dẫn đến viết sai. Do cha n¾m v÷ng nghÜa cña tõ. C¸ch söa: TËp ph¸t ©m chuÈn vÇn ¬u, iªu tiÕng cã vÇn ¬u, iªu. Ghi nhí c¸c trêng hîp dÔ nhÇm lÉn khi dïng c¸c tiÕng cã vÇn ¬u, iªu. Lu ý: ơu và iêu là hai vần khác nhau. Vần ơu là do nguyên âm đôi ơ kết hợp với bán âm cuối u, vần iêu là do nguyên âm đối iê kết hợp với bán âm cuối u. - Trong TiÕng ViÖt, vÇn u chØ cã ë mét sè tõ ( cøu, töu, bu ®iÖn,…) cßn l¹i vÇn iu chiÕm sè lîng lín ( nÝu kÐo, rÝu rÝt, tÝu tÝt,…) - VÇn ¬u chØ cã ë mét sè tõ( rîu, h¬u, con khíu,…) cßn l¹i vÇn iªu chiÕm sè lîng lín ( miÕu, phiÕu, liªu xiªu,…)  Bµi tËp 2: §iÒn u/ iu, ¬u/ iªu vµo chç trèng: Tra c…., thµnh t…., l….xiªu, h….h¾t, t….phu, tr… mÕn, con h….  Bµi tËp 3: Sửa lại cho đúng các từ, ngữ viết sai, chỉ ra nguyên nhân mắc lỗi: Liu niÖm, biu phÈm, qu©n bu, ©m miu, siu cao thuÕ nÆng, n¨ng khíu, rîu chÌ, riÖu t©y, tëi sØu.  Bµi tËp 4: ChÝnh t¶ nhí viÕt: Nhí vµ chÐp l¹i bµi th¬ C¶nh khuya ( Hå ChÝ Minh ) ___________________________________________ TuÇn 35 Ngµy so¹n: Thø ba 17.04.2012 Ngµy d¹y: Líp 7A TiÕt 132,133: KiÓm tra häc kú II I. Mục tiêu cần đạt: - Kiểm tra những kiến thức trọng tâm về môn ngữ văn đã học trong cả năm, trong học kì II. - Củng cố những kĩ năng làm bài trắc nghiệm, tự luận đã học và thực hành ở lớp 6, 7. II. Lªn líp. 1. ổn định tổ chức. §Ò bµi: PhÇn I: Tr¾c nghiÖm. Cho ®o¹n v¨n: “Tinh thÇn yªu níc còng nh c¸c thø cña quý....c«ng viÖc kh¸ng chiÕn”. Ng÷ v¨n 7-TËp II. 1. §o¹n v¨n trªn trÝch tõ v¨n b¶n nµo? A. tinh thÇn yªu níc cña nh©n d©n ta. B. §øc tÝnh gi¶n dÞ cña B¸c Hå. C. Sự giàu đẹp của tiếng Việt. C. ý nghÜa v¨n ch¬ng. 2. T¸c gi¶ cña ®o¹n v¨n trªn lµ ai? A. Hoµi Thanh. C. Ph¹m V¨n §ång. B. §Æng Thai Mai. D. Hå ChÝ Minh..

(143) 3. Đoạn văn trên viết theo phơng thức biểu đạt chính nào? A. Miªu t¶. C. NghÞ luËn. B. Tù sù. D. BiÓu c¶m. 4. Đoạn văn trên chủ yếu đợc viết theo kiểu nghị luận nào? A. NghÞ luËn chøng minh. C. NghÞ luËn b×nh luËn. B. NghÞ luËn gi¶i thÝch. D. NghÞ luËn ph©n tÝch. 5. Dßng nµo nªu luËn ®iÓm cña ®o¹n v¨n. A. Tinh thÇn yªu níc còng nh c¸c thø cña quý. B. Có khi đợc trng bày...rõ ràng, dễ thấy. C. Bæn phËn...trng bµy. D. Nhng cã khi...trong hßm. 6. §o¹n v¨n trªn cã mÊy c©u rót gän? A. Mét. C. Ba. B. Hai. D. Bèn. 7. Trong c©u “Bæn phËn....kh¸ng chiÕn”. T¸c gi¶ sö dông phÐp tu tõ nµo? A. Nh©n ho¸. C. T¬ng ph¶n. B. T¨ng cÊp. D. LiÖt kª. 8. C©u “Bæn phËn...trng bµy” thuéc kiÓu c©u g×? A. Câu đặc biệt. C. C©u rót gän. B. Câu chủ động. D. Câu bị động. PhÇn II: Tù luËn (6 ®iÓm). Gi¶i thÝch vµ chøng minh c©u tôc ng÷: “Mét c©y lµm ch¼ng lªn non. Ba c©y chôm l¹i lªn hßn nói cao” * §¸p ¸n biÓu ®iÓm. Phần I (trắc nghiệm) : 4 Điểm (0,5 đ’/ câu đúng). 1A; 2D; 3C; 4A; 5A; 6c; 7D; 8B. PhÇn II: Tù luËn : 6 ®iÓm. 1. néi dung: 4 ®iÓm. a. Më bµi: - DÉn d¾t: Tinh thÇn ®oµn kÕt lµ mét truyÒn thèng lµm nªn søc m¹nh d©n téc ViÖt Nam. - Trích: Truyền thống ấy đợc đúc kết trong câu tục ngữ “Một cây.....”. b. Th©n bµi: * Gi¶i thÝch: - NghÜa hÑp: Mét c©y kh«ng thÓ nªn rõng – Ba c©y chôm l¹i thµnh rõng, thµnh nói cã thÓ chèng chäi víi ma, giã b·o. - Nghĩa rộng: Một cây chỉ sự đơn độc, lẻ loi, ba cây chỉ sự tập hợp đoàn kết - đơn độc, chia rÏ sÏ yÕu, tËp hîp ®oµn kÕt sÏ t¹o thµnh søc m¹nh. - C©u tôc ng÷ lµ bµi häc s©u s¾c vÒ tinh thÇn ®oµn kÕt. * T¹i sao ph¶i ®oµn kÕt. - cuộc sống có những vô vàn khó khăn, thử thách, nếu đơn độc sẽ không đủ sức, khả năng vợt qua để vợt qua để đạt mục đích. - §oµn kÕt sÏ t¹o nªn søc m¹nh kh«ng chØ vÒ lùc lîng, vËt chÊt mµ cßn t¹o nªn søc m¹nh ý chÝ, trÝ tuÖ. - §oµn kÕt th× sèng, chia rÏ th× chÕt. * Làm thế nao để phát huy tinh thần đoàn kết. - Đoàn kết không có nghĩa là bao che, phải đi liền với đấu tranh không ngừng loại bỏ nh÷ng phÇn tö xÊu lµm trong s¹ch. - Lu«n ph¸t huy tinh thÇn ®oµn kÕt trong mäi lÜnh vùc. * Chøng minh: LÊy dÉn chøng trong c¸c lÜnh vùc: + Chiến đấu. + Lao động. + Häc tËp. c. KÕt bµi:.

(144) + Khẳng định tính chân lí của luận điểm. + Bµi häc. 2. h×nh thøc: - §óng kiÓu bµi nghÞ luËn, râ bè côc. - LËp luËn chÆt chÏ, luËn ®iÓm râ rµng, luËn cø chÝnh x¸c, tiªu biÓu. - Không mắc lỗi chính tả, dùng từ, viết câu, diễn đạt. III. Thu bµi, nhËn xÐt giê kiÓm tra. _____________________________. Ngµy so¹n: Chñ nhËt 22.04.2012 Ngµy d¹y: Thø b¶y 28.04.2012 Líp 7A TiÕt 134:. V¨n b¶n b¸o c¸o A. Mục tiêu cần đạt I. Mức độ cần đạt. - T×m hiÓu s©u h¬n vÒ v¨n b¶n hµnh chÝnh ë kiÓu v¨n b¶n b¸o c¸o. - HiÓu c¸c t×nh huèng cÇn viÕt v¨n b¶n b¸o c¸o. - Biết cách viết một văn bản báo cáo đúng quy cách. II. Träng t©m kiÕn thøc, kü n¨ng. 1. KiÕn thøc. Đặc điểm của văn bản báo cáo: hoàn cảnh, mục đích, yêu cầu, nội dung và cách làm loại v¨n b¶n nµy. 2. Kü n¨ng. - NhËn biÕt v¨n b¶n b¸o c¸o. - Viết văn bản báo cáo đúng quy cách. - Nhận ra đợc những sai sót thờng gặp khi viết văn bản báo cáo. 3.Thái độ Nghiªm tóc thùc hiÖn quy tr×nh viÕt mét v¨n b¶n b¸o c¸o. B.ChuÈn bÞ 1.Gi¸o viªn: Mét sè v¨n b¶n mÉu. 2. Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi theo híng dÉn cña gi¸o viªn. C. Các hoạt động dạy và học. Bớc 1: ổn định tổ chức ( 1 phút ) Bíc 2: KiÓm tra bµi cò ( 5 phót ) a. Điền vào sơ đồ trống để phân loại câu đơn. c¸c. b. ViÕt ®o¹n v¨n (2 HS). Bíc 3: Tæ chøc d¹y vµ häc bµi míi. Hoạt động 1: Tạo tâm thế. - Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hớng chú ý. - Ph¬ng ph¸p: ThuyÕt tr×nh. - Thêi gian 3 phót..

(145) ThÇy Trß Ghi chó V¨n b¶n b¸o c¸o lµ mét lo¹i v¨n b¶n thêng gÆp trong - Häc sinh nghe cuéc sèng. VËy khi nµo ph¶i viÕt b¸o c¸o? Quy tr×nh vµ ghi tªn bµi. viÕt v¨n b¶n nµy nh thÕ nµo? Chóng ta t×m hiÓu bµi häc h«m nay. Hoạt động 2,3,4: Tìm hiểu bài. - §äc, quan s¸t vµ ph©n tÝch, gi¶i thÝch c¸c vÝ dô, kh¸i qu¸t kh¸i niÖm, hÖ thèng hãa néi dung kiÕn thøc. - Phơng pháp: Vấn đáp, nêu vấn đề, thuyết trình. - Kỹ thuật: Khăn trải bàn, các mảnh ghép, động não. - Thßi gian 10 phót. ThÇy Trß Chuẩn KT-KN cần đạt Ghi chú I. Híng dÉn t×m hiÓu bµi I. T×m hiÓu bµi I. §Æc ®iÓm cña c¸c ? §äc 2 v¨n b¶n – cho v¨n b¶n b¸o c¸o. biÕt: 1. C¸c v¨n b¶n. về mục đích, báo cáo viết - Trình bày tình hình, sự để làm gì? việc, kết quả đã làm đợc cña c¸ nh©n hay tËp thÓ. ? VÒ yªu cÇu, v¨n b¶n b¸o - VÒ néi dung: Ph¶i nªu cáo có gì đáng chú ý về râ: Ai viÕt? Ai nhËn? néi dung vµ h×nh thøc NhËn vÒ viÖc g×, kÕt qu¶? 2. Ghi nhí. SGK/136. tr×nh bµy? - H×nh thøc: §óng mÉu, s¸ng sña. - HS th¶o luËn. ? Trong c¸c t×nh huèng - T×nh huèng b: Ph¶i viÕt sau, t×nh huèng nµo ph¶i b¸o c¸o, tËp hîp c¸c b¸o viÕt b¸o c¸o? cáo kết quả phấn đấu của + S¾p tíi, nhµ trêng sÏ tæ líp vÒ 3 mÆt: HT, §2 chøc ®i th¨m quan 1 di ,VTM. tÝch lÞch sö næi tiÕng theo - §Ò nghÞ. tinh thÇn tù nguyÖn, tÊt c¶ các bạn trong lớp đều muèn tham gia. + GÇn cuèi n¨m, ban gi¸m hiÖu cÇn biÕt t×nh h×nh häc tËp, sinh ho¹t cña c¸c líp trong 2 th¸ng cuèi n¨m. - §¬n. + Do bố mẹ thay đổi công tác em phải chuyển đến häc t¹i trêng ë chç ë míi. Hoạt động : Tìm hiểu cách làm văn bản báo cáo. Dùa vµo v¨n b¶n (môc - Quèc hiÖu. I), xác định thứ tự - §Þa ®iÓm. Ngµy th¸ng. trong v¨n b¶n b¸o c¸o? - Tªn b¸o c¸o. C¶ 2 v¨n b¶n cã ®iÓm - Ngêi, n¬i nhËn b¸o c¸o. g× gièng vµ kh¸c - B¸o c¸o vÒ viÖc g×? KÕt qu¶? nhau? - KÝ tªn. Nh÷ng phÇn nµo lµ - Ngêi tæ chøc nhËn b¸o c¸o. quan träng cÇn chó ý - Tæ chøc, ngêi b¸o c¸o. trong v¨n b¶n b¸o c¸o? - Néi dung b¸o c¸o. Tr×nh bµy b¸o c¸o ntn - C¸c phÇn trong tr×nh tù c¸ch nhau 2- 3 cho cân đối, sáng sủa? dòng, viết không sát lề, cân đối với trang. II. C¸ch lµm v¨n b¶n b¸o c¸o. + Dµn môc I v¨n b¶n b¸o c¸o SGK. + Nh÷ng néi dung cÇn chó ý: - Ngêi, tæ chøc b¸o c¸o. - Tæ chøc nhËn b¸o c¸o. - Néi dung b¸o c¸o..

(146) giÊy. Hoạt động 5: Hớng dẫn luyện tập. - Phơng pháp: Vấn đáp, giải thích. - Kü thuËt: Kh¨n tr¶i bµn, c¸c m¶nh ghÐp. - Thêi gian 10 phót a. su tầm các loại báo cáo (định kì, đột xuất). Yªu cÇu: + c¸c tæ su tÇm - tr×nh bµy kÕt qu¶. + Chỉ ra các nội dung, hình thức, phần, mục đợc trình bày. + GV nhËn xÐt bæ xung. b. Nªu râ vµ ph©n tÝch c¸c lçi cÇn tr¸nh trog b¸o c¸o. _________________________________. TuÇn 36 Ngµy so¹n: Thø hai 23.04.2012 Ngµy d¹y: Líp 7A TiÕt 135:. Luyện tập về văn bản đề nghị A. Mục tiêu cần đạt I. Mức độ cần đạt - Nắm đợc cách thức làm hai văn bản đề nghị và báo cáo. - Biết ứng dụng các văn bản đề nghị, báo cáo vào các tình huống cụ thể. - Tù rót ra nh÷ng lçi thêng m¾c, ph¬ng híng vµ c¸ch söa ch÷a c¸c lçi thêng m¾c khi viÕt hai lo¹i v¨n b¶n trªn. II. Träng t©m kiÕn thøc, kü n¨ng. 1. KiÕn thøc. - Tình huống viết văn bản đề nghị và văn bản báo cáo..

(147) - Cách làm văn bản đề nghị và báo cáo. Tự rút ra những lỗi thờng mắc, phơng hớng và cách söa ch÷a c¸c lçi thêng m¾c khi viÕt hai lo¹i v¨n b¶n nµy. - Thấy đợc sự khác nhau giữa hai loại văn bản trên. 2. Kü n¨ng Rèn kỹ năng viết một văn bản đề nghị và báo cáo đúng quy cách. B.ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn: Mét sè v¨n b¶n mÉu. 2. Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi theo híng dÉn cña gi¸o viªn. C. Các hoạt động dạy và học. Bớc 1: ổn định tổ chức ( 1 phút ) Bíc 2: KiÓm tra bµi cò ( 5 phót ) a. Gia đình em muốn UBND xã (thị trấn) đền bù lại đất làm nhà. Em thay mặt gia đình viết lo¹i v¨n b¶n nµo? - B¸o c¸o. - KiÕn nghÞ. - Th«ng b¸o. - §¬n. b. sau thêi gian häc tËp, nhµ trêng cÇn biÕt t×nh h×nh häc tËp cña líp em. NÕu lµ líp trëng em viÕt lo¹i v¨n b¶n nµo? - b¸o c¸o. - KiÕn nghÞ. - §Ò nghÞ - th«ng b¸o c. Do gia đình gặp nhiều khó khăn. một bạn làm văn bản đề nghị nhà trờng miễn giảm học phí. Điều đó đúng hay sai? - §óng. - Sai. 3. Bµi míi. Hoạt động 1: So sánh 2 loại văn bản báo cáo và đề nghị. H×nh thøc: Th¶o luËn. + Néi dung th¶o luËn: Dùa vµo c¸c bµi 111, 116, 120, em h·y cho biÕt sù gièng vµ kh¸c nhau giữa văn bản đề nghị với văn bản báo cáo: + §iÒu kiÖn: Gièng: + §Òu lµ v¨n b¶n hµnh chÝnh, quy íc cao. Khác: + Về mục đích: - Văn bản đề nghị: Đề đạt nguyện vọng hoặc sự việc xảy ra. - Văn bản báo cáo: Trình bày kết quả đã làm đợc. - Về nội dung: Văn bản đề nghị: Ai đề nghị? Đề nghị ai? Đề nghị điều g×? - V¨n b¶n b¸o c¸o: B¸o c¸o cña ai? Víi ai? VÒ viÖc g×? KÕt qu¶ ntn? GV: Chú ý viết đúng thứ tự các mục trong mỗi văn bản. Hoạt động 2: Hớng dẫn và luyện tập. Bíc 1: GV chia nhiÖm vô cho HS qua bµi tËp 1 SGK nhËn xÐt vµ bæ sung, söa ch÷a nh÷ng sai sót, sau đó lựa chọn 2 tình huống tiêu biểu để viết 2 kiểu bài báo cáo và đề nghị. Bíc 2: Chia nhãm. N1: Văn bản đề nghị. N2: V¨n b¶n b¸o c¸o. Bíc 3: C¸c nhãm tr×nh bµy v¨n b¶n. Bíc 4: NhËn xÐt, ph©n tÝch, chØ ra nh÷ng lçi (nÕu cã). Kết hợp làm bài tập 1,2: Nêu tình huống viết đề nghị và báo cáo. Gîi ý: + Tình huống viết đề nghị: Lớp em muốn xin nhà trờng giúp đỡ để làm thẻ mợn sách tại th viÖn huyÖn..

(148) + Tình huống viết báo cáo: Trong Đại hội chi đội đầu năm, lớp em có phát động phong trào “ ĐôI bạn cùng tiến” để giúpđỡ các bạn học yếu. Kết thúc học kỳ I, cô giáo chủ nhiệm muốn biết kết quả của hoạt động này. Bíc 4: Híng dÉn tù häc ë nhµ. - Thêi gian 5 phót. + Nắm đợc những đặc điểm cơ bản và những điều cần lu ý khi viết 2 loại văn bản đề nghÞ vµ b¸o c¸o. + ¤n tËp kiÕn thøc vÒ v¨n b¶n b¸o c¸o. __________________________________ Ngµy so¹n: Thø hai 23.04.2012 Ngµy d¹y: Líp 7A TiÕt 136,137:. Hoạt động ngữ Văn §äc diÔn c¶m v¨n nghÞ luËn A. Môc tiªu I. Mức độ cần đạt. - Nắm chắc yêu cầu đọc diễn cảm văn nghị luận. - Biết cách đọc diễn cảm văn nghị luận. II. Träng t©m kiÕn thøc, kü n¨ng. 1. kiÕn thøc. Yêu cầu của việc đọc diễn cảm văn nghị luận. 2. Kü n¨ng. - Xác định đợc giọng văn nghị luận của toàn bộ văn bản. - Xác định đợc ngữ điệu cần có ở những câu văn nghị luận cụ thể trong văn bản. B. ChuÈn bÞ C. Lªn líp. 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: - KiÓm tra phÇn chuÈn bÞ cña HS. 3. Bµi míi. Hoạt động 1: Đọc diễn cảm văn bản nghị luận ?(3 văn bản theo yêu cầu SGK). * Hình thức hoạt động: - Các cá nhân tự tập đọc ở nhà. - Chia nhóm tập đọc, tự sửa chữa cho nhau. * Yªu cÇu: - Đọc rõ ràng, đúng dấu câu, dấu giọng, nhấn mạnh đúng chỗ cần nhấn và biểu hiện tình c¶m. - Không lí nhí, lắp bắp, thể hiện đợc luận điểm của bài văn các thanh điệu thể hiện bài văn, c¸c thanh ®iÖu thÓ hiÖn t×nh c¶m. - Cử đại diện tổ đọc trớc lớp (đại diện khá, giỏi, trung bình, yếu). + Nhận xét nêu đọc của các nhóm. - Sửa chữa bổ sung về cách đọc, cách ngắt nhịp, giọng điệu. Hoạt động 2: Bình, nhận xét về tác phẩm nghị luận. - Cử đại diện đọc hay nhất lớp thể hiện 1 trong 3 văn bản nghị luận. - Đại diện HS giỏi làm nêu cảm nhận và bình luận về nội dung văn bản, về cách đọc. Hoạt động 3: HS tập viết 1 số đoạn văn nghị luận. - Về đức tính giản dị của Bác Hồ. - VÒ ý nghÜa, c«ng dông cña v¨n ch¬ng. - VÒ tinh thÇn yªu níc cña nh©n d©n ta. - Về sự giàu đẹp của tiếng Việt. - Chia nhãm th¶o luËn söa ch÷a. Tæng kÕt, biÓu d¬ng:.

(149) + Ngời đọc hay. + Ngêi b×nh hay. + Đoạn văn viết đúng, hay nhất.. VÒ nhµ: + Chuẩn bị tốt cho tiết: Chơng trình địa phơng tiếng Việt. ____________________________________ TuÇn 37 Ngµy so¹n: Thø t 25.04.2012 Ngµy d¹y: Líp 7A tiÕt 138:. luyÖn tËp vÒ v¨n b¶n b¸o c¸o A. Mục tiêu cần đạt I. Mức độ cần đạt - Nắm đợc cách thức làm hai văn bản đề nghị và báo cáo. - Biết ứng dụng các văn bản đề nghị, báo cáo vào các tình huống cụ thể. - Tù rót ra nh÷ng lçi thêng m¾c, ph¬ng híng vµ c¸ch söa ch÷a c¸c lçi thêng m¾c khi viÕt hai lo¹i v¨n b¶n trªn. II. Träng t©m kiÕn thøc, kü n¨ng. 1. KiÕn thøc. - Tình huống viết văn bản đề nghị và văn bản báo cáo. - Cách làm văn bản đề nghị và báo cáo. Tự rút ra những lỗi thờng mắc, phơng hớng và cách söa ch÷a c¸c lçi thêng m¾c khi viÕt hai lo¹i v¨n b¶n nµy. - Thấy đợc sự khác nhau giữa hai loại văn bản trên. 2. Kü n¨ng Rèn kỹ năng viết một văn bản đề nghị và báo cáo đúng quy cách. B.ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn: Mét sè v¨n b¶n mÉu. 2. Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi theo híng dÉn cña gi¸o viªn. C. Các hoạt động dạy và học. Bớc 1: ổn định tổ chức ( 1 phút ) Bíc 2: KiÓm tra bµi cò ( 5 phót ) a. Gia đình em muốn UBND xã (thị trấn) đền bù lại đất làm nhà. Em thay mặt gia đình viết lo¹i v¨n b¶n nµo? - B¸o c¸o. - KiÕn nghÞ. - Th«ng b¸o. - §¬n. b. sau thêi gian häc tËp, nhµ trêng cÇn biÕt t×nh h×nh häc tËp cña líp em. NÕu lµ líp trëng em viÕt lo¹i v¨n b¶n nµo? - b¸o c¸o. - KiÕn nghÞ. - §Ò nghÞ - th«ng b¸o c. Do gia đình gặp nhiều khó khăn. một bạn làm văn bản đề nghị nhà trờng miễn giảm học phí. Điều đó đúng hay sai? - §óng. - Sai. 3. Bµi míi. Hoạt động 1: So sánh 2 loại văn bản báo cáo và đề nghị..

(150) H×nh thøc: Th¶o luËn. + Néi dung th¶o luËn: Dùa vµo c¸c bµi 111, 116, 120, em h·y cho biÕt sù gièng vµ kh¸c nhau giữa văn bản đề nghị với văn bản báo cáo: + §iÒu kiÖn: Gièng: + §Òu lµ v¨n b¶n hµnh chÝnh, quy íc cao. Khác: + Về mục đích: - Văn bản đề nghị: Đề đạt nguyện vọng. - Văn bản báo cáo: Trình bày kết quả đã làm đợc. - Về nội dung: Văn bản đề nghị: Ai đề nghị? Đề nghị ai? Đề nghị điều g×? - V¨n b¶n b¸o c¸o: B¸o c¸o cña ai? Víi ai? VÒ viÖc g×? KÕt qu¶ ntn? GV: Chú ý viết đúng thứ tự các mục trong mỗi văn bản. Hoạt động 2: Hớng dẫn và luyện tập. Bíc 1: GV chia nhiÖm vô cho HS qua bµi tËp 1 SGK nhËn xÐt vµ bæ sung, söa ch÷a nh÷ng sai sót, sau đó lựa chọn 2 tình huống tiêu biểu để viết 2 kiểu bài báo cáo và đề nghị. Bíc 2: Chia nhãm. N1: Văn bản đề nghị. N2: V¨n b¶n b¸o c¸o. Bíc 3: C¸c nhãm tr×nh bµy v¨n b¶n. Bíc 4: NhËn xÐt, ph©n tÝch, chØ ra nh÷ng lçi (nÕu cã). KÕt hîp lµm bµi tËp 3: Ch÷a nhøng lçi sai trong viÖc sö dông c¸c v¨n b¶n: - Viết báo cáo là không phù hợp. Cần phải viết đơn (trình bày hoàn cảnh gia đình và đề đạt nguyÖn väng). - Viết văn bản đề nghị là không đúng- phải viết báo cáo vì cô giáo chủ nhiệm muốn biết tình hình và kết quả của lớp trong việc giúp đỡ gia đình thơng binh, liệt sĩ và bà mẹ Việt Nam anh hïng. - Không thể viết đơn - phải viết văn bản đề nghị. Bíc 5: GV tæng kÕt, nh¾c nhë. Bíc 4: Híng dÉn tù häc ë nhµ. - Thêi gian 5 phót. + Nắm đợc những đặc điểm cơ bản và những điều cần lu ý khi viết 2 loại văn bản đề nghÞ vµ b¸o c¸o. + Tập viết văn bản đề nghị và báo cáo. _____________________________________ Ngµy so¹n: Thø t 02.05.2012 Ngµy d¹y: Líp 7A tiÕt 139, 140:. tr¶ bµi kiÓm tra häc kú ii ( Híng dÉn häc tËp trong hÌ ) I. Mục tiêu cần đạt: - HS đánh giá đợc những u điểm và nhợc điểm bài viết của mình về các phơng diện: Nội dung kiÕn thøc, kÜ n¨ng c¬ b¶n cho c¶ 3 phÇn V¨n – TiÕng ViÖt – TËp lµm v¨n. - ôn và nắm đợc kĩ năng làm bài kiểm tra tổng hợp theo tinh thần và cách kiểm tra đánh gi¸ míi. II. Lªn líp. 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: 3. Bµi míi. Hoạt động 1: Nhận xét chung. GV nhận xét u điểm, những vấn đề cần rút kinh nghiệm. a. ¦u ®iÓm:.

(151) - Đa số các em ôn tập tốt, nắm vững và kết hợp đợc kiến thức và kĩ năng của cả 3 phần Văn - Tiếng việt - Tập làm văn trong 1 bài kiểm tra tổng hợp. Xây dựng đợc đáp án chính xác cho phÇn tr¾c nghiÖm. - Một số bài viết trình bày sạch, đẹp, rõ ràng, khoa học. Mét sè bµi viÕt tá ra v÷ng vµng trong viÕt kiÓu bµi nghÞ luËn, dÉn ch÷ng chÝnh x¸c, luËn ®iÓm râ rµng, lËp luËn chÆt chÏ b. Nhîc ®iÓm: - Mét sè em n¾m bµi cha ch¾c. - «n tËp cha toµn diÖn, quªn nhiÒu kiÕn thøc c¬ b¶n. - cha biÕt c¸ch lµm bµi v¨n nghÞ luËn cha biÕt c¸ch ®a luËn ®iÓm, sö dông luËn cø, lËp lu©n. - Tr×nh bµy lÉn thiÕu khoa häc. - Mắc nhiều lỗi chính tả, dùng từ, viết câu, diễn đạt. - M¾c nhiÒu lçi:.... Hoạt động 2: Xây dựng định hớng đúng cho bài viết. - GV yêu cầu HS xác định yêu cầu đề. - Thảo luận, nêu những phơng án đúng cho phần trắc nghiệm, dàn ý chung cho bài nghị luận, theo định hớng phần biểu diễn, đáp án tiết 131 -132. - Cần ngắn gọn đủ ý. Hoạt động 3: Sửa lỗi. Bớc 1: HS thảo luận theo bàn chữa lỗi cho nhau. Theo định hớng ở trên. Bíc 2: Mét sè bµn b¸o c¸o kÕt qu¶ söa ch÷a qua th¶o luËn. - Chän bµn cã HS yÕu: Bíc 3: Söa 1 sè lçi tiªu biÓu. - TËp trung söa lçi tr×nh bµy bµi. - Lçi trong bµi tù luËn cña HS. - Chän bµn: Yªu cÇu: - Qua s¸t. - NhËn diÖn lçi. - đề ra phơng hớng sửa chữa. hoạt động 4: Tuyên dơng, công bố điểm. - Tuyên dơng, đọc bài trớc lớp - Yªu cÇu lµm l¹i: Hoạt động 5: Hớng dẫn học tập trong hè - ¤n phÇn t¸c gi¶, hoµn c¶nh s¸ng t¸c cña c¸c t¸c phÈm v¨n häc. - Häc thuéc c¸c phÇn ghi nhí sau bµi häc. - Làm các đề tập làm văn ở bài viết số 5 và số 6 văn nghị luận giải thích, nghị luận chứng minh. ____________________________________.

(152)

van 7 ki 2

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về