Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (251.44 KB, 5 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span>TÀI LIỆU ÔN TẬP MÔN CÔNG NGHỆ LỚP 12 NĂM HỌC 2011-2012 Câu 1: Nêu cấu tạo, công dụng, phân loại, kí hiệu của: ĐIỆN TRỞ, TỤ ĐIỆN, CUỘN CẢM * ĐIỆN TRỞ - Cấu tạo: Thường dùng dây kim loại có điện trở suất cao hoặc dùng bột than phun lên lõi sứ để làm điện trở - Công dụng: để hạn chế hoặc điều chỉnh dòng điện và để phân chia điện áp trong mạch. - Phân loại: + Công suất: Công suất nhỏ, c.suất lớn. + Trị số cố định hoặc trị số biến đổi (biến trở, chiết áp) + Trị số điện trở thay đổi: Điện trở nhiệt, điện trở biến đổi theo điện áp, quang điện trở. - Kí hiệu: Hình 2.2 trang 9 sgk * TỤ ĐIỆN - Cấu tạo: Tụ điện là tập hợp cảu hai hay nhiều vật dẫn ngăn cách nhau bởi lớp điện môi - Công dụng: ngăn cách dòng điện một chiều và cho dòng điện xoay chiều đi qua. - Phân loại: Tụ giấy, tụ mica, tụ sứ, tụ nilông, tụ dầu, tụ hoá - Kí hiệu: Hình 2.4 trang 11 CUỘN CẢM - Cấu tạo: Dùng dây dẫn điện để quấn thành cuộn cảm. - Công dụng: dùng để dẫn dòng điện một chiều và chặn dòng điện cao tần và khi mắc phối hợp với tụ điện hình thành mạch cộng hưởng - Phân loại: Cuộn cảm cao tần, cuộn cảm trung tần, cuộn cảm âm tần. - Kí hiệu: Hình 2.7 trang 13. Câu 2: Nêu cấu tạo, công dụng, phân loại, kí hiệu của: ĐIỐT BÁN DẪN, TRANZITO * ĐIỐT BÁN DẪN - Cấu tạo: Có một tiếp giáp P – N và có hai dây dẫn ra là hai điện cực: anôt (A) và catôt (K). - Công dụng: Dùng để tách sóng trong máy thu thanh, thu hình. Dùng rộng rãi trong chỉnh lưu. - Phân loại: Theo công nghệ chế tạo: + Điôt tiếp điểm: Chỗ tiếp giáp P – N là một điểm. + Điôt tiếp mặt: Chỗ tiếp giáp P– N có diện tích lớn. Theo chức năng: + Điốt ổn áp (zêne) + Điốt chỉnh lưu - Kí hiệu:. * TRANZITO - Cấu tạo: Có hai tiếp giáp P – N và có ba dây dẫn ra là ba điện cực: Êmitơ (E), Colectơ (C), Bazơ (B) - Công dụng: Dùng để khuếch đại tín hiệu, để tạo sóng, để tạo xung… - Phân loại: Tranzito PNP và tranzito NPN - Kí hiệu:. Câu 3: Nêu khái niệm và phân loại mạch điện tử - Khái niệm: Mạch điện tử là mạch điện mắc phối hợp giữa các linh kiện điện tử để thực hiện một nhiệm vụ nào đó trong kĩ thuật điện tử - Phân loại: Theo chức năng và nhiệm vụ: + Mạch khuếch đại + Mạch tạo sóng hình sin + Mạch tạo xung + Mạch nguồn chỉnh lưu, lọc và ổn áp Theo phương thức gia công, xử lí tín hiệu: + Mạch kĩ thuật tương tự + Mạch kĩ thuật số.
<span class='text_page_counter'>(2)</span> Câu 4: Vẽ sơ đồ cấu tạo và nêu nguyên lý hoạt động của mạch chỉnh lưu: nữa chu kì, hai nửa chu kỳ (2 điốt). * NỮA CHU KÌ - Sơ đồ cấu tạo:. - Nguyên lý hoạt động: + Nửa chu kì đầu dòng điện đi từ cực anốt (A) sang cực catốt (K) của điốt (phân cực thuận) mạch cho dòng điện đi qua. + Nửa chu kì sau dòng điện đi từ cực catốt (K) sang cực anốt (A) cùa điốt (phân cực ngược) mạch không cho dòng điện đi qua. * HAI NỮA CHU KI - Sơ đồ cấu tạo:. - Nguyên lý hoạt động: + Nửa chu kì đầu dđiện đi từ cực A sang K của điốt 1 (phân cực thuận) mạch cho dđiện đi qua. + Nửa chu kì sau dđiện đi từ A sang K cùa điốt 2 (phân cực thuận) mạch cho dòng điện đi qua.. Câu 5: Nêu chức năng của mạch khuếch đại và mạch tạo xung - Mạch khuếch đại: là mạch điện mắc phối hợp giữa các linh kiện điện tử để khuếch đại tín hiệu điện về mặt điện áp, dòng điện, công suất. - Mạch tạo xung: là mạch điện mắc phối hợp giữa các linh kiện điện tử để biến đổi năng lượng của dòng điện một chiều thành năng lượng dao động điện có dạng xung và tần số theo yêu cầu.. Câu 6: Nêu khái niệm, công dụng và phân loại mạch điện tử điều khiển - Khái niệm: Mạch điện tử thực hiện chức năng điều khiển được gọi là mạch điện tử điều khiển.. Tín hiệu vào. MĐT ĐK. ĐTĐK. MĐTĐK: Mạch điện tử điều khiển ĐTĐK: Đối tượng điều khiển. - Công dụng: + Điều khiển tín hiệu + Tự động hoá các máy móc, thiết bị + Điều khiển các thiết bị dân dụng + Điều khiển trò chơi, giải trí - Phân loại: Theo công suất: Công suất lớn và công suất nhỏ Theo chức năng: Điều khiển tín hiệu và điều khiển tốc độ Theo mức độ tự động hoá + Điều khiển bằng mạch rời + Điều khiển bằng vi mạch + Điều khiển bằng vi xử lí có lập trình + Điều khiển bằng phần mềm máy tính. Câu 7: Nêu khái niệm và công dụng của mạch điều khiển tín hiệu - Khái niệm: Để điều khiển sự thay đổi trạng thái của các tín hiệu người ta dùng một mạch điện tử, mạch đó gọi là mạch điều khiển tín hiệu. - Công dụng: + Thông báo về tình trạng thiết bị khi gặp sự cố. + Thông báo những thông tin cần thiết cho con người thực hiện theo hiệu lệnh + Làm các thiết bị trang trí bằng bảng điện tử. + Thông báo về tình trạng hoạt động của máy móc.. Câu 8: Các bước thiết kế mạch nguyên lí. Áp dụng để thiết kế một mạch điện một chiều - Các bước thiết kế mạch nguyên lí. + Tìm hiểu yêu cầu của mạch thiết kế. + Đưa ra một số phương án đẻ thực hiện. + Chọn phương án hợp lí nhất. + Tính toán, chọn các linh kiện cho hợp lí. - Áp dụng: (Bài tập mẫu) Thiết kế mạch nguyên lí của mạch điện một chiều (mạch kín) đáp ứng các yêu cầu sau: mạch gồm một nguồn điện có. = 3 (V), r = 0 Ω, một khóa K, một ampe kế, hai điện trở R1=1Ω, R2 = 2 Ω..
<span class='text_page_counter'>(3)</span> a. Thiết kế mạch sao cho Ampe kế chỉ giá trị 1 A b. Thay R2 bằng R3 thì thấy ampe kế chỉ 2 (A), Tìm R3 và phương án mắc mạch. Giải: a. - Yêu cầu: Thiết kế mạch điện một chiều - Phương án: Có hai phương án mắc mạch: Mắc nối tiếp và mắc song song - Tìm phương án hợp lí: Ampe kế chỉ 1 A tức là I = 1 A. I. Rtd r Rtd. Theo định luật Ôm ta có: Nếu mắc nối tiếp: Rtđ = R1 + R2 = 3 Ω ==> I = 1 A (đúng). Rtd Nếu mắc song song : Vậy phải mắc nối tiếp R1 với R2. R1R2 2 R1 R2 3 ==> I = 4,5 A (sai). Mạch nguyên lí của mạch điện một chiều mắc nối tiếp b. Vì ampe kế chỉ 2 (A) ==> I = 2 (A). I. Rtd 1,5() Rtd r Rtd suy ra I. Theo định luật Ôm ta có: Nếu mắc nối tiếp: Rtđ = R1 + R3 = 1,5 Ω ==> R3 = 0,5 Ω (đúng). Rtd . R1R3 1,5() R1 R3 ==> R3 = - 3 Ω (sai). Nếu mắc song song : Vậy R3 = 0,5 Ω và phải mắc nối tiếp. Mạch điều khiển tín hiệu : I- Kh¸i niÖm vÒ m¹ch ®iÒu khiÓn tÝn hiÖu: - Mạch điện tử dùng để điều khiền sự thay đổi trạng thái của các tín hiệu gọi là mạch điều khiển tín hiệu. - VÝ dô: + §iÒu khiÓn tÝn hiÖu giao th«ng + §iÒu khiÓn b¶ng ®iÖn tö + B¸o hiÖu vµ b¶o vÖ ®iÖn ¸p. II- C«ng dông: - Th«ng b¸o vÒ t×nh tr¹ng thiÕt bÞ khi gÆp sù cè. Ví dụ: Điện áp cao, điện áp thấp, quá nhiệt độ, cháy nổ... - Th«ng b¸o nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt cho con ngêi thùc hiÖn theo hiÖu lÖnh. Ví dụ: Đèn xanh, đỏ của tín hiệu giao thông... - Lµm c¸c thiÕt bÞ trang trÝ b»ng b¶ng ®iÖn tö. VÝ dô: C¸c h×nh ¶nh qu¶ng c¸o, biÓn hiÖu... - Thông báo về tìng trạng hoạt động của máy móc. VÝ dô: TÝn hiÖu th«ng b¸o cã nguån. III- Nguyªn lÝ chung cña m¹ch ®iÒu khiÓn: - Khi thiết kế, chế tạo mạch điều khiển tín hiệu đơn giản thờng có nguyên lí sau:. Nhận lệnh. Xử lý. Khuất đại. Chấp hành. - Ví dụ:Mạch báo hiệu và bảo vệ quá điện áp cho gia đình.. Máy tăng âm: I- Kh¸i niÖm vÒ m¸y t¨ng ©m: - Lµ thiÕt bÞ k® tÝn hiÖu ©m thanh. + T¨ng ©m th«ng thêng (HI) + T¨ng ©m chÊt lîng cao (FI) II- Sơ đồ khối và ng/lí làm việc máy tăng âm:.
<span class='text_page_counter'>(4)</span> - Sơ đồ khối :. - Chøc n¨ng cña tõng khèi : + Khèi m¹ch vµo: TiÕp nhËn tÝn hiÖu ©m tÇn tõ c¸c nguån kh¸c nhau,®iÒu chØnh cho phï hîp. + Khối tiền kĐ: KĐ tới một giá trị nhất định. + Khối mạch âm sắc: Điều chỉnh độ trầm,bổng của âm thanh. + Khối mạch kĐTG kích: kĐ tín hiệu vào đủ công suất kích cho tầng công suất. + Khối kĐ công suất: KĐ công suất cho đủ lớn đa ra loa. + Khèi nguån nu«i: Cung cÊp ®iÖn cho toµn bé m¸y t¨ng ©m. III- Ng/lí hoạt động của khối kĐ công suất: * Sơ đồ: Mạch kĐ công suất mắc đẩy kéo có biến áp. * Nguyªn lÝ: - Khi cha cã tÝn hiÖu vµo T1,T2 Khãa, tÝn hiÖu ra b»ng 0. - Khi cã tÝn hiÖu vµo: + N÷a chu kÝ ®Çu ®iÖn thÕ ë ®iÓm B+ lµm T1 dÉn,T2 khãa: cã tÝn hiÖu ra trªn BA2. + N÷a chu kÝ sau ®iÖn thÕ ë ®iÓm C+ th× T2 dÉn T1 khãa: cã tÝn hiÖu ra trªn BA2. Vậy cả hai nữa chu kì đều có tín hiệu kĐ ra loa.. Máy thu thanh : I- Kh¸i niÖm vÒ m¸y thu thanh: Lµ mét thiÕt bÞ ®iÖn tö thu sãng ®iÖn tõ. - M¸y thu thanh ®iÒu biªn (AM) - M¸y thu thanh ®iÒu tÇn (FM) II- Sơ đồ khối và ng/lí làm việc của mày thu thanh: 1- Sơ đồ khối:. 2- Chøc n¨ng cña tõng khèi: - Điều chỉnh cộng hỡng để lựa chọn sóng cần thu. - Khèi k§ cao tÇn: K§ tÝn hiÖu cao tÇn. - Khối dao động ngoại sai: Tạo ra sóng cao tần trong máy luôn cao hơn sóng định thu. - Khối trộn tần: trộn sóng thu của đài phát với sóng ngoại sai trong máy. - Khèi k§ trung tÇn: K§ tÝn hiÖu trung tÇn. - Kh«i t¸ch sãng: T¸ch,läc tÝn hiÖu ©m tÇn ra khái sãng mang trung tÇn,®a tíi k§ ©m tÇn. - Khèi k§ ©m tÇn: K§ tÝn hiÖu ©m tÇn ®a ra loa.. Máy thu hình: I- Kh¸i niÖm vÒ m¸y thu h×nh: - ThiÕt bÞ nhËn vµ t¸i t¹o l¹i ©m thanh vµ h×nh ¶nh. - Âm thanh và hình ảnh đợc xử lí độc lập. II- Sơ đồ khối và ng/lí làm việc của máy thu hình: * Sơ đồ khối:.
<span class='text_page_counter'>(5)</span> * Chøc n¨ng tõng khèi. 1- Khèi cao tÇn, trung tÇn: NhËn vµ k§ tÝn hiÖu,t¸ch sãng h×nh,®iÒu chØnh tÇn sè vµ hÖ sè k§. 2- Khèi xö lÝ ©m thanh: NhËn tÝn hiÖu ©m thanh, k/® s¬ bé, t¸ch sãng vµ k/® c«ng suÊt. 3- Khối xử lí hình: Nhận tín hiệu hình ảnh, k/đ tín hiệu,giải mã màu và k/đ các tín hiệu màu da tới ba ca tốt đèn hình màu. 4- Khối đồng bộ và tạo xung quét: Tách xung đồng bộ dòng, mành & tạo xung quét dòng, xung quét mành đồng thời tạo ra điện cao áp đa tới anốt đèn h×nh. 5- Khối phục hồi hình ảnh: Nhận tín hiệu hình ảnh màu,tín hiệu quét để phục hồi hình ảnh. 6- Khối xử lí và điều khiển: Nhận lệnh điều khiển để điều khiển các hoạt động của máy. 7- Khối nguồn: Tạo các mức điện áp cần thiết để cung cấp cho các khối hoạt động. III- Ng/lÝ lµm viÖc cña khèi xö lÝ mµu: * Sơ đồ: R -R Y. 1. G. R-Y B-Y. 4. 3. B. 5. * Nguyªn lÝ:. 2. 6. Tíi -G đèn h×nh mµu -B. kat«t. NhËn tÝn hiÖu tõ t¸ch sãng h×nh → khèi 1 1: K§ vµ xö lÝ tÝn hiÖu chãi Y 2: Gi¶i m· mµu R-Y vµ B-Y. Khèi 1,2 ®a tíi m¹ch ma trËn 3. 3: Kh«i phôc l¹i 3 mµu c¬ b¶n §á (R);Lôc (G); Lam (B) → 4,5,6. 4,5,6: k/đ và đảo pha → 3 ca tốt điều khiển 3 tia điện tử bắn lên c¸c ®iÓm ph¸t ra mµu t¬ng øng: §á,Lôc,Lam → pha trén víi nhau thµnh ¶nh mµu..
<span class='text_page_counter'>(6)</span>