tiet 63 tinh tu va cum tinh tu

<span class='text_page_counter'>(1)</span>TiÕt 63: TÝnh tõ vµ côm tÝnh tõ Quan s¸t vÝ dô vµ t×m c¸c tÝnh tõ trong c¸c c©u sau: a)Õch cø tëng bÇu trêi trªn ®Çu chØ bÐ b»ng chiÕc vung vµ nã th× oai nh mét vÞ chóa tÓ. (ếch ngồi đáy giÕng) b)N¾ng nh¹t ng¶ mµu vµng hoe.Trong vên , l¾c l nh÷ng chïm qu¶ xoanvµng lÞm (…).Tõng chiÕc l¸ mít vàng ối . Tàu đu đủ , chiếc lá s¾n hÐo l¹i më n¨m c¸nh vµng t ¬i . (T« Hoµi ) -Tính từ nào chỉ đặc điểm ? tính chất? => VËy, c¸c em cho biÕt :TÝnh tõ lµ g× ? Em h·y kÓ mét sè vÝ dô vÒ tÝnh tõ chØ: Mµu s¾c? Mïi vÞ ? h×nh d¸ng?. I/ §Æc ®iÓm cña tÝnh tõ 1)Kh¸i niÖm : -VÝ dô : a)bÐ , oai . b) Nh¹t , vµng hoe , vµng lÞm , hÐo, vµng èi , vµng t¬i .. =>Tính từ là những từ chỉ đặc ®iÓm, tÝnh chÊt cña sù vËt, hành động, trạng thái.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> a)…. vµ nã th× …… oai nh mét vÞ chóa tÓ. b)N¾ng……… sÏ rÊt nh¹t ng¶ mµu …….. vµng hoe. H·y ®iÒnRÊt tõ thÝch hîp sau vµo chç trèng : rÊt,còng, sÏ rÊt còng ,đã .Từ đó rút ra nhận xét về : Khả năng kết hợp với: đang , đã , sẽ , cũng , rất …của Tính từ nh thế nào ? -Khả năng kết hợp với : hãy , đừng , chớ .. Của tính từ nh thÕ nµo ? Hãy xác định thành phần C-V trong các câu sau: a)Trong vên ,.. nh÷ng chïm qu¶ xoan vµng lÞm. )§Æc ®iÓm . - TÝnh tõ cã kh¶ n¨ng kÕt hợp mạnh với đã , sẽ, ®ang , còng ,vÉn . 2. - Kh¶ n¨ng kÕt hîp víi hãy, đừng, chớ,..của tÝnh tõ rÊt h¹n chÕ .. CN. b)N¾ng nh¹t ng¶ mµu vµng hoe.. VN. VN tõ cã kh¶ n¨ng lµm thµnh phÇn C¸c emCN h·y cho biÕt :TÝnh chủ ngữ vị ngữ trong câu không ?So với động từ khả n¨ng lµm vÞ ng÷ cña tÝnh tõ nh thÕ nµo ? VD: (1) Em bÐ ng· . (2) Em bÐ th«ng minh L¾m Em bÐ rÊt th«ng minh. -Tính từ đều có khẳ năng lµm chñ ng÷ vµ vÞ ng÷ trong c©u , nhng kh¶ n¨ng lµm vÞ ng÷ cña tÝnh tõ h¹n chÕ h¬n động từ */ Ghi nhí1 (SGK).

<span class='text_page_counter'>(3)</span> -Nh÷ng tÝnh. tõ nµo ë vÝ dô 1 cã thÓ kÕt hîp víi c¸c từ chỉ mức độ (rất ,h¬i,l¾m ,qóa,kh¸ ..)? Nh÷ng tÝnh tõ Êy gäi lµ tÝnh tõ g×? -Nh÷ng tÝnh tõ nµo kh«ng cã kh¶ n¨ng kÕt hîp víi những từ chỉ mức độ? Nh÷ng tÝnh tõ Êy gäi lµ tÝnh tõ g× ?. II/ C¸c lo¹i tÝnh tõ 1.Nh÷ng tÝnh tõ nµo cã thÓ kÕt hîp víi tõ chØ møc độ là những tính từ chỉ đặc điểm tơng đối-> Gọi là tính từ tơng đối. VD: bÐ , oai 2.TÝnh tõ kh«ng kÕt hîp với từ chỉ mức độ là những tính từ chỉ đặc điểm tuyệt đối-> Gọi là tính từ tuyệt đối. VD: vµng hoe,vµng lÞm ,vµng èi,vµng t¬i… */Ghi nhí 2(SGK).

<span class='text_page_counter'>(4)</span> III/Côm tÝnh tõ -Dùa vµo nh÷ng hiÓu biÕt trong c¸c bµi tríc vÒ côm danh tõ , côm động từ. Hãy vẽ mô hình của cụm tính từ in đậm trong các câu sau: -Cuối buổi chiều , Huế thờng trở về trong một vẻ yên tĩnh lạ lùng đến nçi t«i c¶m thÊy h×nh nh cã mét c¸i g× ®ang l¾ng xuèng thªm mét chút nữa trong thành phố vốn đã rất yên tĩnh này. ( Theo Hoµng Phñ Ngäc Têng ) - (…) Trêi b©y giê trong v¾t , th¨m th¼m vµ cao , mÆt tr¨ng nhá l¹i , s¸ng v»ng vÆc ë trªn kh«ng . ( Th¹ch Lam ) */ M« h×nh côm tÝnh tõ :. PhÇn tríc Vốn/đã/rất. PhÇn trung t©m Yªn tÜnh Nhá S¸ng. PhÇn sau L¹i V»ng vÆc/ë trªn kh«ng.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Quan s¸t c¸c vÝ dô trªn c¸c em h·y cho biÕt : -C¸c phô ng÷ ë phÇn tríc cña tÝnh tõ thêng biÓu thÞ ý nghÜa g× ? - C¸c phô ng÷ ë phÇn sau cña tÝnh tõ thêng biÓu thÞ ý nghÜa g× ?. */ ý nghÜa côm tÝnh tõ : -C¸c phô ng÷ ë phÇn tríc cã thÓ biÓu thÞ quan hÖ thêi gian ; sù tiÕp diÔn t¬ng tù , mức độ của đặc điểm , tính chất , sự khẳng định hay phủ định ;… -C¸c phô ng÷ ë phÇn sau cã thÓ biÓu thÞ vÞ trÝ ; sù so sánh ; mức độ , phạm vi hay nguyên nhân của đặc ®iÓm , tÝnh chÊt;… */ Ghi nhí 3 (SGK).

<span class='text_page_counter'>(6)</span> I/ §Æc ®iÓm cña tÝnh tõ 1)Khái niệm :Tính từ là những từ chỉ đặc điểm, tính chất của sự vật, hành động, trạng thái. 2)§Æc ®iÓm . -Về khả năng kết hợp với đã , sẽ, đang,cũng ,vẫn :tính t và động từ có kh¶ n¨ng gièng nhau. -Về khả năng kết hợp với hãy, đừng, chớ : tính từ bị hạn chế , còn động từ có khả năng kết hợp cao hơn . -Về khả năng làm chủ ngữ : tính từ và động từ giống nhau. -Về khả năng làm vị ngữ : Khả năng của tính từ hạn chế hơn động từ II/ C¸c lo¹i tÝnh tõ 1.Những tính từ nào có thể kết hợp với từ chỉ mức độ là những tính từ chỉ đặc điểm tơng đối-> Gọi là tính từ tơng đối. 2.Tính từ không kết hợp với từ chỉ mức độ là những tính từ chỉ đặc điểm tuyệt đối-> Gọi là tính từ tuyệt đối. III/Côm tÝnh tõ:.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> PhÇn tríc BiÓu thÞ quan hÖ thêi gian ; sù tiÕp diÔn t¬ng tù , møc độ của đặc điểm , tính chất , sự khẳng định hay phủ định; …. IV/ LuyÖn tËp. PhÇn trung t©m TÝnh tõ. PhÇn sau BiÓu thÞ vÞ trÝ ; sù so sánh ; mức độ , phạm vi hay nguyªn nh©n của đặc điểm , tính chÊt.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> 1)Bµi tËp 1: C¸c côm tÝnh tõ lµ : a)sun sun nh con đỉa b)chần chẫn nh cái đòn càn . c)bÌ bÌ nh c¸i qu¹t thãc . d)sừng sững nh cái cột đình . ®) tun tñn nh c¸i chæi sÓ cïn . 2)Bµi tËp 2: T¸c dông phª b×nh vµ g©y cêi cña c¸c phô ng÷ ë bµi tËp 1: - Các tính từ đều là từ láy ,có tác dụng gợi hình , gợi cảm - H×nh ¶nh mµ tÝnh tõ gîi ra lµ vËt tÇm thêng , kh«ng gióp cho viÖc nhËn thøc mét viÖc to lín , míi mÎ nh “con voi” . -§Æc ®iÓm chung cña n¨m «ng thÇy bãi : nhËn thøc h¹n hÑp , chñ quan ..

<span class='text_page_counter'>(9)</span> 3) Bµi tËp 3: So sánh cách dùng động từ và tính từ miêu tả biển xanh khi ông lão tội nghiệp phải ra biển năm lần để thoả mãn lòng tham không đáy của mụ vợ. -§éng tõ vµ tÝnh tõ dïng trong nh÷ng lÇn sau mang tÝnh chÊt m¹nh mÏ , d÷ déi h¬n lÇn tríc , thể hiện sự thay đổi thái đọ của cá vàng trớc những đòi hỏi mỗi lúc một quá quắt của mụ vợ «ng l·o : (1)gîn sãng ªm ¶ ->(2)næi sãng ->(3)næi sãng d÷ déi ->(4)næi sãng mï mÞt->(5) næi sãng Çm Çm ..

<span class='text_page_counter'>(10)</span>