XQ Cơ Xương Khớp
Ths.Bs. Đồn Cơng Minh
Trường Đại Học Y Khoa Phạm Ngọc Thạch
Nội dung
Các bước đọc phim cơ bản
XQ Khớp gối
XQ Cột sống
XQ khớp háng
Câu hỏi ôn tập
Doan Cong Minh – Pham Ngoc Thach University of medicine – HoChiMinh city
2
Mục tiêu
• Có thể mơ tả các bước đọc phim Xquang cơ bản 1 cách
thành thạo.
• Nhận biết các tổn thương thường gặp trên phim Xquang.
Doan Cong Minh – Pham Ngoc Thach University of medicine – HoChiMinh city
3
Các bước đọc phim cơ bản
Kiểm
Kiểm tra
tra thông
thông tin
tin trên
trên phim
phim
Phân tích hình ảnh
Phân tích ngun nhân
Chẩn đốn
Doan Cong Minh – Pham Ngoc Thach University of medicine – HoChiMinh city
4
KIỂM TRA THƠNG TIN TRÊN PHIM
IDENTIFICATION
•
•
Tên , tuổi, giới tính bệnh nhân
Ngày, giờ chụp
MARK
Bên phải ( R ), trái ( L )
POSITION
Doan Cong Minh – Pham Ngoc Thach University of medicine – HoChiMinh city
5
XQ khớp gối
6
Giải phẫu khớp gối
Khớp gối là khớp phức hợp, gồm 2 khớp:
–
–
Khớp giữa xương đùi và xương chày
Khớp giữa xương đùi và xương bánh chè
Các mặt khớp gồm: lồi cầu xương đùi, mâm chày, xương bánh chè, sụn chêm trong và ngoài.
Các phương tiện nối khớp:
- Bao khớp
- Bao hoạt dịch
- Các dây chằng: dây chằng trước, dây chằng sau, dây chằng bên, dây chằng
chéo, gân cơ tứ đầu đùi.
Doan Cong Minh – Pham Ngoc Thach University of medicine – HoChiMinh city
7
Giải phẫu khớp gối
Doan Cong Minh – Pham Ngoc Thach University of medicine – HoChiMinh city
8
Giải phẫu khớp gối
Doan Cong Minh – Pham Ngoc Thach University of medicine – HoChiMinh city
9
Tư thế chụp
•
•
•
Thẳng (AP): đánh giá ban đầu
Nghiêng
Gập gối:
– “sunrise” view.
– “Tunnel” view (Lyon schuss).
Doan Cong Minh – Pham Ngoc Thach University of medicine – HoChiMinh city
10
Phim Thẳng
•
Đánh giá ban đầu:
– Tổn thương xương
– Mặt khớp
– Khe khớp
– Mô mềm xung quanh
Doan Cong Minh – Pham Ngoc Thach University of medicine – HoChiMinh city
11
Phim nghiêng
•
Đánh giá :
– Xương bánh chè
– Mặt khớp
– Tràn dịch khớp gối
Doan Cong Minh – Pham Ngoc Thach University of medicine – HoChiMinh city
12
“Sunrise” view
Doan Cong Minh – Pham Ngoc Thach University of medicine – HoChiMinh city
13
“Tunnel” view
Doan Cong Minh – Pham Ngoc Thach University of medicine – HoChiMinh city
14
Superimposition
•
Khoảng cách giữa 2 bờ xương chày (IMD) <= 1 mm
Doan Cong Minh – Pham Ngoc Thach University of medicine – HoChiMinh city
15
Phân tích hình ảnh
•
Chọn thứ tự mơ tả nào là tuỳ thuộc vào thói quen của từng
người.
– Tổn thương xương
– Mặt khớp
– Khe khớp
– Mô mềm
Doan Cong Minh – Pham Ngoc Thach University of medicine – HoChiMinh city
16
Lưu ý: ở trẻ em
Doan Cong Minh – Pham Ngoc Thach University of medicine – HoChiMinh city
17
Lưu ý: Fabella
Doan Cong Minh – Pham Ngoc Thach University of medicine – HoChiMinh city
18
Các tổn thương thường gặp
Trauma
Inflammation
TITO
Tumor
Others
Doan Cong Minh – Pham Ngoc Thach University of medicine – HoChiMinh city
19
Chấn thương
Doan Cong Minh – Pham Ngoc Thach University of medicine – HoChiMinh city
20
Tràn dịch khớp gối
•
Khối chống chỗ ở phía trước
trên xương bánh chè.
•
Có cùng mật độ với cơ (chứa
nước hoặc máu)
Doan Cong Minh – Pham Ngoc Thach University of medicine – HoChiMinh city
21
Gãy xương bánh chè
Doan Cong Minh – Pham Ngoc Thach University of medicine – HoChiMinh city
22
Gãy xương bánh chè
•
Xương bánh chè 2 thùy:
– Đường gãy tù
– Phần gãy tròn đều và chỉ chiếm
1 phần trên ngoài xương bánh
chè
Doan Cong Minh – Pham Ngoc Thach University of medicine – HoChiMinh city
23
Gãy đầu trên xương chày
•
Đường gãy sắc nét lan rộng về
đầu trên xương chày.
•
Dấu hiệu bậc thang do di lệch
Doan Cong Minh – Pham Ngoc Thach University of medicine – HoChiMinh city
24
Gãy đầu trên xương chày
•
Fat/fluid level trên phim nghiêng ở tư thế nằm.
Doan Cong Minh – Pham Ngoc Thach University of medicine – HoChiMinh city
25