TUAN 6 7

<span class='text_page_counter'>(1)</span>TuÇn 6 TiÕt 21. Ngµy so¹n:18/ 9/ 2012 Ngµy d¹y: / 9/ 2013. V¨n b¶n: c« bÐ b¸n diªm (An-®ec-xen) I. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: - Häc sinh kh¸m ph¸ nghÖ thuËt kÓ chuyÖn hÊp dÉn, cã sù ®an xen gi÷a hiÖn thùc vµ méng tëng với các tình tiết diễn biến hợp lý của truyện, qua đó tác giả truyền cho ngời đọc lòng thơng cảm của ông đối với em bé bất hạnh. 2. KÜ n¨ng: - Rèn các kỹ năng: tóm tắt và phân tích nhân vật qua hành động và lời kể, phân tích tác dụng của biện pháp đối lập tơng phản 3. Gi¸o dôc: - Giáo dục học sinh lòng đồng cảm, thơng yêu, quan tâm giúp đỡ, chia sẻ với những em bé nghèo khổ, đáng thơng, bất hạnh. II. ChuÈn bÞ: - Giáo viên: Tập truyện An-đec-xen, ảnh chân dung An-đec-xen, bản đồ địa lí châu Âu. - Học sinh: Đọc thêm một số truyện cổ tích của An-đec-xen, đọc toàn văn truyện Cô bé bán diêm iii. Ph¬ng ph¸p - kÜ thuËt. - Gợi mở, vấn đáp, giải thích, minh hoạ; phân tích cắt nghĩa; nêu và giải thích vấn đề, so sánh đối chiÕu. IV.TiÕn tr×nh bµi d¹y: 1. Tæ chøc líp: 2. KiÓm tra bµi cò. 3. Bµi míi: I. T×m hiÓu chung 1. T¸c gi¶ ? Em hiểu gì về nhà văn An-đec- - Học sinh đọc phần chú thích trong SGK - An- ®ec - xen(1805-1877) lµ nhµ v¨n §an M¹ch næi xen? tiÕng víi lo¹i truyÖn kÓ cho trÎ em. ? KÓ tªn nh÷ng t¸c phÈm cña «ng - TP: Nµng tiªn c¸, BÇy chim thiªn nga, Chó lÝnh ch× dòng c¶m, Nµng c«ng chóa vµ h¹t ®Ëu... mà em đã học, đọc? 2. T¸c phÈm ? Em hiÓu g× vÒ v¨n b¶n ''C« bÐ b¸n - V¨n b¶n trÝch gÇn hÕt truyÖn ng¾n ''C« bÐ b¸n diªm'' lµ 1 trong nh÷ng truyÖn ng¾n næi tiÕng cña «ng diªm''? II. §äc - hiÓu v¨n b¶n 1. §äc vµ t×m hiÓu chó thÝch - §äc víi giäng chËm, c¶m th«ng, cè g¾ng ph©n biÖt - Giáo viên đọc mẫu, gọi học sinh những cảnh thực và ảo ảnh trong và sau từng lần cô bé quÑt diªm. đọc - Häc sinh gi¶i thÝch c¸c tõ: gia s¶n, tiªu t¸n, diªm - Nhận xét cách đọc - Giáo viên kiểm tra việc đọc chú quẹt vào tờng, Phuốc-sét, thịnh soạn, cây thông nô-en, chÝ nh©n. thÝch cña häc sinh. - Ch©u ¢u vµ H¸n ViÖt ? §©u lµ tõ mîn? ? Mîn tõ nguån gèc nµo? - Em bé mồ côi mẹ phải đi bán diêm trong đêm giao ? KÓ tãm t¾t v¨n b¶n? thừa rét buốt. Em chẳng dám về nhà vì sợ bố đánh, - Gäi häc sinh kÓ tãm t¾t. đành ngồi nép vào góc tờng, liên tục quẹt diêm để sởi. - Gäi häc sinh kh¸c nhËn xÐt HÕt 1 bao diªm th× em bÐ chÕt cãng trong giÊc m¬ - Giáo viên đánh giá cïng bµ néi lªn trêi. S¸ng h«m sau - mång 1 tÕt, mäi ngời qua đờng vẫn thản nhiên nhìn cảnh tợng thơng t©m. 2. Bè côc gåm cã 3 phÇn ? Văn bản có thể chia làm mấy - Từ đầu  cứng đờ ra: Hoàn cảnh của cô bé bán phÇn? diªm. ? ý mçi phÇn? - Tiếp  về chầu thợng đế: Những lần quẹt diêm. - Cßn l¹i: C¸i chÕt cña c« bÐ b¸n diªm. + Bè côc tr×nh tù thêi gian vµ sù viÖc (gièng truyÖn cæ ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ bè côc cña tÝch) v¨n b¶n nµy? - TruyÖn diÔn biÕn theo tr×nh tù 3.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> phÇn m¹ch l¹c, hîp lý. ? Cã mÊy lÇn em bÐ quÑt diªm?. ? Qua phÇn ®Çu, em biÕt gia c¶nh cña cô bé có gì đặc biệt?. ? NhËn xÐt vÒ gia c¶nh cña c« bÐ?. ? Truyện đợc đặt trong bối cảnh ntn?. ? Em có đánh giá gì về thái độ của mọi ngời đối với em bé? ? Hình ảnh cô bé bán diêm trong đêm giao thừa đợc tác giả khắc hoạ bằng nghÖ thuËt g×? ? Hãy liệt kê những h/a tơng phản đợc nhà văn sử dụng nhằm khắc họa nçi khæ cùc cña c« bÐ? - H. Ph©n tÝch.. ? T¸c dông cña thñ ph¸p nghÖ thuËt đó?. ? Qua h/a đó, nhà văn muốn nói gì với ngời đọc?. - Cã 5 lÇn em bÐ quÑt diªm: 4 lÇn ®Çu mçi lÇn quÑt 1 que, lÇn cuèi quÑt c¶ nh÷ng que cßn l¹i trong bao. 3. Ph©n tÝch a) Cô bé bán diêm trong đêm giao thừa * Gia c¶nh. - Bà nội và mẹ đã qua đời. - Sèng víi bè khã tÝnh - hay chöi m¾ng. - Nhµ nghÌo, n¬i ë tèi t¨m. - Phải đi bán diêm để kiếm sống. => Em bÐ thiÕu thèn c¶ vÒ vËt chÊt lÉn tinh thÇn. Em ph¶i chÞu c¶nh sèng thiÖt thßi h¬n so víi c¸c b¹n cïng trang løa. * Bèi c¶nh cña truyÖn. - Thêi gian: §ªm giao thõa. - Kh«ng gian: RÐt buèt d÷ déi, tuyÕt r¬i ®Çy trêi. Em bÐ 1 mình cô đơn, đói rét, lang thang trên đờng để mong bán đợc 1 bao diêm hay có ai bố thí cho 1 chút - Mäi ngêi xq thê ¬ víi em -> Em hoµn toµn ko n¬i n¬ng tùa. * NghÖ thuËt t¬ng ph¶n. - Em bé đi bán diêm vào đêm giao thừa >< mọi ngời chuẩn bị đón Tết. - Trời gió rét, vắng vẻ >< cô bé đầu trần, chân đất. - Ngoµi trêi l¹nh buèt, tèi t¨m >< cöa sæ mäi nhµ rùc ánh đèn. - Em bé bụng đói, cật rét cả ngày cha ăn uống gì >< cảnh đón giao thừa ấm áp, tng bừng “sực nức mùi ngçng quay”. - Sự hờ hững của khách qua đờng >< em bé cố kiếm ngời mua. => Gợi tình cảnh đáng thơng của em bé, gợi cho ngời đọc sự cảm thông với nỗi đau khổ mà những con ngời bất hạnh phải chịu, nhắc nhở sự quan tâm, giúp đỡ của mäi ngêi.  Nªu bËt nçi cùc khæ cña c« bÐ b¸n diªm, gîi niÒm thơng cảm cho ngời đọc.. 4. Cñng cè: ? Em h·y nªu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶ An- ®Ðc- xen vµ t¸c phÈm C« bÐ b¸n diªm. ? Em hãy phân tích tình cảnh của cô bé bán diêm trong đêm giao thừa? 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ: - Häc l¹i bµi cò. - Tãm t¾t truyÖn "C« bÐ b¸n diªm". - So¹n tiÕp phÇn bµi qua c©u hái phÇn §äc - HiÓu v¨n b¶n..

<span class='text_page_counter'>(3)</span> TuÇn 6 TiÕt 22. Ngµy so¹n:18/ 9/ 2012 Ngµy d¹y: / 9/ 2013. V¨n b¶n: c« bÐ b¸n diªm (TiÕp) (An-®ec-xen). I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc: - TiÕp tôc cho häc sinh kh¸m ph¸ nghÖ thuËt kÓ chuyÖn hÊp dÉn, cã sù ®an xen gi÷a hiÖn thực và mộng tởng với các tình tiết diễn biến hợp lý của truyện, qua đó tác giả truyền cho ngời đọc lòng thơng cảm của ông đối với em bé bất hạnh. 2. KÜ n¨ng: - Rèn các kỹ năng: tóm tắt và phân tích nhân vật qua hành động và lời kể, phân tích tác dụng của biện pháp đối lập tơng phản. 3. Gi¸o dôc: - Giáo dục học sinh lòng đồng cảm, thơng yêu, quan tâm giúp đỡ, chia sẻ với những em bé nghèo khổ, đáng thơng, bất hạnh. II. ChuÈn bÞ. - Gv: Tập truyện An-đec-xen, ảnh chân dung An-đec-xen, bản đồ địa lí châu Âu. - Hs: Đọc thêm một số truyện cổ tích của An-đec-xen, đọc toàn văn truyện Cô bé bán diêm iii. Ph¬ng ph¸p - kÜ thuËt. - Gợi mở, vấn đáp, giải thích, minh hoạ; phân tích cắt nghĩa; nêu và giải thích vấn đề, so sánh đối chiếu. IV.TiÕn tr×nh bµi d¹y. 1. Tæ chøc líp: 2. KiÓm tra bµi cò. 3. Bµi míi: ? H·y nªu vµi nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶ An- ®Ðc- xen vµ t¸c phÈm C« b¸n diªm.. ? Hãy phân tích tình cảnh của cô bán diêm trong đêm giao thừa và nói lên cảm xúc của em khi đọc đoạn văn này. I. T×m hiÓu chung II. §äc - hiÓu v¨n b¶n 3. Ph©n tÝch (TiÕp) b) Thùc tÕ vµ méng tëng. - H. §äc l¹i phÇn 2. ? Cô bé cùng những bao diêm xuất - Em bé quẹt diêm 5 lần và mộng tởng đẹp đẽ cứ hiện trong thời điểm đặc biệt nào? hiện ra. Thời điểm ấy tác động ntn đến con ngMộng tởng Thùc t¹i êi? (quÑt diªm) (diªm t¾t) (thờng nghĩ đến gia đình sum họp, - Lò sởi ấm áp - bÇn thÇn trë vÒ nçi lo ®Çm Êm) b¸n diªm. - Bàn ăn thịnh soạn, - Cô đơn, lạnh lẽo ? Chi tiết nào đợc lặp đi lặp lại trong ngỗng quay bµi? - C©y th«ng N«en léng - TÊt c¶ bay lªn trêi, nghÜ ? Cô bé đã mấy lần quẹt diêm? Điều gì lẫy đến bà. đã xảy ra khi các que diêm cháy sáng - Bà nội hiện về, mỉm c- - Bà biến mất và sau đó tắt đi? êi hiÒn hËu - G. Giải thích phong tục đón tết Nô- - Hai bà cháu bay lên en ë ph¬ng T©y. - C¸c méng tëng cña em bÐ diÔn ra lÇn lît theo thø tù ? V× sao lÇn 5 c« bÐ l¹i quÑt tÊt c¶ c¸c hîp lÝ (phï hîp víi t©m lÝ tuæi th¬ vµ hoµn c¶nh thùc tÕ que diªm cßn l¹i trong bao? cña em) + LÇn 1: V× trêi rÐt ? Những mộng tởng nói lên mong ớc + Lần 2: Vì bụng đói gì của cô bé? (đợc sởi ấm, ăn ngon, + Lần 3: Đó là đêm giao thừa.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> đón Nô - en, đợc che chở yêu thơng, + Lần 4: Trong giờ phút hạnh phúc đó bà đã hiện về chết để giải thoát bất hạnh) đem đến cho em t/y thơng nh thuở nào. + LÇn 5: Em muèn nÝu bµ l¹i, muèn ®i víi bµ... => Nh÷ng méng tëng ko cao xa, nã v« cïng gi¶n dÞ, lµ ? C¸c méng tëng cña c« bÐ cã diÔn ra nhu cÇu cÇn thiÕt, tèi thiÕu cña mçi con ngêi b×nh ththeo tr×nh tù hîp lý ko? V× sao? êng. - C¸c méng tëng lß sëi, bµn ¨n, c©y th«ng N«en g¾n ? Trong những mộng tởng đó, điều nào liền với thực tế (em bé đang rất cần) gắn với thực tế, điều nào thuần tuý là Còn h/a con ngỗng quay bay ra khỏi đĩa và h/a 2 bà méng tëng? ch¸u n¾m tay nhau bay lªn trêi th× thuÇn tuý lµ méng tëng.  Mong ớc hạnh phúc chính đáng và thân phận bất ? Sù s¾p xÕp ®an xen gi÷a méng tëng h¹nh cña em. vµ thùc tÕ cã ý nghÜa g×? * NghÖ thuËt: ? Em bé muốn đi theo bà dù biết bà đã Kể chuyện đan xen giữa thực tế và mộng tởng, mộng chÕt. §iÒu nµy cã ý nghÜa g×? tởng càng đẹp đẽ bao nhiêu thì thực tế càng ảm đạm, * Cuộc sống chỉ là buồn đau, đói rét. phũ phàng bấy nhiêu. ChØ cã c¸i chÕt míi gi¶i tho¸t hä. ThÕ gian kh«ng cã h¹nh phóc. H¹nh phóc => Lµm næi bËt kh¸t khao ch¸y báng vµ t×nh c¶nh chỉ có ở thợng đế chí nhân -> Tố cáo. ®ang th¬ng cña c« bÐ b¸n diªm. - H. §äc l¹i ®o¹n cuèi. c. Mét c¶nh th¬ng t©m ? Néi dung ®o¹n kÕt nãi lªn ®iÒu g×? - Em bé bán diêm đã chết. ? Vì sao em bé chết? Cách tả cái chết - Nguyên nhân: vì đói, rét. của em bé có gì đặc biệt? - Cái chết của em đợc miêu tả nhẹ nhàng, thanh thản. ? Hình ảnh “một em gái có đôi má Đó là cái chết của 1 ngời toại nguyện “đôi má hồng và hồng và đôi môi đang mỉm cời” có ý đôi môi đang mỉm cời” (bởi em đã đợc về với bà ở thế nghÜa g×? giới khác chẳng còn đói rét, buồn đau) (niÒm th«ng c¶m, th¬ng yªu cña nhµ * Em thật tội nghiệp. Ngời đời đối xử với em quá lạnh v¨n) ? Cảnh em bé chết vì giá rét trong đêm lùng, chỉ có mẹ, bà em là thơng em, nhng đều đã mất. giao thõa gîi cho em c¶m xóc g×? Ngời cha đối xử với em thiếu tình thơng, khách qua đờng chẳng đoái hoài nên em chẳng bán đợc diêm, ? Tình cảm của mọi ngời đối với cảnh những ngời nhìn thấy thi thể em vào ngày mồng 1 tết tîng Êy nh thÕ nµo? còng l¹nh lïng nh thÕ. * C¸i chÕt cña em bÐ: - Nãi lªn sè phËn bÊt h¹nh cña nh÷ng con ngêi ®au ? ViÖc t¹o dùng c¸i chÕt th¬ng t©m cña khæ. em bÐ nh vËy t/g muèn nh»m m® g×? - Tè c¸o sù thê ¬ cña x· héi, c¶nh tØnh thãi v« t©m, Ých Thái độ của tác giả? kØ cña con ngêi. * Thái độ của t/g: - V« cïng c¶m th«ng, th¬ng xãt. ? XH ta ngµy nay cã cßn nh÷ng c¶nh ¤ng thÊu hiÓu s©u s¾c t×nh c¶nh cña em råi cïng em đời nh cô bé bán diêm ko? Em đã, sẽ đi vào những mộng tởng đẹp đẽ. Và chính ông đã tiễn lµm g× víi hä? ®a em víi nh÷ng giät níc m¾t vµ nô cêi an ñi cïng bµ. - T/g muèn göi g¾m chóng ta: Con ngêi ph¶i biÕt yªu thơng đùm bọc nhau. 4. Tæng kÕt a) NghÖ thuËt: - C¸ch kÓ chuyÖn hÊp dÉn ®an xen gi÷a hiÖn thùc vµ méng tëng. ? Em học tập đợc những gì từ nghệ - Sắp xếp các tình tiết hợp lí thuËt kÓ chuyÖn cña t¸c gi¶? - KÕt hîp tù sù, miªu t¶ vµ biÓu c¶m (lÇn quÑt diªm lÇn 2, kÕt...).

<span class='text_page_counter'>(5)</span> - Kết cấu đối lập, tơng phản - TrÝ tëng tîng bay bæng b) Néi dung: - Tình cảnh đáng thơng của cô bé bán diêm nghèo khổ. ? Tại sao có thể nói “Cô bé bán diêm” - Niềm xót thơng, đồng cảm của tác giả với những con lµ mét bµi ca vÒ lßng nh©n ¸i víi con ngêi bÊt h¹nh. ngêi nãi chung, trÎ em nãi riªng? * Ghi nhí (sgk - 68) III. LuyÖn tËp Hs đọc ghi nhớ sgk - Häc sinh ph¸t biÓu c¶m nghÜ. - Häc sinh tù béc lé. - Häc sinh th¶o luËn vµ tr×nh bµy ý kiÕn. 4. Cñng cè:. ? Nh¾c l¹i néi dung vµ nghÖ thuËt cña v¨n b¶n. ? Ph¸t biÓu c¶m nghÜ vÒ nh©n vËt ''c« bÐ'' trong truyÖn. 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ: - Nắm đợc nội dung và nghệ thuật của truyện; viết bài phát biểu cảm nghĩ về thái độ của tác giả. - So¹n ''§¸nh nhau víi cèi xay giã''..

<span class='text_page_counter'>(6)</span> TuÇn 6 TiÕt 23.. Ngµy so¹n: 19/ 9/ 2012 Ngµy d¹y: / 9/ 2012. TiÕng ViÖt: Trî tõ, th¸n tõ I. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: - Học sinh hiểu đợc thế nào là trợ từ, thế nào là thán từ. 2. KÜ n¨ng: - BiÕt c¸ch dïng trî tõ, th¸n tõ trong c¸c trêng hîp giao tiÕp cô thÓ. II. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: B¶ng phô ghi bµi tËp nhanh phÇn I, t×m thªm mét sè vÝ dô. - Häc sinh: Xem tríc bµi ë nhµ. iii. Ph¬ng ph¸p - kÜ thuËt. - Gợi mở, vấn đáp, giải thích, minh hoạ; phân tích cắt nghĩa; nêu và giải thích vấn đề, so sánh đối chiếu. IV. TiÕn tr×nh bµi d¹y. 1. Tæ chøc líp: 2. . KiÓm tra: KiÓm tra 15 phót Thế nào là từ ngữ địa phơng và biệt ngữ xã hội? Mỗi loại lấy 5 từ minh hoạ? 3. Bµi míi. I. Trî tõ 1. VÝ dô - Cho h/s đọc quan sát so sánh 3 câu 2. Nhận xét: C1: th«ng b¸o kh¸ch quan (nã ¨n, sè lîng: 2 b¸t c¬m) trong SGK tr 69 C2: Thêm ''những'', ngoài việc diễn đạt khách quan còn - Cho h/s th¶o luËn vµ tr¶ lêi c©u hái ? Nghĩa của các câu có gì khác nhau? có ý nghĩa nhấn mạnh, đánh giá việc nó ăn hai bát cơm lµ nhiÒu, vît qu¸ møc b×nh thêng. ? Vì sao có sự khác nhau đó? ? Em thấy điểm giống và khác nhau cơ C3: Thêm từ ''có'', ngoài việc diễn đạt khách quan, còn có ý nhấn mạnh, đánh giá ăn 2 bát là ít không đạt mức b¶n gi÷a 3 c©u lµ g×? độ bình thờng. - Gi¸o viªn treo b¶ng phô ghi bµi tËp - Nãi dèi lµ tù lµm h¹i chÝnh m×nh. nhanh (phần bên): Xác định những từ - Tôi đã gọi đích danh nó ra. có tác dụng bày tỏ thái độ, sự đánh giá - Bạn không tin ngay cả tôi nữa à - Tác dụng: Nhấn mạnh đối tợng đợc nói đến là: mình, trong nh÷ng c©u sau: ? VËy nh÷ng tõ cã, nh÷ng, chÝnh, nã, t«i. đích, ngay... là những từ có tác dụng gì - Đó là những trợ từ, dùng để nhấn mạnh hoặc biểu thị thái độ đánh giá sự vật, sự việc đợc nói đến ở từ ngữ trong c©u? - Gọi học sinh đọc ghi nhớ trong SGK. đó. * Ghi nhí SGK tr69 II. Th¸n tõ 1. VÝ dô 2. NhËn xÐt ? Các từ này, a, vâng trong những - Này: có tác dụng gây ra sự chú ý ở ngời đối thoại - A: biểu thị thái độ tức giận hoặc vui mừng ®o¹n trÝch biÓu thÞ ®iÒu g×? ? Hãy phát âm để diễn đạt 2 sắc thái - Vâng: biểu thị thái độ lễ phép - Nµy, a cã kh¶ n¨ng 1 m×nh t¹o thµnh c©u (VD cña t×nh c¶m nµy? ? NhËn xÐt vÒ c¸ch dïng c¸c tõ: nµy, Nam Cao) - Nµy, a, v©ng còng cã thÓ lµm thµnh phÇn biÖt lËp a, v©ng? ? Nh÷ng tõ nµy, a, v©ng lµ nh÷ng tõ cña c©u (kh«ng cã quan hÖ ng÷ ph¸p víi c¸c thµnh nh thÕ nµo? §Æc tÝnh ng÷ ph¸p cña phÇn kh¸c) (VD cña Ng« TÊt Tè) chóng? ? T×m thªm mét sè vÝ dô kh¸c víi c¸c tõ kÓ trªn? ? VËy thÕ nµo lµ th¸n tõ? VÞ trÝ cña nã? * Ghi nhí SGK tr69 ? §Æc tÝnh ng÷ ph¸p? + ¤i buæi chiÒu thËt tuyÖt. ? Th¸n tõ gåm mÊy lo¹i? + ừ ! cái cặp ấy đợc đấy - Cho h/s đọc ghi nhớ. + ¥! Em cø tëng ai ho¸ ra lµ anh. - HS lÊy vÝ dô minh ho¹..

<span class='text_page_counter'>(7)</span> - Yêu cầu học sinh đặt câu với 3 thán III. Luyện tập tõ: «i, õ, ¬. Bµi tËp 1: - C¸c c©u cã trî tõ lµ: a, c, g, i. ? Trong c¸c c©u díi ®©y, tõ nµo (trong c¸c tõ in ®Ëm) lµ trî tõ, tõ nµo kh«ng Bµi tËp 2: Häc sinh th¶o luËn nhãm vµ tr×nh bµy: ph¶i lµ trî tõ? - LÊy: nghÜa lµ kh«ng cã 1 l¸ th, kh«ng cã lêi nh¾n göi, ? Giải thích nghĩa của các trợ từ in không có 1 đồng quà. - Nguyên: nghĩa là chỉ kể riêng tiền thách cới đã quá ®Ëm? - Tæ chøc häc sinh lµm viÖc theo nhãm cao. - Giáo viên gọi đại diện nhóm trình - Đến: nghĩa là quá vô lí - C¶: nhÊn m¹nh viÖc ¨n qu¸ møc b×nh thêng bµy. - Cø: nhÊn m¹nh 1 viÖc lÆp l¹i nhµmch¸n -Gäi nhãm kh¸c nhËn xÐt. 3.Bµi tËp 3: - Giáo viên đánh giá. - C¸c th¸n tõ: nµy, µ, Êy v©ng, chao «i, hìi ¬i ? Tìm các thán từ trong các câu đã 4. Bài tập 4: - Kìa: tỏ ý đắc chí cho? - Ha ha: kho¸i chÝ - ¸i ¸i: tá ý van xin ? C¸c th¸n tõ in ®Ëm béc lé nh÷ng - Than «i: tá ý nuèi tiÕc c¶m xóc g×? 4. Cñng cè: ? Nªu kh¸i niÖm trî tõ, th¸n tõ. ? C¸ch sö dông trî tõ, th¸n tõ trong c©u. 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ: - Häc thuéc 2 ghi nhí, lµm bµi tËp 5, 6 SGK - tr72 Gợi ý BT6: Nghĩa đen: dùng thán từ gọi đáp biểu thị sự lễ phép, nghĩa bóng: nghe lời một c¸ch m¸y mãc, thiÕu suy nghÜ - Xem tríc bµi ''T×nh th¸i tõ''.. TËp lµm v¨n: miªu t¶ vµ biÓu c¶m trong v¨n b¶n tù sù I. Môc tiªu. - Học sinh nhận biết đợc sự kết hợp và tác động qua lại giữa các yếu tố kể, tả và biểu lộ t×nh c¶m cña ngêi viÕt trong mét v¨n b¶n tù sù. - Nắm đợc cách thức vận dụng các yếu tố này trong một bài văn tự sự. - RÌn luyÖn kü n¨ng viÕt v¨n b¶n tù sù cã ®an xen c¸c yÕu tè miªu t¶, biÓu c¶m II. ChuÈn bÞ. - Gi¸o viªn: Tham kh¶o, lùa chän c¸c ®o¹n v¨n tiªu biÓu cã sù kÕt hîp miªu t¶, biÓu c¶m. - Häc sinh: Xem tríc néi dung cña bµi. IV. TiÕn tr×nh bµi d¹y. I. Tæ chøc líp: II. KiÓm tra bµi cò: ? C¸ch tãm t¾t v¨n b¶n tù sù? ? Kể tóm tắt 1 văn bản tự sự mà em đã học? III.Bµi míi: I. Sù kÕt hîp c¸c yÕu tè kÓ, t¶ vµ biÓu lé t×nh c¶m trong v¨n b¶n tù sù 1. VÝ dô: - Tổ chức học sinh thảo luận 3 câu - Học sinh đọc ví dụ trong SGK, thảo luận 2. NhËn xÐt hái: - Sự việc lớn: Kể lại cuộc gặp gỡ đầy cảm động ? Xác định các yếu tố tự sự (sự việc của nhân vật ''tôi'' với ngời mẹ lâu ngày xa cách. lín vµ c¸c sù viÖc nhá) trong ®o¹n - C¸c sù viÖc nhá: + MÑ t«i vÉy t«i v¨n? + T«i ch¹y theo chiÕc xe chë mÑ.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> + MÑ kÐo t«i lªn xe. - Gi¸o viªn gi¶i thÝch cho häc sinh + T«i oµ lªn khãc hiÓu: KÓ thêng tËp trung nªu sù + MÑ t«i còng sôt sïi theo việc, hành động, nhân vật. + T«i ngåi bªn mÑ, ®Çu ng¶ vµo c¸nh tay mÑ, quan s¸t g¬ng mÆt mÑ - Miªu t¶: thë hång héc, tr¸n ®Ém må h«i, nÝu c¶ ch©n l¹i, mÑ t«i kh«ng cßm câi, g¬ng mÆt t¬i ? Xác định các yếu tố miêu tả? sáng với đôi mắt trong, nớc da mịn, làm nổi bật mµu hång cña hai gß m¸. - Tả thờng tập trung chỉ ra tính chất, - Hay tại sự sung sớng bỗng đợc trông nhìn và màu sắc, mức độ của sự việc, nhân ôm ấp cái hình hài máu mủ của mình mà mẹ tôi lại tơi đẹp ...sung túc. vật, hành động. - Tôi thấy những cảm giác ấm áp đã bao lâu... ? T×m c¸c yÕu tè biÓu c¶m? - biÓu c¶m thêng thÓ hiÖn ë c¸c chi mét c¸ch l¹ thêng. tiết bày tỏ cảm xúc, thái độ của ngời - Phải bé lại và lăn vào... êm dịu vô cùng viết trớc các sự việc, nhân vật, hành + Các yếu tố này không đứng tách riêng mà đan xen vµo nhau: võa kÓ, võa t¶ vµ biÓu c¶m. động. VD: ''T«i ngåi trªn xe...l¹ thêng'' ? Các yếu tố này đứng riêng hay đan - Kể sự việc: tôi ngồi trên đệm xe. - Tả: đùi áp đùi mẹ tôi, đầu ngả vào cánh tay mẹ xen víi yÕu tè tù sù? t«i, khu«n miÖng xinh x¾n nhai trÇu. * Các yếu tố này không đứng tách - Biểu cảm: Những cảm giác ấm áp đã bao lâu riªng mµ ®an xen vµo nhau: võa kÓ, mÊt ®i bçng l¹i m¬n man kh¾p da thÞt, th¬m tho l¹ thêng. võa t¶ vµ biÓu c¶m. - Häc sinh th¶o luËn, lµm viÖc theo nhãm vµ tr×nh bµy.. - Cho h/s th¶o luËn tr¶ lêi c©u hái. ? NÕu tíc bá c¸c yÕu tè miªu t¶, biÓu c¶m ta sÏ cã ®o¹n v¨n nh thÕ nµo? ? So s¸nh víi ®o¹n v¨n cña Nguyªn Hồng để nhận xét: Nếu không có yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m th× ®o¹n v¨n sÏ bÞ ¶nh hëng nh thÕ nµo? * NÕu tíc bá c¸c yÕu tè miªu t¶, biÓu c¶m th× ®o¹n v¨n sÏ trë nªn khô khan, không gây xúc động cho ngời đọc. Những yếu tố này đã khiÕn cho ®o¹n v¨n hÊp dÉn, sinh động. -YÕu tè miªu t¶ khiÕn mµu s¾c h¬ng vÞ, diÖn m¹o hiÖn lªn tríc m¾t ngêi đọc. -YÕu tè biÓu c¶m gióp ngêi viÕt thÓ hiện tình mẫu tử thiêng liêng và ngời đọc xúc động, suy nghĩ. ? NÕu bá hÕt c¸c yÕu tè kÓ trong đoạn văn, chỉ để lại các câu miêu tả vµ biÓu c¶m th× ®o¹n v¨n sÏ bÞ ¶nh hëng ra sao? * NÕu tíc bá c¸c yÕu tè tù sù th× ®o¹n v¨n kh«ng cßn c¸c sù viÖc vµ nh©n vËt, kh«ng cßn chuyÖn, trë nªn vu v¬, khã hiÓu. ? Tõ nhËn xÐt trªn em h·y  kÕt luËn: khi viÕt v¨n tù sù, cÇn lµm thÕ nào cho bài văn sinh động? Vai trò cña yÕu tè miªu t¶, biÓu c¶m trong. MÑ t«i vÉy t«i. T«i ch¹y theo chiÕc xe chë mÑ. MÑ kÐo t«i lªn xe. T«i khãc. MÑ t«i khãc theo. T«i ngåi bªn mÑ, ng¶ ®Çu vµo c¸nh tay mÑ, quan s¸t g¬ng mÆt mÑ. - Häc sinh so s¸nh, nhËn xÐt. - C¸c yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m nµy lµm cho ý nghÜa cña truyÖn cµng thªm thÊm thÝa, s©u s¾c. Nó giúp tác giả thể hiện đợc thái độ trân trọng và tình cảm yêu mến của mình đối với nhân vật vµ sù viÖc.. - Nếu bỏ các yếu tố kể trong đoạn văn chỉ để lại c¸c c©u v¨n miªu t¶ vµ biÓu c¶m th× kh«ng cã truyÖn bëi v× cèt truyÖn lµ do sù viÖc vµ nh©n vËt cùng với những hành động chính tạo nên. Các yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m chØ cã thÓ b¸m vµo các sự việc và nhân vật mới phát triển đợc.. 3. KÕt luËn * Ghi nhí SGK tr74.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> bµi v¨n tù sù ? - Cho h/s th¶o luËn theo nhãm vµ tr¶ lêi c©u hái. ? T×m mét sè ®o¹n v¨n tù sù cã sö dông yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m trong c¸c v¨n b¶n: T«i ®i häc, Tøc níc vì bê, L·o H¹c?. ? Ph©n tÝch gi¸ trÞ cña c¸c yÕu tè đó?. - Học sinh đọc ghi nhớ và khắc sâu 2 nội dung kiÕn thøc cña bµi II. LuyÖn tËp 1. Bµi tËp 1: - Học sinh đọc bài tập 1 (SGK - tr74) - Th¶o luËn nhãm + Nhãm 1: T×m hiÓu v¨n b¶n ''T«i ®i häc'' + Nhãm 2: ''Tøc níc vì bê'' + Nhãm 3:"L·o H¹c'' - V¨n b¶n''T«i ®i häc'' ''Sau mét håi trèng... trong c¸c líp'' + Miªu t¶: ''Sau mét håi trèng... s¾p hµng ®i vµo líp, kh«ng ®i... co lªn mét ch©n... tëng tîng. + BiÓu c¶m: vang déi c¶ lßng t«i, c¶m thÊy m×nh ch¬ v¬, vông vÒ lóng tóng, run run... - V¨n b¶n''L·o H¹c'' ''Chao «i... xa t«i dÇn dÇn''. + Miªu t¶: T«i giÊu giÕm vî t«i, thØnh tho¶ng ngÊm ngÇm, l·o tõ chèi... xa t«i dÇn dÇn... + BiÓu c¶m: Chao «i... kh«ng nì giËn.. IV. Cñng cè: ? Nh¾c l¹i n«i dung cÇn ghi nhí cña bµi? V. Híng dÉn häc bµi ë nhµ: - Häc thuéc ghi nhí, lµm bµi tËp 2 trong SGK trang 74. - Xem tríc bµi''LuyÖn tËp viÕt ®o¹n v¨n tù sù kÕt hîp miªu t¶ vµ biÓu c¶m''.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> TuÇn 7. TiÕt 25. Ngµy so¹n: 14/10/2007 Ngµy d¹y: 20/10/2007 Văn bản: đánh nhau với cối xay gió (Xec-van-tÐt). A. Môc tiªu. - Häc sinh thÊy râ tµi nghÖ cña Xec-van-tÐt trong viÖc x©y dùng cÆp nh©n vËt bÊt hñ Đôn Ki- hô - tê; Xan- chô Pan-xa tơng phản về mọi mặt; đánh giá đúng đắn các mặt tốt, xấu của 2 nhân vật ấy, từ đó rút ra bài học thực tiễn. - Tiếp tục rèn kỹ năng đọc, kể, tóm tắt truyện, phân tích, so sánh và đánh giá các nh©n vËt trong t¸c phÈm v¨n häc. B. ChuÈn bÞ. - Gi¸o viªn: §äc toµn bé tiÓu thuyÕt §«n Ki-h«-tª, su tÇm ¶nh ch©n dung t¸c gi¶ Xec-van-tÐt vµ tranh minh ho¹ 2 nh©n vËt trong truyÖn. - Häc sinh: §äc kü ®o¹n trÝch vµ môc chó thÝch. C.TiÕn tr×nh bµi d¹y. I. Tæ chøc líp: II. KiÓm tra:.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> ? Biện pháp nghệ thuật chủ yếu đợc tác giả An-đéc-xen sử dụng trong truyện ''Cô bé b¸n diªm '' lµ g× ? Ph©n tÝch mét vµi dÉn chøng? ? Tại sao trong 4 lần trớc, em bé chỉ đánh 1 que diêm, còn ở lần cuối cùng em lại đánh hết tất cả những que diêm còn lại trong bao? III.Bµi míi: - Giới thiệu bài: Tây Ban Nha là đất nớc ở phía tây châu Âu, trong thời đại Phục Hng (XIVXVI) đất nớc này đã sản sinh ra nhà văn vĩ đại Xec-van-tét với tác phẩm bất hủ - Bộ tiểu thuyÕt §«n Ki-h«-tª I. T×m hiÓu chung - Giíi thiÖu ¶nh ch©n dung 1. T¸c gi¶ - Học sinh đọc chú thích* trong - Học sinh nêu khái quát về tác giả Xec-van-tét (1547-1616) - SGK SGK ? Em hiÓu g× vÒ nhµ v¨n Xec-van- 2. T¸c phÈm - Häc sinh nghe tÐt? - Häc sinh tãm t¾t theo SGK + §«n Ki-h«-tª gÆp nh÷ng chiÕc cèi xay giã gi÷a - Gi¸o viªn giíi thiÖu t¸c phÈm : đồng và chàng liền nghĩ đó là những tên khổng lồ + PhÇn 1-52 ch¬ng (XB 1605) xÊu xa. + PhÇn 2-74 ch¬ng (XB 1615) + MÆc cho Xan-ch« Pan-xa can ng¨n, chµng vÉn - Tãm t¾t t¸c phÈm (SGV-tr72) ? Tóm tắt đoạn truyện này theo đơn thơng độc mã xông tới, cánh quạt đã làm cả ngêi lÉn ngùa träng th¬ng. chuçi c¸c sù viÖc chÝnh? + Trên đờng đi, Đôn Ki- hô- tê vì danh dự của - Đoạn trích là chơng 8/126 chơng. hiệp sĩ và vì nhớ tình nơng đã không rên rỉ, không ¨n, kh«ng ngñ trong khi Xan-ch« Pan-xa cø viÖc - Gäi häc sinh tãm t¾t, häc sinh ¨n no ngñ kü. II. §äc - HiÓu v¨n b¶n kh¸c nhËn xÐt. 1. §äc . - Giáo viên đánh giá. - Cần chú ý các câu đối thoại nhng không in xuèng dßng cña 2 nh©n vËt chÝnh; nh÷ng c©u nãi - Giáo viên đọc mẫu víi cèi xay giã víi giäng ng©y th¬, xen tù tin, hµi ? Khi đọc cần chú ý điều gì? híc - Gi¸o viªn kiÓm tra viÖc n¾m c¸c 2. Chó thÝch. - Häc sinh gi¶i nghÜa c¸c tõ: gi¸m m·, chiÕn lîi chó thÝch cña häc sinh phÈm, ph¸p s, hiÖp sÜ giang hå. ? C¸c tõ trªn lµ tõ thuÇn ViÖt hay  Tõ mîn - H¸n ViÖt tõ mîn? - Truyện về cuộc đời và sự nghiệp của các hiệp sĩ. ? Gi¶i thÝch ''truyÖn kiÕm hiÖp''? Truyện kiếm hiệp hiện đại còn gọi là truyện chởng. ? ''cèi xay giã''? - cối xay hoạt động nhờ sức gió thổi quay các c¸nh qu¹t. 3. Bè côc. ? Chỉ ra 3 phần của đoạn truyện và - Phần I: Nhìn thấy và nhận định về những chhiếc liÖt kª 5 sù viÖc chñ yÕu? cèi xay giã. - Phần II: Thái độ và hành động của mỗi ngời. - PhÇn III: Quan niÖm vµ c¸ch xö sù cña mçi ngêi khi bị đau đớn, chung quanh chuyện ăn; chuyện ngñ. - KÎ b¶ng nh¸p lµm 2 phÇn - 2 nh©n vËt ? Dùa vµo phÇn chó thÝch nh¾c l¹i h×nh ¶nh nh©n vËt nµy? - Gi¸o viªn gi¶ng: Ch÷ "§«n” ghÐp vµo víi tªn chØ nh÷ng ngêi quÝ téc ë T©y Ban Nha. ? Vì sao Đôn Ki-hô-tê đánh nhau. 4. Ph©n tÝch a) Nh©n vËt §«n- Ki-h«-tª. + 50 tuæi, gµy gß, cao lªnh khªnh, cìi mét con ngựa còm, mình mặc áo giáp, đội mũ sắt, vai vác dáo dài. Toàn những thứ han gỉ của tổ tiên đợc lão đánh bóng lại. Do đọc nhiều truyện hiệp sĩ nên l·o muèn lµm hiÖp sÜ trõ gian ¸c gióp ngêi l¬ng thiÖn. - Tëng 30 cèi xay giã lµ bän khæng lå gian ¸c..

<span class='text_page_counter'>(12)</span> víi cèi xay giã? * §Çu ãc mª muéi nh×n thÊy g× cũng liên tởng đến nhân vật, sự viÖc trong truyÖn kiÕm hiÖp. ? Thái độ của lão trớc những lời cña Xan-ch« Pan-xa? ? Lão cho mục đích của cuộc chiến đấu này là gì? * Lí tởng chiến đấu cao quí, chân chÝnh ? Trận đánh của Đôn Ki-hô-tê diễn ra nh thÕ nµo? ? Tinh thần chiến đấu? * Tinh thần chiến đấu kiên cờng dòng c¶m. ? KÕt qu¶ nh thÕ nµo? * HËu qu¶ tÊt nhiªn cña cuéc chiến đấu điên rồ, không cân sức nhng kh«ng gióp §«n Ki-h«-tª tØnh ngé. ? Trên đờng đi tiếp, ta còn thấy §«n Ki-h«-tª béc lé thªm g×?. - Bá ngoµi tai sù thËt hiÓn nhiªn mµ Xan-ch« Pan-xa đã giải thích, tự tin vào suy đoán của m×nh. C¸nh qu¹t dµi ®ang quay- c¸nh tay dµi ngo½ng cña lò khæng lå - 1 cuộc chiến đấu chính đáng, quét sạch cái gièng xÊu xa... - Khiªn che kÝn th©n, tay l¨m l¨m ngän d¸o, thóc con R«-xi-nan-tª phi th¼ng tíi; ®©m mòi gi¸o vµo cánh quạt; một mình đơng đầu với lực lợng đông gÊp béi (kh«ng c©n søc) - Ngän d¸o gÉy tan tµnh; ngêi ngùa ng· v¨ng ra xa.. - Dï bÞ ®au còng kh«ng rªn la. - Không quan tâm đến việc ăn ngủ - Thức suốt đêm để nghĩ tới tình nơng.  Hành động suy nghĩ trái ngợc với ngời bình thờng đến mức điên rồ. Đôn Ki-hô-tê quá say mê truyÖn kiÕm hiÖp thµnh hoang tëng, mª muéi. Song ngay c¶ lóc ®iªn rå nhÊt vÉn thÓ hiÖn râ lµ 1 ngêi cao thîng, trong s¹ch sèng hÕt m×nh víi quan niÖm vµ lÝ tëng hiÖp sÜ thêi trung cæ. ë thêi ? Qua phân tích em hãy nhận xét đại mới, Đôn Ki-hô-tê bơ vơ, cô đơn, làm trò cời kh¸i qu¸t vÒ nh©n vËt nµy? cho thiªn h¹. * Tãm l¹i: Tuy cã nhiÒu khÝa c¹nh - Häc sinh kh¸i qu¸t tốt đẹp nhng do ngốn quá nhiều truyÖn xÊu nªn §«n Ki-h«-tª trë thành nhân vật nực cời, đáng trách mà cũng đáng thơng. IV. Cñng cè: ? Nªu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶ Xec-van-tÐt vµ v¨n b¶n" §¸nh nhau víi cèi xay giã”. ? Nh©n vËt §«n Ki-h«-tª lµ ngêi nh thÕ nµo? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nh©n vËt nµy? V. Híng dÉn häc bµi ë nhµ: - Häc l¹i bµi cò. - Tãm t¾t ®o¹n trÝch : §¸nh nhau víi cèi xay giã. - So¹n tiÕp phÇn bµi cßn l¹i theo phÇn: §äc - HiÓu v¨n b¶n.. TuÇn 7. TiÕt 26. Ngµy so¹n: 15/10/2007 Ngµy d¹y: 20/10/2007.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Văn bản: đánh nhau với cối xay gió (Tiếp) (M.Xec-van-tÐt) A. Môc tiªu. - TiÕp tôc cho häc sinh thÊy râ tµi nghÖ cña Xec-van-tÐt trong viÖc x©y dùng cÆp nh©n vËt bất hủ Đôn Ki-hô-tê; Xan-chô Pan-xa tơng phản về mọi mặt; đánh giá đúng đắn các mặt tốt, xấu của 2 nhân vật ấy, từ đó rút ra bài học thực tiễn - Tiếp tục rèn kỹ năng đọc, kể, tóm tắt truyện, phân tích, so sánh và đánh giá các nh©n vËt trong t¸c phÈm v¨n häc. B. ChuÈn bÞ. - Giáo viên: Soan giáo án, đọc tài liệu tham khảo. - Học sinh: Soạn trớc bài ở nhà, đọc kỹ đoạn trích và mục chú thích. C.TiÕn tr×nh bµi d¹y. I. Tæ chøc líp: II. KiÓm tra: ? Em h·y nªu vµi nÐt chÝnh vÒ nhµ v¨n Xec-van-tÐt vµ trÝch ®o¹n :§¸nh nhau víi cèi xay giã. ? Hãy phân tích nhân vật Đôn Ki-hô-tê để làm sáng tỏ những hành động kì quặc của anh ta. III. Bµi míi. I. T×m hiÓu chung II. §äc - HiÓu v¨n b¶n 4. Ph©n tÝch (TiÕp) b) Nh©n vËt Xan-ch« Pan-xa - 1 b¸c n«ng d©n bÐo lïn, nhËn lµm gi¸m m· ? Dựa vào phần chú thích em hãy cho Đôn Ki-hô-tê vì hi vọng sau này bác sẽ đhình dung về nhân vật Xan-chô Pan- ợc làm thống đốc cai trị vài hòn đảo. Bác cỡi xa ? lừa mang theo bầu rợu và túi đựng thức ăn. - Ch¼ng ph¶i c¸c tªn khæng lå ®©u mµ chØ lµ c¸c cèi xay giã.  ®Çu ãc b¸c hoµn toµn tØnh t¸o ? Đôn Ki-hô-tê đánh nhau với cối - Chủ muốn tấn công, bác can ngăn xay giã, b¸c cã c¸ch nh×n nhËn vµ thái độ nh thế nào? * §Çu ãc tØnh t¸o kh«n ngoan ? Khi §«n Ki-h«-tª thua trËn? * An ñi b»ng giäng th¬ng xãt ch©n thµnh vµ hµi íc. ? Em nhËn thÊy b¸c lµ ngêi nh thÕ nµo khi §«n Ki-h«-tª dòng c¶m giao tranh? * B¸c sî h·i vµ nhót nh¸t - Tôi đã chẳng bảo ngài rằng phải cẩn thận.. trừ ? Khi chñ bÞ ®au, b¸c nãi g×? Ta hiÓu kÎ nµo ®Çu ãc còng quay cuång nh cèi xay giã g× vÒ b¸c?  Bác đã không theo chủ khi chủ giao tranh. ? Khi §«n Ki-h«-tª kh«ng ¨n kh«ng - H¬i ®au lµ rªn ngay ngủ, thức cả đêm... thì Xan-chô Pan-  thùc thµ. xa nh thÕ nµo? * B¸c ch©n thµnh vµ thùc thµ tr×nh bµy víi chñ nh÷ng thãi quen vµ tÝnh - Ngåi thËt tho¶i m¸i trªn lng lõa võa ®i võa ung dung đánh chén, ngủ một mạch... không nÕt cña m×nh. ? Bác đi theo Đôn Ki-hô-tê nhằm đủ để đánh thức bác.  thÝch ¨n uèng, ngñ tho¶i m¸i. mục đích gì? * B¸c thÝch danh väng h·o huyÒn, mục đích vừa thực dụng vừa hoang t- - Bùi tai trớc lời hứa của Đôn Ki-hô-tê. ëng. - B×nh: Con ngêi cÇn tØnh t¸o nhng - ChuyÖn ¨n ngñ lµ b×nh thêng nhng qu¸ chó kh«ng v× thÕ mµ qu¸ thùc dông, tÇm träng  tÇm thêng thêng - Häc sinh nghe, rót kinh nghiÖm..

<span class='text_page_counter'>(14)</span> 4. Tæng kÕt ? NhËn xÐt vÒ c¸ch x©y dùng 2 nh©n a. NghÖ thuËt: vËt cña truyÖn? §«n Ki-h«-tª Xan-ch« Pan-xa * C¸ch x©y dùng 2 nh©n vËt võa - Dßng dâi quÝ téc -Nguån gèc nd©n song song, vừa tơng phản, đối lập lại - Mong giúp cho - Chỉ nghĩ đến cá vừa bổ sung cho nhau toạ nên sự hấp đời nh©n m×nh dẫn, độc đáo của truyện - Mª muéi -TØnh t¸o * Hài ớc, phóng đại. - H·o huyÒn - ThiÕt thùc - Dòng c¶m - HÌn nh¸t - GÇy gß, cao lªnh - BÐo lïn l¹i ngåi ? Néi dung cña ®o¹n trÝch. khªnh cìi trªn lng trªn lng lõa cµng - Cho h/s đọc ghi nhớ. con lõa cßm lïn tÞt - NhÊn m¹nh ghi nhí. + Nghệ thuật hài ớc, phóng đại. b) VÒ néi dung ? Theo em đặc điểm tính cách nào *Ghi nhớ -SGK tr80 của mỗi nhân vật đáng khen, đáng III. Luyện tập chª nhÊt? - Häc sinh béc lé ? Bài học rút ra từ 2 tính cách này là - Con ngời muốn tốt đẹp không đợc hoang tởng g×? vµ thùc dông mµ cÇn tØnh t¸o vµ cao thîng - Sử dụng tiếng cời khôi hài để giễu cợt cái ? Em hiểu gì về nhà văn Xéc-van-téc hoang tởng và tầm thờng đề cao cái thực tế và từ 2 nhân vật nổi tiếng đó. cao thîng IV. Cñng cè: ? Nh¾c l¹i ghi nhí cña bµi. ? Phát biểu bài học cho bản thân: học đợc đặc điểm gì và rút ra kinh nghiệm nh thế nµo qua 2 nh©n vËt? ? NhËn xÐt vÒ bøc tranh, t¶, kÓ, biÓu c¶m vÒ 2 nh©n vËt V. Híng dÉn häc bµi ë nhµ: 1. §iÒn vµo b¶ng so s¸nh: Các đặc điểm so sánh §«n Ki-h«-tª Xan-ch« Pan-xa - Ch©n dung ngo¹i h×nh - Mục đích chuyến đi - Những đặc điểm tốt đáng khen - Những khuyết điểm đáng tr¸ch, chª cêi - §Æc ®iÓm tÝnh c¸ch næi bËt - Gi¶i thÝch nguyªn nh©n 2. Học thuộc ghi nhớ, tìm đọc tiểu thuyết ''Đôn Ki-hô-tê'' 3. So¹n ''ChiÕc l¸ cuèi cïng''. TuÇn 7. TiÕt 27. Ngµy so¹n: 17/10/2007 Ngµy d¹y: 24/10/2007 TiÕng ViÖt: T×nh th¸i tõ. A. Môc tiªu. - Häc sinh hiÓu thÕ nµo lµ t×nh th¸i tõ. - BiÕt sö dông t×nh th¸i tõ phï hîp víi t×nh huèng giao tiÕp. - RÌn kÜ n¨ng sö dông t×nh th¸i tõ trong gi¸o tiÕp. B. ChuÈn bÞ. - Gi¸o viªn: B¶ng phô ghi bµi tËp nhanh phÇn I - Häc sinh: t×m hiÓu bµi..

<span class='text_page_counter'>(15)</span> C.TiÕn tr×nh bµi d¹y. I. Tæ chøc líp: II. KiÓm tra bµi cò: ? Thế nào là trợ từ, thán từ? Cho 2 ví dụ ''có, những'' để phân biệt trợ từ với từ loại kh¸c. ? Có mấy loại thán từ? đặc tính ngữ pháp của chúng. ? Gi¶i bµi tËp 5, 6 (SGK- tr72) - Gi¸o viªn cho häc sinh nhËn xÐt bµi cña b¹n lµm. - Gi¸o viªn nhËn xÐt, cho ®iÓm. III.Bµi míi: I. Chøc n¨ng cña t×nh th¸i tõ 1. VÝ dô: - Cho học sinh đọc ví dụ sgk mục I - Học sinh đọc ví dụ trong SGK - Häc sinh lîc bá, so s¸nh 2. NhËn xÐt - VÝ dô a: NÕu lîc bá ''µ'' th× c©u nµy kh«ng cßn lµ ? NÕu bá tõ in ®Ëm trong c¸c c©u c©u nghi vÊn n÷a. a, b, c th× ý nghÜa cña c©u cã g× - VÝ dô b: NÕu kh«ng cã tõ ''®i'' th× c©u nµy kh«ng thay đổi không? cßn lµ c©u cÇu khiÕn n÷a. ? V× sao? - VÝ dô c: NÕu kh«ng cã tõ ''thay'' th× c©u c¶m th¸n không tạo lập đợc. ? VËy vai trß cña c¸c tõ in ®Ëm - ''µ'' lµ tõ t¹o lËp c©u nghi vÊn nµy lµ g×? - ''®i'' lµ tõ t¹o lËp c©u cÇu khiÕn * Các từ in đậm dùng để tạo câu - ''thay'' là từ tạo lập câu cảm thán nghi vÊn, cÇu khiÕn, c¶m th¸n. - ''Em chào cô'' và ''Em chào cô ạ'' đều là câu chào ? ở ví dụ d, từ ''ạ'' biểu thị sắc thái nhng câu sau thể hiện mức độ lễ phép cao hơn. t×nh c¶m g× cña ngêi nãi? * Tõ ''¹'' biÓu thÞ s¾c th¸i t×nh c¶m: lÔ phÐp, kÝnh träng cña ngêi nãi. - Häc sinh ph¸t biÓu ? Nh÷ng tõ in ®Ëm kÓ trªn lµ t×nh th¸i tõ, vËy thÕ nµo lµ t×nh th¸i tõ? - Häc sinh liÖt kª c¸c tõ t¬ng tù ? H·y t×m c¸c tõ t¬ng tù víi c¸c tõ 3. KÕt luËn in ®Ëm? Ghi nhí (tr81-SGK) - Cho học sinh đọc ghi nhớ sgk (1). Anh ®i ®i! - Gi¸o viªn treo b¶ng phô ghi bµi (2). Sao mµ l¾m nhØ nhÐ thÕ c¬ chø ? tËp nhanh: (3). Chị đã nói thế ? ? Xác định tình thái từ trong các - Gợi ý: đi1 - ĐT, đi2 - TTT; cơ chứ, c©u sau: II. Sö dông t×nh th¸i tõ 1. VÝ dô 2. NhËn xÐt - B¹n cha vÒ µ? (hái th©n mËt, b»ng vai nhau) ? Các tình thái từ in đậm đợc dùng - Thầy mệt ạ ? (hỏi kính trọng, ngời dới đối với ngtrong những hoàn cảnh giao tiếp ời trên) - B¹n gióp t«i mét tay nhÐ ! (cÇu khiÕn, th©n mËt, kh¸c nhau nh thÕ nµo? b»ng vai) - B¸c gióp ch¸u mét tay ¹ ! (cÇu khiÕn, kÝnh träng, lễ phép, ngời dới đối với ngời trên) - Chó ý hoµn c¶nh giao tiÕp - Nam häc bµi µ ? ? Khi sö dông t×nh th¸i tõ cÇn chó - Nam häc bµi nhÐ ! - Nam häc bµi ®i ! ý ®iÒu g×? * Tuú tõng hoµn c¶nh giao tiÕp, ta - Nam häc bµi h¶ ? - Nam häc bµi ? sö dông t×nh th¸i tõ cho phï hîp - Bµi tËp: Cho mét th«ng tin sù 3. KÕt luËn kiÖn: ''Nam häc bµi'' dïng t×nh th¸i - Häc sinh ph¸t biÓu từ để thay đổi sắc thái ý nghĩa của * Ghi nhớ.(tr81-SGK) III. LuyÖn tËp c©u trªn. ? Qua t×m hiÓu trªn em rót ra kÕt 1. Bµi tËp 1 a. Em thÝch trêng nµo th× thi vµo... luËn c¸ch sö dông t×nh th¸i tõ ..

<span class='text_page_counter'>(16)</span> - Cho học sinh đọc ghi nhớ. - Gi¸o viªn nhÊn m¹nh ghi nhí. ? Trong các câu đã cho, từ nào là t×nh th¸i tõ, tõ nµo kh«ng ph¶i lµ t×nh th¸i tõ?. ? Gi¶i thÝch ý nghÜa cña c¸c t×nh thái từ in đậm trong các câu đã cho?. §T b. Nhanh lªn nµo, anh em ¬i ! (CK) TTT c. Làm nh thế mới đúng chứ ! (CT) TTT d. Tôi đã khuyên... chứ có phải không đâu. TT e. Cøu t«i víi. (CK) TTT g. Nã ®i ch¬i víi b¹n tõ s¸ng. QHT h. Con cò ở đằng kia. CT i. Nã thÝch h¸t d©n ca NghÖ TÜnh kia. TTT 2. Bµi tËp 2: a. chø: nghi vÊn, dïng trong trêng hîp ®iÒu muèn hỏi đã ít nhiều khẳng định. b. chứ: nhấn mạnh điều vừa khẳng định cho là không thể khác đợc. c. : hỏi, với thái độ phân vân. d. nhỉ: thái độ thân mật g. vậy: thái độ miễn cỡng. h. cơ mà: thái độ thuyết phục. 3. Bµi tËp 3: - Học sinh đặt câu + Chó ý: CÇn ph©n biÖt t×nh th¸i tõ ''mµ'' víi quan hệ từ''mà'', tình thái từ ''đấy'' với chỉ từ ''đấy'', tình th¸i tõ ''th«i'' víi §T ''th«i'', t×nh th¸i tõ ''vËy'' víi đại từ ''vậy''. ? §Æt c©u víi c¸c t×nh th¸i tõ mµ, đấy, chứ lị, thôi, cơ, vậy? IV. Cñng cè: - ThÕ nµo lµ t×nh th¸i tõ ? C¸ch sö dông t×nh th¸i tõ? - Khi sö dông t×nh th¸i tõ cÇn chó ý ph©n biÖt víi c¸c lo¹i tõ nµo ? V. Híng dÉn häc bµi ë nhµ: - Häc thuéc 2 ghi nhí trong SGK - Lµm bµi tËp 4, 5 (tr83-SGK) ; Híng dÉn häc sinh lµm bµi tËp 1(LuyÖn tËp -tr28) - Xem trớc bài ''Chơng trình địa phơng'' (phần Tiếng Việt) TuÇn 7 TiÕt 28 Ngµy so¹n: 18/10/2007 Ngµy d¹y: 25/10/2007 TËp lµm v¨n: LuyÖn tËp viÕt ®o¹n v¨n tù sù. kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m. A. Môc tiªu. - Häc sinh th«ng qua thùc hµnh biÕt c¸ch vËn dông sù kÕt hîp c¸c yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m khi viÕt mét ®o¹n v¨n tù sù . - Cã ý thøc luyÖn tËp c¸ch viÕt v¨n tù sù cho hay cã hiÖu qu¶. - RÌn kÜ n¨ng viÕt v¨n tù sù kÕt hîp víi miªu t¶ vµ tù sù. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: Híng dÉn häc sinh lµm bµi tËp 1 phÇn luyÖn tËp. - Häc sinh: lµm bµi tËp 1 (ë nhµ) C.TiÕn tr×nh bµi d¹y. I. Tæ chøc líp: II. KiÓm tra bµi cò: ? Khi viết bài văn tự sự, ngời ta làm thế nào để bài văn sinh động ? Lµm bµi tËp 2 SGK tr74..

<span class='text_page_counter'>(17)</span> - Gi¸o viªn cho häc sinh nhËn xÐt bµi cña b¹n lµm. - Gi¸o viªn nhËn xÐt, cho ®iÓm. III.Bµi míi: I. Từ sự việc và nhân vật đến đoạn văn tự sự cã yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m 1. VÝ dô - Học sinh đọc các ví dụ trong SGK - Sự việc: đánh vỡ lọ hoa đẹp, giúp bà cụ qua đtr83 êng, nhËn mãn quµ bÊt ngê 2. NhËn xÐt ? Nªu c¸c sù viÖc chÝnh trong 3 vÝ - Lùa chän sù viÖc chÝnh + Sự việc có đối tợng là đồ vật dô trªn? ? Nh vậy để xây dựng đoạn văn tự + Sự việc có đối tợng là con ngời. + Sù viÖc mµ con ngêi lµ chñ thÓ tiÕp nhËn. sù th× viÖc ®Çu tiªn lµ g×? * Lùa chän sù viÖc chÝnh: lµ 1 hay - Sù viÖc lµ 1 hay nhiÒu c¸c hµnh vi, hµnh nhiều các hành vi, hành động...đã động...đã xảy ra cần đợc kể lại một cách rõ ràng, xảy ra cần đợc kể lại một cách rõ mạch lạc để những ngời khác cùng đợc biết ràng, mạch lạc để những ngời khác - Ngời kể ở ngôi thứ nhất, số ít: tôi, mình, tớ, em, cùng đợc biết anh, chÞ, xng tªn. - Ng«i thø nhÊt sè nhiÒu: Chóng t«i, chóng ta, ? Khi kÓ l¹i c¸c sù viÖc trªn, ta cÇn chóng m×nh,... xác định ngôi kể nh thế nào? - Ngôi thứ nhất gián tiếp: tác giả giấu mình để cho nh©n vËt chÝnh kÓ chuyÖn (C¸i bµn tù truyÖn) - Lùa chän ng«i kÓ + Nhân vật chính là chủ thể của hành động hoặc là 1 trong những ngời chứng kiến sự việc đã xảy ? VËy yÕu tè thø 2 lµ g×? ra *Lùa chän ng«i kÓ (nh©n vËt chÝnh) - Khëi ®Çu: cã thÓ lµ c¶m tëng, nhËn xÐt, hµnh ?Em hiểu thế nào là nhân vật chính? động... + Em ngồi thẫn thờ trớc cái lọ hoa đẹp vừa bị vỡ tan...Chỉ vì 1 chút vội vàng mà em đã phải trả giá ? Khi kÓ vÝ dô a, em sÏ b¾t ®Çu tõ b»ng sù tiÕc nuèi. ®©u? HoÆc: Huþch mét c¸i, em bÞ vÊp ng· kh«ng sao gợng lại đợc, cái lọ hoa đẹp trên tay em văng ra * Xác định thứ tự kể: vµ vì tan. *Khëi ®Çu cã thÓ lµ c¶m tëng, nhËn - DiÔn biÕn: KÓ l¹i sù viÖc mét c¸ch chi tiÕt, cã xét, hành động. xen kÏ miªu t¶ vµ biÓu c¶m. + Vì thµnh tõng m¶nh lín cã thÓ g¾n l¹i b»ng keo hoÆc vì vôn. + Ng¾m nghi¸, m©n mª nh÷ng m¶nh vì cã hoa ? DiÔn biÕn nh thÕ nµo? văn đẹp. + Thu dän, nhÆt nh¹nh c¸c m¶nh vì. * + DiÔn biÕn: KÓ l¹i sù viÖc mét + C¸c sù viÖc cã liªn quan: bè, mÑ, anh, chÞ em... c¸ch chi tiÕt, cã xen kÏ miªu t¶ vµ vÒ vµ chøng kiÕn. biÓu c¶m. - KÕt thóc: + Suy nghĩ, cảm xúc của bản thân hoặc thái độ, t×nh c¶m cña ngêi th©n, b¹n bÌ sau khi sù viÖc x¶y ra. - KÕt thóc: + Suy nghĩ, cảm xúc của bản thân hoặc thái độ, ? Sù viÖc kÕt thóc ra sao? t×nh c¶m cña ngêi th©n, b¹n bÌ sau khi sù viÖc x¶y ra. * KÕt thóc: C¶m xóc cña b¶n th©n, + Bµi häc kinh nghiÖm vÒ tÝnh cÈn thËn. bµi häc kinh nghiÖm. - Häc sinh kh¸i qu¸t. ? Vậy yếu tố thứ 3 là gì? (yêu cầu - Xác định các yếu tố miêu tả và biểu cảm dùng häc sinh nh¾c l¹i.) trong ®o¹n v¨n Ví dụ tả: lọ hoa đẹp nh thế nào, hình dáng màu ? Bíc thø t lµ g×? sắc, chất liệu, vẻ đẹp của lọ hoa. + Suy nghÜ, t×nh c¶m, sù ngìng mé, sù nuèi tiÕc Ví dụ tả lọ hoa đẹp nh thế nào ? vµ ©n hËn.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> ? Biểu cảm: Khi làm vỡ, thái độ, t×nh c¶m cña em ra sao? ? VËy yÕu tè miªu t¶, biÓu c¶m cã vai trß g×? ? Khi ®a vµo v¨n tù sù ta cÇn chó ý ®iÓm g×? * Xác định yếu tố miêu tả và biểu cảm trong ®o¹n v¨n tù sù, cã vai trß bæ trî cho sù viÖc vµ nh©n vËt chÝnh. ? Sau khi xác định đợc các bớc trên th× bíc cuèi cïng lµ g×?. ? Kh¸i qu¸t l¹i qui tr×nh x©y dùng ®o¹n v¨n tù sù gåm mÊy bíc, nhiÖm vô cña mçi bíc?. ? Nhập vai ông giáo để kể lại sự viÖc: L·o H¹c b¸o tin b¸n chã víi vÎ mÆt vµ t©m tr¹ng ®au khæ?. - Gäi häc sinh tr×nh bµy ®o¹n v¨n đã chuẩn bị. - Gäi häc sinh nhËn xÐt. - Giáo viên đánh giá. - YÕu tè miªu t¶, biÓu c¶m lµm cho sù viÖc trë nên gần gũi, sinh động. - C¸c yÕu tè miªu t¶, biÓu c¶m cã thÓ nhiÒu hay Ýt nhng nã chØ cã vai trß bæ trî cho sù viÖc vµ nh©n vËt chÝnh. - ViÕt thµnh ®o¹n v¨n + Xác định cấu trúc đoạn văn: diễn dịch, qui nạp, song hµnh. + ViÕt c©u më ®o¹n vµ c¸c c©u khai triÓn theo cÊu trúc đã chọn. + L¾p r¸p c©u më ®o¹n víi c¸c c©u khai triÓn. + KiÓm tra tÝnh liªn kÕt, m¹ch l¹c cña ®o¹n v¨n 3. KÕt luËn - Häc sinh kh¸i qu¸t l¹i c¸c bíc trªn. II. LuyÖn tËp 1. Bµi tËp 1 VD: T«i ®ang ngåi nghÜ ngîi vÈn v¬ vÒ nh÷ng ngời hang xóm đang sống quanh tôi, trong đó có l·o H¹c. L·o sèng ©m thÇm trong c¶nh tóng quÉn và trong cả sự chờ đợi vô vọng đứa con trai duy nhất đã đi xa. Bỗng lão Hạc dặng hắng bớc vào. T«i mØm cêi: - Thiêng thật ! Tôi đang nghĩ đến lão đấy ? Lão H¹c lÆng lÏ ngåi xuèng c¸i ghÕ gç äp Ñp cña nhµ t«i, buån b· nãi: - Cậu Vàng đi đời rồi ông giáo ạ ! T«i ng¹c nhiªn hái l¹i: - L·o yªu quý con Vµng l¾m c¬ mµ? - Th× vÉn yªu, nhng vÉn ph¶i b¸n! C¸i sè kiÕp nã vµ c¶ t«i n÷a th× cã g× kh¸c nhau ®©u, h¶ «ng gi¸o. T«i lÈm bÈm: - Không thể nào tin đợc! - T«i b¸n thËt råi. Hä võa b¾t nã vµ mang ®i... L·o H¹c bá löng c©u nãi, cêi mµ miÖng cø mÐo xÖch ®i, níc m¾t lng trßng ... T«i còng c¶m thÊy nghẹn ngào và chỉ muốn ôm chầm lấy lão để khãc oµ lªn cho v¬i bít nh÷ng day døt, bøc bèi trong lßng. T«i chît nghÜ c¸i viÖc t«i ph¶i b¸n ®i 5 quyÓn s¸ch thËt lµ v« nghÜa nÕu so s¸nh nã víi nỗi đau của lão Hạc. Tôi chỉ mất 5 đồ vật, còn lão H¹c th× mÊt ®i mét ngêi b¹n t×nh nghÜa biÕt chõng nµo! L·o sÏ sèng ra sao trong nh÷ng ngµy tháng cô đơn còn lại trong tâm trạng đầy những mÆc c¶m ©n hËn d»n vÆt? T«i bçng thÊy th¬ng l·o quá, nhng chẳng biết nên động viên an ủi lão nh thÕ nµo nªn chØ nãi mét c©u vu v¬ cho cã chuyÖn: - ThÕ nã cho b¾t µ ? Nghe tôi hỏi, lão Hạc bỗng giật thót, đôi mắt l·o dêng nh thÊt thÇn g¬ng mÆt t¸i nhît co róm lại đầy vẻ đau đớn, nhẫn nhục. Lão rũ đầu xuống vµ «m mÆt bËt khãc hu hu.. IV. Cñng cè: ? Em h·y nªu c¸c bíc x©y dùng ®o¹n v¨n tù sù kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m V. Híng dÉn häc bµi ë nhµ: - Nắm đợc các bớc xây dựng đoạn văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm - Lµm bµi tËp 2 trong SGK tr84.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> - §äc thªm ®o¹n v¨n 1, 2 trong SGK tr84; 85; xem tríc bµi ''LËp dµn ý cho bµi v¨n tù sù kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m"..

<span class='text_page_counter'>(20)</span>