Tài liệu Phân tích các khâu của quá trinh tái sản xuất xã hội ppt

Câu 3: Phân tích các khâu của quá trinh tái SX xã hội và MQH của chúng. Ý nghĩa
của việc nghiên cứu này đối với chủ doanh nghiệp SX kinh doanh?
Các khâu của quá trình tái SX xã hội: bao gồm 4 khâu: sản xuất – phân phối – trao đổi –
tiêu dùng.
Mỗi khâu của quá trình tái SX có vai trò, vị trí riêng mà các khâu khác không thể thay thế
được, song giữa chúng có mối quan hệ hữu cơ với nhau. Trong đó, SX đóng vai trò quyết
định, còn phân phối – trao đổi – tiêu dùng đóng vai trò phụ thuộc vào SX.
- MQH giữa sản xuất và tiêu dùng: SX và tiêu dùng có MQH chặt chẽ với nhau: không có
SX thì không có tiêu dùng, nhưng không có tiêu dùng thì cũng chẳng có SX, vì trong
trường hợp đó SX sẽ không có mục đích.
+ SX là khâu mở đầu, trực tiếp tạo ra của cải vật chất phục vụ cho tiêu dùng. SX giữ vai
trò quyết định đối với tiêu dùng vì SX tạo ra sản phẩm đối với tiêu dùng, chất lượng của
SX quyết định chất lượng và phương thức tiêu dùng
+ Tiêu dùng là khâu cuối cùng của quá trình tái SX. Tiêu dùng có 2 loại: tiêu dùng cho
SX và tiêu dùng cho cá nhân. Chỉ khi nào sản phẩm đi vào tiêu dùng, được tiêu dùng thì nó
mới hoàn thành chức năng là sản phẩm. Tiêu dùng tạo ra nhu cầu và mục đích cho sản
phẩm
Trong nền kinh tế thị trường, người tiêu dùng là “thượng đế”, là một căn cứ quan
trọng để xác định khối lượng, cơ cấu, chất lượng sản phẩm XH. Sự phát triển về đa dạng
của người tiêu dùng là động lực của sự phát triển SX. Như vậy, với tư cách là mục đích,
động lực của SX, tiêu dùng có tác động trở lại đối với SX
- MQH giữa SX và phân phối:
+ Phân phối: bao gồm phân phối cho SX và phân phối cho tiêu dùng cá nhân
+) Phân phối cho SX: là sự phân chia các yếu tố SX như: LĐ, tiền vốn, TLSX cho
các ngành, các đơn vị SX khác nhau để tạo ra sản phẩm.
* Nếu xét một chu kỳ SX riêng biệt: thì sự phân phối trước SX, quyết định quy mô và cơ
cấu SX. * Nhưng xét trong tính chất vận động liên tục của SX thì nó thuộc về quá trình SX, do
SX quyết định
+) Phân phối cho tiêu dùng: là sự phân chia sản phẩm cho các cá nhân tiêu dùng
theo tỷ lệ đóng góp của học cho XH. Sự phân phối này là kết quả trực tiếp của SX, do SX
quyết định, vì người ta chỉ có thể phân phối những cái đã được SX tạo ra.

+ Sản xuất: quyết định phân phối trên các mặt: số lượng và chất lượng sản phẩm;
Quy mô và cơ cấu SX quyết định quy mô và cơ cấu của phân phối; QH SX quyết định QH
phân phối.
Phân phối cũng tác động trở lại SX: Nếu QH phân phối tiến bộ, phù hợp sẽ tạo
động lực mạnh mẽ thúc đẩy SX phát triển. Ngược lại, QH phân phối không phù hợp sẽ kìm
hãm sự phát triển của SX.
- MQH giữa SX và trao đổi:
+ Trao đổi: bao gồm việc mua, bán các yếu tố đầu vào và đầu ra của SX.
* Trao đổi là một khâu trung gian của quá trình SX, phân phối với tiêu dùng.
* Trao đổi là sự kế tiếp của phân phối, đem lại cho cá nhân những sản phẩm phù hợp với yêu cầu của
mình.
Cường độ trao đổi, tính chất phổ biến cũng như hình thái trao đổi là do sự phát
triển và kết cấu của SX quyết định. Song, trao đổi cũng có tác động trở lại đối với SX và
tiêu dùng, có thể thúc đẩy hoặc cản trở SX và tiêu dùng.
Tóm lại: Sản xuất – phân phối – trao đổi – tiêu dùng thành một thể thống nhất của quá
trình tái SX. Chúng có MQH biện chứng với nhau, trong đó SX là gốc, là cơ sở, là tiền đề,
đóng vai trò quyết định; tiêu dùng là động lực, là mục đích của SX; phân phối và trao đổi
là những khâu trung gian và tác động mạnh mẽ đến SX và tiêu dùng.
Ý nghĩa của việc nghiên cứu các khâu của quá trình tái SX đối với chủ doanh nghiệp SX
kinh doanh:
Trong quá trình SX kinh doanh, các doanh nghiệp cần phải biết giải quyết tốt MQH
giữa các khâu của quá trình tái SX. Phân phối, tiêu dùng phải dựa trên cơ sở phát triển SX,
đồng thời phải giải quyết tốt phân phối và tiêu dùng để thúc đẩy SX phát triển. Phát triển
SX phải gắn với việc mở rộng thị trường để thực hiện tốt các sản phẩm đầu vào và đầu ra
cho doanh nghiệp.