(Sáng kiến kinh nghiệm) những sai lầm thường mắc trong giai đoạn giậm nhảy của nhảy xa ưỡn thân

SỞ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO VĨNH PHÚC
TRƯỜNG THPT YÊN LẠC
=====***=====

BÁO CÁO KẾT QUẢ
NGHIÊN CỨU, ỨNG DỤNG SÁNG KIẾN
Tên sáng kiến: Những sai lầm thường mắc trong giai
đoạn giậm nhảy của nhảy xa ưỡn thân

Tác giả sáng kiến: Đường Quang Thịnh
Tổ bộ môn: Ngoại ngữ - Thể dục - GDCD

Mã sáng kiến:

Vĩnh Phúc, năm 2020


CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
ĐƠN ĐỀ NGHỊ
CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN CẤP CƠ SỞ
Kính gửi: Hội đồng sáng kiến cấp cơ sở
Tên tôi là: Đường Quang Thịnh
Chức vụ: Giáo viên.
Đơn vị: Trường THPT Yên Lạc.
Điện thoại: 0981866941
Tôi làm đơn này trân trọng đề nghị Hội đồng sáng kiến cấp cơ sở xem xét và
công nhận sáng kiến cấp cơ sở cho tôi đối với sáng kiến/ các sáng kiến đã được Hội
đồng Sáng kiến cơ sở công nhận sau đây:
Tên sáng kiến:
Những sai lầm thường mắc trong giai đoạn

giậm nhảy của nhảy xa ưỡn thân.
( Có báo cáo. Báo cáo kết quả nghiên cứu, ứng dụng sáng kiến kèm theo)
Tôi xin cam đoan mọi thông tin nêu trong đơn là trung thực, đúng sự thật, khơng
xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ của nguời khác và hoàn toàn chịu trách nhiệm về
thông tin đã nêu trong đơn.
Xác nhận cuả Thủ trưởng đơn vị
( Ký tên, đóng dấu)

Yên Lạc, ngày 16 tháng 2 năm 2020
Người nộp đơn

Đường Quang Thịnh


MỤC LỤC
A. Phần mở đầu……………………………………………………..……….1
1. Lời giới thiệu ………………………………………………………….….1
2. Tên sáng kiến………………………. ………………………………….…1
3. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến……………………………………………….1
4. Ngày sáng kiến được áp dụng……………………………………………..1
5. Mô tả bản chất sáng kiến…………………………………………………..1
5.1 Phần I Đặt vấn đề……………………………………………………...…2
51.1. Lý do chọn đề tài…...…………………………………………………..2
5.1.2. Mục đích của đề tài….……………………………………………....... 3
5.2. Phần II Giải quyết vấn đề.…………………………………………….... 3
5.2.1Những yếu tố ảnh hưởng quyết định đến độ xa của nhảy xa ưỡn thân…4
5.2.2 Nguyên lý kỹ thuật của giai đoạn trong nhảy xa ưỡn thân……………. 4
5.2.3 Quy luật hình thanh kỹ năng kỹ sảo vận động………………………… 5
52.4 Nghiên cứu tìm hiểu những sai lầm thường mắc trong giai đoạn giậm
nhảy của nhảy xa ưỡn thân……………………………………………………10

5.2.5 Áp dụng các bài tập nhằm sửa chữa những sai lầm trong nhảy xa ưỡn thân
của HSPT vào thực tiễn…………………………………………………12

5.3 Phần III Kết luận ………………………………………………………… 12
5.3.1 Kết luận chung…………………………………………………………. 12
5.3.2 Kiến nghị ……………………………………………………………….13
5.3.3 Tài liệu tham khảo……………………………………………………....14
6. Những thông tin cần bảo mật……………………………………………... 15
7. Các điều kiện áp dụng sáng kiến………………………………………….. 15
8. Đánh giá lợi ích thu được…………………………………………………. 15
9. Đánh giá lợi ích thu được của tác giả……………………………………… 16
10. Đánh giá lợi ích thu được của tổ chức, cá nhân………………………….. 17
11. Danh sách các đối tượng đã tham gia áp dụng thử sáng kiến…………… 17


PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lời giới thiệu
- Giáo dục thể chất là một bộ phận hữu cơ của nền giáo dục quốc dân.
Giáo dục thể chất đóng vai trị hết sức quan trọng trong nền giáo dục chung.
Mục tiêu của giáo dục thể chất nhằm tăng cường thể chất, nâng cao trình độ thể
dục thể thao, làm phong phú đời sống tinh thần cho nhân dân, góp phần tích cực
vào sự nghiệp nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài để xây
dựng và bảo vệ Tổ quốc. Giáo dục thể chất cịn có tác dụng tích cực trong việc
giáo dục đạo đức, giáo dục trí tuệ, giáo dục óc thẩm mỹ sáng tạo cho các thế hệ
thanh - thiếu niên. Giáo dục thể chất được thể hiện thông qua các môn thể dục
thể thao. Một trong những mơn đó là mơn nhảy xa. Nhảy xa là một mơn thể thao
đóng vai trị quan trọng trong việc phát triển con người, đó là:
+ Sự phát triển các tố chất chuyên môn như sức mạnh tốc độ, sức bền, sự
khéo léo...
+ Sự phát triển các tố chất tâm lý như tính kiên trì, bền bỉ, lịng dũng cảm.

+ Phát triển thể lực chung và sức khoẻ cho con người.
2. Tên sáng kiến: Những sai lầm thường mắc trong giai đoạn
giậm nhảy của nhảy xa ưỡn thân
3. Lĩnh vực áp dụng:
- Sáng kiến này được áp dụng trực tiếp vào giảng dạy bộ môn Giáo dục thể chất
Khối 11 Phần nhảy xa uỡn thân.
4. Ngày áp dụng sáng kiến:
- Ngày áp dụng sáng kiến: Ngày 10/12/2019 Môn Thể dục - bậc THPT.
- Vấn đề mà sáng kiến giải quyết: Giúp học sinh nhìn thấy được những sai
lầm thường mắc ở giai đoạn giậm nhảy của nhảy xa kiểu ưỡn thân, từ đó đưa ra
những biện pháp khắc, sửa chữa và từng bước nâng cao thành tích.
5. Mơ tả bản chất của sáng kiến:
- Về nội dung của sáng kiến:
Nội dung đề tài này được chia thành:

1


Phần I. ĐẶT VẤN ĐỀ
A. Lý do chọn đề tài
B. Mục đích của đề tài
Phần II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1.Những yếu tố ảnh hưởng quyết định đến độ xa của nhảy xa ưỡn thân ;
2. Nguyên lý kỹ thuật của giai đoạn trong nhảy xa ưỡn thân.
3. Quy luật hình thành kỹ năng kỹ xảo vận động.
4.Nghiên cứu tìm hiểu những sai lầm thường mắc trong giai đoạn giậm nhảy
của nhảy xa ưỡn thân.
Phần III. KẾT LUẬN
TÀI KIỆU THAM KHẢO
Phần I. ĐẶT VẤN ĐỀ

A. Lý do chọn đề tài
- Nhảy xa là một môn thể thao thông dụng, được đưa vào giảng dạy chính thức
trong trường phổ thơng và thi đấu trong ĐH TDTT được ưa thích trên tồn thế
giới.
+Để có thể nhảy xa đạt được thành tích tốt nhất, phát huy được hết khả năng
sức mạnh, sức bền khéo của con người thì phải thực hiện tốt các giai đoạn kỹ
thuật của nhảy xa mà một trong những giai đoạn đóng vai trị quyết định trong
nhảy xa ưỡn thân đó là giai đoạn giậm nhảy. ở giai đoạn này học sinh THPT
thường xuyên mắc lỗi, dẫn đến thành tích nhảy xa cịn chưa tốt, chưa đạt u
cầu. Do đó việc tìm ra được những sai lầm mà học sinh thường mắc là điều rất
cần thiết.
+ Khi tìm ra được những sai lầm, những nguyên nhân dẫn tới các em giậm
nhảy sai, sẽ tìm ra được những cách thức, phương pháp tập tập luyện giúp các
em sửa chữa những kỹ thuật cịn chưa đúng, nhằm đạt được thành tích cao nhất
có thể.
+Việc tìm ra các biện pháp sửa chữa các động tác sai là rất cần thiết. Khi thực
hiện những giai đoạn đầu của nhảy xa ưỡn thân, các em rất khó thực hiện đủ các
yêu cầu kỹ thuật, then chốt kỹ thuật, do đó các em vẫn chưa có cảm giác về cơ
bắp, về không gian, thời gian. Do vậy việc phát hiện ra các động tác sai, nguyên

2


nhân dẫn tới sai lầm đó là nhiệm vụ và năng lực của người thầy giáo giảng dạy
môn giáo duc thể chất.
B. Mục đích của đề tài.
1. Nắm được đúng đắn và chính xác nguyên lý kỹ thuật của nhảy xa ưỡn thân
gồm bốn giai đoạn:
+ Giai đoạn chạy đà và chuẩn bị giậm nhảy.
+ Giai đoạn giậm nhảy.

+ Giai đoạn trên không.
+ Giai đoạn rơi xuống đất.
2. Thông qua tìm hiểu thực tiễn ở trường THPT Yên Lạc, tìm ra được những
nguyên nhân, sai lầm mà học sinh thường mắc phải trong giai đoạn giậm nhảy
của nhảy xa kiểu ưỡn thân.
3. Thông qua các sai lầm mà học sinh thường mắc, tìm ra được những biện
pháp, cách thức, phương pháp luyện tập có hiệu quả nhất để sửa chữa những sai
lầm trong giai đoạn giậm nhảy của học sinh nhằm nâng cao thành tích và phát
huy hết khả năng của các em.
4. Đem áp dụng các bài tập vào thực tiễn, lấy 2 lớp thực nghiệm và một lớp đối
chứng. Cho các em tập luyện thử, từ đó tìm ra được những cách giảng dạy
những bài tập có hiệu quả nhất để áp dụng với học sinh.
5. Thông qua thực tiễn, rút ra được những kết luận cần thiết nhất. Những đề
xuất phục vụ vào công tác giảng dạy và huấn luyện các em học sinh THPT.
Phần II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ

Để tìm hiểu những nguyên nhân mà học sinh THPT thường mắc trong
giai đoạn giậm nhảy của nhảy xa ưỡn thân. Chúng ta cùng đi vào tìm hiểu
nguyên lý kỹ thuật của giai đoạn giậm nhảy và những yếu tố ảnh hưởng quyết
định đến độ xa của nhảy xa ưỡn thân và các quy luật hình thành nên kỹ năng kỹ
tập phù hợp có hiệu quả trong giai đoạn giậm nhảy của nhảy xa.

3


1 Những yếu tố ảnh hưởng quyết định đến độ xa của nhảy xa ưỡn thân ;
Theo cơ học, một vật được bắn trong chân bay với vận tốc ban đầu V 0 , góc độ
bay hợp với mặt phằng nằm ngang là ỏ thì góc độ bay xa S được tính theo cơng
thức :
V02 sin2ỏ

S=
g
Trong đó:
g là gia tốc rơi tự do = 9,18 m / s2
V0 là tốc độ bay ban đầu.
ỏ là góc độ bay.
S là độ bay xa của vật thể.
Trong thực tế của môn nhảy xa. Muốn đưa được cơ thể muốn vượt qua khoảng
xa nhất là phải đưa được tổng trọng tâm cơ thể bay được một khoảng cách xa
nhất . Vì quỹ đạo bay xa này quyết định độ cao của lần nhảy.
Vì vậy độ bay xa của tổng trọng tâm cơ thể trong mơn nhảy xa được tính theo
cơng thức trên. có nghĩa là độ bay xa của tổng trọng tâm cơ thể phụ thuộc vào
bình phương tốc độ bay ban đầu và sin 2 lần góc độ bay.
(g là hằng số) . Cho nên yếu tố V 0 và ỏ là 2 yếu tố quyết định tới tốc độ bay xa
của lần nhảy.
2. Nguyên lý kỹ thuật của giai đoạn trong nhảy xa ưỡn thân.
Trên cơ sở giữ vững và lợi dụng tốc độ lằm ngang , tạo ra tốc độ thẳng đứng
để tốc độ bay ban đầu (Vo) lớn nhất và góc độ bay α hợp lý.
2.1. Thời kỳ đưa đặt chân giậm.
Đây là bước cuối cùng trong kỹ thuật chạy đà . Xong chạy đà và giậm
nhảy có quan hệ mật thiết với nhau . Vì vậy khi phân tích giai đoạn giậm nhảy
người ta phải phân tích cả thời kỳ đưa đặt chân giậm nhảy để làm nền tảng cơ sở
cho giai đoạn giậm nhảy.
4


2.2. Kỹ thuật hoãn xung.
Khi chân giậm đặt vào điểm giậm nhảy, do tốc độ thu được trong quá
trình chạy đà, chân giậm nhảy được gấp lại ở khớp gối khoảng 130 o - 1350 với

mục đích:
+ Giảm chấn động khi chân giậm đặt thẳng vào điểm giậm
+ Làm căng các nhóm cơ phía trước và sau đùi, sau cẳng chân hay nói
chung là duỗi các khớp hơng, gối, cổ chân.
2.3. Thời kỳ giậm nhảy.
Sau khi trọng tâm cơ thể vượt qua điểm chống đỡ là bắt đầu động tác
giậm nhảy . Nhanh chóng duối thẳng hết các khớp hơng, gối, cổ chân . Góc độ
giậm nhảy từ 700 – 750 . Song song với chân giậm là sự đá lăng tích cực của
chân lăng . Đùi chân lăng tích cực lăng mạnh ra trước và lên trên . Cẳng chân
thả lỏng gần như vng góc với đùi . Lúc đùi chân lăng song song với mặt đất
cũng là lúc kết thúc giậm nhảy, chân giậm dời khỏi mặt đất.
3. Quy luật hình thành kỹ năng kỹ xảo vận động.
3.1. Kỹ năng vận động
Là các động tác được hình thành trong cuộc sống, do tập luyện. Để trở
thành kỹ năng cần có một thời gian khá dài để tập luyện nhiều lần thành thạo
động tác đó. Cịn kỹ xảo vận động là sự điều khiển động tác một cách tự động
hố cao. Chỉ khi nào hình thành được kỹ năng một cách thành thạo và tự động
hoá mới trở thành kỹ xảo.
Kỹ năng, kỹ xảo vận động đều được hình thành trong quá trình học tập và
rèn luyện của học sinh THPT. Ban đầu khi mới học các động tác kỹ năng cịn
yếu, kỹ xảo cịn chưa có. Trong q trình tập luyện các động tác được lặp đi lặp
lại nhiều lần, các động tác trở lên thành thạo. Nhiều lần như vậy, sự vận động sẽ
chuyển thành tự động hố những động tác dần dần đạt độ chính xác cao, chuẩn
mực, khơng có động tác thừa. Lúc đó kỹ năng đã trở thành kỹ xảo. Khi thực hiện
các động tác không cần độ chú ý cao và đôi khi không cần tới sự tham gia của ý
thức.

5

Tuy nhiên, kỹ xảo chỉ thực sự bền vững khi các động tác được thực hiện
chính xác, chuẩn mực kỹ thuật. Nếu khi hình thành được kỹ xảo của một động
tác nào đó mà động tác đó sai kỹ thuật thì việc sửa chữa động tác sai sẽ gặp rất
nhiều khó khăn. Chính vì vậy người dạy phải thường xun theo dõi, điều chỉnh
và sửa chữa những động động tác sai, những động tác thừa cho người tập.
3.2. Trong quá trình học tập động tác để hình thành được kỹ năng, kỹ xảo vận
động cần phải trải qua các giai đoạn sau:
+ Giai đoạn lan toả.
Đây là giai đoạn hình thành mối liên hệ giữa trung khu vận động với sự
hiểu biết về hình tượng, biểu tượng của động tác. ở giai đoạn này người học mới
hình thành được những khái niệm mở đầu về động tác, những nắm bắt bước đầu
về kỹ thuật. Trong giai đoạn này hưng phấn lan toả chưa phân biệt được đúng sai
của động tác chính vì thế mà các sai lầm thường xảy ra trong giai đoạn này.
Chính vì vậy mà người giáo viên phải có biện pháp sửa chữa kịp thời những sai
lầm mà học sinh mắc phải ngay từ đầu để tránh những kỹ thuật động tác sai hoặc
thừa. Nếu giáo viên không sửa chữa uốn nắn kịp thời những sai lầm kỹ thuật của
các em thì khi sửa chữa sẽ gặp nhiều khó khăn và mất rất nhiều cơng sức.
+Giai đoạn ức chế phân biệt.
Khi đã hình thành được những biểu tượng, hình tượng của động tác, người
học đã phân biệt được động tác đúng và động tác sai. Lúc này khái niệm về động
tác đã được hình thành. Người học có thể thực hiện được động tác mặc dù chưa
chuẩn xác và thành thục. Do đó ở giai đoạn này cần phải cho các em tập luyện
thường xuyên, liên tục. Cho các em lặp đi lặp lại các động tác nhiều lần để có
thể chuyển sang được giai đoạn tự động hoá.
+ Giai đoạn tự động hoá.
Sau khi thực hiện động tác lặp đi lặp lại nhiều lần và trở lên thành thục.
Lúc này động tác đã đạt độ chính xác cao. Học sinh có thể thực hiện một cách dễ
dàng, tiết kiệm được sức lực mà khơng cần có sự tham gia của ý thức.
Như vậy quá trình học tập động tác phải được diễn ra từ từ, từ đơn giản
đến phức tạp, từ thấp đến cao và phải được diễn ra thường xuyên liên tục. Do đó

6


việc giảng dạy của người giáo viên cũng phải lần lượt đi theo từng mức độ, từng
giai đoạn để các em học tập và tiếp thu dần dần, từ lúc hình thành lên khái niệm









nan giải
phá vỡ
hồn thiện
kỹ năng kỹ xảo. Do đó cần có một thời
gian dài mới có thể rèn luyện được kỹ năng và kỹ xảo cho học sinh. Vì vậy nhà
giáo dục cần có các giai đoạn và phương pháp giảng dạy phù hợp.

- Giai đoạn học ban đầu: Mục đích của giai đoạn này là dạy cho các em
những khái niệm ban đầu. Những nguyên lý kỹ thuật của động tác hình thành
lên ở các em những động tác ban đầu cần học, hình thành cho các em những
khái niệm ban đầu về động tác. Vì vậy muốn đạt được mục đích trên cơ sở cần
phải giải quyết những nhiệm vụ sau:
+ Tạo cho các em các khái niệm chung về động tác và tạo hứng thú ham
thích cho các em học động tác qua các phương pháp dạy học của các thầy cô
như trực quan, giảng giải, làm mẫu... Từ đó làm cho các em cảm thấy u thích

mơn học đó.
+ Học từng phần của động tác: Để các em học tập được dễ dàng, nhà giáo
dục phải chia động tác đó ra thành từng phần, từng bước một, làm cho việc tiếp
thu động tác đối với các em khơng q khó, dẫn tới các em có thể hiểu và học
tập thực hiện được động tác đó.
+ Ngăn ngừa, loại trừ những động tác thừa, những sai lầm lớn trong thực
hiện kỹ thuật động tác. Khi mới học động tác học sinh rất dễ dẫn đến có những
động tác thừa, rất dễ mắc phải lỗi sai kỹ thuật cơ bản. Chính vì vậy, giáo viên
phải kịp thời uốn nắn để các động tác của các em đạt chuẩn mực.
+ Hình thành lên những nhịp điệu chung của động tác.
- Giai đoạn học đi sâu: Mục đích của giai đoạn này là đưa trình độ tiếp thu
ban đầu của các em còn đơn giản về động tác. Cần hình thành ở các em các chi
tiết của động tác và thực hiện động tác chuẩn xác. Giai đoạn này có các nhiệm
vụ sau:
+ Hiểu quy luật của động tác: ở giai đoạn này phải giúp các em nắm bắt
được các bước thực hiện động tác và kỹ thuật để thực hiện động tác.

7


+ Chính xác hố kỹ thuật động tác, thực hiện động tác tự nhiên, liên tục.
Giáo viên phải giúp các em thực hiện được động tác với kỹ thuật đúng một cách
tự nhiên. Vì vậy phải cho các em thực hiện thường xuyên và uốn nắn kịp thời
những sai sót về kỹ thuật.
+ Hoàn thiện nhịp điệu nhịp điệu động tác, thực hiện động tác tự nhiên
liên tục và hài hồ. Khi các em thực hiện được động tác chính xác. Lúc này nhà
giáo dục cần giúp các em thực hiện động tác một cách nhịp nhàng, tự nhiên,
không những đúng chuẩn xác mà cịn có tính thẩm mỹ.
+ Tạo tiền đề cơ sở để thực hiện những động tác khó hơn, biến dạng hơn.
- Giai đoạn củng cố và tiếp tục hoàn thiện: Đây là giai đoạn đã hoàn chỉnh

động tác. Người học có thể thực hiện thuần thục động tác đó. Nhiệm vụ của giai
đoạn này là:
+ Luyện tập và hoàn thiện về kỹ thuật động tác. Để mỗi động tác trở
thành kỹ năng, kỹ xảo thì phải khơng ngừng luyện tập thường xun liên tục.
Qua q trình luyện tập thường xuyên dần dần kỹ thuật được hoàn thiện và động
tác đạt được chuẩn mực.
+ Mở rộng và biến dạng kỹ thuật động tác để thực hiện một cách hồn
thiện ở mọi mơi trường, phù hợp với năng lực của cá nhân.
Thực hiện các động tác khó, biến dạng để có thể thích nghi với các mơi
trường khác nhau là rất cần thiết với người học. Mỗi động tác khi thực hiện ở
các môi trường khác nhau sẽ đạt được hiệu quả khác nhau. Do đó người học cần
hoàn thiện và biến dạng các động tác để phù hợp với mọi mơi trường.
4. Nghiên cứu tìm hiểu những sai lầm thường mắc trong giai đoạn giậm
nhảy của nhảy xa ưỡn thân.
Qua quá trình quan sát các em học sinh học nhảy xa. Qua q trình tìm tịi
tư liệu và phỏng vấn các giáo viên, các huấn luyện viên thể dục, tơi đã tìm ra
được những sai lầm cơ bản mà học sinh THPT thường mắc trong giai đoạn giậm
nhảy của nhảy xa ưỡn thân. Từ đó tơi đã tìm ra được những phương pháp dạy
học, những bài tập nhằm khắc phục những sai lầm trong giai đoạn giậm nhảy
của học sinh THPT. Đó là:

8


4.1. Các phương pháp giảng dạy.
4.1.1. Phương pháp trực quan.
- Cho người tập xem tranh ảnh, hình mẫu của VĐV thực hiện động tác
đúng, chính xác. Thầy giáo làm mẫu giúp học sinh tư duy trực quan sinh động.
Động tác làm mẫu của giáo viên chính xác, đẹp, hồn chỉnh, giúp học sinh nắm
được những yếu lĩnh cơ bản đúng kỹ thuật, giúp nâng cao trình độ văn hóa, thẩm

mỹ... cho học sinh.
- Khi làm mẫu giáo viên cần chọn vị trí thích hợp để khi làm mẫu tất cả
học sinh đều có thể nhìn thấy các chi tiết chuyển động của động tác kỹ thuật.
- Khi sử dụng phương pháp làm mẫu cần kết hợp với giảng giải, giáo viên
dùng lời nói để giới thiệu kiến thức mới, động tác, nhiệm vụ bài tập, phương
hướng chuyển động của bộ phận cơ thể, các mấu chốt kỹ thuật. Lời giảng giải
của giáo viên ngắn gọn, chính xác, dễ hiểu, thu hút được học sinh chú ý, tập
trung theo dõi của học sinh. Sử dụng kết hợp giữa hai phương pháp làm mẫu và
giảng giải sẽ đạt hiệu quả cao trong dạy học động tác cho học sinh.
4.1.2. Phương pháp giảng dạy hoàn chỉnh và phân đoạn.
- Phương pháp này giúp học sinh có khả năng thực hiện được từng phần
chủ yếu của kỹ thuật, thực hiện riêng then chốt của kỹ thuật. Do đó giáo viên
cần chú ý nhấn mạnh vào các điểm chủ yếu cần thiết của kỹ thuật, động tác để
có thể giảm bớt yêu cầu về biên độ, cự ly, trọng lượng, độ cao...
- Đối với các động tác, những bài tập khó giáo viên sử dụng phương pháp
phân đoạn. Đây là phương pháp chia kỹ thuật động tác ra thành các phần kỹ
thuật động tác riêng lẻ để hướng dẫn học sinh tập từng phần kỹ thuật. Tuy nhiên
các động tác đó phải phù hợp với khả năng và vốn vận động viên của học sinh.
Giáo viên cần phải phân biệt và khai thác hợp lý các ưu khuyết điểm và biết phối
hợp 2 phương pháp để giải quyết các nhiệm vụ giáo dục cụ thể ở từng bài học sẽ
mang lại hiệu quả tốt.
4.1.3. Phương pháp tập luyện.

9


- Thơng qua q trình tập luyện, học sinh hình thành tri thức, nắm vững
được các kết cấu chuyển động của động tác, cảm giác cơ bắp, hoàn thiện kỹ
năng vận động và phát triển năng lực thể chất toàn diện. Giáo viên có thể sử
dụng các phương pháp tập luyện khác nhau như tập luyện lặp lại, tập luyện biến

đổi, trị chơi nhằm tiếp thu bài tập có hiệu quả tốt nhất.
4.1.4. Phương pháp sửa chữa động tác sai.
- Việc sử dụng phương pháp này là rất cần thiết, sẽ góp phần điều chỉnh
những sai sót mà các em mắc phải, giúp các em chính xác hố kỹ thuật, tạo điều
kiện tiếp thu kỹ thuật mới nhanh và phòng tránh chấn thương.
- Giáo viên nghiên cứu, quan sát để nhanh chóng phát hiện ra những
nguyên nhân thiếu sót của các em khi sửa chữa các động tác sai, giáo viên cần
tránh áp dụng những biện pháp cứng nhắc, cần dựa trên khả năng trình độ vận
động của từng học sinh mà hướng dẫn. Tạo điều kiện để học sinh tự sửa cho
mình.
- Khi sửa chữa động tác cho các em cần nhắc nhở nhẹ nhàng bằng lời nói,
những thiếu sót về tư thế, kỹ thuật, các chi tiết riêng lẻ... động viên các em khắc
phục khó khăn, quyết tâm sửa chữa động tác sai...
Để việc dạy học động tác cho các em đạt hiệu quả cao nhất giáo viên cần
phối kết hợp nhiều phương pháp dạy học khác nhau, bởi vì mỗi phương pháp
đều có những ưu, nhược điểm riêng. Nhằm tác động tới các em có hiệu quả nhất,
giúp các em học được động tác.
4.2. Các sai lầm thường mắc trong giai đoạn giậm nhảy của nhảy xa ưỡn
thân của học sinh THPT.
Thông qua khảo sát thực tế, bằng quan sát sư phạm và phỏng vấn các giáo
viên, các huấn luyện viên dạy thể dục. Bằng việc quan sát và hướng dẫn trực
tiếp thực tế một số giờ học để nắm bắt việc thực hiện kỹ thuật giậm nhảy trong
nhảy xa ưỡn thân của học sinh THPT. Nhằm nghiên cứu và tìm ra được những
bài tập hợp lý và có hiệu quả nhất nhằm sửa chữa những sai lầm thường mắc
trong giai đoạn giậm nhảy. Tôi đã xác định được những sai lầm cơ bản trong
giậm nhảy của nhảy xa ưỡn thân. đó là:
10


4.2.1. Chạy đà khơng chính xác:

* Ngun nhân : + Nhịp điệu tồn đà khơng ổn định ( Độ dài các bước chạy
không ổn định tăng tốc độ sớm muộn khác nhau)
+ Tư thế xuất phát không ổn định.
* Biện pháp sửa : + Chạy đà nhiều lần , nhịp điệu tăng tốc độ và hạ thấp trọng
tâm để chuẩn bị giậm nhảy tốt.
+ Tư thế xuất phát cố định.
4.2.2. Giậm nhảy không hết :
* Nguyên nhân :
+ Do nhận thức khái niệm sai nên giậm nhảy không duỗi hết các khớp đẫn đến
không sử dụng được hết sức mạnh của các cơ chân.
+ Cơ chân yếu.
+ Giậm nhảy chậm , thời kỳ hỗn xung góc độ
nhỏ. * Biện pháp sửa :
+ Xây dựng lại khái niệm tập chạy đà giậm nhảy , làm động tác bổ trợ . Yêu cầu
thẳng chân giậm ( hoặc tập động tác đạp sau . )
+ Tập động tác tăng sức mạnh và tốc độ cơ sở ( bật nhảy )
+ Xây dựng phản xạ giậm nhảy bước cuối ngắn lại .
4.2.3 Giậm nhảy bị lao ( góc độ giậm nhảy quá nhỏ )
* Nguyên nhân : + Những bước cuối cùng không hạ thấp trọng tâm .
+ Lúc giậm thân gập về phía trước .
+ Tốc độ giậm chậm.
* Biện pháp sửa : + Tập 4 bước cuối cùng chạy thấp trọng tâm để được tư thế
chuẩn bị giậm nhảy .
+ Lúc giậm nhảy yêu cầu chân thẳng.
+ Tập phản xạ giậm nhảy.
11


5. Áp dụng các bài tập nhằm sửa chữa những sai lầm trong nhảy xa ưỡn
thân của học sinh THPT vào thực tiễn.

Để đánh giá khách quan của các bài tập nhằm sửa chữa những sai lầm
thường mắc trong giai đoạn giậm nhảy của học sinh THPT, tôi đã tiến hành thực
nghiệm và đối chiếu với học sinh 3 lớp: 11A, 11B, 11AC. Trường THPT Yên
Lạc - Huyện Yên Lạc – Vĩnh Phúc
Tơi lấy nhóm học sinh lớp 11B là lớp thực nghiệm; nhóm học sinh lớp
11A, 11C là lớp đối chiếu. Trong đó lớp thực nghiệm 11B có 34 học sinh, lớp
đối chiếu 11A có 34 học sinh, 11C có 24 học sinh. Với nhóm thực nghiệm tập
theo bài tập của tôi đã nghiên cứu, lựa chọn và áp dụng và giảng dạy. Nhóm đối
chiếu thực hiện theo giáo án các bài tập mà giáo viên đang hiện hành. Trước khi
thử nghiệm thì cả 2 nhóm đều có các điều kiện là tương đương nhau về sức
khoẻ, thành tích, lứa tuổi và thời gian được tập kỹ thuật nhảy xa ưỡn thân.Cả 2
nhóm đều có những sai lầm trong giai đoạn giậm nhảy :
Phần III. KẾT LUẬN
I. Kết luận chung :
Qua nghiên cứu cơ sở lý luận của đề tài kết hợp với thực tiễn, tôi rút ra
được một số kết luận sau:
- Trong quá trình giảng dạy nhảy xa ưỡn thân, cụ thể là các giai đoạn thì
việc phát hiện, tìm ra được những nguyên nhân dẫn tới sai lầm thường mắc là
hết sức cần thiết. Qua đó tìm ra được các bài tập nhằm sửa chữa các sai lầm đó.
- Qua thực tiễn, quan sát, phỏng vấn và tìm hiểu tơi đã tìm ra được những
sai lầm cơ bản nhất mà học sinh THPT thường mắc trong giai đoạn giậm nhảy
của nhảy xa ưỡn thân. Đó là:
+ Độ dài các bước chạy không ổn định , tư thế xuất phát không ổn định
dẫn đến phạm quy.
+ Giậm nhảy không duỗi hết các khớp dẫn đến không sử dụng được hết
sức mạnh của các cơ chân.
+ Giậm nhảy chậm . Thời kỳ hỗn xung góc độ nhỏ .

12

+ Những bước cuối cùng không hạ thấp trọng tâm.
+ Lúc giậm nhảy thân gập phía trước.
+ Tốc độ giậm nhảy chậm.
- Việc áp dụng các bài tập mà tôi đã trình bày ở trên sẽ đem lại kết quả
cao trong việc nâng cao thành tích và hồn thiện kỹ thuật với học sinh THPT.
II. Kiến nghị :
Sau thời gian tìm hiểu thực tiễn và nghiên cứu đề tài, tơi có những kiến
nghị sau:
- Để bảo đảm chất lượng giảng dạy các mơn TDTT nói chung cho các học
sinh THPT, trước hết cần nâng cao chất lượng của giáo viên giảng dạy bộ môn
thể dục ở các trường phổ thông. Cần tăng cường đội ngũ giáo viên có chun
mơn tốt. Mở các lớp tập huấn về trình độ chun mơn cho các giáo viên.
- Nhà trường phổ thông cần được quan tâm đầu tư hơn nữa về cơ sở vật
chất cũng như dụng cụ tập luyện trong nhà trường, đầu tư cơ sở sân bãi, dụng cụ
đạt tiêu chuẩn. Tạo điều kiện thuận lợi nhất cho quá trình giảng dạy và học tập
của học sinh đạt kết quả tốt nhất.
- Giáo viên dạy các môn thể dục phải thường xuyên quan tâm đến quá
trình tập luyện động tác của các em, kịp thời uốn nắn những sai lầm thường mắc,
tạo điều kiện để các em học kỹ thuật chuẩn xác nhất.
- Việc giảng dạy các động tác cho các em phải được tiến hành thường
xuyên, liên tục, có hệ thống và phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý của các em.
Do thời gian có hạn cũng như kinh nghiệm bản thân còn hạn chế, nên
chuyên đề này chắc chắn khơng tránh khỏi những thiếu sót. Rất mong được sự
góp ý của quý thầy cô giáo và các bạn động nghiệp để chuyên đề được hoàn
thiện hơn và được áp dụng phổ biến hơn trong những năm học tới.
Xin chân thành cảm ơn!

13

TÀI LIỆU THAM KHẢO
TT

Tên sách

Tác giả

Nhà xuất bản

Điền kinh dành choPGS-PTS Dương Nghiệp Chí
1 các trường Đại học - PGS Võ Đức Phùng
Cao đẳng

2 Tâm lý học TDTT

Lê Văn Xem
Phạm Ngọc Viễn

NXB TDTT - 1996

NXB TDTT - 1995

Nguyễn Thị Nữ
3 Lý luận và

phươngNguyễn Toán

pháp TDTT

Phạm Danh Tốn

4 Sinh lý học TDTT

5 Lý luận và

NXB TDTT - 1993

Lưu Quang Hiệp
Phạm Thị Uyên

phươngVũ Đào Hùng

NXB TDTT - 1995

NXB GD 1998

pháp GDTC
Lý luận và phương
6 pháp GDTC
trong Đồng Văn Triệu

NXBTDTT 2000

trường học.
7 Giáo trình điền kinh PGS.TS Phạm Khắc Học

NXBTDTT 2001

8 Giáo trình điền kinh TS. Nguyễn Thanh Tùng

NXB TDTT 2014

- Về khả năng áp dụng của sáng kiến: Sáng kiến đã được áp dụng giảng dạy tại
lớp 11A; 11B; 11C trường THPT n Lạc. Ngồi ra sáng kiến cịn có thể áp
dụng được cho tất cả các trường THPT trong toàn tỉnh.

14


6. Những thơng tin cần được bảo mật:
- Khơng có thông tin cần bảo mật.
7. Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến:
- Nhà trường phải có đầy đủ Sân bãi, dụng cụ tập luyện.
- Giáo viên giảng dạy phải có trình độ đạt chuẩn hoặc trên chuẩn, có kinh
nghiệm giảng dạy, Khả năng thị phạm động tác chuẩn.
- Đối tượng học sinh phải có đủ sức khỏe để học tập TDTT.
8. Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng sáng
kiến theo ý kiến của tác giả và theo ý kiến của tổ chức, cá nhân đã tham gia
áp dụng sáng kiến lần đầu, kể cả áp dụng thử theo các nội dung sau:
- Qua thực tế giảng dạy tại lớp 11A; 11B; 11C tôi thu được kết quả như sau:
9. Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng sáng
kiến theo ý kiến của tác giả:
Kết quả cụ thể:
Trước khi thực nghiệm:
Lớp 11A
TT

Tên sai lầm

Số
người

%

mắc
Độ dài các bước chạy không ổn
1 định , tư thế xuất phát không ổn

Lớp 11B

Lớp 11C

Số
người

Số
% người %

mắc

mắc

6

17%

4

11%

3

12%

4

11%

3

8%

3

12%

3

8%

5

14%

2

8%

định dẫn đến phạm quy.

Giậm nhảy không duỗi hết các
2 khớp dẫn đến không sử dụng được
hết sức mạnh của các
cơ chân .
3 Giậm nhảy chậm . Thời kỳ hoãn
xung góc độ nhỏ.

15


4 Những bước cuối cùng không hạ

4

11%

3

thấp trọng tâm.

4

16%

8%

5 Lúc giậm nhảy thân gập phía trước

2

5%

3

8%

3

12%

6 Tốc độ giậm nhảy chậm.

5

14%

4

11%

4

16%

- Để đánh giá khách quan kết quả của bài tập, trước khi thực nghiệm tôi đã tiến
hành kiểm tra thành tích của cả 2 nhóm và thu được kết quả:
Nhóm

11A

11B

11C

X (cm)

320,2

325,1

315,2

Kết quả trên cho thấy thành tích của cả 2 nhóm trước thực nghiệm là tương
đối đồng đều. Hay thành tích của 2 nhóm trước khi thực nghiệm là như nhau.
Sau 4 tuần áp dụng các bài tập tích cực nhằm sửa chữa những sai lầm
trong giai đoạn giậm nhảy của nhảy xa ưỡn thân. Giúp tôi xác định được hiệu
quả của bài tập một cách khách quan và chính xác. Tơi đã tiến hành quan sát sư
phạm và kiểm tra lần 2, thu được kết quả như sau:
Đặc điểm đối tượng sau thực nghiệm
Lớp 11A
TT

Tên sai lầm

Số
người

Lớp 11C

Số

Số
% người % người

mắc
Độ dài các bước chạy không ổn
1 định , tư thế xuất phát không ổn

Lớp 11B

mắc

%

mắc

3

8%

3

8%

3

12%

1

2%

3

8%

3

12%

định dẫn đến phạm quy.
Giậm nhảy không duỗi hết các khớp
2 dẫn đến không sử dụng được hết
sức mạnh của các cơ chân.

16


3 Giậm nhảy chậm . Thời kỳ hỗn

1

2%

4

xung góc độ nhỏ

11

2

8%

3

12%

%

4 Những bước cuối cùng không hạ
thấp trọng tâm.

2

5%

3

5 Lúc giậm nhảy thân gập phía trước

0

0%

2 5%

2

8%

6 Tốc độ giậm nhảy chậm.

2

5%

4

4

16%

8%

11
%

- Nhìn vào kết quả bảng trên ta thấy nhóm đối chiếu tỷ lệ các sai lầm sau thời
gian thực nghiệm đã giảm đi nhưng chưa nhiều. Cịn nhóm thực nghiệm sau khi
sử dụng bài tập mà tôi đã áp dụng thì tỷ lệ sai lầm đã giảm đi rất nhiều so với
lúc chưa áp dụng các bài tập. Như vậy có thể kết luận rằng các biện pháp sửa
chữa những sai lầm thường mắc trong giai đoạn giậm nhảy của học sinh THPT
là có kết quả tốt.
Bảng thành tích trung bình sau thực nghiệm:
Nhóm
X (cm)

11A

11B

11C

335,5

330,5

325,8

Qua bảng thành tích trên, chứng tỏ rằng các bài tập mà tôi áp dụng cho
học sinh THPT nhằm sửa chữa những sai lầm thường mắc trong giai đoạn giậm
nhảy của nhảy xa ưỡn thân có hiệu quả cao hơn hẳn phương pháp mà giáo viên
thường sử dụng giảng dạy.
10. Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng sáng
kiến theo ý kiến của tổ chức, cá nhân:
Hiện tại sáng kiến mới chỉ lưu hành trong nội bộ trường THTP Yên Lạc.
11. Danh sách những tổ chức/cá nhân đã tham gia áp dụng thử hoặc áp
dụng sáng kiến lần đầu :
Hiện tại sáng kiến mới được các cá nhân trong trường THTP Yên Lạc áp
dụng.

17


STT

Tên cá nhân

Địa chỉ

Lĩnh vực áp dụng

1

Lê Sỹ Dũng

Lớp: 11D,E,G

Dạy học phần nhảy xa

Trường THPT Yên Lạc

ưỡn thân.

Lớp: 12A,B,C

Dạy học phần nhảy xa

Trường THPT Yên Lạc

ưỡn thân.

2

Kim Chung

Yên Lạc, ngày 16 tháng 02 năm 2020

Yên Lạc, ngày 16 tháng 02 năm 2020

Thủ trưởng đơn vị

Tác giả sáng kiến

(Ký tên, đóng dấu)

(Ký, ghi rõ họ
tên)

Đường Quang Thịnh

18