tiet 113 Cau tran thuat don

<span class='text_page_counter'>(1)</span>PHOØNG GD &ĐT HUYEÄN ĐĂKGLEI TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ THỊ TRẤN.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> KiÓm tra bµi cò H? Thế nào là thành phần chính, thành phần phụ của câu? Trả lời:. - Thành phần chính của câu là thành phần bắt buộc phải có mặt để câu có cấu tạo hoàn chỉnh và diễn đạt được một ý trọn vẹn. - Thành phần phụ là thành phần không bắt buộc có mặt. H? Xác định thành phần chính, thành phần phụ của câu sau: Ngày mai, lớp 6A đi lao động. TN. CN. VN.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Tiếng Việt:. CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN. I- Câu trần thuật đơn là gì? 1- Tìm hiểu ví dụ (SGK/tr101). (1) Chưaư ngheư hếtư câu,ư tôiư đãư hếchư răngư lênư xìư mộtư h¬i­râ­dµi.­­­Råi,­víi­bé­®iÖu­khinh­khØnh,­t«i­m¾ng: (2). -Høc!­ ­ ­ Th«ng­ ng¸ch­ sang­ nhµ­ ta?­ ­ ­ DÔ­ nghe­ nhØ!­­­­Chó­mµy­h«i­nh­ ­có­mÌo­­thÕ­nµy,­ta­nµo­chÞu­ (3) (5) (4) ®­îc.­­­­Th«i,­im­c¸i­®iÖu­h¸t­m­ a­dÇm­sïi­sôt­Êy­®i.­­­ (6) §µo­ tæ­ n«ng­ (7) th×­ cho­ chÕt!­ ­ ­ ­ ­ T«i­ vÒ,­ kh«ng­ mét­ chót­bËn­t©m.­­­ (8) (9) ( Tô Hoài ). - Đoạn trích có 9 câu..

<span class='text_page_counter'>(4)</span> CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN. Tiếng Việt:. Các câu trong đoạn văn. Mục đích nói. Câu 1: Chưa nghe hết câu, tôi đã hếch răng lên, xì Kể, tả một hơi rõ dài. Câu 2: Rồi, với bộ điệu khinh khỉnh, tôi mắng. Kiểu câu Câu trần thuật. Câu 4: Thông ngách sang nhà ta?. Tả, kÓ­ Câu trần thuật Bộc lộ cảm xúc Câu cảm thán Hỏi Câu nghi vấn. Câu 5: Dễ nghe nhỉ!. Bộc lộ cảm xúc. Câu 3: Hức!. Câu 6: Chú mày hôi như cú mèo thế này, ta nào chịu được.. Nªu­ý­kiÕn. Câu 7:Thôi, im cái điệu hát mưa dầm sùi sụt ấy đi. Cầu khiến. Câu cảm thán Câu trần thuật Câu cầu khiến. Câu 8: Đào tổ nông thì cho chết!. Bộc lộ cảm xúc Câu cảm thán. Câu 9: Tôi về, không một chút bận tâm.. Kể và nêu ý kiến Câu trần thuật. - Câu trần thuật(câu kể, tả…) : Câu 1,2,6,9 - Câu nghi vấn (câu hỏi) :4 - Câu cảm thán : câu 3,5,8 - Câu cầu khiến :câu 7.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Tiếng Việt:. CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN. I. Câu trần thuật đơn là gì? 1.Tìm hiểu vÝ dô: ( SGK/101). (1)ưChưaưngheưhếtưcâu,ưtôiưưđãưhếchưrăngưlờn,ưxìư CN. mét­h¬i­râ­dµi.­. VN. (2)­Råi,­víi­bé­điệu khinh­khØnh,­t«i­­m¾ng. ­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­ CN VN (6)­Chú mày hôi như cú mèo thế này, ta nào CN chịu được.. VN. CN VN. (9) Tôi về, không một chút bận tâm. CN. VN. + Câu do 2 hoặc nhiều cụm C- V sóng đôi (C-V,C-V) tạo thành : Câu 6 + Câu do 1 cụm C-V tạo thành: Câu 1; 2; 9.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Tiếng Việt:. CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN. I. Câu trần thuật đơn là gì? 1. Cha nghe hết câu, tôi //đã hếch răng lên xì C V 1. Tìm hiểu vÝ dô (SGK/101). mét h¬i râ dµi. 2. Råi, víi bé ®iÖu khinh khØnh, t«i 9. T«i. C. //. vÒ, kh«ng mét chót bËn t©m.. C. V. C©u 1, 2, 9 Xét về cấu tạo: Là câu đơn (chỉ có một cụm C-V ). Xét về mục đích nói: (dùng để giới thiệu,kể, tả, nêu ý kiến). Câu trần thuật đơn. //m¾ng: V.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Tiếng Việt:. CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN. I. Câu trần thuật đơn là gì? 1.Tìm hiểu vÝ dô( SGK/101). 2. Bài học:. Xác định chủ ngữ, vị ngữ trong các câu sau: Ví dụ: -Mai, Hoa, Thảo đều là học sinh chăm ngoan. C1 C2 C3 V -Tre trông thanh cao, giản dị, chí khí như người C V1 V2 V3. -Về ý nghĩa câu trần thuật đơn thường được dùng để giới thiệu, tả hoặc kể về một sự vật, sự việc hay để nêu một ý kiến. - Về cấu tạo, câu trần thuật đơn do 1cụm C- V tạo thành..

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Tiếng Việt:. CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN. I. Câu trần thuật đơn là gì?. LƯU Ý: + Câu trần thuật đơn thể có một chủ ngữ và nhiều vị ngữ hoặc ngược lại. + Ngoài phần chính nòng răng cốt, trong VD: Chưa thành nghe hết câu, tôi làm đã hếch lên, xìcâu mộtcòn có thành phần phụ.. TN. C. V1. hơi rõ dài. + Trong câu, có thể chủ ngữ hoặc vị ngữ được cấu tạo V2 cụm C-V nhỏ. bằng một VD: - Mèo chạy làm đổ lọ hoa. C. C. V. V trần thuật đơn. Là câu. - Cái bàn này chân bị gẫy. C. C. V. V.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Dùng câu trần thuật đơn để đặt câu theo những bức tranh sau ?.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Tiếng Việt:. CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN. I. Câu trần thuật đơn là gì? II. Luyện tập: 1. Bài tập 1 (SGK 101) Tìm câu trần thuật đơn trong đoạn trích dưới đây? Cho biết những câu trần thuật đơn ấy được dùng làm gì? (1)Ngày thứ năm trên đảo Cô Tô là một ngày trong trẻo, sáng sủa. (2) Từ khi có vịnh Bắc Bộ và từ khi quần đảo Cô Tô mang lấy dấu hiệu của sự sống con người thì, sau mỗi lần giông bão, bao giờ bầu trời Cô Tô cũng trong sáng như vậy.(3) Cây trên núi đảo lại thêm xanh mượt, nước biển lại lam biếc đặm đà hơn hết cả mọi khi, và cát lại vàng giòn hơn nữa.(4) Và nếu cá có vắng tăm biệt tích trong một ngày động bão, thì nay lưới càng thêm nặng mẻ cá giã đôi. (Nguyễn Tuân).

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Tiếng Việt:. câu trần thuật đơn. I. Câu trần thuật đơn là gì? II. Luyện tập: 1. Bài tập 1: Các câu trần thuật đơn: (1) Ngày thứ năm trên đảo Cô Tô là một ngày trong trẻo sáng sủa..  Giới thiệu vẻ đẹp của Cô Tô (2) Từ khi có vịnh bắc bộ và từ khi có quần đảo Cô Tô mang lấy dấu hiệu của sự sống con người thì, sau mỗi lần dông bão, bao giờ bầu trời Cô Tô cũng trong sáng như vậy. -> Nêu ý kiến nhận xét về vẻ đẹp trong sáng của Cô Tô sau trận bão..

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Tiếng Việt:. CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN. I. Câu trần thuật đơn là gì? II. Luyện tập: 2. Bài tập 2: Dưới đây là một số câu mở đầu các truyện em đã học. Chúng thuộc loại câu nào và có tác dụng gì? a) Ngày xưa, ở miền đất Lạc Việt, cứ như bây giờ là Bắc Bộ nước ta, có một vị thần thuộc nòi rồng, con trai thần Long Nữ, tên là Lạc Long Quân. (Con Rồng, cháu Tiên) => Câu trần thuật đơn - giới thiệu nhân vật chính : Lạc Long Quân b) Có một con ếch sống lâu ngày trong một giếng nọ. ( Ếch ngồi: đáy =>Câu trần thuật đơn - giới thiệu nhân vật chÝnh con giếng) ếch c) Bà đỡ Trần là người huyện Đông Triều. (Vũ Trinh) => Câu trần thuật đơn - giới thiệu nhân vật chính : Bà đỡ Trần.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Tiếng Việt:. CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN. II. Luyện tập: 3. Bµi tËp 3 : (SGK/102) So s¸nh c¸ch giíi thiÖu nh©n vËt chÝnh trong nh÷ng truyÖn ë bµi tËp 3 ( phÇn a, b) cã g× kh¸c víi c¸ch giíi thiÖu nh©n vËt trong bµi tËp 2 (phần b,c T102).. th¶o luËn ( 3 phút ).

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Tiếng Việt:. CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN. So s¸nh c¸ch giíi thiÖu nh©n vËt chÝnh ë 2 bµi tËp BT. 2. 3. Câu /đoạn văn b, Có một con ếch sống lâu ngày trong một giếng nọ. c, Bà đỡ Trần là người huyện Đông Triều. a, Tục truyền đời Hùng Vương thứ sáu, ở làng Gióng có hai vợ chồng ông lão chăm chỉ làm ăn và có tiếng là phúc đức. Hai ông bà ao ước có một đứa con. Một hôm bà ra đồng trông thấy một vết chân rất to, liền đặt bàn chân mình lên ướm thử để xem thua kém bao nhiêu. Không ngờ về nhà bà thụ thai và mười hai tháng sau sinh một cậu bé mặt mũi rất khôi ngô. (Thánh Gióng) ưb.ưHùng Vơngưthứưmườiưtámưcóưmộtưngườiưconưgáiư tênưlàưMị Nơng,ưngườiưđẹpưnhưưhoa,ưtínhưnếtưhiềnưdịu.ư Vuaưchaưyêuưthươngưnàngưhếtưmực,ưmuốnưkénưchoư conưmộtưngườiưchồngưthậtưxứngưđáng. ­­­­Một hôm có hai chàng trai đến cầu hôn. ­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­( Sơn Tinh, Thủy Tinh ). Cách giới thiệu nhân vật. Giới thiệu ngay nhân vật chính. Giới thiệu nhân vật phụ trước rồi từ những việc làm của nhân vật phụ mới giới thiệu nhân vật chính.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Tiếng Việt:. CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN. II. LuyÖn tËp. 4. Bµi tËp 4 (SGK/105) Ngoµi t¸c dông giíi thiÖu nh©n vËt, nh÷ng c©u më ®Çu sau ®©y cßn cã t¸c dông gì ? a)ưXưaưcóưmộtưngườiưthợưmộcưdốcưhếtưvốnưtrongưnhàưraưmuaưgỗưđểưlàmưnghềư đẽoưcày. ( Đẽo cày giữa đờng) b) NgườiưkiếmưcủiưtênưmỗưởưhuyệnưLạngưGiang,ưđangưbổưcủiưởưsườnưnúi,ưthấyưdư ớiưthungưlũngưphíaưxa,ưcâyưcỏưlayưđộngưkhôngưngớtưmớiưvácưbúaưđếnưxem,ư thấyưmộtưconưhổưtránưtrắng,ưcúiưđầuưcàoưbớiưđất,ưnhảyưlên,ưvậtưxuống,ưthỉnhư tho¶ng­lÊy­tay­mãc­häng,­më­miÖng­nhe­cái­r¨ng,­m¸u­me,­nhớt­d·i­trµo­ra.­ ­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­( Vò Trinh ) => Cõu mở đầu ngoài giới thiệu nhõn vọ̃t cũn miêu tả hoạt động của các nh©n vËt..

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Bµi tËp CỦNG CỐ Cõu 1: Câu trần thuật đơn là : ưưưưưưA.ưLàưloạiưcâuưdoưmộtưcụmưC-Vưtạoưthành,ưdùngưđểưbộcưlộưcảmưxúc.ưưưưư ưưưưưưB.ưLàưloạiưcâuưdoưmộtưcumưC-Vưtạoưthành,ưdùngưđểưcầuưkhiến. ưưưưưưC.ưLàưloạiưcâuưthường đượcưdùngưđểưgiớiưthiệu,ưtảưhoặcưưkểưvềưmộtưsựưvật,ưsựưviệc hayưđểưnêuưmộtưýưkiến;ưdo một cụm C-V tạo thành . ưưưưưưD.ưLàưloạiưcâuưdoưmộtưcụmưC-Vưtạoưthành,ưdùngưđểưhỏi Câu 2:­C©u­“ Lớp em mang tªn ngêi anh hïng Trần Quốc Toản”­thuéc­kiÓu­c©u­nµo? ưưưưưA.ưCâuưtrầnưthuậtưđơn. ­­­­­B.­C©u­nghi­vÊn. ­­­­­C.­C©u­cÇu­khiÕn. ­­­­­D.­C©u­c¶m­th¸n..

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Câu 3: Trong những ví dụ sau, trường hợp nào không phải là câu trần thuật đơn? Vì sao? a.Hoa cúc nở vàng vào mùa thu. b.Chim én về theo mùa gặt. c.Tôi đi học, bé Hoa đi nhà trẻ. c. v. c. v. d. Những dòng sông đỏ nặng phù sa..

<span class='text_page_counter'>(18)</span> CỦNG CỐ KIẾN THỨC Câu trần thuật đơn: -Về ý nghĩa: thường được dùng để giới thiệu, tả hoặc kể về một sự vật, sự việc hay để nêu một ý kiến. -Về cấu tạo: do mét côm C-V t¹o thµnh. Lưu ý: Câu trần thuật đơn phải đảm bảo 2 yếu tố: - Ý nghĩa(Tác dụng): dùng để giới thiệu, tả, hoặc kể hay để. nêu một ý kiến. - Cấu tạo: do một cụm C-V tạo thành. + Ngoài thành phần chính làm nòng cốt, trong câu còn có thành phần phụ. + Câu có thể có một chủ ngữ và nhiều vị ngữ hoặc ngược lại..

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Hướng dẫn tự học:. • Nhớ khái niệm; nhận diện và tác dụng của câu trần thuật đơn • Hoµn thiÖn bµi tËp cßn­l¹i­(Câu a- BT2; câu c-BT3) • Viết một đoạn văn(5 -> 7 câu) miêu tả khung cảnh Cô Tô sau cơn bão trong đó có sử dụng ít nhất một câu trần thuật đơn. • Soạn bài: C©u trần thuật đơn cã tõ “Lµ”-câu 1,2,3-mục I/trang 114 • Đọc trước bài đọc thêm: Lßng yªu níc.

<span class='text_page_counter'>(20)</span>

<span class='text_page_counter'>(21)</span>