Tài liệu khóa học : Luyện kỹ cấp tốc
DANH PHÁP HỢP CHẤT HỮU CƠ
I. Kiến thức trọng tâm
1. Phân loại danh pháp:
+ Tên thông thờng
+ Tên gốc - chức.
+ Tên thay thế.
Tên gốc - chức và thay thế thuộc tên hệ thống
2. Nhớ tên mạch cacbon chính
met / et / prop / but / pen / hex / hep / oct / non / dec
3. Tên một số gốc điển hình
CH
3
- : metyl
C
2
H
5
- : etyl
CH
3
-CH
2
-CH
2
- : propyl
(CH
3
)
2
CH- : isopropyl
C
6
H
5
- : phenyl
C
6
H
5
CH
2
- : benzyl
CH
2
=CH- : vinyl
CH
2
=CH-CH
2
- : anlyl
4. Tên một số chức
an, en, in, ol, al, an, oic, amin
II. Phơng pháp gọi tên các hợp chất.
1. Cách gọi tên thay thế :
Tên phần thế
(kèm số chỉ vị trí)
Tên mạch chính
Tên phần chức
(kèm số chỉ vị trí)
2. Cách chọn mạch chính và đánh số :
- Có nhóm chức - dài nhất - chứa nhiều nhánh.
- Đánh số u tiên : chức - nhánh sao cho tổng số chỉ mạch nhánh là nhỏ nhất
3. Cách xác định nhanh tên gốc - chức hay tên thay thế đúng:
- Gốc chức :
+ Thờng có đuôi : yl, ic
+ Các tên gốc và chức viết cách nhau.
- Tên thay thế :
+ Thờng có đuôi an, al, ol, oic ... và có các số chỉ.
+ Các tên thành phần đợc viết liền nhau.
Vd:
Tên gốc - chức Tên thay thế
CH
3
Cl : metyl clorua clometan
CH
2
=CH-CH
2
-Cl anlyl clorua 2-clopropen
CH
3
CHClCH
3
isopropyl clorua 2-clopropan
CH
3
CH(CH
3
)CH
2
OH isobutylic 2-metylpropanol
3. Cách gọi tên amin :
- Luôn đợc viết liền nhau.
- Tên thay thế :
+ Chọn mạch chính dài nhất có chứa N.
+ Nếu phần thế liên kết với N thì có N- trớc tên gốc.
Vd :
Hocmai.vn – Ngôi trường chung của học trò Việt