Tải bản đầy đủ (.docx) (60 trang)

Tu chon van 9 Hay

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (269.01 KB, 60 trang )

<span class='text_page_counter'>(1)</span>CHủ đề 1. Vai trß vµ t¸c dông cña c¸c biÖn ph¸p tu tõ tiÕng viÖt Ngµy soạn: 14/9/2011 Ngµy dạy: 19/9/2011 TiÕt1:. ¤n tËp vÒ c¸c biÖn ph¸p tu tõ. A. Môc tiªu: - Gióp h/s : +Hệ thống lại các loại biện pháp tu từ đã học. +RÌn luyÖn kÜ n¨ng nhËn biÕt & sö dông biÖn ph¸p tu tõ trong mét sè ®o¹n v¨n, th¬ cô thÓ. B. Chuẩn bị : HS chuẩn bị bàivề các biện pháp tu từ đã học ở lớp 6,7,8 C. TiÕn tr×nh d¹y häc Hoạt động 1: Khởi động. 1. ổn định tổ chức. 2. Bµi cò: ? KiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cña HS? 3. Bµi míi ? Em đã đợc học những biện pháp tu từ I. C¸c biÖn ph¸p tu tõ nµo ? 1. So s¸nh: ? ThÕ nµo lµ BPTT so s¸nh? - Là đối chiếu sự vật, sự việc này với SV- SV kh¸c lµm t¨ng søc gîi h×nh, gîi ? Cã nh÷ng lo¹i so s¸nh nµo? cảm cho sự diễn đạt. ? LÊy VD? - VD:+ SS gièng nhau: - Cho 2,3 HS lÊy. Níc biÕc tr«ng nh tÇng khãi phñ Song tha để mặc bóng trăng vào. + SS b»ng nhau: Quª h¬ng lµ chïm khÕ ngät Cho con................................ + SS h¬n kÐm: Hoa cêi, ngäc thèt ®oan trang ? ThÕ nµo lµ BPTT Èn dô? M©y thua níc tãc,tuyÕt nhêng mµu da 2. Èn dô: ? Cã nh÷ng lo¹i Èn dô nµo? - Lµ gäi tªn SV- HT nµy b»ng tªn SV? LÊy VD? HT khác có nét tơng đồng với nó nhằm - Cho 2,3 HS lÊy. t¨ng søc gîi h×nh, gîi c¶m cho sù diÔn - GV bæ sung thªm VD. đạt. - VD: Èn dô t¬ng trng. + ThuyÒn ¬i cã nhí bÕn ch¨ng Bến thì một dạ khăng khăng đợi thuyền. - VD: Èn dô l©m thêi:.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> ? ThÕ nµo lµ BPTT ho¸n dô? - HS tr¶ lêi- GV chèt. ? LÊy VD?. ? ThÕ nµo lµ BPTT nh©n ho¸?. ? LÊy VD?. ? ThÕ nµo lµ BPTT nãi qu¸?. ? LÊy VD?. ? ThÕ nµo lµ BPTT nãi gi¶m nãi tr¸nh? ? LÊy VD?. ? ThÕ nµo lµ BPTT ®iÖp ng÷?. ? LÊy VD? - GV bình một vài VD để HS thấy đợc. Ngµy ngµy mÆt trêi ®i qua trªn l¨ng Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ. 3. Ho¸n dô: - lµ gäi tªn SV- HT- Kh¸i niÖm nµy b»ng tªn SV- HT- kh¸i niÖm lh¸c cã mèi quan hÖ gÇn gòi víi nã nh»m t¨ng søc gîi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt. - VD: ¸o chµm ®a buæi ph©n li CÇm tay nhau biÕt nãi g× h«m nay 4. Nh©n ho¸: - Là hoặc tả con vật, cây cối, đồ vật... bằng những từ ngữ vốn đợc dùng để gọi hoÆc t¶ con ngêi lµm cho thÕ giíi con vật, cây cối, đồ vật...trở nên gần gũi với con ngời, biểu thị đợc những suy nghĩ, t×nh c¶m cña con ngêi. - VD: Buån tr«ng con nhªn ch¨ng t¬. NhÖn ¬i, nhÖn hìi, nhªn chê mèi ai. 5. Nãi qu¸: - Là BPTT phóng đại quy mô, tính chất của sự vật- HT đợc miêu tả để nhấn m¹nh, g©y Ên tîng, t¨ng søc biÓu c¶m. - VD: ¨n b¶y nong c¬m, ba nong cµ uống một hớp nớc cạn đà khúc sông 6. Nãi gi¶m nãi tr¸nh. - Lµ BPTT dïng c¸ch nãi tÕ nhÞ, uyÓn chuyển để tránh gây cảm giác đau buồn, nÆng nÒ hoÆc tr¸nh th« tôc, htiÕu lÞch sù. VD: Bác đã đi rồi sao Bác ơi Mùa thu đang đẹp nắng xanh trời 7. §iÖp ng÷. - Lµ c¸ch lÆp ®i, lÆp l¹i mét tõ, mét ng÷ để nhấn mạnh ý hoặc gây cảm xúc m¹nh. §iÖp ng÷ cßn ©m hëng cña ®o¹n th¬. - VD: Trêi xanh ®©y lµ cña chóng ta Nói rõng ®©y lµ cña chóng ta..

<span class='text_page_counter'>(3)</span> t¸c dông cña ®iÖp ng÷. + §o¹n cuèi trong ®o¹n trÝch “KiÒu ë lÇu Ngng BÝch”. 8. Ch¬i ch÷. - Lµ c¸ch nãi, c¸ch viÕt sö dông c¸ch ? Ch¬i ch÷ lµ nh thÕ nµo? viết về âm, về nghĩa của từ để tạo sắc th¸i dÝ dám, hµi híc... lµm cho lêi nãi, ? LÊy VD? c©u v¨n hÊp dÉn, thó vÞ. - VD: bµi th¬ “Khãc Tæng Cãc ”- Hå Xu©n H¬ng. Hoạt động 1I: Cñng cè DÆn dß. - HS ôn lại các BPTT đã học. D. Rót kinh nghiÖm ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. Ngµy soạn: 16/8/2010 Ngµy dạy: 16/8/2010 TiÕt02:. Bµi tËp vÒ c¸c biÖn ph¸p tu tõ A. Mục tiêu cần đạt Gióp HS: - HS luyÖn tËp vµ ph¸t hiÖn, ph©n tÝch t¸c dông c¸c biÖn ph¸p tu tõ trong c¸c t¸c phÈm VH B. ChuÈn bÞ : B¶ng phô C. TiÕn tr×nh d¹y häc. Hoạt động 1: Khởi động. 1. ổn định tổ chức. 2. Bài cũ: ? KT một số khái niệm BPTT đã học ? 3. Bµi míi Hoạt động 2: Hớng dẫn HS làm các bài tập. BT1. ( GV ) cho häc sinh quan s¸t b¶ng phô cã ghi s½n bµi tËp sau ®©y. Hs làm việc độc lập – trả lời Biện pháp tu từ nào đợc sử dụng trong từng câu, đoạn thơ sau? Cho biết tác dụng của biện pháp tu từ đó a, Bµn tay ta lµm nªn tÊt c¶ Có sức ngời sỏi đá cũng thành cơm -> Hoán dụ : Khẳng định sức lao động , đề cao giá trị của ngời lao động b, Quª h¬ng lµ con diÒu biÕc Tuổi thơ con thả trên đồng.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> -> So sánh: Con diều biếc so sánh vơí quê hơng tạo nên một hình ảnh đẹp, đầy s¸ng t¹o , diÔn t¶ t×nh yªu quª h¬ng g¾n bã kû niÖm tuæi th¬. c, §Êt níc bèn ngh×n n¨m VÊt v¶ vµ gian lao §Êt níc nh v× sao Cø ®i lªn phÝa tríc -> Nh©n ho¸: §Êt níc nh mÑ hiÒn tÇn t¶o “ vÊt v¶ vµ gian lao” -> So s¸nh §Êt níc nh v× sao Tạo nên một đất nớc tráng lệ, trờng tồn. Chữ “ Cứ” làm cho ý thơ đợc khẳng định đất nớc đang hớng về tơng lai, với sức mạnh kì diệu với niềm tin sắt đá. BT2. Tìm những câu, đoạn thơ văn đã học trong những bài văn lớp 8 có sử dụng biÖn ph¸p so s¸nh, nh©n ho¸, Èn dô ( Th¶o luËn nhãm - §¹i diªn tr×nh bµy) - VÝ dô: Giấy đỏ buồn không thắm Mực đọng trong nghiên sầu ( Ông Đồ – Vũ đình Liên) -> Nh©n ho¸ - Bµi “Quª H¬ng” cña TÕ Hanh ChiÕc thuyÒn nhÑ h¨ng nh con tuÊn m· Ph¨ng m¸i chÌo m¹nh mÏ vît trêng giang -> So s¸nh C¸nh buån gi¬ng to nh m¶nh hån lµng Rín th©n tr¾ng bao la th©u gãp giã. -> So s¸nh, Èn dô ChiÕc thuyÒn im bÕn mái trë vÒ n»m ->Nh©n ho¸ . Hoạt động3: Cñng cè – DÆn dß. - Xem l¹i toµn bµi. - Chuẩn bị chủ đề các bài tập tiếp theo D. Rót kinh nghiÖm ................................................................................................................................. ..................................................................................................................................

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Ngµy soạn: 16/8/2010 Ngµy dạy: 16/8/2010. TiÕt 03. Bµi tËp vÒ c¸c biÖn ph¸p tu tõ. A. Mục tiêu cần đạt. Gióp HS: - HS luyÖn tËp vµ ph¸t hiÖn, ph©n tÝch t¸c dông c¸c biÖn ph¸p tu tõ trong c¸c t¸c phÈm VH B. ChuÈn bÞ : C¸c BT mÉu. C. TiÕn tr×nh d¹y häc. Hoạt động 1: Khởi động. 1. ổn định tổ chức. 2. Bµi cò: ? KT sù chuÈn bÞ bµi cña HS ? 3. Bµi míi Hoạt động 2: Híng dÉn HS lµm c¸c bµi tËp. BT1: Chỉ ra và phân tích giá trị của các BPTT đợc sử dụng trong các đoạn trích sau: a, Ngoµi thÒm r¬i c¸i l¸ ®a TiÕng r¬i rÊt máng nh lµ r¬i nghiªng. - §¶o ng÷: R¬i cÝa l¸ ®a - Èn dô : Máng. - SS: TiÕng r¬i rÊt máng nh lµ r¬i nghiªng. b, Xanh um cæ thô trßn xue l¸ Tr¾ng xo¸ trµng giang ph¶ng lÆng tê. (Hå Xu©n H¬ng) - §æi trËt tù có ph¸p. c, Bao giờ chạch đẻ ngon đa Sáo đẻ dới nớc thì ta lấy mình. - BPTT: Nói quá. Tác giả dân gian đã đa ra những hiện tơng không bao giờ có làm điều kiện cho cuộc hôn nhân. Chạch không bao giờ lên ngon đa đẻ và sáo cũng không bao giờ đẻ dới nớc. Nh vậy cũng sẽ không bao giờ có chuyện ta lấy mình. d, Cày đồng đang buổi ban tra Må h«i th¸nh thãt nh ma ruéng cµy. - SS: må h«i th¸nh thãt nh ma - Nãi qu¸. - TD: Bài ca dao nhằm nói lên sự vất vả của ngời nông dân, họ đã rất khó khăn làm nªn h¹t g¹o nu«i sèng con ngêi. V× vËy h·y biÕt ¬n hä khi bng b¸t c¬m ®Çy. BT2: Cho ®o¹n th¬ sau: B·o bïng th©n bäc lÊy th©n Tay «m tay nÝu tre gÇn nhau thªm. Th¬ng nhau, tre ch¼ng ë riªng.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Luỹ thành từ đó mà nê hỡi ngời! Đoạn thơ miêu tả những khóm tre trong gió bão mà gợi nghĩ đến tình thơng yêu, đoàn kết giữa con ngời với nhau. Theo em, những BPTT nào trong đoạn thơ đã làm nên ý nghĩa đó. Hãy viết một đoạn văn để làm rõ điều đó? - Gợi ý: Trong khổ thơ, tre đã đợc nhân hoá, tre có những cử chỉ, tình cảm của con ngời. Dùng hình ảnh thân bọc lấy thân, Tay ôm, tay níu... vừa miêu tả rất sinh động c¶nh cµnh tre, c©y tre quÊn quýt trong giã b·o, võa gîi h×nh ¶nh con ngêi che chë,. quÊn quýt nhau. Hoạt động 3: Cñng cè – DÆn dß. - Lµm l¹i c¸c bµi tËp trong s¸ch GK. D. Rót kinh nghiÖm ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. Ngµy soạn: 14/9/2011 Ngµy dạy: 19/9/2011 TiÕt 04 LuyÖn TËp ph©n tÝch c¸c bptt A. Mục tiêu cần đạt. Gióp HS: - Qua c¸c bµi tËp hs luyÖn tËp vµ ph©n tÝch c¸c biÖn ph¸p tu tõ B. ChuÈn bi: ¤n tËp C. TiÕn tr×nh d¹y häc. Hoạt động 1: Khởi động. 1. ổn định tổ chức. 2. Bµi cò: ? KT sù chuÈn bÞ bµi cña HS ? 3. Bµi míi Hoạt động 2: Hớng dẫn HS làm các bài tập. Bµi tËp 1: a,Chỉ ra hiện tợng đổi trật tự cú pháp trong đoạn thơ sau: Nhµ ai míi nhØ, têng v«i míi Th¬m phøc mïi t«m nÆng mÊy nong Ngån ngén s©n ph¬i khoai d¸t n¾ng GiÕng vên ai vËy, níc v«i trong. (Tè H÷u) b,Phân tích ngắn gọn giá trị biểu đạt của BP đổi trật tự cú pháp này. - Gîi ý: + §æi trËt tù có ph¸p: Th¬m phøc mïi t«m, nÆng mÊy nong, ngån ngén s©n ph¬i. + Do đổi trật tự cú pháp nên thể hiện nổi bật sự trù phú, đủ đầy, hạnh phúc, ấm no của một vùng quê biển hiện lên thậtđẹp..

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Bài tập 2: Chỉ ra và phân tích BPTT đợc sử dụng trong đoạn thơ sau: Cïng tr«ng l¹i mµ cïng ch¼ng thÊy ThÊy xanh xanh nh÷ng mÊy ngµn d©u Ngµn d©u xanh ng¾t mé mµu Lßng chµng ý thiÕp ai s©u h¬n ai. - Gợi ý: + Chỉ ra đợc BPTT điệp ngữ. + Gi¸ trÞ: NhÊn m¹nh, g©y Ên tîng- gîi c¶m xóc vÒ sù trïng ®iÖp, kÐo dµi, mªnh m«ng. Bài tập 3: Hãy phân tích giá trị của BPTT đợc sử dụng trong đoạn thơ sau: C¬m hai b÷a dän bªn hÌ Mâm gỗ, môi dừu, đũa mộc tre Gạo đỏ, cà thâm, vừng muối mặn Chè xanh hãm đặc nới vàng hue. (B÷a c¬m quª- §oµn V¨n Cõ) - Gîi ý: BPTT: LiÖt kª _ Thể hiện đợc nếp sống bình dị, mộc mạc từ ngàn đời nay của ngời dân quê Việt Nam. Điều đó cho thấy hoàn cảnh sống đạm bạc, ấm cúng của ngời lao động vất vả cùng sự chắt chiu chịu thơng, chịu khó của họ để cảm thông, trân trọng... Hoạt động 3: Cñng cè DÆn dß. - Lµm l¹i c¸c bµi tËp trong phÇn luyÖn tËp SGK. D. Rót kinh nghiÖm.. Ngày. tháng. năm 2011.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Ngµy soạn:14/9/2011 Ngµy dạy: 19/9/2011 TiÕt 05 LuyÖn TËp ph©n tÝch c¸c bptt(TiÕp) A. Mục tiêu cần đạt. Gióp HS: - HÖ thèng c¸c biÖn ph¸p tu tõ ®É häc . - Qua c¸c bµi tËp hs luyÖn tËp vµ ph©n tÝch c¸c biÖn ph¸p tu tõ tõ vùng. B. ChuÈn bi: B¶ng phô C. TiÕn tr×nh d¹y häc. Hoạt động 1: Khởi động. 1. ổn định tổ chức. 2. Bµi cò: ? KT sù chuÈn bÞ bµi cña HS ? 3. Bµi míi Hoạt động 2: Hớng dẫn HS làm các bài tập. Bµi tËp 1: Cho bµi ca dao sau: Đến đây mận mới hỏi đào Vờn hồng đã có ai vào hay cha? Mận hỏi thì đào xin tha V¬ng hång cã lèi nhng cha ai vµo. a.Bµi ca dao trªn sö dông BPTT nµo? b. Phân tích ý nghĩa của BPTT đợc sử dụng trong bài ca dao trên? Gîi ý: a. BPTT: Èn dô. b. ý nghÜa. - Mận- Đào: Là ẩn dụ nói về chuyện đôi ta (Chàng trai- cô gái). - Vên h«ng cã lèi: Lµ chuyÖn t×nh yªu. Bµi tËp 2: Hai câu thơ sau sử dụng BPTT gì? Phân tích ý nghĩa của BPTT đó? Ông trời nổi lửa đằng đông Bà Sân vấn chiếc khăn rằn đẹp thay! Gîi ý: - BPTT: Nh©n ho¸: + ¤ng trêi- næi löa..

<span class='text_page_counter'>(9)</span> + Bµ S©n- vÊn chiÕc kh¨n r»n. - Tác dụng: BPTT nhân hoá trong hai câu thơ trên đã tạo nên hình ảnh sinh động của sự vật khi trời chuyển ma. Những sự vật tởng nh vô tri, vô giác nhng trở nên cụ thể, sống động, mang đầy hình ảnh và màu sắc trong sự cảm nhận của ngời đọc... Bµi tËp 3: Hai câu ca dao sau sử dụng BPTT gì? Phân tích ý nghĩa của BPTT đó? ChÞ H¬u ®i chî §ång Nai Bíc qua BÕn NghÐ ngåi nhai thÞt Bß. Gîi ý: - BPTT: Ch¬i ch÷ : H¬u – nai – nghÐ – bß. - Tác dụng: Tác giả dân gian đã dùng từ ngữ gợi tên động vật để nói về địa danh trong sự kết hợp với từ ngữ gọitên động vật khác ... tạo nên sự hóm hỉnh, hµi híc trong ca dao. Bµi tËp 4: (VÒ nhµ). Ph©n tÝch BPTT trong ®o¹n th¬ sau: Trêi xanh ®©y lµ cña chóng ta Nói rõng ®©y lµ cña chóng ta Những cánh đồng thơm mát Những ngả đờng bát ngát Những dònh sông đỏ nặng phù sa. Gîi ý: - Điệp ngữ: Khẳng định mạnh mẽ chủ quyền của chúng ta đối với vùng trời, vùng đất quê hơng. - Liệt kê: Nhấn mạnh ý thức sở hữu của cái ta cộng đồng đối với non níc m×nh, mÆt kh¸c c¸i ta Êy nh ®ang giíi htiÖu vÒ tæ quèc vowis c¶m gi¸c tù hµo, sung síng.... Hoạt động 3: Cñng cè DÆn dß. - Xem l¹i toµn bµi. - Chuẩn bị ôn tập lại toàn bộ chủ đề. D. Rót kinh nghiÖm: Ngày. tháng. .Ngµy soạn: 21/9/2011 Ngµy dạy: 26/9/2011 TiÕt 06 Ôn tập kiểm tra- đánh giá chủ đề 1 A. Mục tiêu cần đạt. Gióp HS: - HÖ thèng c¸c biÖn ph¸p tu tõ ®É häc . - Cñng cè kiÕn thøc qua viÖc lµm mét sè bµi tËp.. năm 2011.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> B. ChuÈn bÞ: B¶ng phô C. TiÕn tr×nh d¹y häc. Hoạt động 1: I- HÖ thèng l¹i. - GV cho HS hệ thống lại các kiến thức lý thuyết đã học.(GV nêu các câu hỏi, HS tr¶ lêi, HS kh¸c nhËn xÐt, GV chèt nh¾c l¹i). II- Bµi tËp . BT1. GV cho häc sinh quan s¸t b¶ng phô cã ghi s½n bµi tËp sau ®©y. Hs làm việc độc lập – trả lời ? Biện pháp tu từ nào đợc sử dụng trong đoạn thơ sau? Cho biết tác dụng của biện pháp tu từ đó? Trong ®o¹n trÝch “KiÒu ë lÇu Ngng BÝch” (NguyÔn Du-TruyÖn KiÒu),t¸c giả đã sử dụng điệp ngữ “buồn trông” mấy lần? Nêu tác dụng của điệp ngữ đó trong ®o¹n th¬. Gîi ý: - HS nêu đợc điệp ngữ trong đoạn trích: 04 lần - Nêu đợc giá trị: Điệp ngữ này cho thấy tài nghệ tả cảnh ngụ tình của Nguyễn Du, nó tạo nên âm hởng trầm buồn của cả đoạn thơ. Điều đó cho thấy nỗi buồn từ lòng ngêi nh ®ang thÊm vµo c¶nh vËt, c¶nh vËt l¹i nh ®ang lµm cho nçi buån tñi, th¬ng nhí vµ sù xãt xa cho th©n phËn Thuý KiÒu nh t¨ng lªn gÊp béi. Hoạt động 2: IV. KiÓm tra: - GV kiểm tra lại các kiến thức đã học bằng hình thức vấn đáp ( Chủ yếu là c¸c kiÕn thøc lý thuyÕt). - GV ra đề 10 phút cho HS kiểm tra chủ đề: §Ò bµi: Câu 1: Đặt 02 câu, trong đó có một câu sử dụng BPTT nhân hoá và một câu sö dung BPTT Èn dô. C©u 2: ChØ ra vµ ph©n tich gi¸ trÞ cña BPTT trong ®o¹n ca dao sau: §«i ta lµ b¹n thong dong Nh đôi đũa ngọc nằm trong mâm vàng Bëi chng thÇy mÑ nãi ngang Cho nên đũa ngọc mâm vàng xa nhau. Hoạt động 3: Cñng cè DÆn dß. - GV thu bµi vµ söa cho HS. - Xem l¹i toµn bµi. - Chuẩn bị chủ đề 2: Ôn tập văn tự sự. D. Rót kinh nghiÖm.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................ Ngày. tháng. năm 2011. Ngµy soạn:28 9/2011 Ngµy dạy:3/10/2011 CHủ đề 2 TiÕt 7:. ¤n tËp v¨n tù sù. T¸c phÈm tù sù vµ c¸c thÓ lo¹i tù sù - tãm t¾t t¸c phÈm tù sù. A. Môc tiªu: - Gióp h/s : 1. KiÕn thøc: - Nắm đợc những lý thuyết cơ bản về văntự sự. 2. Kü n¨ng: NhËn diÖn v¨n b¶n tù. 3. Thái độ: Có ý thức trong việc phát huy giá trị của laọi hình nghệ thuật này. B. ChuÈn bÞ : - GV: C¸c d¹ng bµi c¬ b¶n - HS: ¤n l¹i c¸c kiÕn thøc vÒ v¨n tù sù. C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy- học Hoạt động 1: Khởi động. - ổn định tổ chức. - KiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cña HS: Hoạt động 2: Bµi míi 1. ThÕ nµo lµ t¸c phÈm tù sù: - GV định hớng cho HS nhớ lại các khái niệm về VBTS. - PP: Vấn đáp. Tác phẩm tự sự là những tác phẩm phản ánh hiện thực đời sống trong toàn bộ tính khách quan của nó bằng cách kể lại các sự việc, tái hiện bức tranh về đời sống.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> qua các sự kiện, biến cố, xung đột xảy ra bcs của con ngời, miêu tả các hoạt động, chân dung tính cách của nhân vật. Tác phẩm tự sự thờng là 1 câu chuyện về ai đó hay về sự việc gì đó, có mở đầu, diễn biến và có kết thúc. Trong tác phẩm tự sự nhà v¨n còng thÓ hiÖn t tëng vµ t×nh c¶m cña m×nh. T¸c phÈm tù sù thêng lµ nh÷ng t¸c phÈm cã cèt truyÖn g¾n víi c¸c nh©n vËt, c¸c sù kiÖn vµ chi tiÕt tiªu biÓu. Khi viÕt nhµ v¨n cã thÓ thªm vµo rÊt nhiÒu chi tiÕt, yếu tố phụ khác để làm cho câu chuyện thêm sinh động, lôi cuốn và có hồn. 2. C¸c thÓ lo¹i v¨n b¶n tù sù: KÓ tªn c¸c thÓ lo¹i v¨n b¶n sö dông ph¬ng thøc tù sù? - TruyÖn d©n gian - Truyện trung đại - Truyện hiện đại TruyÖn d©n gian bao gåm nh÷ng lo¹i nµo? a. TruyÖn d©n gian: * TruyÒn thuyÕt: Lo¹i truyÖn d©n gian kÓ vÒ c¸c nh©n vËt vµ sù kiÖn cã liªn quan đến lịch sử thời quá khứ, thờng có yếu tố tởng tợng kì ảo. Truyền thuyết thể hiện thái độ và cách đánh giả của nội dung đối với các sự kiện và nhân vật lịch sử đợc kể. Hãy kể tên các truyền thuyết mà em biết? Vì sao sự tích Hồ Gơm lại là truyÒn thuyÕt? * Truyện cổ tích; Loại truyện dân gian kể về cuộc đời của 1 số kiểu nhân vật quen thuéc: - Nh©n vËt bÊt h¹nh nh: ngêi måi c«i, ngêi con riªng, ngêi em ót, ngêi cã h×nh d¹ng xÊu xÝ) - Nh©n vËt dòng sÜ vµ nh©n vËt cã tµi n¨ng kú l¹ - Nh©n vËt th«ng minh vµ nh©n vËt ngèc nghÕch - Nhân vật là động vật (con vật biết nói năng, hoạt động, tính cách nh con ngời) Truyện cổ tích thờng có yếu tố hoang đờng thể hiện ớc mơ, niềm tin của nội dung về chiến thắng cuối cùng của cái thiện đối với cái ác, cái tốt đối với cái xấu sự công bằng đối với sự bất công. H·y kÓ tªn c¸c truyÖn cæ tÝch mµ em biÕt? * TruyÖn ngô ng«n: Lo¹i truyÖn kÓ b»ng v¨n b¶n xu«i hoÆc v¨n vÇn, mîn chuyện về loài vật, đồ vật hoặc về chính con ngời để nói bóng gió, kín đáo chuyện con ngời, nhằm khuyên nhủ, răn dạy ngời ta bài học nào đó trong cuộc sống. KÓ tãm t¾t 1 truyÖn ngô ng«n ngoµi SGK? * Truyện cời: Loại truyện kể về những hiện tợng đáng cời trong cuộc sống nh»m t¹o ra tiÕng cêi mua vui hoÆc phª ph¸n nh÷ng thãi h tËt xÊu trong x· héi KÓ l¹i 1 truyÖn cêi d©n gian?.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> b. Truyện trung đại: Truyện ra đời thời trung đại (từ TK X đến cuối TK XIX) lµ thÓ lo¹i v¨n xu«i ch÷ H¸n cã néi dung phong phÝ vµ thêng mang tÝnh chÊt gi¸o huấn, có cách viết không giống hẳn với truyện hiện đại: vừa có loại truyện h cấu (tởng tợng nghệ thuật) vừa có loại truyện dần với kí (ghi chép sự việc) với sử (ghi chép chuyện thật). Cốt truyện hầu hết còn đơn giản. - Văn học trung đại (dòng văn chơng bác học) có các thể loại: truyền truyền k×, tuú bót, tiÓu thuyÕt ch¬ng håi (thÓ chÝ) truyÖn th¬… ? Kể tên các truyện trung đại mà em đợc học, đợc đọc? c. Truyện hiện đại VN: Tính từ đầu thế kỳ XX: truyện mang giá trị hiện thực và ngời đọc sâu sắc, phản ánh hiện thực xã hội với yếu tố tự sự kèm miêu tả và biểu c¶m. Hoạt động 3: Cñng cè DÆn dß. - Xem l¹i toµn bµi. - ChuÈn bÞ tiÕt tiÕp theo D. Rót kinh nghiÖm ................................................................................................................................. ............................................................................................................................... Ngày. tháng. năm 2011. Ngµy soạn: 5/ 10/2011 Ngµy dạy: 10/10/2011 TiÕt 8: T¸c phÈm tù sù vµ c¸c thÓ lo¹i tù sù - tãm t¾t t¸c phÈm tù sù. A. Môc tiªu: - Gióp h/s : 1. KiÕn thøc: - Nắm đợc lý thuyết về tóm tắt văn bản tự sự. 2. Kü n¨ng: BiÕt c¸ch tãm t¾t mét v¨n b¶n tù sù. 3. Thái độ: Có ý thức trong việc phát huy giá trị của laọi hình nghệ thuật này. B. ChuÈn bÞ : - GV: Gi¸o ¸n, C¸c BT. - HS: ¤n l¹i c¸ch tãm t¾t v¨n b¶n tù sù. C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy- học Hoạt động 1: Khởi động. - ổn định tổ chức. - KiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cña HS:.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Hoạt động 2: Bµi míi 1. Tãm t¾t t¸c phÈm tù sù: a,ThÕ nµo lµ tãm t¾t t¸c phÈm tù sù: Lµ ghi l¹i 1 c¸ch ng¾n gän, trung thµnh chÝnh x¸c vµ hoµn chØnh nh÷ng néi dung chính (gồm các nhân vật, sự việt và chi tiết tiêu biểu) của tác phẩm đó để cho ngời đọc, ngời nghe nắm đợc nội dung chính và hình dung đợc toàn bộ câu chuyện ? h·y tãm t¾t t¸c phÈm "ChiÕc l¸ cuèi cïng" (ng÷ v¨n 8) , "L·o H¹c" (ng÷ v¨n 8) b, V× sao cÇn tãm t¾t t¸c phÈm tù sù: Tãm t¾t t¸c phÈm lµ 1 kü n¨ng rÊt cÇn thiÕt trong cuéc sèng, trong häc tËp vµ nghiªn cøu (kÓ tãm t¾t phim, 1 chøng kiÕn, 1 t¸c phÈm v¨n häc) Tóm tắt tác phẩm giúp ngời đọc, ngời nghe dễ nắm và dễ nhớ đợc nộid ung chính của 1 câu chuyện vì văn bản tóm tắt thờng ngắn gọn và làm nổi vật đợc các sù vËt, nh©n vËt chÝnh nhê lîc bá nh÷ng chi tiÕt, nh©n vËt vµ c¸c yÕu tè kh«ng quan träng. ? Tãm t¾t ®o¹n trÝch "ChÞ em Thuý KiÒu"? c, Yêu cầu của việc tóm tắt tác phẩm tự sự: Cần đảm bảo đầy đủ các yêu cÇu sau: - Đáp ứng đúng mục đích và yêu cầu của việc tóm tắt tác phẩm - Bảo đảm tính khách quan: phản ánh trung thành nội dung, không thêm nh÷ng viÖc kh«ng cã trong v¨n b¶n, kh«ng b×nh luËn, khen chª cã tÝnh c¸ch chñ quan cña ngêi TT. - Bảo đảm tính hoàn chỉnh đầy đủ (TTVB có thể dài ngắn khác nhau nhng phải đảm bảo nêu đợc nhân vật + các sự việc chính để ngời đọc, ngời nghe hình dung đợc câu chuyện (có mở đầu và có kết thúc) d, C¸ch thøc tãm t¾t t¸c phÈm tù sù: CÇn thùc hiÖn c¸c bíc c¬ b¶n sau: - Đọc kĩ tác phẩm đợc tóm tắt để nắm chắc nội dung và hiểu đúng chủ đề của nã - Xác định nội dung chính cần II: lựa chọn nhân vật chính, các sự việc và chi tiÕt tiªu biÓu - S¾p xÕp c¸c néi dung chÝnh theo 1 trËt tù hîp lÝ - ViÕt v¨n b¶n tãm t¾t b»ng lêi v¨n cña m×nh VD: TT t¸c phÈm " ChuyÖn ngêi con g¸i Nam X¬ng" lùa chän trong s¾p xÕp c¸c sù viÖc cña nh©n vËt chÝnh theo tr×nh tù sau: + Trởng sinh phải đi lính, để mẹ và vợ trẻ (VN) ở nhà + MÑ trëng èm chÕt, VN lo ma chay chu tÊt + GiÆc tab, TS vÒ nghe lêi xon, nghi vî kh«ng chung thuû.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> + Vò N¬ng bÞ oan, gieo m×nh xuèng S«ng Hoµng Giang tù vÉn + Một đêm, TS nghe lời con ra nỗi oan của vợ + Phan Lang ngêi cïng lµng víi VN do cøu thÇn rïa linh phi nªn khi ch¹y nạn, chết đuối đợc Linh phi cứu + Phan Lang gặp Vũ Nơng trong động linh phi. Vũ Nơng gửi chiếc hoa vàng cïng lêi nh¾n Trëng Sinh. + Trởng Sinh nghe Phan Lang kể nhớ thơng vợ vô cùng, lập đàn giải oan. Vũ N¬ng trë vÒ ngåi trªn kiÖu hoa gi÷a dßng…lóc Èn, lóc hiÖn. ? H·y tãm t¾t "ChuyÖn ngêi con g¸i Nam X¬ng" trong kho¶ng 20 dßng råi rót xuèng trong kho¶ng 10 dßng? 2. LuyÖn tËp 1. Viết văn bản tóm tắt tác phẩm "tắt đèn" (Tức nớc vỡ bờ) của NTT (N1) và t¸c phÈm "Hoµng Lª NhÊt Thèng ChÝ) (Håi 14) cña Ng« Gia v¨n ph¸i (N2) 2. Tóm tắt miệng 1 câu chuyện xảy ra trong cuộc sống mà em đã đọc nghe hoÆc chøng kiÕn: Gîi ý: - Xác định đợc nội dung chính của câu chuyện cần tóm tắt - Sắp xếp đợc các sự việc chi tiết tiêu biểu, các nhân vật trong 1 cách hợp lí theo tiÕn tr×nh c©u chuyÖn (më ®Çu, , kÕt thóc) - Dùng lời văn ngắn gọn, trong sáng để diễn đạt nội dung đã sắp xếp. Hoạt động 3: Cñng cè DÆn dß. - Xem l¹i toµn bµi. - ChuÈn bÞ tiÕt tiÕp theo. D. Rót kinh nghiÖm ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. Ngày. tháng. Ngµy soạn: 12/10/2011 Ngµy dạy: 17/10/2011 TiÕt 9:. Miªu t¶ trong v¨n b¶n tù sù. A. Môc tiªu: - Gióp h/s : 1. KiÕn thøc:. năm 2011.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> - Nắm đợc lý thuyết về miêu tả trong văn bản tự sự. 2. Kü n¨ng: BiÕt c¸ch sö dông yÕu tè miªu t¶ trong bµi v¨n tù sù. 3. Thái độ: Có ý thức sử dụng để bài văn hay hơn. B. ChuÈn bÞ : - GV: Gi¸o ¸n, C¸c BT. - HS: ¤n l¹i c¸ch sö dông yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n tù sù. C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy- học Hoạt động 1: Khởi động. - ổn định tổ chức. - KiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cña HS: Hoạt động 2: Bµi míi 1. Vai trß cña miªu t¶ trong v¨n b¶n tù sù Cho học sinh quan sát đoạn trích: Quang Trung chỉ huy quân đánh đồn Ngọc Hồi (trong Hồi 14 - HLNTC) trong đoạn lợc bỏ các yếu tố miêu tả. So sánh để chỉ ra vai trß, t¸c dông cña miªu t¶ trong v¨n b¶n tù sù? * Trong văn bản tự, ngời kể cần miêu tả chi tiết hành động, cảnh vật, con ngời và sự việc đã diễn ra nh thế nào thì truyện mới trở nên sinh động, nh đang hiện ra trớc mắt ngời đọc - Yêu cầu học sinh đọc đoạn trích: "Chị em Thuý Kiều" ? Đọc đoạn trích, ngoài tài, sắc, vẻ đẹo toàn mĩ của chị em Kiều, em còn cảm nhận đợc điều gì trong t tởng, tình cảm của Nguyễn Du? (thái độ, tình cảm trân trọng, đề cao vẻ đẹp và giá trị con ngời, lòng thông cảm và thơng yêu đối với số phËn con ngêi NguyÔn Du) ? Từ đó em thấy yếu tố miêu tả còn có tác dụng gì trong văn bản? * Miêu tả trong văn bản tự sự chẳng những giúp ngời đọc hình dung, tái hiện bức tranh đời sống đợc phản ánh 1 cách sinh động chân thực mà còn là phơng thức để nhà văn thể hiện t tởng và tình cảm của mình. 2. Miªu t¶ bªn ngoµi vµ miªu t¶ néi t©m: - Trong văn bản tự sự thờng kết hợp đan xen giữa miêu tả hành động, sự việc, c¶nh vËt, con ngêi, kÕt hîp t¶ c¶nh víi t¶ t×nh, t¶ ngo¹i h×nh víi néi t©m nh©n vËt. - §èi tîng miªu t¶ bªn ngoµi lµ nh÷ng c¶nh vËt vµ con ngêi víi ch©n dung, hình dáng, hành động, ngôn ngữ, màu sắc…có thể quan sát đợc trực tiếp. - §èi tîng cña miªu t¶ néi t©m lµ nh÷ng suy nghÜ, t×nh c¶m, diÔn biÕn t©m trạng của nhân vật…những gì không quan sát đợc trực tiếp. 3. Thùc hµnh luyÖn tËp ĐT đại trà:.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> 1. T×m nh÷ng yÕu tè t¶ ngêi vµ t¶ c¶nh trong 2 ®o¹n trÝch: ChÞ em Thuý KiÒu vµ c¶nh ngµy xu©n. Ph©n tÝch gi¸ trÞ cña nh÷ng yÕu tè miªu t¶ Êy trong viÖc thÓ hiÖn néi dung mçi ®o¹n trÝch. 2. T×m trong ®o¹n trÝch "M· Gi¸m Sinh" nh÷ng c©u th¬ miªu t¶ ch©n dung bªn ngoµi cña M· Gi¸m Sinh vµ nh÷ng c©u th¬ miªu t¶ néi t©m cña nµng KiÒu. Tõ ®o¹n th¬ nµy h·y chuyÓn thµnh 1 ®o¹n v¨n tù sù kÓ l¹i viÖc M· Gi¸m Sinh mua KiÒu. §T kh¸ giái: 3. Dùa vµo ®o¹n trÝc "C¶nh ngµy xu©n" h·y viÕt 1 ®o¹n v¨n kÓ vÒ viÖc chÞ em Thuý KiÒu ®i ch¬i trong buæi chiÒu ngµy thanh minh (Trong khi kÓ chó ý vËn dông cv¸c yÕu tè t¶ c¶nh ngµy xu©n). 4. Dựa vào đoạn trích "Thuý Kiều báo ân báo oán" hãy đóng vai nàng Kiều kể l¹i viÖc b¸o ©n b¸o o¸n (Trong khi kÓ, chó ý lµm næi bËt t©m tr¹ng cña KiÒu lÝc gÆp l¹i Ho¹n Th). * PhÇn gîi ý: S¸ch BDNV 9/280) Hoạt động 3: Cñng cè DÆn dß. - Xem l¹i toµn bµi. - ChuÈn bÞ NghÞ luËn trong v¨n b¶n tù sù. D. Rót kinh nghiÖm ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. Ngày. tháng. năm 2011. Ngµy soạn: 16/8/2010 Ngµy dạy: 16/8/2010 Ngµy 20/10 /2010.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> TiÕt 10: NghÞ luËn trong v¨n b¶n tù sù A. Môc tiªu: - Gióp h/s : 1. KiÕn thøc: Nắm đợc lý thuyết về nghị luận trong văn bản tự sự. 2. Kü n¨ng: BiÕt c¸ch sö dông yÕu tè nghj luËn vµo bµi v¨n tù sù. 3. Thái độ: Có ý thức sử dụng để bài văn hay hơn. B. ChuÈn bÞ : - GV: Gi¸o ¸n, C¸c BT. - HS: ¤n l¹i c¸ch sö dông yÕu tè nghj luËn trong v¨n b¶n tù sù. C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy- học Hoạt động 1: Khởi động. - ổn định tổ chức. - Bµi cò: ? Vai trß cña yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n tù sù? Hoạt động 2: Bµi míi 1. NghÞ luËn trong v¨n b¶n tù sù: Thờng xuất hiện ở các đoạn văn trong đó ngời nói (ngời viết) nêu ra những lí lẽ và dẫn chứng nhằm thuyết phục ngời nghe (ngời đọc) về 1 vấn đề nào đó. Để lập luËn chÆt chÏ, hîp lÝ cã søc thuyÕt phôc ngêi ta thêng dïng c¸c tõ, c¸c c©u nghÞ luËn. - Nghị luận trong văn bản tự sự chỉ là yếu tố có tính chất đơn lẻ, biệt lập xen lồng trong một tình huống cụ thể nào đó nhằm tập trung khắc hoạ một kiểu nhân vật tô đậm tính cách nhân vật hay để ngời viết nêu lên các nhận xét bình luận về một vấn đề gì đó. 2. Những dấu hiệu và đặc điểm của nghị luận trong một văn bản tự sự - Nghị luận thực chất là các cuộc đối thoại (đối thoại với ngời hoặc với chính mình) trong đó ngời viết thờng nên lên các nhận xét, phán đoán, các lí lẽ nhằm thuyết phục ngời nghe, ngời dọc (có khi thuyết phục chính mình về một vấn đề gì đó). - Trong ®o¹n v¨n lËp luËn, biÓu hiÖn cña yÕu tè nghÞ luËn, ngêi viÕt Ýt dïng câu miêu tả trần thuật mà thờng dùng nhiều loại câu (+) và phủ định, câu có các mệnh đề hô ứng nh: nếu…thì…, khi (1 khi)…thì…, không những (không chỉ)… mµ cßn…tuy (dï, mÆc dï)…nhng…, cv× vËy (v× thÕ)…cho nªn, mét mÆt…mÆt kh¸c…, cµng….cµng…, võa…võa… - Trong ®o¹n v¨n lËp luËn ngêi viÕt thêng dïng nhiÒu tõ cã tÝnh chÊt lËp luËn nh: t¹i sao, thËt vËy, tuy thÕ, tuy nhiªn, tríc hÕt, sau cïng, nãi chung, tãm l¹i… * §äc cho häc sinh nghe: Mét häc sinh xÊu tÝnh (trÝch 'Nh÷ng tÊm lßng cao c¶") (S¸ch BDNV9/283) * §©y lµ ®v tù sù cã sö dông yÕu tè nghÞ luËn: chøng minh.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> + 2 câu đầu: nhận xét khái quát về Phran-ti: đó là 1 ngời xấu tính + Những câu sau: Chứng minh cho vấn đề đã nêu 3.Thùc hµnh luyÖn tËp §T kh¸, giái: 1. Trong mấy câu đầu của đoạn trích "Thuý Kiều báo ân, báo oán" Kiều đã nói víi Ho¹n th nh÷ng g×? H·y chuyÓn nh÷ng lêi cña nµng KiÒu thµnh mét ®o¹n v¨n lËp luËn. 2. Hoạn Tha đã lập luận nh thế nào mà nàng Kiều phải khen: "không ngoan… lời". Hãy tóm tắt các nội dung lí lẽ trong lời lập luận của Hoạn Th để làm sáng tỏ lêi khen cña KiÒu. ĐT đại trà: 3. H·y cho biÕt ®o¹n cuèi "Ngêi ta b¶o…hÕt" trong ®o¹n trÝch "Bµ t«i" (SGK NV9 - tập I) tác giả đã lồng ghép yếu tố nghị luận vào đoạn tự sự nh thế nào? 4. Viết 1 đoạn văn kể lại buổi sinh hoạt lớp ở đó em đã phát biểu ý kiến CM Nam lµ 1 ngêi b¹n rÊt tèt. (PhÇn gîi ý: S¸ch BDNV 9/284) Hoạt động 3: Cñng cè – DÆn dß. - Xem l¹i toµn bµi. - Chuẩn bị Đối thoại, độc thoại trong văn bản tự sự. D. Rót kinh nghiÖm ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. Ngµy soạn: 16/8/2010 Ngµy dạy: 16/8/2010. Ngµy 01/11 /2010 TiÕt 11: Đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm trong v¨n b¶n tù sù A. Môc tiªu: - Gióp h/s : 1. KiÕn thøc: Nắm đợc lý thuyết về đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm trong v¨n b¶n tù sù. 2. Kỹ năng: Biết cách sử dụng đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm vào bµi v¨n tù sù. 3. Thái độ: Có ý thức sử dụng đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm trong v¨n b¶n tù sù. B. ChuÈn bÞ : - GV: Gi¸o ¸n, C¸c BT. - HS: Ôn lại cách sử dụng đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn b¶n tù sù. C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy- học.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Hoạt động 1: Khởi động. - ổn định tổ chức. - Bµi cò: ? Vai trß cña yÕu tè nghÞ luËn trong v¨n b¶n tù sù? Hoạt động 2: Bµi míi 1. §èi tho¹i trong v¨n b¶n tù sù: §èi tho¹i lµ g×? §èi tho¹i trong v¨n b¶n tù sù lµ g×? - Đối thoại là hình thức đối đáp, trò chuyện qua lại bằng lời nói giữa hai hay nhiều ngời với nhau trong đó diễn ra sự luân phiên giữa các phát ngôn của các phía (thờng là 2 phía) cùng tham gia giao tiếp. Đặc trng cho đối thoại là các phát ngôn thờng ngắn gọn có cú pháp đơn giản và sử dụng nhiều phơng tiện giao tiếp phi ng«n ng÷ nh nÐt mÆt, cö chØ, ®iÖu bé. - Đối thoại trong văn bản tự sự cũng mang đầy đủ các đặc điểm trên. Có điều tất cả đều đợc miêu tả bằng con chữ nhất là các yếu tố phi ngôn ngữ nh nét mặt, cử chỉ, điệu bộ. Trong văn bản đối thoại đợc thể hiện bằng các gạch đầu dòng ở đầu lời trao và lời đáp (Mỗi lợt lời là 1 lần gạch đầu dòng) - Trong văn bản tự sự, đối thoại chẳng những có chức năng tái tạo sự giao tiếp bằng lời nói của các nhận vật làm cho câu chuyện thêm sinh động mà còn có tác dông kh¾c ho¹ tÝnh c¸ch vµ phÈm chÊt cña nh©n vËt kh¸ râ nÐt. VD: Qua lời đối thoại của Mã Giám Sinh: "Hỏi tên…gần" bản chất con buôn, cục cằn, thô lỗ, huyênh hoang của Mã Giám Sinh đợc bộc lộ rõ nét. 2. Độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự: ? Em hiểu độc thoại là gì? Độc thoại nội tâm là gì? - Độc thoại: là lời nói của 1 ngời nào đó nói với chính mình hoặc nói với 1 ai đó trong tởng tợng. Đặc trng cho độc thoại là các phát ngôn thờng dài dòng, rờm rà, có cú pháp phức tạp hơn so với đối thoại. - Tuy nói với bản thân mình nhng độc thoại có 2 hình thức biểu hiện: độc thoại cất thành tiếng (thành lời) và độc thoại không cất thành tiếng (nói thầm với chính mình) Trờng hợp sau đợc gọi là độc thoại nội tâm. - §éc tho¹i néi t©m lµ ph¸t ng«n cña nh©n vËt nãi víi chÝnh m×nh, chØ diÔn ra trong suy nghĩ thể hiện trực tiếp quá trình tâm lí bên trong mô phỏng hoạt động suy nghÜ, c¶m xóc cña con ngêi trong dßng ch¶y trùc tiÕp cña nã. - Trong văn bản tự sự khi nhân vật độc thoại thành tiếng thì trớc phát ngôn có gạch đầu dòng còn khi độc thoại không cất thành tiếng (độc thoại nội tâm) thì trớc ph¸t ng«n kh«ng cã g¹ch ®Çu dßng. Bài tập: Xác định những đoạn độc thoại và độc thoại nội tâm trong đoạn trích "Lµng" cña Kim L©n" + §éc tho¹i: "…Hµ, n¾ng gím, vÒ nµo…" "….Chóng bay ¨n miÕng c¬m hay…thÕ nµy …".

<span class='text_page_counter'>(21)</span> + §éc tho¹i néi t©m:"…Chóng nã còng kµ trÎ con… b»ng Êy tuæi ®Çu" ? Độc thoại và độc thoại nội tâm có vai trò gì trong văn bản tự sự? - Độc thoại và nhất là độc thoại nội tâm là tác phẩm thức quanz trong để phân tích tâm lí, đi sâu vào nội tâm nhân vật, bộc lộ đợc t tởng, tình cảm, tính cách nhân vật và thể hiện đợc những diễn biến tâm lí hết sức phức tạp trong thế giới nội tâm của con ngời…là làm cho câu chuyện sinh động hơn. VD: Những hình thức độc thoại và độc thoại nội tâm trên đã giúp nhà văn thể hiện đợc sâu sắc tâm trựng dằn vặt, đau đớn của ông Hai khi nghe tin làng chợ Dỗu của ông theo giặc…=> câu chuyện sinh động hơn 3. Thùc hµnh - luyÖn tËp * Bài tập cho đối tợng đại trà: Phân tích tác dụng của hình thức đối thoại trong đoạn trích từ "Mãi khuya… hiu h¾t…" trong ®o¹n trÝch "Lµng" cña Kim L©n * Bài tập cho đối tợng khá giỏi: Viết 1 đoạn văn kể chuyện theo đề tài tự chọn trong đó sử dụng cả hình thức đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm. ( gîi ý: BDNV9/288) Hoạt động 3: Cñng cè – DÆn dß. - Xem l¹i toµn bµi. - ChuÈn bÞ: ngêi kÓ chuyÖn trong v¨n b¶n tù sù. D. Rót kinh nghiÖm ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. .................................................................................................................................. TiÕt 12:. Ngµy 10/11/2010 Ngêi kÓ chuyÖn trong v¨n b¶n tù sù.

<span class='text_page_counter'>(22)</span> A. Môc tiªu: - Gióp h/s : 1. KiÕn thøc: Nắm đợc lý thuyết về ngời kể chuyện trong văn bản tự sự. 2. Kü n¨ng: BiÕt c¸ch nhËn ra ngêi kÓ chuyÖn vµ vai trß cña ngêi kÓ chuyÖn trong v¨n b¶n tù sù. 3. Thái độ: Có ý thức lựa chọn ngời kể chuyện phù hợp trong từng văn bản tự sù. B. ChuÈn bÞ : - GV: Gi¸o ¸n, C¸c BT. - HS: ¤n l¹i lý thuyÕt vÒ ngêi kÓ chuyÖn vµ vai trß cña ngêi kÓ chuyÖn trong v¨n b¶n tù sù. C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy- học Hoạt động 1: Khởi động. - ổn định tổ chức. - Bài cũ: ? Em hiểu thế nào đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm trong v¨n b¶n tù sù? Hoạt động 2: Bµi míi 1. Ngêi kÓ vµ ng«i kÓ trong v¨n b¶n tù sù ? ThÕ nµo lµ ngêi kÓ trong v¨n b¶n tù sù? Ngêi kÓ xuÊt hiÖn ë ng«i nµo, xng là gì hay câu chuyện, sự việc đợc nhìn qua con mắt (điểm nhìn) của ai? - Ngời kể là ngời đứng ra kể câu chuyện trong tác phẩm. Ngời kể có thể xuất hiÖn díi nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau víi nh÷ng ng«i kÓ kh¸c nhau. + Ngêi kÓ xng "t«i" - kÓ ng«i thø nhÊt (trong lßng mÑ) + Ngêi kÓ tù giÊu m×nh ®i - kÓ ng«i thø 3 (LÆng lÏ Sapa, lµng) + Ngêi kÓ nhËp vµo 1 nh©n vËt trong t¸c phÈm (chiÕc lîc ngµ, Cè h¬ng…) - Trong 1 t¸c phÈm cã thÓ cã 1 hoÆc nhiÒu ngêi kÓ chuyÖn. TruyÖn tõ ®Çu chÝ cuối do tác giả viết đợc kể bởi 1 ngời nào đó. Vì vậy nên đánh đồng ngời kể với tác gi¶ ngay c¶ khi ngêi kÓ chuyÖn xng "t«i" ? §iÓm nh×n lµ g×? cã nh÷ng lo¹i ®iÓm nh×n nµo? - §iÒm nh×n lµ vÞ trÝ quan s¸t cña ngêi kÓ khi thuËt l¹i chuyÖn - Cã 3 lo¹i ®iÓm nh×n: + Điểm nhìn thông qua "đôi mắt" của 1 nhân vật trong truyện là điểm nhìn bªn trong VD: Ngêi diÔn viªn lïi l¹i víi lßng tù hµo vµ biÕt ¬n sù t¸n thëng nhiÖt liÖt cña c«ng chóng "nhËp vµo ngêi diÔn viªn, miªu t¶ t©m t, t×nh c¶m) + §iÓm nh×n cña 1 ngêi quan s¸t bªn ngoµi, kh¸ch quan, trung tÝnh kh«ng ®i s©u vµo t©m lÝ nh©n vËt lµ ®iÓm nh×n bªn ngoµi..

<span class='text_page_counter'>(23)</span> VD: Ngêi diÔn viªn t¬i cêi chµo kh¸n gi¶ khi hä vç tay t¸n thëng (miªu t¶ ngêi diÔn viªn mét c¸ch kh¸ch quan) + Điểm nhìn mà ngời kể có mặt khắp nơi, thấy tất mọi hành động, hiểu biết mọi t tởng, tình cảm của các nhân vật và thờng đa ra các nhận xét, đánh giá về họ là ®iÓm nh×n thÊu suèt. VD: Đứng cả dậy, công chúng nồng nhiệt thừa nhận sự ra đời của 1 diễn viên lớn (miêu tả hành động, tình cảm, thái độ của công chúng và sự đánh giá của ngời viÕt vÒ 1 diÔn viªn) "LÆng lÏ Sapa" (®iÓm nh×n thÊu suèt). 2. ý nghÜa, t¸c dông cña ngêi kÓ vµ ng«i kÓ trong v¨n b¶n tù sù ? Trong văn bản tự sự, việc thay đổi ngời kể ngôi kể (hay điểm nhìn) khác nhau có ảnh hởng gì đến văn bản? - Việc thay đổi ngời kể, ngôi kể (điểm nhìn) trong văn bản tự sự rất có ý nghĩa nã gióp t¸c gi¶ thÓ hiÖn t tëng, t×nh c¶m cña nh÷ng suy nghÜ cña m×nh 1 c¸ch sinh động, khi trực tiếp, khi gián tiếp, khi đi sâu vào tâm lí nhân vật, khi miêu tả 1 cách lạnh lùng khách quan tạo ra điểm nhìn nhiều chiều và tránh đợc sự đơn điệu cho giäng v¨n trÇn thuËt. VD: + KÓ ng«i thø nhÊt ngêi kÓ (xng t«i) cã thÓ trùc tiÕp kÓ nh÷ng g× mµ ngêi nghe thÊy, tr¶i qua, nãi nh÷ng t tëng', t×nh c¶m vµ suy nghÜa cña m×nh. + KÓ ng«i thø 3 (ngêi kÓ giÊu m×nh) cã thÓ kÓ 1 c¸ch linh ho¹t tù do nh÷ng g× diÔn ra víi nh©n vËt + KÓ nh ngêi trong cuéc (nhËp vai nh©n vËt) t¨ng tÝnh ch©n thùc, thuyÕt phôc "nh lµ cã thËt" cña c©u chuyÖn - Cã khi trong 1 htruyÖn ngêi viÕt dïng c¸c h×nh thøc ngêi kÓ vµ ng«i kÓ kh¸c nhau tạo ra điểm nhìn nhiều chiều, tăng tính sinh động, phong phú cho câu chuyện. 3. Thùc hµnh - luyÖn tËp HS đại trà: 1. Kể tên các tác phẩm (tác giả) tự sự đã học từ lớp 6 - lớp 9. Xác định ngời kÓ chuyÖn vµ ®iÓm nh×n cña mçi t¸c phÈm. Ph©n tÝch vai trß, t¸c dông cña ngêi kÓ và điểm nhìn đối với mỗi tác phẩm. HS kh¸ giái: 1. (Nh trªn) 2. Viết 1 văn bản tự sự ngắn ngắn theo đề tài tự chọn - ChØ ra ngêi kÓ chuyÖn vµ ®iÓm nh×n trong v¨n b¶n em võa viÕt - Vai trß vµ t¸c dông cña ngêi kÓ vµ ®iÓm nh×n cho v¨n b¶n em võa viÕt. Hoạt động 3: Cñng cè – DÆn dß. - Xem l¹i toµn bµi. - Chuẩn bị: Ôn tập để chủân bị kiểm ta chủ đề..

<span class='text_page_counter'>(24)</span> D. Rót kinh nghiÖm ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. .................................................................................................................................. Ngµy 21/11 /2010 TiÕt 13 Ôn tập – kiểm tra- đánh giá chủ đề 2 A. Mục tiêu cần đạt. Gióp HS: 1. KiÕn thøc: - HÖ thèng c¸c yÕu tè trong v¨n b¶n tù sù ®É häc . - NhËn thÊy nh÷ng yÕu tè quan trong trong mét v¨n b¶n tù sù. 2. KÜ n¨ng: - RÌn kh¶ n¨ng tæng hîp kiÕn thøc, cñng cè l¹i kiÕn thøc qua viÖc lµm mét sè bµi tËp. 3. Thái độ Gi¸o dôc ý thøc yªu thÝch m«n häc. B. ChuÈn bÞ: GV: GiÊy kiÓm tra, b¶ng phô . HS: ¤n bµi. C. Tiến tổ chức các hoạt động dạy - học. Hoạt động 1: I- HÖ thèng l¹i. * GV cho HS hệ thống lại các kiến thức lý thuyết đã học: - V¨n b¶n tù sù. - Các yếu tố đợc sử dụng trong văn bản tự sự. - Vai trò của các yếu tố đó trong văn bản tự sự. + YÕu tè miªu t¶, miªu t¶ néi t©m + YÕu tè nghÞ luËn. + Đối thoại, độc thoại trong văn bản tự sự . (So sánh). + YÕu tè biÓu c¶m. + Ngêi kÓ chuyÖn vµ vai trß cña ngêi kÓ chuyÖn. * H×nh thøc: GV ph¸t vÊn – HS tr¶ lêi- NhËn xÐt..

<span class='text_page_counter'>(25)</span> - GV chốt ý đúng. Hoạt động 2: II. KiÓm tra: - GV ra đề 15 phút cho HS kiểm tra chủ đề: §Ò bµi: Viết một đoạn văn kể lại một sự việc em đã làm mà em cảm thấy có ích với b¹n. * Yªu cÇu: - Trong ®o¹n v¨n cã sö dông yÕu tè miªu t¶ néi t©m vµ nghÞ luËn. - Chỉ ró các yếu tố đó và cho biết vai trò của nó trong đoạn văn. Hoạt động 3: Cñng cè – DÆn dß. - GV thu bµi vµ söa cho HS. - Xem l¹i toµn bµi. - Chuẩn bị chủ đề 3: Ôn tập các tác phẩm thơ hiện đại Việt Nam. D. Rót kinh nghiÖm ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. .................................................................................................................................. Ngµy 27/12/2010 CHủ đề 3. ¤n tËp c¸c v¨n b¶n.

<span class='text_page_counter'>(26)</span> truyện và thơ hiện đại Việt nam TiÕt 14:. §ång chÝ (ChÝnh H÷u). A. Môc tiªu: Gióp h/s : 1. KiÕn thøc: - Nắm đợc những nét cơ bản vè bài thơ “Đồng chí”. - Biết cách phân tích một bài thơ hiện đại 2. Kü n¨ng: RÌn kh¶ n¨ng ph©n tÝch th¬ vµ ph¸t hiÖn nh÷ng chi tiÕt nghÖ thuËt trong mét bµi th¬. 3. Thái độ: Có ý thức trong việc phát huy giá trị của loại hình nghệ thuật nµy. B. ChuÈn bÞ : - GV: C¸c d¹ng bµi c¬ b¶n - HS: Ôn lại các kiến thức về các văn bản thơ hiện đại. C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy- học Hoạt động 1: Khởi động. - ổn định tổ chức. - Bµi cò: ? §äc thuéc lßng bµi th¬ “§ång chÝ”: Hoạt động 2: Bµi míi §Ò: Giíi thiÖu nhµ th¬ ChÝnh H÷u vµ bµi th¬ §ång chÝ Yêu cầu: - Giới thiệu Chính Hữu: năm sinh, quê quán, cuộc đời, sự nghiệp - Hoµn c¶nh s¸ng t¸c bµi th¬ §ång chÝ (1948) sau chiÕn dÞch ViÖt B¾c thu đông năm 1947 - "§ång chÝ" lµ thµnh c«ng sím nhÊt cña th¬ ca kh¸ng chiÕn, gãp phÇn më ra phơng thức khai thác chất thơ: vẻ đẹp của ngời lính trong cái bình dị, đời thờng, ch©n thËt. * Ph©n tÝch bµi th¬ "§ång chÝ" - ND: Vẻ đẹp chân thực, giản dị của tình đồng chí, đồng đội và hình ảnh ngời lÝnh c¸ch m¹ng trong kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p. - NT: Chi tiết chân thực, hình ảnh gợi cảm và cô đúc giàu ý nghĩa biểu tợng. I. Më bµi: - Giíi thiÖu nhµ th¬ ChÝnh H÷u - Giíi thiÖu bµi th¬ - Bài thơ đã khắc hoạ thành công hình ảnh chân thực, giản dị mà cao đẹp của anh bộ đội Cụ Hồ trong những năm hết sức khó khăn, gian khổ của kháng chiến trống Pháp. Đặc biệt bài thơ đã thể hiện 1 cách giản dị mà sâu sắc về tình đồng chí, đồng đội thắm thiết của những ngời lính xuất thân từ nông dân 1 chủ đề hết sức míi mÎ cña thi ca lóc bÊy giê. II. Th©n bµi:.

<span class='text_page_counter'>(27)</span> 1. Tình đồng chí, đồng đội của những con ngời cùng chung cảnh ngộ và lí tởng chiến đấu, là tình thơng của những ngời tri ân, tri kỷ: "quê hơng anh…sỏi đá"họ đều là những ngời nông dân nghèo từ miền quê xa xôi gặp nhau bởi cùng chung chiến hào đánh giặc "súng bên súng…đầu". - Hä cïng cã nh÷ng t×nh c¶m quª h¬ng g¾n bã, nhí th¬ng "Ruéng n¬ng…ra lÝnh". - Cïng chungc ¶nh ngé khiÕn nh÷ng anh lÝnh cô Hå dÔ hiÓu nhau h¬n, dÔ gÇn gòi th«ng c¶m víi nhau, chÝnh v× thÕ t×nh c¶m nhanh chãng g¾n bã keo s¬n, trë thành tri kỉ. Nh vậy trớc khi trở thành đồng chí thực sự họ đã rất hiểu nhau, có sự đồng cảm sâu sắc. Sự hiểu nhau đó là biểu hiện đầu tiên của tình ngời chân thực. - Nh÷ng ngêi lÝnh cµng hiÓu nhau, g¨n bã víi nhau h¬n khi cïng chung chÞu nh÷ng khã kh¨n, gian khæ n¬i chiÕn trêng: ¸o r¸ch vai, quÇn vµi miÕng v¸, ch©n kh«ng giµy. "T«i víi anh biÕt…må h«i". - Trong gian khæ, khã kh¨n nh÷ng ngêi lÝnh sÎ chia víi nhau b»ng "tay n¾m lấy bàn tay" -> hoạt động giản dị mà chứa đựng cả tấm lòng nồng ấm dành cho nhau, chứa cả nghị lực, động viên nhau vợt lên để hoàn thành nhiệm vụ, hoạt động đó chỉ có đợc ở những con ngời thực sự hiểu nhau, những ngời tri ân, tri kỷ… 2. §ång chÝ gÆp nhau ë ý chÝ vµ t©m hån ViÖt Nam - Nh÷ng ngêi lÝnh cô Hå trong kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p nghÌo khæ, méc m¹c, ra đi bảo vệ quê hơng để lại nơi quê nhà bao trăn trở, nhớ thơng. Trong muôn vàn gian khæ n¬i chiÕn trêng hä vÉn s¸t c¸nh bªn nhau, dòng c¶m trªn tuyÕn ®Çu "§ªm nay…tr¨ng treo". - Hình ảnh những ngời lính sát cánh bên nhau đơng đầu với kẻ thù thwr hiện ý chí quyết tâm của những con ngời cùng chí hớng, cùng chung lý tởng chiến đấu vì 'íc m¬ cuéc sèng thanh b×nh. - Hình ảnh đó là hiện thực khắc nghiệt trong những ngày đầu của cuộc kháng chiÕn chèng Ph¸p song nã còng lµ biÓu tîng cña ý chÝ ViÖt Nam, con ngêi ViÖt Nam chiến đấu vì hoà bình độc lập của Tổ quốc. - H×nh ¶nh "®Çu sóng tr¨ng treo" võa mang tÝnh hiÖn thùc vÌa ®Ëm chÊt l·ng m¹n t¹o nªn 1 nÐt th¬ cho bøc tranh hiÖn thùc. III. KÕt bµi: "§ång chÝ" víi nh÷ng c©u th¬ ch©n thùc, gîi c¶m, giµu ý nghÜa biểu tợng đã khắc hoạ nên hình ảnh anh bộ đội cụ Hồ trong kháng chiến chống Pháp vừa chân thực giản dị mà rất đỗi cao đẹp. Bài thơ đậm chất trữ tình bởi xuất th©n tõ n«ng d©n. Hoạt động 3: Cñng cè – DÆn dß. - Xem l¹i toµn bµi. - ChuÈn bÞ tiÕt tiÕp theo D. §¸nh gi¸, ®iÒu chØnh sau tiÕt häc.

<span class='text_page_counter'>(28)</span> ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. .................................................................................................................................. TiÕt 15:. Ngµy so¹n: 05/12/2010 Bài thơ về tiểu đội xe không kính (Ph¹m TiÕn DuËt). A. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: - Nắm đợc những nét cơ bản về văn bản “Bài thơ về tiểu đội xe không kính”. - Hiểu đợc hình ảnh ngời lính trong kháng chiến chống Pháp và ngời lính trong chèng MÜ cã nh÷ng ®iÓm g× gièng vµ kh¸c nhau. 2. Kü n¨ng: - Rèn khả năng phân tích một bài thơ hiện đại 3. Thái độ: Có ý thức tự hào về một giaiđoạn lịch sử khó khăn nhng cũng đáng tự hào cña lÞch sö d©n téc. B. ChuÈn bÞ : - GV: C¸c d¹ng bµi c¬ b¶n - HS: Ôn lại tác phẩm “Bài thơ về tiểu đội xe không kính”. C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy- học Hoạt động 1: Khởi động. - ổn định tổ chức. - Bài cũ:? Đọc thuộc lòng văn bản “Bài thơ về tiểu đọi xe không kính”: Hoạt động 2: Bµi míi * Phân tích: "Bài thơ về tiểu đội xe không kính" - ND: nét độc đáo của hình tợng những chiếc xe không kính cùng hình ảnh nh÷ng ngêi l¸i xe Trêng S¬n hiªn ngang, dòng c¶m, s«i næi trong bµi th¬. - NT: Nh÷ng nÐt riªng cña giäng ®iÖu, ng«n ng÷ trong bµi th¬. I. Më bµi: - Giíi thiÖu nhµ th¬ Ph¹m TiÕn DuËt - Giới thiệu bài thơ với hình tợng những chiếc xe không kính trên tuyến đờng Tây Sơn vào Nam chiến đấu - 1 hình tợng độc đáo và mới lạ. Cùng hình ảnh những ngêi lÝnh l¸i xe hiªn ngang, dòng c¶m, s«i næi vµ tinh nghÞch. II. Th©n bµi:.

<span class='text_page_counter'>(29)</span> 1. Mở đầu bài thơ: là hình ảnh những chiếc xe không kính đợc lí giải rất tự nhiên, giản dị nh thực tế đã có: 'không có kính…vỡ đi rồi" 1 thực tế của chiến tranh ác liệt ở Trờng Sơn đợc coi nh là 1 chuyện bình thờng, đợc ngời chiến sĩ lái xe hồn nhiªn b×nh th¶n chÊp nhËn, kh«ng nh÷ng thÕ "xe kh«ng kÝnh" cßn t¹o cho ngêi l¸i xe 1 t thế đàng hoàng "Ung dung buồng lái…nhìn thẳng". Và đem lại cho họ nhiều điều thú vị, bất ngờ: "thấy con đờng…cánh chim". - "Xe không kính" còn giúp ngời lái xe nhận đợc nhiều hơn nữa "gió lùa xoa mắt đắng", "bụi phun tóc trắng", "ma tuôn ma xối nh ngoài trời"-> đó là những hiện thực khắc nghiệt. Hiện thực đó đợc những chiến sĩ lái xe chấp nhận với tất cả sù hån nhiªn, s«i næi pha chót ngang tµng, bÊt chÊp khã kh¨n: "Cha cÇn röa…cêi ra ra" "Cha cÇn thay…kh« mau th«i" 2. Ngời chiến sĩ trong bàu thơ về tiểu đội xe không kính cũng từ bốn phơng tụ hội, nhng cái cách họ "họp thành tiểu đội" thật đặc biệt. Những chiếc xe đi ra "từ trong bom rơi" gặp nhau và tự họp lại thành tiểu đội, cùng nấu chung 1 bữa cơm, ăn với nhau 1 bữa cơm đã xem nhau nh những ngời thân thiết "là gia đình đấy". Họ đến với nhau với tình đồng đội, đồng chí thật là giản dị mà cao đẹp. Đối với họ những thanh niên học sinh của Miền Bắc xã hội chủ nghĩa đi chiến đấu giải phóng Miền Nam - chỉ cần gặp nhau ở chí hớng, ở mục đích lí tởng "chặng đờng đi tới" đã trở thành bạn bè, đồng chí thân thiết: "Bắt tay qua cửa kính vỡ rồi". - Tình đồng đội, đồng chí chân thành, cởi mở tơi thắm cũng là 1 động lực giúp ngêi lÝnh l¸i xe vît lªn khã kh¨n tiÕn vÒ phÝa "l¹i ®i, l¹i ®i, trêi xanh thªm" 3. Khổ thơ kết bài là hình tợng đặc sắc nhất về những chiếc xe không kính " Không có kính rồi thì không có đèn Kh«ng cã mui xe, thïng xe cã xíc". Những chi tiết cần thiết của 1 chiếc xe để bảo vệ cho ngời lái, đảm bảo cho xe hoạt động tốt đều "không có". Cái có "của chiếc xe trên tuyến đờng Tây Sơn lúc đó lµ dÊu Ên cña nh÷ng trËn, bom giËt, bom rung", bom vïi lÊp víi h»n nh÷ng vÕt xíc trên thân xe. Những khó khăn, ác liệt ấy đợc ngời lính lái xe chấp nhận trong 1 t thế hiên ngang, kiên định. "Xe vÉn ch¹y v× MiÒn Nam…cã 1 tr¸i tim". NÕu nh÷ng c©u th¬ t¸i hiÖn nh÷ng thiÕu thèn, khã kh¨n nguy hiÓm mµ ngêi lính lái xe phải đơng đầu đợc thể hiện bằng 1 thái độ bình thản, vô t, có lúc ngang tàng, bỗ bã có lúc phớt tính rất tinh nghịch, trẻ trung thì 2 câu thơ cuối đằm xuống thiết tha, với 1 tinh thần kiên định 1 quyết tâm không gì lay chuyển nỗi của thế hệ trẻ Việt Nam trong sự nghiệp giải phóng Miền Nam thống nhất đất nớc. Hiện tợng trái tim rất đẹp, rất thơ cũng rất hào hùng cho ý chí, nghị lực của con ngêi ViÖt nam, d©n téc ViÖt Nam.

<span class='text_page_counter'>(30)</span> Qua hình tợng những chiếc xe không kính, bài thơ đã khắc hoạ thành công h×nh ¶nh nh÷ng ngêi lÝnh l¸i xe Trêng S¬n hiªn ngang, dòng c¶m nhng còng rÊt s«i nổi, trẻ trung với nhữngngôn ngữ độc đáo mới lạ. Những từ ngữ văn xuôi, đời thờng, những khẩu ngữ của ngời lái xe đợc đa vào thơ rất tự nhiên với cách nói "ừ thì, cha cÇn röa, cha cÇn thay, ph× phÌo, cêi ra ra…" lµm cho bµi th¬ mang giäng ®iÖu trÎ trung, tinh nghÞch. III. Kết bài: Anh bộ đội cụ Hồ trong kháng chiến chống thực dân Pháp hay Mỹ đều là chất liệu phong phú rất đẹp cho thơ ca. Bài thơ về Tiểu đội xe không kính của PTD đã đem đến cho chúng ta 1 hình tợng anh bộ đội cụ Hồ lái xe trên tuyến đờng Trờng Sơn rất chân thực, gần gũi tự nhiên mà cũng rất cao đẹp, hiên ngang, bất khuÊt. §ã lµ 1 nèt nh¹c trong trÎo lµm nªn b¶n trêng ca hµo hïng trong 30 n¨m chiến đấu gian khổ, hi sinh vì độc lập tự do của tổ quốc. Các dạng đề: Đề 1: Viết về hình ảnh anh bộ đội cụ Hồ trong hai bài thơ "Đồng chí" của Chính Hữu và bài thơ về "Tiểu đội xe không kính" của Phạm Tiến Duật. Gîi ý: I. Më bµi: - Giíi thiÖu 2 bµi th¬ - Khái quát thành công trong việc khắc hoạ hình ảnh anh bộ đội cụ Hồ trong 2 cuéc kh¸ng chiÕn gian khæ, hµo hïng cña d©n téc. II. Th©n bµi: 1. Hình ảnh anh bộ đội trong bài "Đồng chí" nổi lên bằng tình đồng chí của những con ngời cùng chung cảnh ngộ, lí tởng chiến đấu, là tình thơng của những ngêi tri ©m, tri kØ. Tình đồng chí đợc xây dựng từ những con ngời: + Cùng cảnh ngộ "Quê hơng…đá" + Cùng chiến đấu trên 1 chiến hào + Cùng để lại quê hơng những tình yêu thơng gắn bó + Cïng chung chÞu nh÷ng khã kh¨n gian khæ ë chiÕn tranh + Cùng lí tởng, cùng ý chí chiến đầu vì độc lập tự do của Tổ quốc 2. Hình ảnh anh bộ đội trong bài thơ về "Tiểu đội xe không kính": là vẻ đẹp đợc thể hiện ở thái độ, t thế, tình cảm, tâm hồn, khí phách, khí thế mới của những con ngời không phải chờ giặc tới mà là tìm giặc để đánh, đó là: - Thái độ bất chấp gian khổ, khó khăn - T thÕ hiªn ngang - Tình cảm, tâm hồn lạc quan yêu đời, yêu đồng đội - KhÝ thÕ tiÕn c«ng quyÕt chiÕn, quyÕt th¾ng 3. Dï lµ 2 thêi kï kh¸c nhau n hng h×nh ¶nh trong 2 bµi th¬ vÉn lµ h×nh ¶nh cao đẹp của anh bộ đội cụ Hồ với:.

<span class='text_page_counter'>(31)</span> - Mục đích chiến đấu: vì độc lập tự do, vì hoà bình của đất nớc - Tinh thần chiến đấu: dũng cảm kiên cờng - Tình cảm đồng chí, đồng đội sâu sắc. III. KÕt bµi: - Kh¸i qu¸t nh÷ng ®iÓm riªng vµ chung cña 2 bµi thoe - Hình tợng anh bộ đội cụ Hồ ở thời kì nào cũng gặp nhau ở lí tởng và mục đích chiến đấu. - 2 nhà thơ dễ gặp nhau ở cảm hứng sáng tác bởi họ đều là những chiến sĩ vừa cầm súng chiến đấu, vừa cầm bút viết về chính họ. Hoạt động 3: Cñng cè – DÆn dß - VÒ nhµ xem l¹i toµn bµi häc. - Lµm phÇn cßn l¹i cña tiÕt häc. - Chuẩn bị kĩ bài thơ “Đoàn thuyền đánh cá” D. §¸nh gi¸, ®iÒu chØnh sau tiÕt häc ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. Ngµy so¹n: 07/12/2010 TiÕt 16: Đoàn thuyền đánh cá (Huy CËn) A. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: - Nắm đợc những nét cơ bản về văn bản “Đoàn thuyền đánh cá”. - Hiểu đợc hình ảnh ngời lao động trong không khí phấn chấn, vui vẻ của cuéc sèng míi. 2. Kü n¨ng: - Rèn khả năng phân tích một bài thơ hiện đại 3. Thái độ: Có ý thức yêu thích môn học. B. ChuÈn bÞ : - GV: C¸c d¹ng bµi c¬ b¶n - HS: Ôn lại tác phẩm “Đoàn thuyền đánh cá”. C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy- học Hoạt động 1: Khởi động. - ổn định tổ chức. - KiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cña HS: Hoạt động 2: Bµi míi I. T¸c gi¶: - Tên đầy đủ: VCù Huy Cận (1919 - 2005).

<span class='text_page_counter'>(32)</span> - Cuộc đời, sự nghiệp, số lợng sáng tác - "Đoàn thuyền đánh cá" sáng tác trong dịp Huy Cận đi thực tế ở vùng mỏ Qu¶ng Ninh (1958) in trong tËp 'Trêi mçi ngµy l¹i s¸ng". II. Néi dung: - Miêu tả cảnh đánh cá đêm trên biển trong thời kì khôi phục kinh tế - xây dựng đất nớc ở Miền Bắc. Qua đó ca ngợi thiên nhiên, đất nớc, ca ngợi khí thế lao động hăng say, yêu đời của những ngời lao động đã đợc giải phóng làm chủ biển kh¬i, lµm chñ c«ng viÖc cña m×nh. - Cảm hứng mới về thiên nhiên vũ trụ về lao động và ngời lao động => sự thèng nhÊt c¸c nguån c¶m høng. - NiÒm tin yªu vµo cuéc sèng míi => Tất cả tạo vẻ đẹp tráng lên, khoẻ khoắn trong hồn thơ Huy Cận sau cách m¹ng. III. Nghệ thuật: Đoàn thuyền đánh cá là: - Bức tranh thơ sáng đẹp, lung linh, tráng lệ với nhiều hình ảnh thơ lì thú sáng t¹o giµu mµu s¾c l·ng m¹n. - Khúc ca lạc quan yêu đời mang âm hởng hào hùng của ngời lao động làm chñ biÓn kh¬i. - Nghệ thuật liên tởng, tởng tợng phong phú độc đáo từ ngữ ca đắc địa nhịp vÇn hµi hoµ. IV. Bè côc: 3 ®o¹n - Khæ ®Çu: C©u h¸t c¨ng buåm ra kh¬i - 5 khæ gi÷a: C©u h¸t kÐo c¸ trªn biÓn - Khæ cuèi: C©u h¸t c¨ng buåm trë vÒ V. Ph©n tÝch: 1. C©u h¸t c¨ng buåm ra kh¬i: - Víi sù liªn tëng, tëng tîng tuyÖt vêi: khung c¶nh biÓu c¶ thËt k× vÜ, tr¸ng lÖ nh thÇn tho¹i: MÆt trêi - nh hßn löa Sóng - cái then, đêm sập cửa - Sự sống của biển cả đang dần khép lại cũng là lúc hoạt động của con ngời bắt sôi nổi trên biển "Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi C©u h¸t…giã kh¬i" - Sự đối lập giữa hoạt động của thiên nhiên và con ngời đã làm nổi bật t thế lao động của con ngời trớc biển cả bao la, dữ dội. Những câu thơ ca ngợi sức lao động bÒ bØ, l¹c quan, dòng c¶m cña con ngêi tríc biÓn c¶. 2. C©u h¸t kÐo c¸ trªn biÓn: 5 khæ th¬ tiÕp theo lµ bøc tranh th¬ ®Çy mµu søc kì ảo về biển có sức hấp dẫn, lôi cuốn ngời đọc..

<span class='text_page_counter'>(33)</span> - H×nh ¶nh ®oµn thuyÒn dòng m·nh lao ®i gi÷a mªnh m«ng trêi biÓn t¹o nªn 1 c¶nh tîng cao c¶, tr¸ng lÖ 'ThuyÒn ta l¸i giã…biÓn b»ng" - Giữa cảnh tợng hùng vĩ đó, công việc lao động kì công, gian khổ của con ngời đợc miêu tả nh 1 trận chiến táo bạo, quyết liệt, dũng cảm và có tính hiệp đồng cao. "Ra ®©u dÆm xa dß bông biÓn Dµn ®an thÕ trËn lêi v©y gi¨ng" - Sự giàu có, đẹp đẽ của biển cả đợc tả trong khổ thơ đặc sắc, duyên dáng, lấp l¸nh s¾c mµu nh bøc tranh s¬n mµi trong bÓ c¸ khæng lå. "C¸ nhô, c¸ chim cïng c¸ dÐ C¸ song lÊp l¸nh ®uèc ®en hång C¸ ®uæi….H¹ Long" - Với đại từ xng hô "em" động từ "loé", tính từ, "vàng choé"…những hình ảnh đặc biệt sinh động, mới lạ về cá biển. Những hình ảnh mới lạ đợc tạo nên bằng sự liªn tëng, tëng tîng tuyÖt vêi. - Nh÷ng c©u th¬ vÏ nªn c¶nh vËt lung linh, huyÒn ¶o nh thêi gian thÇn tiªn, cæ tích, trong khung cảnh nh thế, ngời lao động đang làm việc với 1 niềm say mê, lạc quan vµ ®Çy ©n t×nh víi biÓn "Ta h¸t bµi ca gäi c¸ vµo…buæi nµo". - Song bài thơ không chỉ là cảnh tợng lãng mạn đẹp nh mơ với niềm lạc quan phơi phới đó còn là 1 bức tranh lao động khẩn trơng, miệt mài, nặng nhạc nhng rất hiệu quả của những ng dân đang làm chủ biển cả, làm chủ cuộc đời. 'Sao mê…c¸ nÆng" "vÈy b¹c…hång" 3. C©u h¸t c¨ng buåm trë vÒ. - Khæ th¬ cuèi lùp l¹i 2 c©u cña khæ ®Çu: "…C©u h¸t…giã kh¬i" nh ng quan hÖ tõ 'víi" t¹o cho lêi th¬ khoÎ kho¾n h¬n, ©m vang h¬n gióp ©m hëng bµi th¬ hµo hïng h¬n. - H×nh ¶nh "§oµn thuyÒn…MT" thÓ hiÖn nhÞp sèng hèi h¶, m·nh liÖt, mét thành quả lao động to lớn. - Hình ảnh "Mặt trời đội biển", "mắt cá huy hoàng" là hình ảnh lãng mạn - ẩn dô nhng vÉn xuÊt ph¸t tõ thùc tÕ qua tëng tîng cña nhµ th¬ t¹o nªn 1 bøc tranh rùc rỡ, sôi động tràn ngập niềm vui chiên sthắng của ngời lao động. Hoạt động 3: Cñng cè – DÆn dß - VÒ nhµ xem l¹i toµn bµi häc. - ChuÈn bÞ kÜ bµi th¬ “BÕp löa” D. §¸nh gi¸, ®iÒu chØnh sau tiÕt häc ................................................................................................................................. Ngµy so¹n: 16/12/2010 TiÕt 17: bÕp löa (B»ng ViÖt).

<span class='text_page_counter'>(34)</span> A. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: - Nắm đợc những nét cơ bản về văn bản “Bếp lửa”. - Hiểu đợc tình cảm của ngời cháu dành cho bà và những kỉ niệm tuổi thơ lu«n cã søc lan to¶ m·nh liÖt trong lßng mçi con ngêi 2. Kü n¨ng: - Rèn khả năng phân tích một bài thơ hiện đại 3. Thái độ: Có ý thức yêu thích môn học và tôn trọng những giá trị tinh thần cña mçi ngêi. B. ChuÈn bÞ : - GV: C¸c d¹ng bµi c¬ b¶n - HS: ¤n l¹i t¸c phÈm “BÕp löa”. C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy- học Hoạt động 1: Khởi động. - ổn định tổ chức. - KiÓm tra phÇn thuéc lßng bµi th¬: Hoạt động 2: Bµi míi I. T¸c gi¶: - NguyÔn B»ng ViÖt (1941) quª: Chµng S¬n - Th¹ch ThÊt - Hµ T©y - Từng là tổng th ký hội Việt Nam Hà Nội, tổng biên tập tạp chí diễn đàn Việt Nam MiÒn Nam. - Lµm th¬ tõ ®Çu nh÷ng n¨m 60, thuéc thÕ hÖ c¸c nhµ th¬ trëng thµnh trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng mÜ - T¸c phÈm chÝnh: 'H¬ng c©y - BÕp löa" (1968 - in chung víi Lª Quang Vò), nh÷ng g¬ng mÆt, nh÷ng kho¶ng trêi (1973); §Êt sau ma (1977), kho¶ng c¸ch gi÷a lêi (1984); "BÕp löa - kho¶ng trêi" (1986) - "BÕp löa" s¸ng t¸c 1963 khi t¸c gi¶ ®ang lµ sinh viªn ë Nga in trong tËp "H¬ng c©y - BÕp löa". II. Nội dung: - bài thơ là những dòng hồi tởng và suy ngẫm của ngời cháu đã trëng thµnh ®ang häc ë níc ngoµi nhí vÒ bµ trong nh÷ng ngµy th¬ Êu vÊt v¶ gian khæ. - Hình ảnh ngời bà giàu tình thơng, giàu đức hi sinh hiện lên của hình ảnh bếp lửa ấp iu, nồng đợm của quê hơng. - Lòng kính yêu và biết ơn sâu sắc của cháu đối với bà cũng là trân trọng và biết ơn đối với gia đình, quê hơng, đất nớc. III. §Æc s¾c NT: - C¶m xóc theo håi tëng - Tù sù, tr÷ t×nh hoµ quÖn nhng t©m t×nh, c¶m xóc lu«n lÊn ¸t, che mê dßng t¶ c¶nh, kÓ chuyÖn..

<span class='text_page_counter'>(35)</span> - Giọng thơ trong trẻo thiết tha, nồng âm tình bà cháu gắn liền với tình yêu đất níc quª h¬ng. - Hình ảnh bếp lửa - ngời bà là 1 sáng tạo nghệ thuật đặc sắc. IV. Ph©n tÝch: 1. H×nh ¶nh ®Çu tiªn hiÖn lªn trong t©m lÝ t¸c gi¶ lµ h×nh ¶nh bÕp löa ë lµng ViÖt Nam tõ thë Êu th¬: "1 bÕp löa chên vên… Gợi đến bàn tay khéo léo tấm …Êp ñ…" lßng chi chót ngêi nhãm. - Hình ảnh lửa gợi nhớ tự nhiên đến ngời nhóm lửa - ngời bà 'Ch¸u th¬ng…n¾ng ma" t×nh c¶m nhí th¬ng ngêi bµ víi bao vÊt, lo toan. 2. KØ niÖm hiÖn vÒ tõ thêi Êu th¬ rÊt ca (4 tuæi) nhng rÊt m¹nh, rÊt s©u ¸m ¶nh suốt đời ngời với cái "đói mòn, đói mỏi", bố vắng nhà 'đánh xe khô rạc ngựa gÇy"…nhng Ên tîng s©u ®Ëm nhÊt vÉn lµ mói "khãi bÕp" "hun nhÌm m¾t ch¸u… cay". 3. "T¸m n¨m rßng ch¸u cïng bµ nhãm löa" T¸m n¨m lµ qu·ng thêi gian rßng r· chØ cã 2 bµ ch¸u cÆm côi bªn nhau. Bµ nhãm bÕp löa sím sím, chiÒu chiÒu "bµ b¶o ch¸u nghe…hoe" lêi th¬ nh ®ang thñ thỉ, tâm sự với bà về những cử chỉ việc làm tận tuỵ đầy tình yêu, đùm bọc chở che cña bµ (thay cha mÑ ®i c«ng t¸c xa). - Trong nh÷ng kØ niÖm vÒ sù yªu th¬ng, ch¨m sãc d¹y dç cña bµ vÉn v¨ng vẳng tiếng chim tu hú khắc khoải kêu hoài trên những cánh đồng xa. Tiếng chim tu hú, tiếng chim của đồng nội quê hơng hay chính là biểu tợng của tình yêu quê hơng s©u nÆng trong bµi th¬. Trong nçi nhí cña t¸c gi¶ vÉn lµ h×nh ¶nh bÕp löa vµ ngêi bµ b©y giê ®©y cßn vÊn vÝt tiÕng chim tu hó. "Tu hú ơi chẳng đến ở cùng bà…xa" câu thơ nh trò chuyện nh trách móc con chim tu hú cũng là để bày tỏ tình cảm nhớ thơng bà tha thiết, khôn nguôi. Tình cảm chân thành cảm động và thật sự tự nhiên. 4. "Năm giặc đốt làng…dai dẳng". §o¹n th¬ cµng lµm râ nÐt h×nh ¶nh ngêi bµ víi nh÷ng phÈm chÊt cao quý, b×nh tÜnh v÷ng lßng ®inh ninh vît qua mäi thö th¸ch khèc liÖt cña chiÕn tranh, lµm trän hậu phơng để ngời đi xa công tác đợc yên lòng. Lời bà dặn 'mày có viết th…" đã lµm s¸ng lªn h×nh ¶nh ngêi bµ, ngêi mÑ ViÖt Nam yªu níc ®Çy lßng hy sinh, kiªn tr× nhãm löa, gi÷ löa. Tõ h×nh ¶nh bÕp löa cô thÓ chuyÓn thµnh h×nh ¶nh ngän löa trõu tîng h¬n, chñ quan h¬n, nhiÒu ý tø h¬n: "Mét ngän löa…dai d¼ng". §ã lµ ngän löa Êm ¸p t×nh.

<span class='text_page_counter'>(36)</span> yªu con ch¸u, ngän löa cña niÒm tin dai d¼ng vµ bÒn chÆt vµo cuéc kh¸ng chiÕn sÏ thuËn lîi. - Điệp từ "nhóm" nhắc lại 4 lần mang 4 ý nghĩa khác nhau, bồi đắp cao dần toả sáng mạnh, dần nét kì lạ và vẻ đẹp thiêng liêng của bếp lửa và nhất là của tình nghÜa cña bµ. + Nhãm bÕp löa Êp iu…-> bÕp thËt, ngän löa, ¸nh s¸ng, h¬i Êm cã thùc + Nhãm niÒm yªu th¬ng…-> t×nh yªu th¬ng cña bµ vµ ch¸u, t×nh yªu th¬ng ruét thÞt + Nhãm nåi x«i…vui -> TÊm lßng g¾n bã, réng më víi lµng xãm, quª h¬ng + Nhóm dậy…nhỏ -> bà đã khơi dậy thức tỉnh tâm hồn và sức sống để cháu kh«n lín nªn ngêi. ChÝnh v× vËy mµ nhµ th¬ kh¸i qu¸t rÊt tù nhiªn, hîp lÝ "¤i k× diÖu…bÕp löa" bếp lửa rất giản dị, bình thờng trong mọi gia đình Việt Nam nhng ở đây nó thật cao quý vµ k× diÖu, thiªng liªng v× nã lu«n g¾n liÒn víi bµ - ngêi gi÷ löa, nhãm löa truyÒn löa, ngêi t¹o nªn tuæi th¬ Êu cña ch¸u. BÕp löa trë thµnh 1 m¶nh t©m hån, 1 phần không thể thiết trong đời sống tinh thần của cháu. 5. 4 c©u th¬ cuèi: trë vÒ hiÖn t¹i nhµ th¬ l¹i muèn hái vµ nh¾c bµ viÖc nhãm bếp để khẳng định không bao giờ quên quá khứ với hình ảnh bà và bếp lẻa của 1 thêi th¬ Êu nghÌo khæ mµ Êp ¸p nghÜa t×nh, h×nh ¶nh më ®Çu kh¬i m¹ch c¶m xóc của bài thơ và dòng hồi tởng đợc là hình ảnh khép lại bài thơ. Hoạt động 3: Cñng cè – DÆn dß - VÒ nhµ xem l¹i toµn bµi häc. - ChuÈn bÞ kÜ bµi th¬ “Khóc h¸t ru nh÷ng em bÐ lín trªn lng mÑ” D. §¸nh gi¸, ®iÒu chØnh sau tiÕt häc ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ......................................................................................................................................

<span class='text_page_counter'>(37)</span> Ngµy so¹n: 21/12/2010 TiÕt 18:. Khóc h¸t ru nh÷ng em bÐ lín trªn lng mÑ. (NguyÔn Khoa §iÒm) A. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: - Nh÷ng xóc c¶m ch©n thµnh cña nh©n vËt ch÷ t×nh - ngêi ch¸u vµ h×nh ¶nh bµ giàu tình thơng, giàu đức hi sinh trong bài thơ Bếp lửa. - Thấy đợc nghệ thuật diễn tả cảm xúc thông qua hồi tởng kết hợp miêu tả, tự sù, b×nh luËn cña t¸c gi¶ trong bµi th¬. - Bớc đầu hiểu về nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm và hoàn cảnh ra đời của bài thơ. - Tình cảm của bà mẹ Tà-Ôi dành cho con gắn chặt với tình yêu quê hơng đất nớc và niềm tin và sự tất thắng của cách mạng. Qua đó thấy đợc nghệ thuật ẩn dụ, phóng đại, hình ảnh thơ mang tính biểu tợng. 2. KÜ n¨ng - NhËn diÖn, ph©n tÝch c¸c yÕu tè miªu t¶, tù sù, b×nh luËn cña t¸c gi¶ trong bµi th¬. - Liên hệ để thấy đợc nỗi nhớ về ngời bà trong hoàn cảnh tác giả đang xa tổ quèc cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi t×nh yªu quª h¬ng. - Phân tích đợc mạch cảm xúc trữ tình trong bài thơ qua những khúc hát ru của bµ mÑ Tµ- ¤i. - Cảm nhận đợc tinh thần kháng chiến của nhân dan ta trong thời kì kháng chiÕn chèng MÜ cøu níc. 3. Thái độ - Giáo dục lòng yêu thơng gia đình, đặc biệt là tình cảm Bà- Cháu. Từ đó giáo dục lòng yêu quê hơng, đất nớc. B. ChuÈn bÞ : - GV: C¸c d¹ng bµi c¬ b¶n - HS: ¤n l¹i t¸c phÈm C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy- học Hoạt động 1: Khởi động. - ổn định tổ chức. - KiÓm tra xem kh¶ n¨ng thuéc lßng cña HS nh thÕ nµo: Hoạt động 2: Bµi míi I. T¸c gi¶: - Sinh n¨m 1943 t¹i Phong Hoµ - Phong §iÒn - Thõa Thiªn HiÕ trong gia đình tri thức cách mạng. - 1955 «ng tËp kÕt ra B¾c - Tốt nghiệp đại học s phạm 1964 vào nam hoạt động - Thuéc nhµ th¬ trëng thµnh trong kh¸ng chiÕn chèng MÜ.

<span class='text_page_counter'>(38)</span> - Sau 1975 tiếp tục hoạt động chính trị và văn nghệ;, từng là bộ trởng bộ văn ho¸ th«ng tin, tæng th ký héi nhµ v¨n ViÖt Nam kho¸ 5. - HiÖn lµ uû viªn bé chÝnh trÞ, trëng ban t tëng v¨n ho¸ trung ¬ng - Tác phẩm chính: đất ngoại ô (1971), Mặt đờng khát vọn (1971), Ngôi nhà có ngän löa Êm (1986)… * Bµi "Khóc h¸t ru…" s¸ng t¸c 1971 khi «ng c«ng t¸c ë khu miÒn T©y Thõa Thiªn II. Néi dung: - bµi th¬ lµ lêi h¸t ru nh÷ng em bÐ d©n téc Tµ «i "lín trªn lng mÑ" ë chiÕn khu thõa thiªn trong thêi k× chèng MÜ. - Khóc h¸t ru thÓ hiÖn t×nh yªu th¬ng con ngêi cña mÑ d©n téc g¾n víi t×nh yªu níc vµ c«ng vÞªc kh¸ng chiÕn chèng MÜ. - Lời ru còn là khát vọng đất nớc độc lập - tự do => tình cảm mới mẻ, cao đẹp - Một khúc hát ru vừa mang tính thời đại vừa thấm nhiần ý nghĩa nhân văn sâu s¾c. III. §Æc s¾c NT: - Giäng ®iÖu nhÞp nhµng, ngät ngµo, tr×u mÕn - Lời ru thiết tha mộc mạc nhng sâu lắng tình mẹ con hoà trong tình đất nớc. - KÕt cÊu l¸y l¹i nh 3 ®iÖp khóc, h×nh ¶nh, Èn dô tîng trng, c¸ch nãi phï hîp víi ngêi d©n téc. IV. Ph©n tÝch: * Bè côc: 3 ®o¹n (3 khóc h¸t ru) 1. Khúc háy ru của ngời mẹ thơng con, thơng bộ đội - Khæ th¬ ®Çu: h×nh ¶nh em bÐ tµ ¤i ngñ say trªn lng ngêi mÑ ®ang gi· g¹o giÊc ngñ gµ gËt theo nhÞp chµy gi· cña mÑ. "Em cu tai…em nghiªng" - H×nh ¶nh ngêi mÑ Tµ «i hiÖn lªn nhá nh¾n, chÞu th¬ng, chÞu khã, ®ang lao động cật lực "Må h«i mÑ r¬i m¸ em nãng hæi" Nhng vẫn chăm chút giấc ngủ cho con với tình yêu thơng ngọt ngào đằm thắm t×nh mÉu tö. "vai mÑ gÇy nhÊp nh« lµn gèi Lng ®a n«i vµ tim h¸t thµnh lêi" - Tình yêu con gắn với tình yêu ngời kháng chiến, câu thơ đợc chia thành 2 vế đều nhau "Mẹ thơng a kay, mẹ thơng bộ đội" - Tình yêu ấy khiến mẹ ớc mơ có gạo nuôi bộ đội, ớc con mau lớn, khoẻ mạnh làm ra lúa gạo, góp phần nuôi bộ đội 'Con mơ…lún sân" => §ã lµ ®iÒu mong mái cña ngêi mÑ nghÌo cho kh¸ng chiÕn, ®iÒu íc ch©n thËt mµ cao quý. 2. Khóc h¸t ru cña ngêi mÑ th¬ng con, th¬ng d©n lµng - H×nh ¶nh ngêi mÑ bÐ nhá cµng bÐ nhë trong phÐp so s¸nh "lng nói vµ lng mÑ" phÐp so s¸nh lµm næi bËt bao nhäc nh»n, vÊt v¶ vµ niÒm kiªu h·nh vÒ ngêi mÑ. Trong gian giã, vÊt v¶ th× con lµ ¸ lµ nguån søc m¹nh gióp mÑ vît khã kh¨n. "MÆt trêi cña mÑ…lng" - Trong t×nh yªu th¬ng s©u s¾c, tÊm lßng mÑ réng mì nh biÓn c¶ bëi t×nh yªu thơng dân làng và ớc muốn cu mang, chia sẻ 'Mẹ thơng…lên đều…ka lu" ớc mơ đợc mùa cho dân làng khỏi đói, ớc con có sức làm nơng giỏi -> ớc mơ chân thật, giản dị, chính đáng. - Tình cảm của ngời mẹ biết yêu thơng, biết sống vì ngời khác đợc thể hiện thËt gi¶n dÞ méc m¹c, tù nhiªn nh b¶n chÊt cña ngêi d©n téc Tµ «i. 3. Khúc hát ru của ngời mẹ thờn con, thơng đất nớc. - Từ ngời mẹ thơng con, thơng bộ đội, thơng dân làng thành ngời mẹ yêu nớc nồng nàn tha thiết với độc lập - tự do. Tình yêu nớc đã biến thành những hành động dòng c¶m, kiªn cêng. "Mẹ đang chuyển lán…", "mẹ đi rừng" mẹ địu con đi giành trận cuối….

<span class='text_page_counter'>(39)</span> - Khao khát độc lập tự do ớc mơ đợc gặp Bác Hồ, mong con khôn lớn sẽ thµnh ngêi tù do lµ khao kh¸t chÝnh d¸ng, ch¸y báng, th«i thóc ngêi mÑ Tµ ¤i nhá bé, hiền lành trở nên can đảm đứng lên cầm súng diệt thù. * Khúc hát ru thiết tha, ngọt ngào đằm thắm tình mẫu tử ăm ắp tình ngời và dạt dào tình yêu nớc đợc thể hiện rất mộc mạc, bình dị chân chất nh lời ăn tiếng nói h»ng ngµy cña ngêi d©n téc Tµ «i mµ rÊt gîi c¶m, giµu h×nh ¶nh. - KÕt cÊu l¸y luyÕn 3 ®iÖp khóc t¹o ©m hëng nh bµi h¸t nhÑ nhµng, tr÷ t×nh dÔ ®i vµo lßng ngêi. Hoạt động 3: Cñng cè – DÆn dß - VÒ nhµ xem l¹i toµn bµi häc. - ChuÈn bÞ kÜ bµi th¬ “¸nh tr¨ng” D. §¸nh gi¸, ®iÒu chØnh sau tiÕt häc ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... Ngµy so¹n: 07/12/2010 TiÕt 19:. ¸nh tr¨ng. (NguyÔn Duy) A. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: - KØ niÖm vÒ mét thêi gian lao nhng nÆng nghÜa t×nh cña ngêi lÝnh. - Hiểu đợc ý nghĩa của hình ảnh vầng trăng, từ đó thấm thía cảm xúc ân tình víi qu¸ khø gian lao, t×nh nghÜa cña NguyÔn Duy vµ biÕt rót ra bµi häc vÒ c¸ch sèng cho m×nh. - Sù kÕt hîp hµi hoµ gi÷a yÕu tè tù sù vµ yÕu tè tr÷ t×nh trong bè côc, gi÷a tÝnh cô thÓ vµ tÝnh kh¸i qu¸t trong h×nh ¶nh cña bµi th¬. - Ng«n ng÷, h×nh ¶nh giµu suy nghÜ, mang ý nghÜa biÓu tîng. 2. KÜ n¨ng: - Đọc hiểu văn bản thơ đợc sáng tác sau năm 1975. - Vận dụng những kiến thức về thể loại và sự kết hợp các phơng thức biểu đạt trong tác phẩm thơ để cảm nhận một văn bản trữ tình hiện đại. 3. Thái độ - Gi¸o dôc truyÒn thèng Uèng níc nhí nguån B. ChuÈn bÞ : - GV: C¸c d¹ng bµi c¬ b¶n.

<span class='text_page_counter'>(40)</span> - HS: Ôn lại tác phẩm “Đoàn thuyền đánh cá”. C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy- học Hoạt động 1: Khởi động. - ổn định tổ chức. - KiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cña HS: ? §äc thuéc lßng bµi th¬? Hoạt động 2: Bµi míi I. T¸c gi¶: - Tªn k/c: NguyÔn Duy NhuÖ (1948) - Quª: Phêng §«ng VÖ - Thµnh phè Thanh Ho¸ - 1966 nhËp ngò t¹i Bé t lÖnh th«ng tin - 1975 chuyển ngành làm báo 1977 -> nay đại diện thờng trú của tuần báo v¨n nghÖ t¹i c¸c tØnh phÝa Nam ë TPHCM - Lµ g¬ng mÆt tiªu biÓu trong líp nhµ th¬ trÎ thêi kú chèng mÜ cøu níc - C¸c tËp th¬: C¸t tr¾ng (1973), ¸nh tr¨ng (1984), MÑ sen (1987); §êng xa (1989), VÒ (1994). - §îc gi¶i nhÊt cuéc thi th¬ b¸o v¨n nghÖ (1972 - 1973) vµ t¨ng thëng lo¹i A vÒ th¬ cña Héi nhµ v¨n ViÖt Nam n¨m 1985 cho tËp th¬ "¸nh tr¨ng". II. Néi dung: - C¶m xóc t×nh c¶m khëi ®Çu tõ t×nh huèng: 1 lÇn thµnh phÇn mÊt ®iÖn, vÇng trăng đột ngột hiện ra. Vầng trăng gợi ông nhớ về quá khứ bình dị tình nghĩa. Nó là lêi tù nh¾c nhë cña riªng «ng nhng còng lµ lêi nh¾c nhë cho mäi ngêi h·y biÕt "uống nớc nhớ nguồn" biết trân trọng những hi sinh đã qua mọi ngời ân nghĩa thuỷ chung víi qu¸ khø nghÜa t×nh. III. NghÖ thuËt: - ThÓ th¬ 5 ch÷ tiÕt tÊu nhÞp nhµng - Kết hợp tự sự với trữ tình đã tạo ra sức truyền cảm thấm thía đến ngời đọc - Những hình ảnh đối lập làm nổi bật ấn tợng. IV. Ph©n tÝch 1. 2 khæ th¬ ®Çu - H×nh ¶nh tr¨ng trong qu¸ khø: vÇng tr¨ng g¾n víi kh¸i niÖm Êu th¬, g¾n víi kØ niệm chiến tranh ác liệt -> đó là vầng trăng đẹp đẽ ân tình gắn với hạnh phúc, gian lao của mọi ngời, của đất nớc "Håi nhá…tri kØ" - Sù g¾n bã mËt thiÕt tëng kh«ng bao giê quªn con ngêi tù nhñ lßng m×nh không bao giờ thay đổi. "TrÇn trôi…t×nh nghÜa" 2. 2 khæ gi÷a: - Hoàn cảnh sống thay đổi, con ngời dần thay đổi. Ngời và trăng trở nên xa lạ..

<span class='text_page_counter'>(41)</span> "VÇng tr¨ng ®i qua ngâ Nh ngời dng qua đờng" - Điều kiện sống ở tác phẩm hiện đại khiến ngời ta không cần trăng, cách biệt víi tr¨ng. ChØ khi t×nh huèng x¶y ra: mÊt ®iÖn -> con ngêi cÇn ¸nh s¸ng míi "bËt tung cöa sæ" Tr¨ng lóc nµy nh lµ 1 vËt chiÕu s¸ng thay ®iÖn kh«ng cßn lµ tri kØ) "Th×nh l×nh…tr¨ng trßn" * Cuộc sống hiện đại khiến ngời ta dễ dàng lãng quên những giá trị trong quá khø. 3. 2 khæ th¬ cuèi. - Vầng trăng xuất hiện đột ngột trong căn phòng tối om (mất điện) đánh thức quá khứ gợi nhớ những kỷ niệm về "đồng", "sông", "bể", 'rừng". "Ngöa mÆt…rõng" - C¶m xóc "rng rng", buån vui lÉn lén nh¾c nhë con ngêi nh×n l¹i chÝnh m×nh t×m l¹i qu¸ khø. "Tr¨ng cø trßn…giËt m×nh" - ánh trăng im phắc phắc: đó là thái độ nghiêm khắc mà lặng lẽ, nhân từ sự nghiêm nghị của 1 tâm hồn độ lợng "làm ơn hà dễ mong ngời trả ơn" để làm "kẻ vô tình" giật mình. Đó là cái "giật mình" để nhớ lại quá khứ cái giật mình để tự cấn lơng tâm, giật mình để nối hiện tại với truyền thống mà tự hoàn thiện mình. * Thể thơ 5 chữ tiết tấu nhịp nhàng với sự kết hợp hài hoà tự sự và trữ tình đã tạo ra sức truyền cảm thấm thía đến ngời đọc. Những hình ảnh đối lập ẩn dụ trong bài giúp nhà thơ truyền đến ngời đọc lời nhắc nhở (cũng là tự nhắc mình) hãy sống cho thật có tính, sống thuỷ chung để không phải hối hận vì có lúc đã vô tình lãng quªn, béi b¹c víi ©n nghÜa. Cã thÓ ta míi cã thÓ trän vÑn cuéc sèng h¹nh phóc lµm ngêi. * Bằng biện pháp tu từ ẩn dụ nhà thơ đã nói đợc rất nhiều qua hình ảnh ánh tr¨m im ph¨ng ph¾c. Hoạt động 3: Cñng cè – DÆn dß - VÒ nhµ xem l¹i toµn bµi häc. - Chuẩn bị kĩ các bài thơ để chuẩn bị kiểm tra chủ đề D. §¸nh gi¸, ®iÒu chØnh sau tiÕt häc ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... Ngµy 16/01 /2011 TiÕt 20:.

<span class='text_page_counter'>(42)</span> Ôn tập – kiểm tra đánh giá chủ đề 3 A. Mục tiêu cần đạt. Gióp HS: 1. KiÕn thøc: - Hệ thống lại các kiến thức về các tác phẩm thơ hiện đại Việt Nam đã học đã häc . - Qua bài kiểm tra, giáo viên đánh giá đợc kết quả học tập của học sinh về tri thức, kĩ năng , trình độ để có thái độ khắc phục những điểm còn yếu . 2. KÜ n¨ng - RÌn kh¶ n¨ng tæng hîp kiÕn thøc, cñng cè l¹i kiÕn thøc qua viÖc lµm mét sè bµi tËp. 3. Thái độ: - Giáo dục ý thức nghiêm túc trong tự đánh giá khả năng của mình. B. ChuÈn bÞ: GV: GiÊy kiÓm tra, b¶ng phô . HS: ¤n bµi. C. Tiến tổ chức các hoạt động dạy - học. Hoạt động 1: I- HÖ thèng l¹i. * GV cho HS hệ thống lại các kiến thức đã học: - Các tác phẩm thơ hiện đại Việt Nam đã học: Tác giả, năm sáng tác, thể lo¹i.... - Néi dung cña mét sè v¨n b¶n. - NghÖ thuËt cña mét sè v¨n b¶n. - Kh¶ n¨ng thuéc lßng c¸c bµi th¬. * H×nh thøc: GV ph¸t vÊn – HS tr¶ lêi- NhËn xÐt. - GV chốt ý đúng. Hoạt động 2: II. KiÓm tra: - GV ra đề 15 phút cho HS kiểm tra chủ đề: §Ò bµi: a, ChÐp l¹i ba c©u cuèi cña bµi th¬ “§ång chÝ”.(ChÝnh H÷u). Nªu t¸c gi¶ vµ hoµn c¶nh s¸ng t¸c cña bµi th¬. b, Viết đoạn văn ngắn trình bày cản nhận của em về ba câu thơ đó. Hoạt động 3: Cñng cè – DÆn dß. - GV thu bµi vµ söa cho HS. a, (1,5 đ) - Chép đúng ba câu cuối (0,5đ). Nếu sai nhiều thì trừ điểm. - Giới thiệu đợc tác giả (0,5đ). - Nêu đợc hoàn cảnh sáng tác của bài thơ: Bài thơ ra đời năm 1948, trong thời kì đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp, khi tác giả vừa cùng với đồng đội.

<span class='text_page_counter'>(43)</span> tham gia chiÕn dÞch Biªn Giíi 1947. b, - Viết đúng một đoạn văn, trình bày sạch, đẹp, diễn đạt lô gíc (0,5 đ) - Trình bày đợc nét chính trong ba câu thơ đó: Là bức tranh về hình ảnh ngời lính trong kháng chiến chống Pháp. Đó là hình ảnh những ngời lính đêm khuya đứng chờ giặc. Sức mạnh của tình đồng chí đã giúp họ vợt tất cả những khắc nghiÖt cña thêi tiÕt vµ mäi gian khæ thiÕu thèn. Ngêi lÝnh trong c¶nh chê giÆc gi÷a đêm khuya còn có một ngời bạn nữa đó là vầng trăng. Hình ảnh “Đầu súng trăng treo” cßn gîi ra ý nghÜa biÓu tîng bëi nh÷ng liªn tëng phong phó, sóng vµ tr¨ng lµ gần và xa, thực tại và mơ mộng, chất chiến đấu và chất trữ tình, chiến sĩ và thi sĩ. (1 ®) - Xem l¹i toµn bµi. - Chuẩn bị chủ đề 4: Các thành phần câu Tiếng Việt. D. §¸nh gi¸, ®iÒu chØnh tiÕt d¹y ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. .................................................................................................................................. Ngµy 22/01/2011 CHủ đề 4. ¤n tËp c¸c thµnh phÇn ng÷ ph¸p cña c©u tiÕng viÖt. (Thêi gian: 06 tiÕt) TiÕt 21: Tæng qu¸t kiÕn thøc vÒ c¸c thµnh phÇn ng÷ ph¸p cña c©u tiÕng viÖt A. Mục tiêu cần đạt: Gióp h/s : 1. KiÕn thøc: - Cñng cè l¹i c¸c kiÕn thøc vÒ c¸c thµnh phÇn có ph¸p cña c©u TiÕng ViÖt. - NhËn ra c¸c thµnh phÇn c©u vµ vai trß cña chóng trong cÊu t¹o c©u TiÕng ViÖt. 2. Kü n¨ng: - RÌn kh¶ n¨ng ph©n tÝch c¸c thµnh c©u trong ng÷ c¶nh cô thÓ. - §Æt c©u cã chøa c¸c thµnh phÇn theo yªu cÇu. 3. Thái độ: Có ý thức trong việc phát huy giá trị của ngôn ngữ dân tộc. B. ChuÈn bÞ : - GV: C¸c d¹ng bµi c¬ b¶n - HS: ¤n l¹i c¸c kiÕn thøc vÒ c¸c thµnh phÇn c©u..

<span class='text_page_counter'>(44)</span> C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy- học Hoạt động 1: Khởi động. - ổn định tổ chức. - Bài cũ: ? Em biết, để cấu tạo nên câu TV đầy đủ cần phải có những thành phÇn g×? Hoạt động 2: Bµi míi I. Tæng qu¸t vÒ thµnh phÇn c©u. - GV cho HS nêu các thành phần câu mà các em đã đợc học. - GV nhận xét và chốt theo sơ đồ. C¸c thµnh phÇn c©u TiÕng ViÖt. Thµnh phÇn chÝnh. Chñ ng÷. VÞ ng÷. Thµnh phÇn phô. Tr¹ng ng÷. T×nh Khëi ng÷ T.Pth¸i. Thµnh phÇn biÖt lËp. T.P C¶m th¸n. T.P Phô chó. - GV lu ý cho HS ph©n biÖt : Thµnh phÇn c©u víi thµnh phÇn phô cña tõ: + §Þnh ng÷: Bæ sung cho DT + Bæ ng÷: Bæ sung cho §T. II. Bµi tËp. - GV cho HS lµm c¸c bµi tËp vÒ c¸c thµnh phÇnm c©u: Bµi 1: §Æt c©u cã chøa c¸c thµnh phÇn: + Thµnh phÇn tr¹ng ng÷ + Thµnh phÇn khëi ng÷. + Thµnh phÇn biÖt lËp. Bài 2: Phân biệt câu đơn với câu phức?. T.P Gọi đáp.

<span class='text_page_counter'>(45)</span> a, T«i biÕt Nam lµ ngêi häc rÊt giái. CN VN CN VN b, T«i ®i (cßn) Nam ë l¹i. CN VN CN VN.  C©u phøc.  C©u ghÐp.. - GV cho HS nêu sự khác nhau đó . - GV chốt nhận xét và cho HS đặt ví dụ - HS lªn b¶ng ph©n tÝch, nhËn xÐt. Hoạt động 3: Cñng cè – DÆn dß. - Xem l¹i toµn bµi. - ChuÈn bÞ hai thµnh phÇn chÝnh cña c©u TiÕng ViÖt. D. §¸nh gi¸, ®iÒu chØnh tiÕt d¹y ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. .................................................................................................................................. Ngµy 13/02/2011 TiÕt 22: A. Mục tiêu cần đạt: Gióp h/s :. Hai thµnh phÇn chÝnh cña c©u tiÕng viÖt.

<span class='text_page_counter'>(46)</span> 1. KiÕn thøc: - Nắm đợc những kiến thức cơ bản về hai thành phần chính của câu: Chủ ngữ vµ VÞ ng÷. 2. Kü n¨ng: - Nhận diện đợc Chủ ngữ và vị ng trong ngữ cảnh cụ thể. - Đặt đợc câu có chứa thành phần chủ ngữ và vị ngữ theo yêu cầu. 3. Thái độ: Giáo dục ý thức yêu thích môn học. B. ChuÈn bÞ : - GV: C¸c d¹ng bµi c¬ b¶n - HS: ¤n l¹i c¸c kiÕn thøc vÒ chñ ng÷ vµ vÞ ng÷. C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy- học Hoạt động 1: Khởi động. - ổn định tổ chức. - Bµi cò: ? GV cho häpc sinh mét c©u cô thÓ vµ yªu cÇu mét HS lªn ph©n tÝch nßng cèt c©u. NhËn xÐt vµ chèt bµi cò. Hoạt động 2: Bµi míi I. Chñ ng÷: 1. Những đặc trng cơ bản của chủ ngữ. - GV cho HS nhắc lại khái niệm và những đặc trng cơ bản mà các em đã đợc học. - HS kh¸c nhËn xÐt, GV chèt. * Vai trò ngữ pháp: CN biểu thị đối tợng nhận thức trong nội dung của câu. * Quan hÖ ng÷ nghÜa: CN kÕt hîp chÆt chÏ víi VN lµm thµnh nßng cèt c©u. * Vị trí trong câu: CN thờng đứng ở đầu câu, ngay trớc VN và không bị tách khỏi VN b»ng dÊu phÈy . VD: So S¸nh: a. Mïa xu©n cã rÊt nhiÒu lo¹i hoa. CN VN a. Mïa xu©n, hoa në rÊt nhiÒu. TrN CN VN 2. Ph¬ng tiÖn thÓ hiÖn chñ ng÷: * Từ loại làm CN: Thờng là DT hoặc Đại từ nhân xng, đôi khi cũng gặp các từ loại khác lamg CN nh: ST, ĐT, TT và các đại từ thay thế. VD: - Cuéc sèng cña ngêi lÝnh trong “§ång chÝ” v« cïng gian khæ.(Côm DT). - Họ chiến đấu rất dũng cảm. (Đại từ thay thế). - NhÊt níc, nh× ph©n.(Sè Tõ). - Lao động là vinh quang.(ĐT). - §Ñp nhÊt lµ hoa Hång. (TT). - Đây thuộc về huyện nào.(Đại từ chỉ định.) * Cấu tạo cú pháp của CN: Chủ ngữ có thể đợc làm thành một từ, cụm từ liên hîp, côm tõ chÝnh phô, côm C-V..

<span class='text_page_counter'>(47)</span> VD: - MÌo rÊt giái leo trÌo. (1 Tõ). - TËp thÓ dôc rÊt t«t. (Côm §T chÝnh phô). - Bàn, ghế, giờng, tủ đề còn rất tốt. (Cụm DT liên hợp). - Cơn bão ấy to quá làm đổ khá nhiều cây.(Cụm C –V ; câu phức.) II. VÞ ng÷: 1. Những đặc trng cơ bản của vị ngữ. * Vai trò ngữ pháp: Vị ngữ là thành phần chính thứ 2 biểu thị thuộc tính của đối tợng nhận thức ở chủ ngữ. * Vị trí trong câu: Vị ngữ thờng đặt ngay sau CN không bị tách khỏi CN bởi dấu phÈy. 2. Mét sè kiÓu cÊu t¹o cña VN: a, VN lµ §T, ng÷ §T: - Gµ g¸y. - Con gµ m¸i võa kªu côc côc võa bíi r¸c. (Côm §T). b, VN lµ TT, côm TT: - Bông hoa này đẹp. - C« Êy võa xinh võa ngoan. c, VN lµ kÕt hîp gåm: Lµ + tõ(ng÷). - Khen hoÆc chª lµ chuyÖn b×nh thêng. - Gi¸p lµ häc sinh líp 9. - Vũ Đình Liên là tác giả bài thơ Ông đồ. d, VN lµ kÕt hîp gåm: QHT + tõ (ng÷). - C¸i b¸t nµy cña chÞ Mai. - Thất bại đó do sự chủ quan của cá nhân. e, VN lµ DT: - Bà cụ năm nay đã 87 tuổi. - Khu đất này khoảnh 500 m2. f, VN là ngữ cố định. - Nã vuèt mÆt kh«ng nÓ mòi. g, VN lµ kÕt cÊu C- V. (C©u phøc). - T«i tªn lµ NguyÔn ThÞ Nga. C V - V¶i nµy khæ h¬i hÑp. III. LuyÖn tËp: Bµi tËp 1: §Æt c©u cã CN tho¶ m·n c¸c yªu cÇu sau:.

<span class='text_page_counter'>(48)</span> - Lµ 1 sè tõ. - Lµ mét §T. - Lµ mét TT. Bµi tËp 2: §Æt c©u víi c¸c yªu cÇu sau: - Cã CN lµ côm C- V. - Cã VN lµ 1 DT . Hoạt động 3: Cñng cè – DÆn dß. - Lµm phÇn cßn l¹i cña bµi tËp. - ChuÈn bÞ hai thµnh phÇn phô cña c©u TiÕng ViÖt. D. §¸nh gi¸, ®iÒu chØnh tiÕt d¹y ................................................................................................................................. Ngµy 20/02/2011 TiÕt 23: Hai thµnh phÇn phô cña c©u tiÕng viÖt A. Mục tiêu cần đạt: Gióp h/s : 1. KiÕn thøc: - Nắm đợc những kiến thức cơ bản về hai thành phần phụ của câu:ủTạng ngữ vµ khëi ng÷. 2. Kü n¨ng: - Nhận diện đợc Trạng ngữ và Khởi ngữ trong ngữ cảnh cụ thể. - Đặt đợc câu có chứa thành phần Trạng ngữ và Khởi ngữ theo yêu cầu. 3. Thái độ: Giáo dục ý thức yêu thích môn học. B. ChuÈn bÞ : - GV: C¸c d¹ng bµi c¬ b¶n - HS: ¤n l¹i c¸c kiÕn thøc vÒ Tr¹ng ng÷ vµ Khëi ng÷. C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy- học Hoạt động 1: Khởi động. - ổn định tổ chức. - Bµi cò: ? ThÕ nµo lµ CN? VN? Cho VD vµ ph©n tÝch?. Hoạt động 2: Bµi míi I. Tr¹ng ng÷: Lµ thµnh phÇn phô bæ sung ý nghÜa cho nßng cèt c©u nh÷ng chi tiÕt nh: Thêi gian, địa điểm, nơi chốn, điều kiện, phơng tiện, cách thức, nguyên nhân, điều kiÖn... 1. Những đặc trng cơ bản. * Quan hÖ ng÷ nghÜa:TrN kh«ng trùc tiÕp kÕt hîp víi CN- VN mµ chØ lµm cho néi dung phản ánh trong câu cụ thể hơn, thờng đợc ngăn cách với nòng cốtcâu bởi dấu phÈy..

<span class='text_page_counter'>(49)</span> * Vị trí: TrN thờng đứng trớc nòng cốt câu nhng cũng có khi chuyển xuống sau nßng cèt c©u hoÆc xen gi÷a. VD: - H«m qua, Gi¸p ®i c©u c¸. - Gi¸p, h«m qua, ®i c©u c¸. - Nã vÒ quª ngo¹i, ngµy mai kia. 2. Mét sè kiÕu cÊu t¹o cña tr¹ng ng÷: * Tr N lµ 1 tõ: VD: - Ngµy mai, chóng t«i sÏ ra ®i. - Buån rÇu, chÞ sÏ ngåi xuèng bËc cöa vµ nãi chÇu lªn. * Tr N lµ mét ng÷: VD: - Nam ngêi cha mÊt, nã míi lªn ba tuæi. (Ng÷ DT) - Rãn rÐn vµ håi hép, CËu bÐ tiÕn l¹i gÇn con chuån. * Tr N lµ giíi ng÷: VD: - Đối với mẹ nó, nó vẫn có lý và đáng yêu. - Lµ ngêi thËt thµ, «ng tin ngay vµ nh÷ng lêi nãi cña h¾n. * Tr N lµ kÕt cÊu C- V. VD: - Tay x¸ch chiÕc cÆp da l¬n, «ng gi¸o bíc vµo líp. II. Khëi ng÷: 1. §Æc trng c¬ b¶n: * Vai trò ngữ pháp: Là thành phần phụ của câu nêu và nhấn mạnh đề tài của câu. VD: Chuyện ấy, tôi đã biết từ lâu rồi. * Quan hÖ ng÷ nghÜa: Khëi ng÷ kh«ng bæ sung ý nghÜa cho c©u nh tr¹ng ng÷ mµ chủ yếu nhấn mạnh đề tài đợc bàn tới ở nòng cốt câu. VD: Ruéng, bµ Êy cã hµng tr¨m mÉu. * Vị trí: Bình thờng đứng ở đầu câu, trớc nòng cốt câu. Khởi ngữ đợc tách ra khỏi nòng cốt câu và đợc nhấn mạnh bởi trợ từ thì, là hoặc dấu phấy. 2. Mét sè kiÓu cÊu t¹o cña khëi ng÷. * Khëi ng÷ lµ mét thùc tõ: VD: Hoa, bao nhiêu là hoa mới đủ cái sắc mà rực rỡ. * Khëi ng÷ lµ mét ng÷: VD: C¸i lo¹i ngêi b¹c bÏo Êy, anh cßn tiÕc lµm g×? * Khëi ng÷ lµ mét kÕt hîp gåm: QHT vÒ + ng÷: VD: Về quan hệ cá nhân, giữa anh và tôi hoàn toàn không có vấn đề gì? III. Bµi tËp: Bµi 1: §Æt c©u theo yªu cÇu sau: - Chøa tr¹ng ng÷ - Chøa khëi ng÷. Bài 2: Xác định các trạng ngữ có mặt trong đoạn văn sau::.

<span class='text_page_counter'>(50)</span> “ Có một truyền thuyết về con chim chỉ hót một lần trong đời nhng hót hay nhất thế gian(1). Có lần, nó rời tổ đi tìm loại mận gai và tìm cho bằng đợc mới thôi(2). Giữa đám cành gai góc, nó cất tiếng hát bài ca của mình và lao ngực vào chiÕc gai dµi nhÊt, nhän nhÊt(3). Vît lªn trªn nçi ®au kh«n t¶, võa hãt võa lÞm dÇn đi và tiếng ca hân hoan ấy đáng để cho cả hoạ mi và sơn ca phải ghen tị(4).” Bµi 3: T×m khëi ng÷ vµ tr¹ng ng÷ trong c¸c c©u sau ®©y: a, Sách này, tôi đọc rồi.(KN). b, §· hai ngµy råi, nã kh«ng ¨n g× c¶. (Tr N). c, Bao giê còng vËy, ®eo kÝnh lªn råi th× thÇy gi¸o míi kiÓm tra bµi cò. Bµi 4: (VÒ nhµ): ViÕt ®o¹n v¨n vÒ hiÖn tîng häc sinh kh«ng chÞu häc bµi cò, trong đó có sử dụng thành phần khiởi ngữ. Hoạt động 3: Cñng cè – DÆn dß. - Lµm phÇn cßn l¹i cña bµi tËp. - ChuÈn bÞ C¸c thµnh phÇn biÖt lËp. D. §¸nh gi¸, ®iÒu chØnh tiÕt d¹y ................................................................................................................................. ... .............................................................................................................................. ...... ........................................................................................................................... ......... ........................................................................................................................ ............ ...................................................................................................................... Ngµy 27/02/2011 C¸c thµnh phÇn biÖt lËp. TiÕt 24: A. Mục tiêu cần đạt: Gióp h/s : 1. KiÕn thøc: - Nắm đợc những kiến thức cơ bản về các thành phần biệt lập: Thành phần tình thái, cảm thán, phụ chú, gọi - đáp. 2. Kü n¨ng: - Nhận diện đợc các thành phần biệt lập: Thành phần tình thái, cảm thán, phụ chú, gọi - đáp trong ngữ cảnh cụ thể..

<span class='text_page_counter'>(51)</span> - Đặt đợc câu có chứa các thành phần biệt lập: Thành phần tình thái, cảm thán, phụ chú, gọi - đáp theo yêu cầu. 3. Thái độ: Giáo dục ý thức yêu thích môn học. B. ChuÈn bÞ : - GV: C¸c d¹ng bµi c¬ b¶n - HS: ¤n l¹i c¸c kiÕn thøc vÒ cac thµnh phÇn biÖt lËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy- học Hoạt động 1: Khởi động. - ổn định tổ chức. - Bµi cò: ? ThÕ nµo lµ TrN? KN? Cho VD vµ ph©n tÝch?. Hoạt động 2: Bµi míi I. Thµnh phÇn t×nh th¸i: 1. Khái niệm: Là thành phần không nằm trong cấu trúc của câu mà chỉ đợc dùng để thể hiện cách nhìn của ngời nói đối với sự việc trong câu hoặc đối với ngời nghe. 2. Ph©n lo¹i: Cã 2 lo¹i t×nh th¸i: a, Tình thái chỉ quan hệ, cách đánh giá của ngời nói đối với cái đợc nói đến trong c©u: - Tình thái khẳng định: VD: §óng lµ chiÕc xe nµy cña t«i. ChiÕc xe nµy cña t«i thËt. - Tình thái phủ định, bác bỏ: VD: Kh«ng ph¶i nã mîn xe cña t«i. Ch¼ng ph¶i nã nãi thÕ. - Tình thái độ tin cậy: VD: Cã lÏ chiÒu nay ma. Ch¼ng lÏ «ng Êy kh«ng biÕt. Ch¾c ch¾n nã lµ ngêi tèt. - T×nh th¸i ý kiÕn: VD: Nói trộm vía, từ ngày nó lên bốn, nó hóm đáo để. Làm nh vậy, theo ý tôi, là đợc rồi. Nã ¨n nh÷ng bèn b¸t c¬m. b, Phần tình thái chỉ quan hệ, thái độ của ngời nói đối với ngời nghe. ( Phần tình thái này chính là phần gọi - đáp) II. Thµnh phÇn c¶m th¸n: 1. Khái niệm: Là bộ phận không nằm trong cấu trúc cú pháp của câu mà thờng đứng trớc cấu trúc cú pháp của câu với chức năng dùng để bộc lộ tâm lý của ngêi nãi. (Vui, buån...)..

<span class='text_page_counter'>(52)</span> 2. VÝ dô: - GV yêu cầu HS lấy ví dụ và phân tích cảm xúc đợc bộc lộ trong đó. - ¤i tæ quèc giang s¬n hïng vÜ. - Chao ôi, gặp đợc anh quả là hạnh phúc với tôi. III. Thành phần gọi - đáp. 1. Kh¸i niÖm: Lµ bé phËn kh«ng n»m trong cÊu tróc có ph¸p cña c©u, dïng để thiết lập hay duy trì quan hệ giao tiếp. 2. VÝ dô: GV yªu cÇu HS lÊy VD theo yªu cÇu: - Tha ông, ô tô đi đờng này ạ! (tôn trọng). - Nè, ô tô đã đến rồi đấy. (th©n mËt). - Lan ¬i, ra ®©y m×nh nãi c¸i nµy víi. IV. Thµnh phÇn phô chó: 1. Khái niệm: Là bộ phận không nằm trong cấu trúc của câu, thờng đợc dùng để bổ sung một số chi tiết cho thành phần chính của câu. - Dấu hiệu: Thờng đợc đặt giữa hai dấu gạch ngang, hai dấu phẩy, hai dâu ngoặc đơn, hoặc giữa một dấu gạch ngang với một dấu phẩy. Nhiều khi còn đợc đặt sau dÊu 2 chÊm. 2. VD: GV yêu cầu HS đặt VD theo yêu cầu. - Cô gái nhà bên (có ai ngờ)  Diễn đạt tình cảm ngời nói. Còng vµo du kÝch. - ThÕ råi bçng mét h«m- ch¾c r»ng hai cu cËu bªn nhau m·i- hai cu cËu nghÜ ra kÕ rñ Oanh chung tiÒn më r©cÝ trêng. - Mọi lĩnh vực: triết học, kinh tế học, sử học, ...đều là những mặt trận đánh địch và tháng địch. - ViÖt Nam, còng nh mét sè níc §«ng Nam ¸ kh¸c, cÇn ph¶i ®Èy nhanh tèc độ phát triển công nghệ tin học. - Chúng tôi, mọi ngời - kể cảc anh, đều tởng con bé sx đứng yên đó thôi. V. Bµi tËp: Bài 1: Xác định các thành phần biệt lập đợc sử dụng trong các câu sau: a, ¤ng Êy bËn, ch¾c h¼n thÕ.(TT) b, ¤i nh÷ng quyÓn s¸ch míi ý nghÜa lµm sao!(CT). c, Nguyễn Trãi suốt đời mang một hoài bão lớn: Làm gì cho dân, ngời dân lầm than cùc khæ.(PC) d, K×a, tiÒn nong g×, tha «ng.(G-§). Bµi 2: §Æt c©u theo yªu cÇu sau: a, Có chứa thành phần tình thái độ tin cậy và tình thái ý kiến. b, Cã chøa thµnh phÇn phô chó, theo c¸c d¹ng. c, Cã chøa thµnh phÇn c¶m th¸n..

<span class='text_page_counter'>(53)</span> Hoạt động 3: Cñng cè – DÆn dß. - Lµm phÇn cßn l¹i cña bµi tËp. - ChuÈn bÞ «n tËp.. D. §¸nh gi¸, ®iÒu chØnh sau tiÕt d¹y ................................................................................................................................. ... .............................................................................................................................. ...... ........................................................................................................................... Ngµy 06/03/2011 TiÕt 25: Bµi tËp tæng hîp A. Mục tiêu cần đạt: Gióp h/s : 1. KiÕn thøc: - Củng cố các kiến thức đã học về các thành phần câu tiếng Việt. - BiÕt c¸ch sö dông trong ng÷ c¶nh giao tiÕp cô thÓ. - Biết đặt ví dụ và nhận diện giá trị của nó trong văn cảnh cụ thể. 2. Kü n¨ng: - RÌn kÜ n¨ng lµm bµi tËp vµ vËn dông c¸c thµnh phÇn c©u trong qu¸ tr×nh häc v¨n. 3. Thái độ: Giáo dục ý thức yêu thích môn học. B. ChuÈn bÞ : - GV: C¸c d¹ng bµi c¬ b¶n - HS: ¤n l¹i c¸c kiÕn thøc vÒ cac thnhµ phÇn biÖt lËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy- học Hoạt động 1: Khởi động. - ổn định tổ chức. - Bµi cò: ? GV kiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cña HS?. Bµi tËp 1 : T×m khëi ng÷, TPTT, TPCT, TPPC, TPG§ trong c¸c c©u sau: a, Bao giê còng vËy, ®eo kÝnh lªn råi th× thÇy gi¸o míi kiÓm tra bµi cò. KN b, Mây đã kéo đen kịt cả góc trời, có thể trời sẽ ma to. TT c, ờ, đã chín năm rồi đấy nhỉ.(CT). d, Cậu vàng đi đời rồi ông giáo ạ!(G-Đ). e, Hãy bảo vệ trái đất, ngôi nhà chung của chúng ta, trớc những nguy cơ gây ô nhiÔm m«i trêng ®ang t¨ng nhanh.(PC). Bµi 2: BT4 Sgk Trang 19. Bµi 3: Bµi tËp 5 trang 33 Sgk. Bài 4: Viết một đoan đối thoại trong đó có: - Lời hô - đáp dùng để gọi. - Lời hô - đáp dùng để biểu thị cảm xúc..

<span class='text_page_counter'>(54)</span> - Lời hô - đáp là câu đặc biệt. Bµi 5: §Æt c©u cã chøa c¸c thµnh phÇn biÖt lËp. (1). §Æt c©u cã thµnh phÇn t×nh th¸nh thÓ hiÖn c¸c t×nh th¸i sau ®©y: kÝnh trọng, thân thơng, biểu thị thái độ chủ quan VD: Thái độc chủ quan: Theo tôi, anh nên làm thế thì hơn (2). Đặt câu có thành phần tình thái đợc biểu thị bằng một trong các phơng tiện sau đây: dờng nh, có vẻ nh, chắc là, chắc hẳn, theo tôi, à, nhé, đấy. Hoạt động 2: Cñng cè – DÆn dß. - Lµm phÇn cßn l¹i cña bµi tËp. - Chuẩn bị để kiểm tra chủ đề 4. D. §¸nh gi¸, ®iÒu chØnh sau tiÕt d¹y ................................................................................................................................. ... .............................................................................................................................. ...... ............................................................................................................................ TiÕt 19:. vai trß cña lËp luËn trong v¨n nghÞ luËn A. Mục tiêu cần đạt. Gióp HS: - Hiểu đợc thế nào là văn nghị luận, đặc trng của văn nghị luận. - LËp luËn vµ vai trß cña lËp luËn trong v¨n nghÞ luËn. B. ChuÈn bi: B¶ng phô.

<span class='text_page_counter'>(55)</span> C. TiÕn tr×nh d¹y häc. Hoạt động 1: Khởi động. 1. ổn định tổ chức. 2. Bµi cò: ? KT sù chuÈn bÞ bµi cña HS ? 3. Bµi míi Hoạt động 2:Hớng dẫn ôn tập. I. V¨n nghÞ luËn lµ g×? - GV cho HS đọc bài”Vai trò của lËp luËn trong v¨n nghÞ luËn”. - Híng dÉn cho HS n¾m l¹i c¸c kh¸i niệm của văn Nghị luận, đặc điểm của văn Nhị luậnvà lập luận của nó. - Văn nghị luận là văn đợc viết ra nhằm xác ? V¨n nghÞ luËn lµ g×? lập cho ngời đọc, ngời nghe một quan điểm, ? Trong cuéc sèng hµng ngµy, v¨n một t tởng nào đó. nghị luận đợc thể hiện nh thế nào? - Trong cuộc sống văn nghị luận đợc thể hiện ? §Æc ®iÓm cña v¨n nghÞ luËn lµ g×? qua c¸c ý kiÕn nªu ra trong cuéc häp, c¸c bµi x· luËn, c¸c ýa kiÕn trªn b¸o chÝ... ? LuËn ®iÓm lµ g×?. ? LuËn cø lµ g×?. ? LËp luËn lµ g×?. ? Vai trß cña lËp luËn trong v¨n nghÞ luËn?. II. §Æc ®iÓm cña v¨n nghÞ luËn. 1. LuËn ®iÓm. Lµ ý kiÕn thÓ hiÖn t tëng, quan ®iÓm cña bµi văn đợc nêu ra dới hình thức câu khẳng định, câu phủ định và đợc thể hiện sáng tỏ, nhất qu¸n. 2. LuËn cø: Lµ lý lÏ, dÉn chøng ®a ra lµm c¬ së cho luËn ®iÓm. - Luận cứ phải chân thật, đúng đắn tiêu biểu th× míi lµm cho luËn ®iÓm cã tÝnh thuyÕt phôc. 3. LËp luËn. Là cách nêu luận cứ để dẫn đến luận ®iÓm(C¸ch s¾p xÕp luËn ®iÓm). - LËp luËn ph¶i chÆt chÏ,hîp lý th× bµi v¨n míi cã søc thuyÕt phôc III.Vai trß cña lËp luËn. - Là đặc trng quan trọng trong văn nghị luận, thÓ hiÖn n¨ng lùc suy lý, n¨ng lùc thuyÕt phôc cña ngêi viÕt..

<span class='text_page_counter'>(56)</span> - GV chèt tiÕt häc vµ cho HS kh¸i qu¸t.. - Là yếu tố quan trọng tạo nên sự lôgic, độ chính xác, độ sắc bén. - Yªu cÇu: + LËp luËn ph¶i chÆt chÏ, kÝn c¹nh. + HÖ thèng luËn ®iÓm, luËn cø râ rµng, m¹ch l¹c. + §ßi hái t duy l«gÝc.. Hoạt động 3: Cñng cè – DÆn dß. - Xem l¹i toµn bµi. - ChuÈn bÞ tiÕt tiÕp theo.. D. Rót kinh nghiÖm ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. Ngµy 12/1 /2010. TiÕt 20:. thùc hµnh t×m hiÓu nghÖ thuËt lËp luËn trong v¨n nghÞ luËn A. Mục tiêu cần đạt. Gióp HS: - Vận dụng kiến thức đã học vào giải một số bài tập. - Củng cố để HS hiểu thêm vai trò của lập luận trong văn nghị luận qua hệ thèng bµi tËp. B. ChuÈn bi: B¶ng phô C. TiÕn tr×nh d¹y häc. Hoạt động 1: Khởi động. 1. ổn định tổ chức. 2. Bµi cò: ? V¨n nghÞ luËn lµ g× ? §Æc ®iÓm cña v¨n nghÞ luËn? 3. Bµi míi Hoạt động 2: GV hớng dẫn cho HS lần lợt giải các bài tập SGK(T63-T71) Bµi tËp1: - GV cho HS đọc 2 đoạn văn trong SGK - GV gîi ý yªu cÇu cho HS suy nghÜ - Gäi HS tr¶ lêi- GV chèt. * Đoạn 1: Miêu tả bến Trà Cổ, vẻ đẹp của bến nớc, dòng sông, đêm trăng nơi miền quª s«ng níc..

<span class='text_page_counter'>(57)</span> * Đoạn 2: Văn nghị luận: Thuyết phục vấn đề: Ô nhiễm nguồn nớc, ô nhiễm môi trờng → ảnh hởng đến đời sống. Bµi tËp 2: - GV cho HS đọc đoạn văn. - CH HS thảo luận theo bàn, sau đó gọi đại diện trình bày. * §o¹n v¨n lËp luËn: “Con thÊy... nãi thªm”. → Là đoạn văn chứng minh: dùng những chứng cứ rõ ràng rồi đi đến kết luận. * Câu mang luận điểm: “Bố ơi, con đã biết chúng ta nghèo nh thế nào rồi”. * Điều bất ngờ là câu nói của đứa bé hợp với suy nghĩ của nó, với t duy của nó nhng trái với t duy của ngời cha. Bµi tËp 3: - GV dïng b¶ng phô cã 3 c©u trong s¸ch gi¸o khoa. - Gọi HS đọc. - GV định hớng yêu cầu. - Cho HS th¶o luËn- Gäi HS tr¶ lêi. - GV chèt. * S¾p xÕp l¹i: c©u 3-1-2. → Đoạn văn đợc trình bày theo lối quy nạp. Câu mang luận điểm nằm ở cuối ®o¹n. Bµi tËp 4: - GV cho HS suy nghĩ trả lời, sau đó chốt. → §o¹n 2: §iÒn tõ “nhng, khi” phï hîp: “ KiÒu kh«ng biÕt mÊy lÇn nh×n tr¨ng......... c¶nh tr¨ng mçi lÇn mét kh¸c...............: rạo rực yêu đơng,................. gần gũi âu yếm, ........................ bát ngát bao la, ....... ám ảnh nh một lời trách móc,................ cô đơn, ......................... tàn tạ,................. mong manh. Cã thÓ nãi thiªn nhiªn trong truyÖn KiÒu còng lµ mét nh©n vËt, mét nhân vật thờng vẫn kín đáo, lặng lẽ...................... không mấy khi không có mặt và luôn thấm đợm tình ngời”. ( Hoµi Thanh) Hoạt động 3: Cñng cè – DÆn dß. - Xem l¹i toµn bµi. - ChuÈn bÞ c¸c bµi tËp tiÕp theo. D. Rót kinh nghiÖm ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ..................................................................................................................................

<span class='text_page_counter'>(58)</span> Ngµy 20/1 /2010 TiÕt 21: thùc hµnh t×m hiÓu nghÖ thuËt lËp luËn trong v¨n nghÞ luËn (TiÕp) A. Mục tiêu cần đạt. Gióp HS: - Qua các bài tập nắm đợc cách lập luận trong văn nghị luận. - C¸ch lµm s¸ng tá luËn ®iÓm qua c¸c luËn cø. - RÌn kü n¨ng viÕt ®o¹n v¨n. B. ChuÈn bi: B¶ng phô C. TiÕn tr×nh d¹y häc. Hoạt động 1: Khởi động. 1. ổn định tổ chức. 2. Bµi cò: ? KiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cña HS ? 3. Bµi míi Hoạt động 2: GV hớng dẫn cho HS lần lợt giải các bài tập SGK(T 72+73+74). Bµi tËp 5. - GV cho HS đọc 2 đoạn văn trong SGK T 72+73. - Gîi ý yªu cÇu vµ cho HS tr¶ lêi. - GV chèt. * Giống nhau: Đều làm rõ luận điểm “Tiếng Việt của chúng ta rất đẹp”. * Kh¸c nhau: + Đoạn 1: Giải thích sự giau đẹp của Tiếng Việt trong sự cmr nhËn cña ngêi níc ngoµi. + Đoạn 2: Những nét đẹp của Tiếng Việt trong lời ăn, trong tiÕng nãi, trong t©m hån cña ngêi ViÖt Nam. Bµi tËp 6.(BT 1 phÇn luyÖn tËp). - GV định hớng chách làm cho HS (Thời gian: 8 phút). - Gọi HS đọc – Nhận xét. - GV chèt. + Tình yêu thơng đã khiến cho Xiu hết lòng chăm sóc Giôn- xi nh ngời thân. + Cũng với tấm lòng cao cả đó, Cụ Bơ- men đã đánh đỏi \cadr mạng sống của mình để vẽ chiếc lá cuối cùng. + Đó chẳng phải là biểu hiện cao đẹp của tình yêu thơng con ngời đó sao? + Đó chính là vấn đề mà Ô- Hen- Ri muốn nói với chúng ta. Bµi tËp 7.(BT 2 phÇn luyÖn tËp T73). * Cho ý: “S¸ch lµ ngêi b¹n th©n thiÕt cña mçi chóng ta”. Em h·y viÕt thµnh mét ®o¹n v¨n chøng minh. - GV ch HS viÕt trong thêi gian 7 phót..

<span class='text_page_counter'>(59)</span> - Gọi HS đọc và nhận xét. - GV chèt b»ng ®o¹n v¨n mÉu: “S¸ch lµ ngêi b¹n th©n thiÕt cña mçi chóng ta. S¸ch cÇn thiÕt nh c¬m ¨n, níc uèng..... S¸ch d¹y ta nh÷ng hiÓu biÕt vÒ tù nhiªn, x· héi, vÒ con ngêi...... S¸ch cã mÆt khi ta buån, lóc ta vui. ë ®©u ta còng cÇn s¸ch, quý mÕn s¸ch.” Bµi tËp 8.(BT 4 phÇn luyÖn tËp T74). - GV cho HS đọc bài và cho các em thảo luận theo bàn. - Gọi đại diện trình bày- HS khác nhận xét. GV chèt. * Gîi ý: + Mỗi ý kiến đều đúng ở một bình diện. + ý kiÕn b¶n th©n: Nh×n nhËn tæng thÓ nh©n vËt §«n- ki- h«- tª th× cã điểm đáng phải trân trọng nhng cũng có điểm đáng chê trách. Hoạt động 3: Cñng cè – DÆn dß. - Lµm bµi tËp : §Ò 1 T74. - ChuÈn bÞ c¸c bµi tËp tiÕp theo. D. Rót kinh nghiÖm ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ..................................................................................................................................

<span class='text_page_counter'>(60)</span>

<span class='text_page_counter'>(61)</span>

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về

Tải bản đầy đủ ngay
×