(Sáng kiến kinh nghiệm) biện pháp quản lý chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng dạy học tại trường tiểu học yên nhân 2

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HỐ

PHỊNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THƯỜNG XUÂN

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CHUYÊN MÔN
NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG DẠY HỌC
TẠI TRƯỜNG TIỂU HỌC YÊN NHÂN 2

Người thực hiện: Ngân Văn Peng
Chức vụ: Phó hiệu trưởng
Đơn vị cơng tác: Trường Tiểu học Yên Nhân 2
SKKN thuộc lĩnh vực: Quản lý

THANH HOÁ NĂM 2018


Mục
1
1.1
1.2
1.3
1.4
1.5
2
2.1
2.2
2.3
2.4
3

3.1
3.2

MỤC LỤC
Nội dung
MỞ ĐẦU
Lý do chọn đề tài
Mục đích nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu
Phương pháp nghiên cứu
Những điểm mới của sáng kiến kinh nghiệm
NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Cơ sở lý luận của vấn đề quản lý chuyên môn
Thực trạng của quản lý chuyên môn tại Trường Tiểu học
Yên Nhân 2
Các biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất lượng dạy học
tại Trường Tiểu học Yên Nhân 2
Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm
KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
Kết luận
Kiến nghị

Trang
1
1
1
2
2
2
2

2
3
6
12
13
13
14


1. MỞ ĐẦU
1.1. Lí do chọn đề tài.
Trong hội nhập kinh tế với các nước trong khu vực và thế giới, Việt Nam
ta đang đứng trước những thời cơ lớn nhưng cũng gặp khơng ít khó khăn thách
thức, bởi nguồn nhân lực chất lượng cao của Việt Nam hiện nay đang hạn chế
hơn so với một số nước trong khu vực và trên thế giới. Nếu chúng ta không đi
tắt đón đầu để phát triển nguồn nhân lực, phát triển về khoa học kỹ thuật thì sẽ
bị tụt hậu so với các nước khác.
Vì thế, trong chiến lược phát triển kinh tế Đảng ta khẳng định, chiến lược
phát triển nguồn nhân lực là quan trọng nhất, con người là động lực thúc đẩy
kinh tế xã hội phát triển và đã được thể hiện trong Nghị quyết số: 29-NQ/TW,
của Ban chấp hành Trung ương “về đối mới căn bản giáo dục và đào tạo, đáp
ứng cơng nghiệp hố, hiện đại hố trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng
xã hộ chủ nghĩa và hội nhập quốc tế” được Hội nghị Trung ương 8 Khố XI
thơng qua.
Để đáp ứng được vai trị nhiệm vụ quan trọng đó, giáo dục cần phải có
bước chuyển biến mạnh mẽ, phải đổi mới tồn diện, trước hết là “Đổi mới cơ
chế quản lý, phát triển đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục là khâu then
chốt” và “Giáo dục là sứ mệnh nâng cao dân trí, phát triển nguồn nhân lực, nhất
là nguồn nhân lực chất lượng cao là khâu đột phá chiến lược”.[1]
Hiện nay trong các nhà trường phổ thơng nói chung, các trường Tiểu học

nói riêng, đặc biệt là các trường thuộc ở khu vực miền núi công tác quản lý cịn
mang tính chất sự vụ, hành chính và mang tính kinh nghiệm truyền nhau. Cho
nên khơng thúc đẩy được chất lượng giáo dục trong nhà trường đó là một thực tế
đã được Bộ GD&ĐT tổng kết và đánh giá, rút kinh nghiệm.
Trong công tác quản lý trường Tiểu học, việc quản lý các hoạt động nhằm
thức đẩy quá trình hoạt động của nhà trường đáp ứng mục tiêu nhiệm vụ năm
học, mục tiêu do ngành đề ra là vô cùng quan trọng và gặp khơng ít những khó
khăn, đặc biệt là quản lý hoạt động chuyên môn, đây là công việc quyết định đến
sự thành bại của công tác thực hiện nhiệm vụ, quyết định đến chất lượng giáo
dục của nhà trường.
Hoạt động chuyên môn được thực hiện một cách khoa học, chặt chẽ,
nghiêm túc thì chất lượng giáo dục của nhà trường mới phát triển. Chất lượng
giáo dục của một trường là thước đo năng lực quản lí của Ban lãnh đạo nhà
trường và trình độ, năng lực giảng dạy của giáo viên trường đó.
Là Phó hiệu trưởng phụ trách chuyên môn tại trường Tiểu học Yên Nhân
2, tôi luôn suy nghĩ, trăn trở làm thế nào để nâng cao chất lượng giáo dục, nhất
là những trường vùng cao như trường chúng tôi. Qua nhiều năm làm quản lý,
phụ trách công tác chuyên môn tôi đã đúc rút được kinh nghiệm trong “Quản lý
chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng dạy học tại Trường Tiểu học Yên
Nhân 2”, đó cũng chính là lý do Tơi chọn đề tài này.
1.2. Mục đích nghiên cứu.
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn, đề xuất một số biện pháp quản
1


lý chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng dạy học tại Trường Tiểu học Yên
Nhân 2.
1.3. Đối tượng nghiên cứu.
Biện pháp quản lý chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng dạy học tại
Trường Tiểu học Yên Nhân 2.

1.4. Phương pháp nghiên cứu.
+ Phương pháp phân tích, tổng hợp
+ Phương pháp nghiên cứu thực tiễn
+ Phương pháp điều tra, khảo sát.
+ Phương pháp tổng kết kinh nghiệm giáo dục.
2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1. Cơ sở lý luận của vến đề quản lý hoạt động chuyên môn
2.1.1. Quản lý nhà trường
Quản lý nhà trường là hoạt động của các cơ quan quản lý, về bản chất là
huy động các nguồn lực để tổ chức tốt các hoạt động giáo dục trong nhà trường
theo mục tiêu giáo dục [4]
Mục đích của quản lý nhà trường là đưa nhà trường từ trạng thái đang có
tiến lên một trạng thái phát triển mới, bằng phương thức xây dựng và phát triển
mạnh mẽ các nguồn lực vào phục vụ cho việc tăng cường chất lượng giáo dục.
2.1.2. Quản lý chuyên môn:
Là hoạt động của chuyên môn nhằm tập hợp, tổ chức, huy động tối đa các
nguồn lực để nâng cao chất lượng hoạt động giáo dục [4]
2.1.3. Mục tiêu của quản lý chuyên môn:
Thông qua việc quản lý, chỉ đạo chuyên môn nhằm thúc đẩy việc thực
hiện nhiệm vụ năm học và tạo chuyển biến về chất lượng dạy của giáo viên cũng
như chất lượng học của học sinh.
Giúp nhà quản lý nắm được chất lượng cũng như hiệu quả của nhà trường
trong việc thực hiện các mục tiêu giáo dục.
2.1.4. Nội dung của quản lý công tác chuyên môn bao gồm:
- Quản lý chỉ đạo theo các văn bản hướng dẫn của ngành về công tác
chuyên môn
- Quản lý về thực hiện chương trình Sách giáo khoa, chương trình học
theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo, cụ thể là:
+ Quản lý mục tiêu dạy học.
+ Quản lý kế hoạch dạy học

+ Quản lý nội dung dạy học.
+ Quản lý phương pháp dạy học.
+ Quản lý lực lượng dạy học ( thầy giáo).
+ Quản lý đối tượng dạy học ( học trò)
+ Quản lý phương tiện dạy học ( cơ sở vật chất)
+ Quản lý kiểm tra, đánh giá (Giáo viên, học sinh)
Căn cứ các Khái niệm ở trên có thể thấy đội ngũ giáo viên là lực
2


lượng chủ yếu và quan trọng nhất trong mỗi nhà trường . Đây là lực lượng
quyết định cho sự thành cơng của q trình dạy - học.
Quản lý các hoạt động chun mơn chính là điều khiển, chỉ đạo các hoạt
động dạy - học trong nhà trường làm cho nó đi theo một quỹ đạo, vận hành nó
một cách có khoa học, có kế hoạch, có tổ chức và ln phải kiểm tra, giám sát,
uốn nắn, sửa chữa kịp thời các sai sót và phát huy cái tốt nhằm đạt mục tiêu đặt
ra ban đầu [2]
2.1.5. Nhiệm vụ của chuyên môn nhà trường.
+ Xây dựng kế hoạch hoạt động chuyên môn của nhà trường theo tuần,
tháng, năm học nhằm thực hiện chương trình, kế hoạch dạy học và hoạt động
giáo dục;
+ Thực hiện bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ, kiểm tra, đánh giá chất
lượng, hiệu quả giảng dạy của giáo viên và chất lượng giáo dục của học sinh.
+ Tham gia đánh giá, xếp loại giáo viên và học sinh theo quy định của Bộ
giáo dục và Đào tạo.
+ Đề xuất khen thưởng, kỷ luật đối với giáo viên, học sinh.
+ Đề xuất phân công dạy thay, dạy thay khi trong tổ có người nghỉ.
+ Xây dựng kế hoạch, nội dung sinh hoạt chuyên môn theo hướng dẫn của
Nhà trường, duy trì lịch sinh hoạt chun mơn định kỳ.
+ Giới thiệu tổ trưởng, tổ phó chun mơn...

2.2. Thực trạng việc quản lý chuyên môn tại trường Tiểu học Yên Nhân 2.
2.2.1 Thuận lợi:
Đội ngũ giáo viên của trường trẻ, khỏe, nhiệt tình trong cơng tác, năng
động và sáng tạo; u nghề mến trẻ, tận tình với cơng tác chun mơn và sẵn
sàng hồn thành mọi nhiệm vụ được giao, tích cực tham gia vào các hoạt động
xã hội tại địa phương.
Đội ngũ cán bộ giúp việc cho chuyên môn như tổ trưởng, tổ phó chun
mơn, các đồng chí giáo viên cốt cán trong trường đều năng nổ trong mọi hoạt
động, chất lượng chuyên môn phần nào đáp ứng được yên cầu thực tế của nhà
trường trong giai đoạn hiện nay.
Ngoài ra cịn có sự giúp đỡ của chính quyền địa phương, các ban ngành
trong xã, các ông bà trong ban đại diện cha mẹ học sinh giúp đỡ nhà trường
trong việc huy động và duy trì số lượng học sinh.
Học sinh phần lớn ngoan ngoãn, lễ phép, chăm chỉ học tập, kính thầy,
yêu bạn, chấp hành tốt nội quy của nhà trường đề ra.
Trang thiết bị dạy học được đầu tư, mua sắm đầy đủ phục vụ cho công tác
dạy của giáo viên và học của học sinh
2.2.2. Khó khăn:
Bên cạnh những thuận lợi thì nhà trường cịn gặp khơng ít những khó
khăn:
- Trường cách xa trung tâm huyện, dân cư đa số là người dân tộc Thái, vốn
Tiếng Việt của các em còn hạn chế. Nhân dân chủ yếu sống bằng nghề nơng, đời
sống một số gia đình cịn gặp nhiều khó khăn, do đó việc quan tâm đến học tập,
3


đầu tư thời gian, vật chất, tinh thần cho con em học tập cịn hạn chế nên ảnh
hưởng khơng nhỏ đến kết quả học tập, rèn luyện của một số học sinh và kết quả
phấn đấu chung của nhà trường.
- Trường có 3 điểm lẻ, song ở một số điểm lẻ học sinh vẫn còn phải đi học

xa từ 5 đến 7 km, qua nhiều khe suối nhất là vào mùa mưa, lũ học sinh gặp
nhiều khó khăn khi đến trường.
- Mặc dù đội ngũ giáo viên trẻ, khỏe, nhiệt tình trong cơng tác, xong về
trình độ chun mơn giáo viên không đồng đều, kinh nghiệm giảng dạy cũng
như việc tiếp cận công nghệ thông tin và áp dụng công nghệ thơng tin vào trong
giảng dạy cịn nhiều hạn chế.
2.2.3 Thực trạng đội ngũ giáo viên Trường Tiểu học Yên Nhân 2
* Thống kê đội ngũ giáo viên năm học 2017-2018
Chỉ số
Danh mục
Hiệu trưởng
P. hiệu trưởng
GV văn hoá
GV chuyênThể dục
GV chuyên Nhạc
GV chuyên Hoạ
GV Ngoại ngữ
Kế toán
Thư viện – Thiết bị
Văn thư

Tổng
số

1
1
15
1
1

Nữ

Dân
tộc

Nữ
DT

Trên
đại học

Đại
học

1
8

Cao
đẳng

Trung
cấp

4

5

1
1
9

1
1

5

5
1
1

1

1

20
9
10
5
2
8
4
6
Cộng
Nhìn vào bảng thống kê về đội ngũ trên ở trên chúng ta thấy, đội ngũ giáo
viên Trường Tiểu học Yên Nhân 2 hiện nay được đào tạo từ nhiều hệ khác nhau,
hầu hết được đào tạo chính quy bậc trung cấp sư phạm, sau đó học lên đại học
tại chức dẫn đến chất lượng của một số giáo viên còn nhiều hạn chế, một số giáo
viên chưa nhiệt tình cao trong cơng tác làm ảnh hưởng đến hiệu quả giáo dục.
Một bộ phận giáo viên tiếp cận công nghệ thông tin và vận dụng các
phương pháp dạy học tích cực vào giảng dạy cịn nhiều hạn chế.

2.2.4. Thực trạng về nhận thức của giáo viên Trường Tiểu học Yên Nhân 2
về công tác bồi dưỡng chuyên môn
* Thống kê thực trạng về công tác bồi dưỡng chuyên môn

T
T

Nội dung bồi dưỡng

1

Bồi dưỡng chuyên môn thông qua hội giảng.

2016-2017
TS

Đạt

TL%

CĐ

TL
%

20

15

75

5

25
4


Bồi dưỡng chuyên môn qua HD viết
20
12
60
8
20
SKKN.
Bồ dưỡng năng lực dạy học theo
3
20
14
70
6
30
phương pháp dạy học tích cực.
Chuyên đề dạy học cho HS có Hồn
4
20
15
75
5
25
cảnh KK

5
Chun đề BDTX.
20
17
85
3
15
6
Chuẩn nghề nghiệp GVTH
20
17
85
3
15
[ Nguồn báo cáo tổng kết cuối năm học 2016-2017 của Trường Tiểu học
Yên Nhân 2]
Bảng kết quả thống kê về công tác bồi dưỡng chuyên môn trong năm qua
chúng ta dễ dàng nhận thấy chất lượng bồi dưỡng thường xuyên theo các chuyên
đề của Trường Tiểu học Yên Nhân 2 là chưa thành cơng. Ngun nhân chính
của vấn đề là do khâu tổ chức các buổi sinh hoạt chuyên môn giáo viên.
Công tác sinh hoạt chuyên môn thường xuyên của giáo viên, của tổ khối
đã được ban lãnh đạo nhà trường quan tâm chỉ đạo theo tinh thần giao quyền tự
chủ, tự chịu trách nhiệm cho tổ khối chuyên môn. Mọi quan điểm chỉ đạo của
cấp trên đề được chuyển hóa các việc làm cụ thể. Tuy nhiên nhận thức của một
bộ phân giáo viên chưa sâu sắc, chưa tích cực về điều này. Họ cịn coi nhẹ các
các giờ sinh hoạt và trao đổi chuyên môn ở cấp tổ. Vì thế chất lượng sinh hoạt
chun mơn ở cấp tổ chưa phát huy được hiệu quả theo đúng tiềm năng thực tế
vốn có của nó.
Nhiều giáo viên cịn mang nặng tư tưởng các buổi sinh hoạt chuyên môn
là làm theo quy định bắt buộc của ngành, của trường chứ chưa nhận thức được

đây là quyền lợi chính đáng của người giáo viên mà họ đang được hưởng.
Khơng ít giáo viên tham gia chỉ mang tính chiếu lệ
2.2.5. Thực trạng về công tác chỉ đạo của Ban lãnh đạo nhà trường.
* Thống kê chất lượng chuyên môn giáo viên năm học: 2016-2017
2

Năm học

Tổng
số
GV

Xếp loại chất lượng chuyên môn
Giỏi
SL

Khá
%

SL

Đạt yêu cầu
%

SL

%

Không đạt
yêu cầu

SL
%

2016-2017

20
6
30
7
35
5
25
2
10
[ Nguồn báo cáo tổng kết cuối năm hàng năm của Trường Tiểu học Yên Nhân
2]
Nhìn vào bảng thống kê chất lượng chuyên môn giáo viên ở trên chúng ta
thấy, tỷ lệ giáo viên khá giỏi cịn ít, giáo viên đạt u cầu và khơng đạt u cầu
vẫn cịn. Có thể nói rằng chất lượng đội ngũ giáo viên cịn hạn chế. Chưa tương
xứng với tiềm năng vốn có của nhà trường
Ban lãnh đạo trường Tiểu học Yên Nhân 2 cũng đã thường xuyên chỉ đạo
về công tác chuyên môn cũng như chỉ đạo công tác tổ chức sinh hoạt chuyên
môn của các tổ, khối trong nhà trường nhằm nâng cao chất lương đội ngũ.
5


Tuy nhiên, các tổ chuyên môn chỉ làm việc theo sự chỉ đạo của Hiệu
trưởng, kế hoạch đề ra ở mức độ nào thì thực hiện ở mức đó. Do vậy chưa phát
huy hết sức mạnh của tập thể tổ chuyên môn trong việc nâng cao chất lượng
giáo dục học sinh.

Sinh hoạt chuyên môn chưa thật sự đi vào chiều sâu. Đa số chỉ dừng lại
yêu cầu chung cơ bản, thiếu tính nâng cao hoặc xốy sâu vào trọng tâm của tiết
dạy.
Việc tự học, tự nghiên cứu để bồi dưỡng thêm về kiến thức và năng lực
quản lý tổ chuyên mơn cịn hạn chế, thường thì làm theo kế hoạch đã định sẵn
của Hiệu trưởng, ít tìm tịi, nghiên cứu xây dựng, hoặc đề xuất ý kiến có tính
sáng tạo đối với Ban lãnh đạo.
Giáo viên còn lúng túng khi lựa chọn các phương pháp và hình thức tổ
chức dạy học, chưa mạnh dạn đổi mới phương pháp giảng dạy, vẫn còn lệ thuộc
cứng nhắc vào sách tham khảo, sách giáo viên.
Các buổi sinh hoạt chuyên môn của các tổ phần lớn chỉ dừng ở mức thông
báo các chủ trương, các kế hoạch của nhà trường cũng như của Phòng Giáo dục
và Đào tạo.Việc góp ý các giờ dạy của các giáo viên trong trường qua các đợt
thao giảng chỉ mang tính chất chiếu lệ chưa mạnh dạn chỉ ra những khuyết điểm
của đồng nghiệp để khắc phục do tâm lý e ngại, sợ mất lòng.
Việc theo dõi, quản lý mọi hoạt động chuyên môn chưa khoa học dẫn đến
việc đánh giá cán bộ giáo viên chưa chính xác, giáo viên tiêu cực thiếu ý chí
vươn lên, chất lượng giáo dục của nhà trường không đạt được như mong đợi.
2.3. Các biện pháp quản lý chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng dạy học
tại trường tiểu học Yên Nhân 2
2.3.1. Nâng cao nhận thức cho đội ngũ cán bộ, giáo viên về sự cần thiết để
nâng cao chất lượng dạy học.
Nhận thức, tư tưởng bao giờ cũng là khâu đầu tiên của một q trình hoạt
động và có ý nghĩa vơ cùng quan trọng. Bởi vì có nhận thức đúng thì mới có
hành động đúng. Do đó Ban lãnh đạo nhà trường cần phải luôn tuyên tryền để
tăng cường việc nhận thức đúng đắn cho cán bộ, giáo viên, nhân viên, học sinh
và các lực lượng ngoài nhà trường về tầm quan trọng về chất lượng dạy và học
Biện pháp này là nhằm nâng cao tầm nhận thức và ý thức trách nhiệm cho
đội ngũ cán bộ giáo viên, các tổ chức Đồn thể nhà trường về cơng tác chun
mơn, sự quản lý hoạt động chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng dạy học trong

giai đoạn hiện nay. Từ đó nâng cao tinh thần trách nhiệm của cán bộ giáo viên
nói riêng và nâng cao chất lượng giáo dục tồn diện của nhà trường nói chung.
2.3.2. Xây dựng đội ngũ Tổ chun mơn có chất lượng:
Tổ chun mơn là nơi triển khai các hoạt động dạy học trong nhà trường,
có quan hệ phối hợp với các bộ phận và đoàn thể khác trong nhà trường. Tổ
chun mơn chính là cầu nối giữa Ban lãnh đạo và giáo viên nên cần có sự hiểu
biết nhất định về quan hệ quản lý trong nhà trường. Chính vì thế mà ngay từ đầu
năm học, sau khi đã cân nhắc kỹ càng, tôi tham mưu với Hiệu trưởng để chọn
được giáo viên cốt cán làm tổ trưởng thật sự đáp ứng được các yêu cầu công tác.
6


Tiêu chí mà tơi đặt ra khi lựa chọn tổ trưởng như sau:
* Về nhận thức:
- Có tâm với nghề, nhiệt tình trong cơng tác.
- Biết quan tâm đến đồng nghiệp.
- Chấp hành đúng các quy định của nhà trường, của ngành.
- Có lịng u nghề, mến trẻ, có trách nhiệm cao đối với cơng việc.
* Về chun mơn:
- Có nhiều kinh nghiệm trong cơng tác giảng dạy.
- Có kiến thức, chun mơn vững vàng.
- Có trình độ sư phạm nhất định.
* Về các quan hệ trong nhà trường:
- Phải là người thật sự có uy tín.
- Biết điều hành các hoạt động của tổ khối một cách khoa học, hiệu quả.
Nếu trong q trình lựa chọn tổ trưởng, có người khơng hội tụ đủ các tiêu
chí trên mà họ có thể nằm trong hai trường hợp sau:
+ Có kinh nghiệm, có uy tín nhưng trình độ chun mơn cịn hạn chế.
+ Có trình độ chun mơn nhưng kinh nghiệm chưa nhiều.
Trong trường hợp như thế, tôi sẽ chọn người có kinh nghiệm, có uy tín để

có kế hoạch bồi dưỡng thêm về trình độ chun mơn cho người đó.
Bên cạnh đó, Ban lãnh đạo nhà trường cũng cần có kế hoạch bồi dưỡng
các nhân tố mới có trình độ nhưng chưa có kinh nghiệm, tay nghề chưa đủ “độ
chín” để có thể kế thừa và hỗ trợ cùng Ban lãnh đạo trong công tác điều hành
hoạt động dạy và học trong nhà trường sau này.
2.3.3. Kế hoạch hóa hoạt động chuyên môn cho cả năm học.
Trước khi năm học mới bắt đầu Hiệu trưởng nhà trường cần tổ chức cho
các bộ phận trong nhà trường lên một kế hoạch chi tiết, cụ thể. Để làm được
điều này nên tổ chức và làm như sau:
+ Căn cứ vào kết quả của năm học trước và các năm liền kề cụ thể mỗi
thành viên tham gia lập kế họach từ tổ chun mơn, thư ký hội đồng, Hiệu
trưởng, phó hiệu trưởng và các bộ phận liên quan yêu cầu phải nắm thật kỹ, xác
thực các kết quả đạt được về mặt chuyên môn của nhà trường thông qua các kết
quả kiểm tra đánh giá thực tế, dựa vào các bản tổng kết các đợt phát động thi
đua, các đợt kiểm tra chun mơn định kỳ, đột xuất. Vì đây là kết quả mà thực tế
nhà trường đã đạt được nên nếu lấy nó làm căn cứ thì bản kế hoạch mới có tính
khả thi cao.
+ Sau khi căn cứ kết quả nói trên, căn cứ vào thực tế năng lực đội ngũ
trường mình có, năng lực học sinh trong nhà trường, căn cứ định hướng của nhà
trường, căn cứ chiến lược phát triển của nhà trường, căn cứ nhiệm vụ năm học
mà cấp trên như Phòng Giáo dục triển khai, mỗi một bộ phận sẽ phải họp các
thành viên của mình để đóng góp ý kiến xây dựng một bản dự thảo kế hoạch cho
tổ mình, cơng việc chun mơn mà mình được giao phụ trách. Sau đó các bản
dự thảo của các tổ chuyên môn, các bộ phận được giao phụ trách các mảng
chuyên môn nộp lại các bản dự thảo để Hiệu trưởng giao cho thư ký hội đồng
7


chịu trách nhiệm biên tập lại, tổng hợp nên bản dự thảo kế hoạch nhiệm vụ năm
học cho nhà trường trong đó cơng tác chun mơn phải được đề cập rõ ràng, chi

tiết và đóng vai trị quan trọng hàng đầu.
+ Sau khi có bản dự thảo kế hoạch Hiệu trưởng cho tổ chức họp hội đồng
sư phạm và lấy ý kiến thảo luận lần cuối trước khi chỉnh sửa thơng qua trước hội
đồng và cho ban hành chính thức.
+ Sau khi đã có bản kế hoạch cụ thể, chi tiết. Nhà trường còn phải xây
dựng mục tiêu, chỉ tiêu cụ thể cần phấn đấu đạt tới trong năm học.
+ Tất cả những chỉ tiêu này cũng phải được chỉ rõ từng thời điểm, thời kỳ
nào phải phấn đấu để đạt được và phải tổng kết lại trong phương hướng, nhiệm
vụ năm học và thảo luận thông qua Hội nghị viên chức trong nhà trường và sau
khi tổng kết Hội nghị mỗi một cán bộ, nhân viên trong nhà trường đều phải có
trách nhiệm nỗ lực phấn đấu để đạt được mục tiêu đề ra.
2.3.4. Tổ chức quản lý tốt việc thực hiện các kế hoạch chương trình dạy học
và quy chế chun mơn.
Sau khi đã có bản kế hoạch chi tiết cụ thể và các chỉ tiêu phấn đấu chun
mơn từng thời điểm, thời kỳ thì nhiệm vụ tiếp theo là phải tổ chức thật tốt việc
thực hiện các kế hoạch đó nhằm đạt mục tiêu, các chỉ tiêu đã nêu ra trong Hội
nghị viên chức. Ban lãnh đạo nhà trường phải coi đây là khâu then chốt quyết
định đến sự thành công của việc thực hiện các mục tiêu, kế hoạch đề ra.
Tổ chức tốt các hoạt động giảng dạy trên lớp nhằm chuyển tải tất cả
những nội dung mà chuẩn kiến thức kỷ năng yêu cầu bao gồm:
* Quản lý chương trình dạy học
Chương trình dạy học: Là văn kiện do nhà nước ban hành thống nhất
trong toàn quốc, mọi trường học phải thực hiện đầy đủ đúng chương trình giáo
dục, chương trình quy định cụ thể: Vị trí, mục đích mơn học, hệ thống nội dung
mơn học, số tiết, chuẩn kiến thức, kỹ năng cần đạt được ở từng bậc học, từng lớp
học.
Quản lý tốt chương trình dạy học tức là người quản lý đã được thực hiện
đủ và chỉ ra được hướng đi đúng cho giáo viên trong quản lý giảng dạy, quản lý
chương trình học, kế hoạch dạy học, hình thức dạy học.
Người quản lý muốn quản lý tốt hoạt động dạy học của giáo viên trước

hết phải nắm được chương trình của từng khối, từng lớp. Nắm chắc chương trình
thì sự chỉ đạo truyền đạt tới anh em giáo viên sẽ thực hiện đúng định hướng có
như vậy giáo viên sẽ tránh được sự trùng lặp các yêu cầu của từng môn học.
Yêu cầu giáo viên dạy đủ các bộ môn, đúng thứ tự số tiết mà Bộ giáo dục
đã quy định.
Tạo điều kiện để giáo viên có đủ thời gian nghên cứu SGK, tài liệu tham
khảo để soạn bài, lên lớp…
Cho các tổ chuyên môn thảo luận về các vấn đề trong q trình dạy học
để có định hướng thống nhất.
+ Hàng tuần, tháng, kỳ đánh giá lại tình hình thực hiện chương trình dạy
8


học qua các cuộc họp chuyên môn, giao ban. Ban lãnh đạo tìm các vấn đề cần
phát huy, cần điều chỉnh các mặt còn hạn chế…
+ Sử dụng bảng biểu, sổ sách để điều khiển, kiểm tra tiến độ thực hiện
chương trình dạy học.
* Quản lý việc đổi mới phương pháp dạy học
Trước hết chúng ta phải hiểu đổi mới phương pháp dạy học ở đây là
không phải thay đổi hoàn toàn phương pháp cũ mà chúng ta biết vận dụng hài
hoà phương pháp cũ và phương pháp mới phát huy tính tự lực sáng tạo của học
sinh và theo phương pháp dạy học sau:
Bài học:Trí thức
Kỹ năng
Thái độ

Thầy:
Tổ chức
Điều khiển
Hướng dẫn

Hợp tác
Giúp đỡ
Thơng tin
Liên hệ ngược

Trị:
Tự tổ chức
Tự điều khiển
Tự lực
Tự điều chỉnh

Kết quả học tập

Việc đổi mới phương pháp dạy học ở trường Tiểu học là đòn bẩy nâng
cao chất lượng dạy học trong nhà trường do vậy hàng năm phải bố trí giáo viên
tham dự lớp bồi dưỡng chuyên môn đề đổi mới phhương pháp do ngành tổ
chức, nghiên cứu kỹ về bản chất của việc đổi mới phương pháp dạy học.
* Chỉ đạo điểm: Tổ chức một số tiết dạy thực hành, thống nhất phương
pháp theo tinh thần đổi mới, thống nhất về thiết kế, bài giảng, giáo án…sau đó
để thực hiện đồng bộ trong nhà trường.
* Quản lý giờ lên lớp
- Đây là khâu then chốt nhất quyết định đến chất lượng dạy học, chính vì
thế người quản lý phải có những biện pháp tốt nhất để quản lý giờ lên lớp của
giáo viên nên cần các yêu cầu sau:
+ Giáo viên phải xác dịnh rõ mối quan hệ giữa giáo viên với học sinh, tạo
cho học sinh bầu khơng khí chan hồ, thân thiện.
+ Giáo viên phải xác định mình có ý nghĩa quyết định đến chất lượng giáo
dục, bởi giáo viên là người tổ chức hướng dẫn học sinh học tập và hoạt động.
Lớp học là nơi tổ chức các hình thức học tập khác nhau, học sinh phải biết

kết hợp giữa hoạt động trên lớp và ngoại khóa một cách hài hồ.
+ Đặc biệt giờ lên lớp giáo viên phải đảm bảo đồ dùng trực quan, đồ dùng
phục vụ học tập của học sinh. Có như vậy tiết học mới sinh động, để đảm bảo
các yêu cầu trên cần tổ chức cho đội ngũ giáo viên học tập và nắm vững yêu cầu
để tiết học đạt hiệu quả cao nhất.
9


2.3.5. Tăng cường công tác kiểm tra hoạt động chuyên môn của cán bộ giáo
viên nhằm nâng cao chất lượng dạy học .
Đây là biện pháp quan trọng trong quá trình quản lý. Nhờ có biện pháp
này mà người quản lý nắm được việc thực hiện chương trình và khả năng giảng
dạy của từng giáo viên, đồng thời cũng nắm được chất lượng dạy và học của
giáo viên và học sinh trong nhà trường. Từ đó có sự điều chỉnh, uốn nắn kịp thời
khi có sai sót.
2.3.6. Phối hợp với các tổ chức đoàn thể nhà trường quản lý tốt hoạt động dạy
học.
Ngay từ đầu năm phối hợp với tổ đoàn thể trong đơn vị vận động giáo
viên ký kết giao ước thi đua dạy tốt qua bốn đợt trong năm.
* Đợt 1: Thi đua dạy tốt để chào mừng ngày nhà giáo Việt Nam 20/ 11:
* Đợt 2: Thi đua dạy tốt để chào mừng ngày QĐND 22/12
* Đợt 3: Thi đua dạy tốt để chào mừng ngày 08/03 và 26/03
.
* Đợt 4: Thi đua dạy tốt để chào mừng ngày 19/5
Ban chỉ đạo căn cứ vào cả 4 đợt thi đua trong năm học. Đánh giá kết quả
bình xét thi đua chung cho cả năm học đối với từng thành viên.
2.3.7. Tăng cường công tác thi đua - khen thưởng.
Quản lý dạy học vừa mang tính khoa học, vừa mang tính nghệ thuật nó
thể hiện rõ ở chỗ nhà quản lý không chỉ tổ chức chỉ đạo quản lý bằng biện pháp
hành chính mà cịn quan tâm, động viên kịp thời đến đời sống vật chất của giáo

viên, Ghi nhận và khen thưởng kịp thời những thành tích của giáo viên đã đạt
được trong các đợt thi đua và trong năm học.
2.3.8. Quản lý công tác bồi dưỡng và tự bồi dưỡng nâng cao trình độ trun
mơn nghiệp vụ:
Trong nhà trường việc bồi dưỡng chuyên môn ngiệp vụ là rất cần thiết,
nếu khơng có ý thức tích lũy thì với thời gian mọi thứ đều có thể lạc hậu, lỗi
thời. Vì vậy nhà trường cần phải khuyến khích, tạo mọi điều kiện cho đội ngũ
giáo viên tiếp tục học tập để nâng cao trình độ chun mơn nghiệp vụ.
Cần phải xây dựng kế hoạch bồi dưỡng, tự bồi dưỡng hằng năm cho giáo
viên cần xác định rõ :
+ Nội dung bồi dưỡng, tự bồi dưỡng.
+ Thời gian bồi dưỡng, tự bồi dưỡng.
+ Hình thức bồi dưỡng, tự bồi dưỡng.
+ Đối tượng bồi dưỡng, tự bồi dưỡng.
Bên cạnh đó nhà trường cần phát động phong trào thi đua tự học, tự bồi
dưỡng rộng khắp trong toàn thể cán bộ giáo viên, có động viên khen thưởng đối
với những giáo viên giỏi, những sáng kiến có giá trị trong dạy học và xử lý
nghiêm khắc những cán bộ giáo viên chậm tiến, tạo động lực thúc đẩy phong
trào tự học, tự bồi dưỡng trong cán bộ - giáo viên trong nhà trường.
2.3.9. Ứng dụng cộng nghệ thông tin trong quản lý chun mơn nhà trường.
Cơng nghệ thơng tin có vai trị đặc biệt quan trọng, nó vừa là cơng cụ cần
thiết phục vụ hiệu quả các quy trình quả lý trong nhà trường, vừa là công cụ đắc
10


lực hỗ trợ đổi mới quản lý và đổi mới phương pháp nhằm nâng cao chất lượng
dạy học.
Ngồi ra, Cơng nghệ thơng tin giúp chúng ta có thể thực hiện nhiều cơng
việc cùng lúc, có khả năng chuyển sự chú ý một cách nhanh chóng, thời gian
đáp ứng nhanh, ln thực hiện kết nối, thúc đẩy quá trình làm việc nhóm, nghe

nhìn và tư duy. Hơn nữa, cơng nghệ liên kết các nguồn tri thức lại với nhau, kết
nối công dân tồn cầu.
Chính vì vậy tơi đặc biệt quan tâm đến việc đưa Công nghệ thông tin vào
trong lĩnh vực quản lý hoạt động chuyên môn trong nhà trường. Để làm được
điều này người quản lý cần:
+ Nâng cao nhận thức cho cán bộ giáo viên về hiệu quả và lợi ích của
Cơng nghệ thơng tin trong dạy học.
Đẩy mạnh tuyên truyền cho giáo viên thấy rõ hiệu quả và u cầu mang
tính tất yếu của ứng dụng Cơng nghệ thông tin trong đổi mới phương pháp giảng
dạy thông qua việc triển khai các văn bản chỉ đạo của Bộ, ngành về ứng dụng
Công nghệ thông tin trong dạy học; thông qua các buổi sinh hoạt chuyên môn tổ
khối, hội thảo chuyên đề; thông qua dự giờ thăm lớp và qua việc triển khai các
cuộc thi có ứng dụng Cơng nghệ thông tin do ngành tổ chức.
Phát động sâu rộng thành phong trào và đề ra yêu cầu cụ thể về số tiết ứng
dụng Công nghệ thông tin đối với mỗi giáo viên để chính họ qua áp dụng thấy
được hiệu quả và sự cần thiết của việc ứng dụng Công nghệ thông tin trong
giảng dạy, đặc biệt là đối với đổi mới phương pháp dạy học.
+ Nâng cao trình độ Tin học cho đội ngũ.
Tạo điều kiện cho giáo viên học tập nâng cao trình độ Tin học. Vận động
các bộ, giáo viên tích cực học Tin học, trao đổi kinh nghiệm và kĩ năng sử dụng
Tin học.
Bố trí sắp xếp để cán bộ giáo viên được tham gia đầy đủ các lớp tập huấn,
bồi dưỡng Công nghệ thông tin do ngành tổ chức.
Hướng dẫn giáo viên kĩ năng sử dụng Email để gửi, nhận thông tin, làm
việc tương tác trực tiếp trên hệ thống.
+ Bồi dưỡng kỹ năng ứng dụng Công nghệ thông tin.
Muốn ứng dụng Công nghệ thơng tin vào cơng tác dạy học hiệu quả thì
ngồi những hiểu biết căn bản về nguyên lý hoạt động của máy tính và các
phương tiện hỗ trợ, địi hỏi giáo viên cần phải có kỹ năng thành thạo. Nhận thức
được điều đó, nhà trường rất chú trọng bồi dưỡng kỹ năng ứng dụng Công nghệ

thông tin cho giáo viên thông qua nhiều hoạt động, như:
- Tổ chức các lớp bồi dưỡng kỹ năng sử dụng máy tính và các phần mềm
Tin học với giảng viên là những giáo viên có kỹ năng tốt về Tin học của trường,
theo hình thức trao đổi giúp đỡ lẫn nhau, tập trung chủ yếu vào những kỹ năng
mà giáo viên cần sử dụng trong q trình soạn giảng hàng ngày như lấy thơng
tin từ các trang Web phổ biến và thông dụng, các bước soạn một bài trình chiếu,
các phần mềm thơng dụng, cách chuyển đổi các loại phông chữ, cách sử dụng
một số phương tiện như máy chiếu, máy chụp ảnh, cách thiết kế bài kiểm tra...
11


- Định hướng cho giáo viên ln có ý thức sưu tầm tài liệu hướng dẫn ứng
dụng Công nghệ thông tin hiệu quả, bộ phận chuyên môn nghiên cứu chọn lọc
photo phát cho giáo viên ( bằng cách làm này nhà trường đã có nhiều tài liệu
hay, dễ thực hành cho giáo viên sử dụng như: tài liệu hướng dẫn soạn giáo án
Power Point, hướng dẫn sử dụng máy chiếu, hướng dẫn thiết kế bài giảng điện
tử E-Learning)
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm:
Sau một năm thực hiện, tôi nhận thấy Hệ thống Các biện pháp quản lý
chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng dạy học như trên được chúng tôi tiến
hành tại trường Tiểu học Yên Nhân 2 và đã thu được những kết quả đáng khích
lệ.
- Chất lượng chuyên môn của giáo viên chuyển biến rõ rệt, giáo viên hăng
hái, nghiêm túc hơn trong các chuyên đề sinh hoạt chuyên môn. Kết quả các
chuyên đề nghiên cứu và chất lượng chuyên môn cụ thể như sau:
* Thống kê công tác bồi dưỡng chuyên môn năm 2016-2017 so với năm học
2017-2018

T
T

1
2
3
4
5
6

Nội dung bồi dưỡng
Bồi dưỡng chuyên môn
thông qua hội giảng.
Bồi dưỡng chuyên môn
qua HD viết SKKN.
Bồ dưỡng năng lực dạy
học theo phương pháp
dạy học tích cực.
Chuyên đề dạy học cho
HS có Hồn cảnh KK
Chun đề BDTX.
Chuẩn nghề nghiệp
GVTH

2016-2017

2017-2018

TS

Đạt

TL

%

CĐ

TL
%

TS

Đạt

TL
%

CĐ

TL
%

20

15

75

5

25

20

18

90

2

10

20

12

60

8

20

20

16

84

4

20

20

14

70

6

30

20

17

85

3

15

20

15

75

5

25

20

18

90

2

10

20

17

85

3

15

20

20

100

0

0

20

17

85

3

15

20

18

90

2

10

* Thống kê chất lượng chuyên môn giáo viên năm 2016-2017 so với năm học 2017-2018

Năm học

Tổng
số
GV

Xếp loại chất lượng chuyên môn
Giỏi
SL

Khá
%

SL

Đạt yêu cầu
%

SL

%

Không đạt
yêu cầu
SL
%

2016-2017
2017-2018

20
6
30
7
35
5
25
2
10

20
11
55
7
35
2
10
0
0
[Kết quả bồi dưỡng chuyên môn và kết quả thao giảng năm học 2017-2018]
Qua hai bảng tổng hợp so sánh kết quả bồi dưỡng chuyên môn và chất
lượng chuyên môn giáo viên năm học 2017-2018 tất cả các chuyên đề đã thực
hiện đều thu được kết cao. Tạo ra động lực tích cực cho cho giáo viên phấn đấu
12


vươn lên hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Chất lượng chuyên môn của nhà trường
đã được nâng cao so với cùng kỳ năm trước
Đội ngũ CBGV đã có nhận thức sâu sắc hơn về ý nghĩa của việc đổi mới
quản lý, nâng cao chất lượng dạy học.
Chất lượng sinh hoạt chun mơn đa dạng hơn, hình thức tổ chức linh
hoạt hơn, nội dung bồi dưỡng chuyên môn cũng phong phú hơn rất nhiều
Giáo viên chấp hành và thực hiện tốt mọi nội quy, quy chế mà nhà trường
đề ra.
Chủ động tích cực trong việc học tập nâng cao trình độ chuyên môn, năng
lực sư phạm, áp dụng tốt CNTT và các kỹ thuật dạy học tích cực vào đổi mới
phương pháp dạy học.
Chất lượng giáo dục toàn diện đồng đều, học sinh hồn thành chương
trình lớp học tại thời điểm khảo sát kết quả của đề tài đạt 100%.
3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ

3.1. Kết luận
Qua q trình nghiên cứu Tơi đã rút ra bài học kinh nghiệm quản lý chuyên
môn sau:
+ Về nhận thức
Đề tài “Một số biện pháp quản lý chuyên môn nhằm nâng cao chất
lượng dạy học tại trường Tiểu học Yên Nhân 2” đã đem lại những kết quả
đáng kể.
Muốn chỉ đạo tốt hoạt động chuyên môn thì trước hết người chỉ đạo phải
có sự kiên trì, nỗ lực tìm hiểu, có lịng u nghề, ln quan tâm đến giáo viên,
hiểu được tâm lý của giáo viên để giúp giáo viên nhận thức rõ, đúng vấn đề và
tầm quan trọng của việc nâng cao chất lượng dạy và học. Nghiên cứu kỹ các tài
liệu về giáo dục, về quản lý. Muốn đổi mới phương pháp dạy học thì trước hết
phải đổi mới cơng tác quản lý.
Cơng tác bồi dưỡng giáo viên đặc biệt là phương pháp giảng dạy là một
vấn đề khó và phức tạp cần phải có sự kiên trì và đầu tư mọi mặt.
Người cán bộ quản lý phải biết động viên, khích lệ khen chê kịp thời,
đúng lúc, đúng chỗ, tạo mọi điều kiện thuận lợi cho đội ngũ giáo viên được bồi
dưỡng chuyên mơn tránh trường hợp chưa tìm hiểu rõ ngun nhân mà đã phê
bình, biết thơng cảm, chia xẻ những khó khăn mà đồng nghiệp gặp phải. Đồng
thời người quản lý cũng phải không ngừng học hỏi, tự học, tự rèn nâng cao
trình độ nghiệp vụ và kỹ năng quản lý để có thể xử lý tốt các tình huống sư
phạm xẩy ra.
+ Về phương pháp
- Muốn làm tốt công tác quản lý thì phải đảm bảo sự thống nhất giữa các
bộ phận trong đơn vị mình phụ trách.
- Ln chú ý kiểm tra khảo sát để nắm bắt thực trạng dạy – học của giáo
viên, học sinh để có biện pháp uốn nắn, xử lý kịp thời.
13

- Đảm bảo kết hợp giữa lý thuyết và thực tế, giữa tập thể và cá nhân, giữa
thí điểm và nhân diện rộng trong việc tăng cường công tác tư tưởng, nhận thức
đối với giáo viên, học sinh, cha mẹ học sinh.
- Xem hoạt động chuyên môn là hoạt động quan trọng có tính chất quyết
định trong sự phát triển của nhà trường cho nên phải hướng dẫn tỉ mỉ, phối hợp
với các đoàn thể hoạt động đều tay, các kế hoạch đưa ra phải mang tính khả thi.
- Đưa ra các quyết định phù hợp nhằm đưa mọi hoạt động của nhà trường
đạt kết quả cao nhất, thường xuyên nâng cao chất lượng các buổi sinh hoạt
chun mơn
- Có khả năng hoạch định kế hoạch, tham mưu với các cấp các ngành,
tranh thủ mọi sự giúp đỡ của các tổ chức, cá nhân, ổn định cơ sở vật chất trường
học .
- Biết kích thích lịng u nghề của giáo viên, biết thương yêu học sinh,
tận tuỵ với công tác .
- Xây dựng mơ hình chuẩn mẫu trong việc kiểm tra đánh giá kết quả.
- Chỉ đạo tốt hoạt động cải tiến phương pháp dạy học phát huy tính dân
chủ trong nhà trường, tăng cường kiểm tra, rút kinh nghiệm, chú trọng xây dựng
đội ngũ giáo viên là biện pháp hàng đầu để nâng cao hiệu quả dạy học.
3.2. Kiến nghị
3.2.1. Đối với phụ huynh: Cần quan tâm, theo dõi việc học tập của con em mình
hơn, thường xuyên liên lạc với giáo viên chủ nhiệm để phối hợp giáo dục các
em.
3.2.2. Đối với nhà trường: Tăng cường hơn nữa cơng tác xã hội hóa giáo dục để
phát huy mọi nguồn lực vào hoạt động giáo dục.
3.2.3. Đối với chính quyền địa phương: Quan tâm đầu tư cơ sở vật chất, xây
thêm phịng chức năng, phịng học bộ mơn, nhà đa năng, sân chơi bãi tập đầy đủ
phục vụ cho việc dạy và học.
3.2.4. Đối với Phòng GD &ĐT: Tham mưu cho UBND huyện luân chuyển, bố
trí giáo viên giảng dạy đảm bảo theo yêu cầu cả về số lượng và chất lượng cho
các trường ngay khi bước vào năm học mới.

Trên đây là kinh nghiệm của bản thân. Trong q trình nghiên cứu và
trình bày khơng tránh khỏi những sai sót. Rất mong các đồng nghiệp góp ý để
sáng kiến được hồn thiện.
Tơi xin chân thành cảm ơn!
XÁC NHẬN
CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Thanh Hóa, ngày 09 tháng 3 năm 2018
Tơi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết,
khơng sao chép nội dung của người khác.
NGƯỜI VIẾT

Ngân Văn Peng
14


15


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Ban chấp hành TW Đảng khóa XI (2013), “Đổi mới căn bản và toàn diện
Giáo dục và Đào tạo Việt nam” Nghị quyết Hội nghị lần thứ 8 (Số 29-NQ/TW
ngày 04/11/2013)
2. Đặng Huỳnh Mai (chủ biên) Một số vấn đề đổi mới quản lý Giáo dục Tiểu học
vì sự phát triển bền vững, Vụ Giáo dục Tiểu học – Dự án phát triển Giáo dục Tiểu
học, Nhà xuất bản Giáo dục
3. Điều lệ Trường Tiểu học, Ban hành kèm theo Thông tư số: 41/2010/TT-BGD
ĐT ngày 30 tháng 12 năm 2010 của Bộ Giáo dục và Đào tạo
4. PGS.TS Thái Văn Thành (2003), Quản lý giáo dục và quản lý nhà trường, Nhà
xuất bản Đại học Huế