Xây dựng văn hoá xe buýt Hà Nội - Khả năng và hiện thực (Tiểu luận)

Tiểu luận Triết

XÂY DỰNG VĂN HOÁ XE BUÝT HÀ
NỘI - KHẢ NĂNG VÀ HIỆN THỰC

1


Tiểu luận Triết

MỤC LỤC
Lời mở đầu.....................................................................................................................2
Nội dung........................................................................................................................3
I. Hiên trạng của vấn đề văn hoá xe buýt ở Hà Nội hiện nay và một số nguyên
nhân...............................................................................................................................3
1. Về phía nhà xe.....................................................................................................3
2. Về phía hành khách.............................................................................................5
II. Một số điều kiện thúc đẩy việc xây dựng thành cơng văn hố xe bt Hà Nội. 6
1. Về phía Tổng cơng ty Vận tải Hà Nội.................................................................6
2. Về phía hành khách.............................................................................................6
Kết luận........................................................................................................................8
Tài liệu tham khảo.........................................................................................................9

2


Tiểu luận Triết

LỜI MỞ ĐẦU
Xã hội ngày càng phát triển, nhu cầu đi lại của người dân ngày càng
tăng nhất là những nơi tập trung đông dân cư như tai địa bàn Hà Nội. Và

giao thông đô thị đã trở thành một chủ đề nóng bỏng của cả nước nói
chung và Hà Nội nói riêng. Việc cơng ty vận tải Hà Nội đưa các tuyến xe
buýt vào hoạt động đã trở thành một tất yếu khách quan, đáp ứng được
nhu cầu của đơng đảo người dân, góp phần cải thiện ách tắc và tai nạn
giao thông.
Với kiến thức triết học nhỏ bé của mình, em mạnh dạn chọn đề tài:
“Xây dựng văn hoá xe buýt Hà Nội - Khả năng và hiện thực”. Vì thời gian
và tầm hiểu biết cịn hạn hẹp, chắc chắn bài viết cịn nhiều thiếu sót. Em
rất mong được sự góp ý của các thầy cơ giáo.
Em xin chân thành cảm ơn!

3


Tiểu luận Triết

PHẦN NỘI DUNG
I- Hiện trạng của vấn đề văn hoá xe buýt ở Hà Nội hiện nay và một số nguyên nhân.

1. Về phía nhà xe
Dù ở bất cứ nơi đâu chúng ta cũng cần phải cư xử có văn hố, nhất là trên xe
bt nơi tập trung nhiều tầng lớp và độ tuổi khác nhau. Điều này địi hỏi mỗi chúng ta
cả hành khách lẫn về phía nhà xe cần phải nỗ lực hơn nữa để xây dựng một nền văn
hoá xe buýt ngày càng tiên tiến và lành mạnh.
Trước hết về phía nhà xe,Tổng cơng ty xe buýt Hà Nội với đội ngũ nhân viên
hơn 3000 người: nhân viên lái xe, nhân viên bán vé… đang từng ngày, từng giờ phục
vụ hành khách tận tình và chu đáo. Phần lớn các lái xe đều tuân thủ đúng luật lệ giao
thơng, đón và trả khách đúng bến, đúng lịch trình quy định, lái xe điềm đạm bình tĩnh
tạo tâm lý an tâm cho hành khách. Nhân viên bán vé hồn thành tốt trách nhiệm của
mình là bán vé và kiểm sốt vé. Khơng chỉ có vậy, họ cịn nhiệt tình với khách đi xe,

như phục vụ tận tình niềm nở, giúp đỡ người già và phụ nữ có thai. Trước khi xuống
bến họ thường nhắc trước địa danh điểm đến, ai vi pham nội quy họ cũng nhăc nhở
một cách lịch sự và điềm đạm, thậm chí đơi khi họ cịn xách hộ đồ lên và xuống xe
cho khách. Ngoài ra với hệ thống máy lạnh trên xe tạo cho hành khách cảm giác mát
mẻ trong những ngày hè nóng bức và hệ thống đài phát thanh mang lại cho hành
khách nhiều thơng tin bổ ích và tâm lí thoải mái khi đi xe.
Nhưng bên cạnh những mặt tích cực đó cịn nhiều phần tử là “con sâu làm rầu
nồi canh” trong khi khẩu hiệu “Hãy cùng chúng tơi tạo nên một nét văn hố trên xe
bt” dán ngay cửa xuống. Trước tiên ta nói tới lái xe, hiện nay xảy ra rất nhiều hiện
tượng xe buýt chạy ẩu trên đường phố gây ra khơng ít nỗi “kinh hoàng”cho người đi
đường. Họ lái xe rất liều lĩnh nhiều khi chèn ép xe máy, xe đạp cùng chiều, lấn đường,

4


Tiểu luận Triết
lấn làn, bất thình lình tấp vào lề đường. Khơng chỉ có vậy, trên xe khi khách chưa lên
hoặc xuống hết họ đã đóng cửa làm khách có thể bị ngã, kẹp tay. Trên một số tuyến
-xe, có hiện tượng lái xe khi điều khiển xe còn mở băng đĩa nhạc không lành mạnh
với âm lượng lớn, nội dungcác bài hát thì xun tạc một cách thơ tục dù trên xe có
nhiều sinh viên và người già. Cụ thể là“Tuyến xe số 29, Biển kiểm soát 29T- 3160”
(1). Đây là một hành vi thiếu văn hố nơi cơng cộng, thiếu tơn trọng hành khách,
truyền bá văn hố phẩm có nội dung độc hại khơng phù hợp thuần phong mĩ tục Việt
Nam. Lái xe đã làm cho hành khách đi xe “sợ hãi” đến vậy thì các nhân viên bán vé
còn làm cho “dân đi xe buýt” nhà ta “kinh hồng” hơn. Một số nhân viên có thái độ
ngơng nghênh, cục cằn, vô lễ thiếu tôn trọng hành khách, phát ngơn một cách bừa bãi
và thơ tục. Ví như tuyến xe số 19, biển kiểm soát 29T – 4722 đã có hành vi chửi
khách và khi khách chưa kịp vào chỗ ngồi thì nhân viên bán vé đã đẩy khách khiến họ
rất bất bình. Khơng những thế, họ cịn có kiểu đối xử rất buồn cười: phân biệt dân
ngoại tỉnh, phải chăng những người dân đó chậm xuất trình vé hay đưa tiền, cũng có

thể họ đứng trên xe chưa gọn gàng, đành là thế nhưng là người làm công ăn lương của
nhà nước (hay của nhân dân hoặc cụ thể hơn là của những người bỏ tiền ra để đi xe
buýt) họ không thể cư xử một cách thiếu văn hoá như vậy được, đạo đức lương tâm
họ để đâu? Như vậy đã thật quá quắt, nhưng hành hung khách thì khơng thể chấp
nhận được. “ Ngày 16/10/2004, hai nhân viên xe buýt mặc sắc phục, Biển kiểm sốt
29T – 3383 (tuyến 26) của xí nghiệp xe bt Thăng Long (thuộc tổng công ty vận tải
Hà Nội) trong đó có một người cầm ống tuýp nước hung hăng đuổi đánh hai hành
khách nằm vật ra lịng đường khơng thể đứng lên được. Hai hành khách đen đủi ấy đã
bị chấn thương nặng”(2). Cách đó khơng lâu, “ngày 25/10/2004 để thoát nút tắc ở
Ngã tư sở, một xe máy len lên phía trước tạt qua đầu xe buýt. Lập tức lái xe vác một
thanh tuýp dài hùng hổ nhảy xuống và phang vào lưng người đi xe máy”(3). Các vụ
việc này đã được lên tiếng và phản ánh rất nhiều, mặc dù bên phía Tổng cơng ty vận
5


Tiểu luận Triết
tải Hà Nội đã xử phạt với những nhân viên này nhưng việc đó có lẽ khơng đủ mạnh
để lấy lại niềm tin của hành khách. Thiết nghĩ cần phải có nhiều biện pháp cụ thể hơn
nữa để giải quyết triệt để vấn đề này, để xe buýt trở thành một nét văn minh thực sự
của thủ đô Hà Nội như các khẩu hiệu đã từng giương cao.
2. Về phía hành khách
Phần lớn hành khách đi xe buýt là học sinh, sinh viên và một số cán bộ cơng
nhân viên chức, đều là những người có tri thức và được giáo dục tử tế. Họ đi xe buýt
bởi giá cả phải chăng, lại giảm được nguy cơ tai nạn và ách tắc giao thông. Nhiều
hành khách chấp hành rất nghiêm túc các nội quy trên xe như không ăn và vứt kẹo
cao su bừa bãi, không hút thuốc trên xe, khơng chỉ có vậy họ cịn nhắc nhở những
người đi cùng xe với mình. Họ cũng thường nhường ghế cho người già và phụ nữ
mang thai.
Tuy nhiên, vẫn cịn có nhiều điều cần bàn tới ở đây. Những hành khách đi xe đa
số là sinh viên nhưng một số lại có những biểu hiện rất vơ văn hố như ung dung gác

chân lên ghế, ngồi lên thành ghế, ăn kẹo cao su mặc khơng biết xung quanh mình có
những ai. Khi xe đang bật điều hồ họ cịn mở cửa kính, khi thấy các cụ già, em nhỏ
và phụ nữ mang thai họ còn “giả vở ngủ” để khỏi phải nhường ghế. Tiếp đó là nạn
trốn vé, lậu vé và vé giả. Họ có thể làm tem giả, vé giả thậm chí ảnh giả mà hầu như
khơng để lại dấu vết. Việc này nhiều khi nằm ngoài tầm kiểm soát của các nhân viên
soát vé bởi lượng hành khách quá đông nhất là vào giờ cao điểm. Nếu phát hiện được,
nhân viên sốt vé cũng khơng thể làm gì khác được ngồi việc đuổi khách xuống xe.
Thiết nghĩ cần có một chế tài xử lý những thành phần sử dụng vé giả, đó là mong
muốn của nhiều nhân viên và lái xe buýt.
II. Một số điều kiện thúc đẩy việc xây dựng thành cơng văn hố xe bt ở Hà Nội.

6


Tiểu luận Triết
1. Về phía Tổng cơng ty vận tải Hà Nội (Transerco)
Tổng công ty vận tải Hà Nội vừa phát động chương trình thi đua chung sức
đồng lịng xây dựng văn hoá xe buýt. Đây là một chiến dịch rất có ý nghĩa và hiệu quả
để nâng cao chất lượng phục vụ, chất lượng đoàn phương tiện. Nâng cao ý thức chấp
hành luật giao thơng, ý thức giữ gìn phương tiện trong đội ngũ lái xe và nhân viên bán
vé cũng như phong cách giao tiếp, thái độ phục vụ văn minh đối với hành khách.
Không những thế, qua đây Tổng cơng ty cịn tập trung kiểm tra giám sát các hoạt
động trên các tuyến xe và chỉ đạo cơng tác chống thất thốt doanh thu và các trường
hợp gian lận trong sử dụng vé tháng. Đây cũng là lần đầu tiên đội ngũ nhân viên hỗ
trợ Marketing điều hành - kiểm tra, giám sát tuyến đường, điều hành tuyến và lực
lượng kiểm tra của các xí nghiệp, khơng chỉ đơn thuần đóng vai trị kiểm tra giám sát
mà cũng sẽ tham gia thi đua để tìm ra các cá nhân ưu tú.
Hiện nay Tổng công ty đang nghiên cứu phương án thành lập tổ kiểm tra giám
sát những lái xe vi phạm, đề xuất hình thức xử lý, kỷ luật xứng đáng. Ngồi ra, cơng
ty cũng chú trọng tuyển chọn kỹ, loại bỏ những lái xe và nhân viên bán vé hành xử

cơn đồ và thiếu văn hố.
Đó là về phía Tổng cơng ty, tuy nhiên đội ngũ nhân viên cũng cần phải tuân thủ
đúng nội quy đưa ra, đồng thời phải thực sự đổi mới tác phong phục vụ khách hàng,
thực sự coi khách hàng là thượng đế.
2. Về phía hành khách
Các khách hàng nên hưởng ứng tham gia phong trào “Xây dựng văn hoá xe
buýt” bằng cách tham gia viết bài cho cuộc thi do Tổng công ty phát động, đồng thời
bằng những hành động thiết thực như chấp hành tốt nội quy, quy định của nhà xe. Khi
lên, xuống xe phải đúng cửa, phải mua vé và phải xuất trình vé tháng nếu có, trên xe

7


Tiểu luận Triết
phải giữ trật tự, nhường ghế cho người già, trẻ em và phụ nữ mang thai, không hút
thuốc lá, ăn kẹo cao su…
Nếu tham gia mua vé tháng thì nên mua đều đặn hàng tháng khơng trốn vé, sử
dụng vé giả. Bằng những hiểu biết của mình, tuyên truyền cho mọi người để văn hoá
xe buýt ngày một tiên tiến và lành mạnh. Vì một thủ đơ văn minh và hiện đại.

8


Tiểu luận Triết

KẾT LUẬN
Xe buýt mới được đưa vào hoạt động trong một vài năm gần đây. Tuy nhiên nó
đã thể hiện được ưu thế của mình trong việc giảm ách tắc và tai nạn giao thông, tạo sự
thuận lợi cho khách hàng và đã trở thành một phương tiện khá phổ biến với người dân
trên địa bàn thành phố. Bên cạnh những ưu điểm trên cũng còn khá nhiều bất cập, nổi

bật trong đó là văn hố trên xe bt, trên xe cịn có nhiều biểu hiện khơng lịch sự làm
mất đi thuần phong mỹ tục của con người Việt Nam.
Muốn phát triển hệ thống xe buýt trong thủ đô ngày một tốt hơn, chúng ta phải
quan tâm tới nhiều vấn đề. Đặc biệt quan tâm tới “ Văn hố trên xe bt”, đây chính
là một trong những điều kiện cần thiết và quan trọng để cho mọi người sử dụng xe
buýt nhiều hơn nữa. Từ những mặt tích cực và tiêu cực trên, chúng ta phải tiếp tục
phát huy và rút kinh nghiệm để đem lại cho hành khách đi xe buýt có được cảm giác
thoải mái va dễ chịu trên những chuyến đi .

9


Tiểu luận Triết

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Báo nhân dân ra ngày 27/01/2005
2. Trang web www.home.vnn.vn truy cập ngày 18/11/2004
3. Trang web www.home.vnn.vn truy cập ngày 18/11/2004

10