(Sáng kiến kinh nghiệm) cách sử dụng một số thiết bị dạy học địa lí theo phương pháp tích cực ở trường THPT

nội dung bài học và hoạt động học tập của học sinh.
Việc hướng dẫn học sinh khai thác kiến thức từ tranh ảnh địa lí cũng được tiến
hành qua các bước sau:
+ Yêu cầu HS đọc tên bức tranh (hoặc ảnh) nhìn bao quát xem nội dung bức tranh
(ảnh) là gì? Đối tượng nào được thể hiện ? Vị trí của đối tượng trên bản đồ?
+ Quan sát tranh ảnh và chỉ ra những đặc điểm, thuộc tính của đối tượng địa lí được
thể hiện trên tranh( ảnh)?
+ Hướng dẫn và yêu cầu HS dựa vào kiến thức đã học, kết hợp với bản đồ, biểu đồ,
…Giải thích các đặc điểm, thuộc tính, sự phân bố của các đối tượng.
Ví dụ: Khi dạy bài 19 địa lí 10,cơ bản: Sự phân bố sinh vật và đất trên trái đất. Để
học sinh hiểu rõ và khắc sâu kiến thức về sự phân bố sinh vật và đất trên trái đất
Giáo viên hướng dẫn cho học sinh đối chiếu các hình ảnh trong SGK để thấy được
mối quan hệ chặt chẽ giữa đất và sinh vật trên trái đất. [1][2]

Rừng lá rộng ôn đới

Đài nguyên

11


Rừng lá kim

Thảo nguyên ôn đới

Rừng cận nhiệt ẩm

Rừng cây bụi lá cứng cận nhiệt

Xa van

Rừng nhiệt đới ẩm

*Khai thác kiến thức từ các loại biểu đồ :

Cơ cấu GDP phân theo khu vực kinh tế ở nước ta,giai đoạn 1990 – 2005.
12


Để giúp HS nhận xét được sự chuyển dịch cơ cấu GDP phân theo khu vực kinh tế ở
nước ta giai đoạn 1990 - 2005 GV có thể tiến hành theo các bước sau:
+ Bước 1: Giới thiệu tên biểu đồ ( giới thiệu bao quát nội dung biểu đồ: nêu 3 khu
vực kinh tế )
- GV Cho học sinh nghiên cứu bảng chú giải.
+ Bước 2: Phân tích biểu đồ rút ra nhận xét cho từng khu vực ( thảo luận nhóm)
+ Bước 3: Dựa vào hiểu biết và kênh hình rút ra nhận xét chung về sự chuyển dịch cơ
cấu GDP. [1]
*Khai thác kiến thức từ lát cắt địa lí:

Lát cắt từ Tây sang Đơng thể hiện cơ cấu nông – lâm – ngư nghiệp vùng BTB
+ Bước 1: Giáo viên giới thiệu lát cắt, nêu khái quát nội dung lát cắt ( bề mặt thực địa,
độ cao, khiên băng…)
+ Bước 2: Học sinh nhận xét đặc điểm nổi bật từ Tây sang Đông của vùng.
+ Bước 3: Kết hợp bản đồ, tranh ảnh phân tích lát cắt để thấy được sự liên hoàn trong
phát triển cơ cấu kinh tế theo không gian của vùng bắc Trung Bộ.
2.3.2.c. Khai thác kiến thức video:
Ví dụ khi dạy bài vị trí hình dạng và kích thước của Trái Đất và bài sự tự quay
quanh trục của Trái Đất và hiện tượng các mùa thì cho học sinh đoạn video về hiện
tượng các mùa cho để học sinh dễ hiểu hơn
2.4. KẾT QUẢ
Sau khi tơi vận dụng trong q trình dạy học thì tỉ lệ học sinh yếu kém giảm đi rõ rệt

cụ thể như sau:
13


 Kết quả chất lượng môn Địa Lý Lớp 10B và lớp 12B:
Khối
Lớp
10B
12B

Đầu năm học 2016-2017:
Số hs

Giỏi (%) Khá (%)

45
42

11,1
9,5

Khối
Lớp
10B
12B

26,7
26,2

Trung

Yếu (%)
bình (%)
40,0
17,8
40,5
16,7

Kém (%)

Trung
Yếu (%)
bình (%)
9,0
0,0
13,6
0,0

Kém (%)

4,4
7,1

Cuối năm học 2016-2017:
Số hs

Giỏi (%) Khá (%)

45
42

39,2
38,5

51,8
47,9

0,0
0,0

3. KẾT LUẬN:
a. Kết luận:
Thiết bị dạy học có vai trị quan trọng trong việc dạy học, để giúp HS học tập có
hiệu quả, HS được hoạt động, được làm việc, trong quá trình dạy học GV cần hướng
dẫn HS khai thác kiến thức từ các thiết bị dạy học và làm việc với các thiết bị dạy học
theo những yêu cầu và nguyên tắc trên, đồng thời phải trang bị cho HS các kĩ năng làm
việc với các thiết bị.
Giáo viên hướng dẫn học sinh phát huy một cách tích cực các cơ quan cảm giác
của mình trong q trình dạy học: được nghe, thấy, nói ý kiến của mình trước tập thể
b. Kiến nghị và đề xuất:
Phạm vi sáng kiến kinh nghiệm đề cập đến một số kinh nghiệm nhằm nâng cao kết
quả học tập của học sinh nên trong quá trình thực hiện chắc hẳn khơng tránh khỏi
những hạn chế rất mong được sự góp ý của quý thầy cô!
Nga Sơn, ngày 20 tháng 05 năm 2017

Người viết

Nguyễn Văn Trường
14

TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1] Nguồn từ internet,phần.
[1][2] Nguồn từ internet,phần. SGK địa lí 10,11,12cơ bản
[3] Trần kiều ( chủ biên): một số vấn đề đổi mới phương pháp dạy học ở trường
THPT ( tài liệu lưu hành nội bộ năm 2002)
[4] Lí luận dạy học phần 2 – Nguyễn Văn Hộ. Nguồn internet,phần Tailieu.VN

15