Tài liệu Kế họach truyền thông giáo dục sức khỏe của nghành mầm non - Phần 10 pdf

Website hỗ trợ giảng dạy và chăm sóc trẻ em
www.mamnon.com
Trẻ em hôm nay – Thế giới ngày mai
KẾ HOẠCH TRUYỀN THÔNG SỨC KHỎE CỦA
NGÀNH HỌC MẦM NON NĂM HỌC 2006- 2007.
Tháng 10/06:
1. Thông báo tình trạng dinh dưỡng của trẻ qua kết quả cân đo đầu năm
học và tình hình khám sức khoẻ định kỳ.
2. Vệ sinh răng miệng – Hướng dẫn gia đình dạy trẻ đánh răng đúng
cách và giữ gìn vệ sinh răng miệng – Cách chọn bàn chải đánh răng cho trẻ.
3. Bệnh giun – Tuyên truyền tẩy giun cho cả gia đình. Vận động phụ
huynh cho các cháu tẩy giun trong cùng thời điểm.
4. Xử trí khi trẻ bị sốt – Trách nhiệm của gia đình và nhà trường khi trẻ
bị bệnh.
5. Phòng bệnh đau mắt – Các tật của mắt – Hưởng ứng ngày thị giác
thế giới 8/10.
6. Hưởng ứng tuần lễ Dinh dưỡng và phát triển – từ 16/10 – 23/10.
(Khẩu hiệu theo chủ đề của năm). Tổ chức nói chuyện chuyên đề.
7. Phòng ngộ độc thực phẩm. Giới thiệu cách lựa chọn thực phẩm an
toàn.
8. Vệ sinh môi trường.

Vệ sinh răng miệng – hướng dẫn trẻ đánh răng đúng cách
Website hỗ trợ giảng dạy và chăm sóc trẻ em
www.mamnon.com
Trẻ em hôm nay – Thế giới ngày mai
– cách chọn bàn chải đánh răng.
1- Vì sao trẻ dễ bị sâu răng:
Trẻ em vệ sinh răng miệng kém: những mảnh vụn thức ăn, các chất bột
đường... bám trên bề mặt răng sẽ bị vi khuẩn trong miệng làm lên men thành
acid. Acid sẽ phá hủy men răng, gây sâu răng.

Trẻ con thường ăn bánh mứt kẹo ngoài các bữa ăn chính.
Vì răng sữa có buồng tủy to hơn răng vĩnh viễn nên khi bị sâu răng dễ
bị viêm tủy. Điều trị rất ít hiệu quả.
Răng sữa có cấu tạo kém bền chắc hơn răng vĩnh viễn.
2- Để tránh sâu răng cho trẻ cần chú ý
Thứ nhất là cấu tạo răng sữa được bền chắc: Điều này phải được thực hiện
từ khí bé còn là bào thai trong bụng mẹ cho đến lúc thay răng.
Khi có thai, mẹ không được dùng kháng sinh có sắc tố vàng như Tetracyclin,
Doxycillin. Đối với bé thì phải tránh dùng thuốc kháng viêm có nhân Corticoid
như: Prednisone, Dexamethason,... không được dùng kháng sinh Tetracycline,
Doxycillin vì sẽ làm răng dễ bể, răng bị vàng.
Thức ăn trẻ con phải cung cấp đầy đủ sinh tố A, C, D, các muối khoáng,
calcium, magnésium,... để giúp răng phát triển, chất flour giúp cho cấu tạo răng
bền vững. Các sinh tố và muối khoáng trên có trong các loại rau, quả, củ, thịt, cá,
tép, trứng, sữa, thức ăn biển như: cá, cua, nghêu, sò... Cần cho bé ăn đầy đủ các
loại thức ăn bằng cách thay đổi món hàng ngày. Nếu cháu chỉ ăn thịt, không ăn
tép, cá, rau, củ... thì cấu tạo răng không bền mà sự phát triển của bé cũng kém, có
thể đưa đến suy dinh dưỡng.
Thứ hai là giữ vệ sinh răng miệng. Để tránh tạo ra chất acid làm hư men răng,
phải giúp trẻ giữ cho miệng sạch, không còn mảnh thức ăn hay chất bột đường
dính trên răng, bằng các cách sau:
Dùng bàn chải nhỏ (loại dành cho trẻ em), lông mềm và kem đánh răng không
cay dùng cho trẻ con, tập cho trẻ chải răng sau các bữa ăn và trước khi đi ngủ. Lúc
đầu trẻ có thể không chịu, nhưng cứ kiên nhẫn, trẻ sẽ quen dần.
Trong lúc trẻ chưa đủ răng, chỉ mới mọc vài cái, thì dùng gạc quấn quanh ngón
tay để rửa các bề mặt của răng sau khi ăn. Nếu trẻ còn bú bình ban đêm, thì sau
Website hỗ trợ giảng dạy và chăm sóc trẻ em
www.mamnon.com
Trẻ em hôm nay – Thế giới ngày mai
khi bú sữa phải cho bé bú nước để rửa sạch răng miệng. Tức là, muốn tránh sâu

răng cho trẻ con, phải tập cho bé có thói quen giữ vệ sinh răng miệng. Chính thói
quen tốt này sẽ giúp bé giữ gìn cả răng sữa lẫn răng trưởng thành sau này.
3- Hướng dẫn trẻ chải răng đúng cách
- Giới thiệu cho trẻ biết mặt ngòai, mặt trong, mặt nhai của răng
- Hướng dẫn trẻ đáng răng theo thứ tự hàm trên, hàm dưới, bên phải, bên trái,
chải mặt ngoài, mặt trong rồi đến mặt nhai.
- Lông bàn chải sát đường viền lợi , chếch 45 độ so vối trục răng, chải mỗi
vùng 10 lần , hàm trên hất xuống, hàm dưới hất lên. Khi chải mặt nhai , đặt lông
bàn chải song song với mặt nhai kéo đi kéo lại.
- Đanh xong răng phải rửa sạch bàn chải vẫy khô và cắm vào cốc, để cán ở
phía dưới, lông bàn chải ơ phía trên
- hằng ngày phải đánh răng đều đặn vào mỗi buổi tối trước khi đi ngú và buổi
sáng sau khi ngủ dậy và sau các bữa ăn

4- Cách chọn bàn chải đánh răng
Bàn chải đánh răng hiện nay rất đa dạng về chủng loại, màu sắc, kiểu dáng....
Tuy nhiên để đánh răng đạt hiệu quả cao nhất thì những bàn chải đơn giản và có
độ cong vừa phải luôn là sự lựa chọn sáng suốt. Với trẻ nhỏ nên chọn bàn chải cỡ
nhỏ, màu sắc sặc sỡ phù hợp sở thích của trẻ với trẻ. Ngoài ra chúng ta cũng nên
sử dụng các bàn chải có độ cứng vừa phải, nếu cứng quá sẽ dế gây tổn thương cho
lợi.
Khoảng bao lâu thì thay bàn chải một lần?
Thông thường, phần cước của bàn chải sẽ bị loe sau thời gian sử dụng khoảng
4 đến 6 tuần. Đó là lúc chúng ta nên thay bàn chải mới
     

Bệnh giun

Website hỗ trợ giảng dạy và chăm sóc trẻ em
www.mamnon.com

Trẻ em hôm nay – Thế giới ngày mai
Giun sán là những ký sinh trùng phổ biến ở Việt Nam và số người mang loại
ký sinh trùng cũng tương đối nhiều. Riêng ở trẻ nhỏ hầu hết đều có giun. Nguyên
nhân là do trẻ ở bẩn, không được chăm sóc chu đáo, do trẻ ham chơi tay không
sạch mút vào miệng, ngậm đồ chơi bám bụi bẩn, tay bẩn cầm bánh kẹo, ăn thức ăn
không được nấu chín.
Mặt khác, do ruồi nhặng bám vào chỗ bẩn, phân rác, rồi lại bám vào thức ăn
mang theo trứng giun, từ đó trứng giun sẽ dễ dàng chui vào ruột trẻ và sinh sản rất
nhanh.
Có nhiều loại giun sán, nhưng trẻ thường hay bị giun đũa và giun kim. Ngoài
ra còn có nhiều loại khác như sán lá, sán dây và các loại giun chỉ, giun móc, cũng
có thể mắc ở trẻ con, nhưng ít hơn.
1. Triệu chứng lâm sàng
Trẻ có giun thường gầy ốm, xanh xao, bụng to bè, chậm lớn. Hậu quả như vậy
là do các chất bổ béo bị giun ăn mất, hơn nữa trẻ lại kém ăn hay buồn nôn, có khi
nôn ra thức ăn, có khi nôn ra cả giun đằng miệng. Trẻ hay đau bụng vùng quanh
rốn, rối loạn tiêu hóa, phân lỏng. Trường hợp có giun nhiều quá trong ruột có thể
gây tắc ruột, hoặc giun di chuyển lung tung chui cả vào ống mật làm trẻ đau bụng
dữ dội.
Giun đũa có màu trắng hồng, thân tròn như chiếc đũa, sống trong ruột non,
trứng đẻ trong ruột, rồi theo phân đi ra ngoài. Nếu trẻ ăn phải thức ăn không sạch,
trứng giun theo đường tiêu hóa vào dạ dày xuống ruột nở thành giun con, đi vào
mạch máu qua gan, phổi, rồi lại nuốt trở lại dạ dày xuống ruột sống cố định và lớn
ở đây. Rọi phổi bằng tia X thấy có đám mờ, dễ lầm với viêm phổi trong thời gian
giun chui qua phổi; làm cho bé có thể bị ho kéo dài gầy gò, mệt mỏi. Sống trong
ruột non, giun tiêu thụ một phần chất bổ, đáng lẽ dùng để nuôi cơ thể trẻ, vì thế mà
trẻ gầy còm, ốm yếu, xanh xao, thiếu máu. Không những thế giun còn tiết ra chất
độc, khiến cho trẻ biếng ăn, khó ngủ làm cho trẻ có thể trở nên càu nhàu, hay bực
tức, tính tình thay đổi, ít vận động.
Giun kim là loại có hình thể nhỏ như chiếc kim khâu, màu trắng, sống trong

trong ruột già và thường đẻ trứng ở hậu môn về đêm khoảng 9-10 giờ.
Giun kim có thể làm cho trẻ luôn khó chịu, hậu môn bị ngứa phải gãi, nhất là
ban đêm, khi giun chui xuống đẻ. Vì vậy trẻ ngủ không yên, trằn trọc hay nghiến
răng, có khi nói mê, đái dầm. Trẻ biếng ăn, có lúc rối loạn tiêu hóa, đau bụng vùng
dưới rốn. Trẻ có giun kim đôi khi gây viêm ruột thừa. Ngoài ra, còn có các loại ký
sinh trùng khác ít gặp ở trẻ con hơn như giun móc, giun chỉ v.v... Loại giun móc
này sống trong ruột ở đoạn manh tràng, nó bám chặt vào niêm mạc ruột mà hút
Website hỗ trợ giảng dạy và chăm sóc trẻ em
www.mamnon.com
Trẻ em hôm nay – Thế giới ngày mai
chất bổ của bé làm cho bé xanh xao, thiếu máu, uống thuốc tẩy cũng không ra,
phải có thuốc đặc hiệu mới trị nổi. Còn phải kể đến một số khác như sán lá, sán
dây gồm nhiều đốt, đứt dần từng đốt, thường xuyên bò ra ngoài hậu môn trẻ, cũng
làm cho trẻ bứt rứt, khó chịu.
2. Chữa bệnh giun sán
Khi chữa trị cần phải chú ý, vì trẻ có thể bị mắc nhiều loại, thí dụ vừa giun đũa
lẫn giun kim, hoặc giun móc lẫn giun kim v.v... Vì vậy phải thử xem phân có loại
giun nào, để chọn thuốc có tác dụng, đồng thời trên nhiều loại giun sán; nên tẩy
đúng lúc và chú ý liều lượng dùng cho trẻ để tránh trường hợp bất thường là giun
sán bị kích thích, đi lạc chỗ như chui vào ống mật chẳng hạn, rất nguy hiểm cho
trẻ nếu chẩn đoán không ra.
Tốt nhất cứ 6 tháng, chậm là 12 tháng, nên cho trẻ tẩy giun một lần; trước đây
ta thường cho uống loại thuốc Piperazin, có tác dụng tốt là không gây độc, để trị
giun đũa và giun kim thì uống liền 5-7 ngày. Thuốc Mebendagol có tác dụng xổ cả
4 loại giun: giun đũa, giun kim, giun tóc, giun móc. Tuy nhiên, đối với từng loại
thuốc khác nhau. Hiện tại, trên thị trường có nhiều loại thuốc diệt ký sinh trùng
đặc hiệu và phổ rộng, tác dụng gây ức chế hấp thu glucose ở giun hoặc làm yếu ký
sinh trùng để nó dễ dàng chuyển qua phân để thải ra ngoài. Mặc dù khi cho trẻ
uống có thể dựa vào chỉ dẫn trên nhãn, nhưng tốt nhất là hỏi ý kiến của thầy thuốc
để sử dụng loại thuốc nào cho thích hợp để chữa trị đặc hiệu vì nếu uống quá liều

sẽ gây hại cho cơ thể, nhưng nếu uống không đủ liều, giun không những không ra,
mà còn di chuyển lung tung thì rất phiền phức.
Đối với trẻ đã tẩy giun rồi, mà vẫn còn xanh xao, yếu, kém ăn, cần phải kiểm
tra xem có loại giun sán gì khác nữa không, hoặc có thể trẻ bị bệnh khác như: còi
xương, suy dinh dưỡng, xơ nhiễm lao v.v... để chữa trị cho đúng hướng.
3. Đề phòng
Để đề phòng bệnh giun sán, điều quan trọng là phải tuyệt đối giữ vệ sinh thân
thể, nhất là vệ sinh ăn uống. Thức ăn cho trẻ phải luôn nấu chín; nước uống phải
được đun sôi để nguội, không được uống nước lã; không để trẻ lê la dưới đất, nhất
là không mặc quần thủng đít; vệ sinh tay chân trẻ luôn sạch, cắt móng tay, không
đi chân đất, vì ấu trùng giun móc ở ngoài đất có thể đi xuyên qua da kẽ chân của
trẻ để vào máu, vào phổi, vào ruột và sinh sống tại đó gây tác hại cho trẻ. Quần áo
của trẻ bị giun nên thay thường xuyên, ngâm nước sôi hoặc phơi chỗ có nắng
nhiều cho chết trứng giun. Phân của trẻ có giun cũng cần phải được tẩy trùng sạch
sẽ. Tập cho trẻ tự phòng bệnh bằng cách có thói quen rửa tay sạch trước khi ăn và
khi cầm bánh kẹo