B GIÁO D C VÀ ðÀO T O
TRƯ NG ð I H C NÔNG NGHI P HÀ N I
NGUY N TR N ANH
TĂNG CƯ NG ðÀO T O VÀ S D NG
ð I NGŨ CÔNG CH C C A THÀNH PH
HỒ BÌNH, T NH HỒ BÌNH
LU N VĂN TH C SĨ KINH T
Chuyên ngành : Kinh t nông nghi p
Mã s
: 60.31.10
Ngư i hư ng d n khoa h c : PGS. TS. ð Văn Vi n
HÀ N I – 2009
L I CAM ðOAN
Tơi xin cam đoan r ng, đây là cơng trình nghiên c u khoa h c c a riêng
tơi. Tồn b s li u và k t qu nghiên c u trong lu n văn là hoàn tồn trung
th c, đ m b o đ tin c y và chưa t ng ñư c s d ng ñ b o v m t h c v nào.
Tôi xin cam ñoan m i s giúp ñ cho vi c th c hi n lu n văn này ñã đư c
cám ơn và các thơng tin trích d n trong lu n văn này ñã ñư c ch rõ ngu n g c.
Hà N i, ngày 08 tháng 11 năm 2009
TÁC GI LU N VĂN
Nguy n Tr n Anh
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn Th c s khoa h c Nông nghi p……………………..
i
L I C M ƠN
Trư c tiên, tôi xin bày t lịng bi t ơn đ n Ban Giám hi u Trư ng ð i h c
Nông nghi p Hà N i, Vi n ðào t o Sau ñ i h c, Khoa Kinh t và Phát tri n nông
thôn, B mơn Phân tích đ nh lư ng đã giúp ñ , t o m i ñi u ki n cho tơi h c t p,
nghiên c u và hồn thành lu n văn này.
ð c bi t, tôi xin bày t s bi t ơn sâu s c ñ n PGS.TS. ð Văn Vi n,
ngư i th y ñã tr c ti p t n tình hư ng d n và giúp đ tơi hồn thành lu n văn
này.
Xin chân thành c m ơn lãnh ñ o và cán b Văn phòng T nh y, Văn phòng
UBND t nh, S Tài ngun và Mơi trư ng t nh Hịa Bình, S Giáo d c và ðào
t o, S N i v t nh Hồ Bình, C c th ng kê t nh Hịa Bình, Ban Dân t c và Tơn
giáo t nh Hịa Bình, Thành y, UBND thành ph Hịa Bình. Phịng N i v , Phịng
Th ng kê, Phịng Lao đ ng – Thươngbinh và Xã h i thành ph Hồ Bình, Văn
phịng HðND và UBND thành ph Hịa Bình. UBND các phư ng Phương Lâm,
Chăm Mát, ð ng Ti n và các xã Dân Ch , Th ng Nh t, Thái Th nh thu c thành
ph Hòa Bình, xin c m ơn các cán b cơng ch c ñã giúp ñ t o ñi u ki n cung
c p nh ng thông tin c n thi t đ tơi hồn thành lu n văn này.
Qua đây, tơi xin c m ơn b n bè, ñ ng nghi p và gia đình đã đ ng viên,
khích l , giúp đ tơi hồn thành lu n văn này.
Xin trân tr ng c m ơn !
TÁC GI LU N VĂN
Nguy n Tr n Anh
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn Th c s khoa h c Nông nghi p……………………..
ii
M CL C
Trang
L I CAM ðOAN ................................................................................................ i
L I C M ƠN..................................................................................................... ii
1. M ð U .........................................................................................................1
1.1.Tính c p thi t c a ñ tài nghiên c u ............................................................1
1.2. M c tiêu nghiên c u...................................................................................2
1.3. ð i tư ng và ph m vi nghiên c u ..............................................................4
1.3.1. ð i tư ng nghiên c u...........................................................................4
1.3.2. Ph m vi nghiên c u..............................................................................4
2. CƠ S LÝ LU N VÀ TH C TI N V ðÀO T O.......................................5
VÀ S
D NG CÔNG CH C.............................................................................5
2.1. Cơ s lý lu n ..............................................................................................5
2.1.1 Khái ni m v công ch c........................................................................5
2.1.2. ð c ñi m ho t ñ ng c a công ch c ......................................................6
2.1.3. Phân lo i công ch c .............................................................................9
2.1.4. Vai trị và u c u đ i v i công ch c .................................................10
2.1.5. Khái ni m ñào t o và tác d ng c a ñào t o trong s d ng công ch c .12
2.1.6. Các hình th c đào t o cơng ch c........................................................15
2.1.7. ðào t o, nâng cao trình đ cho cơng ch c ..........................................16
2.1.8. Các y u t
nh hư ng ñ n ch t lư ng ñào t o, b i dư ng công ch c .18
2.1.9. ðánh giá công ch c............................................................................21
2.1.10. Kinh t tri th c và s c n thi t đào t o cơng ch c ............................14
2.2. Cơ s th c ti n .........................................................................................21
2.2.1. Kinh nghi m ñào t o s d ng ngu n nhân l c
m t s nư c trên th
gi i ..............................................................................................................21
2.2.2. ðào t o, b i dư ng ngu n nhân l c và nhân l c qu n lý Vi t Nam.......24
2.3. Các cơng trình nghiên c u có liên quan....................................................26
3. ð C ðI M ð A BÀN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN C U ......................28
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn Th c s khoa h c Nông nghi p…………………….. iii
3.1. ð c ñi m ñ a bàn nghiên c u ...................................................................28
3.2. Phương pháp nghiên c u..........................................................................30
3.2.1. Ch n ñi m nghiên c u .......................................................................30
3.2.2. Thu th p tài li u .................................................................................30
3.2.3. X lý thông tin ...................................................................................31
3.2.4. Phương pháp phân tích.......................................................................31
3.3. H th ng ch tiêu s d ng trong nghiên c u .............................................31
4. K T QU NGHIÊN C U VÀ TH O LU N ..............................................33
4.1. K t qu th c hi n m t s chương trình, chính sách ñào t o g n v i s d ng
CC c a thành ph trong th i gian qua .............................................................33
4.2. ðánh giá th c tr ng tình hình s d ng và đào t o cơng ch c các c p, trên
các lĩnh v c
thành ph Hồ Bình. ................................................................34
4.2.1. ðánh giá th c tr ng ñào t o và s d ng CC trong t ch c ð ng các c p
.....................................................................................................................37
4.2.2. ðánh giá th c tr ng s d ng và ñào t o cán b ñi u tra trong các t
ch c qu n lý nhà nư c các c p.....................................................................52
4.2.3. ðánh giá th c tr ng s d ng và ñào t o cán b trong các t ch c đồn
th ................................................................................................................58
4.2.4. ðánh giá t ng h p th c tr ng ñào t o và s d ng CC c a thành ph
Hịa Bình......................................................................................................63
4.3. ð nh hư ng đào t o và s d ng cơng ch c
thành ph Hồ Bình ...........72
4.3.1. D báo tác đ ng c a b i c nh qu c t và trong nư c ñ n ñào t o và s
d ng CC c a thành ph Hồ Bình................................................................72
4.3.2. Quan ñi m và m c tiêu ñào t o ..........................................................75
4.3.3. ð nh hư ng ñào t o CC......................................................................76
4.4. Gi i pháp ñào t o và s d ng CC
thành ph Hịa Bình trong nh ng năm
t i ...................................................................................................................95
4.4.1. T ch c liên k t, h p tác, phân lu ng, đa d ng hóa các hình th c đào
t o phù h p v i nhu c u s d ng CC c a thành ph .....................................95
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn Th c s khoa h c Nông nghi p……………………..
iv
4.4.2. Th c hi n các gi i pháp s d ng làm tăng hi u qu công tác quy ho ch
CC
các c p................................................................................................97
4.4.3. Gi i pháp ñ i m i cơ ch chính sách đào t o s d ng CC ................101
4.4.4. Gi i pháp tăng cư ng ñ u tư phát tri n và qu n lý h th ng cơ s đào
t o chun mơn trên đ a bàn thành ph ......................................................104
5. K T LU N .................................................................................................105
5.1. K t lu n..................................................................................................105
5.2. Ki n ngh ..............................................................................................106
TÀI LI U THAM KH O……… …………….……………………………... 107
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn Th c s khoa h c Nông nghi p……………………..
v
DANH M C B NG
B ng 3.1. M t s ch tiêu kinh t xã h i c a thành ph Hịa Bình năm 2007-2008.....29
B ng 4.1. S lư ng CC tr c thu c Thành y Hịa Bình (đ n 31/3/2009)............34
B ng 4.2. S lư ng CC c a UBND và HðND thành ph Hịa Bình (đ n 31/3/2009). 35
B ng 4.3. S lư ng CC các xã phư ng c a thành ph Hịa Bình (đ n 31/3/2009)....36
B ng 4.4 S lư ng cơng ch c đi u tra m u
thành ph Hịa Bình.....................37
B ng 4.5. Cơ c u gi i tính và dân t c CBð các c p ñi u tra .............................37
B ng 4.6. Tu i ñ i, s năm công tác chung và năm công tác ñang ñ m nh n c a CBð......39
B ng 4.7. Trình đ văn hóa, chun mơn và LLCT c a CC trong các t ch c ð ng. ......40
B ng 4.8. Lĩnh v c đào t o chun mơn và s d ng chuyên môn c a CBð......42
B ng 4.9. Cơ c u s lư ng CBð ñi u tra phân theo đ tu i và trình đ chun môn...43
B ng 4.10. T l CBð các c p tham gia ñào t o trong giai ño n 2003 – 2008 ...45
B ng 4.11. T l CBð các c p tham gia ñào t o trong giai ño n 2003 – 2008
phân theo ñ tu i................................................................................................47
B ng 4.12. ðánh giá c a CBð ñư c ñi u tra v các khố đào t o đã tham gia ...49
B ng 4.13. ðánh giá c a CBð v tác d ng c a các khố đào t o. ......................50
B ng 4.14. M t s khó khăn chính c a cán b ð ng viên khi tham gia các l p
ñào t o ...............................................................................................................51
B ng 4.15. Gi i tính và dân t c c a QLNN
các c p .......................................52
B ng 4.16. Tu i ñ i, năm công tác chung và năm công tác QLNN c a CBQLNN
các c p ...............................................................................................................53
B ng 4.17. Trình đ văn hố, trình đ LLCT và NVCM c a CBQLNN.............55
B ng 4.18 Nghi p v chun mơn đư c ñào t o c a CC ho t ñ ng trong các t
ch c QLNN
các c p........................................................................................56
B ng 4.19. H ñào t o và s d ng chuyên môn c a CBQLNN
các c p ...........56
B ng 4.20 T l tham gia và khơng tham gia đào t o l i c a CC trong t ch c
QLNN các c p trong th i kỳ 2003 - 2008 ..........................................................57
B ng 4.21 Lý do khơng tham gia đào t o, b i dư ng giai ño n 2003-2008 .......57
B ng 4.22 Gi i tính và dân t c c a CBðT .........................................................58
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn Th c s khoa h c Nông nghi p……………………..
vi
B ng 4.23 Tu i đ i, năm cơng tác chung và năm cơng
t ch c đồn th .........59
B ng 4.24. Trình đ văn hóa, chun mơn và LLCT c a CBðT
các c p ........61
B ng 4.25. Nghi p v chun mơn đư c đào t o c a CBðT các c p ................62
B ng 4.26. T l tham gia và khơng tham gia đào t o l i c a CBðT các c p
trong th i kỳ 2003 - 2008...................................................................................63
B ng 4.27. T tr ng CC ñư c b u, phân công, chuyên và kiêm nhi m .............63
B ng 4.28. Tu i đ i, năm cơng tác chung và năm cơng tác đang làm c a CC
thành ph Hịa Bình ...........................................................................................64
B ng 4.29 Gi i tính và dân t c c a CC thành ph Hịa Bình............................67
B ng 4.30 Trình đ văn hóa, NVCM và LLCT c a CC thành ph Hịa Bình ....67
B ng 4.31. Lĩnh v c chuyên môn và s d ng chuyên môn c a CC ....................69
B ng 4.32 Lý do cán b không tham gia ñào t o l i ..........................................70
B ng 4.33 ðánh giá c a cán b đi u tra v chính sách ñào t o..........................71
B ng 4.34. D báo cơ c u GDP c a thành ph Hồ Bình đ n 2020 ...................76
B ng 4.35. D báo cơ c u kinh t c a thành ph ñ n năm 2020.........................76
B ng 4.36. M t s ch tiêu kinh t xã h i ch y u c a thành ph Hồ Bình ......77
B ng 4.37. Nhu c u đào t o
các trình ñ CBð các c p ñ n năm 2015............82
B ng 4.38. Nhu c u đào t o
các trình đ c a cán b trong t ch c QLNN các
c p ñ n năm 2015 ..............................................................................................83
B ng 4.39. Nhu c u ñào t o trình ñ trên ñ i h c c a cán b QLNN ñ n năn 2015 ..84
B ng 4.40. Nhu c u đào t o
các trình đ c a CBðT các c p ñ n năm 2015...84
B ng 4.41. Nhu c u ñào t o th c s ñ i v i CBðT ñ n năm 2015 ....................85
B ng 4.42. Nhu c u ñào t o c a cán b ñ n năm 2015.....................................86
B ng 4.43. Nhu c u ñào t o c a cán b phân theo trình đ đào t o đ n năm 2015 ......86
B ng 4.44. Nhu c u ñào t o m t s ngành h trung c p, cao ñ ng/ñ i h c ñ n năm
2015 ...................................................................................................................87
B ng 4.45. Nhu c u ñào t o m t s ngành h sau ñ i h c ñ n năm 2015 ...........87
B ng 4.46. Nhu c u ñào t o dài h n c a CB cơ s theo các h ñ n năm 2015....88
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn Th c s khoa h c Nông nghi p…………………….. vii
DANH M C ð
TH VÀ SƠ ð
ð th 4.1. Tu i đ i, năm cơng tác chung và cơng tác ñ ng c a CBð ................40
ð th 4.2. Trình ñ THPT và ñư c ñào t o CM, LLCT c a CBð các c p.........41
ð th 4.3. Tu i ñ i, năm công tác chung và năm làm QLNN...........................54
ð th 4.4. Tu i đ i, năm cơng tác chung và năm cơng tác đang làm c a CC
trong các t ch c c a thành ph Hịa Bình .........................................................65
ð th 4.5. Tu i đ i, năm cơng tác chung và năm cơng tác đang làm c a CC
trong các c p chính quy n c a thành ph Hịa Bình ...........................................66
ð th 4.6. Trình đ PTTH, đư c đào t o NVCM và LLCT c a CC trong các t
ch c c a thành ph Hịa Bình ............................................................................68
ð th 4.7. Trình đ PTTH và đư c đào t o NVCM và LLCT c a CC trong các
c p chính quy n c a thành ph Hịa Bình ..........................................................68
Sơ đ 4.1. Phương pháp xây d ng k ho ch phát tri n ngu n CC theo cách ti p
c n khung năng l c ..........................................................................................100
Sơ đ 4.2.
Qui trình đào t o ..........................................................................103
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn Th c s khoa h c Nông nghi p…………………….. viii
B NG KÝ HI U CH
VI T T T
1.
CB: Cán b
2.
CC : Cơng ch c
3.
CBð: Cán b đ ng
4.
CBðT: Cán b đồn th
5.
CBQLNN : Cán b qu n lý nhà nư c
6.
Cð-ðH: Cao đ ng-ð i h c
7.
CN: Cơng nghi p
8.
CM: Chun mơn
9.
CNH-HðH: Cơng nghi p hóa - hi n ñ i hóa
10.
ðDH: ða d ng hóa
11.
HðND : H i ñ ng nhân dân
12.
KHKT: Khoa h c k thu t
13.
KT-XH: Kinh t -xã h i
14.
KT-KT: Kinh t -k thu t
15.
LDLK: Liên doanh liên k t
16.
LLCT: Lý lu n chính tr
17.
NVCM: Nghi p v chuyên môn
18.
PTTH: Ph thông trung h c
19.
QLNN: Qu n lý nhà nư c
20.
SðH: Sau ñ i h c
21.
TDMNBB: Trung du mi n núi B c B
22.
UBND : y ban nhân dân
22.
VLVH: V a làm v a h c
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn Th c s khoa h c Nông nghi p……………………..
ix
1. M
ð U
1.1.Tính c p thi t c a đ tài nghiên c u
Trong t t c các lĩnh v c chính tr , kinh t và xã h i ñ i ngũ cán b là y u
t quy t ñ nh ñem ñ n nh ng th ng l i hay th t b i. N u có đ i ngũ cán b gi i
làm cho t ch c đó m nh, các cơng vi c đư c hồn thành. Các t ch c Nhà nư c,
chính tr và chính tr - xã h i trong đó có các cơng ch c ho t đ ng, h có vai trị
quan tr ng trong các ho t đ ng c a các t ch c này, k t qu ho t đ ng c a đ i
ngũ cơng ch c ph thu c r t nhi u vào trình đ c a m i công ch c. ð i v i nư c
ta CNH-HðH là s nghi p to l n do ð ng ta phát ñ ng, ñây là con đư ng duy
nh t đưa nư c ta thốt kh i tình tr ng nghèo nàn và l c h u, có đi u ki n đu i k p
các nư c phát tri n trong khu v c và th gi i. Tuy nhiên, đ hồn thành s
nghi p này địi h i m t s c g ng, n l c vư t b c c a t t c các t ch c và cá
nhân trong các t ch c đó.
Vi t Nam là nư c có ngu n nhân l c r t d i dào, có trên 46 tri u lao đ ng.
Lao đ ng nư c ta ñư c ñánh giá là khéo léo, thơng minh, sáng t o, có kh năng
ti p thu nhanh nh ng ti n b KHKT và công ngh m i vào th c ti n s n xu t.
M c dù v y, ph n l n ngu n nhân l c nư c ta ñ u chưa qua đào t o m t cách có
h th ng và bài b n nh ng ki n th c qu n lý và ki n th c th trư ng trong ñi u
ki n h i nh p kinh t qu c t .
S phát tri n kinh t , chính tr , qu c phịng … c a ñ t nư c ñ u r t c n vai
trò c a CC. Th c t cho th y làm t t công tác qu n lý CC, suy cho cùng là do
bi t s d ng có hi u qu nh ng cái đã có đ t o ra nh ng cái chưa có trong xã
h i. Ho t ñ ng c a CC là y u t quy t ñ nh cho s phát tri n c a m i qu c gia,
m i vùng mi n hay t ng ñơn v .
ði u 2 Pháp l nh cán b , công ch c c a nư c ta đã ch rõ "Cán b , cơng
ch c là công b c c a nhân dân ch u s giám sát c a nhân dân, ph i không ng ng
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn Th c s khoa h c Nông nghi p……………………..
1
rèn luy n ñ o ñ c, h c t p nâng cao trình đ và năng l c cơng tác ñ th c hi n
t t nhi m v cơng vi c đư c giao"
Như v y, CC gi i có ý nghĩa vơ cùng to l n, đúng v i câu nói "m t ngư i
lo b ng c kho ngư i làm", nhưng làm th nào ñ tr thành CC gi i, cách tr l i
duy nh t là ph i ti n hành ñào t o, trang b ñ ki n th c c n thi t cho CC ti n
hành công vi c. ð i v i nư c ta nói chung và t ng đ a phương nói riêng cơng tác
đào t o nhân l c còn nhi u b t c p chưa đáp ng u c u.
Thành ph Hịa Bình là trung tâm văn hóa chính tr , kinh t và xã h i c a
t nh Hịa Bình. S phát tri n c a thành ph Hịa Bình có ý nghĩa vô cùng quan
tr ng trong s nghi p phát tri n chung c a t nh Hịa Bình và các t nh mi n Tây
B c c a ñ t nư c. Vì th tăng cư ng đào t o và s d ng có hi u qu đ i ngũ CC
c a thành ph Hịa Bình là c n thi t cho s nghi p phát tri n chung c a c t nh.
Xu t phát t nh ng ý tư ng trên, tôi l a ch n và nghiên c u ñ tài: Tăng
cư ng ñào t o và s d ng đ i ngũ cơng ch c c a thành ph Hịa Bình, t nh
Hồ Bình.
1.2. M c tiêu nghiên c u
- M c tiêu t ng quát c a ñ tài là ñánh giá th c tr ng cơng tác đào t o và
s d ng ñ i ngũ CC trong cơ quan Nhà nư c, t ch c Chính tr , t ch c Chính tr
- Xã h i
các c p, c a thành ph Hịa Bình, t đó đưa ra đ nh hư ng và các gi i
pháp thích h p nh m nâng cao ch t lư ng ñào t o và s d ng ñ i ngũ CC.
- M c tiêu c th
i) Góp ph n h th ng hóa nh ng v n ñ lý lu n và th c ti n cơ b n v
cơng ch c, đào t o và s d ng cơng ch c đư c đào t o.
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn Th c s khoa h c Nông nghi p……………………..
2
ii) ðánh giá th c tr ng cơng tác đào t o g n v i b trí s d ng CC trong cơ
quan Nhà nư c, t ch c chính tr , t ch c chính tr - xã h i
thành ph Hịa
Bình. ð ng th i phát hi n nh ng nguyên nhân nh hư ng làm h n ch đ n cơng
tác đào t o và s d ng cơng ch c c a thành ph Hịa Bình nh ng năm qua.
iii) ð xu t đ nh hư ng và các gi i pháp tăng cư ng ñào t o và s d ng
CC thu c cơ quan Nhà nư c, t ch c Chính tr , t ch c Chính tr - Xã h i c a
thành ph Hịa Bình trong nh ng năm t i.
- Các câu h i ñ t ra trong nghiên c u
Nghiên c u ñ tài nh m tr l i các câu h i liên quan ñ n ñào t o và s d ng
ñ i ngũ CC c a thành ph Hịa Bình, t nh Hồ Bình:
1. Nh ng v n đ lý thuy t v cơng ch c và đào t o
nư c ta?
2. Tình hình đào t o cơng ch c c a thành ph Hồ Bình trong nh ng năm
g n ñây như th nào?
3. S lư ng, cơ c u đ i ngũ cơng ch c c a thành ph Hồ Bình đã qua đào
t o nh ng năm g n đây?
4. B trí s d ng cơng ch c đư c đào t o các t ch c, các c p c a thành ph ?
5. Nguyên nhân c a k t qu và h n ch trong ñào t o, s d ng CC công ch c
c a thành ph nh ng g n ñây?
6. Nh ng gi i pháp nh m tăng cư ng ñào t o, b i dư ng và s d ng CC c a
thành ph trong nh ng năm t i là gì?
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn Th c s khoa h c Nông nghi p……………………..
3
1.3. ð i tư ng và ph m vi nghiên c u
1.3.1. ð i tư ng nghiên c u
ð i tư ng nghiên c u c a ñ tài là v n ñ ñào t o và s d ng ñ i ngũ CC
trong các t ch c c a thành ph Hịa Bình.
1.3.2. Ph m vi nghiên c u
• Thơng tin chung v v n đ đào t o ñư c thu th p t các báo cáo c a Phòng
Giáo d c và ðào t o, Phòng N i v , Phịng Lao đ ng thương binh và Xã h i,
Ban T ch c thành y và Niên giám Th ng kê thành ph Hịa Bình.
• Thơng tin t k t qu kh o sát, ñi u tra CC
các c p và các lĩnh v c KTXH
ch y u t i các phư ng, xã ñ i di n cho các vùng t nhiên, kinh t xã h i có nh
hư ng đ n cơng tác đào t o và s d ng CC c a thành ph .
• N i dung nghiên c u t p trung vào phân tích, đánh giá các m t ưu đi m,
các m t t n t i, h n ch , nguyên nhân và nh ng v n ñ phát sinh trong cơng tác
đào t o và s d ng CC trong các t ch c c a thành ph . ð ng th i ñưa ra ñ nh
hư ng và nh ng gi i pháp thích h p trong ñào t o và b trí s d ng CC
các
c p, các lĩnh v c theo hư ng tr hóa đ i ngũ.
• ð tài nghiên c u cơng ch c là nh ng ngư i thu c các cơ quan Nhà nư c,
các t ch c Chính tr , Chính tr - Xã h i c a thành ph và xã phư ng c a thành
ph Hịa Bình, h là nh ng ngư i ñư c hư ng lương t ngân sách c a Nhà nư c,
không bao g m các viên ch c là nh ng ngư i làm trong ñơn v s nghi p và
cũng ñư c hư ng lương t ngân sách
• Khơng gian nghiên c u: thành ph Hịa Bình, t nh Hịa Bình, trong giai
đo n t
năm 2003 đ n năm 2008.
• Th i gian: S li u ph c v nghiên c u ñư c thu th p t năm 2003 ñ n năm 2008.
ð tài ñư c th c hi n t 01/2008 ñ n tháng 9/2009.
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn Th c s khoa h c Nông nghi p……………………..
4
2. CƠ S
LÝ LU N VÀ TH C TI N V ðÀO T O
VÀ S
D NG CÔNG CH C
2.1. Cơ s lý lu n
2.1.1 Khái ni m v công ch c
Pháp l nh cán b , công ch c c a Nhà nư c C ng hòa xã h i ch nghĩa
Vi t Nam năm 1989, ñã ñư c s a ñ i và b sung các năm 2000 và 2003 ch rõ
ði u 1:
"1. Cán b , công ch c ñư c quy ñ nh trong Pháp l nh này là công dân Vi t
Nam, trong biên ch bao g m:
a. Nh ng ngư i do dân b u c ñ ñ m nh n ch c v theo nhi m kỳ trong cơ
quan Nhà nư c t ch c Chính tr , t ch c Chính tr - Xã h i
Trung ương;
t nh, thành ph tr c thu c Trung ương (sau ñây g i chung là c p t nh);
huy n,
qu n, th xã, thành ph thu c t nh (sau ñây g i chung là c p huy n);
b. Nh ng ngư i ñư c tuy n d ng, b nhi m ho c ñư c giao nhi m v thư ng
xuyên làm vi c trong các t ch c chính tr , chính tr - xã h i
Trung ương, c p
t nh, c p huy n;
c. Nh ng ngư i ñư c tuy n d ng, b nhi m vào m t ng ch công ch c ho c
giao gi m t công v thư ng xuyên trong cơ quan nhà nư c
Trung ương, c p
t nh, c p huy n;
d. Nh ng ngư i ñư c tuy n d ng, b nhi m vào m t ng ch viên ch c ho c
giao gi m t nhi m v thư ng xuyên trong ñơn v hành chính s nghi p c a Nhà
nư c, t ch c chính tr , t ch c chính tr - xã h i;
đ. Th m phán Tịa án nhân dân, Ki m sát viên Vi n ki m sát nhân dân;
e. Nh ng ngư i ñư c tuy n d ng, b nhi m ho c giao nhi m v thư ng
xuyên làm vi c trong cơ quan, ñơn v thu c Quân ñ i nhân dân mà không ph i là
s quan, quân nhân chuyên nghi p; cơng nhân qu c phịng; làm vi c trong cơ
quan, dơn v thu c Công an nhân dân mà không ph i là s quan, h s quan
chuyên nghi p;
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn Th c s khoa h c Nông nghi p……………………..
5
g. Nh ng ngư i do b u c ñ ñ m nh n ch c v theo nhi m kỳ trong Thư ng
tr c H i ñ ng nhân dân, y ban nhân dân; Bí thư, Phó bí thư ð ng y; ngư i ñ ng
ñ u t ch c chính tr - xã h i xã, phư ng, th tr n (sau ñây g i chung là c p xã);
h. Nh ng ngư i ñư c tuy n d ng, giao gi
m t ch c danh chuyên môn
nghi p v thu c y ban nhân dân c p xã.
2. Cán b , cơng ch c đư c quy ñ nh t i các ñi m a, b, c, ñ, e, g và h
Kho n 1 ði u này ñư c hư ng lương t ngân sách nhà nư c; cán b , cơng ch c
đư c quy đ nh t i ñi m d Kho n 1 ði u này ñư c hư ng lương t ngân sách nhà
nư c và các ngu n thu s nghi p theo quy ñ nh c a pháp lu t."
CC là nh ng ngư i làm trong cơ quan nhà nư c là các c p chính quy n
c a thành ph , c a xã - phư ng; Các t ch c chính tr là t ch c ð ng; Các t
ch c chính tr xã h i là các t ch c đồn th trong m t tr n như ðoàn thanh niên,
H i ph n , H i c u chi n binh …
T ði u 1 c a Pháp l nh, chúng ta có th phân bi t đư c cán b v i cơng
ch c, viên ch c.
Cán b là nh ng ngư i do b u c ñ ñ m nhi m ch c v theo nhi m kỳ
trong cơ quan nhà nư c, t ch c chính tr , t ch c chính tr - xã h i trung ương;
t nh, thành ph tr c thu c trung ương; qu n, huy n, th xã, thành ph thu c
t nh và cán b chuyên trách c p xã. ( t c ñi m a và ñi m g kho n 1 ñi u 1 Pháp
l nh CC)
Công ch c là ngư i làm vi c trong cơ quan hành chính nhà nư c
Viên ch c là ngư i làm vi c trong ñơn v s nghi p
Ngày 27-12-2008, B N i v ñã t ch c h i ngh l y ý ki n v d th o
Lu t công v . D th o l n này có đi m khác bi t l n nh t v i Pháp l nh công
ch c là ñã th ng nh t hai khái ni m cán b và công ch c thành m t khái ni m
duy nh t: công ch c.
2.1.2. ð c ñi m ho t ñ ng c a công ch c
Ho t đ ng c a CC có nh ng ñ c ñi m riêng ñòi h i c n nh n th c và phân
bi t v i các lo i lao đ ng khác, ch có như v y m i có th b trí s d ng h đúng
v trí và có hi u qu . C th , ho t đ ng c a CC có ñ c ñi m sau:
Ho t ñ ng c a CC là m t d ng lao ñ ng s n xu t nhưng mang tính gián
ti p, t c là nó ph i thơng qua lao đ ng s n xu t tr c ti p m i t o ra c a c i, ho c
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn Th c s khoa h c Nông nghi p……………………..
6
thơng qua ngư i khác m i đ t đư c m c tiêu ñ ra. Tuy nhiên, dù mang tính gián
ti p, CC v n n m ngay trong q trình ho t đ ng c a t ch c ñ ñi ñ n m c tiêu.
M t ñi u d th y là n u khơng có ho t đ ng c a CC thì các d ng lao đ ng tr c
ti p do chun mơn hóa q sâu, khó lịng t đ ng h p nh t v i nhau trong quá
trình th c hi n m c tiêu. Th c ch t ho t ñ ng c a CC là ch c năng c a lao đ ng
t p th đư c phân cơng riêng cho m t nhóm ngư i trong q trình ti n hành các
ho t ñ ng. V i ý nghĩa ñó, ho t ñ ng c a CC là m t trong nh ng ñ u vào c a các
ho t ñ ng t o ra giá tr , nên nó cũng là lao đ ng t o ra giá tr hàng hóa. Trong
đi u ki n máy móc đã đ t t i trình đ t đ ng hóa cao, lao đ ng trí tu ngày càng
có xu hư ng tăng lên thì ho t đ ng c a CC càng có vai trị quan tr ng trong các
ho t ñ ng.
Ho t ñ ng c a CC là m t d ng lao ñ ng ph c t p, tính ph c t p c a CC
trư c h t do tính ph c t p c a ñ i tư ng qu n lý qui ñ nh. ð i tư ng qu n lý
trong b t kỳ lĩnh v c nào cũng là các h th ng v i c u trúc nhi u m t và ch a
ñ ng các khuynh hư ng phát tri n khác nhau. Do v y, CC ph i có tri th c toàn
di n v nhi u lĩnh v c như kinh t , k thu t, chính tr , ngo i giao, tâm lý, xã
h i…ñ ng th i các tri th c đó ph i đư c v n d ng nhu n nhuy n thành các k
năng, k x o, thói quen đ n m c tr thành t ñ ng.
Hi n nay ho t ñ ng c a CC trong b t kỳ t ch c nào cũng ph i hoàn thi n
m t kh i lư ng công vi c to l n. Trên th c t CC đã đư c phân cơng chun
mơn hóa và h p tác hóa thành cơ c u ch t ch g i là b máy qu n lý. ði u này
xét v khía c nh t ch c, ho t ñ ng c a CC cũng là m t d ng lao ñ ng ph c t p
v i các m i quan h quy n l c, trách nhi m đan xen nhau. Vì s khó khăn và
ph c t p này địi h i CC c n ñư c ñào t o m t cách k lư ng, ñ y ñ các lo i
ki n th c c n thi t.
Ho t ñ ng c a CC là lao ñ ng sáng t o. Th c t cho th y, trong b t kỳ
ch c năng nào ho t ñ ng c a CC cũng th hi n v m t cơng ngh là q trình ra
quy t ñ nh và th c hi n quy t đ nh, t c là q trình x lý thơng tin. Thơng tin là
đ i tư ng, là ch t li u, là ñ u vào, ñ u ra c a ho t ñ ng qu n lý. M t CC s
khơng đ nh hư ng đư c ho t ñ ng c a ñ i tư ng qu n lý n u khơng có đ thơng
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn Th c s khoa h c Nông nghi p……………………..
7
tin v đ i tư ng và mơi trư ng. M t khác, đ i tư ng và mơi trư ng ln ln
bi n đ i, nh t là trong ñi u ki n c a cách m ng KHKT hi n nay, địi h i CC ph i
ln thích nghi, sáng t o tìm ra các hình th c và phương pháp thích h p cho t ng
tình hu ng c th . Lao ñ ng c a CC khơng th như lao đ ng c a ngư i làm tr c
ti p v i m t qui trình thao tác c ñ nh. CC g n v i s sáng t o ch quan c a ch
th qu n lý. Trong nhi u khía c nh, s sáng t o đó đư c xem như m t tài năng.
Song s sáng t o trong CC là s sáng t o có tính ch t hư ng đích, trong m t
khn kh , đi u ki n v t ch t có s n. Nó khác v i s sáng t o có tính ch t khám
phá c a nhà nghiên c u khoa h c.
Ho t ñ ng c a CC xét đ n cùng là cơng tác lãnh ñ o, là gây nh hư ng ñ n
con ngư i. ð c ñi m qu n lý con ngư i mang l i cho CC m t s c thái tâm lý tinh
th n đ c thù ngồi tính cơng ngh c a nó. Con ngư i v a ho t ñ ng v i tư cách
m t y u t c a quá trình s n xu t, v a v i tư cách là m t cá th đ c l p có đ i
s ng tinh th n và h th ng nhu c u riêng. Lãnh đ o con ngư i khơng ch d ng
ch tuy n ch n và s p x p h vào m t v trí lao đ ng nào đó mà quan tr ng hơn
là đ ng viên, kích thích h làm vi c sáng t o, c ng hi n h t năng l c cá nhân cho
th c hi n m c tiêu c a t ch c. Vì v y, ho t đ ng c a CC không ch d a vào
ki n th c khoa h c mà còn bao hàm c ngh thu t ng x , kh năng gây nh
hư ng ñ n tâm lý và tình c m con ngư i. Ch khi nào ngư i CC v n d ng nhu n
nhuy n các n i dung c a CC thì khi đó m i có th thu đư c th ng l i.
Ho t đ ng c a CC có tính ch t c ng đ ng. CC khơng tr c ti p t o ra s n
ph m, nó ph i g n v i các d ng lao ñ ng c th khác. Nghĩa là, CC ch xu t
hi n
đâu và khi nào có lao đ ng hi p tác c a nhi u ngư i nh m th c hi n
m c đích chung. Chính vì v y, hi u qu hay tính có ích c a CC bao gi cũng
ph i ñư c xem xét g n li n v i hi u qu chung c a m t h th ng, m t t
ch c nh t đ nh. Tính c ng đ ng c a CC khơng ch th hi n
s g n bó v
năng su t và hi u qu c a t ng cá nhân v i c b máy qu n lý, mà quan tr ng
hơn là
s g n bó gi a hi u qu b máy qu n lý v i hi u qu th c hi n m c
tiêu chung c a h th ng.
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn Th c s khoa h c Nông nghi p……………………..
8
2.1.3. Phân lo i cơng ch c
CC có th phân thành nhi u lo i khác nhau, tùy theo t ng căn c phân lo i.
C th :
2.1.3.1. Căn c theo ch c năng, nhi m v
- Lao ñ ng c a cán b lãnh ñ o: là lao ñ ng c a nh ng ngư i ñ ng ñ u
m t t ch c, có quy n ra quy t ñ nh qu n lý, t ch c th c hi n qu n lý và ch u
trách nhi m v quy t đ nh c a mình.
- Lao ñ ng c a các chuyên gia: là lao ñ ng c a nh ng ngư i có trình đ
chun sâu v các lĩnh v c chuyên môn trong qu n lý làm nhi m v chu n b và
ñ xu t các phương án quy t ñ nh cho cán b lãnh ñ o
- Lao ñ ng c a các nhân viên nghi p v : là lao ñ ng c a nh ng ngư i làm
công tác s v , ch y u cung c p thông tin và giúp vi c cho cán b lãnh ñ o và
chuyên gia.
2.1.3.2. Căn c vào ph m vi bao quát c a nhi m v
- CC t ng h p: ch u trách nhi m toàn di n v các m t c a t ch c. ðó
thư ng là lao ñ ng c a c p trư ng.
- CC ch c năng: ch u trách nhi m v m t ho c m t s lĩnh v c trong ho t đ ng
c a t ch c. ðó là lao đ ng c a các c p phó và các b ph n qu n lý ch c năng.
- Lao ñ ng tác nghi p c th : là lao ñ ng c a nhân viên qu n lý th a hành
như các ñi u ñ viên, các nhân viên ki m tra, ñánh giá…
2.1.3.3. Căn c theo lĩnh v c chuyên môn
- CC k ho ch.
- CC tài chính.
- CC xây d ng cơ b n.
- CC nhân s .
- CC kinh doanh.
- CC k thu t công ngh .
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn Th c s khoa h c Nông nghi p……………………..
9
Xu t phát t nh ng quy ñ nh c a pháp lu t, khi nghiên c u ñ tài này tơi
phân chia CC c a thành ph Hịa Bình (i) theo t ch c làm vi c g m có CC
trong các t ch c ð ng; CC trong các t ch c Chính quy n; CC trong các t
ch c chính tr - xã h i; (ii) theo các c p c a nhà nư c g m có c p thành ph
và c p xã - phư ng.
2.1.4. Vai trị và u c u đ i v i cơng ch c
2.1.4.1. Vai trị c a cơng ch c
ð i ngũ CC là m t trong s các nhân t có tính ch t quy t đ nh s thành
công hay th t b i c a m t h th ng qu n lý và hi u qu c a các ho t ñ ng kinh
t , xã h i, chính tr …c a m t đ a phương. ð n nay, CC có xu hư ng nâng cao và
tr thành m t b ph n quan tr ng trong cơ c u lao ñ ng xã h i, là m t ngh , v i
cơ c u ph c t p trong cơ c u s n xu t xã h i đư c chun mơn hóa, hi p tác hóa.
Do đó, địi h i ch t lư ng ñ i ngũ CC ngày càng cao, càng chuyên sâu ñáp ng
yêu c u s nghi p CNH-HðH.
Vai trò CC ngày càng tăng là do:
- S n xu t xã h i ngày càng phát tri n c v chi u r ng l n chi u sâu và có
s c nh tranh quy t li t trên th trư ng. ði u này làm tăng s lư ng các phương
án và quy t ñ nh l a ch n phương án t i ưu tr nên ph c t p hơn.
- Tác ñ ng c a các quy t ñ nh qu n lý ñ i v i ñ i s ng KTXH v a sâu s c
v a có hi u qu l n ho c ñ l i h u qu nghiêm tr ng, ñòi h i trách nhi m cao
c a m i CC c v ch t lư ng l n tính khoa h c c a các quy t ñ nh qu n lý.
- S tăng thêm kh i lư ng tri th c, s xu t hi n c a h th ng thông tin m i
g m c thông tin qu n lý ñã và ñang m r ng ñòi h i kh năng x lý, ch n l c đ
có quy t đ nh qu n lý đúng ñ n và hi u qu .
Vai trò CC ngày càng tăng, th c ch t là do địi h i
ngư i cán b kh
năng phát huy nhân t ch quan, có b n lĩnh, tri th c và năng ñ ng trên cơ s
n m v ng và v n d ng qui lu t khách quan cũng như các quan đi m, đư ng l i,
chính sách phát tri n KTXH c a cơng cu c đ i m i trên ph m vi c nư c cũng
như t ng ñ a phương.
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn Th c s khoa h c Nông nghi p…………………….. 10
2.1.4.2. u c u đ i v i cơng ch c.
Tùy lĩnh v c ho t ñ ng khác nhau,
các c p và các v trí khác nhau mà
m c ñ yêu c u ñ i v i CC cũng khác nhau. Tuy nhiên, dù ho t ñ ng trên lĩnh
v c nào,
khâu và c p nào, là CC ñ u ph i ñáp ng các yêu c u ch y u sau ñây:
- Yêu c u v ph m ch t chính tr . u c u này địi h i m i CC ph i có
quan đi m l p trư ng và b n lĩnh chính tr v ng vàng, kiên ñ nh. N m ñư c
ñư ng l i, ch trương, chính sách c a đ ng và nhà nư c
t ng giai đo n. Có kh
năng t hồn thi n, t đánh giá k t qu cơng vi c c a b n thân, đánh giá con
ngư i mà mình qu n lý theo tiêu chu n chính tr , bi t bi n nh n th c chính tr c a
mình thành nh n th c c a m i ngư i, t o đư c lịng tin và lơi cu n m i ngư i
tham gia. M c ñ khác nhau ñ i v i yêu c u này tùy thu c vào lĩnh v c ho t
ñ ng và c p b c ñ i v i t ng lo i CC.
c p cao, ph m vi nh hư ng l n càng
địi h i trình đ , ph m ch t cao hơn, b n lĩnh chính tr v ng vàng hơn.
- Yêu c u v pháp lý. CC ph i hi u và n m ñư c lu t pháp, nh t là nh ng
ngành có liên quan đ dùng cho chun mơn ngành ngh c a mình, sao cho trong
q trình làm vi c khơng vi ph m lu t pháp. Cũng tùy v trí mà CC ph i là ngư i
am hi u lu t pháp nh t ñ nh.
- Yêu c u v chuyên môn. Thông thư ng ngành nào cũng có tri th c khoa
h c - k thu t. Vì v y địi h i CC ph i là ngư i am hi u chuyên mơn, đ tri th c
qu n lý ngành ngh chun mơn đó. Trình đ cao và có s am hi u tư ng t n
chun mơn c a ngành mình s giúp cán b ho ch ñ nh chi n lư c phát tri n ngành
ñúng hư ng, t ch c th c hi n m c tiêu qu n lý ngành m t cách hi u qu nh t.
- Yêu c u v năng l c t ch c qu n lý. CC là ngư i v ch ra m c tiêu và đ t
m c tiêu thơng qua các c ng s và nh ng ngư i lao đ ng. T đó, địi h i CC ph i
là ngư i có b n lĩnh, có kh năng nh y c m, linh ho t, kh năng quan sát n m
ñư c các nhi m v t t ng th ñ n chi ti t ñ t ch c cho h th ng ho t ñ ng
ñ ng b , có hi u qu , là ngư i bi t cách t ch c lao ñ ng, bi t s d ng ñúng tài
năng t ng ngư i, ñánh giá ñúng con ngư i, bi t x lý t t các m i quan h
trong
và ngoài t ch c.
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn Th c s khoa h c Nông nghi p…………………….. 11
- Yêu c u v ph m ch t ñ o ñ c và tác phong làm vi c. Yêu c u nêu trên
có đ t k t qu mong mu n hay khơng cịn tùy thu c vào đ o ñ c, tác phong c a
ngư i CC. ð o ñ c là chu n m c v ph m ch t con ngư i, ñư c xã h i th a
nh n. Tiêu chu n ñ o ñ c địi h i CC ph i tn th theo các chu n m c nh t ñ nh
bi u l qua ý th c ñ i v i xã h i; qua thái đ cơng tác; qua hành vi ñ i v i l i ích
cá nhân và l i ích t p th đư c m i ngư i đ ng tình ng h và th a nh n là ñi u
ki n c ng c , phát huy vai trò c a h trong t p th . Tác phong th hi n thông qua
các phương pháp và ngh thu t ng x ñ th c hi n nhi m v . Tùy thu c vào
ph m ch t ñ o ñ c, tài năng cá nhân và môi trư ng c th , m i ngư i có tác
phong riêng. Tuy nhiên, mu n qu n lý và ñ ng viên ñư c ngư i khác thì tác
phong thích h p nh t là tác phong qu n chúng, có nghĩa là xu t phát t qu n
chúng, vì quy n l i c a qu n chúng, tranh th ñư c s
ng h c a qu n chúng.
Mu n có đư c tác phong này CC ph i bi t l ng nghe qu n chúng, thuy t ph c
qu n chúng và tin yêu qu n chúng. ð o ñ c tác phong là chu n m c quan tr ng
ñ i v i CC trong th c ti n, ñ ng th i cũng là tiêu chí đ đánh giá CC.
ð đáp ng các u c u trên, m t m t địi h i các t ch c có qui ho ch ñào
t o và b trí s d ng cán b phù h p v i năng l c c a h , m t khác các CC ph i
bi t bi n q trình đào t o thành t đào t o đ có nh ng tri th c và ñ o ñ c, tác
phong chu n m c phù h p v i cương v mà mình đ m nh n.
2.1.5. Khái ni m ñào t o và tác d ng c a ñào t o trong s d ng cơng ch c
2.1.5.1. Khái ni m đào t o
Th c t cho th y, m i xã h i, m i t ch c mu n t n t i và phát tri n ñ u
c n ñ n các ngu n l c khác nhau như ngu n l c tài chính, khoa h c cơng ngh ,
ngu n l c con ngư i ñ u c n ñư c huy ñ ng và s d ng có hi u qu n u như
mu n thúc ñ y xã h i hay t ch c đó phát tri n. Trong các ngu n l c trên, ngu n
l c con ngư i hay ngu n nhân l c đóng vai trị quy t đ nh trong vi c khai thác có
hi u qu các ngu n l c cịn l i. ð i v i CC, h khơng ch khai thác các ngu n
phi nhân l c mà cịn khai thác chính ngu n nhân l c cịn l i n m trong phân lo i
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn Th c s khoa h c Nông nghi p…………………….. 12
l c lư ng lao đ ng. Nhóm đ i tư ng CC này ln ph i đư c đào t o, ñào t o l i
nh m nâng cao kh năng c n thi t đ h hồn thành cơng vi c đang đ m nh n
m t cách t t nh t thích ng v i s phát tri n c a xã h i hay công vi c địi h i k
năng cao hơn trong tương lai.
Theo T đi n ti ng Vi t thơng d ng nhà xu t b n Giáo d c, 1998: ðào t o
là q trình tác đ ng lên m t con ngư i làm cho ngư i đó lĩnh h i và n m v ng
tri th c, k năng, k x o m t cách có h th ng nh m chu n b cho ngư i đó thích
nghi v i cu c s ng và kh năng nh n m t ph n s phân công nh t ñ nh c a mình
vào s phát tri n xã h i, duy trì và phát tri n văn minh c a loài ngư i.
Ho c: ðào t o là q trình ho t đ ng có m c đích, có t ch c, nh m hình
thành và phát tri n có h th ng các tri th c, k năng, k x o, thái đ …đ hồn
thi n nhân cách cho m i cá nhân, ñ t o ti n đ cho h có th vào đ i hành ngh
m t cách có năng su t và hi u qu .
T nh ng khái ni m trên có th hi u: ðào t o ngu n nhân l c là quá trình
trang b ki n th c v chuyên mơn, nghi p v cho ngư i lao đ ng, ñ sau khi ñư c
ñào t o h có th ñ m nh n ñư c m t công vi c nh t ñ nh, ñáp ng v i yêu c u
phát tri n c a t ch c nói riêng và c a xã h i nói chung.
2.1.5.2. Tác d ng c a ñào t o ñ i v i s d ng công ch c
Trong th c t hi n nay, m i t ch c ñ u r t quan tâm, chú ý ñ n v n ñ
ñào t o ki n th c cho ngu n nhân l c ñ s d ng h ngày càng t t hơn, s d ng
CC ñư c ñào t o mang l i các l i ích sau:
- Nâng cao năng su t lao ñ ng, ch t lư ng và hi u qu th c hi n công vi c.
Nâng cao tính n đ nh và năng đ ng, duy trì và nâng cao ch t lư ng ngu n nhân
l c qu n lý.
- T o ñi u ki n cho áp d ng các ti n b KHKT trong công tác qu n lý, t o
s g n bó gi a CC v i t ch c, nơi h cơng tác. T o s thích ng c a CC v i
công vi c hi n t i và tương lai. ðáp ng nhu c u và nguy n v ng c a CC.
- T o ñi u ki n cho CC có cách nhìn nh n, cách tư duy m i trong công
vi c và cương v mà h ñ m nh n. ðây là cơ s đ CC phát huy tính sáng t o c a
mình trong cơng vi c.
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn Th c s khoa h c Nông nghi p…………………….. 13
- Thơng qua đào t o s nâng cao ch t lư ng cho CC, c th :
+ Nâng cao trình đ h c v n, trình đ chun mơn, nghi p v qu n lý cho
CC, nh đó s góp ph n nâng cao hi u su t cơng tác. Khi đư c đào t o, CC s có
ki n th c t ng h p nên có đi u ki n ñ tr thành ngư i qu n lý gi i.
+ Nâng cao ý th c t ch c, k lu t và tính ch đ ng trong cơng vi c nên
đ m b o s ph i h p nh p nhàng, ăn kh p gi a các cơng vi c c a cá nhân và các
đơn v b ph n trong t ch c.
+ ðào t o và b trí h p lý ngu n nhân l c qu n lý s làm cho t ch c n
đ nh và phát tri n, khơng gây ra tình tr ng thi u h t CC, ho c CC khơng đ năng
l c hồn thành t t cơng vi c ñ m nh n.
2.1.5.3. Kinh t tri th c và s c n thi t ñào t o công ch c
- Khái ni m : T cu i nh ng năm 90 c a th k XX th gi i đã xu t hi n
lo i hình kinh t m i - kinh t tri th c, n u trư c đây lo i hình kinh t l y công
nghi p truy n th ng làm n n t ng s n xu t, l y ngu n tài nguyên thi u và ít i
làm ch d a ñ phát tri n s n xu t. Trong kinh t tri th c l y công ngh k thu t
cao làm l c lư ng s n xu t th nh t, l y trí l c làm ch d a ch y u, có như v y
m i gi cho kinh t phát tri n. Kinh t tri th c là n n kinh t mà trong nó nhân t
quan tr ng nh t là vi c chi m h u, phân ph i ngu n trí l c và v vi c sáng t o,
phân ph i và s d ng tri th c trong các ngành s n xu t có hàm lư ng KHKT cao.
Trong n n kinh t tri th c, tài nguyên trí l c và v n vơ hình là nhân t
quan tr ng nh t trong vi c phân ph i tài nguyên. ð ng th i, vi c phân ph i tài
ngun thiên nhiên thơng qua tri th c, trí l c ñư c ti n hành m t cách khoa h c,
h p lý, t ng h p, t p trung, không
l i ngu n tài nguyên thiên nhiên ñã c n ki t.
Kinh t tri th c ph i d c s c vào vi c thông qua ngu n tài ngun trí l c đ khai
thác ngu n tài nguyên thiên nhiên ñang b c n do kinh t công nghi p gây ra.
Các ngành s n xu t ch y u c a kinh t tri th c. Trong s n xu t, kinh t tri
th c l y các ngành s n xu t k thu t cao làm n n t ng, các ngành s n xu t k
thu t cao l i l y KHKT cao làm ch d a. Theo t ch c Liên hi p qu c các ngành
s n xu t ch y u c a kinh t tri th c bao g m công ngh thông tin, công ngh
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn Th c s khoa h c Nông nghi p…………………….. 14
sinh h c, công ngh năng lư ng m i và năng lư ng tái sinh, công ngh v t li u
m i, khoa h c k thu t qu n lý.... K thu t truy n th ng thêm m t ít k thu t cao
hồn tồn khơng ph i là k thu t cao, theo qui ñ nh khi thành ph n k thu t cao
ñư c nâng lên vư t quá 70% thì k thu t truy n th ng m i g i là k thu t cao.
Nghĩa là, trong xã h i kinh t tri th c v n t n t i kinh t nông nghi p, kinh t
công nghi p và không ph i t t c k thu t truy n th ng ñ u ph i c i t o thành k
thu t cao.
Kinh t tri th c là kinh t phát tri n trong xã h i tri th c hóa
m c đ cao,
nó có nh ng đ c đi m sau :
+ N n kinh t phát tri n b n v ng : Kinh t tri th c là kinh t thúc đ y đi u
hịa gi a con ngư i và thiên nhiên, là n n kinh t phát tri n b n v ng.
+ Tài s n vơ hình : Kinh t tri th c là kinh t l y đ u tư v n vơ hình làm
chính. Kinh t cơng nghi p truy n th ng địi h i s lư ng l n ti n c a, thi t b và
v n h u hình. Trái l i, kinh t tri th c l i phát tri n trên cơ s tri th c, trí l c và s
đ u tư v n vơ hình. ðương nhiên, kinh t tri th c cũng c n ñ u tư ti n c a, th m chí
đ i v i cơng ngh k thu t cao cịn c n đ u tư v n v i m t lư ng v n r t l n.
+ Tri th c hóa quy t sách kinh t : Kinh t tri th c là kinh t l y quy t sách
tri th c làm hư ng ñi. Quy t sách và qu n lý n n kinh t tri th c ph i đư c tri
th c hóa, ñi u ch nh vĩ mô trong kinh t tri th c cũng ph i có xu th tăng d n tri
th c hóa.
+ Quan ni m m i v th trư ng . Kinh t tri th c là n n kinh t ñư c sinh
ra và phát tri n trong ñi u ki n kinh t th trư ng, và nó l i có tác d ng tr l i
ñ i v i kinh t th trư ng, d n ñ n s thay ñ i th trư ng truy n th ng. Cùng v i
s phát tri n c a kinh t tri th c, kinh t th trư ng ngày càng phát tri n sâu s c
hơn. Trong tình hình m i c n áp d ng ñ i sách m i v kinh t ñ i ngo i và ph i
dùng nhân tài m i.
2.1.6. Các hình th c đào t o cơng ch c
Thơng thư ng có 2 hình th c đào t o c ñi n là ñào t o qua trư ng l p và
ñào t o qua th c ti n.
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn Th c s khoa h c Nông nghi p…………………….. 15