Phát triển đội ngũ giảng viên ngành An toàn thông tin ở các trường đại học khối Quốc phòng an ninh bối cảnh hiện nay

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
HỌC VIỆN QUẢN LÝ GIÁO DỤC
-----˜˜˜-----

HOÀNG SỸ TƯƠNG

PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIẢNG VIÊN NGÀNH AN
TOÀN THƠNG TIN
Ở CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHỐI QUỐC PHỊNG AN
NINH
TRONG BỐI CẢNH HIỆN NAY
Chuyên ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 9.14.01.14

LUẬN ÁN TIẾN SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC

Người hướng dẫn khoa học: GS.TS. NGUYỄN THỊ MỸ LỘC


HÀ NỘI - 2021


i

LỜI CAM ĐOAN
Tơi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu của riêng tơi. Các kết quả
được trình bày trong Luận án là trung thực, khách quan và chưa từng được ai
cơng bố trong bất kỳ cơng trình nào khác.
Tơi xin cam đoan các thơng tin trích dẫn trong Luận án này đều được chỉ rõ
nguồn gốc. Mọi sự giúp đỡ, hướng dẫn thực nghiệm khoa học của Luận án đã được
các tác giả và các cơ sở giáo dục khối Quốc phòng an ninh đồng ý cho phép.

Tác giả luận án

Hoàng Sỹ Tương


ii

LỜI CÁM ƠN
Xin chân thành cảm ơn GS.TS Nguyễn Thị Mỹ Lộc đã trực tiếp hướng
dẫn Tơi hồn thành Luận án này;
Xin chân thành cảm ơn quý thầy cô giảng dạy, Khoa Quản lý, cán bộ
Phòng Sau đại học của Học viện Quản lý giáo dục, Bộ giáo dục và Đào tạo;
Xin chân thành cảm ơn các thầy cô, cán bộ quản lý của các trường đại học
khối Quốc phòng An ninh đã hỗ trợ Tôi thực hiện Luận án này.
Tác giả luận án

Hoàng Sỹ Tương


iii

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

Chữ viết tắt
ATTT

Viết đầy đủ
An toàn thông tin

CAND

Công an nhân dân

CBQLGD

Cán bộ quản lý giáo dục

CBQLHV

Cán bộ quản lý học viên

ĐH

Đại học

ĐNGV

Đội ngũ giảng viên

GD&ĐT

Giáo dục và đào tạo

GDĐH

Giáo dục đại học

GV

Giảng viên

HV

Học viên

HVKTMM

Học Viện Kỹ thuật mật mã

HVKTQS

Học Viện Kỹ thuật Quân sự

HVANND

Học Viện An ninh Nhân dân

KT-XH

Kinh tế xã hội

KHGD

Khoa học giáo dục

NCKH

Nghiên cứu khoa học

NNL

Nguồn nhân lực

QPAN

Quốc phòng an ninh

QLGD

Quản lý giáo dục


iv

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN.........................................................................i
LỜI CÁM ƠN..............................................................................ii
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT..................................................iii
MỤC LỤC..................................................................................iv
PHỤ LỤC.....................................................................................x
DANH MỤC BẢNG..................................................................xi
DANH MỤC BIỂU ĐỒ.............................................................xii
DANH MỤC SƠ ĐỒ................................................................xiii
MỞ ĐẦU.....................................................................................1
1. Lý do chọn đề tài.............................................................................1
2. Mục đích nghiên cứu.......................................................................5
3. Khách thể nghiên cứu......................................................................5
4. Đối tượng nghiên cứu.....................................................................5
5. Câu hỏi nghiên cứu.........................................................................5

6. Giả thuyết khoa học........................................................................6
7. Nhiệm vụ nghiên cứu......................................................................6
8. Tiếp cận nghiên cứu và phương pháp nghiên cứu...........................7
9. Phạm vi nghiên cứu.........................................................................9
10. Luận điểm bảo vệ........................................................................10
11. Đóng góp mới của Luận án.........................................................10
12. Cấu trúc luận án..........................................................................11


v

Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ
GIẢNG VIÊN NGÀNH AN TỒN THƠNG TIN Ở CÁC TRƯỜNG
ĐẠI HỌC KHỐI QUỐC PHÒNG AN NINH TRONG BỐI CẢNH
HIỆN NAY...........................................................................................12
1.1. Tổng quan các nghiên cứu vấn đề..............................................12
1.1.1. Những cơng trình nghiên cứu về giảng viên và phát triển đội
ngũ giảng viên....................................................................12
1.1.2. Những cơng trình nghiên cứu về phát triển đội ngũ giảng
viên ở các trường đại học khối quốc phòng an ninh..........18
1.1.3. Nhận xét tổng quan..............................................................22
1.2. Lý luận về phát triển đội ngũ giảng viên ngành an tồn thơng tin.
..................................................................................................25
1.2.1. Các khái niệm......................................................................25
1.2.2. Đặc điểm của giảng viên ngành an tồn thơng tin ở các
trường đại học khối QPAN.................................................33
1.3. Bối cảnh hiện nay và các vấn đề đặt ra đối với đào tạo ngành an
tồn thơng tin............................................................................43
1.3.1. Bối cảnh hiện nay đối với đào tạo ngành an tồn thơng tin.43
1.3.2. Những vấn đề đặt ra với giảng viên ngành an tồn thơng tin.

............................................................................................47
1.4. Nội dung phát triển đội ngũ giảng viên ngành an tồn thơng tin ở
các trường đại học khối quốc phòng an ninh theo lý thuyết phát
triển nguồn nhân lực.................................................................48
1.4.1. Quy hoạch đội ngũ giảng viên.............................................48
1.4.2. Tuyển dụng, sử dụng đội ngũ giảng viên.............................49
1.4.3. Hòa nhập giảng viên vào môi trường làm việc mới.............50
1.4.4. Đánh giá, sử dụng đội ngũ giảng viên.................................51


vi

1.4.5. Đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giảng viên................................52
1.4.6. Đãi ngộ, tôn vinh đội ngũ giảng viên...................................53
1.4.7. Tạo lập môi trường phát triển đội ngũ giảng viên...............54
1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển đội ngũ giảng viên ngành
an tồn thơng tin trong bối cảnh hiện nay................................55
1.5.1. Các yếu tố chủ quan.............................................................55
1.5.2. Các Yếu tố khách quan........................................................56
Tiểu kết chương 1......................................................................59
Chương 2 THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIẢNG
VIÊN NGÀNH AN TỒN THƠNG TIN Ở CÁC TRƯỜNG ĐẠI
HỌC KHỐI QUỐC PHÒNG AN NINH TRONG BỐI CẢNH HIỆN
NAY......................................................................................................61
2.1. Khái quát về các trường đại học khối quốc phòng an ninh được
giao đào tạo trọng điểm an tồn thơng tin................................61
2.1.1. Học viện Kỹ thuật Mật mã...................................................61
2.1.2. Học viện Kỹ thuật Quân sự..................................................63
2.1.3. Học viện an ninh nhân dân...................................................64
2.2. Giới thiệu tổ chức khảo sát thực trạng.......................................67

2.2.1. Mục đích khảo sát................................................................67
2.2.2. Nội dung khảo sát................................................................67
2.2.3. Phương pháp, cơng cụ, hình thức khảo sát..........................67
2.2.4. Phạm vi và đối tượng khảo sát.............................................67
2.2.5. Xử lý số liệu.........................................................................69
2.3. Thực trạng đội ngũ giảng viên ngành an toàn thơng tin ở các
trường đại học khối quốc phịng an ninh..................................72


vii

2.3.1. Thực trạng số lượng đội ngũ giảng viên ngành ngành an tồn
thơng tin..............................................................................72
2.3.2. Thực trạng cơ cấu đội ngũ giảng viên ngành an tồn thơng
tin........................................................................................74
2.3.3. Thực trạng phẩm chất của đội ngũ giảng viên ngành an tồn
thơng tin..............................................................................74
2.3.4. Thực trạng năng lực chuyên môn của đội ngũ giảng viên
ngành an tồn thơng tin......................................................77
2.3.5. Thực trạng về năng lực sư phạm của đội ngũ giảng viên
ngành an tồn thơng tin......................................................80
2.3.6. Thực trạng về năng lực phát triển và thực hiện chương trình
đào tạo của đội ngũ giảng viên ngành an tồn thơng tin....83
2.3.7. Thực trạng về năng lực phát triển nghề nghiệp của đội ngũ
giảng viên ngành an tồn thơng tin....................................85
2.4. Thực trạng phát triển đội ngũ giảng viên ngành an tồn thơng tin
..................................................................................................87
2.4.1. Thực trạng quy hoạch phát triển đội ngũ giảng viên ngành an
tồn thơng tin......................................................................88
2.4.2. Thực trạng tuyển dụng đội ngũ giảng viên ngành an tồn

thơng tin..............................................................................92
2.4.3. Thực trạng sử dụng đội ngũ giảng viên ngành an tồn thơng
tin........................................................................................93
2.4.4. Thực trạng tổ chức đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giảng viên
ngành an tồn thơng tin......................................................95
2.4.5. Thực trạng thực hiện chế độ chính sách, kiến tạo mơi trường
làm việc cho đội ngũ giảng viên ngành an tồn thơng tin..97
2.4.6. Thực trạng kiểm tra, đánh giá việc phát triển đội ngũ giảng
viên ngành an tồn thơng tin..............................................99
2.5. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển đội đội ngũ


viii

giảng viên ngành an tồn thơng tin.........................................104
2.5.1. Ảnh hưởng của yếu tố chủ quan........................................104
2.5.2. Ảnh hưởng của các yếu tố khách quan..............................108
2.6. Đánh giá chung về thực trạng đội ngũ giảng viên ngành an tồn
thơng tin ở các trường đại học khối Quốc phòng an ninh.......111
2.6.1. Ưu điểm..............................................................................111
2.6.2. Hạn chế..............................................................................113
2.6.3. Nguyên nhân......................................................................114
Tiểu kết chương 2.....................................................................115
Chương 3 GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIẢNG VIÊN
NGÀNH AN TỒN THƠNG TIN Ở CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC
KHỐI QUỐC PHÒNG AN NINH TRONG BỐI CẢNH HIỆN NAY
............................................................................................................117
3.1. Các nguyên tắc đề xuất giải pháp phát triển ĐNGV ngành ATTT
trong bối cảnh hiện nay...........................................................117
3.1.1. Đảm bảo tính pháp lý.........................................................117

3.1.2. Đảm bảo tính hệ thống.......................................................117
3.1.3. Đảm bảo tính hiệu quả.......................................................118
3.2. Tổ chức phát triển đội ngũ giảng viên ngành an tồn thơng tin ở
các trường đại học khối quốc phòng an ninh..........................118
3.2.1. Tổ chức nâng cao nhận thức của lãnh đạo giảng viên về phát
triển đội ngũ giảng viên ngành an tồn thơng tin trong bối
cảnh hiện nay....................................................................118
3.2.2. Xây dựng khung năng lực nghề nghiệp giảng viên ngành an
tồn thơng tin....................................................................123
3.2.3. Quy hoạch đội ngũ giảng viên ngành an tồn thơng tin ở các
trường đại học khối Quốc phòng an ninh.........................131


ix

3.2.4. Tuyển dụng, sử dụng đội ngũ giảng viên ngành an tồn
thơng tin ở các trường đại học khối Quốc phòng an ninh 141
3.2.5. Đánh giá, xếp loại đội ngũ giảng viên ngành an tồn thơng
tin theo khung năng lực nghề nghiệp...............................145
3.2.6. Tổ chức đào tạo bồi dưỡng đội ngũ giảng viên ngành an tồn
thơng tin theo khung năng lực nghề nghiệp.....................149
3.2.7. Chỉ đạo ban hành chính sách đãi ngộ, kiến tạo môi trường
làm việc tạo động lực phát triển đội ngũ giảng viên ngành
an tồn thơng tin ở các trường đại học khối Quốc phòng an
ninh...................................................................................161
3.3. Khảo nghiệm về mức độ cấp thiết và mức độ khả thi của các giải
pháp........................................................................................167
3.3.1. Kết quả khảo nghiệm về mức độ cấp thiết.........................167
3.3.2. Kết quả khảo nghiệm tính khả thi......................................168
3.4. Mối quan hệ giữa các giải pháp...............................................171

3.5. Thử nghiệm một giải pháp do luận án đề xuất.........................172
3.5.1. Mục đích thử nghiệm.........................................................172
3.5.2. Lựa chọn giải pháp thử nghiệm.........................................172
3.5.3. Giả thuyết thử nghiệm.......................................................172
3.5.4. Nội dung và tiêu chí đánh giá thử nghiệm.........................173
3.5.5. Cách thức tiến hành thử nghiệm........................................174
3.5.6. Kết quả thử nghiệm............................................................175
Tiểu kết chương 3....................................................................181
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ..........................................182
1. Kết luận.......................................................................................182
2. Khuyến nghị................................................................................183


x

TÀI LIỆU THAM KHẢO........................................................183
DANH MỤC CƠNG TRÌNH NGHIÊN CỨU CỦA TÁC GIẢ
............................................................................................................193
PHỤ LỤC


xi

DANH MỤC BẢNG

Bảng 2.1. Đặc điểm khách thể điều tra bằng phiếu hỏi.............68
Bảng 2.2. Thang đo và cách cho điểm......................................71
Bảng 2.3. Thống kê trình độ chun mơn và nghiệp vụ sư phạm
của giảng viên ngành ATTT.................................................................72
Bảng 2.4. Thống kê ĐNGV an tồn thơng tin theo trình độ cơng

nghệ thơng tin và trình độ ngoại ngữ...................................................72
Bảng 2.5. Đánh giá thực trạng phẩm chất của ĐNGV ngành
ATTT....................................................................................................75
Bảng 2.6. Thực trạng năng lực chuyên môn của ĐNGV ngành
ATTT....................................................................................................78
Bảng 2.7. Đánh giá năng lực sư phạm của ĐNGV ngành ATTT
..............................................................................................................80
Bảng 2.8. Đánh giá thực trạng năng lực phát triển và thực hiện
chương trình đào tạo của ĐNGV ngành ATTT....................................85
Bảng 2.9. Thực trạng năng lực phát triển nghề nghiệp của
ĐNGV ngành ATTT.............................................................................87
Bảng 2.10. Quy hoạch đội ngũ giảng viên.................................90
Bảng 2.11. Tuyển dụng, sử dụng đội ngũ giảng viên.................92
Bảng 2.12. Đánh giá đội ngũ giảng viên....................................94
Bảng 2.13. Đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giảng viên...................96
Bảng 2.14. Đãi ngộ, tôn vinh, tạo lập môi trường phát triển đội
ngũ giảng viên......................................................................................98
Bảng 2.15. Thực trạng kiểm tra kết quả thực hiện quy hoạch
phát triển ĐNGV ngành ATTT.............................................................99
Bảng 2.16. Mức độ đánh giá đội ngũ giảng viên.....................102


xii

Bảng 2.17. Các yếu tố chủ quan tác động đến việc phát triển đội
ngũ giảng viên....................................................................................105
Bảng 2.18. Bảng lương dự kiến cho Quân đội, Công an từ
01/07/2020..........................................................................................106
Bảng 2.19. Các yếu tố khách quan ảnh hưởng đến sự phát triển
đội ngũ giảng viên..............................................................................108

Bảng 3.1. Khung năng lực nghề nghiệp giảng viên ngành ATTT
............................................................................................................124
Bảng 3.2. Đánh giá tính cần thiết của các giải pháp đề xuất phát
triển ĐNGV ngành ATTT...................................................................167
Bảng 3.3. Khảo nghiệm về tính khả thi của các giải pháp phát
triển đội ngũ giảng viên......................................................................170
Bảng 3.4. Kết quả khảo sát đánh giá năng lực thực hiện nhiệm
vụ của giảng viên trước khi bồi dưỡng..............................................176
Bảng 3.5. Kết quả khảo sát năng lực giảng dạy của giảng viên
sau khi tham gia khóa đào tạo - bồi dưỡng........................................178

DANH MỤC BIỂU ĐỒ

Biểu đồ 2.1. Năng lực sư phạm của ĐNGV ngành ATTT.........81
Biểu đồ 2.2. Thực trạng phát triển đội ĐNGV ngành ATTT.....88
....................................................................................................89
Biểu đồ 2.3. Quy hoạch phát triển đội ngũ giảng viên (%).......89
Biểu đồ 2.4. Sử dụng đội ngũ giảng viên...................................94
Biểu đồ 3.1. Mối quan hệ giữa tính cần thiết và tính khả thi của
các giải pháp.......................................................................................171
Biểu đồ 2.1. Năng lực sư phạm của ĐNGV ngành ATTT.........81


xiii

Biểu đồ 2.2. Thực trạng phát triển đội ĐNGV ngành ATTT.....88
....................................................................................................89
Biểu đồ 2.3. Quy hoạch phát triển đội ngũ giảng viên (%).......89
Biểu đồ 2.4. Sử dụng đội ngũ giảng viên...................................94
Biểu đồ 3.1. Mối quan hệ giữa tính cần thiết và tính khả thi của

các giải pháp.......................................................................................171
DANH MỤC SƠ ĐỒ

Sơ đồ 2.1. Cơ cấu tổ chức Học viện Kỹ thuật mật mã...............62
Sơ đồ 2.2. Cơ cấu tổ chức Học viện Kỹ thuật Quân sự.............64
Sơ đồ 2.3. Cơ cấu tổ chức Học viện An ninh nhân dân.............66


`

1

MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Hiện nay, trước yêu cầu mới của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc và
những tác động của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0, các trường đại học khối
QPAN đã tích cực tìm hiểu, tiếp cận các phương pháp giáo dục, đào tạo tiên tiến,
khơng ngừng đổi mới quy trình, chương trình, nội dung, phương pháp đào tạo;
tích cực nghiên cứu, biên soạn tài liệu, giáo trình, bổ sung những vấn đề mới của
khoa học quân sự hiện đại và thực tiễn công tác tại các đơn vị vào giảng dạy.
Quy mô và loại hình đào tạo trong các nhà trường khối QPAN được mở rộng, hệ
thống các nhà trường khối QPAN được kiện toàn cả về chức năng, nhiệm vụ, đội
ngũ giảng viên, năng lực đào tạo của các nhà trường ngày càng được nâng lên,
góp phần nâng cao chất lượng nguồn cán bộ cho lĩnh vực QPAN. Việc tập trung
đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên, cán bộ quản lý
trong các trường đại học khối QPAN ngang tầm nhiệm vụ phải được xem là
nhiệm vụ then chốt. Tuy nhiên, đội ngũ giảng viên của các trường đại học khối
QPAN hiện nay chất lượng chưa đồng đều; số lượng giảng viên trưởng thành từ
trong chiến đấu ngày càng ít; trình độ ngoại ngữ, tin học của một số cán bộ,
giảng viên cịn có những hạn chế nhất định.

Là một lĩnh vực đặc thù, QPAN chịu sự chi phối của nhiều yếu tố, trong
đó có lĩnh vực khoa học, kỹ thuật, công nghệ. Trước đây, một phát minh khoa
học để được ứng dụng vào hoạt động quân sự, QPAN, nếu nhanh cũng phải 50 60 năm sau đó. Nhưng ngày nay, với sự ra đời của CMCN 4.0 sự phát triển của
trình độ ứng dụng, một phát minh chỉ sau một vài năm, thậm chí là vài tháng, vài
tuần đã được ứng dụng vào thực tiễn hoạt động QPAN, qua đó tạo ra sự phát
triển vượt bậc trên lĩnh vực này, hơn cả sự phát triển của lĩnh vực KTXH. Cuộc
CMCN 4.0 cũng đặt ra các thách thức an ninh phi truyền thống, như an ninh
không gian: Hầu hết các ứng dụng quan trọng và nổi bật của CMCN 4.0 đã được
sử dụng trong các cuộc chạy đua vũ trụ và không gian. Trái đất nơi con người
sinh sống đang bị giám sát bởi vô số các thiết bị cơng nghệ kỹ thuật số chính xác


`

2

đến từng centimet trên mặt đất, dưới mặt đất và trên không trung. Cuộc CMCN
4.0 thúc đẩy nâng cao chất lượng nhân tố con người trong lĩnh vực QPAN, sẵn
sàng ứng phó và ứng phó thắng lợi với các vấn đề về QPAN quốc gia. Cũng như
các cuộc CMCN trước đó, các nước trên thế giới, nhất là các nước tư bản chủ
nghĩa với ưu thế vượt trội về cơ sở hạ tầng, về nền tảng khoa học công nghệ, sẽ
chủ động nghiên cứu, ứng dụng những thành tựu khoa học và cơng nghệ từ cuộc
CMCN 4.0, tích cực tạo ra sức mạnh răn đe lớn… Cùng với đó, các phần tử
khủng bố, lực lượng chống phá trong và ngoài nước cũng nhân cơ hội cuộc cách
mạng này mà nhanh chóng tiếp cận và sử dụng những thành tựu, phát minh mới,
gây ra những thách thức tiềm ẩn mới, lớn cho cách mạng nước ta… buộc nước ta
phải đẩy mạnh nghiên cứu, thực nghiệm, ứng dụng các thành tựu khoa học công
nghệ mới, phát triển, nâng cấp chất lượng các yếu tố tạo thành sức mạnh QPAN
của quốc gia, trước tiên là nhân tố con người. Yêu cầu nâng cao chất lượng nhân
tố con người từ việc ứng phó với cuộc chiến tranh có sử dụng cơng nghệ cao,

đến lượt nó lại đặt ra cho các nhà trường khối QPAN những yêu cầu mới về giáo
dục và đào tạo, đồng thời cũng là cơ hội hiện hữu cho việc thúc đẩy quá trình
nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng
cao đáp ứng yêu cầu xây dựng lực lượng vũ trang hiện đại trong giai đoạn cách
mạng mới.
Về vấn đề an tồn thơng tin: Sự xâm nhập các cơ sở dữ liệu để đánh cắp,
làm thay đổi hoặc phá hoại các thông tin quan trọng trong hầu hết các lĩnh vực là
mối nguy thường trực của tất cả các tổ chức ở mọi cấp độ. Vấn đề bảo mật, đảm
bảo an ninh mạng mang tính tồn cầu là thách thức lớn hiện nay. Vì vậy, đào tạo
ngành an tồn thơng tin để đảm bảo an ninh thông tin cho các hoạt động của lĩnh
vực QPAN được đặt lên vai các Học viện, nhà trường khối QPAN. Chất lượng
nhân tố con người làm công tác đảm bảo ATTT trong lực lượng vũ trang phải
được nâng cao, nhằm giúp cho việc ứng phó với các vấn đề về liên quan đến
QPAN quốc gia trở nên nhanh chóng, linh hoạt, dễ dàng hơn, mục tiêu giữ vững
an ninh chính trị, trật tự an tồn xã hội, bảo vệ thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ


`

3

đất nước… được bảo đảm, tạo điều kiện cho KTXH đất nước phát triển bền
vững.
Trong lĩnh giáo dục đại học, tác động của cách mạng công nghiệp 4.0
cũng tạo ra sự thay đổi. Trường đại học học khơng cịn được coi là những thực
thể khép kín. Một số nhà trường đã hợp tác với nhau, hình thành mạng lưới hoặc
trở thành đối tác với các trường khác. Một số trường đã bắt đầu hợp tác rộng rãi
hơn với các tổ chức khác trong xã hội, chẳng hạn tổ chức khoa học, các trường
đại học khác, tổ chức dịch vụ xã hôi, công ty công nghệ và doanh nghiệp nơi
giảng viên và sinh viên có thể làm quen với các kỹ năng và năng lực mới mà các

nhà tuyển dụng và xã hội đang cần. Các trường đại học mong muốn thực hiện
chương trình đào tạo có thương hiệu thơng qua sự hợp tác và mở rộng các mục
tiêu của giáo dục đại học để giáo dục đại học trở thành “Giáo dục vì cộng đồng”.
Một chương trình đào tạo như vậy sẽ phải nhận biết sự khác biệt của từng sinh
viên và phải thừa nhận sinh viên có những kiến thức và kỷ năng riêng biệt, cũng
như thái độ và giá trị sống khác nhau, do đó, dẫn đến lộ trình học tập phải khác
nhau. Do đó, chương trình đào tạo phải động. Phải áp dụng các lộ trình học tập
phi tuyến tính thay vì mong muốn tất cả sinh viên đi theo cùng một lộ trình học
tập đã được chuẩn hố. Chương trình đào tạo phải linh hoạt hơn và được cá nhân
hoá để đảm bảo rằng tài năng riêng biệt của mỗi sinh viên, phải được phát triển
nhằm giúp người học có thể phát huy hết tiềm năng của mình. Vì vậy trong bối
cảnh CMCN 4.0 yêu cầu về kiến thức và kỹ năng sự phạm của người giảng viên
phải thay đổi theo hướng “lấy người học làm trung tâm” làm phương trâm giảng
dạy nhất là trong đào tạo ngành ATTT. Để nâng cao chất lượng đào tạo ngành
ATTT tại các trường đại học khối QPAN, người giảng viên cần phải có các khả
năng cốt lõi sau:
Khả năng thích ứng: khả năng cung cấp việc giảng dạy phù hợp với nhu
cầu của mỗi người học thông qua việc đưa ra đánh giá ban đầu và các khuyến
nghị (phản hồi cho người học hoặc giảng viên) trong suốt quá trình học tập chứ
khơng chỉ khi kết thúc q trình học tập (đánh giá tổng kết).


`

4

Tính linh hoạt: Linh hoạt trong tổ chức giảng dạy, sử dụng các công cụ
giảng dạy, phương tiện giao tiếp với môi trường học tập, cũng như ở cập độ lộ
trình học tập nhằm đáp ứng tốt nhất cho quá trình cá nhân hóa việc học. ví dụ:
phải chuyển đổi phương pháp sư phạm như áp dụng các phương pháp giảng dạy

tích cực, học tập dựa trên dự án, lớp học đảo ngược, học tập qua trò chơi, học tập
kết hợp… vào đào tạo ngành ATTT
Hiệu quả: Tối ưu hóa việc sử dụng các nguồn tài nguyên (con người, tài
chính, kỹ thuật), ví dụ có nhiều người học đạt được kết quả học tập cao trong khi
chi phí đào tạo giảm xuống.
Vì vậy để có thể đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao về ATTT cho
KTXH nói chung và lĩnh vực QPAN nói riêng, vai trị của đội ngũ giảng viên
ngành an tồn thơng tin ở các trường đại học khối QPAN là cực kỳ quan trọng
tuy nhiên thực tế cho thấy đội ngũ giảng viên ngành an toàn thông tin ở các
trường đại học khối QPAN hiện nay còn những tồn tại, hạn chế: Số lượng giảng
viên ngành ATTT ở các trường đại học khối QPAN hiện nay cịn thiếu rất nhiều;
mất cân đối về độ tuổi, trình độ, chất lượng còn thấp so với mặt bằng chung của
khu vực và thế giới; hầu hết số giảng viên ATTT ở các trường đại học khối
QPAN chưa qua thực tiễn công tác ATTT tại các đơn vị trong và ngồi lĩnh vực
QPAN vì vậy kiến thức và kỹ năng hoạt động thực tiễn nghề nghiệp còn nhiều
hạn chế. Nguồn giảng viên ngành ATTT ở các trường đại học khối QPAN chủ
yếu tuyển dụng từ nguồn sinh viên ngành ATTT tại các Học viện, nhà trường có
đào tạo ngành ATTT; Những tồn tại này ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng đào
nguồn nhân lực chất lượng cao về ATTT cho KTXH và QPAN có đủ khả năng
đối phó với các nguy cơ và rủi ro mất ATTT, nguy cơ chiến tranh mạng - một
động lực bền vững cho sự phát triển KTXH và QPAN tại Việt Nam. Tình hình
trên đặt ra những yêu cầu, nhiệm vụ nặng nề cho công tác xây dựng, cũng cố,
phát triển ĐNGV ngành an toàn thông tin ở các trường đại học khối QPAN.
Với ý nghĩa nêu trên, vấn đề phát triển đội ngũ giảng viên ngành an tồn
thơng tin ở các trường đại học khối QPAN được đặt ra như một đòi hỏi tất yếu


`

5

đối với các cấp quản lý; đặc biệt là với các chủ thể quản lý của các trường đại
học khối QPAN được giao đào tạo trọng điểm về an toàn thơng tin. Tuy nhiên,
lựa chọn mơ hình, lý thuyết phát triển đội ngũ giảng viên nào là phù hợp với xu
thế đổi mới quản lý giáo dục hiện nay và phù hợp với thực tiễn phát triển đội ngũ
giảng viên ngành ATTT ở các trường đại học khối QPAN được giao đào tạo
trọng điểm về ATTT trong bối cảnh hiện nay là câu hỏi đầu tiên cần phải trả lời.
Vì vậy nghiên cứu sinh lựa chọn đề tài “Phát triển đội ngũ giảng viên ngành
an tồn thơng tin ở các trường đại học khối quốc phòng trong bối cảnh hiện
nay” làm đề tài nghiên cứu cho Luận án tiến sĩ chuyên ngành Quản lý giáo dục.
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu những vấn đề lý luận về nguồn nhân lực, quản lý và
phát triển nguồn nhân lực trong lĩnh vực giáo dục đại học, cũng như thực trạng
phát triển đội ngũ giảng viên ATTT ở các trường đại học khối quốc phịng hiện
nay, từ đó đề xuất được các giải pháp phát triển đội ngũ giảng viên ngành ATTT
ở các trường đại học khối quốc phòng nhằm góp phần vào việc đào tạo nguồn
nhân lực chất lượng cao về ATTT cho QPAN và KTXH trong bối cảnh hiện nay.
3. Khách thể nghiên cứu
Đội ngũ giảng viên ngành ATTT ở các trường đại học khối QPAN.
4. Đối tượng nghiên cứu
Phát triển đội ngũ giảng viên ngành ATTT ở các trường đại học khối
QPAN theo lý thuyết phát triển nguồn nhân lực.
5. Câu hỏi nghiên cứu
- Đội ngũ giảng viên ngành ATTT ở các trường đại học khối QPAN trong
bối cảnh mới đang đặt ra cho các nhà quản lý những vấn đề gì?
- Có thể nghiên cứu đặc điểm của giảng viên ngành ATTT và những yêu
cầu của bối cảnh mới xác lập khung năng lực của đội ngũ giảng viên ngành
ATTT, vận dụng lý thuyết phát triển nguồn nhân lực để xuất các biện pháp phát
triển đội ngũ giảng viên ngành ATTT nhằm giải quyết vấn đề đảm bảo ATTT cho
lĩnh vực QPAN và KTXH trong bối cảnh các thách thức về an ninh phi truyền

`

6

thống gây ra bởi sự phát triển công nghệ và tồn cầu hóa trong bối cảnh hiện
nay?
6. Giả thuyết khoa học
Trong một cơ sở giáo dục đại học giảng viên ln đóng vai trị quyết định
tới chất lượng đào tạo. Tại các trường đại học khối QPAN nói chung và các
trường đại học khối QPAN có đào tạo ngành ATTT nói riêng cũng khơng phải
ngoại lệ. Trong bối cảnh CNCM 4.0, và tồn cầu hố hiện nay vấn đề đảm bảo
an tồn thơng tin cho hoạt động lãnh đạo chỉ huy của lãnh đạo Đảng, nhà nước
và LLVT cũng như lĩnh vực KTXH đang đặt ra cho các trường đại học khối
QPAN cũng như đội ngũ giảng viên những thách thức to lớn về việc phát triển
chương trình đào tạo, năng lực chuyên môn, năng lực sư phạm, khả năng hội
nhập quốc tế của giảng viên. Nếu nghiên cứu được các đặc trưng cơ bản về năng
lực nghề nghiệp của giảng viên ngành ATTT trong bối cảnh mới, để xác lập
khung năng lực của đội ngũ này làm cơ sở đề xuất các biện pháp phát triển đội
ngũ giảng viên ngành ATTT thì có thể góp phần nâng cao chất lượng đào tạo
ngành ATTT ở các trường đại học khối QPAN trong bối cảnh hiện nay.
7. Nhiệm vụ nghiên cứu
Hệ thống hóa cơ sở lý luận về phát triển đội ngũ giảng viên Đại học, chỉ ra
các thành tố cơ bản, phân tích các tính chất đặc thù ảnh hưởng đến việc phát
triển đội ngũ giảng viên ngành ATTT ở các trường đại học khối QPAN trong bối
cảnh hiện nay.
Khảo sát, đánh giá thực trạng giảng viên và việc phát triển đội ngũ giảng
viên ngành ATTT ở các trường đại học khối QPAN, các yếu tố ảnh hưởng đến
phát triển ĐNGV ngành ATTT ở các trường đại học khối QPAN trong bối cảnh

hiện nay.
Đề xuất các giải pháp phát triển đội ngũ giảng viên ngành ATTT ở các
trường đại học khối QPAN trong bối cảnh hiện nay, đáp ứng nhu cầu phát triển
nguồn nhân lực chất lượng cao về ATTT cho lĩnh vực QPAN và KTXH.


`

7

Tổ chức khảo nghiệm, thử nghiệm một giải pháp phát triển đội ngũ giảng
viên ngành ATTT ở các trường đại học khối QPAN trong bối cảnh hiện nay
nhằm khẳng định tính hiệu quả của các giải pháp.
8. Tiếp cận nghiên cứu và phương pháp nghiên cứu
8.1. Tiếp cận nghiên cứu
Để thực hiện được mục tiêu của đề tài, luận án sử dụng các phương pháp
tiếp cận sau:
8.1.1. Tiếp cận duy vật biện chứng
Đặt đối tượng nghiên cứu trong mối liên hệ với nhau, ảnh hưởng và ràng
buộc lẫn nhau. Đối tượng ở trạng thái vận động, biến đổi, nằm trong khuynh
hướng là phát triển, đây là quá trình thay đổi về chất của các sự vật hiện tượng.
Tiếp cận duy vật biện chứng giúp luận án vận dụng, thể hiện tư duy mềm dẻo,
linh hoạt, xem xét sự vật hiện tượng trong mối quan hệ tác động qua lại, chuyển
hóa lẫn nhau. Sự phản ảnh hiện thực, đúng thực trạng trở thành công cụ hữu hiệu
giúp luận án lựa chọn đề xuất các giải pháp hiệu quả trong việc Phát triển ĐNGV
ngành ATTT ở các trường đại học khối QPAN trong bối cảnh hiện nay.
8.1.2. Tiếp cận hệ thống
Việc phát triển đội ngũ giảng viên ngành ATTT ở các trường đại học khối
QPAN hiện nay hiệu quả hay không liên quan đến nhiều yếu tố khác nhau như
lịch sử phát triển của đơn vị đào tạo, kinh nghiệm quản lý, cơ sở vật chất,

ĐNGV, quy mô, ngành đào tạo… cùng với sự tham gia của nhiều nhân tố từ Bộ
chủ quản xuống đến các đơn vị trong cơ sở đào tạo. Tiếp cận hệ thống giúp Luận
án có những nhận định khái quát sâu rộng, đầy đủ và sát thực tế hơn trong việc
lựa chọn được những chỉ tiêu trong quá trình xây dựng các chuẩn để đánh giá.
8.1.3. Tiếp cận chuẩn hóa
Trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay phát triển đội ngũ giảng viên
dựa vào chuẩn là một trong những xu hướng tất yếu. Việc chuẩn hóa, chun
nghiệp hóa đội ngũ giảng viên là địi hỏi tất yếu trong phát triển đội ngũ giảng
viên. Luận án sử dụng khung năng lực nghề nghiệp đội ngũ giảng viên ngành


`

8

ATTT ở các trường đại học khối QPAN để xác định mức độ đáp ứng các yêu cầu
cơ bản về năng lực của giảng viên ngành ATTT trong phạm vi nghiên cứu, xác
định các giải pháp phát triển đội ngũ giảng viên ngành ATTT ở các trường đại
học khối QPAN.
8.1.4. Tiếp cận năng lực
Tiếp cận năng lực trong nghiên cứu đề tài luận án để xác định những năng
lực cần có khi thực hành nghề nghiệp của giảng viên ngành ATTT ở các trường
đại học khối QPAN, xác định các tiêu chuẩn năng lực đối với giảng viên ATTT
giúp họ có thể thực hiện tốt nhiệm vụ theo yêu cầu. Từ đó chuyển hóa các tiêu
chuẩn năng lực của họ vào hoạt động phát triển đội ngũ như: quy hoạch; đào tạo,
bồi dưỡng; sử dụng, đánh giá giảng viên dựa trên khung năng lực nghề nghiệp
của giảng viên; tạo động lực cho đội ngũ giảng viên phát triển.
8.1.5. Tiếp cận theo lý thuyết phát triển nguồn nhân lực
Phát triển đội ngũ giảng viên ngành ATTT là một bộ phận của phát triển
nguồn nhân lực giáo dục đại học. Phát triển đội ngũ giảng viên ngành ATTT bao

gồm các công việc: qui hoạch phát triển, tuyển dụng, sử dụng và kiểm tra đánh
giá, kiến tạo môi trường làm việc. Tiếp cận theo lý thuyết phát triển nguồn nhân
lực là kế thừa các thành tựu của khoa học quản lý nguồn nhân lực, tối ưu hóa
năng suất đội ngũ.
8.2. Phương pháp nghiên cứu cụ thể
8.2.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
Đề tài sử dụng kết hợp các phương pháp sau đây:
- Phân tích, tổng hợp, khái qt hóa các tài liệu về phát triển nguồn nhân
lực giáo dục đại học của các tác giả trong và ngồi nước.
- Phân tích, tổng hợp các nghị quyết, chỉ thị về đổi mới căn bản, toàn diện
GD&ĐT của Đảng, nhà nước.
- Nghiên cứu các văn bản tổng kết về xây dựng, phát triển nguồn nhân
lực giáo dục đại học, phát triển đội ngũ giảng viên của một số cơ sở giáo dục
đại học nói chung và các cơ sở giáo dục đại học khối QPAN nói riêng từ đó rút
ra những kết luận liên quan đến phát triển đội ngũ giảng viên ở các trường đại
học khối QPAN.


`

9

- Nghiên cứu các văn bản về xây dựng, phát triển nguồn nhân lực an tồn
thơng tin, từ đó rút ra những kết luận liên quan đến phát triển đội ngũ giảng viên
ở các trường đại học khối QPAN.
Qua đó giúp tác giả khái quát, đánh giá và luận giải quan điểm, tư tưởng
liên quan đến đề tài luận án.
8.2.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
Phương pháp quan sát: Quan sát thực trạng phát triển đội ngũ giảng viên
ngành ATTT ở các trường đại học khối QPAN được giao đào tạo trọng điểm về

ATTT là khách thể nghiên cứu.
Phương pháp Điều tra: Điều tra khảo sát, đánh giá thực trạng phát triển
đội ngũ giảng viên ngành ATTT ở các trường đại học khối QPAN được giao đào
tạo trọng điểm về ATTT.
Phương pháp chuyên gia: Dùng công cụ khảo sát, phỏng vấn, hội thảo để
lấy ý kiến về các giải pháp phát triển đội ngũ giảng viên ngành ATTT ở các
trường đại học khối QPAN theo lý thuyết phát triển nguồn nhân lực.
Phương pháp tổng kết kinh nghiệm: Nghiên cứu các báo cáo tổng kết kinh
nghiệm, đánh giá hoạt động phát triển giảng viên ở các trường đại học hiện nay
để xây dựng các giải pháp phát triển giảng viên ngành ATTT ở các trường đại
học khối QPAN đáp ứng được nhu cầu đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao về
ATTT cho lĩnh vực QPAN và KTXH.
Phương pháp khảo nghiệm và thực nghiệm khoa học: Tổ chức thử nghiệm
đánh giá tác động của giải pháp: Đào tạo-bồi dưỡng đội ngũ giảng viên ngành
ATTT ở các trường đại học khối QPAN theo khung năng lực nghề nghiệp.
9. Phạm vi nghiên cứu
9.1. Giới hạn phạm vi nghiên cứu
Hiện nay tại Việt nam có 03 trường đại học khối QPAN được Thủ tướng
chính phủ giao đào tạo trọng điểm về an tồn thông tin gồm: Học Viện Kỹ thuật
mật mã - Bộ Quốc phòng; Học Viện Kỹ thuật Quân sự - Bộ Quốc phịng; Học
Viện an ninh Nhân dân - Bộ Cơng an.


`

10

9.2. Giới hạn về khách thể điều tra
Điều tra Cán bộ quản lý, Giảng viên, Sinh viên, Học viên cao học, Nghiên
cứu sinh ngành ATTT ở các trường đại học khối QPAN được giao đào tạo trọng

điểm về ATTT.
10. Luận điểm bảo vệ
10.1. Luận điểm 1
Đội ngũ giảng viên ngành ATTT ở các trường đại học khối QPAN có vai
trị quyết định trong việc đảm bảo chất lượng nguồn nhân lực ATTT đáp ứng yêu
cầu của lĩnh vực QPAN và KTXH tại Việt nam trong bối cảnh hiện nay.
10.2. Luận điểm 2
Có thể nghiên cứu đặc trưng cơ bản của lao động nghề nghiệp giảng viên
ngành ATTT, những yêu cầu của bối cảnh mới xác lập khung năng lực nghề
nghiệp đội ngũ giảng viên ngành ATTT làm cơ sở đề xuất các biện pháp phát
triển ĐNGV ngành ATTT ở các trường đại học khối QPAN.
10.3. Luận điểm 3
Các giải pháp phát triển đội ngũ giảng viên ngành ATTT ở các trường đại
học khối QPAN dựa trên lý thuyết phát triển nguồn nhân lực, Khung năng lực
nghề nghiệp giảng viên ngành ATTT ở các trường đại học khối QPAN mà luận
án xây dựng là hữu ích.
11. Đóng góp mới của Luận án
11.1. Về mặt lý luận
- Hệ thống hóa được những vấn đề lý luận về phát triển nguồn nhân lực
ATTT và đội ngũ giảng viên ngành ATTT ở các trường đại học khối QPAN
hướng đến mục tiêu “chuẩn hóa” đáp ứng yêu cầu đổi mới chất lượng giáo dục
đại học.
- Làm rõ được tính đặc thù của ngành ATTT trong lĩnh vực QPAN, và đội
ngũ giảng viên ngành ATTT ở các trường đại học khối QPAN. Hoàn thiện và bổ
sung cũng như đưa ra được Khung năng lực nghề nghiệp giảng viên ngành ATTT
ở các trường đại học khối QPAN.