Tài liệu Gai cột sống ở người cao tuổi pdf

Gai cột sống ở người cao tuổi

Gai cột sống là sự phát triển thêm ra của xương trên
thân đốt sống, đĩa sụn hay dây chằng quanh khớp.
Nguy cơ mắc bệnh này tăng theo độ tuổi và nam bị
nhiều hơn nữ.

Có 3 nguyên nhân chính dẫn đến gai cột sống:

Viêm khớp cột sống mãn tính: Quá trình viêm ảnh hưởng
đến phần sụn đốt sống, lâu ngày phần sụn này bị hao mòn
dần, khiến bề mặt trơn láng của nó trở nên thô ráp, xù xì và
cuối cùng hai bề mặt xương tiếp xúc, cọ sát lên nhau. Đến
lúc này, cơ thể sẽ có một quá trình tự điều chỉnh để khắc
phục hiện tượng trên, nhưng kết quả của quá trình chỉnh
sửa lại là sự hình thành gai xương. Do đó, có thể nói gai
xương là một đáp ứng tự nhiên của cơ thể đối với phản ứng
viêm.

Sự lắng đọng canxi ở các dây chằng, gân tiếp xúc với đốt
sống: Trường hợp này thường gặp trong thoái hóa cột sống
ở người lớn tuổi; đó là sự lắng đọng canxi dưới dạng
calcipyrophosphat. Thoái hóa cột sống là một rối loạn có
thể dẫn đến mất cấu trúc và chức năng bình thường của cột
sống. Sự thoái hóa có thể xảy ra ở một trong các thành
phần cấu tạo của cột sống: xương đốt sống, đĩa sụn, các dây
chằng bám quanh khớp. Quá trình thoái hóa làm mất nước
(chiếm 80% trong sụn) và biến đổi một số chất, làm sụn
khớp dễ bị canxi hóa.

Chấn thương: Chấn thương làm hư hại xương hoặc khớp ở

cột sống, và phản ứng của cơ thể để sửa chữa nơi bị tổn
thương sẽ dẫn đến sự hình thành gai cột sống. Trong trường
hợp này, gai cũng có thể hình thành từ sự lắng đọng canxi ở
dây chằng đã dày lên do phản ứng viêm.

Nhiều người vẫn nghĩ gai có thể mọc rất dài và đâm vào
tủy hoặc các thành phần khác... Thật ra, gai thường chỉ có
chiều dài vài milimet. Phần lớn gai cột sống xuất hiện ở
mặt trước và bên, hiếm khi mọc ở phía sau, do đó ít chèn ép
vào tủy và rễ thần kinh.

Triệu chứng thường gặp khiến bệnh nhân phải đi khám là
đau thắt lưng, đau vai hoặc cổ, lan xuống cánh tay, tê tay...,
đôi khi làm giới hạn vận động ở cổ, vai, thắt lưng. Phần lớn
gai cột sống gây đau do tiếp xúc với dây thần kinh hoặc các
xương đốt sống khi cử động.

Phương pháp điều trị

Khi được bác sĩ chẩn đoán gai cột sống, một số bệnh nhân
thường nghĩ ngay đến việc mổ để cắt đi “cái gai” đáng ghét
này! Nhưng thực tế việc điều trị bệnh gai cột sống thường
nghiêng về bảo tồn. Những thuốc thường dùng là nhóm
giảm đau kháng viêm không steroid, nhóm giãn cơ. Đôi khi
người ta dùng một số dụng cụ nâng đỡ như nẹp cổ... để
giảm bớt gánh nặng lên các đốt sống bị bệnh.

Các phương pháp điều trị hỗ trợ gồm châm cứu, vật lý trị
liệu (giúp giảm đau và tăng vận động ở một số cơ khớp bị
ảnh hưởng), tập thể dục đều đặn. Cần tránh những môn

nặng bắt cột sống phải chịu một trọng lượng lớn như đẩy tạ,
nhảy cao... Nên tập các môn thể thao dưới nước như bơi
lội, aerobic để giúp giảm sức nặng của cơ thể.

Yoga cũng là một phương pháp giúp giảm trọng lượng cơ
thể lên phần đốt sống bệnh, đồng thời làm thư giãn vùng cơ
bị ảnh hưởng.

Bệnh nhân phải đảm bảo trọng lượng cơ thể vừa phải, tránh
tăng trọng quá mức. Về chế độ ăn, một số nghiên cứu cho
rằng nên thêm muối để giúp cơ thể tái hấp thu một phần
canxi vào máu.

Phẫu thuật được đặt ra khi có sự chèn ép vào tủy, làm hẹp
ống tủy hoặc các rễ thần kinh ở cột sống. Tuy nhiên, không
phải cứ lấy gai đi là bệnh sẽ hết vĩnh viễn vì gai xương có
thể mọc lại ở cùng vị trí cũ.