Giao an Sinh hoc 7 chuan

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (873.49 KB, 165 trang )

(1)Ngµy d¹y:...../....../.......... Më ®Çu Tiết 1 : Thế giới động vật đa dạng phong phú I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - Học sinh chứng minh đợc sự đa dạng và phong phú của động vật thể hiện ở sè loµi vµ m«i trêng sèng. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t, so s¸nh. - Kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ - Gi¸o dôc ý thøc häc tËp yªu thÝch m«n häc. II. §å dïng d¹y vµ häc. - Tranh ảnh về động vật và môi trờng sống. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. ổn định tổ chức - KiÓm tra sÜ sè. - Lµm quen víi häc sinh. - Chia nhãm häc sinh. 2. Bµi häc VB: GV yªu cÇu HS nhí l¹i kiÕn thøc sinh häc 6, vËn dông hiÓu biÕt của mình để trả lời câu hỏi: - Sự đa dạng, phong phú của động vật đợc thể hiện nh thế nào? Hoạt động 1: Đa dạng loài và sự phong phú về số lợng cá thể Mục tiêu: HS nêu đợc số loài động vật rất nhiều, số cá thể trong loài lớn thể hiÖn qua c¸c vÝ dô cô thÓ. Hoạt động của GV - GV yªu cÇu HS nghiªn cøu SGK, quan s¸t H 1.1 vµ 1.2 trang 56 vµ tr¶ lêi c©u hái: - Sự phong phú về loài đợc thể hiện nh thÕ nµo? - GV ghi tãm t¾t ý kiÕn cña HS vµ phÇn bæ sung. - GV yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái: - Hãy kể tên loài động vật trong một mÎ líi kÐo ë biÓn, t¸t mét ao c¸, đánh bắt ở hồ, chặn dòng nớc suối n«ng? - Ban đêm mùa hè ở ngoài đồng có những động vật nào phát ra tiếng kªu? - GV lu ý th«ng b¸o th«ng tin nÕu HS không nêu đợc. - Em cã nhËn xÐt g× vÒ sè lîng c¸ thÓ trong bầy ong, đàn kiến, đàn bớm?. Hoạt động của HS - Cá nhân HS đọc thông tin SGK, quan s¸t h×nh vµ tr¶ lêi c©u hái: + Sè lîng loµi hiÖn nay kho¶ng 1,5 triÖu loµi. + KÝch thíc cña c¸c loµi kh¸c nhau. - 1 vài HS trình bày đáp án, các HS kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. - HS thảo luận từ những thông tin đọc đợc hay qua thực tế và nêu đợc: + Dù ở ao, hồ hay sông suối đều có nhiều loài động vật khác nhau sinh sèng. + Ban đêm mùa hè thờng có một số loài động vật nh: Cóc, ếch, dế mèn, s©u bä... ph¸t ra tiÕng kªu. - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. Yªu cÇu nªu đợc: Số lợng cá thể trong loài rất lớn..

(2) - GV yªu cÇu HS tù rót ra kÕt luËn vÒ - HS l¾ng nghe GV giíi thiÖu thªm. sự đa dạng của động vật. - GV thông báo thêm: Một số động vật đợc con ngời thuần hoá thành vật nuôi, có nhiều đặc điểm phù hợp với nhu cÇu cña con ngêi. KÕt luËn: - Thế giới động vật rất đa dạng và phong phú về loài và đa dạng về số cá thể trong loµi. Hoạt động 2: Đa dạng về môi trờng sống Mục tiêu: HS nêu đợc một số loài động vật thích nghi cao với môi trờng sống, nêu đợc đặc điểm của một số loài động vật thích nghi cao độ với môi trêng sèng. Hoạt động của GV Hoạt động của HS - GV yªu cÇu HS quan s¸t H 1.4 - C¸ nh©n HS tù nghiªn cøu th«ng tin hoµn thµnh bµi tËp, ®iÒn chó thÝch. vµ hoµn thµnh bµi tËp. Yªu cÇu: + Díi níc: C¸, t«m, mùc... + Trªn c¹n: Voi, gµ, chã, mÌo... + Trªn kh«ng: C¸c loµi chim. d¬i.. - GV cho HS ch÷a nhanh bµi tËp. - Cá nhân vận dụng kiến thức đã có, - GV cho HS th¶o luËn råi tr¶ lêi: trao đổi nhóm và nêu đợc: - §Æc ®iÓm g× gióp chim c¸nh côt + Chim c¸nh côt cã bé l«ng dµy, xèp, thích nghi với khí hậu giá lạnh ở lớp mỡ dới da dày để giữ nhiệt. vïng cùc? + Khí hậu nhiệt đới nóng ẩm, thực - Nguyên nhân nào khiến động vật ở vật phong phú, phát triển quanh năm nhiệt đới đa dạng và phong phú hơn là nguồn thức ăn lớn, hơn nữa nhiệt vùng ôn đới, Nam cực? độ phù hợp cho nhiều loài. - Động vật nớc ta có đa dạng, phong + Nớc ta động vật cũng phong phú vì phó kh«ng? T¹i sao? nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới. - GV hái thªm: + HS cã thÓ nªu thªm 1 sè loµi kh¸c - Hãy cho VD để chứng minh sự ở môi trờng nh: Gấu trắng Bắc cực, phong phú về môi trờng sống của đà điểu sa mạc, cá phát sáng ở đáy động vật? biÓn... - GV cho HS th¶o luËn toµn líp. - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy. - Yªu cÇu HS tù rót ra kÕt luËn. KÕt luËn: - §éng vËt ph©n bè kh¾p n«i do chóng thÝch nghi víi mäi m«i trêng sèng. 4. Cñng cè - GV cho HS đọc kết luận SGK. - Yªu cÇu HS lµm phiÕu häc tËp. Hãy khoanh tròn vào câu trả lời đúng: C©u 1: §éng vËt cã ë kh¾p mäi n¬i do: a. Chóng cã kh¶ n¨ng thÝch nghi cao..

(3) b. Sù ph©n bè cã s½n tõ xa xa. c. Do con ngời tác động. C©u 2: §éng vËt ®a d¹ng, phong phó do: a. Sè c¸ thÓ nhiÒu b. Sinh s¶n nhanh c. Sè loµi nhiÒu d. §éng vËt sèng ë kh¾p mäi n¬i trªn Tr¸i §Êt. e. Con ngêi lai t¹o, t¹o ra nhiÒu gièng míi. g. Động vật di c từ những nơi xa đến. 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK - KÎ b¶ng 1 trang 9 vµo vë bµi tËp.. TiÕt2:. Ngµy d¹y....../....../........ Phân biệt động vật với thực vật đặc điểm chung của động vật. I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - Học sinh nắm đợc đặc điểm cơ bản để phân biệt động vật với thực vật. - Nêu đợc đặc điểm chung của động vật. - Nắm đợc sơ lợc cách phân chia giới động vật. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t, so s¸nh, ph©n tÝch, tæng hîp - Kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ - Gi¸o dôc ý thøc häc tËp, yªu thÝch m«n häc. II. §å dïng d¹y vµ häc. - Tranh ảnh về động vật và môi trờng sống. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. ổn định tổ chức - KiÓm tra sÜ sè. 2. KiÓm tra bµi cò - Hãy kể tên những động vật thờng gặp ở nơi em ở? Chúng có đa dạng, phong phó kh«ng? - Chúng ta phải làm gì để thế giới động vật mãi đa dạng và phong phú? 3. Bµi häc VB: NÕu ®em so s¸nh con gµ víi c©y bµng, ta thÊy chóng kh¸c nhau hoàn toàn, song chúng đều là cơ thể sống. Vậy phân biệt chúng bằng cách nµo? Hoạt động 1: Phân biệt động vật với thực vật Mục tiêu: HS tìm đợc đặc điểm giống và khác nhau giữa động vật và thực vËt. Hoạt động của GV Hoạt động của HS - GV yêu cầu HS quan sát H 2.1 - Cá nhân quan sát hình vẽ, đọc chú hoàn thành bảng trong SGK trang 9. thích và ghi nhớ kiến thức, trao đổi.

(4) - GV kẻ bảng 1 lên bảng phụ để HS ch÷a bµi. - GV lu ý: nên gọi nhiều nhóm để g©y høng thó trong giê häc. - GV ghi ý kiÕn bæ sung vµo c¹nh b¶ng. - GV nhËn xÐt vµ th«ng b¸o kÕt qu¶ đúng nh bảng ở dới. - GV yªu cÇu tiÕp tôc th¶o luËn: - §éng vËt gièng thùc vËt ë ®iÓm nµo? - §éng vËt kh¸c thùc vËt ë ®iÓm nµo? §Æc ®iÓm. Thµnh CÊu t¹o tõ tÕ xenlulo cña bµo tÕ bµo §èi t- Kh«ng Cã Kh«ng Cã îng ph©n biÖt §éng X X vËt Thùc X X vËt. nhãm vµ tr¶ lêi. - §¹i diÖn c¸c nhãm lªn b¶ng ghi kÕt qu¶ cña nhãm. - C¸c HS kh¸c theo dâi, nhËn xÐt, bæ sung. - HS theo dâi vµ tù söa ch÷a bµi. - Mét HS tr¶ lêi, c¸c HS kh¸c nhËn xÐt, bæ sung.. Lín lªn vµ sinh s¶n Kh«ng Cã. HÖ thÇn ChÊt h÷u c¬ Kh¶ n¨ng di kinh vµ gi¸c nu«i c¬ thÓ chuyÓn quan Tù Sö dông Kh«ng Cã Kh«ng Cã tæng chÊt hîp h÷u c¬ đợc có sẵn. X X. X X. X X. X X. KÕt luËn: - §éng vËt vµ thùc vËt: + Giống nhau: đều cấu tạo từ tế bào, lớn lên và sinh sản. + Kh¸c nhau: Di chuyÓn, dÞ dìng, thÇn kinh, gi¸c quan, thµnh tÕ bµo. Hoạt động 2: Đặc điểm chung của động vật Mục tiêu: HS nắm đợc đặc điểm chung của động vật. Hoạt động của GV - Yªu cÇu HS lµm bµi tËp ë môc II trong SGK trang 10. - GV ghi c©u tr¶ lêi lªn b¶ng vµ phÇn bæ sung. - GV thông báo đáp án. - ¤ 1, 4, 3. - Yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn.. Hoạt động của HS - HS chọn 3 đặc điểm cơ bản của động vật. - 1 vµi em tr¶ lêi, c¸c em kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. - HS theo dâi vµ tù söa ch÷a. - HS rót ra kÕt luËn.. KÕt luËn: - Động vật có đặc điểm chung là có khả năng di chuyển, có hệ thần kinh và gi¸c quan, chñ yÕu dÞ dìng. Hoạt động 3: Sơ lợc phân chia giới động vật Mục tiêu: HS nắm đợc các ngành động vật sẽ học trong chơng trình sinh học líp 7. Hoạt động của GV. Hoạt động của HS.

(5) - GV giới thiệu: Động vật đợc chia thµnh 20 ngµnh, thÓ hiÖn qua h×nh - HS nghe vµ ghi nhí kiÕn thøc. 2.2 SGK. Ch¬ng tr×nh sinh häc 7 chØ häc 8 ngµnh c¬ b¶n. KÕt luËn: - Có 8 ngành động vật + §éng vËt kh«ng x¬ng sèng: 7 ngµnh. + §éng vËt cã x¬ng sèng: 1 ngµnh ( cã 5 líp: c¸, lìng c, bß s¸t, chim, thó). Hoạt động 4: Vai trò của động vật Mục tiêu: HS nắm đợc lợi ích và tác hại của động vật Hoạt động của GV - Yªu cÇu HS hoµn thµnh b¶ng 2: Động vật với đời sống con ngời. - GV kẽ sẵn bảng 2 để HS chữa bài. - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái: - Động vật có vai trò gì trong đời sèng con ngêi? - Yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn.. Hoạt động của HS - Các nhóm hoạt động, trao đổi với nhau vµ hoµn thµnh b¶ng 2. - §¹i diÖn nhãm lªn ghi kÕt qu¶, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. - HS hoạt động độc lập, yêu cầu nêu đợc: + Cã lîi nhiÒu mÆt nhng còng cã mét sè t¸c h¹i cho con ngêi.. STT C¸c mÆt lîi, h¹i 1 §éng vËt cung cÊp nguyªn liÖu cho ngêi: - Thùc phÈm - L«ng - Da 2 §éng vËt dïng lµm thÝ nghiÖm: - Häc tËp nghiªn cøu khoa häc - Thö nghiÖm thuèc 3 §éng vËt hç trî con ngêi - Lao động - Gi¶i trÝ - ThÓ thao - B¶o vÖ an ninh 4 §éng vËt truyÒn bÖnh. Tên loài động vật đại diện - Gµ. lîn, tr©u, thá, vÞt... - Gµ, cõu, vÞt... - Tr©u, bß... - Õch, thá, chã... - Chuét, chã... - Trâu, bò, ngựa, voi, lạc đà... - Voi, gµ, khØ... - Ngùa, chã, voi... - Chã. - Ruåi, muçi, rËn, rÖp.... KÕt luËn: - §éng vËt mang l¹i lîi Ých nhiÒu mÆt cho con ngêi, tuy nhiªn mét sè loµi cã h¹i. 4. Cñng cè - GV cho HS đọc kết luận cuối bài. - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái 1 vµ 3 SGK trang 12. 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK.

(6) - §äc môc “Cã thÓ em cha biÕt”. - ChuÈn bÞ cho bµi sau: + Tìm hiểu đời sống động vật xung quanh. + Ng©m r¬m, cá kh« vµo b×nh tríc 5 ngµy. + LÊy níc ao, hå, rÔ bÌo NhËt B¶n.. Ký duyÖt:....../....../......... Cao §øc L©m. Ngµy d¹y:..../......./......... Chơng I- Ngành động vật nguyên sinh TiÕt 3:. Thc hµnh. Quan sát một số động vật nguyên sinh I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - Học sinh thấy đợc ít nhất 2 đại diện điển hình cho ngành động vật nguyên sinh lag: trùng roi và trùng đế giày. - Phân biệt đợc hình dạng, cách di chuyển của 2 đại diện này. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng sö dông vµ quan s¸t mÉu b»ng kÝnh hiÓn vi. 3. Thái độ - Nghiªm tóc, tØ mØ, cÈn thËn. II. §å dïng d¹y vµ häc. + GV:. - KÝnh hiÓn vi, lam kÝnh, la men, kim nhän, èng hót, kh¨n lau. - Tranh trung đế giày, trùng roi, trùng biến hình. + HS: V¸ng níc ao, hå, rÔ bÌo NhËt B¶n, r¬m kh« ng©m níc trong 5 ngµy. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. ổn định tổ chức - KiÓm tra sÜ sè. 2. KiÓm tra bµi cò C©u hái 1, 2 SGK. 3. Bµi häc VB nh SGK. Hoạt động 1: Quan sát trùng giày Mục tiêu: HS tìm và quan sát đợc trùng giày trong nớc ngâm rơm, cỏ khô. Hoạt động của GV - GV lu ý híng dÉn HS tØ mØ v× ®©y lµ bµi thùc hµnh ®Çu tiªn. - GV híng dÉn c¸c thao t¸c: + Dïng èng hót lÊy 1 giät nhá ë níc. Hoạt động của HS - HS làm việc theo nhóm đã phân c«ng. - C¸c nhãm tù ghi nhí c¸c thao t¸c cña GV..

(7) ng©m r¬m (chç thµnh b×nh) + Nhá lªn lam kÝnh, ®Ëy la men vµ soi díi kÝnh hiÓn vi. + §iÒu chØnh thÞ trêng nh×n cho râ. + Quan sát H 3.1 SGK để nhận biết trïng giµy. - GV kiÓm tra ngay trªn kÝnh cña c¸c nhãm. - GV yªu cÇu lÊy mét mÉu kh¸c, HS quan s¸t trïng giµy di chuyÓn - Di chuyÓn theo kiÓu tiÕn th¼ng hay xoay tiÕn? - GV cho HS lµm bµi tËp trang 15 SGK chọn câu trả lời đúng. - GV thông báo kết quả đúng để HS tù söa ch÷a, nÕu cÇn.. - LÇn lît c¸c thµnh viªn trong nhãm lÊy mÉu soi díi kÝnh hiÓn vi  nhËn biÕt trïng giµy. - HS vÏ s¬ lîc h×nh d¹ng cña trïng giµy. - HS quan sát đợc trùng giày di chuyÓn trªn lam kÝnh, tiÕp tôc theo dâi híng di chuyÓn . - HS dùa vµo kÕt qu¶ quan s¸t råi hoµn thµnh bµi tËp. - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung.. Hoạt động 2: Quan sát trùng roi Mục tiêu: HS quan sát đợc hình dạng của trùng roi và cách di chuyển. Hoạt động của GV - GV cho HS quan s¸t H 3.2 vµ 3.3 SGK trang 15. - GV yªu cÇu HS lµm víi c¸ch lÊy mÉu vµ quan s¸t t¬ng tù nh quan s¸t trïng giµy. - GV gọi đại diện một số nhóm lên tiÕn hµnh theo c¸c thao t¸c nh ë ho¹t động 1. - GV kiÓm tra ngay trªn kÝnh hiÓn vi cña tõng nhãm. - GV lu ý HS sử dụng vật kính có độ phóng đại khác nhau để nhìn rõ mẫu. - NÕu nhãm nµo cha t×m thÊy trïng roi th× GV hái nguyªn nh©n vµ c¶ líp gãp ý. - GV yªu cÇu HS lµm bµi tËp môc  SGK trang 16. - GV thông báo đáp án đúng: + §Çu ®i tríc + Mµu s¾c cña h¹t diÖp lôc.. Hoạt động của HS - HS tù quan s¸t h×nh trang 15 SGK để nhận biết trùng roi. - Trong nhãm thay nhau dïng èng hút lấy mẫu để bạn quan sát. - C¸c nhãm nªn lÊy v¸ng xanh ë níc ao hay rũ nhẹ rễ bèo để có trùng roi.. - C¸c nhãm dùa vµo thùc tÕ quan s¸t vµ th«ng tin SGK trang 16 tr¶ lêi c©u hái. - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung.. 4. Cñng cè - GV yªu cÇu HS vÏ h×nh trïng giµy vµ trïng roi vµo vë vµ ghi chó thÝch..

(8) 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - VÏ h×nh trïng giµy, trïng roi vµ ghi chó thÝch. - §äc tríc bµi 4. - KÎ phiÕu häc tËp “T×m hiÓu trïng roi xanh vµo vë bµi tËp”. Ngµy d¹y: ...../..../......... NS : 04.9.2012 TIÕT 4:. NG : 06.9.2012 Trïng roi. I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - Học sinh nắm đợc đặc điểm cấu tạo, dinh dỡng và sinh sản của trùng roi xanh, kh¶ n¨ng híng s¸ng. - HS thấy đợc bớc chuyển quan trọng từ động vật đơn bào đến động vật đa bào qua đại diện là tập đoàn trùng roi. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t, thu thËp kiÕn thøc. - Kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ - Gi¸o dôc ý thøc häc tËp. II. §å dïng d¹y vµ häc. - GV: PhiÕu häc tËp, tranh phãng to H 1, H2, H3 SGK. - HS: ¤n l¹i bµi thùc hµnh. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. ổn định tổ chức - KiÓm tra sÜ sè. 2. KiÓm tra bµi cò - C©u hái SGK. 3. Bµi häc VB: Động vật nguyên sinh rất nhỏ bé, chúng ta đã đợc quan sát ở bài trớc, tiết này chúng ta tiếp tục tìm hiểu một số đặc điểm của trùng roi..

(9) Hoạt động 1: Trùng roi xanh Hoạt động của GV - GV yªu cÇu: + NGhiªn cøu SGK, vËn dông kiÕn thøc bµi tríc. + Quan s¸t H 4.1 vµ 4.2 SGK. + Hoµn thµnh phiÕu häc tËp.(mục 1 và 4 không trả lời) - GV đi đến các nhóm theo dõi và giúp đỡ nhóm yếu.. - GV kẻ phiếu học tập lên bảng để ch÷a bµi. - GV ch÷a bµi tËp trong phiÕu, yªu cÇu: - Tr×nh bµy qu¸ tr×nh sinh s¶n cña trïng roi xanh? - Lµm nhanh bµi tËp môc  thø 2 trang 18 SGK.. Hoạt động của HS - Cá nhân tự đọc thông tin ở mục I trang 17 vµ 18 SGK. - Th¶o luËn nhãm, thèng nhÊt ý kiÕn vµ hoµn thµnh phiÕu häc tËp: - Yêu cầu nêu đợc: + C¸c h×nh thøc dinh dìng +KiÓu sinh s¶n v« tÝnh chiÒu däc c¬ thÓ. - §¹i diÖn c¸c nhãm ghi kÕt qu¶ trªn b¶ng, c¸c nhãm kh¸c bæ sung. - HS dù vµo H 4.2 SGK vµ tr¶ lêi, lu ý nhân phân chia trớc rồi đến các phÇn kh¸c. - Đáp án: Roi, đặc điểm mắt, quang hîp, cã diÖp lôc. - HS c¸c nhãm nghe, nhËn xÐt vµ bæ sung (nÕu cÇn). - 1 vµi nhãm nh¾c l¹i néi dung phiÕu häc tËp.. - GV yªu cÇu HS quan s¸t phiÕu chuÈn kiÕn thøc. - Sau khi theo dâi phiÕu, GV nªn kiểm tra số nhóm có câu trả lời đúng. KÕt luËn: PhiÕu häc tËp: T×m hiÓu trïng roi xanh Bµi Tên động vật Trïng roi xanh tËp §Æc ®iÓm Dinh dìng - Tù dìng vµ dÞ dìng. 1 - Hô hấp: Trao đổi khí qua màng tế bào. - Bµi tiÕt: Nhê kh«ng bµo co bãp. 2 Sinh s¶n - Vô tính bằng cách phân đôi theo chiều dọc. Hoạt động 2: Tập đoàn trùng roi Mục tiêu: HS thấy đựoc tập đoàn trùng roi xanh là động vật trung gian giữa động vật đơn bào và động vật đa bào. Hoạt động của GV Hoạt động của HS - GV yªu cÇu HS: - C¸ nh©n tù thu nhËn kiÕn thøc. + Nghiªn cøu SGK quan s¸t H 4.3 trang 18..

(10) + Hoàn thành bài tập mục  trang 19 - Trao đổi nhóm và hoàn thành bài tËp: SGK (®iÒn tõ vµo chç trèng). - Yªu cÇu lùa chän: trïng roi, tÕ bµo, đơn bào, đa bào. - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶, - GV nªu c©u hái: - TËp ®oµn V«nv«c dinh dìng nh thÕ nhãm kh¸c bæ sung. - 1 vài HS đọc toàn bộ nội dung bài nµo? - H×nh thøc sinh s¶n cña tËp ®oµn tËp. V«nv«c? - GV lu ý nếu HS không trả lời đợc th× GV gi¶ng: Trong tËp ®oµn 1 sè c¸ thÓ ë ngoµi lµm nhiÖm vô di chuyÓn - HS l¾ng nghe GV gi¶ng. bắt mồi, đến khi sinh sản một số tế bµo chuyÓn vµo trong ph©n chia thµnh tËp ®oµn míi. - TËp ®oµn V«nv«c cho ta suy nghÜ g× về mối liên quan giữa động vật đơn - Yêu cầu nêu đợc: Trong tập đoàn b¾t ®Çu cã sù ph©n chia chøc n¨ng bào và động vật đa bào? cho 1 sè tÕ bµo. - GV rót ra kÕt luËn. KÕt luËn: - TËp ®oµn trïng roi gåm nhiÒu tÕ bµo, bíc ®Çu cã sù ph©n ho¸ chøc n¨ng. 4. Cñng cè - GV dïng c©u hái cuèi bµi trong SGK (Không trả lời câu 3) 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK - §äc môc “Em cã biÕt” - KÎ phiÕu häc tËp vµo vë bµi tËp.. NS: 09.9.2012 TiÕt 5: giµy. NG: 10.9.2012 Trïng biÕn h×nh vµ trïng. I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - Học sinh nắm đợc đặc điểm cấu tạo, di chuyển, dinh dỡng và sinh sản của trïng biÕn h×nh vµ trïng giµy. - HS thấy đợc sự phân hoá chức năng các bộ phận trong tế bào của trùng giày, đó là biểu hiện mầm mống của động vật đa bào. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t, so s¸nh, ph©n tÝch, tæng hîp. - Kĩ năng hoạt động nhóm..

(11) 3. Thái độ - Gi¸o dôc ý thøc häc tËp. II. §å dïng d¹y vµ häc. - H×nh phãng to 5.1; 5.2; 5.3 trong SGK. - Chuẩn bị t liệu về động vật nguyên sinh. - HS kÎ phiÕu häc tËp vµo vë. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. ổn định tổ chức - KiÓm tra sÜ sè. 2. KiÓm tra bµi cò - KiÓm tra h×nh vÏ giê tríc cña HS. 3. Bµi häc VB: Chúng ta đã tìm hiểu trùng roi xanh, hôm nay chúng ta tiếp tục nghiên cứu một số đại diện khác của ngành động vật nguyên sinh: Trùng biÕn h×nh vµ trïng giµy. Hoạt động của GV Hoạt động của HS - GV yêu cầu HS nghiên cứu SGK, - Cá nhân tự đọc các thông tin  SGK trao đổi nhóm và hoàn thành phiếu trang 20, 21. häc tËp. - Quan s¸t H 5.1; 5.2; 5.3 SGK trang 20; 21 ghi nhí kiÕn thøc. - Trao đổi nhóm thống nhất câu trả - GV quan sát hoạt động của các lời. nhóm để hớng dẫn, đặc biệt là nhóm Yêu cầu nêu đợc: häc yÕu. + Cấu tạo: cơ thể đơn bào + Di chuyÓn: nhê bé phËn cña c¬ thÓ; l«ng b¬i, ch©n gi¶. + Dinh dìng: nhê kh«ng bµo co bãp. + Sinh s¶n: v« tÝnh, h÷u tÝnh. - GV kẻ phiếu học tập lên bảng để - Đại diện nhóm lên ghi câu trả lời, HS ch÷a bµi. c¸c nhãm kh¸c theo dâi, nhËn xÐt vµ - Yªu cÇu c¸c nhãm lªn ghi c©u tr¶ bæ sung. lêi vµo phiÕu trªn b¶ng. - GV ghi ý kiÕn bæ sung cña c¸c nhãm vµo b¶ng. - Dựa vào đâu để chọn những câu trả lêi trªn? - GV t×m hiÓu sè nhãm cã c©u tr¶ lêi đúng và cha đúng (nếu còn ý kiến cha thèng nhÊt, GV ph©n tÝch cho HS chän l¹i). - GV cho HS theo dâi phiÕu kiÕn - HS theo dâi phiÕu chuÈn, tù söa thøc chuÈn. ch÷a nÕu cÇn. Bµi Tên động vật tËp §Æc ®iÓm 1 CÊu t¹o. Trïng biÕn h×nh Trïng giµy - Gåm 1 tÕ bµo cã: Không dạy + ChÊt nguyªn sinh láng, nh©n.

(12) + Kh«ng bµo tiªu ho¸, kh«ng bµo co bãp.. Di chuyÓn 2. Dinh dìng. 3. Sinh s¶n. - Nhê ch©n gi¶ (do chÊt nguyªn sinh dån vÒ 1 phÝa). - Tiªu ho¸ néi bµo. - Thøc ¨n qua miÖng tíi hÇu tíi kh«ng bµo tiªu ho¸ và biến đổi nhờ enzim. - Bài tiết: chất thừa dồn - Chất thải đợc đa đến đến không bào co bóp và không bào co bóp và qua thải ra ngoài ở mọi vị trí. lỗ để thoát ra ngoài. V« tÝnh b»ng c¸ch ph©n - V« tÝnh b»ng c¸ch ph©n đôi cơ thể. đôi cơ thể theo chiều ngang. - H÷u tÝnh: b»ng c¸ch tiÕp hîp.. - GV lu ý giải thích 1 số vấn đề cho HS: + Không bào tiêu hoá ở động vật nguyªn sinh h×nh thµnh khi lÊy thøc ¨n vµo c¬ thÓ. + Trïng giµy: tÕ bµo míi chØ cã sù phân hoá đơn giản, tạm gọi là rãnh miÖng vµ hÇu chø kh«ng gièng nh ë con c¸, gµ. + Sinh s¶n h÷u tÝnh ë trïng giµy lµ h×nh thøc t¨ng søc sèng cho c¬ thÓ vµ rÊt Ýt khi sinh s¶n h÷u tÝnh. - GV cho HS tiếp tục trao đổi: + Tr×nh bµy qu¸ tr×nh b¾t måi vµ tiªu ho¸ måi cña trïng biÕn h×nh. - Không bào co bóp ở trùng đế giày kh¸c trïng biÕn h×nh nh thÕ nµo? - Sè lîng nh©n vµ vai trß cña nh©n? - Qu¸ tr×nh tiªu ho¸ ë trïng giµy vµ trïng biÕn h×nh kh¸c nhau ë ®iÓm nµo?. - HS nêu đợc: + Trùng biến hình đơn giản + trùng đế giày phức tạp + Trùng đế giày: 1 nhân dinh dỡng và 1 nh©n sinh s¶n. + Trùng đế giày đã có Enzim để bíên đổi thức ăn.. KÕt luËn: - Néi dung trong phiÕu häc tËp. 4. Cñng cè - Trả lời một số câu hỏi trong SGK. 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ.

(13) - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK (không trả lời câu 3) - §äc môc “Em cã biÕt” - KÎ phiÕu häc tËp vµo vë bµi tËp. NS: 09.9.2012 TiÕt 6:. NG: 13.9.2012 Trïng kiÕt lÞ vµ trïng sèt rÐt. I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - Học sinh nắm đợc đặc điểm cấu tạo của trùng sốt rét và trùng kiết lị phù hîp víi lèi sèng kÝ sinh. - HS chỉ rõ đợc những tác hại do 2 loại trùng này gây ra và cách phòng chèng bÖnh sèt rÐt. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t, thu thËp kiÕn thøc qua kªnh h×nh. - KÜ n¨ng ph©n tÝch, tæng hîp. 3. Thái độ - Gi¸o dôc ý thøc vÖ sinh, b¶o vÖ m«i trêng vµ c¬ thÓ. II. §å dïng d¹y vµ häc. - Tranh phãng to H 6.1; 6.2; 6.4 SGK. - HS kÎ phiÕu häc tËp b¶ng 1 trang 24 “T×m hiÓu vÒ bÖnh sèt rÐt” vµo vë. PhiÕu häc tËp STT Tên động vật Trùng kiết lị Trïng sèt rÐt §Æc ®iÓm 1 CÊu t¹o 2 Dinh dìng 3 Ph¸t triÓn III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. ổn định tổ chức - KiÓm tra sÜ sè. 2. KiÓm tra bµi cò - §Æc ®iÓm di chuyÓn, lÊy thøc ¨n, tiªu ho¸ vµ th¶i b· cña trïng biÕn h×nh vµ trïng giµy? 3. Bµi häc VB: Trªn thùc tÕ cã nhng bÖnh do trïng g©y nªn lµm ¶nh hëng tíi søc khoÎ con ngêi. VÝ dô: trïng kiÕt lÞ, trïng sèt rÐt. Hoạt động 1: Trùng kiết lị và trùng sốt rét Mục tiêu: HS nắm đợc đặc điểm cấu tạo của 2 loại trùng này phù hợp với đời sống kí sinh. Nêu tác hại. Hoạt động của GV Hoạt động của HS - GV yêu cầu HS nghiên cứu SGK, - Cá nhân tự đọc thông tin và thu quan s¸t h×nh 6.1; 6.2; 6.3 SGK trang thËp kiÕn thøc. 23, 24. Hoµn thµnh phiÕu häc tËp. - Trao đổi nhóm thống nhất ý kiến - GV nªn quan s¸t líp vµ híng dÉn hoµn thµnh phiÕu häc tËp. c¸c nhãm häc yÕu. - Yêu cầu nêu đợc: + CÊu t¹o: c¬ thÓ tiªu gi¶m bé phËn di chuyÓn. + Dinh dìng: dïng chÊt dinh dìng.

(14) - GV kÎ phiÕu häc tËp lªn b¶ng. - Yªu cÇu c¸c nhãm lªn ghi kÕt qu¶ vµo phiÕu häc tËp. - GV ghi ý kiến bổ sung lên bảng để c¸c nhãm kh¸c theo dâi. - GV lu ý: NÕu cßn ý kiÕn cha thèng nhất thì GV phân tích để HS tiếp tục lùa chän c©u tr¶ lêi. - GV cho HS quan s¸t phiÕu mÉu kiÕn thøc.. cña vËt chñ. + Trong vòng đời; phát triển nhanh vµ ph¸ huû c¬ quan kÝ sinh. - §¹i diÖn c¸c nhãm ghi ý kiÕn vµo từng đặc điểm của phiếu học tập. - Nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. - C¸c nhãm theo dâi phiÕu chuÈn kiÕn thøc vµ tù söa ch÷a. - Một vài HS đọc nội dung phiếu.. PhiÕu häc tËp: Trïng roi xanh Tên động vật STT. Trïng kiÕt lÞ. Trïng sèt rÐt. §Æc ®iÓm 1. CÊu t¹o. 2. Dinh dìng. 3. Ph¸t triÓn. - Cã ch©n gi¶ ng¾n - Kh«ng cã kh«ng bµo. - Thùc hiÖn qua mµng tÕ bµo. - Nuèt hång cÇu. - Trong m«i trêng, kÕt bµo x¸c, khi vµo ruét ngêi chui ra khái bµo x¸c vµ b¸m vµo thµnh ruét.. - GV cho HS lµm nhanh bµi tËp môc  trang 23 SGk, so s¸nh trïng kiÕt lÞ vµ trïng biÕn h×nh. - GV lu ý: trïng sèt rÐt kh«ng kÕt bào xác mà sống ở động vật trung gian. - Kh¶ n¨ng kÕt bµo x¸c cña trïng kiÕt lÞ cã t¸c h¹i nh thÕ nµo? - Nếu HS không trả lời đợc, GV nên gi¶i thÝch. - GV cho HS lµm b¶ng 1 trang 24. - GV cho HS quan s¸t b¶ng 1 chuÈn.. - Kh«ng cã c¬ quan di chuyÓn. - Kh«ng cã c¸c kh«ng bµo. - Thùc hiÖn qua mµng tÕ bµo. - LÊy chÊt dinh dìng tõ hång cÇu. - Trong tuyÕn níc bät cña muçi, khi vµo m¸u ngêi, chui vµo hång cÇu sèng vµ sinh s¶n ph¸ huû hång cÇu.. - Yªu cÇu: + §Æc ®iÓm gièng: cã ch©n gi¶, kÕt bµo x¸c. + §Æc diÓm kh¸c: chØ ¨n hång cÇu, cã ch©n gi¶ ng¾n. - C¸ nh©n tù hoµn thµnh b¶ng 1. - Mét vµi HS ch÷a bµi tËp, c¸c HS kh¸c nhËn xÐt, bæ sung.. B¶ng 1: So s¸nh trïng kiÕt lÞ vµ trïng sèt rÐt §Æc ®iÓm. KÝch thíc (so víi hång cÇu) To. §éng vËt Trïng kiÕt lÞ Trïng sèt Nhá. Con đờng truyÒn dÞch N¬i kÝ sinh T¸c h¹i bÖnh §êng tiªu Ruét ngêi Viªm loÐt hãa ruét, mÊt hång cÇu. Qua muçi M¸u ngêi - Ph¸ huû. Tªn bÖnh KiÕt lÞ. Sèt rÐt..

(15) rÐt. Ruét vµ níc bät cña muçi.. hång cÇu.. - GV yêu cầu HS đọc lại nội dung b¶ng 1, kÕt hîp víi h×nh 6.4 SGK. - T¹i sao ngêi bÞ sèt rÐt da t¸i xanh? - HS dùa vµo kiÕn thøc ë b¶ng 1 tr¶ - T¹i sao ngêi bÞ kiÕt lÞ ®i ngoµi ra lêi. Yªu cÇu: m¸u? + Do hång cÇu bÞ ph¸ huû. Liªn hÖ: Muèn phßng tr¸nh bÖnh + Thµnh ruét bÞ tæn th¬ng. kiÕt lÞ ta ph¶i lµm g×? - GV đề phòng HS hỏi: Tại sao ngời - Giữ vệ sinh ăn uống. bÞ sèt rÐt khi ®ang sèt nãng cao mµ ngêi l¹i rÐt run cÇm cËp? Hoạt động 2: Bệnh sốt rét ở nớc ta Mục tiêu: HS nắm đợc tình hình bệnh sốt rét và các biện pháp phòng tránh. Hoạt động của GV Hoạt động của HS - GV yêu cầu HS đọc SGK kết hợp - Cá nhân đọc thông tin SGK và với thông tin thu thập đợc, trả lời câu thông tin mục “ Em có biết” trang hái: 24, trao đổi nhóm và hoàn thành câu - T×nh tr¹ng bÖnh sèt rÐt ë ViÖt Nam tr¶ lêi. Yªu cÇu: hiÖn nµy nh thÕ nµo? + Bệnh đã đợc đẩy lùi nhng vẫn còn - C¸ch phßng tr¸nh bÖnh sèt rÐt ë mét sè vïng miÒn nói. trong cộng đồng? + DiÖt muçi vµ vÖ sinh m«i trêng. - GV hái: T¹i sao ngêi sèng ë miÒn nói hay bÞ sèt rÐt? - GV th«ng b¸o chÝnh s¸ch cña Nhµ níc trong c«ng t¸c phßng chèng - HS l¾ng nghe. bÖnh sèt rÐt: + Tuyªn truyÒn ngñ cã mµn. + Dïng thuèc diÖt muçi nhóng mµn miÔn phÝ. + Ph¸t thuèc ch÷a cho ngêi bÖnh. - GV yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn. KÕt luËn: - Bệnh sốt rét ở nớc ta đang dần dần đợc thanh toán. - Phßng bÖnh: vÖ sinh m«i trêng, vÖ sinh c¸ nh©n, diÖt muçi. 4. Cñng cè C©u 1: BÖnh kiÕt lÞ do lo¹i trïng nµo g©y nªn? a. Trïng biÕn h×nh b. TÊt c¶ c¸c lo¹i trïng c. Trïng kiÕt lÞ C©u 2: Trïng sèt rÐt ph¸ huû lo¹i tÕ bµo nµo cña m¸u? a. B¹ch cÇu b. Hång cÇu c. TiÓu cÇu c. Qua m¸u 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ.

(16) - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK - T×m hiÓu vÒ bÖnh do trïng g©y ra. NS: 09.9.2012 NG: 15.9.2012 TiÕt 7: §Æc ®iÓm chung - vai trß thùc tiÔn của động vật nguyên sinh I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - Học sinh nắm đợc đặc điểm chung của động vật nguyên sinh. - HS chỉ ra đợc vài trò tích cực của động vật nguyên sinh và những tác hại do động vật nguyên sinh gây ra. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t, thu thËp kiÕn thøc. - Kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ - Gi¸o dôc ý thøc häc tËp, gi÷ vÖ sinh m«i trêng vµ c¸ nh©n. II. §å dïng d¹y vµ häc. - Tranh vÏ mét sè lo¹i trïng. - T liệu về trùng gây bệnh ở ngời và động vật. - HS: kÎ b¶ng 1 vµ 2 vµo vë vµ «n bµi h«m tríc. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. ổn định tổ chức - KiÓm tra sÜ sè. 2. KiÓm tra bµi cò - Tác hại của trùng kiết lị và trùng sốt rét đối với con ngời. 3. Bµi häc VB: §éng vËt nguyªn sinh, c¸ thÓ chØ lµ mét tÕ bµo, song chóng cã ảnh hởng lớn đối với con ngời. Vậy ảnh hởng đó nh thế nào, chúng ta cùng t×m hiÓu bµi häc h«m nay. Hoạt động 1: Đặc điểm chung Mục tiêu: HS nắm đợc đặc điểm chung nhất của động vật nguyên sinh. Hoạt động của GV - GV yªu cÇu HS quan s¸t h×nh mét số trùng đã học, trao đổi nhóm và hoµn thµnh b¶ng 1. - GV kẻ sẵn bảng một số trùng đã học để HS chữa bài. - GV cho c¸c nhãm lªn ghi kÕt qu¶ vµo b¶ng. - GV ghi phÇn bæ sung cña c¸c nhãm vµo bªn c¹nh. - GV cho HS quan s¸t b¶ng 1 kiÕn thøc chuÈn.. Hoạt động của HS - C¸ nh©n tù nhí l¹i kiÕn thøc bµi tríc vµ quan s¸t h×nh vÏ. - Trao đổi nhóm, thống nhất ý kiến. - Hoµn thµnh néi dung b¶ng 1. - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy b»ng c¸ch ghi kÕt qu¶ vµo b¶ng, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. - HS tự sửa chữa nếu cha đúng.. Bảng 1: Đặc điểm chung của động vật nguyên sinh TT. §¹i diÖn. KÝch thíc. CÊu t¹o tõ. Thøc ¨n.

(17) Trïng roi. HiÓn 1 tÕ Lín vi bµo X X. 1 2 3 4 5. Trïng biÕn h×nh Trïng giµy Trïng kiÕt lÞ Trïng sèt rÐt. X. X. X. X. X. X. X. X. - GV yªu cÇu HS tiÕp tôc th¶o luËn nhãm vµ tr¶ lêi 3 c©u hái: - §éng vËt nguyªn sinh sèng tù do cã đặc điểm gì ? - §éng vËt nguyªn sinh sèng kÝ sinh có đặc điểm gì? - Động vật nguyên sinh có đặc điểm g× chung? - GV yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn. - Cho 1 HS nh¾c l¹i kiÕn thøc.. NhiÒu tÕ bµo. Bé phËn H×nh thøc di sinh s¶n chuyÓn Vôn h÷u c¬ Roi V« tÝnh theo chiÒu däc Vi khuÈn, Ch©n gi¶ V« tÝnh vôn h÷u c¬ Vi khuÈn, L«ng b¬i V« tÝnh, vôn h÷u c¬ h÷u tÝnh Hång cÇu Tiªu V« tÝnh gi¶m Hång cÇu Kh«ng V« tÝnh cã. - HS trao đổi nhóm, thống nhất câu trả lời, yêu cầu nêu đợc: + Sèng tù do: cã bé phËn di chuyÓn vµ tù t×m thøc ¨n. + Sèng kÝ sinh: mét sè bé ph©n tiªu gi¶m. + §Æc ®iÓm cÊu t¹o, kÝch thíc, sinh s¶n... - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung.. KÕt luËn: - Động vật nguyên sinh có đặc điểm: + Cơ thể chỉ là một tế bào đảm nhận mọi chức năng sống. + Dinh dìng chñ yÕu b»ng c¸ch dÞ dìng. + Sinh s¶n v« tÝnh vµ h÷u tÝnh. Hoạt động 2: Vai trò thực tiễn của động vật nguyên sinh Mục tiêu: HS nắm đợc vai trò tích cực và tác hại của động vật nguyên sinh. Hoạt động của GV - GV yªu cÇu HS nghiªn cøu th«ng tin SGK, quan s¸t h×nh 7.1; 7.2 SGK trang 27 vµ hoµn thµnh b¶ng 2. - GV kẻ sẵn bảng 2 để chữa bài.. Hoạt động của HS - Cá nhân đọc thông tin trong SGK trang 26; 27 vµ ghi nhí kiÕn thøc. - Trao đổi nhóm thống nhất câu ý kiÕn vµ hoµn thµnh b¶ng 2. - Yêu cầu nêu đợc: + Nêu lợi ích từng mặt của động vật nguyên sinh đối với tự nhiên và đời sèng con ngêi. + Chỉ rõ tác hại đối với động vật và ngêi. - GV yªu cÇu HS ch÷a bµi. + Nêu đợc đại diện. - GV lu ý: Những ý kiến của nhóm - Đại diện nhóm lên ghi đáp án vào.

(18) ghi đầy đủ vào bảng, sau đó là ý kiến bæ sung. - GV nªn khuyÕn khÝch c¸c nhãm kÓ thêm đại diện khác SGK. - GV th«ng b¸o thªm mét vµi loµi khác gây bệnh ở ngời và động vật. - Cuèi cïng GV cho HS quan s¸t b¶ng kiÕn thøc chuÈn.. b¶ng 2. Nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung.. - HS l¾ng nghe GV gi¶ng. - HS tù söa ch÷a bµi cña m×nh nÕu sai.. KÕt luËn: Bảng 2: Vai trò của động vật nguyến sinh Vai trß Tên đại diện - Trong tù nhiªn: + Lµm s¹ch m«i trêng níc. - Trïng biÕn h×nh, trïng giµy, trïng h×nh chu«ng, trïng roi. + Làm thức ăn cho động vật nớc: giáp - Trùng biến hình, trùng nhảy, Lîi Ých x¸c nhá, c¸ biÓn. trïng roi gi¸p. - §èi víi con ngêi: + Giúp xác định tuổi địa tầng, tìm mỏ - Trùng lỗ dÇu. + Nguyªn liÖu chÕ giÊy gi¸p. - Trïng phãng x¹. - Gây bệnh cho động vật - Trïng cÇu, trïng bµo tö T¸c h¹i - G©y bÖnh cho ngêi - Trïng roi m¸u, trïng kiÕt lÞ, trïng sèt rÐt. 4. Cñng cè Khoanh tròn vào đầu câu đúng: Động vật nguyên sinh có những đặc điểm: a. C¬ thÓ cã cÊu t¹o phøc t¹p b. C¬ thÓ gåm mét tÕ bµo c. Sinh sản vô tính, hữu tính đơn giản d. Cã c¬ quan di chuyÓn chuyªn ho¸. e. Tổng hợp đợc chất hữu cơ nuôi sống cơ thể. g. Sèng dÞ dìng nhê chÊt h÷u c¬ cã s½n h. Di chuyÓn nhê roi, l«ng b¬i hay ch©n gi¶. §¸p ¸n: b, c, g, h. 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK - §äc môc “Em cã biÕt” - KÎ b¶ng 1 trang 30 SGK vµo vë..

(19) NS: 16.9.2012 TiÕt 8:. NG: 20.9.2012 Ch¬ng II- Ngµnh ruét khoang THUû TøC. I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - Học sinh nắm đợc đặc điểm hình dạng, cấu tạo, dinh dỡng và cách sinh sản của thuỷ tức, đại diện cho ngành ruột khoang và là ngành động vật đa bào ®Çu tiªn. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t, t×m kiÕm kiÕn thøc. - Kĩ năng hoạt động nhóm, phân tích, tổng hợp. 3. Thái độ - Giáo dục ý thức học tập, thái độ yêu thích môn học. II. §å dïng d¹y vµ häc. - GV: Tranh thuû tøc di chuyÓn, b¾t måi, tranh cÊu t¹o trong, thuû tøc nÕu bắt đợc. - HS: KÎ b¶ng 1 vµo vë. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. ổn định tổ chức - KiÓm tra sÜ sè. 2. KiÓm tra bµi cò - §Æc ®iÓm chung cña §VNS. 3. Bµi häc VB nh SGK. Hoạt động 1: Cấu tạo ngoài và di chuyển Hoạt động của GV - GV yªu cÇu HS quan s¸t h×nh 8.1 và 8.2, đọc thông tin trong SGK trang 29 vµ tr¶ lêi c©u hái: - Tr×nh bµy h×nh d¹ng, cÊu t¹o ngoµi cña thuû tøc?. Hoạt động của HS - Cá nhân tự đọc thông tin SGK trang 29, kÕt hîp víi h×nh vÏ vµ ghi nhí kiÕn thøc. - Trao đổi nhóm, thống nhất đáp án, yêu cầu nêu đợc: + H×nh d¹ng: trªn lµ lç miÖng, trô díi có đế bám. + Kiểu đối xứng: toả tròn - Thuû tøc di chuyÓn nh thÕ nµo? M« + Cã c¸c tua ë lç miÖng. t¶ b»ng lêi 2 c¸ch di chuyÓn? + Di chuyÓn: s©u ®o, lén ®Çu. - GV gäi c¸c nhãm ch÷a bµi b»ng - §¹i diÖn c¸c nhãm tr×nh bµy, c¸c c¸ch chØ c¸c bé phËn c¬ thÓ trªn nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. tranh vµ m« t¶ c¸ch di chuyÓn trong đó nói rõ vai trò của đế bám. - Yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn. - GV giảng giải về kiểu đối xứng toả trßn..

(20) KÕt luËn: - CÊu t¹o ngoµi: h×nh trô dµi + Phần dới là đế, có tác dụng bám. + PhÇn trªn cã lç miÖng, xung quanh cã tua miÖng. + §èi xøng to¶ trßn. - Di chuyÓn: kiÓu s©u ®o, kiÓu lén ®Çu, b¬i. Hoạt động 2: Cấu tạo trong Hoạt động của GV - GV yªu cÇu HS quan s¸t h×nh c¾t dọc của thuỷ tức, đọc thông tin trong b¶ng 1, hoµn thµnh b¶ng 2 vµo trong vë bµi tËp.. Hoạt động của HS - C¸ nh©n quan s¸t tranh vµ h×nh ë b¶ng 1 cña SGK. - §äc th«ng tin vÒ chøc n¨ng tõng lo¹i tÕ bµo, ghi nhã kiÕn thøc. - Th¶o luËn nhãm, thèng nhÊt ý kiÕn vÒ tªn gäi c¸c tÕ bµo. - Yªu cÇu: + X¸c ®inh vÞ trÝ cña tÕ bµo trªn c¬ thÓ. + Quan sát kĩ hình tế bào thấy đợc cÊu t¹o phï hîp víi chøc n¨ng. - GV ghi kÕt qu¶ cña nhãm lªn b¶ng. + Chän tªn phï hîp. - Khi chọn tên loại tế bào ta dựa vào - Đại diện các nhóm đọc kết quả theo đặc điểm nào? thø tù 1, 2, 3..., c¸c nhãm kh¸c bæ - GV thông báo đáp án đúng theo thứ sung. tù tõ trªn xuèng. 1: TÕ bµo gai - C¸c nhãm theo dâi vµ tù söa ch÷a 2: TÕ bµo sao (tÕ bµo thÇn kinh) (nÕu cÇn). 3: TÕ bµo sinh s¶n 4: TÕ bµo m« c¬ tiªu ho¸ 5: TÕ bµo m« b× c¬ - GV cÇn t×m hiÓu sè nhãm cã kÕt quả đúng và cha đúng. - Cã nhiÒu lo¹i tÕ bµo thùc hiÖn chøc n¨ng riªng. KÕt luËn: - Thµnh c¬ thÓ cã 2 líp: + Líp ngoµi: gåm tÕ bµo gai, tÕ bµo thÇn kinh, tÕ bµo m« b× c¬. + Líp trong: - Gi÷a 2 líp lµ tÇng keo máng. - Lç miÖng th«ng víi khoang tiªu ho¸ ë gi÷a (gäi lµ ruét tói). Hoạt động 3: dinh dỡng Hoạt động của GV Hoạt động của HS - GV yªu cÇu HS quan s¸t tranh thuû - C¸ nh©n HS quan s¸t tranh, chó ý tøc b¾t måi, kÕt hîp th«ng tin SGK tua miÖng, tÕ bµo gai..

(21) trang 31, trao đổi nhóm và trả lời câu hái: - Thuû tøc ®a måi vµo miÖng b»ng c¸ch nµo? - Nhê lo¹i tÕ bµo nµo cña c¬ thÓ, thuỷ tức tiêu hoá đợc con mồi? - Thuû tøc th¶i b· b»ng c¸ch nµo? - C¸c nhãm ch÷a bµi. - GV hái: - Thuû tøc dinh dìng b»ng c¸ch nµo? - Nếu HS trả lời không đầy đủ, GV gîi ý tõ phÇn võa th¶o luËn. - GV cho HS tù rót ra kÕt luËn.. + §äc th«ng tin trong SGK. - Trao đổi nhóm, thống nhất câu trả lêi, yªu cÇu: + §a måi vµo miÖng b»ng tua. + TÕ bµo m« c¬ thiªu ho¸ måi. + Lç miÖng th¶i b·. - §¹i diÖn nhãm tr¶ lêi c©u hái, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung.. KÕt luËn: - Thuû tøc b¾t måi b»ng tua miÖng. Qu¸ tr×nh tiªu ho¸ thùc hiÖn ë khoang tiªu ho¸ nhê dÞch tõ tÕ bµo tuyÕn. - Sự trao đổi khí thực hiện qua thành cơ thể. Hoạt động 4: Sinh sản Hoạt động của GV - GV yªu cÇu HS quan s¸t tranh “sinh s¶n cña thuû tøc”, tr¶ lêi c©u hái: - Thuû tøc cã nh÷ng kiÓu sinh s¶n nµo?. Hoạt động của HS - HS tù quan s¸t tranh, t×m kiÕm kiÕn thøc, yªu cÇu: + Chó ý: U mäc trªn c¬ thÓ thuû tøc mÑ. + TuyÕn trøng vµ tuyÕn tinh trªn c¬ thÓ mÑ. - Mét sè HS ch÷a bµi, HS kh¸c bæ sung.. - GV gäi 1 vµi HS ch÷a bµi tËp b»ng c¸ch miªu t¶ trªn tranh kiÓu sinh s¶n cña thuû tøc. - GV yªu cÇu tõ ph©n tÝch ë trªn HS h·y rót ra kÕt luËn vÒ sù sinh s¶n cña - HS l¾ng nghe GV gi¶ng. thuû tøc. - GV bæ sung thªm h×nh thøc sinh sản đặc biệt, đó là tái sinh. - GV gi¶ng thªm: kh¶ n¨ng t¸i sinh - HS tr¶ lêi. cao ë tuû tøc lµ do thuû tøc cßn cã tÕ bµo cha chuyªn ho¸. - Tại sao gọi thuỷ tức là động vật đa bµo bËc thÊp? (Gîi ý dùa vµo cÊu t¹o vµ dinh dìng cña thuû tøc). KÕt luËn: - C¸c h×nh thøc sinh s¶n + Sinh s¶n v« tÝnh: b»ng c¸ch mäc chåi..

(22) + Sinh sản hữu tính: bằng cách hình thành tế bào sinh dục đực và cái. +T¸I sinh:mét phÇn cña c¬ thÓ t¹o nªn mét c¬ thÓ míi. 4. Cñng cè - GV yªu cÇu HS hoµn thµnh bµi tËp tr¾c nghiÖm Hãy khoanh tròn vào số đầu câu đúng: 1. Cơ thể đối xứng 2 bên 2. Cơ thể đối xứng toả tròn 3. B¬i rÊt nhanh trong níc 4. Thµnh c¬ thÓ cã 2 líp: ngoµi – trong 5. Thµnh c¬ thÓ cã 3 líp : ngoµi, gi÷a vµ trong. 6. Cơ thể đã có lỗ miệng, lỗ hậu môn 7. Sống bám vào các vật ở nớc nhờ đế bám. 8. Cã lç miÖng lµ n¬i lÊy thøc ¨n vµ th¶i b· ra ngoµi. 9. Tæ chøc c¬ thÓ cha ph©n biÖt chÆt chÏ. §¸p ¸n: 2, 4, 7, 8, 9 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - §äc vµ tr¶ lêi c©uhái SGK. - §äc môc “Em cã biÕt” - Kẻ bảng “Đặc điểm của một số đại diện ruột khoang”. 6.Rút kinh nghiệm: .......................................................................................................................... ...... .......................................................................................................................... ...... .......................................................................................................................... ...... .......................................................................................................................... ....... NS: 23.9.2012 TiÕt 9: I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc. NG: 24.9.2012 §a d¹ng cña ngµnh ruét khoang.

(23) - Học sinh nắm đợc sự đa dạng của ngành ruột khoang đợc thể hiện ở cấu t¹o c¬ thÓ, lèi sèng, tæ chøc c¬ thÓ, di chuyÓn. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t, so s¸nh, ph©n tÝch, tæng hîp. - Kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ - Giáo dục ý thức học tập, thái độ yêu thích môn học. II. §å dïng d¹y vµ häc. - Tranh h×nh SGK. - Su tÇm tranh ¶nh vÒ søa, san h«, h¶i quú. - ChuÈn bÞ xi lanh b¬m mùc tÝm, 1 ®o¹n x¬ng san h«. - KÎ phiÕu häc tËp vµo vë. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. ổn định tổ chức - KiÓm tra sÜ sè. 2. KiÓm tra bµi cò - CÊu t¹o, c¸ch di chuyÓn cña thuû tøc? 3. Bµi häc VB nh SGK. Hoạt động của GV - GV yªu cÇu c¸c nhãm nghiªn cøu c¸c th«ng tin trong bµi, quan s¸t tranh h×nh trong SGK trang 33, 34, trao đổi nhóm và hoàn thành phiếu häc tËp. - GV kẻ phiếu học tập lên bảng để HS ch÷a bµi.. Hoạt động của HS - C¸ nh©n theo dâi néi dung trong phiÕu, tù nghiªn cøu SGK vµ ghi nhí kiÕn thøc. - Trao đổi nhóm, thống nhất câu trả lêi vµ hoµn thµnh phiÕu häc tËp. - Yêu cầu nêu đợc: + Hình dạng đặc biệt của từng đại diÖn. + Cấu tạo: đặc điểm của tầng keo, khoang tiªu ho¸. + Di chuyển có liên quan đến cấu tạo c¬ thÓ. + Lối sống: đặc biệt là tập đoàn lớn - GV gọi nhiều nhóm HS để có nhiều nh san hô. ý kiÕn vµ g©y høng thó häc tËp. - §¹i diÖn c¸c nhãm ghi kÕt qu¶ vµo - GV nên dành nhiều thời gian để các từng nội dung của phiếu học tập, các nhóm trao đổi đáp án. nhãm kh¸c theo dâi, bæ sung. - GV thông báo kết quả đúng của các - HS các nhóm theo dõi, tự sửa chữa nhãm, cho HS theo dâi phiÕu chuÈn. nÕu cÇn. §¹i diÖn TT. Thuû tøc §Æc ®iÓm H×nh d¹ng. 1 2. CÊu t¹o. Trô nhá. Søa. H¶i quú. H×nh c¸i Trô to, ng¾n dï cã kh¶ n¨ng xoÌ, côp. San h« Cµnh c©y khèi lín..

(24) - VÞ trÝ - TÇng keo - Khoang miÖng. - ë trªn - Máng - Réng. Di chuyÓn. - KiÓu - B¬i nhê tÕ s©u ®o, bµo cã kh¶ lén ®Çu n¨ng co rót m¹nh dï. - C¸ thÓ - C¸ thÓ. 3 4. Lèi sèng. - ë díi - Dµy - HÑp. - Søa cã cÊu t¹o phï hîp víi lèi sèng b¬i tù do nh thÕ nµo? San h« vµ h¶i quú b¾t måi nh thÕ nµo? - GV dïng xi lanh b¬m mùc tÝm vµo 1 lỗ nhỏ trên đoạn san hô để HS thấy sù liªn th«ng gi÷a c¸c c¸ thÓ trong tËp ®oµn san h«. - GV giíi thiÖu lu«n c¸ch h×nh thµnh đảo san hô ở biển.. - ë trªn - Dµy, r¶i r¸c cã c¸c gai x¬ng - XuÊt hiÖn v¸ch ng¨n - Kh«ng di chuyển, có đế b¸m.. - ë trªn - Có gai xơng đá v«i vµ chÊt sõng - Cã nhiÒu ng¨n th«ng nhau gi÷a c¸c c¸ thÓ. - Kh«ng di chuyÓn, có đế bám. - TËp trung mét - TËp ®oµn nhiÒu sè c¸ thÓ c¸c thÓ liªn kÕt.. - Nhãm tiÕp tôc th¶o luËn vµ tr¶ lêi c©u hái. - §¹i diÖn nhãm tr¶ lêi, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung.. KÕt luËn: - PhiÕu häc tËp. 4. Cñng cè - GV yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái SGK. 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - §äc vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. - §äc môc “Em cã biÕt”. - T×m hiÓu vai trß cña ruét khoang. - KÎ b¶ng trang 42 vµo vë. 6.Rút kinh nghiệm: .......................................................................................................................... ...... .......................................................................................................................... ...... .......................................................................................................................... ...... .......................................................................................................................... ...... NS: 23.9.2012 TiÕt 10:. NG: 27.9.2012 §Æc ®iÓm chung vµ vai trß cña ngµnh ruét khoang.

(25) I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - Học sinh nắm đợc những đặc điểm chung nhất của ngành ruột khoang. - Học sinh chỉ rõ đợc vai trò của ngành ruột khoang trong tự nhiên và trong đời sống. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t, t×m kiÕm kiÕn thøc. - Kĩ năng hoạt động nhóm, phân tích, tổng hợp. 3. Thái độ - Giáo dục ý thức học tập, thái độ yêu thích môn học, bảo vệ động vật quý, cã gi¸ trÞ. II. §å dïng d¹y vµ häc. - GV: Tranh phãng to h×nh 10.1 SGK trang 37. - HS : kẻ bảng: Đặc điểm chung của một số đại diện ruột khoang, chuẩn bị tranh ¶nh vÒ san h«. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. ổn định tổ chức - KiÓm tra sÜ sè. 2. KiÓm tra bµi cò - §Æc ®iÓm cña søa, h¶i quú, san h«? 3. Bµi häc Chúng ta đã học một số đại diện của ngành ruột khoang, chúng có những đặc điểm gì chung và có giá trị nh thế nào? Hoạt động 1: Đặc điểm chung Mục tiêu: HS nêu đợc những đặc điểm cơ bản nhất của ngành. Hoạt động của GV - Yªu cÇu HS nhí l¹i kiÕn thøc cò, quan s¸t H 10.1 SGK trang 37 vµ hoµn thµnh b¶ng “§Æc ®iÓm chung cña mét sè ngµnh ruét khoang”. - GV kẻ sẵn bảng này để HS chữa bµi. - GV quan sát hoạt động của các nhóm, giúp đỡ nhóm yếu và động viªn nhãm kh¸. - GV gäi 1 sè nhãm lªn ch÷a bµi.. Hoạt động của HS - C¸ nh©n HS quan s¸t H 10.1, nhí lại kiến thức đã học về sứa, thuỷ tức, hải quỳ, san hô, trao đổi nhóm thống nhất ý kiến để hoàn thành bảng. - Yªu cÇu: + Kiểu đối xứng. + CÊu t¹o thµnh c¬ thÓ. + C¸ch b¾t måi dinh dìng. + Lèi sèng. - §¹i diÖn nhãm lªn ghi kÕt qu¶ vµo tõng néi dung. - Nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung.. - GV cÇn ghi ý kiÕn bæ sung c¶u c¸c nhóm để cả lớp theo dõi và có thể bổ sung tiÕp. - HS theo dâi vµ söa ch÷a nÕu cÇn. - T×m hiÓu mét sè nhãm cã ý kiÕn trïng nhau hay kh¸c nhau. - Cho HS quan s¸t b¶ng chuÈn kiÕn thøc. Đặc điểm của một số đại diện ruột khoang.

(26) §¹i diÖn TT 1 2 3 4 5 6 7. Thuû tøc. Søa. §Æc ®iÓm Kiểu đối xứng C¸ch di chuyÓn. To¶ trßn To¶ trßn Lén ®Çu, s©u Lén ®Çu co ®o bãp dï C¸ch dinh dìng DÞ dìng DÞ dìng C¸ch tù vÖ Nhê tÕ bµo Nhê tÕ bµo gai gai, di chuyÓn Sè líp tÕ bµo cña thµnh 2 2 c¬ thÓ KiÓu ruét Ruét tói Ruét tói Sống đơn độc, tập đoàn. Đơn độc Đơn độc. San h« To¶ trßn Kh«ng di chuyÓn DÞ dìng Nhê tÕ bµo gai 2 Ruét tói TËp ®oµn. - GV yêu cầu từ kết quả của bảng - HS tìm hiểu những đặc điểm cơ bản trên HS cho biết: đặc điểm chung nh: đối xứng, thành cơ thể, cấu tạo ruét. cña ngµnh ruét khoang? - HS tù rót ra kÕt luËn. KÕt luËn: - §Æc ®iÓm chung cña ngµnh ruét khoang: + Cơ thể có đối xứng toả tròn. + Ruét d¹ng tói. + Thµnh c¬ thÓ cã 2 líp tÕ bµo. + Tù vÖ vµ tÊn c«ng b»ng tÕ bµo gai. Hoạt động 2: Vai trò Mục tiêu: HS chỉ rõ đợc lợi ích và tác hại của ruột khoang. Hoạt động của GV - Yêu cầu HS đọc SGK, thảo luận nhãm vµ tr¶ lêi c©u hái: - Ruét khoang cã vai trß nh thÕ nµo trong tự nhiên và đời sống? - Nªu râ t¸c h¹i cña ruét khoang?. Hoạt động của HS - Cá nhân đọc thông tin SGK trang 38 kết hợp với tranh ảnh su tầm đợc vµ ghi nhí kiÕn thøc. - Thảo luận nhóm, thống nhất đáp án, yêu cầu nêu đợc: + Lîi Ých: lµm thøc ¨n, trang trÝ.... - GV tổng kết những ý kiến của HS, + Tác hại: gây đắm tàu... ý kiến nào cha đủ, GV bổ sung thêm. - Đại diện nhóm trình bày, các nhóm - Yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn. kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. KÕt luËn: Ngµnh ruét khoang cã vai trß: + Trong tù nhiªn: - Tạo vẻ đẹp thiên nhiên - Có ý nghĩa sinh thái đối với biển + Đối với đời sống: - Làm đồ trang trí, trang sức: san hô - Lµ nguån cung cÊp nguyªnliÖu v«i: san h« - Lµm thùc phÈm cã gi¸ trÞ: søa.

(27) - Hoá thạch san hô góp phần nghiên cứu địa chất. + T¸c h¹i: - Một số loài gây độc, ngứa cho ngời: sứa. - Tạo đá ngầm, ảnh hởng đến giao thông. 4. Cñng cè - GV yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái SGK. 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. - §äc môc “Em cã biÕt” - KÎ phiÕu häc tËp vµo vë bµi tËp: §Æc ®iÓm CÊu t¹o Di chuyÓn Sinh s¶n ThÝch nghi §¹i diÖn S¸n l«ng S¸n l¸ gan 6.Rút kinh nghiệm: .......................................................................................................................... ...... .......................................................................................................................... ...... .......................................................................................................................... ...... .......................................................................................................................... ...... Ngµy d¹y:..../...../........... Ch¬ng III- C¸c ngµnh giun Ngµnh giun dÑp TiÕt 11: S¸n l¸ gan I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - Học sinh nắm đợc đặc điểm nổi bật của ngành giun dẹp là cơ thể đối xứng 2 bªn. - Học sinh chỉ rõ đợc đặc điểm cấu tạo của sán lá gan thích nghi với đời sèng kÝ sinh. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t, so s¸nh, thu thËp kiÕn thøc. - Kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ - Gi¸o dôc ý thøc gi÷ g×n vÖ sinh m«i trêng, phßng chèng giun s¸n kÝ sinh cho vËt nu«i. II. §å dïng d¹y vµ häc. - Tranh s¸n l«ng vµ s¸n l¸ gan. - Tranh vòng đời của sán lá gan. - HS kÎ phiÕu häc tËp vµo vë. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. ổn định tổ chức - KiÓm tra sÜ sè. 2. KiÓm tra bµi cò - §Æc ®iÓm chung vai trß cña ngµnh ruét khoang? 3. Bµi häc.

(28) Nghiên cứu 1 nhóm động vật đa bào, cơ thể có cấu tạo phức tạp hơn so với thuỷ tức đó là giun dẹp. Hoạt động 1: Sán lông và sán lá gan Hoạt động của GV - GV yªu cÇu HS quan s¸t h×nh trong SGK trang 40; 41, đọc thông tin trong SGK, th¶o luËn nhãm vµ hoµn thµnh phiÕu häc tËp. - GV quan sát hoạt động của các nhóm, giúp đỡ các nhóm yếu.. Hoạt động của HS - C¸ nh©n HS quan s¸t tranh vµ h×nh SGK, kÕt hîp víi th«ng tin vÒ cÊu t¹o, dinh dìng, sinh s¶n... - Trao đổi nhóm, thống nhất ý kiến vµ hoµn thµnh phiÕu häc tËp. - Yêu cầu nêu đợc: + CÊu t¹o cña c¬ quan tiªu ho¸, di chuyÓn, gi¸c quan. + C¸ch di chuyÓn. - Kẻ phiếu học tập lên bảng để HS + ý nghĩa thích nghi ch÷a bµi. + C¸ch sinh s¶n. - Gäi nhiÒu nhãm. - §¹i diÖn c¸c nhãm lªn ghi kÕt qu¶ - GV ghi ý kiến bổ sung lên bảng để vào phiếu học tập trên bảng. HS nhËn xÐt. - C¸c nhãm kh¸c theo dâi, nhËn xÐt (Nếu ý kiến cha đúng, GV gợi ý để và và bổ sung. HS nhËn biÕt kiÕn thøc). - Cho HS theo dâi phiÕu chuÈn kiÕn - HS tù theo dâi vµ söa ch÷a nÕu cÇn. thøc. PhiÕu häc tËp: T×m hiÓu s¸n l«ng vµ s¸n l¸ gan §Æc ®iÓm. CÊu t¹o C¬ quan M¾t tiªu ho¸ §¹i diÖn Cã 2 - Nh¸nh m¾t ë ruét S¸n l«ng ®Çu - Cha cã hËu m«n Tiªu - Nh¸nh gi¶m ruét ph¸t triÓn - Cha cã S¸n l¸ gan lç hËu m«n.. Di chuyÓn. Sinh s¶n. ThÝch nghi. - B¬i nhê - Lìng tÝnh - Lèi sèng b¬i l«ng b¬i xung - §Î kÐn cã léi tù do quanh c¬ thÓ chøa trøng trong níc - C¬ quan di chuÓn tiªu gi¶m - Gi¸c b¸m ph¸t triÓn. - Thµnh c¬ thÓ cã kh¶ n¨ng chun gi·n.. - Lìng tÝnh - C¬ quan sinh dôc ph¸t triÓn - §Î nhiÒu trøng. - KÝ sinh - B¸m chÆt vµo gan, mËt - Luån l¸ch trong m«i trêng kÝ sinh.. - GV yªu cÇu HS nh¾c l¹i: - Sán lông thích nghi với đời sống bơi léi trong níc nh thÕnµo? - Mét vµi HS nh¾c l¹i vµ rót ra kÕt - Sán lá gan thich nghi với đời sống luận. kÝ sinh trong gan mËt nh thÕ nµo?.

(29) KÕt luËn: - Néi dung phiÕu häc tËp. Hoạt động 2: Vòng đời của sán lá gan Hoạt động của GV. NS: 30.9.2012 04.10.2012 TiÕt 12:. Hoạt động của HS. NG: Mét sè giun dÑp kh¸c đặc điểm chung của giun dẹp. I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - Học sinh nắm đợc hình dạng, vòng đời của một số giun dẹp kí sinh. - HS thông qua các đại diện của ngành giun dẹp nêu đợc những đặc điểm chung cña giun dÑp. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t, ph©n tÝch, so s¸nh, thu thËp kiÕn thøc. - Kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ - Gi¸o dôc ý thøc gi÷ g×n vÖ sinh c¬ thÓ vµ m«i trêng. II. §å dïng d¹y vµ häc.

(30) - ChuÈn bÞ tranh mét sè giun dÑp kÝ sinh. - HS kÎ b¶ng 1 vµo vë. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. ổn định tổ chức - KiÓm tra sÜ sè. 2. KiÓm tra bµi cò - Cấu tạo của sán lá gan thích nghi với đời sống kí sinh? 3. Bµi häc - Sán lá gan sống kí sinh có đặc điểm nào khác với sán lông sống tự do? H«m nay chóng ta sÏ nghiªn cøu tiÕp mét sè giun dÑp kÝ sinh. Hoạt động 1: Một số giun dẹp khác Mục tiêu: Nêu một số đặc điểm của giun dẹp kí sinh và biện pháp phòng chèng. Hoạt động của GV Hoạt động của HS - GV yêu cầu HS đọc thông tin SGK, - HS tự quan sát tranh hình SGK quan s¸t h×nh 12.1; 12.2; 12.3, th¶o trang 44 vµ ghi nhí kiÕn thøc. luËn nhãm vµ tr¶ lêi c©u hái: - Th¶o luËn nhãm, thèng nhÊt ý kiÕn vµ tr¶ lêi c©u hái, yªu cÇu: + KÓ tªn - KÓ tªn mét sè giun dÑp kÝ sinh? - Giun dÑp thêng kÝ sinh ë bé phËn + Bé phËn kÝ sinh chñ yÕu lµ: m¸u, nào trong cơ thể ngời và động vật? ruột,gan, cơ. V× sao? + V× nh÷ng c¬ quan nµy cã nhiÒu chÊt dinh dìng. - §Ó phßng giun dÑp kÝ sinh cÇn ph¶i + Gi÷ vÖ sinh ¨n uèng cho ngêi vµ ăn uống giữ vệ sinh nh thế nào cho động vật, vệ sinh môi trờng. ngêi vµ gia sóc? - GV cho các nhóm phát biểu ý kiến. - Đại diện nhóm trình bày đáp án, - GV cho HS đọc mục “Em có biết” các nhóm khác nhận xét, bổ sung, cuèi bµi vµ tr¶ lêi c©u hái: yêu cầu nêu đợc: - S¸n kÝ sinh g©y t¸c h¹i nh thÕ nµo? + S¸n kÝ sinh lÊy chÊt dinh dìng cña vËt chñ,lµm cho vËt chñ gÇy yÕu. - Em sẽ làm gì để giúp mọi ngời + Tuyên truyền vệ sinh, an toàn thực tr¸nh nhiÔm giun s¸n? phÈm, kh«ng ¨n thÞt lîn, bß g¹o. - GV cho HS tù rót ra kÕt luËn. - GV giíi thiÖu thªm mét sè s¸n kÝ sinh: s¸n l¸ song chñ, s¸n mÐp, s¸n chã. KÕt luËn: - S¸n l¸ m¸u :kÝ sinh trong m¸u nguêi -S¸n b¶ trÇu: s kÝ sinh trong ruét lîn - S¸n d©y:kÝ sinh trong ruét ngêi, c¬ tr©u bß,… 4. Cñng cè 1. Sán dây có đặc điểm nào phù hợp với đời sống kí sinh trong ruột người? 2. Sán dây, sán lá gan... xâm nhập vào cơ thể bằng con đường nào? 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK..

(31) - T×m hiÓu thªm vÒ s¸n kÝ sinh. - Tìm hiểu về giun đũa.. NS : 07.10.2012 TiÕt 13:. NG : 08.10.2012 Ngµnh giun trßn GIUN §òa. I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - Học sinh nắm đợc đặc điểm cơ bản về cấu tạo di chuyển và dinh dỡng, sinh sản của giun đũa thích nghi với đời sống kí sinh. - HS nắm đợc những tác hại của giun đũa và cách phòng tránh. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t, ph©n tÝch, so s¸nh. - Kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ - Gi¸o dôc ý thøc gi÷ g×n vÖ sinh c¸ nh©n vµ m«i trêng. II. §å dïng d¹y vµ häc. - ChuÈn bÞ tranh h×nh SGK. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. KiÓm tra bµi cò 2. Bµi häc VB: Nh SGK - Giun đũa thờng sống ở đâu? Hoạt động 1: Cấu tạo, dinh dỡng, di chuyển Mục tiêu: Nêu đợc đặc điểm cấu tạo, dinh dỡng và di chuyển của giun đũa. Hoạt động của GV - GV yêu cầu HS đọc thông tin trong SGK, quan s¸t h×nh 13.1; 13.2 trang 47, th¶o luËn nhãm vµ tr¶ lêi c©u hái:. ? Trình bày cấu tạo của giun đũa?. Hoạt động của HS - C¸ nh©n HS tù nghiªn cøu th«ng tin SGK kÕt hîp víi quan s¸t h×nh, ghi nhí kiÕn thøc. - Th¶o luËn nhãm thèng nhÊt c©u tr¶ lời, yêu cầu nêu đợc: + H×nh d¹ng + CÊu t¹o: - Líp vá cuticun - Thµnh c¬ thÓ - Khoang c¬ thÓ. + Giun cái dài, to đẻ nhiều trứng.. - Giun cái dài và mập hơn giun đực cã ý nghÜa sinh häc g×? + Vỏ có tác dụng chống tác động của - Nếu giun đũa thiếu vỏ cuticun thì dịch tiêu hoá. chóng sÏ nh thÕ nµo? + Tốc độ tiêu hoá nhanh, xuất hiện.

(32) - Ruột thẳng ở giun đũa liên quan gì tới tốc độ tiêu hoá? khác với giun dẹp đặc điểm nào? Tại sao? - Giun đũa di chuyển bằng cách nào? -- Nhờ đặc điểm nào mà giun đũa chui vào ống mật? hậu quả gây ra nh thế nào đối với con ngời? - GV lu ý v× c©u hái th¶o luËn dµi nên cần để HS trả lời hết sau đó mới gäi HS kh¸c bæ sung. - GV nên giảng giả về tốc độ tiêu ho¸ nhanh do thøc ¨n chñ yÕu lµ chÊt dinh dìng vµ thøc ¨n ®i mét chiÒu. Câu hỏi (*) nhờ đặc điểm cấu tạo cña c¬ thÓ lµ ®Çu thu«n nhän, c¬ däc ph¸t triÓn  chui róc. - GV yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn vÒ cÊu t¹o, dinh dìng vµ di chuyÓn cña giun đũa. - Cho HS nh¾c l¹i kÕt luËn.. hËu m«n. + DÞch chuyÓn rÊt Ýt, chui róc.. - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung.. - HS tù rót ra kÕt luËn.. KÕt luËn: - CÊu t¹o: + H×nh trô dµi 25 cm. + Thµnh c¬ thÓ: biÓu b× c¬ däc ph¸t triÓn. + Cha cã khoang c¬ thÓ chÝnh thøc. + èng tiªu ho¸ th¼ng: cã lç hËu m«n. + TuyÕn sinh dôc dµi cuén khóc. + Líp cuticun cã t¸c dông lµm c¨ng c¬ thÓ, tr¸nh dÞch tiªu ho¸. - Di chuyÓn: h¹n chÕ. + C¬ thÓ cong duçi gióp giun chui róc. - Dinh dìng: hót chÊt dinh dìng nhanh vµ nhiÒu. Hoạt động 2: Sinh sản Mục tiêu: HS nắm đợc vòng đời của giun đũa và biện pháp phòng tránh. Hoạt động của GV - Yêu cầu HS đọc mục I trong SGK trang 48 vµ tr¶ lêi c©u hái: - Nªu cÊu t¹o c¬ quan sinh dôc ë giun đũa? - Yêu cầu HS đọc SGK, quan sát hình 13.3 vµ 13.4, tr¶ lêi c©u hái: - Trình bày vòng đời của giun đũa bằng sơ đồ?. Hoạt động của HS - Cá nhân tự đọc thông tin và trả lời c©u hái. - 1 HS tr×nh bµy, HS kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. - Cá nhân đọc thông tin SGK, ghi nhí kiÕn thøc. - Trao đổi nhóm về vòng đời của giun đũa. - Yªu cÇu: + Vòng đời: nơi trứng và ấu trùng phát triển, con đờng xâm nhập vào.

(33) - Röa tay tríc khi ¨n vµ kh«ng ¨n rau sống vì có liên quan gì đến bệnh giun đũa? - T¹i sao y häc khuyªn mçi ngêi nªn tÈy giun tõ 1-2 lÇn trong mét n¨m? - GV lu ý: trứng và ấu trùng giun đũa ph¸t triÓn ë ngoµi m«i trêng nªn: + DÔ l©y nhiÔm + DÔ tiªu diÖt - GV nªu mét sè t¸c h¹i: g©y t¾c ruét, t¾c èng mËt, suy dinh dìng cho vËt chñ. - Yªu cÇu HS tù rót ra kÕt luËn.. vËt chñ lµ n¬i kÝ sinh. + Trøng giun trong thøc ¨n sèng hay b¸m vµo tay. + Diệt giun đũa, hạn chế đợc số trøng. - Đại diện nhóm lên bảng viết sơ đồ vòng đời, các nhóm khác trả lời tiếp c¸c c©u hái bæ sung.. KÕt luËn: -C¬ quan sinh dôc:d¹ng èng dµi +Con c¸I cã 2 èng +Con đực: 1 ốn -Vòng đời: Giun đũa (trong Êu trïng ruét ngêi) trong trøng §Î trøng - Phßng chèng: + Gi÷ vÖ sinh m«i trêng, vÖ sinh c¸ nh©n khi ¨n uèng. + Tẩy giun định kì. 4. Cñng cè - HS tr¶ lêi c©u hái 1, 2 SGK.. Thøc ¨n sèng. 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. M¸u, gan, Ruét non tim, phæi - §äc môc: “Em cã biÕt”. (Êu trïng) - KÎ b¶ng trang 51 vµo vë. Rút kinh nghiệm: ................................................................................................ .......................................................................................................................... .......................................................................................................................... ............

(34) NS: 07.10.2012 TiÕt 14:. NG: 11.10.2012 MéT Sè GIUN TRßN KH¸C. đặc điểm chung của giun tròn. I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - Học sinh nêu rõ đợc một số giun tròn đặc biệt là nhóm giun tròn kí sinh gây bệnh, từ đó có biện pháp phòng tránh. - Nêu đợc đặc điểm chung của ngành giun tròn. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t, ph©n tÝch. - Kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ - Gi¸o dôc ý thøc gi÷ g×n vÖ sinh c¬ thÓ vµ m«i trêng, vÖ sinh ¨n uèng. II. §å dïng d¹y vµ häc. - Tranh mét sè giun trßn, tµi liÖu vÒ giun trßn kÝ sinh. - HS kÎ b¶ng “§Æc ®iÓm cña ngµnh giun trßn” vµo vë. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. ổn định tổ chức - KiÓm tra sÜ sè. 2. KiÓm tra bµi cò - Đặc điểm cấu tạo và tác hại của giun đũa? 3. Bµi häc Hoạt động 1: Một số giun tròn khác Mục tiêu: Nêu một số đặc điểm của giun dẹp kí sinh và biện pháp phòng chèng. Hoạt động của GV - GV yªu cÇu HS nghiªn cøu SGK, quan s¸t h×nh 14.1; 14.2; 14.3; 14.4, th¶o luËn nhãm, tr¶ lêi c©u hái: - KÓ tªn c¸c lo¹i giun trßn kÝ sinh ë ngêi? Chóng cã t¸c h¹i g× cho vËt chñ? - Trình bày vòng đời của giun kim? - Giun kim g©y cho trÎ em nh÷ng phiÒn phøc g×? - Do thãi quen nµo ë trÎ em mµ giun. Hoạt động của HS - Cá nhân tự đọc thông tin và quan s¸t c¸c h×nh, ghi nhí kiÕn thøc. - Trao đổi trong nhóm, thống nhất ý kiÕn vµ tr¶ lêi. - Yêu cầu nêu đợc: + Ngøa hËu m«n. + Mót tay. - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, c¸c nhãm.

(35) kim khép kín đợc vòng đời nhanh nhÊt? - GV để HS tự chữa bài, GV chỉ thông báo ý kiến đúng sai, các nhóm tù söa ch÷a nÕu cÇn. - GV th«ng b¸o thªm: giun má, giun tãc, giun chØ, giun g©y sÇn ë thùc vËt, cã lo¹i giun truyÒn qua muçi, kh¶ n¨ng l©y lan sÏ rÊt lín. - Chúng ta cần có biện pháp gì để phßng tr¸nh bÖnh giun kÝ sinh? - GV cho HS tù rót ra kÕt luËn.. kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. + Kí sinh ở động vật, thực vật. - T¸c h¹i: lóa thèi rÏ, n¨ng suÊt gi¶m. Lîn gÇy, n¨ng suÊt chÊt lîng gi¶m.. + Biện pháp: giữ vệ sinh, đặc biệt là trẻ em. Diệt muỗi, tẩy giun định kì.. KÕt luËn: - §a sè giun trßn kÝ sinh nh: giun kim, giun tãc, giun mãc, giun chØ... - Giun tròn kí sinh ở cơ, ruột... (ngời, động vật). Rễ, thân, quả (thực vật) gây nhiÒu t¸c h¹i. - Cần giữ vệ sinh môi trờng, vệ sinh cá nhân và vệ sinh ăn uống để tránh giun. 4. Cñng cè - GV yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái 1,2 SGK. 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. - T×m hiÓu thªm vÒ s¸n kÝ sinh. Rút kinh nghiệm: ................................................................................................ .......................................................................................................................... .......................................................................................................................... ........... Ký duyÖt:...../....../......... NS : 14.10.2012 TiÕt 15,16. NG : 15,18.10.2012 Ngành giun đốt Thùc hµnh Mổ và quan sát giun đất. I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - Học sinh nhận biết đợc loài giun khoang, chỉ rõ đợc cấu tạo ngoài (đốt, vßng t¬, ®ai sinh dôc) vµ cÊu t¹o trong (mét sè néi quan). 2. KÜ n¨ng.

(36) - Tập thao tác mổ động vật không xơng sống. - Sö dông c¸c dông cô mæ, dïng kÝnh lóp quan s¸t. 3. Thái độ - Gi¸o dôc ý thøc tù gi¸c, kiªn tr× vµ tinh thÇn hîp t¸c trong giê häc thùc hµnh. II. §å dïng d¹y vµ häc. - HS: Chuẩn bị :1-2 con giun đất Học kĩ bài giun đất - GV: Bộ đồ mổ Tranh c©m h×nh 16.1 – 16.3 SGK. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. ổn định tổ chức - KiÓm tra sÜ sè. 2. KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS - KiÓm tra mÉu vËt vµ kiÕn thøc cò. 3. Bµi häc VB: Chúng ta tìm hiểu cấu tạo giun đất để củng cố khắc sâu lí thuyết về giun đất. Hoạt động 1: Cấu tạo ngoài C¸ch xö lÝ mÉu Hoạt động của GV Hoạt động của HS - GV yêu cầu HS nghiên cứu SGK ở - Cá nhân tự đọc thông tin và ghi nhớ kiÕn thøc. môc  trang 56 vµ thao t¸c lu«n. - Trong nhãm cö 1 ngêi tiÕn hµnh (lu ý dïng h¬i ete hay cån võa ph¶i). - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy c¸ch xö lÝ mÉu. - Yªu cÇu HS tr×nh bµy c¸ch xö lÝ - Thao t¸c thËt nhanh. mÉu? - GV kiÓm tra mÉu thùc hµnh, nÕu nhóm nào cha làm đợc, GV hớng dẫn thªm. Quan s¸t cÊu t¹o ngoµi Hoạt động của GV - GV yªu cÇu c¸c nhãm: + Quan sát các đốt, vòng to. + Xác định mặt lng và mặt bụng. + T×m ®ai sinh dôc. - Làm thế nào để quan sát đợc vòng t¬? - Dựa vào đặc điểm nào để xác định mÆt lng, mÆt bông? -T×m ®ai sinh dôc, lç sinh dôc dùa vào đặc điểm nào? - GV cho HS lµm bµi tËp: chó thÝch vµo h×nh 16.1 (ghi vµo vë).. Hoạt động của HS - Trong nhóm đặt giun lên giấy quan sát bằng kính lúp, thống nhất đáp án, hoµn thµnh yªu cÇu cña GV. - Trao đổi tiếp câu hỏi: + Quan s¸t vßng t¬  kÐo giun thÊy l¹o x¹o. + Dựa vào màu sắc để xác định mặt lng và mặt bụng của giun đất. + T×m ®ai sinh dôc: phÝa ®Çu, kÝch thớc bằng 3 đốt, hơi thắt lại màu nhạt h¬n. - Các nhóm dựa vào đặc điểm mới.

(37) - GV gọi đại diện nhóm lên chú thích vµo tranh. - GV thông báo đáp án đúng: 16.1 A 1- Lç miÖng; 2- §ai sinh dôc; 3- Lç hËu m«n; H×nh 16.1B : 4- §ai sinh dục; 3- Lỗ cái; 5- Lỗ đực. Hình 16.1C: 2- Vòng tơ quanh đốt.. quan sát, thống nhất đáp án. - §¹i diÖn c¸c nhãm ch÷a bµi, nhãm kh¸c bæ sung. - C¸c nhãm theo dâi, tù söa lçi nÕu cÇn.. Hoạt động 2: Cấu tạo trong Mục tiêu: HS mổ phanh giun đất, tìm đợc một số hệ cơ quan nh: tiêu hoá, thÇn kinh. Cách mổ giun đất Hoạt động của GV - GV yªu cÇu: + HS c¸c nhãm quan s¸t h×nh 16.2 đọc các thông tin trong SGK trang 57. + Thực hành mổ giun đất. - GV kiÓm tra s¶n phÈm cña c¸c nhãm b»ng c¸ch: + Gọi 1 nhóm mổ đẹp đúng trình bày thao t¸c mæ. + 1 nhóm mổ cha đúng trình bày thao t¸c mæ. - Vì sao mổ cha đúng hay nát các nội quan? - GV giảng: mổ động vật không xơng sèng chó ý: + Mổ mặt lng, nhẹ tay đờng kéo ng¾n, l¸ch néi quan tõ tõ, ng©m vµo níc. + ở giun đất có thể xoang chứa dịch liên quan đến việc di chuyển của giun đất.. Hoạt động của HS - Cá nhân quan sát hình, đọc kĩ các bíc tiÕn hµnh mæ. - Cử 1 đại diện mổ, thành viên khác gi÷, lau dÞch cho s¹ch mÉu. - §¹i diÖn nhãm lªn tr×nh bµy kÕt qu¶.. - Nhãm kh¸c theo dâi, gãp ý cho nhóm mổ cha đúng.. Quan s¸t cÊu t¹o trong Hoạt động của GV - GV híng dÉn: + Dïng kÐo nhän t¸ch nhÑ néi quan. + Dùa vµo h×nh 16.3A nhËn biÕt c¸c bé phËn cña hÖ tiªu ho¸. + Dùa vµo h×nh 16.3B SGK, quan s¸t bé phËn sinh dôc. + Gạt ống tiêu hoá sang bên để quan s¸t hÖ thÇn kinh mµu tr¾ng ë bông. + Hoµn thµnh chó thÝch ë h×nh 16B vµ 16C SGK.. Hoạt động của HS - Trong nhãm: + Mét HS thao t¸c gì néi quan. + HS khác đối chiếu với SGK để xác định các hệ cơ quan.. - Ghi chó thÝch vµo h×nh vÏ..

(38) - GV kiểm tra bằng cách gọi đại diện - Đại diện các nhóm lên chữa bài, nhãm lªn b¶ng chó thÝch vµo tranh nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. c©m. KÕt luËn chung: GV gọi đại diện 1-3 nhóm: + Trình bày cách quan sát cấu tạo ngoài của giun đất. + Trình bày thao tác mổ và cách quan sát cấu tạo trong của giun đất. + NhËn xÐt giê vµ vÖ sinh. 4. Kiểm tra - đánh giá - GV đánh giá điểm cho 1-2 nhóm làm việc tốt và kết quả đúng đẹp. 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - ViÕt thu ho¹ch theo nhãm. - KÎ b¶ng 1, 2 trang 60 SGK vµo vë. Ký duyÖt:...../....../......... NS: 21.10.2012 Tiết 17: CHUNG. NG: 22.10.2012 MỘT SỐ GIUN ĐỐT KHÁC VÀ ĐẶC ĐIỂM CỦA NGÀNH GIUN ĐỐT. I/ Mục tiêu: 1/ Kiến thức: - Chỉ ra được một số đặc điểm của các đại diện giun đốt phù hợp với lối sống..

(39) - Hs nêu được đặc điểm chung của ngành giun đốt và vai trò của giun đốt. 2/ Kỹ năng: Rèn kỹ năng quan sát, so sánh, tổng hợp kiến thức. 3/ Thái độ : Giáo dục ý thức bảo vệ động vật 4/ GDMT:Giun đất sống trong đất ăn vụn hữu cơ và mùn đất nó làm cho đất tơi xốp, thoáng khí, tăng độ phì, làm cho đất màu mỡ. chúng ta cần có ý thức phòng chống ô nhiễm môi trường đất, tăng cường độ che phủ của đất bằng thực vật để giữ ẩm và tạo mùn cho đất. Cần bảo vệ các động vật có ích II.CÁC KỸ NĂNG CƠ BẢN ĐƯỢC GIÁO DỤC TRONG BÀI - Kĩ năng tìm kiếm và xử lí thông tin khi đọc SGK, quan sát tranh ảnh, để tìm hiểu về cấu tạo và hoạt động sống của từng đại diện giun đốt qua đó rút ra đặc điểm chung của ngành giun đốt cung như vai trò của chúng đối với hệ sinh thái và con người. - Kĩ năng phân tích, đối chiếu, khái quát để phân biệt được đại diện của ngành giun đốt - Kĩ năng hợp tác lắng nghe tích cực. - Kĩ năng ứng xử/ giao tiếp trong hoạt động nhóm. III. CÁC PHƯƠNG PHÁP/KỸ THUẬT DẠY HỌC - Dạy học nhóm - Vấn đáp- tìm tòi - Trực quan - Trình bày 1 phút IV/ Đồ dùng dạy học :  GV: Tranh hình 17.1  17.3 SGK  HS: Kẻ bảng 1 và 2 vào vở bài tập V/ Hoạt động dạy học: 1- Ổn đinh tổ chức 2- Kiểm tra bài cũ: - Thu bản thu hoặch của các nhóm. 3- Khám phá: GV giới thiệu SGK 4- Kết nối: TG HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH 15’ HOẠT ĐỘNG 1:MỘT SỐ GIUN ĐỐT THƯỜNG GẶP - Gv cho Hs quan sát hình vẽ Giun đỏ, đỉa, - Cá nhân tự quan sát tranh rươi. hình, đọc các thông tin SGK  - Yêu cầu đọc thông tin trong SGK tr 59  Ghi nhớ kiến thức. Trao đổi nhóm hoàn thành bảng 1. - Trao đổi nhóm thống nhất ý - Gv kẻ bảng 1 lên bảng để Hs chữa bài. kiến Hoàn thành nội dung bảng - Gv gọi nhiều nhóm lên chữa bài. 1. - Gv ghi ý kiến bổ sung của các nhóm. - Đại diện các nhóm lên ghi kết - Gv thông báo nội dung đúng và cho Hs quả ở từng ND. theo dõi bảng 1 chuẩn kiến thức. - Nhóm khác theo dõi nhận xét và bổ sung.. Bảng1. - Hs theo dõi và tự sửa chữa ( nếu cần ) Đa dạng của ngành giun đốt.

(40) TT. Đa dạng. Môi trường sống Lối sống Đại diện 1 Giun đất Đất ẩm Chui rúc 2 Đỉa Nước ngọt, Mặn, Lợ. Kí sinh ngoài 3 Rươi Nước lợ Tự do 4 Giun đỏ Nước ngọt ( Cống, rãnh ) Định cư 5 Vắt Đất, lá cây. Tự do 6 Róm biển Nước mặn Tự do - Gv yêu cầu Hs rút ra kết luận * KL: - Giun đốt có nhiều loài: Vắt, đỉa, rươi, róm biển, Giun đỏ. - Sống ở các môi trường: Đất ẩm, nước, lá cây. - Giun đốt có thể sống tự do, định cư hay chui rúc 15’ HOẠT ĐỘNG 2: ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA NGÀNH GIUN ĐỐT - Gv cho Hs quan sát lại tranh hình đại - Cá nhân tự thu nhận thông tin diện của ngành. từ hình vẽ và thông tin trong - Nghiên cứu SGK tr 60. SGK tr 60. - Trao đổi nhóm hoàn thành bảng 2 - Trao đổi nhóm thống nhất câu - Gv kẻ sẵn bảng 2  Hs chữa bài. trả lời - Đại diện nhóm lên ghi kết quả - Gv chữa nhanh bảng 2  nhóm khác bổ sung - Các nhóm tự sửa chữa ( nếu cần ) Bảng 2: Đặc điểm chung của ngành giun đốt ( Phần nầy không dạy) Đại Giun TT diện Giun đỏ đỉa đất Đặc điểm 1 Cơ thể phân đốt Không Dạy 2 Cơ thể không phân đốt 3 Có thể xoang ( Khoang cơ thể chính thức ) 4 Có hệ tuần hoàn, máu thường đo.û 5 Hệ thần kinh và giác quan phát triển 6 Di chuyển nhờ chi bên, tơ hoặc thành cơ thể. 7 Oáng tiêu hóa thiếu hậu môn 8 Oáng tiêu hóa phân hóa 9 Hô hấp qua da hay bằng mang. - Gv cho Hs rút ra kết luận về đặc điểm * KL: Giun đốt có đặc điểm chung. chung: - Gv yêu cầu học sinh nhắc lại kết luận. - Cơ thể dài phân đốt. Có thể xoang. hô hấp qua da hay mang. Hệ tuần hoàn kín, máu.

(41) màu đỏ. Hệ tiêu hóa phân hóa. Hệ thần kinh dạng chuỗi hạch và giác quan phát triển. Di chuyển nhờ chi bên, tơ hoặc thành cơ thể. 10’ HOẠT ĐỘNG 3:VAI TRÒ CỦA GIUN ĐỐT - Gv yêu cầu Hs hoàn thành bài tập trong - Cá nhân tự hoàn thành bài sgk. tập. Yêu cầu chọn đúng loài giun + Làm thức ăn cho người… đốt. + Làm thức ăn cho Đv… + Rươi, sa sùng, bông thùa… + Làm cho đất trồng xốp, thoáng… + Giun đất, giun đỏ, giun ít + Làm màu mỡ đất trồng… tơ… + Làm thức ăn cho cá… + Các lòai giun đất… + Có hại cho Đv và người… + Các loài giun đất … - Gv gọi 11  3 Hs trình bày. + Rươi, giun ít tơ nước ngọt, sa sùng, rọm… - Gv cho Hs rút ra kết luận. + Các loài đỉa, vắt… - Đại diện một số Hs trình bày Hs khác bổ sung. * KL: - Lợi ích: Làm thức ăn cho người và Đv, làm cho đất tơi xốp, thoáng khí, màu mỡ. - Tác hại: Hút máu người và Đv gây bệnh. 5- Thực hành: Gv cho Hs đọc kết luận cuối bài trong SGK. - Trình bày đặc điểm chung của giun đốt? - Vai trò của giun đốt? 6- Vận dụng: - Học bài trả lời câu hỏi trong SGK - Làm bài tập 4 tr 61. - Chuẩn bị theo nhóm, con trai sông. NS: 21.10.2012 23.10.2012 TiÕt 18:. NG:. KiÓm tra 1 tiÕt. I. Môc tiªu. Khi häc xong bµi nµy, häc sinh: - Ôn tập, củng cố, ghi nhớ các nội dung đã học. - Yªu thÝch m«n häc. - Cã tÝnh tù gi¸c trong thi cö. II. Ph¬ng tiÖn III. Các hoạt động dạy - học. 1. Tæ chøc 2. KiÓm tra bµi cò.

(42) 3. Bµi míi * §Ò bµi Hoạt động 1: Giáo viên phát đề A: PhÇn tr¾c nghiÖm: Câu 1: Đánh dấu X vào đầu câu trả lời đúng: 1. Đặc trng nào của động vật nguyên sinh chứng tỏ chúng là những cơ thể độc lập: a. Dinh dìng c. Sinh s¶n, bµi tiÕt b. Sinh trëng, h« hÊp d. C¶ a, b, c 2. Kiểu sinh sản nào là đặc trng đối với thuỷ tức: a. H÷u tÝnh c. Sinh dìng b. V« tÝnh d. C¶ a, b 3. Bé phËn nµo cña s¸n d©y lµ nguån gèc g©y nhiÔm bÖnh cho ngêi: a. Trøng c. Êu trïng b. Nang s¸n d. C¶ a, c 4. Giun đũa thải các chất thải qua loại lỗ nào? a. HuyÖt b. MiÖng c. HËu m«n 5. Sự thụ tinh cho tế bào trứng ở giun đất lỡng tính xảy ra nh thế nào? a. Tù thô tinh b. TiÕp hîp c. Thô tinh chÐo 6. Lấp đầy khoang cơ thể chính thức của giun đất là gì? a. Kh«ng khÝ c. DÞch láng b. Nhu m« d. Níc B. PhÇn tù luËn: Câu1 :Trình bàyđặc điểm chung và vai trò thực tiễn của ngành ruột khoang? Câu 2 : Trình bày vòng đời của giun đũa ? C©u 3 : Nªu c¸c biÖn ph¸p phßng, chèng bÖnh giun s¸n ë ngêi ? * BiÓu ®iÓm: A:C©u 1: 3 ®iÓm 1. d 2. d 3. b 4. c 5.c 6.c B:C©u 1 :( 3 ® )§Æc ®iÓm chung vµ vai trß thùc tiÔn cña ngµnh ruét khoang Đặc điểm chung : Cơ thể đối xứng toả tròn; dạng ruột tui; thành cơ thể có hai líp tÕ bµo; tù vÖ vµ tÊn c«ng b»ng tÕ bµo gai. Vai trò của ngành ruột khoang :Tạo vẻ đẹp cho thiên nhiên, có ý nghĩa sinh thái với biển.; làm đồ trang trí, trang sức; là nguồn cung cấp nguyên liệu cho viÖc s¶n xuÊt v«i; thùc phÈm cã gi¸ trÞ ;ho¸ th¹ch san h« gãp phÇn nghiªn cứu địa chất .Tác hại gây độc ngứa cho ngời; tạo đá ngầm ảnh hởng đến giao thông đờng thuỷ. Câu 2 : ( 2đ ) Vòng đời của giun đũa . Giun trởng thành sống trong ruột ngời đẻ trứng , trứng theo phân ra ngoài  gÆp Èm vµ tho¸ng khÝ ph¸t triÓn thµnh Êu trïng  ngêi ¨n ph¶i trøng giun.

(43) qua râu sống… đến ruột non ấu trùng chui ra đi qua gan, tim, phổi lại về ruột non và kí sinh đó. C©u 3 : (2) ® :C¸c biªn ph¸p phßng chèng giun s¸n : - Thùc hiÖn tèt c¸c biÖn ph¸p vÖ sinh trong ¨n uèng. - VÖ sinh c¸ nh©n. - Vệ sinh môi trờng và vệ sinh cộng đồng : Dùng nhà vệ sinh tự huỷ, không đợc dùng phân tơi để bón cho cây và hao màu….. IV. NhËn xÐt giê. Gi¸o viªn thu bµi kiÓm tra NhËn xÐt tinh thÇn lµm bµi cña häc sinh, nhËn xÐt  rót kinh nghiÖm trong kiÓm tra thi cö. V. Híng dÉn vÒ nhµ. - §äc bµi 19. - Mçi bµn 1 con trai s«ng. Ký duyÖt:...../....../......... NS: 28.10.2012. NG: 29.10.2012 Ch¬ng V: Ngµnh th©n mÒm TIÕT 19: Trai s«ng. I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - Học sinh nắm đợc vì sao trai sông đợc xếp vào ngành thân mềm. - Giải thích đợc đặc điểm cấu tạo của trai thích nghi với đời sống ẩn mình trong bïn c¸t. - Nắm đợc các đặc điểm dinh dỡng, sinh sản của trai. - HiÓu râ kh¸i niÖm: ¸o, c¬ quan ¸o. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t tranh vµ mÉu. - Kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ - Gi¸o dôc ý thøc yªu thÝch bé m«n. II. §å dïng d¹y vµ häc. - Tranh phãng to h×nh 18.2; 18.3; 18.4 SGK. - MÉu vËt: con trai, vá trai. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. ổn định tổ chức - KiÓm tra sÜ sè. 2. KiÓm tra bµi cò 3. Bµi häc GV giới thiệu ngành thân mềm có mức độ cấu tạo nh giun đốt nhng tiến hoá theo hớng: có vỏ bọc ngoài, thân mềm không phân đốt. Giới thiệu đại diện nghiên cứu là con trai sông. Hoạt động 1: Hình dạng, cấu tạo Mục tiêu: HS nắm đợc đặc điểm của vỏ và cơ thể trai. Giải thích các khái niÖm; ¸o, khoang ¸o..

(44) Vá trai Hoạt động của GV Hoạt động của HS - GV yêu cầu HS làm việc độc lập - HS quan sát hình 18.1; 18.2, đọc víi SGK. th«ng tin SGK trang 62, quan s¸t - GV gọi HS giới thiệu đặc điểm vỏ mẫu vật, tự thu thập thông tin về vỏ trai trªn mÉu vËt. trai. - GV giíi thiÖu vßng t¨ng trëng vá. - 1 HS chØ trªn mÉu trai s«ng. - Yªu cÇu c¸c nhãm th¶o luËn. - Muèn më vá trai quan s¸t ph¶i lµm - C¸c nhãm th¶o luËn, thèng nhÊt ý nh thÕ nµo? kiến. Yêu cầu nêu đợc: - Mµi mÆt ngoµi vá trai ngöi thÊy cã + Më vá trai: c¾t d©y ch»ng phÝa lng, mïi khÐt, v× sao? c¾t 2 c¬ khÐp vá. - Trai chÕt th× më vá, t¹i sao? + Mµi mÆt ngoµi cã mïi khÐt v× líp - GV tæ chøc th¶o luËn gi÷a c¸c sõng b»ng chÊt h÷u c¬ bÞ ma s¸t, khi nhãm. ch¸y cã mïi khÐt. - GV gi¶i thÝch cho HS v× sao líp xµ - §¹i diÖn nhãm ph¸t biÓu ý kiÕn, cõ ãng ¸nh mµu cÇu vång. c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. KÕt luËn:- gåm 2 m¶nh g¾n víi nhau nhê b¶n lÒ phÝa lng - Vỏ trai có chất sừng bọc ngoài , lớp đá vôi ở giữa, lớp xà cừ ãng ¸nh trong cïng 2- C¬ thÓ trai Hoạt động của GV - GV yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái: - C¬ thÓ trai cã cÊu t¹o nh thÕ nµo? - GV gi¶i thÝch kh¸i niÖm ¸o trai, khoang ¸o. - Trai tự vệ bằng cách nào? Nêu đặc ®iÓm cÊu t¹o cña trai phï hîp víi cách tự vệ đó? - GV giíi thiÖu: ®Çu trai tiªu gi¶m. Hoạt động của HS - HS đọc thông tin tự rút ra đặc điểm cÊu t¹o c¬ thÓ trai. - Cơ thể có 2 mảnh vỏ bằng đá vôi che chë bªn ngoµi. - CÊu t¹o: + Ngoµi; ¸o trai t¹o thµnh khoang ¸o, cã èng hót vµ èng tho¸t níc. + Gi÷a: tÊm mang + Trong: th©n trai. - Ch©n r×u.. Hoạt động 2: Di chuyển Hoạt động của GV Hoạt động của HS - GV yêu cầu HS đọc thông tin và - HS căn cứ vào thông tin và hình quan s¸t h×nh 18.4 SGK, th¶o luËn vµ 18.4 SGK, m« t¶ c¸ch di chuyÓn. tr¶ lêi c©u hái: - 1 HS ph¸t biÓu, líp bæ sung. - Trai di chuyÓn nh thÕ nµo? - GV chèt l¹i kiÕn thøc. - GV më réng: ch©n thß theo híng nào, thân chuyển động theo hớng đó. KÕt luËn: - Chân trai hình lỡi rìu thò ra thụt vào, kết hợp đóng mở vỏ để di chuyển. Hoạt động 3: Dinh dỡng.

(45) Hoạt động của GV - GV yêu cầu HS làm việc độc lập víi SGK, th¶o luËn nhãm vµ tr¶ lêi: + Níc qua èng hót vµ khoang ¸o đem gì đến cho miệng và mang trai? + Nªu kiÓu dinh dìng cña trai? - GV chèt l¹i kiÕn thøc. + C¸ch dinh dìng cña trai cã ý nghÜa nh thÕ nµo víi m«i trêng níc? Nếu HS không trả lời đợc, GV giải thÝch vai trß läc níc.. Hoạt động của HS - HS tù thu nhËn th«ng tin, th¶o luËn nhóm và hoàn thành đáp án. - Yêu cầu nêu đợc: + Nớc đem đến oxi và thức ăn. + Kiểu dinh dỡng thụ động.. KÕt luËn: - Thức ăn: động vật nguyên sinh và vụn hữu cơ. - Oxi trao đổi qua mang. Hoạt động 4: Sinh sản Hoạt động của GV - GV yªu cÇu HS th¶o luËn vµ tr¶ lêi: - ý nghÜa cña giai ®o¹n trøng ph¸t triÓn thµnh Êu trïng trong mang trai mÑ? - ý nghÜa giai ®o¹n Êu trïng b¸m vµo mang vµ da c¸? - GV chốt lại đặc điểm sinh sản.. Hoạt động của HS - HS c¨n cø vµo th«ng tin SGK, th¶o luËn vµ tr¶ lêi: + Trøng ph¸t triÓn trong mang trai mẹ, đợc bảo vệ và tăng lợng oxi. + Êu trïng b¸m vµo mang vµ da c¸ để tăng lợng oxi và đợc bảo vệ.. KÕt luËn: - Trai ph©n tÝnh. - Trøng ph¸t triÓn qua giai ®o¹n Êu trïng. 4. Cñng cè - HS lµm bµi tËp tr¾c nghiÖm Khoanh tròn vào câu đúng: 1. Trai xếp vào ngành thân mềm vì có thân mềm không phân đốt. 2. C¬ thÓ trai gåm 3 phÇn ®Çu trai, th©n trai vµ ch©n trai. 3. Trai di chuyÓn nhê ch©n r×u. 4. Trai lÊy thøc ¨n nhê c¬ chÕ läc tõ níc hót vµo. 5. Cơ thể trai có đối xứng 2 bên. 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. - §äc môc “Em cã biÕt”. - Su tầm tranh, ảnh của một số đại diện thân mềm. NS : 28.10.2012 TiÕt 20,21:. NG : 30,....10.2012 Thùc hµnh.

(46) Quan s¸t mét sè th©n mÒm I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - Học sinh quan sát cấu tạo đặc trng của một số đại diện thân mềm. - Phân biệt đợc các cấu tạo chính của thân mềm từ vỏ, cấu tạo ngoài đến cấu t¹o trong. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ sö dông kÝnh lóp. - Kĩ năng quan sát đối chiếu mẫu vật với hình vẽ. 3. Thái độ - Giáo dục thái độ nghiêm túc, cẩn thận. II. §å dïng d¹y vµ häc. - MÉu trai, mùc mæ s½n. - Mẫu trai, ốc, mực để quan sát cấu tạo ngoài. - Tranh, m« h×nh cÊu t¹o trong cña trai mùc. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. ổn định tổ chức - KiÓm tra sÜ sè. 2. KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh 3. Bµi häc Hoạt động 1: Tổ chức thực hành Vá trai Hoạt động của GV Hoạt động của HS - GV nªu yªu cÇu cña tiÕt thùc hµnh - HS tr×nh bµy sù chuÈn bÞ cña m×nh. nh SGK. - Ph©n chia nhãm thùc hµnh vµ kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña c¸c nhãm. Hoạt động 2: Tiến trình thực hành Bíc 1: GV híng dÉn néi dung quan s¸t: a. Quan s¸t cÊu t¹o vá: - Trai : + §Çu, ®u«i + §Ønh, vßng t¨ng trëng + B¶n lÒ - ốc: quan sát mai mực, đối chiếu hình 20.2 SGK trang 68 để nhận biết các bé phËn, chó thÝch b»ng sè vµo h×nh. - Mực: quan sát mai mực, đối chiếu hình 20.3 SGK trang 69 để chú thích số vµo h×nh. b. Quan s¸t cÊu t¹o ngoµi: - Trai: quan s¸t mÉu vËt ph©n biÖt: + ¸o trai + Khoang ¸o, mang + Th©n trai, ch©n trai + C¬ khÐp vá. §èi chiÕu mÉu vËt víi h×nh 20.4 SGK trang 69, ®iÒn chó thÝch vµo h×nh. - èc: Quan s¸t mÉu vËt, nhËn biÕt c¸c bé phËn: tua, m¾t, lç miÖng, ch©n, th©n, lç thë. - Bằng kiến thức đã học chú htích bằng số vào hình 20.5 SGK trang 69. c. Quan s¸t cÊu t¹o trong.

(47) - GV cho HS quan s¸t mÉu mæ s½n cÊu t¹o trong cña mùc. - §èi chiÕu mÉu mæ víi tranh vÏ, ph©n biÖt c¸c c¬ quan. - Th¶o luËn trong nhãm vµ ®iÒn sè vµo « trèng cña chó thÝch h×nh 20.6 SGK trang 70. Bíc 2: HS tiÕn hµnh quan s¸t: - HS tiến hành quan sát theo các nội dung đã hớng dẫn. - GV ®i tíi c¸c nhãm kiÓm tra viÖc thùc hiÖn cña SH, hç trî c¸c nhãm yÕu. - HS quan sát đến đâu ghi chép đến đó. Bíc 3: ViÕt thu ho¹ch - Hoµn thµnh chó thÝch c¸c h×nh 20 (1-6). - Hoµn thµnh b¶ng thu ho¹ch (theo mÉu trang 70 SGK). 4. Nhận xét - đánh giá - Nhận xét tinh thần, thái độ của các nhóm trong giờ thực hành. - KÕt qu¶ bµi thu ho¹ch sÏ lµ kÕt qu¶ têng tr×nh. GV công bố đáp án đúng, các nhóm sửa chữa đánh giá chéo. Động vật có đặc điểm tơng ứng TT èc §Æc ®iÓm cÇn quan s¸t 1 Sè líp cÊu t¹o vá 3 2 Sè ch©n (hay tua) 1 Sè m¾t 3 2 Cã gi¸c b¸m kh«n 4 g Cã l«ng trªn tua miÖng kh«n 5 g 6 D¹ dµy, ruét, gan, tói mùc. cã - C¸c nhãm thu dän vÖ sinh.. Trai 3 1 kh«n g kh«n g kh«n g cã. 5. DÆn dß - T×m hiÓu vai trß cña th©n mÒm. - KÎ b¶ng 1, 2 trang 72 SGK vµo vë. Rút kinh nghiệm: ……………………………………………………………………………… … ……………………………………………………………………………… … ……………………………………………………………………………… … ……………………………………………………………………………… … ……………………………………………………………………………… … Ký duyệt ngày…/…/2012. Mùc 1 10 2. cã cã.

(48) NS : 04.11.2012 TiÕt22:. NG : 06.11.2012 §Æc ®iÓm chung vµ vai trß cña ngµnh th©n mÒm. I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - Học sinh hiểu đợc sự đa dạng của ngành thân mềm. - Trình bày đợc đặc điểm chung và ý nghĩa thực tiễn của ngành thân mềm. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t tranh. - Rèn kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ - Gi¸o dôc ý thøc b¶o vÖ nguån lîi tõ th©n mÒm. II. §å dïng d¹y vµ häc. - Tranh phãng to h×nh 21.1 SGK. - B¶ng phô ghi néi dung b¶ng 1. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. ổn định tổ chức - KiÓm tra sÜ sè. 2. KiÓm tra bµi cò 3. Bµi häc.

(49) Ngµnh th©n mÒm cã sè loµi rÊt lín, chóng cã cÊu t¹o vµ lèi sèng phong phú. Bài học hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu đặc điểm và vai trò của th©n mÒm. Hoạt động 1: Đặc điểm chung Mục tiêu: Thông qua bài tập HS thấy đợc sự đa dạng của thân mềm và rút ra đợc đặc điểm của ngành. Hoạt động của GV - GV yêu cầu HS đọc thông tin, quan s¸t h×nh 21 vµ h×nh 19 SGK th¶o luËn nhãm vµ tr¶ lêi c©u hái: - Nªu cÊu t¹o chung cña th©n mÒm? - Lựa chọn các cụm từ để hoàn thành b¶ng 1. - GV treo b¶ng phô, gäi HS lªn lµm bµi. - GV chèt l¹i kiÕn thøc. Các đặc ®iÓm §¹i diÖn 1. Trai s«ng 2. Sß 3. èc sªn 4. èc vÆn 5. Mùc. N¬i sèng Níc ngät Níc lî C¹n Níc ngät BiÓn. - C¸c nhãm th¶o luËn thèng nhÊt ý kiÕn vµ ®iÒn vµo b¶ng. - §¹i diÖn nhãm lªn ®iÒn c¸c côm tõ vµo b¶ng 1, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. KiÓu vá đá vôi. Lèi èng Vïi lÊp Vïi lÊp Bß chËm Bß chËm B¬i nhanh. Hoạt động của HS - HS §äc th«ng tin, quan s¸t h×nh vµ ghi nhớ sơ đồ cấu tạo chung gồm: vỏ, th©n, ch©n.. §Æc ®iÓm c¬ thÓ Khoang Kh«ng Th©n Ph©n ¸o ph¸t ph©n mÒm đốt triÓn đốt. 2 m¶nh 2 m¶nh Xo¾n èc Xo¾n èc. X X X X. X X X X. X X X X. Tiªu gi¶m. X. X. X. - Tõ b¶ng trªn GV yªu cÇu HS th¶o luËn: - NhËn xÐt sù ®a d¹ng cña th©n mÒm?. - HS nêu đợc: + §a d¹ng: - KÝch thíc - CÊu t¹o c¬ thÓ - M«i trêng sèng - TËp tÝnh + §Æc ®iÓm chung: cÊu t¹o c¬ thÓ.. - Nêu đặc điểm chung của thân mÒm? KÕt luËn: - §Æc ®iÓm chung cña th©n mÒm: - Thân mềm không phân đốt, có vỏ đá vôi. - Cã khoang ¸o ph¸t triÓn - HÖ tiªu ho¸ ph©n ho¸. Hoạt động 2: Vai trò của thân mềm.

(50) Mục tiêu: HS nắm đợc ý nghĩa thực tiễn của thân mềm và lấy đợc các ví dụ cụ thể ở địa phơng. Hoạt động của GV - GV yªu cÇu HS lµm bµi tËp b¶ng 2 trang 72 SGK. - GV gäi HS hoµn thµnh b¶ng. - GV chốt lại kiến thức sau đó cho HS th¶o luËn: - Ngµnh th©n mÒm cã vai trß g×? - Nªu ý nghÜa cña vá th©n mÒm?. Hoạt động của HS - HS dùa vµo kiÕn thøc trong ch¬ng và vốn sống để hoàn thành bảng 2. - 1 HS lªn lµm bµi tËp, líp bæ sung. - HS th¶o luËn rót ra lîi Ých vµ t¸c h¹i cña th©n mÒm.. KÕt luËn: Vai trß cña th©n mÒm - Lîi Ých: + Lµm thùc phÈm cho con ngêi. + Nguyªn liÖu xuÊt khÈu. + Làm thức ăn cho động vật. + Lµm s¹ch m«i trêng níc. + Làm đồ trang trí, trang sức. - T¸c h¹i: + Lµ vËt trung gian truyÒn bÖnh. + ¨n h¹i c©y trång. 4. Cñng cè - HS lµm bµi tËp tr¾c nghiÖm: Khoanh tròn vào câu trả lời đúng nhất: C©u 1: Mùc vµ èc sªn thuéc ngµnh th©n mÒm v×: a. Thân mềm, không phân đốt. b. Cã khoang ¸o ph¸t triÓn. c. C¶ a vµ b. C©u 2: §Æc ®iÓm nµo díi d©y chøng tá mùc thÝch nghi víi lèi di chuyÓn tèc độ nhanh. a. Cã vá c¬ thÓ tiªu gi¶m. b. Cã c¬ quan di chuyÓn ph¸t triÓn. c. C¶ a vµ b. C©u 3: Nh÷ng th©n mÒm nµo díi ®©y cã h¹i: a. èc sªn, trai, sß. b. Mùc, hµ biÓn, hÕn. c. ốc sên, ốc đỉa, ốc bơu vàng. 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. - ChuÈn bÞ theo nhãm: con t«m s«ng cßn sèng, t«m chÝn. Ch¬ng IV- Ngµnh ch©n khíp Líp gi¸p x¸c. NS: 11.11.2012 NG: 12.11.2012 TIẾT 23: THỰC HÀNH – QUAN SÁT CẤU TẠO NGOÀI VÀ HOẠT ĐỘNG SỐNG CỦA TÔM SÔNG.

(51) I. MỤC TIÊU. - Nêu được đặc điểm chung của ngành Chân khớp. Mô tả được cấu tạo ngoài và hoạt động của tôm sông - Rèn kĩ năng quan sát tranh và mẫu vật. Quan sát cách di chuyển của tôm sông - Rèn kĩ năng hoạt động nhóm. - Giáo dục ý thức yêu thích môn học. II. ĐỒ DÙNG DẠY VÀ HỌC. + GV: - Tranh cấu tạo ngoài của tôm. - Mẫu vật: tôm sông, khay nước - Bảng phụ nội dung bảng 1, các mảnh giấy rời ghi tên, chức năng phần phụ. + HS: Mỗi nhóm mang 1 tôm sống, 1 tôm chín. III. HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC. 1. Kiểm tra bài cũ ? Trình bày đặc điểm chung của ngành thân mềm? ?Vai trò của thân mềm? 2. Bài mới GV giới thiệu đặc điểm chung ngành chân khớp và đặc điểm lớp giáp xác như SGK. Giới hạn nghiên cứu là đại diện con tôm sông. Hoạt động 1: Tổ chức thực hành - GV nêu yêu cầu của tiết thực hành - Phân chia nhóm thực hành và kiểm tra sự chuẩn bị của các nhóm. Hoạt động 2: Quan sát cấu tạo ngoài 1.Vỏ cơ thể Hoạt động của GV - GV hướng dẫn HS quan sát mẫu tôm, thảo luận nhóm và trả lời các câu hỏi: - Cơ thể tôm gồm mấy phần? - Nhận xét màu sắc vỏ tôm? -Yêu cầu HS bóc một vài khoanh vỏ, nhận xét độ cứng? - GV chốt lại kiến thức. - GV cho HS quan sát tôm sống ở các địa điểm khác nhau, giải thích ý nghĩa hiện tượng tôm có màu sắc khác nhau (màu sắc môi trường  tự. Hoạt động của HS - Các nhóm quan sát mẫu theo hướng dẫn, đọc thông tin SGK trang 74, 75 thảo luận nhóm thống nhất ý kiến. - Đại diện nhóm phát biểu, các nhóm khác bổ sung, rút ra đặc điểm cấu tạo vỏ cơ thể.. - Dưới lớp vỏ có lớp sắc tố ( cyanocristalin)khiến cho cơ thể của tôm có màu sắc của môi trường - Khi tôm chết, dưới ảnh hưởng của.

(52) vệ). - Khi nào vỏ tôm có màu hồng?. nhiệt độ sắc tố đó biến thành chất zooêrytrin có màu hồng. - GV giới thiệu: Lớp Vỏ cơ thể Tôm ( Lớp giáp xác, ngành chân khớp) có khả năng đàn hồi kém, vì thé để lớn lên thì phải lột xác Kết luận: - Cơ thể gồm 2 phần: đầu – ngực và bụng. - Vỏ: + Kitin ngấm canxi, tác dụng cứng che chở và là chỗ bám cho cơ thể. + Có sắc tố giúp màu sắc giống của môi trường. 2.Các phần phụ - GV yêu cầu HS quan sát tôm - Các nhóm quan sát mẫu theo hướng theo các bước: dẫn, ghi kết quả quan sát ra giấy. + Quan sát mẫu, đối chiếu hình 22.1 SGK, xác định tên, vị trí phần phụ trên con tôm sông. + Quan sát tôm hoạt động để xác định chức năng phần phụ. - GV yêu cầu HS hoàn thành bảng - Các nhóm thảo luận điền bảng 1. 1 trang 75 SGK. - Đại diện nhóm hoàn thành trên bảng - GV treo bảng phụ gọi HS dán phụ. các mảnh giấy rời. - Lớp nhận xét, bổ sung. - Gọi HS nhắc lại tên, chức năng các phần phụ. Kết luận: Cơ thể tôm sông gồm: - Đầu ngực: + Mắt, râu định hướng phát hiện mồi. + Chân hàm: giữ và xử lí mồi. + Chân ngực: bò và bắt mồi. - Bụng: + Chân bụng: bơi, giữ thăng bằng, ôm trứng (con cái). + Tấm lái: lái, giúp tôm nhảy. Hoạt động 3: Quan sát sự di chuyển của Tôm sông - yêu cầu HS quan sát sự di chuyển của Tôm - HS suy nghĩ, vận dụng kiến trên khay nước, và sự di chuyển của tôm ở thức và trả lời..

(53) khay không có nước. - Tôm có những hình thức di chuyển nào? - Bơi, nhảy - Theo em hình thức di chuyển nào thể hiện - Bơi lùi, nhảy bản năng tự vệ của tôm? - GV nhận xét và giới thiệu thêm hình thức di chuyển bò. Kết luận: - Di chuyển: + Bò + Bơi: tiến, lùi. + Nhảy. IV. Nhận xét - đánh giá - GV nhận xét tinh thần, thái độ học tập của HS. - Căn cứ vào sự chuẩn bị, kết quả học tập cho điểm các nhóm V. Hướng dẫn học bài ở nhà - Vẽ cấu tạo ngoài của tôm vào vở - Chuẩn bị thực hành theo nhóm: 2 con tôm sông còn sống, tấm xốp, tăm. .......................................................................................... NS: 11.11.2012 NG: 13.11.2012. Tiết 24: THỰC HÀNH MỔ VÀ QUAN SÁT TÔM SÔNG I. MỤC TIÊU. - Học sinh mổ và quan sát cấu tạo mang: nhận biết phần gốc chân ngực và các lá mang. Nhận biết một số nội quan của tôm như: hệ tiêu hoá, hệ thần kinh. Viết thu hoạch sau buổi thực hành bằng cách tập chú thích đúng cho các hình câm trong SGK. - Rèn kĩ năng mổ động vật không xương sống. Biết sử dụng các dụng cụ mổ. Kĩ năng quan sát các nội quan bên trong. Phân biệt các bộ phận của các cơ quan. KN hợp tác nhóm. KN đảm nhận trách nhiệm được phân công. KN quản lí thời gian - Giáo dục thái độ nghiêm túc, cẩn thận. II. ĐỒ DÙNG DẠY VÀ HỌC. - Tôm sông còn sống: 2 con. - Khay mổ, bộ đồ mổ, kính lúp. III. HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC. 1. Ổn định tổ chức - Kiểm tra sĩ số. 2. Kiểm tra bài cũ.

(54) 3.Bài mới Hoạt động 1: Tổ chức thực hành - GV nêu yêu cầu của tiết thực hành như SGK. - Phân chia nhóm thực hành và kiểm tra sự chuẩn bị của các nhóm. Hoạt động 2: Tiến trình thực hành Bước 1: GV hướng dẫn nội dung thực hành Mổ và quan sát mang tôm - GV hướng dẫn cách mổ như hướng dẫn ở hình 23.1 A, B (SGK trang 77). - Dùng kính lúp quan sát 1 chân ngực kèm lá mang, nhận biết các bộ phận và ghi chú thích vào hình 23.1 thay các con số 1, 2, 3, 4. - Thảo luận ý nghĩa đặc điểm lá mang với chức năng hô hấp, điền vào bảng. Bảng 1: Ý nghĩa đặc điểm của lá mang Đặc điểm lá mang ý nghĩa - Bám vào gốc chân ngực - Tạo dòng nước đem theo oxi - Thành túi mang mỏng - Trao đổi khí dễ dàng - Có lông phủ - Tạo dòng nước a. Mổ tôm - Cách mổ SGK. - Đổ nước ngập cơ thể tôm. - Dùng kẹp nâng tấm lưng vừa cắt bỏ ra ngoài. b. Quan sát cấu tạo các hệ cơ quan + Cơ quan tiêu hóa: - Đặc điểm: Thực quản ngắn, dạ dày có màu tối. Cuối dạ dày có tuyến gan, ruột mảnh, hậu môn ở cuối đuôi tôm. - Quan sát trên mẫu mổ đối chiếu hình 23.3A (SGK trang 78) nhận biết các bộ phận của cơ quan tiêu hoá. - Điền chú thích vào chữ số ở hình 23.3B. + Cơ quan thần kinh - Cách mổ: dùng kéo và kẹp gỡ bỏ toàn bộ nội quan, chuỗi hạch thần kinh màu sẫm sẽ hiện ra, quan sát các bộ phận của cơ quan thần kinh. + Cấu tạo: + Gồm 2 hạch não với với 2 dây nối với hạch dưới hầu tạo nên vòng thần kinh hầu lớn. + Khối hạch ngực tập trung thành chuỗi. + Chuỗi hạch thần kinh bụng. - Tìm chi tiết cơ quan thần kinh trên mẫu mổ. - Chú thích vào hình 23.3C. Bước 2: HS tiến hành quan sát - HS tiến hành theo các nội dung đã hướng dẫn..

(55) - GV đi tới các nhóm kiểm tra việc thực hiện của HS, hỗ trợ các nhóm yếu sửa chữa sai sót (nếu có). - HS chú ý quan sát đến đâu, ghi chép đến đó. Bước 3: Viết thu hoạch - Hoàn thành bảng ý nghĩa đặc điểm các lá mang ở nội dung 1 - Chú thích các hình 23.1B, 23.3B, C thay cho các chữ số. IV. NHẬN XÉT - ĐÁNH GIÁ. - Nhận xét tinh thần thái độ của các nhóm trong giờ học thực hành. - Đánh giá mẫu mổ của các nhóm. - GV căn cứ vào sự chuẩn bị, kĩ thuật mổ và kết quả bài thu hoạch để cho điểm các nhóm. - Các nhóm thu dọn vệ sinh. V. HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ. - Sưu tầm tranh ảnh một số đại diện của giáp xác. - Kẻ phiếu học tập và bảng trang 81 SGK vào vở. Rút kinh nghiệm: ……………………………………………………………………………… …… ……………………………………………………………………………… …… ……………………………………………………………………………… …… NS: 17.11.2012 NG: …11.2012 TiÕt 25: §a d¹ng vµ vai trß cña líp gi¸p x¸c I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - Học sinh trình bày một số đặc điểm về cấu tạo và lối sống của các đại diện gi¸p x¸c thêng gÆp. - Nêu đợc vai trò thực tiễn của giáp xác. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t tranh. - Kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ - Giáo dục thái độ đúng đắn bảo vệ các giáp xác có lợi. II. §å dïng d¹y vµ häc. - Tranh phãng to h×nh 24 trong SGK (1-7) - PhiÕu häc tËp, b¶ng phô ghi néi dung phiÕu häc tËp: §Æc ®iÓm KÝch thíc C¬ quan di Lèi sèng §¹i diÖn chuyÓn 1. Mät Èm 2. Sun 3. RËn níc 4. Ch©n kiÕn 5. Cua đồng. §Æc kh¸c. ®iÓm.

(56) 6. Cua nhÖn 7. T«m ë nhê III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. ổn định tổ chức - KiÓm tra sÜ sè. 2. KiÓm tra bµi cò 3. Bµi míi Më bµi nh môc th«ng tin trong SGK. Hoạt động 1: Một số giáp xác khác Môc tiªu: - HS trình bày đợc một số đặc điểm về cấu tạo và lối sống của loài giáp xác thêng gÆp. - Thấy đợc sự đa dạng của động vật giáp xác. - GV yêu cầu HS quan sát kĩ hình 24 - HS quan sát hình, đọc chú thích từ 1-7 SGK, đọc thông báo dới hình, SGK trang 79, 80 ghi nhớ thông tin. hoµn thµnh phiÕu häc tËp. - Th¶o luËn nhãm vµ hoµn thµnh - GV gäi HS lªn b¶ng ®iÒn trªn b¶ng. phiÕu häc tËp. - GV chèt l¹i kiÕn thøc. - §¹i diÖn nhãm lªn ®iÒn c¸c néi dung, c¸c nhãm kh¸c bæ sung. §Æc ®iÓm KÝch C¬ quan di Lèi sèng §¹i diÖn thíc chuyÓn 1. Mät Èm Nhá Ch©n ë c¹n 2. Sun Nhá Đôi râu lớn Cố định 3. RËn níc RÊt nhá Ch©n kiÕm Sèng tù do 4. Ch©n kiÕn. RÊt nhá Ch©n bß. 5. Cua đồng 6. Cua nhÖn 7. T«m ë nhê. Lín RÊt lín Lín. Ch©n bß Ch©n bß Ch©n bß. §Æc ®iÓm kh¸c Thë b»ng mang Sèng b¸m vµo vá tµu Mïa h¹ sinh toµn con c¸i Tù do, kÝ sinh KÝ sinh: phÇn phô tiªu gi¶m Hang hèc PhÇn bông tiªu gi¶m §¸y biÓn Ch©n dµi gièng nhÖn Èn vµo vµo vá èc PhÇn bông vá máng vµ mÒm. - Tõ b¶ng GV yªu cÇu HS th¶o luËn: - HS th¶o luËn vµ rót ra nhËn xÐt. - Trong các đại diện trên loài nào có + Tuỳ địa phơng có các đại diện khác ở địa phơng? Số lợng nhiều hay ít? nhau. - NhËn xÐt sù ®a d¹ng cña gi¸p x¸c? + §a d¹ng: Sè loµi lín Cã cÊu t¹o vµ lèi sèng rÊt kh¸c nhau KÕt luËn: - Gi¸p x¸c cã sè lîng loµi lín, sèng ë c¸c m«i trêng kh¸c nhau, cã lèi sèng phong phó. Hoạt động 2: Vai trò thực tiễn Môc tiªu: - HS nêu đợc ý nghĩa thực tiễn của giáp xác. - Kể đợc tên các đại diện có ở địa phơng. - GV yêu cầu HS làm việc độc lập - HS kết hợp SGK và hiểu biết của.

(57) víi SGK vµ hoµn thµnh b¶ng 2. - GV kÎ b¶ng gäi HS lªn ®iÒn. - NÕu cha chÝnh x¸c GV bæ sung thªm: - Líp gi¸p x¸c cã vai trß nh thÕ nµo? - GV có thể gợi ý bằng cách đặt các c©u hái nhá: - Nêu vai trò của giáp xác với đời sèng con ngêi? - Vai trß nghÒ nu«i t«m? - Vai trß cña gi¸p x¸c nhá trong ao, hå, biÓn?. b¶n th©n, lµm b¶ng trang 81. - HS lªn lµm bµi tËp, líp bæ sung.. - Từ thông tin của bảng, HS nêu đợc vai trß cña gi¸p x¸c.. KÕt luËn: Vai trß cña gi¸p x¸c: - Lîi Ých: + Lµ nguån thøc ¨n cña c¸. + Lµ nguån cung cÊp thùc phÈm + Lµ nguån lîi xuÊt khÈu. - T¸c h¹i: + Có hại cho giao thông đờng thuỷ + Cã h¹i cho nghÒ c¸ + TruyÒn bÖnh giun s¸n. 4. Cñng cè - Yªu cÇu HS lµm bµi tËp tr¾c nghiÖm Câu 1: Những động vật có đặc điểm nh thế nào đợc xếp vào lớp giáp xác? a. Mình có một lớp vỏ bằng kitin và đá vôi b. Phần lớn đều sống ở nớc và thở bằng mang c. Đầu có 2 đôi râu, chân có nhiều đốt khớp với nhau. d. §Î trøng, Êu trïng lét x¸c nhiÒu lÇn. Câu 2: Trong những động vật sau, con nào thuộc lớp giáp xác? - T«m s«ng - Mèi - C¸y - T«m só - KiÕn - Mät Èm - Cua biÓn - RËn níc - NhÖn 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. - §äc môc “Em cã biÕt” - KÎ b¶ng 1, 2 bµi 25 SGK. - ChuÈn bÞ theo nhãm: con nhÖn. NS : 17.11.2012 TiÕt 26:. NG : .11.2012. Líp h×nh nhÖn NhÖn vµ sù ®a d¹ng cña líp h×nh nhÖn. I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - Học sinh trình bày đợc đặc điểm cấu tạo ngoài của nhện và một số tập tính cña chóng. - Nêu đợc sự đạng của hình nhện và ý nghĩa thực tiễn của chúng..

(58) 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t tranh, kÜ n¨ng ph©n tÝch. - Kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ - B¶o vÖ c¸c loµi h×nh nhÖn cã lîi trong tù nhiªn. II. §å dïng d¹y vµ häc. - MÉu: con nhÖn - Tranh c©m cÊu t¹o ngoµi cña nhÖn vµ c¸c m¶nh giÊy rêi ghi tªn c¸c bé phËn, chøc n¨ng tõng bé phËn. - Tranh một số đại diện hình nhện. - HS: KÎ s½n b¶ng 1,2 vµo vë. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. ổn định tổ chức - KiÓm tra sÜ sè. 2. KiÓm tra bµi cò kiÓm tra 15 phót Câu 1: khoanh tròn đầu câu trả lời đúng Những động vật có đặc điểm nh thế nào đợc xếp vào lớp giáp xác? a. Mình có một lớp vỏ bằng kitin và đá vôi b. Phần lớn đều sống ở nớc và thở bằng mang c. Đầu có 2 đôi râu, chân có nhiều đốt khớp với nhau. d. §Î trøng, Êu trïng lét x¸c nhiÒu lÇn. C©u 2: Tr×nh bµy vµi trß cña gi¸p x¸c? 3. Bµi míi Mở bài: GV giới thiệu lớp hình nhện: là động vật có kìm, là chân khớp ở cạn đầu tiên với sự xuất hiện của phổi và ống khí, hoạt động chủ yếu về đêm. - Giới thiệu đại diện của lớp là con nhện. Hoạt động 1:nhện Môc tiªu: - HS nắm đợc cấu tạo ngoài của nhện. - Xác định đợc vị trí, chức năng từng bộ phận cấu tạo ngoài. - TËp tÝnh cña nhÖn. a. §Æc ®iÓm cÊu t¹o: - GV hớng dẫn HS quan sát mẫu con - HS quan sát hình 25.1 trang 82, đọc nhện, đối chiếu với hình 25.1 SGK. chú thích, xác định các bộ phận trên mÉu con nhÖn. - Yªu cÇu HS: - Yêu cầu nêu đợc: + Xác định giới hạn phần đầu ngực - Cơ thể gồm 2 phần: vµ phÇn bông? + Đầu ngực: đôi kìm, đôi chân xúc + Mỗi phần có những bộ phận nào? giác, 4 đôi chân bò. + Bông: khe thë, lç sinh dôc, nóm tuyÕn t¬. - GV treo tranh cÊu t¹o ngoµi, gäi HS - 1 HS tr×nh bµy trªn tranh, c¶ líp bæ lªn tr×nh bµy. sung. - GV yªu cÇu HS quan s¸t tiÕp h×nh - HS th¶o luËn, lµm râ chøc n¨ng 25.1, hoµn thµnh bµi tËp b¶ng 1 trang tõng bé phËn, ®iÒn vµo b¶ng1..

(59) 82. - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, c¸c nhãm - GV treo bảng 1 đã kẻ sẵn, gọi HS khác nhận xét, bổ sung. lªn b¶ng ®iÒn. - GV chèt l¹i b»ng b¶ng kiÕn thøc chuÈn. - Yªu cÇu HS nh¾c l¹i cÊu t¹o ngoµi - HS nh¾c l¹i. cña nhÖn. KÕt luËn: C¸c phÇn c¬ thÓ §Çu – ngùc. Bông. B¶ng chuÈn kiÕn thøc: Tªn bé phËn quan s¸t Chøc n¨ng - Đôi kìm có tuyến độc. - B¾t måi vµ tù vÖ - §«i ch©n xóc gi¸c phñ ®Çy - C¶m gi¸c vÒ khøu gi¸c, l«ng xóc gi¸c - 4 đôi chân bò - Di chuyÓn ch¨ng líi - §«i khe thë - H« hÊp - 1 lç sinh dôc - Sinh s¶n - C¸c nóm tuyÕn t¬ - Sinh ra t¬ nhÖn. b. TËp tÝnh - Vấn đề 1: Chăng lới - Các nhóm thảo luận, đánh số vào ô - GV yêu cầu HS quan sát hình 25.2 trống theo thứ tự đúng với tập tính SGK, đọc chú thích và sắp xếp quá chăng lới ở nhện. trình chăng lới theo thứ tự đúng. - Đại diện nhóm trình bày đáp án, c¸c nhãm kh¸c bæ sung. - GV chốt lại đáp án đúng: - 1 HS nh¾c l¹i thao t¸c ch¨ng líi 4, 2, 1,3. đúng. - Vấn đề 2: Bắt mồi - HS nghiên cứu kĩ thông tin, đánh - GV yêu cầu HS đọc thông tin về tập thứ tự vào ô trống. tÝnh s¨n måi cña nhÖn vµ s¾p xÕp l¹i theo thứ tự đúng. - GV cung cấp đáp án đúng: 4, 1, 2, - Thống kê số nhóm làm đúng. 3. - HS tr¶ lêi. - NhÖn ch¨ng t¬ vµo thêi gian nµo trong ngµy? - L¾ng nghe GV gi¶ng. - GV cã thÓ cung cÊp thªm th«ng tin: cã 2 lo¹i líi: + Hình phễu (thảm): chăng ở mặt đất + H×nh tÊm: Ch¨ng ë trªn kh«ng. KÕt luËn: - Ch¨ng líi s¨n b¾t måi sèng. - Hoạt động chủ yếu vào ban đêm. Hoạt động 2: Sự đa dạng của lớp hình nhện Mục tiêu: Thông qua các đại diện HS thấy đợc sự đa dạng của lớp nhện và ý ssnghÜa thùc tiÔn cña chóng. - GV yêu cầu HS quan sát tranh và - HS nắm đợc một số đại diện:.

(60) h×nh 25.3, 4, 5 SGK, nhËn biÕt mét số đại diện của hình nhện. - GV th«ng b¸o thªm mét sè h×nh nhện: nhện đỏ hại bông, ve, mò, bọ m¹t, nhÖn l«ng, ®u«i roi. - GV yªu cÇu HS hoµn thiÖn b¶ng 2 trang 85. - GV chèt l¹i b¶ng chuÈn. - Tõ b¶ng 2, yªu cÇu HS nhËn xÐt: + Sù ®a d¹ng cña líp h×nh nhÖn? + Nªu ý nghÜa thùc tiÔn cña h×nh nhÖn?. + Bä c¹p + C¸i ghÎ + Ve bß… - C¸c nhãm hoµn thµnh b¶ng. - Đại diện nhóm đọc kết quả, lớp bổ sung. - HS rót ra nhËn xÐt sù ®a d¹ng vÒ: + Sè lîng loµi + Lèi sèng + CÊu t¹o c¬ thÓ. KÕt luËn: - Líp h×nh nhÖn ®a d¹ng, cã tËp tÝnh phong phó. - Đa số có lợi, một số gây hại cho ngời, động vật và thực vật. 4. Cñng cè - Yªu cÇu HS lµm bµi tËp tr¾c nghiÖm Đánh dấu X vào câu trả lời đúng Câu 1: Số đôi phần phụ của nhện là: a. 4 đôi b. 5 đôi c. 6 đôi C©u 2: §Ó thÝch nghi víi lèi s¨n måi, nhÖn cã c¸c tËp tÝnh: a. Ch¨ng líi b. B¾t måi c. C¶ a vµ b Câu 3: Bọ cạp, ve bò, nhện đỏ hại bông xếp vào lớp hình nhện vì? a. C¬ thÓ cã 2 phÇn ®Çu ngùc vµ bông b. Có 4 đôi chân bò c. C¶ a vµ b - GV treo tranh c©m cÊu t¹o ngoµi cña nhÖn: + 1 HS lªn ®iÒn tªn c¸c bé phËn + 1 HS lên điền chức năng từng bộ phận bằng cách đích các tờ giấy rời. 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. - ChuÈn bÞ theo nhãm: con ch©u chÊu. NS : 25.11.2012 TiÕt 27:. NG :. .11.2012. Líp s©u bä Ch©u chÊu. I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - Học sinh trình bày đợc các đặc điểm cấu tạo ngoài của chấu chấu liên quan đến sự di chuyển. - Nêu đợc các đặc điểm cấu toạ trong, các đặc điểm dinh dỡng, sinh sản và ph¸t triÓn. 2. KÜ n¨ng.

(61) - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t tranh vµ mÉu vËt. - Kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ - Gi¸o dôc ý thøc yªu thÝch m«n häc. II. §å dïng d¹y vµ häc. - MÉu: con ch©u chÊu - M« h×nh ch©u chÊu - Tranh cÊu t¹o ngoµi, cÊu t¹o trong cña ch©u chÊu. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. KiÓm tra bµi cò - §Æc ®iÓm cÊu t¹o cña nhÖn? - Vai trß cña líp h×nh nhÖn? 2. Bµi míi Mở bài: GV giới thiệu đặc điểm của lớp sâu bọ, giới hạn nghiên cứu của bài là con châu chấu đại diện cho lớp sâu bọ về cấu tạo và hoạt động sèng. Hoạt động 1: Cấu tạo ngoài và di chuyển Môc tiªu: - Mô tả đợc cấu tạo ngoài của châu chấu. - Trình bày đợc các đặc điểm cấu tạo liên quan đến sự di chuyển. - GV yêu cầu HS đọc thông tin trong - HS quan sát kĩ hình 26.1 SGK trang SGk, quan sát hình 26.1 và trả lời câu 86, nêu đợc; hái: + C¬ thÓ gåm 3 phÇn: §Çu: R©u, m¾t kÐp, c¬ quan miÖng - C¬ thÓ ch©u chÊu gåm mÊy phÇn? - Mô tả mỗi phần cơ thể của châu Ngực: 3 đôi chân, 2 đôi cánh chÊu? Bụng: Có các đôi lỗ thở - GV yêu cầu HS quan sát con châu - HS đối chiếu mẫu với hình 26.1, chấu (hoặc mô hình), nhận biết các xác định vị trí các bộ phận trên mẫu. bé phËn ë trªn mÉu (hoÆc m« h×nh). - Gäi HS m« t¶ c¸c bé phËn trªn mÉu - 1 HS tr×nh bµy, líp nhËn xÐt, bæ (m« h×nh) sung. - GV cho HS tiÕp tôc th¶o luËn: + So víi c¸c loµi s©u bä kh¸c kh¶ n¨ng di chuyÓn cña ch©u chÊu cã + Linh ho¹t h¬n v× chóng cã thÓ bß, linh ho¹t h¬n kh«ng? T¹i sao? nh¶y hoÆc bay. - GV chèt l¹i kiÕn thøc. - GV ®a thªm th«ng tin vÒ ch©u chÊu di c. KÕt luËn: - C¬ thÓ gåm 3 phÇn: + §Çu: R©u, m¾t kÐp, c¬ quan miÖng. + Ngực: 3 đôi chân, 2 đôi cánh + Bụng: Nhiều đốt, mỗi đốt có 1 đôi lỗ thở. - Di chuyÓn: Bß, nh¶y, bay. Hoạt động 2: Cấu tạo trong Mục tiêu: HS nắm đợc sơ lợc cấu tạo trong của châu chấu. - GV yªu cÇu HS quan s¸t h×nh 26.2, - HS tù thu nhËn th«ng tin, t×m c©u.

(62) đọc thông tin SGK và trả lời câu hỏi: - Ch©u chÊu cã nh÷ng hÖ c¬ quan nµo? - KÓ tªn c¸c bé phËn cña hÖ tiªu ho¸?. tr¶ lêi. + Châu chấu có đủ 7 hệ cơ quan. + HÖ tiªu ho¸: miÖng, hÇu, diÒu, d¹ dµy, ruét tÞt, ruét sau, trùc trµng, hËu m«n. + Hệ tiêu hoá và bài tiết đều đổ chung vµo ruét sau. - HÖ tiªu ho¸ vµ hÖ bµi tiÕt cã quan + HÖ tuÇn hoµn kh«ng lµm nhiÖm vô hÖ víi nhau nh thÕ nµo? vËn chuyÓn oxi, chØ vËn chuyÓn chÊt - V× sao hÖ tuÇn hoµn ë s©u bä l¹i dinh dìng. đơn giản đi? - Mét vµi HS ph¸t biÓu, líp nhËn xÐt, bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc. KÕt luËn: -HÖ tiªu ho¸: miÖng  hÇu  diÒu  d¹ dµy  ruét tÞt , ruét non  trùc trµng  hËu m«n. -HÖ h« hÊp:h« hÊp b»ng c¸c èng khÝ xuÊt ph¸t tõ læ thë. -Hệ tuần hoàn:cấu tạo đơn giản,tim hình ống, hệ mạch hở. -HÖ thÇn kinh:d¹ng chuæi h¹ch, h¹ch n·o ph¸t triÓn. Hoạt động 3: Dinh dỡng - Thøc ¨n cña ch©u chÊu lµ g×? - HS đọc thông tin và trả lời câu hỏi. - Thức ăn đợc tiêu hoá nh thế nào? - 1 vµi HS tr¶ lêi c©u hái, c¶ líp nhËn - V× sao bông ch©u chÊu lu«n phËp xÐt, bæ sung. phång? KÕt luËn: - Ch©u chÊu ¨n chåi vµ l¸ c©y. - Thøc ¨n tËp trung ë diÒu, nghiÒn nhá ë d¹ dµy, tiªu ho¸ nhê enzim do ruét tÞt tiÕt ra. - H« hÊp qua lç thë ë mÆt bông. Hoạt động 4: Sinh sản và phát triển - GV yêu cầu HS đọc thông tin trong - HS đọc thông tin ở SGK trang 87 và SGk vµ tr¶ lêi c©u hái: t×m c©u tr¶ lêi. - Nêu đặc điểm sinh sản của châu + Châu chấu đẻ trứng dới đất. chÊu? + Châu chấu phải lột xác để lớn lên - V× sao ch©u chÊu non ph¶i lét x¸c v× vá c¬ thÓ lµ vá kitin. nhiÒu lÇn? KÕt luËn: - Ch©u chÊu ph©n tÝnh. - Đẻ trứng thành ổ ở dới đất - Ph¸t triÓn qua biÕn th¸i. 3. Cñng cè Những đặc điểm nào giúp nhận dạng châu chấu trong các đặc ®iÓm sau: a. C¬ thÓ cã 2 phÇn ®Çu ngùc vµ bông. b. C¬ thÓ cã 3 phÇn ®Çu, ngùc vµ bông c. Cã vá kitin bao bäc c¬ thÓ d. Đầu có 1 đôi râu.

(63) e. Ngực có 3 đôi chân và 2 đôi cánh g. Con non ph¸t triÓn qua nhiÒu lÇn lét x¸c. 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK.(trừ câu 3) - §äc môc “Em cã biÕt”. - Su tầm tranh ảnh về các đại diện sâu bọ. - KÎ b¶ng trang 91 vµo vë. ----------------------------------------------------------------------------------------------NS: 25.11.2012 NG: ...11.2012 TiÕt 28: Đa dạng và đặc điểm chung của lớp sâu bọ I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - Thông qua các đại diện nêu đợc sự đa dạng của lớp sâu bọ. - Trình bày đợc đặc điểm chung của lớp sâu bọ. - Nêu đợc vai trò thực tiễn của sâu bọ. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t, ph©n tÝch. - Kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ - BiÕt c¸ch b¶o vÖ c¸c loµi s©u bä cã Ých vµ tiªu diÖt s©u bä cã h¹i. II. §å dïng d¹y vµ häc. - Tranh một số đại diện của lớp sâu bọ - HS kÎ s½n b¶ng 1 vµ 2 vµo vë. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. KiÓm tra bµi cò - Nªu cÊu t¹o ngoµi vµ cÊu t¹o trong cña ch©u chÊu? - Tr×nh bµy di chuyÓn, dinh dìng vµ sinh s¶n cña ch©u chÊu? 2. Bµi míi Më bµi: GV giíi thiÖu nh th«ng tin SGK. Hoạt động 1: Một số đại diện sâu bọ Mục tiêu: HS biết đợc đặc điểm một số sâu bọ thờng gặp. Qua các đại diện thấy đợc sự đa dạng của lớp sâu bọ. - GV yªu cÇu HS quan s¸t tõ h×nh 27.1 đến 27.7 SGK, đọc thông tin dới h×nh vµ tr¶ lêi c©u hái: - ở hình 27 có những đại diện nào? - Em hãy cho biết thêm những đặc điểm của mỗi đại diện mà em biết?. - HS làm việc độc lập với SGK. + Kể tên 7 đại diện.. + Bổ sung thêm thông tin về các đại diÖn. VD: + Bä ngùa: ¨n s©u bä, cã kh¶ n¨ng biến đổi màu sắc theo môi trờng. + Ve sầu: đẻ trứng trên thân cây, ấu trùng ở đất, ve đực kêu vào mùa hạ. + Ruồi, muỗi là động vật trung gian truyÒn nhiÒu bÖnh… - GV điều khiển HS trao đổi cả lớp. - 1 vµi HS ph¸t biÓu, líp nhËn xÐt, bæ sung. - GV yêu cầu HS hoàn thành bảng 1 - HS bằng hiểu biết của mình để lựa.

(64) trang 91 SGK. chọn các đại diện điền vào bảng 1. - GV chốt lại đáp án. - 1 vµi HS ph¸t biÓu, líp nhËn xÐt, bæ - GV yêu cầu HS nhận xét sự đa sung đại diện d¹ng cña líp s©u bä. - HS nhËn xÐt sù ®a d¹ng vÒ sè lîng - GV chèt l¹i kiÕn thøc. loµi, cÊu t¹o c¬ thÓ, m«i trêng sèng vµ tËp tÝnh. KÕt luËn: - S©u bä rÊt ®a d¹ng: + Chóng cã sè lîng loµi lín. + M«i trêng sèng ®a d¹ng. + Cã lèi sèng vµ tËp tÝnh phong phó thÝch nghi víi ®iÒu kiÖn sèng. Hoạt động 2: Đặc điểm chung của sâu bọ - GV yêu cầu HS đọc thông tin trong - Một số HS đọc to thông tin trong SGK, thảo luận, chọn các đặc điểm SGKtrang 91, lớp theo dõi các đặc chung næi bËt cña líp s©u bä. ®iÓm dù kiÕn. - Th¶o luËn trong nhãm, lùa chän c¸c đặc điểm chung. - GV chốt lại đặc điểm chung. - §¹i diÖn nhãm ph¸t triÓn, líp bæ sung KÕt luËn: - C¬ thÓ gåm 3 phÇn: ®Çu, ngùc, bông. - Phần đầu có 1 đôi râu, ngực có 3 đôi chân và 2 đôi cánh. - H« hÊp b»ng èng khÝ. - Ph¸t triÓn qua biÕn th¸i. Hoạt động 3: Vai trò thực tiễn của sâu bọ - GV yêu cầu HS đọc thông tin và - Bằng kiến thức và hiểu biết của làm bài tập điền bảng 2 trang 92 mình để điền tên sâu bọ và đánh dấu SGK. vµo « trèng vai trß thùc tiÔn ë b¶ng 2. - GV kÎ nhanh b¶ng 2, gäi HS lªn - 1 HS lªn ®iÒn trªn b¶ng, líp nhËn ®iÒn. xÐt, bæ sung. - §Ó líp s«i næi GV nªn gäi nhiÒu - HS tr¶ lêi. HS tham gia lµm bµi tËp. - Ngoµi 7 vai trß trªn, líp s©u bä cßn cã nh÷ng vai trß g×? - HS cã thÓ nªu thªm: - HS l¾ng nghe vµ tiÕp thu kiÕn thøc. VD: + Lµm s¹ch m«i trêng: bä hung + Lµm h¹i c¸c c©y n«ng nghiÖp. KÕt luËn: Vai trß cña s©u bä: - Ých lîi: + Lµm thuèc ch÷a bÖnh + Lµm thùc phÈm + Thô phÊn cho c©y trång + Làm thức ăn cho động vật khác. + DiÖt c¸c s©u bä cã h¹i + Lµm s¹ch m«i trêng - T¸c h¹i: + Là động vật trung gian truyền bệnh.

(65) + G©y h¹i cho c©y trång + Lµm h¹i cho s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. 3. Cñng cè - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái: 1. Hãy cho biết 1 số loài sâu bọ có tập tính phong phú ở địa phơng? 2. Nêu đặc điểm phân biệt lớp sâu bọ với lớp khác trong ngành chân khíp? 3. Nªu biÖn ph¸p chèng s©u bä cã h¹i nhng an toµn cho m«i trêng? 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. - ¤n tËp ngµnh ch©n khíp. NS: 02.12.2012 NG: ...12.2012 TiÕt 29 :. Thùc hµnh. Xem b¨ng h×nh vÒ tËp tÝnh cña s©u bä I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - Th«ng qua b¨ng h×nh häc sinh quan s¸t, ph¸t hiÖn mét sè tËp tÝnh cña s©u bä thÓ hiÖn trong t×m kiÕm, cÊt gi÷ thøc ¨n, trong sinh s¶n vµ trong quan hÖ gi÷a chóng víi con måi hoÆc kÎ thï. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t trªn b¨ng h×nh. - Kĩ năng tóm tắt nội dung đã xem. 3. Thái độ - Gi¸o dôc ý thøc häc tËp, yªu thÝch bé m«n. II. §å dïng d¹y vµ häc. - Gi¸o viªn chuÈn bÞ m¸y chiÕu, b¨ng h×nh. - Häc sinh «n l¹i kiÕn thøc ngµnh ch©n khíp. - KÎ phiÕu häc tËp vµo vë: Tên động Môi C¸c tËp tÝnh TÊn Dù tr÷ Céng Sèng thµnh vËt quan trêng Tù vÖ c«ng thøc ¨n sinh x· héi sát đợc sèng 1 2 III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. KiÓm tra 2. Bµi míi Hoạt động 1: Giới thiệu. - Gi¸o viªn nªu yªu cÇu cña bµi thùc hµnh: + Theo dâi néi dung b¨ng h×nh. + Ghi chÐp c¸c diÔn biÕn cña tËp tÝnh s©u bä + Có thái độ nghêm túc trong giờ học. - Gi¸o viªn ph©n chia c¸c nhãm thùc hµnh. Hoạt động 2: Học sinh xem băng hình - Gi¸o viªn cho HS xem b¨ng lÇn thø nhÊt toµn bé ®o¹n b¨ng h×nh.. Ch¨m sãc thÕ hÖ sau.

(66) - Gi¸o viªn cho HS xem l¹i ®o¹n b¨ng h×nh víi yªu cÇu ghi chÐp c¸c tËp tÝnh cña s©u bä. + T×m kiÕm, cÊt gi÷ thøc ¨n. + Sinh s¶n + TÝnh thÝch nghi vµ tån t¹i cña s©u bä. - Học sinh theo dõi băng hình, quan sát đến đâu điền vào phiếu học tập đến đó. - Với những đoạn khó hiểu HS có thể trao đổi trong nhóm hoặc yêu cầu GV chiÕu l¹i. Hoạt động 3: Thảo luận nội dung băng hình - Giáo viên dành thời gian để các nhóm thảo luận, hoàn thành phiếu học tập cña nhãm. - Gi¸o viªn cho HS th¶o luËn, tr¶ lêi c¸c c©u hái sau: + Kể tên những sâu bọ quan sát đợc. + Kể tên các loại thức ăn và cách kiếm ăn đặc trng của từng loài. + Nªu c¸c c¸ch tù vÖ, tÊn c«ng cña s©u bä. + KÓ c¸c tËp tÝnh trong sinh s¶n cña s©u bä. + Ngoµi nh÷ng tËp tÝnh cã ë phiÕu häc tËp em cßn ph¸t hiÖn thªm nh÷ng tËp tÝnh nµo kh¸c ë s©u bä. - HS dựa vào nội dung phiếu học tập, trao đổi nhóm, tìm câu trả lời. - GV kÎ s½n b¶ng gäi HS lªn ch÷a bµi. - §¹i diÖn nhãm lªn ghi kÕt qu¶ trªn b¶ng, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. - GV thông báo đáp án đúng, các nhóm theo dõi, sửa chữa. 3. Nhận xét - đánh giá - GV nhận xét tinh thần, thái độ học tập của HS. - Dựa vào phiếu họctập, GV đánh giá kết quả học tập của nhóm. 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - ¤n l¹i toµn bé ngµnh ch©n khíp. - KÎ b¶ng trang 96, 97 vµo vë. NS: 02.12.2012 NG: ...12.2012 TiÕt 30 : §Æc ®iÓm chung vµ vai trß cña ngµnh ch©n khíp I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - Học sinh trình bày đợc đặc điểm chung của ngành chân khớp. - Giải thích đợc sự đa dạng của ngành chân khớp. - Nêu đợc vai trò thực tiễn của chân khớp. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t, ph©n tÝch tranh. - Kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ - Có ý thức bảo vệ các loài động vật có ích. II. §å dïng d¹y vµ häc. - Tranh phãng to c¸c h×nh trong bµi. - HS kÎ s½n b¶ng 1, 2, 3 SGK trang 96, 97 vµo vë. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng.

(67) 1. KiÓm tra bµi cò 2. Bµi míi Më bµi: GV giíi thiÖu nh th«ng tin SGK. Hoạt động 1: Đặc điểm chung Mục tiêu: Thông qua hình vẽ và đặc điểm của các đậi diện ngành chân khớp, HS rút ra đợc đặc điểm chung của ngành. - GV yªu cÇu HS quan s¸t h×nh 29 tõ 1 đến 6 SGK, đọc kĩ các đặc điểm dới hình và lựa chọn đặc điểm chung cña ngµnh ch©n khíp. - GV chốt lại bằng đáp án đúng đó là các đặc điểm 1, 3, 4.. - HS làm việc độc lập với SGK. - Thảo luận trong nhóm và đánh dấu vào ô trống những đặc điểm lựa chän. - §¹i diÖn nhãm ph¸t biÓu, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung.. KÕt luËn: §Æc ®iÓm chung: - Cã vá kitin che chë bªn ngoµi vµ lµm chç b¸m cho c¬. - Phần phụ phân đốt, các đốt khớp động với nhau. - Sù ph¸t triÓn vµ t¨ng trëng g¾n liÒn víi sù lét x¸c. Hoạt động 2: Sự đa dạng ở chân khớp a. §a d¹ng vÒ cÊu t¹o vµ m«i trêng sèng - GV yªu cÇu HS hoµn thµnh b¶ng 1 - HS vËn dông kiÕn thøc trong ngµnh trnag 96 SGK. để đánh dấu và điền vào bảng 1 - GV kÎ b¶ng, gäi HS lªn lµm (nªn - 1 HS lªn hoµn thµnh b¶ng, líp nhËn gọi nhiều HS để hoàn thành bảng). xÐt, bæ sung. - GV chèt l¹i b»ng b¶ng chuÈn kiÕn thøc.. M«i trêng sèng Tên đại diện Níc 1- Gi¸p x¸c (t«m s«ng) 2- H×nh nhÖn (nhÖn) 3- S©u bä (ch©u chÊu). N¬i Èm. C¸c phÇn c¬ thÓ. C¹n. X. 2 X. R©u Sè lîng 2 đôi. 2 X. 3. Sè đôi ch©n ngùc. Kh«ng cã 5 X. 1 đôi. 4. C¸nh Kh«ng Cã cã X X. 3. b. §a d¹ng vÒ tËp tÝnh - GV cho HS th¶o luËn vµ hoµn thµnh - HS tiÕp tôc hoµn thµnh b¶ng 2. Lu ý b¶ng 2 trang 97 SGK. 1 số đại diện có thể có nhiều tập tính. - GV kÎ s½n b¶ng gäi HS lªn ®iÒn bµi - 1 vµi HS hoµn thµnh b¶ng, c¸c HS tËp. kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. - GV chốt lại kiến thức đúng. + V× sao ch©n khíp ®a d¹ng vÒ tËp tÝnh?. X.

(68) KÕt luËn: - Nhê sù thÝch nghi víi ®iÒu kiÖn sèng vµ m«i trêng kh¸c nhau mµ ch©n khíp rÊt ®a d¹ng vÒ cÊu t¹o, m«i trêng sèng vµ tËp tÝnh. Hoạt động 3: Vai trò thực tiễn - GV yªu cÇu HS dùa vµo kiÕn thøc - HS dùa vµo kiÕn thøc cña ngµnh vf đã học, liên hệ thực tế để hoàn thành hiểu biết của bản thân, lựa chọn b¶ng 3 trang 97 SGK. những đại diện có ở địa phơng điền vµo b¶ng 3. - GV cho HS kể thêm các đại diện có - 1 vài HS báo cáo kết quả. ở địa phơng mình. - GV tiÕp tôc cho HS th¶o luËn. - HS thảo luận trong nhóm, nêu đợc - Nêu vai trò của chân khớp đối với lợi ích và tác hại của chân khớp. tự nhiên và đời sống? - GV chèt l¹i kiÕn thøc. KÕt luËn: Vai trß cña s©u bä: - Ých lîi: + Cung cÊp thùc phÈm cho con ngêi. + Là thức ăn của động vật khác. + Lµm thuèc ch÷a bÖnh + Thô phÊn cho hoa + Lµm s¹ch m«i trêng. - T¸c h¹i: + Lµm h¹i c©y trång + Lµm h¹i cho n«ng nghiÖp + Hại đồ gỗ, tàu thuyền + Lµ vËt trung gian truyÒn bÖnh. 3. Cñng cè - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái: 1. §Æc ®iÓm nµo gióp ch©n khíp ph©n bè réng r·i? 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. - Ôn tập toàn bộ động vật không xơng sống. - §äc tríc bµi 31. - ChuÈn bÞ 1 con c¸ chÐp. NS: 02.12.2012 NG: …12.2012 Chơng VI – Ngành động vật có xơng sống C¸c líp c¸ TiÕt 31: CÁ CHÉP ( không dạy lý thuyêt, chuyển thành thực hành quan sát cấu tạo ngoài và hoạt động sống) I- Mục tiêu:Nêu được đặc điểm cơ bản của động vật không xương sống, so sánh với động vật có xương sống. Nêu được các đặc điểm đặc trưng cho mỗi lớp..

(69) -Chỉ ra sự thống nhất giữa cấu tạo và chức năng của từng hệ cơ quan đảm bảo sự thống nhất trong cơ thể và giữa cơ thể với môi trường nước. Trình bày được tập tính của lớp Cá. Trình bày được cấu tạo của đại diện lớp Cá (cá chép). Nêu bật được đặc điểm có xương sống thông qua cấu tạo và hoạt động của cá chép. - Hiểu được các đặc điểm đời sống cá chép. - Giải thích được các đặc điểm cấu tạo ngoài của cá thích nghi với đời sống ở nước. - Rèn kĩ năng quan sát tranh và mẫu vật. - Kĩ năng hoạt động nhóm - Giáo dục ý thức học tập, yêu thích bộ môn. II.CÁC KỸ NĂNG CƠ BẢN ĐƯỢC GIÁO DỤC TRONG BÀI - Kĩ năng hợp tác , lắng nghe tích cực, giao tiếp - Kĩ năng so sánh, đối chiếu mẫu vật với hình vẽ SGK. - III. CÁC PHƯƠNG PHÁP/KỸ THUẬT DẠY HỌC - Dạy học nhóm - Vấn đáp- tìm tòi - Trực quan - Khăn trải bàn IV- Đồ dùng dạy học :  GV: Tranh cấu tạo ngoài của cá chép  HS: Theo nhóm (4-6 Hs) : 1 con cá chép thả bình thuỷ tinh + rong Kẻ bảng 1 vào vở bài tập. V- Hoạt động dạy học: 1- Ổn định tổ chức 2- Kiểm tra bài cũ: 5’ C1: - Trong số các đặc điểm của chân khớp thì các đặc điểm nào ảnh hưởng lớn đến sự phân bố rộng rãi của chúng? C2: - Đặc điểm cấu tạo nào khiến chân khớp đa dạng về: Tập tính và về môi trường sống? 3- Khỏm phỏ: GV giới thiệu chung về ngành động vật có xơng sống. Giới thiệu vị trí của các lớp cá và giới hạn nội dung bài nghiên cứu 1 đại diện của các lớp đó là cá chép. 4- Kết nối: TG HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH 15’ HOẠT ĐỘNG 1: ĐỜI SỐNG CÁ CHÉP - Gv yêu cầu Hs đọc thông tin SGK thảo - Hs tự thu nhận thông tin Sgk thảo luận nhóm thống luận nhóm các câu hỏi sau: + Cá chép sống ở đâu? Thức ăn của chúng nhất câu trả lời. Nêu được: là gì? + Sống ở ao, hồ, sông, + Tại sao nói cá chép là động vật biến suối…thức ăn là Đv và Tv nhiệt? . - Gv tiếp tục cho Hs thảo luận: + Nhiệt độ cơ thể phụ + Đặc điểm sinh sản của cá chép. thuộc vào nhiệt độ Mt..

(70) + Vì sao số lượng trứng trong mỗi lứa đẻ của cá chép lên tới hàng vạn? + Số lượng trứng nhiều như vậy có ý nghĩa gì? - Gv yêu cầu Hs rút ra kết luận về đời sống cá chép.. 20’ HOẠT ĐỘNG 2: CẤU TẠO NGOÀI 1/ Cấu tạo ngoài. - Gv yêu cầu Hs quan sát mẫu cá chép sống đối chiếu với hình 31.1 Sgk nhận biết các bộ phận trên cá chép. - Gv treo tranh câm cấu tạo ngoài, gọi Hs trình bày. * Gv giải thích: tên gọi các loại vây liên quan đến vị trí của vây: Vây lưng, vây đuôi, vây hậu môn, vây bụng, vây ngực. Tìm hiểu Đặc điểm cấu tạo thích nghi với đời sống. - Gv tiếp tục yêu cầu Hs quan sát cá chép đang bơi trong nước + đọc kĩ bảng 1 và thông tin đề xuất chọn câu trả lời. - Gv treo bảng phụ  gọi Hs lên điền.. + Cá chép thụ tinh ngoài. + Khả năng trứng gặp tinh trùng ít ( nhiều trứng không được thụ tinh, điều kiện Mt nước, nhiệt độ, nồng độ O2 thấp…). + Duy trì nòi giống. - 1- 2 Hs phát biểu  lớp bổ sung. * KL: - Mt sống: Nước ngọt. - Đời sống: Ưa vực nước lặng; ăn tạp; là Đv biến nhiệt. - Sinh sản: Thụ tinh ngoài, đẻ trứng. Trứng thụ tinh thành phôi. - Hs đối chiếu giữa mẫu vật và hình vẽ ghi nhớ các bộ phận cấu tạo ngoài. - Đại diện nhóm trình bày các bộ phận cấu tạo ngoài trên tranh. - Hs làm việc cá nhân với bảng 1 Sgk - Thảo luận nhóm thống nhất đáp án. - Đại diện nhóm lên điền các nhóm khác nhận xét , bổ sung. Bảng 1: Đặc điểm cấu tạo ngoài của cá thích nghi với đời sống bơi lặn Đặc điểm cấu tạo ngoài (1) Sự thích nghi (2) 1. Thân cá chép thon dài, đầu thuôn nhọn gắn chặt với thân. A, B 2. Mắt cá không có mi, màng mắt tiếp xúc với môi trường C, D nước. 3. Vảy cá có da bao bọc; trong da có nhiều tuyến tiết chất E, B.

(71) nhầy. 4. Sự sắp xếp vảy cá trên thân khớp với nhau như ngói lợp. A, E 5. vây cá có các tia vây được căng bởi da mỏng, khớp động A, G với thân. - Gv nêu đáp án đúng: 1B, 2C, 3E, 4A, 5G. * KL: - 1Hs trình bày lại đặc điểm cấu tạo ngoài Đặc điểm cấu tạo ngoài của cá chép thích nghi với đời sống bơi lặn. của cá thích nghi với đời 2/ Chức năng của vây cá. sống bơi lặn ( như bảng 1) - Gv yêu cầu Hs đọc thông tin Sgk trả lời - Hs đọc thông tin Sgk  trả câu hỏi: + Vây cá có chức năng gì? lời câu hỏi. + Nêu vai trò của từng loại vây cá? + Vây cá như bơi chèo  giúp cá di chuyển trong nước. * KL: Vai trò từng loại vây cá: - Vây ngực, vây bụng: Giữ thăng bằng, rẽ phải, rẽ trái, lên, xuống. - Vây lưng, vây hậu môn: Giữ thăng bằng theo chiều dọc. - Khúc đuôi mang vây đuôi: Giữ chức năng chính trong sự di chuyển của cá. 5- Thực hành 5’ - Gv gọi Hs đọc thông tin tóm tắt Sgk C1 - Trình bày đặc điểm cấu tạo ngoài của cá chép thích nghi với đời sống ở nước? C2 - Vì sao số lượng trứng trong mỗi lứa đẻ của cá chép lên đến hàng vạn? Ý nghĩa? 6-Vận dụng: Học bài theo câu hỏi trong Sgk. -Làm bài tập Sgk ( bảng 2 ) -Chuẩn bị thực hành: Theo nhóm 4-6 Hs 1 con cá chép. Khăn lau, xà phòng.. NS: 02.12.2012 TIẾT 32:. NG:...12.2012 THỰC HÀNH: MỔ CÁ. I- Mục tiêu: - Nhận dạng được một số nội quan của cá trên mẫu mổ. Cấu tạo trong + hệ tiêu hóa.

(72) + hệ tuần hoàn + hệ thần kinh và giác quan + hệ bài tiết + sự sinh sản Sự phù hợp giữa cấu tạo và chức năng đảm bảo sự thống nhất trong cơ thể và sự thích nghi của cơ thể với đời sống ở nước. -Quan sát cấu tạo ngoài qua mẫu vật sống, mô hình, mẫu ngâm.  Kĩ năng mổ cá chép hoặc cá diếc Quan sát bộ xương: cột sống, xương sườn; nhận dạng và xác định vị trí một số nội quan: dạ dày, tim, ruột, gan, mật, thận, tinh hoàn hoặc buồng trứng, lá mang,… -Nghiêm túc, cẩn thận, chính xác. II.CÁC KỸ NĂNG CƠ BẢN ĐƯỢC GIÁO DỤC TRONG BÀI - Kĩ năng tìm kiếm và xử lí thông tin - Kĩ năng tự tin trong trình bày ý kiến trước tổ, nhóm, lớp. - Kĩ năng hợp tác, đảm nhận trách nhiệm và quản lí thời gian khi thực hành III. CÁC PHƯƠNG PHÁP/KỸ THUẬT DẠY HỌC - Dạy học nhóm - Vấn đáp- tìm tòi - Trực quan - Trình bày 1 phút IV- Đồ dùng dạy học :  GV: - Mẫu cá chép. - Bộ đồ mổ, khay mổ, đinh ghim. - Tranh hình 32.1, 32.2 Sgk. - Mô hình não cá hoặc mẫu não mổ sẵn.  HS: - Mỗi nhóm 4 – 6 em: + 1 con cá chép ( cá diếc ) + Khăn lau, xà phòng. V- Hoạt động dạy học: 1- Ổn định tổ chức 2- Kiểm tra bài cũ: Trình bày cấu tạo ngoài của cá chép thích nghi với đời sống ở nước? Nêu chức năng của từng loại vây cá? 3-Khám phá 4- Kết nối HOẠT ĐỘNG 1:TỔ CHỨC THỰC HÀNH - Giáo viên phân chia nhóm thực hành. - Kiểm tra sự chuẩn bị của các nhóm . - Nêu yêu cầu của tiết thực hành ( như Sgk ) HOẠT ĐỘNG 2: TIẾN TRÌNH THỰC HÀNH Bước 1: Gv hướng dẫn quan sát và thực hiện viết tường trình. A, Cách mổ: Gv trình bày kĩ thuật giải phẫu: - Cắt một vết trước hậu môn và mổ bắt đầu từ a dọc bụng cá cho tới b, nâng mũi kéo.

(73) tránh cắt vào các nội tạng vùng bụng và tim nằm ở gần vùng vây ngực. Cắt tiếp theo đường bc vòng theo nắp mang. Sau đó cắt theo đường edc qua các xương sườn, dưới cột sống và lật bỏ. - Cuối cùng cắt tiếp xương nắp mang theo đường cb’ để lộ toàn bộ nội quan. * Chú ý vị trí đường cắt để nhìn rõ nội quan của cá. - Biểu diễn thao tác mổ hình 32.1 Sgk. - Sau khi mổ cho Hs quan sát vị trí tự nhiên của các nôi quan chưa gỡ. B, Quan sát cấu tạo trong trên mẫu mổ: - Gv hướng dẫn Hs xác định vị trí của nội quan: Các lá mang, tim, dạ dày, ruột, gan, mật, thận, tinh hoàn hoặc buồng trứng, bóng hơi. - Gỡ nội quan để quan sát rõ các cơ quan: Gỡ dần ruột, tách mỡ dính vào ruột, gim vào gia mổ để thấy rõ dạ dày, gan, túi mật, Các tuyến sinh dục, bóng hơi. Tìm 2 thận màu tím đỏ ở sát sống lưng 2 bên cột sống, Trên bóng hơi. Tim nằm gần mang, ngang với vây ngực. - Quan sát mẫu bộ não cá nhận xét màu sắc và các đặc điểm khác. C, Giáo viên hướng dẫn viết tường trình: - Hướng dẫn Hs cách điền vào bảng các nội quan của cá. - Trao đổi trong nhóm: Nhận xét vị trí, vai trò các cơ quan. - Điền ngay vào bảng kết quả quan sát của mỗi cơ quan. - Kết quả bảng 1 đó là bản tường trình bài thực hành. Bước 2: Thực hành của học sinh. - Hs thực hành theo nhóm 4 – 6 Hs. - Mỗi nhóm cử ra: + Nhóm trưởng: Điều hành chung. + Thư kí: Ghi chép kết quả quan sát. - Các nhóm thực hiện theo hướng dẫn của Gv: + Mổ cá: Lưu ý nâng mũi kéo để tránh cắt phải các cơ quanbên trong. + Quan sát cấu tạo trong: Quan sát đến đâu ghi chép đến đó. - Sau khi quan sát các nhóm trao đổi nêu nhận xét vị trí và vai trò của từng cơ quan điền bảng Sgk. Bước 3: Kiểm tra kết quả quan sát của Hs. - Gv quan sát việc thực hiện viết tường trình ở từng nhóm. - Gv chấn chỉnh những sai sót của Hs khi xác định tên và vai trò của từng cơ quan..

(74) - Gv thông báo đáp án chuẩn các nhóm đối chiếu, sửa chữa sai sót. Bảng 1: Các cơ quan bên trong của cá Tên cơ quan Nhận xét và nêu vai trò Nằm dưới xương nắp mang trong phần đầu, gồm Mang ( Hệ hô hấp ) các lá mang gắn vào các xương cung mang, có vai trò trao đổi khí. Nằm phía trước khoang thân ứng với vây ngực, Tim ( Hệ tuần hoàn ) co bóp để thu và đẩy máu vào động mạch, giúp cho sự tuần hoàn máu. Thực quản, dạ dày, ruột, Phân hoá rõ rệt thành: thực quản, dạ dày, ruột, có gan gan tiết mật giúp cho sự tiêu hoá thức ăn được ( Hệ tiêu hoá ) tốt. Bóng hơi Trong khoang thân, sát cột sống, giúp cá chìm nổi dễ dàng trong nước. Hai thận giữa màu đỏ tím, sát cột sống. Lọc từ Thận ( Hệ bài tiết ) máu các chất không cần thiết để thải ra ngoài. Tuyến sinh dục, ống sinh Trong khoang thân, ở cá đực là 2 dải tinh hoàn, ở dục cá cái là 2 buồng trứng phát triển trong mùa sinh ( Hệ sinh sản ) sản. Não nằm trong hộp sọ, nối với tuỷ sống nằm Bộ não ( Hệ thần kinh ) trong các cung đốt sống. Điều khiển, điều hoà hoạt động của cá. Bước 4: Tổng kết Gv nhận xét từng mẫu mổ: Mổ đúng, nội quan gỡ không bị nát, trình bày đẹp. Nêu sai sót của từng nhóm cụ thể. Nhận xét tinh thần, thái độ học tập của các nhóm. Cho các nhóm thu dọn vệ sinh. Kết quả bảng phải điền sẽ là kết quả tường trình Gv cho điểm một số nhóm. 5-Thực hành Gv đánh giá việc học của Hs. Cho Hs trình bày các nộ dung đã quan sát được Cho điểm 1- 2 nhóm có kết quả tốt. 6-Vận dụng:Chuẩn bị bài cấu tạo trong của cá chép.. NS: 02.12.2012 TiÕt 33 :. NG: ...12.2012 CÊu t¹o trong cña c¸ chÐp. I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - HS nắm đợc vị trí, cấu tạo các hệ cơ quan của cá chép. - Giải thích đợc những đặc điểm cấu tạo trong thích nghi với đời sống ở nớc. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t tranh..

(75) - Kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ - Gi¸o dôc ý thøc häc tËp, lßng say mª yªu thÝch bé m«n. II. §å dïng d¹y vµ häc. - Tranh cÊu t¹o trong cña c¸ chÐp. - M« h×nh n·o c¸ - Tranh sơ đồ hệ thần kinh cá chép. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò 3. Bµi míi Mở bài: Kể tên các hệ cơ quan của cá chép mà em đã quan sát đợc trong bµi thùc hµnh? Hoạt động 1: Các cơ quan dinh dỡng Mục tiêu: - HS nắm đợc cấu tạo và hoạt động của bốn cơ quan dinh dỡng: tuÇn hoµn, h« hÊp, tiªu ho¸ vµ bµi tiÕt. a. HÖ tiªu ho¸ - GV yªu cÇu c¸c nhãm quan s¸t - C¸c nhãm th¶o luËn vµ hoµn thµnh tranh, kÕt hîp víi kÕt qu¶ quan s¸t ®- bµi tËp îc trªn mÉu mæ ë bµi thùc hµnh, hoµn - §¹i diÖn nhãm hoµn thµnh trªn thµnh bµi tËp sau: b¶ng phô cña GV, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. C¸c bé phËn cña Chøc n¨ng - HS nêu đợc: èng tiªu hãa 1 + Thức ăn đợc nghiền nát nhờ răng 2 hµm, díi t¸c dông cña enzim tiªu 3 hoá. Thức ăn biến đổi thành chất 4 dinh dìng ngÊm qua thµnh ruét vµo - GV cung cÊp thªm th«ng tin vÒ m¸u. tuyÕn tiªu ho¸. + Các chất cặn bã đợc thải ra ngoài - Hoạt động tiêu hoá thức ăn diễn ra qua hậu môn. nh thÕ nµo? + Chức năng: biến đổi thức ăn thành - Nªu chøc n¨ng cña hÖ tiªu ho¸? chÊt dinh dìng, th¶i cÆn b·. - Yªu cÇu HS rót ra vai trß cña bãng h¬i. b. TuÇn hoµn vµ h« hÊp - GV cho HS th¶o luËn: - HS dùa vµo hiÓu biÕt cña m×nh vµ tr¶ lêi. - C¸ h« hÊp b»ng g×? - H·y gi¶i thÝch hiÖn tîng: c¸ cã cö động há miệng liên tiếp kết hợp với cử động khép mở của nắp mang? - V× sao trong bÓ nu«i c¸ ngêi thêng th¶ rong hoÆc c©y thuû sinh? - GV yêu cầu HS quan sát sơ đồ hệ tuÇn hoµn, th¶o luËn: - Hệ tuần hoàn gồm những cơ quan - HS quan sát tranh, đọc kĩ chú thích nµo? và xác định các bộ phận của hệ tuần + Hoàn thành bài tập điền vào chỗ hoàn. Chú ý vị trí của tim và đờng đi trèng. cña m¸u..

(76) - GV chèt l¹i kiÕn thøc chuÈn. - Th¶o luËn t×m c¸c tõ cÇn thiÕt ®iÒn Tõ cÇn ®iÒn: 1- t©m nhÜ; 2- t©m thÊt; vµo chç trèng. 3- động mạch chủ bụng; 4- các động - Đại diện nhóm báo cáo, các nhóm mạch mang; 5- động mạch chủ lng; khác nhận xét, bổ sung. 6- mao m¹ch ë c¸c c¬ quan; 7- tÜnh m¹ch; 8- t©m nhÜ KÕt luËn: TuÇn hoµn: - Tim 2 ng¨n: 1 t©m nhÜ vµ 1 t©m thÊt. - 1 vòng tuần hoàn, máu đi nuôi cơ thể là máu đỏ tơi. - Hoạt động nh trong SGK. c. HÖ bµi tiÕt - HÖ bµi tiÕt n»m ë ®©u? cã chøc - HS nhí l¹i kiÕn thøc bµi thùc hµnh n¨ng g×? vµ tr¶ lêi. KÕt luËn: - Hai dải thận màu đỏ, nằm sát sống lng có tác dụng lọc từ máu các chất độc để thải ra ngoài. Hoạt động 2: Thần kinh và giác quan của cá Mục tiêu: - HS nắm đợc cấu tạo, chức năng của hệ thần kinh. - Nắm đợc thành phần cấu tạo bộ não cá chép. - Biết đợc vai trò các giác quan của cá. - Yªu cÇu HS quan s¸t H 33.2; 33.3 SGK vµ m« h×nh n·o, tr¶ lêi c©u hái: - HÖ thÇn kinh cña c¸ gåm nh÷ng bé phËn nµo? - Bé n·o c¸ chia lµm mÊy phÇn? Mçi phÇn cã chøc n¨ng nh thÕ nµo? - Gäi 1 HS lªn b¶ng tr×nh bµy cÊu t¹o n·o c¸ trªn m« h×nh.. - HÖ thÇn kinh: + Trung ¬ng thÇn kinh: n·o, tuû sèng + D©y thÇn kinh: ®i tõ trung ¬ng thÇn kinh đến các cơ quan. - CÊu t¹o n·o c¸: 5 phÇn + N·o tríc: kÐm ph¸t triÓn + N·o trung gian + N·o gi÷a: lín, trung khu thÞ gi¸c + TiÓu n·o: ph¸t triÓn phèi hîp ho¹t động các cử động phức tạp. + Hành tuỷ: điều khiển hoạt động nội quan. - Nªu vai trß cña c¸c gi¸c quan? - Gi¸c quan: + M¾t: kh«ng cã mÝ nªn chØ nh×n - V× sao thøc ¨n cã mïi l¹i hÊp dÉn gÇn. c¸? + Mũi: đánh hơi, tìm mồi. + Cơ quan đờng bên: nhận biết áp lực tốc độ dòng nớc, vật cản. 4. Cñng cè 1. Nêu các cơ quan bên trong của cá thể hiện sự thích nghi với đời sống ở nớc? 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. - - Su tÇm tranh, ¶nh vÒ c¸c loµi c¸..

(77) NS: 02.12.2012 NG: ...12.2012 TiÕt 34: Đa dạng và đặc điểm chung của cá I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - HS hiểu đợc sự đa dạng của cá về số loài , lối sống, môi trờng sống. - Trình bày đợc đặc điểm cơ bản phân biệt lớp cá sụn và lớp cá xơng. - Nêu đợc vai trò của cá trong đời sống con ngời. - Trình bày đợc đặc điểm chung của cá. 2. KÜ n¨ng - Rèn kĩ năng quan sát tranh, so sánh để rút ra kết luận. - Kĩ năng hoạt động nhóm. II. §å dïng d¹y vµ häc. - Tranh ¶nh 1 sè loµi c¸ sèng trong c¸c ®iÒu kiÖn sèng kh¸c nhau. - B¶ng phô ghi néi dung b¶ng SGK trang 111. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò 3. Bµi míi Hoạt động 1: Sự đa dạng về thành phần loài vµ ®a d¹ng vÒ m«i trêng sèng Môc tiªu: - HS thấy đợc sự đa dạng của cá về số loài và môi trờng sống. - Thấy đợc do thích nghi với những điều kiện sống khác nhau nên cá có cấu tạo và hoạt động sống khác nhau. a. §a d¹ng vÒ thµnh phÇn loµi - Yêu cầu HS đọc thông tin hoàn thành - Mỗi HS tự thu nhận thông tin hoàn bµi tËp sau: thµnh bµi tËp. DÊu hiÖu so Líp c¸ Líp c¸ x- - C¸c thµnh viªn trong nhãm th¶o luận thống nhất đáp án. s¸nh sôn ¬ng N¬i sèng - §¹i diÖn nhãm lªn b¶ng ®iÒn, c¸c §Æc ®iÓm dÔ nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. ph©n biÖt §¹i diÖn - Thấy đợc do thích nghi với những điều kiÖn sèng kh¸c nhau nªn c¸ cã cÊu t¹o và hoạt động sống khác nhau. - GV chốt lại đáp án đúng - GV tiÕp tôc cho th¶o luËn: - Đặc điểm cơ bản nhất để phân biệt - Căn cứ vào bảng, HS nêu đặc điểm líp c¸ sôn vµ líp c¸ x¬ng? c¬ b¶n ph©n biÖt 2 líp lµ : Bé x¬ng. KÕt luËn:.

(78) - Sè lîng loµi lín. - C¸ gåm: + Líp c¸ sôn: bé x¬ng b»ng chÊt sôn. + Líp c¸ x¬ng: bé x¬ng b»ng chÊt x¬ng. b. §a d¹ng vÒ m«i trêng sèng - GV yêu cầu HS quan sát hình 34 (1-70 - HS quan sát hình, đọc kĩ chú thích vµ hoµn thµnh b¶ng trong SGK trang vµ hoµn thµnh b¶ng. 111. - GV treo b¶ng phô, gäi HS lªn b¶ng - HS ®iÒn b¶ng, líp nhËn xÐt, bæ ch÷a bµi. sung. - GV chốt lại bằng bảng kiến thức - HS đối chiếu, sửa chữa sai sót nếu chuÈn. cã. B¬i: nhanh, §Æc ®iÓm Loµi ®iÓn H×nh §Æc ®iÓm §Æc ®iÓm b×nh thêng, TT m«i trêng h×nh d¸ng th©n khóc ®u«i v©y ch©n chËm, rÊt chËm TÇng mÆt th- C¸ nh¸m Thon dµi KhoÎ B×nh thNhanh 1 êng thiÕu êng n¬i Èn n¸u TÇng gi÷a vµ C¸ vÒn, Tơng đối Yếu B×nh thB×nh thêng 2 tầng đáy c¸ chÐp ng¾n êng Trong c¸c L¬n RÊt dµi RÊt yÕu Kh«ng cã RÊt chËm 3 hang hèc Trªn mÆt C¸ b¬n, DÑt, RÊt yÕu To hoÆc ChËm 4 đáy biển c¸ ®uèi máng nhá - GV cho HS th¶o luËn: - Điều kiện sống ảnh hởng đến cấu - HS trả lời. t¹o ngoµi cña c¸ nh thÕ nµo? KÕt luËn: - Điều kiện sống khác nhau đã ảnh hởng đến cấu tạo và tập tính của cá. Hoạt động 2: Đặc điểm chung của cá Mục tiêu: HS nắm đợc các đặc điểm chung của cá. - Cho HS thảo luận đặc điểm của cá vÒ: + M«i trêng sèng + C¬ quan di chuyÓn + HÖ h« hÊp + HÖ tuÇn hoµn + §Æc ®iÓm sinh s¶n + Nhiệt độ cơ thể - GV gọi 1-2 HS nhắc lại đặc điểm chung cña c¸.. - C¸ nh©n nhí l¹i kiÕn thøc bµi tríc, th¶o luËn nhãm. - Đại diện nhóm trình bày đáp án, nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung.. - HS th«ng qua c¸c c©u tr¶ lêi vµ rót ra đặc điểm chung của cá..

(79) KÕt luËn: - Cá là động vật có xơng sống thích nghi với đời sống hoàn toàn ở nớc: + B¬i b»ng v©y, h« hÊp b»ng mang. + Tim 2 ngăn: 1 vòng tuần hoàn, máu đi nuôi cơ thể là máu đỏ tơi. + Thô tinh ngoµi. + Là động vật biến nhiệt. Hoạt động 3: Vai trò của cá Mục tiêu: HS nắm đợc vai trò của cá trong tự nhiên và đời sống. - GV cho HS th¶o luËn: - C¸ cã vai trß g× trong tù nhiªn vµ đời sống con ngời? + Mỗi vai trò yêu cầu HS lấy VD để chøng minh - GV lu ý HS 1 sè loµi c¸ cã thÓ g©y ngộ độc cho ngời nh: cá nóc, mật cá tr¾m… - §Ó b¶o vÖ vµ ph¸t triÓn nguån lîi c¸ ta cÇn ph¶i lµm g×?. - HS thu thËp th«ng tin GSK vµ hiÓu biÕt cña b¶n th©n vµ tr¶ lêi. - 1 HS tr×nh bµy c¸c HS kh¸c nhËn xÐt, bæ sung.. KÕt luËn: - Cung cÊp thùc phÈm. - Nguyªn liÖu chÕ thuèc ch÷a bÖnh. - Cung cÊp nguyªn liÖu cho c¸c ngµnh c«ng nghiÖp. - DiÖt bä gËy, s©u bä h¹i lóa. 4. Cñng cè Đánh dấu X vào câu trả lời em cho là đúng. C©u 1: Líp c¸ ®a d¹ng v×: a. Cã sè lîng loµi nhiÒu b. CÊu t¹o c¬ thÓ thÝch nghi víi c¸c ®iÒu kiÖn sèng kh¸c nhau c. C¶ a vµ b Câu 2: Dấu hiệu cơ bản để phân biệt cá sụn và cá xơng: a. Căn cứ vào đặc điểm bộ xơng b. C¨n cø vµo m«i trêng sèng. c. C¶ a vµ b. §¸p ¸n: 1c, 2a. 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. - Chuẩn bị: + ếch đồng + KÎ b¶ng SGK trang 114..

(80) NS: 02.12.2012 TiÕt 35 :. NG: …12.2012 ¤n tËp häc kú I. I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc Củng cố lại kiến thức của HS trong phần động vật không xơng sống về: - Tính đa dạng của động vật không xơng sống. - Sự thích nghi của động vật không xơng sống với môi trờng. - Các đặc điểm cấu tạo, lối sống của các đại diện đặc trng cho ngành. - ý nghĩa thực tiễn của ĐVKXS trong tự nhiên và trong đời sống. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch, tæng hîp kiÕn thøc. - Kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ - Gi¸o dôc ý thøc häc tËp, lßng say mª yªu thÝch bé m«n. II. §å dïng d¹y vµ häc. - B¶ng phô ghi néi dung b¶ng 1 vµ 2. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò 3. Bµi míi Hoạt động 1: Tính đa dạng của động vật không xơng sống - GV yêu cầu HS đọc đặc điểm của - HS tự điền kiến thức đã học vào các các đại diện, đối chiếu với hình vẽ ở hình vẽ, tự điền vào bảng 1. b¶ng 1 trang 99 SGK vµ lµm bµi tËp: + Ghi tªn ngµnh vµo chç trèng + Ghi tên ngành của 5 nhóm động + Ghi tên đại diện vào chỗ trống dới vật. h×nh. + Ghi tên các đại diện. - GV gọi đại diện lên hoàn thành b¶ng - Mét vµi HS viÕt kÕt qu¶, líp nhËn - GV chốt đáp án đúng xÐt, bæ sung. - Tõ b¶ng 1 GV yªu cÇu HS: - HS vận dụng kiến thức để bổ sung: + Kể thêm các đại diện ở mỗi ngành. + Tên đại diện + Bổ sung đặc điểm cấu tạo trong + Đặc điểm cấu tạo đặc trng của từng lớp động vật. - C¸c nhãm suy nghÜ thèng nhÊt c©u - GV yªu cÇu HS nhËn xÐt tÝnh ®a tr¶ lêi. dạng của động vật không xơng sống. KÕt luËn: - §éng vËt kh«ng x¬ng sèng ®a d¹ng vÒ cÊu t¹o, lèi sèng nhng vÉn mang đặc điểm đặc trng của mỗi ngành thích nghi với điều kiện sống. Hoạt động 2: Sự thích nghi của động vật không xơng sống - GV híng dÉn HS lµm bµi tËp: + Chän ë b¶ng 1 mçi hµng däc (ngµnh) 1 loµi. + TiÕp tôc hoµn thµnh c¸c cét 3, 4, 5, 6. - HS nghiªn cøu kÜ b¶ng 1 vËn dông kiến thức đã học, hoàn thành bảng. - Mét vµi HS lªn hoµn thµnh theo hàng ngang từng đại diện, lớp nhận.

(81) - GV gäi HS hoµn thµnh b¶ng. xÐt, bæ sung. - GV lu ý HS có thể lựa chọn các đại diÖn kh¸c nhau, GV ch÷a hÕt c¸c kÕt qu¶ cña HS STT Tên động vật Môi trờng sống 1. KiÓu dinh dìng. Sù thÝch nghi KiÓu di chuyÓn. KiÓu h« hÊp. Trïng giµy Hoạt động 3: Tầm quan trọng thực tiễn của động vật không xơng sống. - Yêu cầu HS đọc thông tin bảng 3 và ghi tªn loµi vµo « trèng thÝch hîp. - GV gäi HS lªn ®iÒn b¶ng - GV bæ sung thªm c¸c ý nghÜa thùc tiÔn kh¸c. - GV chèt l¹i b»ng b¶ng kiÕn thøc chuÈn.. - HS lựa chọn tên các loài động vật ghi vµo b¶ng 3. - 1 HS lªn ®iÒn, líp nhËn xÐt, bæ sung. - Mét sè HS bæ sung thªm.. TÇm quan träng - Lµm thùc phÈm - Cã gi¸ trÞ xuÊt khÈu - §îc ch¨n nu«i - Cã gi¸ trÞ ch÷a bÖnh - Làm hại cơ thể động vật và ngời - Lµm h¹i thùc vËt - Làm đồ trang trí. Tªn loµi - T«m, cua, sß, trai, èc, mùc… - T«m, cua, mùc… - T«m, sß, cua… - Ong mËt… - Sán lá gan, giun đũa… - Ch©u chÊu, èc sªn… - San h«, èc…. 4. Cñng cè - Yªu cÇu HS lµm bµi tËp sau: Em h·y chän c¸c tõ ë cét B sao cho t¬ng øng víi c©u ë cét A. Cét A Cét B §¸p ¸n 1- Cơ thể chỉ là một tế bào nhng thực hiện đủ a- Ngành chân khớp c¸c chøc n¨ng sèng cña c¬ thÓ. b- C¸c ngµnh giun 2- Cơ thể đối xứng toả tròn, thờng hình trụ c- Ngành ruột khoang hay h×nh dï víi 2 líp tÕ bµo. d- Ngµnh th©n mÒm 3- Cơ thể mềm, dẹp, kéo dài hoặc phân đốt e- Ngành động vật 4- Cơ thể mềm, thờng không phân đốt và có nguyên sinh đá vôi 5- C¬ thÓ cã bé x¬ng ngoµi b»ng kitin, cã phần phụ phân đốt. 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Ôn tập toàn bộ phần động vật không xơng..

(82)

(83) NS : 06.01.2013 TiÕt 37. NG :07.01.2013 Líp lìng c Bài 35: ếch đồng. I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - HS nắm vững các đặc điểm đời sống của ếch đồng. - Mô tả đợc đặc điểm cấu tạo ngoài của ếch đồng thích nghi với đời sống võa ë c¹n võa ë níc. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t tranh vµ mÉu vËt. - Kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ - Giáo dục ý thức bảo vệ động vật có ích. II. §å dïng d¹y vµ häc. - B¶ng phô ghi néi dung b¶ng SGK trang 114. - Tranh cấu tạo ngoài của ếch đồng. - MÉu: Õch nu«i trong lång nu«i. - HS: chuÈn bÞ theo nhãm. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò - Cho những VD nêu ảnh hởng của điều kiện sống khác nhau đến cấu tạo cơ thÓ vµ tËp tÝnh cña c¸? - Vai trò của cá đối với đời sống con ngời? 3. Bµi míi Hoạt động 1: Đời sống Môc tiªu: - HS nắm đợc đặc điểm đời sống của ếch đồng. - Giải thích đợc một số tập tính của ếch đồng. - GV yêu cầu HS đọc thông tin trong SGK vµ th¶o luËn: - Th«ng tin trªn cho em biÕt ®iÒu g× vÒ đời sống của ếch đồng? - GV cho HS gi¶i thÝch mét sè hiÖn tîng: - V× sao Õch thêng kiÕm måi vµo ban đêm? - Thøc ¨n cña Õch lµ s©u bä, giun, èc nãi lªn ®iÒu g×? (con mồi ở cạn và ở nớc nên ếch có đời sèng võa c¹n võa níc). KÕt luËn:. - HS tù thu nhËn th«ng tin trong SGK trang 113 vµ rót ra nhËn xÐt. - 1 HS tr×nh bµy, c¸c HS kh¸c nhËn xÐt bæ sung. - HS tr×nh bµy ý kiÕn..

(84) - ếch có đời sống vừa ở nớc vừa ở cạn (nửa nớc, nửa cạn). - Kiếm ăn vào ban đêm. - Có hiện tợng trú đông. - Là động vật biến nhiệt. Hoạt động 2: Cấu tạo ngoài và di chuyển Mục tiêu: HS giải thích đợc những đặc điểm cấu tạo ngoài của ếch đồng thích nghi với đời sống vừa ở cạn vừa ở nớc. - HS nêu đợc cách di chuyển của ếch khi ở nớc và khi ở cạn. a. Di chuyÓn - GV yêu cầu HS quan sát cách di - HS quan sát, mô tả đợc: chuyÓn cña Õch trong lång nu«i vµ + Trªn c¹n: khi ngåi chi sau gÊp ch÷ hình 35.2 SGK, mô tả động tác di Z, lúc nhảy chi sau bật thẳng  nhảy chuyÓn trªn c¹n. cãc. + Quan s¸t c¸ch di chuyÓn trong níc cña Õch vµ h×nh 35.3 SGK, m« t¶ + Díi níc: Chi sau ®Èy níc, chi tríc động tác di chuyển trong nớc. bÎ l¸i. KÕt luËn: - Õch cã 2 c¸ch di chuyÓn; + Nh¶y cãc (trªn c¹n) + B¬i (díi níc). b. CÊu t¹o ngoµi - GV yªu cÇu HS quan s¸t kÜ h×nh - HS dùa vµo kÕt qu¶ quan s¸t vµ tù 35.1, 2, 3 vµ hoµn chØnh b¶ng trang hoµn thµnh b¶ng 1. 114. - HS th¶o luËn trong nhãm, thèng - Th¶o luËn vµ tr¶ lêi c©u hái: nhÊt ý kiÕn. - Nêu những đặc điểm cấu tạo ngoài + Đặc điểm ở cạn: 2, 4, 5 của ếch thích nghi với đời sống ở + Đặc điểm ở nớc: 1, 3, 6 cạn?-- Những đặc điểm cấu tạo - HS giải thích ý nghĩa thích nghi, ngoài thích nghi với đời sống ở nớc? lớp nhận xét, bổ sung. - GV treo b¶ng phô ghi néi dung c¸c đặc điểm thích nghi, yêu cầu HS giải thích ý nghĩa thích nghi của từng đặc ®iÓm. - GV chèt l¹i b¶ng chuÈn. KÕt luËn: - ếch đồng có các đặc điểm cấu tạo ngoài thích nghi với đời sống vừa cạn vừa nớc (các đặc điểm nh bảng trang 114). Các đặc điểm thích nghi đời sống của ếch §Æc ®iÓm h×nh d¹ng vµ cÊu t¹o ý nghÜa thÝch nghi - §Çu dÑp nhän, khíp víi th©n thµnh  Gi¶m søc c¶n cña níc khi b¬i. 1 khèi thu«n nhän vÒ tríc. - M¾t vµ lç mòi ë vÞ trÝ cao trªn ®Çu  Khi b¬i võa thë võa quan s¸t. (mòi th«ng víi khoang miÖng vµ phæi võa ngöi, võa thë). - Da trÇn phñ chÊt nhÇy vµ Èm dÔ  Gióp h« hÊp trong níc. thÊm khÝ..

(85) - M¾t cã mi gi÷ níc m¾t do tuyÕn lÖ tiÕt ra, tai cã mµng nhÜ. - Chi 5 phần có ngón chia đốt linh ho¹t - C¸c chi sau cã mµng b¬i c¨ng gi÷a c¸c ngãn..  B¶o vÖ m¾t, gi÷ m¾t khái bÞ kh«, nhËn biÕt ©m thµnh trªn c¹n.  ThuËn lîi cho viÖc di chuyÓn.  Tạo thành chân bơi để đẩy nớc.. Hoạt động 3: Sinh sản và phát triển của ếch Mục tiêu: HS trình bày đợc sự sinh sản và phát triển của ếch. - GV cho HS th¶o luËn vµ tr¶ lêi c©u hái: - Trình bày đặc điểm sinh sản của Õch? - Trứng ếch có đặc điểm gì? - V× sao cïng lµ thô tinh ngoµi mµ sè lîng trøng Õch l¹i Ýt h¬n c¸? - GV treo tranh h×nh 35.4 SGK vµ yªu cÇu HS tr×nh bµy sù ph¸t triÓn cña Õch? - So s¸nh sù sinh s¶n vµ ph¸t triÓn cña Õch víi c¸? - GV më réng: trong qu¸ tr×nh ph¸t triển, nòng nọc có nhiều đặc điểm gièng c¸ chøng tá vÒ nguån gèc cña Õch.. - HS tù thu nhËn th«ng tin trong SGk trang 114 và nêu đợc các đặc điểm sinh s¶n: + Thô tinh ngoµi + Có tập tính ếch đực ôm lng ếch cái. - HS gi¶i thÝch.. - HS l¾ng nghe vµ tiÕp thu kiÕn thøc.. KÕt luËn: - Sinh s¶n: + Sinh s¶n vµo cuãi mïa xu©n + Tập tính: ếch đực ôm lng ếch cái, đẻ ở các bờ nớc. + Thụ tinh ngoài, để trứng. - Ph¸t triÓn: Trøng  nßng näc  Õch (ph¸t triÓn cã biÕn th¸i). 4. Cñng cè Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái sau: - Nêu những đặc điểm cấu tạo ngoài thích nghi với đời sống ở nớc của ếch? - Nêu những đặc điểm cấu tạo ngoài chứng tỏ ếch thích nghi với đời sống ở c¹n? - Tr×nh bµy sù sinh s¶n vµ ph¸t triÓn cña Õch? 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. - Chuẩn bị theo nhóm: ếch đồng NS: 06.01.2013. NG: 08.01.2013. TiÕt 38 Thùc hµnh Quan sát cấu tạo trong của ếch đồng trên mẫu mổ.

(86) I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - HS nhËn d¹ng c¸c c¬ quan cña Õch trªn mÉu mæ. - Tìm những cơ quan, hệ cơ quan thích nghi với đời sống mới chuyển lên c¹n. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t tranh vµ mÉu vËt. - Kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ - Có thái độ nghiêm túc trong học tập. II. §å dïng d¹y vµ häc. - Mẫu mổ ếch đủ cho các nhóm. - MÉu mæ sä hoÆc m« h×nh n·o Õch. - Bé x¬ng Õch. - Tranh cÊu t¹o trong cña Õch. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò - Đặc điểm cấu tạo ngoài của ếch thích nghi với đời sống ở nớc và ở cạn? 3. Bµi míi Hoạt động 1: Quan sát bộ xơng ếch - GV híng dÉn HS quan s¸t h×nh 36.1 - HS tù thu nhËn th«ng tin vµ ghi nhí SGK vµ nhËn biÕt c¸c x¬ng trong bé x- vÞ trÝ, tªn x¬ng: x¬ng ®Çu, x¬ng cét ¬ng Õch. sèng, x¬ng ®ai vµ x¬ng chi. - GV yªu cÇu HS quan s¸t mÉu bé x¬ng ếch, đối chiếu hình 36.1 xác định các xơng trên mẫu. - GV gäi HS lªn chØ trªn mÉu tªn x¬ng. - 1 HS lªn b¶ng chØ. - GV yªu cÇu HS th¶o luËn: - §¹i diÖn nhãm ph¸t biÓu, c¸c nhãm - Bé x¬ng Õch cã chøc n¨ng g×? kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc. KÕt luËn: - Bé x¬ng: x¬ng ®Çu, x¬ng cét sèng, x¬ng ®ai (®ai vai vµ ®ai h«ng), x¬ng chi (chi tríc vµ chi sau). - Chøc n¨ng: + Tạo bộ khung nâng đỡ cơ thể. + Lµ n¬i b¸m cña c¬  di chuyÓn. + To¹ thµnh khoang b¶o vÖ n·o, tuû sèng vµ néi quan. Hoạt động 2: Quan sát da và các nội quan trên mẫu mổ a. Quan s¸t da - GV híng dÉn HS: + Sê tay lªn bÒ mÆt da, quan s¸t mÆt bªn trong da vµ nhËn xÐt. - GV cho HS th¶o luËn vµ nªu vai trß cña da.. - HS thùc hiÖn theo híng dÉn: + NhËn xÐt: da Õch Èm ít, mÆt bªn trong cã hÖ m¹ch m¸u díi da. - 1 HS tr¶ lêi, c¸c HS kh¸c nhËn xÐt bæ sung..

(87) KÕt luËn: - Õch cã da trÇn (tr¬n, Èm ít) mÆt trong cã nhiÒu m¹ch m¸u gióp trao đổi khí. b. Quan s¸t néi quan - GV yêu cầu HS quan sát hình 36.3 - HS quan sát hình, đối chiếu với đối chiếu với mẫu mổ và xác định mẫu mổ và xác định vị trí các hệ cơ c¸c c¬ quan cña Õch (SGK). quan. - GV đến từng nhóm yêu cầu HS chỉ - Đại diện nhóm trình bày, các nhóm tõng c¬ quan trªn mÉu mæ. kh¸c nhËn xÐt. GV vµ c¶ líp bæ sung, - GV yªu cÇu HS nghiªn cøu b¶ng uèn n¾n sai sãt. đặc điểm cấu tạo trong của ếch trang - HS thảo luận, thống nhất câu trả lời. upload.123doc.net, th¶o luËn vµ tr¶ lêi c©u hái: - Yêu cầu nêu đợc: - Hệ tiêu hoá của ếch có đặc điểm gì + Hệ tiêu hoá: lỡi phóng ra bắt mồi, kh¸c so víi c¸? d¹ dµy, gan mËt lín, cã tuyÕn tuþ. - Vì sao ở ếch đã xuất hiện phổi mà + Phổi cấu tạo đơn giản, hô hấp qua vẫn trao đổi khí qua da? da lµ chñ yÕu. - Tim cña Õch kh¸c c¸ ë ®iÓm nµo? + Tim 3 ng¨n, 2 vßng tuÇn hoµn. Tr×nh bµy sù tuÇn hoµn m¸u cña Õch? - Yªu cÇu HS quan s¸t m« h×nh bé não ếch, xác định các bộ phận của n·o. - GV chèt l¹i kiÕn thøc. - HS thảo luận xác định đợc các hệ - GV cho HS th¶o luËn: c¬ tiªu ho¸, h« hÊp, tuÇn hoµn thÓ - Trình bày những đặc điểm thích hiện sự thích nghi với đời sống nghi với đời sống trên cạn thể hiện ở chuyển lên trên cạn. cÊu t¹o trong cña Õch? KÕt luËn: - Cấu tạo trong của ếch: Bảng đặc điểm cấu tạo trong trang upload.123doc.net SGK. 4. Cñng cè - GV nhận xét tinh thần, thái độ của HS trong giờ thực hành. - NhËn xÐt kÕt qu¶ quan s¸t cña c¸c nhãm. - Cho HS thu dän vÖ sinh. 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc bµi vµ hoµn thµnh thu ho¹ch theo mÉu SGK trang 119. Ký duyÖt: /. /.

(88) TiÕt 39 Ngµy d¹y: Bài 37: Đa dạng và đặc điểm chung cña líp lìng c I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - HS nắm đợc sự đa dạng của lỡng c về thành phần loài, môi trờng sống và tËp tÝnh. - Hiểu rõ đợc vai trò của lỡng c với đời sống và tự nhiên. - Trình bày đợc đặc điểm chung của lỡng c. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t tranh h×nh nhËn biÕt kiÕn thøc. - Kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ - Giáo dục ý thức bảo vệ động vật có ích. II. §å dïng d¹y vµ häc. - Tranh ¶nh 1 sè loµi lìng c. - B¶ng phô ghi néi dung: §Æc ®iÓm ph©n biÖt Tªn bé lìng c H×nh d¹ng §u«i KÝch thíc chi sau Cã ®u«i Kh«ng ®u«i Kh«ng ch©n - C¸c m¶nh giÊy rêi ghi c©u tr¶ lêi lùa chän. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò - Yªu cÇu HS nép b¶n thu ho¹ch giê tríc. 3. Bµi míi Hoạt động 1: Đa dạng về thành phần loài Môc tiªu: - HS nêu đợc các đặc điểm đặc trng nhất để phân biệt 3 bộ lỡng c. Từ đó thấy đợc môi trờng sống ảnh hởng đến cấu tạo ngoài của từng bộ. - GV yªu cÇu HS quan s¸t h×nh 37.1 SGK, đọc thông tin và làm bài tập bảng sau: §Æc ®iÓm ph©n biÖt Tªn bé l- H×nh KÝch thíc §u«i ìng c d¹ng chi sau Cã ®u«i Kh«ng ®u«i Kh«ng ch©n. - C¸ nh©n tù thu nhËn th«ng tin vÒ đặc điểm 3 bộ lỡng c, thảo luận nhóm vµ hoµn thµnh b¶ng. - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. - Yêu cầu nêu đợc: các đặc điểm đặc trng nhÊt ph©n biÖt 3 bé: c¨n cø vµo ®u«i vµ ch©n..

(89) - Thông qua bảng, GV phân tích mức độ g¾n bã víi m«i trêng níc kh¸c nhau  - HS tr×nh bµy ý kiÕn. ảnh hởng đến cấu tạo ngoài từng bộ. - HS tù rót ra kÕt luËn. KÕt luËn: - Lìng c cã 4000 loµi chia lµm 3 bé: + Bé lìng c cã ®u«i + Bé lìng c kh«ng ®u«i + Bé lìng c kh«ng ch©n. Hoạt động 2: Đa dạng về môi trờng và tập tính Mục tiêu: HS nắm đợc sự ảnh hởng của môi trờng tới tập tính và hoạt động cña lìng c. - GV yªu cÇu HS quan s¸t h×nh 37 (1-5) đọc chú thích và lựa chọn câu tr¶ lêi ®iÒn vµo b¶ng trang 121 GSK. - GV treo b¶ng phô, HS c¸c nhãm ch÷a bµi b»ng c¸ch d¸n c¸c m¶nh giÊy ghi c©u tr¶ lêi. - GV thông báo kết quả đúng để HS theo dâi.. - C¸ nh©n HS tù thu nhËn th«ng tin qua h×nh vÏ, th¶o luËn nhãm vµ hoµn thµnh b¶ng. - §¹i diÖn c¸c nhãm lªn chän c©u tr¶ lêi d¸n vµo b¶ng phô. - Nhãm kh¸c theo dâi, nhËn xÐt, bæ sung nÕu cÇn.. KÕt luËn:. Tªn loµi C¸ cãc Tam §¶o Ônh ¬ng lín Cãc nhµ Õch c©y Õch giun. Một số đặc điểm sinh học của lỡng c §Æc ®iÓm n¬i sèng Hoạt động - Sèng chñ yÕu trong níc - Ban ngµy - ¦a sèng ë níc h¬n - ¦a sèng trªn c¹n h¬n - Sèng chñ yÕu trªn c©y, bôi c©y, vÉn lÖ thuéc vµo m«i trêng níc. - Sèng chñ yÕu trªn c¹n. - Ban đêm - Ban đêm - Ban đêm. TËp tÝnh tù vÖ - Trèn ch¹y Èn nÊp - Do¹ n¹t - Tiết nhựa độc - Trèn ch¹y Èn nÊp. - Chui luån Trèn, Èn nÊp trong hang đất. Hoạt động 3: Đặc điểm chung của lỡng c - GV yêu cầu các nhóm trao đổi và tr¶ lêi c©u hái: - Nêu đặc điểm chung của lỡng c về m«i trêng sèng, c¬ quan di chuyÓn, đặc điểm các hệ cơ quan?. - C¸ nh©n HS thu thËp th«ng tin SGK và hiểu biết của bản thân, trao đổi nhóm và rút ra đặc điểm chung của lỡng c.. KÕt luËn: Lỡng c là động vật có xơng sống thích nghi với đời sống vừa cạn vừa nớc..

(90) + Da trÇn vµ Èm + Di chuyÓn b»ng 4 chi + H« hÊp b»ng phæi vµ da + Tim 3 ng¨n, 2 vßng tuÇn hoµn, m¸u pha nu«i c¬ thÓ. + Thô tinh ngoµi, nßng näc ph¸t triÓn qua biÕn th¸i. + Là động vật biến nhiệt. Hoạt động 4: Vai trò của lỡng c Mục tiêu: HS nắm đợc vai trò của lỡng c trong tự nhiên và trong đời sống. - GV yêu cầu HS đọc thông tin trong SGK vµ tr¶ lêi c©u hái: - Lỡng c có vai trò gì đối với con ngời? Cho VD minh hoạ? - V× sao nãi vai trß tiªu diÖt s©u bä của lỡng c bổ sung cho hoạt động cña chim? - Muèn b¶o vÖ nh÷ng loµi lìng c cã Ých ta cÇn lµm g×? - GV cho HS rót ra kÕt luËn.. - C¸ nh©n HS nghiªn th«ng tin SGK trang 122 vµ tr¶ lêi c©u hái: - Yêu cầu nêu đợc: + Cung cÊp thùc phÈm + Gióp viÖc tiªu diÖt s©u bä g©y thiÖt h¹i cho c©y. + CÊm s¨n b¾t. - 1 HS tr¶ lêi, c¸c HS kh¸c nhËn xÐt, bæ sung.. KÕt luËn: - Lµm thøc ¨n cho con ngêi. - 1 sè lìng c lµm thuèc. - Diệt sâu bọ và là động vật trung gian gây bệnh. 4. Cñng cè Yªu cÇu HS lµm bµi tËp sau: Đánh dấu X vào câu trả lời đúng trong các câu sau về đặc điểm chung cña lìng c: 1- Là động vật biến nhiệt 2- Thích nghi với đời sống ở cạn 3- Tim 3 ng¨n, 2 vßng tuÇn hoµn, m¸u pha ®i nu«i c¬ thÓ 4- Thích nghi với đời sống vừa ở nớc, vừa ở cạn. 5- Máu trong tim là máu đỏ tơi 6- Di chuyÓn b»ng 4 chi 7- Di chuyÓn b»ng c¸ch nh¶y cãc 8- Da trÇn Èm ít 9- Õch ph¸t triÓn cã biÕn th¸i. 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. - §äc môc “Em cã biÕt”. - KÎ b¶ng trang 125 SGK vµo vë. TiÕt 40 Ngµy d¹y: Líp bß s¸t Bµi 38: Th»n l»n bãng ®u«i dµi I. Môc tiªu.

(91) 1. KiÕn thøc - HS nắm đợc các đặc điểm đời sống của thằn lằn bóng. - Giải thích đợc các đặc điểm cấu tạo ngoài của thằn lằn thích nghi với đời sèng ë c¹n. - Mô tả đợc cách di chuyển của thằn lằn. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t tranh. - Kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ - Gi¸o dôc niÒm yªu thÝch m«n häc. II. §å dïng d¹y vµ häc. - GV:Tranh cÊu t¹o ngoµi th»n l»n bãng. B¶ng phô ghi néi dung b¶ng trang 125 SGK. Phiếu học tập ghi nội dung so sánh đặc điểm đời sống thằn lằn bóng và ếch đồng. - HS: chuẩn bị theo nội dung đã dặn. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò - Nêu đặc điểm chung của lỡng c? - Vai trò của lỡng c đối với đời sống con ngời? 3. Bµi míi Môc tiªu:. Hoạt động 1: Đời sống - HS nắm đợc các đặc điểm đời sống của thằn lằn. - Trình bày đợc đặc điểm sinh sản của thằn lằn.. - GV yêu cầu HS đọc thông tin SGK, làm bài tập so sánh đặc điểm đời sống của thằn lằn và ếch đồng. - GV kÎ nhanh phiÕu häc tËp lªn b¶ng, gäi 1 HS lªn hoµn thµnh b¶ng. - GV chèt l¹i kiÕn thøc.. - HS tù thu nhËn th«ng tin, kÕt hîp với kiến thức đã học để hoàn thành phiÕu häc tËp. - 1 HS lªn b¶ng tr×nh bµy, c¸c HS kh¸c nhËn xÐt, bæ sung.. Đặc điểm đời sống Th»n l»n 1- N¬i sèng vµ ho¹t - Sèng vµ b¾t måi ë động n¬i kh« r¸o - B¾t måi vÒ ban 2- Thêi gian kiÕm måi ngµy - ThÝch ph¬i n¾ng 3- TËp tÝnh - Trú đông trong các hốc đất khô ráo. - Qua bµi tËp trªn GV yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn. - GV cho HS th¶o luËn: - Nêu đặc điểm sinh sản của thằn l»n? - V× sao sè lîng trøng cña th»n l»n. ếch đồng - Sèng vµ b¾t måi ë n¬i Èm ít c¹nh c¸c khu vùc níc. - Bắt mồi vào chập tối hay đêm - ThÝch ë n¬i tèi hoÆc bãng r©m - Trú đông trong các hốc đất ẩm bªn vùc níc hoÆc trong bïn.. - HS phải nêu đợc: thằn lằn thích nghi hoµn toµn víi m«i trêng trªn c¹n. - HS th¶o luËn trong nhãm. - Yêu cầu nêu đợc: + Th»n l»n thô tinh trong  tØ lÖ trøng.

(92) l¹i Ýt?. gÆp tinh trïng cao nªn sè lîng trøng Ýt. - Trøng th»n l»n cã vá cã ý nghÜa g× + Trøng cã vá  b¶o vÖ đối với đời sống ở cạn? - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, c¸c nhãm - GV chèt l¹i kiÕn thøc. kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. - Yêu cầu 1 HS nhắc lại đặc điểm đời sống của thằn lằn, đặc điểm sinh sản cña th»n l»n. KÕt luËn: - M«i trêng sèng trªn c¹n - §êi sèng: + Sèng ë n¬i kh« r¸o, thÝch ph¬i n¾ng + ¡n s©u bä + Có tập tính trú đông - Sinh s¶n: + Thô tinh trong + Trøng cã vá dai, nhiÒu no·n hoµng, ph¸t triÓn trùc tiÕp. Hoạt động 2: Cấu tạo ngoài và di chuyển Mục tiêu: HS giải thích đợc các đặc điểm cấu tạo ngoài của thằn lằn thích nghi với đời sống trên cạn. Mô tả đợc cách di chuyển của thằn lằn. a. CÊu t¹o ngoµi - GV yêu cầu HS đọc bảng trang 125 - HS tự thu nhận kiến thức bằng cách SGK, đối chiếu với hình cấu tạo đọc cột đặc điểm cấu tạo ngoài. ngoài và ghi nhớ các đặc điểm cấu t¹o. - C¸c thµnh viªn trong nhãm th¶o - GV yêu cầu HS đọc câu trả lời chọn luận lựa chọn câu cần điền để hoàn lùa, hoµn thµnh b¶ng trang 125 SGK. thµnh b¶ng. - §¹i diÖn nhãm lªn b¶ng ®iÒn, c¸c - GV treo b¶ng phô gäi 1 HS lªn g¾n nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. m¶nh giÊy. - HS dựa vào đặc điểm cấu tạo ngoài - GV chốt lạiđáp án đúng: 1G; 2E; của 2 đại diện để so sánh. 3D; 4C; 5B vµ 6A. - GV cho HS th¶o luËn: so s¸nh cÊu tạo ngoài của thằn lằn với ếch để thấy đợc thằn lằn thích nghi hoàn toàn với đời sống trên cạn. b. Di chuyÓn - GV yªu cÇu HS quan s¸t h×nh 38.2 - HS quan s¸t h×nh 38.2 SGK, nªu thø đọc thông tin trong SGK trang 125 tự các cử động: và nêu thứ tự cử động của thân và + Thân uốn sang phải  đuôi uốn sang ®u«i khi th»n l»n di chuyÓn. tr¸i, chi tríc ph¶i vµ chi sau tr¸i chuyÓn lªn phÝa tríc. + Thân uốn sang trái, động tác ngợc - GV chèt l¹i kiÕn thøc. l¹i. - 1 HS ph¸t biÓu, líp bæ sung. KÕt luËn: Khi di chuyển thân và đuôi tì vào đất, cử động uốn thân phối hợp các chi để tiến lên phía trớc..

(93) 4. Cñng cè Yªu cÇu HS lµm bµi tËp sau: H·y chän nh÷ng môc t¬ng øng ë cét A víi cét B trong b¶ng: Cét A Cét B 1- Da kh«, cã v¶y sõng bao bäc a- Tham gia sù di chuyÓn trªn c¹n 2- §Çu cã cæ dµi b- Bảo vệ mắt, có nớc mắt để màng 3- Mắt có mí cử động m¾t kh«ng bÞ kh« 4- Mµng nhÜ n»m ë hèc nhá trªn ®Çu c- Ng¨n c¶n sù tho¸t h¬i níc 5- Bµn ch©n 5 ngãn cã vuèt. d- Phát huy đợc các giác quan, tạo ®iÒu kiÖn b¾t måi dÔ dµng. e- B¶o vÖ mµng nhÜ, híng ©m thanh vµo mµng nhÜ. 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. - Xem lại cấu tạo trong của ếch đồng. Ký duyÖt: / /. Cao §øc L©m .......................................................................................................................... ...... TiÕt 41 Ngµy d¹y: Bµi 39: CÊu t¹o trong cña th»n l»n I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - HS nắm đợc các đặc điểm cấu tạo trong của thằn lằn phù hợp với đời sống hoµn toµn ë c¹n. - So sánh với lỡng c để thấy đợc sự hoàn thiện của các cơ quan. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t tranh. - KÜ n¨ng so s¸nh. 3. Thái độ - Gi¸o dôc niÒm yªu thÝch m«n häc. II. §å dïng d¹y vµ häc. - Tranh cÊu t¹o trong cña th»n l»n. - Bé x¬ng Õch, bé x¬ng th»n l»n. - M« h×nh bé n·o th»n l»n. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò - Nêu đời sống thằn lằn? - Cấu tạo ngoài phù hợp với đời sống ở cạn? 3. Bµi míi Hoạt động 1: Bộ xơng Mục tiêu: HS giải thích đợc sự khác nhau cơ bản giữa bộ xơng thằn lằn và bé x¬ng Õch. - GV yêu cầu HS quan sát bộ xơng thằn - HS quan sát hình 39.1 SGK, đọc kĩ.

(94) lằn, đối chiếu với hình 39.1 SGK xác định vị trí các xơng. - GV gäi HS lªn chØ trªn m« h×nh. - GV ph©n tÝch: xuÊt hiÖn x¬ng sên cïng víi x¬ng má ¸c  lång ngùc cã tÇm quan träng lín trong sù h« hÊp ë c¹n. - GV yêu cầu HS đối chiếu bộ xơng th»n l»n víi bé x¬ng Õch  nªu râ sai kh¸c næi bËt.. chó thÝch  ghi nhí tªn c¸c x¬ng cña th»n l»n. + Đối chiếu mô hình xơng  xác định x¬ng ®Çu, cét sèng, x¬ng sên, c¸c x¬ng ®ai vµ c¸c x¬ng chi.. - HS so sánh 2 bộ xơng  nêu đợc đặc ®iÓm sai kh¸c c¬ b¶n. + Th»n l»n xuÊt hiÖn x¬ng sên  tham gia qu¸ tr×nh h« hÊp. + Đốt sống cổ: 8 đốt  cử động linh ho¹t. + Cét sèng dµi.  Tất cả các đặc điểm đó thích nghi hơn + §ai vai khíp víi cét sèng  chi tríc với đời sống ở cạn. linh ho¹t. KÕt luËn: Bé x¬ng gåm: - X¬ng ®Çu - Cét sèng cã c¸c x¬ng sên - X¬ng chi: x¬ng ®ai, c¸c x¬ng chi. Hoạt động 2: Các cơ quan dinh dỡng Môc tiªu: -HS xác định đợc vị trí, nêu đợc cấu tạo 1 số cơ quan dinh dỡng của thằn lằn. - So sánh các cơ quan dinh dỡng của thằn lằn với ếch để thấy sự hoàn thiện. - GV yªu cÇu HS quan s¸t h×nh 39.2 SGK, đọc chú thích, xác định vị trí c¸c hÖ c¬ quan: tuÇn hoµn, h« hÊp, tiªu ho¸, bµi tiÕt, sinh s¶n. - HÖ tiªu ho¸ cña th»n l»n gåm nh÷ng bé phËn nµo? Nh÷ng ®iÓm nµo kh¸c hÖ tiªu ho¸ cña Õch? - Kh¶ n¨ng hÊp thô l¹i níc cã ý nghÜa g× víi th»n l»n khi sèng trªn c¹n? - Quan s¸t h×nh 39.3 SGK, th¶o luËn vµ tr¶ lêi c©u hái: - HÖ tuÇn hoµn cña th»n l»n cã g× gièng vµ kh¸c Õch? - Hª h« hÊp cña th»n l»n kh¸c Õch ë ®iÓm nµo? ý nghÜa?  TuÇn hoµn vµ h« hÊp phï hîp h¬n với đời sống ở cạn. - GV gi¶i thÝch kh¸i niÖm thËn  chèt lại các đặc điểm bài tiết. - Nớc tiểu đặc của thằn lằn liên quan gì đến đời sống ở cạn?. - HS tù thu nhËn kiÕn thøc b»ng c¸ch đọc cột đặc điểm cấu tạo ngoài. - C¸c thµnh viªn trong nhãm th¶o luận lựa chọn câu cần điền để hoàn thµnh b¶ng. - §¹i diÖn nhãm lªn b¶ng ®iÒn, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. - HS dựa vào đặc điểm cấu tạo ngoài của 2 đại diện để so sánh..

(95) b. Di chuyÓn - GV yªu cÇu HS quan s¸t h×nh 38.2 - HS quan s¸t h×nh 38.2 SGK, nªu thø đọc thông tin trong SGK trang 125 tự các cử động: và nêu thứ tự cử động của thân và + Thân uốn sang phải  đuôi uốn sang ®u«i khi th»n l»n di chuyÓn. tr¸i, chi tríc ph¶i vµ chi sau tr¸i chuyÓn lªn phÝa tríc. + Thân uốn sang trái, động tác ngợc - GV chèt l¹i kiÕn thøc. l¹i. - 1 HS ph¸t biÓu, líp bæ sung. KÕt luËn: Khi di chuyển thân và đuôi tì vào đất, cử động uốn thân phối hợp các chi để tiến lên phía trớc. 4. Cñng cè Yªu cÇu HS lµm bµi tËp sau: Hãy điền vào bảng sau ý nghĩa của từng đặc điểm cấu tạo của thằn lằn thích nghi với đời sống ở cạn. §Æc ®iÓm ý nghÜa thÝch nghi 1- XuÊt hiÖn x¬ng sên cïng x¬ng má ¸c t¹o thµnh lång ngùc. 2- Ruét giµ cã kh¶ n¨ng hÊp thô l¹i níc. 3- Phæi cã nhiÒu v¸ch ng¨n. 4- T©m thÊt xuÊt hiÖn v¸ch hôt. 5- Xoang huyÖt cã kh¶ n¨ng hÊp thô níc. 6- N·o tríc vµ tiÓu n·o ph¸t triÓn. 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. - Su tÇm tranh ¶nh vÒ c¸c loµi bß s¸t. - KÎ phiÕu häc tËp vµo vë: §Æc ®iÓm cÊu t¹o Mai vµ yÕm Hµm vµ r¨ng Vá trøng Tªn bé Cã v¶y C¸ sÊu Rïa TiÕt 42 Ngµy d¹y: Bài 40: đa dạng và đặc điểm chung của lớp bò sát I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - HS nắm đợc sự đa dạng của bò sát thể hiện ở số loài, môi trờng sống và lối sèng. - Trình bày đợc đặc điểm cấu tạo ngoài đặc trng phân biệt 3 bộ thờng gặp trong líp bß s¸t. - Giải thích đợc lí do sự phồn thịnh và diệt vong của khủng long..

(96) - Nêu đợc vai trò của bò sát trong tự nhiên và đời sống. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t tranh. - Kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ - Giáo dục thái độ yêu thích, tìm hiểu tự nhiên. II. §å dïng d¹y vµ häc. - Tranh mét sè loµi khñng long. - B¶ng phô ghi néi dung phiÕu häc tËp. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò - Trình bày những đặc điểm cấu tạo trong của thằn lằn thích nghi với đời sống ở cạn? 3. Bµi míi Hoạt động 1: Sự đa dạng của bò sát Môc tiªu: - HS giải thích đợc bò sát rất đa dạng. - Trình bày đợc đặc điểm cấu tạo ngoài phân biệt bộ có vảy, bộ cá sấu, bộ rïa. - GV yêu cầu HS đọc thông tin trong SGK trang 130, quan s¸t h×nh 40.1, hoµn thµnh phiÕu häc tËp. - GV treo b¶ng phô gäi HS lªn ®iÒn. - GV chèt l¹i b»ng b¶ng chuÈn.. - Các nhóm đọc thông tin trong hình, th¶o luËn hoµn thµnh phiÕu häc tËp. - §¹i diÖn nhãm lªn lµm bµi tËp, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. - C¸c nhãm tù söa ch÷a.. §Æc ®iÓm cÊu t¹o Tªn bé. Mai vµ yÕm Cã v¶y. Kh«ng cã. C¸ sÊu. Kh«ng cã. Rïa. Cã. - Tõ th«ng tin trong SGK trang 130 vµ phiÕu häc tËp GV cho HS th¶o luËn: - Sù ®a d¹ng cña bß s¸t thÓ hiÖn ë nh÷ng ®iÓm nµo? - LÊy VD minh ho¹?. Hµm vµ r¨ng Hµm ng¾n, r¨ng nhá mäc trªn hµm Hµm dµi, r¨ng lín mäc trong lç ch©n r¨ng Hµm kh«ng cã r¨ng. Vá trøng Trøng cã mµng dai Có vỏ đá vôi Vỏ đá vôi. - C¸c nhãm nghiªn cøu kÜ th«ng tin vµ h×nh 40.1 SGK  th¶o luËn c©u tr¶ lêi. - Sù ®a d¹ng thÓ hiÖn ë: Sè loµi nhiÒu, cÊu t¹o c¬ thÓ vµ m«i trêng sèng phong phó. - §¹i diÖn nhãm ph¸t biÓu, c¸c nhãm kh¸c bæ sung.. - GV chèt l¹i kiÕn thøc. KÕt luËn: - Líp bß s¸t rÊt ®a d¹ng, sè loµi lín, chia lµm 4 bé - Cã lèi sèng vµ m«i trêng sèng phong phó..

(97) Hoạt động 2: Các loài khủng long Môc tiªu: - HS hiểu đợc tổ tiên của bò sát là lỡng c cổ. - LÝ do phån thÞnh vµ sù diÖt vong cña khñng long. a. Sự ra đời - GV gi¶ng gi¶i cho HS: - HS l¾ng nghe vµ tiÕp thu kiÕn thøc. - Sự ra đời của bò sát. + Nguyên nhân: do khí hậu thay đổi. - 1 HS trả lời, các HS khác nhận xét, + Tæ tiªn bß s¸t lµ lìng c cæ. bæ sung. KÕt luËn: - Bß s¸t cæ h×nh thµnh c¸ch ®©y kho¶ng 280 – 230 triÖu n¨m. b. Thời đại phồn thịnh và diệt vong củ khủng long - GV yêu cầu HS đọc thông tin trong - HS đọc thông tin, quan sát hình SGK, quan s¸t h×nh 40.2, th¶o luËn: 40.2, th¶o luËn c©u tr¶ lêi: - Nguyªn nh©n phån thÞnh cña khñng + Nguyªn nh©n: Do ®iÒu kiÖn sèng long? thuËn lîi, cha cã kÎ thï. - Nêu những đặc điểm thích nghi với + Các loài khủng long rất đa dạng. đời sống của khủng long cá, khủng - 1 vài HS phát biểu  lớp nhận xét, bổ long c¸nh vµ khñng long b¹o chóa? sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc. - GV cho HS tiÕp tôc th¶o luËn: - C¸c nhãm th¶o luËn, thèng nhÊt ý kiến. Yêu cầu nêu đợc: - Nguyªn nh©n khñng long bÞ diÖt - LÝ do diÖt vong: vong? + Do c¹nh tranh víi chim vµ thó. + Do ¶nh hëng cña khÝ hËu vµ thiªn tai. - T¹i sao bß s¸t cì nhá vÉn tån t¹i - Bß s¸t nhá vÉn tån t¹i v×: đến ngày nay? + C¬ thÓ nhá  dÔ t×m n¬i tró Èn. + Yªu cÇu vÒ thøc ¨n Ýt. + Trøng nhá an toµn h¬n. - §¹i diÖn nhãm ph¸t biÓu, c¸c nhãm - GVchèt l¹i kiÕn thøc. kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. Hoạt động 3: Đặc điểm chung của bò sát - GV yªu cÇu HS th¶o luËn: - HS vËn dông kiÕn thøc cña líp bß Nêu đặc điểm chung của bò sát về: sát thảo luận rút ra đặc điểm chung + M«i trêng sèng. vÒ: + §Æc ®iÓm cÊu t¹o ngoµi. - C¬ quan di chuyÓn, dinh dìng, sinh + §Æc ®iÓm cÊu t¹o trong. s¶n, th©n nhiÖt. - GV chèt l¹i kiÕn thøc. - §¹i diÖn nhãm ph¸t biÓu  c¸c nhãm - GV có thể gọi 1-2 HS nhắc lại đặc khác bổ sung. ®iÓm chung. KÕt luËn: Bò sát là động vật có xơng sống thích nghi hoàn toàn đời sống ở cạn. + Da kh«, cã v¶y sõng. + Chi yÕu cã vuèt s¾c. + Phæi cã nhiÒu v¸ch ng¨n. + Tim cã v¸ch hôt, m¸u pha ®i nu«i c¬ thÓ. + Thô tinh trong, trøng cã vá bao bäc, giµu no·n hoµng..

(98) + Là động vật biến nhiệt. Hoạt động 4: Vai trò của bò sát - GV yêu cầu HS nghiên cứu SGK và - HS tự đọc thông tin và rút ra vai trò tr¶ lêi c©u hái: cña bß s¸t. + Nªu lîi Ých vµ t¸c h¹i cña bß s¸t? - 1 vµi HS ph¸t biÓu, líp nhËn xÐt, bæ + LÊy VD minh ho¹? sung. KÕt luËn: - Ých lîi: + Cã Ých cho n«ng nghiÖp: DiÖt s©u bä, diÖt chuét… + Cã gi¸ trÞ thùc phÈm: ba ba, rïa… + Lµm dîc phÈm: r¾n, tr¨n… + Sản phẩm mĩ nghệ: vảy đồi mồi, da cá sấu… - T¸c h¹i: + Gây độc cho ngời: rắn… 4. Cñng cè Yªu cÇu HS lµm bµi tËp sau: Hoàn thành sơ đồ sau: Líp bß s¸t Da ………………….. Hµm cã r¨ng, kh«ng cã mai vµ yÕm r¨ng………….. Hµm ……, r¨ng…… Trøng………… Bé cã v¶y. Hµm. kh«ng. Hµm rÊt dµi, r¨ng…… Trøng……………. Bé …………. Bé…………. 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. - §äc môc “Em cã biÕt” - Tìm hiểu đời sống của chim bồ câu. - KÎ b¶ng 1, 2 bµi 41 vµo vë.. Ký duyÖt:...../....../.......... Cao §øc L©m TiÕt 43 NS : 27.01.2013. NG : 28.01.2013 Líp chim Bµi 41: Chim bå c©u. I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - HS nắm đợc đặc điểm đời sống, cấu tạo ngoài của chim bồ câu. - Giải thích đợc các đặc điểm cấu tạo ngoài của chim bồ câu thích nghi với đời sống bay lợn..

(99) - Phân biệt đợc kiểu bay vỗ cánh và kiểu bay lợn. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t tranh. - Kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ - Giáo dục thái độ yêu thích bộ môn. II. §å dïng d¹y vµ häc. - Tranh cÊu t¹o ngoµi cña chim bå c©u. - B¶ng phô ghi néi dung b¶ng 1vµ 2 trang 135, 136. - Mçi HS kÎ s½n b¶ng 1, 2 vµo vë. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò kiÓm tra 15 phót Câu 1 Hoàn thành sơ đồ sau: Líp bß s¸t Da ............... Hµm cã r¨ng, kh«ng cã mai vµ yÕm Hµm ...., r¨ng... Trøng........... Hµm kh«ng r¨ng...... Hµm rÊt dµi, r¨ng..... Trøng ............... Bé cã v¶y Bé .......... Bé......... Câu 2: Nêu đặc điểm chung của bò sát? 3. Bµi míi VB: - GV giới thiệu đặc điểm đặc trng của lớp chim: Cấu tạo cơ thể thÝch nghi víi sù bay vµ giíi h¹n néi dung nghiªn cøu: chim bå c©u. Hoạt động 1: Đời sống chim bồ câu Môc tiªu: - HS hiểu đợc đặc điểm đời sống của chim bồ câu. - Trình bày đợc đặc điểm sinh sản của chim bồ câu. - GV yªu cÇu HS th¶o luËn c©u hái: - Cho biÕt tæ tiªn cña chim bå c©u nhµ? + Đặc điểm đời sống của chim bồ câu?. - HS đọc thông trong SGK trang 135, th¶o luËn nhãm vµ tr¶ lêi c©u hái: + Bay giái + Thân nhiệt ổn định - 1-2 HS ph¸t biÓu, líp nhËn xÐt, bæ - GV cho HS tiÕp tôc th¶o luËn: sung. - §Æc ®iÓm sinh s¶n cña chim bå c©u? + Thô tinh trong - So sánh sự sinh sản của thằn lằn và + Trứng có vỏ đá vôi. chim? + Cã hiÖn tîng Êp trøng nu«i con. - GV chèt l¹i kiÕn thøc. - HiÖn tîng Êp trøng vµ nu«i con cã ý - HS suy nghÜ vµ tr¶ lêi. nghÜa g×? - GV phân tích: Vỏ đá vôi  phôi phát triÓn an toµn. Êp trøng  ph«i ph¸t triÓn Ýt lÖ thuéc vµo.

(100) m«i trêng. KÕt luËn: - §êi sèng: + Sèng trªn c©y, bay giái + TËp tÝnh lµm tæ + Là động vật hằng nhiệt - Sinh s¶n: + Thô tinh trong + Trứng có nhiều noãn hoàng, có vỏ đá vôi + Cã hiÖn tîng Êp trøng, nu«i con b»ng s÷a diÒu. Hoạt động 2: Cấu tạo ngoài và di chuyển Mục tiêu: HS giải thích đợc các đặc điểm cấu tạo ngoài của chim thích nghi víi sù bay. a. CÊu t¹o ngoµi Hoạt động của GV Hoạt động của HS - GV yªu cÇu HS quan s¸t h×nh 41.1 - HS quan s¸t kÜ h×nh kÕt hîp víi và 41.2, đọc thông tin trong SGK thông tin trong SGK, nêu đợc các đặc trang 136 và nêu đặc điểm cấu tạo điểm: ngoµi cña chim bå c©u. + Th©n, cæ, má. - GV gọi HS trình bày đặc điểm cấu + Chi t¹o ngoµi trªn tranh. + L«ng - GV yªu cÇu c¸c nhãm hoµn thµnh - 1-2 HS tr×nh bµy, líp bæ sung. b¶ng 1 trang 135 SGK. - Các nhóm thảo luận, tìm các đặc - GV gäi HS lªn ®iÒn trªn b¶ng phô. ®iÓm cÊu t¹o thÝch nghi víi sù bay, - GV söa ch÷a vµ chèt l¹i kiÕn thøc ®iÒn vµo b¶ng 1. theo b¶ng mÉu. - §¹i diÖn nhãm lªn b¶ng ch÷a, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. KÕt luËn: §Æc ®iÓm cÊu t¹o ngoµi cña chim bå c©u thÝch nghi víi sù bay §Æc ®iÓm cÊu t¹o thÝch nghi víi sù bay Gi¶m søc c¶n cña kh«ng khÝ khi bay Quạt gió (động lực của sự bay), cản kh«ng khÝ khi h¹ c¸nh. Chi sau: 3 ngãn tríc, 1 ngãn sau Gióp chim b¸m chÆt vµo cµnh c©y vµ khi h¹ c¸nh. L«ng èng: cã c¸c sîi l«ng lµm thµnh Lµm cho c¸nh chim khi giang ra t¹o phiÕn máng nªn mét diÖn tÝch réng. L«ng b«ng: Cã c¸c l«ng m¶nh lµm Gi÷ nhiÖt , lµm c¬ thÓ nhÑ thµnh chïm l«ng xèp Má: Má sõng bao lÊy hµm kh«ng cã Lµm ®Çu chim nhÑ r¨ng Cæ: Dµi khíp ®Çu víi th©n. Ph¸t huy t¸c dông cña gi¸c quan, b¾t måi, rØa l«ng. b. Di chuyÓn - GV yªu cÇu HS quan s¸t kÜ h×nh - HS thu nhËn th«ng tin qua h×nh  41.3, 41.4 SGK. nắm đợc các động tác. - NhËn biÕt kiÓu bay lîn vµ bay vç + Bay lîn §Æc ®iÓm cÊu t¹o Th©n: h×nh thoi Chi tríc: C¸nh chim.

(101) c¸nh? + Bay vç c¸nh - Yªu cÇu HS hoµn thµnh b¶ng 1. - Thảo luận nhóm  đánh dấu vào - GV gọi 1 HS nhắc lại đặc điểm mỗi bảng 2 kiÓu bay. §¸p ¸n: bay vç c¸nh: 1, 5 - GV chèt l¹i kiÕn thøc. Bay lîn: 2, 3, 4. KÕt luËn: - Chim cã 2 kiÓu bay: + Bay lîn. + Bay vç c¸nh. 4. Cñng cè 1- Nêu những đặc điểm cấu tạo ngoài của chim bồ câu thích nghi với đời sống bay? 2- Nối cột A với các đặc điểm ở cột B cho phù hợp: Cét A Cét B KiÓu bay vç c¸nh - C¸nh ®Ëp liªn tôc KiÓu bay lîn - C¸nh ®Ëp chËm r·i, kh«ng liªn tôc - Bay chủ yếu dựa vào động tác vỗ cánh - Bay chủ yếu dựa vào sự nâng đỡ của không khí và hớng thay đổi của các luồng gió 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. - §äc môc “Em cã biÕt” - KÎ b¶ng trang 139 vµo vë. NS: 27.01.2013. NG: 31.01.2013. Bµi 42: Thùc hµnh Quan s¸t bé x¬ng mÉu mæ chim bå c©u I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - HS nhận biết một số đặc điểm của bộ xơng chim thích nghi với đời sống bay. - Xác định đợc các cơ quan tuần hoàn, hô hấp, tiêu hoá, bài tiết và sinh sản trªn mÉu mæ chim bå c©u. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t, nhËn biÕt trªn mÉu mæ. - Kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ - Giáo dục thái độ nghiêm túc, tỉ mỉ. II. §å dïng d¹y vµ häc. - Mẫu mổ chim bồ câu đã gỡ nội quan. - Bé x¬ng chim. - Tranh bé x¬ng vµ cÊu t¹o trong cña chim. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò - Nêu đặc điểm cấu tạo ngoài của chim bồ câu thích nghi với đời sống bay? 3. Bµi míi Hoạt động 1: Quan sát bộ xơng chim bồ câu Môc tiªu:.

(102) - HS nhËn biÕt c¸c thµnh phÇn bé x¬ng. - Nêu đợc các đặc điểm bộ xơng thích nghi với sự bay. Hoạt động của GV Hoạt động của HS - GV yêu cầu HS quan sát bộ xơng, - HS quan sát bộ xơng chim, đọc chú đối chiếu với hình 42.1 SGK, nhận thích hình 42.1, xác định các thành biÕt c¸c thµnh phÇn cña bé x¬ng. phÇn cña bé x¬ng. - Yêu cầu nêu đợc: + X¬ng ®Çu + X¬ng cét sèng + Lång ngùc + X¬ng ®ai: ®ai vai, ®ai lng + X¬ng chi: chi tríc, chi sau - GV gäi 1 HS tr×nh bµy phÇn bé x- - HS nªu c¸c thµnh phÇn trªn mÉu bé ¬ng. x¬ng chim. - GV cho HS thảo luận: Nêu các đặc - Các nhóm thảo luận tìm các đặc ®iÓm bé x¬ng thÝch nghi víi sù bay. ®iÓm cña bé x¬ng thÝch nghi víi sù bay thÓ hiÖn ë: + Chi tríc + X¬ng má ¸c + X¬ng ®ai h«ng - GV chốt lại kiến thức đúng. - §¹i diÖn nhãm ph¸t biÓu, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. KÕt luËn: - Bé x¬ng gåm: + X¬ng ®Çu + X¬ng th©n: Cét sèng, lång ngùc. + X¬ng chi: X¬ng ®ai, c¸c x¬ng chi. Hoạt động 2: Quan sát các nội quan trên mẫu mổ - GV yêu cầu HS quan sát hình 42.2 - HS quan sát hình, đọc chú thích  SGK kÕt hîp víi tranh cÊu t¹o trong ghi nhí vÞ trÝ c¸c hÖ c¬ quan. xác định vị trí các cơ quan. - HS nhËn biÕt c¸c hÖ c¬ quan trªn - GV cho HS quan s¸t mÉu mæ  nhËn mÉu mæ. biÕt c¸c hÖ c¬ quan vµ thµnh phÇn - Th¶o luËn nhãm vµ hoµn thµnh cÊu t¹o cña tõng hÖ c¬ quan, hoµn b¶ng. thµnh b¶ng trang 139 SGK. - §¹i diÖn nhãm lªn hoµn thµnh - GV kÎ b¶ng gäi HS lªn ch÷a bµi. b¶ng, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ - GV chốt lại bằng đáp án đúng. sung. - Các nhóm đối chiếu, sữa chữa. C¸c hÖ c¬ quan - Tiªu ho¸ - H« hÊp - TuÇn hoµn - Bµi tiÕt. C¸c thµnh phÇn cÊu t¹o trong c¸c hÖ - èng tiªu ho¸ vµ tuyÕn tiªu ho¸ - KhÝ qu¶, phæi, tói khÝ - Tim, hÖ m¹ch - ThËn, xoang huyÖt. - GV cho HS th¶o luËn: - Các nhóm thảo luận  nêu đợc: - HÖ tiªu ho¸ ë chim bå c©u cã g× + Gièng nhau vÒ thµnh phÇn cÊu t¹o khác so với những động vật có xơng.

(103) sống đã học?. + ë chim: Thùc qu¶n cã diÒu, d¹ dµy gåm d¹ dµy c¬ vµ d¹ dµy tuyÕn.. 4. Nhận xét - đánh giá - GV nhận xét tinh thần thái độ học tập của các nhóm. - Kết quả bảng trang 139 SGK sẽ là kết quả tờng trình, trên cơ sở đó GV đánh giá điểm. - Cho c¸c nhãm thu dän vÖ sinh. 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. - Xem l¹i bµi cÊu t¹o trong cña bß s¸t. - §äc tríc bµi 43. TiÕt 44 Bµi 43: CÊu t¹o trong cña chim bå c©u I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - Học sinh nắm đợc hoạt động của các cơ quan dinh dỡng, thần kinh thích nghi với đời sống bay. - Nêu đợc điểm sai khác trong cấu tạo của chim bồ câu so với thằn lằn. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t tranh, kÜ n¨ng so s¸nh. 3. Thái độ - Gi¸o dôc ý thøc yªu thÝch bé m«n. II. §å dïng d¹y vµ häc. - Tranh cÊu t¹o trong cña chim bå c©u. - M« h×nh bé n·o chim bå c©u. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. ổn định tổ chức - KiÓm tra sÜ sè. 2. KiÓm tra bµi cò - Nêu các đặc điểm của chim thích nghi với đời sống bay? 3. Bµi míi VB: Nh SGK. Hoạt động 1: Tìm hiểu các cơ quan dinh dỡng Môc tiªu: - HS nắm vững đặc điểm cấu tạo, hệ hô hấp, tuần hoàn, tiêu hoá, bài tiết của chim thích nghi với đời sống bay. - So sánh đặc điểm các cơ quan dinh dỡng của chim với bò sát và nêu đợc ý nghĩa sự khác nhau đó. a. Tiªu ho¸ Hoạt động của GV Hoạt động của HS - GV cho HS nh¾c l¹i c¸c bé phËn - 1 HS nh¾c l¹i c¸c bé phËn cña hÖ cña hÖ tiªu ho¸ ë chim. tiêu hoá đã quan sát đợc ở bài thực - GV cho HS th¶o luËn vµ tr¶ lêi: hµnh. + Hệ tiêu hoá của chim hoàn chỉnh - HS thảo luận  nêu đợc: h¬n bß s¸t ë nh÷ng ®iÓm nµo? + Thùc qu¶n cã diÒu. + Vì sao chim có tốc độ tiêu hoá cao + D¹ dµy: d¹ dµy tuyÕn, d¹ dµy c¬  h¬n bß s¸t? tốc độ tiêu hoá cao. - Lu ý HS: HS không giải thích đợc.

(104) th× GV ph¶i gi¶i thÝch do cã tuyÕn - 1-2 HS ph¸t biÓu, líp bæ sung. tiªu ho¸ lín, d¹ dµy c¬ quan nghiÒn thøc ¨n, d¹ dµy tuyÕn tiÕt dÞch. - GV chèt l¹i kiÕn thøc. KÕt luËn: - èng tiªu ho¸ ph©n ho¸, chuyªn ho¸ víi chøc n¨ng. - Tốc độ tiêu hoá cao. b. TuÇn hoµn Hoạt động của GV Hoạt động của HS - GV cho HS th¶o luËn: - HS đọc thông tin SGK trang 141, + Tim cña chim cã g× kh¸c tim bß quan s¸t h×nh 43.1 vµ nªu ®iÓm kh¸c s¸t? nhau cña tim chim so víi bß s¸t: + ý nghĩa sự khác nhau đó? + Tim 4 ng¨n, chia 2 nöa. + Nửa trái chứa máu đỏ tơi  đi nuôi - GV treo sơ đồ hệ tuần hoàn câm cơ thể, nửa phải chứa máu đỏ thẫm. gọi 1 HS lên xác định các ngăn tim. + ý nghĩa: Máu nuôi cơ thể giàu oxi  - Gọi 1 HS trình bày sự tuần hoàn sự trao đổi chất mạnh. m¸u trong vßng tuÇn hoµn nhá vµ - HS lªn tr×nh bµy trªn tranh  líp vßng tuÇn hoµn lín. nhËn xÐt, bæ sung. KÕt luËn: - Tim 4 ng¨n, 2 vßng tuÇn hoµn. - Máu nuôi cơ thể giàu oxi (máu đỏ tơi). c. H« hÊp Hoạt động của GV Hoạt động của HS - GV yêu cầu HS đọc thông tin, quan - HS thảo luận và nêu đợc: s¸t h×nh 43.2 SGK  th¶o luËn vµ tr¶ + Phæi chim cã nhiÒu èng khÝ th«ng víi hÖ thèng tói khÝ. lêi: + So s¸nh h« hÊp cña chim víi bß + Sù th«ng khÝ do sù co gi·n tói khÝ (khi bay), sự thay đổi thể tích lồng s¸t? ngùc (khi ®Ëu). + Tói khÝ: gi¶m khèi lîng riªng, gi¶m ma s¸t gi÷a c¸c néi quan khi + Vai trß cña tói khÝ? + Bề mặt trao đổi khí rộng có ý nghĩa bay. nh thế nào đối với đời sống bay lợn - Đại diện nhóm trình bày, các nhóm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. cña chim? KÕt luËn: - Phæi cã m¹ng èng khÝ - 1 số ống khí thông với túi khí  bề mặt trao đổi khí rộng. - Trao đổi khí: + Khi bay – do tói khÝ + Khi ®Ëu – do phæi d. Bµi tiÕt vµ sinh dôc Hoạt động của GV Hoạt động của HS - GV yªu cÇu HS th¶o luËn: - HS đọc thông tin  thảo luận và nêu đợc các đặc điểm thích nghi với đời sèng bay: + Nêu đặc điểm hệ bài tiết và hệ sinh + Không có bóng đái  nớc tiểu đặc, dôc cña chim?.

(105) + Những đặc điểm nào thể hiện sự thải ra ngoài cùng phân. thích nghi với đời sống bay? + Chim m¸i chØ cã 1 buång trøng vµ - GV chèt l¹i kiÕn thøc. èng dÉn trøng tr¸i ph¸t triÓn. - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy,c ¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. KÕt luËn: - Bµi tiÕt: + ThËn sau + Không có bóng đái + Níc tiÓu th¶i ra ngoµi cïng ph©n - Sinh dôc: + Con đực: 1 đôi tinh hoàn + Con c¸i: buång trøng tr¸i ph¸t triÓn + Thô tinh trong. Hoạt động 2: Thần kinh và giác quan Mục tiêu: HS biết đợc hệ thần kinh của chim phát triển liên quan đến đời sèng phøc t¹p. Hoạt động của GV Hoạt động của HS - GV yêu cầu HS quan sát mô hình - HS quan sát mô hình, đọc chú thích não chim, đối chiếu hình 43.4 SGK, hình 43.4 SGK và xác định các bộ nhËn biÕt c¸c bé phËn cña n·o trªn phËn cña n·o. m« h×nh. - 1 HS lªn chØ trªn m« h×nh, líp nhËn + So s¸nh bé n·o chim víi bß s¸t? xÐt, bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc. KÕt luËn: - Bé n·o ph¸t triÓn + N·o tríc lín + TiÓu n·o cã nhiÒu nÕp nh¨n. + N·o gi÷a cã 2 thuú thÞ gi¸c. - Gi¸c quan: + M¾t tinh cã mÝ thø ba máng + Tai: cã èng tai ngoµi. 4. Cñng cè - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái: + Trình bày đặc điểm hô hấp của chim bồ câu thích nghi với đời sống bay? + Hoµn thµnh b¶ng so s¸nh cÊu t¹o trong cña chim bå c©u víi th»n l»n. 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK - Su tầm tranh, ảnh một số đại diện lớp chim. Ký duyÖt...../..../............

(106) NS: 19.2.2013 NG: 21.2.2013 TiÕt 46 Bài 44: Đa dạng và đặc điểm chung của lớp chim I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - Trình bày đợc các đặc điểm đặc trng của các nhóm chim thích nghi với đời sống từ đó thấy đợc sự đa dạng của chim. - Nêu đợc đặc điểm chung và vai trò của chim. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t, so s¸nh. - Kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ - Gi¸o dôc ý thøc b¶o vÖ c¸c loµi chim cã lîi. II. §å dïng d¹y vµ häc. - Tranh phãng to h×nh 44 SGK. - PhiÕu häc tËp: M«i trêng Nhãm chim §¹i diÖn sèng Ch¹y §µ ®iÓu Chim c¸nh B¬i côt Bay Chim ng. C¸nh. §Æc ®iÓm cÊu t¹o C¬ ngùc Ch©n. Ngãn. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. ổn định tổ chức - KiÓm tra sÜ sè. 2. KiÓm tra 3. Bµi míi VB: Nh SGK. Hoạt động 1: Tìm hiểu sự đa dạng của các nhóm chim Mục tiêu: Trình bày đợc đặc điểm của các nhóm chim thích nghi với đời sống, từ đó thấy đợc sự đa dạng của chim. Hoạt động của GV Hoạt động của HS - GV cho HS đọc thông tin mục 1, 2, - HS thu nhận thông tin, thảo luận 3 SGK, quan sát hình 44 từ 1 đến 2, nhóm, hoàn thành phiếu học tập. ®iÒn vµo phiÕu häc tËp. - §¹i diÖn nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶, c¸c - GV chèt l¹i kiÕn thøc. nhãm kh¸c bæ sung. Nhãm chim. §¹i diÖn. Ch¹y. §µ ®iÓu. B¬i. Chim c¸nh côt. M«i trêng sèng Th¶o nguyªn, sa m¹c BiÓn. C¸nh. §Æc ®iÓm cÊu t¹o C¬ ngùc Ch©n. Ng¾n, yÕu Dµi, khoÎ. Kh«ng ph¸t triÓn RÊt ph¸t triÓn. Cao, to, kháe Ng¾n. Ngãn 2-3 ngãn 4 ngãn cã mµng.

(107) Bay. Chim ng. Núi đá. Dµi, khoÎ. Ph¸t triÓn. To, cã vuèt cong.. b¬i 4 ngãn. - GV yêu cầu HS đọc bảng, quan sát - HS quan sát hình, thảo luận nhóm h×nh 44.3, ®iÒn néi dung phï hîp vµo vµ hoµn thµnh b¶ng. chç trèng ë b¶ng trang 145 SGK. - §¹i diÖn nhãm ph¸t biÓu, c¸c nhãm - GV chốt lại bằng đáp án đúng. kh¸c bæ sung. + Bé: 1- Ngçng; 2- Gµ; 3- Chim ng; 4- Có. + §¹i diÖn: 1- VÞt; 2- Gµ; 3- C¾t; 4- - HS th¶o luËn rót ra nhËn xÐt vÒ sù Có lîn. ®a d¹ng: - GV cho HS th¶o luËn: + NhiÒu loµi. + CÊu t¹o c¬ thÓ ®a d¹ng. - V× sao nãi líp chim rÊt ®a d¹ng? - GV chèt l¹i kiÕn thøc. + Sèng ë nhiÒu m«i trêng. KÕt luËn: - Líp chim rÊt ®a d¹ng: Sè loµi nhiÒu, chia lµm 3 nhãm: + Chim ch¹y + Chim b¬i + Chim bay - Lèi sèng vµ m«i trêng sèng phong phó. Hoạt động 2: Đặc điểm chung của lớp chim Hoạt động của GV Hoạt động của HS - GV cho HS nêu đặc điểm chung - HS thảo luận, rút ra đặc điểm chung cña chim vÒ: cña chim. + §Æc ®iÓm c¬ thÓ - §¹i diÖn nhãm ph¸t biÓu, c¸c nhãm + §Æc ®iÓm cña chi kh¸c bæ sung. + §Æc ®iÓm cña hÖ h« hÊp, tuÇn hoàn, sinh sản và nhiệt độ cơ thể. - GV chèt l¹i kiÕn thøc. KÕt luËn: - §Æc ®iÓm chung + M×nh cã l«ng vò bao phñ + Chi trớc biến đổi thành cánh + Cã má sõng + Phæi cã mang èng khÝ, cã tói khÝ tham gia h« hÊp. + Tim 4 ngăn, máu đỏ tơi nuôi cơ thể + Trứng có vỏ đá vôi, đợc ấp nhờ thân nhiệt của chim bố mẹ. + Là động vật hằng nhiệt. Hoạt động 3: Vai trò của chim Hoạt động của GV Hoạt động của HS - GV yêu cầu HS đọc thông tin trong - HS đọc thông tin để tìm câu trả lời. SGK vµ tr¶ lêi c©u hái: - Nªu Ých lîi vµ t¸c h¹i cña chim trong tự nhiên và trong đời sống con - Một vài HS phát biểu, lớp bổ sung. ngêi? - LÊy c¸c vÝ dô vÒ t¸c h¹i vµ lîi Ých của chim đối với con ngời? KÕt luËn:.

(108) Vai trß cña chim: - Lîi Ých: + ăn sâu bọ và động vật gặm nhấm + Cung cÊp thùc phÈm + Làm chăn, đệm, đồ trang trí, làm cảnh. + Huấn luyện để săn mồi, phục vụ du lịch. + Gióp ph¸t t¸n c©y rõng. - Cã h¹i: + ¨n h¹t, qu¶, c¸… + Là động vật trung gian truyền bệnh. 4. Cñng cè - Yªu cÇu HS lµm phiÕu häc tËp. Những câu nào dới đây là đúng: a. §µ ®iÓu cã cÊu t¹o thÝch nghi víi tËp tÝnh ch¹y nhanh trªn th¶o nguyªn vµ sa m¹c kh« nãng. b. Vịt trời đợc xếp vào nhóm chim bơi. c. Chim bồ câu có cấu tạo ngoài thích nghi với đời sống bay. d. Chim cánh có bộ lông dày để giữ nhiệt. e. Chim có lîn cã l«ng mÒm, bay nhÑ nhµng, m¾t tinh, s¨n måi vÒ đêm. 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK - §äc môc “Em cã biÕt”. - ¤n l¹i néi dung kiÕn thøc líp chim..

(109) NS: 20.2.2013. ND: 25.2.2013 Líp thó. TiÕt 47:. Thá. I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - Học sinh nắm đợc những đặc điểm đời sống và hình thức sinh sản của thỏ. - Học sinh thấy đợc cấu tạo ngoài của thỏ thích nghi với đời sống và tập tính lÈn trèn kÎ thï. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t, nhËn biÕt kiÕn thøc. - Rèn kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ - Gi¸o dôc ý thøc yªu thÝch m«n häc. II. §å dïng d¹y vµ häc. - Tranh h×nh 46.2; 46.3 SGK. - Một số tranh về hoạt động sống của thỏ. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. ổn định tổ chức - KiÓm tra sÜ sè. 2. KiÓm tra bµi cò 3. Bµi míi VB: Giáo viên giới thiệu lớp thú là lớp động vật có cấu tạo cơ thể hoàn chỉnh nhất trong giới động vật và đại diện là con thỏ. Hoạt động 1: Tìm hiểu đời sống của thỏ Mục tiêu: HS thấy đợc 1 số tập tính của thỏ, hiện tợng thai sinh đặc trng cho líp thó. Hoạt động của GV - Yªu cÇu c¶ líp nghiªn cøu SGk, kÕt hîp h×nh 46.1 SGK trang 149, trao đổi vấn đề 1: đặc điểm đời sống của thá - Gäi 1- 2 nhãm tr×nh bµy, nhãm kh¸c bæ sung. - Liªn hÖ thùc tÕ: T¹i sao trong ch¨n nu«i ngêi ta kh«ng lµm chuång thá b»ng tre hoÆc gç? Vấn đề 2: Hình thức sinh sản của thú - GV cho HS trao đổi toàn lớp. - HiÖn tîng thai sinh tiÕn ho¸ h¬n so với đẻ trứng và noãn thai sinh nh thế nµo?. Hoạt động của HS - Cá nhân đọc thông tin SGK, thu thËp th«ng tin tr¶ lêi. - Trao đổi nhóm tìm câu trả lời. Yêu cầu nêu đợc: + N¬i sèng + Thøc ¨n vµ thêi gian kiÕm ¨n + C¸ch lÈn trèn kÎ thï - Sau khi th¶o luËn, tr×nh bµy ý kiÕn vµ tù rót ra kÕt luËn. - Thảo luận nhóm, yêu cầu nêu đợc: + N¬i thai ph¸t triÓn + Bộ phận giúp thai trao đổi chất với m«i trêng. + Lo¹i con non. - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt bæ sung.. KÕt luËn: - Thỏ sống đào hang, lẩn trốn kẻ thù bằng cách nhảy cả 2 chân sau. - ¡n cá, l¸ c©y b»ng c¸ch gÆm nhÊm, kiÕn ¨n vÒ chiÒu. - Thỏ là động vật hằng nhiệt..

(110) - Thô tinh trong. - Thai ph¸t triÓn trong tö cung cña thá mÑ. - Cã nhau thai nªn gäi lµ hiÖn tîng thai sinh. - Con non yếu, đợc nuôi bằng sữa mẹ. Hoạt động 2: Cấu tạo ngoài và sự di chuyển Mục tiêu: Thấy đợc cấu tạo ngoài thích nghi với đời sống và tập tính lẩn trèn kÎ thï. a. CÊu t¹o ngoµi Hoạt động của GV Hoạt động của HS - Yêu cầu HS đọc SGK trang 149, - Cá nhân HS đọc thông tin trong th¶o luËn nhãm hoµn thµnh phiÕu SGK vµ ghi nhí kiÕn thøc. häc tËp. - Trao đổi nhóm và hoàn thành phiếu häc tËp. Đặc điểm cấu tạo ngoài của thú thích nghi với đời sống vµ tËp tÝnh ch¹y trèn kÎ thï §Æc ®iÓm cÊu t¹o Sự thích nghi với đời sống và tập tính Bé phËn c¬ thÓ ngoµi lÈn trèn kÎ thï Bé l«ng Bé l«ng Chi tríc Chi ( cã vuèt) Chi sau Mòi, l«ng xóc gi¸c Gi¸c quan Tai cã vµnh tai Mắt có mí cử động - GV kÎ phiÕu häc tËp nµy lªn b¶ng - §¹i diÖn c¸c nhãm tr¶ lêi, c¸c phô nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. - GV nhận xét các ý kiến đúng của HS, cßn ý kiÕn nµo cha thèng nhÊt nên để HS thảo luận tiếp. - GV thông báo đáp án đúng. KÕt luËn: Đặc điểm cấu tạo ngoài của thú thích nghi với đời sống vµ tËp tÝnh ch¹y trèn kÎ thï §Æc ®iÓm cÊu t¹o Sự thích nghi với đời sống và tập tính lẩn Bé phËn c¬ thÓ ngoµi trèn kÎ thï Bé l«ng Bé l«ng Gi÷ nhiÖt, b¶o vÖ thá khi Èn trong bôi rËm Chi tríc §µo hang Chi ( cã vuèt) Chi sau BËt nh¶y xa, ch¹y trèn nhanh Mòi, l«ng xóc gi¸c Th¨m dß thøc ¨n vµ m«i trêng Tai cã vµnh tai §Þnh híng ©m thanh ph¸t hiÖn sím kÎ thï Gi¸c quan Gi÷ m¾t kh«ng bÞ kh«, b¶o vÖ khi thá trèn Mắt có mí cử động trong bôi gai rËm. b. Sù di chuyÓn Hoạt động của GV - GV yªu cÇu HS quan s¸t h×nh 46.4 vµ 46.5, kÕt hîp víi quan s¸t trªn phim ảnh, thảo luận để trả lời câu hái:. Hoạt động của HS - C¸ nhËn HS tù nghiªn cøu th«ng tin quan s¸t h×nh trong SGK vµ ghi nhí kiÕn thøc. - Trao đổi nhóm thống nhất câu trả.

(111) lêi. Yªu cÇu: + Thá di chuyÓn: kiÓu nh¶y c¶ hai - Thá di chuyÓn b»ng c¸ch nµo? ch©n sau + Thỏ chạy theo đờng chữ Z, còn thú - T¹i sao thá ch¹y kh«ng dai søc ¨n thÞt ch¹y kiÓu rît ®uæi nªn bÞ mÊt bằng thú ăn thịt, song một số trờng đà. hợp thỏ vẫn thoát đợc kẻ thù? + Do søc bÒn cña thá kÐm, cßn cña - VËn tèc cña thá lín h¬n thó ¨n thÞt thó ¨n thÞt søc bÒn lín. song thá vÉn bÞ b¾t, t¹i sao? - GV yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn. KÕt luËn: - Thỏ di chuyển bằng cách nhảy đồng thời hai chân sau. 4. Cñng cè - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái: - Nêu đặc điểm đời sống của thú? - Cấu tạo ngoài của thích nghi với đời sống nh thế nào? - V× sao khi nu«i thá ngêi ta thêng che bít ¸nh s¸ng ë chuång thá? 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. - §äc môc “ Em cã biÕt”. - Xem l¹i cÊu t¹o bé x¬ng th»n l»n. NS: 24.2.2013 TiÕt 48+ 49:. NG: .....2.2013 CÊu t¹o trong cña thá. I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - Học sinh nắm đợc đặc điểm cấu tạo chủ yếu của bộ xơng và hệ cơ liên quan tíi sù di chuyÓn cña thá. - Học sinh nêu đợc vị trí, thành phần và chức năng của các cơ quan sinh dỡng. - Học sinh chứng minh bộ não thỏ tiến hoá hơn não của các lớp động vật kh¸c. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t, thu thËp kiÕn thøc. - Kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ - Giáo dục ý thức bảo vệ động vật. II. §å dïng d¹y vµ häc. - Tranh, m« h×nh bé x¬ng thá vµ th»n l»n. - Tranh phãng to h×nh 47.2 SGK. - M« h×nh n·o thá , bß s¸t, c¸. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. ổn định tổ chức - KiÓm tra sÜ sè. 2. KiÓm tra bµi cò - Nêu đặc điểm cấu tạo ngoài của thỏ thích nghi với đời sống và tâp tính đào hang? 3. Bµi míi.

(112) VB: Bài trớc các em đã học cấu tạo ngoài của thỏ thích nghi với đời sèng. VËy bµi nµy ta tiÕp tôc nghiªn cøu cÊu t¹o trong. Hoạt động 1: Bộ xơng và hệ cơ Mục tiêu: Nêu đợc đặc điểm cấu tạo bộ xơng và hệ cơ của thỏ đặc trng cho lớp thú và phù hợp với việc vận động. a. Bé x¬ng Hoạt động của GV Hoạt động của HS - GV yªu cÇu HS quan s¸t tranh bé - C¸ nh©n quan s¸t tranh, thu nhËn xơng thỏ và bò sát, tìm đặc điểm kiến thức. kh¸c nhau vÒ: - Trao đổi nhóm, tìm đặc điểm khác + C¸c phÇn cña bé x¬ng. nhau. + X¬ng lång ngùc Yêu cầu nêu đợc: + VÞ trÝ cña chi so víi c¬ thÓ. + Các bộ phận tơng đồng. - GV gọi đại diện nhóm trình bày + Đặc điểm khác: 7 đốt sống cổ, có đáp án, bổ sung ý kiến. x¬ng má ¸c, chi n»m díi c¬ thÓ. + Sự khác nhau liên quan đến đời - Tại sao có sự khác nhau đó? - Yªu cÇu HS tù rót ra kÕt luËn. sèng. b. HÖ c¬ Hoạt động của GV Hoạt động của HS - Yêu cầu HS đọc SGK trang 152 và - HS tự đọc thông tin SGK, trả câu tr¶ lêi c©u hái: hái. - Hệ cơ của thỏ có đặc điểm nào liên Yêu cầu nêu đợc: quan đến sự vận động/ + Cơ vận động cột sống, có chi sau - Hệ cơ của thỏ tiến hoá hơn các lớp liên quan đến vận động của cơ thể. động vật trớc ở những điểm nào? + C¬ hoµnh, c¬ liªn sên gióp th«ng - Yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn. khÝ ë phæi. KÕt luËn: - Bộ xơng gồm nhiều xơng khớp với nhau để nâng đỡ, bảo vệ và giúp cơ thể vận động. - Cơ vận động cột sống phát triển. - Cơ hoành: tham gia vào hoạt động hô hấp. Hoạt động 2: Các cơ quan sinh dỡng PhiÕu häc tËp HÖ c¬ quan VÞ trÝ Thµnh phÇn Chøc n¨ng TuÇn hoµn H« hÊp Tiªu ho¸ Bµi tiÕt Mục tiêu: HS chỉ ra đợc cấu tạo, vị trí và chức năng của các cơ quan dinh dỡng. Hoạt động của GV Hoạt động của HS - GV yêu cầu HS đọc thông tin SGK - Cá nhân tự đọc SGK trang 153, liên quan đến các cơ quan dinh dỡng, 154, kết hợp quan sát hình 47.2, ghi quan s¸t tranh cÊu t¹o trong cña thá, nhí kiÕn thøc. sơ đồ hệ tuần hoàn và hoàn thành - Trao đổi nhóm hoàn thành phiếu phiÕu häc tËp. häc tËp. - GV kẻ phiếu học tập trên bảng phụ. Yêu cầu đạt đợc: - GV tËp hîp c¸c ý kiÕn cña c¸c + Thµnh phÇn c¸c c¬ quan trong hÖ.

(113) nhãm, nhËn xÐt. c¬ quan. - GV thông báo đáp án của phiếu học + Chức năng của hệ cơ quan. tËp. - §¹i diÖn 1-5 nhãm lªn ®iÒn vµo phiÕu trªn b¶ng. - C¸c nhãm nhËn xÐt, bæ sung. Th¶o luËn toµn líp vÒ ý kiÕn cha thèng nhÊt. Häc sinh tù söa ch÷a nÕu cÇn. KÕt luËn: PhiÕu häc tËp HÖ c¬ quan VÞ trÝ Thµnh phÇn Chøc n¨ng Lång ngùc - Tim cã 4 ng¨n, - M¸u vËn chuyÓn m¹ch m¸u. theo 2 vßng tuÇn TuÇn hoµn hoµn. M¸u nu«i c¬ thể là máu đỏ tơi Trong khoang - Khí quả, phế quản Dẫn khí và trao đổi H« hÊp ngùc vµ phæi (mao m¹ch). khÝ. Khoang bông - MiÖng  thùc qu¶n  - Tiªu ho¸ thøc ¨n (đặc biệt là xenlulo). d¹ dµy  ruét, manh Tiªu ho¸ trµng - TuyÕn gan, tuþ Trong khoang - Hai thËn, èng dÉn - Läc tõ m¸u chÊt Bµi tiÕt bụng sát xơng nớc tiểu, bóng đái, thừa và thải nớc tiểu sèng đờng tiểu ra ngoµi c¬ thÓ. Hoạt động 3: Hệ thần kinh và giác quan Mục tiêu: HS nêu đợc đặc điểm tiến hoá của hệ thần kinh và giác quan của thú so với các lớp động vật có xơng sống khác. Hoạt động của GV Hoạt động của HS - GV cho HS quan sát mô hình não - HS quan sát chú ý các phần đại não, cña c¸, bß s¸t, thá vµ tr¶ lêi c©u hái: tiÓu n·o, … - Bé phËn nµo cña n·o thá ph¸t triÓn + Chó ý kÝch thíc. h¬n n·o c¸ vµ bß s¸t? - Các bộ phận phát triển đó có ý + Tìm VD chứmg tỏ sự phát triển của nghĩa gì trong đời sống của thỏ? đại não: nh tập tính phong phú. - §Æc ®iÓm c¸c gi¸c quan cña thá? + Gi¸c quan ph¸t triÓn. - HS tù rót ra kÕt luËn. - Mét vµi HS tr¶ lêi, c¸c HS kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. KÕt luËn: - Bộ não thỏ phát triển hơn hẳn các lớp động vật khác: + §¹i n·o ph¸t triÓn che lÊp c¸c phÇn kh¸c. + Tiểu não lớn, nhiều nếp gấp  liên quan tới các cử động phức tạp. 4. Cñng cè - HS đọc kết luận chung cuối bài. - Nêu cấu tạo của thỏ chứng tỏ sự hoàn thiện so với lớp động vật có xơng sống đã học? 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK - T×m hiÓu vÒ thó má vÞt vµ thó cã tói. - KÎ b¶ng trang 157 SGK vµo vë..

(114) NS: 24.2.2013 TiÕt 50. NG: ...2.2013 Bµi 48: Sù ®a d¹ng cña thó Bé thó huyÖt vµ bé thó tói. I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - Học sinh nắm đợc sự đa dạng của lớp thú thể hiện ở số loài, số bộ, tập tính cña chóng. - Giải thích đợc sự thích nghi về hình thái, cấu tạo với những điều kiện sống kh¸c nhau. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t, so s¸nh. - Kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ - Gi¸o dôc ý thøc häc tËp, yªu thÝch bé m«n. II. §å dïng d¹y vµ häc. - H×nh phãng to 48.1; 48.2 SGK. - Tranh ảnh về đời sống của thú mỏ vịt và thú có túi. - HS: kÎ b¶ng SGK trang 157 vµo vë. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. ổn định tổ chức - KiÓm tra sÜ sè. 2. KiÓm tra bµi cò - Nêu đặc điểm cấu tạo trong của thỏ thích nghi với đời sống? 3. Bµi míi VB: GV cho HS kÓ tªn sè thó mµ em biÕt  gîi ý thªm rÊt nhiÒu loµi thó kh¸c sèng ë mäi n¬i  lµm nªn sù ®a d¹ng. Hoạt động 1: Sự đa dạng của lớp thú Mục tiêu: HS thấy đợc sự đa dạng của lớp thú. Đặc điểm cơ bản để phân chia líp thó. Hoạt động của GV Hoạt động của HS - GV yêu cầu HS nghiên cứu SGK - HS tự đọc thông tin trong SGK và trang 156, tr¶ lêi c©u hái: theo dõi sơ đồ các bộ thú, trả lời câu - Sù ®a d¹ng cña líp thó thÓ hiÖn ë hái. đặc điểm nào? Yêu cầu nêu đợc: - Ngêi ta ph©n chia líp thó dùa trªn + Sè loµi nhiÒu. đặc điểm cơ bản nào? + Dựa vào đặc điểm sinh sản. - GV nªu nhËn xÐt vµ bæ sung thªm: - §¹i diÖn nhãm tr¶ lêi, c¸c HS kh¸c Ngoài đặc điểm sinh sản, khi phân nhận xét bổ sung. chia ngêi ta cßn dùa vµo ®iÒu kiÖn sèng, chi vµ bé r¨ng. - Nªu mét sè bé thó: bé ¨n thÞt, bé - HS l¾ng nghe GV gi¶ng. guèc ch½n, bé guèc lÎ… - Yªu cÇu HS tù rót ra kÕt luËn. KÕt luËn: - Líp thó cã sè lîng loµi rÊt lín, sèng ë kh¾p n¬i. - Phân chia lớp thú dựa trên đặc điểm sinh sản, bộ răng, chi… Hoạt động 2: Bộ thú huyệt - bộ thú túi.

(115) Mục tiêu: HS thấy đợc cấu tạo thích nghi với đời sống của bộ thú huyệt và bé thó tói. §Æc ®iÓm sinh s¶n cña 2 bé. Hoạt động của GV Hoạt động của HS - GV yêu cầu HS nghiên cứu SGK - Cá nhận HS đọc thông tin và quan trang 156, 157 s¸t h×nh, tranh ¶nh mang theo vÒ thó huyÖt vµ thó tói. Hoạt động của GV Hoạt động của HS - GV yªu cÇu HS tiÕp tôc th¶o luËn: - C¸ nh©n xem l¹i th«ng tin SGK vµ - Tại sao thú mỏ vịt đẻ trứng mà đợc bảng so sánh mới hoàn thành trao đổi xÕp vµo líp thó? nhãm.. - T¹i sao thó má vÞt con kh«ng bó - Yªu cÇu: s÷a mÑ nh chã con hay mÌo con? + Nu«i con b»ng s÷a. - Thó má vÞt cã cÊu t¹o nµo phï hîp với đời sống bơi lội ở nớc? + Thó mÑ cha cã nóm vó - Kanguru cã cÊu t¹o nh thÕ nµo phï hợp với lối sống chạy nhảy trên đồng + Chân có màng cá? - T¹i sao kanguru con ph¶i nu«i + Hai ch©n sau to, khoÎ, dµi. trong tói Êp cña thó mÑ? - GV cho HS th¶o luËn toµn líp vµ nhËn xÐt. + Con non nhá, cha ph¸t triÓn ®Çy - GV yªu cÇu HS tù rót ra kÕt luËn: đủ. + CÊu t¹o + §Æc ®iÓm sinh s¶n - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, c¸c nhãm - GV hái: Em biÕt thªm ®iÒu g× vÒ kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. thó má vÞt vµ kanguru qua s¸ch b¸o vµ phim? KÕt luËn: - Thó má vÞt: + Cã l«ng mao dµy, ch©n cã mµng. + §Î trøng, cha cã nóm vó, nu«i con b»ng s÷a. - Kanguru: + Chi sau dµi, khoÎ, ®u«i dµi. + §Î con rÊt nhá, thó mÑ cã nóm vó. 4. Cñng cè - HS lµm bµi tËp : Hãy khoanh tròn vào chữ cái đầu câu trả lời đúng. 1- Thú mỏ vịt đợc xếp vào lớp thú vì: a. Cấu tạo thích nghi với đời sống ở nớc b. Nu«i con b»ng s÷a c. Bé l«ng dµy, gi÷ nhiÖt 2- Con non cña kanguru ph¶i nu«i trong tói Êp lµ do: a. Thú mẹ có đời sống chạy nhảy b. Con non rất nhỏ, cha phát triển đầy đủ. c. Con non cha biÕt bó s÷a. 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK(trừ câu 2).

(116) - §äc môc “Em cã biÕt” - T×m hiÓu vÒ c¸ voi, c¸ heo vµ d¬i. Ký duyÖt...../..../........... Nguyễn Phúc Hoàn. NS: 26.2.2013 TiÕt 51. NG:...2.2013 Bµi 49: Sù ®a d¹ng cña thó (tiÕp) Bé d¬i - Bé c¸ voi. I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - Học sinh nêu đợc đặc điểm cấu tạo của dơi và cá voi phù hợp với điều kiện sèng. - Thấy đợc 1 số tập tính của dơi và cá voi. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t, so s¸nh. - Kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ - Gi¸o dôc ý thøc yªu thÝch m«n häc. II. §å dïng d¹y vµ häc. - Tranh c¸ voi, d¬i. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. ổn định tổ chức - KiÓm tra sÜ sè. 2. KiÓm tra bµi cò - Nêu đặc điểm của thú mỏ vịt, kanguru thích nghi với đời sống ? 3. Bµi míi VB: Nghiên cứu bộ thú có điều kiện sống đặc biệt đó là bay lợn và ở díi níc. Hoạt động 1: Một vài tập tính của dơi và cá voi. Mục tiêu: HS nắm đợc tập tính ăn của dơi và cá voi liên quan đến cấu tạo miÖng. Hoạt động của GV Hoạt động của HS - Yªu cÇu HS quan s¸t h×nh 49.1, - HS tù quan s¸t tranh víi hiÓu biÕt đọc thông tin SGK trang 154 và hoàn của mình, trao đổi nhóm hoàn thành thµnh phiÕu häc tËp sè 1. phiÕu häc tËp. Yªu cÇu: + §Æc ®iÓm r¨ng + C¸ch di chuyÓn trong níc vµ trªn kh«ng. - HS chän sè 1, 2 ®iÒn voµ c¸c « trªn. - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung vµ hoµn chØnh đáp án. Tên động vật Di chuyển. PhiÕu häc tËp sè 1 Thøc ¨n. §Æc ®iÓm r¨ng, c¸ch ¨n.

(117) D¬i C¸ voi C©u tr¶ lêi lùa chän. 1- Bay kh«ng cã 1- T«m, c¸, đờng bay rõ rệt. động vật nhỏ. 2- B¬i uèn m×nh 2- S©u bä. theo chiÒu däc. 1- Kh«ng cã r¨ng, läc måi b»ng c¸c khe cña tÊm sõng miÖng 2- R¨ng nhän s¾c, ph¸ vì vá cøng cña s©u bä.. - GV ghi kÕt qu¶ cña c¸c nhãm lªn bảng để so sánh. - GV hái thªm: T¹i sao l¹i lùa chän - HS tr¶ lêi c©u hái. đặc điểm này? - GV thông báo đáp án. - C¸c nhãm tù söa ch÷a. Tªn §Æc ®iÓm Di Thøc động r¨ng, c¸ch chuyÓn ¨n vËt ¨n D¬i 1 1 2 C¸ voi 2 2 1 KÕt luËn: - C¸ voi: boi uèn m×nh, ¨n b»ng c¸ch läc måi. - Dơi: dùng răng phá vỡ vỏ sâu bọ, bay không có đờng rõ. Hoạt động 2: Đặc điểm của dơi và cá voi. thÝch nghi víi ®iÒu kiÖn sèng Mục tiêu: HS nắm đợc đặc điểm cấu tạo của chi trớc, chi sau, hình dáng cơ thể phù hợp với đời sống. PhiÕu häc tËp 2 §Æc ®iÓm H×nh d¹ng c¬ thÓ Chi tríc Chi sau Tên động vật D¬i C¸ voi Hoạt động của GV Hoạt động của HS - GV yêu cầu HS đọc thông tin SGK - Cá nhân tự đọc thông tin và quan trang 159, 160 kết hợp với quan sát sát hình, trao đổi nhóm lựa chọn các hình 49.1; 49.2, hoàn thành phiếu đặc điểm phù hợp. häc tËp sè 2. - Hoµn thµnh phiÕu häc tËp. - GV kÎ phiÕu häc tËp 2 lªn b¶ng Yªu cÇu: phô. - D¬i: + C¬ thÓ ng¾n, thon nhá. + C¸nh réng, ch©n yÕu. - C¸ voi: + C¬ thÓ h×nh thoi + Chi trớc biến đổi thành vây bơi. - §¹i diÖn c¸c nhãm lªn b¶ng viÕt - GV lu ý nÕu ý kiÕn cña c¸c nhãm néi dung. cha thèng nhÊt, cho HS th¶o luËn tiÕp - Nhãm kh¸c theo dâi, nhËn xÐt, bæ để tìm hiểu một số phơng án. sung. + Tại sao lại chọn những đặc điểm này hay dựa vào đâu để lựa chọn? - GV khẳng định đáp án..

(118) §Æc ®iÓm Tên động vật D¬i. C¸ voi. PhiÕu häc tËp 2 H×nh d¹ng c¬ Chi tríc thÓ - Thon nhá - Biến đổi thành cánh da (mÒm réng nèi chi tríc víi chi sau vµ ®u«i) - Hình thoi - Biến đổi thành bơi thon dµi, cæ chÌo (cã c¸c x¬ng kh«ng ph©n c¸nh, x¬ng èng, x¬ng biÖt víi th©n. bµn). - Dơi có đặc điểm nào thích nghi với đời sống bay lợn? - CÊu t¹o ngoµi c¸ voi thÝch nghi víi đời sống trong nớc thể hiện nh thế nµo? - T¹i sao c¸ voi c¬ thÓ nÆng nÒ, v©y ngùc rÊt nhá nhng nã vÉn di chuyÓn đợc dễ dàng trong nớc? - GV ®a thªm mét sè th«ng tin vÒ c¸ voi, c¸ heo.. Chi sau - YÕu  b¸m vµo vËt  kh«ng tù cÊt c¸nh. - Tiªu gi¶m.. - HS dùa vµo néi dung phiÕu häc tËp 2 để trình bày.. - HS dùa vµo cÊu t¹o cña x¬ng v©y gièng chi tríc  khoÎ cã thÓ cã líp mì dµy.. KÕt luËn: - Néi dung phiÕu HT. 4. Cñng cè Khoanh tròn vào đầu câu đúng: C©u 1: C¸ch cÊt c¸nh cña d¬i lµ: a. Nhún mình lấy đà từ mặt đất. b. Chạy lấy đà rồi vỗ cánh. c. Ch©n rêi vËt b¸m, bu«ng m×nh tõ trªn cao. Câu 2: Chọn những đặc điểm của cá voi thích nghi với đời sống ở nớc: a. C¬ thÓ h×nh thoi, cæ ng¾n. b. V©y lng to gi÷ th¨ng b»ng. c. Chi tríc cã mµng nèi c¸c ngãn. d. Chi tríc d¹ng b¬i chÌo. e. M×nh cã v¶y, tr¬n. g. Líp mì díi da dµy. 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK - §äc môc “Em cã biÕt” - Tìm hiểu về đời sống của chuột, hổ, báo. - KÎ b¶ng 1 trang 162 SGK thªm cét “cÊu t¹o ch©n”..

(119) TiÕt 52 Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: Bµi 50: Sù ®a d¹ng cña thó (tiÕp) Bé ¨n s©u bä, bé gÆm nhÊm, bé ¨n thÞt I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - Học sinh nắm đợc cấu tạo thích nghi với đời sống của bộ thú ăn sâu bọ, bộ thó gÆm nhÊm vµ bé thó ¨n thÞt. - Học sinh phân biệt đợc từng bộ thú thông qua những đặc điểm cấu tạp đặc trng. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t, t×m kiÕm kiÕn thøc. - Kĩ năng thu thập thông tin và kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ - Giáo dục ý thức tìm hiểu thế giới động vật để bảo vệ loài có lợi. II. §å dïng d¹y vµ häc. - Tranh ch©n, r¨ng chuét chï. - Tranh sóc, chuột đồng và bộ răng chuột. - Tranh bé r¨ng vµ ch©n cña mÌo. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. ổn định tổ chức - KiÓm tra sÜ sè. 2. KiÓm tra bµi cò - Nêu đặc điểm của dơi, cá voi phù hợp với điều kiện sống ? 3. Bµi míi Hoạt động 1: Bộ ăn sâu bọ, bộ gặm nhấm và bộ ăn thịt. Mục tiêu: HS thấy đợc đặc điểm đời sống và tập tính của 3 bộ thú. Hoạt động của GV - GV yêu cầu HS đọc các thông tin cña SGK trang 162, 163, 164, quan s¸t h×nh vÏ 50.1; 50.2; 50.3 SGK vµ hoµn thµnh bµi tËp. - GV treo bảng 1 để HS tự điền vào c¸c môc (b»ng sè). - GV cho HS th¶o luËn toµn líp vÒ nh÷ng ý kiÕn cña c¸c nhãm. - GV cho HS quan s¸t b¶ng 1 víi. Hoạt động của HS - Cá nhân HS tự đọc SGK và thu thập thông tin, trao đổi nhóm, quan sát kĩ tranh vµ thèng nhÊt ý kiÕn. - Yªu cÇu: Ph©n tÝch râ c¸ch b¾t måi, cÊu t¹o ch©n, r¨ng. - NhiÒu nhãm lªn b¶ng ghi kÕt qu¶ cña nhãm vµo b¶ng 1 - C¸c nhãm theo dâi, bæ sung nÕu.

(120) kiến thức đúng.. Bé thó ¨n s©u bä GÆm nhÊm ¨n thÞt. Nh÷ng c©u tr¶ lêi lùa chän. cÇn. - HS tù ®iÒu chØnh nh÷ng chç cha phï hîp (nÕu cã).. B¶ng 1: Bé ¨n s©u bä, bé ¨n thÞt vµ bé gÆm nhÊm §¹i M«i trLèi CÊu t¹o C¸ch ChÕ diÖn êng sèng sèng r¨ng bắt mồi độ ăn - Chuét chï - Chuét chòi - Chuét đồng - Sãc - B¸o - Sãi 1- Trªn 11- R¨ng 1- §uæi 1- ¡n mặt đất §¬n nanh dµi b¾t måi thùc 2- Trên độc nhän, 2vËt mặt đất 2răng hàm Rình, 2- ¨n và trên Sống dẹp bên, vồ mồi động c©y đàn s¾c 3- T×m vËt 3- Trªn 2C¸c måi 3- ¨n c©y răng đều t¹p 4- §µo nhän hang 3- R¨ng trong đất cöa lín, cã kho¶ng trèng hµm. CÊu t¹o ch©n. 1- Chi tríc ng¾n, bµn réng, ngãn to, khoÎ 2- Chi to, khoÎ, c¸c ngãn cã vuèt s¾c nhän, díi cã nÖm thÞt dµy.. - Ngoµi néi dung trong b¶ng chóng ta còn biết thêm gì về đại diện của 3 - HS trả lời câu hỏi. bé thó nµy? Hoạt động 2: Đặc điểm cấu tạo phù hợp với đời sống của bé gÆm nhÊm, bé ¨n s©u bä vµ bé ¨n thÞt Mục tiêu: HS tìm đợc những đặc điểm phù hợp của 3 bộ này là bộ răng, cấu tạo chân và chế độ ăn. Hoạt động của GV Hoạt động của HS - GV yªu cÇu HS sö dông néi dung - C¸ nh©n HS xem l¹i th«ng tin b¶ng, bảng 1, quan sát lại hình và trả lời quan sát chân, răng của các đại diện. c©u hái: - Trao đổi nhóm và hoàn thành câu - Dùa vµo cÊu t¹o cña bé r¨ng ph©n hái. biÖt bé ¨n s©u bä, bé ¨n thÞt vµ bé gÆm nhÊm? - §Æc ®iÓm cÊu t¹o ch©n b¸o, sãi phù hợp với việc săn mồi và ăn thịt - Thảo luận toàn lớp về đáp án, nhận nh thÕ nµo? xÐt, bæ sung. - Nhận biết bộ thú ăn thịt, thú ăn sâu - Rút ra các đặc điểm cấu tạo thích bọ, thú gặm nhấm nhờ cách bắt mồi nghi với đời sống của từng bộ..

(121) nh thÕ nµo? - Chân chuột chũi có đặc điểm gì phù hợp với việc đào hang trong đất? KÕt luËn: - Bé thó ¨n thÞt + R¨ng cöa s¾c nhän, r¨ng nanh dµi nhän, r¨ng hµm cã mÊu dÑp s¾c. + Ngón chân có vuốt cong, dới có đệm thịt êm. - Bé thó ¨n s©u bä: + Mâm dµi, r¨ng nhän + Chân trớc ngắn, bàn rộng, ngón tay to khoẻ để đào hang. - Bé gÆm nhÊm: + R¨ng cöa lín lu«n mäc dµi, thiÕu r¨ng nanh. 4. Cñng cè Câu 1: Hãy lựa chọn những đặc điểm của bộ thú ăn thịt trong các đặc điểm sau: a. R¨ng cöa lín, cã kho¶ng trèng hµm. b. R¨ng nanh dµi, nhän, r¨ng hµm hÑp hai bªn, s¾c. c. R×nh vµ vå måi. e. Ngãn ch©n cã vuèt cong, nhän s¾c, nÖm thÞt dµy. g. Đào hang trong đất. Câu 2: Những đặc điểm cấu tạo sau của bộ thú nào? a. R¨ng cöa lín, cã kho¶ng trèng hµm. b. R¨ng cöa mäc dµi liªn tôc c. ¨n t¹p 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK - Đọc mục “Em có biết”. Tìm hiểu đặc điểm sống của trâu, bò, khỉ…. TuÇn 27 TiÕt 53 Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: Bµi 51: Sù ®a d¹ng cña thó (tiÕp) C¸c bé mãng guèc vµ bé linh trëng I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - Học sinh nắm đợc những đặc điểm cơ bản của thú móng guốc và phân biệt đợc bộ móng guốc chẵn với bộ móng guốc lẻ. - Nêu đợc đặc điểm bộ linh trởng, phân biệt đợc các đại diện của bộ linh trởng. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t, ph©n tÝch, so s¸nh. - Kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ - Giáo dục ý thức yêu quý và bảo vệ động vật rừng. II. §å dïng d¹y vµ häc. - Tranh phãng to ch©n cña lîn, bß, tª gi¸c. - HS kÎ b¶ng trang 167 SGK vµo vë. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng.

(122) 1. ổn định tổ chức - KiÓm tra sÜ sè. 2. KiÓm tra bµi cò - Nêu đặc điểm cấu tạo phù hợp với đời sống của bộ ăn thịt, bộ ăn sâu bọ vµbé gÆm nhÊm? 3. Bµi míi Hoạt động 1: Các bộ móng guốc Mục tiêu: HS nắm đợc đặc điểm chung của bộ móng guốc. Phân biệt đợc bộ guèc ch½n vµ bé guèc lÎ. Hoạt động của GV - Yêu cầu HS đọc SGK trang 166, 167; quan sát hình 51.3 để trả lời câu hái: - Tìm đặc điểm chung của bộ móng guèc? - Yªu cÇu HS chän tõ phï hîp ®iÒn vµo b¶ng trong vë bµi tËp. - GV kẻ bảng để HS chữa bài. - GV nªn lu ý nÕu ý kiÕn cha thèng nhÊt, cho HS tiÕp tôc th¶o luËn. - GV đa nhận xét và đáp án đúng.. Hoạt động của HS - Cá nhân HS tự đọc thông tin SGK trang 166, 167. Yªu cÇu: + Mãng cã guèc. + C¸ch di chuyÓn. - Trao đổi nhóm để hoàn thành bảng kiÕn thøc. - §¹i diÖn c¸c nhãm lªn ®iÒn tõ phï hîp vµo b¶ng. - Nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung.. B¶ng chuÈn kiÕn thøc Cấu tạo, đời sống và tập tính một số đại diện thú móng guốc Tên động vật Số ngón chân Sõng Chế độ ăn Lèi sèng Lîn Ch½n (4) Kh«ng sõng ¡n t¹p §µn H¬u Ch½n (2) Cã sõng Nhai l¹i §µn Ngùa LÎ (1) Kh«ng sõng Kh«ng nhai l¹i §µn Voi LÎ (5) Kh«ng sõng Kh«ng nhai l¹i §µn Tª gi¸c LÎ (3) Cã sõng Kh«ng nhai l¹i Đơn độc Nh÷ng c©u Ch½n Cã sõng Nhai l¹i §µn tr¶ lêi lùa LÎ Kh«ng Kh«ng nhai l¹i Đơn độc chän sõng ¡n t¹p - Yªu cÇu HS tiÕp tôc tr¶ lêi c©u hái: - Tìm đặc điểm phân biệt bộ guốc ch½n vµ bé guèc lÎ? - GV yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn vÒ: + §Æc ®iÓm chung cña bé + Đặc điểm cơ bản để phân biệt bộ guèc ch½n vµ guèc lÎ.. - C¸c nhãm sö dông kÕt qu¶ cña bảng trên, trao đổi nhóm và trả lời c©u hái: - Yªu cÇu: + Nêu đợc số ngón chân có guốc + Sừng, chế độ ăn - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung.. KÕt luËn: - §Æc ®iÓm cña bé mãng guèc + Số ngón chân tiêu giảm, đốt cuối mỗi ngón có bao sừng gọi là guốc. - Bé guèc ch½n: sè ngãn ch©n ch½n, cã sõng, ®a sè nhai l¹i. - Bé guèc lÎ: sè ngãn ch©n lÎ, kh«ng cã sõng (trõ tª gi¸c), kh«ng nhai l¹i..

(123) Hoạt động 2: Bộ linh trởng Mục tiêu: HS nắm đợc đặc điểm cơ bản của bộ, phân biệt đợc một số đại diÖn trong bé. Hoạt động của GV * §Æc ®iÓm chung cña bé - GV yªu cÇu HS nghiªn cøu th«ng tin SGK vµ quan s¸t h×nh 51.4, tr¶ lêi c©u hái: - Tìm đặc điểm cơ bản của bộ linh trởng? - T¹i sao bé linh trëng leo trÌo rÊt giái?. Hoạt động của HS - HS tự đọc thông tin SGK trang 168, quan s¸t h×nh 51.4 kÕt hîp víi nh÷ng hiểu biết về bộ này để trả lời câu hỏi: - Yªu cÇu: + Chi có cấu tạo đặc biệt.. + Chi cã kh¶ n¨ng cÇm n¾m, b¸m chÆt. - Mét vµi HS tr×nh bµy, c¸c HS kh¸c * Phân biệt các đại diện nhËn xÐt, bæ sung. - Phân biệt 3 đại diện của bộ linh tr- - Cá nhân tự tìm đặc điểm phù hợp 3 ởng bằng đặc điểm nào? đại diện ở sơ đồ trang 168. - GV kẻ thành bảng so sánh để HS - 1 số HS lên bảng điền vào các ®iÒn. ®iÓm, HS kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. B¶ng kiÕn thøc chuÈn Tên động vËt KhØ h×nh ngêi KhØ Vîn §Æc ®iÓm Cã chai m«ng Chai m«ng Kh«ng cã Chai m«ng lín nhá Tói m¸ Kh«ng cã Tói m¸ lín Kh«ng cã §u«i Kh«ng cã §u«i dµi Kh«ng cã KÕt luËn: - Bé linh trëng + §i b»ng bµn ch©n + Bµn tay, bµn ch©n cã 5 ngãn + Ngón cái đối diện với các ngón còn lại giúp thích nghi với sự cầm n¾m vµ leo trÌo. + ¡n t¹p Hoạt động 3: Đặc điểm chung của lớp thú Mục tiêu: HS nắm đợc những đặc điểm chung của lớp thú thể hiện là lớp động vật tiến hóa nhất. Hoạt động của GV Hoạt động của HS - Yêu cầu HS nhớ lại kiến thức đã - HS trao đổi nhóm, thống nhất tìm ra học về lớp thú, thông qua các đại đặc điểm chung nhất. diện để tìm đặc điểm chung. Chú ý đặc điểm: bộ lông, đẻ con, - Đại diện nhóm trình bày, các nhóm r¨ng, hÖ thÇn kinh. kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. KÕt luËn: - §Æc ®iÓm chung cña líp thó: + Là động vật có xơng sống, có tổ chức cao nhất.

(124) + Thai sinh vµ nu«i con b»ng s÷a + Cã l«ng mao, bé r¨ng ph©n ho¸ 3 lo¹i + Tim 4 ngăn, bộ não phát triển, là động vật hằng nhiệt. Hoạt động 4: Vai trò của thú Mục tiêu: HS nắm đợc giá trị nhiều mặt của lớp thú. Hoạt động của GV - Yêu cầu HS đọc SGK và trả lời câu hái: - Thú có những giá trị gì trong đời sèng con ngêi? - Chúng ta phải làm gì để bảo vệ và gióp thó ph¸t triÓn? - GV nhËn xÐt ý kiÕn cña HS vµ yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn... Hoạt động của HS - C¸ nhËn HS tù nghiªn cøu th«ng tin trong SGK trang 168. - Trao đổi nhóm và trả lời: - Yªu cÇu: + Ph©n tÝch tõng gi¸ trÞ nh: cung cÊp thùc phÈm, dîc phÈm… + X©y dùng khu b¶o tån, cÊm s¨n b¾n. - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, nhãm kh¸c nhËn xÐt bæ sung.. KÕt luËn: - Vai trò: Cung cấp thực phẩm, sức khoẻ, dợc liệu, nguyên liệu làm đồ mÜ nghÖ vµ tiªu diÖt gÆm nhÊm cã h¹i. - BiÖn ph¸p: + Bảo vệ động vật hoang dã. + Xây dựng khu bảo tồn động vật. + Tæ chøc ch¨n nu«i nh÷ng loµi cã gi¸ trÞ kinh tÕ. 4. Cñng cè - GV sö dông c©u hái 1, 2, 3 cuèi bµi. 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. - Tìm hiểu một số tập tính, đời sống của thú..

(125) TiÕt 54 Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: Bµi 52: Thùc hµnh Xem băng hình về đời sống và tập tính của thú I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - Gióp HS cñng cè vµ më réng bµi häc vÒ c¸c m«i trêng sèng vµ tËp tÝnh cña thó. 2. KÜ n¨ng - Rèn kĩ năng quan sát hoạt động của thú trên phim ảnh. - KÜ n¨ng n¾m b¾t néi dung th«ng qua kªnh h×nh. 3. Thái độ - Giáo dục ý thức yêu quý và bảo vệ động vật rừng. II. §å dïng d¹y vµ häc. - GV: ChuÈn bÞ m¸y chiÕu, b¨ng h×nh. - HS: ¤n l¹i kiÕn thøc líp thó. KÎ b¶ng: §êi sèng vµ tËp tÝnh cña thó vµo vë Tªn KiÕm ¨n động vật Môi trCách di Sinh s¶n quan s¸t êng sèng chuyÓn Thøc ¨n B¾t måi đợc. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. ổn định tổ chức - KiÓm tra sÜ sè. 2. KiÓm tra bµi cò - KÕt hîp kiÓm tra trong giê thùc hµnh. 3. Bµi míi Më bµi: - GV yªu cÇu: + Theo dâi néi dung trong b¨ng h×nh + Hoµn thµnh b¶ng tãm t¾t + Hoạt động theo nhóm + Gi÷ trËt tù, nghiªm tóc. Hoạt động 1: Giáo viên cho HS xem lần thứ nhất toµn bé ®o¹n b¨ng h×nh Hoạt động 2: Giáo viên cho HS xem lại đoạn băng hình víi yªu cÇu quan s¸t - M«i trêng sèng - C¸ch di chuyÓn - C¸ch kiÕm ¨n - H×nh thøc sinh s¶n - Hoµn thµnh b¶ng ë vë bµi tËp - GV kẻ sẵn bảng để HS chữa bài.. §Æc ®iÓm kh¸c.

(126) Hoạt động 3: Thảo luận nội dung băng hình - GV dành 7 phút để HS hoàn chỉnh nội dung bài của nhóm. - GV ®a ra c©u hái: - H·y tãm t¾t nh÷ng néi dung chÝnh cña b¨ng h×nh? - Kể tên những động vật quan sát đợc? - Thó sèng ë nh÷ng m«i trêng nµo? - Hãy trình bày các loại thức ăn và cách kiếm mồi đặc trng của từng nhãm thó? - Thó sinh s¶n nh thÕ nµo? - Em còn phát hiện những đặc điểm nào khác nữa ở thú? - HS dựa vào nội dung của bảng, trao đổi nhóm và hoàn thành câu trả lời. + §¹i diÖn c¸c nhãm lªn ghi kÕt qu¶ trªn b¶ng, nhãm kh¸c theo dâi nhËn xÐt, bæ sung. - GV thông báo đáp án đúng để các nhóm để các nhóm tự sửa chữa. 4. Cñng cè - NhËn xÐt: + Tinh thần, thái độ học tập của HS. + Dựa vào bảng thu hoạch đánh giá kết quả học tập của nhóm. 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Ôn tập lại toàn bộ 6 chơng đã học. TiÕt 55 Ngµy d¹y: KiÓm tra 1 tiÕt I. Môc tiªu. Khi häc xong bµi nµy, HS: - Ôn tập, củng cố đợc các kiến thức đã học. - Cã tÝnh tù gi¸c trong khi lµm bµi kiÓm tra. - Giáo dục thái độ yêu thích môn học. II: đề bài:. Có đề kèm theo. III: §¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm Câu1: (2 điểm, mỗi ý đúng đợc 0.25 điểm) - ë níc: + §Çu dÑp nhän, khíp víi th©n thµnh mét khèi thu«n nhän vÒ phÝa tríc. + Da trÇn, phñ chÊt nhÇy vµ Èm dÔ thÊm khÝ. + Chi cã mµng b¬i c¨ng gi÷a c¸c ngãn. + H« hÊp b»ng da. - ë c¹n: + M¾t,lç mòi n»m ë vÞ trÝ cao trªn ®Çu. + M¾t cã mi m¾t gi÷ níc do tuyÕn lÖ tiÕt ra + Chi 5 phần có ngón chia đốt , linh hoạt. + H« hÊp b»ng phæi Câu 2:(2.5 điểm) mỗi ý đúng đợc 0.5 điểm - HÖ tuÇn hoµn chim bå c©u: + Tim 4 ng¨n ( 2 t©m thÊt, 2 t©m nhÜ).

(127) + Hai vßng tuÇn hoµn. + Máu đi nuôi cơ thể là máu đỏ tơi. - HÖ tuÇn hoµn chim bå c©u kh¸c hÖ tuÇn hoµn bß s¸t : + Tim bß s¸t chØ cã 3 ng¨n( trõ tim c¸ sÊu) + M¸u ®i nu«i c¬ thÓ lµ m¸u pha. Câu 3: (4 điểm) mỗi ý đúng đợc 0.5 điểm + Thai sinh + Nu«i con b»ng s÷a + Cã l«ng mao + Bé r¨ng ph©n ho¸ 3 lo¹i r¨ng cöa, r¨ng hµm, r¨ng nanh. + Máu đi nuôi cơ thể là máu đỏ tơi. + Tim 4 ng¨n. + Hai vßng tuÇn hoµn. + Là động vật hằng nhiệt. C©u 4:( 1.5 ®iÓm)\ - Chất dinh dỡng đợc cung cấp thờng xuyên liên tục qua dây rốn khi ở trong bông mÑ vµ qua s÷a mÑ sau khi sinh nªn ph¸t triÓn kháe m¹nh.(0,5 ®iÓm) - Con non đợc an toàn vì lúc đầu nằm trong bụng mẹ sau khi sinh đợc mẹ ch¨m sãc kh«ng cÇn ®i kiÕm ¨n nªn Ýt gÆp nguy hiÓm.( 0.5 ®iÓm) - Giai ®o¹n mang thai, con non rÊt Ýt chÞu ¶nh hëng cña m«i trêng nªn ph¸t triÓn thuËn lîi. 4. Cñng cè - GV cñng cè néi dung bµi - Ch÷a bµi (nÕu cßn thêi gian) - §¸nh gi¸ giê. 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc sinh «n tËp - ChuÈn bÞ néi dung bµi tiÕp theo..

(128) TiÕt 56 Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: Chơng 7- Sự tiến hoá của động vật Bài 53: Môi trờng sống và sự vận động - di chuyển I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - Học sinh nắm đợc các hình thức di chuyển của động vật. - Thấy đợc sự phức tạp và phân hoá của sự di chuyển. - ý nghĩa của sự phân hoá trong đời sống của động vật. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng so s¸nh, quan s¸t. - Kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ - Giáo dục ý thức bảo vệ môi trờng và động vật. II. §å dïng d¹y vµ häc. - Tranh phãng to h×nh 53.1 SGK. - HS: chuÈn bÞ theo néi dung SGK. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. ổn định tổ chức - KiÓm tra sÜ sè. 2. KiÓm tra bµi cò 3. Bµi míi Hoạt động 1: Các hình thức di chuyển của động vật Mục tiêu: HS nắm đợc các hình thức di chuyển chủ yếu của động vật. Hoạt động của GV - Yªu cÇu: Nghiªn cøu SGK vµ h×nh 53.1, lµm bµi tËp. - H·y nèi c¸c c¸ch di chuyÓn ë c¸c « với loài động vật cho phù hợp? - GV treo tranh hình 53.1 để HS chữa bµi. - GV hái: - §éng vËt cã nh÷ng h×nh thøc di chuyÓn nµo? - Ngoài những động vật ở trên đây, em còn biết những động vật nào? Nªu h×nh thøc di chuyÓn cña chóng? - GV yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn.. Hoạt động của HS - Cá nhân tự đọc thông tin và quan s¸t h×nh 53.1 SGK trang 172. - Trao đổi nhóm hoàn thành phần trả lêi. - Yªu cÇu: 1 loµi cã thÓ cã nhiÒu c¸ch di chuyÓn. - §¹i diÖn c¸c nhãm lªn ch÷a bµi g¹ch nèi b»ng c¸c mµu kh¸c nhau. - Nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. - Nhìn sơ đồ, HS nhắc lại hình thức di chuyển của một số động vật nh: bß, b¬i, ch¹y, ®i, bay… - HS cã thÓ kÓ thªm: T«m: b¬i, bß, nh¶y. VÞt: ®i, b¬i.. KÕt luËn: - §éng vËt cã nhiÒu c¸ch di chuyÓn nh: ®i, bß, ch¹y, nh¶y, b¬i… phï hîp víi m«i trêng vµ tËp tÝnh cña chóng. Hoạt động 2: Sự phức tạp hoá và sự phân hoá các bộ phận di chuyển ở động vật Mục tiêu: HS nắm đợc sự phân hoá ngày càng phức tạp của bộ phận di chuyển để phù hợp với cách di chuyển..

(129) Hoạt động của GV - GV yªu cÇu HS nghiªn cøu GSK vµ quan s¸t h×nh 52.2 trang 173, hoµn thµnh phiÕu häc tËp: “Sù phøc t¹p ho¸ vµ sù ph©n ho¸ bé phËn di chuyển ở động vật” nh trong SGK trang 173. - GV ghi nhanh đáp án của các nhóm lªn b¶ng theo thø tù 1, 2, 3… - GV nªn hái: T¹i sao lùa chän loµi động vật với đặc điểm tơng ứng? (để cñng cè kiÕn thøc). - Khi nhãm nµo chän sai, GV gi¶ng giải để HS lựa chọn lại. - GV yªu cÇu c¸c nhãm theo dâi phiÕu kiÕn thøc chuÈn.. Hoạt động của HS - C¸ nh©n HS tù nghiªn cøu tãm t¾t SGK, quan s¸t h×nh 52.2. - Th¶o luËn nhãm hoµn thµnh phiÕu häc tËp. - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. - HS theo dâi vµ söa ch÷a nÕu cÇn.. B¶ng kiÕn thøc chuÈn STT §Æc ®iÓm c¬ quan di chuyÓn 1 Cha có bộ phận di chuyển, có đời sống bám, cố định 2 Cha cã bé phËn di chuyÓn, di chuyÓn chËm kiÓu s©u ®o 3 Bộ phận di chuyển rất đơn giản (mấu lồi cơ và tơ bơi) 4 Bộ phận di chuyển đã phân hoá thành chi phân đốt. 5 Bộ phận di chuyển 5 đôi chân bò và 5 đôi chân bơi. đợc phân hoá thành Vây bơi với các tia vây các chi có cấu tạo 2 đôi chân bò, 1 đôi chân nhảy. vµ chøc n¨ng kh¸c Bµn tay, bµn ch©n cÇm n¾m. nhau. Chi 5 ngãn cã mµng b¬i. Cánh đợc cấu tạo bằng màng da. Cánh đợc cấu tạo bằng lông vũ. - Yªu cÇu HS theo dâi l¹i néi dung trong phiÕu häc tËp, tr¶ lêi c©u hái: - Sù phøc t¹p vµ ph©n ho¸ bé phËn di chuyển ở động vật thể hiện nh thế nµo?. Tên đơn vị San h«, h¶i quú Thuû tøc R¬i RÕt, th»n l»n T«m C¸ chÐp Ch©u chÊu KhØ, vîn Õch D¬i Chim, gµ. - HS tiếp tục trao đổi nhóm theo 2 c©u hái: - Yêu cầu nêu đợc: + Từ cha có bộ phận di chuyển đến có bộ phận di chuyển đơn giản, đến phøc t¹p dÇn. + Sèng b¸m  di chuyÓn chËm  di chuyÓn nhanh. - Sù phøc t¹p vµ ph©n ho¸ nµy cã ý + Gióp cho viÖc di chuyÓn cã hiÖu nghÜa g×? qu¶. - GV tæng kÕt l¹i ý kiÕn cña HS - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, c¸c nhãm thành 2 vấn đề đó là: kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. + Sù ph©n ho¸ vÒ cÊu t¹o c¸c bé phËn di chuyÓn + Chuyªn ho¸ dÇn vÒ chøc n¨ng. - GV yªu cÇu HS tù rót ra kÕt luËn. KÕt luËn:.

(130) - Sự phức tạp hoá và phân hoá của bộ phận di chuyển giúp động vật di chuyÓn cã hiÖu qu¶, thÝch nghi víi ®iÒu kiÖn sèng. 4. Cñng cè Câu 1: Cách di chuyển: “đi, bay, bơi” là của loài động vật nào? a. Chim b. D¬i c. VÞt trêi Câu 2: Nhóm động vật nào dới đây cha có bộ phận di chuyển, có đời sống bám, cố định? a. Hải quỳ, đỉa, giun b. Thuû tøc, l¬n, r¾n c. San h«, h¶i quú Câu 3: Nhóm động vật nào có bộ phận di chuyển phân hoá thành chi 5 ngón để cầm nắm? a. GÊu, chã, mÌo b. KhØ, sãc, d¬i c. Vîn, khØ, tinh tinh §¸p ¸n: 1c; 2c; 3c 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. - KÎ b¶ng trang 176 vµo vë - §äc môc “Em cã biÕt”..

(131) TuÇn 29 TiÕt 57 Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: Bµi 54: TiÕn ho¸ vÒ tæ chøc c¬ thÓ I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - Học sinh nắm đợc mức độ phức tạp dần trong tổ chức cơ thể của cá lớp động vật thể hiện ở sự phân hoá về cấu tạo và chuyên hoá về chức năng. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng so s¸nh, quan s¸t. - KÜ n¨ng ph©n tÝch, t duy. 3. Thái độ - Gi¸o dôc ý thøc häc tËp, yªu thÝch m«n häc. II. §å dïng d¹y vµ häc. - Tranh phãng to h×nh 54.1SGK. - HS: chuÈn bÞ theo néi dung SGK, kÎ b¶ng SGK rang 176. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. ổn định tổ chức - KiÓm tra sÜ sè. 2. KiÓm tra bµi cò - Các hình thức di chuyển của động vật? - Sự phức tạp và sự phân hoá các bộ phận di chuyển ở động vật nh thế nµo? 3. Bµi míi Hoạt động 1: So sánh một số hệ cơ quan của động vật Hoạt động của GV - GV yêu cầu HS quan sát tranh, đọc c¸ c©u tr¶ lêi vµ hoµn thµnh b¶ng trong vë bµi tËp. - GV kẻ bảng để HS chữa bài.. Hoạt động của HS - Cá nhân đọc nội dung bảng, ghi nhí kiÕn thøc. - Trao đổi nhóm, lựa chọn câu trả lời. - Hoµn thµnh b¶ng - Yªu cÇu: + Xác định đợc các ngành + Nêu cầu tạo từ đơn giản đến phức t¹p dÇn. - GV lu ý nên gọi nhiều nhóm để biết - Đại diện nhóm lên ghi kết quả vào đợc ý kiến của HS. b¶ng 1, nhãm kh¸c theo dâi, bæ sung - GV ghi phÇn bæ sung vµo c¹nh nÕu cÇn. bảng để HS tiếp tục theo dõi và trao đổi. - GV nªn kiÓm tra sè lîng c¸c nhãm - HS theo dâi vµ tù söa ch÷a. có kết quả đúng và cha đúng. - Yªu cÇu HS quan s¸t néi dung b¶ng kiÕn thøc chuÈn. Tªn động vËt. Ngµnh. H« hÊp. TuÇn hoµn. ThÇn kinh. Sinh dôc.

(132) Trïng biÕn h×nh Thuû tøc Giun đất T«m s«ng Ch©u chÊu. §éng vËt nguyªn sinh Ruét khoang. Cha ph©n ho¸. Cha cã. Cha ph©n ho¸ Cha ho¸. Cha ph©n ho¸ Giun đốt Da. Cha cã. H×nh m¹ng l- TuyÕn sinh íi dôc kh«ng cã èng dÉn H×nh chuçi TuyÕn sinh h¹ch dôc cã èng dÉn Chuçi h¹ch TuyÕn sinh cã h¹ch n·o dôc cã èng dÉn. Ch©n khíp. Mang đơn giản. Ch©n khíp. HÖ èng khÝ. §éng Mang vËt cã x¬ng sèng C¸ chÐp. §éng Da vµ Õch vËt cã x- phæi đồng tr- ơng sống ëng thµnh. Th»n l»n bãng. Chim bå c©u. Thá. §éng Phæi vËt cã x¬ng sèng. §éng Phæi vµ vËt cã x- tói khÝ ¬ng sèng. Phæi. Tim đơn gi¶n, tuÇn hoµn kÝn Tin đơn gi¶n, hÖ tuÇn hoµn hë Tin đơn gi¶n, hÖ tuÇn hoµn hë Tim cã 1 t©m nhÜ, 1 t©m thÊt, tuÇn hoµn kín, máu đỏ t¬i ®i nu«i c¬ thÓ. Tim cã 2 t©m nhÜ, 1 t©m thÊt, hÖ tuÇn hoµn kÝn, m¸u pha nu«i c¬ thÓ Tim cã 2 t©m nhÜ, 1 t©m thÊt cã v¸ch ng¨n hôt, hÖ tuÇn hoµn kÝn, m¸u pha Ýt nu«i c¬ thÓ Tim cã 2 t©m nhÜ vµ 2 t©m thÊt, tuÇn hoµn kín, máu đỏ t¬i nu«i c¬ thÓ. Tim cã 2 t©m nhÜ vµ 2 t©m thÊt, tuÇn hoµn. ph©n. Chuçi h¹ch, TuyÕn sinh h¹ch n·o lín dôc cã èng dÉn H×nh èng, TuyÕn sinh b¸n cÇu n·o dôc cã èng nhá, tiÓu n·o dÉn h×nh khèi tr¬n. H×nh èng, TuyÕn sinh b¸n cÇu n·o dôc cã èng nhá, tiÓu n·o dÉn nhá hÑp H×nh èng, TuyÕn sinh b¸n cÇu n·o dôc cã èng nhá, tiÓu n·o dÉn ph¸t triÓn h¬n Õch.. H×nh b¸n cÇu lín, tiÓu lín cã 2 bªn nhá.. èng, TuyÕn sinh n·o dôc cã èng n·o dÉn mÊu. H×nh b¸n cÇu lín, vá x¸m,. èng, TuyÕn sinh n·o dôc cã èng chÊt dÉn khe,.

(133) kín, máu đỏ rãnh, tiểu não t¬i nu«i c¬ cã 2 mÊu bªn thÓ. lín. Hoạt động 2: Sự phức tạp hoá tổ chức cơ thể Mục tiêu: HS chỉ ra đợc sự phân hoá và chuyên hoá của các hệ cơ quan. Hoạt động của GV - GV yªu cÇu HS quan s¸t l¹i néi dung b¶ng vµ tr¶ lêi c©u hái: - Sù phøc t¹p ho¸ c¸c hÖ c¬ quan h« hÊp, tuÇn hoµn, thÇn kinh, sinh dôc đợc thể hiện nh thế nào qua các lớp động vật đã học?. - GV ghi tãm t¾t ý kiÕn cña c¸c nhms vµ phÇn bæ sung lªn b¶ng. - GV nhận xét đánh giá và yêu cầu HS rót ra kÕt luËn vÒ sù phøc t¹p ho¸ tæ chøc c¬ thÓ.. - Sù phøc t¹p ho¸ tæ chøc c¬ thÓ ë động vật có ý nghĩa gì?. Hoạt động của HS - C¸ nh©n theo dâi th«ng tin ë b¶ng, ghi nhí kiÕn thøc (lu ý: theo hµng däc tõng hÖ c¬ quan). - Trao đổi nhóm. Yªu cÇu: + Hệ hô hấp từ cha phân hóa trao đổi qua toàn bộ da  mang đơn giản  mang  da vµ phæi  phæi + HÖ tuÇn hoµn: cha cã tim  tim cha cã ng¨n  tim cã 2 ng¨n  3 ng¨n  tim 4 ng¨n + Hệ thần kinh từ cha phân hoá  đến thần kinh mạng lới  chuỗi hạch đơn gi¶n  chuçi h¹ch ph©n ho¸ (n·o, hÇu, bông…)  h×nh èng ph©n ho¸ n·o, tuû sèng. + HÖ sinh dôc: cha ph©n ho¸  tuyÕn sinh dôc kh«ng cã èng dÉn  tuyÕn sinh dôc cã èng dÉn. - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. * KÕt luËn - Sù phøc t¹p ho¸ tæ chøc c¬ thÓ cña các lớp động vật thể hiện ở sự phân ho¸ vÒ cÊu t¹o vµ chuyªn ho¸ vÒ chøc n¨ng. - HS cã thÓ dùa vµo sù hoµn chØnh của hệ thần kinh liên quan đến tập tính phức tạp, yêu cầu nêu đợc: + Các cơ quan hoạt động cơ hiệu quả h¬n. + Gióp c¬ thÓ thÝch nghi víi m«i trêng sèng.. B¶ng kiÕn thøc chuÈn STT §Æc ®iÓm c¬ quan di chuyÓn 1 Cha có bộ phận di chuyển, có đời sống bám, cố định 2 Cha cã bé phËn di chuyÓn, di chuyÓn chËm kiÓu s©u ®o. Tên đơn vị San h«, h¶i quú Thuû tøc.

(134) 3 4 5. Bộ phận di chuyển rất đơn giản (mấu lồi cơ và tơ bơi) Bộ phận di chuyển đã phân hoá thành chi phân đốt. Bộ phận di chuyển 5 đôi chân bò và 5 đôi chân bơi. đợc phân hoá thành Vây bơi với các tia vây các chi có cấu tạo 2 đôi chân bò, 1 đôi chân nhảy. vµ chøc n¨ng kh¸c Bµn tay, bµn ch©n cÇm n¾m. nhau. Chi 5 ngãn cã mµng b¬i. Cánh đợc cấu tạo bằng màng da. Cánh đợc cấu tạo bằng lông vũ.. - Yªu cÇu HS theo dâi l¹i néi dung trong phiÕu häc tËp, tr¶ lêi c©u hái: - Sù phøc t¹p vµ ph©n ho¸ bé phËn di chuyển ở động vật thể hiện nh thế nµo?. R¬i RÕt, th»n l»n T«m C¸ chÐp Ch©u chÊu KhØ, vîn Õch D¬i Chim, gµ. - HS tiếp tục trao đổi nhóm theo 2 c©u hái: - Yêu cầu nêu đợc: + Từ cha có bộ phận di chuyển đến có bộ phận di chuyển đơn giản, đến phøc t¹p dÇn. + Sèng b¸m  di chuyÓn chËm  di chuyÓn nhanh. - Sù phøc t¹p vµ ph©n ho¸ nµy cã ý + Gióp cho viÖc di chuyÓn cã hiÖu nghÜa g×? qu¶. - GV tæng kÕt l¹i ý kiÕn cña HS - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, c¸c nhãm thành 2 vấn đề đó là: kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. + Sù ph©n ho¸ vÒ cÊu t¹o c¸c bé phËn di chuyÓn + Chuyªn ho¸ dÇn vÒ chøc n¨ng. - GV yªu cÇu HS tù rót ra kÕt luËn. 4. Cñng cè - GV cñng cè néi dung bµi - Yªu cÇu HS nh¾c l¹i néi dung nh b¶ng SGK. - §¸nh gi¸ giê. 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. - KÎ b¶ng 1, 2 vµo vë..

(135)

(136) TiÕt 58 Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: Bµi 55: TiÕn ho¸ vÒ sinh s¶n I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - Học sinh nắm đợc sự tiến hoá các hình thức sinh sản ở động vật từ đơn giản đến phức tạp (sinh sản vô tính đến sinh sản hữu tính). - HS thấy đợc sự hoàn chỉnh các hình thức sinh sản hữu tính. 2. KÜ n¨ng - Kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ - Giáo dục ý thức bảo vệ động vật đặc biệt trong mùa sinh sản. II. §å dïng d¹y vµ häc. - Tranh sinh s¶n v« tÝnh ë trïng roi, thuû tøc. - Tranh vÒ sù ch¨m sãc trøng vµ con. - HS: ChuÈn bÞ theo néi dung SGK. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. ổn định tổ chức - KiÓm tra sÜ sè. 2. KiÓm tra bµi cò kiÓm tra 15 phót C©u 1. C©u 2: Nªu sù ph©n ho¸ vµ chuyªn ho¸ cña c¸c hÖ tuÇn hoµn? 3. Bµi míi VB: Sinh sản là đặc điểm đặc trng của sinh vật để duy trì nòi giống, động vật có những hình thức sinh sản nào? Sự tiến hoá các hình thức sinh s¶n thÓ hiÖn nh thÕ nµo? Hoạt động 1: Hình thức sinh sản vô tính Mục tiêu: HS nắm đợc khái niệm sinh sản vô tính  các hình thức sinh sản vô tính ở động vật. Hoạt động của GV Hoạt động của HS - Yêu cầu HS nghiên cứu SGK trả lời - Cá nhân HS tự đọc tóm tắt trong c©u hái: SGK trang 179 tr¶ lêi c©u hái: - Yªu cÇu: - ThÕ nµo lµ sinh s¶n v« tÝnh? + Không có sự kết hợp đực, cái - Có những hình thức sinh sản vô + Phân đôi, mọc chồi tÝnh nµo? - Mét vµi HS tr¶ lêi, c¸c HS kh¸c - GV treo tranh mét sè h×nh thøc sinh nhËn xÐt, bæ sung. sản vô tính ở động vật không xơng - HS lu ý: chỉ có một cá thể tự phân.

(137) sèng. đôi hay mọc thêm một cơ thể mới. - H·y ph©n tÝch c¸c c¸ch sinh s¶n ë thuû tøc vµ trïng roi? - Tìm một số động vật khác có kiểu - HS có thể kể thêm: trùng amip, sinh s¶n gièng nh trïng roi? trïng giµy… - Yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn. KÕt luËn: - Sinh sản vô tính không có sự kết hợp tế bào sinh dục đực và cái. - H×nh thøc sinh s¶n: + Phân đôi cơ thể + Sinh s¶n sinh dìng: mäc chåi vµ t¸i sinh. Hoạt động 2: Hình thức sinh sản hữu tính Mục tiêu: HS nắm đợc khái niệm sinh sản hữu tính và sự hoàn chỉnh các hình thức sinh sản hữu tính thông qua các lớp động vật. Hoạt động của GV - GV yêu cầu HS đọc thông tin SGK trang 179 vµ tr¶ lêi c©u hái: - ThÕ nµo lµ sinh s¶n h÷u tÝnh? - So s¸nh sinh s¶n v« tÝnh víi h÷u tÝnh? (b»ng c¸ch hoµn thµnh b¶ng 1) - GV kẻ bảng để HS so sánh.. Hoạt động của HS a. Sinh s¶n h÷u tÝnh - Cá nhân HS tự đọc tóm tắt SGK trang 143, trao đổi nhóm. - Yªu cÇu: + Có sự kết hợp đực và cái. + Tìm đặc điểm giống nhau và khác nhau. - §¹i diÖn c¸c nhãm lªn ghi kÕt qu¶ vµo b¶ng. - Nhãm kh¸c nhËn xÐt vµ bæ sung.. H×nh thøc sinh s¶n V« tÝnh H÷u tÝnh. H×nh thøc sinh s¶n V« tÝnh H÷u tÝnh. Sè c¸ thÓ tham gia. Thừa kế đặc ®iÓm Cña 1 Cña 2 c¸ thÓ c¸ thÓ. - Tõ néi dung b¶ng so s¸nh nµy yªu cÇu HS rót ra nhËn xÐt. - Em hãy kể tên một số động vật không xơng sống và động vật có xơng sống sinh sản hữu tính mà em biÕt? - GV phân tích: một số động vật kh«ng x¬ng sèng cã c¬ quan sinh dục đực và cái trên một cơ thể đợc gäi lµ lìng tÝnh. - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái: - Hãy cho biết giun đất, giun đũa cơ. Sè c¸ thÓ tham gia 1 2. Thừa kế đặc ®iÓm Cña 1 Cña 2 c¸ thÓ c¸ thÓ 1 2. - HS phải nêu đợc: + Sinh s¶n h÷u tÝnh u viÖt h¬n sinh s¶n v« tÝnh. - Kết hợp đặc tính của cả bố và mẹ. - HS nêu: thuỷ tức, giun đất, châu chÊu, søa… gµ, mÌo, chã….

(138) thÓ nµo lìng tÝnh, ph©n tÝnh vµ cã h×nh thøc thô tinh ngoµi hoÆc thô tinh trong? - GV yªu cÇu HS tù rót ra kÕt luËn: * KÕt luËn: sinh s¶n h÷u tÝnh vµ c¸c h×nh thøc - Sinh s¶n h÷u tÝnh lµ h×nh thøc sinh sinh s¶n h÷u tÝnh. s¶n cã sù kÕt hîp gi÷a tÕ bµo sinh dục đực và tế bào sinh dục cái tạo thµnh hîp tö. - Sinh sản hữu tính trên cá thể đơn tÝnh hay lìng tÝnh. - GV gi¶ng gi¶i: trong qu¸ tr×nh ph¸t b. Sù tiÕn ho¸ c¸c h×nh thøc sinh s¶n triÓn cña sinh vËt tæ chøc c¬ thÓ ngµy h÷u tÝnh cµng phøc t¹p. - HS nhí l¹i c¸ch sinh s¶n cña loµi - Hình thức sinh sản hữu tính hoàn động vật cụ thể nh giun, cá, thằn lằn, chỉnh dần qua các lớp động vật đợc chim, thú. thÓ hiÖn nh thÕ nµo? - Trao đổi nhóm, nêu đợc: + Loài đẻ trứng, đẻ con. + Thô tinh ngoµi, trong. + Ch¨m sãc con. - GV tæng kÕt ý kiÕn cña c¸c nhãm - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, c¸c nhãm thông báo đó là những đặc điểm thể khác nhận xét, bổ sung. hiÖn sù hoµn chØnh h×nh thøc sinh s¶n h÷u tÝnh. - GV yªu cÇu c¸c nhãm hoµn thµnh - Trong mçi nhãm: b¶ng ë SGK trang 180. + Cá nhân đọc những câu lựa chọn, - GV kÎ s½n b¶ng nµy trªn b¶ng phô. néi dung trong b¶ng. - GV lu ý nếu có ý kiến nào cha + Thống nhất ý kiến của nhóm để thèng nhÊt th× cho c¸c nhãm tiÕp tôc hoµn thµnh néi dung. trao đổi. - §¹i diÖn nhãm ghi ý kiÕn cña nhãm - GV cho HS theo dâi b¶ng kiÕn thøc m×nh vµo b¶ng cña GV. chuÈn. - C¸c nhãm nhËn xÐt vµ bæ sung ý kiÕn. - HS theo dâi tù söa ch÷a nÕu cÇn. Bảng 2: Sự sinh sản hữu tính và tập tính chăm sóc con ở động vật Ph¸t triÓn TËp tÝnh b¶o TËp tÝnh Tªn loµi Thô tinh Sinh s¶n ph«i vÖ trøng nu«i con Ngoµi §Î BiÕn th¸i Không đào Con non Trai s«ng trøng hang lµm tæ (Êu trïng) tù kiÕm måi Ngoµi §Î BiÕn th¸i Trøng trong Con non tù Ch©u chÊu trøng hốc đất kiÕm ¨n Ngoµi §Î Trùc tiÕp Kh«ng lµm Con non tù C¸ chÐp trøng (kh«ng nhau tæ kiÕm måi thai) Ngoµi §Î BiÕn th¸i Không đào ấu trùng tự ếch đồng trøng hang, lµm tæ kiÕm måi Th»n l»n Trong §Î Trùc tiÕp §µo hang Con non tù bãng ®u«i trøng (kh«ng nhau kiÕm måi.

(139) dµi Chim bå c©u Thá. Trong. §Î trøng. Trong. §Î con. thai) Trùc tiÕp Lµm tæ, Êp B»ng s÷a (kh«ng nhau trøng diÒu, mím thai) måi Trùc tiÕp (cã Lãt æ B»ng s÷a nhau thai) mÑ. - Dựa vào bảng trên, trao đổi nhóm - Các nhóm tiếp tục trao đổi, trả lời tr¶ lêi c©u hái: c©u hái - Yêu cầu nêu đợc: - Thụ tinh trong u việt hơn so với thụ + Thụ tinh trong, số lợng trứng đợc tinh ngoµi nh thÕ nµo? thô tinh nhiÒu. - Sự đẻ con tiến hoá hơn so với đẻ + Phôi phát triển trong cơ thể mẹ an trøng nh thÕ nµo? toµn h¬n. - T¹i sao sù ph¸t triÓn trùc tiÕp l¹i + Ph¸t triÓn trùc tiÕp tØ lÖ con non tiÕn bé h¬n so víi ph¸t triÓn gi¸n sèng cao h¬n. tiÕp? + Con non đợc nuôi dỡng tốt, tập tính - T¹i sao h×nh thøc thai sinh lµ tiÕn cña thó ®a d¹ng, thÝch nghi cao. hoá nhất trong giới động vật? - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, c¸c nhãm - GV ghi tãm t¾t ý kiÕn cña c¸c kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. nhóm để các nhóm khác theo dõi. - GV thông báo ý kiến đúng, từ đó yªu cÇu HS tù rót ra kÕt luËn; sù hoµn chØnh c¸c h×nh thøc sinh s¶n. KÕt luËn: - Sù hoµn chØnh dÇn c¸c h×nh thøc sinh s¶n thÓ hiÖn: + Tõ thô tinh ngoµi  thô tinh trong. + Đẻ nhiều trứng  đẻ ít trứng  đẻ con. + Ph«i ph¸t triÓn cã biÕn th¸i  ph¸t triÓn trùc tiÕp kh«ng cã nhau thai  ph¸t triÓn trùc tiÕp cã nhau thai. + Con non không đợc nuôi dỡng  đợc nuôi dỡng bằng sữa mẹ  đợc học tËp thÝch nghi víi cuéc sèng. 4. Cñng cè Đánh dấu X vào câu trả lời đúng: Câu 1: Trong các nhóm động vật sau, nhóm nào sinh sản vô tính: a. Giun đất, sứa, san hô b. Thuỷ tức, đỉa, trai sông c. Trïng roi, trïng amip, trïng giµy. Câu 2: Nhóm động vật nào dới đây cha có bộ phận di chuyển, có đời sống bám, cố định? a. C¸, c¸ voi, Õch b. Trai s«ng, th»n l»n, r¾n c. Chim, th¹ch sïng, gµ Câu 3: Con non của loài động vật nào phát triển trực tiếp? a.Ch©u chÊu, chim bå c©u, t¾c kÌ b. Õch, c¸, mÌo.

(140) c. Thá, bß, vÞt 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. - §äc môc “Em cã biÕt”. - Ôn tập đặc điểm chung các ngành động vật đã học..

(141) TuÇn 30 TiÕt 59 Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: Bài 55: Cây phát sinh giới động vật I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - Học sinh nêu đợc bằng chứng chứng minh mối quan hệ giữa các nhóm động vật là các di tích hoá thạch. - HS đọc đợc vị trí quan hệ họ hàng của các nhóm động vật trên cây phát sinh động vật. 2. KÜ n¨ng - Kĩ năng quan sát, so sánh, kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ - Gi¸o dôc ý thøc yªu thÝch m«n häc. II. §å dïng d¹y vµ häc. - Tranh sơ đồ hình 56.1 SGK. - Tranh cây phát sinh giới động vật. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. ổn định tổ chức - KiÓm tra sÜ sè. 2. KiÓm tra bµi cò - Sù hoµn chØnh dÇn c¸c h×nh thøc sinh s¶n thÓ hiÖn nh thÕ nµo? 3. Bµi míi VB: Chúng ta đã học qua các ngành động vật không xơng sống và động vật có xơng sống, thấy đợc sự hoàn chỉnh về cấu tạo và chức năng. Song giữa các ngành động vật đó có quan hệ với nhau nh thế nào? Hoạt động 1: Bằng chứng về quan hệ giữa các nhóm động vật Mục tiêu: HS thấy đợc di tích hoá thạch là bằng chứng về mối quan hệ giữa các nhóm động vật. Hoạt động của GV Hoạt động của HS - Yªu cÇu häc sinh: - Cá nhân tự đọc thông tin mục bảng, Nghiªn cøu SGK, quan s¸t tranh, quan s¸t c¸c h×nh 56.1; 56.2 trang h×nh 182 SGK vµ tr¶ lêi c©u hái: 182-183 SGK. - Th¶o luËn nhãm theo c¸c c©u hái, + Làm thế nào để biết các nhóm yêu cầu nêu đợc: động vật có mối quan hệ với nhau? + Di tÝch ho¸ th¹ch cho biÕt quan hÖ các nhóm động vật. - Yªu cÇu HS: + Lìng c cæ – c¸ v©y ch©n cæ cã + Đánh dấu đặc điểm của lỡng c cổ vảy, vây đuôi, nắp mang. giống với cá vây chân cổ và đặc điểm + Lỡng c cổ – lỡng c ngày nay có 4 cña lìng c cæ gièng lìng c ngµy nay. chi, 5 ngãn. + Đánh dấu đặc điểm của chim cổ + Chim cổ giống bò sát: có răng, có gièng bß s¸t vµ chim ngµy nay. vuốt, đuôi dài có nhiều đốt. + Chim cæ gièng chim hiÖn nay: cã c¸nh, l«ng vò. - Những đặc điểm giống và khác + Nói lên nguồn gốc của động vật..

(142) nhau nãi lªn ®iÒu g× vÒ mèi quan hÖ họ hàng giữa các nhóm động vật? - GV ghi tãm t¾t ý kiÕn cña c¸c nhãm lªn b¶ng. - GV nhËn xÐt vµ th«ng b¸o ý kiÕn đúng của nhóm. - GV cho HS rót ra kÕt luËn.. VD: C¸ v©y ch©n cæ cã thÓ lµ tæ tiªn cña Õch nh¸i. - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶ cña nhãm. - Th¶o luËn toµn líp vµ thèng nhÊt ý kiÕn.. KÕt luËn: - Di tích hoá thạch của các động vật cổ có nhiều đặc điểm giống động vật ngµy nay. - Những loài động vật mới đợc hình thành có đặc điểm giống tổ tiên của chóng. Hoạt động 2: Cây phát sinh giới động vật Mục tiêu: HS nắm đợc vị trí của các ngành động vật và mối quan hệ họ hàng của các ngành động vật. Hoạt động của GV Hoạt động của HS - GV gi¶ng: nh÷ng c¬ thÓ cã tæ chøc cµng gièng nhau ph¶n ¸nh quan hÖ nguån gèc cµng gÇn nhau. - GV yêu cầu: HS quan sát hình, đọc - Cá nhân HS tự đọc thông tin trong SGK, trao đổi nhóm, trả lời câu hỏi: SGK và quan sát hình 56.3 trang 183. - Thảo luận nhóm, yêu cầu nêu đợc: - Cây phát sinh động vật biểu thị + Cho biết mức độ quan hệ họ hàng ®iÒu g×? của các nhóm động vật. - Mức độ quan hệ họ hàng đợc thể + Nhóm có vị trí gần nhau, cùng hiÖn trªn c©y ph¸t sinh nh thÕ nµo? nguån gèc cã quan hÖ hä hµng gÇn h¬n nhãm ë xa. - T¹i sao khi quan s¸t c©y ph¸t sinh + V× kÝch thíc trªn c©y ph¸t sinh lín lại biết đợc số lợng loài của nhóm thì số loài đông. động vật nào đó? - Ngµnh ch©n khíp cã quan hÖ hä + Ch©n khíp cã quan hÖ gÇn víi th©n hµng víi ngµnh nµo? mÒm h¬n. - Chim vµ thó cã quan hÖ víi nhãm + Chim vµ thó gÇn víi bß s¸t h¬n c¸c nµo? loµi kh¸c. - GV ghi tãm t¾t phÇn tr¶ lêi cña - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, c¸c nhãm nhãm lªn b¶ng: kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. - ý kiến bổ sung cần đợc gạch chân để HS tiện theo dõi. - GV hỏi: Vì sao lựa chọn các đặc - HS có thể thắc mắc tại sao ngày nay điểm đó? Hay: chọn các đặc điểm vẫn còn tồn tại những động vật có đó dựa trên cơ sở nào? cấu tạo phức tạp nh động vật có xơng - GV giảng: Khi một nhóm động vật sống bên cạnh động vật nguyên sinh mới xuất hiện, chúng phát sinh biến có cấu tạo rất đơn giản? dÞ cho phï hîp víi m«i trêng vµ dÇn dÇn thÝch nghi. Ngµy nµy do khÝ hËu ổn định, mỗi loài tồn tại có cấu tạo.

(143) thÝch nghi riªng víi m«i trêng. - GV yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn. KÕt luËn: - Cây phát sinh động vật phản ánh quan hệ họ hàng giữa các loài sinh vËt. 4. Cñng cè - GV dùng tranh cây phát sinh động vật để yêu cầu HS trình bày mối quan hệ họ hàng giữa các nhóm động vật. - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái cuèi bµi. 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. - §äc môc “Em cã biÕt”. - Kẻ phiếu học tập: “Sự thích nghi của động vật ở môi trờng đới lạnh và hoang mạc đới nóng” vào vở. TiÕt 60 Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: Chơng 8 - Động vật và đời sống con ngời Bµi 57: §a d¹ng sinh häc I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - Học sinh hiểu đợc đa dạng sinh học thể hiện ở số loài, khả năng thích nghi cao của động vật với các điều kiện sống khác nhau. 2. KÜ n¨ng - Kĩ năng quan sát, so sánh, kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ - Gi¸o dôc lßng yªu thÝch m«n häc, kh¸m ph¸ tù nhiªn. II. §å dïng d¹y vµ häc. - Tranh sơ đồ hình 58.1; 58.2 SGK. - T liệu thêm về động vật ở đới lạnh và đới nóng. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. ổn định tổ chức - KiÓm tra sÜ sè. 2. KiÓm tra bµi cò - Cây phát sinh động vật biểu thị điều gì? 3. Bµi míi VB: GV cho HS nêu những nơi phân bố của động vật, vì sao động vật ph©n bè ë mäi n¬i?  t¹o nªn sù ®a d¹ng. Hoạt động 1: Sự đa dạng sinh học Môc tiªu: HS biÕt ®a d¹ng sinh häc lµ g× vµ m«i trêng sèng phæ biÕn cña động vật. Hoạt động của GV Hoạt động của HS - Yêu cầu HS nghiên cứu SGK trang - Cá nhân HS tự đọc thông tin trong 185 vµ tr¶ lêi c©u hái: SGK, trao đổi nhóm, yêu cầu nêu đ- Sự đa dạng sinh học thể hiện nh thế ợc:.

(144) nµo? + §a d¹ng biÓu thÞ b»ng sè loµi. - V× sao cã sù ®a d¹ng vÒ loµi? - GV nhận xét ý kiến đúng sai của + Động vật thích nghi rất cao với c¸c nhãm. ®iÒu kiÖn sèng. - Yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn. - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶, nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. KÕt luËn: - Sù ®a d¹ng sinh häc biÓu thÞ b»ng sè lîng loµi. - Sự đa dạng loài là do khả năng thích nghi của động vật với điều kiện sống kh¸c nhau. Hoạt động 2: Đa dạng sinh học của động vật ở môi trờng đới lạnh và hoang mạc đới nóng Mục tiêu: HS nắm đợc đặc điểm thích nghi đặc trng của động vật ở các môi trêng nµy. Hoạt động của GV - GV yªu cÇu HS nghiªn cøu SGK, trao đổi nhóm và hoàn thành phiếu häc tËp. - GV kÎ lªn b¶ng phiÕu häc tËp.. - Yªu cÇu c¸c nhãm ch÷a phiÕu häc tËp. - GV ghi ý kiÕn bæ sung vµo bªn c¹nh. - Tại sao lựa chọn câu trả lời đó? - Dựa vào đâu để lựa chọn câu trả lêi? - GV lu ý: NÕu cßn ý kiÕn kh¸c nhau, GV nên gợi ý câu trả lời để HS lựa chọn ý đúng. - GV nhận xét nội dung đúng, sai của c¸c nhãm, yªu cÇu HS quan s¸t phiÕu chuÈn kiÕn thøc. KhÝ hËu. Hoạt động của HS - Cá nhân HS đọc thông tin trong SGK trang 185, 186 vµ ghi nhí kiÕn thøc. - Trao đổi nhóm theo các nội dung trong phiÕu häc tËp. - Thèng nhÊt ý kiÕn tr¶ lêi: + Nét đặc trng của khí hậu + Cấu tạo rất phù hợp với khí hậu để tån t¹i. + TËp tÝnh kiÕm ¨n, di chuyÓn, ho¹t động, tự vệ đặc biệt. - §¹i diÖn c¸c nhãm lªn b¶ng ghi c©u tr¶ lêi cña nhãm m×nh. - C¸c nhãm kh¸c theo dâi, nhËn xÐt, bæ sung. - Yêu cầu HS trả lời đợc: + Dùa vµo tranh vÏ + T liÖu tù su tÇm + Th«ng tin trªn phim ¶nh.. Vai trò của các đặc ®iÓm thÝch nghi - Gi÷ nhiÖt cho c¬ thÓ - Gi÷ nhiÖt, dù tr÷ n¨ng lîng, chèng rÐt - L«ng mµu tr¾ng - LÉn víi mµu tuyÕt (mùa đông) che m¾t kÎ thï - Ngñ trong mïa - TiÕt kiÖm n¨ng lîng. Đặc điểm của động vật CÊu - Bé l«ng dµy t¹o - Mì díi da dµy. - KhÝ hËu (1) cùc l¹nh M«i tr- - §ãng ờng đới băng quanh Tập.

(145) l¹nh. n¨m - Mïa hÌ rÊt ng¾n. tÝnh. - KhÝ hËu CÊu rÊt nãng vµ t¹o kh« - RÊt Ýt vùc níc vµ ph©n bè xa nhau (2) M«i trêng hoang mạc đới nãng. TËp tÝnh. đông - Di c về mùa đông - Hoạt động ban ngµy trong mïa hÌ - Th©n cao, mãng rộng, đệm thịt dày - Ch©n dµi - Bớu mỡ lạc đà - Mµu l«ng nh¹t, gièng mµu c¸t - Mçi bíc nh¶y cao, xa - Di chuyÓn b»ng c¸ch qu¨ng th©n - Hoạt động vào ban đêm - Kh¶ n¨ng ®i xa. - Tr¸nh rÐt, t×m n¬i Êm ¸p - Thêi tiÕt Êm h¬n - VÞ trÝ c¬ thÓ cao, không bị lún, đệm thịt dày để chống nóng. - VÞ trÝ ë cao so víi c¸t nãng, nh¶y xa h¹n chÕ ¶nh hëng cña c¸t nãng - N¬i dù tr÷ níc - DÔ lÈn trèn kÎ thï - H¹n chÕ tiÕp xóc víi c¸t nãng - H¹n chÕ tiÕp xóc víi c¸t nãng - Thêi tiÕt dÞu m¸t h¬n. - T×m níc v× vùc níc - Kh¶ n¨ng chÞu ë rÊt xa nhau kh¸t - Thời gian tìm đợc n- Chui rúc sâu trong ớc rất lâu c¸t - Chèng nãng - GV yêu cầu HS tiếp tục trao đổi - HS dựa vào nội dung trong phiếu nhãm, tr¶ lêi c©u hái: học tập để trao đổi nhóm, yêu cầu: - NhËn xÐt g× vÒ cÊu t¹o vµ tËp tÝnh + CÊu t¹o vµ tËp tÝnh thÝch nghi cao của động vật ở môi trờng đới lạnh và độ với môi trờng. hoang mạc đới nóng? - Vì sao ở 2 vùng này số loại động vật + Đa số động vật không sống đợc, rÊt Ýt? chỉ có một số loài có cấu tạo đặc biệt thÝch nghi. - Nhận xét về mức độ đa dạng của + Mức độ đa dạng rất thấp. động vật ở 2 môi trờng này? - Tõ ý kiÕn cña c¸c nhãm, GV tæng - §¹i diÖn c¸c nhãm tr×nh bµy, c¸c kÕt l¹i vµ cho HS rót ra kÕt luËn. nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. KÕt luËn: - Sự đa dạng của các động vật ở môi trờng đặc biệt rất thấp. - Chỉ có những loài có khả năng chịu đựng cao thì mới tồn tại đợc. 4. Cñng cè - Yªu cÇu HS lµm bµi tËp tr¾c nghiÖm: Câu 1: Chọn những đặc điểm của gấu trắng thích nghi với môi trờng đới l¹nh: a. Bé l«ng mµu tr¾ng b. Thức ăn chủ yếu là động vật c. Di c về mùa đông d. Líp mì díi da rÊt dµy.

(146) e. Bộ lông đổi màu trong mùa hè f. Ngủ suốt mùa đông. Câu 2: Chuột nhảy ở hoang mạc đới nóng có chân dài để: a. §µo bíi thøc ¨n b. T×m nguån níc c. C¬ thÓ cao so víi mÆt c¸t nãng vµ nh¶y xa Câu 3: Đa dạng sinh học ở môi trờng đới lạnh và hoang mạc đới nóng rất thÊp v×: a. Động vật ngủ đông dài b. Sinh s¶n Ýt c. KhÝ hËu rÊt kh¾c nghiÖt. §¸p ¸n: C©u 1: a, d, f C©u 2: c C©u 3: c 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. - §äc môc “Em cã biÕt”.. TuÇn 31 TiÕt 61 Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: Bµi 58: §a d¹ng sinh häc (tiÕp) I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - Học sinh thấy đợc sự đa dạng sinh học ở môi trờng nhiệt đới gió mùa cao hơn ở đới lạnh và hoang mạc đới nóng là do khí hậu phù hợp với mọi loài sinh vËt. - Học sinh chỉ ra đợc những lợi ích của đa dạng sinh học trong đời sống, nguy c¬ suy gi¶m vµ c¸c biÖn ph¸p b¶o vÖ ®a d¹ng sinh häc. 2. KÜ n¨ng - KÜ n¨ng ph©n tÝch, tæng hîp, suy luËn. - Kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ - Giáo dục ý thức bảo vệ đa dạng sinh học, bảo vệ tài nguyên đất nớc. II. §å dïng d¹y vµ häc. - T liÖu vÒ ®a d¹ng sinh häc. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. ổn định tổ chức.

(147) - KiÓm tra sÜ sè. 2. KiÓm tra bµi cò - Sự đa dạng của động vật ở môi trờng đới lạnh và đới nóng? 3. Bµi míi VB: Sự đa dạng sinh học ở môi trờng nhiệt đới gió mùa khác với các m«i trêng kh¸c nh thÕ nµo? Hoạt động 1: Đa dạng sinh học ở môi trờng nhiệt đới gió mùa Hoạt động của GV - GV yêu cầu HS đọc thông tin SGK néi dung b¶ng 189, theo dâi vÝ dô trong mét ao th¶ c¸. VD: nhiÒu loµi c¸ sèng trong ao, cã loµi kiÕm ¨n ë tÇng níc mÆt (c¸ mÌ…) mét sè loµi kiÕm ¨n ë tÇng đáy (trạch, cá quả…) một số sống ở đáy bùn (lơn…). Thảo luận và trả lời: - §a d¹ng sinh häc ë m«i trêng nhiÖt đới gió mùa thể hiện nh thế nào? - Vì sao trên đồng ruộng gặp 7 loài r¾n cïng sèng mµ kh«ng hÒ c¹nh tranh víi nhau? - Vì sao nhiều loài cá lại sống đợc trong cïng mét ao? - T¹i sao sè lîng loµi ph©n bè mét n¬i l¹i cã thÓ rÊt nhiÒu? - GV đánh giá ý kiến của các nhóm. - Vì sao số lợng loài động vật ở môi trờng nhiệt đới nhiều hơn so với đới nóng và đới lạnh? - GV yªu cÇu HS tù rót ra kÕt luËn. - GV lu ý: Do động vật thích nghi đợc với khí hậu ổn định.. Hoạt động của HS - Cá nhân tự đọc thông tin trong bảng ghi nhí kiÕn thøc vÒ c¸c loµi r¾n. - Chó ý c¸c tÇng níc kh¸c nhau trong ao. - Th¶o luËn thèng nhÊt ý kiÕn hoµn thµnh c©u tr¶ lêi. - Yêu cầu nêu đợc: + §a d¹ng thÓ hiÖn ë sè loµi rÊt nhiÒu. + Các loài cùng sống tận dụng đợc nguån thøc ¨n.. + Chuyªn ho¸, thÝch nghi víi ®iÒu kiÖn sèng. - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung.. KÕt luËn: - Sự đa dạng sinh học của động vật ở môi trờng nhiệt đới gió mùa rất phong phó. - Sè lîng loµi nhiÒu do chóng thÝch nghi víi ®iÒu kiÖn sèng. Hoạt động 2: Những lợi ích của đa dạng sinh học Mục tiêu: HS nắm đợc những giá trị nhiều mặt của đa dạng sinh học đối với đời sống con ngời. Hoạt động của GV Hoạt động của HS - GV yêu cầu HS nghiên cứu SGK và - Cá nhân tự đọc thông tin trong SGK tr¶ lêi c©u hái: trang 190 vµ ghi nhí kiÕn thøc. - Trao đổi nhóm, yêu cầu nêu đợc giá trÞ tõng mÆt cña ®a d¹ng sinh häc. - Sù ®a d¹ng sinh häc mang l¹i lîi + Cung cÊp thùc phÈm: nguån dinh.

(148) Ých g× vÒ thùc phÈm, dîc phÈm…?. - GV cho c¸c nhãm tr¶ lêi vµ bæ sung cho nhau: - Trong giai ®o¹n hiÖn nay ®a d¹ng sinh học còn có giá gì đối với sự tăng trởng kinh tế của đất nớc? - GV th«ng b¸o thªm: + Đa dạng sinh học là điều kiện đảm bảo phát triển ổn định tính bền vững cña m«i trêng, h×nh thµnh khu du lÞch. + C¬ së h×nh thµnh c¸c hÖ sinh th¸i đảm bảo sự chu chuyển oxi, giảm xói mßn. + Tạo cơ sở vật chất để khai thác nguyªn liÖu.. dìng chñ yÕu cña con ngêi. + Dîc phÈm: Mét sè bé phËn cña động vật làm thuốc có giá trị: xơng, mËt… + Trong n«ng nghiÖp: cung cÊp ph©n bãn, søc kÐo. + Các giá trị khác: làm cảnh, đồ mĩ nghÖ, lµm gièng. - Đại diện nhóm trình bày đáp án, nhãm kh¸c bæ sung. - HS nêu đợc: giá trị xuất khẩu mang l¹i lîi nhuËn cao, vµ t¨ng uy tÝn trªn thÞ trêng thÕ giíi. VD: C¸ basa, t«m hïm, t«m cµng xanh…. KÕt luËn: - Sự đa dạng sinh học mang lại giá trị kinh tế lớn cho đất nớc. Hoạt động 3: Nguy cơ suy giảm đa dạng sinh học vµ viÖc b¶o vÖ ®a d¹ng sinh häc Mục tiêu: HS nắm đợc nguyên nhân làm giảm đa dạng sinh học và biện ph¸p b¶o vÖ ®a d¹ng sinh häc. Hoạt động của GV - GV yªu cÇu HS nghiªn cøu th«ng tin SGK kÕt hîp víi hiÓu biÕt thùc tÕ, trao đổi nhóm để trả lời câu hỏi: - Nguyên nhân nào dẫn đến sự suy gi¶m ®a d¹ng sinh häc ë ViÖt Nam vµ thÕ giíi?. Hoạt động của HS - Cá nhân tự đọc thông tin trong SGK trang 190, ghi nhí kiÕn thøc. - Trao đổi nhóm nêu đợc: + ý thức của ngời dân: đốt rừng, làm n¬ng, s¨n b¾n bõa b·i… + Nhu cÇu ph¸t triÓn cña x· héi; x©y dựng đô thị, lấy đất nuôi thuỷ sản… - Chóng ta cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p + BiÖn ph¸p: gi¸o dôc, tuyªn truyÒn nào để bảo vệ đa dạng sinh học? bảo vệ động vật, cấm săn bắn, chống « nhiÔm… - Các biện pháp bảo vệ đa dạng sinh + Cơ sở khoa học: động vật sống cần häc dùa trªn c¬ së khoa häc nµo? cã m«i trêng g¾n liÒn víi thùc vËt, mïa sinh s¶n. - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, c¸c nhãm - GV cho các nhóm trao đổi đáp án, khác nhận xét, bổ sung. hoµn thµnh c©u tr¶ lêi. - Yêu cầu nêu đợc:.

(149) - GV liªn hÖ thùc tÕ: + Nghiêm cấm bắt giữ động vật quý - Hiện nay chúng ta đã và sẽ làm gì hiếm. để bảo vệ đa dạng sinh học? + Xây dựng khu bảo tồn động vật. - GV cho HS tù rót ra kÕt luËn. + Nhân nuôi động vật có giá trị. KÕt luËn: - §Ó b¶o vÖ ®a d¹ng sinh häc cÇn: + Nghiªm cÊm khai th¸c rõng bõa b·i. + Thuần hoá, lai tạo giống để tăng độ đa dạng sinh học và độ đa dạng vÒ loµi. 4. Cñng cè - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái 1, 2 SGK. 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. - Tìm hiểu thêm về đa dạng sinh học trên đài báo. - KÎ phiÕu häc tËp vµo vë: Phiếu học tập: Các biện pháp đấu tranh sinh học Thiên địch tiªu diÖt sinh vËt g©y h¹i. BiÖn ph¸p. Thiên đich đẻ trứng kÝ sinh vµo sinh vËt g©y h¹i hay trøng s©u h¹i. Sö dông vi khuÈn g©y bÖnh truyÒn nhiÔm diÖt sinh vËt g©y h¹i. Tªn thiªn địch Loµi sinh vËt bÞ tiªu diÖt. TiÕt 62 Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: Bài 59: Biện pháp đấu tranh sinh học I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - Học sinh nắm đợc khái niệm đấu tranh sinh học. - Thấy đợc các biện pháp chính trong đấu tranh sinh học là sử dụng các loại thiên địch. - Nêu đợc những u điểm và nhợc điểm của biện pháp đấu tranh sinh học. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch, so s¸nh, t duy, tæng hîp. - Kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ.

(150) - Giáo dục ý thức bảo vệ động vật, môi trờng. II. §å dïng d¹y vµ häc. - Tranh h×nh 59.1 SGK. - T liệu về đấu tranh sinh học. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. ổn định tổ chức - KiÓm tra sÜ sè. 2. KiÓm tra bµi cò - C¸c biÖn ph¸p b¶o vÖ ®a d¹ng sinh häc? 3. Bµi míi VB: Trong thiên nhiên, để tồn tại, các loài động vật có mối quan hệ với nhau. Con ngời đã lợi dụng mối quan hệ này để mang lại lợi ích cho con ngêi. Hoạt động 1: Thế nào là biện pháp đấu tranh sinh học Mục tiêu: HS nắm đợc khái niệm đấu tranh sinh học. Hoạt động của GV - GV cho HS nghiªn cøu th«ng tin SGK vµ tr¶ lêi c©u hái: - Thế nào là đấu tranh sinh học? Cho ví dụ về đấu tranh sinh học? - GV bổ sung thêm kiến thức để hoàn thiện khái niệm đấu tranh sinh học. - GV gi¶i thÝch: sinh vËt tiªu diÖt sinh vật có hại gọi là thiên địch. - GV thông báo các biện pháp đấu tranh sinh häc.. Hoạt động của HS - Cá nhận tự đọc thông tin SGK trang 192 và trả lời. Yêu cầu nêu đợc: + Dïng sinh vËt tiªu diÖt sinh vËt g©y h¹i. VD: MÌo diÖt chuét.. KÕt luËn: - §Êu tranh sinh häc lµ biÖn ph¸p sö dông sinh vËt hoÆc s¶n phÈm cña chóng nh»m ng¨n chÆn hoÆc gi¶m bít thiÖt h¹i do c¸c sinh vËt cã h¹i g©y ra. Hoạt động 2: Những biện pháp đấu tranh sinh học Mục tiêu: HS nêu đợc 3 biện pháp chính và nhóm thiên địch cụ thể. Hoạt động của GV - GV yªu cÇu HS nghiªn cøu SGK, quan s¸t h×nh 59.1 vµ hoµn thµnh phiÕu häc tËp. - GV kÎ phiÕu häc tËp lªn b¶ng.. Hoạt động của HS - Cá nhân tự đọc thông tin trong SGK trang 192, 193 vµ ghi nhí kiÕn thøc. - Trao đổi nhóm, hoàn thành phiếu häc tËp. - Yêu cầu nêu đợc: + Thiên địch tiêu diệt sinh vật có hại lµ phæ biÕn. + Thiên địch gián tiếp đẻ ấu trùng tiªu diÖt trøng. + Gây bệnh cho sinh vật để tiêu diệt. - GV gäi c¸c nhãm lªn viÕt kÕt qu¶ - §¹i diÖn nhãm ghi kÕt qu¶ cña trªn b¶ng. nhãm..

(151) - GV ghi ý kiÕn bæ sung cña nhãm để HS so sánh kết quả và lựa chọn - Nhóm khác bổ sung ý kiến. phơng án đúng. - GV thông báo kết quả đúng của các nhãm vµ yªu cÇu theo dâi phiÕu kiÕn - C¸c nhãm tù söa ch÷a phiÕu. thøc chuÈn. - GV tổng kết ý kiến đúng của các nhãm, cho HS rót ra kÕt luËn.. BiÖn ph¸p. Thiên địch tiêu diệt sinh vËt g©y h¹i. Thiên đich đẻ Sö dông vi khuÈn trøng kÝ sinh vµo g©y bÖnh truyÒn sinh vËt g©y h¹i nhiÔm diÖt sinh vËt hay trøng s©u h¹i g©y h¹i - Ong mắt đỏ (1) - Vi khuÈn My«ma - Êu trïng cña b- vµ Calixi (1) ớm đêm (2) - NÊm b¹ch d¬ng vµ nÊm lôc c¬ng (2). - MÌo (1) - C¸ cê (2) Tªn thiªn - S¸o (3) địch - KiÕn vèng (4) - Bä rïa (5) - DiÒu h©u (6) - Chuét (1) - Trøng s©u x¸m - Thá (1) - Bä gËy, Êu trïng s©u (1) - Bä xÝt (2). bä (2) - X¬ng rång (2) Loµi sinh vËt - S©u bä ban ngµy (3) bÞ tiªu diÖt - S©u h¹i cam (4) - RÖp s¸p (5) - Chuét ban ngµy (6). - GV yªu cÇu HS: - Yêu cầu nêu đợc: + Giải thích biện pháp gây vô sinh để + Ruồi làm loét da trâu, bò  giết chết diÖt sinh vËt g©y h¹i. tr©u, bß. + Ruåi khã tiªu diÖt. + Tuyệt sản ở ruồi đực thì ruồi cái có - GV th«ng b¸o thªm mét sè th«ng giao phối trứng không đợc thụ tinh  tin: VD ë Hawai, c©y c¶nh Lantana ruåi tù bÞ tiªu diÖt. ph¸t triÓn nhiÒu th× cã h¹i. Ngêi ta - Mét HS tr¶ lêi, c¸c HS kh¸c bæ nhËp vÒ 8 lo¹i s©u bä tiªu diÖt sung. Lantana. Khi Lantana bÞ tiªu diÖt ¶nh hëng tíi chim s¸o ¨n qu¶ c©y nµy. Chim s¸o ¨n s©u Cirphis g©y h¹i cho đồng cỏ, ruộng lúa lại phát triển. - GV cho HS rót ra kÕt luËn. KÕt luËn: - Có 3 biện pháp đấu tranh sinh học: + Thiên địch tiêu diệt sinh vật gây hại. + Thiên đich đẻ trứng kí sinh vào sinh vật gây hại hay trứng sâu hại. + Sö dông vi khuÈn g©y bÖnh truyÒn nhiÔm diÖt sinh vËt g©y h¹i. Hoạt động 3: Những u điểm và hạn chế.

(152) của biện pháp đấu tranh sinh học Mục tiêu: HS nắm đợc u điểm và nhợc điểm của các biện pháp đấu tranh sinh häc. Hoạt động của GV Hoạt động của HS - GV cho HS nghiªn cøu SGK, trao - Mçi c¸ nh©n tù thu thËp kiÕn thøc ë đổi nhóm trả lời câu hỏi: th«ng tin trong SGk trang 194. - Đấu tranh sinh học có những u - Trao đổi nhóm, yêu cầu nêu đợc: ®iÓm g×? + §Êu tranh sinh häc kh«ng g©y « - Hạn chế của biện pháp đấu tranh nhiễm môi trờng và tránh hiện tợng sinh häc lµ g×? kh¸ng thuèc. + H¹n chÕ: mÊt c©n b»ng trong quÇn xã, thiên địch không quen khí hậu sẽ kh«ng ph¸t huy t¸c dông. §éng vËt ¨n s©u h¹i, ¨n lu«n h¹t cña c©y. - GV ghi tãm t¾t ý kiÕn cña c¸c - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, c¸c nhãm nhãm, nÕu ý kiÕn cha thèng nhÊt th× kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. cho HS tiÕp tôc th¶o luËn. - GV tæng kÕt ý kiÕn cña c¸c nhãm, cho HS rót ra kÕt luËn. KÕt luËn: - Ưu điểm của biện pháp đấu tranh sinh học: tiêu diệt nhiều sinh vật g©y h¹i, tr¸nh « nhiÔm m«i trêng. - Nhîc ®iÓm: + Đấu tranh sinh học chỉ có hiệu quả ở nơi có khí hậu ổn định. + Thiên địch không diệt đợc triệt để sinh vật có hại. 4. Cñng cè - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái 1, 2 SGK. 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. - §äc môc “Em cã biÕt”. - Kẻ bảng: một số động vật quý hiếm ở Việt Nam, SGK trang 196 vào vë..

(153) TiÕt 63 Ngµy d¹y: Bµi 60: §éng vËt quý hiÕm I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - Học sinh nắm đợc khái niệm về động vật quý hiếm. - Thấy đợc mức độ tuyệt chủng của các động vật quý hiếm ở Việt Nam. - Đề ra các biện pháp bảo vệ động vật quý hiếm. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng so s¸nh, ph©n tÝch, tæng hîp. - Kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ - Giáo dục ý thức bảo vệ động vật quý hiếm..

(154) II. §å dïng d¹y vµ häc. - Tranh một số động vật quý hiếm. - Một số t liệu về động vật quý hiếm. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. ổn định tổ chức - KiÓm tra sÜ sè. 2. KiÓm tra bµi cò - Các biện pháp đấu tranh sinh học? 3. Bµi míi VB: Trong tự nhiên có một số loài động vật có giá trị đặc biệt nhng lại có nguy cơ bị tuyệt chủng. Đó là những động vật nh thế nào? Hoạt động 1: Thế nào là động vật quý hiếm? Hoạt động của GV Hoạt động của HS - GV cho HS nghiên cứu SGk và trả - HS đọc thông tin trong SGK trang lêi c©u hái: 196, thu nhËn kiÕn thøc. - Yêu cầu nêu đợc: - Thế nào gọi là động vật quý hiếm? + Động vật quý hiếm có giá trị kinh - Kể tên một số động vật quý hiếm tế. mµ em biÕt? + KÓ 5 loµi. - GV lu ý phân tích thêm về động vật quý hiÕm: võa cã nhiÒu gi¸ trÞ vµ cã - HS l¾ng nghe. sè lîng Ýt. - GV th«ng b¸o thªm cho HS vÒ - §¹i diÖn HS tr×nh bµy, c¸c HS kh¸c động vật quý hiếm nh: sói đỏ, bớm nhận xét, bổ sung. phîng c¸nh ®u«i nheo, phîng hoµng đất… - Yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn. KÕt luËn: - Động vật quý hiếm là những động vật có giá trị nhiều mặt và có số lợng gi¶m sót. Hoạt động 2: Ví dụ minh hoạ các cấp độ tuyệt chủng của động vật quý hiếm ở Việt Nam Mục tiêu: HS nêu đợc các mức độ tuyệt chủng của động vật quý hiếm tuỳ thuéc vµo gi¸ trÞ cña nã. Hoạt động của GV - GV yêu cầu HS đọc các câu lựa chän, quan s¸t h×nh SGK trang 197 và hoàn thành bảng 1: “ Một số động vËt quý hiÕm ë ViÖt Nam” - GV kẻ bảng 1 để HS chữa bài. - Nên gọi nhiều HS để phát huy tính tÝch cùc cña HS. - GV thông báo ý kiến đúng, phân tích kiến thức để HS lựa chọn cho đúng.. Hoạt động của HS - HS hoạt động độc lập với SGK, hoàn thành bảng 1, xác định các giá trị chính của các động vật quý hiếm ở ViÖt Nam. - Một vài HS lên ghi kết quả để hoàn thµnh b¶ng 1. - HS kh¸c theo dâi, nhËn xÐt, bæ sung. - Söa ch÷a nÕu cÇn.. Bảng 1: Một số động vật quý hiếm ở Việt Nam.

(155) Tên động vật Cấp độ đe doạ STT quý hiÕm tuyÖt chñng 1 èc xµ cõ RÊt nguy cÊp Nguy cÊp 2 Tôm hùm đá SÏ nguy cÊp 3 Cµ cuèng SÏ nguy cÊp 4 C¸ ngùa gai 5 Rïa nói vµng Nguy cÊp Ýt nguy cÊp 6 Gµ l«i tr¾ng Ýt nguy cÊp 7 Khíu ®Çu ®en Ýt nguy cÊp 8 Sóc đỏ RÊt nguy cÊp 9 H¬u x¹ Ýt nguy cÊp 10 KhØ vµng Qua b¶ng nµy yªu cÇu HS cho biÕt:. Giá trị của động vật quý hiếm Kü nghÖ kh¶m trai Thùc phÈm ngon, xuÊt khÈu Thực phẩm, đặc sản gia vị Dîc liÖu ch÷a bÖnh hen Dợc liệu, đồ kĩ nghệ Động vật đặc hữu, làm cảnh Động vật đặc hữu, làm cảnh ThÈm mÜ, lµm c¶nh Dîc liÖu s¶n xuÊt níc hoa Gi¸ trÞ dîc liÖu, vËt mÉu trong y häc. - Cá nhân dựa vào bảng 1 đã hoàn thành, yêu cầu nêu đợc: - §éng vËt quý hiÕm cã gi¸ trÞ g×? + Gi¸ trÞ nhiÒu mÆt cña qu¸ tr×nh - Em có nhận xét gì về cấp độ đe doạ sống. tuyệt chủng của động vật quý hiếm? + Mét sè loµi cã nguy c¬ tuyÖt chñng rÊt cao, tuú vµo gi¸ trÞ sö - Hãy kể thêm động vật quý hiếm dụng của con ngời. kh¸c mµ em biÕt? + Sao la, tª gi¸c mét sõng, phîng - GV yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn. hoàng đất. KÕt luËn: - Cấp độ tuyệt chủng của động vật quý hiếm ở Việt Nam đợc biểu thị: rÊt nguy cÊp, nguy cÊp, Ýt nguy cÊp vµ sÏ nguy cÊp. Hoạt động 3: Bảo vệ động vật quý hiếm Mục tiêu: Chỉ ra đợc các biện pháp bảo vệ động vật quý hiếm. Hoạt động của GV - GV nªu c©u hái: - Vì sao phải bảo vệ động vật quý hiÕm? - Cần có những biện pháp gì để bảo vệ động vật quý hiếm? - GV yªu cÇu HS liªn hÖ b¶n th©n: phải làm gì để bảo vệ động vật quý hiÕm? - GV cho HS rót ra kÕt luËn.. Hoạt động của HS - C¸ nh©n tù hoµn thiÖn c©u tr¶ lêi, yêu cầu nêu đợc: + Bảo vệ động vật quý hiếm vì chúng cã nguy c¬ tuyÖt chñng. + CÊm s¨n b¾n, b¶o vÖ m«i trêng sèng cña chóng… - Mét sè HS tr¶ lêi, HS kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. - Yªu cÇu: + Tuyên truyền giá trị của các động vËt quý hiÕm. + Th«ng b¸o nguy c¬ tuyÖt chñng của động vật quý hiếm.. KÕt luËn: - Các biện pháp bảo vệ động vật quý hiếm: + B¶o vÖ m«i trêng sèng + Cấm săn bắn, buôn bán, giữ trái phép động vật quý hiếm. + Chăn nuôi, chăm sóc đầy đủ..

(156) + X©y dùng khu dù tr÷ thiªn nhiªn. 4. Cñng cè - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái: + Thế nào là động vật quý hiếm? + Phải bảo vệ động vật quý hiếm nh thế nào? 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. - §äc môc “Em cã biÕt”. - Tìm hiểu động vật có giá trị kinh tế ở địa phơng. TiÕt 64 Ngµy d¹y: Bài 61: Thực hành : tìm hiểu một số động vật có tầm quan trọng ở địa phơng (tiết 1) I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - Học sinh tìm hiểu thông tin từ sách báo, thực tế sản xuất ở địa phơng để bổ sung kiến thức về một số động vật có tầm quan trọng thực tế ở địa phơng. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch, tæng hîp kiÕn thøc. 3. Thái độ - Gi¸o dôc ý thøc yªu thÝch m«n häc. II. §å dïng d¹y vµ häc. - HS: Su tầm thông tin về một số loài động vật có giá trị kinh tế ở địa phơng. - GV: Híng dÉn viÕt b¸o c¸o. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. ổn định tổ chức - KiÓm tra sÜ sè. 2. KiÓm tra bµi cò - Nêu các biện pháp bảo vệ động vật quý hiếm? 3. Bµi míi Hoạt động 1: Hớng dẫn cách thu thập thông tin - GV yªu cÇu: + Hoạt động theo nhóm 6 ngời. + XÕp l¹i néi dung c¸c th«ng tin cho phï hîp víi yªu cÇu. a. Tên loài động vật cụ thể VD: T«m, c¸, gµ, lîn, bß, t»m, c¸ sÊu… b. §Þa ®iÓm Chăn nuôi tại gia đình hay địa phơng nào.. - Điều kiện sống của loài động vật đó bao gồm: khí hậu và nguồn thức ¨n. - Điều kiện sống khác đặc trng của loài: VD: - Bß cÇn b·i ch¨n th¶ - T«m c¸ cÇn mÆt níc réng. c. C¸ch nu«i - Lµm chuång tr¹i :.

(157) + Đủ ấm về mùa đông + Tho¸ng m¸t vÒ mïa hÌ - Sè lîng loµi, c¸ thÓ (cã thÓ nu«i chung c¸c gia sóc, gia cÇm) - C¸ch ch¨n sãc: + Lîng thøc ¨n, lo¹i thøc ¨n + C¸ch chÕ biÕn: ph¬i kh«, lªn men, nÊu chÝn… + Thêi gian ¨n: - Thêi k× vç bÐo - Thêi k× sinh s¶n - Nu«i dìng con non + VÖ sinh chuång tr¹i: gi¸ trÞ t¨ng träng + Sè kg trong 1 th¸ng VD: Lîn 20 kg/th¸ng Gµ 2 kg/th¸ng 4. Cñng cè - GV cñng cè néi dung bµi - Nhận xét, đánh giá phần thực hành. 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. - ChuÈn bÞ néi dung phÇn tiÕp theo.. Ký duyÖt:. Cao §øc L©m. TuÇn 33 TiÕt 65 Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: Bài 61: Tìm hiểu một số động vật có tầm quan trọng ở địa phơng (tiết 2) I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc.

(158) - Học sinh tìm hiểu thông tin từ sách báo, thực tế sản xuất ở địa phơng để bổ sung kiến thức về một số động vật có tầm quan trọng thực tế ở địa phơng. 2. KÜ n¨ng - Rèn kĩ năng phân tích, tổng hợp kiến thức theo chủ đề. 3. Thái độ - Gi¸o dôc ý thøc yªu thÝch m«n häc. II. §å dïng d¹y vµ häc. - HS: Su tầm thông tin về một số loài động vật có giá trị kinh tế ở địa phơng. - GV: Híng dÉn viÕt b¸o c¸o. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. ổn định tổ chức - KiÓm tra sÜ sè. 2. KiÓm tra bµi cò 3. Bµi míi Hoạt động 1: Thu thập thông tin (tiếp theo) d. Gi¸ trÞ kinh tÕ - Gia đình: + Thu thËp tõng loµi + Tæng thu nhËp xuÊt chuång. + Gi¸ trÞ VN§/n¨m - §Þa ph¬ng + Tăng nguồn thu nhập kinh tế địa phơng nhờ chăn nuôi động vật. + Ngành kinh tế mũi nhọn của địa phơng + §èi víi quèc gia GV chó ý: + §èi víi HS ë khu c«ng nghiÖp hay lµng nghÒ, HS ph¶i tr×nh bµy chi tiÕt quy tr×nh nu«i, gi¸ trÞ kinh tÕ cô thÓ. + §èi víi HS ë thµnh phè lín kh«ng cã ®iÒu kiÖn tham quan cô thÓ th× chñ yÕu dùa vµo c¸c th«ng tin trªn s¸ch, b¸o vµ ch¬ng tr×nh phæ biÕn kiÕn thøc trªn ti vi. Hoạt động 2: Báo cáo của học sinh - GV yªu cÇu c¸c nhãm lÇn lît b¸o c¸o kÕt qu¶. - C¸c nhãm kh¸c theo dâi, nhËn xÐt, bæ sung. - GV nhËn xÐt. 4. Cñng cè - GV cñng cè néi dung bµi - §¸nh gi¸ kÕt qu¶ b¸o c¸o cña c¸c nhãm. - §¸nh gi¸ giê. 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. - Ôn lại chơng trình đã học. - KÎ b¶ng 1, 2, trang 200, 201 vµo vë..

(159)

(160) TiÕt 66 Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: Bµi 63: ¤N tËp I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - Học sinh nêu đợc sự tiến hoá của giới động vật từ thấp đến cao, từ đơn giản đến phức tạp. - Học sinh thấy rõ đợc đặc điểm thích nghi của động vật với môi trờng sống. - Chỉ rõ giá trị nhiều mặt của giới động vật. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch, tæng hîp kiÕn thøc. 3. Thái độ - Gi¸o dôc ý thøc häc tËp, yªu thÝch bé m«n. II. §å dïng d¹y vµ häc. - Tranh ảnh về động vật đã học. - B¶ng thèng kª vÒ cÊu t¹o vµ tÇm quan träng III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. ổn định tổ chức - KiÓm tra sÜ sè. 2. KiÓm tra bµi cò 3. Bµi míi Hoạt động 1: Sự tiến hoá của giới động vật Mục tiêu: HS thấy đợc sự tiến hoá từ đơn giản đến phức tạp của giới động vËt. Hoạt động của GV - GV yêu cầu HS đọc thông tin SGK, th¶o luËn nhãm vµ hoµn thµnh b¶ng 1 “Sự tiến hoá của giới động vật” - GV kÎ s½n b¶ng 1 trªn b¶ng phô cho HS ch÷a bµi.. Hoạt động của HS - C¸ nh©n tù nghiªn cøu th«ng tin SGK trang 200, thu thËp kiÕn thøc. - Trao đổi nhóm thống nhất câu trả lêi - Yêu cầu nêu đợc: + Tªn ngµnh + §Æc ®iÓm tiÕn ho¸ ph¶i liªn tôc tõ thấp đến cao. - GV cho HS ghi kết quả của nhóm. + Con đại diện phải điển hình. - GV tæng hîp c¸c ý kiÕn cña c¸c - §¹i diÖn nhãm lªn ghi kÕt qu¶ vµo nhãm. b¶ng 1, nhãm kh¸c theo dâi, nhËn - Cho HS quan sát bảng đáp án. xÐt, bæ sung. - C¸c nhãm söa ch÷a nÕu cÇn.. §èi xøng to¶ trßn Ngµnh §éng vËt Ruét nguyªn khoan §Æc ®iÓm. C¬ thÓ đơn bào. C¬ thÓ mÒm C¸c ngµnh. C¬ thÓ ®a bµo §èi xøng hai bªn C¬ thÓ cã C¬ thÓ bé x¬ng C¬ thÓ cã bé xmÒm, cã ngoµi ¬ng trong vỏ đá vôi b»ng kitin Th©n Ch©n §éng vËt cã xmÒm khíp ¬ng sèng.

(161) §¹i diÖn. sinh g Trïng roi Tuû tøc. giun Giun Trai đũa, giun sông đất. - GV yªu cÇu HS theo dâi b¶ng 1, tr¶ lêi c©u hái: - Sự tiến hoá của giới động vật đợc thÓ hiÖn nh thÕ nµo? - GV yªu cÇu HS th¶o luËn nhãm tr¶ lêi c©u hái: - Sự thích nghi của động vật với môi trêng sèng thÓ hiÖn nh thÕ nµo? - ThÕ nµo lµ hiÖn tîng thø sinh? Cho vÝ dô cô thÓ? - GV cho các nhóm trao đổi đáp án - H·y t×m trong c¸c loµi bß s¸t, chim cã loµi nµo quay trë l¹i m«i trêng níc? - Cho HS rót ra kÕt luËn.. Ch©u chÊu. C¸ chÐp, Õch, th»n l»n bãng ®u«i dµi, chim bå c©u, thá. - Th¶o luËn nhãm, thèng nhÊt ý kiÕn. - Yêu cầu nêu đợc; + Sù tiÕn ho¸ thÓ hiÖn sù phøc t¹p vÒ tổ chức cơ thể, bộ phận nâng đỡ… - Cá nhân nhớ lại các nhóm động vật đã học và môi trờng sống của chúng, thảo luận nhóm. Yêu cầu nêu đợc: + Sự thích nghi của động vật: có loài sèng bay lîn trªn kh«ng (cã c¸nh), loµi sèng ë níc (cã v©y), sèng n¬i kh« c»n (dù tr÷ níc). + HiÖn tîng thø sinh: quay l¹i sèng ë m«i trêng cña tæ tiªn. VD: C¸ voi sèng ë níc. - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung.. KÕt luËn: - Giới động vật đã tiến hoá từ đơn giản đến phức tạp. - §éng vËt thÝch nghi víi m«i trêng sèng. - Mét sè cã hiÖn tîng thÝch nghi thø sinh. Hoạt động 2: Tầm quan trọng trong thực tiễn của động vật Mục tiêu: HS chỉ rõ những mặt lợi của động vật đối với tự nhiên và đời sống con ngời, tác hại nhất định của động vật. Hoạt động của GV - GV yªu cÇu c¸c nhãm hoµn thµnh bảng 2 “Những động vật có tầm quan träng trong thùc tiÔn” - GV kẻ bảng 2 để HS chữa bài. - GV nªn gäi nhiÒu nhãm ch÷a bµi để có điều kiện đánh giá hoạt động cña nhãm.. §éng vËt cã Ých. Hoạt động của HS - C¸ nh©n nghiªn cøu néi dung trong bảng 2, trao đổi nhóm tìm tên động vËt cho phï hîp víi néi dung. - §¹i diÖn nhãm lªn b¶ng ghi kÕt qu¶, nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung.. TÇm quan träng Tªn bµi §éng vËt kh«ng thùc tiÔn x¬ng sèng - Thùc phÈm (vËt - T«m, cua, r¬i, nuôi, đặc sản) …. - Dîc liÖu - Mùc - C«ng nghiÖp - San h«. §éng vËt cã x¬ng sèng - C¸, chim, thó… - GÊu, khØ, r¾n… - Bß, cÇy, c«ng….

(162) §éng vËt cã h¹i. - N«ng nghiªp - Lµm c¶nh - Trong tù nhiªn - §èi víi n«ng nghiÖp - Đối với đời sèng con ngêi - §èi víi søc khoÎ con ngêi. - Giun đất - Trai ngäc - NhÖn, ong - Ch©u chÊu, s©u, gai, bä rïa - Ruåi, muçi. - Tr©u, bß, gµ… - VÑt - C¸, chim… - Chuét. - Giun đũa, sán. - Rắn độc. - §éng vËt cã vai trß g×? - HS dựa vào nội dung bảng 2 để trả - §éng vËt g©y nªn nh÷ng t¸c h¹i nh lêi. thÕ nµo? KÕt luËn: - Đa số động vật có lợi cho tự nhiên và cho đời sống con ngời. - Một số động vật gây hại. 4. Cñng cè - GV cho HS tr¶ lêi c©u hái: + Dựa vào bảng 1 trình bày sự tiến hoá của giới động vật? + Nêu tầm quan trọng thực tiễn của động vật? 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - ChuÈn bÞ cho bµi tham quan thiªn nhiªn. + Lọ bắt động vật, hộp chứa mẫu, kính lúp cầm tay, vở ghi chép, kẽ s½n b¶ng trang 205 SGK, vît b¾t bím..

(163) TiÕt 67 KiÓm tra häc k× II.

(164) TuÇn 34 TiÕt 68 Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: Bµi 64: Tham quan thiªn nhiªn I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - Tạo cơ hội cho HS tiếp xúc với thiên nhiên và thế giới động vật. - HS sẽ đợc nghiên cứu động vật sống trong tự nhiên. 2. KÜ n¨ng - Rèn kĩ năng quan sát và sử dụng các dụng cụ để theo dõi hoạt động sống của động vật. - Tập cách nhận biết động vật và ghi chép ngoài thiên nhiên. 3. Thái độ - Giáo dục lòng yêu thiên nhiên, có ý thức bảo vệ thế giới động vật, đặc biệt là động vật có ích. II. §å dïng d¹y vµ häc. - HS: Lọ bắt động vật, hộp chứa mẫu, kính lúp cầm tay, vở ghi chép có kẻ s·n b¶ng nh SGK trang 205, vît bím. - GV: Vợt thuỷ tinh, chổi lông, kim nhọn, khay đựng mẫu. * §Þa ®iÓm thùc hµnh III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. ổn định tổ chức - KiÓm tra sÜ sè. 2. KiÓm tra bµi cò 3. Bµi míi VB: GV th«ng b¸o: TiÕt 67: Häc trªn líp TiÕt 68, 69 + Quan s¸t thu thËp mÉu + B¸o c¸o cña c¸c nhãm TiÕn hµnh Hoạt động 1: Giáo viên giới thiệu sơ lợc địa điểm tham quan - §Æc ®iÓm: cã nh÷ng m«i trêng nµo? - §é s©u cña m«i trêng níc - Một số loại loại thực vật và động vật có thể gặp. Hoạt động 2: Giới thiệu trang bị dụng cụ của cá nhân và nhóm - Trang bÞ trªn ngêi: mò, giµy, dÐp quai hËu gän gµng. - Dông cô cÇn thiÕt: 1 tói cã d©y ®eo chøa: + GiÊy b¸o réng, kÝnh lóp cÇm tay + Bót, sæ ghi chÐp, ¸o ma, èng nhßm. - Dông cô chung c¶ nhãm: + Vît bím, vît thuû tinh, kÑp mÉu, chæi l«ng. + Kim nhọn, khay đựng mẫu + Lä b¾t thuû tøc, hép chøa mÉu sèng. Hoạt động 3: Giáo viên giới thiệu cách sử dụng dụng cụ - Với động vật dới nớc: dùng vợt thuỷ tinh vớt động vật lên rồi lấy chổi lông quÐt nhÑ vµo khay (cha níc).

(165) - Với động vật ở cạn hay trên cây; trải rộng báo dới gốc rung cành cây hay dùng vợt bớm để hứng, bắt rồi cho vào túi nilông. - Với động vật ở đất (sâu, bọ): dùng kẹp mềm gặp cho vào túi nilông (chú ý đục các lỗ nhỏ). - Với động vật lớn hơn nh động vật có xơng sống (cá, ếch nhái, thằn lằn) dïng vît bím b¾t råi ®em cho vµo hép chøa mÉu. Hoạt động 4: Giáo viên giới thiệu cách ghi chép - §¸nh dÊu vµo b¶ng trang 205 SGK. - Mỗi nhóm cử một HS ghi chép ngắn gọn đặc điểm cơ bản nhất. - Cuèi giê gi¸o viªn cho HS nh¾c l¹i c¸c thao t¸c sö dông c¸c dông cô cÇn thiÕt. 4. Cñng cè 5. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - ChuÈn bÞ néi dung giê tiÕp theo..

(166)

Giao an Sinh hoc 7 chuan

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về