SKKN Toan 5 cap Tinh

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (217.31 KB, 25 trang )

(1)Kinh nghiÖm: n©ng cao hiÖu qu¶ khi d¹y sè thËp ph©n ë ch¬ng tr×nh To¸n líp 5.. A. PhÇn më ®Çu: 1. C¬ së lý luËn: Nh chúng ta đã biết môn Toán có một vị trí đặc biệt quan trọng. Đó là môn khoa häc nghiªn cøu mét sè mÆt cña thÕ giíi thùc, cã mét hÖ thèng kiÕn thøc c¬ b¶n vµ phơng pháp nhận thức rất cần thiết cho đời sống, sinh hoạt lao động. Đó cũng là công cụ rất cần thiết để học các môn học khác, ngoài ra toán học nó còn giúp phát triÓn t duy cho häc sinh. §Æc biÖt n¨ng lùc trõu tîng hãa, kh¸i qu¸t hãa, kh¶ n¨ng t duy và hợp lý và diễn đạt đúng. Các suy luận đơn giản kích thích trí tởng tợng…. §ã còng chÝnh lµ mét phÇn quan träng trong môc tiªu cña m«n To¸n ë TiÓu häc. Để đáp ứng đợc mục tiêu trên, ngời giáo viên phải nắm vững nội dung chơng trình vµ ph¬ng ph¸p gi¶ng d¹y nhÊt lµ trong giai ®o¹n hiÖn nay. D¹y häc m«n To¸n ph¶i thực hiện đợc mục tiêu mới và quan trọng đó là: Giúp học sinh tích cực ứng dụng các kiến thức và kỹ năng về môn Toán để giải quyết những tình huống thờng gặp trong đời sống hàng ngày. Nhiều giải pháp đã và đang đợc nghiên cứu và áp dụng để góp phần thực hiện mục tiêu nói trên. Chính vì vậy đòi hỏi ngời giáo viên không chØ n¾m v÷ng néi dung, môc tiªu bµi häc mµ ph¶i cã ph¬ng ph¸p gi¶ng d¹y phï hợp với đặc điểm, đối tợng học sinh. Môn Toán ở Tiểu học gồm 5 mạch kiến thức đợc bố trí xen kẽ nhau ở mỗi lớp học , trong đó phần “ Số thập phân” là một trong những phần trọng tâm của số học trong chơng trình Toán Tiểu học và đợc đa vào giữa học kỳ I của Lớp 5. ViÖc ®a Sè thËp ph©n vµo ch¬ng tr×nh TiÓu häc lµ rÊt cÇn thiÕt. VÒ mÆt To¸n học thì Số thập phân là một loại số mới đợc xây dựng trên cơ sở mở rộng tập hợp số Tự nhiên nhằm đáp ứng những yêu cầu thực tiễn của việc đo đại lợng hay của bản thân toán học . Về mặt thực tiễn, các số thập phân đợc sử dụng hàng ngày trong hầu hết các hoạt động thực tiễn nên có thể coi số thập phân là khái niệm chìa khãa vÒ quan hÖ gi÷a to¸n häc vµ thùc tiÔn. §a sè thËp ph©n vµo ch¬ng tr×nh To¸n Tiểu học có u thế là sử dụng đợc vốn sống của học sinh để hình thành khái niệm từ đó để thực hành vận dụng khái niệm vào tính toán. Số thập phân có mối quan hệ khăng khít với các đơn vị đo đại lợng. Các đơn vị đo đại lợng này các em đã đợc học ở chơng trình Lớp 4 nên có thể coi đây là chổ dựa để xây dựng khái niệm về Sè thËp ph©n..

(2) 2. C¬ së thùc tiÔn: Môn Toán là một môn học đồng hành với các em theo suốt cả quá trình học tập, nã cã tÇm quan trong rÊt lín trong cuéc sèng hµng ngµy cña c¸c em. Lµ mét m«n häc gióp häc sinh rÌn luyÖn n¨ng lùc suy nghÜ vµ ph¸t triÓn trÝ tuÖ. §èi víi häc sinh tiÓu häc th× t duy trùc quan vµ h×nh tîng chiÕm u thÕ h¬n. NhËn thøc cña c¸c em chñ yÕu lµ nhËn thøc trùc quan c¶m tÝnh. C¸c em lÜnh héi kiÕn thøc, quy t¾c, khái niệm toán học và thực hành thao tác đều dựa trên bài toán mẫu cụ thể, diễn đạt bằng lời lẽ đơn giản. Khả năng phân tích, tổng hợp làm rõ mối quan hệ giữa kiÕn thøc nµy víi kiÕn thøc kh¸c trong qu¸ tr×nh lÜnh héi kiÕn thøc míi còng nh trong quá trình thực hành cha sâu sắc. Năng lực phán đoán, suy luận còn thấp. Nhng đến giai đoạn lớp 4,5, đặc biệt là lớp 5 các em đã có sự phát triển mạnh mẽ về t duy trừu tợng. Đặc điểm này là cơ sở thuận thuận lợi để hình thành khái niệm to¸n häc míi, h×nh thµnh lo¹i sè míi - Sè thËp ph©n Số thập phân là loại toán còn mới đối với các em cho nên việc hình thành khái niÖm Sè thËp ph©n lµ c«ng viÖc rÊt khã kh¨n. §Ó phï hîp víi t duy trùc quan cña của lứa tuổi việc hình thành khái niệm số thập phân và các phép tính đối với số thập phân phải trải qua nhiều bớc khác nhau trong đó chủ yếu là dựa vào phép đo đại lợng, trớc hết là số đo độ dài. Trong dạy học phần này giáo viên thờng không nắm vững hoặc không làm rõ đợc mối quan hệ giữa số thập phân, cấu tạo số thập phân của số với số đo độ dài, phân số… thì sẽ dẫn đến khó khăn trong việc tiếp thu kiÕn thøc vÒ sè thËp ph©n cña häc sinh, häc sinh rÊt dÔ sa vµo t×nh tr¹ng hiÓu bµi máy móc, không có cơ sở tin cậy, giáo viên còn áp đặt kiến thức. Ttrong thực tế gi¶ng d¹y cña phÇn lín gi¸o viªn, t«i nhËn thÊy viÖc häc sinh tù chiÕm lÜnh néi dung kiến thức một cách chủ động và phát huy tính tích cực của mình trong quá tr×nh häc cßn h¹n chÕ. Để nâng cao chất lợng dạy học cũng nh phát huy đợc tính tích cực của học sinh trong d¹y häc to¸n nãi chung vµ trong d¹y häc phÇn Sè thËp ph©n nãi riªng lµ mét việc làm rất cần thiêt đối với mỗi giáo viên . Chính vì thế mà tôi mạnh dạn đa ra kinh nghiÖm: N©ng cao hiÖu qu¶ khi d¹y vÒ Sè thËp ph©n ë ch¬ng tr×nh To¸n Líp 5.. B. Giải quyết vấn đề. I. Giíi thiÖu vÒ Sè phËp ph©n trong ch¬ng tr×nh To¸n líp 5..

(3) VÒ b¶n chÊt th× sè thËp ph©n lµ sè h÷u tû, ph©n sè hay sè thËp ph©n ( h÷u h¹n hay v« h¹n tuÇn hoµn) lµ hai c¸ch gäi kh¸c nhau cña cïng mét lo¹i sè. §ã lµ sè h÷u tû, sè h÷u tû lµ kÕt qu¶ cña sù trõu tîng hãa vµ kh¸i qu¸t hãa kh¸i niÖm ph©n số phát triển thành đối tợng toán học trừu tợng. Với cách ký hiệu nh a/b ( a, b là c¸c sè tù nhiªn, b ≠0). Nãi b¶n chÊt cña sè thËp ph©n lµ sè h÷u tû bëi v×: Sè thËp ph©n chØ lµ mét trêng hîp riªng cña sè h÷u tû, ph©n sè a/b ( a, b lµ c¸c sè tù nhiªn, b ≠0) là thơng đúng của phép chia số tự nhiên a cho số tự nhiên b. Trớc đây trong tËp hîp sè tù nhiªn, phÐp chia kh«ng ph¶i lóc nµo còng lµ phÐp chia hÕt ( th¬ng lµ số tự nhiên ). Trong nhiều trờng hợp phép chia còn d. Khi đó thơng không phải là thơng đúng, nhng phép chia phải dừng lại vì số d nhỏ hơn số chia nên không thể tiÕp tôc chia. Víi sù h×nh thµnh sè míi (Sè thËp ph©n) phÐp chia cã thÓ tiÕp tôc bằng cách chuyển đổi số d ( là số ở hàng đơn vị thành số phần mời để chia). Trong thực hành việc chuyển đổi đó đợc thực hiện bằng cách viết thêm chữ số 0 ở bên phải số d, đồng thời đặt dấu phẩy ở bên phải chữ số hàng đơn vị ở thơng( để tách phÇn nguyªn vµ phÇn thËp ph©n). NÕu chia tiÕp vÉn cßn d ë hµng phÇn mêi th× tiÕp tục chuyển sang hàng phần trăm để chia tiếp…Khi đó có thể xẩy ra hai tr ờng hợp ( trêng hîp chia hÕt vµ kh«ng chia hÕt) . Hay nãi c¸ch kh¸c Sè thËp ph©n lµ d¹ng ký hiÖu kh¸c cña ph©n sè cã mÉu sè lµ 10,100,1000… ChÝnh v× vËy b¶n chÊt cña sè thËp ph©n lµ sè h÷u tû. Trong ch¬ng tr×nh To¸n Líp 5 néi dung kiÕn thøc ch¬ng Sè thËp ph©n gåm c¸c bµi sau: PhÇn Sè thËp ph©n gåm: - Kh¸i niÖm sè thËp ph©n - Hµng cña Sè thËp ph©n, §äc, viÕt sè thËp ph©n. - Sè thËp ph©n b»ng nhau. - So s¸nh hai sè thËp ph©n. - Viết các số đo độ dài dới dạng số thập phân. - ViÕt c¸c sè ®o khèi lîng díi d¹ng sè thËp ph©n. - ViÕt c¸c sè ®o diÖn tÝch díi d¹ng sè thËp ph©n. Phần các phép tính đối với số thập phân gồm: - Céng hai sè thËp ph©n. - Tæng nhiÒu sè thËp ph©n. - Trõ hai sè thËp ph©n..

(4) - Nh©n mét sè thËp ph©n víi mét sè tù nhiªn . - Nh©n mét sè thËp ph©n víi 10,100,1000,… - Nh©n mét sè thËp ph©n víi mét sè thËp ph©n . - Chia mét sè thËp ph©n cho mét sè tù nhiªn . - Chia mét sè thËp ph©n cho 10,100,1000,… - Chia một số tự nhiên cho một số tự nhiên thơng tìm đợc là một số thập phân. - Chia mét sè tù nhiªn cho mét sè thËp ph©n - Chia mét sè thËp ph©n cho mét sè thËp ph©n. - Gi¶i to¸n vÒ tØ sè phÇn tr¨m. II. Thùc tr¹ng Qua thùc tÕ dù giê th¨m líp cña c¸c gi¸o viªn trong nhµ trêng còng nh c¸c gi¸o viªn cã giê d¹y giái cÊp huyÖn t«i thÊy viÖc d¹y c¸c bµi trong m«n To¸n nãi chung và trong chơng Số thập phân nói riêng còn có nhiều vấn đề bất cập từ phía giáo viªn vµ häc sinh trong qu¸ tr×nh d¹y vµ häc nh sau: 2.1 Tån t¹i : * §èi víi gi¸o viªn: - Giáo viên cha thấy rõ đợc ý nghĩa của môn học. - Cha n¾m v÷ng träng t©m bµi gi¶ng. - Khi dạy giáo viên chủ yếu còn lệ thuộc vào Sách giáo khoa để truyền thụ kiến thøc cho häc sinh mµ kh«ng biÕt c¸ch khai th¸c bµi nh thÕ nµo cho hiÖu qu¶. - Giáo viên phần lớn cha phân loại đợc các đối tợng học sinh trong lớp mình phụ trách để giảng dạy. - Kh«ng khÝ líp häc nÆng nÒ, kh«ng s«i næi. * §èi víi häc sinh: - Bị động trong tiếp thu kiến thức, tri thức các em tiếp nhận đợc chóng quên. - VËn dông vµo thùc hµnh thêng m¸y mãc kh«ng s¸ng t¹o. - C¸c em kh«ng say mª m«n häc. 2.2 Nguyªn nh©n cña nh÷ng tån t¹i trªn: - Gi¸o viªn Ýt khi chuÈn bÞ bµi tríc lóc lªn líp. - Một số giáo viên cha xác định rõ trọng tâm của bài dạy, cho nên khi khai thác bài còn dạy đều đều không có điểm nhấn dẫn đến học sinh rất mơ hồ trong việc tiếp nhận tri thức mới nên tri thức các em tiếp nhận đợc chóng bị lãng quên..

(5) - Cách khai thác bài của giáo viên vẫn chủ yếu theo truyền thống đó là cung cấp kiÕn thøc chø cha gióp häc sinh tù t×m ra kiÕn thøc míi cho m×nh. - Giáo viên cha khai thác đợc vốn sống, vốn kinh nghiệm, vốn kiến thức có sẵn cña häc sinh trong viÖc khai th¸c bµi míi. -ViÖc vËn dông c¸c ph¬ng ph¸p d¹y häc còng nh h×nh thøc d¹y häc cha phï hîp, cha khơi dậy đợc tính tích cực học tập của học sinh. 2.3 KÕt qu¶ kh¶o s¸t thùc tÕ: Cụ thể qua khảo sát tình hình thực tế ở trờng tôi, tôi đã thu đợc kết quả nh sau: ( Thêi gian kh¶o s¸t vµo cuèi th¸ng 12 n¨m häc 2008-2009) Líp. Sè. Häc sinh tù chiÕm. Häc sinh vËn dông kiÕn. Häc sinh yªu. häc. lÜnh kiÕn thøc. thøc tèt vµo thùc hµnh. thÝch m«n häc. sinh. SL. TL. SL. TL. SL. TL. 5A. 20. 4. 20. 5. 25. 5. 25. 5B. 20. 3. 15. 5. 25. 4. 20. Víi thùc tÕ nh vËy t«i thÊy viÖc khai th¸c bµi cña gi¸o viªn trong gi¶ng d¹y nãi chung và trong dạy học môn Toán nói riêng là một vấn đề cực kỳ quan trọng, nó quyết định sự thành bại của ngời thầy giáo trong quá trình giảng dạy. Chính vì vậy viÖc t×m ra gi¶i ph¸p nh»m gióp ngêi gi¸o viªn n©ng cao hiÖu qu¶ gi¶ng d¹y nãi chung vµ trong d¹y häc phÇn Sè thËp ph©n trong ch¬ng tr×nh To¸n Líp 5 nãi riªng lµ mét viÖc lµm thiÕt yÕu. III. Mét sè gi¶i ph¸p . §Ó n©ng cao hiÖu qu¶ khi d¹y sè thËp ph©n ë ch¬ng tr×nh To¸n Líp 5 nãi chung vµ trong ch¬ng Sè thËp ph©n nãi riªng th× ngêi gi¸o viªn cÇn: 1. Làm tốt công tác chuẩn bị bài trớc khi đến lớp. Để có giờ dạy tốt, việc chuẩn bị bài của giáo viên đóng vai trò rất quan trọng. Chuẩn bị bài của giáo viên không chỉ là chuẩn bị về đồ dùng dạy học mà giáo viên còn phải chuẩn bị về cả nội dung, phơng pháp dạy học để từ đó xác định rõ cho mình là: Dạy cái gì? Dạy ai? Dạy nội dung này để làm gì? Dạy nh thế nào? Muốn d¹y hay tríc hÕt gi¸o viªn ph¶i n¾m ch¾c néi dung cÇn d¹y, n¾m v÷ng kiÕn thøc hiểu đợc ý đồ Sách giáo khoa, Giáo viên có nắm vững kiến thức, hiểu đối tợng học.

(6) sinh th× míi cã thÓ ®a ra ph¬ng ph¸p thÝch hîp vµ chuÈn bÞ tæ chøc cho häc sinh häc tËp cã hiÖu qu¶. 2. Phải nắm vững nội dung, mục tiêu, yêu cầu bài học và trên cơ sở đó xác định trọng tâm của bài. Việc nắm vững mục tiêu, yêu cầu và xác định rõ trọng tâm của bài dạy là một vấn đề cực kỳ quan trọng trong quá trình giảng dạy. Nó giúp cho giáo viên tự tin, làm chủ đợc tiết dạy và nó còn giúp cho giáo viên biết cách khai thác bài có chiều sâu và đạt hiệu quả cao. VÝ dô:. * Khi d¹y bµi “ Céng hai sè thËp ph©n ”. Môc tiªu: BiÕt: + Céng hai sè thËp ph©n. + Gi¶i bµi to¸n víi phÐp céng c¸c sè thËp ph©n. Với mục tiêu trên thì trọng tâm của bài dạy là: Học sinh nắm đợc cách đặt tính vµ tÝnh vÒ céng hai sè thËp ph©n vµ vËn dông thùc hµnh vµo gi¶i to¸n cã lêi v¨n. * Khi d¹y bµi “ Trõ hai sè thËp ph©n ” Môc tiªu: BiÕt: + Trõ hai sè thËp ph©n. + VËn dông gi¶i to¸n cã néi dung thùc tÕ. Với mục tiêu trên thì trọng tâm của bài dạy là: Học sinh nắm đợc cách đặt tính vµ tÝnh vÒ trõ hai sè thËp ph©n vµ vËn dông vµo gi¶i to¸n cã lêi v¨n. * Khi d¹y bµi “ Chia mét sè thËp ph©n cho mét sè thËp ph©n” Môc tiªu: BiÕt: + Chia mét sè thËp ph©n cho mét sè thËp ph©n. + VËn dông trong gi¶i to¸n cã lêi v¨n. Với mục tiêu trên thì trọng tâm của bài dạy là: Học sinh nắm đợc cách chia mét sè thËp ph©n cho mét sè thËp ph©n vµ vËn dông vµo gi¶i to¸n cã lêi v¨n. …….. 3. Nắm vững các đối tợng học sinh trong lớp để có kế hoạch giảng dạy phù hîp. Trước hết giỏo viờn nắm đựợc trỡnh độ của ba đối tượng học sinh trong lớp để khi giảng dạy giáo viên có kế hoạch phù hợp với từng đối tợng. Bởi vì trong quỏ trình dạy học cña m×nh ngêi giáo viên ph¶i lu«n coi học sinh là nhân vật trung tâm. Trong đó giáo viên là người tổ chức và hướng dẫn mọi hoạt động của học sinh. Giáo viên không còn là người chỉ truyền đạt thông tin mà là người tổ chức và định hướng hoạt động của học sinh, huy động vốn hiểu biết về kinh nghiệm của bản thân để các em tự chiếm lĩnh tri thức mới. Trong giờ dạy, giáo viên nói ít, làm mẫu.

(7) ít nhưng thường xuyên làm việc với cá nhân học sinh hoặc nhóm học sinh. Từ đó giáo viên nắm được khả năng học của từng học sinh, phát triển năng lực và sở trường của cá nhân. Mọi học sinh đều phải hoạt động, độc lập suy nghĩ và làm việc theo hướng dẫn của giáo viên. Học sinh có nhiều cơ hội để bộc lộ khả năng của cá nhân. Dạy học như vậy tạo cho học sinh thói quen làm việc tự giác, chủ động, biết tự đánh giá kết quả học tập của bản thân và của các bạn. Tạo cho học sinh niềm tin, niềm vui trong học tập. Từ đó các em có hứng thú trong học tập, tự tin vào khả năng của bản thân và dần hình thành phương pháp tự học, tự nghiên cứu độc lập và sáng tạo, tự phát hiện ra các tình huống có vấn đề trong học tập và trong cuộc sống. 4. BiÕt c¸ch x©y dùng kÕ ho¹ch d¹y häc mét c¸ch khoa häc. Bµi so¹n cña gi¸o viªn lµ mét kÕ ho¹ch d¹y häc trong mét tiÕt häc, kh«ng quan träng lµ dµi hay ng¾n, kh«ng ph¶i chÐp l¹i nh÷ng g× cã trong S¸ch gi¸o khoa mµ thực chất là kế hoạch tổ chức các hoạt động học cho học sinh, đó là những hoạt động học mà mà học sinh cần và có thể thực hiện đợc. Những hoạt động này phát huy vèn kinh nghiÖm, vèn kiÕn thøc s½n cã cña c¸c em, nh÷ng ®iÒu gÇn gòi trong cuộc sống hàng ngày của các em, các em tham gia hoạt động học một cách nhẹ nhàng, tự nhiên và hứng thú. Khi đó học sinh là nhân vật trung tâm, học sinh phải đợc hoạt động, tự tìm tòi, phát hiện, hình thành kiến thức, giáo viên chỉ là ngời tổ chức hớng dẫn các hoạt động học tập cho học sinh. Đây là phần quyết định sự thµnh b¹i cña mét tiÕt d¹y. VÝ dô minh häa vÒ mét sè kÕ ho¹ch bµi gi¶ng khi d¹y ch¬ng Sè thËp ph©n trong ch¬ng tr×nh To¸n líp 5 cã hiÖu qu¶: Ngoài việc nắm vững kiến thức, xác định đúng mục tiêu và làm tốt công tác chuẩn bị thì ngời giáo viên cần xây dựng cho mình một kế hoạch thật hoàn hảo để khai thác bài đợc tốt . Cụ thể: VÝ dô : Khi d¹y bµi “ Kh¸i niÖm Sè thËp ph©n” Khái niệm Số thập phân đợc dạy trong 2 tiết ( Tiết 1 giới thiệu khái niệm về số thập phân đơn giản, Tiết 2 giới thiệu khái niệm số thập phân – các thành phần của số thập phân). Trên cơ sở những kiến thức đã có về số tự nhiên, cấu tạo thập phân của số, số đo độ dài, phân sô, từ đó học sinh thấy đợc sự mở rộng tập hợp số tự nhiên sang tập hợp số mới, thấy đợc số thập phân với hình thức ghi tiện dụng của nó là những phân số đặc biệt có mẫu số là 10,100,1000… Giải pháp mà Sách giáo.

(8) khoa sử dụng để hình thành kiến thức cho học sinh đó là đa ra một số ví dụ về các độ dài khác nhau rồi yêu cầu đa về cùng một đơn vị đo. Trên cơ sở đó ngời giáo viên cần khai thác bài nh sau để mang lại hiệu quả cao trong phần cung cấp kiến thøc cho häc sinh. Cô thÓ: 1.Giíi thiÖu bµi. 2. Gi¶ng bµi: ( Khai th¸c bµi míi). Trong qu¸ tr×nh x©y dùng bµi häc gi¸o viªn cÇn lu ý: Nh÷ng dßng ch÷ in xiªn vµ g¹ch ch©n khi gi¶ng bµi gi¸o viªn cÇn nhÊn m¹nh * Hoạt động 1: Hình thành khái niệm Số thập phân. Giáo viên kẻ sẵn khung bảng nh Sách giáo khoa ( chỉ ghi các đơn vị đo độ dài, cha ghi sè vµo b¶ng) - Gi¸o viªn lÇn lît ghi vµo b¶ng dßng thø nhÊt 0; 1- Yªu cÇu häc sinh. m. dm. cm. đọc và cho biết có mấy mét và mấy. 0. 1. đề-xi -mét? ( Có 0 mét và 1 đề-xi-mét). 0. 0. 1. - Gi¸o viªn chèt l¹i: Cã 0m1dm tøc lµ. 0. 0. 0. mm. 1. cã 1dm ? 1dm b»ng phÇn mÊy cña mÐt? ( 1dm b»ng mét phÇn mêi mÐt) - Gi¸o viªn nhËn xÐt vµ chèt l¹i. - Giáo viên giới thiệu và nhấn mạnh : 1dm hay 1/10 m còn đợc viết thành 0,1m. Giáo viên vừa giới thiệu vừa viết lên bảng .( 1dm hay 1/10 m còn đợc viết thành 0,1m). - Giáo viên viết tiếp dòng thứ 2 vào bảng và hỏi học sinh: Có mấy mét, mấy đêxi-mét, mấy xăng- ti- mét? ( có 0m 0dm 1cm). - Gi¸o viªn: Cã 0m0dm1cm tøc cã 1cm, 1cm b»ng mÊy phÇn tr¨m cña mÐt? ( 1cm b»ng mét phÇn tr¨m cña mÐt). - Gi¸o viªn nhËn xÐt vµ chèt l¹i. -Giáo viên giới thiệu và nhấn mạnh: 1cm hay 1/100 m còn đợc viết thành 0,01m. Giáo viên vừa giới thiệu vừa viết lên bảng .( 1cm hay 1/100 m còn đợc viết thµnh 0,01m). (T¬ng tù gi¸o viªn giíi thiÖu dßng thø 3 ) - Gi¸o viªn chèt l¹i c¸ch viÕt 1/10m; 1/100m ; 1/1000m thµnh 0,1m ; 0,01m; 0,001m..

(9) ? Vậy phân số thập phân 1/10 ; 1/100 ; 1/1000 đợc viết thành gì? ( Đợc viết thµnh 0,1 ; 0,01 ; 0,001) - Gi¸o viªn nh¾c l¹i, nhÊn m¹nh vµ viÕt b¶ng: Ph©n sè thËp ph©n 1/10; 1/100; 1/1000 đợc viết thành 0,1 ; 0,01 ; 0,001). - Giáo viên viết số 0,1 lên bảng và giới thiệu cách đọc số 0,1. Số 0,1 đọc là: Không phẩy một ( Giáo viên nhấn mạnh cách đọc số cho học sinh rõ)- Gọi học sinh đọc số 0,1. - Gi¸o viªn hái vµ nhÊn m¹nh :Em h·y cho biÕt 0,1 b»ng ph©n sè thËp ph©n nµo? ( 0,1=1/10) Gọi học sinh nhận xét và đồng thời giáo viên ghi bảng 0,1=1/10- Yêu cầu học sinh đọc: Không phẩy một bằng một phần mời. - Giáo viên hớng dẫn cách đọc viết số 0,01; 0,001 tơng tự . - Giáo viên chỉ vào các số 0,1; 0,01; 0,001 rồi đọc lần lợt từng số và giới thiệu: C¸c sè 0,1; 0,01; 0,001 gäi lµ Sè thËp ph©n( Gi¸o viªn nãi chËm vµ nhÊn giäng côm tõ gäi lµ Sè thËp ph©n). - Tơng tự hớng dẫn học sinh nhận biết đợc các số 0,5; 0,07 ; 0,009 cũng là số thËp ph©n. Qua 2 vÝ dô trªn em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch viÕt kh¸c cña ph©n sè thËp ph©n? ( C¸c ph©n sè thËp ph©n cã thÓ viÕt díi d¹ng Sè thËp ph©n) - Gäi häc sinh nh¾c l¹i. - GV chèt l¹i vµ nhÊn m¹nh : C¸c ph©n sè thËp ph©n cã thÓ viÕt díi d¹ng Sè thËp ph©n - GV hÖ thèng l¹i kiÕn thøc. VÝ dô: Khi d¹y bµi “Céng hai sè thËp ph©n”. 1. Giíi thiÖu bµi: 2. Gi¶ng bµi ( Khai th¸c bµi): * Hoạt động 1: Hình thành phép cộng hai số thập phân. - Giáo viên đa ví dụ ra và đồng thời ghi bảng: VÝ dô1: §êng gÊp khóc ABC cã ®o¹n th¼ng AB dµi 1,84m vµ ®o¹n th¼ng BC dµi 2,45m. Hỏi đờng gấp khúc đó dài bao nhiêu mét? - GV gọi học sinh đọc lại ví dụ và hớng dẫn học sinh tìm hiểu yêu cầu bài toán. + Bµi to¸n cho biÕt g×? ( …) + Yªu cÇu cña bµi to¸n lµ g×? (…).

(10) - GV gạch chân và nhấn mạnh những dữ kiện đã cho và những yêu cầu cần tìm. - Muốn tìm độ dài đờng gấp khúc ABC ta làm nh thế nào? ( Tính tổng độ dài cña hai ®o¹n AB vµ BC) - Em hãy nêu rõ tổng độ dài hai đoạn AB và BC? ( 1,84 + 2,45) - GV ghi b¶ng phÐp tÝnh: 1,84 + 2,45= + Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸c sè h¹ng cña phÐp céng nµy? ( §©y lµ phÐp céng hai sè thËp ph©n)- Gv nhËn xÐt nhÊn m¹nh vµ giíi thiÖu vÒ phÐp céng hai sè thËp ph©n. * Hoạt động 2: Hình thành cách cộng hai số thập phân Để thực hiện đợc phép cộng này các em có thể đa các đơn vị đo độ dài này về thµnh c¸c sè tù nhiªn. - Em hãy đổi 1,84m và 2,45m về đơn vị xăng-ti-mét? ( HS đổi). - GV ghi b¶ng: 1,84m=184cm 2,45m= 245cm. - GV ghi bảng cách đặt cộng hai số tự nhiên: 184 + 245 429(cm) - Gọi học sinh thực hiện phép cộng- GV đồng thời ghi bảng kết quả phép cộng - Yêu cầu học sinh đổi 429cm về đơn vị mét. + 429cm b»ng bao nhiªu mÐt? ( 4,29m )- GV ghi b¶ng:429cm= 4,29m. + VËy 1,84 +2,45 b»ng bao nhiªu? ( GV nhÊn m¹nh) HS nªu - GV ghi b¶ng 1,84 + 2,45 = 4,29 - GV nêu: Trong bài toán trên để tính tổng1,84m+2,45m các em đã phải đổi từ đơn vị mét thành đơn vị xăng-ti-mét rồi tinh, sau khi đó đợc kết quả lại đổi về đơn vị mét. Làm nh vậy rất mất thời gian, vì vậy thông thờng ngời ta sử dụng cách đặt tÝnh nh sau: - GV ghi bảng cách đặt tính. 1,84 + 2,45. ( GV ghi song song cïng phÐp tÝnh. 184. vµ kh«ng nãi g× ). + 245 + Em có nhận xét gì về cách đặt tính đối với số thập phân? – GV nêu câu hỏi và nhÊn m¹nh – Häc sinh tr¶ lêi ( §Æt sè h¹ng nµy díi sè h¹ng kia sao cho c¸c hµng th¼ng cét víi nhau, dÊu phÈy th¼ng cét víi dÊu phÈy).

(11) - GV yêu cầu học sinh: Em hãy cộng hai số này nh cộng đối với số tự nhiên.. GV. gọi một học sinh thực hiện cộng đồng thời GV ghi bảng kết quả tính. ? Em có nhận xét gì về cách đặt dấu phẩy ở tổng? GV nêu câu hỏi và nhấn mạnh HS trả lời ( Dấu phẩy ở tổng đợc đặt thẳng cột với dấu phẩy ở các số hạng ). - GV yªu cÇu mét sè häc sinh nh¾c l¹i. - GV tổng hợp ý đúng và ghi bảng nh Sách giáo khoa: + Céng nh céng c¸c sè tù nhiªn. + ViÕt dÊu phÈy ë tæng th¼ng cét nh víi c¸c dÊu phÈy cña c¸c sè h¹ng. ? Em h·y so s¸nh sù gièng vµ kh¸c nhau cña hai phÐp tÝnh 184. vµ. + 245. 1,84 + 2,45. ( Giống nhau về đặt tính và tính, khác nhau ở chổ một phép tính có dấu phẩy mét phÐp tÝnh kh«ng cã dÊu phÈy). VÝ dô 2:. GV ®a ra phÐp tÝnh : 15,9 + 8,75 =. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸c hµng cña c¸c sè h¹ng ë VÝ dô 2 so víi c¸c hµng cña c¸c sè h¹ng ë vÝ dô 1? ( C¸c hµng cña vÝ dô 1 gièng nhau cßn c¸c hµng ë vÝ dô hai kh¸c nhau Sè 15,9 ë phÇn thËp ph©n cã mét ch÷ sè, Sè 8,75 ë phÇn thËp ph©n cã 2 ch÷ sè) - GV nhËn xÐt vµ chèt l¹i sù gièng vµ kh¸c nhau cña 2 phÐp tÝnh. – GV:ở ví dụ này các hàng ở phần thập phân khác nhau, vậy cách đặt tính và tính nh thế nào? Các em hãy dựa vào kiến thức mà các em đã nắm đợc ở ví dụ 1, hãy đặt tính và tính cho cô phép tính này. - Yªu cÇu häc sinh hai b¹n ngåi cïng bµn th¶o luËn vµ t×m ra c¸ch tÝnh. – häc sinh th¶o luËn nhãm 2- GV theo dâi . - Gọi đại diện nhóm trình bày cách đặt và tính- GV đồng thời ghi bảng 15,9 + 8,75 24,65 - Gọi học sinh nhắc lại cách đặt thực hiện phép cộng- đồng thời GV ghi bảng: + Céng nh céng c¸c sè tù nhiªn. + ViÕt dÊu phÈy ë tæng th¼ng cét nh víi c¸c dÊu phÈy cña c¸c sè h¹ng. *Hoạt động 3: Rút ra ghi nhớ..

(12) ? Qua 2 vÝ dô trªn muèn céng hai sè thËp ph©n ta lµm nh thÕ nµo? Häc sinh nªu- nhËn xÐt vµ gi¸o viªn tæng kÕt chèt l¹i vµ ghi b¶ng nh S¸ch giao khoa: Muèn céng hai sè thËp ph©n ta lµm nh sau: +Viết số hạng này dới số hạng kia sao cho các chữ số ở cùng một hàng đặt thẳng cét víi nhau. + Céng nh céng c¸c sè tù nhiªn. + ViÕt dÊu phÈy ë tæng th¼ng cét víi c¸c dÊu phÈy cña c¸c sè h¹ng. - Mét sè häc sinh nh¾c l¹i quy t¾c. - GV hÖ thèng l¹i kiÕn thøc. VÝ dô 3: Khi d¹y bµi “Trõ hai sè thËp ph©n”. 1. Giíi thiÖu bµi: 2. Gi¶ng bµi ( Khai th¸c bµi): * Hoạt động 1: Hình thành phép trừ hai số thập phân. - Giáo viên đa ví dụ ra và đồng thời ghi bảng: Ví dụ1: Đờng gấp khúc ABC dài 4,29m , trong đó đoạn thẳng AB dài 1,84m. Hỏi ®o¹n th¼ng BC dµi bao nhiªu mÐt? - GV gọi học sinh đọc lại ví dụ và hớng dẫn học sinh tìm hiểu yêu cầu bài toán. + Bµi to¸n cho biÕt g×? ( …) + Yªu cÇu cña bµi to¸n lµ g×? (…) - GV gạch chân và nhấn mạnh những dữ kiện đã cho và những yêu cầu cần tìm. - Muốn tìm độ dài đoạn BC ta làm nh thế nào? ( Lấy độ dài của đờng gấp khúc ABC trừ đi độ dài đoạn AB ). - Em h·y nªu râ phÐp tÝnh nµy ? ( 4,29 - 1,84) - GV ghi b¶ng phÐp tÝnh:. 4,29 - 1,84 =. + Em cã nhËn xÐt g× vÒ phÐp trõ nµy? ( §©y lµ phÐp trõ hai sè thËp ph©n)- Gv nhËn xÐt vµ giíi thiÖu vÒ phÐp trõ hai sè thËp ph©n. * Hoạt động 2: Hình thành cách trừ hai số thập phân Để thực hiện đợc phép trừ này các em có thể đa các đơn vị đo độ dài này về thµnh c¸c sè tù nhiªn. - Em hãy đổi 4,29m và 1,84m về đơn vị xăng-ti-mét? ( HS đổi). - GV ghi b¶ng: 4,29m = 429 cm 1,84m = 184cm - GV ghi bảng cách đặt trừ hai số tự nhiên:. 429.

(13) - 184 245(cm) - Gọi học sinh thực hiện phép trừ- GV đồng thời ghi bảng kết quả phép trừ - Yêu cầu học sinh đổi 245cm về đơn vị mét. + 245cm b»ng bao nhiªu mÐt? ( 2,45 m )- GV ghi b¶ng:245 cm= 2,45 m. + VËy 4,29,- 1,84 b»ng bao nhiªu? HS nªu- GV ghi b¶ng 4,29- 1,84 = 2,45 - GV nêu: Trong bài toán trên để có kết quả phép trừ 4,29m-1,84m = 2,45m các em đã phải chuyển từ đơn vị mét thành đơn vị xăng-ti-mét rồi tính, sau khi đó đợc kết quả lại đổi về đơn vị mét. Làm nh vậy không thuận tiện và mất thời gian, vì vậy thông thờng ngời ta sử dụng cách đặt tính nh sau: - GV ghi bảng cách đặt tính 4,29 - 1,84 ( GV ghi song song cïng phÐp tÝnh. 429. vµ kh«ng nãi g× ). - 184 ? Em có nhận xét gì về cách đặt tính trừ đối với số thập phân? ( Đặt số trừ dới sè bÞ trõ sao cho c¸c hµng th¼ng cét víi nhau, dÊu phÈy th¼ng cét víi dÊu phÈy) - GV yªu cÇu häc sinh: Em h·y thùc hiÖn phÐp trõ nµy nh trõ hai sè tù nhiªn. - GV gọi một học sinh thực hiện phép trừ đồng thời GV ghi bảng kết quả tính. ? Em có nhận xét gì về cách đặt dấu phẩy ở hiệu ? ( Dấu phẩy ở hiệu đợc đặt th¼ng cét víi dÊu phÈy cña sè bÞ trõ, sè trõ ). - GV yªu cÇu mét sè häc sinh nh¾c l¹i. - GV tổng hợp ý đúng và ghi bảng nh Sách giáo khoa: + Thùc hiÖn phÐp trõ nh trõ c¸c sè tù nhiªn. + ViÕt dÊu phÈy ë hiÖu th¼ng cét nh víi c¸c dÊu phÈy cña sè bÞ trõ vµ s« trõ. ? Em h·y so s¸nh sù gièng vµ kh¸c nhau cña hai phÐp tÝnh 429 - 184. vµ. 4,29 - 1,84. ( Giống nhau về đặt tính và tính, khác nhau ở chổ một phép tính có dấu phẩy mét phÐp tÝnh kh«ng cã dÊu phÈy). VÝ dô 2:. GV ®a ra phÐp tÝnh : 45,8 - 19,26 =. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸c hµng cña sè bÞ trõ vµ sè trõ ë vÝ dô 2 so víi ë vÝ dô 1? ( C¸c hµng cña sè bÞ trõ vµ sè trõ vÝ dô 1 gièng nhau cßn c¸c hµng cña sè bÞ trõ.

(14) vµ sè trõ ë vÝ dô hai kh¸c nhau Sè 45,8 ë phÇn thËp ph©n cã mét ch÷ sè, Sè 19,26 ë phÇn thËp ph©n cã 2 ch÷ sè) - GV nhËn xÐt vµ chèt l¹i sù gièng vµ kh¸c nhau cña 2 phÐp tÝnh. - GV: ở ví dụ này các hàng ở phần thập phân khác nhau, vậy cách đặt tính và tính nh thế nào? Các em hãy dựa vào kiến thức mà các em đã nắm đợc ở ví dụ 1, hãy đặt tính và tính cho cô phép tính này. - Yªu cÇu häc sinh hai b¹n ngåi cïng bµn th¶o luËn vµ t×m ra c¸ch tÝnh. – häc sinh th¶o luËn nhãm 2- GV theo dâi vµ gîi ý thªm cho häc sinh: §Ó cã phÇn thËp phân ở số bị trừ cũng giống nh ở số trừ đều có 2 chữ số thì số 45,8 có thể viết dới dạng số nào mà giá trị vẫn không thay đổi? ( 45,80 ) - Gọi đại diện nhóm trình bày cách đặt và tính- GV đồng thời ghi bảng kết quả. 45,8 - 19,26 26,54 - Gọi học sinh nhắc lại cách đặt và thực hiện phép trừ- đồng thời GV ghi bảng: + Coi 45,8 lµ 45,80 råi trõ nh trõ c¸c sè tù nhiªn. + ViÕt dÊu phÈy ë hiÖu th¼ng cét nh víi c¸c dÊu phÈy cña sè bÞ trõ vµ s« trõ. *Hoạt động 3: Rút ra ghi nhớ. ? Qua 2 vÝ dô trªn muèn trõ hai sè thËp ph©n ta lµm nh thÕ nµo? Häc sinh nªu- nhËn xÐt vµ gi¸o viªn tæng kÕt chèt l¹i vµ ghi b¶ng nh S¸ch gi¸o khoa: Muèn trõ hai sè thËp ph©n ta lµm nh sau: +Viết số trừ dới số bị trừ sao cho các chữ số ở cùng một hàng đặt thẳng cột với nhau. + Trõ nh trõ c¸c sè tù nhiªn. + ViÕt dÊu phÈy ë hiÖu th¼ng cét víi c¸c dÊu phÈy cña sè bÞ trõ vµ sè trõ. - Mét sè häc sinh nh¾c l¹i quy t¾c... - GV hÖ thèng l¹i kiÕn thøc. VÝ dô 4: Khi d¹y bµi “Nh©n mét sè thËp ph©n víi mét sè thËp ph©n ”. 1. Giíi thiÖu bµi: 2. Gi¶ng bµi ( Khai th¸c bµi): * Hoạt động 1: Hình thành phép nhân số thập phân với số thập phân. - Giáo viên đa ví dụ ra và đồng thời ghi bảng:.

(15) VÝ dô1: Mét m¶nh vên h×nh ch÷ nhËt cã chiÒu dµi 6,4m, chiÒu réng 4,8m. Hái diện tích của mảnh vờn đó bằng bao nhiêu mét vuông? - GV gọi học sinh đọc lại ví dụ và hớng dẫn học sinh tìm hiểu yêu cầu bài toán. + Bµi to¸n cho biÕt g×? ( …) + Yªu cÇu cña bµi to¸n lµ g×? (…) - GV gạch chân và nhấn mạnh những dữ kiện đã cho và những yêu cầu cần tìm. - Muèn tÝnh diÖn tÝch h×nh ch÷ nhËt ta lµm nh thÕ nµo? ( LÊy sè ®o chiÒu dµi nh©n víi sè ®o chiÒu réng) - Em h·y nªu râ phÐp tÝnh nµy ? ( 6,4 x 4,8 ) - GV ghi b¶ng phÐp tÝnh:. 6,4 x 4,8 =. + Em cã nhËn xÐt g× vÒ phÐp nh©n nµy? ( §©y lµ phÐp nh©n sè thËp ph©n víi sè thËp ph©n) - Gv nhËn xÐt vµ giíi thiÖu vÒ phÐp nh©n sè thËp ph©n víi sè thËp ph©n. * Hoạt động 2: Hình thành cách nhân số thập phân với số thập phân. Để thực hiện đợc phép nhân này các em có thể đa các đơn vị đo độ dài này về thµnh c¸c sè tù nhiªn. - Em hãy đổi 6,4m và 8,4m về đơn vị đề-xi-mét? ( HS đổi). - GV ghi b¶ng: 6,4m = 64dm ;. 4,8 m=48 dm. - GV ghi bảng cách đặt nhân hai số tự nhiên: 64 x 48 512 256 3072 dm2 - Gọi học sinh thực hiện phép nhân, đồng thời giáo viên ghi bảng kết quả. - Yêu cầu học sinh đổi 3072 dm2 về đơn vị mét vuông. + 3072 dm2 b»ng bao nhiªu mÐt vu«ng? ( 30,72m2 )- GV ghi b¶ng: 3072 dm2 =30.72 m2 + VËy 6,4 x 4,8 b»ng bao nhiªu? HS nªu- GV ghi b¶ng 6,4 x 4,8 = 30,72 (m2) - GV nêu: Trong bài toán trên để có kết quả phép nhân 6,4 x 4,8 các em đã phải chuyển từ đơn vị mét thành đơn vị đề-xi-mét rồi tính, sau khi đó đợc kết quả là đề-xi-mét vuông lại đổi về đơn vị mét vuông . Làm nh vậy không.

(16) thuận tiện và mất thời gian, vì vậy thông thờng ngời ta sử dụng cách đặt tính nh sau: - GV ghi bảng cách đặt tính. 6,4 x 4,8. ( GV ghi song song cïng phÐp tÝnh. 64. vµ kh«ng nãi g× ). x 48 + Em có nhận xét gì về cách đặt tính nhân một số thập phân với một số thập ph©n? ( §Æt thõa sè nµy díi thõa sè kia sao cho c¸c hµng th¼ng cét víi nhau, dÊu phÈy th¼ng cét víi dÊu phÈy) - Em h·y thùc hiÖn phÐp nh©n nµy nh nh©n hai sè tù nhiªn. - GV gọi một học sinh thực hiện phép nhân đồng thời GV ghi bảng kết quả tính. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸c ch÷ sè thuéc phÇn thËp ph©n ë tÝch víi tæng c¸c ch÷ sè thuéc phÇn thËp ph©n ë c¸c thõa sè? ( §Òu b»ng nhau vµ cã 2 ch÷ sè thuéc phÇn thËp ph©n) - GV yêu cầu một số học sinh nhắc lại- Gv tổng hợp ý đúng và ghi bảng nh Sách gi¸o khoa: + Thùc hiÖn nh©n nh nh©n c¸c sè tù nhiªn. + Hai thõa sè cã tÊt c¶ hai ch÷ sè thuéc phÇn thËp ph©n, ta dïng dÊu phÈy t¸ch ë tÝch ra 2 ch÷ sè kÓ tõ ph¶i sang tr¸i. ? Em h·y so s¸nh tÝch cña 6,4 x 4,8 ë hai c¸ch tÝnh? ( Giống nhau về đặt tính và tính, khác nhau ở chổ một phép tính có dấu phẩy mét phÐp tÝnh kh«ng cã dÊu phÈy). VÝ dô 2:. GV ®a ra phÐp tÝnh : 4,75 x 1,3 =. - Dựa vào kiến thức các em đã nắm đợc ở ví dụ 1, em hãy đặt tính và tính cho cô phÐp tÝnh nµy. - Yªu cÇu häc sinh hai b¹n ngåi cïng bµn th¶o luËn vµ t×m ra c¸ch tÝnh. – häc sinh th¶o luËn nhãm 2- GV theo dâi - Gọi đại diện nhóm trình bày cách đặt tính- GV đồng thời ghi bảng - Gọi học sinh lên bảng thực hiện đặt tính rồi tính- Cả lớp theo dõi - Gọi học sinh nhắc lại các đặt tính và tính *Hoạt động 3: Rút ra ghi nhớ. ? Qua 2 vÝ dô trªn muèn nh©n sè thËp ph©n víi sè thËp ph©n ta lµm nh thÕ nµo?.

(17) Häc sinh nªu- nhËn xÐt vµ gi¸o viªn tæng kÕt chèt l¹i vµ ghi b¶ng nh S¸ch gi¸o khoa: Muèn nh©n mét sè thËp ph©n víi mét sè thËp ph©n ta lµm nh sau: + Nh©n nh nh©n c¸c sè tù nhiªn. + §Õm xem ë phÇn thËp ph©n cña 2 thõa sè cã bao nhiªu ch÷ sè ta dïng dÊu phÈy t¸ch ë tÝch bÊy nhiªu ch÷ sè kÓ tõ ph¶i sang tr¸i. - Mét sè häc sinh nh¾c l¹i quy t¾c. VÝ dô khi d¹y bµi : Chia mét sè thËp ph©n cho mét sè thËp ph©n. 1. Giíi thiÖu bµi: 2. Gi¶ng bµi ( Khai th¸c bµi): * Hoạt động 1: Hình thành phép chia một số thập phân cho một số thập phân. - Giáo viên đa ví dụ ra và đồng thời ghi bảng: Ví dụ1: Một thanh sắt dài 6,2 dm cân nặng 23,56 kg. Hỏi 1dm của thanh sắt đó c©n nÆng bao nhiªu ki-l«-gam? - GV gọi học sinh đọc lại ví dụ và hớng dẫn học sinh tìm hiểu yêu cầu bài toán. + Bµi to¸n cho biÕt g×? ( …) + Yªu cÇu cña bµi to¸n lµ g×? (…) - GV gạch chân và nhấn mạnh những dữ kiện đã cho và những yêu cầu cần tìm. - GV hỏi: Làm thế nào để biết đợc 1dm của thanh sắt đó cân nặng bao nhiêu kilô-gam? ( Lấy cân nặng của thanh sắt chia cho độ dài của thanh sắt) - Em h·y nªu râ phÐp tÝnh nµy ? ( 23,56 : 6,2 ) GV: Nh vậy để tính xem 1dm thanh sắt đó cân nặng bao nhiêu ki-lô-gam chúng ta ph¶i thùc hiÖn phÐp chia 23,56 : 6,2 - GV ghi b¶ng phÐp tÝnh:. 23,56 : 6,2 =. + Em cã nhËn xÐt g× vÒ phÐp chia nµy? ( §©y lµ phÐp chia mét sè thËp ph©n cho mét sè thËp ph©n) - GV nhËn xÐt vµ giíi thiÖu vÒ phÐp chia mét sè thËp ph©n cho mét sè thËp ph©n. * Hoạt động 2: Hình thành cách chia một số thập phân cho một số thập phân. GV: Các em đẫ đợc học về những phép chia số thập phân nào? ( Chia một số thËp ph©n cho mét sè tù nhiªn; Chia mét sè tù nhiªn cho mét sè tù nhiÖn th¬ng t×m đợc là một số thập phân; Chia một số tự nhiên cho một số thập phân…).

(18) ? Để thực hiện đợc phép chia này các em có thể đa phép chia trên về phép chia nào các em đã đợc học? (Chia một số thập phân cho một số tự nhiên; Chia một số tự nhiên cho một số tự nhiên thơng tìm đợc là một số thập phân) GV: Vận dụng các kiến thức đã học em hãy thực hiện phép chia này? - GV yêu cầu học sinh thảo luận nhóm 2 tìm ra cách làm. ( GV theo dõi giúp đỡ thªm- Häc sinh cã thÓ lµm theo nhiÒu c¸ch kh¸c nhau nh: Nh©n c¶ sè bÞ chia vµ sè chia với 10 để đa về dạng Chia một số thập phân cho một số tự nhiên hay nhân cả số bị chia và số chia với 100 để đa về dạng Chia một số tự nhiên cho một số tự nhiªn ) - Gọi đại diên các nhóm trình bày cách làm và kết quả của nhóm mình. - GV ghi b¶ng: Ta cã: 23,56 : 6,2 = ( 23,56 x 10) : ( 6,2 x 10) 23,56 : 6,2 = 235,6 : 62 = 3,8 + VËy 2 3,56 : 6,2. b»ng bao nhiªu? HS nªu- GV ghi b¶ng. 23,56 : 6,2 = 3,8 (kg) - GV nêu: Trong bài toán trên để có kết quả phép chia 23,56 : 6,2 thông th ờng ngêi ta sö dông c¸ch lµm nh sau: - GV ghi bảng cách đặt tính 23,5,6. 6,2. ? Em hãy đếm xem phần thập phân của số 6,2 có mấy chữ số? ( Có một chữ số) + Chuyển dấu phẩy của 23,56 sang bên phải một chữ số đợc 235,6 đồng thời bỏ dấu phẩy ở số 6,2 đợc 62 + Thùc hiÖn phÐp chia mét sè thËp ph©n cho mét sè tù nhiªn ( Gv võa gi¶ng võa viÕt lªn b¶ng nh trong s¸ch gi¸o khoa). - Gäi häc sinh thùc hiÖn phÐp chia- GV ghi b¶ng 23,5,6 496 0. 6,2 3,8. ? Em hãy so sánh thơng của phép chia 23,56 : 6,2 trong các cách đã làm? ( Thơng tìm đợc đều bằng 3,8) GV hái: T¹i sao trong khi thùc hiÖn phÐp tÝnh 23,56 : 6,2 ta bá dÊu phÈy ë 6,2 vµ chuyển dấu phẩy của 23,56 sang bên phải một chữ số mà vẫn tìm đợc thơng đúng?.

(19) (Bỏ dấu phẩy ở số 6,2 tức là đã nhân 6,2 với 10; chuyển dấu phẩy của 23,56 sang bªn ph¶i mét ch÷ sè tøc lµ nh©n 23,56 víi 10; v× nh©n c¶ sè bÞ chia vµ sè chia víi 10 thì thơng vẫn không thay đổi) GV ®a vÝ dô 2 lªn b¶ng 82,55 : 1,27 = ? - Trong ví dụ trên để thực hiện phép chia một số thập phân cho một số thập phân chúng ta đã chuyển về phép chia có dạng Chia một số thập phân cho một số tự nhiên để thực hiện, Với phép chia này thì đa về dạng phép chia nào để tính? Dựa vào kiến thức các em đã nắm đợc ở ví dụ 1, em hãy đặt tính và tính cho cô phép tÝnh nµy. - Yªu cÇu häc sinh hai b¹n ngåi cïng bµn th¶o luËn vµ t×m ra c¸ch tÝnh. – häc sinh th¶o luËn nhãm 2- GV theo dâi - Gọi đại diện nhóm trình bày cách đặt tính- GV đồng thời ghi bảng - Gọi học sinh lên bảng thực hiện đặt tính rồi tính- Cả lớp theo dõi 82,55 6 35 0. 1,27 65. - Gäi häc sinh nh¾c l¹i c¸ch lµm – GV ghi b¶ng : + §Õm thÊy phÇn thËp ph©n cña sè 82,55 cã hai ch÷ sè vµ phÇn thËp ph©n cña sè 1,27 cũng có hai chữ số, bỏ dấu phẩy ở hai số đó đi ta đợc 8255 :127 + Thùc hiÖn phÐp chia 8255 : 127 . + VËy. 82,55 : 1,27 = 65. *Hoạt động 3: Rút ra ghi nhớ. ? Qua 2 vÝ dô trªn b¹n nµo cã thÓ nªu c¸ch chia mét sè thËp ph©n cho mét sè thËp ph©n? Häc sinh nªu- nhËn xÐt vµ gi¸o viªn tæng kÕt chèt l¹i vµ ghi b¶ng nh S¸ch gi¸o khoa: Muèn chia mét sè thËp ph©n cho mét sè thËp ph©n ta lµm nh sau: + §Õm xem cã bao nhiªu ch÷ sè ë phÇn thËp ph©n cña sè chia th× chuyÓn dÊu phÈy ë sè bÞ chia sang bªn ph¶I bÊy nhiªu ch÷ sè. + Bá dÊu phÈy ë sè chia råi thùc hiÖn phÐp chia nh chia cho sè tù nhiªn.. - Mét sè häc sinh nh¾c l¹i quy t¾c. - GV hÖ thèng l¹i kiÕn thøc. ……..

(20) 5. Gi¸o viªn ph¶i biÕt vËn dụng linh ho¹t c¸c h×nh thức học tập theo định hướng đổi mới phương ph¸p dạy học to¸n. Phơng pháp dạy học toán là cách thức tổ chức các hoạt động học toán cho học sinh, đó là định hớng đổi mới phơng pháp dạy học sâu sắc nhất ở tiểu học. Dạy học trong đổi mới giáo dục phổ thông là dạy học sinh tự tìm tòi, phát hiện kiến thức míi, lµ d¹y c¸ch häc cho häc sinh. Gi¸o viªn cÇn c¨n cø vµo chuÈn kiÕn thøc, kü năng của chơng trình và sách giáo khoa để thiết kế các hoạt động dạy học nhằm tổ chøc cho häc sinh cïng tham gia, thùc hiÖn nhiÖm vô häc tËp, gióp c¸c em h×nh thành kiến thức qua chính các hoạt động đó. Giáo viên không áp đặt, thông báo kiÕn thøc s½n cã mµ tæ chøc híng dÉn, t×m tßi, ph¸t hiÖn, tù chiÕm lÜnh kiÕn thøc. Giáo viên tổ chức sao cho mọi học sinh đều tham gia hoạt động học, sao cho học sinh thÊy tù m×nh ph¸t hiÖn, t×m ra kiÕn thøc chø kh«ng ph¶i nh×n vµo s¸ch gi¸o khoa hay nghe gi¸o viªn th«ng b¸o kÕt qu¶ s½n cã trong s¸ch gi¸o khoa. Gi¸o viªn hớng dẫn để học sinh sử dụng vốn hiểu biết của mình để hình thành kiến thức mới một cách nhẹ nhàng, động viên học sinh tập suy nghĩ, tập diễn đạt, thực hiện hoạt động học tập theo cách riêng của mình. Trong d¹y häc cã rÊt nhiÒu ph¬ng ph¸p vµ h×nh thøc d¹y häc song kh«ng cã ph¬ng ph¸p hay h×nh thøc d¹y häc nµo lµ v¹n n¨ng , v× thÕ khi sö dông gi¸o viªn cÇn ph¶i chó ý: - Kh«ng qu¸ l¹m dông bÊt cø mét ph¬ng ph¸p hay h×nh thøc d¹y häc nµo. - CÇn biÕt phèi hîp nhuÇn nhuyÔn c¸c ph¬ng ph¸p vµ h×nh thøc d¹y häc trong qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y. - Phải biết lựa chọn phơng pháp và hình thức dạy học phù hợp với đối tợng học sinh líp m×nh gi¶ng d¹y. Sau ®©y lµ mét cè h×nh thøc d¹y häc hay sö dông trong d¹y häc nãi chung vµ trong d¹y to¸n nãi riªng: * Học cá nhân ( ở trên lớp). - Học sinh hoạt động theo hướng dẫn của giáo viên. - Học sinh tự học với tài liệu, đồ dùng học toán để chiếm lĩnh tri thức mới, luyện tập thực hành theo khả năng của học sinh. Trong khi học cá nhân, từng học sinh có thể hỏi ý kiến, trao đổi với giáo viên. Giáo viên cũng có thể theo dõi, hướng dẫn, kiểm tra một số học sinh... * Học theo nhóm:.

(21) Tùy từng bài giáo viên có thể chia nhóm như sau: - Nhóm hỗn hợp : Loại nhóm này thường hoạt động đều trong các tiết học để các em có thể giúp đỡ lẫn nhau. - Nhóm theo trình độ: Thường áp dụng vào các tiết thực hành. ë nhãm nµy giáo viên có thể bồi dưỡng học sinh yếu, kém đồng thời cũng bồi dưỡng học sinh khá giỏi bằng cách cho các em làm thêm một số bài toán nâng cao. - Nhóm theo sở trường: Dành cho những đối tượng đặc biệt. Những hoạt động của các nhân hơp tác hoạt động thành nhóm ở mỗi học sinh được trao đổi thảo luận với nhau, tự các em phát biểu ý kiến riêng của mình dưới sự giúp đỡ của bạn bè và sự hướng dẫn của giáo viên các em đi đến thống nhất trong nhóm. * Học theo lớp: Tất cả các ý kiến của các nhóm sẽ được trao đổi thảo luận rộng rãi hơn để tìm ra những kết luận hợp lý. Tại đây người giáo viên sẽ được thể hiện rõ vai trò trọng tài khoa học giúp các em phân biệt đúng hay sai, hợp lý hay chưa hợp lý, nên làm theo cách này hay cách kia. - Cuối tiết học giáo viên dành ít thời gian để tổ chức trò chơi học tập nh»m lµm th gi¶n kh«ng khÝ häc tËp, gióp c¸c em bít c¨ng th¼ng sau mét tiÕt häc. VD: Tính : 17,42 + 36,5 + 12,58 + Học cá nhân: Học sinh tự suy nghĩ tìm ra cách giải rồi thực hiện. + Học theo nhóm: Học sinh trao đổi ý kiến trong nhóm thực hành tính theo nhúm để tìm ra cách giải nhanh nhất. + Học lớp: Giáo viên gọi đại diện các nhóm lên trình bày. + Cụ thể nhóm 1làm như sau: 17,42 + 36,5 + 12,58 = 53,92. + 12,58 = 66,5. Nhóm 2, 3, 4: áp dụng tính chất giao hoán của phép cộng. 17,42 + 36,5 + 12,58 = 17,42 + 12,58 + 36,5 = 30. + 36,5 = 66,5. Giáo viên gọi học sinh đại diện các nhóm lên nhận xét cách tính của nhóm bạn. Từ đó học sinh tìm ra cách tính nhanh nhất nhóm 2, 3, 4 đã làm. 6. Để đạt hiệu quả cao trong công tác giảng dạy thì khâu thể hiện bài giảng cũng không kém phần quan trọng. ở bớc này giáo viên cần chú ý đến: - Tr×nh tù c¸ch khai th¸c bµi..

(22) - Ngôn ngữ diễn đạt. Bởi vì lời giảng của giáo viên rất quan trọng trong việc học sinh tiÕp nhËn kiÕn thøc cho nªn lêi gi¶ng cña gi¸o viªn cÇn ph¶i râ rµng, g·y gän, chặt chẽ và phải thể hiện đợc những điểm nhấn, điểm trọng tâm của bài giảng, tránh lời giảng đều đều không có điểm nhấn dẫn đến học sinh mơ hồ trong việc tiÕp nhËn tri thøc míi. 7. Ph¶i t¹o kh«ng khÝ tho¶i m¸i trong tiÕt häc Trong giê häc gi¸o viªn nªn t¹o kh«ng khÝ tho¶i m¸i, x©y dùng m«i trêng häc toán tự nhiên, gắn liền với thực tế, gần gũi với cuộc sống thực, với đời sống hàng ngµy cña häc sinh. C¸c c©u chuyÖn to¸n häc, c¸c trß ch¬i to¸n häc sÏ gióp cho c¸c em có đợc giờ học toán thoải mái, nhẹ nhàng hơn, gây đợc hứng thú học tập cho häc sinh. NÕu giê häc to¸n qu¸ nÆng nÒ, cã nhiÒu bµi tËp sÏ lµm häc sinh mÕt mái, ch¸n häc. II. KÕt qu¶ thùc hiÖn. Sau quá trình nghiên cứu tôi đã mạnh dạn triển khai kinh nghiệm này cho các ban đồng nghiệp, đợc tập thể s phạm nhà trờng đồng tình cao và đa vào áp dụng. Qua quá trình thể nghiệm ở một số lớp tôi thu đợc kết quả nh sau: 1. §èi víi häc sinh: - Giê häc s«i næi h¬n - Học sinh say mê môn học, tiếp thu bài một cách chủ động, sáng tạo và phát huy đợc tính tích cực của học sinh. - Häc sinh n¾m ch¾c kiÕn thøc vµ biÕt vËn dông vµo thùc hµnh. - Đặc biệt chất lợng của lớp đợc nâng lên rõ rệt. 2. §èi víi gi¸o viªn: - Gi¸o viªn tù tin h¬n trong khi d¹y - BiÕt c¸ch khai th¸c bµi nh»m g©y høng thó häc tËp cho häc sinh, - Ngôn ngữ của giáo viên đợc trau chuốt hơn, thể hiện đợc trọng tâm của bài dạy. - V©n dông c¸c h×nh thøc vµ ph¬ng ph¸p d¹y häc linh ho¹t h¬n. 3. Két quả thu đợc: Cụ thể sau khi thực hiện các giải pháp này trong dạy học, kết quả thu đợc nh sau: ( thêi gian kh¶o s¸t sau 1 n¨m triÓn khai kinh nghiÖm vµo cuèi th¸ng 12 n¨m häc 2009- 2010) Líp. Sè. Häc sinh tù chiÕm. Häc sinh vËn dông kiÕn. Häc sinh yªu.

(23) häc. lÜnh kiÕn thøc. thøc tèt vµo thùc hµnh. thÝch m«n häc. sinh. SL. TL. SL. TL. SL. TL. 5A. 26. 18. 69. 20. 77. 15. 58. 5B. 26. 17. 65. 21. 81. 16. 62. III. Bµi häc kinh nghiªm: §Ó n©ng cao hiÖu qu¶ khi d¹y häc to¸n nãi chung vµ d¹y häc ch¬ng Sè thËp ph©n trong ch¬ng tr×nh To¸n líp 5 nãi riªng th× gi¸o viªn cÇn lu ý: - Phải chuẩn bị bài tốt trớc khi đến lớp. -Phải nắm vững nội dung, mục tiêu, yêu cầu bài học và cần phải xác định rõ trọng t©m cña bµi häc. - Nắm vững các đối tợng học sinh trong lớp để có kế hoạch giảng dạy phù hợp. - X©y dùng kÕ ho¹ch d¹y häc mét c¸ch khoa häc vµ s¸ng t¹o. §©y lµ mét trong nh÷ng kh©u cùc kú quan träng trong gi¶ng d¹y. - Giáo viên ph¶i biÕt vËn dụng linh ho¹t các hình thức học tập theo định hướng đổi mới phương pháp dạy học toán. - Giáo viên cần phải chú ý đến ngôn ngữ diễn đạt của mình để thể hiện đợc rõ träng t©m cña bµi d¹y. - CÇn ph¶i t¹o kh«ng khÝ tho¶i m¸i trong giê häc. - Biết vân dụng vốn hiểu biết của học sinh để khai thác bài đợc tốt.. C. KÕt luËn vµ kiÕn nghÞ . * KÕt luËn : Ch¬ng Sè thËp ph©n trong ch¬ng tr×nh To¸n líp 5 lµ mét ch¬ng träng t©m trong ch¬ng tr×nh To¸n tiÓu häc. ViÖc t×m hiÓu vµ nghiªn cøu néi dung vµ ph¬ng pháp dạy học là quá trình khó khăn đối với mỗi giáo viên. Tuy nhiên mục đích tìm hiểu là để biết rõ hơn, nắm chắc kiến thức, kỹ năng cũng nh phơng pháp giảng dạy để có cái nhìn toàn diện hệ thống và lôgich về môn toán. Với kết quả đạt đợc sau qu¸ tr×nh nghiªn cøu t«i thÊy r»ng viÖc d¹y häc ch¬ng Sè thËp ph©n cÇn ph¶i thùc hiện đúng định hớng, ý đồ mà sách giáo khoa đã đa ra, ngoài ra ngời giáo viên cân phải nắm chắc mục tiêu trọng tâm bài dạy, đối tợng học sinh trong lớp để từ đó vận.

(24) dụng các phơng pháp và hình thức dạy học phù hợp nhằm phát huy đợc tính tích cùc cña häc sinh. §Æc biÖt khi khai th¸c bµi cÇn thÓ hiÖn râ träng t©m cña bµi d¹y. Có nh thế thì việc dạy học toán nói chung và chơng Số thập thâp nói riêng sẽ đạt hiÖu qu¶ cao. * KiÕn nghÞ: - Các nhà trờng cần cập nhật các tập san, tạp chí giáo dục để cho giáo viên có điều kiện tiếp cận với các chuyên đề về đổi mới phơng pháp dạy học. - Ngành cần có kế hoạch tổ chức các chuyên đề về đổi mới phơng pháp dạy học nh»m trang bÞ cho gi¸o viªn nh÷ng kü n¨ng vÒ d¹y häc nãi chung vµ d¹y häc To¸n nãi riªng. Trªn ®©y lµ mét sè gi¶i ph¸p nh»m n¨ng cao hiÖu qu¶ khi d¹y phÇn Sè thËp ph©n ở chơng trình Toán Lớp 5 đã đợc áp dụng có hiệu quả tại đơn vị tôi công tác và đợc tập thể s phạm nhà trờng đánh giá cao. Rất mong đợc các cấp quản lý giáo dục và các bạn đồng nghiệp đóng góp ý kiến cho kinh nghiệm của tôi để nó hoàn thiện h¬n. Xin ch©n thµnh c¶m ¬n ! Th¸ng 4 n¨m 2010. -.

(25)

(26)

SKKN Toan 5 cap Tinh

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về