Tài liệu Bảo vệ các cơ quan non yếu của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ bằng dinh dưỡng doc

Bảo vệ các cơ quan non yếu của trẻ
sơ sinh và trẻ nhỏ bằng dinh dưỡng

Khi còn là bào thai nằm trong lòng mẹ, sự phát
triển của thai nhi hoàn toàn là nhờ ở bà mẹ. Từ
bánh nhau, máu của mẹ đi qua dây rốn vào thai
nhi mang theo tất cả các chất cần thiết như
dưỡng khí, chất đạm, đường, chất béo, vitamin và
các khoáng chất…để nuôi dưỡng cho thai lớn lên
hàng ngày .
Khi chào đời, trẻ sơ sinh bắt đầu phải thở, tự ăn và
bài tiết mỗi ngày, phải chống chọi với các loại vi
khuẩn từ môi trường chung quanh để sinh tồn. Từ
đây trẻ sẽ lớn dần lên, các cơ quan, bộ phận từ từ
trưởng thành để giúp trẻ ngày càng thích nghi tốt với
cuộc sống. Hơn bao giờ hết, dinh dưỡng trong giai
đoạn này là vô cùng quan trọng. Dinh dưỡng tối ưu
sẽ giúp trẻ phát triển một cách tốt nhất.

Tuy nhiên, cơ thể mới sinh với những đặc điểm sinh
lý đặc thù và với những chức năng tiêu hóa, bài tiết
cũng như bảo vệ miễn dịch chưa hoàn thiện đòi hỏi
các bà mẹ phải có những hiểu biết nhất định để có
thể lựa chọn và thực hành nuôi con một cách tốt nhất
nhằm đạt được cùng một lúc hai mục tiêu: Đáp ứng
nhu cầu dinh dưỡng cho tăng trưởng và bảo vệ các
cơ quan còn non yếu ở trẻ nhỏ.

Năm đầu đời, trẻ cần nhiều dưỡng chất nhất

Trong năm đầu của cuộc sống, tốc độ tăng trưởng

của trẻ rất mạnh. Thông thường cân nặng sẽ tăng
gấp đôi cân nặng lúc sinh khi trẻ 6 tháng tuổi và tăng
gấp ba khi trẻ 12 tháng tuổi. Chiều dài trung bình là
50cm ở trẻ sơ sinh đủ tháng sẽ tăng lên 75cm khi trẻ
12 tháng tuổi. Chính vì vậy, nhu cầu về năng lượng,
đạm, chất béo, … ở trẻ cao hơn hẳn so với người
lớn. Ví dụ, nếu tính theo cân nặng, trẻ cần số lượng
chất đạm cao gấp gần 3 lần so với nhu cầu này ở
người lớn. Vậy cũng đủ cho thấy trẻ cần một nguồn
dưỡng chất dồi dào như thế nào để tăng trưởng. Tuy
nhiên, bài toán khó cho dinh dưỡng năm đầu đời
không phải làm thế nào để cung cấp cho trẻ đủ lượng
dưỡng chất cần thiết mà chính là cung cấp các chất
dinh dưỡng như thế nào để cơ thể bé nhỏ của trẻ có
thể tiêu hóa và hấp thu được.

Cẩn thận với nguy cơ trẻ bị áp lực chuyến hóa do
các chức năng cơ thể còn non yếu

Nhu cầu về các chất dinh dưỡng cao để đáp ứng tốc
độ tăng trưởng nhưng khả năng tiêu hoá của trẻ trong
những tháng năm đầu đời rất hạn chế do dung tích
dạ dày còn nhỏ, các men tiêu hoá chất đạm, chất bột
đường và chất béo chưa đầy đủ, nhất là trong 6
tháng đầu. Trẻ dễ bị ọc sữa, đi tiêu nhiều hoặc ngược
lại bị táo bón. Đi tiểu có khi ít, nước tiểu vàng, nhất là
vào mùa nóng, trẻ đổ mồ hôi nhiều mà không được
uống nước đầy đủ. Điều này cho thấy khả năng bài
tiết của trẻ cũng chưa tốt .

Những tháng đầu, do hệ miễn dịch còn yếu nên trẻ
rất dễ bị nhiễm trùng, dị ứng, ngay cả khi được nuôi
dưỡng tốt nhất bằng sữa mẹ, nếu bà mẹ ăn các
nhóm thực phẩm chứa nhiều chất gây dị ứng như hải
sản , hoặc các thực phẩm sống hay quá nhiều gia vị
cũng có thể khiến trẻ bị tiêu chảy, nôn ói.

Ảnh minh họa: Getty images

Làm thế nào để giúp trẻ?

Sữa mẹ trong 6 tháng đầu rất quý giá vì thành phần
dưỡng chất hoàn hảo, đáp ứng đủ cho nhu cầu tăng
trưởng của trẻ mà không gây áp lực lên các cơ quan
chuyển hóa còn non yếu của trẻ. Trong khi sữa mẹ