MỤC LỤC
I.Tài liệu yêu cầu khách hàng cần chuẩn bị: ................................................34
A.Thủ tục phân tích........................................................................................35
B.Thủ tục kiểm toán chi tiết..........................................................................35
C.Các thủ tục bổ sung (nếu có).....................................................................36
A.Kết luận về mục tiêu kiểm toán.................................................................36
B.Kiến nghị....................................................................................................36
DANH MỤC SƠ ĐỒ BẢNG BIỂU
I.Tài liệu yêu cầu khách hàng cần chuẩn bị: ................................................34
I. Mục tiêu kiểm toán ......................................................................... 34
Thủ tục kiểm toán ............................................................................. 35
A.Thủ tục phân tích........................................................................................35
B.Thủ tục kiểm toán chi tiết..........................................................................35
C.Các thủ tục bổ sung (nếu có).....................................................................36
II. Kết luận và kiến nghị .................................................................... 36
A.Kết luận về mục tiêu kiểm toán.................................................................36
B.Kiến nghị....................................................................................................36
Chuyên đề thực tập GVHD: Th.s Nguyễn Thị Hồng Thuý
LỜI NÓI ĐẦU
Sau khi gia nhập WTO, cuộc cạnh tranh giữa các doanh nghiệp, các
thương hiệu trong nước với các doanh nghiệp, thương hiệu nước ngoài càng trở
nên gay gắt. Trong bối cảnh đó, để có thể tồn tại và phát triển, mỗi doanh nghiệp
Việt Nam cần chú trọng hơn tới các chính sách quản lý của mình đặc biệt là các
chính sách quản lý nhân viên sao cho việc trả lương phản ánh được đúng những
công sức mà người lao động đóng góp cho công ty nói chung và cho nhà quản lý
nói riêng. Quá trình hạch toán lương và các chế độ liên quan đến tiền lương luôn
được người lao động quan tâm, bởi khi họ được nhận một một khoản thù lao
xứng đáng đó sẽ là nguồn động lực lớn giúp cho công ty đó ngày càng phát
triển, ngược lại nó cũng có thể là một trong những yếu tố quan trọng trong
những quyết định thôi việc của mỗi nhân viên. Sớm nắm bắt được tầm quan
trọng của lương và các khoản trích theo lương đối với mỗi doanh nghiệp và để
có những nhận xét đúng đắn đứng trên góc độ của một người làm kiểm toán các
khoản mục lương và các khoản trích theo lương, Công ty Kiểm toán và Tư vấn
tài chính acagroup đã chú trọng xây dựng chương trình kiểm toán các khoản
mục về lương và các khoản trích theo lương. Coi đây là một phần hành quan
trọng trong khi kiểm toán tại mỗi doanh nghiệp.
Được sự hướng dẫn tận tình của Th.s Nguyễn Thị Hồng Thúy cùng các
anh, chị, cô, chú trong công ty Kiểm toán và Tư vấn tài chính ACAgroup em đã
hoàn thành tốt thời gian thực tập của mình với những nội dung sau:
Chương 1:
Tổng quan về Công ty Kiểm toán và Tư vấn tài chính ACAGroup thành
viên hãng Kiểm toán Kreston International
Chương 2: Thực trạng quá trình kiểm toán tiền lương và các khoản trích
theo lương trong kiểm toán báo cáo tài chính được thực hiện
bởi Công ty TNHH Kiểm toán và Tư vấn tài chính
ACAGroup
Trịnh Phương Thảo - Kiểm toán 46A
3
Chuyên đề thực tập GVHD: Th.s Nguyễn Thị Hồng Thuý
Chương 3: Nhận xét và kiến nghị nhằm hoàn thiện quy trình kiểm toán
khoản mục tiền lương và các khoản trích theo lương trong
kiểm toán báo cáo tài chính do Công ty Kiểm toán và Tư vấn
tài chính ACAGroup thực hiện
Mặc dù có nhiều cố gắng song kiến thức thực tế còn nhiều hạn chế nên
không tránh khỏi những sai sót. Tuy nhiên, em hi vọng với những kiến thức có
trong bài sẽ giúp người đọc hình dung một cách tổng thể về quy trình kiểm toán
lương và các khoản trích theo lương trong kiểm toán báo cáo tài chính do Công
ty Kiểm toán và Tư vấn tài chính ACAGroup thực hiện. Qua đó, có thể nhìn
nhận những mặt được và chưa được của quá trình kiểm toán các khoản mục đó
tại ACAGroup để đưa ra những kiến nghị nhằm hoàn thiện việc kiểm toán các
khoản mục này là công cụ soát xét hiệu quả cho mỗi doanh nghiệp, góp phần
hiệu quả quản lý cho các doanh nghiệp hiện nay.
Trịnh Phương Thảo - Kiểm toán 46A
4
Chuyên đề thực tập GVHD: Th.s Nguyễn Thị Hồng Thuý
CHƯƠNG I
TỔNG QUAN VỀ CÔNG TY TNHH KIỂM TOÁN VÀ TƯ VẤN TÀI
CHÍNH (ACAGROUP) THÀNH VIÊN HÃNG KIỂM TOÁN QUỐC TẾ
KRESTON INTERNATIONAL
1.1 Lịch sử hình thành và phát triển công ty
1.1.1 Lịch sử hình thành và những thông tin chung của Công ty Kiểm toán
và Tư vấn Tài chính (ACAGroup)
Công ty TNHH Kiểm toán và Tư vấn Tài chính (ACAGroup) được Sở Kế
hoạch và Đầu tư thành phố Hà Nội cấp giấy phép đăng ký kinh doanh lần đầu số
0102003347 vào ngày 24 tháng 08 năm 2001 và lần thứ hai vào ngày 30 tháng
11 năm 2005 số 0102003347. Công ty được thành lập và hoạt động theo luật
doanh nghiệp Việt Nam và thực hiện hạch toán kế toán độc lập, tự trang trải
kinh phí và nộp thuế cho Nhà nước từ nguồn thu của các dịch vụ mà Công ty
cung cấp cho khách hàng. Công ty có tên riêng, con dấu riêng, trụ sở riêng đảm
bảo tư cách pháp nhân trước pháp luật.
Sau đây là một vài thông tin cơ bản về Công ty TNHH Kiểm toán và Tư
vấn tài chính (ACAGroup):
Chỉ tiêu Thông tin
Tên giao dịch đầy đủ và hợp pháp Công ty TNHH Kiểm toán và Tư vấn Tài
chính
Tên giao dịch bằng tiếng Anh Audit and Financial Consulting
Company and Associates
Tên viết tắt ACAGroup
Trụ sở chính Phòng 504 toà nhà 17T7, Trung Hoà,
Nhân Chính, quận Thanh Xuân, Hà Nội
Điện thoại 04 2811 488/489
Fax 04 2811 499
Email
Website www.acagroup.com.vn
Trịnh Phương Thảo - Kiểm toán 46A
5
Chuyên đề thực tập GVHD: Th.s Nguyễn Thị Hồng Thuý
Hiện nay, số vốn góp của Công ty lên tới 3 tỷ VNĐ với 04 thành viên:
Thành viên Chứng chỉ chuyên môn
Ông Trần Văn Dũng CPA, MBA, LLB
Ông Vũ Lâm CPA
Ông Nguyễn Quỳnh Nam CPA
Ông Chu Quang Tùng CPA
Bảng 1.1: Cơ cấu thành viên góp vốn của Công ty Kiểm toán và Tư vấn tài chính
(ACAGroup)
1.1.2 Công ty Kiểm toán và Tư vấn Tài chính (ACAGroup) trên chặng
đường phát triển
Với phương châm không ngừng hoàn thiện và phát triển Công ty Kiểm
toán và Tư vấn Tài chính (ACAGroup) đã trải qua 5 lần thay đổi địa điểm và
vốn góp.
Lần thứ nhất, do nhu cầu mở rộng văn phòng bởi vậy Công ty chuyển trụ
sở về số 105 phố Nghi Tàm, phường Yên Phụ, quận Tây Hồ, thành phố Hà Nội
theo quyết định số 86/TB ngày 19 tháng 3 năm 2002.
Lần thứ hai, Công ty có sự thay đổi lớn về thành viên góp vốn theo quyết
định số 216/TB ngày 20 tháng 7 năm 2002.
Lần thứ ba, Công ty chuyển trụ sở về số 2/E11, tập thể Quỳnh Mai,
phường Quỳnh Mai, quận Hai Bà Trưng thành phố Hà Nội vào tháng 1/2003.
Lần thứ tư, Công ty đổi tên giao dịch quốc tế thành Audit and Financial
Consulting Company and Associates và viết tắt là ACCA hay ACCAGroup,
theo Quyết định số 08/ACCA-HDTV ngày 25 tháng 11 năm 2005. Tại thời điểm
này trụ sở Công ty chuyển tới 14/14 đường Yên Lạc, quận Hai Bà Trưng, Thành
phố Hà Nội. Cũng theo quyết định đó, Công ty được Sở kế hoạch và Đầu tư
Thành phố Hà Nội cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh lần thứ hai vào
ngày 30 tháng 11 năm 2005 theo số 01012003347.
Lần thứ năm, với mục tiêu không ngừng hoàn thiện để phục vụ khách
hàng một cách tốt nhất, từ ngày 01 tháng 8 năm 2006, Công ty thay đổi Logo
Trịnh Phương Thảo - Kiểm toán 46A
6
Chuyên đề thực tập GVHD: Th.s Nguyễn Thị Hồng Thuý
thành ACAGroup và chuyển trụ sở tới phòng 504, tầng 5, toà nhà 17T7, Trung
Hoà- Nhân Chính, quận Thanh Xuân, Thành phố Hà Nội.
Tháng 9 năm 2006, Công ty gia nhập hãng kiểm toán quốc tế Kreston
International và đến ngày 14 tháng 11 năm 2006 Công ty TNHH Kiểm toán và
Tư vấn tài chính (ACAGroup) chính thức trở thành thành viên của hãng kiểm
toán quốc tế Kreston International. Hãng kiểm toán Kreston International là một
trong những hãng kiểm toán danh tiếng hàng đấu trên thế giới, bên cạnh chất
lượng kiểm toán cao, nguồn lực kiểm toán chuyên nghiệp hãng còn có mạng
lưới các công ty cung cấp dịch vụ kế toán, kiểm toán và tư vấn khắp toàn cầu
với 500 văn phòng tại 70 quốc gia và vùng lãnh thổ. Sự kiện này đã đánh dấu
một bước phát triển mới, góp phần đưa Công ty Kiểm toán và Tư vấn tài chính
(ACAGroup) nên một vị thế mới trong thị trường kiểm toán Việt Nam, bên cạnh
đó nó còn tạo đà cho những bước phát triển vượt bậc của Công ty trong một
tương lai không xa.
Khi mới thành lập Công ty chỉ có 15 người tuy nhiên cho tới nay số nhân
viên đã lên tới con số 40 người với hàng trăm cộng tác viên, là thành viên quốc
tế của Hãng kiểm toán quốc tế Kreston International. Với đội ngũ nhân viên
chuyên nghiệp được đào tạo có hệ thống và chuyên sâu tại các hiệp hội, các
trường đại học danh tiếng trong và ngoài nước; với đội ngũ nhân viên giàu kinh
nghiệm thực tế trong các lĩnh vực kế toán, kiểm toán, tài chính, ...Công ty Kiểm
toán và Tư vấn Tài chính (ACAGroup) đã phát triển không ngừng trong hoạt
động cung cấp dịch vụ kiểm toán của mình so với các doanh nghiệp cùng ngành.
Từ khi thành lập cho tới nay, doanh thu của Công ty không ngừng tăng lên điều
đó cho thấy một tương lai phát triển của Công ty trong thời gian tới. Điều đó
được thể hiện thông qua những con số cụ thể sau: doanh thu năm 2006 tăng 165
triệu VNĐ và gấp gần 3.4 lần so với năm 2005, năm 2007 doanh thu tăng gần
gấp 2 lần so với năm 2006, với số tuyệt đối là 473 triệu VNĐ. Lợi nhuận của
Công ty năm 2006 cũng tăng lên so với năm 2005 là 80 triệu VNĐ, với số tương
Trịnh Phương Thảo - Kiểm toán 46A
7
Chuyên đề thực tập GVHD: Th.s Nguyễn Thị Hồng Thuý
đối tăng là 40.4%, lợi nhuận năm 2007 tăng so với năm 2006 là 272 triệu đồng
VNĐ, số tương đối tăng năm 97.84%.
Đơn vị: Triệu VND
Chỉ tiêu Năm 2005 Năm 2006 Năm 2007
Doanh thu 485 650 1.123
Chi phí 287 372 573
Lợi nhuận 198 278 550
Bảng 1.2: Kết quả hoạt động kinh doanh trong 3 năm 2005, 2006, 2007
của Công ty
Theo công văn số 127/VACPA ngày 22/11/2006 của VACPA công bố
ACAGroup đủ điều kiện kiểm toán báo cáo tài chính năm 2006-2007, theo quyết
định số 858/QĐ- BTC ngày 17/02/2006 của bộ trưởng bộ tài chính công bố,
Công ty đủ điều kiện cung cấp dịch vụ xác định giá trị doanh nghiệp năm 2006.
Công ty Kiểm toán và Tư vấn Tài chính (ACAGroup) đang ngày càng phát triển
và đã lọt vào danh sách một trong 13 Công ty được kiểm toán cho các công ty
lên sàn và là một trong 6 công ty được phát định giá giá trị doanh nghiệp. Như
vậy, với sự nỗ lực không ngừng Công ty đã và đang tiến gần hơn tới Big4 và các
tiêu chuẩn kiểm toán quốc tế.
1.2 Chức năng và nhiệm vụ của công ty
Nhằm đạt được thành công thông qua việc hỗ trợ khách hàng và hỗ trợ
nguồn nhân lực Công ty Kiểm toán và Tư vấn Tài chính tiếp tục mở rộng các
loại hình dịch vụ và củng cố chất lượng trong từng dịch vụ được cung cấp. Hơn
nữa, ACAGroup là một trong những công ty đã được tín nhiệm tại Việt Nam
hoạt động trong lĩnh vực cung cấp các dịch vụ kế toán, kiểm toán, tài chính, thuế
đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế, do đó Công ty Kiểm toán và Tư vấn Tài chính
(ACAGroup) với các phòng kiểm toán chuyên nghiệp ACAAudit của mình đã
đang và sẽ cung cấp dịch vụ cho nhiều khách hàng lớn tại Việt Nam. Những
dịch vụ kiểm toán mà Công ty Kiểm toán và Tư vấn Tài chính (ACAGroup) là:
• Kiểm toán Báo cáo tài chính;
• Kiểm toán cho mục đích thuế;
Trịnh Phương Thảo - Kiểm toán 46A
8
Chuyên đề thực tập GVHD: Th.s Nguyễn Thị Hồng Thuý
• Kiểm toán hoạt động;
• Kiểm toán tuân thủ;
• Kiểm toán Báo cáo quyết toán vốn đầu tư;
• Kiểm toán Báo cáo quyết toán dự án;
• Kiểm toán các thông tin tài chính.
Trong chiến lược mở rộng các loại hình dịch vụ chất lượng cao, Công ty
đã xây dựng và thành lập bộ phận Tư vấn ACA-Consulting nhằm đáp ứng nhu
cầu ngày càng phong phú của khách hàng. ACA-Consulting của Công ty chuyên
sâu trong hàng loạt các dịch vụ toàn diện như: Định giá tài sản, tư vấn tài chính
doanh nghiệp, đánh giá soát xét hoạt động tài chính, nghiệp vụ IPO, thành lập
liên doanh, tư vấn sáp nhập và giải thể, tái đầu tư, và xử lý nghiệp vụ kinh
doanh. Các dịch vụ của Công ty được xây dựng trên cơ sở đội ngũ nhân viên
chuyên nghiệp có kinh nghiệm và kỹ năng chuyên sâu cả về chuyên môn và văn
hoá, với chuyên ngành kế toán, thuế, luật pháp, đầu tư và tài chính ngân hàng.
ACA-Consulting kết hợp chặt chẽ với các văn phòng tư vấn chuyên
nghiệp của nhiều hãng trên toàn cầu và các chuyên gia tư vấn có kinh nghiệm
chuyên sâu trong hiều lĩnh vực khác nhau thực hiện cung cấp các loại hình dịch
vụ đa dạng:
• Tư vấn tài chính;
• Dịch vụ tư vấn kế toán;
• Tư vấn thuế;
• Tư vấn đầu tư;
• Tư vấn quản lý, hệ thống kiểm soát;
• Tư vấn về công nghệ thông tin, cung cấp các dịch vụ phần mềm tin
học;
• Tư vấn cổ phần hoá;
• Tư vấn sáp nhập, giải thể;
• Định giá tài sản, định giá trị doanh nghiệp;
Trịnh Phương Thảo - Kiểm toán 46A
9
Chuyên đề thực tập GVHD: Th.s Nguyễn Thị Hồng Thuý
• Dịch vụ hỗ trợ tuyển dụng;
• Dịch vụ huấn luyện, bồi dưỡng, cập nhật kiến thức;
• Các dịch vụ liên quan khác về tài chính, kế toán, thuế và các quy
định của pháp luật.
Các dịch vụ do ACAGroup đang cung cấp như sau:
Dịch vụ kiểm toán: được áp dụng các công nghệ, phương pháp tiếp cận
và phương pháp luận mới nhất theo quy định và hướng dẫn của quốc tế cũng
như từ sự hỗ trợ, cộng tác với các hãng kiểm toán và tư vấn hàng đầu thế giới
cho việc cung cấp dịch vụ cho khách hàng để đảm bảo rằng các dịch vụ đó đạt
được cao nhất. Với tất cả các dịch vụ kiểm toán, ACAGroup đã sử dụng Hệ
thống Kiểm toán thông minh quốc tế (International SAS) - một hệ thống kiểm
toán ứng dụng và đã được khẳng định qua thực tế, là sự kết hợp giữa công nghệ
quốc tế và thực tiễn của Việt Nam.
Dịch vụ kế toán: ACAGroup cung cấp các dịch vụ kế toán cho khách
hàng bao gồm làm sổ sách, lập dự toán ngân sách, lập các báo cáo tài chính định
kỳ. Ngoài ra, công ty còn hỗ trợ các doanh nghiệp trong việc chuyển đổi các
Báo cáo tài chính được lập theo hệ thống chuẩn mực quốc tế được chấp nhận
rộng rãi. Đối với các dịch vụ lập các hệ thống kế toán đáp ứng các yêu cầu quốc
tế của công ty mẹ ở nước ngoài hoặc các tổ chức quốc tế mà vẫn tuân thủ hệ
thống kế toán Việt Nam được trình lên Bộ Tài chính để phê duyệt các dịch vụ kế
toán mà công ty cung cấp bao gồm:
• Lập hệ thống kế toán cho các doanh nghiệp;
• Cung cấp dịch vụ kế toán, tư vấn kế toán cho khách hàng;
• Lập kế hoạch tài chính;
• Lập kế hoạch ngân sách;
• lập và dự đoán lưu chuyển tiền mặt.
Dịch vụ kiểm toán quyết toán các công trình XDCB: Nguyên tắc cơ
bản thực hện kiểm toán Báo cáo quyết toán vốn đầu tư dự án hoàn thành là sử
dụng một nhóm nhân viên chuyên nghiệp, các chuyên gia có trình độ cao được
Trịnh Phương Thảo - Kiểm toán 46A
10
Chuyên đề thực tập GVHD: Th.s Nguyễn Thị Hồng Thuý
đào tạo chính qui đặc biệt trong việc kiểm toán XDCB nhằm cung cấp cho
khách hàng một dịch vụ hoàn hảo nhất, có độ tin cậy cao.
Dịch vụ đào tạo và tuyển dụng: ACA-Training bao gồm một nhóm các
chuyên gia trình độ cao về kế toán, kiểm toán và quản lý sẽ cung cấp các
chương trình này bao gồm từ đào tạo về các chuẩn mực kế toán và kiểm toán
quốc tế, tiêu chuẩn kế toán và kiểm toán Việt Nam đến đào tạo về các chính
sách và quy chế mới nhất áp dụng cho từng ngành cụ thể hay cho hoạt động kinh
doanh trên cả nước nói chung. Các chương trình này được thực hiện dựa trên
các chuẩn mực kế toán và kiểm toán Việt nam và Quốc tế được chấp nhận rộng
rãi ở Việt Nam và phương pháp tiếp cận tiên tiến của quốc tế.
Dịch vụ tư vấn tài chính doanh nghiệp: Nhóm tài chính doanh nghiệp
của ACA-Consulting (ACA-FAS Team) cung cấp dịch vụ tư vấn tài chính cho
các Công ty và các nhà đầu tư trong nhiều lĩnh vực tài chính. Các dịch vụ tư vấn
về tài chính được cung cấp cho khách hàng bao gồm:
• Tư vấn về hợp nhất và mua lại doanh nghiệp;
• Dịch vụ định giá;
• Cổ phần hoá, Tư nhân và Thủ tục niêm yết (IPO);
• Tư vấn nghiệp vụ kinh doanh;
• Tư vấn đầu tư.
Dịch vụ Tư vấn thuế: Công ty cung cấp các dịch vụ tư vấn liên quan đến
thuế bao gồm:
• Kế toán thuế thu nhập và chuẩn bị tờ khai thuế;
• Dịch vụ tư vấn thuế liên quốc gia;
• Dịch vụ giúp giải quyết khiếu nại thuế;
• Thuế thu nhập cá nhân và các dịch vụ thuế quốc tế.
Tư vấn pháp luật và kinh doanh: Công ty cung cấp các dịch vụ tư vấn
pháp luật và kinh doanh như sau:
• Nghiên cứu khả thi và đánh giá môi trường đầu tư;
Trịnh Phương Thảo - Kiểm toán 46A
11
Chuyên đề thực tập GVHD: Th.s Nguyễn Thị Hồng Thuý
• Tư vấn khung luật pháp và cơ cấu quản lý;
• Phân tích chính sách của chính phủ đối với phát triển kinh tế;
• Nghiên cứu thị trường và đánh giá về ngành kinh doanh;
• Xác định và đánh giá cơ hội đầu tư;
• Tư vấn thiết lập văn phòng đại diện và thành lập doanh nghiệp mới.
1.3 Đặc điểm tổ chức bộ máy quản lý của công ty
1.3.1 Sơ đồ tổ chức bộ máy quản lý của công ty
Hình 1.3: Sơ đồ tổ chức bộ máy quản lý của Công ty Kiểm toán và Tư vấn tài chính
(ACAGroup)
Trịnh Phương Thảo - Kiểm toán 46A
Hội đồng thành viên
Ban Giám Đốc
Phòng
nghiệp
vụ 3
Phòng
nghiệp
vụ 1
GĐ khu vựcGĐ kiểm toánGĐ tài chính
Phòng
nghiệp
vụ 2
VP Hà Nội
VP đại diện
Quảng
Ninh
VP đại diện TP
HCM
Phòng kế toán
Phòng hành chính
tổng hợp
Khách hàng
KS chất
lượng
12
Chuyên đề thực tập GVHD: Th.s Nguyễn Thị Hồng Thuý
1.3.2 Chức năng nhiệm vụ của từng phòng ban bộ phận
Khi mới thành lập Công ty có tổng số 15 nhân viên, trong đó có 03 Kiểm
toán viên quốc gia, 01 kỹ sư xây dựng, với 100% nhân viên đều có trình độ Đại
học về chuyên ngành tài chính kế toán và kiểm toán. Hiện nay, Công ty có 40
nhân viên chính thức là những chuyên gia tư vấn và Kiểm toán viên, trong đó có
11 nhân viên có chứng chỉ Kiểm toán viên cấp quốc gia (CPA), các Kiểm toán
viên cao cấp (senior) và các Kiểm toán viên (staff) có trình độ chuyên môn cao.
Ngoài ra, ACAGroup còn có hàng trăm cộng tác viên là các chuyên gia hàng
đầu, các tiến sĩ, thạc sĩ người Việt Nam và người nước ngoài đang làm việc tại
các cơ quan đào tạo, viện nghiên cứu doanh nghiệp và các tổ chức quốc tế.
Công ty tổ chức bộ máy quản lý theo mô hình trực tuyến chức năng, việc
tổ chức này nhằm thống nhất mệnh lệnh, tránh sự rối loạn, gắn trách nhiệm với
từng đối tượng cụ thể để đạt được hiệu quả cao nhất. Với số lượng nhân viên
trung bình, cách thức tổ chức đơn giản gọn nhẹ, các thành viên và mỗi phòng
ban đều nỗ lực cố gắng hết mình trong công việc của mình, để xây dựng Công ty
ngày càng lớn mạnh hơn.
Hội đồng thành viên: Gồm các thành viên góp vốn có quyền quyết định
những công việc liên quan đến sự tồn tại và phát triển của Công ty như các
quyết định tăng giảm vốn điều lệ, cơ cấu tổ chức, chiến lược phát triển… của
Công ty.
Ban Giám đốc: là đại diện pháp nhân của công ty đồng thời là những
người trực tiếp quản lý mọi hoạt động diễn ra bên trong công ty, là người điều
hành hoạt động hàng ngày của Công ty và chịu trách nhiệm trước Hội đồng
thành viên về các quyền hạn và nghĩa vụ được giao. Ngoài ra, Ban Giám đốc
còn có quyền quyết định biên chế và nhiệm vụ cũng như quyền hạn của từng
phòng ban chức năng, phòng nghiệp vụ của Công ty, quyết định việc đăng ký
danh sách Kiểm toán viên hành nghề tại Công ty. Trong đó, Tổng Giám đốc là
người đại diện và quản lý mọi hoạt động chung của Công ty, dưới Tổng Giám
đốc là các Giám đốc từng bộ phận chuyên sâu vào những lĩnh vực và khu vực
Trịnh Phương Thảo - Kiểm toán 46A
13
Chuyên đề thực tập GVHD: Th.s Nguyễn Thị Hồng Thuý
nhất định họ giúp Tổng Giám đốc quản lý chặt chẽ những công việc đối với
những bộ phận thuộc thẩm quyền mình phụ trách với Tổng Giám đốc. Các Giám
đốc làm việc theo sự phân công và uỷ quyền của Tổng Giám đốc trong từng thời
kỳ, và chịu trách nhiệm trước Tổng Giám đốc về nhiệm vụ được phân công và
uỷ quyền.
Giám đốc tài chính: là người chịu trách nhiệm về hoạt động thu chi và
quản lý điều hành các hoạt động tài chính của Công ty.
Giám đốc kiểm toán: là người đào tạo, kiểm soát chất lượng kiểm toán
trong Công ty, là người chịu trách nhiệm trước pháp luật đối với các báo cáo
kiểm toán.
Các phòng ban trực thuộc bao gồm: phòng kế toán; phòng hành chính
tổng hợp; phòng nghiệp vụ 1, nghiệp vụ 2, nghiệp vụ 3; và các văn phòng đại
diện trực thuộc như văn phòng tại Hà Nội, văn phòng đại diện tại Quảng Ninh,
văn phòng đại diện tại TP HCM.
1.4. Đặc điểm áp dụng chế độ kế toán tại đơn vị
Công ty áp dụng Chế độ kế toán Việt Nam ban hành theo Quyết định số
15/2006/QĐ-BTC ngày 20/03/2006 của Bộ trưởng Bộ tài chính và Quyết định
số 234/2003/QĐ-BTC ngày 30/12/2003, Thông tư số 23/2005/TT-BTC ngày
30/03/2005 của Bộ tài chính hướng dẫn thực hiện các chuẩn mực kế toán Việt
Nam và các chuẩn mực kế toán theo quy định hiện hành của Bộ tài chính.
Công ty thực hiện hạch toán độc lập, tự chi trải kinh phí bằng nguồn thu
từ các hoạt động dịch vụ đó khách hàng trả theo hợp đồng dịch vụ và thực hiện
nghĩa vụ với Ngân sách Nhà nước.
Công ty áp dụng một năm tài chính bắt đầu từ ngày 01 tháng 01 và kết
thúc vào ngày 31 tháng 12 hàng năm.
Hịên nay, Công ty sử dụng hình thức sổ kế toán Nhật ký chung.
Trịnh Phương Thảo - Kiểm toán 46A
14
Chuyên đề thực tập GVHD: Th.s Nguyễn Thị Hồng Thuý
1.5. Đặc điểm tổ chức kiểm toán tại Công ty Kiểm toán và Tư vấn tài
chính (ACAGroup)
Công ty Kiểm toán và Tư vấn tài chính (ACAGroup) thực hiện kiểm toán
theo quy trình chung gồm 3 bước cơ bản như sau:
Bước 1: Chuẩn bị kiểm toán bao gồm tất cả các công việc khác nhau
nhằm tạo được cơ sở pháp lý, kế hoạch kiểm toán cụ thể và các điều kiện vật
chất cho công tác kiểm toán.
Bước 2: Thực hiện kiểm toán bao gồm tất cả các công việc thực hiện
chức năng xác minh của Kiểm toán viên để khẳng định được thực chất của đối
tượng kiểm toán và khách thể kiểm toán.
Bước 3: Kết thúc kiểm toán bao gồm các công việc đưa ra kết luận kiểm
toán, lập báo cáo kiểm toán và giải quyết các công việc phát sinh sau ngày lập
báo cáo kiểm toán.
Phương pháp kiểm toán của Công ty Kiểm toán và Tư vấn tài chính
(ACAGroup) được thể hiện thông qua mô hình sau :
Trịnh Phương Thảo - Kiểm toán 46A
15
Chuyên đề thực tập GVHD: Th.s Nguyễn Thị Hồng Thuý
Hình 1.4: Phương pháp kiểm toán của Công ty TNHH Kiểm toán và Tư vấn tài chính ( ACAGroup)
Trịnh Phương Thảo - Kiểm toán 46A
Hoạt động
chuẩn bị trước
cuộc kiểm toán
Xác định nhu
cầu và mục
tiêu kiểm toán
Tìm hiểu hoạt động kinh doanh, đánh giá các
rủi ro và lập kế hoạch kiểm toán
Thực hiện các
thủ tục kiểm
toán
Kết thúc
kiểm toán
Đánh giá
chất lượng
2
Tìm hiểu nhu cầu
khách hàng
3
Lựa chọn nhóm kiểm
toán phù hợp nhất
1
Đánh giá và xử lý
rủi ro kiểm toán
4
Tìm hiểu hoạt
động và môi
trýờng kinh
doanh
5
Đánh giá kiểm
soát tổng thể và
gian lận
6
Xây dựng kế
hoạch kiểm toán
Rủi ro cố hữu
7
Tìm hiểu quy
trình kế toán và
kiểm soát liên
quan
8
Thực hiện kiểm
tra các thủ tục
kiểm soát
Rủi ro kiểm soát
9
Đánh giá tổng
thể rủi ro và
xác định các
thủ tục kiểm
toán cụ thể
11
Thực hiện các
thủ tục kiểm
toán chung
12
Xem xét tổng thể
các vấn đề kiểm
toán và phát
hành báo cáo.
13
Đánh giá mức độ
hài lòng của
khách hàng
10
Thực hiện các
kiểm tra chi
tiết
Kiểm soát rủi ro/ Quản lý chất lượng/ Mang lại GTGT cho khách hàng
Dịch vụ chuyên nghiệp/ Chất luợng hàng đầu/ Đáp ứng tốt nhất nhu cầu của khách
hàng
14
Đánh giá chất
lượng dịch vụ
16
Chuyên đề thực tập GVHD: Th.s Nguyễn Thị Hồng Thuý
Hình 1.5: Sơ đồ các bước tiến hành một cuộc kiểm toán tại Công ty TNHH Kiểm toán và Tư vấn tài chính (ACAGroup)
Trịnh Phương Thảo - Kiểm toán 46A
Gặp mặt nhà quản lý
Hiểu
khách
hàng
Xem
xét
HTKSN
B
Tìm
hiểu
nhu cầu
Xác định
mức độ
trọng
yếu
Thiết kế chương trình kiểm
toán và lập kế hoạch
Trao đổi với nhóm kiểm toán
lập kế hoạch và xác định phạm
vi
Thực hiện kiểm toán
Kiểm tra hệ
thóng
Kiểm tra chi tiết
Thực hiện
thủ tục
kiểm toán
Họp với nhà quản lý
Kết thúc kiểm toán tại đơn vị và
họp tổng kết
Báo cáo và kết luận
Tổng hợp các phát hiện kiểm toán
Họp với nhà quản lý để trao đổi các phát
hiện kiểm toán
Chuẩn bị thảo luận cho các báo cáo
Chính thức ban hành báo cáo chính thức
và thực hiện tư vấn cho Dự án
17
Chuyên đề thực tập GVHD: Th.s Nguyễn Thị Hồng Thuý
1.5.1. Chuẩn bị kiểm toán
Chuẩn bị kiểm toán là bước công việc đầu tiên của tổ chức công tác kiểm
toán nhằm tạo ra tất cả tiền đề và điều kiện cụ thể trước khi thực hiện kiểm toán.
Giai đoạn này bao gồm một số các công việc chủ yếu sau:
Một là, xác định mục tiêu phạm vi kiểm toán: mỗi một cuộc kiểm toán
khác nhau đều hướng tới những mục tiêu khác nhau, do đó Công ty xác định
mục tiêu và phạm vi cụ thể cho từng cuộc kiểm toán một cách cụ thể và chính
xác. Mục tiêu kiểm toán còn được thể hiện trong kế hoạch kiểm toán, hợp đồng
kiểm toán và chương trình kiểm toán.
Hai là, chỉ định người phụ trách công việc kiểm toán và chuẩn bị các điều
kiện vật chất cơ bản: tuỳ thuộc vào mục tiêu và phạm vi kiểm toán Partner sẽ chỉ
định trước người dẫn đầu cuộc kiểm toán (leader) và các nhân viên kiểm toán
(staff audit và các assistant audit) để thực hiện cuộc kiểm toán sắp diễn ra. Cùng
với việc chỉ định nhân viên, trong giai đoạn này mỗi Job kiểm toán cần chuẩn bị
các thiết bị và điều kiện vật chất kèm theo như phương tiện tính toán gồm máy
tính cá nhân, labtop, hay các phương tiện kiểm kê, giấy tờ làm việc (working
paper), letter head, túi văn phòng phẩm…
Ba là, thu thập thông tin, tiếp cận khách hàng: ở giai đoạn này việc thu
thập thông tin chỉ dừng lại ở những thông tin cơ bản liên quan tới khách hàng
như các văn bản liên quan tới khách hàng, các báo cáo kiểm toán lần trước, các
biên bản kiểm kê…
Bốn là, lập kế hoạch kiểm toán: đây là bước quan trọng nhất trong giai
đoạn chuẩn bị kiểm toán, ở bước này cần thực hiện các công việc sau:
• Gặp mặt Ban Giám Đốc để tìm hiểu khách hàng, xem xét hệ
thống kiểm soát nội bộ, tìm hiểu các nhu cầu đối với từng khách
hàng, xác định mức độ trọng yếu;
• Thiết lập kế hoạch kiểm toán và chương trình kiểm toán;
• Trao đổi với nhóm kiểm toán.
Trịnh Phương Thảo - Kiểm toán 46A
18
Chuyên đề thực tập GVHD: Th.s Nguyễn Thị Hồng Thuý
1.5.2. Thực hiện kiểm toán
Thực hiện kiểm toán là quá trình thực hiện đồng bộ các công việc đã ấn
định trong kế hoạch và chương trình kiểm toán. Việc họp với nhà quản lý, và
phòng kế toán ở giai đoạn này là rất cần thiết. Kiểm toán viên sẽ thu thập các
bằng chứng kiểm toán để thực hiện việc kiểm toán hệ thống và kiểm toán chi tiết
góp phần đưa ra các kết luận kiểm toán. Công ty Kiểm toán và Tư vấn tài chính
(ACAGroup) thực hiện kiểm toán theo khoản mục, với mỗi khoản mục sẽ được
đánh giá mức độ trọng yếu và các rủi ro có thể xảy ra. Các chương trình kiểm
toán cụ thể cũng được áp dụng cho từng khoản mục và sẵn có sẽ được thay đổi
tuỳ thuộc vào mục tiêu, phạm vi của từng cuộc kiểm toán. Mỗi chương trình
kiểm toán bao gồm hai phần, phần thứ nhất là các thủ tục phân tích, sau đó là
các thủ tục kiểm tra chi tiết. Ở giai đoạn này các Kiểm toán viên cần vận dụng
các phương kiểm toán để thực hiện cuộc kiểm toán như phỏng vấn, phân tích,
điều tra, gửi thư xác nhận, tính toán số học… Việc sử dụng các phương pháp
kiểm toán kết hợp với các bằng chứng kiểm toán cụ thể, chính xác sẽ giúp cho
kết luận kiểm toán có tính thuyết phục cao hơn.
Bên cạnh đó, đây cũng là quá trình sử dụng các trắc nghiệm vào việc xác
minh các thông tin phản ánh trên bảng khai tài chính. Trong đó, trắc nghiệm cơ
bản được sẻ dụng chủ yêu, tuy nhiên trình tự kết hợp giữa các các trắc nghiệm
này phụ thuộc vào kết quả đánh giá hệ thống kiểm soát nội bộ. Quy mô cụ thể
của các trắc nghiệm phụ thuộc vào kinh nghiệm và cách thức kết hợp giữa
chúng phụ thuộc rất nhiều kinh nghiệm và khả năng phán đoán của Kiểm toán
viên vơớimục đích có được bằng chứng đầy đủ và độ tin cậy với chi phí kiểm
toán thấp nhất.
Một trong những công việc chủ yếu trong giai đoạn thực hiện kiểm toán
là việc thu thập bằng chứng kiểm toán. Hiện nay, Công ty Kiểm toán và Tư vấn
tài chính (ACAGroup) sử dụng phương pháp chọn mẫu CMA được Kreston
International chuyển giao theo chuẩn quốc tế. Phương pháp chọn mẫu CMA
được cụ thể như sau:
Trịnh Phương Thảo - Kiểm toán 46A
19
Chuyên đề thực tập GVHD: Th.s Nguyễn Thị Hồng Thuý
J = MP/R
N = POP/J
Trong đó:
MP: mức độ trọng yếu chi tiết
R: chỉ số về độ tin cậy
J: bước chọn mẫu
POP: số dư tài khoản cần kiểm tra
N: số mẫu cần kiểm tra.
Khi đã chọn được mẫu kiểm toán đại diện, Kiểm toán viên tiến hành kiểm
toán chi tiết các mẫu sau đó suy rộng cho tổng thể. Nếu có sự chênh lệch giữa
bằng chứng mà Kiểm toán viên thu thập được và số liệu của khách hàng Kiểm
toán viên sẽ đưa ra các bút toán điều chỉnh.
1.5.3. Kết thúc cuộc kiểm toán (Báo cáo và kết luận)
Trong giai đoạn kết thúc kiểm toán, trưởng nhóm kiểm toán sẽ tổng hợp
các phát hiện kiểm toán, sau đó tiến hành họp với nhà quản lý để trao đổi các
phát hiện kiểm toán. Sau khi xem xét các sự kiện phát sinh sau ngày khoá sổ kế
toán, kiểm tra giấy tờ làm việc của Kiểm toán viên và các bên đã thống nhất các
ý kiến của Kiểm toán viên, trưởng nhóm kiểm toán sẽ chuẩn bị bản thảo cho các
báo cáo kiểm toán và thư quản lý, cuối cùng sẽ chính thức ban hành các báo cáo
chính thức và thực hiện tư vấn cho khách hàng.
Do đặc thù là một công ty kiểm toán độc lập đang trên đà phát triển lại là
thành viên của Hãng kiểm toán Quốc tế Kreston International nên Công ty Kiểm
toán và Tư vấn tài chính (ACAGroup) luôn nghiêm chỉnh chấp hành những
chuẩn mực kiểm toán với những quy trình kiểm toán đầy đủ và chặt chẽ đáp ứng
yêu cầu trong nước và quốc tế. Mỗi một khoản mục đều có những chương trình
kiểm toán riêng là những hướng dẫn cụ thể, thiết thực nhất không những cho
những Kiểm toán viên mới vào nghề mà còn giúp cho công việc của những
Kiểm toán viên lâu năm trở nên chuyên nghiệp hơn.
Trịnh Phương Thảo - Kiểm toán 46A
20
Chuyên đề thực tập GVHD: Th.s Nguyễn Thị Hồng Thuý
1.6. Đặc điểm tổ chức hồ sơ kiểm toán tại công ty
1.6.1. Hồ sơ kiểm toán và sơ đồ lưu trữ hồ sơ kiểm toán tại công ty
Theo chuẩn mực kiểm toán số 230 về Hồ sơ kiểm toán thì “Hồ sơ kiểm
toán là các tài liệu do kiểm toán viên lập, thu thập, phân loại, sử dụng và lưu
trữ”. Tài liệu trong hồ sơ kiểm toán được sử dụng để:
• Lưu trữ những bằng chứng kiểm toán thu được trong quá trình thực
hiện kiểm toán, và làm cơ sở cho việc đưa ra ý kiến của kiểm toán
viên.
• Trợ giúp cho việc lập kế hoạch và thực hiện công việc kiểm toán.
• Trợ giúp cho việc kiểm tra, soát xét và đánh giá chất lượng của
công việc kiểm toán.
• Trợ giúp cho việc xử lý các phát sinh sau cuộc kiểm toán.
• Làm tài liệu tham khảo.
Hồ sơ kiểm toán tại công ty là hồ sơ kiểm toán chứa đựng các thông tin
chung về khách hàng kiểm toán liên quan tới hai hay nhiều cuộc kiểm toán trong
nhiều năm của cùng một khách hàng kiểm toán, ngoài ra nó còn chứa đựng
những thông tin liên quan chỉ tới cuộc kiểm toán của năm hiện tại. Tài liệu trong
hồ sơ kiểm toán do các kiểm toán viên, các trưởng nhóm soát xét, và nhà quản
lý kiểm tra. Do mới chỉ là một công ty kiểm toán nhỏ với quy mô trung bình và
thực hiện kiểm toán trên những doanh nghiệp vừa và nhỏ nên viêc lưu trữ tài
liệu trong file kiểm toán được gộp chung giữa hồ sơ kiểm toán chung và hồ sơ
kiểm toán năm thành một hồ sơ.
Hiện nay, việc lưu trữ hồ sơ kiểm toán do phòng hành chính tổng hợp
đảm nhiệm. Các file được đánh số để thuận tiện cho quá trình quản lý, khi các
nhóm kiểm toán làm file cần phải báo cáo với phòng hành chính, sau đó file này
sẽ được cấp một mã số và được in ra để dán vào gáy file.
Trưởng phòng hành chính tổng hợp quản lý số lượng file, ngày, khách thể
được đăng ký và người đăng ký, khi cần cung cấp các thông tin về file kiểm
toán, kiểm toán viên có thể hỏi nhân viên phụ trách file thuộc phòng tài chính
tổng hợp về mã số và những thông tin cần thiết.
Trịnh Phương Thảo - Kiểm toán 46A
21
Chuyên đề thực tập GVHD: Th.s Nguyễn Thị Hồng Thuý
Hình 1.7: Sơ đồ đăng ký và quản lý hồ sơ kiểm toán tại công ty
1.6.2. Cấu trúc một file kiểm toán tại công ty
Trong quá trình kiểm toán các kiểm toán viên luôn chú trọng đến việc lập
hồ sơ kiểm toán sao cho đầy đủ và chi tiết để cho kiểm toán viên khác và những
người có trách nhiệm kiểm tra đọc sẽ hiểu được toàn bộ nội dung về cuộc kiểm
toán. Trong mỗi một hồ sơ kiểm toán việc sắp xếp khoa học là một ưu điểm
trong việc lưu trữ, kiểm tra và tham khảo. Dưới đây là danh mục những tài liệu
được lưu file với những mục lục rất khoa học và hợp lý.
TT
Chỉ
tiêu
Chi
tiết
Nội dung
A AUDIT CONCLUSION & REPORTS
A100 Final auditor report & financial statements issued to
client
A110 Final financial statements issued
A120 Review and approval summary form
A130 Referencing form
A140 Independentce declaration
A200 Final draft auditor report & financial
A210 Draft auditor report & financial statement
A220 Audited financial statements in excel
A230 Audited trial balances-Leadsheet
A240 Supporting documents for preparation of financial
statement
Trịnh Phương Thảo - Kiểm toán 46A
Kiểm toán
viên
NV hành
chính
Trưởng phòng
hành chính
tổng hợp
Kiểm toán viên
Đăng ký
Cung cấp
Đối chiếu
22
Chuyên đề thực tập GVHD: Th.s Nguyễn Thị Hồng Thuý
A300 Summary of review memorandum (SRM)
A310 List of final audit findings with clients comments and
auditor’s options (SRM)
A320 Monitoring report of potential audit findings and audit
progress
A400 Management letter
A500 Wrap up documents
A510 Representation letter (Rep letter)
A520 General audit procedure checklist
A530 Ifrs checklist
A540 Review the going concern
A550 Compliance checklist
A560 Insurance cover
A570 Tax checklist
A580 Report of related party transactions
A590 Review the post balancesheet events
A.5100 Audit of the opening balaces (First year audit)
A.5110 Notes for planning for next years
B PLANNING
B100 Client acceptance continuance form
B200 Assess internal control & control environment
B300 Audit contract & initial meeting minutes
B400 Client’s business & environtment
B410 Understand the client’s business & environment
B420 Client’s document
B421 Unaudited trial balance, financial statements
B422 Investment licence, business registration licence, tax
code
B423 Minutes of board of management, board of directors,
general shareholder meeting
B424 Organization chart
B425 Annual business plan of the audit year and the next year
B426 Internal audit report, and management
B427 Others (Including loand contracts)
Trịnh Phương Thảo - Kiểm toán 46A
23
Chuyên đề thực tập GVHD: Th.s Nguyễn Thị Hồng Thuý
B500 Audit working planning
B510 Audit strategy memorandum
B520 Perform preliminary analytical procedures
B530 Determine planning materiality
B540 Combined risk assessment & audit program for
subtandtive test
B550 Job allocation & budget of time
B600 Orther supporting documents
B610 Planning time schedule
B620 Team planning event
B630 Review of staff’s preformence
B640 List of document for client’s preparation before the
fildword
B650 Templates of confirmation letter
B660 Orther templates
B670 Index system for documentation & audit methodology
C UNDERSTANDING SIGNIFICANT ACCOUNTING PROCESSES
AND IT WORK
C110 It review work
C120 Sale & account receivables process
C130 Perchase & account payables process
C140 Inventory process
C150 Cash control process
C160 Fixed asset process
C170 Payroll process
D TEST OF CONTROL
D110 Control 1
D120 Control 2
D130 Control 3
E Assets
E100 Cash
E110 Leadsheet and conclusion
E120 Notes for specific accounting issues
E130 Specific audit program
E140 Detailed working papers each accounts
E200 Investment
Trịnh Phương Thảo - Kiểm toán 46A
24
Chuyên đề thực tập GVHD: Th.s Nguyễn Thị Hồng Thuý
E300 Receivables
E400 Inventory
E500 Prepaid expenses
E600 Property
E700 Intangibles & orther assets
F LIABILITIES
F100 Payable
F200 Investment
F300 Long term debt
F400 Direct taxation
F500 Deferred taxation
G Equity
G100 Payables
H Income and expenses accounts
H100 Sales
H200 Cost of good sold
H300 Operating expenses
H400 Payroll
H500 Orther income
H600 Orther expenses
H700 Income tax
I Orther necessary documents
1.7. Đặc điểm hệ thống kiểm soát chất lượng
Theo chuẩn mực kiểm toán Việt Nam số 220 về kiểm soát chất lượng hoạt
động kiểm soát chất lượng hoạt động kiểm toán thì chất lượng kiểm toán là
“mức độ thoả mãn của các đối tượng sử dụng kết quả kiểm toán về tính khách
Trịnh Phương Thảo - Kiểm toán 46A
25